CINXE.COM

Kakao - Wikipedia, entziklopedia askea.

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="eu" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Kakao - Wikipedia, entziklopedia askea.</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )euwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","urtarrila","otsaila","martxoa","apirila","maiatza","ekaina","uztaila","abuztua","iraila","urria","azaroa","abendua"],"wgRequestId":"1a8186d1-41fc-4acc-9e32-bd9edd5cbc10","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Kakao","wgTitle":"Kakao","wgCurRevisionId":9864751,"wgRevisionId":9864751,"wgArticleId":947450,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:GND identifikatzailea duten artikuluak","Wikipedia:LCCN identifikatzailea duten artikuluak","Txokolatea","Mexikoko gastronomia","Fruituak","Fruta tropikalak","Oskoldun fruitu eta hazi jangarriak"],"wgPageViewLanguage":"eu","wgPageContentLanguage":"eu","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Kakao","wgRelevantArticleId":947450,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eu","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eu"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q208008","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ErrefAurrebista","ext.gadget.UkensKonkurranse","ext.gadget.TxikipediaTab","ext.gadget.ArtikuluenKalitatea","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eu&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eu&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eu&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg/1200px-Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="798"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg/800px-Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="532"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg/640px-Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="426"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Kakao - Wikipedia, entziklopedia askea."> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eu.m.wikipedia.org/wiki/Kakao"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Aldatu" href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (eu)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eu.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kakao"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eu"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom Jarioa" href="/w/index.php?title=Berezi:AzkenAldaketak&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Kakao rootpage-Kakao skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Edukira joan</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Gunea"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu nagusia" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu nagusia" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu nagusia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu nagusia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ezkutatu</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nabigazioa </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Azala" title="Azala bisitatu [z]" accesskey="z"><span>Azala</span></a></li><li id="n-Txikipedia" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Txikipedia:Azala"><span>Txikipedia</span></a></li><li id="n-Ikusgela" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Atari:Hezkuntza/Ikusgela"><span>Ikusgela</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Txokoa" title="Proiektuaren inguruan, zer egin dezakezu, non aurkitu nahi duzuna"><span>Txokoa</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:AzkenAldaketak" title="Wikiko azken aldaketen zerrenda. [r]" accesskey="r"><span>Aldaketa berriak</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:Ausazkoa" title="Ausazko orrialde bat kargatu [x]" accesskey="x"><span>Ausazko orria</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Laguntza:Sarrera" title="Aurkitzeko lekua."><span>Laguntza</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:OrrialdeBereziak"><span>Orri bereziak</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Azala" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Entziklopedia askea" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eu.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Berezi:Bilatu" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia(e)n bilatu [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Bilatu</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia wikian bilatu" aria-label="Wikipedia wikian bilatu" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia(e)n bilatu [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Berezi:Bilatu"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Bilatu</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Tresna pertsonalak"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Itxura"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Itxura" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Itxura</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=eu.wikipedia.org&amp;uselang=eu" class=""><span>Dohaintza egin</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Berezi:KontuaSortu&amp;returnto=Kakao" title="Kontu bat sortu eta horrekin saioa hastea eskatu nahi genizuke; ez da ezinbestekoa, ordea." class=""><span>Sortu kontua</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Berezi:SaioaHasi&amp;returnto=Kakao" title="Izen ematera gonbidatzen zaitugu. [o]" accesskey="o" class=""><span>Hasi saioa</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Aukera gehiago" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tresna pertsonalak" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Tresna pertsonalak</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=eu.wikipedia.org&amp;uselang=eu"><span>Dohaintza egin</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:KontuaSortu&amp;returnto=Kakao" title="Kontu bat sortu eta horrekin saioa hastea eskatu nahi genizuke; ez da ezinbestekoa, ordea."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Sortu kontua</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:SaioaHasi&amp;returnto=Kakao" title="Izen ematera gonbidatzen zaitugu. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Hasi saioa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Izena eman gabeko erabiltzaileentzako orrialdeak <a href="/wiki/Laguntza:Sarrera" aria-label="Artikuluak aldatzeari buruz gehiago ikasi"><span>gehiago ikasi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:NireEkarpenak" title="IP helbide honetatik egindako aldaketen zerrenda [y]" accesskey="y"><span>Ekarpenak</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:NireEztabaida" title="Zure IParen eztabaida [n]" accesskey="n"><span>Eztabaida</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eⓧ\u003C/a\u003E\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"eu\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"width: 48%; float:left; background-color: #f3f3f3; height: 40px; border-top: 4px solid #a89332; border-bottom: 4px solid #a89332; padding: 6px; margin-right: 2px; font-size: 1.2em; margin-bottom: 15px;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Fitxategi:Ipuscua_-_lehen_aipamena_(cropped).png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Ipuscua_-_lehen_aipamena_%28cropped%29.png/60px-Ipuscua_-_lehen_aipamena_%28cropped%29.png\" decoding=\"async\" width=\"60\" height=\"23\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Ipuscua_-_lehen_aipamena_%28cropped%29.png/120px-Ipuscua_-_lehen_aipamena_%28cropped%29.png 1.5x\" data-file-width=\"738\" data-file-height=\"288\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Ccenter\u003E\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/Ipuscuatik_Gipuzkoara\" title=\"Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/Ipuscuatik Gipuzkoara\"\u003EIpuscuatik Gipuzkoara\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E\u003Cbr /\u003EOspatu gurekin batera Gipuzkoaren lehen aipamenaren milurtekoa.