CINXE.COM

آسیای مرکزی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>آسیای مرکزی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"207160e3-695a-4662-8e27-dfb652a564cd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"آسیای_مرکزی","wgTitle":"آسیای مرکزی","wgCurRevisionId":40506292,"wgRevisionId":40506292,"wgArticleId":8207,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی","صفحه‌های دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد","صفحه‌های دارای ارجاعی که پیوند اینترنتی‌شان برهنه است", "مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی باستان (تا ۱۴۵۳)","آسیای مرکزی","کانون‌های تنوع زیستی","منطقه‌های آسیا"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"آسیای_مرکزی","wgRelevantArticleId":8207,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"آسیای_میانه","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{ "levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q27275","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary", "ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg/1200px-Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg/800px-Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg/640px-Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="آسیای مرکزی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-آسیای_مرکزی rootpage-آسیای_مرکزی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مردم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مردم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>مردم</span> </div> </a> <ul id="toc-مردم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زبان‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زبان‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>زبان‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-زبان‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سیاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سیاست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>سیاست</span> </div> </a> <ul id="toc-سیاست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اطلاعات_منطقه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اطلاعات_منطقه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>اطلاعات منطقه</span> </div> </a> <ul id="toc-اطلاعات_منطقه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پی‌نوشت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پی‌نوشت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پی‌نوشت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-پی‌نوشت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">آسیای مرکزی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۵۰ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-150" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۵۰ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Asia_Teung%C3%B6h" title="Asia Teungöh–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Asia Teungöh" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sentraal-Asi%C3%AB" title="Sentraal-Asië–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Sentraal-Asië" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%8A%AB%E1%8A%A8%E1%88%88%E1%8A%9B_%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8B%AB" title="መካከለኛ እስያ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="መካከለኛ እስያ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Asia_Central" title="Asia Central–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Asia Central" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Middelasia" title="Middelasia–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Middelasia" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="آسيا الوسطى–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آسيا الوسطى" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="اسيا الوسطى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اسيا الوسطى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Asia_Central" title="Asia Central–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Asia Central" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Istefa_Asia" title="Istefa Asia–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Istefa Asia" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/M%C9%99rk%C9%99zi_Asiya" title="Mərkəzi Asiya–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Mərkəzi Asiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اورتا آسیا–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اورتا آسیا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D2%99%D3%99%D0%BA_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Үҙәк Азия–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Үҙәк Азия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Asia_Tengah" title="Asia Tengah–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Asia Tengah" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/V%C4%97dor%C4%97_Az%C4%97j%C4%97" title="Vėdorė Azėjė–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Vėdorė Azėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Цэнтральная Азія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Цэнтральная Азія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Цэнтральная Азія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Цэнтральная Азія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Централна Азия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Централна Азия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%82%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B2_%E0%A4%8F%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सेंट्रल एशिया–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="सेंट्रल एशिया" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A7%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%8F%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="মধ্য এশিয়া–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মধ্য এশিয়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Azia_ar_C%27hreiz" title="Azia ar C&#039;hreiz–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Azia ar C&#039;hreiz" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Srednja_Azija" title="Srednja Azija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Srednja Azija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%80sia_central" title="Àsia central–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Àsia central" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/D%E1%B9%B3%CC%86ng-%C4%81" title="Dṳ̆ng-ā–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Dṳ̆ng-ā" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D1%83%D0%BA%D0%BA%D1%8A%D0%B5%D1%80%D0%B0_%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Йуккъера Ази–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Йуккъера Ази" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ئاسیای ناوەندی–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئاسیای ناوەندی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Orta_Asiya" title="Orta Asiya–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Orta Asiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/St%C5%99edn%C3%AD_Asie" title="Střední Asie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Střední Asie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%C4%83%D1%82%D0%B0_%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Вăта Ази–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вăта Ази" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Canolbarth_Asia" title="Canolbarth Asia–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Canolbarth Asia" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Centralasien" title="Centralasien–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Centralasien" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zentralasien" title="Zentralasien–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Zentralasien" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Asya_Miyan%C3%AAne" title="Asya Miyanêne–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Asya Miyanêne" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BC%89_%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BC%8B" title="༉ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་–دزونگخا" lang="dz" hreflang="dz" data-title="༉ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="دزونگخا" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%91%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Κεντρική Ασία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Κεντρική Ασία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Central_Asia" title="Central Asia–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Central Asia" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Centra_Azio" title="Centra Azio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Centra Azio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Asia_Central" title="Asia Central–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Asia Central" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kesk-Aasia" title="Kesk-Aasia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Kesk-Aasia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Erdialdeko_Asia" title="Erdialdeko Asia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Erdialdeko Asia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Keski-Aasia" title="Keski-Aasia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Keski-Aasia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Asie_centrale" title="Asie centrale–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Asie centrale" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Asia_centr%C3%A2la" title="Asia centrâla–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Asia centrâla" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Madelaasien" title="Madelaasien–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Madelaasien" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sintraal-Aazje" title="Sintraal-Aazje–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sintraal-Aazje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Asia_Central" title="Asia Central–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Asia Central" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mbyte_%C3%81sia" title="Mbyte Ásia–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mbyte Ásia" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Tsakiyar_Asiya" title="Tsakiyar Asiya–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Tsakiyar Asiya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%BBng-%C3%82" title="Chûng-–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Chûng-Â" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A8%D7%9B%D7%96_%D7%90%D7%A1%D7%99%D7%94" title="מרכז אסיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="מרכז אסיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%8F%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="मध्य एशिया–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मध्य एशिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Srednja_Azija" title="Srednja Azija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Srednja Azija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Srjed%C5%BAna_Azija" title="Srjedźna Azija–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Srjedźna Azija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6z%C3%A9p-%C3%81zsia" title="Közép-Ázsia–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Közép-Ázsia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Կենտրոնական Ասիա–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կենտրոնական Ասիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Կեդրոնական Ասիա–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Կեդրոնական Ասիա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Asia_Tengah" title="Asia Tengah–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Asia Tengah" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Tengnga_nga_Asia" title="Tengnga nga Asia–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Tengnga nga Asia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Central_Azia" title="Central Azia–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Central Azia" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%B0-As%C3%ADa" title="Mið-Asía–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Mið-Asía" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Asia_centrale" title="Asia centrale–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Asia centrale" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E3%82%A2%E3%82%B8%E3%82%A2" title="中央アジア–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="中央アジア" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Asia_Tengah" title="Asia Tengah–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Asia Tengah" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ცენტრალური აზია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ცენტრალური აზია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asya_talemmast" title="Asya talemmast–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asya talemmast" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Asia_Tongah" title="Asia Tongah–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Asia Tongah" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Орталық Азия–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Орталық Азия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%8A%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8A%E1%9E%B6%E1%9E%9B" title="អាស៊ីកណ្ដាល–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="អាស៊ីកណ្ដាល" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%8F%E0%B2%B6%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%BE" title="ಮಧ್ಯ ಏಶಿಯಾ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಮಧ್ಯ ಏಶಿಯಾ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A4%91%EC%95%99%EC%95%84%EC%8B%9C%EC%95%84" title="중앙아시아–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="중앙아시아" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Asyaya_Navend%C3%AE" title="Asyaya Navendî–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Asyaya Navendî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Asi_Gres" title="Asi Gres–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Asi Gres" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Media_Asia" title="Media Asia–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Media Asia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Asya_Sentrala" title="Asya Sentrala–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Asya Sentrala" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Zentralasien" title="Zentralasien–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Zentralasien" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%AE%D0%BA%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Юкьван Азия–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Юкьван Азия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Asia_sentral" title="Asia sentral–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Asia sentral" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Centraal-Azi%C3%AB" title="Centraal-Azië–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Centraal-Azië" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Asia_Centrala" title="Asia