CINXE.COM

Sztolnia Czarnego Pstrąga – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sztolnia Czarnego Pstrąga – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"60cdbf73-1785-4b39-a3d4-2f87dd9d8ce6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sztolnia_Czarnego_Pstrąga","wgTitle":"Sztolnia Czarnego Pstrąga","wgCurRevisionId":71410698,"wgRevisionId":71410698,"wgArticleId":62821,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Zabytki nieruchome w Tarnowskich Górach","Pomniki historii","Podziemne trasy turystyczne w Polsce","Sztolnie","Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego","Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName": "Sztolnia_Czarnego_Pstrąga","wgRelevantArticleId":62821,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":71410698,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgCoordinates":{"lat":50.427,"lon":18.807083},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6475064", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready", "ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader" ,"ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg/1200px-SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg/800px-SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg/640px-SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sztolnia Czarnego Pstrąga – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sztolnia_Czarnego_Pstrąga rootpage-Sztolnia_Czarnego_Pstrąga skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Sztolnia+Czarnego+Pstr%C4%85ga" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Sztolnia+Czarnego+Pstr%C4%85ga" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Sztolnia+Czarnego+Pstr%C4%85ga" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Sztolnia+Czarnego+Pstr%C4%85ga" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaczenie_turystyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczenie_turystyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Znaczenie turystyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Znaczenie_turystyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Obiekt_UNESCO" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Obiekt_UNESCO"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Obiekt UNESCO</span> </div> </a> <ul id="toc-Obiekt_UNESCO-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sztolnia Czarnego Pstrąga</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 3 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-3" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">3 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A9%D0%BE%D0%BB%D0%BD%D1%8F_%E2%80%9E%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%BF%D1%8A%D1%81%D1%82%D1%8A%D1%80%D0%B2%D0%B0%E2%80%9C" title="Щолня „Черната пъстърва“ – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Щолня „Черната пъстърва“" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Black_Trout_Adit" title="Black Trout Adit – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Black Trout Adit" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Black_Trout_Adit" title="Black Trout Adit – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Black Trout Adit" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6475064#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;oldid=71410698" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;id=71410698&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSztolnia_Czarnego_Pstr%25C4%2585ga"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSztolnia_Czarnego_Pstr%25C4%2585ga"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Sztolnia+Czarnego+Pstr%C4%85ga"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6475064" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;pagename=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50°25′37,2″N 18°48′25,5″E"><span class="latitude">50°25′37,2″N</span>&#160;<span class="longitude">18°48′25,5″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50,427000 18,807083"><span class="latitude">50,427000</span>&#160;<span class="longitude">18,807083</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek" style="background-color:#EAECF0; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Sztolnia Czarnego Pstrąga</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg" class="mw-file-description" title="Iluminowane wnętrze (2012)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg/240px-SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg/360px-SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg/480px-SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg 2x" data-file-width="2808" data-file-height="1872" /></a></span><br />Iluminowane wnętrze (2012) </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Województwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg/22px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg/33px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg/44px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo śląskie">śląskie</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Miejscowość </th> <td> <p><a href="/wiki/Tarnowskie_G%C3%B3ry" title="Tarnowskie Góry">Tarnowskie Góry</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Rodzaj </th> <td> <p><a href="/wiki/Sztolnia" title="Sztolnia">sztolnia</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Długość </th> <td> <p>600 m </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <th>Data otwarcia </th> <td> <p>15 lipca 1834 </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EAECF0; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Budowa </td></tr> <tr> <th>Projektant </th> <td> <p>Thürnagel i Eisleben </p> </td></tr> <tr> <th>Data budowy </th> <td> <p>21 kwietnia 1821–1834 </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Tarnowskich Gór</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Tarnowskich Gór"><img alt="Mapa konturowa Tarnowskich Gór, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Tarnowskie_G%C3%B3ry_location_map.png/238px-Tarnowskie_G%C3%B3ry_location_map.png" decoding="async" width="238" height="339" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Tarnowskie_G%C3%B3ry_location_map.png/357px-Tarnowskie_G%C3%B3ry_location_map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Tarnowskie_G%C3%B3ry_location_map.png/476px-Tarnowskie_G%C3%B3ry_location_map.png 2x" data-file-width="1663" data-file-height="2368" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:79.562700670358%;left:25.937922286605%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_" title="Sztolnia Czarnego Pstrąga"><img alt="Sztolnia Czarnego Pstrąga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-1em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Sztolnia Czarnego Pstrąga</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Polski</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Polski"><img alt="Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/238px-Poland_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/357px-Poland_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/476px-Poland_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="861" data-file-height="837" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:73.430769230769%;left:46.795171339564%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_" title="Sztolnia Czarnego Pstrąga"><img alt="Sztolnia Czarnego Pstrąga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:118px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-1em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Sztolnia Czarnego Pstrąga</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie województwa śląskiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna województwa śląskiego"><img alt="Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Silesian_Voivodeship_location_map2.svg/238px-Silesian_Voivodeship_location_map2.svg.png" decoding="async" width="238" height="328" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Silesian_Voivodeship_location_map2.svg/357px-Silesian_Voivodeship_location_map2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Silesian_Voivodeship_location_map2.svg/476px-Silesian_Voivodeship_location_map2.svg.png 2x" data-file-width="2359" data-file-height="3249" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:39.370880445849%;left:42.416347735202%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_" title="Sztolnia Czarnego Pstrąga"><img alt="Sztolnia Czarnego Pstrąga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-1em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Sztolnia Czarnego Pstrąga</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna powiatu tarnogórskiego"><img alt="Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Tarnowskie_G%C3%B3ry_County_location_map_2.svg/238px-Tarnowskie_G%C3%B3ry_County_location_map_2.svg.png" decoding="async" width="238" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Tarnowskie_G%C3%B3ry_County_location_map_2.svg/357px-Tarnowskie_G%C3%B3ry_County_location_map_2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Tarnowskie_G%C3%B3ry_County_location_map_2.svg/476px-Tarnowskie_G%C3%B3ry_County_location_map_2.svg.png 2x" data-file-width="522" data-file-height="448" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:66.336327036232%;left:42.563465783665%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_" title="Sztolnia Czarnego Pstrąga"><img alt="Sztolnia Czarnego Pstrąga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-1em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Sztolnia Czarnego Pstrąga</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;pagename=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50°25′37,2″N 18°48′25,5″E"><span class="latitude">50°25′37,2″N</span>&#160;<span class="longitude">18°48′25,5″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50,427000 18,807083"><span class="latitude">50,427000</span>&#160;<span class="longitude">18,807083</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga" class="extiw" title="commons:Category:Sztolnia Czarnego Pstrąga">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black);"> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sztolniapstraga.pl">Strona internetowa</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Sztolnia Czarnego Pstrąga</b> – 600-metrowy fragment <a href="/w/index.php?title=Sztolnia_G%C5%82%C4%99boka_Fryderyk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sztolnia Głęboka Fryderyk (strona nie istnieje)">Głębokiej Sztolni „Fryderyk”</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;">&#65279;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q115196241#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q115196241">(inne języki)</a></span> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niem.</a> <i>Tiefer Friedrich-Stollen</i>), najdłuższej w rejonie <a href="/wiki/Tarnowskie_G%C3%B3ry" title="Tarnowskie Góry">Tarnowskich Gór</a> <a href="/wiki/Sztolnia_wodna" title="Sztolnia wodna">sztolni odwadniającej</a>, należącej do założonej w 1784 roku <a href="/wiki/Kopalnia_Fryderyk" title="Kopalnia Fryderyk">królewskiej kopalni rudy ołowiowo-srebrowej „Fryderyk”</a> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niem.</a> <i>Königliche Friedrichsgrube</i>). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg/220px-Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg" decoding="async" width="220" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg/330px-Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg/440px-Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga_szyb_Ewa_p.jpg 2x" data-file-width="2764" data-file-height="2160" /></a><figcaption>Szyb sztolniowy nr 13 („Ewa”)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg/220px-Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg/330px-Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg/440px-Portal_wylotu_Sztolni_G%C5%82%C4%99bokiej_Fryderyk_02.jpg 2x" data-file-width="4038" data-file-height="3028" /></a><figcaption>Portal wylotu Głębokiej Sztolni Fryderyk w Ptakowicach</figcaption></figure> <p>Wkrótce po rozpoczęciu działalności królewskiej kopalni rud „Fryderyk” w 1784 roku pojawiła się konieczność stworzenia nowego, bardziej wydajnego systemu odprowadzania wód z podziemi, który zastąpiłby istniejące <a href="/wiki/Kierat" title="Kierat">kieraty</a> konne. Podjęto decyzję o wybudowaniu nowej <a href="/wiki/Sztolnia_wodna" title="Sztolnia wodna">sztolni odwadniającej</a> (zarzucając plany odbudowy istniejącej dawniej sztolni „Krakowskiej”) według projektu górmistrzów Thürnagela i Eislebena opracowanego w listopadzie, a zatwierdzonego w grudniu 1820 roku<sup id="cite_ref-HTG721_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-HTG721-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-gszf_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup>. Budowę sztolni zaplanowano na 15 lat, a jej <a href="/wiki/Chodnik_(g%C3%B3rnictwo)" title="Chodnik (górnictwo)">chodnik</a> o długości niemal 4570 metrów miał osiągnąć istniejący już szyb „Adolph” na terenie <a href="/w/index.php?title=Zesp%C3%B3%C5%82_stacji_wodoci%C4%85gowej_Staszic&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zespół stacji wodociągowej Staszic (strona nie istnieje)">stacji wodociągowej „Staszic”</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;">&#65279;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q108287079#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q108287079">(inne języki)</a></span><sup id="cite_ref-gszf_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup>. </p><p>Sztolnię „Fryderyk” rozpoczęto drążyć 21 kwietnia 1821 roku<sup id="cite_ref-gszf_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup> w Ptakowicach, gdzie początkowo zbudowano kanał odprowadzający wody, zwany roznosem (niem. <i>Rösche</i> lub <i>Tagerösche</i>) oraz wylot, zwany oknem (niem. <i>Mundloch</i>) ujęty w ozdobny klasycystyczny portal z piaskowca, na którego <a href="/wiki/Tympanon" title="Tympanon">tympanonie</a> umieszczono metalową tablicę z inskrypcją <i>TIEFE / FRIEDRICH-STOLLN</i> (niezachowana do czasów współczesnych) oraz wyryto rok rozpoczęcia budowy i <a href="/wiki/God%C5%82o_g%C3%B3rnicze" title="Godło górnicze">godło górnicze</a>. Powstał również pierwszy murowany odcinek chodnika głównego<sup id="cite_ref-HTG721_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-HTG721-1">[1]</a></sup>. Chodnik o długości 4568 m drążono jednocześnie z 14 <a href="/wiki/Przodek_(g%C3%B3rnictwo)" title="Przodek (górnictwo)">przodków</a> udostępnionych wykopanymi w linii przebiegu sztolni <a href="/wiki/Szybik" title="Szybik">szybikami</a>, zwanymi świetlnikami<sup id="cite_ref-Feliks_Piestrak1924-s238_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Feliks_Piestrak1924-s238-3">[3]</a></sup>, inaczej świetlikami (niem. <i>Lichtlöcher</i>, <i>Lichtschächte</i>). Dla celów wentylacji przodków zgłębiono wzdłuż trasy sztolni 25 szybików, zaś istniejący szyb „Adolph” pogłębiono. Dwa nowe szyby były pomocnicze i służyły do transportu materiałów oraz wydobycia <a href="/wiki/Urobek" title="Urobek">urobionej</a> w chodniku skały, na dwóch kolejnych zainstalowano <a href="/wiki/Atmosferyczny_silnik_parowy" title="Atmosferyczny silnik parowy">maszyny parowe</a> o średnicach <a href="/wiki/Cylinder_(mechanika)" title="Cylinder (mechanika)">cylindrów</a> 40 cali (zainstalowana na stałe obok szybu „Adolph”, na terenie obecnej stacji wodociągowej „Staszic”) i 24 cale (działała m.in. w szybie „Pokój” koło <a href="/wiki/Ha%C5%82da_pop%C5%82uczkowa_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Hałda popłuczkowa w Tarnowskich Górach">hałdy popłuczkowej</a>)<sup id="cite_ref-gszf_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup>. Jedynie trzem szybom nadano nazwy. Były to szyby: „Glückhilf” (pol. „Pomoc Szczęściu”), „Zwischen” (pol. „Pośredni”) i „Kummer” (pol. „Zmartwienie”). Ujście części podziemnej ujęto wspomnianą bramą, murowaną z bloków <a href="/wiki/Piaskowiec" title="Piaskowiec">piaskowca</a><sup id="cite_ref-gszf_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-Kandzia_Marek_Dzień_dzisiejszy_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kandzia_Marek_Dzień_dzisiejszy-4">[4]</a></sup>, zaś obecnie jej roznos po 889 metrach łączy się z rzeką <a href="/wiki/Drama_(rzeka)" title="Drama (rzeka)">Dramą</a><sup id="cite_ref-HTG721_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-HTG721-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-gszf_2-5" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup>. Od północy, równolegle do roznosu i płynącej na południe od niego Dramy wykopano na granicy Ptakowic i Zbrosławic rów odwadniający (niem. <i>Fluthgraben</i>), zabezpieczający roznos przed napływem wód gruntowych z pól i tym samym podniesieniem się poziomu wody w sztolni. Rów ten (częściowo zachowany) i roznos łączyły się w jednym punkcie z Dramą w odległości 86 m na zachód od mostu drogi Wilkowice-Ptakowice (ob. ul. Reptowska)<sup id="cite_ref-ORSIP_Mapy_historyczne_przed_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-ORSIP_Mapy_historyczne_przed-5">[5]</a></sup>. </p><p>Drążenie chodnika postępowało w tempie 3-4 metrów na tydzień<sup id="cite_ref-gszf_2-6" class="reference"><a href="#cite_note-gszf-2">[2]</a></sup>. Ostatecznie sztolnię oddano do użytku 15 lipca 1834 roku. Uroczystości odbyły się u jej wylotu, a także w pobliżu szybu „Adolph” (obecnie „Staszic”) i były połączone z jubileuszem 50-lecia kopalni „Fryderyk”<sup id="cite_ref-HTG175_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-HTG175-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Znaczenie_turystyczne">Znaczenie turystyczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Znaczenie turystyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaczenie turystyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg/220px-Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg/330px-Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg/440px-Industriada_2020_w_Sztolni_Czarnego_Pstr%C4%85ga_08.jpg 2x" data-file-width="4084" data-file-height="3062" /></a><figcaption>Oddana do użytku w 2020 roku baza turystyczna przy szybie „Sylwester”</figcaption></figure> <p>Sztolnię można zwiedzać od 1957 roku<sup id="cite_ref-technika_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-technika-7">[7]</a></sup>. Jest ona jedną z atrakcji <a href="/wiki/Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego" title="Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego">Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego</a>. Sztolnia Czarnego Pstrąga oraz podziemia <a href="/wiki/Zabytkowa_Kopalnia_Srebra" title="Zabytkowa Kopalnia Srebra">Zabytkowej Kopalni Srebra</a> zostały uznane za <a href="/wiki/Pomnik_historii" title="Pomnik historii">pomnik historii</a> rozporządzeniem <a href="/wiki/Prezydent_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej">Prezydenta RP</a> z 14 kwietnia 2004 roku<sup id="cite_ref-tarnowskie_góry_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-tarnowskie_góry-8">[8]</a></sup>. </p><p>Trasa turystyczna przebiega pomiędzy szybami „Ewa” (szyb sztolniowy nr 13 Sztolni Głębokiej „Fryderyk”; głębokość 20 m) i „Sylwester” (szyb sztolniowy nr 17; głębokość 30 m)<sup id="cite_ref-technika_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-technika-7">[7]</a></sup><sup id="cite_ref-sz13_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-sz13-9">[9]</a></sup><sup id="cite_ref-sz17_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-sz17-10">[10]</a></sup>. Podczas wycieczki, która odbywa się łodziami, można obserwować niewielkie, tworzące się współcześnie <a href="/wiki/Stalaktyt" title="Stalaktyt">stalaktyty</a> i oryginalne partie chodnika sztolniowego wykutego w skale <a href="/wiki/Dolomit_(ska%C5%82a)" title="Dolomit (skała)">dolomitowej</a>. </p><p>Zwiedzanie obiektu rozpoczyna się od zejścia krętymi schodami do podziemnej przystani znajdującej się w szybach „Ewa” lub „Sylwester” (ruch wahadłowy). Kilkadziesiąt metrów pod ziemią turyści wsiadają do łodzi i przy świetle lamp przepływają odcinek 600 m – do 2018 roku najdłuższy w <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a> podziemny przepływ łodziami<sup id="cite_ref-sztolniakrólowaluiza_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-sztolniakrólowaluiza-11">[11]</a></sup>. Przewodnik odpychając łódki od <a href="/w/index.php?title=Ocios&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ocios (strona nie istnieje)">ociosów</a>, opowiada o historii tarnogórskiego <a href="/wiki/G%C3%B3rnictwo" title="Górnictwo">górnictwa</a>. Na skutek zmiennego profilu terenu, sztolnia usytuowana jest na głębokości 20–30 m<sup id="cite_ref-technika_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-technika-7">[7]</a></sup>. Szerokość sztolni waha się od 1,2 do 2,5 m, wysokość dochodzi do 4 m, a głębokość wody wynosi od 0,7 do 1 m<sup id="cite_ref-technika_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-technika-7">[7]</a></sup>. </p><p>Podczas 11. edycji <a href="/wiki/Industriada" title="Industriada">Industriady</a>, która odbyła się 26 września 2020 roku, oddano do użytku nowo wybudowaną bazę turystyczną – obiekt według projektu Waldemara Musioła, dwukondygnacyjny, z tarasem widokowym na dolinę rzeki Dramy, mieszczący centrum obsługi turysty, sklep z pamiątkami, salę edukacyjną i toalety, położony bezpośrednio przy szybie „Sylwester”, do którego nawiązuje stylem i materiałami wykorzystanymi do budowy<sup id="cite_ref-nowa_baza_turystyczna1_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-nowa_baza_turystyczna1-12">[12]</a></sup><sup id="cite_ref-nowa_baza_turystyczna2_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-nowa_baza_turystyczna2-13">[13]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Obiekt_UNESCO">Obiekt UNESCO</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Obiekt UNESCO" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Obiekt UNESCO"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sztolnia Czarnego Pstrąga (wraz z <a href="/wiki/Zabytkowa_Kopalnia_Srebra" title="Zabytkowa Kopalnia Srebra">Zabytkową Kopalnia Srebra</a> oraz innymi obiektami pokopalnianymi) została zgłoszona przez <a href="/wiki/Ministerstwo_Kultury_i_Dziedzictwa_Narodowego" title="Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego">Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego</a> na wniosek <a href="/wiki/Stowarzyszenie_Mi%C5%82o%C5%9Bnik%C3%B3w_Ziemi_Tarnog%C3%B3rskiej" title="Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej">Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej</a> do wpisu na listę <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">światowego dziedzictwa UNESCO</a>. Wpisu na listę dokonano podczas 41. sesji <a href="/wiki/Komitet_%C5%9Awiatowego_Dziedzictwa" title="Komitet Światowego Dziedzictwa">Komitetu Światowego Dziedzictwa</a> w <a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Krakowie</a> 9 lipca 2017<sup id="cite_ref-Malinowska2017_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Malinowska2017-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-HTG721-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-HTG721_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HTG721_1-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HTG721_1-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Tadeusz B.</span><span class="cite-name-initials" title="Tadeusz B." style="display:none">T.B.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Hadaś</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Tadeusz B.</span><span class="cite-name-initials" title="Tadeusz B.">T.B.</span></span>, <i>Przyroda i jej przemiany w Dziejach Tarnowskich Gór. Środowisko geograficzno-przyrodnicze – stosunki wodne i ich przeobrażenia</i>, [w:] <a href="/wiki/Jan_Drabina" title="Jan Drabina"><span class="cite-name-full">Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jan" style="display:none">J.