CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"/> <title>Istanboel - Wikikids</title> <script>document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"225fcc72a3d6ed90d4efade6","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Istanboel","wgTitle":"Istanboel","wgCurRevisionId":927777,"wgRevisionId":927777,"wgArticleId":27617,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["WikiKids:Award 2019","Istanboel","Plaats in Turkije","Werelderfgoed in Turkije","WikiKids:Award"],"wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Istanboel","wgRelevantArticleId":27617,"wgIsProbablyEditable":!1,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!1,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":["sysop"],"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":!1};RLSTATE={"site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.styles.legacy":"ready","mediawiki.toc.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.startup","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.gadget.EditCount2","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.implement("user.options@1hzgi",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"nl"}); });});</script> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cmediawiki.toc.styles%7Cskins.vector.styles.legacy&only=styles&skin=vector"/> <script async="" src="/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""/> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"/> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.35.13"/> <link rel="shortcut icon" href="/favicon.ico"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/opensearch_desc.php" title="Wikikids (nl)"/> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="https://wikikids.nl/api.php?action=rsd"/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikikids Atom-feed" href="/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"/>  </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Istanboel rootpage-Istanboel skin-vector action-view skin-vector-legacy"> <div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice" class="mw-body-content"><div id="localNotice" lang="nl" dir="ltr"><p><span class="plainlinks"><b><a href="/Speciaal:GebruikerAanmaken" title="Speciaal:GebruikerAanmaken">Verbeter WikiKids vandaag nog!</a></b></span> </p></div></div> <div class="mw-indicators mw-body-content"> <div id="mw-indicator-award_silver" class="mw-indicator"><a href="/Wikikids:Award_Museum" title="Dit artikel is bekroond met de Zilveren WikiKids Award 2019!"><img alt="Dit artikel is bekroond met de Zilveren WikiKids Award 2019!" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1a/Farm-Fresh_award_star_silver_3.png" decoding="async" width="32" height="32" /></a></div> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading" lang="nl">Istanboel</h1> <div id="bodyContent" class="mw-body-content"> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikikids</div> <div id="contentSub"></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naar navigatie springen</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Naar zoeken springen</a> <div id="mw-content-text" lang="nl" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><div class="mw-parser-output"><div style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 2.5em; font-size:95%;" role="note"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Farm-Fresh_bullet_go.png" decoding="async" width="32" height="32" /> <i>Voor het artikel over de provincie Istanboel, klik <a href="/Istanboel_(provincie)" title="Istanboel (provincie)">hier</a>.</i></div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:452px;"><a href="/Bestand:Modern_Istanbul_skyline.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Modern_Istanbul_skyline.jpg/450px-Modern_Istanbul_skyline.jpg" decoding="async" width="450" height="231" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Modern_Istanbul_skyline.jpg/675px-Modern_Istanbul_skyline.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Modern_Istanbul_skyline.jpg/900px-Modern_Istanbul_skyline.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Modern_Istanbul_skyline.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De skyline van Istanboel.</div></div></div> <p><b>Istanboel</b> of <b>Istanbul</b> (in de <a href="/Oudheid" title="Oudheid">klassieke oudheid</a>: <b>Byzantium</b>, <b>Constantinopel</b> of <b>Constantinopolis</b>) is de grootste stad van het <a href="/Azi%C3%AB" title="Azië">Aziatische</a>/<a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europese</a> land <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a> met 15,840,900 inwoners in het jaar <a href="/2021" title="2021">2021</a>. Het is het financiële, industriële, politieke en culturele centrum van het land, hoewel het niet de hoofdstad is (dat is <a href="/Ankara" title="Ankara">Ankara</a>, de op een na grootste stad van het hele land). De gelijknamige provincie is verdeeld in wel 39 verschillende districten. Geografisch ligt Istanboel aan beide kanten van de <a href="/Bosporus" title="Bosporus">Bosporus</a>. De Bosporus is een water dat Europa van Azië scheidt en de stad is daarom dus half-Europees en half-Aziatisch. </p><p>Istanboel heeft de grootste haven van Turkije en controleert verbinding van de <a href="/Zwarte_Zee" title="Zwarte Zee">Zwarte Zee</a> met de <a href="/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> en dus de <a href="/Atlantische_Oceaan" title="Atlantische Oceaan">Atlantische Oceaan</a>. Het heeft een hele lange geschiedenis en ontwikkelde zich van de Oudgriekse kolonie Byzantium tot de hedendaagse <a href="/Wereldstad" title="Wereldstad">wereldstad</a> Istanboel. Voor lange tijden is het hoofdsteden van allerlei kolossale rijken geweest. In het jaar <a href="/2010" title="2010">2010</a> was Istanboel de <i>Culturele hoofdstad van Europa</i>. Veel historische plaatsen in de stad zijn uitgekozen tot Werelderfgoed van <a href="/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a>. Dat was al in het jaar <a href="/1985" title="1985">1985</a>. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="nl" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Inhoud</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Namen_van_Istanboel"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Namen van Istanboel</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Geschiedenis"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Geschiedenis</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#De_Romeinen_en_Byzantijnen"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">De Romeinen en Byzantijnen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#Het_Ottomaanse_Rijk"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Het Ottomaanse Rijk</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Onderdeel_van_Turkije"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">Onderdeel van Turkije</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="#Ligging_en_klimaat"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Ligging en klimaat</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#De_stad_zelf"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">De stad zelf</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Architectuur"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Architectuur</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Bezienswaardigheden"><span class="tocnumber">4.2</span> <span class="toctext">Bezienswaardigheden</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Cultuur"><span class="tocnumber">4.3</span> <span class="toctext">Cultuur</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Leven_in_Istanboel"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Leven in Istanboel</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Verstedelijking"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Verstedelijking</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Bevolking"><span class="tocnumber">5.2</span> <span class="toctext">Bevolking</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Voorzieningen"><span class="tocnumber">5.3</span> <span class="toctext">Voorzieningen</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Politiek"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Politiek</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Economie"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Economie</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Vervoer"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Vervoer</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#Partnersteden"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Partnersteden</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Videoclip"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">Videoclip</span></a></li> </ul> </div> <h2><span class="mw-headline" id="Namen_van_Istanboel">Namen van Istanboel</span></h2> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_(2216460729).jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_%282216460729%29.jpg/330px-Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_%282216460729%29.jpg" decoding="async" width="300" height="228" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_%282216460729%29.jpg/500px-Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_%282216460729%29.