CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html lang="nl" class="no-js"> <head> <meta charset="utf-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0, viewport-fit=cover"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="Keywords" content="Premier, eerste minister, Minister-president, jongste premier, oudste premier"> <meta name="Description" content="De minister-president, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de ministerraad. In die functie coördineert de premier het regeringsbeleid. De …">  <meta name="twitter:site" content="@parlement"> <meta name="twitter:card" content="summary"> <meta name="twitter:image" content="https://www.parlement.com/9353290/g/twcard.jpg"> <meta name="twitter:title" content="Minister-president"> <meta name="twitter:description" content="De minister-president, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de ministerraad. In die functie coördineert de premier het regeringsbeleid. De …"> <meta property="og:title" content="Minister-president"> <meta property="og:type" content="website"> <meta property="og:url" content="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrogvvn/minister_president"> <meta property="og:image" content="https://www.parlement.com/9353290/g/twcard.jpg"> <link rel="icon" type="image/svg+xml" href="/9353290/g/favicon_v2.svg?v=1"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="180x180" href="/9353290/g/favicons_v3/apple-touch-icon.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="16x16" href="/9353290/g/favicons_v3/favicon-16x16.png"> <link rel="manifest" href="/9353290/g/favicons_v3/site.webmanifest"> <link rel="mask-icon" href="/9353290/g/favicons_v3/safari-pinned-tab.svg" color="#bca181"> <meta name="msapplication-TileColor" content="#e8f2f6"> <meta name="msapplication-config" content="/9353290/g/favicons_v3/browserconfig.xml"> <meta name="theme-color" content="#ffffff"> <title>Minister-president - Parlement.com</title>   <script></script> <script type="text/javascript" src="/9000000/v/bootstrap-5.3.1/js/color-modes.js"></script> <script src="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadjs2.js?files=%2f9353290%2fv%2fjs%2fextramarge3.js;%2f9000000%2fv%2fclientpos4.js;%2f9000000%2fv%2fclientpos3.js&lm=sgu5qf"></script> <link rel="preload" href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2fapp.scss&lm=ssaxvr&postcss=1" as="style"> <link rel="stylesheet" href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2fapp.scss&lm=ssaxvr&postcss=1" media="print" onload="this.media='all'"> <link rel="stylesheet" href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2f_lesscritical.scss&lm=ssaxvr" media="print" onload="this.media='all'"> <style type="text/css"> .no-js body > #skip, .no-js body > .prefs.accountbox > div, .no-js #primary-menu, .no-js #searchbar { display: none; } </style> <noscript> <link href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2f_lesscritical.scss&lm=ssaxvr" rel="stylesheet" type="text/css"> </noscript> <script> (function () { var fontsToPreload = [ {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/mem6YaGs126MiZpBA-UFUK0Zdc0.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/memnYaGs126MiZpBA-UFUKXGUdhrIqM.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/mem8YaGs126MiZpBA-UFVZ0b.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/mem5YaGs126MiZpBA-UNirkOUuhp.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/open-sans-v15-latin-ext_latin-800-290sitetitel.woff2", "type": "font/woff2"} ]; var fragment = document.createDocumentFragment(); for(var i = 0; i < fontsToPreload.length; i += 1) { var font = fontsToPreload[i]; var preload = document.createElement('link'); preload.rel = "preload"; preload.href = font.href; preload.type = font.type; preload.as = "font"; preload.crossOrigin = "anonymous"; fragment.appendChild(preload) } document.head.appendChild(fragment); })(); </script> <script></script><script></script> </head> <body class="omgeving_9353290 gewone_pagina nederlands" onload="doonload();"> <nav id="skip" aria-label="skipMenu"> <a class="skipLink" href="#content" title="Naar hoofdinhoud" style="position: absolute;">Inhoud</a> <a class="skipLink" href="#sub-footer" style="position: absolute;">Hoofdnavigatiemenu</a> </nav> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" class="d-none" width="14" height="14" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem; display: none;"> <symbol id="circle-half" viewBox="0 0 16 16"> <path d="M8 15A7 7 0 1 0 8 1v14zm0 1A8 8 0 1 1 8 0a8 8 0 0 1 0 16z" /> </symbol> <symbol id="moon-stars-fill" viewBox="0 0 16 16"> <path d="M6 .278a.768.768 0 0 1 .08.858 7.208 7.208 0 0 0-.878 3.46c0 4.021 3.278 7.277 7.318 7.277.527 0 1.04-.055 1.533-.16a.787.787 0 0 1 .81.316.733.733 0 0 1-.031.893A8.349 8.349 0 0 1 8.344 16C3.734 16 0 12.286 0 7.71 0 4.266 2.114 1.312 5.124.06A.752.752 0 0 1 6 .278z" /> <path d="M10.794 3.148a.217.217 0 0 1 .412 0l.387 1.162c.173.518.579.924 1.097 1.097l1.162.387a.217.217 0 0 1 0 .412l-1.162.387a1.734 1.734 0 0 0-1.097 1.097l-.387 1.162a.217.217 0 0 1-.412 0l-.387-1.162A1.734 1.734 0 0 0 9.31 6.593l-1.162-.387a.217.217 0 0 1 0-.412l1.162-.387a1.734 1.734 0 0 0 1.097-1.097l.387-1.162zM13.863.099a.145.145 0 0 1 .274 0l.258.774c.115.346.386.617.732.732l.774.258a.145.145 0 0 1 0 .274l-.774.258a1.156 1.156 0 0 0-.732.732l-.258.774a.145.145 0 0 1-.274 0l-.258-.774a1.156 1.156 0 0 0-.732-.732l-.774-.258a.145.145 0 0 1 0-.274l.774-.258c.346-.115.617-.386.732-.732L13.863.1z" /> </symbol> <symbol id="sun-fill" viewBox="0 0 16 16"> <path d="M8 12a4 4 0 1 0 0-8 4 4 0 0 0 0 8zM8 0a.5.5 0 0 1 .5.5v2a.5.5 0 0 1-1 0v-2A.5.5 0 0 1 8 0zm0 13a.5.5 0 0 1 .5.5v2a.5.5 0 0 1-1 0v-2A.5.5 0 0 1 8 13zm8-5a.5.5 0 0 1-.5.5h-2a.5.5 0 0 1 0-1h2a.5.5 0 0 1 .5.5zM3 8a.5.5 0 0 1-.5.5h-2a.5.5 0 0 1 0-1h2A.5.5 0 0 1 3 8zm10.657-5.657a.5.5 0 0 1 0 .707l-1.414 1.415a.5.5 0 1 1-.707-.708l1.414-1.414a.5.5 0 0 1 .707 0zm-9.193 9.193a.5.5 0 0 1 0 .707L3.05 13.657a.5.5 0 0 1-.707-.707l1.414-1.414a.5.5 0 0 1 .707 0zm9.193 2.121a.5.5 0 0 1-.707 0l-1.414-1.414a.5.5 0 0 1 .707-.707l1.414 1.414a.5.5 0 0 1 0 .707zM4.464 4.465a.5.5 0 0 1-.707 0L2.343 3.05a.5.5 0 1 1 .707-.707l1.414 1.414a.5.5 0 0 1 0 .708z" /> </symbol> </svg> <section class="prefs grid-x nowr grid-container accountbox align-right hide-for-print" style="height: 2.125rem;" aria-label="Instellingen"> <div class="nav-item dropdown kleurmodusswitch d-flex align-items-center order-4 order-md-3"> <button class="btn btn-link nav-link py-0 px-0 ps-lg-2 dropdown-toggle d-flex align-items-center" id="bd-theme" style="width: 2.5rem; height: 2.0625rem; border: 0;" type="button" aria-expanded="false" data-bs-toggle="dropdown" data-bs-display="static" aria-label="Switch kleurthema (auto)"> <svg class="icon bi my-1 theme-switch theme-icon-active" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#circle-half"></use></svg> <span class="d-none ms-2 visuallyhidden" id="bd-theme-text">Switch kleurthema</span> </button> <ul class="dropdown-menu dropdown-menu-end px-1 py-1 rounded-0 fs-14" style="list-style: none;" aria-labelledby="bd-theme-text"> <li> <button type="button" class="dropdown-item d-flex align-items-center px-2" style="width: 5.625rem; height: 1.8125rem; border: 0;" data-bs-theme-value="light" aria-pressed="false"> <svg class="icon bi me-2 theme-icon" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#sun-fill"></use></svg> <span>Licht</span> <svg class="bi ms-auto d-none"><use href="#check2"></use></svg> </button> </li> <li> <button type="button" class="dropdown-item d-flex align-items-center px-2" style="width: 5.625rem; height: 1.8125rem; border: 0;" data-bs-theme-value="dark" aria-pressed="false"> <svg class="icon bi me-2 theme-icon" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#moon-stars-fill"></use></svg> <span>Donker</span> <svg class="bi ms-auto d-none"><use href="#check2"></use></svg> </button> </li> <li> <button type="button" class="dropdown-item d-flex align-items-center px-2" style="width: 5.625rem; height: 1.8125rem; border: 0;" data-bs-theme-value="auto" aria-pressed="false"> <svg class="icon bi me-2 theme-icon" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#circle-half"></use></svg> <span>Auto</span> <svg class="bi ms-auto d-none"><use href="#check2"></use></svg> </button> </li> </ul> </div> </section> <section aria-label="Switch Hoofdmenu Tonen"> <button class="close-navbar-toggler collapsed" style="position: absolute;" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#navbarScroll" aria-controls="navbarScroll" aria-expanded="false" aria-label="navigatieschakel" tabindex="-1"></button> </section> <header id="pageheader" class="grid-container"> <div id="pageheader_c" class="grid-x"> <div id="topbar-mainmenu-wrapper" class="top-bar position-relative hide-for-print grid-xtitle-bar hide-for-print cell medium-3 large-3"> <nav id="primary-menu" class="navbar top-bar-left cell small-12 flex-child-shrink" aria-label="hoofdMenu"> <div class="primary-menu-w container-fluid p-0 position-relative"> <button id="menubutton" class="navbar-toggler collapsed d-flex flex-column justify-content-around border-0 ps-0" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#navbarScroll" aria-controls="navbarScroll" aria-expanded="false" aria-label="navigatiieschakel"> <span class="toggler-icon top-bar"></span> <span class="toggler-icon middle-bar"></span> <span class="toggler-icon bottom-bar"></span> </button> <div class="collapse navbar-collapse mt-3 custom-scroll custom-scroll-x custom-scroll-y" id="navbarScroll"> <ul class="flex-column menu navbar-nav w-100 me-auto mb-0 p-0 accordion-menu" id="primary-menu-dropdown" aria-labelledby="menubutton" role="menubar" aria-label="hoofdmenu"> <li class="top-level d-flex w-100 align-self-center align-items-center item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het"><span class="medium-order-2">Het Binnenhof</span> </a><button type="button" id="btn-id-het-binnenhof-uitklapmenu" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-het-binnenhof-uitklapmenu" aria-controls="id-het-binnenhof-uitklapmenu" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-het-binnenhof-uitklapmenu" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-het-binnenhof-uitklapmenu"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-het-binnenhof-uitklapmenu"> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het" title="Hoe werkt het - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Hoe werkt het</span> </a><button type="button" id="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrogvuy/de_weg_van_een_wetsvoorstel" title="De weg van een wetsvoorstel - Hoe werkt het (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">De weg van een wetsvoorstel </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7ih7yh/tweede_kamer" title="Tweede Kamer - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Tweede Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ijayp/de_huidige_tweede_kamer" title="Huidige Kamer - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidige Kamer</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j03xb/positie_tweede_kamer" title="Positie - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Positie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7irps4/rechten_en_taken_tweede_kamer" title="Rechten - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Rechten </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7irps3/organisatie_tweede_kamer" title="Organisatie - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Organisatie </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ises5/vergaderingen_tweede_kamer" title="Vergaderingen - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Vergaderingen</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7ih7yi/eerste_kamer" title="Eerste Kamer - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Eerste Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkc0ks4kt6w7/de_huidige_eerste_kamer" title="Huidige Kamer - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidige Kamer</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j2wxk/positie_eerste_kamer" title="Positie - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Positie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j2wxj/rechten_en_taken_eerste_kamer" title="Rechten - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Rechten</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j3lxm/organisatie_eerste_kamer" title="Organisatie - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Organisatie </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ixzx2/vergaderingen_eerste_kamer" title="Vergaderingen - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Vergaderingen</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrp1x06/politieke_partij" title="Partij - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Partij</span> </a><button type="button" id="btn-id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrpfxut/partijen_in_tweede_en_eerste_kamer" title="Huidig - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidig</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrpfxuw/opgeheven_politieke_partijen" title="Opgeheven - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Opgeheven</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vjbzm2hqjfm5/politieke_jongerenorganisaties" title="Jongerenorganisatie - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Jongerenorganisatie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vi1gg4iij19d/wetenschappelijk_bureau_politieke_partij" title="Wetenschappelijk bureau - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Wetenschappelijk bureau </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhronvvx/regering" title="Regering en kabinet - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Regering en kabinet</span> </a><button type="button" id="btn-id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkidc8m3p1sz/kabinet_rutte_iii_2017_2022" title="Huidig kabinet - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidig kabinet</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrogvup/kabinetsformatie" title="Kabinetsformatie - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Kabinetsformatie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrouwxl/kabinetscrises" title="Kabinetscrises - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Kabinetscrises </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkghddy5b4x2/wetenswaardigheden_kabinetten" title="Wetenswaardigheden - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhronvwm/ministerie" title="Ministeries - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Ministeries</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhronvvr/de_koning" title="Koning - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Koning</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="top-level d-flex w-100 align-self-center align-items-center item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het"><span class="medium-order-2">Personen</span> </a><button type="button" id="btn-id-personen-uitklapmenu" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-personen-uitklapmenu" aria-controls="id-personen-uitklapmenu" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-personen-uitklapmenu" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-personen-uitklapmenu"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-personen-uitklapmenu"> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het" title="Hoe werkt het? - Personen"><span class="medium-order-2">Hoe werkt het?</span> </a><button type="button" id="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ihwyl/het_biografisch_archief_van_pdc" title="Biografisch archief - Hoe werkt het? (Personen)"><span class="medium-order-2">Biografisch archief</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7idpy5/redactiestatuut_biografieen" title="Redactiestatuut - Hoe werkt het? (Personen)"><span class="medium-order-2">Redactiestatuut</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vks4cyvaywx8/uitgebreide_biografieen_op_parlement_com" title="Inloggen - Hoe werkt het? (Personen)"><span class="medium-order-2">Inloggen</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7j3lxq/eerste_kamerlid" title="Eerste Kamerlid - Personen"><span class="medium-order-2">Eerste Kamerlid</span> </a><button type="button" id="btn-id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrp8wt5/voorzitter_eerste_kamer" title="Voorzitter - Eerste Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Voorzitter</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkc0ks4kt6w7/de_huidige_eerste_kamer" title="Huidige leden - Eerste Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Huidige leden</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkbri1wnc7i1/wetenswaardigheden_eerste_kamerleden" title="Wetenswaardigheden - Eerste Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7iuhwr/tweede_kamerlid" title="Tweede Kamerlid - Personen"><span class="medium-order-2">Tweede Kamerlid</span> </a><button type="button" id="btn-id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrp8wt4/voorzitter_tweede_kamer" title="Voorzitter - Tweede Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Voorzitter</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ijayp/de_huidige_tweede_kamer" title="Huidige leden - Tweede Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Huidige leden</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkbribcbksf5/wetenswaardigheden_tweede_kamerleden" title="Wetenswaardigheden - Tweede Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh7ojk29wsza/leden_europees_parlement" title="Europarlementariër - Personen"><span class="medium-order-2">Europarlementariër</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkqxg1xtquux/fractievoorzitter" title="Fractievoorzitter - Personen"><span class="medium-order-2">Fractievoorzitter</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7m19zr/politiek_leider_van_een_partij" title="Partijleider - Personen"><span class="medium-order-2">Partijleider</span> </a></h2></div></li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="minister_president" title="Minister-President - Personen"><span class="medium-order-2">Minister-President</span> </a><button type="button" id="btn-id-minister-president-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-minister-president-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-minister-president-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-minister-president-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-minister-president-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-minister-president-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vke4lv6cfqry/wetenswaardigheden_minister_president" title="Wetenswaardigheden - Minister-President (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" title="Minister - Personen"><span class="medium-order-2">Minister</span> </a><button type="button" id="btn-id-minister-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-minister-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-minister-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-minister-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-minister-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-minister-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkc0e807cuq6/wetenswaardigheden_ministers" title="Wetenswaardigheden - Minister (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris" title="Staatssecretaris - Personen"><span class="medium-order-2">Staatssecretaris</span> </a><button type="button" id="btn-id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vi21csmdoktt/wetenswaardigheden_staatssecretarissen" title="Wetenswaardigheden - Staatssecretaris (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vky9kdpqnvi1/integriteitsregels_voor_kamerleden_en" title="Integriteit - Personen"><span class="medium-order-2">Integriteit</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="top-level d-flex w-100 align-self-center align-items-center item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het"><span class="medium-order-2">Verkiezingen</span> </a><button type="button" id="btn-id-verkiezingen-uitklapmenu" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-verkiezingen-uitklapmenu" aria-controls="id-verkiezingen-uitklapmenu" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-verkiezingen-uitklapmenu" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-verkiezingen-uitklapmenu"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-verkiezingen-uitklapmenu"> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het" title="Hoe werkt het? - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Hoe werkt het?</span> </a><button type="button" id="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" aria-controls="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ieeyb/kiesstelsel" title="Kiesstelsel - Hoe werkt het? (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Kiesstelsel</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrouwze/kiesrecht" title="Kiesrecht - Hoe werkt het? (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Kiesrecht </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7idpy7/stemmen_op_de_verkiezingsdag" title="Stemmen - Hoe werkt het? (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Stemmen </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7irps2/tweede_kamerverkiezingen" title="Tweede Kamer - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Tweede Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-controls="id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vl4ai9zklwpy/tweede_kamerverkiezingen_2021" title="Verkiezingen 2021 - Tweede Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen 2021</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrpmxux/verkiezingen_tweede_kamer_1917_2023" title="Verkiezingen 1917 - 2017 - Tweede Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen 1917 - 2017</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkbdjm16s8wi/wetenswaardigheden_tweede" title="Wetenswaardigheden - Tweede Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrp8wt8/eerste_kamerverkiezingen" title="Eerste Kamer - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Eerste Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-controls="id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vimrii5o8ord/eerste_kamerverkiezingen_1983_2023" title="Verkiezingen 1983 - 2019 - Eerste Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen 1983 - 2019</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrp8wt6/verkiezingen_provinciale_staten" title="Verkiezingen Provinciale Staten - Eerste Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen Provinciale Staten</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrrl0g5/wijze_van_verkiezen_europees_parlement" title="Europees Parlement - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Europees Parlement</span> </a></h2></div></li> </ul> </div></div></div> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> <div id="site-logo" class="site-logo cell medium-6 large-6 grid-x align-middle align-center"> <a id="site-title_lnk" href="/" class="lnk_logo lnk_no_hvr grid-x" title="naar Home PARLEMENT.com"> <div class="woordmerk zonder-beeldmerk d-flex">PARLEMENT<span>.</span><span class="wmerk_dom">com</span></div> </a> </div> <div id="searchbar" class="cell small-12 medium-3 large-3 text-right grid-x align-right align-middle"> <div id="sb-search" class="sb-search"> <form class="align-right f_rltv" role="search" action="/id/vgdei7c2vgu4/zoeken"> <label for="q" class="visuallyhidden">invoerveld zoekterm</label> <input type="hidden" name="u" value="✓"> <input id="q" name="q" class="sb-search-input" placeholder="zoekterm" type="search" title="tik zoekterm in, en bevestig met Enter of klik/tap op het vergrootglas" autocomplete="off" required="" value="" aria-autocomplete="list" aria-haspopup="true" aria-label="invoerveld zoekterm"> <button class="sb-icon-search" aria-label="bevestig zoekterm" aria-hidden="true" tabindex="-1"> <svg preserveAspectRatio="xMidYMid meet" class="search-icon icon"> <title>bevestig zoekterm</title> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-search"></use> </svg> </button> <input class="sb-search-submit" type="submit" value="" aria-label="bevestig"> <button class="icon-clear" type="reset"> <span class="visuallyhidden">reset</span> </button> </form> </div> </div> </div> </header> <main id="content" class="grid-container grid-x grid-padding"> <nav id="kruimelpad_w" aria-label="Kruimelpad" class="small-12 medium-8 hide-for-print kr-count-5"> <span class="kr-it-1"><a href="/" onclick="javascript:_paq.push(['trackEvent', 'Kruimelpad', 'Klik', 'Minister-president (vh8lnhrogvvn) -> Home (vknrezmre4sj)']);">Home</a><svg class="pijl-fwd-icon icon kruimelpad" width="16" height="16" focusable="false" aria-hidden="true"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></span><span class="kr-it-2"><a href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het" onclick="javascript:_paq.push(['trackEvent', 'Kruimelpad', 'Klik', 'Minister-president (vh8lnhrogvvn) -> Binnenhof - hoe werkt het? (vkqxfhqt4bm8)']);">Binnenhof - hoe werkt het?