\u003C/center\u003E\u003C/div\u003E\n\u003Cdiv style=\"width: 48%; float:left; background-color: #f9f9f9; height: 40px; border-top: 4px solid #0072CE; border-bottom: 4px solid #0072CE; padding: 6px; font-size: 1.2em;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Fitxategi:Flag_of_Estonia.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/60px-Flag_of_Estonia.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"60\" height=\"38\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/90px-Flag_of_Estonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/120px-Flag_of_Estonia.svg.png 2x\" data-file-width=\"990\" data-file-height=\"630\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Ccenter\u003E\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/Estonia\" title=\"Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/Estonia\"\u003EEstoniari buruzko lehiaketa\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E\u003Cbr /\u003EParte hartu Wikimedia Estoniak jarritako erronkan.\u003C/center\u003E\u003C/div\u003E\n\u003Cdiv style=\"clear:both;\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Gunea"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Edukiak" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Edukiak</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ezkutatu</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">⇑ Gora</div> </a> </li> <li id="toc-Etimologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Motak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Motak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Motak</span> </div> </a> <ul id="toc-Motak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Laborantza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Laborantza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Laborantza</span> </div> </a> <ul id="toc-Laborantza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Produkzioa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Produkzioa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Produkzioa</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Produkzioa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Produkzioa azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Produkzioa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Txokolate_Produkzioa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Txokolate_Produkzioa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Txokolate Produkzioa</span> </div> </a> <ul id="toc-Txokolate_Produkzioa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kakao-merkataritza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kakao-merkataritza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kakao-merkataritza</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kakao-merkataritza-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Kakao-merkataritza azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Kakao-merkataritza-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kontsumoa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kontsumoa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Kontsumoa</span> </div> </a> <ul id="toc-Kontsumoa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kakaoa_txanpon_gisa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kakaoa_txanpon_gisa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Kakaoa txanpon gisa</span> </div> </a> <ul id="toc-Kakaoa_txanpon_gisa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Erreferentziak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Erreferentziak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Erreferentziak</span> </div> </a> <ul id="toc-Erreferentziak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kanpo_estekak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kanpo_estekak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Kanpo estekak</span> </div> </a> <ul id="toc-Kanpo_estekak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Edukiak" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Eduki-taula" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Eduki taularen ikusgarritasuna aldatu" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Eduki taularen ikusgarritasuna aldatu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Kakao</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Joan beste hizkuntza batean idatzitako artikulu batera. 46 hizkuntzatan eskuragarri." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-46" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">46 hizkuntza</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kakaoboon" title="Kakaoboon – afrikaansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Kakaoboon" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7%D9%88" title="كاكاو – arabiera" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كاكاو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabiera" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kakava" title="Kakava – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kakava" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gra_de_cacau" title="Gra de cacau – katalana" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gra de cacau" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalana" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – txekiera" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kakao" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="txekiera" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kakaobohne" title="Kakaobohne – alemana" lang="de" hreflang="de" data-title="Kakaobohne" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%BF" title="Κακάο – greziera" lang="el" hreflang="el" data-title="Κακάο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greziera" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cocoa_bean" title="Cocoa bean – ingelesa" lang="en" hreflang="en" data-title="Cocoa bean" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingelesa" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – esperantoa" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kakao" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperantoa" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Grano_de_cacao" title="Grano de cacao – gaztelania" lang="es" hreflang="es" data-title="Grano de cacao" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="gaztelania" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kakaopuu_seemned" title="Kakaopuu seemned – estoniera" lang="et" hreflang="et" data-title="Kakaopuu