CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ARPANET – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"70d7c6f0-3888-49c2-8105-428905341e64","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ARPANET","wgTitle":"ARPANET","wgCurRevisionId":72027947,"wgRevisionId":72027947,"wgArticleId":45693,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác","Cảnh báo bản mẫu webarchive","Trang sử dụng liên kết tự động RFC","ARPANET","Phát minh của Hoa Kỳ"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ARPANET","wgRelevantArticleId":45693,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q177524","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.20"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="859"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png/800px-Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="573"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png/640px-Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="458"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ARPANET – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/ARPANET"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/ARPANET"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ARPANET rootpage-ARPANET skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Trình đơn chính" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t"><span>Trang đặc biệt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=ARPANET" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=ARPANET" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=ARPANET" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=ARPANET" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Lịch_sử_của_ARPANET" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử_của_ARPANET"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Lịch sử của ARPANET</span> </div> </a> <ul id="toc-Lịch_sử_của_ARPANET-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nguồn_gốc_của_ARPANET" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nguồn_gốc_của_ARPANET"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Nguồn gốc của ARPANET</span> </div> </a> <ul id="toc-Nguồn_gốc_của_ARPANET-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_nảy_sinh_của_ARPANET" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_nảy_sinh_của_ARPANET"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Sự nảy sinh của ARPANET</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_nảy_sinh_của_ARPANET-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_triển_khai_đầu_tiên_của_ARPANET" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_triển_khai_đầu_tiên_của_ARPANET"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Sự triển khai đầu tiên của ARPANET</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_triển_khai_đầu_tiên_của_ARPANET-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_phát_triển_giao_thức_và_phần_mềm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_phát_triển_giao_thức_và_phần_mềm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Sự phát triển giao thức và phần mềm</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Sự_phát_triển_giao_thức_và_phần_mềm-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Sự phát triển giao thức và phần mềm</span> </button> <ul id="toc-Sự_phát_triển_giao_thức_và_phần_mềm-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Các_chương_trình_ứng_dụng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_chương_trình_ứng_dụng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Các chương trình ứng dụng</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_chương_trình_ứng_dụng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sự_phát_triển_của_mạng_lưới" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_phát_triển_của_mạng_lưới"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Sự phát triển của mạng lưới</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_phát_triển_của_mạng_lưới-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Những_phát_triển_của_phần_cứng_sau_này" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_phát_triển_của_phần_cứng_sau_này"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Những phát triển của phần cứng sau này</span> </div> </a> <ul id="toc-Những_phát_triển_của_phần_cứng_sau_này-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_lưới_ARPANET_và_những_tấn_công_hạt_nhân_nguyên_tử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_lưới_ARPANET_và_những_tấn_công_hạt_nhân_nguyên_tử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Mạng lưới ARPANET và những tấn công hạt nhân nguyên tử</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_lưới_ARPANET_và_những_tấn_công_hạt_nhân_nguyên_tử-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chuyện_vặt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chuyện_vặt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Chuyện vặt</span> </div> </a> <ul id="toc-Chuyện_vặt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hồi_tưởng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hồi_tưởng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Hồi tưởng</span> </div> </a> <ul id="toc-Hồi_tưởng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_chiếu_trong_phim_ảnh_và_báo_chí" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_chiếu_trong_phim_ảnh_và_báo_chí"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Tham chiếu trong phim ảnh và báo chí</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_chiếu_trong_phim_ảnh_và_báo_chí-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ghi_chú" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ghi_chú"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Ghi chú</span> </div> </a> <ul id="toc-Ghi_chú-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Đọc_thêm-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Đọc thêm</span> </button> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nhưng_công_trình_tham_chiếu_kỹ_thuật_chi_tiết" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nhưng_công_trình_tham_chiếu_kỹ_thuật_chi_tiết"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.1</span> <span>Nhưng công trình tham chiếu kỹ thuật chi tiết</span> </div> </a> <ul id="toc-Nhưng_công_trình_tham_chiếu_kỹ_thuật_chi_tiết-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Mục lục" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ARPANET</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 64 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-64" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">64 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" lang="af" hreflang="af" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="أربانت – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أربانت" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Arpanet" title="Arpanet – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Arpanet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Arpanet" title="Arpanet – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Arpanet" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="ARPANET" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="آرپانت – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آرپانت" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%ED%8C%8C%EB%84%B7" title="아파넷 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아파넷" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%9F" title="अरपानेट – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अरपानेट" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="ARPANET" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Advanced_Research_Projects_Agency_Network" title="Advanced Research Projects Agency Network – Tiếng Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Advanced Research Projects Agency Network" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Tiếng Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ARPANET" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%80_%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%82%D1%96%D0%B3%D1%96_%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96" title="Болашағы бар зерттеулер агенттігі желісі – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Болашағы бар зерттеулер