CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"/> <title>Amsterdam - Wikikids</title> <script>document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"c80ff6ce4494218f635b7afd","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Amsterdam","wgTitle":"Amsterdam","wgCurRevisionId":905666,"wgRevisionId":905666,"wgArticleId":1750,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["WikiKids:Award 2021","Amsterdam","Hoofdstad in Europa","Gemeente in Noord-Holland","Nederland","Beschermd stadsgezicht","Stad","Plaats in Noord-Holland","Plaats","MRA","WikiKids:Award"],"wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Amsterdam","wgRelevantArticleId":1750, "wgIsProbablyEditable":!1,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!1,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":!1};RLSTATE={"site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.styles.legacy":"ready","mediawiki.toc.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.startup","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.gadget.EditCount2","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.implement("user.options@1hzgi",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"nl"}); });});</script> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cmediawiki.toc.styles%7Cskins.vector.styles.legacy&only=styles&skin=vector"/> <script async="" src="/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""/> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"/> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.35.13"/> <link rel="shortcut icon" href="/favicon.ico"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/opensearch_desc.php" title="Wikikids (nl)"/> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="https://wikikids.nl/api.php?action=rsd"/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikikids Atom-feed" href="/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"/>  </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Amsterdam rootpage-Amsterdam skin-vector action-view skin-vector-legacy"> <div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice" class="mw-body-content"><div id="localNotice" lang="nl" dir="ltr"><p><span class="plainlinks"><b><a href="/Speciaal:GebruikerAanmaken" title="Speciaal:GebruikerAanmaken">Verbeter WikiKids vandaag nog!</a></b></span> </p></div></div> <div class="mw-indicators mw-body-content"> <div id="mw-indicator-award_silver" class="mw-indicator"><a href="/Wikikids:Award_Museum" title="Dit artikel is bekroond met de Zilveren WikiKids Award 2021!"><img alt="Dit artikel is bekroond met de Zilveren WikiKids Award 2021!" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1a/Farm-Fresh_award_star_silver_3.png" decoding="async" width="32" height="32" /></a></div> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading" lang="nl">Amsterdam</h1> <div id="bodyContent" class="mw-body-content"> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikikids</div> <div id="contentSub"></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naar navigatie springen</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Naar zoeken springen</a> <div id="mw-content-text" lang="nl" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><div class="mw-parser-output"><table style="width:300px; background-color:#FABC58; margin:0 0 1em 1em; border:1px #ccc solid; border-collapse:collapse; font-size:90%;" border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" align="right"> <tbody><tr> <th style="font-size:130%;" colspan="2" height="35px" bgcolor="white" align="center">Amsterdam </th></tr> <tr> <td><div class="center"><div class="floatnone"><a href="/Bestand:Flag_of_Amsterdam.svg" class="image"><img alt="Flag of Amsterdam.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-150px-Flag_of_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="150" height="100" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-225px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-300px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 2x" /></a></div></div> </td> <td><div class="center"><div class="floatnone"><a href="/Bestand:Amsterdam_wapen.svg" class="image"><img alt="Amsterdam wapen.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Amsterdam_wapen.svg/langnl-150px-Amsterdam_wapen.svg.png" decoding="async" width="150" height="92" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Amsterdam_wapen.svg/langnl-225px-Amsterdam_wapen.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Amsterdam_wapen.svg/langnl-300px-Amsterdam_wapen.svg.png 2x" /></a></div></div> </td></tr> <tr> <th align="center" colspan="2" style="background:#white"> <p><a href="/Bestand:Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png" class="image"><img alt="Map - NL - Municipality code GM0363 as 2022.png" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png/300px-Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png" decoding="async" width="300" height="200" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png/450px-Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png/600px-Map_-_NL_-_Municipality_code_GM0363_as_2022.png 2x" /></a> </p> </th></tr> <tr> <td><b><a href="/Provincies_van_Nederland" title="Provincies van Nederland">Provincie</a></b> </td> <td><a href="/Bestand:Flag_of_North_Holland.svg" class="image"><img alt="Flag of North Holland.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/langnl-20px-Flag_of_North_Holland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/langnl-30px-Flag_of_North_Holland.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/langnl-40px-Flag_of_North_Holland.svg.png 2x" /></a> <a href="/Noord-Holland" title="Noord-Holland">Noord-Holland</a> </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b>Talen</b> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><b>Inwoners</b> </td> <td>905.234 (5470 inw/km²) </td></tr> <tr> <td><b>Oppervlakte</b> </td> <td>219,49 km² </td></tr> <tr> <td><b>Hoofdplaats(en)</b> </td> <td>Amsterdam </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b>Hoofdstad</b> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/Burgemeester" title="Burgemeester">Burgemeester</a></b> </td> <td><a href="/Femke_Halsema" title="Femke Halsema">Femke Halsema</a> (<a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a>) </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b>Gezaghebber</b> </td> <td> </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b><a href="/Nederlandse_gemeente#College_van_B_.26_W" title="Nederlandse gemeente">Bestuur</a></b> </td> <td> </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b>Religie</b> </td> <td> </td></tr> <tr style="display: none;"> <td>Munteenheid </td> <td> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/Postcode" title="Postcode">Postcode</a>(s)</b> </td> <td>1000-1109, 1380-1384 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/Netnummer" title="Netnummer">Netnummer</a>(s)</b> </td> <td>020, 0294 </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b>Volkslied</b> </td> <td> </td></tr> <tr style="display: none;"> <td><b>Nationale feestdag</b> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/Website" title="Website">Website</a></b> </td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.amsterdam.nl/">www.amsterdam.nl</a> </td></tr> <tr> <th bgcolor="#FF8000" colspan="2">Portaal <a href="/Bestand:Portal.svg" class="image"><img alt="Portal.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/langnl-30px-Portal.svg.png" decoding="async" width="30" height="27" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/langnl-45px-Portal.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/langnl-60px-Portal.svg.png 2x" /></a> <a href="/Portaal:Nederland" title="Portaal:Nederland">Nederland</a> </th></tr></tbody></table> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg/300px-Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg" decoding="async" width="300" height="253" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg/450px-Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg/600px-Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam-plaats-OpenTopo.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Een geografische kaart van Amsterdam</div></div></div><div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_airphoto.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Amsterdam_airphoto.jpg/300px-Amsterdam_airphoto.jpg" decoding="async" width="300" height="198" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Amsterdam_airphoto.jpg/450px-Amsterdam_airphoto.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Amsterdam_airphoto.jpg/600px-Amsterdam_airphoto.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_airphoto.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Een luchtfoto van Amsterdam in 2006</div></div></div> <p><b>Amsterdam</b> is de hoofdstad en de grootste stad van <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a>. De stad is qua inwonertal tevens de grootste van Nederland. Ondanks dat Amsterdam de hoofdstad is, zitten de regering en het parlement in <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> (de <a href="/index.php?title=Regeringszetel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regeringszetel (de pagina bestaat niet)">regeringszetel</a>). Amsterdam ligt in de provincie <a href="/Noord-Holland" title="Noord-Holland">Noord-Holland</a>. Amsterdam is niet de hoofdstad van deze provincie, dat is <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a>. Amsterdam vormt samen met Den Haag, <a href="/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a>, <a href="/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> en vele tussenliggende steden en dorpen de <a href="/Randstad" title="Randstad">Randstad</a>. </p><p>Amsterdam heette in het begin <i>Aemstelledamme</i>, maar de inwoners zelf zijn de stad ook <i>(Groot-)Mokum</i> gaan noemen. De stad is vernoemd naar een dam in de rivier de <a href="/Amstel_(rivier)" title="Amstel (rivier)">Amstel</a> in de 13e eeuw. De stad kreeg in 1300 stadsrechten en ontwikkelde zich al snel tot een welvarende handelsstad. Tijdens de <a href="/Gouden_Eeuw_(Nederland)" title="Gouden Eeuw (Nederland)">Gouden Eeuw</a> was Amsterdam één van de grootste en belangrijkste steden ter wereld. </p><p>Tegenwoordig zijn deze gloriedagen terug te zien aan onder meer de <a href="/Grachtengordel_(Amsterdam)" title="Grachtengordel (Amsterdam)">Grachtengordel</a> en de vele herenhuizen. Nog steeds komen toeristen van over de hele wereld naar Amsterdam om onder meer het <a href="/Rijksmuseum_Amsterdam" title="Rijksmuseum Amsterdam">Rijksmuseum</a>, het <a href="/Anne_Frank_Huis" title="Anne Frank Huis">Anne Frank Huis</a> (dat is het huis waar <a href="/Anne_Frank" title="Anne Frank">Anne Frank</a> woonde: ze is nu wereldberoemd door haar dagboek), het <a href="/Van_Gogh_Museum" title="Van Gogh Museum">Van Gogh Museum</a> en vele andere bezienswaardigheden te bezoeken. Internationaal staat de stad tevens bekend als tolerante en liberale stad, onder meer door de <a href="/Pride_Amsterdam" title="Pride Amsterdam">Pride Amsterdam</a> en de <a href="/Coffeeshop" title="Coffeeshop">coffeeshops</a>. </p><p>De stad ligt aan de monding van de <a href="/Amstel_(rivier)" title="Amstel (rivier)">Amstel</a> en aan <a href="/IJ" title="IJ">het IJ</a>. Vanuit de Amsterdamse <a href="/Haven" title="Haven">haven</a> kan je via het <a href="/Noordzeekanaal" title="Noordzeekanaal">Noordzeekanaal</a> naar de <a href="/Noordzee" title="Noordzee">Noordzee</a>. De haven van Amsterdam is tegenwoordig minder belangrijk dan vroeger, door de komst van de <a href="/Afsluitdijk" title="Afsluitdijk">Afsluitdijk</a>. Wel is er aan de westkant het Westelijk Havengebied bijgekomen, bij het Noordzeekanaal. De grootste havenstad van Nederland is nu Rotterdam. Wel ligt het belangrijkste vliegveld van Nederland ten zuiden van de stad, <a href="/Luchthaven_Schiphol" title="Luchthaven Schiphol">Luchthaven Schiphol</a> in de gemeente <a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a>. Ook is de stad een belangrijk knooppunt voor trein- en autoverkeer en ook heeft de stad een eigen metro en tram. </p><p>Qua economie is Amsterdam ook één van de belangrijkste steden van Nederland. Verschillende internationale bedrijven zijn gevestigd in Amsterdam: ze zijn voornamelijk te vinden op de <a href="/Zuidas" title="Zuidas">Zuidas</a>. De internationale politiek speelt zich echter af in <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>, waar ook de meeste politieke organisaties en ambassades zich bevinden. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="nl" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Inhoud</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Geschiedenis"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Geschiedenis</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-2"><a href="#Prehistorie_en_Romeinse_tijd"><span class="tocnumber">1.1</span> <span class="toctext">Prehistorie en Romeinse tijd</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Ontstaan_en_middeleeuwen"><span class="tocnumber">1.2</span> <span class="toctext">Ontstaan en middeleeuwen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#Gouden_Eeuw"><span class="tocnumber">1.3</span> <span class="toctext">Gouden Eeuw</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#De_Zilveren_Eeuw"><span class="tocnumber">1.4</span> <span class="toctext">De Zilveren Eeuw</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Franse_tijd"><span class="tocnumber">1.5</span> <span class="toctext">Franse tijd</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#19e_eeuw"><span class="tocnumber">1.6</span> <span class="toctext">19e eeuw</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Begin_20e_eeuw"><span class="tocnumber">1.7</span> <span class="toctext">Begin 20e eeuw</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Tweede_Wereldoorlog"><span class="tocnumber">1.8</span> <span class="toctext">Tweede Wereldoorlog</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Moderne_geschiedenis"><span class="tocnumber">1.9</span> <span class="toctext">Moderne geschiedenis</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Geografie"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Geografie</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#Bevolking"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Bevolking</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Algemeen"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">Algemeen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Nationaliteiten"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">Nationaliteiten</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-15"><a href="#Religie"><span class="tocnumber">3.3</span> <span class="toctext">Religie</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Verkeer_en_vervoer"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Verkeer en vervoer</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-17"><a href="#Autoverkeer"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Autoverkeer</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-18"><a href="#Tram.2C_bus_en_metro"><span class="tocnumber">4.2</span> <span class="toctext">Tram, bus en metro</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-19"><a href="#Spoorwegen"><span class="tocnumber">4.3</span> <span class="toctext">Spoorwegen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-20"><a href="#Luchtverkeer_en_scheepvaart"><span class="tocnumber">4.4</span> <span class="toctext">Luchtverkeer en scheepvaart</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-21"><a href="#Cultuur"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Cultuur</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-22"><a href="#Architectuur"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Architectuur</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-23"><a href="#Bezienswaardigheden"><span class="tocnumber">5.2</span> <span class="toctext">Bezienswaardigheden</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-24"><a href="#Musea"><span class="tocnumber">5.3</span> <span class="toctext">Musea</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-25"><a href="#Evenementen"><span class="tocnumber">5.4</span> <span class="toctext">Evenementen</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-26"><a href="#Stadsleven"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Stadsleven</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-27"><a href="#Media"><span class="tocnumber">6.1</span> <span class="toctext">Media</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-28"><a href="#Onderwijs"><span class="tocnumber">6.2</span> <span class="toctext">Onderwijs</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-29"><a href="#Sport"><span class="tocnumber">6.3</span> <span class="toctext">Sport</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-30"><a href="#Politiek"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Politiek</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-31"><a href="#Gemeentebestuur"><span class="tocnumber">7.1</span> <span class="toctext">Gemeentebestuur</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-32"><a href="#Stadsdelen"><span class="tocnumber">7.2</span> <span class="toctext">Stadsdelen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-33"><a href="#Hoofdstad_van_Nederland"><span class="tocnumber">7.3</span> <span class="toctext">Hoofdstad van Nederland</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-34"><a href="#Economie"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Economie</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-35"><a href="#Bedrijven_en_handel"><span class="tocnumber">8.1</span> <span class="toctext">Bedrijven en handel</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-36"><a href="#Toerisme"><span class="tocnumber">8.2</span> <span class="toctext">Toerisme</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-37"><a href="#Bekende_Amsterdammers"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Bekende Amsterdammers</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-38"><a href="#Geboren_in_Amsterdam"><span class="tocnumber">9.1</span> <span class="toctext">Geboren in Amsterdam</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-39"><a href="#Wonend_in_Amsterdam"><span class="tocnumber">9.2</span> <span class="toctext">Wonend in Amsterdam</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-40"><a href="#Partnersteden"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">Partnersteden</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-41"><a href="#Bronnen"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Bronnen</span></a></li> </ul> </div> <h2><span class="mw-headline" id="Geschiedenis">Geschiedenis</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Prehistorie_en_Romeinse_tijd">Prehistorie en Romeinse tijd</span></h3> <p>Uit onderzoek blijkt dat Amsterdam al eeuwen voor de stichting was bewoond. Bij het graven van de <a href="/Noord/Zuidlijn" title="Noord/Zuidlijn">Noord/Zuidlijn</a> zijn vondsten gedaan van zo'n 4600 jaar geleden. De eerste bewoners van het gebied woonden langs het <a href="/IJ_(water)" class="mw-redirect" title="IJ (water)">IJ</a> en de <a href="/Amstel_(rivier)" title="Amstel (rivier)">Amstel</a>. In die tijd was Amsterdam grotendeels een <a href="/Moeras" title="Moeras">moeras</a> en was daardoor onbruikbaar voor de bouw van grote steden. Ook zijn er voorwerpen gevonden uit de <a href="/Romeinse_tijd" title="Romeinse tijd">Romeinse tijd</a>. Hoewel de <a href="/Limes" title="Limes">Limes</a> een stuk zuidelijker lag, zijn de Romeinen een aantal keer naar het noorden geweest. </p><p>Het gebied waar Amsterdam nu ligt werd de <i>Aemestelle</i> genoemd. Vanwege het moeras woonde er voor het jaar 1000 niemand. Rond dit jaar begon men vanuit <a href="/index.php?title=Sticht_Utrecht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sticht Utrecht (de pagina bestaat niet)">sticht Utrecht</a> het gebied stukje voor stukje te ontginnen. Het moeras werd dus bruikbaar gemaakt. Er ontstond een boerengemeenschap van mensen, die dit klusje deden. Nadat het <a href="/Grondsoorten_in_Nederland" title="Grondsoorten in Nederland">veen</a> was weggehaald, <a href="/Inklinken" title="Inklinken">klonk de grond in</a>. Hierdoor moesten er <a href="/Dijk" title="Dijk">dijken</a> worden aangelegd. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Ontstaan_en_middeleeuwen">Ontstaan en middeleeuwen</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:282px;"><a href="/Bestand:KALFF(1875)_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/KALFF%281875%29_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg/280px-KALFF%281875%29_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg" decoding="async" width="280" height="246" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/KALFF%281875%29_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg/420px-KALFF%281875%29_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/KALFF%281875%29_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg/560px-KALFF%281875%29_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:KALFF(1875)_p045_DE_GIFTBRIEF.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De brief waarin het tolprivilege aan Amsterdam wordt gegeven.</div></div></div><p> In de 13e eeuw was de grond helemaal tot aan het IJ ontgonnen. Op het nieuwe stuk grond kwamen drie "landjes" uit, namelijk <a href="/Graafschap_Holland" title="Graafschap Holland">graafschap Holland</a>, sticht Utrecht en het <a href="/index.php?title=Amstelland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amstelland (de pagina bestaat niet)">Amstelland</a>. Het Amstelland werd door de <i>heren van Amstel</i> bestuurd. De Amstel zelf was de belangrijkste rivier, die door het gebied heenliep. Om het gebied te beschermen werden dijken aangelegd. Rond 1225 werden de eerste huizen gebouwd, die voor niet-landbouwkundige doeleinden gebruikt werden. Rond 1250 kwam er ook een dam met sluizen en een paar jaar later een kleine zeehaven. De eerste vermelding van het dorp kwam op 27 oktober 1275. Op deze dag gaf de Hollandse graaf <a href="/Floris_V_van_Holland" title="Floris V van Holland">Floris V</a> de bewoners het privilege om tol te heffen. Amsterdam heette toen <i>Aemstelledamme</i>. Door het tolprivilege mochten de bewoners van het dorp door Holland varen zonder ergens tol te hoeven betalen. Het Amstelland behoorde toentertijd echter bij sticht Utrecht. Graaf Floris V gaf de Amsterdammers tolprivilege om het Amstelland los te breken van Utrecht. Amsterdam leefde toen van de visserij, handel en scheepvaart. Het tolprivilege gaf de Amsterdammers een grote voorsprong op andere Hollandse steden. De heren van Amstel vonden dit niet genoeg en vermoordden Floris V in 1295. Hierna viel Amsterdam weer onder Utrecht. </p><div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:232px;"><a href="/Bestand:Amsterdam1250.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Amsterdam1250.jpg/230px-Amsterdam1250.jpg" decoding="async" width="230" height="230" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Amsterdam1250.jpg/345px-Amsterdam1250.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Amsterdam1250.jpg/460px-Amsterdam1250.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam1250.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De stad in 1250. De kloosters zijn rood gekeurd en de kerken zijn zwart gekleurd.</div></div></div> <p>Wanneer Amsterdam stadsrechten kreeg is onduidelijk, maar vermoedelijk was het in 1306. De bisschop van Utrecht gaf deze rechten aan de stad. Hierdoor kon de stad zich ontwikkelen tot een echte stad. Voorheen bestond Amsterdam uit zes losse dorpjes, maar al snel kwamen er kloosters, kerken en huizen bij. Ook kwam er een stadswal en werden <a href="/Gracht" title="Gracht">grachten</a> gegraven. Rond 1400 was de bevolking van de stad verdrievoudigd naar 3000 inwoners. In 1317 ging de stad officieel over in Hollandse handen. Amsterdam kreeg onder de Hollandse graven veel rechten, zoals het recht om bier uit <a href="/Hamburg" title="Hamburg">Hamburg</a> in te voeren. Hierdoor bloeide de stad op. In 1345 vond het <a href="/index.php?title=Mirakel_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mirakel van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">mirakel van Amsterdam</a> plaats, waarna er bedevaarten naar de stad werden gehouden. Amsterdam had een traditie van burgerlijk bestuur. Na de stadsbranden van 1421 en 1452 werden rieten daken en houten voorgevels verboden. De binnenkant en constructie waren overigens wel van hout. De voorgevels werden voortaan van steen gemaakt. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Gouden_Eeuw">Gouden Eeuw</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:View_of_Amsterdam.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/View_of_Amsterdam.JPG/300px-View_of_Amsterdam.JPG" decoding="async" width="300" height="218" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/View_of_Amsterdam.JPG/450px-View_of_Amsterdam.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/View_of_Amsterdam.JPG/600px-View_of_Amsterdam.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:View_of_Amsterdam.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>Amsterdam in 1538</div></div></div> <p>Amsterdam stond aanvankelijk aan de kant van de Spaanse koning en keerde zich tegen de <a href="/Reformatie" title="Reformatie">Reformatie</a>. De stad had namelijk een katholiek bestuur, hoewel de <a href="/Beeldenstorm" title="Beeldenstorm">Beeldenstorm</a> van 1566 door de stad positief werd ontvangen. Amsterdam raakte hierdoor geïsoleerd van de andere steden in Holland en dat was slecht voor de economie. Hierdoor nam het protestantse bestuur van de stad de macht over zijn de <a href="/index.php?title=Alteratie_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alteratie van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Alteratie van Amsterdam</a>. Vanaf toen was Amsterdam voorstander van de Reformatie en vocht aan de kant van <a href="/Willem_van_Oranje" title="Willem van Oranje">Willem van Oranje</a>. Amsterdam had al eeuwenlang een haven en voerde handel met <a href="/Scandinavi%C3%AB" title="Scandinavië">Scandinavië</a> via de <a href="/Moedernegotie" title="Moedernegotie">Moedernegotie</a>. Nederlandse producten, zoals kaas en boter, werden daar verhandeld voor hout en graan. <a href="/Antwerpen_(stad)" title="Antwerpen (stad)">Antwerpen</a> was toen een veel grotere en belangrijkere stad. Antwerpen koos ook de kant van Willem van Oranje, maar werd in 1585 veroverd door het Spaanse leger. Dit gebeurde tijdens het <a href="/index.php?title=Beleg_van_Antwerpen_(1584-1585)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beleg van Antwerpen (1584-1585) (de pagina bestaat niet)">beleg van Antwerpen</a>. Veel Antwerpse kooplieden ontvluchtten toen de stad en trokken naar Amsterdam, dat toen de grote haven had in Holland. Ook de blokkade van de <a href="/Schelde" title="Schelde">Schelde</a> door de <a href="/index.php?title=Geus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geus (de pagina bestaat niet)">Geuzen</a> zorgde ervoor dat Amsterdam zich verder kon ontwikkelen tot handelscentrum van de wereld. De Antwerpse kooplieden namen immers handelscontacten, geld en bezittingen mee. Hierdoor bloeide de stad op en ontstond een periode van economische voorspoed, genaamd de <a href="/Gouden_Eeuw" class="mw-redirect" title="Gouden Eeuw">Gouden Eeuw</a>. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg/300px-The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg" decoding="async" width="300" height="244" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg/450px-The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg/600px-The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:The_Nightwatch_by_Rembrandt_-_Rijksmuseum.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><i><a href="/De_Nachtwacht" title="De Nachtwacht">De Nachtwacht</a></i> is geschilderd in Amsterdam en is een voorbeeld van de kunst uit de Gouden Eeuw.