CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ckb" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>شیر - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ckbwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","کانوونی دووەم","شوبات","ئازار","نیسان","ئایار","حوزەیران","تەممووز","ئاب","ئەیلوول","تشرینی یەکەم","تشرینی دووەم","کانوونی یەکەم"],"wgRequestId":"9f2cf708-e914-4a30-ad98-7c84456780f9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"شیر","wgTitle":"شیر","wgCurRevisionId":1374529,"wgRevisionId":1374529,"wgArticleId":4633,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["دەروازەی خۆراک/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی ژینناسی/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی خواردنەوە/وتارە پەیوەندیدارەکان", "ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە","پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە","شیر","خواردنەوە ناکحولییەکان"],"wgPageViewLanguage":"ckb","wgPageContentLanguage":"ckb","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"شیر","wgRelevantArticleId":4633,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ckb","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ckb"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat" :[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8495","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.CommonsDirect","ext.gadget.cgiircbox","ext.gadget.markAdmins","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.defaultsummaries","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.NotifCountTitle","ext.gadget.autosign","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ckb&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg/1200px-Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg/800px-Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg/640px-Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="شیر - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="دەستکاری" href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپیدیا (ckb)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ckb.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ckb"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="فیدی Atom بۆ ویکیپیدیا" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-شیر rootpage-شیر skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">بۆ ناوەڕۆک بازبدە</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="پێڕستی سەرەکی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">پێڕستی سەرەکی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">پێڕستی سەرەکی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ڕێدۆزی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" title="سەردانی پەڕەی سەرەکی بکە [z]" accesskey="z"><span>دەستپێک</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%95%D9%88%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="زانیاری پێشینە بەدەست بھێنە دەربارەی بۆنە ھەنووکەییەکان"><span>ڕووداوە ھەنووکەیییەکان</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%BE%DB%95%DA%B5%DA%A9%DB%95%D9%88%D8%AA%D8%8C%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95_%DA%BE%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%DA%A9%DB%8C" title="پەڕەیەک بە هەڵکەوت نیشان بدە [x]" accesskey="x"><span>وتارێک بە ھەڵکەوت</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> ھەڵسوکەوت </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%95%DB%86%DA%A9" title="شوێنی تێگەیشتن"><span>یارمەتی</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA"><span>دەربارەی ویکیپیدیا</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%D8%A7" title="سەبارەت بە پڕۆژەکە، چی دەتوانی بکەیت، لە کوێ شتەکان بدۆزیتەوە"><span>دەروازەی کۆمەڵگە</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="لیستی دوایین گۆڕانکارییەکان لەم ویکییەدا [r]" accesskey="r"><span>دوایین گۆڕانکارییەکان</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C"><span>پەڕەی پەیوەندی</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپیدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ckb.svg" style="width: 5.25em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ckb.svg" width="83" height="17" style="width: 5.1875em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%AF%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>گەڕان</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" aria-label="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" autocapitalize="sentences" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="تایبەت:گەڕان"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بگەڕێ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ڕواڵەت" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ڕواڵەت</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&uselang=ckb" class=""><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&returnto=%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ" class=""><span>ھەژمار دروست بکە</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&returnto=%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o" class=""><span>بچۆ ژوورەوە</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ھەڵبژاردەی زیاتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ئامڕازە تاکەکەسییەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&uselang=ckb"><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&returnto=%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ھەژمار دروست بکە</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&returnto=%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>بچۆ ژوورەوە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ئەو پەڕانەی بۆ ئەو دەستکاریکەرانەن کە لەدەرەوەن <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" aria-label="زیاتر لەسەر دەستکاریکردن فێر بە"><span>زیاتر فێر بە</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%A8%DB%95%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%85" title="پێڕستی ئەو دەستکارییانەی لەم ناونیشانی ئای-پییەوە کراوە [y]" accesskey="y"><span>بەشدارییەکان</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%84%DB%8E%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%DB%95%D9%85" title="لێدوان لەسەر دەستکارییەکان لەم ئایپی ئەدرەسەوە [n]" accesskey="n"><span>لێدوان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ناوەڕۆکەکان" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ناوەڕۆکەکان</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">بشارەوە</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">دەستپێک</div> </a> </li> <li id="toc-بەکارھێنانی_شیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بەکارھێنانی_شیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١</span> <span>بەکارھێنانی شیر</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-بەکارھێنانی_شیر-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی بەکارھێنانی شیر بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-بەکارھێنانی_شیر-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-خۆراکی_بەچکە_(ساوای)_شیردەرەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خۆراکی_بەچکە_(ساوای)_شیردەرەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.١</span> <span>خۆراکی بەچکە (ساوای) شیردەرەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-خۆراکی_بەچکە_(ساوای)_شیردەرەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ژەک-کۆلسترەم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ژەک-کۆلسترەم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢</span> <span>ژەک-کۆلسترەم</span> </div> </a> <ul id="toc-ژەک-کۆلسترەم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-وەک_خۆراکی_مرۆڤ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#وەک_خۆراکی_مرۆڤ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٣</span> <span>وەک خۆراکی مرۆڤ</span> </div> </a> <ul id="toc-وەک_خۆراکی_مرۆڤ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ووشەزانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ووشەزانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢</span> <span>ووشەزانی</span> </div> </a> <ul id="toc-ووشەزانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-میژوو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#میژوو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣</span> <span>میژوو</span> </div> </a> <ul id="toc-میژوو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیشەسازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشەسازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٤</span> <span>پیشەسازی</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشەسازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەرچاوەکانی_شیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سەرچاوەکانی_شیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥</span> <span>سەرچاوەکانی شیر</span> </div> </a> <ul id="toc-سەرچاوەکانی_شیر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بەرھەمھێنانی_شیر_لەسەر_ئاستی_جیھان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بەرھەمھێنانی_شیر_لەسەر_ئاستی_جیھان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦</span> <span>بەرھەمھێنانی شیر لەسەر ئاستی جیھان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-بەرھەمھێنانی_شیر_لەسەر_ئاستی_جیھان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی بەرھەمھێنانی شیر لەسەر ئاستی جیھان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-بەرھەمھێنانی_شیر_لەسەر_ئاستی_جیھان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-لە_کوردستان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#لە_کوردستان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦.١</span> <span>لە کوردستان</span> </div> </a> <ul id="toc-لە_کوردستان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ڕادەی_بەرھەم_ھێنان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ڕادەی_بەرھەم_ھێنان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦.٢</span> <span>ڕادەی بەرھەم ھێنان</span> </div> </a> <ul id="toc-ڕادەی_بەرھەم_ھێنان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نرخی_شیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نرخی_شیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦.٣</span> <span>نرخی شیر</span> </div> </a> <ul id="toc-نرخی_شیر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پۆلێنی_شیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پۆلێنی_شیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٧</span> <span>پۆلێنی شیر</span> </div> </a> <ul id="toc-پۆلێنی_شیر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سەرچاوەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سەرچاوەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨</span> <span>سەرچاوەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-سەرچاوەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ناوەڕۆکەکان" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">شیر</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="بڕۆ بۆ وتارێک بە زمانێکی تر. بە ٢١٥ زمان بەردەستە" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-215" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">٢١٥ زمان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C3%AEr" title="Şîr – کوردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Şîr" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کوردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C4%B1t" title="Şıt – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Şıt" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Melk" title="Melk – ئەفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Melk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ئەفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Milch" title="Milch – ئەڵمانیی سویسڕا" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Milch" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="ئەڵمانیی سویسڕا" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%89%B0%E1%89%B5" title="ወተት – ئەمھەری" lang="am" hreflang="am" data-title="ወተት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ئەمھەری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Leit" title="Leit – ئاراگۆنی" lang="an" hreflang="an" data-title="Leit" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="ئاراگۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Meolc" title="Meolc – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Meolc" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%8A%D8%A8" title="حليب – عەرەبی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حليب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عەرەبی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%9A%DC%A0%DC%92%DC%90_(%DC%95%DC%9D%DC%98%DC%92%DC%90)" title="ܚܠܒܐ (ܕܝܘܒܐ) – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܚܠܒܐ (ܕܝܘܒܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86" title="لبن – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="لبن" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A6%BE%E0%A6%96%E0%A7%80%E0%A7%B0" title="গাখীৰ – ئاسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="গাখীৰ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ئاسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Lleche" title="Lleche – ئاستۆری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Lleche" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ئاستۆری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Tcotcocanapo" title="Tcotcocanapo – Atikamekw" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Tcotcocanapo" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="Atikamekw" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A7" title="दूध – ئاوادهی" lang="awa" hreflang="awa" data-title="दूध" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="ئاوادهی" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Millk%27i" title="Millk'i – ئایمارا" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Millk'i" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ئایمارا" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCd" title="Süd – ئازەربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Süd" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ئازەربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF" title="سود – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سود" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D3%A9%D1%82" title="Һөт – باشکیەر" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Һөт" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشکیەر" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – بالی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Susu" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Muich" title="Muich – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Muich" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/P%C4%97ins" title="Pėins – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Pėins" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Gatas" title="Gatas – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Gatas" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Малако – بیلاڕووسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Малако" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بیلاڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Малако – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Малако" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Laban" title="Laban – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Laban" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D0%BE" title="Мляко – بۆلگاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Мляко" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بۆلگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A7" title="दूध – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="दूध" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Banyu_susu" title="Banyu susu – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Banyu susu" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/N%C9%94n%C9%94" title="Nɔnɔ – بامبارا" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Nɔnɔ" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="بامبارا" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A6%E0%A7%81%E0%A6%A7" title="দুধ – بەنگلادێشی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="দুধ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بەنگلادێشی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Laezh" title="Laezh – برێتونی" lang="br" hreflang="br" data-title="Laezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برێتونی" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mlijeko" title="Mlijeko – بۆسنی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mlijeko" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بۆسنی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D2%AF%D0%BD" title="Һүн – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Һүн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="وتاری ھەڵبژێردراو"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Llet" title="Llet – كاتالۆنی" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Llet" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="كاتالۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/N%C3%A8ng" title="Nèng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Nèng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Шура – چیچانی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Шура" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چیچانی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Gatas_(pagkaon)" title="Gatas (pagkaon) – سێبوانۆ" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Gatas (pagkaon)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سێبوانۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Matana" title="Matana – شایان" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Matana" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="شایان" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Latti" title="Latti – کۆرسیکی" lang="co" hreflang="co" data-title="Latti" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کۆرسیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ml%C3%A9ko" title="Mléko – چێکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mléko" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چێکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Ml%C3%A9k%C3%B2" title="Mlékò – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Mlékò" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%BE" title="Млеко – سلاویی کلیسەیی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Млеко" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="سلاویی کلیسەیی" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%C4%95%D1%82" title="Сĕт – چووڤاشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сĕт" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چووڤاشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Llaeth" title="Llaeth – وێلزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Llaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="وێلزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/M%C3%A6lk" title="Mælk – دانماركی" lang="da" hreflang="da" data-title="Mælk" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانماركی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Bihim" title="Bihim – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Bihim" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Milch" title="Milch – ئەڵمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Milch" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ئەڵمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A7" title="दूध – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="दूध" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%AC%CE%BB%CE%B1" title="Γάλα – یۆنانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Γάλα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یۆنانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Milk" title="Milk – ئینگلیزی" lang="en" hreflang="en" data-title="Milk" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ئینگلیزی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="وتاری باش"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Lakto" title="Lakto – ئێسپیرانتۆ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Lakto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ئێسپیرانتۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="وتاری ھەڵبژێردراو"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Leche" title="Leche – ئیسپانی" lang="es" hreflang="es" data-title="Leche" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ئیسپانی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Piim" title="Piim – ئیستۆنی" lang="et" hreflang="et" data-title="Piim" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ئیستۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Esne" title="Esne – باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Esne" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Lechi" title="Lechi – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Lechi" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C)" title="شیر (خوراکی) – فارسی" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شیر (خوراکی)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="فارسی" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Maito" title="Maito – فینلەندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Maito" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فینلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Piim" title="Piim – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Piim" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Sucu" title="Sucu – فیجی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Sucu" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Mj%C3%B3lk" title="Mjólk – فەرۆیی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Mjólk" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فەرۆیی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Lait" title="Lait – فەرەنسی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Lait" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فەرەنسی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Moolk" title="Moolk – Northern Frisian" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Moolk" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Northern Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Lat" title="Lat – فریئوولی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Lat" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریئوولی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Molke" title="Molke – فریسیی ڕۆژاوا" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Molke" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسیی ڕۆژاوا" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bainne" title="Bainne – ئیرلەندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bainne" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ئیرلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%B6" title="奶 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="奶" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Dil%C3%A8t" title="Dilèt – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Dilèt" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Bainne" title="Bainne – گه‌لیكی سكۆتله‌ندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Bainne" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گه‌لیكی سكۆتله‌ندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Leite" title="Leite – گالیسی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Leite" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Kamby" title="Kamby – گووارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Kamby" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گووارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BC%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%BA%F0%90%8D%83" title="𐌼𐌹𐌻𐌿𐌺𐍃 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌼𐌹𐌻𐌿𐌺𐍃" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A6%E0%AB%82%E0%AA%A7" title="દૂધ – گوجاراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="દૂધ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گوجاراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Leechi" title="Leechi – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Leechi" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Bainney" title="Bainney – مانکی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Bainney" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانکی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Madara" title="Madara – هائووسا" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Madara" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هائووسا" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%97%D7%9C%D7%91" title="חלב – عیبری" lang="he" hreflang="he" data-title="חלב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عیبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A7" title="दूध – هیندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="दूध" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هیندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Duudh" title="Duudh – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Duudh" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mlijeko" title="Mlijeko – كرواتی" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mlijeko" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="كرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/L%C3%A8t_(likid)" title="Lèt (likid) – کریولی هائیتی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Lèt (likid)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="کریولی هائیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tej" title="Tej – هەنگاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tej" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="هەنگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9" title="Կաթ – ئەرمەنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կաթ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ئەرمەنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Lacte" title="Lacte – ئینترلینگووا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Lacte" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ئینترلینگووا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Tusu" title="Tusu – ئیبان" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Tusu" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ئیبان" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – ئیندۆنیزی" lang="id" hreflang="id" data-title="Susu" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ئیندۆنیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Immuk" title="Immuk – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Immuk" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Gatas" title="Gatas – ئیلۆکۆ" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Gatas" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ئیلۆکۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Шура – ئینگووش" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Шура" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ئینگووش" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Lakto" title="Lakto – ئیدۆ" lang="io" hreflang="io" data-title="Lakto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ئیدۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Mj%C3%B3lk" title="Mjólk – ئیسلەندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Mjólk" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ئیسلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Latte" title="Latte – ئیتالی" lang="it" hreflang="it" data-title="Latte" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ئیتالی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%B3" title="乳 – ژاپۆنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="乳" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Milk" title="Milk – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Milk" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/ladru" title="ladru – لۆژبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="ladru" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لۆژبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – جاڤایی" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Susu" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاڤایی" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%94" title="რძე – گۆرجستانی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რძე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گۆرجستانی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ayefki" title="Ayefki – کبائیلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ayefki" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="کبائیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Naal%C9%A9m" title="Naalɩm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Naalɩm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1baan_(a%CC%B1sa%CC%B1khwot)" title="A̱baan (a̱sa̱khwot) – تیاپ" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱baan (a̱sa̱khwot)" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپ" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Puan" title="Puan – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Puan" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%82" title="Сүт – کازاخی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Сүт" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="کازاخی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B3%81" title="ಹಾಲು – کاننادا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಹಾಲು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کاننادا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%96" title="젖 – كۆری" lang="ko" hreflang="ko" data-title="젖" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="كۆری" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8E%D1%82" title="Сют – کاراچای بالکار" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Сют" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="کاراچای بالکار" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%84%D8%AF" title="دۄد – کەشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="دۄد" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کەشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Milesch" title="Milesch – کۆلۆنی" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Milesch" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="کۆلۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Leth" title="Leth – کۆڕنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Leth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کۆڕنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%82" title="Сүт – كرگیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Сүт" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="كرگیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lac" title="Lac – لاتینی" lang="la" hreflang="la" data-title="Lac" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتینی" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Leche" title="Leche – لادینۆ" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Leche" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/M%C3%ABllech" title="Mëllech – لوکسەمبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Mëllech" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوکسەمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Lete" title="Lete – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Lete" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/M%C3%A8lk" title="Mèlk – لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Mèlk" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/L%C3%A6te" title="Læte – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Læte" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Lat" title="Lat – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Lat" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/M%C3%ADliki" title="Míliki – لينگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Míliki" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لينگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%99%E0%BA%BB%E0%BA%A1" title="ນົມ – لائۆیی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ນົມ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائۆیی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pienas" title="Pienas – لیتوانی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Pienas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Piens" title="Piens – لێتۆنی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Piens" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لێتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A7" title="दूध – مائیتیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="दूध" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مائیتیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Susu" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%BE%D1%84%D1%86%D0%B0" title="Лофца – مۆکشا" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Лофца" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مۆکشا" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ronono" title="Ronono – مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ronono" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Wai%C5%AB" title="Waiū – مائۆری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Waiū" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائۆری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – مینانکاباو" lang="min" hreflang="min" data-title="Susu" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانکاباو" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%BE" title="Млеко – ماكێدۆنی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Млеко" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ماكێدۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BD" title="പാൽ – مالایالام" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പാൽ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالام" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D2%AF" title="Сүү – مەنگۆلی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Сүү" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مەنگۆلی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A7" title="दूध – ماراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दूध" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="ماراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – مالیزی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Susu" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Lheite" title="Lheite – میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Lheite" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7" title="နို့ – میانماری" lang="my" hreflang="my" data-title="နို့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="میانماری" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BE" title="Ловсо – ئێرزیا" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Ловсо" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ئێرزیا" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%90%D8%B1" title="گِر – مازەندەرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="گِر" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازەندەرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Chichihualatl" title="Chichihualatl – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Chichihualatl" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Melk" title="Melk – Low German" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Melk" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Low German" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Melk" title="Melk – Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Melk" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%A7" title="दुध – نیپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="दुध" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نیپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%81" title="दुरु – نێواری" lang="new" hreflang="new" data-title="दुरु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نێواری" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Melk_(drank)" title="Melk (drank) – هۆڵەندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Melk (drank)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mj%C3%B8lk" title="Mjølk – نەرویژیی نینۆرسک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mjølk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نەرویژیی نینۆرسک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Melk" title="Melk – نەرویژیی بۆکمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Melk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نەرویژیی بۆکمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Lait" title="Lait – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Lait" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Abe%CA%BC" title="Abeʼ – ناڤاجۆ" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Abeʼ" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناڤاجۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Lach" title="Lach – ئۆکسیتانی" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Lach" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ئۆکسیتانی" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Maido" title="Maido – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Maido" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B7%E0%AD%80%E0%AC%B0" title="କ୍ଷୀର – ئۆدیا" lang="or" hreflang="or" data-title="କ୍ଷୀର" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ئۆدیا" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%C3%86%D1%85%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Æхсыр – ئۆسێتی" lang="os" hreflang="os" data-title="Æхсыр" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ئۆسێتی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A6%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%A7" title="ਦੁੱਧ – پەنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਦੁੱਧ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پەنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Lait" title="Lait – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Lait" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Milch" title="Milch – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Milch" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mleko" title="Mleko – پۆڵەندی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mleko" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="پۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8F%D8%AF%DA%BE" title="دُدھ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="دُدھ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%AF%DB%90" title="شيدې – پەشتوو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="شيدې" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پەشتوو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Leite" title="Leite – پورتوگالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Leite" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پورتوگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Lichi" title="Lichi – کێچوا" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Lichi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کێچوا" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Amata" title="Amata – ڕووندی" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Amata" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="ڕووندی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Lapte" title="Lapte – ڕۆمانی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Lapte" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ڕۆمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Lapti" title="Lapti – ئارمۆمانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Lapti" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="ئارمۆمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%BE" title="Молоко – ڕووسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Молоко" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%BE" title="Молоко – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Молоко" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="क्षीरम् – سانسکريت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="क्षीरम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکريت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D2%AF%D1%82" title="Үүт – ساخا" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Үүт" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ساخا" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9B%E1%B1%B3%E1%B1%A3%E1%B1%9F" title="ᱛᱳᱣᱟ – سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱛᱳᱣᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Latti" title="Latti – سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Latti" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Milk" title="Milk – سکۆتس" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Milk" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="سکۆتس" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%8A%D8%B1" title="کير – سيندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="کير" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سيندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mlijeko" title="Mlijeko – سێربۆكرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mlijeko" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="سێربۆكرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ak%CA%B7fay" title="Akʷfay – شیلها" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Akʷfay" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="شیلها" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%81%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%82%89%E1%81%BC%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ၼမ်ႉၼူမ်း – شان" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ၼမ်ႉၼူမ်း" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شان" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B7%80_%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%92" title="සත්ත්‍ව කිරි – سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="සත්ත්‍ව කිරි" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Milk" title="Milk – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Milk" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Mlieko_(cicavce)" title="Mlieko (cicavce) – سلۆڤاكی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mlieko (cicavce)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="سلۆڤاكی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mleko" title="Mleko – سلۆڤێنی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mleko" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="سلۆڤێنی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Mukaka" title="Mukaka – شۆنا" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Mukaka" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شۆنا" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Caano" title="Caano – سۆمالی" lang="so" hreflang="so" data-title="Caano" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سۆمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Qum%C3%ABshti" title="Qumështi – ئەڵبانی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Qumështi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ئەڵبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%BE" title="Млеко – سربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Млеко" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="سربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Merki" title="Merki – سرانان تۆنگۆ" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Merki" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="سرانان تۆنگۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Susu" title="Susu – سوندانی" lang="su" hreflang="su" data-title="Susu" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندانی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mj%C3%B6lk" title="Mjölk – سویدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mjölk" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سویدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Maziwa" title="Maziwa – سواهیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Maziwa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواهیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/hacul" title="hacul – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="hacul" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AF%8D_(%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%AE%E0%AF%8D)" title="பால் (பானம்) – تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பால் (பானம்)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%87%E0%B2%B0%E0%B3%8D" title="ಪೇರ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಪೇರ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="పాలు – تێلووگوو" lang="te" hreflang="te" data-title="పాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تێلووگوو" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B8%D1%80" title="Шир – تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Шир" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%A1" title="นม – تایلەندی" lang="th" hreflang="th" data-title="นม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/S%C3%BC%C3%BDt" title="Süýt – تورکمانی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Süýt" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="تورکمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gatas" title="Gatas – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gatas" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Mashi" title="Mashi – تسوانا" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Mashi" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="تسوانا" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCt" title="Süt – تورکی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Süt" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="تورکی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D3%A9%D1%82" title="Сөт – تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Сөт" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%82" title="Сүт – تووڤینی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Сүт" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووڤینی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D3%A7%D0%BB" title="Йӧл – ئوودموورت" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Йӧл" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ئوودموورت" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%BE" title="Молоко – ئۆكراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Молоко" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ئۆكراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%BE" title="دودھ – ئۆردوو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دودھ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ئۆردوو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Sut" title="Sut – ئوزبەکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Sut" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ئوزبەکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Late" title="Late – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Late" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Maid" title="Maid – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Maid" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/S%E1%BB%AFa" title="Sữa – ڤیەتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sữa" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ڤیەتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Melk" title="Melk – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Melk" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Milig" title="Milig – ڤۆلاپووک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Milig" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ڤۆلاپووک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Laecea" title="Laecea – والوون" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Laecea" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والوون" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Gatas" title="Gatas – وارای" lang="war" hreflang="war" data-title="Gatas" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارای" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%B3" title="乳 – Wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="乳" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%9F%E1%83%90_(%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ბჟა (პროდუქტი) – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ბჟა (პროდუქტი)" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%9C%D7%9A" title="מילך – ییدیش" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מילך" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ییدیش" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Noemz" title="Noemz – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Noemz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B4%BD%E2%B5%AF%E2%B4%BC%E2%B4%B0%E2%B5%A2" title="ⴰⴽⵯⴼⴰⵢ – ئەمازیغیی مەغریب" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⴽⵯⴼⴰⵢ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="ئەمازیغیی مەغریب" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%B3" title="乳 – چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="乳" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B9%A9" title="湩 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="湩" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Leng" title="Leng – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Leng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%B6" title="奶 – کانتۆنی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="奶" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ubisi" title="Ubisi – زوولوو" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ubisi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زوولوو" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8495#sitelinks-wikipedia" title="بەستەرەکانی نێوانویکی دەستکاری بکە" class="wbc-editpage">دەستکاریی گرێدانەکان</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="شوێنناوەکان"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="بینینی پەڕەی ناوەڕۆک [c]" accesskey="c"><span>وتار</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98:%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="وتووێژ سەبارەت بە پەڕەی ناوەڕۆک (ئەم پەڕەیە نییە) [t]" accesskey="t"><span>وتووێژ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">کوردی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بینینەکان"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=history" title="وەشانەکانی پێشووی ئەم پەڕەیە [h]" accesskey="h"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامرازەکان" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ئامرازەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ئامرازەکان</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> کردەوەکان </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=history"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> گشتی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%8E%D8%B1%DB%95/%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="پێڕستی ھەموو پەڕەکانی ویکی کە بەستەر دراون بۆ ئێرە [j]" accesskey="j"><span>بەستەرەکان بە ئێرەوە</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:RecentChangesLinked/%D8%B4%DB%8C%D8%B1" rel="nofollow" title="دوایین گۆڕانکارییەکان لەو پەڕانە کە بەگرەوە گرێ دراون [k]" accesskey="k"><span>گۆڕانکارییە پەیوەندیدارەکان</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ckb" title="پەڕگەکان بار بکە [u]" accesskey="u"><span>پەڕگەیەک بار بکە</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پێڕستی ھەموو پەڕە تایبەتەکان [q]" accesskey="q"><span>پەڕە تایبەتەکان</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&oldid=1374529" title="بەستەری ھەمیشەیی بۆ ئەم پێداچوونەوەیەی ئەم پەڕەیە"><span>بەستەری ھەمیشەیی</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=info" title="زانیاری زیاتر لەبارەی ئەم پەڕەیەوە"><span>زانیاریی پەڕە</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:CiteThisPage&page=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&id=1374529&wpFormIdentifier=titleform" title="زانیاری سەبارەت بە چۆنیەتیی بە ژێدەر کردنی ئەم پەڕە"><span>ئەم پەڕەیە بکە بە ژێدەر</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B4%25DB%258C%25D8%25B1"><span>بەستەری کورتکراوە بەدەست بێنە</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:QrCode&url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B4%25DB%258C%25D8%25B1"><span>کۆدی کیوئاڕ داگرە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> چاپکردن/ھەناردەکردن </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D8%B4%DB%8C%D8%B1"><span>دروستکردنی کتێبێک</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:DownloadAsPdf&page=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=show-download-screen"><span>داگرتن بە PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&printable=yes" title="وەشانی چاپی ئەم پەڕەیە [p]" accesskey="p"><span>وەشانی ئامادەی چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> لە پڕۆژەکانی تر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Milk" hreflang="en"><span>ویکیمیدیا کۆمنز</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8495" title="بەستەر بۆ بەندی خەزێنەی دراوەی پەیوەندیدار [g]" accesskey="g"><span>بەندی ویکیدراوە</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ڕواڵەت</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">بشارەوە</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ckb" dir="rtl"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg/200px-Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg" decoding="async" width="200" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg/300px-Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg/400px-Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a><figcaption> پەرداخێک شیر</figcaption></figure> <p><b>شیر</b> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%84%DB%95" title="شلە">شلەیەکی</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C" title="سپی">سپی</a> ڕەنگە، لە <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D9%85%DA%A9" title="مەمک">مەمکی</a> <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%95%D9%88%DB%95%D8%B1" class="mw-redirect" title="زیندەوەر">زیندەوەرە</a><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8E%DB%8C%D9%86%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="مێینە (ئەم پەڕەیە نییە)">مێینە</a> <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="شیردەرەکان">شیردەرەکاندا</a> دروست دەبێت. پێش ئەوەی فێری خواردن ببن، سەرچاوەی سەرەکی خواردنی بەچکەی شیردەرەکان. </p><p>لە دوای زاین، شیری دایک پێ دەوترێ <b>ژەک</b> (کۆلۆستروم colostrum) کە ژمارەیەکی زۆری دژە تەن antibody تیدایە لە لەشی دایکەوە دەگوازرێتەوە بۆ بەچکەکانی تاکو پارێزگاری بکات لە تووش بوون بە نەخۆشی، شیر گەلێ مادەی تری خۆراکی بەسودی تیدایە)کاربۆھیدرات (لاکتۆزو) کالسیۆم چەند کانزایەکی تر و چەندین ڤیتامین )،ھەروەھا سەرچاوەیەکی نایابی خواردەمەنی مرۆڤیشە. </p><p>شیر وەک بەرھەمێکی ئاژەڵ بۆ خواردنی مرۆڤ بەکار دێت کە خیرا دوای زاین یان لە کاتی ئاوسیدا بەرھەم دێت، لە سەرانسەری جیھان بە ھەزاران کێڵگەی بەخێو کردنی مانگای شیر ھەیە و بە ھەزاران تۆن شیر بەرھەم دێنن </p><p>لە سەرتاسەری جیھاندا نزیکەی شەش بلیۆن کەس شیر و بەرھەمکانی شیرەمەنی بەکار دێنن بۆ خواردن، وە زیاتر لە ٧٥٠ ملیۆن کەس لە نزیک و لەگەڵ کێڵگە کانی بەرھەم ھێنانی شیرن. </p><p>شیر لە تاقیگەدا دروست دەکرێ لە ئاو و ترشە چەوری و پرۆتین </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بەکارھێنانی_شیر"><span id=".D8.A8.DB.95.DA.A9.D8.A7.D8.B1.DA.BE.DB.8E.D9.86.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.B4.DB.8C.D8.B1"></span>بەکارھێنانی شیر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=1" title="دەستکاریکردنی بەش: بەکارھێنانی شیر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خۆراکی_بەچکە_(ساوای)_شیردەرەکان"><span id=".D8.AE.DB.86.D8.B1.D8.A7.DA.A9.DB.8C_.D8.A8.DB.95.DA.86.DA.A9.DB.95_.28.D8.B3.D8.A7.D9.88.D8.A7.DB.8C.29_.D8.B4.DB.8C.D8.B1.D8.AF.DB.95.D8.B1.