CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Złoto – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"0bc46c70-0e82-4e1c-b564-8ad355a811cc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Złoto","wgTitle":"Złoto","wgCurRevisionId":75296808,"wgRevisionId":75296808,"wgArticleId":1274630,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania zamienił nazwę czasopisma","Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony","Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Brak właściwości P373 wpisanej lokalnie (Pierwiastek infobox)","ATC-M01","Złoto","Pierwiastki chemiczne","Pierwiastki rodzime","Pigmenty nieorganiczne"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Złoto","wgRelevantArticleId":1274630, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75296808,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q897","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready", "ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Gold-crystals.jpg/1200px-Gold-crystals.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="777"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Gold-crystals.jpg/800px-Gold-crystals.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="518"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Gold-crystals.jpg/640px-Gold-crystals.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="415"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Złoto – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Z%C5%82oto"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Z%C5%82oto"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Złoto rootpage-Złoto skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Z%C5%82oto" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Z%C5%82oto" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Z%C5%82oto" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Z%C5%82oto" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Właściwości" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Właściwości"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Właściwości</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Właściwości-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Właściwości</span> </button> <ul id="toc-Właściwości-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Właściwości_atomowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Właściwości_atomowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Właściwości atomowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Właściwości_atomowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Właściwości_fizyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Właściwości_fizyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Właściwości fizyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Właściwości_fizyczne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kolor" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kolor"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Kolor</span> </div> </a> <ul id="toc-Kolor-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Właściwości_chemiczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Właściwości_chemiczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Właściwości chemiczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Właściwości_chemiczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Występowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Występowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Występowanie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Występowanie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Występowanie</span> </button> <ul id="toc-Występowanie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Złoża" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Złoża"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Złoża</span> </div> </a> <ul id="toc-Złoża-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kopalnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kopalnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Kopalnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Kopalnie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zastosowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zastosowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Zastosowanie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Zastosowanie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Zastosowanie</span> </button> <ul id="toc-Zastosowanie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Jubilerstwo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jubilerstwo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Jubilerstwo</span> </div> </a> <ul id="toc-Jubilerstwo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przemysł" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Przemysł</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Elektronika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Elektronika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Elektronika</span> </div> </a> <ul id="toc-Elektronika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chemia_przemysłowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chemia_przemysłowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Chemia przemysłowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Chemia_przemysłowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jedzenie_i_napoje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jedzenie_i_napoje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Jedzenie i napoje</span> </div> </a> <ul id="toc-Jedzenie_i_napoje-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Medycyna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Medycyna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Medycyna</span> </div> </a> <ul id="toc-Medycyna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Złoto_w_gospodarce" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Złoto_w_gospodarce"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Złoto w gospodarce</span> </div> </a> <ul id="toc-Złoto_w_gospodarce-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Złoto</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 232 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-232" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">232 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Meuih" title="Meuih – aceh" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Meuih" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="aceh" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Goud" title="Goud – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Goud" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Gold" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-alt mw-list-item"><a href="https://alt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Алтын – południowoałtajski" lang="alt" hreflang="alt" data-title="Алтын" data-language-autonym="Алтай тил" data-language-local-name="południowoałtajski" class="interlanguage-link-target"><span>Алтай тил</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%88%AD%E1%89%85" title="ወርቅ – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ወርቅ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Kolle" title="Kolle – inari" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Kolle" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="inari" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="सोना – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="सोना" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – staroangielski" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Gold" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="staroangielski" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="ذهب – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ذهب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Oro" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%95%DC%97%DC%92%DC%90" title="ܕܗܒܐ – aramejski" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܕܗܒܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramejski" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ոսկի" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Malam%C3%A2" title="Malamâ – arumuński" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Malamâ" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="arumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8B%E0%A6%A3" title="সোণ – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="সোণ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Oru" title="Oru – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Oru" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Kuarepotiju" title="Kuarepotiju – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Kuarepotiju" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B4" title="Месед – awarski" lang="av" hreflang="av" data-title="Месед" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="awarski" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Quri" title="Quri – ajmara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Quri" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ajmara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l" title="Qızıl – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Qızıl" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="قیزیل – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قیزیل" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Mas" title="Mas – balijski" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Mas" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balijski" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8B%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="সোনা – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সোনা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Amas" title="Amas – banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Amas" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kim" title="Kim – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kim" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Алтын – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Алтын" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Золата – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Золата" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Золата – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Золата" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="सोना – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="सोना" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Bulawan" title="Bulawan – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Bulawan" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Злато – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Злато" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Goid" title="Goid – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Goid" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%A2%E0%BC%8D" title="གསེར། – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="གསེར།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zlato" title="Zlato – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zlato" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Aour" title="Aour – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Aour" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Алтан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Алтан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Or" title="Or – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Or" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AB%D0%BB%D1%82%C4%83%D0%BD" title="Ылтăн – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ылтăн" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Bulawan" title="Bulawan – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Bulawan" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Zlato" title="Zlato – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zlato" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Oru" title="Oru – czamorro" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Oru" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="czamorro" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Oro" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ndarama" title="Ndarama – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ndarama" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Oru" title="Oru – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Oru" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Aur" title="Aur – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Aur" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Guld" title="Guld – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Guld" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A8" title="دهب – marokański arabski" lang="ary" hreflang="ary" data-title="دهب" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="marokański arabski" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Golli" title="Golli – północnolapoński" lang="se" hreflang="se" data-title="Golli" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="północnolapoński" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Gold" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C3%93ola" title="Óola – nawaho" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Óola" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="nawaho" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kuld" title="Kuld – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Kuld" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CF%81%CF%85%CF%83%CF%8C%CF%82" title="Χρυσός – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Χρυσός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/%C3%94r" title="Ôr – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Ôr" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Gold" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D1%80%D0%BD%D0%B5" title="Сырне – erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Сырне" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Oro" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Oro" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Oru" title="Oru – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Oru" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Urre" title="Urre – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Urre" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A7" title="طلا – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="طلا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Sona" title="Sona – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Sona" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Gull" title="Gull – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Gull" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Or" title="Or – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Or" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Goud" title="Goud – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Goud" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Aur" title="Aur – friulski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Aur" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%93r" title="Ór – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ór" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Airh" title="Airh – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Airh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/%C3%92r" title="Òr – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Òr" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ouro" title="Ouro – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Ouro" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%B2" title="Дошув – inguski" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Дошув" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguski" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91" title="金 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="金" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – kikuju" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Gold" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuju" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B8%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%81%E0%AA%82" title="સોનું – gudżarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="સોનું" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gudżarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/K%C3%AEm" title="Kîm – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kîm" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Алтын – kałmucki" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Алтын" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kałmucki" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%88" title="금 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="금" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Zinare" title="Zinare – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Zinare" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ոսկի – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ոսկի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="सोना – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सोना" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Z%C5%82oto" title="Złoto – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Złoto" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zlato" title="Zlato – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zlato" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Oro" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Balitok" title="Balitok – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Balitok" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Emas" title="Emas – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Emas" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Auro" title="Auro – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Auro" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Manik_kaviqsuaq" title="Manik kaviqsuaq – inupiak" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Manik kaviqsuaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="inupiak" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D0%B3%D1%8A%D0%B7%C3%A6%D1%80%D0%B8%D0%BD" title="Сыгъзæрин – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Сыгъзæрин" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Igolide" title="Igolide – khosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Igolide" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="khosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Igolide" title="Igolide – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Igolide" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gull" title="Gull – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Gull" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Oro" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%94%D7%91" title="זהב – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="זהב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Emas" title="Emas – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Emas" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/N%CC%84%C9%A9%C9%A3l%C9%A9m_sika" title="N̄ɩɣlɩm sika – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="N̄ɩɣlɩm sika" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Kuulti" title="Kuulti – grenlandzki" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Kuulti" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="grenlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%A8" title="ಚಿನ್ನ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಚಿನ್ನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Gint%C3%BB" title="Gintû – pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Gintû" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ოქრო – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ოქრო" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%84%D9%86" title="سۄن – kaszmirski" lang="ks" hreflang="ks" data-title="سۄن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaszmirski" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Z%C5%82oto" title="Złoto – kaszubski" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Złoto" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaszubski" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Алтын – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Алтын" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Owr" title="Owr – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Owr" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Dhahabu" title="Dhahabu – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Dhahabu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B8" title="Зарни – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Зарни" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Wolo" title="Wolo – kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Wolo" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/L%C3%B2" title="Lò – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Lò" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/L%C3%B2" title="Lò – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lò" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Z%C3%AAr" title="Zêr – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zêr" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Алтын – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Алтын" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D3%A7%D1%80%D1%82%D0%BD%D1%8C%D3%B9" title="Шӧртньӹ – zachodniomaryjski" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Шӧртньӹ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="zachodniomaryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/%C3%92r" title="Òr – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Òr" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Муси – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Муси" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%97%E0%BA%AD%E0%BA%87%E0%BA%84%E0%BA%B3" title="ທອງຄຳ – laotański" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ທອງຄຳ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laotański" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Aurum" title="Aurum – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Aurum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Zelts" title="Zelts – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zelts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Gold" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BB" title="Къизил – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Къизил" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Auksas" title="Auksas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Auksas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/%C3%96o" title="Öo – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Öo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Goud" title="Goud – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Goud" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/W%C3%B3lo" title="Wólo – lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Wólo" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Kuldu" title="Kuldu – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Kuldu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/solji" title="solji – lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="solji" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Zzaabu" title="Zzaabu – ganda" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Zzaabu" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="ganda" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Or" title="Or – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Or" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Arany_(k%C3%A9miai_elem)" title="Arany (kémiai elem) – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Arany (kémiai elem)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="सोना – maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="सोना" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Злато – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Злато" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Volamena" title="Volamena – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Volamena" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B4%82" title="സ്വർണം – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സ്വർണം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A5%87" title="सोने – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="सोने" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D" title="ორქო – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ორქო" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A8" title="دهب – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="دهب" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Emas" title="Emas – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Emas" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%81%EA%AF%85%EA%AF%A5" title="ꯁꯅꯥ – manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯁꯅꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C4%ADng" title="Gĭng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Ouro" title="Ouro – mirandyjski" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ouro" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Зирня – moksza" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Зирня" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksza" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82" title="Алт – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Алт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%BE%E1%80%B1" title="ရွှေ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ရွှေ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Teocuitlatl" title="Teocuitlatl – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Teocuitlatl" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Koula" title="Koula – fidżijski" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Koula" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fidżijski" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Goud" title="Goud – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Goud" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – dolnosaksoński" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Gold" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="dolnosaksoński" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%A8" title="सुन – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="सुन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%82" title="लुं – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="लुं" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91" title="金 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="金" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Gul" title="Gul – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Gul" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Gull" title="Gull – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Gull" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Gull" title="Gull – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Gull" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Or" title="Or – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Or" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Ore" title="Ore – novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Ore" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Aur" title="Aur – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Aur" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D3%A7%D1%80%D1%82%D0%BD%D1%8C%D3%A7" title="Шӧртньӧ – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Шӧртньӧ" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AD%81%E0%AC%A8%E0%AC%BE" title="ସୁନା – orija" lang="or" hreflang="or" data-title="ସୁନା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="orija" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Warqee" title="Warqee – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Warqee" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Oltin" title="Oltin – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oltin" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A9%8B%E0%A8%A8%E0%A8%BE" title="ਸੋਨਾ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸੋਨਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%94%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="औरियम – palijski" lang="pi" hreflang="pi" data-title="औरियम" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="palijski" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سونا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سونا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Oro" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%87_%D8%B2%D8%B1" title="سره زر – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سره زر" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Guol" title="Guol – jamajski" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Guol" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamajski" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B8" title="Зарни – komi-permiacki" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Зарни" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-permiacki" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%9F" title="មាស – khmerski" lang="km" hreflang="km" data-title="មាស" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmerski" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/%C3%92r_(element)" title="Òr (element) – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Òr (element)" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Gold" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ouro" title="Ouro – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ouro" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Alt%C4%B1n" title="Altın – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Altın" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Alt%C4%B1n" title="Altın – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Altın" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Jold" title="Jold – gwara kolońska" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Jold" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="gwara kolońska" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aur" title="Aur – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Aur" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Aur" title="Aur – retoromański" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Aur" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromański" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Quri" title="Quri – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Quri" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE" title="Золото – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Золото" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE" title="Золото – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Золото" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BC%D2%AF%D1%81" title="Көмүс – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Көмүс" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="सुवर्णम् – sanskryt" lang="sa" hreflang="sa" data-title="सुवर्णम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskryt" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%9A%E1%B1%B1%E1%B1%9F" title="ᱥᱚᱱᱟ – santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱚᱱᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Oro" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Gowd" title="Gowd – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Gowd" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Gould" title="Gould – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Gould" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ari" title="Ari – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ari" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Oru" title="Oru – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Oru" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BB%E0%B6%B1%E0%B7%8A" title="රන් – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="රන්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Gold" title="Gold – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Gold" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86" title="سون – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سون" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Zlato" title="Zlato – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zlato" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zlato" title="Zlato – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zlato" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%EA%99%80%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Ꙁлато – cerkiewnosłowiański" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Ꙁлато" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="cerkiewnosłowiański" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Dahab" title="Dahab – somalijski" lang="so" hreflang="so" data-title="Dahab" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalijski" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8E%DA%95" title="زێڕ – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زێڕ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Gowtu" title="Gowtu – sranan tongo" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Gowtu" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="sranan tongo" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Злато – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Злато" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Zlato" title="Zlato – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Zlato" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Emas" title="Emas – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Emas" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kulta" title="Kulta – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kulta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Guld" title="Guld – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Guld" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Ginto" title="Ginto – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Ginto" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="தங்கம் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தங்கம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ure%C9%A3" title="Ureɣ – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ureɣ" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Алтын – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Алтын" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="బంగారం – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="బంగారం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B3" title="ทองคำ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ทองคำ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BB%D0%BE" title="Тило – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Тило" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%95%E1%8E%B8_%E1%8F%93%E1%8E%B6%E1%8F%82%E1%8E%A8" title="ᎠᏕᎸ ᏓᎶᏂᎨ – czirokeski" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏕᎸ ᏓᎶᏂᎨ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="czirokeski" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9hone-ma%27kaata" title="Véhone-ma'kaata – czejeński" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Véhone-ma'kaata" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="czejeński" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AC%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D" title="ಬಂಗಾರ್ – tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಬಂಗಾರ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Alt%C4%B1n" title="Altın – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Altın" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1na-a%CC%B1shong" title="A̱na-a̱shong – tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱na-a̱shong" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D0%BD" title="Алдын – tuwiński" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Алдын" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuwiński" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE" title="Золото – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Золото" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سونا – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سونا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%87%D9%86" title="ئالتۇن – ujgurski" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئالتۇن" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurski" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Gim" title="Gim – czuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Gim" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="czuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Oro" title="Oro – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Oro" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Kuld" title="Kuld – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Kuld" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%C3%A0ng" title="Vàng – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Vàng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Goldin" title="Goldin – wolapik" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Goldin" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="wolapik" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Kuld" title="Kuld – võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Kuld" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/%C3%94r" title="Ôr – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Ôr" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%BB%83%E9%87%91" title="黃金 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="黃金" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bulawan" title="Bulawan – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Bulawan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91" title="金 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="金" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%90%D7%9C%D7%93" title="גאלד – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="גאלד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/W%C3%BAr%C3%A0" title="Wúrà – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Wúrà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91" title="金 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="金" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Zern" title="Zern – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Zern" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Auksos" title="Auksos – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Auksos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91" title="金 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="金" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Amas" title="Amas – dusun centralny" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Amas" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="dusun centralny" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Mas" title="Mas – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Mas" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%93%E2%B5%94%E2%B5%96" title="ⵓⵔⵖ – standardowy marokański tamazight" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵓⵔⵖ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="standardowy marokański tamazight" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q897#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Z%C5%82oto" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Z%C5%82oto" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Z%C5%82oto"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Z%C5%82oto"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Z%C5%82oto" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Z%C5%82oto" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&oldid=75296808" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Z%C5%82oto&id=75296808&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FZ%25C5%2582oto"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FZ%25C5%2582oto"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Z%C5%82oto"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Z%C5%82oto&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Gold" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Z%C5%82oto" hreflang="pl"><span>Wikinews</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Z%C5%82oto_(metal)" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q897" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Zobacz też: <a href="/wiki/Z%C5%82oto_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Złoto (ujednoznacznienie)">inne znaczenia</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek" style="background-color:#EDC9AF; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Złoto</div> </caption> <tbody><tr style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Platyna" title="Platyna">platyna</a> <b>← złoto →</b> <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęć</a> </td></tr> <tr style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center;"> <td colspan="2"><div id="kapral" class="nopadding" style="position:relative"> <div id="bok" style="text-align:center; float:left"><a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">Ag</a><br /><b>↑</b><br /><b>Au</b><br /><b>↓</b><br /><a href="/wiki/Roentgen_(pierwiastek)" title="Roentgen (pierwiastek)">Rg</a></div> <div id="układ" style="position:absolute; top:5px; left:30px;"> <table class="nogrid" cellpadding="0" cellspacing="1" style="color:black; background-color:#ffffff; text-align:center; empty-cells:show; border-collapse:separate; border-style:hidden;"> <tbody><tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Wod%C3%B3r" title="Wodór"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="1. pierwiastek: Wodór (H), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="31"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ABCDEF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Hel_(pierwiastek)" title="Hel (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="2. pierwiastek: Hel (He), gaz szlachetny">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC7722;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Lit" title="Lit"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="3. pierwiastek: Lit (Li), metal alkaliczny">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E1A95F;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Beryl_(pierwiastek)" title="Beryl (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="4. pierwiastek: Beryl (Be), metal ziem alkalicznych">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="25"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#B87333;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Bor" title="Bor"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="5. pierwiastek: Bor (B), półmetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/W%C4%99giel_(pierwiastek)" title="Węgiel (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="6. pierwiastek: Węgiel (C), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Azot" title="Azot"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="7. pierwiastek: Azot (N), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tlen" title="Tlen"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="8. pierwiastek: Tlen (O), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#F0E68C;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Fluor" title="Fluor"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="9. pierwiastek: Fluor (F), niemetal - fluorowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ABCDEF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Neon_(pierwiastek)" title="Neon (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="10. pierwiastek: Neon (Ne), gaz szlachetny">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC7722;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/S%C3%B3d" title="Sód"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="11. pierwiastek: Sód (Na), metal alkaliczny">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E1A95F;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Magnez" title="Magnez"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="12. pierwiastek: Magnez (Mg), metal ziem alkalicznych">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="25"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Glin" title="Glin"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="13. pierwiastek: Glin (Al), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#B87333;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Krzem" title="Krzem"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="14. pierwiastek: Krzem (Si), półmetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Fosfor" title="Fosfor"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="15. pierwiastek: Fosfor (P), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Siarka" title="Siarka"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="16. pierwiastek: Siarka (S), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#F0E68C;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Chlor" title="Chlor"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="17. pierwiastek: Chlor (Cl), niemetal - fluorowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ABCDEF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Argon" title="Argon"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="18. pierwiastek: Argon (Ar), gaz szlachetny">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC7722;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Potas" title="Potas"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="19. pierwiastek: Potas (K), metal alkaliczny">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E1A95F;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Wap%C5%84" title="Wapń"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="20. pierwiastek: Wapń (Ca), metal ziem alkalicznych">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="15"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Skand" title="Skand"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="21. pierwiastek: Skand (Sc), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tytan_(pierwiastek)" title="Tytan (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="22. pierwiastek: Tytan (Ti), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Wanad" title="Wanad"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="23. pierwiastek: Wanad (V), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Chrom" title="Chrom"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="24. pierwiastek: Chrom (Cr), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Mangan" title="Mangan"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="25. pierwiastek: Mangan (Mn), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/%C5%BBelazo" title="Żelazo"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="26. pierwiastek: Żelazo (Fe), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Kobalt" title="Kobalt"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="27. pierwiastek: Kobalt (Co), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Nikiel" title="Nikiel"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="28. pierwiastek: Nikiel (Ni), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="29. pierwiastek: Miedź (Cu), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Cynk" title="Cynk"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="30. pierwiastek: Cynk (Zn), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Gal" title="Gal"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="31. pierwiastek: Gal (Ga), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#B87333;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/German" title="German"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="32. pierwiastek: German (Ge), półmetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#B87333;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Arsen" title="Arsen"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="33. pierwiastek: Arsen (As), półmetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#9AB973;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Selen" title="Selen"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="34. pierwiastek: Selen (Se), niemetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#F0E68C;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Brom" title="Brom"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="35. pierwiastek: Brom (Br), niemetal - fluorowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ABCDEF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Krypton" title="Krypton"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="36. pierwiastek: Krypton (Kr), gaz szlachetny">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC7722;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Rubid" title="Rubid"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="37. pierwiastek: Rubid (Rb), metal alkaliczny">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E1A95F;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Stront" title="Stront"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="38. pierwiastek: Stront (Sr), metal ziem alkalicznych">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="15"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Itr" title="Itr"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="39. pierwiastek: Itr (Y), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Cyrkon_(pierwiastek)" title="Cyrkon (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="40. pierwiastek: Cyrkon (Zr), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Niob" title="Niob"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="41. pierwiastek: Niob (Nb), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Molibden" title="Molibden"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="42. pierwiastek: Molibden (Mo), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Technet" title="Technet"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="43. pierwiastek: Technet (Tc), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ruten" title="Ruten"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="44. pierwiastek: Ruten (Ru), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Rod_(pierwiastek)" title="Rod (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="45. pierwiastek: Rod (Rh), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Pallad" title="Pallad"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="46. pierwiastek: Pallad (Pd), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Srebro" title="Srebro"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="47. pierwiastek: Srebro (Ag), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Kadm" title="Kadm"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="48. pierwiastek: Kadm (Cd), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ind" title="Ind"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="49. pierwiastek: Ind (In), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Cyna" title="Cyna"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="50. pierwiastek: Cyna (Sn), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#B87333;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Antymon" title="Antymon"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="51. pierwiastek: Antymon (Sb), półmetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#B87333;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tellur" title="Tellur"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="52. pierwiastek: Tellur (Te), półmetal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#F0E68C;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Jod" title="Jod"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="53. pierwiastek: Jod (I), niemetal - fluorowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ABCDEF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ksenon" title="Ksenon"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="54. pierwiastek: Ksenon (Xe), gaz szlachetny">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC7722;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Cez" title="Cez"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="55. pierwiastek: Cez (Cs), metal alkaliczny">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E1A95F;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Bar_(pierwiastek)" title="Bar (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="56. pierwiastek: Bar (Ba), metal ziem alkalicznych">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="1"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Lantan" title="Lantan"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="57. pierwiastek: Lantan (La), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Cer" title="Cer"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="58. pierwiastek: Cer (Ce), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Prazeodym" title="Prazeodym"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="59. pierwiastek: Prazeodym (Pr), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Neodym" title="Neodym"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="60. pierwiastek: Neodym (Nd), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Promet" title="Promet"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="61. pierwiastek: Promet (Pm), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Samar" title="Samar"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="62. pierwiastek: Samar (Sm), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Europ" title="Europ"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="63. pierwiastek: Europ (Eu), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Gadolin" title="Gadolin"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="64. pierwiastek: Gadolin (Gd), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Terb" title="Terb"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="65. pierwiastek: Terb (Tb), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Dysproz" title="Dysproz"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="66. pierwiastek: Dysproz (Dy), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Holm_(pierwiastek)" title="Holm (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="67. pierwiastek: Holm (Ho), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Erb" title="Erb"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="68. pierwiastek: Erb (Er), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tul_(pierwiastek)" class="mw-redirect" title="Tul (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="69. pierwiastek: Tul (pierwiastek) (Tm), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Iterb" title="Iterb"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="70. pierwiastek: Iterb (Yb), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E0B0FF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Lutet" title="Lutet"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="71. pierwiastek: Lutet (Lu), lantanowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Hafn" title="Hafn"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="72. pierwiastek: Hafn (Hf), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tantal_(pierwiastek)" title="Tantal (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="73. pierwiastek: Tantal (Ta), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Wolfram" title="Wolfram"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="74. pierwiastek: Wolfram (W), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ren_(pierwiastek)" title="Ren (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="75. pierwiastek: Ren (Re), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Osm" title="Osm"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="76. pierwiastek: Osm (Os), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Iryd" title="Iryd"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="77. pierwiastek: Iryd (Ir), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Platyna" title="Platyna"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="78. pierwiastek: Platyna (Pt), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF; border:1px solid black; margin:-1px"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a class="mw-selflink selflink"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="79. pierwiastek: Złoto (Au), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="80. pierwiastek: Rtęć (Hg), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tal" title="Tal"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="81. pierwiastek: Tal (Tl), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/O%C5%82%C3%B3w" title="Ołów"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="82. pierwiastek: Ołów (Pb), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Bizmut" title="Bizmut"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="83. pierwiastek: Bizmut (Bi), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#BCBCBC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Polon" title="Polon"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="84. pierwiastek: Polon (Po), metal">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#F0E68C;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Astat" title="Astat"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="85. pierwiastek: Astat (At), niemetal - fluorowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ABCDEF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Radon" title="Radon"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="86. pierwiastek: Radon (Rn), gaz szlachetny">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC7722;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Frans" title="Frans"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="87. pierwiastek: Frans (Fr), metal alkaliczny">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#E1A95F;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Rad_(pierwiastek)" title="Rad (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="88. pierwiastek: Rad (Ra), metal ziem alkalicznych">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="1"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Aktyn" title="Aktyn"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="89. pierwiastek: Aktyn (Ac), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tor_(pierwiastek)" title="Tor (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="90. pierwiastek: Tor (Th), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Protaktyn" title="Protaktyn"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="91. pierwiastek: Protaktyn (Pa), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Uran_(pierwiastek)" title="Uran (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="92. pierwiastek: Uran (U), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Neptun_(pierwiastek)" title="Neptun (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="93. pierwiastek: Neptun (Np), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Pluton_(pierwiastek)" title="Pluton (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="94. pierwiastek: Pluton (Pu), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ameryk" title="Ameryk"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="95. pierwiastek: Ameryk (Am), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Kiur_(pierwiastek)" title="Kiur (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="96. pierwiastek: Kiur (Cm), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Berkel" title="Berkel"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="97. pierwiastek: Berkel (Bk), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Kaliforn" title="Kaliforn"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="98. pierwiastek: Kaliforn (Cf), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Einstein_(pierwiastek)" title="Einstein (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="99. pierwiastek: Einstein (Es), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ferm_(pierwiastek)" title="Ferm (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="100. pierwiastek: Ferm (Fm), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Mendelew" title="Mendelew"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="101. pierwiastek: Mendelew (Md), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Nobel_(pierwiastek)" title="Nobel (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="102. pierwiastek: Nobel (No), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#CC8898;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Lorens" title="Lorens"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="103. pierwiastek: Lorens (Lr), aktynowiec">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Rutherford_(pierwiastek)" title="Rutherford (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="104. pierwiastek: Rutherford (Rf), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Dubn" title="Dubn"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="105. pierwiastek: Dubn (Db), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Seaborg" title="Seaborg"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="106. pierwiastek: Seaborg (Sg), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Bohr_(pierwiastek)" title="Bohr (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="107. pierwiastek: Bohr (Bh), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Has" title="Has"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="108. pierwiastek: Has (Hs), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Meitner" title="Meitner"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="109. pierwiastek: Meitner (Mt)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Darmsztadt" title="Darmsztadt"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="110. pierwiastek: Darmsztadt (Ds)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Roentgen_(pierwiastek)" title="Roentgen (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="111. pierwiastek: Roentgen (Rg)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#EDC9AF;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Kopernik_(pierwiastek)" title="Kopernik (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="112. pierwiastek: Kopernik (Cn), metal przejściowy">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Nihon" title="Nihon"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="113. pierwiastek: Nihon (Nh)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Flerow" title="Flerow"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="114. pierwiastek: Flerow (Fl)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Moskow_(pierwiastek)" title="Moskow (pierwiastek)"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="115. pierwiastek: Moskow (Mc)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Liwermor" title="Liwermor"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="116. pierwiastek: Liwermor (Lv)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Tenes" title="Tenes"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="117. pierwiastek: Tenes (Ts)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Oganeson" title="Oganeson"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="118. pierwiastek: Oganeson (Og)">   </span></a></div> </div> </td></tr> <tr> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Ununenn" title="Ununenn"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="119. pierwiastek: Ununenn (Uue)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Unbinil" title="Unbinil"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="120. pierwiastek: Unbinil (Ubn)">   </span></a></div> </div> </td> <td colspan="1"> </td></tr> <tr> <td style="height:3px;" colspan="2"> </td> <td style="height:3px; width:4px;"> </td> <td colspan="29"> </td></tr> <tr> <td colspan="2"> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Unbiun" title="Unbiun"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="121. pierwiastek: Unbiun (Ubu)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Unbibi" title="Unbibi"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="122. pierwiastek: Unbibi (Ubb)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#Cornsilk;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Unbikwad" title="Unbikwad"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="124. pierwiastek: Unbikwad (Ubq)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#Cornsilk;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Unbiheks" title="Unbiheks"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="126. pierwiastek: Unbiheks (Ubh)">   </span></a></div> </div> </td> <td><div style="position:relative; overflow:hidden; width:5px; height:7px; z-index:2; color:black; background-color:#ECECEC;"><div style="position:absolute; top:0; left:0; z-index:3"><a href="/wiki/Unbisept" title="Unbisept"><span style="float:left; width:7px; height:9px; font-size:9px; line-height:9px; word-spacing:7px; cursor:pointer;" title="127. pierwiastek: Unbisept (Ubs)">   </span></a></div> </div> </td></tr></tbody></table> </div> <div id="komórka" style="font-size:10px; position:absolute; left:65px; top:-5px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_regularny" title="Układ regularny"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Cubic-face-centered.svg/35px-Cubic-face-centered.svg.png" decoding="async" width="35" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Cubic-face-centered.svg/53px-Cubic-face-centered.