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_%282216460729%29.jpg/960px-Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_%282216460729%29.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Turkey-3019_-_Hagia_Sophia_(2216460729).jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a> vanaf de zijkant gezien. Het museum was ooit een moskee en daarvoor een kerk. Tegenwoordig vormt het één van de bekendste bezienswaardigheden van Istanboel en Turkije.</div></div></div> <p>Istanboel is een stad die veel verschillende namen heeft gehad. De eerste bekende was <i>Byzantium</i>. Ongeveer 700 jaar voor de geboorte van Christus trokken veel Griekse kolonisten naar het gebied van de <a href="/Bosporus" title="Bosporus">Bosporus</a> en de <a href="/Zee_van_Marmara" title="Zee van Marmara">Zee van Marmara</a>. Ze stichtten hier een grote Dorische kolonie. De Dorische Grieken die zich hier vestigden noemden de kolonie naar hun koning, <a href="/Byzas" title="Byzas">Byzas</a>. Voor lange tijd bleef Istanboel een Griekse stad, totdat de Romeinen Griekenland binnenvielen. <a href="/Constantijn_de_Grote" title="Constantijn de Grote">Constantijn de Grote</a>, een Byzantijnse (Oost-Romeinse) keizer, veranderde de naam van Byzantium in <i>Constantinopolis</i> oftewel <i>Constantinopel</i>. Het werd de hoofdstad van het <a href="/Byzantijnse_Rijk" title="Byzantijnse Rijk">Byzantijnse Rijk</a> (het West-Romeinse Rijk was uiteengevallen en <a href="/Rome" title="Rome">Rome</a> in <a href="/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a> lag in puinhoop door Gotische plunderaars). </p><p>Allerlei gebouwen werden in de stad gebouwd en er was een prachtig paleis voor de keizer. Men noemde de stad ook wel Nea Roma, wat Nieuw-Rome betekende. Een hele grote kathedraal werd hier gebouwd, de <a href="/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a>. Later zou deze kathedraal een moskee worden, en nog later een museum. De naam Constantinopel werd gebruikt tot dat het moderne <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a> ontstond. Istanboel is eigenlijk een naam uit de <a href="/Turks" title="Turks">Turkse</a> taal. Het betekent letterlijk "de stad" of "in de stad". </p><p>In het Nederlands is het zowel correct om <i>Istanboel</i> als <i>Istanbul</i> te schrijven. De laatste versie wordt in internationaal in andere talen gebruikt. In het <a href="/Turks" title="Turks">Turks</a> wordt Istanboel echter geschreven met een punt op de hoofdletter "i". In het Nederlands wordt dit afgeleid, aangezien deze Turkse letter in het Nederlands niet bestaat. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Geschiedenis">Geschiedenis</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="De_Romeinen_en_Byzantijnen">De Romeinen en Byzantijnen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG/300px-PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG" decoding="async" width="300" height="255" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG/450px-PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG/600px-PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:PriseDeConstantinople1204PalmaLeJeune.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>De kruisvaarders plunderen de stad Constantinopel.</div></div></div> <p>De geschiedenis van deze miljoenenstad begint duizenden jaren terug en is indrukwekkend om het te horen of het te lezen. Heel vroeg in het <a href="/Neolithicum" title="Neolithicum">Neolithicum</a> werd het gebied waar de stad nu ligt al bewoond. Het trok veel aandacht, want het lag aan zee en aan de overkant lag weer land. Allerlei <a href="/Thraci%C3%AB" title="Thracië">Thracische</a> stammen vestigden zich hier. Toen de <a href="/Phoenici%C3%AB" class="mw-redirect" title="Phoenicië">Phoeniciërs</a> over de <a href="/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> heersten, werd Istanboel een belangrijke handelspost. Later werd het pas echt gesticht door de Dorische Grieken. Byzantium had een grote <a href="/Akropolis" title="Akropolis">akropolis</a>. Een akropolis is een soort centrum van allerlei Oudgriekse gebouwen, zoals tempels voor de goden. In de tijd van het grote <a href="/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinse Rijk</a> hernoemde keizer <a href="/Constantijn_de_Grote" title="Constantijn de Grote">Constantijn de Grote</a> de stad naar Constantinopel en hij maakte het tot het centrum van het immense rijk. Toen Constantinopel bij het <a href="/Byzantijnse_Rijk" title="Byzantijnse Rijk">Byzantijnse Rijk</a> ging horen, werd het een enorm belangrijke haven met veel internationale handel. Eeuwenlang was Constantinopel de grootste stad van heel <a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a>, hoewel het flink aan de pest heeft geleden. </p><p>De <a href="/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a>, een kathedraal in Constantinopel, was ooit de grootste kathedraal van de hele wereld. Een grote zetel van de <a href="/Oosters-orthodoxe_kerk" class="mw-redirect" title="Oosters-orthodoxe kerk">Oosters-orthodoxe kerk</a> was hier toen gevestigd. Istanboel werd na eeuwen lang veroverd door het katholieke <a href="/Latijnse_Keizerrijk" title="Latijnse Keizerrijk">Latijnse Keizerrijk</a>. Daarvan werd het ook weer de hoofdstad. Veel bewoners van de stad deden in de middeleeuwen mee aan de <a href="/Kruistochten" title="Kruistochten">kruistochten</a>. Na een korte tijd werd Constantinopel weer veroverd door de Byzantijnen, maar sindsdien ging het erg slecht met de economie van de stad. Veel mensen waren bankroet. De stad werd voor een groot deel verlaten. Omdat de stad zo zwak was geworden, werd het heel erg gemakkelijk om de stad aan te vallen en te veroveren. Eeuwenlang is Constantinopel de rijkste en mooiste stad van Europa geweest. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Het_Ottomaanse_Rijk">Het Ottomaanse Rijk</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg/330px-Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg" decoding="async" width="300" height="213" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg/500px-Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg/600px-Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Sultan_Ahmetmoskee" title="Sultan Ahmetmoskee">Sultan Ahmetmoskee</a>, ook wel de <i>Blauwe Moskee</i>, is een van de grootste bouwwerken uit de Ottomaanse periode.</div></div></div> <p>Het <a href="/Ottomaanse_Rijk" title="Ottomaanse Rijk">Ottomaanse Rijk</a> slaagde erin Constantinopel te veroveren en veranderde de stad volkomen in een islamitische stad. Zij vielen de steden rond Constantinopel eerst aan om de stad op te sluiten. In het jaar <a href="/1453" title="1453">1453</a> werd de stad uiteindelijk veroverd tijdens het <a href="/Beleg_en_val_van_Constantinopel" title="Beleg en val van Constantinopel">beleg en val van Constantinopel</a>. Het innemen van de stad Constantinopel wordt beschouwd als het einde van de <a href="/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen">middeleeuwen</a>. Na de val van Constantinopel vluchtten veel intellectuelen naar Europa, vooral Noord-Italië. Zij namen veel boeken mee en hierdoor ontstond in West-Europa mede de <a href="/Renaissance_(periode)" title="Renaissance (periode)">renaissance</a>. De Ottomanen maakten van Constantinopel een islamitisch cultureel en financieel centrum. Constantinopel werd zelfs de hoofdstad, aangezien de stad enorm strategisch was gelegen. De Ottomaanse sultan begon direct plannen te maken voor enorme verbouwing van de stad. Veel kerken werden afgebroken of omgebouwd tot moskee. Onder meer de <a href="/Sultan_Ahmetmoskee" title="Sultan Ahmetmoskee">Sultan Ahmetmoskee</a> en het <a href="/index.php?title=Topkap%C4%B1paleis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Topkapıpaleis (de pagina bestaat niet)">Topkapıpaleis</a> stammen uit deze tijd. </p><p>Istanboel had in 1600 een half miljoen inwoners en was één van de grootste steden ter wereld. In de stad woonden verschillende volkeren en religies naast elkaar. Het grootste gedeelte (60%) was moslim, maar nog altijd was een kwart aanhanger van de orthodoxe kerk. Dit ging vooral om de Griekse inwoners. Ook Joden, Armeniërs en Roma woonden in de stad. De stad was de afspiegeling van hoe goed het ging met het Ottomaanse Rijk. In het Midden-Oosten werden toentertijd veel gebieden onderworpen. Vanaf 1800 ging het bergafwaarts met het rijk, maar Istanboel bleef een stad met veel rijkdom. Al in 1875 werd begonnen met de voorloper van het huidige metronetwerk en Istanboel is hierdoor één van de eerste metrosteden ter wereld. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Onderdeel_van_Turkije">Onderdeel van Turkije</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg/300px-Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg/450px-Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg/600px-Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Bo%C4%9Fazi%C3%A7i_K%C3%B6pr%C3%BCs%C3%BC_-_Aerial_view.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De opening van de <a href="/Bosporusbrug" title="Bosporusbrug">Bosporusbrug</a> was belangrijk voor de ontwikkeling van de stad. Later volgden nog twee bruggen over de Bosporus.