Centrala–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Asia Centrala" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Az%C3%ADa_ya_Katik%C3%A1ti" title="Azía ya Katikáti–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Azía ya Katikáti" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vidurin%C4%97_Azija" title="Vidurinė Azija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vidurinė Azija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Centr%C4%81l%C4%81zija" title="Centrālāzija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Centrālāzija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%8F%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="मध्य एसिया–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="मध्य एसिया" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Asia_Tengah" title="Asia Tengah–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Asia Tengah" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Azia_Afovoany" title="Azia Afovoany–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Azia Afovoany" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Asia_Tangah" title="Asia Tangah–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Asia Tangah" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Средна Азија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Средна Азија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="മദ്ധ്യേഷ്യ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മദ്ധ്യേഷ്യ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%B2_%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Төв Ази–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Төв Ази" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%86%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="मध्य आशिया–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मध्य आशिया" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Asia_Tengah" title="Asia Tengah–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Asia Tengah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE" title="အလယ်အာရှ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အလယ်အာရှ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%8F%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="मध्य एसिया–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="मध्य एसिया" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Centraal-Azi%C3%AB" title="Centraal-Azië–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Centraal-Azië" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Sentral-Asia" title="Sentral-Asia–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Sentral-Asia" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Sentral-Asia" title="Sentral-Asia–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Sentral-Asia" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%82sie_du_Mitan" title="Âsie du Mitan–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Âsie du Mitan" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Asia_Centrala" title="Asia Centrala–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Asia Centrala" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Giddu-galeessa_Eeshiyaa" title="Giddu-galeessa Eeshiyaa–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Giddu-galeessa Eeshiyaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AE%E0%AC%A7%E0%AD%8D%E0%AD%9F_%E0%AC%8F%E0%AC%B8%E0%AC%BF%E0%AC%86" title="ମଧ୍ୟ ଏସିଆ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ମଧ୍ୟ ଏସିଆ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD_%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Центрон Ази–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Центрон Ази" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%87%E0%A8%82%E0%A8%A6%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%8F%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%80%E0%A8%86" title="ਕੇਂਦਰੀ ਏਸ਼ੀਆ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੇਂਦਰੀ ਏਸ਼ੀਆ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Asia_Sentral" title="Asia Sentral–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Asia Sentral" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Azja_%C5%9Arodkowa" title="Azja Środkowa–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Azja Środkowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DA%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" title="وچکارلا ایشیا–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="وچکارلا ایشیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%DA%81%D9%86%DB%8D_%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="منځنۍ آسيا–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="منځنۍ آسيا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia_Central" title="Ásia Central–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ásia Central" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Asia_Central%C4%83" title="Asia Centrală–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Asia Centrală" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Центральная Азия–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Центральная Азия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D1%8F_%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Середня Азія–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Середня Азія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%B8%D0%BD_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Киин Азия–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Киин Азия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9B%E1%B1%9F%E1%B1%9E%E1%B1%A2%E1%B1%9F_%E1%B1%AE%E1%B1%A5%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%9F" title="ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱮᱥᱤᱭᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia_tzentrale" title="Ásia tzentrale–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ásia tzentrale" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Asia_cintrali" title="Asia cintrali–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Asia cintrali" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DA%86_%D8%A7%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D8%A7" title="وچ ايشيا–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="وچ ايشيا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Srednja_Azija" title="Srednja Azija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Srednja Azija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B6%B8_%E0%B6%86%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="මධ්‍යම ආසියාව–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="මධ්‍යම ආසියාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Central_Asia" title="Central Asia–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Central Asia" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Stredn%C3%A1_%C3%81zia" title="Stredná Ázia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Stredná Ázia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Srednja_Azija" title="Srednja Azija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Srednja Azija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Aasiyada_Dhexe" title="Aasiyada Dhexe–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Aasiyada Dhexe" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Azia_Qendrore" title="Azia Qendrore–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Azia Qendrore" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%9A%D0%B0_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Средња Азија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Средња Азија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Asia_Tengah" title="Asia Tengah–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Asia Tengah" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Centralasien" title="Centralasien–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Centralasien" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Asia_ya_Kati" title="Asia ya Kati–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Asia ya Kati" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%9F%E0%AF%81_%E0%AE%86%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="நடு ஆசியா–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நடு ஆசியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="మధ్య ఆసియా–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="మధ్య ఆసియా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%B8%D1%91%D0%B8_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D3%A3" title="Осиёи Марказӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Осиёи Марказӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="เอเชียกลาง–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="เอเชียกลาง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Merkezi_Azi%C3%BDa" title="Merkezi Aziýa–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Merkezi Aziýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gitnang_Asya" title="Gitnang Asya–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gitnang Asya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Orta_Asya" title="Orta Asya–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Orta Asya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%B7%D3%99%D0%BA_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Үзәк Азия–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Үзәк Азия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%AA%DB%87%D8%B1%D8%A7_%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D9%89%D9%8A%D8%A7" title="ئوتتۇرا ئاسىيا–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئوتتۇرا ئاسىيا" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Центральна Азія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Центральна Азія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" title="وسط ایشیا–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="وسط ایشیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Markaziy_Osiyo" title="Markaziy Osiyo–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Markaziy Osiyo" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Trung Á" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Centroal-Azi%C3%AB" title="Centroal-Azië–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Centroal-Azië" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/M%C3%AEtrinne_Azeye" title="Mîtrinne Azeye–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Mîtrinne Azeye" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Butnga_nga_Asya" title="Butnga nga Asya–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Butnga nga Asya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Diggu_Asi" title="Diggu Asi–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Diggu Asi" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%BA%9E" title="中亞–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="中亞" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ცენტრალური აზია–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ცენტრალური აზია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80rin_%C3%81s%C3%AD%C3%A0" title="Àrin Ásíà–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àrin Ásíà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%A3%E2%B5%89%E2%B5%9C_%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵣⵉⵜ ⵜⴰⵏⴰⵎⵎⴰⵙⵜ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵣⵉⵜ ⵜⴰⵏⴰⵎⵎⴰⵙⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%BA%9A" title="中亚–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="中亚" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%BA%9E" title="中亞–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="中亞" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tiong_A-chiu" title="Tiong A-chiu–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tiong A-chiu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%BA%9E" title="中亞–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="中亞" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q27275#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;oldid=40506292" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;id=40506292&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A2%25D8%25B3%25DB%258C%25D8%25A7%25DB%258C_%25D9%2585%25D8%25B1%25DA%25A9%25D8%25B2%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A2%25D8%25B3%25DB%258C%25D8%25A7%25DB%258C_%25D9%2585%25D8%25B1%25DA%25A9%25D8%25B2%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Central_Asia" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌سفر</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q27275" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(تغییرمسیر از <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;redirect=no" class="mw-redirect" title="آسیای میانه">آسیای میانه</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox geography"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above">آسیای میانه</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Central_Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="نقشه آسیای مرکزی"><img alt="نقشه آسیای مرکزی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg/200px-Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg/400px-Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="553" data-file-height="553" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">مساحت</th><td class="infobox-data">۴٬۰۰۳٬۴۰۰ ک.م.