CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Nghệ thuật Byzantine – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"b4fe2232-1d44-4e39-bfab-436a739662d8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Nghệ_thuật_Byzantine","wgTitle":"Nghệ thuật Byzantine","wgCurRevisionId":71583979,"wgRevisionId":71583979,"wgArticleId":19415809,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Mỹ thuật trung cổ","Mỹ thuật hậu kỳ La Mã","Văn hóa Hy Lạp","Mỹ thuật Hy Lạp","Nghệ thuật Kitô giáo","Mỹ thuật cổ điển","Văn hóa Byzantine","Mỹ thuật theo thời kỳ","Nghệ thuật Byzantine"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi", "wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Nghệ_thuật_Byzantine","wgRelevantArticleId":19415809,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q211884","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList", "mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/1200px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1268"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/800px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="845"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/640px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="676"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Nghệ thuật Byzantine – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Nghệ_thuật_Byzantine rootpage-Nghệ_thuật_Byzantine skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ngh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ngh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ngh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ngh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Giới_thiệu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Giới_thiệu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Giới thiệu</span> </div> </a> <ul id="toc-Giới_thiệu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_giai_đoạn_lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_giai_đoạn_lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Các giai đoạn lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_giai_đoạn_lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các giai đoạn lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Các_giai_đoạn_lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nghệ_thuật_Byzantine_thời_kì_đầu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nghệ_thuật_Byzantine_thời_kì_đầu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Nghệ thuật Byzantine thời kì đầu</span> </div> </a> <ul id="toc-Nghệ_thuật_Byzantine_thời_kì_đầu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_kì_Justinian_I" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_kì_Justinian_I"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Thời kì Justinian I</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_kì_Justinian_I-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cuộc_khủng_hoảng_thế_kỷ_thứ_bảy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cuộc_khủng_hoảng_thế_kỷ_thứ_bảy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Cuộc khủng hoảng thế kỷ thứ bảy</span> </div> </a> <ul id="toc-Cuộc_khủng_hoảng_thế_kỷ_thứ_bảy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khủng_hoảng_xã_hội,_trào_lưu_phá_bỏ_ngẫu_tượng." class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khủng_hoảng_xã_hội,_trào_lưu_phá_bỏ_ngẫu_tượng."> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Khủng hoảng xã hội, trào lưu phá bỏ ngẫu tượng.</span> </div> </a> <ul id="toc-Khủng_hoảng_xã_hội,_trào_lưu_phá_bỏ_ngẫu_tượng.-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nghệ_thuật_của_người_Macedonia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nghệ_thuật_của_người_Macedonia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Nghệ thuật của người Macedonia</span> </div> </a> <ul id="toc-Nghệ_thuật_của_người_Macedonia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_kì_Komnvian" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_kì_Komnvian"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Thời kì Komnvian</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_kì_Komnvian-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bộ_sưu_tập_những_chiếc_quan_tài_bằng_ngà_của_thời_đại_Macedonia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bộ_sưu_tập_những_chiếc_quan_tài_bằng_ngà_của_thời_đại_Macedonia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Bộ sưu tập những chiếc quan tài bằng ngà của thời đại Macedonia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bộ_sưu_tập_những_chiếc_quan_tài_bằng_ngà_của_thời_đại_Macedonia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_kì_Palaeologan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_kì_Palaeologan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Thời kì Palaeologan</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_kì_Palaeologan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Di_sản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Di_sản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Di sản</span> </div> </a> <ul id="toc-Di_sản-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ghi_chú" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ghi_chú"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ghi chú</span> </div> </a> <ul id="toc-Ghi_chú-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Giới_thiệu_tài_liệu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Giới_thiệu_tài_liệu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Giới thiệu tài liệu</span> </div> </a> <ul id="toc-Giới_thiệu_tài_liệu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Nghệ thuật Byzantine</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 52 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-52" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">52 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%86_%D8%A8%D9%8A%D8%B2%D9%86%D8%B7%D9%8A" title="فن بيزنطي – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فن بيزنطي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Arte_bizant%C3%ADn" title="Arte bizantín – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Arte bizantín" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Bizans_inc%C9%99s%C9%99n%C9%99ti" title="Bizans incəsənəti – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Bizans incəsənəti" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Seni_rupa_Romawi_Timur" title="Seni rupa Romawi Timur – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Seni rupa Romawi Timur" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%92%D1%96%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8B%D1%96" title="Мастацтва Візантыі – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Мастацтва Візантыі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A5%87%E0%A4%82%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A8_%E0%A4%86%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9F" title="बाइजेंटाइन आर्ट – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="बाइजेंटाइन आर्ट" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Bizantijska_umjetnost" title="Bizantijska umjetnost – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Bizantijska umjetnost" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D0%BA%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%BD%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Изкуство на Византия – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Изкуство на Византия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Art_rom%C3%A0_d%27Orient" title="Art romà d'Orient – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Art romà d'Orient" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Byzantsk%C3%A9_v%C3%BDtvarn%C3%A9_um%C4%9Bn%C3%AD" title="Byzantské výtvarné umění – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Byzantské výtvarné umění" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Byzantinische_Kunst" title="Byzantinische Kunst – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Byzantinische Kunst" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CF%85%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%AE_%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7" title="Βυζαντινή τέχνη – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Βυζαντινή τέχνη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Byzantine_art" title="Byzantine art – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Byzantine art" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Arte_bizantino" title="Arte bizantino – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Arte bizantino" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Bizanca_arto" title="Bizanca arto – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Bizanca arto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Bizantziar_artea" title="Bizantziar artea – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Bizantziar artea" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="هنر بیزانسی – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="هنر بیزانسی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Art_byzantin" title="Art byzantin – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Art byzantin" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Eala%C3%ADn_na_Bios%C3%A1inte" title="Ealaín na Biosáinte – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ealaín na Biosáinte" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Arte_bizantina" title="Arte bizantina – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Arte bizantina" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B9%84%EC%9E%94%ED%8B%B4_%EB%AF%B8%EC%88%A0" title="비잔틴 미술 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="비잔틴 미술" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Բյուզանդական արվեստ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Բյուզանդական արվեստ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Bizantska_umjetnost" title="Bizantska umjetnost – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Bizantska umjetnost" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Arte_bizantina" title="Arte bizantina – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Arte bizantina" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9E%D7%A0%D7%95%D7%AA_%D7%91%D7%99%D7%96%D7%A0%D7%98%D7%99%D7%AA" title="אמנות ביזנטית – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אמנות ביזנטית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ბიზანტიური ხელოვნება – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბიზანტიური ხელოვნება" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ars_Byzantina" title="Ars Byzantina – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Ars Byzantina" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Bizantijos_menas" title="Bizantijos menas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Bizantijos menas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Biz%C3%A1nci_m%C5%B1v%C3%A9szet" title="Bizánci művészet – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Bizánci művészet" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Византиска уметност – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Византиска уметност" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ბიზანტიური ხელუანობა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ბიზანტიური ხელუანობა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Byzantijnse_kunst" title="Byzantijnse kunst – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Byzantijnse kunst" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%93%E3%82%B6%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E7%BE%8E%E8%A1%93" title="ビザンティン美術 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ビザンティン美術" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Bysantinsk_kunst" title="Bysantinsk kunst – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Bysantinsk kunst" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Bysantinsk_kunst" title="Bysantinsk kunst – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Bysantinsk kunst" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%8A_%D9%87%D9%86%D8%B1" title="بازنتيني هنر – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="بازنتيني هنر" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_bizanty%C5%84ska" title="Sztuka bizantyńska – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Sztuka bizantyńska" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Arte_bizantina" title="Arte bizantina – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Arte bizantina" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Arta_bizantin%C4%83" title="Arta bizantină – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Arta bizantină" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B8" title="Искусство Византии – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Искусство Византии" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Byzantine_art" title="Byzantine art – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Byzantine art" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Byzantsk%C3%A9_v%C3%BDtvarn%C3%A9_umenie" title="Byzantské výtvarné umenie – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Byzantské výtvarné umenie" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Bizantinska_umetnost" title="Bizantinska umetnost – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Bizantinska umetnost" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Византијска уметност – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Византијска уметност" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantska_umjetnost" title="Bizantska umjetnost – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Bizantska umjetnost" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="bài chất lượng cao"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Bysantin_taide" title="Bysantin taide – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Bysantin taide" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bysantinsk_konst" title="Bysantinsk konst – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bysantinsk konst" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%88%E0%AE%9A%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AF%88" title="பைசன்டியக் கலை – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பைசன்டியக் கலை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="ศิลปะไบแซนไทน์ – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="ศิลปะไบแซนไทน์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bizans_sanat%C4%B1" title="Bizans sanatı – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bizans sanatı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B5_%D0%BC%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Візантійське мистецтво – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Візантійське мистецтво" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%9C%E5%8D%A0%E5%BA%AD%E8%89%BA%E6%9C%AF" title="拜占庭艺术 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="拜占庭艺术" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q211884#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Thảo luận về trang này (trang không tồn tại) [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&oldid=71583979" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&id=71583979&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FNgh%25E1%25BB%2587_thu%25E1%25BA%25ADt_Byzantine"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FNgh%25E1%25BB%2587_thu%25E1%25BA%25ADt_Byzantine"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Ngh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Byzantine_art" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q211884" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/280px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg" decoding="async" width="280" height="296" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/420px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/560px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg 2x" data-file-width="2744" data-file-height="2900" /></a><figcaption> Tranh khảm Byzantine là một trong những tác phẩm lừng danh còn sót lại của <a href="/wiki/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a> ở <a href="/wiki/Constantinopolis" title="Constantinopolis">Constantinople</a> - chân dung của Christ Pantocrator trên các bức tường của phòng trưng bày phương Nam, Christ được Đức Trinh Nữ Maria và John the Baptist hộ tống; khoảng năm 1261; 4,08 x 4,2 m </figcaption></figure> <p><b>Nghệ thuật Byzantine</b> là các tác phẩm nghệ thuật mang phong cách Hy Lạp Kitô giáo của Đế chế <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đông La Mã</a> (Byzantine),<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> cùng các quốc gia và các bang được thừa hưởng văn hóa từ đế chế. Mặc dù đế chế nổi lên từ sự suy tàn của Rome và tồn tại cho đến khi <a href="/wiki/Constantinopolis_th%E1%BA%A5t_th%E1%BB%A7" title="Constantinopolis thất thủ">Constantinople sụp đổ</a> năm 1453,<sup id="cite_ref-Kitzinger_1977_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kitzinger_1977-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ngày bắt đầu của thời kỳ Byzantine khá rõ ràng trong lịch sử nghệ thuật so với lịch sử chính trị. Nhiều quốc gia <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_th%E1%BB%91ng_gi%C3%A1o_%C4%90%C3%B4ng_ph%C6%B0%C6%A1ng" title="Chính thống giáo Đông phương">Chính thống Đông phương</a> ở Đông Âu, cũng như các quốc gia Hồi giáo ở phía đông <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a>, đã bảo tồn nhiều khía cạnh của văn hóa và nghệ thuật của đế chế trong nhiều thế kỷ sau đó. </p><p>Một số quốc gia đương thời có nền văn hóa bị ảnh hưởng bởi <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đế quốc Byzantine</a>, mà không thực sự là một phần của đế quốc (" Khối thịnh vượng chung Byzantine "). Những quốc gia đó bao này bao gồm cả <a href="/wiki/Rus%27_Kiev" class="mw-redirect" title="Rus' Kiev">Rus</a>, và một số quốc gia không chính thống như <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Venezia" title="Cộng hòa Venezia">Cộng hòa Venice</a>, quốc gia này đã tuyên bố độc lập khỏi đế quốc Byzantine vào thế kỷ thứ 10 và Vương quốc Sicily, có quan hệ mật thiết với Đế quốc Byzantine và cũng là quốc gia sở hữu Byzantine cho đến thế kỷ thứ 10 với phần lớn dân số vẫn cố duy trì ngôn ngữ truyền thống là tiếng Hy Lạp cho đến thế kỉ thứ 12. Các quốc gia khác có truyền thống nghệ thuật Byzantine đã dao động trong suốt thời Trung cổ giữa việc nằm dưới sự trị vì của đế chế Byzantine và tồn tại như những quốc gia độc lập, như Serbia và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BA%A5t_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Bulgaria" title="Đệ Nhất Đế quốc Bulgaria">Bulgaria</a>. Sau sự <a href="/wiki/Constantinopolis_th%E1%BA%A5t_th%E1%BB%A7" title="Constantinopolis thất thủ">sụp đổ của thủ đô Byzantine của Constantinople</a> năm 1453, các tác phẩm nghệ thuật được tạo ra bởi các tín đồ Kitô Chính thống từ phương Đông sống ở <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">Đế chế Ottoman</a> thường được gọi là "hậu Byzantine". Một số truyền thống nghệ thuật bắt nguồn từ Đế quốc Byzantine, đặc biệt là khi liên quan đến hội họa và kiến trúc nhà thờ, được duy trì ở <a href="/wiki/Hy_L%E1%BA%A1p" title="Hy Lạp">Hy Lạp</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_S%C3%ADp" title="Cộng hòa Síp">Síp</a>, <a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a>, <a href="/wiki/Bulgaria" title="Bulgaria">Bulgaria</a>, <a href="/wiki/Rom%C3%A2nia" title="România">Romania</a>, <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a> và các nước Chính thống giáo Đông phương khác cho đến tận ngày nay. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giới_thiệu"><span id="Gi.E1.BB.9Bi_thi.E1.BB.87u"></span>Giới thiệu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Giới thiệu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giới thiệu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Encaustic_Virgin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Encaustic_Virgin.jpg/294px-Encaustic_Virgin.jpg" decoding="async" width="294" height="425" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Encaustic_Virgin.jpg/441px-Encaustic_Virgin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Encaustic_Virgin.jpg/588px-Encaustic_Virgin.jpg 2x" data-file-width="883" data-file-height="1277" /></a><figcaption> Biểu tượng Trinh nữ và trẻ em sánh vai cùng các vị thánh và thiên thần, thế kỷ thứ 6, <a href="/wiki/Tu_vi%E1%BB%87n_Th%C3%A1nh_Catarina_(Sinai)" title="Tu viện Thánh Catarina (Sinai)">Tu viện Saint Catherine</a>, Sinai </figcaption></figure> <p><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nghệ thuật Byzantine bắt nguồn và phát triển từ một tôn giáo Hi Lạp bị Kitô hóa thuộc phần phía Tây của đế chế La Mã; những tác phẩm được lấy cảm hứng từ cả Kitô giáo lẫn thần thoại Hy Lạp cổ được thể hiện một cách tinh tế, trừu tượng với phong cách nghệ thuật theo văn hóa Hy Lạp cổ. Nghệ thuật Byzantium không bao giờ đánh mất đi sự cổ điển vốn có của nó; Thủ đô Byzantine, <a href="/wiki/Constantinopolis" title="Constantinopolis">Constantinople</a>, được may mắn sở hữu một lượng lớn các tác phẩm điêu khắc mang nét cổ điển,<sup id="cite_ref-Bassett_2004_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bassett_2004-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> mặc dù cuối cùng chúng đã trở thành đối tượng gây hoang mang cho người dân nơi đây <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (tuy nhiên, những người có cơ hội chiêm ngưỡng các tác phẩm ở Byzantine không hề tỏ ra khó hiểu đối với các hình thức nghệ thuật quảng bá cổ điển này chẳng hạn như tranh treo tường) <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Nền tảng của nghệ thuật Byzantine bắt nguồn từ một tầm nhìn nghệ thuật của người Hy Lạp ở Byzantine, giống như người Hy Lạp cổ đại những người "không bao giờ cảm thấy hài lòng với những thứ chỉ có hình thức, nhưng được kích thích bởi một chủ nghĩa duy lý bẩm sinh, khiến hình thức trở nên sinh động bằng cách liên kết chúng với một nội dung có ý nghĩa. " <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mặc dù nghệ thuật được tạo ra trong Đế quốc Byzantine được đánh dấu bằng các cuộc phục hưng định kỳ của mỹ học cổ điển, nhưng trên hết nó được đánh dấu bằng sự phát triển của một mỹ học mới được xác định bởi tính chất "trừu tượng" hay phi tự nhiên. Nếu nghệ thuật cổ điển là những nỗ lực tạo ra những tạo tác mang cái hồn của thực tế thì nghệ thuật Byzantine dường như đã từ bỏ nỗ lực này để ủng hộ một cách tiếp cận mang tính biểu tượng hơn. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg/220px-Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg" decoding="async" width="220" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg/330px-Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg/440px-Byzantine_-_Saint_Arethas_-_Walters_4820862.jpg 2x" data-file-width="1791" data-file-height="1800" /></a><figcaption> Thánh Arethas của người Ê-ti-ô được mô tả theo phong cách Byzantine truyền thống (thế kỷ thứ 10)</figcaption></figure> <p>Bản chất và nguyên nhân của sự chuyển hóa này, phần lớn diễn ra trong <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_k%E1%BB%B3_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Hậu kỳ cổ đại">thời kỳ cổ đại</a>, chủ đề này đã được các học giả tranh luận trong nhiều thế kỷ qua.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Giorgio_Vasari" title="Giorgio Vasari">Giorgio Vasari</a> quy cho nó là sự suy đồi kỹ năng và tiêu chuẩn nghệ thuật, đến lượt nó đã được hồi sinh bởi những người đương thời của ông trong <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A5c_h%C6%B0ng_%C3%9D" title="Phục hưng Ý">thời kì Phục hưng Ý</a>. Mặc dù quan điểm này đôi khi được hồi sinh, đáng chú ý nhất là Bernard Berenson,<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> các học giả hiện đại có xu hướng nhìn nhận tích cực hơn về nghệ thuật Byzantine. Alois Riegl và Josef Strzygowski, những nhà sử học nghệ thuật đầu thế kỷ 20, đã lên tiếng chịu trách nhiệm cho sự chậm trễ trong việc tái đánh giá giá trị của các tác phẩm nghệ thuật cổ xưa <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Riegl đã xem nó như một sự phát triển tự nhiên của các khuynh hướng đã có từ trước trong nghệ thuật La Mã, trong khi Strzygowski xem nó như một sản phẩm từ những ảnh hưởng từ "phương Đông". Những đóng góp đáng chú ý cho cuộc tranh luận bao gồm những đóng góp của Ernst Kitzinger,<sup id="cite_ref-Kitzinger_1977_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Kitzinger_1977-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, người đã vạch ra một "biện chứng" giữa xu hướng "trừu tượng" và "Hy Lạp" trong thời cổ đại và John Onians,<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, người đã nhận ra được "sự gia tăng phản ứng thị giác" trong thời cổ đại, qua đó người xem "có thể nhìn vào một thuật ngữ trừu tượng của thế kỷ XX và hiểu được tính đại diện của nó." </p><p>Sự bất đồng trong quan điểm này mang một màu sắc hiện đại thấy rõ: hầu hết những người chiêm ngưỡng nghệ thuật Byzantine không cho rằng đây là nghệ thuật trừu tượng hoặc không tự nhiên. Như Cyril Mango đã nhận xét, "sự đánh giá cao của chúng tôi đối với nghệ thuật Byzantine chủ yếu xuất phát từ thực tế rằng dòng nghệ thuật này không phải là tự nhiên, nhưng chính các Byzantines đã tuyên bố rằng nghệ thuật này hoàn toàn mang tính tự nhiên và là cầu nối trực tiếp trong truyền thống Phidias, Apelles và Zeuxis. " </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Meister_von_Nerezi_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Meister_von_Nerezi_001.jpg/260px-Meister_von_Nerezi_001.jpg" decoding="async" width="260" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Meister_von_Nerezi_001.jpg/390px-Meister_von_Nerezi_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Meister_von_Nerezi_001.jpg/520px-Meister_von_Nerezi_001.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="1494" /></a><figcaption>Frescoes ở Nerezi bên cạnh <a href="/wiki/Skopje" title="Skopje">Skopje</a> (1164), với màu sắc bi kịch đặc trưng, nhân đạo, và chủ nghĩa hiện thực, dự đoán trước được cách tiếp cận của Giotto và các nghệ sĩ người Ý thời đại Phục hưng.</figcaption></figure> <p>Nghệ thuật Byzantine chủ yếu liên quan đến tôn giáo và hoàng tộc: hai chủ đề này thường được được kết hợp với nhau, như trong chân dung của các hoàng đế Byzantine sau này trang trí nội thất của nhà thờ Hagia Sophia ở thế kỷ thứ sáu ở Constantinople. Những mối bận tâm này một phần là kết quả của bản chất ngoan đạo và chuyên quyền của xã hội Byzantine, và một phần là do cấu trúc kinh tế của nó: sự giàu có của đế chế tập trung trong tay nhà thờ và văn phòng đế quốc, nơi có cơ hội lớn để thực hiện hoa hồng nghệ thuật hoành tráng. </p><p>Nghệ thuật tôn giáo gần như không bị giới hạn, tuy nhiên, vẫn tồn tại những hạn chế nhất định trong nghệ thuật trang trí nhà thờ. Dối với nghệ thuật Byzantine, những đề tài mang tính <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_(t%C3%B4n_gi%C3%A1o)" class="mw-redirect" title="Biểu tượng (tôn giáo)">biểu tượng</a> đóng một vai trò không hề nhỏ, hình ảnh của Chúa Kitô, Trinh nữ hoặc một vị thánh,được tôn thờ trong các giáo đài trang trọng và trong các tư gia. Màu sắc tôn giáo của các tác phẩm này đậm đà hơn tính thẩm mỹ của chúng, trong tự nhiên: đặc biệt là sau khi kết thúc biểu tượng, chúng được hiểu là "sự hiện diện" duy nhất được khắc họa qua các tác phẩm nghệ thuật mang "sự tương đồng" với hình ảnh các thánh nhân được tuyền tụng thông qua những lời tả, tác phẩm được truyền đạt tỉ mĩ.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nghệ thuật trang trí bản thảo là một trong nhưng điểm nhấn của nghệ thuật Byzantine. Phổ biến nhất là các văn bản liên quan đến tôn giáo, cả bản kinh thánh (đặc biệt là the Psalms) và các văn bản tôn sùng hoặc các tác phẩm thần học (như <i>Ladder of Divine Ascent</i> of John Climacus hoặc homites of <a href="/wiki/Gr%C3%AAg%C3%B4ri%C3%B4_th%C3%A0nh_Nazianzus" title="Grêgôriô thành Nazianzus">Gregory of Nazianzus</a>). Các văn bản thế tục như: Alexander Romance và lịch sử của <a href="/wiki/Ioannes_Skylitzes" title="Ioannes Skylitzes">John Skylitzes</a> cũng được trang trí hoành tráng. </p><p>Người Byzantines thừa hưởng sự ngờ vực của Kitô giáo thời kỳ đầu về nghệ thuật điêu khắc trong nghệ thuật tôn giáo và chỉ tạo ra những bức phù điêu, trong số đó rất ít tác phẩm mang tỉ lệ chính xác với vật mẫu còn tồn tại, trái ngược hoàn toàn với nghệ thuật thời trung cổ của phương Tây, nơi điêu khắc tượng đài hồi sinh từ nghệ thuật Carolingian trở đi. </p><p>Cái gọi là "the minor arts" là báu vật của nghệ thuật Byzantine, bao gồm cả những bài văn sắc sảo được chạm khắc tinh tế lên ngà voi để làm bia tưởng niệm hoặc quan tài như quan tài Veroli, chạm khắc đá cứng, men, thủy tinh, trang sức, kim loại, và <a href="/wiki/L%E1%BB%A5a_Byzantine" title="Lụa Byzantine">lụa Byzantine</a> được sản xuất với số lượng lớn trong suốt thời kỳ Byzantine. Phần lớn trong số đó mang bản sắc tự nhiên của tôn giáo, mặc dù một số lượng lớn các đồ dùng với trang trí thế tục hoặc phi đại diện đã được sản xuất: ví dụ, ngà tượng trưng cho các chủ đề từ thần thoại cổ điển. Đồ gốm Byzantine tương đối thô, vì đồ gốm không bao giờ có cửa được trang trí trên bàn của những người giàu có, người đã ăn bạc Byzantine đến ngập mồm. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_giai_đoạn_lịch_sử"><span id="C.C3.A1c_giai_.C4.91o.E1.BA.A1n_l.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Các giai đoạn lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Các giai đoạn lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các giai đoạn lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Abside_00311.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Abside_00311.JPG/220px-Abside_00311.JPG" decoding="async" width="220" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Abside_00311.JPG/330px-Abside_00311.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Abside_00311.JPG/440px-Abside_00311.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="4912" /></a><figcaption> Nội thất của Rotunda của St. George, <a href="/wiki/Thessaloniki" title="Thessaloniki">Thessaloniki</a>, cùng tàn dư của tranh khảm </figcaption></figure> <p>Nghệ thuật và kiến trúc Byzantine được chia thành bốn giai đoạn: Giai đoạn Đầu, khởi đầu với Đạo luật Milan (hợp pháp hóa Kitô giáo) và sự chuyển giao quyền lực của đế quốc cho Constantinople, kéo dài đến năm 842 sau Công nguyên, Iconoclasm đánh dấu kết thúc cho thời kỳ này; giai đoạn Giữa, hay còn gọi là giai đoạn cao trào (high period), khởi điểm bằng việc khôi phục các biểu tượng vào năm 843 và đỉnh điểm là sự sụp đổ của Constantinople dưới tay Thập tự quân năm 1204; giai đoạn Cuối là sự thẩm thấu chiết trung giữa nghệ thuật và kiến trúc của Tây Âu với sự truyền thống trong nghệ thuật và kiến trúc Byzantine, kết thúc bằng sự sụp đổ của Constantinople dưới tay đế quốc Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ) năm 1453. Thuật ngữ hậu Byzantine được sử dụng cho những năm sau đó, trong khi "Neo-Byzantine" được dùng cho những tác phẩm và kiến trúc từ thế kỷ 19 trở đi, sự sụp đổ của Đế chế Ottoman đã khiến Byzantium trở nên vô cùng giá trị trong con mắt của các nghệ sĩ và các sử gia. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nghệ_thuật_Byzantine_thời_kì_đầu"><span id="Ngh.E1.BB.87_thu.E1.BA.ADt_Byzantine_th.E1.BB.9Di_k.C3.AC_.C4.91.E1.BA.A7u"></span>Nghệ thuật Byzantine thời kì đầu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Nghệ thuật Byzantine thời kì đầu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nghệ thuật Byzantine thời kì đầu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg/220px-Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg/330px-Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg/440px-Areobindus_presides_over_the_games_MNMA_Cluny_13135_n02.jpg 2x" data-file-width="2831" data-file-height="4247" /></a><figcaption> Leaf from an ivory diptych của Areobindus Dagalaiphus Areobindus, lãnh sự quán Constantinople, 506. Areobindus đứng ở giữa, chủ trì các trò chơi trong Hippodrome, được mô tả bên dưới (<a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_t%C3%A0ng_qu%E1%BB%91c_gia_Trung_C%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Bảo tàng quốc gia Trung Cổ">Musée national du Moyen Âge</a>) </figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:StGeorgeRotundaSofia.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/StGeorgeRotundaSofia.JPG/220px-StGeorgeRotundaSofia.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/StGeorgeRotundaSofia.JPG/330px-StGeorgeRotundaSofia.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/StGeorgeRotundaSofia.JPG/440px-StGeorgeRotundaSofia.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption> George Rotunda ở <a href="/wiki/Sofia" title="Sofia">Sofia</a>, được xây dựng vào thế kỷ thứ 4, và một số phần còn lại của Serdica vẫn còn nằm rãi rác xung quanh nó. </figcaption></figure> <p>Hai sự kiện có tầm quan trọng cơ bản đối với sự phát triển độc đáo của nghệ thuật Byzantine. Đầu tiên, Bản sắc lệnh của Milan, do các hoàng đế <a href="/wiki/Constantinus_%C4%90%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BA%BF" title="Constantinus Đại đế">Constantine I</a> và <a href="/wiki/Licinius" title="Licinius">Licinius</a> ban hành năm 313, cho phép thờ phượng Kitô giáo, và dẫn đến sự phát triển hoành tráng của nghệ thuật Kitô giáo. Thứ hai, sự cống hiến của <a href="/wiki/Constantinopolis" title="Constantinopolis">Constantinople</a> năm 330 đã tạo ra một trung tâm nghệ thuật cách tân tuyệt vời cho vùng phía đông của Đế quốc, và cũng là món quà đặc biệt dành cho Kitô giáo. Các trường phái nghệ thuật truyền thống khác phát triển hưng thịnh ở các thành phố đối thủ của <a href="/wiki/Constantinopolis" title="Constantinopolis">Constantinople</a> như <a href="/wiki/Alexandria" title="Alexandria">Alexandria</a>, <a href="/wiki/Antiochia" title="Antiochia">Antioch</a> và <a href="/wiki/Roma" title="Roma">Rome</a>, nhưng mãi cho đến khi tất cả các thành phố này sụp đổ - hai thành phố đầu tiên vào tay <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Người Ả Rập">Ả Rập</a> và Rome vào tay người <a href="/wiki/Goth" title="Goth">Goth</a> - Constantinople mới thiết lập được thế độc tôn cho mình. </p><p>Constantine đã cống hiến hết mình cho việc trang trí Constantinople, tô điểm các khu vực trong thủ đô bằng những bức tượng cổ <sup id="cite_ref-Bassett_2004_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bassett_2004-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và xây dựng một quảng trường vĩ đại được tô điểm bằng một cây cột làm bằng đá pocfia, phía trên cây cột đó là bức tượng của chính ông.