CINXE.COM
Արեւմտահայերէն — Ուիքիփետիա
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hyw" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Արեւմտահայերէն — Ուիքիփետիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Յունուար","Փետրուար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Յունիս","Յուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"2071e37c-d8fe-4084-a98d-5b87195adf2e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Արեւմտահայերէն","wgTitle":"Արեւմտահայերէն","wgCurRevisionId":220491,"wgRevisionId":220491,"wgArticleId":2041,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Արեւմտահայերէն"],"wgPageViewLanguage":"hyw","wgPageContentLanguage":"hyw","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Արեւմտահայերէն","wgRelevantArticleId":2041,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hyw","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hyw"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q180945","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["architecture","bitness","brands","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hyw&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hyw&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hyw&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.3"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Արեւմտահայերէն — Ուիքիփետիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hyw.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Ուիքիփետիա (hyw)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hyw.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hyw"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Ուիքիփետիա Atom սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Արեւմտահայերէն rootpage-Արեւմտահայերէն skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">պահել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նաւարկութիւն </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B7%D5%BB" title="Այցելել գլխաւոր էջը [z]" accesskey="z"><span>Գլխաւոր Էջ</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելել պատահական էջ մը [x]" accesskey="x"><span>Պատահական էջ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցութիւն </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%BD" title="Նախագիծին մասին. ինչ կրնաս ընել, ուր կրնաս գտնել"><span>Զրուցարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Ուիքիին մէջ կատարուած վերջին փոփոխութիւններու ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխութիւնները</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Գտնելու տեղը"><span>Օգնութիւն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Ուիքիփետիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hyw.svg" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hyw.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ" aria-label="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=hyw.wikipedia.org&uselang=hyw" class=""><span>Նուիրել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Կը քաջալերենք հաշիւ ստեղծել եւ անով մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ" class=""><span>Հաշիւ ստեղծել</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Կը քաջալերենք մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մուտք գործել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=hyw.wikipedia.org&uselang=hyw"><span>Նուիրել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Կը քաջալերենք հաշիւ ստեղծել եւ անով մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Հաշիւ ստեղծել</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Կը քաջալերենք մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մուտք գործել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկել</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակութիւն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակութիւն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">պահել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Սկսիլ</div> </a> </li> <li id="toc-Արեւմտահայերէնի_պատմութիւն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արեւմտահայերէնի_պատմութիւն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Արեւմտահայերէնի պատմութիւն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Արեւմտահայերէնի_պատմութիւն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Արեւմտահայերէնի պատմութիւն subsection</span> </button> <ul id="toc-Արեւմտահայերէնի_պատմութիւն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Հնչիւնաբանութիւն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հնչիւնաբանութիւն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Հնչիւնաբանութիւն</span> </div> </a> <ul id="toc-Հնչիւնաբանութիւն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բառագիտութիւն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բառագիտութիւն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Բառագիտութիւն</span> </div> </a> <ul id="toc-Բառագիտութիւն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ձեւաբանութիւն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ձեւաբանութիւն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ձեւաբանութիւն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ձեւաբանութիւն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ձեւաբանութիւն subsection</span> </button> <ul id="toc-Ձեւաբանութիւն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Գոյական_անուն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Գոյական_անուն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Գոյական անուն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գոյական_անուն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ածական_անուն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ածական_անուն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Ածական անուն</span> </div> </a> <ul