CINXE.COM

Grote Zuivering - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Grote Zuivering - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"6802c006-2d26-4c4a-a396-97aef24abbf9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Grote_Zuivering","wgTitle":"Grote Zuivering","wgCurRevisionId":66861981,"wgRevisionId":66861981,"wgArticleId":196998,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Artikel mist referentie sinds maart 2021","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Sovjet-Unie","Geschiedenis van Rusland"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Grote_Zuivering","wgRelevantArticleId":196998,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q187650","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg/1200px-JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1660"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg/800px-JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1107"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg/640px-JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="886"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Grote Zuivering - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Grote_Zuivering"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_Zuivering"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Grote_Zuivering rootpage-Grote_Zuivering skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Grote+Zuivering" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Grote+Zuivering" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Grote+Zuivering" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Grote+Zuivering" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina&#039;s voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Achtergrond" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Achtergrond"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Achtergrond</span> </div> </a> <ul id="toc-Achtergrond-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verloop" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verloop"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Verloop</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Verloop-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Verloop-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Verloop-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Belangrijke_momenten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Belangrijke_momenten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Belangrijke momenten</span> </div> </a> <ul id="toc-Belangrijke_momenten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uitdunning_partijgelederen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uitdunning_partijgelederen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Uitdunning partijgelederen</span> </div> </a> <ul id="toc-Uitdunning_partijgelederen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_link" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_link"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Externe link</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_link-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Grote Zuivering</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 65 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-65" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">65 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Groot_Suiwering" title="Groot Suiwering – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Groot Suiwering" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Gro%C3%9Fer_Terror_(Sowjetunion)" title="Großer Terror (Sowjetunion) – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Großer Terror (Sowjetunion)" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B7%D9%87%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D9%8A%D8%B1" title="التطهير الكبير – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="التطهير الكبير" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Gran_Purga" title="Gran Purga – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Gran Purga" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_t%C9%99mizl%C9%99m%C9%99" title="Böyük təmizləmə – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Böyük təmizləmə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D9%87" title="بؤیوک تمیزله‌مه – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بؤیوک تمیزله‌مه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%BE_%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%BE%D1%80" title="Оло террор – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Оло террор" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%8F%D0%BC%D0%B0_%D1%87%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Голяма чистка – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Голяма чистка" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Spurjadenno%C3%B9_Bras" title="Spurjadennoù Bras – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Spurjadennoù Bras" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gran_Purga" title="Gran Purga – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gran Purga" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Velk%C3%A1_%C4%8Distka" title="Velká čistka – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Velká čistka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Den_store_udrensning" title="Den