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Drabina</span></a> (red.), <i>Historia Tarnowskich Gór</i>, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s.&#160;721, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8391150836" title="Specjalna:Książki/8391150836">ISBN&#160;<span class="isbn">83-911508-3-6</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=bookitem&amp;rft.place=Tarnowskie+G%C3%B3ry&amp;rft.atitle=Przyroda+i+jej+przemiany+w+Dziejach+Tarnowskich+G%C3%B3r.+%C5%9Arodowisko+geograficzno-przyrodnicze+%E2%80%93+stosunki+wodne+i+ich+przeobra%C5%BCenia&amp;rft.aufirst=Tadeusz+B.&amp;rft.aulast=Hada%C5%9B&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=83-911508-3-6&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Historia+Tarnowskich+G%C3%B3r&amp;rft.pub=Muzeum+w+Tarnowskich+G%C3%B3rach" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-gszf-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gszf_2-6">g</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a href="/wiki/Komitet_%C5%9Awiatowego_Dziedzictwa" title="Komitet Światowego Dziedzictwa">Komitet Światowego Dziedzictwa</a>&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/document/155704">Tarnowskie Góry Lead-Silver-Zinc Mine and its Underground Water Management System – Nomination Text. Description: 1.0 Friedrich Mine Deep Adit (and associated levels and workings)</a>.&#32;whc.unesco.org,&#32;2017-07-09.&#32;s. 94–97.&#32;[dostęp 2018-08-27].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Feliks_Piestrak1924-s238-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Feliks_Piestrak1924-s238_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Feliks</span><span class="cite-name-initials" title="Feliks" style="display:none">F.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Piestrak</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Feliks</span><span class="cite-name-initials" title="Feliks">F.</span></span>, <i>Niemiecko-polski słownik górniczy</i>, wyd. 2 przejrzane i pomnożone, Katowice: Katowicka Dostawa Szkolna „Kados”, 1924, s. 238<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Katowice&amp;rft.edition=2+przejrzane+i+pomno%C5%BCone&amp;rft.aufirst=Feliks&amp;rft.aulast=Piestrak&amp;rft.date=1924&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Niemiecko-polski+s%C5%82ownik+g%C3%B3rniczy&amp;rft.pub=Katowicka+Dostawa+Szkolna+%E2%80%9EKados%E2%80%9D" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Kandzia_Marek_Dzień_dzisiejszy-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kandzia_Marek_Dzień_dzisiejszy_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Kandzia Marek: Dzień dzisiejszy sztolni „Czarnego Pstrąga”, w: „Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2002”, t. II, wyd. Polska Akademia Nauk i Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków 2002, s. 783788, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8387854344" title="Specjalna:Książki/8387854344">ISBN&#160;<span class="isbn">83-87854-34-4</span></a>.</span> </li> <li id="cite_note-ORSIP_Mapy_historyczne_przed-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ORSIP_Mapy_historyczne_przed_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mapy.orsip.pl/imap/?locale=pl&amp;gui=new&amp;sessionID=149281"><i>ORSIP – Mapy historyczne, przed 1883</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-07-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=ORSIP+%E2%80%93+Mapy+historyczne%2C+przed+1883&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fmapy.orsip.pl%2Fimap%2F%3Flocale%3Dpl%26gui%3Dnew%26sessionID%3D149281" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-HTG175-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HTG175_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Józef</span><span class="cite-name-initials" title="Józef" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Moszny</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Józef</span><span class="cite-name-initials" title="Józef">J.</span></span>, <i>Miasto pod panowaniem pruskim i w okresie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918). Życie gospodarcze – górnictwo rudne</i>, [w:] <a href="/wiki/Jan_Drabina" title="Jan Drabina"><span class="cite-name-full">Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jan" style="display:none">J.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Drabina</span></a> (red.), <i>Historia Tarnowskich Gór</i>, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s.&#160;175, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8391150836" title="Specjalna:Książki/8391150836">ISBN&#160;<span class="isbn">83-911508-3-6</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=bookitem&amp;rft.place=Tarnowskie+G%C3%B3ry&amp;rft.atitle=Miasto+pod+panowaniem+pruskim+i+w+okresie+II+Rzeszy+Niemieckiej+%281763-1918%29.+%C5%BBycie+gospodarcze+%E2%80%93+g%C3%B3rnictwo+rudne&amp;rft.aufirst=J%C3%B3zef&amp;rft.aulast=Moszny&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=83-911508-3-6&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Historia+Tarnowskich+G%C3%B3r&amp;rft.pub=Muzeum+w+Tarnowskich+G%C3%B3rach" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-technika-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-technika_7-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-technika_7-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-technika_7-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-technika_7-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><i>Technika</i>, <span class="cite-name-full">Marek</span><span class="cite-name-initials" title="Marek" style="display:none">M.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Barszcz</span>, <span class="cite-name-full">Judyta</span><span class="cite-name-initials" title="Judyta" style="display:none">J.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Kurowska-Ciechańska</span>, <span class="cite-name-full">Paweł</span><span class="cite-name-initials" title="Paweł" style="display:none">P.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Zalewski</span>, Warszawa: Carta Blanca, 2008, s.&#160;264, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788360887516" title="Specjalna:Książki/9788360887516">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-60887-51-6</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/750803778">750803778</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Technika&amp;rft.isbn=978-83-60887-51-6&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pub=Carta+Blanca&amp;rft.date=2008&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F750803778" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-tarnowskie_góry-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tarnowskie_góry_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 14 kwietnia 2004 (<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20041021062">Dz.U. z&#160;2004&#160;r. nr&#160;102,&#32;poz.&#160;1062</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-sz13-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sz13_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a href="/wiki/Komitet_%C5%9Awiatowego_Dziedzictwa" title="Komitet Światowego Dziedzictwa">Komitet Światowego Dziedzictwa</a>&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/document/155704">Tarnowskie Góry Lead-Silver-Zinc Mine and its Underground Water Management System – Nomination Text. Description: 1.7 Adit Shaft No. 13</a>.&#32;whc.unesco.org,&#32;2017-07-09.&#32;s. 111.&#32;[dostęp 2018-08-31].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-sz17-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sz17_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a href="/wiki/Komitet_%C5%9Awiatowego_Dziedzictwa" title="Komitet Światowego Dziedzictwa">Komitet Światowego Dziedzictwa</a>&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/document/155704">Tarnowskie Góry Lead-Silver-Zinc Mine and its Underground Water Management System – Nomination Text. Description: 1.6 Adit Shaft No. 17</a>.&#32;whc.unesco.org,&#32;2017-07-09.&#32;s. 110.&#32;[dostęp 2018-08-31].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-sztolniakrólowaluiza-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sztolniakrólowaluiza_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a href="/wiki/Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego" title="Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego">Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego</a>&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zabytkitechniki.pl/Aktualnosci/Pokaz/1010692/najdluzszy-podziemny-splyw-w-polsce">Najdłuższy podziemny spływ w Polsce</a>.&#32;zabytkitechniki.pl,&#32;2018-08-30.&#32;[dostęp 2018-08-31].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-nowa_baza_turystyczna1-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nowa_baza_turystyczna1_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a href="/wiki/Stowarzyszenie_Mi%C5%82o%C5%9Bnik%C3%B3w_Ziemi_Tarnog%C3%B3rskiej" title="Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej">Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej</a>&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201019095731/https://sztolniapstraga.pl/2019/10/22/nowa-baza-turystyczna-przy-szybie-sylwester/">Nowa baza turystyczna przy szybie Sylwester</a>.&#32;sztolniapstraga.pl,&#32;2019-10-22.&#32;[dostęp 2020-10-18].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://sztolniapstraga.pl/2019/10/22/nowa-baza-turystyczna-przy-szybie-sylwester/">tego adresu</a>&#32;(2020-10-19)].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-nowa_baza_turystyczna2-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nowa_baza_turystyczna2_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Gabriela&#32;Kokott-Drzyzga&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.radiopiekary.pl/2020/09/25/sztolnia-czarnego-pstraga-otwiera-baze-turystyczna-w-ramach-industriady/">Sztolnia Czarnego Pstrąga otwiera bazę turystyczną w ramach Industriady</a>.&#32;[w:] <i><a href="/wiki/Radio_Piekary" title="Radio Piekary">Radio Piekary</a></i> [on-line].&#32;radiopiekary.pl,&#32;2020-09-25.&#32;[dostęp 2020-10-18].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Malinowska2017-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Malinowska2017_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Anna&#32;Malinowska&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://wyborcza.pl/7,75248,22071821,mamy-to-tarnowskie-gory-trafily-na-liste-swiatowego-dziedzictwa.html">Mamy to! Tarnowskie Góry trafiły na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO</a>.&#32;[w:] <i>gazeta.pl</i> [on-line].&#32;Agora,&#32;2017-07-09.&#32;[dostęp 2017-07-09].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Obiekty_UNESCO_w_Polsce" title="Szablon:Obiekty UNESCO w Polsce"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Obiekty_UNESCO_w_Polsce" title="Dyskusja szablonu:Obiekty UNESCO w Polsce"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Obiekty_UNESCO_w_Polsce&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Obiekty z <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">listy Światowego Dziedzictwa UNESCO</a> w <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO_w_Polsce" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce">Polsce</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="flex"><div class="navbox-before before"> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_UNESCO.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/60px-Flag_of_UNESCO.svg.png" decoding="async" width="60" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/90px-Flag_of_UNESCO.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/120px-Flag_of_UNESCO.