seemned" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniera" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="کاکائو – persiera" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کاکائو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persiera" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kaakao" title="Kaakao – finlandiera" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kaakao" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandiera" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – faroera" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Kakao" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="faroera" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/F%C3%A8ve_de_cacao" title="Fève de cacao – frantsesa" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Fève de cacao" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="frantsesa" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A7%D7%90%D7%95" title="קקאו – hebreera" lang="he" hreflang="he" data-title="קקאו" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreera" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="कोको – hindia" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कोको" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindia" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Biji_kakao" title="Biji kakao – indonesiera" lang="id" hreflang="id" data-title="Biji kakao" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesiera" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – idoa" lang="io" hreflang="io" data-title="Kakao" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="idoa" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AB%E3%82%AB%E3%82%AA%E8%B1%86" title="カカオ豆 – japoniera" lang="ja" hreflang="ja" data-title="カカオ豆" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoniera" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BE_%D0%B1%D2%B1%D1%80%D1%88%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Какао бұршақтары – kazakhera" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Какао бұршақтары" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazakhera" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%BD%94%EC%BD%94%EC%95%84%EC%BD%A9" title="코코아콩 – koreera" lang="ko" hreflang="ko" data-title="코코아콩" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreera" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kakava" title="Kakava – lituaniera" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kakava" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituaniera" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kakao_pupi%C5%86as" title="Kakao pupiņas – letoniera" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kakao pupiņas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letoniera" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biji_koko" title="Biji koko – malaysiera" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biji koko" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaysiera" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Cacahuatetl_(Xinachtli)" title="Cacahuatetl (Xinachtli) – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Cacahuatetl (Xinachtli)" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Kakouboon" title="Kakouboon – behe-saxoiera" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Kakouboon" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="behe-saxoiera" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Cacaoboon" title="Cacaoboon – nederlandera" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Cacaoboon" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlandera" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – nynorsk (norvegiera)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kakao" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nynorsk (norvegiera)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – bokmål (norvegiera)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kakao" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmål (norvegiera)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Cacao" title="Cacao – pampangera" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Cacao" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampangera" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – poloniera" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kakao" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="poloniera" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%A3o_de_cacau" title="Grão de cacau – portugesa" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Grão de cacau" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugesa" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Cacao" title="Cacao – errumaniera" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Cacao" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="errumaniera" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BE-%D0%B1%D0%BE%D0%B1%D1%8B" title="Какао-бобы – errusiera" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Какао-бобы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="errusiera" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Cocoa_bean" title="Cocoa bean – eskoziera" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Cocoa bean" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="eskoziera" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – serbokroaziera" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kakao" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbokroaziera" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Cocoa" title="Cocoa – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Cocoa" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kakao" title="Kakao – eslovakiera" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kakao" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovakiera" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kakav" title="Kakav – esloveniera" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kakav" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveniera" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BE" title="Какао – serbiera" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Какао" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbiera" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kakao_%C3%A7ekirde%C4%9Fi" title="Kakao çekirdeği – turkiera" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kakao çekirdeği" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turkiera" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BE-%D0%B1%D0%BE%D0%B1%D0%B8" title="Какао-боби – ukrainera" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Какао-боби" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainera" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%A7%D7%90%D7%90" title="קאקאא – yiddisha" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאקאא" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddisha" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%AF%E5%8F%AF%E8%B1%86" title="可可豆 – txinera" lang="zh" hreflang="zh" data-title="可可豆" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="txinera" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%94%82%E5%92%95%E8%B1%86" title="唂咕豆 – kantonera" lang="yue" hreflang="yue" data-title="唂咕豆" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantonera" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q208008#sitelinks-wikipedia" title="Aldatu