агенттігі желісі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Arpanet" title="Arpanet – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Arpanet" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8_%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8" title="Мрежа на Агенцијата за напредни истражувачки проекти – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мрежа на Агенцијата за напредни истражувачки проекти" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="അർപ്പാനെറ്റ് – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അർപ്പാനെറ്റ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ARPANET" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Arpanet" title="Arpanet – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Arpanet" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8E%D8%AA" title="ئارپانێت – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئارپانێت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Arpanet" title="Arpanet – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Arpanet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%88%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%88_%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%B1%DA%86_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D9%B9%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D9%B9_%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="ایڈوانسڈ ریسرچ پروجیکٹس ایجنسی نیٹ ورک – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ایڈوانسڈ ریسرچ پروجیکٹس ایجنسی نیٹ ورک" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Veneto" lang="vec" hreflang="vec" data-title="ARPANET" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Tiếng Veneto" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="ARPANET" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/ARPANET" title="ARPANET – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="ARPANET" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q177524#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/ARPANET" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:ARPANET" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/ARPANET"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/ARPANET"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/ARPANET" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/ARPANET" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&oldid=72027947" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=ARPANET&id=72027947&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FARPANET"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FARPANET"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=ARPANET"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=ARPANET&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=ARPANET&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:ARPANET" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q177524" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Arpanet_logical_map,_march_1977.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png/250px-Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png" decoding="async" width="250" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png/375px-Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png/500px-Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="716" /></a><figcaption>Sơ đồ mắc nối của mạng lưới ARPANET, tháng 3 năm 1977.</figcaption></figure> <p>Mạng lưới <b>Advanced Research Projects Agency Network </b> - viết tắt là <b>ARPANET</b> (<i>dịch là <b>Mạng lưới cơ quan với các đề án nghiên cứu tân tiến</b>.</i>) do <a href="/w/index.php?title=ARPA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ARPA (trang không tồn tại)">ARPA</a> (<i>Advanced Research Projects Agency - dịch là Cơ quan Chỉ đạo các Dự án Nghiên cứu Tiên tiến</i>) tiền thân của <a href="/wiki/C%C6%A1_quan_Ch%E1%BB%89_%C4%91%E1%BA%A1o_c%C3%A1c_D%E1%BB%B1_%C3%A1n_Nghi%C3%AAn_c%E1%BB%A9u_Qu%E1%BB%91c_ph%C3%B2ng_Ti%C3%AAn_ti%E1%BA%BFn" title="Cơ quan Chỉ đạo các Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến">DARPA</a> (<i>Defense Advanced Research Projects Agency</i>) <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Mỹ</a> xây dựng. <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Qu%E1%BB%91c_ph%C3%B2ng_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ">Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ</a> là cơ quan có mạng lưới dùng công nghệ <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_g%C3%B3i" title="Chuyển mạch gói">chuyển mạch gói</a> đầu tiên hoạt động, và là cha đẻ của mạng lưới <a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a> toàn cầu hiện nay. </p><p>Thời kỳ đó <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_g%C3%B3i" title="Chuyển mạch gói">công nghệ chuyển mạch gói</a> (<i>Packet switching</i>), bây giờ là nền tảng cơ bản cho cả truyền thông dữ liệu và âm thanh trên toàn thế giới, là một quan niệm mới, quan trọng trong công nghệ truyền thông dữ liệu. Trước đó, công nghệ truyền thông dữ liệu dựa trên <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_k%C3%AAnh" title="Chuyển mạch kênh">công nghệ chuyển mạch kênh</a> (<i>circuit switching</i>), tương tự như trong hệ thống điện thoại cũ, một mạch chuyên dụng được sử dụng trong toàn bộ thời gian của cuộc gọi, và chỉ có thể truyền thông được với một người duy nhất ở bên kia đầu dây. </p><p>Với công nghệ chuyển mạch gói, một hệ thống truyền thông có thể kết nối với nhiều máy, trên cùng một đường dây, bằng cách nhóm dữ liệu lại thành các gói. Không những đường dây kết nối có thể được dùng chung (như một lá thư có thể cùng một lúc được gửi đến nhiều nơi), song mỗi một gói dữ liệu còn có thể được định tuyến biệt lập với những gói dữ liệu khác. Đây chính là ưu điểm lớn nhất. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử_của_ARPANET"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD_c.E1.BB.A7a_ARPANET"></span>Lịch sử của ARPANET</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Lịch sử của ARPANET”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử của ARPANET"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ý tưởng đầu tiên về một mạng lưới máy tính cho phép truyền thông giữa nhiều người dùng được <a href="/w/index.php?title=J.C.R._Licklider&action=edit&redlink=1" class="new" title="J.C.R. Licklider (trang không tồn tại)">J.C.R. Licklider</a>, hồi đó làm việc tại công ty <a href="/w/index.php?title=Bolt,_Beranek_and_Newman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bolt, Beranek and Newman (trang không tồn tại)">Bolt, Beranek and Newman</a> (BBN), phát biểu trong một loạt những bản ghi nhớ, bàn luận về quan niệm một "Mạng lưới ngân hà". Ý tưởng này bao gồm hầu hết tất cả những gì là <a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a> hiện nay. </p><p>Vào tháng 10 năm 1962, <a href="/w/index.php?title=Licklider&action=edit&redlink=1" class="new" title="Licklider (trang không tồn tại)">Licklider</a> được đề bạt là chủ nhiệm chương trình "Khoa học hành vi, mệnh lệnh và điều khiển" tại <a href="/w/index.php?title=ARPA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ARPA (trang không tồn tại)">ARPA</a> của bộ quốc phòng Mỹ (tên gọi lúc đó). Ông thuyết phục <a href="/wiki/Ivan_Sutherland" title="Ivan Sutherland">Ivan Sutherland</a> và <a href="/w/index.php?title=Robert_Taylor_(nh%C3%A0_khoa_h%E1%BB%8Dc_%C4%91i%E1%BB%87n_to%C3%A1n)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Taylor (nhà khoa học điện toán) (trang không tồn tại)">Bob Taylor</a> rằng đây là một ý tưởng quan trọng, mặc dù ông đã rời ARPA trước khi những công việc thi hành ảo mộng của ông được thực hiện. </p><p>ARPA và Taylor tiếp tục quan tâm đến việc kiến tạo một mạng lưới truyền thông vi tính, một phần vì muốn cho phép những nhà nghiên cứu mà ARPA tài trợ, trên nhiều địa điểm khác nhau, tiếp tục được dùng các máy tính mà ARPA cung cấp, phần khác nhanh chóng sản xuất các phần mềm, cùng những kết quả nghiên cứu, được công bố và sử dụng rộng rãi. Taylor có ba thiết bị cuối (<i>terminals</i>) trong văn phòng của mình, kết nối với ba <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a> khác nhau do ARPA tài trợ: một cái dành cho <a href="/w/index.php?title=SDC&action=edit&redlink=1" class="new" title="SDC (trang không tồn tại)">SDC</a> (<i>System Development Corporation| - tạm dịch là Công ty xây dựng hệ thống</i>) <a href="/w/index.php?title=Q32&action=edit&redlink=1" class="new" title="Q32 (trang không tồn tại)">Q-32</a> tại <a href="/wiki/Santa_Monica" class="mw-redirect" title="Santa Monica">Santa Monica</a>, một cái dành cho <a href="/w/index.php?title=Project_Genie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Project Genie (trang không tồn tại)">Project Genie</a> (<i>tạm dịch là "Đề án thần đồng"</i>) tại <a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%91%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_California&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường đại học California (trang không tồn tại)">Trường đại học California</a> (<i>University of California, Berkeley</i>) và một cái dành cho <a href="/w/index.php?title=Multics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Multics (trang không tồn tại)">Multics</a> tại <a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_Massachusetts" class="mw-redirect" title="Học viện Công nghệ Massachusetts">MIT</a> (<i>Massachusetts Institute of Technology - tạm dịch là "Học viện khoa học và kỹ thuật Massachusetts"</i>). Taylor sau này nhớ lại: </p> <dl><dd>"<i>Với mỗi một thiết bị đầu cuối, tôi có một bộ lệnh người dùng riêng. Nếu tôi đang nói chuyện với một người ở S.D.C trên mạng, mà tôi muốn nói chuyện với một người mà tôi biết ở M.I.T về cuộc hội thoại tôi đang có, tôi phải đứng dậy, rời khỏi thiết bị cuối với người ở S.D.C, sang bên thiết bị đầu cuối kia, nối máy để liên lạc với họ.</i></dd></dl> <dl><dd><i>Tôi nói, "thật là phiền hà!", hiển nhiên là chúng ta biết nên phải làm gì. Trong khi anh có ba thiết bị cuối, đáng ra, anh chỉ cần có một thiết bị cuối, mắc nối với bất cứ nơi nào mà anh muốn, nơi anh có thể tương tác dùng máy tính, mà thôi. Ý tưởng đấy chính là mạng ARPAnet.</i>" <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://partners.nytimes.com/library/tech/99/12/biztech/articles/122099outlook-bobb.html">[1]</a>.</dd></dl> <p>Hầu như trong cùng một thời điểm, một số người đã (tự bản thân) tìm ra những khía cạnh khác nhau của cái mà về sau này được gọi là "chuyển mạch gói"; Những người làm nên ARPANET sau này, đã tổng hợp ý kiến từ những nguồn sáng tạo khác nhau trên đây, mà thiết kế nên mạng lưới của mình. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nguồn_gốc_của_ARPANET"><span id="Ngu.E1.BB.93n_g.E1.BB.91c_c.E1.BB.A7a_ARPANET"></span>Nguồn gốc của ARPANET</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Nguồn gốc của ARPANET”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nguồn gốc của ARPANET"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Cuối năm 1966, Taylor mời <a href="/w/index.php?title=Larry_Roberts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Larry Roberts (trang không tồn tại)">Larry Roberts</a> từ MIT, đang làm việc tại <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%B2ng_th%C3%AD_nghi%E1%BB%87m_Lincoln&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phòng thí nghiệm Lincoln (trang không tồn tại)">Phòng thí nghiệm Lincoln</a> (<i>Lincoln Laboratory</i>), đến ARMA làm chủ nhiệm đề án kiến tạo một mạng lưới truyền thông. Roberts đã từng trải và có ít nhiều kinh nghiệm trong vấn đề này: hai năm trước đó, đầu năm 1965, trong khi đang làm việc tại MIT ở <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%B2ng_th%C3%AD_nghi%E1%BB%87m_Linh-c%C3%B4n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phòng thí nghiệm Linh-côn (trang không tồn tại)">Phòng thí nghiệm Linh-côn</a>, ông đã kết nối <a href="/w/index.php?title=TX-2&action=edit&redlink=1" class="new" title="TX-2 (trang không tồn tại)">TX-2</a> với <a href="/w/index.php?title=Q32&action=edit&redlink=1" class="new" title="Q32 (trang không tồn tại)">Q-32</a> của <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_ty_x%C3%A2y_d%E1%BB%B1ng_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công ty xây dựng hệ thống (trang không tồn tại)">Công ty xây dựng hệ thống</a> (<i>System Development Corporation</i>), dùng đường dây điện thoại, chỉ đạo một số những thí nghiệm đầu tiên về việc kết nối truyền thông hai <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a> theo phương pháp trên. Ý tưởng đầu tiên của Roberts về mạng lưới của ARPA là kết nối các máy tính phân hưởng thời gian (<i>time-sharing</i>) trực tiếp vào với nhau, dùng đường dây điện thoại. </p><p>Tại một cuộc họp ở <a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%91%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Michigan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường đại học Michigan (trang không tồn tại)">Trường đại học Michigan</a> (<i>University of Michigan</i>), thuộc <a href="/wiki/Ann_Arbor,_Michigan" title="Ann Arbor, Michigan">Ann Arbor, Michigan</a>, vào đầu năm 1967, nhiều người tham dự đã biểu lộ thái độ lạnh nhạt với ý kiến muốn họ gánh vác trách nhiệm quản lý đường dây kết nối trực tiếp vào <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a> của họ. Một trong những người tham dự, <a href="/w/index.php?title=Wesley_A._Clark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wesley A. Clark (trang không tồn tại)">Wesley Clark</a> nảy ra sáng kiến dùng một số <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a> nhỏ biệt lập, quản lý các mạch truyền thông; những máy vi tính nhỏ này sẽ được gắn vào một <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> phân hưởng thời gian lớn <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_l%E1%BB%9Bn" title="Máy tính lớn">mainframe</a>, là những máy chủ yếu được gắn vào mạng ARPANET. Khái niệm này cho phép đại bộ phận những công việc tỉ mỉ điều hành mạng lưới được loại bỏ khỏi các máy mainframe; việc này đồng thời còn có nghĩa là những thất thường trong thực thi của mỗi cá nhân máy chủ, không gây ảnh hưởng đến hoạt động đúng đắn trên tổng thể của mạng lưới, và DARPA hoàn toàn làm chủ mạng lưới của chính mình. </p><p>Kế hoạch ban đầu của ARPANET bắt nguồn từ nền tảng căn bản trên, với một số <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%B3m_nghi%C3%AAn_c%E1%BB%A9u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhóm nghiên cứu (trang không tồn tại)">nhóm nghiên cứu</a> (<i>working group</i>) làm việc trên một khía cạnh kỹ thuật cụ thể, và họ thường nhóm họp trong thời gian cuối mùa xuân và mùa hè năm 1967. </p><p>Roberts lúc đó tiến hành viết bản "Kế hoạch dành cho ARPANET" (<i>"a plan for the ARPANET"</i>) và đệ trình nó tại hội nghị chuyên đề ở <a href="/w/index.php?title=Gatlinburg,_Tennessee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gatlinburg, Tennessee (trang không tồn tại)">Gatlinburg, Tennessee</a> hồi tháng 10 năm 1967. Đồng thời Roger Scantlebury, làm việc với nhóm <a href="/w/index.php?title=Donald_Davies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Donald Davies (trang không tồn tại)">Donald Davies</a> tại NPL, cũng đệ trình trong hội nghị lúc đó. (Roberts trước đó đã từng chạm trán với Davies trong một hội nghị ở Anh Quốc, về <a href="/w/index.php?title=Chia_s%E1%BA%BB_th%E1%BB%9Di_gian_(vi_t%C3%ADnh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chia sẻ thời gian (vi tính) (trang không tồn tại)">phân hưởng thời gian</a> (<i>time-sharing</i>), hồi tháng 11 năm 1965.) Ông (Roger) bàn luật về ý tưởng chuyển mạch gói của Davies với Roberts, và giới thiệu với Roberts các tìm tòi của <a href="/wiki/Paul_Baran" title="Paul Baran">Paul Baran</a>. </p><p>Ảnh hưởng của tất cả những sự kiện trên vẫn chưa được tỏ tường, và có một vài điểm đáng tranh cãi; các bản ghi nhớ của những người tham gia trong tiến trình để lại những thông tin đối lập, lắm lúc chúng còn đối lập với chính những thông tin họ viết trước đó. Ý kiến chung của các nhà lịch sử cho rằng cả bốn người (Baran, Kleinrock, Davies và Roberts) đều có những đóng góp một cách đáng kể: </p> <ul><li><i>Davies là công cụ truyền đạt hiểu biết về chuyển mạch gói, mà ông và Baran đã sáng tạo, cho Lawrence Roberts</i> <sup id="fn_1_back"><a href="#fn_1">1</a></sup></li> <li><i>Ý tưởng về mạng lưới truyền thông của Roberts đã bị thay đổi trong cuộc bàn luận với Scantlebury... Theo sự diễn tả của ông sau này, sau cuộc họp ở Gatlinburg và trở về