CINXE.COM

1980-1989 - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>1980-1989 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"01eb5aa6-4538-4d53-a52b-44baac84e2a6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"1980-1989","wgTitle":"1980-1989","wgCurRevisionId":68420678,"wgRevisionId":68420678,"wgArticleId":2152,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["1980-1989"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"1980-1989","wgRelevantArticleId":2152,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q34644","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready", "skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/1980s_replacement_montage02.PNG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1231"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/1980s_replacement_montage02.PNG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="821"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="657"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="1980-1989 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/1980-1989"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/1980-1989"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-1980-1989 rootpage-1980-1989 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/30_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=1980-1989" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=1980-1989" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=1980-1989" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=1980-1989" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina&#039;s voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Meerjarige_gebeurtenissen_en_ontwikkelingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Meerjarige_gebeurtenissen_en_ontwikkelingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Meerjarige gebeurtenissen en ontwikkelingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Meerjarige_gebeurtenissen_en_ontwikkelingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Belangrijke_personen_internationaal" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Belangrijke_personen_internationaal"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Belangrijke personen internationaal</span> </div> </a> <ul id="toc-Belangrijke_personen_internationaal-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Belangrijke_personen_in_België" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Belangrijke_personen_in_België"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Belangrijke personen in België</span> </div> </a> <ul id="toc-Belangrijke_personen_in_België-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Belangrijke_personen_in_Nederland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Belangrijke_personen_in_Nederland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Belangrijke personen in Nederland</span> </div> </a> <ul id="toc-Belangrijke_personen_in_Nederland-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Belangrijke_personen_in_Suriname_en_de_Nederlandse_Antillen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Belangrijke_personen_in_Suriname_en_de_Nederlandse_Antillen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Belangrijke personen in Suriname en de Nederlandse Antillen</span> </div> </a> <ul id="toc-Belangrijke_personen_in_Suriname_en_de_Nederlandse_Antillen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">1980-1989</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 115 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-115" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">115 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/1980%E1%8B%8E%E1%89%B9_%E1%8A%A5.%E1%8A%A4.%E1%8A%A0." title="1980ዎቹ እ.ኤ.አ. – Amhaars" lang="am" hreflang="am" data-title="1980ዎቹ እ.ኤ.አ." data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Amhaars" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Anyos_1980" title="Anyos 1980 – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Anyos 1980" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%AF_1980" title="عقد 1980 – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عقد 1980" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85_1980" title="عوام 1980 – Marokkaans Arabisch" lang="ary" hreflang="ary" data-title="عوام 1980" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Marokkaans Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%AF_1980" title="عقد 1980 – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عقد 1980" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9cada_de_1980" title="Década de 1980 – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Década de 1980" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/1980-ci_ill%C9%99r" title="1980-ci illər – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="1980-ci illər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/1980-an" title="1980-an – Balinees" lang="ban" hreflang="ban" data-title="1980-an" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Balinees" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%8F" title="1980-я – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="1980-я" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%8F" title="1980-я – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="1980-я" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%82%D0%B5" title="1980-те – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="1980-те" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9_1980" title="Bloavezhioù 1980 – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Bloavezhioù 1980" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/1980-e" title="1980-e – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="1980-e" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/D%C3%A8cada_del_1980" title="Dècada del 1980 – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Dècada del 1980" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/1980_ni%C3%A8ng-d%C3%A2i" title="1980 nièng-dâi – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="1980 nièng-dâi" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/1980%E2%80%931989" title="1980–1989 – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="1980–1989" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/1980-%D0%BC%C4%95%D1%88_%C3%A7%D1%83%D0%BB%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="1980-мĕш çулсем – Tsjoevasjisch" lang="cv" hreflang="cv" data-title="1980-мĕш çулсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tsjoevasjisch" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/1980au" title="1980au – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="1980au" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/1980%27erne" title="1980&#039;erne – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="1980&#039;erne" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/1980er" title="1980er – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="1980er" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CE%B5%CF%84%CE%AF%CE%B1_1980" title="Δεκαετία 1980 – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Δεκαετία 1980" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/An_1980" title="An 1980 – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="An 1980" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/1980s" title="1980s – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="1980s" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/1980-aj_jaroj" title="1980-aj jaroj – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="1980-aj jaroj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/A%C3%B1os_1980" title="Años 1980 – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Años 1980" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/1980._aastad" title="1980. aastad – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="1980. aastad" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/1980ko_hamarkada" title="1980ko hamarkada – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="1980ko hamarkada" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="دهه ۱۹۸۰ (میلادی) – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دهه ۱۹۸۰ (میلادی)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/1980-luku" title="1980-luku – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="1980-luku" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/1980-%C3%A1rini" title="1980-árini – Faeröers" lang="fo" hreflang="fo" data-title="1980-árini" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faeröers" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ann%C3%A9es_1980" title="Années 1980 – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Années 1980" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Ans_1980" title="Ans 1980 – Arpitaans" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Ans 1980" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/1980-er_jierren" title="1980-er jierren – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="1980-er jierren" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/1980id%C3%AD" title="1980idí – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="1980idí" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/1980%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1980年代 – Ganyu" lang="gan" hreflang="gan" data-title="1980年代" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Ganyu" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/1980an" title="1980an – Schots-Gaelisch" lang="gd" hreflang="gd" data-title="1980an" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Schots-Gaelisch" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9cada_de_1980" title="Década de 1980 – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Década de 1980" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/1980_ngi%C3%A8n-thoi" title="1980 ngièn-thoi – Hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="1980 ngièn-thoi" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%A0%D7%95%D7%AA_%D7%94-80_%D7%A9%D7%9C_%D7%94%D7%9E%D7%90%D7%94_%D7%94-20" title="שנות ה-80 של המאה ה-20 – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="שנות ה-80 של המאה ה-20" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/1980s" title="1980s – Fijisch Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="1980s" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fijisch Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/1980-ih" title="1980-ih – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="1980-ih" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/1980-as_%C3%A9vek" title="1980-as évek – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="1980-as évek" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/1980-%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="1980-ականներ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="1980-ականներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Annos_1980" title="Annos 1980 – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Annos 1980" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/1980-an" title="1980-an – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="1980-an" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Yari_1980a" title="Yari 1980a – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Yari 1980a" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/1981-1990" title="1981-1990 – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="1981-1990" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Anni_1980" title="Anni 1980 – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Anni 1980" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/1980%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1980年代 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="1980年代" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/198xymoi" title="198xymoi – Lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="198xymoi" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/1980-an" title="1980-an – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="1980-an" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/1980-%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="1980-იანები – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="1980-იანები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9E%9F%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%9A%E1%9F%8D_%E1%9F%A1%E1%9F%A9%E1%9F%A8%E1%9F%A0" title="ទសវត្សរ៍ ១៩៨០ – Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ទសវត្សរ៍ ១៩៨០" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/1980%EB%85%84%EB%8C%80" title="1980년대 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="1980년대" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/1980-%D3%A7%D0%B4_%D0%B2%D0%BE%D1%8F%D1%81" title="1980-ӧд вояс – Komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="1980-ӧд вояс" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="Komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Anni_1980" title="Anni 1980 – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Anni 1980" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Jaore_1980" title="Jaore 1980 – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Jaore 1980" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Anni_1980" title="Anni 1980 – Ligurisch" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Anni 1980" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%97%E0%BA%BB%E0%BA%94%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%A7%E0%BA%B1%E0%BA%94_1980" title="ທົດສະວັດ 1980 – Laotiaans" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ທົດສະວັດ 1980" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Laotiaans" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/XX_am%C5%BEiaus_9-asis_de%C5%A1imtmetis" title="XX amžiaus 9-asis dešimtmetis – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="XX amžiaus 9-asis dešimtmetis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/1980._gadi" title="1980. gadi – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="1980. gadi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/1980_%D0%B8%D0%B9%D0%BB%D0%B0" title="1980 ийла – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="1980 ийла" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Tekau_tau_1980" title="Tekau tau 1980 – Maori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Tekau tau 1980" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="Maori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/1980-an" title="1980-an – Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="1980-an" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%82%D0%B8" title="1980-ти – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="1980-ти" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87.%E0%A4%B8.%E0%A4%9A%E0%A5%87_%E0%A5%A7%E0%A5%AF%E0%A5%AE%E0%A5%A6_%E0%A4%9A%E0%A5%87_%E0%A4%A6%E0%A4%B6%E0%A4%95" title="इ.स.चे १९८० चे दशक – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इ.स.चे १९८० चे दशक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/1980-an" title="1980-an – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="1980-an" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%81%81%E1%81%89%E1%81%88%E1%81%80_%E1%80%86%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%85%E1%80%BA" title="၁၉၈၀ ဆယ်စုနှစ် – Birmaans" lang="my" hreflang="my" data-title="၁၉၈၀ ဆယ်စုနှစ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birmaans" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/1980_%D1%86%D0%B5_%D0%B8%D0%B5%D1%82%D1%8C" title="1980 це иеть – Erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="1980 це иеть" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Xiuhmolpilli_1980" title="Xiuhmolpilli 1980 – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Xiuhmolpilli 1980" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/1980-1989" title="1980-1989 – Nederduits" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="1980-1989" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/1980-%C3%A5ra" title="1980-åra – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="1980-åra" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/1980-%C3%A5rene" title="1980-årene – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="1980-årene" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Anna%C3%A9es_1980" title="Annaées 1980 – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Annaées 1980" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/1980s" title="1980s – Noord-Sotho" lang="nso" hreflang="nso" data-title="1980s" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Noord-Sotho" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Annadas_1980" title="Annadas 1980 – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Annadas 1980" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/1980-lugu_vuvvet" title="1980-lugu vuvvet – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="1980-lugu vuvvet" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%82%C3%A6" title="1980-тæ – Ossetisch" lang="os" hreflang="os" data-title="1980-тæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Ossetisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/1980_%E0%A8%A6%E0%A8%BE_%E0%A8%A6%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%95%E0%A8%BE" title="1980 ਦਾ ਦਹਾਕਾ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="1980 ਦਾ ਦਹਾਕਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Lata_80._XX_wieku" title="Lata 80. XX wieku – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Lata 80. XX wieku" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9cada_de_1980" title="Década de 1980 – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Década de 1980" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/1980_watakuna" title="1980 watakuna – Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="1980 watakuna" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Anii_1980" title="Anii 1980 – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Anii 1980" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/1980-%D0%B5_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%8B" title="1980-е годы – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="1980-е годы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%81" title="1980-с – Jakoets" lang="sah" hreflang="sah" data-title="1980-с" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Jakoets" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/1980ini" title="1980ini – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="1980ini" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/1980s" title="1980s – Schots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="1980s" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Schots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/1980-lohku" title="1980-lohku – Noord-Samisch" lang="se" hreflang="se" data-title="1980-lohku" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Noord-Samisch" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/1980-e" title="1980-e – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="1980-e" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/1980_%E0%B6%AF%E0%B7%81%E0%B6%9A%E0%B6%BA" title="1980 දශකය – Singalees" lang="si" hreflang="si" data-title="1980 දශකය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Singalees" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/1980s" title="1980s – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="1980s" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/80._roky_20._storo%C4%8Dia" title="80. roky 20. storočia – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="80. roky 20. storočia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/1980." title="1980. – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="1980." data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Vitet_1980" title="Vitet 1980 – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vitet 1980" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/1980-%D0%B5" title="1980-е – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="1980-е" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/1980-an" title="1980-an – Soendanees" lang="su" hreflang="su" data-title="1980-an" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Soendanees" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/1980-talet" title="1980-talet – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="1980-talet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Miaka_ya_1980" title="Miaka ya 1980 – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Miaka ya 1980" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/1980%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="1980கள் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="1980கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D2%B3%D0%B0%D0%B8_1980_(%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D3%A3)" title="Даҳаи 1980 (мелодӣ) – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Даҳаи 1980 (мелодӣ)" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9_1980" title="คริสต์ทศวรรษ 1980 – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="คริสต์ทศวรรษ 1980" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/1980%C3%BD%C3%BD" title="1980ýý – Turkmeens" lang="tk" hreflang="tk" data-title="1980ýý" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Turkmeens" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/1980%27ler" title="1980&#039;ler – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="1980&#039;ler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/1980-%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="1980-еллар – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="1980-еллар" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/1980-%D1%82%D1%96" title="1980-ті – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="1980-ті" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/1980%D8%A1_%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="1980ء کی دہائی – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="1980ء کی دہائی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/1980-lar" title="1980-lar – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="1980-lar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1980" title="Thập niên 1980 – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thập niên 1980" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/An%C3%AAyes_1980" title="Anêyes 1980 – Waals" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Anêyes 1980" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Waals" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/1980_nga_dekada" title="1980 nga dekada – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="1980 nga dekada" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/1980%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1980年代 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="1980年代" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/1980%D7%A2%D7%A8" title="1980ער – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="1980ער" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/1980%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1980年代 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="1980年代" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/1980_n%C3%AE-t%C4%81i" title="1980 nî-tāi – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="1980 nî-tāi" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/1980%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1980年代 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="1980年代" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q34644#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/1980-1989" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:1980-1989&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/1980-1989"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/1980-1989"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/1980-1989" title="Lijst met alle pagina&#039;s die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/1980-1989" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina&#039;s waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina&#039;s [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;oldid=68420678" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&amp;page=1980-1989&amp;id=68420678&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2F1980-1989"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2F1980-1989"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=1980-1989"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&amp;page=1980-1989&amp;action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:1980s" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q34644" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:1980s_replacement_montage02.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/1980s_replacement_montage02.PNG/260px-1980s_replacement_montage02.PNG" decoding="async" width="260" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/1980s_replacement_montage02.PNG/390px-1980s_replacement_montage02.