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </p> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Kulturowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Stare_Miasto_w_Krakowie" title="Stare Miasto w Krakowie">Stare Miasto w Krakowie</a></li> <li>Królewskie Kopalnie Soli w <a href="/wiki/Kopalnia_Soli_%E2%80%9EWieliczka%E2%80%9D" title="Kopalnia Soli „Wieliczka”">Wieliczce</a> i <a href="/wiki/Kopalnia_soli_Bochnia" title="Kopalnia soli Bochnia">Bochni</a></li> <li><a href="/wiki/Auschwitz-Birkenau" title="Auschwitz-Birkenau">Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940–1945)</a></li> <li><a href="/wiki/Stare_Miasto_w_Warszawie" title="Stare Miasto w Warszawie">Stare Miasto w Warszawie</a></li> <li><a href="/wiki/Stare_Miasto_(Zamo%C5%9B%C4%87)" title="Stare Miasto (Zamość)">Stare Miasto w Zamościu</a></li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_staromiejski_Torunia" title="Zespół staromiejski Torunia">Średniowieczny Zespół Miejski Torunia</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Malborku" title="Zamek w Malborku">Zamek Krzyżacki w Malborku</a></li> <li><a href="/wiki/Sanktuarium_pasyjno-maryjne_w_Kalwarii_Zebrzydowskiej" title="Sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej">Manierystyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_Pokoju" title="Kościoły Pokoju">Kościoły Pokoju</a> w <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_Jaworze" title="Kościół Pokoju w Jaworze">Jaworze</a> i <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">Świdnicy</a></li> <li><a href="/wiki/Drewniane_ko%C5%9Bcio%C5%82y_po%C5%82udniowej_Ma%C5%82opolski" title="Drewniane kościoły południowej Małopolski">Drewniane kościoły południowej Małopolski</a> <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Binarowej" title="Kościół św. Michała Archanioła w Binarowej">Binarowa</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Wszystkich_%C5%9Awi%C4%99tych_w_Bliznem" title="Kościół Wszystkich Świętych w Bliznem">Blizne</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_D%C4%99bnie" title="Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie">Dębno</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Haczowie" title="Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Haczowie">Haczów</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Leonarda_w_Lipnicy_Murowanej" title="Kościół św. Leonarda w Lipnicy Murowanej">Lipnica Murowana</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Filipa_i_%C5%9Bw._Jakuba_w_S%C4%99kowej" title="Kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej">Sękowa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Park_Mu%C5%BCakowski" title="Park Mużakowski">Park Mużakowski</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[A]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Hala_Stulecia_we_Wroc%C5%82awiu" title="Hala Stulecia we Wrocławiu">Hala Stulecia we Wrocławiu</a></li> <li><a href="/wiki/Drewniane_cerkwie_w_polskim_i_ukrai%C5%84skim_regionie_Karpat" title="Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat">Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[B]</a></sup> <ul><li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Paraskewy_w_Radru%C5%BCu" title="Cerkiew św. Paraskewy w Radrużu">Radruż</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_Narodzenia_Przenaj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Bogurodzicy_w_Choty%C5%84cu" title="Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu">Chotyniec</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Smolniku" title="Cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku">Smolnik</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Turza%C5%84sku" title="Cerkiew św. Michała Archanioła w Turzańsku">Turzańsk</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Jakuba_w_Powro%C5%BAniku" title="Cerkiew św. Jakuba w Powroźniku">Powroźnik</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_Opieki_Matki_Bo%C5%BCej_w_Owczarach" title="Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach">Owczary</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Paraskewy_w_Kwiatoniu" title="Cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu">Kwiatoń</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Brunarach" title="Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach">Brunary</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kopalnia_rud_o%C5%82owiu,_srebra_i_cynku_wraz_z_systemem_gospodarowania_wodami_podziemnymi_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach">Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach</a></li> <li><a href="/wiki/Krzemionki" title="Krzemionki">Krzemionki – pradziejowe kopalnie krzemienia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Przyrodnicze</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Puszcza_Bia%C5%82owieska" title="Puszcza Białowieska">Puszcza Białowieska</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[C]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Pradawne_i_pierwotne_lasy_bukowe_Karpat_i_innych_region%C3%B3w_Europy" title="Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy">Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[D]</a></sup></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Polska" title="Polska"><img alt="Polska" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/60px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="60" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/90px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/120px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-nav"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Wspólnie z Niemcami</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Wspólnie z Ukrainą</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Wspólnie z Białorusią</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami</span> </li> </ol></div></div> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Pomniki_historii_w_Polsce" title="Szablon:Pomniki historii w Polsce"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Pomniki_historii_w_Polsce&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Pomniki historii w Polsce (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Pomniki_historii_w_Polsce&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Pomnik_historii" title="Pomnik historii">Pomniki historii</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">dolnośląskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Muzeum_Papiernictwa_w_Dusznikach-Zdroju" title="Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju">Duszniki-Zdrój (Młyn Papiernictwa)</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_Jaworze" title="Kościół Pokoju w Jaworze">Jawor (Kościół Pokoju)</a></li> <li><a href="/wiki/Pocysterskie_opactwo_w_Krzeszowie" title="Pocysterskie opactwo w Krzeszowie">Krzeszów (Opactwo Cystersów)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_kolegiacka_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_i_%C5%9Bw._Jadwigi_%C5%9Al%C4%85skiej_w_Legnickim_Polu" title="Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu">Legnickie Pole (bazylika i dawny klasztor)</a></li> <li><a href="/wiki/Twierdza_Srebrna_G%C3%B3ra" title="Twierdza Srebrna Góra">Srebrna Góra (Twierdza srebrnogórska)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_%C5%9Awi%C4%99tych_Aposto%C5%82%C3%B3w_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Strzegomiu" title="Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu">Strzegom (bazylika)</a></li> <li><a href="/wiki/Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_w_%C5%9Awidnicy" title="Katedra św. Stanisława i św. Wacława w Świdnicy">Świdnica (katedra)</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">Świdnica (Kościół Pokoju)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_i_sanktuarium_%C5%9Bw._Jadwigi_w_Trzebnicy" title="Bazylika i sanktuarium św. Jadwigi w Trzebnicy">Trzebnica (bazylika)</a></li> <li><a href="/wiki/Kamieniec_Z%C4%85bkowicki" title="Kamieniec Ząbkowicki">Kamieniec Ząbkowicki</a> (<a href="/wiki/Opactwo_Cysters%C3%B3w_w_Kamie%C5%84cu_Z%C4%85bkowickim" title="Opactwo Cystersów w Kamieńcu Ząbkowickim">opactwo Cystersów</a> oraz <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Kamie%C5%84cu_Z%C4%85bkowickim" title="Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim">pałac</a>)</li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_historycznego_centrum_Wroc%C5%82awia" title="Zespół historycznego centrum Wrocławia">Wrocław (zespół historycznego centrum miasta)</a></li> <li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a> <ul><li><a href="/wiki/Hala_Stulecia_we_Wroc%C5%82awiu" title="Hala Stulecia we Wrocławiu">Hala Stulecia</a></li> <li><a href="/wiki/Pawilon_Czterech_Kopu%C5%82" title="Pawilon Czterech Kopuł">Pawilon Czterech Kopuł</a></li> <li><a href="/wiki/Pergola_we_Wroc%C5%82awiu" title="Pergola we Wrocławiu">Pergola</a></li> <li><a href="/wiki/Iglica_(Wroc%C5%82aw)" title="Iglica (Wrocław)">Iglica</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Park_Kulturowy_Kotliny_Jeleniog%C3%B3rskiej" title="Park Kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej">Pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej</a> <ul><li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Bobrowie" title="Pałac w Bobrowie">Bobrów</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_Bolcz%C3%B3w" title="Zamek Bolczów">Bolczów</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Bukowcu" title="Pałac w Bukowcu">Bukowiec</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_Chojnik" title="Zamek Chojnik">Chojnik</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Schaffgotsch%C3%B3w_w_Cieplicach" title="Pałac Schaffgotschów w Cieplicach">Cieplice</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Ciszycy" title="Pałac w Ciszycy">Ciszyca</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_D%C4%85browicy" title="Pałac w Dąbrowicy">Dąbrowica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pa%C5%82ac_w_Grabarowie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pałac w Grabarowie (strona nie istnieje)">Grabarów</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Janowicach_Wielkich" title="Pałac w Janowicach Wielkich">Janowice Wielkie</a></li> <li><a href="/wiki/Dw%C3%B3r_Czarne_w_Jeleniej_G%C3%B3rze" title="Dwór Czarne w Jeleniej Górze">Jelenia Góra (Dwór Czarne)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Paulinum_w_Jeleniej_G%C3%B3rze" title="Pałac Paulinum w Jeleniej Górze">Jelenia Góra (Pałac Paulinum)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Sobieszowie" title="Pałac w Sobieszowie">Jelenia Góra (Sobieszów)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_D%C4%99bowy_w_Karpnikach" title="Pałac Dębowy w Karpnikach">Karpniki (pałac)</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Karpnikach" title="Zamek w Karpnikach">Karpniki (zamek)</a></li> <li><a href="/wiki/Nowy_Dw%C3%B3r_w_Kowarach" title="Nowy Dwór w Kowarach">Kowary (dwór)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Kowarach" title="Pałac w Kowarach">Kowary (pałac)</a></li> <li><a href="/wiki/Dw%C3%B3r_%E2%80%9EDom_wdowy%E2%80%9D_w_%C5%81omnicy" title="Dwór „Dom wdowy” w Łomnicy">Łomnica (dwór)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_%C5%81omnicy_(powiat_karkonoski)" title="Pałac w Łomnicy (powiat karkonoski)">Łomnica (pałac)</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_Henryka" title="Zamek Henryka">Zamek Henryka</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Mi%C5%82kowie" title="Pałac w Miłkowie">Miłków</a></li> <li><a href="/wiki/Dw%C3%B3r_w_Mniszkowie" title="Dwór w Mniszkowie">Mniszków</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Mys%C5%82akowicach" title="Pałac w Mysłakowicach">Mysłakowice</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Pakoszowie" title="Pałac w Pakoszowie">Pakoszów</a></li> <li><a href="/wiki/Dw%C3%B3r_w_Radomierzu" title="Dwór w Radomierzu">Radomierz</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Rybnicy" title="Zamek w Rybnicy">Rybnica</a></li> <li><a