Hoa-Thịnh-Đốn, bản báo cáo của Baran đã gây ảnh hưởng đến [Roberts]<sup id="fn_2_back"><a href="#fn_2">2</a></sup></i></li> <li><i>Kleinrock là người, mà người ta cho rằng, gây ảnh hưởng tới những suy nghĩ trước đây của Roberts, về mạng lưới truyền thông vi tính.... Sự am hiểu về truyền thông dữ liệu của Baran đã làm cho [Roberts] phải suy nghĩ.... Văn bản mà Scantlebury đệ trình tại Gatlinburg, thay mặt cho cống hiến của Anh Quốc, quả nhiên cũng có gây ảnh hưởng ít nhiều. <sup id="fn_3_back"><a href="#fn_3">3</a></sup></i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sự_nảy_sinh_của_ARPANET"><span id="S.E1.BB.B1_n.E1.BA.A3y_sinh_c.E1.BB.A7a_ARPANET"></span>Sự nảy sinh của ARPANET</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Sự nảy sinh của ARPANET”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự nảy sinh của ARPANET"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào mùa hè năm 1968, một kế hoạch kỹ lưỡng đã hoàn thành, và sau khi được ARPA chấp thuận, một bản <a href="/w/index.php?title=RFQ&action=edit&redlink=1" class="new" title="RFQ (trang không tồn tại)">Phác thảo về đề xuất nhận thầu</a> (<i>Request For Quotation - viết tắt là RFQ</i>) đã được gửi đến 140 nhà thầu khoán, là những người có khả năng tham gia đấu giá. Đa số các nhà thầu khoán cho rằng bản đề xuất thầu khoán này là một bản kỳ dị, ngoài sức tưởng tượng. Chỉ có 12 công ty gửi giá đấu lên, trong đó, 4 giá đấu được coi là khả quan. Đến cuối năm, số chủ thầu khoán được thanh lọc xuống chỉ còn hai, và sau nhiều cuộc đàm phán, cuối cùng vào ngày mùng 7 tháng 4 năm 1969, người ta đã chọn BBN là người đứng chủ thầu. </p><p>Đề xuất của BBN theo rất sát dự án của Roberts. Bản đề xuất kiến nghị một mạng lưới các <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a> nhỏ, được gọi là <a href="/w/index.php?title=IMP&action=edit&redlink=1" class="new" title="IMP (trang không tồn tại)">Bộ xử lý thông điệp giao diện</a> (<i>Interface Message Processor</i>) (thường được gọi là IMP). Các máy IMP, tại mỗi cơ sở, thực hiện chức năng "lưu trữ và tiếp tới" chuyển mạch gói. Chúng được liên kết với nhau bằng các bộ điều giải <a href="/wiki/Modem" title="Modem">modem</a>. Các bộ điều giải này được nối vào các đường dây thuê bao (với tốc độ ban đầu là 50 kbit/giây). Các máy chủ (host computers) được nối với các máy IMP thông qua một giao diện <a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%91i_chu%E1%BB%97i_bit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nối chuỗi bit (trang không tồn tại)">nối chuỗi bit</a> (<i>bit-serial interfaces</i>) tùy biến, để kết nối với HEO. </p><p>Lúc đầu BBN chọn một phiên bản vững chắc <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a> <a href="/w/index.php?title=DDP-516&action=edit&redlink=1" class="new" title="DDP-516 (trang không tồn tại)">DDP-516</a>, của Honeywell, để tạo nên thế hệ máy IMP đầu tiên. Máy 516 nguyên chỉ được cài đặt với 24 Kilo byte dung lượng đơn vị bộ nhớ (nhưng có khả năng khuếch trương, tăng dung lượng bộ nhớ lên cao hơn), và 16 kênh đơn vị <a href="/w/index.php?title=DMA&action=edit&redlink=1" class="new" title="DMA (trang không tồn tại)">truy cập trực tiếp bộ nhớ</a> điều khiển nén kênh trực tiếp (<i>Direct Multiplex Control - viết tắt là DMC</i>). Họ dùng các giao diện tùy biến để kết nối chúng với mỗi máy chủ và bộ điều giải (modem) dùng DMC. Ngoài những đèn hiệu đã có sẵn trên bảng đằng trước máy 516, người ta còn gắn thêm 24 đèn hiệu, trình báo hiện trạng của các kênh truyền thông trong máy IMP. Mỗi máy IMP có thể hỗ trợ được bốn máy chủ (hosts) và đồng thời có thể truyền thông với tới sáu máy IMP khác ở xa, thông qua các đường dây thuê bao. </p><p>Một đội (đầu tiên chỉ có bảy người) tại BBN, với sự giúp đỡ rất nhiều của những chi tiết trong cố gắng đưa ra giải pháp đối với đề xuất khoán thầu RFQ mà họ đã làm, đã nhanh chóng kiến tạo được những bộ máy làm việc đầu tiên. Toàn bộ hệ thống, bao gồm cả phần cứng và một phân mềm đầu tiên trên thế giới về chuyển mạch gói, đã được thiết kế và lắp ráp trong vòng chín tháng. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sự_triển_khai_đầu_tiên_của_ARPANET"><span id="S.E1.BB.B1_tri.E1.BB.83n_khai_.C4.91.E1.BA.A7u_ti.C3.AAn_c.E1.BB.A7a_ARPANET"></span>Sự triển khai đầu tiên của ARPANET</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Sự triển khai đầu tiên của ARPANET”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự triển khai đầu tiên của ARPANET"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mạng ARPANET đầu tiên chỉ có bốn máy IMP. Những máy này được sắp đặt tại: </p> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_California_t%E1%BA%A1i_Los_Angeles" class="mw-redirect" title="Đại học California tại Los Angeles">Trường đại học California</a> (<i>UCLA</i>), nơi <a href="/w/index.php?title=Leonard_Kleinrock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leonard Kleinrock (trang không tồn tại)">Leonard Kleinrock</a> thành lập một Trung tâm đo lường mạng lưới truyền thông (<i>Network Measurement Center</i>) (với máy <a href="/w/index.php?title=SDS_Sigma_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="SDS Sigma 7 (trang không tồn tại)">SDS Sigma 7</a> là máy tính đầu tiên được gắn vào tại đó).</li> <li><a href="/w/index.php?title=Trung_t%C3%A2m_nghi%C3%AAn_c%E1%BB%A9u_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung tâm nghiên cứu phát triển (trang không tồn tại)">Trung tâm nghiên cứu phát triển</a> (<i>Augmentation Research Center</i>) tại <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_nghi%C3%AAn_c%E1%BB%A9u_Stanford&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học viện nghiên cứu Stanford (trang không tồn tại)">Học viện nghiên cứu Stanford</a> (<i>Stanford Research Institute - viết tắt là SRI</i>) nơi <a href="/wiki/Douglas_Engelbart" title="Douglas Engelbart">Douglas Engelbart</a> hệ thống <a href="/w/index.php?title=NLS_(m%C3%A1y_t%C3%ADnh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="NLS (máy tính) (trang không tồn tại)">NLS</a> nổi tiếng, một phiên bản quan trọng của hệ thống <a href="/wiki/Si%C3%AAu_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n" title="Siêu văn bản">siêu văn bản</a> (<i>hypertext</i>) trước đây (với máy tính <a href="/w/index.php?title=SDS_940&action=edit&redlink=1" class="new" title="SDS 940 (trang không tồn tại)">SDS 940</a> điều hành NLS, được đặt tên là "Genie", là máy chủ đầu tiên được gắn vào).</li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_California_t%E1%BA%A1i_Los_Angeles" class="mw-redirect" title="Đại học California tại Los Angeles">Trường đại học California</a> (<i>University of California</i>) tại Santa Barbara, với máy <a href="/wiki/IBM" title="IBM">IBM</a> <a href="/w/index.php?title=System_360&action=edit&redlink=1" class="new" title="System 360 (trang không tồn tại)">360/75</a> của Trung tâm toán học tương tác (<i>Culler-Fried Interactive Mathematics Centre</i>) gắn vào.</li> <li>Chi nhánh đồ thị (<i>Graphics Department</i>) của <a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%91%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Utah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường đại học Utah (trang không tồn tại)">Trường đại học Utah</a> (<i>University of Utah</i>), nơi <a href="/wiki/Ivan_Sutherland" title="Ivan Sutherland">Ivan Sutherland</a> đã chuyển đi (vì máy <a href="/wiki/PDP-10" title="PDP-10">PDP-10</a>, dùng hệ điều hành <a href="/w/index.php?title=TENEX&action=edit&redlink=1" class="new" title="TENEX (trang không tồn tại)">TENEX</a>, của công ty <a href="/w/index.php?title=DEC&action=edit&redlink=1" class="new" title="DEC (trang không tồn tại)">DEC</a> (<i>Digital Equipment Corporation|</i>)).