hizkuntzen arteko loturak" class="wbc-editpage">Aldatu loturak</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Izen-tarteak"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kakao" title="Eduki orrialdea ikusi [c]" accesskey="c"><span>Artikulua</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Eztabaida:Kakao&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Artikuluari buruzko eztabaida (sortu gabe) [t]" accesskey="t"><span>Eztabaida</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aldatu hizkuntza aldaera" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">euskara</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ikusketak"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kakao"><span>Irakurri</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit" title="Orri hau aldatu [v]" accesskey="v"><span>Aldatu</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit" title="Idatzi orri honen iturburu kodea [e]" accesskey="e"><span>Aldatu iturburu kodea</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=history" title="Artikulu honen aurreko bertsioak. [h]" accesskey="h"><span>Ikusi historia</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tresnak" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tresnak</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tresnak</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ezkutatu</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Ekintzak </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Kakao"><span>Irakurri</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit" title="Orri hau aldatu [v]" accesskey="v"><span>Aldatu</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit" title="Idatzi orri honen iturburu kodea [e]" accesskey="e"><span>Aldatu iturburu kodea</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=history"><span>Ikusi historia</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Orokorra </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:ZerkLotzenDuHona/Kakao" title="Orri honetaranzko esteka duten wiki orri guztien zerrenda [j]" accesskey="j"><span>Honanzko esteka duten orriak</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:RecentChangesLinked/Kakao" rel="nofollow" title="Orri honetatik esteka duten orrietako azken aldaketak [k]" accesskey="k"><span>Lotutako orrietako aldaketak</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eu" title="Irudiak edo media fitxategiak igo [u]" accesskey="u"><span>Fitxategia igo</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;oldid=9864751" title="Orriaren bertsio honetaranzko esteka iraunkorra"><span>Lotura iraunkorra</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=info" title="Orrialde honi buruzko informazio gehiago"><span>Orri honen datuak</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:CiteThisPage&amp;page=Kakao&amp;id=9864751&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Orri honen aipua egiteko moduari buruzko informazioa"><span>Artikulu hau aipatu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Feu.wikipedia.org%2Fwiki%2FKakao"><span>URL laburra lortu</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Feu.wikipedia.org%2Fwiki%2FKakao"><span>QR kodea jaitsi</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Inprimatu/esportatu </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Kakao"><span>Liburu bat sortu</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:DownloadAsPdf&amp;page=Kakao&amp;action=show-download-screen"><span>Deskargatu PDF formatuan</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;printable=yes" title="Orrialde honen bertsio inprimagarria [p]" accesskey="p"><span>Inprimatzeko bertsioa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Beste proiektuetan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cocoa_beans" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q208008" title="Datuen biltegi elementu batera lotuta [g]" accesskey="g"><span>Wikidata itema</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Itxura"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Itxura</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ezkutatu</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Wikipedia, Entziklopedia askea</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eu" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" class="hd" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color: #DBA901">Kakao</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data infobox-data" style="text-align:center;border-top: 2px solid #DBA901; border-bottom: 2px solid #DBA901; background-color:#DBA901;"><a href="/wiki/Bitarteko_ondasun" title="Bitarteko ondasun">bitarteko ondasun</a> eta <a href="/wiki/Hazi" title="Hazi">hazi</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data infobox-data" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche,_Costa_Rica.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg/260px-Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg/390px-Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg/520px-Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg 2x" data-file-width="6016" data-file-height="4000" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:center;background-color: #DBA901">Historia</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:left">Honen produktua</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Kakao_arbola" title="Kakao arbola">Kakao</a></td></tr></tbody></table> <p><b>Kakao-alea</b> edo <b>kakao</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, <a href="/wiki/Kakao_arbola" title="Kakao arbola">Theobroma cacao</a>-ren hazi lehor eta erabat hartzitua da, eta bertatik kakao-solidoak (koipeak ez diren substantzien nahasketa) eta kakao-gurina atera daitezke. Kakao-aleak txokolatearen oinarria dira, hala nola <a href="/wiki/Erdialdeko_Amerikako_Probintzia_Batuak" title="Erdialdeko Amerikako Probintzia Batuak">Erdialdeko Amerikako</a> elikagaiak, <a href="/w/index.php?title=Tejatea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tejatea (sortu gabe)">tejatea</a> adibidez, <a href="/wiki/Mexiko" title="Mexiko">Mexikoko</a> edari indigena bat zein <a href="/wiki/Artoa" class="mw-redirect" title="Artoa">artoa</a> ere barne hartzen duena. Euskal Herrira XVI. mendean heldu zen, eta txokolatea egiten hasi. Mende horretan, artean ere, monasterioetan edaten zen soilik.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologia">Etimologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Aldatu atal hau: «Etimologia»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#39;s source code: Etimologia"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>"Kakao" hitza kakao hitz espainiarretik dator, <a href="/wiki/Nahuatl" title="Nahuatl">nahuatlezko</a> <i>cacahuatl</i> hitzetik eratorria.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Náhuatl hitza, era berean, Proto Mije-Sokean kakawa hitz berreraikitik eratorria da.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Kakao hitzak ere esan nahi du: </p> <ul><li>Kakao beroa edo <a href="/wiki/Txokolate_bero" title="Txokolate bero">txokolate beroa</a> ere esaten zaion edaria <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kakao-hauts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kakao-hauts (sortu gabe)">Kakao-hautsa</a>: kakao-haziak ehotzeagatik eta kakao-solidoetatik kakao-gurina kentzeagatik sortutako hauts lehorra da, ilunak eta mingotsak baitira.