id="toc-Ածական_անուն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Թուական_անուն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Թուական_անուն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Թուական անուն</span> </div> </a> <ul id="toc-Թուական_անուն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Դերանուն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դերանուն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Դերանուն</span> </div> </a> <ul id="toc-Դերանուն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Անձնական_դերանուններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Անձնական_դերանուններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Անձնական դերանուններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Անձնական_դերանուններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ցուցական_դերանուններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ցուցական_դերանուններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.2</span> <span>Ցուցական դերանուններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ցուցական_դերանուններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Բայ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բայ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Բայ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բայ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Կրաւորական_բայեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Կրաւորական_բայեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.1</span> <span>Կրաւորական բայեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Կրաւորական_բայեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բայի_Հրամայականը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Բայի_Հրամայականը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.2</span> <span>Բայի Հրամայականը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բայի_Հրամայականը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատճառական_Բայեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատճառական_Բայեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.3</span> <span>Պատճառական Բայեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատճառական_Բայեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Դերբայներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դերբայներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Դերբայներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Դերբայներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մակբայ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մակբայ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Մակբայ</span> </div> </a> <ul id="toc-Մակբայ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Շաղկապ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Շաղկապ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Շաղկապ</span> </div> </a> <ul id="toc-Շաղկապ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Աղբիւրներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աղբիւրներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Աղբիւրներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աղբիւրներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_յղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_յղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Արտաքին յղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_յղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակութիւն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Արեւմտահայերէն</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 38 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-38" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">38 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D9%8A%D9%86" title="الارمن الغربيين – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الارمن الغربيين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Idioma_armeniu_occidental" title="Idioma armeniu occidental – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Idioma armeniu occidental" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Q%C9%99rbi_erm%C9%99ni_dili" title="Qərbi erməni dili – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Qərbi erməni dili" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zapadnoarmenski_jezik" title="Zapadnoarmenski jezik – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zapadnoarmenski jezik" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Armeni_occidental" title="Armeni occidental – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Armeni occidental" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Westarmenisch" title="Westarmenisch – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Westarmenisch" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ermenkiy%C3%AA_Rocawani" title="Ermenkiyê Rocawani – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ermenkiyê Rocawani" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Western_Armenian" title="Western Armenian – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Western Armenian" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Okcident-armena_lingvo" title="Okcident-armena lingvo – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Okcident-armena lingvo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Idioma_armenio_occidental" title="Idioma armenio occidental – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Idioma armenio occidental" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/L%C3%A4%C3%A4nearmeenia_keel" title="Läänearmeenia keel – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Läänearmeenia keel" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان ارمنی غربی – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زبان ارمنی