</li></ul> <p>Kết nối đầu tiên với ARPANET được thực hiện vào ngày 29 tháng 10 năm 1969, giữa IMP tại UCLA và IMP tại SRI. Toàn bộ 4 nút của mạng lưới đã được kết nối vào ngày <a href="/wiki/5_th%C3%A1ng_12" title="5 tháng 12">5 tháng 12</a> năm <a href="/wiki/1969" title="1969">1969</a> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20040904062803/http://www.engineer.ucla.edu/stories/2004/Internet35.htm">[2]</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sự_phát_triển_giao_thức_và_phần_mềm"><span id="S.E1.BB.B1_ph.C3.A1t_tri.E1.BB.83n_giao_th.E1.BB.A9c_v.C3.A0_ph.E1.BA.A7n_m.E1.BB.81m"></span>Sự phát triển giao thức và phần mềm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Sự phát triển giao thức và phần mềm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự phát triển giao thức và phần mềm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=B%C3%A1o_c%C3%A1o_1822_c%E1%BB%A7a_BBN&action=edit&redlink=1" class="new" title="Báo cáo 1822 của BBN (trang không tồn tại)">Giao thức 1822</a> là giao thức dùng kết nối các máy chủ với nhau trong mạng ARPANET, cho phép chúng truyền thông qua lại, giữa máy nọ và máy kia. Đây là giao thức các máy chủ dùng, để gửi thông điệp sang các IMP của mạng ARPANET. Giao thức này được thiết kế hầu cho sự giao thông giữa các máy trở nên mạch lạc, không có sự nhập nhằng, và đồng thời ủng hộ nhiều cấu trúc máy khác nhau. Trên cơ bản mà nói, một thông điệp của giao thức 1822 sẽ bao gồm một định vị về thể loại của thông điệp đang gửi, một con số địa chỉ của máy chủ, và một trường dữ liệu. Để gửi một thông điệp sang một máy chủ khác, máy gửi thông điệp phải khuôn thức một thông điệp dữ liệu, ghép địa chỉ của máy chủ và dữ liệu mà nó cần gửi vào thông điệp, sau đó, truyền thông điệp qua giao diện phần cứng của giao thức 1822. Máy IMP quản lý việc đảm bảo một thông điệp được gửi tới đích, bằng cách truyền thông điệp sang một máy chủ, kết nối với mình tại cơ sở, hoặc truyền sang một máy IMP khác. Khi thông điệp đã được phân phát đến đích, máy IMP gửi một thông điệp chứng nhận (còn được gọi là <i>sẵn sàng nhận thông điệp mới</i> - <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a> là "Ready for Next Message", viết tắt là RFNM). </p><p>Khác với gram dữ liệu (<i>datagrams</i>) trong Internet hiện đại, ARPANET được thiết kế để truyền thông điệp 1822 một cách đáng tin cậy, và trong trường hợp xấu nhất, nó có thể báo cho một máy chủ biết, nếu một thông điệp đã bị thất lạc. Tuy vậy, giao thức 1822 đã không chứng minh được tính thích hợp của nó, đối với việc cân nhắc và xử lý nhiều tổ hợp kết nối, giữa nhiều chương trình ứng dụng khác nhau, trên cùng một máy chủ. Vấn đề này đã được giải quyết trong giao thức <a href="/w/index.php?title=NCP&action=edit&redlink=1" class="new" title="NCP (trang không tồn tại)">Chương trình ứng dụng xử lý mạng lưới truyền thông</a> (<i>Network Control Program - viết tắt là NCP</i>). NCP cung cấp phương tiện tiêu chuẩn để thiết lập một kết nối truyền thông đảm bảo, có khả năng khống chế điều khiển luồng dữ liệu, truyền thông dữ liệu hai chiều, giữa các quy trình xử lý khác nhau, trên những máy chủ khác nhau. Giao thức NCP cho phép <a href="/w/index.php?title=Ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_%E1%BB%A9ng_d%E1%BB%A5ng_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chương trình ứng dụng phần mềm (trang không tồn tại)">chương trình ứng dụng phần mềm</a> kết nối liên thông với nhau trên mạng ARPANET, thực thi những <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">giao thức truyền thông</a> ở tầng cấp cao hơn. Đây chính là một ví dụ điển hình của "giao thức tầng cấp" mà sau này được áp dụng vào <a href="/wiki/M%C3%B4_h%C3%ACnh_OSI" title="Mô hình OSI">mô hình OSI</a>. </p><p>Vào năm 1983, giao thức <a href="/wiki/TCP/IP" title="TCP/IP">TCP/IP</a> thay thế NCP, trở thành giao thức chủ yếu của mạng ARPANET, và ARPANET trở nên một phần của Internet mới ra đời. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_chương_trình_ứng_dụng"><span id="C.C3.A1c_ch.C6.B0.C6.A1ng_tr.C3.ACnh_.E1.BB.A9ng_d.E1.BB.A5ng"></span>Các chương trình ứng dụng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Các chương trình ứng dụng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các chương trình ứng dụng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm <a href="/wiki/1971" title="1971">1971</a>, <a href="/wiki/Ray_Tomlinson" title="Ray Tomlinson">Ray Tomlinson</a>, lúc đó đang làm việc tại <a href="/w/index.php?title=BBN&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBN (trang không tồn tại)">BBN</a>, đã gửi một bức <a href="/wiki/Th%C6%B0_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Thư điện tử">thư điện tử</a> (<i><a href="/wiki/Th%C6%B0_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Thư điện tử">email</a></i>) đầu tiên <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://openmap.bbn.com/~tomlinso/ray/firstemailframe.html">[3]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060506003539/http://openmap.bbn.com/~tomlinso/ray/firstemailframe.html">Lưu trữ</a> 2006-05-06 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Đến năm 1973, bản quy định <a href="/wiki/FTP" title="FTP">giao thức truyền tập tin</a> đã được hoàn thành và thực thi, cho phép việc truyền tập tin qua ARPANET xảy ra. Tại thời điểm này, 75% lượng giao thông trên mạng ARPANET là giao thông của thư điện tử. </p><p>Quy định về <a href="/w/index.php?title=NVP&action=edit&redlink=1" class="new" title="NVP (trang không tồn tại)">giao thức truyền âm thanh trên mạng</a> (<i>Network Voice Protocol</i>) cũng đã được hoàn thành (<a class="external mw-magiclink-rfc" rel="nofollow" href="http://tools.ietf.org/html/741">RFC 741</a>), và sau đó đã được thực thi, song những cuộc gọi hội thảo (<i>conference calls</i>) trên mạng ARPANET không cho kết quả mĩ mãn, vì những lý do về kỹ thuật. Phải mất mấy chục năm sau việc <a href="/wiki/VoIP" title="VoIP">truyền âm thanh dùng giao thức IP</a> (<i>Voice over Internet Protocol - viết tắt là VoIP</i>) mới thực hiện được. </p><p>Một ứng dụng điển hình của mạng truyền thông này đối với quân sự, trong cuộc "<a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh" title="Chiến tranh Lạnh">Chiến tranh lạnh</a>", là khả năng cho phép các chi nhánh của chính phủ, tiếp tục giữ liên lạc và kết nối với nhau, trong hoàn cảnh bị tấn công bằng hạt nhân nguyên tử từ phía <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên bang Xô Viết</a>, là lúc toàn bộ mạng lưới truyền thông trực tiếp bị phá hủy hoàn toàn. Đây là một thế lợi lớn trong trường hợp tại họa về hạt nhân nguyên tử xảy ra, đặc biệt là khả năng cho phép lực lượng quân đội tiếp tục phối hợp để tấn công hoặc tự vệ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sự_phát_triển_của_mạng_lưới"><span id="S.E1.BB.B1_ph.C3.A1t_tri.E1.BB.83n_c.E1.BB.A7a_m.E1.BA.A1ng_l.C6.B0.E1.BB.9Bi"></span>Sự phát triển của mạng lưới</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Sự phát triển của mạng lưới”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự phát triển của mạng lưới"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tháng 3 năm 1970, ARPANET đã lan đến bờ biển phía Đông <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a>, và một máy IMP của chính công ty BBN cũng được lắp nối vào mạng lưới này. Từ đó trở đi, mạng lưới lan rộng nhanh chóng: tại thời điểm tháng 6 năm 1970, mạng lưới đã có đến 9 IMP, rồi nhân lên thành 13 máy vào tháng 12 năm 18 máy vào tháng 9 năm 1971 (lúc này đã có đến 23 máy chủ được kết nối vào mạng lưới ARPANET. Các máy này được đặt tại các trường đại học và trung tâm nghiên cứu của chính phủ), 29 máy IMP vào hồi tháng 8 năm 1972, và 40 máy vào tháng 9 năm 1973. </p><p>Lúc đó, hai liên kết nối với vệ tinh nhân tạo đã được cộng thêm vào mạng lưới, một cái ngang qua biển Thái Bình Dương đến <a href="/wiki/Hawaii" title="Hawaii">Hawaii</a>, và một cái ngang qua <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại Tây Dương">Đại Tây dương</a> đến <a href="/wiki/Na_Uy" title="Na Uy">Na Uy</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.norsar.no/NORSAR/history/internet.html">Norwegian Seismic Array</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050910005017/http://www.norsar.no/NORSAR/history/internet.html">Lưu trữ</a> 2005-09-10 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>). Từ Na Uy, một mạng lưới trên mặt đất đã cho phép một máy IMP ở Luân Đôn được gắn vào mạng lưới đang trên đà phát triển. </p><p>Đến tháng 6 năm 1974, mạng lưới đã có 46 máy IMP tất cả, và tăng lên 57 IMP vào tháng 7 năm 1975. Vào năm 1981, số lượng các máy chủ trong mạng lưới đã tăng lên đến 213, cứ sau khoảng chừng 20 ngày là có một máy mới được thêm vào mạng lưới. </p><p>Sau khi ARPANET đã khởi công và hoạt động được vài năm, ARPA lùng tìm một cơ quan hòng giao phó việc điều hành