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các nhà thờ lớn ở Constantinopolitan được xây dựng dưới thời Constantine và con trai của ông, <a href="/wiki/Constantius_II" title="Constantius II">Constantius II</a>, bao gồm các nền tảng ban đầu của <a href="/wiki/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a> và <a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Holy_Apostles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Church of the Holy Apostles (trang không tồn tại)">Church of the Holy Apostles</a>..<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Dự án thi công công trình tiếp theo ở Constantinople được tài trợ bởi <a href="/wiki/Theodosius_I" title="Theodosius I">Theodosius I</a>. Tượng đài duy nhất còn sót lại của thời kỳ này là bức the obelisk and base được Theodosius dựng lên bên trong <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%91ua_Constantinopolis" title="Trường đua Constantinopolis">Hippodrome</a> <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> với đĩa bạc lớn mang tên Missorium of Theodosius I, đại diện cho các ví dụ kinh điển của cái được gọi là "Phục hưng Theodosian". Nhà thờ của tuổi đời cao nhất còn tồn tại ở Constantinople là Vương cung thánh đường Thánh John tại Tu viện Stoudios, được xây dựng vào thế kỷ V.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:RabulaGospelsFol13vAscension.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/RabulaGospelsFol13vAscension.jpg/220px-RabulaGospelsFol13vAscension.jpg" decoding="async" width="220" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/RabulaGospelsFol13vAscension.jpg/330px-RabulaGospelsFol13vAscension.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/RabulaGospelsFol13vAscension.jpg/440px-RabulaGospelsFol13vAscension.jpg 2x" data-file-width="611" data-file-height="793" /></a><figcaption>Tác phẩm Tin mừng Rabula thế kỷ thứ 6 (một Phúc âm Syzac Byzantine) thể hiện bản chất trừu tượng và mang tính biểu tượng của nghệ thuật Byzantine.</figcaption></figure> <p>Do việc trùng tu và phá hủy diễn ra liên tục, tương đối ít di tích Constantinopolitan của thời kỳ đầu này còn tồn tại. Tuy nhiên, sự phát triển hoành tráng của nghệ thuật Byzantine thời kì đầu vẫn có thể được tìm thấy thông qua các kiến trúc còn sót lại ở các thành phố khác. Ví dụ, các nhà thờ đầu tiên quan được tìm thấy ở Rome (bao gồm Santa Sabina và <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_cung_th%C3%A1nh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%90%E1%BB%A9c_B%C3%A0_C%E1%BA%A3" title="Vương cung thánh đường Đức Bà Cả">Santa Maria Maggiore</a>),<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và ở <a href="/wiki/Thessaloniki" title="Thessaloniki">Thessaloniki</a> (Rotunda và Acheiropoietos Basilica).<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một số bản thảo quan trọng đã được biên dịch cả thiêng liêng lẫn thế tục, vẫn tồn tại từ thời kỳ đầu đến nay. Các nghệ sĩ trong giai đoạn này, bao gồm <a href="/wiki/Vergilius" title="Vergilius">Virgil</a> (được đại diện bởi bức Vergilius Vaticanus <sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và Vergilius Romanus) <sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và <a href="/wiki/H%C3%B3m%C4%93ros" class="mw-redirect" title="Hómēros">Homer</a> (được đại diện bởi bứcAmbrosian Iliad), được minh họa bằng các bức tranh tường thuật. Các bản thảo Kinh Thánh được đã biên dịch trong thời kỳ này chỉ tồn tại trong các mảnh vỡ: ví dụ, mảnh Quedlinburg Itala là một mảnh nhỏ của bản sao hoàn thiện của tác phẩm <a href="/w/index.php?title=1_Kings&action=edit&redlink=1" class="new" title="1 Kings (trang không tồn tại)">1 Kings</a>.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nghệ thuật Byzantine thời kỳ đầu cũng được đánh dấu bằng sự khai thác triệt để nghệ thuật điêu khắc ngà voi.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tranh xếp bằng ngà voi (<a href="/w/index.php?title=Diptych&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diptych (trang không tồn tại)">diptychs</a>), thường được làm một cách công phu, và thường được tặng cho các tân đại sứ tại đại sứ quán.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đĩa bạc là một hình thức quan trọng khác của nghệ thuật thượng lưu:<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mộtt trong số những thứ xa hoa nhất từ thời kỳ này là Missorium of Theodosius I.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Qu%C3%A1ch_(%C4%91%E1%BB%93_v%E1%BA%ADt)" title="Quách (đồ vật)">Sarcophagi</a> tiếp tục được sản xuất với số lượng lớn. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_kì_Justinian_I"><span id="Th.E1.BB.9Di_k.C3.AC_Justinian_I"></span>Thời kì Justinian I</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Thời kì Justinian I”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời kì Justinian I"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg/260px-The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg" decoding="async" width="260" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg/390px-The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg/520px-The_mosaic_of_Emperor_Justinian_and_his_retinue.jpg 2x" data-file-width="4142" data-file-height="2823" /></a><figcaption> Bức khảm ở San Vitale, <a href="/wiki/Ravenna" title="Ravenna">Ravenna</a>. Hoàng đế <a href="/wiki/Justinianus_I" title="Justinianus I">Justinian</a> và Giám mục Maximian, đứng giữa các giáo sĩ và binh lính. </figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Byzantine_ivory_801.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Byzantine_ivory_801.jpg/220px-Byzantine_ivory_801.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Byzantine_ivory_801.jpg/330px-Byzantine_ivory_801.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Byzantine_ivory_801.jpg/440px-Byzantine_ivory_801.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3888" /></a><figcaption>Archangel ngà của đầu thế kỷ thứ 6 từ Constantinople</figcaption></figure> <p>Những thay đổi đáng kể trong nghệ thuật Byzantine xảy ra trong triều đại của <a href="/wiki/Justinianus_I" title="Justinianus I">Justinian I</a> (527-565). Justinian dành phần lớn tài nguyên, thời gian, công sức để tái chiếm Ý, Bắc Phi và Tây Ban Nha. Ông cũng đặt nền móng cho chủ nghĩa quân chủ chuyên chế cho đế quốc thuộc nhà nước Byzantine, pháp điển hóa luật pháp và dùng thiết quân luật áp đặt quan điểm tôn giáo lên toàn thể thần dân của mình.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một thành phần quan trọng trong dự án cải tạo đế quốc của Justinian là chương trình xây dựng quy mô lớn, được mô tả trong cuốn sách "<i>the Buildings"</i>, được viết bởi nhà sử học thuộc vương triều Justinian, Procopius.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Justinian đã cải tạo, xây dựng lại hoặc thành lập một số nhà thờ mới ở Constantinople, bao gồm <a href="/wiki/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a>,<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đã bị phá hủy trong cuộc bạo loạn Nika, Nhà thờ các Tông đồ,<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và Nhà thờ Saints Sergius và Bacchus.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Justinian cũng đã xây dựng một số nhà thờ và công sự bên ngoài thủ đô, bao gồm <a href="/wiki/Tu_vi%E1%BB%87n_Th%C3%A1nh_Catarina_(Sinai)" title="Tu viện Thánh Catarina (Sinai)">Tu viện Saint Catherine</a> trên <a href="/wiki/N%C3%BAi_Sinai" title="Núi Sinai">Núi Sinai</a> ở <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a>,<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vương cung thánh đường Thánh Sofia ở <a href="/wiki/Sofia" title="Sofia">Sofia</a> và Vương cung thánh đường Thánh John ở <a href="/wiki/Ephesus" title="Ephesus">Ephesus</a>.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:StSophiaChurch-Sofia-10.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/StSophiaChurch-Sofia-10.jpg/260px-StSophiaChurch-Sofia-10.jpg" decoding="async" width="260" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/StSophiaChurch-Sofia-10.jpg/390px-StSophiaChurch-Sofia-10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/StSophiaChurch-Sofia-10.jpg/520px-StSophiaChurch-Sofia-10.jpg 2x" data-file-width="2824" data-file-height="2100" /></a><figcaption> Gian giữa nhà thờ thánh Sofia</figcaption></figure> <p>Một số nhà thờ lớn của thời kỳ này đã được xây dựng tại các tỉnh bởi các giám mục địa phương, bắt chước các nền tảng Constantinopolitan mới. <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_cung_th%C3%A1nh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_San_Vitale" title="Vương cung thánh đường San Vitale">Vương cung thánh đường San Vitale</a> ở <a href="/wiki/Ravenna" title="Ravenna">Ravenna</a>, được xây dựng bởi Đức cha Maximianus. Vương cung thánh đường San Vitale khoác lên mình vẻ đẹp lung linh của những bức khảm về Justinian và hoàng hậu của ông, <a href="/wiki/Theodora_(ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu_c%E1%BB%A7a_Justinianus_I)" title="Theodora (hoàng hậu của Justinianus I)">Theodora</a>, mặc dù cả hai chưa từng đến thăm nhà thờ.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_cung_th%C3%A1nh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_Euphrasian" title="Vương cung thánh đường Euphrasian">Nhà thờ Euphrasian</a> ở <a href="/wiki/Pore%C4%8D" title="Poreč">Poreč</a> cũng rất đáng chú ý.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Những công cuộc khai quật khảo cổ thế kỷ 19 và 20 đã thu về được một lượng lớn các bức tranh khảm Byzantine đời đầu ở Trung Đông. Các tỉnh phía đông của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đông La Mã</a> và sau đó là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đế chế Byzantine</a> được thừa hưởng một truyền thống nghệ thuật mạnh mẽ từ <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_k%E1%BB%B3_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Hậu kỳ cổ đại">thời Cổ đại</a>. Nghệ thuật khảm của Kitô giáo phát triển mạnh ở khu vực này từ thế kỷ thứ IV trở đi. Truyền thống làm tranh khảm được thực hiện trong thời đại <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Omeyyad" title="Nhà Omeyyad">Umayyad</a> cho đến cuối thế kỷ thứ 8. Những ví dụ quan trọng nhất còn sót lại là Bản đồ Madaba, bức tranh khảm Núi Nebo, Tu viện Saint Catherine và Nhà thờ St Stephen ở thành phố cổ Kastron Mefaa (nay là <a href="/wiki/Um_er-Rasas" title="Um er-Rasas">Umm ar-Rasas</a>). </p><p>Các bản thảo Kinh Thánh đầu tiên được trang trí có niên đại từ nửa đầu thế kỷ thứ sáu, đáng chú ý nhất là Vienna Genesis,<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Rossano Gospels,<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và Sinope Gospels.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vienna Dioscurides là một chuyên luận thực vật được minh họa xa hoa, thường được dùng làm quà cho các quý tộc Byzantine Julia Anicia.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các tác phẩm điêu khắc ngà voi quan trọng của thời kỳ này bao gồm ngà voi Barberini, được cho là tác phẩm điêu khắc chân dung Justinian,<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và ngà Archangel trong <a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_t%C3%A0ng_Anh" title="Bảo tàng Anh">Bảo tàng Anh</a>.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đĩa bạc tiếp tục được trang trí với những cảnh được vẽ từ thần thoại cổ điển; ví dụ, một chiếc đĩa được trưng bày bên trong Cabinet des Médailles, Paris, mô tả lại sự kiện Hercules đang tay không chiến đấu với <a href="/wiki/S%C6%B0_t%E1%BB%AD_Nemea" title="Sư tử Nemea">con sư tử Nemean</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cuộc_khủng_hoảng_thế_kỷ_thứ_bảy"><span id="Cu.E1.BB.99c_kh.E1.BB.A7ng_ho.E1.BA.A3ng_th.E1.BA.BF_k.E1.BB.B7_th.E1.BB.A9_b.E1.BA.A3y"></span>Cuộc khủng hoảng thế kỷ thứ bảy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Cuộc khủng hoảng thế kỷ thứ bảy”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cuộc khủng hoảng thế kỷ thứ bảy"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg/220px-Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg" decoding="async" width="220" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg/330px-Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg/440px-Meister_der_Demetrius-Kirche_in_Saloniki_002.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2078" /></a><figcaption> Bức khảm từ nhà thờ Hagios Demetrios ở <a href="/wiki/Thessaloniki" title="Thessaloniki">Thessaloniki</a>, cuối thế kỷ thứ 7 hoặc đầu thế kỷ thứ 8, cho thấy Thánh Demetrios với giám mục và tổng giám mục </figcaption></figure> <p>Thời đại của Justinian được theo sau bởi một sự suy giảm chính trị, vì hầu hết các cuộc chinh phạt của Justinian đã bị mất và Đế quốc phải đối mặt với cuộc khủng hoảng cấp tính với các cuộc xâm lược của người <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Avar_Pannonia" title="Người Avar Pannonia">Avars</a>, <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Slav" title="Người Slav">Slavs</a>, Ba Tư và <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Người Ả Rập">Ả Rập</a> trong thế kỷ thứ 7. Constantinople cũng bị phá hủy bởi xung đột tôn giáo và chính trị.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các dự án hoành tráng còn tồn tại quan trọng nhất trong thời kỳ này được thực hiện bên ngoài thủ đô. Nhà thờ Hagios Demetrios ở Thessaloniki đã được xây dựng lại sau một vụ hỏa hoạn vào giữa thế kỷ thứ bảy. Các phần mới bao gồm khảm được thực hiện theo phong cách trừu tượng đáng chú ý.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nhà thờ Koimesis ở Nicaea (<a href="/wiki/Iznik" class="mw-redirect" title="Iznik">Iznik</a> ngày nay), bị phá hủy vào đầu thế kỷ 20 nhưng được ghi lại qua các bức ảnh, cho thấy sự tồn tại đồng thời của một phong cách trang trí nhà thờ cổ điển hơn.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các nhà thờ ở Rome, vẫn là lãnh thổ của Byzantine trong thời kỳ này, cũng bao gồm các chương trình trang trí quan trọng còn sót lại, đặc biệt là Santa Maria Antiqua, Sant'Agnese fuori le mura và Nhà thờ San Venanzio ở <a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_l%C3%A3nh_v%C6%B0%C6%A1ng_cung_th%C3%A1nh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_Th%C3%A1nh_Gioan_Lat%C3%AAran%C3%B4" title="Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô">San Giovanni ở Laterano</a>.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các nghệ nhân khảm Byzantine có lẽ cũng góp phần vào việc trang trí các di tích đầu tiên của <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Omeyyad" title="Nhà Omeyyad">Umayyad</a>, bao gồm Mái vòm đá ở <a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a> và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_th%E1%BB%9D_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o_Umayyad" title="Nhà thờ Hồi giáo Umayyad">Nhà thờ Hồi giáo Lớn Damascus</a>.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các tác phẩm nghệ thuật xa xỉ quan trọng từ thời kỳ này bao gồm các tấm David bạc, được sản xuất dưới triều đại của Hoàng đế <a href="/wiki/Heraclius" title="Heraclius">Heraclius</a>, và mô tả các cảnh trong cuộc đời của vua <a href="/wiki/David" title="David">David</a> Do Thái.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các bản thảo còn sót lại đáng chú ý nhất là <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Syriac" title="Tiếng Syriac">các</a> sách phúc âm <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Syriac" title="Tiếng Syriac">Syriac</a>, như cái gọi là Kinh thánh Syriac của Paris.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, Bàn Canon London chứng kiến việc tiếp tục sản xuất những cuốn sách phúc âm xa hoa bằng tiếng Hy Lạp.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thời kỳ giữa Justinian và iconoclasm đã chứng kiến những thay đổi lớn trong vai trò xã hội và tôn giáo của hình ảnh trong Byzantium. Sự tôn kính của acheiropoieta, hay những hình ảnh thần thánh "không phải do bàn tay con người tạo ra" đã trở thành một hiện tượng quan trọng, và trong một số trường hợp, những hình ảnh này được ghi nhận là cứu các thành phố khỏi sự tấn công của quân đội. Vào cuối thế kỷ thứ bảy, một số hình ảnh của các vị thánh đã được xem là "cửa sổ" mà qua đó người ta có thể giao tiếp với hình vẽ được mô tả. Proskynesis trước khi hình ảnh cũng được chứng thực trong các văn bản từ cuối thế kỷ thứ bảy. Những phát triển này đánh dấu sự khởi đầu của một nền thần học của <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_(t%C3%B4n_gi%C3%A1o)" class="mw-redirect" title="Biểu tượng (tôn giáo)">các biểu tượng</a>.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Đồng thời, cuộc tranh luận về vai trò thích hợp của nghệ thuật trong việc trang trí nhà thờ tăng cường. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fordham.edu/halsall/basis/trullo.html">Ba canons</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140922070214/http://www.fordham.edu/halsall/basis/trullo.html">Lưu trữ</a> 2014-09-22 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> của <a href="/wiki/C%C3%B4ng_%C4%91%E1%BB%93ng_Quinisext" title="Công đồng Quinisext">Hội đồng Quinisext</a> của 692 đã giải quyết các tranh cãi trong lĩnh vực này: cấm thể hiện thánh giá trên vỉa hè nhà thờ (Canon 73), cấm đại diện của Chúa Kitô là con chiên (Canon 82) và lệnh cấm chung đối với "hình ảnh, cho dù chúng ở trong tranh vẽ hay theo cách nào đã từng thu hút con mắt và làm hỏng tâm trí, và kích động nó vào sự mê hoặc của những thú vui cơ bản "(Canon 100). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khủng_hoảng_xã_hội,_trào_lưu_phá_bỏ_ngẫu_tượng."><span id="Kh.E1.BB.A7ng_ho.E1.BA.A3ng_x.C3.A3_h.E1.BB.99i.2C_tr.C3.A0o_l.C6.B0u_ph.C3.A1_b.E1.BB.8F_ng.E1.BA.ABu_t.C6.B0.E1.BB.A3ng."></span>Khủng hoảng xã hội, trào lưu phá bỏ ngẫu tượng.</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Khủng hoảng xã hội, trào lưu phá bỏ ngẫu tượng.”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khủng hoảng xã hội, trào lưu phá bỏ ngẫu tượng."><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Helios_in_His_Chariot.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Helios_in_His_Chariot.jpg/240px-Helios_in_His_Chariot.jpg" decoding="async" width="240" height="229" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Helios_in_His_Chariot.jpg/360px-Helios_in_His_Chariot.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f1/Helios_in_His_Chariot.jpg 2x" data-file-width="426" data-file-height="407" /></a><figcaption> <a href="/wiki/Helios" title="Helios">Helios</a> trong cỗ xe của mình, được bao quanh bởi các biểu tượng của các tháng và cung hoàng đạo. Từ Vát. Gr. 1291, "Bàn tiện dụng" của <a href="/wiki/Claudius_Ptolemaeus" title="Claudius Ptolemaeus">Ptolemy</a>, được sản xuất dưới triều đại <a href="/wiki/Konstantinos_V" title="Konstantinos V">Constantine V</a> </figcaption></figure> <p>Cuộc tranh luận gay gắt về vai trò của nghệ thuật trong việc thờ phượng cuối cùng đã dẫn đến thời kỳ " biểu tượng Byzantine ".<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sự bùng phát lẻ tẻ của biểu tượng hình tượng trên một phần của các giám mục địa phương được chứng thực ở Tiểu Á trong những năm 720. Năm 726, một trận động đất dưới nước giữa các đảo Thera và Therasia đã được Hoàng đế <a href="/wiki/Leon_III" title="Leon III">Leo III</a> giải thích là một dấu hiệu của sự tức giận của Thiên Chúa, và có thể đã khiến Leo loại bỏ một biểu tượng nổi tiếng của Chúa Kitô khỏi Cổng Chalke bên ngoài cung điện hoàng gia.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, iconoclasm có lẽ đã không trở thành chính sách của đế quốc cho đến thời trị vì của con trai Leo, <a href="/wiki/Konstantinos_V" title="Konstantinos V">Constantine V.</a> Hội đồng Hieria, được triệu tập dưới Constantine năm 754, đã cấm sản xuất các biểu tượng của Chúa Kitô. Điều này đã tạo nên thời kỳ Iconoclastic, kéo dài cho đến năm 843. </p><p>Trong khi trào lưu phá bỏ ngẫu tượng hạn chế nghiêm trọng vai trò của nghệ thuật tôn giáo, và dẫn đến việc loại bỏ một số kiến trúc apse đời đầu và (có thể) phá hủy một số lượng nhỏ các biểu tượng di động, nó không bao giờ cấu thành lệnh cấm hoàn toàn đối với việc sản xuất nghệ thuật tượng hình. Các nguồn văn học phong phú cho thấy nghệ thuật thế tục (tức là cảnh săn bắn và mô tả các trò chơi trong trường đua hà mã) tiếp tục được sản xuất,<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và một vài tượng đài có thể được bảo tồn an toàn (đáng chú ý nhất là bản thảo của Ptolemy "Handy Tables" hôm nay được tổ chức bởi Vatican <sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) chứng minh rằng các nghệ sĩ ở thành đô vẫn duy trì được chất lượng sản phẩm ở mức cao.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các nhà thờ lớn có thâm niên trong thời kỳ này bao gồm Hagia Eirene ở Constantinople, được xây dựng lại vào những năm 760 sau khi trận động đất 740 Constantinople bị phá hủy. Nội thất của Hagia Eirene, không thể nổi bật hơn là một cây thánh giá khổng lồ đặt giữa nhà thờ, là một trong những biểu tượng được bảo tồn tốt nhất trong số nội thất của các nhà thờ nhà thờ.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nhà thờ Hagia Sophia ở Thessaloniki cũng được xây dựng lại vào cuối thế kỷ thứ 8.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một số nhà thờ được xây dựng bên ngoài đế chế trong thời kỳ này, nhưng được trang trí theo phong cách tượng trưng, "Byzantine", cũng có thể làm bằng chứng cho thấy hoạt động của các nghệ sĩ Byzantine diễn ra liên tục. Đặc biệt quan trọng trong vấn đề này là những bức tranh khảm nguyên bản của Nhà nguyện Palatine ở Aachen (kể từ khi bị phá hủy hoặc được khôi phục nguyên vẹn) và những bức bích họa trong Nhà thờ Maria foris portas ở Castelseprio. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nghệ_thuật_của_người_Macedonia"><span id="Ngh.E1.BB.87_thu.E1.BA.ADt_c.E1.BB.A7a_ng.C6.B0.E1.BB.9Di_Macedonia"></span>Nghệ thuật của người Macedonia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Nghệ thuật của người Macedonia”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nghệ thuật của người Macedonia"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Nea_Moni_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Nea_Moni_01.jpg/220px-Nea_Moni_01.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Nea_Moni_01.jpg/330px-Nea_Moni_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Nea_Moni_01.jpg/440px-Nea_Moni_01.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a><figcaption> Mosaics của <a href="/wiki/Nea_Moni_c%E1%BB%A7a_Chios" title="Nea Moni của Chios">Nea Moni của Chios</a> (thế kỷ 11) </figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg/220px-Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg" decoding="async" width="220" height="304" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg/330px-Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg/440px-Relieftafel_40_M%C3%A4rtyrer_von_Sebaste_Bodemuseum.jpg 2x" data-file-width="1700" data-file-height="2346" /></a><figcaption> Một ví dụ về nghệ thuật điêu khắc ngà thời kỳ Macedonia từ Constantinople: Bốn mươi vị tử đạo, hiện đang ở Bảo tàng Bode, <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> </figcaption></figure> <p>Các phán quyết của Hội đồng Hieria đã bị đảo ngược bởi tân hội đồng vào năm 843, được tổ chức cho đến ngày nay tại Nhà thờ Chính thống Đông phương là "Chiến thắng của Chính thống giáo". Vào năm 867, việc lắp đặt một bức tranh khảm apse mới ở Hagia Sophia mô tả Trinh nữ và trẻ em đã được Tổ sư Photios tổ chức trong một bài giảng nổi tiếng như một chiến thắng trước những tệ nạn của biểu tượng. Cuối năm đó, Hoàng đế <a href="/wiki/Basileios_I" class="mw-redirect" title="Basileios I">Basil I</a>, được gọi là "người Macedonia", lên ngôi; kết quả là giai đoạn sau của nghệ thuật Byzantine đôi khi được gọi là " Phục hưng của người Macedonia ", mặc dù thuật ngữ này có vấn đề gấp đôi (nó không phải là " tiếng Macedonia ", hay nói đúng ra là " <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A5c_H%C6%B0ng" title="Phục Hưng">Phục hưng</a> "). </p><p>Vào thế kỷ thứ 9 và 10, tình hình quân sự của Đế quốc được cải thiện và số người ủng hộ cũng như bảo trợ cho nghệ thuật và kiến trúc ngày một tăng. Các nhà thờ mới đã được đưa vào vận hành, hình thức kiến trúc tiêu chuẩn (" hình vuông chéo ") và sơ đồ trang trí của nhà thờ Middle Byzantine đã được tiêu chuẩn hóa. Những ví dụ còn tồn tại bao gồm Hosios Loukas ở Boeotia, Tu viện Daphni gần <a href="/wiki/Athens" title="Athens">Athens</a> và <a href="/wiki/Nea_Moni_c%E1%BB%A7a_Chios" title="Nea Moni của Chios">Nea Moni</a> trên <a href="/wiki/Khios" title="Khios">Chios</a>. </p><p>Sự quan tâm đến việc mô tả các chủ đề từ thần thoại cổ điển (như trên Veroli Casket) và sử dụng phong cách "cổ điển" để mô tả các chủ đề tôn giáo đang dần được hồi sinh, đặc biệt là Cựu Ước (Old Testament) (trong đó Paris Psalter và Joshua Cuộn là những ví dụ quan trọng). </p><p>Thời kỳ Macedonia cũng đã chứng kiến sự hồi sinh của kỹ thuật chạm khắc <a href="/wiki/Ng%C3%A0_(ch%E1%BA%A5t_li%E1%BB%87u)" title="Ngà (chất liệu)">ngà</a> cổ xưa. Nhiều bộ <a href="/wiki/Tam_li%C3%AAn_h%E1%BB%8Da" title="Tam liên họa">Tam liên họa</a> từ ngà voi và những bộ diptych vẫn còn được lưu lại, như Harbaville Triptych và một bộ Tam liên họa tại Luton Hoo, có niên đại từ triều đại <a href="/wiki/Nikephoros_II_Phokas" title="Nikephoros II Phokas">Nicephorus Phocas</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_kì_Komnvian"><span id="Th.E1.BB.9Di_k.C3.AC_Komnvian"></span>Thời kì Komnvian</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Thời kì Komnvian”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời kì Komnvian"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Anastasi_Dafnis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Anastasi_Dafnis.jpg/220px-Anastasi_Dafnis.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Anastasi_Dafnis.jpg/330px-Anastasi_Dafnis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Anastasi_Dafnis.jpg/440px-Anastasi_Dafnis.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a><figcaption>Khảm của Tu viện Daphni (khoảng năm 1100)</figcaption></figure> <p>Các hoàng đế người Macedonia được theo sau bởi triều đại Komnvian, bắt đầu với triều đại của <a href="/wiki/Alexios_I_Komnenos" title="Alexios I Komnenos">Alexios I Komnenos</a> vào năm 1081. Byzantium gần đây đã phải chịu một giai đoạn trật khớp nghiêm trọng sau <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_Manzikert" title="Trận Manzikert">Trận Manzikert</a> năm 1071 và sau đó là sự mất mát của Tiểu Á đối với người Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, Komnenoi mang lại sự ổn định cho đế chế (1081 Ném1185) và trong suốt thế kỷ thứ mười hai, chiến dịch hăng hái của họ đã làm rất nhiều để khôi phục lại vận may của đế chế. Komnenoi là những người bảo trợ tuyệt vời cho nghệ thuật, và với sự hỗ trợ của họ, các nghệ sĩ Byzantine tiếp tục di chuyển theo hướng chủ nghĩa nhân văn và cảm xúc lớn hơn, trong đó <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_M%E1%BA%B9_Vladimir" title="Đức Mẹ Vladimir">Theotokos của Vladimir</a>, chu kỳ khảm ở Daphni và tranh tường tại Nerezi là những ví dụ quan trọng. Điêu khắc ngà và các phương tiện nghệ thuật đắt tiền khác dần dần nhường chỗ cho các bức bích họa và biểu tượng, lần đầu tiên nó trở nên phổ biến rộng rãi trên toàn Đế chế. Ngoài các biểu tượng được sơn, còn có các giống khác - đáng chú ý là khảm và <a href="/wiki/G%E1%BB%91m" title="Gốm">gốm</a>. </p><p>Một số tác phẩm Byzantine tốt nhất trong thời kỳ này có thể được tìm thấy bên ngoài Đế chế: trong các bức tranh khảm của <a href="/wiki/Tu_vi%E1%BB%87n_Gelati" title="Tu viện Gelati">Gelati</a>, <a href="/wiki/Kiev" class="mw-redirect" title="Kiev">Kiev</a>, Torcello, <a href="/wiki/Venezia" title="Venezia">Venice</a>, <a href="/wiki/Monreale" title="Monreale">Monreale</a>, Cefalù và <a href="/wiki/Palermo" title="Palermo">Palermo</a>. Chẳng hạn, <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_cung_th%C3%A1nh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_Th%C3%A1nh_M%C3%A1cc%C3%B4" title="Vương cung thánh đường Thánh Máccô">Vương cung thánh đường St Mark</a> của Venice, bắt đầu vào năm 1063, dựa trên Nhà thờ các Tông đồ vĩ đại ở Constantinople, hiện đã bị phá hủy, và do đó là tiếng vang của thời đại Justinian. Thói quen tiếp thu của người Venice có nghĩa là vương cung thánh đường cũng là một bảo tàng tuyệt vời của các tác phẩm nghệ thuật Byzantine thuộc mọi loại (ví dụ: Pala d'Oro). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bộ_sưu_tập_những_chiếc_quan_tài_bằng_ngà_của_thời_đại_Macedonia"><span id="B.E1.BB.99_s.C6.B0u_t.E1.BA.ADp_nh.E1.BB.AFng_chi.E1.BA.BFc_quan_t.C3.A0i_b.E1.BA.B1ng_ng.C3.A0_c.E1.BB.A7a_th.E1.BB.9Di_.C4.91.E1.BA.A1i_Macedonia"></span>Bộ sưu tập những chiếc quan tài bằng ngà của thời đại Macedonia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Bộ sưu tập những chiếc quan tài bằng ngà của thời đại Macedonia”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bộ sưu tập những chiếc quan tài bằng ngà của thời đại Macedonia"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:CLUNY-Coffret_entier.JPG" class="mw-file-description" title="Từ năm 900 đến 1100, Musée national du Moyen Âge"><img alt="Từ năm 900 đến 1100, Musée national du Moyen Âge" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/CLUNY-Coffret_entier.JPG/200px-CLUNY-Coffret_entier.JPG" decoding="async" width="200" height="92" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/CLUNY-Coffret_entier.JPG/300px-CLUNY-Coffret_entier.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/CLUNY-Coffret_entier.JPG/400px-CLUNY-Coffret_entier.JPG 2x" data-file-width="2820" data-file-height="1292" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Từ năm 900 đến 1100, <a href="/wiki/Mus%C3%A9e_national_du_Moyen_%C3%82ge" class="mw-redirect" title="Musée national du Moyen Âge">Musée national du Moyen Âge</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg" class="mw-file-description" title="Được khắc lên hình ảnh của thần Cupids (thế kỷ thứ 10), Bảo tàng nghệ thuật Walters"><img alt="Được khắc lên hình ảnh của thần Cupids (thế kỷ thứ 10), Bảo tàng nghệ thuật Walters" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg/200px-Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg" decoding="async" width="200" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg/300px-Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg/400px-Byzantine_-_Casket_with_Images_of_Cupids_-_Walters_71298.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1426" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Được khắc lên hình ảnh của thần Cupids (thế kỷ thứ 10), <a href="/w/index.php?title=Walters_Art_Museum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walters Art Museum (trang không tồn tại)">Bảo tàng nghệ thuật Walters</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Costantinopoli,_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche,_X-XI_sec._02.JPG" class="mw-file-description" title="Thế kỷ 10-11, Petit Palais"><img alt="Thế kỷ 10-11, Petit Palais" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Costantinopoli%2C_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche%2C_X-XI_sec._02.JPG/200px-Costantinopoli%2C_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche%2C_X-XI_sec._02.JPG" decoding="async" width="200" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Costantinopoli%2C_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche%2C_X-XI_sec._02.JPG/300px-Costantinopoli%2C_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche%2C_X-XI_sec._02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Costantinopoli%2C_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche%2C_X-XI_sec._02.JPG/400px-Costantinopoli%2C_cofanetto_decorato_a_rosette_e_scene_mitologiche%2C_X-XI_sec._02.JPG 2x" data-file-width="2752" data-file-height="1896" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Thế kỷ 10-11, <a href="/wiki/Petit_Palais" title="Petit Palais">Petit Palais</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235px"> <div class="thumb" style="width: 230px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bottega_italo-bizantina,_cofanetto_a_rosette,_XI-XII_sec,_da_fraternita_dei_laici,_02.JPG" class="mw-file-description" title="Thế kỷ 11-12, Bảo tàng Nazionale d'rte Medievale e Moderna (Arezzo)"><img alt="Thế kỷ 11-12, Bảo tàng Nazionale d'rte Medievale e Moderna (Arezzo)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Bottega_italo-bizantina%2C_cofanetto_a_rosette%2C_XI-XII_sec%2C_da_fraternita_dei_laici%2C_02.JPG/200px-Bottega_italo-bizantina%2C_cofanetto_a_rosette%2C_XI-XII_sec%2C_da_fraternita_dei_laici%2C_02.JPG" decoding="async" width="200" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Bottega_italo-bizantina%2C_cofanetto_a_rosette%2C_XI-XII_sec%2C_da_fraternita_dei_laici%2C_02.JPG/300px-Bottega_italo-bizantina%2C_cofanetto_a_rosette%2C_XI-XII_sec%2C_da_fraternita_dei_laici%2C_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Bottega_italo-bizantina%2C_cofanetto_a_rosette%2C_XI-XII_sec%2C_da_fraternita_dei_laici%2C_02.JPG/400px-Bottega_italo-bizantina%2C_cofanetto_a_rosette%2C_XI-XII_sec%2C_da_fraternita_dei_laici%2C_02.JPG 2x" data-file-width="2197" data-file-height="1827" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Thế kỷ 11-12, Bảo tàng Nazionale d'rte Medievale e Moderna (Arezzo)</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_kì_Palaeologan"><span id="Th.E1.BB.9Di_k.C3.AC_Palaeologan"></span>Thời kì Palaeologan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Thời kì Palaeologan”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời kì Palaeologan"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ohrid_annunciation_icon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Ohrid_annunciation_icon.jpg/200px-Ohrid_annunciation_icon.jpg" decoding="async" width="200" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Ohrid_annunciation_icon.jpg/300px-Ohrid_annunciation_icon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Ohrid_annunciation_icon.jpg/400px-Ohrid_annunciation_icon.jpg 2x" data-file-width="1065" data-file-height="1437" /></a><figcaption> <i>The Annunciation</i> của <a href="/wiki/Ohrid" title="Ohrid">Ohrid</a>, một trong những <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_(t%C3%B4n_gi%C3%A1o)" class="mw-redirect" title="Biểu tượng (tôn giáo)">biểu tượng được</a> ngưỡng mộ nhất mang <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%C3%A1i_ki%E1%BB%83u_c%C3%A1ch" title="Trường phái kiểu cách">phong cách</a> Paleologan, tác phẩm này thường được so sánh với những kiệt tác của các nghệ sĩ người Ý đương thời. </figcaption></figure> <p>Truyền thống chính trị của La Mã được lưu truyền qua nhiều thế kỉ và nền văn minh Hy Lạp đã cuối cùng cũng phải trải qua một cuộc khủng hoảng vào năm 1204 với việc các hiệp sĩ <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Venezia" title="Cộng hòa Venezia">Venetian</a> và <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ph%C3%A1p" title="Vương quốc Pháp">Pháp</a> choảng nhau <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_t%E1%BB%B1_chinh_th%E1%BB%A9_t%C6%B0" title="Thập tự chinh thứ tư">cuộc Thập tự chinh thứ tư</a>, một thảm họa mà mặc dù Đế quốc đã có thể phục hồi vào năm 1261, song lại phải đối mặc với tình trạng suy yếu nghiêm trọng. Sự phá hủy bằng cách phá bỏ hoặc bỏ bê kiến trúc công cộng của thành phố nói riêng đã khiến chúng ta hao hụt rất nhiều kiến thức về nghệ thuật Byzantine. </p><p>Mặc dù Byzantines giành lại thành phố vào năm 1261, Đế chế sau đó đã trở thành một quốc gia nhỏ bé và yếu đuối chỉ giới hạn ở bán đảo Hy Lạp và các đảo <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Aegea" title="Biển Aegea">Aegean</a>. Tuy nhiên, trong suốt nửa thế kỷ lưu vong của họ, dòng chảy lớn cuối cùng của thuyết Hy Lạp cổ đại bắt đầu. Khi Nicaea nổi lên như là trung tâm của phe đối lập dưới thời hoàng đế Laskaris, nó đã tạo ra một sự phục hưng, thu hút các học giả, nhà thơ và nghệ sĩ từ khắp thế giới Byzantine. Một tòa án lấp lánh nổi lên khi giới trí thức bị phế truất được tìm thấy ở phía Hy Lạp trong truyền thống của họ, một niềm tự hào và bản sắc không được đáp ứng bởi sự liên kết với kẻ thù "Latin" đáng ghét.