CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ویکی‌پدیا:دانشنامهٔ آزاد - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"2d7efa0e-a321-41f0-b3dd-33dfd3ff31b7","wgCanonicalNamespace":"Project","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":4,"wgPageName":"ویکی‌پدیا:دانشنامهٔ_آزاد","wgTitle":"دانشنامهٔ آزاد","wgCurRevisionId":34509309,"wgRevisionId":34509309,"wgArticleId":1676409,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["انشاهای ویکی‌پدیا"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ویکی‌پدیا:دانشنامهٔ_آزاد","wgRelevantArticleId":1676409,"wgIsProbablyEditable":false, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["extendedconfirmed"],"wgRestrictionMove":["extendedconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":8000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgDiscussionToolsFeaturesEnabled":{"replytool":true,"newtopictool":true,"sourcemodetoolbar":true,"topicsubscription":false,"autotopicsub":false,"visualenhancements":false,"visualenhancements_reply":false,"visualenhancements_pageframe":false},"wgDiscussionToolsFallbackEditMode":"visual","wgULSPosition": "interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11022438","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.discussionTools.init.styles":"ready","oojs-ui-core.styles":"ready","oojs-ui.styles.indicators":"ready","mediawiki.widgets.styles":"ready","oojs-ui-core.icons":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready", "ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.discussionTools.init","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.discussionTools.init.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.widgets.styles%7Coojs-ui-core.icons%2Cstyles%7Coojs-ui.styles.indicators%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ویکی‌پدیا:دانشنامهٔ آزاد - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="ext-discussiontools-replytool-enabled ext-discussiontools-newtopictool-enabled ext-discussiontools-sourcemodetoolbar-enabled skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-4 ns-subject page-ویکی‌پدیا_دانشنامهٔ_آزاد rootpage-ویکی‌پدیا_دانشنامهٔ_آزاد skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%3A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%3A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%3A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%3A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-معنای_اصلی_«آزاد»" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#معنای_اصلی_«آزاد»"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>معنای اصلی «آزاد»</span> </div> </a> <ul id="toc-معنای_اصلی_«آزاد»-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان»_نیست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان»_نیست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>«دانشنامهٔ آزاد» به معنی «دانشنامهٔ رایگان» نیست</span> </div> </a> <ul id="toc-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان»_نیست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_هرطور_که_می‌خواهد_ویرایش_کند»_نیست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_هرطور_که_می‌خواهد_ویرایش_کند»_نیست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>«دانشنامهٔ آزاد» به معنی «هر کسی می‌تواند هرطور که می‌خواهد ویرایش کند» نیست</span> </div> </a> <ul id="toc-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_هرطور_که_می‌خواهد_ویرایش_کند»_نیست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشاره_ندارد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشاره_ندارد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>«دانشنامهٔ آزاد» لزوماً به «آزادی بیان» اشاره ندارد</span> </div> </a> <ul id="toc-«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشاره_ندارد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-namespace">ویکی‌پدیا</span><span class="mw-page-title-separator">:</span><span class="mw-page-title-main">دانشنامهٔ آزاد</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۷ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-17" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۷ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A9" title="ويكيبيديا:الموسوعة