store udrensning – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Den store udrensning" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gro%C3%9Fer_Terror_(Sowjetunion)" title="Großer Terror (Sowjetunion) – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Großer Terror (Sowjetunion)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Pakkerd%C4%B1%C5%9Fo_G%C4%B1rd" title="Pakkerdışo Gırd – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Pakkerdışo Gırd" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7_%CE%95%CE%BA%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%AC%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7" title="Μεγάλη Εκκαθάριση – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Μεγάλη Εκκαθάριση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Purge" title="Great Purge – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Great Purge" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Granda_purigo" title="Granda purigo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Granda purigo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gran_Purga" title="Gran Purga – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Gran Purga" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Suur_terror" title="Suur terror – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Suur terror" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Purga_Handia" title="Purga Handia – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Purga Handia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="پاکسازی بزرگ – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پاکسازی بزرگ" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Stalinin_vainot" title="Stalinin vainot – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Stalinin vainot" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Grandes_Purges" title="Grandes Purges – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Grandes Purges" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Gran_Purga" title="Gran Purga – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Gran Purga" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%98%D7%99%D7%94%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%92%D7%93%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%9D" title="הטיהורים הגדולים – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="הטיהורים הגדולים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A8_%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="महान शुद्धिकरण – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="महान शुद्धिकरण" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Velika_%C4%8Distka" title="Velika čistka – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Velika čistka" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Nagy_tisztogat%C3%A1s" title="Nagy tisztogatás – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Nagy tisztogatás" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/1930-%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A2%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B3%D5%B6%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="1930-ականների բռնաճնշում – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="1930-ականների բռնաճնշում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pembersihan_Besar-Besaran" title="Pembersihan Besar-Besaran – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Pembersihan Besar-Besaran" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Granda_purigo" title="Granda purigo – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Granda purigo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Hreinsanirnar_miklu" title="Hreinsanirnar miklu – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Hreinsanirnar miklu" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Grandi_purghe" title="Grandi purghe – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Grandi purghe" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E7%B2%9B%E6%B8%85" title="大粛清 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="大粛清" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="დიდი წმენდა – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="დიდი წმენდა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8C%80%EC%88%99%EC%B2%AD" title="대숙청 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="대숙청" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Didysis_valymas" title="Didysis valymas – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Didysis valymas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lielais_terors" title="Lielais terors – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Lielais terors" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B5%8D" title="ഗ്രേറ്റ് പർജ് – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗ്രേറ്റ് പർജ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pembersihan_Besar-Besaran" title="Pembersihan Besar-Besaran – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pembersihan Besar-Besaran" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_store_utreinskinga" title="Den store utreinskinga – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den store utreinskinga" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_store_terroren" title="Den store terroren – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den