mạng lưới cho họ. Nhiệm vụ chính của ARPA là cung cấp hỗ trợ tài chính cho những nghiên cứu tân tiến nhất, và phát triển mở mang, chứ không phải là điều hành một phương tiện truyền thông. Cuối cùng, vào tháng 7 năm 1975, mạng lưới đã được trao cho <a href="/w/index.php?title=DCA&action=edit&redlink=1" class="new" title="DCA (trang không tồn tại)">Cơ quan truyền thông quân đội</a> (<i>Defense Communications Agency</i>), một bộ phận của Bộ Quốc phòng Mỹ. </p><p>Vào năm 1984, bộ phận mạng lưới ARPANet của quân đội Mỹ đã được phân tách ra thành một mạng lưới riêng, gọi là <a href="/w/index.php?title=MILNET&action=edit&redlink=1" class="new" title="MILNET (trang không tồn tại)">MILNET</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Những_phát_triển_của_phần_cứng_sau_này"><span id="Nh.E1.BB.AFng_ph.C3.A1t_tri.E1.BB.83n_c.E1.BB.A7a_ph.E1.BA.A7n_c.E1.BB.A9ng_sau_n.C3.A0y"></span>Những phát triển của phần cứng sau này</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Những phát triển của phần cứng sau này”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những phát triển của phần cứng sau này"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Năm 1970, các mạch điện nối các máy IMP đã được cải tiến, nâng tốc độ truyền thông cao nhất lên đến 230.4 kbit/giây, song do những cân nhắc giữa giá thành và sức điều hành của các máy IMP, những khả năng mới này hầu như chẳng bao giờ được dùng đến. </p><p>Năm 1971 được chứng kiến việc sử dụng những máy <a href="/w/index.php?title=H-316&action=edit&redlink=1" class="new" title="H-316 (trang không tồn tại)">H-316</a>, kém sức chịu đựng hơn và do vậy nhẹ hơn rất nhiều, làm các máy IMP. Những máy này còn có thể được cài đặt như một <a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B_%C4%91%E1%BA%A7u_cu%E1%BB%91i_IMP&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thiết bị đầu cuối IMP (trang không tồn tại)">thiết bị đầu cuối IMP</a> (<i>Terminal IMP, viết tắt là TIP</i>), và mỗi máy có thể hỗ trợ nhiều nhất là 63 thiết bị cuối nối tiếp dùng hệ mã <a href="/wiki/ASCII" title="ASCII">ASCII</a> (<i>ASCII serial terminals</i>), thông qua bộ điều khiển đa tuyến (<i>multi-line controller</i>), thay thế cho một máy chủ. Máy 316 có khả năng hoà hợp cao hơn so với máy 516, và vì vậy việc duy trì sự hoạt động của máy đỡ tốn kém hơn, dễ dàng hơn. Vào thời điểm năm 1973, các máy 316 được dùng làm TIP, mỗi máy được cài đặt 40 Kbyte dung lượng bộ nhớ. Dung lượng này có thể được tăng lên đến 32KByte, nếu máy là một IMP, và 56KByte nếu máy là một TIP. </p><p>Trong năm 1975, những máy IMP làm bằng Honeywell (DDP-516) cuối cùng được thay thế bằng những máy <a href="/w/index.php?title=Pluribus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pluribus (trang không tồn tại)">Pluribus</a> <a href="/wiki/%C4%90a_x%E1%BB%AD_l%C3%BD" title="Đa xử lý">đa xử lý</a> (<i>multi-processor</i>) của BBN. Những máy ấy cuối cùng cũng bị thay thế bới các máy <a href="/w/index.php?title=C/30&action=edit&redlink=1" class="new" title="C/30 (trang không tồn tại)">C/30</a>, là những máy được ưa chuộng hơn, do BBN kiến tạo. </p><p>Sau sự xuất hiện của <a href="/w/index.php?title=NSFNet&action=edit&redlink=1" class="new" title="NSFNet (trang không tồn tại)">NSFNet</a>, những máy IMP và TIP dần dần bị rút lui trong khi ARPANET bắt đầu ngưng hoạt động. Đến cuối năm 1989, một số những máy IMP trước đây, vẫn còn được giữ lại và phục vụ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mạng_lưới_ARPANET_và_những_tấn_công_hạt_nhân_nguyên_tử"><span id="M.E1.BA.A1ng_l.C6.B0.E1.BB.9Bi_ARPANET_v.C3.A0_nh.E1.BB.AFng_t.E1.BA.A5n_c.C3.B4ng_h.E1.BA.A1t_nh.C3.A2n_nguy.C3.AAn_t.E1.BB.AD"></span>Mạng lưới ARPANET và những tấn công hạt nhân nguyên tử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Mạng lưới ARPANET và những tấn công hạt nhân nguyên tử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng lưới ARPANET và những tấn công hạt nhân nguyên tử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Có một lời đồn, nửa hư nửa thực, được lan truyền về mạng lưới ARPANET, rằng mạng lưới này được thiết kế để phòng chống các cuộc tấn công <a href="/wiki/V%C5%A9_kh%C3%AD_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Vũ khí hạt nhân">hạt nhân nguyên tử</a>. <a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_Internet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệp hội Internet (trang không tồn tại)">Hiệp hội Internet</a> đã có một bài viết về sự hội nhập các sáng kiến trong kỹ thuật, để tạo nên mạng lưới ARPANET, nhan đề: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.isoc.org/internet/history/brief.shtml"><i>Lược tả lịch sử của Internet</i></a> (<i>A Brief History of the Internet</i>), trong đó có câu: </p> <dl><dd><i>Thông qua một nghiên cứu của <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rand.org/about/index.html">Research AND Development</a> (RAND), một lời đồn giả dối đã được truyền tụng, rằng ARPANET, ở một mức độ nào đấy, được xây dựng như một mạng lưới có sức chịu đựng cuộc chiến tranh vũ khí hạt nhân. Đối với ARPANET, đây là một lời truyền tụng hoàn toàn sai sự thật. Tuy trong nội dung những bản thiết kế sau này về Internet, những người thiết kế có nhấn mạnh đến tính bền bỉ, khả năng sống còn, bao gồm cả khả năng chịu đựng được những mất mát lớn trong cấu trúc của mạng lưới, nhưng chỉ có bản nghiên cứu của RAND về kỹ thuật truyền âm bảo an (</i>secure voice<i>) - hoàn toàn không có liên quan đến ARPANET - là cân nhắc đến chiến tranh hạt nhân mà thôi.</i></dd></dl> <p><a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_tho%E1%BA%A1i" title="Thần thoại">Huyền thoại</a> về việc ARPANET được xây dựng, để có thể chịu đựng nổi những cuộc tấn công hạt nhân nguyên tử, vẫn còn ghi một dấu ấn mạnh mẽ, và hình như còn là một ý tưởng lôi cuốn - đương nhiên còn là một câu chuyện "hấp dẫn" nữa - đến độ mọi người từ chối việc tin nó là một câu chuyện hoang đường. Dù có thế nào đi chăng nữa, lời đồn ấy là một lời đồn không có sự thật, trừ phi ai đó cho rằng bản nghiên cứu của RAND có những ý kiến ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng ARPANET. ARPANET được thiết kế nhằm mục đích chống đỡ những tổn thất trong mạng lưới truyền thông, song nguyên nhân chính lại thực ra là, các nút chuyển mạch và những đường dây liên kết mạng, không được đảm bảo cho lắm, ngay cả khi không có những cuộc tấn công hạt nhân nguyên tử. </p><p>Ông Charles Herzfeld, giám đốc của ARPA từ năm 1965 đến năm 1967, đã từng nói đến sự hữu hạn của các tài nguyên trong <a href="/wiki/M%C3%A1y_vi_t%C3%ADnh" title="Máy vi tính">máy vi tính</a>, và từ đó nảy sinh ra việc kiến tạo ARPANET. </p> <dl><dd><i>Sự khởi công xây dựng mạng lưới ARPANET không phải là để xây dựng một hệ thống khống chế và mệnh lệnh có thể chịu đựng được những tấn công hạt nhân nguyên tử, như nhiều người lầm tưởng. Đương nhiên một hệ thống như vậy là một quan tâm lớn của quân đội, song nhiệm vụ của ARPA không phải là xây dựng một hệ thống như vậy. Thực tế cho thấy rằng chúng tôi sẽ bị khiển trách nghiêm trọng, nếu chúng tôi làm như vậy. ARPAnet được xây dựng trên nền tảng của sự trăn trở về số lượng hữu hạn những máy tính có năng lực cao trong nước, dùng trong việc nghiên cứu. Nhiều quan sát nghiên cứu viên đáng được phép truy cập vào những máy như vậy lại không thể làm được, vì sự ngăn cách về địa lý.</i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chuyện_vặt"><span id="Chuy.E1.BB.87n_v.E1.BA.B7t"></span>Chuyện vặt</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Chuyện vặt”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chuyện vặt"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào ngày <a href="/wiki/26_th%C3%A1ng_3" title="26 tháng 3">26 tháng 3</a> năm <a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a> Nữ hoàng <a href="/wiki/Elizabeth_II" title="Elizabeth II">Elizabeth II</a> của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh_v%C3%A0_B%E1%BA%AFc_Ireland" title="Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland">Anh quốc</a> gửi lá thư Hoàng gia đầu tiên từ <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_ra-da_v%C3%A0_hi%E1%BB%87u_l%E1%BB%87nh_c%E1%BB%A7a_Ho%C3%A0ng_gia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổ chức ra-da và hiệu lệnh của Hoàng gia (trang không tồn tại)">Tổ chức ra-da và hiệu lệnh của Hoàng gia</a> (<i>Royal Signals and Radar Establishment</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hồi_tưởng"><span id="H.E1.BB.93i_t.C6.B0.E1.BB.9Fng"></span>Hồi tưởng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Hồi tưởng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hồi tưởng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sự hộ trợ và phong cách quản lý của ARPA là chủ chốt trong sự thành công của ARPANET. Bản "Báo cáo hoàn thành công trình ARPANET", được công bố dưới sự liên kết của BBN and ARPA, có viết như sau trong phần kết luận: </p> <dl><dd><i>.. lời thích hợp để kết thúc bản báo cáo này là "chương trình ARPANET cho chúng ta những kinh nghiệm quý giá, cống hiến trực tiếp vào sự hỗ trợ và vững mạnh của khoa học điện toán, để từ đó mạng lưới truyền thông này có thể đâm chồi nảy lộc".