CINXE.COM
顔料 - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ja" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>顔料 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )jawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ja", "wgMonthNames":["","1月","2月","3月","4月","5月","6月","7月","8月","9月","10月","11月","12月"],"wgRequestId":"a8c81f13-1ed8-48cc-957e-0c62510aae66","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"顔料","wgTitle":"顔料","wgCurRevisionId":103060015,"wgRevisionId":103060015,"wgArticleId":50541,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["出典のページ番号が要望されている記事","ISBNマジックリンクを使用しているページ","BNF識別子が指定されている記事","BNFdata識別子が指定されている記事","GND識別子が指定されている記事","J9U識別子が指定されている記事","LCCN識別子が指定されている記事","NDL識別子が指定されている記事","NKC識別子が指定されている記事","化学物質","色","顔料","色素"],"wgPageViewLanguage":"ja","wgPageContentLanguage":"ja", "wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"顔料","wgRelevantArticleId":50541,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ja","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ja"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q161179","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics": true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.PDFLinkIcon":"ready","ext.gadget.RedirectColor":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.NormalizeCharWidth","ext.gadget.suppressEnterAtSummaryBox","ext.gadget.checkSignature","ext.gadget.charinsert", "ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.switcher","ext.gadget.protectionIndicator","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ja&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=ext.gadget.PDFLinkIcon%2CRedirectColor&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.15"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Indian_pigments.jpg/1200px-Indian_pigments.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Indian_pigments.jpg/800px-Indian_pigments.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Indian_pigments.jpg/640px-Indian_pigments.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="顔料 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ja.m.wikipedia.org/wiki/%E9%A1%94%E6%96%99"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="編集" href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ja)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ja.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%A1%94%E6%96%99"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipediaの Atom フィード" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-顔料 rootpage-顔料 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">コンテンツにスキップ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="メインメニュー" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="メインメニュー" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">メインメニュー</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">メインメニュー</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> 案内 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="メインページに移動する[z]" accesskey="z"><span>メインページ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%8B%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB" title="このプロジェクトについて、できること、情報を入手する場所"><span>コミュニティ・ポータル</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E5%87%BA%E6%9D%A5%E4%BA%8B" title="最近の出来事の背景を知る"><span>最近の出来事</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%B0%E3%81%97%E3%81%84%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="最近新規に作成されたページの一覧"><span>新しいページ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="このウィキにおける最近の更新の一覧[r]" accesskey="r"><span>最近の更新</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%8A%E3%81%BE%E3%81%8B%E3%81%9B%E8%A1%A8%E7%A4%BA" title="無作為に選択されたページを読み込む[x]" accesskey="x"><span>おまかせ表示</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="練習用のページ"><span>練習用ページ</span></a></li><li id="n-commonsupload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ja" title="画像やメディアファイルをウィキメディア・コモンズにアップロード"><span>アップロード (ウィキメディア・コモンズ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-help" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-help" > <div class="vector-menu-heading"> ヘルプ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Help:%E7%9B%AE%E6%AC%A1" title="情報を得る場所"><span>ヘルプ</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BA%95%E6%88%B8%E7%AB%AF" title="プロジェクトについての意見交換"><span>井戸端</span></a></li><li id="n-notice" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%81%8A%E7%9F%A5%E3%82%89%E3%81%9B" title="プロジェクトについてのお知らせ"><span>お知らせ</span></a></li><li id="n-bugreportspage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%83%90%E3%82%B0%E3%81%AE%E5%A0%B1%E5%91%8A" title="ウィキペディア・ソフトウェアのバグ報告"><span>バグの報告</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E9%80%A3%E7%B5%A1%E5%85%88" title="ウィキペディアやウィキメディア財団に関する連絡先"><span>ウィキペディアに関するお問い合わせ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ja.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ja.svg" width="100" height="14" style="width: 6.25em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%A4%9C%E7%B4%A2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia内を検索[f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索" aria-label="Wikipedia内を検索" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia内を検索[f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="個人用ツール"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ページのフォントサイズ、幅、色の外観を変更する" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="表示" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">表示</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ja.wikipedia.org&uselang=ja" class=""><span>寄付</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&returnto=%E9%A1%94%E6%96%99" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません" class=""><span>アカウント作成</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&returnto=%E9%A1%94%E6%96%99" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。[o]" accesskey="o" class=""><span>ログイン</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="その他の操作" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="個人用ツール" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">個人用ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="利用者メニュー" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ja.wikipedia.org&uselang=ja"><span>寄付</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&returnto=%E9%A1%94%E6%96%99" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>アカウント作成</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&returnto=%E9%A1%94%E6%96%99" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。[o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ログイン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ログアウトした編集者のページ <a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%B8%E3%82%88%E3%81%86%E3%81%93%E3%81%9D" aria-label="編集の詳細"><span>もっと詳しく</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E8%87%AA%E5%88%86%E3%81%AE%E6%8A%95%E7%A8%BF%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="このIPアドレスからなされた編集の一覧[y]" accesskey="y"><span>投稿記録</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="このIPアドレスからなされた編集についての議論[n]" accesskey="n"><span>トーク</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="目次" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">目次</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">非表示</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ページ先頭</div> </a> </li> <li id="toc-呈色の物理学的原理" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#呈色の物理学的原理"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>呈色の物理学的原理</span> </div> </a> <ul id="toc-呈色の物理学的原理-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-顔料の化学的分類" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#顔料の化学的分類"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>顔料の化学的分類</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-顔料の化学的分類-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>顔料の化学的分類サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-顔料の化学的分類-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-無機顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#無機顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>無機顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-無機顔料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-有機顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#有機顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>有機顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-有機顔料-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-多環顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#多環顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>多環顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-多環顔料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-アゾ顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#アゾ顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>アゾ顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-アゾ顔料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-レーキ顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#レーキ顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>レーキ顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-レーキ顔料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-蛍光顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#蛍光顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>蛍光顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-蛍光顔料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-顔料に要求される性能" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#顔料に要求される性能"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>顔料に要求される性能</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-顔料に要求される性能-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>顔料に要求される性能サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-顔料に要求される性能-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-分光反射率、着色力" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#分光反射率、着色力"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>分光反射率、着色力</span> </div> </a> <ul id="toc-分光反射率、着色力-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-透明性または隠蔽性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#透明性または隠蔽性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>透明性または隠蔽性</span> </div> </a> <ul id="toc-透明性または隠蔽性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-分散性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#分散性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>分散性</span> </div> </a> <ul id="toc-分散性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-耐性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#耐性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>耐性</span> </div> </a> <ul id="toc-耐性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-顔料の特殊な用途" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#顔料の特殊な用途"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>顔料の特殊な用途</span> </div> </a> <ul id="toc-顔料の特殊な用途-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-顔料の歴史" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#顔料の歴史"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>顔料の歴史</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-顔料の歴史-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>顔料の歴史サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-顔料の歴史-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-古代以来の顔料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#古代以来の顔料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>古代以来の顔料</span> </div> </a> <ul id="toc-古代以来の顔料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-合成顔料の発展" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#合成顔料の発展"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>合成顔料の発展</span> </div> </a> <ul id="toc-合成顔料の発展-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-歴史的色名の新たな原料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#歴史的色名の新たな原料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>歴史的色名の新たな原料</span> </div> </a> <ul id="toc-歴史的色名の新たな原料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-顔料の危険性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#顔料の危険性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>顔料の危険性</span> </div> </a> <ul id="toc-顔料の危険性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-脚注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#脚注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>脚注</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-脚注-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>脚注サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-脚注-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-注釈" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#注釈"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>注釈</span> </div> </a> <ul id="toc-注釈-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-出典" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#出典"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>出典</span> </div> </a> <ul id="toc-出典-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-参考文献" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#参考文献"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>参考文献</span> </div> </a> <ul id="toc-参考文献-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連項目" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#関連項目"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>関連項目</span> </div> </a> <ul id="toc-関連項目-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-外部リンク" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#外部リンク"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>外部リンク</span> </div> </a> <ul id="toc-外部リンク-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="目次" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">顔料</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="特定の記事の別の言語版に移動します。 