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>خۆراکی بەچکە (ساوای) شیردەرەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=2" title="دەستکاریکردنی بەش: خۆراکی بەچکە (ساوای) شیردەرەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مەمک یان گوان پاش ئەوەی دروست دەبێ کاری سەرەکی دروست کردنی شیرە تا ببێتە سەرچاوەی خۆراکی بەچکە و ساوای گیانلەبەران پێی دەوترێ ( breastfeeding) واتە شیری مەمک، ھەموو گیانلەبەرە شیردەرەکان لەڕێگای مەمکەوە شیر ئەدەن بە بەچکەکانیان، یان خیرا دوای دۆشین ھەڵدەگیری لە شوێنی تایبەت و دواتر دەخورێ، وەک باسمان کرد ( ژەک،کۆلسترەم) کە راستەوخۆ دوای زاین دێتە ناو مەمکەکانەوە، تا بەچکە کان بیخۆن، پڕیەتی لە مادەی بەسودی خۆراکی و دژە تەن، یارمەتی گەشەو پاراستنی لە نەخۆشی ی تازە پەیدا بوەکان ئەدات. </p><p>مانەوە ودروست بونی کۆلستروم (ژەک) لە گیانلەبەرە شیردەرکاندا جیاوازە لە جۆرێکەوە بۆ جۆرێکی تر. ئاژەڵی بەتەمەن واتە جەندین جارە زێ ژەکی زۆرترە تا ئاژەلێک یەکەم جارە بزێ. </p><p>ڕیکخراوی تەندروستی جیھانی ڕێنمای دەکات کە مناڵ پیوستە لە ماوەی شەش مانگ شیری دایکی بخوات، ئینجا تا دوساڵ شیری دایک لەگەڵ خواردنی تر، لەھەندێ شووێن و کەلتوری جیاوازدا ھەروەھا لە کوردستانیش، مناڵ ( ٣-٥) ساڵ یان زیاتر شیری دایکی دەخوات، ھەروەھا دەرکەوتوە کە شیری بزن دەکرێ جێگای شیری دایک بگرێتەوە، لەکاتی نەبونی شیری دایک،ھەرچەند ھەندێ ئاڵۆزی لە گەشە ی منالەکدا دێتە پێشەوە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ژەک-کۆلسترەم"><span id=".DA.98.DB.95.DA.A9-.DA.A9.DB.86.D9.84.D8.B3.D8.AA.D8.B1.DB.95.D9.85"></span>ژەک-کۆلسترەم</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=3" title="دەستکاریکردنی بەش: ژەک-کۆلسترەم"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ژەک لە ماوەی کۆتایی سک پڕیدا دروست دەبێ لەناو مەمکی ئافرەتدا، لەدوای زاین مناڵی تازە پەیدا بوو دیخوات، ٣-٤ ڕۆژ بەردەوام دەبێ، دواتر دەگۆڕێ بۆ شیر، کۆلۆسترم پێکھاتەیەکی بەسودی ھەیە، ئاسان ھەرس دەبێت و مادەیکی خەست ولینج مەیلەوزەردە،ڕیخۆڵەکانی ساوا ساف و لینج دەکات تا بەئاسانی <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیسایی">پیسایی</a> بکات، ژەک چەوری کەمی تیدایە و دەولەمەندە بە جۆرەھا پڕۆتین و کار بۆھیدرەیت و دژە تەن. </p><p>لەدوای ٣-٤ ڕۆژ لە پێدانی ژەک وردە وردە ڕەنگ و رونی ژەک کەم دەبێتەوە دەگۆڕێ بۆشیر بەلام بە ڕیژەیەکی زیاتر بەرھەم دێت. </p><p>ژەک لە مەڕدا: پیوستە لە ٢٤ کاتژمێری یەکەمدا بەرخ تێر ژەک ببێ جونکە زۆر پیوستە بۆ دروست کردنی بەگری لەش و پێ گرتن،لانی کەمی دەبێ لە ماوەی دوڕۆژدا تێڕ ژەک ببێ،،نەخواردنی ژەک لە بەچکەی ئاژەڵدا دەبێتە ھۆی مڕدار بونەوە، چونکە لەڕو لاواز دەرئەجی و بەرگەی نەخۆشی ناگرێ،ھەرووەھا لە ئاژەلەکانی تریشدا ھەمان شێوەیە. </p><p>دەکرێ ژەک لە بەفرەگرە دا سارد بکرێتەوە بۆ ماوەی چەند ڕۆژێ ھەڵبگیرێ و دواتر بخورێ،ھەروەھا لە ٢٠ پلەی ژێڕ سەدی تا ماوەی سالێک ھەڵدەگیرێ دواتر دەخورێ. </p><p>فرۆ: جاران لەکوردستان لە دوای زاینی مەرو مانگا لە گوندەکان، ژەکیان دەھێنا و دەیان کوڵاند و پیان دەوت فرۆ،و لەلایەن مرۆڤەکانەوە دەخورا،کە تامێکی شیرن و بەلەزەتی ھەیە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="وەک_خۆراکی_مرۆڤ"><span id=".D9.88.DB.95.DA.A9_.D8.AE.DB.86.D8.B1.D8.A7.DA.A9.DB.8C_.D9.85.D8.B1.DB.86.DA.A4"></span>وەک خۆراکی مرۆڤ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=4" title="دەستکاریکردنی بەش: وەک خۆراکی مرۆڤ"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لەسەرتاسەری جیھان سەرباری شیرخواردن لەمناڵیەوە،بەتایبەت لە وڵاتانی ڕۆژئاوا، شیرخواردن بەردەوامی ھەیە و شیری ئاژەڵ دەخون ( مانگا، مەڕ، بزن)،ھەروەھا لەشیری ئاژەڵ چەندی مادەی خۆراکی تریان بەرھەم ھێناوە و بوە بەسەرچاوەیەکی گرنگی خۆراکی مرۆڤ وەک ( پەنیر،<a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="ماست">ماست</a>، دۆ،کەرە،کەشک،قەیماخ،سیرێژ )،بەھۆی پێشکەوتنی پیشەسازیەوە شیری وشک و شیری خەست و ھەوێن و چەندین جۆری خۆراکی تێکەڵ شیری بەرھەم ھاتوە . </p><p>شیر وکەرە چەوری زۆریان تیدایە کەپێی دەوترێ تێر چەوری(saturated fat )، شەکری لاکتۆز lactose تەنھا لەشیردا ھەیە، ئەو ئەنزیمەی کە لاکتۆزی شیر ھەرس دەکات پێ دەوترێ لاکتەیز lactase،کە لە دوای لەدایک بونی منالەوە لەڕیخۆلەباریکەدا بە بڕێکی زۆر دەرئەدرێ، پاشان وردە وردە دەردانی کەم دەبێتەوە و ھەرس کردنی شیر بەڕیکو پێکی دەبێت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ووشەزانی"><span id=".D9.88.D9.88.D8.B4.DB.95.D8.B2.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>ووشەزانی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=5" title="دەستکاریکردنی بەش: ووشەزانی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کۆمەڵگای مرۆڤایەتی ھەندێ ووشەی تر بەکاردێنن وەک : ئاماژە بۆڕەنگی سپی ( سپیە وەک شیر) ڕەنگی شیریە، ھەندێ خواردنەوەی نا ئاژەڵی ( ڕوەکی) ھەن کە ئاماژە بۆشیر دەکەن ( شیر مۆز،شیری برنج، شیری گوێزی ھیندی..ھتد )، </p><p>شیری کۆتر یان شیری سیقەتۆرە (crop milk) ئەو مادە نیمجە ھەرسکراوەیە کۆتر دەیکات بە دەمی بەچکەکانیەوە. </p><p>لەکوردەواریدا پەندێک ھەیە دەڵێ ( شیری چۆلەکەی لا دەس دەکەوێ ) بەواتایە ئەو کەسە ھەمووشتێک و پیداویستیەکی ژیانی لا دەس دەکەوێ تەنانەت شیری چۆلەکەش،،کە چۆلەکە شیری نیە. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="میژوو"><span id=".D9.85.DB.8C.DA.98.D9.88.D9.88"></span>میژوو</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=6" title="دەستکاریکردنی بەش: میژوو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بەکارھێنانی شیر وەک خواردنەوە لەلایەن مرۆڤەوە دەگەرێتەوە بۆ چاخی بەردینی نوێ یان ئەوکاتەی مرۆڤ فێری کشتوکاڵ و بەخیوکردنی ئاژەڵ بوو، لەسەرئاستی جیھان بەم شیوە باس کراوە، لە سالەکانی (٩٠٠٠-٧٠٠٠ ) پێش زاینی لە باشوری ڕۆژئاوای کەرتی ئاسیا شیر وەک خواردن بەکار ھاتوە لەلایەن مرۆڤەوە، لە سالەکانی (٣٠٠٠-٣٥٠٠) پێش زاین لەئەمریکا . </p><p>گرنگترین ئاژەڵی شیردەر کە لەلایەن مرۆڤەوە ماڵی کراوە مەرو بزن و مانگا بوە،کە یەکەمجار لە باشوری خۆرئاوای کەرتی ئاسیا ماڵی کراوە، ئەم ئاژەلانەیان بۆ مەبەستی خواردنی گۆشت و بار بردن،موو خوریەکەی بەخێو کردووە، دواتر بۆیان دەرکەوتوە کە مێنگەی ئاژەلەکان بەرھەمێکی تریان ھەیە ئەویش شیرە . </p><p>لە باشوری ڕۆژئاوای کەرتی ئاسیاوە لە ھەزارەی حەوتەمی پیش زاینەوە ئاژەڵە شیردەرەکان بۆ ئەوروپا گوازراونەتەوە،بەلام لە دوای ھەزارەی چوارەمەوە گەیشتنە ولاتانی ئەسکەندەناڤی و بەریتانیا. </p><p>ھەروەھا مەرو بزنیش لە باشوری خۆرئاوای ئاسیاوە ڕۆشتووە بۆ کەرتی ئەفریقا، بەلام مانگای ئەفریکا ھەر خۆی لەوێ ھەبوە لە ساڵەکانی ٧٠٠٠-٦٠٠٠ پێش زاینی ماڵی کراووە. </p><p>ووشتر لە ھەزارەی چوارەمی پێش زاینی لە نیمچە دورگەی عەرەبیەوە ماڵی کراوە،وەک ئاژەڵی شیردەر و باربەر لە ئەفریقا و عەرەبستان بەکار ھاتوە. </p><p>لەوکاتەدا شیر وەک پێکھاتەیەکی سەرەکی خۆراکی مرۆڤ نەبوە، تا دوای ھاتنی ئیمپریالزمی ئەوروپا داگیرکردنی ولاتانی ڕۆژھەلاتی ناوەراست و ئەفریکا، چونکە لای ئەوروپیەکان شیر پێکھاتەی سەرکی خواردنەکانیان بوو،ئیتر دوای ئەوە لەم ولاتانەش کە داگیر کران شیر وەک پێکاتەیەکی سەرەکی خواردن دەخورا، واتە لە م ٥٠٠ ساڵەی دوایدا برەو درا بەخواردنی شیر. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیشەسازی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.DB.95.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>پیشەسازی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=7" title="دەستکاریکردنی بەش: پیشەسازی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لە مێژودا بۆ یەکەم جار لە نیوەی سەدەی نۆزدەھەمدا و لە سالەکانی (١٨٤٠-١٨٥٠ ) و بەداوە بە ھۆی راکێشانی ھێڵی ئاسنی شەمەندەفەر بۆ ھەموو شارۆچکەکان و نزیک گوندەکان، لە بەریتانیا، بەرھەم ھێنانی شیر ھەلکشانی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی،لەگەڵ ھاندانی گوند نشینان بۆ زیادکردنی بەرھەمی شیرەکەیان و دۆزینەوەی بازار بۆیان، بەم جۆرە بەرھەمی شیر لە گوندەکانەوە دەگوازرانە وە بۆ شارەگەورەکان بۆمەبەستی خواردن و بەرھەم ھێنانی شیرەمەنیەکان وەک پەنیر ..ھتد. </p><p>وای لێھات سالانە ٢٥ ملیۆن گاڵۆن شیر لە گوندەکانەوە بەرھەم دەھات و دەبرا بۆ کارگەکان و لە لایەن خەڵکەوە بەکار دەھینرا وەک یەکێک لەخۆرکە سەرەکیەکانی مرۆڤ،ئەمەش وای کرد کە گوندەکان زیاتر ئاوەدانی و پیشکەوتن بەخۆوە ببینن، ھەروەھا داواکاری لەسەر شیر دوقات و سێ قات زیادی کرد. </p><p>لەگەڵ ھەڵمەتی بەبازار کردنی شیر لە شاری لەندەن گۆڕانکاری بالای بەخۆوە دی، لەساڵی ١٨٦٠دا کەمتر لە ٪٥ پێوستی شارەکەیان دابین دەکرد، بەلام بەھۆی ڕیکخستنی کاروبارەکان پەرەسەندنی بەبازارکردن و بەخیو کردنی مانگای شیر لەسەرەتای سەدەی بیستەمدا گەیشتە ٪٩٦ . </p><p>ساڵی ١٩٥٩ بۆ یەکەم جار لە <a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D9%85%D8%B3%D8%A7" title="نەمسا">نەمساوە</a> شیر ھەناردەی دەرەوە کراوە. </p><p>ساڵی ١٨٧٠ دەس کراوە بە ئامادەسازی و ھەڵگرتنی شیر لە شوشەدا، کۆمپانیا شیری نیۆیۆرک لەساڵی ١٨٧٧ دا شیر پاکی لە شوشەدا ئامادە کرد، لەبەریتانیا ساڵی ١٨٨٠ کۆمپانیای شیری ئینگلترا شیری شوشەی ئامادە کرد، ساڵی ١٨٨٤ داھێنەرێکی ئەمریکی بەناوی ھیرفی تاتشر، شووشەیەکی تایبەتی شیری داھێنا بەناوی خۆیەوە ناونرا (شوشەی تاتشری شیر ) کە بەرگی مۆم کراو نوسینی لەسەر بوو، دواتر لەساڵی ١٩٣٢ بوتڵی پلاستیکی شیر کە بە کاخەز داپۆشرابوو داھێنرا. </p><p>ساڵی ١٨٦٣ لویس پاستۆر زانای فەرەنسی لە بواری کیمیا و زیندەوەرزانی، ھەوڵی دا ھۆکارێک بدۆزێتەوە بۆ لەناو بردنی ئەو بەکتریایەی کە دەبێتە ھۆ خراپ کردنی خواردن و خواردنەوەکان، بۆی دەرکەوت کە بەگەرم کردنی خواردنەوە کان (شەراب و بیرە،،ھتد) تا پلەی ٦٠ دەبێتە ھۆی لەناو بردنی بەکتریا زیان بەخشەکان کە دەبنە ھۆی خراپ بونی یان ترشاندنی ئەم خواردنەوانە، دواتر ئەم کردارەیان ناو نا بەستەرە ( pasteurization ) کە لە ئەسڵدا بۆ بیرەو شەراب بەکار ھاتوە،دواتر لە بواری پاراستنی شیردا بەکار ھات، ھەر شیرێک ھەتا پلەی ٦٠ سەدی بکوڵێنرێ ھەموو بەکتریایەکی زیان بەخشەکانی ناوی دەکوژێ. </p><p>ساڵی ١٨٨٠ ئامێر و کەرەستەکانی بەستەرە لە ئەڵمانیا بەرھەم ھات بە مەبستی بازرگانی کرد و فرۆشتنی،ھەروەھا لە سوید سالی ١٨٨٥ لەشارەکانی ستۆکھۆلم و کۆپنھاگن . </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سەرچاوەکانی_شیر"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.86.D8.A7.D9.88.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.B4.DB.8C.D8.B1"></span>سەرچاوەکانی شیر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=8" title="دەستکاریکردنی بەش: سەرچاوەکانی شیر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ھەموو مێینەکانی گیانەوەران سەرچاوەی بەرھەم ھێنانی شیرن. بەلام لەڕوی بەرھەم ھێنانەوە شیری مانگا لە ھەموو گیانەورەکانی تر زیاترە، ھەربۆیە ڕیکخراوی خۆراکی جیھانی FAO لەساڵی ٢٠١١ رای گەیاند کە زیاتر ٪٨٥ بەرھەمی شیر لەسەر ئاستی جھیان ھی مانگایە. </p><p>شیری دایک بەشیوازی پیشەسازی وبازرگانی بەرھەم نایەت و نەھاتوە،لەگەڵ ئەوەشدا بانکی شیری دایک ھەیە، واتە شیری ئەو ئافرەتانەی کە شیر دەبەخش تایبەت بۆ ئەو منالانەی کە پێوستیان پێەتی بەھۆکاری جیاواز، وەک (مناڵی نەوەکام (خدج)، ئەومنالانەی کە حەساسیەتیان بەشیری وشک ھەیە،ھەروەھا ھەندێ مناڵیش ھەیە شیری وشک ناتوانێ ھەرس بکات و سودی لێ ببینێ metabolic diseases . </p><p>لە وڵاتانی ڕۆژئاواد بەرھەم ھێنانی شیر بەشێوەیەکی بەرفراوان گەشەی سەندوە، بەکار ھێنانی ئامێری شیردۆشین و بەخێو کردنی مانگای تایبەت بەشیر لە پرۆژەکانی گاوداریدا،دابین کردنی خزمەت گوزاری ڤێترنەری،ئەمانەو ھۆکار گەلێکی تر کە یارمەتی دەرن بۆ زیاد کردنی بەرھەمی شیر،مانگای(Holstein) ھۆڵستاین (ھۆڵشتاین ) یەکێکە لە مانگای شیر کە ٪٩٠ مانگای شیری ئەمریکا لەم ڕەگەزەیە، ھەرووەھا ڕیژەی ٪٨٥ ی مانگای شیر لە بەریتانیا لەم ڕەگەزەیە. ڕێژەیکی کەمتر لە مانگای شیر لەم جۆرانەیە لەھەردو ولاتی ناوبراو ھەیە (Ayrshire ئیرشایر، Brown swiss براون سویس، Guernsey گیورێنسی، jersey جێرسی، shorthorn شۆرت ھۆرنی شیر ) </p><p>شانە بەشانی مانگای شیر جەند جۆر ئاژەڵی تر ھەیە کە مرۆڤ بەخێوی دەکات و سود لەشیرکەی دەبینێ وەک ( گامێش buffalo، بزن goat، مەڕ sheep، ووشتر camel، گوێ درێژ donkey، ئەسپ Horse )ھەروەھا ئاسکە کێوی و گای کێوی, کەڵەکێوی. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بەرھەمھێنانی_شیر_لەسەر_ئاستی_جیھان"><span id=".D8.A8.DB.95.D8.B1.DA.BE.DB.95.D9.85.DA.BE.DB.8E.D9.86.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.B4.DB.8C.D8.B1_.D9.84.DB.95.D8.B3.DB.95.D8.B1_.D8.A6.D8.A7.D8.B3.D8.AA.DB.8C_.D8.AC.DB.8C.DA.BE.D8.A7.D9.86"></span>بەرھەمھێنانی شیر لەسەر ئاستی جیھان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=9" title="دەستکاریکردنی بەش: بەرھەمھێنانی شیر لەسەر ئاستی جیھان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لە ساڵی ٢٠٠٩ دا گەورەترین بەرھەم ھینی شیر و شیرەمەنیەکان لەسەر ئاستی جیھان دەوڵەتانی یەکێتی ئەورپا بوون،دواتر <a href="/wiki/%DA%BE%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھیندستان">ھیندستان</a>، ئەمریکا،چین،ئەڵمانیا،بەرازیل، ڕوسیا. </p><p>ولاتانی یەکێتی ئەوروپا لە ساڵی ٢٠١١ دا ١٣٨ ملیۆن تەن شیریان بەرھەم ھێناووە. </p><p>بەھۆی دەولەمەند بونی خەڵکەوە لە ولاتە تازە پێگەیشتوەکان خواردن و بەرھەم ھێنانی شیرو شیرەمەنیەکان رویان لەزیاد بون کردوە،بۆیە جۆرەھا کۆمپانیای بەرھەم ھینان رویان لەو شوێنانە کردوە بۆ ئەو مەبەستە، ھەرجەند لەھەندێ شوێن تائیستاش ھەر بەشیوەیەکی زۆرکەم شیر بەرھەم دێت و کۆدەکرێتەوە و دەیبەنە شوینی کۆکردنەوەی شیر لەناوچەکەدا کارگەی بچوکی تیدایە بۆ خوردنی ڕۆژانەی خەلکەکە بەکاری دەبەن،کەشێوازی پرۆژەی ھەروەزی دەنوێنێ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="لە_کوردستان"><span id=".D9.84.DB.95_.DA.A9.D9.88.D8.B1.D8.AF.