CINXE.COM

Mạng máy tính – Wikipedia tiếng Việt

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Mạng máy tính – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"d0cd6e97-a04f-43d5-8a48-a97ee0e783ee","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Mạng_máy_tính","wgTitle":"Mạng máy tính","wgCurRevisionId":71188832,"wgRevisionId":71188832,"wgArticleId":1542,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bài viết có văn bản tiếng Anh","Trang sử dụng div col có các tham số không rõ","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Bài viết chứa liên kết DMOZ","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Mạng máy tính","Kết nối mạng máy tính","Kỹ thuật viễn thông"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName": "Mạng_máy_tính","wgRelevantArticleId":1542,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1301371","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.imagemap.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.imagemap","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.imagemap.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/1200px-Internet_map_1024.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/800px-Internet_map_1024.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/640px-Internet_map_1024.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Mạng máy tính – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Mạng_máy_tính rootpage-Mạng_máy_tính skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=M%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=M%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=M%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=M%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Lịch_sử_của_máy_tính" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử_của_máy_tính"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Lịch sử của máy tính</span> </div> </a> <ul id="toc-Lịch_sử_của_máy_tính-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_tính_toán_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_tính_toán_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Mô hình tính toán mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Mô_hình_tính_toán_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Mô hình tính toán mạng</span> </button> <ul id="toc-Mô_hình_tính_toán_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mô_hình_tính_toán_tập_trung_(Centralized_computing)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_tính_toán_tập_trung_(Centralized_computing)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Mô hình tính toán tập trung (Centralized computing)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_tính_toán_tập_trung_(Centralized_computing)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_tính_toán_phân_tán_(Distributed_computing)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_tính_toán_phân_tán_(Distributed_computing)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Mô hình tính toán phân tán (Distributed computing)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_tính_toán_phân_tán_(Distributed_computing)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_tính_toán_cộng_tác_(Collaborative_computing)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_tính_toán_cộng_tác_(Collaborative_computing)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Mô hình tính toán cộng tác (Collaborative computing)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_tính_toán_cộng_tác_(Collaborative_computing)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Phân_loại_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Phân loại mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Phân_loại_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Phân loại mạng</span> </button> <ul id="toc-Phân_loại_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-LAN" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#LAN"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>LAN</span> </div> </a> <ul id="toc-LAN-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-MAN" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#MAN"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>MAN</span> </div> </a> <ul id="toc-MAN-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-WAN" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#WAN"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>WAN</span> </div> </a> <ul id="toc-WAN-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Mô hình mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Mô_hình_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Mô hình mạng</span> </button> <ul id="toc-Mô_hình_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mạng_hình_sao_(Star_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_hình_sao_(Star_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Mạng hình sao (Star Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_hình_sao_(Star_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_tuyến_tính_(Bus_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_tuyến_tính_(Bus_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Mạng tuyến tính (Bus Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_tuyến_tính_(Bus_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_hình_vòng_(Ring_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_hình_vòng_(Ring_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Mạng hình vòng (Ring Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_hình_vòng_(Ring_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_kết_hợp_(Mesh_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_kết_hợp_(Mesh_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Mạng kết hợp (Mesh Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_kết_hợp_(Mesh_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_phương_pháp_truyền_tin" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_phương_pháp_truyền_tin"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Các phương pháp truyền tin</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_phương_pháp_truyền_tin-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các phương pháp truyền tin</span> </button> <ul id="toc-Các_phương_pháp_truyền_tin-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mạng_chuyển_mạch_kênh_(Circuit_Switching_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_chuyển_mạch_kênh_(Circuit_Switching_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Mạng chuyển mạch kênh (Circuit Switching Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_chuyển_mạch_kênh_(Circuit_Switching_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_chuyển_mạch_thông_báo_(Message_Switching_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_chuyển_mạch_thông_báo_(Message_Switching_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Mạng chuyển mạch thông báo (Message Switching Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_chuyển_mạch_thông_báo_(Message_Switching_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_chuyển_mạch_gói_(Packet_Switching_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_chuyển_mạch_gói_(Packet_Switching_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Mạng chuyển mạch gói (Packet Switching Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_chuyển_mạch_gói_(Packet_Switching_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_ứng_dụng_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_ứng_dụng_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Mô hình ứng dụng mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Mô_hình_ứng_dụng_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Mô hình ứng dụng mạng</span> </button> <ul id="toc-Mô_hình_ứng_dụng_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mô_hình_mạng_ngang_hàng_(Peer–to–Peer_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_mạng_ngang_hàng_(Peer–to–Peer_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Mô hình mạng ngang hàng (Peer–to–Peer Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_mạng_ngang_hàng_(Peer–to–Peer_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_mạng_khách_chủ_(Client_–_Server_Network_/_Server_Based_Network)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_mạng_khách_chủ_(Client_–_Server_Network_/_Server_Based_Network)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Mô hình mạng khách chủ (Client – Server Network / Server Based Network)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_mạng_khách_chủ_(Client_–_Server_Network_/_Server_Based_Network)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_quản_lý_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_quản_lý_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Mô hình quản lý mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Mô_hình_quản_lý_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Mô hình quản lý mạng</span> </button> <ul id="toc-Mô_hình_quản_lý_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mô_hình_mạng_Workgroup" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_mạng_Workgroup"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Mô hình mạng Workgroup</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_mạng_Workgroup-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mô_hình_mạng_Domain" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mô_hình_mạng_Domain"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Mô hình mạng Domain</span> </div> </a> <ul id="toc-Mô_hình_mạng_Domain-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Thông_số_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Thông_số_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Thông số mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Thông_số_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Thông số mạng</span> </button> <ul id="toc-Thông_số_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Băng_thông_(Bandwidth_-_B)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Băng_thông_(Bandwidth_-_B)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Băng thông (Bandwidth - B)</span> </div> </a> <ul id="toc-Băng_thông_(Bandwidth_-_B)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Độ_trễ_(Latency_-_L)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Độ_trễ_(Latency_-_L)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Độ trễ (Latency - L)</span> </div> </a> <ul id="toc-Độ_trễ_(Latency_-_L)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thông_lượng_(Throughput_–_T)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thông_lượng_(Throughput_–_T)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Thông lượng (Throughput – T)</span> </div> </a> <ul id="toc-Thông_lượng_(Throughput_–_T)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_phương_pháp_truyền_thông_dữ_liệu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_phương_pháp_truyền_thông_dữ_liệu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Các phương pháp truyền thông dữ liệu</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_phương_pháp_truyền_thông_dữ_liệu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Giao_thức_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Giao_thức_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Giao thức mạng</span> </div> </a> <ul id="toc-Giao_thức_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_mô_hình_mạng_điển_hình" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_mô_hình_mạng_điển_hình"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Các mô hình mạng điển hình</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_mô_hình_mạng_điển_hình-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các mô hình mạng điển hình</span> </button> <ul id="toc-Các_mô_hình_mạng_điển_hình-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-OSI" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#OSI"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>OSI</span> </div> </a> <ul id="toc-OSI-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-TCP/IP" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#TCP/IP"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>TCP/IP</span> </div> </a> <ul id="toc-TCP/IP-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Thiết_bị_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Thiết_bị_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Thiết bị mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Thiết_bị_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Thiết bị mạng</span> </button> <ul id="toc-Thiết_bị_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thiết_bị_truyền_dẫn" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thiết_bị_truyền_dẫn"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Thiết bị truyền dẫn</span> </div> </a> <ul id="toc-Thiết_bị_truyền_dẫn-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thiết_bị_kết_nối" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thiết_bị_kết_nối"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2</span> <span>Thiết bị kết nối</span> </div> </a> <ul id="toc-Thiết_bị_kết_nối-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_công_nghệ_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_công_nghệ_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Các công nghệ mạng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_công_nghệ_mạng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các công nghệ mạng</span> </button> <ul id="toc-Các_công_nghệ_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Point-To-Point" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Point-To-Point"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Point-To-Point</span> </div> </a> <ul id="toc-Point-To-Point-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ethernet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ethernet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Ethernet</span> </div> </a> <ul id="toc-Ethernet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Token_Ring" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Token_Ring"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.3</span> <span>Token Ring</span> </div> </a> <ul id="toc-Token_Ring-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-FDDI" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#FDDI"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.4</span> <span>FDDI</span> </div> </a> <ul id="toc-FDDI-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_thuê_bao" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_thuê_bao"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.5</span> <span>Mạng thuê bao</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_thuê_bao-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_chuyển_mạch" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_chuyển_mạch"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.6</span> <span>Mạng chuyển mạch</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_chuyển_mạch-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ATM" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ATM"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.6.1</span> <span>ATM</span> </div> </a> <ul id="toc-ATM-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-X.25" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#X.25"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.6.2</span> <span>X.25</span> </div> </a> <ul id="toc-X.25-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Frame_relay" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Frame_relay"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.6.3</span> <span>Frame relay</span> </div> </a> <ul id="toc-Frame_relay-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-DSL" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#DSL"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.7</span> <span>DSL</span> </div> </a> <ul id="toc-DSL-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Novell_Netware" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Novell_Netware"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.8</span> <span>Novell Netware</span> </div> </a> <ul id="toc-Novell_Netware-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Windows_NT" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Windows_NT"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.9</span> <span>Windows NT</span> </div> </a> <ul id="toc-Windows_NT-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Apple_Talk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Apple_Talk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.10</span> <span>Apple Talk</span> </div> </a> <ul id="toc-Apple_Talk-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ARPANET" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ARPANET"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.11</span> <span>ARPANET</span> </div> </a> <ul id="toc-ARPANET-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-NFSNET" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#NFSNET"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.12</span> <span>NFSNET</span> </div> </a> <ul id="toc-NFSNET-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Internet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Internet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.13</span> <span>Internet</span> </div> </a> <ul id="toc-Internet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mạng_không_dây" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mạng_không_dây"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.14</span> <span>Mạng không dây</span> </div> </a> <ul id="toc-Mạng_không_dây-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.15</span> <span>Liên mạng</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ISDN" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ISDN"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.16</span> <span>ISDN</span> </div> </a> <ul id="toc-ISDN-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_tổ_chức_ảnh_hưởng_tới_quá_trình_tiêu_chuẩn_hoá_mạng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_tổ_chức_ảnh_hưởng_tới_quá_trình_tiêu_chuẩn_hoá_mạng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Các tổ chức ảnh hưởng tới quá trình tiêu chuẩn hoá mạng</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_tổ_chức_ảnh_hưởng_tới_quá_trình_tiêu_chuẩn_hoá_mạng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_vấn_đề_xã_hội" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_vấn_đề_xã_hội"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Các vấn đề xã hội</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_vấn_đề_xã_hội-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nghiên_cứu_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nghiên_cứu_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Nghiên cứu thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Nghiên_cứu_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Mạng máy tính</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 110 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-110" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">110 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Rekenaarnetwerk" title="Rekenaarnetwerk – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Rekenaarnetwerk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%AE%E1%88%9D%E1%8D%92%E1%8B%A9%E1%89%B0%E1%88%AD_%E1%8A%A0%E1%8B%8D%E1%89%B3%E1%88%AD" title="የኮምፒዩተር አውታር – Tiếng Amharic" lang="am" hreflang="am" data-title="የኮምፒዩተር አውታር" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Tiếng Amharic" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%83%D8%A9_%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A8" title="شبكة حاسوب – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="شبكة حاسوب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A7%B0_%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A7%B1%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95" title="কম্পিউটাৰ নেটৱৰ্ক – Tiếng Assam" lang="as" hreflang="as" data-title="কম্পিউটাৰ নেটৱৰ্ক" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Tiếng Assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Rede_d%27ordenadores" title="Rede d&#039;ordenadores – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Rede d&#039;ordenadores" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Komp%C3%BCter_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99si" title="Kompüter şəbəkəsi – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Kompüter şəbəkəsi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Jaringan_komputer" title="Jaringan komputer – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Jaringan komputer" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Rangkaian_komputer" title="Rangkaian komputer – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Rangkaian komputer" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A6%93%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95" title="কম্পিউটার নেটওয়ার্ক – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কম্পিউটার নেটওয়ার্ক" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ti%C4%81n-n%C3%A1u_b%C4%81ng-l%C5%8D%CD%98" title="Tiān-náu bāng-lō͘ – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tiān-náu bāng-lō͘" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%BF%E2%80%99%D1%8E%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Камп’ютарная сетка – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Камп’ютарная сетка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Кампутарная сетка – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кампутарная сетка" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%82%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95" title="कंप्यूटर नेटवर्क – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कंप्यूटर नेटवर्क" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunarska_mre%C5%BEa" title="Računarska mreža – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Računarska mreža" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Rouedad_stlennegel" title="Rouedad stlennegel – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Rouedad stlennegel" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8E%D1%82%D1%8A%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%B0" title="Компютърна мрежа – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Компютърна мрежа" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Xarxa_inform%C3%A0tica" title="Xarxa informàtica – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Xarxa informàtica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Po%C4%8D%C3%ADta%C4%8Dov%C3%A1_s%C3%AD%C5%A5" title="Počítačová síť – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Počítačová síť" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Mpilingizgoli_(MaKompyuta)" title="Mpilingizgoli (MaKompyuta) – Tiếng Tumbuka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Mpilingizgoli (MaKompyuta)" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="Tiếng Tumbuka" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Datanet" title="Datanet – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Datanet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Rechnernetz" title="Rechnernetz – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Rechnernetz" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Arvutiv%C3%B5rk" title="Arvutivõrk – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Arvutivõrk" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%BF_%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8E%CE%BD" title="Δίκτυο υπολογιστών – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Δίκτυο υπολογιστών" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Computer_network" title="Computer network – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Computer network" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%86%D1%8F_%D1%81%D1%91%D0%BA%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Ловиця сёксть – Tiếng Erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Ловиця сёксть" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Tiếng Erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Red_de_computadoras" title="Red de computadoras – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Red de computadoras" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Komputila_reto" title="Komputila reto – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Komputila reto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Konputagailu-sare" title="Konputagailu-sare – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Konputagailu-sare" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شبکه رایانه‌ای – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شبکه رایانه‌ای" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9seau_informatique" title="Réseau informatique – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Réseau informatique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADonra_r%C3%ADomhair%C3%AD" title="Líonra ríomhairí – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Líonra ríomhairí" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Rede_de_computadoras" title="Rede de computadoras – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Rede de computadoras" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D9%8A%DB%8A%D8%AA%D8%B1%D9%8A_%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D8%A4%D9%86" title="کامپيۊتري لابدؤن – Tiếng Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="کامپيۊتري لابدؤن" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Tiếng Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%95%E0%AA%AE%E0%AB%8D%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%9F%E0%AA%B0_%E0%AA%A8%E0%AB%87%E0%AA%9F%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%95" title="કમ્પ્યુટર નેટવર્ક – Tiếng Gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="કમ્પ્યુટર નેટવર્ક" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Tiếng Gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%BB%B4%ED%93%A8%ED%84%B0_%EB%A7%9D" title="컴퓨터 망 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="컴퓨터 망" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D6%81" title="Համակարգչային ցանց – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Համակարգչային ցանց" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95" title="कम्प्यूटर नेटवर्क – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कम्प्यूटर नेटवर्क" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunalne_mre%C5%BEe" title="Računalne mreže – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Računalne mreže" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Komputerala_reto" title="Komputerala reto – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Komputerala reto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Rete_de_computatores" title="Rete de computatores – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Rete de computatores" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UXhoxho_lwesiCikizi" title="UXhoxho lwesiCikizi – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UXhoxho lwesiCikizi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/T%C3%B6lvunet" title="Tölvunet – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Tölvunet" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Rete_di_computer" title="Rete di computer – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Rete di computer" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%A7%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%AA_%D7%A0%D7%AA%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%9D" title="תקשורת נתונים – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="תקשורת נתונים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="გამოთვლითი ქსელი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გამოთვლითი ქსელი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D1%96" title="Компьютерлік желі – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Компьютерлік желі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BA_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Компьютердик тармак – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Компьютердик тармак" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mtandao_wa_kompyuta" title="Mtandao wa kompyuta – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mtandao wa kompyuta" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Tor_(komputer)" title="Tor (komputer) – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Tor (komputer)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Reticulum_computatrale" title="Reticulum computatrale – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Reticulum computatrale" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Datort%C4%ABkls" title="Datortīkls – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Datortīkls" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Computernetzwierk" title="Computernetzwierk – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Computernetzwierk" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kompiuteri%C5%B3_tinklas" title="Kompiuterių tinklas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kompiuterių tinklas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Computern%C3%A8twerk" title="Computernètwerk – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Computernètwerk" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Red_di_computer" title="Red di computer – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Red di computer" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Sz%C3%A1m%C3%ADt%C3%B3g%C3%A9p-h%C3%A1l%C3%B3zat" title="Számítógép-hálózat – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Számítógép-hálózat" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%B0" title="Сметачка мрежа – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Сметачка мрежа" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="കമ്പ്യൂട്ടർ നെറ്റ്‌വർക്ക് – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കമ്പ്യൂട്ടർ നെറ്റ്‌വർക്ക്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%89%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E2%80%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E2%80%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95" title="कॉम्‍प्‍युटर नेटवर्क – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="कॉम्‍प्‍युटर नेटवर्क" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%B7%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="გჷშაკოროცხალი რშვილი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გჷშაკოროცხალი რშვილი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Rede_de_cumputadores" title="Rede de cumputadores – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Rede de cumputadores" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%81%D2%AF%D0%BB%D0%B6%D1%8D%D1%8D" title="Компьютерын сүлжээ – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Компьютерын сүлжээ" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BB%E1%80%B0%E1%80%90%E1%80%AC_%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%80%E1%80%BA" title="ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက် – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="ကွန်ပျူတာ ကွန်ယက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Computernetwerk" title="Computernetwerk – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Computernetwerk" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9F%E0%A4%B0_%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95" title="कम्प्युटर नेटवर्क – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कम्प्युटर नेटवर्क" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%8D%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%82%AF" title="コンピュータネットワーク – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="コンピュータネットワーク" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Datanett" title="Datanett – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Datanett" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Datanett" title="Datanett – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Datanett" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Ret_informatica" title="Ret informatica – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Ret informatica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80_%D0%B2%D0%B0%D0%BF%D1%88" title="Компьютер вапш – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Компьютер вапш" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Cimdaa_Kompiyuuteraa" title="Cimdaa Kompiyuuteraa – Tiếng Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Cimdaa Kompiyuuteraa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Tiếng Oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kompyuter_tarmog%CA%BBi" title="Kompyuter tarmogʻi – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kompyuter tarmogʻi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%B0%E0%A8%AA%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%9F%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%9C%E0%A8%BE%E0%A8%B2" title="ਕੰਪਿਊਟਰੀ ਜਾਲ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੰਪਿਊਟਰੀ ਜਾਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%B9%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D9%B9_%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="کمپیوٹر نیٹ ورک – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کمپیوٹر نیٹ ورک" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D9%8A%D9%88%D9%BC%D8%B1_%D9%86%D9%8A%D9%BC%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="کمپيوټر نيټورک – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کمپيوټر نيټورک" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Reeknernettwark" title="Reeknernettwark – Tiếng Hạ Giéc-man" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Reeknernettwark" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Giéc-man" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sie%C4%87_komputerowa" title="Sieć komputerowa – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Sieć komputerowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Rede_de_computadores" title="Rede de computadores – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Rede de computadores" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Re%C8%9Bea_de_calculatoare" title="Rețea de calculatoare – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Rețea de calculatoare" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Anta%C3%B1iqiq_llika" title="Antañiqiq llika – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Antañiqiq llika" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8B%D1%87%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%8C" title="Вычислительная сеть – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Вычислительная сеть" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/tingnaw_wanglu" title="tingnaw wanglu – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="tingnaw wanglu" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A0%E1%B1%9A%E1%B1%A2%E1%B1%AF%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%A9%E1%B1%B4%E1%B1%9F%E1%B1%A8_%E1%B1%B1%E1%B1%AE%E1%B1%B4%E1%B1%A3%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A0" title="ᱠᱚᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱱᱮᱴᱣᱟᱨᱠ – Tiếng Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱠᱚᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱱᱮᱴᱣᱟᱨᱠ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Tiếng Santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Computer_network" title="Computer network – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Computer network" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Rrjeti_kompjuterik" title="Rrjeti kompjuterik – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Rrjeti kompjuterik" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9C%E0%B6%AB%E0%B6%9A_%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%BD" title="පරිගණක ජාල – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="පරිගණක ජාල" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Computer_network" title="Computer network – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Computer network" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Po%C4%8D%C3%ADta%C4%8Dov%C3%A1_sie%C5%A5" title="Počítačová sieť – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Počítačová sieť" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunalni%C5%A1ko_omre%C5%BEje" title="Računalniško omrežje – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Računalniško omrežje" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%86%DA%95%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C" title="تۆڕی کۆمپیوتەری – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تۆڕی کۆمپیوتەری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunarska_mre%C5%BEa" title="Računarska mreža – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Računarska mreža" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ra%C4%8Dunalne_mre%C5%BEe" title="Računalne mreže – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Računalne mreže" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tietokoneverkko" title="Tietokoneverkko – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tietokoneverkko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Datorn%C3%A4tverk" title="Datornätverk – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Datornätverk" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Network_ng_kompyuter" title="Network ng kompyuter – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Network ng kompyuter" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%A3%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AE%BF_%E0%AE%B5%E0%AE%B2%E0%AF%88%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%88%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81" title="கணினி வலையமைப்பு – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கணினி வலையமைப்பு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80_%D1%87%D0%B5%D0%BB%D1%82%D3%99%D1%80%D0%B5" title="Компьютер челтәре – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Компьютер челтәре" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%8D" title="కంప్యూటర్ నెట్వర్క్ – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="కంప్యూటర్ నెట్వర్క్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="เครือข่ายคอมพิวเตอร์ – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="เครือข่ายคอมพิวเตอร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B8_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D3%A3" title="Шабакаи компютерӣ – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Шабакаи компютерӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgisayar_a%C4%9F%C4%B1" title="Bilgisayar ağı – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bilgisayar ağı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/K%C9%94mputa_So_Nkitahodie" title="Kɔmputa So Nkitahodie – Tiếng Twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Kɔmputa So Nkitahodie" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="Tiếng Twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%27%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%B0" title="Комп&#039;ютерна мережа – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Комп&#039;ютерна мережа" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%B9%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D9%B9_%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="کمپیوٹر نیٹ ورک – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کمپیوٹر نیٹ ورک" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Kusu" title="Kusu – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Kusu" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%AE%A1%E7%AE%97%E6%9C%BA%E7%BD%91%E7%BB%9C" title="计算机网络 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="计算机网络" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%9E%D7%A4%D7%99%D7%95%D7%98%D7%A2%D7%A8_%D7%A0%D7%A2%D7%A6%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%A8%D7%A7" title="קאמפיוטער נעצווערק – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאמפיוטער נעצווערק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%9B%BB%E8%85%A6%E7%B6%B2%E7%B5%A1" title="電腦網絡 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="電腦網絡" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/G%C4%B1rey_xetan_(network)" title="Gırey xetan (network) – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Gırey xetan (network)" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%AE%A1%E7%AE%97%E6%9C%BA%E7%BD%91%E7%BB%9C" title="计算机网络 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="计算机网络" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1301371#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;oldid=71188832" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&amp;page=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;id=71188832&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FM%25E1%25BA%25A1ng_m%25C3%25A1y_t%25C3%25ADnh"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FM%25E1%25BA%25A1ng_m%25C3%25A1y_t%25C3%25ADnh"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=M%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&amp;page=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Computer_network" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1301371" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%"><tbody><tr><th class="navbox-title" style="padding:0.2em 0.4em 0.2em;font-size:145%;line-height:1.2em;font-size:175%;"><a href="/w/index.php?title=Khoa_h%E1%BB%8Dc_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khoa học mạng (trang không tồn tại)">Khoa học mạng</a></th></tr><tr><td style="padding:0.2em 0 0.4em"><div class="center"> <div style="width: 180px; height: 70px; overflow: hidden;"> <div style="position: relative; top: -50px; left: -0px; width: 180px"><div class="noresize"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Internet_map_1024.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Internet_map_1024.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/180px-Internet_map_1024.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/270px-Internet_map_1024.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Internet_map_1024.jpg/360px-Internet_map_1024.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1280" /></a></span></div></div> </div> </div></td></tr><tr><th class="navbox-abovebelow" style="padding:0.1em"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_m%E1%BA%A1ng" title="Lý thuyết mạng">Lý thuyết mạng</a></li></ul></div></th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.5em;"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_(l%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B)" title="Đồ thị (lý thuyết đồ thị)">Đồ thị (lý thuyết đồ thị)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Complex_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Complex network (trang không tồn tại)">Complex network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Complex_contagion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Complex contagion (trang không tồn tại)">Complex contagion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Small-world_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Small-world network (trang không tồn tại)">Small-world network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Scale-free_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Scale-free network (trang không tồn tại)">Scale-free network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Community_structure&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Community structure (trang không tồn tại)">Community structure</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Percolation_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Percolation theory (trang không tồn tại)">Percolation theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolving_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evolving network (trang không tồn tại)">Evolving network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Network_controllability&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Network controllability (trang không tồn tại)">Network controllability</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Graph_drawing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Graph drawing (trang không tồn tại)">Graph drawing</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BB%91n_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Vốn xã hội">Vốn xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt" title="Phân tích liên kết">Phân tích liên kết</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Combinatorial_optimization&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Combinatorial optimization (trang không tồn tại)">Combinatorial optimization</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reciprocity_(network_science)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reciprocity (network science) (trang không tồn tại)">Reciprocity (network science)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Triadic_closure&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Triadic closure (trang không tồn tại)">Triadic closure</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Homophily&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Homophily (trang không tồn tại)">Homophily</a></li> <li><a href="/wiki/Quan_h%E1%BB%87_b%E1%BA%AFc_c%E1%BA%A7u" title="Quan hệ bắc cầu">Quan hệ bắc cầu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Preferential_attachment&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Preferential attachment (trang không tồn tại)">Preferential attachment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Balance_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Balance theory (trang không tồn tại)">Balance theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Network_effect&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Network effect (trang không tồn tại)">Network effect</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A2nh_h%C6%B0%E1%BB%9Fng_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Ảnh hưởng xã hội">Ảnh hưởng xã hội</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="navbox-abovebelow" style="padding:0.1em"> Network types</th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.5em;"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Mạng máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng" title="Mạng viễn thông">Mạng viễn thông</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transport_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transport network (trang không tồn tại)">Transport network</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_l%C6%B0%E1%BB%9Bi_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Mạng lưới xã hội">Mạng lưới xã hội</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Scientific_collaboration_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Scientific collaboration network (trang không tồn tại)">Scientific collaboration network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biological_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biological network (trang không tồn tại)">Biological network</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_neural_nh%C3%A2n_t%E1%BA%A1o" class="mw-redirect" title="Mạng neural nhân tạo">Mạng neural nhân tạo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interdependent_networks&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Interdependent networks (trang không tồn tại)">Interdependent networks</a></li> <li><a href="/wiki/Semantic_network" class="mw-redirect" title="Semantic network">Semantic network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spatial_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Spatial network (trang không tồn tại)">Spatial network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dependency_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dependency network (trang không tồn tại)">Dependency network</a></li> <li><a href="/wiki/Lu%E1%BB%93ng_tr%C3%AAn_m%E1%BA%A1ng" title="Luồng trên mạng">Luồng trên mạng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Network_on_a_chip&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Network on a chip (trang không tồn tại)">Network on a chip</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="navbox-abovebelow" style="padding:0.1em"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_(l%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B)" title="Đồ thị (lý thuyết đồ thị)">Đồ thị (lý thuyết đồ thị)s</a></th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.5em;"> <table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th style="padding:0.1em;font-weight:normal;font-style:italic;"> Features</th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <ul><li><a href="/wiki/Clique" class="mw-redirect" title="Clique">Clique</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BA%A7n_li%C3%AAn_th%C3%B4ng" title="Thành phần liên thông">Thành phần liên thông</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A1t_c%E1%BA%AFt_(l%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B)" title="Lát cắt (lý thuyết đồ thị)">Lát cắt (lý thuyết đồ thị)</a></li> <li><a href="/wiki/Chu_tr%C3%ACnh_(l%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B)" title="Chu trình (lý thuyết đồ thị)">Chu trình (lý thuyết đồ thị)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Graph_(abstract_data_type)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Graph (abstract data type) (trang không tồn tại)">Graph (abstract data type)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edge_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Edge (graph theory) (trang không tồn tại)">Edge (graph theory)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Loop_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Loop (graph theory) (trang không tồn tại)">Loop (graph theory)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neighbourhood_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neighbourhood (graph theory) (trang không tồn tại)">Neighbourhood (graph theory)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Path_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Path (graph theory) (trang không tồn tại)">Path (graph theory)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vertex_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vertex (graph theory) (trang không tồn tại)">Vertex (graph theory)</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_k%E1%BB%81" title="Danh sách kề">Danh sách kề</a>&#160;/&#32;<a href="/wiki/Ma_tr%E1%BA%ADn_k%E1%BB%81" title="Ma trận kề">Ma trận kề</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_k%E1%BB%81" title="Danh sách kề">Danh sách kề</a>&#160;/&#32;<a href="/wiki/Ma_tr%E1%BA%ADn_li%C3%AAn_thu%E1%BB%99c" title="Ma trận liên thuộc">Ma trận liên thuộc</a></span></li></ul></td> </tr><tr><th style="padding:0.1em;font-weight:normal;font-style:italic;"> Types</th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_hai_ph%C3%ADa" title="Đồ thị hai phía">Đồ thị hai phía</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_%C4%91%E1%BA%A7y_%C4%91%E1%BB%A7" title="Đồ thị đầy đủ">Đồ thị đầy đủ</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_c%C3%B3_h%C6%B0%E1%BB%9Bng" title="Đồ thị có hướng">Đồ thị có hướng</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C3%AAu_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B" title="Siêu đồ thị">Siêu đồ thị</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90a_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B" title="Đa đồ thị">Đa đồ thị</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Đồ thị ngẫu nhiên">Đồ thị ngẫu nhiên</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Weighted_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Weighted network (trang không tồn tại)">Weighted network</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="navbox-abovebelow" style="padding:0.1em"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=Metrics_(networking)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Metrics (networking) (trang không tồn tại)">Metrics (networking)</a></li><li><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_thu%E1%BA%ADt_to%C3%A1n" title="Danh sách thuật toán">Danh sách thuật toán</a></li></ul></div></th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.5em;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Centrality&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Centrality (trang không tồn tại)">Centrality</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%ADc_(l%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B)" title="Bậc (lý thuyết đồ thị)">Bậc (lý thuyết đồ thị)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Betweenness_centrality&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Betweenness centrality (trang không tồn tại)">Betweenness centrality</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Closeness_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Closeness (graph theory) (trang không tồn tại)">Closeness (graph theory)</a></li> <li><a href="/wiki/PageRank" title="PageRank">PageRank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Network_motif&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Network motif (trang không tồn tại)">Network motif</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Clustering_coefficient&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clustering coefficient (trang không tồn tại)">Clustering coefficient</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Degree_distribution&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Degree distribution (trang không tồn tại)">Degree distribution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Assortativity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Assortativity (trang không tồn tại)">Assortativity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Distance_(graph_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Distance (graph theory) (trang không tồn tại)">Distance (graph theory)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Modularity_(networks)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Modularity (networks) (trang không tồn tại)">Modularity (networks)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Efficiency_(network_science)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Efficiency (network science) (trang không tồn tại)">Efficiency (network science)</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="navbox-abovebelow" style="padding:0.1em"> Models</th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.5em;"> <table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th style="padding:0.1em;font-weight:normal;font-style:italic;"> Topology</th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_th%E1%BB%8B_ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Đồ thị ngẫu nhiên">Đồ thị ngẫu nhiên</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Erd%C5%91s%E2%80%93R%C3%A9nyi_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Erdős–Rényi model (trang không tồn tại)">Erdős–Rényi model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Barab%C3%A1si%E2%80%93Albert_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Barabási–Albert model (trang không tồn tại)">Barabási–Albert model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fitness_model_(network_theory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fitness model (network theory) (trang không tồn tại)">Fitness_model_(network_theory)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Watts%E2%80%93Strogatz_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Watts–Strogatz model (trang không tồn tại)">Watts–Strogatz model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Exponential_random_graph_models&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Exponential random graph models (trang không tồn tại)">Exponential random graph models</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Random_geometric_graph&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Random geometric graph (trang không tồn tại)">Random_geometric_graph</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hyperbolic_geometric_graph&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hyperbolic geometric graph (trang không tồn tại)">Hyperbolic_geometric_graph</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hierarchical_network_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hierarchical network model (trang không tồn tại)">Hierarchical network model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stochastic_block_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stochastic block model (trang không tồn tại)">Stochastic block model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maximum-entropy_random_graph_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maximum-entropy random graph model (trang không tồn tại)">Maximum-entropy random graph model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soft_configuration_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soft configuration model (trang không tồn tại)">Soft configuration model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lancichinetti%E2%80%93Fortunato%E2%80%93Radicchi_benchmark&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lancichinetti–Fortunato–Radicchi benchmark (trang không tồn tại)">Lancichinetti–Fortunato–Radicchi benchmark</a></li></ul></td> </tr><tr><th style="padding:0.1em;font-weight:normal;font-style:italic;"> Dynamics</th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Boolean_network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Boolean network (trang không tồn tại)">Boolean network</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Agent-based_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Agent-based model (trang không tồn tại)">Agent-based_model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Compartmental_models_in_epidemiology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Compartmental models in epidemiology (trang không tồn tại)">Compartmental models in epidemiology</a>/<a href="/w/index.php?title=SIR_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SIR model (trang không tồn tại)">SIR_model</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="navbox-abovebelow" style="padding:0.1em"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><div class="hlist"><ul><li>Lists</li><li>Categories</li></ul></div></th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.5em;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_network_theory_topics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of network theory topics (trang không tồn tại)">List of network theory topics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_network_analysis_software&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social network analysis software (trang không tồn tại)">Social network analysis software</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_network_scientists&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of network scientists (trang không tồn tại)">List of network scientists</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Network_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thể loại:Network theory (trang không tồn tại)">Thể loại:Network theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Graph_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thể loại:Graph theory (trang không tồn tại)">Thể loại:Graph theory</a></li></ul></td> </tr><tr><td style="text-align:right;font-size:115%"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khoa_h%E1%BB%8Dc_m%E1%BA%A1ng" title="Bản mẫu:Khoa học mạng"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khoa_h%E1%BB%8Dc_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Khoa học mạng (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khoa_h%E1%BB%8Dc_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%"><tbody><tr><th style="padding:0.2em 0.4em 0.2em;font-size:145%;line-height:1.2em"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91i%E1%BB%81u_h%C3%A0nh" title="Hệ điều hành">Hệ điều hành</a></th></tr><tr><td style="padding:0.2em 0 0.4em"><figure class="mw-halign-center noresize mw-ext-imagemap-desc-bottom-right" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Operating_system_placement.svg/165px-Operating_system_placement.svg.png" decoding="async" width="165" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Operating_system_placement.svg/248px-Operating_system_placement.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Operating_system_placement.svg/330px-Operating_system_placement.svg.png 2x" data-file-width="250" data-file-height="370" usemap="#ImageMap_93fc58660e8f4435" resource="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Operating_system_placement.svg" /></span><map name="ImageMap_93fc58660e8f4435"><area href="/wiki/User_(computing)" shape="rect" coords="1,1,165,59" alt="User" title="User" /><area href="/wiki/Application_software" shape="rect" coords="1,60,165,119" alt="Application" title="Application" /><area href="/wiki/Operating_system" shape="rect" coords="1,119,165,178" alt="Operating System" title="Operating System" /><area href="/wiki/Personal_computer_hardware" shape="rect" coords="1,179,165,237" alt="Hardware" title="Hardware" /></map><figcaption></figcaption></figure></td></tr><tr><th style="padding:0.1em;font-size:110%;"> Các tính năng chung</th></tr><tr><td class="hlist" style="padding:0 0.1em 0.4em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_ti%E1%BA%BFn_tr%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý tiến trình (trang không tồn tại)">Quản lý tiến trình</a></li> <li><a href="/wiki/Interrupt" class="mw-redirect" title="Interrupt">Interrupts</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_b%E1%BB%99_nh%E1%BB%9B" title="Quản lý bộ nhớ">Quản lý bộ nhớ</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_t%E1%BA%ADp_tin" title="Hệ thống tập tin">Hệ thống tập tin</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_%C4%91i%E1%BB%81u_v%E1%BA%ADn_thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Bộ điều vận thiết bị">Device drivers</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Mạng</a></li> <li><a href="/wiki/An_ninh_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" class="mw-redirect" title="An ninh máy tính">Bảo mật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Input/output&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Input/output (trang không tồn tại)">I/O</a></li></ul></td> </tr><tr><td style="text-align:right;font-size:115%"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:OS" title="Bản mẫu:OS"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:OS&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:OS (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:OS&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Mạng máy tính</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i><span lang="en">computer network</span></i>) là <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng" title="Mạng viễn thông">mạng viễn thông</a> kỹ thuật số cho phép <a href="/wiki/N%C3%BAt_m%E1%BA%A1ng" title="Nút mạng">các nút mạng</a> chia sẻ tài nguyên. Trong các mạng máy tính, <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">các thiết bị máy tính</a> <a href="/wiki/Truy%E1%BB%81n_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Truyền dữ liệu">trao đổi dữ liệu</a> với nhau bằng các kết nối (liên kết dữ liệu) giữa các nút. Các liên kết dữ liệu này được thiết lập qua cáp mạng như dây hoặc <a href="/wiki/C%C3%A1p_quang" title="Cáp quang">cáp quang</a> hoặc <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_kh%C3%B4ng_d%C3%A2y" title="Mạng không dây">phương tiện không dây</a> như <a href="/wiki/Wi-Fi" title="Wi-Fi">Wi-Fi</a>. </p><p>Các thiết bị máy tính mạng làm nhiệm vụ khởi động, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_tuy%E1%BA%BFn" title="Định tuyến">định tuyến</a> và chấm dứt dữ liệu được gọi là các nút mạng.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Các nút thường được xác định bởi <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_ch%E1%BB%89_m%E1%BA%A1ng" title="Địa chỉ mạng">địa chỉ mạng</a> và có thể bao gồm <a href="/wiki/M%C3%A1y_ch%E1%BB%A7" title="Máy chủ">máy chủ</a> mạng như <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Máy tính cá nhân">máy tính cá nhân</a>, <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_tho%E1%BA%A1i" title="Điện thoại">điện thoại</a> và <a href="/wiki/M%C3%A1y_ch%E1%BB%A7" title="Máy chủ">máy chủ</a>, cũng như <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_c%E1%BB%A9ng_m%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Phần cứng mạng máy tính">phần cứng mạng</a> như bộ định tuyến và chuyển mạch. Hai thiết bị như vậy có thể được cho là được kết nối với nhau khi một thiết bị có thể trao đổi thông tin với thiết bị kia, cho dù chúng có kết nối trực tiếp với nhau hay không. Trong hầu hết các trường hợp, các <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">giao thức truyền thông</a> dành riêng cho ứng dụng được <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">xếp lớp</a> (nghĩa là mang theo <a href="/wiki/Payload_(m%C3%A1y_t%C3%ADnh)" title="Payload (máy tính)">trọng tải</a>) so với các <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_TCP/IP" class="mw-redirect" title="Giao thức TCP/IP">giao thức</a> truyền thông chung khác. Bộ sưu tập <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_th%C3%B4ng_tin" title="Công nghệ thông tin">công nghệ thông tin</a> ghê gớm này đòi hỏi phải có những người quản lý mạng lành nghề để giữ cho tất cả hệ thống mạng hoạt động tốt. </p><p>Mạng máy tính hỗ trợ một số lượng lớn các <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m_%E1%BB%A9ng_d%E1%BB%A5ng" title="Phần mềm ứng dụng">ứng dụng</a> và <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5_m%E1%BA%A1ng" title="Dịch vụ mạng">dịch vụ</a> như truy cập vào <a href="/wiki/World_Wide_Web" title="World Wide Web">World Wide Web</a>, <a href="/wiki/Video" title="Video">video</a> <a href="/wiki/K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_s%E1%BB%91" title="Kỹ thuật số">kỹ thuật số</a>, âm thanh kỹ thuật số, sử dụng chung các <a href="/wiki/M%C3%A1y_ch%E1%BB%A7_t%E1%BA%ADp_tin" title="Máy chủ tập tin">máy chủ lưu trữ và ứng dụng</a>, máy in và <a href="/wiki/Fax" title="Fax">máy fax</a>, và sử dụng <a href="/wiki/Th%C6%B0_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Thư điện tử">email</a> và ứng dụng <a href="/wiki/Nh%E1%BA%AFn_tin_t%E1%BB%A9c_th%E1%BB%9Di" title="Nhắn tin tức thời">nhắn tin tức thời</a> cũng như nhiều ứng dụng khác. Mạng máy tính khác nhau về cách thức truyền tin được sử dụng để mang tín hiệu, <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">giao thức truyền thông</a> để tổ chức lưu lượng mạng, kích thước của mạng, <a href="/wiki/C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_m%E1%BA%A1ng" title="Cấu trúc liên kết mạng">cấu trúc liên kết</a>, cơ chế điều khiển lưu lượng và ý định tổ chức mạng. Mạng máy tính nổi tiếng nhất là <a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử_của_máy_tính"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD_c.E1.BB.A7a_m.C3.A1y_t.C3.ADnh"></span>Lịch sử của máy tính</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sửa đổi phần “Lịch sử của máy tính”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử của máy tính"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Máy tính của <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1940" title="Thập niên 1940">thập niên 1940</a> là các thiết bị cơ-điện tử lớn và rất dễ hỏng. Sự phát minh ra <a href="/wiki/Transistor" title="Transistor">transistor</a> bán dẫn vào năm 1947 tạo ra cơ hội để làm ra chiếc <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> nhỏ và đáng tin cậy hơn. </p><p>Năm 1950, các <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_l%E1%BB%9Bn" title="Máy tính lớn">máy tính lớn</a> <i>mainframe</i> chạy bởi các chương trình ghi trên thẻ đục lỗ (<i>punched card</i>) bắt đầu được dùng trong các học viện lớn. Điều này tuy tạo nhiều thuận lợi với máy tính có khả năng được lập trình nhưng cũng có rất nhiều khó khăn trong việc tạo ra các chương trình dựa trên thẻ đục lỗ này.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Vào cuối <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1950" title="Thập niên 1950">thập niên 1950</a>, người ta phát minh ra <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_t%C3%ADch_h%E1%BB%A3p" class="mw-redirect" title="Mạch tích hợp">mạch tích hợp</a> (IC) chứa nhiều transistor trên một mẫu <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_b%C3%A1n_d%E1%BA%ABn" title="Chất bán dẫn">bán dẫn</a> nhỏ, tạo ra một bước nhảy vọt trong việc chế tạo các máy tính mạnh hơn, nhanh hơn và nhỏ hơn. Đến nay, IC có thể chứa hàng triệu transistor trên nhiều mạch. </p><p>Vào cuối <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1960" title="Thập niên 1960">thập niên 1960</a>, đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1970" title="Thập niên 1970">thập niên 1970</a>, các máy tính nhỏ được gọi là <i>minicomputer</i> bắt đầu xuất hiện.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Năm 1977, công ty máy tính <a href="/wiki/Apple_Inc." title="Apple Inc.">Apple Computer</a> giới thiệu máy vi tính còn được gọi là <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Máy tính cá nhân">máy tính cá nhân</a> (<i>personal computer</i> - PC).<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Năm 1981, <a href="/wiki/IBM" title="IBM">IBM</a> đưa ra <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Máy tính cá nhân">máy tính cá nhân</a> đầu tiên. Sự thu nhỏ ngày càng tinh vi hơn của các IC đưa đến việc sử dụng rộng rãi <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Máy tính cá nhân">máy tính cá nhân</a> tại nhà và trong kinh doanh. </p><p>Vào giữa <a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1980" title="Thập niên 1980">thập niên 1980</a>, người sử dụng dùng các máy tính độc lập bắt đầu chia sẻ các tập tin bằng cách dùng <a href="/wiki/Modem" title="Modem">modem</a> kết nối với các máy tính khác. Cách thức này được gọi là điểm nối điểm, hay truyền theo kiểu quay số. Khái niệm này được mở rộng bằng cách dùng các máy tính là trung tâm truyền tin trong một kết nối quay số. Các máy tính này được gọi là sàn thông báo (<i>bulletin board</i>). Các người dùng kết nối đến sàn thông báo này, để lại đó hay lấy đi các thông điệp, cũng như gửi lên hay tải về các tập tin. Hạn chế của hệ thống là có rất ít hướng truyền tin, và chỉ với những ai biết về sàn thông báo đó. Ngoài ra, các máy tính tại sàn thông báo cần một modem cho mỗi kết nối, khi số lượng kết nối tăng lên, hệ thống không thề đáp ứng được nhu cầu. </p><p>Qua các thập niên 1950, 1970, 1980 và 1990, <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Qu%E1%BB%91c_ph%C3%B2ng_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ">Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ</a> đã phát triển các mạng diện rộng <a href="/wiki/WAN" class="mw-redirect" title="WAN">WAN</a> có độ tin cậy cao, nhằm phục vụ các mục đích <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1" title="Quân sự">quân sự</a> và khoa học. Công nghệ này khác truyền tin điểm nối điểm. Nó cho phép nhiều máy tính kết nối lại với nhau bằng các đường dẫn khác nhau. Bản thân mạng sẽ xác định dữ liệu di chuyển từ <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> này đến <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> khác như thế nào. Thay vì chỉ có thể thông tin với một <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> tại một thời điểm, nó có thể thông tin với nhiều máy tính cùng lúc bằng cùng một kết nối. Sau này, <a href="/wiki/WAN" class="mw-redirect" title="WAN">WAN</a> của <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Qu%E1%BB%91c_ph%C3%B2ng_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ">Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ</a> đã trở thành <a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mô_hình_tính_toán_mạng"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_t.C3.ADnh_to.C3.A1n_m.E1.BA.A1ng"></span>Mô hình tính toán mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sửa đổi phần “Mô hình tính toán mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình tính toán mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_tính_toán_tập_trung_(Centralized_computing)"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_t.C3.ADnh_to.C3.A1n_t.E1.BA.ADp_trung_.28Centralized_computing.29"></span>Mô hình tính toán tập trung (Centralized computing)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sửa đổi phần “Mô hình tính toán tập trung (Centralized computing)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình tính toán tập trung (Centralized computing)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Toàn bộ các tiến trình xử lý diễn ra tại máy tính trung tâm. Các máy trạm cuối (Terminals) được nối mạng với máy tính trung tâm và chỉ hoạt động như những thiết bị nhập xuất dữ liệu cho phép người dùng xem trên màn hình và nhập liệu qua bàn phím. Các máy trạm đầu cuối không lưu trữ và xử lý dữ liệu. Mô hình tính toán mạng trên có thể triển khai trên hệ thống phần cứng hoặc phần mềm được cài đặt trên máy chủ (Server). </p><p>Ưu điểm: Dữ liệu bảo mật an toàn, dễ sao lưu, dễ diệt virus và chi phí cài đặt thấp. </p><p>Khuyết điểm: Khó đáp ứng được các yêu cầu của nhiều ứng dụng khác nhau, tốc độ truy xuất chậm. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_tính_toán_phân_tán_(Distributed_computing)"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_t.C3.ADnh_to.C3.A1n_ph.C3.A2n_t.C3.A1n_.28Distributed_computing.29"></span>Mô hình tính toán phân tán (Distributed computing)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sửa đổi phần “Mô hình tính toán phân tán (Distributed computing)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình tính toán phân tán (Distributed computing)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các máy tính có khả năng hoạt động độc lập, các công việc được tách nhỏ và giao cho nhiều máy tính khác nhau trong mạng thay vì tập trung xử lý trên máy trung tâm. Tuy dữ liệu được xử lý và lưu trữ tại máy cục bộ nhưng các máy tính này được nối mạng với nhau nên chúng có thể trao đổi dữ liệu và các dịch vụ. </p><p>Ưu điểm: Truy xuất nhanh, phần lớn không giới hạn các ứng dụng. </p><p>Khuyết điểm: Dữ liệu lưu trữ rời rạc khó đồng bộ, sao lưu và rất dễ nhiễm virus. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_tính_toán_cộng_tác_(Collaborative_computing)"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_t.C3.ADnh_to.C3.A1n_c.E1.BB.99ng_t.C3.A1c_.28Collaborative_computing.29"></span>Mô hình tính toán cộng tác (Collaborative computing)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sửa đổi phần “Mô hình tính toán cộng tác (Collaborative computing)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình tính toán cộng tác (Collaborative computing)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mô hình tính toán mạng cộng tác bao gồm nhiều máy tính có thể hợp tác để thực hiện một công việc. Một máy tính này có thể mượn năng lực tính toán, xử lý của máy tính khác bằng cách chạy các chương trình trên các máy tính nằm trong mạng. </p><p>Ưu điểm: Xử lý rất nhanh và mạnh, có thể dùng để chạy các ứng dụng có các phép toán lớn, xử lý <a href="/wiki/D%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_l%E1%BB%9Bn" title="Dữ liệu lớn">dữ liệu lớn</a>. Ví dụ: bẻ khóa các hệ mã, tính toán DNA,... </p><p>Khuyết điểm: Các dữ liệu được lưu trữ trên các vị trí khác nhau nên rất khó đồng bộ và sao lưu, khả năng nhiễm virus rất cao. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_loại_mạng"><span id="Ph.C3.A2n_lo.E1.BA.A1i_m.E1.BA.A1ng"></span>Phân loại mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sửa đổi phần “Phân loại mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="LAN">LAN</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Sửa đổi phần “LAN”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: LAN"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/LAN" class="mw-redirect" title="LAN">LAN</a> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i><span lang="en">Local Area Network</span></i>) hay còn gọi là "mạng cục bộ", là mạng tư nhân trong một toà nhà, một khu vực (trường học hay cơ quan chẳng hạn) có cỡ chừng vài km.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Chúng nối các <a href="/wiki/M%C3%A1y_ch%E1%BB%A7" title="Máy chủ">máy chủ</a> và các <a href="/wiki/Workstation" title="Workstation">máy trạm</a> trong các văn phòng và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_m%C3%A1y" title="Nhà máy">nhà máy</a> để chia sẻ tài nguyên và trao đổi thông tin. <a href="/wiki/LAN" class="mw-redirect" title="LAN">LAN</a> có 3 đặc điểm: </p> <ol><li>Giới hạn về tầm cỡ phạm vi hoạt động từ vài mét cho đến 1&#160;km.</li> <li>Thường dùng kỹ thuật đơn giản chỉ có một đường dây cáp (<i>cable</i>) nối tất cả máy. Vận tốc truyền dữ liệu thông thường là 10 <a href="/wiki/%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_t%E1%BB%91c_%C4%91%E1%BB%99_truy%E1%BB%81n_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u#Megabit_trên_giây" title="Đơn vị tốc độ truyền dữ liệu">Mbps</a>, 100 Mbps, 1 Gbps, và gần đây là 100 Gbps.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li>Ba kiến trúc mạng kiểu LAN thông dụng bao gồm: <ul><li>Mạng bus hay mạng tuyến tính. Các máy nối nhau một cách liên tục thành một hàng từ máy này sang máy kia. Ví dụ của nó là <a href="/wiki/Ethernet" title="Ethernet">Ethernet</a> (chuẩn <a href="/wiki/IEEE" class="mw-redirect" title="IEEE">IEEE</a> 802.3).</li> <li>Mạng vòng. Các máy nối nhau như trên và máy cuối lại được nối ngược trở lại với máy đầu tiên tạo thành vòng kín. Thí dụ mạng vòng thẻ bài <a href="/wiki/IBM" title="IBM">IBM</a> (<i>IBM token ring</i>).</li> <li>Mạng sao.</li></ul></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="MAN">MAN</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Sửa đổi phần “MAN”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: MAN"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:NETWORK-Library-LAN.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/NETWORK-Library-LAN.png/250px-NETWORK-Library-LAN.png" decoding="async" width="250" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/NETWORK-Library-LAN.png/375px-NETWORK-Library-LAN.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/NETWORK-Library-LAN.png/500px-NETWORK-Library-LAN.png 2x" data-file-width="1465" data-file-height="1090" /></a><figcaption>Mạng thư viện trong nhánh mô hình cây và việc kiểm soát các tài nguyên mạng</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/MAN" class="mw-redirect" title="MAN">MAN</a> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i><span lang="en">Metropolitan Area Network</span></i>) hay còn gọi là "mạng đô thị", là mạng có cỡ lớn hơn LAN, phạm vi vài km. Nó có thể bao gồm nhóm các văn phòng gần nhau trong thành phố, nó có thể là công cộng hay tư nhân và có đặc điểm: </p> <ol><li>Chỉ có tối đa hai dây cáp nối.</li> <li>Không dùng các kỹ thuật <a href="/wiki/N%E1%BB%91i_chuy%E1%BB%83n" title="Nối chuyển">nối chuyển</a>.</li> <li>Có thể hỗ trợ chung vận chuyển dữ liệu và đàm thoại, hay ngay cả truyền hình. Ngày nay người ta có thể dùng kỹ thuật <a href="/wiki/C%C3%A1p_quang" title="Cáp quang">cáp quang</a> (<i>fiber optical</i>) để truyền tín hiệu. Vận tốc có hiện nay thể đạt đến 10 Gbps.</li></ol> <p>Ví dụ của kỹ thuật này là mạng DQDB (<i>Distributed Queue Dual Bus</i>) hay còn gọi là bus kép theo hàng phân phối (tiêu chuẩn IEEE 802.6). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="WAN">WAN</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Sửa đổi phần “WAN”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: WAN"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Topolog%C3%ADa_de_red.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Topolog%C3%ADa_de_red.png/250px-Topolog%C3%ADa_de_red.png" decoding="async" width="250" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Topolog%C3%ADa_de_red.png/375px-Topolog%C3%ADa_de_red.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Topolog%C3%ADa_de_red.png/500px-Topolog%C3%ADa_de_red.png 2x" data-file-width="583" data-file-height="630" /></a><figcaption>Các kiểu nối trong WAN</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/WAN" class="mw-redirect" title="WAN">WAN</a> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i><span lang="en">Wide Area Network</span></i>) còn gọi là "mạng diện rộng", dùng trong vùng địa lý lớn thường cho quốc gia hay cả lục địa, phạm vi vài trăm cho đến vài ngàn km. Chúng bao gồm tập hợp các máy nhằm chạy các chương trình cho người dùng. Các máy này thường gọi là máy lưu trữ(<i>host</i>) hay còn có tên là <a href="/wiki/M%C3%A1y_ch%E1%BB%A7" title="Máy chủ">máy chủ</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%E1%BA%A7u_cu%E1%BB%91i" title="Hệ thống đầu cuối">máy đầu cuối</a> (<i>end system</i>). Các máy chính được nối nhau bởi các <i>mạng truyền thông con</i> (<i>communication subnet</i>) hay gọn hơn là <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_con" title="Mạng con">mạng con</a> (<i>subnet</i>). Nhiệm vụ của mạng con là chuyển tải các thông điệp (<i><a href="/wiki/Truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng_%C4%91i%E1%BB%87p" title="Truyền thông điệp">message</a></i>) từ máy chủ này sang máy chủ khác. </p><p>Mạng con thường có hai thành phần chính: </p> <ol><li>Các đường dây vận chuyển còn gọi là mạch (<i>circuit</i>), kênh (<i>channel</i>), hay đường trung chuyển (<i>trunk</i>).</li> <li>Các thiết bị nối chuyển. Đây là loại máy tính chuyện biệt hoá dùng để nối hai hay nhiều đường trung chuyển nhằm di chuyển các dữ liệu giữa các máy. Khi dữ liệu đến trong các đường vô, thiết bị nối chuyển này phải chọn (theo thuật toán đã định) một đường dây ra để gửi dữ liệu đó đi. Tên gọi của thiết bị này là nút chuyển gói (<i>packet switching node</i>) hay hệ thống trung chuyển (<i>intermediate system</i>). Máy tính dùng cho việc nối chuyển gọi là "bộ chọn đường" hay "bộ định tuyến" (router).</li></ol> <p>Hầu hết các WAN bao gồm nhiều đường cáp hay là đường dây <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_tho%E1%BA%A1i" title="Điện thoại">điện thoại</a>, mỗi đường dây như vậy nối với một cặp bộ định tuyến. Nếu hai bộ định tuyến không nối chung đường dây thì chúng sẽ liên lạc nhau bằng cách gián tiếp qua nhiều bộ định truyến trung gian khác. Khi bộ định tuyến nhận được một gói dữ liệu thì nó sẽ chứa gói này cho đến khi đường dây ra cần cho gói đó được trống thì nó sẽ chuyển gói đó đi. Trường hợp này ta gọi là nguyên lý mạng con điểm nối điểm, hay nguyên lý mạng con lưu trữ và chuyển tiếp (<i>store-and-forward</i>), hay nguyên lý mạng con nối chuyển gói. </p><p>Có nhiều kiểu cấu hình cho WAN dùng nguyên lý điểm tới điểm như là dạng sao, dạng vòng, dạng cây, dạng hoàn chỉnh, dạng giao vòng, hay bất định. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mô_hình_mạng"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_m.E1.BA.A1ng"></span>Mô hình mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Sửa đổi phần “Mô hình mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_m%E1%BA%A1ng" title="Cấu trúc liên kết mạng">Cấu trúc liên kết mạng</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_hình_sao_(Star_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_h.C3.ACnh_sao_.28Star_Network.29"></span>Mạng hình sao (Star Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Sửa đổi phần “Mạng hình sao (Star Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng hình sao (Star Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Có tất cả các trạm được kết nối với một thiết bị trung tâm có nhiệm vụ nhận tín hiệu từ các trạm và chuyển đến trạm đích. Tùy theo yêu cầu truyền thông trên mạng mà thiết bị trung tâm có thể là hub, switch, router hay máy chủ trung tâm. Vai trò của thiết bị trung tâm là thiết lập các liên kết Point – to – Point. </p> <ul><li>Ưu điểm là thiết lập mạng đơn giản, dễ dàng cấu hình lại mạng (thêm, bớt các trạm), dễ dàng kiểm soát và khắc phục sự cố, tận dụng được tối đa tốc độ truyền của đường truyền vật lý.</li> <li>Khuyết điểm là độ dài đường truyền nối một trạm với thiết bị trung tâm bị hạn chế (bán kính khoảng 100m với công nghệ hiện nay).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_tuyến_tính_(Bus_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_tuy.E1.BA.BFn_t.C3.ADnh_.28Bus_Network.29"></span>Mạng tuyến tính (Bus Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Sửa đổi phần “Mạng tuyến tính (Bus Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng tuyến tính (Bus Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Có tất cả các trạm phân chia trên một đường truyền chung (bus). Đường truyền chính được giới hạn hai đầu bằng hai đầu nối đặc biệt gọi là terminator. Mỗi trạm được nối với trục chính qua một đầu nối chữ T (T-connector) hoặc một thiết bị thu phát (transceiver). Mô hình mạng Bus hoạt động theo các liên kết Point–to–Multipoint hay Broadcast. </p> <ul><li>Ưu điểm: Dễ thiết kế và chi phí thấp.</li> <li>Khuyết điểm: Tính ổn định kém, chỉ một nút mạng hỏng là toàn bộ mạng bị ngừng hoạt động.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_hình_vòng_(Ring_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_h.C3.ACnh_v.C3.B2ng_.28Ring_Network.29"></span>Mạng hình vòng (Ring Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Sửa đổi phần “Mạng hình vòng (Ring Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng hình vòng (Ring Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tín hiệu được truyền đi trên vòng theo một chiều duy nhất. Mỗi trạm của mạng được nối với nhau qua một bộ chuyển tiếp (repeater) có nhiệm vụ nhận tín hiệu rồi chuyển tiếp đến trạm kế tiếp trên vòng. Như vậy tín hiệu được lưu chuyển trên vòng theo một chuỗi liên tiếp các liên kết Point–to–Point giữa các repeater. </p> <ul><li>Ưu điểm: Mạng hình vòng có ưu điểm tương tự như mạng hình sao.</li> <li>Nhược điểm: Một trạm hoặc cáp hỏng là toàn bộ mạng bị ngừng hoạt động, thêm hoặc bớt một trạm khó hơn, giao thức truy nhập mạng phức tạp.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_kết_hợp_(Mesh_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_k.E1.BA.BFt_h.E1.BB.A3p_.28Mesh_Network.29"></span>Mạng kết hợp (Mesh Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Sửa đổi phần “Mạng kết hợp (Mesh Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng kết hợp (Mesh Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kết hợp hình sao và tuyến tính (Star Bus Network): Cấu hình mạng dạng này có bộ phận tách tín hiệu (splitter) giữ vai trò thiết bị trung tâm, hệ thống dây cáp mạng cấu hình là Star Topology và Linear Bus Topology. Lợi điểm của cấu hình này là mạng có thể gồm nhiều nhóm làm việc ở cách xa nhau, ARCNET là mạng dạng kết hợp Star Bus Network. Cấu hình dạng này đưa lại sự uyển chuyển trong việc bố trí đường dây tương thích dễ dàng đối với bất cứ toà nhà nào. </p><p>Kết hợp hình sao và vòng (Star Ring Network): Cấu hình dạng kết hợp Star Ring Network, có một "thẻ bài" liên lạc (Token) được chuyển vòng quanh một cái HUB trung tâm. Mỗi trạm làm việc được nối với HUB – là cầu nối giữa các trạm làm việc và để tǎng khoảng cách cần thiết. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Topolox%C3%ADa_en_anel.png" class="mw-file-description" title="Mạng hình vòng"><img alt="Mạng hình vòng" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Topolox%C3%ADa_en_anel.png/120px-Topolox%C3%ADa_en_anel.png" decoding="async" width="120" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Topolox%C3%ADa_en_anel.png/180px-Topolox%C3%ADa_en_anel.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Topolox%C3%ADa_en_anel.png/240px-Topolox%C3%ADa_en_anel.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="590" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Mạng hình vòng</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Topolox%C3%ADa_en_bus.png" class="mw-file-description" title="Mạng tuyến tính"><img alt="Mạng tuyến tính" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Topolox%C3%ADa_en_bus.png/120px-Topolox%C3%ADa_en_bus.png" decoding="async" width="120" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Topolox%C3%ADa_en_bus.png/180px-Topolox%C3%ADa_en_bus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Topolox%C3%ADa_en_bus.png/240px-Topolox%C3%ADa_en_bus.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="393" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Mạng tuyến tính</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_phương_pháp_truyền_tin"><span id="C.C3.A1c_ph.C6.B0.C6.A1ng_ph.C3.A1p_truy.E1.BB.81n_tin"></span>Các phương pháp truyền tin</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Sửa đổi phần “Các phương pháp truyền tin”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các phương pháp truyền tin"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_chuyển_mạch_kênh_(Circuit_Switching_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_chuy.E1.BB.83n_m.E1.BA.A1ch_k.C3.AAnh_.28Circuit_Switching_Network.29"></span>Mạng chuyển mạch kênh (Circuit Switching Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Sửa đổi phần “Mạng chuyển mạch kênh (Circuit Switching Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng chuyển mạch kênh (Circuit Switching Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_k%C3%AAnh" title="Chuyển mạch kênh">Chuyển mạch kênh</a></div> <p>Khi có hai trạm cần trao đổi thông tin với nhau thì giữa chúng sẽ được thiết lập một "kênh" cố định và được duy trì cho đến khi một trong hai bên ngắt kết nối. Dữ liệu chỉ được truyền theo con đường cố định này. Kỹ thuật chuyển mạch kênh được sử dụng trong các kết nối ATM (Asynchronous Transfer Mode) và Dial-up ISDN (Integrated Services Digital Networks). Ví dụ về mạng chuyển mạch kênh là mạng điện thoại. </p><p>Ưu điểm là kênh truyền được dành riêng trong suốt quá trình giao tiếp do đó tốc độ truyền dữ liệu được bảo đảm. Điều này là đặc biệt quan trọng đối với các ứng dụng thời gian thực như audio và video. </p><p>Nhược điểm là phải tốn thời gian để thiết lập đường truyền cố định giữa hai trạm; hiệu suất sử dụng đường truyền không cao, vì có lúc trên kênh không có dữ liệu truyền của hai trạm kết nối, nhưng các trạm khác không được sử dụng kênh truyền này. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_chuyển_mạch_thông_báo_(Message_Switching_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_chuy.E1.BB.83n_m.E1.BA.A1ch_th.C3.B4ng_b.C3.A1o_.28Message_Switching_Network.29"></span>Mạng chuyển mạch thông báo (Message Switching Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Sửa đổi phần “Mạng chuyển mạch thông báo (Message Switching Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng chuyển mạch thông báo (Message Switching Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Không giống chuyển mạch kênh, chuyển mạch thông báo không thiết lập liên kết dành riêng giữa hai trạm giao tiếp mà thay vào đó mỗi thông báo được xem như một khối độc lập bao gồm cả địa chỉ nguồn và địa chỉ đích. Mỗi thông báo sẽ được truyền qua các trạm trong mạng cho đến khi nó đến được địa chỉ đích, mỗi trạm trung gian sẽ nhận và lưu trữ thông báo cho đến khi trạm trung gian kế tiếp sẵn sàng để nhận thông báo sau đó nó chuyển tiếp thông báo đến trạm kế tiếp, chính vì lý do này mà mạng chuyển mạch thông báo còn có thể được gọi là mạng lưu và chuyển tiếp (Store and Forward Network). Một ví dụ điển hình về kỹ thuật này là dịch vụ thư điện tử (e-mail), nó được chuyển tiếp qua các trạm cho đến khi tới được đích cần đến. </p><p>Ưu điểm là cung cấp một sự quản lý hiệu quả hơn đối với sự lưu thông của mạng, bằng cách gán các thứ tự ưu tiên cho các thông báo và đảm bảo các thông báo có độ ưu tiên cao hơn sẽ được lưu chuyển thay vì bị trễ do quá trình lưu thông trên mạng; giảm sự tắc nghẽn trên mạng, các trạm trung gian có thể lưu giữ các thông báo cho đến khi kênh truyền rảnh mới gửi thông báo đi; tăng hiệu quả sử dụng kênh truyền, với kỹ thuật này các trạm có thể dùng chung kênh truyền. </p><p>Nhược điểm là độ trễ do việc lưu trữ và chuyển tiếp thông báo là không phù hợp với các ứng dụng thời gian thực, Các trạm trung gian phải có dung lượng bộ nhớ rất lớn để lưu giữ các thông báo trước khi chuyển tiếp nó tới một trạm trung gian khác (kích thước của các thông báo không bị hạn chế). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_chuyển_mạch_gói_(Packet_Switching_Network)"><span id="M.E1.BA.A1ng_chuy.E1.BB.83n_m.E1.BA.A1ch_g.C3.B3i_.28Packet_Switching_Network.29"></span>Mạng chuyển mạch gói (Packet Switching Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Sửa đổi phần “Mạng chuyển mạch gói (Packet Switching Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng chuyển mạch gói (Packet Switching Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_g%C3%B3i" title="Chuyển mạch gói">Chuyển mạch gói</a></div> <p>Kỹ thuật này được đưa ra nhằm tận dụng các ưu điểm và khắc phục những nhược điểm của hai kỹ thuật trên, đối với kỹ thuật này các thông báo được chia thành các gói tin (packet) có kích thước thay đổi, mỗi gói tin bao gồm dữ liệu, địa chỉ nguồn, địa chỉ đích và các thông tin về địa chỉ các trạm trung gian. Các gói tin riêng biệt không phải luôn luôn đi theo một con đường duy nhất, điều này được gọi là chọn đường độc lập (independent routing). </p><p>Ưu điểm là dải thông có thể được quản lý bằng cách chia nhỏ dữ liệu vào các đường khác nhau trong trường hợp kênh truyền bận; nếu một liên kết bị sự cố trong quá trình truyền thông thì các gói tin còn lại có thể được gửi đi theo các con đường khác; điểm khác nhau cơ bản giữa kỹ thuật chuyển mạch thông báo và kỹ thuật chuyển mạch gói là trong kỹ thuật chuyển mạch gói các gói tin được giới hạn về độ dài tối đa điều này cho phép các trạm chuyển mạch có thể lưu giữ các gói tin vào bộ nhớ trong mà không phải đưa ra bộ nhớ ngoài do đó giảm được thời gian truy nhập và tăng hiệu quả truyền tin. </p><p>Nhược điểm là khó khăn của phương pháp chuyển mạch gói cần giải quyết là tập hợp các gói tin tại nơi nhận để tạo lại thông báo ban đầu cũng như xử lý việc mất các gói tin. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mô_hình_ứng_dụng_mạng"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_.E1.BB.A9ng_d.E1.BB.A5ng_m.E1.BA.A1ng"></span>Mô hình ứng dụng mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Sửa đổi phần “Mô hình ứng dụng mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình ứng dụng mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_mạng_ngang_hàng_(Peer–to–Peer_Network)"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_m.E1.BA.A1ng_ngang_h.C3.A0ng_.28Peer.E2.80.93to.E2.80.93Peer_Network.29"></span>Mô hình mạng ngang hàng (Peer–to–Peer Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Sửa đổi phần “Mô hình mạng ngang hàng (Peer–to–Peer Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình mạng ngang hàng (Peer–to–Peer Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_ngang_h%C3%A0ng" title="Mạng ngang hàng">Mạng ngang hàng</a></div> <p>Mạng peer–to–peer là một ví dụ rất đơn giản của các mạng LAN. Chúng cho phép mọi nút mạng vừa đóng vai trò là thực thể yêu cầu các dịch vụ mạng (client), vừa là các thực thể cung cấp các dịch vụ mạng (server). Trong môi trường này, người dùng trên từng máy tính chịu trách nhiệm điều hành và chia sẻ tài nguyên của máy tính mình. Mô hình này chỉ phù hợp với các tổ chức nhỏ và không quan tâm đến vấn đề bảo mật. Phần mềm mạng peer–to–peer được thiết kế sao cho các thực thể ngang hàng thực hiện cùng các chức năng tương tự nhau. </p><p>Các đặc điểm của mạng peer–to–peer là mạng peer–to–peer còn được biết đến như mạng workgroup (nhóm làm việc) và được sử dụng cho các mạng có ≤ 10 người sử dụng (user) làm việc trên mạng đó; không đòi hỏi phải có người quản trị mạng (administrator); trong mạng peer–to–peer mỗ người sử dụng làm việc như người quản trị cho trạm làm việc riêng của họ và chọn tài nguyên hoặc dữ liệu nào mà họ sẽ cho phép chia sẻ trên mạng cũng như quyết định ai có thể truy xuất đến tài nguyên và dữ liệu đó. </p><p>Ưu điểm là đơn giản cho việc cài đặt và chi phí tương đối rẻ. </p><p>Nhược điểm là Không quản trị tập trung, đặc biệt trong trường hợp có nhiều tài khoản cho một người sử dụng (user) truy xuất vào các trạm làm việc khác nhau; việc bảo mật mạng có thể bị vi phạm với các người sử dụng có chung tên người dùng, mật khẩu truy xuất tới cùng tài nguyên; không thể sao chép dự phòng (backup) dữ liệu tập trung. Dữ liệu được lưu trữ rải rác trên từng trạm. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_mạng_khách_chủ_(Client_–_Server_Network_/_Server_Based_Network)"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_m.E1.BA.A1ng_kh.C3.A1ch_ch.E1.BB.A7_.28Client_.E2.80.93_Server_Network_.2F_Server_Based_Network.29"></span>Mô hình mạng khách chủ (Client – Server Network / Server Based Network)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Sửa đổi phần “Mô hình mạng khách chủ (Client – Server Network / Server Based Network)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình mạng khách chủ (Client – Server Network / Server Based Network)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Client-server" class="mw-redirect" title="Client-server">Client-server</a></div> <p>Mạng khách chủ liên quan đến việc xác định vai trò của các thực thể truyền thông trong mạng. Mạng này xác định thực thể nào có thể tạo ra các yêu cầu dịch vụ và thực thể nào có thể phục vụ các yêu cầu đó. </p><p>Các máy được tổ chức thành các miền (domain). An ninh trên các domain được quản lý bởi một số máy chủ đặc biệt gọi là domain controller. Trên domain có một master domain controller được gọi là PDC (Primary Domain Controller) và một BDC (Backup Domain Controller) để đề phòng trường hợp PDC gặp sự cố. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mô_hình_quản_lý_mạng"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_qu.E1.BA.A3n_l.C3.BD_m.E1.BA.A1ng"></span>Mô hình quản lý mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Sửa đổi phần “Mô hình quản lý mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình quản lý mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_mạng_Workgroup"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_m.E1.BA.A1ng_Workgroup"></span>Mô hình mạng Workgroup</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Sửa đổi phần “Mô hình mạng Workgroup”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình mạng Workgroup"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mô hình mạng Workgroup là một nhóm máy tính mạng cùng chia sẻ tài nguyên như file dữ liệu, máy in. Nó là một nhóm lôgíc của các máy tính mà tất cả chúng có cùng tên nhóm. Có thể có nhiều nhóm làm việc (workgroups) khác nhau cùng kết nối trên một mạng cục bộ (LAN). </p><p>Mô hình mạng Workgroup cũng được coi là mạng peer-to-peer bởi vì tất cả các máy trong workgroup có quyền chia sẻ tài nguyên như nhau mà không cần sự chỉ định của Server. Mỗi máy tính trong nhóm tự bảo trì, bảo mật cơ sở dữ liệu cục bộ của nó. Điều này có nghĩa là, tất cả sự quản trị về tài khoản người dùng, bảo mật cho nguồn tài nguyên chia sẻ không được tập trung hóa. Bạn có thể kết nối tới một nhóm đã tồn tại hoặc khởi tạo một nhóm mới. </p><p>Ưu điểm là Workgroups không yêu cầu máy tính chạy trên hệ điều hành Windows Server để tập trung hóa thông tin bảo mật; workgroups thiết kế và hiện thực đơn giản và không yêu cầu lập kế hoạch có phạm vi rộng và quản trị như domain yêu cầu; workgroups thuận tiện đối với nhóm có số máy tính ít và gần nhau (≤ 10 máy). </p><p>Nhược điểm là mỗi người dùng phải có một tài khoản người dùng trên mỗi máy tính mà họ muốn đăng nhập; bất kỳ sự thay đổi tài khoản người dùng, như là thay đổi mật khẩu hoặc thêm tài khoản người dùng mới, phải được làm trên tất cả các máy tính trong Workgroup, nếu bạn quên bổ sung tài khoản người dùng mới tới một máy tính trong nhóm thì người dùng mới sẽ không thể đăng nhập vào máy tính đó và không thể truy xuất tới tài nguyên của máy tính đó; việc chia sẻ thiết bị và file được xử lý bởi các máy tính riêng, và chỉ cho người dùng có tài khoản trên máy tính đó được sử dụng. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mô_hình_mạng_Domain"><span id="M.C3.B4_h.C3.ACnh_m.E1.BA.A1ng_Domain"></span>Mô hình mạng Domain</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Sửa đổi phần “Mô hình mạng Domain”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mô hình mạng Domain"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/T%C3%AAn_mi%E1%BB%81n" title="Tên miền">Tên miền</a></div> <p>Mô hình mạng Domain là một nhóm máy tính mạng cùng chia sẻ cơ sở dữ liệu thư mục tập trung (central directory database). Thư mục dữ liệu chứa tài khoản người dùng và thông tin bảo mật cho toàn bộ Domain. Thư mục dữ liệu này được biết như là thư mục hiện hành (Active Directory). </p><p>Trong một Domain, thư mục chỉ tồn tại trên các máy tính được cấu hình như máy điều khiển miền (domain controller). Một domain controller là một Server quản lý tất cả các khía cạnh bảo mật của Domain. Không giống như mạng Workgroup, bảo mật và quản trị trong domain được tập trung hóa. Để có Domain controller, những máy chủ (server) phải chạy dịch vụ làm Domain controller (dịch vụ được tích hợp sẵn trên các phiên bản Windows Server của Microsoft; hoặc trên Linux, ta cấu hình dịch vụ Samba để làm nhiệm vụ Domain controller,...). </p><p>Một domain không được xem như một vị trí đơn hoặc cấu hình mạng riêng biệt. Các máy tính trong cùng domain có thể ở trên một mạng LAN hoặc WAN. Chúng có thể giao tiếp với nhau qua bất kỳ kết nối vật lý nào, như: Dial-up, Integrated Services Digital Network (ISDN), Ethernet, Token Ring, Frame Relay, Satellite, Fibre Channel. </p><p>Ưu điểm là cho phép quản trị tập trung. Nếu người dùng thay đổi mật khẩu của họ, thì sự thay sẽ được cập nhật tự động trên toàn Domain; Domain cung cấp quy trình đăng nhập đơn giản để người dùng truy xuất các tài nguyên mạng mà họ được phép truy cập; Domain cung cấp linh động để người quản trị có thể khởi tạo mạng rất rộng lớn. </p><p>Các miền điển hình trong Windows Server có thể chứa các kiểu máy tính sau: </p> <ul><li>Máy điều khiển miền (Domain controllers) lưu trữ và bảo trì bản sao thư mục. Trong domain, tài khoản người dùng được tạo một lần, Windows Server ghi nó trong thư mục này. Khi người dùng đăng nhập tới máy tính trong domain, domain controller kiểm tra thư mục nhờ tên người sử dụng, mật khẩu và giới hạn đăng nhập. Khi có nhiều domain controllers, chúng định kỳ tái tạo thông tin thư mục của chúng.</li> <li>Các máy chủ thành viên (Member servers): Một máy member server là một máy chủ mà không được cấu hình như là domain controller. Máy chủ không lưu trữ thông tin thư mục và không thể xác nhận domain người dùng. Các máy chủ có thể cung cấp các tài nguyên chia sẻ như các thư mục dùng chung hay các máy in.</li> <li>Các máy tính trạm (Client computers): Các máy tính trạm chạy một hệ điều hành dùng cho máy trạm của người dùng và cho phép người dùng truy cập tới nguồn tài nguyên trong domain.</li></ul> <p>Không giống như Workgroup, Domain phải tồn tại trước khi người dùng tham gia vào nó. Việc tham gia vào Domain luôn yêu cầu người quản trị Domain cung cấp tài khoản cho máy tính của người dùng tới domain đó. Tuy nhiên, nếu người quản trị cho người dùng đúng đặc quyền, người dùng có thể khởi tạo tài khoản máy tính của mình trong quá trình cài đặt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thông_số_mạng"><span id="Th.C3.B4ng_s.E1.BB.91_m.E1.BA.A1ng"></span>Thông số mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Sửa đổi phần “Thông số mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thông số mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Băng_thông_(Bandwidth_-_B)"><span id="B.C4.83ng_th.C3.B4ng_.28Bandwidth_-_B.29"></span>Băng thông (Bandwidth - B)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Sửa đổi phần “Băng thông (Bandwidth - B)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Băng thông (Bandwidth - B)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong công nghệ máy tính, <a href="/wiki/B%C4%83ng_th%C3%B4ng_(m%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh)" title="Băng thông (mạng máy tính)">băng thông</a> là đại lượng được dùng để chỉ một khối lượng dữ liệu có thể truyền tải được trong một thời gian nhất định. Đối với các thiết bị kỹ thuật số, băng thông được tính với đơn vị bps (bit mỗi giây) hay Bps (byte mỗi giây). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Độ_trễ_(Latency_-_L)"><span id=".C4.90.E1.BB.99_tr.E1.BB.85_.28Latency_-_L.29"></span>Độ trễ (Latency - L)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Sửa đổi phần “Độ trễ (Latency - L)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Độ trễ (Latency - L)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Độ trễ là khoảng thời gian chuyển một thông điệp từ nút này đến nút khác trong hệ thống mạng. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thông_lượng_(Throughput_–_T)"><span id="Th.C3.B4ng_l.C6.B0.E1.BB.A3ng_.28Throughput_.E2.80.93_T.29"></span>Thông lượng (Throughput – T)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Sửa đổi phần “Thông lượng (Throughput – T)”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thông lượng (Throughput – T)"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thông lượng là lượng dữ liệu đi qua đường truyền trong một đơn vị thời gian. Hay thông lượng là băng thông thực sự mà các ứng dụng mạng được sử dụng trong một thời gian cụ thể (thông lượng có thể được biến đổi theo thời gian). </p><p>Thông lượng thường nhỏ hơn nhiều so với băng thông tối đa có thể có của môi trường truyền dẫn được sử dụng (Throughput ≤ Bandwidth). </p><p>Thông lượng của mạng máy tính phụ thuộc vào các yếu tố như khoảng cách liên kết, môi trường truyền dẫn, các công nghệ mạng, dạng dữ liệu được truyền, số lượng người dùng trên mạng, máy tính người dùng, máy chủ, … </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_phương_pháp_truyền_thông_dữ_liệu"><span id="C.C3.A1c_ph.C6.B0.C6.A1ng_ph.C3.A1p_truy.E1.BB.81n_th.C3.B4ng_d.E1.BB.AF_li.E1.BB.87u"></span>Các phương pháp truyền thông dữ liệu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Sửa đổi phần “Các phương pháp truyền thông dữ liệu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các phương pháp truyền thông dữ liệu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/N%C3%BAt_m%E1%BA%A1ng" title="Nút mạng">Nút mạng</a></div> <ul><li>Phương thức unicast: Một nút nguồn muốn gửi một thông điệp đến duy nhất một nút đích trên hệ thống mạng.</li> <li>Phương thức multicast: Một nút nguồn muốn gửi một thông điệp đến một nhóm các nút đích trên hệ thống mạng.</li> <li>Phương thức broadcast: Một nút nguồn muốn gửi một thông điệp đến tất cả các nút đích khác trên hệ thống mạng.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giao_thức_mạng"><span id="Giao_th.E1.BB.A9c_m.E1.BA.A1ng"></span>Giao thức mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Sửa đổi phần “Giao thức mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=30" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giao thức mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">Giao thức truyền thông</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/TCP/IP" title="TCP/IP">TCP/IP</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_mô_hình_mạng_điển_hình"><span id="C.C3.A1c_m.C3.B4_h.C3.ACnh_m.E1.BA.A1ng_.C4.91i.E1.BB.83n_h.C3.ACnh"></span>Các mô hình mạng điển hình</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Sửa đổi phần “Các mô hình mạng điển hình”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=31" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các mô hình mạng điển hình"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các mô hình dưới đây, <a href="/wiki/TCP/IP" title="TCP/IP">TCP/IP</a> và <a href="/wiki/M%C3%B4_h%C3%ACnh_OSI" title="Mô hình OSI">OSI</a> là các tiêu chuẩn, không phải là các bộ lọc hay phần mềm tạo giao thức. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="OSI">OSI</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Sửa đổi phần “OSI”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=32" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: OSI"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:OSI_Model_v1.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/OSI_Model_v1.svg/250px-OSI_Model_v1.svg.png" decoding="async" width="250" height="294" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/OSI_Model_v1.svg/375px-OSI_Model_v1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/OSI_Model_v1.svg/500px-OSI_Model_v1.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="560" /></a><figcaption> Mô hình OSI với bảy tầng.