CINXE.COM

<!DOCTYPE html><html lang="pl-PL"><head><meta charset="UTF-8"><meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1,maximum-scale=1, minimum-scale=1, user-scalable=yes"><meta content="keywords" name="Miesięcznik Znak, Znak, miesięcznik społeczno-kulturalny, społeczeństwo, kultura, religia, publicystyka, nauka, kultura, świat, magazyn, artykuły, katolicyzm"><meta property="og:site_name" content="Miesięcznik Znak" /><meta name="facebook-domain-verification" content="huvypirggdzvdoqo5r6k298ew2jja9" /> <link media="all" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/css/autoptimize_04745418483e82a3a7008ac2d12389d2.css" rel="stylesheet"><title>Miesięcznik Znak</title><meta property="og:image" content="http://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/fb-thumbs/znak_fb1.jpg" /><meta property="og:image" content="http://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/fb-thumbs/znak_fb2.jpg" /><meta property="og:image" content="http://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/fb-thumbs/znak_fb3.jpg" /><meta name="description" content="Miesięcznik społeczno-kulturalny - Inspirujemy. Prowokujemy. Dyskutujemy. Każdego miesiąca."><meta property="og:title" content="Miesięcznik Znak" /><meta property="og:description" content="Miesięcznik społeczno-kulturalny - Inspirujemy. Prowokujemy. Dyskutujemy. Każdego miesiąca." />    <script>(function(i, s, o, g, r, a, m) { i['GoogleAnalyticsObject'] = r; i[r] = i[r] || function() { (i[r].q = i[r].q || []).push(arguments) }, i[r].l = 1 * new Date(); a = s.createElement(o), m = s.getElementsByTagName(o)[0]; a.async = 1; a.src = g; m.parentNode.insertBefore(a, m) })(window, document, 'script', '//www.google-analytics.com/analytics.js', 'ga'); ga('create', 'UA-1497465-23', 'auto'); ga('send', 'pageview');</script> <link href='https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/img/favicon.jpg' rel='icon'><link rel="pingback" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/xmlrpc.php" /><link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Miesięcznik Znak RSS Feed" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/feed/" /> <script type="text/javascript">var current_domain = 'https://www.miesiecznik.znak.com.pl';</script> <meta name='robots' content='index, follow, max-image-preview:large, max-snippet:-1, max-video-preview:-1' /> <script type="text/javascript">pc_lb_classes = [".pc_lb_trig_7813"]; pc_ready_lb = [];</script>  <script data-cfasync="false" data-pagespeed-no-defer>var gtm4wp_datalayer_name = "dataLayer"; var dataLayer = dataLayer || [];</script>  <link rel="canonical" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/" /><link rel="next" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/page/2/" /><meta property="og:locale" content="pl_PL" /><meta property="og:type" content="article" /><meta property="og:title" content="Religia - Miesięcznik Znak" /><meta property="og:url" content="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/" /><meta property="og:site_name" content="Miesięcznik Znak" /><meta name="twitter:card" content="summary_large_image" /><meta name="twitter:site" content="@miesiecznikznak" /> <script type="application/ld+json" class="yoast-schema-graph">{"@context":"https://schema.org","@graph":[{"@type":"CollectionPage","@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/","url":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/","name":"Religia - Miesięcznik Znak","isPartOf":{"@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/#primaryimage"},"image":{"@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2024/11/ZNAK-formatka-2.png","breadcrumb":{"@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/#breadcrumb"},"inLanguage":"pl-PL"},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/#primaryimage","url":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2024/11/ZNAK-formatka-2.png","contentUrl":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2024/11/ZNAK-formatka-2.png","width":1025,"height":450,"caption":"Abbé Pierre w Normandii w styczniu 1994 r. fot. Haley/Sipa/East News"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Strona główna","item":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Religia"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/#website","url":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/","name":"Miesięcznik ZNAK","description":"Inspirujemy. Prowokujemy. Dyskutujemy","publisher":{"@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"pl-PL"},{"@type":"Organization","@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/#organization","name":"Miesięcznik ZNAK","url":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/#/schema/logo/image/","url":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2023/03/Znak_NowaWineita.png","contentUrl":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2023/03/Znak_NowaWineita.png","width":1805,"height":533,"caption":"Miesięcznik ZNAK"},"image":{"@id":"https://www.miesiecznik.znak.com.pl/#/schema/logo/image/"},"sameAs":["https://www.facebook.com/miesiecznik.znak","https://twitter.com/miesiecznikznak","https://www.instagram.com/miesiecznik_znak/"]}]}</script> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Miesięcznik Znak » Kanał z wpisami zaszufladkowanymi do kategorii Religia" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/feed/" /> <script type="text/javascript">/* <![CDATA[ */ window._wpemojiSettings = {"baseUrl":"https:\/\/s.w.org\/images\/core\/emoji\/15.0.3\/72x72\/","ext":".png","svgUrl":"https:\/\/s.w.org\/images\/core\/emoji\/15.0.3\/svg\/","svgExt":".svg","source":{"concatemoji":"https:\/\/www.miesiecznik.znak.com.pl\/wp-includes\/js\/wp-emoji-release.min.js?ver=6.6.2"}}; /*! This file is auto-generated */ !function(i,n){var o,s,e;function c(e){try{var t={supportTests:e,timestamp:(new Date).valueOf()};sessionStorage.setItem(o,JSON.stringify(t))}catch(e){}}function p(e,t,n){e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(t,0,0);var t=new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data),r=(e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(n,0,0),new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data));return t.every(function(e,t){return e===r[t]})}function u(e,t,n){switch(t){case"flag":return n(e,"\ud83c\udff3\ufe0f\u200d\u26a7\ufe0f","\ud83c\udff3\ufe0f\u200b\u26a7\ufe0f")?!1:!n(e,"\ud83c\uddfa\ud83c\uddf3","\ud83c\uddfa\u200b\ud83c\uddf3")&&!n(e,"\ud83c\udff4\udb40\udc67\udb40\udc62\udb40\udc65\udb40\udc6e\udb40\udc67\udb40\udc7f","\ud83c\udff4\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc62\u200b\udb40\udc65\u200b\udb40\udc6e\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc7f");case"emoji":return!n(e,"\ud83d\udc26\u200d\u2b1b","\ud83d\udc26\u200b\u2b1b")}return!1}function f(e,t,n){var r="undefined"!