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Cubic-face-centered.svg/70px-Cubic-face-centered.svg.png 2x" data-file-width="109" data-file-height="127" /></a></span></div> <div id="liczba" style="font-size:10px; position:absolute; top:15px; right:90px;">79</div> <div id="symbol" style="font-size:18px; font-weight:bold; position:absolute; top:5px; left:150px;">Au</div> <div id="radio" style="font-size:10px; font-weight:bold; position:absolute; top:-55px; left:222px;"></div> </div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EDC9AF; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-bottom:1px solid #aaa; border-top:1px solid #aaa;">Wygląd </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:90%; border-bottom:1px solid #aaa; border-top:1px solid #aaa;">żółty<sup id="cite_ref-Bielanski_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bielanski-4">[4]</a></sup><sup id="cite_ref-PWN_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-PWN-5">[5]</a></sup> </td></tr> <tr style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:x-small;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Gold-crystals.jpg" class="mw-file-description" title="Kryształy złota o czystości 99,99% wytworzone metodą reakcji transportu chemicznego w atmosferze chloru"><img alt="Kryształy złota o czystości 99,99% wytworzone metodą reakcji transportu chemicznego w atmosferze chloru" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Gold-crystals.jpg/240px-Gold-crystals.jpg" decoding="async" width="240" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Gold-crystals.jpg/360px-Gold-crystals.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Gold-crystals.jpg/480px-Gold-crystals.jpg 2x" data-file-width="4788" data-file-height="3102" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;">Kryształy złota o czystości 99,99% wytworzone metodą reakcji transportu chemicznego w atmosferze chloru </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:x-small;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Gold_spectrum_visible.png" class="mw-file-description" title="Widmo emisyjne złota"><img alt="Widmo emisyjne złota" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Gold_spectrum_visible.png/240px-Gold_spectrum_visible.png" decoding="async" width="240" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Gold_spectrum_visible.png/360px-Gold_spectrum_visible.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Gold_spectrum_visible.png/480px-Gold_spectrum_visible.png 2x" data-file-width="7430" data-file-height="1280" /></a></span><br /><a href="/wiki/Widmo_emisyjne" title="Widmo emisyjne">Widmo emisyjne</a> złota </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EDC9AF; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-bottom:1px solid #aaa; border-top:1px solid #aaa;">Ogólne informacje </td></tr> <tr> <th>Nazwa, symbol, <a href="/wiki/Liczba_atomowa" title="Liczba atomowa">l.a.</a> </th> <td> <p>złoto, Au, 79<br />(<a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łac.</a> <i>aurum</i>) </p> </td></tr> <tr> <th>Grupa, okres, blok </th> <td> <p><a href="/wiki/Miedziowce" title="Miedziowce">11</a>, <a href="/wiki/Pierwiastki_sz%C3%B3stego_okresu" title="Pierwiastki szóstego okresu">6</a>, <a href="/wiki/Blok_d" title="Blok d">d</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Stopie%C5%84_utlenienia" title="Stopień utlenienia">Stopień utlenienia</a> </th> <td> <p>−I, I, <b>III</b>, V </p> </td></tr> <tr> <th>Właściwości metaliczne </th> <td> <p><a href="/wiki/Blok_d" title="Blok d">metal przejściowy</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Właściwości <a href="/wiki/Tlenki" title="Tlenki">tlenków</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Amfoteryczno%C5%9B%C4%87" title="Amfoteryczność">amfoteryczne</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Masa_atomowa" title="Masa atomowa">Masa atomowa</a> </th> <td> <p>196,97 ± 0,01<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[a]</a></sup><sup id="cite_ref-CIAAW_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIAAW-7">[6]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Stan_skupienia_materii" title="Stan skupienia materii">Stan skupienia</a> </th> <td> <p>stały </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/G%C4%99sto%C5%9B%C4%87" title="Gęstość">Gęstość</a> </th> <td> <p>19300 <a href="/wiki/Kilogram_na_metr_sze%C5%9Bcienny" title="Kilogram na metr sześcienny">kg/m³</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Temperatura_topnienia" title="Temperatura topnienia">Temperatura topnienia</a> </th> <td> <p>1064,18 °C<sup id="cite_ref-CRC_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-CRC-1">[1]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Temperatura_wrzenia" title="Temperatura wrzenia">Temperatura wrzenia</a> </th> <td> <p>2856 °C<sup id="cite_ref-CRC_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-CRC-1">[1]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Numer_CAS" title="Numer CAS">Numer CAS</a> </th> <td> <p><a class="external text" href="https://tools.wmflabs.org/magnustools/cas.php?language=pl&cas=7440-57-5">7440-57-5</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/PubChem" title="PubChem">PubChem</a> </th> <td> <p><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/23985">23985</a> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed ibox-inner"> <tbody><tr style="border-top:1px solid #aaa;"> <th colspan="2" style="background:#EDC9AF; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-top:1px solid #aaa;">Właściwości atomowe </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <th>Promień<br />• <a href="/wiki/Promie%C5%84_atomowy" title="Promień atomowy">atomowy</a><br />• <a href="/wiki/Promie%C5%84_walencyjny" title="Promień walencyjny">walencyjny</a><br />• <a href="/wiki/Promie%C5%84_van_der_Waalsa" title="Promień van der Waalsa">van der Waalsa</a> </th> <td> <p><br />135 (obl. 174) <a href="/wiki/Pikometr" title="Pikometr">pm</a><br />144 pm<br />166 pm </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Konfiguracja_elektronowa" title="Konfiguracja elektronowa">Konfiguracja elektronowa</a> </th> <td> <p>[<a href="/wiki/Ksenon" title="Ksenon">Xe</a>]4f<sup>14</sup>5d<sup>10</sup>6s<sup>1</sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Zapełnienie <a href="/wiki/Pow%C5%82oka_elektronowa" title="Powłoka elektronowa">powłok</a> </th> <td> <p>2, 8, 18, 32, 18, 1<br />(<a href="/wiki/Plik:Electron_shell_079_Gold.svg" title="Plik:Electron shell 079 Gold.svg">wizualizacja powłok</a>) </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Elektroujemno%C5%9B%C4%87" title="Elektroujemność">Elektroujemność</a><br />• w <a href="/wiki/Elektroujemno%C5%9B%C4%87#Skala_Paulinga" title="Elektroujemność">skali Paulinga</a><br />• w <a href="/wiki/Elektroujemno%C5%9B%C4%87#Skala_Allreda-Rochowa" title="Elektroujemność">skali Allreda</a> </th> <td> <p><br />2,54<br />1,42 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Energia_jonizacji" title="Energia jonizacji">Potencjały jonizacyjne</a> </th> <td> <p>I 890,1 kJ/mol<br />II 1980 kJ/mol<br />III 2900 kJ/mol </p> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed ibox-inner"> <tbody><tr style="border-top:1px solid #aaa;"> <th colspan="2" style="background:#EDC9AF; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-top:1px solid #aaa;">Właściwości fizyczne </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Ciep%C5%82o_parowania" title="Ciepło parowania">Ciepło parowania</a> </th> <td> <p>334,4 <a href="/wiki/Kilod%C5%BCul_na_mol" title="Kilodżul na mol">kJ/mol</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Ciep%C5%82o_topnienia" title="Ciepło topnienia">Ciepło topnienia</a> </th> <td> <p>12,55 kJ/mol </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Ci%C5%9Bnienie_pary_nasyconej" title="Ciśnienie pary nasyconej">Ciśnienie pary nasyconej</a> </th> <td> <p>2,37×10<sup>−4</sup> <a href="/wiki/Paskal" title="Paskal">Pa</a> (1337 K) </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Konduktywno%C5%9B%C4%87" title="Konduktywność">Konduktywność</a> </th> <td> <p>45,2×10<sup>6</sup> <a href="/wiki/Simens" title="Simens">S</a>/m </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Ciep%C5%82o_w%C5%82a%C5%9Bciwe" title="Ciepło właściwe">Ciepło właściwe</a> </th> <td> <p>128 <a href="/wiki/D%C5%BCul_na_kilogram-kelwin" title="Dżul na kilogram-kelwin">J/(kg·K)</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Przewodno%C5%9B%C4%87_cieplna" title="Przewodność cieplna">Przewodność cieplna</a> </th> <td> <p>317 <a href="/wiki/Wat_na_metr-kelwin" title="Wat na metr-kelwin">W/(m·K)</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_krystalograficzny" title="Układ krystalograficzny">Układ krystalograficzny</a> </th> <td> <p>regularny ściennie centrowany </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Twardo%C5%9B%C4%87" title="Twardość">Twardość</a><br />• w <a href="/wiki/Skala_twardo%C5%9Bci_Mohsa" title="Skala twardości Mohsa">skali Mohsa</a> </th> <td> <p><br />2,5 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_d%C5%BAwi%C4%99ku" title="Prędkość dźwięku">Prędkość dźwięku</a> </th> <td> <p>1740 m/s (293,15 K) </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Obj%C4%99to%C5%9B%C4%87_molowa" title="Objętość molowa">Objętość molowa</a> </th> <td> <p>10,21×10<sup>−6</sup> m³/<a href="/wiki/Mol" title="Mol">mol</a> </p> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed"> <tbody><tr style="border-top:1px solid #aaa;"> <th colspan="2" style="background:#EDC9AF; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-top:1px solid #aaa;">Najbardziej stabilne izotopy </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:85%; padding:0;"><table class="wikitable" width="100%"> <tbody><tr> <th><a href="/wiki/Izotopy" title="Izotopy">izotop</a></th> <th><abbr class="abbr" title="występowanie">wyst.</abbr></th> <th><a href="/wiki/Czas_po%C5%82owicznego_rozpadu" title="Czas połowicznego rozpadu">o.p.r.</a></th> <th><a href="/wiki/Spos%C3%B3b_rozpadu" title="Sposób rozpadu">s.r.</a></th> <th><a href="/wiki/Energia_rozpadu" title="Energia rozpadu">e.r.</a> <a href="/wiki/Elektronowolt" title="Elektronowolt">MeV</a></th> <th><a href="/wiki/Produkt_rozpadu" title="Produkt rozpadu">p.r.</a></th> </tr><tr> <td><sup>195</sup>Au </td> <td><a href="/wiki/Syntetyczny_izotop_promieniotw%C3%B3rczy" title="Syntetyczny izotop promieniotwórczy">{syn.}</a> </td> <td>186,1 <a href="/wiki/Dzie%C5%84" title="Dzień">dnia</a> </td> <td><a href="/wiki/Wychwyt_elektronu" title="Wychwyt elektronu">w.e.</a> </td> <td>0,230 </td> <td><sup>195</sup><a href="/wiki/Platyna" title="Platyna">Pt</a> </td></tr> <tr> <td><sup>196</sup>Au </td> <td><a href="/wiki/Syntetyczny_izotop_promieniotw%C3%B3rczy" title="Syntetyczny izotop promieniotwórczy">{syn.}</a> </td> <td>6,18 <a href="/wiki/Dzie%C5%84" title="Dzień">dnia</a> </td> <td><a href="/wiki/Wychwyt_elektronu" title="Wychwyt elektronu">w.e.</a> </td> <td> </td> <td><sup>196</sup><a href="/wiki/Platyna" title="Platyna">Pt</a> </td></tr> <tr> <td><sup>197</sup>Au </td> <td><b>100%</b> </td> <td colspan="4">stabilny izotop z 118 <a href="/wiki/Neutron" title="Neutron">neutronami</a> </td></tr> <tr> <td><sup>198</sup>Au </td> <td><a href="/wiki/Syntetyczny_izotop_promieniotw%C3%B3rczy" title="Syntetyczny izotop promieniotwórczy">{syn.}</a> </td> <td>2,693 <a href="/wiki/Dzie%C5%84" title="Dzień">dnia</a> </td> <td><a href="/wiki/Rozpad_beta_minus" title="Rozpad beta minus">β<sup>−</sup></a> </td> <td>1,372 </td> <td><sup>198</sup><a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">Hg</a> </td></tr> <tr> <td><sup>199</sup>Au </td> <td><a href="/wiki/Syntetyczny_izotop_promieniotw%C3%B3rczy" title="Syntetyczny izotop promieniotwórczy">{syn.}</a> </td> <td>3,14 <a href="/wiki/Dzie%C5%84" title="Dzień">dnia</a> </td> <td><a href="/wiki/Rozpad_beta_minus" title="Rozpad beta minus">β<sup>−</sup></a> </td> <td>0,453 </td> <td><sup>199</sup><a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">Hg</a> </td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed ibox-inner"> <tbody><tr style="border-top:1px solid #aaa;"> <th colspan="2" style="background:#EDC9AF; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-top:1px solid #aaa;">Niebezpieczeństwa </th></tr> <tr style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); color:inherit; background:var(--background-color-base, #fff)"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Karta_charakterystyki" title="Karta charakterystyki">Karta charakterystyki</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sigmaaldrich.com/PL/pl/sds/sial/50750">dane zewnętrzne</a> firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-10-05] </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="color:black; background-color:#EDC9AF; border-bottom:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid; border-top:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid"> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="color:inherit; background:var(--background-color-base, #fff); border-top:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid; font-weight:bold; text-align:center; border-bottom:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid"><a href="/wiki/Globalnie_zharmonizowany_system_klasyfikacji_i_oznakowania_chemikali%C3%B3w" title="Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów">Globalnie zharmonizowany system<br />klasyfikacji i oznakowania chemikaliów</a> </td></tr> <tr style="text-align:center; font-size:90%; color:inherit; background:var(--background-color-base, #fff);"> <td colspan="2">Substancja nie jest klasyfikowana jako<br />niebezpieczna według kryteriów GHS<sup id="cite_ref-Aldrich_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Aldrich-2">[2]</a></sup>. </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="color:black; background-color:#EDC9AF; border-bottom:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid; border-top:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid"> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="color:inherit; background:var(--background-color-base, #fff); border-top:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid; font-weight:bold; text-align:center; border-bottom:1px var(--border-color-base, #a2a9b1) solid;"><a href="/wiki/NFPA_704" title="NFPA 704">NFPA 704</a> </td></tr> <tr style="color:inherit; background:var(--background-color-base, #fff); text-align:center; font-size:90%"> <td colspan="2"> <table style="width:100%; color:inherit; background:transparent;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle">Na podstawie<br />podanego źródła<sup id="cite_ref-Aldrich-US_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Aldrich-US-3">[3]</a></sup> </td> <td><div style="position: relative; height: 75px; width: 75px; color: black;"> <div style="position: absolute; height: 75px; width: 75px; left:0;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:NFPA_704.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/NFPA_704.svg/75px-NFPA_704.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/NFPA_704.svg/113px-NFPA_704.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/NFPA_704.svg/150px-NFPA_704.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div> <div title="Palność" style="left:0; width: 75px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 6px; font-size: large;"><abbr style="text-decoration:none" title="Palność „0”: Substancja niepalna.">0</abbr></div> <div title="Zdrowie" style="left:0; width: 37.5px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 24px; font-size: large;"><abbr style="text-decoration:none" title="Zdrowie „0”: Brak zagrożenia dla zdrowia w przypadku normalnego kontaktu.">0</abbr></div> <div title="Reaktywność" style="left:0; width: 37.5px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 24px; left: 37.5px; font-size: large;"><abbr style="text-decoration:none" title="Niestabilność „0”: Substancja stabilna w normalnych warunkach, nie reaguje z wodą, nie ulega działaniu otwartego ognia.">0</abbr></div> <div title="Inne" style="left:0; width: 75px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 47px; font-size: small;"><abbr style="text-decoration:none" title="Brak innych/szczególnych zagrożeń."> </abbr></div> </div> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; border-top:1px #aaa solid;">Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą<br /><a href="/wiki/Warunki_normalne" title="Warunki normalne">warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)</a> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gold" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gold" class="extiw" title="commons:Category:Gold">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/z%C5%82oto" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/z%C5%82oto" class="extiw" title="wikt:złoto">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Złoto</b> (<b>Au</b>, <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łac.</a> <em lang="la">aurum</em>) – <a href="/wiki/Pierwiastek_chemiczny" title="Pierwiastek chemiczny">pierwiastek chemiczny</a> o <a href="/wiki/Liczba_atomowa" title="Liczba atomowa">liczbie atomowej</a> 79. Złoto jest gęstym, miękkim i błyszczącym metalem, najbardziej kowalnym i ciągliwym spośród wszystkich znanych metali. Czyste złoto ma jasnożółty kolor i wyraźny połysk, nie utlenia się w <a href="/wiki/Woda" title="Woda">wodzie</a> czy powietrzu. Chemicznie złoto należy do <a href="/wiki/Blok_d" title="Blok d">metali przejściowych</a> i pierwiastków <a href="/wiki/Miedziowce" title="Miedziowce">grupy 11</a>. Z wyjątkiem <a href="/wiki/Helowce" title="Helowce">helowców</a> (tzw. <i>gazów szlachetnych</i>) złoto jest najmniej reaktywnym pierwiastkiem. Złoto długo przed okresem spisanej historii było drogocennym i poszukiwanym <a href="/wiki/Metale_szlachetne" title="Metale szlachetne">metalem szlachetnym</a> używanym w biciu <a href="/wiki/Moneta" title="Moneta">monet</a>, jubilerstwie, sztuce i zdobieniach. </p><p>Złoto jest odporne na poszczególne kwasy, ale <a href="/wiki/Roztwarzanie" title="Roztwarzanie">roztwarza</a> się w <a href="/wiki/Woda_kr%C3%B3lewska" title="Woda królewska">wodzie królewskiej</a> (łac. <i>aqua regia</i>, nazwana tak ze względu na to, że rozpuszcza właśnie złoto – metal kojarzony z władzą <a href="/wiki/Kr%C3%B3l" title="Król">królewską</a>). Roztwarza się również w <a href="/wiki/Skala_pH" title="Skala pH">zasadowych</a> roztworach <a href="/wiki/Cyjanki" title="Cyjanki">cyjanków</a>, oraz w <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęci</a>, tworząc <a href="/wiki/Amalgamat" title="Amalgamat">amalgamat</a>, co było wykorzystywane do jego wydobywania. Jest nierozpuszczalne w <a href="/wiki/Kwas_azotowy" title="Kwas azotowy">kwasie azotowym</a>, który roztwarza <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebro</a> i inne <a href="/wiki/Metale" title="Metale">metale</a>, co przez długi czas było wykorzystywane jako próba na obecność złota (np. w monetach). </p><p><a href="/wiki/Pierwiastki_rodzime" title="Pierwiastki rodzime">Metal rodzimy</a> występuje jako samorodki lub ziarna w skałach litych, <a href="/wiki/%C5%BBy%C5%82a_(geologia)" title="Żyła (geologia)">żyłach</a> i <a href="/wiki/Osady" title="Osady">osadach</a> <a href="/wiki/Aluwium" title="Aluwium">aluwialnych</a>. Mniej powszechnie występuje jako związki złota, zazwyczaj z <a href="/wiki/Tellur" title="Tellur">tellurem</a>. <a href="/wiki/System_waluty_z%C5%82otej" title="System waluty złotej">Parytet złota</a> był najpowszechniejszą podstawą <a href="/wiki/Polityka_pieni%C4%99%C5%BCna" title="Polityka pieniężna">polityki pieniężnej</a> w historii człowieka, powszechnie zastąpioną w XX wieku przez <a href="/wiki/Pieni%C4%85dz_fiducjarny" title="Pieniądz fiducjarny">pieniądz fiducjarny</a>. </p><p>Szacuje się, że do końca 2022 roku w całej historii zostały wydobyte 208 874 <a href="/wiki/Tona" title="Tona">tony</a> złota. Odpowiada to objętości 10 800 m³ lub <a href="/wiki/Sze%C5%9Bcian_(geometria)" title="Sześcian (geometria)">sześcianowi</a> o krawędzi nieco ponad 22 m. Światowe zasoby wydobytego złota w 46% zużyte zostały w <a href="/wiki/Z%C5%82otnictwo" title="Złotnictwo">jubilerstwie</a>, w 39% w różnych inwestycjach, a 15% na inne cele<sup id="cite_ref-WGC_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-WGC-8">[7]</a></sup> (przemysł, elektronika<sup id="cite_ref-focus_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-focus-9">[8]</a></sup>). Złoża złota pozostałe pod ziemią, opłacalne do wydobycia, oceniane są na 52 tys. ton<sup id="cite_ref-WGC_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-WGC-8">[7]</a></sup>. Od 2015 roku światowe wydobycie złota co roku przekracza 3 tys. ton<sup id="cite_ref-statista_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-statista-10">[9]</a></sup>. Przy aktualnym poziomie wydobycia znane opłacalne złoża wystarczyłyby na ok. 17 lat<sup id="cite_ref-focus_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-focus-9">[8]</a></sup>. </p><p>Poza szeroko rozpowszechnionymi wyżej wymienionymi zastosowaniami, złoto stosuje się również w innych dziedzinach, w tym w <a href="/wiki/Stomatologia" title="Stomatologia">stomatologii</a> i w przemyśle spożywczym. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Berliner_Goldhut_detail.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Berliner_Goldhut_detail.jpg/220px-Berliner_Goldhut_detail.jpg" decoding="async" width="220" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Berliner_Goldhut_detail.jpg/330px-Berliner_Goldhut_detail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Berliner_Goldhut_detail.jpg/440px-Berliner_Goldhut_detail.jpg 2x" data-file-width="2581" data-file-height="2341" /></a><figcaption>Złoty kapelusz z <a href="/wiki/Epoka_br%C4%85zu" title="Epoka brązu">epoki brązu</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg/220px-Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg" decoding="async" width="220" height="318" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg/330px-Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg/440px-Mask_of_Tutankhamun_2003-12-07.jpg 2x" data-file-width="1339" data-file-height="1934" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sztuka_sepulkralna" title="Sztuka sepulkralna">Maska pośmiertna</a> <a href="/wiki/Tutanchamon" title="Tutanchamon">Tutanchamona</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg/220px-Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg" decoding="async" width="220" height="304" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg/330px-Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg/440px-Jason_Pelias_Louvre_K127.jpg 2x" data-file-width="1915" data-file-height="2650" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jazon_(mitologia)" title="Jazon (mitologia)">Jazon</a> wracający ze złotym runem (<a href="/wiki/Krater_(naczynie)" title="Krater (naczynie)">Krater</a> z <a href="/wiki/Apulia" title="Apulia">Apulii</a> w <a href="/wiki/Styl_czerwonofigurowy" title="Styl czerwonofigurowy">stylu czerwonofigurowym</a>, ok. 340–330 p.n.e.)</figcaption></figure> <p>Złoto jest znane i używane przez rzemieślników co najmniej od <a href="/wiki/Chalkolit" title="Chalkolit">chalkolitu</a>. Złote wyroby na <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82wysep_Ba%C5%82ka%C5%84ski" title="Półwysep Bałkański">Bałkanach</a> pojawiają się w wykopaliskach archeologicznych datowanych na IV tysiąclecie p.n.e., takich jak <a href="/wiki/Warna_(archeologia)" title="Warna (archeologia)">cmentarzystko w Warnie</a>. Złote <a href="/wiki/Artefakt_(archeologia)" title="Artefakt (archeologia)">artefakty</a>, takie jak <a href="/wiki/Z%C5%82oty_kapelusz" title="Złoty kapelusz">złote kapelusze</a> czy <a href="/wiki/Dysk_z_Nebry" title="Dysk z Nebry">dysk z Nebry</a>, pojawiały się w <a href="/wiki/Europa_%C5%9Arodkowa" title="Europa Środkowa">Europie Środkowej</a> od drugiego tysiąclecia p.n.e. w <a href="/wiki/Epoka_br%C4%85zu" title="Epoka brązu">epoce brązu</a><sup id="cite_ref-WMUM_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-WMUM-11">[10]</a></sup>. </p><p>W <a href="/wiki/Staro%C5%BCytny_Egipt" title="Starożytny Egipt">egipskich</a> <a href="/wiki/Hieroglify" title="Hieroglify">hieroglifach</a> złoto pojawia się od około 2600 p.n.e. <a href="/wiki/Mitanni" title="Mitanni">Mitannijski</a> król <a href="/wiki/Tuszratta" title="Tuszratta">Tuszratta</a> miał powiedzieć, że jest go w Egipcie „więcej, niż brudu”<sup id="cite_ref-mitanni_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-mitanni-12">[11]</a></sup>. Egipt, a szczególnie <a href="/wiki/Nubia" title="Nubia">Nubia</a>, miały wystarczające złoża złota, by być przez większą część dziejów wiodącymi obszarami wydobycia. Jedna z najstarszych znanych map, tzw. <a href="/w/index.php?title=Papirusowa_mapa_z_Turynu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Papirusowa mapa z Turynu (strona nie istnieje)">papirusowa mapa z Turynu</a> (ok. 1100 lat p.n.e.)<sup id="cite_ref-gmp_blog_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-gmp_blog-13">[12]</a></sup>, przedstawia plan kopalni złota w Nubii, wraz z ukazaniem lokalnej rzeźby terenu. Prymitywne metody wydobycia, włączając w to technikę <a href="/w/index.php?title=Podk%C5%82adanie_ognia_(g%C3%B3rnictwo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Podkładanie ognia (górnictwo) (strona nie istnieje)">podkładania ognia</a>, zostały opisane przez <a href="/wiki/Strabon" title="Strabon">Strabona</a> i <a href="/wiki/Diodor_Sycylijski" title="Diodor Sycylijski">Diodora Sycylijskiego</a>. W okresie Starożytnego Egiptu wydobywano około jednej tony złota rocznie<sup id="cite_ref-goldfeverprospecting_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-goldfeverprospecting-14">[13]</a></sup>. Duże kopalnie złota były również w obszarze <a href="/wiki/Morze_Czerwone" title="Morze Czerwone">Morza Czerwonego</a>, znajdujące się w dzisiejszej <a href="/wiki/Arabia_Saudyjska" title="Arabia Saudyjska">Arabii Saudyjskiej</a>, między innymi kopalnie <i>Mahd adh Dhahab</i> („kolebka złota”), w której, w okresie panowania <a href="/wiki/Salomon_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Salomon (król Izraela)">króla Salomona</a> (961–922 p.n.e.), było wydobywane złoto, <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebro</a> i <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedź</a><sup id="cite_ref-HOG_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-HOG-15">[14]</a></sup>. </p><p>Mit o <a href="/wiki/Z%C5%82ote_runo" title="Złote runo">złotym runie</a> może nawiązywać do używania w starożytności <a href="/wiki/Owca_domowa" title="Owca domowa">owczych</a> skór do wychwytywania złotego pyłu ze <a href="/wiki/Z%C5%82o%C5%BCe_okruchowe" title="Złoże okruchowe">złóż okruchowych</a>. Złoto jest często wspominane w <a href="/wiki/Stary_Testament" title="Stary Testament">Starym Testamencie</a>, rozpoczynając od <a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Rodzaju" title="Księga Rodzaju">Księgi Rodzaju</a> 2, 11 (o <a href="/wiki/Havilah" title="Havilah">Havilah</a>) oraz jest jednym z darów <a href="/wiki/Mag_(kap%C5%82an_perski)" title="Mag (kapłan perski)">mędrców</a> (<a href="/wiki/Trzej_Kr%C3%B3lowie" title="Trzej Królowie">Trzech Królów</a>) w pierwszych rozdziałach <a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">Nowego Testamentu</a>, w <a href="/wiki/Ewangelia_Mateusza" title="Ewangelia Mateusza">Ewangelii według Mateusza</a>. <a href="/wiki/Apokalipsa_%C5%9Bw._Jana" title="Apokalipsa św. Jana">Apokalipsa świętego Jana</a> 21, 21 opisuje miasto <a href="/wiki/Nowe_Jeruzalem" title="Nowe Jeruzalem">Nowe Jeruzalem</a> jako mające <i>rynek Miasta to czyste złoto jak szkło przeźroczyste</i><sup id="cite_ref-jews_mit_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-jews_mit-16">[15]</a></sup>. </p><p>Południowo-wschodni obszar <a href="/wiki/Morze_Czarne" title="Morze Czarne">Morza Czarnego</a> był znany ze swojego złota. Wydobycie złota datuje się tam od czasu króla <a href="/wiki/Midas" title="Midas">Midasa</a> i tamtejsze złoto prawdopodobnie było wykorzystane w pierwszym na świecie biciu monet w <a href="/wiki/Lidia_(kraina)" title="Lidia (kraina)">Lidii</a>, tzw. „<a href="/wiki/Monety_lidyjskie" title="Monety lidyjskie">lwów lidyjskich</a>”<sup id="cite_ref-rgancient_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-rgancient-17">[16]</a></sup> około 610 r. p.n.e. Od VI do V wieku p.n.e. <a href="/wiki/Pa%C5%84stwo_Chu" class="mw-redirect" title="Państwo Chu">państwo Chu</a> miało w obiegu monetę Ying Yuan (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Język chiński">chiń.