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Với việc chiếm lại thủ đô dưới <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Palaiologos" class="mw-redirect" title="Nhà Palaiologos">triều đại Palaeologan</a> mới, các nghệ sĩ Byzantine đã phát triển mối quan tâm mới về phong cảnh và cảnh mục vụ, và tác phẩm khảm truyền thống (trong đó Nhà thờ Chora ở <a href="/wiki/Constantinopolis" title="Constantinopolis">Constantinople</a> là ví dụ tuyệt vời nhất) dần dần nhường chỗ cho các chu kỳ chi tiết các bức bích họa tường thuật (được chứng minh trong một nhóm lớn các nhà thờ Mystras). Các biểu tượng, đã trở thành một phương tiện được ưa chuộng để thể hiện nghệ thuật, được đặc trưng bởi một thái độ ít khắc khổ hơn, sự đánh giá cao mới về chất lượng trang trí thuần túy của hội họa và sự chú ý tỉ mỉ đến các chi tiết, nói chung là tên phổ biến của Chủ nghĩa Paleologan trong thời kỳ nói chung. </p><p><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Venezia" title="Cộng hòa Venezia">Venice</a> đến để kiểm soát Byzantine Crete vào năm 1212 và truyền thống nghệ thuật của Byzantine tiếp tục lâu sau cuộc chinh phạt của Ottoman về <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Trapezous" title="Đế quốc Trapezous">quốc gia kế vị Byzantine cuối cùng</a> vào năm 1461. Trường phái Cretan, như ngày nay được biết đến, dần dần đưa các yếu tố phương Tây vào phong cách của nó, và xuất khẩu số lượng lớn các biểu tượng sang phương Tây. Nghệ sĩ nổi tiếng nhất của truyền thống là <a href="/wiki/El_Greco" title="El Greco">El Greco</a>.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Di_sản"><span id="Di_s.E1.BA.A3n"></span>Di sản</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Di sản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Di sản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Veneza118.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Veneza118.jpg/220px-Veneza118.jpg" decoding="async" width="220" height="228" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Veneza118.jpg/330px-Veneza118.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Veneza118.jpg/440px-Veneza118.jpg 2x" data-file-width="628" data-file-height="650" /></a><figcaption> <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_cung_th%C3%A1nh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_Th%C3%A1nh_M%C3%A1cc%C3%B4" title="Vương cung thánh đường Thánh Máccô">Vương cung thánh đường St Mark</a> ở <a href="/wiki/Venezia" title="Venezia">Venice</a>, nơi những người khảm khảm Byzantine nhập khẩu đã thành công bởi người Ý mà họ đã đào tạo. </figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mural_-_Birth_of_Christ.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Mural_-_Birth_of_Christ.jpg/220px-Mural_-_Birth_of_Christ.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Mural_-_Birth_of_Christ.jpg/330px-Mural_-_Birth_of_Christ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Mural_-_Birth_of_Christ.jpg/440px-Mural_-_Birth_of_Christ.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1200" /></a><figcaption> Bức tranh tường thời hiện đại từ <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> mô tả Chúa giáng sinh ít thay đổi trong hơn một thiên niên kỷ. </figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg/220px-Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg" decoding="async" width="220" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg/330px-Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg/440px-Boyana_Church_Mural_Paintings.jpg 2x" data-file-width="6264" data-file-height="2986" /></a><figcaption> Quang cảnh bên trong với những bức bích họa có từ năm 1259, Nhà thờ Boyana ở <a href="/wiki/Sofia" title="Sofia">Sofia</a>, danh <a href="/wiki/Di_s%E1%BA%A3n_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Di sản thế giới">sách Di sản Thế giới của</a> <a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c,_Khoa_h%E1%BB%8Dc_v%C3%A0_V%C4%83n_h%C3%B3a_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc">UNESCO</a>. </figcaption></figure> <p>Sự huy hoàng của nghệ thuật Byzantine luôn thường trực trong tâm trí của các nghệ sĩ và khách quen phương Tây thời trung cổ, và nhiều phong trào quan trọng nhất trong thời kỳ này là những nỗ lực có ý thức để tạo ra nghệ thuật phù hợp để đứng cạnh cả nghệ thuật Byzantine cổ điển và đương đại. Điều này đặc biệt là trường hợp của nghệ thuật đế quốc Carolingian và nghệ thuật Ottonian. Các sản phẩm xa xỉ từ Đế chế được đánh giá cao, và lấy ví dụ là chôn cất hoàng gia <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Anglo-Saxon" title="Người Anglo-Saxon">Anglo-Saxon</a> Sutton Hoo trong <a href="/wiki/Suffolk" title="Suffolk">Suffolk</a> của những năm 620, trong đó có chứa nhiều mảnh bạc. <a href="/wiki/L%E1%BB%A5a_Byzantine" title="Lụa Byzantine">Các loại lụa Byzantine</a> được đặc biệt coi trọng và số lượng lớn được phân phối làm quà tặng ngoại giao từ Constantinople. Có những ghi chép về các nghệ sĩ Byzantine làm việc ở phương Tây, đặc biệt là trong thời kỳ biểu tượng hóa, và một số tác phẩm, như bức bích họa tại Castelseprio và tiểu cảnh trong Tin mừng đăng quang Vienna, dường như đã được tạo ra bởi những nhân vật như vậy. </p><p>Cụ thể, các nhóm nghệ sĩ <a href="/wiki/Tranh_kh%E1%BA%A3m" title="Tranh khảm">khảm</a> đã được các hoàng đế phái đến như một cử chỉ ngoại giao, nơi họ thường đào tạo người dân địa phương để tiếp tục công việc của họ theo phong cách chịu ảnh hưởng nặng nề của Byzantium. <a href="/wiki/Venezia" title="Venezia">Venice</a> và Norman Sicily là những trung tâm ảnh hưởng đặc biệt của Byzantine. Những bức tranh vẽ sớm nhất còn tồn tại ở phương Tây có phong cách chịu ảnh hưởng nặng nề của các biểu tượng Byzantine đương đại, cho đến khi một phong cách phương Tây đặc biệt bắt đầu phát triển ở Ý trong Trecento; câu chuyện truyền thống và vẫn có ảnh hưởng của <a href="/wiki/Giorgio_Vasari" title="Giorgio Vasari">Vasari</a> và những người khác có câu chuyện về hội họa phương Tây bắt đầu như một cuộc ly khai của Cimabue và sau đó là <a href="/wiki/Giotto_di_Bondone" class="mw-redirect" title="Giotto di Bondone">Giotto</a> từ xiềng xích của truyền thống Byzantine. Nhìn chung, ảnh hưởng nghệ thuật của Byzantine đối với châu Âu đã suy giảm mạnh vào thế kỷ 14 nếu không sớm hơn, mặc dù tầm quan trọng liên tục của các học giả Byzantine di cư ở thời Phục hưng ở các khu vực khác. </p><p>Nghệ thuật Hồi giáo bắt đầu với các nghệ sĩ và thợ thủ công chủ yếu được đào tạo theo phong cách Byzantine, và mặc dù nội dung tượng hình đã giảm đi rất nhiều, phong cách trang trí Byzantine vẫn có ảnh hưởng lớn đến nghệ thuật Hồi giáo, và các nghệ sĩ Byzantine tiếp tục được nhập khẩu cho các tác phẩm quan trọng trong một thời gian, đặc biệt là <a href="/wiki/Tranh_kh%E1%BA%A3m" title="Tranh khảm">tranh khảm</a>. </p><p>Thời đại Byzantine được định nghĩa đúng đắn đã chấm dứt với sự <a href="/wiki/Constantinopolis_th%E1%BA%A5t_th%E1%BB%A7" title="Constantinopolis thất thủ">sụp đổ của Constantinople</a> đối với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">người Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman</a> năm 1453, nhưng đến thời điểm này, di sản văn hóa Byzantine đã được truyền bá rộng rãi, được truyền bá bởi Cơ đốc giáo Chính thống, đến <a href="/wiki/Bulgaria" title="Bulgaria">Bulgaria</a>, <a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a>, <a href="/wiki/Rom%C3%A2nia" title="România">Romania</a> và, quan trọng nhất, đối với <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a>, nơi trở thành trung tâm của thế giới Chính thống sau cuộc chinh phạt Balkan của Ottoman. Ngay cả dưới sự cai trị của Ottoman, các truyền thống Byzantine trong nghệ thuật vẽ biểu tượng và các nghệ thuật quy mô nhỏ khác vẫn tồn tại, đặc biệt là ở vùng Bêlarut và <a href="/wiki/Rhodes" title="Rhodes">Rhodes</a> do người Venice cai trị, nơi phong cách "hậu Byzantine" dưới ảnh hưởng của phương Tây còn tồn tại thêm hai thế kỷ, tạo ra các nghệ sĩ bao gồm <a href="/wiki/El_Greco" title="El Greco">El Greco</a> được đào tạo tại Trường Cretan, trường hậu Byzantine mạnh mẽ nhất, xuất khẩu số lượng lớn các biểu tượng sang châu Âu. Sự sẵn sàng của Trường Cretan chấp nhận ảnh hưởng của phương Tây là không điển hình; trong hầu hết thế giới hậu Byzantine "như một công cụ của sự gắn kết dân tộc, nghệ thuật trở nên bảo thủ một cách quyết đoán trong thời kỳ <i>Turcocratia</i> " (thời kỳ cai trị của Ottoman).<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vẽ tranh biểu tượng Nga bắt đầu bằng cách hoàn toàn chấp nhận và bắt chước nghệ thuật Byzantine, cũng như nghệ thuật của các quốc gia Chính thống khác, và vẫn cực kỳ bảo thủ trong biểu tượng, mặc dù phong cách hội họa của nó đã phát triển các đặc điểm khác biệt, bao gồm cả ảnh hưởng từ nghệ thuật phương Tây thời hậu Phục hưng. Tất cả các nhà thờ Chính thống Đông phương vẫn bảo vệ cao truyền thống của họ về hình thức và nội dung của hình ảnh, và, ví dụ, các mô tả Chính thống hiện đại về Chúa giáng sinh khác biệt rất ít so với những gì được phát triển trong thế kỷ thứ 6. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Byzantine bản thảo chiếu sáng</li> <li><a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_Byzantine" title="Kiến trúc Byzantine">Kiến trúc Byzantine</a></li> <li>Khảm Byzantine</li> <li>Nghệ thuật của người Macedonia (Byzantine)</li> <li>Biểu tượng Byzantine</li> <li>Nghệ thuật linh thiêng</li> <li>Sách công việc trong các bản thảo được chiếu sáng của Byzantine</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ghi_chú"><span id="Ghi_ch.C3.BA"></span>Ghi chú</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Ghi chú”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ghi chú"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMichelis1946">Michelis 1946</a>; <a href="#CITEREFWeitzmann1981">Weitzmann 1981</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Kitzinger_1977-2">^ <a href="#cite_ref-Kitzinger_1977_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Kitzinger_1977_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKitzinger1977">Kitzinger 1977</a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMichelis1946">Michelis 1946</a>; <a href="#CITEREFAinalov1961">Ainalov 1961</a>; <a href="#CITEREFStylianouStylianou1985">Stylianou & Stylianou 1985</a>; <a href="#CITEREFHanfmann1962">Hanfmann 1962</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFHanfmann1962 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>; <a href="#CITEREFWeitzmann1984">Weitzmann 1984</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Bassett_2004-4">^ <a href="#cite_ref-Bassett_2004_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bassett_2004_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBassett2004">Bassett 2004</a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCyril1965">Cyril 1965</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFCyril1965 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFAinalov1961">Ainalov 1961</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWeitzmann1981">Weitzmann 1981</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrendel1979">Brendel 1979</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBerenson1954">Berenson 1954</a>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFElsner2002">Elsner 2002</a>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFOnians1980">Onians 1980</a>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeltingJephcott1994">Belting & Jephcott 1994</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFBeltingJephcott1994 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFowden1991">Fowden 1991</a>; <a href="#CITEREFBauer1996">Bauer 1996</a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMathews1971">Mathews 1971</a>; <a href="#CITEREFHenck2001">Henck 2001</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKiilerich1998">Kiilerich 1998</a>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMathews1971">Mathews 1971</a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKrautheimer2000">Krautheimer 2000</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSpieser1984">Spieser 1984</a>; <a href="#CITEREFĆurčić2000">Ćurčić 2000</a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWright1993">Wright 1993</a>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWright2001">Wright 2001</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLevin1985">Levin 1985</a>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFVolbach1976">Volbach 1976</a>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDelbrueck1929">Delbrueck 1929</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDodd1961">Dodd 1961</a>.</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFAlmagro-Gorbea2000">Almagro-Gorbea 2000</a>.</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMaas2005">Maas 2005</a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">Tr. H.B. Dewing, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/home.html">Procopius VII</a></i> (Cambridge, 1962).</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMainstone1997">Mainstone 1997</a>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDarkÖzgümüş2002">Dark & Özgümüş 2002</a>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBardill2000">Bardill 2000</a>; <a href="#CITEREFMathews2005">Mathews 2005</a>.</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFForsythWeitzmann1973">Forsyth & Weitzmann 1973</a>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFThiel2005">Thiel 2005</a>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDeichmann1969">Deichmann 1969</a>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303225201/http://nickerson.icomos.org/euf/euf-idx.htm">“Eufrasiana Basilica Project”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nickerson.icomos.org/euf/euf-idx.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Eufrasiana+Basilica+Project.&rft_id=http%3A%2F%2Fnickerson.icomos.org%2Feuf%2Feuf-idx.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWellesz1960">Wellesz 1960</a>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCavallo1992">Cavallo 1992</a>.</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGrabar1948">Grabar 1948</a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMazal1998">Mazal 1998</a>.</span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCutler1993">Cutler 1993</a>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWright1986">Wright 1986</a>.</span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHaldon1997">Haldon 1997</a>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrubaker2004">Brubaker 2004</a>.</span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBarber1991">Barber 1991</a>.</span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMatthiae1987">Matthiae 1987</a>.</span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCreswell1969">Creswell 1969</a>; <a href="#CITEREFFlood2001">Flood 2001</a>.</span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeader2000">Leader 2000</a>.</span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeroy1964">Leroy 1964</a>.</span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNordenfalk1938">Nordenfalk 1938</a>.