=typeof WorkerGlobalScope&&self instanceof WorkerGlobalScope?new OffscreenCanvas(300,150):i.createElement("canvas"),a=r.getContext("2d",{willReadFrequently:!0}),o=(a.textBaseline="top",a.font="600 32px Arial",{});return e.forEach(function(e){o[e]=t(a,e,n)}),o}function t(e){var t=i.createElement("script");t.src=e,t.defer=!0,i.head.appendChild(t)}"undefined"!=typeof Promise&&(o="wpEmojiSettingsSupports",s=["flag","emoji"],n.supports={everything:!0,everythingExceptFlag:!0},e=new Promise(function(e){i.addEventListener("DOMContentLoaded",e,{once:!0})}),new Promise(function(t){var n=function(){try{var e=JSON.parse(sessionStorage.getItem(o));if("object"==typeof e&&"number"==typeof e.timestamp&&(new Date).valueOf()<e.timestamp+604800&&"object"==typeof e.supportTests)return e.supportTests}catch(e){}return null}();if(!n){if("undefined"!=typeof Worker&&"undefined"!=typeof OffscreenCanvas&&"undefined"!=typeof URL&&URL.createObjectURL&&"undefined"!=typeof Blob)try{var e="postMessage("+f.toString()+"("+[JSON.stringify(s),u.toString(),p.toString()].join(",")+"));",r=new Blob([e],{type:"text/javascript"}),a=new Worker(URL.createObjectURL(r),{name:"wpTestEmojiSupports"});return void(a.onmessage=function(e){c(n=e.data),a.terminate(),t(n)})}catch(e){}c(n=f(s,u,p))}t(n)}).then(function(e){for(var t in e)n.supports[t]=e[t],n.supports.everything=n.supports.everything&&n.supports[t],"flag"!==t&&(n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&n.supports[t]);n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&!n.supports.flag,n.DOMReady=!1,n.readyCallback=function(){n.DOMReady=!0}}).then(function(){return e}).then(function(){var e;n.supports.everything||(n.readyCallback(),(e=n.source||{}).concatemoji?t(e.concatemoji):e.wpemoji&&e.twemoji&&(t(e.twemoji),t(e.wpemoji)))}))}((window,document),window._wpemojiSettings); /* ]]> */</script> <link rel='stylesheet' id='dashicons-css' href='https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-includes/css/dashicons.min.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/js/jquery-2.1.4.min.js?ver=6.6.2" id="jquery-js"></script> <script type="text/javascript" id="tt4b_ajax_script-js-extra">/* <![CDATA[ */ var tt4b_script_vars = {"pixel_code":"CRI2OGBC77U12TR7QOCG","currency":"","country":"PL","advanced_matching":"1"}; /* ]]> */</script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_7f748f21f45f017bd0fe0837c7649ab5.js?ver=v1" id="tt4b_ajax_script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_49cea0a781874a962879c2caca9bc322.js?ver=1.1.0" id="znak-payment-gateway-js"></script> <link rel="https://api.w.org/" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-json/" /><link rel="alternate" title="JSON" type="application/json" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-json/wp/v2/categories/6" /><link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" title="RSD" href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/xmlrpc.php?rsd" />   <script data-cfasync="false" data-pagespeed-no-defer type="text/javascript">var dataLayer_content = {"visitorLoginState":"logged-out","visitorType":"visitor-logged-out","visitorUsername":"","pageTitle":"Religia - Miesięcznik Znak","pagePostType":"post","pagePostType2":"category-post","pageCategory":["swiat","spoleczenstwo","religia"]}; dataLayer.push( dataLayer_content );</script> <script data-cfasync="false">(function(w,d,s,l,i){w[l]=w[l]||[];w[l].push({'gtm.start': new Date().getTime(),event:'gtm.js'});var f=d.getElementsByTagName(s)[0], j=d.createElement(s),dl=l!='dataLayer'?'&l='+l:'';j.async=true;j.src= '//www.googletagmanager.com/gtm.js?id='+i+dl;f.parentNode.insertBefore(j,f); })(window,document,'script','dataLayer','GTM-5Q5LMMZ');</script>   <script type="text/javascript">function handleLoginSuccess() { x = { event: "login", method: "natywna" }; dataLayer.push(x); } function handleRegistrationSuccess() { x = { event: "sign_up", method: "natywna" }; dataLayer.push(x); }</script> <meta name="generator" content="Elementor 3.11.5; settings: css_print_method-external, google_font-enabled, font_display-auto">  <script type='text/javascript'>!function(f,b,e,v,n,t,s){if(f.fbq)return;n=f.fbq=function(){n.callMethod? n.callMethod.apply(n,arguments):n.queue.push(arguments)};if(!f._fbq)f._fbq=n; n.push=n;n.loaded=!0;n.version='2.0';n.queue=[];t=b.createElement(e);t.async=!0; t.src=v;s=b.getElementsByTagName(e)[0];s.parentNode.insertBefore(t,s)}(window, document,'script','https://connect.facebook.net/en_US/fbevents.js');</script>  <script type='text/javascript'>fbq('init', '385720898509980', {}, { "agent": "wordpress-6.6.2-3.0.8" });</script><script type='text/javascript'>fbq('track', 'PageView', []);</script>  <noscript> <img height="1" width="1" style="display:none" alt="fbpx" src="https://www.facebook.com/tr?id=385720898509980&ev=PageView&noscript=1" /> </noscript>  <script type="text/javascript">pc_ms_countSelected = "# of % selected";pc_ms_allSelected = "All selected";pc_html5_validation = true;pc_ms_search_placeh = "Search options";pc_ms_search_nores = "No matches found";</script>  <script type="text/javascript">(function(m, o, n, t, e, r, _){ m['__GetResponseAnalyticsObject'] = e;m[e] = m[e] || function() {(m[e].q = m[e].q || []).push(arguments)}; r = o.createElement(n);_ = o.getElementsByTagName(n)[0];r.async = 1;r.src = t;r.setAttribute('crossorigin', 'use-credentials');_.parentNode .insertBefore(r, _); })(window, document, 'script', 'https://an.gr-wcon.com/script/f06dd2ed-9158-48ea-9d54-24c3e5a15a45/ga.js', 'GrTracking');</script> </head><body class="archive category category-religia category-6 non-toc pc_minimal_style pc_unlogged elementor-default elementor-kit-44631"><section class="nav"><div class="container"><div class="menu-actions"> <button class="hamburger hamburger--boring js-hamburger" aria-label="Menu" aria-controls="navigation" aria-expanded="true/false"> <span class="hamburger-box"> <span class="hamburger-inner"></span> </span> </button></div><div class="logo"> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl" title="Strona główna Miesięcznika Znak" id="znak-brand"> <img src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/img/znak-logo.png" alt="Logotyp Miesięcznika Znak" class="skip_lazy" /> </a></div><div class="actions"></div><div class="search"><form role="search" method="get" id="searchform" action="https://www.miesiecznik.znak.com.pl"> <input class="text" type="text" value="" name="s" id="s" placeholder="Szukaj" /> <button type="submit"></button></form></div><div class="theme-actions"> <label class="switch"> <a href="/theme.php?theme_mode=dark"> <input