CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="mk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Тенк — Википедија</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","јануари","февруари","март","април","мај","јуни","јули","август","септември","октомври","ноември","декември"],"wgRequestId":"12475526-90a2-42ce-8f59-048ae39da68b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Тенк","wgTitle":"Тенк","wgCurRevisionId":4945076,"wgRevisionId":4945076,"wgArticleId":24659,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Страници со грешки во наводите","Статии со извори на англиски (en)","Страници со волшебни врски за ISBN","Избрани статии","Википедија:Статии со нормативна контрола (LCCN)","Википедија:Статии со нормативна контрола (GND)", "Википедија:Статии со нормативна контрола (BNF)","Војска","Оклопни возила","Воени возила","Англиски пронајдоци"],"wgPageViewLanguage":"mk","wgPageContentLanguage":"mk","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Тенк","wgRelevantArticleId":24659,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":4945076,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"mk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"mk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12876","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.1"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript": "ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mk&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=mk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Iraq-m1_abrams.jpg/1200px-Iraq-m1_abrams.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="979"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Iraq-m1_abrams.jpg/800px-Iraq-m1_abrams.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="653"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Iraq-m1_abrams.jpg/640px-Iraq-m1_abrams.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="522"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Тенк — Википедија"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//mk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Уреди" href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедија (mk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//mk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.mk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Атом-тековник на Википедија" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Тенк rootpage-Тенк skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Прејди на содржината</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Мрежно место"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Главно мени" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Главно мени</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Главно мени</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">скриј</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Прегледник </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Посети главна страница [z]" accesskey="z"><span>Главна страница</span></a></li><li id="n-Што-е-Википедија?" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4"><span>Што е Википедија?</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%98%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8"><span>Избрана содржина</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BB%D1%83%D1%87%D0%B0%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Вчитај случајна страница [x]" accesskey="x"><span>Случајна страница</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="За проектот, што можете да направите, каде да најдете некои работи"><span>Портал</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> технички </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Тековни-настани" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A2%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8"><span>Тековни настани</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Список на скорешни промени на викито. [r]" accesskey="r"><span>Скорешни промени</span></a></li><li id="n-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%87%D0%B5%D1%88%D0%BC%D0%B0"><span>Селска чешма</span></a></li><li id="n-Викисредби" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B1%D0%B0"><span>Викисредби</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Место каде што може да се информирате."><span>Помош</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедија" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-sr.svg" style="width: 7.8125em; height: 1.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Слободна енциклопедија" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-mk.svg" width="114" height="11" style="width: 7.125em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%98" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Пребарај низ Википедија [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пребарај</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пребарајте по Википедија" aria-label="Пребарајте по Википедија" autocapitalize="sentences" title="Пребарај низ Википедија [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Специјална:Барај"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пребарај</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Лични алатки"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Изглед"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Сменете ги големината на фонтот, ширината и бојата" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Изглед" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Изглед</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mk.wikipedia.org&uselang=mk" class=""><span>Дарување</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%98%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0&returnto=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Ви препорачуваме да направите сметка и да се најавите, иако тоа не е задолжително" class=""><span>Направи сметка</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&returnto=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Ви препорачуваме да се најавите, иако тоа не е задолжително. [o]" accesskey="o" class=""><span>Најава</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Повеќе можности" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Лични алатки" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Лични алатки</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Корисничко мени" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mk.wikipedia.org&uselang=mk"><span>Дарување</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%98%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0&returnto=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Ви препорачуваме да направите сметка и да се најавите, иако тоа не е задолжително"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Направи сметка</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D1%98%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&returnto=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Ви препорачуваме да се најавите, иако тоа не е задолжително. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Најава</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Страници за одјавени уредници <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%88:%D0%92%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4" aria-label="Дознајте повеќе за уредувањето"><span>дознајте повеќе</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B8" title="Список на уредувања направени од оваа IP-адреса [y]" accesskey="y"><span>Придонеси</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9C%D0%BE%D1%98%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80" title="Разговор за уредувањата од оваа IP-адреса [n]" accesskey="n"><span>Разговор</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eтргни\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"mk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"background:white\"\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:F_icon.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/25px-F_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/38px-F_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/50px-F_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"128\" data-file-height=\"128\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСледете ја Википедија на македонски јазик на \u003Cb\u003E\u003Cspan class=\"plainlinks\"\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.facebook.com/mk.wikipedia\"\u003EFacebook\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/b\u003E\nи на \u003Cb\u003E\u003Cspan class=\"plainlinks\"\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://www.instagram.com/wikimedia_mkd\"\u003EInstagram\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/b\u003E!\n\u003Cbr style=\"clear:both;\" /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:British_Airways_Boeing_747-400_(G-CIVH)_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg\" class=\"mw-file-description\" title=\"Уредувачки ден „Цивилно воздухопловство“\"\u003E\u003Cimg alt=\"Уредувачки ден „Цивилно воздухопловство“\" src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/British_Airways_Boeing_747-400_%28G-CIVH%29_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg/25px-British_Airways_Boeing_747-400_%28G-CIVH%29_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"20\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/British_Airways_Boeing_747-400_%28G-CIVH%29_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg/38px-British_Airways_Boeing_747-400_%28G-CIVH%29_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/British_Airways_Boeing_747-400_%28G-CIVH%29_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg/50px-British_Airways_Boeing_747-400_%28G-CIVH%29_departs_London_Heathrow_11Apr2015_arp.jpg 2x\" data-file-width=\"3687\" data-file-height=\"2884\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003EУредувачки ден „Цивилно воздухопловство“\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp\u003EСе известуваат сите заинтересирани уредници на Википедија на македонски јазик дека на 5 декември 2024 година ќе се одржи \u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8\" title=\"Википедија:Уредувачки денови\"\u003Eуредувачки ден\u003C/a\u003E на тема „\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A3%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8_2024#Цивилно_воздухопловство\" title=\"Википедија:Уредувачки денови 2024\"\u003EЦивилно воздухопловство\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E“.\n\u003Cbr style=\"clear:both;\" /\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Мрежно место"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Содржина" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Содржина</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">скриј</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Почеток</div> </a> </li> <li id="toc-Потекло_на_поимот" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Потекло_на_поимот"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Потекло на поимот</span> </div> </a> <ul id="toc-Потекло_на_поимот-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Историја" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Историја"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Историја</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Историја-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Историја</span> </button> <ul id="toc-Историја-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Прва_светска_војна:_првите_тенкови" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Прва_светска_војна:_првите_тенкови"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Прва светска војна: првите тенкови</span> </div> </a> <ul id="toc-Прва_светска_војна:_првите_тенкови-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Меѓувоени_години:_Напредоци_во_дизајн_и_тактики" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Меѓувоени_години:_Напредоци_во_дизајн_и_тактики"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Меѓувоени години: Напредоци во дизајн и тактики</span> </div> </a> <ul id="toc-Меѓувоени_години:_Напредоци_во_дизајн_и_тактики-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Втора_светска_војна:_Блицкриг_и_комбинирани_единици" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Втора_светска_војна:_Блицкриг_и_комбинирани_единици"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Втора светска војна: Блицкриг и комбинирани единици</span> </div> </a> <ul id="toc-Втора_светска_војна:_Блицкриг_и_комбинирани_единици-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Студената_војна_и_понатаму" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Студената_војна_и_понатаму"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Студената војна и понатаму</span> </div> </a> <ul id="toc-Студената_војна_и_понатаму-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Во_Ирачката_војна" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Во_Ирачката_војна"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Во Ирачката војна</span> </div> </a> <ul id="toc-Во_Ирачката_војна-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Дизајн" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Дизајн"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Дизајн</span> </div> </a> <ul id="toc-Дизајн-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Огнена_моќ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Огнена_моќ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Огнена моќ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Огнена_моќ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Огнена моќ</span> </button> <ul id="toc-Огнена_моќ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Контрола_на_огнот" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Контрола_на_огнот"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Контрола на огнот</span> </div> </a> <ul id="toc-Контрола_на_огнот-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Муниција" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Муниција"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Муниција</span> </div> </a> <ul id="toc-Муниција-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Заштита" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Заштита"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Заштита</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Заштита-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Заштита</span> </button> <ul id="toc-Заштита-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Избегнување_на_детекција" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Избегнување_на_детекција"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Избегнување на детекција</span> </div> </a> <ul id="toc-Избегнување_на_детекција-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Оклоп" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Оклоп"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Оклоп</span> </div> </a> <ul id="toc-Оклоп-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Пасивна_одбрана" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Пасивна_одбрана"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Пасивна одбрана</span> </div> </a> <ul id="toc-Пасивна_одбрана-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Противмерки" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Противмерки"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Противмерки</span> </div> </a> <ul id="toc-Противмерки-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Изложен_екипаж" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Изложен_екипаж"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Изложен екипаж</span> </div> </a> <ul id="toc-Изложен_екипаж-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Подвижност" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Подвижност"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Подвижност</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Подвижност-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Подвижност</span> </button> <ul id="toc-Подвижност-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Совладување_на_водени_препреки" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Совладување_на_водени_препреки"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Совладување на водени препреки</span> </div> </a> <ul id="toc-Совладување_на_водени_препреки-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Совладување_поголеми_длабочини" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Совладување_поголеми_длабочини"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Совладување поголеми длабочини</span> </div> </a> <ul id="toc-Совладување_поголеми_длабочини-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Амфибиски_тенкови" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Амфибиски_тенкови"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Амфибиски тенкови</span> </div> </a> <ul id="toc-Амфибиски_тенкови-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Погонски_единици" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Погонски_единици"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Погонски единици</span> </div> </a> <ul id="toc-Погонски_единици-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Нафтени_мотори" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Нафтени_мотори"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Нафтени мотори</span> </div> </a> <ul id="toc-Нафтени_мотори-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гасни_турбини" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Гасни_турбини"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.6</span> <span>Гасни турбини</span> </div> </a> <ul id="toc-Гасни_турбини-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Командување,_управување_и_комуникација" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Командување,_управување_и_комуникација"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Командување, управување и комуникација</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Командување,_управување_и_комуникација-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Командување, управување и комуникација</span> </button> <ul id="toc-Командување,_управување_и_комуникација-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Внатрешна_комуникација" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Внатрешна_комуникација"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Внатрешна комуникација</span> </div> </a> <ul id="toc-Внатрешна_комуникација-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Тактичка_комуникација" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Тактичка_комуникација"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Тактичка комуникација</span> </div> </a> <ul id="toc-Тактичка_комуникација-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Компјутерски_напредоци" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Компјутерски_напредоци"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Компјутерски напредоци</span> </div> </a> <ul id="toc-Компјутерски_напредоци-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ранливост" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ранливост"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ранливост</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ранливост-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Ранливост</span> </button> <ul id="toc-Ранливост-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Напади" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Напади"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Напади</span> </div> </a> <ul id="toc-Напади-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Логистика" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Логистика"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Логистика</span> </div> </a> <ul id="toc-Логистика-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Клима" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Клима"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Клима</span> </div> </a> <ul id="toc-Клима-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Терен" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Терен"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Терен</span> </div> </a> <ul id="toc-Терен-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Поврзано" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Поврзано"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Поврзано</span> </div> </a> <ul id="toc-Поврзано-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Извори" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Извори"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Извори</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Извори-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Префрли на пододделот Извори</span> </button> <ul id="toc-Извори-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Белешки" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Белешки"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Белешки</span> </div> </a> <ul id="toc-Белешки-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Општ_извор" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Општ_извор"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Општ извор</span> </div> </a> <ul id="toc-Општ_извор-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Надворешни_врски" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Надворешни_врски"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Надворешни врски</span> </div> </a> <ul id="toc-Надворешни_врски-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Содржина" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Прик./скр. содржина" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Прик./скр. содржина</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Тенк</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Појдете на статија на друг јазик. Достапно на 137 јазици" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-137" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">137 јазици</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Tenk" title="Tenk — африканс" lang="af" hreflang="af" data-title="Tenk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африканс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Panzer" title="Panzer — швајцарски германски" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Panzer" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швајцарски германски" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-alt mw-list-item"><a href="https://alt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — јужноалтајски" lang="alt" hreflang="alt" data-title="Танк" data-language-autonym="Алтай тил" data-language-local-name="јужноалтајски" class="interlanguage-link-target"><span>Алтай тил</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Campw%C3%A6gn" title="Campwægn — староанглиски" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Campwægn" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="староанглиски" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A9" title="دبابة — арапски" lang="ar" hreflang="ar" data-title="دبابة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арапски" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Tanque" title="Tanque — арагонски" lang="an" hreflang="an" data-title="Tanque" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонски" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Carru_de_combate" title="Carru de combate — астурски" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Carru de combate" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурски" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mba%27yrum%C3%BDi_mbokapuha" title="Mba'yrumýi mbokapuha — гварански" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mba'yrumýi mbokapuha" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гварански" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — азербејџански" lang="az" hreflang="az" data-title="Tank" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербејџански" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تانک — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تانک" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%95" title="ট্যাংক — бенгалски" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ট্যাংক" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгалски" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — јужномински" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tank" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="јужномински" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — башкирски" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Танк" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкирски" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — белоруски" lang="be" hreflang="be" data-title="Танк" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="белоруски" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Танк" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — бугарски" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Танк" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="бугарски" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%81%E0%BE%B2%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%A1%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%81%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BC%E0%BC%8D" title="ཁྲབ་ལྡན་འཁོར་ལོ། — тибетски" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཁྲབ་ལྡན་འཁོར་ལོ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тибетски" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Tenk" title="Tenk — босански" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Tenk" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="босански" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — бретонски" lang="br" hreflang="br" data-title="Tank" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретонски" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Танк" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="избрана статија"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Tanc" title="Tanc — каталонски" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Tanc" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталонски" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — чувашки" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Танк" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашки" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — чешки" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Tank" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чешки" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Tanc" title="Tanc — велшки" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Tanc" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="велшки" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kampvogn" title="Kampvogn — дански" lang="da" hreflang="da" data-title="Kampvogn" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дански" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D9%86%DD%A3" title="طنݣ — марокански арапски" lang="ary" hreflang="ary" data-title="طنݣ" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="марокански арапски" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kampfpanzer" title="Kampfpanzer — германски" lang="de" hreflang="de" data-title="Kampfpanzer" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="германски" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Chid%C3%AD_naa%CA%BCna%CA%BC%C3%AD_bee%CA%BCeld%C7%AB%C7%ABh_bik%C3%A1%C3%A1%CA%BC_dah_naaznil%C3%ADg%C3%AD%C3%AD" title="Chidí naaʼnaʼí beeʼeldǫǫh bikááʼ dah naaznilígíí — навахо" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Chidí naaʼnaʼí beeʼeldǫǫh bikááʼ dah naaznilígíí" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="навахо" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — естонски" lang="et" hreflang="et" data-title="Tank" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="естонски" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CF%81%CE%BC%CE%B1_%CE%BC%CE%AC%CF%87%CE%B7%CF%82" title="Άρμα μάχης — грчки" lang="el" hreflang="el" data-title="Άρμα μάχης" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грчки" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — англиски" lang="en" hreflang="en" data-title="Tank" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англиски" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Carro_de_combate" title="Carro de combate — шпански" lang="es" hreflang="es" data-title="Carro de combate" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="шпански" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="избрана статија"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Tanko" title="Tanko — есперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Tanko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="есперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Tanke" title="Tanke — баскиски" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Tanke" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскиски" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تانک — персиски" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تانک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="персиски" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — фиџиски хинди" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Tank" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="фиџиски хинди" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Char_d%27assaut" title="Char d'assaut — француски" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Char d'assaut" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француски" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Tank_(wapen)" title="Tank (wapen) — западнофризиски" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Tank (wapen)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="западнофризиски" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Tanc" title="Tanc — ирски" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Tanc" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирски" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — манкс" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Tank" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="манкс" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Carro_de_combate" title="Carro de combate — галициски" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Carro de combate" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галициски" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%9D%A6%E5%85%8B%E8%BB%8A" title="坦克車 — ган" lang="gan" hreflang="gan" data-title="坦克車" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="ган" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%84%EC%B0%A8" title="전차 — корејски" lang="ko" hreflang="ko" data-title="전차" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корејски" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Տանկ — ерменски" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տանկ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ерменски" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9F%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%95" title="टैंक — хинди" lang="hi" hreflang="hi" data-title="टैंक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="избрана статија"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Tenk" title="Tenk — хрватски" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Tenk" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хрватски" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Militala_tanko" title="Militala tanko — идо" lang="io" hreflang="io" data-title="Militala tanko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Tangke" title="Tangke — илокански" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Tangke" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="илокански" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — индонезиски" lang="id" hreflang="id" data-title="Tank" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезиски" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — интерлингва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Tank" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Skri%C3%B0dreki" title="Skriðdreki — исландски" lang="is" hreflang="is" data-title="Skriðdreki" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исландски" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Carro_armato" title="Carro armato — италијански" lang="it" hreflang="it" data-title="Carro armato" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="италијански" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%A0%D7%A7" title="טנק — хебрејски" lang="he" hreflang="he" data-title="טנק" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="хебрејски" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — јавански" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Tank" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="јавански" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%98" title="ტანკი — грузиски" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტანკი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузиски" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%DB%8C%D9%86%D9%9B%DA%A9" title="ٹینٛک — кашмирски" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ٹینٛک" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмирски" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — казашки" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Танк" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казашки" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — корнски" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Tank" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнски" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kifaru_(jeshi)" title="Kifaru (jeshi) — свахили" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kifaru (jeshi)" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="свахили" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — хаитски" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Tank" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="хаитски" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Char_pou_briga" title="Char pou briga — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Char pou briga" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — курдски" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Tank" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдски" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — киргиски" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Танк" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="киргиски" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Tank_de_gerra" title="Tank de gerra — ладино" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Tank de gerra" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладино" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Autocurrus_armatus" title="Autocurrus armatus — латински" lang="la" hreflang="la" data-title="Autocurrus armatus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латински" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tanks" title="Tanks — латвиски" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Tanks" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латвиски" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Tanks" title="Tanks — луксембуршки" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Tanks" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="луксембуршки" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — лезгински" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Танк" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезгински" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Tankas" title="Tankas — литвански" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Tankas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литвански" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Caro_armao" title="Caro armao — лигурски" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Caro armao" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="лигурски" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — лимбуршки" lang="li" hreflang="li" data-title="Tank" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбуршки" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Carr_armaa" title="Carr armaa — ломбардиски" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Carr armaa" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ломбардиски" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="избрана статија"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Harckocsi" title="Harckocsi — унгарски" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Harckocsi" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="унгарски" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7_%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="യുദ്ധ ടാങ്ക് — малајалски" lang="ml" hreflang="ml" data-title="യുദ്ധ ടാങ്ക്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малајалски" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%A3%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%A1%E0%A4%BE" title="रणगाडा — марати" lang="mr" hreflang="mr" data-title="रणगाडा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="марати" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="دبابه — египетски арапски" lang="arz" hreflang="arz" data-title="دبابه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="египетски арапски" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kereta_kebal" title="Kereta kebal — малајски" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kereta kebal" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малајски" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — минангкабау" lang="min" hreflang="min" data-title="Tank" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="минангкабау" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/T%C4%81ng-k%C3%A1ik" title="Tāng-káik — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tāng-káik" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — монголски" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Танк" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="монголски" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="တင့်ကားများ — бурмански" lang="my" hreflang="my" data-title="တင့်ကားများ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бурмански" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Tank_(voertuig)" title="Tank (voertuig) — холандски" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Tank (voertuig)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="холандски" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%95" title="ट्याङ्क — непалски" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ट्याङ्क" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непалски" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%95" title="त्याङ्क — неварски" lang="new" hreflang="new" data-title="त्याङ्क" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="неварски" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="戦車 — јапонски" lang="ja" hreflang="ja" data-title="戦車" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="јапонски" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Carrarmato" title="Carrarmato — неаполски" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Carrarmato" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="неаполски" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — чеченски" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Танк" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чеченски" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Stridsvogn" title="Stridsvogn — норвешки букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Stridsvogn" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвешки букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Stridsvogn" title="Stridsvogn — норвешки нинорск" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Stridsvogn" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвешки нинорск" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Carri_de_combat" title="Carri de combat — окситански" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Carri de combat" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситански" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Танк" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — узбечки" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Tank" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбечки" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9F%E0%A9%88%E0%A8%82%E0%A8%95" title="ਟੈਂਕ — пенџапски" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਟੈਂਕ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="пенџапски" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="ٹینک — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ٹینک" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%A8%D9%84%D9%87" title="شوبله — паштунски" lang="ps" hreflang="ps" data-title="شوبله" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="паштунски" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Tangk" title="Tangk — јамајски креолски" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Tangk" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="јамајски креолски" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Car_arm%C3%A0" title="Car armà — пиемонтски" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Car armà" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="пиемонтски" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Panzer" title="Panzer — долногермански" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Panzer" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="долногермански" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Czo%C5%82g" title="Czołg — полски" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Czołg" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="полски" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Carro_de_combate" title="Carro de combate — португалски" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Carro de combate" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португалски" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Tanc" title="Tanc — романски" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Tanc" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="романски" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Tanki" title="Tanki — кечуански" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Tanki" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуански" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — русински" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Танк" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="русински" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — руски" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Танк" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руски" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B0%D2%A5%D0%BA%D0%B0" title="Тааҥка — јакутски" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Тааҥка" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="јакутски" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — шкотски германски" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Tank" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шкотски германски" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Tanka_ea_ntoa_ke_koloi_e_hlometseng_e_lateloang." title="Tanka ea ntoa ke koloi e hlometseng e lateloang. — сесото" lang="st" hreflang="st" data-title="Tanka ea ntoa ke koloi e hlometseng e lateloang." data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="сесото" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Tanku" title="Tanku — албански" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Tanku" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албански" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Tank" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tank_(vozidlo)" title="Tank (vozidlo) — словачки" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Tank (vozidlo)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словачки" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — словенечки" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Tank" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенечки" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — шлезиски" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Tank" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="шлезиски" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تانک — централнокурдски" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تانک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="централнокурдски" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Тенк — српски" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Тенк" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="српски" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Tenk" title="Tenk — српскохрватски" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Tenk" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="српскохрватски" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Panssarivaunu" title="Panssarivaunu — фински" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Panssarivaunu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фински" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Stridsvagn" title="Stridsvagn — шведски" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Stridsvagn" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведски" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tangke" title="Tangke — тагалог" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tangke" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="тагалог" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%80%E0%AE%B0%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BF_%E0%AE%B5%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%BF" title="பீரங்கி வண்டி — тамилски" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பீரங்கி வண்டி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамилски" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — татарски" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Танк" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарски" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%87" title="รถถัง — тајландски" lang="th" hreflang="th" data-title="รถถัง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тајландски" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%BA" title="Тонк — таџикистански" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Тонк" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таџикистански" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — турски" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tank" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турски" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Танк — украински" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Танк" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украински" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%81" title="دبابہ — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دبابہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Caro_arm%C3%A0" title="Caro armà — венетски" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Caro armà" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="венетски" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — вепшки" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Tank" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="вепшки" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Xe_t%C4%83ng" title="Xe tăng — виетнамски" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Xe tăng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="виетнамски" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Tank" title="Tank — валонски" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Tank" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валонски" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%94%B2%E7%A4%AE%E8%BB%8A" title="甲礮車 — книжевен кинески" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="甲礮車" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="книжевен кинески" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tangke" title="Tangke — варајски" lang="war" hreflang="war" data-title="Tangke" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варајски" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9D%A6%E5%85%8B" title="坦克 — ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="坦克" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Tanki_ya_xirhendzevutani" title="Tanki ya xirhendzevutani — цонга" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Tanki ya xirhendzevutani" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="цонга" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%90%D7%A0%D7%A7" title="טאנק — јидиш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="טאנק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="јидиш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9D%A6%E5%85%8B%E8%BB%8A" title="坦克車 — кантонски" lang="yue" hreflang="yue" data-title="坦克車" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонски" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Tanks" title="Tanks — самогитски" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Tanks" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="самогитски" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9D%A6%E5%85%8B" title="坦克 — кинески" lang="zh" hreflang="zh" data-title="坦克" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кинески" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12876#sitelinks-wikipedia" title="Уредување на меѓујазични врски" class="wbc-editpage">Уреди врски</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Именски простори"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Преглед на содржинската страница [c]" accesskey="c"><span>Страница</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80:%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" rel="discussion" title="Разговор за содржинската страница [t]" accesskey="t"><span>Разговор</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Менување на јазичната варијанта" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">македонски</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Посети"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA"><span>Читај</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit" title="Уредете ја страницава [v]" accesskey="v"><span>Уреди</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit" title="Уредување на изворниот код на страницава [e]" accesskey="e"><span>Уреди извор</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=history" title="Претходни верзии на оваа страница. [h]" accesskey="h"><span>Историја</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Алатки за страници"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="алатник" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">алатник</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Алатки</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">скриј</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Повеќе можности" > <div class="vector-menu-heading"> Дејства </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA"><span>Читај</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit" title="Уредете ја страницава [v]" accesskey="v"><span>Уреди</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit" title="Уредување на изворниот код на страницава [e]" accesskey="e"><span>Уреди извор</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=history"><span>Историја</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Општо </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A8%D1%82%D0%BE%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%9E%D0%B2%D0%B4%D0%B5/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" title="Список на сите викистраници што водат овде [j]" accesskey="j"><span>Што води овде</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D1%80%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" rel="nofollow" title="Скорешни промени на страници со врски на оваа страница [k]" accesskey="k"><span>Поврзани промени</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%A1%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8" title="Список на сите службени страници [q]" accesskey="q"><span>Службени страници</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&oldid=4945076" title="Постојана врска до оваа преработка на страницата"><span>Постојана врска</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=info" title="Повеќе информации за страницата"><span>Информации за страницата</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4&page=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&id=4945076&wpFormIdentifier=titleform" title="Информации како да ја наведете оваа страница"><span>Наведи ја страницава</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%A1%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%9D%D0%B0URL&url=https%3A%2F%2Fmk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A2%25D0%25B5%25D0%25BD%25D0%25BA"><span>Дај скратена URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:QrCode&url=https%3A%2F%2Fmk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A2%25D0%25B5%25D0%25BD%25D0%25BA"><span>Преземи QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Печати/извези </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0&bookcmd=book_creator&referer=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA"><span>Создај книга</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:DownloadAsPdf&page=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=show-download-screen"><span>Преземи како PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&printable=yes" title="Верзија за печатење на оваа страница [p]" accesskey="p"><span>Верзија за печатење</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> На други проекти </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Tank" hreflang="en"><span>Ризница</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12876" title="Врска до поврзаниот предмет во складиштето за податоци [g]" accesskey="g"><span>Предмет на Википодатоци</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Алатки за страници"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Изглед"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Изглед</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">премести во страничникот</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">скриј</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-Top_icon_raw" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%83%D0%BC%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%B8%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Ова е избрана статија. Стиснете тука за повеќе информации."><img alt="Ова е избрана статија. Стиснете тука за повеќе информации." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/17px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="17" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/26px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/34px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Од Википедија — слободната енциклопедија</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="mk" dir="ltr"><table class="infobox vcard" style="width:22em;width:25.5em;border-spacing:2px;"><tbody><tr><th colspan="2" class="hproduct" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;"><span class="fn org"> Тенк </span></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;text-align:center;border-bottom:1px solid #aaa;line-height:1.5em;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Iraq-m1_abrams.jpg" class="mw-file-description" title="M1 Абрамс"><img alt="M1 Абрамс" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Iraq-m1_abrams.jpg/300px-Iraq-m1_abrams.jpg" decoding="async" width="300" height="245" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Iraq-m1_abrams.jpg/450px-Iraq-m1_abrams.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Iraq-m1_abrams.jpg/600px-Iraq-m1_abrams.jpg 2x" data-file-width="1564" data-file-height="1276" /></a></span><div>Американски тенкисти во Ирак</div></td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em">Тип</th><td><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_(%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гасеница (транспорт) (страницата не постои)">Гасенично</a> <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%BE_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE" class="mw-redirect" title="Оклопно борбено возило">оклопно борбено возило</a></td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em">Потекло</th><td><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Велика Британија">Велика Британија</a>, <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Франција">Франција</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Употребна историја</th></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em">Во служба</th><td>1916—</td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em">Војни</th><td><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Прва светска војна">I С.В.</a>—</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Тех. особености (typical)</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><hr /></td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em"><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF_(%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оклоп (возило) (страницата не постои)">Оклоп</a></th><td><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вооружено возило (страницата не постои)">вооружено возило</a> со челичен оклоп</td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em"><div style="line-height:1.25em">Главно<br />наоружување</div></th><td>големокалибарски топ</td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em"><div style="line-height:1.25em">Помошно<br />наоружување</div></th><td>противпешадиски и противоздужни топови и митралези</td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em">Погон</th><td>нафтен</td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em">Амортизација</th><td><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_(%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гасеница (транспорт) (страницата не постои)">гасеници</a> за недостапен терен</td></tr><tr><th scope="row" style="padding-right:1em"><div style="line-height:1.25em">Работен<br />дострел</div></th><td>400 — 600 км</td></tr></tbody></table> <p><b>Тенк</b> — <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_(%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гасеница (транспорт) (страницата не постои)">гасенично</a> <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%BE_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE" class="mw-redirect" title="Оклопно борбено возило">оклопно борбено возило</a> конструирано за директен судар со непријателот, користејќи се со <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Индиректен оган (страницата не постои)">директен оган</a> од <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%80" title="Калибар">големокалибарски</a> <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BF" title="Топ">топ</a> и поддршка од <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7" title="Митралез">митралези</a>. Тешкиот оклоп како и релативно големата подвижност претставуваат заштита, а гасениците му овозможуваат движење по непрооден <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD" class="mw-redirect" title="Терен">терен</a> со релативно големи брзини. </p><p>Тенковите првпат биле замислени и произведени од страна на <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Британија">британската</a> војска за време на <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Првата светска војна">Првата светска војна</a>, со цел да се скрши застојот предизвикан од рововската војна; тоа требало да им овозможи на војниците да се пробијат низ територија контролирана од непријателски оган побрзо отколку <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%88%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Пешадија">пешадијата</a>. Тенковите ретко оперираат самостојно, тие се организирани во <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%B8_%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Борбени единици (страницата не постои)">борбени единици</a>, најчесто комбинирани, без таква поддршка тенковите се ранливи на противтенковска <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Артилерија">артилерија</a>, други тенкови, противтенковски <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мини (страницата не постои)">мини</a>, и (на мал досег) пешадија, како и од специјализирани противтенковски <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D0%BD" title="Авион">авиони</a>. </p><p>И покрај тоа што се скапи за производство и тешки за <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Воена логистика (страницата не постои)">поддршка</a>, тенковите се вбројуваат меѓу најдопадливите и најразноликите оружја на модерното бојно поле, поради нивната способност да се борат против други копнени сили (вклучувајќи и утврдувања) како и поради <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BE%D0%BA-%D0%B5%D1%84%D0%B5%D0%BA%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шок-ефект (страницата не постои)">шок-ефектот</a> кој го имаат кај непријателската пешадија. Тенковите и оклопната тактика поминале низ неколку еволуции во времето од нивното појавување до денес. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Потекло_на_поимот"><span id=".D0.9F.D0.BE.D1.82.D0.B5.D0.BA.D0.BB.D0.BE_.D0.BD.D0.B0_.D0.BF.D0.BE.D0.B8.D0.BC.D0.BE.D1.82"></span>Потекло на поимот</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=1" title="Уреди го одделот „Потекло на поимот“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=1" title="Уреди изворен код на одделот: Потекло на поимот"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Merkava4_MichaelMass02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Merkava4_MichaelMass02.jpg/220px-Merkava4_MichaelMass02.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Merkava4_MichaelMass02.jpg/330px-Merkava4_MichaelMass02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Merkava4_MichaelMass02.jpg/440px-Merkava4_MichaelMass02.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="525" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B5%D0%BB" title="Израел">Израелски</a> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Меркава">Меркава</a> Mk4 тенк</figcaption></figure> <p>Постојат три можни објаснувања за потеклото на името „тенк“. Едно е дека првпат се појавило во британските фабрики каде што се произведувале шасиите за првите тенкови: на работнците, и можни <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BF%D0%B8%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шпион (страницата не постои)">шпиони</a>, би им било даден впечаток дека произведуваат гасенични контејнери за вода, резервоари (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Англиски јазик">англиски</a>: <i>tanks</i>) за британската војска, со што би се зачувало во тајност производството на <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE" class="mw-redirect" title="Борбено возило">борбено возило</a>.<sup id="cite_ref-Вилмот_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Вилмот-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Друго објаснување е дека изразот првпат бил употребен во извештај до <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD_%D0%A7%D0%B5%D1%80%D1%87%D0%B8%D0%BB" title="Винстон Черчил">Винстон Черчил</a> кој во тоа време бил Прв Лорд на Адмиралитетот. Од овој извештај произлегле три можни термини: „цистерна“, „моторна воена кола“ и „тенк“. Сепак „тенк“ бил избран поради лингвистичката едноставност.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Но најверодостојната приказна потекнува од биографијата на Черчил.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> За да се скрие вистинската намена на возилата, нацртите биле означени како „Цистерни за вода за <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Русија">Русија</a>“ (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Англиски јазик">англиски</a>: <i>Water carriers for Russia</i>). Кога било предочено дека ова може да биде скратено како „WC за Русија“ било сменето во „Резервоари за вода за Русија“ (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Англиски јазик">англиски</a>: <i>Water tanks for Russia</i>). Со тек на време името било скратено на „тенк“. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Историја"><span id=".D0.98.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Историја</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=2" title="Уреди го одделот „Историја“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=2" title="Уреди изворен код на одделот: Историја"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Прва_светска_војна:_првите_тенкови"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.B2.D0.B0_.D1.81.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0_.D0.B2.D0.BE.D1.98.D0.BD.D0.B0:_.D0.BF.D1.80.D0.B2.D0.B8.D1.82.D0.B5_.D1.82.D0.B5.D0.BD.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B8"></span><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Прва светска војна">Прва светска војна</a>: првите тенкови</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=3" title="Уреди го одделот „Прва светска војна: првите тенкови“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=3" title="Уреди изворен код на одделот: Прва светска војна: првите тенкови"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Гасенично борбено возило било предложено во 1912 година од страна на <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Австралија">австралискиот</a> инженер Л. Е. де Мол. Тоа бил еден од најраните практични дизајни кој му бил понуден на британското министерство за војна. Де Мол бил известен во јуни 1913 дека неговиот предлог е одбиен, иако не му биле вратени сите нацрти. Тој ги одбил предлозите од пријателите да ги продаде плановите во <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Германија">германскиот</a> конзулат во <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%82" title="Перт">Перт</a>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Застојот на <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D1%84%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Западниот фронт (страницата не постои)">западниот фронт</a> ја приморал британската армија да започне истражување за возило кое би се движело со сопствена сила и кое би можело да минува преку ровови и бодликава жица, и да е отпорно на митралески оган. </p><p>На почетокот, тенковите биле ставени во склоп на британската <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%86%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Морнарица (страницата не постои)">морнарица</a> која требало да ги тренира сите тенковски екипажи, а биле наречени „копнени бродови“. Првиот Лорд на Адмиралитетот, Винстон Черчил, го спонзорирал Комитетот за копнени бродови, кој го создал првиот прототип на тенк наречен <a href="/w/index.php?title=%E2%80%9E%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%B8%E2%80%9C&action=edit&redlink=1" class="new" title="„Малиот Вили“ (страницата не постои)">„Малиот Вили“</a>, во септември 1915. Возилата биле познати како цистерни за вода, подоцна скратено на „Тенкови“ (резервоари) за да се зачува тајноста; името станало официјално во декември 1915 година.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Little_Willie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Little_Willie.jpg/300px-Little_Willie.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Little_Willie.jpg/450px-Little_Willie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Little_Willie.jpg/600px-Little_Willie.jpg 2x" data-file-width="2848" data-file-height="2136" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%E2%80%9E%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%B8%E2%80%9C&action=edit&redlink=1" class="new" title="„Малиот Вили“ (страницата не постои)">„Малиот Вили“</a> во музеј во Бовинтон</figcaption></figure> <p>Првиот тенк кој учествувал во битка бил британскиот Модел I, Д1, за време на Битката кај Флер-Курсејет (дел од <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%82%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D1%98_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%A1%D0%BE%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Битката кај реката Сом (страницата не постои)">Битката кај реката Сом</a>), на 15 септември 1916, еден од двата кои успеале да го пробијат германскиот фронт и стигнал до Флер, но бил уништен од страна на <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0" title="Антанта">Сојузничката</a> артилерија. Еден од овие два тенка по грешка отворил митралески оган врз 9-та Норфолшка дивизија која се спремала за напад.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Французите го развиле <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BD%D0%B0%D1%98%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D0%A6%D0%901&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шнајдер ЦА1 (страницата не постои)">Шнајдер ЦА1</a> работејќи врз основа на гасенични трактори, и првпат го употрбиле на <a href="/wiki/16_%D0%B0%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BB" title="16 април">16 април</a> <a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a> година. Првиот успешен масовен напад со тенкови се случил кај <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%80%D0%B5" title="Камбре">Камбре</a> на <a href="/wiki/20_%D0%BD%D0%BE%D0%B5%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%B8" title="20 ноември">20 ноември</a> <a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a> година. Тенковите биле користени со голем ефект и во <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D1%98_%D0%90%D0%BC%D1%98%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Битка кај Амјен (страницата не постои)">Битката кај Амјен</a>, кога Сојузничките сили успеале да се пробијат низ вкопаните германски позиции благодарејќи на оклопната поддршка. </p><p><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Германија">Германија</a> користела многу малку тенкови во <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Првата светска војна">Првата светска војна</a>, <a href="/wiki/%D0%907%D0%92" title="А7В">А7В</a> е единствениот тип произведен во Германија пред крајот на војната, а биле произведени само 15.<sup id="cite_ref-WILL222_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-WILL222-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Првата акција на тенк против тенк била на 24 април 1918 кај Вијер-Бретоно, <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Франција">Франција</a>, кога три британски Модел IV сретнале три германски А7В. Германските сили на почетокот немале противтенковски средства, но (случјно) ги откриле полните противтенковски гранати, и вовеле пошироки ровови за да се ограничи подвижноста на британските тенкови. Сепак поради променливите услови на бојното поле сојузничките тенкови еволуирале во текот на војната, создавајќи тенкови како многу долгиот Модел V, кој можел да поминува големи препреки, особено широки ровови, полесно од неговите претходници. </p><p>Почетните резултати на тенковите биле измешани; големи проблеми со механиката предизвикувале тешкотии во борбата, до една третина се расипувале поради механички дефекти неповрзани со непријателски оган, а нивната брзина била мала, 13 <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BC/%D1%87" class="mw-redirect" title="Км/ч">км/ч</a> постигнати од <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Випет (страницата не постои)">Випет</a> биле сметани за „брзо“.<sup id="cite_ref-WILL222_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-WILL222-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Употреба во „Фишеци пени“ го намалил нивниот значителен ефект и тактичка вредност. Иако тенковите со тек на време ќе ја направат рововската војна застарена, Првата светска војна завршила пред ова да се случи. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg/220px-British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg" decoding="async" width="220" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg/330px-British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg/440px-British_Mark_IV_Tadpole_tank.jpg 2x" data-file-width="798" data-file-height="413" /></a><figcaption>Британски <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BB_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Модел IV (страницата не постои)">Модел IV</a> од Прва светска војна</figcaption></figure> <p>За време на Првата светска војна биле развиени два различни вида тенкови: „машки“, вооружени со топови од голем калибар, и „женски“, само со митралези. „Женските“ биле дизајнирани главно како противпешадиски платформи за заштита на „машките“.</ref name="Вилмот"> По крајот на Првата светска војна, најголем дел од „женските“ биле заменети со носачи на митралези (каков што е <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D0%BD%D0%BE%D1%81%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брен носачот (страницата не постои)">Брен носачот</a>), а подоцна со <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B8_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оклопни транспортери (страницата не постои)">оклопни транспортери</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Меѓувоени_години:_Напредоци_во_дизајн_и_тактики"><span id=".D0.9C.D0.B5.D1.93.D1.83.D0.B2.D0.BE.D0.B5.D0.BD.D0.B8_.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D0.B8.D0.BD.D0.B8:_.D0.9D.D0.B0.D0.BF.D1.80.D0.B5.D0.B4.D0.BE.D1.86.D0.B8_.D0.B2.D0.BE_.D0.B4.D0.B8.D0.B7.D0.B0.D1.98.D0.BD_.D0.B8_.D1.82.D0.B0.D0.BA.D1.82.D0.B8.D0.BA.D0.B8"></span>Меѓувоени години: Напредоци во дизајн и тактики</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=4" title="Уреди го одделот „Меѓувоени години: Напредоци во дизајн и тактики“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=4" title="Уреди изворен код на одделот: Меѓувоени години: Напредоци во дизајн и тактики"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Со утврдувањето на концептот на тенкот, неколку држави почнале со дизајнирање и производство на сопствени тенкови меѓу двете светски војни. Британските дизајни биле најнапредни, што се должело на нивната заинтересираност во оклопни единици во триесеттите. Франција и Германија не се зафатиле со развој на тенкови поради состојбата на нивната економија (Франција) и забраните наложени од <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%B4%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80" class="mw-redirect" title="Версајскиот договор">Версајскиот договор</a> (сите германски тенкови биле уништени како услов за предавање)<sup id="cite_ref-Willmott_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Willmott-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). <a href="/wiki/%D0%A1%D0%90%D0%94" class="mw-redirect" title="САД">САД</a> посветиле малку внимание на развој на тенкови во овој период, бидејќи <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%9A%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Коњица">коњицата</a> била надредена во однос на оклопните сили и успеала да апсорбира поголем дел од (ограничените) средства одредени за развој на тенкови. Дури и <a href="/w/index.php?title=%D0%8F%D0%BE%D1%80%D1%9F_%D0%A1._%D0%9F%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Џорџ С. Патон (страницата не постои)">Џорџ С. Патон</a>, кој имал тенковско искуство од Првата светска војна, се префрлил од оклопната гранка во коњицата (бидејќи <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%90%D0%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="Армијата на САД (страницата не постои)">Армијата на САД</a> решила да не финансира тенковски <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BF%D1%83%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Корпус (страницата не постои)">корпус</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Vickers_E.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Vickers_E.jpg/220px-Vickers_E.jpg" decoding="async" width="220" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Vickers_E.jpg/330px-Vickers_E.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Vickers_E.jpg/440px-Vickers_E.jpg 2x" data-file-width="848" data-file-height="534" /></a><figcaption>Полски <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%81_E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Викерс E (страницата не постои)">Викерс E</a>.</figcaption></figure> <p>Во овој период, повеќе класи на тенкови биле вообичаени, поголем дел од развојот бил во <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Велика Британија">Велика Британија</a>. Лесни тенкови, најчесто до десет <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD" class="mw-redirect mw-disambig" title="Тон">тони</a>, биле користени за извидување, и најчесто имале малокалибарски топ корисен само против други лесни тенкови. Средните тенкови (крстосувачи во Британија) биле со поголема тежина и биле дизајнирани за движење со голема брзина на големи растојанија. Пешадиските тенкови (тешки) опремени со големокалибарски топ и тежок оклоп, главно биле многу спори. Идејата била да се користат пешадиски тенкови во соработка со пешадијата за да се направи пробив во противничката линија, нивниот тежок оклоп би им овозможил да одолеат на противтенковските оружја. По пробивот, би следувале групи крстосувачи кои ќе оперираат позади линијата и ќе напаѓаат командни единици и логистички патишта. Оваа тактика на последователни удари била основа на борбената филозофија на британските тенковски единици, и подоцна била прифатена од Германците како една од главните компоненти на <a href="/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%BA%D1%80%D0%B8%D0%B3" title="Блицкриг">блицкригот</a> (секавична војна). Доктрината на <a href="/w/index.php?title=%D0%8F._%D0%A4._%D0%A6._%D0%A4%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Џ. Ф. Ц. Фулер (страницата не постои)">Џ. Ф. Ц. Фулер</a> од Првата светска војна била основа на теориите на сите големи пионери: <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Перси Хобарт (страницата не постои)">Хобарт</a> во <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" class="mw-redirect" title="Британија">Британија</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D1%98%D0%BD%D1%86_%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%85%D0%B5%D0%BB%D0%BC_%D0%93%D1%83%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хајнц Вилхелм Гудеријан (страницата не постои)">Гудеријан</a> во <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Германија">Германија</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BD%D0%B0_%D0%A0.%D0%A7%D0%B5%D1%84%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Адна Р.Чефи (страницата не постои)">Чефи</a> во <a href="/wiki/%D0%A1%D0%90%D0%94" class="mw-redirect" title="САД">САД</a>, <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%B4%D0%B5_%D0%93%D0%BE%D0%BB" title="Шарл де Гол">де Гол</a> во <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Франција">Франција</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%B8%D0%BB_%D0%A2%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Микаил Тукачевски (страницата не постои)">Тукачевски</a> во <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>. Сите дошле до речиси истиот заклучок, интеграцијата на воздушна извидница од страна на Тукачевски била најсофистицирана; само Германија ја ставила теоријата во практика, и нивната супериорна тактика а не нивните супериорни оружја придонеле за успехот на блицкригот. </p><p>Ги имале предвид борбите тенк против тенк, но фокусот бил на моќни противтенковски топови и слични оружја, вклучувајќи и посебни противтенковски возила. Ова дошло до најголем израз во САД, каде од тенковите се очекувало да ги избегнуваат целосно противничките тенкови и да ги остават <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уништувачите на тенкови (страницата не постои)">уништувачите на тенкови</a> да ги расчистат. Британија тргнала по истиот пат, и двете произведувале лесни тенкови со надеж дека брзината ќе им овозможи да избегнат да бидат погодени. Во практика овој концепт се докажал како опасен. Со зголемувањето на бројот на тенкови на бојното поле шансите за меѓусебна средба се зголемиле до степен каде што секој тенк требало да биде и ефикасно противтенковско возило. Меѓутоа, тенкови дизајнирани само за борба против тенкови биле релативно беспомошни против други закани, и не биле адекватни за поддршка на пешадијата. Ранливоста од тенковски и противтенковски оган довело до зголемување на дебелината на оклопот и монтирање на поголеми топови кај речиси сите дизајни. Обликот на тенкот, кој претходно зависел само од спосбноста за поминување на препреки, сега станал компромис, при што нискиот профил станал пожелен за добивање „невидливост“ и стабилност. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Втора_светска_војна:_Блицкриг_и_комбинирани_единици"><span id=".D0.92.D1.82.D0.BE.D1.80.D0.B0_.D1.81.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0_.D0.B2.D0.BE.D1.98.D0.BD.D0.B0:_.D0.91.D0.BB.D0.B8.D1.86.D0.BA.D1.80.D0.B8.D0.B3_.D0.B8_.D0.BA.D0.BE.D0.BC.D0.B1.D0.B8.D0.BD.D0.B8.D1.80.D0.B0.D0.BD.D0.B8_.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D0.BD.D0.B8.D1.86.D0.B8"></span><a href="/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Втора светска војна">Втора светска војна</a>: Блицкриг и комбинирани единици</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=5" title="Уреди го одделот „Втора светска војна: Блицкриг и комбинирани единици“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=5" title="Уреди изворен код на одделот: Втора светска војна: Блицкриг и комбинирани единици"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:TigerITankTunis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/TigerITankTunis.jpg/220px-TigerITankTunis.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/TigerITankTunis.jpg/330px-TigerITankTunis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/TigerITankTunis.jpg/440px-TigerITankTunis.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="592" /></a><figcaption>Германски „<a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%B3%D0%B0%D1%80_I" title="Тигар I">Тигар I</a>“ (или Панцер VI); тежок тенк од Втора светска војна</figcaption></figure> <p>Втората светска војна донела серија напредоци во тенковскиот дизајн. Германија, на пример, на почетокот имала исклучиво лесно оклопни и вооружени тенкови, како <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%80_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Панцер I (страницата не постои)">Панцер I</a>, кој бил наменет само за тренажа, и биле инфериорни во однос на француските тенкови кои се користеле во тоа време. Германската војска имала четири оперативни модели на почетокот на војната. Првите два модели, (Панцер I и II) биле дизајнирани за тренажа. Недостатокот на напредни модели довело до нивно користење во раните фази од војната. Панцер I, лесен тенк со двочлен екипаж и два митралези од 7,92 мм. <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%80_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Панцер II (страницата не постои)">Панцер II</a>, преоден модел со трочлен екипаж, 20 mm топ и <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Коаксиален митралез (страницата не постои)">коаксиален митралез</a> од 7,92 мм. <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%80_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Панцер III (страницата не постои)">Панцер III</a>, бил првиот посебен германски борбен тенк. На почетокот имал топ од 37 мм (подоцна заменет со 50 мм) и петчлен екипаж. Тој бил примарниот тенк користен за време на инвазијата на Русија во 1941 година. <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%80_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Панцер IV (страницата не постои)">Панцер IV</a> бил германскиот главен борбен тенк во Втората светска војна. Првично бил замислен како возило за поддршка и имал топ од 75 мм со кратка цевка. Подоцна бил подобрен со верзија со долга цевка (и нова муниција), што значително ја зголемило ефикасноста како противоклопно возило. Тој е единствениот германски тенк кој се произведувал во текот на целата војна. Во почетокот на војната лошо се држеле против британските тенкови и многу страдале против советските <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-34&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-34 (страницата не постои)">Т-34</a> кои имале супериорен оклоп, подобро оружје и подобри перформанси по нерамен терен, а со иста брзина. Сепак, овие брзи тенкови и други оклопни возила, во рацете на способни оператори, биле клучен дел од блитцкригот. </p><p>До овој период повеќето тенкови биле опремени со радија (сите германски и американски, неколку советски; британските радија биле чести, но со послаб квалитет), што значително ја подобрило координацијата на единиците. За разлика од порано кога тенковите биле сметани за оружја за поддршка на пешадијата, и морале да се движат во чекор со пешадијата, новите доктрини и командни структури им овозможиле да оперираат самостојно или во соработка со пешадијата, наместо да бидат во улога на „подвижна артилерија“. Потребата на пешадијата и <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Логистика">логистиката</a> да се движат во чекор со тенковите довело до настанување на <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B5%D1%88%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Механизирана пешадија (страницата не постои)">механизирана пешадија</a>. </p><p>До крајот на војната сите сили драматично ја зголемиле огнената моќ и оклопот на нивните тенкови; на пример, десет тонскиот Панцер I од почетокот на војната имал само два митралеза; кон крајот на војната, стандардниот среден тенк на германската војска <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пантер тенк (страницата не постои)">Пантер</a>, бил опремен со топ од 75 мм и тежел четириесет и пет тони. </p><p>Друг голем напредок во војната бил воведувањето на подобрен систем за суспензија. Квалитетот на суспензијата е клучниот фактор за добри перформанси на нерамен терен, тенкови со лоша суспензија го подложуваат екипажот на масивни потреси; ова не само што ја ограничува брзината со која се движи тенкот туку го спречува и пукањето на топот во движење. Поновите системи како <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8_%D1%81%D1%83%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кристи суспензија (страницата не постои)">Кристи</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D1%80%D0%B7%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D1%83%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Торзиска суспензија (страницата не постои)">торзиска суспензија</a> драматичо ги подобриле перформансите, што овозможило Пантерот до крајот на војната да вози по нерамни патишта со брзини кои претходните дизајни не можеле да ги достигнат на асфалт. </p><p>Тенковските шасии биле адаптирани за широк спектар на воени работи, вклучувајќи чистење на <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%9A%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мински полиња (страницата не постои)">мински полиња</a> и задачи на <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%B8%D0%BD%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Воена инженерија (страницата не постои)">воена инженерија</a>. Сите големи сили развиле и специјализирани самоодни топови: <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Артилерија">артилерија</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уништувачи на тенкови (страницата не постои)">уништувачи на тенкови</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%84%D0%B0%D0%BD%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%82%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Офанзивен топ (страницата не постои)">офанзивни топови</a> (оклопни возила опремени со големокалибарски топ). Германските и советските офанзивни топови, поедноставни и поевтини од тенковите, биле опремени со најтешките топови од било кои возила во војната, додека американските и британските уништувачи на тенкови одвај се разликувале (само во доктрината) од тенковите. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BBa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Куполa (страницата не постои)">Куполите</a>, кои претходно не биле универзални за сите дизајни, биле прифатени како најефикасни места за главниот топ. За да се бори против оклопни цели, тенкот имал потреба од еден силен топ, за разлика од некои предвоени дизајни (како советскиот Т-35), кои често имале повеќе куполи со топови од помал калибар, или еден поголем топ во фиксна положба. Повеќето тенкови задржале барем еден митралез во трупот. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Студената_војна_и_понатаму"><span id=".D0.A1.D1.82.D1.83.D0.B4.D0.B5.D0.BD.D0.B0.D1.82.D0.B0_.D0.B2.D0.BE.D1.98.D0.BD.D0.B0_.D0.B8_.D0.BF.D0.BE.D0.BD.D0.B0.D1.82.D0.B0.D0.BC.D1.83"></span><a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Студена војна">Студената војна</a> и понатаму</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=6" title="Уреди го одделот „Студената војна и понатаму“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=6" title="Уреди изворен код на одделот: Студената војна и понатаму"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>По <a href="/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Втората светска војна">Втората светска војна</a>, развојот на тенковите продолжил како и претходно, со подобрување на средната и тешката класа. Лесните тенкови биле ограничени само на извидничка улога, и во САД за поддршка на <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%88%D0%B5%D0%BD_%D0%B4%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Воздушен десант (страницата не постои)">воздушни десанти</a>. Сепак, ограничувањата на тежината наметнати од авиотранспортот спречиле производство на практичен лесен тенк, и со време оваа класа исчезнала. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:German_tanks.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/German_tanks.jpg/220px-German_tanks.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/German_tanks.jpg/330px-German_tanks.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/German_tanks.jpg/440px-German_tanks.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Различни тенкови во германска служба за време на Студената војна (<a href="/w/index.php?title=M48_Patton&action=edit&redlink=1" class="new" title="M48 Patton (страницата не постои)">M48A2Ц</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леопард тенк (страницата не постои)">Леопард</a> 1A2, Леопард 2A4)</figcaption></figure> <p>Зачетоците на вистинска трансформација веќе се појавувале во постоечките дизајни. Комбинација од подобрена суспензија и посилни мотори им овозможило на средните тенкови од крајот на војната да имаат подобри перформанси од тешките од почетокот на војната. Со малку подебел оклоп и поголеми мотори за компензација, средните тенкови одеднаш добиле заштита речиси против сите противтенковски оружја, дури и оние на тешките тенкови, а сѐ уште ја имале подвижноста на средни тенкови. Многумина го сметаат <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пантер тенк (страницата не постои)">Пантерот</a> за пресвртница, инспирација за речиси секој западен повоен тенковски дизајн, иако Пантерот не ги исполнувал стандардите за огнена моќ и оклопна заштита на почетоците од Студената војна. </p><p>Многу успешен повоен тенк бил советскиот <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-54&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-54 (страницата не постои)">Т-54</a>, кој започнал со производство во 1947 година. Овој наследник на Т-34 претставувал директна еволуција на руските принципи за тенковски дизајн, подобрувајќи ги нискиот профил, добриот оклоп, големата подвижност и додавајќи топ од 100 мм. </p><p>Уште еден нов тенк бил британскиот <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Центурион тенк (страницата не постои)">Центурион</a>. Моделите на Центурион произведени во доцните четириесетти можеле да издржат директен удар од прочуениот германски <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BF_88_%D0%BC%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Топ 88 мм (страницата не постои)">88 мм топ</a>, и биле вооружени со топ од 105 мм, можеле да достигнат брзина од 56 <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BC/%D1%87" class="mw-redirect" title="Км/ч">км/ч</a> благодарејќи на одличниот <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BB%D1%81-%D0%A0%D0%BE%D1%98%D1%81" title="Ролс-Ројс">Ролс-Ројс</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%BE%D1%80_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Метеор мотор (страницата не постои)">Метеор</a> мотор од 650 коњски сили (485 kw) (дериват на познатиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мерлин мотор (страницата не постои)">Мерлин</a>. Центурионот ги заменил сите британски крстосувачи и најпосле довел до падот на пешадиските (тешките) тенкови, станувајќи она што Британците го нарекуваат „универзален тенк“, кој подоцна во повеќето сили станал познат како <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тенк за главна борба (страницата не постои)">тенк за главна борба</a> (ТГБ). </p><p>Како одговор на зголемената закана од <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Противтенковски наведувани проектили (страницата не постои)">противтенковски наведувани проектили</a> (ПТНП), фокусот на развојот се префрлил од дебелина на оклоп кон технологија на оклоп. Технологијата на топовите останала горе-долу иста дури и со таа од Првата светска војна, повеќето тенковски топови во употреба сѐ уште се полнеле рачно, но сепак имало голем напредок во делотворноста на <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Граната">гранатите</a>. </p><p>Иако основната улога на тенкот била речиси целосно развиена до крајот на Првата светска војна, перформансите на тие од дваесет и првиот век се далеку зголемени. Тие биле рафинирани како одговор на заканите и потребите кои постојано се менуваат, особено заканата од други тенкови. Напредокот кај тенковите е балансиран со напредок на други тенкови и на противтенковски оружја. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:M1A1_firing_main_gun_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/M1A1_firing_main_gun_3.jpg/220px-M1A1_firing_main_gun_3.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/M1A1_firing_main_gun_3.jpg/330px-M1A1_firing_main_gun_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/M1A1_firing_main_gun_3.jpg/440px-M1A1_firing_main_gun_3.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="1960" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D1%86%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Американски маринци (страницата не постои)">Марински</a> M1A1 пука во <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%9D%D0%B0%D1%9F%D0%B0%D1%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Провинција Наџаф (страницата не постои)">провинцијата Наџаф</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="Ирак">Ирак</a> за време на вежба.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Во_Ирачката_војна"><span id=".D0.92.D0.BE_.D0.98.D1.80.D0.B0.D1.87.D0.BA.D0.B0.D1.82.D0.B0_.D0.B2.D0.BE.D1.98.D0.BD.D0.B0"></span>Во Ирачката војна</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=7" title="Уреди го одделот „Во Ирачката војна“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=7" title="Уреди изворен код на одделот: Во Ирачката војна"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Заклучно со 2005 година, во текот на војната во Ирак има 1100 <a href="/w/index.php?title=%D0%9C1_Abrams&action=edit&redlink=1" class="new" title="М1 Abrams (страницата не постои)">М1 Абрамс</a> во употреба од американската војска, кои покажале неочекувано висока ранливост на ИЕС.