href="/wiki/Wie%C5%BCa_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ca_w_Siedl%C4%99cinie" title="Wieża książęca w Siedlęcinie">Siedlęcin</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_Sokolec" title="Zamek Sokolec">Sokolec</a></li> <li><a href="/wiki/Dw%C3%B3r_w_Staniszowie" title="Dwór w Staniszowie">Staniszów (dwór)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Staniszowie" title="Pałac w Staniszowie">Staniszów (pałac)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_na_Wodzie_w_Staniszowie" title="Pałac na Wodzie w Staniszowie">Staniszów (Pałac na Wodzie)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Wojanowie" title="Pałac w Wojanowie">Wojanów</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie" title="Województwo kujawsko-pomorskie">kujawsko-pomorskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Biskupin_(stanowisko_archeologiczne)" title="Biskupin (stanowisko archeologiczne)">Biskupin (rezerwat archeologiczny)</a></li> <li><a href="/wiki/Che%C5%82mno" title="Chełmno">Chełmno</a> (<a href="/w/index.php?title=Stare_Miasto_(Che%C5%82mno)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stare Miasto (Chełmno) (strona nie istnieje)">Stare Miasto</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ciechocinek" title="Ciechocinek">Ciechocinek</a> (zespół <a href="/wiki/T%C4%99%C5%BCnie_w_Ciechocinku" title="Tężnie w Ciechocinku">tężni</a> i <a href="/w/index.php?title=Warzelnia_Soli_w_Ciechocinku&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Warzelnia Soli w Ciechocinku (strona nie istnieje)">warzelni soli</a> wraz z parkami Tężniowym i <a href="/wiki/Park_Zdrojowy_w_Ciechocinku" title="Park Zdrojowy w Ciechocinku">Zdrojowym</a>)</li> <li><a href="/wiki/Grudzi%C4%85dz" title="Grudziądz">Grudziądz</a> (<a href="/wiki/Spichrze_w_Grudzi%C4%85dzu" title="Spichrze w Grudziądzu">zespół spichlerzy nad Wisłą</a>)</li> <li><a href="/wiki/Lubostro%C5%84" title="Lubostroń">Lubostroń</a> (<a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Lubostroniu" title="Pałac w Lubostroniu">zespół pałacowo-parkowy</a>)</li> <li><a href="/wiki/Strzelno" title="Strzelno">Strzelno</a> (zespół dawnego klasztoru Norbertanek wraz z <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_i_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Marii_Panny_w_Strzelnie" title="Kościół Świętej Trójcy i Najświętszej Marii Panny w Strzelnie">kościołem pod wezwaniem Świętej Trójcy i NMP</a> oraz <a href="/wiki/Rotunda_%C5%9Bw._Prokopa_w_Strzelnie" title="Rotunda św. Prokopa w Strzelnie">rotundą św. Prokopa</a>)</li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_staromiejski_Torunia" title="Zespół staromiejski Torunia">Toruń (zespół staromiejski)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_katedralna_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_we_W%C5%82oc%C5%82awku" title="Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku">Włocławek (katedra)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubelskie" title="Województwo lubelskie">lubelskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kazimierz_Dolny" title="Kazimierz Dolny">Kazimierz Dolny</a> (<a href="/w/index.php?title=Zesp%C3%B3%C5%82_staromiejski_Kazimierza_Wielkiego&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zespół staromiejski Kazimierza Wielkiego (strona nie istnieje)">zespół staromiejski</a>)</li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Koz%C5%82%C3%B3wce" title="Pałac w Kozłówce">Kozłówka (zespół pałacowo-parkowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Stare_Miasto_(Lublin)" title="Stare Miasto (Lublin)">Lublin (historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny)</a></li> <li><a href="/wiki/Stadnina_Koni_Jan%C3%B3w_Podlaski" title="Stadnina Koni Janów Podlaski">Wygoda (stadnina koni)</a></li> <li><a href="/wiki/Stare_Miasto_(Zamo%C5%9B%C4%87)" title="Stare Miasto (Zamość)">Zamość (historyczny zespół miasta)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">lubuskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Opactwo_cysters%C3%B3w_w_Go%C5%9Bcikowie-Parady%C5%BCu" title="Opactwo cystersów w Gościkowie-Paradyżu">Gościkowo-Paradyż (pocysterski zespół klasztorny)</a></li> <li><a href="/wiki/Kl%C4%99psk" title="Klępsk">Klępsk</a> (<a href="/w/index.php?title=Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Nawiedzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Kl%C4%99psku&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Klępsku (strona nie istnieje)">kościół Nawiedzenia NMP</a>)</li> <li><a href="/wiki/Park_Mu%C5%BCakowski" title="Park Mużakowski">Łęknica (Park Mużakowski)</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_%C5%BBaganiu" title="Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żaganiu">Żagań (kościół Wniebowzięcia NMP)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie" title="Województwo łódzkie">łódzkie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bazylika_katedralna_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_i_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_w_%C5%81owiczu" title="Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Łowiczu">Łowicz (katedra)</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łódź</a> (<a href="/w/index.php?title=Wielokulturowy_krajobraz_miasta_przemys%C5%82owego_(%C5%81%C3%B3d%C5%BA)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego (Łódź) (strona nie istnieje)">wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego</a>)</li> <li><a href="/wiki/Niebor%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie)" title="Nieborów (województwo łódzkie)">Nieborów</a> i <a href="/wiki/Arkadia_(powiat_%C5%82owicki)" title="Arkadia (powiat łowicki)">Arkadia</a> (<a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Nieborowie" title="Pałac w Nieborowie">zespół pałacowo ogrodowy</a> i ogród sentymentalno-romantyczny)</li> <li><a href="/wiki/Opactwo_Cysters%C3%B3w_w_Sulejowie" title="Opactwo Cystersów w Sulejowie">Sulejów (opactwo Cystersów)</a></li> <li><a href="/wiki/Archikolegiata_w_Tumie" title="Archikolegiata w Tumie">Tum (archikolegiata)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie" title="Województwo małopolskie">małopolskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kopalnia_soli_Bochnia" title="Kopalnia soli Bochnia">Bochnia (kopalnia soli)</a></li> <li><a href="/wiki/Sanktuarium_pasyjno-maryjne_w_Kalwarii_Zebrzydowskiej" title="Sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej">Kalwaria Zebrzydowska (sanktuarium pasyjno-maryjne)</a></li> <li><a href="/wiki/Stare_Miasto_w_Krakowie" title="Stare Miasto w Krakowie">Kraków (historyczny zespół miasta)</a></li> <li><a href="/wiki/Opactwo_Benedyktyn%C3%B3w_w_Ty%C5%84cu" title="Opactwo Benedyktynów w Tyńcu">Kraków (opactwo Benedyktynów)</a></li> <li><a href="/wiki/Kopiec_Ko%C5%9Bciuszki_w_Krakowie" title="Kopiec Kościuszki w Krakowie">Kraków (Kopiec Kościuszki z otoczeniem)</a></li> <li><a href="/wiki/Rac%C5%82awice_(powiat_miechowski)" title="Racławice (powiat miechowski)">Racławice</a> (historyczny teren bitwy)</li> <li><a href="/wiki/Stary_S%C4%85cz" title="Stary Sącz">Stary Sącz</a> (<a href="/w/index.php?title=Zesp%C3%B3%C5%82_staromiejski_Starego_S%C4%85cza&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zespół staromiejski Starego Sącza (strona nie istnieje)">zespół staromiejski</a> wraz z <a href="/wiki/Klasztor_klarysek_w_Starym_S%C4%85czu" title="Klasztor klarysek w Starym Sączu">klasztorem klarysek</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Szalowej" title="Kościół św. Michała Archanioła w Szalowej">Szalowa (kościół św. Michała Archanioła)</a></li> <li><a href="/wiki/Kopalnia_Soli_%E2%80%9EWieliczka%E2%80%9D" title="Kopalnia Soli „Wieliczka”">Wieliczka (kopalnia soli)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie" title="Województwo mazowieckie">mazowieckie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/P%C5%82ock" title="Płock">Płock</a> (<a href="/wiki/Stare_Miasto_(P%C5%82ock)" title="Stare Miasto (Płock)">Wzgórze Tumskie</a>)</li> <li><a href="/wiki/Radom" title="Radom">Radom</a> (<a href="/wiki/Klasztor_i_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_oo._Bernardyn%C3%B3w_w_Radomiu" title="Klasztor i kościół oo. Bernardynów w Radomiu">zespół klasztorny Bernardynów</a>)</li> <li>Warszawa <ul><li>historyczny zespół miasta (zob. <a href="/wiki/Stare_Miasto_w_Warszawie" title="Stare Miasto w Warszawie">Stare Miasto</a>, <a href="/wiki/Nowe_Miasto_(Warszawa)" title="Nowe Miasto (Warszawa)">Nowe Miasto</a> z <a href="/wiki/Trakt_Kr%C3%B3lewski_w_Warszawie" title="Trakt Królewski w Warszawie">Traktem Królewskim</a>, <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Wilanowie" title="Pałac w Wilanowie">Wilanowem</a> i <a href="/wiki/Gmach_Ministerstwa_Wyzna%C5%84_Religijnych_i_O%C5%9Bwiecenia_Publicznego_w_Warszawie" title="Gmach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie">Gmach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego</a>)</li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_Stacji_Filtr%C3%B3w_w_Warszawie" title="Zespół Stacji Filtrów w Warszawie">zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya</a></li> <li>zespół sześciu zabytkowych cmentarzy na Powązkach</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C5%BByrard%C3%B3w" title="Żyrardów">Żyrardów</a> (<a href="/w/index.php?title=Osada_fabryczna_w_%C5%BByrardowie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Osada fabryczna w Żyrardowie (strona nie istnieje)">XIX-wieczna osada fabryczna</a>)</li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">opolskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Zamek_Piast%C3%B3w_%C5%9Al%C4%85skich_w_Brzegu" title="Zamek Piastów Śląskich w Brzegu">Brzeg (zespół Zamku Piastów Śląskich)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_%C5%9Bw._Jakuba_i_%C5%9Bw._Agnieszki_w_Nysie" title="Bazylika św. Jakuba i św. Agnieszki w Nysie">Nysa (zespół bazyliki św. Jakuba i św. Agnieszki)</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_odpustowy_%C5%9Bw._Anny_w_Ole%C5%9Bnie" title="Kościół odpustowy św. Anny w Oleśnie">Olesno (kościół odpustowy św. Anny)</a></li> <li><a href="/wiki/Most_wisz%C4%85cy_w_Ozimku" title="Most wiszący w Ozimku">Ozimek (most wiszący)</a></li> <li><a href="/wiki/Paczk%C3%B3w" title="Paczków">Paczków</a> (zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji)</li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3ra_%C5%9Awi%C4%99tej_Anny_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Góra Świętej Anny (województwo opolskie)">Góra Świętej Anny</a> (komponowany krajobraz kulturowo-przyrodniczy <a href="/wiki/G%C3%B3ra_%C5%9Awi%C4%99tej_Anny" title="Góra Świętej Anny">Góry Świętej Anny</a>)</li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie" title="Województwo podkarpackie">podkarpackie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kopalnia_ropy_naftowej_w_B%C3%B3brce" title="Kopalnia ropy naftowej w Bóbrce">Bóbrka (kopalnia ropy naftowej)</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Krasiczynie" title="Zamek w Krasiczynie">Krasiczyn (zespół zamkowo-parkowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_ko%C5%9Bcio%C5%82a_i_klasztoru_Bernardyn%C3%B3w_w_Le%C5%BCajsku" title="Zespół kościoła i klasztoru Bernardynów w Leżajsku">Leżajsk (zespół klasztorny Bernardynów)</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_%C5%81a%C5%84cucie" title="Zamek w Łańcucie">Łańcut (zespół pałacowo-parkowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Przemy%C5%9Bl" title="Przemyśl">Przemyśl</a> (<a href="/w/index.php?title=Zesp%C3%B3%C5%82_staromiejski_Przemy%C5%9Bla&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zespół staromiejski Przemyśla (strona nie istnieje)">zespół staromiejski</a>)</li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Paraskewy_w_Radru%C5%BCu" title="Cerkiew św. Paraskewy w Radrużu">Radruż (zespół cerkiewny)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podlaskie" title="Województwo