</span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrubaker1998">Brubaker 1998</a>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBryerHerrin1977">Bryer & Herrin 1977</a>; <a href="#CITEREFBrubakerHaldon2001">Brubaker & Haldon 2001</a>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFStein1980">Stein 1980</a>; The story of the Chalke Icon may be a later invention: <a href="#CITEREFAuzépy1990">Auzépy 1990</a>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGrabar1984">Grabar 1984</a>.</span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWright1985">Wright 1985</a>.</span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBryerHerrin1977">Bryer & Herrin 1977</a>.</span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPeschlow1977">Peschlow 1977</a>.</span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTheocharidou1988">Theocharidou 1988</a>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFAsh1995">Ash 1995</a>.</span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFByron1929" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Robert_Byron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Byron (trang không tồn tại)">Byron, Robert</a> (tháng 10 năm 1929). “Greco: The Epilogue to Byzantine Culture”. <i><a href="/w/index.php?title=The_Burlington_Magazine_for_Connoisseurs&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Burlington Magazine for Connoisseurs (trang không tồn tại)">The Burlington Magazine for Connoisseurs</a></i>. <b>55</b> (319): 160–174. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/864104">864104</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Burlington+Magazine+for+Connoisseurs&rft.atitle=Greco%3A+The+Epilogue+to+Byzantine+Culture&rft.volume=55&rft.issue=319&rft.pages=160-174&rft.date=1929-10&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F864104%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Byron&rft.aufirst=Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFProcopiou1952" class="citation journal cs1">Procopiou, Angelo G. (tháng 3 năm 1952). “El Greco and Cretan Painting”. <i><a href="/w/index.php?title=The_Burlington_Magazine&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Burlington Magazine (trang không tồn tại)">The Burlington Magazine</a></i>. <b>94</b> (588): 76–74. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/870678">870678</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Burlington+Magazine&rft.atitle=El+Greco+and+Cretan+Painting&rft.volume=94&rft.issue=588&rft.pages=76-74&rft.date=1952-03&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F870678%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Procopiou&rft.aufirst=Angelo+G.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKessler1988">Kessler 1988</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giới_thiệu_tài_liệu"><span id="Gi.E1.BB.9Bi_thi.E1.BB.87u_t.C3.A0i_li.E1.BB.87u"></span>Giới thiệu tài liệu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Giới thiệu tài liệu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giới thiệu tài liệu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAinalov1961" class="citation book cs1">Ainalov, D.V. (1961). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EhuaAAAAIAAJ"><i>The Hellenistic Origins of Byzantine Art</i></a>. New Brunswick: Rutgers University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Hellenistic+Origins+of+Byzantine+Art&rft.place=New+Brunswick&rft.pub=Rutgers+University+Press&rft.date=1961&rft.aulast=Ainalov&rft.aufirst=D.V.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEhuaAAAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAlmagro-Gorbea2000" class="citation book cs1">Almagro-Gorbea, M. biên tập (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=m7LqEeTUyxQC"><i>El Disco de Teodosio</i></a>. Madrid: Real Academia de la Historia. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9788489512603" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9788489512603"><bdi>9788489512603</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=El+Disco+de+Teodosio&rft.place=Madrid&rft.pub=Real+Academia+de+la+Historia&rft.date=2000&rft.isbn=9788489512603&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dm7LqEeTUyxQC&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAsh1995" class="citation book cs1">Ash, John (1995). <span class="cs1-lock-registration" title="Yêu cầu đăng ký miễn phí"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/byzantinejourney00ashj"><i>A Byzantine Journey</i></a></span>. London: Random House Incorporated. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780679409342" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780679409342"><bdi>9780679409342</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Byzantine+Journey&rft.place=London&rft.pub=Random+House+Incorporated&rft.date=1995&rft.isbn=9780679409342&rft.aulast=Ash&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbyzantinejourney00ashj&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAuzépy1990" class="citation journal cs1">Auzépy, M.-F. (1990). “La destruction de l'icône du Christ de la Chalcé par Léon III: propagande ou réalité?”. <i>Byzantion</i>. <b>60</b>: 445‒492.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Byzantion&rft.atitle=La+destruction+de+l%27ic%C3%B4ne+du+Christ+de+la+Chalc%C3%A9+par+L%C3%A9on+III%3A+propagande+ou+r%C3%A9alit%C3%A9%3F&rft.volume=60&rft.pages=445%E2%80%92492&rft.date=1990&rft.aulast=Auz%C3%A9py&rft.aufirst=M.-F.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBarber1991" class="citation journal cs1">Barber, C. (1991). “The Koimesis Church, Nicaea: The Limits of Representation on the Eve of Iconoclasm”. <i>Jahrbuch der österreichischen Byzantinistik</i>. <b>41</b>: 43‒60.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Jahrbuch+der+%C3%B6sterreichischen+Byzantinistik&rft.atitle=The+Koimesis+Church%2C+Nicaea%3A+The+Limits+of+Representation+on+the+Eve+of+Iconoclasm&rft.volume=41&rft.pages=43%E2%80%9260&rft.date=1991&rft.aulast=Barber&rft.aufirst=C.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBardill2000" class="citation journal cs1">Bardill, J. (2000). “The Church of Sts. Sergius and Bacchus in Constantinople and the Monophysite Refugees”. <i>Dumbarton Oaks Papers</i>. <b>54</b>: 1‒11. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1291830">10.2307/1291830</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1291830">1291830</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Dumbarton+Oaks+Papers&rft.atitle=The+Church+of+Sts.+Sergius+and+Bacchus+in+Constantinople+and+the+Monophysite+Refugees&rft.volume=54&rft.pages=1%E2%80%9211&rft.date=2000&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1291830&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1291830%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Bardill&rft.aufirst=J.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBassett2004" class="citation book cs1">Bassett, Sarah (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=BmySQgAACAAJ"><i>The Urban Image of Late Antique Constantinople</i></a>. Cambridge: Cambridge University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780521827232" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780521827232"><bdi>9780521827232</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Urban+Image+of+Late+Antique+Constantinople&rft.place=Cambridge&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2004&rft.isbn=9780521827232&rft.aulast=Bassett&rft.aufirst=Sarah&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DBmySQgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBauer1996" class="citation book cs1">Bauer, Franz Alto (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Slh0QgAACAAJ"><i>Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike</i></a>. Mainz: P. von Zabern. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9783805318426" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9783805318426"><bdi>9783805318426</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Stadt%2C+Platz+und+Denkmal+in+der+Sp%C3%A4tantike&rft.place=Mainz&rft.pub=P.+von+Zabern&rft.date=1996&rft.isbn=9783805318426&rft.aulast=Bauer&rft.aufirst=Franz+Alto&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DSlh0QgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBeltingJephcott_(tr.)1994" class="citation book cs1">Belting, Hans; Jephcott (tr.), Edmund (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=kuWm7jVWFiEC"><i>Likeness and Presence: A History of the Image before the Era of Art</i></a>. Chicago: Chicago University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780226042152" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780226042152"><bdi>9780226042152</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Likeness+and+Presence%3A+A+History+of+the+Image+before+the+Era+of+Art&rft.place=Chicago&rft.pub=Chicago+University+Press&rft.date=1994&rft.isbn=9780226042152&rft.aulast=Belting&rft.aufirst=Hans&rft.au=Jephcott+%28tr.%29%2C+Edmund&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.nl%2Fbooks%3Fid%3DkuWm7jVWFiEC&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBerenson1954" class="citation book cs1">Berenson, Bernard (1954). <i>The Arch of Constantine, or, the Decline of Form</i>. London: Chapman and Hall.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Arch+of+Constantine%2C+or%2C+the+Decline+of+Form&rft.place=London&rft.pub=Chapman+and+Hall&rft.date=1954&rft.aulast=Berenson&rft.aufirst=Bernard&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBrendel1979" class="citation book cs1">Brendel, Otto J. (1979). <span class="cs1-lock-registration" title="Yêu cầu đăng ký miễn phí"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/prolegomenatostu0000bren"><i>Prolegomena to the Study of Roman Art</i></a></span>. New Haven: Yale University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780300022681" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780300022681"><bdi>9780300022681</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Prolegomena+to+the+Study+of+Roman+Art&rft.place=New+Haven&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=1979&rft.isbn=9780300022681&rft.aulast=Brendel&rft.aufirst=Otto+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fprolegomenatostu0000bren&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBrubakerHaldon2001" class="citation book cs1">Brubaker, Leslie; Haldon, John (2001). <i>Byzantium in the Iconoclast Era (ca. 680-850): The Sources</i>. Birmingham: Ashgate.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Byzantium+in+the+Iconoclast+Era+%28ca.+680-850%29%3A+The+Sources&rft.place=Birmingham&rft.pub=Ashgate&rft.date=2001&rft.aulast=Brubaker&rft.aufirst=Leslie&rft.au=Haldon%2C+John&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBrubaker1998" class="citation journal cs1">Brubaker, L. (1998). “Icons before iconoclasm?, Morfologie sociali e culturali in europa fra tarda antichita e alto medioevo”. <i>Settimane di Studio del Centro Italiano di Studi Sull' Alto Medioevo</i>. <b>45</b>: 1215‒1254.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Settimane+di+Studio+del+Centro+Italiano+di+Studi+Sull%27+Alto+Medioevo&rft.atitle=Icons+before+iconoclasm%3F%2C+Morfologie+sociali+e+culturali+in+europa+fra+tarda+antichita+e+alto+medioevo&rft.volume=45&rft.pages=1215%E2%80%921254&rft.date=1998&rft.aulast=Brubaker&rft.aufirst=L.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBrubaker2004" class="citation book cs1">Brubaker, L. (2004). “Elites and Patronage in Early Byzantium: The Evidence from Hagios Demetrios in Thessalonike”. Trong Haldon, John; và đồng nghiệp (biên tập). <i>The Byzantine and Early Islamic Near East: Elites Old and New</i>. Princeton: Princeton University Press. tr. 63‒90.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Elites+and+Patronage+in+Early+Byzantium%3A+The+Evidence+from+Hagios+Demetrios+in+Thessalonike&rft.btitle=The+Byzantine+and+Early+Islamic+Near+East%3A+Elites+Old+and+New&rft.place=Princeton&rft.pages=63%E2%80%9290&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=2004&rft.aulast=Brubaker&rft.aufirst=L.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBryerHerrin1977" class="citation book cs1">Bryer, A.; Herrin, Judith biên tập (1977). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=aZ7YAAAAMAAJ"><i>Iconoclasm: Papers Given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975</i></a>. Birmingham: Center for Byzantine Studies. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780704402263" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780704402263"><bdi>9780704402263</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Iconoclasm%3A+Papers+Given+at+the+Ninth+Spring+Symposium+of+Byzantine+Studies%2C+University+of+Birmingham%2C+March+1975&rft.place=Birmingham&rft.pub=Center+for+Byzantine+Studies&rft.date=1977&rft.isbn=9780704402263&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DaZ7YAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCavallo1992" class="citation book cs1">Cavallo, Guglielmo (1992). <i>Il codex purpureus rossanensis</i>. Rome.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Il+codex+purpureus+rossanensis&rft.place=Rome&rft.date=1992&rft.aulast=Cavallo&rft.aufirst=Guglielmo&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCreswell1969" class="citation book cs1">Creswell, Keppel A.C. (1969). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=SjX4DAEACAAJ"><i>Early Muslim Architecture</i></a>. New York: Clarendon Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Early+Muslim+Architecture&rft.place=New+York&rft.pub=Clarendon+Press&rft.date=1969&rft.aulast=Creswell&rft.aufirst=Keppel+A.C.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DSjX4DAEACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFĆurčić2000" class="citation book cs1">Ćurčić, Slobodan (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=bYAjNgAACAAJ"><i>Some Observations and Questions Regarding Early Christian Architecture in Thessaloniki</i></a>. Thessaloniki: Υπουργείον Πολιτισμού: Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9789608674905" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9789608674905"><bdi>9789608674905</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Some+Observations+and+Questions+Regarding+Early+Christian+Architecture+in+Thessaloniki&rft.place=Thessaloniki&rft.pub=%CE%A5%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CE%BD+%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D%3A+%CE%95%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%B1+%CE%92%CF%85%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CF%8E%CE%BD+%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CF%84%CE%AE%CF%84%CF%89%CE%BD+%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82&rft.date=2000&rft.isbn=9789608674905&rft.aulast=%C4%86ur%C4%8Di%C4%87&rft.aufirst=Slobodan&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DbYAjNgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCutler1993" class="citation journal cs1">Cutler, A. (1993). “Barberiniana: Notes on the Making, Content, and Provenance of Louvre OA. 9063”. <i>Tesserae: Festschrift für Josef Engemann, Jahrbuch für Antike und Christentum, Ergänzungsband</i>. <b>18</b>: 329‒339.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Tesserae%3A+Festschrift+f%C3%BCr+Josef+Engemann%2C+Jahrbuch+f%C3%BCr+Antike+und+Christentum%2C+Erg%C3%A4nzungsband&rft.atitle=Barberiniana%3A+Notes+on+the+Making%2C+Content%2C+and+Provenance+of+Louvre+OA.+9063&rft.volume=18&rft.pages=329%E2%80%92339&rft.date=1993&rft.aulast=Cutler&rft.aufirst=A.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDarkÖzgümüş2002" class="citation journal cs1">Dark, K.; Özgümüş, F. (2002). “New Evidence for the Byzantine Church of the Holy Apostles from Fatih Camii, Istanbul”. <i>Oxford Journal of Archaeology</i>. <b>21</b> (4): 393‒413. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2F1468-0092.00170">10.1111/1468-0092.00170</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Oxford+Journal+of+Archaeology&rft.atitle=New+Evidence+for+the+Byzantine+Church+of+the+Holy+Apostles+from+Fatih+Camii%2C+Istanbul&rft.volume=21&rft.issue=4&rft.pages=393%E2%80%92413&rft.date=2002&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2F1468-0092.00170&rft.aulast=Dark&rft.aufirst=K.&rft.au=%C3%96zg%C3%BCm%C3%BC%C5%9F%2C+F.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDeichmann1969" class="citation book cs1">Deichmann, Friedrich Wilhelm (1969). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=fczpAAAAMAAJ"><i>Ravenna: Hauptstadt des spätantiken Abendlandes</i></a>. Wiesbaden: Franz Steiner. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9783515020053" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9783515020053"><bdi>9783515020053</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ravenna%3A+Hauptstadt+des+sp%C3%A4tantiken+Abendlandes&rft.place=Wiesbaden&rft.pub=Franz+Steiner&rft.date=1969&rft.isbn=9783515020053&rft.aulast=Deichmann&rft.aufirst=Friedrich+Wilhelm&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DfczpAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDelbrueck1929" class="citation book cs1">Delbrueck, R. (1929). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=X6VqmQEACAAJ"><i>Die Consulardiptychen und Verwandte Denkmäler</i></a>. Berlin: De Gruyter.