</li></ul> <ul><li>Kakao-hautsaren eta <a href="/wiki/Kakao-gurin" title="Kakao-gurin">kakao-gurinaren</a> nahasketa - Txokolate forma primitiboa.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Aldatu atal hau: «Historia»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#39;s source code: Historia"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kakao-zuhaitza <a href="/wiki/Amazonas" title="Amazonas">Amazonasko</a> arroan jaio zen. <a href="/wiki/Olmeka_kultura" class="mw-redirect" title="Olmeka kultura">Olmekek</a> eta <a href="/w/index.php?title=Mokayek&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mokayek (sortu gabe)">mokayek</a> (Mexiko eta Erdialdeko Amerika) etxekotu zuten. Duela 4.000 urte baino gehiago, kolonaurreko kulturek kontsumitu zuten Yucatanen zehar, maiak barne, baita zibilizazio olmekak ere zeremonia espiritualetan. Hego Amerikako Amazonas eta Orinoco arroetan, <a href="/wiki/Kolonbia" title="Kolonbia">Kolonbian</a> eta <a href="/wiki/Venezuela" title="Venezuela">Venezuelan</a>, Andeen adarretan ere hazten da. Kakao basatia oraindik han hazten da. Haren banaketa-eremua handiagoa izan zitekeen iraganean; basoko banaketa-eremuaren ebidentzia ilunduta egon daiteke eremu horietan zuhaitzak landatzeagatik, espainiarrak iritsi baino askoz lehenagotik. </p><p>2018ko azaroan, ebidentziak kakaoa Hego Amerika ekuatorialean lehen aldiz etxekotu zela iradokitzen du, Erdialdeko Amerikan 1.500 urte beranduago etxekotu baino lehen <a href="/wiki/Ekuador" title="Ekuador">Ekuadorko</a> Santa-Ana-La Floridan aurkitutako lehergailuek, kakaoa Mayo-Chinchipe herriak duela 5.300 urte lantzen zuela adierazten dute. <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Honduras" title="Honduras">Hondurasko</a> Puerto Escondidoko leku arkeologiko batean induskatutako zeramikatik ateratako hondakinen analisi kimikoak adierazten du kakao-produktuak 1500 eta 1400 urte bitartean kontsumitu zirela lehen aldiz han. Ebidentziak, halaber, kakao (edo frijol) haziaren zaporea ezaguna egin baino askoz lehenago, txokolatezko fruituaren mami gozoa, edari hartzitu bat egiteko erabilia (%5,34 alkohol), Ameriketan landarearen gaineko arreta piztu zuela ere adierazten du. Kakao-frijola moneta arrunta zen Erdialdeko Amerika osoan espainiar konkistaren aurretik. <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Kakao-zuhaitzak eremu geografiko mugatu batean hazten dira, Ekuadorretik 20 ° inguru iparraldera eta hegoaldera. Gaur egungo munduko uztaren ia% 70 mendebaldeko Afrikan landatzen da. Kakao landareak, lehen aldiz, bere izen botanikoa <a href="/wiki/Carl_Linnaeus" class="mw-redirect" title="Carl Linnaeus">Carl Linnaeus</a> suediar zientzialari naturalistarengandik jaso zuen, landare erresumaren jatorrizko sailkapenean, non kakao Theobroma (jainkoen elikagaia) deitu zuen. </p><p>Kakaoa produktu garrantzitsua zen kolonaurreko Erdialdeko Amerikan. <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cortes" class="mw-redirect" title="Hernán Cortes">Hernán Cortesek</a> Mexikoren konkistan parte hartu zuen espainiar soldadu batek dioenez, <a href="/wiki/Moctezuma_II.a" class="mw-redirect" title="Moctezuma II.a">Moctezuma II.ak</a>, <a href="/wiki/Azteka" title="Azteka">azteken</a> enperadoreak, afaldu zuenean, urrezko kopa batean zerbitzatutako txokolatea besterik ez zuen hartu. Informatzen denez, ez zituen egunean 60 zati baino gutxiago kontsumitzen Moctezuma II.ak, eta bere gorteko <a href="/wiki/Noblezia" title="Noblezia">nobleek</a> 2.000 gehiago. <sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Txokolatea espainiarrek sartu zuten Europan, eta edari ezagun bihurtu zen XVII. mendearen erdialdean <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Espainiarrek kakao-zuhaitza <a href="/wiki/Antilletako_itsaslasterra" title="Antilletako itsaslasterra">Antilletan</a> eta <a href="/wiki/Filipinak" title="Filipinak">Filipinetan</a> ere sartu zuten, eta europarrek gainerako Asian eta Afrika mendebaldean sartu zuten. <a href="/wiki/Urrezko_Kosta_(Britaniar_Kolonia)" class="mw-redirect" title="Urrezko Kosta (Britaniar Kolonia)">Urrezko Kostan</a>, <a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghana</a> modernoa, kakaoa, Tetteh Quarshie ghanar batek sartu zuen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Motak">Motak</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Aldatu atal hau: «Motak»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edit section&#39;s source code: Motak"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kakao-landarearen hiru barietate nagusiak Forastero, Criollo eta Trinitario dira. Lehenengoa da erabiliena, munduko kakao-ekoizpenaren&#160;% 80-90 hartzen du. Criollo barietateko kakao aleak arraroagoak dira eta bikaintasuntzat hartzen dira. <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Criollo landaketek Forastero landaketak baino errendimendu txikiagoa dute, eta kakao landareari erasotzen dioten hainbat gaixotasunekiko erresistentzia txikiagoa izateko joera ere badute, beraz, oso herrialde gutxik ekoizten dute. Kreol aleen ekoizle handienetako bat Venezuela da (Chuao eta Porcelana). Trinitarioa (<a href="/wiki/Trinidad" title="Trinidad">Trinitatekoa</a>) Kriollo eta Kanpoko barietateen arteko hibrido bat da. Kanpotarrak baino kalitate handiagokotzat jotzen da, errendimendu handiagoa du eta gaixotasunekiko Criollok baino erresistenteagoa da. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Laborantza">Laborantza</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Aldatu atal hau: «Laborantza»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edit section&#39;s source code: Laborantza"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kakao-zorro batek (fruitua) 2 eta 3 cm arteko lodiera (0,79 eta 1,18 hazbete artean) duen azal latz eta larrukara bat du (hau lekaren jatorriaren eta barietatearen arabera aldatzen da), Hego Amerikan kakao-baba deritzon pulpa gozo eta muzilaginoso batez betea, 30 eta 50 hazi handi artean dituen limonadaren antzeko zaporearekin. </p><p>Uztak irauten duen bitartean, zorroak ireki, haziak gorde eta zorro hutsak baztertu egiten dira, eta mamia zuku bihurtzen da. </p><p>Haziak hartzitzeko moduan jartzen dira. Hartzidura-prozesuko bero-metaketaren ondorioz, kakao-aleek purpura-tonu gehiena galtzen dute, eta gehienbat marroi bihurtzen dira, fruta-mamiaren hondar lehorrak dituen azal itsatsita. Larruazal hori erraz askatzen da txigortu ondoren ateratzen denean. Hazi zuriak aldaki bakan batzuetan aurkitzen dira, normalean bizitokiekin nahastuta, eta balio handiagokotzat jotzen dira. <sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Produkzioa">Produkzioa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Aldatu atal hau: «Produkzioa»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edit section&#39;s source code: Produkzioa"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2017an, munduko kakao-ekoizpena 5,2 milioi tonakoa izan zen, <a href="/wiki/Boli_Kosta" title="Boli Kosta">Boli Kosta</a> buru zela, guztizkoaren% 38rekin. Beste ekoizle handi batzuk Ghana (% 17) eta <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a> (% 13) izan ziren. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Txokolate_Produkzioa">Txokolate Produkzioa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Aldatu atal hau: «Txokolate Produkzioa»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edit section&#39;s source code: Txokolate Produkzioa"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kilo bat txokolate egiteko, 300 eta 600 ale artean prozesatzen dira, nahi den kakao edukiaren arabera. Fabrika batean, aleak erre egiten dira. Gero, puskatu eta "<a href="/w/index.php?title=Winnower&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Winnower (sortu gabe)">winnower</a>" batekin desugertzen dira. Ateratzen diren ale zatiei "nibs" deitzen zaie. Batzuetan, pakete txikietan saltzen dira denda espezializatuetan eta merkatuetan, sukaldean, aperitiboetan eta txokolatezko plateretan erabiltzeko. Pluminak zuzenean kakaoaren zuhaitzetik datozenez, teobromina kopuru handiak dituzte. Pluminik gehienak, hainbat metodo erabiliz, txokolate likore edo kakao ore bezala ezagutzen den pasta lodi eta krematsu batean hiltzen dira. "Likore" hori txokolate bihurtzen da, kakao-gurina eta azukrea (eta batzuetan banilla eta lekitina emultsionatzaile gisa) nahastuz, eta gero findu, nahastu eta txikitu egiten da. Bestela, kakao-hautsa eta kakao-gurina bereiz daitezke prentsa hidraulikoa edo Broma prozesua erabiliz. Prozesu horrek kakao-gurinaren% 50 inguru sortzen du, eta kakao-hautsaren% 50 inguru. Kakao-hauts estandarrak% 10-12 inguruko <a href="/wiki/Koipe" title="Koipe">koipe</a>-edukia du. Kakao-gurina <a href="/w/index.php?title=Txokolate-barra&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Txokolate-barra (sortu gabe)">txokolate-barrak</a>, <a href="/wiki/Gozogintza" title="Gozogintza">gozogintzako</a> beste produktu batzuk, <a href="/wiki/Xaboi" title="Xaboi">xaboiak</a> eta <a href="/wiki/Kosmetiko" title="Kosmetiko">kosmetikoak</a> egiteko erabiltzen da. </p><p><a href="/wiki/Alkali" title="Alkali">Alkali</a> bidezko tratamenduak Holandako prozesuko kakao-hautsa sortzen du, azido gutxiagokoa, ilunagoa eta zapore leunagokoa, munduko toki gehienetan eskuragarri dagoena baino. Kakao arrunta (ez alkalinizatua) azidoa da, eta kakaoa osagai alkalino batekin tratatzen denean, potasio karbonatoa, pH-a handitu egiten da. <sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Prozesu hori hainbat etapatan egin daiteke fabrikazioan zehar, lumatxarekin tratatzea, likorearekin tratatzea edo presio-opilarekin tratatzea barne. </p><p>Zaporea garatzen laguntzen duen beste prozesu bat txigortzea da, ale osoan egin daitekeena azala kendu aurretik, edo lumatxan, azala kendu ondoren. Txigortzearen denborak eta tenperaturak eragina dute emaitzan: "Txigortu baxu" batek zapore azido eta aromatikoagoa sortzen du, tueste altu batek zapore mingots eta biziagoa ematen duen bitartean zapore mota konplexurik gabe. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kakao-merkataritza">Kakao-merkataritza</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Aldatu atal hau: «Kakao-merkataritza»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edit section&#39;s source code: Kakao-merkataritza"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ghanatik datorren ale kakaoa, ohi, arpillera zakuetan bidaltzen eta gordetzen da, non aleak izurriteen erasoak jasan ditzaketen<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. <a href="/w/index.php?title=Metilo-bromuro&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Metilo-bromuro (sortu gabe)">Metilo-bromuro</a> bidezko <a href="/w/index.php?title=Fumigazioa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fumigazioa (sortu gabe)">fumigazioa</a> pixkanaka ezabatu behar zen mundu osoan 2015erako. Garraiorako eta biltegiratzeko kakaoa babesteko teknika gehigarrien artean <a href="/w/index.php?title=Pirenoideak&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pirenoideak (sortu gabe)">pirenoideak</a> aplikatzea eta hermetikoki biltegiratzea daude, poltsa zigilatuetan edo oxigeno-kontzentrazio murriztuak dituzten edukiontzietan [44]. Epe luzeko biltegiratze seguruak erraztu egiten du oinarrizko produktuen poltsetan kakao-produktuak salerostea. </p><p>Kakao-alea, kakao-gurina eta kakao-hautsa munduko bi poltsatan merkaturatzen dira: <a href="/w/index.php?title=Ice_Futures_U.S.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ice Futures U.S. (sortu gabe)">Ice Futures U.S.</a> eta <a href="/w/index.php?title=NYSE_Liffe_Futures_and_Options&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="NYSE Liffe Futures and Options (sortu gabe)">NYSE Liffe Futures and Options</a>. Londresko merkatua mendebaldeko Afrikako kakaoan oinarritzen da, eta New Yorkekoa, berriz, gehienbat Asiako hego-ekialdean. Kakaoa munduko oinarrizko produktu bigunen merkatu txikiena da. </p><p>Kakao-gurinaren eta kakao-hautsaren etorkizuneko prezioa zehazteko, alearen prezioa ratio batez biderkatuko da. Gurinaren eta hautsaren proportzio konbinatua 3,5 ingurukoa izan da. Proportzio konbinatua 3,2 gehiago edo gutxiago bada, ekoizpena ekonomikoki bideragarria izateari uzten dio, eta lantegi batzuek gurina eta hautsa ateratzeari uzten diote, eta kakao-likorearekin soilik saltzen dute. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kontsumoa">Kontsumoa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Aldatu atal hau: «Kontsumoa»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edit section&#39;s source code: Kontsumoa"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mundu osoko jendeak modu askotan gozatzen du kakaoaz, urtean 3 milioi tona kakao-ale baino gehiago kontsumituz. Kakao-aleak bildu, hartzitu, lehortu eta garraiatu ondoren, hainbat osagaitan prozesatzen dira. Prozesadoreak ehotzea da merkatua aztertzeko neurri nagusia. Elaborazioa da kakao-alearen kontsumoa eskaintzarekin ekitatiboki alderatu daitekeen azken fasea. Urrats horren ondoren, osagai guztiak industrien bidez saltzen zaizkie produktu mota desberdinen fabrikatzaile askori. </p><p>Elaboraziorako munduko merkatu-kuota egonkor mantendu da, nahiz eta ehotzeek gora egin eskaria asetzeko. Bolumenaren araberako herrialde prozesatzailerik handienetako bat Holanda da, munduko ehoketen% 13 inguru erabiltzen baititu. Europak eta Errusiak, oro har, prozesamendu-merkatuaren% 38 inguru erabiltzen dute. Urtetik urtera eskariaren batez besteko hazkundea% 3 baino pixka bat handiagoa izan da 2008tik. Europa eta Ipar Amerika nahiko merkatu egonkorrak diren arren, garapen bidean dauden herrialdeetako familien diru-sarreren igoera da eskariaren hazkunde egonkorraren arrazoi nagusia. Eskariak hazten jarraitzea espero denez, eskaintzaren hazkundea moteldu egin daiteke, kakao-ekoizpen handieneko zonetan klima-baldintzak aldatu direlako <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kakaoa_txanpon_gisa">Kakaoa txanpon gisa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Aldatu atal hau: «Kakaoa txanpon gisa»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edit section&#39;s source code: Kakaoa txanpon gisa"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kakaoa txanpon bezala erabiltzen zen antzinako Erdialdeko Amerikan: </p><p>Mexikoko zenbait landa-eremutan oraindik unitate <b>zontlea</b> zur, egur, fruitu eta abarretarako unitate gisa erabiltzen zuten, eta zama indiar <b>tlameme</b> batek lepoan eraman zezakeen kakao-pisua zen. Merkatuan, kakaoak, oro har, 60 edo 80 ale balio ditu erreal batengatik. Jakina, urteko uztaren araberako gorabeherak zeuden.