store terroren" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%A8_%E0%A8%A6%E0%A8%B9%E0%A8%BF%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%A4" title="ਮਹਾਨ ਦਹਿਸ਼ਤ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮਹਾਨ ਦਹਿਸ਼ਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielki_terror_(ZSRR)" title="Wielki terror (ZSRR) – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wielki terror (ZSRR)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B8%D9%8A%D9%85_%D8%AF%DB%81%D8%B4%D8%AA" title="عظيم دہشت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="عظيم دہشت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Grande_Expurgo" title="Grande Expurgo – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Grande Expurgo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Marea_Epurare" title="Marea Epurare – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Marea Epurare" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%BE%D0%B9_%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%BE%D1%80" title="Большой террор – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Большой террор" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Velika_%C4%8Distka" title="Velika čistka – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Velika čistka" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Great_Purge" title="Great Purge – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Great Purge" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ve%C4%BEk%C3%BD_teror" title="Veľký teror – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Veľký teror" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Velika_%C4%8Distka" title="Velika čistka – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Velika čistka" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D1%87%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Велика чистка – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Велика чистка" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Stora_utrensningen" title="Stora utrensningen – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Stora utrensningen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AF%8D_%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="பெரும் துப்புரவாக்கம் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பெரும் துப்புரவாக்கம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B9%88" title="การกวาดล้างใหญ่ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การกวาดล้างใหญ่" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Temizlik" title="Büyük Temizlik – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Büyük Temizlik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Zur_terror" title="Zur terror – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Zur terror" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BE%D1%80" title="Великий терор – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Великий терор" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B8%D9%8A%D9%85_%D8%AF%DB%81%D8%B4%D8%AA" title="عظيم دہشت – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="عظيم دہشت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_thanh_tr%E1%BB%ABng" title="Đại thanh trừng – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đại thanh trừng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E6%B8%85%E6%B4%97" title="大清洗 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="大清洗" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E6%B8%85%E6%B4%97" title="大清洗 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="大清洗" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/T%C4%81i-siok-chheng" title="Tāi-siok-chheng – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tāi-siok-chheng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E6%B8%85%E6%B4%97" title="大清洗 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="大清洗" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q187650#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Grote_Zuivering" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Grote_Zuivering" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Grote_Zuivering"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Grote_Zuivering"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Grote_Zuivering" title="Lijst met alle pagina&#039;s die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Grote_Zuivering" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina&#039;s waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina&#039;s [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;oldid=66861981" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&amp;page=Grote_Zuivering&amp;id=66861981&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGrote_Zuivering"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGrote_Zuivering"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Grote+Zuivering"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&amp;page=Grote_Zuivering&amp;action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Great_Purge" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q187650" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie_artikel" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Dit artikel gaat over de Grote Zuivering in de Sovjet-Unie. Zie <a href="/wiki/Zuivering_(Nederland)" title="Zuivering (Nederland)">Zuivering (Nederland)</a> voor de zuiveringen in Nederland, het achteraf beoordelen van gedrag en collaboratie met de Duitse bezetter.