CINXE.COM
Sandakan - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ms" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sandakan - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mswikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Januari","Februari","Mac","April","Mei","Jun","Julai","Ogos","September","Oktober","November","Disember"],"wgRequestId":"938602e6-c6c2-43b3-b20b-735acaf259b5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sandakan","wgTitle":"Sandakan","wgCurRevisionId":6477054,"wgRevisionId":6477054,"wgArticleId":6265,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Laman dengan argumen formatnum bukan angka","Laman dengan ralat rujukan","CS1 errors: unsupported parameter","Sumber CS1 bahasa Perancis (fr)","Sumber CS1 bahasa Jerman (de)","Laman yang mengandungi pautan ke kandungan langganan sahaja","Sumber CS1 bahasa Inggeris (en)","Koordinat di Wikidata","Pages using the Kartographer extension","Langganan diperlukan menggunakan melalui","Pages using infobox settlement with unknown parameters","Sandakan","Pelabuhan di Malaysia","Bandar di Sabah"],"wgPageViewLanguage":"ms","wgPageContentLanguage":"ms","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sandakan","wgRelevantArticleId":6265,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ms","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ms"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgCoordinates":{"lat":5.833333333333333,"lon":118.11666666666666},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q137203","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.kartographer.style":"ready","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.kartographer.staticframe","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.teahouse","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.watchlist-notice","ext.gadget.DRN-wizard","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.MenuKedaiKopi","ext.gadget.mySandbox","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.switcher","ext.gadget.featured-articles-links","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ms&modules=ext.cite.styles%7Cext.kartographer.style%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ms&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ms&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ms&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg/1200px-Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg/800px-Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg/640px-Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sandakan - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ms.m.wikipedia.org/wiki/Sandakan"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sunting" href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ms)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ms.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sandakan"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ms"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Suapan Atom Wikipedia" href="/w/index.php?title=Khas:Perubahan_terkini&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sandakan rootpage-Sandakan skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Pergi ke kandungan</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Tapak"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu utama" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu utama" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu utama</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu utama</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">alih ke bar sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sorokkan</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Pandu arah </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Laman-Utama" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Laman_Utama"><span>Laman Utama</span></a></li><li id="n-Tinjau" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tinjau"><span>Tinjau</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Hal_semasa" title="Cari maklumat latar belakang mengenai peristiwa semasa"><span>Hal semasa</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Rawak" title="Muat laman rawak [x]" accesskey="x"><span>Rencana rawak</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Laman_khas"><span>Laman khas</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Perhubungan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Tentang-Wikipedia" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Perihal"><span>Tentang Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gerbang_Komuniti" title="Tentang projek, perkara yang anda dapat lakukan, tempat untuk mencari sesuatu"><span>Gerbang komuniti</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Perubahan_terkini" title="Senarai perubahan terkini dalam wiki [r]" accesskey="r"><span>Perubahan terkini</span></a></li><li id="n-Hubungi-kami" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Hubungi_kami"><span>Hubungi kami</span></a></li><li id="n-Menderma" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ms.wikipedia.org&uselang=ms"><span>Menderma</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Tempat mencari jawapan"><span>Bantuan</span></a></li><li id="n-Kedai-Kopi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kedai_Kopi"><span>Kedai Kopi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Laman_Utama" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Ensiklopedia Bebas" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ms.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Khas:Cari" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cari di wiki ini [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Cari</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Cari Wikipedia" aria-label="Cari Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Cari di wiki ini [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Khas:Cari"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Alat peribadi"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Penampilan"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Tukar penampilan saiz, lebar dan warna fon laman" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Penampilan" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Penampilan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ms.wikipedia.org&uselang=ms" class=""><span>Derma</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Khas:Buka_akaun&returnto=Sandakan" title="Anda digalakkan untuk membuka akaun dan melog masuk; walau bagaimanapun, ianya tidak wajib" class=""><span>Buka akaun</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Khas:Log_masuk&returnto=Sandakan" title="Anda digalakkan untuk melog masuk; walau bagaimanapun, ia tidak wajib. [o]" accesskey="o" class=""><span>Log masuk</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Lebih pilihan" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alat peribadi" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alat peribadi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="Menu pengguna" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ms.wikipedia.org&uselang=ms"><span>Derma</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Sumbang</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:Buka_akaun&returnto=Sandakan" title="Anda digalakkan untuk membuka akaun dan melog masuk; walau bagaimanapun, ianya tidak wajib"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Buka akaun</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:Log_masuk&returnto=Sandakan" title="Anda digalakkan untuk melog masuk; walau bagaimanapun, ia tidak wajib. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Log masuk</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Laman untuk penyunting log keluar <a href="/wiki/Bantuan:Pengenalan" aria-label="Ketahui lebih lanjut tentang menyunting"><span>Ketahui lebih lanjut</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Perbincangan_saya" title="Perbincangan mengenai penyuntingan daripada alamat IP anda [n]" accesskey="n"><span>Perbincangan</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Tapak"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Kandungan" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Kandungan</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">alih ke bar sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">sorokkan</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Permulaan</div> </a> </li> <li id="toc-Etimologi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimologi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimologi</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimologi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sejarah" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sejarah"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Sejarah</span> </div> </a> <ul id="toc-Sejarah-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bom_tentera_Berikat_بوم_تنترا_برايکت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bom_tentera_Berikat_بوم_تنترا_برايکت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Bom tentera Berikat بوم تنترا برايکت</span> </div> </a> <ul id="toc-Bom_tentera_Berikat_بوم_تنترا_برايکت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geografi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Geografi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Togol subbahagian Geografi</span> </button> <ul id="toc-Geografi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Iklim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Iklim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Iklim</span> </div> </a> <ul id="toc-Iklim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demografi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Demografi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Demografi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Togol subbahagian Demografi</span> </button> <ul id="toc-Demografi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bangsa_dan_agama" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bangsa_dan_agama"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Bangsa dan agama</span> </div> </a> <ul id="toc-Bangsa_dan_agama-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Pendidikan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pendidikan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Pendidikan</span> </div> </a> <ul id="toc-Pendidikan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pelancongan_dan_warisan_ڤلنچوڠن_دان_واريثن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pelancongan_dan_warisan_ڤلنچوڠن_دان_واريثن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Pelancongan dan warisan ڤلنچوڠن دان واريثن</span> </div> </a> <ul id="toc-Pelancongan_dan_warisan_ڤلنچوڠن_دان_واريثن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Penduduk_terkenal" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Penduduk_terkenal"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Penduduk terkenal</span> </div> </a> <ul id="toc-Penduduk_terkenal-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lihat_juga_ليهت_جوݢ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lihat_juga_ليهت_جوݢ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Lihat juga ليهت جوݢ</span> </div> </a> <ul id="toc-Lihat_juga_ليهت_جوݢ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rujukan_روجوعن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rujukan_روجوعن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Rujukan روجوعن</span> </div> </a> <ul id="toc-Rujukan_روجوعن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pautan_luar_ڤاءوتن_لوار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pautan_luar_ڤاءوتن_لوار"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Pautan luar ڤا<sup>ء</sup>وتن لوار</span> </div> </a> <ul id="toc-Pautan_luar_ڤاءوتن_لوار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Kandungan" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Isi Kandungan" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Togol isi kandungan" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Togol isi kandungan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sandakan</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Pergi ke rencana dalam bahasa lain. Tersedia dalam 41 bahasa" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-41" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">41 bahasa</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%83%D8%A7%D9%86" title="سانداكان – Arab" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سانداكان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arab" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Сандакан – Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Сандакан" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Sandakan_(lungsod)" title="Sandakan (lungsod) – Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Sandakan (lungsod)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Czech" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Czech" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Jerman" lang="de" hreflang="de" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Jerman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%BD" title="Σαντακάν – Greek" lang="el" hreflang="el" data-title="Σαντακάν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Greek" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="rencana baik"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Inggeris" lang="en" hreflang="en" data-title="Sandakan" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Inggeris" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Sepanyol" lang="es" hreflang="es" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Sepanyol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="سانداکان – Parsi" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سانداکان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Parsi" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Perancis" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Perancis" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Cina Hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sandakan" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Cina Hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%B0%EB%8B%A4%EC%B9%B8" title="산다칸 – Korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="산다칸" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Itali" lang="it" hreflang="it" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Itali" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სანდაკანი – Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სანდაკანი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Sandakanas" title="Sandakanas – Lithuania" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Sandakanas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Lithuania" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB" title="സണ്ടക്കൻ – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സണ്ടക്കൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%83%D8%A7%D9%86" title="سانداكان – Arab Mesir" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سانداكان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Arab Mesir" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Belanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Belanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%80%E3%82%AB%E3%83%B3" title="サンダカン – Jepun" lang="ja" hreflang="ja" data-title="サンダカン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Jepun" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Bokmal Norway" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Bokmal Norway" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Poland" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Poland" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Portugis" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugis" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Сандакан – Rusia" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Сандакан" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusia" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Сандакан – Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Сандакан" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – SerboCroatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="SerboCroatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Finland" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Finland" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="சண்டக்கான் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சண்டக்கான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ซันดากัน – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ซันดากัน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Vietnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Turki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Сандакан – Ukraine" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Сандакан" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraine" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="سنداکان – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سنداکان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B1%B1%E6%89%93%E6%A0%B9" title="山打根 – Kantonis" lang="yue" hreflang="yue" data-title="山打根" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonis" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B1%B1%E6%89%93%E6%A0%B9" title="山打根 – Cina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="山打根" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Cina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Sandakan" title="Sandakan – Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Sandakan" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q137203#sitelinks-wikipedia" title="Sunting pautan antara bahasa" class="wbc-editpage">Sunting pautan</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ruang nama"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sandakan" title="Lihat laman kandungan [c]" accesskey="c"><span>Rencana</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Perbincangan:Sandakan" rel="discussion" title="Perbincangan mengenai laman kandungan [t]" accesskey="t"><span>Perbincangan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tukar kelainan bahasa" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Bahasa Melayu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Rupa"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sandakan"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit" title="Sunting laman ini [v]" accesskey="v"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit" title="Sunting kod sumber untuk laman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting sumber</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=history" title="Semakan terdahulu bagi laman ini [h]" accesskey="h"><span>Lihat sejarah</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Alatan laman"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Peralatan" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Peralatan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Peralatan</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">alih ke bar sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sorokkan</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Lagi pilihan" > <div class="vector-menu-heading"> Tindakan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sandakan"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit" title="Sunting laman ini [v]" accesskey="v"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit" title="Sunting kod sumber untuk laman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting sumber</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=history"><span>Lihat sejarah</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Umum </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Pautan_ke_sini/Sandakan" title="Senarai semua laman wiki yang mengandungi pautan ke laman ini [j]" accesskey="j"><span>Pautan ke laman ini</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Khas:Perubahan_berkaitan/Sandakan" rel="nofollow" title="Perubahan terkini bagi laman yang dipaut dari laman ini [k]" accesskey="k"><span>Perubahan berkaitan</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ms" title="Muat naik fail [u]" accesskey="u"><span>Muat naik fail</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&oldid=6477054" title="Pautan kekal ke semakan laman ini"><span>Pautan kekal</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=info" title="Maklumat lanjut mengenai laman ini"><span>Maklumat laman</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:Petik_laman_ini&page=Sandakan&id=6477054&wpFormIdentifier=titleform" title="Maklumat tentang cara memetik laman ini"><span>Petik laman ini</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fms.wikipedia.org%2Fwiki%2FSandakan"><span>Dapatkan URL pendek</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:QrCode&url=https%3A%2F%2Fms.wikipedia.org%2Fwiki%2FSandakan"><span>Muat turun kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Cetak/eksport </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:Buku&bookcmd=book_creator&referer=Sandakan"><span>Cipta buku</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Khas:DownloadAsPdf&page=Sandakan&action=show-download-screen"><span>Muat turun sebagai PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sandakan&printable=yes" title="Versi boleh cetak bagi laman ini [p]" accesskey="p"><span>Versi boleh cetak</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dalam projek lain </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sandakan" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q137203" title="Pautan ke item repositori data yang bersambung [g]" accesskey="g"><span>Butir Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Alatan laman"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Penampilan"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Penampilan</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">alih ke bar sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sorokkan</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ms" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5657302">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6373580">.mw-parser-output .ib-settlement{width:23em;border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-settlement td,.mw-parser-output .ib-settlement th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedrow .infobox-label{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-label{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-settlement .maptable{border:0;padding:0}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-header,.