CINXE.COM
Жалезны век — Вікіпедыя
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Жалезны век — Вікіпедыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","Май","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","снежань"],"wgRequestId":"c5ddf22b-5aed-42d8-b663-65b1554f9b8a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Жалезны_век","wgTitle":"Жалезны век","wgCurRevisionId":4875612,"wgRevisionId":4875612,"wgArticleId":24181,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Старонкі, якія выкарыстоўваюць часавыя дыяграмы","Артыкулы з універсальнай карткай","Вікіпедыя:Карткі без параметраў","Артыкулы з універсальнай карткай, якая меркавана недарэчная", "Вікіпедыя:Істотныя артыкулы","Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN","Жалезны век"],"wgPageViewLanguage":"be","wgPageContentLanguage":"be","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Жалезны_век","wgRelevantArticleId":24181,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4875612,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false, "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11764","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.timeline.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.edittop","ext.gadget.collapserefs","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.navboxNavigation","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.Statistics","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.timeline.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/1200px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="599"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/800px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="399"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/640px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="320"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Жалезны век — Вікіпедыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be.m.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Правіць" href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпедыя (be)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпедыя струмень Atom" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Жалезны_век rootpage-Жалезны_век skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсці да зместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Адкрыць Галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Пра праект, чым можна заняцца, дзе што шукаць"><span>Супольнасць</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges" title="Пералік нядаўніх змяненняў у віксе. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія змены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:NewPages"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-Village-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Random" title="Паказаць выпадковую старонку [x]" accesskey="x"><span>Выпадковая старонка</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" title="Дзе можна атрымаць тлумачэнні."><span>Даведка</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпедыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be.svg" style="width: 7.625em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be.svg" width="117" height="12" style="width: 7.3125em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Шукаць у Вікіпедыі" aria-label="Шукаць у Вікіпедыі" autocapitalize="sentences" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Адмысловае:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя інструменты"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be" class=""><span>Ахвяраваць</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B+%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B+%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Больш магчымасцей" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя інструменты" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Меню ўдзельніка" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be"><span>Ахвяраваць</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B+%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B+%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для ананімных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" aria-label="Даведацца больш пра праўку"><span>даведацца больш</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyContributions" title="Спіс правак, зробленых з гэтага IP-адраса [y]" accesskey="y"><span>Уклад</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyTalk" title="Размовы пра праўкі, зробленыя з гэтага IP-адраса [n]" accesskey="n"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Змест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Змест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Жалезны_век_у_сістэме_трох_перыядаў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Жалезны_век_у_сістэме_трох_перыядаў"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Жалезны век у сістэме трох перыядаў</span> </div> </a> <ul id="toc-Жалезны_век_у_сістэме_трох_перыядаў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Працягласць" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Працягласць"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Працягласць</span> </div> </a> <ul id="toc-Працягласць-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Параўнанне_бронзы_і_жалеза" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Параўнанне_бронзы_і_жалеза"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Параўнанне бронзы і жалеза</span> </div> </a> <ul id="toc-Параўнанне_бронзы_і_жалеза-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гісторыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гісторыя"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Гісторыя</span> </div> </a> <ul id="toc-Гісторыя-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Распаўсюджванне_жалезнай_металургіі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Распаўсюджванне_жалезнай_металургіі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Распаўсюджванне жалезнай металургіі</span> </div> </a> <ul id="toc-Распаўсюджванне_жалезнай_металургіі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гл._таксама" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гл._таксама"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Гл. таксама</span> </div> </a> <ul id="toc-Гл._таксама-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Зноскі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Зноскі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Зноскі</span> </div> </a> <ul id="toc-Зноскі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Спасылкі</span> </div> </a> <ul id="toc-Спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Змест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Пераключыць змест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Пераключыць змест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Жалезны век</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсці да артыкула на іншай мове. Даступны на 148 мовах." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-148" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">148 моў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Ystertydperk" title="Ystertydperk – афрыкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Ystertydperk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="афрыкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Eisenzeit" title="Eisenzeit – швейцарская нямецкая" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Eisenzeit" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швейцарская нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%89%B5_%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%95" title="የብረት ዘመን – амхарская" lang="am" hreflang="am" data-title="የብረት ዘመን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхарская" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Edat_de_Fierro" title="Edat de Fierro – арагонская" lang="an" hreflang="an" data-title="Edat de Fierro" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонская" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D9%8A" title="العصر الحديدي – арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="العصر الحديدي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D9%89" title="عصر حديدى – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عصر حديدى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A7%8C%E0%A6%B9_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%97" title="লৌহ যুগ – асамская" lang="as" hreflang="as" data-title="লৌহ যুগ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="асамская" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ed%C3%A1_del_fierro" title="Edá del fierro – астурыйская" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Edá del fierro" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Azilugal" title="Azilugal – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Azilugal" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/D%C9%99mir_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Dəmir dövrü – азербайджанская" lang="az" hreflang="az" data-title="Dəmir dövrü" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайджанская" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%A4%D9%86%D9%85%DB%8C" title="دمیر دؤنمی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="دمیر دؤنمی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="Тимер быуат – башкірская" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Тимер быуат" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкірская" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Gel%C5%BE%C4%97is_om%C5%BEios" title="Gelžėis omžios – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Gelžėis omžios" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Жалезны век – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Жалезны век" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D0%B5%D0%BF%D0%BE%D1%85%D0%B0" title="Желязна епоха – балгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Желязна епоха" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="балгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Zaman_Besi" title="Zaman Besi – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Zaman Besi" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%9E%E1%80%AE%E1%82%8F%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="ပသီႏခေတ် – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ပသီႏခေတ်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A7%8C%E0%A6%B9_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%97" title="লৌহ যুগ – бенгальская" lang="bn" hreflang="bn" data-title="লৌহ যুগ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгальская" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BE%B1%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%B4%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="ལྕགས་ཆས་སྤྱོད་པའི་དུས་རབས། – тыбецкая" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ལྕགས་ཆས་སྤྱོད་པའི་དུས་རབས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тыбецкая" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Oadvezh_an_houarn" title="Oadvezh an houarn – брэтонская" lang="br" hreflang="br" data-title="Oadvezh an houarn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="брэтонская" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C5%BDeljezno_doba" title="Željezno doba – баснійская" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Željezno doba" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="баснійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Edat_del_ferro" title="Edat del ferro – каталанская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Edat del ferro" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8C%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D1%80" title="Аьчка оьмар – чачэнская" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Аьчка оьмар" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чачэнская" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%85%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D9%86" title="سەردەمی ئاسن – цэнтральнакурдская" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سەردەمی ئاسن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="цэнтральнакурдская" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Demir_devri" title="Demir devri – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Demir devri" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Doba_%C5%BEelezn%C3%A1" title="Doba železná – чэшская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Doba železná" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэшская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Ep%C3%B2ka_%C5%BCelaz%C5%82a" title="Epòka żelazła – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Epòka żelazła" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%C4%95%D1%80_%C4%95%D0%BC%C4%95%D1%80%C4%95" title="Тимĕр ĕмĕрĕ – чувашская" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Тимĕр ĕмĕрĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашская" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Oes_yr_Haearn" title="Oes yr Haearn – валійская" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Oes yr Haearn" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валійская" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Jernalder" title="Jernalder – дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Jernalder" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Eisenzeit" title="Eisenzeit – нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Eisenzeit" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Wext%C3%AA_As%C4%B1ni" title="Wextê Asıni – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Wextê Asıni" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A3%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%81%CE%BF%CF%85" title="Εποχή του Σιδήρου – грэчаская" lang="el" hreflang="el" data-title="Εποχή του Σιδήρου" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэчаская" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A8_dal_f%C3%A8r" title="Etè dal fèr – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Etè dal fèr" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Iron_Age" title="Iron Age – англійская" lang="en" hreflang="en" data-title="Iron Age" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англійская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ferepoko" title="Ferepoko – эсперанта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ferepoko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Edad_del_Hierro" title="Edad del Hierro – іспанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Edad del Hierro" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="іспанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Rauaaeg" title="Rauaaeg – эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Rauaaeg" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Burdin_Aroa" title="Burdin Aroa – баскская" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Burdin Aroa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскская" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" title="عصر آهن – фарсі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="عصر آهن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="фарсі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Rautakausi" title="Rautakausi – фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Rautakausi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Ravvaaig" title="Ravvaaig – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Ravvaaig" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%82ge_du_fer" title="Âge du fer – французская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Âge du fer" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Iisentidj" title="Iisentidj – паўночнафрызская" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Iisentidj" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="паўночнафрызская" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Izertiid" title="Izertiid – заходняя фрызская" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Izertiid" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="заходняя фрызская" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Iarannaois" title="An Iarannaois – ірландская" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Iarannaois" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ірландская" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="鐵器時代 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="鐵器時代" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Laj_di_fer" title="Laj di fer – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Laj di fer" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Idade_de_Ferro" title="Idade de Ferro – галісійская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Idade de Ferro" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галісійская" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%AA_%D7%94%D7%91%D7%A8%D7%96%D7%9C" title="תקופת הברזל – іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="תקופת הברזל" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8C%E0%A4%B9_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="लौह युग – хіндзі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="लौह युग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хіндзі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Loha_Yug" title="Loha Yug – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Loha Yug" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%BDeljezno_doba" title="Željezno doba – харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Željezno doba" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Vaskor" title="Vaskor – венгерская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Vaskor" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерская" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="Երկաթի դար – армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Երկաթի դար" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%A7_%D4%B4%D5%A1%D6%80" title="Երկաթէ Դար – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Երկաթէ Դար" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Zaman_Besi" title="Zaman Besi – інданезійская" lang="id" hreflang="id" data-title="Zaman Besi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданезійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Panawen_ti_Landok" title="Panawen ti Landok – ілакана" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Panawen ti Landok" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ілакана" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8C%D1%88%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Аьшка зама – інгушская" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Аьшка зама" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="інгушская" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Fer-epoko" title="Fer-epoko – іда" lang="io" hreflang="io" data-title="Fer-epoko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="іда" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/J%C3%A1rn%C3%B6ld" title="Járnöld – ісландская" lang="is" hreflang="is" data-title="Járnöld" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ісландская" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_del_ferro" title="Età del ferro – італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Età del ferro" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%89%84%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="鉄器時代 – японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="鉄器時代" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Ayan_Iej" title="Ayan Iej – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Ayan Iej" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Jaman_wesi" title="Jaman wesi – яванская" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Jaman wesi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="яванская" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="რკინის ხანა – грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რკინის ხანა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/%C3%91%C9%A9%C9%A3y%CA%8A%CA%8A_p%C9%A9nz%C9%A9_(Age_du_fer)" title="Ñɩɣyʊʊ pɩnzɩ (Age du fer) – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ñɩɣyʊʊ pɩnzɩ (Age du fer)" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%B4%D3%99%D1%83%D1%96%D1%80%D1%96" title="Темір дәуірі – казахская" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Темір дәуірі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казахская" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B2%A0%EA%B8%B0_%EC%8B%9C%EB%8C%80" title="철기 시대 – карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="철기 시대" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Serdema_hesin%C3%AE" title="Serdema hesinî – курдская" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Serdema hesinî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдская" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Oos_Horn" title="Oos Horn – корнская" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Oos Horn" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнская" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D0%B4%D0%BE%D0%BE%D1%80%D1%83" title="Темир доору – кіргізская" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Темир доору" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="кіргізская" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Aetas_ferrea" title="Aetas ferrea – лацінская" lang="la" hreflang="la" data-title="Aetas