</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">جمعیت</th><td class="infobox-data">۷۳٬۴۶۸٬۳۲۶ نفر</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">تراکم جمعیت</th><td class="infobox-data">۱۵ نفر در کیلومتر مربع</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">کشورها</th><td class="infobox-data"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/23px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/35px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/46px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/23px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/35px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/46px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/23px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/35px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/46px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/23px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/35px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/45px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/23px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/35px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/46px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">تولید اسمی ناخالص داخلی (<a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۰۹ (میلادی)">۲۰۰۹</a>)</th><td class="infobox-data">۱۶۶ میلیارد دلار</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><span class="nowrap">تولید سرانه ناخالص داخلی</span> (۲۰۰۹)</th><td class="infobox-data">۲٬۷۰۰ دلار</td></tr></tbody></table> <p><b>آسیای میانه</b> یا <b>آسیای مرکزی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Central Asia</span></span>) سرزمین پهناوری در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">قارهٔ آسیا</a> است که هیچ مرزی با آب‌های آزاد جهان ندارد. (<a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="محصور در خشکی">محصور در خشکی</a>) اگر چه مرزهای دقیقی برای این سرزمین تعریف نشده‌است، ولی به‌طور معمول آن را دربرگیرندهٔ کشورهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a> می‌دانند. اغلب سرزمین‌های دیگری چون <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a>، شمال شرق <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="کشمیر">کشمیر</a>، شمال <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a>، و گاه <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="سین‌کیانگ">سین‌کیانگ</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="ترکستان شرقی">ترکستان شرقی</a> قدیم) در غرب <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> و جنوب <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="سیبری">سیبری</a> در <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> نیز شامل آسیای میانه می‌شوند. </p><p>در زمان‌های پیش از اسلام و اوایل اسلام، آسیای میانه تحت فرمانروایی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> بود و اقوام ایرانی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="باختری‌ها">باختری‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%BA%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="سغدی‌ها">سغدی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="خوارزمی‌ها">خوارزمی‌ها</a> و مردم نیمه عشایر <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="سکاها">سکاها</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="داهان‌ها">داهان‌ها</a> ساکن بودند و به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="زبان‌های ایرانی شرقی">زبان‌های ایرانی شرقی</a> سخن می گفتند. پس از پراکنده شدن اقوام ترک، آسیای میانه به میهن <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="قزاق‌ها">قزاق‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ازبک‌ها">ازبک‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="تاتارها">تاتارها</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ترکمن‌ها">ترکمن‌ها</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D9%87%D8%A7" title="قرقیزها">قرقیزها</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="اویغورها">اویغورها</a> تبدیل شد. زبان‌های ترکی تا حد زیادی جای <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان‌های ایرانی">زبان‌های ایرانی</a> را که در این منطقه صحبت می‌کردند، گرفتند.<sup id="cite_ref-ReferenceA_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در واقع پس از بیش از هزار سال در طول هزاره اول که آسیای میانه جایگاه <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-disambig" title="ایرانیان باستان">مردمان باستانی ایران</a> بود و به توران زمین ایرانی یا ایران بیرونی معروف بود، از حدود سال هزار میلادی به بعد توسط عشایر مختلط ترک‌زبان اشغال شد. <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="قزاق‌ها">قزاق‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ازبک‌ها">ازبک‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="تاتارها">تاتارها</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ترکمن‌ها">ترکمن‌ها</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D9%87%D8%A7" title="قرقیزها">قرقیزها</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="اویغورها">اویغورها</a> همگی درصدی از ژنتیک ایرانی را به ارث برده‌اند و زبان‌های آن‌ها نیز واژگان زیادی از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">زبان فارسی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان‌های ایرانی">زبان‌های ایرانی</a> را در خود دارند. <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="زبان میانجی">زبان میانجی</a> یا <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان رسمی</a> بسیاری از <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA" title="حکومت">حکومت‌های</a> هزار سال اخیر در این مناطق زبان فارسی بوده‌است و فقط در دو قرن اخیر با اشغال توسط <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> و <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> و تلاش <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="پانترکیسم">پانترکیسم</a> در دوره معاصر کم شده‌است. نام بسیاری از مکان‌ها و شهرها در این منطقه برگرفته از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">زبان فارسی</a> است.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>این منطقه از شمال به روسیه، از جنوب به ایران و افغانستان، از شرق به چین و از غرب به <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a> متصل است. به بخشی از آسیای مرکزی که در میان دو رود <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="آمودریا">آمودریا</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سیردریا">سیردریا</a> جای دارد در منابع کهن‌تر عربی و پارسی «<a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1" title="ماوراءالنهر">ماوراءالنهر</a>» (و در فارسی فَرارود) گفته می‌شد. به بخشی از شمال و شرق آسیای مرکزی در دوره‌هایی <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکستان">ترکستان</a> هم می‌گفته‌اند. </p><p>ایده نامیدن این منطقه‌ها به عنوان یک منطقهٔ یگانهٔ جغرافیایی با نام آسیای مرکزی در سال ۱۸۴۳ توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%88%D9%85%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%AA" title="الکساندر فون هومبولت">الکساندر فون هومبولت</a>، جغرافیدان پروسی مطرح شد. او می‌گوید آسیای میانه به آن بخش از قارهٔ آسیا گفته می‌شود که بین ۵ درجهٔ شمالی و ۵ درجهٔ جنوبی و ۴۴٫۵ درجهٔ <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عرض جغرافیایی">عرض جغرافیایی</a> واقع شده‌است.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برای مرز و بوم جغرافیایی این منطقه هنوز تعریف کامل و مشخصی وجود ندارد. عده ای نیز معتقدند این نام گذاری برای دوری از این منطقه همیشه تحت نفوذ ایرانی تباران از اصالت خود بوده‌است. </p><p>در سال ۱۹۲۴ پس از برپایی حکومت <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%B4%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="بلشویک">بلشویک</a>‌ها آسیا از نظر سیاسی در ارتباط با <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="مسکو">مسکو</a> به سه بخش تقسیم شد:<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <ol><li>آسیای نزدیک منطقهٔ <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a></li> <li>آسیای دور متصرفات <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="سیبری">سیبری</a> و سرزمین‌های <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="خاور دور">خاور دور</a></li> <li>آسیای مرکزی (<a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای درونی">آسیای درونی</a>) حد فاصل آسیای دور و آسیای نزدیک</li></ol> <p>به لحاظ جایگاه تاریخی این منطقه دو اصطلاح آسیای مرکزی و آسیای میانه، از زمان فروپاشی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a> بر سر زبان‌ها افتاد. <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="وزارت امور خارجه ایران">وزارت امور خارجه ایران</a>، نام آسیای مرکزی را به کار می‌برد.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="تاریخ آسیای مرکزی">تاریخ آسیای مرکزی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سکاستان">سکاستان</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Scythia-Parthia_100_BC.png"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Scythia-Parthia_100_BC.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Scythia-Parthia_100_BC.png/220px-Scythia-Parthia_100_BC.png" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Scythia-Parthia_100_BC.png/330px-Scythia-Parthia_100_BC.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Scythia-Parthia_100_BC.png/440px-Scythia-Parthia_100_BC.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="350" /></a><figcaption>سکیستان در زمان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اشکانیان">اشکانیان</a> (پارت‌ها)</figcaption></figure> <p>آسیای مرکزی در درازای تاریخ با کوچ‌نشینان و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%85" title="جاده ابریشم">جادهٔ ابریشم</a> یادآوری شده‌است و مانند جاده‌ای برای پیوند مردم، جابجایی کالاها و اندیشه‌ها بین <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای جنوبی">آسیای جنوبی</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="آسیای شرقی">آسیای شرقی</a> بوده‌است. آسیای مرکزی در باستان و از آغاز تاریخ از پنج سرزمین <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مرگیانا (صفحه وجود ندارد)">مرگیانا</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88" title="مرو">مرو</a>)، <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="غرب">غرب</a> (باکتریا)، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%BA%D8%AF" title="سغد">سغد</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85" title="خوارزم">خوارزم</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سکاستان">سکاستان</a> تشکیل شده‌بود که مردمانشان <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردمان ایرانی">ایرانی‌تبار</a> بودند و به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="زبان‌های ایرانی میانه">زبان‌های ایرانی میانه</a> سخن می‌گفتند<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و این سرزمین‌ها در دوران باستان به مرور بخشی از <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شاهنشاهی ایران">شاهنشاهی ایران</a> شدند.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><b>سکاستان</b> یا <b>سرزمین سکاها</b> یا <b>سکیتیه یا تورانیان</b> (منابع غربی) (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%87%D9%86" class="mw-redirect" title="زبان یونانی کهن">یونانی کهن</a>&#58; <span title="یونانی باستان (تا ۱۴۵۳)-language text"><span lang="grc" dir="ltr">Σκυθία</span></span>، <bdi>Skuthia، سکوثیا</bdi>) سرزمینی بود در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اوراسیا">اوراسیا</a> که از ۴۰۰۰ پیشامیلاد تا سدهٔ ۲ پسامیلاد (به مدت حدود ۴۲۰۰ سال) زیستگاه گروهی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="مردمان ایرانی‌تبار">مردمان ایرانی‌تبار</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و از قوم <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آریایی">آریایی</a> بودند به نام <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="سکاها">سکا</a> بود. مرزهای آن در گذر زمان جابه‌جا شده‌است ولی معمولاً مرزهای غربی آن گسترده‌تر از آن بود که در این نقشه نشان داده شده‌است. این کشور در شمال <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="پارت">پارتیه</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> امروزی) و در جای امروزی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> و چندین کشور دیگر جای داشت. پس از ۴۲۰۰ سال نام این کشور به مدت ۳۰۰ سال سکِستان بود و کم‌کم به توران تغییر کرد و در دوره <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قاجاریان">قاجار</a> کاملاً نابود شد. تنها اسناد و مدارک از ۴ پادشاه هست ولی گمان می‌رود سکیستان بیش از ۱۳۰ پادشاه داشته‌است. </p><p>گمان می‌رود اجداد مردمان کنونی <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شمال ایران">شمال ایران</a> و کشورهای حاشیه قفقاز سکاهای باستانی باشند. دین سکائی بسیار شبیه به دین ایران باستان بوده و آن دسته از سکایی‌هایی که در اثر مهاجرت‌های گسترده در مجاورت <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a> قرار گرفتند تحت تأثیر دین و فرهنگ یونانی قرار گرفتند.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مردم"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.AF.D9.85"></span>مردم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: مردم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جمعیت‌شناسی آسیای میانه">جمعیت‌شناسی آسیای میانه</a></div> <p>باشندگان در آسیای میانه بیشتر از ۷۰ قوم و ملیت هستند و این منطقه پتانسیل لازم برای درگیری‌های قومی و نژادی دارد، دین ۸۵ درصد از مردم اسلام است و مابقی مسیحی یا بی‌دین هستند.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20191220142419/https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27310/269/text">[۳]</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زبان‌ها"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>زبان‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: زبان‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Central_Asia_Physical.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Central_Asia_Physical.jpg/350px-Central_Asia_Physical.jpg" decoding="async" width="350" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Central_Asia_Physical.jpg/525px-Central_Asia_Physical.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Central_Asia_Physical.jpg 2x" data-file-width="604" data-file-height="391" /></a><figcaption>نقشهٔ طبیعی آسیای مرکزی</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Central_Asia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Central_Asia.svg/400px-Central_Asia.svg.png" decoding="async" width="400" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Central_Asia.svg/600px-Central_Asia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Central_Asia.svg/800px-Central_Asia.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="320" /></a><figcaption>گسترهٔ آسیای میانه.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Central_Asia1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Central_Asia1.jpg/320px-Central_Asia1.jpg" decoding="async" width="320" height="444" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Central_Asia1.jpg/480px-Central_Asia1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Central_Asia1.jpg/640px-Central_Asia1.jpg 2x" data-file-width="3712" data-file-height="5150" /></a><figcaption>این نگاره مربوط است به کوه‌های <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="تیان شان">تیان‌شان</a> در آسیای مرکزی که بسیاری از یخچال‌های بزرگ آسیا را در خودش جای داده، <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="تیان شان">تیان‌شان</a> با حدود ۲٬۹۰۰ کیلومتر یکی از طولانی‌ترین مناطق کوهستانی به‌شمار می‌رود که چین، پاکستان، هند، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان را در بر می‌گیرد.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></figcaption></figure> <p>زبان‌های رایج و رسمی در آسیای میانه <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ترکمنی">ترکمنی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%DB%8C" title="زبان ازبکی">ازبکی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="زبان قزاقی">قزاقی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="زبان قرقیزی">قرقیزی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="زبان‌های پامیری">زبان‌های پامیری</a> هستند.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> می‌توان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">زبان روسی</a> را زبان اصلی آسیای مرکزی دانست، زیرا تقریباً تمام مردم این ناحیه قادر به تکلم آن هستند، به غیر از مردم <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a>. اما تنها ۶ میلیون نفر در آسیای مرکزی <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">زبان روسی</a> را به عنوان زبان مادری صحبت می‌کنند.