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/1980s_replacement_montage02.PNG 2x" data-file-width="498" data-file-height="511" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>De jaren <b>1980-1989</b> (van de <a href="/wiki/Christelijke_jaartelling" title="Christelijke jaartelling">christelijke jaartelling</a>) vormen het negende <a href="/wiki/Decennium" title="Decennium">decennium</a> in de <a href="/wiki/20e_eeuw" title="20e eeuw">20e eeuw</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Meerjarige_gebeurtenissen_en_ontwikkelingen">Meerjarige gebeurtenissen en ontwikkelingen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Bewerk dit kopje: Meerjarige gebeurtenissen en ontwikkelingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit&amp;section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Meerjarige gebeurtenissen en ontwikkelingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418,_Berlin,_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418%2C_Berlin%2C_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg/260px-Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418%2C_Berlin%2C_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg" decoding="async" width="260" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418%2C_Berlin%2C_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg/390px-Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418%2C_Berlin%2C_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418%2C_Berlin%2C_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg/520px-Bundesarchiv_Bild_183-1986-0416-418%2C_Berlin%2C_Michail_Gorbatschow_an_der_Mauer.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="768" /></a><figcaption>Gorbatsjov in 1986 bij de Berlijnse Muur</figcaption></figure> <dl><dt>Economische crisis en conservatieve wending</dt></dl> <ul><li>De <a href="/wiki/Oliecrisis_van_1979" title="Oliecrisis van 1979">oliecrisis van 1979</a> veroorzaakt een economische terugval in de wereld. Samen met de <a href="/wiki/Islamitische_Revolutie" class="mw-redirect" title="Islamitische Revolutie">Islamitische Revolutie</a> in Iran, de langdurige gijzeling van Amerikaans ambassadepersoneel in Teheran en de Russische inval in Afghanistan leidt dit tot grote spanningen in de wereld van 1980.</li> <li>In het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)">Verenigd Koninkrijk</a> (1979), de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Verenigde Staten van Amerika</a> (1981) en de <a href="/wiki/Bondsrepubliek_Duitsland_(1949-1990)" title="Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)">Bondsrepubliek</a> (1982) komen conservatieve regeringen aan de macht. De jaren 80 zijn het decennium van respectievelijk <a href="/wiki/Margaret_Thatcher" title="Margaret Thatcher">Margaret Thatcher</a>, <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> en <a href="/wiki/Helmut_Kohl" title="Helmut Kohl">Helmut Kohl</a>.</li> <li>Toonaangevend op wetenschappelijk economisch gebied wordt de <a href="/wiki/Chicago_School_(economie)" class="mw-redirect" title="Chicago School (economie)">Chicago School</a> onder leiding van <a href="/wiki/Milton_Friedman" title="Milton Friedman">Milton Friedman</a>. Deze stroming wil de aanbodkant van de economie bepalend maken, en de staatsinvloed terugdringen. Ook de dictaturen in <a href="/wiki/Zuid-Amerika" title="Zuid-Amerika">Zuid-Amerika</a>, zoals die van <a href="/wiki/Augusto_Pinochet" title="Augusto Pinochet">Augusto Pinochet</a> in Chili, hangen deze school aan.</li> <li>Premier Thatcher voert wetgeving door die de macht van de Britse vakbonden flink beperkt. Als ze een aantal verliesgevende kolenmijnen wil sluiten, komt ze in conflict met de machtige mijnwerkersbond van <a href="/wiki/Arthur_Scargill" title="Arthur Scargill">Arthur Scargill</a>. Na een maandenlange staking moet ook deze het hoofd buigen.</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg/260px-Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg" decoding="async" width="260" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg/390px-Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg/520px-Tygodnik_Solidarnosc_1981_lipiec.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Tijdelijke persvrijheid: Solidarność-krant uit juli 1981, met artikel over de <a href="/wiki/Opstand_van_Warschau_(1944)" title="Opstand van Warschau (1944)">Opstand van Warschau</a>, die daarvoor altijd taboe was.</figcaption></figure> <dl><dt>Hervorming in Oost-Europa</dt></dl> <ul><li>In <a href="/wiki/Polen" title="Polen">Polen</a> breken grootschalige <a href="/wiki/Staking" title="Staking">stakingen</a> uit, en de regering ziet zich gedwongen de onafhankelijke vakbond <a href="/wiki/Solidarno%C5%9B%C4%87" title="Solidarność">Solidarność</a> (Solidariteit) toe te staan. In december 1981 verandert de koers van de Poolse communistische partij echter, vooral omdat de <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a> dreigt met militair ingrijpen als de Poolse communisten geen orde op zaken gaan stellen. De <a href="/wiki/Noodtoestand" title="Noodtoestand">noodtoestand</a> wordt uitgeroepen, Solidarność wordt weer verboden, en de politieke repressie wordt harder. De economie heeft zo geleden onder het conflict dat het westen met voedseltransporten de Polen de winter door moet helpen.</li> <li>Na de dood van <a href="/wiki/Konstantin_Tsjernenko" title="Konstantin Tsjernenko">Konstantin Tsjernenko</a> in 1985 wordt <a href="/wiki/Michail_Gorbatsjov" title="Michail Gorbatsjov">Michail Gorbatsjov</a> de nieuwe partijleider in de <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a>. Hij ziet dat de Sovjet-Unie op een bankroet afstevent door de geweldige kosten die de wapenwedloop met de VS met zich meebrengt. Ook is het morele gezag van de communistische partij tot een dieptepunt gedaald.</li> <li>Gorbatsjov brengt vanaf 1985 radicale hervormingen in de Sovjetpolitiek, onder de namen <i><a href="/wiki/Glasnost" title="Glasnost">glasnost</a></i> (openheid) en <i><a href="/wiki/Perestrojka" title="Perestrojka">perestrojka</a></i> (herstructurering). Hij hoopt dat door de mensen meer politieke vrijheid te geven de problemen zich vanzelf zullen oplossen.</li> <li>Een van de besluiten van Gorbatsjov is dat de Sovjet-Unie en het <a href="/wiki/Warschaupact" title="Warschaupact">Warschaupact</a> niet zullen ingrijpen indien in de andere communistische landen in Europa politieke hervormingen zullen worden doorgevoerd. In Polen wordt bij een nieuwe crisis Solidarność weer toegestaan, en in 1989 worden er open <a href="/wiki/Verkiezing" title="Verkiezing">verkiezingen</a> gehouden voor een senaat. Na veel politieke perikelen komt er in augustus 1989 een regering geleid door Solidarność-lid <a href="/wiki/Tadeusz_Mazowiecki" title="Tadeusz Mazowiecki">Tadeusz Mazowiecki</a>. In een kettingreactie vallen hierna de andere Oostblokregeringen, en aan het eind van het jaar zijn ook in <a href="/wiki/Hongarije" title="Hongarije">Hongarije</a>, <a href="/wiki/Tsjecho-Slowakije" title="Tsjecho-Slowakije">Tsjecho-Slowakije</a>, de <a href="/wiki/Duitse_Democratische_Republiek" title="Duitse Democratische Republiek">DDR</a>, <a href="/wiki/Bulgarije" title="Bulgarije">Bulgarije</a> en <a href="/wiki/Roemeni%C3%AB" title="Roemenië">Roemenië</a> de communistische regeringen gevallen, of hebben ze vrije verkiezingen toegestaan. Alleen in Roemenië gaat de val van <a href="/wiki/Dictator_(modern)" title="Dictator (modern)">dictator</a> <a href="/wiki/Nicolae_Ceau%C5%9Fescu" class="mw-redirect" title="Nicolae Ceauşescu">Nicolae Ceauşescu</a> met geweld gepaard; in de andere landen is de machtsovername vrijwillig, of slechts onder druk van (vreedzame) protesten.</li></ul> <dl><dt>Europa</dt></dl> <ul><li>Uit de conservatieve pas lopen <a href="/wiki/Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Frankrijk (hoofdbetekenis)">Frankrijk</a> en <a href="/wiki/Spanje" title="Spanje">Spanje</a>, die voor het eerst sinds decennia een socialistische regering krijgen onder leiding van respectievelijk <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Mitterrand" title="François Mitterrand">François Mitterrand</a> en <a href="/wiki/Felipe_Gonzalez" class="mw-redirect" title="Felipe Gonzalez">Felipe Gonzalez</a>.</li> <li>De Noord-Ierse burgeroorlog, met gevoel voor understatement de <a href="/wiki/The_Troubles" title="The Troubles">Troubles</a> genoemd, leidt tot een <a href="/wiki/Sociale_segregatie" title="Sociale segregatie">segregatie</a> van de bevolking. Tussen katholieke en protestantse buurten verrijzen hoge muren. De oorlog bereikt ook het Britse eiland, met een bomaanslag op het Londense warenhuis <a href="/wiki/Harrods" title="Harrods">Harrods</a> tijdens de kerstinkopen van 1983, en een op het hotel in <a href="/wiki/Brighton" title="Brighton">Brighton</a> waar de Conservatieve Partij van <a href="/wiki/Margaret_Thatcher" title="Margaret Thatcher">Margaret Thatcher</a> in oktober <a href="/wiki/1984" title="1984">1984</a> een congres houdt.</li></ul> <dl><dt>Azië</dt></dl> <ul><li>China slaat onder <a href="/wiki/Deng_Xiaoping" title="Deng Xiaoping">Deng Xiaoping</a> een nieuwe koers in, samengevat met de leus "één land, twee systemen". Aan de oostkust worden enkele <a href="/wiki/Speciale_Economische_Zone" class="mw-redirect" title="Speciale Economische Zone">Speciale Economische zones</a> opengesteld voor buitenlandse investeringen en handel. De zones kennen al snel een enorme economische groei. Door het succes besluit de regering in 1984 om nog 14 nieuwe zones op te richten, <a href="/wiki/Open_steden" class="mw-redirect" title="Open steden">open steden</a>.</li> <li>Dengs 'opendeurpolitiek' brengt ook culturele vrijheid. Voor het eerst mag de jeugd luisteren naar westerse popmuziek, en direct wordt <a href="/wiki/Michael_Jackson" title="Michael Jackson">Michael Jackson</a> razend populair. Politiek gezien houdt de communistische partij echter de teugels strak in handen. Als in <a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a> studentenonrust te lang duurt, moet partijleider <a href="/wiki/Hu_Yaobang" title="Hu Yaobang">Hu Yaobang</a>, populair omdat hij de namen had gezuiverd van hen die waren vervolgd tijdens de culturele revolutie, plaatsmaken voor premier <a href="/wiki/Zhao_Ziyang" title="Zhao Ziyang">Zhao Ziyang</a>.</li> <li>Als op 15 april 1989 Hu Yaobang sterft, ontstaat er druk vanuit het volk op de Communistische Partij om hem een staatsbegrafenis te geven. Volgens velen reageert de communistische partij niet snel genoeg. Deze onvrede mondt uit in het <a href="/wiki/Tiananmenprotest" title="Tiananmenprotest">Tiananmenprotest</a>, waarbij naar schatting een miljoen studenten en andere burgers naar het Plein van de Hemelse Vrede (ook bekend als Tiananmen-plein) trekken en zij de communistische partij oproepen voor vrijheid van meningsuiting en een einde aan het nepotisme in China. Op <a href="/wiki/4_juni" title="4 juni">4 juni</a> bezet het <a href="/wiki/Volksbevrijdingsleger" title="Volksbevrijdingsleger">Volksbevrijdingsleger</a> het plein, en smoort het verzet in bloed.</li></ul> <dl><dt>Midden-Oosten</dt></dl> <ul><li>De <a href="/wiki/Irak-Iranoorlog" title="Irak-Iranoorlog">oorlog</a> tussen <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> en <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a>, waarbij de VS het regime van <a href="/wiki/Saddam_Hoessein" title="Saddam Hoessein">Saddam Hoessein</a> steunen, kost aan beide zijden enorme aantallen doden en gewonden en eindigt in een ongemakkelijke "vrede" tussen de beide landen.</li> <li>De <a href="/wiki/Libanese_Burgeroorlog" title="Libanese Burgeroorlog">Libanese Burgeroorlog</a> bereikt een nieuw dieptepunt in 1982, als de gekozen maar nog niet geïnstalleerde president <a href="/wiki/Bashir_Gemayel" title="Bashir Gemayel">Bashir Gemayel</a>, die streeft naar vrede met Israël, wordt vermoord. Een strafexpeditie van Falangistische commando's ontaardt in de <a href="/wiki/Bloedbaden_in_Sabra_en_Shatila" title="Bloedbaden in Sabra en Shatila">Bloedbaden in Sabra en Shatila</a>, waarbij het Israëlische leger zich afzijdig houdt. De verantwoordelijke minister <a href="/wiki/Ari%C3%ABl_Sharon" class="mw-redirect" title="Ariël Sharon">Ariël Sharon</a> raakt de portefeuille van defensie kwijt, en gaat zich als minister zonder portefeuille bezig houden met het koloniseren van de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a>.</li> <li>Eveneens in <a href="/wiki/Libanon" title="Libanon">Libanon</a> introduceert <a href="/wiki/Hezbollah" title="Hezbollah">Hezbollah</a> in 1983 voor het eerst sinds de Japanse <a href="/wiki/Kamikaze" title="Kamikaze">kamikazepiloten</a> in WOII <a href="/wiki/Zelfmoordaanslag" title="Zelfmoordaanslag">zelfmoordaanslagen</a>.</li></ul> <dl><dt>Koude Oorlog</dt></dl> <ul><li>De <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a> valt <a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a> binnen (eind december 1979), om het communistische bewind daar te steunen, maar Het verzet leidt tot het ontstaan van een aantal fundamentalistisch-islamitische strijdgroepen, de <a href="/wiki/Moedjahedien" title="Moedjahedien">Moedjahedien</a>. Deze hebben vooral succes tegen de Russische luchtmacht met hun door de Amerikanen verstrekte <a href="/wiki/FIM-92_Stinger" title="FIM-92 Stinger">Stinger luchtdoelraketten</a>, die vanaf de schouder kunnen worden afgeschoten. Het <a href="/wiki/Rode_Leger_(Sovjet-Unie)" title="Rode Leger (Sovjet-Unie)">Rode leger</a> moet zich in 1989 gehavend en geblameerd terugtrekken.