</a><svg class="pijl-fwd-icon icon kruimelpad" width="16" height="16" focusable="false" aria-hidden="true"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></span><span class="kr-it-3"><a href="/id/vh8lnhronvvx/regering" onclick="javascript:_paq.push(['trackEvent', 'Kruimelpad', 'Klik', 'Minister-president (vh8lnhrogvvn) -> Regering (vh8lnhronvvx)']);">Regering</a><svg class="pijl-fwd-icon icon kruimelpad" width="16" height="16" focusable="false" aria-hidden="true"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></span><span class="kr-it-4"><a href="/id/vh8lnhrpmxve/regering_en_kabinet" onclick="javascript:_paq.push(['trackEvent', 'Kruimelpad', 'Klik', 'Minister-president (vh8lnhrogvvn) -> Regering en kabinet (vh8lnhrpmxve)']);">Regering en kabinet</a><svg class="pijl-fwd-icon icon kruimelpad" width="16" height="16" focusable="false" aria-hidden="true"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></span><span class="kr-it-5" aria-current="page">Minister-president</span> </nav>  <article class="art_main small-order-1 medium-order-2 cell small-12 medium-8" aria-label="hoofdArtikel"> <hr class="hide"> <div id="main" class=""> <hr class="hide"> <div id="main_content_wrapper"> <div id="inhoud"></div>  <div id="tekst0" class="partext"><div class="partext_c"> <h1>Minister-president</h1> <p class="mnone">De minister-president, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de <a href="/id/vh8lnhrogvv8/ministerraad" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="ministerraad" data-bs-content="De ministerraad is de vergadering van alle ministers onder leiding van de minister-president. Alle ministers, ook de ministers zonder portefeuille, maken deel uit van de ministerraad en hebben daarin stemrecht. Staatssecretarissen hebben alleen toegang als zij zijn uitgenodigd. In de ministerraad wordt overlegd over het algemene regeringsbeleid. De leden dragen hiervoor een collectieve verantwoordelijkheid." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv8/ministerraad">ministerraad<script type="text/javascript"></script></a>. In die functie coördineert de premier het regeringsbeleid. De minister-president is ook de minister van <a href="/id/vhnnmt7hvi73/ministerie_van_algemene_zaken_az" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Algemene Zaken" data-bs-content="Het ministerie van Algemene Zaken (AZ) is verantwoordelijk voor de coördinatie van het algemeen regeringsbeleid, voor zover dit niet is opgedragen aan één van de andere ministeries. De minister-president, <a href="/id/vhy1hxgpp6zh/biografie/h_w_m_dick_schoof">Dick Schoof</a>, draagt de verantwoordelijkheid voor het ministerie van AZ en is ook minister van Algemene Zaken. In zijn taken wordt hij bijgestaan door het Kabinet Minister-President (KMP)." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7hvi73/ministerie_van_algemene_zaken_az">Algemene Zaken<script type="text/javascript"></script></a>. De huidige minister-president is <a href="/id/vhy1hxgpp6zh/biografie/h_w_m_dick_schoof" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Dick Schoof" data-bs-content="Dick Schoof (1957) is sinds 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Hij is partijloos. De heer Schoof was van 1 maart 2020 tot 29 juni 2024 secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Eerder werkte hij onder meer als ambtenaar op het ministerie van Onderwijs en was directeur Politie, hoofddirecteur van de IND, directeur-generaal Openbare Orde en Veiligheid en Politie, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en directeur-generaal van de AIVD." data-bs-content-morelink="/id/vhy1hxgpp6zh/biografie/h_w_m_dick_schoof">Dick Schoof<script type="text/javascript"></script></a>.</p> <p class="mtop">De minister-president heeft als 'primus inter pares' (Eerste onder gelijken) geen extra bevoegdheden of een groter stemgewicht in de ministerraad, maar heeft wel een sturende rol. Zo kan de minister-president onderwerpen zelfstandig op de agenda van de ministerraad zetten en ook in Europa, als lid van de Europese Raad, een belangrijkere rol spelen dan bijvoorbeeld de minister van Buitenlandse Zaken. De premier is met dit alles het 'gezicht' van de regering.</p> <p class="mtop">Bij afwezigheid wordt de minister-president vervangen door een <a href="/id/vhnnmt7lq2vr/viceminister_president" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="viceminister-president" data-bs-content="De viceminister-president vervangt bij afwezigheid of ziekte de minister-president. Hij of zij zit dan bijvoorbeeld de ministerraad voor en voert namens het kabinet het woord." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7lq2vr/viceminister_president">viceminister-president<script type="text/javascript"></script></a>. Mochten die afwezig zijn wordt de minister-president vervangen door de langszittende minister.</p> </div></div> <section class="infowijzer infowijzer2"> <div class="wijzerkop"><div class="inhoud"><h2>Inhoud<span class="hide">sopgave van deze pagina:</span></h2> <hr id="hr_infow"> </div></div><div id="inhoudsopgave"><ol class="met1digit"> <li><a href="#p1">Taken en bevoegdheden</a></li> <li><a href="#p2">Benoemingen</a></li> <li><a href="#p3">Torentje en Catshuis</a></li> <li><a href="#p4">Regelgeving</a></li> <li><a href="#p5">Inkomen minister-president</a></li> <li><a href="#p6">Wetenswaardigheden</a></li> <li><a href="#p7">Historische ontwikkeling</a></li> <li><a href="#p8">Historisch overzicht</a></li> </ol></div> </section> <div id="tekst1" role="region" aria-labelledby="region1" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p1" id="p1" class="anker d-inline" data-magellan-target="p1"></a><a class="" name="hd2c65f064"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="partak1"></a>1.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region1" class="sub" >Taken en bevoegdheden</h2> </div></div> <p class="mnone">De minister-president is belast met de coördinatie van het <span class="a-popup">regeringsbeleid</span>. De premier moet de rode lijn in de gaten houden en speelt een belangrijke rol in de sfeer en daadkracht van het kabinet. Conflicten tussen <a href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="ministers" data-bs-content="Ministers zijn politiek verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein. Met uitzondering van ministers zonder portefeuille geven zij politieke leiding aan een departement. Daarbij kunnen zij terzijde worden gestaan door staatssecretarissen. Een minister, meestal lid van één van de partijen die in de Tweede Kamer het kabinet steunen, moet het vertrouwen van de Tweede Kamer hebben om de functie te kunnen vervullen." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv3/minister">ministers<script type="text/javascript"></script></a> moeten tijdig door de minister-president worden opgelost.</p> <p class="mtop">De minister-president heeft hiervoor een aantal middelen. Als voorzitter van de ministerraad stelt de premier de agenda van de ministerraad samen, en formuleert de conclusies.</p> <p class="mtop">De minister-president treedt ook op als 'woordvoerder' als het gaat om de hoofdlijnen van het kabinetsbeleid, zoals bij de <a href="/id/vfzfhos8wbzo/algemene_politieke_beschouwingen" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Algemene Politieke Beschouwingen" data-bs-content="In de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) worden in het parlement de hoofdlijnen van het kabinetsbeleid besproken. Daarbij wordt meestal veel aandacht besteed aan de overheidsfinanciën en sociaaleconomische onderwerpen. Er is zowel in de Tweede als Eerste Kamer een dergelijk debat, maar die in de Tweede Kamer heeft veel meer politieke betekenis." data-bs-content-morelink="/id/vfzfhos8wbzo/algemene_politieke_beschouwingen">Algemene Politieke Beschouwingen<script type="text/javascript"></script></a>. Iedere vrijdagmiddag geeft de premier na afloop van de ministerraad een persconferentie waarin kort wordt aangegeven wat er is besproken en worden vragen van journalisten beantwoord.</p> <p class="mtop">In het tv-programma 'Gesprek met de minister-president' wordt de premier op vrijdagavond geïnterviewd. Daardoor is de minister-president in staat een stempel op het beleid te drukken, enerzijds omdat het publiek de premier identificeert met het beleid, anderzijds omdat de premier binnen bepaalde grenzen een eigen visie kan geven op de besluitvorming.</p> <p class="mtop"><h3>De Europese Raad</h3></p> <p class="mnone">De minister-president maakt deel uit van de Europese Raad. Dit gremium bestaat uit de regeringsleiders van de lidstaten van de Europese Unie en komt halfjaarlijks bijeen op een Europese Top. De premier begeeft zich als deelnemer aan de Europese Raad op het terrein van de <a href="/id/vhnnmt7hvi75/ministerie_van_buitenlandse_zaken_bz" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="minister van Buitenlandse ..." data-bs-content="Het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) heeft als taak de voorbereiding, de coördinatie en de uitvoering van het buitenlands beleid." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7hvi75/ministerie_van_buitenlandse_zaken_bz">minister van Buitenlandse Zaken<script type="text/javascript"></script></a> of van één van de andere ministers. Dat leidde in het verleden soms tot wrijvingen. De premier wordt in Europese contacten al vaak begeleid door de minister van Buitenlandse Zaken.</p> <p class="mtop">In 1978 is vastgelegd dat de minister-president een centrale rol speelt bij de coördinatie van de inbreng op toppen. Voor zijn/haar optreden als lid van de Europese Raad legt de minister-president verantwoording af in het parlement. De deelname aan Europese top heeft de feitelijke machtspositie van de minister-president de afgelopen jaren in die zin versterkt. </p> <p class="mtop"><h3>Algemene Zaken</h3></p> <p class="mnone">De minister-president is bijna altijd ook minister van <span class="a-popup"><a href="/id/vhnnmt7hvi73/ministerie_van_algemene_zaken_az" class="popup meti" title="link opent in nieuw venster" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Ministerie van Algemene Zaken" data-bs-content="Het ministerie van Algemene Zaken (AZ) is verantwoordelijk voor de coördinatie van het algemeen regeringsbeleid, voor zover dit niet is opgedragen aan één van de andere ministeries. De minister-president, <a href="/id/vhy1hxgpp6zh/biografie/h_w_m_dick_schoof">Dick Schoof</a>, draagt de verantwoordelijkheid voor het ministerie van AZ en is ook minister van Algemene Zaken. In zijn taken wordt hij bijgestaan door het Kabinet Minister-President (KMP)." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7hvi73/ministerie_van_algemene_zaken_az">Algemene Zaken<script type="text/javascript"></script></a></span>. In die rol is de premier verantwoordelijk voor de Rijksvoorlichtingsdienst en voor zaken met betrekking tot het Koninklijk Huis. De minister-president heeft wekelijks contact met de Koning.</p> </div></div> <div id="tekst2" role="region" aria-labelledby="region2" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p2" id="p2" class="anker d-inline" data-magellan-target="p2"></a><a class="" name="hdeb43a22d"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parben1"></a>2.