CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Trzmielojad (zwyczajny) – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"75d64280-78ba-482b-9cbc-ed04751782bc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Trzmielojad_(zwyczajny)","wgTitle":"Trzmielojad (zwyczajny)","wgCurRevisionId":75683677,"wgRevisionId":75683677,"wgArticleId":57347,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Gatunki najmniejszej troski","Jastrzębiowate","Ptaki Afryki","Ptaki Europy","Ptaki Azji","Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1758 roku","Taksony opisane przez Karola Linneusza"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Trzmielojad_(zwyczajny)","wgRelevantArticleId":57347,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Trzmielojad","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75683677,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Trzmielojad_(zwyczajny)","wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q170466","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1108"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg/960px-Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="739"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="591"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Trzmielojad (zwyczajny) – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Trzmielojad_(zwyczajny)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Trzmielojad_(zwyczajny)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Trzmielojad_zwyczajny rootpage-Trzmielojad_zwyczajny skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Główne menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne"><span>Strony specjalne</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Trzmielojad+%28zwyczajny%29" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Trzmielojad+%28zwyczajny%29" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Trzmielojad+%28zwyczajny%29" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Trzmielojad+%28zwyczajny%29" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Występowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Występowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Występowanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Występowanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Charakterystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Charakterystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Charakterystyka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Charakterystyka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Charakterystyka</span> </button> <ul id="toc-Charakterystyka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wygląd_zewnętrzny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wygląd_zewnętrzny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Wygląd zewnętrzny</span> </div> </a> <ul id="toc-Wygląd_zewnętrzny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rozpoznawanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozpoznawanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Rozpoznawanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozpoznawanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rozmiary" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozmiary"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Rozmiary</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozmiary-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Głos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Głos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Głos</span> </div> </a> <ul id="toc-Głos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zachowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zachowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Zachowanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Zachowanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Długość_życia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Długość_życia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Długość życia</span> </div> </a> <ul id="toc-Długość_życia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Środowisko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Środowisko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Środowisko</span> </div> </a> <ul id="toc-Środowisko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pożywienie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pożywienie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Pożywienie</span> </div> </a> <ul id="toc-Pożywienie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lęgi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lęgi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Lęgi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lęgi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Lęgi</span> </button> <ul id="toc-Lęgi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zachowania_godowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zachowania_godowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Zachowania godowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Zachowania_godowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gniazdo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gniazdo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Gniazdo</span> </div> </a> <ul id="toc-Gniazdo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jaja_i_wysiadywanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jaja_i_wysiadywanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Jaja i wysiadywanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Jaja_i_wysiadywanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pisklęta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pisklęta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Pisklęta</span> </div> </a> <ul id="toc-Pisklęta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Status_i_ochrona" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Status_i_ochrona"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Status i ochrona</span> </div> </a> <ul id="toc-Status_i_ochrona-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Spis treści" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Trzmielojad (zwyczajny)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 72 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-72" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">72 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D0%B0%D1%88%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8A%D1%8D%D0%B3%D1%8A%D1%83%D0%B0%D0%B1%D0%B6%D1%8D" title="Къашыргъэгъуабжэ – kabardyjski" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Къашыргъэгъуабжэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Wespedief" title="Wespedief – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Wespedief" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D1%8C%D1%85%D0%B0%D1%80%D2%9F%D3%99%D1%8B%D2%AD" title="Ашьхарҟәыҭ – abchaski" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Ашьхарҟәыҭ" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abchaski" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%8A%D9%85%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%8A" title="حميمق النحل الأوروبي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حميمق النحل الأوروبي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Adi_ar%C4%B1yey%C9%99n" title="Adi arıyeyən – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Adi arıyeyən" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B0%D2%93%D1%8B%D2%99%D0%B0%D2%A1_%D2%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Һағыҙаҡ һары – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Һағыҙаҡ һары" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%B5%D0%B4_%D0%B7%D0%B2%D1%8B%D1%87%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%8B" title="Асаед звычайны – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Асаед звычайны" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%87%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B5%D0%B4" title="Звычайны асаед – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Звычайны асаед" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BE%D1%8F%D0%B4" title="Осояд – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Осояд" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Skilvaou-wesped" title="Skilvaou-wesped – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Skilvaou-wesped" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Aligot_vesper_europeu" title="Aligot vesper europeu – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aligot vesper europeu" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%C4%83%D0%BF%D1%81%D0%B0_%D1%85%D1%83%D1%80%D1%87%D0%BA%D0%B8" title="Сăпса хурчки – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сăпса хурчки" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/V%C4%8Delojed_lesn%C3%AD" title="Včelojed lesní – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Včelojed lesní" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Boda_m%C3%AAl" title="Boda mêl – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Boda mêl" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Hvepsev%C3%A5ge" title="Hvepsevåge – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Hvepsevåge" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Uvloh%C3%A1vut" title="Uvlohávut – północnolapoński" lang="se" hreflang="se" data-title="Uvlohávut" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="północnolapoński" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wespenbussard" title="Wespenbussard – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Wespenbussard" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/T%C3%B3_w%C3%B3naan%C3%ADd%C4%99%CC%81%C4%99%CC%81%CA%BC_ats%C3%A1_h%C3%A1%C3%A1%CA%BCach%CA%BCiid%C3%AD" title="Tó wónaanídę́ę́ʼ atsá hááʼachʼiidí – nawaho" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Tó wónaanídę́ę́ʼ atsá hááʼachʼiidí" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="nawaho" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Herilaseviu" title="Herilaseviu – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Herilaseviu" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%86%CE%B7%CE%BA%CE%B9%CE%AC%CF%81%CE%B7%CF%82" title="Σφηκιάρης – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Σφηκιάρης" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/European_honey_buzzard" title="European honey buzzard – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="European honey buzzard" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Vespobuteo" title="Vespobuteo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Vespobuteo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Liztorjale_eurasiar" title="Liztorjale eurasiar – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Liztorjale eurasiar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%BE%D9%87_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سارگپه جنگلی اروپایی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سارگپه جنگلی اروپایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/B%C3%BDv%C3%A1kur" title="Bývákur – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Bývákur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Bondr%C3%A9e_apivore" title="Bondrée apivore – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Bondrée apivore" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Huningfalk" title="Huningfalk – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Huningfalk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Clamh%C3%A1n_riabhach" title="Clamhán riabhach – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Clamhán riabhach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Abelleiro_europeo" title="Abelleiro europeo – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Abelleiro europeo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A0%EB%9F%BD%EB%B2%8C%EB%A7%A4" title="유럽벌매 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="유럽벌매" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80" title="Կրետակեր – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կրետակեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%A0kanjac_osa%C5%A1" title="Škanjac osaš – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Škanjac osaš" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B7%D1%85%D0%BE%D1%80" title="Бындзхор – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Бындзхор" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/B%C3%BD%C3%BEj%C3%B3r" title="Býþjór – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Býþjór" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%99%D7%AA_%D7%A6%D7%A8%D7%A2%D7%99%D7%9D" title="איית צרעים – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="איית צרעים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98" title="ბოლოკარკაზი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბოლოკარკაზი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B6%D0%B5%D0%B3%D1%96%D1%88" title="Аражегіш – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Аражегіш" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C4%B6%C4%AB%C4%B7is" title="Ķīķis – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ķīķis" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vakarinis_vapsva%C4%97dis" title="Vakarinis vapsvaėdis – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vakarinis vapsvaėdis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Dar%C3%A1zs%C3%B6lyv" title="Darázsölyv – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Darázsölyv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BE%D1%98%D0%B0%D0%B4" title="Осојад – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Осојад" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%89" title="حوام النحل الاوربى – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="حوام النحل الاوربى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%87_%D0%B3%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%81" title="Балч гоорбис – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Балч гоорбис" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Wespendief" title="Wespendief – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Wespendief" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91%E3%83%8F%E3%83%81%E3%82%AF%E3%83%9E" title="ヨーロッパハチクマ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヨーロッパハチクマ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D3%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%87%D0%B8%D0%B9_%D0%B9%D1%83%D1%83_%D0%B3%D3%80%D0%B8%D1%80%D0%B3%D3%80%D0%B0" title="ЗӀугарчий йуу гӀиргӀа – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ЗӀугарчий йуу гӀиргӀа" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Vepsev%C3%A5k" title="Vepsevåk – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Vepsevåk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Vepsev%C3%A5k" title="Vepsevåk – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Vepsevåk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Vespeiro-europeu" title="Vespeiro-europeu – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Vespeiro-europeu" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Viespar" title="Viespar – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Viespar" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BE%D1%97%D0%B4" title="Осоїд – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Осоїд" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BE%D0%B5%D0%B4" title="Осоед – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Осоед" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/V%C4%8Del%C3%A1r_lesn%C3%BD" title="Včelár lesný – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Včelár lesný" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Sr%C5%A1enar" title="Sršenar – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Sršenar" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%B8%D1%87%D0%B0%D1%80" title="Осичар – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Осичар" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mehil%C3%A4ishaukka" title="Mehiläishaukka – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mehiläishaukka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bivr%C3%A5k" title="Bivråk – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bivråk" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B1%86_%E0%B0%97%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A6" title="తేనె గద్ద – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="తేనె గద్ద" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Baya%C4%9F%C4%B1_ar%C4%B1_%C5%9Fahini" title="Bayağı arı şahini – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bayağı arı şahini" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BE%D1%97%D0%B4_%D1%94%D0%B2%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9" title="Осоїд євразійський – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Осоїд євразійський" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Pernis apivorus – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Pernis