غربی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%A9nien_occidental" title="Arménien occidental – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arménien occidental" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Armenio_occidental" title="Armenio occidental – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Armenio occidental" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Armenia%C3%B1e%27%E1%BA%BD_kuarahyreikegua" title="Armeniañe'ẽ kuarahyreikegua – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Armeniañe'ẽ kuarahyreikegua" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zapadnoarmenski_dijalekt" title="Zapadnoarmenski dijalekt – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zapadnoarmenski dijalekt" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Zapadoarmen%C5%A1%C4%87ina" title="Zapadoarmenšćina – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Zapadoarmenšćina" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Nyugat-%C3%B6rm%C3%A9ny_nyelv" title="Nyugat-örmény nyelv – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Nyugat-örmény nyelv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Արևմտահայերեն – հայերեն" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արևմտահայերեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="հայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Armenia_Barat" title="Bahasa Armenia Barat – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahasa Armenia Barat" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Dialetto_armeno_occidentale" title="Dialetto armeno occidentale – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Dialetto armeno occidentale" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%A1%E3%83%8B%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="西アルメニア語 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="西アルメニア語" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="დასავლეთსომხური ენა – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="დასავლეთსომხური ენა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vakar%C5%B3_arm%C4%97n%C5%B3_kalba" title="Vakarų armėnų kalba – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vakarų armėnų kalba" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Rietumarm%C4%93%C5%86u_valoda" title="Rietumarmēņu valoda – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Rietumarmēņu valoda" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Armenia_Barat" title="Bahasa Armenia Barat – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahasa Armenia Barat" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/West-Armeens" title="West-Armeens – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="West-Armeens" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Vestarmensk" title="Vestarmensk – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Vestarmensk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_zachodnioormia%C5%84ski" title="Język zachodnioormiański – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Język zachodnioormiański" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%AAnio_ocidental" title="Armênio ocidental – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Armênio ocidental" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Limba_armean%C4%83_apusean%C4%83" title="Limba armeană apuseană – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Limba armeană apuseană" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Западноармянский язык – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Западноармянский язык" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%AA%E1%B1%AE_%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A2%E1%B1%AE%E1%B1%B1%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%9F%E1%B1%B1" title="ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟᱱ – սանտալի" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱯᱟᱪᱮ ᱟᱨᱢᱮᱱᱤᱭᱟᱱ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="սանտալի" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zahodna_armen%C5%A1%C4%8Dina" title="Zahodna armenščina – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zahodna armenščina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/V%C3%A4starmeniska" title="Västarmeniska – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Västarmeniska" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bat%C4%B1_Ermenicesi" title="Batı Ermenicesi – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Batı Ermenicesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Armenia_T%C3%A2y" title="Tiếng Armenia Tây – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tiếng Armenia Tây" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E4%BA%9E%E7%BE%8E%E5%B0%BC%E4%BA%9E%E8%AA%9E" title="西亞美尼亞語 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="西亞美尼亞語" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180945#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզուական յղումները" class="wbc-editpage">Խմբագրել յղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անուանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Տեսնել բովանդակութեան էջը [c]" accesskey="c"><span>Էջ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Բովանդակութեան էջի քննարկում (էջը գոյութիւն չունի) [t]" accesskey="t"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Արեւմտահայերէն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Տեսնուած"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=history" title="Այս էջի նախորդ խմբագրումները [h]" accesskey="h"><span>Տեսնել պատմութիւնը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">պահել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=history"><span>Տեսնել