</i> <sup id="fn_4_back"><a href="#fn_4">4</a></sup></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_chiếu_trong_phim_ảnh_và_báo_chí"><span id="Tham_chi.E1.BA.BFu_trong_phim_.E1.BA.A3nh_v.C3.A0_b.C3.A1o_ch.C3.AD"></span>Tham chiếu trong phim ảnh và báo chí</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Tham chiếu trong phim ảnh và báo chí”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham chiếu trong phim ảnh và báo chí"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Trong trò chơi điện tử <a href="/w/index.php?title=Metal_Gear_Solid_3:_Snake_Eater&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metal Gear Solid 3: Snake Eater (trang không tồn tại)">Metal Gear Solid 3: Snake Eater</a>, một nhân vật với cái tên là <a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_nh%E1%BB%AFng_nh%C3%A2n_v%E1%BA%ADt_trong_tr%C3%B2_ch%C6%A1i_%22Metal_Gear_Solid_3_%22&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh sách những nhân vật trong trò chơi "Metal Gear Solid 3 " (trang không tồn tại)">Sigint</a> tham dự vào việc xây dựng mạng lưới ARPANET sau những sự việc được diễn tả trong trò chơi.</li> <li>Trong tiểu thuyết <i><a href="/wiki/Doctor_Who" title="Doctor Who">Doctor Who</a></i> <a href="/w/index.php?title=Past_Doctor_Adventures&action=edit&redlink=1" class="new" title="Past Doctor Adventures (trang không tồn tại)">Past Doctor Adventures</a> - <i><a href="/w/index.php?title=Blue_Box_(Doctor_Who)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blue Box (Doctor Who) (trang không tồn tại)">Blue Box</a></i> - sáng tác năm 2003 nhưng cốt truyện đặt trong thời điểm năm 1981, có một nhân vật tiên đoán rằng, đến năm 2000 sẽ có bốn trăm máy được gắn vào mạng ARPANET.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_c%E1%BB%A7a_Internet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử của Internet (trang không tồn tại)">Lịch sử của Internet</a> (<i>History of the Internet</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_l%C6%B0%E1%BB%9Bi_m%C3%A1y_t%C3%ADnh:_S%E1%BB%A9_gi%E1%BA%A3_c%E1%BB%A7a_s%E1%BB%B1_chia_s%E1%BA%BB_t%C3%A0i_nguy%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mạng lưới máy tính: Sứ giả của sự chia sẻ tài nguyên (trang không tồn tại)">Mạng lưới máy tính: Sứ giả của sự chia sẻ tài nguyên</a> (<i>Computer Networks: The Heralds of Resource Sharing</i>) - 1972 Tài liệu.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ghi_chú"><span id="Ghi_ch.C3.BA"></span>Ghi chú</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Ghi chú”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ghi chú"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite id="fn_1"><a href="#fn_1_back">Chú giải 1</a>:</cite>  Abbate, <i>Inventing the Internet</i> (<i>Sáng tạo Internet</i>), trang 8</li> <li><cite id="fn_2"><a href="#fn_2_back">Chú giải 2</a>:</cite>  Norberg, O'Neill, <i>Transforming Computer Technology</i> (<i>Biến đổi kỹ thuật điện toán</i>), trang 166</li> <li><cite id="fn_3"><a href="#fn_3_back">Chú giải 3</a>:</cite>  Hafner, <i>Where Wizards Stay Up Late</i>, (<i>Nơi các thiên tài thức khuya</i>) trang 69, 77</li> <li><cite id="fn_4"><a href="#fn_4_back">Chú giải 4</a>:</cite>  <i>A History of the ARPANET</i> (<i>Lịch sử của ARPANET</i>), Chương III, trang 132, Phần 2.3.4</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Đọc thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đọc thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Arthur Norberg, Judy E. O'Neill, <i>Transforming Computer Technology: Information Processing for the Pentagon, 1962-1982</i> (Johns Hopkins University, 1996) pp. 153–196</li></ul> <dl><dd><i>Biến đổi kỹ thuật điện toán: Xử lý tin học trong Lầu Năm Góc, 1962-1982</i> (Trường đại học Johns Hopkins, 1996) trang 153-196.</dd> <dd>Tác giả: Arthur Norberg và Judy E. O'Neill</dd></dl> <ul><li><i>A History of the ARPANET: The First Decade</i> (Bolt, Beranek and Newman, 1981)</li></ul> <dl><dd><i>Lịch sử của mạng ARPANET: Thập kỷ niên đầu tiên</i> (Công ty BBN, 1981)</dd></dl> <ul><li>Katie Hafner, <i>Where Wizards Stay Up Late: The Origins of the Internet</i> (Simon and Schuster, 1996)</li></ul> <dl><dd><i>Nơi các thiên tài thức khuya: nguồn gốc của Internet</i> (Nhà xuất bản 'Simon and Schuster', 1996)</dd> <dd>Tác giả: Katie Hafner</dd></dl> <ul><li>Janet Abbate, <i>Inventing the Internet</i> (MIT Press, Cambridge, 1999) pp. 36–111</li></ul> <dl><dd><i>Sáng tạo Internet</i> (Báo của trường đại học MIT tại thành phố Cambridge, 1999) trang 36-111.</dd> <dd>Tác giả: Janet Abbate</dd></dl> <ul><li>Peter H. Salus, <i>Casting the Net: from ARPANET to Internet and Beyond</i> (Addison-Wesley, 1995)</li></ul> <dl><dd><i>Quăng lưới: từ ARPANET đến Internet và hơn thế nữa</i> (Nhà xuất bản Addison-Wesley, 1995)</dd> <dd>Tác giả: Peter H. Salus</dd></dl> <ul><li>M. Mitchell Waldrop, <i>The Dream Machine: J. C. R. Licklider and the Revolution That Made Computing Personal</i> (Viking, New York, 2001)</li></ul> <dl><dd><i>Cái máy của mơ tưởng: J. C. R. Licklider và cuộc cách mạng làm ra <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Máy tính cá nhân">máy tính cá nhân</a> (Nhà xuất bản Viking, thành phố Nữu Ước, 2001). </i></dd> <dd>Tác giả: M. Mitchell Waldrop</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nhưng_công_trình_tham_chiếu_kỹ_thuật_chi_tiết"><span id="Nh.C6.B0ng_c.C3.B4ng_tr.C3.ACnh_tham_chi.E1.BA.BFu_k.E1.BB.B9_thu.E1.BA.ADt_chi_ti.E1.BA.BFt"></span>Nhưng công trình tham chiếu kỹ thuật chi tiết</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Nhưng công trình tham chiếu kỹ thuật chi tiết”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nhưng công trình tham chiếu kỹ thuật chi tiết"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Larry Roberts and Tom Merrill, <i>Toward a Cooperative Network of Time-Shared Computers</i> (Fall AFIPS Conference, October 1966)</li></ul> <dl><dd><i>Tiến đến một mạng lưới cộng tác các máy tính phân thì</i> (Hội nghị Fall AFIPS, tháng 10 năm 1966).</dd> <dd>Tác giả: Larry Roberts và Tom Merrill</dd></dl> <ul><li>Larry Roberts, <i>Multiple computer networks and intercomputer communication</i> (ACM Symposium on Operating System Principles. October 1967)</li></ul> <dl><dd><i>Tổ hợp của nhiều mạng lưới vi tính và sự truyền thông liên kết giữa các máy vi tính</i> (Hội nghị chuyên đề về Nguyên tắc <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91i%E1%BB%81u_h%C3%A0nh" title="Hệ điều hành">hệ điều hành</a> của ACM, tháng 10 năm 1967).</dd> <dd>Tác giả: Larry Roberts</dd></dl> <ul><li>D. W. Davies, K. A. Bartlett, R. A. Scantlebury, and P. T. Wilkinson. <i>A digital communications network for computers giving rapid response at remote terminals</i> (ACM Symposium on Operating Systems Principles. October 1967)</li></ul> <dl><dd><i>Mạng lưới truyền thông dùng kỹ thuật số cho những máy tính có độ phản ứng nhanh biểu hiện tại các thiết bị cuối</i> (Hội nghị chuyên đề về Nguyên tắc hệ điều hành của ACM, tháng 10 năm 1967).</dd> <dd>Tác giả: D. W. Davies, K. A. Bartlett, R. A. Scantlebury, và P. T. Wilkinson.</dd></dl> <ul><li>Frank Heart, Robert Kahn, Severo Ornstein, William Crowther, David Walden, <i>The Interface Message Processor for the ARPA Computer Network</i> (1970 Spring Joint Computer Conference, AFIPS Proc. Vol. 36, pp. 551–567, 1970)</li></ul> <dl><dd><i>Bộ điều hành thông điệp giao diện cho mạng lưới vi tính của ARPA</i> (Hội nghị của Spring Joint Computer, biên bản lưu của AFIPS, tập 36, trang 551-567, năm 1970).