apivorus" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%A7%E6%B4%B2%E8%9C%82%E9%B9%B0" title="欧洲蜂鹰 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="欧洲蜂鹰" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%90%E6%B4%B2%E8%9C%82%E9%B7%B9" title="歐洲蜂鷹 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="歐洲蜂鷹" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%B9%83%E5%A4%B4%E8%9C%82%E9%B9%B0" title="鹃头蜂鹰 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="鹃头蜂鹰" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q170466#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Trzmielojad_(zwyczajny)" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Trzmielojad_(zwyczajny)"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Trzmielojad_(zwyczajny)"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Trzmielojad_(zwyczajny)" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Trzmielojad_(zwyczajny)" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&oldid=75683677" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Trzmielojad_%28zwyczajny%29&id=75683677&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FTrzmielojad_%28zwyczajny%29"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FTrzmielojad_%28zwyczajny%29"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Trzmielojad+%28zwyczajny%29"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Trzmielojad_%28zwyczajny%29&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Pernis_apivorus" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Pernis_apivorus" hreflang="en"><span>Wikispecies</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q170466" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Przekierowano z <a href="/w/index.php?title=Trzmielojad&redirect=no" class="mw-redirect" title="Trzmielojad">Trzmielojad</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67504987">.mw-parser-output .infobox-zwierzeta .naglowek{color:black;background:#d3d3a4}</style> <table class="infobox infobox-zwierzeta"> <caption class="naglowek" style="background-color:#D3D3A4; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562627">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Trzmielojad (zwyczajny)</div> </caption> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa; color:black; background-color:white;"><i>Pernis apivorus</i> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:x-small; border-bottom:1px solid #aaa; padding-top:0px;">(<a href="/wiki/Karol_Linneusz" title="Karol Linneusz">Linnaeus</a>, 1758) </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa;"> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg" class="mw-file-description" title="Trzmielojad w locie (forma jasna)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg/250px-Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg" decoding="async" width="240" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg/500px-Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg 1.5x" data-file-width="1056" data-file-height="975" /></a></span><br />Trzmielojad w locie (forma jasna) </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Systematyka_organizm%C3%B3w" title="Systematyka organizmów">Systematyka</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Domena_(biologia)" title="Domena (biologia)">Domena</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Eukarionty" title="Eukarionty">eukarionty</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_(biologia)" title="Królestwo (biologia)">Królestwo</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta" title="Zwierzęta">zwierzęta</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Typ_(biologia)" title="Typ (biologia)">Typ</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Strunowce" title="Strunowce">strunowce</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Podtyp </th> <td> <p><a href="/wiki/Kr%C4%99gowce" title="Kręgowce">kręgowce</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">Gromada</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Ptaki" title="Ptaki">ptaki</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Podgromada </th> <td> <p><a href="/wiki/Neornithes" title="Neornithes">Neornithes</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Infragromada </th> <td> <p><a href="/wiki/Ptaki_neognatyczne" title="Ptaki neognatyczne">ptaki neognatyczne</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Rz%C4%85d_(biologia)" title="Rząd (biologia)">Rząd</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Szponiaste" title="Szponiaste">szponiaste</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Rodzina_(biologia)" title="Rodzina (biologia)">Rodzina</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Jastrz%C4%99biowate" title="Jastrzębiowate">jastrzębiowate</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Podrodzina </th> <td> <p><a href="/wiki/Or%C5%82os%C4%99py" title="Orłosępy">orłosępy</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Plemi%C4%99_(biologia)" title="Plemię (biologia)">Plemię</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Pernini" title="Pernini">Pernini</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Rodzaj_(biologia)" title="Rodzaj (biologia)">Rodzaj</a> </th> <td> <p><i><a href="/wiki/Pernis" title="Pernis">Pernis</a></i> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gatunek_(biologia)" title="Gatunek (biologia)">Gatunek</a> </th> <td> <p>trzmielojad (zwyczajny) </p> </td></tr> <tr> <th colspan="2" class="naglowek" style="font-weight:bold; text-align:center; border-top:1px solid #aaa; border-bottom:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Synonim_(taksonomia)" title="Synonim (taksonomia)">Synonimy</a> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="iboxtab void"> <tbody><tr> <td colspan="2"> <ul><li><i>Falco apivorus</i> <small>Linnaeus, 1758</small><sup id="cite_ref-lin_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-lin-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Kategoria zagrożenia (<a href="/wiki/Czerwona_ksi%C4%99ga_gatunk%C3%B3w_zagro%C5%BConych" title="Czerwona księga gatunków zagrożonych">CKGZ</a>)<sup id="cite_ref-iucn_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><span class="skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Gatunek_najmniejszej_troski" title="Gatunek najmniejszej troski"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Status_iucn3.1_LC_pl.svg/240px-Status_iucn3.1_LC_pl.svg.png" decoding="async" width="240" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Status_iucn3.1_LC_pl.svg/360px-Status_iucn3.1_LC_pl.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Status_iucn3.1_LC_pl.svg/480px-Status_iucn3.1_LC_pl.svg.png 2x" data-file-width="240" data-file-height="64" /></a></span><br /><div style="text-align:center;"><a href="/wiki/Gatunek_najmniejszej_troski" title="Gatunek najmniejszej troski">najmniejszej troski</a></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Zasi%C4%99g_(biogeografia)" title="Zasięg (biogeografia)">Zasięg występowania</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:PernisApivorusIUCN2018_2.png" class="mw-file-description" title="     w sezonie lęgowym      przeloty      zimowiska"><img alt="Mapa występowania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/PernisApivorusIUCN2018_2.png/207px-PernisApivorusIUCN2018_2.png" decoding="async" width="207" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/PernisApivorusIUCN2018_2.png/311px-PernisApivorusIUCN2018_2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/PernisApivorusIUCN2018_2.png/414px-PernisApivorusIUCN2018_2.png 2x" data-file-width="2125" data-file-height="2463" /></a></span><br /><p style="border:none;color:inherit;background:transparent;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important"><span style="border:solid 1px silver;color:inherit;background-color:#00FF00;font-size:80%!important;vertical-align:middle;">    </span> w sezonie lęgowym</p> <p style="border:none;color:inherit;background:transparent;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important"><span style="border:solid 1px silver;color:inherit;background-color:#00FFFF;font-size:80%!important;vertical-align:middle;">    </span> przeloty</p> <p style="border:none;color:inherit;background:transparent;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important"><span style="border:solid 1px silver;color:inherit;background-color:#007FFF;font-size:80%!important;vertical-align:middle;">    </span> zimowiska</p> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Pernis_apivorus" title="Systematyka"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/40px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/60px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Pernis_apivorus" class="extiw" title="wikispecies:Pernis apivorus">Systematyka w Wikispecies</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pernis_apivorus" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pernis_apivorus" class="extiw" title="commons:Category:Pernis apivorus">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/trzmielojad" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/trzmielojad" class="extiw" title="wikt:trzmielojad">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Trzmielojad (zwyczajny)</b><sup id="cite_ref-mk_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-mk-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, pszczołojad (<i>Pernis apivorus</i>) – <a href="/wiki/Gatunek_(biologia)" title="Gatunek (biologia)">gatunek</a> dużego, wędrownego <a href="/wiki/Ptaki" title="Ptaki">ptaka</a> drapieżnego z <a href="/wiki/Rodzina_(biologia)" title="Rodzina (biologia)">rodziny</a> <a href="/wiki/Jastrz%C4%99biowate" title="Jastrzębiowate">jastrzębiowatych</a> (Accipitridae). Nie wyróżnia się <a href="/wiki/Podgatunek" title="Podgatunek">podgatunków</a><sup id="cite_ref-hbwa_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-hbwa-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ioc_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-ioc-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Występowanie"><span id="Wyst.C4.99powanie"></span>Występowanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Występowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Występowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zamieszkuje niemal całą <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europę</a> (oprócz północnej <a href="/wiki/Skandynawia" title="Skandynawia">Skandynawii</a> i większej części <a href="/wiki/Wyspy_Brytyjskie" title="Wyspy Brytyjskie">Wysp Brytyjskich</a>) oraz <a href="/wiki/Azja" title="Azja">Azję</a>, od zachodu po środkową <a href="/wiki/Syberia" title="Syberia">Syberię</a>. Odbywa wyjątkowo długie wędrówki, jak na europejskie ptaki szponiaste. Zimuje w <a href="/wiki/Afryka_Subsaharyjska" title="Afryka Subsaharyjska">Afryce Subsaharyjskiej</a>, ale nigdy w Europie. </p><p>W <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a> rozpowszechniony, choć występuje nierównomiernie – częściej w południowej i wschodniej części kraju. W pozostałej części kraju spotkać go można głównie w dolinach rzek<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Omija jedynie najwyższe partie polskich gór. To nieliczny, a w Wielkopolsce i na Pomorzu bardzo nieliczny ptak lęgowy<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Możliwe jednak, że szacowana populacja krajowa jest zaniżona – często trzmielojady są mylnie uznawane za myszołowy. Przylatuje od połowy kwietnia i w maju (najpóźniej na początku czerwca), a odlatuje w sierpniu i wrześniu. Migracja, poprzez większą liczbę ptaków, jest lepiej zauważalna jedynie na Wybrzeżu. W historii ornitologicznych obserwacji znalazły się dni, kiedy w ciągu godziny widziano kilkadziesiąt przelatujących trzmielojadów. Wyjątkowo spotykano go w październiku i listopadzie, ale nigdy zimą<sup id="cite_ref-autonazwa1_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa1-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Charakterystyka">Charakterystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Charakterystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Charakterystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wespenbussard_European_honey_buzzard_Pernis_apivorus,_crop.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Wespenbussard_European_honey_buzzard_Pernis_apivorus%2C_crop.jpg/250px-Wespenbussard_European_honey_buzzard_Pernis_apivorus%2C_crop.jpg" decoding="async" width="240" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Wespenbussard_European_honey_buzzard_Pernis_apivorus%2C_crop.jpg/500px-Wespenbussard_European_honey_buzzard_Pernis_apivorus%2C_crop.jpg 1.5x" data-file-width="2000" data-file-height="1976" /></a><figcaption>Osobnik dorosły</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wygląd_zewnętrzny"><span id="Wygl.C4.85d_zewn.C4.99trzny"></span>Wygląd zewnętrzny</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Wygląd zewnętrzny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wygląd zewnętrzny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obie płci ubarwione podobnie, ale dorosły samiec ma szarą głowę, a samica jest ciemniejsza, bardziej brązowa. Dorosłe ptaki obu płci oraz ptaki młode różnią się od siebie również wzorem prążkowania na <a href="/wiki/Lotki_(ornitologia)" title="Lotki (ornitologia)">lotkach</a> i <a href="/wiki/Ster%C3%B3wki" title="Sterówki">sterówkach</a>. Upierzenie bardzo zmienne, od jasnego, śmietankowo-białego po ciemnobrunatne. Spód zawsze jaśniejszy niż grzbiet, mocno prążkowany, a na sterówkach 2–4 wyraźne ciemniejsze, poprzeczne pasy (odróżniające go od bardzo podobnego, choć nie blisko spokrewnionego, <a href="/wiki/Myszo%C5%82%C3%B3w_zwyczajny" class="mw-redirect" title="Myszołów zwyczajny">myszołowa</a>). Podobne poprzeczne pasy widoczne również na lotkach, a u spodu skrzydeł ciemne plamy nadgarstkowe. Tylny brzeg skrzydeł i ogona zakończony ciemnym pasem. Młode bardziej brązowe, między paskami ogona mają delikatne prążkowanie. Ich oczy są ciemne, mają też żółtą <a href="/wiki/Wosk%C3%B3wka" title="Woskówka">woskówkę</a> ze szczelinowatymi nozdrzami. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg/240px-Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg/360px-Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg/480px-Pernis_apivorus_i080515_w_ad_080519.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Dorosła samica</figcaption></figure> <dl><dd><a href="/wiki/T%C4%99cz%C3%B3wka" title="Tęczówka">Tęczówka</a> oka żółta u dorosłych i ciemna u młodych, <a href="/wiki/Dzi%C3%B3b_(zoologia)" title="Dziób (zoologia)">dziób</a> czarny. Brak szczecin w pobliżu dzioba, natomiast gęste, sztywne pióra tworzą ochronę przed <a href="/wiki/%C5%BB%C4%85d%C5%82o" title="Żądło">żądłami</a> <a href="/wiki/Owady" title="Owady">owadów</a>. Nogi żółte, palce grube i krótkie, zakończone krótkimi, niezbyt zakrzywionymi szponami. <a href="/wiki/Skok_(anatomia)" title="Skok (anatomia)">Skok</a> pokryty grubymi tarczkami rogowymi, które chronią przed użądleniami.</dd> <dd>Sylwetka w locie: skrzydła długie i szerokie, o nieregularnej krawędzi; głowa niewielka, smukła, klinowata, wysunięta do przodu, podobnie jak u <a href="/wiki/Kuku%C5%82ka_zwyczajna" class="mw-redirect" title="Kukułka zwyczajna">kukułki</a>; ogon długi, wąski u nasady, z zaokrąglonym końcem.</dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:HoneyBuzzardFlock.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/HoneyBuzzardFlock.jpg/240px-HoneyBuzzardFlock.jpg" decoding="async" width="240" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/HoneyBuzzardFlock.jpg/360px-HoneyBuzzardFlock.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/HoneyBuzzardFlock.jpg/480px-HoneyBuzzardFlock.jpg 2x" data-file-width="1693" data-file-height="1249" /></a><figcaption>Stado trzmielojadów podczas wiosennej migracji (Pierre-Aiguille, Francja)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rozpoznawanie">Rozpoznawanie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Rozpoznawanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rozpoznawanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Od <a href="/wiki/Myszo%C5%82%C3%B3w_zwyczajny" class="mw-redirect" title="Myszołów zwyczajny">myszołowa zwyczajnego</a> trzmielojad różni się smuklejszą sylwetką głowy i szyi (upodabniającą go nieco do kukułki), rysunkiem na skrzydłach i dłuższym ogonie z zaokrąglonymi rogami. Na spodzie skrzydła ciemna plama w nadgarstku (podobnie jak u <a href="/wiki/Myszo%C5%82%C3%B3w_w%C5%82ochaty" title="Myszołów włochaty">myszołowa włochatego</a>), a na sterówkach znajdują się oddalone od siebie poprzeczne paski (u myszołowa ogon jest równomiernie i gęściej prążkowany, myszołów włochaty ma ogon biały u nasady, z jednym lub kilkoma ciemnymi pasami przy końcu). Głowa jest delikatniejsza, a szyja znacznie węższa od innych ptaków szponiastych. Trzmielojad nie ma popularnego u ptaków drapieżnych nieopierzonego kostnego daszka nad okiem. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rozmiary">Rozmiary</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Rozmiary" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rozmiary"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd>długość ciała ok. 50–60 cm<sup id="cite_ref-sterry_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-sterry-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd> <dd>rozpiętość skrzydeł ok. 135–160 cm<sup id="cite_ref-sterry_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-sterry-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd> <dd>masa ciała: samiec 440–943 g, samica 360–1050 g<sup id="cite_ref-hbwa_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-hbwa-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Głos"><span id="G.C5.82os"></span>Głos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Głos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Głos"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Rzadko słyszany; jest to wysokie, żałosne kwilenie „pii-lu”. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zachowanie">Zachowanie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Zachowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zachowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lata miękko, uderzenia skrzydeł są głębokie, a głowa i szyja wysunięte wyraźnie do przodu. Szybuje na płaskich, poziomo ustawionych skrzydłach, z końcami zwykle opuszczonymi lub ewentualnie nieznacznie wygiętymi (ale nie uniesionymi w kształcie litery V, jak np. myszołowy). W locie ślizgowym skrzydła są łukowato wygięte, z prostym tylnym brzegiem i mocno do przodu wysuniętymi nadgarstkami. W przeciwieństwie do myszołowa nie zawisa. Skryty, płochliwy, zazwyczaj trudny do zaobserwowania, z wyjątkiem toków, migracji czy przelotu na żerowiska nad lasami. Podczas <a href="/wiki/W%C4%99dr%C3%B3wki_ptak%C3%B3w" title="Wędrówki ptaków">wędrówek</a> zbiera się w luźne stada do 30 osobników i gromadzi przy morskich <a href="/wiki/Cie%C5%9Bnina" title="Cieśnina">cieśninach</a> i na wybrzeżach. Czasem przelatuje samotnie. W okresie tym nie żeruje, ale spala zapasy tłuszczu. Europejskie ptaki lecą albo od strony wschodniej – nad <a href="/wiki/Bosfor" title="Bosfor">Bosforem</a> – albo od zachodniej – nad <a href="/wiki/Cie%C5%9Bnina_Gibraltarska" title="Cieśnina Gibraltarska">Gibraltarem</a>. Natomiast w okresie lęgowym wykazuje silny terytorializm, przez co pary żyją w rozproszeniu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Długość_życia"><span id="D.C5.82ugo.C5.9B.C4.87_.C5.BCycia"></span>Długość życia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Długość życia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Długość życia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Najstarszy odnotowany (zaobrączkowany) trzmielojad dożył wieku 29 lat<sup id="cite_ref-euring_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-euring-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Środowisko"><span id=".C5.9Arodowisko"></span>Środowisko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Środowisko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Środowisko"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm/240px--Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="240" height="135" data-durationhint="508" data-mwtitle="Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Plik:Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5f/Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm/Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="512" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="512" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5f/Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm/Wespendief_eet_honingraat-Stichting_Natuurbeelden-171678.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /></video></span><figcaption>Trzmielojad żerujący na gnieździe os</figcaption></figure> <p>Różnego rodzaju lasy; preferuje stare, świetliste drzewostany liściaste i mieszane, zwłaszcza przylegające do terenów otwartych, np. polan, łąk, pól, lub poprzecinane <a href="/wiki/Zr%C4%85b_(le%C5%9Bnictwo)" title="Zrąb (leśnictwo)">zrębami</a>, rzadziej bory. Zamieszkuje zarówno tereny nizinne, jak i pagórkowate czy górskie (z wyjątkiem najwyższych partii gór), w ciepłych rejonach o niskich opadach w środkowych i wysokich szerokościach geograficznych. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pożywienie"><span id="Po.C5.BCywienie"></span>Pożywienie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Pożywienie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pożywienie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Socjalne błonkoskrzydłe <a href="/wiki/%C5%BB%C4%85d%C5%82%C3%B3wki" title="Żądłówki">żądłówki</a> – <a href="/wiki/Osowate" title="Osowate">osy</a>, <a href="/wiki/Szersze%C5%84_europejski" title="Szerszeń europejski">szerszenie</a>, <a href="/wiki/Trzmiel" title="Trzmiel">trzmiele</a>. Obserwuje ruchy tych owadów, dzięki czemu lokalizuje ich gniazda i następnie rozgrzebuje je, żerując nawet przez kilka dni. Może również poszukiwać pokarmu chodząc po ziemi. Wyjada przede wszystkim <a href="/wiki/Larwa" title="Larwa">larwy</a> i <a href="/wiki/Poczwarka" title="Poczwarka">poczwarki</a>, sprawnie wygrzebując je nogami z ziemnych gniazd, ale dorosłe osobniki zjadają również <a href="/wiki/Imago" title="Imago">imago</a>, odrzucając przed połknięciem <a href="/wiki/Odw%C5%82ok" title="Odwłok">odwłok</a> (ostatni segment) zawierający żądło (nie robi tego zawsze, bo w żołądkach znajdowano całe ciała owadów z żądłami). Agresywnie broniące się osy sprawnie wychwytuje, siedząc na pobliskiej gałęzi lub na ziemi. Młode są karmione całymi plastrami z <a href="/wiki/Czerw" title="Czerw">czerwiami</a> z wygrzebanych gniazd owadów, które rozrywa dziobem i <a href="/wiki/Pazur" title="Pazur">pazurami</a>. Może też rabować gniazda os wiszące na drzewie lub znajdujące się w dziupli. Jednak nie łapie lecących pszczół miodnych, ani nie dobiera się do ich larw i poczwarek w ulach. </p><p>Czasami, zwłaszcza wiosną, pieszo poluje na <a href="/wiki/Jaszczurki" title="Jaszczurki">jaszczurki</a>, <a href="/wiki/%C5%BBabowate" title="Żabowate">żaby</a> i duże owady, a także podloty drobnych ptaków gniazdujących na ziemi oraz wyjada jaja. Ptaków jednak nie goni w locie. Późnym latem zjada również <a href="/wiki/Owoc" title="Owoc">owoce</a>, w tym jagody. W przenoszeniu całych gniazd os lub plastrów do swojego nadrzewnego gniazda i ich rozgrzebywaniu pomagają mu silne nogi o tępych pazurach. Inną adaptacją są sztywne pióra zapobiegające atakom rozszalałych os – przylegają mocno do ciała. Na <a href="/wiki/Kantarek" title="Kantarek">kantarku</a> obok dzioba drobne pióra są łuskowato ułożone i tworzą strukturę podobną do pancerza, co chroni przed użądleniem (u innych drapieżnych skóra jest naga lub opierzona szczecinkowatymi piórami). Brakuje mu jednak specjalnych przystosowań do zabijania większych kręgowców. Za pokarmem może oddalać się o parę kilometrów od gniazda, zapuszczając się na tereny otwarte. </p><p>W wielu językach, również w polskim, nazwa tego ptaka odnosi się do specjalizacji pokarmowej, czyli do trzmieli, os i pszczół. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lęgi"><span id="L.C4.99gi"></span>Lęgi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Lęgi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Lęgi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pernis_apivorus_MHNT.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Pernis_apivorus_MHNT.jpg/240px-Pernis_apivorus_MHNT.jpg" decoding="async" width="240" height="262" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Pernis_apivorus_MHNT.jpg/360px-Pernis_apivorus_MHNT.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Pernis_apivorus_MHNT.jpg/480px-Pernis_apivorus_MHNT.jpg 2x" data-file-width="4095" data-file-height="4468" /></a><figcaption>Jajo z kolekcji muzealnej</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pernis_apivorus_juv._080718.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Pernis_apivorus_juv._080718.jpg/250px-Pernis_apivorus_juv._080718.jpg" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Pernis_apivorus_juv._080718.jpg/500px-Pernis_apivorus_juv._080718.jpg 1.5x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Dwa młode (w wieku 28 i 30 dni) na gnieździe</figcaption></figure> <p>Wyprowadza jeden lęg w roku na przełomie maja i czerwca. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zachowania_godowe">Zachowania godowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Zachowania godowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zachowania godowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Toki rozpoczynają się zaraz po przylocie z zimowisk. W słoneczne, ciepłe dni samce wykonują loty godowe, trzepocząc skrzydłami nad grzbietem, w sposób przypominający lot motyla. Pary są monogamiczne. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gniazdo">Gniazdo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Gniazdo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gniazdo"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na drzewie liściastym lub iglastym na grubej gałęzi lub w rozwidleniu pnia, często na skraju lasu. Zajmuje opuszczone gniazdo innych ptaków drapieżnych (kani, myszołowa, a nawet wrony) lub buduje je samodzielnie. Stosunkowo niewielkie, charakterystycznie obficie obłożone po bokach gałązkami z zielonymi <a href="/wiki/Li%C5%9B%C4%87" title="Liść">liśćmi</a> <a href="/wiki/Brzoza" title="Brzoza">brzozy</a> lub <a href="/wiki/Topola_osika" title="Topola osika">osiki</a>. Wyścielone jest trawą i porostami. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jaja_i_wysiadywanie">Jaja i wysiadywanie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Jaja i wysiadywanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Jaja i wysiadywanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Samica po powrocie z zimowiska w Afryce składa 1–2 jaja<sup id="cite_ref-lz_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-lz-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> koloru żółtobiałego, niemal całkowicie pokryte rdzawobrązowymi plamami i rozmazami, o średnich wymiarach 50×41 mm i masie 49 g. Drugie jajo składane jest po 3 dniach od złożenia pierwszego. Jaja wysiadywane są przez okres około 30–35 dni przez obydwoje rodziców, choć większy udział w tej czynności ma samica. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pisklęta"><span id="Piskl.C4.99ta"></span>Pisklęta</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Pisklęta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pisklęta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po wykluciu samica pozostaje w gnieździe, ogrzewając i chroniąc pisklęta, a samiec przynosi im pokarm. Przy porcjowaniu zdobyczy najpierw rozdziela ją swoim młodym, a potem sama łapczywie rzuca się na plastry i wyjada ich zawartość. Po 2 tygodniach młode potrafią już samodzielnie wydłubać larwy z plastrów, wtedy też samica zaczyna opuszczać gniazdo by polować. W przeciwieństwie do innych ptaków drapieżnych, młode nie wydalają kału poza gniazdo, ale na jego krawędź. Pisklęta opuszczają gniazdo po 40–45 dniach<sup id="cite_ref-lz_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-lz-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Po wylocie młode korzystają z opieki rodziców jeszcze przez 14–20 dni – wracając do swego rodzinnego gniazda, gdzie rodzice zostawiają im pokarm. Dojrzałość płciową osiągają prawdopodobnie w 2. lub 3. roku życia. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Status_i_ochrona">Status i ochrona</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Status i ochrona" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Status i ochrona"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Unia_Ochrony_Przyrody" title="Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody">Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody</a> (IUCN) uznaje trzmielojada za <a href="/wiki/Gatunek_najmniejszej_troski" title="Gatunek najmniejszej troski">gatunek najmniejszej troski</a> (LC – <i>least concern</i>) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja <a href="/wiki/BirdLife_International" title="BirdLife International">BirdLife International</a> w 2015 roku szacowała liczebność europejskiej populacji lęgowej na 118–171 tysięcy par, czyli 235–342 tysiące dorosłych osobników. W oparciu o te dane wyliczono wielkość światowej populacji na około 280–420 tysięcy dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy<sup id="cite_ref-iucn_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-iucn-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Na terenie Polski gatunek ten jest objęty <a href="/wiki/Gatunkowa_ochrona_zwierz%C4%85t" title="Gatunkowa ochrona zwierząt">ścisłą ochroną gatunkową</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Na <i>Czerwonej liście ptaków Polski</i> został sklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC)<sup id="cite_ref-clpp_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-clpp-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Według szacunków programu <a href="/wiki/Monitoring_Ptak%C3%B3w_Polski" title="Monitoring Ptaków Polski">Monitoring Ptaków Drapieżnych</a>, w latach 2013–2018 krajowa populacja lęgowa liczyła 3300–4000 par<sup id="cite_ref-biuletyn2019_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-biuletyn2019-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Liczebność i zagęszczenie populacji są zmienne z roku na rok, zależnie od dostępności pokarmu (os). Niekorzystnie na jego populacje wpływa budowa monokultur leśnych, jak też zalesianie polan. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ptaki_Polski" title="Ptaki Polski">ptaki Polski</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-lin-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lin_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">C. Linnaeus: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biodiversitylibrary.org/page/727000">Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis</a></i>. Wyd. 10. T. 1. <a href="/wiki/Sztokholm" title="Sztokholm">Holmiae</a>: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 91.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Systema+naturae+per+regna+tria+naturae%2C+secundum+classes%2C+ordines%2C+genera%2C+species%2C+cum+characteribus%2C+differentiis%2C+synonymis%2C+locis&rft.au=C.+Linnaeus&rft.edition=10&rft.pub=Impensis+Direct.+Laurentii+Salvii&rft.place=%5B%5BSztokholm%7CHolmiae%5D%5D&rft.pages=91&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.biodiversitylibrary.org%2Fpage%2F727000"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku łacińskim (Latina)">łac.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-iucn-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iucn_2-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apiv3.iucnredlist.org/api/v3/taxonredirect/22694989"><i>Pernis apivorus</i></a>, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Pernis+apivorus&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=The+IUCN+Red+List+of+Threatened+Species&rft_id=https%3A%2F%2Fapiv3.iucnredlist.org%2Fapi%2Fv3%2Ftaxonredirect%2F22694989" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-mk-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mk_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Systematyka i nazewnictwo polskie za: <cite class="citation web">P. Mielczarek & M. Kuziemko: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines3.html#Gypaetinae">Podrodzina: Gypaetinae Bonaparte, 1831 - orłosępy (wersja: 2019-03-24)</a>. [w:] <i>Kompletna lista ptaków świata</i> [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-16].</cite></span> </li> <li id="cite_note-hbwa-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-hbwa_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-hbwa_4-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Orta, J., Kirwan, G.M. & Garcia, E.F.J.: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.is/UaGHf">European Honey-buzzard (<i>Pernis apivorus</i>)</a>. [w:] <i><em>del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.).</em> Handbook of the Birds of the World Alive</i> [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hbw.com/species/european-honey-buzzard-pernis-apivorus">tego adresu</a> (2016-04-01)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-ioc-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ioc_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldbirdnames.org/bow/raptors/">Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors</a>. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-16]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Michał Radziszewski: <i>Ptaki Polski</i>. Warszawa: Carta Blanca, 2011. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788326801303" title="Specjalna:Książki/9788326801303">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-83-268-0130-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+Polski&rft.aulast=Radziszewski&rft.aufirst=Micha%C5%82&rft.pub=Carta+Blanca&rft.place=Warszawa&rft.isbn=9788326801303"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: <i>Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany</i>. Wrocław: PTPP „pro Natura”, 2003, s. 638. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/839196261X" title="Specjalna:Książki/839196261X">ISBN <span class="isbn">83-919626-1-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Awifauna+Polski.+Rozmieszczenie%2C+liczebno%C5%9B%C4%87+i+zmiany&rft.aulast=Tomia%C5%82oj%C4%87&rft.aufirst=Ludwik&rft.date=2003&rft.pub=PTPP+%E2%80%9Epro+Natura%E2%80%9D&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pages=638&rft.isbn=83-919626-1-X"></span></cite> Według skali przyjętej przez autorów, dla okresu lęgowego <i>bardzo nieliczny</i> oznacza zagęszczenie 0,1–1 par na 100 km², a <i>nieliczny</i> – 1–10 par na 100 km².</span> </li> <li id="cite_note-autonazwa1-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-autonazwa1_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Marcin Karetta: <i>Atlas ptaków</i>. Pascal, 2010. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788375136555" title="Specjalna:Książki/9788375136555">ISBN <span class="isbn">978-83-7513-655-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Atlas+ptak%C3%B3w&rft.aulast=Karetta&rft.aufirst=Marcin&rft.date=2010&rft.pub=Pascal&rft.isbn=978-83-7513-655-5"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-sterry-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sterry_9-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sterry_9-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">P. Sterry, A. Cleave, A. Clements, P. Goodfellow: <i>Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany</i>. Warszawa: Horyzont, 2002, s. 104–105. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/837311341X" title="Specjalna:Książki/837311341X">ISBN <span class="isbn">83-7311-341-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+Europy%3A+przewodnik+ilustrowany&rft.aulast=Sterry&rft.aufirst=P.&rft.pub=Horyzont&rft.place=Warszawa&rft.pages=104%E2%80%93105&rft.isbn=83-7311-341-X"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-euring-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-euring_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Fransson, T., Jansson, L., Kolehmainen, T., Kroon, C. & Wenninger, T.: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://euring.org/files/documents/EURING_longevity_list_20170405.pdf">EURING list of longevity records for European birds</a>. 2017. [dostęp 2021-05-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-lz-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-lz_11-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-lz_11-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">E. Keller, prof. dr. J. H. Reichholf, G. Steinbach i inni: <i>Leksykon zwierząt: Ptaki</i>. Cz. 1. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 132. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8372278911" title="Specjalna:Książki/8372278911">ISBN <span class="isbn">83-7227-891-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Leksykon+zwierz%C4%85t%3A+Ptaki&rft.aulast=Keller&rft.aufirst=E.&rft.pub=%C5%9Awiat+Ksi%C4%85%C5%BCki&rft.place=Warszawa&rft.pages=132&rft.isbn=83-7227-891-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160002183">Dz.U. z 2016 r. poz. 2183</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-clpp-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-clpp_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Wilk T., Chodkiewicz T., Sikora A., Chylarecki P., Kuczyński L.: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://otop.org.pl/wp-content/uploads/2021/01/CLPP_2020_fin.pdf">Czerwona lista ptaków Polski</a></i>. OTOP, Marki, 2020.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Czerwona+lista+ptak%C3%B3w+Polski&rft.au=Wilk+T.%2C+Chodkiewicz+T.%2C+Sikora+A.%2C+Chylarecki+P.%2C+Kuczy%C5%84ski+L.&rft.date=2020&rft.pub=OTOP%2C+Marki&rft_id=https%3A%2F%2Fotop.org.pl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2021%2F01%2FCLPP_2020_fin.pdf"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-biuletyn2019-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-biuletyn2019_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Chodkiewicz T., Chylarecki P., Sikora A., Wardecki Ł., Bobrek R., Neubauer G., Marchowski D., Dmoch A., Kuczyński L.. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://otop.org.pl/wp-content/uploads/2020/03/Biuletyn20_2019.pdf"><em>Raport z wdrażania art. 12 Dyrektywy Ptasiej w Polsce w latach 2013–2018: stan, zmiany, zagrożenia</em></a>. „Biuletyn Monitoringu Przyrody”. 20, s. 1–80, 2019.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Raport+z+wdra%C5%BCania+art.+12+Dyrektywy+Ptasiej+w+Polsce+w+latach+2013%E2%80%932018%3A+stan%2C+zmiany%2C+zagro%C5%BCenia&rft.jtitle=Biuletyn+Monitoringu+Przyrody&rft.date=2019&rft.volume=20&rft.au=Chodkiewicz+T.%2C+Chylarecki+P.%2C+Sikora+A.%2C+Wardecki+%C5%81.%2C+Bobrek+R.%2C+Neubauer+G.%2C+Marchowski+D.%2C+Dmoch+A.%2C+Kuczy%C5%84ski+L.&rft.pages=1%E2%80%9380&rft_id=https%3A%2F%2Fotop.org.pl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2020%2F03%2FBiuletyn20_2019.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book">Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: <i>Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany</i>. Wrocław: PTPP „pro Natura”, 2003, s. 195–199. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/839196261X" title="Specjalna:Książki/839196261X">ISBN <span class="isbn">83-919626-1-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Awifauna+Polski.+Rozmieszczenie%2C+liczebno%C5%9B%C4%87+i+zmiany&rft.aulast=Tomia%C5%82oj%C4%87&rft.aufirst=Ludwik&rft.date=2003&rft.pub=PTPP+%E2%80%9Epro+Natura%E2%80%9D&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pages=195%E2%80%93199&rft.isbn=83-919626-1-X"></span></cite></li> <li><cite class="citation book"><a href="/wiki/Andrzej_Kruszewicz" title="Andrzej Kruszewicz">Andrzej G. Kruszewicz</a>: <i>Ptaki Polski</i>. T. 1. Warszawa: Multico, 2005, s. 152–154. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8370733603" title="Specjalna:Książki/8370733603">ISBN <span class="isbn">83-7073-360-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+Polski&rft.aulast=Kruszewicz&rft.aufirst=Andrzej+G.&rft.date=2005&rft.pub=Multico&rft.place=Warszawa&rft.pages=152%E2%80%93154&rft.isbn=83-7073-360-3"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">Paul Sterry, Andrew Cleave, Andy Clements, Peter Goodfellow: <i>Ptaki Europy. Przewodnik ilustrowany</i>. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 104. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373118268" title="Specjalna:Książki/8373118268">ISBN <span class="isbn">83-7311-826-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+Europy.+Przewodnik+ilustrowany&rft.aulast=Sterry&rft.aufirst=Paul&rft.date=2003&rft.pub=%C5%9Awiat+Ksi%C4%85%C5%BCki&rft.place=Warszawa&rft.pages=104&rft.isbn=83-7311-826-8"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">Lars Jonsson: <i>Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego</i>. tłum. Tadeusz Stawarczyk, Jan Lontkowski, Tomasz Cofta. Warszawa: Muza, 2006, s. 138. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373199276" title="Specjalna:Książki/8373199276">ISBN <span class="isbn">83-7319-927-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+Europy+i+obszaru+%C5%9Br%C3%B3dziemnomorskiego&rft.aulast=Jonsson&rft.aufirst=Lars&rft.date=2006&rft.pub=Muza&rft.place=Warszawa&rft.pages=138&rft.isbn=83-7319-927-6"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">Peter Hayman, Rob Hume: <i>Rozpoznawanie ptaków</i>. Warszawa: Muza SA, 2005, s. 59. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373196390" title="Specjalna:Książki/8373196390">ISBN <span class="isbn">83-7319-639-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Rozpoznawanie+ptak%C3%B3w&rft.aulast=Hayman&rft.aufirst=Peter&rft.date=2005&rft.pub=Muza+SA&rft.place=Warszawa&rft.pages=59&rft.isbn=83-7319-639-0"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">Peter Hayman, Rob Hume: <i>Ptaki drapieżne</i>. Warszawa: Muza SA, 2007, s. 78–79. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788374950756" title="Specjalna:Książki/9788374950756">ISBN <span class="isbn">978-83-7495-075-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+drapie%C5%BCne&rft.aulast=Hayman&rft.aufirst=Peter&rft.date=2007&rft.pub=Muza+SA&rft.place=Warszawa&rft.pages=78%E2%80%9379&rft.isbn=978-83-7495-075-6"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">Theodor Mebs: <i>Ptaki drapieżne Europy. Przewodnik</i>. dr Andrzej G. Kruszewicz (tłumaczenie i adaptacja). Warszawa: Multico, 1998, s. 26–32. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8370731767" title="Specjalna:Książki/8370731767">ISBN <span class="isbn">83-7073-176-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+drapie%C5%BCne+Europy.+Przewodnik&rft.aulast=Mebs&rft.aufirst=Theodor&rft.date=1998&rft.pub=Multico&rft.place=Warszawa&rft.pages=26%E2%80%9332&rft.isbn=83-7073-176-7"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">Pavel Vasak: <i>Ptaki leśne</i>. Warszawa: Delta, 1993. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/838581728X" title="Specjalna:Książki/838581728X">ISBN <span class="isbn">83-85817-28-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+le%C5%9Bne&rft.aulast=Vasak&rft.aufirst=Pavel&rft.pub=Delta&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-85817-28-X"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Klaus Richarz: <i>Ptaki – Przewodnik</i>. Warszawa: Muza, 2009. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788374950183" title="Specjalna:Książki/9788374950183">ISBN <span class="isbn">978-83-7495-018-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ptaki+%E2%80%93+Przewodnik&rft.aulast=Richarz&rft.aufirst=Klaus&rft.pub=Muza&rft.place=Warszawa&rft.isbn=978-83-7495-018-3"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book"><i>Tajemnice zwierząt: Ptaki drapieżne Europy</i>. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1991. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8370231497" title="Specjalna:Książki/8370231497">ISBN <span class="isbn">83-7023-149-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tajemnice+zwierz%C4%85t%3A+Ptaki+drapie%C5%BCne+Europy&rft.pub=Wydawnictwo+Dolno%C5%9Bl%C4%85skie&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.isbn=83-7023-149-7"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ebird.org/species/euhbuz1/">Zdjęcia i nagrania audiowizualne</a>. [w:] <i>eBird</i> [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240705020607/http://natura2000.gdos.gov.pl/files/artykuly/52989/a072_Trzmielojad.pdf"><i>Pernis apivorus</i> (Trzmielojad)</a>. W: M. Gromadzki (red.): <i>Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny</i>. T. 7: Ptaki (część I). Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 2004, s. 203–206. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8386564431" title="Specjalna:Książki/8386564431">ISBN <span class="isbn">83-86564-43-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Poradniki+ochrony+siedlisk+i+gatunk%C3%B3w+Natura+2000+%E2%80%93+podr%C4%99cznik+metodyczny&rft.atitle=%27%27Pernis+apivorus%27%27+%28Trzmielojad%29&rft.aulast=Gromadzki+%28red.%29&rft.aufirst=M.&rft.date=2004&rft.pub=Ministerstwo+%C5%9Arodowiska&rft.place=Warszawa&rft.pages=203%E2%80%93206&rft.isbn=83-86564-43-1"></span></cite></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562624">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Takson" title="Takson">takson</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4197604-6">4197604-6</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2681292">2681292</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/bivr%C3%A5k">bivråk</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=vepsev%C3%A5k">vepsevåk</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P838" class="extiw" title="d:Property:P838">BioLib</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biolib.cz/en/taxon/id8500">8500</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyclopedia_of_Life" title="Encyclopedia of Life">EoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eol.org/pages/45515790">45515790</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P6177" class="extiw" title="d:Property:P6177">EUNIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eunis.eea.europa.eu/species/1195">1195</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P846" class="extiw" title="d:Property:P846">GBIF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/2480420">2480420</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3151" class="extiw" title="d:Property:P3151">iNaturalist</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inaturalist.org/taxa/5325">5325</a></span></li> <li><a href="/wiki/Integrated_Taxonomic_Information_System" title="Integrated Taxonomic Information System">ITIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=175454">175454</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P685" class="extiw" title="d:Property:P685">NCBI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=43551">43551</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P5055" class="extiw" title="d:Property:P5055">IRMNG</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.irmng.org/aphia.php?p=taxdetails&id=10588340">10588340</a></span></li> <li><a href="/wiki/Catalogue_of_Life" title="Catalogue of Life">CoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catalogueoflife.org/data/taxon/4F6YZ">4F6YZ</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&oldid=75683677">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&oldid=75683677</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Gatunki_najmniejszej_troski" title="Kategoria:Gatunki najmniejszej troski">Gatunki najmniejszej troski</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Jastrz%C4%99biowate" title="Kategoria:Jastrzębiowate">Jastrzębiowate</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ptaki_Afryki" title="Kategoria:Ptaki Afryki">Ptaki Afryki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ptaki_Europy" title="Kategoria:Ptaki Europy">Ptaki Europy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ptaki_Azji" title="Kategoria:Ptaki Azji">Ptaki Azji</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Gatunki_i_podgatunki_zwierz%C4%85t_nazwane_w_1758_roku" title="Kategoria:Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1758 roku">Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1758 roku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Taksony_opisane_przez_Karola_Linneusza" title="Kategoria:Taksony opisane przez Karola Linneusza">Taksony opisane przez Karola Linneusza</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 31 gru 2024, 00:41.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Trzmielojad_(zwyczajny)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Trzmielojad (zwyczajny)</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>72 języki</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Dodaj temat</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-65585cc8dc-49gvh","wgBackendResponseTime":151,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.484","walltime":"0.651","ppvisitednodes":{"value":13362,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":83323,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":24631,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":16,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":15881,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":13,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 561.969 1 -total"," 32.68% 183.650 18 Szablon:Cytuj_książkę"," 26.56% 149.245 1 Szablon:Zwierzę_infobox"," 26.39% 148.293 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 8.14% 45.726 9 Szablon:Infobox_nagłówek_dodaj"," 7.70% 43.252 8 Szablon:Infobox_nagłówek"," 7.36% 41.336 5 Szablon:Cytuj_stronę"," 5.51% 30.958 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 3.36% 18.888 3 Szablon:Infobox_grafika"," 2.24% 12.588 1 Szablon:Cytuj_pismo"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.231","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3720556,"limit":52428800},"limitreport-logs":"parent:title = \"Szablon:Zwierzę infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Trzmielojad (zwyczajny)\nno match %\u003Cref%s+name%s*=%s*%\"?iucn%\"?%s*%\u003E\nno pattern 2\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6df8dbf59d-7zb6b","timestamp":"20250330103543","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Trzmielojad (zwyczajny)","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Trzmielojad_(zwyczajny)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q170466","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q170466","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-05-06T11:14:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b2\/Wespenbussard_Pernis_apivorus_by_A._G%C3%B6rtler_edit2.jpg"}</script> </body> </html>