պատմութիւնը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընհդանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Այս էջին յղուող բոլոր ուիքի էջերու ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ յղող էջեր</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" rel="nofollow" title="Այս էջին կապուած էջերուն վերջին փոփոխութիւնները [k]" accesskey="k"><span>Առնչուող փոփոխութիւններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր յատուկ էջերու ցանկ [q]" accesskey="q"><span>Յատուկ էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&oldid=220491" title="Էջի այս տարբերակին մնայուն յղումը"><span>Մնայուն յղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի մասին տեղեկութիւն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&id=220491&wpFormIdentifier=titleform" title="Այս էջը մէջբերելու մասին տեղեկութիւն"><span>Մէջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhyw.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D6%2580%25D5%25A5%25D6%2582%25D5%25B4%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B0%25D5%25A1%25D5%25B5%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A7%25D5%25B6"><span>Ստանալ կարճացած URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhyw.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D6%2580%25D5%25A5%25D6%2582%25D5%25B4%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B0%25D5%25A1%25D5%25B5%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A7%25D5%25B6"><span>QR քոտը ներբեռնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտածել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6"><span>Գիրք ստեղծել</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպէս PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&printable=yes" title="Այս էջին տպագրելի տարբերակը [p]" accesskey="p"><span>Տպագրելի տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագիծերու մէջ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Western_Armenian_language" hreflang="en"><span>Ուիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180945" title="Յղում տուեալներու աղբիւրի համապատասխան գրառման [g]" accesskey="g"><span>Ուիքիտուեալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">պահել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint"></div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hyw" dir="ltr"><p><b>Արեւմտահայերէն</b> (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" class="mw-redirect" title="Արեւելահայերէն">արեւելահայերէն</a>՝ <b>Արեւմտահայերեն</b>) ժամանակակից հայերէնի երկու ճիւղերէն մէկը։ Արեւմտահայերէն կը խօսի սփիւռքահայութեան մեծ մասը (գլխաւորաբար <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%AB%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հիւսիսային Ամերիկա (էջը գոյութիւն չունի)">Հիւսիսային Ամերիկայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D6%82%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եւրոպա">Եւրոպայի</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%A5%D5%AC%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միջին Արեւելք (էջը գոյութիւն չունի)">Միջին Արեւելքի</a> հայութիւնը՝ ի բացառեալ <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պարսկահայեր (էջը գոյութիւն չունի)">պարսկահայերէն</a>)։ Ձեւաւորուած է ԺԹ․ դարասկիզբին՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A5%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%8E%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB_%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Արեւմտեան Հայաստանի Վտարանդի Կառավարութիւն">Արեւմտեան Հայաստանի</a> հայութեան (<a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պոլսահայութիւն (էջը գոյութիւն չունի)">պոլսահայութեան</a>) բարբառի հիման վրայ։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արեւմտահայերէնի_պատմութիւն"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.A5.D6.82.D5.B4.D5.BF.D5.A1.D5.B0.D5.A1.D5.B5.D5.A5.D6.80.D5.A7.D5.B6.D5.AB_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6"></span>Արեւմտահայերէնի պատմութիւն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=1" title=" Խմբագրել <Արեւմտահայերէնի պատմութիւն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Արեւմտահայերէնի պատմութիւն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հնչիւնաբանութիւն"><span id=".D5.80.D5.B6.D5.B9.D5.AB.D6.82.D5.B6.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6"></span>Հնչիւնաբանութիւն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=2" title=" Խմբագրել <Հնչիւնաբանութիւն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Հնչիւնաբանութիւն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական յօդուած՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6%D5%AB_%D5%B0%D5%B6%D5%B9%D5%AB%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արեւմտահայերէնի հնչիւնական համակարգը (էջը գոյութիւն չունի)">Արեւմտահայերէնի հնչիւնական համակարգը</a>։</div> <p>Արեւմտահայերէնի հնչիւնական համակարգը զգալիօրէն տարբեր է արեւելահայերէնէն։ Գրութեան մէջ պահելով աւանդական համակարգը՝ արեւմտահայերէնը տարբերութիւն չունի արեւելահայերէնէն եւ կը պահպանէ բոլոր <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրանիշ (էջը գոյութիւն չունի)">գրանիշերը</a>։ Սակայն արտասանութեան մէջ կան շարք մը տարբերութիւններ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բառագիտութիւն"><span id=".D4.B2.