</div></div></div> <p>In Amsterdam werd de <a href="/VOC" class="mw-redirect" title="VOC">Vereenigde Oost-Indische Campagnie</a> (VOC) opgericht voor de handel in specerijen (en later ook andere voorwerpen) met <a href="/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a>. De VOC zorgde voor veel geld in de kas. De VOC werd opgericht nadat men een nieuwe route naar Indië gevonden had. <a href="/Willem_Barentsz" title="Willem Barentsz">Willem Barentsz</a> probeerde dit aanvankelijk via het noorden, maar dit mislukte. <a href="/Cornelis_de_Houtman" title="Cornelis de Houtman">Cornelis de Houtman</a> was degene die de nieuwe route vond, door te spioneren op Portugese schepen. Naast het handelsnetwerk met Indië had Amsterdam vele contacten met andere Europese steden en ook bleef de Moedernegotie gewoon bestaan. Ook werd er door middel van de <a href="/WIC" class="mw-redirect" title="WIC">WIC</a> handelgedreven met West-Indië, maar dit was over het algemeen niet succesvol. Door de vele handelscontacten verhuisden er mensen van over heel Europa naar Amsterdam. Fransen, Vlamingen, Duitsers, Engelsen, Italianen, Spanjaarden, Portugezen, iedereen was welkom in Amsterdam. Na de onafhankelijkheid van Spanje was het protestantisme eerst het enige geloof dat toegestaan was, maar al snel werd ook de katholieke kerk toegestaan. Amsterdam is zelfs de eerste plaats in Europa geweest waar Joden zonder problemen synagogen konden bouwen en hun geloof konden uitoefenen. Amsterdam was vrij tolerant, aangezien door de goedlopende economie er veel arbeiders nodig waren. Door het geven van vrijheden en rechten probeerde de stad succesvol mensen aan te trekken. </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:232px;"><a href="/Bestand:Berckheyde,_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Berckheyde%2C_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg/230px-Berckheyde%2C_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg" decoding="async" width="230" height="186" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Berckheyde%2C_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg/345px-Berckheyde%2C_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Berckheyde%2C_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg/460px-Berckheyde%2C_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Berckheyde,_after_-_City_hall_in_Amsterdam_-_1668-1670.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/Paleis_op_de_Dam" title="Paleis op de Dam">Paleis op de Dam</a> als stadhuis van Amsterdam</div></div></div> <p>Door de komst van de vele mensen moest de stad ook worden uitgebreid. In 1664 werd de stad voor de laatste keer door de <a href="/Pest" title="Pest">pest</a> getroffen, waarbij 10% van de bevolking overleed. De stad was te vol geworden en men begon met de uitbreiding van de stad via de <a href="/Grachtengordel_(Amsterdam)" title="Grachtengordel (Amsterdam)">Grachtengordel</a> en ook de <a href="/Jordaan_(Amsterdam)" title="Jordaan (Amsterdam)">Jordaan</a>. Ook werden grote grachtenhuizen gebouwd door rijke kooplieden. In Amsterdam betaalde men belasting over de breedte van hun huis, waardoor ze erg dun maar diep en hoog waren. Sommige mensen konden een breder huis betalen en kochten twee lappen grond. De voorgevel lieten ze versieren met ornamenten en de bekende geveltjes. In 1655 kreeg de stad een nieuw stadhuis ontworpen door <a href="/index.php?title=Jacob_van_Campen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacob van Campen (de pagina bestaat niet)">Jacob van Campen</a>, tegenwoordig het <a href="/Paleis_op_de_Dam" title="Paleis op de Dam">Paleis op de Dam</a>. Naast Van Campen had de stad nog vele kunstenaars. De schrijvers <a href="/P.C._Hooft" class="mw-redirect" title="P.C. Hooft">P.C. Hooft</a>, <a href="/Joost_van_den_Vondel" title="Joost van den Vondel">Joost van den Vondel</a> en <a href="/G.A._Bredero" class="mw-redirect" title="G.A. Bredero">G.A. Bredero</a> leefden allen in Amsterdam. Daarnaast schilderde <a href="/Rembrandt_van_Rijn" title="Rembrandt van Rijn">Rembrandt van Rijn</a> er ook de <a href="/Nachtwacht" class="mw-redirect" title="Nachtwacht">Nachtwacht</a>. In 1632 werd ook de voorloper van de <a href="/Universiteit_van_Amsterdam" title="Universiteit van Amsterdam">Universiteit van Amsterdam</a> opgericht. </p> <h3><span class="mw-headline" id="De_Zilveren_Eeuw">De Zilveren Eeuw</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif/lossy-page1-300px-KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif/lossy-page1-450px-KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif/lossy-page1-600px-KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:KITLV_-_36A28_-_Coat_of_arms_of_Surinam_-_Engraving_-_Circa_1796.tif" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/index.php?title=Soci%C3%ABteit_van_Suriname&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sociëteit van Suriname (de pagina bestaat niet)">Sociëteit van Suriname</a> was een Amsterdamse onderneming die verantwoordelijk was voor de kolonie <a href="/Suriname" title="Suriname">Suriname</a>.</div></div></div> <p>Na 1680 groeide de economie minder hard als in de Gouden Eeuw. Dit wil niet zeggen dat het slecht ging met de stad; de economie bleef groeien en Amsterdam bleef een belangrijke stad. Amsterdam werd alleen in gehaald door <a href="/Engeland" title="Engeland">Engeland</a> en <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a>, die nieuwe wereldmachten. Toch bleef de situatie aanvankelijk goed en bleef men veel handel met Oost-Indië drijven. Ook was er handel met Frankrijk en Engeland en bestuurde de stad mee in de kolonie <a href="/Suriname" title="Suriname">Suriname</a>. Amsterdam nam hierdoor mee aan de <a href="/index.php?title=Trans-Atlantische_slavenhandel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trans-Atlantische slavenhandel (de pagina bestaat niet)">Trans-Atlantische slavenhandel</a>, aangezien er slaven op de suikerplantages nodig waren. Deze periode wordt de Zilveren Eeuw of de Zilveren Jaren genoemd, aangezien het weliswaar heel erg goed, maar minder goed dan eerst. Het was dus zilver in plaats van goud. Aan de Zilveren Eeuw kwam een einde door de <a href="/index.php?title=Vierde_Engels-Nederlandse_Oorlog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vierde Engels-Nederlandse Oorlog (de pagina bestaat niet)">Vierde Engels-Nederlandse Oorlog</a> van 1780 tot en met 1784. Hierdoor bleef de economie hangen en groeide niet meer. De economische achteruitgang kwam er echter pas in 1795, toen de <a href="/Bataafse_Republiek" title="Bataafse Republiek">Bataafse Republiek</a> werd gesticht en de invloed van Frankrijk werd vergroot. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Franse_tijd">Franse tijd</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Amsterdam1662.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Amsterdam1662.jpg/250px-Amsterdam1662.jpg" decoding="async" width="250" height="213" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Amsterdam1662.jpg/375px-Amsterdam1662.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Amsterdam1662.jpg/500px-Amsterdam1662.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam1662.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Amsterdam aan het einde van de zeventiende eeuw</div></div></div> <p>De Bataafse Republiek werd in 1806 opgevolgd door het <a href="/Koninkrijk_Holland" title="Koninkrijk Holland">koninkrijk Holland</a> onder <a href="/Lodewijk_Napoleon_Bonaparte" title="Lodewijk Napoleon Bonaparte">Lodewijk Napoleon Bonaparte</a>, de broer van de Franse keizer <a href="/Napoleon_Bonaparte" class="mw-redirect" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon Bonaparte</a>. Lodewijk Napoleon was hierdoor eerste Nederlandse koning en maakte aanvankelijk van Den Haag de hoofdstad. Voorheen had Nederland geen hoofdstad. Lodewijk Napoleon had last van artrose en verplaatste de hoofdstad in 1808 naar Amsterdam. Hij maakte van het <a href="/Paleis_op_de_Dam" title="Paleis op de Dam">Paleis op de Dam</a> zijn koninklijke paleis. Ondanks de slechte economie, waren de Nederlanders vrij tevreden met Lodewijk Napoleon. Hij gaf daadwerkelijk om de Nederlanders en probeerden hun ook te steunen. Lodewijk Napoleon heeft weinig voor de stad Amsterdam gedaan. Dit komt doordat hij in 1810 troonsafstand deed en Nederland onderdeel werd van het Franse Keizerrijk. Lodewijk Napoleon brak wel de <a href="/index.php?title=Waag_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waag van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Waag</a> af, omdat het zijn uitzicht belemmerde, en maakte een opzetje voor het Rijksmuseum. Toen Amsterdam onderdeel van Frankrijk was, was het de derde stad van het land. </p> <h3><span class="mw-headline" id="19e_eeuw">19e eeuw</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Open_Havenfront,_foto_3_Jacob_Olie_(max_res).jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Open_Havenfront%2C_foto_3_Jacob_Olie_%28max_res%29.jpg/300px-Open_Havenfront%2C_foto_3_Jacob_Olie_%28max_res%29.jpg" decoding="async" width="300" height="227" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Open_Havenfront%2C_foto_3_Jacob_Olie_%28max_res%29.jpg/450px-Open_Havenfront%2C_foto_3_Jacob_Olie_%28max_res%29.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Open_Havenfront%2C_foto_3_Jacob_Olie_%28max_res%29.jpg/600px-Open_Havenfront%2C_foto_3_Jacob_Olie_%28max_res%29.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Open_Havenfront,_foto_3_Jacob_Olie_(max_res).jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het Centraal Station met het <a href="/index.php?title=Victoria_Hotel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victoria Hotel (de pagina bestaat niet)">Victoria Hotel</a> op de achtergrond</div></div></div> <p>In 1813 werden de Fransen Nederland uitgedreven door <a href="/Koninkrijk_Pruisen" title="Koninkrijk Pruisen">Pruisische</a> en Oostenrijkse troepen. Nederland werd een monarchie en de oranjes keerden terug op de troon. De Nederlandse politiek bleef zich afspelen in Den Haag, waar ook de koninklijke familie bleef wonen. Toch werd Amsterdam officieel de hoofdstad van Nederland (tot 1830 samen met <a href="/Brussel_(stad)" title="Brussel (stad)">Brussel</a>). Toentertijd behoorde België namelijk ook bij Nederland onder het <a href="/Verenigd_Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Verenigd Koninkrijk der Nederlanden">Verenigd Koninkrijk der Nederlanden</a>. Na de <a href="/Belgische_Revolutie" title="Belgische Revolutie">Belgische Revolutie</a> viel dit uiteen en werd Amsterdam de enige hoofdstad van het land. Koning <a href="/Willem_I_der_Nederlanden" title="Willem I der Nederlanden">Willem I</a> wilde Amsterdam weer welvarend maken, zoals in de Gouden Eeuw. Amsterdam was namelijk in die tijd een hele vieze stad, met veel armoede en er was weinig van de glorietijd in de Gouden Eeuw meer te merken. Dat moest volgens hem veranderen. </p><p> Als eerste werd de infrastructuur van de stad aangepast. Via het <a href="/Noordzeekanaal" title="Noordzeekanaal">Noordzeekanaal</a> konden schepen sneller de stad bereiken, dan via een omweg door de <a href="/Zuiderzee_(water)" title="Zuiderzee (water)">Zuiderzee</a>. Ook werd het <a href="/Noordhollandsch_Kanaal" title="Noordhollandsch Kanaal">Noordhollandsch Kanaal</a> later aangelegd, maar deze bleek na de opening te smal en daardoor nutteloos. Vanaf 1837 werd tevens de eerste spoorlijn van Nederland aangelegd. Deze liep van Amsterdam naar <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a> en werd geopend in 1839. Tussen 1842 en 1847 is hij uitgebreid naar <a href="/Leiden" title="Leiden">Leiden</a>, <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>, <a href="/Delft" title="Delft">Delft</a> en <a href="/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a>. Ook de economie van de stad werd gemoderniseerd. Er kwamen veel fabrieken naar de stad en vanaf 1860 begon de industrialisatie echt. Ook kwam de <a href="/Nederlandsche_Handel-Maatschappij" title="Nederlandsche Handel-Maatschappij">Nederlandsche Handel-Maatschappij</a> (NHM) naar Amsterdam als opvolger van de <a href="/VOC" class="mw-redirect" title="VOC">VOC</a>. De NHM was niet zo succesvol als de VOC en moest kort na oprichting ook financieel gered worden door rijke stadsbewoners. Ondertussen werden de leefomstandigheden van de arme bevolking steeds slechter. Door de komst van de industrie werd de grote armoede steeds meer zichtbaar, aangezien veel mensen naar de stad toe trokken. Amsterdam was hier nooit op berekend, waardoor er ook een enorme woningnood was. Mensen sliepen zelfs met een geheel gezin in de kelder van een huis, waar ook nog gekookt en gewassen werd. Sommige rijke burgers begonnen liefdadigheidsinstellingen, om zo de bewoners te helpen. </p><div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg/300px-Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg" decoding="async" width="300" height="226" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg/450px-Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg/600px-Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Paleis_voor_Volksvlijt_Jacob_Olie.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/Paleis_voor_Volksvlijt" title="Paleis voor Volksvlijt">Paleis voor Volksvlijt</a> was een grote tentoonstellingshal gebouwd naar het idee van <a href="/index.php?title=Samuel_Sarphati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel Sarphati (de pagina bestaat niet)">Samuel Sarphati</a>.</div></div></div> <p>De stad hielp door nieuwe buurten te bouwen voor de middenklasse, zoals <a href="/index.php?title=De_Pijp&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Pijp (de pagina bestaat niet)">de Pijp</a> en de <a href="/index.php?title=Staatsliedenbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Staatsliedenbuurt (de pagina bestaat niet)">Staatsliedenbuurt</a>. Buurten als de <a href="/Jordaan_(Amsterdam)" title="Jordaan (Amsterdam)">Jordaan</a> en de <a href="/index.php?title=Oostelijke_Eilanden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostelijke Eilanden (de pagina bestaat niet)">Oostelijke Eilanden</a> werden bewoond door de arme inwoners en de levensomstandigheden waren daar nog altijd slecht. </p><p>De Joodse arts <a href="/index.php?title=Samuel_Sarphati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel Sarphati (de pagina bestaat niet)">Samuel Sarphati (1813-1866)</a> zette zich in voor deze mensen. Sarpathi zag de armoede in Amsterdam en besloot hier wat aan te doen. Hij maakte een uitbreidingsplan voor de stad, richtte een broodfabriek en een slachthuis op voor de armen en zette zich in voor afval, landbouw en waterkwaliteit. Zijn inspanningen waren dan ook te merken, de levensverwachting van de gemiddelde Amsterdammer steeg. Ook werden onder meer het <a href="/index.php?title=Amstel_Hotel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amstel Hotel (de pagina bestaat niet)">Amstel Hotel</a> en het (inmiddels gesloopte) <a href="/Paleis_voor_Volksvlijt" title="Paleis voor Volksvlijt">Paleis voor Volksvlijt</a> gebouwd. Uit deze tijd komen ook het <a href="/Rijksmuseum_Amsterdam" title="Rijksmuseum Amsterdam">Rijksmuseum</a>, het <a href="/index.php?title=Victoria_Hotel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victoria Hotel (de pagina bestaat niet)">Victoria Hotel</a> en <a href="/Station_Amsterdam_Centraal" title="Station Amsterdam Centraal">Centraal Station</a>. </p><p>Amsterdam was aan het einde van de negentiende eeuw verbonden met het spoorwegennetwerk van veel Europese steden en de handel met <a href="/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a> was opgebloeid. In die tijd probeerden ook veel Amsterdammers hun heil buiten de stad te zoeken. Veel rijke lui vertrokken naar <a href="/Het_Gooi" title="Het Gooi">het Gooi</a> of hadden daar een buitenhuis. Veel arme Amsterdammers probeerden hun geluk op te halen in de <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> en emigreerden. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Begin_20e_eeuw">Begin 20e eeuw</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:352px;"><a href="/Bestand:Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg/350px-Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg" decoding="async" width="350" height="230" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg/525px-Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg/700px-Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Algemeen_uitbreidingsplan_amsterdam1935.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/index.php?title=Algemeen_Uitbreidingsplan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algemeen Uitbreidingsplan (de pagina bestaat niet)">Algemeen Uitbreidingsplan</a> uit 1935</div></div></div> <p>De economische groei zette zich voort aan het begin van de 20e eeuw. Ook nam de bevolking nog altijd toe. In 1900 woonden er zo'n 520.000 mensen in Amsterdam. In 1930 waren dit er al 757.000 mensen. Aanvankelijk werden deze mensen opgevangen in de buurten uit de 19e eeuw, zoals de <a href="/index.php?title=Transvaalbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transvaalbuurt (de pagina bestaat niet)">Transvaalbuurt</a>, de <a href="/index.php?title=Indische_Buurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indische Buurt (de pagina bestaat niet)">Indische Buurt</a> en de <a href="/index.php?title=Spaarndammerbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaarndammerbuurt (de pagina bestaat niet)">Spaarndammerbuurt</a>. Amsterdam nam ook omliggende gemeenten op, zoals <a href="/index.php?title=Sloten_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sloten (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Sloten</a> en <a href="/index.php?title=Nieuwer-Amstel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwer-Amstel (de pagina bestaat niet)">Nieuwer-Amstel</a>. Dankzij de Woningwet van 1901 ging de kwaliteit van de huizen in Amsterdam drastisch omhoog. In de wet stond onder meer dat woningen veel licht, lucht en ruimte moesten hebben, om zo voor een gezonde omgeving te zorgen. In Amsterdam valt dit vooral in <a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Amsterdam-Noord</a> te zien, in bijvoorbeeld de <a href="/index.php?title=Vogelbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vogelbuurt (de pagina bestaat niet)">Vogelbuurt</a>. </p><p>Na de <a href="/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> werd begonnen met de <a href="/index.php?title=Gordel_%2720-%2740&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gordel '20-'40 (de pagina bestaat niet)">Gordel '20-'40</a>. Dit was een stedenbouwkundig plan om Amsterdam aan zuid- en westkant uit te breiden. <a href="/index.php?title=Plan_Zuid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plan Zuid (de pagina bestaat niet)">Plan Zuid</a> zorgde ervoor dat <a href="/Amsterdam-Zuid" title="Amsterdam-Zuid">Amsterdam-Zuid</a> werd gemaakt en <a href="/index.php?title=Plan_West&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plan West (de pagina bestaat niet)">Plan West</a> zorgde voor de uitbreiding naar het westen met onder meer <a href="/index.php?title=Watergraafsmeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Watergraafsmeer (de pagina bestaat niet)">Watergraafsmeer</a>. Beide plannen waren gemaakt door <a href="/Hendrik_Petrus_Berlage" title="Hendrik Petrus Berlage">Hendrik Petrus Berlage</a>, die in een speciale bouwstijl de gebouwen maakte. Deze bouwstijl staat bekend als de <a href="/Amsterdamse_School" title="Amsterdamse School">Amsterdamse School</a>. Ook werd ten zuidwesten van de stad <a href="/Luchthaven_Schiphol" title="Luchthaven Schiphol">luchthaven Schiphol</a> geopend (1920). </p><p>In de jaren 30 wilde men de stad verder uitbreiden in het <a href="/index.php?title=Algemeen_Uitbreidingsplan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algemeen Uitbreidingsplan (de pagina bestaat niet)">Algemeen Uitbreidingsplan</a> uit 1934. Dit plan werd gestaakt door de economische crisis van de jaren 30. De crisis trof ook Amsterdam en daardoor was er geen geld om de stad uit te breiden. Volgens het plan werd de stad verder uitgebreid naar het westen, maar ook naar het noorden en langs het <a href="/Noordzeekanaal" title="Noordzeekanaal">Noordzeekanaal</a>. Ook moest er een nieuw havengebied komen. Pas na de <a href="/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> heeft men dit plan weer opgepakt, maar werd gewijzigd. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Tweede_Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg/300px-Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg" decoding="async" width="300" height="219" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg/450px-Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg/600px-Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Bombardement_op_Blauwburgwal.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het bombardement op de Blauwburgwal in 1940</div></div></div> <p>Op 10 mei 1940 werd Nederland binnengevallen door <a href="/Nazi-Duitsland" title="Nazi-Duitsland">Nazi-Duitsland</a> tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een dag later werd door Duitse vliegtuigen <a href="/index.php?title=Bombardement_op_Amsterdam_(1940)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bombardement op Amsterdam (1940) (de pagina bestaat niet)">de Blauwburgwal verwoest in een bombardement</a>. Hierbij werden 14 panden verwoest en kwamen 44 mensen om het leven. Vijf dagen later gaf Nederland zich over en reden de nazi's Amsterdam binnen via de <a href="/index.php?title=Berlagebrug&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlagebrug (de pagina bestaat niet)">Berlagebrug</a>. </p><p>Amsterdam had al eeuwenlang een grote Joodse bevolking. Begin 1941 begonnen de nazi's met de vervolging van Joden. De eerste grote <a href="/Razzia" title="Razzia">razzia's</a> waren op 22 en 23 februari 1942 op het <a href="/Waterlooplein" title="Waterlooplein">Waterlooplein</a>. Eerder die maand was de <a href="/index.php?title=Joodse_Raad_voor_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joodse Raad voor Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Joodse Raad voor Amsterdam</a> ingesteld voor de opsporing van Joden. De Amsterdamse bevolking was zelf niet blij met de Jodenvervolgingen en kwam een paar dagen na de razzia's in opstand in de <a href="/Februaristaking" title="Februaristaking">Februaristaking</a>. Het was het eerste en enige openlijk protest tegen de Jodenvervolging in een bezet Europees land. De staking werd hard neergeslagen. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Original_Book_Copy.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Original_Book_Copy.jpg/300px-Original_Book_Copy.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Original_Book_Copy.jpg/450px-Original_Book_Copy.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Original_Book_Copy.jpg/600px-Original_Book_Copy.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Original_Book_Copy.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><i><a href="/Het_Achterhuis" title="Het Achterhuis">Het Achterhuis</a></i> is de naam waaronder het dagboek van <a href="/Anne_Frank" title="Anne Frank">Anne Frank</a> wordt uitgegeven</div></div></div><p> Vanaf juli 1942 werd ook begonnen met het deporteren van Joden. Dit werd hoofdzakelijk via de <a href="/Hollandsche_Schouwburg" title="Hollandsche Schouwburg">Hollandsche Schouwburg</a> gedaan, waar vanuit men de Joden deporteerde naar <a href="/Kamp_Westerbork" title="Kamp Westerbork">kamp Westerbork</a>. De Hollandsche Schouwburg stond toentertijd in het midden van de Joodse buurt. Veel Joden probeerden dan ook onder te duiken en er zijn na de oorlog honderden verhalen hierover naar boven gekomen. Het bekendste verhaal is waarschijnlijk dat van <a href="/Anne_Frank" title="Anne Frank">Anne Frank</a>, die tussen 1942 en 1944 onderdook in <a href="/Het_Achterhuis" title="Het Achterhuis">het Achterhuis</a> op de <a href="/index.php?title=Prinsengracht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prinsengracht (de pagina bestaat niet)">Prinsengracht</a>. In haar dagboek schreef ze over haar tijd als onderduiker. Anne Frank overleefde de oorlog niet, maar haar dagboek werd na de oorlog uitgegeven door haar vader. Hiermee werd zij het symbool voor de Jodenvervolging tijdens de oorlog. In totaal kwamen 75.000 Amsterdamse Joden om het leven. Veel Amsterdammers schoten de Joden ook te hulp. Beeldhouwer <a href="/index.php?title=Gerrit_van_der_Veen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerrit van der Veen (de pagina bestaat niet)">Gerrit van der Veen</a> maakte valse persoonsbewijzen en <a href="/index.php?title=Truus_Wijsmuller-Meijer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truus Wijsmuller-Meijer (de pagina bestaat niet)">Truus Wijsmuller-Meijer</a> redde het leven van meer dan 10.000 Joodse kinderen. Tevens werd er een aanslag uitgevoerd op het bevolkingsregister, waardoor de documenten die voor de vervolging werden gebruikt verloren gingen. </p><div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Tweede_Wereldoorlog,_SFA001000648_01.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Tweede_Wereldoorlog%2C_SFA001000648_01.jpg/250px-Tweede_Wereldoorlog%2C_SFA001000648_01.jpg" decoding="async" width="250" height="175" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Tweede_Wereldoorlog%2C_SFA001000648_01.jpg/375px-Tweede_Wereldoorlog%2C_SFA001000648_01.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Tweede_Wereldoorlog%2C_SFA001000648_01.jpg/500px-Tweede_Wereldoorlog%2C_SFA001000648_01.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Tweede_Wereldoorlog,_SFA001000648_01.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Mensen zoeken dekking tijdens de schietpartij van 7 mei 1945</div></div></div><p>De Geallieerden bombardeerden in 1943 de Duitse Fokker-fabrieken in <a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Amsterdam-Noord</a>, waarbij er 200 mensen om het leven kwamen. 110.000 Amsterdammers overleefden de oorlog niet. </p><p>In september 1944 vond de nationale <a href="/index.php?title=Spoorwegstaking_van_1944&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spoorwegstaking van 1944 (de pagina bestaat niet)">spoorwegstaking</a> plaats. Dit was een actie tegen de bezetter na een oproep van de Nederlandse regering in Londen. Als reactie werd het transport van voedsel en brandstof naar West-Nederland stopgezet. Hierna volgde de <a href="/Hongerwinter" title="Hongerwinter">Hongerwinter</a>. De voedselprijzen stegen enorm en leegstaande huizen werden geplunderd voor brandhout. Begin mei 1945 capituleerde Duitsland uiteindelijk en op 7 mei dat jaar was er een groot feest om de <a href="/Dam_(Amsterdam)" title="Dam (Amsterdam)">Dam</a>. Vanuit <a href="/index.php?title=De_Groote_Club&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Groote Club (de pagina bestaat niet)">De Groote Club</a> aan de Dam <a href="/index.php?title=Schietpartij_op_de_Dam_van_7_mei_1945&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schietpartij op de Dam van 7 mei 1945 (de pagina bestaat niet)">schoot een Duitse soldaat</a> op de mensen massa. 32 mensen kwamen om het leven en 300 mensen raakten gewond. Toch bleef er de gehele zomer vreugde. Op 8 mei 1945 werden de Canadezen via de <a href="/index.php?title=Berlagebrug&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlagebrug (de pagina bestaat niet)">Berlagebrug</a> de stad binnengereden en feestelijk begroet. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Moderne_geschiedenis">Moderne geschiedenis</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Koningin_Juliana,_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel,_Bestanddeelnr_921-8114.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Koningin_Juliana%2C_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel%2C_Bestanddeelnr_921-8114.jpg/300px-Koningin_Juliana%2C_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel%2C_Bestanddeelnr_921-8114.jpg" decoding="async" width="300" height="199" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Koningin_Juliana%2C_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel%2C_Bestanddeelnr_921-8114.jpg/450px-Koningin_Juliana%2C_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel%2C_Bestanddeelnr_921-8114.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Koningin_Juliana%2C_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel%2C_Bestanddeelnr_921-8114.jpg/600px-Koningin_Juliana%2C_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel%2C_Bestanddeelnr_921-8114.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Koningin_Juliana,_burgemeester_Samkalden_en_de_genodigden_maken_een_korte_wandel,_Bestanddeelnr_921-8114.