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region2" class="sub" >Benoemingen</h2> </div></div> <p class="mnone">De minister-president wordt bij <a href="/id/vi9xmf878tqq/koninklijk_besluit" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Koninklijk Besluit" data-bs-content="Een koninklijk besluit (KB) is een besluit van de regering dat zonder medewerking van de Staten-Generaal wordt genomen." data-bs-content-morelink="/id/vi9xmf878tqq/koninklijk_besluit">Koninklijk Besluit<script type="text/javascript"></script></a> benoemd. Daar is feitelijk een <a href="/id/vh8lnhrogvup/kabinetsformatie" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="kabinetsformatie" data-bs-content="Na elke Tweede Kamerverkiezing, of soms na de val van een kabinet, begint het proces van de formatie van een nieuw kabinet. Doel van de kabinetsformatie is een kabinet te vormen dat enerzijds kan rekenen op steun van de meerderheid van de Tweede Kamer en anderzijds tot een gezamenlijk beleid kan komen. De Grondwet is vrij bescheiden wat betreft de kabinetsformatie. Slechts de artikelen 43 en 48 van de Grondwet spreken over de vorming van een kabinet: ministers en staatssecretarissen worden bij koninklijk besluit benoemd." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvup/kabinetsformatie">kabinetsformatie<script type="text/javascript"></script></a> aan vooraf gegaan. Tijdens een kabinetsformatie wordt een <a href="/id/vh8lnhrogvvp/coalitie" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="coalitie" data-bs-content="We spreken van een coalitie als twee of meer partijen in de Tweede Kamer het kabinet steunen. Dat is nodig omdat het kabinet het vertrouwen van de Tweede Kamer moet hebben om goed te kunnen functioneren. Dat noemt men het parlementair stelsel. De bewindslieden in een kabinet zijn afkomstig uit de partijen die de coalitie vormen. In Nederland worden meestal coalities gevormd met een ruime meerderheid in de Tweede Kamer." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvvp/coalitie">coalitie<script type="text/javascript"></script></a> van partijen in de Tweede Kamer gevormd die bereid zijn samen te werken in een kabinet. Als daar overeenstemming over is en een <a href="/id/vh8lnhrogvv6/regeerakkoord_en_regeringsprogramma" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="regeerakkoord" data-bs-content="Regeringsprogramma's en regeerakkoorden hebben gemeen dat schriftelijk het voorgenomen beleid van een toekomstig kabinet wordt vastgelegd. Een regeringsprogramma kan ter goedkeuring voorgelegd worden aan de coalitiefracties, maar dit is niet strikt noodzakelijk." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv6/regeerakkoord_en_regeringsprogramma">regeerakkoord<script type="text/javascript"></script></a> is gesloten, gaat een formateur, meestal de toekomstige minister-president, ministers zoeken. Bijna altijd dragen de partijen die in de coalitie zitten kandidaat-bewindslieden voor.</p> <p class="mtop">De ministers worden dan benoemd met een Koninklijk Besluit, dat door de minister-president is mede-ondertekend. Dat vloeit voort uit <span class="a-popup"><a href="http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrncmdb2ezz" class="popup" title="link opent in nieuw venster">artikel 47</a></span> van de Grondwet. Het Koninklijk Besluit waarbij de minister-president wordt benoemd wordt door de minister-president zelf mede-ondertekend. Ministers leggen bij het aantreden van het kabinet de <span class="a-popup"><a href="http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrncn1jj7jn" class="popup meti" title="link opent in nieuw venster" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="ambtseed" data-bs-content="Op de wijze bij de wet voorgeschreven leggen de ministers en de staatssecretarissen bij de aanvaarding van hun ambt ten overstaan van de Koning een eed, dan wel verklaring en belofte, van zuivering af en zweren of beloven zij trouw aan de Grondwet en een getrouwe vervulling van hun ambt." data-bs-content-morelink="http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrncn1jj7jn">ambtseed<script type="text/javascript"></script></a></span> af waarin zij onder andere zweren of verklaren geen gift beloofd of gegeven te hebben om benoemd te worden en dit ook niet zullen doen tijdens het uitoefenen van hun ambt. Ministers worden ook per Koninklijk Besluit ontslagen.</p> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="hidden"></li></ul></div><p class="mnone">Met enige regelmaat laait de discussie op of de minister-president of <a href="/id/vkqqcwy9wuk7/verkenner_informateur_en_formateur" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="formateur" data-bs-content="Tijdens een kabinetsformatie zijn drie belangrijke functies te onderscheiden. De eerste functie is weggelegd voor de verkenner, die de verschillende coalitiemogelijkheden onderzoekt. Daarna wordt een informateur aangewezen die de onderhandelingen van een specifieke coalitie begeleidt." data-bs-content-morelink="/id/vkqqcwy9wuk7/verkenner_informateur_en_formateur">formateur<script type="text/javascript"></script></a> (die een kabinet samenstelt) niet 'gekozen' zou moeten worden. Dat zou de kiezer meer invloed geven op het <a href="/id/vh8lnhrogvup/kabinetsformatie" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="formatieproces" data-bs-content="Na elke Tweede Kamerverkiezing, of soms na de val van een kabinet, begint het proces van de formatie van een nieuw kabinet. Doel van de kabinetsformatie is een kabinet te vormen dat enerzijds kan rekenen op steun van de meerderheid van de Tweede Kamer en anderzijds tot een gezamenlijk beleid kan komen. De Grondwet is vrij bescheiden wat betreft de kabinetsformatie. Slechts de artikelen 43 en 48 van de Grondwet spreken over de vorming van een kabinet: ministers en staatssecretarissen worden bij koninklijk besluit benoemd." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvup/kabinetsformatie">formatieproces<script type="text/javascript"></script></a>.</p> <div class="seriekeuze mtop"><ul><li class="plus"> <a href="/id/vh8lnhrsr2z0/gekozen_minister_president_of_formateur" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class=""> meer informatie </div></a> </li> </ul> </div> <p class="mtop"><h3>Ambtstermijn minister-president</h3></p> <p class="mnone">Een kabinet (en daarmee de minister-president) heeft een zittingsperiode van vier jaar. Na deze periode zijn er opnieuw Tweede Kamerverkiezingen en zal een nieuw formatieproces beginnen. Het is mogelijk dat de minister-president na het nieuwe formatieproces aanblijft.</p> <p class="mtop">Een kabinet kan echter vanwege een intern conflict of door een conflict met de Tweede Kamer (of Eerste Kamer) ten val komen.</p> </div></div> <div id="tekst3" role="region" aria-labelledby="region3" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p3" id="p3" class="anker d-inline" data-magellan-target="p3"></a><a class="" name="hd32a683a8"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="partor1"></a>3.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region3" class="sub" >Torentje en Catshuis</h2> </div></div> <p class="mnone">De minister-president heeft normaal gesproken zijn werkkamer in het '<a href="/id/vh8vwez2a7za/torentje" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Torentje" data-bs-content="In het Torentje bevindt zich sinds 1982 definitief de werkkamer van de minister-president. Het Torentje dateert al uit de 14e eeuw en was het zomerprieel van de graven van Holland." data-bs-content-morelink="/id/vh8vwez2a7za/torentje">Torentje<script type="text/javascript"></script></a>' in Den Haag. Het Torentje is onderdeel van het gebouw van het <a href="/id/vhnnmt7hvi73/ministerie_van_algemene_zaken_az" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="ministerie van Algemene ..." data-bs-content="Het ministerie van Algemene Zaken (AZ) is verantwoordelijk voor de coördinatie van het algemeen regeringsbeleid, voor zover dit niet is opgedragen aan één van de andere ministeries. De minister-president, <a href="/id/vhy1hxgpp6zh/biografie/h_w_m_dick_schoof">Dick Schoof</a>, draagt de verantwoordelijkheid voor het ministerie van AZ en is ook minister van Algemene Zaken. In zijn taken wordt hij bijgestaan door het Kabinet Minister-President (KMP)." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7hvi73/ministerie_van_algemene_zaken_az">ministerie van Algemene Zaken<script type="text/javascript"></script></a>, dat zich bevindt aan het Binnenhof in Den Haag. Vanwege de renovatie is de werkplek vanaf eind 2024 niet meer beschikbaar. Het Torentje was bekend vanwege het 'Torentjesoverleg', een informeel overleg tussen de minister-president, de vicepremier(s) en de voorzitters van de coalitiefracties in de <a href="/id/vhnnmt7ih7yh/tweede_kamer" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Tweede Kamer" data-bs-content="De Tweede Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging. Zij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van wetten, controleert de regering en beslist over de vraag of een kabinet (of bewindspersoon) genoeg vertrouwen heeft." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7ih7yh/tweede_kamer">Tweede Kamer<script type="text/javascript"></script></a>.</p> <p class="mtop">De minister-president heeft ook de beschikking over een ambtswoning in Den Haag, het Catshuis.</p> </div></div> <div id="tekst4" role="region" aria-labelledby="region4" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p4" id="p4" class="anker d-inline" data-magellan-target="p4"></a><a class="" name="hd8c3e74d4"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parreg1"></a>4.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region4" class="sub" >Regelgeving</h2> </div></div> <p class="mnone">Sinds 1983 zijn de ministerraad en de minister-president opgenomen in de Grondwet. <span class="a-popup"><a href="http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrncld7p3zx" class="popup" title="link opent in nieuw venster">Artikel 45</a></span> stelt dat de ministerraad overlegt en besluit over het algemeen regeringsbeleid. Tevens bevordert de ministerraad de eenheid van het regeringsbeleid.</p> </div></div> <div id="tekst5" role="region" aria-labelledby="region5" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p5" id="p5" class="anker d-inline" data-magellan-target="p5"></a><a class="" name="hd9e3b629b"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parink1"></a>5.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region5" class="sub" >Inkomen minister-president</h2> </div></div> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="hidden"></li></ul></div><p class="mnone">De inkomens van bewindslieden verschillen per functie. Zo verdienen de minister-president en <a href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="ministers" data-bs-content="Ministers zijn politiek verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein. Met uitzondering van ministers zonder portefeuille geven zij politieke leiding aan een departement. Daarbij kunnen zij terzijde worden gestaan door staatssecretarissen. Een minister, meestal lid van één van de partijen die in de Tweede Kamer het kabinet steunen, moet het vertrouwen van de Tweede Kamer hebben om de functie te kunnen vervullen." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv3/minister">ministers<script type="text/javascript"></script></a> per 1 juli 2024 ca. 205 duizend euro per jaar en <a href="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="staatssecretarissen" data-bs-content="Een staatssecretaris ondersteunt een minister bij het politiek leiden van een ministerie. Staatssecretarissen komen vooral voor bij 'zware' ministeries. Daar krijgen zij een specifiek beleidsterrein onder hun hoede, maar de minister blijft medeverantwoordelijk. Net als de minister moet een staatssecretaris verantwoording afleggen aan het parlement." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris">staatssecretarissen<script type="text/javascript"></script></a> ca. 192 duizend euro. Dit zijn bedragen inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering. Ook ontvangen deze ambtsdragers zowel een vaste als variabele jaarlijkse onkostenvergoeding in verband met de uitoefening van hun functie. De vaste onkostenvergoedingen voor de minister-president en minister van Buitenlandse Zaken vallen hoger uit dan die van andere ministers of staatssecretarissen.