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-below{text-align:left}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.3em}.mw-parser-output .ib-settlement .infobox-subheader{background-color:#cddeff;font-weight:bold}.mw-parser-output .ib-settlement-native{font-weight:normal;padding-top:0.2em}.mw-parser-output .ib-settlement-other-name{font-size:78%}.mw-parser-output .ib-settlement-official{font-weight:bold}.mw-parser-output .ib-settlement-caption{padding:0.3em 0 0 0}.mw-parser-output .ib-settlement-caption-link{padding:0.2em 0}.mw-parser-output .ib-settlement-nickname{display:inline}.mw-parser-output .ib-settlement-fn{font-weight:normal;display:inline}</style><table class="infobox ib-settlement vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above"><div class="fn org">Sandakan<br /><big>سنداکن<big><br /> Elopura</big></big></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-subheader"><div class="category">Bandaraya dan Daerah</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg" class="mw-file-description" title="Pusat bandar Sandakan"><img alt="Pusat bandar Sandakan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg/250px-Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg/375px-Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg/500px-Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg 2x" data-file-width="5689" data-file-height="3793" /></a></span><div class="ib-settlement-caption">Pusat bandar Sandakan</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data maptable"><div style="display:table; width:100%; background:none;"> <div style="display:table-row"><div style="display:table-cell;vertical-align:middle; text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg" class="mw-file-description" title="Mohor rasmi Sandakan سنداکن Elopura"><img alt="Mohor rasmi Sandakan سنداکن Elopura" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg/73px-Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg.png" decoding="async" width="73" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg/110px-Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg/146px-Sandakan_Municipal_Council_official_logo.svg.png 2x" data-file-width="559" data-file-height="764" /></a></span><div class="ib-settlement-caption-link">Mohor</div></div></div></div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data">Nama panggilan: The Nature City, Little Hong Kong</td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container floatright" style="width: 300px; height: 200px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="300" data-height="200" data-zoom="10" data-lat="5.8333333" data-lon="118.11666666667" data-overlays="["_a234b9c46b208bf6a8578116863e2fee6fb07080"]" href="/wiki/Khas:Map/10/5.8333333/118.11666666667/ms"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,10,5.8333333,118.11666666667,300x200.png?lang=ms&domain=ms.wikipedia.org&title=Sandakan&revid=6477054&groups=_a234b9c46b208bf6a8578116863e2fee6fb07080" width="300" height="200" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,10,5.8333333,118.11666666667,300x200@2x.png?lang=ms&domain=ms.wikipedia.org&title=Sandakan&revid=6477054&groups=_a234b9c46b208bf6a8578116863e2fee6fb07080 2x" alt="Map" /></a><div class="ib-settlement-caption">Lokasi Sandakan di Sabah</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="switcher-container"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5009871">.mw-parser-output .locmap .od{position:absolute}.mw-parser-output .locmap .id{position:absolute;line-height:0}.mw-parser-output .locmap .l0{font-size:0;position:absolute}.mw-parser-output .locmap .pv{line-height:110%;position:absolute;text-align:center}.mw-parser-output .locmap .pl{line-height:110%;position:absolute;top:-0.75em;text-align:right}.mw-parser-output .locmap .pr{line-height:110%;position:absolute;top:-0.75em;text-align:left}.mw-parser-output .locmap .pv>div{display:inline;padding:1px}.mw-parser-output .locmap .pl>div{display:inline;padding:1px;float:right}.mw-parser-output .locmap .pr>div{display:inline;padding:1px;float:left}</style><div class="center"><div class="locmap" style="width:275px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:275px;padding:0"><div style="position:relative;width:275px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Malaysia_location_map.svg" class="mw-file-description" title="Sandakan سنداکن Elopura yang terletak di Malaysia"><img alt="Sandakan سنداکن Elopura yang terletak di Malaysia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Malaysia_location_map.svg/275px-Malaysia_location_map.svg.png" decoding="async" width="275" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Malaysia_location_map.svg/413px-Malaysia_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Malaysia_location_map.svg/550px-Malaysia_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="457" /></a></span><div class="od notheme" style="top:27.083%;left:91.032%"><div class="id" style="left:-3px;top:-3px"><span typeof="mw:File"><span title="Sandakan سنداکن Elopura"><img alt="Sandakan سنداکن Elopura" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div class="pl" style="font-size:91%;width:6em;right:4px"><div>Sandakan<br /><big>سنداکن<big><br /> Elopura</big></big></div></div></div></div><div style="padding-top:0.2em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5537384">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><big><big><span class="legend nowrap"><span class="legend-color" style="border: 1px solid black;background-color:#800000; color:white;"> </span> </span> <b>Sandakan</b> in <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5537384" /><span class="legend nowrap"><span class="legend-color" style="border: 1px solid black;background-color:#FEFEEF; color:black;"> </span> </span> <b><a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a></b></big></big></div><big><big><span class="switcher-label" style="display:none">Papar peta Malaysia</span></big></big></div></div></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5009871" /><div class="center"><div class="locmap" style="width:275px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:275px;padding:0"><div style="position:relative;width:275px"><big><big><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Asia_laea_location_map.svg" class="mw-file-description" title="Sandakan سنداکن Elopura yang terletak di Asia"><img alt="Sandakan سنداکن Elopura yang terletak di Asia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Asia_laea_location_map.svg/275px-Asia_laea_location_map.svg.png" decoding="async" width="275" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Asia_laea_location_map.svg/413px-Asia_laea_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Asia_laea_location_map.svg/550px-Asia_laea_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1181" data-file-height="1050" /></a></span><div class="od notheme" style="top:81.97%;left:72.636%"><div class="id" style="left:-3px;top:-3px"><span typeof="mw:File"><span title="Sandakan سنداکن Elopura"><img alt="Sandakan سنداکن Elopura" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div class="pl" style="font-size:91%;width:6em;right:4px"><div>Sandakan<br /><big>سنداکن<big><br /> Elopura</big></big></div></div></div></big></big></div><div style="padding-top:0.2em"><big><big><big>Sandakan<br /><big>سنداکن<big><br /> Elopura (Asia)</big></big></big></big></big></div><big><big><big><span class="switcher-label" style="display:none">Papar peta Asia</span></big></big></big></div></div></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5009871" /><div class="center"><div class="locmap" style="width:275px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:275px;padding:0"><div style="position:relative;width:275px"><big><big><big><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:World_location_map_(equirectangular_180).svg" class="mw-file-description" title="Sandakan سنداکن Elopura yang terletak di Bumi"><img alt="Sandakan سنداکن Elopura yang terletak di Bumi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg/275px-World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg.png" decoding="async" width="275" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg/413px-World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg/550px-World_location_map_%28equirectangular_180%29.svg.png 2x" data-file-width="2521" data-file-height="1260" /></a></span><div class="od notheme" style="top:46.759%;left:82.81%"><div class="id" style="left:-3px;top:-3px"><span typeof="mw:File"><span title="Sandakan سنداکن Elopura"><img alt="Sandakan سنداکن Elopura" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div class="pl" style="font-size:91%;width:6em;right:4px"><div>Sandakan<br /><big>سنداکن<big><br /> Elopura</big></big></div></div></div></big></big></big></div><div style="padding-top:0.2em"><big><big><big>Sandakan<br /><big>سنداکن<big><br /> Elopura (Bumi)</big></big></big></big></big></div><big><big><big><span class="switcher-label" style="display:none">Papar peta Bumi</span></big></big></big></div></div></div></div></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data">Koordinat: <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=Sandakan&params=05_50_0_N_118_07_0_E_region:MY_type:city(396290)"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Peta, gambar udara, dan lain-lain data untuk lokasi ini"><span class="latitude">05°50′0″N</span> <span class="longitude">118°07′0″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Peta, gambar udara, dan lain-lain data untuk lokasi ini">5.83333°N 118.11667°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">5.83333; 118.11667</span></span></span></a></span><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/Sistem_koordinat_geografi" title="Sistem koordinat geografi">Koordinat</a>: <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=Sandakan&params=05_50_0_N_118_07_0_E_region:MY_type:city(396290)"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Peta, gambar udara, dan lain-lain data untuk lokasi ini"><span class="latitude">05°50′0″N</span> <span class="longitude">118°07′0″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Peta, gambar udara, dan lain-lain data untuk lokasi ini">5.83333°N 118.11667°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">5.83333; 118.11667</span></span></span></a></span></span></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Negara</th><td class="infobox-data"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/23px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/35px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/46px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span>Malaysia</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Negeri_dan_Wilayah_Persekutuan_di_Malaysia" title="Negeri dan Wilayah Persekutuan di Malaysia">Negeri</a></th><td class="infobox-data"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/23px-Flag_of_Sabah.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/35px-Flag_of_Sabah.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/46px-Flag_of_Sabah.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span>Sabah</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Bahagian_di_Malaysia" title="Bahagian di Malaysia">Bahagian</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Bahagian_Sandakan" title="Bahagian Sandakan">Bahagian Sandakan, Sabah</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Empayar_Brunei" title="Empayar Brunei">Empayar Brunei</a></th><td class="infobox-data">kurun ke 15–1658</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Kesultanan_Sulu" title="Kesultanan Sulu">Kesultanan Sulu</a></th><td class="infobox-data">1658–1882</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label">Diduduki oleh <a href="/w/index.php?title=Syarikat_Borneo_Utara_Inggeris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syarikat Borneo Utara Inggeris (laman tidak wujud)">Syarikat Borneo Utara Inggeris</a></th><td class="infobox-data">21 Jun 1879</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label">Disahkan menjadi ibukota <a href="/wiki/Borneo_Utara" title="Borneo Utara">Borneo Utara</a></th><td class="infobox-data">1884</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label">Ditamatkan sebagai ibukota</th><td class="infobox-data">1946</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label">Perbandaran</th><td class="infobox-data">1 Januari 1982</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label">Bandaraya</th><td class="infobox-data">TBA</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Daerah_di_Malaysia" title="Daerah di Malaysia">Daerah</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Daerah_Sandakan" title="Daerah Sandakan">Sandakan</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Pentadbiran<div class="ib-settlement-fn"></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Badan</th><td class="infobox-data agent">Majlis Perbandaran Sandakan</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Presiden MPS</th><td class="infobox-data">Henry Idol</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • <a href="/wiki/Dewan_Rakyat" class="mw-redirect" title="Dewan Rakyat">MP</a></th><td class="infobox-data">•Yang Berhormat Datuk <a href="/wiki/Suhaimi_Nasir" title="Suhaimi Nasir">Suhaimi Nasir</a> (<a href="/wiki/Pertubuhan_Kebangsaan_Melayu_Bersatu" title="Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu">UMNO</a>) (<a href="/wiki/Libaran_(kawasan_persekutuan)" title="Libaran (kawasan persekutuan)">Libaran</a>) <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Barisan_Nasional" title="Barisan Nasional"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ms/thumb/b/b4/Barisan_Nasional.png/40px-Barisan_Nasional.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ms/thumb/b/b4/Barisan_Nasional.png/60px-Barisan_Nasional.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="403" /></a></span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Pertubuhan_Kebangsaan_Melayu_Bersatu" title="Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/UMNO_%28Malaysia%29.svg/40px-UMNO_%28Malaysia%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/UMNO_%28Malaysia%29.svg/60px-UMNO_%28Malaysia%29.svg.png 2x" data-file-width="1512" data-file-height="756" /></a></span> <p>•Yang Berhormat Tuan <a href="/wiki/Khairul_Firdaus_Akbar_Khan" title="Khairul Firdaus Akbar Khan">Khairul Firdaus Akbar Khan</a> (<a href="/wiki/Gabungan_Rakyat_Sabah" title="Gabungan Rakyat Sabah">GRS</a>) (<a href="/wiki/Batu_Sapi_(kawasan_persekutuan)" title="Batu Sapi (kawasan persekutuan)">Batu Sapi</a>) <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg" class="mw-file-description" title="Gabungan Rakyat Sabah"><img alt="Gabungan Rakyat Sabah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg/25px-Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg/38px-Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg/50px-Gabungan_Rakyat_Sabah_GRS.jpg 2x" data-file-width="1080" data-file-height="647" /></a></span><br /> </p> •Yang Berhormat Puan <a href="/wiki/Vivian_Wong_Shir_Yee" title="Vivian Wong Shir Yee">Vivian Wong Shir Yee</a> (<a href="/wiki/Parti_Tindakan_Demokratik" title="Parti Tindakan Demokratik">DAP</a>) (<a href="/wiki/Sandakan_(kawasan_persekutuan)" title="Sandakan (kawasan persekutuan)">Sandakan</a>) <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:DAP-100px.jpg" class="mw-file-description" title="Parti Tindakan Demokratik"><img alt="Parti Tindakan Demokratik" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ms/thumb/c/c2/DAP-100px.jpg/40px-DAP-100px.jpg" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ms/thumb/c/c2/DAP-100px.jpg/60px-DAP-100px.jpg 2x" data-file-width="100" data-file-height="60" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Keluasan<div class="ib-settlement-fn"></div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Jumlah</th><td class="infobox-data">2,266 km<sup>2</sup> (875 batu persegi)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Aras<div class="ib-settlement-fn"><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></th><td class="infobox-data">10 m (30 ft)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label">Aras Terendah<div class="ib-settlement-fn"></div></th><td class="infobox-data">0 m (0 ft)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Penduduk<div class="ib-settlement-fn"><span class="nowrap"> </span>(2010)</div></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Jumlah</th><td class="infobox-data">396,290</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"> • Kepadatan</th><td class="infobox-data">170/km<sup>2</sup> (450/batu persegi)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Zon_waktu" title="Zon waktu">Zon waktu</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/UTC%2B8" title="UTC+8">UTC+8</a> (<a href="/wiki/Malaysian_Standard_Time" class="mw-redirect" title="Malaysian Standard Time">MST</a>)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><span class="nowrap"> • Musim panas (<a href="/wiki/Waktu_musim_panas" title="Waktu musim panas">DST</a>)</span></th><td class="infobox-data">Tidak dilihat</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Senarai_poskod_di_Malaysia" title="Senarai poskod di Malaysia">Poskod</a></th><td class="infobox-data adr"><div class="postal-code">90000 to 90999</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/w/index.php?title=Senarai_nombor_telefon_di_Malaysia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Senarai nombor telefon di Malaysia (laman tidak wujud)">Kod kawasan</a></th><td class="infobox-data">089</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Nombor_pendaftaran_kenderaan_di_Malaysia" class="mw-redirect" title="Nombor pendaftaran kenderaan di Malaysia">Nombor pendaftaran kenderaan</a></th><td class="infobox-data">SS (1980-2018)<br />SM (2018-)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Laman sesawang</th><td class="infobox-data"><span class="url"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mps.sabah.gov.my/portal/">mps<wbr />.sabah<wbr />.gov<wbr />.my<wbr />/portal<wbr />/</a></span></td></tr></tbody></table> <p><br /> <b>Sandakan</b> (<a href="/wiki/Tulisan_Jawi" title="Tulisan Jawi">Tulisan Jawi</a>: <span lang="ar" dir="rtl" style="white-space: nowrap;">سنداکن</span>‎), merupakan salah sebuah bandaraya utama di <a href="/wiki/Sabah" title="Sabah">Sabah</a> dan merupakan bandar kedua terbesar di negeri tersebut. Kedudukan Sandakan di <a href="/wiki/Teluk_Sandakan" title="Teluk Sandakan">Teluk Sandakan</a> menjadikannya sebuah pelabuhan yang baik. Sandakan berada di sebelah pantai timur pulau <a href="/wiki/Borneo" title="Borneo">Borneo</a> dan mempunyai penduduk berjumlah 479,121 orang (2009). Penduduk bumiputera Suku Bangsa Suluk ,Bajau dan sungai bukan Bumiputera Bangsa Cina ,Cina dan juga bangsa lain yang merantau ke Sandakan ataupun Sabah Seperti Bugis daripada pelusuk indonesia ,serta suku lain yang telah menetap sekian lama di Sandakan menjadi sebahagian penduduk tetap Sandakan. </p><p>Dari segi sejarah, bandar ini pernah menjadi pusat pentadbiran dan ibu negeri <a href="/wiki/Borneo_Utara" title="Borneo Utara">Borneo Utara</a> semasa zaman pemerintahan British. Kawasan ini juga pernah menjadi tapak kem tahanan perang dan pembinaan lapangan terbang tentera Jepun semasa <a href="/wiki/Perang_Dunia_Kedua" title="Perang Dunia Kedua">Perang Dunia Kedua</a> 1941-1945. Peristiwa <a href="/wiki/Kawat_Maut_Sandakan" title="Kawat Maut Sandakan">Kawat Maut Sandakan</a> di penghujung perang dunia kedua bermula di daerah ini. </p><p>Dari segi pelancongan, Sandakan terkenal sebagai pintu masuk ke destinasi-destinasi ekopelancongan di Sabah; contohnya <a href="/wiki/Sungai_Kinabatangan" title="Sungai Kinabatangan">Sungai Kinabatangan</a>, <a href="/wiki/Gua_Gomantong" title="Gua Gomantong">Gua Gomantong</a>, <a href="/wiki/Taman_Pemuliharaan_Orang_Utan_Sepilok" class="mw-redirect" title="Taman Pemuliharaan Orang Utan Sepilok">Taman Pemuliharaan Orang Utan Sepilok</a> dan <a href="/wiki/Taman_Pulau_Penyu" class="mw-redirect" title="Taman Pulau Penyu">Taman Pulau Penyu</a>. <a href="/wiki/Lapangan_Terbang_Sandakan" title="Lapangan Terbang Sandakan">Lapangan Terbang Sandakan</a> merupakan lapangan terbang yang menjadi pintu masuk utama para pelancong dari seluruh Malaysia dan luar negara ke bandar ini. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologi">Etimologi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=1" title="Sunting bahagian: Etimologi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=1" title="Sunting kod sumber bahagian: Etimologi"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_(11209272775).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_%2811209272775%29.jpg/250px-177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_%2811209272775%29.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_%2811209272775%29.jpg/330px-177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_%2811209272775%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_%2811209272775%29.jpg/500px-177_of_%27About_Ceylon_and_Borneo_..._With_..._illustrations_and_..._maps%27_%2811209272775%29.jpg 2x" data-file-width="2080" data-file-height="1396" /></a><figcaption>Peta Pelabuhan Sandakan 1891, katalog <a href="/wiki/Perpustakaan_British" title="Perpustakaan British">Perpustakaan British</a>.</figcaption></figure> <p>Petempatan Eropah yang pertama dibina oleh seorang penyeludup senjata <a href="/wiki/Orang_Scotland" title="Orang Scotland">berbangsa Scotland</a> dari <a href="/wiki/Glasgow" title="Glasgow">Glasgow</a> bernama <a href="/w/index.php?title=William_Cowie_(merchant)&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Cowie (merchant) (laman tidak wujud)">William Clark Cowie</a> yang menamai petempatan tersebut "Sandakan", (dalam <a href="/wiki/Bahasa_Suluk" title="Bahasa Suluk">bahasa Suluk</a> yang bermaksud "Tempat yang dipajak").<sup id="cite_ref-sandakan_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-sandakan-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Petempatan itu kemudian dinamakan semula <i>Kampong German</i> (Kampung Jerman), disebabkan ada beberapa pangkalan German di sana. Apabila satu petempatan baru lagi dibina tidak lama selepas petempatan Cowie yang sebelumnya hancur dalam kebakaran, petempatan itu dipanggil <i>Elopura</i>, yang bermaksud "bandar indah".<sup id="cite_ref-Bouwman2004_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bouwman2004-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nama tersebut diberi oleh <a href="/wiki/Syarikat_Berpiagam_Borneo_Utara_British" title="Syarikat Berpiagam Borneo Utara British">Syarikat Borneo Utara British</a> namun orang tempatan terus menggunakan nama lama dan kemudian diubah balik kepada <i>Sandakan</i>.<sup id="cite_ref-Bouwman2004_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bouwman2004-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Hutton2000_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hutton2000-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Alexander2006_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Alexander2006-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Selain nama Elopura, petempatan itu juga digelar <i>Little Hong Kong</i> (Hong Kong Kecil) disebabkan oleh ramai kaum Cina berhijrah dari Hong Kong (kebanyakannya suku Kantonis dan Hakka).<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-cn_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-cn-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Pryerlah orang yang memberi petempatan tersebut nama <i>Elopura</i> yang bermaksud "bandar indah". Beberapa tahun kemudian, petempatan tersebut dinamakan semula Sandakan sekali lagi.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nama Elopura, walau bagaimanapun, masih digunakan untuk beberapa majlis kerajaan tempatan <a href="/wiki/Dewan_Undangan_Negeri_Sabah" title="Dewan Undangan Negeri Sabah">Dewan Undangan Negeri Sabah</a>, termasuk pilihan raya.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bandar tersebut biasanya dirujuk sebagai "Sandakan" sekarang dan bukan "Elopura" atau "Little Hong Kong". Walau bagaimanapun, usaha telah dibuat untuk membangunkan Sandakan agar bandar itu sesuai untuk mempunyai nama "Little Hong Kong" semula.<sup id="cite_ref-lp_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-lp-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sejarah">Sejarah</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=2" title="Sunting bahagian: Sejarah" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=2" title="Sunting kod sumber bahagian: Sejarah"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ketika awal <a href="/wiki/1870-an" title="1870-an">1870-an</a>, pantai timur Sabah berada di bawah pemerintahan <a href="/wiki/Sultan_Sulu" title="Sultan Sulu">Sultan Sulu</a> yang turut memerintah kawasan yang kini merupakan <a href="/wiki/Filipina" title="Filipina">Filipina</a> selatan. Pendudukan Eropah yang terawal di kawasan ini ditubuhkan oleh <a href="/w/index.php?title=William_Clarke_Cowie&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Clarke Cowie (laman tidak wujud)">William Clarke Cowie</a>, seorang penyeludup senjata api berbangsa <a href="/wiki/Scotland" title="Scotland">Scotland</a> dari <a href="/wiki/Glasgow" title="Glasgow">Glasgow</a> yang mendapat izin daripada Sultan untuk mendirikan tapak perdagangan yang kecil. Cowie menamakan penempatannya sebagai "Sandakan", iaitu istilah bahasa Sulu bagi "tanah yang digadai", namun kemudiannya tempat ini dikenali sebagai "Kampong German" kerana kehadiran sebilangan besar orang <a href="/wiki/Jerman" title="Jerman">Jerman</a> yang bertapak di sini. Penempatan ini merupakan sebahagian daripada pajakan yang diperoleh dari <a href="/w/index.php?title=Konsulat_jeneral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konsulat jeneral (laman tidak wujud)">konsul</a> <a href="/wiki/Austria-Hungary" title="Austria-Hungary">Austria-Hungary</a> <a href="/wiki/Gustav_Overbeck" title="Gustav Overbeck">Baron von Overbeck</a> daripada Sultan Sulu pada tahun 1878. Setelah pajakan itu dibeli oleh rakan von Overbeck yang berbangsa British, <a href="/wiki/Alfred_Dent" title="Alfred Dent">Alfred Dent</a>, Kampong German teranap pada 15 Jun <a href="/wiki/1879" title="1879">1879</a>. <a href="/wiki/Residen_British" title="Residen British">Residen British</a> yang baru, <a href="/w/index.php?title=William_B._Pryer&action=edit&redlink=1" class="new" title="William B. Pryer (laman tidak wujud)">William B. Pryer</a>, memutuskan untuk tidak membina semula kampung itu, sebaliknya berpindah ke Buli Sim Sim pada 21 Jun 1879. Beliau menamakan penempatan baru beliau itu "Elopura", yang bermaksud <i>Bandar yang Indah</i>. Beberapa tahun kemudian, namanya ditukar kembali ke "Sandakan". Nama Elopura masih memaksudkan salah sebuah kawasan Dewan Undangan Negeri di Sandakan. Populasi penduduk Sandakan terdiri daripada masyarakat Cina, Sungai, Suluk, Bajau, Kadazandusun dan lain-lain. </p><p>Pada tahun <a href="/wiki/1883" title="1883">1883</a>, pusat pentadbiran <a href="/wiki/Syarikat_Berpiagam_Borneo_Utara_British" title="Syarikat Berpiagam Borneo Utara British">Syarikat Berpiagam Borneo Utara British</a> dipindahkan dari <a href="/wiki/Kudat" title="Kudat">Kudat</a> ke Sandakan. Pada pertengahan 1930-an, eksport kayu balak Sandakan mencapai angka rekod 180,000 meter padu, menjadikannya pelabuhan pengeksport kayu balak tropika yang terbesar di dunia. Pada zaman kemuncak lambungan hasil balak, Sandakan menjadi tumpuan <a href="/wiki/Jutawan" title="Jutawan">jutawan</a> terbesar di seluruh dunia. </p><p>Pendudukan Jepun di Sandakan ketika <a href="/wiki/Perang_Dunia_II" class="mw-redirect" title="Perang Dunia II">Perang Dunia II</a> bermula pada 19 Januari <a href="/wiki/1942" title="1942">1942</a> dan bertahan sehingga sebuah briged <a href="/w/index.php?title=Divisyen_Ke-9_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Divisyen Ke-9 Australia (laman tidak wujud)">Divisyen Ke-9 Australia</a> membebeaskannya pada 19 Oktober <a href="/wiki/1945" title="1945">1945</a>. Pentadbiran Jepun memulihkan nama Elopura untuk bandar ini. Antara kezaliman yang berlaku ketika Perang Dunia II ialah <a href="/wiki/Kawat_Kematian_Sandakan" class="mw-redirect" title="Kawat Kematian Sandakan">Kawat Kematian Sandakan</a>, apabila askar Jepun hendak memindahkan sekitar 6,000 orang <a href="/wiki/Tawanan_perang" title="Tawanan perang">tawanan perang</a> di Sandakan 260 km (160 batu) ke pekan <a href="/wiki/Ranau" title="Ranau">Ranau</a> di pedalaman Sabah. Tawanan-tawanan yang berjaya menempuh perjalanan ke Ranau hidup-hidup diasakkan ke dalam pondok-pondok yang kotor; kebanyakan mereka ini mati sama ada akibat penyakit <a href="/wiki/Disenteri" title="Disenteri">disenteri</a> atau dibunuh oleh pengawal penjara. Setelah tamatnya perang, Sandakan ranap keseluruhannya, sebahagiannya akibat pengeboman <a href="/w/index.php?title=Kuasa_Berikat_Perang_Dunia_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuasa Berikat Perang Dunia II (laman tidak wujud)">Kuasa Berikat</a> dan sebahagian lagi oleh pihak Jepun. Oleh itu, setelah <a href="/wiki/Borneo_Utara" title="Borneo Utara">Borneo Utara</a> menjadi <a href="/w/index.php?title=Wilayah_British_seberang_laut&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wilayah British seberang laut (laman tidak wujud)">Tanah Jajahan</a> British pada tahun 1946, ibu negerinya dipindahkan ke Jesselton (kini dikenali sebagai <a href="/wiki/Kota_Kinabalu" title="Kota Kinabalu">Kota Kinabalu</a>). </p><p>Sandakan masih merupakan pelabuhan kedua terpenting di Sabah, selepas <a href="/wiki/Kota_Kinabalu" title="Kota Kinabalu">Kota Kinabalu</a>. Pelabuhan ini penting untuk eksport <a href="/wiki/Kayu_balak" class="mw-redirect" title="Kayu balak">kayu balak</a>, <a href="/wiki/Kelapa_sawit" title="Kelapa sawit">kelapa sawit</a>, <a href="/wiki/Tembakau" title="Tembakau">tembakau</a>, <a href="/wiki/Koko" title="Koko">koko</a>, <a href="/wiki/Kopi" title="Kopi">kopi</a>, <a href="/w/index.php?title=Gentian_manila&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gentian manila (laman tidak wujud)">gentian manila</a>, dan <a href="/wiki/Sagu" title="Sagu">sagu</a>. Sandakan juga adalah antara bandar-bandar yang paling sibuk di <a href="/wiki/Malaysia_Timur" title="Malaysia Timur">Malaysia Timur</a>. </p><p>Sejak kebelakangan ini, semakin banyak perniagaan telah memindahkan operasinya dari pusat bandar gara-gara kehadiran ramai <a href="/wiki/Pendatang_tanpa_izin" class="mw-redirect" title="Pendatang tanpa izin">pendatang tanpa izin</a> di pusat bandar. Pada bulan Januari <a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a>, <a href="/wiki/Sandakan_Harbour_Square" title="Sandakan Harbour Square">Sandakan Harbour Square</a>, sebuah projek <a href="/w/index.php?title=Pembaharuan_bandar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pembaharuan bandar (laman tidak wujud)">pembaharuan bandar</a>, dilancarkan untuk cuba menghidupkan kembali pusat bandar sebagai pusat komersial utama di Sandakan. Projek ini akan menampilkan sebuah pasar besar dan pasar ikan yang baru (telah siap pada tahun <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>), sebuah pusat membeli-belah (Sandakan Harbour Mall), hotel, dan lot-lot kedai 3 dan 4 tingkat. Projek ini sedang dalam empat fasa dan dijangka siap pada awal tahun <a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bom_tentera_Berikat_بوم_تنترا_برايکت"><span id="Bom_tentera_Berikat_.D8.A8.D9.88.D9.85_.D8.AA.D9.86.D8.AA.D8.B1.D8.A7_.D8.A8.D8.B1.D8.A7.D9.8A.DA.A9.D8.AA"></span>Bom tentera Berikat بوم تنترا برايکت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=3" title="Sunting bahagian: Bom tentera Berikat بوم تنترا برايکت" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=3" title="Sunting kod sumber bahagian: Bom tentera Berikat بوم تنترا برايکت"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pada <a href="/wiki/26_November" title="26 November">26 November</a> <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a>, beberapa butir bom bersaiz besar ditemui di tapak perumahan rakyat berhampiran Taman Perumahan Airport Baru dan Kuaters 22 RAMD <a href="/w/index.php?title=Kem_Sri_Kinabatangan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kem Sri Kinabatangan (laman tidak wujud)">Kem Sri Kinabatangan</a>. Semasa <a href="/wiki/Perang_Dunia_II" class="mw-redirect" title="Perang Dunia II">Perang Dunia II</a>, kem tentera British di Sandakan di Jalan Army Camp Batu 7 menjadi sasaran utama serangan. Ada di antara bom-bom yang digugurkan itu tidak meletup dan terbenam di dalam tanah. </p><p>Pemangku Ketua Polis Sandakan DSP Ooi Guan Siew mengarahkan kerja-kerja memusnahkan bom itu dijalankan pada 27 November 2007.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografi">Geografi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=4" title="Sunting bahagian: Geografi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=4" title="Sunting kod sumber bahagian: Geografi"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sandakan terletak di pantai timur Sabah menghadap <a href="/wiki/Laut_Sulu" title="Laut Sulu">Laut Sulu</a>, dengan sebuah bandar yang dikenali sebagai salah satu daripada <a href="/wiki/Pelabuhan" title="Pelabuhan">bandar pelabuhan</a> di Malaysia.<sup id="cite_ref-ptown_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-ptown-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bandar ini terletak kira-kira 1,900 kilometer dari ibu negara Malaysia <a href="/wiki/Kuala_Lumpur" title="Kuala Lumpur">Kuala Lumpur</a>, 28 kilometer dari <a href="/wiki/Sempadan_Malaysia%E2%80%93Filipina" title="Sempadan Malaysia–Filipina">sempadan antarabangsa dengan Filipina</a> dan 319 kilometer dari ibu negeri Sabah Kota Kinabalu.<sup id="cite_ref-pro_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-pro-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daerah ini sendiri dikelilingi oleh <a href="/wiki/Beluran" title="Beluran">Beluran</a> (dikenali sebagai Daerah Labuk-Sugut sebelum ini) dan daerah <a href="/wiki/Kinabatangan" class="mw-redirect" title="Kinabatangan">Kinabatangan</a>.<sup id="cite_ref-sdk_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-sdk-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tidak jauh dari bandar, terdapat tiga Pulau Penyu Malaysia iaitu Selingaan, Gulisaan dan Bakkungan Kechil.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Pulau terdekat dengan bandar ini ialah <a href="/w/index.php?title=Pulau_Berhala,_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Berhala, Sabah (laman tidak wujud)">Pulau Berhala</a>, Pulau Duyong, Pulau Nunuyan Darat, Pulau Nunuyan Laut, dan <a href="/wiki/Pulau_Bai" title="Pulau Bai">Pulau Bai</a>.<sup id="cite_ref-sdk_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-sdk-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Iklim">Iklim</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=5" title="Sunting bahagian: Iklim" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=5" title="Sunting kod sumber bahagian: Iklim"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sandakan mempunyai <a href="/wiki/Iklim_khatulistiwa" title="Iklim khatulistiwa">iklim hutan hujan tropika</a> di bawah <a href="/wiki/Pengelasan_iklim_K%C3%B6ppen" title="Pengelasan iklim Köppen">pengelasan iklim Köppen</a>. Iklim di Sandakan agak panas dan lembap dengan suhu teduh sederhana sekitar 32 °C, dengan sekitar 32 °C pada waktu tengah hari menurun sehingga sekitar 27 °C pada waktu malam. Bandar ini mengalami kerpasan sepanjang tahun, dengan kecenderungan pada bulan Oktober hingga bulan Februari menjadi bulan terlembap, manakala bulan April ialah bulan terkering. Min hujan di Sandakan berubah-ubah dari 2184 mm hingga 3988 mm.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div> <table class="wikitable mw-collapsible" style="width:auto; text-align:center; line-height:1.2em;"> <tbody><tr> <th colspan="14">Data iklim untuk Sandakan (1961–1990, lampau 1879 – kini) </th></tr> <tr> <th scope="row">Bulan </th> <th scope="col">Jan </th> <th scope="col">Feb </th> <th scope="col">Mac </th> <th scope="col">Apr </th> <th scope="col">Mei </th> <th scope="col">Jun </th> <th scope="col">Jul </th> <th scope="col">Ogo </th> <th scope="col">Sep </th> <th scope="col">Okt </th> <th scope="col">Nov </th> <th scope="col">Dis </th> <th scope="col" style="border-left-width:medium">Tahun </th></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Rekod tinggi suhu, °C (°F) </th> <td style="background: #FF2E00; color:#000000;" class="notheme">34.8<br />(94.6) </td> <td style="background: #FF3200; color:#000000;" class="notheme">34.1<br />(93.4) </td> <td style="background: #FF3600; color:#000000;" class="notheme">33.6<br />(92.5) </td> <td style="background: #FF2500; color:#000000;" class="notheme">36.1<br />(97.0) </td> <td style="background: #FF2200; color:#000000;" class="notheme">36.5<br />(97.7) </td> <td style="background: #FF2600; color:#000000;" class="notheme">35.9<br />(96.6) </td> <td style="background: #FF2600; color:#000000;" class="notheme">35.9<br />(96.6) </td> <td style="background: #FF2500; color:#000000;" class="notheme">36.0<br />(96.8) </td> <td style="background: #FF2800; color:#000000;" class="notheme">35.6<br />(96.1) </td> <td style="background: #FF2A00; color:#000000;" class="notheme">35.3<br />(95.5) </td> <td style="background: #FF2F00; color:#000000;" class="notheme">34.6<br />(94.3) </td> <td style="background: #FF3200; color:#000000;" class="notheme">34.2<br />(93.6) </td> <td style="background: #FF2200; color:#000000; border-left-width:medium" class="notheme">36.5<br />(97.7) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata maksimum suhu harian, °C (°F) </th> <td style="background: #FF5400; color:#000000;" class="notheme">29.2<br />(84.6) </td> <td style="background: #FF5200; color:#000000;" class="notheme">29.5<br />(85.1) </td> <td style="background: #FF4B00; color:#000000;" class="notheme">30.5<br />(86.9) </td> <td style="background: #FF4400; color:#000000;" class="notheme">31.6<br />(88.9) </td> <td style="background: #FF3E00; color:#000000;" class="notheme">32.5<br />(90.5) </td> <td style="background: #FF4000; color:#000000;" class="notheme">32.2<br />(90.0) </td> <td style="background: #FF4000; color:#000000;" class="notheme">32.2<br />(90.0) </td> <td style="background: #FF3F00; color:#000000;" class="notheme">32.3<br />(90.1) </td> <td style="background: #FF4400; color:#000000;" class="notheme">31.5<br />(88.7) </td> <td style="background: #FF4400; color:#000000;" class="notheme">31.6<br />(88.9) </td> <td style="background: #FF4A00; color:#000000;" class="notheme">30.7<br />(87.3) </td> <td style="background: #FF5000; color:#000000;" class="notheme">29.8<br />(85.6) </td> <td style="background: #FF4700; color:#000000; border-left-width:medium" class="notheme">31.1<br />(88.0) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata suhu harian, °C (°F) </th> <td style="background: #FF6900; color:#000000;" class="notheme">26.2<br />(79.2) </td> <td style="background: #FF6800; color:#000000;" class="notheme">26.4<br />(79.5) </td> <td style="background: #FF6300; color:#000000;" class="notheme">27.0<br />(80.6) </td> <td style="background: #FF5F00; color:#000000;" class="notheme">27.6<br />(81.7) </td> <td style="background: #FF5F00; color:#000000;" class="notheme">27.7<br />(81.9) </td> <td style="background: #FF6100; color:#000000;" class="notheme">27.3<br />(81.1) </td> <td style="background: #FF6300; color:#000000;" class="notheme">27.1<br />(80.8) </td> <td style="background: #FF6200; color:#000000;" class="notheme">27.2<br />(81.0) </td> <td style="background: #FF6300; color:#000000;" class="notheme">27.0<br />(80.6) </td> <td style="background: #FF6400; color:#000000;" class="notheme">26.9<br />(80.4) </td> <td style="background: #FF6500; color:#000000;" class="notheme">26.8<br />(80.2) </td> <td style="background: #FF6700; color:#000000;" class="notheme">26.5<br />(79.7) </td> <td style="background: #FF6300; color:#000000; border-left-width:medium" class="notheme">27.0<br />(80.6) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata minimum suhu harian, °C (°F) </th> <td style="background: #FF7D00; color:#000000;" class="notheme">23.3<br />(73.9) </td> <td style="background: #FF7D00; color:#000000;" class="notheme">23.3<br />(73.9) </td> <td style="background: #FF7C00; color:#000000;" class="notheme">23.5<br />(74.3) </td> <td style="background: #FF7A00; color:#000000;" class="notheme">23.7<br />(74.7) </td> <td style="background: #FF7A00; color:#000000;" class="notheme">23.7<br />(74.7) </td> <td style="background: #FF7C00; color:#000000;" class="notheme">23.4<br />(74.1) </td> <td style="background: #FF850C; color:#000000;" class="notheme">22.1<br />(71.8) </td> <td style="background: #FF7E00; color:#000000;" class="notheme">23.1<br />(73.6) </td> <td style="background: #FF8205; color:#000000;" class="notheme">22.6<br />(72.7) </td> <td style="background: #FF7E00; color:#000000;" class="notheme">23.2<br />(73.8) </td> <td style="background: #FF7D00; color:#000000;" class="notheme">23.3<br />(73.9) </td> <td style="background: #FF7C00; color:#000000;" class="notheme">23.4<br />(74.1) </td> <td style="background: #FF7E00; color:#000000; border-left-width:medium" class="notheme">23.2<br />(73.8) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Rekod rendah