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Koningin <a href="/Juliana_der_Nederlanden" title="Juliana der Nederlanden">Juliana</a> en burgemeester Samkalden openen de nieuwe <a href="/index.php?title=IJ-tunnel&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJ-tunnel (de pagina bestaat niet)">IJ-tunnel</a> in 1968</div></div></div> <p>Na de Tweede Wereldoorlog werd de schade van de oorlog opgeruimd en werd de stad onder handen genomen. Het <a href="/index.php?title=Algemeen_Uitbreidingsplan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algemeen Uitbreidingsplan (de pagina bestaat niet)">Algemeen Uitbreidingsplan</a> uit 1935 werd verder uitgevoerd en ook werd Amsterdam-Noord uitgebreid. Dit was nodig om genoeg woningen voor iedereen te creëren, aangezien er in Nederland een woningtekort dreigde. De <a href="/index.php?title=IJ-tunnel&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJ-tunnel (de pagina bestaat niet)">IJ-tunnel</a> zorgde in 1968 voor een snelle verbinding tussen beide delen van Amsterdam. Ondertussen was er ook veel protest van de bevolking voor de nieuwe plannen. </p><p>In de jaren 1950 en 1960 wilde men de binnenstad zo bewoonbaar mogelijk houden. Door de komst van onder meer de auto was het moeilijk om dit te waarborgen, aangezien de straten nooit gebouwd waren op autowegen. De aanleg van een autosnelweg door de <a href="/index.php?title=Nieuwbuurtmarkt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwbuurtmarkt (de pagina bestaat niet)">Nieuwmarktbuurt</a> in 1972 zorgde voor veel protest, onder meer doordat vele historische panden werden afgebroken. </p><p>In de jaren 1970 bedacht de stad dat nieuwe gezinnen beter in de huizen uit de 19e eeuw konden wonen, maar deze waren veel te klein. Ze weken uit naar andere steden, zoals <a href="/Hoorn_(Noord-Holland)" title="Hoorn (Noord-Holland)">Hoorn</a>, <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a>, <a href="/Alkmaar" title="Alkmaar">Alkmaar</a>, <a href="/Purmerend" title="Purmerend">Purmerend</a> en de nieuwgebouwde steden <a href="/Almere" title="Almere">Almere</a> en <a href="/Lelystad" title="Lelystad">Lelystad</a>. De verhuizing zorgde ervoor dat vooral Almere explosief groeide. Ondertussen begon men de oude huizen op te knappen en te moderniseren. Veel panden in de binnenstad werden ingenomen door bedrijven en winkels. Ook werden veel leegstaande huizen gekraakt. Inmiddels is er een omgekeerde trend, waarbij mensen het liefst in Amsterdam wonen in plaats van buiten de stad. Dit leidt tot hoge huurprijzen en woningkrapte. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Bijlmerramp2_without_link.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bijlmerramp2_without_link.jpg/300px-Bijlmerramp2_without_link.jpg" decoding="async" width="300" height="155" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bijlmerramp2_without_link.jpg/450px-Bijlmerramp2_without_link.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bijlmerramp2_without_link.jpg/600px-Bijlmerramp2_without_link.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Bijlmerramp2_without_link.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De flats kort na de <a href="/Bijlmerramp" title="Bijlmerramp">Bijlmerramp</a></div></div></div> <p>Na de oorlog leefden ook de inwoners van Amsterdam op. Veel immigranten uit de voormalige koloniën <a href="/Indonesi%C3%AB" title="Indonesië">Indonesië</a> en <a href="/Suriname" title="Suriname">Suriname</a> kwamen naar Nederland, net als gastarbeiders uit <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a>, <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a> en een aantal Europese landen. In de nieuwe <a href="/index.php?title=Bijlmermeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bijlmermeer (de pagina bestaat niet)">Bijlmermeer</a> gingen veel van hen wonen. Deze wijk werd het wonen van de toekomst genoemd, maar eigenlijk vond men er aanvankelijk helemaal niets aan. Het was te duur en te ver weg. </p><p>In 1960 was Amsterdam het centrum van verzet. Zo liepen er <a href="/Hippie" class="mw-redirect" title="Hippie">hippies</a> in het <a href="/Vondelpark" title="Vondelpark">Vondelpark</a>, bezetten studenten in 1969 het <a href="/index.php?title=Maagdenhuis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maagdenhuis (de pagina bestaat niet)">Maagdenhuis</a> van de universiteit en voerden de <a href="/index.php?title=Provo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provo (de pagina bestaat niet)">provo's</a> verschillende acties uit. Ook waren er veel protesten voor de gelijkwaardigheid van vrouwen, <a href="/Lhbt" class="mw-redirect" title="Lhbt">lhbt'ers</a> en voor het milieu. In 1966 waren de protesten vooral te merken door de <a href="/index.php?title=Nieuwmarktrellen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwmarktrellen (de pagina bestaat niet)">Nieuwmarktrellen</a> tijdens de inhuldiging van koningin <a href="/Beatrix_der_Nederlanden" title="Beatrix der Nederlanden">Beatrix</a> en de <a href="/index.php?title=Telegraafrellen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telegraafrellen (de pagina bestaat niet)">telegraafrellen</a>. De stad begon zich tolerant, progressief en liberaal op te stellen. </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:King_Willem-Alexander,_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/King_Willem-Alexander%2C_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg/300px-King_Willem-Alexander%2C_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg" decoding="async" width="300" height="209" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/King_Willem-Alexander%2C_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg/450px-King_Willem-Alexander%2C_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/King_Willem-Alexander%2C_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg/600px-King_Willem-Alexander%2C_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:King_Willem-Alexander,_Princess_Beatrix_en_Queen_Maxima.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De troonswisseling van 2013 vond ook plaats in Amsterdam</div></div></div> <p>Ook waren er diverse rampen. Op 4 oktober <a href="/1992" title="1992">1992</a> was er een grote vliegramp, de <a href="/Bijlmerramp" title="Bijlmerramp">Bijlmerramp</a>. Hierbij crashte een vliegtuig op een flat in de <a href="/index.php?title=Bijlmermeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bijlmermeer (de pagina bestaat niet)">Bijlmermeer</a> en vielen er vele doden en gewonden. In 2004 werd filmmaker <a href="/Theo_van_Gogh_(regisseur)" title="Theo van Gogh (regisseur)">Theo van Gogh</a> op straat vermoord, vanwege zijn uitspraken over de islam. Ondertussen werd de Zuidas gebouwd en werd de <a href="/Noord/Zuidlijn" title="Noord/Zuidlijn">Noord/Zuidlijn</a> (metro) aangelegd. </p><p>Tijdens de <a href="/Kredietcrisis" title="Kredietcrisis">Kredietcrisis</a> van 2007 werd de stad hard getroffen. Dit zorgde voor protesten van de <a href="/index.php?title=Occupy_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Occupy Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Occupy Amsterdam</a> in 2011, die zich tegen het kapitalisme keerden. Op het Beursplein stonden toen wekenlang honderd tentjes. Ondertussen werden veel bezienswaardigheden aangepakt voor langere tijd. Zo waren de musea op het <a href="/Museumplein" title="Museumplein">Museumplein</a> jaren dicht. </p><p>Inmiddels ondervindt Amsterdam problemen aan het aantal toeristen. Zo zijn er teveel <a href="/index.php?title=Airbnb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airbnb (de pagina bestaat niet)">Airbnb's</a> en wordt de stad overspoeld met toeristen. Dit zorgt voor veel overlast en de stad wordt steeds minder bewoonbaar. Ook hebben studenten en starters steeds meer moeite om een huis te vinden. Daarnaast neemt de criminaliteit in de stad toe door de spanningen tussen verschillende culturen. Zo zijn er geregeld moorden omwille van drugs. Een trend zijn ook de vele explosies met illegaal vuurwerk en dergelijke. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Geografie">Geografie</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG/300px-Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG/450px-Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG/600px-Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_Noordzeekanaal_Afrikahaven_Amerikahaven_Westhaven_luchtfoto.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>De haven van Amsterdam aan het <a href="/Noordzeekanaal" title="Noordzeekanaal">Noordzeekanaal</a></div></div></div> <p>Amsterdam ligt in het zuidoosten van de provincie Noord-Holland. De stad is gebouwd waar drie belangrijke waterwegen samenkomen, namelijk de <a href="/Amstel_(rivier)" title="Amstel (rivier)">Amstel</a>, het <a href="/index.php?title=IJ_(rivier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJ (rivier) (de pagina bestaat niet)">IJ</a> en het <a href="/Noordzeekanaal" title="Noordzeekanaal">Noordzeekanaal</a>. Aan het Noordzeekanaal is ook de <a href="/index.php?title=Haven_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haven van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Amsterdamse haven</a> te vinden. Het Noordzeekanaal en het IJ vormen een verbinding tussen het <a href="/Markermeer" title="Markermeer">Markermeer</a> en de <a href="/Noordzee" title="Noordzee">Noordzee</a>. De binnenstad van Amsterdam is gebouwd in een oorspronkelijk drassig gebied en werd daarom verhoogd gebouwd. Gemiddeld ligt de binnenstad één meter boven zeeniveau, terwijl nieuwere wijken lager of zelfs onder zeeniveau liggen. De binnenstad is door de vele grachten opgedeeld in 90 eilanden die met 252 bruggen met elkaar zijn verbonden. De gehele gemeente Amsterdam telt 1539 bruggen. Het landschap van de stad is beïnvloed door de vele <a href="/Polder" title="Polder">polders</a>, waaronder <a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a>, <a href="/index.php?title=Watergraafsmeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Watergraafsmeer (de pagina bestaat niet)">Watergraafsmeer</a> en <a href="/Beemster" title="Beemster">Beemster</a>. Dit waren vroeger alle drie meren, maar zijn drooggemaakt. Door de buitenwijken lopen ook rivieren en kanalen, zoals het <a href="/Amsterdam-Rijnkanaal" title="Amsterdam-Rijnkanaal">Amsterdam-Rijnkanaal</a> en het <a href="/index.php?title=Noordhollandsch_kanaal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noordhollandsch kanaal (de pagina bestaat niet)">Noordhollandsch kanaal</a>. Door de nabijheid van de Noordzee heeft de stad een <a href="/Gematigd_zeeklimaat" title="Gematigd zeeklimaat">gematigd zeeklimaat</a>. De zee heeft veel invloed op het weer. Hierdoor zijn er koele zomers en zachte winters. Sneeuw en ijs komen in winter slechts een paar dagen of weken voor. In de zomers is het er zelden erg heet. Het Amsterdamse klimaat is ook erg nat. Jaarlijks valt er 800 mm regen, meestal in de vorm van korte buien. Langere regenbuien komen ook voor. Door de vele stenen in de stad kan het water dan niet goed infiltreren en kunnen kelders en <a href="/Souterrain" title="Souterrain">souterrains</a> onderlopen. Ook liggen er dan veel plassen op straat en kan het riool het vele water niet aan. Vooral 's winters, wanneer de waterstanden hoger zijn, is dit een probleem. Daarom worden er tegenwoordig maatregelen getroffen voor dit probleem. </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Schaats1.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Schaats1.jpg/300px-Schaats1.jpg" decoding="async" width="300" height="190" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Schaats1.jpg/450px-Schaats1.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Schaats1.jpg/600px-Schaats1.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Schaats1.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Schaatsen op de <a href="/index.php?title=Keizersgracht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keizersgracht (de pagina bestaat niet)">Keizersgracht</a> tijdens de winter van 2007</div></div></div> <p>Het grootste gedeelte van de gemeente is bebouwd. Slechts 12% is over voor natuur en recreatie. Vaak zijn dit bossen en parken. Bekende bossen en parken zijn het <a href="/index.php?title=Amsterdamse_Bos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdamse Bos (de pagina bestaat niet)">Amsterdamse Bos</a>, het <a href="/Vondelpark" title="Vondelpark">Vondelpark</a> en het <a href="/index.php?title=Oosterpark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oosterpark (de pagina bestaat niet)">Oosterpark</a>. Het noordelijke deel van de stad, <a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Amsterdam-Noord</a>, is via een veerpont of via tunnels bereikbaar. Er zijn dus geen bruggen over het IJ en het Noordzeekanaal binnen de stad. Er is wel een brug over het Buiten-IJ: de Schellingwouderbrug. <a href="/Amsterdam-Zuidoost" title="Amsterdam-Zuidoost">Amsterdam-Zuidoost</a> behoort weliswaar bij de gemeente, maar grenst niet aan de andere stadsdelen. In gemeente Amsterdam liggen ook een aantal dorpen die niet aan de stad zijn vastgegroeid, zoals <a href="/index.php?title=Sloten_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sloten (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Sloten</a>, <a href="/Sloterdijk_(Amsterdam)" title="Sloterdijk (Amsterdam)">Sloterdijk</a> en <a href="/index.php?title=Ruigoord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruigoord (de pagina bestaat niet)">Ruigoord</a>. De gemeente Amsterdam grenst aan de gemeenten <a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a>, <a href="/Oostzaan" title="Oostzaan">Oostzaan</a>, <a href="/Landsmeer" title="Landsmeer">Landsmeer</a>, <a href="/Waterland_(gemeente)" title="Waterland (gemeente)">Waterland</a>, <a href="/Gooise_Meren" title="Gooise Meren">Gooise Meren</a>, <a href="/Weesp" title="Weesp">Weesp</a>, <a href="/De_Ronde_Venen" title="De Ronde Venen">De Ronde Venen</a>, <a href="/Diemen" title="Diemen">Diemen</a>, <a href="/Ouder-Amstel" title="Ouder-Amstel">Ouder-Amstel</a>, <a href="/Amstelveen" title="Amstelveen">Amstelveen</a> en <a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a>. De plaatsen <a href="/Zaandam" title="Zaandam">Zaandam</a>, <a href="/Muiden" title="Muiden">Muiden</a>, <a href="/index.php?title=Duivendrecht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duivendrecht (de pagina bestaat niet)">Duivendrecht</a>, <a href="/Ouderkerk_aan_de_Amstel" title="Ouderkerk aan de Amstel">Ouderkerk aan de Amstel</a> en <a href="/Badhoevedorp" title="Badhoevedorp">Badhoevedorp</a> behoren onder meer tot de voorsteden van Amsterdam. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Bevolking">Bevolking</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Algemeen">Algemeen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg/300px-Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg" decoding="async" width="300" height="199" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg/450px-Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg/600px-Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_Gay_Pride_2008.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Eén van de versierde boten van de <a href="/Pride_Amsterdam" title="Pride Amsterdam">Pride Amsterdam</a></div></div></div> <p>De stad Amsterdam had in 2023 meer dan 918.000 inwoners. Het aantal inwoners steeg tot in 1963: toen woonden er 870.000 mensen in de stad, maar daalde daarna weer. Veel mensen verlieten toen Amsterdam en gingen wonen in onder meer <a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a>, <a href="/Amstelveen" title="Amstelveen">Amstelveen</a>, <a href="/Weesp" title="Weesp">Weesp</a>, <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a> of het nieuw gebouwde <a href="/Almere" title="Almere">Almere</a>. Nog steeds zijn dit populaire plaatsen waar voornamelijk jonge gezinnen zich vestigen. Hier is namelijk meer ruimte en het is het rustiger dan in de stad zelf. Sinds 1984 is het aantal inwoners weer steeds gegroeid. </p><p>In de stad is een groot <a href="/Inkomensverschillen" title="Inkomensverschillen">verschil in inkomens</a> te zien. De rijke burgers wonen meestal in het centrum. Voornamelijk de <a href="/Grachtengordel_(Amsterdam)" title="Grachtengordel (Amsterdam)">Grachtengordel</a> is een populaire plek om een huis te hebben. Ook de wijk <a href="/Amsterdam-Zuid" title="Amsterdam-Zuid">Amsterdam-Zuid</a> en sinds de jaren 80 ook de <a href="/Jordaan_(Amsterdam)" title="Jordaan (Amsterdam)">Jordaan</a> en de eilanden zijn voor rijken weggelegd. De Jordaan was ooit een wijk voor de arme bevolking en de eilanden werden voor industrie en door de haven gebruikt. Tegenwoordig vinden er veel projecten in deze laatste wijken plaats om ze aantrekkelijker te maken. De mensen met de laagste inkomens wonen meestal in <a href="/Bos_en_Lommer" title="Bos en Lommer">Bos en Lommer</a>, <a href="/index.php?title=Overtoomse_Veld&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overtoomse Veld (de pagina bestaat niet)">Overtoomse Veld</a>, de <a href="/Bijlmer" class="mw-redirect" title="Bijlmer">Bijlmer</a> en <a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Amsterdam-Noord</a>. Vooral de Bijlmer is bekend om haar witte flats, die van bovenaf een honinggraad vormen. Middengroepen wonen onder meer in de <a href="/index.php?title=Rivierenbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rivierenbuurt (de pagina bestaat niet)">Rivierenbuurt</a>, het <a href="/index.php?title=Oostelijk_Havengebied&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostelijk Havengebied (de pagina bestaat niet)">Oostelijk Havengebied</a>, <a href="/IJburg" title="IJburg">IJburg</a> en de <a href="/index.php?title=Staatsliedenbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Staatsliedenbuurt (de pagina bestaat niet)">Staatsliedenbuurt</a>. Verschillende van deze wijken worden ook onder handen genomen om ze leefbaarder te maken. </p><p>Amsterdam staat bekend als één van de tolerantste steden ter wereld. De stad is al eeuwenlang erg tolerant op het gebied van geloof en nationaliteit. In de 19e eeuw was de stad het centrum van de <a href="/Sociaaldemocratie" title="Sociaaldemocratie">sociaaldemocratie</a>, een politieke beweging gericht op arbeiders. Tegenwoordig is de stad meer liberaal, mede door het hoge aantal studenten. Op veel gebieden is de stad vrij open. Amsterdam opende in 1968 haar eerste <a href="/Coffeeshop" title="Coffeeshop">coffeeshop</a> en heeft tegenwoordig de meeste coffeeshops van Nederland. Ook is <a href="/Prostitutie" title="Prostitutie">prostitutie</a> op <a href="/index.php?title=De_Wallen&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Wallen (de pagina bestaat niet)">de Wallen</a> toegestaan. Daarnaast was Amsterdam in 2001 de eerste plaats ter wereld waar het <a href="/Homohuwelijk" title="Homohuwelijk">homohuwelijk</a> gesloten werd. Op het gebied van lhbt-rechten wordt Amsterdam ook wel de <i>Homohoofdstad</i> genoemd, mede vanwege de bekende <a href="/Pride_Amsterdam" title="Pride Amsterdam">Pride Amsterdam</a> en positieve benadering van lhbt'ers. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Nationaliteiten">Nationaliteiten</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Adamchinatown10.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Adamchinatown10.JPG/300px-Adamchinatown10.JPG" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Adamchinatown10.JPG/450px-Adamchinatown10.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Adamchinatown10.JPG/600px-Adamchinatown10.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Adamchinatown10.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/index.php?title=Chinatown_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinatown (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Chinatown</a> is een wijk met veel Chinese inwoners</div></div></div> <p>Iets minder dan helft van de inwoners van Amsterdam heeft een niet-Nederlandse nationaliteit. Tijdens de laatste telling in 2015 bleek dat Amsterdam maar liefst 180 nationaliteiten heeft. Dit houdt in dat de Amsterdam inwoners heeft van over de gehele wereld. Dit heeft te maken met de geschiedenis en de tolerantie van de stad. Door de het vele werk waren er vroeger handen van buitenaf nodig. Tegenwoordig is dat nog steeds het geval. Daarnaast zitten ook een hoop multinationals met internationale werknemers ('expats') in de stad en wonen er ook een hoop studenten in Amsterdam. </p><p>Als jij kijkt naar waar de inwoners met een andere migratieachtergrond vandaan komen, verschilt dit niet veel van het gemiddelde van Nederland. De grootste groepen komen uit Turkije, Marokko, Suriname, voormalig Nederlands-Indië en verschillende lidstaten van de <a href="/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a>. Circa 20% van de bevolking komt uit een Europees land, terwijl 30% uit een niet-Europees land komt. Dit is wel hoger dan het landelijk gemiddelde. Door de verschillende nationaliteiten wordt Amsterdam een multiculturele stad genoemd. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Religie">Religie</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg/300px-Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg" decoding="async" width="300" height="234" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg/450px-Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg/600px-Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_Nieuwe_Kerk_1697.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Nieuwe_Kerk_(Amsterdam)" title="Nieuwe Kerk (Amsterdam)">Nieuwe Kerk</a> wordt door de ontkerkelijking niet meer gebruikt voor kerkdiensten.</div></div></div> <p>Amsterdam heeft al eeuwen vele geloven getolereerd en in de stad zelf merkt men hier dan ook nog steeds veel aan. Hoewel de stad pas in 1578 haar katholieke regering afzette en protestants werd, bleven de katholieken in de stad wonen. Hun kerken waren ze echter kwijtgeraakt en ze richtte nieuwe kerken (<a href="/index.php?title=Schuilkerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schuilkerk (de pagina bestaat niet)">schuilkerken</a>) op op de zolders en in de kelder van normale huizen. Een deel van hen ontvluchtte de stad, maar veel katholieken bleven in Amsterdam wonen. Enige tijd later werd het rooms-katholicisme weer legaal, waarna ze nieuwe kerken bouwden. Amsterdam was één van de eerste steden in Europa waar joden synagogen mochten bouwen. Er was geen andere stad in Europa waar de Joodse bevolking zoveel rechten had. Dit zorgde ook voor een grote Joodse bevolking in Amsterdam. Tegenwoordig is deze kleiner dan vroeger, doordat in de Tweede Wereldoorlog een groot deel van hen werd gedeporteerd en vermoord. Een gedeelte van de overlevenden keerde terug naar Amsterdam, maar ook vertrokken er veel Joden naar bijvoorbeeld de VS en Israël. </p><p>Amsterdam telt vele kerken, zoals de <a href="/index.php?title=Nieuwe_Kerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Kerk (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Kerk</a>, de <a href="/index.php?title=Oude_Kerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oude Kerk (de pagina bestaat niet)">Oude Kerk</a>, de <a href="/index.php?title=Sint-Nicolaaskerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sint-Nicolaaskerk (de pagina bestaat niet)">Sint-Nicolaaskerk</a> en de <a href="/Westerkerk" class="mw-redirect" title="Westerkerk">Westerkerk</a>. Tegenwoordig is slechts 17% van de bevolking christelijk. 56% van de bevolking hangt geen geloof aan. Dit zie je bij meer steden in de Randstad terug en is hierdoor niet ongewoon. De <a href="/Islam" title="Islam">islam</a> heeft aanhang bij 14% van de bevolking. Het grootste gedeelte van de aanhangers heeft een Turkse of Marokkaanse achtergrond. Door de sterke groei onder deze bevolkingsgroepen wordt verwacht dat de islam binnen enkele jaren de grootste godsdienst is van Amsterdam. Kleinere religies zijn het <a href="/Jodendom" title="Jodendom">jodendom</a>, het <a href="/Hindoe%C3%AFsme" title="Hindoeïsme">hindoeïsme</a> (voornamelijk uit Suriname) en het <a href="/Boeddhisme" title="Boeddhisme">boeddhisme</a>. De bekendste boeddhistische tempel in de stad is de <a href="/index.php?title=He_Hua_Tempel&action=edit&redlink=1" class="new" title="He Hua Tempel (de pagina bestaat niet)">He Hua Tempel</a> in de Chinese buurt. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Verkeer_en_vervoer">Verkeer en vervoer</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Autoverkeer">Autoverkeer</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg/langnl-300px-Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg.png" decoding="async" width="300" height="281" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg/langnl-450px-Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg/langnl-600px-Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_outline_S-roads_-_numbers.svg" class="internal" title="Groter"></a></div>Autosnelwegen om Amsterdam en <a href="/index.php?title=Amsterdamse_stadsroutes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdamse stadsroutes (de pagina bestaat niet)">Amsterdamse stadsroutes</a></div></div></div> <p>Amsterdam ligt in de <a href="/Randstad" title="Randstad">Randstad</a>. Hierdoor is Amsterdam te bereiken via verschillende snelwegen. Hieronder staat een lijstje: </p> <ul><li><a href="/Rijksweg_1" title="Rijksweg 1"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A1</span></span></a> Amsterdam – <a href="/Hilversum" title="Hilversum">Hilversum</a> – <a href="/Amersfoort" title="Amersfoort">Amersfoort</a> – <a href="/Apeldoorn" title="Apeldoorn">Apeldoorn</a> – <a href="/Deventer" title="Deventer">Deventer</a> – <a href="/Hengelo_(Overijssel)" title="Hengelo (Overijssel)">Hengelo</a> – <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a></li> <li><a href="/Rijksweg_2" title="Rijksweg 2"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A2</span></span></a> Amsterdam – <a href="/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> – <a href="/%27s-Hertogenbosch" title="'s-Hertogenbosch">'s-Hertogenbosch</a> – <a href="/Eindhoven" title="Eindhoven">Eindhoven</a> – <a href="/Weert" title="Weert">Weert</a> – <a href="/Geleen" title="Geleen">Geleen</a> – <a href="/Maastricht" title="Maastricht">Maastricht</a> – grens met <a href="/Belgi%C3%AB" title="België">België</a> bij <a href="/Wezet" title="Wezet">Wezet</a> (<i>Visé</i>) en na <a href="/Luik_(stad)" title="Luik (stad)">Luik</a> (<i>Liège</i>)</li> <li><a href="/Rijksweg_4" title="Rijksweg 4"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A4</span></span></a> Amsterdam – <a href="/Luchthaven_Schiphol" title="Luchthaven Schiphol">Schiphol</a> – <a href="/Leiden" title="Leiden">Leiden</a> – <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> – <a href="/Delft" title="Delft">Delft</a> - <a href="/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> - <a href="/Bergen_op_Zoom" title="Bergen op Zoom">Bergen op Zoom</a> - <a href="/Antwerpen_(stad)" title="Antwerpen (stad)">Antwerpen (B)</a></li> <li><a href="/Rijksweg_5" title="Rijksweg 5"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A5</span></span></a> <a href="/Hoofddorp" title="Hoofddorp">Hoofddorp</a> - <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a> - Amsterdam</li> <li><a href="/Rijksweg_8" title="Rijksweg 8"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A8</span></span></a> Amsterdam – <a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a>, vanaf Zaanstad via <a href="/Rijksweg_7" title="Rijksweg 7">A7</a> ook verbinding met <a href="/Purmerend" title="Purmerend">Purmerend</a> – <a href="/Hoorn_(Noord-Holland)" title="Hoorn (Noord-Holland)">Hoorn</a> – <a href="/index.php?title=Middenmeer_(Hollands_Kroon)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Middenmeer (Hollands Kroon) (de pagina bestaat niet)">Middenmeer</a> – <a href="/Afsluitdijk" title="Afsluitdijk">Afsluitdijk</a> – <a href="/Sneek_(stad)" title="Sneek (stad)">Sneek</a> – <a href="/Joure" title="Joure">Joure</a> – <a href="/Heerenveen" title="Heerenveen">Heerenveen</a> – <a href="/Drachten" title="Drachten">Drachten</a> – <a href="/Groningen_(stad)" title="Groningen (stad)">Groningen</a> – <a href="/index.php?title=Bad_Nieuweschans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bad Nieuweschans (de pagina bestaat niet)">Bad Nieuweschans</a> – <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a></li> <li><a href="/Rijksweg_9" title="Rijksweg 9"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A9</span></span></a> <a href="/Diemen" title="Diemen">Diemen</a> – <a href="/Amstelveen" title="Amstelveen">Amstelveen</a> – <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a> – <a href="/Beverwijk" title="Beverwijk">Beverwijk</a> – <a href="/Alkmaar" title="Alkmaar">Alkmaar</a></li> <li><a href="/Rijksweg_10" title="Rijksweg 10"><span style="white-space:nowrap; background:#c1121c; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#c1121c; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">A10</span></span></a> Ringweg Amsterdam: <a href="/Amsterdam-Zuid" title="Amsterdam-Zuid">Amsterdam-Zuid</a> – <a href="/Bijlmermeer_(Amsterdam)" title="Bijlmermeer (Amsterdam)">Amsterdam Bijlmer</a> – <a href="/Amsterdam-Centrum" title="Amsterdam-Centrum">Amsterdam-Centrum</a> – <a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Amsterdam-Noord</a> – <a href="/Westpoort_(Amsterdam)" title="Westpoort (Amsterdam)">Amsterdam Westpoort</a> – <a href="/Sloterdijk_(Amsterdam)" title="Sloterdijk (Amsterdam)">Amsterdam Sloterdijk</a> – <a href="/index.php?title=Riekerpolder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riekerpolder (de pagina bestaat niet)">Riekerpolder</a> – <a href="/Amsterdam-Zuid" title="Amsterdam-Zuid">Amsterdam-Zuid</a></li></ul> <h3><span id="Tram,_bus_en_metro"></span><span class="mw-headline" id="Tram.2C_bus_en_metro">Tram, bus en metro</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:GVB_metro_M5,_109.