ferrea" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="лацінская" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Eda_de_Fero" title="Eda de Fero – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Eda de Fero" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Iezertied" title="Iezertied – лімбургская" lang="li" hreflang="li" data-title="Iezertied" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лімбургская" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A6_do_f%C3%A6ro" title="Etæ do færo – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Etæ do færo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A9_dl_Fer" title="Eté dl Fer – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Eté dl Fer" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Etaa_del_Ferr" title="Etaa del Ferr – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Etaa del Ferr" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BA%8D%E0%BA%B8%E0%BA%97%E0%BA%B2%E0%BA%94%E0%BB%80%E0%BA%AB%E0%BA%BC%E0%BA%B1%E0%BA%81" title="ອາຍຸທາດເຫຼັກ – лаоская" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ອາຍຸທາດເຫຼັກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаоская" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Gele%C5%BEies_am%C5%BEius" title="Geležies amžius – літоўская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Geležies amžius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="літоўская" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Dze%C4%BC%C5%BEalaiki" title="Dzeļžalaiki – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Dzeļžalaiki" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Dzelzs_laikmets" title="Dzelzs laikmets – латышская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Dzelzs laikmets" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышская" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Andron%27_ny_Vy" title="Andron' ny Vy – малагасійская" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Andron' ny Vy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагасійская" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%B1%D1%80%D1%82%D0%BD%D1%8C%D3%A7_%D0%BA%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BC" title="Кӱртньӧ курым – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Кӱртньӧ курым" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5" title="Железно време – македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Железно време" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%97%E0%B4%82" title="അയോയുഗം – малаялам" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അയോയുഗം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BC%D3%A9%D1%80_%D0%B7%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D2%AF%D0%B5" title="Төмөр зэвсгийн үе – мангольская" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Төмөр зэвсгийн үе" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="мангольская" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%B9_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="लोह युग – маратхі" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लोह युग" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратхі" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Zaman_Besi" title="Zaman Besi – малайская" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Zaman Besi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eidade_de_l_Fierro" title="Eidade de l Fierro – мірандыйская" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eidade de l Fierro" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="мірандыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%B6%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="သံခေတ် – бірманская" lang="my" hreflang="my" data-title="သံခေတ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бірманская" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_d%22o_fierro" title="Età d"o fierro – неапалітанская" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Età d"o fierro" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="неапалітанская" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Iesentiet" title="Iesentiet – ніжненямецкая" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Iesentiet" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ніжненямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Iezertied" title="Iezertied – ніжнесаксонская" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Iezertied" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ніжнесаксонская" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8C%E0%A4%B9_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="लौह युग – непальская" lang="ne" hreflang="ne" data-title="लौह युग" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непальская" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="न युग – неўары" lang="new" hreflang="new" data-title="न युग" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="неўары" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/IJzertijd" title="IJzertijd – нідэрландская" lang="nl" hreflang="nl" data-title="IJzertijd" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрландская" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Jarnalderen" title="Jarnalderen – нарвежская (нюношк)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Jarnalderen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нарвежская (нюношк)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Jernalderen" title="Jernalderen – нарвежская (букмол)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Jernalderen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвежская (букмол)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Edat_dau_F%C3%A8rre" title="Edat dau Fèrre – аксітанская" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Edat dau Fèrre" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="аксітанская" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A9%8B%E0%A8%B9%E0%A8%BE_%E0%A8%AF%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%97" title="ਲੋਹਾ ਯੁੱਗ – панджабі" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲੋਹਾ ਯੁੱਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджабі" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Epoka_%C5%BCelaza" title="Epoka żelaza – польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Epoka żelaza" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_d%C3%ABl_fer" title="Età dël fer – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Età dël fer" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%DB%81%D8%A7_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="لوہا ویلا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لوہا ویلا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D9%86%DB%90_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87" title="د اوسپنې زمانه – пушту" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د اوسپنې زمانه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Idade_do_Ferro" title="Idade do Ferro – партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Idade do Ferro" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Temp_da_fier" title="Temp da fier – рэтараманская" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Temp da fier" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="рэтараманская" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Epoca_Fierului" title="Epoca Fierului – румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Epoca Fierului" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Железный век – руская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Железный век" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D1%97%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Желїзна доба – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Желїзна доба" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%B9%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="लोहयुगम् – санскрыт" lang="sa" hreflang="sa" data-title="लोहयुगम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрыт" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D2%AF%D0%B9%D1%8D" title="Тимир үйэ – якуцкая" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Тимир үйэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="якуцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Edade_de_su_Ferru" title="Edade de su Ferru – сардзінская" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Edade de su Ferru" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардзінская" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Etati_d%C3%BB_ferru" title="Etati dû ferru – сіцылійская" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Etati dû ferru" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сіцылійская" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Airn_Age" title="Airn Age – шатландская" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Airn Age" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шатландская" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%BDeljezno_doba" title="Željezno doba – сербскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Željezno doba" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскахарвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B6%9A%E0%B6%A9_%E0%B6%BA%E0%B7%94%E0%B6%9C%E0%B6%BA" title="යකඩ යුගය – сінгальская" lang="si" hreflang="si" data-title="යකඩ යුගය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сінгальская" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Iron_Age" title="Iron Age – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Iron Age" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%BDelezn%C3%A1_doba" title="Železná doba – славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Železná doba" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C5%BDelezna_doba" title="Železna doba – славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Železna doba" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zera_re_Utare" title="Zera re Utare – шона" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zera re Utare" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шона" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Koha_e_Hekurit" title="Koha e Hekurit – албанская" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Koha e Hekurit" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албанская" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Гвоздено доба – сербская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гвоздено доба" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Iersentied" title="Iersentied – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Iersentied" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/J%C3%A4rn%C3%A5ldern" title="Järnåldern – шведская" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Järnåldern" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведская" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Zama_za_Chuma" title="Zama za Chuma – суахілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Zama za Chuma" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="இரும்புக் காலம் – тамільская" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இரும்புக் காலம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамільская" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%AA_%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B0%82" title="ఇనుప యుగం – тэлугу" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇనుప యుగం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="тэлугу" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81" title="ยุคเหล็ก – тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="ยุคเหล็ก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Demir_asyry" title="Demir asyry – туркменская" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Demir asyry" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="туркменская" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Panahong_Bakal" title="Panahong Bakal – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Panahong Bakal" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Demir_%C3%87a%C4%9F%C4%B1" title="Demir Çağı – турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Demir Çağı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%B3%D0%B0%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Тимер гасыр – татарская" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Тимер гасыр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Залізна доба – украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Залізна доба" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%DB%81%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="آہنی دور – урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آہنی دور" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Temir_davri" title="Temir davri – узбекская" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Temir davri" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбекская" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_del_fero" title="Età del fero – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Età del fero" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Raudaig" title="Raudaig – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Raudaig" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BB%93_s%E1%BA%AFt" title="Thời đại đồ sắt – в’етнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thời đại đồ sắt" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="в’етнамская" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Yzertyd" title="Yzertyd – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Yzertyd" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Panahon_han_Puthaw" title="Panahon han Puthaw – варай" lang="war" hreflang="war" data-title="Panahon han Puthaw" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%93%81%E5%99%A8%E6%97%B6%E4%BB%A3" title="铁器时代 – ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="铁器时代" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="რკინაშ ხანა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="რკინაშ ხანა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%99%D7%96%D7%9F_%D7%A2%D7%A4%D7%90%D7%9B%D7%A2" title="אייזן עפאכע – ідыш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אייזן עפאכע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ідыш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%93%81%E5%99%A8%E6%97%B6%E4%BB%A3" title="铁器时代 – кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="铁器时代" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E4%B8%96" title="鐵世 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="鐵世" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Thih-kh%C3%AC_S%C3%AE-t%C4%81i" title="Thih-khì Sî-tāi – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Thih-khì Sî-tāi" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="鐵器時代 – кантонскі дыялект кітайскай" lang="yue" hreflang="yue" data-title="鐵器時代" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонскі дыялект кітайскай" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11764#sitelinks-wikipedia" title="Правіць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Паказаць уласна змест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Старонка</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Размовы пра змест гэтай старонкі (няма такой старонкі) [t]" accesskey="t"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Змяніць моўны варыянт" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Віды"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=history" title="Ранейшыя версіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструменты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструменты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Больш магчымасцей" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеянні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:WhatLinksHere/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Спіс вікістаронак, якія спасылаюцца сюды [j]" accesskey="j"><span>Сюды спасылаюцца</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChangesLinked/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" rel="nofollow" title="Нядаўнія змены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Звязаныя праўкі</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:SpecialPages" title="Пералік усіх адмысловых старонак [q]" accesskey="q"><span>Адмысловыя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&oldid=4875612" title="Нязменная спасылка на гэтую версію гэтай старонкі"><span>Нязменная спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=info" title="Больш звестак пра гэту старонку"><span>Звесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CiteThisPage&page=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&id=4875612&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць гэту старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2596%25D0%25B0%25D0%25BB%25D0%25B5%25D0%25B7%25D0%25BD%25D1%258B_%25D0%25B2%25D0%25B5%25D0%25BA"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2596%25D0%25B0%25D0%25BB%25D0%25B5%25D0%25B7%25D0%25BD%25D1%258B_%25D0%25B2%25D0%25B5%25D0%25BA"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B+%D0%B2%D0%B5%D0%BA"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:DownloadAsPdf&page=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=show-download-screen"><span>Спампаваць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&printable=yes" title="Друкавальная версія гэтай старонкі [p]" accesskey="p"><span>Для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iron_Age" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11764" title="Спасылка на звязаны элемент рэпазітара даных [g]" accesskey="g"><span>Элемент Вікіданых</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4261388">.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-original{text-align:center}.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-label{width:9em}.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-split{vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-error{background:#fee7e6;border-color:#b32424}</style> <table class="infobox" data-name="Універсальная картка"> <tbody><tr><th scope="colgroup" colspan="2" class="infobox-above">Жалезны век</th></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span data-wikidata-claim-id="Q11764$6325b3d1-494a-ef6b-1de7-6aacf13c64e7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg" class="mw-file-description" title="Зброя і ўпрыгажэнні часоў жалезнага веку"><img alt="Выява" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/274px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg" decoding="async" width="274" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/411px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/548px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg 2x" data-file-width="3132" data-file-height="1564" /></a></span><br /><span data-wikidata-qualifier-id="P2096" class="media-caption" style="display:block">Зброя і ўпрыгажэнні часоў жалезнага веку</span></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Названа ад</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="q11764$08ce73a6-4da1-f366-4e00-5c561d93254d" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P138"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B0" title="Жалеза">жалеза</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Папярэдні ў спісе</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q11764$ab5b600e-4f48-2a45-32a2-d173bedbb2ce" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P155"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Бронзавы век">бронзавы век</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Дата пачатку</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="q11764$c3b437c2-472a-b006-37f2-16b595d02402" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P580"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap">1200 да н.э.</span></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q11764$d6395462-4bad-ac74-81c2-1623081668e4" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P580"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap">800 да н.э.</span></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q11764$cc525971-4a23-f194-1f62-3991a6b1cbea" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P580"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap">1050 да н.э.</span></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q11764$e4413531-4f08-9af1-1e4f-4f49e59c429a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P580"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap">900 да н.э.</span></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q11764$0781e683-409a-8567-3bc8-acf14155e6a1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P580"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap">500 да н.э.</span></span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span data-wikidata-claim-id="Q11764$c5d4a66a-4060-660f-b75b-edf014024a14" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P8592"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_(pre-Roman)_nr_Moelfre,_Ynys_Mon,_Wales_05.png" class="mw-file-description"><img alt="Aerial view" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_%28pre-Roman%29_nr_Moelfre%2C_Ynys_Mon%2C_Wales_05.png/274px-Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_%28pre-Roman%29_nr_Moelfre%2C_Ynys_Mon%2C_Wales_05.png" decoding="async" width="274" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_%28pre-Roman%29_nr_Moelfre%2C_Ynys_Mon%2C_Wales_05.png/411px-Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_%28pre-Roman%29_nr_Moelfre%2C_Ynys_Mon%2C_Wales_05.