CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="sq" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Islami - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )sqwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janar","shkurt","mars","prill","maj","qershor","korrik","gusht","shtator","tetor","nëntor","dhjetor"],"wgRequestId":"330a252a-0a01-433c-895e-9da5b0e1279d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Islami","wgTitle":"Islami","wgCurRevisionId":2713455,"wgRevisionId":2659184,"wgArticleId":3765,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artikuj me lidhje të jashtme të vdekura","Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit","Pages using ISBN magic links","Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës","Feja islame","Fetë abrahamike","Fe"],"wgPageViewLanguage":"sq","wgPageContentLanguage":"sq","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Islami","wgRelevantArticleId":3765,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":2659184,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"sq","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"sq"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q432","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled": false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.lidhjetejashtme","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=sq&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=sq&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=sq&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/10/Kaaba_at_night.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/800px-Kaaba_at_night.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/640px-Kaaba_at_night.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Islami - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//sq.m.wikipedia.org/wiki/Islami"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktoni" href="/w/index.php?title=Islami&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (sq)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//sq.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Islami"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.sq"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom feed" href="/w/index.php?title=Speciale:NdryshimeS%C3%ABFundmi&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Islami rootpage-Islami skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Main menu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Main menu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Main menu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">fshihe</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Lëvizje </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-writearticle" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Ndihm%C3%ABsi_i_Artikujve"><span>Shkruaj një artikull</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:ArtikullIRast%C3%ABsish%C3%ABm" title="Shikoni një artikull të rastit [x]" accesskey="x"><span>Artikull i rastit</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:NdryshimeS%C3%ABFundmi" title="Lista e ndryshimeve më të fundit në wiki [r]" accesskey="r"><span>Ndryshimet më të fundit</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-content" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-content" > <div class="vector-menu-heading"> Përmbajtja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-featuredarticles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikuj_t%C3%AB_p%C3%ABrkryer"><span>Artikuj të përkryer</span></a></li><li id="n-goodarticles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikuj_t%C3%AB_mir%C3%AB"><span>Artikuj të mirë</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-community" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-community" > <div class="vector-menu-heading"> Komuniteti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kuvendi"><span>Kuvendi</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Pyetje_e_P%C3%ABrgjigje"><span>Pyetje e Përgjigje</span></a></li><li id="n-complaints" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zyra_e_Ankesave"><span>Zyra e Ankesave</span></a></li><li id="n-administration" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Administrata"><span>Administrata</span></a></li><li id="n-robot" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Robot%C3%ABt"><span>Ofiçina</span></a></li><li id="n-deletion" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Forumi_i_Grisjes"><span>Forumi i Grisjes</span></a></li><li id="n-embassy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Ambasadat"><span>Ambasadat</span></a></li><li id="n-awards" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%87mimet"><span>Çmimet</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Livadhi"><span>Livadhi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Faqja_kryesore" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="enciklopedia e lirë" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-sq.svg" width="120" height="16" style="width: 7.5em; height: 1em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciale:K%C3%ABrko" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Kërko Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Kërko</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Kërko te Wikipedia" aria-label="Kërko te Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Kërko Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciale:Kërko"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Kërko</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Mjete vetjake"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_sq.wikipedia.org&uselang=sq" class=""><span>Dhuroni</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciale:HapLlogari&returnto=Islami" title="Ju rekomandojmë të krijoni një llogari dhe të kyqeni; megjithatë, nuk është e detyrueshme" class=""><span>Krijo llogari</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciale:Hyrja&returnto=Islami" title="Identifikimi nuk është i detyrueshëm, megjithatë ne jua rekomandojmë. [o]" accesskey="o" class=""><span>Hyni</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mjete vetjake" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mjete vetjake</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_sq.wikipedia.org&uselang=sq"><span>Dhuroni</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:HapLlogari&returnto=Islami" title="Ju rekomandojmë të krijoni një llogari dhe të kyqeni; megjithatë, nuk është e detyrueshme"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krijo llogari</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:Hyrja&returnto=Islami" title="Identifikimi nuk është i detyrueshëm, megjithatë ne jua rekomandojmë. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Hyni</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:DiskutimetVetjake" title="Faqja e diskutimeve të përdoruesve anonim për këtë adresë IP [n]" accesskey="n"><span>Diskutimi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contents" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contents</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">fshihe</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Fillim</div> </a> </li> <li id="toc-Lindja_e_fesë_islame" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lindja_e_fesë_islame"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Lindja e fesë islame</span> </div> </a> <ul id="toc-Lindja_e_fesë_islame-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bazat_e_fesë_islame" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bazat_e_fesë_islame"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Bazat e fesë islame</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bazat_e_fesë_islame-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Bazat e fesë islame subsection</span> </button> <ul id="toc-Bazat_e_fesë_islame-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pesë_shtyllat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pesë_shtyllat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Pesë shtyllat</span> </div> </a> <ul id="toc-Pesë_shtyllat-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Shpallja_e_besimit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Shpallja_e_besimit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Shpallja e besimit</span> </div> </a> <ul id="toc-Shpallja_e_besimit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Të_falurit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Të_falurit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>Të falurit</span> </div> </a> <ul id="toc-Të_falurit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Taksa_e_lëmoshës" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Taksa_e_lëmoshës"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.3</span> <span>Taksa e lëmoshës</span> </div> </a> <ul id="toc-Taksa_e_lëmoshës-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Agjërimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Agjërimi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.4</span> <span>Agjërimi</span> </div> </a> <ul id="toc-Agjërimi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pelegrinazhi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Pelegrinazhi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.5</span> <span>Pelegrinazhi</span> </div> </a> <ul id="toc-Pelegrinazhi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Parimet_e_besimit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parimet_e_besimit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Parimet e besimit</span> </div> </a> <ul id="toc-Parimet_e_besimit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sheriati_(sharia)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sheriati_(sharia)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Sheriati (<i>sharia</i>)</span> </div> </a> <ul id="toc-Sheriati_(sharia)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eskatologjia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eskatologjia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Eskatologjia</span> </div> </a> <ul id="toc-Eskatologjia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historia_fesë_islame" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia_fesë_islame"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historia fesë islame</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia_fesë_islame-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rrymat_e_ndryshme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Rrymat_e_ndryshme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Rrymat e ndryshme</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Rrymat_e_ndryshme-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Rrymat e ndryshme subsection</span> </button> <ul id="toc-Rrymat_e_ndryshme-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Synnitët" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Synnitët"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Synnitët</span> </div> </a> <ul id="toc-Synnitët-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Shiitët" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Shiitët"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Shiitët</span> </div> </a> <ul id="toc-Shiitët-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Harixhitët" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Harixhitët"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Harixhitët</span> </div> </a> <ul id="toc-Harixhitët-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sufizmi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sufizmi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Sufizmi</span> </div> </a> <ul id="toc-Sufizmi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Grupime_të_tjera" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grupime_të_tjera"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Grupime të tjera</span> </div> </a> <ul id="toc-Grupime_të_tjera-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Aktualiteti_sot" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Aktualiteti_sot"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Aktualiteti sot</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Aktualiteti_sot-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Aktualiteti sot subsection</span> </button> <ul id="toc-Aktualiteti_sot-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Konferenca_islame" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Konferenca_islame"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Konferenca islame</span> </div> </a> <ul id="toc-Konferenca_islame-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Praktikimi_i_sharias" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Praktikimi_i_sharias"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Praktikimi i sharias</span> </div> </a> <ul id="toc-Praktikimi_i_sharias-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-„St._Petersburg_Declaration“" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#„St._Petersburg_Declaration“"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>„St. Petersburg Declaration“</span> </div> </a> <ul id="toc-„St._Petersburg_Declaration“-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vendet_e_shenjta_të_fesë_islame" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vendet_e_shenjta_të_fesë_islame"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Vendet e shenjta të fesë islame</span> </div> </a> <ul id="toc-Vendet_e_shenjta_të_fesë_islame-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kritika_ndaj_fesë_islame" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kritika_ndaj_fesë_islame"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Kritika ndaj fesë islame</span> </div> </a> <ul id="toc-Kritika_ndaj_fesë_islame-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Marrëdhëniet_me_fetë_e_tjera" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Marrëdhëniet_me_fetë_e_tjera"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Marrëdhëniet me fetë e tjera</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Marrëdhëniet_me_fetë_e_tjera-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Marrëdhëniet me fetë e tjera subsection</span> </button> <ul id="toc-Marrëdhëniet_me_fetë_e_tjera-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Politeizmi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Politeizmi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Politeizmi</span> </div> </a> <ul id="toc-Politeizmi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fetë_abrahamite" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fetë_abrahamite"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Fetë abrahamite</span> </div> </a> <ul id="toc-Fetë_abrahamite-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Interaksioni_historiko-politik_me_komunitetet_e_tjera_fetare" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Interaksioni_historiko-politik_me_komunitetet_e_tjera_fetare"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Interaksioni historiko-politik me komunitetet e tjera fetare</span> </div> </a> <ul id="toc-Interaksioni_historiko-politik_me_komunitetet_e_tjera_fetare-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Situata_aktuale_e_bahai-tëve" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Situata_aktuale_e_bahai-tëve"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Situata aktuale e bahai-tëve</span> </div> </a> <ul id="toc-Situata_aktuale_e_bahai-tëve-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Shih_edhe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Shih_edhe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Shih edhe</span> </div> </a> <ul id="toc-Shih_edhe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Weblinks" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Weblinks"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Weblinks</span> </div> </a> <ul id="toc-Weblinks-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referime" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referime"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Referime</span> </div> </a> <ul id="toc-Referime-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Islami</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 265 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-265" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">265 gjuhë</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/%C3%89seulam" title="Éseulam – akinezisht" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Éseulam" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="akinezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D1%8A%D0%B0%D0%BC" title="Ислъам – adigisht" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Ислъам" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="adigisht" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – afrikanisht" lang="af" hreflang="af" data-title="Islam" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – gjermanishte zvicerane" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Islam" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="gjermanishte zvicerane" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%88%8D%E1%88%9D%E1%8A%93" title="እስልምና – amarisht" lang="am" hreflang="am" data-title="እስልምና" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amarisht" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – aragonezisht" lang="an" hreflang="an" data-title="Islam" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Allad%C5%8Dm" title="Alladōm – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Alladōm" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Isilam" title="Isilam – oboloisht" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Isilam" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="oboloisht" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – angikisht" lang="anp" hreflang="anp" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angikisht" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام – arabisht" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الإسلام" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabisht" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A3%DC%A0%DC%90%DC%A1" title="ܐܣܠܐܡ – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܣܠܐܡ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="إسلام – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="إسلام" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الاسلام – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الاسلام" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%9B%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="ইছলাম – asamezisht" lang="as" hreflang="as" data-title="ইছলাম" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamezisht" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – asturisht" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Islam" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturisht" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – avarikisht" lang="av" hreflang="av" data-title="Ислам" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avarikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – auadhisht" lang="awa" hreflang="awa" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="auadhisht" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam – azerbajxhanisht" lang="az" hreflang="az" data-title="İslam" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajxhanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایسلام – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایسلام" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – bashkirisht" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ислам" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bashkirisht" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Agama_Islam" title="Agama Islam – balinezisht" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Agama Islam" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balinezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Islam" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Islams" title="Islams – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Islams" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Islam" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Islam" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bdr mw-list-item"><a href="https://bdr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – West Coast Bajau" lang="bdr" hreflang="bdr" data-title="Islam" data-language-autonym="Bajau Sama" data-language-local-name="West Coast Bajau" class="interlanguage-link-target"><span>Bajau Sama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам – bjellorusisht" lang="be" hreflang="be" data-title="Іслам" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bjellorusisht" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Іслам" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Selam" title="Selam – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Selam" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D1%8F%D0%BC" title="Ислям – bullgarisht" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ислям" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bullgarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – bislamisht" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Islam" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislamisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Islam" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%9C%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%82%8F" title="အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Silameya" title="Silameya – bambarisht" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Silameya" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="ইসলাম – bengalisht" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইসলাম" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalisht" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="དབྱི་སི་ལམ་ཆོས་ལུགས། – tibetisht" lang="bo" hreflang="bo" data-title="དབྱི་སི་ལམ་ཆོས་ལུགས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetisht" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – bretonisht" lang="br" hreflang="br" data-title="Islam" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – boshnjakisht" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Islam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="boshnjakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Islam" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/Selleng" title="Selleng – buginezisht" lang="bug" hreflang="bug" data-title="Selleng" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="buginezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D1%88%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Лалын шажан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Лалын шажан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – katalonisht" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Islam" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%AC-s%E1%B9%B3%CC%86-l%C3%A0ng-g%C3%A1u" title="Ĭ-sṳ̆-làng-gáu – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ĭ-sṳ̆-làng-gáu" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – çeçenisht" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ислам" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sebuanisht" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Islam" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیسلام – kurdishte qendrore" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیسلام" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdishte qendrore" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Islamu" title="Islamu – korsikisht" lang="co" hreflang="co" data-title="Islamu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0sl%C3%A2m" title="İslâm – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İslâm" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A1m" title="Islám – çekisht" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Islám" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çekisht" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – çuvashisht" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ислам" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvashisht" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – uellsisht" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Islam" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uellsisht" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – danisht" lang="da" hreflang="da" data-title="Islam" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danisht" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Musulunsi" title="Musulunsi – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Musulunsi" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – gjermanisht" lang="de" hreflang="de" data-title="Islam" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="gjermanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İslam" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sorbishte e poshtme" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Islam" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="sorbishte e poshtme" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Islam" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A8%DE%90%DE%B0%DE%8D%DE%A7%DE%89%DE%B0" title="އިސްލާމް – divehisht" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އިސްލާމް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="divehisht" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CE%BB%CE%AC%CE%BC" title="Ισλάμ – greqisht" lang="el" hreflang="el" data-title="Ισλάμ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greqisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/%C3%8C%C5%9Blam" title="Ìślam – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Ìślam" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – anglisht" lang="en" hreflang="en" data-title="Islam" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglisht" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Islamo" title="Islamo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Islamo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – spanjisht" lang="es" hreflang="es" data-title="Islam" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="spanjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – estonisht" lang="et" hreflang="et" data-title="Islam" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – baskisht" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Islam" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskisht" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Islam" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام – persisht" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اسلام" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persisht" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Lislaamu" title="Lislaamu – fulaisht" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Lislaamu" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fulaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – finlandisht" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Islam" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Muhamediusk" title="Muhamediusk – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Muhamediusk" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – faroisht" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Islam" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="faroisht" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – frëngjisht" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Islam" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="frëngjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Islame" title="Islame – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Islame" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Islaam" title="Islaam – frisianishte veriore" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Islaam" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisianishte veriore" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – friulianisht" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Islam" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – frizianishte perëndimore" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Islam" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frizianishte perëndimore" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Ioslam" title="Ioslam – irlandisht" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ioslam" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam – gagauzisht" lang="gag" hreflang="gag" data-title="İslam" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="gagauzisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E8%98%AD%E6%95%99" title="伊斯蘭教 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="伊斯蘭教" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Islam" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Ioslam" title="Ioslam – galishte skoceze" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ioslam" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="galishte skoceze" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – galicisht" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Islam" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicisht" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ايسلام – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="ايسلام" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A3" title="Islã – guaranisht" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Islã" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaranisht" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Islam" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – gorontaloisht" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Islam" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="gorontaloisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BC" title="𐌹𐍃𐌻𐌰𐌼 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌹𐍃𐌻𐌰𐌼" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%87%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%AE" title="ઇસ્લામ – guxharatisht" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઇસ્લામ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guxharatisht" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Islam" title="Yn Islam – manksisht" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Islam" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manksisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Musulunci" title="Musulunci – hausisht" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Musulunci" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausisht" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Y%C3%AE-s%E1%B9%B3%CC%82-l%C3%A0n-kau" title="Yî-sṳ̂-làn-kau – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Yî-sṳ̂-làn-kau" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Ho%CA%BBomana_Mohameka" title="Hoʻomana Mohameka – havaisht" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Hoʻomana Mohameka" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%9C%D7%90%D7%9D" title="אסלאם – hebraisht" lang="he" hreflang="he" data-title="אסלאם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraisht" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – indisht" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="indisht" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Islam" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – kroatisht" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Islam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroatisht" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sorbishte e sipërme" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Islam" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="sorbishte e sipërme" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Islamis" title="Islamis – kreolishte e Haitit" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Islamis" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolishte e Haitit" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Iszl%C3%A1m" title="Iszlám – hungarisht" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Iszlám" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ – armenisht" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իսլամ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Իսլամութիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Իսլամութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Islam" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – ibanisht" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Islam" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ibanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – indonezisht" lang="id" hreflang="id" data-title="Islam" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – gjuha oksidentale" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Islam" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="gjuha oksidentale" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/%C3%80lak%E1%BB%A5%CC%80ba" title="Àlakụ̀ba – igboisht" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Àlakụ̀ba" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igboisht" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – ilokoisht" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Islam" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – ingushisht" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ислам" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ingushisht" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Islamo" title="Islamo – idoisht" lang="io" hreflang="io" data-title="Islamo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="idoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dslam" title="Íslam – islandisht" lang="is" hreflang="is" data-title="Íslam" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – italisht" lang="it" hreflang="it" data-title="Islam" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italisht" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%A0%E6%95%99" title="イスラム教 – japonisht" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イスラム教" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonisht" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Izlam" title="Izlam – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Izlam" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/musyjda" title="musyjda – lojbanisht" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="musyjda" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojbanisht" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – javanisht" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Islam" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="javanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი – gjeorgjisht" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ისლამი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gjeorgjisht" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Islam" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tineslemt" title="Tineslemt – kabilisht" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tineslemt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabilisht" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D1%8A%D0%B0%D0%BC" title="Ислъам – kabardianisht" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Ислъам" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Iizilaam" title="Iizilaam – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Iizilaam" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Khwikpaa%CC%B1pyia%CC%B1" title="Khwikpaa̱pyia̱ – tjapisht" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Khwikpaa̱pyia̱" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tjapisht" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Kisilamu" title="Kisilamu – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Kisilamu" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Islam" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – kazakisht" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ислам" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – kalalisutisht" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Islam" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="kalalisutisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A5%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9B%E1%9E%B6%E1%9E%98%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%93%E1%9E%B6" title="ឥស្លាមសាសនា – kmerisht" lang="km" hreflang="km" data-title="ឥស្លាមសាសនា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kmerisht" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%82_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮ – kanadisht" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanadisht" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%EC%8A%AC%EB%9E%8C%EA%B5%90" title="이슬람교 – koreanisht" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이슬람교" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreanisht" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – karaçaj-balkarisht" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Ислам" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaçaj-balkarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%90%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اِسلام – kashmirisht" lang="ks" hreflang="ks" data-title="اِسلام" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kashmirisht" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Eslam" title="Îslam – kurdisht" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Îslam" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – kornisht" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Islam" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – kirgizisht" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Ислам" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgizisht" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Religio_Islamica" title="Religio Islamica – latinisht" lang="la" hreflang="la" data-title="Religio Islamica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latinisht" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – ladinoisht" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Islam" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladinoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – luksemburgisht" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Islam" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburgisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Ислам" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – lezgianisht" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Ислам" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Islam" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – limburgisht" lang="li" hreflang="li" data-title="Islam" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgisht" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Islamiximo" title="Islamiximo – ligurianisht" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Islamiximo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ligurianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Islam" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – lombardisht" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Islam" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Islamu" title="Islamu – lingalisht" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Islamu" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingalisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BB%9C%E0%BA%B2%E0%BA%AD%E0%BA%B4%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BA%A1" title="ສາສະໜາອິສະລາມ – laosisht" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ສາສະໜາອິສະລາມ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laosisht" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Islamas" title="Islamas – lituanisht" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Islamas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Isl%C4%81ms" title="Islāms – letonisht" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Islāms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – madurezisht" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Islam" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="madurezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – maitilisht" lang="mai" hreflang="mai" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maitilisht" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Islam" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – mokshaisht" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Ислам" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokshaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Silamo" title="Silamo – madagaskarisht" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Silamo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="madagaskarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Ihirama" title="Ihirama – maorisht" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Ihirama" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="maorisht" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – minangkabauisht" lang="min" hreflang="min" data-title="Islam" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabauisht" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – maqedonisht" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ислам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="maqedonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82" title="ഇസ്‌ലാം – malajalamisht" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇസ്‌ലാം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalamisht" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – mongolisht" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ислам" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolisht" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%81%EA%AF%AD%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%9D_%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%8F%EA%AF%85%EA%AF%A4%EA%AF%A1" title="ꯏꯁ꯭ꯂꯥꯝ ꯂꯥꯏꯅꯤꯡ – manipurisht" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯁ꯭ꯂꯥꯝ ꯂꯥꯏꯅꯤꯡ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipurisht" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%BF%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BA" title="အေဿလာမ် – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="အေဿလာမ်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – maratisht" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="maratisht" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – malajisht" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Islam" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/I%C5%BClam" title="Iżlam – maltisht" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Iżlam" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltisht" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eislan" title="Eislan – mirandisht" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eislan" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC" title="အစ္စလာမ်ဘာသာ – birmanisht" lang="my" hreflang="my" data-title="အစ္စလာမ်ဘာသာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmanisht" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایسلام – mazanderanisht" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ایسلام" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderanisht" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Islam" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – napoletanisht" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Islam" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napoletanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – gjermanishte e vendeve të ulëta" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Islam" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="gjermanishte e vendeve të ulëta" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – gjermanishte saksone e vendeve të ulëta" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Islam" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="gjermanishte saksone e vendeve të ulëta" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="इस्लाम धर्म – nepalisht" lang="ne" hreflang="ne" data-title="इस्लाम धर्म" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalisht" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम – neuarisht" lang="new" hreflang="new" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="neuarisht" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – holandisht" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Islam" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – norvegjishte nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Islam" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvegjishte nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – norvegjishte letrare" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Islam" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvegjishte letrare" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Islame" title="Islame – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Islame" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%96%DF%98%DF%8D%DF%AC%DF%9E%DF%9F%DF%8F%DF%AC%DF%A6%DF%8A" title="ߖߘߍ߬ߞߟߏ߬ߦߊ – nkoisht" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߖߘߍ߬ߞߟߏ߬ߦߊ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="nkoisht" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Islam" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – nianjisht" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Islam" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="nianjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – oksitanisht" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Islam" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Islaamaa" title="Islaamaa – oromoisht" lang="om" hreflang="om" data-title="Islaamaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%87%E0%AC%B8%E0%AC%B2%E0%AC%BE%E0%AC%AE_%E0%AC%A7%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AE" title="ଇସଲାମ ଧର୍ମ – odisht" lang="or" hreflang="or" data-title="ଇସଲାମ ଧର୍ମ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odisht" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%8B%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Пысылмон дин – osetisht" lang="os" hreflang="os" data-title="Пысылмон дин" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%87%E0%A8%B8%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%AE" title="ਇਸਲਾਮ – punxhabisht" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਇਸਲਾਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="punxhabisht" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – pampangaisht" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Islam" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampangaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – papiamentisht" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Islam" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamentisht" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Islam" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – pixhinishte nigeriane" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Islam" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="pixhinishte nigeriane" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Islaam" title="Islaam – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Islaam" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE_%E0%A4%A7%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="इस्लाम धम्म – Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="इस्लाम धम्म" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Islem" title="Islem – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Islem" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – polonisht" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Islam" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Islam" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اسلام" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام – pashtoisht" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اسلام" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pashtoisht" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Islamismo" title="Islamismo – portugalisht" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Islamismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalisht" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – keçuaisht" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Islam" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçuaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – retoromanisht" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Islam" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Islam" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – rumanisht" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Islam" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – rusisht" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ислам" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusisht" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Іслам" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Islamu" title="Islamu – kiniaruandisht" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Islamu" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kiniaruandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D-%E0%A4%AE%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="इस्लाम्-मतम् – sanskritisht" lang="sa" hreflang="sa" data-title="इस्लाम्-मतम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskritisht" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D0%BC" title="Ислаам – sakaisht" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ислаам" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="sakaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A4%E1%B1%A5%E1%B1%9E%E1%B1%9F%E1%B1%A2" title="ᱤᱥᱞᱟᱢ – santalisht" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱤᱥᱞᱟᱢ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santalisht" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sardenjisht" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Islam" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardenjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – siçilianisht" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Islam" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siçilianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – skotisht" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Islam" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skotisht" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام – sindisht" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اسلام" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindisht" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A1ma" title="Isláma – samishte veriore" lang="se" hreflang="se" data-title="Isláma" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="samishte veriore" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – serbo-kroatisht" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Islam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-kroatisht" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Lislam" title="Lislam – taçelitisht" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Lislam" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelitisht" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%8F%E0%B6%B8%E0%B7%8A" title="ඉස්ලාම් – sinhalisht" lang="si" hreflang="si" data-title="ඉස්ලාම්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhalisht" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Islam" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sllovakisht" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Islam" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="sllovakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="اسلام" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sllovenisht" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Islam" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sllovenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Uyisalama" title="Uyisalama – shonisht" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Uyisalama" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shonisht" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Islaam" title="Islaam – somalisht" lang="so" hreflang="so" data-title="Islaam" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalisht" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – serbisht" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ислам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbisht" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – sundanisht" lang="su" hreflang="su" data-title="Islam" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – suedisht" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Islam" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suedisht" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Uislamu" title="Uislamu – suahilisht" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Uislamu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahilisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Islam" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="இசுலாம் – tamilisht" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இசுலாம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilisht" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B3%8D_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಇಸ್ಲಾಮ್ ಧರ್ಮ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಇಸ್ಲಾಮ್ ಧರ್ಮ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="ఇస్లాం మతం – teluguisht" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇస్లాం మతం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluguisht" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%BC" title="Ислом – taxhikisht" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ислом" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxhikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="ศาสนาอิสลาม – tajlandisht" lang="th" hreflang="th" data-title="ศาสนาอิสลาม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajlandisht" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9D%E1%88%B5%E1%88%8D%E1%88%9D%E1%8A%93" title="ምስልምና – tigrinjaisht" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ምስልምና" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="tigrinjaisht" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A4m" title="Isläm – turkmenisht" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Isläm" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Islam" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Islam" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – pisinishte toku" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Islam" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="pisinishte toku" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam – turqisht" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İslam" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turqisht" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Vusurumani" title="Vusurumani – congaisht" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Vusurumani" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="congaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам – tatarisht" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ислам" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Nkramosom" title="Nkramosom – tuisht" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Nkramosom" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="tuisht" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%89%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D9%89%D9%86%D9%89" title="ئىسلام دىنى – ujgurisht" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئىسلام دىنى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurisht" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам – ukrainisht" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Іслам" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainisht" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام – urduisht" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اسلام" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduisht" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Islom" title="Islom – uzbekisht" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Islom" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbekisht" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – venetisht" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Islam" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venetisht" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Islam" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo – vietnamisht" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hồi giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamisht" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Islam" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Slam" title="Slam – volapykisht" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Slam" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapykisht" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – ualunisht" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Islam" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ualunisht" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – uarajisht" lang="war" hreflang="war" data-title="Islam" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="uarajisht" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Lislaam" title="Lislaam – uolofisht" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Lislaam" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="uolofisht" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%9E%E6%95%99" title="回教 – kinezishte vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="回教" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="kinezishte vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%BB_%D1%88%D0%B0%D2%97%D0%BD" title="Лал шаҗн – kalmikisht" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Лал шаҗн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ისლამი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A1%D7%9C%D7%90%D7%9D" title="איסלאם – jidisht" lang="yi" hreflang="yi" data-title="איסלאם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidisht" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%B8%CC%80s%C3%ACn_Islam" title="Ẹ̀sìn Islam – jorubaisht" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ẹ̀sìn Islam" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="jorubaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Yihswhlanzgyau" title="Yihswhlanzgyau – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Yihswhlanzgyau" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Islam" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%89%E2%B5%99%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%8E" title="ⵉⵙⵍⴰⵎ – tamaziatishte standarde marokene" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵉⵙⵍⴰⵎ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamaziatishte standarde marokene" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E5%85%B0%E6%95%99" title="伊斯兰教 – kinezisht" lang="zh" hreflang="zh" data-title="伊斯兰教" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="kinezisht" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%9E%E6%95%99" title="回教 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="回教" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Islam" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E8%98%AD%E6%95%99" title="伊斯蘭教 – kantonezisht" lang="yue" hreflang="yue" data-title="伊斯蘭教" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantonezisht" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam – zuluisht" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Islam" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zuluisht" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q432#sitelinks-wikipedia" title="Përpunoni lidhje ndërgjuhësore" class="wbc-editpage">Përpunoni lidhje</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Emërhapësira"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Islami" title="Shikoni përmbajtjen e atikullit. [c]" accesskey="c"><span>Artikulli</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskutim:Islami" rel="discussion" title="Diskutim për përmbajtjen e faqes [t]" accesskey="t"><span>Diskutim</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">shqip</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Shikime"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&stable=1"><span>Lexo</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&stable=0&redirect=no" title="Shih këtë faqe me ndryshimet në pritje [v]" accesskey="v"><span>Duke kontrolluar</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&oldid=2659184&veaction=edit" title="Përpunoni këtë faqe [v]" accesskey="v"><span>Redakto</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Islami&action=edit" title="Përpunoni kodin burim të kësaj faqeje [e]" accesskey="e"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&action=history" title="Versione të mëparshme të artikullit. [h]" accesskey="h"><span>Shihni historikun</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mjete" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Mjete</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Mjete</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">fshihe</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&stable=1"><span>Lexo</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&stable=0&redirect=no"><span>Duke kontrolluar</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&oldid=2659184&veaction=edit" title="Përpunoni këtë faqe [v]" accesskey="v"><span>Redakto</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Islami&action=edit" title="Përpunoni kodin burim të kësaj faqeje [e]" accesskey="e"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&action=history"><span>Shihni historikun</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Të përgjithshme </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:LidhjetK%C3%ABtu/Islami" title="Lista e të gjitha faqeve wiki që lidhen tek kjo faqe [j]" accesskey="j"><span>Lidhjet këtu</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:RecentChangesLinked/Islami" rel="nofollow" title="Lista e ndryshimeve të faqeve që lidhen tek kjo faqe [k]" accesskey="k"><span>Ndryshime të ndërvarura</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=sq" title="Ngarko skeda [u]" accesskey="u"><span>Ngarkoni materiale multimediale</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:FaqetSpeciale" title="Lista e të gjitha faqeve speciale. [q]" accesskey="q"><span>Faqet e veçanta</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&oldid=2659184" title="Lidhja e përhershme tek ky version i faqes"><span>Lidhja e përhershme</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&action=info" title="Më shumë informacion për këtë faqe"><span>Informacioni i faqes</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:Citim&page=Islami&id=2659184&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacion mbi mënyrën e citimit të kësaj faqeje"><span>Cito artikullin</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fsq.wikipedia.org%2Fwiki%2FIslami"><span>Get shortened URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:QrCode&url=https%3A%2F%2Fsq.wikipedia.org%2Fwiki%2FIslami"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Shtyp/eksporto </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:Libra&bookcmd=book_creator&referer=Islami"><span>Krijo një libër</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islami&printable=yes" title="Version i shtypshëm i kësaj faqeje [p]" accesskey="p"><span>Version shtypi</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Në projekte të tjera </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Islam" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q432" title="Lidhje për te objekt depoje të dhënash i lidhur [g]" accesskey="g"><span>Objekt Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">fshihe</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>Checked</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Page version status</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">Ky është një version i shqyrtuar i kësaj faqeje</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet
							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Close" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium
							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">This is the <a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Kontrolli_i_faqes" title="Ndihmë:Kontrolli i faqes">stable version</a>, <a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciale:Log&type=review&page=Islami">checked</a> on <i>28 qershor 2024</i>. <a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Islami&oldid=2659184&diff=cur">3 pending changes</a> await review.<p><table id="mw-fr-revisionratings-box" class="flaggedrevs-color-1" style="margin: auto;" cellpadding="0"><tr><td class="fr-text" style="vertical-align: middle;">Statusi</td><td class="fr-value40" style="vertical-align: middle;">Kthjellët</td></tr></table></p></div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="sq" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Kaaba_at_night.jpg"><img resource="/wiki/Skeda:Kaaba_at_night.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/215px-Kaaba_at_night.jpg" decoding="async" width="215" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/323px-Kaaba_at_night.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/430px-Kaaba_at_night.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="720" /></a><figcaption><a href="/wiki/Qabeja" title="Qabeja">Qabeja</a>, në <a href="/wiki/Meka" title="Meka">Mekë</a>, rajoni i Hexhazit, sot <a href="/wiki/Arabia_Saudite" title="Arabia Saudite">Arabia Saudite</a>, është <a href="/wiki/Kibla" title="Kibla">qendra e Islamit</a>. <a href="/wiki/Myslimani" class="mw-redirect" title="Myslimani">Myslimanë</a> nga e gjithë bota mblidhen këtu për tu <a href="/wiki/Namazi" title="Namazi">falur</a> në unitet.</figcaption></figure> <p><b>Islami</b> (<a href="/wiki/Arabishtja" class="mw-redirect" title="Arabishtja">arab</a>. الإسلام <i>al-ʾIslām</i>, në <a href="/wiki/Gjuha_shqipe" title="Gjuha shqipe">shqip</a> edhe si <b>Myslimanllëku</b> ose <i>Myslimanizmi</i>) është një <a href="/wiki/Feja" title="Feja">fe</a> <a href="/wiki/Monoteizmi" title="Monoteizmi">monoteiste</a> abrahamike. Është e bazuar në <a href="/wiki/Teuhidi" title="Teuhidi">besimin në një</a> <a href="/wiki/Zoti" class="mw-redirect" title="Zoti">Zot</a> ( <i><a href="/wiki/Allahu" class="mw-redirect" title="Allahu">Allahu</a></i>), në zgjedhjen e <a href="/wiki/Muhammedi" title="Muhammedi">Muhamedit</a> për <a href="/wiki/T%C3%AB_d%C3%ABrguarit_n%C3%AB_Islam" class="mw-redirect" title="Të dërguarit në Islam">profetin e fundit</a>, paracaktimin e fatit të njerëzve, shpërblimin për vepra të mira dhe dënimin për vepra të këqija, <a href="/wiki/Kiameti" title="Kiameti">ditën e gjykimit</a> dhe <a href="/wiki/Dit%C3%ABt_e_fundit#Islami" title="Ditët e fundit">ringjalljen e të vdekurve</a>. <a href="/wiki/Kurani" title="Kurani">Kurani</a> është <a href="/wiki/Librat_e_shenjt%C3%AB_islam" title="Librat e shenjtë islam">shkrimi i shenjtë</a> i Islamit dhe kështu burimi parësor i tij, i shkruar në <a href="/wiki/Gjuha_arabe" title="Gjuha arabe">gjuhën arabe</a> dhe përmban 114 kapituj (<a href="/wiki/Sureja" title="Sureja">sure</a>). Burimi i dytë i Islamit janë fjalët dhe veprimet (<a href="/wiki/Synneti" class="mw-redirect" title="Synneti">synneti</a>) e profetit <a href="/wiki/Muhammedi" title="Muhammedi">Muhamed</a>. </p><p>Ndjekësit e Islamit quhen <a href="/wiki/Myslimani" class="mw-redirect" title="Myslimani">myslimanë</a>, që sot janë rreth 1,62 miliardë ose 23% e njerëzve,<sup id="cite_ref-pewmuslim4_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-pewmuslim4-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> duke e bërë kështu Islamin <a href="/wiki/Lista_e_religjioneve_sipas_numrit_t%C3%AB_besimtar%C3%ABve" title="Lista e religjioneve sipas numrit të besimtarëve">fenë e dytë më të madhe</a> për nga numri i ndjekësve, dhe sipas disa burimeve feja me rritjen më të shpejtë në botë.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lindja_e_fesë_islame"><span id="Lindja_e_fes.C3.AB_islame"></span>Lindja e fesë islame</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=1" title="Redakto pjesën: Lindja e fesë islame" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Lindja e fesë islame"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Shih artikullin kryesor <a href="/wiki/Muhameti" class="mw-redirect" title="Muhameti">Muhameti</a></i> </p><p><a href="/wiki/Muhameti" class="mw-redirect" title="Muhameti">Muhamedi (a.s)</a> (<a href="/wiki/Gjuha_arabe" title="Gjuha arabe">arabisht:</a> محمد = i lartë-lëvduari, i shumë-lëvduari) ka lindur rreth vitit 570 pas Krishtit si biri i një tregtari nga fisi i <a href="/wiki/Kuraish-%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Kuraish-ët">kuraish-ëve</a> në <a href="/wiki/Mekka" class="mw-redirect" title="Mekka">Mekkë</a>, në <a href="/wiki/Arabia_Saudite" title="Arabia Saudite">Arabinë Saudite</a> të sotme. Sipas trashëgimisë islame, atij iu shfaq në moshën rreth 40 vjeçare për herë të parë <a href="/wiki/Gabrieli_(kryengj%C3%ABlli)" class="mw-redirect" title="Gabrieli (kryengjëlli)">kryengjëlli Xhibril</a>, i cili i diktoi në vazhdim të jetës së tij për vite me rradhë vargjet e <a href="/wiki/Zbulesa" title="Zbulesa">zbulesës</a> hyjnore, <a href="/wiki/Kurani" title="Kurani">Kuranin</a>. Zbulesat e Muhametit u mblodhën dhe u kontrolluan vazhdimisht që gjatë kohës kur jetonte ai dhe së fundi, nën sundimin e <a href="/wiki/Uthman_ibn_Affan-i" class="mw-redirect" title="Uthman ibn Affan-i">Uthman ibn Affan-it</a>, i të tretit të të ashtuquajturve <a href="/wiki/Kalifi" class="mw-redirect" title="Kalifi">kalifëve</a> legjitimë, u mblodhën e u <a href="/w/index.php?title=Kanoni_(fetar)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kanoni (fetar) (nuk është shkruar akoma)">kanonizuan</a>. Shpallja e mesazhit të një monoteizmi pa kompromise gjeti vetëm pak simpatizantë në Mekkën politeiste të asaj kohe, kështu që komuniteti i ri mysliman e pa veten të detyruar nën presionin e kundërshtarëve të braktisë Mekkën dhe të mërgojë në veri, në <a href="/w/index.php?title=Yathrib-i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yathrib-i (nuk është shkruar akoma)">Jethrib</a> (<i>sot <a href="/wiki/Medina" title="Medina">Medinë</a></i>). Kjo ngjarje hyri në histori si <i><a href="/wiki/Hixhreti" title="Hixhreti">hixhra</a></i> (ose <i>hixhreti</i>) dhe u caktua me vendim të <a href="/wiki/Kalifati" class="mw-redirect" title="Kalifati">kalifit</a> të dytë <a href="/wiki/Umar_ibn_al-Chattab-i" class="mw-redirect" title="Umar ibn al-Chattab-i">Umer ibn el-Hatabit-it</a> si viti i parë i <a href="/w/index.php?title=Era_islame&action=edit&redlink=1" class="new" title="Era islame (nuk është shkruar akoma)">erës islame</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Në Jethrib filloi në këtë kohë karriera ushtarake dhe politike e profetit. Menjëherë pas mbërritjes në këtë oazë, Muhameti lidhi një kontratë aleance me banorët e atjeshëm, të ashtuquajturën "<i><a href="/w/index.php?title=Marr%C3%ABveshja_e_Medin%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marrëveshja e Medinës (nuk është shkruar akoma)">marrëveshjen e Medinës</a></i>".<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Më pas vijuan përballje ushtarake me kuraish-ët paganë: sulmimet e organizuara nga profeti mbi karvanët çuan në <a href="/wiki/Beteja_e_Bedrit" title="Beteja e Bedrit">betejën e Badr-it</a>, e cila u pasua nga ajo e <a href="/wiki/Beteja_e_Uhudit" title="Beteja e Uhudit">Uhud-it</a>. Si sulmi i madh i fundit nga ana e kuraish-ëve mbi Medinën ishte e aushtuquajtura <a href="/w/index.php?title=Beteja_e_llogoreve&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beteja e llogoreve (nuk është shkruar akoma)">beteja e llogoreve</a>. </p><p>Ndërkohë pati konflikte me tre fiset <a href="/w/index.php?title=%C3%87ifut%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çifutët (nuk është shkruar akoma)">çifute</a> më me rëndësi në Jethrib: <a href="/w/index.php?title=Banu_kainuka-t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Banu kainuka-t (nuk është shkruar akoma)">benu kajnuka-t</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Banu_nadir-%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Banu nadir-ët (nuk është shkruar akoma)">benu nadir-ët</a> u përzunë nga ky oaz, ndërsa meshkujt e <a href="/w/index.php?title=Banu_kuraiza-t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Banu kuraiza-t (nuk është shkruar akoma)">banu kuraiza-ve</a> u ekzekutuan, pasuria e tyre u nda mes myslimanëve ndërsa gratë dhe fëmijët u shitën si skllevër. </p><p>Lufta e Muhametit dhe trupave të tij kundra kuraish-ëve dhe aleatëve të tyre çoi më 628 pas Kr. në një marrëveshje paqeje. Pas shkeljes së kësaj marëveshjeje nga ana e mekkanasve pasoi pushtimi i Mekkës më 630 pas Kr.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kur më 632 pas Kr. profeti vdiq, territori i zotërimit islam shtrihej mbi të gjithë gadishullin arabik.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Shih edhe: <i><a href="/wiki/Historia_e_fes%C3%AB_islame" class="mw-redirect" title="Historia e fesë islame">Historia e fesë islame</a></i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bazat_e_fesë_islame"><span id="Bazat_e_fes.C3.AB_islame"></span>Bazat e fesë islame</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=2" title="Redakto pjesën: Bazat e fesë islame" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Bazat e fesë islame"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Shahadah.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Shahadah.png/220px-Shahadah.png" decoding="async" width="220" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Shahadah.png/330px-Shahadah.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Shahadah.png/440px-Shahadah.png 2x" data-file-width="617" data-file-height="300" /></a><figcaption><b>šahada</b> (<i>shehadeti</i>) si shkrim kaligrafik</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Shahada.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/sq/thumb/4/4f/Shahada.jpg/250px-Shahada.jpg" decoding="async" width="250" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/sq/thumb/4/4f/Shahada.jpg/375px-Shahada.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/sq/4/4f/Shahada.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="379" /></a><figcaption>Esh’hedu en la ilahe il-lall-llah ve esh’hedu enne Muhammeden abduhu ve resuluhu</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Shahada.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Shahada.svg/220px-Shahada.svg.png" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Shahada.svg/330px-Shahada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Shahada.svg/440px-Shahada.svg.png 2x" data-file-width="342" data-file-height="192" /></a><figcaption>Një shkrim tjetër kaligrafik i <b>šahada</b>-s (<i>shehadetit</i>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Mosque.