</p> <div class="seriekeuze mtop"><ul><li class="plus"> <a href="/id/vjyqd6vz00ts/salarissen_van_politieke_ambtsdragers" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class=""> meer informatie </div></a> </li> </ul> </div> </div></div> <div id="tekst6" role="region" aria-labelledby="region6" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p6" id="p6" class="anker d-inline" data-magellan-target="p6"></a><a class="" name="hd2b1d6dfe"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parwet1"></a>6.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region6" class="sub" >Wetenswaardigheden</h2> </div></div> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="hidden"></li></ul></div><p class="mnone">De minister-president, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de <a href="/id/vh8lnhrogvv8/ministerraad" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="ministerraad" data-bs-content="De ministerraad is de vergadering van alle ministers onder leiding van de minister-president. Alle ministers, ook de ministers zonder portefeuille, maken deel uit van de ministerraad en hebben daarin stemrecht. Staatssecretarissen hebben alleen toegang als zij zijn uitgenodigd. In de ministerraad wordt overlegd over het algemene regeringsbeleid. De leden dragen hiervoor een collectieve verantwoordelijkheid." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv8/ministerraad">ministerraad<script type="text/javascript"></script></a>. In die functie heeft de premier een sturende rol in het regeringsbeleid en wordt hij of zij soms het gezicht van de <a href="/id/vh8lnhronvvx/regering" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="regering" data-bs-content="De regering is het centrale bestuur van ons land en bestaat uit de Koning en de ministers. Omdat de Koning onschendbaar is en de ministers verantwoordelijk zijn, wordt het kabinet, (ministers en de staatssecretarissen) in de praktijk ook vaak regering genoemd, bijvoorbeeld de regering-Rutte. Staatsrechtelijk gezien is dat onjuist." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhronvvx/regering">regering<script type="text/javascript"></script></a> genoemd.</p> <div class="seriekeuze mtop"><ul><li class="plus"> <a href="/id/vke4lv6cfqry/wetenswaardigheden_minister_president" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class=""> meer informatie </div></a> </li> </ul> </div> </div></div> <div id="tekst7" role="region" aria-labelledby="region7" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p7" id="p7" class="anker d-inline" data-magellan-target="p7"></a><a class="" name="hd2b218aca"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parhis1"></a>7.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region7" class="sub" >Historische ontwikkeling</h2> </div></div> <p class="mnone">Tot 1842 bekleedde de <a href="/id/vh8lnhrq7yan/raad_van_state_rvs" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="vicepresident van de ..." data-bs-content="De Raad van State is een van de Hoge Colleges van Staat en heeft als voornaamste taak de regering en het parlement te adviseren over wetgeving en bestuur. Daarnaast is deze instantie de hoogste algemene bestuursrechter." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrq7yan/raad_van_state_rvs">vicepresident van de Raad van State<script type="text/javascript"></script></a> het voorzitterschap van de voorganger van de ministerraad. Daarna traden de ministers bij toerbeurt als voorzitter op. Dit voorzitterschap rouleerde elke maand. Na 1850 koos men een minister als voorzitter voor een periode van drie maanden.</p> <p class="mtop">In 1861 werden de eerste contouren van het huidige premierschap zichtbaar. Toen <a href="/id/vg09ll1dklye/biografie/f_a_baron_van_hall" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="F.A. baron van ..." data-bs-content="Speelde als minister vóór en na 1848 een voorname rol. Saneerde in 1840 als minister van financiën de staatsfinanciën met een gedwongen ('vrijwillige') geldlening. Was in 1861 wederom minister van financiën." data-bs-content-morelink="/id/vg09ll1dklye/biografie/f_a_baron_van_hall">Van Hall<script type="text/javascript"></script></a> aantrad, wilde hij een jaar lang voorzitter zijn. Toen hij na afloop van dat jaar verlenging wilde, stuitte dat echter op verzet en trad hij af.</p> <p class="mtop">Vanaf 1862 werd besloten weer bij toerbeurt voor te zitten, maar ministers konden 'afzien' van het voorzitterschap. Deze ontwikkeling leidde tot een feitelijk vast voorzitterschap.</p> <p class="mtop"><a href="/id/vg09ll2lb8zw/biografie/a_abraham_kuyper" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Kuyper" data-bs-content="'Abraham de geweldige'. De grote voorman en stichter van de Anti-Revolutionaire Partij, de partij van de 'kleine luyden'. Krachtig organisator en goed spreker. Stichtte ook het dagblad De Standaard, de Vrije Universiteit en de Gereformeerde Kerk, nadat hij een afscheidingsbeweging (Doleantie) had geleid. Was predikant en werd in 1874 Tweede Kamerlid, maar verliet de Kamer al na drie jaar. Keerde in 1894 echter terug en werd voorzitter van de meer democratische antirevolutionairen. Leidde in 1901-1905 een coalitiekabinet, dat vooral in de herinnering bleef voortleven door het de kop in drukken van de Spoorwegstaking in 1903 en door de ontbinding van de Eerste Kamer in 1904. Kwam in 1908 in conflict met Heemskerk en in 1909 in opspraak door de zgn. lintjesaffaire, maar werd desondanks tot zijn dood door zijn achterban als de door God gegeven leider beschouwd." data-bs-content-morelink="/id/vg09ll2lb8zw/biografie/a_abraham_kuyper">Kuyper<script type="text/javascript"></script></a> was in zijn kabinet (1901-1905) vier jaar lang voorzitter. Na zijn aftreden werd vastgelegd dat een voorzitter voor een jaar benoemd zou worden. In de praktijk werd het vaste voorzitterschap gehandhaafd. In 1922 werd het woordje 'tijdelijk' uit het reglement van orde geschrapt, maar tot 1945 bleef de voorzitter nog wel 'voorzitter van de Raad van Ministers' heten. In 1945 werd de benaming van de voorzitter van de ministerraad ook formeel minister-president.</p> <p class="mtop">Pas in 1983 werd de positie van de minister-president, als voorzitter van de ministerraad, in de Grondwet opgenomen.</p> <p class="mtop">In 2006 is het reglement van orde zodanig gewijzigd dat de premier naar eigen inzicht onderwerpen kan agenderen voor de vergadering van de ministerraad. Voorheen kon de minister-president slechts onderwerpen agenderen 'in overeenstemming met de gevoelens van de ministerraad'. Destijds moest de betrokken vakminister of de meerderheid van de ministerraad het eens zijn met de agendering.</p> <p class="mtop"><a name="t1"></a></p> </div></div> <div id="tekst8" role="region" aria-labelledby="region8" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p8" id="p8" class="anker d-inline" data-magellan-target="p8"></a><a class="" name="hd363ab6a2"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parhis2"></a>8.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region8" class="sub" >Historisch overzicht</h2> </div></div> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="hidden"></li> </ul> </div> <div class="groeptabel" data-ajax="/id/vjykeyauoaw9/groeptabel?api=tbl&ae=glN4%2fynmAZM5ENaM0dtMp3EBf81CReILxrksqXprHLc="><table class="astbl table_resultaten theadfix" onmouseover="var e=event.target||event.srcElement;if(e.tagName!='DIV')return;e.title=e.innerText||e.textContent||''"><thead><tr class="onderdelen_resultaten"><th data-var="j7w" data-exp="vk7thlv9ray2">foto</th><th data-var="j7w">naam minister-president</th><th data-var="m3r">aanvang functie</th><th data-var="m3s">einde functie</th></tr></thead><tbody><tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vhy1hxgpp6zh" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vmgvctv0ehxd?sizew=72&sizeh=90&lm=sk7h21" alt="Dick Schoof" width="72" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vhy1hxgpp6zh/biografie/h_w_m_dick_schoof">H.W.M. (Dick) Schoof</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">2024-07-02</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"></td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg9fgoprkxw3" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlpil4x8pho7?sizew=70&sizeh=90&crop=629:82:358:461&lm=r5jtsg" alt="Drs. M. (Mark) Rutte [Bron: Rijksoverheid.nl]" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg9fgoprkxw3/biografie/m_mark_rutte">M. (Mark) Rutte</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">2010-10-14</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">2024-07-02</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lljrp5z5" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vikeinb895zt?sizew=70&sizeh=90&crop=22:0:249:320&lm=lc2yj6" alt="Balkenende, Mr.dr. J.P." width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lljrp5z5/biografie/j_p_jan_peter_balkenende">J.P. (Jan Peter) Balkenende</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">2002-07-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">2010-10-14</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lloazsxv" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vikel8g2ujzg?sizew=70&sizeh=90&crop=0:7:283:365&lm=lc33bn" alt="Kok, W." width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lloazsxv/biografie/w_wim_kok">W. (Wim) Kok</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1994-08-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">2002-07-22</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llfurayx" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vh4ecmxgazw4?sizew=70&sizeh=90&crop=3:1:262:337&lm=munnkj" alt="Foto R.F.M. (Ruud) Lubbers" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llfurayx/biografie/r_f_m_ruud_lubbers">R.F.M. (Ruud) Lubbers</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1982-11-04</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1994-08-22</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llgz6ywn" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vku3lgs3i7qr?sizew=70&sizeh=90&lm=pjdeeg" alt="Dries van Agt" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llgz6ywn/biografie/a_a_m_dries_van_agt">A.A.M. (Dries) van Agt</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1977-12-19</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1982-11-04</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llb6zoz6" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl5omdrf2xxj?sizew=76&sizeh=90&lm=q4to3o" alt="Joop den Uyl" width="76" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llb6zoz6/biografie/j_m_joop_den_uyl">J.M. (Joop) den Uyl</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1973-05-11</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1977-12-19</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lky45kyg" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vm6ost3n8sl3?sizew=74&sizeh=90&lm=s1cnzo" alt="Barend Biesheuvel" width="74" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lky45kyg/biografie/b_w_barend_biesheuvel">B.W. (Barend) Biesheuvel</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1971-07-06</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1973-05-11</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll213ezn" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl5oghuf4eg8?sizew=76&sizeh=90&lm=q4td7b" alt="Piet de Jong" width="76" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll213ezn/biografie/p_j_s_piet_de_jong">P.J.S. (Piet) de Jong</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1967-04-05</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1971-07-06</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lldnmyyz" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkrwkybpotu9?sizew=70&sizeh=90&crop=0:0:236:302&lm=pfb2si" alt="Jelle Zijlstra" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lldnmyyz/biografie/j_jelle_zijlstra">J. (Jelle) Zijlstra</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1966-11-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1967-04-05</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lkz3c9yt" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl72he3chav9?sizew=75&sizeh=90&lm=q7e070" alt="Jo