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_%28pre-Roman%29_nr_Moelfre%2C_Ynys_Mon%2C_Wales_05.png/548px-Pentref_Celtaidd_Din_Lligwy_Celtic_village_%28pre-Roman%29_nr_Moelfre%2C_Ynys_Mon%2C_Wales_05.png 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a></span></span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-below"><span data-wikidata-claim-id="q11764$2D848740-D2A9-40DB-94DD-D82EF1D75CA0" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iron_Age" title="commons:Category:Iron Age"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iron_Age" class="extiw" title="commons:Category:Iron Age">Медыяфайлы на Вікісховішчы</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg/220px-Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg/330px-Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg/440px-Iron_Age_knives_from_Belarus.jpg 2x" data-file-width="3056" data-file-height="2216" /></a><figcaption>Жалезныя нажы перыяду позняга жалезнага века, знойдзеныя на тэрыторыі Беларусі</figcaption></figure> <p><b>Жале́зны век</b> <i>(8 ст. да н. э. — 5 ст. н. э.)</i> — заключны <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%B4%D1%8B%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96_%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Перыядызацыя гісторыі чалавецтва (няма такой старонкі)">перыяд</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Першабытны перыяд (няма такой старонкі)">першабытнай</a> <a href="/wiki/%D0%93%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Гісторыя">гісторыі</a>, калі <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чалавецтва (няма такой старонкі)">людзі</a> навучыліся здабываць <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B0" title="Жалеза">жалеза</a> і вырабляць з яго прылады працы. Выкарыстанне <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" class="mw-redirect" title="Метал">металу</a> зрабіла карэнны пераварот у развіцці прадукцыйных сіл, выклікала вялікія змены ў грамадскіх адносінах, аказала значны ўплыў на далейшы ход гістарычнага працэсу. У гэты перыяд з’яўляецца маёмасная няроўнасць людзей. Удасканальванне працы і рост яе прадукцыйнасці садзейнічалі таму, што жыццё ў складзе <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4" class="mw-redirect" title="Род">рода</a> становіцца неабавязковым. З яго вылучаюцца малыя сем’і, не звязаныя паміж сабой сваяцкімі адносінамі. Утвараюцца суседскія абшчыны, пачынаецца разлажэнне першабытнаабшчынных зносін. </p><p>У гістарычнай <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Археалогія">археалогіі</a> старажытная літаратура жалезнага веку ўключае ў сябе самыя раннія тэксты захавалай рукапіснай традыцыі. Літаратура на <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%8B%D1%82" title="Санскрыт">санскрыце</a> і кітайская літаратура квітнелі ў жалезным веку. Іншыя тэксты ўключаюць <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0" title="Авеста">авестыйская</a> гаты, індыйскія <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B4%D1%8B_(%D1%96%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%96%D0%B7%D0%BC)" title="Веды (індуізм)">Веды</a> і самыя старыя часткі <a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Біблія">Бібліі</a> на <a href="/wiki/%D0%86%D1%9E%D1%80%D1%8B%D1%82" title="Іўрыт">іўрыце</a>. Прынцыповай асаблівасцю, якая адрознівае жалезны век ад папярэдніх з’яўляецца ўвядзенне літарных знакаў, і, як следства развіццё <a href="/wiki/%D0%9F%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Пісьменства">пісьменства</a>, што дазволіла складаць літаратуру і гістарычны запіс<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Жалезны_век_у_сістэме_трох_перыядаў"><span id=".D0.96.D0.B0.D0.BB.D0.B5.D0.B7.D0.BD.D1.8B_.D0.B2.D0.B5.D0.BA_.D1.83_.D1.81.D1.96.D1.81.D1.82.D1.8D.D0.BC.D0.B5_.D1.82.D1.80.D0.BE.D1.85_.D0.BF.D0.B5.D1.80.D1.8B.D1.8F.D0.B4.D0.B0.D1.9E"></span>Жалезны век у сістэме трох перыядаў</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=1" title="Правіць раздзел: Жалезны век у сістэме трох перыядаў" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Жалезны век у сістэме трох перыядаў"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Падзел ранняй гісторыі чалавецтва на тры перыяды <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Археалагічныя культуры (няма такой старонкі)">археалагічных культур</a>: <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Каменны век">каменны век</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Бронзавы век">бронзавы век</a> і жалезны век прапанаваў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Данія">дацкі</a> <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B3" class="mw-redirect" title="Археолаг">археолаг</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD_%D0%AE%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%81_%D0%A2%D0%BE%D0%BC%D1%81%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хрысціян Юргенс Томсен (няма такой старонкі)">Хрысціян Юргенс Томсен</a> для аблягчэння класіфікацыі археалагічных знаходак. Лепш за ўсё прапанаваная Томсен класіфікацыя <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8D%D1%84%D0%B0%D0%BA%D1%82_(%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F)" title="Артэфакт (археалогія)">артэфактаў</a> працуе для археалагічных знаходак <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D1%80%E2%80%99%D0%B5" title="Міжземнамор’е">Міжземнамор’я</a> і <a href="/wiki/%D0%91%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BA%D1%96_%D0%A3%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4" title="Блізкі Усход">Блізкага Усходу</a>. У іншых старажытных культурах, напрыклад, культуры <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Старажытны Кітай (няма такой старонкі)">Старажытнага Кітая</a>, вылучыць бронзавы і жалезны вякі цяжэй. </p><p>Тэрмін <i>жалезны век</i>, сустракаецца значна раней, у кнізе «Працы і дні» <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%81%D1%96%D1%91%D0%B4" title="Гесіёд">Гесіёда</a>, дзе гісторыя чалавецтва падзелена на 5 вякоў: <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%82%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Залаты век">залаты</a>, сярэбраны, бронзавы, век герояў і жалезны век, аднак гэты старажытны падзел міфалагічны, а не археалагічны. </p><p>Усе <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Народ">народы</a> і <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8B%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Цывілізацыя">цывілізацыі</a> перажылі перыяд распаўсюджвання металургіі і жалезных вырабаў. Але да культур жалезнага веку адносяць толькі цывілізацыі ранняй гісторыі, якія пасля прайшлі <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%BB%D0%B0%D0%B4" class="mw-redirect" title="Рабаўладальніцкі лад">рабаўладальніцкі перыяд</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Працягласць"><span id=".D0.9F.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8F.D0.B3.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.8C"></span>Працягласць</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=2" title="Правіць раздзел: Працягласць" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Працягласць"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_4ywshn5baf07x9oh2zrut6fvon2mjuc"><area shape="rect" href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%87%D1%87%D0%B0" coords="679,4,849,25" title="Сярэдневечча" alt="Сярэдневечча" /><area shape="rect" href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" coords="5,1,169,22" title="Бронзавы век" alt="Бронзавы век" /></map><img usemap="#timeline_4ywshn5baf07x9oh2zrut6fvon2mjuc" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/timeline/4ywshn5baf07x9oh2zrut6fvon2mjuc.png" /></div> <p>Перыяд жалезнага веку быў найменш працяглым сярод іншых эпох. Ён пачаўся з <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%91%D0%BC%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%87%D0%B0%D1%81%D1%8B_%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цёмныя часы Грэцыі (няма такой старонкі)">Цёмных часоў Грэцыі</a> ў 12 стагоддзі да н.э. у <a href="/wiki/%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еўропа">Еўропе</a> і <a href="/wiki/%D0%91%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BA%D1%96_%D0%A3%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4" title="Блізкі Усход">Блізкім Усходзе</a>, і ў 11 стагоддзі ў <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Індыя">Індыі</a> і <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Азія">Азіі</a>. Лічыцца, што жалезны век скончыўся з узнікненнем прыкладна ў 3 стагоддзі да н.э. пісанай гісторыі, якая падае сведчанні пра падзеі ад непасрэдных яе ўдзельнікаў (развіты <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Элінізм">элінізм</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рымская дзяржава (няма такой старонкі)">Рымская дзяржава</a>). </p><p>У <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Амерыка">Амерыцы</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Аўстралія">Аўстраліі</a> і <a href="/wiki/%D0%90%D0%BA%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Акіянія">Акіяніі</a> жалезны век пачаўся толькі са з’яўленнем еўрапейцаў<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Можна лічыць, што чалавецтва працягвае жыць у часе развітога жалезнага веку, таму што <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B0" title="Жалеза">жалеза</a> і металургія не страцілі свайго значэння да гэтага часу. Яшчэ нядаўна ў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a> вызначалі сваё лідарства ў свеце па колькасці вырабленага <a href="/wiki/%D0%A7%D1%8B%D0%B3%D1%83%D0%BD" title="Чыгун">чыгуну</a> і <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Сталь">сталі</a>. </p><p>У той жа час жалеза да цяперашняга часу з’яўляецца адным з найважнейшых матэрыялаў. З-за гэтага археолагі для перыядызацыі гісторыі першабытнага свету нярэдка выкарыстоўваюць тэрмін «ранні жалезны век». Пры гэтым для гісторыі Еўропы тэрмін «ранні жалезны век» выкарыстоўваецца толькі для пачатковага этапу — так званай гальштацкай культуры. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Параўнанне_бронзы_і_жалеза"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.9E.D0.BD.