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Релативно нова мина активирана со далечинска контрола, <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE_%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD_%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Експлозивно формиран пенетратор (страницата не постои)">експлозивно формиран пенетратор</a> се користи со одреден степен на успех против американските оклопни возила (особено против <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бредли борбено возило (страницата не постои)">Бредли борбеното возило</a>). Но сепак со додатоци на оклопот кои се вршат во базите, се покажале како многу важни во урбаната борба против пешадија (улога која им е препишана од страна на тактиката),<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> особено во Битката за Фалуџа. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дизајн"><span id=".D0.94.D0.B8.D0.B7.D0.B0.D1.98.D0.BD"></span>Дизајн</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=8" title="Уреди го одделот „Дизајн“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=8" title="Уреди изворен код на одделот: Дизајн"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Indian_Army_T-90.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Indian_Army_T-90.jpg/220px-Indian_Army_T-90.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Indian_Army_T-90.jpg/330px-Indian_Army_T-90.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Indian_Army_T-90.jpg/440px-Indian_Army_T-90.jpg 2x" data-file-width="1387" data-file-height="960" /></a><figcaption>Руски <a href="/w/index.php?title=T-90&action=edit&redlink=1" class="new" title="T-90 (страницата не постои)">T-90</a>, во <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија">индиска</a> служба.</figcaption></figure> <p>Трите традиционални фактори кои ја одредуваат ефикасноста на тенкот се: огнена моќ, заштита и подвижност. Огнена моќ е способноста на тенкот да ја идентификува, нападне и уништи целта. Заштита е способноста да не биде забележен, нападнат и онеспособен или уништен од непријателски оган. Подвижноста подразбира тактичка подвижност по разновиден терен на бојното поле, како и стратешка подвижност, способноста на тенкот да биде транспортиран по патишта, железница, по море и можеби дури и по воздушен пат до бојното поле. </p><p>Традиционално дизјнот на тенкот се смета за компромис меѓу овие три особини; не е возможно да се зголемат сите три до максимум. На пример доколку се зголеми заштитата со додавање на оклоп ќе резултира со зголемување на тежината и притоа драстично ќе се намали подвижноста; зголемувањето на огнената моќ со додавање на поголем топ се намалува и подвижноста и заштитата (поради потенкиот оклоп на предната страна од куполата). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Огнена_моќ"><span id=".D0.9E.D0.B3.D0.BD.D0.B5.D0.BD.D0.B0_.D0.BC.D0.BE.D1.9C"></span>Огнена моќ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=9" title="Уреди го одделот „Огнена моќ“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=9" title="Уреди изворен код на одделот: Огнена моќ"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Sherman-korea.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Sherman-korea.jpg/220px-Sherman-korea.jpg" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Sherman-korea.jpg/330px-Sherman-korea.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Sherman-korea.jpg/440px-Sherman-korea.jpg 2x" data-file-width="740" data-file-height="601" /></a><figcaption>Американски <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шерман тенк (страницата не постои)">среден тенк M4A3E8</a> пука од подготвена позиција во <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Корејската војна">Корејската војна</a>.</figcaption></figure> <p>Тенковскиот екипаж мора да може брзо да идентификува, да нападне и да уништи многу видови на мети на бојното поле, сепак задржувајќи ја својата подвижност. За да го постигнат ова, тенковите се опремени со софистицирана опрема за детекција и контрола на огнот, голем топ кој може да пука со високо експлозивна и муниција за пробивање оклоп, и митралез за одбрана од пешадија, лесни возила и воздухоплови. </p><p>Главното оружје на сите модерни тенкови е големиот топ. Калибарот на тенковските топови е меѓу најголемите кај копнените оружја, само неколку артилериски парчиња имаат поголем калибар. Иако калибарот се нема сменето значително од крајот на Втората светска војна, модерните топови се технолошки понапредни. Моменталната униформирана големина е 120 мм кај западните и 125 мм кај источните тенкови (од советско/руско и <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Кина">кинеско</a> потекло). Овие топови можат да пукаат со широк дијапазон, но моментално најмногу се користат <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пенетратори со кинетичка енергија (страницата не постои)">Пенетратори</a> со <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Кинетичка енергија">кинетичка енергија</a> (ПКЕ) и <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE_%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високо експлозивна (страницата не постои)">високо експлозивна</a> (ВЕ) муниција. Поновите руски и кинески дизајни можат да пукаат и со ракети. <a href="/w/index.php?title=M%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mазна цевка (страницата не постои)">Мазните</a> (наспроти {<a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B6%D0%BB%D0%B5%D0%B1%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Изжлебувана цевка (страницата не постои)">изжлебуваните</a>) <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Топовска цевка (страницата не постои)">топовски цевки</a> се доминантниот вид кај модерните тенкови. Британската и <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија">индиската</a> војска се единствените кои сѐ уште користат тенкови со изжлебувани топови. Направи за извлекување на чадот и жешките гасови од цевката се редовна појава на сите модерни тенкови. </p><p>Модерните тенковски топови најчесто имаат топлинска заштита која ги намалува ефектите на нееднаквите температури. На пример, доколку заврне врз тенковска цевка, горниот дел ќе се лади побрзо од долниот, или ако има ветар од левата страна, таа ќе се лади побрзо од десната. Ова нееднакво ладење кај незаштитена цевка ќе предизвика виткање, што би се одразило негативно врз прецизноста на големи растојаниа. </p><p>Обично, тенковите имаат и вооружување за одбрана, на мали растојаниа, од пешадија или мети кај кои користењето на главното оружје би било неефикасно. Најчесто, тоа е или 7,62 мм до 12,7 мм митралез, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%BE_%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Коаксијално оружје (страницата не постои)">коаксијално</a> врзан со топот. Сепак, неколку француски тенкови (како <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%9C%D0%A5-30&action=edit&redlink=1" class="new" title="АМХ-30 (страницата не постои)">АМХ-30</a> и АМХ-40) имаат коаксијален 20 мм топ со висок интервал, способен да уништи лесни оклопни возила. Дополнително, многу тенкови имаат митралез поставен на покривот или над отворот на командантот, за блиска копнена или ограничена противвоздушна одбрана. Овие митралези од 12,7 мм или 14,5 мм кои се монтирани на американските и руските тенкови и на францускиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BA_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леклерк тенк (страницата не постои)">Леклерк</a> тенк можат да уништат и лесно оклопно возило на мали растојаниа. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Hull_mounted_Machinegun.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Hull_mounted_Machinegun.jpg/220px-Hull_mounted_Machinegun.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Hull_mounted_Machinegun.jpg/330px-Hull_mounted_Machinegun.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Hull_mounted_Machinegun.jpg/440px-Hull_mounted_Machinegun.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2040" /></a><figcaption>Тенковски <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7" title="Митралез">митралез</a> на трупот.</figcaption></figure> <p>Некои тенкови биле адаптирани за специјализирани улоги и имале невообичаено главно оружје како <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D1%84%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%87" title="Пламенофрлач">пламенофрлачи</a>. Овие специјализирани оружја сега обично се монтираат врз шасиите на <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оклопен транспортер (страницата не постои)">оклопните транспортери</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Контрола_на_огнот"><span id=".D0.9A.D0.BE.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.BE.D0.BB.D0.B0_.D0.BD.D0.B0_.D0.BE.D0.B3.D0.BD.D0.BE.D1.82"></span>Контрола на огнот</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=10" title="Уреди го одделот „Контрола на огнот“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=10" title="Уреди изворен код на одделот: Контрола на огнот"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Типично, кај раните тенкови главниот топ се користел за „<a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Директен оган (страницата не постои)">директен оган</a>“, при што со оружјата се нишанело низ едноставни оптички <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%88%D0%B0%D0%BD" title="Нишан">нишани</a> и се придвижувале рачно, исправки за ветар се правеле „од око“ или се користеле едноставни „мрежи“ (обележувања на нишанот наместени за „врамување“ на предмет со познати димензии, во случајов тенк) за одредување на оддалеченоста до целта. Поради тоа, прецизноста била ограничена на големи растојаниа, а симултано движење и пукање било незамисливо. Со тек на време овие нишани биле заменети со <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%87_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Стереоскопски мерач на далечина (страницата не постои)">стереоскопски мерачи на далечина</a>, а подоцна и со <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%87_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ласерски мерач на далечина (страницата не постои)">ласерски</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Leo2A5.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Leo2A5.JPG/220px-Leo2A5.JPG" decoding="async" width="220" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Leo2A5.JPG/330px-Leo2A5.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Leo2A5.JPG/440px-Leo2A5.JPG 2x" data-file-width="800" data-file-height="381" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леопард тенк (страницата не постои)">Германски Леопард 2A5</a>.</figcaption></figure> <p>Повеќето модерни <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тенк за Главна Борба (страницата не постои)">ТГБ</a> во армиите на индустријализирани земји сѐ уште користат директен оган и имаат ласерски мерачи на далечина (ЛМД). Тие имаат разни софистицирани <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC_%D0%B7%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%BE%D0%B3%D0%BD%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Систем за контрола на огнот (страницата не постои)">системи</a> за да ја зголемат прецизноста. <a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B8%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жироскоп (страницата не постои)">Жироскопи</a> се користат за стабилизирање на главниот топ; <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%98%D1%83%D1%82%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Компјутер">компјутери</a> ја пресметуваат погодната елевација и точка на нишанење, примаат информации од сензори за брзината на ветрот, температурата на воздухот, влажноста, температурата на цевката, извиткуваше и потрошеност, брзината на целта (се пресметува со најмалку две мерења со мерачот на далечина), и движењето на тенкот. Често се инкорпорира и <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Инфрацрвена светлина">инфрацрвен</a> или систем за <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%BE%D1%9C%D0%BD%D0%BE_%D0%B3%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Опрема за ноќно гледање (страницата не постои)">ноќно гледање</a> со засилување на светлината. <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%80" title="Ласер">Ласери</a> за <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BE%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87_%D0%BD%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ласерски одредувач на цели (страницата не постои)">обележување</a> на целта може да се користат при уптреба на <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Наведувана муниција (страницата не постои)">наведувана муниција</a>. Како резултат на сево ова, модерните тенкови можат да пукаат и од движење со прифатлива прецизност. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Муниција"><span id=".D0.9C.D1.83.D0.BD.D0.B8.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Муниција</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=11" title="Уреди го одделот „Муниција“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=11" title="Уреди изворен код на одделот: Муниција"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Тенковите обично користат фиксна муниција, за разлика од артилеријата каде муницијата се состои од три дела (проектил, барутнао полнење и првична каписла). Артилеријата користи општа муниција како на пример високоексплозивни полнења за општа поддршка, тенковите пак, иако можат да ја користат истата муниција, најчесто користат проектили наменети за уништување оклоп како <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%BE_%D1%81%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%B0,_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високоексплозивен со смачкувачка капа, проектил (страницата не постои)">високоексплозивни со смачкувачка капа</a> (ВЕСК исто така наречена и <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0,_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високоексплозивна пластика, проектил (страницата не постои)">високоексплозивна пластика</a> ВЕП), <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8,_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високоексплозивен противтенковски, проектил (страницата не постои)">високоексплозивни противтенковски</a> (ВЕПТ) и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80_%D1%81%D0%BE_%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0,_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пенетратор со кинетичка енергија, проектил (страницата не постои)">пенетратори со кинетичка енергија</a> (ПKE). За прецизност, проектилите добиваат ротација од жлебовите на цевката или се стабилизирани со крилца. </p><p>Некои тенкови, вклучувајќи ги <a href="/w/index.php?title=%D0%9C551_%D0%A8%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="М551 Шеридан (страницата не постои)">М551 Шеридан</a>, <a href="/wiki/%D0%A2-72" title="Т-72">Т-72</a>, <a href="/wiki/%D0%A2-64" title="Т-64">Т-64</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-80 (страницата не постои)">Т-80</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-84 (страницата не постои)">Т-84</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-90 (страницата не постои)">Т-90</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-96 (страницата не постои)">Т-96</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%A2-91&action=edit&redlink=1" class="new" title="ПТ-91 (страницата не постои)">ПТ-91</a>, можат да користат и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Противтенковски наведуван проектил (страницата не постои)">ПТНП</a> (противтенковски наведуван проектил), од топот или од надворешно поставени лансери. Ова опција може да го прошири делотворниот борбен досег повеќе од конвенционалните гранати, во зависност од ПТНП системот. Исто така се снабдува тенкот со оружје корисно против бавни нисколетечки воздухопловни цели како хеликоптери. САД го напуштиле овој концепт, со исфрлање на М551 и М60А2, но земјите од <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%B8_%D0%B4%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B8" title="Заедница на независни држави">ЗНД</a> продолжуваат да користат топ-ракети во нивните <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тенк за главна борба (страницата не постои)">ТГБ</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Заштита"><span id=".D0.97.D0.B0.D1.88.D1.82.D0.B8.D1.82.D0.B0"></span>Заштита</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=12" title="Уреди го одделот „Заштита“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=12" title="Уреди изворен код на одделот: Заштита"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Заштитата на тенкот претставува спој од способноста да избегне да биде забележан, да биде погоден од непријателски оган, неговиот оклоп да одолее на ефектите на непријателскиот оган, да издржи оштетување и да ја изврши својата мисија, или барем да го заштити својот екипаж. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Избегнување_на_детекција"><span id=".D0.98.D0.B7.D0.B1.D0.B5.D0.B3.D0.BD.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5_.D0.BD.D0.B0_.D0.B4.D0.B5.D1.82.D0.B5.D0.BA.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Избегнување на детекција</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=13" title="Уреди го одделот „Избегнување на детекција“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=13" title="Уреди изворен код на одделот: Избегнување на детекција"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Неподвижните тенкови можат да бидат добро <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%83%D1%84%D0%BB%D0%B0%D0%B6%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Камуфлажа (страницата не постои)">камуфлирани</a> во пошумени области, каде што има природни скривалишта, со што забележувањето и нападот од воздух се речиси невозожни. Спротивно пак на отворен терен, многу е потешко да се скрие тенк. Во двата случаи, штом тенкот го стартува својот мотор или започне да се движи, може да биде забележан многу полесно поради <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BE%D1%82%D0%BF%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Топлински отпечаток (страницата не постои)">топлинскиот отпечаток</a> и звукот произведен од моторот. Отпечатоците од гасениците се лесно забележливи од воздух, а движењето во пустина може да произведе облаци од прав неколкупати поголеми од тенкот. </p><p>Тукушто застанат тенк има значителен термален отпечаток. Дури и ако тенкот е скриен, зад рид на пример, искусен оператор може да го открие по столбот потопол воздух над него. Овој ризик може да се намали со употреба на термални кебиња кои го намалуваат топлинско зрачење додека да се оладат моторот и гасениците. Некои камуфлажни мрежи се произведени од нееднакво распореден микс од материјали со различни термални својства кои се дизајнирани да ја намалат регуларноста на топлинскиот отпечаток на тенкот. </p><p>Тенковите се опремени со нафтени или турбински мотори, со моќност колку нафтена <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B0" title="Локомотива">локомотива</a>. Однадвор тенк со нафтен мотор мириса и звучи исто како нафтена локомотива. Длабокиот грмеж, макар и на еден тенк, може да се слушне на големо растојание во тивок ден, а силниот мирис на нафтата може да стигне далеку со ветерот. Кога тенкот стои во место со вклучен мотор, земјата околу него трепери. Кога се движи, вибрациите се уште поголеми. Акустичниот отпечаток на турбинските мотори е уште поголем: високотонскиот звук кој го испуштаат може полесно да се разликува од другите звуци и блиску и далеку. </p><p>Големата моќност на модерните тенковски мотори (најчесто преку 750 <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%82" title="Ват">kW</a> или 1000 <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D1%9A%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Коњска сила (страницата не постои)">коњски сили</a>) произведуваат специфичен топлински отпечаток. Невообичаената компактност на металната маса од тенковската шасија ја раширува топлината на начин кој го разликува од сите предмети во неговата околина. Подвижен тенк е релативно лесен за забележување од страна на копнени или воздушни <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Инфрацрвена светлина">инфрацрвени</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Топлински скенер (страницата не постои)">топлински скенери</a>. Една од причините за едностраните борби за време на <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%9F%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Операција Пустинска бура (страницата не постои)">операцијата „Пустинска бура“</a> била што американските <a href="/wiki/%D0%9C1_%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" class="mw-redirect" title="М1 Абрамс">М1 Абрамс</a> и британските тенкови <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D1%9F%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Челинџер (страницата не постои)">Челинџер</a> имале речиси четири пати поголем досег на топлинските скенери од постарите ирачки <a href="/wiki/%D0%A2-72" title="Т-72">Т-72</a>. Уште еден фактор во „Пустинска бура“ бил што, дури и кога биле камуфлирани и неподвижни, ирачките тенкови навечер се ладеле поспоро од нивната околина, со што се олеснила топлинската детекција. </p><p>Да се натера тенк да се движи се покажа како многу тешко за време на <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Косовската војна">косовскиот конфликт во 1999</a> година. За време на почетните неколку недели од конфликтот, воздушните излегување на пилотите од <a href="/wiki/%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="НАТО">НАТО</a> беа многу неефикасни во уништување на <a href="/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Србија">српските</a> тенкови. Ова се смени во последната недела од конфликтот кога <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%9E%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Косовска Ослободителна Армија (страницата не постои)">КОА</a> (UÇK) почна да ги напаѓа тенковите. Иако тие немаа никакви шанси да ги уништат тенковите, нивната цел беше да ги извлечат на позиции каде што ќе можат полесно да бидат идентификувани и уништени од авионите на НАТО. Но и ова се покажа како неефективно, бидејќи српската армија изгуби само неколку тенкови, додека КОА имаше големи пешадиски загуби.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Оклоп"><span id=".D0.9E.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF"></span>Оклоп</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=14" title="Уреди го одделот „Оклоп“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=14" title="Уреди изворен код на одделот: Оклоп"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:M3-lee-camp-polk.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/M3-lee-camp-polk.jpg/220px-M3-lee-camp-polk.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/M3-lee-camp-polk.jpg/330px-M3-lee-camp-polk.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/M3-lee-camp-polk.jpg/440px-M3-lee-camp-polk.jpg 2x" data-file-width="2081" data-file-height="1705" /></a><figcaption>Напуштање на онеспособен <a href="/w/index.php?title=%D0%9C3_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="М3 тенк (страницата не постои)">М3</a> тенк за време на вежба.