利用可能な言語71件" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-71" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">71の言語版</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B6%D8%A7%D8%A8" title="アラビア語: خضاب" lang="ar" hreflang="ar" data-title="خضاب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Pigmentu" title="アストゥリアス語: Pigmentu" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Pigmentu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="アストゥリアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Piqment" title="アゼルバイジャン語: Piqment" lang="az" hreflang="az" data-title="Piqment" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="アゼルバイジャン語" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%96%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="ベラルーシ語: Пігмент" lang="be" hreflang="be" data-title="Пігмент" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ベラルーシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="ブルガリア語: Пигмент" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Пигмент" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ブルガリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%9E%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%95_%E0%A6%9A%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3" title="ベンガル語: রঞ্জক চূর্ণ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রঞ্জক চূর্ণ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ベンガル語" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Pigment_(materijal)" title="ボスニア語: Pigment (materijal)" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Pigment (materijal)" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ボスニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="カタロニア語: Pigment" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Pigment" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="カタロニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="チェコ語: Pigment" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pigment" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="チェコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="デンマーク語: Pigment" lang="da" hreflang="da" data-title="Pigment" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="デンマーク語" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Pigmente" title="ドイツ語: Pigmente" lang="de" hreflang="de" data-title="Pigmente" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CF%81%CF%89%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="ギリシャ語: Χρωστική" lang="el" hreflang="el" data-title="Χρωστική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="英語: Pigment" lang="en" hreflang="en" data-title="Pigment" data-language-autonym="English" data-language-local-name="英語" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="エスペラント語: Pigmento" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="エスペラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="スペイン語: Pigmento" lang="es" hreflang="es" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="スペイン語" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/V%C3%A4rvipigment" title="エストニア語: Värvipigment" lang="et" hreflang="et" data-title="Värvipigment" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="エストニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Pigmentu" title="バスク語: Pigmentu" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Pigmentu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="バスク語" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ペルシア語: رنگدانه" lang="fa" hreflang="fa" data-title="رنگدانه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ペルシア語" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Pigmentti" title="フィンランド語: Pigmentti" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Pigmentti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="フィンランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="フランス語: Pigment" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pigment" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="フランス語" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="北フリジア語: Pigment" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Pigment" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="北フリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Pigmint" title="西フリジア語: Pigmint" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Pigmint" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="西フリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADocha" title="アイルランド語: Líocha" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Líocha" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="アイルランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="ガリシア語: Pigmento" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ガリシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%A0%D7%98" title="ヘブライ語: פיגמנט" lang="he" hreflang="he" data-title="פיגמנט" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ヘブライ語" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A4%95" title="ヒンディー語: वर्णक" lang="hi" hreflang="hi" data-title="वर्णक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="クロアチア語: Pigment" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Pigment" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Pigman" title="ハイチ・クレオール語: Pigman" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Pigman" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ハイチ・クレオール語" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="ハンガリー語: Pigment" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Pigment" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ハンガリー語" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%A3%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%BF" title="アルメニア語: Պիգմենտ" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պիգմենտ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="アルメニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pigmen" title="インドネシア語: Pigmen" lang="id" hreflang="id" data-title="Pigmen" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="インドネシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="イド語: Pigmento" lang="io" hreflang="io" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="イド語" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="イタリア語: Pigmento" lang="it" hreflang="it" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="イタリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90)" title="ジョージア語: პიგმენტები (ქიმია)" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პიგმენტები (ქიმია)" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ジョージア語" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="カザフ語: Пигменттер" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Пигменттер" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="カザフ語" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A3%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B5%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="カンナダ語: ವರ್ಣದ್ರವ್ಯ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ವರ್ಣದ್ರವ್ಯ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="カンナダ語" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%88%EB%A3%8C" title="韓国語: 안료" lang="ko" hreflang="ko" data-title="안료" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="韓国語" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="キルギス語: Пигмент" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Пигмент" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="キルギス語" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Pigmentum_(chemia)" title="ラテン語: Pigmentum (chemia)" lang="la" hreflang="la" data-title="Pigmentum (chemia)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ラテン語" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="ルクセンブルク語: Pigment" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Pigment" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ルクセンブルク語" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="リングア・フランカ・ノバ: Pigmento" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="リングア・フランカ・ノバ" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pigmentas" title="リトアニア語: Pigmentas" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Pigmentas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="リトアニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Pigments" title="ラトビア語: Pigments" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pigments" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ラトビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pigmen" title="マレー語: Pigmen" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pigmen" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="マレー語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="オランダ語: Pigment" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Pigment" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="オランダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="ノルウェー語(ニーノシュク): Pigment" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Pigment" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ノルウェー語(ニーノシュク)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="オック語: Pigment" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Pigment" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="オック語" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Bilfee_(Pigment)" title="オロモ語: Bilfee (Pigment)" lang="om" hreflang="om" data-title="Bilfee (Pigment)" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="オロモ語" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Pigmento" title="ポルトガル語: Pigmento" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Pigmento" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ポルトガル語" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="ルーマニア語: Pigment" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Pigment" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ルーマニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="ロシア語: Пигмент" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Пигмент" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ロシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="セルボ・クロアチア語: Pigment" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pigment" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="セルボ・クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="シンプル英語: Pigment" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Pigment" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="シンプル英語" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pigment_(maliarstvo)" title="スロバキア語: Pigment (maliarstvo)" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pigment (maliarstvo)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="スロバキア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="スロベニア語: Pigment" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Pigment" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="スロベニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Pigmenti" title="アルバニア語: Pigmenti" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Pigmenti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="アルバニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="セルビア語: Пигмент" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Пигмент" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="セルビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="スウェーデン語: Pigment" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Pigment" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="スウェーデン語" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Pigmenti" title="スワヒリ語: Pigmenti" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Pigmenti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="スワヒリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%BF%E0%AE%B1%E0%AE%AE%E0%AE%BF" title="タミル語: நிறமி" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நிறமி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="タミル語" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="テルグ語: వర్ణకాలు" lang="te" hreflang="te" data-title="వర్ణకాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="テルグ語" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%96%E0%B8%B8" title="タイ語: รงควัตถุ" lang="th" hreflang="th" data-title="รงควัตถุ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="タイ語" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Pigment" title="トルコ語: Pigment" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Pigment" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="トルコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%96%D0%B3%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="ウクライナ語: Пігмент" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Пігмент" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ウクライナ語" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="ウルドゥー語: صباغ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="صباغ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ウルドゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Pigmentlar" title="ウズベク語: Pigmentlar" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Pigmentlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ウズベク語" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/S%E1%BA%AFc_t%E1%BB%91" title="ベトナム語: Sắc tố" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sắc tố" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ベトナム語" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="呉語: 色素" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="色素" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="呉語" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="中国語: 色素" lang="zh" hreflang="zh" data-title="色素" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="中国語" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Sek-s%C3%B2%CD%98" title="閩南語: Sek-sò͘" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sek-sò͘" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="閩南語" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%A1%8F%E6%96%99" title="広東語: 顏料" lang="yue" hreflang="yue" data-title="顏料" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="広東語" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q161179#sitelinks-wikipedia" title="言語間リンクを編集" class="wbc-editpage">リンクを編集</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="名前空間"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E9%A1%94%E6%96%99" title="本文を閲覧[c]" accesskey="c"><span>ページ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E9%A1%94%E6%96%99" rel="discussion" title="本文ページについての議論[t]" accesskey="t"><span>ノート</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="別の言語に切り替える" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">日本語</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="表示"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E9%A1%94%E6%96%99"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit" title="このページのソースコードを編集する[e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=history" title="このページの過去の版[h]" accesskey="h"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ツール" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ツール</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="その他の操作" > <div