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.B1.D1.80.D0.BE.D0.BD.D0.B7.D1.8B_.D1.96_.D0.B6.D0.B0.D0.BB.D0.B5.D0.B7.D0.B0"></span>Параўнанне бронзы і жалеза</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=3" title="Правіць раздзел: Параўнанне бронзы і жалеза" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Параўнанне бронзы і жалеза"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Самасейнае жалеза ў прыродзе сустракаецца рэдка. Яго выплаўленне з руды — досыць працаёмкі занятак, паколькі жалеза мае больш высокую тэмпературу плаўлення, чым у бронзы, горш і яго ліццёвыя якасці. Акрамя таго, жалеза саступае бронзе ў цвёрдасці і каразійнай стойкасці. Гэта прывяло да таго, што дастаткова доўга жалеза выкарыстоўвалася вельмі мала<sup id="cite_ref-ВЭ_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-ВЭ-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Бронзавыя прылады працы больш даўгавечныя, чым жалезныя, і для іх вытворчасці не патрабуецца такая высокая тэмпература, як для плаўкі жалеза. Таму большасць спецыялістаў лічыць, што пераход ад бронзы да жалеза быў звязаны не з перавагамі вырабленых з жалеза гармат, а перш за ўсё з тым, што масавае выраб бронзавых гармат ў канцы эпохі бронзы хутка прывяло да знясілення радовішчаў волава, неабходнага для вырабу бронзы і распаўсюджанага ў прыродзе прыкметна менш, чым медзь. </p><p>Жалезныя руды сустракаюцца ў прыродзе значна часцей медных і алавяных. Часцей за ўсё сустракаюцца бурыя жалязнякі, хоць яны і лічацца адносна нізкасортнай рудой. У выніку здабыча жалезнай руды ў старажытнасці апынулася досыць выгадным заняткам, жалеза аказалася больш даступным медзі і супастаўным па кошту вытворчасці, чым сплавы на меднай аснове. Навыкі і тэхналогіі ліцця бронзы стварылі перадумовы і для развіцця жалезнай металургіі. Нарэшце, адкрыццё спосабаў обуглероживания і гартавання жалеза (у выніку чаго яно пераўтваралася ў сталь) значна павысіла механічныя характарыстыкі вырабаў з яго, што ў канчатковым выніку прывяло да амаль поўнага выцяснення з ужытку бронзавых і каменных прылад (выкарыстанне якіх працягвалася і ў бронзавым веку). Прыкметна пашырыўся і пералік гармат, шырэй стала іх разнастайнасць, што ў сваю чаргу стварыла новыя магчымасці для развіцця гаспадаркі і павышэнню прадукцыйнасці працы<sup id="cite_ref-ВЭ_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-ВЭ-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гісторыя"><span id=".D0.93.D1.96.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D1.8B.D1.8F"></span>Гісторыя</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=4" title="Правіць раздзел: Гісторыя" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Гісторыя"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Жалеза (у першую чаргу метэарытнае) было вядома ўжо ў IV тысячагоддзі да н. э. Метэарытнае жалеза, дзякуючы зместу нікеля, пры халодным каванні валодала высокай цвёрдасцю, аднак сустракалася такое жалеза рэдка. У выніку доўгі час жалеза практычна не знаходзіла прымянення<sup id="cite_ref-ВЭ_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-ВЭ-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Корякова_Технология_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Технология-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Англійскі археолаг Энтані Снодграс вылучыў тры стадыі развіцця жалезнай тэхналогіі. Спачатку жалеза сустракаецца рэдка і з’яўляецца прадметам раскошы. На наступнай стадыі жалеза ўжо выкарыстоўваюць для вырабу прылад працы, але пераважна выкарыстоўваюцца яшчэ бронзавыя гарматы. На апошняй жа стадыі жалезныя прылады пачынаюць пераважаць над усімі іншымі<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Самыя раннія знаходкі прадметаў, зробленых з метэарытнага жалеза, вядомыя ў Іране (VI—IV тысячагоддзе да н. э.), Іраку (V тысячагоддзе да н. э.) і Егіпце (IV тысячагоддзе да н. э.). У Месапатаміі першыя жалезныя прадметы датаваныя III тысячагоддзем да н. э. Таксама жалезныя прадметы знаходзілі ў ямнай культуры на Паўднёвым Урале (III тысячагадовыя да н. э.) і ў афанасьевской культуры ў Паўднёвай Сібіры (III тыс. да н. э.). Акрамя таго, жалезныя прадметы выраблялі эскімосы і індзейцы паўночнага захаду Паўночнай Амерыкі і ў Кітаі перыяду дынастыі Чжоу<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Верагодна, першапачаткова Рудня жалеза было атрымана выпадкова — жалезная руда выкарыстоўвалася ў якасці флюсу пры атрыманні бронзы, у выніку чаго утварылася чыстае жалеза. Аднак яго колькасць было вельмі мала. Пазней навучыліся выкарыстоўваць метэарытнага жалеза, якое лічылася дарам багоў. Першапачаткова жалеза было вельмі дорага і выкарыстоўвалася ў асноўным для вырабу рытуальных прадметаў<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Пазней з’явіўся і першы спосаб здабычы жалеза з руды — сырадутны працэс, часам таксама званы варэннем жалеза. Выкарыстанне дадзенага метаду стала магчыма з вынаходствам сырадутнага горна, у які падавалася халоднае паветра. Першапачаткова жалезная руда змяшчалася ў ямы, закрытыя зверху, пазней сталі выкарыстоўваць печы з гліны. У горне дасягалася тэмпература ў 900 °C, пры якой адбывалася аднаўленне жалеза з аксіду з дапамогай угарнага газу, крыніцай якога служыў драўняны вугаль. У выніку атрымлівалася так званая <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%86%D0%B0" title="Крыца">крыца</a> — порысты кавалак жалеза, прасякнуты дзындрай. Для выдалення дзындры выкарыстоўвалася коўка. Нягледзячы на яго недахопы, гэты працэс доўгі час заставаўся асноўным метадам атрымання жалеза<sup id="cite_ref-Корякова_Технология_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Технология-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Упершыню жалеза навучыліся апрацоўваць у паўночных раёнах Анатоліі. Па ўстоянаму думку, першымі асвоілі тэхналогію атрымання жалеза ў плямёнах, падначаленых хетам<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Старажытнагрэчаская традыцыя лічыла адкрывальнікам жалеза народ халібаў, якія жылі ва ўсходняй частцы Малой Азіі на паўднёвым беразе Чорнага мора, для якіх у літаратуры выкарыстоўвалася ўстойлівы выраз «бацька жалеза», і сама назва сталі ў грэчаскай мове (<span style="" lang="el">Χάλυβας</span>) паходзіць менавіта ад этноніма<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-4" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Арыстоцель пакінуў апісанне халібскага спосабу атрымання жалеза: халібы некалькі разоў прамывалі рачны пясок, дадавалі да яго нейкае вогнетрывалае рэчыва і плавілі ў печах асаблівай канструкцыі; атрыманы такім чынам метал меў серабрысты колер і быў нержавеючай. У якасці сыравіны для выплаўлення жалеза выкарыстоўваліся магнетытавыя пяскі, запасы якіх сустракаюцца па ўсім узбярэжжы Чорнага мора — гэтыя магнетытавыя пяскі складаюцца з сумесі дробных зерняў магнетыту, тытана-магнетыту, ільменіта і абломкаў іншых парод, так што выплаўляемая халібамі сталь была легаванай, і, па-відаць, валодала высокімі якасцямі. Такі своеасаблівы спосаб атрымання жалеза не з руды кажа пра тое, што халібы, хутчэй, адкрылі жалеза як тэхналагічны матэрыял, але не спосаб яго паўсюднага прамысловай вытворчасці. Мабыць, іх адкрыццё паслужыла штуршком для далейшага развіцця металургіі жалеза, у тым ліку з руды, якая здабываецца ў капальнях. Клімент Александрыйскі ў сваім энцыклапедычным працы «Страматы» згадвае, што паводле грэчаскіх паданняў жалеза было адкрыта на гары Ідзе — так называўся горны ланцуг каля Троі, насупраць вострава Лесбас (у «Іліядзе» яна згадваецца як гара Іда, з якой Зеўс назіраў за бітвай грэкаў з траянцамі). </p><p>У хецкіх тэкстах жалеза пазначаецца словам par-zi-lum (пар. <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Лацінская мова">лац.</a>: <span style="font-style: italic;" lang="la">ferrum</span> і <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Беларуская мова">бел.</a>: <span style="font-style: italic;" lang="be">жалеза</span>), і жалезныя вырабы ўжываліся хетамі прыкладна з пачатку другога тысячагоддзя да нашай эры. </p><p>Тое, што жалеза сапраўды адкрыта ў хетаў пацвярджаецца і грэчаскім найменнем сталі Χάλυβας, і тым, што ў магільніцы егіпецкага фараона Тутанхамона (ок. 1350 да н. э.) быў знойдзены адзін з першых жалезных кінжалаў, відавочна падораны яму хетамі, і што ўжо ў Бібліі, у Старым Запавеце, у Кнізе Суддзяў Ізраілевых (каля 1200 г. да н. э.) апісваецца прымяненне філістымлянамі і хананэямі цэлых жалезных калясніц. Захаваўся таксама ліст цара хетаў Хатусілі III (1250 да н. э.) цару Асірыі Салмансару I, у якім паведамляецца аб тым, што хеты выплаўлялі жалеза. Хеты доўга захоўвалі тэхналогію вытворчасці жалеза ў таямніцы. Аб’ёмы вытворчасці імі жалезных вырабаў былі не вельмі вялікімі, аднак яны дазвалялі хетамі прадаваць іх у суседнія краіны. Пазней тэхналогія жалеза паступова распаўсюдзілася і ў іншыя краіны<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-5" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Калі першапачаткова жалеза было вельмі дарагім матэрыялам (у дакументах, датаваных XIX—XVIII стагоддзямі да н. э., выяўленых у руінах асірыйскага паселішча Кюльтэпе ў Цэнтральнай Анатоліі, згадваецца, што кошт жалеза ў 8 разоў даражэй золата), то з адкрыццём спосабу атрымання жалеза з руды яго кошт падае. Так у знойдзеных пры раскопках палаца асірыйскага цара Саргона таблічках гаворыцца, што пры заснаванні палаца (1714 да н. э.) былі паднесены дары, у тым ліку і металы, пры гэтым жалеза ўжо не згадваецца ў якасці дарагога металу, хоць пры раскопках быў выяўлены склад жалезных крыц<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-6" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Шырокія прасторы лясной зоны ў эпоху бронзы адставалі ў сацыяльна-эканамічным развіцці ад паўднёвых рэгіёнаў, але пасля пачатку выплаўлення там жалеза з мясцовых руд стала ўдасканальвацца земляробчая тэхніка, з’явіўся жалезны нарог, прыдатны для узворвання цяжкіх лясных глеб, і насельнікі лясной зоны перайшлі да земляробства. У выніку ў эпоху жалеза зніклі многія лясы Заходняй Еўропы. Але і ў рэгіёнах, дзе земляробства паўстала раней, укараненне жалеза спрыяла паляпшэнню ірыгацыйных сістэм: адбывалася ўдасканаленне арашальных збудаванняў, паляпшаліся водапад’ёмныя збудаванні (у прыватнасці, у сярэдзіне I тысячагоддзя да н. э. стала выкарыстоўвацца водапад’ёмнае кола). Гэта прывяло да павышэння прадуктыўнасці палёў<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-7" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Значна паскорылася і развіццё розных рамёстваў, у першую чаргу кавальскага, зброевага, стварэння транспарту (караблёў, калясніц), руднічную справы, апрацоўкі камянёў і дрэва. У выніку пачатак інтэнсіўна развівацца мараплаўства, будаўніцтва будынкаў і стварэнне дарог, а таксама паляпшалася ваенная тэхніка. Развіваўся і гандаль, а ў сярэдзіне I тысячагоддзя да н. э. ў ходзе з’явіліся металічныя манеты<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-8" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Распаўсюджванне_жалезнай_металургіі"><span id=".D0.A0.D0.B0.D1.81.D0.BF.D0.B0.D1.9E.D1.81.D1.8E.D0.B4.D0.B6.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.B6.D0.B0.D0.BB.D0.B5.D0.B7.