</div></div></div> <p>Toen het moderne Turkije door <a href="/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kemal Atatürk">Mustafa Kemal Atatürk</a> werd opgericht, verschoof de functie van hoofdstad naar Ankara toe. In de beginjaren werd Istanboel over het hoofd gezien en iedereen praatte alleen maar over Ankara. Desondanks bleef Istanboel de grootste stad van Turkije. Tussen 1923 en 1924 verloor Istanboel een groot deel van haar Griekse en Armeense bevolking. Na de <a href="/index.php?title=Grieks-Turkse_Oorlog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grieks-Turkse Oorlog (de pagina bestaat niet)">Grieks-Turkse Oorlog</a> was een bevolkingsruil tussen de twee landen ontstaan, waarbij de Griekse inwoners Turkije uitgezet werden en de Turkse inwoners Griekenland uit werden gezet. In 1930 werd de naam van de stad officieel gewijzigd in <i>Istanboel</i>, maar de naam was al ruim hiervoor in gebruik. </p><p>Istanboel werd vanaf 1950 een moderne stad. Veel gebouwen, straten en pleinen werden gebouwd en opgeknapt. Ook werd de metro in de jaren 80 flink gemoderniseerd en werd in de jaren 70 de Bosporus overbrugd. In 1955 vond in de stad de <a href="/index.php?title=Pogrom_van_Istanboel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pogrom van Istanboel (de pagina bestaat niet)">pogrom van Istanboel</a> plaats. Deze rassenrel was gericht tegen de Griekse inwoners. Er vielen toen tussen de 13 en 30 doden, 200 vrouwen werden verkracht en veel winkels en kerken werden geplunderd en in de brand gestoken. De rellen waren het gevolg van <a href="/Nepnieuws" title="Nepnieuws">nepnieuws</a> vanuit het Griekse <a href="/Thessaloniki" title="Thessaloniki">Thessaloniki</a>, waar een Griekse extremist het geboortehuis van Atatürk had willen opblazen. Veel Grieken vertrokken hierna uit de stad, al woont er nog wel een kleine gemeenschap. Istanboel had toentertijd 1 miljoen inwoners. Door migratie vanaf het platteland is de bevolking binnen een korte tijd gestegen tot 14 miljoen inwoners. Istanboel heeft ook te maken gehad met diverse natuurrampen. Zo was er een zware aardbeving in 1999 en grote overstromingen in 2009. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Ligging_en_klimaat">Ligging en klimaat</span></h2> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Istanbul_and_Bosporus_big.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Istanbul_and_Bosporus_big.jpg/300px-Istanbul_and_Bosporus_big.jpg" decoding="async" width="300" height="349" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Istanbul_and_Bosporus_big.jpg/450px-Istanbul_and_Bosporus_big.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Istanbul_and_Bosporus_big.jpg/600px-Istanbul_and_Bosporus_big.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Istanbul_and_Bosporus_big.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De satelliet van Istanboel en de Bosporus</div></div></div> <p>Geografisch ligt Istanboel in het noordwesten van <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a>, in het gebied van de <a href="/Zee_van_Marmara" title="Zee van Marmara">Zee van Marmara</a>. Het westelijke deel van Istanboel ligt in <a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> en het oostelijke deel in <a href="/Azi%C3%AB" title="Azië">Azië</a>. De stad ligt in de <a href="/Istanboel_(provincie)" title="Istanboel (provincie)">gelijknamige provincie</a>. Istanboel is gelegen in de <a href="/Noord-Anatolische_breuk" title="Noord-Anatolische breuk">Noord-Anatolische breuk</a>. Twee verschillende tektonische platen schuren hier langs elkaar; de <a href="/Euraziatische_plaat" title="Euraziatische plaat">Euraziatische plaat</a> en de <a href="/index.php?title=Anatolische_Plaat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anatolische Plaat (de pagina bestaat niet)">Anatolische Plaat</a>. Daarom zijn er veel aardbevingen en overstromingen in de stad. De schade is tevens groot, aangezien veel gebouwen in slechte staat zijn. Daarom zakken die in als er natuurrampen zijn. </p><p>Istanboel heeft net zoals de rest van de Marmara-regio een landklimaat en een mediterraan klimaat. Het kan er best vochtig zijn, maar ook subtropisch. Omdat er een mix is van twee klimaten in Istanboel, zijn er in de omgeving allerlei soorten dieren en planten. Er zijn zowel veel gewone loofbomen als mediterrane vegetatie. Dit zijn een paar voorbeelden van bomen die in dit gebied voorkomen: <a href="/index.php?title=Witte_populier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Witte populier (de pagina bestaat niet)">witte populier</a>, <a href="/index.php?title=Noorse_esdoorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noorse esdoorn (de pagina bestaat niet)">Noorse esdoorn</a>, <a href="/Tamme_kastanje" class="mw-redirect" title="Tamme kastanje">tamme kastanjeboom</a> en de <a href="/index.php?title=Engelse_veldiep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Engelse veldiep (de pagina bestaat niet)">Engelse veldiep</a>. In totaal zijn er ongeveer 2500 verschillende soorten planten in de omgeving van de stad. Bossen vlakbij Istanboel hebben verschillende soorten dieren, waaronder de soorten <a href="/Wild_zwijn" title="Wild zwijn">wild zwijn</a>, <a href="/Wolf" title="Wolf">wolf</a>, <a href="/Jakhals" title="Jakhals">jakhals</a>, <a href="/Vos" title="Vos">vos</a>, <a href="/Stormmeeuw" title="Stormmeeuw">stormmeeuw</a>, <a href="/Mus" class="mw-redirect" title="Mus">mus</a>, <a href="/Edelhert" title="Edelhert">edelhert</a>, <a href="/Damhert" title="Damhert">damhert</a>, <a href="/Ree" title="Ree">ree</a>, <a href="/Bonte_kraai" title="Bonte kraai">bonte kraai</a> en <a href="/Rode_eekhoorn" title="Rode eekhoorn">rode eekhoorn</a>. In de binnenstad vind je erg veel zwerfhonden en zwerfkatten. De hoogste ooit opgemeten temperatuur van Istanboel was 40,5 graden en de laagste 16 graden onder nul. Tijdens de winter sneeuwt het zelfs soms in de stad. Door het hele jaar is er erg veel mist in de stad, zowel in de winter als in de zomer. Het klimaat van Istanboel heeft veel invloed gekregen van het klimaat op zee. </p> <h2><span class="mw-headline" id="De_stad_zelf">De stad zelf</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Architectuur">Architectuur</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg/330px-Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg/500px-Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg/960px-Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Theodosianische_Landmauer_in_Istanbul.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>In Istanboel zijn verschillende soorten architectuur te vinden, zoals de <a href="/Muren_van_Constantinopel" title="Muren van Constantinopel">muren van Constantinopel</a>.</div></div></div> <p>De architectuur van Istanboel is een smeltkroes van allerlei soorten architectuur van allerlei etnische groepen en tijden. Dit geldt voor zowel de oude gebouwen in de stad als de nieuwe. Uit de Griekse en Romeinse tijd komen de klassieke gebouwen. De <a href="/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a> is daar tegenwoordig een voorbeeld van. Veel Griekse, Romeinse en later ook Byzantijnse heersers woonden in dit soort klassieke paleizen. De Byzantijnen zette de klassieke bouwstijl verder, maar voerden wel enige veranderingen door. Toen de Ottomanen de stad uiteindelijk innamen en het tot hun hoofdstad maakten, werd Istanboel erg verbouwd. De Ottomaanse heersers hadden een bouwstijl die meer gebaseerd wordt op de Arabische bouwkunsten. Veel klassieke bouwwerken moesten het tijdens deze verbouwing ontgelden, maar ook werden veel gebouwen aangepast of bleven in de oorspronkelijke staat bestaan. De Ottomaanse bouwstijl staat bekend om zijn patronen in verschillende kleuren. De bouwstijl van het huidige Istanboel is een stuk moderner en is te vergelijken met andere wereldsteden. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Bezienswaardigheden">Bezienswaardigheden</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Istanbul_collage.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Istanbul_collage.png/400px-Istanbul_collage.png" decoding="async" width="400" height="507" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Istanbul_collage.png/600px-Istanbul_collage.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Istanbul_collage.png/800px-Istanbul_collage.