class="vector-menu-heading"> 操作 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E9%A1%94%E6%96%99"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit" title="このページのソースコードを編集する[e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=history"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> 全般 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%85%83/%E9%A1%94%E6%96%99" title="ここにリンクしている全ウィキページの一覧[j]" accesskey="j"><span>リンク元</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E9%96%A2%E9%80%A3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0%E7%8A%B6%E6%B3%81/%E9%A1%94%E6%96%99" rel="nofollow" title="このページからリンクしているページの最近の更新[k]" accesskey="k"><span>関連ページの更新状況</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ファイルのアップロード" title="ファイルをアップロードする[u]" accesskey="u"><span>ファイルをアップロード</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E7%89%B9%E5%88%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="特別ページの一覧[q]" accesskey="q"><span>特別ページ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&oldid=103060015" title="このページのこの版への固定リンク"><span>この版への固定リンク</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=info" title="このページについての詳細情報"><span>ページ情報</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%93%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%92%E5%BC%95%E7%94%A8&page=%E9%A1%94%E6%96%99&id=103060015&wpFormIdentifier=titleform" title="このページの引用方法"><span>このページを引用</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E9%25A1%2594%25E6%2596%2599"><span>短縮URLを取得する</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E9%25A1%2594%25E6%2596%2599"><span>QRコードをダウンロード</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> 印刷/書き出し </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%96%E3%83%83%E3%82%AF&bookcmd=book_creator&referer=%E9%A1%94%E6%96%99"><span>ブックの新規作成</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:DownloadAsPdf&page=%E9%A1%94%E6%96%99&action=show-download-screen"><span>PDF 形式でダウンロード</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&printable=yes" title="このページの印刷用ページ[p]" accesskey="p"><span>印刷用バージョン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> 他のプロジェクト </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pigments" hreflang="en"><span>コモンズ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q161179" title="関連付けられたデータリポジトリ項目へのリンク[g]" accesskey="g"><span>ウィキデータ項目</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">表示</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">非表示</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ja" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Indian_pigments.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Indian_pigments.jpg/220px-Indian_pigments.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Indian_pigments.jpg/330px-Indian_pigments.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Indian_pigments.jpg/440px-Indian_pigments.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>屋台で売られる顔料</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Natural_ultramarine_pigment.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Natural_ultramarine_pigment.jpg/220px-Natural_ultramarine_pigment.jpg" decoding="async" width="220" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Natural_ultramarine_pigment.jpg/330px-Natural_ultramarine_pigment.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Natural_ultramarine_pigment.jpg/440px-Natural_ultramarine_pigment.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="375" /></a><figcaption>粉末状の天然<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%83%B3" title="ウルトラマリン">ウルトラマリン</a>顔料</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Ultramarinepigment.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Ultramarinepigment.jpg/220px-Ultramarinepigment.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Ultramarinepigment.jpg/330px-Ultramarinepigment.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Ultramarinepigment.jpg/440px-Ultramarinepigment.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>合成ウルトラマリン顔料は、化学組成が天然ウルトラマリンと同様であるが、純度などが異なる。</figcaption></figure> <p><b>顔料</b>(がんりょう、pigment)は、着色に用いる粉末で<a href="/wiki/%E6%B0%B4" title="水">水</a>や<a href="/wiki/%E6%B2%B9" title="油">油</a>に不溶のものの総称<sup id="cite_ref-“錯体”_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-“錯体”-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 着色に用いる粉末で水や油に溶けるものは<a href="/wiki/%E6%9F%93%E6%96%99" title="染料">染料</a>と呼ばれる<sup id="cite_ref-“錯体”_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-“錯体”-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>特定の<a href="/wiki/%E6%B3%A2%E9%95%B7" title="波長">波長</a>の<a href="/wiki/%E5%85%89" title="光">光</a>を選択的に吸収することで、反射または透過する<a href="/wiki/%E8%89%B2" title="色">色</a>を変化させる。<a class="mw-selflink-fragment" href="#蛍光顔料">蛍光顔料</a>を除く、ほぼすべての顔料の呈色プロセスは、自ら光を発する<a href="/wiki/%E8%9B%8D%E5%85%89" title="蛍光">蛍光</a>や<a href="/wiki/%E7%87%90%E5%85%89" title="燐光">燐光</a>などの<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8D%E3%82%BB%E3%83%B3%E3%82%B9" title="ルミネセンス">ルミネセンス</a>とは物理的に異なるプロセスである。 </p><p>顔料は、<a href="/wiki/%E5%A1%97%E6%96%99" title="塗料">塗料</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF" title="インク">インク</a>、<a href="/wiki/%E5%90%88%E6%88%90%E6%A8%B9%E8%84%82" title="合成樹脂">合成樹脂</a>、<a href="/wiki/%E7%B9%94%E7%89%A9" title="織物">織物</a>、<a href="/wiki/%E5%8C%96%E7%B2%A7%E5%93%81" title="化粧品">化粧品</a>、<a href="/wiki/%E9%A3%9F%E5%93%81" title="食品">食品</a>などの着色に使われている。多くの場合粉末状にして使う。<a href="/wiki/%E7%B5%B5%E5%85%B7#組成" title="絵具">バインダー</a>、ビークルあるいは<a href="/wiki/%E5%B1%95%E8%89%B2%E5%89%A4" class="mw-redirect" title="展色剤">展色剤</a>と呼ばれる、<a href="/wiki/%E6%8E%A5%E7%9D%80%E5%89%A4" title="接着剤">接着剤</a>や<a href="/wiki/%E6%BA%B6%E5%89%A4" class="mw-redirect" title="溶剤">溶剤</a>を主成分とする比較的無色の原料と混合するなどして、塗料やインクといった製品となる。実用的な分類であり、分野・領域によって、顔料として認知されている物質が異なる。 </p><p>顔料の世界市場規模は2006年時点で740万トンだった。2006年の生産額は176億USドル(130億ユーロ)で、<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91" title="ヨーロッパ">ヨーロッパ</a>が首位であり、それに<a href="/wiki/%E5%8C%97%E7%B1%B3" class="mw-redirect" title="北米">北米</a>と<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B8%E3%82%A2" title="アジア">アジア</a>が続いている<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。生産および需要の中心は<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B8%E3%82%A2" title="アジア">アジア</a>(<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%9B%BD" title="中国">中国</a>と<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89" title="インド">インド</a>)に移りつつある。 </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="呈色の物理学的原理"><span id=".E5.91.88.E8.89.B2.E3.81.AE.E7.89.A9.E7.90.86.E5.AD.A6.E7.9A.84.E5.8E.9F.E7.90.86"></span>呈色の物理学的原理</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=1" title="節を編集: 呈色の物理学的原理"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Simple_reflectance.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Simple_reflectance.svg/220px-Simple_reflectance.svg.png" decoding="async" width="220" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Simple_reflectance.svg/330px-Simple_reflectance.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Simple_reflectance.svg/440px-Simple_reflectance.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="265" /></a><figcaption>様々な波長(色)の光が顔料に当たる。この顔料の場合、赤と緑の光は吸収され、青い光だけを反射するため、青く見える物体として図示されている。ただし、現実の顔料はこのように単純ではなく、光線自体に分光特性は存在しても色がある訳ではないし、三原色として機能する絶対的な光も存在しない。</figcaption></figure> <p>顔料は特定の波長の光を選択的に<a href="/wiki/%E5%8F%8D%E5%B0%84_(%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6)" class="mw-redirect" title="反射 (物理学)">反射</a>または吸収するため、色があるように見える。<a href="/wiki/%E7%99%BD" title="白">白色光</a>は可視光スペクトル全体をほぼ均等に含んでいる。この光が顔料に当たると、一部の波長は顔料に吸収され、他の波長は反射される。この反射された光の<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9A%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%AB" title="スペクトル">スペクトル</a>が人の目に入ると色として感じられる。単純に言えば、青い顔料は青い光を反射し、他の光を吸収する。顔料は<a href="/wiki/%E8%9B%8D%E5%85%89" title="蛍光">蛍光</a>物質や<a href="/wiki/%E7%87%90%E5%85%89" title="燐光">燐光</a>物質とは異なり、光源の波長の一部を吸収して除去するだけであり、新たな波長の光を追加することはない。 </p><p>顔料の見た目の色は、光源の色と密接に関連する。太陽光は<a href="/wiki/%E8%89%B2%E6%B8%A9%E5%BA%A6" title="色温度">色温度</a>が高くスペクトルも均一に近いため、標準的な白色光と見ることができる。人工的な光源にはスペクトルになんらかのピークや谷間がある。そのため、太陽光の下で見たときとは色が違って感じられる。 </p><p>色を色空間で数値的に表す場合、光源を指定しなければならない。<a href="/wiki/Lab%E8%89%B2%E7%A9%BA%E9%96%93" title="Lab色空間">Lab色空間</a>の場合、特に指定がない限り D65 と呼ばれる光源で測定したと仮定される。D65とは "Daylight 6500 K" の略で、ほぼ太陽光の色温度に対応している。 </p><p>色の濃さや明るさといった属性は、顔料と混ぜ合わせた別の物質によっても変わってくる。顔料に加える展色剤や充填剤もそれぞれに光の波長の反射・吸収のパターンを持ち、最終的なスペクトルに影響を与える。同様に顔料を混ぜる量によっては、個々の光線が顔料粒子に当たらずに反射されることもある。このような光線が色の濃さに影響する。純粋な顔料は白色光をそのまま反射することはほとんどなく、見た目の色は非常に濃いものとなる。しかし大量の白い展色剤などと少量の顔料を混ぜると、色は薄くなる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="顔料の化学的分類"><span id=".E9.A1.94.E6.96.99.E3.81.AE.E5.8C.96.E5.AD.A6.E7.9A.84.E5.88.86.E9.A1.9E"></span>顔料の化学的分類</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=2" title="節を編集: 顔料の化学的分類"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>顔料にはその組成から、無機顔料と有機顔料の2種類に大別される。無機顔料は、有史以前から使われていた<a href="/wiki/%E9%89%B1%E7%89%A9" title="鉱物">鉱物</a>の加工品である天然無機顔料と、化学的に合成された合成無機顔料に区別可能である。有機顔料は、<a href="/wiki/%E8%97%8D%E7%8E%89_(%E6%9F%93%E6%96%99)" title="藍玉 (染料)">藍玉</a>のように植物から採った不溶性を示す染料<a href="/wiki/%E5%89%8D%E9%A7%86%E4%BD%93" title="前駆体">前駆体</a>をそのまま顔料として使用するものと、植物や動物から抽出される染料をレーキ化させたものが古くからある。現在工業的に使われているものの大半は<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E6%B2%B9%E5%B7%A5%E6%A5%AD" class="mw-redirect" title="石油工業">石油工業</a>によって成立する合成有機顔料である。合成有機顔料には化学構造自体が不溶性を示すもの(不溶性色素)と、水溶性の合成染料を不溶化させたレーキ顔料(lake, lake pigment)がある。 </p><p>それぞれの顔料には<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%87%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="カラーインデックス">カラーインデックス</a>によって分類番号および分類名が付与されている。例えば、<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%85%B8%E5%8C%96%E3%83%81%E3%82%BF%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="二酸化チタン">二酸化チタン</a>(チタン白)のColour Index Generic Name<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> はPigment White 6、Colour Index Constitution Number<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> は77891である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="無機顔料"><span id=".E7.84.A1.E6.A9.9F.E9.A1.94.E6.96.99"></span>無機顔料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=3" title="節を編集: 無機顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E7%84%A1%E6%A9%9F%E9%A1%94%E6%96%99%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="無機顔料の一覧 (存在しないページ)">無機顔料の一覧</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_inorganic_pigments" class="extiw" title="en:List of inorganic pigments">英語版</a>)</span></span>」も参照</div> <p>無機顔料は大別して天然鉱物顔料と合成無機顔料に分類される。有機顔料に比べてはるかに生産量が多いため、<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%B7%A5%E6%A5%AD%E8%A6%8F%E6%A0%BC" class="mw-redirect" title="日本工業規格">日本工業規格</a>(JIS)では特に生産量の多い12品目を統一規格の対象として規定している。 </p><p>古来、顔料は油脂類を燃やした際の<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%B9" class="mw-redirect" title="スス">煤</a>を使用した<a href="/wiki/%E9%BB%92" title="黒">黒色</a>以外は自然の<a href="/wiki/%E9%89%B1%E7%89%A9" title="鉱物">鉱物</a>を粉砕したものが主体であった。黒色の煤は現在<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%B3%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF" title="カーボンブラック">カーボンブラック</a>と呼ばれ、非常に多様な用途に使用されている。<a href="/wiki/%E6%9B%B8%E9%81%93" title="書道">書道</a>で使う<a href="/wiki/%E5%A2%A8" title="墨">墨</a>の高級品は昔ながらの油煙(<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%97%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF" title="ランプブラック">ランプブラック</a>)を使うが、一般的には<a href="/wiki/%E5%A4%A9%E7%84%B6%E3%82%AC%E3%82%B9" title="天然ガス">天然ガス</a>や<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E6%B2%B9" title="石油">石油</a>を不完全燃焼させて作った<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%83%8D%E3%82%B9%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF" class="mw-redirect" title="ファーネスブラック">ファーネスブラック</a>が使用されている。また絵具では<a href="/wiki/%E6%A4%8D%E7%89%A9" title="植物">植物</a>を燃やしてつくった<a href="/wiki/%E9%BB%92#植物黒_Vegetable_Black" title="黒">植物性黒</a>や<a href="/wiki/%E5%8B%95%E7%89%A9" title="動物">動物</a>の<a href="/wiki/%E9%AA%A8" title="骨">骨</a>を燃やしてつくった骨炭も使われている。<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%94%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%AA" title="ラピスラズリ">ラピスラズリ</a>を使った<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%83%B3" title="ウルトラマリン">ウルトラマリン青</a>や<a href="/wiki/%E5%AD%94%E9%9B%80%E7%9F%B3" title="孔雀石">孔雀石</a>を使った<a href="/wiki/%E7%B7%91%E9%9D%92" title="緑青">緑青</a>などは高価であり、高級な絵画や装飾物に使用された。<a href="/wiki/%E8%B5%A4" title="赤">赤色</a>は<a href="/wiki/%E5%BC%81%E6%9F%84" title="弁柄">弁柄</a>(<a href="/wiki/%E9%85%B8%E5%8C%96%E9%89%84" title="酸化鉄">天然酸化鉄赤</a>)や<a href="/wiki/%E8%BE%B0%E7%A0%82" title="辰砂">辰砂</a>(硫化水銀)が使われた。 </p><p>現在工業的に使用されているものは、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%90%E3%83%BC_(%E9%A1%94%E6%96%99)" title="アンバー (顔料)">アンバー</a>や<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%83%B3%E3%83%8A" title="シェンナ">シェンナ</a>といった天然土由来の<a href="/wiki/%E8%8C%B6%E8%89%B2" title="茶色">褐色</a>顔料や、<a href="/wiki/%E7%82%AD%E9%85%B8%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%A6%E3%83%A0" title="炭酸カルシウム">炭酸カルシウム</a>(<a href="/wiki/%E7%99%BD" title="白">白</a>色)、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%AA%E3%83%AA%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%83%88" title="カオリナイト">カオリン</a>(粘土、淡色)などが多い。これらの天然鉱物顔料のうち、淡色ないし無色の顔料は、淡色の塗色を作るときに使われる。また、レーキ顔料の製造における<a href="/wiki/%E6%8B%85%E4%BD%93" title="担体">担体</a>としても使われる。特殊な例として<a href="/wiki/%E9%9B%B2%E6%AF%8D" title="雲母">白色雲母</a>を粉砕して使うパール顔料(<a href="/wiki/%E7%9C%9F%E7%8F%A0" title="真珠">真珠</a>様光沢を有する)がある。天然鉱物顔料は今日では顔料工場にて微粉砕されており、使用目的に応じた化学的処理を受けて出荷されている品種も多い。 </p><p>化学的に合成された純然たる合成無機顔料は、<a href="/wiki/1704%E5%B9%B4" title="1704年">1704年</a>にドイツで合成された<a href="/wiki/%E7%B4%BA%E9%9D%92" title="紺青">紺青</a>(プロシア青)以来、数多くの品種がある。白色顔料は今日ではチタン白(<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%85%B8%E5%8C%96%E3%83%81%E3%82%BF%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="二酸化チタン">二酸化チタン</a>)や亜鉛華(<a href="/wiki/%E9%85%B8%E5%8C%96%E4%BA%9C%E9%89%9B" title="酸化亜鉛">酸化亜鉛</a>)が使われており、古くから<a href="/wiki/%E7%99%BD%E7%B2%89" class="mw-redirect" title="白粉">白粉</a>に多用され中毒を起こして問題になっていた<a href="/wiki/%E7%99%BD#白の色料" title="白">鉛白</a>は<a href="/wiki/%E6%B2%B9%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="油絵具">油絵具</a>以外には使われなくなった。