type="checkbox"> <span class="slider round"></span> </a> </label></div><div class="account"> <a href="/logowanie/"> <noscript><img src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/img/account.png" alt="Konto użytkownika" /></noscript><img class="lazyload" src='data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns=%22http://www.w3.org/2000/svg%22%20viewBox=%220%200%20210%20140%22%3E%3C/svg%3E' data-src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/img/account.png" alt="Konto użytkownika" /> <span>Zaloguj się</span> </a></div><div class="break"></div><div class="menu-container"><div class="search"><form role="search" method="get" id="searchform" action="https://www.miesiecznik.znak.com.pl"> <input class="text" type="text" value="" name="s" id="s" placeholder="Szukaj" /> <button type="submit"></button></form></div><nav class="navbar" id="navbar"><ul id="menu-gorne-menu" class=""><li id="menu-item-44634" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44634"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/kultura/">Kultura</a></li><li id="menu-item-44633" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44633"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/idee/">Idee</a></li><li id="menu-item-44635" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44635"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/spoleczenstwo/">Społeczeństwo</a></li><li id="menu-item-44636" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44636"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/swiat/">Świat</a></li><li id="menu-item-44632" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category current-menu-item menu-item-44632"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/" aria-current="page">Religia</a></li><li id="menu-item-44637" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-has-children menu-item-44637"><a href="#">Wydajemy</a><ul class="sub-menu"><li id="menu-item-44638" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44638"><a href="/rodzaj-multimedium/podcast/">Podcasty</a></li><li id="menu-item-44639" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44639"><a href="/minibook/">Minibooki</a></li><li id="menu-item-44640" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44640"><a href="/ksiazka/">Książki</a></li></ul></li><li id="menu-item-44641" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-44641"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/archiwum/">Archiwum</a></li><li id="menu-item-44642" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44642"><a href="/subskrypcja/">Prenumeruj Znak</a></li></ul></nav><nav class="navbar" id="theme"> <label class="switch"> <a href="/theme.php?theme_mode=dark"> <input type="checkbox"> <span class="slider round"></span> </a> </label></nav><div class="break"></div><div class="social-icons"> <a href="https://www.facebook.com/miesiecznik.znak" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-facebook-alt"></span> </a> <a href="https://www.instagram.com/miesiecznik_znak/?hl=pl" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-instagram"></span> </a> <a href="https://twitter.com/miesiecznikznak?lang=pl" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-twitter"></span> </a></div></div></div></section><section class="archive-page" id="category-71371"><div class="container-fluid"><div class="row"><div class="fixed-header no-shadow" id="category-header"><div class="col-xs-12 category-header-img"> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/publicystyka/" class="category-next-link"></a> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/spoleczenstwo/" class="category-prev-link"></a><div class="main-offset-both"><div class="category-header-inner"><div class="lazyload category-header-img-inner category-img-prev" data-bg="http://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2016/04/spoleczenstwo_1-min.jpg" style="background-image:url(data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns=%22http://www.w3.org/2000/svg%22%20viewBox=%220%200%20500%20300%22%3E%3C/svg%3E);"><h2 class="category-name">Społeczeństwo</h2></div><div class="lazyload category-header-img-inner category-img-main" data-bg="http://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2016/03/photo_32_20050926-min.jpg" style="background-image:url(data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns=%22http://www.w3.org/2000/svg%22%20viewBox=%220%200%20500%20300%22%3E%3C/svg%3E);"><div class="category-count">724</div><h2 class="category-name">Religia</h2><div class="category-scrolldown"></div></div><div class="lazyload category-header-img-inner category-img-next" data-bg="http://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2016/03/paper-573095-min.jpg" style="background-image:url(data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns=%22http://www.w3.org/2000/svg%22%20viewBox=%220%200%20500%20300%22%3E%3C/svg%3E);"><h2 class="category-name">Publicystyka</h2></div></div></div></div></div></div><div class="row" id="category-content"><div class="col-xs-12 entry-container no-shadow"><div class="main-offset-both"><div class="row"><div id="filters" class="scroll-fix" data-fix="95" data-ccat="religia"><div class="row"><div class="filter-box"><div class="dropfilter"></div><div class="filter-selected">Rok</div><ul class="filterval" data-init="Rok" data-ccat="religia" data-filterby="rok"><li data-term="2025">2025</li><li data-term="2024">2024</li><li data-term="2023">2023</li><li data-term="2022">2022</li><li data-term="2021">2021</li><li data-term="2020">2020</li><li data-term="2019">2019</li><li data-term="2018">2018</li><li data-term="2017">2017</li><li data-term="2016">2016</li><li data-term="2015">2015</li><li data-term="2014">2014</li><li data-term="2013">2013</li><li data-term="2012">2012</li><li data-term="2011">2011</li><li data-term="2010">2010</li><li data-term="2009">2009</li><li data-term="2008">2008</li><li data-term="2007">2007</li></ul></div> </div></div></div><div class="row minus-margin"><div class="see-also-content masonry-grid" id="category-grid"><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Szymon Łucyk</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/grzechy-abbe-pierrea/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Grzechy abbé Pierre’a</h3> To jedna z biografii, które trzeba będzie napisać całkiem na nowo. Abbé Pierre, czyli ojciec Piotr, słynny francuski opiekun ubogich i twórca ruchu Emmaus, przez dziesiątki lat napastował seksualnie kobiety, w tym także te, które prosiły go o pomoc. Jak to możliwe, że w otoczeniu charyzmatycznej postaci milczano na ten temat przez ponad pół wieku? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/niepamiec-kosciola/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">(Nie)Pamięć Kościoła</h3> Jest w moim Kościele wstrząsająca wręcz łatwość zapominania o ludziach. Niby się o nich pamięta: w deklaracjach, zapewnieniach o modlitwie, w tym całym „obyczaju wypominkowym”, ale kiedy przychodzi do konkretów, wtedy okazuje się, jak bardzo pamięć ta jest krótka. I dziurawa </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Tomasz P. Terlikowski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/czego-wolalbys-nie-wiedziec-o-kosciele/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Czego wolałbyś nie wiedzieć o Kościele w Polsce</h3> Wielogodzinne rozmowy Ignacego Dudkiewicza z biskupami pokazują, jak płytkie są rozważania wielu z nich, jak mało pogłębione, jak hierarchowie są nieświadomi nie tylko zmian w świecie, ale nawet w codziennym życiu </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/nowe-prezydium-na-nowe-czasy/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Nowe prezydium na nowe czasy</h3> Objęcie funkcji członków prezydium KEP będzie miało w tym roku znaczenie nie tylko wizerunkowe. Nowo wybrane władze – chcąc nie chcąc – wezmą bowiem udział w wypracowywaniu nowego modelu relacji łączących państwo i Kościół. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Michał Jędrzejek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/jedrzejek-zapasc/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Dlaczego generacja Z odchodzi od Kościoła?</h3> Najmłodsze pokolenie dorosłych Polaków (18–24 lata) jest wyraźnie mniej religijne od pozostałych, a dodatkowo ta religijność słabnie z roku na rok. Dlaczego tak się dzieje i jakie będą tego konsekwencje? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dzisiejsze-pytania-wczorajsze-odpowiedzi/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Dzisiejsze pytania, wczorajsze odpowiedzi</h3> Ciekawe, dlaczego – mimo religii w szkole i ponad 30 lat nieskrępowanego głoszenia Ewangelii – polscy katolicy mają braki w wiedzy teologicznej i nie czują się w Kościele u siebie. Czyżby znów winne były jedynie media i tzw. świat? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Agnieszka Piskozub-Piwosz</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wciaz-katolicka-ale-inaczej/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Wciąż katolicka, ale inaczej</h3> W Irlandii czymś normalnym był wpływ biskupów na każdy aspekt życia: od ingerowania w zapisy konstytucji po zakaz sprzedaży tamponów. Po latach nic z tego nie zostało. Czy Kościół w Polsce czeka podobny los? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/kosciol-wolny-od-polityki/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Kościół wolny od polityki?</h3> Zdumiewające, jak wiele jest w polskich biskupach lęku przed tym, co nowe, inne od tego, co dobrze znane. Jak łatwo przychodzi im dostrzeganie możliwych zagrożeń. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/kosciol-listy-pisze/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Kościół listy pisze </h3> Warto czytać listy od ludzi mądrych. Mogą one nas budzić, dawać nadzieję, ostrzegać przed niebezpieczeństwem. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/luteranski-sobor-w-krakowie/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Luterański „sobór” w Krakowie</h3> Nie ulega dla mnie wątpliwości, że odbywające się w Krakowie Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji Luterańskiej było wydarzeniem istotnym dla współczesnego chrześcijaństwa. Szkoda, że miejscowa archidiecezja rzymskokatolicka zdawała się go nie zauważać. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Dominika Kozłowska</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dlaczego-religie-tak-nienawidza-kobiet/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Dlaczego religie tak nienawidzą kobiet?</h3> Zadałam sobie to pytanie po spotkaniu kobiet, które miało miejsce rok temu podczas zjazdu niemieckich katolików. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z Moniką Zuber rozmawia Anna Wilczyńska</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/kosciol-ma-podnosic-z-kolan/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Kościół ma podnosić z kolan</h3> Pismo i tradycja nie są rozstrzygające, jeśli chodzi o określenie roli kobiet w Kościele. Znajdziemy w nich różne argumenty. Dlatego określając nasze stanowisko, musimy oprzeć się na tym, co mówi nam rozum i doświadczenie. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Zuzanna Flisowska-Caridi</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/u-progu-zmiany/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">U progu zmiany</h3> Wspomnienia dawnych niepowodzeń, ale i nadzieja, że tym razem uda się osiągnąć jakąś zmianę – te uczucia towarzyszą feministycznie nastawionym katoliczkom podczas globalnego synodu. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z Tiną Beattie rozmawia Doma Matejko</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/odrzucic-zepsute-formy-religii/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Odrzucić zepsute formy religii</h3> W Kościele zmiany potrafią trwać wieki, zanim rozsądek zwycięży nad dogmatami. Wystarczy spojrzeć na sprawę Galileusza. Wierzę, że z kwestią kobiet księży pójdzie szybciej. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Stanisław Lem</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/lem-o-nauce-i-wierze/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">O nauce i wierze</h3> Światopogląd naukowy moim zdaniem jest to sprawa całkiem prosta i chodzi o odpowiedź na szereg pytań umieszczonych w spójnym modelu; pytań tego rodzaju: skąd się wzięli ludzie, co jest ich losem, jak jest urządzony świat i skąd się wziął? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/samarytanie/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Samarytanie</h3> Kilka tygodni temu kard. Semeraro nazwał rodzinę Ulmów wzorem dla tych, którzy przyjmują uchodźców i imigrantów. Szkoda, że nie rozwinął tej myśli w Markowej w obecności twórców pytań referendalnych, ograniczając się jedynie do przypomnienia gościnności Polaków okazywanej Ukraińcom. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/notatki-z-zycia-kosciola-2/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Notatki z życia Kościoła</h3> W wielu katolikach synod budzi nadzieję, ale są i tacy, którzy nie ukrywają lęku o przyszłość Kościoła. Niektórzy mówią wręcz o niebezpieczeństwie schizmy. W tym kontekście warto zadać pytanie o stanowisko, jakie zajmą jego polscy uczestnicy. O czym będą mówić? Za czym głosować? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Karol Kleczka</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/jezus-zwykly-czlowiek/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Zwykły człowiek?</h3> Ta Biblia odłącza od tekstu element nadprzyrodzony – cuda nie są tu tak ważne, jak nauczanie o wolności, spotkanie z drugim człowiekiem, pokonywanie strachu. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Sławomir Żurek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/co-zrobilismy-z-naszym-chrzescijanstwem/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Co zrobiliśmy z naszym chrześcijaństwem?</h3> Przemoc fizyczna i symboliczna, antyjudaizm oraz nienawiść rasowa to główne wyznaczniki relacji chrześcijan do wyznawców judaizmu, których efektem było przyzwolenie na zagładę Żydów w wieku XX lub co najmniej bierność wobec niej. Sytuację odmienił dopiero II Sobór Watykański, nazywając antysemityzm grzechem. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dwa-bratanki/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Dwa bratanki?</h3> Wojna w Ukrainie stanowiła ważny kontekst podróży Franciszka na Węgry, choć trudno się nie dziwić, że na miejsce wygłoszenia apelu o pokój i okazania solidarności z uchodźcami papież wybrał akurat Budapeszt, a nie np. Warszawę, o samym Kijowie już nie wspominając. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z Agnieszką Kościańską rozmawia Michał Jędrzejek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/kosciol-seks-reprodukcja/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Kościół, seks, reprodukcja</h3> W latach 60. dokonywano w Polsce ok. 300–500 tys. aborcji rocznie. Biorąc pod uwagę, że większość społeczeństwa należała do Kościoła, duża część tych zabiegów była dokonywana przez katoliczki. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/notatki-z-zycia-kosciola/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Notatki z życia Kościoła</h3> Jest czymś zdumiewającym, iż inicjatorom marszów przechodzących 2 kwietnia przez Polskę jakby nie przeszkadzało, że tego dnia chrześcijanie różnych wyznań obchodzili Niedzielę Palmową, podczas której w centrum uwagi powinien być przecież Ktoś zupełnie Inny </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Przemysław Piwowarczyk</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/przez-historie-po-omacku/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Przez historię po omacku</h3> „Ciemniejący wiek” Catherine Nixey udaje historyczną pracę o chrześcijanach i schyłku świata klasycznego. W rzeczywistości to tendencyjna publicystyka. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/mysliciel-z-wnetrza-poetyckich-metafor/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Myśliciel z wnętrza poetyckich metafor</h3> Często sięgał do poezji Rilkego, Hölderlina i – przede wszystkim – Norwida. Z czasem specyficzny norwidowski styl stał się znakiem rozpoznawczym jego twórczości filozoficznej. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">ks. Eligiusz Piotrowski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/prymat-litery-klopoty-z-teologia-josepha-ratzingera/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Prymat litery. Kłopoty z teologią Josepha Ratzingera</h3> W „Duchowym testamencie” Benedykt XVI nie wspominał swoich nauczycieli ani mistrzów, ale trzech protestanckich teologów, wybitnych przedstawicieli metody historyczno-krytycznej. Dlaczego? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/papiez-ktory-umial-odejsc/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Papież, który umiał odejść</h3> Swoją decyzją o rezygnacji z urzędu papieskiego Benedykt XVI wstrząsnął posadami Kościoła rzymskokatolickiego i zapewnił sobie trwałe miejsce w jego historii. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/poparzeni/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Poparzeni</h3> Przywołując obraz Kościoła jako płonącego domu, jedni podkreślają konieczność gaszenia pożaru, drudzy natomiast myślą przede wszystkim o ratowaniu zagrożonych czy już „poparzonych” przez ogień i niemających siły uciekać. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/kruszenie-systemu/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Kruszenie systemu</h3> Podziwiam członków Kongresu Katoliczek i Katolików – za to, że im na Kościele ciągle zależy, że nadal traktują go jak swój dom. Że nie rezygnują z nadziei na możliwość zmiany. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Jan Wróbel</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/miedzy-wyszynskim-a-gombrowiczem/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Między Wyszyńskim a Gombrowiczem</h3> Jak prowadzić dialog, aby zobaczyć, że patriotyzm jest wartością zbliżającą, a nie wykluczającą? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Michał Jędrzejek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/slady-galilejczyka/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Ślady Galilejczyka</h3> Ostatnie 250 lat badań historycznych niewątpliwie przyniosło lepsze zrozumienie Nowego Testamentu i Jezusa. Jednocześnie wciąż pojawia się pytanie, czy kolejni badacze nie projektują na przekaz ewangelii również własnych odczuć i przekonań. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Tomasz Polak</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/miedzy-historia-a-zmysleniem/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Między historią a zmyśleniem</h3> Trwający dwa wieki spór o kluczową dla chrześcijaństwa kwestię rozumienia zmartwychwstania Jezusa i jego religijnych oraz systemowo-instytucjonalnych konsekwencji jest tylko w niewielkim stopniu obecny w świadomości tzw. zwykłych chrześcijan. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z ks. Eligiuszem Piotrowskim rozmawia Mateusz Burzyk, Michał Jędrzejek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/chrzescijanstwo-bez-cudownosci/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Chrześcijaństwo bez cudowności</h3> Zmartwychwstanie może po prostu oznaczać, że śmierć Jezusa nie poszła na marne, bo Jego przesłanie trwa i przez nie wciąż jest On obecny pośród swoich uczniów. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z Armandem Abécassisem rozmawia Szymon Łucyk</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/jezus-powraca-do-synagogi/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Jezus powraca do synagogi</h3> Jezus nie zrewolucjonizował religii żydowskiej. W jego nauczaniu nie ma nic absolutnie nowego. Czerpał z tradycji, którą dobrze znał. Dziś lepiej czułby się w synagodze niż w kościele. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Kalina Wojciechowska</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/zwyczajne-zycie-jezusa/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Zwyczajne życie Jezusa</h3> Co wiemy o Jezusie przed trzydziestką, okresie życia słabo opisanym w ewangeliach? Jakie warunki panowały w jego rodzinnym domu? Gdzie się uczył i pracował? Dokąd podróżował? Czy zawarł małżeństwo? </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/terapia-potrzebna-od-zaraz/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Terapia potrzebna od zaraz</h3> Ratunkiem dla Kościoła w Polsce mogłaby być długa i bolesna terapia. Ale czy on jest na nią gotowy? Obawiam się, że to pytanie retoryczne. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z Hansem Joasem rozmawia Michał Jędrzejek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/hans-joas-droga-synodalna-kosciol-przyszlosci/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Kościół przyszłości</h3> Pewien kardynał powiedział mi: „Próbowaliśmy już wszystkiego, nic nie pomaga. Ludzie nie chcą słuchać naszego przesłania”. Pomyślałem sobie od razu: „Powinieneś podać się do dymisji”. Ja wierzę, że chrześcijaństwo jest atrakcyjne i że takie pozostanie. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Henryk Woźniakowski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/stefana-wilkanowicza-zycie-dlugie-i-owocne/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Stefana Wilkanowicza życie długie i owocne</h3> To brzmi banalnie, ale w przypadku Stefana Wilkanowicza trudno znaleźć lepsze słowa. Żył długo – 98 lat – i wyjąwszy ostatni okres, w którym znajdował się pod troskliwą opieką sióstr Albertynek, a słabość ciała uniemożliwiła mu aktywne działanie, wciąż trudził się na wielu polach, które na kolejnych etapach swego życia uważał za najważniejsze. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Jacek Moskwa</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/jacek-moskwa-czyj-jest-papiez-i-wojna/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Czyj jest papież?</h3> Pius XII stał przed tym samym dylematem, z którym obecnie mierzy się Franciszek: wskazać zbrodniarza czy też piętnować samo zło, nie nazywając sprawcy po imieniu? Wybrał milczenie, które woła do nas głośno przez osiem dziesięcioleci, i nie zmieni tego fakt, że ukrywał prześladowanych Żydów w swoim własnym pałacu. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/poniewierski-zmaganie-o-uczciwosc/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Zmaganie o uczciwość</h3> Do końca życia pozostała katoliczką, choć nie kryła swego rozczarowania Kościołem jako instytucją i była wobec niego mocno krytyczna. Kiedy pytano ją, dlaczego wciąż w nim trwa, odpowiadała, że chce i próbuje go zmienić. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Redakcja</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/jedrzejek-dokad-ida-osoby-ktore-odeszly-od-kosciola/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Jędrzejek: dokąd idą osoby, które odeszły od Kościoła?</h3> Najnowszy „Znak” pozwala pogłębić obraz tego z czym wiąże się odchodzenie z Kościoła. O numerze „Moje duchowe miejsce” opowiadał Michał Jędrzejek w podcaście Tomasza Terlikowskiego. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Michał Jędrzejek</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/jedrzejek-sekularyzacja-umysl-swiecki/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Umysł świecki</h3> Opowieści o sekularyzacji mają często wyraźne ideologiczne ostrze. Zwolennicy scjentyzmu wierzą, że religia zniknie pod naporem nauki. Konserwatyści utrzymują, że odejście od wiary to przejaw pychy i powierzchowności współczesnych ludzi. Z prawdą mijają się jedni i drudzy. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">z Andrzejem Molendą rozmawia Dominika Frydrych</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/szukanie-duchowej-strawy/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Szukanie duchowej strawy</h3> Wielu dorosłych ma religijność dziecka. Rozwijają się w wielu sferach – społecznej czy intelektualnej – ale umierają z infantylnym wyobrażeniem o Bogu. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Katarzyna Rodacka</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/odejscia/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Odejścia</h3> Sondaże pokazują wyraźnie – coraz więcej osób, zwłaszcza młodych, określa się jako niewierzące. Za tymi liczbami kryją się jednak konkretne historie, wahania, wątpliwości. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Andrzej Muszyński</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/pilna-potrzeba-masy/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Pilna potrzeba masy</h3> Nie wiem ostatecznie, na ile religia jest ważna w moim życiu, wiem natomiast, że pytania, które stawia, obchodzą mnie bardziej niż cokolwiek innego. Zawsze widziałem w religiach wielką i jednocześnie zmarnowaną witalność. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Małgorzata Szumowska</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/poczucie-kontynuacji/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Poczucie kontynuacji</h3> Lubię, gdy metafizyka w kinie wyrasta bezpośrednio z ludzkiego świata, a nie gdzieś obok niego; gdy wyłania się nawet ze skrzeczącej zwyczajności. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Michał Rogalski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dlaczego-zostalem-apostata/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Dlaczego zostałem apostatą?</h3> Odszedłem z kościoła, bo kompromitował się jako instytucja. Odszedłem, bo moja nieheteronormatywność była niechciana. Odszedłem, bo „życie wieczne w przyszłym świecie” to dla mnie żadna obietnica, tylko przerażająca groźba. Wszystko tak, wszystko prawda, ale… Nieustannie czuję w tym jakieś „ale” </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Dominika Kozłowska</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/glebia-naszej-egzystencji/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Głębia naszej egzystencji</h3> Kiedy przed dekadą podejmowaliśmy tematy związane z nadciągającym kryzysem kościelnych instytucji, utratą zaufania do budowanych odgórnie form religijności i duchowości, wydawało nam się, że piszemy o możliwych zmianach może ze zbyt dużą pewnością. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dziwisz-poniewierski-umywanie-rak/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Umywanie rąk</h3> W oświadczeniu kardynała nie ma ani słowa na temat ofiar pedofilii; nie ma przyznania, że zawinił „system kościelny”, dbający bardziej o własną reputację aniżeli o dobro człowieka; nie ma śladu poczucia winy, iż hierarchom Kościoła zabrakło wrażliwości moralnej i współczucia dla skrzywdzonych. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Siergiej Czapnin</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/cerkiew-rozlamana/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Cerkiew rozłamana</h3> Cerkiew dostawała od państwa nie tylko brudne pieniądze, ale po prostu zapłatę za krew. Patriarcha Cyryl ma na swoich rękach krew niewinnych ofiar tej wojny i zmyć tej krwi nie będzie już w stanie. </a></div><div class="article-item col-xs-12 col-sm-6 col-md-4"> <span class="article-item-author">Janusz Poniewierski</span> <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/miejsce-kaplica-borysa-i-gleba-nowosielski/" class="article-item-content"> <h3 class="article-item-title">Miejsce</h3> Rozumiem względy ekonomiczne i prawo właścicieli do dysponowania swoim majątkiem. Niestety, czasem cierpią przy tym tzw. wartości wyższe – i w jakiś sposób trzeba je chronić. Byłoby dobrze, gdyby ludzie Kościoła, którzy lubią głosić kazania o tym, że trzeba raczej „być” niż „mieć”, starali się o tym pamiętać. </a></div></div></div></div></div></div></div></section><footer><div class="promotions"><div class="container"><div class="newsletter" style="display: none;"><h4>Najlepsze treści co tydzień</h4><p>Zostaw swój e-mail, a nasi redaktorzy będą Ci wysyłać newsletter z najlepszymi artykułami</p><form class="newsletter" method="post" action="https://app.freshmail.com//pl/actions/subscribe/"> <input type="hidden" name="subscribers_list_hash" value="0yurm8681y"> <label for="freshmail_email">Adres email</label><div class="form-group"> <input type="text" name="freshmail_email" id="freshmail_email" required> <button type="submit">Wyślij</button></div></form></div><div class="social-icons"><h4>Bądź na bieżąco ze "Znakiem"</h4><p>Dołącz do społeczności naszych czytelników. Dyskutuj w najlepszym gronie.</p><div class="icons"> <a href="https://www.facebook.com/miesiecznik.znak" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-facebook-alt"></span> </a> <a href="https://www.instagram.com/miesiecznik_znak/?hl=pl" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-instagram"></span> </a> <a href="https://twitter.com/miesiecznikznak?lang=pl" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-twitter"></span> </a> <a href="https://www.linkedin.com/company/miesiecznik-znak/" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-linkedin"></span> </a> <a href="https://open.spotify.com/show/3czyzZVG0YnKd6kB3jpKYl" target="_blank"> <span class="dashicons dashicons-spotify"></span> </a></div></div></div></div><div class="menus"><div class="container"><nav class="footer-menu"><ul id="menu-stopka" class=""><li id="menu-item-44643" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-has-children menu-item-44643"><a href="#">O nas</a><ul class="sub-menu"><li id="menu-item-44644" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44644"><a href="/grupa/redakcja/?redakcja=1">Redakcja</a></li><li id="menu-item-44645" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44645"><a href="/grupa/ilustratorzy/">Ilustratorzy</a></li><li id="menu-item-44646" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-44646"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/historia/">Historia</a></li></ul></li><li id="menu-item-44648" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom current-menu-ancestor current-menu-parent menu-item-has-children menu-item-44648"><a href="#">Działy</a><ul class="sub-menu"><li id="menu-item-44650" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44650"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/kultura/">Kultura</a></li><li id="menu-item-44649" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44649"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/idee/">Idee</a></li><li id="menu-item-44652" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44652"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/spoleczenstwo/">Społeczeństwo</a></li><li id="menu-item-44653" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category menu-item-44653"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/swiat/">Świat</a></li><li id="menu-item-44651" class="menu-item menu-item-type-taxonomy menu-item-object-category current-menu-item menu-item-44651"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/category/religia/" aria-current="page">Religia</a></li></ul></li><li id="menu-item-44654" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-has-children menu-item-44654"><a href="#">Wydajemy</a><ul class="sub-menu"><li id="menu-item-44655" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44655"><a href="/rodzaj-multimedium/podcast/">Podcasty</a></li><li id="menu-item-44656" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44656"><a href="/minibook/">Minibooki</a></li><li id="menu-item-44657" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44657"><a href="/ksiazka/">Książki</a></li></ul></li><li id="menu-item-44658" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-has-children menu-item-44658"><a href="#">Kontakt</a><ul class="sub-menu"><li id="menu-item-44659" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-44659"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dla-autorow/">Informacje dla autorów</a></li><li id="menu-item-44660" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-44660"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/kontakt-do-redakcji/">Kontakt do redakcji</a></li><li id="menu-item-44661" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-44661"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/sprawdz-gdzie-kupisz-znak/">Gdzie kupić „ZNAK”?</a></li><li id="menu-item-49874" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-49874"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/dla-reklamodawcow/">Dla reklamodawców</a></li></ul></li></ul></nav><div class="funding"><p style="padding-bottom: 0;"><strong>Wydawca: SIW Znak w Krakowie</strong></p><p style="padding: 0;"> Dofinansowano ze środków MKiDN</p> <noscript><img style="max-width: 100px; margin-bottom: 10px;" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2025/01/logo-MKiDN-RP.png" alt=""/></noscript><img class="lazyload" style="max-width: 100px; margin-bottom: 10px;" src='data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns=%22http://www.w3.org/2000/svg%22%20viewBox=%220%200%20210%20140%22%3E%3C/svg%3E' data-src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2025/01/logo-MKiDN-RP.png" alt=""/><ul id="menu-prenumerata" class=""><li id="menu-item-44663" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-44663"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/polityka-prywatnosci/">Polityka