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Istanbul_collage.png" class="internal" title="Groter"></a></div>Verschillende bezienswaardigheden in Istanboel</div></div></div> <p>Een oud symbool van de stad is de Oud-Griekse <a href="/Leandertoren" title="Leandertoren">Leandertoren</a>. Dit is een klein torentje op het midden van een eiland in de Bosporus. Één van de belangrijkste Romeinse architectonische voorwerpen in de stad is de <a href="/Zuil_van_Constantijn" title="Zuil van Constantijn">Zuil van Constantijn</a>. Die werd zelf opgericht door keizer Constantijn de Grote. Zo markeerde hij dat Constantinopel (Istanboel) de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk was. Ook het Romeinse <a href="/Aquaduct_van_Valens" title="Aquaduct van Valens">aquaduct van Valens</a> is er mee te vergelijken. De <a href="/Muren_van_Constantinopel" title="Muren van Constantinopel">muren van Constantinopel</a> werden ook gebouwd door Constantijn de Grote. Later werden door <a href="/Theodosius_II" title="Theodosius II">Theodosius II</a> een nog grotere muur om de stad gebouwd. Één van de eerste kerken/kathedralen in Istanboel was de <a href="/Hagia_Sophia" title="Hagia Sophia">Hagia Sophia</a>, ooit 's werelds grootste kathedraal. Er werd in die tijd ook hard gewerkt aan het <a href="/Paleis_van_Constantinopel" title="Paleis van Constantinopel">Paleis van Constantinopel</a>. Ook waren er nog kloosters midden in de stad. Vooral het <a href="/Stoudiosklooster" title="Stoudiosklooster">Stoudiosklooster</a> is beroemd. Het Paleis van Constantinopel is niet het enige paleis in Istanboel, want er zijn er nog een hele hoop. </p><p>Vanuit sommige paleizen, zoals het <a href="/Boukoleon-paleis" title="Boukoleon-paleis">Boukoleon-paleis</a>, had je uitzicht over de <a href="/Zee_van_Marmara" title="Zee van Marmara">Zee van Marmara</a> of de <a href="/Bosporus" title="Bosporus">Bosporus</a>. In de tijd van de Ottomaanse overheersing werden een aantal kerken in moskeeën verander, zoals de Hagia Sophia. Veel christelijke bewoners van de stad vonden dat niet leuk en protesteerden zelfs. Maar de Ottomanen waren veel te machtig en daarom was de bevolking nogal bang voor hun. De Ottomanen gingen niet wonen in de oude paleizen van de Romeinse, Griekse of Byzantijnse vorsten, maar bouwden hun eigen paleizen. Die hadden een islamitische bouwstijl. Ottomanen namen ook niet alleen de kerken over om er moskeeën te maken, maar ze bouwden ook zelf. Alleen de Hagia Sophia vonden ze te verbazingwekkend en daarom veranderden ze die in een moskee.Langs de Bosporus werden speciale huizen gebouwd op islamitische wijze. Die waren traditioneel Ottomaans en heel erg kleurrijk met allerlei patronen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Cultuur">Cultuur</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG/300px-%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG/450px-%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG/600px-%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:%C4%B0stanbul_Arkeoloji_M%C3%BCzeleri.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/Archeologisch_museum_van_Istanboel" title="Archeologisch museum van Istanboel">Archeologisch museum van Istanboel</a></div></div></div> <p>Een grote stad als Istanboel heeft natuurlijk veel cultuur. In de stad zijn dagelijks allerlei culturele activiteiten. Uit Istanboel komen wereldberoemde popsterren die optreden in de theaters en operagebouwen. Ook zijn er tallen van beroemde orkesten, filmsterren en nog veel meer. Eén van de belangrijkste festivals in Istanboel is het <a href="/Internationaal_filmfestival_van_Istanboel" title="Internationaal filmfestival van Istanboel">Internationaal filmfestival van Istanboel</a>. </p><p>Istanboel heeft verschillende museums over kunst, geschiedenis, natuur enzovoort. De belangrijkste museums in de stad over kunst zijn het <a href="/Pera-museum" title="Pera-museum">Pera-museum</a> en <a href="/Sak%C4%B1p_Sabanci-museum" title="Sakıp Sabanci-museum">Sakıp Sabanci-museum</a>. Het <a href="/Do%C4%9Fan%C3%A7ay-museum" title="Doğançay-museum">Doğançay-museum</a> is het allereerste museum in Istanboel over moderne kunst. Die is vooral gewijd aan de kunst van de oprichter van het museum: <a href="/index.php?title=Burhan_Dogan%C3%A7ay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burhan Dogançay (de pagina bestaat niet)">Burhan Dogançay</a>. Aan de Gouden Hoorn zijn veel museums over industrie. Het <a href="/Archeologisch_museum_van_Istanboel" title="Archeologisch museum van Istanboel">Archeologisch museum van Istanboel</a> is één van de grootste museums van de wereld over archeologie. Er zijn vele klassieke voorwerpen en fossielen te vinden. Het grappige is dat sommige voorwerpen uit andere landen komen, zoals <a href="/Bulgarije" title="Bulgarije">Bulgarije</a> of <a href="/Georgi%C3%AB" title="Georgië">Georgië</a>. De grootste antiekmarkt van Istanboel is de <a href="/index.php?title=Antieke_bazaar_van_Mecidiyek%C3%B6y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antieke bazaar van Mecidiyeköy (de pagina bestaat niet)">Antieke bazaar van Mecidiyeköy</a>. Op de markten en bazaars van Istanboel verkoopt men van alles, zoals tapijten, vazen en sieraden. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Buyukada_1.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Buyukada_1.jpg/330px-Buyukada_1.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Buyukada_1.jpg/500px-Buyukada_1.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Buyukada_1.jpg/960px-Buyukada_1.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Buyukada_1.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Prinseneilanden" title="Prinseneilanden">Prinseneilanden</a> voor de kust van Istanboel</div></div></div> <p>Enkele traditionele badplaatsen zijn verdwenen door waterverontreiniging. Toch zijn die voor een groot deel weer heropend. De populairste badplaatsen zijn die gebieden langs de <a href="/Bosporus" title="Bosporus">Bosporus</a> en de <a href="/Prinseneilanden" title="Prinseneilanden">Prinseneilanden</a>. Dit zijn eilanden in het midden van de Zee van Marmara, maar horen bestuurlijk wel tot Istanboel. Hier wonen allemaal rijke mensen. Zij verblijven hier in de zomermaanden in 19e-eeuwse vakantiehuisjes. Visrestaurants langs de kust zijn erg populair bij toeristen. Het is één van de belangrijkste vakantie-resorts van heel Istanboel. Istanboel heeft heel veel winkelcentra en markten. Het modernste winkelcentrum van de hele stad is <a href="/City_Nisantasi" title="City Nisantasi">City Nisantasi</a>, maar ook <a href="/%C4%B0stinye_Park" title="İstinye Park">İstinye Park</a> is ermee te vergelijken. Oude bazaars en winkelcentra in de stad zijn al honderden jaren oud. Ook 's nachts is Istanboel druk en gezellig. Er zijn namelijk heel veel nachtclubs en pubs in de stad. Vaak is er veel popmuziek in die pubs en clubs. Ook veel restaurants, tavernes, cafés en bars zijn dan open. De populairste nachtclubs en andere nacht-recreatie zijn te vinden in <a href="/index.php?title=Beyoglu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beyoglu (de pagina bestaat niet)">Beyoglu</a>. Zelfs in de winter zijn deze plaatsen een drukte vanjewelste. Turkije's allereerste krant werd gedrukt in het jaar <a href="/index.php?title=1831&action=edit&redlink=1" class="new" title="1831 (de pagina bestaat niet)">1831</a>, bij Istanboel namelijk. Om precies te zijn, in de wijk <a href="/index.php?title=B%C3%A2bi%C3%A2li&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bâbiâli (de pagina bestaat niet)">Bâbiâli</a>. Deze wijk was het belangrijkste centrum van afdrukmateriaal. Hier worden allerlei binnenlandse en buitenlandse tijdschriften gedrukt en geëxporteerd/geïmporteerd. Veel belangrijke kranten hebben hier hun hoofdvestiging. Voorbeelden daarvan zijn <a href="/index.php?title=Hurriyet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hurriyet (de pagina bestaat niet)">Hurriyet</a>, <a href="/index.php?title=Milliyet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Milliyet (de pagina bestaat niet)">Milliyet</a>, <a href="/index.php?title=Sabah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sabah (de pagina bestaat niet)">Sabah</a>, <a href="/index.php?title=Radikal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radikal (de pagina bestaat niet)">Radikal</a> en nog veel meer. </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Istanbul_Ataturk_Olympic_Stadium.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Istanbul_Ataturk_Olympic_Stadium.JPG/250px-Istanbul_Ataturk_Olympic_Stadium.JPG" decoding="async" width="250" height="156" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Istanbul_Ataturk_Olympic_Stadium.JPG/500px-Istanbul_Ataturk_Olympic_Stadium.JPG 1.5x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Istanbul_Ataturk_Olympic_Stadium.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/index.php?title=Atat%C3%BCrk_Olympisch_Stadion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atatürk Olympisch Stadion (de pagina bestaat niet)">Atatürk Olympisch Stadion</a> werd gebouwd toen Istanboel kandidaat voor de Olympische Spelen was</div></div></div> <p>Ook veel radio- of tv-stations zijn hier gevestigd. Sport was al eeuwen geleden populair in Istanboel. Vaak werden er hardloopwedstrijden en strijdwagenwedstrijden gehouden ten tijde van de Byzantijnse en Griekse overheersingen. In Istanboel was toen een grote sportarena speciaal voor deze wedstrijden, genaamd het <a href="/index.php?title=Hippodroom_van_Constantinopel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hippodroom van Constantinopel (de pagina bestaat niet)">Hippodroom van Constantinopel</a>. Meer dan 100.000 toeschouwers zaten in de arena de hardlopers of strijders toe te juichen. Tegenwoordig zijn voetbal, volleybal en basketbal de belangrijkste en populairste sporten in de stad. In Istanboel is een heel groot stadion, namelijk het <a href="/index.php?title=Atat%C3%BCrk_Olympisch_Stadion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atatürk Olympisch Stadion (de pagina bestaat niet)">Atatürk Olympisch Stadion</a>. Hoewel er geen <a href="/Olympische_Spelen" title="Olympische Spelen">Olympische Spelen</a> in de stad worden gehouden, worden er wel veel kampioenschappen in dit stadion gehouden. Het wordt beschouwd als een 5-sterren <a href="/UEFA" title="UEFA">UEFA</a>-stadion. In het jaar <a href="/2005" title="2005">2005</a> werd zelfs de <a href="/index.php?title=UEFA_Champions_League_Finale&action=edit&redlink=1" class="new" title="UEFA Champions League Finale (de pagina bestaat niet)">UEFA Champions League Finale</a> gehouden in de stad. Een ander bekend UEFA-stadion van 5-sterren is <a href="/index.php?title=S%C3%BCkr%C3%BC_Saracoglu_Stadion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sükrü Saracoglu Stadion (de pagina bestaat niet)">Sükrü Saracoglu Stadion</a>. Die was de gastheer van de <a href="/index.php?title=UEFA_Cup_Finale&action=edit&redlink=1" class="new" title="UEFA Cup Finale (de pagina bestaat niet)">UEFA Cup Finale</a> in het jaar <a href="/2009" title="2009">2009</a>. Ook veel basketbal-wedstrijden en volleybal-toernooien worden in Istanboel gehouden. Rijke mensen in Istanboel rijden vaak paard of golfen. Jaarlijks worden er zelfs toernooien hierom gehouden. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Leven_in_Istanboel">Leven in Istanboel</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Verstedelijking">Verstedelijking</span></h3> <p>Het stedelijk landschap van Istanboel is er goed aan toe. De stadsmuren van Istanboel stammen al uit de Romeinse en Byzantijnse periode. Ook is er een grote wijk waar een Genuees-Italiaans citadel is. Omdat Istanboel een hele grote stad is, zijn er heel veel winkels en werkplaatsen. Daarom zijn er ook veel wolkenkrabbers in de stad. Vooral in de winkel/zaken-wijken <a href="/Levent" title="Levent">Levent</a> en <a href="/Maslak" title="Maslak">Maslak</a> wemelt het van de wolkenkrabbers en winkels. De stad breidt heel erg snel uit. Istanboel is al helemaal uitgebreid bij het zuiden van de Bosporus, maar het noorden is nog niet helemaal verstedelijkt. Daarom breidt de stad nu vooral in het noorden uit. Over een paar jaar en het noorden is ook helemaal uitgebreid. Vooral de moderne massa woningen in Istanboel zijn bekend om in te wonen. In Istanboel zijn uitgestrekte wegen en lanen. Vooral de <a href="/Ba%C4%9Fdat_Caddesi" title="Bağdat Caddesi">Bağdat Caddesi</a> is heel uitgestrekt. Langs de laan staan allemaal winkels en werkplaatsen en de weg is heel lang. Istanboel heeft meer wolkenkrabbers dan Ankara of Izmir. Vanuit de stad kun je naar allemaal andere steden en plaatsjes gaan. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Bevolking">Bevolking</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Yenicamii_01447_Nevit.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Yenicamii_01447_Nevit.jpg/400px-Yenicamii_01447_Nevit.jpg" decoding="async" width="400" height="300" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Yenicamii_01447_Nevit.jpg/600px-Yenicamii_01447_Nevit.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Yenicamii_01447_Nevit.jpg/800px-Yenicamii_01447_Nevit.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Yenicamii_01447_Nevit.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/index.php?title=Yeni_Camii&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeni Camii (de pagina bestaat niet)">Yeni Camii</a>-moskee</div></div></div> <p>De bevolking van het jaar <a href="/1980" title="1980">1980</a> verdriedubbelde in het jaar <a href="/2005" title="2005">2005</a> (na 25 jaar). Ongeveer 70 % van de bevolking in Istanboel woont in het Europese gedeelte, de overige 30 % woont in het Aziatische gedeelte. Heel weinig mensen zijn werkloos in de stad, want er is overal wel werk te vinden in Istanboel. Op de dag van vandaag is het de tweede grootste stad van Europa en één van de grootste steden van de hele wereld. De meeste inwoners van Istanboel zijn Turken en Koerden. Koerden zijn meestal vluchtelingen uit Syrië of Irak. In de stad zijn allerlei andere etnische groepen. Zowel uit <a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> en <a href="/Amerika_(continent)" title="Amerika (continent)">Amerika</a> als uit <a href="/Azi%C3%AB" title="Azië">Azië</a> en <a href="/Afrika" title="Afrika">Afrika</a>. Het inwonertal van Istanboel stijgt jaarlijks enorm. Istanboel is de grootste inwoner-trekpleister van heel Turkije. </p><p>Al sinds de middeleeuwen is Istanboel al een grote, belangrijke stad. Vele keren zakte de bevolking en groeide weer opnieuw. De belangrijkste religie van de stad is de <a href="/Islam" title="Islam">islam</a>. In minderheid gelooft men in de Oosters-orthodoxe Christelijke kerk, de Armeens Christelijke kerk en het jodendom. Heel Istanboel heeft 2.944 moskeeën, 123 kerken en 26 synagoges in totaal. Verschillende gemeenschappen in Istanboel hebben hun eigen woonwijk. In de stad wonen twee soorten groepen islamieten. Namelijk <a href="/Soenniet" title="Soenniet">soennieten</a> en <a href="/Aleviet" title="Aleviet">alevieten</a>. De soennieten vormen de grootste groep moslims. Vroeger waren er heel veel christenen in de stad, zelfs 450.000. Nu zijn er nog maar 85.000 christenen in Istanboel. Armeniërs vormen 40.000 mensen van de christelijke bevolking in de stad. Ook Grieken in Istanboel zijn vaak christen. Joden wonen in de stad al ongeveer zo'n 500 jaar lang. Zij waren uit Spanje gevlucht tijdens de <a href="/Spaanse_Inquisitie" title="Spaanse Inquisitie">Spaanse Inquisitie</a>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Voorzieningen">Voorzieningen</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG/300px-Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG" decoding="async" width="300" height="225" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG/450px-Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG/600px-Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Istanbul_University_campus_March_2008c.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>Het hoofdgebouw van de <a href="/Universiteit_van_Istanboel" title="Universiteit van Istanboel">Universiteit van Istanboel</a></div></div></div> <p>Istanboel is een grote stad en daarom zijn er ook veel voorzieningen. De instellingen van het hoger onderwijs in Istanboel is beter dan de rest van het land. Er zijn 20 openbare en privé universiteiten. Openbare universiteiten zijn er in de meerderheid. De <a href="/Universiteit_van_Istanboel" title="Universiteit van Istanboel">Universiteit van Istanboel</a> is al ongeveer zo'n 600 jaar oud. Op de universiteiten leer je allerlei verschillende vakken en talen. <a href="/Galatasaray_Lisesi" title="Galatasaray Lisesi">Galatasaray Lisesi</a> is de oudste middelbare school van heel Turkije. De enige militaire middelbare school van Istanboel is <a href="/Kuleli_Asker%C3%AE_Lisesi" title="Kuleli Askerî Lisesi">Kuleli Askerî Lisesi</a>. Die ligt in de wijk <a href="/%C3%87engelk%C3%B6y" title="Çengelköy">Çengelköy</a>. Istanboel heeft een groot aantal openbare bibliotheken. Die bevatten soms zelfs documenten en boeken die dateren uit de Romeinse, Oud-Griekse, Byzantijnse of Ottomaanse tijd. </p><p>In de stad zijn natuurlijk ook veel ziekenhuizen. Soms zijn die zelfs privé voor iemand. Ziekenhuizen in Istanboel zijn beter dan de andere ziekenhuizen in het land. Hier zijn moderne technologische toepassingen aan toegevoegd. Er is bijvoorbeeld goede hightech apparatuur. Istanboel's chirurgie is redelijk goed en heeft zich flink ontwikkeld met laser-oogchirurgie, plastische chirurgie en nog veel meer. De stad heeft speciaal voor mensen uit het leger een speciaal ziekenhuis. Dat heet <a href="/Veterans_Hospital" title="Veterans Hospital">Veterans Hospital</a>. Inwoners van de stad gaan vaker met de auto dan met openbaar vervoer of de fiets. Daarom is er veel smog in de stad. Watervoorziening-systemen werden al gebouwd bij de stichting van de stad. </p><p>De twee grootste aquaducten waren gebouwd door Romeinen. In het jaar <a href="/1555" title="1555">1555</a> werden er nieuwe systemen gebouwd. Er werden allerlei sluizen en dammen gebouwd vanaf toen. Vandaag de dag is het water in Istanboel schoon en fris. De riolering wordt gecontroleerd door de overheidsinstelling. Er zijn veel organisaties die zorgen dat het water in de stad fris en schoon is. Istanboel's eerste elektro-fabriek was <a href="/Silahtara%C4%9Fa_Termik_Santrali" title="Silahtarağa Termik Santrali">Silahtarağa Termik Santrali</a> en werd opgericht in het jaar <a href="/1914" title="1914">1914</a>. Tot het jaar <a href="/1983" title="1983">1983</a> bleef dit de elektrische levering van heel Istanboel. Later werden er nieuwe elektro-fabrieken opgericht. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Politiek">Politiek</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg/300px-Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg" decoding="async" width="300" height="108" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg/450px-Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg/600px-Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Istanbul_Municipality_City_Hall.