代表的な合成無機顔料としては他に合成酸化鉄赤、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%89%E3%83%9F%E3%82%A6%E3%83%A0%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%BC" title="カドミウムイエロー">カドミウム黄</a>、<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%83%83%E3%82%B1%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%BC" title="ニッケルチタンイエロー">ニッケルチタン黄</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%B3%E3%83%81%E3%82%A6%E3%83%A0%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%88" title="ストロンチウムクロメート">ストロンチウム黄</a>、<a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%AA%E3%82%B8%E3%82%A2%E3%83%B3" title="ビリジアン">含水酸化クロム</a>、<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%82%AD%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%96%E3%83%BB%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%9F%E3%82%A6%E3%83%A0" title="オキサイド・オブ・クロミウム">酸化クロム</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%88%E9%9D%92" title="コバルト青">アルミ酸コバルト</a>、合成ウルトラマリン青などがある。無機顔料は一般的に有機顔料に比べると着色力、鮮明さ、透明性に欠けるが、耐光性が良く<a href="/wiki/%E5%A1%97%E6%96%99" title="塗料">塗料</a>などに多用される。<a href="/wiki/%E9%8A%80%E8%89%B2" title="銀色">銀色</a>や<a href="/wiki/%E9%87%91%E8%89%B2" title="金色">金色</a>(銀色を黄色く着色したものが多い)の塗料や<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF" title="インク">インク</a>に使われる<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%A6%E3%83%A0" title="アルミニウム">アルミニウム</a>粉も無機顔料である。なお、<a href="/wiki/%E9%99%B6%E7%A3%81%E5%99%A8" title="陶磁器">陶磁器</a>に使われる<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%A9%E3%83%9F%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="セラミックス">セラミック</a>顔料も、無機化合物でありかつ顔料であり、無機顔料である。 </p> <dl><dt>日本工業規格で規定されている顔料</dt> <dd> <ul><li>白色顔料:亜鉛華、鉛白、リトポン、二酸化チタン、<a href="/wiki/%E7%A1%AB%E9%85%B8%E3%83%90%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0" title="硫酸バリウム">沈降性硫酸バリウムおよびバライト粉</a></li> <li>赤色顔料:<a href="/wiki/%E9%89%9B%E4%B8%B9" title="鉛丹">鉛丹</a>、<a href="/wiki/%E5%BC%81%E6%9F%84" title="弁柄">酸化鉄赤</a></li> <li>黄色顔料:<a href="/wiki/%E9%BB%84%E9%89%9B" title="黄鉛">黄鉛</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%88" title="ジンククロメート">亜鉛黄(亜鉛黄1種、亜鉛黄2種)</a></li> <li>青色顔料:ウルトラマリン青、プロシア青(フェロシアン化鉄カリ)、<a href="/wiki/YInMn%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC" title="YInMnブルー">YInMnブルー</a></li> <li>黒色顔料:カーボンブラック</li></ul></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="有機顔料"><span id=".E6.9C.89.E6.A9.9F.E9.A1.94.E6.96.99"></span>有機顔料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=4" title="節を編集: 有機顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Pigment_Red_170_tautomer.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Pigment_Red_170_tautomer.png/150px-Pigment_Red_170_tautomer.png" decoding="async" width="150" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Pigment_Red_170_tautomer.png/225px-Pigment_Red_170_tautomer.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Pigment_Red_170_tautomer.png/300px-Pigment_Red_170_tautomer.png 2x" data-file-width="1426" data-file-height="1774" /></a><figcaption>Pigment Red 170<br />青味赤のモノアゾ顔料</figcaption></figure> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/Category:%E6%9C%89%E6%A9%9F%E9%A1%94%E6%96%99" title="Category:有機顔料">Category:有機顔料</a>」も参照</div> <p><a href="/wiki/%E6%9C%89%E6%A9%9F%E5%8C%96%E5%90%88%E7%89%A9" title="有機化合物">有機化合物</a>を成分とする顔料を有機顔料と呼称する。有機顔料はその化学構造から大きくアゾ顔料と多環顔料に類別されるのが普通であるが、<a href="/wiki/%E8%89%B2%E7%9B%B8" title="色相">色相</a>によっても区分することもあり、不溶性色素とレーキ顔料に分類されることもある。 有機顔料は構造中に<a href="/wiki/%E4%B8%8D%E9%A3%BD%E5%92%8C%E4%BA%8C%E9%87%8D%E7%B5%90%E5%90%88" class="mw-redirect" title="不飽和二重結合">不飽和二重結合</a>を有し、共鳴エネルギーを光から吸収して安定する。この特定吸収波長域が可視光域(380-780 nm)の一部にあると、顔料を通過または<a href="/wiki/%E7%B5%90%E6%99%B6" title="結晶">結晶</a>中で反射した光は、それ以外の波長で構成される色の着いた光となる。 </p><p>主に、多環顔料 (polycyclic pigment)、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%BE%E9%A1%94%E6%96%99" class="mw-redirect" title="アゾ顔料">アゾ顔料</a>の2種類がある。一般に、アゾ顔料は多環顔料に含めない。一般に、有機顔料は高分子化すると耐久性が高まるが、コストの上昇や分散性の低下などのデメリットを伴う。このため、低分子であっても高い耐久性を有し、鮮明なものを求める研究がされる。 </p><p>アゾ顔料の中心となる窒素同士の結合は、鮮明な化合物を生じるが、耐久性に難がある為に、耐久性の高い構造を組み込むなどして耐久性の高い顔料にする工夫が知られている。 </p><p>顔料として使用出来る<a href="/wiki/%E6%A4%8D%E7%89%A9" title="植物">植物</a>由来の<a href="/wiki/%E8%97%8D%E7%8E%89_(%E6%9F%93%E6%96%99)" title="藍玉 (染料)">藍</a>や、マダーレーキに代表されるアントラキノンレーキ顔料のように、植物や<a href="/wiki/%E5%8B%95%E7%89%A9" title="動物">動物</a>から採取した染料をレーキ化した顔料もある。ただし、今日使われている有機顔料の多くは、<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E6%B2%B9" title="石油">石油</a>由来の原料に<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E6%B2%B9%E5%8C%96%E5%AD%A6" title="石油化学">石油化学</a>的加工を重ねることによって製造したものである。無機顔料が鉱物の精製を経て、工業的に製造されることとは対照的である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="多環顔料"><span id=".E5.A4.9A.E7.92.B0.E9.A1.94.E6.96.99"></span>多環顔料</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=5" title="節を編集: 多環顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Alizarin_chemical_structure.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Alizarin_chemical_structure.png/150px-Alizarin_chemical_structure.png" decoding="async" width="150" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Alizarin_chemical_structure.png/225px-Alizarin_chemical_structure.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Alizarin_chemical_structure.png/300px-Alizarin_chemical_structure.png 2x" data-file-width="2076" data-file-height="1440" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pigment_Red_83" class="mw-redirect" title="Pigment Red 83">Pigment Red 83</a><br /><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B6%E3%83%AA%E3%83%B3" title="アリザリン">アリザリン</a></figcaption></figure> <p>多環顔料は、顔料としての機能を有する<a href="/wiki/%E7%B8%AE%E5%90%88%E7%92%B0%E5%8C%96%E5%90%88%E7%89%A9" class="mw-redirect" title="縮合環化合物">縮合環化合物</a>。構造に着眼して分類すると多種の顔料が工業化されている。アゾ顔料に比べて耐久性が高い顔料が多い。多環顔料の代表的なものに<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%BF%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%A2%E3%83%8B%E3%83%B3" title="フタロシアニン">フタロシアニン</a>顔料がある。フタロシアニン顔料フタロシアニンブルーのうち、よく使われるものは<a href="/wiki/%E9%8A%85" title="銅">銅</a>を含んだ有機化合物で、鮮明な青色を呈し、耐光性も良好。緑色のフタロシアニングリーンも同系統の化合物。<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%8E%E3%83%B3" title="キノン">キノン</a>構造を有する<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B6%E3%83%AA%E3%83%B3" title="アリザリン">アリザリン</a>をレーキ化して顔料として用いている事実がある。Pigment Red 177のように、顔料であることからレーキ化が不要なアントラキノン顔料もある。色相ごとに分けて列挙する。 </p> <ul><li>黄 - <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%BD%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AA%E3%83%8E%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="イソインドリノン">イソインドリノン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%BD%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AA%E3%83%B3" title="イソインドリン">イソインドリン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%BE%E3%83%A1%E3%83%81%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="アゾメチン">アゾメチン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%A9%E3%82%AD%E3%83%8E%E3%83%B3" title="アントラキノン">アントラキノン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%B3" title="アントロン">アントロン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%86%E3%83%B3" title="キサンテン">キサンテン</a></li> <li>橙 - <a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%82%B1%E3%83%88%E3%83%94%E3%83%AD%E3%83%AD%E3%83%94%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ジケトピロロピロール">ジケトピロロピロール</a>、<a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%AA%E3%83%AC%E3%83%B3" title="ペリレン">ペリレン</a>、アントラキノン(アントロン)、<a href="/w/index.php?title=%E3%83%9A%E3%83%AA%E3%83%8E%E3%83%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ペリノン (存在しないページ)">ペリノン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%8A%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%89%E3%83%B3" title="キナクリドン">キナクリドン</a>、<a href="/w/index.php?title=%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%82%B4%E3%82%A4%E3%83%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="インジゴイド (存在しないページ)">インジゴイド</a></li> <li>赤 - キナクリドン、ジケトピロロピロール、アントラキノン、ペリレン、ペリノン、インジゴイド</li> <li>紫(菫) - <a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%82%AA%E3%82%AD%E3%82%B5%E3%82%B8%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="ジオキサジン">ジオキサジン</a>、キナクリドン、ペリレン、インジゴイド、アントラキノン(、アントロン)、キサンテン</li> <li>青 - <a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%BF%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%A2%E3%83%8B%E3%83%B3" title="フタロシアニン">フタロシアニン</a>、アントラキノン、インジゴイド</li> <li>緑 - フタロシアニン、アゾメチン、ペリレン</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="アゾ顔料"><span id=".E3.82.A2.E3.82.BE.E9.A1.94.E6.96.99"></span>アゾ顔料</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=6" title="節を編集: アゾ顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Azo-group.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Azo-group.png/120px-Azo-group.png" decoding="async" width="120" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Azo-group.png/180px-Azo-group.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Azo-group.png/240px-Azo-group.png 2x" data-file-width="903" data-file-height="809" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%BE%E5%9F%BA" class="mw-redirect" title="アゾ基">アゾ基</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Imidazole_structure.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Imidazole_structure.svg/120px-Imidazole_structure.svg.png" decoding="async" width="120" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Imidazole_structure.svg/180px-Imidazole_structure.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Imidazole_structure.svg/240px-Imidazole_structure.svg.png 2x" data-file-width="454" data-file-height="540" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%9F%E3%83%80%E3%82%BE%E3%83%BC%E3%83%AB" title="イミダゾール">イミダゾール</a></figcaption></figure> <p>アゾ顔料は、<a href="/wiki/%E7%AA%92%E7%B4%A0" title="窒素">窒素</a>原子同士の<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%87%8D%E7%B5%90%E5%90%88" title="二重結合">二重結合</a>を有する化合物である<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%BE%E5%8C%96%E5%90%88%E7%89%A9" title="アゾ化合物">アゾ化合物</a>のうち、顔料としての機能を有するものを指す。レモンイエロー(緑味黄)からルビー(青味赤)を呈色する。一般にアゾ結合は他の発色団に比べて、<a href="/wiki/%E5%8F%AF%E8%A6%96%E5%85%89%E7%B7%9A" title="可視光線">可視光域</a>の特定吸収波長を強く吸収し、強く発色する。中黄色を呈するベンジジンイエロー(; Pigment Yellow 14)の透明タイプ、青味赤を呈するブリリアントカーミン6B(; Pigment Red 57:1)など、着色力が強く鮮明でかつ透明が高いのが特徴で印刷インキに多用されるが、耐光性に難がある。ただし、例えば<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%9F%E3%83%80%E3%82%BE%E3%83%BC%E3%83%AB" title="イミダゾール">イミダゾール</a>の水素と化合していない窒素と水素を結合させ、2個の窒素原子と結合している炭素に化合している水素を酸素で置き換えた構造として説明可能なイミダゾロン基を導入することにより、分子構造に<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E7%B4%A0%E7%B5%90%E5%90%88" title="水素結合">水素結合</a>を引き起こすことで高い耐久性を実現することが可能である<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。このように、難点とされている耐光性・耐候性を向上させたアゾ顔料もある。これらは主に<a href="/wiki/%E5%A1%97%E6%96%99" title="塗料">塗料</a>の着色剤、顕色成分として用いられている。 </p><p>芳香族アミンとカップリング成分の反応によって水中で合成される。種類ごとに分類すると以下のものがある。<a href="/wiki/%E5%88%86%E5%AD%90%E9%87%8F" title="分子量">分子量</a>が大きいほど堅牢性は向上するといわれており、堅牢性は、モノアゾ<ジスアゾ<縮合ジスアゾの順で高い。ただし、ベンツイミダゾロンに分類されるモノアゾ顔料とベンツイミダゾロンに分類されるジスアゾ顔料はこの限りではない。 </p> <ol><li>分子構造中にアゾ基を1つ有する、<b>モノアゾ顔料</b>。モノアゾに金属を<a href="/wiki/%E9%85%8D%E4%BD%8D" class="mw-redirect" title="配位">配位</a>したレーキ顔料もモノアゾ顔料に分類される。</li> <li>分子構造中にアゾ基を2つ有し、中央の<a href="/wiki/%E9%85%8D%E5%90%91" class="mw-redirect" title="配向">配向</a>構造を中心とした高い<a href="/wiki/%E5%AF%BE%E7%A7%B0%E6%80%A7" title="対称性">対称性</a>を示す、<b>ジスアゾ顔料</b>。着色力の高さが特徴。</li> <li>分子構造中にアゾ基を2つ有し、中央の配向構造を中心とした高い対称性を示す、<a href="/wiki/%E7%B8%AE%E5%90%88%E5%8F%8D%E5%BF%9C" class="mw-redirect" title="縮合反応">縮合反応</a>を用いて製造される、<b>縮合ジスアゾ顔料</b>。着色力も高い。</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="レーキ顔料"><span id=".E3.83.AC.E3.83.BC.E3.82.AD.E9.A1.94.E6.96.99"></span>レーキ顔料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=7" title="節を編集: レーキ顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>レーキ顔料は、水溶性を有する有色物質(染料)を<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E9%9B%A2" class="mw-redirect" title="電離">電離</a>させ、<a href="/wiki/%E6%8B%85%E4%BD%93" title="担体">担体</a>としての<a href="/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="金属イオン">金属イオン</a>と電気的に<a href="/wiki/%E7%B5%90%E5%90%88" class="mw-disambig" title="結合">結合</a>させ、不溶性のものにしたものである。この一連の操作を<b>レーキ化</b>、<b>不溶化</b>などと呼ぶ。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%83%9C%E3%83%8B%E3%82%A6%E3%83%A0" class="mw-redirect" title="カルボニウム">カルボニウム</a>染料などの染料(可溶性色素で有機化合物で、染色における使用実績のあるもの)も、レーキ化して顔料として使用されることがある。かつて使われていたクェルシトロンレーキなどの、動植物由来の染料を不溶化して顔料としたものも、レーキ顔料である。 </p><p>赤色のレーキレッドC、ウォチュングレッドなど、濃度が高く色相が鮮明なのものが多い。これらの顔料は印刷インキに使用される。<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B6%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%AD" class="mw-redirect" title="アリザリンレーキ">アリザリンレーキ</a>は<a href="/wiki/%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="絵具">絵具</a>に使用されるが、屈折率が一般的な固着成分に近いため高い透明性を示す顔料で、その独特な色合いや高い透明性から好まれており、高い需要がある。高い透明性が要求される<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%B8%E3%82%A7%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%97%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="インクジェットプリンター">インクジェットプリンター</a>においてもマゼンタに採用されるキナクリドン顔料よりも屈折率が低い。つまり、この意味での透明性はアリザリンレーキの方が高い。 </p> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Lake_pigment" class="extiw" title="en:Lake pigment">en:Lake pigment</a>」も参照</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="蛍光顔料"><span id=".E8.9B.8D.E5.85.89.E9.A1.94.E6.96.99"></span>蛍光顔料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=8" title="節を編集: 蛍光顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg/200px-Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg" decoding="async" width="200" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg/300px-Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg/400px-Didier_Jarlan_-_113_-_Visage.jpg 2x" data-file-width="578" data-file-height="359" /></a><figcaption>蛍光顔料インクによるペイント。<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%88" title="ブラックライト">ブラックライト</a>照射による発光。</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E8%9B%8D%E5%85%89" title="蛍光">蛍光</a>顔料は、主に<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%88%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8D%E3%82%BB%E3%83%B3%E3%82%B9" title="フォトルミネセンス">フォトルミネセンス</a>により呈色する顔料である。 </p><p>そのうち、<a href="/wiki/%E6%9C%89%E6%A9%9F%E7%89%A9" class="mw-redirect" title="有機物">有機</a>質のものとして、<a href="/wiki/%E6%A8%B9%E8%84%82" class="mw-disambig" title="樹脂">樹脂</a>(高分子)に<a href="/wiki/%E8%9B%8D%E5%85%89%E6%9F%93%E6%96%99" title="蛍光染料">蛍光染料</a>を固着し微細化したものがある。顔料化により、蛍光染料には無い耐久性(耐光性、耐薬品性、耐溶剤性、耐熱性など)や耐色移行性(耐マイグレーション性、耐ブリード性、耐汚染性)、発色性(<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF" title="インク">インク</a>化時に<a href="/wiki/%E5%B1%95%E8%89%B2%E6%9D%90" class="mw-redirect" title="展色材">展色材</a>の種類に影響されない)、隠蔽性などを有する蛍光<a href="/wiki/%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="色素">色素</a>となる。通常光下で鮮やかに各色(イエロー、オレンジ、ピンク、グリーン、ブルー、ホワイトなど)に呈色し、<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%88" title="ブラックライト">ブラックライト</a>などの<a href="/wiki/%E7%B4%AB%E5%A4%96%E7%B7%9A" title="紫外線">UV光</a>下ではより強く発光する。これらの有機蛍光顔料は、<a href="/wiki/%E8%9B%8D%E5%85%89#蛍光色" title="蛍光">ネオンカラー</a>(汎用の蛍光塗料や蛍光インク)の色素として使用される<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。顔料の通常反射に加えてフォトルミネセンスで発色するため、一般顔料に比べてより鮮明に見える。これら可視タイプの他に、通常光下では<a href="/wiki/%E7%84%A1%E8%89%B2" title="無色">無色</a>でブラックライト下で各色に発色する<a href="/wiki/%E4%B8%8D%E5%8F%AF%E8%A6%96%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF#紫外線で蛍光を発するもの" title="不可視インク">不可視</a>タイプのものもある。 </p><p>一方、<a href="/wiki/%E7%84%A1%E6%A9%9F%E7%89%A9" class="mw-redirect" title="無機物">無機</a>質のものは、(無機)蛍光体と呼ばれ <a href="/wiki/%E5%B8%8C%E5%9C%9F%E9%A1%9E" class="mw-redirect" title="希土類">希土類</a><a href="/wiki/%E5%85%83%E7%B4%A0" title="元素">元素</a>を<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%83%BC%E3%83%97" title="ドープ">ドープ</a>した金属酸化物などがある。それ自体が水・油に不溶で微粉末で顔料として解釈される。主に<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A6%E3%83%B3%E7%AE%A1" title="ブラウン管">ブラウン管</a>、<a href="/wiki/%E8%9B%8D%E5%85%89%E7%81%AF" title="蛍光灯">蛍光灯</a>、<a href="/wiki/%E5%86%B7%E9%99%B0%E6%A5%B5%E7%AE%A1" title="冷陰極管">冷陰極管</a>、<a href="/wiki/%E7%99%BA%E5%85%89%E3%83%80%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%89#白色発光ダイオード" title="発光ダイオード">白色発光ダイオード</a>などの蛍光発光物質として使用されている。通常光下では<a href="/wiki/%E7%84%A1%E8%89%B2" title="無色">無色</a>(主に不<a href="/wiki/%E9%80%8F%E6%98%8E" title="透明">透明</a>で<a href="/wiki/%E7%99%BD%E8%89%B2" class="mw-redirect" title="白色">白色</a>)でブラックライトなどの短波長光下で各色に発色する(<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%88%E5%8D%B0%E5%88%B7" title="ルミライト印刷">ルミライト印刷</a>)。一般的に、有機質の不可視蛍光顔料に比べて高価・高耐久性である。広義には、光照射を止めても残光発光する無機の<a href="/wiki/%E8%93%84%E5%85%89" title="蓄光">蓄光体</a>(<a href="/wiki/%E7%87%90%E5%85%89" title="燐光">燐光</a>)も含まれる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="顔料に要求される性能"><span id=".E9.A1.94.E6.96.99.E3.81.AB.E8.A6.81.E6.B1.82.E3.81.95.E3.82.8C.E3.82.8B.E6.80.A7.E8.83.BD"></span>顔料に要求される性能</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=9" title="節を編集: 顔料に要求される性能"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="分光反射率、着色力"><span id=".E5.88.86.E5.85.89.E5.8F.8D.E5.B0.84.E7.8E.87.E3.80.81.E7.9D.80.E8.89.B2.E5.8A.9B"></span>分光反射率、着色力</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=10" title="節を編集: 分光反射率、着色力"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E8%89%B2%E7%9B%B8" title="色相">色相</a>が鮮明で、着色力が強いものが望ましい。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="透明性または隠蔽性"><span id=".E9.80.8F.E6.98.8E.E6.80.A7.E3.81.BE.E3.81.9F.E3.81.AF.E9.9A.A0.E8.94.BD.E6.80.A7"></span>透明性または隠蔽性</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=11" title="節を編集: 透明性または隠蔽性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E9%80%8F%E6%98%8E%E6%80%A7" class="mw-redirect" title="透明性">透明性</a>は<a href="/wiki/%E5%B1%88%E6%8A%98%E7%8E%87" title="屈折率">屈折率</a>と<a href="/wiki/%E7%B2%92%E5%AD%90%E5%BE%84" class="mw-redirect" title="粒子径">粒子径</a>に依存する<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。一般に<a href="/wiki/%E5%AA%92%E5%89%A4" title="媒剤">媒剤</a>との屈折率が近似すれば透明になる。また<a href="/wiki/%E5%8F%AF%E8%A6%96%E5%85%89%E7%B7%9A" title="可視光線">可視光線</a>波長の半分以下の粒子径では透明になるが、それ以上では小さいほど不透明になる。要求される透明性の度合いは目的によって異なる。塗料に用いるものは不透明性(隠蔽性)を要求されるが、三<a href="/wiki/%E5%8E%9F%E8%89%B2" title="原色">原色</a>の<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%A2%E3%83%B3_(%E8%89%B2)" title="シアン (色)">シアン</a>・<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%BC%E3%83%B3%E3%82%BF" title="マゼンタ">マゼンタ</a>・<a href="/wiki/%E9%BB%84%E8%89%B2" title="黄色">イエロー</a>と<a href="/wiki/%E8%89%B2%E7%A9%BA%E9%96%93#CMY" title="色空間">キー</a>の4色のインキ(<a href="/wiki/CMYK" title="CMYK">CMYK</a>)を重ねるカラー印刷には、透明色が使用される。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="分散性"><span id=".E5.88.86.E6.95.A3.E6.80.A7"></span>分散性</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=12" title="節を編集: 分散性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>顔料が粉体のまま使われることはほとんどなく、塗料・インキ・<a href="/wiki/%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="絵具">絵具</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%83%A8%E3%83%B3" title="クレヨン">クレヨン</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%83%91%E3%82%B9" class="mw-disambig" title="クレパス">クレパス</a>・カラーマーカーなどの形で使われる。これらは顔料を水や油・<a href="/wiki/%E6%BA%B6%E5%89%A4" class="mw-redirect" title="溶剤">溶剤</a>、<a href="/wiki/%E6%A8%B9%E8%84%82" class="mw-disambig" title="樹脂">樹脂</a>・<a href="/wiki/%E8%9D%8B" title="蝋">ワックス</a>などのバインダーと練り合わせたものである。顔料は使用目的に応じてバインダーに対しての分散性を要求される。分散が損なわれれば、現象として発色が阻害され、鈍い色合いになったり不鮮明に発色する。またバインダーとの相性次第では、粘度が高く扱いにくくなる場合もある。分散性を制御するために顔料の表面を改良し、分散性を向上させる技術が知られている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="耐性"><span id=".E8.80.90.E6.80.A7"></span>耐性</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=13" title="節を編集: 耐性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>耐光性</dt> <dd>有機顔料の化学構造は、太陽光や<a href="/wiki/%E7%B4%AB%E5%A4%96%E7%B7%9A" title="紫外線">紫外線</a>に弱く、屋外の直射日光が当たるところでは色が無くなり易い。屋外に長期間掲示されたポスターの写真が青黒くなっているのは黄と紅の色が無くなって藍と黒のみが残った結果である。長期掲示されるポスター類には有機顔料の中でも耐光性の良いものが使われる。無機顔料は一般的に耐光性が良好で、建築物の塗料に多用される。工業的に耐光性は促進試験機で光を曝露して評価される。ブルースケールと呼ばれる褪色度の異なる8種類の染料で染色された標準布を試料と同環境に置き、試料の褪色の程度をブルースケールと比較して8段階の評価を数値化して表示する。</dd> <dt>耐候性</dt> <dd>英語ではWeather Fastnessと表示されており、主に塗料塗膜で日光曝露をして褪色の程度をJISグレースケールで5段階評価する。耐光性との違いは屋外で曝露するため、雨、また降雨に含まれる化学物質の影響を受ける。</dd> <dt>耐熱性</dt> <dd><a href="/wiki/%E9%99%B6%E7%A3%81%E5%99%A8" title="陶磁器">陶器</a>の着色など焼き付ける場合には最も高い耐熱性が求められる。<a href="/wiki/%E5%90%88%E6%88%90%E6%A8%B9%E8%84%82" title="合成樹脂">プラスチック</a>の着色に使う場合はその軟化点以上、<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%88%E3%83%AB%E3%83%88%E9%A3%9F%E5%93%81" title="レトルト食品">レトルト</a>パックの印刷には100℃の沸騰水に耐える顔料が求められる。</dd> <dt>耐溶剤性</dt> <dd>顔料は溶媒・溶剤に不溶であることが定義であるが、有機顔料の場合多かれ少なかれ溶媒に対して溶ける。使用用途により条件は様々であるが、温度や溶媒の極性により溶出度は大きく異なる。特定溶剤に規定時間湿潤した後、溶出した色の程度で評価する。</dd></dl> <p>その他、使用目的によって耐水性・耐油性・耐アルカリ性/耐酸性(耐薬品性)などの耐性が求められる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="顔料の特殊な用途"><span id=".E9.A1.94.E6.96.99.E3.81.AE.E7.89.B9.E6.AE.8A.E3.81.AA.E7.94.A8.E9.80.94"></span>顔料の特殊な用途</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=14" title="節を編集: 顔料の特殊な用途"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>強度向上</dt> <dd>カーボンブラックを<a href="/wiki/%E3%82%B4%E3%83%A0" title="ゴム">ゴム</a>に練り込むと、ゴムの強度が著しく向上する。<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%A4" title="タイヤ">ゴムタイヤ</a>が黒いのはカーボンブラックを大量に練り込んだためで、工業用カーボンブラックの用途の大半はこの目的に使用される。</dd> <dt>導電性の活用</dt> <dd>カーボンブラックの化学構造は<a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%88" title="グラファイト">黒鉛</a>であり、黒鉛は導電性を有する。例えば黒<a href="/wiki/%E9%89%9B%E7%AD%86" title="鉛筆">鉛筆</a>を使用して書いた部分はわずかではあるが<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E6%B0%97" title="電気">電気</a>を通す。このような性質は種々の目的に使用されている。</dd> <dt>体質顔料</dt> <dd>体質顔料 (extender pigment) は白色ないし無色の顔料である。<a href="/wiki/%E5%B1%88%E6%8A%98%E7%8E%87" title="屈折率">屈折率</a>が1.5 - 1.6程度と低いため、<a href="/wiki/%E5%B1%95%E8%89%B2%E5%89%A4" class="mw-redirect" title="展色剤">展色剤</a>に混和しても隠蔽性にほとんど影響を与えないことから、増量剤として絵具・塗料・化粧品などのコストダウン、着色力や光沢、強度、使用感などの調整に使われる<sup id="cite_ref-GanryouGijyutu_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-GanryouGijyutu-9"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。また、染付レーキ顔料の原料としても使われる。</dd></dl> <p>近年は粒子の大きさや形状、表面性質が異なる、多様な体質顔料が出現し、製品の加工性、光学的性質、機械的強度などの<a href="/wiki/%E7%89%A9%E6%80%A7" title="物性">物性</a>を変化させる機能性材料としてゴムやプラスチック、シーラントなどの化学樹脂や医薬品、食品、肥料などにも利用されている<sup id="cite_ref-GanryouGijyutu_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-GanryouGijyutu-9"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>体質顔料には<a href="/wiki/%E7%82%AD%E9%85%B8%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%A6%E3%83%A0" title="炭酸カルシウム">炭酸カルシウム</a>や<a href="/wiki/%E7%A1%AB%E9%85%B8%E3%83%90%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0" title="硫酸バリウム">硫酸バリウム</a>、<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%85%B8%E5%8C%96%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%A6%E3%83%A0" title="水酸化アルミニウム">水酸化アルミニウム</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>、<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%AF" class="mw-disambig" title="タルク">タルク</a>などがあり、分野によって充填剤、フィラー、填料、塗被顔料などと呼ばれている<sup id="cite_ref-GanryouGijyutu_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-GanryouGijyutu-9"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="顔料の歴史"><span id=".E9.A1.94.E6.96.99.E3.81.AE.E6.AD.B4.E5.8F.B2"></span>顔料の歴史</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=15" title="節を編集: 顔料の歴史"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="古代以来の顔料"><span id=".E5.8F.A4.E4.BB.A3.E4.BB.A5.E6.9D.A5.E3.81.AE.E9.A1.94.E6.96.99"></span>古代以来の顔料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=16" title="節を編集: 古代以来の顔料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg/180px-Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg" decoding="async" width="180" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg/270px-Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg/360px-Accademia_-_Miracle_of_the_Slave_by_Tintoretto.jpg 2x" data-file-width="6423" data-file-height="4912" /></a><figcaption>『奴隷を救う聖マルコ』<br /> <a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%88" title="ティントレット">ティントレット</a><br />1548年頃<br /><a href="/wiki/%E6%9F%93%E6%96%99" title="染料">染物師</a>の息子だったティントレットは、<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%81%E3%83%8B%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%82%A4%E3%82%AC%E3%83%A9%E3%83%A0%E3%82%B7" title="コチニールカイガラムシ">コチニールカイガラムシ</a>から作った赤色顔料を使って、劇的な効果を上げている。</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E9%BB%84%E5%9C%9F%E8%89%B2" title="黄土色">黄土</a>や<a href="/wiki/%E9%85%B8%E5%8C%96%E9%89%84" title="酸化鉄">酸化鉄</a>などの天然顔料は先史時代から<a href="/wiki/%E7%9D%80%E8%89%B2%E5%89%A4" class="mw-redirect" title="着色剤">着色剤</a>として使われてきた。考古学者によれば、先史時代の人類が身体に顔料を塗っていた証拠が見つかっている。顔料とそれを粉末にする器具は35万年から40万年前から使われてきたとみられ、<a href="/wiki/%E3%82%B6%E3%83%B3%E3%83%93%E3%82%A2" title="ザンビア">ザンビア</a>の<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%82%B5%E3%82%AB" title="ルサカ">ルサカ</a>の近くにある<a href="/wiki/%E6%B4%9E%E7%AA%9F" title="洞窟">洞窟</a>などで見つかっている。 </p><p><a href="/wiki/%E7%94%A3%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="産業革命">産業革命</a>以前、芸術や装飾に使える色の範囲は技術的に限られていた。顔料の多くは土や<a href="/wiki/%E9%89%B1%E7%89%A9" title="鉱物">鉱物</a>由来のものか、生物由来のものだった。植物、動物の糞、<a href="/wiki/%E6%98%86%E8%99%AB" title="昆虫">昆虫</a>、<a href="/wiki/%E8%BB%9F%E4%BD%93%E5%8B%95%E7%89%A9" title="軟体動物">軟体動物</a>などに由来する珍しい顔料は貴重なものであり、交易品として広く流通していた。中にはかなり高額で取引される顔料もあり、<a href="/wiki/%E9%9D%92" title="青">青</a>や<a href="/wiki/%E7%B4%AB" title="紫">紫</a>はその貴重さから<a href="/wiki/%E7%8E%8B%E5%AE%A4" title="王室">王室</a>と結び付けられるようになった。 </p><p>生物由来の顔料は抽出が難しいことが多く、その製法は秘密にされていた。<a href="/wiki/%E8%B2%9D%E7%B4%AB%E8%89%B2" title="貝紫色">貝紫色</a>は<a href="/w/index.php?title=%E3%82%A2%E3%83%83%E3%82%AD%E3%82%AC%E3%82%A4%E7%A7%91&action=edit&redlink=1" class="new" title="アッキガイ科 (存在しないページ)">アッキガイ科</a>の巻貝の一種の<a href="/wiki/%E7%B2%98%E6%B6%B2" title="粘液">粘液</a>から作られた顔料である。<a href="/wiki/%E7%B9%94%E7%89%A9" title="織物">織物</a>の染色のための貝紫色の生産は<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%8B%E3%82%AD%E3%82%A2" title="フェニキア">フェニキア</a>人が紀元前1200年ごろから始め、それを<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%A3%E4%BA%BA" title="ギリシャ人">ギリシャ人</a>が受け継ぎ、<a href="/wiki/%E6%9D%B1%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%9E%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="東ローマ帝国">東ローマ帝国</a>が滅亡する1435年まで続いた<sup id="cite_ref-ruthg_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-ruthg-11"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。この顔料の製造は手間がかかり、その色で着色したものは富と権力の象徴となった。古代ギリシアの歴史家<a href="/w/index.php?title=%E3%83%86%E3%82%AA%E3%83%9D%E3%83%B3%E3%83%9D%E3%82%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="テオポンポス (存在しないページ)">テオポンポス</a>は紀元前4世紀の著作で「染料のための紫は(小アジアの)<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%AD%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="コロフォン">コロフォン</a>で同じ重さの銀と交換して入手した」と書いている<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>鉱物顔料も交易の対象として広く売買された。深い青の顔料<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%83%B3" title="ウルトラマリン">ウルトラマリン</a>は宝石に近い<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%94%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%AA" title="ラピスラズリ">ラピスラズリ</a>からしか作れず、ラピスラズリの産地はヨーロッパからは遠かった。フランドルの15世紀の画家<a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%A8%E3%82%A4%E3%82%AF" title="ヤン・ファン・エイク">ヤン・ファン・エイク</a>は、高価すぎるため絵に青を使えなかった。ウルトラマリンを使った肖像画を描いてもらうことは大変な贅沢だった。青を使った絵を所望する場合、特別料金を支払う必要があった。ファン・エイクはラピスラズリを使う場合、決して他の色と混ぜなかった。その代わりにほぼ純粋な青を装飾のように絵にのせた<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%94%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%AA" title="ラピスラズリ">ラピスラズリ</a>があまりに高価だったため、画家たちはもっと安価な代替顔料を捜し求め、鉱物顔料(<a href="/wiki/%E8%97%8D%E9%8A%85%E9%89%B1" title="藍銅鉱">アズライト</a>)と有機顔料(<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B4" title="インディゴ">インディゴ</a>)が誕生した。 </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg/230px-Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg" decoding="async" width="230" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg/345px-Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg/460px-Hiroshige_A_ferry_on_the_river.jpg 2x" data-file-width="2747" data-file-height="1697" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E6%AD%8C%E5%B7%9D%E5%BA%83%E9%87%8D" title="歌川広重">歌川広重</a>『京都名所之内 淀川』。浮世絵に特徴的な青はインディゴの色であり、ジャパンブルーと呼ばれる。</figcaption></figure> <p>16世紀スペインによる新大陸の征服により、西洋では新たな顔料が入手可能になった。