</li> <li>De plaatsing door het <a href="/wiki/Warschaupact" title="Warschaupact">Warschaupact</a> van de <a href="/wiki/SS-20" class="mw-redirect" title="SS-20">SS-20</a>-<a href="/wiki/Middellangeafstandsraket" title="Middellangeafstandsraket">middellangeafstandsraketten</a> gericht op West-Europa leidt tot het <a href="/wiki/NAVO-dubbelbesluit" title="NAVO-dubbelbesluit">NAVO-dubbelbesluit</a> om deze te beantwoorden met de installatie van <a href="/wiki/Pershing_II" class="mw-redirect" title="Pershing II">Pershing II</a>-raketten, tenzij Moskou de SS20 ontmantelt</li> <li>De <a href="/wiki/Olympische_Zomerspelen_1980" title="Olympische Zomerspelen 1980">Olympische Zomerspelen 1980</a> in Moskou worden door de VS geboycot wegens de Russische inval in Afghanistan. In 1984 komen de Sovjet-Unie en bondgenoten niet naar de <a href="/wiki/Olympische_Zomerspelen_1984" title="Olympische Zomerspelen 1984">Zomerspelen van 1984</a>. In een poging het politiseren van de sport te doorbreken organiseert de mediamagnaat <a href="/wiki/Ted_Turner" title="Ted Turner">Ted Turner</a> in 1986 de <a href="/wiki/Goodwill_Games" title="Goodwill Games">Goodwill Games</a> in Moskou en in 1990 in <a href="/wiki/Seattle_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Seattle (hoofdbetekenis)">Seattle</a>.</li> <li>De Amerikaanse president <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Reagan</a> komt met het <a href="/wiki/Strategic_Defense_Initiative" title="Strategic Defense Initiative">Strategic Defense Initiative</a>, een futuristisch programma om met een ruimteschild het Westen te beschermen tegen een atoomaanval. Een nieuwe <a href="/wiki/Wapenwedloop" title="Wapenwedloop">wapenwedloop</a> lijkt het gevolg, maar in oktober 1986 vinden Reagan en de Russische partijleider <a href="/wiki/Michail_Gorbatsjov" title="Michail Gorbatsjov">Michail Gorbatsjov</a> elkaar.</li></ul> <dl><dt>Amerika</dt></dl> <ul><li>De Verenigde Staten beginnen onder het presidentschap van <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> met het herwinnen van hun zelfvertrouwen, dat was geknakt door vernederingen in Vietnam en Iran. Een belangrijke rol speelt de <a href="/wiki/Moral_Majority" title="Moral Majority">Moral Majority</a>, een fundamentalistische christelijke beweging. Deze strijdt voor familiewaarden, beschouwt de ziekte <a href="/wiki/Aids" title="Aids">aids</a> als een straf voor homoseksueel gedrag en voert campagne voor Bijbelse scholen.</li> <li>De Colombiaanse drugsbaron <a href="/wiki/Pablo_Escobar" title="Pablo Escobar">Pablo Escobar</a> bouwt een reusachtig drugsimperium op: het <a href="/wiki/Medell%C3%ADnkartel" title="Medellínkartel">Medellínkartel</a>. Op het hoogtepunt van zijn macht heeft hij 80 procent van de wereldwijde drugstoevoer naar de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> in handen. <a href="/wiki/Fortune_(tijdschrift)" title="Fortune (tijdschrift)">Fortune</a> en <a href="/wiki/Forbes_(tijdschrift)" title="Forbes (tijdschrift)">Forbes</a> plaatsen hem op de lijst van tien rijkste mensen ter wereld.</li> <li>De <a href="/wiki/Falklandoorlog" title="Falklandoorlog">Falklandoorlog</a> tussen het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)">Verenigd Koninkrijk</a> en <a href="/wiki/Argentini%C3%AB" title="Argentinië">Argentinië</a>. Nadat de inval in "los Malvinas Argentinas", zoals de Argentijnen de <a href="/wiki/Falklandeilanden" title="Falklandeilanden">Falklandeilanden</a> noemen, in 1982 door de Britten is afgeslagen, wordt de positie van de militaire dictatuur onhoudbaar. De vrije verkiezingen in 1983 worden gewonnen door de Radicale Partij, en <a href="/wiki/Ra%C3%BAl_Alfons%C3%ADn" title="Raúl Alfonsín">Raúl Alfonsín</a> wordt president. In 1985 wordt een monsterproces gevoerd tegen de junta en haar handlangers, maar dit leidt tot onrust in de legerplaatsen en enkele mislukte coups. Regering en parlement zien zich gedwongen om met een "punto final" (eufemisme voor een algemene amnestie) van verdere vervolgingen af te zien. Het land verandert in een financiële chaos doordat de <a href="/wiki/Peronisme" title="Peronisme">peronisten</a> iedere samenwerking weigeren en de economie kapotstaken.</li> <li>In <a href="/wiki/El_Salvador" title="El Salvador">El Salvador</a> woedt van 1980 tot 1992 een burgeroorlog tussen de uiterst rechtse regering en een uiterst linkse guerillabeweging, waarbij 75.000 doden vallen.</li> <li>De <a href="/wiki/Latijns-Amerikaanse_schuldencrisis" title="Latijns-Amerikaanse schuldencrisis">Latijns-Amerikaanse schuldencrisis</a> begint in 1982 in Mexico, en breidt zich als een olievlek uit over het continent.</li></ul> <dl><dt>België</dt></dl> <ul><li>In <a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a> worden drie <a href="/wiki/Taalgemeenschap" class="mw-redirect" title="Taalgemeenschap">taalgemeenschappen</a> in het leven geroepen: de Nederlandse in het noorden, de Franse in het zuiden en de Duitse in het oosten.</li> <li>Bij roofovervallen door de <a href="/wiki/Bende_van_Nijvel" title="Bende van Nijvel">Bende van Nijvel</a> op <a href="/wiki/Delhaize" title="Delhaize">Delhaize</a>-winkels vallen zeventien doden. De daders werden nooit gepakt.</li> <li>De linkse actiegroep CCC (<a href="/wiki/Cellules_Communistes_Combattantes" title="Cellules Communistes Combattantes">Cellules Communistes Combattantes</a>) zaait terreur met tientallen bomaanslagen.</li> <li>Vlaams en Luiksgezinden vechten regelmatig veldslagen uit rond de gemeente Voeren. De problemen escaleren nog na de aanstelling van <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Happart" title="José Happart">José Happart</a> als burgemeester.</li> <li>België heeft gedurende de jaren 80 maar liefst 10 regeringen, 9 daarvan onder leiding van <a href="/wiki/Wilfried_Martens" title="Wilfried Martens">Wilfried Martens</a> en een met <a href="/wiki/Mark_Eyskens" title="Mark Eyskens">Mark Eyskens</a> als premier.</li> <li>Vlaanderen krijgt eind jaren 80 met <a href="/wiki/VTM" title="VTM">VTM</a> zijn eigen commerciële tv-omroep.</li></ul> <dl><dt>Nederland</dt></dl> <ul><li>Onder 2 kabinetten van <a href="/wiki/Ruud_Lubbers" title="Ruud Lubbers">Ruud Lubbers</a> (CDA-VVD) wordt vanaf begin november 1982 voor de rest van het decennium een strikte bezuinigingspolitiek gevoerd.</li> <li>Nederland gaat over op <a href="/wiki/Kabeltelevisie" title="Kabeltelevisie">kabeltelevisie</a>, eerst lokaal en vervolgens landelijk. De "<a href="/wiki/Antenne_(straling)" title="Antenne (straling)">harken</a>" verdwijnen van de daken en buitenlandse zenders komen in de huiskamers. Op Nederland gerichte reclame is aanvankelijk verboden. Maar in 1989 doet met <a href="/wiki/RTL-V%C3%A9ronique" class="mw-redirect" title="RTL-Véronique">RTL-Veronique</a> de commerciële televisie haar intrede.</li> <li>De massale werkloosheid, en met name de jeugdwerkloosheid, wordt bestreden door <a href="/wiki/Arbeidstijdverkorting" title="Arbeidstijdverkorting">arbeidstijdverkorting</a> en <a href="/wiki/Vervroegde_uittreding" class="mw-redirect" title="Vervroegde uittreding">vervroegde uittreding</a>, in ruil voor inlevering van loon door de werknemers. Zo herstelt het Nederlandse bedrijfsleven zijn internationale concurrentiepositie en komen banen vrij voor jonge werklozen.</li> <li>Het illegale <a href="/wiki/Roulette_(spel)" title="Roulette (spel)">roulettespel</a> <a href="/wiki/Golden_Ten" title="Golden Ten">Golden Ten</a> wordt razend populair. De regering bestrijdt de illegale gokhuizen onder meer door de opening tussen <a href="/wiki/1985" title="1985">1985</a> en <a href="/wiki/1989" title="1989">1989</a> van vijf nieuwe <a href="/wiki/Holland_Casino" title="Holland Casino">Holland Casino's</a>.</li> <li>Binnen enkele jaren worden <a href="/wiki/Toos_van_der_Valk" class="mw-redirect" title="Toos van der Valk">Toos van der Valk</a>, <a href="/wiki/Freddy_Heineken" title="Freddy Heineken">Freddy Heineken</a>, <a href="/wiki/Gerrit_Jan_Heijn" title="Gerrit Jan Heijn">Gerrit Jan Heijn</a> en het tienjarig dochtertje van <a href="/wiki/Eric_Albada_Jelgersma" title="Eric Albada Jelgersma">Eric Albada Jelgersma</a> ontvoerd, allen uit de top van het Nederlandse bedrijfsleven.</li></ul> <dl><dt>Suriname en de Nederlandse Antillen</dt></dl> <ul><li>De jonge republiek gaat dit decennium door een diep dal. Een arbeidsconflict tussen een aantal onderofficieren en legerbevelhebber <a href="/wiki/Yngwe_Elstak" title="Yngwe Elstak">Elstak</a> ontaardt op <a href="/wiki/25_februari" title="25 februari">25 februari</a> <a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a> in de <a href="/wiki/Sergeantencoup" title="Sergeantencoup">sergeantencoup</a>. In feite ging het over de incompetentie en corruptie van het burgerlijke bewind sinds de onafhankelijkheid in 1975. Een militaire commandoraad waarin onder andere <a href="/wiki/Desi_Bouterse" title="Desi Bouterse">Desi Bouterse</a>, <a href="/wiki/Roy_Horb" title="Roy Horb">Roy Horb</a>, <a href="/wiki/Chas_Mijnals" title="Chas Mijnals">Chas Mijnals</a>, <a href="/wiki/Ivan_Graanoogst" title="Ivan Graanoogst">Ivan Graanoogst</a> en <a href="/wiki/Henry_Neijhorst" title="Henry Neijhorst">Henry Neijhorst</a>, laat aanvankelijk het regeren over aan de arts <a href="/wiki/Henk_Chin_A_Sen" title="Henk Chin A Sen">Henk Chin A Sen</a>. Maar in <a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a> ontpopt Desi Bouterse zich als een <a href="/wiki/Dictator_(modern)" title="Dictator (modern)">dictator</a>, die op <a href="/wiki/8_december" title="8 december">8 december</a> vijftien tegenstanders laat executeren. Nederland schort na deze <a href="/wiki/Decembermoorden" title="Decembermoorden">Decembermoorden</a> de <a href="/wiki/Ontwikkelingssamenwerking" title="Ontwikkelingssamenwerking">ontwikkelingshulp</a> op.</li> <li>Vanaf <a href="/wiki/1986" title="1986">1986</a> bestrijdt het <a href="/wiki/Junglecommando" title="Junglecommando">Junglecommando</a> onder leiding van de ex-lijfwacht van Bouterse <a href="/wiki/Ronnie_Brunswijk" title="Ronnie Brunswijk">Ronnie Brunswijk</a> het Surinaamse leger. Ondertussen gaat ook de <a href="/wiki/Economie_van_Suriname" title="Economie van Suriname">economie van Suriname</a> nog steeds bergafwaarts. "Bouta", aan alle kanten in het nauw, zoekt steun bij de "oude politieke partijen". In <a href="/wiki/1988" title="1988">1988</a> komt een nieuwe grondwet tot stand, maar de burgerregering van <a href="/wiki/Ramsewak_Shankar" title="Ramsewak Shankar">Ramsewak Shankar</a> wordt nog volledig gedomineerd door Bouterse. In 1990 blijkt de sterke positie die de militairen nog steeds hebben uit de <a href="/wiki/Telefooncoup" title="Telefooncoup">Telefooncoup</a> die eind dat jaar gepleegd wordt.</li> <li><a href="/wiki/Aruba" title="Aruba">Aruba</a> verwerft in 1986 een <a href="/wiki/Status_aparte_(Koninkrijk_der_Nederlanden)" class="mw-redirect" title="Status aparte (Koninkrijk der Nederlanden)">status aparte</a> binnen het koninkrijk, los van de <a href="/wiki/Nederlandse_Antillen" title="Nederlandse Antillen">Nederlandse Antillen</a>. Het eiland moet instemmen met een totale onafhankelijkheid per 1996 (deze bepaling komt later te vervallen).</li> <li>Door een massale sterfte wordt de populatie van <a href="/wiki/Zee-egels" title="Zee-egels">zee-egels</a> in het Caribisch gebied gedecimeerd.</li></ul> <dl><dt>Afrika</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Somali%C3%AB" title="Somalië">Somalië</a> wordt na de val van de dictator Siad Barre een <a href="/wiki/Failed_state" class="mw-redirect" title="Failed state">failed state</a>, waar centraal gezag ontbreekt en <a href="/wiki/Warlord" class="mw-redirect" title="Warlord">krijgsheren</a> de dienst uitmaken. Het noorden scheidt zich af onder de naam <a href="/wiki/Somaliland" title="Somaliland">Somaliland</a>, en wordt gedoogd maar nergens erkend.</li> <li>Grote <a href="/wiki/Droogte" title="Droogte">droogte</a> leidt in Oost-Afrika tot misoogsten in 1982 en 1983, en tot <a href="/wiki/Hongersnood" title="Hongersnood">hongersnood</a> in 1984. De beelden op televisie inspireren de muzikant <a href="/wiki/Bob_Geldof" title="Bob Geldof">Bob Geldof</a> tot de vorming van <a href="/wiki/Band_Aid" title="Band Aid">Band Aid</a> en tot de organisatie van <a href="/wiki/Live_Aid" title="Live Aid">Live Aid</a>.</li> <li>De voedseltekorten leiden in de <a href="/wiki/Soedan" title="Soedan">Soedan</a> tot de val van de dictator Nimeiry.