</i> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg/260px-JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg" decoding="async" width="260" height="360" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg/390px-JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg/520px-JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="4151" /></a><figcaption>Jozef Stalin</figcaption></figure> <p>De <b>Grote Zuivering</b> (<a href="/wiki/Russisch" title="Russisch">Russisch</a>: Большая чистка, <i>Bolsjaja tsjistka</i>) of <b>Grote Terreur</b> was een grootschalige campagne van <a href="/wiki/Vervolging" title="Vervolging">vervolgingen</a> in de <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a>, in de periode van 1936 tot 1938. <a href="/wiki/Jozef_Stalin" title="Jozef Stalin">Jozef Stalin</a> begon de 'Grote Zuiveringen' om volgens hem het land te zuiveren van 'tegenstanders', een verdenking die zich tot gehele bevolkingsgroepen zou gaan uitstrekken. </p><p>De moord op de <a href="/wiki/Stalinisme" title="Stalinisme">Stalin-getrouwe</a> <a href="/wiki/Sergej_Kirov" title="Sergej Kirov">Sergej Kirov</a>, op 1 december <a href="/wiki/1934" title="1934">1934</a>, werd gebruikt als de directe aanleiding voor de 'Grote Zuivering', die tot uiting kwam in de zogenaamde <a href="/wiki/Moskouse_Processen" title="Moskouse Processen">Moskouse Processen</a>. Het eerste Moskouse Proces, in augustus 1936, geldt als het begin van de 'Grote Zuivering'. Op 17 november 1938 publiceerden de <a href="/wiki/Sovnarkom" class="mw-redirect" title="Sovnarkom">Sovnarkom</a> en het <a href="/wiki/Centraal_Comit%C3%A9_van_de_Communistische_Partij_van_de_Sovjet-Unie" title="Centraal Comité van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie">Centraal Comité van de partij</a> een decreet, dat een beëindiging beval van de grootschalige vervolgingen. Op 26 november 1938 werd dit verder uitgewerkt in <a href="/wiki/NKVD" title="NKVD">NKVD</a>-order No. 00762. Hierna stopten de grootschalige vervolgingen, maar op kleinere schaal gingen de vervolgingen door. </p><p>De gewelddadige zuiveringen troffen de <a href="/wiki/Koelak_(boeren)" title="Koelak (boeren)">koelakken</a> (boeren met eigen land), bepaalde etnische bevolkingsgroepen, leden van de Communistische Partij en de legerleiding. Ook werden grote aantallen mensen vervolgd zonder rechtsproces, nadat ze waren beschuldigd van sabotage of contrarevolutionaire denkbeelden. Veel etnische groepen ondervonden <a href="/wiki/Gedwongen_volksverhuizingen_in_de_Sovjet-Unie" title="Gedwongen volksverhuizingen in de Sovjet-Unie">gedwongen deportaties</a>. Schattingen van het dodental in alleen al de jaren 1937 en 1938 liggen tussen 950.000 en 1,2 miljoen mensen.<sup id="cite_ref-EllmanComment_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-EllmanComment-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Volgens de officiële cijfers van de Sovjet-Unie waren er in 1937 en 1938 in totaal 681.692 gedocumenteerde executies.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Achtergrond">Achtergrond</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Bewerk dit kopje: Achtergrond" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit&amp;section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Achtergrond"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jozef Stalin had vanaf 1929 grotendeels de macht in de Sovjet-Unie. Sindsdien begon Stalin aan <a href="/wiki/Collectivisatie_in_de_Sovjet-Unie" title="Collectivisatie in de Sovjet-Unie">collectivisatie van de landbouw</a> en ook vervolging van boeren met eigen grond (<a href="/wiki/Dekoelakisatie" title="Dekoelakisatie">dekoelakisatie</a>). Dit leidde tot hongersnoden, zoals de Oekraïense <a href="/wiki/Holodomor" title="Holodomor">Holodomor</a> en de <a href="/wiki/Kazachse_Hongersnood_van_1932-1933" title="Kazachse Hongersnood van 1932-1933">Kazachse Hongersnood</a> met miljoenen doden in 1932 en 1933 tot gevolg, terwijl Sovjet-Unie op hetzelfde moment voedsel exporteerde naar het buitenland. In 1934 werd <a href="/wiki/Sergej_Kirov" title="Sergej Kirov">Sergej Kirov</a> vermoord in <a href="/wiki/Sint-Petersburg" title="Sint-Petersburg">Leningrad</a>. Kirov was lid van het Politbureau en partijsecretaris van afdeling Leningrad. De meer gematigde Kirov was op het zeventiende partijcongres een belangrijke concurrent van Stalin. Bij de verkiezingen voor de secretaris-generaal verloor Kirov slechts met één stem van Stalin en er zijn vermoedens dat bij de telling nog is gefraudeerd door Stalin.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Direct na de moord op Kirov werd een door Stalin ontworpen <a href="/wiki/Noodwetgeving" title="Noodwetgeving">noodwet</a> afgekondigd die de basis legde voor terreur. Uiteindelijk leidde de moord van Kirov tot de <a href="/wiki/Moskouse_Processen" title="Moskouse Processen">Moskouse Processen</a>. </p><p>Stalins voorbeeld voor het wegzuiveren van tegenstanders was <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a>, die in de <a href="/wiki/Nacht_van_de_Lange_Messen" title="Nacht van de Lange Messen">Nacht van de Lange Messen</a> voorgoed afrekende met zijn politieke tegenstanders binnen de nazipartij. Na die gebeurtenissen in juni-juli 1934 in Duitsland sprak Stalin zijn bewondering voor Hitlers werkwijze uit tegen <a href="/wiki/Anastas_Mikojan" title="Anastas Mikojan">Mikojan</a>: "Geweldig, die weet hoe je dat moet doen!".