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6"></span>Բառագիտութիւն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=3" title=" Խմբագրել <Բառագիտութիւն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Բառագիտութիւն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հայերէնի <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բառապաշար (էջը գոյութիւն չունի)">բառապաշարի</a> մեծ մասը թէ՛ ձեւով, թէ՛ բովանդակութեամբ ընդհանուր է երկու տարբերակներուն համար։ Նոյն ատեն առանձին են ձեւի իմաստային տարբերութիւններ, որոնք արդիւնք են լեզուական եւ արտալեզուական բազմաթիւ գործօններու՝ սկսած տարբերակներու ակունքներէն (<a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրաբար (էջը գոյութիւն չունի)">գրաբար</a>, միջին հայերէն), <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բարբառ (էջը գոյութիւն չունի)">բարբառային</a> հիմքերէն (Արարատեան, Պոլսոյ ու յարակից շրջաններու) եւ վերջապէս ազդուելով քաղաքական, տնտեսական կամ աշխարհագրական հանգամանքներէ։ </p><p>Արեւմտահայերէնի բառապաշար ըսելով սովորաբար նկատի կ'առնուին այն <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%BC" title="Բառ">բառերը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B1%D5%A5%D6%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բառաձեւ (էջը գոյութիւն չունի)">բառաձեւերը</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%AE%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դարձուածք (էջը գոյութիւն չունի)">դարձուածքները</a>, որոնք արեւելահայերէնի մէջ գործածուող ձեւերու համեմատ ունին առնուազն մէկ ձեւային կամ իմաստային տարբերութիւն։ Արեւմտահայերէնի եւ արեւելահայերէնի բառապաշարային տարբերութիւններու գիտական բնութագրին առաջին անգամ անդրադարձած է <a href="/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A1%D5%B9%D5%A5%D5%A1%D5%B5_%D4%B1%D5%B3%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D5%A1%D5%B6" title="Հրաչեայ Աճառեան">Հրաչեայ Աճառեանը</a>՝ ներկայացնելով զանոնք որոշակի խումբերով, որոնք hետագայ ճշգրտումներէ եւ լրացումներէ յետոյ կը ներկայացնեն հետեւեալ ձեւիմաստային խումբերը. </p> <ul><li>Ուղղագրական-հնչիւնափոխական տարբերակներ</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7_%D5%A2%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միայն արեւմտահայերէնին բնորոշ բառեր (էջը գոյութիւն չունի)">Միայն արեւմտահայերէնին բնորոշ բառեր</a></li> <li>Արեւելահայ-արեւմտահայ յամանուն եւ բազմիմաստ բառեր</li> <li>Բառակազմական տարբեր բաղադրիչներով կազմուած բառեր</li> <li>Հայերէն բառեր օտար բառերու դիմաց</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D6%82%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80_%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7_%D5%A2%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Առաւելաբար արեւմտահայերէնին բնորոշ բառեր (էջը գոյութիւն չունի)">Առաւելաբար արեւմտահայերէնին բնորոշ բառեր</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A7%D5%BB_%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%AE_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միայն արեւմտահայերէնի մէջ պահպանուած գրաբարեան բառեր (էջը գոյութիւն չունի)">Միայն արեւմտահայերէնի մէջ պահպանուած գրաբարեան բառեր</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ձեւաբանութիւն"><span id=".D5.81.D5.A5.D6.82.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6"></span>Ձեւաբանութիւն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=4" title=" Խմբագրել <Ձեւաբանութիւն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Ձեւաբանութիւն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Գոյական_անուն"><span id=".D4.B3.D5.B8.D5.B5.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գոյական անուն</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=5" title=" Խմբագրել <Գոյական անուն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Գոյական անուն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Գոյականին հոլովները վեցն են՝ ուղղական, սեռական, տրական, հայցական, բացառական, գործիական՝ </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <td rowspan="2">  </td> <td colspan="2" align="center"><b>դաշտ</b> </td> <td colspan="2" align="center"><b>կով</b> </td> <td colspan="2" align="center"><b>գարուն</b> </td> <td colspan="2" align="center"><b>օր</b> </td> <td colspan="2" align="center"><b>քոյր</b> </td></tr> <tr> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td></tr> <tr> <td>Ուղղական-Հայցական </td> <td>դաշտ </td> <td>դաշտեր </td> <td>կով </td> <td>կովեր </td> <td>գարուն </td> <td>գարուններ </td> <td>օր </td> <td>օրեր </td> <td>քոյր </td> <td>քոյրեր </td></tr> <tr> <td>Սեռական-Տրական </td> <td>դաշտ<b>ի</b> </td> <td>դաշտեր<b>ու</b> </td> <td>կով<b>ու</b> </td> <td>կովեր<b>ու</b> </td> <td>գարն<b>ա</b>ն </td> <td>գարուններ<b>ու</b> </td> <td>օր<b>ուան</b> </td> <td>օրեր<b>ու</b> </td> <td>քր<b>ոջ</b> </td> <td>քոյրեր<b>ու</b> </td></tr> <tr> <td>Բացառական </td> <td>դաշտ<b>է</b> </td> <td>դաշտեր<b>է</b> </td> <td>կով<b>է</b> </td> <td>կովեր<b>է</b> </td> <td>գարուն<b>է</b> </td> <td>գարուններ<b>է</b> </td> <td>օր<b>ուընէ</b> </td> <td>օրեր<b>է</b> </td> <td>քր<b>ոջմէ</b> </td> <td>քոյրեր<b>է</b> </td></tr> <tr> <td>Գործիական </td> <td>դաշտ<b>ով</b> </td> <td>դաշտեր<b>ով</b> </td> <td>կով<b>ով</b> </td> <td>կովեր<b>ով</b> </td> <td>գարուն<b>ով</b> </td> <td>գարուններ<b>ով</b> </td> <td>օր<b>ով</b> </td> <td>օրեր<b>ով</b> </td> <td>քր<b>ոջմով</b> </td> <td>քոյրեր<b>ով</b> </td></tr></tbody></table> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <td rowspan="2">  </td> <td colspan="2" align="center"><b>հայր</b> </td> <td colspan="2" align="center"><b>Աստուած</b> </td> <td colspan="2" align="center"><b>գիտութիւն</b> </td></tr> <tr> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td> <td>եզակի </td> <td>յոգնակի </td></tr> <tr> <td>Ուղղական-Հայցական </td> <td>հայր </td> <td>հայրեր </td> <td>Աստուած </td> <td>աստուածներ </td> <td>գիտութիւն </td> <td>գիտութիւններ </td></tr> <tr> <td>Սեռական-Տրական </td> <td>հ<b>օ</b>ր </td> <td>հայրեր<b>ու</b> </td> <td>Աստուծ<b>ոյ</b> </td> <td>աստուածներ<b>ու</b> </td> <td>գիտութ<b>եան</b> </td> <td>գիտութիւններ<b>ու</b> </td></tr> <tr> <td>Բացառական </td> <td>հ<b>օ</b>ր<b>մէ</b> </td> <td>հայրեր<b>է</b> </td> <td>Աստուծ<b>մէ</b> </td> <td>աստուածներ<b>է</b> </td> <td>գիտութ<b>ենէ</b> </td> <td>գիտութիւններ<b>է</b> </td></tr> <tr> <td>Գործիական </td> <td>հ<b>օ</b>ր<b>մով</b> </td> <td>հայրեր<b>ով</b> </td> <td>Աստուծ<b>մով</b> </td> <td>աստուածներ<b>ով</b> </td> <td>գիտութ<b>եամբ</b> /<br />գիտութիւն<b>ով</b> </td> <td>գիտութիւններ<b>ով</b> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ածական_անուն"><span id=".D4.B1.D5.AE.