CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Arbaro - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"4c08d3fc-aa2d-4dc8-a19b-a1d994516137","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Arbaro","wgTitle":"Arbaro","wgCurRevisionId":8913823,"wgRevisionId":8913823,"wgArticleId":265,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Artikoloj kun rompitaj ligiloj","Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB","Arbaroj","Biogeografio","Biomoj"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Arbaro","wgRelevantArticleId":265,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject": "wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8913823,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4421","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg/1200px-Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg/800px-Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg/640px-Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Arbaro - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Arbaro"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Arbaro"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Arbaro rootpage-Arbaro skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Arbaro" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Arbaro" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Arbaro" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Arbaro" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Disvastiĝo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Disvastiĝo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Disvastiĝo</span> </div> </a> <ul id="toc-Disvastiĝo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasifiko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasifiko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Klasifiko</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Klasifiko-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Klasifiko subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Klasifiko-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Moder-pingla" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moder-pingla"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Moder-pingla</span> </div> </a> <ul id="toc-Moder-pingla-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moder-folia_kaj_moder-miksa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moder-folia_kaj_moder-miksa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Moder-folia kaj moder-miksa</span> </div> </a> <ul id="toc-Moder-folia_kaj_moder-miksa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tropik-humida" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tropik-humida"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Tropik-humida</span> </div> </a> <ul id="toc-Tropik-humida-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tropik-seka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tropik-seka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Tropik-seka</span> </div> </a> <ul id="toc-Tropik-seka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Duonarbara" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Duonarbara"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Duonarbara</span> </div> </a> <ul id="toc-Duonarbara-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Planteja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Planteja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Planteja</span> </div> </a> <ul id="toc-Planteja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Subformacioj_de_UNESKO" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Subformacioj_de_UNESKO"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Subformacioj de UNESKO</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Subformacioj_de_UNESKO-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Subformacioj de UNESKO subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Subformacioj_de_UNESKO-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Moder-borealaj_arbartipoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moder-borealaj_arbartipoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Moder-borealaj arbartipoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Moder-borealaj_arbartipoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tropikaj_arbartipoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tropikaj_arbartipoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Tropikaj arbartipoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Tropikaj_arbartipoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Graveco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Graveco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Graveco</span> </div> </a> <ul id="toc-Graveco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Malapero_de_arbaroj/Forstmastrumado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Malapero_de_arbaroj/Forstmastrumado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Malapero de arbaroj/Forstmastrumado</span> </div> </a> <ul id="toc-Malapero_de_arbaroj/Forstmastrumado-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekonomio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekonomio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ekonomio</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekonomio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Silvo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Silvo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Silvo</span> </div> </a> <ul id="toc-Silvo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekskursoj_kaj_promenoj_[19]" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekskursoj_kaj_promenoj_[19]"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ekskursoj kaj promenoj <sup><span>[</span>19<span>]</span></sup></span> </div> </a> <ul id="toc-Ekskursoj_kaj_promenoj_[19]-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fulmfrapoj_[20]" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Fulmfrapoj_[20]"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Fulmfrapoj <sup><span>[</span>20<span>]</span></sup></span> </div> </a> <ul id="toc-Fulmfrapoj_[20]-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Listo_de_arbaroj_en_diversaj_landoj_kaj_regionoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Listo_de_arbaroj_en_diversaj_landoj_kaj_regionoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Listo de arbaroj en diversaj landoj kaj regionoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Listo_de_arbaroj_en_diversaj_landoj_kaj_regionoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arbaroj_ne_plu_ekzistantaj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Arbaroj_ne_plu_ekzistantaj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Arbaroj ne plu ekzistantaj</span> </div> </a> <ul id="toc-Arbaroj_ne_plu_ekzistantaj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Proverbo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Proverbo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Proverbo</span> </div> </a> <ul id="toc-Proverbo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Citaĵoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Citaĵoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Citaĵoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Citaĵoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Referencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Arbaro</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 189 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-189" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">189 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Woud" title="Woud — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Woud" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Wald" title="Wald — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Wald" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%AB%E1%8A%AB" title="ጫካ — amhara" lang="am" hreflang="am" data-title="ጫካ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhara" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Kilakilangan" title="Kilakilangan — Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Kilakilangan" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Selva" title="Selva — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Selva" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Weald" title="Weald — Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Weald" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A9" title="غابة — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غابة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%92%DC%90" title="ܥܒܐ — Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܒܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A7%B0%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="অৰণ্য — asama" lang="as" hreflang="as" data-title="অৰণ্য" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asama" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Viesca" title="Viesca — asturia" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Viesca" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturia" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%B2" title="जंगल — avadhia" lang="awa" hreflang="awa" data-title="जंगल" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhia" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Me%C5%9F%C9%99" title="Meşə — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Meşə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A6%D8%B4%D9%87" title="مئشه — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مئشه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Урман — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Урман" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Wana" title="Wana — balia" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Wana" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balia" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Woid" title="Woid — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Woid" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Med%C4%97" title="Medė — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Medė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Kadlagan" title="Kadlagan — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Kadlagan" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81" title="Лес — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Лес" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81" title="Лес — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Лес" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Utan" title="Utan — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Utan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Гора — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гора" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%A8" title="बन — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="बन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%B0%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="অরণ্য — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অরণ্য" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Koadeg" title="Koadeg — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Koadeg" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uma" title="Šuma — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Šuma" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B9" title="Ой — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Ой" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Bosc" title="Bosc — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Bosc" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C4%95ng-l%C3%ACng" title="Sĕng-lìng — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sĕng-lìng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D1%83%D0%BD" title="Хьун — ĉeĉena" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Хьун" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ĉeĉena" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Lasang" title="Lasang — cebua" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Lasang" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebua" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%99%E1%8E%AF_%E1%8E%A2%E1%8E%BE%E1%8E%A8" title="ᎠᏙᎯ ᎢᎾᎨ — ĉeroka" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏙᎯ ᎢᎾᎨ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="ĉeroka" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دارستان — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دارستان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Orman" title="Orman — Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Orman" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Les" title="Les — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Les" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Las" title="Las — Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Las" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%C4%83%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Вăрман — ĉuvaŝa" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вăрман" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ĉuvaŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Coedwig" title="Coedwig — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Coedwig" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Skov" title="Skov — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Skov" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wald" title="Wald — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Wald" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/M%C3%AA%C5%9Fe" title="Mêşe — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Mêşe" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AC%CF%83%CE%BF%CF%82" title="Δάσος — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Δάσος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Forest" title="Forest — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Forest" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Bosque" title="Bosque — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Bosque" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mets" title="Mets — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Mets" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Baso" title="Baso — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Baso" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="جنگل — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنگل" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mets%C3%A4" title="Metsä — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Metsä" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/M%C3%B5ts" title="Mõts — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Mõts" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Veikau" title="Veikau — fiĝia" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Veikau" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fiĝia" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Sk%C3%B3gur" title="Skógur — feroa" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Skógur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroa" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/For%C3%AAt" title="Forêt — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Forêt" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Jor" title="Jor — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Jor" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Walt" title="Walt — nord-frisa" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Walt" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nord-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/W%C3%A2ld" title="Wâld — okcident-frisa" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Wâld" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="okcident-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Foraois" title="Foraois — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Foraois" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 — Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="森林" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Danbwa" title="Danbwa — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Danbwa" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Coille" title="Coille — skot-gaela" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Coille" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skot-gaela" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Bosque" title="Bosque — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Bosque" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ka%27aguy" title="Ka'aguy — gvarania" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ka'aguy" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="gvarania" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Gandun_Daji" title="Gandun Daji — haŭsa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Gandun Daji" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haŭsa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%A2%D7%A8" title="יער — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="יער" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8" title="वन — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="वन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Jangal" title="Jangal — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Jangal" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uma" title="Šuma — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Šuma" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/For%C3%A8" title="Forè — haitia kreola" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Forè" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitia kreola" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Erd%C5%91" title="Erdő — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Erdő" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC" title="Անտառ — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Անտառ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC" title="Անտառ — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Անտառ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Foreste" title="Foreste — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Foreste" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Kampung" title="Kampung — ibana" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Kampung" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ibana" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Hutan" title="Hutan — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Hutan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Tiki%C4%A1aq_(Napaaqtut)" title="Tikiġaq (Napaaqtut) — eskima" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Tikiġaq (Napaaqtut)" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="eskima" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Bakir" title="Bakir — iloka" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Bakir" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloka" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D1%83" title="Хьу — inguŝa" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Хьу" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguŝa" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Foresto" title="Foresto — Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Foresto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sk%C3%B3gur" title="Skógur — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Skógur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Foresta" title="Foresta — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Foresta" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="森林" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Faris" title="Faris — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Faris" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Alas" title="Alas — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Alas" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94" title="ტყე — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტყე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tagant" title="Tagant — kabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tagant" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8D%D0%B7" title="Мэз — kabarda" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Мэз" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/La%CA%8B" title="Laʋ — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Laʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Sop" title="Sop — Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Sop" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Орман — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Орман" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%A1%E0%B3%81" title="ಕಾಡು — kanara" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕಾಡು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanara" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%88%B2" title="숲 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="숲" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%8E%D9%86" title="وَن — kaŝmira" lang="ks" hreflang="ks" data-title="وَن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaŝmira" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Daristan" title="Daristan — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Daristan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D3%A7%D1%80" title="Вӧр — komia" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Вӧр" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komia" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Koswik" title="Koswik — kornvala" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Koswik" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornvala" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B9" title="Токой — kirgiza" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Токой" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiza" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Silva" title="Silva — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Silva" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/B%C3%ABsch" title="Bësch — luksemburga" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Bësch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburga" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BC" title="Там — lezga" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Там" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezga" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3s" title="Bós — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Bós" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Foresta" title="Foresta — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Foresta" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1mba" title="Zámba — lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Zámba" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BB%88%E0%BA%B2%E0%BB%84%E0%BA%A1%E0%BB%89" title="ປ່າໄມ້ — laŭa" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປ່າໄມ້" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laŭa" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mi%C5%A1kas" title="Miškas — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Miškas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Me%C5%BEs" title="Mežs — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mežs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ala" title="Ala — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ala" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Utan" title="Utan — minankabaŭa" lang="min" hreflang="min" data-title="Utan" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minankabaŭa" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B0" title="Шума — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Шума" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="വനം — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8E%EA%AF%83%EA%AF%AA" title="ꯎꯃꯪ — manipura" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯎꯃꯪ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipura" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8" title="वन — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="वन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D3%B9%D1%80%D0%B3%D3%B9" title="Шӹргӹ — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Шӹргӹ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Hutan" title="Hutan — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Hutan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC" title="သစ်တော — birma" lang="my" hreflang="my" data-title="သစ်တော" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birma" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D1%80%D1%8C" title="Вирь — erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Вирь" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Cuauhtlahtli" title="Cuauhtlahtli — Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Cuauhtlahtli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Woold" title="Woold — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Woold" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Bos" title="Bos — Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Bos" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%B2" title="जङ्गल — nepala" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जङ्गल" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepala" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%81" title="गुँ — nevara" lang="new" hreflang="new" data-title="गुँ" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevara" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bos_(vegetatie)" title="Bos (vegetatie) — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Bos (vegetatie)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Skog" title="Skog — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Skog" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Skog" title="Skog — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Skog" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/For%C3%AAt" title="Forêt — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Forêt" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Sekgwa" title="Sekgwa — nord-sota" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Sekgwa" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="nord-sota" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/For%C3%A8st" title="Forèst — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Forèst" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Me%C4%8D%C4%8Dy" title="Meččy — Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Meččy" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A8%B2" title="ਜੰਗਲ — panĝaba" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜੰਗਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panĝaba" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Kakewan" title="Kakewan — pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Kakewan" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%82" title="वनं — Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="वनं" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Las" title="Las — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Las" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%DD%AA" title="جنگݪ — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جنگݪ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%81%D9%86%DA%AB%D9%84" title="ځنګل — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ځنګل" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Floresta" title="Floresta — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Floresta" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sach%27a-sach%27a" title="Sach'a-sach'a — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sach'a-sach'a" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Guaud" title="Guaud — romanĉa" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Guaud" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanĉa" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Vesh" title="Vesh — Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Vesh" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/P%C4%83dure" title="Pădure — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Pădure" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/P%C3%A2duri" title="Pâduri — arumana" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Pâduri" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="arumana" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81" title="Лес — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лес" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%A3%D1%81" title="Лѣс — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Лѣс" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="वनम् — sanskrito" lang="sa" hreflang="sa" data-title="वनम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrito" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D0%B0" title="Тыа — jakuta" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Тыа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakuta" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%B5%E1%B1%A4%E1%B1%A8" title="ᱵᱤᱨ — santala" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱵᱤᱨ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santala" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Guddefi" title="Guddefi — sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Guddefi" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Forest" title="Forest — skota" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Forest" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skota" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BB%D9%8A%D9%84%D9%88" title="ٻيلو — sinda" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ٻيلو" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sinda" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Vuovdi" title="Vuovdi — nord-samea" lang="se" hreflang="se" data-title="Vuovdi" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="nord-samea" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uma" title="Šuma — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Šuma" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tagant" title="Tagant — ŝelha" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tagant" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ŝelha" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BB" title="වනාන්තර — sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="වනාන්තර" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Forest" title="Forest — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Forest" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Les" title="Les — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Les" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gozd" title="Gozd — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Gozd" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Sango" title="Sango — ŝona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Sango" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ŝona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Keyn" title="Keyn — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Keyn" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Pylli" title="Pylli — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Pylli" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B0" title="Шума — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Шума" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Morung" title="Morung — sota" lang="st" hreflang="st" data-title="Morung" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="sota" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Leuweung" title="Leuweung — sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Leuweung" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Skog" title="Skog — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Skog" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Msitu" title="Msitu — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Msitu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%81" title="காடு — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="காடு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A1%E0%B0%B5%E0%B0%BF" title="అడవి — telugua" lang="te" hreflang="te" data-title="అడవి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugua" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BB" title="Ҷангал — taĝika" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷангал" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taĝika" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2" title="ป่า — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="ป่า" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Toka%C3%BD" title="Tokaý — turkmena" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Tokaý" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmena" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gubat" title="Gubat — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gubat" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Orman" title="Orman — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Orman" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Урман — tatara" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Урман" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatara" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Kwa%C9%9B" title="Kwaɛ — Twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Kwaɛ" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="Twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ئورمان — ujgura" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئورمان" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgura" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81" title="Ліс — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ліс" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="جنگل — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جنگل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBrmon" title="Oʻrmon — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻrmon" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Mec" title="Mec — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Mec" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/R%E1%BB%ABng" title="Rừng — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Rừng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Bus" title="Bus — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Bus" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Fot" title="Fot — Volapuko" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Fot" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapuko" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Bw%C3%A8s_(d%27_%C3%A5bes)" title="Bwès (d' åbes) — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Bwès (d' åbes)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kagurangan" title="Kagurangan — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Kagurangan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="森林" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Ihlathi" title="Ihlathi — ksosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Ihlathi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="ksosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%90" title="ტყა — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ტყა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%95%D7%90%D7%9C%D7%93" title="וואלד — jida" lang="yi" hreflang="yi" data-title="וואלד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jida" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ndoengfaex" title="Ndoengfaex — ĝuanga" lang="za" hreflang="za" data-title="Ndoengfaex" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ĝuanga" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="森林" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Chhi%C5%AB-n%C3%A2" title="Chhiū-nâ — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chhiū-nâ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="森林" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ihlathi" title="Ihlathi — zulua" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ihlathi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulua" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4421#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Arbaro" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Diskuto:Arbaro&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Diskuto pri la artikolo (paĝo ne ekzistas) [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Arbaro"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Arbaro"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Arbaro" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Arbaro" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&oldid=8913823" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Arbaro&id=8913823&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FArbaro"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FArbaro"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Arbaro"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Arbaro&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Arbaro&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Forest" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Arbaro" hreflang="eo"><span>Vikicitaro</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4421" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><table><tbody><tr><td style="padding:0.2em;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Helpo:Apartigiloj" title="Helpo:Apartigiloj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/25px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/38px-Disambig-dark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/50px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></a></span></td><td style="padding:0.2em;"><i>Ĉi tiu artikolo temas pri botanika termino. Por grafeoteoria termino rigardu la paĝon <a href="/wiki/Arbo_(grafeteorio)" title="Arbo (grafeteorio)">Arbo (grafeteorio)</a>.</i></td></tr></tbody></table> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg/775px-Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg" decoding="async" width="775" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg/1163px-Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg/1550px-Parambikulam_banner_Teak_forest.jpg 2x" data-file-width="5472" data-file-height="782" /></a></span> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Forest_in_the_world.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Forest_in_the_world.JPG/466px-Forest_in_the_world.JPG" decoding="async" width="466" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Forest_in_the_world.JPG/699px-Forest_in_the_world.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/57/Forest_in_the_world.JPG 2x" data-file-width="897" data-file-height="485" /></a><figcaption>Mondmapo indikanta la procenton de arbara areo en ĉiu lando</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Hellyer_Gorge,_Tasmania.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg/220px-Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg/330px-Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg/440px-Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pluvarbaro" title="Pluvarbaro">Pluvarbaro</a> de Hellyer Gorge ( <a href="/wiki/Tasmanio" title="Tasmanio">Tasmanio</a> ) estas konsiderata kiel <a href="/wiki/Gondvano" title="Gondvano">gondvana</a> <a href="/wiki/Relikvo_(biologio)" title="Relikvo (biologio)">relikvo</a>.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Stara_planina_suma.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Stara_planina_suma.jpg/220px-Stara_planina_suma.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Stara_planina_suma.jpg/330px-Stara_planina_suma.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Stara_planina_suma.jpg/440px-Stara_planina_suma.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Miksa <a href="/wiki/Foliarbaro" title="Foliarbaro">foliarbaro</a> en <a href="/wiki/Balkana_montaro" title="Balkana montaro">Stara Planina</a> (<a href="/wiki/Bulgarujo" class="mw-redirect" title="Bulgarujo">Bulgarujo</a>).</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:For%C3%AAt_tropicale.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/For%C3%AAt_tropicale.jpg/220px-For%C3%AAt_tropicale.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/For%C3%AAt_tropicale.jpg/330px-For%C3%AAt_tropicale.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/For%C3%AAt_tropicale.jpg/440px-For%C3%AAt_tropicale.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Tropika arbaro en <a href="/wiki/Balio" title="Balio">Balio</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Gracias_%26_celaque_(44).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Gracias_%26_celaque_%2844%29.JPG/220px-Gracias_%26_celaque_%2844%29.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Gracias_%26_celaque_%2844%29.JPG/330px-Gracias_%26_celaque_%2844%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Gracias_%26_celaque_%2844%29.JPG/440px-Gracias_%26_celaque_%2844%29.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Montarbaro de la <a href="/w/index.php?title=Nacia_Parko_Celaque&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nacia Parko Celaque (paĝo ne ekzistas)">Nacia Parko Celaque</a>, <a href="/wiki/Honduro" title="Honduro">Honduro</a>.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Abastumani_(%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98)_(1).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Abastumani_%28%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%29_%281%29.jpg/220px-Abastumani_%28%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%29_%281%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Abastumani_%28%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%29_%281%29.jpg/330px-Abastumani_%28%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%29_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Abastumani_%28%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%29_%281%29.jpg/440px-Abastumani_%28%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%29_%281%29.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="686" /></a><figcaption>Ĉealpa arbaro de koniferoj de la montaro de Malgranda <a href="/wiki/Ka%C5%ADkazo" title="Kaŭkazo">Kaŭkazo</a>, en <a href="/wiki/Kartvelio" title="Kartvelio">Kartvelio</a>.</figcaption></figure> <p><b>Arbaro</b> estas <a href="/wiki/Areo" title="Areo">areo</a> kun granda denseco de <a href="/wiki/Arbo" title="Arbo">arboj</a>. Ekzistas multaj <a href="/wiki/Difino" title="Difino">difinoj</a> de arbaro, surbaze de diversaj kriterioj<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭ la difino de <a href="/wiki/Organiza%C4%B5o_pri_Nutrado_kaj_Agrikulturo" title="Organizaĵo pri Nutrado kaj Agrikulturo">Organizaĵo pri Nutrado kaj Agrikulturo</a> (angla mallongigo : FAO) arbaro estas konsiderata <a href="/wiki/Areo" title="Areo">areo</a> de almenaŭ 5 000 <a href="/wiki/Kvadrata_metro" title="Kvadrata metro">kvadrataj metroj</a>, kiam la arboj en regionoj kun tre malvarmaj vintroj altas almenaŭ tri metrojn, kaj en mezvarmaj regionoj almenaŭ sep metrojn, kaj kies <a href="/wiki/Kanopeo" title="Kanopeo">kanopeo</a> kovras pli ol 10 procentojn de la surfaco. </p><p>Arbaroj estas gravaj kaj kreskas en multaj lokoj tra la mondo. Ili estas ekosistemo kiu inkluzivas multajn plantojn kaj bestojn. Tiu tipo de <a href="/wiki/Vegeta%C4%B5aro" title="Vegetaĵaro">vegetaĵaro</a> funkcias kiel <a href="/wiki/Habitato_(ekologio)" title="Habitato (ekologio)">habitato</a> por <a href="/wiki/Organismo" title="Organismo">organismoj</a>, <a href="/wiki/Akvocirkulado" class="mw-redirect" title="Akvocirkulado">akvocirkulada</a> reguliganto, <a href="/wiki/Grundo" title="Grundo">grunda</a> konservanto, konstituante unu el la plej gravaj aspektoj de la tera <a href="/wiki/Biosfero" title="Biosfero">biosfero</a>. Kvankam arbaro estas primare arbe klasifikita, arbara <a href="/wiki/Ekosistemo" title="Ekosistemo">ekosistemo</a> esence estas difinita kun pliaj <a href="/wiki/Specio" title="Specio">specioj</a> kiel ekzemple <a href="/wiki/Fungo" class="mw-redirect" title="Fungo">fungoj</a>, <a href="/wiki/Herbo" title="Herbo">herboj</a>, <a href="/wiki/Arbusto" class="mw-redirect" title="Arbusto">arbustoj</a>, <a href="/wiki/Arbedo" title="Arbedo">arbedoj</a>, <a href="/wiki/Insekto" class="mw-redirect" title="Insekto">insektoj</a>, <a href="/wiki/Birdo" class="mw-redirect" title="Birdo">birdoj</a>, <a href="/wiki/Mamuloj" title="Mamuloj">mamuloj</a> <sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Multaj bestoj vivas en arbaroj kaj bezonas ilin por pluvivi. </p><p>Arbaroj povas esti trovitaj en ĉiuj regionoj kapablaj je apogado de arbokresko, ĝis la <a href="/wiki/Arbarlimo" title="Arbarlimo">arbarlimo</a>, krom kie la natura fajrofrekvenco estas tro alta, aŭ kie la medio estis difektita per naturaj procezoj aŭ homaj agadoj. <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">Temperaturo</a> kaj <a href="/wiki/Pluvo" title="Pluvo">pluvokvanto</a> estas la du plej gravaj aferoj por arbaroj. Multaj lokoj estas tro malvarmaj aŭ tro sekaj por ili. Arbaroj povas ekzisti de la <a href="/wiki/Ekvatoro" title="Ekvatoro">ekvatoro</a> ĝis proksime de la <a href="/wiki/Polusa_regiono" title="Polusa regiono">polusaj regionoj</a>, sed malsamaj <a href="/wiki/Klimato" title="Klimato">klimatoj</a> havas malsamajn specojn de arbaroj. En malvarmaj klimatoj dominas <a href="/wiki/Pingloarboj" class="mw-redirect" title="Pingloarboj">pingloarboj</a>, sed en <a href="/wiki/Temperita_zono" class="mw-redirect" title="Temperita zono">temperita zono</a> kaj <a href="/wiki/Tropika_klimato" title="Tropika klimato">tropikaj klimatoj</a> arbaroj konsistas plejparte el <a href="/wiki/Florplantoj" class="mw-redirect" title="Florplantoj">florplantoj</a>. Malsama pluvokvanto ankaŭ faras malsamajn specojn de arbaro. Neniuj arbaroj ekzistas en <a href="/wiki/Dezerto" title="Dezerto">dezertoj</a>, nur kelkaj arboj en lokoj kie iliaj radikoj povas atingi iom da <a href="/wiki/Subtera_akvo" class="mw-redirect" title="Subtera akvo">subtera akvo</a>. </p><p>La <a href="/wiki/Micelio" title="Micelio">micelio</a> kreskanta proksime al la grundo estas tre grava por la kresko kaj bonfarto de la arbaro. Grandega nombro da subteraj putrigantoj kune kun fungoj reciklas la nutraĵojn kaj <a href="/wiki/Mineralo" title="Mineralo">mineralojn</a> de la arbaro. <a href="/wiki/Folio" title="Folio">Folio</a>, kudrilo aŭ <a href="/wiki/Bran%C4%89o" title="Branĉo">branĉo</a>, kiu falis de arbo, iom post iom falas al la grundo, kaj la nutraĵoj en ĝi finfine finiĝas, per putriĝo, en la radiksistemon de la arbo, kaj tiel reen en la ciklon. </p><p>La tri ĉefaj arbarbiomoj estas <a href="/wiki/Pingloarbaro" title="Pingloarbaro">pingloarbaroj</a>, <a href="/wiki/Foliarbaro" title="Foliarbaro">foliarbaroj</a>, kaj <a href="/wiki/Tropikaj_pluvarbaroj" class="mw-redirect" title="Tropikaj pluvarbaroj">tropikaj pluvarbaroj</a>. Pli ol duono de la mondaj arbaroj troviĝas en nur kvin landoj (<a href="/wiki/Brazilo" title="Brazilo">Brazilo</a>, <a