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/220px-Mosque.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/330px-Mosque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/440px-Mosque.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Myslimanë gjatë <b>ṣalāt</b>-it (<i><a href="/wiki/Namazi" title="Namazi">namazit</a></i>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg/220px-Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg/330px-Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg/440px-Islamic_Society_of_Akron_%26_Kent_-_women_jummah_prayer.jpg 2x" data-file-width="680" data-file-height="444" /></a><figcaption>Myslimane gjatë <b>ṣalāt</b>-it (<i><a href="/wiki/Namazi" title="Namazi">namazit</a></i>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Prayer_in_Cairo_1865.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Prayer_in_Cairo_1865.jpg/220px-Prayer_in_Cairo_1865.jpg" decoding="async" width="220" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Prayer_in_Cairo_1865.jpg/330px-Prayer_in_Cairo_1865.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Prayer_in_Cairo_1865.jpg/440px-Prayer_in_Cairo_1865.jpg 2x" data-file-width="1250" data-file-height="758" /></a><figcaption>„Falje në Kajro“ nga <a href="/wiki/Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me" class="mw-redirect" title="Jean-Léon Gérôme">Jean-Léon Gérôme</a>, 1865</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Kabaa_(January_2003).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Kabaa_%28January_2003%29.jpg/220px-Kabaa_%28January_2003%29.jpg" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Kabaa_%28January_2003%29.jpg/330px-Kabaa_%28January_2003%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Kabaa_%28January_2003%29.jpg/440px-Kabaa_%28January_2003%29.jpg 2x" data-file-width="725" data-file-height="580" /></a><figcaption>Sjellja shtatë herë rreth Kaaba-s (<i><a href="/wiki/Qabeja" title="Qabeja">Qabesë</a></i>) është pjesa më e rëndësishme e <a href="/wiki/Haxh-i" class="mw-redirect" title="Haxh-i">haxh-it</a>, e pelegrinazhit të myslimanëve për në Mekkë</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pesë_shtyllat"><span id="Pes.C3.AB_shtyllat"></span>Pesë shtyllat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=3" title="Redakto pjesën: Pesë shtyllat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Pesë shtyllat"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pesë „shtyllat“ (arabisht: اركان arkān) e fesë islame janë detyra themelore që ka për detyrë t'i përmbushë çdo mysliman:<sup id="cite_ref-Halm_f._60_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Halm_f._60-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ol><li><a href="/wiki/Shehadeti" title="Shehadeti">Shahada</a> (shpallja e besimit islam)</li> <li><a href="/wiki/Namazi" title="Namazi">Salat-i</a> (ose <i>namazi</i>, të falurit pesë herë në ditë)</li> <li><a href="/wiki/Zeqati" title="Zeqati">Zeqat-i</a> (taksa e lëmoshës)</li> <li><a href="/wiki/Agj%C3%ABrimi" title="Agjërimi">Zaum-i</a> (agjërimi) gjatë <a href="/wiki/Ramazani" title="Ramazani">ramazanit</a>)</li> <li><a href="/wiki/Haxhill%C3%ABku" title="Haxhillëku">Haxh-i</a> (pelegrinazhi për në Mekkë)</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Shpallja_e_besimit">Shpallja e besimit</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=4" title="Redakto pjesën: Shpallja e besimit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Shpallja e besimit"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>E para e këtyre detyrave është <a href="/wiki/Shehadeti" title="Shehadeti">shpallja e besimit islam</a>, ose <i>shehadeti (shahada</i>) (arabisht: الشهادة <i>šahada</i>), që thuhet si vijon: </p><p>أشهد أن لا إله إلا الله وأشهد أنّ محمدا رسول الله = ashhadu an lā ilāha illā 'llāh va-ashhadu anna Muhammadan rasūlullāh ašhadu an lā ilāha illā 'llāh, va-ašhadu anna muḥammadan rasūlu 'llāh (<i>"Dëshmoj, se s'ka Zot tjetër që meriton të adhurohet me të drejtë përveç ALLAHUT dhe se Muhamedi është rob dhe i dërguari i ALLAHUT."</i>). </p><p>Me këtë shprehje të përbërë nga dy pjesë, myslimanët deklarojnë njohjen e këtij monoteizmi strikt, dërgimin profetik të Muhamedit dhe zbulesën e tij Kuranin dhe kështu vetë fenë islame.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kush e thotë shpalljen e besimit me vetëdije të plotë përpara dy dëshmitarëve vlen si mysliman. </p><p>Këtë shprehje thërret <a href="/wiki/Myezini" title="Myezini">myezini</a> (arabisht: مؤذّن <i>mu'adhdhin</i>) gjithashtu pesë herë në ditë gjatë <a href="/wiki/Ezani" title="Ezani">ezanit</a> (arabisht: أذان <i>adhān</i>) nga <a href="/wiki/Minareja" title="Minareja">minareja</a> (arabisht: مناره <i>manara</i>), për t'i thërritur myslimanët që të kryejnë namazin, faljen rituale të detyrueshme (arabisht: صلاة <i>ṣalāt</i>), ku kjo shprehje gjithashtu përsëritet.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Shia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shia (nuk është shkruar akoma)">Shiitët</a> shtojnë zakonisht edhe këtë fjali:<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>arabisht: أللهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّد allāhumma salli alā muhammadin va-āli muhammad, allāhumma ṣalli ʿalā muḥammadin va-āli muḥammad. (<i>"O zot, bekoje Muhametin dhe familjen e tij"</i>.) </p><p>Në <a href="/wiki/Sufizmi" title="Sufizmi">sufizëm</a> pjesa e parë e shahada-s interpretohet me: „dëshmoj se nuk ka asgjë përveç zotit“ ose „Nuk ka asgjë. Ka vetëm <i>njërin</i> (<i>unikun, <a href="/wiki/Teuhidi" title="Teuhidi">tauhīd</a></i>-in).“ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Të_falurit"><span id="T.C3.AB_falurit"></span>Të falurit</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=5" title="Redakto pjesën: Të falurit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Të falurit"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Të falurit, (<a href="/wiki/Namazi" title="Namazi">salavati</a>, (arabisht: صلاة <i>salāt</i>), ose <i>namazi</i>) kryhet në kohë të caktuara të ditës, për të cilat bën thirrje <a href="/wiki/Muezini" class="mw-redirect" title="Muezini">muezini</a>: gjatë gdhimit, në mesditë, pasdite, gjatë muzgut dhe pas ngrysjes.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Më parë bëhet larja rituale me ujë të pastër, <a href="/wiki/Abdesi" title="Abdesi">abdesi</a> (arabisht: <i>vudu</i>; <a href="/wiki/Gjuha_persiane" class="mw-redirect" title="Gjuha persiane">persisht</a>: <i>âbdast</i>). Për rastet kur ky nuk është në dispozicion në sasi të mjaftueshme ose nevojitet për pirje përdoret në mënyrë simbolike rërë ose dheu (<i>tejemuni</i>). shkurtimi, bashkimi, kryerja më përpara ose shlyerja më vonë e të të falurit lejohet në kushte të caktuara, psh. gjatë udhëtimit ose në rast sëmundjeje. Të premten bëhet falja e mesditës (<a href="/w/index.php?title=T%C3%AB_falurit_e_t%C3%AB_premtes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Të falurit e të premtes (nuk është shkruar akoma)">Të falurit e të xhumase</a>) në bashkësi, kryesisht në xhaminë qëndrore të qytetit ose lagjes. Kjo shoqërohet nga predikimi (<i><a href="/wiki/Hytbe" title="Hytbe">hutbe</a></i>), i cili bazohet mbi kuranin dhe thëniet e profetit dhe ku trajtohen shpesh edhe çështje aktuale të ditës. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Taksa_e_lëmoshës"><span id="Taksa_e_l.C3.ABmosh.C3.ABs"></span>Taksa e lëmoshës</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=6" title="Redakto pjesën: Taksa e lëmoshës" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Taksa e lëmoshës"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Taksa e <a href="/w/index.php?title=L%C3%ABmosha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lëmosha (nuk është shkruar akoma)">lëmoshës</a> (arabisht: زكاة <i><a href="/wiki/Zeqati" title="Zeqati">zakāt</a></i>) (<i>zeqati</i>)<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> është taksa e detyrueshme për t'u paguar nga çdo mysliman i shëndoshë psiqikisht, i lirë, i rritur dhe financiarisht në gjendje<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> për të ndihmuar financiarisht të varvërit, skllevërit, debitorët dhe udhëtarët si edhe për <i><a href="/wiki/Xhihadi" title="Xhihadi">përpjekjen ose luftën në rrugën e zotit</a></i><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Niveli i saj lëviz sipas formës së të ardhurave (tregëti, blegtori, bujqësi) ndërmjet 2,5 dhe 10 përqind ashtu si edhe baza e taksimit (të ardhurat ose pasuria e përgjithëshme).<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Zekati është një vepër e përshpirtshme dhe detyrim fetar për myslimanët duke u ardhur në këtë mënyrë në shërbim vetëm myslimanëve. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Agjërimi"><span id="Agj.C3.ABrimi"></span>Agjërimi</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=7" title="Redakto pjesën: Agjërimi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Agjërimi"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Agjërimi (<i><a href="/wiki/Agj%C3%ABrimi" title="Agjërimi">zaum-i</a></i>) mbahet çdo vit në muajin islamik të <a href="/wiki/Ramazani" title="Ramazani">Ramazanit</a>. <a href="/wiki/Kalendari_hixhri" title="Kalendari hixhri">Kalendari hixhri</a> shtyhet çdo vit në krahasim me <a href="/wiki/Kalendari_gregorian" title="Kalendari gregorian">kalendarin gregorian</a> 10 ditë. Agjërimi mbahet duke nisur nga kur fillon të zbardhë dita (kur arrin të „dallohet një fije e bardhë nga një fije e zezë“, sure 2, vargu 187), deri në perëndimin e plotë të diellit. Nuk hahet, nuk pihet, nuk pihet duhan, nuk bëhen marrëdhënie bashkëshortërore dhe ushtrohet të përmbajturit në sjellje. </p><p>Myslimanët preferojnë ta prishin agjërimin me një hurmë arabie dhe një gotë qumësht siç mendohet ta ketë bërë edhe profeti (a.s). Muaji agjërues i ramazanit përfundohet me festën e prishjes së agjërimit, bajramin (arabisht: عيد الفطر<i>Īd al-fitr</i>; turqisht <i>bayram</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Pelegrinazhi">Pelegrinazhi</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=8" title="Redakto pjesën: Pelegrinazhi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Pelegrinazhi"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Udhëtimin i <a href="/w/index.php?title=Pelegrinazhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pelegrinazhi (nuk është shkruar akoma)">pelegrinazhit</a> për në Mekkë, (<i><a href="/wiki/Haxhi" class="mw-redirect" title="Haxhi">haxh-i</a></i> arabisht: حج), i cili organizohet në muajin e fundit hënor <a href="/wiki/Dhulhixhxhe" class="mw-redirect" title="Dhulhixhxhe">dhu l-hixha</a> e ka për detyrë ta kryej çdo mysliman mundësisht të paktën një herë gjatë jetës për t'iu sjellë ndër të tjera shtatë herë përqark <a href="/wiki/Qabeja" title="Qabeja">kaaba</a>-s (<i>qabesë</i>). Kriteret më me rëndësi që e bëjnë atë të detyrueshëm janë ndër të tjera gjendja financiare dhe shëndetësore e tij. Kufizimet e detyrimit të pelegrinazhit sipas të të drejtës rituale bazohen në suren 3, vargu 97: </p> <dl><dd><i>„… Ndërsa njerëzit janë të detyruar ndaj zotit të bëjnë pelegrinazhin për tek shtëpia</i> (qabeja), <i>përderisa të gjejnë mundësinë për këtë …“</i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parimet_e_besimit">Parimet e besimit</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=9" title="Redakto pjesën: Parimet e besimit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Parimet e besimit"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Feja islame ka gjashtë nene besimi fetar. Besimi tek: </p> <ul><li>Besimin në Allahun.</li> <li>Besimin në Engjëjt e tij.</li> <li>Besimi në Librat (librat e shenjtë: <a href="/wiki/Torah" class="mw-redirect" title="Torah">torah-ës</a>, <a href="/wiki/Ungjilli" title="Ungjilli">ungjilli</a>; veçse sipas kuranit dhe <a href="/wiki/Hadithi" title="Hadithi">hadith-it</a> shkrimet e hebrenjve dhe të të krishterëve janë të falsifikuara dhe të ndryshuara). (→ <a href="/w/index.php?title=Tahrif-i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tahrif-i (nuk është shkruar akoma)">Tahrif-i</a>)</li> <li>Besimi në të Dërguarit e tij, <a href="/wiki/Profeti" title="Profeti">Profetët</a> e Zotit: ndër të tjerë <a href="/wiki/Adami_dhe_Eva" title="Adami dhe Eva">Adami</a> (<a href="/wiki/Ademi" title="Ademi">Ademi</a>), <a href="/wiki/Abrahami" title="Abrahami">Abrahami</a> (<a href="/wiki/Ibrahimi" title="Ibrahimi">Ibrahimi</a>) <a href="/wiki/Moisiu" title="Moisiu">Moisiu</a> (<a href="/wiki/Musai" title="Musai">Musai</a>), <a href="/wiki/Jezusi" title="Jezusi">Jezusi</a> (<a href="/wiki/Isa_bin_Merjem" class="mw-redirect" title="Isa bin Merjem">Isai</a>) dhe së fundi Muhamedi sal-lAllahu alejhi we selem(Paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të.)</li> <li>Besimi në Ditën e Fundit(kijametin), njeriu do të japë llogari një ditë për veprat e tij dhe ose do të dënohet me <a href="/wiki/Ferri" title="Ferri">ferrin</a> (<a href="/wiki/Xhehenem" class="mw-redirect" title="Xhehenem">xhehenem</a>), ose do të shpërblehet me <a href="/wiki/Parajsa" title="Parajsa">parajsën</a> (<a href="/wiki/Xhenet" class="mw-redirect" title="Xhenet">xhenet</a>).</li> <li>Besimi në <i>Paracaktimin</i> hyjnor se çdo gjë e mirë apo e keqe vie nga Allahu.</li></ul> <p>Këto nene besimi përmenden ndër të tjera në Kuran (psh. sure 4, vargu 136): </p> <dl><dd><i>O besimtarë! Besoni tek zoti e tek i dërguari i tij dhe tek shkrimi i shenjtë që ai ia ka çuar të dërguarit të tij, dhe tek shkrimi që e ka çuar (që) më parë! Kush nuk beson tek zoti, tek engjëjt e tij, tek shkrimet e tij, tek i dërguari i tij dhe tek dita e fundit, ka dalë nga rruga (e drejtë).</i></dd></dl> <p>Feja islame është një fe e theksuar monoteiste. Përfytyrimi kristian i <a href="/wiki/Trinia" title="Trinia">trinisë</a> (triadhës) hidhet poshtë kategorikisht. Gjithashtu edhe çdo personifikim ose sidomos paraqitje figurale e zotit. Zoti përshkruhet me anë të „<a href="/wiki/99_emrat_e_allahut" class="mw-redirect" title="99 emrat e allahut">99 emrave më të bukur</a>“ (<i>al-asmāʾu ʾl-ḥusnā</i>), të cilët i përkasin vetëm atij. Njerëzit mund të dinë vetëm çka zoti u ka zbuluar atyre vetë me hirësinë e tij. Përkufizimi i atributeve të zotit me anë të shpjegimit të kuranit ka shkaktuar në islamin sunnit konflikte të ashpra gjatë kohës së <a href="/wiki/Abbasid%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Abbasidët">abbasidëve</a>, veçanërisht në teorinë e <a href="/w/index.php?title=Mu%27tazila&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mu'tazila (nuk është shkruar akoma)">mu'tazila</a>-s dhe kundërshtarëve të saj. </p><p>Përbri përgjegjësisë individuale është edhe përgjegjësia për të tjerët: çdo mysliman ka për detyrë të „<i>urdhërojë çka është e drejtë</i>“ dhe të „<i>ndalojë çka është e papranueshme</i>“: <i><a href="/w/index.php?title=Al-amr_bi%27l_ma%27ruf_va_n-nahy_%27an_al-munkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-amr bi'l ma'ruf va n-nahy 'an al-munkar (nuk është shkruar akoma)">Al-amr bi'l ma'ruf va n-nahy 'an al-munkar</a></i> (arabisht: الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر) (shumë herë në kuran, psh. në sure 7, vargu 157). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sheriati_(sharia)"><span id="Sheriati_.28sharia.29"></span>Sheriati (<i>sharia</i>)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=10" title="Redakto pjesën: Sheriati (sharia)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Sheriati (sharia)"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>shih artikullin kryesor: <a href="/wiki/Sheriati" title="Sheriati">Sheriati</a></i> </p><p>Sheriati (arabisht: الشريعة = šariʿa) (ose <i>sharia</i>) është e drejta islame, e cila përfshin të gjitha fushat e jetës duke i rregulluar ato sipas rregullave hyjnore të pandryshueshme. Këto rregulla janë fiksuar me shkrim sidomos në kohën e herëshme të <a href="/wiki/Abbasid%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Abbasidët">abbasidëve</a> dhe përbëjnë deri më sot bazën e të drejtës islame. Zbatimi konkret i saj bëhet me anë të <a href="/wiki/Fetva" class="mw-redirect" title="Fetva">fetva</a>-ve, ekspertizave ligjore ose vendimeve doktrinale që jepen nga teologët juristë (<a href="/wiki/Myftiu" title="Myftiu">myftitë</a>) duke u bazuar në interpretimin e kuranit dhe të <a href="/wiki/Sunneti" title="Sunneti">sunna-s</a> sipas rregullash tradicionale (<i>usul al-fikh</i>). </p><p>Fetva ka nga të gjitha sferat e jetës, ligjet martesore, tregtare, të kontratave dhe ato penale ashtu si edhe rregullimi i marrëdhënieve me botën jo-myslimane. Por sharia nuk duhet kuptuar si e drejtë e kodifikuar megjithëse ka pasur edhe përpjekje për kodifikim. Gjithmonë kur flitet për „futjen e sharias“ si sistem ligjor, bëhet fjalë vetëm për pjesë të sharias. (shih <a href="#zbatimi_i_sharias">më poshtë</a>) </p><p>Jurisprudenca klasike islame ka parashikuar si qëllim të <a href="/wiki/Xhihadi" title="Xhihadi">xhihadi</a>-t hegjemoninë e fesë islame dhe kështu bashkë me të hyrjen në fuqi të sharia-s në mbarë botën. Rregulla të caktuara në lidhje me praktikimin e fesë, si falja apo pelegrinazhi, kanë qenë të vlefshme vetëm për myslimanë, ndërsa për të drejtën martesore dhe civile janë parashikuar përjashtime. Prandaj edhe jurisprudenca islame ka zhvilluar një të drejtë të veçantë për të huajt dhe pakicat, si psh. <a href="/wiki/Sistemi_i_miletit" class="mw-redirect" title="Sistemi i miletit">sistemin e miletit</a> osman (shih: <a href="/wiki/Dhimmi" title="Dhimmi">Dhimmi</a>). </p><p>Sharia klasike ndahet në një <a href="/wiki/Medh-hebi" class="mw-redirect" title="Medh-hebi">shkollë juridike</a> shiite dhe katër sunnite. E përbashkët për to është se kanë lindur në ambjente shoqërish me shumicë myslimane. Kushtet e myslimanëve në diasporë mungojnë në shkollat juridike klasike dhe sot sa vjen e merren më tepër parasysh me anë të fetva-ve të reja. Meqënëse mes teologëve islamikë nuk ka konsens të përgjithshëm, nuk mund të bëhet fjalë për „sharian“, pasi sharia unike (<i>e njësuar</i>) nuk ekziston. </p><p>Në <a href="/wiki/Sufizmi" title="Sufizmi">sufizëm</a> (mistikën islame), sharia ka vlerën e <i>bazës</i> për rrugën në kërkim të zotit. Stacione të tjera janë: <i><a href="/wiki/Tarika" class="mw-redirect" title="Tarika">tarika</a></i> („rruga mistike“), <i><a href="/w/index.php?title=Hakika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hakika (nuk është shkruar akoma)">hakika</a></i> („e vërteta“) dhe <i><a href="/w/index.php?title=Ma%27rifa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ma'rifa (nuk është shkruar akoma)">ma'rifa</a></i> („njohja, të kuptuarit“). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eskatologjia"><a href="/wiki/Eskatologjia" title="Eskatologjia">Eskatologjia</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=11" title="Redakto pjesën: Eskatologjia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Eskatologjia"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Feja islame karakterizohet nga pritje (shpresa) të theksuara eskatologjike. Sidomos spikasin ato të hershmet të shpallura nga Muhameti mbi ardhjen e „orës“ (sā'ah), e „ditës së ringjalljes“ (yaumu’l-qiyā-mah) dhe e „ditës së llogarisë“ (yaumu’l-faṣl). Këtyre përfytyrimeve, të cilat njihen që nga eskatologjitë hebreike ose kristiane, Muhameti u ka dhënë një rëndësi të veçantë. Sidomos në islamin shiit, por edhe në atë sunnit, këto pritje kanë të bëjnë me shfaqjen e figurës mesianike të <a href="/wiki/Mehdiu" title="Mehdiu">mahdi-ut</a> (<i>al-mahdī</i>), në islamin shiit të quajtur edhe kaim (<i>al-kā’im</i>). Ky thuhet se do ta ketë prejardhjen nga fisi i Muhametit, dmth. do të jetë një <a href="/w/index.php?title=Seid-i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seid-i (nuk është shkruar akoma)">sajjid</a>. Në shumë hadith-e përshkruhen shenja të shumëllojshme për shfaqjen e tij. Ky person thuhet se do të krijojë përsëri fenë islame, do të përhapë atë në të gjithë botën dhe do ta mbushë këtë me drejtësi. Sidomos në shekullin e 19-të lindën nga brenda islamit lëvizje të ndryshme eskatologjike.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia_fesë_islame"><span id="Historia_fes.C3.AB_islame"></span>Historia fesë islame</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=12" title="Redakto pjesën: Historia fesë islame" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Historia fesë islame"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>shih <a href="/wiki/Historia_e_fes%C3%AB_islame" class="mw-redirect" title="Historia e fesë islame">Historia e fesë islame</a>, <a href="/wiki/Ekspansioni_islam" title="Ekspansioni islam">Ekspansioni islam</a>, <a href="/w/index.php?title=Epoka_e_lul%C3%ABzimit_islam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epoka e lulëzimit islam (nuk është shkruar akoma)">Epoka e lulëzimit islam</a>.</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rrymat_e_ndryshme">Rrymat e ndryshme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=13" title="Redakto pjesën: Rrymat e ndryshme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Rrymat e ndryshme"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Synnitët"><span id="Synnit.C3.ABt"></span>Synnitët</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=14" title="Redakto pjesën: Synnitët" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Synnitët"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Feja islame është e ndarë në disa rryma. <a href="/wiki/Islami_Synit" class="mw-redirect" title="Islami Synit">Synnitët</a> përbëjnë me rreth 85 përqind grupimin më të madh në numër.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Këta ndahen gjithashtu në <a href="/wiki/Medh-hebi" class="mw-redirect" title="Medh-hebi">drejtimet juridiko-fetare</a> sunnite të hanefive, <a href="/wiki/Makilit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Makilitët">malikive</a>, <a href="/wiki/Hanbalit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Hanbalitët">hanbelive</a> dhe <a href="/wiki/Shafiit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Shafiitët">shaffive</a>. Rryma e quajtur e <a href="/wiki/Vahhabit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Vahhabitët">vahhabitëve</a> nuk është drejtim juridiko-fetar por ajo përdor atë të hanbalitëve. </p><p>Këto drejtime janë shpesh të shtrira gjeografikisht; kështu jetojnë psh. hanafitët në Turqi, malikitët në Afrikën veriore. </p><p>Dallimet mes tyre dhe rrymës së dytë për nga madhësia, ndjekësit e të cilës quhen shiitë, qëndrojnë në bindjen, në bazën e të cilës mbështetet pushteti i krerëve më të lartë (i kalifit tek sunnitët, i imamit tek shiitët). Për sunnitët kalifi është kreu që zgjidhet nga ndjekësit e tij për aftësitë e tij laike, administrative. Kurse për shiitët imami mund të jetë vetëm një trashëgimtar legjitim i Muhametit dhe njëkohësisht edhe trashëgimtar i Aliut (i dhëndrit të Muhametit). Ndërsa kalifi pra është vetëm një mbrojtës laik i komunitetit fetar, paraqet imami për shiitët një prijës të pagabueshëm, të përkryer fetar, të pajisur me pushtet hyjnor. Atij i atribuohet (<i>i njihet</i>) edhe pamëkatësia. Nga këto fakte del se brenda grupimeve shiite kreu fetar i komunitetit ka një autoritet shumëfish më të lartë. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Shiitët"><span id="Shiit.C3.ABt"></span>Shiitët</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=15" title="Redakto pjesën: Shiitët" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Shiitët"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=Shia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shia (nuk është shkruar akoma)">Shiitët</a> janë rryma e dytë e madhe. Rryma kryesore e tyre janë <a href="/w/index.php?title=Imamit%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imamitët (nuk është shkruar akoma)">imamitët</a> ose shia dymbëdhjetëshe, të cilët janë të përhapur shumë sidomos në <a href="/wiki/Irani" title="Irani">Iran</a>, <a href="/wiki/Iraku" title="Iraku">Irak</a>, <a href="/wiki/Azerbaixhani" class="mw-redirect" title="Azerbaixhani">Azerbaixhan</a>, <a href="/wiki/Bahraini" class="mw-redirect" title="Bahraini">Bahrain</a> dhe në <a href="/wiki/Libani" title="Libani">Liban</a>. Mandej janë ndjekësit e shias shtatëshe (<a href="/wiki/Ismailit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Ismailitët">ismailitët</a>), që jetojnë kryesisht në subkontinentin indian (<a href="/wiki/Mumbai" title="Mumbai">Mumbai</a>, <a href="/wiki/Kara%C3%A7i" title="Karaçi">Karaçi</a> dhe <a href="/wiki/Pakistani" title="Pakistani">Pakistanin</a> verior) si dhe në <a href="/wiki/Afganistani" title="Afganistani">Afganistan</a> dhe <a href="/wiki/Taxhikistani" title="Taxhikistani">Taxhikistan</a>. <a href="/w/index.php?title=Zaidit%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zaiditët (nuk është shkruar akoma)">Zaiditët</a> ose shia pesëshe gjenden sot vetëm në <a href="/wiki/Jemeni" title="Jemeni">Jemen</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Harixhitët"><span id="Harixhit.C3.ABt"></span>Harixhitët</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=16" title="Redakto pjesën: Harixhitët" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Harixhitët"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Harixhit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Harixhitët">Harixhitët</a>, të ashtuquajturit „të shpërngulurit“, të cilët kanë braktisur partinë e <a href="/wiki/Kalifi" class="mw-redirect" title="Kalifi">kalifit</a> të katërt <a href="/wiki/Ali_ibn_Abi_Talib-i" class="mw-redirect" title="Ali ibn Abi Talib-i">Ali ibn Abi Talib</a>, qenë ndjekësit e sektit më të vjetër fetar në islamin e shekullit të 7-të. Ata hidhnin poshtë si legjitimacionin e Aliut si kalif ashtu edhe të <a href="/wiki/Uthman_ibn_Affan-i" class="mw-redirect" title="Uthman ibn Affan-i">Uthman ibn Affan-it</a>. Levizja e tyre është shuar që nën kalifët e parë <a href="/wiki/Abbasid%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Abbasidët">abbasidë</a>. Dega e tyre kryesore është rryma më e vogël e islamit, <a href="/wiki/Ibadit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Ibaditët">ibaditët</a>. Ata jetojnë sidomos në <a href="/wiki/Omani" title="Omani">Oman</a>, në Saharanë <a href="/wiki/Algjeria" title="Algjeria">algjeriane</a> (<i><a href="/w/index.php?title=Mzabi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mzabi (nuk është shkruar akoma)">Mzab</a></i>) dhe në ishullin <a href="/wiki/Tunizia" title="Tunizia">tunizian</a> <a href="/w/index.php?title=Xherba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xherba (nuk është shkruar akoma)">Xherba</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sufizmi">Sufizmi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=17" title="Redakto pjesën: Sufizmi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Sufizmi"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ashtu si gati të gjithë fetë ose rrymat fetare edhe feja islame ka një aspekt të brendshëm (<a href="/wiki/Ezoterika" title="Ezoterika">ezoterik</a>) dhe një të jashtëm (<a href="/w/index.php?title=Ekzoterika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekzoterika (nuk është shkruar akoma)">ekzoterik</a>). Dimensioni mistik i brendshëm i fesë islame është <a href="/wiki/Sufizmi" title="Sufizmi">sufizmi</a> (arabisht: تصوف = tazavuf). Aspekti i brendshëm quhet edhe <i><a href="/wiki/Tarika" class="mw-redirect" title="Tarika">tarika</a></i>, i jashtmi <i><a href="/wiki/Sheriati" title="Sheriati">shari'a</a></i>. Sipas kuptimit të sufive, këto dy aspekte janë të lidhur në mënyrë të pandashme me njëri-tjetrin. Si shembull përdoret simboli i një llampe vajguri: flaka e llampës simbolizon tarikën, pra esencën e fesë, e cila pa mbrojtjen e qelqit do të shuhej që me flladin e parë. Qelqi, dmth. mbështjellja, simbolizon shari’an, por që e cila pa flakë, (vetëm llampa), nuk do të kishte kuptim. </p><p>Nga grupet <a href="/w/index.php?title=Puritanizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Puritanizmi (nuk është shkruar akoma)">puritane</a>, si të vahhabitëve, sufit cilësohen shpesh si <a href="/w/index.php?title=Heretik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heretik (nuk është shkruar akoma)">heretik</a>ë dhe prandaj hidhen poshtë ose madje përndiqen. Ndër të tjera kritikohen praktika fetare si <a href="/w/index.php?title=Dhikr-i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dhikr-i (nuk është shkruar akoma)">dhikr-i</a>, e cila shoqërohet shpesh me muzikë dhe lëvizje të trupit (që nuk duhen parë si vallëzim); dëshira e sufive, për të provuar që në botën e këtejme një lidhje me zotin dhe fakti që për të përshkuar rrugën sufiste, duhet patjetër një mësues spiritual real: një <i><a href="/wiki/Sheik-u" class="mw-redirect" title="Sheik-u">sheik</a></i> ose <i><a href="/wiki/Valiu" title="Valiu">vali</a>,</i> në Afrikën perëmdimore të quajtur edhe <i><a href="/w/index.php?title=Marabout&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marabout (nuk është shkruar akoma)">marabout</a>.</i> Këta udhërrëfyes fetarë hidhen poshtë nga ana e teologëve islamikë ortodoksë pasi në fenë islame nuk mund dhe nuk lejohet të ketë një ndërmjetës mes njeriut dhe zotit. Sufit vetë veç nuk e shikojnë sheikun si ndërmjetës por si dikë që i njeh vështirësitë e rrugës për tek zoti dhe që mund t'u japë të tjerëve dijenitë e tij. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grupime_të_tjera"><span id="Grupime_t.C3.AB_tjera"></span>Grupime të tjera</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=18" title="Redakto pjesën: Grupime të tjera" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Grupime të tjera"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nga islami sunnit kanë dalë : </p> <ul><li><a href="/wiki/Ahmadiyya" class="mw-redirect" title="Ahmadiyya">ahmadiyya</a>-t</li></ul> <p>Nga islami shiit: </p> <ul><li><a href="/wiki/Alevit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Alevitët">alevitët</a></li> <li><a href="/wiki/Alavit%C3%ABt" title="Alavitët">alavitët</a> dhe <a href="/wiki/Druz%C3%ABt" title="Druzët">druzët</a></li> <li><a href="/wiki/Babist%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Babistët">babistët</a>, prej vitit 1863 <a href="/wiki/Bahait%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Bahaitët">bahaitët</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Aktualiteti_sot">Aktualiteti sot</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=19" title="Redakto pjesën: Aktualiteti sot" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Aktualiteti sot"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Shah_alam_moschee.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Shah_alam_moschee.jpg/220px-Shah_alam_moschee.jpg" decoding="async" width="220" height="317" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Shah_alam_moschee.jpg/330px-Shah_alam_moschee.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Shah_alam_moschee.jpg/440px-Shah_alam_moschee.jpg 2x" data-file-width="579" data-file-height="833" /></a><figcaption>Dy gra në xhaminë e <a href="/w/index.php?title=Selangor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Selangor (nuk është shkruar akoma)">Selangorit</a> në Shah Alam, <a href="/wiki/Malezia" class="mw-redirect" title="Malezia">Malezi</a></figcaption></figure> <p>Sot feja islame është e përhapur në shumë vende të <a href="/w/index.php?title=Lindja_e_af%C3%ABrme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lindja e afërme (nuk është shkruar akoma)">lindjes së afërme</a>, <a href="/wiki/Afrika_veriore" title="Afrika veriore">Afrikës veriore</a>, <a href="/wiki/Azia_q%C3%ABndrore" class="mw-redirect" title="Azia qëndrore">Azisë qëndore</a> dhe <a href="/wiki/Azia_juglindore" class="mw-redirect" title="Azia juglindore">juglindore</a>. Zona kryesore e përhapjes është brezi i thatë, i cili shtrihet nga <a href="/wiki/Saharaja" title="Saharaja">Saharaja</a> në perëndim, nëpër Lindjen e afërme dhe Kaukazin, deri në Azinë qëndrore në lindje. Vendi mysliman me popullsinë më të madhe në numër është <a href="/wiki/Indonezia" title="Indonezia">Indonezia</a>. Vende në <a href="/wiki/Europa" class="mw-redirect" title="Europa">Europë</a> me karakter mysliman janë <a href="/wiki/Bosnja_dhe_Hercegovina" title="Bosnja dhe Hercegovina">Bosnja dhe Hercegovina</a>, <a href="/wiki/Turqia" title="Turqia">Turqia</a>, <a href="/wiki/Shqip%C3%ABria" title="Shqipëria">Shqipëria</a> dhe <a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a>. Shumë vende të tjera kanë pakica myslimane. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Konferenca_islame">Konferenca islame</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=20" title="Redakto pjesën: Konferenca islame" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: Konferenca islame"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vendet islamike janë të organizuara në <a href="/wiki/Organizata_e_Bashk%C3%ABpunimit_Islam" title="Organizata e Bashkëpunimit Islam">Organizatën e bashkëpunimit Islam</a> (OIC), ku bëjnë pjesë edhe disa shtete me pakica më të mëdha myslimane. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Praktikimi_i_sharias">Praktikimi i sharias</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=21" title="Redakto pjesën: Praktikimi i sharias" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Praktikimi i sharias"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>shih artikullin kryesor: <a href="/wiki/Sheriati" title="Sheriati">Sharia</a></i> </p><p>Sipas <a href="/wiki/Deklarata_e_Kairos_p%C3%ABr_t%C3%AB_drejtat_e_njeriut_n%C3%AB_islam" title="Deklarata e Kairos për të drejtat e njeriut në islam">Deklaratës së Kairos për të drejtat e njeriut në islam</a> të vitit 1990, sharia duhet bërë përsëri baza e legjislativës në të gjithë vendet islame. Zbatimi në praktikë veç është shumë i ndryshëm. Në Tunizi zbatimi kufizohet vetëm në të drejtën civile ndërsa në Arabinë Saudite dhe <a href="/wiki/Sudani" title="Sudani">Sudan</a> ajo është plotësisht në fuqi. Sharia parimisht nuk njeh barazinë mes myslimanëve dhe jo-myslimanëve si dhe mes burrit dhe gruas. </p><p>Në <a href="/wiki/Arabia_Saudite" title="Arabia Saudite">Arabinë Saudite</a>, në <a href="/wiki/Sudani" title="Sudani">Sudan</a>, në <a href="/wiki/Irani" title="Irani">Iran</a>, <a href="/wiki/Somalia" title="Somalia">Somali</a> dhe në pjesë të <a href="/wiki/Pakistani" title="Pakistani">Pakistanit</a> (rajone fisesh nën admistratën qendrore federale), sharia vlen pothuaj pa kufizim. Në <a href="/wiki/Egjipti" title="Egjipti">Egjipt</a>, <a href="/wiki/Jordania" title="Jordania">Jordani</a>, <a href="/wiki/Indonezia" title="Indonezia">Indonezi</a>, <a href="/wiki/Maroku" title="Maroku">Marok</a> dhe shumë vende të tjera sharia praktikohet pjesërisht, psh. ndalimi i martesës së një myslimaneje me një jo-mysliman ose lejimi i <a href="/wiki/Poliginia" title="Poliginia">poliginisë</a> sipas rregullave islame. Megjithatë në shumë shtete realiteti social në pjesë të shoqërisë është i tillë që sharia vazhdon të zotërojë në shumicën e fushave të jetës. Kështu psh. ekziston poliginia (që nuk njihet nga ana zyrtare) në zonat fshatare të Turqisë duke u amnistuar (<i>toleruar</i>) vazhdimisht. Në disa vende ekzistojnë përkrah vendimeve gjyqësore për myslimanë që bazohen tek sharia edhe vendime gjyqësore shekullare (<i>jofetare</i>) për jo-myslimanë (psh. në <a href="/wiki/Nigeria" title="Nigeria">Nigeri</a>). </p><p>Në disa vende islame (psh. në Arabinë Saudite, Sudan, Iran, Nigeri) gjejnë zbatim ndëshkime veçanërisht drakoniane (<i>shumë të rrepta</i>), si psh. prerja publike e gjymtyrëve (<i>gjymtimi</i>) ose <a href="/wiki/Vrasja_me_gur%C3%AB" title="Vrasja me gurë">vrasja publike me gurë</a>, psh. për <a href="/wiki/Vjedhja" title="Vjedhja">vjedhje</a> ose <a href="/wiki/Shkelja_e_kuror%C3%ABs" title="Shkelja e kurorës">shkelje kurore</a>. Këto metoda tejet të dyshimta kritikohen me forcë në mënyrë ndërkombëtare. Edhe përbrenda komunitetit islam shprehet kritikë ndaj tyre, megjithatë jo sepse këto ndëshkime bien në shkelje me të drejtat e njeriut por sepse gjatë dënimeve të të akuzuarve kushtet mbrojtëse të përcaktuara nga sharia më së shumëti nuk merren parasysh. Në këtë kontekst duhet vënë re se ushtrimi i sotëm islam i drejtësisë në disa vende u ofron të akuzuarve vetëm një mbrojtje shumë të pakët: shpesh ndodh që të akuzuarit janë <a href="/wiki/Analfabetizmi" title="Analfabetizmi">analfabetë</a> dhe zakonisht nuk kanë asistencë avokatore. Gjykatësit janë vetë shpesh me kualifikim të dobët dhe vendimet merren jo rrallë në mënyrë arbitrare. </p><p>Një sferë e sharias që vazhdon të ekzistojë ende në Sudan dhe në <a href="/wiki/Mauritania" title="Mauritania">Mauritani</a> është <a href="/wiki/Skllav%C3%ABria" title="Skllavëria">skllavëria</a> (<i>shih</i> <a href="/wiki/Feja_islame_dhe_skllav%C3%ABria" title="Feja islame dhe skllavëria">Feja islame dhe skllavëria</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="„St._Petersburg_Declaration“"><span id=".E2.80.9ESt._Petersburg_Declaration.E2.80.9C"></span>„St. Petersburg Declaration“</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=22" title="Redakto pjesën: „St. Petersburg Declaration“" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: „St. Petersburg Declaration“"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Si fillimi i një „epoke të re të iluminizmit për fenë islame“ e konsideroi veten më 4 dhe 5 mars 2007 në Saint Petersburg (Florida, SHBA) një konferencë myslimanësh shekullarë nga vende të ndryshme islame dhe perëndimore, e cila u morr me interpretimin shekullar të fesë islame, me domosdoshmërinë e një kritike të brendshme të kuranit, me gjendjen aktuale të lirisë së mendimit në shoqëritë myslimane dhe me çështje të edukimit. Iniciatorë ishin ndër të tjerë myslimanë disidentë si <a href="/w/index.php?title=Ayaan_Hirsi_Ali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayaan Hirsi Ali (nuk është shkruar akoma)">Ayaan Hirsi Ali</a>, <a href="/w/index.php?title=Irshad_Manji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irshad Manji (nuk është shkruar akoma)">Irshad Manji</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Ibn_Warraq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Warraq (nuk është shkruar akoma)">Ibn Warraq</a>. Në përfundim u nënshkrua e ashtuquajtura „<a href="/w/index.php?title=St._Petersburg_Declaration&action=edit&redlink=1" class="new" title="St. Petersburg Declaration (nuk është shkruar akoma)">St. Petersburg Declaration</a>“ (<i>Deklarata e Saint Petersburg-ut</i>), ku ndër të tjera kërkohet ndarja e shtetit nga feja, respektimi i të drejtave universale të njeriut, abrogimi (<i>heqja</i>) e sharias dhe e gjithë ndëshkimeve me vrasje dhe praktikave gjymtuese si edhe barazia e plotë e të drejtave të gruas në fenë islame dhe në vendet islame.