الحرة–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ويكيبيديا:الموسوعة الحرة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:The_Free_Encyclopedia" title="Wikipedia:The Free Encyclopedia–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Wikipedia:The Free Encyclopedia" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:Libera_enciklopedio" title="Vikipedio:Libera enciklopedio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Vikipedio:Libera enciklopedio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:La_enciclopedia_libre" title="Wikipedia:La enciclopedia libre–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Wikipedia:La enciclopedia libre" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:A_szabad_enciklop%C3%A9dia" title="Wikipédia:A szabad enciklopédia–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Wikipédia:A szabad enciklopédia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikipedia_%C3%A8_libera" title="Wikipedia:Wikipedia è libera–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Wikipedia:Wikipedia è libera" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:%E3%83%95%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%81%AA%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8%E3%81%A8%E3%81%AF" title="Wikipedia:フリーな百科事典とは–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Wikipedia:フリーな百科事典とは" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Vikipedya:La_ensiklopedia_livre" title="Vikipedya:La ensiklopedia livre–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Vikipedya:La ensiklopedia livre" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:L%27enziclopedia_l%C3%ABdia" title="Wikipedia:L'enziclopedia lëdia–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Wikipedia:L'enziclopedia lëdia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Help:Vrije_encyclopedie" title="Help:Vrije encyclopedie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Help:Vrije encyclopedie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:A_enciclop%C3%A9dia_livre" title="Wikipédia:A enciclopédia livre–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Wikipédia:A enciclopédia livre" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Enciclopedia_liber%C4%83" title="Wikipedia:Enciclopedia liberă–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Wikipedia:Enciclopedia liberă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Википедия:Свободная энциклопедия–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Википедия:Свободная энциклопедия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DA%AA%D9%8A%D9%BE%D9%8A%DA%8A%D9%8A%D8%A7:%DA%A9%D9%84%D9%8A%D9%84_%DA%84%D8%A7%DA%BB_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%8A%DA%AA%D9%84%D9%88%D9%BE%D9%8A%DA%8A%D9%8A%D8%A7" title="وڪيپيڊيا:کليل ڄاڻ انسائيڪلوپيڊيا–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="وڪيپيڊيا:کليل ڄاڻ انسائيڪلوپيڊيا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%82%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89" title="วิกิพีเดีย:สารานุกรมเสรีที่ทุกคนแก้ไขได้–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="วิกิพีเดีย:สารานุกรมเสรีที่ทุกคนแก้ไขได้" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%83_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81" title="ویکیپیڈیا:آزاد دائرۃ المعارف–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ویکیپیڈیا:آزاد دائرۃ المعارف" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:%E1%BA%B8nsiklop%E1%BA%B9%CC%81d%C3%AD%C3%A0_%E1%BB%8D%CC%80f%E1%BA%B9%CC%81" title="Wikipedia:Ẹnsiklopẹ́díà ọ̀fẹ́–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Wikipedia:Ẹnsiklopẹ́díà ọ̀fẹ́" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11022438#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-project" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="نمایش صفحهٔ پروژه [c]" accesskey="c"><span>صفحهٔ پروژه</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit" title="این صفحه محافظت‌شده است.