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/GVB_metro_M5%2C_109.jpg/300px-GVB_metro_M5%2C_109.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/GVB_metro_M5%2C_109.jpg/450px-GVB_metro_M5%2C_109.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/GVB_metro_M5%2C_109.jpg/600px-GVB_metro_M5%2C_109.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:GVB_metro_M5,_109.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Eén van de voertuigen van de Amsterdamse metro</div></div></div> <p>Het <a href="/Openbaar_vervoer" title="Openbaar vervoer">openbaar vervoer</a> in Amsterdam wordt geregeld door het <a href="/GVB" title="GVB">GVB</a>, het <b>G</b>emeentelijk <b>V</b>ervoers<b>b</b>edrijf. 30% van de verplaatsingen vindt plaats met het openbaar vervoer. Sinds 1900 heeft de stad een <a href="/Tram" title="Tram">tram</a>, sinds 1925 <a href="/Autobus" title="Autobus">bussen</a> en sinds 1977 ook een <a href="/Metro" title="Metro">metro</a>. De <a href="/Amsterdamse_metro" title="Amsterdamse metro">Amsterdamse metro</a> bestaat sinds 2018 uit 5 lijnen, waaronder de bekende <a href="/Noord/Zuidlijn" title="Noord/Zuidlijn">Noord/Zuidlijn</a>. Amsterdam was de tweede stad van Nederland met een metro. <a href="/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> kreeg er eentje een paar jaar eerder. Het metronetwerk van Amsterdam is een stuk kleiner en maakt gedeeltelijk gebruik van <a href="/Sneltram" title="Sneltram">sneltrams</a>. Het netwerk loopt ook door naar de randgemeenten, zoals Amstelveen. </p><p>Qua trams zijn 14 lijnen en qua bussen 25 lijnen. Het GVB heeft tevens <a href="/Veerboot" title="Veerboot">veerboten</a> over het IJ voor fietsers en voetgangers. De meeste hiervan zijn gratis. Verder zijn er ook verschillende <a href="/Taxi" title="Taxi">taxi's</a>. Sinds 2006 is er een speciale fietstaxi en sinds 2007 ook een <a href="/index.php?title=Tuktuk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuktuk (de pagina bestaat niet)">tuktuk</a>. Qua taxi's heeft Amsterdam ervan de meeste van heel Nederland. Amsterdam heeft bij station Duivendrecht ook een groot platform voor internationale bussen van <a href="/index.php?title=Eurolines&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurolines (de pagina bestaat niet)">Eurolines</a>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Spoorwegen">Spoorwegen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Station-amsterdam-sloterdijk.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Station-amsterdam-sloterdijk.jpg/300px-Station-amsterdam-sloterdijk.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Station-amsterdam-sloterdijk.jpg/450px-Station-amsterdam-sloterdijk.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Station-amsterdam-sloterdijk.jpg/600px-Station-amsterdam-sloterdijk.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Station-amsterdam-sloterdijk.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Station_Amsterdam_Sloterdijk" title="Station Amsterdam Sloterdijk">Station Amsterdam Sloterdijk</a></div></div></div> <p>Amsterdam heeft 13 spoorwegstations. Hiervan liggen er 10 in de stad zelf en 3 in kleinere plaatsen in de gemeenten. Het grootste station van de stad is <a href="/Station_Amsterdam_Centraal" title="Station Amsterdam Centraal">station Amsterdam Centraal</a>, waar ook internationale treinen aankomen. Amsterdam Centraal staat bekend om haar historische gebouw op het <a href="/index.php?title=Stationseiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stationseiland (de pagina bestaat niet)">Stationseiland</a> en is één van de grootste stations in Nederland. Daarnaast zijn <a href="/Station_Amsterdam_Sloterdijk" title="Station Amsterdam Sloterdijk">station Amsterdam Sloterdijk</a>, <a href="/Station_Amsterdam_Zuid" title="Station Amsterdam Zuid">station Amsterdam Zuid</a>, <a href="/Station_Amsterdam_Bijlmer_ArenA" title="Station Amsterdam Bijlmer ArenA">station Amsterdam Bijlmer ArenA</a> en <a href="/Station_Amsterdam_Amstel" title="Station Amsterdam Amstel">station Amsterdam Amstel</a> nog erg belangrijk. Zij ontvangen intercity's en dienen als overstapstation. <a href="/Station_Amsterdam_Holendrecht" title="Station Amsterdam Holendrecht">Station Amsterdam Holendrecht</a>, <a href="/Station_Amsterdam_Lelylaan" title="Station Amsterdam Lelylaan">station Amsterdam Lelylaan</a>, <a href="/Station_Amsterdam_Muiderpoort" title="Station Amsterdam Muiderpoort">Station Amsterdam Muiderpoort</a>, <a href="/Station_Amsterdam_Science_Park" title="Station Amsterdam Science Park">station Amsterdam Science Park</a> en <a href="/Station_Amsterdam_RAI" title="Station Amsterdam RAI">station Amsterdam RAI</a> zijn een stuk kleiner. Het laatste station, <a href="/Halte_Amsterdam_ArenA" title="Halte Amsterdam ArenA">halte Amsterdam ArenA</a>, wordt enkel tijdens evenementen en voetbalwedstrijden gebruikt. </p><p>Naast deze tien stations zijn er nog 3 kleinere haltes, <a href="/Station_Duivendrecht" title="Station Duivendrecht">Station Duivendrecht</a>, <a href="/Station_Diemen" title="Station Diemen">Station Diemen</a> en <a href="/Station_Diemen_Zuid" title="Station Diemen Zuid">Station Diemen Zuid</a>. Vanuit de stad rijden er treinen naar onder meer <a href="/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a>, <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>, <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a>, <a href="/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a>, <a href="/Almere" title="Almere">Almere</a>, <a href="/Den_Helder" title="Den Helder">Den Helder</a> en <a href="/Schiphol" class="mw-redirect" title="Schiphol">Schiphol</a>. Er is een speciale spoorlijn aangelegd vanaf Amsterdam Centraal naar Schiphol voor de reizigers. Internationale treinen rijden onder meer naar Duitsland, België, Engeland, Frankrijk, Zwitserland en Oostenrijk. Dit zijn de <a href="/ICE_(trein)" title="ICE (trein)">ICE</a>, de <a href="/Eurostar" title="Eurostar">Eurostar</a> en de <a href="/Thalys" title="Thalys">Thalys</a>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Luchtverkeer_en_scheepvaart">Luchtverkeer en scheepvaart</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Schiphol-plaza-ns.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Schiphol-plaza-ns.jpg/300px-Schiphol-plaza-ns.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Schiphol-plaza-ns.jpg/450px-Schiphol-plaza-ns.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Schiphol-plaza-ns.jpg/600px-Schiphol-plaza-ns.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Schiphol-plaza-ns.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De ingang van <a href="/Luchthaven_Schiphol" title="Luchthaven Schiphol">luchthaven Schiphol</a></div></div></div> <p>In de gemeente <a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a> ligt het vliegveld <a href="/Luchthaven_Schiphol" title="Luchthaven Schiphol">Schiphol</a>. Dit vliegveld is erg belangrijk voor Amsterdam. Er werken namelijk 57.000 mensen, waarvan een groot deel uit Amsterdam komt. Het vliegveld is de grootste luchthaven van Nederland en de 4e in Europa. Schiphol verwerkt zo'n 60 miljoen passagiers per jaar en daarnaast nog zo'n 1,6 miljoen ton aan goederen. De Luchthaven heeft meer dan 200 verbindingen wereldwijd. De hoofdgebruiker van de luchthaven in de Frans-Nederlandse ondernemening <a href="/index.php?title=Air_France-KLM&action=edit&redlink=1" class="new" title="Air France-KLM (de pagina bestaat niet)">Air France-KLM</a>. Vooral de toestellen van <a href="/KLM" class="mw-redirect" title="KLM">KLM</a> zelf zijn op de luchthaven te vinden. Ook <a href="/index.php?title=EasyJet&action=edit&redlink=1" class="new" title="EasyJet (de pagina bestaat niet)">easyJet</a> en <a href="/Transavia" title="Transavia">Transavia</a> gebruiken Schiphol als hub. </p><p>De <a href="/index.php?title=Haven_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haven van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">haven van Amsterdam</a> is na de <a href="/Haven_van_Rotterdam" title="Haven van Rotterdam">Rotterdamse haven</a> de belangrijkste haven in Nederland. Door middel van het <a href="/Noordzeekanaal" title="Noordzeekanaal">Noordzeekanaal</a> is de haven verbonden met de Noordzee. Tegenwoordig ligt de Amsterdamse haven ook grotendeels van het Noordzeekanaal. Delen van de haven liggen buiten de gemeente, namelijk in <a href="/Beverwijk" title="Beverwijk">Beverwijk</a>, <a href="/Velsen" title="Velsen">Velsen</a>, <a href="/IJmuiden" title="IJmuiden">IJmuiden</a> en <a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a>. Naast het vervoer van goederen is de Amsterdamse haven ook belangrijk voor de cruiseschepen, die stad bezoeken. Speciaal hiervoor is de <a href="/index.php?title=Passenger_Terminal_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Passenger Terminal Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Passenger Terminal Amsterdam</a> aangelegd. De Amsterdamse haven is de vierde van Europa, maar verschilt niet veel met middelgrote Europese havens. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Cultuur">Cultuur</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg/300px-Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg/450px-Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg/600px-Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_-_Boat_-_0635.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De Amsterdamse grachten met de vele woonboten en historische grachtenpanden</div></div></div> <h3><span class="mw-headline" id="Architectuur">Architectuur</span></h3><p> Amsterdam is met name bekend om de unieke architectuur. Dit zijn voornamelijk de vele grachten en de historische grachtenpanden uit de <a href="/Gouden_Eeuw" class="mw-redirect" title="Gouden Eeuw">Gouden Eeuw</a>. Deze grachtenpanden waren vrij duur om te bouwen en iemand die in zo'n huis woonde was dan ook erg rijk. De voorgevel van een grachtenpand werd versierd met beelden, ornamenten en houtsnijwerk. Ook werd er soms een trappetje toegevoegd. De bovenkant van de gevel werd ook versierd in de vorm van bijvoorbeeld een trap- of een lijstgevel. De grachtenpanden zijn vrij smal, maar ook erg hoog en diep. Dit had een reden. Vroeger werd er alleen belasting geheven in de hoogte van het huis. Hierdoor werd gekozen om smallere huizen te bouwen. Achter de huizen zijn soms wel enorme tuinen te vinden. Sommige huizen werden gebruikt als pakhuizen of handelskantoren. </p><div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Aschool18.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Aschool18.jpg/300px-Aschool18.jpg" decoding="async" width="300" height="191" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Aschool18.jpg/450px-Aschool18.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Aschool18.jpg/600px-Aschool18.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Aschool18.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De flats op de <a href="/index.php?title=Vrijheidslaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vrijheidslaan (de pagina bestaat niet)">Vrijheidslaan</a> zijn in de Amsterdamse School gebouwd</div></div></div><p> Tegenwoordig worden veel grachtenpanden gebruikt door bedrijven als kantoor of zijn ze onderverdeeld in verschillende appartementen. Er zijn nog steeds weinig mensen die een heel grachtenpand kunnen betalen. Vanwege de vele grachten en de oude binnenstad is Amsterdam in het buitenland bekend als het "<i>Venetië van het Noorden</i>". De Italiaanse stad <a href="/Veneti%C3%AB" title="Venetië">Venetië</a> is namelijk ook bekend om haar vele water en daarom zijn er veel overeenkomsten. </p><p>Later is men van de bouwstijl van de grachtenpanden afgeweken en sindsdien zijn alle Nederlandse bouwstijlen wel in de stad te vinden. Een bekende bouwstijl is de <a href="/Amsterdamse_School" title="Amsterdamse School">Amsterdamse School</a>. De Amsterdamse School maakt veel gebruik van roodbruine bakstenen en dakpannen in bijna dezelfde kleuren. <a href="/index.php?title=Michel_de_Klerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michel de Klerk (de pagina bestaat niet)">Michel de Klerk</a>, <a href="/index.php?title=Jo_van_der_Meij&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jo van der Meij (de pagina bestaat niet)">Jo van der Meij</a> en <a href="/index.php?title=Piet_Kramer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piet Kramer (de pagina bestaat niet)">Piet Kramer</a> waren de belangrijkste architecten van de Amsterdamse School. De stijl was toen erg vernieuwend en werd vooral in de jaren 10 tot en met 30 toegepast. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Bezienswaardigheden">Bezienswaardigheden</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG/300px-NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG" decoding="async" width="300" height="204" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG/450px-NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG/600px-NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:NationaalMonumentVanuitReuzenrad.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>De Dam in Amsterdam</div></div></div> <p>Amsterdam heeft enorm veel bezienswaardigheden. Op de <a href="/Dam_(Amsterdam)" title="Dam (Amsterdam)">Dam</a> kan met het <a href="/Paleis_op_de_Dam" title="Paleis op de Dam">Paleis op de Dam</a> vinden. Tegenwoordig dient dit als koninklijk paleis en wordt gebruikt om staatshoofden te ontvangen en tijdens evenementen, zoals de troonswisseling in 2013. Doordat de koning zelf in Den Haag woont, kan men een rondleiding doen door het paleis. Tegenover het paleis vindt men het <a href="/Nationaal_Monument" class="mw-redirect" title="Nationaal Monument">Nationaal Monument</a> ter nagedachtenis van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Ook vindt men hier de <a href="/index.php?title=Nieuwe_Kerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Kerk (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Kerk</a>. Amsterdam heeft vele oude straten en grachten, zoals de <a href="/index.php?title=Kalverstraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalverstraat (de pagina bestaat niet)">Kalverstraat</a>, de <a href="/index.php?title=P.C._Hooftstraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="P.C. Hooftstraat (de pagina bestaat niet)">P.C. Hooftstraat</a>, de <a href="/index.php?title=Keizersgracht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keizersgracht (de pagina bestaat niet)">Keizersgracht</a> en de <a href="/index.php?title=Prinsengracht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prinsengracht (de pagina bestaat niet)">Prinsengracht</a>. De Amsterdamse <a href="/Grachtengordel_(Amsterdam)" title="Grachtengordel (Amsterdam)">Grachtengordel</a> om het centrum heen staat op de Werelderfgoedlijst. Het <a href="/index.php?title=Huis_met_de_Hoofden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huis met de Hoofden (de pagina bestaat niet)">Huis met de Hoofden</a> is een goed voorbeeld van z'n oud grachtenpand. </p><p>Een nieuwer monument is de <a href="/Beurs_van_Berlage" title="Beurs van Berlage">Beurs van Berlage</a> uit 1903. Vroeger diende dit als de beurs van de stad en werd er gehandeld. Tegenwoordig is er een andere beurs en wordt het gebouw gebruikt voor evenementen, exposities en als theater. Bekende hotels van de stad zijn het <a href="/index.php?title=American_Hotel&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Hotel (de pagina bestaat niet)">American Hotel</a>, het <a href="/index.php?title=Victoria_Hotel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victoria Hotel (de pagina bestaat niet)">Victoria Hotel</a> en het <a href="/index.php?title=Amstel_Hotel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amstel Hotel (de pagina bestaat niet)">Amstel Hotel</a>. Het Victoria Hotel ligt in de buurt bij het <a href="/Station_Amsterdam_Centraal" title="Station Amsterdam Centraal">Centraal Station</a> dat in dezelfde stijl is gebouwd als het Rijksmuseum. Bij het Rijksmuseum kan men ook het bekende <a href="/Concertgebouw" title="Concertgebouw">Concertgebouw</a> vinden, waar veel klassieke stukken worden opgevoerd. Het ballet en de opera kan men samen met het stadhuis vinden in het <a href="/Stopera" title="Stopera">Stopera</a>. Amsterdam heeft ook een eigen dierentuin, <a href="/Artis" title="Artis">Artis</a>. Deze ligt in het midden van de stad. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Musea">Musea</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg/300px-Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg/450px-Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg/600px-Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_-_Rijksmuseum.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/Rijksmuseum_Amsterdam" title="Rijksmuseum Amsterdam">Rijksmuseum Amsterdam</a>.</div></div></div> <p>Amsterdam kent vele musea, waarvan een aantal een groot deel van de Nederlandse kunstcollectie herbergen. Het bekendste museum van Amsterdam is het <a href="/Rijksmuseum_Amsterdam" title="Rijksmuseum Amsterdam">Rijksmuseum</a>. Dit opende in 1885 en neemt de bezoeker mee op een reis door de Nederlandse geschiedenis. Het bekendste stukje van het museum is de Eregalerij, waar <i><a href="/De_Nachtwacht" title="De Nachtwacht">De Nachtwacht</a></i> van <a href="/Rembrandt_van_Rijn" title="Rembrandt van Rijn">Rembrandt van Rijn</a> hangt. Het Rijksmuseum ligt aan het <a href="/Museumplein" title="Museumplein">Museumplein</a>, waar ook het <a href="/Stedelijk_Museum_Amsterdam" title="Stedelijk Museum Amsterdam">Stedelijk Museum Amsterdam</a> (moderne kunst) en het <a href="/Van_Gogh_Museum" title="Van Gogh Museum">Van Gogh Museum</a> (kunst van <a href="/Vincent_van_Gogh" title="Vincent van Gogh">Vincent van Gogh</a>) te vinden zijn. Ook deze twee musea zijn erg bekend en worden druk bezocht. Alle drie de musea zijn een aantal jaar geleden voor lange tijd gesloten geweest voor <a href="/Restauratie" title="Restauratie">restauratie</a>. </p><p> Een ander populair museum is het <a href="/Anne_Frank_Huis" title="Anne Frank Huis">Anne Frank Huis</a>. Dit museum is gevestigd in hetzelfde gebouw waar <a href="/Anne_Frank" title="Anne Frank">Anne Frank</a> tussen 1942 en 1944 ondergedoken zat. Aanvankelijk zou het gebouw na de Tweede Wereldoorlog gesloopt worden, maar dit zorgde voor te veel verontwaardiging. Hierom besloot men in 1957 het gebouw te kopen en er een museum van te maken, ter nagedachtenis van Anne Frank. </p><div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG/300px-Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG" decoding="async" width="300" height="223" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG/450px-Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG/600px-Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_-_Nederlands_Scheepvaartmuseum_18.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Het_Scheepvaartmuseum" title="Het Scheepvaartmuseum">Het Scheepvaartmuseum</a></div></div></div><p> Naast het oude Achterhuis is er ook een museumdeel gewijd aan de oorlog. Een ander museum omtrent de Tweede Wereldoorlog is het <a href="/index.php?title=Verzetsmuseum_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Verzetsmuseum Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Verzetsmuseum Amsterdam</a>. Dit museum richt zich op Nederland gedurende oorlogstijd. Ook de <a href="/Hollandsche_Schouwburg" title="Hollandsche Schouwburg">Hollandsche Schouwburg</a> doet tegenwoordig dienst als oorlogsmonument. </p><p>In <a href="/index.php?title=Het_Grachtenhuis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Het Grachtenhuis (de pagina bestaat niet)">Het Grachtenhuis</a> kunnen bezoekers ervaren hoe de grachtenhuizen er in de Gouden Eeuw uitzagen. Het museum is gevestigd in een oud grachtenhuis, dat ingericht is zoals vroeger het geval was. Het <a href="/index.php?title=Amsterdam_Tulip_Museum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam Tulip Museum (de pagina bestaat niet)">Amsterdam Tulip Museum</a> vertelt de bijzondere geschiedenis van de tulp. In het <a href="/Tropenmuseum" title="Tropenmuseum">Tropenmuseum</a> ervaren bezoekers de kunst uit onder meer Suriname en voormalig Nederlands-Indië. In <a href="/Het_Scheepvaartmuseum" title="Het Scheepvaartmuseum">Het Scheepvaartmuseum</a> krijgt men meer te weten over de geschiedenis van Nederlandse scheepvaart. Het <a href="/Joods_Historisch_Museum" title="Joods Historisch Museum">Joods Historisch Museum</a> gaat dieper in op de Joodse geschiedenis en cultuur in Nederland. Het H'Artmuseum, dat eerst <a href="/Hermitage_Amsterdam" title="Hermitage Amsterdam">Hermitage Amsterdam</a> heette, toont een deel van de kunst van de Russische <a href="/Hermitage" class="mw-redirect" title="Hermitage">Hermitage</a> in <a href="/Sint-Petersburg" title="Sint-Petersburg">Sint-Petersburg</a>. Het <a href="/Amsterdam_Museum" title="Amsterdam Museum">Amsterdam Museum</a> vertelt meer over de geschiedenis van de stad Amsterdam zelf en de <a href="/index.php?title=Amsterdam_EXPO&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam EXPO (de pagina bestaat niet)">Amsterdam EXPO</a> laat internationale reizende tentoonstellingen zien. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Evenementen">Evenementen</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:IJ_during_Sail_2015.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/IJ_during_Sail_2015.jpg/300px-IJ_during_Sail_2015.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/IJ_during_Sail_2015.jpg/450px-IJ_during_Sail_2015.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/IJ_during_Sail_2015.jpg/600px-IJ_during_Sail_2015.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:IJ_during_Sail_2015.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het IJ gedurende de <a href="/index.php?title=Sail_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sail Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Sail Amsterdam</a> in 2015</div></div></div> <p>In Amsterdam vinden een aantal evenementen plaats. Jaarlijks zijn verschillende monumenten en musea geopend op de <a href="/index.php?title=Open_monumentendag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Open monumentendag (de pagina bestaat niet)">Open monumentendag</a> en de <a href="/index.php?title=Amsterdam_Museumnacht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam Museumnacht (de pagina bestaat niet)">Amsterdam Museumnacht</a>. De toegang tot deze monumenten en musea is dan gratis. Op de Museumnacht betaalt men een kleine prijs om alle musea te bezoeken. Vaak worden er ook andere dingen omheen georganiseerd. Het <a href="/index.php?title=Amsterdam_Dance_Event&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam Dance Event (de pagina bestaat niet)">Amsterdam Dance Event</a> is het grootste festival voor elektronische muziek ter wereld. Het vindt plaats in de derde week van oktober en duurt vijf dagen. Tweemaal per jaar vindt de <a href="/index.php?title=Amsterdam_Fashion_Week&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam Fashion Week (de pagina bestaat niet)">Amsterdam Fashion Week</a> plaats, waarin mode wordt tentoongesteld. In het laatste weekend van augustus wordt de <a href="/index.php?title=Uitmarkt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uitmarkt (de pagina bestaat niet)">Uitmarkt</a> georganiseerd, waarin men de laatste culturele activiteiten krijgt te horen. Dit gebeurt door middel van een markt op straat. Om de vijf jaar vindt ook <a href="/index.php?title=Sail_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sail Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Sail Amsterdam</a> plaats. In deze botenparade kan men boten van over de hele wereld zien en vaak ook bezoeken. </p><p>Daarnaast vinden ook veel nationale herdenkingen plaats in de stad. <a href="/Nationale_Dodenherdenking" title="Nationale Dodenherdenking">Nationale Dodenherdenking</a> (4 mei) vindt plaats op de Dam. Hier herdenkt men de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. De koning en leden van het kabinet en parlement zijn erbij aanwezig. De herdenking begint traditioneel met twee minuten stilte. Daarna worden er kransen rondom het Nationaal Monument neergelegd en gedichten voorgedragen. Op <a href="/Koningsdag" class="mw-redirect" title="Koningsdag">Koningsdag</a> is Amsterdam de plaats die het drukst bezocht. Er zijn verschillende markten en concerten. De laatste keer dat de koninklijke familie in Amsterdam was in 1980 en daarnaast nog tijdens de troonswisseling van 2013. De plantententoonstelling <a href="/Floriade" title="Floriade">Floriade</a> is zowel in 1972 als in 1982 in Amsterdam geweest. Het <a href="/Eurovisiesongfestival" title="Eurovisiesongfestival">Eurovisiesongfestival</a> is was in 1970 in Amsterdam. Ook is de <a href="/Wereldtentoonstelling" title="Wereldtentoonstelling">wereldtentoonstelling</a> in 1883 in Amsterdam geweest. De <a href="/Olympische_Spelen" title="Olympische Spelen">Olympische spelen</a> waren er in 1928. Meer hierover onder Sport. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Stadsleven">Stadsleven</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Media">Media</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg/300px-Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg/450px-Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg/600px-Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Voorkant_gebouw_Telegraaf_Media_Groep.