Cals" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lkz3c9yt/biografie/j_m_l_th_jo_cals">J.M.L.Th. (Jo) Cals</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1965-04-14</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1966-11-22</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll36p2yd" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl98jmraagkv?sizew=75&sizeh=90&lm=qbekbn" alt="Vic Marijnen" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll36p2yd/biografie/v_g_m_victor_marijnen">V.G.M. (Victor) Marijnen</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1963-07-24</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1965-04-14</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll5cnex2" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkrwibkea6w8?sizew=70&sizeh=90&crop=7:10:218:281&lm=pfaxwq" alt="Jan de Quay" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll5cnex2/biografie/j_e_jan_de_quay">J.E. (Jan) de Quay</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1959-05-19</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1963-07-24</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lkxtgnws" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vllzd0twsbws?sizew=75&sizeh=90&lm=qz082r" alt="Louis Beel" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lkxtgnws/biografie/l_j_m_louis_beel">L.J.M. (Louis) Beel</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1958-12-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1959-05-19</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll01jztw" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vljae5vnl9rk?sizew=74&sizeh=90&lm=qu0nj5" alt="Willem Drees sr," width="74" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll01jztw/biografie/w_willem_drees">W. (Willem) Drees</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1948-08-07</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1958-12-22</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lkxtgnws" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vllzd0twsbws?sizew=75&sizeh=90&lm=qz082r" alt="Louis Beel" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lkxtgnws/biografie/l_j_m_louis_beel">L.J.M. (Louis) Beel</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1946-07-03</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1948-08-07</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll76xvz4" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl6qf0in6jvh?sizew=75&sizeh=90&lm=q6rnsd" alt="Willem Schermerhorn" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll76xvz4/biografie/w_willem_schermerhorn">W. (Willem) Schermerhorn</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1945-06-25</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1946-07-03</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll0zrpzx" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkrplszi4cxa?sizew=70&sizeh=90&crop=0:0:298:383&lm=pey5p1" alt="P.S. Gerbrandy" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll0zrpzx/biografie/p_s_pieter_gerbrandy">P.S. (Pieter) Gerbrandy</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1940-09-03</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1945-06-25</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll0wgqzj" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl72h5t8muz8?sizew=75&sizeh=90&lm=q7dzri" alt="Jhr. D.J. de Geer" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll0wgqzj/biografie/d_j_dirk_de_geer">D.J. (Dirk) de Geer</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1939-08-10</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1940-09-03</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lkz7m8z5" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlajanqyzpzq?sizew=75&sizeh=90&lm=qdt51f" alt="H. Colijn" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lkz7m8z5/biografie/h_colijn">H. Colijn</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1933-05-26</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1939-08-10</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll6d0500" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vllecrncz2q8?sizew=75&sizeh=90&lm=qxxbl7" alt="Charles Ruijs de Beerenbrouck" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll6d0500/biografie/ch_j_m_charles_ruijs_de_beerenbrouck">Ch.J.M. (Charles) Ruijs de Beerenbrouck</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1929-08-10</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1933-05-26</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll0wgqzj" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl72h5t8muz8?sizew=75&sizeh=90&lm=q7dzri" alt="Jhr. D.J. de Geer" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll0wgqzj/biografie/d_j_dirk_de_geer">D.J. (Dirk) de Geer</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1926-03-08</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1929-08-08</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lkz7m8z5" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlajanqyzpzq?sizew=75&sizeh=90&lm=qdt51f" alt="H. Colijn" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lkz7m8z5/biografie/h_colijn">H. Colijn</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1925-08-04</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1926-03-08</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll6d0500" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vllecrncz2q8?sizew=75&sizeh=90&lm=qxxbl7" alt="Charles Ruijs de Beerenbrouck" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll6d0500/biografie/ch_j_m_charles_ruijs_de_beerenbrouck">Ch.J.M. (Charles) Ruijs de Beerenbrouck</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1918-09-09</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1925-08-03</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llj55bt4" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkry9sfn36yl?sizew=70&sizeh=90&crop=0:13:250:321&lm=pfe7g9" alt="vkry9s9cagw4" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llj55bt4/biografie/p_w_a_cort_van_der_linden">P.W.A. Cort van der Linden</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1913-08-30</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1918-09-09</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll1hukzc" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlyoucoqj2yd?sizew=75&sizeh=90&lm=rmjeun" alt="Theo Heemskerk" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll1hukzc/biografie/th_theo_heemskerk">Th. (Theo) Heemskerk</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1908-02-13</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1913-08-29</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll38u1yn" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlijkandxrws?sizew=75&sizeh=90&lm=qsmyvo" alt="Th.H, de Meester" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll38u1yn/biografie/th_h_de_meester">Th.H. de Meester</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1905-08-18</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1908-02-12</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll2lb8zw" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlxnlkp5uczt?sizew=75&sizeh=90&lm=rkmfxd" alt="Abraham Kuyper" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll2lb8zw/biografie/a_abraham_kuyper">A. (Abraham) Kuyper</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1901-11-01</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1905-08-16</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll4kunzx" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlpchdcmlqwn?sizew=75&sizeh=90&lm=r58isy" alt="N.G. Pierson" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll4kunzx/biografie/n_g_pierson">N.G. Pierson</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1897-07-28</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1901-07-31</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll5vw9z2" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vllbjmyroqtb?sizew=75&sizeh=90&lm=qxs4c6" alt="Joan RÃƒÂ¶ell" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll5vw9z2/biografie/j_roell">J. Röell</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1894-05-10</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1897-07-27</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09lla1e0x6" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkwcblatbzh3?sizew=70&sizeh=90&lm=pniw48" alt="J.P.R. Tak van Poortvliet" width="70" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09lla1e0x6/biografie/j_p_r_tak_van_poortvliet">J.P.R. Tak van Poortvliet</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1894-03-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1894-05-08</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llapvtyj" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkwdkujp6oog?sizew=69&sizeh=90&lm=pnl7xb" alt="G. van Tienhoven" width="69" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llapvtyj/biografie/g_van_tienhoven">G. van Tienhoven</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1891-08-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1894-03-21</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll33l2xt" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl3qlr8bsmwh?sizew=75&sizeh=90&lm=q1809u" alt="Aeneas baron Mackay" width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll33l2xt/biografie/a_baron_mackay">Æ. baron Mackay</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1888-04-22</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1891-08-21</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll1hukz9" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl2yevequluo?sizew=75&sizeh=90&lm=pzrsv3" alt="Jan Heemskerk Azn." width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll1hukz9/biografie/j_jan_heemskerk">J. (Jan) Heemskerk</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1883-04-24</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1888-04-20</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll32f3xd" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkwibeo1blti?sizew=73&sizeh=90&lm=pntzrt" alt="C.Th. graaf van Lynden van Sandenburg" width="73" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll32f3xd/biografie/c_th_theo_graaf_van_lynden_van">C.Th. (Theo) graaf van Lynden van Sandenburg</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1879-08-21</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1883-04-23</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll25ddpw" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vlypittacsjv?sizew=74&sizeh=90&lm=rmko63" alt="J. Kappeyne van de Coppello" width="74" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll25ddpw/biografie/j_jan_kappeyne_van_de_coppello">J. (Jan) Kappeyne van de Coppello</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1877-11-04</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1879-08-20</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09ll1hukz9" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vl2yevequluo?sizew=75&sizeh=90&lm=pzrsv3" alt="Jan Heemskerk Azn." width="75" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09ll1hukz9/biografie/j_jan_heemskerk">J. (Jan) Heemskerk</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1874-08-28</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1877-11-02</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llalluyf" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkwkdeyer4kc?sizew=73&sizeh=90&lm=pnxstv" alt="J.R. Thorbecke" width="73" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llalluyf/biografie/j_r_thorbecke">J.R. Thorbecke</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1871-01-00</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1872-06-04</td></tr> <tr class="resultaten_row invoer0"><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a class="nohover" href="/9353000/1/j4nvj5tjwh5wopw_j9vvknrezmh4csi/vg09llalluyf" onclick="popup(this.href);return