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het stadhuis van Istanboel</div></div></div> <p>Istanboel is het politieke centrum van heel Turkije samen met Ankara. In de stad zijn enorm veel politieke partijen gevestigd. Er zijn iedere vier jaar gemeenteraadsverkiezingen die democratisch aflopen. Het stadhuis van Istanboel ligt in de wijk <a href="/Fatih" title="Fatih">Fatih</a>. Men begon het te bouwen in het jaar <a href="/1953" title="1953">1953</a> en het werd voltooid in het jaar <a href="/1960" title="1960">1960</a>. </p><p>Toch vinden veel mensen dat men dat niet moet doen, want het is een onderdeel van de geschiedenis van Istanboel. <a href="/index.php?title=Vasip_%C5%9Eahin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vasip Şahin (de pagina bestaat niet)">Vasip Şahin</a> is de gouverneur van de hele provincie Istanboel. Om de vijf jaar wordt er een andere burgemeester gekozen. Heel de provincie Istanboel heeft speciale besturen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Economie">Economie</span></h2> <p>De economie van Istanboel gaat heel goed. Istanboel is het financiële en industriële centrum van Turkije en daarom zijn er heel veel bedrijven, banken en winkels gevestigd. Vanuit de haven van Istanboel kun je varen naar 's werelds belangrijkste zee-handelsroutes. Heel lang geleden was de stad al een belangrijk economisch centrum. In de omgeving en in Istanboel worden veel dingen geproduceerd in de fabrieken. De belangrijkste producten zijn katoen, olijfolie, zijde en tabak. Ook metalen voorwerpen, rubber, leder en chemie zijn belangrijke industrieën. Het eerste belangrijke financiële district van Istanboel was <a href="/Bankalar_Cadessi" title="Bankalar Cadessi">Bankalar Cadessi</a>. Later zouden <a href="/Maslak" title="Maslak">Maslak</a> en <a href="/Levent" title="Levent">Levent</a> beter worden. De meeste banken van Istanboel zijn nu gevestigd in Maslak en Levent en niet meer in Bankalar Cadessi. </p><p>Een groot deel van het BBP in Turkije wordt geregeld door de economie van Istanboel. BBP is de afkorting van Bruto Binnenlands Product. De import en export van Istanboel levert jaarlijks ongeveer zo'n 50 miljard Amerikaanse dollar. Het toerisme van Istanboel is niet zo belangrijk als de bankdiensten en industrie in de stad. Er zijn duizenden hotels en de meesten zijn van 3 sterren of hoger. De twee luchthavens waar de meeste toeristen vertrekken en arriveren in Istanboel zijn <a href="/Luchthaven_Istanboel_Atat%C3%BCrk" title="Luchthaven Istanboel Atatürk">luchthaven Istanboel Atatürk</a> en <a href="/Luchthaven_Istanboel_Sabiha_G%C3%B6k%C3%A7en" title="Luchthaven Istanboel Sabiha Gökçen">luchthaven Istanboel Sabiha Gökçen</a>. </p> <div class="center"><div class="thumb tnone"><div class="thumbinner" style="width:902px;"><a href="/Bestand:Maslak_bussines_center.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Maslak_bussines_center.jpg/900px-Maslak_bussines_center.jpg" decoding="async" width="900" height="213" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Maslak_bussines_center.jpg 1.5x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Maslak_bussines_center.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het district <a href="/Maslak" title="Maslak">Maslak</a> is één van de belangrijkste financiële centra van het land.</div></div></div></div> <h2><span class="mw-headline" id="Vervoer">Vervoer</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci_retouched.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci_retouched.jpg/500px-Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci_retouched.jpg" decoding="async" width="400" height="147" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci_retouched.jpg/960px-Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci_retouched.jpg 1.5x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci_retouched.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Een oud treinstation in Istanboel</div></div></div> <p>Istanboel's verkeer is ongelofelijk erg druk. Er zijn vele vormen van vervoer en transport. Om naar het buitenland te gaan kun je vliegen bij de drie internationale luchthavens. Namelijk <a href="/Luchthaven_Istanboel_Atat%C3%BCrk" title="Luchthaven Istanboel Atatürk">luchthaven Istanboel Atatürk</a> en <a href="/index.php?title=Luchthaven_Istanboel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luchthaven Istanboel (de pagina bestaat niet)">luchthaven Istanboel</a> aan de Europese zijde van Istanboel en <a href="/Luchthaven_Istanboel_Sabiha_G%C3%B6k%C3%A7en" title="Luchthaven Istanboel Sabiha Gökçen">luchthaven Istanboel Sabiha Gökçen</a> aan de Aziatische zijde van Istanboel. De eerste opgenoemde is de drukste luchthaven van Istanboel. </p><p>Voor een groot deel is de stad omringd door zee, namelijk: de <a href="/Zee_van_Marmara" title="Zee van Marmara">Zee van Marmara</a>, <a href="/Bosporus" title="Bosporus">Bosporus</a>, <a href="/Gouden_Hoorn" title="Gouden Hoorn">Gouden Hoorn</a> en de <a href="/Zwarte_Zee" title="Zwarte Zee">Zwarte Zee</a>. Vanuit de haven van Istanboel kun je naar allerlei plaatsen op de wereld varen. Istanboel heeft een hele grote haven. Er zijn heel veel containerschepen in de haven van Istanboel. Met de veerboot kun je van Istanboel naar de Prinseneilanden toe gaan. In Istanboel zijn heel veel snelwegen en gewone wegen. De <a href="/index.php?title=D.100_(Turkije)&action=edit&redlink=1" class="new" title="D.100 (Turkije) (de pagina bestaat niet)">D.100</a>, de <a href="/Europese_weg_80" title="Europese weg 80">E80</a> en de <a href="/Otoyol_3" title="Otoyol 3">Otoyol 3</a> zijn de belangrijkste snelwegen die Europa verbinden met Aziatisch Turkije en het <a href="/Midden-Oosten" title="Midden-Oosten">Midden-Oosten</a>. Veel bruggen behoren tot deze snelwegen. Waaronder de bekendste de <a href="/Bosporusbrug" title="Bosporusbrug">Bosporusbrug</a>, de <a href="/Fatih_Sultan_Mehmetbrug" title="Fatih Sultan Mehmetbrug">Fatih Sultan Mehmetbrug</a> en de <a href="/index.php?title=Yavuz_Sultan_Selimbrug&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yavuz Sultan Selimbrug (de pagina bestaat niet)">Yavuz Sultan Selimbrug</a>. Ook zijn er nog twee tunnels onder de Bosporus door, namelijk de <a href="/index.php?title=Marmaray&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marmaray (de pagina bestaat niet)">Marmaray</a> en de <a href="/index.php?title=Eurazi%C3%ABtunnel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euraziëtunnel (de pagina bestaat niet)">Euraziëtunnel</a>. Binnen de stad en de voorsteden van Istanboel rijden allerlei trams en metro's. </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg/330px-Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg/500px-Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg/960px-Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Ataturk_Airport_Karakas-1.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Luchthaven_Istanboel_Atat%C3%BCrk" title="Luchthaven Istanboel Atatürk">luchthaven Istanboel Atatürk</a></div></div></div> <p>De eerste spoorweg van Europa naar Istanboel was de spoorverbinding tussen het Franse <a href="/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> en Constantinopel (Istanboel). Ook kon men in de 19e eeuw met een veerboot reizen van het Roemeense <a href="/Varna" title="Varna">Varna</a> naar de stad. Later begon men spoorwegen te bouwen naar Aziatisch Turkije zoals <a href="/Bursa" title="Bursa">Bursa</a> en de rest van Europa zoals naar <a href="/Thessaloniki" title="Thessaloniki">Thessaloniki</a>, Griekenland. Pas rond het jaar 1910 werden er pas spoorlijnen gebouwd naar buitenlandse Aziatische steden, zoals Bagdad, Damascus en Medina. De eerste trams van Istanboel werden pas gebruikt in het jaar <a href="/index.php?title=1869&action=edit&redlink=1" class="new" title="1869 (de pagina bestaat niet)">1869</a>. Toen waren er nog korte tram-diensten en weinig tramlijnen. Tegenwoordig is er overal in de stad wel een tram-halte. Vroeger waren de trams vaak nog rood van kleur. Nu zijn ze half-zilver en half-lichtblauw. Gemiddeld heeft een tramlijn ongeveer 15 stations/haltes. </p><p>Na de <a href="/London_Underground" title="London Underground">London Underground</a> is de <a href="/T%C3%BCnel" title="Tünel">Tünel</a> van Istanboel 's werelds oudste onderaardse stedelijke spoorlijn. Deze onderaardse spoorlijnen zijn geen metro's. Dagelijks reizen 15.000 mensen met de Tünel. Ook light-rails worden gebruikt in Istanboel. Die lijken op trams/treinen. De lightrail van Istanboel bestaat echter alleen uit twee lijnen. Er zijn 36 stations in totaal. De <a href="/Metro_van_Istanboel" title="Metro van Istanboel">metro van Istanboel</a> is één van 's werelds drukste en grootste metrostelsels. Het werd opgericht in het jaar <a href="/1992" title="1992">1992</a> als een metro met één enkele lijn en is uitgegroeid tot het kolossale metrostelsel van de dag van vandaag. Jaarlijks komen er steeds meer uitbreidingen. Istanboel's Metro gaat zelfs onder de Bosporus door. De meeste lijnen van de metro hebben gemiddeld 15 lijnen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Partnersteden">Partnersteden</span></h2> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden; clear:left;"> <ul><li><a href="/Alma-Ata" title="Alma-Ata">Alma-Ata</a>, <a href="/Kazachstan" title="Kazachstan">Kazachstan</a></li> <li><a href="/Amman_(Jordani%C3%AB)" title="Amman (Jordanië)">Amman</a>, <a href="/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a></li> <li><a href="/Amsterdam" title="Amsterdam">Amsterdam</a>, <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a></li> <li><a href="/Athene" title="Athene">Athene</a>, <a