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/M%C3%B4_h%C3%ACnh_OSI" title="Mô hình OSI">OSI</a>, hay còn gọi là "Mô hình tham chiếu kết nối các hệ thống mở", viết ngắn là OSI Model hoặc OSI Reference Model là thiết kế dựa trên sự phát triển của <a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_h%C3%B3a_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế">ISO</a> (Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế) và IUT-T. Mô hình bao gồm 7 tầng: </p> <ol><li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_%E1%BB%A9ng_d%E1%BB%A5ng" title="Tầng ứng dụng">Tầng ứng dụng</a> (Tầng 7): cho phép người dùng (con người hay phần mềm) truy cập vào mạng bằng cách cung cấp giao diện người dùng, hỗ trợ các dịch vụ như gửi thư điện tử truy cập và truyền file từ xa, quản lý CSDL dùng chung và một số dịch vụ khác về thông tin.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_tr%C3%ACnh_di%E1%BB%85n" title="Tầng trình diễn">Tầng trình diễn</a> (Tầng 6): thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến cú pháp và nội dung của thông tin gửi đi.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_phi%C3%AAn" title="Tầng phiên">Tầng phiên</a> (Tầng 5): đóng vai trò "kiểm soát viên" hội thoại (<i>dialog</i>) của mạng với nhiệm vụ thiết lập, duy trì và đồng bộ hóa tính liên tác giữa hai bên.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_giao_v%E1%BA%ADn" title="Tầng giao vận">Tầng giao vận</a>(Tầng 4): nhận dữ liệu từ tầng phiên, cắt chúng thành những đơn vị nhỏ nếu cần, gửi chúng xuống tầng mạng và kiểm tra rằng các đơn vị này đến được đầu nhận.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_m%E1%BA%A1ng" title="Tầng mạng">Tầng mạng</a> (Tầng 3): điều khiển vận hành của mạng con. Xác định mở đầu và kết thúc của một cuộc truyền dữ liệu.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Tầng liên kết dữ liệu">Tầng liên kết dữ liệu</a> (Tầng 2): nhiệm vụ chính là chuyển dạng của dữ liệu thành các khung dữ liệu (<i>data frames</i>) theo các thuật toán nhằm mục đích phát hiện, điều chỉnh và giải quyết các vấn đề như hư, mất và trùng lập các khung dữ liệu.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_v%E1%BA%ADt_l%C3%BD" title="Tầng vật lý">Tầng vật lý</a> (Tầng 1): Thực hiện các chức năng cần thiết để truyền luồng dữ liệu dưới dạng <i>bit</i> đi qua các môi trường vật lý.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="TCP/IP"><span id="TCP.2FIP"></span>TCP/IP</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Sửa đổi phần “TCP/IP”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=33" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: TCP/IP"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/TCP" title="TCP">TCP</a>/<a href="/wiki/IP" class="mw-redirect" title="IP">IP</a> cũng giống như <a href="/wiki/OSI" class="mw-disambig" title="OSI">OSI</a> nhưng kiểu này có ít hơn ba tầng: </p> <ol><li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_%E1%BB%A9ng_d%E1%BB%A5ng" title="Tầng ứng dụng">Tầng ứng dụng</a>: bao gồm nhiều giao thức cấp cao. Trước đây người ta sử dụng các áp dụng đầu cuối ảo như <a href="/wiki/Telnet" title="Telnet">TELNET</a>, <a href="/wiki/FTP" title="FTP">FTP</a>, <a href="/wiki/SMTP" title="SMTP">SMTP</a>. Sau đó nhiều giao thức đã được định nghĩa thêm vào như <a href="/wiki/DNS" class="mw-redirect" title="DNS">DNS</a>, <a href="/wiki/Hypertext_Transfer_Protocol" title="Hypertext Transfer Protocol">HTTP</a>...</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_giao_v%E1%BA%ADn" title="Tầng giao vận">Tầng giao vận</a>: nhiệm vụ giống như phần giao vận của OSI nhưng có hai giao thức được dùng tới là <a href="/wiki/TCP" title="TCP">TCP</a> và <a href="/wiki/UDP" title="UDP">UDP</a>.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_m%E1%BA%A1ng" title="Tầng mạng">Tầng mạng</a>: chịu trách nhiệm chuyển gói dữ liệu từ nơi gửi đến nơi nhận, gói dữ liệu có thể phải đi qua nhiều mạng (các chặng trung gian). Tầng liên kết dữ liệu thực hiện truyền gói dữ liệu giữa hai thiết bị trong cùng một mạng, còn tầng mạng đảm bảo rằng gói dữ liệu sẽ được chuyển từ nơi gửi đến đúng nơi nhận. Tầng này định nghĩa một dạng thức của gói và của giao thức là <a href="/wiki/IP" class="mw-redirect" title="IP">IP</a>.</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Tầng liên kết dữ liệu">Tầng liên kết dữ liệu</a>: Sử dụng để truyền gói dữ liệu trên một môi trường vật lý.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thiết_bị_mạng"><span id="Thi.E1.BA.BFt_b.E1.BB.8B_m.E1.BA.A1ng"></span>Thiết bị mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Sửa đổi phần “Thiết bị mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=34" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thiết bị mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%E1%BA%A7u_cu%E1%BB%91i" title="Hệ thống đầu cuối">Hệ thống đầu cuối</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thiết_bị_truyền_dẫn"><span id="Thi.E1.BA.BFt_b.E1.BB.8B_truy.E1.BB.81n_d.E1.BA.ABn"></span>Thiết bị truyền dẫn</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Sửa đổi phần “Thiết bị truyền dẫn”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=35" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thiết bị truyền dẫn"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Cáp xoắn đôi (Twisted pair cable): Cáp xoắn đôi gồm nhiều cặp dây đồng xoắn lại với nhau nhằm chống phát xạ nhiễu điện từ. Do giá thành thấp nên cáp xoắn được dùng rất rộng rãi. Có hai loại cáp xoắn đôi được sử dụng rộng rãi trong LAN là loại có vỏ bọc chống nhiễu và loại không có vỏ bọc chống nhiễu.</li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1p_%C4%91%E1%BB%93ng_tr%E1%BB%A5c" title="Cáp đồng trục">Cáp đồng trục</a> (Coaxial Cable)</li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1p_s%E1%BB%A3i_quang" class="mw-redirect" title="Cáp sợi quang">Cáp sợi quang</a> (Fiber optic cable): là một loại cáp viễn thông làm bằng thủy tinh hoặc nhựa, sử dụng ánh sáng để truyền tín hiệu. Cáp quang dài, mỏng thành phần của thủy tinh trong suốt bằng đường kính của một sợi tóc. Chúng được sắp xếp trong bó được gọi là cáp quang và được sử dụng để truyền tín hiệu trong khoảng cách rất xa. Không giống như cáp đồng truyền tín hiệu bằng điện, cáp quang ít bị nhiễu, tốc độ cao và truyền xa hơn.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thiết_bị_kết_nối"><span id="Thi.E1.BA.BFt_b.E1.BB.8B_k.E1.BA.BFt_n.E1.BB.91i"></span>Thiết bị kết nối</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=36" title="Sửa đổi phần “Thiết bị kết nối”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=36" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thiết bị kết nối"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Wireless Access Point là thiết bị kết nối mạng không dây được thiết kế theo chuẩn IEEE 802.11b, cho phép nối LAN to LAN, dùng cơ chế CSMA/CA để giải quyết tranh chấp, dùng cả hai kiến trúc kết nối mạng là Infrastructure và AdHoc, mã hóa theo 64/128 bit. Nó còn hỗ trợ tốc độ truyền không dây lên tới 11Mbps trên băng tần 2,4&#160;GHz và dùng công nghệ radio DSSS (Direct Sequence Spectrum Spreading).</li> <li>Wireless Ethernet Bridge là thiết bị cho phép các thiết bị Ethernet kết nối vào mạng không dây. Ví dụ như thiết bị Linksys WET54G Wireless-G Ethernet Bridge. Nó hỗ trợ bất kỳ thiết bị Ethernet nào kết nối vào mạng không dây dù thiết bị Ethernet đó có thể là một thiết bị đơn hoặc một router kết nối đến nhiều thiết bị khác.</li> <li><a href="/wiki/Card_m%E1%BA%A1ng" title="Card mạng">Card mạng</a> là một loại card mở rộng được gắn thêm trên máy tính, cung cấp giao tiếp vật lý và logic giữa máy tính với các thiết bị mạng, hệ thống mạng thông qua phương tiện truyền dẫn.</li> <li><a href="/wiki/Repeater" class="mw-redirect" title="Repeater">Repeater</a> đơn giản chỉ là một bộ khuếch đại tín hiệu giữa hai cổng của hai phân đoạn mạng. Repeater được dùng trong mô hình mạng Bus nhằm mở rộng khoảng cách tối đa trên một đường cáp. Có hai loại Repeater đang được sử dụng là Repeater điện và Repeater điện quang. Dùng để nối hai mạng có cùng giao thức truyền thông</li> <li>Hub là thiết bị có chức năng giống như Repeater nhưng nhiều cổng giao tiếp hơn cho phép nhiều thiết bị mạng kết nối tập trung với nhau tại một điểm. Hub thông thường có từ 4 đến 24 cổng giao tiếp, thường sử dụng trong những mạng Ethernet 10BaseT. Thật ra, Hub chi là Repeater nhiều cổng. Hub lặp lại bất kỳ tín hiệu nào nhận được từ một cổng bất kỳ và gửi tín hiệu đó đến tất cả các cổng còn lại trên nó. Hub hoạt động ở lớp vật lý của <a href="/wiki/M%C3%B4_h%C3%ACnh_OSI" title="Mô hình OSI">mô hình OSI</a> và cũng không lọc được dữ liệu. Hub thường được dùng để nối mạng, thông qua những đầu cắm của nó người ta liên kết với các máy tính dưới dạng hình sao. Hub được chia làm hai loại chính: Hub thụ động (Passive hub) và Hub chủ động (Active hub).</li> <li>Bridge là thiết bị cho phép nối kết hai nhánh mạng, có chức năng chuyển có chọn lọc các gói tin đến nhánh mạng chứa máy nhận gói tin. Để lọc các gói tin và biết được gói tin nào thuộc nhánh mạng nào thì Bridge phải chứa bảng địa chỉ MAC. Bảng địa chỉ này có thể được khởi tạo tự động hay phải cấu hình bằng tay. Do Bridge hiểu được địa chỉ MAC nên Bridge hoạt động ở tầng hai (tầng data link) trong mô hình OSI.</li> <li><a href="/wiki/Modem" title="Modem">Modem</a> là thiết bị dùng để chuyển đổi dữ liệu định dạng số thành dữ liệu định dạng tương tự cho một quá trình truyền từ môi trường tín hiệu số qua môi trường tín hiệu tương tự và sau đó trở môi trường tín hiệu số ở phía nhận cuối cùng. Tên gọi Modem thật ra là từ viết tắt được ghép bởi những chữ cái đầu tiên của MOdulator/DEModulator – Bộ điều biến/Bộ giải điều biến.</li> <li><a href="/wiki/Switch" class="mw-redirect" title="Switch">Switch</a> là sự kết hợp hài hòa về kỹ thuật giữa Bridge và Hub. Cơ chế hoạt động của Switch rất giống Hub bởi vì là thiết bị tập trung các kết nối mạng lại trên nó. Những cổng giao tiếp trên Switch là những Bridge thu nhỏ được xây dựng trên mỗi cổng giao tiếp tương ứng.</li> <li><a href="/wiki/Router" class="mw-redirect" title="Router">Router</a> là bộ định tuyến dùng để nối kết nhiều phân đoạn mạng, hay nhiều kiểu mạng (thường là không đồng nhất về kiến trúc và công nghệ) vào trong cùng một mạng tương tác. Thông thường có một bộ xử lý, bộ nhớ, và hai hay nhiều cổng giao tiếp ra/vào.</li> <li><a href="/wiki/Brouter" class="mw-redirect" title="Brouter">Brouter</a></li> <li><a href="/wiki/Gateway" class="mw-disambig" title="Gateway">Gateway</a> là thiết bị trung gian dùng để nối kết những mạng khác nhau cả về kiến trúc lẫn môi trường mạng. Gateway được hiểu như cổng ra vào chính của một mạng nội bộ bên trong kết nối với mạng khác bên ngoài. Có thể đó là thiết bị phần cứng chuyên dụng nhưng thường là một server cung cấp kết nối cho các máy mà nó quản lý đi ra bên ngoài giao tiếp với một mạng khác.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_công_nghệ_mạng"><span id="C.C3.A1c_c.C3.B4ng_ngh.E1.BB.87_m.E1.BA.A1ng"></span>Các công nghệ mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=37" title="Sửa đổi phần “Các công nghệ mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=37" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các công nghệ mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Point-To-Point">Point-To-Point</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=38" title="Sửa đổi phần “Point-To-Point”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=38" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Point-To-Point"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Point-To-Point" class="mw-redirect" title="Point-To-Point">Point-To-Point</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ethernet">Ethernet</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=39" title="Sửa đổi phần “Ethernet”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=39" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ethernet"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ethernet" title="Ethernet">Ethernet</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Token_Ring">Token Ring</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=40" title="Sửa đổi phần “Token Ring”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=40" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Token Ring"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Token_Ring" title="Token Ring">Token Ring</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="FDDI">FDDI</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=41" title="Sửa đổi phần “FDDI”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=41" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: FDDI"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/FDDI" title="FDDI">FDDI</a></div> <p>Về bản chất FDDI giống như Token Ring, nhưng là double Token Ring.&#160;Nghĩa là FDDI có 2 vòng Token Ring, nhưng thật ra chỉ có 1 vòng hoạt động, còn 1 vòng dùng để dự phòng trong trường hợp vòng kia down. </p><p>FDDI bảo đảm LAN hoạt động hiệu quả, và kô xảy ra tình trạng down, và security cao hơn. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_thuê_bao"><span id="M.E1.BA.A1ng_thu.C3.AA_bao"></span>Mạng thuê bao</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=42" title="Sửa đổi phần “Mạng thuê bao”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=42" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng thuê bao"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_thu%C3%AA_bao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mạng thuê bao (trang không tồn tại)">Mạng thuê bao</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_chuyển_mạch"><span id="M.E1.BA.A1ng_chuy.E1.BB.83n_m.E1.BA.A1ch"></span>Mạng chuyển mạch</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=43" title="Sửa đổi phần “Mạng chuyển mạch”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=43" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng chuyển mạch"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mạng chuyển mạch (trang không tồn tại)">Mạng chuyển mạch</a></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ATM">ATM</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=44" title="Sửa đổi phần “ATM”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=44" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: ATM"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ATM(Asynchronous Transfer Mode) là công nghệ chuyển mạch gói tương thích với mọi loại hình dịch vụ hiện nay. Nó được dùng trong cả mạng truy nhập lẫn mạng lõi. Hoạt động ở tầng 2 datalink của OSI </p><p>-Dữ liệu cần gởi được chia thành các gói có độ dài cố định là 53 bytes, được gọi là một tế bào (cell). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="X.25">X.25</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=45" title="Sửa đổi phần “X.25”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=45" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: X.25"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>X.25 là một <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">giao thức</a> đã được công nhận bởi CCITT (viết tắt từ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i>Consultative Committee for International Telegraph and Telephone</i>, nghĩa là Hội đồng Tham Vấn về Điện Thoại và Điện Tín Quốc tế). Giao thức này là giao thức rất phổ biến được đưa ra nhằm bảo đảm sự nguyên vẹn của dữ liệu khi di chuyển trong mạng. Nó định nghĩa sự kết nối với nhau của nhiều mạng dùng kỹ thuật <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_g%C3%B3i" title="Chuyển mạch gói">nối chuyển gói</a> với các máy tính liên hệ hoặc các đầu ra. X.25 cho phép các <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> của nhiều mạng công cộng khác nhau có thể liên lạc xuyên qua một máy tính trung gian ở tầng network. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Frame_relay">Frame relay</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=46" title="Sửa đổi phần “Frame relay”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=46" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Frame relay"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Frame relay là một giao thức về nối chuyển gói dùng cho việc nối các thiết bị trong WAN. Giao thức này được tạo ra để dùng trong môi trường có vận tốc rất nhanh và khả năng bị lỗi ít. Ở Mỹ, nó hỗ trợ vận tốc T-1 (hay DS1) lên đến 1.544 Mbps. Thực ra, frame relay cơ bản dựa trên giao thức cũ là X.25. Sự khác nhau ở đây, frame relay là kỹ thuật "gói nhanh" (<i>fast-packet</i>) và kỹ thuật này sẽ không tiến hành điều chỉnh lỗi. Khi lỗi tìm ra, thì nó chỉ đơn giản huỷ bỏ gói có lỗi đi. Các đầu cuối chịu trách nhiệm cho việc phát hiện lỗi và yêu cầu gửi lại gói đã hủy bỏ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="DSL">DSL</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=47" title="Sửa đổi phần “DSL”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=47" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: DSL"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/DSL" title="DSL">DSL</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/ADSL" title="ADSL">ADSL</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/HDSL" class="mw-redirect" title="HDSL">HDSL</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/RADSL" class="mw-redirect" title="RADSL">RADSL</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/VDSL" title="VDSL">VDSL</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Novell_Netware">Novell Netware</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=48" title="Sửa đổi phần “Novell Netware”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=48" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Novell Netware"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Novell_Netware" class="mw-redirect" title="Novell Netware">Novell Netware</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Windows_NT">Windows NT</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=49" title="Sửa đổi phần “Windows NT”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=49" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Windows NT"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Windows_NT" title="Windows NT">Windows NT</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Apple_Talk">Apple Talk</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=50" title="Sửa đổi phần “Apple Talk”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=50" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Apple Talk"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Apple_Talk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Apple Talk (trang không tồn tại)">Apple Talk</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ARPANET">ARPANET</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=51" title="Sửa đổi phần “ARPANET”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=51" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: ARPANET"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/ARPANET" title="ARPANET">ARPANET</a> là mạng kiểu WAN, nse<i>) khởi xướng đầu thập niên 1960 nhằm tạo ra một mạng có thể tồn tại với <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Chiến tranh hạt nhân">chiến tranh hạt nhân</a> lúc đó có thể xảy ra giữa <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Mỹ</a> và <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a>. Chữ ARPANET là từ chữ </i>Advance Research Project Agency<i> và chữ </i>NET<i> viết hợp lại. Đây là một trong những mạng đầu tiên dùng kỹ thuật <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_g%C3%B3i" title="Chuyển mạch gói">nối chuyển gói</a>, nó bao gồm các mạng con và nhiều máy chính. Các mạng con thì được thiết kế dùng các <a href="/wiki/Minicomputer" class="mw-redirect" title="Minicomputer">minicomputer</a> gọi là các IMP, hay Bộ xử lý mẫu tin giao diện, (từ chữ </i>Interface Message Processor<i>) để bảo đảm khả năng truyền thông, mỗi IMP phải nối với ít nhất hai IMP khác và gọi các phần mềm của các mạng con này là giao thức IMP-IMP. Các IMP nối nhau bởi các tuyến điện thoai 56 Kbps sẵn có. ARPANET đã phát triển rất mạnh bởi sự ủng hộ của các <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc" class="mw-disambig" title="Đại học">đại học</a>. Nhiều giao thức khác đã được thử nghiệm và áp dụng trên mạng này trong đó quan trọng là việc phát minh ra giao thức <a href="/wiki/TCP/IP" title="TCP/IP">TCP/IP</a> dùng trong các LAN nối với ARPANET. Đến <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a>, ARPANET đã chứng tỏ sự bền bỉ và thành công bao gồm hơn 200 IMP và hàng trăm máy chính. Cũng trong thập niên 1980, nhiều LAN đã nối vào ARPANET và thiết kế <a href="/wiki/DNS" class="mw-redirect" title="DNS">DNS</a>, hay <b>hệ thống đặt tên miền</b></i><b>, (từ chữ <i>Domain Naming System</i>) cũng ra đời trên mạng này trước tiên. Đến <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> thì mạng này mới hết được sử dụng. Đây được xem là mạng có tính cách lịch sử là tiền thân của <a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a>.</b> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="NFSNET"><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_l%C6%B0%E1%BB%9Bi_Qu%E1%BB%B9_Khoa_h%E1%BB%8Dc_Qu%E1%BB%91c_gia" title="Mạng lưới Quỹ Khoa học Quốc gia">NFSNET</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=52" title="Sửa đổi phần “NFSNET”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=52" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: NFSNET"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào <a href="/wiki/1984" title="1984">1984</a> thì tổ chức <a href="/wiki/National_Science_Foundation" class="mw-redirect" title="National Science Foundation">National Science Foundation</a> của Hoa Kỳ (gọi tắt là NSF) đã thiết kế nhằm phục vụ cho nhu cầu nghiên cứu và thông tin giữa các đại học bao gồm 6 <a href="/wiki/Si%C3%AAu_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Siêu máy tính">siêu máy tính</a> từ nhiều trung tâm trải rộng trong Hoa Kỳ. Đây là mạng WAN đầu tiên dùng TCP/IP. Cuối thập niên 1990 thì kĩ thuật sợi quang (<i>fiber optics</i>) đã được áp dụng. Tháng 12 năm <a href="/wiki/1991" title="1991">1991</a> thì mạng National Research and Educational Network ra đời để thay cho <a href="/wiki/NSFNET" class="mw-redirect" title="NSFNET">NSFNET</a> và dùng vận tốc đến hàng giga bit. Đến <a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a> thì NSFNET không còn cần thiết nữa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Internet"><a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=53" title="Sửa đổi phần “Internet”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=53" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Internet"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Số lượng máy tính nối vào ARPANET tăng nhanh sau khi <a href="/wiki/TCP/IP" title="TCP/IP">TCP/IP</a> trở thành giao diện chính thức duy nhất vào ngày <a href="/wiki/1_th%C3%A1ng_1" title="1 tháng 1">1 tháng 1</a> năm <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a>. Sau khi ARPANET và NSFNET nối nhau thì sự phát triển mạng tăng theo hàm mũ. Nhiều nơi trên thế giới bắt đầu nối vào làm thành các mạng ở <a href="/wiki/Canada" title="Canada">Canada</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">Châu Âu</a> và bên kia <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại Tây Dương">Đại Tây Dương</a> đã hình thành <a href="/wiki/Internet" title="Internet">Internet</a>. Từ <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>, Internet đã có hơn 300 mạng và 2000 máy tính nối vào. Đến <a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a> đã có hàng trăm mạng cỡ trung bình, hàng chục ngàn LAN, hàng triệu máy chính, và hàng chục triệu người dùng Internet. Độ lớn của nó nhân đôi sau mỗi hai năm. </p><p>Chất liệu chính giữ Internet nối mạng với nhau là giao thức TCP/IP và chồng giao diện TCP/IP. TCP/IP đã làm cho các dịch vụ trở nên phổ dụng. Đến tháng 1 năm <a href="/wiki/1992" title="1992">1992</a>, thì sự phát triển tự phát của Internet không còn hữu hiệu nữa. Tổ chức Internet Society ra đời nhằm cổ vũ và để quản lý nó. Internet có các ứng dụng chính sau: </p> <ol><li><b><a href="/wiki/Th%C6%B0_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Thư điện tử">Thư điện tử</a></b> (<i>email</i>): cung cấp khả năng viết, gửi và nhận các thư điện tử.</li> <li><b>Nhóm tin</b> (<i>newsgroup</i>): các diễn đàn cho người dùng trao đổi thông tin. Có nhiều chục ngàn nhóm như vậy và có kiểu cách, phong thái riêng.</li> <li><b>Đăng nhập từ xa</b> (<i>remote login</i>): giúp cho người dùng ở bất kì nơì nào có thể dùng Internet để đăng nhập và sử dụng hay điều khiển một máy khác chỗ mà họ có tài khoản. Nổi tiếng là chương trình <a href="/wiki/Telnet" title="Telnet">Telnet</a>.</li> <li><b>Truyền tập tin</b> (<i><a href="/wiki/File_transfer_protocol" class="mw-redirect" title="File transfer protocol">file transfer</a></i>): dùng chương trình <a href="/wiki/FTP" title="FTP">FTP</a> để chuyển các tập tin qua Internet đi khắp nơi.</li> <li><b><a href="/wiki/M%C3%A1y_truy_t%C3%ACm_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Máy truy tìm dữ liệu">Máy truy tìm</a></b> (<i>search engine</i>) các chương trình này qua Internet có thể giúp người ta tìm thông tin ở mọi dạng, mọi cấp về mọi thứ. Từ việc tìm các tài liệu nghiên cứu chuyên sâu cho đến tìm người và thông tin về người đó, hay tìm cách thức đi đường bản đồ,...</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mạng_không_dây"><span id="M.E1.BA.A1ng_kh.C3.B4ng_d.C3.A2y"></span>Mạng không dây</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=54" title="Sửa đổi phần “Mạng không dây”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=54" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mạng không dây"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wireless_network.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Black laptop with the router in the background" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Wireless_network.jpg/220px-Wireless_network.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Wireless_network.jpg/330px-Wireless_network.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/Wireless_network.