false"><img src="/9353000/1/j4nvh0qavhjkdqd_j9vvknrezmh4csi/vkwkdeyer4kc?sizew=73&sizeh=90&lm=pnxstv" alt="J.R. Thorbecke" width="73" height="90"></a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven"><a href="/id/vg09llalluyf/biografie/j_r_thorbecke">J.R. Thorbecke</a></td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1862-02-02</td><td style="vertical-align:baseline" class="level0 staven">1866-02-00</td></tr> </tbody></table></div> <script> var gtLast; function gtUpd(args) { if (!gtLast) return; var gt = gtLast[0], v = gtLast[1], ajax = gtLast[2]; gtLast = null; gt.firstElementChild.style.opacity = 0.5; args.v = v; var url = ajax + '&u=' + encodeURIComponent(JSON.stringify(args)); var i = url.indexOf('?'); urlstring(url.substr(0, i), function(s) { gt.innerHTML = s; }, url.substr(i + 1)); } document.body.addEventListener('contextmenu', function(ev) { if (ev.shiftKey || ev.ctrlKey || ev.altKey) return; var e = ev.target; var td = e; while (td && (td.tagName != 'TD' && td.tagName != 'TH')) td = td.parentNode; if (!td) return; var tbl = td.parentNode.parentNode.parentNode; var th = tbl.tHead.rows[0].cells[td.cellIndex]; var v = th && th.getAttribute('data-var'); if (!v) return; var gt = tbl.parentNode; if (!gt || gt.className != 'groeptabel') return; var ajax = gt.getAttribute('data-ajax'); if (!ajax) return; var href; for (var ee = e; ee; ee = ee.parentNode) if (ee.tagName == 'A') { href = ee.href; break; } var menu = []; if (href) menu.push( ['Openen in nieuw venster', 'popup(' + JSON.stringify(href) + ',0,0,\'newid=1\')'], ['Openen in nieuw tabblad', 'window.open(' + JSON.stringify(href) + ')']); if (v) { gtLast = [gt, v, ajax]; menu.length && menu.push(['-']); menu.push(['Sorteren kolom: oplopend', 'gtUpd({sort:1})']); menu.push(['Sorteren kolom: aflopend', 'gtUpd({sort:-1})']); } ctxmenuShow(menu); ev.preventDefault(); return false; }); </script> <div class="seriekeuze"> <ul> <li class="hidden"></li> </ul> </div> </div></div>  <div class="hr"><hr></div> <h3 class="fs-normaal mtop"><strong>Meer over</strong></h3> <div class="seriekeuze"> <ul> <li class="plus"> <a href="/id/vh8lnhrpmxve/regering_en_kabinet" class="grid-x nowr meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="regering en kabinet" data-bs-content="De regering is het centrale bestuur van ons land en bestaat uit de koning en de ministers. Omdat de koning onschendbaar is en de ministers verantwoordelijk zijn, wordt het kabinet, de ministers en de staatssecretarissen, in de praktijk ook vaak regering genoemd, bijvoorbeeld de regering-Balkenende. Staatsrechtelijk gezien is dat onjuist." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrpmxve/regering_en_kabinet"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">regering en kabinet <script type="text/javascript"></script></div></a> </li> </ul> </div> </div>  <hr class="hide-for-medium"> </div>  </article> <aside id="vlucht" class="vlucht cell small-order-3 small-12 medium-4 columns row hide-for-print c_col grid-padding-x" aria-label="nieuwsOverzichtenBanners"> <div id="vlucht_content" class="vlucht_content columns cell"> <div id="vluchtx" class="positie_vluchtx"> <h2 class="hide">Context</h2> <section id="nieuws" class="w_ladder aaaaa"> <div class="grid-x nowr align-top"><h2> <span>Minister-president </span> in het Nieuws </h2></div> <ul class="ladder grid-y nieuws"> <li class="lange_lijst_met_hr grid-y nowr"> <article> <div class="datumhdng"> <div class="nwsi-date"> <span class="nwsi-d-r1">22 <span class="mnd">feb</span> </span> <span class="nwsi-d-r2 jaar"> <span>2024</span> </span> </div> </div> <div class="ladderitem"> <a href="/id/vmaydstblltr/nieuws/achtergrond_vertrek_demissionaire">Achtergrond: Vertrek (demissionaire) minister-president</a> </div> <hr> </article> </li> <li class="lange_lijst_met_hr grid-y nowr"> <article> <div class="datumhdng"> <div class="nwsi-date"> <span class="nwsi-d-r1">14 <span class="mnd">nov</span> </span> <span class="nwsi-d-r2 jaar"> <span>2023</span> </span> </div> </div> <div class="ladderitem"> <a href="/id/vm86guaiwbvi/nieuws/achtergrond_een_oud_premier_later_weer">Achtergrond: een oud-premier later weer minister</a> </div> <hr> </article> </li> </ul> <div class="ladder_bladeren grid-x nowr align-right"> <div class="ladder_bladeren-next"> <a href="/id/vkm4gceit0go/showselection_overzicht?a=PctRPqpUS8Zb2m2CUciHp4bYtDjc9glEVcrGhX0Fo%2bEPyDy9XnFxObiWkxQGRcZDHlqquKALeC%2bD3ajmPXMCy9UOoLbnzieDJBaLU2TJK37hLXZNV6SwoNGpEz37B2oWQMziCE0tZe%2fGp82SOowceeufIdTdv%2bXjUd8FuY0TxS3NJAPtWpgHa32aCcewTMPA9Smvfbeu9U4HYNxLMx6B7X57eGNT52pUAuV3sQaY0jOtoDfhDrMl30AFPDd3S2k%2bszfj2QBRvnaQXJak9FRiIRImVR5W2oaD5wAzyOOkTqAEXdM9e09m2ZYV50dJ7Q%2bAbTe2AaC6p0KlWr4Hk9%2bN2xldwcEq6x9OhPJloCVwkV%2bNCU6DNrSUHsQO5e1JyHm6ZDx1BFYC6yhcR6MnbXOPiLn7ITrwhVXjSq3p8%2bEzpHRJ8jnl7FwJLXGfhine7x0%2feZ0zv%2bw9GveXH7aOc%2bnA5yzk3aY7%2bLSdG%2fL5yy%2fL7NEbQpRl6vJhkeK6omURZNdc&start_ovz=2" class="grid-x nowr align-middle" aria-label="Meer nieuws"><div>Meer nieuws </div><svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></a> </div> </div> </section> <hr> <section id="columns" class="w_ladder aaaaa"> <div class="grid-x nowr align-top"><h2> Columns <span>Minister-president </span> </h2></div> <ul class="ladder grid-y columns"> <li class="lange_lijst_met_hr grid-y nowr"> <article> <div class="datumhdng"> <div class="nwsi-date"> <span class="nwsi-d-r1">31 <span class="mnd">mei</span> </span> <span class="nwsi-d-r2 jaar"> <span>2024</span> </span> </div> </div> <div class="ladderitem"> <a href="/id/vmdm97ufunuq/column/de_terugkeer_van_de_zaakwaarnemer"><strong>De terugkeer van de zaakwaarnemer </strong> <em>door J.Th.J. van den Berg</em> <br>Wij beleven de terugkeer van een type premier waarvan wij afscheid dachten te hebben genomen. </a> </div> <hr> </article> </li> <li class="lange_lijst_met_hr grid-y nowr"> <article> <div class="datumhdng"> <div class="nwsi-date"> <span class="nwsi-d-r1">7 <span class="mnd">dec</span> </span> <span class="nwsi-d-r2 jaar"> <span>2018</span> </span> </div> </div> <div class="ladderitem"> <a href="/id/vku0gw3johtj/column/de_omgekeerde_wereld"><strong>De omgekeerde wereld </strong> <em>door J.Th.J. van den Berg</em> <br>Of Mark Rutte nu vertrekt naar Europa of niet, een mogelijke tussentijdse vervanging van de premier zou wel netjes moeten worden geregeld. </a> </div> <hr> </article> </li> </ul> <div class="ladder_bladeren grid-x nowr align-right"> <div class="ladder_bladeren-next"> <a href="/id/vkm4gceit0go/showselection_overzicht?a=IdGpngoBfCfCqFZFkTxAvieT5D6l4JpZ%2b8UB5e%2bbPmgNKvy1ch8iOLUyE8s%2fS2h%2f9YoZGnNPLL%2fc1Gh87FCg5cF1eRtp%2bIaihL4PVJ31nH8CVsCLNyl6DwR9OLS07y3wyQt79kYK9TOOVpCIW%2bx79kIEuddITj2cOdr7yN4PuGGWdYSW4TQj3zAMUFOIPJWJSGLhpgb7GZe%2bpY1LuX4Fikyjjhflzk76LbKyNfIAw7pX2dwTXoI0qPFDYLqqShx%2b154XznQcvP6vT0QMMo3rsUFvZpzuALf2V9RrJb3wotE=&start_ovz=2" class="grid-x nowr align-middle" aria-label="Oudere columns"><div>Oudere columns </div><svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></a> </div> </div> </section> <hr> <section id="social" class="hide-for-print" aria-label="Delen"> <h2 class="mnone t-align-c">Delen</h2> <div class="w_social grid-x align-justify"> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op X" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'x','Minister-president']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op X; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c x"> <svg class="soc-icon x" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4?v48#icon-x"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op X</span> </a> <input type="hidden" id="aan_x" name="aan" value="x"> <input type="hidden" id="url_x" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrogvvn/minister_president"> <input type="hidden" id="id_x" name="id" value="vh8lnhrogvvn"> <input type="hidden" id="bron_x" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op Bluesky" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'bluesky','Minister-president']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op Bluesky; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c bluesky"> <svg class="soc-icon bluesky" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4?v48#icon-bluesky"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op Bluesky</span> </a> <input type="hidden" id="aan_bluesky" name="aan" value="bluesky"> <input type="hidden" id="url_bluesky" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrogvvn/minister_president"> <input type="hidden" id="id_bluesky" name="id" value="vh8lnhrogvvn"> <input type="hidden" id="bron_bluesky" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op Facebook" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'facebook','Minister-president']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op Facebook; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c facebook"> <svg class="soc-icon facebook" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4?v48#icon-facebook"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op Facebook</span> </a> <input type="hidden" id="aan_facebook" name="aan" value="facebook"> <input type="hidden" id="url_facebook" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrogvvn/minister_president"> <input type="hidden" id="id_facebook" name="id" value="vh8lnhrogvvn"> <input type="hidden" id="bron_facebook" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> <div class="glyph fs1 whatsapp show-for-mobile-only"><div class="soc-icon_c"><a onclick="_paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'whatsapp', 'Minister-president']);" href="whatsapp://send" data-text="Bekijk deze link: " data-href="" class="wa_btn wa_btn_l" style="display:none; border: none; background-position: 7px 6px;"> </a></div></div> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op Linkedin" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'linkedin','Minister-president']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op Linkedin; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c linkedin"> <svg class="soc-icon linkedin" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4?v48#icon-linkedin"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op Linkedin</span> </a> <input type="hidden" id="aan_linkedin" name="aan" value="linkedin"> <input type="hidden" id="url_linkedin" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrogvvn/minister_president"> <input type="hidden" id="id_linkedin" name="id" value="vh8lnhrogvvn"> <input type="hidden" id="bron_linkedin" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> </div> </section> <hr> <article id="columns-pp" class="banner" aria-label="columnsParlement.com"> <div class="bannercontent"> <div class="banner-text grid-y"> <h2 class="banner_titel ellip"> <a href="/id/vkudepjx5duq/columns_parlement_com" class="text-truncate d-block">Columns Parlement.com</a> </h2> <p>Bert van den Braak en Joop van den Berg geven <a href="/id/vkudepjx5duq/columns_parlement_com">wekelijks</a> hun visie op Den Haag. <span>Blijf op de hoogte via de nieuwsbrief.