href="/wiki/Kanado" title="Kanado">Kanado</a>, <a href="/wiki/%C4%88inio" title="Ĉinio">Ĉinio</a>, <a href="/wiki/Rusa_Federacio" class="mw-redirect" title="Rusa Federacio">Rusa Federacio</a> kaj <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a>). Pli da arbaroj (45 procentoj) estas en la <a href="/wiki/Tropikoj" title="Tropikoj">tropikoj</a> ol iuj aliaj klimatoj. </p><p>Arbaroj enhavas 80% de la plantbiomaso de la Tero. La totala viva <a href="/wiki/Biomaso" class="mw-redirect" title="Biomaso">biomaso</a> sur la Tero estas proksimume 550–560 miliardoj da tunoj C <sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Duonarbaro" title="Duonarbaro">Duonarbaro</a>, kun pli da malferma <a href="/wiki/Spaco" title="Spaco">spaco</a> inter arboj, estas <a href="/wiki/Ekologio_(scienco)" title="Ekologio (scienco)">ekologie</a> diferenca de arbaro. </p><p>Arbaroj purigas la aeron kaj produktas <a href="/wiki/Oksigeno" title="Oksigeno">oksigenon</a>, tial ili antaŭenigas homan sanon. Pasigi tempon en la arbaro kaj aliaj naturaj medioj estis trovitaj por subteni la psikologian bonfarton de homo. Socio kaj arbaroj influas unu la alian, kaj pozitive kaj negative. Arbaroj disponigas ekosistemservojn al homoj, kaj ankaŭ povas influi ilian sanon. Homaj agadoj, inkluzive de la nedaŭrigebla uzo de arbarresursoj, povas havi negativan efikon al arbarekosistemoj, kondukante al <a href="/wiki/Senarbarigo" title="Senarbarigo">senarbarigo</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Disvastiĝo"><span id="Disvasti.C4.9Do"></span>Disvastiĝo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Disvastiĝo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Disvastiĝo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Arbaroj kovras proksimume 9,4% de la <a href="/wiki/Surfaco" title="Surfaco">surfaco</a> de la <a href="/wiki/Tero" title="Tero">tero</a> (aŭ 30% de la tersupraĵo) en multaj diferencaj regionoj. Ili troviĝas en ĉiuj starejoj <sup id="cite_ref-simon_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-simon-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kiuj estas taŭgaj por subteni <a href="/wiki/Arbo" title="Arbo">arban</a> kreskadon, je altitudoj ĝis la <a href="/wiki/Arbarolimo" class="mw-redirect" title="Arbarolimo">arbarolimo</a>, escepte de kie la frekvencoj de naturaj <a href="/wiki/Fajro" title="Fajro">fajra</a> aŭ alia perturbo estas tro grandaj, aŭ de kie la vivmedio estas home ŝanĝita. </p><p>La <a href="/wiki/Latitudo" title="Latitudo">latitudoj</a> de 10° norden kaj suden de la <a href="/wiki/Ekvatoro" title="Ekvatoro">Ekvatoro</a> plejofte estas kovritaj de tropikaj pluvarbaroj, kaj la latitudoj inter 53°N kaj 67°N havas borealajn arbarojn. Ĝenerale, arbaroj kiuj estas superregataj de <a href="/wiki/Angiospermoj" title="Angiospermoj">angiospermoj</a> ( <i><a href="/wiki/Foliarbaro" title="Foliarbaro">foliarbaroj</a></i> ) estas pli specio-riĉaj ol tiuj dominataj de <a href="/wiki/Gimnospermoj" title="Gimnospermoj">gimnospermoj</a> (<i>koniferarbaroj</i>, <i><a href="/wiki/Montarbaro" title="Montarbaro">montarbaro</a></i>), kvankam esceptoj ekzistas. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Mount_kinabalu_01.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Mount_kinabalu_01.png/200px-Mount_kinabalu_01.png" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Mount_kinabalu_01.png/300px-Mount_kinabalu_01.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Mount_kinabalu_01.png/400px-Mount_kinabalu_01.png 2x" data-file-width="1984" data-file-height="1488" /></a><figcaption><a href="/wiki/Nubarbaro" title="Nubarbaro">Nubarbaro</a> de <a href="/wiki/Kinabalu-Monto" title="Kinabalu-Monto">Kinabalu-Monto</a> en <a href="/wiki/Borneo" title="Borneo">Borneo</a></figcaption></figure> <p>Kelkfoje arbaroj entenas multajn arbospeciojn sur malgranda areo (kiel ĉe tropikaj humidaj arbaroj kaj ĉe mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj), aŭ relative malmultajn speciojn sur grandaj areoj (ekzemple tajgo kaj aridaj montaraj koniferarbaroj). Plejofte arbaroj gastigas multajn bestajn kaj plantajn speciojn, kaj la <a href="/wiki/Biomaso" class="mw-redirect" title="Biomaso">biomaso</a> po area <a href="/wiki/Mezurunuo" title="Mezurunuo">mezurunuo</a> estas granda kompare kun tiu por aliaj vegetaĵarkomunumoj. Multe da tiu ĉi biomaso troviĝas subgrunde en la radiksistemoj kaj kiel parte malkomponita planta detrito. La <a href="/wiki/Ligno" title="Ligno">ligna</a> komponanto de arbaro enhavas ligninon, kiu relative malrapide malkomponiĝas kompare kun aliaj <a href="/wiki/Organika_kemio" title="Organika kemio">organikaj</a> <a href="/wiki/Substanco" title="Substanco">substancoj</a> kiel <a href="/wiki/Celulozo" title="Celulozo">celulozo</a> aŭ <a href="/wiki/Karbohidrato" class="mw-redirect" title="Karbohidrato">karbohidrato</a>. </p><p><a href="/wiki/Duonarbaro" title="Duonarbaro">Duonarbaroj</a> distingiĝas de arbaroj pro la limigita kanopea kovraĵo : en arbaro la <a href="/wiki/Bran%C4%89o" title="Branĉo">branĉoj</a> kaj la <a href="/wiki/Folio" title="Folio">folioj</a> de apartaj arboj ofte renkontiĝas aŭ interplektiĝas, kvankam eblas ke ekzistas en arbaro senarbejoj aŭ arbarero-breĉoj <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> de diversaj <a href="/wiki/Dimensio" title="Dimensio">dimensioj</a> ene de arbara areo. Maldensarbaro prezentas pli kontinuan malferman <a href="/wiki/Kanopeo" title="Kanopeo">kanopeon</a>, kun arboj space reciproke pli foraj. Tiel pli da <a href="/wiki/Suno" title="Suno">sun</a><a href="/wiki/Lumo" title="Lumo">lumo</a> povas penetri ĝis la grundo inter la arboj. Tiu arbartipo nature troviĝas kaj en tro malvarmaj kaj en tro sekaj regionoj de la mondo, do kie dens-arbarkreskado ne eblas pro limigantaj fizikaj faktoroj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Klasifiko">Klasifiko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Klasifiko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Klasifiko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Swiss_National_Park_131.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Swiss_National_Park_131.JPG/220px-Swiss_National_Park_131.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Swiss_National_Park_131.JPG/330px-Swiss_National_Park_131.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Swiss_National_Park_131.JPG/440px-Swiss_National_Park_131.JPG 2x" data-file-width="1200" data-file-height="900" /></a><figcaption>Koniferarbaro en <a href="/wiki/Svisaj_Alpoj" title="Svisaj Alpoj">Svisaj Alpoj</a> (<a href="/wiki/Svislando" title="Svislando">Svisa</a> <a href="/wiki/Nacia_Parko" class="mw-redirect" title="Nacia Parko">Nacia Parko</a>).</figcaption></figure> <p>Oni povas klasifiki arbarojn je diferencaj manieroj kaj je diferencaj skaloj de specifeco. Unu tia maniero estas laŭ la <i><b><a href="/wiki/Biomo" title="Biomo">biomo</a></b></i> en kiu ili ekzistas, kombine kun la vivodaŭro de la folioj de la superreganta specio ( ĉu ili estas ĉiamverdaj aŭ <a href="/wiki/Falfolia_planto" title="Falfolia planto">deciduaj</a> ). Alia diferenco estas ĉu la arbaroj ĉefe konsistas el <a href="/wiki/Foliarbo" title="Foliarbo">foliarboj</a>, ĉu el <a href="/wiki/Pingloarbo" class="mw-redirect" title="Pingloarbo">pingloarboj</a>, aŭ estas miksaj. </p> <ul><li><a href="/wiki/Tajgo" title="Tajgo">Tajgoj</a> aŭ borealaj arbaroj okupas la subarktan zonon kaj ĝenerale estas ĉiamverdaj kaj koniferaj.</li> <li><a href="/wiki/Modera_klimato" title="Modera klimato">Moderaj</a> zonoj ampleksas <a href="/wiki/Mezvarmaj_foliaj_kaj_miksaj_arbaroj" title="Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj">Mezvarmajn foliajn kaj miksajn arbarojn</a>, <a href="/wiki/Mezvarmaj_koniferarbaroj" title="Mezvarmaj koniferarbaroj">Mezvarmajn koniferarbarojn</a> kaj Mezvarmajn <a href="/wiki/Pluvarbaro" title="Pluvarbaro">pluvarbarojn</a>. Varm-moderaj zonoj estas okupataj de <a href="/wiki/Mediteraneaj_arbaroj,_duonarbaroj_kaj_arbustaroj" title="Mediteraneaj arbaroj, duonarbaroj kaj arbustaroj">Ĉiamverdaj foliarbaroj</a>.</li> <li><a href="/wiki/Tropiko" class="mw-redirect" title="Tropiko">Tropikaj</a> kaj <a href="/wiki/Subtropiko" title="Subtropiko">subtropikaj</a> arbaroj inkluzivas <a href="/wiki/Tropikaj_kaj_subtropikaj_humidaj_foliarbaroj" title="Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj">tropikajn kaj subtropikajn humidajn foliarbarojn</a>, <a href="/wiki/Tropikaj_kaj_subtropikaj_sekaj_foliarbaroj" title="Tropikaj kaj subtropikaj sekaj foliarbaroj">tropikajn kaj subtropikajn sekajn foliarbarojn</a>, kaj <a href="/wiki/Tropikaj_kaj_subtropikaj_koniferarbaroj" title="Tropikaj kaj subtropikaj koniferarbaroj">tropikajn kaj subtropikajn koniferarbarojn</a>.</li></ul> <p><i><b>Fizionomio</b></i> subdividas arbarojn surbaze de ilia ĝenerala <a href="/wiki/Fiziko" title="Fiziko">fizika</a> <a href="/wiki/Strukturo" title="Strukturo">strukturo</a> aŭ disvolviĝa <a href="/wiki/Fazo" title="Fazo">fazo</a> ( ekzemple : primara kontraŭ <a href="/wiki/Sekundara_arbaro" title="Sekundara arbaro">sekundara arbaro</a> ). </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg/200px-Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg/300px-Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg/400px-Spiny_Forest_Ifaty_Madagascar.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a><figcaption><a href="/wiki/Dorno" class="mw-disambig" title="Dorno">Dorna</a> arbaro en Ifaty, <a href="/wiki/Madagaskaro" title="Madagaskaro">Madagaskaro</a>, prezentante diferencajn speciojn (<i>Adansonia</i> (<a href="/wiki/Baobabo" title="Baobabo">baobabon</a>), <a href="/wiki/Alluaudia" title="Alluaudia"><i>Alluaudia procera</i></a> kaj aliajn).</figcaption></figure> <p>Arbaroj ankaŭ povas esti klasifikataj laŭ la nuntempe ĉeestanta <i><b>superreganta arbospecio</b></i>. El tio rezultas multaj arbartipoj (ekzemple : <a href="/wiki/Fago" title="Fago">fagaro</a>, <a href="/wiki/Kverko" title="Kverko">kverkaro</a>, <a href="/wiki/Pino" title="Pino">pinaro</a>). </p><p>Iom da mondaj arbar-klasifikaj sistemoj estas proponitaj, sed neniu estas obteninta universalan agnoskon<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La <i><b>arbara <a href="/wiki/Tipologio" class="mw-disambig" title="Tipologio">tipologio</a> de la <a href="/wiki/Monda_Konserveja_Observa_Centro" title="Monda Konserveja Observa Centro">Monda Konserveja Observa Centro</a></b></i> estas plisimpligo de aliaj pli kompleksaj sistemoj ( ekzemple la Arbaraj kaj Maldensarbaraj 'Subformacioj' de <a href="/wiki/UNESKO" class="mw-redirect" title="UNESKO">UNESKO</a> ). Tiu ĉi sistemo partigas la arbarojn de la mondo je 26 ĉefaj tipoj, kiuj rilatas kaj al klimataj zonoj kaj al ĉefaj tipoj de arboj. Oni povas arigi tiujn 26 ĉefajn tipojn je 6 pli larĝaj kategorioj : moder-pingla; moder-folia kaj moder-miksa; tropik-humida; tropik-seka; maldensarbara; kaj planteja. Ĉiu kategorio estas priskribita kiel aparta sekcio ĉi sube. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moder-pingla">Moder-pingla</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Moder-pingla" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Moder-pingla"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Urals_forest.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Urals_forest.jpg/200px-Urals_forest.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Urals_forest.jpg/300px-Urals_forest.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Urals_forest.jpg/400px-Urals_forest.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Tajgo apud <a href="/wiki/Saranpaul" title="Saranpaul">Saranpaul</a> en nordorienta <a href="/wiki/Uralo_(montaro)" class="mw-redirect" title="Uralo (montaro)">Uralo</a>, <a href="/wiki/%C4%A4anta-Mansa_a%C5%ADtonoma_distrikto_-_Jugra" class="mw-redirect" title="Ĥanta-Mansa aŭtonoma distrikto - Jugra">Ĥanta-Mansa aŭtonoma distrikto - Jugra</a>, <a href="/wiki/Rusujo" class="mw-redirect" title="Rusujo">Rusujo</a>. Arboj ampleksas <i><a href="/wiki/Picea_obovata" class="mw-redirect" title="Picea obovata">Picea obovata</a></i> (superreganta je dekstra riverbordo), <i><a href="/wiki/Larix_sibirica" class="mw-redirect" title="Larix sibirica">Larix sibirica</a></i>, <i>Pinus sibirica</i>, kaj <i><a href="/wiki/Betula_pendula" class="mw-redirect" title="Betula pendula">Betula pendula</a></i>.</figcaption></figure> <p>Moderaj pingloarbaroj plejofte okupas kaj la pli alt-latitudajn regionojn de la <a href="/wiki/Norda_duonglobo" title="Norda duonglobo">Norda duonglobo</a>, la alt-altitudajn zonojn kaj iujn modere varmajn areojn, speciale kun nutraĵ-malriĉaj aŭ alimaniere nefavoraj grundoj. Tiuj arbaroj tute aŭ preskaŭ tute konsistas el koniferarboj (gimnospermoj). En la Norda duonglobo, <a href="/wiki/Pino" title="Pino">pinoj</a>, <a href="/wiki/Piceo" title="Piceo">piceoj</a>, <a href="/wiki/Lariko" title="Lariko">larikoj</a>, <a href="/wiki/Abio" title="Abio">abioj</a>, <a href="/wiki/Pse%C5%ADdocugo" title="Pseŭdocugo">pseŭdocugo</a> kaj <a href="/wiki/Cugo" title="Cugo">cugoj</a> konstituas la kanopeon, sed aliaj <a href="/wiki/Taksono" title="Taksono">taksonoj</a> ankaŭ estas gravaj. En la <a href="/wiki/Suda_duonglobo" title="Suda duonglobo">Suda duonglobo</a> la plej multaj koniferarboj, membroj de la araŭkariacoj kaj <a href="/wiki/Podokarpacoj" title="Podokarpacoj">podokarpacoj</a>, troviĝas miksite kun foliarbaj specioj. Tiuj ĉi miksaĵoj estas klasifikataj kiel foliarbaj kaj miksaj arbaroj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moder-folia_kaj_moder-miksa">Moder-folia kaj moder-miksa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Moder-folia kaj moder-miksa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Moder-folia kaj moder-miksa"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mezvarmaj foliaj kaj <a href="/wiki/Miksarbaro" title="Miksarbaro">miksaj arbaroj</a> inkluzivas esencan komponanton de arboj el la <a href="/wiki/Angiospermoj" title="Angiospermoj">angiospermoj</a>. Ĝenerale ili estas karakteriza por la mezvarmaj latitudoj, sed etendiĝas al malvarmetaj, precipe en la Suda duonglobo. Ili inkluzivas tiajn arbarajn tipojn kiel la miksajn arbarojn de <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a> kaj siajn simetriaĵojn en <a href="/wiki/%C4%88inujo" class="mw-redirect" title="Ĉinujo">Ĉinujo</a> kaj <a href="/wiki/Japanujo" class="mw-redirect" title="Japanujo">Japanujo</a>, <a href="/wiki/%C4%88ilio" title="Ĉilio">Ĉilio</a> kaj Tasmanio, la sklerofilajn arbarojn de <a href="/wiki/A%C5%ADstralio" title="Aŭstralio">Aŭstralio</a>, Centra Ĉilio, la <a href="/wiki/Mediteranea_regiono" title="Mediteranea regiono">Mediteranea regiono</a> kaj <a href="/wiki/Kalifornio" title="Kalifornio">Kalifornio</a>, kaj la sudajn notofagagajn (<i>Nothofagus</i>) arbarojn de Ĉilio kaj <a href="/wiki/Novzelando" class="mw-redirect" title="Novzelando">Novzelando</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tropik-humida">Tropik-humida</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Tropik-humida" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Tropik-humida"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Tropika_arbaro" title="Tropika arbaro">Tropika arbaro</a>.</div> <p>Tropik-humidaj arbaroj inkluzivas multajn diferencajn arbarajn tipojn; la plej bone sciataj kaj plej vastaj el ili estas la malaltaĵaraj ĉiamverdaj foliaj pluvarbaroj. Ili inkluzivas, ekzemple, la sezone inundatajn marĉajn kaj la sek-grundajn arbarojn de <a href="/wiki/Amazonio" title="Amazonio">Amazonio</a>; la torfejajn marĉarbarojn kaj humidajn </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Amazon_Manaus_forest.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Amazon_Manaus_forest.jpg/300px-Amazon_Manaus_forest.jpg" decoding="async" width="300" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Amazon_Manaus_forest.jpg/450px-Amazon_Manaus_forest.