</a> 郢爰)<sup id="cite_ref-castchinesecoins_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-castchinesecoins-18">[17]</a></sup>. </p><p>W <a href="/w/index.php?title=Metalurgia_Staro%C5%BCytnego_Rzymu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metalurgia Starożytnego Rzymu (strona nie istnieje)">metalurgii Starożytnego Rzymu</a> zostały wprowadzone nowe metody wydobycia złota na dużą skalę, wykorzystujące <a href="/w/index.php?title=Urabianie_hydrauliczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urabianie hydrauliczne (strona nie istnieje)">urabianie hydrauliczne</a>, od 25 roku p.n.e. wykorzystywane w <a href="/wiki/Okres_rzymski_na_P%C3%B3%C5%82wyspie_Iberyjskim" title="Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim">Hiszpanii</a>, a od 106 roku n.e. w <a href="/wiki/Dacja" title="Dacja">Dacji</a>. Do największych kopalń należały te w <a href="/wiki/Las_M%C3%A9dulas" title="Las Médulas">Las Médulas</a>, w <a href="/wiki/Le%C3%B3n_(prowincja)" title="León (prowincja)">prowincji León</a>, gdzie siedem długich <a href="/wiki/Akwedukt" title="Akwedukt">akweduktów</a> pozwalało przemywać duże złoża aluwialne. Dużymi kopalniami były także te położone w <a href="/wiki/Krajobraz_g%C3%B3rniczy_Ro%C8%99ia_Montan%C4%83" title="Krajobraz górniczy Roșia Montană">Roșia Montană</a> w <a href="/wiki/Siedmiogr%C3%B3d" title="Siedmiogród">Transylwanii</a> (Siedmiogród), które do niedawna były wciąż eksploatowane przy użyciu metod odkrywkowych. Również były wykorzystywane mniejsze złoża w <a href="/wiki/Brytania" title="Brytania">Brytanii</a>, takie jak złoża okruchowe czy skalne w <a href="/w/index.php?title=Kopalnie_z%C5%82ota_Dolaucothi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kopalnie złota Dolaucothi (strona nie istnieje)">Dolaucothi</a>. Różne używane metody wydobycia złota zostały opisane przez <a href="/wiki/Pliniusz_Starszy" title="Pliniusz Starszy">Pliniusza Starszego</a> w <a href="/wiki/Encyklopedia" title="Encyklopedia">encyklopedii</a> <i><a href="/w/index.php?title=Historia_Naturalis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia Naturalis (strona nie istnieje)">Historia Naturalis</a></i>, napisanej pod koniec pierwszego wieku <a href="/wiki/Naszej_ery" title="Naszej ery">naszej ery</a>. W okresie imperium rzymskiego produkcja złota osiągała 5–10 ton rocznie<sup id="cite_ref-goldfeverprospecting_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-goldfeverprospecting-14">[13]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Imperium_Mali" title="Imperium Mali">Imperium Mali</a> w <a href="/wiki/Afryka" title="Afryka">Afryce</a> słynęło w <a href="/wiki/Stary_%C5%9Awiat" title="Stary Świat">Starym Świecie</a> ze swojego bogactwa w złoto. <a href="/wiki/Mansa_Musa" title="Mansa Musa">Mansa Musa</a>, władca imperium (1312–1337) stał się sławny w całym Starym Świecie ze względu na jego <a href="/wiki/Pielgrzymki_w_islamie" title="Pielgrzymki w islamie">hadżdż</a> do <a href="/wiki/Mekka" title="Mekka">Mekki</a> w 1324. Kiedy przechodził przez <a href="/wiki/Kair" title="Kair">Kair</a> w lipcu 1324 roku, towarzyszyła mu podobno <a href="/wiki/Karawana" title="Karawana">karawana</a> składająca się z ponad tysiąca ludzi i około setki <a href="/wiki/Wielb%C5%82%C4%85d" title="Wielbłąd">wielbłądów</a>. Wydał tyle złota, że obniżyło to jego cenę w Egipcie na ponad 10 lat<sup id="cite_ref-mansamusa_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-mansamusa-19">[18]</a></sup>. Szacuje się, że obszary dzisiejszej <a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghany</a> dostarczały 5-8 ton złota rocznie<sup id="cite_ref-goldfeverprospecting_14-2" class="reference"><a href="#cite_note-goldfeverprospecting-14">[13]</a></sup>. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p>Złoto w Egipcie miało wysoką cenę zanim przybyli w tym roku. <a href="/wiki/Mithqal" title="Mithqal">Mithqal</a> nie kosztował mniej niż 25 <a href="/wiki/Dirhem" title="Dirhem">dirham</a>, a zazwyczaj powyżej, ale od tamtego czasu jego wartość spadła i złoto staniało, a pozostawało tanie do tej pory. Mithqal nie przekraczał 22 dirham lub kosztował nawet mniej. To był stan rzeczy od dwunastu lat do dzisiaj z powodu dużej ilości złota, którą przywieźli do Egiptu i tutaj je wydali [...] </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo"><a href="/w/index.php?title=Chihab_Al-Umari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chihab Al-Umari (strona nie istnieje)">Chihab Al-Umari</a><sup id="cite_ref-kompsd_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-kompsd-20">[19]</a></sup></div> </div> <p>Europejska eksploracja Ameryki była w dużej mierze napędzana doniesieniami o złotych ozdobach noszonych przez <a href="/wiki/Indianie" title="Indianie">Indian</a>, szczególnie w <a href="/wiki/Ameryka_Centralna" title="Ameryka Centralna">Ameryce Centralnej</a>, <a href="/wiki/Peru" title="Peru">Peru</a>, <a href="/wiki/Ekwador" title="Ekwador">Ekwadorze</a> i <a href="/wiki/Kolumbia" title="Kolumbia">Kolumbii</a>. <a href="/wiki/Aztekowie" title="Aztekowie">Aztecy</a> traktowali złoto jako produkt bogów, nazywając je „boskimi odchodami” (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_nahuatl" title="Język nahuatl">nah.</a> <i>teocuitlatl</i>)<sup id="cite_ref-Mendoz_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mendoz-21">[20]</a></sup>. Jednakże dla <a href="/wiki/Ludy_tubylcze" title="Ludy tubylcze">ludów tubylczych</a> <a href="/wiki/Ameryka_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Ameryka Północna">Ameryki Północnej</a> złoto było bezużyteczne, większą wartość widzieli <a href="/wiki/Minera%C5%82" title="Minerał">minerałach</a> które były wykorzystywane w praktyczny sposób, takie jak <a href="/wiki/Obsydian" title="Obsydian">obsydian</a>, <a href="/wiki/Krzemie%C5%84" title="Krzemień">krzemień</a> i <a href="/wiki/%C5%81upek" title="Łupek">łupek</a><sup id="cite_ref-sierramuseum_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-sierramuseum-22">[21]</a></sup>. Szacuje się, że eksplorowane obszary <a href="/wiki/Ameryka_Po%C5%82udniowa" title="Ameryka Południowa">Ameryki Południowej</a> łącznie z afrykańskim <a href="/wiki/Z%C5%82ote_Wybrze%C5%BCe_(Afryka)" title="Złote Wybrzeże (Afryka)">Złotym Wybrzeżem</a> w XVI dostarczały około 10–12 ton złota rocznie<sup id="cite_ref-goldfeverprospecting_14-3" class="reference"><a href="#cite_note-goldfeverprospecting-14">[13]</a></sup>. </p><p>Chociaż cena metali z grupy <a href="/wiki/VIII_grupa_poboczna" title="VIII grupa poboczna">platynowców</a> może być znacznie wyższa, złoto przez długi czas było uważane za najbardziej pożądany metal szlachetny, a jego wartość w historii była używana jako standard dla wielu <a href="/wiki/Waluta" title="Waluta">walut</a> (<a href="/wiki/System_waluty_z%C5%82otej" title="System waluty złotej">parytet złota</a>). Było używane jako symbol czystości, wartości, królewskości, i szczególnie ról, które łączyły te cechy. Jako symbol bogactwa i prestiżu zostało wyśmiane przez <a href="/wiki/Tomasz_More" title="Tomasz More">Thomasa More’a</a> w traktacie <i><a href="/wiki/Utopia_(utw%C3%B3r)" title="Utopia (utwór)">Utopia</a></i>. Na fikcyjnej wyspie o tej samej nazwie złoto było tak powszechne, że używano go w łańcuchach dla niewolników, zastawie stołowej i deskach klozetowych. Kiedy przybyli na nią ambasadorzy z innych krajów, ubrani w złoto i odznaki, Utopianie wzięli ich za sługi, składając hołdy najskromniej ubranym spośród nich. </p><p>Istnieje archaiczna tradycja gryzienia złota w celu sprawdzenia jego autentyczności. Chociaż nie jest to profesjonalna metoda badania złota, to nadaje ona się do oceny złota ponieważ jest ono metalem miękkim (ok. 3 w <a href="/wiki/Skala_twardo%C5%9Bci_Mohsa" title="Skala twardości Mohsa">skali Mohsa</a>). Plastyczność złota wzrasta wraz z czystością. Test ten można oszukać używając malowanego ołowiu który jest bardziej miękki od złota, </p><p>Jednym z głównych celów <a href="/wiki/Alchemia" title="Alchemia">alchemii</a> była <a href="/wiki/Transmutacja" title="Transmutacja">transmutacja</a> różnych substancji, głównie ołowiu, w złoto. Miało odbyć się to w wyniku kontaktu danej substancji z <a href="/wiki/Kamie%C5%84_filozoficzny" title="Kamień filozoficzny">kamieniem filozoficznym</a>. Alchemicznym symbolem złota był <a href="/wiki/Okr%C4%85g_z_punktem_w_%C5%9Brodku" title="Okrąg z punktem w środku">okrąg z punktem w środku</a> (☉), który był również symbolem <a href="/wiki/Astrologia" title="Astrologia">astrologicznym</a> i starożytnym <a href="/wiki/Pismo_chi%C5%84skie" title="Pismo chińskie">chińskim znakiem</a> oznaczającym <a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">słońce</a>. Obecnie <a href="/w/index.php?title=Synteza_metali_szlachetnych&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synteza metali szlachetnych (strona nie istnieje)">otrzymywanie złota z innych substancji</a> jest możliwe m.in. przez przekształcenie <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęci</a> na drodze <a href="/wiki/Absorpcja_neutron%C3%B3w" title="Absorpcja neutronów">wychwytu neutronu</a> przez <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>196</sup>Hg</span>. </p><p>Złoto w starożytności było stosunkowo łatwe do uzyskania z kopalnianych warstw <a href="/wiki/Geologia" title="Geologia">geologicznych</a>. W XIX wieku, wszędzie gdzie zostawały odkryte większe złoża złota wybuchały <a href="/wiki/Gor%C4%85czka_z%C5%82ota" title="Gorączka złota">gorączki złota</a>. Pierwszym udokumentowanym odkryciem złota w <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stanach Zjednoczonych</a> było odkrycie złota w <a href="/w/index.php?title=Reed_Gold_Mine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reed Gold Mine (strona nie istnieje)">Reed Gold Mine</a> w <a href="/w/index.php?title=Midland,_Karolina_P%C3%B3%C5%82nocna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Midland, Karolina Północna (strona nie istnieje)">Midland</a> w <a href="/wiki/Karolina_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Karolina Północna">Karolinie Północnej</a> w 1803<sup id="cite_ref-nchistoricsites_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-nchistoricsites-23">[22]</a></sup>. Jednakże 90% otrzymanego złota zostało wydobyte od 1848 roku, kiedy to w <a href="/wiki/Kalifornia" title="Kalifornia">Kalifornii</a> wybuchła <a href="/wiki/Kalifornijska_gor%C4%85czka_z%C5%82ota" title="Kalifornijska gorączka złota">gorączka złota</a><sup id="cite_ref-goldfeverprospecting_14-4" class="reference"><a href="#cite_note-goldfeverprospecting-14">[13]</a></sup>. W 1851 roku, w samej tylko Kalifornii, wydobyto 77 ton złota. Światowa produkcja złota w tym okresie wzrosła do około 280 ton (1852)<sup id="cite_ref-goldfeverprospecting_14-5" class="reference"><a href="#cite_note-goldfeverprospecting-14">[13]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Właściwości"><span id="W.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci"></span>Właściwości</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Właściwości" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Właściwości"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Właściwości_atomowe"><span id="W.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci_atomowe"></span>Właściwości atomowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Właściwości atomowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Właściwości atomowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Atom złota zbudowany jest z 79 <a href="/wiki/Proton" title="Proton">protonów</a> i 90–126 <a href="/wiki/Neutron" title="Neutron">neutronów</a> tworzących <a href="/wiki/J%C4%85dro_atomowe" title="Jądro atomowe">jądro</a> oraz 79 <a href="/wiki/Elektron" title="Elektron">elektronów</a> (w <a href="/wiki/Stan_podstawowy" title="Stan podstawowy">stanie podstawowym</a>) o <a href="/wiki/Konfiguracja_elektronowa" title="Konfiguracja elektronowa">konfiguracji</a> 1s<sup>2</sup>2s<sup>2</sup>2p<sup>6</sup>3s<sup>2</sup>3p<sup>6</sup>3d<sup>10</sup>4s<sup>2</sup>4p<sup>6</sup>4d<sup>10</sup>4f<sup>14</sup>5s<sup>2</sup>5p<sup>6</sup>5d<sup>10</sup>6s<sup>1</sup> (zapis skrócony: [<a href="/wiki/Ksenon" title="Ksenon">Xe</a>]4f<sup>14</sup>5d<sup>10</sup>6s<sup>1</sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup><sup></sup>). </p> <dl><dt>Izotopy</dt></dl> <p>Złoto ma jeden trwały <a href="/wiki/Izotopy" title="Izotopy">izotop</a>, <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>197</sup>Au</span>, będącym jednocześnie jedynym naturalnie występującym izotopem. Znanych jest kilkadziesiąt <a href="/wiki/Izotopy_promieniotw%C3%B3rcze" title="Izotopy promieniotwórcze">radioizotopów</a> otrzymanych syntetycznie, których <a href="/wiki/Masa_atomowa" title="Masa atomowa">masy atomowe</a> mieszczą się w zakresie od 126 do 205. Najbardziej stabilnym spośród nich jest <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>195</sup>Au</span>, którego <a href="/wiki/Czas_po%C5%82owicznego_rozpadu" title="Czas połowicznego rozpadu">czas połowicznego rozpadu(T<sub>½</sub>)</a> równy jest 186,1 dni. Najmniej stabilnym jest <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>171</sup>Au</span>, o <a href="/wiki/Czas_po%C5%82owicznego_rozpadu" title="Czas połowicznego rozpadu">T<sub>½</sub></a> = 30 µs, który rozpada się w wyniku <a href="/wiki/Emisja_protonu" title="Emisja protonu">emisji protonu</a>. Większość radioizotopów złota o masach poniżej 197 <a href="/wiki/Jednostka_masy_atomowej" title="Jednostka masy atomowej">u</a> ulega rozpadowi w wyniku kombinacji emisji protonu, <a href="/wiki/Rozpad_alfa" title="Rozpad alfa">rozpadu α</a> i <a href="/wiki/Rozpad_beta_plus" title="Rozpad beta plus">rozpadu <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">β<sup>+</sup></span></a>. Wyjątkami od reguły są <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>195</sup>Au</span>, który rozpada się przez <a href="/wiki/Wychwyt_elektronu" title="Wychwyt elektronu">wychwyt elektronu</a> oraz <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>196</sup>Au</span>, który w 93% rozpada się przez wychwyt elektronu oraz w 7% przez rozpad <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">β<sup>+</sup></span><sup id="cite_ref-nubase_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-nubase-24">[23]</a></sup>. </p> <dl><dt>Izomery</dt></dl> <p>Zostały opisane przynajmniej 32 <a href="/wiki/Izomery_j%C4%85drowe" title="Izomery jądrowe">izomery jądrowe</a> o zakresie mas atomowych 170 do 200. W przedziale tym tylko <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>178</sup>Au</span>, <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>180</sup>Au</span>, <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>181</sup>Au</span>, <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>182</sup>Au</span> i <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>188</sup>Au</span> nie mają izomerów. Najstabilniejszym jest <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>198</sup>Au</span> o T<sub>½</sub> = 2,27 dnia. Najmniej stabilnym jest <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>177</sup>Au</span> o T<sub>½</sub> = 7 ns. <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>184</sup>Au</span> ma trzy ścieżki rozpadu; rozpad <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">β<sup>+</sup></span>, <a href="/wiki/Przej%C5%9Bcie_izomeryczne" title="Przejście izomeryczne">przejście izomeryczne</a> i rozpad α<sup id="cite_ref-nubase_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-nubase-24">[23]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Właściwości_fizyczne"><span id="W.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci_fizyczne"></span>Właściwości fizyczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Właściwości fizyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Właściwości fizyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Złoto jest najbardziej kowalnym metalem; jeden <a href="/wiki/Gram" title="Gram">gram</a> złota może być rozbity na arkusz o powierzchni 1 m². <a href="/wiki/Z%C5%82oto_p%C5%82atkowe" title="Złoto płatkowe">Płatek złota</a> może być spłaszczony do stopnia w którym staje się półprzezroczysty. Przechodzące przez taki płatek <a href="/wiki/%C5%9Awiat%C5%82o" title="Światło">światło</a> jest zielono-niebieskie, ponieważ złoto silnie odbija żółte i czerwone składowe długości światła<sup id="cite_ref-webx_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-webx-25">[24]</a></sup><sup id="cite_ref-goldbiuletin_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-goldbiuletin-26">[25]</a></sup>. Takie arkusze silnie odbijają <a href="/wiki/Podczerwie%C5%84" title="Podczerwień">podczerwień</a>, co czyni je użytecznymi w wytwarzaniu osłon przed promieniowaniem podczerwonym (cieplnym) w kombinezonach żaroodpornych i osłonach przeciwsłonecznych w <a href="/wiki/Skafander_kosmiczny" title="Skafander kosmiczny">skafandrach</a> astronautów<sup id="cite_ref-suit_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-suit-27">[26]</a></sup>. Łatwo tworzy <a href="/wiki/Stop_metali" title="Stop metali">stopy</a> z innymi <a href="/wiki/Metale" title="Metale">metalami</a>. W zależności od składu stopów zmienia się ich <a href="/wiki/Twardo%C5%9B%C4%87" title="Twardość">twardość</a> i inne właściwości <a href="/wiki/Metalurgia" title="Metalurgia">metalurgiczne</a>, od <a href="/wiki/Temperatura_topnienia" title="Temperatura topnienia">temperatury topnienia</a> do koloru (patrz poniżej)<sup id="cite_ref-goldcolor_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-goldcolor-28">[27]</a></sup>. Złoto charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością cieplną i elektryczną, przez co znajduje zastosowanie w elektronice i elektryce. Jego <a href="/wiki/G%C4%99sto%C5%9B%C4%87" title="Gęstość">gęstość</a> jest równa 19,3 <a href="/wiki/Gram" title="Gram">g</a>/cm³. </p><p>Złoto może zawierać <a href="/wiki/Izostrukturalno%C5%9B%C4%87" title="Izostrukturalność">izostrukturalne</a> domieszki innych pierwiastków: </p> <ul><li><a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebra</a> – <i><a href="/wiki/Elektrum" title="Elektrum">elektrum</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęci</a> – <i><a href="/wiki/Amalgamat" title="Amalgamat">amalgamat</a> złota</i>;</li> <li><a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedzi</a> – <i><a href="/w/index.php?title=Cuproauryt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuproauryt (strona nie istnieje)">cuproauryt</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Pallad" title="Pallad">palladu</a> – <i><a href="/w/index.php?title=Porpezyt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Porpezyt (strona nie istnieje)">porpezyt</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Rod_(pierwiastek)" title="Rod (pierwiastek)">rodu</a> – <i><a href="/w/index.php?title=Rhodyt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhodyt (strona nie istnieje)">rhodyt</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Itr" title="Itr">itru</a> – <i><a href="/w/index.php?title=Irauryt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irauryt (strona nie istnieje)">irauryt</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Platyna" title="Platyna">platyny</a> – <i><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto_platynowe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Złoto platynowe (strona nie istnieje)">złoto platynowe</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Bizmut" title="Bizmut">bizmutu</a> – <i><a href="/w/index.php?title=Maldonit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maldonit (strona nie istnieje)">maldonit</a></i>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kolor">Kolor</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Kolor" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kolor"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Podstawy fizyczne</dt></dl> <p>Podczas gdy większość metali w <a href="/wiki/Warunki_normalne" title="Warunki normalne">warunkach normalnych</a> jest szara lub srebrno-biała, złoto jest żółte. Jest to wynikiem zbliżenia pasma energetycznego w pełni zapełnionego orbitalu 3d (3d<sup>10</sup>) i <a href="/wiki/Poziom_Fermiego" title="Poziom Fermiego">poziomu Fermiego</a> orbitalu 6s, zapełnionego jedynie w połowie (6s<sup>1</sup>). <a href="/wiki/Relatywistyczna_mechanika_kwantowa" title="Relatywistyczna mechanika kwantowa">Efekty relatywistyczne</a> sprawiają, że orbital 3d<sup>10</sup> ulega rozszerzeniu, a 6s<sup>1</sup> skurczeniu, a w efekcie <a href="/wiki/Przerwa_energetyczna" title="Przerwa energetyczna">przerwa energetyczna</a>, której wielkość odpowiada za kolor pierwiastka, wynosi jedynie 2,3 <a href="/wiki/Elektronowolt" title="Elektronowolt">eV</a>. Wartość ta została ustalona doświadczalnie i jest zgodna z obliczeniami z uwzględnieniem efektów relatywistycznych. Taka energia oznacza silną absorpcję światła niebieskiego i fioletowego oraz odbicie światła żółtego i czerwonego, co nadaje złotu charakterystyczną barwę. Dla <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebra</a>, pomimo bardzo zbliżonego układu klasycznych pasm elektronowych, efekty relatywistyczne są znacznie słabsze i energia przejścia wynosi 3,5 eV, co prowadzi do absorpcji światła w rejonie <a href="/wiki/Ultrafiolet" title="Ultrafiolet">ultrafioletu</a>, i w efekcie powoduje odbijanie całego zakresu <a href="/wiki/%C5%9Awiat%C5%82o_widzialne" title="Światło widzialne">światła widzialnego</a> i nadaje mu srebrny kolor. Problem koloru złota jest jednak złożony i brak jest pełnej charakterystyki obliczeniowej tego zjawiska<sup id="cite_ref-Pyykko1979_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pyykko1979-29">[28]</a></sup><sup id="cite_ref-Pyykko2004_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pyykko2004-30">[29]</a></sup><sup id="cite_ref-undrel_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-undrel-31">[30]</a></sup>. </p> <dl><dt>Barwa stopów złota</dt></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ag-Au-Cu-colours-english.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ag-Au-Cu-colours-english.svg/220px-Ag-Au-Cu-colours-english.svg.png" decoding="async" width="220" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ag-Au-Cu-colours-english.svg/330px-Ag-Au-Cu-colours-english.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ag-Au-Cu-colours-english.svg/440px-Ag-Au-Cu-colours-english.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="305" /></a><figcaption>Diagram trójkątny – Różne kolory stopów Ag-Au-Cu</figcaption></figure> <p>Barwy stopów złota różnią się znacznie w zależności od dodanych domieszek. Różowe złoto powstaje po dodaniu różnych ilości <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedzi</a> i srebra, co widać na diagramie trójkątnym. Domieszki <a href="/wiki/Pallad" title="Pallad">palladu</a> i <a href="/wiki/Nikiel" title="Nikiel">niklu</a> tworzą tzw. „<a href="/wiki/Bia%C5%82e_z%C5%82oto" title="Białe złoto">białe złoto</a>”, które często jest wykorzystywane w jubilerstwie. Mniej powszechne są domieszki <a href="/wiki/Mangan" title="Mangan">manganu</a>, <a href="/wiki/Glin" title="Glin">glinu</a>, <a href="/wiki/%C5%BBelazo" title="Żelazo">żelaza</a>, <a href="/wiki/Iryd" title="Iryd">irydu</a> i innych pierwiastków<sup id="cite_ref-chesto_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-chesto-32">[31]</a></sup>, które nadają złotu bardziej niezwykłe kolory, jak na przykład niebieski<sup id="cite_ref-jubpl_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-jubpl-33">[32]</a></sup><sup id="cite_ref-goldbiuletin_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-goldbiuletin-26">[25]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Właściwości_chemiczne"><span id="W.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci_chemiczne"></span>Właściwości chemiczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Właściwości chemiczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Właściwości chemiczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Native_gold_nuggets.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Native_gold_nuggets.jpg/200px-Native_gold_nuggets.jpg" decoding="async" width="200" height="285" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Native_gold_nuggets.jpg/300px-Native_gold_nuggets.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/69/Native_gold_nuggets.jpg 2x" data-file-width="347" data-file-height="494" /></a><figcaption>Bryłki złota</figcaption></figure> <p>Złoto jest <a href="/wiki/Metale_szlachetne" title="Metale szlachetne">metalem szlachetnym</a> o wyjątkowo dużej odporności chemicznej, znacznie większej niż poprzedzające go w grupie 11 <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedź</a> i <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebro</a>. W przeciwieństwie do nich, na <a href="/wiki/Powietrze" title="Powietrze">powietrzu</a> nie ulega ściemnieniu. Jest też odporne na działanie większości czynników <a href="/wiki/Korozja" title="Korozja">korozyjnych</a>, dzięki czemu idealnie nadaje się do produkcji <a href="/wiki/Moneta" title="Moneta">monet</a>, <a href="/wiki/Bi%C5%BCuteria" title="Biżuteria">biżuterii</a> i pokryć ochronnych bardziej reaktywnych metali. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Z%C5%82oto_Chemograf.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Z%C5%82oto_Chemograf.png/220px-Z%C5%82oto_Chemograf.png" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Z%C5%82oto_Chemograf.png/330px-Z%C5%82oto_Chemograf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Z%C5%82oto_Chemograf.png/440px-Z%C5%82oto_Chemograf.png 2x" data-file-width="1131" data-file-height="751" /></a><figcaption>Uproszczony chemograf złota.</figcaption></figure> <p>Ulega działaniu bardzo agresywnych <a href="/wiki/Utleniacz" title="Utleniacz">czynników utleniających</a>, utleniając się od razu do związków Au<sup>III</sup>, co wyraźnie odróżnia je od miedzi i srebra, dla których tak wysoki <a href="/wiki/Stopie%C5%84_utlenienia" title="Stopień utlenienia">stopień utlenienia</a> jest niezwykle rzadki (znany jest <a href="/w/index.php?title=Fluorek_srebra(III)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fluorek srebra(III) (strona nie istnieje)">AgF<sub>3</sub></a>)<sup id="cite_ref-undrel_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-undrel-31">[30]</a></sup>. W ten sposób <a href="/wiki/Roztwarzanie" title="Roztwarzanie">roztwarza</a> się w <a href="/wiki/Woda_kr%C3%B3lewska" title="Woda królewska">wodzie królewskiej</a>, w kwasie solnym w obecności <a href="/wiki/Ozon" title="Ozon">ozonu</a> oraz w gorącym <a href="/wiki/Kwas_selenowy" title="Kwas selenowy">kwasie selenowym</a><sup id="cite_ref-lenher_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-lenher-34">[33]</a></sup>: </p> <dl><dd>2Au + <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">6H<sub>2</sub>SeO<sub>4</sub></span> → <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Au<sub>2</sub>(SeO<sub>4</sub>)<sub>3</sub></span> + <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">3H<sub>2</sub>SeO<sub>3</sub></span> + <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">3H<sub>2</sub>O</span></dd></dl> <p>Podobnie ulega też działaniu <a href="/wiki/Chlor" title="Chlor">chloru</a> i <a href="/wiki/Brom" title="Brom">bromu</a>, natomiast <a href="/wiki/Fluor" title="Fluor">fluor</a> utlenia złoto do związków Au<sup>V</sup><sup id="cite_ref-undrel_31-2" class="reference"><a href="#cite_note-undrel-31">[30]</a></sup>. </p><p>Złoto jest roztwarzane także w <a href="/wiki/Skala_pH" title="Skala pH">zasadowych</a> roztworach <a href="/wiki/Cyjanki" title="Cyjanki">cyjanków</a> (w obecności <a href="/wiki/Utleniacz" title="Utleniacz">utleniaczy</a>, np. <a href="/wiki/Tlen" title="Tlen">tlenu</a>) tworząc <a href="/wiki/Zwi%C4%85zki_kompleksowe" title="Związki kompleksowe">kompleksy</a> cyjanozłocianowe: </p> <dl><dd>4Au + 8<a href="/wiki/Cyjanek_potasu" title="Cyjanek potasu">KCN</a> + <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">O<sub>2</sub></span> + <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">2H<sub>2</sub>O</span> → <span class="chemf" style="white-space:nowrap;">4K[Au(CN)<sub>2</sub>]</span> + 4KOH</dd></dl> <p>Proces ten wykorzystywany jest do wydobywania złota ze złóż. </p><p>Ponadto złoto rozpuszcza się w <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęci</a> tworząc <a href="/wiki/Amalgamat" title="Amalgamat">amalgamat</a> złota. </p><p>Wysoka odporność chemiczna złota wynika z wyjątkowo dużego <a href="/wiki/Potencja%C5%82_redoks" title="Potencjał redoks">potencjału redoks</a> Au<sup>0</sup>/Au<sup>+</sup> oraz wysokiego pierwszego <a href="/wiki/Energia_jonizacji" title="Energia jonizacji">potencjału jonizacyjnego</a> wynoszącego 9,225 eV (dla porównania dla srebra jest to 7,576 eV). Te wyjątkowe właściwości elektronowe, a co za tym idzie, właściwości chemiczne, wynikają – podobnie jak <a href="/wiki/Barwa_z%C5%82ota" title="Barwa złota">kolor złota</a> – w dużej mierze z efektów relatywistycznych<sup id="cite_ref-undrel_31-3" class="reference"><a href="#cite_note-undrel-31">[30]</a></sup>. </p><p>Najpowszechniejszymi stopniami utlenienia złota jest I i III. Znane są również związki na –I stopniu utlenienia (<a href="/wiki/Z%C5%82otek_cezu" title="Złotek cezu">złotek cezu</a>) i na V (<a href="/wiki/Fluorek_z%C5%82ota(V)" title="Fluorek złota(V)">fluorek złota(V)</a><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[34]</a></sup>). </p><p>Jony złota znajdujące się w roztworze, do którego dodany zostanie jakikolwiek inney metal będącego <a href="/wiki/Reduktor_(chemia)" title="Reduktor (chemia)">reduktorem</a>, łatwo ulegają <a href="/wiki/Redukcja_(chemia)" title="Redukcja (chemia)">redukcji</a> i <a href="/wiki/Str%C4%85canie" title="Strącanie">strąceniu</a> w postaci metalicznego złota w postaci <a href="/wiki/Osad_(chemia)" title="Osad (chemia)">osadu</a>. Dodany metal utlenia się i rozpuszcza zastępując w roztworze złoto. </p><p>Wysokiej czystości metaliczne złoto nie ma smaku i zapachu, co zawdzięcza swojej wysokiej odporności na korozję<sup id="cite_ref-gnoc_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-gnoc-36">[35]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Występowanie"><span id="Wyst.C4.99powanie"></span>Występowanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Występowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Występowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stringer156_nugget.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Stringer156_nugget.jpg/220px-Stringer156_nugget.jpg" decoding="async" width="220" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Stringer156_nugget.jpg/330px-Stringer156_nugget.