<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB" title="中央アメリカ">中央アメリカ</a>と<a href="/wiki/%E5%8D%97%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB" title="南アメリカ">南アメリカ</a>で寄生昆虫から抽出した染料と顔料である<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%81%E3%83%8B%E3%83%BC%E3%83%AB%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="コチニール色素">コチニール色素</a>が得られ、ヨーロッパで珍重されるようになった。これは<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%81%E3%83%8B%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%82%A4%E3%82%AC%E3%83%A9%E3%83%A0%E3%82%B7" title="コチニールカイガラムシ">コチニールカイガラムシ</a>を集め、乾燥して砕いたもので、染料としても顔料としても使え、絵具や<a href="/wiki/%E5%8C%96%E7%B2%A7%E5%93%81" title="化粧品">化粧品</a>によく利用されている。 </p><p><a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%AB%E3%83%BC" title="ペルー">ペルー</a>の原住民は紀元700年ごろからコチニール染料を染色に使っていたが<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>、ヨーロッパ人はそのような色を見たことがなかった。スペイン人は<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%AB" title="アステカ">アステカ</a>を征服すると、新たに入手した色素を交易にさっそく利用した。この地域(現在の<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%AD%E3%82%B7%E3%82%B3" title="メキシコ">メキシコ</a>)の輸出品としては、<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%81%E3%83%8B%E3%83%BC%E3%83%AB%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="コチニール色素">コチニール色素</a>が銀に次ぐ重要な産物となった。この顔料<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%83%B3" title="カーマイン">カーマイン</a>で<a href="/wiki/%E6%9E%A2%E6%A9%9F%E5%8D%BF" title="枢機卿">枢機卿</a>のローブを染め、イギリスの軍服も鮮やかに染めるようになった("redcoat" は英国軍人そのものを表す言葉になっている)。この顔料の原料が昆虫であることは18世紀まで秘密にされていたが、生物学者らがその秘密を暴いた<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%83%B3" title="カーマイン">カーマイン</a>によってヨーロッパでは赤の値段が下がったが、依然として青は高価であり、富と権力の象徴になっていた。17世紀オランダの<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8F%E3%83%8D%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ヨハネス・フェルメール">ヨハネス・フェルメール</a>は作品にカーマインや<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%BC" title="インディアンイエロー">インディアンイエロー</a>と共に<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%94%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%AA" title="ラピスラズリ">ラピスラズリ</a>を多用したことで知られている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="合成顔料の発展"><span id=".E5.90.88.E6.88.90.E9.A1.94.E6.96.99.E3.81.AE.E7.99.BA.E5.B1.95"></span>合成顔料の発展</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=17" title="節を編集: 合成顔料の発展"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg/180px-Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg" decoding="async" width="180" height="243" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg/270px-Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg/360px-Jean_auguste_dominique_ingres_princesse_albert_de_broglie.jpg 2x" data-file-width="2229" data-file-height="3008" /></a><figcaption>『ドブロリ公爵夫人』<br /><a href="/wiki/%E3%83%89%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%AF%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%AB" title="ドミニク・アングル">ドミニク・アングル</a><br /><a href="/wiki/1853%E5%B9%B4" title="1853年">1853年</a><br />かつての画家たちが夢想していた豊富な色彩が実現可能となった頃の作品。</figcaption></figure> <p>初期の顔料には天然の鉱物が使われていた。天然の酸化鉄は様々な色を発色するもので、<a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%9F%B3%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="旧石器時代">旧石器時代</a>および<a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%9F%B3%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="新石器時代">新石器時代</a>の洞窟壁画によく使われている。例えば、無水のFe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>のレッドオーカー、含水のFe<sub>2</sub>O<sub>3</sub><sup>.</sup>H<sub>2</sub>Oのイエローオーカーがある<sup id="cite_ref-webexhibits1_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-webexhibits1-16"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。炭またはカーボンブラックも先史時代以来ずっと黒色の顔料として使われている<sup id="cite_ref-webexhibits1_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-webexhibits1-16"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>最初期の合成顔料として、<a href="/wiki/%E9%89%9B%E7%99%BD" title="鉛白">鉛白</a>(エンパク。炭酸鉛の一種。(PbCO<sub>3</sub>)<sub>2</sub>Pb(OH)<sub>2</sub>)と青フリット(<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%B3%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC" title="エジプシャンブルー">エジプシャンブルー</a>)がある。鉛白は鉛と食酢(<a href="/wiki/%E9%85%A2%E9%85%B8" title="酢酸">酢酸</a>、CH<sub>3</sub>COOH)を混ぜ、そこにCO<sub>2</sub>を加えて作る。青フリットはカルシウム銅珪酸塩であり、<a href="/wiki/%E5%AD%94%E9%9B%80%E7%9F%B3" title="孔雀石">孔雀石</a>などの銅鉱石で着色したガラスを砕いて作る。これらの顔料は紀元前2千年紀には使われ始めている<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E7%94%A3%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="産業革命">産業革命</a>と<a href="/wiki/%E7%A7%91%E5%AD%A6%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="科学革命">科学革命</a>により、合成顔料は大きく発展することになった。合成した顔料や天然素材から抽出した顔料が製造業にも芸術にも使われるようになっていった。<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%94%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%AA" title="ラピスラズリ">ラピスラズリ</a>が高価だったことから、特に青の顔料をより安価に製造する努力がなされた。 </p><p>最初の青の合成顔料として登場したのが<a href="/wiki/%E7%B4%BA%E9%9D%92" title="紺青">紺青</a>で、1704年のことである。19世紀初めごろには青の合成顔料や金属顔料がさらに登場した。<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%83%B3#合成ウルトラマリン" title="ウルトラマリン">合成ウルトラマリン</a>や<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%88%E9%9D%92" title="コバルト青">コバルト青</a>、<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC" title="セルリアンブルー">セルリアンブルー</a>などである。20世紀には有機合成顔料の<a href="/w/index.php?title=%E3%83%95%E3%82%BF%E3%83%AD%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="フタロブルー (存在しないページ)">フタロブルー</a>が登場した。 </p><p>顔料の多色化は新たな産業を生み出し、<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="ファッション">ファッション</a>にも影響を与えた。1856年には初の<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%8B%E3%83%AA%E3%83%B3" title="アニリン">アニリン</a>染料である<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%83%96" title="モーブ">モーブ</a>が発見され、それをきっかけとして多数の合成<a href="/wiki/%E6%9F%93%E6%96%99" title="染料">染料</a>や合成顔料が生み出されることになった。モーブを発見したのは18歳の化学者<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%B3" title="ウィリアム・パーキン">ウィリアム・パーキン</a>で、この発見を事業化して富を得た。この成功にあやかろうと多くの追随者が出てきた。金持ちになることを夢見た若い科学者が<a href="/wiki/%E6%9C%89%E6%A9%9F%E5%8C%96%E5%AD%A6" title="有機化学">有機化学</a>分野に集中するようになった。数年後、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%83%8D%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="アカネ色素">アカネ色素</a>の代替として<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B6%E3%83%AA%E3%83%B3" title="アリザリン">アリザリン</a>の合成顔料が工業生産され始めた。19世紀末には<a href="/wiki/%E7%B9%94%E7%89%A9" title="織物">織物</a>や塗料などの日用品に<a href="/wiki/%E8%B5%A4" title="赤">赤</a>、青、紫といった色を安価に使えるようになった<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>合成顔料や染料の開発は、<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84" title="ドイツ">ドイツ</a>を中心とする北ヨーロッパ各国の産業の繁栄に寄与したが、同時に天然顔料の産地は打撃を受けた。スペインはメキシコで数千人の低賃金労働者を雇ってコチニール色素の生産を行っていた。コチニール色素の生産はスペインが独占してそこから富を得ていたが、1810年に始まった<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%AD%E3%82%B7%E3%82%B3%E7%8B%AC%E7%AB%8B%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="メキシコ独立革命">メキシコ独立革命</a>と市場の変化によって生産量が低下した。これにとどめを指したのが<a href="/wiki/%E6%9C%89%E6%A9%9F%E5%8C%96%E5%AD%A6" title="有機化学">有機化学</a>である。化学者がカーマインの安価な代替品の開発に成功すると、コチニール色素生産量は急激に低下していった<sup id="cite_ref-behan_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-behan-19"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="歴史的色名の新たな原料"><span id=".E6.AD.B4.E5.8F.B2.E7.9A.84.E8.89.B2.E5.90.8D.E3.81.AE.E6.96.B0.E3.81.9F.E3.81.AA.E5.8E.9F.E6.96.99"></span>歴史的色名の新たな原料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=18" title="節を編集: 歴史的色名の新たな原料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Tizian_041.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Tizian_041.jpg/180px-Tizian_041.jpg" decoding="async" width="180" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Tizian_041.jpg/270px-Tizian_041.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Tizian_041.jpg/360px-Tizian_041.jpg 2x" data-file-width="1050" data-file-height="1932" /></a><figcaption>『<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%AF%8D%E3%81%AE%E8%A2%AB%E6%98%87%E5%A4%A9" title="聖母の被昇天">聖母の被昇天</a>』<br />1518年頃<br /><a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%84%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%83%8E%E3%83%BB%E3%83%B4%E3%82%A7%E3%83%81%E3%82%A7%E3%83%83%E3%83%AA%E3%82%AA" title="ティツィアーノ・ヴェチェッリオ">ティツィアーノ</a>の、天然顔料<a href="/wiki/%E6%9C%B1%E8%89%B2" title="朱色">ヴァーミリオン</a>を使ったフレスコ画。</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E7%94%A3%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="産業革命">産業革命</a>以前、顔料はそれを産する地名と結び付けられていた。鉱物や土を原料とする顔料は、その採掘が行われている地方や都市の名で呼ばれることが多かった。<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%83%B3%E3%83%8A" title="シェンナ">シェンナ</a>は<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%82%A2" title="イタリア">イタリア</a>の<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%A8%E3%83%BC%E3%83%8A" title="シエーナ">シエーナ</a>に由来し、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%90%E3%83%BC_(%E9%A1%94%E6%96%99)" title="アンバー (顔料)">アンバー</a>は<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%A2%E5%B7%9E" title="ウンブリア州">ウンブリア</a>に由来する。これらの顔料は合成も容易だったため、化学者が天然のものより純度の高い顔料を合成するようになった。それでも地名に由来する名称はそのまま使われている。 </p><p>歴史的かつ文化的な天然顔料の名称はそのままで、多くの天然顔料が合成顔料で代替されている。場合によっては色の名称が表す色そのものが変化したケースもある。一般に天然顔料を代替する合成顔料は「色相」を維持するが、製造業者が色相の維持に特に気をつけているわけではない。以下に歴史的な顔料の名称が現す色が変化した例を示す。 </p> <dl><dt><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%BC" title="インディアンイエロー">インディアンイエロー</a></dt> <dd>かつては、<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%B3%E3%82%B4%E3%83%BC" title="マンゴー">マンゴー</a>の葉のみを与えられた牛の尿を集めて作られていた。17世紀から18世紀のオランダやフランドルの画家はこれを<a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E5%85%89" title="太陽光">太陽光</a>を表すのに好んで用いた。フェルメールに『真珠の耳飾りの少女』の制作を依頼した客は、彼が「牛の尿」を使って妻を描いたと述べている。マンゴーの葉は栄養的に牛に適していないため、このような製造方法は非人道的だとされるようになった。現在は同じ色相を合成顔料で代替している。</dd> <dt><a href="/wiki/%E6%9C%B1%E8%89%B2#銀朱" title="朱色">バーミリオン</a></dt> <dd><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%8A%80" title="水銀">水銀</a>化合物であり、その深い朱色を好んで使ったのが<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%84%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%83%8E%E3%83%BB%E3%83%B4%E3%82%A7%E3%83%81%E3%82%A7%E3%83%83%E3%83%AA%E3%82%AA" title="ティツィアーノ・ヴェチェッリオ">ティツィアーノ</a>である。今では様々な合成顔料で代替されており、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%89%E3%83%9F%E3%82%A6%E3%83%A0%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%BC" title="カドミウムイエロー">カドミウムレッド</a>などがある。本来のバーミリオンは今でも入手可能だが、多くの絵具メーカーはその毒性による法的責任を避けるため販売していない。現在朱色ないしバーミリオンという名称の絵具やインクやマーカーなどの多くは本来のバーミリオンとは異なる。</dd> <dt><a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%83%B3" title="ウルトラマリン">ウルトラマリン</a></dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%94%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%AA" title="ラピスラズリ">ラピスラズリ</a>から作られていたが、安価な合成顔料(合成ウルトラマリン)で代替されるようになった。合成ウルトラマリンの原料は<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%AA%E3%83%AA%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%83%88" title="カオリナイト">カオリナイト</a>や<a href="/wiki/%E7%A1%AB%E9%BB%84" title="硫黄">硫黄</a>などである。ウルトラマリンの別名だった<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%82%A4%E3%83%A4%E3%83%AB%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC" title="ロイヤルブルー">ロイヤルブルー</a>はより明るい青を指すようになり、<a href="/w/index.php?title=%E3%83%95%E3%82%BF%E3%83%AD%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="フタロブルー (存在しないページ)">フタロブルー</a>と<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%85%B8%E5%8C%96%E3%83%81%E3%82%BF%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="二酸化チタン">二酸化チタン</a>を混合するか、安価な青の合成染料から作るのが一般的である。合成ウルトラマリン自体は化学組成がラピスラズリと同一である。ウルトラマリンのもう1つの別名だったフレンチブルーは1990年代に色名として業界の注目を浴びるようになり、本来のウルトラマリンとは全く異なる青色の名称として使われるようになった。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="顔料の危険性"><span id=".E9.A1.94.E6.96.99.E3.81.AE.E5.8D.B1.E9.99.BA.E6.80.A7"></span>顔料の危険性</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=19" title="節を編集: 顔料の危険性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>無機顔料や有機顔料の多くは、<a href="/wiki/%E6%AC%A7%E5%B7%9E%E7%B5%8C%E6%B8%88%E5%85%B1%E5%90%8C%E4%BD%93" title="欧州経済共同体">欧州経済共同体</a>で定められた<a href="/wiki/%E5%8D%B1%E9%99%BA%E7%89%A9%E8%B3%AA%E6%8C%87%E4%BB%A4" title="危険物質指令">危険物質指令</a>に該当しない。しかし、古くに使われていた顔料では、ヒ素をはじめ、鉛やカドミウムなど重金属を使った顔料も存在しているため問題となる。また、添加物に問題がある場合もある。健康に関する研究が進んだ現代では、重金属、アミン、ポリ塩化ビフェニル(PCB)やダイオキシンなどは規制されている<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>古書の分野では、18‐19世紀に作られた毒性の強いヒ素化合物を含む緑色の人工顔料(<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%83%BC%E3%83%AC%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3" title="シェーレグリーン">シェーレグリーン</a>、<a href="/wiki/%E8%8A%B1%E7%B7%91%E9%9D%92" title="花緑青">花緑青</a>)が問題となっている<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="脚注"><span id=".E8.84.9A.E6.B3.A8"></span>脚注</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=20" title="節を編集: 脚注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" style="float:right; font-size:90%;">[<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8/%E8%AA%AD%E8%80%85%E5%90%91%E3%81%91" title="Help:脚注/読者向け"><span title="この欄の操作法">脚注の使い方</span></a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="注釈"><span id=".E6.B3.A8.E9.87.88"></span>注釈</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=21" title="節を編集: 注釈"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">俗に、カラーインデックス名。ただし、Colour Index Constitution Numberをカラーインデックス名とする誤用もある。</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">俗に、カラーインデックス番号。ただし、Generic Nameをカラーインデックス番号とする誤用もある。</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="出典"><span id=".E5.87.BA.E5.85.B8"></span>出典</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=22" title="節を編集: 出典"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-“錯体”-1">^ <a href="#cite_ref-“錯体”_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-“錯体”_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">中沢浩・西原康師・長谷川靖哉『あれもカガク、これもカガク サクッと錯体』株式会社 化学同人、2024年8月20日、32-33頁。<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101121245">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation.cs-ja1 q,.mw-parser-output .citation.cs-ja2 q{quotes:"「""」""『""』"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:var(--color-success,#3a3);margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784759823608" title="特別:文献資料/9784759823608">9784759823608</a>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E3%81%82%E3%82%8C%E3%82%82%E3%82%AB%E3%82%AC%E3%82%AF%E3%80%81%E3%81%93%E3%82%8C%E3%82%82%E3%82%AB%E3%82%AC%E3%82%AF++%E3%82%B5%E3%82%AF%E3%83%83%E3%81%A8%E9%8C%AF%E4%BD%93&rft.aulast=%E4%B8%AD%E6%B2%A2%E6%B5%A9%E3%83%BB%E8%A5%BF%E5%8E%9F%E5%BA%B7%E5%B8%AB%E3%83%BB%E9%95%B7%E8%B0%B7%E5%B7%9D%E9%9D%96%E5%93%89&rft.au=%E4%B8%AD%E6%B2%A2%E6%B5%A9%E3%83%BB%E8%A5%BF%E5%8E%9F%E5%BA%B7%E5%B8%AB%E3%83%BB%E9%95%B7%E8%B0%B7%E5%B7%9D%E9%9D%96%E5%93%89&rft.date=2024-8-20&rft.pages=32-33%E9%A0%81&rft.pub=%E6%A0%AA%E5%BC%8F%E4%BC%9A%E7%A4%BE+%E5%8C%96%E5%AD%A6%E5%90%8C%E4%BA%BA&rft.isbn=9784759823608&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ceresana.com/en/market-studies/additives/pigments/">Market Study: Pigments</a>”.  <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ceresana.com/en">Ceresana Research</a>. <span title="">2010年8月8日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">『有機顔料ハンドブック』 橋本勲 カラーオフィス 2006.5<sup class="noprint Inline-Template nowrap">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#出典の示し方" title="Wikipedia:出典を明記する"><span title="この文献のどこを出典としているのか、該当するページ番号の特定が求められています。(2024-10-22)">要ページ番号</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sinloihi.co.jp/shobo.html">SINLOIHI 蛍光塗料・蛍光顔料</a> (<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%83%AD%E3%82%A4%E3%83%92" title="シンロイヒ">シンロイヒ</a>)</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">一見敏男 (1980). “顔料の色の話”. <i>化学教育</i> (日本化学会) <b>28</b> (1): 32-35. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/NAID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NAID (識別子)">NAID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/naid/110001822628">110001822628</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E9%A1%94%E6%96%99%E3%81%AE%E8%89%B2%E3%81%AE%E8%A9%B1&rft.jtitle=%E5%8C%96%E5%AD%A6%E6%95%99%E8%82%B2&rft.aulast=%E4%B8%80%E8%A6%8B%E6%95%8F%E7%94%B7&rft.au=%E4%B8%80%E8%A6%8B%E6%95%8F%E7%94%B7&rft.date=1980&rft.volume=28&rft.issue=1&rft.pages=32-35&rft.pub=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%8C%96%E5%AD%A6%E4%BC%9A&rft_dat=naid/110001822628&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation encyclopaedia" id="CITEREFkotobank-顔料">「<a rel="nofollow" class="external text" href="https://kotobank.jp/word/%E9%A1%94%E6%96%99">顔料</a>」『デジタル大辞泉、精選版 日本国語大辞典、改訂新版 世界大百科事典、日本大百科全書(ニッポニカ)、百科事典マイペディア、ブリタニカ国際大百科事典 小項目事典、化学辞典 第2版』小学館<span style="display:none;">。<a rel="nofollow" class="external free" href="https://kotobank.jp/word/%E9%A1%94%E6%96%99">https://kotobank.jp/word/%E9%A1%94%E6%96%99</a></span>。<span class="reference-accessdate"><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%88%E3%83%90%E3%83%B3%E3%82%AF" title="コトバンク">コトバンク</a>より<span title="">2016年12月9日</span>閲覧</span>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=%E9%A1%94%E6%96%99&rft.atitle=%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E5%A4%A7%E8%BE%9E%E6%B3%89%E3%80%81%E7%B2%BE%E9%81%B8%E7%89%88+%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%9B%BD%E8%AA%9E%E5%A4%A7%E8%BE%9E%E5%85%B8%E3%80%81%E6%94%B9%E8%A8%82%E6%96%B0%E7%89%88+%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8%E3%80%81%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E5%85%A8%E6%9B%B8%28%E3%83%8B%E3%83%83%E3%83%9D%E3%83%8B%E3%82%AB%29%E3%80%81%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%80%81%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%BF%E3%83%8B%E3%82%AB%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8+%E5%B0%8F%E9%A0%85%E7%9B%AE%E4%BA%8B%E5%85%B8%E3%80%81%E5%8C%96%E5%AD%A6%E8%BE%9E%E5%85%B8+%E7%AC%AC2%E7%89%88&rft.pub=%E5%B0%8F%E5%AD%A6%E9%A4%A8&rft_id=https%3A%2F%2Fkotobank.jp%2Fword%2F%25E9%25A1%2594%25E6%2596%2599&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-GanryouGijyutu-9">^ <a href="#cite_ref-GanryouGijyutu_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-GanryouGijyutu_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-GanryouGijyutu_9-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">顔料技術研究会編 『色と顔料の世界』 三共出版 2017 <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784782707593" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-4-7827-0759-3</a> pp.213-219.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation encyclopaedia" id="CITEREFkotobank-体質顔料">「<a rel="nofollow" class="external text" href="https://kotobank.jp/word/%E4%BD%93%E8%B3%AA%E9%A1%94%E6%96%99">体質顔料</a>」『精選版 日本国語大辞典、改訂新版 世界大百科事典、百科事典マイペディア、日本大百科全書(ニッポニカ)』<span style="display:none;">。<a rel="nofollow" class="external free" href="https://kotobank.jp/word/%E4%BD%93%E8%B3%AA%E9%A1%94%E6%96%99">https://kotobank.jp/word/%E4%BD%93%E8%B3%AA%E9%A1%94%E6%96%99</a></span>。<span class="reference-accessdate"><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%88%E3%83%90%E3%83%B3%E3%82%AF" title="コトバンク">コトバンク</a>より<span title="">2024年10月22日</span>閲覧</span>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=%E4%BD%93%E8%B3%AA%E9%A1%94%E6%96%99&rft.atitle=%E7%B2%BE%E9%81%B8%E7%89%88+%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%9B%BD%E8%AA%9E%E5%A4%A7%E8%BE%9E%E5%85%B8%E3%80%81%E6%94%B9%E8%A8%82%E6%96%B0%E7%89%88+%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8%E3%80%81%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%80%81%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E5%85%A8%E6%9B%B8%28%E3%83%8B%E3%83%83%E3%83%9D%E3%83%8B%E3%82%AB%29&rft_id=https%3A%2F%2Fkotobank.jp%2Fword%2F%25E4%25BD%2593%25E8%25B3%25AA%25E9%25A1%2594%25E6%2596%2599&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ruthg-11"><b><a href="#cite_ref-ruthg_11-0">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">Kassinger, Ruth G. (2003-02-06). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.co.jp/books?id=5pWAWgq5My4C&printsec=frontcover&dq=Dyes:+From+Sea+Snails+to+Synthetics&hl=ja&ei=NlJfTIWyFoy4vQO71_iZDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false"><i>Dyes: From Sea Snails to Synthetics</i></a>. 21st century. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0-7613-2112-8" title="特別:文献資料/0-7613-2112-8">0-7613-2112-8</a><span style="display:none;">. <a rel="nofollow" class="external free" href="https://books.google.co.jp/books?id=5pWAWgq5My4C&printsec=frontcover&dq=Dyes:+From+Sea+Snails+to+Synthetics&hl=ja&ei=NlJfTIWyFoy4vQO71_iZDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false">https://books.google.co.jp/books?id=5pWAWgq5My4C&printsec=frontcover&dq=Dyes:+From+Sea+Snails+to+Synthetics&hl=ja&ei=NlJfTIWyFoy4vQO71_iZDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false</a></span></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dyes%3A+From+Sea+Snails+to+Synthetics&rft.aulast=Kassinger%2C+Ruth+G.&rft.au=Kassinger%2C+Ruth+G.&rft.date=2003-02-06&rft.pub=21st+century&rft.isbn=0-7613-2112-8&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.co.jp%2Fbooks%3Fid%3D5pWAWgq5My4C%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3DDyes%3A%2BFrom%2BSea%2BSnails%2Bto%2BSynthetics%26hl%3Dja%26ei%3DNlJfTIWyFoy4vQO71_iZDA%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26ct%3Dresult%26redir_esc%3Dy%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">Theopompus, cited by Athenaeus [12.526] in c. 200 BCE; according to Gulick, Charles Barton. (1941). <i>Athenaeus, The Deipnosophists.</i> Cambridge: Harvard University Press.</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">Michel Pastoureau (2001-10-01). <i>Blue: The History of a Color</i>. Princeton University Press. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0-691-09050-5" title="特別:文献資料/0-691-09050-5">0-691-09050-5</a></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Blue%3A+The+History+of+a+Color&rft.aulast=Michel+Pastoureau&rft.au=Michel+Pastoureau&rft.date=2001-10-01&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.isbn=0-691-09050-5&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">Jan Wouters, Noemi Rosario-Chirinos (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://links.jstor.org/sici?sici=0197-1360(199222)31%3A2%3C237%3ADAOPPT%3E2.0.CO%3B2-7">“Dye Analysis of Pre-Columbian Peruvian Textiles with High-Performance Liquid Chromatography and Diode-Array Detection”</a>. <i>Journal of the American Institute for Conservation</i> (The American Institute for Conservation of Historic &#38) <b>31</b> (2): 237–255. <a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F3179495">10.2307/3179495</a>. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/10.2307/3179495">10.2307/3179495</a><span style="display:none;">. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://links.jstor.org/sici?sici=0197-1360(199222)31%3A2%3C237%3ADAOPPT%3E2.0.CO%3B2-7">http://links.jstor.org/sici?sici=0197-1360(199222)31%3A2%3C237%3ADAOPPT%3E2.0.CO%3B2-7</a></span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Dye+Analysis+of+Pre-Columbian+Peruvian+Textiles+with+High-Performance+Liquid+Chromatography+and+Diode-Array+Detection&rft.jtitle=Journal+of+the+American+Institute+for+Conservation&rft.aulast=Jan+Wouters%2C+Noemi+Rosario-Chirinos&rft.au=Jan+Wouters%2C+Noemi+Rosario-Chirinos&rft.date=1992&rft.volume=31&rft.issue=2&rft.pages=237%E2%80%93255&rft.pub=The+American+Institute+for+Conservation+of+Historic+%26%2338&rft_id=info:doi/10.2307%2F3179495&rft.jstor=10.2307%2F3179495&rft_id=http%3A%2F%2Flinks.jstor.org%2Fsici%3Fsici%3D0197-1360%28199222%2931%253A2%253C237%253ADAOPPT%253E2.0.CO%253B2-7&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">Amy Butler Greenfield (2005-04-26). <i>A Perfect Red: Empire, Espionage, and the Quest for the Color of Desire</i>. <a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B3%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%BA" title="ハーパーコリンズ">HarperCollins</a>. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0-06-052275-5" title="特別:文献資料/0-06-052275-5">0-06-052275-5</a></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Perfect+Red%3A+Empire%2C+Espionage%2C+and+the+Quest+for+the+Color+of+Desire&rft.aulast=Amy+Butler+Greenfield&rft.au=Amy+Butler+Greenfield&rft.date=2005-04-26&rft.pub=%5B%5B%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B3%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%BA%7CHarperCollins%5D%5D&rft.isbn=0-06-052275-5&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-webexhibits1-16">^ <a href="#cite_ref-webexhibits1_16-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-webexhibits1_16-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://webexhibits.org/pigments/">Pigments Through the Ages</a>”. <i>WebExhibits.org</i>. <span title="">2007年10月18日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">Rossotti, Hazel (1983). <i>Colour: Why the World Isn't Grey</i>. Princeton, NJ: Princeton University Press. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0-691-02386-7" title="特別:文献資料/0-691-02386-7">0-691-02386-7</a></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Colour%3A+Why+the+World+Isn%27t+Grey&rft.aulast=Rossotti&rft.aufirst=Hazel&rft.au=Rossotti%2C%26%2332%3BHazel&rft.date=1983&rft.place=Princeton%2C+NJ&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.isbn=0-691-02386-7&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">Simon Garfield (2000). <i>Mauve: How One Man Invented a Color That Changed the World</i>. Faber and Faber. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0-393-02005-3" title="特別:文献資料/0-393-02005-3">0-393-02005-3</a></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mauve%3A+How+One+Man+Invented+a+Color+That+Changed+the+World&rft.aulast=Simon+Garfield&rft.au=Simon+Garfield&rft.date=2000&rft.pub=Faber+and+Faber&rft.isbn=0-393-02005-3&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-behan-19"><b><a href="#cite_ref-behan_19-0">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">Jeff Behan. “<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gcrg.org/bqr/8-2/bug.htm">The bug that changed history</a>”. <span title="">June 26, 2006</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">Hashimoto, Isao (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jstage.jst.go.jp/article/shikizai/83/8/83_8_337/_article/-char/ja/">“最新顔料講座(第II講)顔料の安全な使用と法規制”</a>. <i>色材協会誌</i> <b>83</b> (8): 337–345. <a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.4011%2Fshikizai.83.337">10.4011/shikizai.83.337</a>. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/ja/search?fq=x0:jrnl&q=n2:0010-180X">0010-180X</a><span style="display:none;">. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.jstage.jst.go.jp/article/shikizai/83/8/83_8_337/_article/-char/ja/">http://www.jstage.jst.go.jp/article/shikizai/83/8/83_8_337/_article/-char/ja/</a></span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E6%9C%80%E6%96%B0%E9%A1%94%E6%96%99%E8%AC%9B%E5%BA%A7%EF%BC%88%E7%AC%AC%EF%BC%A9%EF%BC%A9%E8%AC%9B%EF%BC%89%E9%A1%94%E6%96%99%E3%81%AE%E5%AE%89%E5%85%A8%E3%81%AA%E4%BD%BF%E7%94%A8%E3%81%A8%E6%B3%95%E8%A6%8F%E5%88%B6&rft.jtitle=%E8%89%B2%E6%9D%90%E5%8D%94%E4%BC%9A%E8%AA%8C&rft.aulast=Hashimoto&rft.aufirst=Isao&rft.au=Hashimoto%2C%26%2332%3BIsao&rft.date=2010&rft.volume=83&rft.issue=8&rft.pages=337%E2%80%93345&rft_id=info:doi/10.4011%2Fshikizai.83.337&rft.issn=0010-180X&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jstage.jst.go.jp%2Farticle%2Fshikizai%2F83%2F8%2F83_8_337%2F_article%2F-char%2Fja%2F&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.yomiuri.co.jp/national/20241225-OYT1T50093/">古書表紙の「ヒ素」顔料にご注意、国内でも約20冊確認…触れたり粒子吸い込んだりすると中毒の恐れ</a>”. <i>読売新聞オンライン</i> (2024年12月25日). <span title="">2024年12月25日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">Vermeulen, Marc; Webb, Samuel M.; Russick, Susan; McGeachy, Alicia C.; Muratore, Karissa; Walton, Marc S. (2023-07). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0304389423007367">“Identification, transformations and mobility of hazardous arsenic-based pigments on 19th century bookbindings in accessible library collections”</a> (英語). <i>Journal of Hazardous Materials</i> <b>454</b>: 131453. <a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.jhazmat.2023.131453">10.1016/j.jhazmat.2023.131453</a><span style="display:none;">. <a rel="nofollow" class="external free" href="https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0304389423007367">https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0304389423007367</a></span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Identification%2C+transformations+and+mobility+of+hazardous+arsenic-based+pigments+on+19th+century+bookbindings+in+accessible+library+collections&rft.jtitle=Journal+of+Hazardous+Materials&rft.aulast=Vermeulen&rft.aufirst=Marc&rft.au=Vermeulen%2C%26%2332%3BMarc&rft.au=Webb%2C%26%2332%3BSamuel+M.