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Amazon_Manaus_forest.jpg/600px-Amazon_Manaus_forest.jpg 2x" data-file-width="964" data-file-height="415" /></a><figcaption> <a href="/wiki/Amazona_arbaro" title="Amazona arbaro">Amazona arbaro</a> apud <a href="/wiki/Mana%C5%ADo" class="mw-redirect" title="Manaŭo">Manaŭo</a>, Brazilo.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Dipterokarpo" title="Dipterokarpo">dipterokarpajn</a> (<i>Dipterocapaceae</i>) arbarojn de <a href="/wiki/Sudorienta_Azio" class="mw-redirect" title="Sudorienta Azio">Sudorienta Azio</a>; kaj la altarbarojn <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> de la <a href="/wiki/Kongo_(rivero)" class="mw-redirect" title="Kongo (rivero)">Konga baseno</a>. La tropikaj montaraj arbaroj ankaŭ estas entenitaj en tiu larĝa kategorio, ĝenerale subdividitaj en altajn kaj malaltajn montarajn formaciojn, surbaze de sia fizionomio, kiu varias laŭ altitudo. </p><p>La <a href="/wiki/Montarbaro" title="Montarbaro">montarbaroj</a> inkluzivas <a href="/wiki/Nubarbaro" title="Nubarbaro">nubarbarojn</a>, tiujn arbarojn je mezalta ĝis alta altitudo, kiuj <a href="/wiki/Nubo" title="Nubo">elnube</a> derivas signifikan parton de sia akvoprovizado, kaj gastigas riĉan abundon de nevaskulaj kaj <a href="/wiki/Vaskulaj_plantoj" class="mw-redirect" title="Vaskulaj plantoj">vaskulaj</a> <a href="/wiki/Epifito" title="Epifito">epifitoj</a>. Mangrovarbaroj ankaŭ apartenas al tiu larĝa kategorio, kiel same la <a href="/wiki/Tropikaj_kaj_subtropikaj_koniferarbaroj" title="Tropikaj kaj subtropikaj koniferarbaroj">tropikaj koniferarbaroj</a> de <a href="/wiki/Centrameriko" class="mw-redirect" title="Centrameriko">Centrameriko</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tropik-seka">Tropik-seka</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Tropik-seka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Tropik-seka"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Tropika_arbaro" title="Tropika arbaro">Tropika arbaro</a>.</div> <p>Tropik-sekaj arbaroj estas karakterizaj de areoj en la <a href="/wiki/Tropiko" class="mw-redirect" title="Tropiko">Tropikoj</a> kiuj estas sub la influo de sezona <a href="/wiki/Trosekeco" title="Trosekeco">sekeco</a>. La sezoneco de <a href="/wiki/Precipita%C4%B5o" title="Precipitaĵo">precipitaĵo</a> kutime estas reflektata en la falfolieco de la arbara <a href="/wiki/Kanopeo" title="Kanopeo">kanopeo</a>, kun plejmultaj arboj estante senfoliaj dum pluraj monatoj jare. Tamen, en certaj kondiĉoj, ekzemple malpli <a href="/wiki/Fekundeco" title="Fekundeco">fekundaj</a> grundoj aŭ malpli antaŭdireblaj sekecaj <a href="/wiki/Re%C4%9Dimo" class="mw-disambig" title="Reĝimo">reĝimoj</a>, la <a href="/wiki/Proporcio" title="Proporcio">proporcio</a> de <a href="/wiki/%C4%88iamverda" class="mw-redirect" title="Ĉiamverda">ĉiamverdaj</a> specioj pligrandiĝas kaj la arbaroj estas karakterizitaj kiel sklerofitaj. Dornaj arbaroj, densaj malaltstaturaj vegetaĵaroj, kun granda proporcio de <a href="/wiki/Dorno_(botaniko)" title="Dorno (botaniko)">dornaj</a> aŭ pikilaj specioj, troviĝas kie sekeco estas longdaŭra, kaj precipe kie paŝtiĝantaj bestoj multnombras. Sur tre malriĉaj grundoj, kaj precipe kie <a href="/wiki/Fajro" title="Fajro">fajro</a> estas ĉiamrevenanta <a href="/wiki/Fenomeno" title="Fenomeno">fenomeno</a>, arbaraj <a href="/wiki/Savano" title="Savano">savanoj</a> disvolviĝas. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Duonarbara">Duonarbara</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Duonarbara" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Duonarbara"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Duonarbaroj estas vegetaĵaroj kun malfermaj kanopeoj kaj laŭkrona densgrado <sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> de 10-30%. Ili precipe troviĝas en transiraj areoj ekde arbarizitaj <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ĝis nearbarizitaj <a href="/wiki/Pejza%C4%9Do" title="Pejzaĝo">pejzaĝoj</a>. La du ĉefaj zonoj en kiuj troviĝas tiuj ekosistemoj situas en la boreala regiono kaj en la sezone sekaj tropikoj. Je altaj latitudoj, norde de la ĉefa zono de la tajgo aŭ boreala arbaro, kreskadaj cirkonstancoj ne estas adekvataj por subteni kontinuan ferman arbarkanopeon, do tiu ĉi estas maldensa kaj nekontinua. Tiu vegetaĵaro alterne estas nomata malferma tajgo, duonarbaro kun <a href="/wiki/Likeno" title="Likeno">likenoj</a>, kaj arbara <a href="/wiki/Tundro" title="Tundro">tundro</a>. Ĝi estas speci-malriĉa, havas densan <a href="/wiki/Briofito" class="mw-redirect" title="Briofito">briofitan</a> kovraĵon, kaj multfoje suferas pro fajro. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Planteja">Planteja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Planteja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Planteja"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Forsto" title="Forsto">Forstaj</a> plantejoj, plejofte celante la produktadon de timbro <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj de fibroligno <sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> mondvaste pliigas la totalan areon de arbaro. Ofte unuspeciaj <sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj/aŭ komponitaj de <a href="/wiki/Enmetitaj_specioj" class="mw-redirect" title="Enmetitaj specioj">enmetitaj</a> arbospecioj, tiuj ĉi ekosistemoj ĝenerale estas malpli gravaj kiel vivejoj por enlanda biodiverseco. Tamen, oni povas mastrumi ilin tiamaniere ke iliaj biodiversec-protektaj funkcioj pligrandiĝas. Supre sur la stokado de <a href="/wiki/Karbono" title="Karbono">karbono</a>, ili grandskale kontentigas ekosistemajn bezonojn kiel konservadon de nutraĵ-elementa <a href="/wiki/Kapitalo" title="Kapitalo">kapitalo</a>, protektadon de <a href="/wiki/Akvokolekta_areo" title="Akvokolekta areo">akvokolektaj areoj</a> kaj grundostrukturo. Ankaŭ por malpezigi la premon sur <a href="/wiki/Praarbaro" title="Praarbaro">praarbaroj</a> kaj pli naturaj arbaroj pri konstruligno kaj fajroligno, ili ludas gravan rolon. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Subformacioj_de_UNESKO">Subformacioj de UNESKO</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Subformacioj de UNESKO" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Subformacioj de UNESKO"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Amazon.A2002182.1405.1km.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Amazon.A2002182.1405.1km.jpg/220px-Amazon.A2002182.1405.1km.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Amazon.A2002182.1405.1km.jpg/330px-Amazon.A2002182.1405.1km.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Amazon.A2002182.1405.1km.jpg/440px-Amazon.A2002182.1405.1km.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1400" /></a><figcaption><a href="/wiki/Satelito" title="Satelito">Satelita</a> bildo de la Amazona arbaro, foje aludita kiel pulmo de la planedo.</figcaption></figure> <p>28 arbaraj kategorioj estas uzataj por ebligi transformadon de arbaraj tipoj el naciaj kaj regionaj klasifikaj sistemoj al unu sola harmoniigita tipologio. La kategorioj dividiĝas en du grupojn, la moder-borealaj tipoj (13 kategorioj) kaj la tropikaj tipoj (15 kategorioj). Laŭ la <a href="/wiki/Biomo#La_sistemo_de_Walter" title="Biomo">bioma sistemo de Walther</a> ili kovras ĉiujn biomojn escepte de la subtropika kaj la kontinenta, tro sekaj, kaj la polusa, tro malvarma por arbaro. </p><p>Ĉi sube la termino naturarbaro signifas ke la arbaro nature estiĝis, ke ĝi havas naturajn strukturon kaj konsiston, kaj ke en ĝi la homo relative malmulte intervenis. Ne ĉiam ĝi estas sinonimo de praarbaro. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moder-borealaj_arbartipoj">Moder-borealaj arbartipoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Moder-borealaj arbartipoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Moder-borealaj arbartipoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><b>Ĉiamverda pingloarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, en kiu la kanopeo estas decidige (75 %) pingloarba kaj ĉiamverda.</li> <li><b>Decidua pingloarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, en kiu la kanopeo estas decidige (75 %) pingloarba kaj falfolia.</li> <li><b>Miksa foli/pingloarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, en kiu la kanopeo konsistas el pli-malpli egala miksaĵo de pinglaj kaj foliaj arbokronoj <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (inter 50:50 % kaj 25:75 %).</li> <li><b>Ĉiamverda foliarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kun kanopeo je pli ol 75 % ĉiamverda kaj folia.</li> <li><b>Decidua foliarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, en kiu pli ol 75 % de la kanopeo estas falfolia kaj kie foliarboj superregas (> 75 % de laŭkrona denseco).</li> <li><b>Dolĉakva marĉarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kiu konsistas el arboj kun iu ajn miksaĵo de folia tipo kaj sezoneco, sed en kiu la superreganta <a href="/wiki/Medio" title="Medio">media</a> karakterizo estas la proksimeco de la grundakvonivelo al surfaco.</li> <li><b>Sklerofil-seka arbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, en kiu la kanopeo ĉefe konsistas el <a href="/wiki/Sklerofila_vegeta%C4%B5aro" title="Sklerofila vegetaĵaro">sklerofilaj</a> foliarboj kaj estas je pli ol 75 % ĉiamverda.</li> <li><b>Perturbita naturarbaro</b> – Iu ajn arbartipo supre, kiu ene havas signifikajn home perturbitajn areojn, inkluzive de trafaligado<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, lignorikolto, home kaŭzitaj fajroj, vojokonstruado, k.t.p.</li> <li><b>Duonarbaro</b> – Naturarbaro, en kiu la laŭkrona denseco estas inter 10 kaj 30 %, kiel en la <a href="/wiki/Stepo" title="Stepo">stepaj</a> regionoj de la mondo. Arboj estas de iu ajn tipo : pinglaj, foliaj, <a href="/wiki/Arekacoj" title="Arekacoj">arekacaj</a>.</li> <li><b>Ekzot-specia plantejo</b> – Intense mastrumada forsto kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kiu home estas starigita, kun specioj, kiuj nature ne troviĝas en tiu regiono.</li> <li><b><a href="/wiki/Indi%C4%9Deno" title="Indiĝeno">Indiĝen-specia</a> plantejo</b> – Intense mastrumada forsto kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kiu home estas starigita kun specioj kiuj nature troviĝas en tiu regiono.</li> <li>* <b>Nespecifita forsta plantejo</b> – Forsto, pri kiu oni indikas nur la vastecon sed nenian plian <a href="/wiki/Informo" title="Informo">informon</a> pri ĝia tipo. Tiuj donitaĵoj ĝenerale nur temas pri <a href="/wiki/Ukrainujo" class="mw-redirect" title="Ukrainujo">Ukrainujo</a>.</li> <li>* <b>Neklasifikita arbaro</b> – Arbara <a href="/wiki/Dateno" class="mw-redirect" title="Dateno">dateno</a> montranta nur la vastecon, sed nenian plian informon pri la arbartipo.</li></ol> <p>La kategorioj markitaj <b>*</b> estas kreitaj pro la nekompleteco de la informoj pri la arbartipo. Tial 26 kategorioj estas citataj, ne temas pri 28 kategorioj <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tropikaj_arbartipoj">Tropikaj arbartipoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Tropikaj arbartipoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Tropikaj arbartipoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Tropika_arbaro" title="Tropika arbaro">Tropika arbaro</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Rainforest_Fatu_Hiva.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Rainforest_Fatu_Hiva.jpg/200px-Rainforest_Fatu_Hiva.jpg" decoding="async" width="200" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Rainforest_Fatu_Hiva.jpg/300px-Rainforest_Fatu_Hiva.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Rainforest_Fatu_Hiva.jpg/400px-Rainforest_Fatu_Hiva.jpg 2x" data-file-width="1020" data-file-height="812" /></a><figcaption>La pluvarbaro de Fatu Hiva, ( <a href="/wiki/Markizinsuloj" title="Markizinsuloj">Markizinsuloj</a> ).</figcaption></figure> <ol><li><b>Malaltaĵar-ĉiamverda foliarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 1 200 m, kiu montras malmultan aŭ nenian sezonecon, la kanopeo estante je pli ol 75 % ĉiamverda folia.</li> <li><b>Suba montarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, inter altitudoj ekde 1 200 ĝis 1 800 m, kun iu sezoneca reĝimo kaj foli-tipa miksaĵo.</li> <li><b>Supra montarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, super altitudo de 1 800 m, kun iu sezoneca reĝimo kaj foli-tipa miksaĵo.</li> <li><b>Dolĉakva marĉarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 200 m, kunmetita el arboj kun iu miksaĵo de folia tipo kaj sezoneco, sed en kiu la superreganta media karakterizo estas la apudeco de la grundakvonivelo al surfaco.</li> <li><b>Kvazaŭĉiamverda humida foliarbaro</b> – Naturarbaro kunlaŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 200 m, en kiu inter 50 kaj 75 % de la kanopeo estas ĉiamverda, pli ol 75 % estas foliarboj, kaj la arboj montras sezonecon pri florado kaj fruktado.</li> <li><b><a href="/wiki/Miksarbaro" title="Miksarbaro">Miksa foli/pingloarbaro</a></b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 1 200 m, en kiu la kanopeo konsistas el pli-malpli egala miksaĵo de pinglaj kaj foliaj kronoj (inter 50:50 % kaj 25:75 %).</li> <li><b><a href="/wiki/Tropikaj_kaj_subtropikaj_koniferarbaroj" title="Tropikaj kaj subtropikaj koniferarbaroj">Pingloarbaro</a></b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitude de 1 200 m, en kiu la kanopeo decidige estas (je pli ol 75 %) pingla.</li> <li><b><a href="/wiki/Mangrovo" title="Mangrovo">Mangrovo</a></b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kiu konsistas el specioj de mangrovarboj, kiu laŭlongas la marbordojn kaj troviĝas en aŭ apud <a href="/wiki/Saleta_akvo" title="Saleta akvo">saleta akvo</a> aŭ <a href="/wiki/Marakvo" title="Marakvo">marakvo</a>.</li> <li><b>Perturbita naturarbaro</b> – Iu ajn arbartipo supre, kiu ene havas signifajn home perturbitajn areojn, inkluzive trafaligado aŭ finhakado por lignorikolto, home kaŭzitaj fajroj, vojokonstruado, k.t.p.</li> <li><b>Decidua/duon-decidua foliarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 1 200 m, en kiu inter ekde 50 ĝis 100 % de la kanopeo estas falfolia kaj kie foliarboj superregas (> 75 % laŭkrona denseco ).</li> <li><b>Sklerofil-seka arbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 1 200 m, en kiu la kanopeo ĉefe konsistas el sklerofilaj foliarboj kaj estas je pli ol 75 % ĉiamverda.</li> <li><b>Dornarbaro</b> – Naturarbaro kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, sub altitudo de 1 200m, en kiu la kanopeo ĉefe konsistas el falfoliaj arboj kun dornoj; <a href="/wiki/Sukulento" class="mw-redirect" title="Sukulento">sukulentaj</a> fanerofitoj kun dornoj povas abundi.</li> <li><b>Duonarbaro</b> – Naturarbaro en kiu la laŭkrona denseco estas inter 10 kaj 30 %, kiel en la savanaj regionoj de la mondo. Arboj estas de iu ajn tipo : ekzemple pinglaj, foliaj, arekacaj.</li> <li><b>Enmetit-specia plantejo</b> – Intense mastrumada forsto kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kiu home estas starigita kun specioj kiuj nature ne troviĝas en tiu regiono.</li> <li><b>Indiĝen-specia plantejo</b> – Intense mastrumada forsto kun laŭkrona denseco de pli ol 30 %, kiu home estas starigita kun specioj kiuj nature troviĝas en tiu regiono.