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vendet_e_shenjta_të_fesë_islame"><span id="Vendet_e_shenjta_t.C3.AB_fes.C3.AB_islame"></span>Vendet e shenjta të fesë islame</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=23" title="Redakto pjesën: Vendet e shenjta të fesë islame" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Vendet e shenjta të fesë islame"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Në fenë islame vlejnë vende të shumta si të shenjta por treve prej tyre u jepet rëndësi e veçantë: qyteti Mekka vlen si vendi më i shenjtë për myslimanët. Ai është vendi i lindjes së Muhamedit, me <a href="/wiki/Qabeja" title="Qabeja">kaaba-n</a> (qabenë) si shenjtëroren (<i>faltoren</i>) qendrore të fesë islame, e cila jep drejtimin gjatë të falurit (<i><a href="/wiki/Kibla" title="Kibla">kibla</a></i>). </p><p>Pas saj vjen <a href="/wiki/Medina" title="Medina">Medina</a>, në veri të Mekkës, vendi ku feja islame shpalosi së pari ndikimin e saj politik. </p><p>Vendi i tretë i shenjtë për myslimanët është <a href="/wiki/Jerusalemi" class="mw-redirect" title="Jerusalemi">Jerusalemi</a> që sipas traditës myslimane ka dhënë drejtimin e parë të <i>kibla</i>-s dhe është vendi të cilin myslimanët e kanë caktuar si pozicionin gjeografik të <a href="/wiki/Mesxhidi_Aksa" title="Mesxhidi Aksa">xhamisë el-Aksa</a> që përmendet në <a href="/wiki/Kurani" title="Kurani">kuran</a> (sure 17: „<a href="/wiki/Isra_dhe_miraxh-i" class="mw-redirect" title="Isra dhe miraxh-i">i ngjitjes në qiell të profetit Muhamet</a>“). </p><p>Mandej ekzistojnë një numër i madh vendesh pelegrinazhi me rëndësi të ndryshme. Këto janë kryesisht varre, psh. të shoqëruesve të Muhametit, të imamëve shiitë ose të shenjtorëve <a href="/wiki/Sufizmi" title="Sufizmi">sufi</a>. Kryesues në numrin e vendeve të shenjta janë sufizmi pakistanez dhe islami popullor afrikanoverior (shih: <a href="/w/index.php?title=Feja_islame_n%C3%AB_Afrik%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feja islame në Afrikë (nuk është shkruar akoma)">Feja islame në Afrikë</a>) me vende adhurimi varresh. Me përjashtim të tre vendeve të para të shenjta, statusi i vendeve „të shenjta“ (si edhe <a href="/w/index.php?title=Adhurimi_i_shenjtor%C3%ABve&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adhurimi i shenjtorëve (nuk është shkruar akoma)">adhurimi i shenjtorëve</a> vetë) në fenë islame është një temë tejet kontroverse. </p><p>Për <a href="/wiki/Shiit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Shiitët">shiitët</a> dhe <a href="/wiki/Alevit%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Alevitët">alevitët</a> paraqesin gjithashtu edhe qytetet <a href="/wiki/Qerbelaja" title="Qerbelaja">Qerbela</a> dhe <a href="/wiki/Kufa" class="mw-redirect" title="Kufa">Kufa</a> vende të shenjta, ku çdo vit bëhen pelegrinazhe. </p><p>Jerusalemi paraqet në listën e vendeve të shenjta një rast të veçantë pasi pretendimi i nxjerrë nga kurani nuk bazohet në prova historike. Megjithatë ai është për myslimanët në mënyrë të njëzëshme një e vërtetë besimi duke e vendosur atë në praktikë në të njëjtën shkallë me „të vërtetën historike“. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kritika_ndaj_fesë_islame"><span id="Kritika_ndaj_fes.C3.AB_islame"></span>Kritika ndaj fesë islame</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=24" title="Redakto pjesën: Kritika ndaj fesë islame" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Kritika ndaj fesë islame"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Shih artikullin kryesor <a href="/wiki/Kritika_ndaj_fes%C3%AB_islame" title="Kritika ndaj fesë islame">Kritika ndaj fesë islame</a></i> </p><p>Kritikë ndaj fesë islame mbi baza politike, etike, filozofike, shkencore ose teologjike ka pasur që prej kohës së lindjes së saj. Kritikë bëhet si ndaj bazave themelore të të fesë islame ashtu edhe ndaj traditave kulturore dhe normave shoqërore të saj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Marrëdhëniet_me_fetë_e_tjera"><span id="Marr.C3.ABdh.C3.ABniet_me_fet.C3.AB_e_tjera"></span>Marrëdhëniet me fetë e tjera</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=25" title="Redakto pjesën: Marrëdhëniet me fetë e tjera" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Marrëdhëniet me fetë e tjera"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Politeizmi">Politeizmi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=26" title="Redakto pjesën: Politeizmi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Politeizmi"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dëshmimi i <a href="/wiki/Teuhidi" title="Teuhidi">tauhīd</a>-it (<i>të qënit një të zotit</i>) dhe hedhja poshtë e kultit të <a href="/w/index.php?title=Idhulli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idhulli (nuk është shkruar akoma)">idhujve</a> që rrjedh nga kjo, është parimi më me rëndësi i besimit të fesë islame. <a href="/wiki/Politeizmi" title="Politeizmi">Politeizmi</a> (<i>shumëperëndi</i>) është krejtësisht në kundërshtim me doktrinën rreptësisht monoteiste të fesë islame sipas të cilës ekziston vetëm një zot dhe se politeizmi paraqet mëkatin më të madh.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sipas zbulimit kuranik është adhurimi i perëndive të tjera krahas zotit i vetmi mëkat që nuk mund të falet në asnjë mënyrë. </p> <dl><dd><i>„Zoti nuk të fal kur i vë atij përbri</i> (perëndi të tjera). <i>Çka është poshtë kësaj</i> (dmth. mëkatet më pak të rënda) <i>ai ia fal kujt të dojë. Dhe kush</i> (të vetmit) <i>zot i vendos</i> (perëndi të tjera) <i>përbri, ka humbur</i> (rrugën e drejtë)“.<i> 4:116. Shih edhe 4:48 si edhe 31:13.</i></dd></dl> <p>Kurani kritikon në shumë vende të tjera në mënyrë vehemente adhurimin e qenieve të tjera në vend të zotit.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Në botën e përtejme, sipas besimit islam, <a href="/w/index.php?title=Mushrik-%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mushrik-ët (nuk është shkruar akoma)">idhujtarët</a> (<i>politeistët</i>), do të dënohen me hyrjen në <a href="/wiki/Xhehenemi" title="Xhehenemi">ferr</a> (xhehenem), (<i>xhahannam</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fetë_abrahamite"><span id="Fet.C3.AB_abrahamite"></span>Fetë abrahamite</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=27" title="Redakto pjesën: Fetë abrahamite" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Fetë abrahamite"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gadishulli arabik, me anë të fesë islame, duke braktisur <a href="/w/index.php?title=Betili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Betili (nuk është shkruar akoma)">kultin e gurit</a> të deriatëhershëm në Mekkë, iu bashkua formave të besimit <a href="/wiki/Judaizmi" title="Judaizmi">judaik</a> (<i>hebre</i>) dhe kristian. Në lidhje me prejardhjen e saj feja islame i referohet <a href="/wiki/Abrahami" title="Abrahami">Abrahamit</a>, bën pjesë pra bashkë me judaizmin dhe kristianizmin tek <a href="/wiki/Fet%C3%AB_abrahamite" class="mw-redirect" title="Fetë abrahamite">fetë abrahamite</a>. Të tre këto janë <a href="/wiki/Monoteizmi" title="Monoteizmi">fe monoteiste</a>. Meqenëse ato bazohen tek zbulesat e profetëve (<a href="/wiki/Moisiu" title="Moisiu">Moisi</a>, <a href="/wiki/Jezu_Krishti" class="mw-redirect" title="Jezu Krishti">Jezu Krisht</a> dhe <a href="/wiki/Muhameti" class="mw-redirect" title="Muhameti">Muhamet</a>), janë <a href="/w/index.php?title=Fet%C3%AB_e_zbulesave&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fetë e zbulesave (nuk është shkruar akoma)">fe zbulesash</a>, dhe sepse këto <a href="/wiki/Zbulesa" title="Zbulesa">zbulesa</a> janë fiksuar me shkrim, janë edhe <a href="/wiki/Fet%C3%AB_e_librave" class="mw-redirect" title="Fetë e librave">fe librash</a>.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Referimi i përbashkët tek Abrahami është theksuar prej Muhametit në fillim të profetisë së tij. Gjatë jetës së mëvonëshme, për shkak të përvojës së tij në praktikë me komunitetet fetare çifute dhe kristiane, profeti e ndryshoi qëndrimin e tij ndaj tyre. Qëndrimi i ndryshuar i Muhametit kundrejt besimtarëve të feve të shkrimeve është trajtuar disa herë nga <a href="/wiki/Islamologjia" title="Islamologjia">islamologjia</a>.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Fillimisht ai priste prej besimtarëve të feve të shkrimeve që ata të njohin profetinë e tij dhe të konvertojnë (<i>ndërrojnë fenë</i>) në fenë e tij; kur kjo nuk ndodhi, qëndrimi i Muhametit kundrejt besimtarëve të feve të librave filloi të ndryshonte gjithnjë e më tepër në anën negative. Ky ndryshim pikëpamjeje ka lënë gjurmët edhe në kuran, ku në fillim virtytet e tyre fetare dhe morale shiheshin me respekt të madh dhe prej Muhametit kërkohej që me ta të mbaheshin marrëdhënie të mira. Pas prerjes së marrëdhënieve me komunitetet e këtyre feve u theksua ndaj tyre akuza e <a href="/wiki/Hipokrizia" title="Hipokrizia">hipokrisizë</a> dhe refuzimi i tyre për të pranuar islamin si fe; për këtë arsye ata nuk duheshin parë si aleatë por duheshin luftuar.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sipas Muhametit, judaizmi dhe kristianizmi ishin zhvillime të mëtejshme të gabuara të fesë së vjetër së përbashkët.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ndërsa feja islame ka të përbashkët me judaizmin dhe kristianizmin besimin tek një zot i vetëm si dhe të referuarit tek Abrahami dhe shumë profetë të tjerë biblikë, ajo ndryshon në thelb nga kristianizmi në refuzimin e saj strikt të <a href="/wiki/Trinia" title="Trinia">doktrinës së trinisë</a> (sure 112) dhe të përfytyrimit kristian të <a href="/wiki/M%C3%ABkati" title="Mëkati">mëkatit të trashëguar</a> (<i>mëkati fillestar</i>) kurse nga judaizmi në njohjen e Jezusit si profet, nga fetë abrahamite në përgjithësi në njohjen e Muhametit si të dërguar të zotit dhe „vulën e profetëve“ (<i>profetit të fundit</i>) si dhe të doktrinës së kuranit si fjalë e zotit e sjellë tek njerëzit. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Interaksioni_historiko-politik_me_komunitetet_e_tjera_fetare">Interaksioni historiko-politik me komunitetet e tjera fetare</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=28" title="Redakto pjesën: Interaksioni historiko-politik me komunitetet e tjera fetare" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: Interaksioni historiko-politik me komunitetet e tjera fetare"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Sijeri" title="Sijeri">E drejta ndërkombëtare klassike islame</a> e hartuar në shekujt që pasuan pas vdekjes së themeluesit të fesë, bënte dallim në trajtimin e heterodoksëve (<i>besimitarëve të feve të tjera</i>) ndërmjet <a href="/wiki/Fet%C3%AB_e_librave" class="mw-redirect" title="Fetë e librave">besimtarëve të feve të shkrimeve</a> (<i>monoteistëve</i>) dhe besimtarëve të feve politeiste, të cilët <i><a href="/w/index.php?title=De_iure&action=edit&redlink=1" class="new" title="De iure (nuk është shkruar akoma)">de iure</a></i> duheshin luftuar deri në pranimin e fesë islame. Të parët kishin një status të veçantë nën komunitetin islam si <i><a href="/wiki/Dhimmi" title="Dhimmi">dhimmi</a></i> (të mbrojtur). Ky status kishte si kusht pagimin e një takse të veçantë, <a href="/wiki/Xhizja" title="Xhizja">xhizja</a>-n; për këtë u garantohej atyre në të kundërt mbrojtja e jetës dhe e pronës si dhe leja për të praktikuar fenë e tyre (me kufizime të caktuara)<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> lirisht.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kjo marrëveshje vlente fillimisht vetëm për çifutët dhe të krishterët por u zgjerua ndaj të gjithë thjesht jo-myslimanëve kur pushtuesit myslimanë hasën në komunitete besimesh të tjera, si psh. <a href="/wiki/Hinduizmi" title="Hinduizmi">hindut</a>.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Heterodoksët (<i>besimtarët e feve të tjera</i>) në zonat jo-islame, në të ashtuquajturën <i><a href="/wiki/Dar-yl-Harb" title="Dar-yl-Harb">shtëpinë e luftës</a></i> (<i>dar al-harb</i>), u lejohej të qëndronin përkohësisht <i><a href="/wiki/Mustamin-i" class="mw-redirect" title="Mustamin-i">musta'min</a></i> në <a href="/wiki/Dar-yl_islam-i" title="Dar-yl islam-i">zonat islame</a> (<i>dar al-islam</i>). Si banorë të <i>dar al-harb</i>-it ata vlenin përndryshe si armiq (<i><a href="/wiki/Harbi" title="Harbi">harbi</a></i>) që pas pushtimit të vendeve të tyre gjatë <a href="/wiki/Ekspansioni_islam" title="Ekspansioni islam">ekspansionit islam</a>, në fillim u duhej bërë thirrje të konvertonin (<i>ndërronin fenë</i>) në fenë islame. Në rast refuzimi u duhej bërë oferta e statusit të dhimmi-t (me kushtin që t'i përkisnin më parë një feje libri) dhe në rast refuzimi të kësaj oferte duheshin luftuar.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Situata_aktuale_e_bahai-tëve"><span id="Situata_aktuale_e_bahai-t.C3.ABve"></span>Situata aktuale e bahai-tëve</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=29" title="Redakto pjesën: Situata aktuale e bahai-tëve" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: Situata aktuale e bahai-tëve"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>shih artikullin kryesor <a href="/wiki/Bahai-t%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Bahai-tët">Bahai-tët</a></i> </p><p>Feja relativisht e re e <a href="/wiki/Bahaizmi" title="Bahaizmi">bahai-tëve</a> i plotëson në fakt kushtet e një feje libri (<a href="/wiki/Abrahamit%C3%ABt" title="Abrahamitët">monoteizëm abrahamit</a>, profet, zbulesë e fiksuar me shkrim) – njeh madje pretendimin zbulesor të Muhametit dhe respekton kuranin por nuk pranohet si fe <i>ahl al-kitab</i> (fe libri) në botën islame. Doktrina e bahai-tëve, e cila përshkrimet <a href="/wiki/Eskatologjia" title="Eskatologjia">eskatologjike</a> të kuranit nuk i lidh me marrjen fund materialisht të botës por me zbulesat pas-islame të <a href="/w/index.php?title=Bab-i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bab-i (nuk është shkruar akoma)">bab-it</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Baha%E2%80%99u%E2%80%99llah-u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baha’u’llah-u (nuk është shkruar akoma)">baha’u’llah-ut</a>, cilësohet nga shumë teologë myslimanë si <a href="/wiki/Apostazia_n%C3%AB_fen%C3%AB_islame" title="Apostazia në fenë islame">apostazi</a> (ردة <i>ridda</i>) (<i>braktisje ose ndërrim feje</i>). Përveç akuzash të tjera, <a href="/wiki/Fetva" class="mw-redirect" title="Fetva">fetva</a>-t sunnite e cilësojnë fenë bahaite si lëvizje e të pafeve (<a href="/wiki/Qafiri" title="Qafiri">kuffār-ëve</a>) të krijuar nga jo-myslimanë për të shthurur fenë islame.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Veçanërisht shumë ndiqen ata në Iranin shiit. Krye-<a href="/wiki/Ajatollahu" class="mw-redirect" title="Ajatollahu">ajatollah-u</a> <a href="/w/index.php?title=Naser_Makarem_Shirazi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naser Makarem Shirazi (nuk është shkruar akoma)">Naser Makarem Shirazi</a> i ka stigmatizuar (<i>damkosur</i>) bahai-tët si „të pafe luftarakë“ (<i>kofare harbi</i>) që lejohet të vriten. Deputeti i parlamentit iranian <a href="/w/index.php?title=Mehdi_Kuchaksadeh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mehdi Kuchaksadeh (nuk është shkruar akoma)">Mehdi Kuchaksadeh</a> është i mendimit se bahai-tët „duken në fakt si njerëz por nuk janë njerëz“.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Përkatësisht përndiqen bahaitët në Iran. Gjithashtu edhe në perëndim shiitët përpiqen t'i margjinalizojnë (<i>përjashtojnë</i>) bahai-tët.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nga ana tjetër ekziston një rrjet ndërkombëtar mysliman që angazhohet për të drejtat e bahaitëve.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Shih_edhe">Shih edhe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=30" title="Redakto pjesën: Shih edhe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: Shih edhe"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Epoka_e_Art%C3%AB_Islame" title="Epoka e Artë Islame">Epoka e Artë Islame</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_e_fes%C3%AB_islame" class="mw-redirect" title="Historia e fesë islame">Historia e fesë islame</a></li> <li><a href="/wiki/Islamizmi" title="Islamizmi">Islamizmi</a></li> <li><a href="/wiki/Kritika_ndaj_fes%C3%AB_islame" title="Kritika ndaj fesë islame">Kritika ndaj fesë islame</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Weblinks">Weblinks</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=31" title="Redakto pjesën: Weblinks" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: Weblinks"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referime">Referime</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islami&veaction=edit&section=32" title="Redakto pjesën: Referime" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Redakto</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islami&action=edit&section=32" title="Edit section's source code: Referime"><span>Redakto nëpërmjet kodit</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-column-width" style="column-width: 30em; -moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-pewmuslim4-1"><a href="#cite_ref-pewmuslim4_1-0">^</a> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2706204">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2011/01/27/the-future-of-the-global-muslim-population">"Executive Summary"</a>. <i>The Future of the Global Muslim Population</i>. Pew Research Center<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">22 dhjetor</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Future+of+the+Global+Muslim+Population&rft.atitle=Executive+Summary&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pewforum.org%2F2011%2F01%2F27%2Fthe-future-of-the-global-muslim-population&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://features.pewforum.org/muslim-population/?sort=Pop2030">"Table: Muslim Population by Country | Pew Research Center's Religion & Public Life Project"</a>. Features.pewforum.org. 2011-01-27<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">2014-07-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Table%3A+Muslim+Population+by+Country+%26%23124%3B+Pew+Research+Center%27s+Religion+%26+Public+Life+Project&rft.pub=Features.pewforum.org&rft.date=2011-01-27&rft_id=http%3A%2F%2Ffeatures.pewforum.org%2Fmuslim-population%2F%3Fsort%3DPop2030&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/empires/islam/faithtoday.html">PBS - Islam: Empire of Faith - Faith - Islam Today</a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite id="CITEREFLippman,_Thomas_W.2008" class="citation web cs1"><a href="/w/index.php?title=Thomas_Lippman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Lippman (nuk është shkruar akoma)">Lippman, Thomas W.