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Die+Consulardiptychen+und+Verwandte+Denkm%C3%A4ler&rft.place=Berlin&rft.pub=De+Gruyter&rft.date=1929&rft.aulast=Delbrueck&rft.aufirst=R.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DX6VqmQEACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDodd1961" class="citation book cs1">Dodd, Erica Cruikshank (1961). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/byzantin00dodd"><i>Byzantine Silver Stamps</i></a>. Washington: Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Trustees for Harvard University.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Byzantine+Silver+Stamps&rft.place=Washington&rft.pub=Dumbarton+Oaks+Research+Library+and+Collection%2C+Trustees+for+Harvard+University&rft.date=1961&rft.aulast=Dodd&rft.aufirst=Erica+Cruikshank&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbyzantin00dodd&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFElsner2002" class="citation journal cs1">Elsner, J. (2002). “The Birth of Late Antiquity: Riegl and Strzygowski in 1901”. <i>Art History</i>. <b>25</b> (3): 358‒379. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2F1467-8365.00326">10.1111/1467-8365.00326</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Art+History&rft.atitle=The+Birth+of+Late+Antiquity%3A+Riegl+and+Strzygowski+in+1901&rft.volume=25&rft.issue=3&rft.pages=358%E2%80%92379&rft.date=2002&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2F1467-8365.00326&rft.aulast=Elsner&rft.aufirst=J.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFlood2001" class="citation book cs1">Flood, Finbarr Barry (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/greatmosqueofdam0000floo"><i>The Great Mosque of Damascus: Studies on the Making of an Umayyad Visual Culture</i></a>. Leiden: Brill.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Great+Mosque+of+Damascus%3A+Studies+on+the+Making+of+an+Umayyad+Visual+Culture&rft.place=Leiden&rft.pub=Brill&rft.date=2001&rft.aulast=Flood&rft.aufirst=Finbarr+Barry&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgreatmosqueofdam0000floo&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFForsythWeitzmann1973" class="citation book cs1">Forsyth, George H.; Weitzmann, Kurt (1973). <i>The Monastery of St. Catherine at Mount Sinai: The Church and Fortress of Justinian</i>. Ann Arbor: University of Michigan Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Monastery+of+St.+Catherine+at+Mount+Sinai%3A+The+Church+and+Fortress+of+Justinian&rft.place=Ann+Arbor&rft.pub=University+of+Michigan+Press&rft.date=1973&rft.aulast=Forsyth&rft.aufirst=George+H.&rft.au=Weitzmann%2C+Kurt&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFowden1991" class="citation journal cs1">Fowden, Garth (1991). “Constantine's Porphyry Column: The Earliest Literary Allusion”. <i>Journal of Roman Studies</i>. <b>81</b>: 119‒131. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F300493">10.2307/300493</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/300493">300493</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Roman+Studies&rft.atitle=Constantine%27s+Porphyry+Column%3A+The+Earliest+Literary+Allusion&rft.volume=81&rft.pages=119%E2%80%92131&rft.date=1991&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F300493&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F300493%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Fowden&rft.aufirst=Garth&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGrabar1984" class="citation book cs1">Grabar, André (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=D9GfAAAAMAAJ"><i>L'iconoclasme byzantin: Le dossier archéologique</i></a> (ấn bản thứ 2). Paris: Flammarion. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9782080126030" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9782080126030"><bdi>9782080126030</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=L%27iconoclasme+byzantin%3A+Le+dossier+arch%C3%A9ologique&rft.place=Paris&rft.edition=2&rft.pub=Flammarion&rft.date=1984&rft.isbn=9782080126030&rft.aulast=Grabar&rft.aufirst=Andr%C3%A9&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DD9GfAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGrabar1948" class="citation book cs1">Grabar, André (1948). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7wRiswEACAAJ"><i>Les peintures de l'évangéliaire de Sinope (Bibliothèque nationale, Suppl. gr. 1286)</i></a>. Paris: Bibliothèque nationale.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+peintures+de+l%27%C3%A9vang%C3%A9liaire+de+Sinope+%28Biblioth%C3%A8que+nationale%2C+Suppl.+gr.+1286%29&rft.place=Paris&rft.pub=Biblioth%C3%A8que+nationale&rft.date=1948&rft.aulast=Grabar&rft.aufirst=Andr%C3%A9&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D7wRiswEACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHaldon1997" class="citation book cs1">Haldon, John (1997) [1990]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/byzantiuminseven0000hald"><i>Byzantium in the Seventh Century: The Transformation of a Culture</i></a>. Cambridge: Cambridge University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Byzantium+in+the+Seventh+Century%3A+The+Transformation+of+a+Culture&rft.place=Cambridge&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1997&rft.aulast=Haldon&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbyzantiuminseven0000hald&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHanfmann1967" class="citation book cs1">Hanfmann, George Maxim Anossov (1967). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/classicalsculptu000unse"><i>Classical Sculpture</i></a>. Greenwich, CT: New York Graphic Society.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Classical+Sculpture&rft.place=Greenwich%2C+CT&rft.pub=New+York+Graphic+Society&rft.date=1967&rft.aulast=Hanfmann&rft.aufirst=George+Maxim+Anossov&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fclassicalsculptu000unse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHenck2001" class="citation journal cs1">Henck, N. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140512214929/http://www.doaks.org/resources/publications/dumbarton-oaks-papers/dop55/dp55ch14.pdf">“Constantius ho Philoktistes?”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Dumbarton Oaks Papers</i>. <b>55</b>: 279‒304. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1291822">10.2307/1291822</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1291822">1291822</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.doaks.org/resources/publications/dumbarton-oaks-papers/dop55/dp55ch14.pdf">Bản gốc</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> lưu trữ ngày 12 tháng 5 năm 2014<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Dumbarton+Oaks+Papers&rft.atitle=Constantius+ho+Philoktistes%3F&rft.volume=55&rft.pages=279%E2%80%92304&rft.date=2001&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1291822&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1291822%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Henck&rft.aufirst=N.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.doaks.org%2Fresources%2Fpublications%2Fdumbarton-oaks-papers%2Fdop55%2Fdp55ch14.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKessler1988" class="citation journal cs1">Kessler, Herbert L. (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_art-bulletin_1988-03_70_1/page/n164">“On the State of Medieval Art History”</a>. <i>The Art Bulletin</i>. <b>70</b>: 166–187. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F00043079.1988.10788561">10.1080/00043079.1988.10788561</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/3051115">3051115</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Art+Bulletin&rft.atitle=On+the+State+of+Medieval+Art+History&rft.volume=70&rft.pages=166-187&rft.date=1988&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F00043079.1988.10788561&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F3051115%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Kessler&rft.aufirst=Herbert+L.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_art-bulletin_1988-03_70_1%2Fpage%2Fn164&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKiilerich1998" class="citation book cs1">Kiilerich, Bente (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=nS2HQgAACAAJ"><i>The Obelisk Base in Constantinople</i></a>. Rome: G. Bretschneider.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Obelisk+Base+in+Constantinople&rft.place=Rome&rft.pub=G.+Bretschneider&rft.date=1998&rft.aulast=Kiilerich&rft.aufirst=Bente&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DnS2HQgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKitzinger1977" class="citation book cs1">Kitzinger, Ernst (1977). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/byzantineartinma0000kitz"><i>Byzantine Art in the Making: Main Lines of Stylistic Development in Mediterranean Art, 3rd‒7th Century</i></a>. Cambridge: Cambridge University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0571111541" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0571111541"><bdi>978-0571111541</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Byzantine+Art+in+the+Making%3A+Main+Lines+of+Stylistic+Development+in+Mediterranean+Art%2C+3rd%E2%80%927th+Century&rft.place=Cambridge&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1977&rft.isbn=978-0571111541&rft.aulast=Kitzinger&rft.aufirst=Ernst&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbyzantineartinma0000kitz&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKrautheimer2000" class="citation book cs1">Krautheimer, R. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZN4QgAACAAJ"><i>Rome: Profile of a City</i></a>. Princeton: Princeton University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780691049618" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780691049618"><bdi>9780691049618</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Rome%3A+Profile+of+a+City&rft.place=Princeton&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=2000&rft.isbn=9780691049618&rft.aulast=Krautheimer&rft.aufirst=R.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZN4QgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFLeader2000" class="citation journal cs1">Leader, R. (2000). “The David Plates Revisited: Transforming the Secular in Early Byzantium”. <i>Art Bulletin</i>. <b>82</b> (3): 407‒427. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F3051395">10.2307/3051395</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/3051395">3051395</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Art+Bulletin&rft.atitle=The+David+Plates+Revisited%3A+Transforming+the+Secular+in+Early+Byzantium&rft.volume=82&rft.issue=3&rft.pages=407%E2%80%92427&rft.date=2000&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F3051395&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F3051395%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Leader&rft.aufirst=R.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFLeroy1964" class="citation book cs1">Leroy, Jules (1964). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7ZTgAAAAMAAJ"><i>Les manuscrits syriaques à peintures conservés dans les bibliothèques d'Europe et d'Orient; contribution à l'étude de l'iconographie des Églises de langue syriaque</i></a>. Paris: Librairie orientaliste P. Geuthner.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+manuscrits+syriaques+%C3%A0+peintures+conserv%C3%A9s+dans+les+biblioth%C3%A8ques+d%27Europe+et+d%27Orient%3B+contribution+%C3%A0+l%27%C3%A9tude+de+l%27iconographie+des+%C3%89glises+de+langue+syriaque&rft.place=Paris&rft.pub=Librairie+orientaliste+P.+Geuthner&rft.date=1964&rft.aulast=Leroy&rft.aufirst=Jules&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D7ZTgAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFLevin1985" class="citation book cs1">Levin, I. (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=B5thQgAACAAJ"><i>The Quedlinburg Itala: The Oldest Illustrated Biblical Manuscript</i></a>. Leiden: E.J. Brill. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9789004070936" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9789004070936"><bdi>9789004070936</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Quedlinburg+Itala%3A+The+Oldest+Illustrated+Biblical+Manuscript&rft.place=Leiden&rft.pub=E.J.+Brill&rft.date=1985&rft.isbn=9789004070936&rft.aulast=Levin&rft.aufirst=I.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DB5thQgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMaas2005" class="citation book cs1">Maas, M. biên tập (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=77QZBAAAQBAJ"><i>The Cambridge Companion to the Age of Justinian</i></a>. Cambridge: Cambridge University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9781139826877" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9781139826877"><bdi>9781139826877</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Cambridge+Companion+to+the+Age+of+Justinian&rft.place=Cambridge&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2005&rft.isbn=9781139826877&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D77QZBAAAQBAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMainstone1997" class="citation book cs1">Mainstone, Rowland J. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=buQRK64RlPgC"><i>Hagia Sophia: Architecture, Structure, and Liturgy of Justinian's Great Church</i></a>. New York: Thames and Hudson. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780500279458" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780500279458"><bdi>9780500279458</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Hagia+Sophia%3A+Architecture%2C+Structure%2C+and+Liturgy+of+Justinian%27s+Great+Church&rft.place=New+York&rft.pub=Thames+and+Hudson&rft.date=1997&rft.isbn=9780500279458&rft.aulast=Mainstone&rft.aufirst=Rowland+J.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DbuQRK64RlPgC&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMango1963" class="citation journal cs1">Mango, Cyril (1963). “Antique Statuary and the Byzantine Beholder”. <i>Dumbarton Oaks Papers</i>. <b>17</b>: 53‒75. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1291190">10.2307/1291190</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1291190">1291190</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Dumbarton+Oaks+Papers&rft.atitle=Antique+Statuary+and+the+Byzantine+Beholder&rft.volume=17&rft.pages=53%E2%80%9275&rft.date=1963&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1291190&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1291190%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Mango&rft.aufirst=Cyril&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMathews1971" class="citation book cs1">Mathews, Thomas F. (1971). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UmzqAAAAMAAJ"><i>The Early Churches of Constantinople: Architecture and Liturgy</i></a>. University Park: Pennsylvania State University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Early+Churches+of+Constantinople%3A+Architecture+and+Liturgy&rft.place=University+Park&rft.pub=Pennsylvania+State+University+Press&rft.date=1971&rft.aulast=Mathews&rft.aufirst=Thomas+F.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUmzqAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMathews2005" class="citation book cs1">Mathews, Thomas F. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PyXqAAAAMAAJ">“The Palace Church of Sts. Sergius and Bacchus in Constantinople”</a>. Trong Emerick, J.J.; Delliyannis, D.M. (biên tập). <i>Archaeology in Architecture: Studies in Honor of Cecil L. Striker</i>. Mainz: von Zabern. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9783805334921" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9783805334921"><bdi>9783805334921</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Palace+Church+of+Sts.+Sergius+and+Bacchus+in+Constantinople&rft.btitle=Archaeology+in+Architecture%3A+Studies+in+Honor+of+Cecil+L.+Striker&rft.place=Mainz&rft.pub=von+Zabern&rft.date=2005&rft.isbn=9783805334921&rft.aulast=Mathews&rft.aufirst=Thomas+F.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPyXqAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMatthiae1987" class="citation book cs1">Matthiae, Guglielmo (1987). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=zv03AQAAIAAJ"><i>Pittura romana del medioevo</i></a>. Rome: Fratelli Palombi. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9788876212345" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9788876212345"><bdi>9788876212345</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pittura+romana+del+medioevo&rft.place=Rome&rft.pub=Fratelli+Palombi&rft.date=1987&rft.isbn=9788876212345&rft.aulast=Matthiae&rft.aufirst=Guglielmo&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dzv03AQAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMazal1998" class="citation book cs1">Mazal, Otto (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=NQ7juAEACAAJ"><i>Der Wiener Dioskurides: Codex medicus Graecus 1 der Österreichischen Nationalbibliothek</i></a>. Graz: Akademische Druck u. Verlagsanstalt. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9783201016995" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9783201016995"><bdi>9783201016995</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Der+Wiener+Dioskurides%3A+Codex+medicus+Graecus+1+der+%C3%96sterreichischen+Nationalbibliothek&rft.place=Graz&rft.pub=Akademische+Druck+u.+Verlagsanstalt&rft.date=1998&rft.isbn=9783201016995&rft.aulast=Mazal&rft.aufirst=Otto&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DNQ7juAEACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMichelis1946" class="citation book cs1">Michelis, Panayotis A. (1946). <i>An Aesthetic Approach to Byzantine Art</i>. Athens.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+Aesthetic+Approach+to+Byzantine+Art&rft.place=Athens&rft.date=1946&rft.aulast=Michelis&rft.aufirst=Panayotis+A.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFNordenfalk1938" class="citation book cs1">Nordenfalk, Carl (1938). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/MN41671ucmf_3"><i>Die spätantiken Kanontafeln</i></a>. Göteborg: O. Isacsons boktryckeri a.-b.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Die+sp%C3%A4tantiken+Kanontafeln&rft.place=G%C3%B6teborg&rft.pub=O.+Isacsons+boktryckeri+a.-b.&rft.date=1938&rft.aulast=Nordenfalk&rft.aufirst=Carl&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2FMN41671ucmf_3&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFOnians1980" class="citation journal cs1">Onians, J. (1980). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deepdyve.com/lp/wiley/abstraction-and-imagination-in-late-antiquity-Yqim42kufW">“Abstraction and Imagination in Late Antiquity”</a>. <i>Art History</i>. <b>3</b>: 1‒23. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1467-8365.1980.tb00061.x">10.1111/j.1467-8365.1980.tb00061.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Art+History&rft.atitle=Abstraction+and+Imagination+in+Late+Antiquity&rft.volume=3&rft.pages=1%E2%80%9223&rft.date=1980&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1467-8365.1980.tb00061.x&rft.aulast=Onians&rft.aufirst=J.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.deepdyve.com%2Flp%2Fwiley%2Fabstraction-and-imagination-in-late-antiquity-Yqim42kufW&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFPeschlow1977" class="citation book cs1">Peschlow, Urs (1977). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=KSmFAAAAIAAJ"><i>Die Irenenkirche in Istanbul</i></a>. Tübingen: E. Wasmuth.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Die+Irenenkirche+in+Istanbul&rft.place=T%C3%BCbingen&rft.pub=E.+Wasmuth&rft.date=1977&rft.aulast=Peschlow&rft.aufirst=Urs&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKSmFAAAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFRunciman1987" class="citation book cs1">Runciman, Steven (1987) [1954]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=mrw8AAAAIAAJ"><i>A History of the Crusades: The Kingdom of Acre and the Later Crusades</i></a>. Cambridge: Cambridge University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0521347723" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0521347723"><bdi>978-0521347723</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+the+Crusades%3A+The+Kingdom+of+Acre+and+the+Later+Crusades&rft.place=Cambridge&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1987&rft.isbn=978-0521347723&rft.aulast=Runciman&rft.aufirst=Steven&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dmrw8AAAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSpieser1984" class="citation book cs1">Spieser, J.-M. (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Gi-KtQEACAAJ"><i>Thessalonique et ses monuments du IVe au VIe siècle</i></a>. Athens: Ecole française d'Athènes.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Thessalonique+et+ses+monuments+du+IVe+au+VIe+si%C3%A8cle&rft.place=Athens&rft.pub=Ecole+fran%C3%A7aise+d%27Ath%C3%A8nes&rft.date=1984&rft.aulast=Spieser&rft.aufirst=J.-M.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DGi-KtQEACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFStein1980" class="citation book cs1">Stein, D. (1980). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Qc8PAQAAIAAJ"><i>Der Beginn des byzantinischen Bilderstreites und seine Entwicklung bis in die 40er Jahre des 8. Jahrhunderts</i></a>. Munich: Institut für Byzantinistik und Neugriechische Philologie der Universität.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Der+Beginn+des+byzantinischen+Bilderstreites+und+seine+Entwicklung+bis+in+die+40er+Jahre+des+8.+Jahrhunderts&rft.place=Munich&rft.pub=Institut+f%C3%BCr+Byzantinistik+und+Neugriechische+Philologie+der+Universit%C3%A4t&rft.date=1980&rft.aulast=Stein&rft.aufirst=D.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DQc8PAQAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFStylianouStylianou1985" class="citation book cs1">Stylianou, Andreas; Stylianou, Judith A. (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/paintedchurcheso0000styl"><i>The Painted Churches of Cyprus: Treasures of Byzantine Art</i></a>. London: Trigraph for the A.G. Leventis Foundation.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Painted+Churches+of+Cyprus%3A+Treasures+of+Byzantine+Art&rft.place=London&rft.pub=Trigraph+for+the+A.G.+Leventis+Foundation&rft.date=1985&rft.aulast=Stylianou&rft.aufirst=Andreas&rft.au=Stylianou%2C+Judith+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpaintedchurcheso0000styl&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTheocharidou1988" class="citation book cs1">Theocharidou, K. (1988). <i>The Architecture of Hagia Sophia, Thessaloniki, from its Erection up to the Turkish Conquest</i>. Oxford: Oxford University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Architecture+of+Hagia+Sophia%2C+Thessaloniki%2C+from+its+Erection+up+to+the+Turkish+Conquest&rft.place=Oxford&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1988&rft.aulast=Theocharidou&rft.aufirst=K.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFThiel2005" class="citation book cs1">Thiel, Andreas (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UnlGAQAAIAAJ"><i>Die Johanneskirche in Ephesos</i></a>. Wiesbaden: Isd. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9783895003547" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9783895003547"><bdi>9783895003547</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Die+Johanneskirche+in+Ephesos&rft.place=Wiesbaden&rft.pub=Isd&rft.date=2005&rft.isbn=9783895003547&rft.aulast=Thiel&rft.aufirst=Andreas&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUnlGAQAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFVolbach1976" class="citation book cs1">Volbach, Wolfgang Fritz (1976). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=E3BQAAAAMAAJ"><i>Elfenbeinarbeiten der Spätantike und des frühen Mittelalters</i></a>. Mainz: von Zabern.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Elfenbeinarbeiten+der+Sp%C3%A4tantike+und+des+fr%C3%BChen+Mittelalters&rft.place=Mainz&rft.pub=von+Zabern&rft.date=1976&rft.aulast=Volbach&rft.aufirst=Wolfgang+Fritz&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DE3BQAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWeitzmann1981" class="citation book cs1">Weitzmann, Kurt (1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/classicalheritag0000weit"><i>Classical Heritage in Byzantine and Near Eastern Art</i></a>. London: Variorum Reprints.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Classical+Heritage+in+Byzantine+and+Near+Eastern+Art&rft.place=London&rft.pub=Variorum+Reprints&rft.date=1981&rft.aulast=Weitzmann&rft.aufirst=Kurt&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fclassicalheritag0000weit&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWeitzmann1984" class="citation book cs1">Weitzmann, Kurt (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kBLqAAAAMAAJ"><i>Greek Mythology in Byzantine Art</i></a>. Princeton: Princeton University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780860780878" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780860780878"><bdi>9780860780878</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Greek+Mythology+in+Byzantine+Art&rft.place=Princeton&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1984&rft.isbn=9780860780878&rft.aulast=Weitzmann&rft.aufirst=Kurt&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkBLqAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWellesz1960" class="citation book cs1">Wellesz, Emmy (1960). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=rxsOAQAAIAAJ"><i>The Vienna Genesis</i></a>. London: T. Yoseloff.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Vienna+Genesis&rft.place=London&rft.pub=T.+Yoseloff&rft.date=1960&rft.aulast=Wellesz&rft.aufirst=Emmy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DrxsOAQAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWright1985" class="citation journal cs1">Wright, D. H. (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deepdyve.com/lp/de-gruyter/the-date-of-the-vatican-illuminated-handy-tables-of-ptolemy-and-of-its-0C6TaLsgE1">“The Date of the Vatican Illuminated Handy Tables of Ptolemy and of its Early Additions”</a>. <i>Byzantinische Zeitschrift</i>. <b>78</b> (2): 355‒362. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1515%2Fbyzs.1985.78.2.355">10.1515/byzs.1985.78.2.355</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Byzantinische+Zeitschrift&rft.atitle=The+Date+of+the+Vatican+Illuminated+Handy+Tables+of+Ptolemy+and+of+its+Early+Additions&rft.volume=78&rft.issue=2&rft.pages=355%E2%80%92362&rft.date=1985&rft_id=info%3Adoi%2F10.1515%2Fbyzs.1985.78.2.355&rft.aulast=Wright&rft.aufirst=D.+H.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.deepdyve.com%2Flp%2Fde-gruyter%2Fthe-date-of-the-vatican-illuminated-handy-tables-of-ptolemy-and-of-its-0C6TaLsgE1&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWright1986" class="citation journal cs1">Wright, D. (1986). “Justinian and an Archangel”. <i>Studien zur Spätantiken Kunst Friedrich Wilhelm Deichmann Gewidmet</i>. Mainz. <b>III</b>: 75‒79.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Studien+zur+Sp%C3%A4tantiken+Kunst+Friedrich+Wilhelm+Deichmann+Gewidmet&rft.atitle=Justinian+and+an+Archangel&rft.volume=III&rft.pages=75%E2%80%9279&rft.date=1986&rft.aulast=Wright&rft.aufirst=D.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWright2001" class="citation book cs1">Wright, David Herndon (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ImhkP2VUd6UC"><i>The Roman Vergil and the Origins of Medieval Book Design</i></a>. Toronto: University of Toronto Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780802048196" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780802048196"><bdi>9780802048196</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Roman+Vergil+and+the+Origins+of+Medieval+Book+Design&rft.place=Toronto&rft.pub=University+of+Toronto+Press&rft.date=2001&rft.isbn=9780802048196&rft.aulast=Wright&rft.aufirst=David+Herndon&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DImhkP2VUd6UC&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFWright1993" class="citation book cs1">Wright, David Herndon (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=xkr5B3Rw5R8C"><i>The Vatican Vergil: A Masterpiece of Late Antique Art</i></a>. Berkeley: University of California Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780520072404" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780520072404"><bdi>9780520072404</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Vatican+Vergil%3A+A+Masterpiece+of+Late+Antique+Art&rft.place=Berkeley&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=1993&rft.isbn=9780520072404&rft.aulast=Wright&rft.aufirst=David+Herndon&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dxkr5B3Rw5R8C&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANgh%E1%BB%87+thu%E1%BA%ADt+Byzantine" class="Z3988"></span></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nghệ_thuật_Byzantine&oldid=71583979">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nghệ_thuật_Byzantine&oldid=71583979</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_trung_c%E1%BB%95" title="Thể loại:Mỹ thuật trung cổ">Mỹ thuật trung cổ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_h%E1%BA%ADu_k%E1%BB%B3_La_M%C3%A3" title="Thể loại:Mỹ thuật hậu kỳ La Mã">Mỹ thuật hậu kỳ La Mã</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_h%C3%B3a_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Thể loại:Văn hóa Hy Lạp">Văn hóa Hy Lạp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Thể loại:Mỹ thuật Hy Lạp">Mỹ thuật Hy Lạp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Thể loại:Nghệ thuật Kitô giáo">Nghệ thuật Kitô giáo</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" title="Thể loại:Mỹ thuật cổ điển">Mỹ thuật cổ điển</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_h%C3%B3a_Byzantine" title="Thể loại:Văn hóa Byzantine">Văn hóa Byzantine</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_theo_th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3" title="Thể loại:Mỹ thuật theo thời kỳ">Mỹ thuật theo thời kỳ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine" title="Thể loại:Nghệ thuật Byzantine">Nghệ thuật Byzantine</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 6 tháng 8 năm 2024, 07:14.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-dxng5","wgBackendResponseTime":186,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.637","walltime":"0.837","ppvisitednodes":{"value":3174,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":115502,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":32,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":162149,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 525.588 1 -total"," 39.69% 208.621 49 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 37.29% 196.011 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 15.65% 82.232 17 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí"," 15.09% 79.313 68 Bản_mẫu:Harvard_citation_no_brackets"," 13.25% 69.643 1 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 4.87% 25.576 1 Bản_mẫu:Webarchive"," 0.37% 1.969 1 Bản_mẫu:Column-width"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.382","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5284807,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFAinalov1961\"] = 1,\n [\"CITEREFAlmagro-Gorbea2000\"] = 1,\n [\"CITEREFAsh1995\"] = 1,\n [\"CITEREFAuzépy1990\"] = 1,\n [\"CITEREFBarber1991\"] = 1,\n [\"CITEREFBardill2000\"] = 1,\n [\"CITEREFBassett2004\"] = 1,\n [\"CITEREFBauer1996\"] = 1,\n [\"CITEREFBeltingJephcott_(tr.)1994\"] = 1,\n [\"CITEREFBerenson1954\"] = 1,\n [\"CITEREFBrendel1979\"] = 1,\n [\"CITEREFBrubaker1998\"] = 1,\n [\"CITEREFBrubaker2004\"] = 1,\n [\"CITEREFBrubakerHaldon2001\"] = 1,\n [\"CITEREFBryerHerrin1977\"] = 1,\n [\"CITEREFByron1929\"] = 1,\n [\"CITEREFCavallo1992\"] = 1,\n [\"CITEREFCreswell1969\"] = 1,\n [\"CITEREFCutler1993\"] = 1,\n [\"CITEREFDarkÖzgümüş2002\"] = 1,\n [\"CITEREFDeichmann1969\"] = 1,\n [\"CITEREFDelbrueck1929\"] = 1,\n [\"CITEREFDodd1961\"] = 1,\n [\"CITEREFElsner2002\"] = 1,\n [\"CITEREFFlood2001\"] = 1,\n [\"CITEREFForsythWeitzmann1973\"] = 1,\n [\"CITEREFFowden1991\"] = 1,\n [\"CITEREFGrabar1948\"] = 1,\n [\"CITEREFGrabar1984\"] = 1,\n [\"CITEREFHaldon1997\"] = 1,\n [\"CITEREFHanfmann1967\"] = 1,\n [\"CITEREFHenck2001\"] = 1,\n [\"CITEREFKessler1988\"] = 1,\n [\"CITEREFKiilerich1998\"] = 1,\n [\"CITEREFKitzinger1977\"] = 1,\n [\"CITEREFKrautheimer2000\"] = 1,\n [\"CITEREFLeader2000\"] = 1,\n [\"CITEREFLeroy1964\"] = 1,\n [\"CITEREFLevin1985\"] = 1,\n [\"CITEREFMaas2005\"] = 1,\n [\"CITEREFMainstone1997\"] = 1,\n [\"CITEREFMango1963\"] = 1,\n [\"CITEREFMathews1971\"] = 1,\n [\"CITEREFMathews2005\"] = 1,\n [\"CITEREFMatthiae1987\"] = 1,\n [\"CITEREFMazal1998\"] = 1,\n [\"CITEREFMichelis1946\"] = 1,\n [\"CITEREFNordenfalk1938\"] = 1,\n [\"CITEREFOnians1980\"] = 1,\n [\"CITEREFPeschlow1977\"] = 1,\n [\"CITEREFProcopiou1952\"] = 1,\n [\"CITEREFRunciman1987\"] = 1,\n [\"CITEREFSpieser1984\"] = 1,\n [\"CITEREFStein1980\"] = 1,\n [\"CITEREFStylianouStylianou1985\"] = 1,\n [\"CITEREFTheocharidou1988\"] = 1,\n [\"CITEREFThiel2005\"] = 1,\n [\"CITEREFVolbach1976\"] = 1,\n [\"CITEREFWeitzmann1981\"] = 1,\n [\"CITEREFWeitzmann1984\"] = 1,\n [\"CITEREFWellesz1960\"] = 1,\n [\"CITEREFWright1985\"] = 1,\n [\"CITEREFWright1986\"] = 1,\n [\"CITEREFWright1993\"] = 1,\n [\"CITEREFWright2001\"] = 1,\n [\"CITEREFĆurčić2000\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Chú thích sách\"] = 49,\n [\"Chú thích tạp chí\"] = 17,\n [\"Chú thích web\"] = 1,\n [\"Harvard citation no brackets\"] = 68,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-b5955fb59-6gqwb","timestamp":"20241107090716","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ngh\u1ec7 thu\u1eadt Byzantine","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_Byzantine","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q211884","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q211884","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2020-06-28T14:27:48Z","dateModified":"2024-08-06T07:14:33Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/6d\/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"}</script> </body> </html>