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="300" /></a><figcaption>Máy tính rất thường được kết nối với mạng bằng các liên kết không dây</figcaption></figure> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_kh%C3%B4ng_d%C3%A2y" title="Mạng không dây">Mạng không dây</a></div> <p>Các thiết bị cầm tay hay bỏ túi thường có thể liên lạc với nhau bằng phương pháp không dây và theo kiểu <a href="/wiki/LAN" class="mw-redirect" title="LAN">LAN</a>. Một phương án khác được dùng cho điện thoại cầm tay dựa trên <a href="/wiki/Giao_th%E1%BB%A9c_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Giao thức truyền thông">giao thức</a> CDPD (<i>Cellular Digital Packet Data</i>) hay là dữ liệu gói kiểu cellular số. </p><p>Các thiết bị không dây hoàn toàn có thể nối vào mạng thông thường (có dây) tạo thành mạng hỗn hợp (trang bị trên một số <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_ch%E1%BB%9F_kh%C3%A1ch" class="mw-redirect" title="Máy bay chở khách">máy bay chở khách</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liên_mạng"><span id="Li.C3.AAn_m.E1.BA.A1ng"></span>Liên mạng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=55" title="Sửa đổi phần “Liên mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=55" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Li%C3%AAn_m%E1%BA%A1ng" title="Liên mạng">Liên mạng</a></div> <p>Các mạng trên thế giới có thể khác biệt nhau về <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_c%E1%BB%A9ng" class="mw-redirect" title="Phần cứng">phần cứng</a> và <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Phần mềm">phần mềm</a>, để chúng liên lạc được với nhau cần phải có thiết bị gọi là <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95ng_n%E1%BB%91i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cổng nối (trang không tồn tại)">cổng nối</a> (<i>gateway</i>) làm nhiệm vụ điều hợp. Một tập hợp các mạng nối kết nhau được gọi là <i>liên mạng</i>. Dạng thông thường nhất của liên mạng là một tập hợp nhiều <a href="/wiki/LAN" class="mw-redirect" title="LAN">LAN</a> nối nhau bởi một <a href="/wiki/WAN" class="mw-redirect" title="WAN">WAN</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ISDN">ISDN</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=56" title="Sửa đổi phần “ISDN”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=56" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: ISDN"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/PSTN" class="mw-redirect" title="PSTN">PSTN</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/ISDN" title="ISDN">ISDN</a></div> <p><a href="/wiki/ISDN" title="ISDN">ISDN</a> từ chữ <i>Integrated Services Digital Network</i> nghĩa là "mạng kỹ thuật số các dịch vụ tổng hợp". Một cách tổng quát thì ISDN là loại mạng sử dụng kỹ thuật <a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_m%E1%BA%A1ch_k%C3%AAnh" title="Chuyển mạch kênh">nối chuyển mạch</a>. ISDN là một tiêu chuẩn quốc tế về truyền thông bằng âm thanh, dữ liệu, tín hiệu và hình ảnh kỹ thuật số. Một thí dụ là nó có thể dùng cho các buổi hội thảo truyền hình (<i>videoconference</i>) cùng lúc trao đổi hình ảnh, âm thanh, và chữ giữa các máy cá nhân có nối kết với nhóm các hệ thống hội thảo truyền hình.<br /> Hệ thống ISDN sử dụng các nối kết qua đường dây điện thoại số cho phép nhiều kênh truyền hoạt động đồng thời qua cùng một tiêu chuẩn giao diện duy nhất. Người dùng ở nhà và các cơ sở kinh tế muốn có ISDN qua hệ thống dường dây điện thoại số cần phải cài thêm các trang bị đặc biệt về phần cứng gọi là bộ tiếp hợp (<i>adapter</i>). Vận tốc tối đa hiện tại của ISDN lên đến 128 Kbps. Nhiều địa phương không trang bị đưòng dây điện thoại số thì sẽ không cài đặt được kỹ thuật ISDN. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_tổ_chức_ảnh_hưởng_tới_quá_trình_tiêu_chuẩn_hoá_mạng"><span id="C.C3.A1c_t.E1.BB.95_ch.E1.BB.A9c_.E1.BA.A3nh_h.C6.B0.E1.BB.9Fng_t.E1.BB.9Bi_qu.C3.A1_tr.C3.ACnh_ti.C3.AAu_chu.E1.BA.A9n_ho.C3.A1_m.E1.BA.A1ng"></span>Các tổ chức ảnh hưởng tới quá trình tiêu chuẩn hoá mạng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=57" title="Sửa đổi phần “Các tổ chức ảnh hưởng tới quá trình tiêu chuẩn hoá mạng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=57" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các tổ chức ảnh hưởng tới quá trình tiêu chuẩn hoá mạng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các tổ chức ảnh hưởng lớn hay có thẩm quyền đến việc tiêu chuẩn hoá mạng máy tính: </p> <ul><li><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_h%C3%B3a_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế">ISO</a> "Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế"</li> <li><a href="/wiki/ANSI" class="mw-redirect" title="ANSI">ANSI</a> "Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ"</li> <li><a href="/wiki/IEEE" class="mw-redirect" title="IEEE">IEEE</a> "Học viện của các Kỹ Sư Điện và Điện Tử"</li> <li><a href="/wiki/Li%C3%AAn_minh_Vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Liên minh Viễn thông Quốc tế">ITU</a> "Liên Minh Viễn thông Quốc tế"</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_vấn_đề_xã_hội"><span id="C.C3.A1c_v.E1.BA.A5n_.C4.91.E1.BB.81_x.C3.A3_h.E1.BB.99i"></span>Các vấn đề xã hội</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=58" title="Sửa đổi phần “Các vấn đề xã hội”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=58" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các vấn đề xã hội"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Quan hệ giữa người với người trở nên nhanh chóng, dễ dàng và gần gũi hơn cũng mang lại nhiều vấn đề xã hội cần giải quyết như: </p> <ul><li>Lạm dụng hệ thống mạng để làm điều phi pháp hay thiếu đạo đức: Các tổ chức buôn người, <a href="/wiki/Khi%C3%AAu_d%C3%A2m" title="Khiêu dâm">khiêu dâm</a>, lừa gạt, hay tội phạm qua mạng, tổ chức tin tặc để ăn cắp tài sản của công dân và các cơ quan, tổ chức khủng bố.</li> <li>Mạng càng lớn thì nguy cơ lan truyền các <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m_%C3%A1c_%C3%BD" title="Phần mềm ác ý">phần mềm ác ý</a> (malware) càng dễ xảy ra.</li> <li>Hệ thống buôn bán trở nên khó kiểm soát hơn nhưng cũng tạo điều kiện cho cạnh tranh gay gắt hơn.</li> <li>Một vấn đề nảy sinh là xác định biên giới giữa việc kiểm soát nhân viên làm công và quyền tư hữu của họ. (Chủ thì muốn toàn quyền kiểm soát các điện thư hay các cuộc trò chuyện trực tuyến nhưng điều này có thể vi phạm nghiêm trọng quyền cá nhân).</li> <li>Vấn đề giáo dục <a href="/wiki/Thanh_thi%E1%BA%BFu_ni%C3%AAn" title="Thanh thiếu niên">thanh thiếu niên</a> cũng trở nên khó khăn hơn vì các em có thể tham gia vào các việc trên mạng mà cha mẹ khó kiểm soát nổi.</li> <li>Hơn bao giờ hết với phương tiện thông tin nhanh chóng thì sự tự do ngôn luận hay lạm dụng quyền ngôn luận cũng có thể ảnh hưởng sâu rộng hơn trước đây như là các trường hợp của các <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m_gi%C3%A1n_%C4%91i%E1%BB%87p" title="Phần mềm gián điệp">phần mềm quảng cáo</a> (<i>adware</i>) và các <a href="/wiki/Th%C6%B0_r%C3%A1c" title="Thư rác">thư rác</a> (<i>spam mail</i>).</li></ul> <p>Việc phát triển các hệ thống mạng máy tính đem đến nhiều lợi ích cho xã hội như: </p> <ul><li>Nhiều người có thể dùng chung một phần mềm tiện ích.</li> <li>Một nhóm người cùng thực hiện một đề án nếu nối mạng họ sẽ dùng chung dữ liệu của đề án, dùng chung tập tin chính (master file) của đề án, họ trao đổi thông tin với nhau dễ dàng.</li> <li>Dữ liệu được quản lý tập trung nên bảo mật an toàn, trao đổi giữa những người sử dụng thuận lợi, nhanh chóng, backup dữ liệu tốt hơn.</li> <li>Sử dụng chung các thiết bị máy in, máy scanner, đĩa cứng và các thiết bị khác.</li> <li>Người sử dụng và trao đổi thông tin với nhau dễ dàng thông qua dịch vụ thư điện tử (Email), dịch vụ Chat, dịch vụ truyền file (FTP), <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5_web" title="Dịch vụ web">dịch vụ Web</a>,...</li> <li>Xóa bỏ rào cản về khoảng cách địa lý giữa các máy tính trong hệ thống mạng muốn chia sẻ và trao đổi dữ liệu với nhau.</li> <li>Một số người sử dụng không cần phải trang bị máy tính đắt tiền (chi phí thấp mà chức năng lại mạnh).</li> <li>Cho phép người lập trình ở một trung tâm máy tính này có thể sử dụng các chương trình tiện ích, vùng nhớ của một trung tâm máy tính khác đang rỗi để làm tăng hiệu quả kinh tế của hệ thống.</li> <li>An toàn cho dữ liệu và phần mềm vì nó quản lý quyền truy cập của các tài khoản người dùng (phụ thuộc vào các chuyên gia quản trị mạng).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=59" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=59" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist references-column-width" style="-moz-column-width: 2; -webkit-column-width: 2; column-width: 2; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation cs2"><i>Computer network definition</i></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Computer+network+definition&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AM%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJohn_Kopplin2002" class="citation web cs1">John Kopplin (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.computersciencelab.com/ComputerHistory/HistoryPt4.htm">“An Illustrated History of Computers: Part 4”</a>. ComputerScienceLab.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=An+Illustrated+History+of+Computers%3A+Part+4&amp;rft.place=ComputerScienceLab&amp;rft.date=2002&amp;rft.au=John+Kopplin&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.computersciencelab.com%2FComputerHistory%2FHistoryPt4.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AM%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.computinghistory.org.uk/det/5495/DEC%20released%20its%20first%20mini%20computer:%20PDP-1">“DEC released its first mini computer: PDP-1”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=DEC+released+its+first+mini+computer%3A+PDP-1&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.computinghistory.org.uk%2Fdet%2F5495%2FDEC%2520released%2520its%2520first%2520mini%2520computer%3A%2520PDP-1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AM%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTom_Owad2004" class="citation web cs1">Tom Owad (ngày 22 tháng 5 năm 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.applefritter.com/node/2707">“October 1977 Price List”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=October+1977+Price+List&amp;rft.date=2004-05-22&amp;rft.au=Tom+Owad&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.applefritter.com%2Fnode%2F2707&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AM%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090221090736/http://www.itu.int/ITU-T/newslog/New+Global+Standard+For+Fully+Networked+Home.aspx"><i>New global standard for fully networked home</i></a>, ITU-T, ngày 12 tháng 12 năm 2008, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.itu.int/ITU-T/newslog/New+Global+Standard+For+Fully+Networked+Home.aspx">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 21 tháng 2 năm 2009<span class="reference-accessdate">, truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2011</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=New+global+standard+for+fully+networked+home&amp;rft.pub=ITU-T&amp;rft.date=2008-12-12&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.itu.int%2FITU-T%2Fnewslog%2FNew%2BGlobal%2BStandard%2BFor%2BFully%2BNetworked%2BHome.aspx&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AM%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ieee802.org/3/ba/"><i>IEEE P802.3ba 40Gb/s and 100Gb/s Ethernet Task Force</i></a><span class="reference-accessdate">, truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2011</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=IEEE+P802.3ba+40Gb%2Fs+and+100Gb%2Fs+Ethernet+Task+Force&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ieee802.org%2F3%2Fba%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AM%E1%BA%A1ng+m%C3%A1y+t%C3%ADnh" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=60" title="Sửa đổi phần “Đọc thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=60" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đọc thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144143">.mw-parser-output .div-col{margin-top:0.3em;column-width:30em}.mw-parser-output .div-col-small{font-size:90%}.mw-parser-output .div-col-rules{column-rule:1px solid #aaa}.mw-parser-output .div-col dl,.mw-parser-output .div-col ol,.mw-parser-output .div-col ul{margin-top:0}.mw-parser-output .div-col li,.mw-parser-output .div-col dd{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="div-col" style="column-width: 20em;"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A9ng_ch%E1%BB%89_ngh%E1%BB%81_nghi%E1%BB%87p_Cisco" title="Chứng chỉ nghề nghiệp Cisco">Chứng chỉ nghề nghiệp Cisco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A9ng_ch%E1%BB%89_ngh%E1%BB%81_nghi%E1%BB%87p_Microsoft&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chứng chỉ nghề nghiệp Microsoft (trang không tồn tại)">Chứng chỉ nghề nghiệp Microsoft</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_m%E1%BA%A1ng_ng%C3%A2n_h%C3%A0ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống mạng ngân hàng (trang không tồn tại)">Hệ thống mạng ngân hàng</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%91i_chuy%E1%BB%83n" title="Nối chuyển">Kỹ thuật nối-chuyển</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nghiên_cứu_thêm"><span id="Nghi.C3.AAn_c.E1.BB.A9u_th.C3.AAm"></span>Nghiên cứu thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=61" title="Sửa đổi phần “Nghiên cứu thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=61" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nghiên cứu thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144143"><div class="div-col" style="column-width: 20em;"> <ul><li>Tanenbaum, Andrew S. <i>Computer Networks</i>. 3rd ed. Prentice Hall PTR. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0130661023" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-13-066102-3</a>.</li> <li>Shelly, Gary, et al. "Discovering Computers" 2003 Edition</li> <li>Cisco Systems, Inc., (2003, March 14). CCNA: network media types. Truy cập from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ciscopress.com/articles/article.asp?p=31276&amp;rll=1">ciscopress.com</a></li> <li>Wendell Odom, Rus Healy, Denise Donohue. (2010) CCIE Routing and Switching. Indianapolis, IN: Cisco Press</li> <li>Kurose James F and Keith W. Ross: Computer Networking: A Top-Down Approach Featuring the Internet, Pearson Education 2005.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Andrew_S._Tanenbaum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Andrew S. Tanenbaum (trang không tồn tại)">Andrew S. Tanenbaum</a>, <i>Computer Networks</i>, Fourth Edition, Pearson Education 2006 (<a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0133499456" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-13-349945-6</a>).</li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Stallings&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William Stallings (trang không tồn tại)">William Stallings</a>, <i>Computer Networking with Internet Protocols and Technology</i>, Pearson Education 2004.</li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_important_publications_in_computer_science&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of important publications in computer science (trang không tồn tại)">Important publications in computer networks</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vinton_G._Cerf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vinton G. Cerf (trang không tồn tại)">Vinton G. Cerf</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cs.washington.edu/homes/lazowska/cra/networks.html">"Software: Global Infrastructure for the 21st Century"</a></li> <li>Meyers, Mike, "Mike Meyers' Certification Passport: Network+" <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0072253487" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-07-225348-7</a>"</li> <li>Odom, Wendall, "CCNA Certification Guide"</li> <li>Network Communication Architecture and Protocols: OSI Network Architecture 7 Layers Model</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;veaction=edit&amp;section=62" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;section=62" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Computer_networks?uselang=vi">Mạng máy tính</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.netfilter.org/documentation/HOWTO/networking-concepts-HOWTO.html">Easy Network Concepts</a> (Linux kernel specific)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nsgn.net/osi_reference_model/">Computer Networks and Protocol</a> (Research document, 2006)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://compnetworking.about.com/od/basicnetworkingconcepts/l/blglossary.htm">Computer Networking Glossary</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060816040040/http://compnetworking.about.com/od/basicnetworkingconcepts/l/blglossary.htm">Lưu trữ</a> 2006-08-16 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dmoztools.net/Computers/Software/Networking/">Networking</a> trên <a href="/wiki/DMOZ" title="DMOZ">DMOZ</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Những_lĩnh_vực_chính_của_khoa_học_máy_tính" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khoa_h%E1%BB%8Dc_M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Bản mẫu:Khoa học Máy tính"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khoa_h%E1%BB%8Dc_M%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Khoa học Máy tính (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khoa_h%E1%BB%8Dc_M%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Những_lĩnh_vực_chính_của_khoa_học_máy_tính" style="font-size:114%;margin:0 4em">Những lĩnh vực chính của <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Khoa học máy tính">khoa học máy tính</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/To%C3%A1n_h%E1%BB%8Dc" title="Toán học">Các nền tảng toán học</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Logic_to%C3%A1n" title="Logic toán">Logic toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_t%E1%BA%ADp_h%E1%BB%A3p" title="Lý thuyết tập hợp">Lý thuyết tập hợp</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_s%E1%BB%91" title="Lý thuyết số">Lý thuyết số</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93_th%E1%BB%8B" title="Lý thuyết đồ thị">Lý thuyết đồ thị</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_ki%E1%BB%83u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lý thuyết kiểu (trang không tồn tại)">Lý thuyết kiểu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lý thuyết thể loại (trang không tồn tại)">Lý thuyết thể loại</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_t%C3%ADch_s%E1%BB%91" title="Giải tích số">Giải tích số</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_th%C3%B4ng_tin" title="Lý thuyết thông tin">Lý thuyết thông tin</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_s%E1%BB%91" title="Đại số">Đại số</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_m%E1%BA%ABu" title="Nhận dạng mẫu">Nhận dạng mẫu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_ti%E1%BA%BFng_n%C3%B3i" title="Nhận dạng tiếng nói">Nhận dạng tiếng nói</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/To%C3%A1n_h%E1%BB%8Dc_t%E1%BB%95_h%E1%BB%A3p" title="Toán học tổ hợp">Toán học tổ hợp</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_s%E1%BB%91_Boole" title="Đại số Boole">Đại số Boole</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/To%C3%A1n_r%E1%BB%9Di_r%E1%BA%A1c" class="mw-redirect" title="Toán rời rạc">Toán rời rạc</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_ph%C3%A9p_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lý thuyết phép tính (trang không tồn tại)">Lý thuyết phép tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99_ph%E1%BB%A9c_t%E1%BA%A1p_Kolmogorov&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Độ phức tạp Kolmogorov (trang không tồn tại)">Độ phức tạp Kolmogorov</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_Automat" title="Lý thuyết Automat">Lý thuyết Automat</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_t%C3%ADnh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lý thuyết tính được (trang không tồn tại)">Lý thuyết tính được</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%99_ph%E1%BB%A9c_t%E1%BA%A1p_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Lý thuyết độ phức tạp tính toán">Lý thuyết độ phức tạp tính toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_t%E1%BB%AD" title="Máy tính lượng tử">Lý thuyết điện toán lượng tử</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Cấu trúc dữ liệu">Các cấu trúc dữ liệu</a> <br />và <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_thu%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Giải thuật">các giải thuật</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_gi%E1%BA%A3i_thu%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phân tích giải thuật (trang không tồn tại)">Phân tích giải thuật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_gi%E1%BA%A3i_thu%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế giải thuật (trang không tồn tại)">Thiết kế giải thuật</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/H%C3%ACnh_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Hình học tính toán">Hình học tính toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%91i_%C6%B0u_h%C3%B3a_t%E1%BB%95_h%E1%BB%A3p&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tối ưu hóa tổ hợp (trang không tồn tại)">Tối ưu hóa tổ hợp</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh" title="Ngôn ngữ lập trình">Các ngôn ngữ lập trình</a> <br />và <a href="/wiki/Tr%C3%ACnh_bi%C3%AAn_d%E1%BB%8Bch" title="Trình biên dịch">Các trình biên dịch</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_c%C3%BA_ph%C3%A1p" title="Phân tích cú pháp">Các bộ phân tích cú pháp</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Tr%C3%ACnh_th%C3%B4ng_d%E1%BB%8Bch" title="Trình thông dịch">Các trình thông dịch</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_c%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc" title="Lập trình cấu trúc">Lập trình cấu trúc</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_th%E1%BB%A7_t%E1%BB%A5c" title="Lập trình thủ tục">Lập trình thủ tục</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Lập trình hướng đối tượng">Lập trình hướng đối tượng</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_kh%C3%ADa_c%E1%BA%A1nh" title="Lập trình hướng khía cạnh">Lập trình hướng khía cạnh</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_h%C3%A0m" title="Lập trình hàm">Lập trình hàm</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_logic" title="Lập trình logic">Lập trình logic</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Lập trình máy tính">Lập trình máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_m%E1%BB%87nh_l%E1%BB%87nh" title="Lập trình mệnh lệnh">Lập trình mệnh lệnh</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_song_song" class="mw-redirect" title="Lập trình song song">Lập trình song song</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_t%C6%B0%C6%A1ng_tranh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lập trình tương tranh (trang không tồn tại)">Lập trình tương tranh</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/M%C3%B4_h%C3%ACnh_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh" class="mw-redirect" title="Mô hình lập trình">Các mô hình lập trình</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Prolog" title="Prolog">Prolog</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%91i_%C6%B0u_h%C3%B3a_tr%C3%ACnh_bi%C3%AAn_d%E1%BB%8Bch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tối ưu hóa trình biên dịch (trang không tồn tại)">Tối ưu hóa trình biên dịch</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C6%B0%C6%A1ng_tranh_(khoa_h%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh)" title="Tương tranh (khoa học máy tính)">Tính song hành</a>, <br /><a href="/wiki/T%C3%ADnh_to%C3%A1n_song_song" title="Tính toán song song">Song song</a>, <br />và các hệ thống <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_to%C3%A1n_ph%C3%A2n_t%C3%A1n" title="Điện toán phân tán">phân tán</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%C4%90a_x%E1%BB%AD_l%C3%BD" title="Đa xử lý">Đa xử lý</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_to%C3%A1n_l%C6%B0%E1%BB%9Bi" title="Điện toán lưới">Điện toán lưới</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_song_h%C3%A0nh" class="mw-redirect" title="Kiểm soát song hành">Kiểm soát song hành</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_n%C4%83ng_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hiệu năng hệ thống (trang không tồn tại)">Hiệu năng hệ thống</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/T%C3%ADnh_to%C3%A1n_ph%C3%A2n_t%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Tính toán phân tán">Tính toán phân tán</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Công nghệ phần mềm">Công nghệ phần mềm</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_y%C3%AAu_c%E1%BA%A7u" title="Phân tích yêu cầu">Phân tích yêu cầu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Thiết kế phần mềm">Thiết kế phần mềm</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/C%C3%A1c_ph%C6%B0%C6%A1ng_ph%C3%A1p_h%C3%ACnh_th%E1%BB%A9c" title="Các phương pháp hình thức">Các phương pháp hình thức</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_th%E1%BB%AD_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" class="mw-redirect" title="Kiểm thử phần mềm">Kiểm thử phần mềm</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Quy_tr%C3%ACnh_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Quy trình phát triển phần mềm">Quy trình phát triển phần mềm</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_ph%C3%A9p_%C4%91o_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Các phép đo phần mềm (trang không tồn tại)">Các phép đo phần mềm</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_t%E1%BA%A3_ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đặc tả chương trình (trang không tồn tại)">Đặc tả chương trình</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/LISP" class="mw-redirect" title="LISP">LISP</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/M%E1%BA%ABu_thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_(khoa_h%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh)" class="mw-redirect" title="Mẫu thiết kế (khoa học máy tính)">Mẫu thiết kế</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%91i_%C6%B0u_h%C3%B3a_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tối ưu hóa phần mềm (trang không tồn tại)">Tối ưu hóa phần mềm</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kiến trúc hệ thống (trang không tồn tại)">Kiến trúc hệ thống</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Kiến trúc máy tính">Kiến trúc máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Vi_ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vi kiến trúc (trang không tồn tại)">Tổ chức máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/H%E1%BB%87_%C4%91i%E1%BB%81u_h%C3%A0nh" title="Hệ điều hành">Các hệ điều hành</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_c%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_%C4%91i%E1%BB%81u_khi%E1%BB%83n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Các cấu trúc điều khiển (trang không tồn tại)">Các cấu trúc điều khiển</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_b%E1%BB%99_nh%E1%BB%9B_l%C6%B0u_tr%E1%BB%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cấu trúc bộ nhớ lưu trữ (trang không tồn tại)">Cấu trúc bộ nhớ lưu trữ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Vi_m%E1%BA%A1ch" title="Vi mạch">Vi mạch</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_ASIC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế ASIC (trang không tồn tại)">Thiết kế ASIC</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Vi_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vi lập trình (trang không tồn tại)">Vi lập trình</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=V%C3%A0o/ra_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vào/ra