<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Direct na de moord op Kirov werd een door Stalin ontworpen noodwet afgekondigd (de <i>Kirovwet op 1 december</i>) die de basis legde voor willekeurige terreur zonder een schijn van wettelijkheid. Deze wet die formeel <i>Over de introductie van veranderingen in het huidige wetboek van strafvordering van de unierepublieken</i> luidde, had de volgende tekst: </p> <dl><dd><blockquote style="margin:1em 0; padding:0 32px;"><p>Het introduceren van de volgende veranderingen in het huidige wetboek van strafvordering met betrekking tot het onderzoek en de behandeling van zaken rond terroristische organisaties en terroristische daden tegen de functionarissen [arbeiders] van de Sovjetmacht: </p><ol><li><i>Het onderzoek naar deze zaken zal worden afgesloten in niet meer dan tien dagen.</i></li> <li><i>De <a href="/wiki/Akte_van_beschuldiging" title="Akte van beschuldiging">akte van beschuldiging</a> zal 24 uur voor de behandeling in de rechtszaak worden overhandigd aan de beschuldigden.</i></li> <li><i>De zaken zullen worden behandeld in afwezigheid van de partijen.</i></li> <li><i>Tegen de oordelen zal geen aantekening van <a href="/wiki/Cassatie_(recht)" title="Cassatie (recht)">cassatie</a> of <a href="/wiki/Gratie" title="Gratie">gratieverzoek</a> worden toegestaan.</i></li> <li><i>Bij de <a href="/wiki/Doodstraf" title="Doodstraf">doodstraf</a> zal de uitvoering hiervan meteen na het uitspreken van het oordeel worden uitgevoerd.</i><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ol></blockquote></dd></dl> <p>Binnen drie jaar zouden op basis van deze verordening twee miljoen mensen worden terechtgesteld of naar de <a href="/wiki/Goelag" title="Goelag">goelag</a> gezonden.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verloop">Verloop</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Bewerk dit kopje: Verloop" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit&amp;section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Verloop"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het begin van de eerste Moskouse Proces was de aftrap voor de Grote Zuivering. De slachtoffers van de Grote Zuivering waren voormalige <a href="/wiki/Oppositie_(politiek)" title="Oppositie (politiek)">oppositieleiders</a> binnen de <a href="/wiki/Politieke_partij" title="Politieke partij">partij</a>, <a href="/wiki/Staatshoofd" title="Staatshoofd">staatshoofden</a>, <a href="/wiki/Premier_(regeringsleider)" title="Premier (regeringsleider)">premiers</a> en <a href="/wiki/Partijleider" class="mw-redirect" title="Partijleider">partijleiders</a> van de <a href="/wiki/Deelrepubliek" class="mw-redirect" title="Deelrepubliek">deelrepublieken</a>, <a href="/wiki/Intelligentsia" title="Intelligentsia">intellectuelen</a>, <a href="/wiki/Officier" title="Officier">officieren</a>, <a href="/wiki/Kunstenaar" title="Kunstenaar">kunstenaars</a>, <a href="/wiki/Trotskist" class="mw-redirect" title="Trotskist">trotskisten</a>, <a href="/wiki/Rechts_(politiek)" title="Rechts (politiek)">rechtsen</a> en hun familieleden, vrienden en naamgenoten. Ook willekeurig gekozen gewone <a href="/wiki/Burger" title="Burger">burgers</a> werden het <a href="/wiki/Slachtoffer" title="Slachtoffer">slachtoffer</a> van Stalins 'zuiveringen'. Veel van deze mensen kwamen terecht in kampen van de <a href="/wiki/Goelag" title="Goelag">Goelag</a>, tientallen prominente partijleden en militairen werden na schijnprocessen te Moskou geëxecuteerd. Ook etnische minderheden, door Stalin als 'anti-sovjet' gekenmerkt, werden slachtoffer van de Grote Zuivering. Sommige etnische groepen werden zelfs geheel of gedeeltelijk gedeporteerd naar afgelegen gebieden in <a href="/wiki/Centraal-Azi%C3%AB" title="Centraal-Azië">Centraal-Azië</a> en <a href="/wiki/Siberi%C3%AB" title="Siberië">Siberië</a> en velen van hen kwamen tijdens het transport hierheen om het leven. Pas na de dood van Stalin in 1953 mochten deze etnische minderheden terugkeren naar hun thuisland. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:5marshals_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/5marshals_01.jpg/260px-5marshals_01.jpg" decoding="async" width="260" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/5marshals_01.jpg/390px-5marshals_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/5marshals_01.jpg/520px-5marshals_01.jpg 2x" data-file-width="628" data-file-height="450" /></a><figcaption>De vijf <a href="/wiki/Maarschalk_van_de_Sovjet-Unie" title="Maarschalk van de Sovjet-Unie">maarschalken van de Sovjet-Unie</a> in 1935. V.l.n.r. <a href="/wiki/Michail_Toechatsjevski" title="Michail Toechatsjevski">Toechatsjevski</a>, <a href="/wiki/Semjon_Boedjonny" title="Semjon Boedjonny">Boedjonny</a>, <a href="/wiki/Kliment_Vorosjilov" title="Kliment Vorosjilov">Vorosjilov</a>, <a href="/wiki/Vasili_Bl%C3%BCcher" title="Vasili Blücher">Blücher</a> en <a href="/wiki/Aleksander_Jegorov" class="mw-redirect" title="Aleksander Jegorov">Jegorov</a>.