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Stringer156_nugget.jpg/440px-Stringer156_nugget.jpg 2x" data-file-width="650" data-file-height="540" /></a><figcaption>Ta 4,85 kg bryłka złota została znaleziona w południowej Pustyni Kalifornijskiej przez prywatnego poszukiwacza przy użyciu wykrywacza metalu</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg/220px-Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg" decoding="async" width="220" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg/330px-Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg/440px-Gold_30g_for_a_860kg_rock.jpg 2x" data-file-width="2408" data-file-height="2207" /></a><figcaption>Z bloku rudy złota ważącego około 860 kg może zostać wydobytych 30 g złota. <a href="/w/index.php?title=Kopalnia_z%C5%82ota_Toi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kopalnia złota Toi (strona nie istnieje)">Kopalnia złota Toi</a>, <a href="/wiki/Japonia" title="Japonia">Japonia</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:GoldinPyriteDrainage_acide.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/GoldinPyriteDrainage_acide.JPG/220px-GoldinPyriteDrainage_acide.JPG" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/GoldinPyriteDrainage_acide.JPG/330px-GoldinPyriteDrainage_acide.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/GoldinPyriteDrainage_acide.JPG/440px-GoldinPyriteDrainage_acide.JPG 2x" data-file-width="1471" data-file-height="1176" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hematyt" title="Hematyt">Hematyt</a> z ziarenkami złota pozostały po utlenieniu <a href="/wiki/Piryt" title="Piryt">pirytu</a> z domieszką złota.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Liczba_atomowa" title="Liczba atomowa">Liczba atomowa</a> złota 79 czyni je jednym z najcięższych pierwiastków występujących naturalnie. Jak wszystkie pierwiastki o liczbie atomowej większej niż żelazo, uważa się, że złoto powstaje w wyniku procesu <a href="/wiki/Nukleosynteza#Nukleosynteza_w_supernowych" title="Nukleosynteza">nukleosyntezy w supernowych</a>. Ich eksplozje rozpraszają bogaty w metale pył (w tym <a href="/wiki/Metale_ci%C4%99%C5%BCkie" title="Metale ciężkie">metale ciężkie</a>), z których formują się systemy planetarne, takie jak np. <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układ Słoneczny</a><sup id="cite_ref-Nucleosynthesis_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nucleosynthesis-37">[36]</a></sup>. Ziemia w czasie <a href="/wiki/Historia_Ziemi#Powstanie_Ziemi" title="Historia Ziemi">formowania się</a> ok. 4,5 miliarda lat temu składała się z płynnej magmy. W czasie procesu stygnięcia, najcięższe pierwiastki, w tym złoto, tonęły w jej wnętrzu. Złoto obecnie znajdujące się w <a href="/wiki/P%C5%82aszcz_ziemski" title="Płaszcz ziemski">płaszczu</a> i <a href="/wiki/Skorupa_ziemska" title="Skorupa ziemska">skorupie ziemskiej</a> dotarło na Ziemię znacznie później, w okresie tzw. <a href="/wiki/Wielkie_Bombardowanie" title="Wielkie Bombardowanie">Wielkiego Bombardowania</a>, kiedy w Ziemię uderzył meteoryt o znacznej masie (do 1% masy Ziemi) zawierający między innymi złoto<sup id="cite_ref-isotopic_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-isotopic-38">[37]</a></sup>. </p><p>Występujące na <a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia">Ziemi</a> złoto elementarne najczęściej występuje w postaci <a href="/wiki/Roztw%C3%B3r_sta%C5%82y" title="Roztwór stały">roztworu stałego</a> złota ze <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebrem</a>, tj. stopu złota ze srebrem. Takie stopy mają zazwyczaj zawartość srebra 8–10%. <a href="/wiki/Elektrum" title="Elektrum">Elektrum</a> jest postacią pierwiastkowego złota o zawartości srebra od 18 do 36%. Jego kolor zmienia się od złoto-srebrnego do srebrnego, w zależności od zawartości srebra. Im więcej w nim srebra tym niższa <a href="/wiki/G%C4%99sto%C5%9B%C4%87" title="Gęstość">gęstość</a>. </p><p>Złoto znajdowane jest w <a href="/wiki/Ruda" title="Ruda">rudach</a> złożonych ze skał mających bardzo małe lub mikroskopijne ilości złota. Takie rudy złota często są znajdowane wraz z <a href="/wiki/Kwarc" title="Kwarc">kwarcem</a> lub <a href="/wiki/Siarczki_(minera%C5%82y)" title="Siarczki (minerały)">siarczkami</a>, takimi jak „złoto głupców”, którym jest <a href="/wiki/Piryt" title="Piryt">piryt</a>. Złoża zawierające takie rudy nazywane są złożami <a href="/wiki/%C5%BBy%C5%82a_(geologia)" title="Żyła (geologia)">żyłowymi</a>. Złoto rodzime można znaleźć także w postaci płatków, ziaren lub większych bryłek (samorodków), które <a href="/wiki/Erozja" title="Erozja">wyerodowały</a> ze skał i znalazły się w złożach <a href="/wiki/Aluwium" title="Aluwium">aluwialnych</a>, zwanych <a href="/wiki/Z%C5%82o%C5%BCe_okruchowe" title="Złoże okruchowe">złożami okruchowymi</a>. Większe ilości wolnego złota zazwyczaj znajdują się na wierzchu żyły złotonośnej, co spowodowane jest utlenianiem towarzyszących mu minerałów na skutek wietrzenia i wymywania złotego pyłu przez strumienie i rzeki, gdzie następuje jego nagromadzenie się. W ten sposób powstają złotonośne piaski rzeczne. </p><p>Złoto czasami występuje w połączeniach z <a href="/wiki/Tellur" title="Tellur">tellurem</a> w <a href="/wiki/Minera%C5%82" title="Minerał">minerałach</a> takich jak <a href="/w/index.php?title=Kalaweryt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalaweryt (strona nie istnieje)">kalaweryt</a>, <a href="/wiki/Krenneryt" title="Krenneryt">krenneryt</a>, <a href="/wiki/Nagyagit" title="Nagyagit">nagyagit</a>, <a href="/wiki/Petzyt" title="Petzyt">petzyt</a> i <a href="/wiki/Sylvanit" title="Sylvanit">sylvanit</a> oraz jako bizmutek <a href="/w/index.php?title=Maldonit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maldonit (strona nie istnieje)">maldonit</a> (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Au<sub>2</sub>Bi</span>) i antymonek <a href="/w/index.php?title=Aurostibit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aurostibit (strona nie istnieje)">aurostibit</a> (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">AuSb<sub>2</sub></span>). Złoto występuje rzadko także w stopach z <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedzią</a>, <a href="/wiki/O%C5%82%C3%B3w" title="Ołów">ołowiem</a> i <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęcią</a> jako minerały: <a href="/w/index.php?title=Auricupryd&action=edit&redlink=1" class="new" title="Auricupryd (strona nie istnieje)">auricupryd</a> (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">Cu<sub>3</sub>Au</span>), novodneprit (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">AuPb<sub>3</sub></span>) i weishanit (<span class="chemf" style="white-space:nowrap;">(Au, Ag)<sub>3</sub>Hg<sub>2</sub></span>). </p><p>Badania z 2004 roku sugerują, że mikroby czasami mogą odgrywać znaczącą rolę w tworzeniu złóż złota, przemieszczając i strącając złoto, tworząc ziarenka i bryłki, które odkładają się w złożach aluwialnych<sup id="cite_ref-abcmicro_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-abcmicro-39">[38]</a></sup>. Potwierdzają to badania naukowców z <a href="/w/index.php?title=Uniwersytet_Stanowy_w_Michigan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uniwersytet Stanowy w Michigan (strona nie istnieje)">Uniwersytetu Stanowego w Michigan</a>, którzy odkryli bakterię, która potrafi rozkładać związki złota na czysty kruszec<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[39]</a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[40]</a></sup><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42">[41]</a></sup>. </p><p>Światowe <a href="/wiki/Ocean" title="Ocean">oceany</a> zawierają pewne ilości złota. Zmierzone stężenia złota w <a href="/wiki/Ocean_Atlantycki" title="Ocean Atlantycki">Atlantyku</a> i <a href="/wiki/Ocean_Spokojny" title="Ocean Spokojny">Północno-wschodnim Pacyfiku</a> wynoszą 50–150 fmol/l lub 30 części na biliard (30×10<sup>−15</sup>). Ogólnie stężenia złota w Atlantyku i Pacyfiku są zbliżone. Głębokie wody <a href="/wiki/Morze_%C5%9Ar%C3%B3dziemne" title="Morze Śródziemne">morza Śródziemnego</a> zawierają większe stężenia Au (100–150 fmol/l), co jest związane z wiatrem nawiewającym pyły znad lądu oraz licznymi rzekami wpadającymi do morza. Przy stężeniu 10×10<sup>−15</sup> wszystkie oceany zawierałyby 15 000 ton złota<sup id="cite_ref-seawatergold_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-seawatergold-43">[42]</a></sup>. </p><p>Wiele osób twierdziło, że mogą na ekonomiczną skalę odzyskiwać złoto z <a href="/wiki/Woda_morska" title="Woda morska">wody morskiej</a>, lecz jak dotychczas wszyscy mylili się lub byli oszustami. Tak zwany wielebny Prescott Jernegan, prowadził w latach 90. XIX wieku swój szwindel, w którym uzyskiwał złoto z wody morskiej<sup id="cite_ref-Plazak_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Plazak-44">[43]</a></sup>. Brytyjski oszust prowadził ten sam przekręt w <a href="/wiki/Anglia" title="Anglia">Anglii</a>, na początku XX wieku<sup id="cite_ref-Plazak_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-Plazak-44">[43]</a></sup>. <a href="/wiki/Fritz_Haber" title="Fritz Haber">Fritz Haber</a> (odkrywca <a href="/wiki/Metoda_Habera_i_Boscha" title="Metoda Habera i Boscha">procesu Habera</a>) przeprowadził badania nad uzyskiwaniem złota z wody morskiej, aby pomóc <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcom</a> zapłacić odszkodowania po <a href="/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="I wojna światowa">I wojnie światowej</a><sup id="cite_ref-Haber_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-Haber-45">[44]</a></sup>. Opierając się o opublikowane wcześniej wartości od 2 do 64 ppb złota w wodzie morskiej uważał, że taka ekstrakcja ma sens ekonomiczny. Po przeanalizowaniu 4000 próbek, otrzymując średnią 0,004 ppb, stało się oczywiste, że ekstrakcja nie będzie możliwa i zakończył swój projekt<sup id="cite_ref-McHugh_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-McHugh-46">[45]</a></sup>. Do tej pory nie ma żadnego mechanizmu ekstrakcji złota z wody morskiej, który miałby sens ekonomiczny. <a href="/w/index.php?title=Synteza_z%C5%82ota&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synteza złota (strona nie istnieje)">Synteza złota</a> (synteza na drodze przemian jądrowych) nie jest ekonomicznie opłacalna i jest mało prawdopodobne, aby stała się opłacalna w najbliższej przyszłości. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Złoża"><span id="Z.C5.82o.C5.BCa"></span>Złoża</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Złoża" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Złoża"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tworzy dwa podstawowe typy złóż: </p> <ul><li>złoża pierwotne – związane z wysokotemperaturowymi żyłami hydrotermalnymi, przecinającymi skały wylewne, z żyłami kwarcowymi i skałami metamorficznymi. Bywa spotykane z <a href="/wiki/Kwarc" title="Kwarc">kwarcem</a>, <a href="/wiki/Piryt" title="Piryt">pirytem</a>, <a href="/wiki/Chalkopiryt" title="Chalkopiryt">chalkopirytem</a>, <a href="/wiki/Galena" title="Galena">galeną</a>, <a href="/wiki/Sfaleryt" title="Sfaleryt">sfalerytem</a>, <a href="/wiki/Baryt" title="Baryt">barytem</a>, <a href="/wiki/Fluoryt" title="Fluoryt">fluorytem</a>, <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebrem rodzimym</a></li> <li>złoża wtórne – związane ze skałami okruchowymi, powstałymi wskutek niszczenia wcześniejszych złóż pierwotnych. Znajdowane jest w aluwialnych <a href="/wiki/Piasek" title="Piasek">piaskach</a> i <a href="/wiki/%C5%BBwir" title="Żwir">żwirach</a>, a także w <a href="/wiki/Piaskowiec" title="Piaskowiec">piaskowcach</a> i <a href="/wiki/Zlepieniec" title="Zlepieniec">zlepieńcach</a>.</li></ul> <p>Miejsca występowania: </p> <ul><li>na <a href="/wiki/Wszech%C5%9Bwiat" title="Wszechświat">świecie</a>: <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/22px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/33px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/44px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Po%C5%82udniowa_Afryka" title="Południowa Afryka">Południowa Afryka</a> – okolice <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburga</a> (zasoby oceniane na około 70 tys. <a href="/wiki/Tona" title="Tona">ton</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Rosja</a> – <a href="/wiki/A%C5%82dan" title="Ałdan">Ałdan</a>, <a href="/wiki/Ko%C5%82yma" title="Kołyma">Kołyma</a>, <a href="/wiki/Ural" title="Ural">Ural</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/22px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/33px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/44px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></span></span> </span><a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a> – <a href="/wiki/Kalgoorlie" title="Kalgoorlie">Kalgoorlie</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">Chiny</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span> </span><a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/22px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/33px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/44px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/22px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/33px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/44px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Indonezja" title="Indonezja">Indonezja</a> – <a href="/wiki/Grasberg_(Indonezja)" title="Grasberg (Indonezja)">Grasberg</a>, <a href="/w/index.php?title=Ertsberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ertsberg (strona nie istnieje)">Ertsberg</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/22px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/33px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/44px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Peru.svg/22px-Flag_of_Peru.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Peru.svg/33px-Flag_of_Peru.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Peru.svg/44px-Flag_of_Peru.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Peru" title="Peru">Peru</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/22px-Flag_of_Ghana.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/33px-Flag_of_Ghana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/44px-Flag_of_Ghana.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghana</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/22px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/33px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/44px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kirgistan" title="Kirgistan">Kirgistan</a></li></ul></li> <li>w <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a>:</li></ul> <dl><dd>W Polsce wydobywa się złoto jedynie ze złóż rud miedzi (w których złoto stanowi niewielką domieszkę) w rejonie Lubina, Polkowic, Rudnej<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47">[46]</a></sup>. Produkcja złota odbywa się w <a href="/wiki/Huta_Miedzi_G%C5%82og%C3%B3w" class="mw-redirect" title="Huta Miedzi Głogów">hucie miedzi w Głogowie</a>. Zarówno kopalnie, jak i huta należą do <a href="/wiki/KGHM_Polska_Mied%C5%BA" title="KGHM Polska Miedź">KGHM</a>. Wielkość produkcji w 2015 wyniosła 2,7 tony<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48">[47]</a></sup>, w 2016 r. 3,54 tony, a w 2017 r. 3,649 tony<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49">[48]</a></sup>.</dd></dl> <dl><dd>Wystąpienia złota współcześnie nieeksploatowane: <ul><li><a href="/wiki/Dolny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Dolny Śląsk">Dolny Śląsk</a> (<a href="/wiki/Dorzecze" title="Dorzecze">dorzecza</a> <a href="/wiki/Rzeka" title="Rzeka">rzek</a>: <a href="/wiki/Izera" title="Izera">Izery</a>, <a href="/wiki/Kwisa" title="Kwisa">Kwisy</a>, <a href="/wiki/B%C3%B3br_(dop%C5%82yw_Odry)" title="Bóbr (dopływ Odry)">Bobru</a>) – przyjmuje się, że na tym terenie wydobyto w latach 1175–1240 około 50 ton złota. Obecnie, szacunki mówią o łącznie 350 tonach złota pod Dolnym Śląskiem<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[49]</a></sup></li> <li>okolice <a href="/wiki/Z%C5%82oty_Stok" title="Złoty Stok">Złotego Stoku</a> – szacuje się, iż na tym terenie wydobyto ok. 16 ton złota</li> <li>okolice <a href="/wiki/Z%C5%82otoryja" title="Złotoryja">Złotoryi</a> i Lwówka Śląskiego</li> <li>Wielisławki</li> <li>Wlenia - Radomice, Klecza, Pilchowice</li> <li>okolice <a href="/wiki/Boles%C5%82awiec" title="Bolesławiec">Bolesławca</a></li> <li>Czarnów koło Kamiennej Góry</li> <li><a href="/wiki/Radzimowice_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Radzimowice (województwo dolnośląskie)">Radzimowice</a> koło <a href="/wiki/Wojciesz%C3%B3w" title="Wojcieszów">Wojcieszowa</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzyrzecze_Dolne" title="Międzyrzecze Dolne">Międzyrzecze Dolne</a>, k. Bielska-Białej.</li></ul></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kopalnie">Kopalnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Kopalnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kopalnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Złoto jest wydobywane w <a href="/wiki/Kopalnia_podziemna" title="Kopalnia podziemna">kopalniach głębinowych</a> w strefie zimnej, tj. Rosja, USA, RPA oraz w <a href="/wiki/Kopalnia_odkrywkowa" title="Kopalnia odkrywkowa">kopalniach odkrywkowych</a> w <a href="/wiki/Strefa_mi%C4%99dzyzwrotnikowa" title="Strefa międzyzwrotnikowa">strefie gorącej</a>: Afryka, Azja południowo-wschodnia, Ameryka Południowa. Dodatkowo pojawia się jako domieszka w wydobyciu innych surowców, jednakże ilość wydobytego w ten sposób złota jest stosunkowo niewielka<sup id="cite_ref-NG_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-NG-51">[50]</a></sup>. </p> <table class="wikitable sortable" align="left" style="clear:left"> <caption>Państwa wydobywające najwięcej złota (2019)<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52">[51]</a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>Państwo </th> <th>Wydobycie<br />(w tonach) </th> <th data-sort-type="number">Rezerwy<br />(w tonach) </th></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">Chiny</a></td> <td align="right">420</td> <td align="right">2000 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/22px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/33px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/44px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></span></span> </span><a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a></td> <td align="right">330</td> <td align="right">10 000 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Rosja</a></td> <td align="right">310</td> <td align="right">5300 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span> </span><a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a></td> <td align="right">200</td> <td align="right">3000 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/22px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/33px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/44px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a></td> <td align="right">180</td> <td align="right">1900 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/22px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/33px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/44px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Indonezja" title="Indonezja">Indonezja</a></td> <td align="right">160</td> <td align="right">2600 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Peru.svg/22px-Flag_of_Peru.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Peru.svg/33px-Flag_of_Peru.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Peru.svg/44px-Flag_of_Peru.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Peru" title="Peru">Peru</a></td> <td align="right">130</td> <td align="right">2100 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/22px-Flag_of_Ghana.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/33px-Flag_of_Ghana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/44px-Flag_of_Ghana.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghana</a></td> <td align="right">130</td> <td align="right">1000 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/22px-Flag_of_Mexico.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/33px-Flag_of_Mexico.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/44px-Flag_of_Mexico.svg.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="560" /></span></span> </span><a href="/wiki/Meksyk" title="Meksyk">Meksyk</a></td> <td align="right">110</td> <td align="right">1400 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/22px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/33px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/44px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a></td> <td align="right">100</td> <td align="right">1800 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/22px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/33px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/44px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Po%C5%82udniowa_Afryka" title="Południowa Afryka">Południowa Afryka</a></td> <td align="right">90</td> <td align="right">3200 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/22px-Flag_of_Brazil.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/33px-Flag_of_Brazil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/44px-Flag_of_Brazil.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></span></span> </span><a href="/wiki/Brazylia" title="Brazylia">Brazylia</a></td> <td align="right">85</td> <td align="right">2400 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/22px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/33px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/44px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></span></span> </span><a href="/wiki/Papua-Nowa_Gwinea" title="Papua-Nowa Gwinea">Papua-Nowa Gwinea</a></td> <td align="right">70</td> <td align="right">1000 </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Chile.svg/22px-Flag_of_Chile.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Chile.svg/33px-Flag_of_Chile.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Chile.svg/44px-Flag_of_Chile.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Chile" title="Chile">Chile</a></td> <td align="right">50</td> <td align="right">3900 </td></tr> <tr> <td>Inne państwa</td> <td align="right">800</td> <td align="right">10 000 </td></tr> <tr class="sortbottom"> <td>Łącznie na świecie</td> <td align="right">3300</td> <td align="right">50 000 </td></tr></tbody></table> <p><br style="clear:both;" /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zastosowanie">Zastosowanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Zastosowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zastosowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jubilerstwo">Jubilerstwo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Jubilerstwo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Jubilerstwo"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Z%C5%82otnictwo" title="Złotnictwo">Złotnictwo</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:MocheGoldNecklace.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/MocheGoldNecklace.jpg/220px-MocheGoldNecklace.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/MocheGoldNecklace.jpg/330px-MocheGoldNecklace.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7d/MocheGoldNecklace.jpg 2x" data-file-width="425" data-file-height="297" /></a><figcaption>Złoty naszyjnik z <a href="/wiki/Kultura_Mochica" title="Kultura Mochica">Mochica</a> przedstawiający kocie głowy. Kolekcja <a href="/w/index.php?title=Muzeum_Larco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muzeum Larco (strona nie istnieje)">muzeum Larco</a>. <a href="/wiki/Lima" title="Lima">Lima</a>, <a href="/wiki/Peru" title="Peru">Peru</a></figcaption></figure> <p>Z powodu miękkości czystego (24 <a href="/wiki/Karat" title="Karat">karaty</a>, <a href="/wiki/Pr%C3%B3ba_z%C5%82ota" title="Próba złota">próba 1000</a>) złota, do zastosowań w jubilerstwie, są tworzone <a href="/wiki/Stop_metali" title="Stop metali">stopy</a> z mniej szlachetnymi metalami, zmieniając jego twardość, ciągliwość, temperaturę topnienia, kolor i inne właściwości. Stopy o mniejszej liczbie karatów, zazwyczaj 22 ct, 18 ct, 14 ct lub 10 ct, zawierają większy procent <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedzi</a>. 18-karatowe złoto zawierające 25% miedzi stosowano w antyku i rosyjskiej biżuterii i ma wyraźny, choć nie dominujący, odcień miedzi, tworząc <a href="/w/index.php?title=Kolorowe_z%C5%82oto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kolorowe złoto (strona nie istnieje)">różowe złoto</a>. 14-karatowy stop złota z miedzią ma niemal identyczny kolor do pewnych <a href="/wiki/Br%C4%85zy" title="Brązy">brązów</a>, i oba często są używane do wyrobu odznak policyjnych, medali i innych ozdób. Niebieskie złoto może być wytworzone poprzez stopienie złota z <a href="/wiki/%C5%BBelazo" title="Żelazo">żelazem</a>, a fioletowe poprzez stopienie z <a href="/wiki/Glin" title="Glin">glinem</a>, chociaż są stosunkowo rzadko wykonywane, z wyjątkiem specjalnej biżuterii. Niebieskie złoto jest bardziej kruche i stąd praca i wyrób biżuterii z tym złotem jest trudniejsza. 14 i 18-karatowe stopy złota ze <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebrem</a> wydają się zielono-żółte, stąd są określane jako zielone złoto. Białe stopy złota mogą być zrobione z <a href="/wiki/Pallad" title="Pallad">palladem</a> lub <a href="/wiki/Nikiel" title="Nikiel">niklem</a>. Białe 18-karatowe złoto, zawierające 17,3% niklu, 5,5% <a href="/wiki/Cynk" title="Cynk">cynku</a> i 2,2% miedzi ma srebrną barwę. Ze względu na toksyczność niklu produkcja takich stopów jest regulowana w Europie prawem. Alternatywne białe stopy złota są wytwarzane w oparciu o pallad, srebro i inne białe metale<sup id="cite_ref-goldcolor_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-goldcolor-28">[27]</a></sup>, lecz stopy oparte na palladzie są wyraźnie droższe od tych opartych na niklu. Wysokokaratowe białe złoto jest znacznie bardziej odporne na <a href="/wiki/Korozja" title="Korozja">korozję</a> niż czyste srebro czy <a href="/w/index.php?title=Srebro_sterling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Srebro sterling (strona nie istnieje)">srebro sterling</a> (o min. <a href="/wiki/Pr%C3%B3ba_srebra" title="Próba srebra">próbie</a> 925). </p><p>Japońskie rzemiosło <a href="/wiki/Mokume-gane" title="Mokume-gane">mokume-gane</a> wykorzystuje różnice kolorów pomiędzy laminowanymi kolorowymi stopami złota, tworząc dekoracyjny efekt przypominający słoje drzewa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przemysł"><span id="Przemys.C5.82"></span>Przemysł</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Przemysł" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Toi_250kg_gold_bar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Toi_250kg_gold_bar.jpg/170px-Toi_250kg_gold_bar.jpg" decoding="async" width="170" height="223" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Toi_250kg_gold_bar.jpg/255px-Toi_250kg_gold_bar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Toi_250kg_gold_bar.jpg/340px-Toi_250kg_gold_bar.jpg 2x" data-file-width="1987" data-file-height="2606" /></a><figcaption>Największy na świecie blok złota ma masę 250 kg (<a href="/w/index.php?title=Muzeum_Z%C5%82ota_Toi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muzeum Złota Toi (strona nie istnieje)">Muzeum Złota</a> <a href="/w/index.php?title=Kopalnia_Toi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kopalnia Toi (strona nie istnieje)">Toi</a>, <a href="/wiki/Japonia" title="Japonia">Japonia</a>).</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg/170px-Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg/255px-Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg/340px-Small_gold_nugget_5mm_dia_and_corresponding_foil_surface_of_half_sq_meter.jpg 2x" data-file-width="2304" data-file-height="3072" /></a><figcaption>Bryłka złota o średnicy 5 mm może być rozbita za pomocą młotkowania na arkusz o wymiarach około 0,5 m² (Muzeum Złota Toi)</figcaption></figure> <ul><li>Złoty <a href="/wiki/Lut_(technologia)" title="Lut (technologia)">stop lutowniczy</a> jest używany w łączeniu elementów złotej biżuterii za pomocą lutowania wysokotemperaturowego lub lutowania twardego. Jeśli wykonywana biżuteria jest klasy <a href="/wiki/Probiernictwo" title="Probiernictwo">probierniczej</a>, to lut musi mieć tę samą liczbę <a href="/wiki/Karat" title="Karat">karatów</a> co wyrób, stąd stopy lutownicze są wytwarzane by zgadzały się ze standardami żółtego i białego złota. Lut złota występuje zazwyczaj w trzech zakresach temperatur, określanych jako miękkie, średnie i twarde. Dzięki użyciu najpierw wysokotemperaturowego lutu, następnie stopów o coraz niższych temperaturach topnienia złotnicy mogą tworzyć skomplikowane przedmioty z użyciem kilku oddzielnych połączeń.</li> <li>Ze złota można wytwarzać nici używane do <a href="/wiki/Haft" title="Haft">haftu</a>.</li> <li>Złoto używane jako barwnik szkła tworzy głęboki, intensywny czerwony kolor w <a href="/wiki/Szk%C5%82o_rubinowe" title="Szkło rubinowe">szkle rubinowym</a>.</li> <li>Ze względu na fakt, że złoto dobrze odbija <a href="/wiki/Promieniowanie_elektromagnetyczne" title="Promieniowanie elektromagnetyczne">promieniowanie elektromagnetyczne</a>, takie jak podczerwień i <a href="/wiki/%C5%9Awiat%C5%82o_widzialne" title="Światło widzialne">światło widzialne</a> i <a href="/wiki/Fale_radiowe" title="Fale radiowe">fale radiowe</a>, używane jest jako pokrycie ochronne w <a href="/wiki/Sztuczny_satelita" title="Sztuczny satelita">sztucznych satelitach</a>, w osłonach kombinezonów chroniących przed silnym promieniowaniem podczerwonym i <a href="/wiki/Walka_elektroniczna" title="Walka elektroniczna">broni elektronicznej</a>, np. w samolotach takich jak <a href="/wiki/Northrop_Grumman_EA-6B_Prowler" title="Northrop Grumman EA-6B Prowler">EA-6B Prowler</a>.</li> <li>Złoto jest wykorzystywane jako warstwa odbijająca w wysokiej jakości płytach CD.</li> <li>Ze względu na swoją zdolność rozpraszania ciepła, złota folia jest użyta w silnikach <a href="/wiki/McLaren" title="McLaren">McLarena</a>, w modelu <a href="/wiki/McLaren_F1" title="McLaren F1">F1</a><sup id="cite_ref-mclaren_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-mclaren-53">[52]</a></sup>.