</a> (2008-04-07). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usnews.com/news/religion/articles/2008/04/07/no-god-but-god">"No God But God"</a>. <a href="/w/index.php?title=U.S._News_%26_World_Report&action=edit&redlink=1" class="new" title="U.S. News & World Report (nuk është shkruar akoma)">U.S. News & World Report</a><span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">2013-09-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=No+God+But+God&rft.pub=U.S.+News+%26+World+Report&rft.date=2008-04-07&rft.au=Lippman%2C+Thomas+W.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.usnews.com%2Fnews%2Freligion%2Farticles%2F2008%2F04%2F07%2Fno-god-but-god&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite id="CITEREFBurke2015" class="citation news cs1">Burke, Daniel (4 prill 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://edition.cnn.com/2015/04/02/living/pew-study-religion/">"The world's fastest-growing religion is ..."</a> CNN<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">18 prill</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+world%27s+fastest-growing+religion+is+...&rft.date=2015-04-04&rft.aulast=Burke&rft.aufirst=Daniel&rft_id=http%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2F2015%2F04%2F02%2Fliving%2Fpew-study-religion%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_news" title="Stampa:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">^</a> <span class="reference-text">Albrecht Noth: <i>Früher Islam</i> (<i>Islami i hershëm</i>). Në: Ulrich Haarmann (botues): <i>Geschichte der arabischen Welt</i> (<i>Historia e botës arabe</i>). C.H. Beck, 1991. f. 11</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">^</a> <span class="reference-text">Për një përmbledhje të shkurtër të <i>marrëveshjes së Medinës</i> shih W. Montgomery Watt: <i>Islamic Political Thought</i> (<i>Mendimi politik islamik</i>). Edinburgh University Press, 1980. f. 4-6</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">^</a> <span class="reference-text"><i>The Encyclopaedia of Islam</i>. New Edition. Brill, Leiden. Vol. 6, f. 147 ("Makka") : "A breach of the terms of this treaty by Meccan allies led to a great Muslim expedition against Mecca with some 10,000 men. The town was surrendered almost without a blow, and all the Meccans, except a handful who were guilty of specific offences against Muhammad or some Muslim, were assured their lives and property would be safe if they behaved honourably." (<i>Shkelja e kushteve të kësaj marrëveshjeje nga ana e aleatëve mekkanas, çoi në një ekspeditë me rreth dhjetëmijë vetë kundra Mekkës. Qyteti u dorëzua gati pa asnjë përpjekje dhe të gjithë mekkanasve, me përjashtim të një grusht prej tyre që ishin fajtorë për shkelje ndaj Muhametit si dhe ndonjë myslimani, iu premtua se do t'u sigurohej jeta dhe prona, në qoftë se do të silleshin hijshëm.</i>)</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">^</a> <span class="reference-text">Për një përmbledhje shih: W. Montgomery Watt: <i>Muhammad at Medina</i> (<i>Muhameti në Medinë</i>). Oxford University Press, 1962. f. 78-151; Elias Shoufani: <i>Al-Ridda and the Muslim Conquest of Arabia</i> (<i>Al-Ridda dhe pushtimi mysliman i Arabisë</i>). University of Toronto Press, 1973. f. 10-48</span> </li> <li id="cite_note-Halm_f._60-10"><a href="#cite_ref-Halm_f._60_10-0">^</a> <span class="reference-text">(Halm, Heinz, Der Islam. Geschichte und Gegenwart (<i>Feja islame. Historia dhe e sotmja</i>). C.H. Beck, München 2008, f. 60, <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/9783406562853" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-406-56285-3</a>)</span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">^</a> <span class="reference-text">(Halm, Heinz, Der Islam. Geschichte und Gegenwart (<i>Islami. Historia dhe e sotmja</i>). C.H. Beck, München 2008, f. 60, <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/9783406562853" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-406-56285-3</a>)</span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">^</a> <span class="reference-text">(Schaefer, Udo, Glaubenswelt Islam. Eine Einführung (<i>Bota e besimit islam. Hyrje</i>). Hildesheim, Zürich, New Nork 2002, f. 69, <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/3487101599" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-487-10159-9</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">^</a> <span class="reference-text">Islamisches Zentrum Hamburg. Das rituelle Gebet im Islam. (<i>Falja rituale në fenë islame)". f. 2. Online=<a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.izhamburg.com/pagefiles/gebet.pdf">http://www.izhamburg.com/pagefiles/gebet.pdf</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Wikipedia:Link_rot" class="extiw" title="w:en:Wikipedia:Link rot"><span title="">lidhje e vdekur</span></a></i>]</span></sup></i></span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">^</a> <span class="reference-text">shih <i>The Encyclopaedia of Islam</i>. New Edition. Brill, Leiden. Vol. 8, f. 925</span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">^</a> <span class="reference-text">Mohammed und die Frühzeit, islamisches Recht, religiöses Leben (<i>Muhameti dhe koha e herëshme, e drejta islamike, jeta fetare</i>) në: Der Islam (Die Religionen der Menschheit, Bd. 25) (<i>Feja islame (Fetë e njerëzimit, Vol. 25)</i>), William Montgomery Watt, Alford T. Welch, 1980, <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/3170054287" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-17-005428-7</a>, f. 137, 303; Schaefer, Udo: Glaubenswelt Islam. Eine Einführung (<i>Bota e besimit islam</i>), Botimi i dytë . Georg Olms, Hildesheim, Zürich, New Nork, 2002, f. 70, <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/3487101599" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-487-10159-9</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">^</a> <span class="reference-text">Thomas Patrick Hughes: <i>A Dictionary of Islam</i>. Asian Educational Services, 1996. f. 699</span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">^</a> <span class="reference-text">Thomas Patrick Hughes: <i>A Dictionary of Islam</i>. Asian Educational Services, 1996. f. 700</span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">^</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Zeqati" title="Zeqati">Zekati</a> paraqet një nga tre format e taksave të detyrueshme sipas së drejtës klasike islamike. Dy taksa të tjera që duheshin paguar nga jo-myslimanët nën sundimin islamik janë taksa e tokës <i><a href="/wiki/Hara%C3%A7i" title="Haraçi">haraçi</a></i> (ose <i><a href="/wiki/Haraxh" title="Haraxh">haraxhi</a></i>) dhe taksa për frymë <i><a href="/wiki/Xhizje" class="mw-redirect" title="Xhizje">xhizje</a></i>, e bazuar në suren 9, vargu 29.</span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">^</a> <span class="reference-text">Marwa El-Daly: <i>Philanthropie für soziale Gerechtigkeit in muslimischen Gesellschaften - Der Fall Ägypten</i> (Filantropi për drejtësi sociale në shoqëritë myslimane. Rasti i Egjiptit). Në: Peter Heine, Aslam Syed (botues): <i>Muslimische Philanthropie und Bürgerschaftliches Engagement</i> (Filantropia myslimane dhe angazhimi civil). Maecenata Verlag, 2005. f. 128 f.</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">^</a> <span class="reference-text">(Udo Schafer, Glaubenswelt Islam. Eine Einführung (<i>Bota e besimit islam. Hyrje</i>). Religionswissenschaftliche Texte und Studien. Vol. 7. Botimi 2., Georg Olms Verlag. Hildesheim, Zürich, New York, 2002. f. 71-75. ISBN=3-487-10159-9. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://books.google.de/books?id=87u1tFGYtZYC&printsec=frontcover&dq=Glaubenswelt+isla0m">http://books.google.de/books?id=87u1tFGYtZYC&printsec=frontcover&dq=Glaubenswelt+isla0m</a>)</span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">^</a> <span class="reference-text">(<a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2280?_hi=2&_pos=2%7Ctitel=Sunni">http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2280?_hi=2&_pos=2%7Ctitel=Sunni</a> Islam|zugriff=2010-03-21. John L. Esposito, Oxford Islamic Studies Online)</span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080602013250/http://www.secularislam.org/blog/post/SI_Blog/21/The-St-Petersburg-Declaration">"shih: <i>St. Petersburg Declaration</i>"</a>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://secularislam.org/blog/post/SI_Blog/21/The-St-Petersburg-Declaration">origjinali</a> më 2 qershor 2008<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">17 gusht</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=shih%3A+St.+Petersburg+Declaration&rft_id=http%3A%2F%2Fsecularislam.org%2Fblog%2Fpost%2FSI_Blog%2F21%2FThe-St-Petersburg-Declaration&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">^</a> <span class="reference-text"><i>The Encyclopaedia of Islam</i>. New Edition. Brill, Leiden. Vol. 9, f. 484, s.v. "Shirk"</span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">^</a> <span class="reference-text">Shih: Ignaz Goldziher: <i>Muhammedanische Studien (Studime Muhametane</i>). Georg Olms Verlag, 2004. Vol. 2, f. 287; dhe aty, vargjet e përmendura të kuranit, ndër të tjera 16:20-22</span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">^</a> <span class="reference-text">Meqenëse <a href="/wiki/Kurani" title="Kurani">kurani</a> është fiksuar në formë libri vetëm pas vdekjes së Muhametit, feja islame në kohën e Muhametit nuk konsiderohej si fe libri.</span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">^</a> <span class="reference-text">shih psh.: W. Montgomery Watt: <i>Muhammad at Medina</i> (Muhameti në Medinë). Oxford University Press, 1962. f. 192 ff.; Rudi Paret: <i>Toleranz und Intoleranz im Islam</i> (Toleranca dhe intoleranca në fenë islame). Në: Saeculum 21 (1970). f. 349- ; Albrecht Noth: <i>Früher Islam</i> (Feja islame e herëshme). Në: Ulrich Haarmann (botues): <i>Geschichte der arabischen Welt</i> (Historia e botës arabe). C.H.Beck, 1991. f. 41 ff.</span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">^</a> <span class="reference-text">shih <i>The Encyclopaedia of Islam</i>. New Edition. Brill, Leiden. Vol. 1, f. 264. "Ahl al-Kitab" si dhe vargjet e kuranit të përmendura aty, ndër të tjera sure 29, vargjet 45-47 si shembull për qëndrimin e Muhametit fillimisht dhe sure 4, vargu 153 si dhe sure 9, vargu 29 për pikëpamjet e tij të mëvonëshme</span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">^</a> <span class="reference-text">Tilman Nagel: <i>Der Koran</i> (Kurani). C.H.Beck, 2002. f. 142. Një shembull i qartë është teoria kristiane e <a href="/wiki/Trinia" title="Trinia">trinisë</a> së zotit, në të cilën feja islame sheh një devijim nga besimi tek një zot i vetëm.</span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">^</a> <span class="reference-text">Francis E. Peters: <i>Islam, a Guide for Jews and Christians</i>. Princeton University Press, 2003. f. 195</span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">^</a> <span class="reference-text">Albrecht Noth: <i>Der Dschihad: sich mühen für Gott (Xhihad-i: të munduarit për zotin</i>). Në: Gernot Rotter (botues): <i>Die Welten des Islam: neunundzwanzig Vorschläge, das Unvertraute zu verstehen (Botët e islamit: njëzetenëntë propozime për të kuptuar të panjohurën</i>). Fischer Taschenbuch Verlag, 1993. f. 30</span> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">^</a> <span class="reference-text">Robert Hoyland (botues): <i>Muslims and Others in Early Islamic Society</i>. Ashgate, 2004. f. xiv</span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">^</a> <span class="reference-text">A. J. Wensinck und J. H. Kramers (botues): <i>Handwörterbuch des Islam (Manuali i fesë islame</i>). Brill, 1941. f. 112, "Djihād"</span> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090220012058/http://www.scribd.com/doc/2511578/Refuting-the-Kaffir-Bahai-Movement-Fatwa">"Refuting the Kaffir Bahai Movement (Fatwa)"</a>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scribd.com/doc/2511578/Refuting-the-Kaffir-Bahai-Movement-Fatwa">origjinali</a> më 20 shkurt 2009<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">18 qershor</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Refuting+the+Kaffir+Bahai+Movement+%28Fatwa%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.scribd.com%2Fdoc%2F2511578%2FRefuting-the-Kaffir-Bahai-Movement-Fatwa&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">^</a> <span class="reference-text">Welt Online Debatte, Wahied Wahdat-Hagh: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://debatte.welt.de/kolumnen/73/periskop/56462/iran+besorgniserregendes+urteil">Iran. Besorgniserregendes Urteil</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080119155503/http://debatte.welt.de/kolumnen/73/periskop/56462/iran+besorgniserregendes+urteil">Arkivuar</a> 19 janar 2008 tek Wayback Machine</i> 18 janar 2008</span> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">^</a> <span class="reference-text">Spiegel Online, Alexander Schwabe: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spiegel.de/politik/deutschland/0,1518,483542,00.html">Hamburger Schiiten grenzen Bahai aus (shiitët në Hamburg margjinalizojnë bahaitët)</a></i> 18 maj 2007</span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100612164507/http://www.bahairights.org/">"The Muslim Network for Baha'i Rights"</a>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bahairights.org/">origjinali</a> më 12 qershor 2010<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">18 qershor</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Muslim+Network+for+Baha%E2%80%99i+Rights&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bahairights.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AIslami" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> </ol></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Marrë nga "<a dir="ltr" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Islami&oldid=2659184">https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Islami&oldid=2659184</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciale:Kategorit%C3%AB" title="Speciale:Kategoritë">Kategoritë</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Gabime_CS1:_Mungon_parametri_i_gjuh%C3%ABs" title="Kategoria:Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës">Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Feja_islame&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Feja islame (nuk është shkruar akoma)">Feja islame</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Fet%C3%AB_abrahamike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Fetë abrahamike (nuk është shkruar akoma)">Fetë abrahamike</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Fe" title="Kategoria:Fe">Fe</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kategori të fshehura: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artikuj_me_lidhje_t%C3%AB_jashtme_t%C3%AB_vdekura" title="Kategoria:Artikuj me lidhje të jashtme të vdekura">Artikuj me lidhje të jashtme të vdekura</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Faqe_me_adresa_nga_Wayback_Machine_q%C3%AB_p%C3%ABrdorin_stamp%C3%ABn_e_arkiv%C3%ABs_s%C3%AB_rrjetit" title="Kategoria:Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit">Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Kategoria:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Kjo faqe është redaktuar për herë te fundit më 27 prill 2024, në orën 01:57.</li> <li id="footer-info-copyright">Të gjitha materialet që gjenden në këtë faqë janë të mbrojtura nga <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution/Share-Alike License</a>;. Shiko <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Terms of Use</a> për më shumë informacione.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Rreth të dhënave vetjake</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Rreth">Rreth Wikipedia-s</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Shfaj%C3%ABsimet_e_p%C3%ABrgjithshme">Shfajësimet</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programuesit</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/sq.wikipedia.org">Statistikat</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklarata e cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//sq.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Islami&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Për celular</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-nvz2v","wgBackendResponseTime":612,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.266","walltime":"0.367","ppvisitednodes":{"value":1130,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":17470,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":262,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":36399,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 222.638 1 -total","100.00% 222.638 1 Stampa:Reflist"," 52.63% 117.172 6 Stampa:Cite_web"," 25.51% 56.806 1 Stampa:Lidhje_e_thyer"," 19.84% 44.176 1 Stampa:Fix"," 18.09% 40.271 2 Stampa:Category_handler"," 8.47% 18.849 1 Stampa:Webarchive"," 2.72% 6.054 1 Stampa:Cite_news"," 2.29% 5.099 1 Stampa:Fix/category"," 1.37% 3.058 1 Stampa:Column-width"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.101","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3814464,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-nvz2v","timestamp":"20241128075843","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Islami","url":"https:\/\/sq.wikipedia.org\/wiki\/Islami","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q432","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q432","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-10T12:09:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/10\/Kaaba_at_night.jpg","headline":"fe abrahamike e themeluar nga Muhamedi"}</script> </body> </html>