suhu, °C (°F) </th> <td style="background: #FF9F40; color:#000000;" class="notheme">18.3<br />(64.9) </td> <td style="background: #FF9831; color:#000000;" class="notheme">19.4<br />(66.9) </td> <td style="background: #FF9429; color:#000000;" class="notheme">20.0<br />(68.0) </td> <td style="background: #FF8C1A; color:#000000;" class="notheme">21.1<br />(70.0) </td> <td style="background: #FF8C1A; color:#000000;" class="notheme">21.1<br />(70.0) </td> <td style="background: #FF9021; color:#000000;" class="notheme">20.6<br />(69.1) </td> <td style="background: #FF9226; color:#000000;" class="notheme">20.2<br />(68.4) </td> <td style="background: #FF9831; color:#000000;" class="notheme">19.4<br />(66.9) </td> <td style="background: #FF9021; color:#000000;" class="notheme">20.6<br />(69.1) </td> <td style="background: #FF9021; color:#000000;" class="notheme">20.6<br />(69.1) </td> <td style="background: #FF9429; color:#000000;" class="notheme">20.0<br />(68.0) </td> <td style="background: #FF9327; color:#000000;" class="notheme">20.1<br />(68.2) </td> <td style="background: #FF9F40; color:#000000; border-left-width:medium" class="notheme">18.3<br />(64.9) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata <a href="/wiki/Kerpasan" title="Kerpasan">kerpasan</a>, mm (inci) </th> <td style="background: #003000; color:#FFFFFF;" class="notheme">436.8<br />(17.20) </td> <td style="background: #004800; color:#FFFFFF;" class="notheme">267.6<br />(10.54) </td> <td style="background: #13FF13; color:#000000;" class="notheme">157.8<br />(6.21) </td> <td style="background: #59FF59; color:#000000;" class="notheme">107.3<br />(4.22) </td> <td style="background: #31FF31; color:#000000;" class="notheme">137.6<br />(5.42) </td> <td style="background: #00C900; color:#FFFFFF;" class="notheme">200.3<br />(7.89) </td> <td style="background: #00DB00; color:#000000;" class="notheme">194.7<br />(7.67) </td> <td style="background: #00C100; color:#FFFFFF;" class="notheme">212.6<br />(8.37) </td> <td style="background: #009100; color:#FFFFFF;" class="notheme">236.9<br />(9.33) </td> <td style="background: #008500; color:#FFFFFF;" class="notheme">252.5<br />(9.94) </td> <td style="background: #003000; color:#FFFFFF;" class="notheme">344.2<br />(13.55) </td> <td style="background: #003000; color:#FFFFFF;" class="notheme">461.8<br />(18.18) </td> <td style="background: #008100; color:#FFFFFF; border-left-width:medium" class="notheme">3,010.1<br />(118.51) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata bilangan hari kerpasan <span style="font-size:90%;" class="nowrap">(≥ 1.0 mm)</span> </th> <td style="background: #2020FF; color:#FFFFFF;" class="notheme">18 </td> <td style="background: #5C5CFF; color:#FFFFFF;" class="notheme">12 </td> <td style="background: #8383FF; color:#000000;" class="notheme">10 </td> <td style="background: #A5A5FF; color:#000000;" class="notheme">7 </td> <td style="background: #8F8FFF; color:#000000;" class="notheme">9 </td> <td style="background: #6666FF; color:#FFFFFF;" class="notheme">12 </td> <td style="background: #6A6AFF; color:#000000;" class="notheme">12 </td> <td style="background: #5E5EFF; color:#FFFFFF;" class="notheme">13 </td> <td style="background: #5959FF; color:#FFFFFF;" class="notheme">13 </td> <td style="background: #4545FF; color:#FFFFFF;" class="notheme">15 </td> <td style="background: #1919FF; color:#FFFFFF;" class="notheme">18 </td> <td style="background: #1414FF; color:#FFFFFF;" class="notheme">19 </td> <td style="background: #5959FF; color:#FFFFFF; border-left-width:medium" class="notheme">158 </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata <a href="/wiki/Kelembapan_relatif" title="Kelembapan relatif">kelembapan relatif</a> (%) </th> <td style="background: #0000BC; color:#FFFFFF;" class="notheme">84 </td> <td style="background: #0000C0; color:#FFFFFF;" class="notheme">83 </td> <td style="background: #0000C4; color:#FFFFFF;" class="notheme">82 </td> <td style="background: #0000C8; color:#FFFFFF;" class="notheme">81 </td> <td style="background: #0000C4; color:#FFFFFF;" class="notheme">82 </td> <td style="background: #0000C4; color:#FFFFFF;" class="notheme">82 </td> <td style="background: #0000C0; color:#FFFFFF;" class="notheme">83 </td> <td style="background: #0000C0; color:#FFFFFF;" class="notheme">83 </td> <td style="background: #0000BC; color:#FFFFFF;" class="notheme">84 </td> <td style="background: #0000B8; color:#FFFFFF;" class="notheme">85 </td> <td style="background: #0000B5; color:#FFFFFF;" class="notheme">86 </td> <td style="background: #0000B5; color:#FFFFFF;" class="notheme">86 </td> <td style="background: #0000BC; color:#FFFFFF; border-left-width:medium" class="notheme">84 </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Purata bulanan <a href="/w/index.php?title=Jangka_masa_sinaran_matahari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jangka masa sinaran matahari (laman tidak wujud)">jangka masa sinaran matahari</a> </th> <td style="background: #C6C600; color:#000000;" class="notheme">155.6 </td> <td style="background: #D0D000; color:#000000;" class="notheme">160.9 </td> <td style="background: #DBDB00; color:#000000;" class="notheme">217.5 </td> <td style="background: #E4E400; color:#000000;" class="notheme">247.0 </td> <td style="background: #E2E200; color:#000000;" class="notheme">248.9 </td> <td style="background: #DADA00; color:#000000;" class="notheme">206.9 </td> <td style="background: #DCDC00; color:#000000;" class="notheme">220.9 </td> <td style="background: #DCDC00; color:#000000;" class="notheme">221.5 </td> <td style="background: #D8D800; color:#000000;" class="notheme">194.9 </td> <td style="background: #D5D500; color:#000000;" class="notheme">190.7 </td> <td style="background: #D1D100; color:#000000;" class="notheme">174.5 </td> <td style="background: #C8C800; color:#000000;" class="notheme">159.9 </td> <td style="background: #D8D800; color:#000000; border-left-width:medium" class="notheme">2,399.2 </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:95%;">Sumber 1: NOAA<sup id="cite_ref-NOAA_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-NOAA-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:95%;">Sumber 2: Meteo Climat (record highs and lows),<sup id="cite_ref-meteoclimat_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-meteoclimat-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Deutscher_Wetterdienst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutscher Wetterdienst (laman tidak wujud)">Deutscher Wetterdienst</a> (humidity, 1966–1990)<sup id="cite_ref-DWD_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-DWD-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr></tbody></table> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografi">Demografi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=6" title="Sunting bahagian: Demografi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=6" title="Sunting kod sumber bahagian: Demografi"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bangsa_dan_agama">Bangsa dan agama</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=7" title="Sunting bahagian: Bangsa dan agama" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=7" title="Sunting kod sumber bahagian: Bangsa dan agama"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg/220px-Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg/330px-Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg/440px-Sandakan_Sabah_Sim-Sim-CityMosque-02.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a><figcaption><a href="/wiki/Masjid_Daerah_Sandakan" title="Masjid Daerah Sandakan">Masjid Daerah Sandakan</a>, masjid utama bagi bandaraya dan daerah.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg/250px-Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg/330px-Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg/500px-Sandakan_Sabah_PuuJihShihTemple-03.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a><figcaption><a href="/wiki/Tokong_Puu_Jih_Shih" title="Tokong Puu Jih Shih">Tokong Puu Jih Shih</a>, dibina pada tahun 1987, <a href="/w/index.php?title=Tokong_Cina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tokong Cina (laman tidak wujud)">tokong Cina</a> utama di Sandakan.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg/220px-Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg" decoding="async" width="220" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg/330px-Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg/440px-Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg 2x" data-file-width="3846" data-file-height="2972" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Gereja_St._Michael_dan_Semua_Malaikat,_Sandakan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gereja St. Michael dan Semua Malaikat, Sandakan (laman tidak wujud)">Gereja St. Michael dan Semua Malaikat</a>, gereja <a href="/wiki/Granit" title="Granit">granit</a> tertua di Sandakan.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg/250px-Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg/330px-Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg/500px-Sandakan_Sabah_Cathedral-St-Mary-01.jpg 2x" data-file-width="5093" data-file-height="3395" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Katedral_St._Mary,_Sandakan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katedral St. Mary, Sandakan (laman tidak wujud)">Katedral St. Mary</a></figcaption></figure> <p>Menurut Banci Malaysia pada tahun 2010, seluruh kawasan perbandaran bandar raya mempunyai populasi 396,290 orang penduduk.<sup id="cite_ref-pop_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-pop-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Penduduk bukan Malaysia membentuk sebahagian besar populasi bandar raya tersebut dengan 144,840 orang diikuti <a href="/wiki/Bumiputera" title="Bumiputera">Bumiputera</a> lain (100,245). </p><p><a href="/wiki/Orang_Cina_Malaysia" title="Orang Cina Malaysia">Cina</a> (63,201), <a href="/wiki/Orang_Bajau" class="mw-redirect" title="Orang Bajau">Bajau</a>/<a href="/w/index.php?title=Suku_Suluk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suku Suluk (laman tidak wujud)">Suluk</a> (38,897), <a href="/wiki/Orang_Melayu_Malaysia" title="Orang Melayu Malaysia">Melayu</a> (22,244) - (<a href="/wiki/Orang_Melayu_Brunei" title="Orang Melayu Brunei">Melayu Brunei</a> dan <a href="/wiki/Kedayan" title="Kedayan">Kedayan</a> yang berhijrah dari Pantai Barat Sabah) juga <a href="/wiki/Melayu_Cocos" class="mw-redirect" title="Melayu Cocos">Melayu Cocos</a> yang bermigrasi dari daerah Tawau, <a href="/wiki/Kadazan-Dusun" title="Kadazan-Dusun">Kadazan-Dusun</a> (16,616), Murut (519). </p><p>Terdapat juga etnik-etnik Bumiputera lain seperti <a href="/wiki/Idahan" title="Idahan">Ida'an</a>, <a href="/wiki/Orang_Sungai" title="Orang Sungai">Orang Sungai</a>, <a href="/wiki/Bugis" title="Bugis">Bugis</a>, <a href="/wiki/Orang_Jawa" title="Orang Jawa">orang Jawa</a> dan <a href="/wiki/Orang_Banjar" title="Orang Banjar">Banjar</a> (100,245), <a href="/wiki/Orang_India_Malaysia" title="Orang India Malaysia">India</a> (974) dan lain-lain (8,754).<sup id="cite_ref-pop_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-pop-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Kebanyakan penduduk bukan Malaysia dari selatan Filipina.<sup id="cite_ref-lp_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-lp-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Sadiq2008_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sadiq2008-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Populasi Cina di sini bahagian sama yang kebanyakannya Kantonis (keturunan pedagang laut yang menetap di Pantai Timur Borneo Utara) dan juga Hakka (kebanyakan berketurunan penghijrah sukarela dan pelarian <a href="/wiki/Pemberontakan_Taiping" title="Pemberontakan Taiping">Pemberontakan Taiping</a>), yang tiba semasa zaman British dan mempunyai petempatan asal mereka sebelum di bandar yang kini dikenali sebagai <i>Kampung Sungai Kebun Cina</i>.<sup id="cite_ref-cn_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-cn-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bangsa Bajau, Suluk dan Melayu beragama <a href="/wiki/Islam" title="Islam">Islam</a>, Kadazan-Dusun dan Murut kebanyakannya mengamalkan agama Kristian dengan beberapa daripada mereka menjadi orang Islam<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> manakala bangsa Cina kebanyakannya beragama Buddha, Tao dan beberapa Kristian.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Terdapat bilangan kecil beragama <a href="/wiki/Hindu" class="mw-redirect" title="Hindu">Hindu</a>, <a href="/wiki/Sikh" class="mw-redirect" title="Sikh">Sikh</a> dan <a href="/wiki/Animisme" title="Animisme">Animisme</a>. </p><p>Kumpulan besar bukan penduduk telah dikenal pasti kebanyakannya orang Islam, dan terdapat beberapa wanita <a href="/wiki/Orang_Filipino" class="mw-redirect" title="Orang Filipino">Filipino</a> Kristian yang memeluk agama Islam untuk mengahwini Filipino Islam di sini.<sup id="cite_ref-Sadiq2008_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-Sadiq2008-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Seperti di Kota Kinabalu, gelombang pertama pendatang ini tiba pada lewat abad ke-15 semasa penjajahan Sepanyol, manakala yang lain <a href="/w/index.php?title=Pelarian_Filipina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pelarian Filipina (laman tidak wujud)">tiba pada awal</a> 1970-an kerana <a href="/wiki/Konflik_Moro" title="Konflik Moro">masalah di selatan Filipina</a>.<sup id="cite_ref-Sadiq2008_26-2" class="reference"><a href="#cite_note-Sadiq2008-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mereka terdiri daripada pekerja penghijrah, dengan kebanyakan mereka menjadi <a href="/wiki/Naturalisasi" class="mw-redirect" title="Naturalisasi">warganegara</a> dengan kerakyatan Malaysia. Walau bagaimanapun, terdapat masih ramai yang tinggal tanpa dokumen yang betul sebagai <a href="/w/index.php?title=Pendatang_tanpa_izin_di_Malaysia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pendatang tanpa izin di Malaysia (laman tidak wujud)">pendatang tanpa izin</a> di bandar dengan petempatan haram sendiri.<sup id="cite_ref-Sadiq2008_26-3" class="reference"><a href="#cite_note-Sadiq2008-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pendidikan">Pendidikan</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=8" title="Sunting bahagian: Pendidikan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=8" title="Sunting kod sumber bahagian: Pendidikan"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5614044">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Rencana utama: <a href="/wiki/Senarai_sekolah_di_Sabah" title="Senarai sekolah di Sabah">Senarai sekolah di Sabah</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg/250px-Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg/330px-Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg/500px-Sandakan_Sabah_SMK-Sandakan-II-04.jpg 2x" data-file-width="5760" data-file-height="3840" /></a><figcaption>Salah satu sekolah menengah di Sandakan, SMK Sandakan II.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg/220px-Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg/330px-Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg/440px-Sandakan_Sabah_PerpustakaanWilayahSandakan-01.jpg 2x" data-file-width="4225" data-file-height="2377" /></a><figcaption>Perpustakaan Wilayah Sandakan.</figcaption></figure> <p>Terdapat banyak <a href="/wiki/Pendidikan_di_Malaysia" title="Pendidikan di Malaysia">sekolah</a> kerajaan atau negeri di dalam dan sekitar bandar ini. Sekolah rendah pertama di bandar ini ialah <a href="/wiki/Sekolah_Kebangsaan_St._Mary_Town" title="Sekolah Kebangsaan St. Mary Town">Sekolah Kebangsaan St. Mary Town</a> yang dibuka oleh Rev. Fr. A. Prenger yang menjadi guru besar pertama bersama-sama dengan Rev. Fr. Pundleider, iaitu seorang paderi Mill Hill.<sup id="cite_ref-sandakan_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-sandakan-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sekolah berkenaan ialah Sekolah Mubaligh Katolik serta sekolah lelaki dan telah dibuka sejak 24 Julai 1883, menjadikannya sekolah tertua di Borneo.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bagi <a href="/wiki/Pendidikan_di_Malaysia#Menengah" title="Pendidikan di Malaysia">sekolah menengah</a>, kebanyakannya Sekolah Menengah Kebangsaan, beberapa Sekolah Mubaligh Kristian, <a href="/wiki/Sekolah_Menengah_Kebangsaan_Datuk_Pengiran_Galpam" class="mw-redirect" title="Sekolah Menengah Kebangsaan Datuk Pengiran Galpam">satu Pusat Tingkatan Enam</a>, beberapa Sekolah Bestari, beberapa sekolah sama jantina dan beberapa Sekolah Jenis Cina serta <a href="/wiki/Sekolah_Menengah_Teknik_Sandakan" class="mw-redirect" title="Sekolah Menengah Teknik Sandakan">Sekolah Menengah Teknik Sandakan</a> and <a href="/wiki/Sekolah_Menengah_Kebangsaan_Agama_Tun_Juhar_Sandakan" title="Sekolah Menengah Kebangsaan Agama Tun Juhar Sandakan">Sekolah Menengah Kebangsaan Agama Tun Juhar Sandakan</a>.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Satu sekolah awam bebas juga ada di bandar ini iaitu Sekolah Menengah Yu Yuan.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Maktab_Rendah_Sains_MARA" title="Maktab Rendah Sains MARA">Maktab Rendah Sains MARA</a> ketiga di Sabah terletak di daerah ini iaitu <a href="/wiki/Maktab_Rendah_Sains_MARA_Tun_Mohammad_Fuad_Stephens" title="Maktab Rendah Sains MARA Tun Mohammad Fuad Stephens">Maktab Rendah Sains MARA Tun Mohammad Fuad Stephens</a>. Sekolah Seni Malaysia bagi negeri ini terletak di daerah ini juga. </p><p>Bagi pendidikan tinggi, terdapat Politeknik Sandakan, ILP Sandakan, GIATMARA Sandakan dan Kinabalu Commercial College. Universiti seperti <a href="/wiki/Universiti_Malaysia_Sabah" title="Universiti Malaysia Sabah">Universiti Malaysia Sabah</a> dan <a href="/wiki/Universiti_Terbuka_Malaysia" title="Universiti Terbuka Malaysia">Universiti Terbuka Malaysia</a> telah membuka kampus di sini. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pelancongan_dan_warisan_ڤلنچوڠن_دان_واريثن"><span id="Pelancongan_dan_warisan_.DA.A4.D9.84.D9.86.DA.86.D9.88.DA.A0.D9.86_.D8.AF.D8.A7.D9.86_.D9.88.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AB.D9.86"></span>Pelancongan dan warisan ڤلنچوڠن دان واريثن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=9" title="Sunting bahagian: Pelancongan dan warisan ڤلنچوڠن دان واريثن" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=9" title="Sunting kod sumber bahagian: Pelancongan dan warisan ڤلنچوڠن دان واريثن"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Puu_Jih_Shih_Temple,_Sandakan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg/250px-Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg/330px-Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg/500px-Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg 2x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a><figcaption>Tokong Puuh Jih Shih</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fail:Water_Village,_Sandakan_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg/220px-Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg/330px-Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg/440px-Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg 2x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a><figcaption>Kampung Buli Sim Sim</figcaption></figure> <p>Oleh sebab Sandakan nyaris ranap ketika <a href="/wiki/Perang_Dunia_II" class="mw-redirect" title="Perang Dunia II">Perang Dunia II</a>, cuma terdapat beberapa buah bangunan pelbagai usia yang masih ada. Antara tarikan yang masih ada termasuk: </p> <ul><li><b>Rumah Agnes Keith</b>, juga dikenali sebagai <i>Newlands</i> - rumah dua tingkat milik pengarang tempatan <a href="/w/index.php?title=Agnes_Newton_Keith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agnes Newton Keith (laman tidak wujud)">Agnes Newton Keith</a> dan suami Harry (Kurator Muzium Borneo Utara) dari tahun 1930 hingga 1952. Rumah ini musnah ketika Perang Dunia II dan dibina semula di tapak yang sama. Pn. Keith menulis beberapa buah buku tentang Sabah dan penduduknya, termasuk <i>Land Below the Wind</i>, <i><a href="/w/index.php?title=Three_Came_Home&action=edit&redlink=1" class="new" title="Three Came Home (laman tidak wujud)">Three Came Home</a></i>, dan <i>White Man Returns</i>. Baru-baru ini rumah ini menikmati pemulihan setelah bertahun-tahun dibiarkan.</li> <li><b>English Tea House</b> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.asiaextreme.biz/eth/">[1]</a> - terletak di tapak Muzium Agnes Keith, sebuah restoran di lereng bukit atas Sandakan yang menyajikan hidangan Inggeris dan Asia tradisional. Alamat: 2002 Jalan Istana - tel: 6089 222544</li> <li><b>Taman Peringatan Sandakan</b> - dibina di tapak khemah tawanan perang Taman Rimba di Batu 7.</li> <li><b>Tanah Perkuburan Jepun</b> - menempatkan tapak peringatan kepada korban perang Jepun di Borneo.</li> <li><b>Gereja St Michael's and All Angels</b> - gereja granit ini dibina pada tahun 1897 dan merupakan salah sebuah daripada bilangan kecil bangunan sebelum perang yang masih ada di Sandakan. Gereja ini diiktiraf sebagai sebuah tapak warisan dunia sejak tahun 2005.</li> <li><b>Tokong Buddha Puu Jih Shih</b> - tokong merah dan emas yang siap pada tahun 1987 ini menghadap pusat bandar.</li> <li><b>Tokong Sam Sing Kung Temple</b> - binaan yang siap pada tahun 1887 ini merupakan binaan yang tertua di Sandakan.