</li> <li>Ook in de <a href="/wiki/Sahel_(landstreek)" title="Sahel (landstreek)">Sahel</a> in West-Afrika leiden droogte en <a href="/wiki/Ontbossing" title="Ontbossing">ontbossing</a> tot hongersnood en sterfte van volk en vee.</li> <li>In <a href="/wiki/Zuidelijk_Afrika" title="Zuidelijk Afrika">Zuidelijk Afrika</a> nadert de confrontatie tussen de "frontlijnstaten" en het <a href="/wiki/Apartheid_in_Zuid-Afrika" title="Apartheid in Zuid-Afrika">apartheidsbewind</a> in Zuid-Afrika verder toe. <a href="/wiki/Zimbabwe" title="Zimbabwe">Zimbabwe</a>, dat officieel onafhankelijk is geworden, voert onder <a href="/wiki/Robert_Mugabe" title="Robert Mugabe">Robert Mugabe</a> binnenlands een gematigde politiek tegenover de blanke boeren, maar het steunt de linkse regeringen en revolutionaire bewegingen in de regio. De <a href="/wiki/Mozambikaanse_Burgeroorlog" title="Mozambikaanse Burgeroorlog">Mozambikaanse Burgeroorlog</a> en de <a href="/wiki/Angolese_Burgeroorlog" title="Angolese Burgeroorlog">Angolese Burgeroorlog</a> hebben een zeer bloedig verloop, en zijn de lokale slagvelden van de <a href="/wiki/Koude_Oorlog" title="Koude Oorlog">Koude Oorlog</a>.</li></ul> <dl><dt>Techniek</dt></dl> <ul><li>in september 1981 gaat de eerste <a href="/wiki/Train_%C3%A0_Grande_Vitesse" title="Train à Grande Vitesse">TGV-hogesnelheidstrein</a> rijden tussen Parijs en Lyon. Frankrijk wil een netwerk van dergelijke lijnen aanleggen. Samen met het Verenigd Koninkrijk begint het in 1986 met het graven van de <a href="/wiki/Kanaaltunnel" title="Kanaaltunnel">kanaaltunnel</a>.</li> <li>Diensten als <a href="/wiki/Teletekst" title="Teletekst">Teletekst</a> (omroep), <a href="/wiki/Viditel" title="Viditel">Viditel</a> (PTT) en <a href="/wiki/Minitel" title="Minitel">Minitel</a> (Frankrijk) bieden informatiediensten aan op het televisiescherm, die per telefoon kunnen worden opgevraagd.</li> <li>Door de verbeterde <a href="/wiki/Ge%C3%AFntegreerde_schakeling" title="Geïntegreerde schakeling">IC</a>-techniek kunnen steeds goedkopere <a href="/wiki/Computer" title="Computer">computers</a> worden gemaakt voor de consumentenmarkt. Dit vormt het begin van de <a href="/wiki/Homecomputer" title="Homecomputer">homecomputer</a>. Populair worden de <a href="/wiki/Amiga" title="Amiga">Amiga</a>, <a href="/wiki/Atari_ST" title="Atari ST">Atari ST</a> en <a href="/wiki/Commodore_64" title="Commodore 64">Commodore 64</a>. Voor serieuzer doelen komen op de markt de <a href="/wiki/Apple_Macintosh" title="Apple Macintosh">Apple Macintosh</a> en vooral de <a href="/wiki/IBM_Personal_Computer" title="IBM Personal Computer">IBM Personal Computer</a>, die draait onder <a href="/wiki/MS-DOS" title="MS-DOS">MS-DOS</a>. Grotere bedrijven en overheidsinstellingen gaan gebruikmaken van <a href="/wiki/Intranet" title="Intranet">intranet</a>: intern verbonden netwerken, meestal bestaande uit een centrale <a href="/wiki/Server" title="Server">server</a> met verspreid staande terminals.</li> <li>De eerste onderlinge verbindingen van verschillende intranetten in de VS met behulp van het al langer bestaande <a href="/wiki/ARPANET" title="ARPANET">ARPANET</a></li> <li>Introductie van de <a href="/wiki/Autotelefoon" title="Autotelefoon">autotelefoon</a>. Hiervoor stelt de <a href="/wiki/PTT_(Nederland)" title="PTT (Nederland)">PTT</a> 06 beschikbaar. Het telefoonnet wordt ook opengesteld voor <a href="/wiki/Betaalnummer" class="mw-redirect" title="Betaalnummer">betaaldiensten</a>, zoals informatienummers en <a href="/wiki/Sekslijn" title="Sekslijn">sekslijnen</a>, ook met startnummer 06.</li> <li>De <a href="/wiki/Fax" title="Fax">faxmachine</a> is algemeen in gebruik als nieuwe mogelijkheid om informatie te versturen per telefoon.</li> <li><a href="/wiki/Nefit" title="Nefit">Nefit</a> introduceert in 1980 de <a href="/wiki/Hoogrendementsketel" title="Hoogrendementsketel">hoogrendementsketel</a> Nefit-turbo, die aanzienlijk zuiniger is in het brandstofgebruik.</li></ul> <dl><dt>Cultuur</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Keith_Haring" title="Keith Haring">Keith Haring</a> ontwikkelt een nieuwe kunstvorm (muurschildering) die voortkomt uit de <a href="/wiki/Graffiti" title="Graffiti">graffiti</a>. Hij neemt in de zomer van 1980 deel aan de Times Square Show, waar ook <a href="/wiki/Jean-Michel_Basquiat" title="Jean-Michel Basquiat">Jean-Michel Basquiat</a>, een zwarte jongen uit Haïti exposeert. Beiden sterven aan het eind van het decennium, de een aan een <a href="/wiki/Overdosis" title="Overdosis">overdosis</a> en de ander aan <a href="/wiki/Aids" title="Aids">aids</a>. Door zijn motivaties en door zijn vernieuwende stencilmethode is <a href="/wiki/Blek_le_Rat" title="Blek le Rat">Blek le Rat</a> een inspiratiebron voor veel graffiti-artiesten in Frankrijk.</li> <li>Grote populariteit verwerft de strip <a href="/wiki/Garfield_(strip)" title="Garfield (strip)">Garfield</a>.</li></ul> <dl><dt>Scheepvaart</dt></dl> <p>Veel meer dan voorheen vervoeren de westerse reders fossiele grondstoffen naar het Verre Oosten, zoals China en Japan. Ze ontdekken hierbij de grote scheepswerven in Korea en Singapore. Als de reders daar offertes aanvragen, blijken de werven daar soms wel 10 procent goedkoper dan de Europese. Zo ontstaat een crisis in de <a href="/wiki/Scheepsbouw" title="Scheepsbouw">scheepsbouw</a> in Europa. </p> <dl><dt>Film/series</dt></dl> <ul><li>Het zijn de jaren van de grote <a href="/wiki/Blockbuster_(film)" title="Blockbuster (film)">blockbusters</a> in de bioscopen: <a href="/wiki/Star_wars" class="mw-redirect" title="Star wars">Star wars</a> en <a href="/wiki/Indiana_Jones" title="Indiana Jones">Indiana Jones</a>, met in de hoofdrol <a href="/wiki/Harrison_Ford" title="Harrison Ford">Harrison Ford</a>.</li> <li>Grote Nederlandse successen in de bioscoop zijn <a href="/wiki/Flodder_(film)" title="Flodder (film)">Flodder</a>, <a href="/wiki/Schatjes!" title="Schatjes!">Schatjes</a>, <a href="/wiki/De_aanslag_(film)" title="De aanslag (film)">De aanslag</a>, <a href="/wiki/Spetters" title="Spetters">Spetters</a>, <a href="/wiki/Amsterdamned" title="Amsterdamned">Amsterdamned</a> en <a href="/wiki/Ciske_de_Rat_(1984)" title="Ciske de Rat (1984)">Ciske de Rat</a>.</li> <li>Nederland kijkt massaal naar Amerikaanse series als <a href="/wiki/Dallas_(televisieserie)" title="Dallas (televisieserie)">Dallas</a>, <a href="/wiki/Dynasty_(1981)" title="Dynasty (1981)">Dynasty</a> en <a href="/wiki/Falcon_Crest" title="Falcon Crest">Falcon Crest</a>.</li> <li>Populaire dramaseries van eigen bodem zijn onder meer <a href="/wiki/Medisch_Centrum_West" title="Medisch Centrum West">Medisch Centrum West</a>, <a href="/wiki/Spijkerhoek" title="Spijkerhoek">Spijkerhoek</a>, <a href="/wiki/Het_wassende_water_(televisieserie)" title="Het wassende water (televisieserie)">Het wassende water</a>, <a href="/wiki/De_fabriek" class="mw-redirect" title="De fabriek">De fabriek</a> en <a href="/wiki/Herenstraat_10" title="Herenstraat 10">Herenstraat 10</a>.</li> <li>De best bekeken comedyserie van eigen bodem is <a href="/wiki/Zeg_%27ns_Aaa_(1981)" title="Zeg &#39;ns Aaa (1981)">Zeg 'ns AAA</a>.</li></ul> <dl><dt>Wetenschap</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Monsanto_(bedrijf)" title="Monsanto (bedrijf)">Monsanto</a> is een van de eerste bedrijven die een <a href="/wiki/Cel_(biologie)" title="Cel (biologie)">cel</a> van een <a href="/wiki/Planten" title="Planten">plant</a> genetisch modificeren, in samenwerking met drie academische teams (in 1983) en het is een van de eerste die veldproeven met genetisch gemodificeerde gewassen uitvoeren (in 1987).</li> <li>Van 1984 tot 1992 doet de Franse historicus <a href="/wiki/Pierre_Nora" title="Pierre Nora">Pierre Nora</a> onderzoek naar <a href="/wiki/Plaatsen_van_herinnering" title="Plaatsen van herinnering">plaatsen van herinnering</a> in Frankrijk. Met het concept lieux de mémoire introduceert hij herinneringsplaatsen, waar de mens in verbinding staat met het verleden.</li> <li>In 1983-85 wordt het <a href="/wiki/Lied_der_Vrijlating" title="Lied der Vrijlating">Lied der Vrijlating</a> opgegraven, opgetekend op een reeks tweetalige Hurro-Hettitische kleitabletten. Die bieden een uniek inzicht in de denkwereld van deze historische culturen en leiden tot de ontcijfering van de oude <a href="/wiki/Hurrieten" title="Hurrieten">Hurritische</a> taal.</li></ul> <dl><dt>Medisch</dt></dl> <ul><li>In 1982 verschijnen berichten over een onbekende dodelijke ziekte in de Verenigde Staten die door de uitschakeling van het <a href="/wiki/Immuunsysteem" title="Immuunsysteem">immuunsysteem</a> in het menselijk lichaam slachtoffers maakt onder vooral homoseksuele mannen en <a href="/wiki/Hemofilie" title="Hemofilie">hemofiliepatiënten</a> maar ook onder heteroseksuelen met veel wisselende partners. De ziekte wordt bekend als <a href="/wiki/Aids" title="Aids">aids</a>. Al snel volgt in 1983 de ontdekking van de veroorzaker, het <a href="/wiki/Hiv" title="Hiv">Hiv</a>, en een aidstest in 1984. In 1987 komt de aidsremmer <a href="/wiki/Zidovudine" title="Zidovudine">ATZ</a> op de markt. De overheid gaat in campagnes het <a href="/wiki/Veilig_vrijen" title="Veilig vrijen">veilig vrijen</a> aanmoedigen.</li> <li>Het gebruik van <a href="/wiki/Hero%C3%AFne" title="Heroïne">heroïne</a> door jongeren neemt epidemische vormen aan. In Nederland wordt met de verstrekking van het vervangende middel <a href="/wiki/Methadon" title="Methadon">Methadon</a> geprobeerd zowel de verslaafden als de samenleving te beschermen. Tegelijk worden <a href="/wiki/Samenscholingsverbod" class="mw-redirect" title="Samenscholingsverbod">samenscholingsverboden</a> afgekondigd voor gebieden waar overlast en criminaliteit de leefbaarheid te veel aantasten.</li> <li>De maagbacterie <a href="/wiki/Helicobacter_pylori" title="Helicobacter pylori">Helicobacter pylori</a> wordt in 1982 herontdekt door de Australiërs <a href="/wiki/Barry_J._Marshall" class="mw-redirect" title="Barry J. Marshall">Barry J. Marshall</a> en <a href="/wiki/J._Robin_Warren" class="mw-redirect" title="J. Robin Warren">J. Robin Warren</a> die ook aantonen dat ze de oorzaak is van maagklachten als <a href="/wiki/Gastritis" title="Gastritis">gastritis</a>, <a href="/wiki/Maagzweer" title="Maagzweer">maagzweren</a> en uiteindelijk <a href="/wiki/Maagkanker" title="Maagkanker">maagkanker</a>. Patiënten die al jarenlang lijden aan <a href="/wiki/Maagbloeding" title="Maagbloeding">maagbloedingen</a> blijken te genezen met <a href="/wiki/Antibiotica" class="mw-redirect" title="Antibiotica">antibiotica</a> en <a href="/wiki/Zuurremmer" class="mw-redirect" title="Zuurremmer">maagzuurremmers</a>.</li></ul> <dl><dt>godsdienst en levensbeschouwing</dt></dl> <p>Centraal in de <a href="/wiki/Holisme" title="Holisme">holistische</a> ideeën over gezondheid van de Indiase internist en goeroe <a href="/wiki/Deepak_Chopra" title="Deepak Chopra">Deepak Chopra</a> staat zijn streven naar vereniging van westerse wetenschappelijke kennis met oeroude oosterse filosofieën en behandelingswijzen, zoals <a href="/wiki/Ayurveda" title="Ayurveda">ayurveda</a> en <a href="/wiki/Yoga" title="Yoga">yoga</a>, maar ook met 'alternatieve' gezondheidsconcepten uit de <a href="/wiki/New_age_(beweging)" title="New age (beweging)">newagebeweging</a>, bijvoorbeeld meditatie en <a href="/wiki/Homeopathie" title="Homeopathie">homeopathie</a>. </p> <dl><dt>Jeugdcultuur</dt></dl> <ul><li>In de grote steden van Nederland, met name in Nijmegen en Amsterdam, ontaardt de in de <a href="/wiki/1970-1979" title="1970-1979">jaren 70</a> ontstane <a href="/wiki/Kraken_(onroerend_goed)" title="Kraken (onroerend goed)">kraakbeweging</a>. De steun onder de bevolking voor het kraken tegen de leegstand verloopt, als een steeds militantere groepering van <a href="/wiki/Autonomisme_(radicaal-links)" title="Autonomisme (radicaal-links)">autonomen</a> de overheid gaat ontkennen en parallelle structuren in het leven roept voor woningtoewijzing en ordehandhaving. Uiterlijke kenmerken: zwarte kleding en <a href="/wiki/Hanenkam_(kapsel)" title="Hanenkam (kapsel)">hanenkam</a>.</li> <li>Ten gevolge van de economische wereldcrisis heeft een generatie schoolverlaters nauwelijks kans op de <a href="/wiki/Arbeidsmarkt" title="Arbeidsmarkt">arbeidsmarkt</a>. Zij worden de <a href="/wiki/Generatie_X" title="Generatie X">lost generation</a> genoemd.</li> <li>Ook maakt een herleven van de <a href="/wiki/Koude_Oorlog" title="Koude Oorlog">Koude Oorlog</a> de jongeren bang voor een <a href="/wiki/Kernoorlog" title="Kernoorlog">kernoorlog</a>. Het algemene pessimisme wordt door <a href="/wiki/Wim_de_Bie" title="Wim de Bie">Wim de Bie</a> en <a href="/wiki/Kees_van_Kooten" title="Kees van Kooten">Kees van Kooten</a> vertaald in de term 'doemdenken'.