</figcaption></figure> <p>Тенковите за главна борба (ТГБ) се најтешкооклопените возила во модерните копнени сили. Неговиот оклоп е дизјниран за да овозможи заштита на возилото и екипажот од разни закани. Најчесто, заштитата од <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пенетратори со кинетичка енергија (страницата не постои)">ПЕК</a> испукани од други тенкови се смета за најважна. Тенковите се исто така ранливи на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Противтенковски ракети (страницата не постои)">противтенковски ракети</a>; <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Противтенковски мини (страницата не постои)">противтенковски мини</a>, поголеми бомби, директни артилериски погодоци и <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%BE_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оружја за масовно уништување (страницата не постои)">НБХ</a> (јадрени, бактериолошки, хемиски) закани, кои можат да ги онеспособат или уништат. Тенковите се посебно ранливи на напади од горната страна. Најголемиот број модерни ТГБ-а нудат речиси целосна заштита од артилериски шрапнел и полесни противтенковски оружја како што се <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B8_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ракетни гранати (страницата не постои)">РПГ</a>-а. Оклопот потребен за заштита од сите замисливи закани од сите агли би бил претежок за да биде практичен, затоа при дизајнирањето на ТГБ многу труд се вложува во пронаоѓањето на правилната рамнотежа меѓу заштитата и тежината. </p><p>Типичниот (и најевтин) метод за заштита се плочи од зајакнат <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA" title="Челик">челик</a>, или во некои случаи <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%83%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%83%D0%BC" title="Алуминиум">алуминиум</a>. Релативната ефикасност на оклопот се изразува низ споредба со <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ролован хомоген оклоп (страницата не постои)">ролован хомоген оклоп</a>. Од седумдесеттите, напредните тенковски дизајни се заштитени од посложени <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Композитен оклоп (страницата не постои)">композитни оклопи</a>, сендвич од разни <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Легура">легури</a> и <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Керамика">керамика</a>. Еден од најдобрите типови на пасивен оклоп е <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чобам оклоп (страницата не постои)">Чобам оклопот</a> развиен во Британија, кој се состои од разделени керамички блокови поврзани во <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ткаенина (страницата не постои)">ткаенина</a> натопена во <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%B0" title="Смола">смолеста</a> материја помеѓу слоеви од конвенционален оклоп. Пред Втора светска војна, поради релативно ниската цена, оклопот составен од челични плочи меѓусебно поврзани со <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B8%D1%82%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нитна (страницата не постои)">нитни</a> бил многу популарен. Но удар врз ваков оклоп можел да предизвика нитната да биде насилно изместена и да се одбие во внатрешноста на возилото, ранувајќи го екипажот. Кај подоцнежните дизајни бил употребуван оклоп од <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B8%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лиење (страницата не постои)">лиен</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%83%D0%B2%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Заварувње (страницата не постои)">заваруван</a> челик. </p><p>Пред Втората светска војна неколку дизајнери на тенкови се обиделе со употреба на <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Навален оклоп (страницата не постои)">навален оклоп</a> на новите дизајни. Најпознатиот и најуспешен пример за ваквиот пристап е <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-34&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-34 (страницата не постои)">Т-34</a>. Навалувањето на оклопот под одреден агол значително ја зголемува неговата ефикасност против гранати, со зголемување на релативната дебелина на хоризонаталната рамнина, и со зголемување на шансата за одбивање. Германските тенковски екипажи биле фрустрирани кога гледале дека гранатите испукани кон Т-34 едноставно се одбивале. Германците подоцна целосно го искористиле овој принцип во дизајнот на Панцер V (<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пантер тенк (страницата не постои)">Пантер</a>), и тој сѐ уште се користи. </p><p>Повеќето <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B0" class="mw-redirect" title="Оклопни возила">оклопни возила</a> најдобро се заштитени на предната страна. Најдебелиот и најдобро навалениот оклоп е на предната плоча и на предниот дел од <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B0" title="Купола">куполата</a>. Страните имаат помалку оклоп, додека задната страна, подот и покривот се најмалку заштитени. Бидејќи навалувањето на оклопот го намалува внатрешниот простор на тенкот, предниот дел најчесто има пострмен агол од страните. Задниот дел најчесто воопшто не е навален. </p><p>Тенковите се ранливи од специјални ракети за напад од горе и воздушни напади, како и специјализирани мини. Дури и противтенковските оружја со кои е вооружена лесната <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%88%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Пешадија">пешадија</a> можат да онеспособат тенк со оштетување на неговата суспензија и гасеници. Многу оклопни возила имаат странични плочи за заштита на суспензијата. Во итни случаи, „<a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2_%D0%BA%D0%BE%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Молотов коктел (страницата не постои)">Молотов коктел</a>“ може да биде употребен за напад врз тенк, но сепак ова е повеќе бунтовничка/герилска тактика. Поради слабоста на тенкот при борба во тесни простори (градски зони, пошумени области) најчесто тенковите се поддржувани од пешадија. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високоексплозивен противтенковски проектил (страницата не постои)">Високоексплозивните противтенковски гранати</a> (ВЕПТ), како тие кај <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Базука">базуката</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%80%D1%84%D0%B0%D1%83%D1%81%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Панцерфауст (страницата не постои)">панцерфаустот</a>, биле нова закана во Втората светска војна. Овие гранати користеле обликувано полнење кое ја фокусирало силата на експлозијата во тесен пробивен тек. Тенки плочи раздвоен оклоп, челични мрежи „РПГ завеси“, или гумени обвивки, ги детонирале ВЕПТ гранатите подалеку од главниот оклоп, со што значително ја намалувале нивната моќ за пробивање. Исто така постоеле и магнетни ВЕПТ мини кои биле наменети за рачно поставување на ранлив страничен или заден дел. Фотографии од германски тенкови од четириесеттите, покриени со противмагнетна паста и со челични мрежи поставени врз гасениците, биле вообичаени. </p><p>Некои типови противтенковска муниција (<a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%BE_%D1%81%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%B0,_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високоексплозивен со смачкувачка капа, проектил (страницата не постои)">ВЕСК</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0,_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Високоексплозивна пластика, проектил (страницата не постои)">ВЕП</a>) користат флексибилни експлозивни материи кои се смачкуваат врз оклопот на возилото и го распрснуваат внатрешниот дел од оклопот кога ќе експлодираат. Ова може да го убие екипажот без да го пробие оклопот, но сепак го неутрализира тенкот. Внатрешен тенок метален оклоп или некој друг цврст материјал овозможува заштита од овие оружја. </p><p>Израелскиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Меркава тенк (страницата не постои)">Меркава</a> го издигнува тенковскиот дизајн за заштита на екипажот на максимално ниво користејќи го моторот и резервоарите за гориво како секундарна заштита. </p><p>Кога оклопот ќе биде совладан, способноста на екипажот кој преживеал да избега е многу важна. Постоењето на врати за „бегање“ на дното како кај Т-34 или од страната како кај <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B5%D1%80%D1%87%D0%B8%D0%BB_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Черчил тенк (страницата не постои)">Черчилот</a> се неопходни потенцијални слабости во оклопот. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Пасивна_одбрана"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.81.D0.B8.D0.B2.D0.BD.D0.B0_.D0.BE.D0.B4.D0.B1.D1.80.D0.B0.D0.BD.D0.B0"></span>Пасивна одбрана</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=15" title="Уреди го одделот „Пасивна одбрана“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=15" title="Уреди изворен код на одделот: Пасивна одбрана"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Повеќето оклопни возила се опремени со <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%87_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фрлач на гранати (страницата не постои)">фрлачи</a> на димни <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рачна граната (страницата не постои)">гранати</a>, кои можат набрзина да создадат <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D0%BC%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%81%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Димна завеса (страницата не постои)">димна завеса</a> која би го скрила повлекувањето од непријателска <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Заседа (страницата не постои)">заседа</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Напад (страницата не постои)">напад</a>. Овој метод ретко се користи при напади, бидејќи чадот би го отежнал нишанењето и би му дал на непријателот рано предупредување за нападот. Модерните димни гранати го блокираат видот и во <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B8%D0%B7%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Визуелен спектар (страницата не постои)">визуелниот</a> и во инфрацрвениот спектар. </p><p>Некои димни гранати се дизајнирани да создадат многу густ облак од чад кој може да им попречи на непријателските <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%87_%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ласерски мерач на далечина (страницата не постои)">ласерски мерачи на далечина</a> и на визуелниот контакт, намалувајќи ги шансите за прецизен погодок од оптички нишанети оружја, особено оние со мала брзина, како противтенковските ракети, кај кои операторот треба да го нишани тенкот подолго време. Кај многу ТГБ, како францускиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BA_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леклерк тенк (страницата не постои)">Леклерк</a>, фрлачите на гранати можат да испукуваат и <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86" title="Солзавец">солзавец</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рачна граната (страницата не постои)">противпешадиски распрскувачки граанти</a>. Многу израелски тенкови содржат мали вертикални <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D1%84%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Минофрлач (страницата не постои)">минофрлачи</a> кои можат да се користат од внатрешноста на тенкот, со што значително се зголемува противпешадиската способност на тенкот и му овозможуваат да напаѓа мети кои се наоѓаат зад одредени пречки. Оваа идеја првпат се јавила кај германските тенкови од <a href="/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Втората светска војна">Втората светска војна</a>, а има предлози и други тенкови да се опремат со двонаменски фрлачи на димно-фрагментациски гранати кои би се снабдувале со муниција од внатрешноста на тенкот. </p><p>Пред широката употреба на <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Термографија (страницата не постои)">термографијата</a>, најчестата димна граната кај <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%BE_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE" class="mw-redirect" title="Оклопно борбено возило">ОБВ</a> (оклопни борбени возила) бил <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB_%D1%84%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80_(%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B5)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бел фосфор (оружје) (страницата не постои)">белиот фосфор</a>, кој многу брзо создавал димна завеса, и исто така имал и многу корисен запалив ефект против пешадија која би се нашла во близина (пешадија која се приближува за да користи рачни мини и експлозивни полнења). </p><p>Со измислувањето на термалните камери, повеќето тенкови се опремени со димни гранати кои содржат <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Пластика">пластични</a> или <a href="/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BC%D0%B0" class="mw-redirect" title="Гума">гумени</a> соединенија, нивните запалени ситни делчиња создаваат пречки кај термалните камери. </p><p>Некои тенкови исто така имаат генератори на чад кој можат постојано да произведуваат чад, за разлика од моменталниот ефект на димните гранати. Генераторите на чад работат на тој начин што вшприцуваат мали количини гориво во <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Издувен систем (страницата не постои)">издувниот систем</a>, при што горивото делумно согорува но останува доволна количина на несогорени или делумно согорени честички за да се создаде густ облак од чад. </p><p>Современите тенкови сè повеќе се опремени со системи за пасивна одбрана како направи за предупредување од ласери кои активираат аларм во внатрешноста на тенкот доколку тој е „обоен“ од непријателски ласерки мерач на далечина или <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ласерски обележувач на мети (страницата не постои)">обележувач</a>. </p><p>Други системи за пасивна одбрана се детектори на <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BE_%D1%84%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Радио фреквенција (страницата не постои)">радио честоти</a> кои предупредуваат доколку тенкот е е нанишанет од <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Радарски систем (страницата не постои)">радарски систем</a>, какви што се користат за наведување на противтенковски оружја, како <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Милиметарски радар (страницата не постои)">милиметарски</a> или <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Краткобрански радар (страницата не постои)">краткобрански</a> радар. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Противмерки"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.BE.D1.82.D0.B8.D0.B2.D0.BC.D0.B5.D1.80.D0.BA.D0.B8"></span>Противмерки</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=16" title="Уреди го одделот „Противмерки“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=16" title="Уреди изворен код на одделот: Противмерки"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Пасивни противмерки, како рускиот Штора систем, се обидуваат да го попречат наведувачкиот систем на непријателските наведувани проектили. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Експлозивен реактивен оклоп (страницата не постои)">Експлозивниот реактивен оклоп</a>, ЕРО, е значаен вид на заштита од високоексплозивни противтенковски (ВЕПТ) оружја, кај кој делови од оклопот можат да експлодираат за да ја распрснат фокусираната експлозија на <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BE%D0%B5%D0%B2%D0%B0_%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Боева глава (страницата не постои)">боева глава</a> со <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BD%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Обликувано полнење (страницата не постои)">обликувано полнење</a>. Реактивниот оклоп е монтиран на надворешноста на тенкот во мали, лесно заменливи, коцки. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC_%D0%B7%D0%B0_%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Систем за активна заштита (страницата не постои)">Системите за активна заштита</a> се понапредни. САЗ користат радар или други сензори за автоматски да реагираат на проектил кој се приближува. Кога системот ќе детектира непријателски оган, автоматски ги пресметува сите фактори и испукува контра проектил кој треба да го пресретне непријателскиот на неколку метри од тенкот. </p><p>Двата типа на оклоп се потенцијално опасни за пријателската пешадија која дејствува како блиска поддршка. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Изложен_екипаж"><span id=".D0.98.D0.B7.D0.BB.D0.BE.D0.B6.D0.B5.D0.BD_.D0.B5.D0.BA.D0.B8.D0.BF.D0.B0.D0.B6"></span>Изложен екипаж</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=17" title="Уреди го одделот „Изложен екипаж“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=17" title="Уреди изворен код на одделот: Изложен екипаж"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Sentinel_(AWM_101156).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Sentinel_%28AWM_101156%29.jpg/220px-Sentinel_%28AWM_101156%29.jpg" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Sentinel_%28AWM_101156%29.jpg/330px-Sentinel_%28AWM_101156%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Sentinel_%28AWM_101156%29.jpg/440px-Sentinel_%28AWM_101156%29.jpg 2x" data-file-width="639" data-file-height="505" /></a><figcaption>Австралиски <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BB_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сентинел тенк (страницата не постои)">Сентинел тенк</a> за време на тестирање во 1942. Командирот нема никаква заштита.</figcaption></figure> <p>Парадоксално, но тенкот е најбезбеден кога командирот е изложен на опасност, на отворено, со главата надвор од куполата. Во оваа релативно висока позиција, без никаква лична заштита освен <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BB%D0%B5%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шлем (страницата не постои)">шлем</a> и <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Панцирен елек (страницата не постои)">панцирен елек</a>, тој може да гледа околу целиот тенк без никакви пречки, и има поголеми шанси да забележи непријателски противтенковски дејства или природни и вештачки препреки кои би го имобилизирале или успориле тенкот. Исто така тенкот е помалку видлив, бидејќи може да остане пониско зад препреките. </p><p>Користењето на <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Перископ (страницата не постои)">перископи</a> и други оптички направи го снабдуваат командирот со помало видно поле и нецелосна слика за околината. Па така, кога тенкот се движи низ непознат терен со затворени капаци, командирот и екипажот се на безбедно, но тенкот како целина е изложен на поголем ризик поради драстично намаленото видно поле. За да се надмине овој проблем, секојдневно се прават напори да се усовршат вградените оптички системи. </p><p>Поради ограничувањето на „затворен капак“, многу командири на тенкови во Втората светска војна, без разлика на припадност, се бореле со отворени капаци. Понекогаш тоа било и стандардна оперативна процедура. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Подвижност"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.B4.D0.B2.D0.B8.D0.B6.D0.BD.D0.BE.D1.81.D1.82"></span>Подвижност</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=18" title="Уреди го одделот „Подвижност“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=18" title="Уреди изворен код на одделот: Подвижност"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG/220px-Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG/330px-Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG/440px-Leclerc-openphotonet_PICT5993.JPG 2x" data-file-width="1280" data-file-height="851" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леклерк (страницата не постои)">Леклерк</a> тенк поминува преку ров.</figcaption></figure> <p>Подвижноста на тенкот се дели на подвижност на бојното поле, тактичка подвижност и стратешка подвижност. Првата е функција на перформансите на неговиот мотор и преносот и е определена од елементи како забрзување, брзина, способност за преминување вертикални препреки итн. Тенкистите и дизајнерите на тенкови ова го нарекуваат „агилност“. Втората е способност на тенкот да биде брзо транспортиран во одредена област. Зависи од неговиот оперативен полупречник, кои мостови може да ги помине, и кои транспортни возила можат да го пренесат. Третата е неговата способност да биде транспортиран од една во друга област, во зависност од неговата тежина, воздушна преносливост, итн. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тенк за главна борба (страницата не постои)">ТГБ</a> е дизајниран да има висока подвижност и да биде способен да се справи со повеќе типови на <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD" class="mw-redirect" title="Терен">терен</a>. Неговите гасеници ја распрснуваат големата тежина на возилото врз поголема површина, со што се намалува специфичниот притисок врз почвата. Типови на терен кои можат да претставуваат проблем се најчесто екстремно меки <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%87%D0%B2%D0%B0" title="Почва">почви</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%87%D1%83%D1%80%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B5" title="Мочуриште">мочуришта</a>, или карпест терен со расфрлани големи <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Камен">камења</a>. На „нормален“ терен од тенкот може да се очекува да се движи со 30 до 50 <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BC/%D1%87" class="mw-redirect" title="Км/ч">км/ч</a>. <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%82" title="Пат">Патната</a> брзина (по асфлалтни патишта) може да се очекува да биде и до 80 <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BC/%D1%87" class="mw-redirect" title="Км/ч">км/ч</a>. </p><p>Логистиката потребна за стигнување од точката А до точката Б не е толку едноставна како што изгледа на прв поглед. На хартија или дури и за време на тест возење од неколку часа, еден тенк има подобри <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Теренско возење (страницата не постои)">теренски</a> перформанси од било кое борбено возило со тркала. На пат најбрзиот тенковски дизајн не е многу поспор од просечното борбено возило на тркала. Во пракса, поради огромната тежина на тенкот во комбинација со релативно слабите гасеници, максималната патна брзина е всушност само краткотрајна, бидејќи нема да помине многу време пред да дојде до механички дефект. Иако максималната теренска брзина е помала, не може да биде одржувана подолго поради непредвидливоста на грубиот терен (исклучок можат да бидат <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect mw-disambig" title="Рамнина">рамнини</a> и песочни <a href="/wiki/%D0%9F%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Пустина">пустини</a>). </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg/220px-Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg/330px-Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg/440px-Indian_Army_Armoured_Corps_T-72_battle_tank.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=T-72&action=edit&redlink=1" class="new" title="T-72 (страницата не постои)">T-72</a> <i>Ајела</i> од индиската армија опремен со <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Експлозивен реактивен оклоп (страницата не постои)">реактивен оклоп</a> за време на вежба.