</span> </p> <a class="banner_tekst1 button " href="/id/vjizk8w8x5h6/aanmelden_nieuwsbrief_columns_parlement"><span class="text-white">Meld je aan</span></a> </div> <img class="banner_img" src="/9353290/g/bannercolumns_8erv4.webp" alt="Bert van den Braak en Joop van den Berg" title="" width="164" height="106" loading="lazy"> </div> <div class="banner_triangle"></div> </article> </div> </div> </aside> </main> <aside id="sub-footer" class="grid-container hide-for-print" aria-label="footerMain"> <div class="grid-container grid-x"> <a href="#pageheader" class="close-menu hide grid-x align-right w100p" title="Verlaat menu en terug naar boven" aria-label="Verlaat menu en terug naar boven"><span class="ui-icon ui-icon-close">×</span></a> <div class="grid-container grid-x w100p"> <nav id="sub-footer_primary-menu" class="grid-y medium-flex-dir-row cell small-8 align-justify ew" aria-label="footer_hoofdMenu"> <h2 class="hide">Hoofdnavigatiemenu</h2> <div class="col-md-4 col-lg-2 ladder ladder1"><ul class="list-unstyled ladder1 m-0 p-0"><li><h2 class="mb-4 mb-md-6"><a href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het">Het Binnenhof</a></h2></li><li class="footer_list_1 mb-4"><a href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Hoe werkt het</a></li><li class="footer_list_2 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7ih7yh/tweede_kamer" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Tweede Kamer</a></li><li class="footer_list_3 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7ih7yi/eerste_kamer" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Eerste Kamer</a></li><li class="footer_list_4 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrp1x06/politieke_partij" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Partij</a></li><li class="footer_list_5 mb-4"><a href="/id/vh8lnhronvvx/regering" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Regering en kabinet</a></li><li class="footer_list_6 mb-4"><a href="/id/vh8lnhronvwm/ministerie" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Ministeries</a></li><li class="footer_list_7 mb-4"><a href="/id/vh8lnhronvvr/de_koning" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Koning</a></li></ul></div> <div class="col-md-4 col-lg-2 ladder ladder2"><ul class="list-unstyled ladder2 m-0 p-0"><li><h2 class="mb-4 mb-md-6"><a href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het">Personen</a></h2></li><li class="footer_list_1 mb-4"><a href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Hoe werkt het?</a></li><li class="footer_list_2 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7j3lxq/eerste_kamerlid" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Eerste Kamerlid</a></li><li class="footer_list_3 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7iuhwr/tweede_kamerlid" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Tweede Kamerlid</a></li><li class="footer_list_4 mb-4"><a href="/id/vh7ojk29wsza/leden_europees_parlement" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Europarlementariër</a></li><li class="footer_list_5 mb-4"><a href="/id/vkqxg1xtquux/fractievoorzitter" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Fractievoorzitter</a></li><li class="footer_list_6 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7m19zr/politiek_leider_van_een_partij" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Partijleider</a></li><li class="footer_list_7 mb-4"><a href="minister_president" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Minister-President</a></li><li class="footer_list_8 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Minister</a></li><li class="footer_list_9 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Staatssecretaris</a></li><li class="footer_list_10 mb-4"><a href="/id/vky9kdpqnvi1/integriteitsregels_voor_kamerleden_en" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Integriteit</a></li></ul></div> <div class="col-md-4 col-lg-2 ladder ladder3"><ul class="list-unstyled ladder3 m-0 p-0"><li><h2 class="mb-4 mb-md-6"><a href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het">Verkiezingen</a></h2></li><li class="footer_list_1 mb-4"><a href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Hoe werkt het?</a></li><li class="footer_list_2 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7irps2/tweede_kamerverkiezingen" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Tweede Kamer</a></li><li class="footer_list_3 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrp8wt8/eerste_kamerverkiezingen" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Eerste Kamer</a></li><li class="footer_list_4 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrrl0g5/wijze_van_verkiezen_europees_parlement" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Europees Parlement</a></li></ul></div> </nav> <div id="pdc-logo" class="grid-x cell small-4 f_rltv align-right"> <span class="glyph fs1"> <a href="https://parlementairdocumentatiecentrum.nl" class="f_inlbl" onclick="popup(this.href,995,600);return false" onkeypress="this.click();" title="naar de website van Stichting PDC (link opent in nieuw venster)" aria-label="Stichting PDC"> <span class="clearfix pbs"> <svg class="logopdc logopdc-footer icon"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#pdclogo"></use> </svg> </span> </a> </span> </div> </div> </div> </aside> <footer id="service-menu_payoff" class="grid-container" aria-label="footerSocial"> <div class="w_service-menu grid-y medium-flex-dir-row align-middle align-justify"> <nav class="cell small-12 medium-8 service-menu hide-for-print" aria-label="serviceMenu"> <ul class="grid-x service-menu"> <li><a href="/id/vhnnmt7i5ax1/over_deze_site">Over deze site</a></li> <li><a href="/id/vfy7gizq51ux/contact_met_de_redactie_van_pdc">Contact</a></li> </ul> </nav> <div class="hr show-for-small-only"><hr></div> <nav class="small-12 medium-4" aria-label="socialvolgenMenu"> <div id="social_volgen" class="hide-for-print"> <div class="w_social grid-x align-justify align-middle"> <p class="grid-x align-middle">Volg Parlement.com op</p> <a href="https://x.com/parlement" class="grid-x" role="button" onclick="popup(this.href,800,500,'menubar=yes,location=yes,toolbar=yes'); return false" onkeypress="this.click();" title="volg Parlement.com op X (link opent in nieuw venster)" aria-label="volg Parlement.com op X"> <div class="glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c twitter"> <svg class="soc-icon twitter" width="25" height="25"> <title>X</title> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-twitter"> </use> </svg> </div> </a> <a href="https://bsky.app/profile/montesquieuinst.bsky.social" class="grid-x" role="button" onclick="popup(this.href,800,500,'menubar=yes,location=yes,toolbar=yes'); return false" onkeypress="this.click();" title="volg Parlement.com en het Montesquieu Instituut op Bluesky (link opent in nieuw venster)" aria-label="volg Parlement.com en het Montesquieu Instituut op Bluesky"> <div class="glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c bluesky"> <svg class="soc-icon twitter" width="25" height="25"> <title>Bluesky</title> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4?v594#icon-bluesky"> </use> </svg> </div> </a> </div> </div> </nav> </div> <section class="w_payoff" aria-label="Disclaimer"> <h2 class="hide">Disclaimer</h2> <p class="payoff t-align-c cell small-12">© Stichting PDC - Alle rechten voorbehouden</p> </section> </footer> <nav id="back-to-top" class="hide-for-print" aria-label="Terug naar boven"> <button type="button" id="btn-back-to-top" data-js-hook="back-to-top-button" class="a_tooltip btn btn-danger btn-floating btn-lg bg-transparent border-0 p-0 justify-content-center align-items-center"> <span class="visually-hidden">Terug naar boven</span> <span class="clearfix pbs d-block"> <svg class="icon" focusable="false" aria-hidden="true"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-arrow-up"></use> </svg> </span> </button> </nav> <script type="text/javascript">writeExtraMarge1()</script> <noscript><div class="main_extramarge4"></div></noscript> <script src="/9000000/v/bootstrap-5.3.1/js/bootstrap.bundle.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadjs2.js?files=%2f9000000%2fc%2fcss_browser_selector.js;%2f9353000%2fv%2fwinopen.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fexpandable_searchbar.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fvan11y-accessible-hide-show-aria.v3_0_1.min.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fclassie.js;%2f9353290%2fv%2fjs%2fwhatsapp.js;%2f9353290%2fv%2fjs%2fthrottle.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fbootstrap%2fwhat-input-min.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fbootstrap%2fa11y-back-to-top-smoothscroll.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fbootstrap%2fback-to-top.js;%2f9000000%2fv%2findicate-2.4.0%2findicate.umd.js&lm=shdvbq"></script> <script> String.prototype.hashCode = function() { var hash = 0, i, chr; if (this.length === 0) return hash; for (i = 0; i < this.length; i++) { chr = this.charCodeAt(i); hash = ((hash << 5) - hash) + chr; hash |= 0; // naar 32bit int converteren } return hash; }; </script> <script> function closePopover(triggerElement) { window.popoverCloseClicked = true; (bootstrap.Popover.getInstance(triggerElement)).hide(); } var isTouch = navigator.userAgent.match(/(IEMobile|Windows Phone|Touch|Tablet|Android|iPad|webOS|iPhone|iPod|Blackberry)/i) != null || 'ontouchstart' in document.documentElement; var isWindowsMobile = navigator.userAgent.match(/(IEMobile|Windows Phone|Touch)/i) != null; if (isWindowsMobile || isTouch) { console.log(isTouch, isWindowsMobile); var htmlTag = document.getElementsByTagName('html')[0]; if (htmlTag.className.includes('no-touch')) { htmlTag.className = htmlTag.className.replace('no-touch', 'touch'); } else { htmlTag.className = htmlTag.className += ' touch'; } } window.addEventListener('load', function(loadEvent) { var printpagebtn = document.getElementById('printpagebtn'); if (printpagebtn) { printpagebtn.addEventListener('click', function(e) { e.preventDefault(); window.print(); }); } var isTouchDevice = document.querySelector('html').classList.contains('touch'); var isHomepage = document.querySelectorAll('#homepage').length > 0; // start tbv popovers als itjes var cx, cy, tip, waiting; var old_hide = bootstrap.Popover.prototype.hide var isOutside = function() { var isOut = (window.popoverCloseClicked || (cx < tip.left || cx > tip.left + tip.width) || (cy < tip.top || cy > tip.top + tip.height)); return isOut; } document.addEventListener('mousemove', function(e) { cx = e.clientX cy = e.clientY if (waiting && isOutside()) { waiting.f.call(waiting.context) waiting = null } }) bootstrap.Popover.prototype.hide = function() { tip = this.tip.getBoundingClientRect(); if (isOutside()) { window.popoverCloseClicked = false; old_hide.call(this); } else { waiting = { f: old_hide, context: this }; } } const popoverTriggerList = document.querySelectorAll('[data-bs-toggle="popover"]'); if (!isTouchDevice) { const popoverList = [...popoverTriggerList].map(popoverTriggerEl => { var popoverInstance = new bootstrap.Popover(popoverTriggerEl, { 'delay': { 'hide': 100 }, 'trigger': 'hover', // ab bij online alleen tot "hover" beperken! 'html': true, 'template': '<div class="popover" role="popover"><div class="popover-inner"><div class="popover-title"><div class="popuptitel_closewin"><a href="#" class="popover-close"><span class="sr-only">Sluit tooltip</span>×</a></div><h3 class="popover-header"></h3></div><div><div class="popover-body"></div><a class="meer" href=""></a></div></div></div>' }); popoverTriggerEl.addEventListener('inserted.bs.popover', () => { var meerlink = popoverInstance._config.contentMorelink; if (meerlink && meerlink != '') { var link = (document.querySelector('.meer')); link.setAttribute('href', meerlink); link.innerHTML = 'meer »'; } document.querySelector('.popover-close').addEventListener('click', function(event) { event.preventDefault(); closePopover(popoverTriggerEl); }); }); }) } // end popovers als itjes var tables = document.querySelectorAll('table:not(.col_table)'); if (tables && tables.length) { for (var t in tables) { var table = tables[t]; var tableParent = table.parentNode; if (tableParent && tableParent != '') { var wrapper = document.createElement('div'); tableParent.insertBefore(wrapper, table); wrapper.appendChild(table); new Indicate(wrapper, { arrowMarkup: '<svg width="14" height="28" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg"><polyline fill="none" stroke="#00669a" stroke-width="2" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round" points="12,22 2,12 12,2 "/></svg>', vertical: false }); } } } }); </script> <script></script> <script> var _paq = _paq || []; _paq.push(["disableCookies"]); _paq.push(['trackPageView']); _paq.push(['enableLinkTracking']); (function() { var u=(("https:" == document.location.protocol) ? "https" : "http") + "://php.pdc.nl/piwik/"; _paq.push(['setTrackerUrl', u+'piwik.php']); _paq.push(['setSiteId', '41']); var d=document, g=d.createElement('script'), s=d.getElementsByTagName('script')[0]; g.type='text/javascript'; g.defer=true; g.async=true; g.src=u+'piwik.js'; s.parentNode.insertBefore(g,s); })(); </script> <noscript><p><img src="http://php.pdc.nl/piwik/piwik.php?idsite=41" style="border:0;" alt="" /></p></noscript> </body> </html>