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فارسی‌زبانان">فارسی‌زبانان</a> در کشورهای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a> به سر می‌برند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیاست"><span id=".D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.D8.AA"></span>سیاست</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: سیاست"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تمامی کشورهای آسیای میانه سکولار با <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="حکومت متمرکز">حکومتی متمرکز</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="جمهوری">نظام جمهوری</a> هستند. البته فقط کشور قرقیزستان <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نظام پارلمانی">نظامی پارلمانی</a> دارد. این منطقه اختلافات داشته که رو به بهبودی است. </p> <table style="margin: 0 0 0.5em 0.5em; float: right; clear: right; border: 1px #a2a9b1 solid; border-collapse: collapse;"> <tbody><tr> <th style="padding: 5px; background-color: yellow;">زبان‌های مهم<br />آسیای مرکزی </th></tr> <tr> <td style="padding:10px;"><b><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="زبان‌های ترک‌تبار">زبان‌های ترک‌تبار</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ترکمنی">ترکمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="زبان قزاقی">قزاقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="زبان قرقیزی">قرقیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%DB%8C" title="زبان ازبکی">ازبکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زبان اویغوری">اویغوری</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0 0 0 10px;"><b><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان‌های ایرانی">زبان‌های ایرانی</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="فارسی دری">فارسی دری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="فارسی تاجیکی">فارسی تاجیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="زبان‌های پامیری">زبان‌های پامیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%88" title="زبان پشتو">پشتو</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0 0 0 10px;"><b>زبان‌های مهم دیگر</b> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان مغولی">مغولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان تبتی">تبتی</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0 0 0 10px;"><b><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="زبان میانجی">زبان‌های میانجی</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان چینی">چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>&#93;</sup></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="زبان‌های ترک‌تبار">ترکی</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>&#93;</sup></sup></li></ul> </td></tr></tbody></table> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اطلاعات_منطقه"><span id=".D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA_.D9.85.D9.86.D8.B7.D9.82.D9.87"></span>اطلاعات منطقه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: اطلاعات منطقه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th>کشور</th> <th>وسعت<br />(کیلومتر مربع)</th> <th>جمعیت (۲۰۲۲)</th> <th>تراکم جمعیت<br />(در هر کیلومتر)</th> <th>پایتخت</th> <th>زبان‌ها (رسمی) </th></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/23px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/35px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/46px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></td> <td>۲٬۷۲۴٬۹۰۰</td> <td>۱۸٬۳۹۵٬۷۰۰</td> <td>۶</td> <td><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="آستانه (قزاقستان)">آستانه</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="زبان قزاقی">قزاقی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/23px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/35px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/46px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></td> <td>۱۹۹٬۹۰۰</td> <td>۶٬۳۵۰٬۵۰۰</td> <td>۲۷</td> <td><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B4%DA%A9%DA%A9" title="بیشکک">بیشکک</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="زبان قرقیزی">قرقیزی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/23px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/35px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/46px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a></td> <td>۱۴۳٬۱۰۰</td> <td>۹٬۱۸۵٬۳۴۵</td> <td>۵۱</td> <td><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87_(%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="دوشنبه (تاجیکستان)">دوشنبه</a></td> <td><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="فارسی تاجیکی">فارسی</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/23px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/35px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/45px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a></td> <td>۴۸۸٬۱۰۰</td> <td>۵٬۹۴۲٬۵۶۱</td> <td>۱۰</td> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B4%D9%82%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="عشق‌آباد">عشق‌آباد</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ترکمنی">ترکمنی</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/23px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/35px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/46px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></td> <td>۴۴۷٬۴۰۰</td> <td>۳۵٬۵۹۴٬۲۲۰</td> <td>۶۲</td> <td><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="تاشکند">تاشکند</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%DB%8C" title="زبان ازبکی">ازبکی</a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_323bc.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ سوم پیش از میلاد"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ سوم پیش از میلاد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Asia_323bc.jpg/120px-Asia_323bc.jpg" decoding="async" width="120" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Asia_323bc.jpg/180px-Asia_323bc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Asia_323bc.jpg/240px-Asia_323bc.jpg 2x" data-file-width="2040" data-file-height="1169" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ سوم پیش از میلاد</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_200bc.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ دوم پیش از میلاد"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ دوم پیش از میلاد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Asia_200bc.jpg/120px-Asia_200bc.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Asia_200bc.jpg/180px-Asia_200bc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Asia_200bc.jpg/240px-Asia_200bc.jpg 2x" data-file-width="2037" data-file-height="1191" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ دوم پیش از میلاد</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_100bc.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ یکم پیش از میلاد"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ یکم پیش از میلاد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_100bc.jpg/120px-Asia_100bc.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_100bc.jpg/180px-Asia_100bc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_100bc.jpg/240px-Asia_100bc.jpg 2x" data-file-width="2053" data-file-height="1196" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ یکم پیش از میلاد</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_001ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ یکم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ یکم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_001ad.jpg/120px-Asia_001ad.jpg" decoding="async" width="120" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_001ad.jpg/180px-Asia_001ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_001ad.jpg/240px-Asia_001ad.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1181" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ یکم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_200ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ دوم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ دوم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_200ad.jpg/120px-Asia_200ad.jpg" decoding="async" width="120" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_200ad.jpg/180px-Asia_200ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Asia_200ad.jpg/240px-Asia_200ad.jpg 2x" data-file-width="1910" data-file-height="1209" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ دوم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:East-Hem_300ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ سوم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ سوم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/East-Hem_300ad.jpg/120px-East-Hem_300ad.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/East-Hem_300ad.jpg/180px-East-Hem_300ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/East-Hem_300ad.jpg/240px-East-Hem_300ad.jpg 2x" data-file-width="3240" data-file-height="1903" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ سوم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_323bc.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سال ۳۲۳ قبل از میلاد"><img alt="نقشهٔ آسیا در سال ۳۲۳ قبل از میلاد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Asia_323bc.jpg/120px-Asia_323bc.jpg" decoding="async" width="120" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Asia_323bc.jpg/180px-Asia_323bc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Asia_323bc.jpg/240px-Asia_323bc.jpg 2x" data-file-width="2040" data-file-height="1169" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سال ۳۲۳ قبل از میلاد</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_400ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ چهارم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ چهارم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_400ad.jpg/120px-Asia_400ad.jpg" decoding="async" width="120" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_400ad.jpg/180px-Asia_400ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_400ad.jpg/240px-Asia_400ad.jpg 2x" data-file-width="1990" data-file-height="1211" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ چهارم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_500ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ پنجم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ پنجم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Asia_500ad.jpg/120px-Asia_500ad.jpg" decoding="async" width="120" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Asia_500ad.jpg/180px-Asia_500ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Asia_500ad.jpg/240px-Asia_500ad.jpg 2x" data-file-width="2196" data-file-height="1305" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ پنجم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:East-Hem_565ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سال ۵۶۵ میلادی"><img alt="نقشهٔ آسیا در سال ۵۶۵ میلادی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/East-Hem_565ad.jpg/120px-East-Hem_565ad.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/East-Hem_565ad.jpg/180px-East-Hem_565ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/East-Hem_565ad.jpg/240px-East-Hem_565ad.jpg 2x" data-file-width="3240" data-file-height="1903" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سال ۵۶۵ میلادی</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:East-Hem_600ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ ششم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ ششم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/East-Hem_600ad.jpg/120px-East-Hem_600ad.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/East-Hem_600ad.jpg/180px-East-Hem_600ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/East-Hem_600ad.jpg/240px-East-Hem_600ad.jpg 2x" data-file-width="3240" data-file-height="1903" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ ششم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:East-Hem_700ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ هفتم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ هفتم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/East-Hem_700ad.jpg/120px-East-Hem_700ad.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/East-Hem_700ad.jpg/180px-East-Hem_700ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/East-Hem_700ad.jpg/240px-East-Hem_700ad.jpg 2x" data-file-width="3240" data-file-height="1903" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ هفتم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:East-Hem_800ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ هشتم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ هشتم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/East-Hem_800ad.jpg/120px-East-Hem_800ad.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/East-Hem_800ad.jpg/180px-East-Hem_800ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/East-Hem_800ad.jpg/240px-East-Hem_800ad.jpg 2x" data-file-width="3240" data-file-height="1903" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ هشتم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_900ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ نهم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ نهم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Asia_900ad.jpg/120px-Asia_900ad.jpg" decoding="async" width="120" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Asia_900ad.jpg/180px-Asia_900ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Asia_900ad.jpg/240px-Asia_900ad.jpg 2x" data-file-width="2222" data-file-height="1518" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ نهم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_1025ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در سدهٔ دهم"><img alt="نقشهٔ آسیا در سدهٔ دهم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Asia_1025ad.jpg/120px-Asia_1025ad.jpg" decoding="async" width="120" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Asia_1025ad.jpg/180px-Asia_1025ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Asia_1025ad.jpg/240px-Asia_1025ad.jpg 2x" data-file-width="1939" data-file-height="1176" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در سدهٔ دهم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_1200ad.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در قرن دوازدهم"><img alt="نقشهٔ آسیا در قرن دوازدهم" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Asia_1200ad.jpg/120px-Asia_1200ad.jpg" decoding="async" width="120" height="74" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Asia_1200ad.jpg/180px-Asia_1200ad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Asia_1200ad.jpg/240px-Asia_1200ad.jpg 2x" data-file-width="1968" data-file-height="1215" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در قرن دوازدهم</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_1300bc.jpg" class="mw-file-description" title="نقشهٔ آسیا در ۱۳۰۰ قبل از میلاد"><img alt="نقشهٔ آسیا در ۱۳۰۰ قبل از میلاد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Asia_1300bc.jpg/120px-Asia_1300bc.jpg" decoding="async" width="120" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Asia_1300bc.jpg/180px-Asia_1300bc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Asia_1300bc.jpg/240px-Asia_1300bc.jpg 2x" data-file-width="2007" data-file-height="1125" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> نقشهٔ آسیا در ۱۳۰۰ قبل از میلاد</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سکاستان">سکاستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="آسیای مرکزی شوروی">آسیای مرکزی شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توران">توران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="تاریخ آسیای مرکزی">تاریخ آسیای مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%85" class="mw-redirect" title="راه ابریشم">راه ابریشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکستان">ترکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="تروریسم در آسیای مرکزی">تروریسم در آسیای مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A2%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="منابع آب آسیای مرکزی">منابع آب آسیای مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="اسلامی‌سازی و ترکی‌سازی در سین کیانگ">اسلامی‌سازی و ترکی‌سازی در سین کیانگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="خوارزمی">خوارزمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="خوارزمشاهیان">خوارزمشاهیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="زبان خوارزمی">زبان خوارزمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85_(%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%BE%DB%8C)" class="mw-redirect" title="خوارزم (ساتراپی)">خوارزم (ساتراپی)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پی‌نوشت‌ها"><span id=".D9.BE.DB.8C.E2.80.8C.D9.86.D9.88.D8.B4.