می‌توانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&oldid=34509309" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2588%25DB%258C%25DA%25A9%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D9%25BE%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25A7%3A%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B4%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%2587%25D9%2594_%25D8%25A2%25D8%25B2%25D8%25A7%25D8%25AF"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2588%25DB%258C%25DA%25A9%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D9%25BE%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25A7%3A%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B4%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%2587%25D9%2594_%25D8%25A2%25D8%25B2%25D8%25A7%25D8%25AF"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%3A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11022438" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023275">.mw-parser-output .ombox{margin:4px 0;border-collapse:collapse;border:1px solid #a2a9b1;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;color:var(--color-base,#202122)}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ombox-speedy{border:2px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ombox-delete{border:2px solid #b32424}.mw-parser-output .ombox-content{border:1px solid #f28500}.mw-parser-output .ombox-style{border:1px solid #fc3}.mw-parser-output .ombox-move{border:1px solid #9932cc}.mw-parser-output .ombox-protection{border:2px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ombox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .ombox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ombox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ombox{margin:4px 10%}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{clear:left;float:left;margin:4px 1em 4px 0;width:238px}}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}</style><table class="plainlinks ombox ombox-notice" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Essay.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Essay.svg/30px-Essay.svg.png" decoding="async" width="30" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Essay.svg/45px-Essay.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Essay.svg/60px-Essay.svg.png 2x" data-file-width="35" data-file-height="42"/></a></span></td><td class="mbox-text"><div style="padding-top: 6px; padding-bottom: 5px;"><b>این صفحه حاوی یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:انشاهای ویکی‌پدیا">انشا</a> است.</b><br/><div style="font-size: 90%;">این انشا شامل توضیحات و توصیه‌های یک یا چند مشارکت‌کنندهٔ ویکی‌پدیا است. انشاها جزو مقاله‌های دانشنامه یا <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:سیاست‌ها و رهنمودها">سیاست‌ها یا رهنمودهای ویکی‌پدیا</a> نیستند؛ چرا که <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9#سطوح_مختلف_اجماع" title="ویکی‌پدیا:اجماع">به‌طور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند</a>. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان می‌کنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاه‌های اقلیت هستند.</div></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023275"><table class="plainlinks ombox ombox-notice" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Mentor_Eye.svg/50px-Mentor_Eye.svg.png" decoding="async" width="50" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Mentor_Eye.svg/75px-Mentor_Eye.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Mentor_Eye.svg/100px-Mentor_Eye.svg.png 2x" data-file-width="52" data-file-height="50"/></span></span></td><td class="mbox-text"><b>این صفحه در یک نگاه:</b> ویکی‌پدیا «آزاد» است. این آزادی به مانند آزادی موجود در <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="نرم‌افزار آزاد">نرم‌افزار آزاد</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="فرهنگ آزاد">فرهنگ آزاد</a> است و لزوماً به معنی «<a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی بیان">آزادی بیان</a>» نیست.