prywatności</a></li><li id="menu-item-44838" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-44838"><a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/uploads/2023/02/2023.01-Regulamin-prenumeraty-Miesiecznika-ZNAK-v7_1.pdf">Regulamin Prenumeraty</a></li></ul></div></div></div></footer> <div id="people-modal" class="modal fade" role="dialog"><div class="modal-dialog"><div class="row"><div class="col-xs-12 col-md-8 col-md-offset-1"><div id="modal-gallery"></div></div><div id="mobile-person-img"><img id="mp-img" /></div><div class="modal-content col-xs-12 col-md-2"> <button type="button" class="close" data-dismiss="modal"><noscript><img src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/img/x-people.png" /></noscript><img class="lazyload" src='data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns=%22http://www.w3.org/2000/svg%22%20viewBox=%220%200%20210%20140%22%3E%3C/svg%3E' data-src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/img/x-people.png" /></button><div class="bio"><div id="modal-bio"></div></div></div></div></div></div> <div id="mediaModal" class="modal fade" role="dialog"><div class="modal-dialog"> <button type="button" class="close" data-dismiss="modal"></button> <div class="modal-content"><div class="modal-body"><div id="videoplayer"></div><div id="videodescription"><div class="col-xs-12 col-sm-6"><p class="movie-title"></p></div><div class="col-xs-12 col-sm-6"><p class="movie-data"></p></div></div></div></div></div></div><div id="cookie-notice" class="main-offset-both"><div class="cookiecontent"><p>Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Zapoznaj się z <a href="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/polityka-prywatnosci"> Polityką prywatności</a>.</p> <button type="button" class="btn" id="set-cookie-button"><span>Rozumiem, zamknij</span></button></div></div>  <script type='text/javascript'>document.addEventListener( 'wpcf7mailsent', function( event ) { if( "fb_pxl_code" in event.detail.apiResponse){ eval(event.detail.apiResponse.fb_pxl_code); } }, false );</script> <div id='fb-pxl-ajax-code'></div><noscript><style>.lazyload{display:none;}</style></noscript><script data-noptimize="1">window.lazySizesConfig=window.lazySizesConfig||{};window.lazySizesConfig.loadMode=1;</script><script async data-noptimize="1" src='https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/plugins/autoptimize/classes/external/js/lazysizes.min.js?ao_version=3.1.9'></script><script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_62f7a5ecf4f70db8d7c78ce8fc5f041e.js?ver=2.4.12" id="pcud_fontend_js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_adc5285b4f36350104614d2d1ff7bbec.js?ver=1.0.0" id="mainpagelibs-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_ccdf893e7d8b26933af0c336bcc3943e.js?ver=1.0.0" id="owl-carousel-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/js/bootstrap.min.js?ver=1.0.0" id="bootstrap-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_76faaf6ebe8a3de6a8c422c14e6b33a1.js?ver=1.0.0" id="libs-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/js/archive-search.min.js?ver=1.0.0" id="archive-search-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/js/validate.min.js?ver=1.0.0" id="validate-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_8ae59ad556cadca83b80d9c286c6d3c7.js?ver=1.0.0" id="mainpage-js-js"></script> <script type="text/javascript" id="functions-js-js-extra">/* <![CDATA[ */ var php_array = {"admin_ajax":"https:\/\/www.miesiecznik.znak.com.pl\/wp-admin\/admin-ajax.php"}; /* ]]> */</script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/themes/znak/js/functions.min.js?ver=1.0.0" id="functions-js-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/plugins/private-content/js/frontend.min.js?ver=7.4.7" id="pc_frontend-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/plugins/private-content/js/multiple-select/multiple.select.min.js?ver=7.4.7" id="pc_multiselect-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.miesiecznik.znak.com.pl/wp-content/cache/autoptimize/js/autoptimize_single_6151c7a4c656dc45ae66d5c0372df405.js?ver=7.4.7" id="pc_lightbox-js"></script> <script type="text/javascript" id="tiktok-pixel-tracking-handle-header-js-after">/* <![CDATA[ */ !function (w, d, t) { w.TiktokAnalyticsObject=t;var ttq=w[t]=w[t]||[];ttq.methods=["page","track","identify","instances","debug","on","off","once","ready","alias","group","enableCookie","disableCookie"],ttq.setAndDefer=function(t,e){t[e]=function(){t.push([e].concat(Array.prototype.slice.call(arguments,0)))}};for(var i=0;i<ttq.methods.length;i++)ttq.setAndDefer(ttq,ttq.methods[i]);ttq.instance=function(t){for(var e=ttq._i[t]||[],n=0;n<ttq.methods.length;n++)ttq.setAndDefer(e,ttq.methods[n]);return e},ttq.load=function(e,n){var i="https://analytics.tiktok.com/i18n/pixel/events.js";ttq._i=ttq._i||{},ttq._i[e]=[],ttq._i[e]._u=i,ttq._t=ttq._t||{},ttq._t[e]=+new Date,ttq._o=ttq._o||{},ttq._o[e]=n||{},ttq._partner=ttq._partner||"WordPress";var o=document.createElement("script");o.type="text/javascript",o.async=!0,o.src=i+"?sdkid="+e+"&lib="+t;var a=document.getElementsByTagName("script")[0];a.parentNode.insertBefore(o,a)}; ttq.load('CRI2OGBC77U12TR7QOCG'); }(window, document, 'ttq'); /* ]]> */</script> <script type="text/javascript" id="tiktok-tracking-handle-header-js-after">/* <![CDATA[ */ ttq.instance('CRI2OGBC77U12TR7QOCG').track('Pageview', {'event_id': '67b425c2a4425_tt4b_woocommerce_66e42c7dd41d9'}) ttq.instance('CRI2OGBC77U12TR7QOCG').identify({ email: 'e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855', phone_number: 'e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855', first_name: 'e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855', last_name: 'e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855', city: '', state: '', country: '', zip_code: 'e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855' }) /* ]]> */</script> <div id="pc_lb_codes" class="pc_displaynone"></div><script>(function(d) { var config = { kitId: 'lsz3ozf', scriptTimeout: 3000, async: true }, h = d.documentElement, t = setTimeout(function() { h.className = h.className.replace(/\bwf-loading\b/g, "") + " wf-inactive"; }, config.scriptTimeout), tk = d.createElement("script"), f = false, s = d.getElementsByTagName("script")[0], a; h.className += " wf-loading"; tk.src = 'https://use.typekit.net/' + config.kitId + '.js'; tk.async = true; tk.onload = tk.onreadystatechange = function() { a = this.readyState; if (f || a && a != "complete" && a != "loaded") return; f = true; clearTimeout(t); try { Typekit.load(config) } catch (e) {} }; s.parentNode.insertBefore(tk, s) })(document);</script> </body></html>