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het hoofdkantoor van de <a href="/index.php?title=Telegraaf_Media_Groep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telegraaf Media Groep (de pagina bestaat niet)">Telegraaf Media Groep</a></div></div></div> <p>Amsterdam is een belangrijke stad binnen de Nederlandse media. Na het <a href="/Media_Park" title="Media Park">Media Park</a> in <a href="/Hilversum" title="Hilversum">Hilversum</a> hebben sommige televisiezenders en vele kranten hun kantoor in Amsterdam staan. Van de mediabedrijven zend <a href="/index.php?title=SBS_Broadcasting&action=edit&redlink=1" class="new" title="SBS Broadcasting (de pagina bestaat niet)">SBS Broadcasting</a> vanuit Amsterdam uit. Dit bedrijf is verantwoordelijk voor de televisiezenders <a href="/Veronica_TV_(SBS_Broadcasting)" class="mw-redirect" title="Veronica TV (SBS Broadcasting)">Veronica</a>, <a href="/NET5" class="mw-redirect" title="NET5">NET5</a> en <a href="/SBS6" title="SBS6">SBS6</a>. Ook de regionale omroep <a href="/index.php?title=RTV_Noord-Holland&action=edit&redlink=1" class="new" title="RTV Noord-Holland (de pagina bestaat niet)">RTV Noord-Holland</a> en de lokale omroep <a href="/AT5" title="AT5">AT5</a> zijn allebei in Amsterdam gevestigd. Ook <a href="/index.php?title=BNR_Nieuwsradio&action=edit&redlink=1" class="new" title="BNR Nieuwsradio (de pagina bestaat niet)">BNR Nieuwsradio</a> zit in Amsterdam. Van de dagbladen en nieuwswebsites zijn er nog meer in Amsterdam gevestigd. Een echte Amsterdamse krant is <a href="/Het_Parool" title="Het Parool">Het Parool</a>, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog als verzetskrant begon. Sinds 1997 wordt deze alleen in Amsterdam en omstreken verspreid. De <a href="/index.php?title=Telegraaf_Media_Groep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telegraaf Media Groep (de pagina bestaat niet)">Telegraaf Media Groep</a> zit ook in Amsterdam, waar o.a. <a href="/De_Telegraaf" title="De Telegraaf">De Telegraaf</a>, <a href="/GeenStijl" title="GeenStijl">GeenStijl</a> en <a href="/Dumpert" title="Dumpert">Dumpert</a> onder vallen. Ook de kranten <a href="/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a>, <a href="/Het_Financieele_Dagblad" title="Het Financieele Dagblad">Het Financieele Dagblad</a> en <a href="/De_Volkskrant" title="De Volkskrant">De Volkskrant</a> zitten in Amsterdam. Sommige televisie- en radiozenders die ergens anders zijn gevestigd hebben ook studio's in Amsterdam. Een voorbeeld zijn verschillende talkshows en informatieve programma's, die worden uitgezonden vanuit de stad. </p><p>Niet alleen zijn er veel bedrijven gevestigd in Amsterdam, maar ook een hoop boeken, series en films spelen zich af in de stad. In de Nederlandse literatuur spelen onder meer <i><a href="/Het_Achterhuis" title="Het Achterhuis">Het Achterhuis</a></i>, <i><a href="/index.php?title=Publieke_Werken&action=edit&redlink=1" class="new" title="Publieke Werken (de pagina bestaat niet)">Publieke Werken</a></i>, <i><a href="/index.php?title=De_Tweeling&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Tweeling (de pagina bestaat niet)">De Tweeling</a></i> en <i><a href="/index.php?title=De_Aanslag&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Aanslag (de pagina bestaat niet)">De Aanslag</a></i> zich (deels) af in de stad. Verschillende van deze boeken zijn later verfilmd, waarbij de locatie niet is veranderd. Van de films was er in de jaren 30 zelfs een heel filmgenre dat zich afspeelde in de <a href="/Jordaan_(Amsterdam)" title="Jordaan (Amsterdam)">Jordaan</a>. Dit was het gevolg van het succes van de film <i><a href="/index.php?title=De_Jantjes&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Jantjes (de pagina bestaat niet)">De Jantjes</a></i> uit 1934, één van de eerste Nederlandse geluidfilms. Later gebruikten ook <i><a href="/index.php?title=Ciske_de_Rat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ciske de Rat (de pagina bestaat niet)">Ciske de Rat</a></i> en <i><a href="/index.php?title=Zwartboek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zwartboek (de pagina bestaat niet)">Zwartboek</a></i>, <i><a href="/index.php?title=Hartenstraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hartenstraat (de pagina bestaat niet)">Hartenstraat</a></i> Amsterdam als locatie. Internationale films, zoals <i><a href="/index.php?title=The_Fault_in_Our_Stars&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Fault in Our Stars (de pagina bestaat niet)">The Fault in Our Stars</a></i>, speelden zich ook af in de hoofdstad. Jaarlijks worden er op de Nederlandse televisie meerdere series gelanceerd, waarbij Amsterdam de locatie is. De bekendste is waarschijnlijk de politieserie <i><a href="/Baantjer" class="mw-redirect" title="Baantjer">Baantjer</a></i>, wat jarenlang te zien was. Anders series zijn een korter leven beschoren. Veel bekeken was ook de televisieserie De kleine waarheid. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Onderwijs">Onderwijs</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:VU-campus-02.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/VU-campus-02.jpg/300px-VU-campus-02.jpg" decoding="async" width="300" height="185" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/VU-campus-02.jpg/450px-VU-campus-02.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/VU-campus-02.jpg/600px-VU-campus-02.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:VU-campus-02.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Eén van de gebouwen van de <a href="/Vrije_Universiteit_Amsterdam" title="Vrije Universiteit Amsterdam">Vrije Universiteit Amsterdam</a></div></div></div> <p>Amsterdam heeft twee universiteiten, namelijk de <a href="/Universiteit_van_Amsterdam" title="Universiteit van Amsterdam">Universiteit van Amsterdam</a> (UvA) en de <a href="/Vrije_Universiteit_Amsterdam" title="Vrije Universiteit Amsterdam">Vrije Universiteit Amsterdam</a> (VU). Dit maakt Amsterdam de enige stad in Nederland met twee grote universiteiten. De Vrije Universiteit is opgericht in de tijd dat godsdienstig onderwijs niet door de staat gefinancierd werd. De VU is tegenwoordig niet meer godsdienstig, maar wordt nog steeds niet door de staat maar door een stichting gesteund. De UvA wordt wel door de staat gesteund en is ook een stuk ouder dan de VU. De UvA en de Vu werken op veel gebieden samen. De UvA heeft circa 28.000 studenten en de VU 19.000 studenten. </p><p>Er zijn vier hogescholen, namelijk de <a href="/index.php?title=Hogeschool_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hogeschool van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Hogeschool van Amsterdam</a>, de <a href="/index.php?title=Gerrit_Rietveld_Academie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerrit Rietveld Academie (de pagina bestaat niet)">Gerrit Rietveld Academie</a>, de <a href="/index.php?title=Hogeschool_Inholland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hogeschool Inholland (de pagina bestaat niet)">Hogeschool Inholland</a> en de <a href="/index.php?title=Amsterdamse_Hogeschool_voor_de_Kunsten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (de pagina bestaat niet)">Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten</a>. De Hogeschool van Amsterdam is de grootste van de stad en heeft ook het grootste aantal opleidingen. Amsterdam heeft tevens vijf scholen die enkel gymnasium aanbieden, namelijk het <a href="/index.php?title=Barlaeus_Gymnasium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barlaeus Gymnasium (de pagina bestaat niet)">Barlaeus Gymnasium</a>, het <a href="/index.php?title=Vossius_Gymnasium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vossius Gymnasium (de pagina bestaat niet)">Vossius Gymnasium</a>, het <a href="/index.php?title=St._Ignatius_Gymnasium&action=edit&redlink=1" class="new" title="St. Ignatius Gymnasium (de pagina bestaat niet)">St. Ignatius Gymnasium</a>, <a href="/index.php?title=Het_4e_Gymnasium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Het 4e Gymnasium (de pagina bestaat niet)">Het 4e Gymnasium</a> en het <a href="/index.php?title=Cygnus_Gymnasium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cygnus Gymnasium (de pagina bestaat niet)">Cygnus Gymnasium</a>. Ongeveer de helft van alle scholen in Amsterdam is religieus, terwijl de andere helft openbaar is. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Sport">Sport</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_ArenA_1.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Amsterdam_ArenA_1.jpg/300px-Amsterdam_ArenA_1.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Amsterdam_ArenA_1.jpg/450px-Amsterdam_ArenA_1.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Amsterdam_ArenA_1.jpg/600px-Amsterdam_ArenA_1.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_ArenA_1.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Johan_Cruijff_ArenA" title="Johan Cruijff ArenA">Johan Cruijff ArenA</a>, de thuisbasis van voetbalclub <a href="/AFC_Ajax" title="AFC Ajax">Ajax</a></div></div></div> <p>Amsterdam mocht in 1928 de <a href="/Olympische_Spelen" title="Olympische Spelen">Olympische Spelen</a> organiseren, de enige editie die in Nederland plaatsvond. Speciaal hiervoor werd het <a href="/index.php?title=Olympisch_Stadion_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olympisch Stadion (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Olympisch Stadion</a> gebouwd. Tegenwoordig is het stadion gerestaureerd en is het start- en finishpunt voor de <a href="/index.php?title=Marathon_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marathon van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">marathon van Amsterdam</a>. Ook de <a href="/index.php?title=Dam_tot_Damloop&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dam tot Damloop (de pagina bestaat niet)">Dam tot Damloop</a>, de <a href="/index.php?title=Head_of_the_River_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Head of the River Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Head of the River Amsterdam</a>, de <a href="/index.php?title=Zesdaagse_van_Amsterdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zesdaagse van Amsterdam (de pagina bestaat niet)">Zesdaagse van Amsterdam</a> en de <a href="/index.php?title=Amsterdam_Swim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam Swim (de pagina bestaat niet)">Amsterdam Swim</a> zijn terugkerende evenementen. In het verleden zijn ook de <a href="/Tour_de_France" title="Tour de France">Tour de France</a> en de <a href="/Ronde_van_Itali%C3%AB" title="Ronde van Italië">Ronde van Italië</a> eenmalig in de stad gestart. Tijdens het <a href="/Europees_kampioenschap_voetbal_2000" title="Europees kampioenschap voetbal 2000">EK 2000</a> in Nederland en België was Amsterdam ook één van de speelsteden. Tijdens het <a href="/Europees_kampioenschap_voetbal_2020" title="Europees kampioenschap voetbal 2020">EK 2020</a> was Amsterdam opnieuw één van de speelsteden. </p><p><a href="/AFC_Ajax" title="AFC Ajax">AFC Ajax</a> is een Amsterdamse profvoetbalclub, ze spelen in de <a href="/Johan_Cruijff_ArenA" title="Johan Cruijff ArenA">Johan Cruijff ArenA</a>. De club is opgericht op 18 maart 1900 en ze zijn dus in 111 jaar 30 keer landskampioen geworden. De Arena waar ze in spelen is niet van Ajax zelf, behalve de kleedkamers die zijn wel eigendom van de Amsterdamse voetbalclub. De eerste shirtsponsor van Ajax was TDK, en de eerste kledingsponsor was <a href="/index.php?title=Le_Coq_Sportief&action=edit&redlink=1" class="new" title="Le Coq Sportief (de pagina bestaat niet)">Le Coq Sportief</a>. Nu is de shirtsponsor <a href="/index.php?title=Aegon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aegon (de pagina bestaat niet)">Aegon</a> en de kledingsponsor <a href="/Adidas" title="Adidas">Adidas</a>. Ze hebben in totaal 4 keer de Europacup 1/Champions League gewonnen en 2 keer de Wereldbeker. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Politiek">Politiek</span></h2> <p>In Amsterdam zijn er voor het laatst <a href="/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2022" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2022">gemeenteraadsverkiezingen gehouden in 2022</a>. Oorspronkelijk was altijd de <a href="/Partij_van_de_Arbeid" title="Partij van de Arbeid">Partij van de Arbeid</a> de grootste in Amsterdam. Deze partij wist tussen 1962 en 2010 altijd wel een groot deel van de zetels te halen, meestal tussen 15 en 20 in van de 45. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 werd echter <a href="/Democraten_66" title="Democraten 66">Democraten 66</a> de grootste partij en tussen 2018 en 2022 was <a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> de grootste partij. In 2022 werd de Partij van de Arbeid na 8 jaar weer de grootste partij van Amsterdam. </p><p>De zetelverdeling in de Amsterdamse <a href="/Gemeenteraad" title="Gemeenteraad">gemeenteraad</a> ziet er als volgt uit: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th colspan="3">Partij</th> <th>Zetels </th></tr> <tr> <td style="background:#DF111A"></td> <td><a href="/Partij_van_de_Arbeid" title="Partij van de Arbeid">Partij van de Arbeid</a></td> <td>PvdA</td> <td>9 </td></tr> <tr> <td style="background:#39A935"></td> <td><a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a></td> <td>GL</td> <td>8 </td></tr> <tr> <td style="background:#00AE41"></td> <td><a href="/Democraten_66" title="Democraten 66">Democraten 66</a></td> <td>D66</td> <td>7 </td></tr> <tr> <td style="background:#0A2CCA"></td> <td><a href="/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">Volkspartij voor Vrijheid en Democratie</a></td> <td>VVD</td> <td>5 </td></tr> <tr> <td style="background:black"></td> <td colspan="2"><a href="/BIJ1" title="BIJ1">BIJ1</a></td> <td>3 </td></tr> <tr> <td style="background:#006B2D"></td> <td><a href="/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">Partij voor de Dieren</a></td> <td>PvdD</td> <td>3 </td></tr> <tr> <td style="background:#FF0000"></td> <td><a href="/Socialistische_Partij_(Nederland)" title="Socialistische Partij (Nederland)">Socialistische Partij</a></td> <td>SP</td> <td>2 </td></tr> <tr> <td style="background:#00B7B2"></td> <td colspan="2"><a href="/DENK" title="DENK">DENK</a></td> <td>2 </td></tr> <tr> <td style="background:#242B57"></td> <td colspan="2"><a href="/JA21" title="JA21">JA21</a></td> <td>2 </td></tr> <tr> <td style="background:#2CC84D"></td> <td><a href="/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">Christen-Democratisch Appèl</a></td> <td>CDA</td> <td>1 </td></tr> <tr> <td style="background:#841717"></td> <td><a href="/Forum_voor_Democratie" title="Forum voor Democratie">Forum voor Democratie</a></td> <td>FvD</td> <td>1 </td></tr> <tr> <td colspan="3" style="background:#DDDDDD"><div style="color:black;text-align: center;"><i><b>totaal</b></i></div></td> <td style="background:#DDDDDD"><b>45</b> </td></tr> </tbody></table> <h3><span class="mw-headline" id="Gemeentebestuur">Gemeentebestuur</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Femke_Halsema_2.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Femke_Halsema_2.jpg/300px-Femke_Halsema_2.jpg" decoding="async" width="300" height="450" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Femke_Halsema_2.jpg/450px-Femke_Halsema_2.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Femke_Halsema_2.jpg/600px-Femke_Halsema_2.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Femke_Halsema_2.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Burgemeester <a href="/Femke_Halsema" title="Femke Halsema">Femke Halsema</a> van <a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a></div></div></div> <p>Het gemeentebestuur wordt tussen 2022 en 2026 gevormd door de <a href="/PvdA" class="mw-redirect" title="PvdA">PvdA</a>, <a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> en <a href="/D66" class="mw-redirect" title="D66">D66</a>. Het college van burgemeester en wethouders (college van B&W) ziet er als volgt uit: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th colspan="2">Collegelid</th> <th>Partij </th></tr> <tr> <td style="background:#39A935"></td> <td><b>drs. <a href="/Femke_Halsema" title="Femke Halsema">F. (Femke) Halsema</a></b><br /><small><i>burgemeester</i></small></td> <td><a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#DF111A"></td> <td>dr. <a href="/index.php?title=Marjolein_Moorman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marjolein Moorman (de pagina bestaat niet)">M. (Marjolein) Moorman</a><br /><small><i>wethouder onderwijs en armoede</i></small></td> <td><a href="/PvdA" class="mw-redirect" title="PvdA">PvdA</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#DF111A"></td> <td>bc. M.H.W. (Hester) van Buren<br /><small><i>wethouder financiën</i></small></td> <td><a href="/PvdA" class="mw-redirect" title="PvdA">PvdA</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#DF111A"></td> <td>bc. S. (Sofyan) Mbarki<br /><small><i>wethouder economische zaken'</i></small></td> <td><a href="/PvdA" class="mw-redirect" title="PvdA">PvdA</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#39A935"></td> <td>drs. <a href="/index.php?title=Rutger_Groot_Wassink&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rutger Groot Wassink (de pagina bestaat niet)">R. (Rutger) Groot Wassink</a><br /><small><i>wethouder sociale zaken</i></small></td> <td><a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#39A935"></td> <td>bc. T. (Touria) Meliani<br /><small><i>wethouder cultuur</i></small></td> <td><a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#39A935"></td> <td>drs. Z. (Zita) Pels <br /><small><i>wethouder ruimtelijke ordening en duurzaamheid</i></small></td> <td><a href="/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#00AE41"></td> <td>bc. R. (Reinier) van Dantzig<br /><small><i>wethouder woningbouw</i></small></td> <td><a href="/D66" class="mw-redirect" title="D66">D66</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#00AE41"></td> <td>S.J. (Shula) Rijxman <br /><small><i>wethouder zorg, ict, media en deelnemingen</i></small></td> <td><a href="/D66" class="mw-redirect" title="D66">D66</a> </td></tr> <tr> <td style="background:#00AE41"></td> <td>drs. M. (Melanie) van der Horst <br /><small><i>wethouder verkeer, vervoer en luchtkwaliteit</i></small></td> <td><a href="/D66" class="mw-redirect" title="D66">D66</a> </td></tr> </tbody></table> <h3><span class="mw-headline" id="Stadsdelen">Stadsdelen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdamse_stadsdelen_2010.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Amsterdamse_stadsdelen_2010.png/300px-Amsterdamse_stadsdelen_2010.png" decoding="async" width="300" height="232" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Amsterdamse_stadsdelen_2010.png/450px-Amsterdamse_stadsdelen_2010.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Amsterdamse_stadsdelen_2010.png/600px-Amsterdamse_stadsdelen_2010.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdamse_stadsdelen_2010.png" class="internal" title="Groter"></a></div>De Stadsdelen van Amsterdam.</div></div></div> <p>De stad Amsterdam is opgedeeld in acht stadsdelen en één stadsgebied. Deze werden tot aan 2014 <i>deelgemeenten</i> genoemd. 7 van de 8 stadsdelen hebben tegenwoordig een eigen bestuur. Tegenwoordig wordt dit bestuur een <i>bestuurscommissie</i> genoemd, terwijl ze voorheen een eigen <i>stadsdeelraad</i> en <i>dagelijks bestuur</i> hadden. De stadsdelen zijn in het leven geroepen, aangezien Amsterdam een grote stad is en deze goed bestuurd moet worden. Door een extra niveau toe te voegen lukt dit beter. Alle stadsdelen hebben zo'n bestuur met uitzondering van Westpoort. Dit komt omdat hier alleen maar industrie en havengebieden zijn. Westpoort wordt direct door de gemeente zelf bestuurd, wat ook vroeger met het Centrum het geval was. Deze manier van besturen komt slechts één in andere gemeente op zo'n grote schaal voor, namelijk Rotterdam. </p><p>In 2010 zijn de stadsdelen opnieuw ingedeeld. Amsterdam kent daardoor tegenwoordig de volgende stadsdelen: </p> <ul><li><a href="/Amsterdam-Centrum" title="Amsterdam-Centrum">Amsterdam-Centrum</a></li> <li><a href="/Nieuw-West_(Amsterdam)" title="Nieuw-West (Amsterdam)">Amsterdam Nieuw-West</a></li> <li><a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Amsterdam-Noord</a></li> <li><a href="/Amsterdam-Oost" title="Amsterdam-Oost">Amsterdam-Oost</a></li> <li><a href="/Amsterdam-West" title="Amsterdam-West">Amsterdam-West</a></li> <li><a href="/Westpoort_(Amsterdam)" title="Westpoort (Amsterdam)">Amsterdam-Westpoort</a></li> <li><a href="/Amsterdam-Zuid" title="Amsterdam-Zuid">Amsterdam-Zuid</a></li> <li><a href="/Amsterdam-Zuidoost" title="Amsterdam-Zuidoost">Amsterdam-Zuidoost</a></li></ul> <p>Daarnaast kent Amsterdam het stadsgebied <a href="/index.php?title=Weesp-Driemond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weesp-Driemond (de pagina bestaat niet)">Weesp-Driemond</a>. In dat gebied liggen <a href="/Weesp" title="Weesp">Weesp</a> en <a href="/index.php?title=Driemond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Driemond (de pagina bestaat niet)">Driemond</a>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Hoofdstad_van_Nederland">Hoofdstad van Nederland</span></h3> <p>Amsterdam is de hoofdstad van Nederland, maar het parlement, de koning en de regering zetelen in <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>. Zelfs alle ministeries en de meeste landelijke overheidsdiensten zitten in Den Haag, net als een groot deel van de ambassades. Dit is vrij apart, aangezien deze situatie enkel in <a href="/Bolivia" title="Bolivia">Bolivia</a> voorkomt. In bijna alle landen is het zo dat de hoofdstad ook de plaats is waar het land wordt bestuurd. In Nederland is dit niet zo en dit is waarom. </p><p>Voor 1806 heeft Nederland nooit een hoofdstad gehad, al werd het land vanuit Den Haag bestuurd. Tijdens het <a href="/Koninkrijk_Holland" title="Koninkrijk Holland">Koninkrijk Holland</a> werd Den Haag, daarna Utrecht en vervolgens Amsterdam (in 1808) de hoofdstad van Nederland. In 1810 werd Nederland geannexeerd door Frankrijk en werd Parijs de hoofdstad van het gehele land. Amsterdam had wel de titel als tweede hoofdstad van het land. Toen de Fransen in 1813 uit Nederland vertrokken werd er een grondwet aangenomen die zij dat de koning beëdigd zou worden in Amsterdam en dat Amsterdam de hoofdstad van Nederland werd. Bij een wijziging in 1815 werd dit gewijzigd naar Amsterdam en stad in het huidige België (<a href="/Brussel_(stad)" title="Brussel (stad)">Brussel</a>) beurtelings. Brussel was toen naast Amsterdam de hoofdstad en de regering zat er om het jaar. In de jaren dat het bestuur in het huidige Nederland zat, werd echter nog steeds Den Haag als bestuursplek gekozen. In 1848 werd Amsterdam wel gezien als plaats waar de koning gekroond werd, maar niet als hoofdstad. Bij de wijzigingen van 1917 en 1983 werd er nergens in de grondwet gezegd dat Amsterdam de hoofdstad is. </p><p>Hoewel het nergens in de wet staat, zal iedereen zeggen dat Amsterdam de hoofdstad is en Den Haag de <i>hofstad</i>. Over het algemeen wordt dit aanvaard doordat Amsterdam de grootste en bekendste stad is van Nederland en ook erg belangrijk is op het gebied van geschiedenis, cultuur, handel en toerisme. Van tijd tot tijd zijn er wel plannen geweest voor een andere Nederlandse hoofdstad. Zo wilde koning Lodewijk Napoleon (tijdens het Koninkrijk Holland) van <a href="/Assen" title="Assen">Assen</a> de hoofdstad maken en werd er in 2018 zelfs een voorstel gedaan om van Rotterdam of Den Haag de hoofdstad te maken. Desondanks is de overgrote meerderheid voor Amsterdam als hoofdstad. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Economie">Economie</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Bedrijven_en_handel">Bedrijven en handel</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Albert_Cuypmarkt.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Albert_Cuypmarkt.jpg/300px-Albert_Cuypmarkt.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Albert_Cuypmarkt.jpg/450px-Albert_Cuypmarkt.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Albert_Cuypmarkt.jpg/600px-Albert_Cuypmarkt.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Albert_Cuypmarkt.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Markt op de <a href="/index.php?title=Albert_Cuypmarkt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albert Cuypmarkt (de pagina bestaat niet)">Albert Cuypmarkt</a></div></div></div> <p>Tegenwoordig is de economie van Amsterdam vooral gericht op handel, toerisme en ICT. De meeste industrie is inmiddels naar andere delen van het land of naar het buitenland vertrokken. In Amsterdam zitten meestal de afdelingen die financiën regelen, die het beleid van het bedrijf bepalen en die nieuwe producten ontwerpen. Ook de beurs van Nederland, de <a href="/index.php?title=AEX_Index&action=edit&redlink=1" class="new" title="AEX Index (de pagina bestaat niet)">AEX Index</a>, is in Amsterdam gevestigd. Hier worden aandelen verhandeld. Veel banken, verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen en andere financiële instellingen zijn tevens in Amsterdam te vinden. Daarnaast heeft de stad een enorm aanbod aan advocatenkantoren. Ook veel uitgeverijen, drukkerijen en kennisinstituten zitten in de stad gevestigd. Vroeger zaten deze haast allemaal op de Grachtengordel, maar tegenwoordig verhuizen er veel naar de randen van de stad. Vooral de grote bedrijven doen dit, omdat de grond hier goedkoper is en de bereikbaarheid ook beter is. De <a href="/Zuidas" title="Zuidas">Zuidas</a> is een speciaal zakendistrict voor deze bedrijven en zo zijn er meer van te vinden in de stad. Op Europees niveau is Amsterdam de vijfde zakenstad van het continent, na <a href="/Londen" title="Londen">Londen</a>, <a href="/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, <a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a>, <a href="/Brussel_(stad)" title="Brussel (stad)">Brussel</a> en <a href="/Frankfurt_am_Main" title="Frankfurt am Main">Frankfurt am Main</a>. </p><p>De eigen stadseconomie bestaat tevens uit kleine bedrijven. Een dagje shoppen in Amsterdam kan op diverse plaatsen. Voornamelijk de <a href="/index.php?title=Kalverstraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalverstraat (de pagina bestaat niet)">Kalverstraat</a>, de <a href="/index.php?title=P.C._Hooftstraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="P.C. Hooftstraat (de pagina bestaat niet)">P.C. Hooftstraat</a>, de <a href="/index.php?title=Leidsestraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leidsestraat (de pagina bestaat niet)">Leidsestraat</a>, de <a href="/index.php?title=Utrechtsestraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Utrechtsestraat (de pagina bestaat niet)">Utrechtsestraat</a>, de <a href="/index.php?title=Magna_Plaza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magna Plaza (de pagina bestaat niet)">Magna Plaza</a>, de <a href="/index.php?title=Nieuwendijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwendijk (de pagina bestaat niet)">Nieuwendijk</a> en de <a href="/index.php?title=Negen_Straatjes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negen Straatjes (de pagina bestaat niet)">Negen Straatjes</a> zijn voorbeelden van winkelstraten. Aan de randen zijn vaker winkel<i>centra</i> te vinden. De Kalverstraat en de P.C. Hooftstraat zijn de duurste winkelstraten van de stad. Hier zitten vooral luxe merken, zoals <a href="/index.php?title=Louis_Vitton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis Vitton (de pagina bestaat niet)">Louis Vitton</a>, <a href="/Gucci" title="Gucci">Gucci</a> en <a href="/index.php?title=Chanel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chanel (de pagina bestaat niet)">Chanel</a>. Per week vinden er ook nog 33 markten in de stad plaats. Hier worden uiteenlopende dingen verkocht, zoals voedingsmiddelen, boeken, antiek, tweedehandsspullen, planten en bloemen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Toerisme">Toerisme</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Amsterdam_June_2018.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Amsterdam_June_2018.jpg/300px-Amsterdam_June_2018.jpg" decoding="async" width="300" height="300" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Amsterdam_June_2018.jpg/450px-Amsterdam_June_2018.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Amsterdam_June_2018.jpg/600px-Amsterdam_June_2018.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Amsterdam_June_2018.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De rondvaartboten in de grachten van Amsterdam</div></div></div> <p>De meeste toeristen die naar Nederland komen, brengen een bezoek aan Amsterdam. Amsterdam staat internationaal bekend om haar grachten met panden met bijzondere geveltjes. Veel toeristen maken dan ook een rondvaart door de grachten en bezoeken musea en andere bezienswaardigheden. Het toerisme levert Amsterdam dan ook een hoop geld op, maar er zijn ook nadelen. Door het vele toerisme is ook veel vervuiling in de stad en veroorzaakt het ook veel overlast. Door de toeristen verdringen toeristenwinkeltjes de normale winkels voor de inwoners. Daarnaast bieden veel mensen hun huis online te huur aan door middel van <a href="/index.php?title=Airbnb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airbnb (de pagina bestaat niet)">Airbnb</a>. Hierdoor stijgen mede de huizenprijzen en wordt wonen of huren steeds duurder. Inmiddels zijn er maatregelen aangekondigd om de overlast tegen te gaan. Zo mag er niet meer 's nachts gevaren worden en moeten er ook genoeg "normale winkels" zijn voor de inwoners. Ook zijn er plannen om toeristen te leiden naar gebieden met minder toeristen. Dit zijn niet alleen de steden Rotterdam en Den Haag, maar er rijden ook bussen naar bijvoorbeeld <a href="/index.php?title=Giethoorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giethoorn (de pagina bestaat niet)">Giethoorn</a> en <a href="/Friesland" title="Friesland">Friesland</a>. Ook zijn er speciale routes gekomen door Nederland heen om Amsterdam te ontlasten. </p><p>Er zijn ook toeristen die voor iets heel anders naar Amsterdam komen. Dit heeft te maken met de tolerantie van Nederland. In de meeste landen zijn <a href="/Prostitutie" title="Prostitutie">prostitutie</a> en <a href="/Wiet" title="Wiet">wiet</a> verboden, terwijl dit in Nederland grotendeels gelegaliseerd is. Deze groep toeristen komt naar Amsterdam om hier gebruik van te maken. Zij komen vaak uit het <a href="/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a>, de <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> en het <a href="/Midden-Oosten" title="Midden-Oosten">Midden-Oosten</a>. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Bekende_Amsterdammers">Bekende Amsterdammers</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Geboren_in_Amsterdam">Geboren in Amsterdam</span></h3> <p>Hieronder staan alle mensen die geboren zijn de stad of gemeente Amsterdam. Sommige van hen wonen tegenwoordig in een andere plaats. </p> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden; clear:left;"> <ul><li><a href="/Thomas_Acda" title="Thomas Acda">Thomas Acda</a></li> <li><a href="/index.php?title=Willeke_Alberti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Willeke Alberti (de pagina bestaat niet)">Willeke Alberti</a></li> <li><a href="/index.php?title=Koos_Alberts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koos Alberts (de pagina bestaat niet)">Koos Alberts</a></li> <li><a href="/index.php?title=Willeke_van_Ammelrooy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Willeke van Ammelrooy (de pagina bestaat niet)">Willeke van Ammelrooy</a></li> <li><a href="/Armando" title="Armando">Armando</a></li> <li><a href="/Lodewijk_Asscher" title="Lodewijk Asscher">Lodewijk Asscher</a></li> <li><a href="/index.php?title=Barbara_Barend&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barbara Barend (de pagina bestaat niet)">Barbara Barend</a></li> <li><a href="/Dennis_Bergkamp" title="Dennis Bergkamp">Dennis Bergkamp</a></li> <li><a href="/index.php?title=Ad%C3%A8le_Bloemendaal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adèle Bloemendaal (de pagina bestaat niet)">Adèle Bloemendaal</a></li> <li><a href="/Maik_de_Boer" title="Maik de Boer">Maik de Boer</a></li> <li><a href="/index.php?title=Els_Borst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Els Borst (de pagina bestaat niet)">Els Borst</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/index.php?title=Carlo_Boszhard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlo Boszhard (de pagina bestaat niet)">Carlo Boszhard</a></li> <li><a href="/index.php?title=Mies_Bouwman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mies Bouwman (de pagina bestaat niet)">Mies Bouwman</a></li> <li><a href="/index.php?title=Bredero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bredero (de pagina bestaat niet)">Bredero</a></li> <li><a href="/Robert_ten_Brink" title="Robert ten Brink">Robert ten Brink</a></li> <li><a href="/Johan_Cruijff" title="Johan Cruijff">Johan Cruijff</a></li> <li><a href="/index.php?title=Nicolette_van_Dam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicolette van Dam (de pagina bestaat niet)">Nicolette van Dam</a></li> <li><a href="/Eduard_Douwes_Dekker" title="Eduard Douwes Dekker">Eduard Douwes Dekker</a></li> <li><a href="/index.php?title=Ren%C3%A9_Froger&action=edit&redlink=1" class="new" title="René Froger (de pagina bestaat niet)">René Froger</a></li> <li><a href="/Louis_van_Gaal" title="Louis van Gaal">Louis van Gaal</a></li> <li><a href="/index.php?title=Jack_van_Gelder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jack van Gelder (de pagina bestaat niet)">Jack van Gelder</a></li> <li><a href="/Gordon" title="Gordon">Gordon</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Glennis_Grace" title="Glennis Grace">Glennis Grace</a></li> <li><a href="/Ruud_Gullit" title="Ruud Gullit">Ruud Gullit</a></li> <li><a href="/Andr%C3%A9_Hazes" title="André Hazes">André Hazes</a></li> <li><a href="/P.C._Hooft" class="mw-redirect" title="P.C. Hooft">P.C. Hooft</a></li> <li><a href="/index.php?title=Wim_Kieft&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wim Kieft (de pagina bestaat niet)">Wim Kieft</a></li> <li><a href="/Simone_Kleinsma" title="Simone Kleinsma">Simone Kleinsma</a></li> <li><a href="/index.php?title=Jeroen_Krabb%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeroen Krabbé (de pagina bestaat niet)">Jeroen Krabbé</a></li> <li><a href="/index.php?title=Martijn_Krabb%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martijn Krabbé (de pagina bestaat niet)">Martijn Krabbé</a></li> <li><a href="/index.php?title=Andr%C3%A9_Kruipers&action=edit&redlink=1" class="new" title="André Kruipers (de pagina bestaat niet)">André Kruipers</a></li> <li><a href="/Cornelis_Lely" title="Cornelis Lely">Cornelis Lely</a></li> <li><a href="/index.php?title=Danny_de_Munck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danny de Munck (de pagina bestaat niet)">Danny de Munck</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/index.php?title=Ivo_Niehe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ivo Niehe (de pagina bestaat niet)">Ivo Niehe</a></li> <li><a href="/index.php?title=Matthijs_van_Nieuwkerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matthijs van Nieuwkerk (de pagina bestaat niet)">Matthijs van Nieuwkerk</a></li> <li><a href="/Trijntje_Oosterhuis" title="Trijntje Oosterhuis">Trijntje Oosterhuis</a></li> <li><a href="/Gerard_Reve" title="Gerard Reve">Gerard Reve</a></li> <li><a href="/index.php?title=Dave_Roelvink&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dave Roelvink (de pagina bestaat niet)">Dave Roelvink</a></li> <li><a href="/index.php?title=Dries_Roelvink&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dries Roelvink (de pagina bestaat niet)">Dries Roelvink</a></li> <li><a href="/index.php?title=Piet_R%C3%B6mer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piet Römer (de pagina bestaat niet)">Piet Römer</a></li> <li><a href="/Carry_Slee" title="Carry Slee">Carry Slee</a></li> <li><a href="/index.php?title=Nicolaes_Tulp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicolaes Tulp (de pagina bestaat niet)">Nicolaes Tulp</a></li> <li><a href="/index.php?title=Yes-R&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yes-R (de pagina bestaat niet)">Yes-R</a></li></ul> </div><p><br clear="left" /> </p><h3><span class="mw-headline" id="Wonend_in_Amsterdam">Wonend in Amsterdam</span></h3> <p>Hieronder staat een lijst van alle mensen die wonen of gewoond hebben in Amsterdam. Zij zijn niet geboren in Amsterdam en kunnen tegenwoordig ook in een andere plaats wonen. </p> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden; clear:left;"> <ul><li><a href="/Khadija_Arib" title="Khadija Arib">Khadija Arib</a></li> <li><a href="/Marco_van_Basten" title="Marco van Basten">Marco van Basten</a></li> <li><a href="/Thierry_Baudet" title="Thierry Baudet">Thierry Baudet</a></li> <li><a href="/Patty_Brard" title="Patty Brard">Patty Brard</a></li> <li><a href="/Herman_Brood" title="Herman Brood">Herman Brood</a></li> <li><a href="/index.php?title=Thomas_Dekker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Dekker (de pagina bestaat niet)">Thomas Dekker</a></li> <li><a href="/Andr%C3%A9_van_Duin" title="André van Duin">André van Duin</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Anne_Frank" title="Anne Frank">Anne Frank</a></li> <li><a href="/Theo_van_Gogh_(regisseur)" title="Theo van Gogh (regisseur)">Theo van Gogh</a></li> <li><a href="/Angela_Groothuizen" title="Angela Groothuizen">Angela Groothuizen</a></li> <li><a href="/Hella_Haasse" title="Hella Haasse">Hella Haasse</a></li> <li><a href="/index.php?title=Patrick_Lodiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patrick Lodiers (de pagina bestaat niet)">Patrick Lodiers</a></li> <li><a href="/index.php?title=Bridget_Maasland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bridget Maasland (de pagina bestaat niet)">Bridget Maasland</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Harry_Mulisch" title="Harry Mulisch">Harry Mulisch</a></li> <li><a href="/index.php?title=Drs._P&action=edit&redlink=1" class="new" title="Drs. P (de pagina bestaat niet)">Drs. P</a></li> <li><a href="/Rembrandt_van_Rijn" title="Rembrandt van Rijn">Rembrandt van Rijn</a></li> <li><a href="/Art_Rooijakkers" title="Art Rooijakkers">Art Rooijakkers</a></li> <li><a href="/Michiel_de_Ruyter" title="Michiel de Ruyter">Michiel de Ruyter</a></li> <li><a href="/Annie_M.G._Schmidt" title="Annie M.G. Schmidt">Annie M.G. Schmidt</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/index.php?title=Ramses_Shaffy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramses Shaffy (de pagina bestaat niet)">Ramses Shaffy</a></li> <li><a href="/Sylvana_Simons" title="Sylvana Simons">Sylvana Simons</a></li> <li><a href="/index.php?title=Wim_Sonneveld&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wim Sonneveld (de pagina bestaat niet)">Wim Sonneveld</a></li> <li><a href="/Humberto_Tan" title="Humberto Tan">Humberto Tan</a></li> <li><a href="/index.php?title=Georgiana_Verbaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgiana Verbaan (de pagina bestaat niet)">Georgiana Verbaan</a></li> <li><a href="/Joost_van_den_Vondel" title="Joost van den Vondel">Joost van den Vondel</a></li></ul> </div><p><br clear="left" /> </p><h2><span class="mw-headline" id="Partnersteden">Partnersteden</span></h2> <div class="editmode" style="width:48%; float:left; padding:0 2% 0 0; border:none; overflow:hidden; clear:left;"> <ul><li><a href="/Bestand:Flag_of_Greece.svg" class="image" title="Griekenland"><img alt="Griekenland" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/langnl-20px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/langnl-30px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/langnl-40px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" /></a> <a href="/Athene" title="Athene">Athene</a>, <a href="/Griekenland" title="Griekenland">Griekenland</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg" class="image" title="Volksrepubliek China"><img alt="Volksrepubliek China" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/langnl-20px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/langnl-30px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/langnl-40px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" /></a> <a href="/Beijing" title="Beijing">Beijing</a>, <a href="/Volksrepubliek_China" title="Volksrepubliek China">China</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Germany.svg" class="image" title="Duitsland"><img alt="Duitsland" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/langnl-20px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/langnl-30px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/langnl-40px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" /></a> <a href="/Berlijn" title="Berlijn">Berlijn</a>, <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_India.svg" class="image" title="India"><img alt="India" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/langnl-20px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/langnl-30px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/langnl-40px-Flag_of_India.svg.png 2x" /></a> <a href="/Bombay" title="Bombay">Bombay</a>, <a href="/India" title="India">India</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_the_United_States.svg" class="image" title="Verenigde Staten"><img alt="Verenigde Staten" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" /></a> <a href="/Boston" title="Boston">Boston</a>, <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Belgium_(civil).svg" class="image" title="België"><img alt="België" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/langnl-20px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/langnl-30px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/langnl-40px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 2x" /></a> <a href="/Brussel_(stad)" title="Brussel (stad)">Brussel</a>, <a href="/Belgi%C3%AB" title="België">België</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Morocco.svg" class="image" title="Marokko"><img alt="Marokko" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-20px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-30px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-40px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" /></a> <a href="/Casablanca" title="Casablanca">Casablanca</a>, <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Vietnam.svg" class="image" title="Vietnam"><img alt="Vietnam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/langnl-20px-Flag_of_Vietnam.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/langnl-30px-Flag_of_Vietnam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/langnl-40px-Flag_of_Vietnam.svg.png 2x" /></a> <a href="/Hanoi" title="Hanoi">Hanoi</a>, <a href="/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Turkey.svg" class="image" title="Turkije"><img alt="Turkije" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-20px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-30px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-40px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" /></a> <a href="/Istanboel" title="Istanboel">Istanboel</a>, <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Turkey.svg" class="image" title="Turkije"><img alt="Turkije" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-20px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-30px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-40px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" /></a> <a href="/index.php?title=%C4%B0zmit&action=edit&redlink=1" class="new" title="İzmit (de pagina bestaat niet)">İzmit</a>, <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Morocco.svg" class="image" title="Marokko"><img alt="Marokko" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-20px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-30px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-40px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" /></a> <a href="/index.php?title=Larache&action=edit&redlink=1" class="new" title="Larache (de pagina bestaat niet)">Larache</a>, <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:48%; float:left; padding:0 2% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Bestand:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="image" title="Groot-Brittannië"><img alt="Groot-Brittannië" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/langnl-20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/langnl-30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/langnl-40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" /></a> <a href="/Londen" title="Londen">Londen</a>, <a href="/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_the_United_States.svg" class="image" title="Verenigde Staten"><img alt="Verenigde Staten" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" /></a> <a href="/New_York_City" title="New York City">New York City</a>, <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_France.svg" class="image" title="Frankrijk"><img alt="Frankrijk" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/langnl-20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/langnl-30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/langnl-40px-Flag_of_France.svg.png 2x" /></a> <a href="/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_the_United_States.svg" class="image" title="Verenigde Staten"><img alt="Verenigde Staten" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/langnl-40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" /></a> <a href="/San_Francisco" class="mw-redirect" title="San Francisco">San Francisco</a>, <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Brazil.svg" class="image" title="Brazilië"><img alt="Brazilië" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/langnl-20px-Flag_of_Brazil.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/langnl-30px-Flag_of_Brazil.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/langnl-40px-Flag_of_Brazil.svg.png 2x" /></a> <a href="/S%C3%A3o_Paulo" title="São Paulo">São Paulo</a>, <a href="/Brazili%C3%AB" title="Brazilië">Brazilië</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_South_Korea.svg" class="image" title="Zuid-Korea"><img alt="Zuid-Korea" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/langnl-20px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/langnl-30px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/langnl-40px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" /></a> <a href="/Seoel" title="Seoel">Seoel</a>, <a href="/Zuid-Korea" title="Zuid-Korea">Zuid-Korea</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg" class="image" title="Volksrepubliek China"><img alt="Volksrepubliek China" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/langnl-20px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/langnl-30px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/langnl-40px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" /></a> <a href="/Shenzhen" title="Shenzhen">Shenzhen</a>, <a href="/Volksrepubliek_China" title="Volksrepubliek China">China</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Turkey.svg" class="image" title="Turkije"><img alt="Turkije" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-20px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-30px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-40px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" /></a> <a href="/index.php?title=%C5%9Ei%C5%9Fli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şişli (de pagina bestaat niet)">Şişli</a>, <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Morocco.svg" class="image" title="Marokko"><img alt="Marokko" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-20px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-30px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/langnl-40px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" /></a> <a href="/Tanger" title="Tanger">Tanger</a>, <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Japan.svg" class="image" title="Japan"><img alt="Japan" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/langnl-20px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/langnl-30px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/langnl-40px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" /></a> <a href="/Tokio" title="Tokio">Tokio</a>, <a href="/Japan" title="Japan">Japan</a></li> <li><a href="/Bestand:Flag_of_Sweden.svg" class="image" title="Zweden"><img alt="Zweden" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/langnl-20px-Flag_of_Sweden.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/langnl-30px-Flag_of_Sweden.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/langnl-40px-Flag_of_Sweden.svg.png 2x" /></a> <a href="/Stockholm" title="Stockholm">Stockholm</a>, <a href="/Zweden" title="Zweden">Zweden</a></li></ul> </div><p><br clear="left" /> </p><p>Daarnaast werkt Amsterdam vaak internationaal met <a href="/Cura%C3%A7ao" title="Curaçao">Curaçao</a> en <a href="/Sint_Maarten_(land)" title="Sint Maarten (land)">Sint Maarten</a> samen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Bronnen">Bronnen</span></h2> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Amsterdam"><i>Amsterdam</i></a> en <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Amsterdam_(gemeente)"><i>Amsterdam (gemeente)</i></a>. Nederlandstalige Wikipedia. Beide versie 24 april 2019.</li> <li>Televisieserie <i>De ijzeren eeuw</i> van VPRO. Aflevering <i>Amsterdam, een kolerestad</i> (15 mei 2015). Internet: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vpro.nl/programmas/de-ijzeren-eeuw.html#media-group-episodes">www.vpro.nl</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mokums.nl/canonvanamsterdam.html"><i>Canon van Amsterdam</i></a> op www.mokums.nl. Bezocht op 25 april 2019.</li> <li>Lesmethode <i>Feniks havo bovenbouw</i>. Hoofdstuk <i>tijd van regenten en vorsten</i>, kenmerkend aspect: <i>Het burgerlijk bestuur en de stedelijke cultuur van de Nederlandse Republiek.</i> Druk 2016.</li> <li>Lesmethode <i>Feniks havo 5</i>. Hoofdstuk <i>De Republiek (1515-1648)</i>, paragraaf 3 <i>De Gouden Eeuw</i>. Druk 2017.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.anwb.nl/vrije-tijd/dagje-uit/bezienswaardigheden-amsterdam">Top 15 bezienswaardigheden Amsterdam</a> van www.anbw.nl. Bezocht op 24 april 2019.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.iamsterdam.com/nl/zien-en-doen/attracties-en-bezienswaardigheden">Attracties & bezienswaardigheden in Amsterdam</a> van www.iamsterdam.com. Bezocht op 24 april 2019.</li> <li>Binnenlandredactie (15 mei 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ad.nl/binnenland/amsterdam-pakt-overlast-toerisme-aan~a8e50f95/"><i>Amsterdam pakt overlast toerisme aan</i></a> van www.ad.nl.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://muziek-en-film.infonu.nl/film-en-video/34336-internationale-films-opgenomen-in-amsterdam.html"><i>Internationale films opgenomen in Amsterdam</i></a> van www.muziek-en-film.infonu.nl. Bezocht op 25 april 2019.</li></ul> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th><a href="/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="image" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/langnl-30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/langnl-45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/langnl-60px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" /></a> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Gemeenten in de provincie <a href="/Noord-Holland" title="Noord-Holland">Noord-Holland</a> </th> <th><a href="/Bestand:Flag_of_North_Holland.svg" class="image" title="Vlag van Noord-Holland"><img alt="Vlag van Noord-Holland" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/langnl-30px-Flag_of_North_Holland.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/langnl-45px-Flag_of_North_Holland.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Holland.svg/langnl-60px-Flag_of_North_Holland.svg.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Aalsmeer" title="Aalsmeer">Aalsmeer</a> · <a href="/Alkmaar" title="Alkmaar">Alkmaar</a> · <a href="/Amstelveen" title="Amstelveen">Amstelveen</a> · <a class="mw-selflink selflink">Amsterdam</a> · <a href="/Bergen_(Noord-Holland)" title="Bergen (Noord-Holland)">Bergen</a> · <a href="/Beverwijk" title="Beverwijk">Beverwijk</a> · <a href="/Blaricum" title="Blaricum">Blaricum</a> · <a href="/Bloemendaal_(Noord-Holland)" title="Bloemendaal (Noord-Holland)">Bloemendaal</a> · <a href="/Castricum" title="Castricum">Castricum</a> · <a href="/Den_Helder" title="Den Helder">Den Helder</a> · <a href="/Diemen" title="Diemen">Diemen</a> · <a href="/Dijk_en_Waard" title="Dijk en Waard">Dijk en Waard</a> · <a href="/Drechterland_(gemeente)" title="Drechterland (gemeente)">Drechterland</a> · <a href="/Edam-Volendam" title="Edam-Volendam">Edam-Volendam</a> · <a href="/Enkhuizen" title="Enkhuizen">Enkhuizen</a> · <a href="/Gooise_Meren" title="Gooise Meren">Gooise Meren</a> · <a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a> · <a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a> · <a href="/Heemskerk" title="Heemskerk">Heemskerk</a> · <a href="/Heemstede_(Noord-Holland)" title="Heemstede (Noord-Holland)">Heemstede</a> · <a href="/Heiloo" title="Heiloo">Heiloo</a> · <a href="/Hilversum" title="Hilversum">Hilversum</a> · <a href="/Hollands_Kroon_(gemeente)" title="Hollands Kroon (gemeente)">Hollands Kroon</a> · <a href="/Hoorn_(Noord-Holland)" title="Hoorn (Noord-Holland)">Hoorn</a> · <a href="/Huizen" title="Huizen">Huizen</a> · <a href="/Koggenland" title="Koggenland">Koggenland</a> · <a href="/Landsmeer" title="Landsmeer">Landsmeer</a> · <a href="/Laren_(Noord-Holland)" title="Laren (Noord-Holland)">Laren</a> · <a href="/Medemblik" title="Medemblik">Medemblik</a> · <a href="/Oostzaan" title="Oostzaan">Oostzaan</a> · <a href="/Opmeer" title="Opmeer">Opmeer</a> · <a href="/Ouder-Amstel" title="Ouder-Amstel">Ouder-Amstel</a> · <a href="/Purmerend" title="Purmerend">Purmerend</a> · <a href="/Schagen" title="Schagen">Schagen</a> · <a href="/Stede_Broec" title="Stede Broec">Stede Broec</a> · <a href="/Texel" title="Texel">Texel</a> · <a href="/Uitgeest" title="Uitgeest">Uitgeest</a> · <a href="/Uithoorn" title="Uithoorn">Uithoorn</a> · <a href="/Velsen" title="Velsen">Velsen</a> · <a href="/Waterland_(gemeente)" title="Waterland (gemeente)">Waterland</a> · <a href="/Wijdemeren" title="Wijdemeren">Wijdemeren</a> · <a href="/Wormerland" title="Wormerland">Wormerland</a> · <a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a> · <a href="/Zandvoort" title="Zandvoort">Zandvoort</a><br /> <p><i><a href="/Lijst_van_steden_en_dorpen_in_Noord-Holland" title="Lijst van steden en dorpen in Noord-Holland">Steden en dorpen</a> · <b><a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a>:</b> </i><a href="/Provincies_van_Nederland" title="Provincies van Nederland">Provincies</a> · <a href="/Lijst_van_Nederlandse_gemeenten" title="Lijst van Nederlandse gemeenten">Gemeenten</a><i></i> </p> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Hoofdsteden in <a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> </th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><table class="vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background: transparent; margin: 0px auto 0px auto; text-align: left;"><tbody><tr><td style="text-align: right;"><b>Onafhankelijke staten:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="mw-selflink selflink">Amsterdam</a> · <a href="/Andorra_la_Vella" title="Andorra la Vella">Andorra la Vella</a> · <a href="/Athene" title="Athene">Athene</a> · <a href="/Belgrado" title="Belgrado">Belgrado</a> · <a href="/Berlijn" title="Berlijn">Berlijn</a> · <a href="/Bern" title="Bern">Bern</a> · <a href="/Boedapest" title="Boedapest">Boedapest</a> · <a href="/Boekarest" title="Boekarest">Boekarest</a> · <a href="/Bratislava" title="Bratislava">Bratislava</a> · <a href="/Brussel_(stad)" title="Brussel (stad)">Brussel</a> · <a href="/Chisinau" title="Chisinau">Chisinau</a> · <a href="/Dublin" title="Dublin">Dublin</a> · <a href="/Helsinki" title="Helsinki">Helsinki</a> · <a href="/Kiev" title="Kiev">Kiev</a> · <a href="/Kopenhagen" title="Kopenhagen">Kopenhagen</a> · <a href="/Lissabon" title="Lissabon">Lissabon</a> · <a href="/Ljubljana" title="Ljubljana">Ljubljana</a> · <a href="/Londen" title="Londen">Londen</a> · <a href="/Luxemburg_(stad)" title="Luxemburg (stad)">Luxemburg</a> · <a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a> · <a href="/Minsk" title="Minsk">Minsk</a> · <a href="/Monaco" title="Monaco">Monaco</a> · <a href="/Moskou" title="Moskou">Moskou</a> · <a href="/Nicosia" title="Nicosia">Nicosia</a> · <a href="/Oslo" title="Oslo">Oslo</a> · <a href="/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> · <a href="/Podgorica" title="Podgorica">Podgorica</a> · <a href="/Praag" title="Praag">Praag</a> · <a href="/Pristina" title="Pristina">Pristina</a> · <a href="/Reykjavik" title="Reykjavik">Reykjavik</a> · <a href="/Riga" title="Riga">Riga</a> · <a href="/Rome" title="Rome">Rome</a> · <a href="/San_Marino_(stad)" title="San Marino (stad)">San Marino</a> · <a href="/Sarajevo" title="Sarajevo">Sarajevo</a> · <a href="/Skopje" title="Skopje">Skopje</a> · <a href="/Sofia" title="Sofia">Sofia</a> · <a href="/Stockholm" title="Stockholm">Stockholm</a> · <a href="/Tallinn" title="Tallinn">Tallinn</a> · <a href="/Tirana_(stad)" title="Tirana (stad)">Tirana</a> · <a href="/Vaduz" title="Vaduz">Vaduz</a> · <a href="/Valletta" title="Valletta">Valletta</a> · <a href="/Vaticaanstad" title="Vaticaanstad">Vaticaanstad</a> · <a href="/Vilnius" title="Vilnius">Vilnius</a> · <a href="/Warschau" title="Warschau">Warschau</a> · <a href="/Wenen" title="Wenen">Wenen</a> · <a href="/Zagreb" title="Zagreb">Zagreb</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><span class="_nowrap" style="white-space:nowrap;"><b>Afhankelijke gebieden:</b></span></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Douglas_(stad)" title="Douglas (stad)">Douglas</a> · <a href="/Gibraltar" title="Gibraltar">Gibraltar</a> · <a href="/Longyearbyen" title="Longyearbyen">Longyearbyen</a> · <a href="/Mariehamn" title="Mariehamn">Mariehamn</a> · <a href="/Saint_Helier" title="Saint Helier">Saint Helier</a> · <a href="/Saint_Peter_Port" title="Saint Peter Port">Saint Peter Port</a> · <a href="/T%C3%B3rshavn" title="Tórshavn">Tórshavn</a></td></tr></tbody></table> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th><a href="/Bestand:Flag_of_Amsterdam.svg" class="image" title="Vlag van Amsterdam"><img alt="Vlag van Amsterdam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-30px-Flag_of_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-45px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-60px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 2x" /></a> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Plaatsen in de <a class="mw-selflink selflink">gemeente Amsterdam</a> </th> <th><a href="/Bestand:Wapen_van_Amsterdam.svg" class="image" title="Wapen gemeente Amsterdam"><img alt="Wapen gemeente Amsterdam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-30px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="30" height="22" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-45px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-60px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><b><a href="/Stad" title="Stad">Steden</a>:</b> <a href="/index.php?title=Amsterdam_(hoofdbetekenis)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam (hoofdbetekenis) (de pagina bestaat niet)">Amsterdam</a> · <a href="/Weesp" title="Weesp">Weesp</a><br /> <p><b><a href="/Dorp" title="Dorp">Dorpen</a>:</b> <a href="/index.php?title=Buiksloot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buiksloot (de pagina bestaat niet)">Buiksloot</a> · <a href="/index.php?title=Driemond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Driemond (de pagina bestaat niet)">Driemond</a> · <a href="/index.php?title=Durgerdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Durgerdam (de pagina bestaat niet)">Durgerdam</a> · <a href="/index.php?title=Holysloot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holysloot (de pagina bestaat niet)">Holysloot</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwendam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwendam (de pagina bestaat niet)">Nieuwendam</a> · <a href="/index.php?title=Oud_Osdorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oud Osdorp (de pagina bestaat niet)">Oud Osdorp</a> · <a href="/index.php?title=Ransdorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ransdorp (de pagina bestaat niet)">Ransdorp</a> · <a href="/index.php?title=Ruigoord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruigoord (de pagina bestaat niet)">Ruigoord</a> · <a href="/index.php?title=Schellingwoude&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schellingwoude (de pagina bestaat niet)">Schellingwoude</a> · <a href="/index.php?title=Sloten_(Noord-Holland)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sloten (Noord-Holland) (de pagina bestaat niet)">Sloten</a> · <a href="/Sloterdijk_(Amsterdam)" title="Sloterdijk (Amsterdam)">Sloterdijk</a> · <a href="/index.php?title=Zunderdorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zunderdorp (de pagina bestaat niet)">Zunderdorp</a><br /> <b><a href="/Buurtschap" title="Buurtschap">Buurtschappen</a>: </b><a href="/index.php?title=%27t_Nopeind&action=edit&redlink=1" class="new" title="'t Nopeind (de pagina bestaat niet)">'t Nopeind</a> · <a href="/index.php?title=Het_Schouw&action=edit&redlink=1" class="new" title="Het Schouw (de pagina bestaat niet)">Het Schouw</a> · <a href="/index.php?title=Horn_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Horn (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Horn</a> · <a href="/index.php?title=Uitermeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uitermeer (de pagina bestaat niet)">Uitermeer</a><br /> </p> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Grote steden in <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> </th> <th><a href="/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="image"><img alt="Flag of the Netherlands.