</li> <li>Ze złota można wytworzyć na tyle cienką warstwę, że staje się ona przezroczysta. Takie warstwy są używane w szybach niektórych kokpitów samolotów, co pomocne jest w ich <a href="/w/index.php?title=Odlodzanie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Odlodzanie (strona nie istnieje)">odlodzaniu</a> lub zapobieganiu oblodzeniu dzięki przepuszczeniu prądu przez taką warstwę. Ciepło wytwarzane przez opór złota jest wystarczające by zapobiec oblodzeniu<sup id="cite_ref-oblodzenie_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-oblodzenie-54">[53]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Elektronika">Elektronika</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Elektronika" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Elektronika"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Koncentracja swobodnych <a href="/wiki/Elektron" title="Elektron">elektronów</a> w złocie wynosi 5,90×10<sup>22</sup> cm<sup>−3</sup>. Złoto ma bardzo wysokie <a href="/wiki/Przewodnictwo_elektryczne" title="Przewodnictwo elektryczne">przewodnictwo elektryczne</a> (tylko <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebro</a> i <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedź</a> mają wyższe, ale wadą ich jest mniejsza odporność na <a href="/wiki/Korozja" title="Korozja">korozję</a>), przez co wykorzystywane jest w <a href="/wiki/Przew%C3%B3d_elektryczny" title="Przewód elektryczny">przewodach elektrycznych</a> do zastosowań wymagających wysokich energii. Złoto jako okablowanie stosowane jest w eksperymentach nuklearnych. </p><p>Mimo że złoto jest atakowane przez <a href="/wiki/Chlor" title="Chlor">chlor</a>, to jego dobra przewodność i ogólna odporność na utlenianie i korozję w innych środowiskach doprowadziły do jego szerokiego zastosowania w przemyśle jako cienkie pokrycia wszelkiego rodzaju <a href="/wiki/Z%C5%82%C4%85czka_elektryczna" title="Złączka elektryczna">złącz elektrycznych</a>. Złoto jest, na przykład, używane w złączach droższych kabli elektronicznych, takich jak kable audio czy <a href="/wiki/USB" title="USB">USB</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chemia_przemysłowa"><span id="Chemia_przemys.C5.82owa"></span>Chemia przemysłowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Chemia przemysłowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Chemia przemysłowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Złoto jest atakowane i rozpuszczane przez zasadowe roztwory <a href="/wiki/Cyjanki" title="Cyjanki">cyjanków</a> <a href="/wiki/S%C3%B3d" title="Sód">sodu</a> i <a href="/wiki/Potas" title="Potas">potasu</a>, tworząc sól <a href="/w/index.php?title=Cyjanek_z%C5%82ota&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cyjanek złota (strona nie istnieje)">cyjanek złota</a>. Proces ten był wykorzystywany w procesie otrzymywania złota z jego rud (metoda cyjankowa). Roztwór cyjanku złota jest elektrolitem wykorzystywanym w przemysłowej <a href="/wiki/Galwanizacja" title="Galwanizacja">galwanizacji</a> i elektroplastyce złota na powierzchniach metali nieszlachetnych.<br /> Roztwory chlorków złota (<a href="/wiki/Kwas_chloroz%C5%82otowy" title="Kwas chlorozłotowy">kwas chlorozłotowy</a>) są używane do sporządzania koloidalnych roztworów złota poprzez redukcję <a href="/wiki/Cytryniany" title="Cytryniany">cytrynianami</a> lub <a href="/w/index.php?title=Askorbiniany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Askorbiniany (strona nie istnieje)">askorbinianami</a>. Chlorek złota i tlenek złota są używane do wyrobu drogocennego czerwonego szkła, które jak koloidalne zawiesiny złota, zawiera jednolitego rozmiaru nanocząsteczki złota<sup id="cite_ref-colorglass_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-colorglass-55">[54]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jedzenie_i_napoje">Jedzenie i napoje</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Jedzenie i napoje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Jedzenie i napoje"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Złoto może znajdować się jako dodatek w jedzeniu i oznaczane jest wtedy <a href="/wiki/Numer_E" title="Numer E">numerem E</a> 175<sup id="cite_ref-FSA_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-FSA-56">[55]</a></sup>.</li> <li><a href="/wiki/Z%C5%82oto_p%C5%82atkowe" title="Złoto płatkowe">Złoto płatkowe</a>, plasterki lub złoty pył są używane w niektórych pokarmach dla smakoszy, zwłaszcza w słodyczach i napojach będąc składnikiem ozdabiającym je<sup id="cite_ref-Varak_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-Varak-57">[56]</a></sup>.</li> <li>Płatki złota i złoty pył były używane przez szlachtę w <a href="/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze">średniowiecznej Europie</a> jako dekoracja w pożywieniu i napojach, by zademonstrować bogactwo gospodarza lub przez wiarę, że coś cennego i rzadkiego musi być dobroczynne dla zdrowia.</li> <li><a href="/wiki/Goldwasser" title="Goldwasser">Goldwasser</a> – jest to tradycyjny likier ziołowy produkowany w <a href="/wiki/Gda%C5%84sk" title="Gdańsk">Gdańsku</a><sup id="cite_ref-Baedeker_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Baedeker-58">[57]</a></sup><sup id="cite_ref-GoldwassercomHistoria_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-GoldwassercomHistoria-59">[58]</a></sup>. Istnieją również inne napoje alkoholowe, zawierające płatki złota, których cena za porcję sięga kilku tysięcy dolarów<sup id="cite_ref-dailymail1_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-dailymail1-60">[59]</a></sup><sup id="cite_ref-citysbest_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-citysbest-61">[60]</a></sup>. Metaliczne złoto jest obojętne chemicznie w ludzkim organizmie, złoto nie dodaje żadnego smaku, ani wartości odżywczych i opuszcza ciało bez zmian<sup id="cite_ref-geology1_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-geology1-62">[61]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Medycyna">Medycyna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Medycyna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Medycyna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Związki złota są stosowane jako środek leczniczy w <a href="/wiki/Reumatoidalne_zapalenie_staw%C3%B3w" title="Reumatoidalne zapalenie stawów">reumatoidalnym zapaleniu stawów</a> (podawane domięśniowo). Hamują one <a href="/wiki/Proliferacja_(biologia)" title="Proliferacja (biologia)">proliferację</a> <a href="/wiki/Limfocyty" title="Limfocyty">limfocytów</a>, uwalnianie <a href="/wiki/Enzymy" title="Enzymy">enzymów</a> <a href="/wiki/Lizosom" title="Lizosom">lizosomalnych</a> oraz produkcję <a href="/wiki/Reaktywne_formy_tlenu" title="Reaktywne formy tlenu">reaktywnych form tlenu</a> w <a href="/wiki/Makrofagi" title="Makrofagi">makrofagach</a>, a także produkcję <a href="/wiki/Interleukina_1" title="Interleukina 1">interleukiny 1</a>. Działaniem ubocznym mogą być: fotosensytywne <a href="/wiki/Wysypka" title="Wysypka">wysypki</a>, zaburzenia <a href="/wiki/%C5%BBo%C5%82%C4%85dek" title="Żołądek">żołądkowe</a> oraz uszkodzenie <a href="/wiki/Nerka" title="Nerka">nerek</a>. <a href="/wiki/Izotopy" title="Izotopy">Izotop</a> <span class="chemf" style="white-space:nowrap;"><sup>198</sup>Au</span> (<a href="/wiki/Czas_po%C5%82owicznego_rozpadu" title="Czas połowicznego rozpadu">czas połowicznego rozpadu</a> – 2,7 dnia) jest używany w terapii niektórych nowotworów, a także w innych chorobach. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Złoto_w_gospodarce"><span id="Z.C5.82oto_w_gospodarce"></span>Złoto w gospodarce</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Złoto w gospodarce" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Złoto w gospodarce"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gold_price_in_USD.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Gold_price_in_USD.png/300px-Gold_price_in_USD.png" decoding="async" width="300" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Gold_price_in_USD.png/450px-Gold_price_in_USD.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Gold_price_in_USD.png/600px-Gold_price_in_USD.png 2x" data-file-width="994" data-file-height="645" /></a><figcaption>Cena uncji złota w latach 1960–2020. Linia czarna – cena bieżąca; linia czerwona – cena w przeliczeniu na wartość nabywczą dolara z 2020 roku</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gold-price-PLN.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Gold-price-PLN.png/300px-Gold-price-PLN.png" decoding="async" width="300" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Gold-price-PLN.png/450px-Gold-price-PLN.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Gold-price-PLN.png/600px-Gold-price-PLN.png 2x" data-file-width="950" data-file-height="550" /></a><figcaption>Ceny 1 uncji złota w PLN od 1995 roku<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63">[62]</a></sup></figcaption></figure> <p>Złoto od tysięcy lat ma bardzo dużą wartość, a wraz z rozwojem cywilizacji doceniono jego użyteczność w systemie monetarnym. Według <a href="/wiki/Konserwatyzm" title="Konserwatyzm">konserwatywnej</a> i <a href="/wiki/Libertarianizm" title="Libertarianizm">libertariańskiej</a> ekonomii obecność złota (lub innego rzadkiego i niepodrabialnego materiału) nie ma wymiaru tylko czysto użytkowego, gdyż z czasem monety złote zostały zastąpione banknotami wypieranymi obecnie przez <a href="/wiki/Pieni%C4%85dz_elektroniczny" title="Pieniądz elektroniczny">pieniądz elektroniczny</a>. Złoto ma stanowić zabezpieczenie realnej wartości papierowego pieniądza (taką funkcję pełni dziś około 75% wydobytych zasobów). Do najważniejszych zalet takiej roli złota konserwatyści zaliczają: </p> <ul><li>Żadna władza nie może złota <i>dodrukować</i> czy zmienić poprzez naciski polityczne jego kursu. Ma to zapewnić stabilność gospodarki opartej na zabezpieczeniu w złocie.</li> <li>Od tysięcy lat jego podaż jest stała (ok. <i>1–2</i>% w skali roku), kształtowana czynnikami niepolitycznymi. Stanowiło w tym czasie czynnik porządkujący i stabilizujący ekonomię.</li> <li>Jest trwałą, niemal niezniszczalną i akceptowalną w każdej epoce i miejscu formą kapitału.</li></ul> <p>W handlu podstawową jednostką złota jest <a href="/wiki/Uncja" title="Uncja">uncja</a> trojańska (jubilerska), czyli 31,1035 grama. Nazwa <i>trojańska</i> nie pochodzi od <a href="/wiki/Troja" title="Troja">Troi</a>, ale od miasta <a href="/wiki/Troyes" title="Troyes">Troyes</a> w północno-wschodniej <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francji</a>, w <a href="/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze">średniowieczu</a> ważnego ośrodka handlowego<sup id="cite_ref-przekroj_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-przekroj-64">[63]</a></sup>. </p><p>Złoto inwestycyjne to obok złotych monet sposób inwestowania. Można je nabyć w formie sztabek o najwyższej próbie 999,9 z renomowanych instytucji<sup id="cite_ref-alior_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-alior-65">[64]</a></sup>. Poza tym jedna szósta wydobytego złota – jako rezerwa walutowa – jest niedostępna dla inwestorów i od dziesięcioleci pozostaje zamknięta w skarbcach <a href="/wiki/Bank_centralny" title="Bank centralny">banków centralnych</a>. W 2022 roku było to 35,7 tysiąca ton kruszcu<sup id="cite_ref-WGC_8-2" class="reference"><a href="#cite_note-WGC-8">[7]</a></sup>. </p><p>Cenę złota ustala pięć największych instytucji handlujących tym kruszcem podczas London Gold Fixing. Obecnie są to: <a href="/w/index.php?title=ScotiaMocatta&action=edit&redlink=1" class="new" title="ScotiaMocatta (strona nie istnieje)">ScotiaMocatta</a>, <a href="/w/index.php?title=Barclays_Capital&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barclays Capital (strona nie istnieje)">Barclays Capital</a>, <a href="/wiki/Deutsche_Bank" title="Deutsche Bank">Deutsche Bank</a>, <a href="/wiki/HSBC" title="HSBC">HSBC</a> i <a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_G%C3%A9n%C3%A9rale" title="Société Générale">Société Générale</a><sup id="cite_ref-przekroj_64-1" class="reference"><a href="#cite_note-przekroj-64">[63]</a></sup>. </p><p>Złoto ma nadany międzynarodowy kod walutowy <a href="/wiki/ISO_4217" title="ISO 4217">ISO 4217</a> – XAU<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66">[65]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Z%C5%82oto_(metal)" class="extiw" title="q:Złoto (metal)"><strong>Zobacz kolekcję cytatów</strong> <em>Złoto</em> w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/System_waluty_z%C5%82otej" title="System waluty złotej">parytet złota</a></li> <li><a href="/wiki/Gor%C4%85czka_z%C5%82ota" title="Gorączka złota">gorączka złota</a></li> <li><a href="/wiki/Sztabka_z%C5%82ota" title="Sztabka złota">sztabka złota</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%B3ba_z%C5%82ota" title="Próba złota">próba złota</a></li> <li><a href="/wiki/Bia%C5%82e_z%C5%82oto" title="Białe złoto">białe złoto</a></li> <li><a href="/wiki/Niebieskie_z%C5%82oto" title="Niebieskie złoto">niebieskie złoto</a></li> <li><a href="/wiki/Czerwone_z%C5%82oto" title="Czerwone złoto">czerwone złoto</a></li> <li>„<a href="/wiki/Piryt" title="Piryt">złoto głupców</a>”</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"> Podana wartość stanowi przybliżoną standardową względną masę atomową (ang. <i><span lang="en">abridged standard atomic weight</span></i>) publikowaną wraz ze standardową względną masą atomową, która wynosi 196,966570 ± 0,000004. Zob. <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFProhaskaIrrgeherBenefieldBöhlke2021">Prohaska i in. 2021 ↓</a></span>, s. 584.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-CRC-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CRC_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CRC_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">David R.</span><span class="cite-name-initials" title="David R." style="display:none">D.R.</span> </span><span class="cite-lastname">Lide</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">David R.</span><span class="cite-name-initials" title="David R.">D.R.</span></span> (red.), <a href="/wiki/CRC_Handbook_of_Chemistry_and_Physics" title="CRC Handbook of Chemistry and Physics"><i>CRC Handbook of Chemistry and Physics</i></a>, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. <b>4</b>-15, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781420090840" title="Specjalna:Książki/9781420090840">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-1-4200-9084-0</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.isbn=9781420090840&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=CRC+Handbook+of+Chemistry+and+Physics&rft.place=Boca+Raton&rft.pub=CRC+Press&rft.date=2009&rft.edition=90" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Aldrich-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Aldrich_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sigmaaldrich.com/PL/pl/sds/sial/50750">Gold (nr 50750)</a> – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (<a href="/wiki/Merck_(niemieckie_przedsi%C4%99biorstwo)" title="Merck (niemieckie przedsiębiorstwo)">Merck</a>) na obszar Polski. [dostęp 2011-10-05]. <small>(<a href="/wiki/Wikiprojekt:Chemia/Problemy_z_kartami_charakterystyki_Sigma-Aldrich" title="Wikiprojekt:Chemia/Problemy z kartami charakterystyki Sigma-Aldrich">przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki</a>)</small></span> </li> <li id="cite_note-Aldrich-US-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Aldrich-US_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sigmaaldrich.com/US/en/sds/sial/50750">Gold (nr 50750)</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span> – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (<a href="/wiki/Merck_(niemieckie_przedsi%C4%99biorstwo)" title="Merck (niemieckie przedsiębiorstwo)">Merck</a>) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-10-05]. <small>(<a href="/wiki/Wikiprojekt:Chemia/Problemy_z_kartami_charakterystyki_Sigma-Aldrich" title="Wikiprojekt:Chemia/Problemy z kartami charakterystyki Sigma-Aldrich">przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki</a>)</small></span> </li> <li id="cite_note-Bielanski-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bielanski_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Adam_Biela%C5%84ski_(chemik)" title="Adam Bielański (chemik)">Adam Bielański</a>: <i>Podstawy chemii nieorganicznej</i>. Wyd. V. Warszawa: <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">PWN</a>, 2002, s. 961. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8301138173" title="Specjalna:Książki/8301138173">ISBN <span class="isbn">83-01-13817-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Podstawy+chemii+nieorganicznej&rft.aulast=Biela%C5%84ski&rft.aufirst=Adam&rft.date=2002&rft.edition=V&rft.pub=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%7CPWN%5D%5D&rft.place=Warszawa&rft.pages=961&rft.isbn=83-01-13817-3"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-PWN-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PWN_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4001784"><i>złoto</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2012-02-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=z%C5%82oto&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B4001784" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CIAAW-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CIAAW_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation open-access doi nourl c" id="CITEREFProhaskaIrrgeherBenefieldBöhlke2021"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Thomas</span><span class="cite-name-initials" title="Thomas" style="display:none">T.</span> </span><span class="cite-lastname">Prohaska</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Thomas</span><span class="cite-name-initials" title="Thomas">T.</span></span><span class="cite-at-al" title="Thomas Prohaska, Johanna Irrgeher, Jacqueline Benefield, John K. Böhlke, Lesley A. Chesson, Tyler B. Coplen, Tiping Ding, Philip J.H. Dunn, Manfred Gröning, Norman E. Holden, Harro A.J. Meijer, Heiko Moossen, Antonio Possolo, Yoshio Takahashi, Jochen Vogl, Thomas Walczyk, Jun Wang, Michael E. Wieser, Shigekazu Yoneda, Xiang-Kun Zhu, Juris Meija"> i inni</span>, <i>Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)</i>, „<a href="/wiki/Pure_and_Applied_Chemistry" title="Pure and Applied Chemistry">Pure and Applied Chemistry</a>”, 94 (5), 2021, s. 573–600, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1515%2Fpac-2019-0603">10.1515/pac-2019-0603</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Thomas&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Standard+atomic+weights+of+the+elements+2021+%28IUPAC+Technical+Report%29&rft.date=2021&rft.aulast=Prohaska&rft_id=info%3Adoi%2F10.1515%2Fpac-2019-0603" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-WGC-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-WGC_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WGC_8-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WGC_8-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gold.org/goldhub/data/how-much-gold">How Much Gold Has Been Mined</a>. World Gold Council, 2023-02-08. [dostęp 2023-04-10]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-focus-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-focus_9-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-focus_9-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Marcin Powęska: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.focus.pl/artykul/zloto-na-ziemi-wydobycie">Złoto na Ziemi - ile go wydobyto i czy kiedyś się skończy</a>. 2023-04-09. [dostęp 2023-04-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-statista-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-statista_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.statista.com/statistics/238414/global-gold-production-since-2005/">Global gold production from mines 2022</a>. Statista. [dostęp 2023-04-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-WMUM-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-WMUM_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">World Museum UM: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110207030126/http://www.historiasztuki.com.pl/10_PRE_04_NEOLIT.html">PREHISTORIA SZTUKI – NEOLIT</a>. [dostęp 2011-05-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historiasztuki.com.pl/10_PRE_04_NEOLIT.html">tego adresu</a> (2011-02-07)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-mitanni-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mitanni_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Nicholas_Reeves" title="Nicholas Reeves">Nicholas Reeves</a>: <i>Akhenaten: Egypt’s False Prophet</i>. Thames & Hudson, 2005, s. 69. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0500285527" title="Specjalna:Książki/0500285527">ISBN <span class="isbn">0-500-28552-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Akhenaten%3A+Egypt%E2%80%99s+False+Prophet&rft.aulast=Reeves&rft.aufirst=Nicholas&rft.pub=Thames+%26+Hudson&rft.pages=69&rft.isbn=0-500-28552-7"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-gmp_blog-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gmp_blog_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">John Carter: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://goldminingandprospecting.blogspot.com/2011/05/gold-mining-practices-in-ancient-egypt.html">Gold Mining Practices in Ancient Egypt.</a>. 2010. [dostęp 2011-05-30]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-goldfeverprospecting-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-goldfeverprospecting_14-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldfeverprospecting_14-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldfeverprospecting_14-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldfeverprospecting_14-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldfeverprospecting_14-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldfeverprospecting_14-5">f</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.goldfeverprospecting.com/goprthhi.html">goldfeverprospecting.com -Gold Production Through History</a>. [dostęp 2011-06-07]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-HOG-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HOG_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Harold Kirkemo, William L. Newman, Roger P. Ashley: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prospectorsparadise.com/html/gold_history.html">The History OF Gold</a>. prospectorsparadise.com. [dostęp 2011-05-30]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-jews_mit-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-jews_mit_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=1109">NOWY TESTAMENT Apokalipsa św. Jana, 21:21</a> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-rgancient-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rgancient_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20040814032824/http://rg.ancients.info/lion/article.html">A Case for the World’s First Coin: The Lydian Lion</a>. [dostęp 2011-05-31]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-castchinesecoins-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-castchinesecoins_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">David Hartill: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=r4qWx1MFrMQC&pg=PA79&lpg=PA79&dq=ying+yuan+gold+chu&source=web&ots=P90k0JZ8iW&sig=OX3Az4D0VzlMMvqtf9lZ4Yw-Qio&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=1&ct=result#v=onepage&q=ying%20yuan%20gold%20chu&f=false">Cast Chinese Coins</a></i>. <a href="/wiki/Victoria_(Kolumbia_Brytyjska)" title="Victoria (Kolumbia Brytyjska)">Victoria</a>, <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a>: Trafford Publishing, 2007, s. 79. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781412054669" title="Specjalna:Książki/9781412054669">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-1-4120-5466-9</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cast+Chinese+Coins&rft.au=David+Hartill&rft.pub=Trafford+Publishing&rft.place=%5B%5BVictoria+%28Kolumbia+Brytyjska%29%7CVictoria%5D%5D%2C+%5B%5BKanada%5D%5D&rft.pages=79&rft.isbn=9781412054669&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dr4qWx1MFrMQC%26pg%3DPA79%26lpg%3DPA79%26dq%3Dying%2Byuan%2Bgold%2Bchu%26source%3Dweb%26ots%3DP90k0JZ8iW%26sig%3DOX3Az4D0VzlMMvqtf9lZ4Yw-Qio%26hl%3Den%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26resnum%3D1%26ct%3Dresult%23v%3Donepage%26q%3Dying%2520yuan%2520gold%2520chu%26f%3Dfalse"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-mansamusa-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mansamusa_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060524015912/http://www.blackhistorypages.net/pages/mansamusa.php">Mansa Musa</a>. blackhistorypages.net. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.blackhistorypages.net/pages/mansamusa.php">tego adresu</a> (2006-05-24)].</cite> – Black History Pages [dostęp 2011-06-03] <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-kompsd-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kompsd_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20040312155344/http://www.bu.edu/africa/outreach/materials/handouts/k_o_mali.html">Kingdom of Mali – Primary Source Documents</a>. [w:] <i>African studies Center</i> [on-line]. <a href="/wiki/Uniwersytet_Bosto%C5%84ski" title="Uniwersytet Bostoński">Boston University</a>. [dostęp 2011-06-03]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Mendoz-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mendoz_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Frances. Berdan, Patricia Rieff Anawalt: <i>The Codex Mendoz</i>. Berkeley: University of California Press, 1992, s. 151. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780520062344" title="Specjalna:Książki/9780520062344">ISBN <span class="isbn">978-0-520-06234-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Codex+Mendoz&rft.aulast=Berdan&rft.aufirst=Frances.&rft.date=1992&rft.pub=University+of+California+Press&rft.place=Berkeley&rft.pages=151&rft.isbn=978-0-520-06234-4"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-sierramuseum-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sierramuseum_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20070312233721/http://www.sierranevadavirtualmuseum.com/docs/galleries/history/culture/shadows.htm">Sierra Nevada Virtual Museum</a> [dostęp 2011-06-05] <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</span> </li> <li id="cite_note-nchistoricsites-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nchistoricsites_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Mark A. Moore: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081219184727/http://www.nchistoricsites.org/reed/reed.htm">Reed Gold Mine State Historic Site data dostępu = 2011-06-07</a>. North Carolina Office of Archives and History, 2006. [dostęp 2011-10-27]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nchistoricsites.org/Reed/reed.htm">tego adresu</a> (2008-12-19)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-nubase-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nubase_24-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nubase_24-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Audi, G. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20050531122740/http://amdc.in2p3.fr:80/nubase/Nubase2003.pdf"><em>The NUBASE Evaluation of Nuclear and Decay Properties</em></a>. „Nuclear Physics A”. 729, s. 3–128, 2003. Atomic Mass Data Center. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001">10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+NUBASE+Evaluation+of+Nuclear+and+Decay+Properties&rft.jtitle=Nuclear+Physics+A&rft.date=2003&rft.volume=729&rft.au=Audi%2C+G&rft.pages=3%E2%80%93128&rft_id=info:doi/10.1016%2Fj.nuclphysa.2003.11.001&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20050531122740%2Fhttp%3A%2F%2Famdc.in2p3.fr%3A80%2Fnubase%2FNubase2003.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-webx-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-webx_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.webexhibits.org/causesofcolor/9.html">Gold: causes of color</a>. [dostęp 2011-05-28]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-goldbiuletin-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-goldbiuletin_26-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldbiuletin_26-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Cristian Cretu, Elma van der Lingen. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.goldbulletin.org/assets/file/goldbulletin/downloads/Cretu_4_32.pdf"><em>Coloured Gold Alloys</em></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.goldbulletin.org/">„Gold Bulletin”</a>. 32 (4), s. 115–126, 1999-09-07. World Gold Council. <a href="/wiki/Randburg" title="Randburg">Randburg</a>, <a href="/wiki/Po%C5%82udniowa_Afryka" title="Południowa Afryka">RPA</a>: World Gold Council. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0017-1557">0017-1557</a></span>. [dostęp 2011-05-28]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Coloured+Gold+Alloys&rft.jtitle=Gold+Bulletin&rft.date=1999-09-07&rft.volume=32&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Cretu&rft.aufirst=Cristian&rft.pages=115%E2%80%93126&rft.issn=0017-1557&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.goldbulletin.org%2Fassets%2Ffile%2Fgoldbulletin%2Fdownloads%2FCretu_4_32.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-suit-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-suit_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Lloyd Mallan: <i>Suiting up for space: the evolution of the space suit</i>. John Day Co, 1971, s. 216. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780381981501" title="Specjalna:Książki/9780381981501">ISBN <span class="isbn isbn-do-sprawdzenia">978-0381981501</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Suiting+up+for+space%3A+the+evolution+of+the+space+suit&rft.aulast=Mallan&rft.aufirst=Lloyd&rft.pub=John+Day+Co&rft.pages=216&rft.isbn=978-0381981501"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-goldcolor-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-goldcolor_28-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goldcolor_28-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gold.org/jewellery/about_gold_jewellery/colour/">Gold Jewellery Alloys > Utilise Gold. Scientific, industrial and medical applications, products, suppliers from the World Gold Council</a>. Utilisegold.com, 2000-01-20. [dostęp 2011-05-28]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Pyykko1979-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pyykko1979_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Pyykkö, Pekka, Desclaux, Jean Paul. <em>Relativity and the periodic system of elements</em>. „Accounts of Chemical Research”. 12 (8), s. 276–281, 1979. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1021/ar50140a002">10.1021/ar50140a002</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Relativity+and+the+periodic+system+of+elements&rft.jtitle=Accounts+of+Chemical+Research&rft.date=1979&rft.volume=12&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Pyykk%C3%B6%2C+Pekka&rft.pages=276%E2%80%93281&rft_id=info:doi/10.1021%2Far50140a002"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Pyykko2004-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pyykko2004_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Pyykkö, Pekka. <em>Theoretical Chemistry of Gold</em>. „Angewandte Chemie International Edition”. 43 (34), s. 4412–4456, 2004. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002/anie.200300624">10.1002/anie.200300624</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Theoretical+Chemistry+of+Gold&rft.jtitle=Angewandte+Chemie+International+Edition&rft.date=2004&rft.volume=43&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Pyykk%C3%B6%2C+Pekka&rft.pages=4412%E2%80%934456&rft_id=info:doi/10.1002%2Fanie.200300624"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-undrel-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-undrel_31-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-undrel_31-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-undrel_31-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-undrel_31-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Hubert Schmidbaur, Cronje, Stephanie; Djordjevic, Bratislav; Schuster, Oliver. <em>Understanding gold chemistry through relativity</em>. „Chemical Physics”. 311 (1–2), s. 151–161, 2005. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/j.chemphys.2004.09.023">10.1016/j.chemphys.2004.09.023</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Understanding+gold+chemistry+through+relativity&rft.jtitle=Chemical+Physics&rft.date=2005&rft.volume=311&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Schmidbaur&rft.aufirst=Hubert&rft.pages=151%E2%80%93161&rft_id=info:doi/10.1016%2Fj.chemphys.2004.09.023"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-chesto-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-chesto_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">StasoSphere: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://chestofbooks.com/reference/Henley-s-20th-Century-Formulas-Recipes-Processes-Vol1/Colored-Gold-Alloys.html">Colored Gold Alloys</a>. [dostęp 2011-05-28]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-jubpl-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-jubpl_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jubiler.pl: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110506231438/http://www.jubiler.pl/webpage/pl/kolorowe-zloto.html">Kolorowe złoto</a>. [dostęp 2011-05-28]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jubiler.pl/webpage/pl/kolorowe-zloto.html">tego adresu</a> (2011-05-06)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-lenher-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lenher_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Victor Lenher. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/ja01995a007"><em>Solubility of gold in certain oxidizing agents</em></a>. „Journal of the American Chemical Society”, maj 1904. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Solubility+of+gold+in+certain+oxidizing+agents&rft.jtitle=Journal+of+the+American+Chemical+Society&rft.date=maj+1904&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Victor+Lenher&rft_id=http%3A%2F%2Fpubs.acs.org%2Fdoi%2Fabs%2F10.1021%2Fja01995a007"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">In-Chul</span><span class="cite-name-initials" title="In-Chul" style="display:none">I.Ch.</span> </span><span class="cite-lastname">Hwang</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">In-Chul</span><span class="cite-name-initials" title="In-Chul">I.Ch.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Konrad Seppelt Prof.</span><span class="cite-name-initials" title="Konrad Seppelt Prof." style="display:none">K.S.P.</span> </span><span class="cite-lastname">Dr.</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Konrad Seppelt Prof.</span><span class="cite-name-initials" title="Konrad Seppelt Prof.">K.S.P.</span></span>, <i>Gold Pentafluoride: Structure and Fluoride Ion Affinity</i>, „Angewandte Chemie International Edition”, 40 (19), <span title="1 października 2001">2001</span>, s. 3690–3693, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1002%2F1521-3773%2820011001%2940%3A19%3C3690%3A%3AAID-ANIE3690%3E3.0.CO%3B2-5">10.1002/1521-3773(20011001)40:19<3690::AID-ANIE3690>3.0.CO;2-5</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2001-10-01&rft.atitle=Gold+Pentafluoride%3A+Structure+and+Fluoride+Ion+Affinity&rft.jtitle=Angewandte+Chemie+International+Edition&rft.volume=40&rft.edition=19&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F1521-3773%2820011001%2940%3A19%3C3690%3A%3AAID-ANIE3690%3E3.0.CO%3B2-5" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-gnoc-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gnoc_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=C8UHAAAAIAAJ&pg=PA280">General notions of chemistry</a></i>. Lippincott, Grambo & Co., 1854, s. 280.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=General+notions+of+chemistry&rft.pub=Lippincott%2C+Grambo+%26+Co.&rft.pages=280&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DC8UHAAAAIAAJ%26pg%3DPA280"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Nucleosynthesis-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nucleosynthesis_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">David Arnett: <i>Supernovae and nucleosynthesis: an investigation of the history of matter, from the big bang to the present</i>. Princeton University Press, 1996. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0691011478" title="Specjalna:Książki/0691011478">ISBN <span class="isbn">0-691-01147-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Supernovae+and+nucleosynthesis%3A+an+investigation+of+the+history+of+matter%2C+from+the+big+bang+to+the+present&rft.aulast=Arnett&rft.aufirst=David&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.isbn=0-691-01147-8"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-isotopic-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-isotopic_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">M. Willbold, T. Elliott, S. Moorbath: <i>The tungsten isotopic composition of the Earth’s mantle before the terminal bombardment</i>. 2011, s. 195–198, seria: Nature 477.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+tungsten+isotopic+composition+of+the+Earth%E2%80%99s+mantle+before+the+terminal+bombardment&rft.aulast=Willbold&rft.aufirst=M.&rft.date=2011&rft.pages=195%E2%80%93198&rft.series=Nature+477"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-abcmicro-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-abcmicro_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.abc.net.au/science/news/enviro/EnviroRepublish_1032376.htm">Environment & Nature News – Bugs grow gold that looks like coral – 28 stycznia 2004</a>. [dostęp 2011-07-02].</cite></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fakt.pl/wydarzenia/swiat/na-to-czekano-od-wiekow-ta-bakteria-robi-zloto-naukowcy-zrobili-zloto-dzieki/27qj9dd">Sensacja! Ta bakteria robi złoto!</a> Fakt [dostęp 2012-10-05].</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121007010655/http://nt.interia.pl/technauka/news/naukowcy-odkryli-bakterie-produkujace-zloto,1848990,8131">Naukowcy odkryli bakterie produkujące złoto</a>. nt.interia.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nt.interia.pl/technauka/news/naukowcy-odkryli-bakterie-produkujace-zloto,1848990,8131">tego adresu</a> (2012-10-07)].</cite> Interia.pl [dostęp 2012-10-05].</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20121007064935/http://nauka.gadzetomania.pl/2012/10/05/kamien-filozoficzny-istnieje-bakterie-produkuja-czyste-zloto">Kamień filozoficzny istnieje? Bakterie “produkują” czyste złoto</a> Gadżetomania [dostęp 2012-10-05].</span> </li> <li id="cite_note-seawatergold-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-seawatergold_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">K. Kenison Falkner, J Edmond. <em>Gold in seawater</em>. „Earth and Planetary Science Letters”. 98 (2), s. 208–221, 1990. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/0012-821X(90)90060-B">10.1016/0012-821X(90)90060-B</a>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1990E&PSL..98..208K">1990E&PSL..98..208K</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Gold+in+seawater&rft.jtitle=Earth+and+Planetary+Science+Letters&rft.date=1990&rft.volume=98&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Kenison+Falkner&rft.aufirst=K.&rft.pages=208%E2%80%93221&rft_id=info:doi/10.1016%2F0012-821X%2890%2990060-B"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Plazak-44"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Plazak_44-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Plazak_44-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Dan Plazak: <i>A hole in the ground with a liar at the top: fraud and deceit in the golden age of American minin</i>. Salt Lake City: University of Utah Press, 2006. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0874808405" title="Specjalna:Książki/0874808405">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">0-87480-840-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+hole+in+the+ground+with+a+liar+at+the+top%3A+fraud+and+deceit+in+the+golden+age+of+American+minin&rft.aulast=Plazak&rft.aufirst=Dan&rft.date=2006&rft.pub=University+of+Utah+Press&rft.place=Salt+Lake+City&rft.isbn=0874808405"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Haber-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Haber_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">F. Haber. <em>Das Gold im Meerwasser</em>. „Zeitschrift für Angewandte Chemie”. 40 (11), s. 303–314, 1927. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002/ange.19270401103">10.1002/ange.19270401103</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Das+Gold+im+Meerwasser&rft.jtitle=Zeitschrift+f%C3%BCr+Angewandte+Chemie&rft.date=1927&rft.volume=40&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Haber&rft.aufirst=F.&rft.pages=303%E2%80%93314&rft_id=info:doi/10.1002%2Fange.19270401103"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-McHugh-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-McHugh_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">J.B. McHugh. <em>Concentration of gold in natural waters</em>. „Journal of Geochemical Exploration”. 30 (1–3), s. 85–94, 1988. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/0375-6742(88)90051-9">10.1016/0375-6742(88)90051-9</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Concentration+of+gold+in+natural+waters&rft.jtitle=Journal+of+Geochemical+Exploration&rft.date=1988&rft.volume=30&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=McHugh&rft.aufirst=J.B.&rft.pages=85%E2%80%9394&rft_id=info:doi/10.1016%2F0375-6742%2888%2990051-9"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">Mikulski S.Z., 2015: Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali w Polsce w skali 1:200 000 – rudy złota typu żyłowego i metasomatycznego towarzyszące mineralizacji siarczkowej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce (południowa Polska). Przegląd Geologiczny, nr 63 (9), s. 547.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hutnictwo.wnp.pl/kghm-wyprodukowal-w-tym-roku-ponad-3-1-tony-zlota-oraz-ponad-tysiac-ton-srebra,311752_1_0_0.html"><i>KGHM wyprodukował w tym roku ponad 3,1 tony złota oraz ponad tysiąc ton srebra</i></a> [online], hutnictwo.wnp.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2018-09-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=KGHM+wyprodukowa%C5%82+w+tym+roku+ponad+3%2C1+tony+z%C5%82ota+oraz+ponad+tysi%C4%85c+ton+srebra&rft_id=https%3A%2F%2Fhutnictwo.wnp.pl%2Fkghm-wyprodukowal-w-tym-roku-ponad-3-1-tony-zlota-oraz-ponad-tysiac-ton-srebra%2C311752_1_0_0.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Szyszka G., 2018: Głogów. Tutaj gorączka złota i srebra trwa już 25 lat. Kruszec dla przemysłu, jubilera i banku. Gazeta Wrocławska, 26 IX, s. 05.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">Mateusz Kudła, <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140330010825/http://fakty.tvn24.pl/fakty-ekstra,52/czy-zloto-z-dolnego-slaska-zawojuje-swiat,411117.html">Czy złoto z Dolnego Śląska zawojuje świat?</a>. Fakty TVN, marzec 2014. [dostęp 2014-03-29]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fakty.tvn24.pl/fakty-ekstra,52/czy-zloto-z-dolnego-slaska-zawojuje-swiat,411117.html">tego adresu</a> (2014-03-30)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-NG-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NG_51-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Brook Larmer. <em>Cena Złota</em>. „<a href="/wiki/National_Geographic" title="National Geographic">National Geographic</a>”. 1/2009. s. 56–79. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1507-5966">1507-5966</a></span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Cena+Z%C5%82ota&rft.jtitle=%5B%5BNational+Geographic%5D%5D&rft.volume=1%2F2009&rft.aulast=Larmer&rft.aufirst=Brook&rft.pages=56%E2%80%9379&rft.issn=1507-5966"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2020/mcs2020-gold.pdf">Mineral Commodity Summaries 2020</a>. [w:] <i>USGS Minerals Information: Gold</i> [on-line]. U.S. Geological Survey. [dostęp 2020-12-18]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-mclaren-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mclaren_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20120524003604/http://www.supercars.net/cars/1177.html">McLaren F1</a>. SuperCars.net. [dostęp 2011-10-27].</cite></span> </li> <li id="cite_note-oblodzenie-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-oblodzenie_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20101204040347/http://www.gold.org/technology/uses/">World Gold Council – Uses</a>. [dostęp 2011-10-27].</cite></span> </li> <li id="cite_note-colorglass-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-colorglass_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chemistry.about.com/cs/inorganic/a/aa032503a.htm">Colored glass chemistry</a>. [dostęp 2011-10-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-FSA-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FSA_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20060502194709/http://www.food.gov.uk/safereating/chemsafe/additivesbranch/enumberlist">Current EU approved additives and their E Numbers</a>. Food Standards Agency, UK, 27 lipca 2007. [dostęp 2011-07-06]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Varak-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Varak_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060523014547/http://www.epicurious.com/cooking/how_to/food_dictionary/entry?id=5061">The Food Dictionary: Varak</a>. Barron’s Educational Services, Inc, 1995. [dostęp 2011-07-06]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.epicurious.com/cooking/how_to/food_dictionary/entry?id=5061">tego adresu</a> (2006-05-23)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Baedeker-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Baedeker_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Danzig. W: Karl Baedeker: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=tsUNAAAAYAAJ&pg=PA101">Deutschland nebst Theilen der angrenzenden Länder</a></i>. Karl Baedeker, 1865.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Deutschland+nebst+Theilen+der+angrenzenden+L%C3%A4nder&rft.atitle=Danzig&rft.aulast=Baedeker&rft.aufirst=Karl&rft.pub=Karl+Baedeker&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DtsUNAAAAYAAJ%26pg%3DPA101"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-GoldwassercomHistoria-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GoldwassercomHistoria_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">www.goldwasser.com.pl: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110626011209/http://www.goldwasser.com.pl/historia.html">Goldwasser.com: Historia</a>. [dostęp 2011-07-06]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.goldwasser.com.pl/historia.html">tego adresu</a> (2011-06-26)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-dailymail1-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-dailymail1_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">dailymail.co.uk: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dailymail.co.uk/news/article-500581/Worlds-expensive-cocktail-launched-35-000-glass.html">World’s most expensive cocktail launched at L35,000 a glass</a>. 2007-12-08. [dostęp 2011-07-06]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-citysbest-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-citysbest_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Susan Stapleton: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.citysbest.com/las-vegas/news/2011/04/08/1-000-and-up-the-most-expensive-drinks-in-las-vegas/">$1,000 & Up: The Most Expensive Drinks in Las Vegas</a>. 2011-04-08. [dostęp 2011-07-06]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-geology1-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-geology1_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://geology.com/minerals/gold/uses-of-gold.shtml">The Many Uses of Gold</a>. [dostęp 2011-07-06]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pl.investing.com/commodities/gold"><i>Cena złota I Złoto – kurs i notowania – Investing.com</i></a> [online], Investing.com Polska<span class="accessdate"> [dostęp 2019-03-21]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Cena+z%C5%82ota+I+Z%C5%82oto+%E2%80%93+kurs+i+notowania+%E2%80%93+Investing.com&rft_id=https%3A%2F%2Fpl.investing.com%2Fcommodities%2Fgold" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-przekroj-64"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-przekroj_64-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-przekroj_64-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Piotr Stanisławski: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiadomosci.wp.pl/10-rzeczy-ktorych-nie-wiesz-o-zlocie-6108669001294977a">10 rzeczy, których nie wiesz o... złocie</a>. [w:] <i>„<a href="/wiki/Przekr%C3%B3j_(czasopismo)" title="Przekrój (czasopismo)">Przekrój</a>”</i> [on-line]. <a href="/wiki/Wirtualna_Polska" title="Wirtualna Polska">Wirtualna Polska</a>, 27 października 2008. [dostęp 2008-10-28]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-alior-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-alior_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://prnews.pl/alior-bank/sztabki-zlota-do-kupienia-w-oddzialach-alior-banku-65712.html">Sztabki złota do kupienia w oddziałach Alior Banku</a>. [dostęp 2011-10-19]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.exchangerate.com/currency-iso/gold-XAU.html">XAU ISO 4217</a>. exchangerate.com. [dostęp 2024-05-15]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Z%C5%82oto&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> David Lunney, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=jf_4z4AKwJg">Where does gold come from?</a></i> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, kanał „TED-Ed” na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 8 października 2015 [dostęp 2024-10-05].</li></ul> <table class="navbox collapsible"> <tbody><tr> <th colspan="34" style="font-size: 110%;"><div class="noprint plainlinks" style="padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; white-space:nowrap; float:left; font-weight:normal; text-align: left; width:6em; margin-left: 2px;"><a href="/wiki/Szablon:Pierwiastki_chemiczne" title="Szablon:Pierwiastki chemiczne"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Pierwiastki_chemiczne" title="Dyskusja szablonu:Pierwiastki chemiczne"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Pierwiastki_chemiczne&action=edit"><span style="" title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian.">e</span></a></div><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_okresowy_pierwiastk%C3%B3w" title="Układ okresowy pierwiastków">Układ okresowy pierwiastków</a><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style> </th></tr> <tr> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Litowce" title="Litowce">1</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Berylowce" title="Berylowce">2</a> </td> <td colspan="15">  </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Skandowce" title="Skandowce">3</a><sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67">[i]</a></sup> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Tytanowce" title="Tytanowce">4</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Wanadowce" title="Wanadowce">5</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Chromowce" title="Chromowce">6</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Manganowce" title="Manganowce">7</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/%C5%BBelazowce" title="Żelazowce">8</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Kobaltowce" title="Kobaltowce">9</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Niklowce" title="Niklowce">10</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Miedziowce" title="Miedziowce">11</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Cynkowce" title="Cynkowce">12</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Borowce_(chemia)" title="Borowce (chemia)">13</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/W%C4%99glowce" title="Węglowce">14</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Azotowce" title="Azotowce">15</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Tlenowce" title="Tlenowce">16</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Fluorowce" title="Fluorowce">17</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Helowce" title="Helowce">18</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_pierwszego_okresu" title="Pierwiastki pierwszego okresu">1</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/Wod%C3%B3r" title="Wodór">H</a> </td> <td colspan="31">  </td> <td style="color:black; background:#ABCDEF"><a href="/wiki/Hel_(pierwiastek)" title="Hel (pierwiastek)">He</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_drugiego_okresu" title="Pierwiastki drugiego okresu">2</a> </td> <td style="color:black; background:#CC7722"><a href="/wiki/Lit" title="Lit">Li</a> </td> <td style="color:black; background:#E1A95F"><a href="/wiki/Beryl_(pierwiastek)" title="Beryl (pierwiastek)">Be</a> </td> <td colspan="25">  </td> <td style="color:black; background:#B87333"><a href="/wiki/Bor" title="Bor">B</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/W%C4%99giel_(pierwiastek)" title="Węgiel (pierwiastek)">C</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/Azot" title="Azot">N</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/Tlen" title="Tlen">O</a> </td> <td style="color:black; background:#F0E68C"><a href="/wiki/Fluor" title="Fluor">F</a> </td> <td style="color:black; background:#ABCDEF"><a href="/wiki/Neon_(pierwiastek)" title="Neon (pierwiastek)">Ne</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_trzeciego_okresu" title="Pierwiastki trzeciego okresu">3</a> </td> <td style="color:black; background:#CC7722"><a href="/wiki/S%C3%B3d" title="Sód">Na</a> </td> <td style="color:black; background:#E1A95F"><a href="/wiki/Magnez" title="Magnez">Mg</a> </td> <td colspan="25">  </td> <td style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Glin" title="Glin">Al</a> </td> <td style="color:black; background:#B87333"><a href="/wiki/Krzem" title="Krzem">Si</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/Fosfor" title="Fosfor">P</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/Siarka" title="Siarka">S</a> </td> <td style="color:black; background:#F0E68C"><a href="/wiki/Chlor" title="Chlor">Cl</a> </td> <td style="color:black; background:#ABCDEF"><a href="/wiki/Argon" title="Argon">Ar</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_czwartego_okresu" title="Pierwiastki czwartego okresu">4</a> </td> <td style="color:black; background:#CC7722"><a href="/wiki/Potas" title="Potas">K</a> </td> <td style="color:black; background:#E1A95F"><a href="/wiki/Wap%C5%84" title="Wapń">Ca</a> </td> <td colspan="15">  </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Skand" title="Skand">Sc</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Tytan_(pierwiastek)" title="Tytan (pierwiastek)">Ti</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Wanad" title="Wanad">V</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Chrom" title="Chrom">Cr</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Mangan" title="Mangan">Mn</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/%C5%BBelazo" title="Żelazo">Fe</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Kobalt" title="Kobalt">Co</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Nikiel" title="Nikiel">Ni</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">Cu</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Cynk" title="Cynk">Zn</a> </td> <td style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Gal" title="Gal">Ga</a> </td> <td style="color:black; background:#B87333"><a href="/wiki/German" title="German">Ge</a> </td> <td style="color:black; background:#B87333"><a href="/wiki/Arsen" title="Arsen">As</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973"><a href="/wiki/Selen" title="Selen">Se</a> </td> <td style="color:black; background:#F0E68C"><a href="/wiki/Brom" title="Brom">Br</a> </td> <td style="color:black; background:#ABCDEF"><a href="/wiki/Krypton" title="Krypton">Kr</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_pi%C4%85tego_okresu" title="Pierwiastki piątego okresu">5</a> </td> <td style="color:black; background:#CC7722"><a href="/wiki/Rubid" title="Rubid">Rb</a> </td> <td style="color:black; background:#E1A95F"><a href="/wiki/Stront" title="Stront">Sr</a> </td> <td colspan="15">  </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Itr" title="Itr">Y</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Cyrkon_(pierwiastek)" title="Cyrkon (pierwiastek)">Zr</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Niob" title="Niob">Nb</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Molibden" title="Molibden">Mo</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Technet" title="Technet">Tc</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Ruten" title="Ruten">Ru</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Rod_(pierwiastek)" title="Rod (pierwiastek)">Rh</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Pallad" title="Pallad">Pd</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">Ag</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Kadm" title="Kadm">Cd</a> </td> <td style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Ind" title="Ind">In</a> </td> <td style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Cyna" title="Cyna">Sn</a> </td> <td style="color:black; background:#B87333"><a href="/wiki/Antymon" title="Antymon">Sb</a> </td> <td style="color:black; background:#B87333"><a href="/wiki/Tellur" title="Tellur">Te</a> </td> <td style="color:black; background:#F0E68C"><a href="/wiki/Jod" title="Jod">I</a> </td> <td style="color:black; background:#ABCDEF"><a href="/wiki/Ksenon" title="Ksenon">Xe</a> </td></tr> <tr> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_sz%C3%B3stego_okresu" title="Pierwiastki szóstego okresu">6</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#CC7722"><a href="/wiki/Cez" title="Cez">Cs</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E1A95F"><a href="/wiki/Bar_(pierwiastek)" title="Bar (pierwiastek)">Ba</a> </td> <td>  </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Lantan" title="Lantan">La</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Cer" title="Cer">Ce</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Prazeodym" title="Prazeodym">Pr</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Neodym" title="Neodym">Nd</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Promet" title="Promet">Pm</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Samar" title="Samar">Sm</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Europ" title="Europ">Eu</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Gadolin" title="Gadolin">Gd</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Terb" title="Terb">Tb</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Dysproz" title="Dysproz">Dy</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Holm_(pierwiastek)" title="Holm (pierwiastek)">Ho</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Erb" title="Erb">Er</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Tul" title="Tul">Tm</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Iterb" title="Iterb">Yb</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#E0B0FF"><a href="/wiki/Lutet" title="Lutet">Lu</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Hafn" title="Hafn">Hf</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Tantal_(pierwiastek)" title="Tantal (pierwiastek)">Ta</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Wolfram" title="Wolfram">W</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Ren_(pierwiastek)" title="Ren (pierwiastek)">Re</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Osm" title="Osm">Os</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Iryd" title="Iryd">Ir</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Platyna" title="Platyna">Pt</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a class="mw-selflink selflink">Au</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">Hg</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Tal" title="Tal">Tl</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/O%C5%82%C3%B3w" title="Ołów">Pb</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Bizmut" title="Bizmut">Bi</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#BCBCBC"><a href="/wiki/Polon" title="Polon">Po</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#F0E68C"><a href="/wiki/Astat" title="Astat">At</a> </td> <td width="2.94%" style="color:black; background:#ABCDEF"><a href="/wiki/Radon" title="Radon">Rn</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_si%C3%B3dmego_okresu" title="Pierwiastki siódmego okresu">7</a> </td> <td style="color:black; background:#CC7722"><a href="/wiki/Frans" title="Frans">Fr</a> </td> <td style="color:black; background:#E1A95F"><a href="/wiki/Rad_(pierwiastek)" title="Rad (pierwiastek)">Ra</a> </td> <td>  </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Aktyn" title="Aktyn">Ac</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Tor_(pierwiastek)" title="Tor (pierwiastek)">Th</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Protaktyn" title="Protaktyn">Pa</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Uran_(pierwiastek)" title="Uran (pierwiastek)">U</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Neptun_(pierwiastek)" title="Neptun (pierwiastek)">Np</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Pluton_(pierwiastek)" title="Pluton (pierwiastek)">Pu</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Ameryk" title="Ameryk">Am</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Kiur_(pierwiastek)" title="Kiur (pierwiastek)">Cm</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Berkel" title="Berkel">Bk</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Kaliforn" title="Kaliforn">Cf</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Einstein_(pierwiastek)" title="Einstein (pierwiastek)">Es</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Ferm_(pierwiastek)" title="Ferm (pierwiastek)">Fm</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Mendelew" title="Mendelew">Md</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Nobel_(pierwiastek)" title="Nobel (pierwiastek)">No</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898"><a href="/wiki/Lorens" title="Lorens">Lr</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Rutherford_(pierwiastek)" title="Rutherford (pierwiastek)">Rf</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Dubn" title="Dubn">Db</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Seaborg" title="Seaborg">Sg</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Bohr_(pierwiastek)" title="Bohr (pierwiastek)">Bh</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Has" title="Has">Hs</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Meitner" title="Meitner">Mt</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Darmsztadt" title="Darmsztadt">Ds</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Roentgen_(pierwiastek)" title="Roentgen (pierwiastek)">Rg</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF"><a href="/wiki/Kopernik_(pierwiastek)" title="Kopernik (pierwiastek)">Cn</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Nihon" title="Nihon">Nh</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Flerow" title="Flerow">Fl</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Moskow_(pierwiastek)" title="Moskow (pierwiastek)">Mc</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Liwermor" title="Liwermor">Lv</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Tenes" title="Tenes">Ts</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Oganeson" title="Oganeson">Og</a> </td></tr> <tr> <td style="color:black; background:#ffffff"><a href="/wiki/Pierwiastki_%C3%B3smego_okresu" title="Pierwiastki ósmego okresu">8</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Ununenn" title="Ununenn">Uue</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Unbinil" title="Unbinil">Ubn</a> </td> <td width="2.94%"><small>✱</small> </td> <td colspan="30">  </td></tr> <tr> <td colspan="5">  </td> <td><small>✱</small> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Unbiun" title="Unbiun">Ubu</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Unbibi" title="Unbibi">Ubb</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC">Ubt </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Unbikwad" title="Unbikwad">Ubq</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC">Ubp </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Unbiheks" title="Unbiheks">Ubh</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC"><a href="/wiki/Unbisept" title="Unbisept">Ubs</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC">...