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86"></span>لە کوردستان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=10" title="دەستکاریکردنی بەش: لە کوردستان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تا ئیستا بەشیوازی زۆر کۆن بەرھەم ھێنانی شیر بەردەوامە،ئەویش بەھۆی نەبونی کارگەیەکی دروست کردنی شیرەمەنی،زۆر جار گاوداری لەلایەن خەڵکەوە دروست کراوە بەلام دواتر زیان مەند بوە بەھۆی نەبونی بازاری فرۆشتنی شیرەکەی،ئیستاش ئەوانەی کێڵگەی بەرھەم ھێنانی مانگای شیریان ھەیە،دەیبەن لەبازار بە لیتر دەی فرۆش یان دەیکەن بەماست، تائسیتا ئەوندەی من ئاگاداربم کارگەیەکی شیرەمەنی نیە وەک پیوست بەڕیک وپێکی شیری ناوچەکە کۆبکاتەوە وبەرھەمی بھێنێت، زۆربەی شیرەمەنیەکان لە ولاتانی دراوسێەوە ھاوردە دەکرێن. </p><p>ھەروەھا لایەنی پەیوەندی دار گرنگی نەداوە بە پرۆژەکانی بەخیوکردنی مانگای شیر و ئاژەلەکانی تر، بەشیوە کۆنەکەی جاران بەخیوکردنی ئاژەڵ بەردەوامە . </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ڕادەی_بەرھەم_ھێنان"><span id=".DA.95.D8.A7.D8.AF.DB.95.DB.8C_.D8.A8.DB.95.D8.B1.DA.BE.DB.95.D9.85_.DA.BE.DB.8E.D9.86.D8.A7.D9.86"></span>ڕادەی بەرھەم ھێنان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=11" title="دەستکاریکردنی بەش: ڕادەی بەرھەم ھێنان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ڕیکخراوی خۆراکی جیھانی FAO رای گەیاند کێڵگەکانی بەرھەم ھێنانی شیر لەئیسرائیل بەرزترین رادەی بەرھەم ھێنانیان ھەبوە، لە تۆژینەوەیەکدا کە لیژنەی تۆمارکردنی ئاژەڵ ئەنجامی دابوولە نێوان سالی ٢٠٠١ -٢٠٠٧ بەچەشنێک بەرھەمی شیری ھەرمانگایەک لەساڵیکدا گەیشتۆتە ١٢٥٤٦ کیلۆگرام،بەلام لە ولاتی نیوزلەندا کەمترین ئاست تۆمار کراوە کە ٣٩٧٤ کگم بوە، بۆیە ھەندێ ھۆکار ھەیە کە پەیوەستە بە رادەی بەرھەم ھینانی شیرەوە وەک (خواردن و ئیدارەدان، واتە مانگایەک ئەگەر لە شوێنی خۆی نەجولێ ھەر خواردی باش بخوات شیری زیاترە لەوانەی کە بەخیوکردنەکەی کراوەیەو دەگەرێ،ھەندێ مانگا ھەیە بە ڕەچەلەک شیری زیاتر) </p><p>رادەی بەرھەم ھینانی شیری مانگا لەئەمریکا کە ساڵی ٢٠١٠ تۆمار کراوە لەماوەی ساڵێکدا ٩٩٥٤ کگم، لە ھیندستان ١١٥٤ کگم، لەچین ٢٢٨٢ کگم. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نرخی_شیر"><span id=".D9.86.D8.B1.D8.AE.DB.8C_.D8.B4.DB.8C.D8.B1"></span>نرخی شیر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=12" title="دەستکاریکردنی بەش: نرخی شیر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بەھۆی زۆر بونی دانیشتوان ی سەرگۆی زەوی داوکاری و بەرھەمە ھێنانی شیر زیادی کردوە،لەھەندێ ولاتیش نرخەکان بەرزتر بونەتەوە لەو نرخەی کە حکومەت دیاری کردوە،وەک چین و ئەمریکا، ساڵی ٢٠١٠ یەک لیر شیر بە ٣٥ سەنت بوە لەئەمریکا،ئەکید ئیستا زیاترە. </p><p>لە کوردستان نرخی یەک کیلۆ یان یەک لیتر شیری مانگا لە نیوان (١٠٠٠ -١٢٥٠ ) دینارە. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پۆلێنی_شیر"><span id=".D9.BE.DB.86.D9.84.DB.8E.D9.86.DB.8C_.D8.B4.DB.8C.D8.B1"></span>پۆلێنی شیر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=13" title="دەستکاریکردنی بەش: پۆلێنی شیر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دو جۆر پۆلێن ھەیە بۆشیر یەکەمیان A ئەوجۆرەیە کە راستەو خۆی بەکاردێ بۆ خواردن پاش بەرھەم ھێنان و فرۆشتنی بە کۆگاکان، جۆری دوەمیان B کە ناراستەوخۆ بەکار دێت وەک لە دروست کردنی پەنیرو شیرەمەنیەکانی تر یان دەکرێتە خۆراکی ترەوە بۆخواردن (بسکیت،شکولاتە،ئایسکرێم.....ھتد ). </p><p>بەپێ یاسای بەڕێوەبەری ویسکۆنس بۆ کشتوکاڵ وبازرگانی و پاراستنی بەکارھێنەر،جیاوازی کراوە لە نیوان شیری جۆری یەکەم و دوەم B، بەم شێوە: شیری جۆری دوەم B لە بوتڵی گەورەی شیراد لەشوێنێکی سارد دا کە لەئاویکی سارد ھەڵقولاودا بێت لەکانیاوێک دەپاریزرێ و ھەڵدەگیرێ ئینجا بەکار دەھێنرێ بۆ مەبەستی تایبەتی خۆی،نەک بەھۆی سارد کردنەوەی میکانیکی وەک بەفرەگرەو یەخچاڵ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سەرچاوەکان"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.86.D8.A7.D9.88.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>سەرچاوەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&section=14" title="دەستکاریکردنی بەش: سەرچاوەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>وتاریکی د. ناجح گوڵپی، پزیشکی ڤێترنەری راوێژکار، ١٧/١٢/٢٠١٥</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شیر" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r881436">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-بینین"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="داڕێژە:شیر"><abbr title="بینینی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ب</abbr></a></li><li class="nv-وتووێژ"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="وتووێژی داڕێژە:شیر (ئەم پەڕەیە نییە)"><abbr title="وتووێژی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">و</abbr></a></li><li class="nv-دەستکاری"><a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit"><abbr title="دەستکاریکردنی ئەم داڕێژە" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">د</abbr></a></li></ul></div><div id="شیر" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">شیر</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">لە گیانلەبەران</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A7%D9%85%DB%8E%D8%B4%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گامێشی ئاوی (ئەم پەڕەیە نییە)">گامێش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری وشتر (ئەم پەڕەیە نییە)">وشتر</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">گا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%DB%95%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری کەر (ئەم پەڕەیە نییە)">کەر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری بزن (ئەم پەڕەیە نییە)">بزن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری مایین (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەسپ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری دایک (ئەم پەڕەیە نییە)">مرۆڤ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="زاک (ئەم پەڕەیە نییە)">زاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D8%B1%D9%BE%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری کۆرپە (ئەم پەڕەیە نییە)">کۆرپە</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری مووس (ئەم پەڕەیە نییە)">مووس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D9%88%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری خووگ (ئەم پەڕەیە نییە)">خووگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%DB%95%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری پەز (ئەم پەڕەیە نییە)">پەز</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Milk_001.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Milk_001.JPG/63px-Milk_001.JPG" decoding="async" width="63" height="84" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Milk_001.JPG/95px-Milk_001.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Milk_001.JPG/126px-Milk_001.JPG 2x" data-file-width="1431" data-file-height="1908" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">لە ڕوەکەکان</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%95%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ڕووەکی (ئەم پەڕەیە نییە)">شیری ڕووەکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%95%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری بادەم (ئەم پەڕەیە نییە)">بادەم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%DB%8E%D8%B2%DB%8C_%DA%BE%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری گوێزی ھیندی (ئەم پەڕەیە نییە)">گوێزی ھیندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری شاینە (ئەم پەڕەیە نییە)">شاینە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%DA%95%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری کاڕان (ئەم پەڕەیە نییە)">کاڕان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%DB%86%DA%B5%DA%A9%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری پۆڵکە (ئەم پەڕەیە نییە)">پۆڵکە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%BE%DB%8E%DA%A4%DB%95%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری بەھێڤەشامی (ئەم پەڕەیە نییە)">بەھێڤەشامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری برنج (ئەم پەڕەیە نییە)">برنج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%DB%86%DB%8C%D8%A7" title="شیری سۆیا">سۆیا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">چەشنەکان</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D9%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ئا٢ (ئەم پەڕەیە نییە)">ئا٢</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DA%B5%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری کوڵاو (ئەم پەڕەیە نییە)">کوڵاو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری گازدار (ئەم پەڕەیە نییە)">گازدار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%DB%95%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری خەسکراو (ئەم پەڕەیە نییە)">خەسکراو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%95%DB%95%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری چڕەبەند (ئەم پەڕەیە نییە)">چڕەبەند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%DA%95%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری پڕکراو (ئەم پەڕەیە نییە)">پڕکراو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8E%DA%98%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری چێژدارکراو (ئەم پەڕەیە نییە)">چێژدارکراو</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%95%DB%95%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ڕەزیانە (ئەم پەڕەیە نییە)">ڕەزیانە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری کاکائوو (ئەم پەڕەیە نییە)">کاکائوو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری قاوەیی (ئەم پەڕەیە نییە)">قاوەیی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری وانیلی (ئەم پەڕەیە نییە)">وانیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%95%D8%AE%DB%95%D9%84%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری جوانەخەلە (ئەم پەڕەیە نییە)">جوانەخەلە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%98%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ژینەوەرانە (ئەم پەڕەیە نییە)">ژینەوەرانە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%DA%95%DB%8C%D8%B2%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری پاستوڕیزە (ئەم پەڕەیە نییە)">پاستوڕیزە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%B4%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری وشک (ئەم پەڕەیە نییە)">وشک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%DA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری کاڵ (ئەم پەڕەیە نییە)">کاڵ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری سووتاو (ئەم پەڕەیە نییە)">سووتاو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%95%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DA%95%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری چەوریسڕاو (ئەم پەڕەیە نییە)">چەوریسڕاو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B4%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری تورشکراو (ئەم پەڕەیە نییە)">تورشکراو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%BE%DB%8E%D8%B2%D9%BE%DB%8E%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ھێزپێدراو (ئەم پەڕەیە نییە)">ھێزپێدراو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%AA%DB%95%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%84%DB%95_%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95%DB%8C_%DA%AF%DB%95%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%86%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پتەوکاری لە ڕێژەی گەرمای یەکجار زۆر (ئەم پەڕەیە نییە)">UHT</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DA%B5%DB%8E%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ژوور پاڵێوراو (ئەم پەڕەیە نییە)">ژوورپاڵێوراو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بەرھەمەکان</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%86" title="دۆ">دۆ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%B1%DB%95" title="کەرە">کەرە</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%86" title="ئاودۆ">ئاودۆ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%D9%86%DB%8C%D8%B1" title="پەنیر">پەنیر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%D9%86%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%88%D9%BE%DB%95" title="پەنیری کووپە">پەنیری کووپە</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA_(%D9%BE%DB%95%D9%86%DB%8C%D8%B1)" title="تۆراغ (پەنیر)">پەنیری تۆراغ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8E%DA%98" title="شیرێژ">شیرێژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%86%D8%B1%DA%A9" title="لۆرک">لۆرک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%85%DB%95" title="خامە">خامە</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%86" class="mw-redirect" title="تۆ">تۆ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%95%D8%B4%DA%A9" title="کەشک">کەشک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%95%DB%95%D8%B4%DB%95_%DA%A9%DB%95%D8%B4%DA%A9" title="ڕەشە