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/langnl-35px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="35" height="23" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/langnl-53px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/langnl-70px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a class="mw-selflink selflink">Amsterdam</a> · <a href="/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> · <a href="/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> · <a href="/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> · <a href="/Eindhoven" title="Eindhoven">Eindhoven</a> · <a href="/Tilburg" title="Tilburg">Tilburg</a> · <a href="/Almere" title="Almere">Almere</a> · <a href="/Groningen_(stad)" title="Groningen (stad)">Groningen</a> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th><a href="/Bestand:Flag_of_Amsterdam.svg" class="image" title="Vlag van Amsterdam"><img alt="Vlag van Amsterdam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-30px-Flag_of_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-45px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-60px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 2x" /></a> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;"><a href="/Stadsdeel" title="Stadsdeel">Stadsdelen</a> en -gebieden van de <a class="mw-selflink selflink">gemeente Amsterdam</a> </th> <th><a href="/Bestand:Wapen_van_Amsterdam.svg" class="image" title="Wapen van Amsterdam"><img alt="Wapen van Amsterdam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-30px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="30" height="22" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-45px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-60px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Amsterdam-Centrum" title="Amsterdam-Centrum">Centrum</a> · <a href="/Amsterdam-Noord" title="Amsterdam-Noord">Noord</a> · <a href="/Amsterdam-West" title="Amsterdam-West">West</a> · <a href="/Nieuw-West_(Amsterdam)" title="Nieuw-West (Amsterdam)">Nieuw-West</a> · <a href="/Amsterdam-Zuid" title="Amsterdam-Zuid">Zuid</a> · <a href="/Amsterdam-Oost" title="Amsterdam-Oost">Oost</a> · <a href="/Amsterdam-Zuidoost" title="Amsterdam-Zuidoost">Zuidoost</a> · <i><a href="/index.php?title=Weesp-Driemond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weesp-Driemond (de pagina bestaat niet)">Weesp-Driemond</a></i> · <i><a href="/Westpoort_(Amsterdam)" title="Westpoort (Amsterdam)">Westpoort</a></i> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th><a href="/Bestand:Flag_of_Amsterdam.svg" class="image" title="Vlag van Amsterdam"><img alt="Vlag van Amsterdam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-30px-Flag_of_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-45px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Amsterdam.svg/langnl-60px-Flag_of_Amsterdam.svg.png 2x" /></a> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Wijken en buurten in de <a class="mw-selflink selflink">gemeente Amsterdam</a> </th> <th><a href="/Bestand:Wapen_van_Amsterdam.svg" class="image" title="Wapen van Amsterdam"><img alt="Wapen van Amsterdam" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-30px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png" decoding="async" width="30" height="22" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-45px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wapen_van_Amsterdam.svg/langnl-60px-Wapen_van_Amsterdam.svg.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/index.php?title=Abberdaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abberdaan (de pagina bestaat niet)">Abberdaan</a> · <a href="/Admiralenbuurt" title="Admiralenbuurt">Admiralenbuurt</a> · <a href="/Amstel_III" title="Amstel III">Amstel III</a> · <a href="/index.php?title=Amsteldorp_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsteldorp (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Amsteldorp</a> · <a href="/index.php?title=Amstelkwartier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amstelkwartier (de pagina bestaat niet)">Amstelkwartier</a> · <a href="/index.php?title=Andreasensemble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andreasensemble (de pagina bestaat niet)">Andreasensemble</a> · <a href="/Apollobuurt" title="Apollobuurt">Apollobuurt</a> · <a href="/index.php?title=ArenAPoort&action=edit&redlink=1" class="new" title="ArenAPoort (de pagina bestaat niet)">ArenAPoort</a> · <a href="/index.php?title=Bajeskwartier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bajeskwartier (de pagina bestaat niet)">Bajeskwartier</a> · <a href="/Banne_Buiksloot" title="Banne Buiksloot">Banne Buiksloot</a> · <a href="/index.php?title=Bedrijventerrein_Sloterdijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bedrijventerrein Sloterdijk (de pagina bestaat niet)">Bedrijventerrein Sloterdijk</a> · <a href="/Bellamybuurt" title="Bellamybuurt">Bellamybuurt</a> · <a href="/Betondorp" title="Betondorp">Betondorp</a> · <a href="/Bijlmermeer_(Amsterdam)" title="Bijlmermeer (Amsterdam)">Bijlmer</a> · <a href="/Binnenstad_(Amsterdam)" title="Binnenstad (Amsterdam)">Binnenstad</a> · <a href="/Bloemenbuurt_(Amsterdam)" title="Bloemenbuurt (Amsterdam)">Bloemenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Borgerbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borgerbuurt (de pagina bestaat niet)">Borgerbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Borneo_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Borneo (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Borneo</a> · <a href="/Bos_en_Lommer" title="Bos en Lommer">Bos en Lommer</a> · <a href="/index.php?title=Buiksloot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buiksloot (de pagina bestaat niet)">Buiksloot</a> · <a href="/index.php?title=Buiksloterham&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buiksloterham (de pagina bestaat niet)">Buiksloterham</a> · <a href="/index.php?title=Buikslotermeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buikslotermeer (de pagina bestaat niet)">Buikslotermeer</a> · <a href="/index.php?title=Buitenveldert_(tuinstad)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buitenveldert (tuinstad) (de pagina bestaat niet)">Buitenveldert</a> · <a href="/index.php?title=Bullewijk_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bullewijk (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Bullewijk</a> · <a href="/index.php?title=Oudezijde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oudezijde (de pagina bestaat niet)">Burgwallen Oude Zijde</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwezijde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwezijde (de pagina bestaat niet)">Burgwallen Nieuwe Zijde</a> · <a href="/index.php?title=Centrum_Amsterdam_Noord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrum Amsterdam Noord (de pagina bestaat niet)">Centrum Amsterdam Noord</a> · <a href="/index.php?title=Centrumeiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrumeiland (de pagina bestaat niet)">Centrumeiland</a> · <a href="/index.php?title=Chass%C3%A9buurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chassébuurt (de pagina bestaat niet)">Chassébuurt</a> · <a href="/index.php?title=Chinatown_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinatown (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Chinatown</a> · <a href="/index.php?title=Cremerbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cremerbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Cremerbuurt (Amsterdam)</a> · <a href="/index.php?title=Cruquius_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cruquius (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Cruquius</a> · <a href="/index.php?title=Czaar_Peterbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Czaar Peterbuurt (de pagina bestaat niet)">Czaar Peterbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Da_Costabuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Da Costabuurt (de pagina bestaat niet)">Da Costabuurt</a> · <a href="/index.php?title=Dapperbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dapperbuurt (de pagina bestaat niet)">Dapperbuurt</a> · <a href="/index.php?title=De_Aker&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Aker (de pagina bestaat niet)">De Aker</a> · <a href="/index.php?title=De_Baarsjes_(wijk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Baarsjes (wijk) (de pagina bestaat niet)">De Baarsjes</a> · <a href="/index.php?title=De_Bongerd_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Bongerd (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">De Bongerd</a> · <a href="/index.php?title=De_Eendracht_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Eendracht (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">De Eendracht</a> · <a href="/index.php?title=De_Heining_(bedrijventerrein)&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Heining (bedrijventerrein) (de pagina bestaat niet)">De Heining</a> · <a href="/index.php?title=De_Krommert&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Krommert (de pagina bestaat niet)">De Krommert</a> · <a href="/index.php?title=De_9_Straatjes&action=edit&redlink=1" class="new" title="De 9 Straatjes (de pagina bestaat niet)">De 9 Straatjes</a> · <a href="/index.php?title=Omval_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omval (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">De Omval</a> · <a href="/index.php?title=De_Pijp&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Pijp (de pagina bestaat niet)">De Pijp</a> · <a href="/index.php?title=Diamantbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diamantbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Diamantbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Driemond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Driemond (de pagina bestaat niet)">Driemond</a> · <a href="/index.php?title=Disteldorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Disteldorp (de pagina bestaat niet)">Disteldorp</a> · <a href="/index.php?title=Dubbele_Buurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dubbele Buurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Dubbele Buurt</a> · <a href="/index.php?title=Duivelseiland_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duivelseiland (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Duivelseiland</a> · <a href="/index.php?title=Elzenhagen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elzenhagen (de pagina bestaat niet)">Elzenhagen</a> · <a href="/index.php?title=Erasmusparkbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erasmusparkbuurt (de pagina bestaat niet)">Erasmusparkbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Floradorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Floradorp (de pagina bestaat niet)">Floradorp</a> · <a href="/index.php?title=Frederik_Hendrikbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederik Hendrikbuurt (de pagina bestaat niet)">Frederik Hendrikbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Funenpark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Funenpark (de pagina bestaat niet)">Funenpark</a> · <a href="/index.php?title=Gaasperdam_(woonwijk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaasperdam (woonwijk) (de pagina bestaat niet)">Gaasperdam</a> · <a href="/Gein_(Amsterdam)" title="Gein (Amsterdam)">Gein</a> · <a href="/index.php?title=Geuzenveld&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geuzenveld (de pagina bestaat niet)">Geuzenveld</a> · <a href="/index.php?title=Gibraltarbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gibraltarbuurt (de pagina bestaat niet)">Gibraltarbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Westelijke_Eilanden_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Westelijke Eilanden (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Gouden Reael</a> · <a href="/index.php?title=Gulden_Winckelbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gulden Winckelbuurt (de pagina bestaat niet)">Gulden Winckelbuurt</a> · <a href="/Grachtengordel_(Amsterdam)" title="Grachtengordel (Amsterdam)">Grachtengordel</a> · <a href="/index.php?title=Haarlemmerbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haarlemmerbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Haarlemmerbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Hallenkwartier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hallenkwartier (de pagina bestaat niet)">Hallenkwartier</a> · <a href="/index.php?title=Haven-Stad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haven-Stad (de pagina bestaat niet)">Haven-Stad</a> · <a href="/index.php?title=Haveneiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haveneiland (de pagina bestaat niet)">Haveneiland</a> · <a href="/index.php?title=Havenstraatterrein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Havenstraatterrein (de pagina bestaat niet)">Havenstraatterrein</a> · <a href="/index.php?title=Helmersbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helmersbuurt (de pagina bestaat niet)">Helmersbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Funenpark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Funenpark (de pagina bestaat niet)">Het Funen</a> · <a href="/index.php?title=Holendrecht_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holendrecht (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Holendrecht</a> · <a href="/index.php?title=Hoofddorppleinbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoofddorppleinbuurt (de pagina bestaat niet)">Hoofddorppleinbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Houthavens_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Houthavens (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Houthaven</a> · <a href="/index.php?title=IJ-oevers&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJ-oevers (de pagina bestaat niet)">IJ-oevers</a> · <a href="/IJburg" title="IJburg">IJburg</a> · <a href="/index.php?title=IJDock&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJDock (de pagina bestaat niet)">IJdock</a> · <a href="/index.php?title=IJplein&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJplein (de pagina bestaat niet)">IJplein</a> · <a href="/index.php?title=Indische_Buurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indische Buurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Indische Buurt</a> · <a href="/index.php?title=Jan_Maijenbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jan Maijenbuurt (de pagina bestaat niet)">Jan Maijenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Java-eiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Java-eiland (de pagina bestaat niet)">Java-eiland</a> · <a href="/index.php?title=Jeruzalem_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeruzalem (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Jeruzalem</a> · <a href="/index.php?title=Jeugdland_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeugdland (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Jeugdland</a> ·<a href="/index.php?title=Jodenbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jodenbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Jodenbuurt</a> · <a href="/Jordaan_(Amsterdam)" title="Jordaan (Amsterdam)">Jordaan</a> · <a href="/index.php?title=Julianapark_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julianapark (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Julianapark</a> · <a href="/index.php?title=Kadijken_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kadijken (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Kadijken</a> · <a href="/index.php?title=Kadoelen_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kadoelen (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Kadoelen</a> · <a href="/index.php?title=Kattenburg_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kattenburg (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Kattenburg</a> · <a href="/index.php?title=Kinkerbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinkerbuurt (de pagina bestaat niet)">Kinkerbuurt</a> · <a href="/index.php?title=KNSM-eiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="KNSM-eiland (de pagina bestaat niet)">KNSM-eiland</a> · <a href="/index.php?title=Kolenkitbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kolenkitbuurt (de pagina bestaat niet)">Kolenkitbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Kop_van_Jut_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kop van Jut (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Kop van Jut</a> · <a href="/index.php?title=Van_der_Kunbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Van der Kunbuurt (de pagina bestaat niet)">Van der Kunbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Laan_van_Spartaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laan van Spartaan (de pagina bestaat niet)">Laan van Spartaan</a> · <a href="/index.php?title=Landlust&action=edit&redlink=1" class="new" title="Landlust (de pagina bestaat niet)">Landlust</a> · <a href="/index.php?title=Landstrekenbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Landstrekenbuurt (de pagina bestaat niet)">Landstrekenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Lastage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lastage (de pagina bestaat niet)">Lastage</a> · <a href="/index.php?title=Leidsebuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leidsebuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Leidsebuurt</a> · <a href="/index.php?title=Lutkemeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lutkemeer (de pagina bestaat niet)">Lutkemeer</a> · <a href="/index.php?title=Marathonbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marathonbuurt (de pagina bestaat niet)">Marathonbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Marineterrein_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marineterrein (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Marineterrein</a> · <a href="/index.php?title=Marken_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marken (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Marken</a> · <a href="/index.php?title=Marktkwartier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marktkwartier (de pagina bestaat niet)">Marktkwartier</a> · <a href="/index.php?title=Medisch_Centrum_Slotervaart&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medisch Centrum Slotervaart (de pagina bestaat niet)">Medisch Centrum Slotervaart</a> · <a href="/Mercatorbuurt" class="mw-redirect" title="Mercatorbuurt">Mercatorbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Middelveldsche_Akerpolder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Middelveldsche Akerpolder (de pagina bestaat niet)">Middelveldsche Akerpolder</a> · <a href="/index.php?title=Molenwijk_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molenwijk (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Molenwijk</a> · <a href="/index.php?title=Museumkwartier_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Museumkwartier (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Museumkwartier</a> · <a href="/index.php?title=Nellestein_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nellestein (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Nellestein</a> · <a href="/index.php?title=Nieuw_Sloten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuw Sloten (de pagina bestaat niet)">Nieuw Sloten</a> · <a href="/Amsterdam_Nieuw-West" class="mw-redirect" title="Amsterdam Nieuw-West">Amsterdam Nieuw-West</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwe_Pijp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Pijp (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Pijp</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwendam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwendam (de pagina bestaat niet)">Nieuwendam</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwendammerdijk_en_Buiksloterdijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwendammerdijk en Buiksloterdijk (de pagina bestaat niet)">Nieuwendammerdijk en Buiksloterdijk</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwendammerham&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwendammerham (de pagina bestaat niet)">Nieuwendammerham</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwezijde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwezijde (de pagina bestaat niet)">Nieuwezijde</a> · <a href="/index.php?title=Nieuwmarkt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwmarkt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Nieuwmarkt</a> · <a href="/index.php?title=Noorderhof&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noorderhof (de pagina bestaat niet)">Noorderhof</a> · <a href="/index.php?title=Noordoever_Sloterplas_(buurt)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noordoever Sloterplas (buurt) (de pagina bestaat niet)">Noordoever Sloterplas</a> · <a href="/index.php?title=Noordse_Bos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noordse Bos (de pagina bestaat niet)">Noordse Bos</a> · <a href="/index.php?title=Olympisch_Kwartier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olympisch Kwartier (de pagina bestaat niet)">Olympisch Kwartier</a> · <a href="/index.php?title=Omval_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omval (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Omval</a> · <a href="/index.php?title=Ookmeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ookmeer (de pagina bestaat niet)">Ookmeer</a> · <a href="/index.php?title=Oostelijk_Havengebied&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostelijk Havengebied (de pagina bestaat niet)">Oostelijk Havengebied</a> · <a href="/index.php?title=Oostelijke_Eilanden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostelijke Eilanden (de pagina bestaat niet)">Oostelijke Eilanden</a> · <a href="/index.php?title=Oostelijke_Handelskade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostelijke Handelskade (de pagina bestaat niet)">Oostelijke Handelskade</a> · <a href="/index.php?title=Oostenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostenburg (de pagina bestaat niet)">Oostenburg</a> · <a href="/index.php?title=Oosterdokseiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oosterdokseiland (de pagina bestaat niet)">Oosterdokseiland</a> · <a href="/index.php?title=Oosterparkbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oosterparkbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Oosterparkbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Oostoever_Sloterplas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostoever Sloterplas (de pagina bestaat niet)">Oostoever Sloterplas</a> · <a href="/index.php?title=Oostpoort_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostpoort (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Oostpoort</a> · <a href="/index.php?title=Oostzanerwerf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oostzanerwerf (de pagina bestaat niet)">Oostzanerwerf</a> · <a href="/index.php?title=Osdorp_(tuinstad)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osdorp (tuinstad) (de pagina bestaat niet)">Osdorp</a> · <a href="/index.php?title=Oud_Osdorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oud Osdorp (de pagina bestaat niet)">Oud Osdorp</a> · <a href="/index.php?title=Oud-Oost_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oud-Oost (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Oud-Oost</a> · <a href="/index.php?title=Oud-West&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oud-West (de pagina bestaat niet)">Oud-West</a> · <a href="/index.php?title=Oud-Zuid_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oud-Zuid (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Oud-Zuid</a> · <a href="/index.php?title=Oude_Pijp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oude Pijp (de pagina bestaat niet)">Oude Pijp</a> · <a href="/index.php?title=Oudezijde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oudezijde (de pagina bestaat niet)">Oudezijde</a> · <a href="/index.php?title=Overamstel_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overamstel (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Overamstel</a> · <a href="/index.php?title=Overhoeks_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overhoeks (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Overhoeks</a> · <a href="/index.php?title=Overtoombuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overtoombuurt (de pagina bestaat niet)">Overtoombuurt</a> · <a href="/index.php?title=Overtoomse_Buurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overtoomse Buurt (de pagina bestaat niet)">Overtoomse Buurt</a> · <a href="/index.php?title=Overtoomse_Veld&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overtoomse Veld (de pagina bestaat niet)">Overtoomse Veld</a> · <a href="/index.php?title=Park_Haagseweg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Park Haagseweg (de pagina bestaat niet)">Park Haagseweg</a> · <a href="/index.php?title=Park_de_Meer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Park de Meer (de pagina bestaat niet)">Park de Meer</a> · <a href="/index.php?title=Plan_van_Gool&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plan van Gool (de pagina bestaat niet)">Plan van Gool</a> · <a