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Graveco">Graveco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Graveco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Graveco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Arbaroj kutime enhavas grandan nombron da arboj kreskantaj ĉe malsamaj altecoj, kun malalta vegetaĵaro sur la arbara grundo. Arbaro en sia natura formo estas <a href="/wiki/Vivejo" class="mw-redirect" title="Vivejo">vivejo</a> por multaj specioj de bestoj kaj plantoj, inkluzive de multaj <a href="/wiki/Endan%C4%9Derigata_specio" class="mw-redirect" title="Endanĝerigata specio">endanĝerigitaj specioj</a> kiuj estas oftaj nur en certaj arbaroj, kaj la detruo de la arbaro kaŭzas ilian <a href="/wiki/Formorto" title="Formorto">formorton</a>. </p><p>La arboj en la arbaro sorbas <a href="/wiki/Karbona_dioksido" title="Karbona dioksido">karbondioksido</a>n de la <a href="/wiki/Aero" title="Aero">aero</a> kaj elsendas <a href="/wiki/Oksigeno" title="Oksigeno">oksigenon</a>, tiel helpante la <a href="/w/index.php?title=Aerkvalito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aerkvalito (paĝo ne ekzistas)">aerkvalito</a>n sur la Tero. Pro tio, arbaroj foje estas nomitaj "<a href="/wiki/Verda_Pulmo" title="Verda Pulmo">verdaj pulmoj</a>". </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Malapero_de_arbaroj/Forstmastrumado"><span id="Malapero_de_arbaroj.2FForstmastrumado"></span>Malapero de arbaroj/Forstmastrumado</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Malapero de arbaroj/Forstmastrumado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Malapero de arbaroj/Forstmastrumado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Daintree_Rainforest.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Daintree_Rainforest.JPG/220px-Daintree_Rainforest.JPG" decoding="async" width="220" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Daintree_Rainforest.JPG/330px-Daintree_Rainforest.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Daintree_Rainforest.JPG/440px-Daintree_Rainforest.JPG 2x" data-file-width="657" data-file-height="768" /></a><figcaption>Daintree Pluvarbaro (<a href="/wiki/A%C5%ADstralio" title="Aŭstralio">Aŭstralio</a>)</figcaption></figure> <p>La scienca studado de arbarspecioj kaj de ilia reciproka influo sur la medio estas nomata <i>arbarekologio</i>, dum la entreprena gvidado de arbaroj nomiĝas <i>forstmastrumado</i>. Tiu ĉi same kun la <i>entreprena celo</i> kaj la <i>forstaranĝado</i>, aŭ la ordigado kaj planado de la forstaj agadoj, multe aliiĝis dum la lastaj jarcentoj, kun rapidaj ŝanĝoj ekde la 1980-aj jaroj, ĝis kulmino en praktikon kiun oni indikas kiel <i>daŭran forstmastrumadon</i>. Arbarekologoj enfokusigas arbarajn <a href="/wiki/Modelo_(abstrakto)" title="Modelo (abstrakto)">modelojn</a> kaj <a href="/wiki/Proceso_(naturscienco)" class="mw-redirect" title="Proceso (naturscienco)">procesojn</a> celante klarigon de rilatoj inter kaŭzo kaj efiko. Forstistoj kiuj praktikas daŭran forstmastrumadon enfokusigas la integradon de ekologiaj, <a href="/wiki/Socio" title="Socio">sociaj</a> kaj <a href="/wiki/Ekonomio" title="Ekonomio">ekonomiaj</a> valoroj, ofte kunlabore kun lokaj komunumoj kaj aliaj koncernatoj. Hom-faritaj faktoroj kiuj povas influi arbarojn inkluzivas <a href="/wiki/Arbarekspluatado" title="Arbarekspluatado">arbarekspluatadon</a>, <a href="/wiki/Urbo" title="Urbo">urban</a> plivastigadon, hom-kaŭzitajn arbar-fajrojn, <a href="/wiki/Acida_pluvo" title="Acida pluvo">acidan pluvon</a>, infestadajn speciojn, <a href="/wiki/Arbarfragmentado" title="Arbarfragmentado">arbarfragmentadon</a>, kaj la celdirektitan forbruligon de arbaroj aŭ <a href="/wiki/Brulmastrumado" class="mw-redirect" title="Brulmastrumado">brulmastrumadon</a> de la <a href="/wiki/Migra_kampokultivado" title="Migra kampokultivado">migra kampokultivado</a>. </p><p>La malapero kaj rekreskado de arbaro kondukas al diferencigo de du larĝaj arbartipoj, primara kaj <a href="/wiki/Sekundara_arbaro" title="Sekundara arbaro">sekundara arbaro</a>. Ekzistas ankaŭ multaj naturaj faktoroj, kiuj povas kaŭzi ŝanĝojn en arbaroj en la daŭro de la tempo, inkluzive de arbarfajroj, insektoj, <a href="/wiki/Malsano" title="Malsano">malsanoj</a>, <a href="/wiki/Vetero" title="Vetero">vetero</a>, <a href="/wiki/Konkuro" class="mw-disambig" title="Konkuro">konkuro</a> inter specioj, k.t.p.. En <a href="/wiki/1997" title="1997">1997</a>, la <a href="/wiki/Instituto_pri_Mondaj_Rimedoj" title="Instituto pri Mondaj Rimedoj">Instituto pri Mondaj Rimedoj</a> registris ke nur 20% de la originaj arbaroj de la mondo restis sendifekte en ĝeneralaj trajtoj <sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Pli ol 75% de tiuj sendifektaj arbaroj troviĝas en tri landoj – la tajgo de Rusujo kaj <a href="/wiki/Kanado" title="Kanado">Kanado</a> kaj la pluvarbaro de Brazilo. En <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a> tiu informo <sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> estis aktualigita uzante la freŝdatajn disponeblajn <a href="/wiki/Artefarita_satelito" title="Artefarita satelito">satelitajn</a> bildojn. </p><p>Primara arbaro ĉefe karakteriziĝas pri naturaj modeloj de diverseco kiuj disvolviĝas laŭ sciataj sin sekvigantaj <a href="/wiki/Fazo" title="Fazo">fazoj</a>. Ĝi ĉefe ampleksas indiĝenajn speciojn. Tie ĉi la naturaj formacioj kaj procesoj ne estas ŝanĝitaj kun frekvenco aŭ intenseco kiuj estus aliigintaj la naturajn strukturon kaj konsiston de la habitatoj. Sekundara arbaro signifike gastigas elementojn kiuj originis el aliaj regionoj aŭ habitatoj. </p><p>Relative etaj areoj de <a href="/wiki/Urbo" title="Urbo">urbaj</a> arbizitaj <sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> terenoj, kelkfoje ene de <a href="/wiki/Parkoj" class="mw-redirect" title="Parkoj">parkoj</a>, povas esti mastrumataj laŭ la <a href="/wiki/Principo" title="Principo">principoj</a> de <i>urba forstmastrumado</i>. <i>Urbaj forstoj</i> estas kreitaj por loka homa <a href="/wiki/Profito" title="Profito">profito</a>. Estas sufiĉe agnoskita ke pasigante tempon en pli natura medio, reduktas <a href="/wiki/Streso" title="Streso">streson</a> kaj plibonigas homan bonfarton kaj sanon. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekonomio">Ekonomio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Ekonomio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ekonomio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Forestgarden2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Forestgarden2.jpg/200px-Forestgarden2.jpg" decoding="async" width="200" height="271" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Forestgarden2.jpg/300px-Forestgarden2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Forestgarden2.jpg/400px-Forestgarden2.jpg 2x" data-file-width="484" data-file-height="657" /></a><figcaption>Arbarĝardeno de Robert Hart en <a href="/wiki/Shropshire" title="Shropshire">Shropshire</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Forstado" class="mw-redirect" title="Forstado">Forstado</a> estas <a href="/wiki/Ekonomia_administrado" class="mw-redirect" title="Ekonomia administrado">ekonomia administrado</a> de arbaroj. Tradicia enspezo venas el <a href="/wiki/Lignoproduktado" class="mw-redirect" title="Lignoproduktado">lignoproduktado</a>, sed estas multaj aliaj, ĉefe depende de la arbospecioj. </p><p><a href="/wiki/Arbar%C4%9Dardenado" title="Arbarĝardenado">Arbarĝardenado</a> estas facile eltenebla <a href="/wiki/%C4%9Cardenado" title="Ĝardenado">ĝardena</a> plan-baza sistemo de manĝoproduktado kaj <a href="/wiki/Agrikulturo" title="Agrikulturo">agrikultura forstado</a> bazita sur arbaraj <a href="/wiki/Ekosistemo" title="Ekosistemo">ekosistemoj</a>, miksante <a href="/wiki/Frukto" title="Frukto">fruktajn</a> kaj <a href="/wiki/Nukso" title="Nukso">nuksajn</a> <a href="/wiki/Arbo" title="Arbo">arbojn</a>, <a href="/wiki/Arbusto" class="mw-redirect" title="Arbusto">arbustojn</a>, <a href="/wiki/Herbo" title="Herbo">herbojn</a>, <a href="/wiki/Grimpoplanto" class="mw-redirect" title="Grimpoplanto">grimpoplantojn</a> kaj <a href="/wiki/Sta%C5%ADdo" title="Staŭdo">staŭdojn</a> kiuj havas produktadon rekte uzebla por homoj. Profitante la uzadon de <a href="/wiki/Akompana_kultivado" title="Akompana kultivado">akompanaj plantoj</a>, tiuj povas esti intermiksitaj por kultivi serion de tavaloj, por konstrui arbarajn habitatojn. </p><p>En moderna socio kie <a href="/wiki/Turismo" title="Turismo">turismo</a> okupas gravan rangon, <a href="/wiki/Rura_turismo" class="mw-redirect" title="Rura turismo">rura turismo</a> kaj turismo por ĝui naturon, <a href="/wiki/Birdumado" class="mw-redirect" title="Birdumado">observi birdojn</a> aŭ arbospeciojn estas relative ĵusa ekonomia resurso. La sistemo de <a href="/wiki/Nacia_parko" title="Nacia parko">naciaj parkoj</a> kontribuas al tio. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Silvo">Silvo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Silvo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Silvo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i><a href="/wiki/Silvo" class="mw-redirect" title="Silvo">Silvo</a></i> estas <a href="/wiki/Sinonimo" title="Sinonimo">sinonimo</a> de la <a href="/wiki/Vorto" title="Vorto">vorto</a> <i>arbaro</i>, uzata precipe en <a href="/wiki/Beletro" title="Beletro">beletro</a>, kaj tie speciale en <a href="/wiki/Poezio" title="Poezio">poezio</a>. Silvo <a href="/wiki/Etimologio" title="Etimologio">etimologie</a> devenas de la <a href="/wiki/Latina_lingvo" title="Latina lingvo">latina</a> <i>silva</i>. En <a href="/wiki/Scienco" title="Scienco">scienca</a> <a href="/wiki/Terminologio" title="Terminologio">terminologio</a>, silvo ankaŭ estas uzata por signi certajn arbarajn formaciojn kiaj la <a href="/wiki/La%C5%ADrisilvo" class="mw-redirect" title="Laŭrisilvo">laŭrisilvojn</a>. Oni retrovas la <a href="/wiki/Termino" class="mw-disambig" title="Termino">terminon</a> ankaŭ ĉe la forstistoj kiel <i>silvikulturo</i>, kio signifas : arbarkultivon (<a href="/wiki/PIV2" class="mw-redirect" title="PIV2">PIV2</a>) aŭ la tutaĵon de la agadoj (trafaligado, elfaligado, junigado, k.t.p.) por obteni plej utilan forston. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekskursoj_kaj_promenoj_[19]"><span id="Ekskursoj_kaj_promenoj_.5B19.5D"></span>Ekskursoj kaj promenoj <sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Ekskursoj kaj promenoj [19]" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ekskursoj kaj promenoj [19]"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Mogollon_Rim_banner.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Mogollon_Rim_banner.jpg/775px-Mogollon_Rim_banner.jpg" decoding="async" width="775" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Mogollon_Rim_banner.jpg/1163px-Mogollon_Rim_banner.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Mogollon_Rim_banner.jpg/1550px-Mogollon_Rim_banner.jpg 2x" data-file-width="5014" data-file-height="716" /></a></span> </p><p>Sata verdo, freŝa aero, kvieto: <a href="/wiki/Promenado" title="Promenado">Promeno</a> en arbaro estas multe pli ol nur pura malstreĉiĝo, povus esti ke <a href="/wiki/Ekskurso" title="Ekskurso">ekskursoj</a> al arbaroj efikas pozitive al <a href="/wiki/Koro" title="Koro">koro</a>, <a href="/wiki/Imuna_sistemo" title="Imuna sistemo">imunsistemo</a> kaj al la animstato. </p><p>Ekzistas apenaŭ io kio tiel bone taŭgas por forŝalti ŝarĝojn kaj por repreni forton ol promeno en arbaro. Ĝi liberigas la kapon, trankviligas la <a href="/wiki/Pulso" title="Pulso">pulson</a>, refreŝigas kaj plivigligas onin. Tamen multaj homoj eĉ ne antaŭimagas tion: Promeno en arbaro servas al multe pli ol nur por doni malstreĉiĝon. Laŭ kelkaj aspektoj ĝi ofertas simile grandan porsanan utilon kiel ŝvitiga sporto. </p><p>Multaj homoj subtaksas tiun efikon ĉar la energikonsumo dum promeno ne aperas tiel alta. Sed kiu survojas dum sufiĉe longa tempo, tiu same bruligas grandan kvanton da kalorioj. Dum la irado oni faras la duoblan nombron da paŝoj ol dum kurado, kaj ĉe ĉiu paŝo maso estas movata. Tio postulas muskolan laboron. Dum la kurado la laboro ĉe ĉiu unuopa paŝo ja estas pli granda, sed multaj malgrandaj paŝoj konsumas finfine proksimume la saman kvanton da energio ol malmultaj fortostreĉaj paŝoj. </p><p>Plua pozitiva utilo de la irado: Nur 3000 paŝoj ĉiutage pli evidente sufiĉas por signife redukti la riskon por <a href="/wiki/Sklerozo_multiloka" class="mw-redirect" title="Sklerozo multiloka">sklerozo</a> de arterioj - kaj tiel por <a href="/wiki/Korinfarkto" title="Korinfarkto">korinfarkto</a> kaj <a href="/wiki/Apopleksio" title="Apopleksio">apopleksio</a>. Kaj ke certe ankaŭ ludas rolon, kie oni promenas. Ŝajnas esti ĝuste la arbara aero kiu estas aparte bona por la koro-sangocirkula sistemo. Ĉe la enarbaraj promenoj la <a href="/wiki/Sangopremo" title="Sangopremo">sangopremo</a> malaltiĝis signife, la pulmokapacito pligrandiĝis kaj la elasteco de la arterioj pliboniĝis. Aliflanke ĉe la enurbaj promenoj ne montriĝis diferencoj de la mezurvaloroj. </p><p>Enarbaraj promenoj malaltigas la sangopremon kaj la korfrekvencon, krome la elŝuto de <a href="/wiki/Adrenalino" title="Adrenalino">adrenalino</a> kaj pro tio la stresnivelo estas malpli alta ol post ekskurso al <a href="/wiki/Urbo" title="Urbo">urbo</a>. Krome irado en arbaro evidente aktivigas kancermortigajn ĉelojn kaj ke tiu efiko daŭras almenaŭ dum sep tagoj post la promenoj. </p><p>Ĝis nun estas nur supozoj, sed la esploristoj konjektas ke interalie tiel nomataj <a href="/w/index.php?title=Fitoncito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fitoncito (paĝo ne ekzistas)">fitoncitoj</a> ludas rolon ĉe tio. Plantoj produktas tiujn substancojn por protekti sin kontraŭ <a href="/wiki/Infekto" title="Infekto">infektantoj</a> kaj <a href="/wiki/Dama%C4%9Da_organismo" title="Damaĝa organismo">damaĝantoj</a>. Promenantoj en arbaro enspiras la fitoncitojn kaj eble profitas de la plifortiga efiko sur la imunsistemon. </p><p>Estas multe da spekulado pri la sanakcela forto de la arbaro. Tamen estas fakto ke oksigeno, <a href="/wiki/Kvieto" class="mw-redirect" title="Kvieto">kvieto</a> kaj eteraj odoraĵoj bonfartigas al nia korpo kaj menso. En arbaro la aero estas tiom senpolva kiel aliloke nur en <a href="/wiki/Montaro" title="Montaro">montaro</a> aŭ ĉe la <a href="/wiki/Maro" title="Maro">maro</a>. La koncentriĝo de <a href="/wiki/Polvo" title="Polvo">polveroj</a> tie estas nur unu ĝis dek procentoj ol tio estas en la urboj. </p><p>Enarbaraj promenoj plialtigas la memvalorsenton, levas la humoron kaj reduktas streson. La efiko plifortiĝas se survoje situas lago aŭ se rivereto plaŭdetas. Promenoj en arbaro vekas vivoĝojon kaj tio verŝajne estas la sekreto pri la larĝa bonefiko de enarbaraj promenoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fulmfrapoj_[20]"><span id="Fulmfrapoj_.5B20.5D"></span>Fulmfrapoj <sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Fulmfrapoj [20]" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Fulmfrapoj [20]"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Fulmo" title="Fulmo">Fulmoj</a> en arbaro estas interesa fenomeno. Fulmo scipovas trafi arbon, kiu poste plu vivas. Alifoje, kiam fulmo frapas, la arbo mortas. Kelkfoje arbo pro tiu frapo ardas. Ofte fulmo batas tiel forte, ke la trafita arbo rompiĝas en pecetojn. Povas ankaŭ okazi, ke pro la fulmobato de unu arbo, mortas aliaj arboj kreskantaj proksime. Okazas tiel, ĉar arboj estas konektitaj per siaj <a href="/wiki/Radiko_(planto)" title="Radiko (planto)">radiko</a>j, kio povas alkonduki al la morto de pli granda nombro de proksimaj arboj. Fulmo kiel elektra malŝarĝiĝo trafas unu <a href="/wiki/Trunko" title="Trunko">arbotrunko</a>n kaj sekve facile traigas radikojn de najbaraj arboj en la grundo. Interesa afero estas, ke ne nur fulmoj elvokas <a href="/wiki/Incendio" title="Incendio">incendiojn</a> de arbaroj, sed kelkfoje grandaj incendioj povas elvoki fulmojn. Tio povas okazi, kiam dum incendioj en nuboj ekestas frotoj de gasoj kaj <a href="/wiki/Cindro" title="Cindro">cindroj</a>. </p><p>Foje oni trovas en sablo longforman ŝtonan objekton, kaj kelkaj homoj nomas ĝin fulma ŝtono, pensante ke ĝi estas postrestaĵo de fulmo, kiu trafis sablon, kiu sablo tiuloke vitriĝis. Tamen ili eraras, ĉar temas pri postrestaĵo de besteto, kiu vivis antaŭ milionoj da jaroj kaj nomiĝas <a href="/w/index.php?title=Belemnito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belemnito (paĝo ne ekzistas)">belemnito</a>. Slavoj kredis, ke tio estas <a href="/wiki/Sago" title="Sago">sageto</a> de <a href="/wiki/Peruno" title="Peruno">Peruno</a> (la dio de <a href="/wiki/Tondro" title="Tondro">tondro</a> kaj fulmo) kaj ili uzis ĝin kiel <a href="/wiki/Amuleto" title="Amuleto">amuleton</a>. </p><p>Iun belan tagon, kiam neniu esperus ŝtormon, foje ektondris kaj fulmo frapis altan, maljunan, sed vivan piceon, apud arbaristejo. La arbo komencis bruli, do devis alveni <a href="/wiki/Fajrobrigado" class="mw-redirect" title="Fajrobrigado">fajrobrigado</a>, kiu per siaj <a href="/wiki/Akvokanono" title="Akvokanono">akvokanonoj</a> komencis intense priverŝi la flamojn kaj post kelka tempo malŝaltis sian aparataron. Sed post kvin minutoj la piceo denove brulis. La fajrobrigado ripetis sian agon trifoje, tamen la fajro ne volis malaperi kaj fine la ardantaj branĉoj faladis teren. Ne estis alia solvo ol detranĉi la arbon, kiu ardante fariĝis la minaco por la arbaristejo. Kiam la piceo fine falis, ĝi plu ardis interne kaj fumis, kio mirigis ĉiujn ĉirkaŭe. </p><p>Certe ĉiu scias, ke dum ŝtormo en arbaro estas tre malprudente kaŝiĝi sub arbo. Des pli kiam tiu arbo kreskas ie aparte, ĉar ĝuste tiujn objektojn elektas fulmoj. Maljunaj arbaristoj parolas, ke laŭlonge de padoj de bestoj fulmoj ne trafas arbojn. Eble trovinte tian padon, vi povos sekure pasigi ŝtormon, kiu surprizos vin en la arbaro. Kiam oni aŭdas abruptan tondron jam oni rapide fuĝu el arbaro, kie tuj fariĝis terure mallume. Do oni forlasu do arbaron, kiam tondras. Revenu tien pli bone post la ŝtormo, kiam tie ŝvebas <a href="/wiki/Nebulo" title="Nebulo">nebuloj</a> kaj <a href="/wiki/Vaporo" title="Vaporo">vaporo</a>, kio postlasos certe belajn impresojn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Listo_de_arbaroj_en_diversaj_landoj_kaj_regionoj">Listo de arbaroj en diversaj landoj kaj regionoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Listo de arbaroj en diversaj landoj kaj regionoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Listo de arbaroj en diversaj landoj kaj regionoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Amazon_river.