</figcaption></figure> <p>De zuivering had ingrijpende gevolgen voor het <a href="/wiki/Rode_Leger_(Sovjet-Unie)" title="Rode Leger (Sovjet-Unie)">Rode Leger</a>, dat een groot aantal officieren verloor, onder wie drie van de vijf <a href="/wiki/Maarschalk" title="Maarschalk">maarschalken</a>. Tussen 1937 en 1939 werden ongeveer 35.000 officieren ontslagen, geïnterneerd of vermoord. Hitler lekte ook valse informatie, namelijk dat maarschalk <a href="/wiki/Michail_Toechatsjevski" title="Michail Toechatsjevski">Michail Toechatsjevski</a> een staatsgreep tegen Stalin beraamde. Het uitgedunde leger bood aanvankelijk onvoldoende verdediging toen <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> in juni 1941 <a href="/wiki/Operatie_Barbarossa" title="Operatie Barbarossa">Operatie Barbarossa</a>&#160;begon en de Sovjet-Unie binnenviel. De twee overgebleven maarschalken werden kort na het uitbreken van de oorlog wegens tegenvallende resultaten van hun commando ontheven. </p><p>Het doel was voor 'eens en voor altijd af te rekenen' met de vijanden van het <a href="/wiki/Socialisme" title="Socialisme">socialisme</a> en hen die zich (vermoedelijk) niet tot het socialisme wilden laten opvoeden.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Stalin legde tijdens de novembervakantie 1937 uit dat iedereen die het waagde "in gedachten, ja zelfs in gedachten" de kracht van de Sovjet-Unie aan te tasten als vijand van het volk zou worden beschouwd en "we zullen ze als een clan vernietigen". Dit was volgens Stalin een echte heilige terreur die uit de missionaire aard van het <a href="/wiki/Bolsjewisme" class="mw-redirect" title="Bolsjewisme">bolsjewisme</a> voortkwam. </p><p>Vanaf 2 juli 1937 werden geen namen meer gespecificeerd, maar werden quota in duizendtallen opgesteld voor zowel Categorie 1, ter dood veroordeeld (VMN <i>Vysjaja Mera Nadezjda</i>), als Categorie 2, naar de goelag te deporteren. De specifieke regionale vonnissen werden vervolgens uitgesproken door zogenaamde <a href="/wiki/Driemanschap" title="Driemanschap">trojka</a>'s - een tribunaal van drie personen dat meestal uit de lokale partijsecretaris, de procureur en de lokale commandant van de <a href="/wiki/NKVD" title="NKVD">NKVD</a> bestond. De regio's zelf konden additionele lijsten opstellen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Belangrijke_momenten">Belangrijke momenten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Bewerk dit kopje: Belangrijke momenten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit&amp;section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Belangrijke momenten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Op 10 juli 1934 werd Jagoda benoemd tot Volkscommissaris van Binnenlandse Zaken en daarmee hoofd van de NKVD.</li> <li>Moord op Sergej Kirov op 1 december 1934. Vanaf dat moment waren er kleine arrestatiegolven in de hoogste rangen van partij en bestuur. Dit begon met de arrestatie van <a href="/wiki/Grigori_Zinovjev" title="Grigori Zinovjev">Grigori Zinovjev</a> en <a href="/wiki/Lev_Kamenev" title="Lev Kamenev">Lev Kamenev</a> in januari 1935. Beiden werden in een schijnproces tot 10 jaar <a href="/wiki/Dwangarbeid" title="Dwangarbeid">dwangarbeid</a> in de <a href="/wiki/Goelag" title="Goelag">Goelag</a> veroordeeld.</li> <li>Op 29 juli 1936 beweerde Stalin in een geheime circulaire dat een <i>trotskistisch-zinovjevistisch centrum</i> zou bestaan. Er werd een begin gemaakt met een groot showproces tegen Zinovjev en Kamenev.</li> <li>Op 19 augustus 1936 begon het eerste van drie openbare '<a href="/wiki/Moskouse_Processen" title="Moskouse Processen">Moskouse Processen</a>' tegen de 16 leden van het <i>trotskistisch-zinovjevistisch centrum</i> onder wie Zinovjev en Kamenev. De kranten <i><a href="/wiki/Pravda" title="Pravda">Pravda</a></i> en <i><a href="/wiki/Izvestia" title="Izvestia">Izvestia</a></i> brachten vanaf dan iedere dag een hele pagina over het proces. Zinovjev en Kamenev bekenden uiteindelijk onder de belofte van gevangenisstraf. Ze werden beiden ter dood veroordeeld, kregen geen <a href="/wiki/Gratie" title="Gratie">gratie</a> van Stalin en werden kort daarop geëxecuteerd.</li> <li>In het voorjaar van 1936 breidde de arrestatiegolf van oude <a href="/wiki/Trotskist" class="mw-redirect" title="Trotskist">trotskisten</a> zich steeds verder uit, en wie al in een kamp zat, werd opnieuw veroordeeld en kreeg strafverlenging.</li> <li>Op 26 september 1936 werd Jagoda als Volkscommissaris van Binnenlandse Zaken vervangen door Jezjov waarschijnlijk naar aanleiding van een rapport van Jagoda over de toenemende onvrede bij de bevolking over de Grote Zuivering dat slecht viel bij Stalin.</li> <li>Op 5 juli 1937 beval het <a href="/wiki/Politbureau" title="Politbureau">politbureau</a> dat de NKVD alle vrouwen van veroordeelde verraders voor 5-8 jaar in kampen moest opsluiten en dat de staat hun kinderen onder de 15 jaar onder bescherming moest nemen (weeshuis).</li> <li>Op 30 juli 1937 werd door <a href="/wiki/Nikolaj_Jezjov" title="Nikolaj Jezjov">Nikolaj Jezjov</a> Verordening Nr.00447 bij het politbureau ingebracht, inhoudende dat de regio's voor de periode tussen 5 en 15 augustus de volgende quota toebedeeld kregen&#160;: Categorie 1 (doodschieten) 72.950 mensen, Categorie 2 (<a href="/wiki/Goelag" title="Goelag">Goelag</a>) 259.450. De volgende dag werd deze goedgekeurd.</li> <li>Tussen 28 augustus en 15 december 1937 ging het politbureau akkoord met de executie van nog eens 22.500 personen, en nogmaals 48.000 personen.