</td></tr></tbody></table> <p>زیر عنوان ویکی‌پدیا، <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="دانشنامه">دانشنامهٔ</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="محتوای آزاد">آزاد</a> که <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="راهنما:مقدمه ویکی‌پدیا">هر کسی می‌تواند آن را ویرایش کند</a></b> است. </p> <meta property="mw:PageProp/toc"/> <div class="mw-heading mw-heading2 ext-discussiontools-init-section"><h2 id="معنای_اصلی_«آزاد»" data-mw-thread-id="h-معنای_اصلی_«آزاد»"><span id=".D9.85.D8.B9.D9.86.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D8.B5.D9.84.DB.8C_.C2.AB.D8.A2.D8.B2.D8.A7.D8.AF.C2.BB"></span><span data-mw-comment-start="" id="h-معنای_اصلی_«آزاد»"></span>معنای اصلی «آزاد»<span data-mw-comment-end="h-معنای_اصلی_«آزاد»"></span></h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>فرهنگ مهم بعدی که چاپ شد یک فرهنگ انگلیسی فرانسوی اثر جان (یا جِهان) پالسگریو در ۱۵۳۰ بود [...] و نامه‌ای به جا مانده‌است که نشان می‌دهد او و همکارش هماهنگ کردند که هیچ رونوشتی را نباید بدون اجازهٔ او به فروش رسانند، </p><div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <i>lest his proffit by teaching the Frenche tonge myght be mynished by the sale of the same to suche persons as, besids hym, wern disposed to studye the sayd tongue</i>.<div class="templatequotecite">— <cite><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation encyclopaedia cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/162272/dictionary#ref=ref282719">"dictionary"</a>. <i>Britannica Online Encyclopedia</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2008-10-20</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=dictionary&rft.btitle=Britannica+Online+Encyclopedia&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F162272%2Fdictionary%23ref%3Dref282719&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%3A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="Z3988"></span> </cite></div></div></blockquote> <p>واژهٔ انگلیسی "free" دارای چندین معنی است. <b>واژهٔ "Free" در عبارت «دانشنامهٔ آزاد» ابتدا و پیش از هر چیز به شرایط مجوز محتوای ویکی‌پدیا اشاره دارد</b>. متون اعطایی به ویکی‌پدیا تحت مجوزهای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%81%D8%AA" title="کپی‌لفت">کپی‌لفت</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="محتوای آزاد">محتوای آزاد</a> مانند <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Text_of_Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_3.0_Unported_License" title="ویکی‌پدیا:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License">مجوز کریتیو کامنز اسناد-اشتراک‌یکسان (CC-BY-SA)</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B2_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D9%86%D9%88" title="ویکی‌پدیا:مجوز مستندات آزاد گنو">مجوز مستندات آزاد گنو (GFDL)</a> هستند. مفهوم اصلی این امر آن است که حقوق این متن‌ها متعلق به نویسندگان آن‌هاست، اما می‌توان متن‌ها را آزادانه خواند، توزیع کرد یا تغییر داد، به شرط اینکه نسخه‌های تغییریافته با مجوز یکسانی توزیع شوند. برای دانستن شرایط دقیق حقوقی متن کامل مجوز را بخوانید. </p><p>هدف از این روش اعطای مجوز این است که مطالب مرجع به صورت آزاد برای همهٔ افراد در دسترس باشند—مجموعه‌ای از دانش بشری که نمی‌توان آن را با استفادهٔ محدودکننده از <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%AA%DA%A9%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="حق تکثیر">حق تکثیر</a> محدود یا کنترل کرد و با معقول‌ترین شرایط بتوان از آن استفاده کرد و به اشتراکش گذاشت، بدون هیچ منعی؛ بنابراین ویکی‌پدیا گرایشی را که نزدیک به نیم‌هزارهٔ گذشته توسط آقای جان پالسگریو آغاز گشت معکوس می‌کند. </p><p>بارگذاری اطلاعاتی که شرایط حق نشر آن‌ها با جی‌اف‌دی‌ال و CC-BY-SA سازگار نباشد در ویکی‌پدیا مجاز نیست و بی‌درنگ حذف خواهد شد. تنها استثنای این قانون این است که در برخی از ویکی‌پدیاها بارگذاری برخی از تصاویر و پرونده‌های رسانه‌ای تحت شرایط «<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%81%D8%A7%D9%86%D9%87" title="استفاده منصفانه">استفاده منصفانه</a>» مجاز دانسته شده‌است. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%81%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:استفاده منصفانه">ویکی‌پدیا:استفاده منصفانه</a> را ببینید. (برخی از ویکی‌پدین‌ها در زبان‌های دیگر، مانند اسپانیایی، اجازهٔ «استفادهٔ منصفانه» را به هیچ وجه نمی‌دهند و هیچ چیزی جز محتوای آزاد را نمی‌پذیرند) </p> <div class="mw-heading mw-heading2 ext-discussiontools-init-section"><h2 id="«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان»_نیست" data-mw-thread-id="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان"><span id=".C2.AB.