</li> <li><b>Masjid Sandakan</b> - binaan yang siap pada tahun 1988 ini terletak berhampiran dengan teluk dan Kampung Buli Sim Sim.</li> <li><b>Kampung Buli Sim Sim</b> - kampung perikanan berkaki bajang di tapak asal pekan Sandakan.</li> <li><b>Pasar Sandakan</b> - antara pasar yang terbesar dan tersibuk di Sabah.</li> <li><b>Taman Buaya</b> - terletak 12 km (7.5 batu) dari Sandakan, menempatkan lebih 2,000 ekor reptilia ini dalam kolam konkrit.</li> <li><b>Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary</b> - tempat pemerhatian <a href="/wiki/Kera_Bekantan" class="mw-redirect" title="Kera Bekantan">kera Bekantan</a> untuk para pelancong yang hendak mendekati spesis kera ini di habitat semulajadinya.</li></ul> <p><br /> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Third_Avenue,_Sandakan.jpg" class="mw-file-description" title="Third Avenue, Sandakan"><img alt="Third Avenue, Sandakan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Third_Avenue%2C_Sandakan.jpg/120px-Third_Avenue%2C_Sandakan.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Third_Avenue%2C_Sandakan.jpg/180px-Third_Avenue%2C_Sandakan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Third_Avenue%2C_Sandakan.jpg/240px-Third_Avenue%2C_Sandakan.jpg 2x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Third Avenue, Sandakan</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Side_Street,_Sandakan.jpg" class="mw-file-description" title="Sebatang lorong di Sandakan"><img alt="Sebatang lorong di Sandakan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Side_Street%2C_Sandakan.jpg/120px-Side_Street%2C_Sandakan.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Side_Street%2C_Sandakan.jpg/250px-Side_Street%2C_Sandakan.jpg 1.5x" data-file-width="563" data-file-height="750" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Sebatang lorong di Sandakan</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_from_The_English_Tea_House.jpg" class="mw-file-description" title="Pemandangan Sandakan dari English Tea House (berdekatan Rotary's Observation Pavilion)"><img alt="Pemandangan Sandakan dari English Tea House (berdekatan Rotary's Observation Pavilion)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Sandakan_from_The_English_Tea_House.jpg/120px-Sandakan_from_The_English_Tea_House.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Sandakan_from_The_English_Tea_House.jpg/250px-Sandakan_from_The_English_Tea_House.jpg 1.5x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Pemandangan Sandakan dari English Tea House (berdekatan Rotary's Observation Pavilion)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg" class="mw-file-description" title="Pemandangan Sandakan dari Tokong Puu Jih Shih"><img alt="Pemandangan Sandakan dari Tokong Puu Jih Shih" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg/120px-Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg/180px-Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg/240px-Sandakan_from_Puu_Jih_Shih_Temple.jpg 2x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Pemandangan Sandakan dari Tokong Puu Jih Shih</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg" class="mw-file-description" title="Gereja granit tertua di Malaysia, Gereja St. Michael dan Semua Malaikat"><img alt="Gereja granit tertua di Malaysia, Gereja St. Michael dan Semua Malaikat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg/120px-Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg" decoding="async" width="120" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg/180px-Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg/240px-Sandakan_Sabah_St-Michael-And-All-Angels-00a.jpg 2x" data-file-width="3846" data-file-height="2972" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Gereja granit tertua di Malaysia, Gereja St. Michael dan Semua Malaikat</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Water_Village,_Sandakan_1.jpg" class="mw-file-description" title="Perkampungan pantai Kampung Buli Sim Sim, Sandakan, menghadap daratan"><img alt="Perkampungan pantai Kampung Buli Sim Sim, Sandakan, menghadap daratan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Water_Village%2C_Sandakan_1.jpg/120px-Water_Village%2C_Sandakan_1.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Water_Village%2C_Sandakan_1.jpg/250px-Water_Village%2C_Sandakan_1.jpg 1.5x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Perkampungan pantai Kampung Buli Sim Sim, Sandakan, menghadap daratan</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Water_Village,_Sandakan_2.jpg" class="mw-file-description" title="Perkampungan pantai Kampung Buli Sim Sim, Sandakan, menghadap laut"><img alt="Perkampungan pantai Kampung Buli Sim Sim, Sandakan, menghadap laut" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg/120px-Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg/180px-Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg/240px-Water_Village%2C_Sandakan_2.jpg 2x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Perkampungan pantai Kampung Buli Sim Sim, Sandakan, menghadap laut</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Puu_Jih_Shih_Temple,_Sandakan.jpg" class="mw-file-description" title="Tokong Puu Jih Shih, Sandakan"><img alt="Tokong Puu Jih Shih, Sandakan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg/120px-Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg/250px-Puu_Jih_Shih_Temple%2C_Sandakan.jpg 1.5x" data-file-width="749" data-file-height="562" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tokong Puu Jih Shih, Sandakan</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:BuddhaStatues.JPG" class="mw-file-description" title="Patung berhala di Tokong Puu Jih Shih"><img alt="Patung berhala di Tokong Puu Jih Shih" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/BuddhaStatues.JPG/120px-BuddhaStatues.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/BuddhaStatues.JPG/180px-BuddhaStatues.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/BuddhaStatues.JPG/240px-BuddhaStatues.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Patung berhala di Tokong Puu Jih Shih</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Mile6.jpg" class="mw-file-description" title="Bandar Indah Jaya sebuah bandar satelit di pinggir Sandakan, di Batu 4."><img alt="Bandar Indah Jaya sebuah bandar satelit di pinggir Sandakan, di Batu 4." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Mile6.jpg/120px-Mile6.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Mile6.jpg/180px-Mile6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Mile6.jpg/240px-Mile6.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=Bandar_Indah_Jaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bandar Indah Jaya (laman tidak wujud)">Bandar Indah Jaya</a> sebuah bandar satelit di pinggir Sandakan, di Batu 4.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:CNYUnicornDance.jpg" class="mw-file-description" title="Tarian unikorn Tahun Baru Cina yang unik di Sabah"><img alt="Tarian unikorn Tahun Baru Cina yang unik di Sabah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/CNYUnicornDance.jpg/120px-CNYUnicornDance.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/CNYUnicornDance.jpg/180px-CNYUnicornDance.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/CNYUnicornDance.jpg/240px-CNYUnicornDance.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tarian unikorn Tahun Baru Cina yang unik di Sabah</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Sandakan2.jpg" class="mw-file-description" title="Pemandangan Pusat Bandar Sandakan"><img alt="Pemandangan Pusat Bandar Sandakan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Sandakan2.jpg/90px-Sandakan2.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Sandakan2.jpg/135px-Sandakan2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Sandakan2.jpg/180px-Sandakan2.jpg 2x" data-file-width="783" data-file-height="1044" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Pemandangan Pusat Bandar Sandakan</div> </li> </ul><p><br /> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Penduduk_terkenal">Penduduk terkenal</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=10" title="Sunting bahagian: Penduduk terkenal" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=10" title="Sunting kod sumber bahagian: Penduduk terkenal"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Politik</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Juhar_Mahiruddin" title="Juhar Mahiruddin">TYT Tun Datuk Seri Panglima Dr Haji Juhar bin Datuk Haji Mahiruddin</a>: <a href="/wiki/Yang_di-Pertua_Negeri_Sabah" title="Yang di-Pertua Negeri Sabah">Yang di-Pertua Negeri Sabah</a> sekarang<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Liew_Vui_Keong" title="Liew Vui Keong">Datuk Liew Vui Keong</a>: Ahli politik Malaysia, bekas ahli parlimen (hanya mewakili dan tinggal di bahagian pilihan raya ketika tempoh perkhidmatannya, dilahirkan dan dibesarkan di daerah barat <a href="/wiki/Kota_Belud" class="mw-redirect" title="Kota Belud">Kota Belud</a> dan kini tinggal di ibu negeri, <a href="/wiki/Kota_Kinabalu" title="Kota Kinabalu">Kota Kinabalu</a>)<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.specialbirthdaywishes.net">special birthday wishes</a></li></ul> <dl><dt>Hiburan</dt></dl> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fung_Bo_Bo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fung Bo Bo (laman tidak wujud)">Fung Bo Bo</a>: Pelakon wanita Hong Kong</li></ul> <dl><dt>Sukan</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Alex_Lim" title="Alex Lim">Alex Lim</a>: Perenang Malaysia<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-sandakan_swimmer_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-sandakan_swimmer-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Johnny&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Johnny (laman tidak wujud)">David Johnny</a>: Pemain bola sepak Malaysia</li> <li><a href="/w/index.php?title=Elvin_Chia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elvin Chia (laman tidak wujud)">Elvin Chia</a>: Perenang Malaysia<sup id="cite_ref-sandakan_swimmer_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-sandakan_swimmer-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Razlan_Oto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Razlan Oto (laman tidak wujud)">Razlan Oto</a>: Pemain bola sepak Malaysia</li> <li><a href="/w/index.php?title=Shahran_Abdul_Samad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shahran Abdul Samad (laman tidak wujud)">Shahran Abdul Samad</a>: Pemain bola sepak Malaysia</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lihat_juga_ليهت_جوݢ"><span id="Lihat_juga_.D9.84.D9.8A.D9.87.D8.AA_.D8.AC.D9.88.DD.A2"></span>Lihat juga ليهت جوݢ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=11" title="Sunting bahagian: Lihat juga ليهت جوݢ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=11" title="Sunting kod sumber bahagian: Lihat juga ليهت جوݢ"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Batu_Sapi" title="Batu Sapi">Batu Sapi</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rujukan_روجوعن"><span id="Rujukan_.D8.B1.D9.88.D8.AC.D9.88.D8.B9.D9.86"></span>Rujukan روجوعن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=12" title="Sunting bahagian: Rujukan روجوعن" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=12" title="Sunting kod sumber bahagian: Rujukan روجوعن"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6415981">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6405196">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:var(--color-subtle,#54595d)}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150822160842/http://www.floodmap.net/elevation/ElevationMap/?gi=1734052">"Malaysia Elevation Map (Elevation of Sandakan)"</a>. Flood Map : Water Level Elevation Map. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.floodmap.net/elevation/ElevationMap/?gi=1734052">yang asal</a> pada 22 August 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">22 August</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Malaysia+Elevation+Map+%28Elevation+of+Sandakan%29&rft.pub=Flood+Map+%3A+Water+Level+Elevation+Map&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.floodmap.net%2Felevation%2FElevationMap%2F%3Fgi%3D1734052&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-sandakan-2"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-sandakan_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-sandakan_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150609043351/http://ww2.sabah.gov.my/mps/sdk/history.html">"Founding of Sandakan"</a>. Sabah State Government. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ww2.sabah.gov.my/mps/sdk/history.html">yang asal</a> pada 9 June 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">19 September</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Founding+of+Sandakan&rft.pub=Sabah+State+Government&rft_id=http%3A%2F%2Fww2.sabah.gov.my%2Fmps%2Fsdk%2Fhistory.html&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Bouwman2004-3"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Bouwman2004_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bouwman2004_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFVern_Bouwman2004" class="citation book cs1">Vern Bouwman (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=IB2KDm0RAT0C&pg=PA270"><i>Navy Super Tankers</i></a>. Trafford Publishing. m/s. 270–. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-1-4120-3206-3" title="Khas:Sumber buku/978-1-4120-3206-3"><bdi>978-1-4120-3206-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Navy+Super+Tankers&rft.pages=270-&rft.pub=Trafford+Publishing&rft.date=2004&rft.isbn=978-1-4120-3206-3&rft.au=Vern+Bouwman&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DIB2KDm0RAT0C%26pg%3DPA270&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Hutton2000-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Hutton2000_4-0">^</a></b></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="ms" dir="ltr">Ralat petik: Tag <code><ref></code> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama <code>Hutton2000</code></span></li> <li id="cite_note-Alexander2006-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Alexander2006_5-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFJames_Alexander2006" class="citation book cs1">James Alexander (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=KXaX4tUEOOsC&pg=PA378"><i>Malaysia, Brunei and Singapore</i></a>. New Holland Publishers. m/s. 378–. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-1-86011-309-3" title="Khas:Sumber buku/978-1-86011-309-3"><bdi>978-1-86011-309-3</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">14 September</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Malaysia%2C+Brunei+and+Singapore&rft.pages=378-&rft.pub=New+Holland+Publishers&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-86011-309-3&rft.au=James+Alexander&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKXaX4tUEOOsC%26pg%3DPA378&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFTamara_Thiessen2008" class="citation book cs1">Tamara Thiessen (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=g9sj_FMSMu8C&pg=PA199"><i>Borneo</i></a>. Bradt Travel Guides. m/s. 199–. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-1-84162-252-1" title="Khas:Sumber buku/978-1-84162-252-1"><bdi>978-1-84162-252-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Borneo&rft.pages=199-&rft.pub=Bradt+Travel+Guides&rft.date=2008&rft.isbn=978-1-84162-252-1&rft.au=Tamara+Thiessen&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dg9sj_FMSMu8C%26pg%3DPA199&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-cn-7"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-cn_7-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-cn_7-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFDanny_T.K._Wong" class="citation web cs1">Danny T.K. Wong. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140327063508/http://www.sandakanrfp.sabah.gov.my/history.htm">"KEBUN CINA : AN EARLY CHINESE SUBURBAN SETTLEMENT IN SANDAKAN"</a>. Sandakan Rainforest Park. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sandakanrfp.sabah.gov.my/history.htm">yang asal</a> pada 27 March 2014<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">27 Mac</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=KEBUN+CINA+%3A+AN+EARLY+CHINESE+SUBURBAN+SETTLEMENT+IN+SANDAKAN&rft.pub=Sandakan+Rainforest+Park&rft.au=Danny+T.K.+Wong&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sandakanrfp.sabah.gov.my%2Fhistory.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFWendy_Hutton2004" class="citation book cs1">Wendy Hutton (1 January 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=gd9uAAAAMAAJ"><i>Sandakan: History, Culture, Wildlife, and Resorts of the Sandakan Peninsula</i></a>. Natural History Publications (Borneo). <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-983-812-084-5" title="Khas:Sumber buku/978-983-812-084-5"><bdi>978-983-812-084-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sandakan%3A+History%2C+Culture%2C+Wildlife%2C+and+Resorts+of+the+Sandakan+Peninsula&rft.pub=Natural+History+Publications+%28Borneo%29&rft.date=2004-01-01&rft.isbn=978-983-812-084-5&rft.au=Wendy+Hutton&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dgd9uAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFRanjit_Singh2000" class="citation book cs1">Ranjit Singh (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=j9xuAAAAMAAJ"><i>The Making of Sabah, 1865–1941: The Dynamics of Indigenous Society</i></a>. Universiti Malaya Press. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-983-100-095-3" title="Khas:Sumber buku/978-983-100-095-3"><bdi>978-983-100-095-3</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">14 September</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Making+of+Sabah%2C+1865%E2%80%931941%3A+The+Dynamics+of+Indigenous+Society&rft.pub=Universiti+Malaya+Press&rft.date=2000&rft.isbn=978-983-100-095-3&rft.au=Ranjit+Singh&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dj9xuAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabah.gov.my/upkr/adun.htm">"AHLI DEWAN UNDANGAN NEGERI"</a>. Sabah State Government<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">14 September</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=AHLI+DEWAN+UNDANGAN+NEGERI&rft.pub=Sabah+State+Government&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sabah.gov.my%2Fupkr%2Fadun.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-lp-11"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-lp_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-lp_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFCyril_Lim2013" class="citation web cs1">Cyril Lim (11 Julai 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140328163536/http://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2013/07/11/how-sandakan-became-little-philippines/">"How Sandakan became Little Philippines"</a>. <a href="/wiki/Free_Malaysia_Today" title="Free Malaysia Today">Free Malaysia Today</a>. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2013/07/11/how-sandakan-became-little-philippines/">yang asal</a> pada 28 March 2014<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">7 June</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=How+Sandakan+became+Little+Philippines&rft.pub=Free+Malaysia+Today&rft.date=2013-07-11&rft.au=Cyril+Lim&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.freemalaysiatoday.com%2Fcategory%2Fnation%2F2013%2F07%2F11%2Fhow-sandakan-became-little-philippines%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150607083112/http://www.ireka.com.my/news_press_releases0051.htm">"Opening of Hotel and Mall marks the return of "Little Hong Kong" for Sandakan"</a>. IREKA Corporation Sdn Bhd. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ireka.com.my/news_press_releases0051.htm">yang asal</a> pada 7 June 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">7 June</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Opening+of+Hotel+and+Mall+marks+the+return+of+%22Little+Hong+Kong%22+for+Sandakan&rft.pub=IREKA+Corporation+Sdn+Bhd&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ireka.com.my%2Fnews_press_releases0051.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news.php?id=298610">http://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news.php?id=298610</a></span> </li> <li id="cite_note-ptown-14"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-ptown_14-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150816205507/http://www.sabah.com.my/borneotrade/e8.htm">"Sabah Sea Port"</a>. Borneo Trade. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabah.com.my/borneotrade/e8.htm">yang asal</a> pada 16 August 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">25 March</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sabah+Sea+Port&rft.pub=Borneo+Trade&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sabah.com.my%2Fborneotrade%2Fe8.