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>پی‌نوشت‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: پی‌نوشت‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-ReferenceA-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceA_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Encyclopædia Iranica, "CENTRAL ASIA: The Islamic period up to the Mongols", C. Edmund Bosworth: "In early Islamic times Persians tended to identify all the lands to the northeast of Khorasan and lying beyond the Oxus with the region of Turan, which in the Shahnama of Ferdowsi is regarded as the land allotted to Fereydun's son Tur. The denizens of Turan were held to include the Turks, in the first four centuries of Islam essentially those nomadizing beyond the Jaxartes, and behind them the Chinese (see Kowalski; Minorsky, "Turan"). Turan thus became both an ethnic and a diareeah term, but always containing ambiguities and contradictions, arising from the fact that all through Islamic times the lands immediately beyond the Oxus and along its lower reaches were the homes not of Turks but of Iranian peoples, such as the Sogdians and Khwarezmians."</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">C.E. Bosworth, "The Appearance of the Arabs in Central Asia under the Umayyads and the establishment of Islam", in <i>History of Civilizations of Central Asia</i>, Vol. IV: The Age of Achievement: AD 750 to the End of the Fifteenth Century, Part One: The Historical, Social and Economic Setting, edited by M. S. Asimov and C. E. Bosworth. Multiple History Series. Paris: Motilal Banarsidass Publ. /UNESCO Publishing, 1999. excerpt from page 23: "Central Asia in the early seventh century, was ethnically, still largely an Iranian land whose people used various Middle Iranian languages.".</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.tabnak.ir/fa/news/54817/جایگاه-تاریخی-زبان-و-ادب-فارسی-در-سین-کیانگ">https://www.tabnak.ir/fa/news/54817/جایگاه-تاریخی-زبان-و-ادب-فارسی-در-سین-کیانگ</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.mehrnews.com/news/768787/آسیای-مرکزی-خاستگاه-فرهنگ-و-تمدن-ایرانی-است">https://www.mehrnews.com/news/768787/آسیای-مرکزی-خاستگاه-فرهنگ-و-تمدن-ایرانی-است</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ensani.ir/fa/article/79541/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C">«روابط فرهنگی ایران و آسیای مرکزی»</a>. <i>پرتال جامع علوم انسانی</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۲-۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%84+%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;rft.atitle=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fensani.ir%2Ffa%2Farticle%2F79541%2F%25D8%25B1%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25B7-%25D9%2581%25D8%25B1%25D9%2587%25D9%2586%25DA%25AF%25DB%258C-%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586-%25D9%2588-%25D8%25A2%25D8%25B3%25DB%258C%25D8%25A7%25DB%258C-%25D9%2585%25D8%25B1%25DA%25A9%25D8%25B2%25DB%258C&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>www.sid.ir</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=247462">https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=247462</a><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۲-۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.sid.ir&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sid.ir%2Ffa%2Fjournal%2FViewPaper.aspx%3Fid%3D247462&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">پارامتر <code class="cs1-code">&#124;عنوان= یا &#124;title=</code> ناموجود یا خالی (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#citation_missing_title" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحاتمی1382" class="citation book">حاتمی، تورج (<bdi>۱۳۸۲</bdi>). <i>برخورد منافع روسیه و آمریکا در آسیای مرکزی و قفقاز</i>. خورزن. صص.&#160;<bdi>۴۶</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9+%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87+%D9%88+%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7+%D8%AF%D8%B1+%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C+%D9%88+%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2&amp;rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B4%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&amp;rft.pub=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B2%D9%86&amp;rft.date=1382&amp;rft.aulast=%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C&amp;rft.aufirst=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%AC&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">سیاست و حکومت در آسیای مرکزی- حبیب‌الله ابوالحسن شیرازی -محمد رضا مجیدی- نشر قومس -۱۳۸۲ - <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-5516-79-X" title="ویژه:منابع کتاب/964-5516-79-X">&#8206;۹۶۴−۵۵۱۶−۷۹-X</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">جغرافیای تاریخی تاجیکستان ایرج افشار سیستانی</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Encyclopædia Iranica, "CENTRAL ASIA: The Islamic period up to the Mongols", C. Edmund Bosworth.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">C.E. Bosworth, "The Appearance of the Arabs in Central Asia under the Umayyads and the establishment of Islam", in <i>History of Civilizations of Central Asia</i>, Vol. IV: The Age of Achievement: AD 750 to the End of the Fifteenth Century, Part One: The Historical, Social and Economic Setting, edited by M. S. Asimov and C. E. Bosworth. Multiple History Series. Paris: Motilal Banarsidass Publ. /UNESCO Publishing, 1999. excerpt from page 23: <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://books.google.com/books?id=lodSckjlNuMC&amp;pg=PA23&amp;lpg=PA23&amp;dq=The+Appearance+of+the+Arabs+in+Central+Asia+under+the+Umayyads+and+the+establishment+of+Islam&amp;source=bl&amp;ots=OMseLQZtu0&amp;sig=_K6knxMsp4dHH5_-rPayBlDXgDo&amp;hl=en&amp;ei=gZS7StbnJ8SQlAfI-dT-Dg&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1#v=onepage&amp;q=The%20Appearance%20of%20the%20Arabs%20in%20Central%20Asia%20under%20the%20Umayyads%20and%20the%20establishment%20of%20Islam&amp;f=false">[۱]</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Abazov, Rafis. 2008. The Palgrave concise historical atlas of central Asia. New York: Palgrave Macmillan. Map.6.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1">CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1</a> <i>iranicaonline.org</i></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Rüdiger Schmitt, “SCYTHIAN LANGUAGE,” Encyclopædia Iranica, online edition, 2018, available at <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.iranicaonline.org/articles/scythian-language">http://www.iranicaonline.org/articles/scythian-language</a> (accessed on 10 April 2018).</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه بریتانیکا">دانشنامه بریتانیکا</a>، ذیل <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/topic/Scythian">Scythian</a>، نسخه آنلاین</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrunner2006">Brunner، «Iran v. Peoples of Iran. (2) Pre-Islamic»، <i>ENCYCLOPÆDIA IRANICA</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFرضایی_باغ‌بیدی1388">رضایی باغ‌بیدی، <i>تاریخ زبان‌های ایرانی</i></a>، <bdi>35-37</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSulimirski1985">Sulimirski، «THE SCYTHS»، <i>Cambridge History of Iran</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFشاپور_شهبازی1389">شاپور شهبازی، <i>جهانداری داریوش بزرگ</i></a>، <bdi>53-54</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزرشناس1384">زرشناس، <i>میراث ادبی روایی در ایران باستان</i></a>، <bdi>15</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSzemerényi1980">Szemerényi، <i>Four Old Iranian Ethnic Names</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Giovanni Boccaccio’s Famous Women translated by Virginia Brown 2001, p. 25; Cambridge and London, Harvard University Press; <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-674-01130-9" title="ویژه:منابع کتاب/0-674-01130-9">0-674-01130-9</a> " می‌نویسد: "... از <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="دریای سیاه">دریای سیاه</a> به سوی شمال تا اقیانوس گسترده بود …" در زمان بوکاچیو (Boccaccio) <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="دریای بالتیک">دریای بالتیک</a> را اقیانوس سرمتیان (Oceanus Sarmaticus) می‌نامیدند.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">مدارا و تساهل در آسیای میانه <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27310/269/text">[۲]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191220142419/https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27310/269/text">بایگانی‌شده</a> در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> -1375 - <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-5516-79-" title="ویژه:منابع کتاب/964-5516-79-">&#8206;۹۶۴−۵۵۱۶−۷۹-</a>X</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nasa.gov/multimedia/imagegallery/iotd.html">نگاره‌ای از نگاه به زمین که میزان برف و شن در آسیای مرکزی نشان می‌دهد.</a></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Central_Asia#Languages" class="extiw" title="en:Central Asia">Languages in Centeral Asia</a> English Wikipedia, the free enyclopedia.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4420922.stm">Russians left behind in Centeral Asia</a> BBC news.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=9" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Wikipedia contributors, "Centeral Asia,"<a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Centeral_Asia">http://en.wikipedia.org/wiki/Centeral_Asia</a> Wikipedia, The Free Encyclopedia.</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/80px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای <a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="extiw" title="voy:آسیای مرکزی">آسیای مرکزی</a><b><i> دارد.</i></b></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Central_Asia" class="extiw" title="commons:Category:Central Asia">آسیای مرکزی</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مناطق_جهان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:khaki; color: inherit;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="الگو:مناطق جهان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو" style="color: inherit">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مناطق جهان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو" style="color: inherit">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مناطق جهان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو" style="color: inherit">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مناطق_جهان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="طرح جغرافیای جهان سازمان ملل متحد">مناطق</a> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="زمین">جهان</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><table style="width:100%; background:transparent; color: inherit;" cellspacing="0" cellpadding="3"> <tbody><tr> <td style="width:60px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationAfrica.png" class="mw-file-description" title="مکان آفریقا"><img alt="مکان آفریقا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/60px-LocationAfrica.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/90px-LocationAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/120px-LocationAfrica.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> </td><td style="width:5.5em;"><b><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a></b> </td><td style="width:30%; line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای شمالی">شمالی</a> <small>(<a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مغرب عربی">مغرب</a>)</small>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="مرکز آفریقا">مرکز</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="جنوب آفریقا">جنوب</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای غربی">غرب</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای شرقی">شرق</a> </span> </td><td style="width:1%;">&#160; </td><td style="width:60px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:WorldMap-MiddleEast.svg" class="mw-file-description" title="مکان خاورمیانه"><img alt="مکان خاورمیانه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/WorldMap-MiddleEast.svg/60px-WorldMap-MiddleEast.svg.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/WorldMap-MiddleEast.svg/90px-WorldMap-MiddleEast.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/WorldMap-MiddleEast.svg/120px-WorldMap-MiddleEast.svg.png 2x" data-file-width="863" data-file-height="443" /></a></span> </td><td style="width:6.0em;"><b><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a></b> </td><td style="width:28%; line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="شبه جزیره عربستان">شبه جزیره عربستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" title="شام (سرزمین)">شام</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="میان‌رودان">میان‌رودان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فلات ایران">فلات ایران</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="آسیای صغیر">آسیای کوچک</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="آناتولی">آناتولی</a> </span> </td></tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationAmericas.png" class="mw-file-description" title="مکان آمریکا"><img alt="مکان آمریکا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/60px-LocationAmericas.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/90px-LocationAmericas.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/120px-LocationAmericas.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> </td><td><b><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="قاره آمریکا">آمریکا</a></b> </td><td style="line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="آمریکای شمالی">شمال</a> <small>(<a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="شمال آمریکا">شمالی</a>&#160;&#8226;</small></span><small>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="آمریکای میانه">میانه</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="آمریکای مرکزی">مرکزی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A8" title="کارائیب">کارائیب</a>)</span></small>&#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آمریکای جنوبی">جنوب</a> <small>(<a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%B7_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="مخروط جنوبی">مخروط جنوبی</a>)</small>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="آنگلو-آمریکا">آنگلو</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آمریکای لاتین">لاتین</a> </span> </td><td> </td><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationOceania.png" class="mw-file-description" title="مکان اقیانوسیه"><img alt="مکان اقیانوسیه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/60px-LocationOceania.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/90px-LocationOceania.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/120px-LocationOceania.