dữ liệu (trang không tồn tại)">Vào/ra dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Very-large-scale_integration&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Very-large-scale integration (trang không tồn tại)">VLSI design</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_t%C3%ADn_hi%E1%BB%87u_s%E1%BB%91" title="Xử lý tín hiệu số">Xử lý tín hiệu số</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng" title="Viễn thông">Viễn thông</a> <br />và <a class="mw-selflink selflink">Mạng máy tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%C3%82m_nh%E1%BA%A1c_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Âm nhạc máy tính">Audio máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ch%E1%BB%8Dn_tuy%E1%BA%BFn" class="mw-redirect" title="Chọn tuyến">Chọn tuyến</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_m%E1%BA%A1ng" title="Cấu trúc liên kết mạng">Cấu trúc liên kết mạng</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/M%E1%BA%ADt_m%C3%A3_h%E1%BB%8Dc" title="Mật mã học">Mật mã học</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Cơ sở dữ liệu">Các cơ sở dữ liệu</a> <br />và <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%C3%B4ng_tin" title="Hệ thống thông tin">Các hệ thống thông tin</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_c%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" class="mw-redirect" title="Hệ quản trị cơ sở dữ liệu">Hệ quản trị cơ sở dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/C%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_quan_h%E1%BB%87" title="Cơ sở dữ liệu quan hệ">Cơ sở dữ liệu quan hệ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/SQL" title="SQL">SQL</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=X%E1%BB%AD_l%C3%BD_giao_d%E1%BB%8Bch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xử lý giao dịch (trang không tồn tại)">Các giao dịch</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%89_s%E1%BB%91_(c%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chỉ số (cơ sở dữ liệu) (trang không tồn tại)">Các chỉ số cơ sở dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Khai_ph%C3%A1_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Khai phá dữ liệu">Khai phá dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Bi%E1%BB%83u_di%E1%BB%85n_v%C3%A0_giao_di%E1%BB%87n_th%C3%B4ng_tin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biểu diễn và giao diện thông tin (trang không tồn tại)">Biểu diễn và giao diện thông tin</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%C3%B4ng_tin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Các hệ thống thông tin (trang không tồn tại)">Các hệ thống thông tin</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Kh%C3%B4i_ph%E1%BB%A5c_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Khôi phục dữ liệu">Khôi phục dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=L%C6%B0u_tr%E1%BB%AF_th%C3%B4ng_tin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lưu trữ thông tin (trang không tồn tại)">Lưu trữ thông tin</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_th%C3%B4ng_tin" title="Lý thuyết thông tin">Lý thuyết thông tin</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/M%C3%A3_h%C3%B3a_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" class="mw-redirect" title="Mã hóa dữ liệu">Mã hóa dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/N%C3%A9n_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Nén dữ liệu">Nén dữ liệu</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Thu_th%E1%BA%ADp_th%C3%B4ng_tin" class="mw-redirect" title="Thu thập thông tin">Thu thập thông tin</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Tr%C3%AD_tu%E1%BB%87_nh%C3%A2n_t%E1%BA%A1o" title="Trí tuệ nhân tạo">Trí tuệ nhân tạo</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_lu%E1%BA%ADn_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng" class="mw-redirect" title="Lập luận tự động">Lập luận tự động</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Ngôn ngữ học tính toán">Ngôn ngữ học tính toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_gi%C3%A1c_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Thị giác máy tính">Thị giác máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán tiến hóa (trang không tồn tại)">Tính toán tiến hóa</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/H%E1%BB%87_chuy%C3%AAn_gia" title="Hệ chuyên gia">Các hệ chuyên gia</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y" title="Học máy">Học máy</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Xử lý ngôn ngữ tự nhiên">Xử lý ngôn ngữ tự nhiên</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Robot_h%E1%BB%8Dc" title="Robot học">Robot học</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_di%E1%BB%85n_tri_th%E1%BB%A9c_v%C3%A0_suy_lu%E1%BA%ADn" title="Biểu diễn tri thức và suy luận">Biểu diễn tri thức và suy luận</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_h%E1%BB%8Da_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Đồ họa máy tính">Đồ họa máy tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%B1c_quan_h%C3%B3a_(%C4%91%E1%BB%93_h%E1%BB%8Da_m%C3%A1y_t%C3%ADnh)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trực quan hóa (đồ họa máy tính) (trang không tồn tại)">Trực quan hóa</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ho%E1%BA%A1t_h%E1%BB%8Da_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" class="mw-redirect" title="Hoạt họa máy tính">Hoạt họa máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_%E1%BA%A3nh" title="Xử lý ảnh">Xử lý ảnh</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Giao_di%E1%BB%87n_ng%C6%B0%E1%BB%9Di-m%C3%A1y_t%C3%ADnh" class="mw-redirect" title="Giao diện người-máy tính">Giao diện người-máy tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BA%A3_n%C4%83ng_truy_c%E1%BA%ADp_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khả năng truy cập máy tính (trang không tồn tại)">Khả năng truy cập máy tính</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Giao_di%E1%BB%87n_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_d%C3%B9ng" title="Giao diện người dùng">Giao diện người dùng</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=M%C3%A1y_t%C3%ADnh_mang_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Máy tính mang được (trang không tồn tại)">Điện toán mang được</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%87n_to%C3%A1n_kh%E1%BA%AFp_m%E1%BB%8Di_n%C6%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Điện toán khắp mọi nơi (trang không tồn tại)">Điện toán khắp mọi nơi</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_t%E1%BA%BF_%E1%BA%A3o" title="Thực tế ảo">Thực tế ảo</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Khoa học tính toán">Khoa học tính toán</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.5em;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_s%E1%BB%91ng_nh%C3%A2n_t%E1%BA%A1o" class="mw-redirect" title="Cuộc sống nhân tạo">Cuộc sống nhân tạo</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Tin_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Tin sinh học">Tin sinh học</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_nh%E1%BA%ADn_th%E1%BB%A9c" title="Khoa học nhận thức">Khoa học nhận thức</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/H%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Hóa học tính toán">Hóa học tính toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=Khoa_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BA%A7n_kinh_t%C3%ADnh_to%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khoa học thần kinh tính toán (trang không tồn tại)">Khoa học thần kinh tính toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADt_L%C3%BD_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vật Lý học tính toán (trang không tồn tại)">Vật Lý học tính toán</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_t%C3%ADch_s%E1%BB%91" title="Giải tích số">Các giải thuật số</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_k%C3%AD_hi%E1%BB%87u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán kí hiệu (trang không tồn tại)">Toán học kí hiệu</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>Chú ý: khoa học máy tính còn có thể được chia thành nhiều chủ đề hay nhiều lĩnh vực khác dựa theo <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_x%E1%BA%BFp_lo%E1%BA%A1i_%C4%91i%E1%BB%87n_to%C3%A1n_ACM&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống xếp loại điện toán ACM (trang không tồn tại)">Hệ thống xếp loại điện toán ACM</a>.</div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Chuyên_ngành_chính_của_Tin_học" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chuy%C3%AAn_ng%C3%A0nh_Tin_h%E1%BB%8Dc" title="Bản mẫu:Chuyên ngành Tin học"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chuy%C3%AAn_ng%C3%A0nh_Tin_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Chuyên ngành Tin học (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chuy%C3%AAn_ng%C3%A0nh_Tin_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Chuyên_ngành_chính_của_Tin_học" style="font-size:114%;margin:0 4em">Chuyên ngành chính của <a href="/wiki/Tin_h%E1%BB%8Dc" title="Tin học">Tin học</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_c%E1%BB%A9ng" class="mw-redirect" title="Phần cứng">Phần cứng</a>&#160;•&#32; <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Phần mềm">Phần mềm</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_th%C3%B4ng_tin" title="Công nghệ thông tin">Công nghệ thông tin</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_s%E1%BB%91ng_nh%C3%A2n_t%E1%BA%A1o" class="mw-redirect" title="Cuộc sống nhân tạo">Cuộc sống nhân tạo</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90a_x%E1%BB%AD_l%C3%BD" title="Đa xử lý">Đa xử lý</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_to%C3%A1n_l%C6%B0%E1%BB%9Bi" title="Điện toán lưới">Điện toán lưới</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_h%E1%BB%8Da_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Đồ họa máy tính">Đồ họa máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_chuy%C3%AAn_gia" title="Hệ chuyên gia">Hệ chuyên gia</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%C3%B4ng_tin_qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD" title="Hệ thống thông tin quản lý">Hệ thống thông tin quản lý</a></li> <li><a href="/wiki/Ho%E1%BA%A1t_h%E1%BB%8Da_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" class="mw-redirect" title="Hoạt họa máy tính">Hoạt họa máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_nh%E1%BA%ADn_th%E1%BB%A9c" title="Khoa học nhận thức">Khoa học nhận thức</a></li> <li><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Khoa học tính toán">Khoa học tính toán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khoa_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BA%A7n_kinh_t%C3%ADnh_to%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khoa học thần kinh tính toán (trang không tồn tại)">Khoa học thần kinh tính toán</a></li> <li><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_th%C3%B4ng_tin" title="Khoa học thông tin">Khoa học thông tin</a></li> <li><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_song_h%C3%A0nh" class="mw-redirect" title="Kiểm soát song hành">Kiểm soát song hành</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kiến trúc hệ thống (trang không tồn tại)">Kiến trúc hệ thống</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_lu%E1%BA%ADn_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng" class="mw-redirect" title="Lập luận tự động">Lập luận tự động</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_h%C3%ACnh_th%E1%BB%A9c" title="Ngôn ngữ hình thức">Ngôn ngữ hình thức</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Ngôn ngữ học tính toán">Ngôn ngữ học tính toán</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_m%C3%A1y" class="mw-redirect" title="Người máy">Người máy</a></li> <li><a href="/wiki/Robot_h%E1%BB%8Dc" title="Robot học">Robot học</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_t%E1%BA%BF_%E1%BA%A3o" title="Thực tế ảo">Thực tế ảo</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADnh_to%C3%A1n_song_song" title="Tính toán song song">Tính toán song song</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%91i_%C6%B0u_h%C3%B3a_tr%C3%ACnh_bi%C3%AAn_d%E1%BB%8Bch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tối ưu hóa trình biên dịch (trang không tồn tại)">Tối ưu hóa trình biên dịch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tổ chức máy tính (trang không tồn tại)">Tổ chức máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/Tr%C3%AD_tu%E1%BB%87_nh%C3%A2n_t%E1%BA%A1o" title="Trí tuệ nhân tạo">Trí tuệ nhân tạo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Từ điển học (trang không tồn tại)">Từ điển học</a></li> <li><a href="/wiki/T%C6%B0%C6%A1ng_tranh_(khoa_h%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh)" title="Tương tranh (khoa học máy tính)">Tương tranh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADt_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vật lý học tính toán (trang không tồn tại)">Vật lý học tính toán</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%C3%B4ng_tin" title="Hệ thống thông tin">Hệ thống thông tin</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/An_to%C3%A0n_th%C3%B4ng_tin" title="An toàn thông tin">An toàn thông tin</a></li> <li><a href="/wiki/C%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_%C4%91a_ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n" title="Cơ sở dữ liệu đa phương tiện">Cơ sở dữ liệu đa phương tiện</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_th%C3%B4ng_minh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cơ sở dữ liệu thông minh (trang không tồn tại)">Cơ sở dữ liệu thông minh</a></li> <li><a href="/wiki/D%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_l%E1%BB%9Bn" title="Dữ liệu lớn">Dữ liệu lớn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_c%C6%A1_s%E1%BB%9F_tri_th%E1%BB%A9c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ cơ sở tri thức (trang không tồn tại)">Hệ cơ sở tri thức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_d%E1%BB%B1a_tr%C3%AAn_logic&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ dựa trên logic (trang không tồn tại)">Hệ dựa trên logic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_g%E1%BB%A3i_%C3%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ gợi ý (trang không tồn tại)">Hệ gợi ý</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%C3%ADch_nghi_d%E1%BB%B1a_tr%C3%AAn_ng%E1%BB%AF_c%E1%BA%A3nh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thích nghi dựa trên ngữ cảnh (trang không tồn tại)">Hệ thích nghi dựa trên ngữ cảnh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_t%C3%A1c_t%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống hướng tác tử (trang không tồn tại)">Hệ thống hướng tác tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%C3%B4ng_minh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống thông minh (trang không tồn tại)">Hệ thống thông minh</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%C3%B4ng_tin_%C4%91%E1%BB%8Ba_l%C3%BD" title="Hệ thống thông tin địa lý">Hệ thống thông tin địa lý</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp_quy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%8Bnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ trợ giúp quyết định (trang không tồn tại)">Hệ trợ giúp quyết định</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_ngh%E1%BB%87_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ nghệ dữ liệu (trang không tồn tại)">Kỹ nghệ dữ liệu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_ngh%E1%BB%87_tri_th%E1%BB%A9c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ nghệ tri thức (trang không tồn tại)">Kỹ nghệ tri thức</a></li> <li><a href="/wiki/Logic_m%E1%BB%9D" title="Logic mờ">Logic mờ</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Phân tích dữ liệu">Phân tích dữ liệu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_v%C3%A0_thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phân tích và thiết kế hệ thống (trang không tồn tại)">Phân tích và thiết kế hệ thống</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_d%E1%BB%B1_%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Quản trị dự án">Quản trị dự án</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_tri_th%E1%BB%A9c" title="Quản trị tri thức">Quản trị tri thức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_v%C3%A0_qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế và quản trị dữ liệu (trang không tồn tại)">Thiết kế và quản trị dữ liệu</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADch_h%E1%BB%A3p_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Tích hợp dữ liệu">Tích hợp dữ liệu</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C3%AAu_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Siêu máy tính">Tính toán hiệu năng cao</a></li> <li><a href="/wiki/Web_ng%E1%BB%AF_ngh%C4%A9a" class="mw-redirect" title="Web ngữ nghĩa">Web ngữ nghĩa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=X%E1%BB%AD_l%C3%BD_th%C3%B4ng_tin_m%E1%BB%9D&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xử lý thông tin mờ (trang không tồn tại)">Xử lý thông tin mờ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Khoa học máy tính">Khoa học máy tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/C%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_ph%C3%A2n_t%C3%A1n" title="Cơ sở dữ liệu phân tán">Cơ sở dữ liệu phân tán</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_c%C6%A1_s%E1%BB%9F_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" class="mw-redirect" title="Hệ quản trị cơ sở dữ liệu">Hệ quản trị cơ sở dữ liệu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91a_l%C3%B5i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống đa lõi (trang không tồn tại)">Hệ thống đa lõi</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng" title="Hệ thống truyền thông">Hệ thống truyền thông</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%ACnh_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Hình học tính toán">Hình học tính toán</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Hóa học tính toán">Hóa học tính toán</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y" title="Học máy">Học máy</a></li> <li><a href="/wiki/Khai_ph%C3%A1_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Khai phá dữ liệu">Khai phá dữ liệu</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_song_song" class="mw-redirect" title="Lập trình song song">Lập trình song song</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_m%C3%A3_h%C3%B3a" title="Lý thuyết mã hóa">Lý thuyết mã hóa</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Lý thuyết tính toán">Lý thuyết tính toán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_v%C3%A0_ph%C6%B0%C6%A1ng_ph%C3%A1p_d%E1%BB%8Bch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ngôn ngữ và phương pháp dịch (trang không tồn tại)">Ngôn ngữ và phương pháp dịch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nguy%C3%AAn_l%C3%BD_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguyên lý ngôn ngữ lập trình (trang không tồn tại)">Nguyên lý ngôn ngữ lập trình</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quy_ho%E1%BA%A1ch_r%C3%A0ng_bu%E1%BB%99c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quy hoạch ràng buộc (trang không tồn tại)">Quy hoạch ràng buộc</a></li> <li><a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADnh_to%C3%A1n" title="Sinh học tính toán">Sinh học tính toán</a> (<a href="/wiki/Tin_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Tin sinh học">Tin sinh học</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_v%C3%A0_ph%C3%A2n_t%C3%ADch_thu%E1%BA%ADt_to%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế và phân tích thuật toán (trang không tồn tại)">Thiết kế và phân tích thuật toán</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm_th%C3%B4ng_tin" class="mw-redirect" title="Tìm kiếm thông tin">Tìm kiếm thông tin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_khoa_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán khoa học (trang không tồn tại)">Tính toán khoa học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_k%C3%AD_hi%E1%BB%87u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán kí hiệu (trang không tồn tại)">Tính toán kí hiệu</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADnh_to%C3%A1n_ph%C3%A2n_t%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Tính toán phân tán">Tính toán phân tán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán tiến hóa (trang không tồn tại)">Tính toán tiến hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán tự nhiên (trang không tồn tại)">Tính toán tự nhiên</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%91i_%C6%B0u_ho%C3%A1_t%E1%BB%95_h%E1%BB%A3p&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tối ưu hoá tổ hợp (trang không tồn tại)">Tối ưu hoá tổ hợp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=X%E1%BB%AD_l%C3%BD_song_song&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xử lý song song (trang không tồn tại)">Xử lý song song</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Kỹ thuật máy tính">Kỹ thuật máy tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90a_ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n" title="Đa phương tiện">Đa phương tiện</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_v%E1%BB%8B_v%E1%BB%87_tinh" class="mw-redirect" title="Định vị vệ tinh">Định vị vệ tinh</a> (<a href="/wiki/GNSS" class="mw-redirect" title="GNSS">GNSS</a>)</li> <li><a href="/wiki/Giao_di%E1%BB%87n_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_d%C3%B9ng" title="Giao diện người dùng">Giao diện người dùng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gh%C3%A9p_n%E1%BB%91i_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ghép nối máy tính (trang không tồn tại)">Ghép nối máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_nh%C3%BAng" class="mw-redirect" title="Hệ nhúng">Hệ nhúng</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_th%E1%BB%9Di_gian_th%E1%BB%B1c" title="Hệ thống thời gian thực">Hệ thống thời gian thực</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_n%C4%83ng_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hiệu năng hệ thống (trang không tồn tại)">Hiệu năng hệ thống</a></li> <li><a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Kiến trúc máy tính">Kiến trúc máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_%C4%91%C3%B4i" title="Lập trình đôi">Lập trình đôi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_%C4%91%E1%BB%93_h%E1%BB%8Da&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lập trình đồ họa (trang không tồn tại)">Lập trình đồ họa</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng" title="Lập trình hệ thống">Lập trình hệ thống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lý thuyết nhận dạng (trang không tồn tại)">Lý thuyết nhận dạng</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_n%C6%A1-ron" class="mw-redirect" title="Mạng nơ-ron">Mạng nơ-ron</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_ti%E1%BA%BFng_n%C3%B3i" title="Nhận dạng tiếng nói">Nhận dạng tiếng nói</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_t%C3%ADn_hi%E1%BB%87u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phân tích tín hiệu (trang không tồn tại)">Phân tích tín hiệu</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_gi%C3%A1c_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Thị giác máy tính">Thị giác máy tính</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_IC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế IC (trang không tồn tại)">Thiết kế IC</a></li> <li><a href="/wiki/Tho%E1%BA%A1i_IP" class="mw-redirect" title="Thoại IP">Thoại IP</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_h%E1%BB%A3p_gi%E1%BB%8Dng_n%C3%B3i" title="Tổng hợp giọng nói">Tổng hợp giọng nói</a></li> <li><a href="/wiki/T%C6%B0%C6%A1ng_t%C3%A1c_ng%C6%B0%E1%BB%9Di%E2%80%93m%C3%A1y_t%C3%ADnh" class="mw-redirect" title="Tương tác người–máy tính">Tương tác người–máy tính</a></li> <li><a href="/wiki/Vi_x%E1%BB%AD_l%C3%BD" title="Vi xử lý">Vi xử lý</a></li> <li><a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_%E1%BA%A3nh" title="Xử lý ảnh">Xử lý ảnh</a></li> <li><a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u_%C4%91a_ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n" class="mw-redirect" title="Xử lý dữ liệu đa phương tiện">Xử lý dữ liệu đa phương tiện</a></li> <li><a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Xử lý ngôn ngữ tự nhiên">Xử lý ngôn ngữ tự nhiên</a></li> <li><a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_ti%E1%BA%BFng_n%C3%B3i" title="Xử lý tiếng nói">Xử lý tiếng nói</a></li> <li><a href="/wiki/X%E1%BB%AD_l%C3%BD_t%C3%ADn_hi%E1%BB%87u_s%E1%BB%91" title="Xử lý tín hiệu số">Xử lý tín hiệu số</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/K%E1%BB%B9_ngh%E1%BB%87_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" class="mw-redirect" title="Kỹ nghệ phần mềm">Kỹ nghệ phần mềm</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_tr%C3%AC_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Bảo trì phần mềm">Bảo trì phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_ph%C6%B0%C6%A1ng_ph%C3%A1p_h%C3%ACnh_th%E1%BB%A9c" title="Các phương pháp hình thức">Các phương pháp hình thức</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Chất lượng phần mềm">Chất lượng phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3m_b%E1%BA%A3o_ch%E1%BA%A5t_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đảm bảo chất lượng phần mềm (trang không tồn tại)">Đảm bảo chất lượng phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1nh_gi%C3%A1_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đánh giá phần mềm (trang không tồn tại)">Đánh giá phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90o_l%C6%B0%E1%BB%9Dng_v%C3%A0_qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đo lường và quản trị phần mềm (trang không tồn tại)">Đo lường và quản trị phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99_tin_c%E1%BA%ADy_v%C3%A0_ch%E1%BB%8Bu_l%E1%BB%97i_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Độ tin cậy và chịu lỗi phần mềm (trang không tồn tại)">Độ tin cậy và chịu lỗi phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_th%E1%BB%AD_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" class="mw-redirect" title="Kiểm thử phần mềm">Kiểm thử phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_doanh_nghi%E1%BB%87p&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kiến trúc doanh nghiệp (trang không tồn tại)">Kiến trúc doanh nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Kiến trúc phần mềm">Kiến trúc phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kinh tế công nghệ phần mềm (trang không tồn tại)">Kinh tế công nghệ phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_ngh%E1%BB%87_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ nghệ hướng dịch vụ (trang không tồn tại)">Kỹ nghệ hướng dịch vụ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh_linh_ho%E1%BA%A1t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lập trình linh hoạt (trang không tồn tại)">Lập trình linh