</li> <li>Deze stemming wordt in de loop van het decennium verdrongen door het <a href="/wiki/Escapisme" title="Escapisme">escapisme</a>. De jeugd trekt zich terug in een hypercommerciële popcultuur. Er heerst een gevoel van "alles kan en alles mag zolang ik het maar kan betalen". Het <a href="/wiki/Snob_(persoon)" title="Snob (persoon)">snobisme</a> viert hoogtij. Voorbeelden hiervan zijn de in Vlaanderen beruchte <i>Millet-reportage</i> van <a href="/wiki/Paul_Jambers" title="Paul Jambers">Paul Jambers</a>, de serie <a href="/wiki/Miami_Vice_(serie)" class="mw-redirect" title="Miami Vice (serie)">Miami Vice</a> en de film <a href="/wiki/Wall_Street_(film)" title="Wall Street (film)">Wall Street</a>. Een andere exponent hiervan is het fenomeen van de <a href="/wiki/Yuppie" title="Yuppie">yup</a> (<i>young urban professional</i>), jonge succesvolle zakenlieden, vaak werkzaam in de opkomende <a href="/wiki/Informatietechnologie" title="Informatietechnologie">IT</a>, die hun pasverworven rijkdom maar al te graag aan de wereld willen tonen door <a href="/wiki/Statussymbool" title="Statussymbool">statussymbolen</a> als snelle <a href="/wiki/Sportwagen" title="Sportwagen">sportwagens</a> en dure <a href="/wiki/Mode" title="Mode">modekleding</a>. Ze wonen vaak in een <a href="/wiki/Studio_(appartement)" title="Studio (appartement)">studio</a> en stellen de vorming van een gezin zo lang mogelijk uit.</li> <li>De film <a href="/wiki/Fame_(1980)" title="Fame (1980)">Fame</a> (1980) en de gelijknamige <a href="/wiki/Fame_(televisieserie)" title="Fame (televisieserie)">televisieserie</a> (1982-1987) nemen wereldwijd de jongeren mee in de bruisende wereld van een highschool met veel creatieve vakken.</li> <li>Muziekzender <a href="/wiki/MTV_(televisiezender)" title="MTV (televisiezender)">MTV</a> wordt in 1981 opgericht en wordt populair bij de jeugd door non-stop videoclips uit te zenden.</li> <li>Opkomst van het <a href="/wiki/Skateboarden" title="Skateboarden">skateboarden</a>, met de jonge Amerikaan <a href="/wiki/Rodney_Mullen" title="Rodney Mullen">Rodney Mullen</a> als freestylefenomeen.</li> <li>De <a href="/wiki/Walkman" title="Walkman">walkman</a> gaat het straatbeeld beheersen.</li> <li>In de Nederlandse steden komen <a href="/wiki/Coffeeshop" title="Coffeeshop">coffeeshops</a> als gedoogde verkooppunten van <a href="/wiki/Softdrugs" class="mw-redirect" title="Softdrugs">softdrugs</a>.</li></ul> <dl><dt>Stad en land</dt></dl> <ul><li>In Londen worden de <a href="/wiki/Docklands_(Londen)" title="Docklands (Londen)">Docklands</a>, het vervallen havengebied, omgebouwd tot een hip stadscentrum. Zij worden een voorbeeld voor de revitalisering elders in steden van oude havens.</li> <li>De <a href="/wiki/Suburbanisatie" title="Suburbanisatie">suburbanisatie</a> zet door in de postindustriële maatschappij, ook in België en Nederland. Zo wordt <a href="/wiki/Almere" title="Almere">Almere</a> het toevluchtsoord voor arbeiders uit Amsterdam.</li> <li>De isolerende <a href="/wiki/Trespa" title="Trespa">Trespaplaten</a> aan de gevels bepalen het uiterlijk van de goedkopere nieuwbouwhuizen in dit tijdvak, die de bijnaam "punaisebouw" krijgt.</li> <li>De volkswijken in de grote steden worden bevolkt door grote gezinnen uit de islamitische wereld, die steeds minder gastarbeider en steeds meer werkloze immigranten zijn. Als reactie ontstaan het <a href="/wiki/Vlaams_Blok" title="Vlaams Blok">Vlaams Blok</a> van <a href="/wiki/Filip_Dewinter" title="Filip Dewinter">Filip Dewinter</a> en de <a href="/wiki/Centrum_Democraten" class="mw-redirect" title="Centrum Democraten">Centrumdemocraten</a> van <a href="/wiki/Hans_Janmaat" title="Hans Janmaat">Hans Janmaat</a>.</li> <li>Op vele lijnen in het stads- en streekvervoer wordt de <a href="/wiki/Gelede_bus" title="Gelede bus">Gelede bus</a> ingezet.</li> <li>Het <a href="/wiki/Fries-Hollands_(rund)" title="Fries-Hollands (rund)">Friese rundvee</a> en het roodbonte IJsselrundvee worden op grote schaal vervangen door de <a href="/wiki/Holstein-Frisian" class="mw-redirect" title="Holstein-Frisian">Holsteinkoe</a>. Deze geeft meer melk maar minder vlees.</li> <li>De groei van de veeteelt wordt enigszins ingedamd door Europese regelingen zoals de <a href="/wiki/Melkquotum" title="Melkquotum">melkquota</a> en het verbod om stalmest uit te rijden over het weiland. Ze moet voortaan in de bodem worden geïnjecteerd.</li></ul> <dl><dt>Natuur en milieu</dt></dl> <ul><li>Het <a href="/wiki/Brundtland-rapport" title="Brundtland-rapport">Brundtland-rapport</a> pleit in 1987 voor een <a href="/wiki/Duurzame_ontwikkeling" title="Duurzame ontwikkeling">duurzame ontwikkeling</a>, waarbij een eerlijker verdeling van de welvaart over de wereld zal bijdragen aan een schonere leefomgeving.</li> <li>In de bij <a href="/wiki/Harrisburg_(Pennsylvania)" title="Harrisburg (Pennsylvania)">Harrisburg</a> gelegen <a href="/wiki/Kerncentrale_Three_Mile_Island" title="Kerncentrale Three Mile Island">Kerncentrale Three Mile Island</a> vindt in 1979 een storing plaats die bijna leidt tot een melt-down. De <a href="/wiki/Kernramp_van_Tsjernobyl" title="Kernramp van Tsjernobyl">Kernramp van Tsjernobyl</a> zorgt in 1986 voor verspreiding van een enorme hoeveelheid radioactief materiaal in de lucht. In veel Europese landen gaan plannen voor nieuwe kerncentrales in de ijskast. In Nederland leidt een <a href="/wiki/Brede_maatschappelijke_discussie" title="Brede maatschappelijke discussie">brede maatschappelijke discussie</a> tot dezelfde uitkomst.</li> <li>In <a href="/wiki/Lekkerkerk" title="Lekkerkerk">Lekkerkerk</a> wordt de bodem van een nieuwbouwwijk <a href="/wiki/Bodemsanering" title="Bodemsanering">gesaneerd</a> nadat honderden vaten met chemisch afval zijn opgegraven. Daarna blijken ook veel andere plaatsen ernstig verontreinigd door de industrie, zoals de <a href="/wiki/Volgermeerpolder" title="Volgermeerpolder">Volgermeerpolder</a> bij Amsterdam en het <a href="/wiki/Griftpark" title="Griftpark">Griftpark</a> te Utrecht.</li> <li>De delta van <a href="/wiki/Rijn" title="Rijn">Rijn</a> en <a href="/wiki/Maas" title="Maas">Maas</a> heeft zwaar te lijden van lozingen door de kalimijnen in <a href="/wiki/Elzas-Lotharingen" title="Elzas-Lotharingen">Elzas-Lotharingen</a> en de zware industrie in <a href="/wiki/Walloni%C3%AB" title="Wallonië">Wallonië</a>. Een <a href="/wiki/Sandozramp" title="Sandozramp">brand bij Sandoz</a> in <a href="/wiki/Bazel_(Zwitserland)" title="Bazel (Zwitserland)">Bazel</a> brengt tonnen giftige stoffen in de Rijn. Maar ook wordt gestart met het uitzetten van jonge <a href="/wiki/Zalmen" title="Zalmen">zalmen</a> in Duitsland.</li> <li><a href="/wiki/Greenpeace" title="Greenpeace">Greenpeace</a> voert actie op de wereldzeeën tegen vervuiling, <a href="/wiki/Walvisvaart" title="Walvisvaart">jacht op walvissen</a> en jonge <a href="/wiki/Zeehondenjacht" title="Zeehondenjacht">zeehonden</a>, en onderzeese atoomproeven. Hun schip de <a href="/wiki/Rainbow_Warrior_(1955)" class="mw-redirect" title="Rainbow Warrior (1955)">Rainbow Warrior</a> wordt door twee commando's van de Franse geheime dienst tot zinken gebracht.</li> <li>In Nederland wordt begonnen met de herintroductie van de <a href="/wiki/Bever_(soort)" class="mw-redirect" title="Bever (soort)">bever</a>, de <a href="/wiki/Otter_(dier)" title="Otter (dier)">otter</a> en de <a href="/wiki/Raaf_(dier)" class="mw-redirect" title="Raaf (dier)">raaf</a>.</li> <li>De <a href="/wiki/Zure_regen" title="Zure regen">zure regen</a> veroorzaakt sterfte van bossen. De uitstoot van <a href="/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak">ammoniak</a> en <a href="/wiki/Stikstof_(element)" title="Stikstof (element)">stikstof</a> moet worden teruggebracht. Veehouders worden beperkt in het uitrijden van mest op hun land en nieuwe auto's worden voorzien van een <a href="/wiki/Katalysator" title="Katalysator">katalysator</a>.</li> <li>De sanering van de Europese visserij wordt voortgezet. Er komt een sloopregeling voor vissersschepen en er komen beschermde visgebieden, zoals de <a href="/wiki/Scholbox" title="Scholbox">scholbox</a>, een reservaat in de Noordzee dat in 1989 wordt ingesteld ter bescherming van jonge <a href="/wiki/Schol_(dier)" class="mw-redirect" title="Schol (dier)">schol</a>.</li></ul> <dl><dt>Sport</dt></dl> <ul><li>De <a href="/wiki/Belgisch_voetbalelftal_(mannen)" title="Belgisch voetbalelftal (mannen)">Rode Duivels</a> eindigen op het EK voetbal in <a href="/wiki/Europees_kampioenschap_voetbal_1980" title="Europees kampioenschap voetbal 1980">1980</a> op de tweede plaats, na een 2-1 nederlaag tegen <a href="/wiki/Duits_voetbalelftal_(mannen)" title="Duits voetbalelftal (mannen)">West-Duitsland</a> in de finale. Op het <a href="/wiki/Wereldkampioenschap_voetbal" title="Wereldkampioenschap voetbal">WK voetbal</a> in <a href="/wiki/Wereldkampioenschap_voetbal_1986" title="Wereldkampioenschap voetbal 1986">1986</a> wordt het Belgisch voetbalelftal vierde, nadat het in de halve finale met 2-0 verliest van <a href="/wiki/Argentijns_voetbalelftal_(mannen)" title="Argentijns voetbalelftal (mannen)">Argentinië</a>.</li> <li><a href="/wiki/Nederlands_voetbalelftal_(mannen)" title="Nederlands voetbalelftal (mannen)">Oranje</a> wint het <a href="/wiki/Europees_kampioenschap_voetbal_mannen" title="Europees kampioenschap voetbal mannen">EK voetbal</a> in <a href="/wiki/Europees_kampioenschap_voetbal_1988" title="Europees kampioenschap voetbal 1988">1988</a>. Nadat het Nederlands Elftal de eerste wedstrijd in de groepsfase verliest met 0-1 (van de Sovjet-Unie), wint het wel met 1-3 van Engeland (hattrick Marco van Basten) en met 0-1 van Ierland (goal Wim Kieft). In de halve finale wint Nederland in Hamburg van West-Duitsland met 1-2 (goals Ronald Koeman en Marco van Basten). De finale in München wint Nederland van de Sovjet-Unie met 0-2, door goals van Ruud Gullit en de legendarische goal van Marco van Basten.</li> <li>In 1980 wint <a href="/wiki/Jack_Middelburg" title="Jack Middelburg">Jack Middelburg</a> de <a href="/wiki/TT_Assen" title="TT Assen">Grote Prijs Wegrace van Nederland</a> voor motorfietsen tijdens de <a href="/wiki/TT_Assen" title="TT Assen">Asser TT</a>. Hij doet dat opmerkelijk genoeg met een gebroken been. Hij zal later nog de <a href="/wiki/Grand_Prix_Formule_1_van_Groot-Brittanni%C3%AB" title="Grand Prix Formule 1 van Groot-Brittannië">Grand Prix van Groot-Brittannië</a> op het <a href="/wiki/Silverstone_(circuit)" title="Silverstone (circuit)">circuit van Silverstone</a> winnen. In <a href="/wiki/1984" title="1984">1984</a> komt hij om tijdens op het <a href="/wiki/Stratencircuit" title="Stratencircuit">stratencircuit</a> van <a href="/wiki/Tolbert_(circuit)" title="Tolbert (circuit)">Tolbert</a>.</li> <li>Het beroemde duo <a href="/wiki/Egbert_Streuer" title="Egbert Streuer">Egbert Streuer</a> en <a href="/wiki/Bernard_Schnieders" title="Bernard Schnieders">Bernard Schnieders</a> weet drie maal achter elkaar het wereldkampioenschap zijspannen te winnen, maar de thuis-Grand-Prix wil maar niet lukken. In <a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a> gebeurt het dan eindelijk. Ze worden het meest succesvolle Nederlandse duo in de motorsport, waarbij Streuer een van de meest succesvolle coureurs aller tijden is.</li> <li><a href="/wiki/Magic_Johnson" title="Magic Johnson">Magic Johnson</a> van de <a href="/wiki/Los_Angeles_Lakers" title="Los Angeles Lakers">Los Angeles Lakers</a> en <a href="/wiki/Larry_Bird" title="Larry Bird">Larry Bird</a> van de <a href="/wiki/Boston_Celtics" title="Boston Celtics">Boston Celtics</a> maken het professionele <a href="/wiki/Basketbal" title="Basketbal">basketbal</a> weer interessant voor de media.</li> <li>In veel atletiekstadions wordt de <a href="/wiki/Sintelbaan" title="Sintelbaan">sintelbaan</a> vervangen door een <a href="/wiki/Tartanpiste" title="Tartanpiste">kunststofbaan</a>.</li></ul> <dl><dt>Religie en spiritualiteit</dt></dl> <ul><li>Na de <a href="/wiki/Iraanse_Revolutie" title="Iraanse Revolutie">Iraanse Revolutie</a> en de <a href="/wiki/Bezetting_van_de_Al-Masjid_al-Haram" title="Bezetting van de Al-Masjid al-Haram">bezetting van de Grote Moskee in Mekka</a> gaan orthodoxe stromingen in de <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a> zich overal manifesteren. Ze worden gezien als een bedreiging voor de zittende regeringen, en krijgen weinig ruimte. Vele jonge militanten trekken naar <a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a>, waar een <a href="/wiki/Jihad" title="Jihad">Heilige Oorlog</a> wordt gevoerd tegen de communisten en de Sovjet-Unie.</li> <li>Opkomst van de <a href="/wiki/New_age_(beweging)" title="New age (beweging)">new age</a>-beweging.