&rft.au=Russick%2C%26%2332%3BSusan&rft.au=McGeachy%2C%26%2332%3BAlicia+C.&rft.au=Muratore%2C%26%2332%3BKarissa&rft.au=Walton%2C%26%2332%3BMarc+S.&rft.date=2023-07&rft.volume=454&rft.pages=131453&rft_id=info:doi/10.1016%2Fj.jhazmat.2023.131453&rft_id=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0304389423007367&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E9%A1%94%E6%96%99"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="参考文献"><span id=".E5.8F.82.E8.80.83.E6.96.87.E7.8C.AE"></span>参考文献</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=23" title="節を編集: 参考文献"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><cite id="CITEREFBall2002" class="citation document cs1">Ball, Philip (2002). "Bright Earth: Art and the Invention of Color" (Document). Farrar, Straus and Giroux. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0374116792" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-374-11679-2</a>。</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Bright+Earth%3A+Art+and+the+Invention+of+Color&rft.pub=Farrar%2C+Straus+and+Giroux&rft.date=2002&rft.aulast=Ball&rft.aufirst=Philip&rfr_id=info%3Asid%2Fja.wikipedia.org%3A%E9%A1%94%E6%96%99" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><cite id="CITEREFDoerner1984" class="citation document cs1">Doerner, Max (1984). "The Materials of the Artist and Their Use in Painting: With Notes on the Techniques of the Old Masters, Revised Edition" (Document). Harcourt. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/015657716X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-15-657716-X</a>。</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Materials+of+the+Artist+and+Their+Use+in+Painting%3A+With+Notes+on+the+Techniques+of+the+Old+Masters%2C+Revised+Edition.&rft.pub=Harcourt&rft.date=1984&rft.aulast=Doerner&rft.aufirst=Max&rfr_id=info%3Asid%2Fja.wikipedia.org%3A%E9%A1%94%E6%96%99" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><cite id="CITEREFFinlay2003" class="citation document cs1">Finlay, Victoria (2003). "Color: A Natural History of the Palette" (Document). Random House. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0812971426" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8129-7142-6</a>。</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Color%3A+A+Natural+History+of+the+Palette&rft.pub=Random+House&rft.date=2003&rft.aulast=Finlay&rft.aufirst=Victoria&rfr_id=info%3Asid%2Fja.wikipedia.org%3A%E9%A1%94%E6%96%99" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><cite id="CITEREFGage1999" class="citation document cs1">Gage, John (1999). "Color and Culture: Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction" (Document). University of California Press. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0520222253" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-520-22225-3</a>。</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Color+and+Culture%3A+Practice+and+Meaning+from+Antiquity+to+Abstraction&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=1999&rft.aulast=Gage&rft.aufirst=John&rfr_id=info%3Asid%2Fja.wikipedia.org%3A%E9%A1%94%E6%96%99" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><cite id="CITEREFMeyer1991" class="citation document cs1">Meyer, Ralph (1991). "The Artist's Handbook of Materials and Techniques, Fifth Edition" (Document). Viking. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0670837016" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-670-83701-6</a>。</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Artist%27s+Handbook+of+Materials+and+Techniques%2C+Fifth+Edition&rft.pub=Viking&rft.date=1991&rft.aulast=Meyer&rft.aufirst=Ralph&rfr_id=info%3Asid%2Fja.wikipedia.org%3A%E9%A1%94%E6%96%99" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連項目"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E9.A0.85.E7.9B.AE"></span>関連項目</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=24" title="節を編集: 関連項目"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E5%85%89" title="光">光</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%89%B2" title="色">色</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="色素">色素</a> <ul><li><a href="/wiki/%E7%9D%80%E8%89%B2%E6%96%99" title="着色料">着色料</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B2%A9%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="岩絵具">岩絵具</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%9F%93%E6%96%99" title="染料">染料</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A1%97%E6%96%99" title="塗料">塗料</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AB%E3%83%BC" title="ラッカー">ラッカー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%8A%E3%83%A1%E3%83%AB" class="mw-disambig" title="エナメル">エナメル</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="絵具">絵具</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%B2%B9%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="油絵具">油絵具</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E5%BD%A9%E7%B5%B5%E5%85%B7" class="mw-redirect" title="水彩絵具">水彩絵具</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF" title="インク">インク</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%83%E3%82%AF" class="mw-redirect" title="プラスチック">プラスチック</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%A9%E3%83%9F%E3%83%83%E3%82%AF%E9%A1%94%E6%96%99" title="セラミック顔料">セラミック顔料</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="外部リンク"><span id=".E5.A4.96.E9.83.A8.E3.83.AA.E3.83.B3.E3.82.AF"></span>外部リンク</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&action=edit&section=25" title="節を編集: 外部リンク"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r94202605">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox noprint" style="width:22em;"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist" style="font-size:100%;">ウィキメディア・コモンズには、<b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pigments?uselang=ja">顔料</a></span></b>に関連するカテゴリがあります。</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shikizai.org/">(社)色材協会</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://webexhibits.org/pigments/">Pigments through the ages</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/733747.stm">Earliest evidence of art found</a></li> <li>Sarah Lowengard,<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gutenberg-e.org/lowengard">The Creation of Color in Eighteenth-century Europe</a>, Columbia University Press, 2006</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://digitalfire.com/4sight/education/glaze_and_body_pigments_and_stains_in_the_ceramic_tile_industry_342.html">Glaze and Body Pigments and Stains in the Ceramic Tile Industry</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-label="Navbox" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Help:%E5%85%B8%E6%8B%A0%E7%AE%A1%E7%90%86" title="Help:典拠管理">典拠管理データベース</a>: 国立図書館 <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161179#identifiers" title="ウィキデータを編集"><img alt="ウィキデータを編集" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><abbr title="Pigments"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11976099n">フランス</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Pigments"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11976099n">BnF data</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4132245-9">ドイツ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007548571505171">イスラエル</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Pigments"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85102093">アメリカ</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00562237">日本</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="pigmenty"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph124075&CON_LNG=ENG">チェコ</a></abbr></span> <ul><li><span class="uid"><abbr title="barviva"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph118770&CON_LNG=ENG">2</a></abbr></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐7d7c8f785d‐x4md7 Cached time: 20250211170119 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.462 seconds Real time usage: 0.590 seconds Preprocessor visited node count: 14457/1000000 Post‐expand include size: 126312/2097152 bytes Template argument size: 28723/2097152 bytes Highest expansion depth: 30/100 Expensive parser function count: 8/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 51251/5000000 bytes Lua time usage: 0.129/10.000 seconds Lua memory usage: 5238484/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 467.608 1 -total 55.40% 259.071 2 Template:Reflist 24.80% 115.951 6 Template:Cite_book 20.20% 94.435 9 Template:Citation/core 17.86% 83.527 12 Template:Citation/identifier 17.29% 80.863 3 Template:Citation/core-ja-jp 13.34% 62.397 6 Template:ISBN2 13.21% 61.787 5 Template:Cite_document 12.43% 58.105 4 Template:Cite_journal 10.71% 50.102 1 Template:Commonscat --> <!-- Saved in parser cache with key jawiki:pcache:50541:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250211170119 and revision id 103060015. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">「<a dir="ltr" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=顔料&oldid=103060015">https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=顔料&oldid=103060015</a>」から取得</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%8C%96%E5%AD%A6%E7%89%A9%E8%B3%AA" title="Category:化学物質">化学物質</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E8%89%B2" title="Category:色">色</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E9%A1%94%E6%96%99" title="Category:顔料">顔料</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E8%89%B2%E7%B4%A0" title="Category:色素">色素</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">隠しカテゴリ: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E7%95%AA%E5%8F%B7%E3%81%8C%E8%A6%81%E6%9C%9B%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:出典のページ番号が要望されている記事">出典のページ番号が要望されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:ISBN%E3%83%9E%E3%82%B8%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%92%E4%BD%BF%E7%94%A8%E3%81%97%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="Category:ISBNマジックリンクを使用しているページ">ISBNマジックリンクを使用しているページ</a></li><li><a href="/wiki/Category:BNF%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:BNF識別子が指定されている記事">BNF識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:BNFdata%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:BNFdata識別子が指定されている記事">BNFdata識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:GND%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:GND識別子が指定されている記事">GND識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:J9U%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:J9U識別子が指定されている記事">J9U識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LCCN%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LCCN識別子が指定されている記事">LCCN識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NDL%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NDL識別子が指定されている記事">NDL識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NKC%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NKC識別子が指定されている記事">NKC識別子が指定されている記事</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> 最終更新 2024年12月25日 (水) 07:20 (日時は<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E5%80%8B%E4%BA%BA%E8%A8%AD%E5%AE%9A#mw-prefsection-rendering" title="特別:個人設定">個人設定</a>で未設定ならば<a href="/wiki/%E5%8D%94%E5%AE%9A%E4%B8%96%E7%95%8C%E6%99%82" title="協定世界時">UTC</a>)。</li> <li id="footer-info-copyright">テキストは<a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja">クリエイティブ・コモンズ 表示-継承ライセンス</a>のもとで利用できます。追加の条件が適用される場合があります。詳細については<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">利用規約</a>を参照してください。</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ja">プライバシー・ポリシー</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6">ウィキペディアについて</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%85%8D%E8%B2%AC%E4%BA%8B%E9%A0%85">免責事項</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">行動規範</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">開発者</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ja.wikipedia.org">統計</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieに関する声明</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ja.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E9%A1%94%E6%96%99&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">モバイルビュー</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">顔料</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>71の言語版</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>話題追加</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7878cd4448-v7pxb","wgBackendResponseTime":139,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.462","walltime":"0.590","ppvisitednodes":{"value":14457,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":126312,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":28723,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":51251,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 467.608 1 -total"," 55.40% 259.071 2 Template:Reflist"," 24.80% 115.951 6 Template:Cite_book"," 20.20% 94.435 9 Template:Citation/core"," 17.86% 83.527 12 Template:Citation/identifier"," 17.29% 80.863 3 Template:Citation/core-ja-jp"," 13.34% 62.397 6 Template:ISBN2"," 13.21% 61.787 5 Template:Cite_document"," 12.43% 58.105 4 Template:Cite_journal"," 10.71% 50.102 1 Template:Commonscat"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.129","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5238484,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-7d7c8f785d-x4md7","timestamp":"20250211170119","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u9854\u6599","url":"https:\/\/ja.wikipedia.org\/wiki\/%E9%A1%94%E6%96%99","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q161179","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q161179","author":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u30d7\u30ed\u30b8\u30a7\u30af\u30c8\u3078\u306e\u8ca2\u732e\u8005"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u8ca1\u56e3","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-02-03T07:22:19Z","dateModified":"2024-12-25T07:20:25Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/fb\/Indian_pigments.jpg"}</script> </body> </html>