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Ածական անուն</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=6" title=" Խմբագրել <Ածական անուն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Ածական անուն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Թուական_անուն"><span id=".D4.B9.D5.B8.D6.82.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Թուական անուն</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=7" title=" Խմբագրել <Թուական անուն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Թուական անուն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Դերանուն"><span id=".D4.B4.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Դերանուն</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=8" title=" Խմբագրել <Դերանուն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Դերանուն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Անձնական_դերանուններ"><span id=".D4.B1.D5.B6.D5.B1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A4.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Անձնական դերանուններ</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=9" title=" Խմբագրել <Անձնական դերանուններ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Անձնական դերանուններ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Ուղղական </th> <th>Հայցական </th> <th>Սեռական </th> <th>Տրական </th> <th>Բացառական </th> <th>Գործիական </th></tr> <tr> <td>ես</td> <td>զիս</td> <td>իմ</td> <td>ինծի</td> <td>ինձմէ / ինծմէ</td> <td>ինձմով / ինծմով </td></tr> <tr> <td>դուն</td> <td>քեզ</td> <td>քու</td> <td>քեզի</td> <td>քեզմէ</td> <td>քեզմով </td></tr> <tr> <td>ինք</td> <td>զինք</td> <td>իր</td> <td>իրեն</td> <td>իրմէ</td> <td>իրմով </td></tr> <tr> <td>ան</td> <td>զայն</td> <td>անոր</td> <td>անոր</td> <td>անկէ</td> <td>անով </td></tr> <tr> <td>մենք</td> <td>մեզ</td> <td>մեր</td> <td>մեզի</td> <td>մեզմէ</td> <td>մեզմով </td></tr> <tr> <td>դուք</td> <td>ձեզ</td> <td>ձեր</td> <td>ձեզի</td> <td>ձեզմէ</td> <td>ձեզմով </td></tr> <tr> <td>իրենք</td> <td>զիրենք</td> <td>իրենց</td> <td>իրենց</td> <td>իրենցմէ</td> <td>իրենցմով </td></tr> <tr> <td>անոնք</td> <td>զանոնք</td> <td>անոնց</td> <td>անոնց</td> <td>անոնցմէ</td> <td>անոնցմով </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Ցուցական_դերանուններ"><span id=".D5.91.D5.B8.D6.82.D6.81.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A4.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ցուցական դերանուններ</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=10" title=" Խմբագրել <Ցուցական դերանուններ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Ցուցական դերանուններ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th> </th> <th colspan="2">1<sup>ին</sup> դէմք </th> <th colspan="2">2<sup>րդ</sup> դէմք </th> <th colspan="2">3<sup>րդ</sup> դէմք </th></tr> <tr> <th> </th> <th>Եզակի </th> <th>Յոգնակի </th> <th>Եզակի </th> <th>Յոգնակի </th> <th>Եզակի </th> <th>Յոգնակի </th></tr> <tr> <td><b>Ուղղական</b> </td> <td>ասիկա</td> <td>ասոնք</td> <td>ատիկա</td> <td>ատոնք</td> <td>անիկա</td> <td>անոնք </td></tr> <tr> <td><b>Հայցական</b> </td> <td>ասիկա</td> <td>ասոնք</td> <td>ատիկա</td> <td>ատոնք</td> <td>անիկա</td> <td>անոնք </td></tr> <tr> <td><b>Սեռական</b> </td> <td>ասոր</td> <td>ասոնց</td> <td>ատոր</td> <td>ատոնց</td> <td>անոր</td> <td>անոնց </td></tr> <tr> <td><b>Տրական</b> </td> <td>ասոր</td> <td>ասոնց</td> <td>ատոր</td> <td>ատոնց</td> <td>անոր</td> <td>անոնց </td></tr> <tr> <td><b>Բացառական</b> </td> <td>ասկէ</td> <td>ասոնցմէ</td> <td>ատկէ</td> <td>ատոնցմէ</td> <td>անկէ</td> <td>անոնցմէ </td></tr> <tr> <td><b>Գործիական</b> </td> <td>ասով</td> <td>ասոնցմով</td> <td>ատով</td> <td>ատոնցմով</td> <td>անով</td> <td>անոնցմով </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Բայ"><span id=".D4.B2.D5.A1.D5.B5"></span>Բայ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=11" title=" Խմբագրել <Բայ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Բայ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Կրաւորական_բայեր"><span id=".D4.BF.D6.80.D5.A1.D6.82.D5.B8.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A2.D5.A1.D5.B5.D5.A5.D6.80"></span>Կրաւորական բայեր</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=12" title=" Խմբագրել <Կրաւորական բայեր> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Կրաւորական բայեր"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բային կրաւորականը կը կազմուի «-ուիլ» վերջաւորութեամբ` Ա պարզ լծորդութիւն՝ գրել-գրուիլ, խօսիլ-խօսուիլ, կարդալ-կարդացուիլ, գտնել-գտնուիլ, տեսնել-տեսնուիլ։ </p><p>Ե/Ի լծորդութիւն՝ հագնիլ-հագուիլ, խածնել-խածուիլ, դնել-դրուիլ, տանիլ-տարուիլ։ </p><p>Ա ածանցաւոր լծորդութիւն՝ գողնալ-գողցուիլ, մոռնալ-մոռցուիլ։ Զարտուղի բայերէն. բանալ-բացուիլ, տալ-տրուիլ։ </p><p>Երթալ-երթըցուիլ (միայն անդէմ կիրառութիւն՝ «Ասանկ ո՞ւր կ'երթըցուի»)։ Ուտել-ուտուիլ (սակայն անցեալ կատարեալ ժամանակը՝ կերուեցայ, անցեալ դերբայը՝ կերուած)։ Պատճառական բայերէն ալ ոմանք կրնան կրաւորական ձեւ առնել` ներկայացնել-ներկայացուիլ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Բայի_Հրամայականը"><span id=".D4.B2.D5.A1.D5.B5.D5.AB_.D5.80.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.B5.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.A8"></span>Բայի Հրամայականը</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=13" title=" Խմբագրել <Բայի Հրամայականը> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Բայի Հրամայականը"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հրամայականը ունի միայն երկրորդ դէմք (դուՆ եւ դուք)<br /> 1.