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> </td><td><b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a></b> </td><td style="line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="استرالزی">استرالزی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="ملانزی">ملانزی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="میکرونزی">میکرونزی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="پلی‌نزی">پلی‌نزی</a> </span> </td></tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationAsia.svg" class="mw-file-description" title="مکان آسیا"><img alt="مکان آسیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationAsia.svg/60px-LocationAsia.svg.png" decoding="async" width="60" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationAsia.svg/90px-LocationAsia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationAsia.svg/120px-LocationAsia.svg.png 2x" data-file-width="2751" data-file-height="1398" /></a></span> </td><td><b><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a></b> </td><td style="line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شرق آسیا">شرق</a> <small>(<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="خاور دور">خاور دور</a>&#160;&#8226;</small></span><small>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آسیا-اقیانوسیه">آسیا-اقیانوسیه</a>)</span></small> &#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب شرق آسیا">جنوب‌شرقی</a> <small>(<a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%86%DB%8C%D9%86" title="هندوچین">هندوچین</a>&#160;&#8226;</small></span><small>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مجمع‌الجزایر مالایی">مجمع‌الجزایر مالایی</a>)</span></small> &#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب آسیا">جنوب</a> &#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جنوب غرب آسیا">جنوب باختر</a> &#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a class="mw-selflink selflink">مرکز</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شمال آسیا">شمال</a> <small>(<a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="سیبری">سیبری</a>)</small> </span> </td><td> </td><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationPolarRegions.png" class="mw-file-description" title="مکان مناطق قطبی"><img alt="مکان مناطق قطبی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/60px-LocationPolarRegions.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/90px-LocationPolarRegions.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/120px-LocationPolarRegions.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> </td><td><b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="سرزمین‌های قطبی">قطبی</a></b> </td><td style="line-height:1.3em; text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شمالگان">شمالگان</a>&#160;<span style="font-weight:bold;">&#183;</span>&#32; <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="جنوبگان">جنوبگان</a> </td></tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationEurope.png" class="mw-file-description" title="مکان اروپا"><img alt="مکان اروپا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/60px-LocationEurope.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/90px-LocationEurope.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/120px-LocationEurope.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> </td><td><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a></b> </td><td style="line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="غرب اروپا">غرب</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="اروپای مرکزی">مرکز</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" class="mw-redirect" title="شرق اروپا">شرق</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شمال اروپا">شمال</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="جنوب اروپا">جنوب</a> </span> </td><td> </td><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LocationOceans.png" class="mw-file-description" title="اقیانوس‌های جهان"><img alt="اقیانوس‌های جهان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/60px-LocationOceans.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/90px-LocationOceans.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/120px-LocationOceans.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span> </td><td><b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="اقیانوس">اقیانوس‌ها</a></b> </td><td style="line-height:1.3em; text-align:right;"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اقیانوس جهانی">جهان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%86%D8%AC%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="اقیانوس منجمد شمالی">شمال</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3" title="اقیانوس اطلس">اطلس</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقیانوس هند">هند</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="اقیانوس آرام">آرام</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%86%D8%AC%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اقیانوس منجمد جنوبی">جنوب</a> </span> </td></tr> </tbody></table></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مناطق_آسیا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="الگو:مناطق آسیا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مناطق آسیا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مناطق آسیا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مناطق_آسیا" style="font-size:114%;margin:0 4em">مناطق <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">مرکزی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="بام جهان">بام جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="خاورمیانه بزرگ">خاورمیانه بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="دریاچه خوارزم">دریاچه خوارزم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%82%D9%88%D9%85" title="آرال‌قوم">آرال‌قوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="دریای مرده">دریای مرده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="دریاچه طبریه">دریاچه طبریه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="تارتاریا">تارتاریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1" title="ماوراءالنهر">ماوراءالنهر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توران">توران</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خراسان">خراسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="آریانا">آریانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AE%D8%AC" title="رخج">رخج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85" title="خوارزم">خوارزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سیستان">سیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="قزاقستانیه">قزاقستانیه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استپ قزاقستان">استپ قزاقستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A8%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="بدبخت‌دالا">بدبخت‌دالا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="استپ اوراسیا">استپ اوراسیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استپ قزاقستان">استپ قزاقستان</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="علفزار مغولستان-منچوری (صفحه وجود ندارد)">علفزار مغولستان-منچوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فلات ایران">فلات ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C" title="رشته‌کوه آلتای">رشته‌کوه آلتای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="پامیر">پامیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="تیان شان">تیان شان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="بدخشان">بدخشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="دالان واخان">دالان واخان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AC%DB%8C%D8%B1" title="گذرگاه واخجیر">گذرگاه واخجیر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A6%D9%88%D9%86" title="کوه ایمئون">کوه ایمئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="فلات مغولستان">فلات مغولستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مناطق غربی">مناطق غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تکله‌مکان">تکله‌مکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%85" title="قره‌قروم">قره‌قروم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%85" title="منطقه ماورای قراقروم">منطقه ماورای قراقروم</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE%DA%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%86" title="یخچال سیاچن">یخچال سیاچن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A8%D8%AA" title="فلات تبت">فلات تبت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شرق آسیا">شرق</a><br /><small style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شمال شرق آسیا">شمال شرق</a>)</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="خاورزمین">خاورزمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="مجمع‌الجزایر ژاپن">مجمع‌الجزایر ژاپن</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Northeastern_Japan_Arc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Northeastern Japan Arc (صفحه وجود ندارد)">Northeastern Japan Arc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sakhalin_Island_Arc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sakhalin Island Arc (صفحه وجود ندارد)">Sakhalin Island Arc</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="کره (کشور)">کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A8%DB%8C" title="بیابان گبی">بیابان گبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تکله‌مکان">تکله‌مکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="خینگان بزرگ">خینگان بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="فلات مغولستان">فلات مغولستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="آسیای داخلی">آسیای داخلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="مغولستان داخلی">مغولستان داخلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مغولستان خارجی (صفحه وجود ندارد)">مغولستان خارجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=China_proper&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="China proper (صفحه وجود ندارد)">China proper</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="منچوری">منچوری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="منچوری خارجی (صفحه وجود ندارد)">منچوری خارجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="شمال شرقی چین">منچوری داخلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دشت شمال شرقی چین (صفحه وجود ندارد)">دشت شمال شرقی چین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="علفزار مغولستان-منچوری (صفحه وجود ندارد)">علفزار مغولستان-منچوری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="دشت شمال چین">دشت شمال چین</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کوه‌های یان (صفحه وجود ندارد)">کوه‌های یان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%86%DA%AF" title="شبه‌جزیره لیائودونگ">شبه‌جزیره لیائودونگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=High-mountain_Asia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="High-mountain Asia (صفحه وجود ندارد)">High-mountain Asia</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="هیمالیا">هیمالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A8%D8%AA" title="فلات تبت">فلات تبت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%85" title="قره‌قروم">قره‌قروم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88%D9%86" title="کونلون">کونلون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qilian_Mountains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Qilian Mountains (صفحه وجود ندارد)">Qilian Mountains</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hengduan_Mountains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hengduan Mountains (صفحه وجود ندارد)">Hengduan Mountains</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="حوضه تاریم">حوضه تاریم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="چین‌لینگ">چین‌لینگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%87_%D8%B3%DB%8C%DA%86%D9%88%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حوضه سیچوان (صفحه وجود ندارد)">حوضه سیچوان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%85_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="راه ابریشم شمالی (صفحه وجود ندارد)">راه ابریشم شمالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hexi_Corridor&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hexi Corridor (صفحه وجود ندارد)">Hexi Corridor</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%E2%80%93%DA%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%DA%98%D9%88" title="فلات یون‌نان–گوئیژو">فلات یون‌نان–گوئیژو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lingnan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lingnan (صفحه وجود ندارد)">Lingnan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liangguang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Liangguang (صفحه وجود ندارد)">Liangguang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jiangnan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jiangnan (صفحه وجود ندارد)">Jiangnan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jianghuai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jianghuai (صفحه وجود ندارد)">Jianghuai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guanzhong&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Guanzhong (صفحه وجود ندارد)">Guanzhong</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Huizhou,_Anhui&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Huizhou, Anhui (صفحه وجود ندارد)">Huizhou</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wu_(region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wu (region) (صفحه وجود ندارد)">Wu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jiaozhou_(region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jiaozhou (region) (صفحه وجود ندارد)">Jiaozhou</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ژانگیوان">ژانگیوان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Southern_Shaanxi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Southern Shaanxi (صفحه وجود ندارد)">Shaannan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ordos_Plateau&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ordos Plateau (صفحه وجود ندارد)">Ordos Loop</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Loess_Plateau&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Loess Plateau (صفحه وجود ندارد)">Loess Plateau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Northern_Shaanxi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Northern Shaanxi (صفحه وجود ندارد)">Shaanbei</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hamgyong_Mountains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hamgyong Mountains (صفحه وجود ندارد)">Hamgyong Mountains</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Central_Mountain_Range&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Central Mountain Range (صفحه وجود ندارد)">Central Mountain Range</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="آلپ ژاپن">آلپ ژاپن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suzuka_Mountains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Suzuka Mountains (صفحه وجود ندارد)">Suzuka Mountains</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leizhou_Peninsula&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Leizhou Peninsula (صفحه وجود ندارد)">Leizhou Peninsula</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="خلیج تونکین">خلیج