</li> <li>Door Jezjov (NKVD) en overijverige partij-instanties werden bovenstaande quota bij uitvoering opgeblazen tot totaal 386.798 executies en 767.397 arrestaties.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 20 maart 2021 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup></li> <li>Op 11 augustus 1937 tekende Jezjov Verordening Nr.00485, de zogenaamde <i>Nationaliteiten-verordening</i>, die onder andere de liquidatie mogelijk maakte van <a href="/wiki/Rusland-Duitsers" title="Rusland-Duitsers">etnische Duitsers</a> en 'Poolse saboteurs en spionagegroepen'. Tijdens deze operatie werden 350.000 mensen gearresteerd, onder wie 144.000 Polen. Van hen werden 247.157 personen geëxecuteerd, onder wie 110.000 Polen. Uiteindelijk werden onder deze verordening 1,5 miljoen mensen gearresteerd; hiervan stierven 700.000 personen.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 20 maart 2021 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup> Overigens vielen onder deze zogenaamde 'nationaliteitenoperaties' naast Polen en Duitsers ook Roemenen, Letten, Finnen, Grieken, Afghanen, Iraniërs, Chinezen, Bulgaren en Macedoniërs, woonachtig in de Sovjet-Unie.</li> <li>Eveneens onder Jezjov leidde de Verordening Nr.49990 tot 'Operatie Letland', met massale arrestaties van etnische <a href="/wiki/Letten" title="Letten">Letten</a> in de hele Sovjet-Unie. Na schijnprocessen werden de meeste veroordeelden gefusilleerd of gedeporteerd naar de <a href="/wiki/Goelag" title="Goelag">Goelag</a>. Het aantal slachtoffers wordt geraamd tussen de 22.000 en de 73.000.</li> <li>De Sovnarkom en het Centraal Comité van de <a href="/wiki/Communistische_Partij_van_de_Sovjet-Unie" title="Communistische Partij van de Sovjet-Unie">Communistische Partij van de Sovjet-Unie</a> publiceerden gezamenlijk op 17 november 1938 een decreet waarmee de grootschalige vervolgingen werden gestopt.</li> <li>Op 25 november 1938 werd Jezjov als Volkscomissaris voor Binnenlandse Zaken vervangen door Beria.</li> <li>De NKVD-operaties ten behoeve van de Grote Zuivering werd op 26 november 1938 beëindigd met de NKVD Order No. 00762 van <a href="/wiki/Lavrenti_Beria" title="Lavrenti Beria">Lavrenti Beria</a>.</li> <li>Op 10 maart 1939 werd voor de 1900 afgevaardigden van het 18e partijcongres verklaard dat de Grote Zuivering beëindigd was. De excessen werden op rekening van Jezjov geschreven, en Beria werd reeds als zijn plaatsvervanger in het politbureau opgenomen als kandidaat-lid. Vanaf dat moment namen de zuiveringen in eigen gelederen fors af; de trojka's werden afgeschaft. Jezjov werd in maart en april 1939 van al zijn publieke functies ontheven en op 10 april 1939 gearresteerd.</li> <li>Op 3 februari 1940 werd Jezjov zelf in een showproces ter dood veroordeeld en de dag erop geëxecuteerd.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uitdunning_partijgelederen">Uitdunning partijgelederen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Bewerk dit kopje: Uitdunning partijgelederen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit&amp;section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Uitdunning partijgelederen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In anderhalf jaar tijd werden 5 van de 15 leden van het politbureau, 98 van de 139 leden van het Centraal Comité en 1108 van de 1966 afgevaardigden van het 17e partijcongres (1934) gearresteerd en veroordeeld. Jezjov verstrekte Stalin 383 gespecificeerde lijsten met namen van slachtoffers ter veroordeling tot Categorie 1. </p><p>De meeste dodenlijsten werden ondertekend door Stalin, <a href="/wiki/Vjatsjeslav_Molotov" title="Vjatsjeslav Molotov">Molotov</a>, <a href="/wiki/Lazar_Kaganovitsj" title="Lazar Kaganovitsj">Kaganovitsj</a> en <a href="/wiki/Kliment_Vorosjilov" title="Kliment Vorosjilov">Vorosjilov</a>. Ook <a href="/wiki/Andrej_Zjdanov" title="Andrej Zjdanov">Zjdanov</a> en <a href="/wiki/Anastas_Mikojan" title="Anastas Mikojan">Mikojan</a> hebben er vele ondertekend. De NKVD, geleid door achtereenvolgens <a href="/wiki/Genrich_Jagoda" title="Genrich Jagoda">Genrich Jagoda</a>, <a href="/wiki/Nikolaj_Jezjov" title="Nikolaj Jezjov">Nikolaj Jezjov</a> en <a href="/wiki/Lavrenti_Beria" title="Lavrenti Beria">Lavrenti Beria</a>, verzorgde de uitvoerende kant van het proces door arrestaties, martelingen en executies. Jagoda en Jezjov werden uiteindelijk zelf slachtoffer van de Grote Zuivering. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit&amp;section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Culturele_Revolutie" title="Culturele Revolutie">Culturele Revolutie</a> (China)</li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <p><span style="font-variant:small-caps;">Simon Sebag Montefiore</span>, <i>Stalin&#160;: het hof van de rode tsaar</i>, Uitgeverij Spectrum, Utrecht (2004), <span class="&#73;SBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/907120605X" title="Speciaal:Boekbronnen/907120605X">ISBN 907120605X</a></span> </p> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-EllmanComment-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EllmanComment_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFEllman2002"><span style="font-variant:small-caps;">Ellman, Michael</span>&#32;(2002).