Բուն հրամայական՝<br /> Եզակի թիւ՝ Ա. Պարզ (անածանց) լծորդութիւններու հրամայականի եզակին կը կազմուի հիմքին <b>ց</b> տառը ձգելով. գրել-<b>գրէ՛</b>, խօսել<b>-խօսէ՛</b>, կարդալ<b>-կարդա՛</b>։ Նկատելի է ուղղագրութեան փոփոխութիւնը (ե-է), քանզի բառավերջին միայն <b>է</b> կրնայ գրուիլ։ Սա <b>է</b> վերջաւորութիւնը ծագում առած է գրաբարեան <b>եա</b> վերջաւորութենէն. գրեա՛։ Ուշագրաւ է նաեւ որ <b>կարդա</b>՛ ձեւին վրայ <b>յ</b> տառ չկայ։<br /> Բ. Ածանցաւոր բայերուն հրամայականը կ'առնէ <b>-ի՛ր</b> վերջաւորութիւնը, որը նոյնպէս անցեալ կատարեալի հիմքին վրայ կը դրուի. <b>հասկ-ց-ի՛ր</b>, <b>մօտ-եց-ի՛ր</b>, <b>մտ-ի՛ր</b>, <b>թռ-ի՛ր</b> եւ այլն։<br /> Գ. Քանի մը բայեր հրամայականին համար որեւէ վերջաւորութիւն չեն առներ։ Ասոնք մեր ամենահին ու ամենագործածելի բայերէն են։ Ահա բոլորը. <b>տե՛ս</b>, <b>ե՛լ</b> (<b>ելի՛ր</b>), <b>բա՛ց</b>, <b>լա՛ց</b>, <b>ա՛ռ</b>, <b>պա՛գ</b> (<b>պագի՛ր</b>), <b>թո՛ւք</b> (<b>թքի՛ր</b>), <b>խա՛ծ</b> (<b>խածի՛ր</b>), <b>բե՛ր</b>, <b>դի՛ր</b>, <b>զա՛րկ</b>, <b>տա՛ր</b>, <b>տո՛ւր</b>, <b>կե՛ր</b>։ Փակագիծերու մէջ աւելի խօսակցական ձեւերն են։<br /> Դ. Ըսել, ընել կանոնաւոր են՝ <b>ըսէ՛</b>, <b>ըրէ՛</b>։ Երթալ՝ <b>գնա՛</b>։ Գալ՝ <b>եկո՛ւր</b>։ Նստիլ եւ սկսիլ երկու ձեւ ունին. <b>նստի՛ր</b> կամ <b>նստէ՛</b>, <b>սկսի՛ր</b> կամ <b>սկսէ՛</b>։ Երկրորդ ձեւերը կարծես կանոնաւորութեան կը ձգտին։<br /> Ե. Պատճառական բայեր. <b>ներկայա-ցո՛ւր</b>։ </p><p>2.Արգելական հրամայական </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Պատճառական_Բայեր"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B3.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D4.B2.D5.A1.D5.B5.D5.A5.D6.80"></span>Պատճառական Բայեր</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=14" title=" Խմբագրել <Պատճառական Բայեր> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Պատճառական Բայեր"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Պատճառական բայերը կը կազմուեն «-ցնել» վերջաւորութիւնով՝ լռել-լռեցնել, խօսիլ-խօսեցնել, մօտենալ-մօտեցնել, հասնիլ-հասցնել, փախչիլ-փախցնել, եւ այլն։ Երկու «ց»-երու պարագային՝ մէկը կը ջնջուի։ Շատ բայերու անցեալ կատարեալի հիմքին ձայնաւորը արեւմտահայերէնի մէջ կ'իյնայ` խմել-խմցնել, խաղալ-խաղցնել, սպասել-սպասցնել։ </p><p>«Ուտել» բային պատճառականն է «կերցնել», «կորսուիլ» բայինը՝ «կորսնցնել», «դառնալ» բայինը՝ «դարձնել», «անցնիլ» բայինը՝ «անցնել» (արտասանութիւնը՝ անցընել)։ Ընդհանրապէս, արեւմտահայերէն՝ «ցնել» վերջաւորութեան մէջ «ը» հնչիւնը աւելի կը լսուի։ </p><p>Պատճառական բայերու անցեալ կատարեալի հիմքը «ցուց» վերջաւորութեամբ է։ Հետեւաբար՝ «ներկայացնել» կ'ընէ «ներկայացուցի, ներկայացուցիր, ներկայացուց, ներկայացուցինք, ներկայացուցիք, ներկայացուցին», անցեալ դերբայ՝ «ներկայացուցած», հրամայական՝ «ներկայացո՛ւր, ներկայացուցէ՛ք»։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Դերբայներ"><span id=".D4.B4.D5.A5.D6.80.D5.A2.D5.A1.D5.B5.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Դերբայներ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=15" title=" Խմբագրել <Դերբայներ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Դերբայներ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական յօդուածներ՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6%D5%AB_%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արեւմտահայերէնի դերբայները (էջը գոյութիւն չունի)">Արեւմտահայերէնի դերբայները</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6%D5%AB_%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արեւմտահայերէնի դերբայները (էջը գոյութիւն չունի)">Արեւմտահայերէնի դերբայները</a>։</div> <p>Արեւմտահայերէնի մէջ տարբեր են հետեւեալ հինգ դերբայները՝ անորոշ, ապառնի, վաղակատար, հարակատար, ենթակայական։ Այսպէսով, արեւելահայերէնի հետ բաղդատած համեմատութեամբ կը բացակային անկատար առաջին (գրում, կարդում) եւ անկատար երկրորդ կամ համակատար (գրելիս, կարդալիս) դերբայները։ Ժխտական կամ ժխտման դերբայը (գրի, կարդա), թէեւ առկայ է արեւմտահայերէնի մէջ, սակայն քերականներու կողմէն քիչ նկարագրուած ու բնութագրուած է։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Մակբայ"><span id=".D5.84.D5.A1.D5.AF.D5.A2.D5.A1.D5.B5"></span>Մակբայ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=16" title=" Խմբագրել <Մակբայ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Մակբայ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Արեւելահայերէնի ու արեւմտահայերէնի <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապ (էջը գոյութիւն չունի)">կապերու</a> տարբերութիւնը բառային է եւ ոչ խօսքիմաստային։ Պարզապէս արեւմտահայերէնն ունի կապեր, որոնք բացակայ են արեւելահայերէնի մէջ, ինչպէս օրինակ՝ <b>ասդին, անդին, ետք, քով, վասն, ի գին, ի սէր</b> եւ այլն։ Մի քանի կապեր տարբեր են արեւելահայերէնի համարժէքներու գրաբարեան ձեւերուն տրուող նախապատւութեամբ կամ արեւմտահայերէնին բնորոշ հոլովման առանձնահատութիւններով, ինչպէս օրինակ՝ <b>ձեռամբ, պատճառաւ, կողմէ (կողմանէ), պահուն, սկսեալ, սիրոյն, բաղդատմամբ</b> եւայլն։ </p><p><b>Մէջ</b> ետադրութիւնը արեւմտահայերէնի մէջ, տարբերութեամբ արեւելահայերէնէն, հոլովուած ժամանակ չի ենթարկուիր <b>է</b>-ի ընդհանրական հնչիւնափոխութեան. <i>մէջ-մէջի-մէջէ(ն)-մէջով</i>, փոխանակ արեւելահայերէնի <i>մեջ-միջի-միջից-միջով</i> հարացոյցային ձեւերու։ </p><p>Հոլովառութեամբ եւս կապերը նոյնն են. միակ տարբերութիւնը ի յայտ կու գայ <b>դէպի, մինչեւ</b> ուղղութեան կապերու՝ անձնական դերանուններու առաջին եւ երկրորդ դէմքերու հետ գործածութեան ատեն, քանի որ արեւմտահայերէնի մէջ անձնական դերանունները տրականի համար ունին զատ ձեւեր, կը յառաջանայ արեւելահայերէնի համեմատ տարբերակուած գործածութիւն գոյականներու ու դերանունների հետ, ուր յիշեալ դերանուններու տրականի ու հայցականի ձեւերը չունին ձեւային տարբերութիւն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Շաղկապ"><span id=".D5.87.D5.A1.D5.B2.D5.AF.D5.A1.D5.BA"></span>Շաղկապ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=17" title=" Խմբագրել <Շաղկապ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Շաղկապ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Շաղկապներու տարբերութիւնը արեւելահայերէնի եւ արեւմտահայերէնի բառային է, երբեմն ալ՝ ոճական։ Տարբերութիւններն կը յառաջանան արեւմտահայերէնի գրաբարեան ձեւերուն նախապատուութիւն տալէն (<b>զի</b>, <b>քանզի</b>, <b>վասնզի</b>, <b>պայմանաւ որ</b>), երբեմն ալ արդիւնք են կամ արեւմտահայ բառաձեւի առկայութեան (<b>հակառակ անոր որ</b>) կամ արեւմտահայերէնին բնորոշ հնչիւնափոխութեան։ Այսպէս արեւելահայերէնի մէջ կայ <b>այ</b> - <b>է</b>, իսկ արեւմտահայերէնի մէջ՝ <b>այ</b> - <b>ա</b> հնչիւնափոխութիւնը։ իբրեւեւ այդ հնչիւնափոխութեան հետեւանք՝ արեւելահայերէնն ունի <b>էլ</b>, իսկ արեւմտահայերէնը՝ <b>ալ</b> շաղկապը։ </p><p>Արեւելահայերէնի <b>ոչ թէ</b> շաղկապի փոխարէն խօսակցական արեւմտահայերէնի մէջ կը հանդիպինք նաեւ <b>չէ թէ</b> շաղկապին։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աղբիւրներ"><span id=".D4.B1.D5.B2.D5.A2.D5.AB.D6.82.