hoạt</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%ABu_thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_(khoa_h%E1%BB%8Dc_m%C3%A1y_t%C3%ADnh)" class="mw-redirect" title="Mẫu thiết kế (khoa học máy tính)">Mẫu thiết kế</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_h%C3%ACnh_h%C3%B3a_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mô hình hóa phần mềm (trang không tồn tại)">Mô hình hóa phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng" title="Phân tích hệ thống">Phân tích hệ thống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phân tích thiết kế hướng đối tượng (trang không tồn tại)">Phân tích thiết kế hướng đối tượng</a> (<a href="/wiki/UML" class="mw-redirect" title="UML">UML</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%C3%ADch_y%C3%AAu_c%E1%BA%A7u_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" class="mw-redirect" title="Phân tích yêu cầu phần mềm">Phân tích yêu cầu phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Phát triển phần mềm">Phát triển phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_c%E1%BA%A5u_h%C3%ACnh_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý cấu hình phần mềm (trang không tồn tại)">Quản lý cấu hình phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_d%E1%BB%B1_%C3%A1n_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Quản lý dự án phần mềm">Quản lý dự án phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_k%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý kỹ thuật phần mềm (trang không tồn tại)">Quản lý kỹ thuật phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/Quy_tr%C3%ACnh_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Quy trình phát triển phần mềm">Quy trình phát triển phần mềm</a> (<a href="/wiki/V%C3%B2ng_%C4%91%E1%BB%9Di_ph%C3%A1t_h%C3%A0nh_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Vòng đời phát hành phần mềm">Vòng đời phát hành phần mềm</a>)</li> <li><a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Thiết kế phần mềm">Thiết kế phần mềm</a></li> <li><a href="/wiki/Tri%E1%BB%83n_khai_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m" title="Triển khai phần mềm">Triển khai phần mềm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%91i_%C6%B0u_h%C3%B3a_ph%E1%BA%A7n_m%E1%BB%81m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tối ưu hóa phần mềm (trang không tồn tại)">Tối ưu hóa phần mềm</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">Mạng máy tính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/An_ninh_m%E1%BA%A1ng" title="An ninh mạng">An ninh mạng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=An_ninh_trong_giao_d%E1%BB%8Bch_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="An ninh trong giao dịch điện tử (trang không tồn tại)">An ninh trong giao dịch điện tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1nh_gi%C3%A1_hi%E1%BB%87u_n%C4%83ng_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đánh giá hiệu năng mạng (trang không tồn tại)">Đánh giá hiệu năng mạng</a> (<a href="/wiki/QoS" title="QoS">QoS</a>)</li> <li><a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_to%C3%A1n_%C4%91%C3%A1m_m%C3%A2y" title="Điện toán đám mây">Điện toán đám mây</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_tuy%E1%BA%BFn" title="Định tuyến">Định tuyến</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_ph%C3%A2n_t%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Hệ phân tán">Hệ phân tán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ thuật truyền thông (trang không tồn tại)">Kỹ thuật truyền thông</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_th%C3%B4ng_tin" title="Lý thuyết thông tin">Lý thuyết thông tin</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_kh%C3%B4ng_d%C3%A2y" title="Mạng không dây">Mạng không dây</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_th%E1%BA%BF_h%E1%BB%87_m%E1%BB%9Bi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mạng thế hệ mới (trang không tồn tại)">Mạng thế hệ mới</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B_di_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Mạng thiết bị di động">Mạng thiết bị di động</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_th%C3%B4ng_tin_quang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mạng thông tin quang (trang không tồn tại)">Mạng thông tin quang</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%ADt_m%C3%A3_h%E1%BB%8Dc" title="Mật mã học">Mật mã học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_ph%E1%BB%8Fng_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mô phỏng mạng (trang không tồn tại)">Mô phỏng mạng</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng" class="mw-redirect" title="Nhận dạng">Nhận dạng</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_m%E1%BA%A1ng" title="Quản trị mạng">Quản trị mạng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng_v%C3%A0_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết bị truyền thông và mạng (trang không tồn tại)">Thiết bị truyền thông và mạng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế mạng (trang không tồn tại)">Thiết kế mạng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_to%C3%A1n_kh%E1%BA%AFp_n%C6%A1i_v%C3%A0_di_%C4%91%E1%BB%99ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính toán khắp nơi và di động (trang không tồn tại)">Tính toán khắp nơi và di động</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_t%C3%A2m_d%E1%BB%AF_li%E1%BB%87u" title="Trung tâm dữ liệu">Trung tâm dữ liệu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng_di_%C4%91%E1%BB%99ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Truyền thông di động (trang không tồn tại)">Truyền thông di động</a></li> <li><a href="/wiki/Truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng_%C4%91a_ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n" class="mw-redirect" title="Truyền thông đa phương tiện">Truyền thông đa phương tiện</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng_s%E1%BB%91&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Truyền thông số (trang không tồn tại)">Truyền thông số</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BB%87_tinh_th%C3%B4ng_tin" title="Vệ tinh thông tin">Vệ tinh thông tin</a></li> <li><a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng" title="Viễn thông">Viễn thông</a> (<a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng" title="Mạng viễn thông">Mạng viễn thông</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C6%AF%E1%BB%9Bc_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_t%C3%ADn_hi%E1%BB%87u_v%C3%A0_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ước lượng tín hiệu và hệ thống (trang không tồn tại)">Ước lượng tín hiệu và hệ thống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Web_th%E1%BA%BF_h%E1%BB%87_m%E1%BB%9Bi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Web thế hệ mới (trang không tồn tại)">Web thế hệ mới</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Tin_h%E1%BB%8Dc_kinh_t%E1%BA%BF" title="Tin học kinh tế">Tin học kinh tế</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="navbox-styles"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Giám_đốc_công_nghệ_thông_tin_·_Tin_học_kinh_tế_·_Quản_lý_công_nghệ_thông_tin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tin_h%E1%BB%8Dc_kinh_t%E1%BA%BF" title="Bản mẫu:Tin học kinh tế"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tin_h%E1%BB%8Dc_kinh_t%E1%BA%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Tin học kinh tế (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tin_h%E1%BB%8Dc_kinh_t%E1%BA%BF&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Giám_đốc_công_nghệ_thông_tin_·_Tin_học_kinh_tế_·_Quản_lý_công_nghệ_thông_tin" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Gi%C3%A1m_%C4%91%E1%BB%91c_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_th%C3%B4ng_tin" title="Giám đốc công nghệ thông tin">Giám đốc công nghệ thông tin</a> &#183; <a href="/wiki/Tin_h%E1%BB%8Dc_kinh_t%E1%BA%BF" title="Tin học kinh tế">Tin học kinh tế</a> &#183; <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_th%C3%B4ng_tin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý công nghệ thông tin (trang không tồn tại)">Quản lý công nghệ thông tin</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Quản lý</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=ITIL&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ITIL (trang không tồn tại)">ITIL</a> &amp; <a href="/w/index.php?title=ITSM&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ITSM (trang không tồn tại)">ITSM</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Định hướng phát triển (trang không tồn tại)">Định hướng phát triển</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_nh%C3%A2n_l%E1%BB%B1c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phát triển nhân lực (trang không tồn tại)">Phát triển nhân lực</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_b%E1%BA%A3o_m%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý bảo mật (trang không tồn tại)">Quản lý bảo mật</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_ch%E1%BA%A5t_l%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Quản lý chất lượng">Quản lý chất lượng</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87" title="Quản lý công nghệ">Quản lý công nghệ</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_d%E1%BB%B1_%C3%A1n" title="Quản lý dự án">Quản lý dự án</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_mua_s%E1%BA%AFm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý mua sắm (trang không tồn tại)">Quản lý mua sắm</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_ng%C3%A2n_s%C3%A1ch" class="mw-redirect" title="Quản lý ngân sách">Quản lý ngân sách</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_ngu%E1%BB%93n_l%E1%BB%B1c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý nguồn lực (trang không tồn tại)">Quản lý nguồn lực</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_ph%C3%A1t_h%C3%A0nh" class="mw-redirect" title="Quản lý phát hành">Quản lý phát hành</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_r%E1%BB%A7i_ro" title="Quản lý rủi ro">Quản lý rủi ro</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_t%C3%A0i_s%E1%BA%A3n" title="Quản lý tài sản">Quản lý tài sản</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_thay_%C4%91%E1%BB%95i" title="Quản lý thay đổi">Quản lý thay đổi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_t%C3%ADch_h%E1%BB%A3p&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý tích hợp (trang không tồn tại)">Quản lý tích hợp</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_t%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Quản lý tổ chức">Quản lý tổ chức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_truy%E1%BB%81n_th%C3%B4ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý truyền thông (trang không tồn tại)">Quản lý truyền thông</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_tu%C3%A2n_th%E1%BB%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý tuân thủ (trang không tồn tại)">Quản lý tuân thủ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_v%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý vấn đề (trang không tồn tại)">Quản lý vấn đề</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_gi%E1%BA%A3i_ph%C3%A1p&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thiết kế giải pháp (trang không tồn tại)">Thiết kế giải pháp</a></li> <li><a href="/wiki/X%C3%A2y_d%E1%BB%B1ng_chi%E1%BA%BFn_l%C6%B0%E1%BB%A3c" class="mw-redirect" title="Xây dựng chiến lược">Xây dựng chiến lược</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=X%C3%A2y_d%E1%BB%B1ng_ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xây dựng chính sách (trang không tồn tại)">Xây dựng chính sách</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_m%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý mạng (trang không tồn tại)">Quản lý mạng</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E1%BA%A2o_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ảo hóa (trang không tồn tại)">Ảo hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_campus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mạng campus (trang không tồn tại)">Mạng campus</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_di%E1%BB%87n_r%E1%BB%99ng" title="Mạng diện rộng">Mạng diện rộng</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_n%E1%BB%99i_b%E1%BB%99" class="mw-redirect" title="Mạng nội bộ">Mạng nội bộ</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ng_ri%C3%AAng_%E1%BA%A3o" title="Mạng riêng ảo">Mạng riêng ảo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spanning_Tree_Protocol&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Spanning Tree Protocol (trang không tồn tại)">STP</a></li> <li><a href="/wiki/VLAN" class="mw-redirect" title="VLAN">VLAN</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=InterVlan_Routing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="InterVlan Routing (trang không tồn tại)">IVR</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=VLAN_Trunking_Protocol&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="VLAN Trunking Protocol (trang không tồn tại)">VTP</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản trị hệ thống (trang không tồn tại)">Quản trị hệ thống</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Hoạt động vận hành</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_tr%C3%AC_thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bảo trì thiết bị (trang không tồn tại)">Bảo trì thiết bị</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_v%E1%BB%87_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bảo vệ hệ thống (trang không tồn tại)">Bảo vệ hệ thống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%91i_ph%C3%B3_s%E1%BB%B1_c%E1%BB%91&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đối phó sự cố (trang không tồn tại)">Đối phó sự cố</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch_d%E1%BB%B1_ph%C3%B2ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kế hoạch dự phòng (trang không tồn tại)">Kế hoạch dự phòng</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Hoạt động kỹ thuật</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%97_tr%E1%BB%A3_k%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hỗ trợ kỹ thuật (trang không tồn tại)">Hỗ trợ kỹ thuật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_truy_c%E1%BA%ADp&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kiểm soát truy cập (trang không tồn tại)">Kiểm soát truy cập</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BB%83m_tra_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kiểm tra hệ thống (trang không tồn tại)">Kiểm tra hệ thống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=X%C3%A1c_th%E1%BB%B1c_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_d%C3%B9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xác thực người dùng (trang không tồn tại)">Xác thực người dùng</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Hoạt động an toàn</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=An_ninh_nh%C3%A2n_s%E1%BB%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="An ninh nhân sự (trang không tồn tại)">An ninh nhân sự</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=An_ninh_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="An ninh hệ thống (trang không tồn tại)">An ninh hệ thống</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nh%E1%BA%ADn_th%E1%BB%A9c_an_to%C3%A0n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nhận thức an toàn (trang không tồn tại)">Nhận thức an toàn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=R%E1%BB%A7i_ro_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rủi ro hệ thống (trang không tồn tại)">Rủi ro hệ thống</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý hệ thống (trang không tồn tại)">Quản lý hệ thống</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%C3%A0n_d%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bàn dịch vụ (trang không tồn tại)">Bàn dịch vụ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_c%E1%BA%A5u_h%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý cấu hình (trang không tồn tại)">Quản lý cấu hình</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_c%C3%B4ng_su%E1%BA%A5t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý công suất (trang không tồn tại)">Quản lý công suất</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_d%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5" title="Quản lý dịch vụ">Quản lý dịch vụ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_h%E1%BA%A1_t%E1%BA%A7ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý hạ tầng (trang không tồn tại)">Quản lý hạ tầng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_kh%C3%B4i_ph%E1%BB%A5c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý khôi phục (trang không tồn tại)">Quản lý khôi phục</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_d%C3%B9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý người dùng (trang không tồn tại)">Quản lý người dùng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_s%E1%BB%B1_c%E1%BB%91&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý sự cố (trang không tồn tại)">Quản lý sự cố</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_t%C3%ADnh_li%C3%AAn_t%E1%BB%A5c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý tính liên tục (trang không tồn tại)">Quản lý tính liên tục</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_t%C3%ADnh_s%E1%BA%B5n_s%C3%A0ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quản lý tính sẵn sàng (trang không tồn tại)">Quản lý tính sẵn sàng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_c%C3%B4ng_vi%E1%BB%87c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tổ chức công việc (trang không tồn tại)">Tổ chức công việc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_h%E1%BB%97_tr%E1%BB%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tổ chức hỗ trợ (trang không tồn tại)">Tổ chức hỗ trợ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Kỹ năng lãnh đạo</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_c%E1%BB%99ng_t%C3%A1c_nh%C3%B3m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng cộng tác nhóm (trang không tồn tại)">Kỹ năng cộng tác nhóm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_%C4%91%C3%A0m_ph%C3%A1n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng đàm phán (trang không tồn tại)">Kỹ năng đàm phán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_gi%E1%BA%A3i_quy%E1%BA%BFt_v%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng giải quyết vấn đề (trang không tồn tại)">Kỹ năng giải quyết vấn đề</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_giao_ti%E1%BA%BFp&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng giao tiếp (trang không tồn tại)">Kỹ năng giao tiếp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_g%E1%BB%8Di_tho%E1%BA%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng gọi thoại (trang không tồn tại)">Kỹ năng gọi thoại</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_hu%E1%BA%A5n_luy%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng huấn luyện (trang không tồn tại)">Kỹ năng huấn luyện</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_l%E1%BA%AFng_nghe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng lắng nghe (trang không tồn tại)">Kỹ năng lắng nghe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_ph%C3%A2n_c%C3%B4ng_%E1%BB%A7y_th%C3%A1c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng phân công ủy thác (trang không tồn tại)">Kỹ năng phân công ủy thác</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_ph%E1%BB%8Fng_v%E1%BA%A5n_tuy%E1%BB%83n_d%E1%BB%A5ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng phỏng vấn tuyển dụng (trang không tồn tại)">Kỹ năng phỏng vấn tuyển dụng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_th%E1%BB%9Di_gian&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng quản lý thời gian (trang không tồn tại)">Kỹ năng quản lý thời gian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_t%E1%BA%A1o_%C4%91%E1%BB%99ng_l%E1%BB%B1c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng tạo động lực (trang không tồn tại)">Kỹ năng tạo động lực</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_t%C6%B0_duy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng tư duy (trang không tồn tại)">Kỹ năng tư duy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_thi%E1%BA%BFt_k%E1%BA%BF_quy_tr%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng thiết kế quy trình (trang không tồn tại)">Kỹ năng thiết kế quy trình</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_thuy%E1%BA%BFt_tr%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng thuyết trình (trang không tồn tại)">Kỹ năng thuyết trình</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_n%C4%83ng_vi%E1%BA%BFt_t%C3%A0i_li%E1%BB%87u_k%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kỹ năng viết tài liệu kỹ thuật (trang không tồn tại)">Kỹ năng viết tài liệu kỹ thuật</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ứng dụng</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Chính phủ điện tử">Chính phủ điện tử</a></li> <li><a href="/wiki/Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_tr%E1%BB%B1c_tuy%E1%BA%BFn" title="Giáo dục trực tuyến">Giáo dục trực tuyến</a></li> <li><a href="/wiki/Ho%E1%BA%A1ch_%C4%91%E1%BB%8Bnh_t%C3%A0i_nguy%C3%AAn_doanh_nghi%E1%BB%87p" title="Hoạch định tài nguyên doanh nghiệp">Hoạch định tài nguyên doanh nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_doanh_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Kinh doanh điện tử">Kinh doanh điện tử</a> (<a href="/wiki/Mua_s%E1%BA%AFm_tr%E1%BB%B1c_tuy%E1%BA%BFn" title="Mua sắm trực tuyến">Mua sắm trực tuyến</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i_%C4%91i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" title="Thương mại điện tử">Thương mại điện tử</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFp_th%E1%BB%8B_tr%E1%BB%B1c_tuy%E1%BA%BFn" class="mw-redirect" title="Tiếp thị trực tuyến">Tiếp thị trực tuyến</a>)</li> <li><a href="/wiki/Kinh_doanh_th%C3%B4ng_minh" title="Kinh doanh thông minh">Kinh doanh thông minh</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_quan_h%E1%BB%87_kh%C3%A1ch_h%C3%A0ng" title="Quản lý quan hệ khách hàng">Quản lý quan hệ khách hàng</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_tri_th%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Quản lý tri thức">Quản lý tri thức</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Các lĩnh vực liên quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">Kinh tế</a></li> <li><a href="/wiki/Lu%E1%BA%ADt_ph%C3%A1p" title="Luật pháp">Luật pháp</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A0i_ch%C3%ADnh" title="Tài chính">Tài chính</a></li> <li><a href="/wiki/K%E1%BA%BF_to%C3%A1n" title="Kế toán">Kế toán</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_doanh" title="Kinh doanh">Kinh doanh</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c" title="Tổ chức">Tổ chức</a></li> <li><a href="/wiki/X%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Xã hội">Xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD" title="Quản lý">Quản lý</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%E1%BA%A3n_tr%E1%BB%8B_kinh_doanh" title="Bản mẫu:Quản trị kinh doanh">Quản trị kinh doanh</a></div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐vrhlg Cached time: 20241122165237 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.504 seconds Real time usage: 0.680 seconds Preprocessor visited node count: 2323/1000000 Post‐expand include size: 153571/2097152 bytes Template argument size: 1421/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 44776/5000000 bytes Lua time usage: 0.249/10.000 seconds Lua memory usage: 12663026/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 495.350 1 -total 23.35% 115.687 4 Bản_mẫu:Sidebar 21.98% 108.901 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 20.21% 100.102 1 Bản_mẫu:Khoa_học_mạng 18.68% 92.509 4 Bản_mẫu:Lang-en 15.62% 77.352 3 Bản_mẫu:Chú_thích 14.92% 73.921 4 Bản_mẫu:Navbox 11.61% 57.516 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 8.50% 42.108 1 Bản_mẫu:Khoa_học_Máy_tính 7.88% 39.025 3 Bản_mẫu:Hlist --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:1542:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241122165237 and revision id 71188832. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Mạng_máy_tính&amp;oldid=71188832">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Mạng_máy_tính&amp;oldid=71188832</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Thể loại:Mạng máy tính">Mạng máy tính</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:K%E1%BA%BFt_n%E1%BB%91i_m%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Thể loại:Kết nối mạng máy tính">Kết nối mạng máy tính</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_vi%E1%BB%85n_th%C3%B4ng" title="Thể loại:Kỹ thuật viễn thông">Kỹ thuật viễn thông</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Anh">Bài viết có văn bản tiếng Anh</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_div_col_c%C3%B3_c%C3%A1c_tham_s%E1%BB%91_kh%C3%B4ng_r%C3%B5" title="Thể loại:Trang sử dụng div col có các tham số không rõ">Trang sử dụng div col có các tham số không rõ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_DMOZ" title="Thể loại:Bài viết chứa liên kết DMOZ">Bài viết chứa liên kết DMOZ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 4 tháng 3 năm 2024, 06:22.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-6fgbm","wgBackendResponseTime":178,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.504","walltime":"0.680","ppvisitednodes":{"value":2323,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":153571,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1421,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":44776,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 495.350 1 -total"," 23.35% 115.687 4 Bản_mẫu:Sidebar"," 21.98% 108.901 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 20.21% 100.102 1 Bản_mẫu:Khoa_học_mạng"," 18.68% 92.509 4 Bản_mẫu:Lang-en"," 15.62% 77.352 3 Bản_mẫu:Chú_thích"," 14.92% 73.921 4 Bản_mẫu:Navbox"," 11.61% 57.516 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 8.50% 42.108 1 Bản_mẫu:Khoa_học_Máy_tính"," 7.88% 39.025 3 Bản_mẫu:Hlist"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.249","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":12663026,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-vrhlg","timestamp":"20241122165237","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"M\u1ea1ng m\u00e1y t\u00ednh","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/M%E1%BA%A1ng_m%C3%A1y_t%C3%ADnh","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1301371","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1301371","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-11-24T03:36:40Z","dateModified":"2024-03-04T06:22:38Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d2\/Internet_map_1024.jpg","headline":"m\u1ea1ng vi\u1ec5n th\u00f4ng k\u1ef9 thu\u1eadt s\u1ed1 cho ph\u00e9p n\u00fat m\u1ea1ng chia s\u1ebb t\u00e0i nguy\u00ean"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10