href="/Griekenland" title="Griekenland">Griekenland</a></li> <li><a href="/Bakoe" title="Bakoe">Bakoe</a>, <a href="/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan">Azerbeidzjan</a></li> <li><a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a>, <a href="/Spanje" title="Spanje">Spanje</a></li> <li><a href="/Berlijn" title="Berlijn">Berlijn</a>, <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a></li> <li><a href="/Beiroet" title="Beiroet">Beiroet</a>, <a href="/Libanon" title="Libanon">Libanon</a></li> <li><a href="/Boedapest" title="Boedapest">Boedapest</a>, <a href="/Hongarije" title="Hongarije">Hongarije</a></li> <li><a href="/Boekarest" title="Boekarest">Boekarest</a>, <a href="/Roemeni%C3%AB" title="Roemenië">Roemenië</a></li> <li><a href="/Buenos_Aires" title="Buenos Aires">Buenos Aires</a>, <a href="/Argentini%C3%AB" title="Argentinië">Argentinië</a></li> <li><a href="/Busan" title="Busan">Busan</a>, <a href="/Zuid-Korea" title="Zuid-Korea">Zuid-Korea</a></li> <li><a href="/Casablanca" title="Casablanca">Casablanca</a>, <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a></li> <li><a href="/Ca%C3%AFro" title="Caïro">Caïro</a>, <a href="/Egypte" title="Egypte">Egypte</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Constan%C8%9Ba_(stad)" title="Constanța (stad)">Constanţa</a>, <a href="/Roemeni%C3%AB" title="Roemenië">Roemenië</a></li> <li><a href="/index.php?title=Constantine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constantine (de pagina bestaat niet)">Constantine</a>, <a href="/Algerije" title="Algerije">Algerije</a></li> <li><a href="/Djedda" title="Djedda">Djedda</a>, <a href="/Saoedi-Arabi%C3%AB" title="Saoedi-Arabië">Saoedi-Arabië</a></li> <li><a href="/Dubai_(stad)" title="Dubai (stad)">Dubai</a>, <a href="/Verenigde_Arabische_Emiraten" title="Verenigde Arabische Emiraten">Verenigde Arabische Emiraten</a></li> <li><a href="/index.php?title=Durr%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Durrës (de pagina bestaat niet)">Durrës</a>, <a href="/Albani%C3%AB" title="Albanië">Albanië</a></li> <li><a href="/Florence" title="Florence">Florence</a>, <a href="/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a></li> <li><a href="/Havana" title="Havana">Havana</a>, <a href="/Cuba" title="Cuba">Cuba</a></li> <li><a href="/Ho_Chi_Minhstad" title="Ho Chi Minhstad">Ho Chi Minhstad</a>, <a href="/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a></li> <li><a href="/Houston" title="Houston">Houston</a>, <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a></li> <li><a href="/Jakarta" title="Jakarta">Jakarta</a>, <a href="/Indonesi%C3%AB" title="Indonesië">Indonesië</a></li> <li><a href="/index.php?title=Johor_Bahru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johor Bahru (de pagina bestaat niet)">Johor Bahru</a>, <a href="/Maleisi%C3%AB" title="Maleisië">Maleisië</a></li> <li><a href="/Kaboel_(stad)" title="Kaboel (stad)">Kaboel</a>, <a href="/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a></li> <li><a href="/Kazan" title="Kazan">Kazan</a>, <a href="/Rusland" title="Rusland">Rusland</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Keulen" title="Keulen">Keulen</a>, <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a></li> <li><a href="/Khartoem" title="Khartoem">Khartoem</a>, <a href="/Soedan" title="Soedan">Soedan</a></li> <li><a href="/Lahore" title="Lahore">Lahore</a>, <a href="/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a></li> <li><a href="/index.php?title=Merv&action=edit&redlink=1" class="new" title="Merv (de pagina bestaat niet)">Merv</a>, <a href="/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a></li> <li><a href="/Mexico-Stad" title="Mexico-Stad">Mexico-Stad</a>, <a href="/Mexico" title="Mexico">Mexico</a></li> <li><a href="/Nagasaki" title="Nagasaki">Nagasaki</a>, <a href="/Japan" title="Japan">Japan</a></li> <li><a href="/Odessa" title="Odessa">Odessa</a>, <a href="/Oekra%C3%AFne" title="Oekraïne">Oekraïne</a></li> <li><a href="/index.php?title=Osj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osj (de pagina bestaat niet)">Osj</a>, <a href="/Kirgizi%C3%AB" title="Kirgizië">Kirgizië</a></li> <li><a href="/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a></li> <li><a href="/Plovdiv" title="Plovdiv">Plovdiv</a>, <a href="/Bulgarije" title="Bulgarije">Bulgarije</a></li> <li><a href="/Praag" title="Praag">Praag</a>, <a href="/Tsjechi%C3%AB" title="Tsjechië">Tsjechië</a></li> <li><a href="/Rabat_(Marokko)" title="Rabat (Marokko)">Rabat</a>, <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a></li> <li><a href="/Rio_de_Janeiro" title="Rio de Janeiro">Rio de Janeiro</a>, <a href="/Brazili%C3%AB" title="Brazilië">Brazilië</a></li> <li><a href="/Samarkand" title="Samarkand">Samarkand</a>, <a href="/Oezbekistan" title="Oezbekistan">Oezbekistan</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:22%; float:left; padding:0 3% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li><a href="/Sarajevo" title="Sarajevo">Sarajevo</a>, <a href="/Bosni%C3%AB_en_Herzegovina" title="Bosnië en Herzegovina">Bosnië en Herzegovina</a></li> <li><a href="/Shanghai" title="Shanghai">Shanghai</a>, <a href="/China" class="mw-redirect" title="China">China</a></li> <li><a href="/Sint-Petersburg" title="Sint-Petersburg">Sint-Petersburg</a>, <a href="/Rusland" title="Rusland">Rusland</a></li> <li><a href="/Stockholm" title="Stockholm">Stockholm</a>, <a href="/Zweden" title="Zweden">Zweden</a></li> <li><a href="/Straatsburg" title="Straatsburg">Straatsburg</a>, <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a></li> <li><a href="/Skopje" title="Skopje">Skopje</a>, <a href="/Noord-Macedoni%C3%AB" title="Noord-Macedonië">Noord-Macedonië</a></li> <li><a href="/Tabriz" title="Tabriz">Tabriz</a>, <a href="/Iran" title="Iran">Iran</a></li> <li><a href="/Tilburg" title="Tilburg">Tilburg</a>, <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a></li> <li><a href="/Tirana" class="mw-redirect" title="Tirana">Tirana</a>, <a href="/Albani%C3%AB" title="Albanië">Albanië</a></li> <li><a href="/Toronto" title="Toronto">Toronto</a>, <a href="/Canada" title="Canada">Canada</a></li> <li><a href="/Veneti%C3%AB" title="Venetië">Venetië</a>, <a href="/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a></li> <li><a href="/Warschau" title="Warschau">Warschau</a>, <a href="/Polen" title="Polen">Polen</a></li> <li><a href="/Xi%27an" title="Xi'an">Xi'an</a>, <a href="/China" class="mw-redirect" title="China">China</a></li></ul> </div><p><br clear="left" /> </p><h2><span class="mw-headline" id="Videoclip">Videoclip</span></h2> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=uWdhnH5Pgd4&list=PLi_srCikhtghrNa6Ti1d4aSyPQzQ3JI63&index=15/">Keizer Constantijn, de stichter van Constantinopel</a></li></ul> <p><br /> </p> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">De grootste <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkse</a> steden </th> <th><a href="/Bestand:Flag_of_Turkey.svg" class="image"><img alt="Flag of Turkey.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-35px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="35" height="23" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-53px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/langnl-70px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a class="mw-selflink selflink">Istanboel</a> · <a href="/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> · <a href="/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmir</a> · <a href="/Bursa" title="Bursa">Bursa</a> · <a href="/Adana_(stad)" title="Adana (stad)">Adana</a> · <a href="/Gaziantep" title="Gaziantep">Gaziantep</a> · <a href="/Konya" title="Konya">Konya</a> · <a href="/Antalya_(stad)" title="Antalya (stad)">Antalya</a> · <a href="/Kayseri" title="Kayseri">Kayseri</a> · <a href="/Mersin" title="Mersin">Mersin</a> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table>    </div></div><div class="printfooter">Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "<a dir="ltr" href="https://wikikids.nl/index.php?title=Istanboel&oldid=927777">https://wikikids.nl/index.php?title=Istanboel&oldid=927777</a>"</div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/Speciaal:Categorie%C3%ABn" title="Speciaal:Categorieën">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/Categorie:WikiKids:Award_2019" title="Categorie:WikiKids:Award 2019">WikiKids:Award 2019</a></li><li><a href="/Categorie:Istanboel" title="Categorie:Istanboel">Istanboel</a></li><li><a href="/Categorie:Plaats_in_Turkije" title="Categorie:Plaats in Turkije">Plaats in Turkije</a></li><li><a href="/Categorie:Werelderfgoed_in_Turkije" title="Categorie:Werelderfgoed in Turkije">Werelderfgoed in Turkije</a></li><li><a href="/Categorie:WikiKids:Award" title="Categorie:WikiKids:Award">WikiKids:Award</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Navigatiemenu</h2> <div id="mw-head">  <nav id="p-personal" class="vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" role="navigation" > <h3 id="p-personal-label"> <span>Persoonlijke hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="pt-createaccount"><a href="/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Istanboel" title="Registreer je om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids.">Account