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.BC.D0.B5.D1.82.D0.B0.D0.BB.D1.83.D1.80.D0.B3.D1.96.D1.96"></span>Распаўсюджванне жалезнай металургіі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=5" title="Правіць раздзел: Распаўсюджванне жалезнай металургіі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Распаўсюджванне жалезнай металургіі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>13 — 12 стагоддзі да Хрыста на Блізкім Усходзе і ў Міжземнамор’е былі часам заняпаду цывілізацый, які называюць калапсам бронзавага веку. Пра гэта сведчыць заняпад і знікненне буйных гарадоў. Па Грэцыі гэты перыяд называюць цёмнымі стагоддзямі. У гэты ж перыяд заняпала Хецкая дзяржава ў Анатоліі, на Старажытны Егіпет напалі так званых народы мора. Прычыны заняпаду і яго сувязь з узнікненнем тэхналогіі апрацоўкі жалеза дыскутуюцца гісторыкамі. </p><p>Аднаўленне буйных гарадоў і цывілізацыі пачалося з 10 стагоддзя. Умацаваліся новахецкія дзяржавы, росквіту дасягнула новаасырыйская дзяржава. З 8 стагоддзя да Хрыста аднавілася эканоміка Старажытнай Грэцыі, пачаўся перыяд класічнай антычнасці. </p><p>Працэс распаўсюджвання жалезнай металургіі быў не вельмі хуткім. У розных краінах тэхналогія выплаўлення жалеза з’явілася ў розны час. Хуткасць распаўсюджвання залежала ад шматлікіх фактараў, у першую чаргу ад запасаў сыравіны і характару культурных і гандлёвых фактараў<sup id="cite_ref-ВЭ_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-ВЭ-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У першую чаргу жалезная металургія распаўсюдзілася ў Пярэдняй Азіі, Індыі і ў Паўднёвай Еўропе, дзе жалезныя прылады шырока выкарыстоўваліся ўжо на рубяжы II і I тысячагоддзяў да н. э. У Паўночнай Еўропе тэхналогія апрацоўкі жалеза распаўсюдзілася толькі з VII стагоддзя да н. э., у Егіпце — у VI стагоддзі да н. э., у краінах Далёкага Усходу — у VII—V стагоддзях да н. э.<sup id="cite_ref-ВЭ_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-ВЭ-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У XIII стагоддзі да н. э. хуткасць распаўсюджвання тэхналогіі вытворчасці жалеза павялічваецца. Да XII стагоддзя да н. э. жалеза ўмелі атрымліваць у Сірыі і Палесціне, а да IX стагоддзю да н. э. бронза апынулася практычна выцесненая жалезам, а гандаль ім вёўся паўсюдна. Асноўным шляхам экспарту жалеза быў шлях праз даліну Ефрата і горы ў Паўночнай Сірыі на поўдзень, а праз пантыйскія калоніі — на поўнач. Гэты шлях атрымаў назву жалезнага<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-9" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>На Кіпры жалезныя вырабы былі вядомыя яшчэ ў XIX стагоддзі да н. э., аднак ўласная тэхналогія атрымання жалеза на Эгейскіх астравах з’яўляецца толькі ў пачатку I тыс. да н. э. Каля XII—XI стагоддзяў да н. э. ў Заходнім Міжземнамор’е (на Кіпры або ў Палесціне) быў вынайдзены спосаб гартавання жалеза, у выніку чаго жалеза стала канкурыраваць тут з бронзай<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-10" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Яшчэ адным цэнтрам вырабу жалеза было Закаўказзе. Першыя вырабы з жалеза ў ім адносяць да XV—XIV стагоддзяў да н. э., аднак шырокае прымяненне іх адносіцца да IX стагоддзя да н. э., яны шырока выкарыстоўваліся ў Урарту<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-11" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Грэцыі жалеза распаўсюдзілася ў IX—VI стагоддзях да н. э. Яно неаднаразова згадваецца ў гамераўскім эпасе (па большай частцы ў Адысеі), хоць і разам з бронзай, якая ў той час яшчэ шырока выкарыстоўвалася. У Еўропу тэхналогія вытворчасці жалеза магчыма патрапіла альбо праз Грэцыю — Балканы, альбо праз Грэцыю — Італію — паўночныя Балканы, альбо праз Каўказ — Паўднёвую Расію — Карпацкі басейн. На Заходніх Балканах і Ніжнім Прыдунаўі рэдкія жалезныя прадметы з’явіліся ў другой палове II тысячагоддзя да н. э., а да VIII стагоддзя да н. э. яны шырока распаўсюдзіліся<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-12" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У VII стагоддзі да н. э. жалезная тэхналогія пранікае ў Паўночную Еўропу. Ужо ў V стагоддзі да н. э. яна была добра засвоеная кельтамі, якія навучыліся злучаць жалеза і сталь у адным прадмеце, што дазволіла атрымліваць добра паддаюцца апрацоўцы пласціны з вострымі, бы нож бакамі. Кельты навучылі тэхналогіі і рымлян. У Скандынавіі жалеза выцесніла бронзу толькі ў пачатку н. э., у Брытаніі — да V стагоддзя да н. э. А германцы, як паведамляе Тацыт, жалеза выкарыстоўвалі мала<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-13" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Усходняй Еўропе тэхналогія вытворчасці жалеза была засвоеная ў VIII стагоддзі да н. э., пры гэтым сярод знаходак трапляюцца складаныя біметалічныя прадметы. Таксама тут досыць рана асвоілі працэс цэментацыяй і вырабу сталі<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-14" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Сібіры, багатай меднымі і алавянымі рудамі, жалезны век наступіў пазней, чым у Еўропе. У Заходняй Сібіры выкарыстанне жалезных прадметаў пачалося ў VIII—V стагоддзях да н. э., але толькі ў III стагоддзі да н. э. жалеза стала пераважаць. У гэты ж час наступіў жалезны век і ў Алтаі і Мінусінскай катлавіне, а ў лясах Заходняй Сібіры ён пачаўся толькі ў канцы I тысячагоддзя да н. э.<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-15" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Паўднёва-Усходняй Азіі жалеза з’яўляецца ў сярэдзіне I тысячагоддзя да н. э., а шырока прымяняцца пачатак у другой палове тысячагоддзя<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-16" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Кітаі першыя біметалічныя прадметы, якія змяшчаюць метэарытнага жалеза, з’яўляюцца ў II тысячагоддзі да н. э., але вытворчасць жалеза развілося да сярэдзіны I тысячагоддзя да н. э. Пры гэтым у Кітаі досыць рана навучыліся атрымліваць высокія тэмпературы ў горне і рабіць адліўкі ў формы, атрымліваючы чыгун<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-17" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Афрыцы, на думку шэрагу даследчыкаў, жалезная тэхналогія развілася незалежна. Па іншай версіі першапачаткова яна была запазычаная, але затым развівалася самастойна. Тут вельмі рана навучыліся атрымліваць сталь, а таксама вынайшлі высокі цыліндрычны горн, а які падаецца ў яго паветра пачалі падаграваць. У Нубіі, Судане, Лівіі першыя жалезныя прадметы вядомыя з каля VI стагоддзя да н. э. Жалезны век у Афрыцы наступіў у другой палове I тысячагоддзя да н. э., прычым у некаторых рэгіёнах — адразу пасля каменнага веку. Так у Паўднёвай Афрыцы, у Вялікай Саване басейна ракі Конга, у якой знаходзяцца багатыя паклады меднай руды, вытворчасць медзі было асвоена пазней, чым вытворчасць жалеза, прычым медзь выкарыстоўвалася толькі на ўпрыгажэнні, а прылады працы вырабляліся толькі з жалеза<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-18" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Амерыцы развіццё металургіі мела свае асаблівасці. У ёй існавала некалькі ачагоў, дзе рана навучыліся апрацоўваць каляровыя металы. Так у Андах знаходзіліся багатыя радовішчы металаў, першым асвоілі вытворчасць золата, прычым адбылося гэта адначасова з засваеннем вытворчасці керамікі. З XVIII стагоддзя да н. э. і да другой паловы II тысячагоддзя да н. э. тут шырока выкарыстоўвалі вырабы з золата і срэбра. У Перу быў адкрыты сплаў медзі і срэбра (тумбага), які вельмі шанаваўся. У невяковай Мезаамерыцы металы з’явіліся толькі ў I тысячагодзі да н. э., а металургія была засвоеная плямёнамі мая толькі ў VII—VIII стагоддзях н. э.<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-19" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Паўночнай Амерыцы спачатку выкарыстоўвалася медзь, а ў I тысячагоддзі да н. э. з’явілася жалеза. Першымі яго сталі выкарыстоўваць у заходніх раёнах жыхары берынгаморскай культуры. Спачатку выкарыстоўвалася метэарытнае, а потым навучыліся атрымліваць крычнае жалеза<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-20" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>У Аўстраліі тэхналогія вытворчасці жалеза з’явілася толькі ў эпоху Вялікіх геаграфічных адкрыццяў<sup id="cite_ref-Корякова_Освоение_5-21" class="reference"><a href="#cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гл._таксама"><span id=".D0.93.D0.BB._.D1.82.D0.B0.D0.BA.D1.81.D0.B0.D0.BC.D0.B0"></span>Гл. таксама</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=6" title="Правіць раздзел: Гл. таксама" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Гл. таксама"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA_%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Жалезны век на Беларусі">Жалезны век на Беларусі</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Зноскі"><span id=".D0.97.D0.BD.D0.BE.D1.81.D0.BA.D1.96"></span>Зноскі</h2></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">The Junior Encyclopædia Britannica: A reference library of general knowledge. (1897). Chicago: E.G. Melvin.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Українська радянська енциклопедія. — Т. 4. — Київ, 1979. Стор. 184.</span> </li> <li id="cite_note-ВЭ-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ВЭ_3-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ВЭ_3-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ВЭ_3-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ВЭ_3-3"><sup><i><b>г</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ВЭ_3-4"><sup><i><b>д</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343">Всемирная история. — Т. 1. — С. 473—474.</span></span> </li> <li id="cite_note-Корякова_Технология-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Корякова_Технология_4-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Технология_4-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Корякова Л. Н.</i> <span data-wikidata-qualifier-id="P248"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eunnet.net/books/ironage/part1/technology.html">Технология железоделательного производства</a></span> // Археология раннего железного века Евразии.</span></span> </li> <li id="cite_note-Корякова_Освоение-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-3"><sup><i><b>г</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-4"><sup><i><b>д</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-5"><sup><i><b>е</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-6"><sup><i><b>ё</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-7"><sup><i><b>ж</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-8"><sup><i><b>з</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-9"><sup><i><b>і</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-10"><sup><i><b>к</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-11"><sup><i><b>л</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-12"><sup><i><b>м</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-13"><sup><i><b>н</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-14"><sup><i><b>о</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-15"><sup><i><b>п</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-16"><sup><i><b>р</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-17"><sup><i><b>с</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-18"><sup><i><b>т</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-19"><sup><i><b>у</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-20"><sup><i><b>ф</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Корякова_Освоение_5-21"><sup><i><b>х</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Корякова Л. Н.