podlaskie">podlaskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bazylika_%C5%9Bw._Rocha_w_Bia%C5%82ymstoku" title="Bazylika św. Rocha w Białymstoku">Białystok (zespół bazyliki Chrystusa Króla i św. Rocha)</a></li> <li>Meczety i mizary w <a href="/wiki/Meczet_w_Bohonikach" title="Meczet w Bohonikach">Bohonikach</a> i <a href="/wiki/Meczet_w_Kruszynianach" title="Meczet w Kruszynianach">Kruszynianach</a></li> <li><a href="/wiki/Kana%C5%82_Augustowski" title="Kanał Augustowski">Kanał Augustowski</a></li></ul> </td></tr><tr class="a11"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_pomorskie" title="Województwo pomorskie">pomorskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Gda%C5%84sk_(okr%C4%99g_historyczny)" title="Gdańsk (okręg historyczny)">Gdańsk (miasto w zasięgu obwarowań z XVII wieku)</a></li> <li><a href="/wiki/Westerplatte" title="Westerplatte">Gdańsk (pole bitwy na Westerplatte)</a></li> <li><a href="/wiki/Opactwo_Cysters%C3%B3w_w_Oliwie" title="Opactwo Cystersów w Oliwie">Gdańsk (Zespół pocystersko-katedralny w Gdańsku Oliwie)</a></li> <li><a href="/wiki/Twierdza_Wis%C5%82ouj%C5%9Bcie" title="Twierdza Wisłoujście">Gdańsk (Twierdza Wisłoujście)</a></li> <li><a href="/wiki/Stocznia_Gda%C5%84ska" title="Stocznia Gdańska">Gdańsk (Stocznia)</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_(Gdynia)" title="Śródmieście (Gdynia)">Gdynia (historyczny układ urbanistyczny śródmieścia)</a></li> <li><a href="/wiki/Kwidzyn" title="Kwidzyn">Kwidzyn</a> (zespół <a href="/wiki/Zamek_w_Kwidzynie" title="Zamek w Kwidzynie">zamkowo</a>-<a href="/wiki/Konkatedra_%C5%9Bw._Jana_Ewangelisty_w_Kwidzynie" title="Konkatedra św. Jana Ewangelisty w Kwidzynie">katedralny</a>)</li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Malborku" title="Zamek w Malborku">Malbork (zespół zamku krzyżackiego)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_katedralna_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Pelplinie" title="Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie">Pelplin (zespół katedralny)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a12"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo śląskie">śląskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Jasna_G%C3%B3ra" title="Jasna Góra">Częstochowa (Jasna Góra)</a></li> <li><a href="/wiki/Radiostacja_gliwicka" title="Radiostacja gliwicka">Gliwice (radiostacja)</a></li> <li><a href="/wiki/Nikiszowiec" title="Nikiszowiec">Katowice (osiedle Nikiszowiec)</a></li> <li><a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Katowice</a> (<a href="/wiki/Gmach_Sejmu_%C5%9Al%C4%85skiego_w_Katowicach" title="Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach">Gmach Województwa i Sejmu Śląskiego</a> oraz <a href="/wiki/Archikatedra_Chrystusa_Kr%C3%B3la_w_Katowicach" title="Archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach">zespół katedralny</a>)</li> <li>Tarnowskie Góry (<a href="/wiki/Podziemia_Tarnog%C3%B3rsko-Bytomskie" title="Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie">podziemia</a> <a href="/wiki/Zabytkowa_Kopalnia_Srebra" title="Zabytkowa Kopalnia Srebra">Zabytkowej Kopalnia Srebra</a> oraz <a class="mw-selflink selflink">Sztolni Czarnego Pstrąga</a>)</li></ul> </td></tr><tr class="a13"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie" title="Województwo świętokrzyskie">świętokrzyskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kielce" title="Kielce">Kielce</a> (<a href="/wiki/Pa%C5%82ac_Biskup%C3%B3w_Krakowskich_w_Kielcach" title="Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach">dawny pałac biskupów</a> i <a href="/wiki/Bazylika_katedralna_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Kielcach" title="Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach">katedra</a>)</li> <li><a href="/wiki/Obl%C4%99gorek" title="Oblęgorek">Oblęgorek</a> (<a href="/wiki/Muzeum_Henryka_Sienkiewicza_w_Obl%C4%99gorku" title="Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku">pałac Henryka Sienkiewicza</a> wraz z parkiem i Aleją Lipową)</li> <li><a href="/wiki/Pustelnia_Z%C5%82otego_Lasu" title="Pustelnia Złotego Lasu">Rytwiany (Pustelnia Złotego Lasu)</a></li> <li><a href="/wiki/Zabytki_w_Sandomierzu" title="Zabytki w Sandomierzu">Sandomierz (Historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Krzemionki" title="Krzemionki">Sudół (Krzemionki – kopalnie krzemienia z okresu neolitu)</a></li> <li><a href="/wiki/Opactwo_na_%C5%9Awi%C4%99tym_Krzy%C5%BCu" title="Opactwo na Świętym Krzyżu">Święty Krzyż (pobenedyktyński zespół klasztorny)</a> oraz przedchrześcijańskie obwałowania kamienne na <a href="/wiki/%C5%81ysa_G%C3%B3ra_(G%C3%B3ry_%C5%9Awi%C4%99tokrzyskie)" title="Łysa Góra (Góry Świętokrzyskie)">Łysej Górze</a></li> <li><a href="/wiki/Ujazd_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie)" title="Ujazd (województwo świętokrzyskie)">Ujazd</a> <a href="/wiki/Krzy%C5%BCtop%C3%B3r" title="Krzyżtopór">ruiny zamku Krzyżtopór</a></li> <li><a href="/wiki/Opactwo_Cysters%C3%B3w_w_W%C4%85chocku" title="Opactwo Cystersów w Wąchocku">Wąchock (opactwo Cystersów)</a></li> <li><a href="/wiki/Wi%C5%9Blica" title="Wiślica">Wiślica</a> (<a href="/wiki/Bazylika_kolegiacka_Narodzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Marii_Panny_w_Wi%C5%9Blicy" title="Bazylika kolegiacka Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Wiślicy">zespół bazyliki kolegiackiej</a>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_w_Wi%C5%9Blicy" title="Kościół św. Mikołaja w Wiślicy">relikty kościoła św. Mikołaja</a> oraz <a href="/wiki/Wyspa_Grodziskowa" title="Wyspa Grodziskowa">grodzisko</a>)</li></ul> </td></tr><tr class="a14"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie" title="Województwo warmińsko-mazurskie">warmińsko-mazurskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bazylika_archikatedralna_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_i_%C5%9Bw._Andrzeja_we_Fromborku" title="Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku">Frombork (zespół archikatedralny)</a></li> <li><a href="/wiki/Grunwald_%E2%80%93_Pole_Bitwy" title="Grunwald – Pole Bitwy">Grunwald (pole bitwy)</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_Biskup%C3%B3w_Warmi%C5%84skich_w_Lidzbarku_Warmi%C5%84skim" title="Zamek Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim">Lidzbark Warmiński (zamek biskupów warmińskich)</a></li> <li><a href="/wiki/Kana%C5%82_Elbl%C4%85ski" title="Kanał Elbląski">Kanał Elbląski</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_Nawiedzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_%C5%9Awi%C4%99tej_Lipce" title="Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce">Święta Lipka (zespół sanktuarium pielgrzymkowego)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a15"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_wielkopolskie" title="Województwo wielkopolskie">wielkopolskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Dobrzycy" title="Pałac w Dobrzycy">Dobrzyca (zespół pałacowo-parkowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_prymasowska_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gnie%C5%BAnie" title="Bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie">Gniezno (archikatedra)</a></li> <li><a href="/wiki/Bazylika_na_%C5%9Awi%C4%99tej_G%C3%B3rze" title="Bazylika na Świętej Górze">Głogówko (bazylika i oratorium)</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%B3rnik" title="Kórnik">Kórnik</a> (<a href="/wiki/Zamek_w_K%C3%B3rniku" title="Zamek w Kórniku">zespół zamkowo-parkowy</a> oraz <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Wszystkich_%C5%9Awi%C4%99tych_w_K%C3%B3rniku" title="Kościół Wszystkich Świętych w Kórniku">kościół Wszystkich Świętych</a>)</li> <li><a href="/wiki/Dw%C3%B3r_w_Koszutach" title="Dwór w Koszutach">Koszuty (zespół dworsko-parkowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Opactwo_Cysters%C3%B3w_w_L%C4%85dzie" title="Opactwo Cystersów w Lądzie">Ląd (dawne opactwo Cystersów)</a></li> <li><a href="/wiki/Ostr%C3%B3w_Lednicki" title="Ostrów Lednicki">Lednogóra (wyspa Ostrów Lednicki)</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Narodzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Marii_Panny_w_Lubiniu" title="Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Lubiniu">Lubiń (zespół opactwa Benedyktynów)</a></li> <li><a href="/wiki/Historyczny_zesp%C3%B3%C5%82_miasta_Poznania" title="Historyczny zespół miasta Poznania">Poznań (historyczny zespół miasta)</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Rogalinie" title="Pałac w Rogalinie">Rogalin (zespół pałacowy z ogrodem i parkiem)</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Rydzynie" title="Zamek w Rydzynie">Rydzyna (zamek)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a16"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_zachodniopomorskie" title="Województwo zachodniopomorskie">zachodniopomorskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Konkatedra_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_w_Kamieniu_Pomorskim" title="Konkatedra św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim">Kamień Pomorski (zespół konkatedry)</a></li> <li><a href="/wiki/Opactwo_Cysters%C3%B3w_w_Ko%C5%82baczu" title="Opactwo Cystersów w Kołbaczu">Kołbacz (zespół opactwa Cystersów)</a></li> <li><a href="/wiki/Stargard" title="Stargard">Stargard</a> (<a href="/wiki/Kolegiata_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_Kr%C3%B3lowej_%C5%9Awiata_w_Stargardzie" title="Kolegiata Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata w Stargardzie">zespół kolegiaty</a> oraz <a href="/wiki/Mury_obronne_w_Stargardzie" title="Mury obronne w Stargardzie">mury obronne</a>)</li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Pomnik_historii" title="Pomnik historii"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Pomnik_Historii_logo.svg/60px-Pomnik_Historii_logo.svg.png" decoding="async" width="60" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Pomnik_Historii_logo.svg/90px-Pomnik_Historii_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Pomnik_Historii_logo.svg/120px-Pomnik_Historii_logo.svg.png 2x" data-file-width="94" data-file-height="151" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Zabytki_Tarnowskich_G%C3%B3r" title="Szablon:Zabytki Tarnowskich Gór"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Zabytki_Tarnowskich_G%C3%B3r&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Zabytki Tarnowskich Gór (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Zabytki_Tarnowskich_G%C3%B3r&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Zabytki <a href="/wiki/Tarnowskie_G%C3%B3ry" title="Tarnowskie Góry">Tarnowskich Gór</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="flex"><div class="navbox-before before"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Herb_Tarnowskich_G%C3%B3r" title="Herb Tarnowskich Gór"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Herb_TarnowskieGory.svg/75px-Herb_TarnowskieGory.svg.png" decoding="async" width="75" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Herb_TarnowskieGory.svg/113px-Herb_TarnowskieGory.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Herb_TarnowskieGory.svg/150px-Herb_TarnowskieGory.