aanmaken</a></li><li id="pt-login"><a href="/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Istanboel" title="Meld je aan om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids. [o]" accesskey="o">Inloggen</a></li></ul> </div> </nav> <div id="left-navigation">  <nav id="p-namespaces" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-namespaces-label" role="navigation" > <h3 id="p-namespaces-label"> <span>Naamruimten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-nstab-main" class="selected"><a href="/Istanboel" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c">Artikel</a></li><li id="ca-talk"><a href="/Overleg:Istanboel" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t">Overleg</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-variants" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-variants-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-variants-label" /> <h3 id="p-variants-label"> <span>Varianten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation">  <nav id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-views-label" role="navigation" > <h3 id="p-views-label"> <span>Weergaven</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-view" class="collapsible selected"><a href="/Istanboel">Lezen</a></li><li id="ca-viewsource" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Istanboel&action=edit" title="Deze pagina is beveiligd.
U kunt wel de broncode bekijken. [e]" accesskey="e">Brontekst bekijken</a></li><li id="ca-history" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Istanboel&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h">Geschiedenis</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-cactions" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-cactions-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-cactions-label" /> <h3 id="p-cactions-label"> <span>Meer</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search"> <h3 > <label for="searchInput">Zoeken</label> </h3> <form action="/index.php" id="searchform"> <div id="simpleSearch"> <input type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikikids" title="Doorzoek Wikikids [f]" accesskey="f" id="searchInput"/> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> <input type="submit" name="fulltext" value="Zoeken" title="Alle pagina's op deze tekst doorzoeken" id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton"/> <input type="submit" name="go" value="OK" title="Naar een pagina met deze naam gaan als deze bestaat" id="searchButton" class="searchButton"/> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel"> <div id="p-logo" role="banner"> <a title="Naar de hoofdpagina gaan" class="mw-wiki-logo" href="/Hoofdpagina"></a> </div>  <nav id="p-Knoppen" class="vector-menu vector-menu-portal portal portal-first" aria-labelledby="p-Knoppen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Knoppen-label"> <span>Knoppen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-De-Boomhut"><a href="/Wikikids:Boomhut">De Boomhut</a></li><li id="n-Help"><a href="/Wikikids:Alarm">Hulp</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Kids" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Kids-label" role="navigation" > <h3 id="p-Kids-label"> <span>Kids</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-KidsPortaal"><a href="/Portaal:Kids">KidsPortaal</a></li><li id="n-Nieuw-artikel-maken"><a href="/Wikikids:Meehelpen-NieuwePagina">Nieuw artikel maken</a></li><li id="n-Plaatje-uploaden"><a href="/Wikikids:Uploaden">Plaatje uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Volwassenen" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Volwassenen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Volwassenen-label"> <span>Volwassenen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-HulpPortaal"><a href="/Portaal:Hulp">HulpPortaal</a></li><li id="n-Nieuwe-artikelen"><a href="/Speciaal:NieuwePaginas">Nieuwe artikelen</a></li><li id="n-Recente-Wijzigingen"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingen">Recente Wijzigingen</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Moderators" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Moderators-label" role="navigation" > <h3 id="p-Moderators-label"> <span>Moderators</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Controleer-wijzigingen"><a href="https://wikikids.nl/index.php?hidebots=1&reviewStatus=unpatrolled&limit=50&days=90&tagfilter__Filter%3A+Experimenteren_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Leeghalen_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Onjuist+blokverzoek_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Schuttingtaal_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Weghalen+categorie%C3%ABn+_color=c5&title=Speciaal:RecenteWijzigingen&urlversion=2" rel="nofollow">Controleer wijzigingen</a></li><li id="n-Filterlogboek"><a href="https://wikikids.nl/Speciaal:Filterlogboek?wpSearchUser=&wpSearchTitle=&wpSearchFilter=1%7C2%7C3%7C4%7C5%7C6%7C7%7C8%7C9%7C11%7C12%7C13%7C15%7C16%7C18%7C20%7C21%7C22%7C23%7C24%7C25%7C26%7C28%7C34" rel="nofollow">Filterlogboek</a></li><li id="n-Richtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren">Richtlijnen</a></li><li id="n-Blokkaderichtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren/blokkades">Blokkaderichtlijnen</a></li><li id="n-CheckUser-verzoek"><a href="/Wikikids:CUVerzoek">CheckUser-verzoek</a></li><li id="n-Blokverzoek"><a href="/Wikikids:Blokverzoek">Blokverzoek</a></li><li id="n-Uploaden"><a href="/Speciaal:WizardUploaden">Uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-tb" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-tb-label" role="navigation" > <h3 id="p-tb-label"> <span>Hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="t-whatlinkshere"><a href="/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Istanboel" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j">Links naar deze pagina</a></li><li id="t-recentchangeslinked"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Istanboel" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k">Gerelateerde wijzigingen</a></li><li id="t-specialpages"><a href="/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q">Speciale pagina's</a></li><li id="t-print"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p">Afdrukversie</a></li><li id="t-permalink"><a href="/index.php?title=Istanboel&oldid=927777" title="Permanente koppeling naar deze versie van de pagina">Permanente koppeling</a></li><li id="t-info"><a href="/index.php?title=Istanboel&action=info" title="Meer informatie over deze pagina">Paginagegevens</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-lang" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-lang-label" role="navigation" > <h3 id="p-lang-label"> <span>In andere talen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li class="interlanguage-link interwiki-en"><a href="http://en.vikidia.org/wiki/Istanbul" title="Istanbul – English" lang="en" hreflang="en" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es"><a href="http://es.vikidia.org/wiki/Estambul" title="Estambul – español" lang="es" hreflang="es" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr"><a href="http://fr.vikidia.org/wiki/Istanbul" title="Istanbul – français" lang="fr" hreflang="fr" class="interlanguage-link-target">Français</a></li></ul> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" role="contentinfo" > <ul id="footer-info" > <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 23 mrt 2025 om 16:06.</li> </ul> <ul id="footer-places" > <li id="footer-places-privacy"><a href="/Wikikids:Privacybeleid" title="Wikikids:Privacybeleid">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/Wikikids:Info" title="Wikikids:Info">Over Wikikids</a></li> <li id="footer-places-disclaimer"><a href="/Wikikids:Algemene_disclaimer" class="mw-redirect" title="Wikikids:Algemene disclaimer">Disclaimers</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/"><img src="/resources/assets/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" srcset="/resources/assets/poweredby_mediawiki_132x47.png 1.5x, /resources/assets/poweredby_mediawiki_176x62.png 2x" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> </ul> <div style="clear: both;"></div> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.068","walltime":"0.086","ppvisitednodes":{"value":322,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":5268,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3038,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":6,"limit":40},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":100},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"timingprofile":["100.00% 12.382 1 -total"," 41.67% 5.160 1 Sjabloon:Award"," 28.13% 3.483 1 Sjabloon:Zie_artikel"," 18.50% 2.291 1 Sjabloon:Grote_steden_in_Turkije"," 11.02% 1.365 1 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 9.77% 1.210 1 Sjabloon:Kolommen4"," 9.22% 1.141 1 Sjabloon:Navigatie"]},"cachereport":{"timestamp":"20250323150608","ttl":3600,"transientcontent":false}}});});</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-383337-35', 'auto'); ga('set', 'anonymizeIp', true); ga('send', 'pageview'); </script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgBackendResponseTime":34});});</script></body> </html>