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-pro-15"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-pro_15-0">^</a></b></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="ms" dir="ltr">Ralat petik: Tag <code><ref></code> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama <code>pro</code></span></li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/maps/dir/Sandakan,+Sabah,+Malaysia/Kota+Kinabalu,+Sabah,+Malaysia/@5.8843568,115.9870566,8z/data=!3m1!4b1!4m13!4m12!1m5!1m1!1s0x3238c52b5714e379:0x8f0a9f314370d353!2m2!1d118.0570561!2d5.84561!1m5!1m1!1s0x323b6995e6a6aba7:0xf182336a16947a7e!2m2!1d116.115777!2d5.976474">"Sandakan to Kota Kinabalu Distance"</a>. <a href="/wiki/Google_Maps" class="mw-redirect" title="Google Maps">Google Maps</a><span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">3 April</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sandakan+to+Kota+Kinabalu+Distance&rft.pub=Google+Maps&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fmaps%2Fdir%2FSandakan%2C%2BSabah%2C%2BMalaysia%2FKota%2BKinabalu%2C%2BSabah%2C%2BMalaysia%2F%405.8843568%2C115.9870566%2C8z%2Fdata%3D%213m1%214b1%214m13%214m12%211m5%211m1%211s0x3238c52b5714e379%3A0x8f0a9f314370d353%212m2%211d118.0570561%212d5.84561%211m5%211m1%211s0x323b6995e6a6aba7%3A0xf182336a16947a7e%212m2%211d116.115777%212d5.976474&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-sdk-17"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-sdk_17-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-sdk_17-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150609042247/http://www.mps.sabah.gov.my/rating2.jpg">"Physical Plan Area Sandakan District"</a>. Town and Regional Planning Department, Sabah. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mps.sabah.gov.my/isandakan.cfm">yang asal</a> pada 9 June 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">26 March</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Physical+Plan+Area+Sandakan+District&rft.pub=Town+and+Regional+Planning+Department%2C+Sabah&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mps.sabah.gov.my%2Fisandakan.cfm&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150609042644/http://www.jtu.sabah.gov.my/homepage/Themes/default/img/gallery/Sabah_Dist_Map11.jpg">"Sabah District Map"</a>. Department of Lands and Surveys, Sabah. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jtu.sabah.gov.my/homepage/Themes/default/img/gallery/Sabah_Dist_Map11.jpg">yang asal</a> pada 9 June 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">9 June</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sabah+District+Map&rft.pub=Department+of+Lands+and+Surveys%2C+Sabah&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jtu.sabah.gov.my%2Fhomepage%2FThemes%2Fdefault%2Fimg%2Fgallery%2FSabah_Dist_Map11.jpg&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFVu_Hai_Dang2014" class="citation book cs1">Vu Hai Dang (9 Januari 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=i122AgAAQBAJ&pg=PA147"><i>Marine Protected Areas Network in the South China Sea: Charting a Course for Future Cooperation</i></a>. Martinus Nijhoff Publishers. m/s. 147–. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-90-04-26635-3" title="Khas:Sumber buku/978-90-04-26635-3"><bdi>978-90-04-26635-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Marine+Protected+Areas+Network+in+the+South+China+Sea%3A+Charting+a+Course+for+Future+Cooperation&rft.pages=147-&rft.pub=Martinus+Nijhoff+Publishers&rft.date=2014-01-09&rft.isbn=978-90-04-26635-3&rft.au=Vu+Hai+Dang&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Di122AgAAQBAJ%26pg%3DPA147&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFP._ThomasF._K._C._LoA._J._Hepburn1976" class="citation book cs1">P. Thomas; F. K. C. Lo; A. J. Hepburn (1976). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Q28aAQAAMAAJ"><i>The land capability classification of Sabah</i></a>. Land Resources Division, Ministry of Overseas Development.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+land+capability+classification+of+Sabah&rft.pub=Land+Resources+Division%2C+Ministry+of+Overseas+Development&rft.date=1976&rft.au=P.+Thomas&rft.au=F.+K.+C.+Lo&rft.au=A.+J.+Hepburn&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DQ28aAQAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFP._ThomasF._K._C._LoA._J._Hepburn1976" class="citation web cs1">P. Thomas; F. K. C. Lo; A. J. Hepburn (1976). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://library.wur.nl/isric/fulltext/isricu_i24575_001.pdf">"The land capability classification of Sabah (Volume 2) – The Sandakan Residency (Climate)"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Land Resources Division, Ministry of Overseas Development. m/s. 7/22<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">9 April</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+land+capability+classification+of+Sabah+%28Volume+2%29+%E2%80%93+The+Sandakan+Residency+%28Climate%29&rft.pages=7%2F22&rft.pub=Land+Resources+Division%2C+Ministry+of+Overseas+Development&rft.date=1976&rft.au=P.+Thomas&rft.au=F.+K.+C.+Lo&rft.au=A.+J.+Hepburn&rft_id=http%3A%2F%2Flibrary.wur.nl%2Fisric%2Ffulltext%2Fisricu_i24575_001.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NOAA-22"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-NOAA_22-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/TABLES/REG__V/MS/96491.TXT">"Sandakan Climate Normals 1961–1990"</a>. <a href="/w/index.php?title=National_Oceanic_and_Atmospheric_Administration&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Oceanic and Atmospheric Administration (laman tidak wujud)">National Oceanic and Atmospheric Administration</a><span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">24 Mac</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sandakan+Climate+Normals+1961%E2%80%931990&rft.pub=National+Oceanic+and+Atmospheric+Administration&rft_id=ftp%3A%2F%2Fftp.atdd.noaa.gov%2Fpub%2FGCOS%2FWMO-Normals%2FTABLES%2FREG__V%2FMS%2F96491.TXT&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-meteoclimat-23"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-meteoclimat_23-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://meteo-climat-bzh.dyndns.org/index.php?page=stati&id=689">"Station Sandakan"</a> (dalam bahasa Perancis). Meteo Climat<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">14 Oktober</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Station+Sandakan&rft.pub=Meteo+Climat&rft_id=http%3A%2F%2Fmeteo-climat-bzh.dyndns.org%2Findex.php%3Fpage%3Dstati%26id%3D689&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-DWD-24"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-DWD_24-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dwd.de/DWD/klima/beratung/ak/ak_964910_kt.pdf">"Klimatafel von Sandakan / Insel Borneo (Kalimantan) / Malaysia"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Baseline climate means (1961–1990) from stations all over the world</i> (dalam bahasa Jerman). Deutscher Wetterdienst<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">17 Oktober</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Baseline+climate+means+%281961%E2%80%931990%29+from+stations+all+over+the+world&rft.atitle=Klimatafel+von+Sandakan+%2F+Insel+Borneo+%28Kalimantan%29+%2F+Malaysia&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dwd.de%2FDWD%2Fklima%2Fberatung%2Fak%2Fak_964910_kt.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pop-25"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-pop_25-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-pop_25-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="ms" dir="ltr">Ralat petik: Tag <code><ref></code> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama <code>pop</code></span></li> <li id="cite_note-Sadiq2008-26"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Sadiq2008_26-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Sadiq2008_26-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Sadiq2008_26-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Sadiq2008_26-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFKamal_Sadiq2008" class="citation book cs1">Kamal Sadiq (2 December 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=xDa6LrF1yCIC&pg=PA48"><i>Paper Citizens: How Illegal Immigrants Acquire Citizenship in Developing Countries</i></a>. Oxford University Press. m/s. 48–. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/978-0-19-970780-5" title="Khas:Sumber buku/978-0-19-970780-5"><bdi>978-0-19-970780-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Paper+Citizens%3A+How+Illegal+Immigrants+Acquire+Citizenship+in+Developing+Countries&rft.pages=48-&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2008-12-02&rft.isbn=978-0-19-970780-5&rft.au=Kamal+Sadiq&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DxDa6LrF1yCIC%26pg%3DPA48&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFBrookfieldYvonnePotter1995" class="citation book cs1">Brookfield, Harold; Yvonne, Bryon; Potter, L (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.my/books?id=7BYEnHOQ8KkC&pg=PA24&lpg=PA24&dq=Kadazan+Murut++muslim+conversion&source=bl&ots=AC591qtMKJ&sig=ERmksvmu2B168xrHWt7iXv5X6gY&hl=en&sa=X&ei=WnV1VdP9JIWF8gXpnIDgAQ&redir_esc=y#v=onepage&q=Kadazan%20Murut%20%20muslim%20conversion&f=false"><i>In Place of the Forest; Environmental and Socio-Economic Transformation in Borneo and the Eastern Malay Peninsula</i></a>. <a href="/w/index.php?title=United_Nations_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations University Press (laman tidak wujud)">United Nations University Press</a>. m/s. 24. <a href="/wiki/Nombor_Buku_Piawai_Antarabangsa" title="Nombor Buku Piawai Antarabangsa">ISBN</a> <a href="/wiki/Khas:Sumber_buku/92-808-0893-1" title="Khas:Sumber buku/92-808-0893-1"><bdi>92-808-0893-1</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">8 June</span> 2015</span>. <q>Orang Asli of the Peninsula or the Dayak, Kadazan, Murut, and Orang Ulu of Borneo were converted to Islam</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=In+Place+of+the+Forest%3B+Environmental+and+Socio-Economic+Transformation+in+Borneo+and+the+Eastern+Malay+Peninsula&rft.pages=24&rft.pub=United+Nations+University+Press&rft.date=1995&rft.isbn=92-808-0893-1&rft.aulast=Brookfield&rft.aufirst=Harold&rft.au=Yvonne%2C+Bryon&rft.au=Potter%2C+L&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.my%2Fbooks%3Fid%3D7BYEnHOQ8KkC%26pg%3DPA24%26lpg%3DPA24%26dq%3DKadazan%2BMurut%2B%2Bmuslim%2Bconversion%26source%3Dbl%26ots%3DAC591qtMKJ%26sig%3DERmksvmu2B168xrHWt7iXv5X6gY%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DWnV1VdP9JIWF8gXpnIDgAQ%26redir_esc%3Dy%23v%3Donepage%26q%3DKadazan%2520Murut%2520%2520muslim%2520conversion%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFSintangKhambaliBaharuddinAhmad2011" class="citation journal cs1">Sintang, Suraya; Khambali, Khadijah Mohd; Baharuddin, Azizan; Ahmad, Mahmud (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/253239476_INTERFAITH_MARRIAGE_AND_RELIGIOUS_CONVERSIONA_CASE_STUDY_OF_MUSLIM_CONVERTS_IN_SABAH_MALAYSIA">"Interfaith marriage and religious conversions: A case study of muslim converts in Sabah, Malaysia"</a>. <i>International Conference on Behavioral, Cognitive and Psychological Sciences (BCPS 2011)</i>. <b>23</b>: 170–176<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">8 June</span> 2015</span>. <q>TABLE III indicates the number of Muslim converts all over districts of Sabah within eight years beginning from the year 2000-2007. The city of Kota Kinabalu states the highest number of conversion (3526), then followed by Keningau (1307), Sandakan (1051), Tawau (829), Ranau (741) and Lahad Datu (714).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Conference+on+Behavioral%2C+Cognitive+and+Psychological+Sciences+%28BCPS+2011%29&rft.atitle=Interfaith+marriage+and+religious+conversions%3A+A+case+study+of+muslim+converts+in+Sabah%2C+Malaysia&rft.volume=23&rft.pages=170-176&rft.date=2011&rft.aulast=Sintang&rft.aufirst=Suraya&rft.au=Khambali%2C+Khadijah+Mohd&rft.au=Baharuddin%2C+Azizan&rft.au=Ahmad%2C+Mahmud&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fpublication%2F253239476_INTERFAITH_MARRIAGE_AND_RELIGIOUS_CONVERSIONA_CASE_STUDY_OF_MUSLIM_CONVERTS_IN_SABAH_MALAYSIA&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFSintangKhambaliBaharuddinAhmad2011" class="citation book cs1">Sintang, Suraya; Khambali, Khadijah Mohd; Baharuddin, Azizan; Ahmad, Mahmud (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150608122640/http://www.etlibrary.org/?m=fbook&a=details&aid=4228"><i>Interfaith marriage and religious conversions: A case study of muslim converts in Sabah, Malaysia</i></a>. Maldives: IACSIT Press. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etlibrary.org/?m=fbook&a=details&aid=4228">yang asal</a> pada 8 June 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">8 June</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Interfaith+marriage+and+religious+conversions%3A+A+case+study+of+muslim+converts+in+Sabah%2C+Malaysia&rft.place=Maldives&rft.pub=IACSIT+Press&rft.date=2011&rft.aulast=Sintang&rft.aufirst=Suraya&rft.au=Khambali%2C+Khadijah+Mohd&rft.au=Baharuddin%2C+Azizan&rft.au=Ahmad%2C+Mahmud&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etlibrary.org%2F%3Fm%3Dfbook%26a%3Ddetails%26aid%3D4228&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150609043805/http://www.rc.net/malaysia/kotakinabalu/stmary/schools.htm">"Catholic Mission Schools in Sandakan"</a>. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rc.net/malaysia/kotakinabalu/stmary/schools.htm">yang asal</a> pada 9 June 2015<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">3 November</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Catholic+Mission+Schools+in+Sandakan&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rc.net%2Fmalaysia%2Fkotakinabalu%2Fstmary%2Fschools.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120710024243/http://emisportal.moe.gov.my/emis/emis2/emisportal2/doc/fckeditor/File/senarai_sekolah_jan2011/menengah/SabahM.pdf">"SENARAI SEKOLAH MENENGAH DI NEGERI SABAH (List of Secondary Schools in Sabah) – See Sandakan"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Educational Management Information System. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://emisportal.moe.gov.my/emis/emis2/emisportal2/doc/fckeditor/File/senarai_sek_09/menengah/SabahM.pdf">yang asal</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> pada 10 July 2012<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">31 March</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=SENARAI+SEKOLAH+MENENGAH+DI+NEGERI+SABAH+%28List+of+Secondary+Schools+in+Sabah%29+%E2%80%93+See+Sandakan&rft.pub=Educational+Management+Information+System&rft_id=http%3A%2F%2Femisportal.moe.gov.my%2Femis%2Femis2%2Femisportal2%2Fdoc%2Ffckeditor%2FFile%2Fsenarai_sek_09%2Fmenengah%2FSabahM.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140331082041/http://www.theborneopost.com/2012/09/16/kts-raises-fund-for-sandakan-school/">"KTS raises fund for Sandakan school"</a>. The Borneo Post. 16 September 2012. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theborneopost.com/2012/09/16/kts-raises-fund-for-sandakan-school/">yang asal</a> pada 31 March 2014<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">31 March</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=KTS+raises+fund+for+Sandakan+school&rft.pub=The+Borneo+Post&rft.date=2012-09-16&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theborneopost.com%2F2012%2F09%2F16%2Fkts-raises-fund-for-sandakan-school%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140402175530/http://www.sabah.gov.my/main/ms-MY/Home/TYT">"Yang Di-Pertua Negeri"</a>. Kerajaan Negeri Sabah. Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabah.gov.my/main/ms-MY/Home/TYT">yang asal</a> pada 2 April 2014<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">3 April</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Yang+Di-Pertua+Negeri&rft.pub=Kerajaan+Negeri+Sabah&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sabah.gov.my%2Fmain%2Fms-MY%2FHome%2FTYT&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#parameter_ignored" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">bantuan</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite id="CITEREFRoy_Goh2012" class="citation web cs1">Roy Goh (23 Disember 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161018214641/https://www.highbeam.com/doc/1P1-211737144.html">"Parties use town as `power base<span class="cs1-kern-right">'</span>"</a> [Parti menggunakan bandar sebagai `tapak kuasa'] (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times  – via HighBeam <span style="font-size:0.95em; font-size: 95%; color: #555">(langganan diperlukan)</span> . Diarkibkan daripada <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.highbeam.com/doc/1P1-211737144.html">yang asal</a> pada 2016-10-18<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">9 Jun</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Parties+use+town+as+%60power+base%27&rft.pub=New+Straits+Times+%E2%80%93+via+HighBeam+%3Cspan+style%3D%22font-size%3A0.95em%3B+font-size%3A+95%25%3B+color%3A+%23555%22%3E%28langganan+diperlukan%29%3C%2Fspan%3E+Category%3ALangganan+diperlukan+menggunakan+melaluiCategory%3ALaman+yang+mengandungi+pautan+ke+kandungan+langganan+sahaja&rft.date=2012-12-23&rft.au=Roy+Goh&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.highbeam.com%2Fdoc%2F1P1-211737144.html&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.calbears.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=30100&ATCLID=208194811">"Alex Lim"</a>. <a href="/w/index.php?title=California_Golden_Bears&action=edit&redlink=1" class="new" title="California Golden Bears (laman tidak wujud)">California Golden Bears</a><span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">22 April</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Alex+Lim&rft.pub=California+Golden+Bears&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.calbears.com%2FViewArticle.dbml%3FDB_OEM_ID%3D30100%26ATCLID%3D208194811&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-sandakan_swimmer-36"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-sandakan_swimmer_36-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-sandakan_swimmer_36-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6405196" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.google.com/newspapers?nid=1309&dat=19991220&id=-E1OAAAAIBAJ&sjid=axQEAAAAIBAJ&pg=6626,6199326&hl=en">"Sandakan boys to men"</a>. New Straits Times. 20 December 1999<span class="reference-accessdate">. Dicapai pada <span class="nowrap">22 April</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sandakan+boys+to+men&rft.pub=New+Straits+Times&rft.date=1999-12-20&rft_id=https%3A%2F%2Fnews.google.com%2Fnewspapers%3Fnid%3D1309%26dat%3D19991220%26id%3D-E1OAAAAIBAJ%26sjid%3DaxQEAAAAIBAJ%26pg%3D6626%2C6199326%26hl%3Den&rfr_id=info%3Asid%2Fms.wikipedia.org%3ASandakan" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pautan_luar_ڤاءوتن_لوار"><span id="Pautan_luar_.DA.A4.D8.A7.D8.A1.D9.88.D8.AA.D9.86_.D9.84.D9.88.D8.A7.D8.B1"></span>Pautan luar ڤا<sup>ء</sup>وتن لوار</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&veaction=edit&section=13" title="Sunting bahagian: Pautan luar ڤاءوتن لوار" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sandakan&action=edit&section=13" title="Sunting kod sumber bahagian: Pautan luar ڤاءوتن لوار"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mps.sabah.gov.my/portal/">Majlis Perbandaran Sandakan</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabah.org.my/bm/daerah/daerah/sdk/sandakan/sejarah/sejarah.htm">Sejarah mengenai Sandakan</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dromoz.com/directory/maps/?epid=18631">Peta mengenai Sandakan</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="40px&#124;Bendera_Sabah_Sabah_Negeri_Di_Bawah_Bayu_25px&#124;Lambang_Sabah" style="background-color:white;;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:lightsteelblue"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6453376">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-lihat"><a href="/wiki/Templat:Sabah" title="Templat:Sabah"><abbr title="Lihat templat ini" style=";background:lightsteelblue;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">l</abbr></a></li><li class="nv-bincang"><a href="/wiki/Perbincangan_templat:Sabah" title="Perbincangan templat:Sabah"><abbr title="Bincang templat ini" style=";background:lightsteelblue;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">b</abbr></a></li><li class="nv-sunting"><a class="external text" href="https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Sabah&action=edit"><abbr title="Sunting templat ini" style=";background:lightsteelblue;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">s</abbr></a></li></ul></div><div id="40px&#124;Bendera_Sabah_Sabah_Negeri_Di_Bawah_Bayu_25px&#124;Lambang_Sabah" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Flag_of_Sabah.svg" class="mw-file-description" title="Bendera Sabah"><img alt="Bendera Sabah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/40px-Flag_of_Sabah.svg.png" decoding="async" width="40" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/60px-Flag_of_Sabah.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/80px-Flag_of_Sabah.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Sabah" title="Sabah">Sabah Negeri Di Bawah Bayu</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Coat_of_arms_of_Sabah.svg" class="mw-file-description" title="Lambang Sabah"><img alt="Lambang Sabah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Coat_of_arms_of_Sabah.svg/25px-Coat_of_arms_of_Sabah.svg.png" decoding="async" width="25" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Coat_of_arms_of_Sabah.svg/38px-Coat_of_arms_of_Sabah.