کەشک">ڕەشە کەشک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%D9%86%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D9%84%DA%A9" title="پەنیری سەلک">پەنیری سەلک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8E%D9%85" title="ئایسکرێم">ئایسکرێم</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%DB%95%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری سەھۆڵی (ئەم پەڕەیە نییە)">شیری سەھۆڵی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%DB%95%D9%88%D8%A7%DA%BE%DB%8E%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جەواھێری شیری (ئەم پەڕەیە نییە)">جەواھێری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%B5%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری ھەڵتورشاو (ئەم پەڕەیە نییە)">شیری ھەڵتورشاو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%95%D9%81%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="کەفیر (ئەم پەڕەیە نییە)">کەفیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="کومیس (ئەم پەڕەیە نییە)">کومیس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%84%DB%8E%DA%A9%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیری لێکدراو (ئەم پەڕەیە نییە)">شیری لێکدراو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="سکیر (ئەم پەڕەیە نییە)">سکیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B2%DA%A9" title="سزک">سزک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%DB%8C%D9%85%DB%95%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ییمەر (ئەم پەڕەیە نییە)">ییمەر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="ماست">ماست</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%86%D8%B1%D8%A7%D8%AE" title="تۆراخ">تۆراخ</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مژارەکان</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%86%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%95_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھەستۆکی بە شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">ھەستۆکی</a></li> <li>دەفرەکان <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%A9%DB%95%D8%AA-%D9%84%DB%95-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%86%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاکەت-لە-کارتۆن (ئەم پەڕەیە نییە)">پاکەت-لە-کارتۆن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%AA%DA%B5%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D9%88%D8%B4%DB%95%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوتڵی شووشەیی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">بوتڵی شووشەیی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%86%D8%B2%DB%95%DA%B5%DB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="گۆزەڵە (ئەم پەڕەیە نییە)">گۆزەڵە</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%A9%DB%95%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاکەتی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">پاکەتی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%86%D9%86%DB%95%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="کارتۆنەی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">کارتۆنەی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="سندووقی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">سندووقی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوتووی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">قوتووی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%95%D9%81%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="دەفری پلاستیکی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">دەفری پلاستیکی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%DB%95%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="جەلیکانی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">جەلیکانی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تیترا بریک (ئەم پەڕەیە نییە)">تیترا بریک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="سپیاتی">شیرەمەنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%95%DA%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="دەڵانی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">دەڵانی شیر</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیردەری (ئەم پەڕەیە نییە)">شیردەری</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%86%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیردۆشی (ئەم پەڕەیە نییە)">شیردۆشی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%BE%DB%8E%DA%B5%DB%8C_%D9%84%D9%88%D9%88%D9%84%DB%95%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%86%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ھێڵی لوولەی شیردۆشی (ئەم پەڕەیە نییە)">ھێڵی لوولە</a></li></ul></li> <li>پیشەکان <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8E%D8%B1%DB%8C%DA%A4%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بێریڤان (ئەم پەڕەیە نییە)">بێریڤان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%81%D8%B1%DB%86%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیرفرۆش (ئەم پەڕەیە نییە)">شیرفرۆش</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%95%D8%B4%DB%95%D8%A8%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="بەشەبەندیی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">بەشەبەندیی شیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%95%DB%86%DA%98%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ڕۆژی جیھانیی شیر (ئەم پەڕەیە نییە)">ڕۆژی جیھانیی شیر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="پۆل"><img alt="پۆل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="پۆل:شیر">پۆل</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="bandeau-portail وێنۆچکەکان" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AE%DB%86%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="دەروازە:خۆراک"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Foodlogo2.svg/32px-Foodlogo2.svg.png" decoding="async" width="32" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Foodlogo2.svg/48px-Foodlogo2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Foodlogo2.svg/64px-Foodlogo2.svg.png 2x" data-file-width="146" data-file-height="106" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AE%DB%86%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="دەروازە:خۆراک">دەروازەی خۆراک</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دەروازە:ژینناسی"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/P_biology.svg/31px-P_biology.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/P_biology.svg/47px-P_biology.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/P_biology.svg/62px-P_biology.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دەروازە:ژینناسی">دەروازەی ژینناسی</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95" title="دەروازە:خواردنەوە"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Goblet_Glass_%28Banquet%29.svg/16px-Goblet_Glass_%28Banquet%29.svg.png" decoding="async" width="16" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Goblet_Glass_%28Banquet%29.svg/24px-Goblet_Glass_%28Banquet%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Goblet_Glass_%28Banquet%29.svg/33px-Goblet_Glass_%28Banquet%29.svg.png 2x" data-file-width="239" data-file-height="408" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95" title="دەروازە:خواردنەوە">دەروازەی خواردنەوە</a></span></li></ul> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;color:#000"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Milk" class="extiw" title="commons:Category:Milk">شیر</a></b></i> تێدایە.</td></tr> </tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">وەرگیراو لە «<a dir="ltr" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=شیر&oldid=1374529">https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=شیر&oldid=1374529</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تایبەت:پۆلەکان">پۆلەکان</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="پۆل:شیر">شیر</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95_%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%AD%D9%88%D9%84%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:خواردنەوە ناکحولییەکان">خواردنەوە ناکحولییەکان</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">پۆلە شاردراوەکان: <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%AE%DB%86%D8%B1%D8%A7%DA%A9/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی خۆراک/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی خۆراک/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی ژینناسی/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی ژینناسی/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی خواردنەوە/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی خواردنەوە/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%88%DA%B5%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە">ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%D9%86%D8%B2_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%DB%86%D9%85%D8%A7%DA%B5%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%95%DA%AF%DB%95%DA%B5_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە">پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ئەم پەڕەیە دواجار لە ‏١٢:٢٩ی ‏٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ نوێ کراوەتەوە.</li> <li id="footer-info-copyright">دەق لەژێر <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> لەبەردەستە؛ لەوانەیە مەرجی تریشی پێوە ببێت. بۆ وردەکاری <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">مەرجەکانی بەکارھێنان</a> ببینە.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاسەتی تایبەتێتی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA">دەربارەی ویکیپیدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%86%DB%95%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86">نابەرپرسییەکان</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">پەرەپێدەران</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ckb.wikipedia.org">ئامارەکان</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ڕوونکردنەوەی کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ckb.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%B1&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">بینینی مۆبایلی</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-78f4c97c5d-9j9tr","wgBackendResponseTime":207,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.170","walltime":"0.343","ppvisitednodes":{"value":293,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23310,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":303,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":1020,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 284.309 1 -total"," 55.45% 157.660 1 داڕێژە:شیر"," 54.51% 154.986 1 داڕێژە:Navbox"," 35.27% 100.263 1 داڕێژە:تووڵی_دەروازە"," 9.19% 26.131 1 داڕێژە:پۆلی_کۆمنز"," 7.12% 20.239 1 داڕێژە:کۆمنز"," 6.61% 18.801 1 داڕێژە:Sister_project"," 5.87% 16.695 1 داڕێژە:Side_box"," 4.29% 12.210 1 داڕێژە:Icon"," 3.58% 10.165 1 داڕێژە:Sec_link_auto"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.088","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2575962,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-55fb8d7f4f-bgbk8","timestamp":"20241110113942","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0634\u06cc\u0631","url":"https:\/\/ckb.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B4%DB%8C%D8%B1","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8495","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8495","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-03-05T13:30:31Z","dateModified":"2024-11-02T12:29:05Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/ad\/Glass_of_milk_on_tablecloth.jpg"}</script> </body> </html>