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.D9.94_.D8.A2.D8.B2.D8.A7.D8.AF.C2.BB_.D8.A8.D9.87_.D9.85.D8.B9.D9.86.DB.8C_.C2.AB.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.D9.94_.D8.B1.D8.A7.DB.8C.DA.AF.D8.A7.D9.86.C2.BB_.D9.86.DB.8C.D8.B3.D8.AA"></span><span data-mw-comment-start="" id="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان"></span>«دانشنامهٔ آزاد» به معنی «دانشنامهٔ رایگان» نیست<span data-mw-comment-end="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان"></span></h2></div> <p>هر کسی که به <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="تار جهان‌گستر">تار جهان‌گستر</a> دسترسی داشته باشد می‌تواند محتوای ویکی‌پدیا را از وبگاه wikipedia.org بخواند بدون اینکه هیچ پولی بپردازد. اما با این وجود این به آن معنا نیست که ویکی‌پدیا کاملاً غیرتجاری است. رونوشت‌های ویکی‌پدیا را می‌توان فروخت. مجوزهای CC-BY-SA و <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="جی‌اف‌دی‌ال">جی‌اف‌دی‌ال</a> اجازه می‌دهند در مقابل محتوای تحت پوشششان پول دریافت شود. در حقیقت، بخش‌هایی از ویکی‌پدیا روی رسانه‌های نوری (مانند دی‌وی‌دی) رونوشت‌برداری شده‌اند یا روی کاغذ چاپ شده‌اند، و این رونوشت‌ها به صورت تجاری توزیع می‌گردند. </p><p>از این گذشته، بارگذاری هر نوع محتوایی که شرایط حق نشر آن تنها اجازهٔ استفادهٔ غیرتجاری را بدهد در ویکی‌پدیا ممنوع است، چراکه این موضوع با معنای «آزادی» آنچنان که در CC-BY-SA یا جی‌اف‌دی‌ال تعریف شده‌است سازگار نیست. </p> <div class="mw-heading mw-heading2 ext-discussiontools-init-section"><h2 id="«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_هرطور_که_می‌خواهد_ویرایش_کند»_نیست" data-mw-thread-id="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_ه"><span id=".C2.AB.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.D9.94_.D8.A2.D8.B2.D8.A7.D8.AF.C2.BB_.D8.A8.D9.87_.D9.85.D8.B9.D9.86.DB.8C_.C2.AB.D9.87.D8.B1_.DA.A9.D8.B3.DB.8C_.D9.85.DB.8C.E2.80.8C.D8.AA.D9.88.D8.A7.D9.86.D8.AF_.D9.87.D8.B1.D8.B7.D9.88.D8.B1_.DA.A9.D9.87_.D9.85.DB.8C.E2.80.8C.D8.AE.D9.88.D8.A7.D9.87.D8.AF_.D9.88.DB.8C.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.DA.A9.D9.86.D8.AF.C2.BB_.D9.86.DB.8C.D8.B3.D8.AA"></span><span data-mw-comment-start="" id="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_ه"></span>«دانشنامهٔ آزاد» به معنی «هر کسی می‌تواند هرطور که می‌خواهد ویرایش کند» نیست<span data-mw-comment-end="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_ه"></span></h2></div> <p>«دانشنامه‌ای که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند» به این معنی نیست که هر کسی <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_(%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86)" class="mw-redirect" title="حقوق (قانون)">حق</a> دارد مشارکتی داشته باشد که از دیدگاه خودش پشتیبانی می‌کند. برخی ویرایشگران اینطور برداشت می‌کنند که «همه می‌توانند ویرایش کنند» در عبارت «دانشنامه‌ای که همه می‌توانند ویرایش کنند» نوعی گسترش معنای «آزادی» است؛ اما این درست نیست، چرا که این جمله دو مفهوم جداگانه را دربردارد، همان‌طور که بالا هم گفته شد «آزاد» به مجوز اشاره دارد اما «هر کسی می‌تواند ویرایش کند» به این واقعیت برمی‌گردد که ویکی‌پدیا یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="ویکی">ویکی</a> است، وب‌گاهی که هر کسی با داشتن دسترسی به وب می‌تواند در آن ویرایش کند بدون اینکه لازم باشد درخواست دسترسی نماید. با این وجود ویکی‌پدیا تلاش دارد دانشنامه‌ای قابل اعتماد باشد که اطلاعات را با <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%B1%D9%81" title="ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف">دیدگاهی بی‌طرف</a> و از روی منابع <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:اثبات‌پذیری">تأییدپذیر</a> به خواننده ارائه می‌کند. تا زمانی که در راستای این هدف‌ها عمل شود، هر کسی اجازه دارد با <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AC%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="ویکی‌پدیا:جسور باشید">جسارت</a> در ویکی‌پدیا ویرایش کند، اما ویرایش‌هایی که با این قواعد سازگار نباشند واگردانی خواهند شد و در موارد شدید ممکن است ویرایشگری که آن ویرایش را انجام داده‌است <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:قطع دسترسی">قطع دسترسی</a> شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2 ext-discussiontools-init-section"><h2 id="«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشاره_ندارد" data-mw-thread-id="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشا"><span id=".C2.AB.