<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68">[ii]</a></sup> </td> <td colspan="22">  </td></tr> <tr> <td colspan="34"> <table border="0" align="center" style="border:1px solid #ffffff; border-collapse:collapse; width:100%; font-size: 90%;" rules="all" cellpadding="1"> <tbody><tr> <td style="color:black; background:#CC7722; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Litowce" title="Litowce">Metale alkaliczne</a> </td> <td style="color:black; background:#E1A95F; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Berylowce" title="Berylowce">Metale ziem<br />alkalicznych</a> </td> <td style="color:black; background:#E0B0FF; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Lantanowce" title="Lantanowce">Lantanowce</a> </td> <td style="color:black; background:#CC8898; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Aktynowce" title="Aktynowce">Aktynowce</a> </td> <td style="color:black; background:#EDC9AF; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Blok_d" title="Blok d">Metale przejściowe</a> </td> <td style="color:black; background:#BCBCBC; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Metale" title="Metale">Metale</a> </td> <td style="color:black; background:#B87333; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82metale" title="Półmetale">Półmetale</a> </td> <td style="color:black; background:#9AB973; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Niemetale" title="Niemetale">Niemetale</a> </td> <td style="color:black; background:#F0E68C; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Fluorowce" title="Fluorowce">Halogeny</a> </td> <td style="color:black; background:#ABCDEF; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%"><a href="/wiki/Helowce" title="Helowce">Gazy szlachetne</a> </td> <td style="color:black; background:#ECECEC; border:2px solid #ffffff;" width="9.09%">Właściwości<br />nieznane </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="navbox-abovebelow" colspan="34" style="text-align:left"><div class="do-not-make-smaller refsection refsection-mini"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text">Alternatywnie do <a href="/wiki/Skandowce" title="Skandowce">skandowców</a> zalicza się często nie <a href="/wiki/Lutet" title="Lutet">lutet</a> i <a href="/wiki/Lorens" title="Lorens">lorens</a>, lecz <a href="/wiki/Lantan" title="Lantan">lantan</a>, <a href="/wiki/Aktyn" title="Aktyn">aktyn</a> oraz hipotetyczny <a href="/wiki/Unbiun" title="Unbiun">unbiun</a>.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">Budowa <a href="/wiki/Pierwiastki_%C3%B3smego_okresu" title="Pierwiastki ósmego okresu">8. okresu</a> jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.</span> </li> </ol></div></div> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Chemiczne_barwniki_%C5%BCywno%C5%9Bci" title="Szablon:Chemiczne barwniki żywności"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Chemiczne_barwniki_%C5%BCywno%C5%9Bci" title="Dyskusja szablonu:Chemiczne barwniki żywności"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Chemiczne_barwniki_%C5%BCywno%C5%9Bci&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Barwniki_spo%C5%BCywcze" title="Barwniki spożywcze">Barwniki spożywcze</a> (<a href="/wiki/Numer_E" title="Numer E">numery E</a>: <a href="/wiki/Lista_dodatk%C3%B3w_do_%C5%BCywno%C5%9Bci#E100–E199_(konserwanty)" title="Lista dodatków do żywności">E100–E199</a>)</div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kurkumina" title="Kurkumina">E100</a></li> <li><a href="/wiki/Witamina_B2" title="Witamina B2">E101</a></li> <li><a href="/wiki/Mononukleotyd_flawinowy" title="Mononukleotyd flawinowy">E101a</a></li> <li><a href="/wiki/Tartrazyna" title="Tartrazyna">E102</a></li> <li><a href="/wiki/Rezorcyna" title="Rezorcyna">E103</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82cie%C5%84_chinolinowa" title="Żółcień chinolinowa">E104</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82cie%C5%84_trwa%C5%82a_AB" title="Żółcień trwała AB">E105</a></li> <li><a href="/wiki/Mononukleotyd_flawinowy" title="Mononukleotyd flawinowy">E106</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82cie%C5%84_2G" title="Żółcień 2G">E107</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82cie%C5%84_pomara%C5%84czowa_FCF" title="Żółcień pomarańczowa FCF">E110</a></li> <li><a href="/wiki/Oran%C5%BC_GGN" title="Oranż GGN">E111</a></li> <li><a href="/wiki/Kwas_karminowy" title="Kwas karminowy">E120</a></li> <li><a href="/wiki/Lakmus" title="Lakmus">E121</a></li> <li><a href="/wiki/Azorubina" title="Azorubina">E122</a></li> <li><a href="/wiki/Amarant_(chemia)" title="Amarant (chemia)">E123</a></li> <li><a href="/wiki/Czerwie%C5%84_koszenilowa_A" title="Czerwień koszenilowa A">E124</a></li> <li><a href="/wiki/Szkar%C5%82at_GN" title="Szkarłat GN">E125</a></li> <li><a href="/wiki/P%C4%85s_6R" title="Pąs 6R">E126</a></li> <li><a href="/wiki/Erytrozyna" title="Erytrozyna">E127</a></li> <li><a href="/wiki/Czerwie%C5%84_2G" title="Czerwień 2G">E128</a></li> <li><a href="/wiki/Czerwie%C5%84_allura" title="Czerwień allura">E129</a></li> <li><a href="/wiki/B%C5%82%C4%99kit_indantrenowy_RS" title="Błękit indantrenowy RS">E130</a></li> <li><a href="/wiki/B%C5%82%C4%99kit_patentowy_V" title="Błękit patentowy V">E131</a></li> <li><a href="/wiki/Indygokarmin" title="Indygokarmin">E132</a></li> <li><a href="/wiki/B%C5%82%C4%99kit_brylantowy_FCF" title="Błękit brylantowy FCF">E133</a></li> <li><a href="/wiki/Chlorofile" title="Chlorofile">E140</a></li> <li><a href="/wiki/Kompleks_miedziowy_chlorofilu" title="Kompleks miedziowy chlorofilu">E141</a></li> <li><a href="/wiki/Ziele%C5%84_S" title="Zieleń S">E142</a></li> <li><a href="/wiki/Karmel" title="Karmel">E150a</a></li> <li><a href="/wiki/Karmel_siarczynowy" class="mw-redirect" title="Karmel siarczynowy">E150b</a></li> <li><a href="/wiki/Karmel_amoniakalny" class="mw-redirect" title="Karmel amoniakalny">E150c</a></li> <li><a href="/wiki/Karmel_amoniakalno-siarczynowy" class="mw-redirect" title="Karmel amoniakalno-siarczynowy">E150d</a></li> <li><a href="/wiki/Czer%C5%84_PN" title="Czerń PN">E151</a></li> <li><a href="/wiki/Czer%C5%84_7984" title="Czerń 7984">E152</a></li> <li><a href="/wiki/W%C4%99giel_drzewny" title="Węgiel drzewny">E153</a></li> <li><a href="/wiki/Br%C4%85z_FK" title="Brąz FK">E154</a></li> <li><a href="/wiki/Br%C4%85z_HT" title="Brąz HT">E155</a></li> <li><a href="/wiki/Karoteny" title="Karoteny">E160a</a></li> <li><a href="/wiki/Annato" title="Annato">E160b</a></li> <li><a href="/wiki/Kapsaicyna" title="Kapsaicyna">E160c</a></li> <li><a href="/wiki/Likopen" title="Likopen">E160d</a></li> <li><a href="/wiki/%CE%92-Apo-8%E2%80%B2-karotenal" title="Β-Apo-8′-karotenal">E160e</a></li> <li><a href="/wiki/%CE%92-Apo-8%E2%80%B2-karotenian_etylu" title="Β-Apo-8′-karotenian etylu">E160f</a></li> <li><a href="/wiki/Flawoksantyna" title="Flawoksantyna">E161a</a></li> <li><a href="/wiki/Luteina_(barwnik)" title="Luteina (barwnik)">E161b</a></li> <li><a href="/wiki/Kryptoksantyna" title="Kryptoksantyna">E161c</a></li> <li><a href="/wiki/Rubiksantyna" title="Rubiksantyna">E161d</a></li> <li><a href="/wiki/Wiolaksantyna" title="Wiolaksantyna">E161e</a></li> <li><a href="/wiki/Rodoksantyna" title="Rodoksantyna">E161f</a></li> <li><a href="/wiki/Kantaksantyna" title="Kantaksantyna">E161g</a></li> <li><a href="/wiki/Zeaksantyna" title="Zeaksantyna">E161h</a></li> <li><a href="/wiki/Cytranaksantyna" title="Cytranaksantyna">E161i</a></li> <li><a href="/wiki/Astaksantyna" title="Astaksantyna">E161j</a></li> <li><a href="/wiki/Betanina" title="Betanina">E162</a></li> <li><a href="/wiki/Antocyjany" title="Antocyjany">E163</a></li> <li><a href="/wiki/Delfinidyna" title="Delfinidyna">E163b</a></li> <li><a href="/wiki/W%C4%99glan_wapnia" title="Węglan wapnia">E170</a></li> <li><a href="/wiki/Tlenek_tytanu(IV)" title="Tlenek tytanu(IV)">E171</a></li> <li><a href="/wiki/Tlenki_%C5%BCelaza" title="Tlenki żelaza">E172</a></li> <li><a href="/wiki/Glin" title="Glin">E173</a></li> <li><a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">E174</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">E175</a></li> <li><a href="/wiki/Czerwie%C5%84_litolowa_BK" title="Czerwień litolowa BK">E180</a></li> <li><a href="/wiki/Taniny" title="Taniny">E181</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller grupa-szablonów mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"> <ul class="tnavbar hlist" style="visibility:hidden;"><li>p</li><li>d</li><li>e</li></ul> <div class="caption"><a href="/wiki/Lek" title="Lek">Substancja lecznicza</a> w <a href="/wiki/Klasyfikacja_anatomiczno-terapeutyczno-chemiczna" title="Klasyfikacja anatomiczno-terapeutyczno-chemiczna">klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej</a> (ATC)</div> <div class="mw-collapsible-content grupa-szablonów-nawigacyjnych"> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Klasyfikacja_ATC/M01" title="Szablon:Klasyfikacja ATC/M01"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Klasyfikacja_ATC/M01&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Klasyfikacja ATC/M01 (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Klasyfikacja_ATC/M01&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/ATC_(M01)" title="ATC (M01)">M01</a>: Leki przeciwzapalne i przeciwreumatyczne</div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01A – Niesteroidowe leki przeciwzapalne<br />i przeciwreumatyczne</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AA – Pochodne butylopirazolidyny</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Fenylobutazon" title="Fenylobutazon">fenylobutazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mofebutazon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mofebutazon (strona nie istnieje)">mofebutazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oksyfenbutazon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oksyfenbutazon (strona nie istnieje)">oksyfenbutazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Klofezon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klofezon (strona nie istnieje)">klofezon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kebuzon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kebuzon (strona nie istnieje)">kebuzon</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AB – Pochodne <a href="/wiki/Kwas_octowy" title="Kwas octowy">kwasu octowego</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Indometacyna" title="Indometacyna">indometacyna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sulindak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sulindak (strona nie istnieje)">sulindak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tolmetyna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tolmetyna (strona nie istnieje)">tolmetyna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zomepirak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zomepirak (strona nie istnieje)">zomepirak</a></li> <li><a href="/wiki/Diklofenak" title="Diklofenak">diklofenak</a></li> <li><a href="/wiki/Alklofenak" title="Alklofenak">alklofenak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bumadyzon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bumadyzon (strona nie istnieje)">bumadyzon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Etodolak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etodolak (strona nie istnieje)">etodolak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lonazolak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lonazolak (strona nie istnieje)">lonazolak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fentiazak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fentiazak (strona nie istnieje)">fentiazak</a></li> <li><a href="/wiki/Acemetacyna" title="Acemetacyna">acemetacyna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Difenpiramid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Difenpiramid (strona nie istnieje)">difenpiramid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oksametacyna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oksametacyna (strona nie istnieje)">oksametacyna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Proglumetacyna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proglumetacyna (strona nie istnieje)">proglumetacyna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ketorolak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ketorolak (strona nie istnieje)">ketorolak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aceklofenak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aceklofenak (strona nie istnieje)">aceklofenak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bufeksamak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bufeksamak (strona nie istnieje)">bufeksamak</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AC – Oksykamy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Piroksykam" title="Piroksykam">piroksykam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tenoksykam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenoksykam (strona nie istnieje)">tenoksykam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Droksykam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Droksykam (strona nie istnieje)">droksykam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lornoksykam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lornoksykam (strona nie istnieje)">lornoksykam</a></li> <li><a href="/wiki/Meloksykam" title="Meloksykam">meloksykam</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_4"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AE – Pochodne <a href="/wiki/Kwas_propionowy" title="Kwas propionowy">kwasu propionowego</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Ibuprofen" title="Ibuprofen">ibuprofen</a></li> <li><a href="/wiki/Naproksen" title="Naproksen">naproksen</a></li> <li><a href="/wiki/Ketoprofen" title="Ketoprofen">ketoprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fenoprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fenoprofen (strona nie istnieje)">fenoprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fenbufen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fenbufen (strona nie istnieje)">fenbufen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Benoksaprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benoksaprofen (strona nie istnieje)">benoksaprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suprofen (strona nie istnieje)">suprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pirprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pirprofen (strona nie istnieje)">pirprofen</a></li> <li><a href="/wiki/Flurbiprofen" title="Flurbiprofen">flurbiprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indoprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indoprofen (strona nie istnieje)">indoprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwas_tiaprofenowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwas tiaprofenowy (strona nie istnieje)">kwas tiaprofenowy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oksaprozyna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oksaprozyna (strona nie istnieje)">oksaprozyna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibuproksam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibuproksam (strona nie istnieje)">ibuproksam</a></li> <li><a href="/wiki/Ibuprofen" title="Ibuprofen">deksibuprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flunoksaprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Flunoksaprofen (strona nie istnieje)">flunoksaprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alminoprofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alminoprofen (strona nie istnieje)">alminoprofen</a></li> <li><a href="/wiki/Deksketoprofen" title="Deksketoprofen">deksketoprofen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Naprokscynod&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naprokscynod (strona nie istnieje)">naprokscynod</a></li> <li><a href="/wiki/Mizoprostol" title="Mizoprostol">mizoprostol</a></li> <li><a href="/wiki/Difenhydramina" title="Difenhydramina">difenhydramina</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_5"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AG – Pochodne <a href="/wiki/Kwas_antranilowy" title="Kwas antranilowy">kwasu fenamowego</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kwas_mefenamowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwas mefenamowy (strona nie istnieje)">kwas mefenamowy</a></li> <li><a href="/wiki/Kwas_tolfenamowy" title="Kwas tolfenamowy">kwas tolfenamowy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwas_flufenamowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwas flufenamowy (strona nie istnieje)">kwas flufenamowy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwas_meklofenamowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwas meklofenamowy (strona nie istnieje)">kwas meklofenamowy</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_6"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AH – Wybiórcze inhibitory<br />cyklooksygenazy 2</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Celekoksyb" title="Celekoksyb">celekoksyb</a></li> <li><a href="/wiki/Rofekoksyb" title="Rofekoksyb">rofekoksyb</a></li> <li><a href="/wiki/Waldekoksyb" title="Waldekoksyb">waldekoksyb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Parekoksyb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parekoksyb (strona nie istnieje)">parekoksyb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Etorykoksyb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etorykoksyb (strona nie istnieje)">etorykoksyb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lumirakoksyb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lumirakoksyb (strona nie istnieje)">lumirakoksyb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polmakoksyb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polmakoksyb (strona nie istnieje)">polmakoksyb</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_7"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01AX – Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Nabumeton" title="Nabumeton">nabumeton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwas_niflumowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwas niflumowy (strona nie istnieje)">kwas niflumowy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Azapropazon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Azapropazon (strona nie istnieje)">azapropazon</a></li> <li><a href="/wiki/Glukozamina" title="Glukozamina">glukozamina</a></li> <li><a href="/wiki/Benzydamina" title="Benzydamina">benzydamina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polisiarczan_glukozaminoglikanu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polisiarczan glukozaminoglikanu (strona nie istnieje)">polisiarczan glukozaminoglikanu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prokwazon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prokwazon (strona nie istnieje)">prokwazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orgoteina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orgoteina (strona nie istnieje)">orgoteina</a></li> <li><a href="/wiki/Nimesulid" title="Nimesulid">nimesulid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Feprazon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feprazon (strona nie istnieje)">feprazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Diacereina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diacereina (strona nie istnieje)">diacereina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Morniflumat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Morniflumat (strona nie istnieje)">morniflumat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tenidap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenidap (strona nie istnieje)">tenidap</a></li> <li><a href="/wiki/Oksaceprol" title="Oksaceprol">oksaceprol</a></li> <li><a href="/wiki/Siarczan_chondroityny" title="Siarczan chondroityny">siarczan chondroityny</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01B – Niesteroidowe leki przeciwzapalne<br />i przeciwreumatyczne w połączeniach<br />z innymi lekami</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01BA – Niesteroidowe leki przeciwzapalne<br />i przeciwreumatyczne w połączeniach<br />z kortykosteroidami</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Fenylobutazon" title="Fenylobutazon">fenylobutazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dipirocetyl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dipirocetyl (strona nie istnieje)">dipirocetyl</a></li> <li><a href="/wiki/Kwas_acetylosalicylowy" title="Kwas acetylosalicylowy">kwas acetylosalicylowy</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01C – Swoiste leki<br />przeciwreumatyczne</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01CA – Pochodne <a href="/wiki/Chinolina" title="Chinolina">chinoliny</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Oksycynchofen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oksycynchofen (strona nie istnieje)">oksycynchofen</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01CB – Preparaty <a class="mw-selflink selflink">złota</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Aurotiojab%C5%82czan_sodu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aurotiojabłczan sodu (strona nie istnieje)">aurotiojabłczan sodu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aurotiosulfonian_sodu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aurotiosulfonian sodu (strona nie istnieje)">aurotiosulfonian sodu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Auranofina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Auranofina (strona nie istnieje)">auranofina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aurotioglukoza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aurotioglukoza (strona nie istnieje)">aurotioglukoza</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aurotioprol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aurotioprol (strona nie istnieje)">aurotioprol</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">M01CC – Penicylamina i związki podobne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Penicylamina" title="Penicylamina">penicylamina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bucylamina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bucylamina (strona nie istnieje)">bucylamina</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div></div> </div> </div> <div style="border-top: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); color:inherit; background:var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); margin-top: 10px; padding: 7px 10px 4px 15px; text-align:left; font-size:95%; clear:both;" class="zastrzezenia"> <p><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Medical_Alert_Symbol_Star_of_life.svg/20px-Medical_Alert_Symbol_Star_of_life.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Medical_Alert_Symbol_Star_of_life.svg/30px-Medical_Alert_Symbol_Star_of_life.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Medical_Alert_Symbol_Star_of_life.svg/40px-Medical_Alert_Symbol_Star_of_life.svg.png 2x" data-file-width="198" data-file-height="192" /></span></span> <a href="/wiki/Wikipedia:Zastrze%C5%BCenia_dotycz%C4%85ce_poj%C4%99%C4%87_medycznych" title="Wikipedia:Zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych">Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii</a>. </p> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Pierwiastek_chemiczny" title="Pierwiastek chemiczny">pierwiastek chemiczny</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85055692">sh85055692</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4157819-3">4157819-3</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00565802">00565802</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb133184606">133184606</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=7196">7196</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph116778">ph116778</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX526003">XX526003</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007533656105171">987007533656105171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4001784.html">4001784</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/gold-chemical-element">science/gold-chemical-element</a></span></li> <li><a href="/wiki/The_Canadian_Encyclopedia" title="The Canadian Encyclopedia">The Canadian Encyclopedia</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/gold/">gold</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/oro">oro</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/or/">or</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/guld">guld</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=gull">gull</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0006022.xml">0006022</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=guld">guld</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Złoto&oldid=75296808">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Złoto&oldid=75296808</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:ATC-M01" title="Kategoria:ATC-M01">ATC-M01</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Z%C5%82oto" title="Kategoria:Złoto">Złoto</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pierwiastki_chemiczne" title="Kategoria:Pierwiastki chemiczne">Pierwiastki chemiczne</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pierwiastki_rodzime" title="Kategoria:Pierwiastki rodzime">Pierwiastki rodzime</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pigmenty_nieorganiczne" title="Kategoria:Pigmenty nieorganiczne">Pigmenty nieorganiczne</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_zamieni%C5%82_nazw%C4%99_czasopisma" title="Kategoria:Szablon cytowania zamienił nazwę czasopisma">Szablon cytowania zamienił nazwę czasopisma</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_czasopisma_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony">Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Brak_w%C5%82a%C5%9Bciwo%C5%9Bci_P373_wpisanej_lokalnie_(Pierwiastek_infobox)" title="Kategoria:Brak właściwości P373 wpisanej lokalnie (Pierwiastek infobox)">Brak właściwości P373 wpisanej lokalnie (Pierwiastek infobox)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 19 lis 2024, 16:20.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Z%C5%82oto&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-w7plk","wgBackendResponseTime":228,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.947","walltime":"2.597","ppvisitednodes":{"value":67840,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":694260,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":222878,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":138,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":103182,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":10,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2193.500 1 -total"," 24.63% 540.275 1 Szablon:Pierwiastek_infobox"," 13.58% 297.870 31 Szablon:Cytuj_stronę"," 12.99% 284.850 1 Szablon:Pierwiastki_chemiczne"," 11.22% 246.155 14 Szablon:Infobox_nagłówek"," 11.07% 242.886 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 10.63% 233.090 13 Szablon:Infobox_nagłówek_dodaj"," 9.16% 200.958 1 Szablon:Pierwiastek_infobox/układ_okresowy_pierwiastków"," 8.95% 196.357 272 Szablon:Pierwiastek_–_kolor"," 8.57% 188.037 127 Szablon:Pierwiastek_infobox/układ_okresowy_pierwiastków/pierwiastek"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.554","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7228772,"limit":52428800},"limitreport-logs":"parent:title = \"Szablon:Pierwiastek infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Złoto\nno match karta charakterystyki%s+.%s-http\nno match karta charakterystyki%s+.%s-www\nno match zewnętrzne dane MSDS%s+.%s-www\nno match zewnętrzne dane MSDS%s+.%s-http\nno pattern 5\nparent:title = \"Szablon:Pierwiastek infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Złoto\nno match %{%{CLI.CLP.tak.\nno match %{%{CLI.%d+.CLP.tak\nno match %{%{CLI.data dostępu.%d%d%d%d%-%d%d%-%d+.CLP.tak\nno match %{%{CLI.data dostępu.%d%d%d%d%-%d%d%-%d+.%d+.CLP.tak\nno match %{%{CLI.%d+.data dostępu.%d%d%d%d%-%d%d%-%d+.CLP.tak\nno pattern 6\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Pure and Applied Chemistry\"\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Angewandte Chemie International Edition\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7d9797f5d-7npjg","timestamp":"20241120033034","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Z\u0142oto","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Z%C5%82oto","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q897","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q897","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-09-06T10:08:06Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d7\/Gold-crystals.jpg","headline":"79. pierwiastek chemiczny"}</script> </body> </html>