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Amazon_river.JPG/200px-Amazon_river.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Amazon_river.JPG/300px-Amazon_river.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Amazon_river.JPG/400px-Amazon_river.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>La bordoj de la <a href="/wiki/Amazono" class="mw-disambig" title="Amazono">Amazono</a> en la brazila subŝtato <a href="/wiki/Parao" title="Parao">Parao</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Taukliman.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Taukliman.jpg/200px-Taukliman.jpg" decoding="async" width="200" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Taukliman.jpg/300px-Taukliman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Taukliman.jpg/400px-Taukliman.jpg 2x" data-file-width="662" data-file-height="449" /></a><figcaption>Arbaro apud salakva <a href="/wiki/Lago" title="Lago">lago</a> Taukliman ĉe la <a href="/wiki/Nigra_Maro" class="mw-redirect" title="Nigra Maro">Nigra Maro</a> (Bulgarujo).</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG/200px-Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG/300px-Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG/400px-Bokskog_S%C3%B6der%C3%A5sen_Sk%C3%A5ne.JPG 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>Foliarbaro en Landskrona, <a href="/wiki/Svedujo" class="mw-redirect" title="Svedujo">Svedujo</a>.</figcaption></figure> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/e/e5/Flago-de-Anglio.svg/20px-Flago-de-Anglio.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/e/e5/Flago-de-Anglio.svg/30px-Flago-de-Anglio.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/e/e5/Flago-de-Anglio.svg/40px-Flago-de-Anglio.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> <a href="/wiki/Anglio" title="Anglio">Anglio</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Arbaro_Sherwood" title="Arbaro Sherwood">Arbaro Sherwood</a> aŭ <i><a href="/wiki/Sherwood_Forest" class="mw-redirect" title="Sherwood Forest">Sherwood Forest</a></i></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/e/e5/Flago-de-Brazilo.svg/20px-Flago-de-Brazilo.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/e/e5/Flago-de-Brazilo.svg/30px-Flago-de-Brazilo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/e/e5/Flago-de-Brazilo.svg/40px-Flago-de-Brazilo.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="350" /></span></span> <a href="/wiki/Brazilo" title="Brazilo">Brazilo</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Amazona_arbaro" title="Amazona arbaro">Amazona arbaro</a></li> <li><a href="/wiki/Atlantika_arbaro" class="mw-redirect" title="Atlantika arbaro">Atlantika arbaro</a></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/09/Flago-de-%C4%88e%C4%A5io.svg/20px-Flago-de-%C4%88e%C4%A5io.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/09/Flago-de-%C4%88e%C4%A5io.svg/30px-Flago-de-%C4%88e%C4%A5io.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/09/Flago-de-%C4%88e%C4%A5io.svg/40px-Flago-de-%C4%88e%C4%A5io.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> <a href="/wiki/%C4%88e%C4%A5io" title="Ĉeĥio">Ĉeĥio</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Praarbaro_Boub%C3%ADn" title="Praarbaro Boubín">Praarbaro Boubín</a></li> <li><a href="/wiki/Roklana_arbaro" title="Roklana arbaro">Roklana arbaro</a></li> <li><a href="/wiki/Bo%C5%99%C3%AD_les" title="Boří les">Boří les</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B4ofina_praarbaro" title="Ĵofina praarbaro">Ĵofina praarbaro</a></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/2/2c/Flago-de-Danio.svg/20px-Flago-de-Danio.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/2/2c/Flago-de-Danio.svg/30px-Flago-de-Danio.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/2/2c/Flago-de-Danio.svg/40px-Flago-de-Danio.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="280" /></span></span> <a href="/wiki/Danio" title="Danio">Danio</a></b> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Rold_skov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rold skov (paĝo ne ekzistas)">Rold skov</a></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/3/3b/Flago-de-Francio.svg/20px-Flago-de-Francio.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/3/3b/Flago-de-Francio.svg/30px-Flago-de-Francio.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/3/3b/Flago-de-Francio.svg/40px-Flago-de-Francio.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Arbaro_de_Fontainebleau" title="Arbaro de Fontainebleau">Arbaro de Fontainebleau</a></li> <li><a href="/wiki/Arbaro_de_Landes" title="Arbaro de Landes">Arbaro de Landes</a></li> <li><a href="/wiki/Arbaro_Mormal" title="Arbaro Mormal">Arbaro Mormal</a></li> <li><a href="/wiki/Arbaro_de_Paimpont" class="mw-redirect" title="Arbaro de Paimpont">Arbaro de Paimpont</a> (aŭ <a href="/wiki/Broceljando" title="Broceljando">Broceljando</a>) en <a href="/wiki/Bretonujo" class="mw-redirect" title="Bretonujo">Bretonujo</a></li> <li><a href="/wiki/Arbaro_Sainte-Apolline" title="Arbaro Sainte-Apolline">Arbaro Sainte-Apolline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sologne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sologne (paĝo ne ekzistas)">Sologne</a></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/1/10/Flago-de-Germanio.svg/20px-Flago-de-Germanio.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/1/10/Flago-de-Germanio.svg/30px-Flago-de-Germanio.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/1/10/Flago-de-Germanio.svg/40px-Flago-de-Germanio.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> <a href="/wiki/Germanio" title="Germanio">Germanio</a></b> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bayrischer_Wald&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bayrischer Wald (paĝo ne ekzistas)">Bayrischer Wald</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dresdener_Heide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dresdener Heide (paĝo ne ekzistas)">Dresdener Heide</a></li> <li><a href="/wiki/Grunewald" title="Grunewald">Grunewald</a></li> <li><a href="/wiki/Nigra_Arbaro" title="Nigra Arbaro">Nigra Arbaro</a></li> <li><a href="/wiki/Spessart" title="Spessart">Spessart</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tegeler_Forst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tegeler Forst (paĝo ne ekzistas)">Tegeler Forst</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%C3%BCringer_Wald&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thüringer Wald (paĝo ne ekzistas)">Thüringer Wald</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tharandter_Wald&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tharandter Wald (paĝo ne ekzistas)">Tharandter Wald</a></li> <li><a href="/wiki/Teutoburger_Wald" title="Teutoburger Wald">Teutoburger Wald</a></li> <li><a href="/wiki/Odenwald" title="Odenwald">Odenwald</a></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/d/de/Flago-de-Hungario.svg/20px-Flago-de-Hungario.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/d/de/Flago-de-Hungario.svg/30px-Flago-de-Hungario.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/d/de/Flago-de-Hungario.svg/40px-Flago-de-Hungario.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> <a href="/wiki/Hungario" title="Hungario">Hungario</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Gemenc" title="Gemenc">Gemenc</a></li></ul> <p><b><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/4/4b/Flago-de-Pollando.svg/20px-Flago-de-Pollando.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/4/4b/Flago-de-Pollando.svg/30px-Flago-de-Pollando.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/4/4b/Flago-de-Pollando.svg/40px-Flago-de-Pollando.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="800" /></span></span> <a href="/wiki/Pollando" title="Pollando">Pollando</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Arbaro_de_Bialowieza" class="mw-redirect" title="Arbaro de Bialowieza">Arbaro de Bialowieza</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Arbaroj_ne_plu_ekzistantaj">Arbaroj ne plu ekzistantaj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Arbaroj ne plu ekzistantaj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Arbaroj ne plu ekzistantaj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Miriquidi" title="Miriquidi">Miriquidi</a></li></ul> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Biodiversity_on_clearcut.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Biodiversity_on_clearcut.jpg/230px-Biodiversity_on_clearcut.jpg" decoding="async" width="230" height="264" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Biodiversity_on_clearcut.jpg/345px-Biodiversity_on_clearcut.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Biodiversity_on_clearcut.jpg/460px-Biodiversity_on_clearcut.jpg 2x" data-file-width="870" data-file-height="1000" /></a><figcaption>Biodiverseco en 15-jara <a href="/wiki/Rearbarigo" title="Rearbarigo">rearbarigata</a> tero.</figcaption></figure> <div class="noprint tright portal" style="border:solid #aaa 1px;text-align:center;margin:0.5em 0 0.5em 1em;"> <table style="background:#f9f9f9;font-size:90%;line-height:110%;max-width:210px;padding:1ex;"> <tbody><tr valign="middle"><td style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Portala ikono" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg/32px-Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg" decoding="async" width="32" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg/48px-Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg/64px-Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg 2x" data-file-width="5410" data-file-height="4032" /></a></span></td><td style="padding:0 1ex;vertical-align:middle;font-style:italic;font-weight:bold;"><a href="/wiki/Portalo:Biologio" title="Portalo:Biologio"><span style="color:white; padding:0.5px .7ex; display: block; background: #6495ED">Portalo pri Biologio</span></a></td></tr></tbody></table></div> <ul><li><a href="/wiki/Arbara_mastrumado" title="Arbara mastrumado">Arbara mastrumado</a></li> <li><a href="/wiki/Arbaristiko" class="mw-redirect" title="Arbaristiko">Arbaristiko</a></li> <li><a href="/wiki/Forstisto" title="Forstisto">Forstisto</a></li> <li><a href="/wiki/Internacia_Tago_de_Forstoj" title="Internacia Tago de Forstoj">Internacia Tago de Forstoj</a></li> <li><a href="/wiki/Nacia_parko" title="Nacia parko">Nacia parko</a></li> <li><a href="/wiki/Pluvarbaro" title="Pluvarbaro">Pluvarbaro</a></li> <li><a href="/wiki/Rearbarigo" title="Rearbarigo">Rearbarigo</a></li> <li><a href="/wiki/Senarbarigo" title="Senarbarigo">Senarbarigo</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Proverbo">Proverbo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: Proverbo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Proverbo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ekzistas pluraj <a href="/wiki/Proverbo" title="Proverbo">proverboj</a> pri arbaro en la <a href="/wiki/Proverbaro_Esperanta" title="Proverbaro Esperanta">Proverbaro Esperanta</a> de <a href="/wiki/L._L._Zamenhof" title="L. L. Zamenhof">L. L. Zamenhof</a>, inter ili<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <ul><li><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> <i>Dancu diabloj, sed ne en mia arbaro.</i> <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></li> <li><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> <i>En landoj transmaraj estas oraj arbaroj.</i> <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></li> <li><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> <i>Pro multo da arboj li arbaron ne vidas.</i> <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Citaĵoj"><span id="Cita.C4.B5oj"></span>Citaĵoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=22" title="Redakti sekcion: Citaĵoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=22" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Citaĵoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> La animo kurbiĝas de la tretado sur pavimento. Kun arboj oni povas paroli kiel kun fratoj kaj ĉe ili oni ŝanĝas sian animon. La arbaroj silentas. Sed ili ne estas mutaj. Kaj kiu ajn venas, ili konsolas ĉiun. <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr><tr><td align="right"><span style="font-size:75%; line-height:120%;">— <cite>Erich Kästner</cite></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencoj">Referencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=23" title="Redakti sekcion: Referencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=23" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Referencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Bamboo_maze.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Bamboo_maze.jpg/200px-Bamboo_maze.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Bamboo_maze.jpg/300px-Bamboo_maze.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Bamboo_maze.jpg/400px-Bamboo_maze.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>Eĉ <a href="/wiki/Poacoj" title="Poacoj">poacoj</a> povas konstitui arbarojn : <a href="/wiki/Bambuo" title="Bambuo">bambuarbaro</a> en <a href="/wiki/Japanujo" class="mw-redirect" title="Japanujo">Japanujo</a><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</figcaption></figure> <div class="reflist references-small" style="padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;">Lund, H. Gyde (2006). “<a rel="nofollow" class="external text" href="http://home.comcast.net/~gyde/Guide_for_classifying_GHG.pdf">Guide for Classifying Lands for Greenhouse Gas Inventories</a>”, <i>Journal of Forestry</i> (angle) <b>104</b> (4), <span style="white-space:nowrap;">p. 211–216</span>.  