href="/index.php?title=Plan_West&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plan West (de pagina bestaat niet)">Plan West</a> · <a href="/index.php?title=Plan_Zuid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plan Zuid (de pagina bestaat niet)">Plan Zuid</a> · <a href="/index.php?title=Planciusbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Planciusbuurt (de pagina bestaat niet)">Planciusbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Plantage_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plantage (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Plantagebuurt</a> · <a href="/index.php?title=Postjesbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Postjesbuurt (de pagina bestaat niet)">Postjesbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Prinses_Irenebuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prinses Irenebuurt (de pagina bestaat niet)">Prinses Irenebuurt</a> · <a href="/index.php?title=Rapenburg_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rapenburg (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Rapenburg</a> · <a href="/index.php?title=Reigersbos_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reigersbos (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Reigersbos</a> · <a href="/index.php?title=Riekerpolder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riekerpolder (de pagina bestaat niet)">Riekerpolder</a> · <a href="/index.php?title=Rieteilanden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rieteilanden (de pagina bestaat niet)">Rieteilanden</a> · <a href="/index.php?title=Rietlanden_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rietlanden (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Rietlanden</a> · <a href="/index.php?title=Rivierenbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rivierenbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Rivierenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Robert_Scottbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Scottbuurt (de pagina bestaat niet)">Robert Scottbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Roeterseiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roeterseiland (de pagina bestaat niet)">Roeterseiland</a> · <a href="/index.php?title=Ruigoord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruigoord (de pagina bestaat niet)">Ruigoord</a> · <a href="/index.php?title=Schinkel_(bedrijventerrein)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schinkel (bedrijventerrein) (de pagina bestaat niet)">Schinkel (bedrijventerrein)</a> · <a href="/index.php?title=Schinkelbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schinkelbuurt (de pagina bestaat niet)">Schinkelbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Amsterdam_Science_Park&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amsterdam Science Park (de pagina bestaat niet)">Science Park</a> · <a href="/index.php?title=Sloten_(Noord-Holland)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sloten (Noord-Holland) (de pagina bestaat niet)">Sloten</a> · <a href="/Sloterdijk_(Amsterdam)" title="Sloterdijk (Amsterdam)">Sloterdijk</a> · <a href="/index.php?title=Teleport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teleport (de pagina bestaat niet)">Sloterdijk-Centrum</a> · <a href="/index.php?title=Slotermeer_(tuinstad)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Slotermeer (tuinstad) (de pagina bestaat niet)">Slotermeer</a> · <a href="/index.php?title=Slotervaart_(tuinstad)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Slotervaart (tuinstad) (de pagina bestaat niet)">Slotervaart</a> · <a href="/index.php?title=Sluisbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sluisbuurt (de pagina bestaat niet)">Sluisbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Spaarndammerbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaarndammerbuurt (de pagina bestaat niet)">Spaarndammerbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Spieringhorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spieringhorn (de pagina bestaat niet)">Spieringhorn</a> · <a href="/index.php?title=Sporenburg_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sporenburg (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Sporenburg</a> · <a href="/index.php?title=Sportheldenbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sportheldenbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Sportheldenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Staatsliedenbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Staatsliedenbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Staatsliedenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Stadionbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stadionbuurt (de pagina bestaat niet)">Stadionbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Steigereiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Steigereiland (de pagina bestaat niet)">Steigereiland</a> · <a href="/index.php?title=Strandeiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strandeiland (de pagina bestaat niet)">Strandeiland</a> · <a href="/index.php?title=Teleport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teleport (de pagina bestaat niet)">Teleport</a> · <a href="/index.php?title=Transvaalbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transvaalbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Transvaalbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Trompbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trompbuurt (de pagina bestaat niet)">Trompbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Tuindorp_Buiksloot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuindorp Buiksloot (de pagina bestaat niet)">Tuindorp Buiksloot</a> · <a href="/index.php?title=Tuindorp_Buiksloterham&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuindorp Buiksloterham (de pagina bestaat niet)">Tuindorp Buiksloterham</a> · <a href="/index.php?title=Tuindorp_Nieuwendam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuindorp Nieuwendam (de pagina bestaat niet)">Tuindorp Nieuwendam</a> · <a href="/index.php?title=Tuindorp_Oostzaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuindorp Oostzaan (de pagina bestaat niet)">Tuindorp Oostzaan</a> · <a href="/index.php?title=Tuttifruttidorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuttifruttidorp (de pagina bestaat niet)">Tuttifruttidorp</a> · <a href="/index.php?title=Van_Tijenbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Van Tijenbuurt (de pagina bestaat niet)">Van Tijenbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Uilenburg_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uilenburg (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Uilenburg</a> · <a href="/index.php?title=Universiteitskwartier_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universiteitskwartier (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Universiteitskwartier</a> · <a href="/index.php?title=Marken_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marken (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Valkenburg</a> · <a href="/index.php?title=Van_der_Kunbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Van der Kunbuurt (de pagina bestaat niet)">Van der Kunbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Van_der_Pekbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Van der Pekbuurt (de pagina bestaat niet)">Van der Pekbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Van_Lennepbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Van Lennepbuurt (de pagina bestaat niet)">Van Lennepbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Venserpolder_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venserpolder (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Venserpolder</a> · <a href="/index.php?title=Vlooienburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vlooienburg (de pagina bestaat niet)">Vlooienburg</a> · <a href="/index.php?title=Vogelbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vogelbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Vogelbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Vogeldorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vogeldorp (de pagina bestaat niet)">Vogeldorp</a> · <a href="/index.php?title=Vogeltjeswei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vogeltjeswei (de pagina bestaat niet)">Vogeltjeswei</a> · <a href="/index.php?title=Volewijck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volewijck (de pagina bestaat niet)">Volewijck</a> · <a href="/index.php?title=Vondelparkbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vondelparkbuurt (de pagina bestaat niet)">Vondelparkbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Vrije_Geer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vrije Geer (de pagina bestaat niet)">Vrije Geer</a> · <a href="/index.php?title=Waalseiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waalseiland (de pagina bestaat niet)">Waalseiland</a> · <a href="/index.php?title=Watergraafsmeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Watergraafsmeer (de pagina bestaat niet)">Watergraafsmeer</a> · <a href="/index.php?title=Waterlandpleinbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waterlandpleinbuurt (de pagina bestaat niet)">Waterlandpleinbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Waterwijk_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waterwijk (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Waterwijk</a> · <a href="/Weesp" title="Weesp">Weesp</a> · <a href="/index.php?title=Weesperbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weesperbuurt (de pagina bestaat niet)">Weesperbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Weespertrekvaartbuurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weespertrekvaartbuurt (de pagina bestaat niet)">Weespertrekvaartbuurt</a> · <a href="/index.php?title=Weesperzijde_(wijk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weesperzijde (wijk) (de pagina bestaat niet)">Weesperzijde</a> · <a href="/index.php?title=Westelijke_Eilanden_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Westelijke Eilanden (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Westelijke Eilanden</a> · <a href="/index.php?title=Westelijke_Tuinsteden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Westelijke Tuinsteden (de pagina bestaat niet)">Westelijke Tuinsteden</a> · <a href="/index.php?title=Westerdokseiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Westerdokseiland (de pagina bestaat niet)">Westerdokseiland</a> · <a href="/index.php?title=Westerpark_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Westerpark (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Westerpark</a> · <a href="/Westpoort_(Amsterdam)" title="Westpoort (Amsterdam)">Westpoort</a> · <a href="/index.php?title=Willemspark_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Willemspark (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Willemspark</a> · <a href="/index.php?title=Wittenburg_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wittenburg (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Wittenburg</a> · <a href="/index.php?title=Zeeburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zeeburg (de pagina bestaat niet)">Zeeburg</a> · <a href="/index.php?title=Zeeburgereiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zeeburgereiland (de pagina bestaat niet)">Zeeburgereiland</a> · <a href="/index.php?title=Zeeheldenbuurt_(Amsterdam)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zeeheldenbuurt (Amsterdam) (de pagina bestaat niet)">Zeeheldenbuurt</a> · <a href="/Zuidas" title="Zuidas">Zuidas</a> · <a href="/index.php?title=Zuideramstel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuideramstel (de pagina bestaat niet)">Zuideramstel</a> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;"><a href="/Gemeente_(bestuur)" title="Gemeente (bestuur)">Gemeentes</a> in de <a href="/Plusregio" class="mw-redirect" title="Plusregio">plusregio</a> <a href="/Stadsregio_Amsterdam" class="mw-redirect" title="Stadsregio Amsterdam">Stadsregio Amsterdam</a> </th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Aalsmeer" title="Aalsmeer">Aalsmeer</a> · <a href="/Amstelveen" title="Amstelveen">Amstelveen</a> · <a class="mw-selflink selflink">Amsterdam</a> · <a href="/Beemster" title="Beemster">Beemster</a> · <a href="/Diemen" title="Diemen">Diemen</a> · <a href="/Edam-Volendam" title="Edam-Volendam">Edam-Volendam</a> · <a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a> · <a href="/Landsmeer" title="Landsmeer">Landsmeer</a> · <a href="/Oostzaan" title="Oostzaan">Oostzaan</a> · <a href="/Ouder-Amstel" title="Ouder-Amstel">Ouder-Amstel</a> · <a href="/Purmerend" title="Purmerend">Purmerend</a> · <a href="/Uithoorn" title="Uithoorn">Uithoorn</a> · <a href="/Waterland_(gemeente)" title="Waterland (gemeente)">Waterland</a> · <a href="/Wormerland" title="Wormerland">Wormerland</a> · <a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;"><a href="/Agglomeratie" title="Agglomeratie">Agglomeraties</a> in de <a href="/Metropoolregio_Amsterdam" title="Metropoolregio Amsterdam">Metropoolregio Amsterdam</a> </th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><table class="vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background: transparent; margin: 0px auto 0px auto; text-align: left;"><tbody><tr><td style="text-align: right;"><b><a class="mw-selflink selflink">Amsterdam</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="mw-selflink selflink">Amsterdam</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/Flevoland" title="Flevoland">Flevoland</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Almere" title="Almere">Almere</a> · <a href="/Lelystad" title="Lelystad">Lelystad</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/index.php?title=Amstelland-Meerlanden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amstelland-Meerlanden (de pagina bestaat niet)">Amstelland-Meerlanden</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Haarlemmermeer" title="Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a> · <a href="/Amstelveen" title="Amstelveen">Amstelveen</a> · <a href="/Aalsmeer" title="Aalsmeer">Aalsmeer</a> · <a href="/Uithoorn" title="Uithoorn">Uithoorn</a> · <a href="/Ouder-Amstel" title="Ouder-Amstel">Ouder-Amstel</a> · <a href="/Diemen" title="Diemen">Diemen</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/index.php?title=Gooi_en_Vechtstreek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gooi en Vechtstreek (de pagina bestaat niet)">Gooi en Vechtstreek</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Hilversum" title="Hilversum">Hilversum</a> · <a href="/Gooise_Meren" title="Gooise Meren">Gooise Meren</a> · <a href="/Blaricum" title="Blaricum">Blaricum</a> · <a href="/Laren_(Noord-Holland)" title="Laren (Noord-Holland)">Laren</a> · <a href="/Huizen" title="Huizen">Huizen</a> · <a href="/Wijdemeren" title="Wijdemeren">Wijdemeren</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/index.php?title=IJmond&action=edit&redlink=1" class="new" title="IJmond (de pagina bestaat niet)">IJmond</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Velsen" title="Velsen">Velsen</a> · <a href="/Beverwijk" title="Beverwijk">Beverwijk</a> · <a href="/Heemskerk" title="Heemskerk">Heemskerk</a> · <a href="/Uitgeest" title="Uitgeest">Uitgeest</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/index.php?title=Zaanstreek-Waterland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zaanstreek-Waterland (de pagina bestaat niet)">Zaanstreek-Waterland</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Zaanstad" title="Zaanstad">Zaanstad</a> · <a href="/Purmerend" title="Purmerend">Purmerend</a> · <a href="/Waterland_(gemeente)" title="Waterland (gemeente)">Waterland</a> · <a href="/Oostzaan" title="Oostzaan">Oostzaan</a> · <a href="/Landsmeer" title="Landsmeer">Landsmeer</a> · <a href="/Wormerland" title="Wormerland">Wormerland</a> · <a href="/Edam-Volendam" title="Edam-Volendam">Edam-Volendam</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/index.php?title=Zuid-Kennemerland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuid-Kennemerland (de pagina bestaat niet)">Zuid-Kennemerland</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Haarlem" title="Haarlem">Haarlem</a> · <a href="/Heemstede_(Noord-Holland)" title="Heemstede (Noord-Holland)">Heemstede</a> · <a href="/Zandvoort" title="Zandvoort">Zandvoort</a> · <a href="/Bloemendaal_(Noord-Holland)" title="Bloemendaal (Noord-Holland)">Bloemendaal</a></td></tr></tbody></table> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table>    </div></div><div class="printfooter">Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "<a dir="ltr" href="https://wikikids.nl/index.php?title=Amsterdam&oldid=905666">https://wikikids.nl/index.php?title=Amsterdam&oldid=905666</a>"</div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/Speciaal:Categorie%C3%ABn" title="Speciaal:Categorieën">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/Categorie:WikiKids:Award_2021" title="Categorie:WikiKids:Award 2021">WikiKids:Award 2021</a></li><li><a href="/Categorie:Amsterdam" title="Categorie:Amsterdam">Amsterdam</a></li><li><a href="/Categorie:Hoofdstad_in_Europa" title="Categorie:Hoofdstad in Europa">Hoofdstad in Europa</a></li><li><a href="/Categorie:Gemeente_in_Noord-Holland" title="Categorie:Gemeente in Noord-Holland">Gemeente in Noord-Holland</a></li><li><a href="/Categorie:Nederland" title="Categorie:Nederland">Nederland</a></li><li><a href="/Categorie:Beschermd_stadsgezicht" title="Categorie:Beschermd stadsgezicht">Beschermd stadsgezicht</a></li><li><a href="/Categorie:Stad" title="Categorie:Stad">Stad</a></li><li><a href="/Categorie:Plaats_in_Noord-Holland" title="Categorie:Plaats in Noord-Holland">Plaats in Noord-Holland</a></li><li><a href="/Categorie:Plaats" title="Categorie:Plaats">Plaats</a></li><li><a href="/Categorie:MRA" title="Categorie:MRA">MRA</a></li><li><a href="/Categorie:WikiKids:Award" title="Categorie:WikiKids:Award">WikiKids:Award</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Navigatiemenu</h2> <div id="mw-head">  <nav id="p-personal" class="vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" role="navigation" > <h3 id="p-personal-label"> <span>Persoonlijke hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="pt-createaccount"><a href="/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Amsterdam" title="Registreer je om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids.">Account aanmaken</a></li><li id="pt-login"><a href="/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Amsterdam" title="Meld je aan om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids. [o]" accesskey="o">Inloggen</a></li></ul> </div> </nav> <div id="left-navigation">  <nav id="p-namespaces" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-namespaces-label" role="navigation" > <h3 id="p-namespaces-label"> <span>Naamruimten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-nstab-main" class="selected"><a href="/Amsterdam" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c">Artikel</a></li><li id="ca-talk" class="new"><a href="/index.php?title=Overleg:Amsterdam&action=edit&redlink=1" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t">Overleg</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-variants" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-variants-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-variants-label" /> <h3 id="p-variants-label"> <span>Varianten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation">  <nav id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-views-label" role="navigation" > <h3 id="p-views-label"> <span>Weergaven</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-view" class="collapsible selected"><a href="/Amsterdam">Lezen</a></li><li id="ca-viewsource" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Amsterdam&action=edit" title="Deze pagina is beveiligd.
U kunt wel de broncode bekijken. [e]" accesskey="e">Brontekst bekijken</a></li><li id="ca-history" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Amsterdam&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h">Geschiedenis</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-cactions" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-cactions-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-cactions-label" /> <h3 id="p-cactions-label"> <span>Meer</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search"> <h3 > <label for="searchInput">Zoeken</label> </h3> <form action="/index.php" id="searchform"> <div id="simpleSearch"> <input type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikikids" title="Doorzoek Wikikids [f]" accesskey="f" id="searchInput"/> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> <input type="submit" name="fulltext" value="Zoeken" title="Alle pagina's op deze tekst doorzoeken" id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton"/> <input type="submit" name="go" value="OK" title="Naar een pagina met deze naam gaan als deze bestaat" id="searchButton" class="searchButton"/> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel"> <div id="p-logo" role="banner"> <a title="Naar de hoofdpagina gaan" class="mw-wiki-logo" href="/Hoofdpagina"></a> </div>  <nav id="p-Knoppen" class="vector-menu vector-menu-portal portal portal-first" aria-labelledby="p-Knoppen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Knoppen-label"> <span>Knoppen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-De-Boomhut"><a href="/Wikikids:Boomhut">De Boomhut</a></li><li id="n-Help"><a href="/Wikikids:Alarm">Hulp</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Kids" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Kids-label" role="navigation" > <h3 id="p-Kids-label"> <span>Kids</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-KidsPortaal"><a href="/Portaal:Kids">KidsPortaal</a></li><li id="n-Nieuw-artikel-maken"><a href="/Wikikids:Meehelpen-NieuwePagina">Nieuw artikel maken</a></li><li id="n-Plaatje-uploaden"><a href="/Wikikids:Uploaden">Plaatje uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Volwassenen" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Volwassenen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Volwassenen-label"> <span>Volwassenen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-HulpPortaal"><a href="/Portaal:Hulp">HulpPortaal</a></li><li id="n-Nieuwe-artikelen"><a href="/Speciaal:NieuwePaginas">Nieuwe artikelen</a></li><li id="n-Recente-Wijzigingen"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingen">Recente Wijzigingen</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Moderators" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Moderators-label" role="navigation" > <h3 id="p-Moderators-label"> <span>Moderators</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Controleer-wijzigingen"><a href="https://wikikids.nl/index.php?hidebots=1&reviewStatus=unpatrolled&limit=50&days=90&tagfilter__Filter%3A+Experimenteren_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Leeghalen_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Onjuist+blokverzoek_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Schuttingtaal_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Weghalen+categorie%C3%ABn+_color=c5&title=Speciaal:RecenteWijzigingen&urlversion=2" rel="nofollow">Controleer wijzigingen</a></li><li id="n-Filterlogboek"><a href="https://wikikids.nl/Speciaal:Filterlogboek?wpSearchUser=&wpSearchTitle=&wpSearchFilter=1%7C2%7C3%7C4%7C5%7C6%7C7%7C8%7C9%7C11%7C12%7C13%7C15%7C16%7C18%7C20%7C21%7C22%7C23%7C24%7C25%7C26%7C28%7C34" rel="nofollow">Filterlogboek</a></li><li id="n-Richtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren">Richtlijnen</a></li><li id="n-Blokkaderichtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren/blokkades">Blokkaderichtlijnen</a></li><li id="n-CheckUser-verzoek"><a href="/Wikikids:CUVerzoek">CheckUser-verzoek</a></li><li id="n-Blokverzoek"><a href="/Wikikids:Blokverzoek">Blokverzoek</a></li><li id="n-Uploaden"><a href="/Speciaal:WizardUploaden">Uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-tb" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-tb-label" role="navigation" > <h3 id="p-tb-label"> <span>Hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="t-whatlinkshere"><a href="/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Amsterdam" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j">Links naar deze pagina</a></li><li id="t-recentchangeslinked"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Amsterdam" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k">Gerelateerde wijzigingen</a></li><li id="t-specialpages"><a href="/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q">Speciale pagina's</a></li><li id="t-print"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p">Afdrukversie</a></li><li id="t-permalink"><a href="/index.php?title=Amsterdam&oldid=905666" title="Permanente koppeling naar deze versie van de pagina">Permanente koppeling</a></li><li id="t-info"><a href="/index.php?title=Amsterdam&action=info" title="Meer informatie over deze pagina">Paginagegevens</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-lang" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-lang-label" role="navigation" > <h3 id="p-lang-label"> <span>In andere talen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li class="interlanguage-link interwiki-en"><a href="http://en.vikidia.org/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam – English" lang="en" hreflang="en" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es"><a href="http://es.vikidia.org/wiki/%C3%81msterdam" title="Ámsterdam – español" lang="es" hreflang="es" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr"><a href="http://fr.vikidia.org/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam – français" lang="fr" hreflang="fr" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it"><a href="http://it.vikidia.org/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam – italiano" lang="it" hreflang="it" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de"><a href="http://de.vikidia.org/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam – Deutsch" lang="de" hreflang="de" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn"><a href="https://scn.vikidia.org/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam – sicilianu" lang="scn" hreflang="scn" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li></ul> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" role="contentinfo" > <ul id="footer-info" > <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 1 jan 2025 om 19:03.</li> </ul> <ul id="footer-places" > <li id="footer-places-privacy"><a href="/Wikikids:Privacybeleid" title="Wikikids:Privacybeleid">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/Wikikids:Info" title="Wikikids:Info">Over Wikikids</a></li> <li id="footer-places-disclaimer"><a href="/Wikikids:Algemene_disclaimer" class="mw-redirect" title="Wikikids:Algemene disclaimer">Disclaimers</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/"><img src="/resources/assets/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" srcset="/resources/assets/poweredby_mediawiki_132x47.png 1.5x, /resources/assets/poweredby_mediawiki_176x62.png 2x" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> </ul> <div style="clear: both;"></div> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.128","walltime":"29.280","ppvisitednodes":{"value":6575,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":56009,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":21088,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":40},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":100},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"timingprofile":["100.00% 62.553 1 -total"," 35.13% 21.976 1 Sjabloon:Kolommen2"," 32.04% 20.043 22 Sjabloon:Vlag"," 17.27% 10.805 7 Sjabloon:Pictogram_weg_Nederland_A-weg"," 14.89% 9.311 7 Sjabloon:Pictogram_weg"," 11.73% 7.338 8 Sjabloon:Navigatie"," 8.96% 5.605 1 Sjabloon:Navigatie_Hoofdsteden_Europa"," 8.87% 5.550 2 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 8.12% 5.082 1 Sjabloon:Award"," 5.67% 3.548 1 Sjabloon:Infobox_gemeente_Nederland"]},"cachereport":{"timestamp":"20250222004422","ttl":3600,"transientcontent":false}}});});</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-383337-35', 'auto'); ga('set', 'anonymizeIp', true); ga('send', 'pageview'); </script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgBackendResponseTime":29328});});</script></body> </html>