&#32;<cite><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sovietinfo.tripod.com/ELM-Repression_Statistics.pdf">Soviet Repression Statistics: Some Comments</a></cite>. <i>Europe-Asia Studies</i>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080/0966813022000017177">10.1080/0966813022000017177</a>. </span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFJ._Arch_GettyRitterspornZemskov1993"><span style="font-variant:small-caps;">J. Arch Getty</span><span style="font-variant:small-caps;">, Rittersporn, Gábor, Zemskov, Viktor</span>&#32;(1993).&#32;<cite><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sovietinfo.tripod.com/GTY-Penal_System.pdf">Victims of the Soviet penal system in the pre-war years: a first approach on the basis of archival evidence</a></cite>. <i><a href="/w/index.php?title=American_Historical_Review&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="American Historical Review (de pagina bestaat niet)">American Historical Review</a></i>&#32;<b>98</b>&#32;(4). <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307/2166597">10.2307/2166597</a>. </span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Dmitri Volkogonov: Triomf en tragedie; p. 157.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Sebag Montefiore, p.136</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Russisch">(<span>ru</span>) </span> <a href="/wiki/Memorial_(organisatie)" title="Memorial (organisatie)">Memorial</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://stalin.memo.ru/images/1934.htm">wettekst</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Sebag Montefiore, p.151</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Sebag Montefiore, p.223-246</span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_link">Externe link</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Bewerk dit kopje: Externe link" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;action=edit&amp;section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe link"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>raam op rusland.nl: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.raamoprusland.nl/dossiers/geschiedschrijving/612-hybride-herdenking-van-stalins-grote-terreur/"><i>Hybride herdenking van Stalins Grote Terreur</i></a> (2017)</li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐75c465f4c6‐24gvn Cached time: 20241125094117 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.081 seconds Real time usage: 0.125 seconds Preprocessor visited node count: 852/1000000 Post‐expand include size: 6316/2097152 bytes Template argument size: 2390/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 3869/5000000 bytes Lua time usage: 0.003/10.000 seconds Lua memory usage: 625210/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 83.639 1 -total 81.48% 68.149 1 Sjabloon:Appendix 60.45% 50.560 1 Sjabloon:References 21.19% 17.726 2 Sjabloon:Cite_journal 15.59% 13.041 1 Sjabloon:Ru 14.08% 11.780 1 Sjabloon:ISBN 8.82% 7.374 1 Sjabloon:Taalaanduiding 6.02% 5.032 2 Sjabloon:Sfnref 5.01% 4.193 1 Sjabloon:Citaat 4.40% 3.679 2 Sjabloon:Bron? --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:196998:|#|:idhash:dateformat=default and timestamp 20241125094117 and revision id 66861981. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;oldid=66861981">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;oldid=66861981</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Sovjet-Unie" title="Categorie:Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Rusland" title="Categorie:Geschiedenis van Rusland">Geschiedenis van Rusland</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_maart_2021" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds maart 2021">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds maart 2021</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 18 jan 2024 om 16:45.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia&#174; is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Grote_Zuivering&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-rjvll","wgBackendResponseTime":185,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.081","walltime":"0.125","ppvisitednodes":{"value":852,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":6316,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2390,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3869,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 83.639 1 -total"," 81.48% 68.149 1 Sjabloon:Appendix"," 60.45% 50.560 1 Sjabloon:References"," 21.19% 17.726 2 Sjabloon:Cite_journal"," 15.59% 13.041 1 Sjabloon:Ru"," 14.08% 11.780 1 Sjabloon:ISBN"," 8.82% 7.374 1 Sjabloon:Taalaanduiding"," 6.02% 5.032 2 Sjabloon:Sfnref"," 5.01% 4.193 1 Sjabloon:Citaat"," 4.40% 3.679 2 Sjabloon:Bron?"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.003","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":625210,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75c465f4c6-24gvn","timestamp":"20241125094117","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Grote Zuivering","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Grote_Zuivering","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q187650","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q187650","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-06T17:01:04Z","dateModified":"2024-01-18T15:45:34Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f1\/JStalin_Secretary_general_CCCP_1942.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10