تونکین</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B3%D9%87" title="یانگ‌تسه">یانگ‌تسه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%AF_%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B3%D9%87" title="دلتای رود یانگ تسه">دلتای رود یانگ تسه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B2%D8%B1%D8%AF" title="رود زرد">رود زرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="دلتای رود مروارید">دلتای رود مروارید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A6%DB%8C" title="رود ینی‌سئی">حوضه ینی‌سئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C" title="رشته‌کوه آلتای">رشته‌کوه آلتای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="دالان واخان">دالان واخان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AC%DB%8C%D8%B1" title="گذرگاه واخجیر">گذرگاه واخجیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="خاور دور">خاور دور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_%D8%A2%D8%AA%D8%B4" title="حلقه آتش">حلقه آتش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آسیا-اقیانوسیه">آسیا-اقیانوسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آسیای حاره‌ای">آسیای حاره‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شمال آسیا">شمال</a><br /><small style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="سیبری">سیبری</a>)</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شمالگان">شمالگان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="مدار شمالگان">مدار شمالگان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="آسیای داخلی">آسیای داخلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شمال شرق آسیا">شمال شرق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)" title="اورال (منطقه)">اورال</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="رشته‌کوه اورال">رشته‌کوه اورال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="خاور دور">خاور دور</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="خاور دور روسیه">خاور دور روسیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Okhotsk%E2%80%93Manchurian_taiga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Okhotsk–Manchurian taiga (صفحه وجود ندارد)">Okhotsk–Manchurian taiga</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%A7" title="برینگیا">برینگیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%86%D9%88%DA%A9%DA%86%DB%8C" title="شبه‌جزیره چوکچی">شبه‌جزیره چوکچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DA%86%D8%A7%D8%AA%DA%A9%D8%A7" title="شبه‌جزیره کامچاتکا">شبه‌جزیره کامچاتکا</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="شمالگان روسیه">شمال دور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="تارتاریا">تارتاریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="سیبری">سیبری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بایکالیا (صفحه وجود ندارد)">بایکالیا</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84" title="دریاچه بایکال">دریاچه بایکال</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="استپ بارابا (صفحه وجود ندارد)">استپ بارابا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7" title="خلیج خاتانگا">خلیج خاتانگا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transbaikal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transbaikal (صفحه وجود ندارد)">Transbaikal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="غرب سیبری (صفحه وجود ندارد)">غرب</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B1" title="رود آمور">حوضه آمور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A6%DB%8C" title="خلیج ینی‌سئی">خلیج ینی‌سئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A6%DB%8C" title="رود ینی‌سئی">حوضه ینی‌سئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AE%D9%88%D8%AA%D9%87-%D8%A2%D9%84%DB%8C%D9%86" title="سیخوته-آلین">سیخوته-آلین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)" title="کولیما (منطقه)">کولیما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="تنگه برینگ">تنگه برینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_%D8%A2%D8%AA%D8%B4" title="حلقه آتش">حلقه آتش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="منچوری خارجی (صفحه وجود ندارد)">منچوری خارجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آسیا-اقیانوسیه">آسیا-اقیانوسیه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب شرق آسیا">جنوب شرق</a><br /><small style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="هند شرقی">هند شرقی</a>)</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="خاورزمین">خاورزمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سوندالند">سوندالند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="سرزمین اصلی جنوب شرق آسیا">سرزمین اصلی/هندوچین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%AF%D9%84_%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگل‌های معتدل مثلث شمالی">جنگل‌های معتدل مثلث شمالی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ناحیه دریایی جنوب شرق آسیا">ناحیه دریایی</a>/<a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مجمع‌الجزایر مالایی">مجمع‌الجزایر مالایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="شبه‌جزیره مالزی">شبه‌جزیره مالزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="جزایر سوندا">جزایر سوندا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="جزایر سوندای بزرگ">جزایر سوندای بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="جزایر سوندای کوچک">جزایر سوندای کوچک</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="جزایر اندونزی">مجمع‌الجزایر اندونزی</a>/<a href="/w/index.php?title=Nusantara_(archipelago)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nusantara (archipelago) (صفحه وجود ندارد)">Nusantara</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="والاسیا">والاسیا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1" title="جزیره تیمور">جزیره تیمور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="جزیره‌های فیلیپین">مجمع‌الجزایر فیلیپین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_(%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87)" title="لوزون (جزیره)">لوزون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="میندانائو">میندانائو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="ویسایا">ویسایا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="خلیج لیته">خلیج لیته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="خلیج تایلند">خلیج تایلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="هند شرقی">هند شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)" title="نانیانگ (منطقه)">نانیانگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%A2%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="کمربند آلپاید">کمربند آلپاید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="خاور دور">خاور دور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_%D8%A2%D8%AA%D8%B4" title="حلقه آتش">حلقه آتش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آسیا-اقیانوسیه">آسیا-اقیانوسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آسیای حاره‌ای">آسیای حاره‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب آسیا">جنوب</a><br /><small style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شبه‌قاره هند">شبه‌قاره<br />هند</a>)</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="خاورزمین">خاورزمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="هند بزرگ">هند بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شبه‌قاره هند">شبه‌قاره هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="هیمالیا">هیمالیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DA%AF%DA%86%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%86%DA%AF%D8%A7" title="کانگچنجونگا">کانگچنجونگا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="ناندا دیوی">ناندا دیوی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B4" title="هندوکش">هندوکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1_(%D8%A8%D9%84%D8%AE)" title="باختر (بلخ)">باختر (بلخ)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Carnatic_region&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carnatic region (صفحه وجود ندارد)">Carnatic region</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tamilakam&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tamilakam (صفحه وجود ندارد)">Tamilakam</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%87%D8%A7%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گهات غربی">گهات غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%87%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="گهات شرقی">گهات شرقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%87_%DA%AF%D9%86%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حوضه گنگ (صفحه وجود ندارد)">حوضه گنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%86%DA%AF" title="دلتای گنگ">دلتای گنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="گوزگان">گوزگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پشتونستان">پشتونستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8" title="منطقه پنجاب">منطقه پنجاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلوچستان">بلوچستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="گدروزی">گدروزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مکران">مکران</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marathwada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marathwada (صفحه وجود ندارد)">Marathwada</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="کشمیر">کشمیر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="دره کشمیر">دره کشمیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pir_Panjal_Range&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pir Panjal Range (صفحه وجود ندارد)">Pir Panjal Range</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="بیابان تار">بیابان تار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="سند (رود)">دره سند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دلتای سند (صفحه وجود ندارد)">دلتای سند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="بیابان دره سند">بیابان دره سند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DA%AF%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF_%D9%88_%DA%AF%D9%86%DA%AF" title="جلگه سند و گنگ">جلگه سند و گنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Coastal_Plains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eastern Coastal Plains (صفحه وجود ندارد)">Eastern Coastal Plains</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kalinga_(historical_region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kalinga (historical region) (صفحه وجود ندارد)">Kalinga</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_Coastal_Plains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western Coastal Plains (صفحه وجود ندارد)">Western Coastal Plains</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meghalaya_subtropical_forests&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Meghalaya subtropical forests (صفحه وجود ندارد)">Meghalaya subtropical forests</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%B7%D9%88%D8%A8_%D8%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جنگل‌های خزان‌دار مرطوب دشت‌های گانگتیک پایینی">جنگل‌های خزان‌دار مرطوب دشت‌های گانگتیک پایینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Northwestern_Himalayan_alpine_shrub_and_meadows&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Northwestern Himalayan alpine shrub and meadows (صفحه وجود ندارد)">Northwestern Himalayan alpine shrub and meadows</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A2%D8%A8_(%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7)" title="دوآب (جغرافیا)">دوآب (جغرافیا)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bagar_tract&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bagar tract (صفحه وجود ندارد)">Bagar tract</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Great_Rann_of_Kutch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Great Rann of Kutch (صفحه وجود ندارد)">Great Rann of Kutch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Little_Rann_of_Kutch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Little Rann of Kutch (صفحه وجود ندارد)">Little Rann of Kutch</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D9%86" title="دکن">دکن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84" title="ساحل کوروماندل">ساحل کوروماندل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Konkan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Konkan (صفحه وجود ندارد)">Konkan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=False_Divi_Point&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="False Divi Point (صفحه وجود ندارد)">False Divi Point</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کمربند زبان هندی (صفحه وجود ندارد)">کمربند زبان هندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%AE" title="لداخ">لداخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="اقصی چین">اقصی چین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%AF%D9%84%DA%AF%D8%AA%E2%80%94%D8%A8%D9%84%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ناحیه خودمختار گلگت—بلتستان">ناحیه خودمختار گلگت—بلتستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلتستان">بلتستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B4%DA%AF%D8%B1" title="وادی شگر">وادی شگر</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=High-mountain_Asia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="High-mountain Asia (صفحه وجود ندارد)">High-mountain Asia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%85" title="قره‌قروم">قره‌قروم</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88" title="کوه‌های سالتورو">کوه‌های سالتورو</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE%DA%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%86" title="یخچال سیاچن">یخچال سیاچن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="بنگال">بنگال</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="خلیج بنگال">خلیج بنگال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%AE%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="خلیج خامبات">خلیج خامبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%DA%A9%D9%88%DA%86" title="خلیج کوچ">خلیج کوچ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Halar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Halar (صفحه وجود ندارد)">Halar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="خلیج منار">خلیج منار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D9%84%DA%A9" title="تنگه پالک">تنگه پالک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%85" title="منطقه ماورای قراقروم">منطقه ماورای قراقروم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="دالان واخان">دالان واخان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AC%DB%8C%D8%B1" title="گذرگاه واخجیر">گذرگاه واخجیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%BE" title="لاکشادویپ">لاکشادویپ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Laccadive_Islands&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Laccadive Islands (صفحه وجود ندارد)">Laccadive Islands</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aminidivi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aminidivi (صفحه وجود ندارد)">Aminidivi</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B2" title="پاروپامیز">پاروپامیز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="جزایر آندامان و نیکوبار">جزایر آندامان و نیکوبار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جزایر آندامان">جزایر آندامان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="جزایر نیکوبار">جزایر