</figcaption></figure> <p>Бидејќи тенковските гасеници имаат релативно краток рок на траење, секоја можност за пренесување на тенкот со помош на транспортери со тркала, или со <a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Железница">железница</a>, наместо со свој погон се искористува. Тенковите неизбежно се пренесуваат на вагони во секоја земја со развиена железничка инфраструктура, бидејќи ниедна армија не располага со доволно транспортери за да ги пренесува сите свои тенкови. Планирањето на натоварувањето и истоварувањето од вагони е многу важно, бидејќи железничките депоа, заедно со железничките <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Мост">мостови</a>, се меѓу првите мети на армијата која сака да го успори напредувањето на непријателските тенкови. </p><p>При движење низ земја без железничка инфраструктура и не толку добри патишта, или област со патишта оштетени од мини и полни со непријателски <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Заседи (страницата не постои)">заседи</a>, просечната брзина на напредување на тенковска единица споредлива со брзина на човек на <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%9A" title="Коњ">коњ</a> или <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4" title="Велосипед">велосипед</a>. Чести застанувања мора да бидат планирани за превентивно одржување и проверки за да се избегнат дефекти за време на борба. Покрај ова се прават и тактички застанувања за да може пешадијата и <a href="/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%85%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Воздухопловство">воздухопловството</a> да го извидат патот, за да се избегне можноста од противтенковски заседи. Германските тенкови, претпоставувајќи дека нема да наидат на силен отпор, го прекршиле ова правило, и страдале поради дефекти на опремата додека брзале низ <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Франција">Франција</a> и <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Русија">Русија</a>. </p><p>Друг проблем околу подвижноста е стигнувањето до областа на дејствување. Тенковите, особено ТГБ, се многу тешки, со што е оневозможено <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%88%D0%BD%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Воздушно пренесување (страницата не постои)">воздушно пренесување</a>. Морското и патното пренесување се многу спори што ги прави тенковите несоодветни за <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%B1%D1%80%D0%B7%D0%B0_%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Единица за брза интервенција (страницата не постои)">единиците за брза интервенција</a>. </p><p>Некои <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B0" class="mw-redirect" title="Оклопни возила">возила слични на тенкови</a> користат тркала наместо гасеници за да ја зголемат патната брзина и да се намалат потребите од одржување. Овие возила ја немаат супериорната теренска подвижност на гасеничните возила, но се одликуваат со поголема стратешка подвижност. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Совладување_на_водени_препреки"><span id=".D0.A1.D0.BE.D0.B2.D0.BB.D0.B0.D0.B4.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5_.D0.BD.D0.B0_.D0.B2.D0.BE.D0.B4.D0.B5.D0.BD.D0.B8_.D0.BF.D1.80.D0.B5.D0.BF.D1.80.D0.B5.D0.BA.D0.B8"></span>Совладување на водени препреки</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=19" title="Уреди го одделот „Совладување на водени препреки“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=19" title="Уреди изворен код на одделот: Совладување на водени препреки"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>За повеќето тенкови, единствен начин за совладување на водени препреки е возење по дното. Длабочината која може да се совлада на овој начин е ограничена од висината на која се наоѓа отворот за воздух на моторот, и до одреден степен позицијата на возачот. Типичната длабочина за <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA_%D0%B7%D0%B0_%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тенк за главна борба (страницата не постои)">ТГБ</a> е 90 — 120 см. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Совладување_поголеми_длабочини"><span id=".D0.A1.D0.BE.D0.B2.D0.BB.D0.B0.D0.B4.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5_.D0.BF.D0.BE.D0.B3.D0.BE.D0.BB.D0.B5.D0.BC.D0.B8_.D0.B4.D0.BB.D0.B0.D0.B1.D0.BE.D1.87.D0.B8.D0.BD.D0.B8"></span>Совладување поголеми длабочини</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=20" title="Уреди го одделот „Совладување поголеми длабочини“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=20" title="Уреди изворен код на одделот: Совладување поголеми длабочини"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:T-90_armyrecognition_russia_011.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/T-90_armyrecognition_russia_011.jpg/220px-T-90_armyrecognition_russia_011.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/T-90_armyrecognition_russia_011.jpg/330px-T-90_armyrecognition_russia_011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/T-90_armyrecognition_russia_011.jpg/440px-T-90_armyrecognition_russia_011.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=T-90&action=edit&redlink=1" class="new" title="T-90 (страницата не постои)">T-90</a>, со подигнат <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шноркл (страницата не постои)">шноркл</a> над моторот.</figcaption></figure> <p>Сепак, со претходни подготовки некои тенкови се способни да поминат водени препреки со значително поголема длабочина. Германскиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леопард тенк (страницата не постои)">Леопард</a> I и II можат да поминат длабочина од неколку метри, кога се соодветно подготвени и опремени со <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шноркл (страницата не постои)">шноркл</a>. Шнорклот на Леопардот е всушност збир на прстени кои можат да бидат наредени еден врз друг за да создадат долга цевка. Оваа цевка се закачува врз капакот на командирот, со што се снабдува екипажот со воздух и можен пат за излегување во случај на опасност. Висината на цевката е ограничена на околу три метри. </p><p>Сите модерни советски/руски тенкови се способни да преминат голема длабочина, сепак за разлика од Леопардот, руските шноркли се само 10 — 20 см широки и не овозможуваат излез за екипажот во случај на опасност, но се попрактични и можат да се носат на тенкот. </p><p>Овој начин на поминување водени препреки подразбира внимателно планирање и подготовки на тенкот и местата за влегување и излегување од водата. Тенковските екипажи обично негативно реагираат на поминување на длабока вода. Сепак доколку правилно се испланира и изведе овој маневар додава дополнителни можности за изненадувања и флексибилност во поминувањето на водените препреки. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Амфибиски_тенкови"><span id=".D0.90.D0.BC.D1.84.D0.B8.D0.B1.D0.B8.D1.81.D0.BA.D0.B8_.D1.82.D0.B5.D0.BD.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B8"></span>Амфибиски тенкови</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=21" title="Уреди го одделот „Амфибиски тенкови“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=21" title="Уреди изворен код на одделот: Амфибиски тенкови"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:DD-Tank.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/DD-Tank.jpg/220px-DD-Tank.jpg" decoding="async" width="220" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/DD-Tank.jpg/330px-DD-Tank.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/DD-Tank.jpg/440px-DD-Tank.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="572" /></a><figcaption>Шерман ДП (двоен погон) амфибиски тенк со помошни гумени обрачи за пловење во 1942. Обрачите биле подигани пред влегување во вода, а погонот бил на пропелери.</figcaption></figure> <p>Некои лесни тенкови како <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%A2-76&action=edit&redlink=1" class="new" title="ПТ-76 (страницата не постои)">ПТ-76</a> се <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D1%84%D0%B8%D0%B1%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Амфибиско возило (страницата не постои)">амфибиски</a>, најчесто во водата се придвижувани од <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B8%D0%B4%D1%80%D0%BE_%D0%BC%D0%BB%D0%B0%D0%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хидро млаз (страницата не постои)">хидро млазови</a> или од гасениците. Во 1969, американската војска го испратила <a href="/w/index.php?title=%D0%9C551_%D0%A8%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="М551 Шеридан (страницата не постои)">М551 Шеридан</a> во <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%BC" title="Виетнам">Виетнам</a>. Овој 17 тонски лесен тенк бил изграден со алуминиумски труп и челична купола и топ (сепак неговиот 152 мм топ бил наречен „лансер“), можел да плива преку водени површини. Бидејќи американската војска го отфрлила системот на класификација со тешки средни и лесни тенкови, и се префрлиле на системот на ТГБ, Шериданот официјално бил заведен како „воздушнодесантно борбено возило за извидување“. По пристигањето во <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Виетнамска војна">Виетнам</a> М551 почнал да го заменува <a href="/w/index.php?title=%D0%9C48%D0%903_%D0%9F%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="М48А3 Патон (страницата не постои)">М48А3 Патон</a> во сите коњанички ескадрони, оставајќи го „Патон“ само во оклопните баталјони во Виетнам. Сепак 11-та оклопна коњаничка дивизија задржала неколку М48, бидејќи биле единствената целосна дивизија во земјата. На Шериданот не му требале никакви подготовки за преминување реки. </p><p>Во <a href="/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Втората светска војна">Втората светска војна</a> американскиот М4 среден тенк (Шерман во британска служба), бил претворен во амфибиски со додавање на обрачи од гумирано платно кои требало да овозможат пловност. Овој тенк бил придвижуван од пропелери кои биле поврзани и добивале сила од главниот мотор. Ваквите тенкови биле наречени Шерман ДП (двоен погон) и биле користени во <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Нормандија">Нормандија</a> на <a href="/wiki/6_%D1%98%D1%83%D0%BD%D0%B8" title="6 јуни">6 јуни</a> <a href="/wiki/1944" title="1944">1944</a> година за борбена поддршка за време на истоварувањето на првите трупи. Шерманот ДП не можел да пука додека пловел, бидејќи обрачите се издигале повисоко од топот. Одреден број од овие тенкови биле поплавени и потонале за време на операцијата, дел поради лошото време во Ламанш, дел бидејќи биле пуштени во водата многу далеку од копното, а дел поради тоа што вртеле за да излезат на одредена точка, при што брановите ги изместиле страните на обрачите. Но тие кои успеале да стигнат на плажата, ја обезбедиле поддршката која била неопходна во првите неколку часа. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Погонски_единици"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.B3.D0.BE.D0.BD.D1.81.D0.BA.D0.B8_.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D0.BD.D0.B8.D1.86.D0.B8"></span>Погонски единици</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=22" title="Уреди го одделот „Погонски единици“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=22" title="Уреди изворен код на одделот: Погонски единици"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/mk/thumb/6/67/%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG/220px-%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/mk/thumb/6/67/%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG/330px-%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/mk/thumb/6/67/%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG/440px-%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C1.JPG 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Одржување на моторот на <a href="/wiki/%D0%9C1_%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" class="mw-redirect" title="М1 Абрамс">М1 Абрамс</a>, куполата е свртена на страна за да се овозможи пристап.</figcaption></figure> <p>Моторот на тенкот овозможува движење на тенкот и снабдува електрична енергија до други, витални системи (ротирање на куполата, работа на радиото). Повеќето тенкови од <a href="/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Втора светска војна">Втора светска војна</a> имале <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бензин (страницата не постои)">бензински</a> мотори, исклучок бил американскиот Холт бензинско-електричен тенк, кој бил опремен и со бензински и со електричен мотор. За време на Втората светска војна, голем број на различни мотори биле користени за погон на тенкови, од кои голем дел биле адаптирани од авионски мотори. Со почетокот на Студената војна скоро сите тенковски дизајни биле опремувани со нафтени мотори, подобрени верзии на овие нафтени мотори сѐ уште се во употреба. Од доцните седумдесетти, тенковите почнале да се опремуваат со <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%B0_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гасна турбина (страницата не постои)">гасни турбини</a>. </p><p>Тежината и типот на погонска единица, заедно со <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BC%D0%B8%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Трансмисија (страницата не постои)">трансмисијата</a>, одредуваат колку брз и подвижен е тенкот, но брзината е најчесто ограничена од теренот, поради напорот врз <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Суспензија">суспензијата</a> и екипажот. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Нафтени_мотори"><span id=".D0.9D.D0.B0.D1.84.D1.82.D0.B5.D0.BD.D0.B8_.D0.BC.D0.BE.D1.82.D0.BE.D1.80.D0.B8"></span>Нафтени мотори</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=23" title="Уреди го одделот „Нафтени мотори“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=23" title="Уреди изворен код на одделот: Нафтени мотори"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Сите модерни нетурбински тенкови користат <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%84%D1%82%D0%B0" title="Нафта">нафта</a>, бидејќи нафтата е помалку запалива и поекономичена од бензинот. Некои советски тенкови го користеле чадот од нафтените моторите како предност, намерно горејќи дел од горивото во издувниот систем за да создадат димни завеси. Резервоарите најчесто се наоѓаат во задниот дел од тенкот, иако кај некои тенкови како израелскиот Меркава, тие се наоѓаат околу делот за екипажот, со што се добива уште еден слој на заштита околу нив. Горивото често се носи во надворешни, помошни, резервари или слични направи како мали приколки кои брзо се откачуваат во случај на борба. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Гасни_турбини"><span id=".D0.93.D0.B0.D1.81.D0.BD.D0.B8_.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B1.D0.B8.D0.BD.D0.B8"></span>Гасни турбини</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=24" title="Уреди го одделот „Гасни турбини“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=24" title="Уреди изворен код на одделот: Гасни турбини"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Гасните турбини се користеле како <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%88%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Помошни (страницата не постои)">помошни</a> кај некои тенкови, и како главни погонски единци кај рускиот <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-80 (страницата не постои)">Т-80</a> и американскиот <a href="/wiki/%D0%9C1_%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" class="mw-redirect" title="М1 Абрамс">М1 Абрамс</a>. Тие се полесни и помали во споредба со нафтените мотори со иста јачина. Сепак тие се далеку помалку ефикасни, и трошат поголеми количества гориво. Споредено со тенкови со нафтен мотор оние со гасна турбина имаат помал борбен полупречник. Кај разни модели на М1 Абрамс овој проблем е решен со додавање на дополнителни батерии кои би ги снабдувале споредните системи со електрична енергија кога тенкот не се движи. Кај Т-80 можат да се додадат три надворешни буриња со гориво за зголемување на борбениот полупречник. Русија престана да го произведува Т-80, и започна со <a href="/w/index.php?title=%D0%A2-90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т-90 (страницата не постои)">Т-90</a> (заснован врз <a href="/wiki/%D0%A2-72" title="Т-72">Т-72</a>), а Украина го разви Т-80УД и <a href="/w/index.php?title=%D0%A284&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т84 (страницата не постои)">Т84</a> со нафтен мотор со сила приближно иста како кај тенк со гасна турбина. </p><p>Поради нивната помала ефикасност, топлинскиот отпечаток на гасните турбини е поголем од оној на нафтените мотори на исто ниво на сила. Од друга страна акустичниот отпечаток на тенк со пригушена гасна турбина може да биде потивок од оној со нафтен или бензински мотор. М1А2 го добил прекарот „Тивка смрт“ поради неговата тивка работа.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Теоретски турбините се посигурни и поедноставни за одржување од клипните мотори, бидејќи имаат поедноставна конструкција и помалку подвижни делови. Во пракса сепак тие делови трпат поголемо трошење поради нивните поголеми работни брзини. Перките на турбината се исто така осетливи на прав и ситен <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%81%D0%BE%D0%BA" title="Песок">песок</a>, што значи дека во пустина, тенкот треба да биде опремен со специјален <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D1%82%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Филтер (страницата не постои)">филтер</a> кој треба да се менува повеќепати дневно. Доколку филтерот е неправилно поставен, еден куршум или парче шрапнел може да го онеспособи, со што всушност, индиректно се оштетува моторот. Клипните мотори исто така имаат потреба од филтри, но тие се поиздржливи доколку дојде до нивно откажување. </p><p>Како и повеќето нафтени мотори кои се користат во тенковите, и гасните турбини се најчесто способни да работат со повеќе типови на гориво. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Командување,_управување_и_комуникација"><span id=".D0.9A.D0.BE.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5.2C_.D1.83.D0.BF.D1.80.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.B2.D0.B0.D1.9A.D0.B5_.D0.B8_.D0.BA.D0.BE.D0.BC.D1.83.D0.BD.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Командување, управување и комуникација</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=25" title="Уреди го одделот „Командување, управување и комуникација“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=25" title="Уреди изворен код на одделот: Командување, управување и комуникација"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Командување и координирање на тенковска операција отсекогаш било предмет на одредени проблеми. Поради изолацијата на мали единици, поединачни возила, па дури и членовите на екипажот на еден тенк, потребни се посебни мерки. Оклопни прегради, буката од моторот, неправилен терен, прав, чад и потребата да се работи со затворени капаци, се огромни пречки во комуникацијата. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Внатрешна_комуникација"><span id=".D0.92.D0.BD.D0.B0.D1.82.D1.80.D0.B5.D1.88.D0.BD.D0.B0_.D0.BA.D0.BE.D0.BC.D1.83.D0.BD.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Внатрешна комуникација</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=26" title="Уреди го одделот „Внатрешна комуникација“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=26" title="Уреди изворен код на одделот: Внатрешна комуникација"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Секој наредба за тенковскиот екипаж, движењето и пукањето, доаѓа од командирот. Кај некои рани тенкови, задачата на командирот била отежната, бидејќи тој требало да го полни или да пука со главното оружје, некогаш и двете. Командирот кај одредени мали оклопни борбени возила (<a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%BE_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE" class="mw-redirect" title="Оклопно борбено возило">ОБВ</a>), дури и во втората половина на 20 век, му давал наредби за движење на возачот со клоцање во грбот или рамената. Повеќето модерни ОБВ имаат <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Интерком (страницата не постои)">интерком</a>, што им овозможува на сите членови на екипажот да зборуваат меѓусебно. Некои тенкови дури се снабдени и со надворешен интерком, на задниот дел од тенкот, што ѝ овозможува на пешадијата да комуницира со екипажот на тенкот. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Leo2A6M_li.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Leo2A6M_li.jpg/220px-Leo2A6M_li.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Leo2A6M_li.jpg/330px-Leo2A6M_li.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Leo2A6M_li.jpg/440px-Leo2A6M_li.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Германија">Германски</a> Леопард 2A6M (2007)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Тактичка_комуникација"><span id=".D0.A2.D0.B0.D0.BA.D1.82.D0.B8.D1.87.D0.BA.D0.B0_.D0.BA.D0.BE.D0.BC.D1.83.D0.BD.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D1.86.D0.B8.D1.98.D0.B0"></span>Тактичка комуникација</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=27" title="Уреди го одделот „Тактичка комуникација“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=27" title="Уреди изворен код на одделот: Тактичка комуникација"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Кај најраните тенковски операции, комуникацијата меѓу членовите на оклопна чета била остварувана со рачни сигнали, знаменца, дури во некои случаи член од екипажот ќе излезел од тенкот и ќе претрчал до друг. Во <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Прва светска војна">Првата светска војна</a>, извештаите биле праќани до штабот преку <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%B1_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D1%81%D0%B5%D1%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гулаб писмоносец (страницата не постои)">гулаби писмонсци</a>. Сигнални ракети, чад, движење и пукање од оружјето, биле методи користени од искусни екипажи за координација на <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тактика (страницата не постои)">тактиката</a>. </p><p>Од 1930-те до 1950-те оклопните формации на повеќето земји биле опремени со радија, но рачните сигнали сѐ уште биле користени за да се намали „гужвата“ на радиото. Модерниот тенк најчесто е опремен со радио опрема која му овозможува на екипажот да комуницира на посебна радио мрежа на ниво на чета или баталјон, и да ја слуша комуникацијата која се врши на повисоко ниво, за координирање со други гранки од војската. Тенковите на командирот на чета или баталјон се опремени со дополнително радио. </p><p>Повеќето оклопни сили оперираат со командирот, или други членови на екипажот, излезени од тенкот, за подобро надгледување на околината. Кога се нападнати или пак постои <a href="/w/index.php?title=%D0%88%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%BE-%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%88%D0%BA%D0%BE-%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Јадрено-биолошко-хемиски оружја (страницата не постои)">НБХ</a> (јадрено-биолошко-хемиска) опасност, екипажот ги затвора капаците и го гледа бојното поле низ тесни отвори за гледање или <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Перископ (страницата не постои)">перископи</a>, со што значително се намалува нивната способност да наоѓаат мети и опасности. Од 1960-те, командирот на тенкот има сѐ подобра опрема за наоѓање на потенцијални мети. Во ТГБ командирот има сопствен панорамски нишани (опремени со опрема за ноќно гледање), што му овозможува да „обележи“ една или повеќе нови мети, додека топчијата уништува друга. Напреднатата опрема му овозможува на командирот да преземе контрола врз <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B0" title="Купола">куполата</a> и да пука со главниот топ во итни случаи. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Компјутерски_напредоци"><span id=".D0.9A.D0.BE.D0.BC.D0.BF.D1.98.D1.83.D1.82.D0.B5.D1.80.D1.81.D0.BA.D0.B8_.D0.BD.D0.B0.D0.BF.D1.80.D0.B5.D0.B4.D0.BE.D1.86.D0.B8"></span>Компјутерски напредоци</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=28" title="Уреди го одделот „Компјутерски напредоци“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=28" title="Уреди изворен код на одделот: Компјутерски напредоци"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Понов развој во опремата на ОБВ е зголемената интеграција на контролата на огнот, ласерскиот мерач на далечина, <a href="/wiki/%D0%93%D0%9F%D0%A1" title="ГПС">ГПС</a> податоци, и дигиталната комуникација. Американските тенкови, на пример, се опремени со дигитални компјутери кои се поврзани во мрежи на бојното поле. Тие ги интегрираат информациите за познати непријателски движења и за положбата на пријателските единци. Покрај олеснувањето на товарот од извештаи, овие системи овозможуваат и издавање на наредби со графичка презентација на бојното поле преку мрежата. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ранливост"><span id=".D0.A0.D0.B0.D0.BD.D0.BB.D0.B8.D0.B2.D0.BE.D1.81.D1.82"></span>Ранливост</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=29" title="Уреди го одделот „Ранливост“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=29" title="Уреди изворен код на одделот: Ранливост"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>И покрај тоа што е моќно оружје и импресивна глетка на бојното поле, тенкот сепак е ранлив. Всушност, големата делотворност на тенкот довела до голем развој на противтенковски оружја и тактики. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:T72_Georgia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/T72_Georgia.jpg/250px-T72_Georgia.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/T72_Georgia.jpg/375px-T72_Georgia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/T72_Georgia.jpg/500px-T72_Georgia.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Тенк <a href="/wiki/%D0%A2-72" title="Т-72">Т-72</a> со плочи <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD_%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Реактивен оклоп (страницата не постои)">реактивен оклоп</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Напади"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.BF.D0.B0.D0.B4.D0.B8"></span>Напади</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=30" title="Уреди го одделот „Напади“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=30" title="Уреди изворен код на одделот: Напади"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Пешадија</dt></dl> <p>Тенкови без поддршка се ранливи на напади од пешадијци кои би успеале да дојдат до слепи или слаби точки (под тенкот или зад него). Тенковите можат да бидат имобилизирани со користење експлозиви на гасениците, или напади низ отворени капаци. За да се заштитат од ова, тие оперираат во координација со пешадија која би ги штитела од непријателската пешадија. </p> <dl><dt>Артилерија</dt></dl> <p>И покрај тоа што се отпорни на шрапнел, специјални противтенковски гранати можат да го направат добро позиционираното артилериско оружје смртоносно за противничките тенкови (под услов артилеријата да изреагира доволно брзо). Модерните противтенковски артилериски гранати ги опфаќаат и наведуваните проектили. </p> <dl><dt>Мини</dt></dl> <p>Противтенковските мински полиња и мините воопшто ја имаат способноста да го пробијат релативно тенкиот оклоп од долната страна на тенкот. Во ретки случаи, дури и <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%BC%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Импровизирани експлозивни направи (страницата не постои)">ИЕН</a> (но со масивни пропорции) всушност успеале да уништат модерен тенк.<sup id="cite_ref-Merkava_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Merkava-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>Воздухоплови</dt></dl> <p>Летала за копнен напад вооружени со тешки митралези или топови како и ракети и наведувани проектили се користат против тенкови, најчесто нишанејќи во горниот оклоп, кој е повторно (релативно) слаб. <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Хеликоптер">Хеликоптерите</a> за напад, користејќи се со големата подвижност, вооружени со наведувани проектили, редовно се користат во противтенковската тактика на многу војски. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Логистика"><span id=".D0.9B.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D1.81.D1.82.D0.B8.D0.BA.D0.B0"></span>Логистика</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=31" title="Уреди го одделот „Логистика“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=31" title="Уреди изворен код на одделот: Логистика"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Тенковите се хендикепирани во однос на возила со тркала како <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B0" class="mw-redirect" title="Оклопни возила">оклопни возила</a>, бидејќи се механички покомплицирани и бараат повеќе одржување. Ова дополнително го оптоварува логистичкиот систем што може да ги отежне тенковските операции. Исто така, дизајнот може да предизвика проблеми; германскиот <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пантер (страницата не постои)">Пантер</a> од Втората светска војна имал преклопени тркала, кои имале тенденција да се закочат во кал или снег, и требало да се отстранат пет тркала за да се замени само едно внатрешно, додека други германски тенкови од истиот период имале пренос на предни запченици што ја зголемило комплицираноста во однос на британските кои имале пренос на задни. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Клима"><span id=".D0.9A.D0.BB.D0.B8.D0.BC.D0.B0"></span>Клима</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=32" title="Уреди го одделот „Клима“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=32" title="Уреди изворен код на одделот: Клима"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Тенковите можат исто така што бидат онеспособени од времето: стартерите, подмачкувачите и дури и моторите можат да откажат на екстремно ниски температури (за време на операциите во Русија во Втората светска војна, тенковите обично работеле константно за да се избегнат проблеми со стартување на замрзнати мотори). Моторот и екипажот исто така страдаат и од прегревање на високи температури (делумно решено во понови тенкови со системи за климатизирање), или прав кој би можел да затне некој од важните отвори за воздух. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Терен"><span id=".D0.A2.D0.B5.D1.80.D0.B5.D0.BD"></span>Терен</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=33" title="Уреди го одделот „Терен“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=33" title="Уреди изворен код на одделот: Терен"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Тенковите страдаат во шуми и услови на урбана борба, кои ја поништуваат предноста што ја има тенкот во однос на неговиот голем дострел и поголема брзина од пешадијата, ја ограничуваат способноста на екипажот да забележат потенцијални закани, и дури можат да ја ограничат способноста на куполата да се врти. Некои од овие проблеми се делумно решени со посебни модификации за урбана борба, и исто така треба да се напомене дека урбаните операции произведуваат дополнителни опасности за сите типови на единици, при што тенковите имаат повисок степен на заштита (особено против импровизирани и повеќето пешадиски оружја) поради нивниот оклоп. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Поврзано"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.B2.D1.80.D0.B7.D0.B0.D0.BD.D0.BE"></span>Поврзано</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=34" title="Уреди го одделот „Поврзано“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=34" title="Уреди изворен код на одделот: Поврзано"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Оклопни борбени возила</b> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оклопна кола (страницата не постои)">Оклопна кола</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%BE_%D0%B8%D0%BD%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оклопно инженерско возило (страницата не постои)">Оклопно инженерско возило</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%88%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пешадиско борбено возило (страницата не постои)">Пешадиско борбено возило</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Танкета (страницата не постои)">Танкета</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%BD_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Оклопен транспортер (страницата не постои)">Оклопен транспортер</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Самоодна артилерија (страницата не постои)">Самоодна артилерија</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Извори"><span id=".D0.98.D0.B7.D0.B2.D0.BE.D1.80.D0.B8"></span>Извори</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=35" title="Уреди го одделот „Извори“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=35" title="Уреди изворен код на одделот: Извори"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Белешки"><span id=".D0.91.D0.B5.D0.BB.D0.B5.D1.88.D0.BA.D0.B8"></span>Белешки</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=36" title="Уреди го одделот „Белешки“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=36" title="Уреди изворен код на одделот: Белешки"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Вилмот-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Вилмот_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Прва светска војна</i> - Вилмот, Х.П., Dorling Kindersley, 2003</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Тед Барис, <i>Победа кај Вими: Созревањето на Канада април 9-12 1917</i>, Thomas Allen Publishers, 2007, стр. 116</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Сер Мартин Гилберт, <i>Черчил: Еден живот</i>, Thomas Allen Publishers, 1991, p. 298</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFClark" class="citation web">Clark, Chris. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adb.online.anu.edu.au/biogs/A080298b.htm">„Biography - Lancelot Eldin de Mole - Australian Dictionary of Biography“</a>. Adb.online.anu.edu.au<span class="reference-accessdate">. Посетено на <span class="nowrap">2011-10-01</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Biography+-+Lancelot+Eldin+de+Mole+-+Australian+Dictionary+of+Biography&rft.pub=Adb.online.anu.edu.au&rft.aulast=Clark&rft.aufirst=Chris&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.adb.online.anu.edu.au%2Fbiogs%2FA080298b.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5289462">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:var(--color-subtle,#54595d)}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:12px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFDickson2004" class="citation book">Dickson, Paul (31 јануари 2004). <i>War Slang</i> (англиски). Brassey's. стр. 102. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80/1574887106" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-57488-710-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=War+Slang&rft.pages=102&rft.pub=Brassey%27s&rft.date=2004-01-31&rft.aulast=Dickson&rft.aufirst=Paul&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Реган, Џефри. <i>Гинисова книга на уште воени грешки</i> (London: Guinness Publishing, 1993), p.12.</span> </li> <li id="cite_note-WILL222-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-WILL222_7-0">7,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WILL222_7-1">7,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><i>Прва светска војна - Тенкот: Нови откритија</i> - Вилмот, Х.П., Dorling Kindersley, 2003, Page 222</span> </li> <li id="cite_note-Willmott-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Willmott_8-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="mk" dir="ltr">Грешка во наводот: Погрешна ознака <code><ref></code>; нема зададено текст за наводите по име <code>Willmott</code>.</span></li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usatoday.com/news/world/iraq/2005-03-29-abrams-tank-a_x.htm">Tanks take a beating in Iraq (Тенковите трпат загуби во Ирак)</a></i> - <i><a href="/wiki/USA_Today" title="USA Today">USA Today</a></i>, Posted <a href="/w/index.php?title=2005-03-29&action=edit&redlink=1" class="new" title="2005-03-29 (страницата не постои)">2005-03-29</a>.)</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usatoday.com/news/world/2005-03-29-tank-inside_x.htm">Tanks adapted for urban fights they once avoided (Тенковите се адаптираат за урбана борба која порано ја избегнуваа)</a></i> - <i><a href="/wiki/USA_Today" title="USA Today">USA Today</a></i>, Posted <a href="/w/index.php?title=2005-03-29&action=edit&redlink=1" class="new" title="2005-03-29 (страницата не постои)">2005-03-29</a>.)</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000301034049/http://www.janes.com/defence/features/kosovo/kla.html">The KLA: braced to defend and control (КОА: Подготвена за одбрана и контрола)</a></i> - <i><a href="/w/index.php?title=Jane%27s_Intelligence_Review&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jane's Intelligence Review (страницата не постои)">Jane's Intelligence Review</a></i>, April 1999, via web.archive.org)</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFPerry,_Mark2003" class="citation web">Perry, Mark (2003-03-24). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.globalsecurity.org/org/news/2003/030324-whispering-death01.htm">„„Тивката смрт" удира“</a>. Sun Media Corporation<span class="reference-accessdate">. Посетено на <span class="nowrap">2006-09-10</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E2%80%9E%D0%A2%D0%B8%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0+%D1%81%D0%BC%D1%80%D1%82%E2%80%9C+%D1%83%D0%B4%D0%B8%D1%80%D0%B0&rft.pub=Sun+Media+Corporation&rft.date=2003-03-24&rft.au=Perry%2C+Mark&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.globalsecurity.org%2Forg%2Fnews%2F2003%2F030324-whispering-death01.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fmk.wikipedia.org%3A%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r5289462"></span> </li> <li id="cite_note-Merkava-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Merkava_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.defense-update.com/analysis/lebanon_war_3.htm">Оценување на перформансите на Меркава тенковите</a> <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080513181318/http://www.defense-update.com/analysis/lebanon_war_3.htm">Архивирано</a> на 13 мај 2008 г.</small></i> - Col. Eshel, David; Col., <i><a href="/w/index.php?title=Defense_Update&action=edit&redlink=1" class="new" title="Defense Update (страницата не постои)">Defense Update</a></i></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Општ_извор"><span id=".D0.9E.D0.BF.D1.88.D1.82_.D0.B8.D0.B7.D0.B2.D0.BE.D1.80"></span>Општ извор</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=37" title="Уреди го одделот „Општ извор“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=37" title="Уреди изворен код на одделот: Општ извор"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Воена енциклопедија, второ издание (десет тома), Војноиздавачки завод, Белград (1975).</i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Надворешни_врски"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B4.D0.B2.D0.BE.D1.80.D0.B5.D1.88.D0.BD.D0.B8_.D0.B2.D1.80.D1.81.D0.BA.D0.B8"></span>Надворешни врски</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&veaction=edit&section=38" title="Уреди го одделот „Надворешни врски“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>уреди</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&action=edit&section=38" title="Уреди изворен код на одделот: Надворешни врски"><span>уреди извор</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">„<span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/tank?uselang=mk">Тенк</a>“ на Ризницата <sup><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%B7%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_(%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0)" title="Ризница (Викимедија)">?</a></sup></span></td></tr></tbody></table> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/50px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="50" height="59" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/75px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/100px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a><figcaption> </figcaption></figure><div style="margin-left: 60px;"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B0%D1%82" title="Викицитат">Викицитат</a> има збирка цитати поврзани со:<div style="margin-left: 10px;"> <i><b><a href="https://en.wikiquote.org/wiki/tank" class="extiw" title="wikiquote:tank">tank</a></b></i> </div></div></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.primeportal.net/iraq/oops.htm">Ограничување на тенковската подвижност</a> <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071015035618/http://data.primeportal.net/iraq/oops.htm">Архивирано</a> на 15 октомври 2007 г.</small> (Фотографии од лично мрежно место: американски тенкови во Ирак)</li> <li><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.gizmag.com/go/6156/">[1]</a> Има тенковски дизјн на <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BE_%D0%B4%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D0%BD%D1%87%D0%B8" title="Леонардо да Винчи">Леонардо да Винчи</a></li></ul> <p><br /> </p> <table width="55%" align="center" cellspacing="3" style="border: 1px solid #708090; -moz-border-radius: 10px; background-color: white; margin-bottom: 3px;"> <tbody><tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/50px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="50" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/75px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/100px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></span></span> </td> <td align="center">Статијата „<b>Тенк</b>“ е <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%83%D0%BC%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%B8%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Википедија:Критериуми за избрана статија">избрана статија</a>. Ве повикуваме и Вас да <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B0%D1%88%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Википедија:Вашата прва статија">напишете</a> и <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%B8%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Википедија:Кандидати за избрана статија">предложите</a> избрана статија (останати <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%98%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8" title="Категорија:Избрани статии">избрани статии</a>). </td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0" title="Нормативна контрола">Нормативна контрола</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/lccn-sh85-132315">WorldCat</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%98_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Контролен број на Конгресната библиотека">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85132315">sh85132315</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9E%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Обединета нормативна податотека">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4044497-1">4044497-1</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Национална библиотека на Франција">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11931156m">cb11931156m</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11931156m">(податоци)</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_(%D0%88%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0)" title="Национална парламентарна библиотека (Јапонија)">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00570774">00570774</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%A7%D0%B5%D1%88%D0%BA%D0%B0" title="Национална библиотека на Чешка">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph116396&CON_LNG=ENG">ph116396</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Преземено од „<a dir="ltr" href="https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Тенк&oldid=4945076">https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Тенк&oldid=4945076</a>“</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8" title="Специјална:Категории">Категории</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%BE%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Категорија:Војска">Војска</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B0" title="Категорија:Оклопни возила">Оклопни возила</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B0" title="Категорија:Воени возила">Воени возила</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%98%D0%B4%D0%BE%D1%86%D0%B8" title="Категорија:Англиски пронајдоци">Англиски пронајдоци</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Скриени категории: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%88%D0%BA%D0%B8_%D0%B2%D0%BE_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5" title="Категорија:Страници со грешки во наводите">Страници со грешки во наводите</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%B8%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B8_(en)" title="Категорија:Статии со извори на англиски (en)">Статии со извори на англиски (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%88%D0%B5%D0%B1%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_ISBN" title="Категорија:Страници со волшебни врски за ISBN">Страници со волшебни врски за ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%98%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8" title="Категорија:Избрани статии">Избрани статии</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0_(LCCN)" title="Категорија:Википедија:Статии со нормативна контрола (LCCN)">Википедија:Статии со нормативна контрола (LCCN)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0_(GND)" title="Категорија:Википедија:Статии со нормативна контрола (GND)">Википедија:Статии со нормативна контрола (GND)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B8_%D1%81%D0%BE_%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B0_(BNF)" title="Категорија:Википедија:Статии со нормативна контрола (BNF)">Википедија:Статии со нормативна контрола (BNF)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Последната промена на страницава е извршена на 2 март 2023 г. во 06:50 ч.</li> <li id="footer-info-copyright">Текстот е достапен под условите на лиценцата <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Криејтив комонс Наведи извор-Сподели под исти услови</a>. Може да важат и дополнителни услови. За повеќе информации, погледајте ги <a class="external text" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/Википедија:Услови_на_употреба">Условите на употреба</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Заштита на личните податоци</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%97%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0">За Википедија</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0:%D0%9E%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%D0%BE%D0%B4_%D0%BE%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82">Одрекување од одговорност</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Правилник на однесување</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Програмери</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/mk.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Согласност за колачиња</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//mk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобилен изглед</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5b4c46c98-87hvp","wgBackendResponseTime":219,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.429","walltime":"0.730","ppvisitednodes":{"value":1558,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":20772,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2221,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17439,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 388.282 1 -total"," 41.24% 160.140 1 Предлошка:Reflist"," 31.25% 121.332 2 Предлошка:Наведена_мрежна_страница"," 29.58% 114.855 1 Предлошка:Infobox_Weapon"," 24.77% 96.183 1 Предлошка:Инфокутија"," 12.49% 48.505 1 Предлошка:Нормативна_контрола"," 9.70% 37.680 4 Предлошка:WPMILHIST_Infobox_style"," 6.58% 25.565 1 Предлошка:Commons"," 5.52% 21.422 1 Предлошка:Избрана"," 4.91% 19.054 1 Предлошка:Sister_project"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.144","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2565407,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6dfcdd5ff5-p8q7d","timestamp":"20241204033308","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0422\u0435\u043d\u043a","url":"https:\/\/mk.wikipedia.org\/wiki\/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%BA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12876","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12876","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0447\u0435\u0441\u043d\u0438\u0446\u0438 \u043d\u0430 \u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0438\u043d\u0438 \u043f\u0440\u043e\u0435\u043a\u0442\u0438"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0424\u043e\u043d\u0434\u0430\u0446\u0438\u0458\u0430 \u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0458\u0430","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-02-25T03:38:23Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/73\/Iraq-m1_abrams.jpg"}</script> </body> </html>