</dd> <dd>Tác giả: Frank Heart, Robert Kahn, Severo Ornstein, William Crowther và David Walden</dd></dl> <ul><li>Stephen Carr, Stephen Crocker, Vinton Cerf. <i>Host-Host Communication Protocol in the ARPA Network</i> (1970 Spring Joint Computer Conference, AFIPS Proc. Vol 36, pp. 589–598, 1970)</li></ul> <dl><dd><i>Giao thức truyền thông từ máy chủ đến máy chủ trong mạng lưới ARPA</i> (Hội nghị của Spring Joint Computer, biên bản lưu của AFIPS tập 36, trang 589-598, năm 1970).</dd> <dd>Tác giả: Stephen Carr, Stephen Crocker và Vinton Cerf</dd></dl> <ul><li>Severo Ornstein, Frank Heart, William Crowther, S. B. Russell, H. K. Rising, and A. Michel, <i>The Terminal IMP for the ARPA Computer Network</i> (1972 Spring Joint Computer Conference, AFIPS Proc. Vol. 40, pp. 243–254, 1972)</li></ul> <dl><dd><i>Thiết bị cuối IMP trong mạng lưới vi tính của ARPA</i> (Hội nghị của Spring Joint Computer, biên bản lưu của AFIPS, tập 40, trang 243-254, năm 1972).</dd> <dd>Tác giả: Severo Ornstein, Frank Heart, William Crowther, S. B. Russell, H. K. Rising, và A. Michel</dd></dl> <ul><li>John McQuillan, William Crowther, Bernard Cosell, David Walden, and Frank Heart, <i>Improvements in the Design and Performance of the ARPA Network</i> (1972 Fall Joint Computer Conference, AFIPS Proc. Vol. 41, Pt. 2, pp. 741–754, 1972)</li></ul> <dl><dd><i>Những cải tiến trong thiết kế và hiệu suất của mạng lưới do ARPA xây dựng</i> (Hội nghị của Fall Joint Computer, biên bản lưu của AFIPS tập 41, phần 2, trang 741-754, năm 1972).</dd> <dd>Tác giả: John McQuillan, William Crowther, Bernard Cosell, David Walden, và Frank Heart</dd></dl> <ul><li>Feinler, E.; Postel, Jon B. <i>ARPANET Protocol Handbook</i> (Network Information Center, Menlo Park, 1978)</li></ul> <dl><dd><i>Sổ tay giao thức của ARPANET</i> (Trung tâm tin tức về mạng lưới truyền thông, Menlo Park, năm 1978).</dd> <dd>Tác giả: Feinler, E.; Postel và Jon B.</dd></dl> <ul><li>Lawrence Roberts, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.packet.cc/files/ev-packet-sw.html">The Evolution of Packet Switching</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160324033133/http://www.packet.cc/files/ev-packet-sw.html">Lưu trữ</a> 2016-03-24 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i> (Proceedings of the IEEE, November, 1978)</li></ul> <dl><dd><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.packet.cc/files/ev-packet-sw.html">Sự tiến hóa của chuyển mạch gói dữ liệu</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160324033133/http://www.packet.cc/files/ev-packet-sw.html">Lưu trữ</a> 2016-03-24 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i> (Biên bản lưu của IEEE, tháng 11 năm 1978)</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=ARPANET&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://som.csudh.edu/cis/lpress/history/arpamaps/">ARPANET Maps</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120419173051/http://som.csudh.edu/cis/lpress/history/arpamaps/">Lưu trữ</a> 2012-04-19 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> 1967 to 1977</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livinginternet.com/i/ii_imp_walden.htm">Looking back at the ARPANET effort</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wayback.archive-it.org/all/20100518172439/http://www.livinginternet.com/i/ii_imp_walden.htm">Lưu trữ</a> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">[Date missing]</span> tại <a href="/wiki/Archive-It" class="mw-redirect" title="Archive-It">Archive-It</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.computerhistory.org/exhibits/internet_history/">The Computer History Museum</a> Images of ARPANET from 1964 onwards.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.isoc.org/internet/history/brief.shtml">A Brief History of the Internet</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rand.org/about/history/baran.html">Paul Baran and the Origins of the Internet</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lk.cs.ucla.edu/LK/Inet/birth.html">Leonard Kleinrock's Personal History/Biography</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lk.cs.ucla.edu/first_words.html">Personal anecdote of the first message ever sent over the ARPANET</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.computer.org/internet/v1n3/kleinrock9702.htm">Len Kleinrock on the Origins</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050209152357/http://www.computer.org/internet/v1n3/kleinrock9702.htm">Lưu trữ</a> 2005-02-09 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (subscribers only)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ziplink.net/~lroberts/InternetChronology.html">Internet Chronology by Larry Roberts</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wbglinks.net/pages/watchmen/">The Faces in Front of the Monitors</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060806130128/http://www.wbglinks.net/pages/watchmen/">Lưu trữ</a> 2006-08-06 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Computer_Networks:_The_Heralds_of_Resource_Sharing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Computer Networks: The Heralds of Resource Sharing (trang không tồn tại)">Computer Networks: The Heralds of Resource Sharing</a> (1972 ARPANET documentary film viewable online at <a rel="nofollow" class="external text" href="http://video.google.com/videoplay?docid=4989933629762859961">Google Video</a>)</li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=ARPANET&oldid=72027947">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=ARPANET&oldid=72027947</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:ARPANET&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:ARPANET (trang không tồn tại)">ARPANET</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ph%C3%A1t_minh_c%E1%BB%A7a_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Thể loại:Phát minh của Hoa Kỳ">Phát minh của Hoa Kỳ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_l%C6%B0u_tr%E1%BB%AF_kh%C3%A1c" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác">Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BA%A3nh_b%C3%A1o_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive" title="Thể loại:Cảnh báo bản mẫu webarchive">Cảnh báo bản mẫu webarchive</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_RFC" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động RFC">Trang sử dụng liên kết tự động RFC</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 19 tháng 12 năm 2024, 03:02.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=ARPANET&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">ARPANET</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>64 ngôn ngữ</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Thêm đề tài</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-85697778fc-2ccdw","wgBackendResponseTime":188,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.084","walltime":"0.191","ppvisitednodes":{"value":355,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":4111,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":24,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":5,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":961,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 42.582 1 -total"," 61.02% 25.982 8 Bản_mẫu:Webarchive"," 26.45% 11.264 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 5.44% 2.318 4 Bản_mẫu:Fnb"," 3.89% 1.656 4 Bản_mẫu:Fn"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.010","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":966409,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-fcfd595c7-mht6f","timestamp":"20250315195443","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"ARPANET","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/ARPANET","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q177524","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q177524","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-06-18T20:46:56Z","dateModified":"2024-12-19T03:02:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bf\/Arpanet_logical_map%2C_march_1977.png"}</script> </body> </html>