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Coat_of_arms_of_Sabah.svg/50px-Coat_of_arms_of_Sabah.svg.png 2x" data-file-width="308" data-file-height="511" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Topik</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Indeks_rencana_berkaitan_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indeks rencana berkaitan Sabah (laman tidak wujud)">Indeks</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Sabah" title="Sejarah Sabah">Sejarah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Perlembagaan_Negeri_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perlembagaan Negeri Sabah (laman tidak wujud)">Perlembagaan</a></li> <li><a href="/wiki/Pilihan_raya_di_Sabah" title="Pilihan raya di Sabah">Pilihan raya</a></li> <li><a href="/wiki/Kerajaan_Sabah" class="mw-redirect" title="Kerajaan Sabah">Kerajaan</a> <ul><li><a href="/wiki/Kabinet_Sabah" title="Kabinet Sabah">Eksekutif</a> <ul><li><a href="/wiki/Yang_di-Pertua_Negeri_Sabah" title="Yang di-Pertua Negeri Sabah">Gabenor</a></li> <li><a href="/wiki/Ketua_Menteri_Sabah" title="Ketua Menteri Sabah">Ketua Menteri</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dewan_Undangan_Negeri_Sabah" title="Dewan Undangan Negeri Sabah">Perundangan</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Templat:Geografi_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templat:Geografi Sabah (laman tidak wujud)">Geografi</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Templat:Pulau_di_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templat:Pulau di Sabah (laman tidak wujud)">Pulau</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muzik_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muzik Sabah (laman tidak wujud)">Muzik</a></li> <li><a href="/wiki/Senarai_orang_dari_Sabah" title="Senarai orang dari Sabah">Orang Sabah</a></li> <li>Lambang <ul><li><a href="/wiki/Sabah_Tanah_Airku" title="Sabah Tanah Airku">Lagu</a></li> <li><a href="/wiki/Jata_Sabah" title="Jata Sabah">Jata</a></li> <li><a href="/wiki/Bendera_Sabah" title="Bendera Sabah">Bendera</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kategori:Tarikan_pelancong_di_Sabah" title="Kategori:Tarikan pelancong di Sabah">Tarikan pelancong</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Masyarakat</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kategori:Budaya_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategori:Budaya Sabah (laman tidak wujud)">Budaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jenayah_di_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jenayah di Sabah (laman tidak wujud)">Jenayah</a></li> <li><a href="/wiki/Masakan_Sabah" title="Masakan Sabah">Masakan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demografik_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demografik Sabah (laman tidak wujud)">Demografik (Kumpulan etnik)</a></li> <li><a href="/wiki/Ekonomi_Sabah" title="Ekonomi Sabah">Ekonomi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pendidikan_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pendidikan Sabah (laman tidak wujud)">Pendidikan</a></li> <li><a href="/wiki/Kategori:Politik_Sabah" class="mw-redirect" title="Kategori:Politik Sabah">Politik</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bahagian</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bahagian_Pedalaman,_Sabah" title="Bahagian Pedalaman, Sabah">Bahagian Pedalaman Sabah</a></li> <li><a href="/wiki/Bahagian_Kudat" title="Bahagian Kudat">Bahagian Kudat</a></li> <li><a href="/wiki/Bahagian_Sandakan" title="Bahagian Sandakan">Bahagian Sandakan</a></li> <li><a href="/wiki/Bahagian_Tawau" title="Bahagian Tawau">Bahagian Tawau</a></li> <li><a href="/wiki/Bahagian_Pantai_Barat,_Sabah" class="mw-redirect" title="Bahagian Pantai Barat, Sabah">Bahagian Pantai Barat</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Bandar_dan_Pekan_di_Sabah" class="mw-redirect" title="Bandar dan Pekan di Sabah">Bandar utama</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kota_Kinabalu" title="Kota Kinabalu">Kota Kinabalu</a> (ibu negeri)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Sandakan</a></li> <li><a href="/wiki/Tawau" title="Tawau">Tawau</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Daerah</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Daerah_Beaufort" title="Daerah Beaufort">Beaufort</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Beluran" title="Daerah Beluran">Beluran</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kalabakan" title="Daerah Kalabakan">Kalabakan</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Keningau" title="Daerah Keningau">Keningau</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kinabatangan" title="Daerah Kinabatangan">Kinabatangan</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kota_Belud" title="Daerah Kota Belud">Kota Belud</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kota_Kinabalu" title="Daerah Kota Kinabalu">Kota Kinabalu</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kota_Marudu" title="Daerah Kota Marudu">Kota Marudu</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kuala_Penyu" title="Daerah Kuala Penyu">Kuala Penyu</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kudat" title="Daerah Kudat">Kudat</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Kunak" title="Daerah Kunak">Kunak</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Lahad_Datu" title="Daerah Lahad Datu">Lahad Datu</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Nabawan" title="Daerah Nabawan">Nabawan</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Papar" title="Daerah Papar">Papar</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Pitas" title="Daerah Pitas">Pitas</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Putatan" title="Daerah Putatan">Putatan</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Penampang" title="Daerah Penampang">Penampang</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Ranau" title="Daerah Ranau">Ranau</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Sandakan" title="Daerah Sandakan">Sandakan</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Semporna" title="Daerah Semporna">Semporna</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Sipitang" title="Daerah Sipitang">Sipitang</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Tambunan" title="Daerah Tambunan">Tambunan</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Tawau" title="Daerah Tawau">Tawau</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Tenom" title="Daerah Tenom">Tenom</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Telupid" title="Daerah Telupid">Telupid</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Tongod" title="Daerah Tongod">Tongod</a></li> <li><a href="/wiki/Daerah_Tuaran" title="Daerah Tuaran">Tuaran</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Bandar_dan_Pekan_di_Sabah" class="mw-redirect" title="Bandar dan Pekan di Sabah">Pekan</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/wiki/Bingkor" title="Bingkor">Bingkor</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Bongawan" title="Bongawan">Bongawan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Donggongon" title="Donggongon">Donggongon</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Inanam" title="Inanam">Inanam</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pekan_Kalabakan" title="Pekan Kalabakan">Kalabakan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Kimanis" title="Kimanis">Kimanis</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Kinarut" title="Kinarut">Kinarut</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Kundasang" title="Kundasang">Kundasang</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Matunggong" title="Matunggong">Matunggong</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Membakut" title="Membakut">Membakut</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Menumbok" title="Menumbok">Menumbok</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Menggatal" class="mw-redirect" title="Menggatal">Menggatal</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pensiangan" title="Pensiangan">Pensiangan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sapulut" title="Sapulut">Sapulut</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sepanggar" title="Sepanggar">Sepanggar</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sindumin" title="Sindumin">Sindumin</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sook" title="Sook">Sook</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Tanjung_Aru" title="Tanjung Aru">Tanjung Aru</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Tamparuli" title="Tamparuli">Tamparuli</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Telipok" title="Telipok">Telipok</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Telupid" title="Telupid">Telupid</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Weston,_Sabah" title="Weston, Sabah">Weston</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Tenghilan" title="Tenghilan">Tenghilan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Kiulu" title="Kiulu">Kiulu</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Paitan" title="Paitan">Paitan</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Senarai_pulau_di_Malaysia" title="Senarai pulau di Malaysia">Pulau</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Bai" title="Pulau Bai">Pulau Bai</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Bait" title="Pulau Bait">Pulau Bait</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Balambangan" title="Pulau Balambangan">Pulau Balambangan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Banggi" title="Pulau Banggi">Pulau Banggi</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Batik_Kulambu" title="Pulau Batik Kulambu">Pulau Batik Kulambu</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Billean" title="Pulau Billean">Pulau Billean</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Bohayan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Bohayan (laman tidak wujud)">Pulau Bohayan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Boheydulang" title="Pulau Boheydulang">Pulau Boheydulang</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Bum_Bum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Bum Bum (laman tidak wujud)">Pulau Bum Bum</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Gaya" title="Pulau Gaya">Pulau Gaya</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Jambongan" title="Pulau Jambongan">Pulau Jambongan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Kalumpang,_Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Kalumpang, Sabah (laman tidak wujud)">Pulau Kalumpang</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Kapalai" title="Pulau Kapalai">Pulau Kapalai</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Lankayan" title="Pulau Lankayan">Pulau Lankayan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Larapan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Larapan (laman tidak wujud)">Pulau Larapan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Libaran" title="Pulau Libaran">Pulau Libaran</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Ligitan" title="Pulau Ligitan">Pulau Ligitan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Mabul" title="Pulau Mabul">Pulau Mabul</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Maiga" title="Pulau Maiga">Pulau Maiga</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Malawali" title="Pulau Malawali">Pulau Malawali</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Maliangin_Besar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Maliangin Besar (laman tidak wujud)">Pulau Maliangin Besar</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Maliangin_Kecil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Maliangin Kecil (laman tidak wujud)">Pulau Maliangin Kecil</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Mataking" title="Pulau Mataking">Pulau Mataking</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Mantabuan" title="Pulau Mantabuan">Pulau Mantabuan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Mantanani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Mantanani (laman tidak wujud)">Pulau Mantanani</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Menampilek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Menampilek (laman tidak wujud)">Pulau Menampilek</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Nusa_Tengah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Nusa Tengah (laman tidak wujud)">Pulau Nusa Tengah</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Omadal" title="Pulau Omadal">Pulau Omadal</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Pababag" title="Pulau Pababag">Pulau Pababag</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Pom_Pom" title="Pulau Pom Pom">Pulau Pom Pom</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Sakar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Sakar (laman tidak wujud)">Pulau Sakar</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Sebatik" title="Pulau Sebatik">Pulau Sebatik</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Selingaan" title="Pulau Selingaan">Pulau Selingaan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Sepanggar" title="Pulau Sepanggar">Pulau Sepanggar</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Si_Amil" title="Pulau Si Amil">Pulau Si Amil</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Sibuan" title="Pulau Sibuan">Pulau Sibuan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Silawa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Silawa (laman tidak wujud)">Pulau Silawa</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Silumpat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Silumpat (laman tidak wujud)">Pulau Silumpat</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Sikarindingan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Sikarindingan (laman tidak wujud)">Pulau Sikarindingan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Sipadan" title="Pulau Sipadan">Pulau Sipadan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Sipanggau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Sipanggau (laman tidak wujud)">Pulau Sipanggau</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Tabawan" title="Pulau Tabawan">Pulau Tabawan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Tegaipil" title="Pulau Tegaipil">Pulau Tegaipil</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Tiga" class="mw-disambig" title="Pulau Tiga">Pulau Tiga</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pulau_Tigabu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulau Tigabu (laman tidak wujud)">Pulau Tigabu</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Timbun_Mata" title="Pulau Timbun Mata">Pulau Timbun Mata</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Konflik Spratly</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/wiki/Terumbu_Laya" title="Terumbu Laya">Terumbu Laya</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Pulau_Layang-Layang" title="Pulau Layang-Layang">Pulau Layang-Layang</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Terumbu_Mantanani" title="Terumbu Mantanani">Terumbu Mantanani</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Terumbu_Semarang" class="mw-redirect" title="Terumbu Semarang">Terumbu Semarang</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Terumbu_Siput" title="Terumbu Siput">Terumbu Siput</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Terumbu_Peninjau" title="Terumbu Peninjau">Terumbu Peninjau</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Terumbu_Ubi" title="Terumbu Ubi">Terumbu Ubi</a> </span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Tanjung_dan_teluk" class="mw-redirect" title="Tanjung dan teluk">Teluk</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Agal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Agal (laman tidak wujud)">Teluk Agal</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Teluk_Cowie" title="Teluk Cowie">Teluk Cowie</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Darvel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Darvel (laman tidak wujud)">Teluk Darvel</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Teluk_Kimanis" title="Teluk Kimanis">Teluk Kimanis</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Labuk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Labuk (laman tidak wujud)">Teluk Labuk</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Marchesa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Marchesa (laman tidak wujud)">Teluk Marchesa</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Teluk_Marudu" title="Teluk Marudu">Teluk Marudu</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Padas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Padas (laman tidak wujud)">Teluk Padas</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Paitan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Paitan (laman tidak wujud)">Teluk Paitan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Teluk_Sandakan" title="Teluk Sandakan">Teluk Sandakan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Teluk_Sepanggar" class="mw-redirect" title="Teluk Sepanggar">Teluk Sepanggar</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Teluk_Schomburgk" title="Teluk Schomburgk">Teluk Schomburgk</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Teluk_Tambak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teluk Tambak (laman tidak wujud)">Teluk Tambak</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Senarai_sungai_di_Malaysia#Sabah" title="Senarai sungai di Malaysia">Sungai</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Sungai_Atling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sungai Atling (laman tidak wujud)">Sungai Atling</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Sungai_Kalabakan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sungai Kalabakan (laman tidak wujud)">Sungai Kalabakan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Kinabatangan" title="Sungai Kinabatangan">Sungai Kinabatangan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Labuk" title="Sungai Labuk">Sungai Labuk</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Liwagu" title="Sungai Liwagu">Sungai Liwagu</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Sungai_Mulau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sungai Mulau (laman tidak wujud)">Sungai Mulau</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Padas" title="Sungai Padas">Sungai Padas</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Sungai_Paitan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sungai Paitan (laman tidak wujud)">Sungai Paitan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Papar" title="Sungai Papar">Sungai Papar</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Sungai_Pegalan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sungai Pegalan (laman tidak wujud)">Sungai Pegalan</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Segama" title="Sungai Segama">Sungai Segama</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Sugut" title="Sungai Sugut">Sungai Sugut</a> •</span> <span class="nowrap"><a href="/wiki/Sungai_Tuaran" title="Sungai Tuaran">Sungai Tuaran</a> •</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bahagian pilihan raya</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=Sabah&#124;link=Sabah_Bahagian_pilihan_raya_negeri_sekarang_yang_diwakili_di_Dewan_Undangan_Negeri_Sabah" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6453376" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-lihat"><a href="/wiki/Templat:Bahagian_pilihan_raya_negeri_di_Sabah" title="Templat:Bahagian pilihan raya negeri di Sabah"><abbr title="Lihat templat ini" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">l</abbr></a></li><li class="nv-bincang"><a href="/wiki/Perbincangan_templat:Bahagian_pilihan_raya_negeri_di_Sabah" title="Perbincangan templat:Bahagian pilihan raya negeri di Sabah"><abbr title="Bincang templat ini" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">b</abbr></a></li><li class="nv-sunting"><a class="external text" href="https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Bahagian_pilihan_raya_negeri_di_Sabah&action=edit"><abbr title="Sunting templat ini" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">s</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=Sabah&#124;link=Sabah_Bahagian_pilihan_raya_negeri_sekarang_yang_diwakili_di_Dewan_Undangan_Negeri_Sabah" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sabah" title="Sabah"><img alt="Sabah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/23px-Flag_of_Sabah.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/35px-Flag_of_Sabah.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/46px-Flag_of_Sabah.