</li> <li>Het <a href="/wiki/Danilovklooster" title="Danilovklooster">Danilovklooster</a> wordt het eerste klooster dat terugkeert naar de <a href="/wiki/Russisch-orthodoxe_kerk" class="mw-redirect" title="Russisch-orthodoxe kerk">Russisch-orthodoxe kerk</a>. Vanaf <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a> betrekt de kerk weer de gebouwen en wordt het klooster het geestelijk centrum voor de Russisch-orthodoxe Kerk en vanaf 1988 de officiële residentie van de <a href="/wiki/Patriarch_van_Moskou" class="mw-redirect" title="Patriarch van Moskou">patriarch van Moskou</a>.</li></ul> <dl><dt>Popmuziek</dt></dl> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Popmuziek#Jaren_tachtig" title="Popmuziek">Popmuziek#Jaren tachtig</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <ul><li>megasterren <a href="/wiki/Michael_Jackson" title="Michael Jackson">Michael Jackson</a>, <a href="/wiki/Prince" title="Prince">Prince</a>, <a href="/wiki/Tina_Turner" title="Tina Turner">Tina Turner</a> en <a href="/wiki/Madonna_(zangeres)" title="Madonna (zangeres)">Madonna</a>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/New_wave_(muziekstijl)" title="New wave (muziekstijl)">new wave</a> zoals <a href="/wiki/The_Cure" title="The Cure">The Cure</a> en <a href="/wiki/Talking_Heads" title="Talking Heads">Talking Heads</a></li> <li><a href="/wiki/Rock" title="Rock">rock</a> zoals <a href="/wiki/Queen" title="Queen">Queen</a>, <a href="/wiki/U2_(band)" title="U2 (band)">U2</a>, <a href="/wiki/Bruce_Springsteen" title="Bruce Springsteen">Bruce Springsteen</a>, <a href="/wiki/Toto_(band)" title="Toto (band)">Toto</a>, de <a href="/wiki/Simple_Minds" title="Simple Minds">Simple Minds</a> en <a href="/wiki/Dire_Straits" title="Dire Straits">Dire Straits</a>.</li> <li><a href="/wiki/Ska_(muziek)" title="Ska (muziek)">ska</a> zoals <a href="/wiki/Madness" title="Madness">Madness</a> en <a href="/wiki/The_Specials_(skaband)" title="The Specials (skaband)">The Specials</a>.</li> <li><a href="/wiki/Popmuziek" title="Popmuziek">pop</a> zoals <a href="/wiki/Duran_Duran" title="Duran Duran">Duran Duran</a> en <a href="/wiki/Wham!_(muziek)" class="mw-redirect" title="Wham! (muziek)">Wham!</a>.</li> <li>In Nederland komt de zogenaamde <a href="/wiki/Nederpop" title="Nederpop">nederpop</a> opzetten, met bands als de <a href="/wiki/Frank_Boeijen_Groep" title="Frank Boeijen Groep">Frank Boeijen Groep</a>, <a href="/wiki/Toontje_Lager" title="Toontje Lager">Toontje Lager</a>, <a href="/wiki/Doe_Maar" title="Doe Maar">Doe Maar</a>, <a href="/wiki/Gruppo_Sportivo" title="Gruppo Sportivo">Gruppo Sportivo</a>, <a href="/wiki/Klein_Orkest" title="Klein Orkest">Klein Orkest</a>, <a href="/wiki/Het_Goede_Doel" title="Het Goede Doel">Het Goede Doel</a> en <a href="/wiki/VOF_de_Kunst" title="VOF de Kunst">VOF de Kunst</a>.</li> <li>België zet zich muzikaal op de wereldkaart met het <a href="/wiki/New_Beat" class="mw-redirect" title="New Beat">New Beat</a>-genre. Dit genre ontstaat doordat enkele dj's bepaalde platen (zoals van <a href="/wiki/Nitzer_Ebb" title="Nitzer Ebb">Nitzer Ebb</a> en <a href="/wiki/A_Split-Second" title="A Split-Second">A Split Second</a>) op 33 toeren in plaats van 45 toeren gaan draaien, met een <i>pitch</i> van +8. Uit dit genre komen acts zoals <a href="/wiki/Confetti%27s" title="Confetti&#39;s">Confetti's</a> en <a href="/wiki/Erotic_Dissidents" title="Erotic Dissidents">Erotic Dissidents</a> voort. Later werden vergeten artiesten en platen van onder het stof gehaald en abusievelijk onder een New Beat-stempel opnieuw gelanceerd. New Beat heeft een belangrijke basis gelegd voor de house- en trancescene van de jaren 90.</li></ul> <dl><dt>Amusement</dt></dl> <ul><li>In een voormalige bloemenveiling te <a href="/wiki/Aalsmeer" title="Aalsmeer">Aalsmeer</a> ontstaat een amusementsindustrie. <a href="/wiki/Joop_van_den_Ende" title="Joop van den Ende">Joop van den Ende</a> en <a href="/wiki/John_de_Mol_jr." title="John de Mol jr.">John de Mol jr.</a> zijn de drijvende krachten, terwijl <a href="/wiki/Guus_Verstraete_jr." title="Guus Verstraete jr.">Guus Verstraete jr.</a> tekent voor vele producties met weinig pretenties en veel plezier.</li> <li>De Hilversumse omroepen gaan steeds minder programma's in eigen huis maken, en kopen steeds meer in van <a href="/wiki/Endemol" title="Endemol">Endemol</a>. Maar behalve tv-programma's produceert Aalsmeer ook musicals aan de lopende band.</li> <li>Populaire Amerikaanse tv-reeksen zijn <a href="/wiki/Knight_Rider" title="Knight Rider">Knight Rider</a> en <a href="/wiki/The_A-Team_(televisieserie)" title="The A-Team (televisieserie)">The A-Team</a>. In Vlaanderen kijkt de jeugd massaal naar <a href="/wiki/Merlina" title="Merlina">Merlina</a>. In 1986 wint <a href="/wiki/Sandra_Kim" title="Sandra Kim">Sandra Kim</a> het <a href="/wiki/Eurovisiesongfestival" title="Eurovisiesongfestival">Eurovisiesongfestival</a> voor België. <a href="/wiki/Vtm" class="mw-redirect" title="Vtm">VTM</a>, de eerste Vlaamse commerciële tv-zender, start in februari 1989, wat vrij laat is naar Europese normen.</li></ul> <dl><dt>Innovatie</dt></dl> <ul><li>De <a href="/wiki/Compact_disc" title="Compact disc">cd</a> verovert snel de muziekmarkt</li> <li>Introductie van de <a href="/wiki/Magnetron_(oven)" title="Magnetron (oven)">magnetron</a></li> <li>De <a href="/wiki/Home_computer" class="mw-redirect" title="Home computer">home computer</a> wint terrein.</li> <li>De <a href="/wiki/Geldautomaat" title="Geldautomaat">geldautomaat</a> krijgt al gauw de bijnaam "flappentap" en wordt snel populair bij het publiek.</li></ul> <dl><dt>Trends</dt></dl> <ul><li>De <a href="/wiki/Rubiks_kubus" title="Rubiks kubus">Rubiks Cube</a> houdt menigeen bezig</li> <li>De <a href="/wiki/Videorecorder" title="Videorecorder">videorecorder</a> vindt algemene verbreiding, en in alle steden verschijnen <a href="/wiki/Videotheek" title="Videotheek">videotheken</a> in het straatbeeld.</li> <li>In huis en kantoor zijn <a href="/wiki/Jaloezie_(zonwering)" title="Jaloezie (zonwering)">verticale lamellen</a> de nieuwe trend in zon- en inkijkwering.</li> <li>Exotische groenten en vruchten worden ruim verkrijgbaar, zoals de <a href="/wiki/Courgette" title="Courgette">courgette</a>, de <a href="/wiki/Aubergine_(plant)" title="Aubergine (plant)">aubergine</a>, de <a href="/wiki/Avocado" title="Avocado">avocado</a>, <a href="/wiki/Broccoli" title="Broccoli">broccoli</a>, <a href="/wiki/Kiwi_(fruit)" title="Kiwi (fruit)">kiwi</a> en <a href="/wiki/Lychee" title="Lychee">lychee</a>.</li> <li>Doorbraak van het <a href="/wiki/Krasspel" title="Krasspel">kraslot</a>, de <a href="/wiki/Gokautomaat" title="Gokautomaat">fruitautomaat</a> en zijn illegale broertje de <a href="/wiki/Bingo_(gokautomaat)" title="Bingo (gokautomaat)">bingo</a>. In Amsterdam zijn spelers van <a href="/wiki/Balletje-balletje" title="Balletje-balletje">balletje-balletje</a> uit <a href="/wiki/Joegoslavi%C3%AB" title="Joegoslavië">Joegoslavië</a> actief, die zich verrijken ten koste van argeloze voorbijgangers en toeristen. In januari 1987 laat de gemeente een geluidswagen door het centrum rijden om toeristen tegen het spel te waarschuwen. Een vergelijkbare maatregel wordt genomen op de <a href="/wiki/Beverwijkse_Bazaar" class="mw-redirect" title="Beverwijkse Bazaar">Zwarte Markt</a> in <a href="/wiki/Beverwijk" title="Beverwijk">Beverwijk</a>.</li></ul> <dl><dt>Mode</dt></dl> <ul><li>Onder invloed van de <a href="/wiki/New_Romantics" class="mw-redirect" title="New Romantics">New Romantics</a>-rage ontwikkelt <a href="/wiki/Vivienne_Westwood" title="Vivienne Westwood">Vivienne Westwood</a> de succesvolle collectie Pirates die het onberekenbare van de punk combineert met de pronkzucht van kostuums uit voorbije eeuwen. Ze verdiept zich uitgebreid in door haar collega's allang vergeten patronen en technieken. De straatelementen zijn afkomstig van haar man <a href="/wiki/Malcolm_McLaren" title="Malcolm McLaren">Malcolm McLaren</a>.</li> <li>Vrouwen dragen jasjes met schoudervullingen, en beenwarmers.</li> <li>Mannen gaan weer vaker naar de <a href="/wiki/Kapper" title="Kapper">kapper</a>. Van voren wordt het haar korter en sommigen dragen een "matje" in de nek.</li> <li>Opkomst van de supermodellen, onder wie <a href="/wiki/Naomi_Campbell" title="Naomi Campbell">Naomi Campbell</a>, <a href="/wiki/Linda_Evangelista" title="Linda Evangelista">Linda Evangelista</a>, <a href="/wiki/Christy_Turlington" title="Christy Turlington">Christy Turlington</a>, <a href="/wiki/Tatjana_Patitz" title="Tatjana Patitz">Tatjana Patitz</a> en <a href="/wiki/Cindy_Crawford_(model)" title="Cindy Crawford (model)">Cindy Crawford</a></li> <li>Sportkleding en sportschoenen van merken als <a href="/wiki/Nike_(merk)" class="mw-redirect" title="Nike (merk)">Nike</a>, <a href="/wiki/Adidas" title="Adidas">Adidas</a>, <a href="/wiki/Puma_(concern)" title="Puma (concern)">Puma</a> en <a href="/wiki/Reebok" title="Reebok">Reebok</a> veroveren het straatbeeld.</li></ul> <dl><dt>Recreatie</dt></dl> <ul><li>In <a href="/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> openen veel attractieparken (meerdere) <a href="/wiki/Darkride" title="Darkride">darkrides</a> in hun park. Dit in navolging van de Amerikaanse Disney-parken waar dit attractietype populair bleek te zijn. Veel Europese parken baseren hun darkrides ook op bestaande Disney-attracties. Ongeveer halverwege de jaren 90 eindigt deze trend.</li> <li><a href="/wiki/The_Walt_Disney_Company" title="The Walt Disney Company">The Walt Disney Company</a> opent drie nieuwe attractieparken en maakt in 1985 het plan voor <a href="/wiki/Disneyland_Paris" title="Disneyland Paris">Disneyland Paris</a> bekend.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Belangrijke_personen_internationaal">Belangrijke personen internationaal</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Bewerk dit kopje: Belangrijke personen internationaal" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit&amp;section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Belangrijke personen internationaal"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a></li> <li><a href="/wiki/Michail_Gorbatsjov" title="Michail Gorbatsjov">Michail Gorbatsjov</a></li> <li><a href="/wiki/Deng_Xiaoping" title="Deng Xiaoping">Deng Xiaoping</a></li> <li><a href="/wiki/Mahathir_Mohammed" title="Mahathir Mohammed">Mahathir Mohammed</a></li> <li><a href="/wiki/Paus_Johannes_Paulus_II" title="Paus Johannes Paulus II">Paus Johannes Paulus II</a></li> <li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Mitterrand" title="François Mitterrand">François Mitterrand</a></li> <li><a href="/wiki/Margaret_Thatcher" title="Margaret Thatcher">Margaret Thatcher</a></li> <li><a href="/wiki/Helmut_Kohl" title="Helmut Kohl">Helmut Kohl</a></li> <li><a href="/wiki/Erich_Honecker" title="Erich Honecker">Erich Honecker</a></li> <li><a href="/wiki/Augusto_Pinochet" title="Augusto Pinochet">Augusto Pinochet</a></li> <li><a href="/wiki/Fidel_Castro" title="Fidel Castro">Fidel Castro</a></li> <li><a href="/wiki/Indira_Gandhi" title="Indira Gandhi">Indira Gandhi</a></li> <li><a href="/wiki/Saddam_Hoessein" title="Saddam Hoessein">Saddam Hoessein</a></li> <li><a href="/wiki/Ruhollah_Khomeini" title="Ruhollah Khomeini">Ruhollah Khomeini</a></li> <li><a href="/wiki/Hafiz_al-Assad" title="Hafiz al-Assad">Hafiz al-Assad</a></li> <li><a href="/wiki/Diego_Maradonna" class="mw-redirect" title="Diego Maradonna">Diego Maradonna</a></li> <li><a href="/wiki/Hosni_Moebarak" title="Hosni Moebarak">Hosni Moebarak</a></li> <li><a href="/wiki/Moammar_al-Qadhafi" title="Moammar al-Qadhafi">Moammar al-Qadhafi</a></li> <li><a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Menachem Begin</a></li> <li><a href="/wiki/Yitzhak_Shamir" title="Yitzhak Shamir">Yitzhak Shamir</a></li> <li><a href="/wiki/Yasser_Arafat" title="Yasser Arafat">Yasser Arafat</a></li> <li><a href="/wiki/Kim_Il-sung" title="Kim Il-sung">Kim Il-sung</a></li> <li><a href="/wiki/Pablo_Escobar" title="Pablo Escobar">Pablo Escobar</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Belangrijke_personen_in_België"><span id="Belangrijke_personen_in_Belgi.C3.AB"></span>Belangrijke personen in België</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Bewerk dit kopje: Belangrijke personen in België" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit&amp;section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Belangrijke personen in België"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Leo_Tindemans" title="Leo Tindemans">Leo Tindemans</a></li> <li><a href="/wiki/Wilfried_Martens" title="Wilfried Martens">Wilfried Martens</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Vanden_Boeynants" title="Paul Vanden Boeynants">Paul Vanden Boeynants</a></li> <li><a href="/wiki/Koning_Boudewijn" class="mw-redirect" title="Koning Boudewijn">koning Boudewijn</a></li> <li><a href="/wiki/Koningin_Fabiola" class="mw-redirect" title="Koningin Fabiola">Koningin