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Unitate monetariorik handiena 24,000 kakao ale zituen zakua zen. Espainiar kolonian, zilarrezko errege bat, 140 kakao aleren baliokidea zen. </p><p>Bitxia da kakaoa, txanpon gisa, zenbaitetan indigenek faltsutu izana. Istorioak dioenez, Antonio de Mendoza erregeordeak 1537an faltsifikazio horien laginak bidali zizkion Karlos V.ari: mamitik hustutako kakao hazien oskolak eta lodoarekin bete beharreko itzuliak.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Antonio_Mendozakoa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Antonio Mendozakoa (sortu gabe)">Antonio Mendozakoa</a> erregeordeak berak sortutako ale "faltsu" batzuk bidali zizkion <a href="/wiki/Karlos_Maria_Isidro_Borboikoa" title="Karlos Maria Isidro Borboikoa">Karlos V.</a>ari bitxikeria gisa. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Erreferentziak">Erreferentziak</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Aldatu atal hau: «Erreferentziak»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edit section&#39;s source code: Erreferentziak"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_bilatzaileaweb&amp;task=indizeaKontsultatu&amp;view=emaitzaazaldu&amp;query=kakaoa">Kakao</a>" Euskaltzaindiaren Hiztegia</span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><span class="citation">&#32;</span> <span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.berria.eus/bizigiro/bostehun-urteko-adikzioa_2127846_102.html">«Bostehun urteko adikzioa»</a>&#32;<i>Berria</i>&#32;2024-07-30&#32;<span class="reference-accessdate"><small>(Noiz kontsultatua: 2024-07-30)</small></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.etymonline.com/word/cocoa">cocoa (n.)</a>" Online etimology dictionary</span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text">Kaufman, Terrence; Justeson, John (2006). "History of the Word for 'Cacao' and Related Terms in Ancient Meso-America". In Cameron L. McNeil (ed.). <i>Chocolate in Mesoamerica: A Cultural History of Cacao</i>. University Press of Florida. p. 121. ISBN <bdi>978-0-8130-3382-2</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071024014134/http://www.calacademy.org/exhibits/chocolate/chocolate.php">"Chocolate Facts"</a> <i>2005eko ekainak 11a</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.calacademy.org/exhibits/chocolate/chocolate.php">The original</a> <i>-etik hartuta 2007ko urriak 24an.</i></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.sciencedaily.com/releases/2018/10/181029130945.htm">https://www.sciencedaily.com/releases/2018/10/181029130945.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=urs9QCMKOw4C&amp;pg=PA2&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false"><i>Cocoa Liburua</i></a></span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text">Díaz del Castillo, Bernal (2005) [1632]. <i>Historia verdadera de la conquista de la Nueva España</i>. Felipe Castro Gutiérrez (Introduction). Mexico: Editores Mexicanos Unidos, S.A</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.chocolatemonthclub.com/chocolate-history">https://www.chocolatemonthclub.com/chocolate-history</a></span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.exploratorium.edu/exploring/exploring_chocolate/choc_2.html">https://www.exploratorium.edu/exploring/exploring_chocolate/choc_2.html</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text"><i>"</i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2011/01/12/dining/12chocolate.html">Rare cocoa beans discovered in Peru</a><i>" The New York Times</i>. Retrieved 1 February2014.</span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text">Nolan, Emily (2002).<i>"<a href="//archive.org/details/bakingfordummies00emil/page/57" class="extiw" title="iarchive:bakingfordummies00emil/page/57">Baking For Dummies</a>"</i></span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text">Kisiedu, E. W.; Ntifo, S. E. A. (1975). "Problems of cocoa storage and shipment in Ghana". In Kumar, R. (ed.). <i>Proceedings of the Fourth Conference of West African Cocoa Entomologists, Legon, Ghana, 1974</i>. Zoology Department of University of Ghana. pp. 104–105.</span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text">"World Cocoa Foundation Market Update 2014" <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200609222404/https://www.worldcocoafoundation.org/wp-content/uploads/Cocoa-Market-Update-as-of-4-1-2014.pdf">PDF</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text">Miguel I. Muñoz, Historia numismática del Estado de México, Biblioteca Enciclopédica del Estado de México, 1975</span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20160304112820/http://www.oem.com.mx/esto/notas/n2669919.htm">https://web.archive.org/web/20160304112820/http://www.oem.com.mx/esto/notas/n2669919.htm</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kanpo_estekak">Kanpo estekak</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Aldatu atal hau: «Kanpo estekak»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>aldatu</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kakao&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edit section&#39;s source code: Kanpo estekak"><span>aldatu iturburu kodea</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="clear:both;"></div><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7786466">.mw-parser-output .mw-authority-control{margin-top:1.5em}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox hr:last-child{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox+.mw-mf-linked-projects{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control,.mw-parser-output .mw-mf-linked-projects{border:1px solid #a2a9b1;font-size:88%}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects ul li{margin-bottom:0}</style><div class="mw-authority-control"><div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9236167">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9236165">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Autoritate_kontrola" style="width: inherit;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Autoritate_kontrola" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Laguntza:Autoritate_kontrola" title="Laguntza:Autoritate kontrola">Autoritate kontrola</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b>Wikimedia proiektuak</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datuak:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q208008" class="extiw" title="wikidata:Q208008">Q208008</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cocoa_beans">Cocoa beans</a></span> / <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:MediaSearch?type=image&amp;search=%22Q208008%22">Q208008</a></span></span></li></ul> <hr /> <ul><li><b>Identifikadoreak</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Integrated_Authority_File" class="mw-redirect" title="Integrated Authority File">GND</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4307580-0">4307580-0</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh86006278">sh86006278</a></span></li> <li><b>Hiztegiak