</i> <span data-wikidata-qualifier-id="P248"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eunnet.net/books/ironage/part1/iron.html">Освоение железа</a></span> // Археология раннего железного века Евразии.</span></span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=7" title="Правіць раздзел: Літаратура" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343" id="CITEREFБеларусь1995"><span data-wikidata-qualifier-id="P248">Жалезны век</span> // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Барыс Іванавіч Сачанка">Б. І. Сачанка</a> (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default;" title="Мінск">Мн.</span>: <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8F_%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BA%D1%96" title="Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі">БелЭн</a>, 1995. — С. 305. — 800 с. — <span style="white-space: nowrap;">5 000 экз.</span> — <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9851100269" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-11-0026-9</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343">Всемирная история: в десяти томах / Ред. И. Лурье, М. Полтавский; глав. ред. E. M. Жуков. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Масква">М</span>.: Государственное издательство политической литературы, 1955. — Т. 1. — 748 с. — <span style="white-space: nowrap;">100 000 экз.</span></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Корякова Л. Н.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eunnet.net/books/ironage/conten.html">Археология раннего железного века Евразии. Ч. I. Общие проблемы. Железный век Западной Европы</a>. — Екатеринбург, 2002.</span></li> <li><i>Гайко Г. І., Білецький В. С.</i>т Історія гірництва: Підручник. — Київ-Алчевськ: Видавничий дім «Києво-Могилянська академія», видавництво «ЛАДО» ДонДТУ, 2013. — 542 с. <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="украінскай мовай">(укр.)</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Спасылкі"><span id=".D0.A1.D0.BF.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BB.D0.BA.D1.96"></span>Спасылкі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&veaction=edit&section=8" title="Правіць раздзел: Спасылкі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&action=edit&section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Спасылкі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Лагатып Вікісховішча"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> На <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Вікісховішча">Вікісховішчы</a> ёсць медыяфайлы па тэме <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iron_Age" class="extiw" title="commons:Category:Iron Age">Жалезны век</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4785216">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Перыяды_першабытнай_гісторыі" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Перыяды_першабытнай_гісторыі" style="font-size:114%;margin:0 5em">Перыяды першабытнай гісторыі</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div class="NavContent"> <p><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82" title="Палеаліт">Палеаліт</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82" title="Мезаліт">Мезаліт</a> • <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82" title="Неаліт">Неаліт</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Медны век">Медны век</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Бронзавы век">Бронзавы век</a> • <a class="mw-selflink selflink">Жалезны век</a> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Навігацыйны шаблон" data-name="External links" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist toCollapsibleCount navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%92%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Слоўнікі і энцыклапедыі</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia.cat/enciclopedies/gran-enciclopedia-catalana/EC-GEC-0230039.xml">Вялікая каталанская</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Jernalderen">Вялікая нарвежская</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2624901">Вялікая расійская (старая версія)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/istoriya/ZHELEZNI_VEK.html">Кругасвет</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Iron_Age" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Iron Age">Britannica (11-th)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/event/Iron-Age">Britannica (онлайн)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/bronze-et-fer-ages/">Universalis</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=14754">Сучаснай Украіны</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F024601.php">Швейцарскі гістарычны</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3748793">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0;text-align: left;"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Нарматыўны_кантроль" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C" title="Нарматыўны кантроль">Нарматыўны кантроль</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Францыі">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11946304b">11946304b</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4014102-0">4014102-0</a> · <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%91%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%80%D1%8D%D1%81%D0%B0" title="Кантрольны нумар Бібліятэкі Кангрэса">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85068153">sh85068153</a> · <span title="Microsoft Academic" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">Microsoft</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/58009596">58009596</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%96" title="Нацыянальная парламенцкая бібліятэка Японіі">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00572799">00572799</a> · <span title="Нацыянальная бібліятэка Чэхіі" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NKC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph137453">ph137453</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Узята з "<a dir="ltr" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Жалезны_век&oldid=4875612">https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Жалезны_век&oldid=4875612</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Categories" title="Адмысловае:Categories">Катэгорыя</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Катэгорыя:Жалезны век">Жалезны век</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%B2%D0%B0%D1%8E%D1%86%D1%8C_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D0%B4%D1%8B%D1%8F%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B" title="Катэгорыя:Старонкі, якія выкарыстоўваюць часавыя дыяграмы">Старонкі, якія выкарыстоўваюць часавыя дыяграмы</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D1%83%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%B9" title="Катэгорыя:Артыкулы з універсальнай карткай">Артыкулы з універсальнай карткай</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BA%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Карткі без параметраў">Вікіпедыя:Карткі без параметраў</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D1%83%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%B9,_%D1%8F%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8D%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F" title="Катэгорыя:Артыкулы з універсальнай карткай, якая меркавана недарэчная">Артыкулы з універсальнай карткай, якая меркавана недарэчная</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы">Вікіпедыя:Істотныя артыкулы</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D1%87%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_ISBN" title="Катэгорыя:Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN">Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Апошняе змяненне старонкі адбылося 02:42, 23 лістапада 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution-ShareAlike</a>, у асобных выпадках могуць дзейнічаць дадатковыя ўмовы. Падрабязней гл. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Умовы_выкарыстання">Умовы выкарыстання</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A8%D1%82%D0%BE_%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F">Пра Вікіпедыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Распрацоўшчыкі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная версія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-dtnhv","wgBackendResponseTime":185,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.436","walltime":"0.735","ppvisitednodes":{"value":2915,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":34503,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4488,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":16322,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 668.927 1 -total"," 56.39% 377.211 1 Шаблон:Універсальная_картка"," 10.59% 70.815 6 Шаблон:Кніга"," 10.44% 69.851 17 Шаблон:Wikidata"," 10.32% 69.063 1 Шаблон:Бібліяінфармацыя"," 8.50% 56.872 13 Шаблон:If-wikidata"," 6.47% 43.252 1 Шаблон:Зноскі"," 6.29% 42.054 1 Шаблон:Перыяды_старажытнай_гісторыі"," 6.09% 40.727 1 Шаблон:Ifsubst"," 5.72% 38.293 1 Шаблон:Reflist"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.261","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7186594,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P155 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P580 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype commonsMedia of P8592 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-fb7ms","timestamp":"20241122234303","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0416\u0430\u043b\u0435\u0437\u043d\u044b \u0432\u0435\u043a","url":"https:\/\/be.wikipedia.org\/wiki\/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11764","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11764","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-03-30T21:24:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4f\/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg"}</script> </body> </html>