Alirita 2013-04-05..</cite><span style="display:none;"> </span></span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Stamets, Paul.  (2005) <i>Mycelium Running: How Mushrooms Can Help Save the World</i> (<a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a>). Berkeley: Ten Speed Press, <span style="white-space:nowrap;">p. 35 </span>. ISBN <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1580085792" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-58008-579-2</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text">Bar-On YM, Phillips R, Milo R (June 2018). "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6016768">The biomass distribution on Earth</a>". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 115 (25): 6506–6511. Bibcode:2018PNAS..115.6506B. doi:10.1073/pnas.1711842115. PMC 6016768. PMID 29784790.</span> </li> <li id="cite_note-simon-4"><a href="#cite_ref-simon_4-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Simon, Karl-Hermann (kompil.).  (1995) <i><a href="/wiki/Lexicon_Silvestre" title="Lexicon Silvestre">Lexicon Silvestre</a>. Prima Pars. Vortaro de forsta fako. Esperantlingva parto (I eo) kun difinoj</i>. Eberswalde: <i>Förderverein Lexicon Silvestre e.V.</i>, <span style="white-space:nowrap;">p. 1</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 47</span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Jenkins Martin D.; Groombridge Brian.  (2007) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.international-food-safety.com/pdf/World">Atlas Of Biodiversity.pdf World Atlas of Biodiversity: Earth's Living Resources in the 21st Century</a></i> (<a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a>). World Conservation Monitoring Centre, United Nations Environment Programme.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 12</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 44.</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 10.</span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 32.</span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 55.</span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 16.</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (kompil.) 1995, p. 5.</span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (ed.) 1995, p. 24</span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text">United Nations Environment Programme, World Conservation Monitoring Centre, Background to Forest Mapping & Data Harmonisation, retrieved 20 March 2007 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.unep-wcmc.org/forest/fp_background.htm#">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090309233953/http://www.unep-wcmc.org/forest/fp_background.htm">Arkivigite je</a> 2009-03-09 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/World_Resources_Institute" class="mw-redirect" title="World Resources Institute">World Resources Institute</a>, 1997. The Last Frontier Forests: Ecosystems and Economies on the Edge</span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intactforests.org/">Sendifektaj arbaroj</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text">Simon, Karl-Hermann (ed.) 1995, p. 10</span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Esperanta_Retradio" title="Esperanta Retradio">Esperanta Retradio</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esperantaretradio.blogspot.com/2014/03/sanakcelaj-promenoj-en-arbaro.html?view=flipcard">Sanakcelaj promenoj en arbaro</a>, la 6an de marto 2014</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text">Esperanta Retradio: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esperantaretradio.blogspot.com/2020/04/fulmofrapoj-en-arbaro.html?q=arbaro">Fulmofrapoj en arbaro</a>, la 5an de aprilo 2020</span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111225060747/http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php">Proverboj en Esperanto</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php">la originalo</a> je 2011-12-25. Alirita 2008-09-08 .</span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text">Gathy, Pierre 1973</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=24" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=24" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Dajoz, Roger 1980 : Écologie des insectes forestiers. <i>Gauthier-Villars</i>, Paris, 490 pp. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/2040108084" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-04-010808-4</a> <a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a></li> <li>Doyen, André 1976 : La forêt, écran antipollution ? <i>Tijdschrift van de Koninklijke Belgische Bosbouwmaatschappij</i>, 83/2, 71-77. <a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a></li> <li>Duchiron, Marie-Stella 2000 : Strukturierte Mischwälder. Ein Herausforderung für den Waldbau unser Zeit, <i>Parey Buchverlag Berlin 2000</i>, <i>Blackwell Wissenschafts-Verlag</i>, Berlin-Wien, 256 pp. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/3826332695" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-8263-3269-5</a> <a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">germane</span></a></li> <li>Gathy, Pierre 1973 : Un voyage d'étude au Japon, <i>Tijdschrift van de Koninklijke Belgische Bosbouwmaatschappij</i>, 80/8-9, 321-361. <a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a></li> <li>Jenkins Martin D., Groombridge Brian 2007 : World Atlas of Biodiversity: Earth's Living Resources in the 21st Century, <i>World Conservation Monitoring Centre, United Nations Environment Programme</i>, alŝutita 2007-03-20 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://books.google.com/books?vid=ISBN0520236688&id=_kHeAXV5-XwC&pg=RA3-PA81&lpg=RA3-PA81&ots=x1kOpxo4Xe&dq=UNESCO+forest+and+woodland+subformations&num=20&sig=yiDH3j0ICF90iup_FXban0hMYzU">[2]</a>. <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></li> <li>Leibundgut, Hans 1983 : Der Wald. Eine Lebensgemeinschaft, <i>Verlag Huber</i>, 212 pp., <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/3719308790" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-7193-0879-0</a> <a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">germane</span></a></li> <li>Lund, H. Gyde (coord.) 2006 : Definitions of Forest, Deforestation, Afforestation, and Reforestation. <i>Gainesville, VA: Forest Information Services</i>. Available from: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://home.comcast.net/~gyde/DEFpaper.htm">ComcastNet-gyde</a>. <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></li> <li>Otto, Hans-Jürgen 1998 : Écologie forestière, <i>Institut pour le Dévelopement Forestier</i>, Paris, 397 pp. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/2904740651" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-904740-65-1</a> <a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a></li> <li>Peisl, Peter 1994 : Wald und Wüste. Vergleich zweier gegensätzlicher Naturräume, novjarfolio, <i><a href="/wiki/Naturesplora_societo_en_Zuri%C4%A5o_(NGZH)" class="mw-redirect" title="Naturesplora societo en Zuriĥo (NGZH)">Naturesplora societo en Zuriĥo (NGZH)</a></i>, ( Arbaro kaj dezerto ). <a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">germane</span></a></li> <li><a href="/wiki/Karl-Hermann_Simon" title="Karl-Hermann Simon">Simon</a>, Karl-Hermann (ed.) 1995 : <a href="/wiki/Lexicon_Silvestre" title="Lexicon Silvestre">Lexicon Silvestre</a>. Prima Pars. Vortaro de forsta fako. Esperantlingva parto (I eo) kun difinoj. <i>Förderverein Lexicon Silvestre e.V.</i>, Eberswalde, 84 pp. <a href="/wiki/Esperanto" title="Esperanto"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">esperante</span></a></li> <li>Stamets, Paul 2005 : Mycelium Running, <i>Ten Speed Press</i>, 35 pp. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1580085792" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-58008-579-2</a> <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></li> <li>Van Miegroet, M. 1976 : Van bomen en bossen. <i>Wetenschappelijke Uitgeverij E.Story-Scientia P.V.B.A.</i>, <a href="/wiki/Antwerpen" class="mw-redirect mw-disambig" title="Antwerpen">Antwerpen</a>-<a href="/wiki/Brussel" class="mw-redirect" title="Brussel">Brussel</a>-<a href="/wiki/Gent" class="mw-redirect" title="Gent">Gent</a>-<a href="/wiki/Leuven" class="mw-redirect" title="Leuven">Leuven</a>, 2 delen, 1 166 pp., 468-507. <a href="/wiki/Nederlanda_lingvo" title="Nederlanda lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">nederlande</span></a></li> <li>Van Miegroet, M. 1994 : Natuurgericht beheer van bossen. <i>Uitgeverij Pelckmans</i>, <a href="/wiki/Kapellen" title="Kapellen">Kapellen</a>, 368 pp. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9028920684" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 90-289-2068-4</a> <a href="/wiki/Nederlanda_lingvo" title="Nederlanda lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">nederlande</span></a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&veaction=edit&section=25" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Arbaro&action=edit&section=25" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sciencedaily.com/releases/2006/01/060112035906.htm">Influo de profund-enradikitaj arboj sur la klimato (<i>Taga Scienco</i>)</a> <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></li> <li><a href="/wiki/Japana_lingvo" title="Japana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">japane</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.forestry.jp">Japana Forsta Asocio</a></li> <li><a href="/wiki/Japana_lingvo" title="Japana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">japane</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rinya.maff.go.jp">Forsta Agentejo (Japanujo)</a></li> <li><a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">germane</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.payer.de/cifor/cif0208.htm#1.">Margarete Payer : Arbarekologio</a></li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wwf.panda.org/what_we_do/how_we_work/conservation/forests/news/">Protekto de arbaroj ( WWF )</a></li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_forests/types/">Tipoj de arbaroj ( WWF )</a><span title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="background:#ffeaea; color:#444444"></span><sup class="noprint" title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="color:red;">[<i>rompita ligilo</i>]</sup></li> <li><a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.massolia.com/environnement1/les-arbres-peuvent-ils-compenser-les-emissions-de-co2-des-voitures/">Arboj kaj CO2</a></li></ul> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Forest?uselang=eo">Arbaro en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Forest?uselang=eo">Kategorio Arbaro en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="quote"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Arbaro" class="extiw" title="q:Arbaro">Arbaro en la <span>Vikicitaro</span></a> (Kolekto de citaĵoj) </li></ul> </div> <div style="position:absolute; z-index:100; right:20px; top:-40px; background-color:transparent" class="metadata" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Listo_de_havendaj_artikoloj" title="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj"><img alt="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/1000HA.png" decoding="async" width="36" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="36" data-file-height="36" /></a></span></div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg/775px-Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg" decoding="async" width="775" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg/1163px-Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg/1550px-Aquitaine_banner_Landes_Forest.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="300" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Black_forest_banner_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Black_forest_banner_1.jpg/775px-Black_forest_banner_1.jpg" decoding="async" width="775" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Black_forest_banner_1.jpg/1163px-Black_forest_banner_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Black_forest_banner_1.jpg/1550px-Black_forest_banner_1.jpg 2x" data-file-width="4059" data-file-height="582" /></a></span> </p> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=265">265</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4064354-2">4064354-2</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/sh85050707">sh85050707</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Francio" title="Nacia Biblioteko de Francio">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119314375">119314375</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Dieto" title="Nacia Biblioteko de Dieto">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00571104">00571104</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph115123">ph115123</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Hispanio" title="Nacia Biblioteko de Hispanio">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://datos.bne.es/resource/XX525826">XX525826</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbaro&oldid=8913823">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbaro&oldid=8913823</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Arbaroj" title="Kategorio:Arbaroj">Arbaroj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Biogeografio" title="Kategorio:Biogeografio">Biogeografio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Biomoj" title="Kategorio:Biomoj">Biomoj</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Artikoloj_kun_rompitaj_ligiloj" title="Kategorio:Artikoloj kun rompitaj ligiloj">Artikoloj kun rompitaj ligiloj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Havendaj_artikoloj_pli_grandaj_ol_30_kB" title="Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB">Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 12:38, 7 nov. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbaro&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-65496f48b4-m6qkl","wgBackendResponseTime":225,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.256","walltime":"0.470","ppvisitednodes":{"value":2340,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23657,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4941,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11618,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 283.352 1 -total"," 24.74% 70.091 1 Ŝablono:Referencoj"," 23.97% 67.931 1 Ŝablono:Projektoj"," 12.65% 35.850 3 Ŝablono:Citaĵo_el_libro"," 7.51% 21.280 1 Ŝablono:Bibliotekoj"," 6.77% 19.190 1 Ŝablono:Prisupre"," 6.60% 18.706 1 Ŝablono:Portalo_Biologio"," 5.84% 16.558 1 Ŝablono:Portalo"," 5.15% 14.579 9 Ŝablono:En"," 4.55% 12.898 3 Ŝablono:Ĉefartikolo"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.026","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2131474,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.canary-6fd5f8565d-t94br","timestamp":"20241121133110","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Arbaro","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Arbaro","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4421","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4421","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-06-27T09:06:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/cb\/Hellyer_Gorge%2C_Tasmania.jpg","headline":"densa aro de arboj"}</script> </body> </html>