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="875" /></a></span> </p> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">UNESCO<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[A]</a></sup></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Podziemia_Tarnog%C3%B3rsko-Bytomskie" title="Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie">Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie</a> (<small><a class="mw-selflink selflink">Sztolnia Czarnego Pstrąga</a>, <a href="/wiki/Zabytkowa_Kopalnia_Srebra" title="Zabytkowa Kopalnia Srebra">Zabytkowa Kopalnia Srebra</a></small>)</li> <li><a href="/wiki/Park_Kunszt" title="Park Kunszt">Park Kunszt</a></li> <li><a href="/wiki/Park_Miejski_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Park Miejski w Tarnowskich Górach">Park Miejski</a></li> <li><a href="/wiki/Ha%C5%82da_pop%C5%82uczkowa_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Hałda popłuczkowa w Tarnowskich Górach">Hałda popłuczkowa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zamki i pałace</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Zamek_w_Starych_Tarnowicach" title="Zamek w Starych Tarnowicach">Zamek w Starych Tarnowicach</a></li> <li><a href="/wiki/Zamek_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Zamek w Tarnowskich Górach">Zamek w Tarnowskich Górach</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_na_Kar%C5%82uszowcu" title="Pałac na Karłuszowcu">Pałac na Karłuszowcu</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Rybnej" title="Pałac w Rybnej">Pałac w Rybnej</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Obiekty sakralne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Marcina_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach-Starych_Tarnowicach_(stary)" title="Kościół św. Marcina w Tarnowskich Górach-Starych Tarnowicach (stary)">Kościół św. Marcina (stary)</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tych_Aposto%C5%82%C3%B3w_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tarnowskich Górach">Kościół św. Piotra i Pawła</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Anny_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kościół św. Anny w Tarnowskich Górach">Kościół św. Anny</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Zbawiciela_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kościół Zbawiciela w Tarnowskich Górach">Kościół Zbawiciela</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach-Reptach_%C5%9Al%C4%85skich" title="Kościół św. Mikołaja w Tarnowskich Górach-Reptach Śląskich">Kościół św. Mikołaja</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Przemienienia_Pa%C5%84skiego_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach-Bobrownikach_%C5%9Al%C4%85skich" title="Kościół Przemienienia Pańskiego w Tarnowskich Górach-Bobrownikach Śląskich">Kościół Przemienienia Pańskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_i_%C5%9Bw._Kamila_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Kamila w Tarnowskich Górach">Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Kamila</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszego_Serca_Pana_Jezusa_i_Matki_Bo%C5%BCej_Fatimskiej_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach-Strzybnicy" title="Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa i Matki Bożej Fatimskiej w Tarnowskich Górach-Strzybnicy">Kościół NSPJ i MB Fatimskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Marcina_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach-Starych_Tarnowicach_(nowy)" title="Kościół św. Marcina w Tarnowskich Górach-Starych Tarnowicach (nowy)">Kościół św. Marcina (nowy)</a></li> <li><a href="/wiki/Kaplica_w_Bobrownikach_%C5%9Al%C4%85skich" title="Kaplica w Bobrownikach Śląskich">Kaplica w Bobrownikach Śląskich</a></li> <li><a href="/wiki/Kaplica_Matki_Boskiej_Bolesnej_w_Strzybnicy" title="Kaplica Matki Boskiej Bolesnej w Strzybnicy">Kaplica Matki Boskiej Bolesnej w Strzybnicy</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Pozostałe budynki</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Dom_Sedlaczka_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Sedlaczka w Tarnowskich Górach">Dom Sedlaczka</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_Wieprzowskiego_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Wieprzowskiego w Tarnowskich Górach">Dom Wieprzowskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Ratusz_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Ratusz w Tarnowskich Górach">Ratusz</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_Cochlera_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Cochlera w Tarnowskich Górach">Dom Cochlera</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_13_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 13 w Tarnowskich Górach">Rynek 13</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_Padiery_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Padiery w Tarnowskich Górach">Dom Padiery</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_14_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 14 w Tarnowskich Górach">Rynek 14</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_15_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 15 w Tarnowskich Górach">Rynek 15</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_16_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 16 w Tarnowskich Górach">Rynek 16</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienice_podcieniowe_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienice podcieniowe w Tarnowskich Górach">Kamienice podcieniowe</a> <small>(<a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_17_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach_(budynek_p%C3%B3%C5%82nocny)" title="Kamienica przy Rynku 17 w Tarnowskich Górach (budynek północny)">Rynek 17 (I)</a>, <a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_17_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach_(budynek_po%C5%82udniowy)" title="Kamienica przy Rynku 17 w Tarnowskich Górach (budynek południowy)">Rynek 17 (II)</a>, <a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_18_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 18 w Tarnowskich Górach">Rynek 18</a>, Gliwicka 1, Gliwicka 3, Gliwicka 5)</small></li> <li><a href="/wiki/Dom_Gwarka_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Gwarka w Tarnowskich Górach">Dom Gwarka</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_Florczaka_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Florczaka w Tarnowskich Górach">Dom Florczaka</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_Petrascha_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Petrascha w Tarnowskich Górach">Dom Petrascha</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_8-9_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 8-9 w Tarnowskich Górach">Rynek 8-9</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_10-10a_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 10-10a w Tarnowskich Górach">Rynek 10-10a</a></li> <li><a href="/wiki/Dworek_Goethego_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dworek Goethego w Tarnowskich Górach">Dworek Goethego</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_przy_ul._G%C3%B3rniczej_23_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom przy ul. Górniczej 23 w Tarnowskich Górach">Górnicza 23</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_ulicy_Krakowskiej_12_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy ulicy Krakowskiej 12 w Tarnowskich Górach">Krakowska 12</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_ulicy_Krakowskiej_16_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy ulicy Krakowskiej 16 w Tarnowskich Górach">Krakowska 16</a></li> <li><a href="/wiki/Lazaret_g%C3%B3rniczy_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Lazaret górniczy w Tarnowskich Górach">Lazaret górniczy</a></li> <li><a href="/wiki/Budynek_Poczty_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Budynek Poczty w Tarnowskich Górach">Budynek Poczty</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_ul._Jana_Bondkowskiego_1_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy ul. Jana Bondkowskiego 1 w Tarnowskich Górach">Bondkowskiego 1</a></li> <li><a href="/wiki/Tarnowskie_G%C3%B3ry_(stacja_kolejowa)#Dworzec" title="Tarnowskie Góry (stacja kolejowa)">Dworzec Kolejowy</a></li> <li><a href="/wiki/Gmach_S%C4%85du_Rejonowego_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Gmach Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach">Gmach Sądu Rejonowego</a></li> <li><a href="/wiki/Budynek_Urz%C4%99du_Miejskiego_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Budynek Urzędu Miejskiego w Tarnowskich Górach">Budynek Urzędu Miejskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Budynek_Szko%C5%82y_Podstawowej_nr_3_im._ks._Franciszka_Blachnickiego_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Budynek Szkoły Podstawowej nr 3 im. ks. Franciszka Blachnickiego w Tarnowskich Górach">Budynek SP nr 3</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zabytkowe parki</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Park_w_Reptach" title="Park w Reptach">Park w Reptach</a></li> <li><a href="/wiki/Park_Redena_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Park Redena w Tarnowskich Górach">Park Redena</a></li> <li><a href="/wiki/Park_Miejski_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Park Miejski w Tarnowskich Górach">Park Miejski</a></li> <li><a href="/wiki/Park_Kunszt" title="Park Kunszt">Park Kunszt</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne obiekty</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Gr%C3%B3dek_sto%C5%BCkowaty_w_Starych_Tarnowicach" title="Gródek stożkowaty w Starych Tarnowicach">Gródek stożkowaty w Starych Tarnowicach</a></li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Cmentarz żydowski w Tarnowskich Górach">Cmentarz żydowski</a></li> <li><a href="/wiki/Dzwonnica_Gwark%C3%B3w" title="Dzwonnica Gwarków">Dzwonnica Gwarków</a></li> <li><a href="/wiki/Skansen_Maszyn_Parowych_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach">Skansen Maszyn Parowych</a></li> <li><a href="/wiki/Ha%C5%82da_pop%C5%82uczkowa_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Hałda popłuczkowa w Tarnowskich Górach">Park Kulturowy „Hałda Popłuczkowa”</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%B9r%C3%B3d%C5%82o_M%C5%82odo%C5%9Bci_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Źródło Młodości w Tarnowskich Górach">Źródło Młodości</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Obiekty nieistniejące</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Huta_Fryderyk" title="Huta Fryderyk">Huta Fryderyk</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%82ac_w_Reptach" title="Pałac w Reptach">Pałac w Reptach</a></li> <li><a href="/wiki/Stara_Synagoga_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Stara Synagoga w Tarnowskich Górach">Stara synagoga</a></li> <li><a href="/wiki/Synagoga_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Synagoga w Tarnowskich Górach">Synagoga</a></li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_ewangelicki_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Cmentarz ewangelicki w Tarnowskich Górach">Cmentarz ewangelicki</a></li> <li><a href="/wiki/Dom_Szymkowica_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Dom Szymkowica w Tarnowskich Górach">Dom Szymkowica</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienica_przy_Rynku_11_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kamienica przy Rynku 11 w Tarnowskich Górach">Rynek 11</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div><div class="hlist navbox-below below"> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-nav"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">obiekty objęte wpisem pod nazwą <i><a href="/wiki/Kopalnia_rud_o%C5%82owiu,_srebra_i_cynku_wraz_z_systemem_gospodarowania_wodami_podziemnymi_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach">Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach</a></i></span> </li> </ol></div></div> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego" title="Szablon:Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego" title="Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego">Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Stara_Fabryka_%E2%80%93_oddzia%C5%82_Muzeum_Historycznego_w_Bielsku-Bia%C5%82ej" title="Stara Fabryka – oddział Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej">Stara Fabryka</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3rno%C5%9Bl%C4%85skie_Koleje_W%C4%85skotorowe" title="Górnośląskie