eta entziklopediak</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Britannica</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/cocoa-bean">url</a></span></li> <li><b>Kimikako identifikadoreak</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Unique_Ingredient_Identifier&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unique Ingredient Identifier (sortu gabe)">UNII</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gsrs.ncats.nih.gov/ginas/app/beta/substances/D9108TZ9KG">D9108TZ9KG</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="mw-mf-linked-projects hlist"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datuak:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q208008" class="extiw" title="wikidata:Q208008">Q208008</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cocoa_beans">Cocoa beans</a></span> / <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:MediaSearch?type=image&amp;search=%22Q208008%22">Q208008</a></span></span></li></ul> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.eqiad.canary‐5b99f759bc‐r66d9 Cached time: 20250330143021 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.219 seconds Real time usage: 0.380 seconds Preprocessor visited node count: 1043/1000000 Post‐expand include size: 10703/2097152 bytes Template argument size: 623/2097152 bytes Highest expansion depth: 15/100 Expensive parser function count: 5/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 11838/5000000 bytes Lua time usage: 0.127/10.000 seconds Lua memory usage: 3916058/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 6/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 239.533 1 -total 56.47% 135.268 1 Txantiloi:Autoritate_kontrola 31.52% 75.499 1 Txantiloi:Elikagai_infotaula 30.51% 73.074 1 Txantiloi:Infotaula 9.56% 22.901 1 Txantiloi:Erreferentzia_zerrenda 6.09% 14.584 1 Txantiloi:Erreferentzia 4.69% 11.228 2 Txantiloi:Erreferentzia/oinarria 0.87% 2.073 1 Txantiloi:Eu 0.78% 1.880 1 Txantiloi:Zutabe-kopurua 0.72% 1.722 1 Txantiloi:Erreferentzia/loturak --> <!-- Saved in parser cache with key euwiki:pcache:947450:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250330143021 and revision id 9864751. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ErrefAurrebista\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetak\u003E.");});</script><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Kakao&amp;oldid=9864751">https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Kakao&amp;oldid=9864751</a>"(e)tik eskuratuta</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Berezi:Kategoriak" title="Berezi:Kategoriak">Kategoriak</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Txokolatea" title="Kategoria:Txokolatea">Txokolatea</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Mexikoko_gastronomia" title="Kategoria:Mexikoko gastronomia">Mexikoko gastronomia</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Fruituak" title="Kategoria:Fruituak">Fruituak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Fruta_tropikalak" title="Kategoria:Fruta tropikalak">Fruta tropikalak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Oskoldun_fruitu_eta_hazi_jangarriak" title="Kategoria:Oskoldun fruitu eta hazi jangarriak">Oskoldun fruitu eta hazi jangarriak</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ezkutuko kategoriak: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Wikipedia:GND_identifikatzailea_duten_artikuluak" title="Kategoria:Wikipedia:GND identifikatzailea duten artikuluak">Wikipedia:GND identifikatzailea duten artikuluak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Wikipedia:LCCN_identifikatzailea_duten_artikuluak" title="Kategoria:Wikipedia:LCCN identifikatzailea duten artikuluak">Wikipedia:LCCN identifikatzailea duten artikuluak</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Orriaren azken aldaketa: 30 uztaila 2024, 22:54.</li> <li id="footer-info-copyright">Testua <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eu">Creative Commons Aitortu-PartekatuBerdin 4.0 lizentziari</a> jarraituz erabil daiteke; baliteke beste klausularen batzuk ere aplikatu behar izatea. Xehetasunen berri izateko, ikus <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">erabilera-baldintzak</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Pribazitate politika</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Laguntza:Wikipediari_buruz">Wikipediari buruz</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Erantzukizunen_mugaketa_orokorra">Lege oharra</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Garatzaileak</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eu.wikipedia.org">Estatistikak</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie adierazpena</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eu.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Kakao&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mugikorreko bista</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Bilatu</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia wikian bilatu"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Berezi:Bilatu"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Bilatu</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Edukiak" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Eduki taularen ikusgarritasuna aldatu" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Eduki taularen ikusgarritasuna aldatu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Kakao</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>46 hizkuntza</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Gehitu atala</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7ccc697c5f-k7287","wgBackendResponseTime":123,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.219","walltime":"0.380","ppvisitednodes":{"value":1043,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":10703,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":623,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11838,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":6,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 239.533 1 -total"," 56.47% 135.268 1 Txantiloi:Autoritate_kontrola"," 31.52% 75.499 1 Txantiloi:Elikagai_infotaula"," 30.51% 73.074 1 Txantiloi:Infotaula"," 9.56% 22.901 1 Txantiloi:Erreferentzia_zerrenda"," 6.09% 14.584 1 Txantiloi:Erreferentzia"," 4.69% 11.228 2 Txantiloi:Erreferentzia/oinarria"," 0.87% 2.073 1 Txantiloi:Eu"," 0.78% 1.880 1 Txantiloi:Zutabe-kopurua"," 0.72% 1.722 1 Txantiloi:Erreferentzia/loturak"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.127","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3916058,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.eqiad.canary-5b99f759bc-r66d9","timestamp":"20250330143021","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Kakao","url":"https:\/\/eu.wikipedia.org\/wiki\/Kakao","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q208008","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q208008","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2020-04-29T17:06:11Z","dateModified":"2024-07-30T20:54:56Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e3\/Cocoa_beans_in_cocoa_pod_at_El_Trapiche%2C_Costa_Rica.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10