نیکوبار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%A2%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="کمربند آلپاید">کمربند آلپاید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آسیا-اقیانوسیه">آسیا-اقیانوسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آسیای حاره‌ای">آسیای حاره‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A8%D8%AA" title="فلات تبت">فلات تبت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="غرب آسیا">غرب</a><br /><small style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a>)</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="خاورمیانه بزرگ">خاورمیانه بزرگ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7_(%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD)" title="منا (اصطلاح)">منا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="دریای سرخ">دریای سرخ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Hanish_Islands&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hanish Islands (صفحه وجود ندارد)">Hanish Islands</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دریای مدیترانه">دریای مدیترانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%B3" title="زاگرس">زاگرس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86)" class="mw-redirect" title="ایلام (تمدن)">ایلام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="خلیج فارس">خلیج فارس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B2%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="دزدی دریایی در خلیج فارس">دزدی دریایی در خلیج فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="تنگه هرمز">تنگه هرمز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="تنب بزرگ">تنب بزرگ</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="تنب کوچک">کوچک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%81%D8%A7%D9%88" title="شبه‌جزیره فاو">شبه‌جزیره فاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="دریای عمان">دریای عمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%B9%D9%82%D8%A8%D9%87" title="خلیج عقبه">خلیج عقبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="خلیج عدن">خلیج عدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلوچستان">بلوچستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="شبه‌جزیره عربستان">شبه‌جزیره عربستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D8%AF" title="نجد">نجد</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%85%D9%87" title="یمامه">یمامه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2" title="حجاز">حجاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D9%85%D9%87" title="تهامه">تهامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سرزمین بحرین">سرزمین بحرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="عربستان جنوبی">عربستان جنوبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AA" title="حضرموت">حضرموت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arabian_Peninsula_coastal_fog_desert&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arabian Peninsula coastal fog desert (صفحه وجود ندارد)">Arabian Peninsula coastal fog desert</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Sharat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Al-Sharat (صفحه وجود ندارد)">Al-Sharat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%AC%D9%84%D9%87_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="سامانه رودخانه‌ای دجله و فرات">دجله و فرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بین‌النهرین">بین‌النهرین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_(%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86)" title="جزیره (بین‌النهرین)">جزیره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%81%D9%84%DB%8C" title="بین‌النهرین سفلی">بین‌النهرین سفلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AF_(%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82)" title="سواد (عراق)">سواد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دشت‌های نینوا (صفحه وجود ندارد)">دشت‌های نینوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%AF_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="اکد (شهر)">اکد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="تمدن بابل">بابل</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suhum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Suhum (صفحه وجود ندارد)">Suhum</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="مدیترانه شرقی">مدیترانه شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مشرق عربی">مشرق عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبر-ناری">عبر-ناری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کردستان">کردستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" title="شام (سرزمین)">شام</a> (<a href="/w/index.php?title=Syria_(region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Syria (region) (صفحه وجود ندارد)">سوریه</a>) <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="فلسطین">فلسطین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transjordan_(region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transjordan (region) (صفحه وجود ندارد)">فرااردن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jordan_Rift_Valley&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jordan Rift Valley (صفحه وجود ندارد)">Jordan Rift Valley</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%87" title="فلیسطیه">فلیسطیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86" title="بلندی‌های جولان">بلندی‌های جولان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D9%84%D9%87_(%D8%AF%D8%B1%D9%87)" title="حوله (دره)">حوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="جلیل">جلیل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%86" title="کنعان">کنعان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="گیلاد">گیلاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="بیابان شام">بیابان شام</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="یهودیه">یهودیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سامریه">سامریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%87" title="عربه">عربه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)" title="آرام (منطقه)">آرام</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Aram-Naharaim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aram-Naharaim (صفحه وجود ندارد)">Aram-Naharaim</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D8%A8" title="صحرای نگب">صحرای نگب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فنیقی‌ها">فنیقی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Retjenu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Retjenu (صفحه وجود ندارد)">Retjenu</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="کوهستان شرق لبنان">کوهستان شرق لبنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9" title="بقاع">بقاع</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="دریای شام">دریای شام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="شبه‌جزیره سینا">شبه‌جزیره سینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="بیابان عربی">بیابان عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B2" title="هلال حاصلخیز">هلال حاصلخیز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حوران">حوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فلات ایران">فلات ایران</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B1" title="دشت کویر">دشت کویر</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سرزمین کوهستانی ارمنستان">سرزمین کوهستانی ارمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="رشته‌کوه قفقاز">رشته‌کوه قفقاز</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="قفقاز بزرگ">قفقاز بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="قفقاز کوچک">قفقاز کوچک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="قفقاز شمالی">قفقاز شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="قفقاز جنوبی">قفقاز جنوبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="شروان">شروان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="سرزمین پست کورا-ارس">سرزمین پست کورا-ارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DA%AF%D9%87_%D9%BE%D8%B3%D8%AA_%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جلگه پست لنکران">جلگه پست لنکران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B2" title="البرز">البرز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شبه‌جزیره آب‌شوران">شبه‌جزیره آب‌شوران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%84%DB%8C" title="کارتلی">کارتلی</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="آناتولی">آناتولی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="توروس">توروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="آئولیس">آئولیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%81%D9%84%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پافلاگونیا">پافلاگونیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phasiane_(historical_region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phasiane (historical region) (صفحه وجود ندارد)">Phasiane</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Isauria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Isauria (صفحه وجود ندارد)">Isauria</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="ایونیا">ایونیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بیتینی">بیتینی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="کیلیکیه">کیلیکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="کاپادوکیه">کاپادوکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="کاریا">کاریا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%A6%D9%86%D9%87" title="کردوئنه">کردوئنه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chaldia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chaldia (صفحه وجود ندارد)">Chaldia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Doric_Hexapolis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Doric Hexapolis (صفحه وجود ندارد)">دوریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%B9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="لیکعنیا">لیکعنیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="لیکیه">لیکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="لیدیه">لیدیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7" title="گالاتیا">گالاتیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pisidia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pisidia (صفحه وجود ندارد)">Pisidia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="پنتوس">پنتوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mysia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mysia (صفحه وجود ندارد)">Mysia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arzawa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arzawa (صفحه وجود ندارد)">Arzawa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Speri_(region)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Speri (region) (صفحه وجود ندارد)">Speri</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%81%D9%86" title="سوفن">سوفن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biga_Peninsula&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biga Peninsula (صفحه وجود ندارد)">Biga Peninsula</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Troad&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Troad (صفحه وجود ندارد)">Troad</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tyana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tyana (صفحه وجود ندارد)">Tuwana</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%A2%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="کمربند آلپاید">کمربند آلپاید</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐84d8f4b96‐mw6fk Cached time: 20241115153816 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.746 seconds Real time usage: 1.165 seconds Preprocessor visited node count: 3601/1000000 Post‐expand include size: 104789/2097152 bytes Template argument size: 5656/2097152 bytes Highest expansion depth: 29/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 59604/5000000 bytes Lua time usage: 0.352/10.000 seconds Lua memory usage: 15714793/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 783.933 1 -total 21.10% 165.390 1 الگو:پانویس 16.22% 127.174 2 الگو:Navbox 15.69% 123.009 1 الگو:مناطق_جهان 15.23% 119.389 1 الگو:به_انگلیسی 15.17% 118.954 2 الگو:به_زبان_دیگر 14.88% 116.615 2 الگو:Lang 14.05% 110.165 2 الگو:مدرک 13.38% 104.911 1 الگو:ثابت 11.80% 92.524 2 الگو:گرداننده_رده --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:8207-0!canonical and timestamp 20241115153816 and revision id 40506292. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آسیای_مرکزی&amp;oldid=40506292">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آسیای_مرکزی&amp;oldid=40506292</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%D8%A7_%DB%B1%DB%B4%DB%B5%DB%B3)" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی باستان (تا ۱۴۵۳)">مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی باستان (تا ۱۴۵۳)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="رده:آسیای مرکزی">آسیای مرکزی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="رده:کانون‌های تنوع زیستی">کانون‌های تنوع زیستی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:منطقه‌های آسیا">منطقه‌های آسیا</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="رده:صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی">صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحه‌های دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد">صفحه‌های دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:صفحه‌های دارای ارجاعی که پیوند اینترنتی‌شان برهنه است">صفحه‌های دارای ارجاعی که پیوند اینترنتی‌شان برهنه است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D9%85%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است">مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۳:۱۲ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-96sb8","wgBackendResponseTime":158,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.746","walltime":"1.165","ppvisitednodes":{"value":3601,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":104789,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5656,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":59604,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 783.933 1 -total"," 21.10% 165.390 1 الگو:پانویس"," 16.22% 127.174 2 الگو:Navbox"," 15.69% 123.009 1 الگو:مناطق_جهان"," 15.23% 119.389 1 الگو:به_انگلیسی"," 15.17% 118.954 2 الگو:به_زبان_دیگر"," 14.88% 116.615 2 الگو:Lang"," 14.05% 110.165 2 الگو:مدرک"," 13.38% 104.911 1 الگو:ثابت"," 11.80% 92.524 2 الگو:گرداننده_رده"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.352","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":15714793,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-84d8f4b96-mw6fk","timestamp":"20241115153816","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0622\u0633\u06cc\u0627\u06cc \u0645\u0631\u06a9\u0632\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q27275","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q27275","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-07-02T17:44:18Z","dateModified":"2024-10-24T13:12:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/88\/Central_Asia_%28orthographic_projection%29.svg","headline":"\u0633\u0631\u0632\u0645\u06cc\u0646\u06cc \u0628\u0632\u0631\u06af \u062f\u0631 \u0645\u06cc\u0627\u0646\u06c0 \u0642\u0627\u0631\u06c0 \u0622\u0633\u06cc\u0627"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10