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աղբիւրներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=18" title=" Խմբագրել <Աղբիւրներ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Աղբիւրներ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Կանոն Ձեռնադրութիւն եւ Օծման Եպիսկոպոսի, (Աշխարհաբարի թարգմանութիւն՝ Ազնաւուրեան Զարեհ եպս.), Անթիլիաս, 1997: 2)</li> <li>Միջնադարյան Աղանդների Ծագման եւ Զարգացման Պատմութիւնից, Ե. Գ. Տեր-Մինասյան, Երեւան, 1968</li> <li>Եղծ Աղանդոց, Եզնիկ Կողբացի, Երեւան, 1994</li> <li>Williston Walker, Norris Richard A, David W. lotz, Handy Robert T., A History of the Christian Church, fourth edition, New York, 1985. (Թարգմանիչ՝ <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%AF_%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D5%A7%D5%B4%D5%A7%D5%A6%D5%A5%D5%A1%D5%B6" title="Նարեկ Ալեէմէզեան">Նարեկ Արք. Ալեէմէզեան</a>, Անթիլիաս, 2012):</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_յղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B5.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին յղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&veaction=edit&section=19" title=" Խմբագրել <Արտաքին յղումներ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Արտաքին յղումներ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nayiri.com/">nayiri.com - Արեւմտահայերէնի ուղղագրիչ առցանց բառարան</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.panorama.am/am/education/2011/03/04/enticlopedia/">«Դպրոցական մեծ հանրագիտարանը» կը թարգմանուի արեւմտահայերէն</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.canary‐5bd8ff6df6‐8qggt Cached time: 20241115023013 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.050 seconds Real time usage: 0.070 seconds Preprocessor visited node count: 94/1000000 Post‐expand include size: 802/2097152 bytes Template argument size: 0/2097152 bytes Highest expansion depth: 3/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 0/5000000 bytes Lua time usage: 0.007/10.000 seconds Lua memory usage: 619521/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 31.117 1 -total 99.25% 30.884 2 Կաղապար:Հիմնական --> <!-- Saved in parser cache with key hywwiki:pcache:idhash:2041-0!canonical and timestamp 20241115023013 and revision id 220491. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Վերցուած է «<a dir="ltr" href="https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Արեւմտահայերէն&oldid=220491">https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Արեւմտահայերէն&oldid=220491</a>» էջէն</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Ստորոգութիւն</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6:%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Ստորոգութիւն:Արեւմտահայերէն">Արեւմտահայերէն</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ խմբագրուած է 29 Յունուար 2024 թուականի ժամը 19:06ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Գրութիւնը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> թույլատրագրի մէջ, առանձին դեպքերով հնարաւոր է յաւելեալ պայմաններ ունենալ։ Մանրամասնութիւններու համար այցելեցէք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Սեփական տուեալներու պահպանման քաղաքականութիւն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6">Ուիքիփետիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D5%A1%D5%B6_%D5%A8%D5%B6%D5%A4%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D6%80_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B4">Պատասխանատուութենէ Հրաժարում</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրաւորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hyw.wikipedia.org">Վիճակագրութիւն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Քուքիներու հաստատում</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hyw.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Բջիջային տեսք</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-bd7b77474-cp5kv","wgBackendResponseTime":248,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.050","walltime":"0.070","ppvisitednodes":{"value":94,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":802,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":3,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 31.117 1 -total"," 99.25% 30.884 2 Կաղապար:Հիմնական"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.007","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":619521,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-5bd8ff6df6-8qggt","timestamp":"20241115023013","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0531\u0580\u0565\u0582\u0574\u057f\u0561\u0570\u0561\u0575\u0565\u0580\u0567\u0576","url":"https:\/\/hyw.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180945","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180945","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-10-27T18:59:32Z","dateModified":"2024-01-29T19:06:30Z"}</script> </body> </html>