Fabiola</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Belangrijke_personen_in_Nederland">Belangrijke personen in Nederland</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Bewerk dit kopje: Belangrijke personen in Nederland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit&amp;section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Belangrijke personen in Nederland"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68175564">.mw-parser-output .kolommen-lijst{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .kolommen-lijst ul,.mw-parser-output .kolommen-lijst ol{margin-top:0}.mw-parser-output .kolommen-lijst li,.mw-parser-output .kolommen-lijst dd{margin-bottom:0;padding-bottom:0.1em;page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}html.vector-feature-custom-font-size-clientpref-0 .mw-parser-output .kolommen-lijst li,html.vector-feature-custom-font-size-clientpref-0 .mw-parser-output .kolommen-lijst dd{line-height:1.5714285em}html.vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 .mw-parser-output .kolommen-lijst li,html.vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 .mw-parser-output .kolommen-lijst dd{line-height:1.6em}html.vector-feature-custom-font-size-clientpref-2 .mw-parser-output .kolommen-lijst li,html.vector-feature-custom-font-size-clientpref-2 .mw-parser-output .kolommen-lijst dd{line-height:1.5em}.mw-parser-output .infobox .kolommen-lijst{margin-top:0}.mw-parser-output .kolommen-lijst figure{break-inside:avoid-column}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .kolommen-lijst{clear:both}}</style><div class="kolommen-lijst" style="column-width:18em;"> <ul><li><a href="/wiki/Juliana_der_Nederlanden" title="Juliana der Nederlanden">Koningin Juliana</a></li> <li><a href="/wiki/Beatrix_der_Nederlanden" title="Beatrix der Nederlanden">Koningin Beatrix</a></li> <li><a href="/wiki/Bernhard_van_Lippe-Biesterfeld" title="Bernhard van Lippe-Biesterfeld">Prins Bernhard</a></li> <li><a href="/wiki/Dries_van_Agt" title="Dries van Agt">Dries van Agt</a></li> <li><a href="/wiki/Ruud_Lubbers" title="Ruud Lubbers">Ruud Lubbers</a></li> <li><a href="/wiki/Joop_den_Uyl" title="Joop den Uyl">Joop den Uyl</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Terlouw" title="Jan Terlouw">Jan Terlouw</a></li> <li><a href="/wiki/Frits_Korthals_Altes" title="Frits Korthals Altes">Frits Korthals Altes</a></li> <li><a href="/wiki/Hans_Wiegel" title="Hans Wiegel">Hans Wiegel</a></li> <li><a href="/wiki/Ed_Nijpels" title="Ed Nijpels">Ed Nijpels</a></li> <li><a href="/wiki/Wim_Kok" title="Wim Kok">Wim Kok</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_de_Koning_(CDA)" title="Jan de Koning (CDA)">Jan de Koning</a></li> <li><a href="/wiki/Gijs_van_Aardenne" title="Gijs van Aardenne">Gijs van Aardenne</a></li> <li><a href="/wiki/Joris_Voorhoeve" title="Joris Voorhoeve">Joris Voorhoeve</a></li> <li><a href="/wiki/Hans_van_Mierlo_(D66)" title="Hans van Mierlo (D66)">Hans van Mierlo</a></li> <li><a href="/wiki/Hans_van_den_Broek" title="Hans van den Broek">Hans van den Broek</a></li> <li><a href="/wiki/Ed_van_Thijn" title="Ed van Thijn">Ed van Thijn</a></li> <li><a href="/wiki/Bert_de_Vries_(CDA)" title="Bert de Vries (CDA)">Bert de Vries</a></li> <li><a href="/wiki/Elco_Brinkman" title="Elco Brinkman">Elco Brinkman</a></li> <li><a href="/wiki/Max_van_der_Stoel" title="Max van der Stoel">Max van der Stoel</a></li> <li><a href="/wiki/Onno_Ruding" title="Onno Ruding">Onno Ruding</a></li> <li><a href="/wiki/Fons_van_der_Stee" title="Fons van der Stee">Fons van der Stee</a></li> <li><a href="/wiki/Jos_van_Kemenade" title="Jos van Kemenade">Jos van Kemenade</a></li> <li><a href="/wiki/Marcel_van_Dam" title="Marcel van Dam">Marcel van Dam</a></li> <li><a href="/wiki/Job_de_Ruiter" title="Job de Ruiter">Job de Ruiter</a></li> <li><a href="/wiki/Neelie_Kroes" title="Neelie Kroes">Neelie Smit-Kroes</a></li> <li><a href="/wiki/Koos_Rietkerk" title="Koos Rietkerk">Koos Rietkerk</a></li> <li><a href="/wiki/Frits_Bolkestein" title="Frits Bolkestein">Frits Bolkestein</a></li> <li><a href="/wiki/Willem_Scholten_(politicus)" title="Willem Scholten (politicus)">Willem Scholten</a></li> <li><a href="/wiki/Rudolf_de_Korte" title="Rudolf de Korte">Rudolf de Korte</a></li> <li><a href="/wiki/Kees_van_Dijk" title="Kees van Dijk">Kees van Dijk</a></li> <li><a href="/wiki/Wim_van_Eekelen" title="Wim van Eekelen">Wim van Eekelen</a></li> <li><a href="/wiki/Louw_de_Graaf" title="Louw de Graaf">Louw de Graaf</a></li> <li><a href="/wiki/Gerrit_Braks" title="Gerrit Braks">Gerrit Braks</a></li> <li><a href="/wiki/Piet_Bukman" title="Piet Bukman">Piet Bukman</a></li> <li><a href="/wiki/Ien_Dales" title="Ien Dales">Ien Dales</a></li> <li><a href="/wiki/Koos_Andriessen" title="Koos Andriessen">Koos Andriessen</a></li> <li><a href="/wiki/Piet_Dankert" title="Piet Dankert">Piet Dankert</a></li> <li><a href="/wiki/Enne%C3%BCs_Heerma" title="Enneüs Heerma">Enneüs Heerma</a></li> <li><a href="/wiki/Marius_van_Amelsvoort" title="Marius van Amelsvoort">Marius van Amelsvoort</a></li> <li><a href="/wiki/Henk_Koning_(politicus)" title="Henk Koning (politicus)">Henk Koning</a></li> <li><a href="/wiki/Virginie_Korte-van_Hemel" title="Virginie Korte-van Hemel">Virginie Korte-van Hemel</a></li> <li><a href="/wiki/Chris_van_Veen" title="Chris van Veen">Chris van Veen</a></li> <li><a href="/wiki/Ria_Beckers" title="Ria Beckers">Ria Beckers</a></li> <li><a href="/wiki/Hans_Janmaat" title="Hans Janmaat">Hans Janmaat</a></li> <li><a href="/wiki/Andr%C3%A9e_van_Es" title="Andrée van Es">Andrée van Es</a></li> <li><a href="/wiki/Ina_Brouwer" title="Ina Brouwer">Ina Brouwer</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_des_Bouvrie" title="Jan des Bouvrie">Jan des Bouvrie</a></li> <li><a href="/wiki/Mient_Jan_Faber" title="Mient Jan Faber">Mient Jan Faber</a></li> <li><a href="/wiki/Rinus_Michels" title="Rinus Michels">Rinus Michels</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Belangrijke_personen_in_Suriname_en_de_Nederlandse_Antillen">Belangrijke personen in Suriname en de Nederlandse Antillen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Bewerk dit kopje: Belangrijke personen in Suriname en de Nederlandse Antillen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=1980-1989&amp;action=edit&amp;section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Belangrijke personen in Suriname en de Nederlandse Antillen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Desi_Bouterse" title="Desi Bouterse">Desi Bouterse</a></li> <li><a href="/wiki/Betico_Croes" title="Betico Croes">Betico Croes</a></li> <li><a href="/wiki/Don_Martina" title="Don Martina">Don Martina</a></li> <li><a href="/wiki/Ronnie_Brunswijk" title="Ronnie Brunswijk">Ronnie Brunswijk</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><b>Bronnen</b></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080817005527/http://www.volkskrant.nl/kunst/article1055436.ece/God_in_alle_huiskamers">De Volkskrant (14 augustus 2008): "God in alle huiskamers", door Pablo Cabenda</a></span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:1980s#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:1980s">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:1980s#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:1980s">1980s</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Jaren_in_het_decennium_1980-1989"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_jaren" title="Sjabloon:Navigatie jaren"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_jaren&amp;action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Jaren_in_het_decennium_1980-1989" class="navigatie-titel">Jaren in het <a href="/wiki/Decennium" title="Decennium">decennium</a> <a class="mw-selflink selflink">1980-1989</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/1979" title="1979">&lt;&lt;</a> · <a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a> · <a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a> · <a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a> · <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a> · <a href="/wiki/1984" title="1984">1984</a> · <a href="/wiki/1985" title="1985">1985</a> · <a href="/wiki/1986" title="1986">1986</a> · <a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a> · <a href="/wiki/1988" title="1988">1988</a> · <a href="/wiki/1989" title="1989">1989</a> · <a href="/wiki/1990" title="1990">&gt;&gt;</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Decennia_in_de_20e_eeuw"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_decennia" title="Sjabloon:Navigatie decennia"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_decennia&amp;action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Decennia_in_de_20e_eeuw" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Lijst_van_decennia" title="Lijst van decennia">Decennia</a> in de <a href="/wiki/20e_eeuw" title="20e eeuw">20e eeuw</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/1890-1899" title="1890-1899">&lt;&lt;</a> · <a href="/wiki/1900-1909" title="1900-1909">1900-1909</a> · <a href="/wiki/1910-1919" title="1910-1919">1910-1919</a> · <a href="/wiki/1920-1929" title="1920-1929">1920-1929</a> · <a href="/wiki/1930-1939" title="1930-1939">1930-1939</a> · <a href="/wiki/1940-1949" title="1940-1949">1940-1949</a> · <a href="/wiki/1950-1959" title="1950-1959">1950-1959</a> · <a href="/wiki/1960-1969" title="1960-1969">1960-1969</a> · <a href="/wiki/1970-1979" title="1970-1979">1970-1979</a> · <a class="mw-selflink selflink">1980-1989</a> · <a href="/wiki/1990-1999" title="1990-1999">1990-1999</a> · <a href="/wiki/2000-2009" title="2000-2009">&gt;&gt;</a> </p> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐6b7f745dd4‐xm5vt Cached time: 20241125140305 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.130 seconds Real time usage: 0.190 seconds Preprocessor visited node count: 953/1000000 Post‐expand include size: 12182/2097152 bytes Template argument size: 2641/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/100 Expensive parser function count: 2/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 4543/5000000 bytes Lua time usage: 0.004/10.000 seconds Lua memory usage: 638339/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 91.986 1 -total 29.76% 27.373 1 Sjabloon:Appendix 28.05% 25.806 1 Sjabloon:References 27.07% 24.905 1 Sjabloon:Commonscat 23.65% 21.756 1 Sjabloon:Zusterproject_box 17.09% 15.724 1 Sjabloon:Navigatie_jaren 15.99% 14.704 2 Sjabloon:Navigatie 15.00% 13.801 1 Sjabloon:Kolommen_lijst 6.58% 6.054 2 Sjabloon:First_non_empty 4.46% 4.101 1 Sjabloon:Navigatie_decennia --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:2152-0!canonical and timestamp 20241125140305 and revision id 68420678. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=1980-1989&amp;oldid=68420678">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=1980-1989&amp;oldid=68420678</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:1980-1989" title="Categorie:1980-1989">1980-1989</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 23 nov 2024 om 10:57.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia&#174; is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=1980-1989&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-d6wxr","wgBackendResponseTime":136,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.130","walltime":"0.190","ppvisitednodes":{"value":953,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":12182,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2641,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":4543,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 91.986 1 -total"," 29.76% 27.373 1 Sjabloon:Appendix"," 28.05% 25.806 1 Sjabloon:References"," 27.07% 24.905 1 Sjabloon:Commonscat"," 23.65% 21.756 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 17.09% 15.724 1 Sjabloon:Navigatie_jaren"," 15.99% 14.704 2 Sjabloon:Navigatie"," 15.00% 13.801 1 Sjabloon:Kolommen_lijst"," 6.58% 6.054 2 Sjabloon:First_non_empty"," 4.46% 4.101 1 Sjabloon:Navigatie_decennia"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.004","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":638339,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-xm5vt","timestamp":"20241125140305","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"1980-1989","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/1980-1989","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q34644","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q34644","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-03-26T15:01:39Z","dateModified":"2024-11-23T09:57:51Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/56\/1980s_replacement_montage02.PNG","headline":"decennium"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10