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Senarai_kawasan_pengundian_di_Malaysia#Sabah" class="mw-redirect" title="Senarai kawasan pengundian di Malaysia">Bahagian pilihan raya negeri sekarang</a> yang diwakili di <a href="/wiki/Dewan_Undangan_Negeri_Sabah" title="Dewan Undangan Negeri Sabah">Dewan Undangan Negeri Sabah</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table class="navbox-columns-table" style="border-spacing: 0px; text-align:left;width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="width:5em;">   </td><td style="padding:0px;padding-right:1em;;;;width:20%;"><div> <p><b>P.167 <a href="/wiki/Kudat_(kawasan_persekutuan)" title="Kudat (kawasan persekutuan)">Kudat</a></b> <br />N.01 <a href="/wiki/Banggi_(kawasan_negeri)" title="Banggi (kawasan negeri)">Banggi</a> <br />N.02 <a href="/wiki/Bengkoka_(kawasan_negeri)" title="Bengkoka (kawasan negeri)">Bengkoka</a> <br />N.03 <a href="/wiki/Pitas_(kawasan_negeri)" title="Pitas (kawasan negeri)">Pitas</a> <br />N.04 <a href="/wiki/Tanjong_Kapor_(kawasan_negeri)" title="Tanjong Kapor (kawasan negeri)">Tanjong Kapor</a> </p><p><b>P.168 <a href="/wiki/Kota_Marudu_(kawasan_persekutuan)" title="Kota Marudu (kawasan persekutuan)">Kota Marudu</a></b> <br />N.05 <a href="/wiki/Matunggong_(kawasan_negeri)" title="Matunggong (kawasan negeri)">Matunggong</a> <br />N.06 <a href="/wiki/Bandau_(kawasan_negeri)" title="Bandau (kawasan negeri)">Bandau</a> <br />N.07 <a href="/wiki/Tandek_(kawasan_negeri)" title="Tandek (kawasan negeri)">Tandek</a> </p><p><b>P.169 <a href="/wiki/Kota_Belud_(kawasan_persekutuan)" title="Kota Belud (kawasan persekutuan)">Kota Belud</a></b> <br />N.08 <a href="/wiki/Pintasan_(kawasan_negeri)" title="Pintasan (kawasan negeri)">Pintasan</a> <br />N.09 <a href="/wiki/Tempasuk_(kawasan_negeri)" title="Tempasuk (kawasan negeri)">Tempasuk</a> <br />N.10 <a href="/wiki/Usukan_(kawasan_negeri)" title="Usukan (kawasan negeri)">Usukan</a> <br />N.11 <a href="/wiki/Kadamaian_(kawasan_negeri)" title="Kadamaian (kawasan negeri)">Kadamaian</a> </p><p><b>P.170 <a href="/wiki/Tuaran_(kawasan_persekutuan)" title="Tuaran (kawasan persekutuan)">Tuaran</a></b> <br />N.12 <a href="/wiki/Sulaman_(kawasan_negeri)" title="Sulaman (kawasan negeri)">Sulaman</a> <br />N.13 <a href="/wiki/Pantai_Dalit_(kawasan_negeri)" title="Pantai Dalit (kawasan negeri)">Pantai Dalit</a> <br />N.14 <a href="/wiki/Tamparuli_(kawasan_negeri)" title="Tamparuli (kawasan negeri)">Tamparuli</a> <br />N.15 <a href="/wiki/Kiulu_(kawasan_negeri)" title="Kiulu (kawasan negeri)">Kiulu</a> </p><p><b>P.171 <a href="/wiki/Sepanggar_(kawasan_persekutuan)" title="Sepanggar (kawasan persekutuan)">Sepanggar</a></b> <br />N.16 <a href="/wiki/Karambunai_(kawasan_negeri)" title="Karambunai (kawasan negeri)">Karambunai</a> <br />N.17 <a href="/wiki/Darau_(kawasan_negeri)" title="Darau (kawasan negeri)">Darau</a> <br />N.18 <a href="/wiki/Inanam_(kawasan_negeri)" title="Inanam (kawasan negeri)">Inanam</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-right:1em;;;;width:20%;"><div> <p><b>P.172 <a href="/wiki/Kota_Kinabalu_(kawasan_persekutuan)" title="Kota Kinabalu (kawasan persekutuan)">Kota Kinabalu</a></b> <br />N.19 <a href="/wiki/Likas_(kawasan_negeri)" title="Likas (kawasan negeri)">Likas</a> <br />N.20 <a href="/wiki/Api-Api_(kawasan_negeri)" title="Api-Api (kawasan negeri)">Api-Api</a> <br />N.21 <a href="/wiki/Luyang_(kawasan_negeri)" title="Luyang (kawasan negeri)">Luyang</a> </p><p><b>P.173 <a href="/wiki/Putatan_(kawasan_persekutuan)" title="Putatan (kawasan persekutuan)">Putatan</a></b> <br />N.22 <a href="/wiki/Tanjung_Aru_(kawasan_negeri)" title="Tanjung Aru (kawasan negeri)">Tanjong Aru</a> <br />N.23 <a href="/wiki/Petagas_(kawasan_negeri)" title="Petagas (kawasan negeri)">Petagas</a> <br />N.24 <a href="/wiki/Tanjung_Keramat_(kawasan_negeri)" title="Tanjung Keramat (kawasan negeri)">Tanjung Keramat</a> </p><p><b>P.174 <a href="/wiki/Penampang_(kawasan_persekutuan)" title="Penampang (kawasan persekutuan)">Penampang</a></b> <br />N.25 <a href="/wiki/Kapayan_(kawasan_negeri)" title="Kapayan (kawasan negeri)">Kapayan</a> <br />N.26 <a href="/wiki/Moyog_(kawasan_negeri)" title="Moyog (kawasan negeri)">Moyog</a> </p><p><b>P.175 <a href="/wiki/Papar_(kawasan_persekutuan)" title="Papar (kawasan persekutuan)">Papar</a></b> <br />N.27 <a href="/wiki/Limbahau_(kawasan_negeri)" title="Limbahau (kawasan negeri)">Limbahau</a> <br />N.28 <a href="/wiki/Kawang_(kawasan_negeri)" title="Kawang (kawasan negeri)">Kawang</a> <br />N.29 <a href="/wiki/Pantai_Manis_(kawasan_negeri)" title="Pantai Manis (kawasan negeri)">Pantai Manis</a> </p><p><b>P.176 <a href="/wiki/Kimanis_(kawasan_persekutuan)" title="Kimanis (kawasan persekutuan)">Kimanis</a></b> <br />N.30 <a href="/wiki/Bongawan_(kawasan_negeri)" title="Bongawan (kawasan negeri)">Bongawan</a> <br />N.31 <a href="/wiki/Membakut_(kawasan_negeri)" title="Membakut (kawasan negeri)">Membakut</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-right:1em;;;;width:20%;"><div> <p><b>P.177 <a href="/wiki/Beaufort_(kawasan_persekutuan)" title="Beaufort (kawasan persekutuan)">Beaufort</a></b> <br />N.32 <a href="/wiki/Klias_(kawasan_negeri)" title="Klias (kawasan negeri)">Klias</a> <br />N.33 <a href="/wiki/Kuala_Penyu_(kawasan_negeri)" title="Kuala Penyu (kawasan negeri)">Kuala Penyu</a> </p><p><b>P.178 <a href="/wiki/Sipitang_(kawasan_persekutuan)" title="Sipitang (kawasan persekutuan)">Sipitang</a></b> <br />N.34 <a href="/wiki/Lumadan_(kawasan_negeri)" title="Lumadan (kawasan negeri)">Lumadan</a> <br />N.35 <a href="/wiki/Sindumin_(kawasan_negeri)" title="Sindumin (kawasan negeri)">Sindumin</a> </p><p><b>P.179 <a href="/wiki/Ranau_(kawasan_persekutuan)" title="Ranau (kawasan persekutuan)">Ranau</a></b> <br />N.36 <a href="/wiki/Kundasang_(kawasan_negeri)" title="Kundasang (kawasan negeri)">Kundasang</a> <br />N.37 <a href="/wiki/Karanaan_(kawasan_negeri)" title="Karanaan (kawasan negeri)">Karanaan</a> <br />N.38 <a href="/wiki/Paginatan_(kawasan_negeri)" title="Paginatan (kawasan negeri)">Paginatan</a> </p><p><b>P.180 <a href="/wiki/Keningau_(kawasan_persekutuan)" title="Keningau (kawasan persekutuan)">Keningau</a></b> <br />N.39 <a href="/wiki/Tambunan_(kawasan_negeri)" title="Tambunan (kawasan negeri)">Tambunan</a> <br />N.40 <a href="/wiki/Bingkor_(kawasan_negeri)" title="Bingkor (kawasan negeri)">Bingkor</a> <br />N.41 <a href="/wiki/Liawan_(kawasan_negeri)" title="Liawan (kawasan negeri)">Liawan</a> </p><p><b>P.181 <a href="/wiki/Tenom_(kawasan_persekutuan)" title="Tenom (kawasan persekutuan)">Tenom</a></b> <br />N.42 <a href="/wiki/Melalap_(kawasan_negeri)" title="Melalap (kawasan negeri)">Melalap</a> <br />N.43 <a href="/wiki/Kemabong_(kawasan_negeri)" title="Kemabong (kawasan negeri)">Kemabong</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-right:1em;;;;width:20%;"><div> <p><b>P.182 <a href="/wiki/Pensiangan_(kawasan_persekutuan)" title="Pensiangan (kawasan persekutuan)">Pensiangan</a></b> <br />N.44 <a href="/wiki/Tulid_(kawasan_negeri)" title="Tulid (kawasan negeri)">Tulid</a> <br />N.45 <a href="/wiki/Sook_(kawasan_negeri)" title="Sook (kawasan negeri)">Sook</a> <br />N.46 <a href="/wiki/Nabawan_(kawasan_negeri)" title="Nabawan (kawasan negeri)">Nabawan</a> </p><p><b>P.183 <a href="/wiki/Beluran_(kawasan_persekutuan)" title="Beluran (kawasan persekutuan)">Beluran</a></b> <br />N.47 <a href="/wiki/Telupid_(kawasan_negeri)" title="Telupid (kawasan negeri)">Telupid</a> <br />N.48 <a href="/wiki/Sugut_(kawasan_negeri)" title="Sugut (kawasan negeri)">Sugut</a> <br />N.49 <a href="/wiki/Labuk_(kawasan_negeri)" title="Labuk (kawasan negeri)">Labuk</a> </p><p><b>P.184 <a href="/wiki/Libaran_(kawasan_persekutuan)" title="Libaran (kawasan persekutuan)">Libaran</a></b> <br />N.50 <a href="/wiki/Gum-Gum_(kawasan_negeri)" title="Gum-Gum (kawasan negeri)">Gum-Gum</a> <br />N.51 <a href="/wiki/Sungai_Manila_(kawasan_negeri)" title="Sungai Manila (kawasan negeri)">Sungai Manila</a> <br />N.52 <a href="/wiki/Sungai_Sibuga_(kawasan_negeri)" title="Sungai Sibuga (kawasan negeri)">Sungai Sibuga</a> </p><p><b>P.185 <a href="/wiki/Batu_Sapi_(kawasan_persekutuan)" title="Batu Sapi (kawasan persekutuan)">Batu Sapi</a></b> <br />N.53 <a href="/wiki/Sekong_(kawasan_negeri)" title="Sekong (kawasan negeri)">Sekong</a> <br />N.54 <a href="/wiki/Karamunting_(kawasan_negeri)" title="Karamunting (kawasan negeri)">Karamunting</a> </p><p><b>P.186 <a href="/wiki/Sandakan_(kawasan_persekutuan)" title="Sandakan (kawasan persekutuan)">Sandakan</a></b> <br />N.55 <a href="/wiki/Elopura_(kawasan_negeri)" title="Elopura (kawasan negeri)">Elopura</a> <br />N.56 <a href="/wiki/Tanjong_Papat_(kawasan_negeri)" title="Tanjong Papat (kawasan negeri)">Tanjong Papat</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-right:1em;;;;width:20%;"><div> <p><b>P.187 <a href="/wiki/Kinabatangan_(kawasan_persekutuan)" title="Kinabatangan (kawasan persekutuan)">Kinabatangan</a></b> <br />N.57 <a href="/wiki/Kuamut_(kawasan_negeri)" title="Kuamut (kawasan negeri)">Kuamut</a> <br />N.58 <a href="/wiki/Lamag_(kawasan_negeri)" title="Lamag (kawasan negeri)">Lamag</a> <br />N.59<a href="/wiki/Sukau_(kawasan_negeri)" title="Sukau (kawasan negeri)">Sukau</a> </p><p><b>P.188 <a href="/wiki/Lahad_Datu_(kawasan_persekutuan)" title="Lahad Datu (kawasan persekutuan)">Lahad Datu</a></b> <br />N.60 <a href="/wiki/Tungku_(kawasan_negeri)" title="Tungku (kawasan negeri)">Tungku</a> <br />N.61 <a href="/wiki/Segama_(kawasan_negeri)" title="Segama (kawasan negeri)">Segama</a> <br />N.62 <a href="/wiki/Silam_(kawasan_negeri)" title="Silam (kawasan negeri)">Silam</a> <br />N.63 <a href="/wiki/Kunak_(kawasan_negeri)" title="Kunak (kawasan negeri)">Kunak</a> </p><p><b>P.189 <a href="/wiki/Semporna_(kawasan_persekutuan)" title="Semporna (kawasan persekutuan)">Semporna</a></b> <br />N.64 <a href="/wiki/Sulabayan_(kawasan_negeri)" title="Sulabayan (kawasan negeri)">Sulabayan</a> <br />N.65 <a href="/wiki/Senallang_(kawasan_negeri)" title="Senallang (kawasan negeri)">Senallang</a> <br />N.66 <a href="/wiki/Bugaya_(kawasan_negeri)" title="Bugaya (kawasan negeri)">Bugaya</a> </p><p><b>P.190 <a href="/wiki/Tawau_(kawasan_persekutuan)" title="Tawau (kawasan persekutuan)">Tawau</a></b> <br />N.67 <a href="/wiki/Balung_(kawasan_negeri)" title="Balung (kawasan negeri)">Balung</a> <br />N.68 <a href="/wiki/Apas_(kawasan_negeri)" title="Apas (kawasan negeri)">Apas</a> <br />N.69 <a href="/wiki/Sri_Tanjong_(kawasan_negeri)" title="Sri Tanjong (kawasan negeri)">Sri Tanjong</a> </p><p><b>P.191 <a href="/wiki/Kalabakan_(kawasan_persekutuan)" title="Kalabakan (kawasan persekutuan)">Kalabakan</a></b> <br />N.70 <a href="/wiki/Kukusan_(kawasan_negeri)" title="Kukusan (kawasan negeri)">Kukusan</a> <br />N.71 <a href="/wiki/Tanjung_Batu_(kawasan_negeri)" title="Tanjung Batu (kawasan negeri)">Tanjung Batu</a> <br />N.72 <a href="/wiki/Merotai_(kawasan_negeri)" title="Merotai (kawasan negeri)">Merotai</a> <br />N.73 <a href="/wiki/Sebatik_(kawasan_negeri)" title="Sebatik (kawasan negeri)">Sebatik</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>Lihat juga: <a href="/wiki/Senarai_bekas_daerah_mengundi_negeri_di_Malaysia" title="Senarai bekas daerah mengundi negeri di Malaysia">Senarai bekas daerah mengundi negeri di Malaysia</a></div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="40px&#124;Bendera_Sabah_Koridor_Pembangunan_Sabah" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6453376" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-lihat"><a href="/wiki/Templat:Koridor_Pembangunan_Sabah" title="Templat:Koridor Pembangunan Sabah"><abbr title="Lihat templat ini" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">l</abbr></a></li><li class="nv-bincang"><a href="/wiki/Perbincangan_templat:Koridor_Pembangunan_Sabah" title="Perbincangan templat:Koridor Pembangunan Sabah"><abbr title="Bincang templat ini" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">b</abbr></a></li><li class="nv-sunting"><a class="external text" href="https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Koridor_Pembangunan_Sabah&action=edit"><abbr title="Sunting templat ini" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">s</abbr></a></li></ul></div><div id="40px&#124;Bendera_Sabah_Koridor_Pembangunan_Sabah" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fail:Flag_of_Sabah.svg" class="mw-file-description" title="Bendera Sabah"><img alt="Bendera Sabah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/40px-Flag_of_Sabah.svg.png" decoding="async" width="40" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/60px-Flag_of_Sabah.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Flag_of_Sabah.svg/80px-Flag_of_Sabah.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Koridor_Pembangunan_Sabah" title="Koridor Pembangunan Sabah">Koridor Pembangunan Sabah</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bandar dan kota KPS</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kota_Kinabalu" title="Kota Kinabalu">Kota Kinabalu</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Sandakan</a></li> <li><a href="/wiki/Tawau" title="Tawau">Tawau</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Insfrastruktur KPS</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Lapangan_Terbang_Antarabangsa_Kota_Kinabalu" title="Lapangan Terbang Antarabangsa Kota Kinabalu">Lapangan Terbang Antarabangsa Kota Kinabalu</a></li> <li><a href="/wiki/Sepanggar" title="Sepanggar">Sepanggar</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Pelancongan KPS</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Gunung_Kinabalu" title="Gunung Kinabalu">Gunung Kinabalu</a></li> <li><a href="/wiki/Kolam_air_panas_Poring" class="mw-redirect" title="Kolam air panas Poring">Poring</a></li> <li><a href="/wiki/Taman_Negara_Kinabalu" title="Taman Negara Kinabalu">Taman Negara Kinabalu</a></li> <li><a href="/wiki/Pulau_Sipadan" title="Pulau Sipadan">Pulau Sipadan</a></li> <li><a href="/wiki/Pulau_Ligitan" title="Pulau Ligitan">Pulau Ligitan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Pembelajaran KPS</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Universiti_Malaysia_Sabah" title="Universiti Malaysia Sabah">Universiti Malaysia Sabah</a> (UMS)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.eqiad.main‐778856f656‐7xgrc Cached time: 20250326073246 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.936 seconds Real time usage: 1.345 seconds Preprocessor visited node count: 7139/1000000 Post‐expand include size: 260976/2097152 bytes Template argument size: 30756/2097152 bytes Highest expansion depth: 24/100 Expensive parser function count: 7/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 134888/5000000 bytes Lua time usage: 0.435/10.000 seconds Lua memory usage: 7004607/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 958.330 1 -total 43.22% 414.152 1 Templat:Infobox_settlement 36.50% 349.780 1 Templat:Reflist 35.18% 337.119 1 Templat:Infobox 23.78% 227.862 21 Templat:Cite_web 10.71% 102.676 4 Templat:Navbox 8.17% 78.271 1 Templat:Sabah 7.24% 69.370 10 Templat:Cite_book 6.06% 58.076 6 Templat:Main_other 6.05% 57.941 1 Templat:Peta_lokasi --> <!-- Saved in parser cache with key mswiki:pcache:6265:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250326073246 and revision id 6477054. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Diambil daripada "<a dir="ltr" href="https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sandakan&oldid=6477054">https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sandakan&oldid=6477054</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Khas:Kategori" title="Khas:Kategori">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Langganan_diperlukan_menggunakan_melalui" title="Kategori:Langganan diperlukan menggunakan melalui">Langganan diperlukan menggunakan melalui</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Pages_using_infobox_settlement_with_unknown_parameters" class="mw-redirect" title="Kategori:Pages using infobox settlement with unknown parameters">Pages using infobox settlement with unknown parameters</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategori:Sandakan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategori:Sandakan (laman tidak wujud)">Sandakan</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Pelabuhan_di_Malaysia" title="Kategori:Pelabuhan di Malaysia">Pelabuhan di Malaysia</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Bandar_di_Sabah" title="Kategori:Bandar di Sabah">Bandar di Sabah</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kategori-kategori tersembunyi: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Laman_dengan_argumen_formatnum_bukan_angka" title="Kategori:Laman dengan argumen formatnum bukan angka">Laman dengan argumen formatnum bukan angka</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Laman_dengan_ralat_rujukan" title="Kategori:Laman dengan ralat rujukan">Laman dengan ralat rujukan</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:CS1_errors:_unsupported_parameter" title="Kategori:CS1 errors: unsupported parameter">CS1 errors: unsupported parameter</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Sumber_CS1_bahasa_Perancis_(fr)" title="Kategori:Sumber CS1 bahasa Perancis (fr)">Sumber CS1 bahasa Perancis (fr)</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Sumber_CS1_bahasa_Jerman_(de)" title="Kategori:Sumber CS1 bahasa Jerman (de)">Sumber CS1 bahasa Jerman (de)</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Laman_yang_mengandungi_pautan_ke_kandungan_langganan_sahaja" title="Kategori:Laman yang mengandungi pautan ke kandungan langganan sahaja">Laman yang mengandungi pautan ke kandungan langganan sahaja</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Sumber_CS1_bahasa_Inggeris_(en)" title="Kategori:Sumber CS1 bahasa Inggeris (en)">Sumber CS1 bahasa Inggeris (en)</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Koordinat_di_Wikidata" title="Kategori:Koordinat di Wikidata">Koordinat di Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Pages_using_the_Kartographer_extension" title="Kategori:Pages using the Kartographer extension">Pages using the Kartographer extension</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Laman ini kali terakhir disunting pada 08:24, 5 Mac 2025.</li> <li id="footer-info-copyright">Teks disediakan di bawah <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ms">Lesen Creative Commons Pengiktirafan/Perkongsian Serupa</a>; terma tambahan mungkin digunapakai. Lihat <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Terma Penggunaan</a> untuk butiran lanjut.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Dasar privasi</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Perihal">Perihal Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Penafian_umum">Penafian</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kod Tatakelakuan</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Pembangun</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ms.wikipedia.org">Statistik</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kenyataan kuki</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ms.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sandakan&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Paparan mudah alih</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Cari</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Cari Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Khas:Cari"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Kandungan" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Togol isi kandungan" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Togol isi kandungan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Sandakan</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>41 bahasa</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Tambah topik</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6bb5cf9976-tgb47","wgBackendResponseTime":217,"wgKartographerLiveData":{"_a234b9c46b208bf6a8578116863e2fee6fb07080":[{"type":"ExternalData","service":"geoshape","url":"https://maps.wikimedia.org/geoshape?getgeojson=1\u0026ids=Q137203","properties":{"stroke-width":2,"stroke":"#000000","title":"Sandakan"}}]},"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.936","walltime":"1.345","ppvisitednodes":{"value":7139,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":260976,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":30756,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":24,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":134888,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 958.330 1 -total"," 43.22% 414.152 1 Templat:Infobox_settlement"," 36.50% 349.780 1 Templat:Reflist"," 35.18% 337.119 1 Templat:Infobox"," 23.78% 227.862 21 Templat:Cite_web"," 10.71% 102.676 4 Templat:Navbox"," 8.17% 78.271 1 Templat:Sabah"," 7.24% 69.370 10 Templat:Cite_book"," 6.06% 58.076 6 Templat:Main_other"," 6.05% 57.941 1 Templat:Peta_lokasi"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.435","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7004607,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.eqiad.main-778856f656-7xgrc","timestamp":"20250326073246","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sandakan","url":"https:\/\/ms.wikipedia.org\/wiki\/Sandakan","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q137203","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q137203","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Yayasan Wikimedia Bhd.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-08-14T16:11:50Z","dateModified":"2025-03-05T08:24:41Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4a\/Sandakan_Sabah_View-from-Harbour-Mall-01.jpg","headline":"Bandar di Sabah"}</script> </body> </html>