Koleje Wąskotorowe">Górnośląskie Koleje Wąskotorowe</a></li> <li><a href="/wiki/Kopalnia_W%C4%99gla_Kamiennego_Prezydent" title="Kopalnia Węgla Kamiennego Prezydent">Szyb Prezydent, Kompleks Sztygarka</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Hutnictwa_w_Chorzowie" title="Muzeum Hutnictwa w Chorzowie">Muzeum Hutnictwa</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Drukarstwa_w_Cieszynie" title="Muzeum Drukarstwa w Cieszynie">Muzeum Drukarstwa</a></li> <li><a href="/wiki/Browar_Zamkowy_Cieszyn" title="Browar Zamkowy Cieszyn">Browar Zamkowy Cieszyn</a></li> <li><a href="/wiki/Galeria_Sztuki_Wsp%C3%B3%C5%82czesnej_Elektrownia" title="Galeria Sztuki Współczesnej Elektrownia">Galeria Sztuki Współczesnej Elektrownia</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_kopalni_D%C4%99bie%C5%84sko_w_Czerwionce" title="Osiedle kopalni Dębieńsko w Czerwionce">Familoki</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_G%C3%B3rnictwa_Rud_%C5%BBelaza_w_Cz%C4%99stochowie" title="Muzeum Górnictwa Rud Żelaza w Częstochowie">Muzeum Górnictwa Rud Żelaza</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Historii_Kolei_w_Cz%C4%99stochowie" title="Muzeum Historii Kolei w Częstochowie">Muzeum Historii Kolei</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Produkcji_Zapa%C5%82ek_w_Cz%C4%99stochowie" title="Muzeum Produkcji Zapałek w Częstochowie">Muzeum Produkcji Zapałek</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Miejskie_%E2%80%9ESztygarka%E2%80%9D_w_D%C4%85browie_G%C3%B3rniczej" title="Muzeum Miejskie „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej">Kopalnia Ćwiczebna Muzeum Miejskiego Sztygarka</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Techniki_Sanitarnej_w_Gliwicach" title="Muzeum Techniki Sanitarnej w Gliwicach">Muzeum Techniki Sanitarnej</a></li> <li><a href="/wiki/Oddzia%C5%82_Odlewnictwa_Artystycznego_Muzeum_w_Gliwicach" title="Oddział Odlewnictwa Artystycznego Muzeum w Gliwicach">Oddział Odlewnictwa Artystycznego Muzeum w Gliwicach</a></li> <li><a href="/wiki/Radiostacja_gliwicka" title="Radiostacja gliwicka">Radiostacja Gliwice</a></li> <li><a href="/wiki/Zabytkowa_Stacja_Wodoci%C4%85gowa_Zawada" title="Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada">Stacja Wodociągowa Zawada</a></li> <li><a href="/wiki/Giszowiec" title="Giszowiec">Osiedle Giszowiec</a></li> <li><a href="/wiki/Nikiszowiec" title="Nikiszowiec">Osiedle Nikiszowiec</a></li> <li><a href="/wiki/Galeria_Szyb_Wilson" title="Galeria Szyb Wilson">Galeria Szyb Wilson</a></li> <li><a href="/wiki/Walcownia_%E2%80%93_Muzeum_Hutnictwa_Cynku" title="Walcownia – Muzeum Hutnictwa Cynku">Muzeum Hutnictwa Cynku Walcownia</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_%C5%9Al%C4%85skie_w_Katowicach" title="Muzeum Śląskie w Katowicach">Muzeum Śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Porcelana_%C5%9Al%C4%85ska" title="Porcelana Śląska">Fabryka Porcelany</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Energetyki_w_%C5%81aziskach_G%C3%B3rnych" title="Muzeum Energetyki w Łaziskach Górnych">Muzeum Energetyki</a></li> <li><a href="/wiki/Centralne_Muzeum_Po%C5%BCarnictwa_w_Mys%C5%82owicach" title="Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach">Centralne Muzeum Pożarnictwa</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Prasy_%C5%9Al%C4%85skiej_w_Pszczynie" title="Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie">Muzeum Prasy Śląskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Chleba_w_Radzionkowie" title="Muzeum Chleba w Radzionkowie">Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek</a></li> <li><a href="/wiki/Kolonia_robotnicza_Ficinus" title="Kolonia robotnicza Ficinus">Kolonia Robotnicza Ficinus</a></li> <li><a href="/wiki/Ruda_Chebzie" title="Ruda Chebzie">Stacja Biblioteka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kolej_W%C4%85skotorowa_w_Rudach&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kolej Wąskotorowa w Rudach (strona nie istnieje)">Kolej Wąskotorowa w Rudach</a></li> <li><a href="/wiki/Zabytkowa_Kopalnia_%E2%80%9EIgnacy%E2%80%9D" title="Zabytkowa Kopalnia „Ignacy”">Zabytkowa Kopalnia „Ignacy”</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Park_Tradycji_w_Siemianowicach_%C5%9Al%C4%85skich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Park Tradycji w Siemianowicach Śląskich (strona nie istnieje)">Park Tradycji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wie%C5%BCe_KWK_Polska&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wieże KWK Polska (strona nie istnieje)">Wieże KWK Polska</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Sztolnia Czarnego Pstrąga</a></li> <li><a href="/wiki/Zabytkowa_Kopalnia_Srebra" title="Zabytkowa Kopalnia Srebra">Zabytkowa Kopalnia Srebra</a></li> <li><a href="/wiki/Browar_Obywatelski_w_Tychach" title="Browar Obywatelski w Tychach">Browar Obywatelski</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Tyskich_Browar%C3%B3w_Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99cych" title="Muzeum Tyskich Browarów Książęcych">Muzeum Tyskich Browarów Książęcych</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Ustro%C5%84skie_im._Jana_Jarockiego" title="Muzeum Ustrońskie im. Jana Jarockiego">Muzeum Ustrońskie</a></li> <li><a href="/wiki/Kopalnia_Guido" title="Kopalnia Guido">Kopalnia Guido</a></li> <li><a href="/wiki/Skansen_G%C3%B3rniczy_Kr%C3%B3lowa_Luiza" title="Skansen Górniczy Królowa Luiza">Sztolnia Królowa Luiza</a></li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_szybu_Maciej" title="Zespół szybu Maciej">Szyb Maciej</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Dawnych_Rzemios%C5%82_w_%C5%BBarkach" title="Muzeum Dawnych Rzemiosł w Żarkach">Stary Młyn – Muzeum Dawnych Rzemiosł</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Browaru_%C5%BBywiec" title="Muzeum Browaru Żywiec">Muzeum Browaru Żywiec</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg" class="mw-file-description" title="Województwo Śląskie"><img alt="Województwo Śląskie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg/35px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg.png" decoding="async" width="35" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg/53px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg/70px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="816" /></a></span> </p> </div></div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstrąga&amp;oldid=71410698">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstrąga&amp;oldid=71410698</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Zabytki_nieruchome_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kategoria:Zabytki nieruchome w Tarnowskich Górach">Zabytki nieruchome w Tarnowskich Górach</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pomniki_historii" title="Kategoria:Pomniki historii">Pomniki historii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Podziemne_trasy_turystyczne_w_Polsce" title="Kategoria:Podziemne trasy turystyczne w Polsce">Podziemne trasy turystyczne w Polsce</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Sztolnie" title="Kategoria:Sztolnie">Sztolnie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szlak_Zabytk%C3%B3w_Techniki_Wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Al%C4%85skiego" title="Kategoria:Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego">Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Kopalnia_rud_o%C5%82owiu,_srebra_i_cynku_wraz_z_systemem_gospodarowania_wodami_podziemnymi_w_Tarnowskich_G%C3%B3rach" title="Kategoria:Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach">Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 1 paź 2023, 14:13.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-g8lcg","wgBackendResponseTime":164,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.494","walltime":"0.718","ppvisitednodes":{"value":6382,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":153934,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12452,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":16,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":55835,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 585.192 1 -total"," 36.26% 212.179 1 Szablon:Tunel_infobox"," 30.73% 179.824 1 Szablon:Przypisy"," 23.85% 139.562 4 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 22.51% 131.740 1 Szablon:Obiekty_UNESCO_w_Polsce"," 13.86% 81.106 7 Szablon:Cytuj_stronę"," 9.99% 58.451 1 Szablon:Infobox_mapa_lokalizacyjna"," 8.62% 50.450 5 Szablon:Cytuj"," 6.94% 40.587 1 Szablon:Infobox_państwo"," 5.84% 34.168 1 Szablon:Infobox_tytuł"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.296","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5441528,"limit":52428800},"limitreport-logs":"{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"50°25'37.2\\\"N 18°48'25.5\\\"E\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Tunel infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:landmark\",\n}\nmap = \"Tarnowskie Góry\"\nmap = \"powiat tarnogórski\"\nmap = \"śląskie\"\nmap = \"Polska\"\nmap = \"Tarnowskie Góry\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”\",\n [\"description\"] = \"Sztolnia Czarnego Pstrąga\",\n [\"latitude\"] = 50.427,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_\",\n [\"longitude\"] = 18.807083333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"na dole po lewej\",\n [\"rx\"] = 61.73225504212,\n [\"ry\"] = 269.63478709924,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 25.937922286605,\n [\"y\"] = 79.562700670358,\n}\nmap = \"Polska\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”\",\n [\"description\"] = \"Sztolnia Czarnego Pstrąga\",\n [\"latitude\"] = 50.427,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_\",\n [\"longitude\"] = 18.807083333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"na dole\",\n [\"rx\"] = 111.37250778816,\n [\"ry\"] = 169.8937260788,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 46.795171339564,\n [\"y\"] = 73.430769230769,\n}\nmap = \"śląskie\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”\",\n [\"description\"] = \"Sztolnia Czarnego Pstrąga\",\n [\"latitude\"] = 50.427,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_\",\n [\"longitude\"] = 18.807083333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko centrum u góry\",\n [\"rx\"] = 100.95090760978,\n [\"ry\"] = 129.0547085855,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 42.416347735202,\n [\"y\"] = 39.370880445849,\n}\nmap = \"powiat tarnogórski\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Sztolnia Czarnego Pstrąga”\",\n [\"description\"] = \"Sztolnia Czarnego Pstrąga\",\n [\"latitude\"] = 50.427,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.427_N_18.807083333333_E_type:landmark_\",\n [\"longitude\"] = 18.807083333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko centrum na dole\",\n [\"rx\"] = 101.30104856512,\n [\"ry\"] = 135.49893743125,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 42.563465783665,\n [\"y\"] = 66.336327036232,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P856'\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = false\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = false\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-hpth5","timestamp":"20241124221932","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sztolnia Czarnego Pstr\u0105ga","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Sztolnia_Czarnego_Pstr%C4%85ga","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6475064","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6475064","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-05-31T17:23:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/26\/SZTOLNIA_G%C5%81%C4%98BOKA_FRYDERYK_-_cz%C4%99%C5%9B%C4%87_trasy_turystycznej_pn._Sztolnia_Czarnego_Pastr%C4%85ga.jpg","headline":"fragment G\u0142\u0119bokiej Sztolni \u201eFryderyk\u201d"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10