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.D9.94_.D8.A2.D8.B2.D8.A7.D8.AF.C2.BB_.D9.84.D8.B2.D9.88.D9.85.D8.A7.D9.8B_.D8.A8.D9.87_.C2.AB.D8.A2.D8.B2.D8.A7.D8.AF.DB.8C_.D8.A8.DB.8C.D8.A7.D9.86.C2.BB_.D8.A7.D8.B4.D8.A7.D8.B1.D9.87_.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AF"></span><span data-mw-comment-start="" id="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشا"></span>«دانشنامهٔ آزاد» لزوماً به «آزادی بیان» اشاره ندارد<span data-mw-comment-end="h-«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشا"></span></h2></div> <p>یک معنای رایج <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="محتوای آزاد">محتوای آزاد</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="نرم‌افزار آزاد">نرم‌افزار آزاد</a> «<a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="مجانی در مقابل آزاد">آزادی مانند <i>آزادی بیان</i>، نه <i>نوشیدنی رایگان</i></a>» است. اما همچنان این موضوع به مجوز ویکی‌پدیا اشاره دارد. ویکی‌پدیا به <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ویکی‌پدیا:آزادی بیان">آزادی بیان</a> احترام می‌گذارد، اما آزادی بیان از سیاست‌های محتوایی ویکی‌پدیا نیست. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ویکی‌پدیا:آزادی بیان">ویکی‌پدیا:آزادی بیان</a> را ببینید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2 ext-discussiontools-init-section"><h2 id="جستارهای_وابسته" data-mw-thread-id="h-جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span><span data-mw-comment-start="" id="h-جستارهای_وابسته"></span>جستارهای وابسته<span data-mw-comment-end="h-جستارهای_وابسته"></span></h2></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="محتوای آزاد">محتوای آزاد</a></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ویکی‌پدیا:دانشنامهٔ_آزاد&oldid=34509309">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ویکی‌پدیا:دانشنامهٔ_آزاد&oldid=34509309</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="رده:انشاهای ویکی‌پدیا">انشاهای ویکی‌پدیا</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۵ آوریل ۲۰۲۲ ساعت ۱۰:۲۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-szrlp","wgBackendResponseTime":135,"wgDiscussionToolsPageThreads":[{"headingLevel":2,"name":"h-","type":"heading","level":0,"id":"h-معنای_اصلی_«آزاد»","replies":[]},{"headingLevel":2,"name":"h-","type":"heading","level":0,"id":"h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«دانشنامهٔ_رایگان","replies":[]},{"headingLevel":2,"name":"h-","type":"heading","level":0,"id":"h-«دانشنامهٔ_آزاد»_به_معنی_«هر_کسی_می‌تواند_ه","replies":[]},{"headingLevel":2,"name":"h-","type":"heading","level":0,"id":"h-«دانشنامهٔ_آزاد»_لزوماً_به_«آزادی_بیان»_اشا","replies":[]},{"headingLevel":2,"name":"h-","type":"heading","level":0,"id":"h-جستارهای_وابسته","replies":[]}],"wgPageParseReport":{"discussiontools":{"limitreport-timeusage":"0.008"},"limitreport":{"cputime":"0.143","walltime":"0.192","ppvisitednodes":{"value":486,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":19002,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3972,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5216,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 164.642 1 -total"," 68.00% 111.949 1 الگو:نقل_قول"," 49.24% 81.062 1 الگو:Cite_encyclopedia"," 28.88% 47.546 1 الگو:انشا"," 15.95% 26.266 1 الگو:Ombox"," 6.43% 10.582 1 الگو:نوشته‌های_جداشده_با_ویرگول"," 3.03% 4.987 1 الگو:چکیده"," 2.59% 4.259 1 الگو:چپ‌چین"," 2.38% 3.915 1 الگو:Yesno-no"," 2.12% 3.495 1 الگو:پایان_چپ‌چین"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.081","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2525321,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-68d6679558-4tvlw","timestamp":"20241106164421","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>