CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Agressie - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"7e3be53a-ded2-41ee-b50f-754d0b75253e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Agressie","wgTitle":"Agressie","wgCurRevisionId":67060651,"wgRevisionId":67060651,"wgArticleId":100900,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Gemoedstoestand","Ethologie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Agressie","wgRelevantArticleId":100900,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q191797","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bc/Rebecca1917version.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="910"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bc/Rebecca1917version.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="607"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="485"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Agressie - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Agressie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Agressie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Agressie rootpage-Agressie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/3_december"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Agressie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Agressie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Agressie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Agressie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Positieve_en_negatieve_betekenissen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Positieve_en_negatieve_betekenissen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Positieve en negatieve betekenissen</span> </div> </a> <ul id="toc-Positieve_en_negatieve_betekenissen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Etymologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Etymologie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Etymologie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Etymologie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Etymologie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Diverse_woordvormen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Diverse_woordvormen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Diverse woordvormen</span> </div> </a> <ul id="toc-Diverse_woordvormen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Geslacht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geslacht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Geslacht</span> </div> </a> <ul id="toc-Geslacht-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Psychologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Psychologie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Psychologie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Psychologie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Psychologie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Psychologie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Biologische_benadering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Biologische_benadering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Biologische benadering</span> </div> </a> <ul id="toc-Biologische_benadering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Behavioristische_benadering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Behavioristische_benadering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Behavioristische benadering</span> </div> </a> <ul id="toc-Behavioristische_benadering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cognitieve_benadering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cognitieve_benadering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Cognitieve benadering</span> </div> </a> <ul id="toc-Cognitieve_benadering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Psychodynamische_benadering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Psychodynamische_benadering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Psychodynamische benadering</span> </div> </a> <ul id="toc-Psychodynamische_benadering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Humanistische_benadering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Humanistische_benadering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Humanistische benadering</span> </div> </a> <ul id="toc-Humanistische_benadering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Fases_van_geweld" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Fases_van_geweld"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Fases van geweld</span> </div> </a> <ul id="toc-Fases_van_geweld-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Agressiebeheersing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Agressiebeheersing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Agressiebeheersing</span> </div> </a> <ul id="toc-Agressiebeheersing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verkeer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verkeer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Verkeer</span> </div> </a> <ul id="toc-Verkeer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Agressie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 54 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-54" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">54 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86" title="عدوان – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عدوان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Agresi%C3%B3n" title="Agresión – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Agresión" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Aqressiya" title="Aqressiya – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Aqressiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B8%D1%8F" title="Агресия – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Агресия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BE%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%B4%E0%BD%A3%E0%BC%8D" title="དྲག་ཤུལ། – Tibetaans" lang="bo" hreflang="bo" data-title="དྲག་ཤུལ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tibetaans" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Agresija" title="Agresija – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Agresija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Agressi%C3%B3" title="Agressió – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Agressió" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8E%D8%B2%DB%8C" title="شەڕانگێزی – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="شەڕانگێزی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Agrese" title="Agrese – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Agrese" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ymosodedd" title="Ymosodedd – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ymosodedd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Aggression" title="Aggression – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Aggression" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Aggression" title="Aggression – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Aggression" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Agreso" title="Agreso – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Agreso" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Agresi%C3%B3n" title="Agresión – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Agresión" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Agressiivne_k%C3%A4itumine" title="Agressiivne käitumine – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Agressiivne käitumine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Eraso_(portaera)" title="Eraso (portaera) – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Eraso (portaera)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="پرخاشگری – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پرخاشگری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="aanbevolen artikel"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Aggressio" title="Aggressio – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Aggressio" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Agression" title="Agression – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Agression" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Agresje" title="Agresje – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Agresje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Agresi%C3%B3n" title="Agresión – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Agresión" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%92%D7%A8%D7%A1%D7%99%D7%91%D7%99%D7%95%D7%AA" title="אגרסיביות – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="אגרסיביות" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="आक्रामकता – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आक्रामकता" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Agresija" title="Agresija – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Agresija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Agresszi%C3%B3_(pszichol%C3%B3gia)" title="Agresszió (pszichológia) – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Agresszió (pszichológia)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A3%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ագրեսիա – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ագրեսիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Agresi" title="Agresi – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Agresi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Aggressione" title="Aggressione – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Aggressione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%94%BB%E6%92%83%E8%A1%8C%E5%8B%95" title="攻撃行動 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="攻撃行動" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="აგრესია – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აგრესია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B3%B5%EA%B2%A9%EC%84%B1" title="공격성 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="공격성" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Incursio" title="Incursio – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Incursio" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Agresija" title="Agresija – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Agresija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Agresija" title="Agresija – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Agresija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Агресија – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Агресија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Aggresjon" title="Aggresjon – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Aggresjon" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Agresja_(psychologia)" title="Agresja (psychologia) – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Agresja (psychologia)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Agress%C3%A3o" title="Agressão – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Agressão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ch%27utiy" title="Ch'utiy – Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ch'utiy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Агрессивное поведение – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Агрессивное поведение" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%91%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Аґресія – Roetheens" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Аґресія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Roetheens" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Aggrissioni" title="Aggrissioni – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Aggrissioni" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Agresija" title="Agresija – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Agresija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Aggression" title="Aggression – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Aggression" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Agresia_(psychol%C3%B3gia)" title="Agresia (psychológia) – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Agresia (psychológia)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Agresioni" title="Agresioni – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Agresioni" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Агресивност – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Агресивност" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Agr%C3%A9si" title="Agrési – Soendanees" lang="su" hreflang="su" data-title="Agrési" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Soendanees" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Aggression" title="Aggression – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Aggression" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Handulong" title="Handulong – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Handulong" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Агресія – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Агресія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/G%C3%A2y_h%E1%BA%A5n" title="Gây hấn – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Gây hấn" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BE%B5%E7%8A%AF" title="侵犯 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="侵犯" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%94%BB%E6%93%8A%E6%80%A7" title="攻擊性 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="攻擊性" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q191797#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Agressie" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Agressie" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Agressie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Agressie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Agressie" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Agressie" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&oldid=67060651" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Agressie&id=67060651&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAgressie"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAgressie"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Agressie"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Agressie&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Agressie&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aggression" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q191797" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Rebecca1917version.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Rebecca1917version.jpg/260px-Rebecca1917version.jpg" decoding="async" width="260" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Rebecca1917version.jpg/390px-Rebecca1917version.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bc/Rebecca1917version.jpg 2x" data-file-width="468" data-file-height="355" /></a><figcaption>Agressie tussen twee vrouwen</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Elephant_seal_fight_Part-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Elephant_seal_fight_Part-1.jpg/260px-Elephant_seal_fight_Part-1.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Elephant_seal_fight_Part-1.jpg/390px-Elephant_seal_fight_Part-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Elephant_seal_fight_Part-1.jpg/520px-Elephant_seal_fight_Part-1.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Agressie tussen mannelijke <a href="/wiki/Zeeolifanten" title="Zeeolifanten">zeeolifanten</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Twin01cloth.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Twin01cloth.jpg/260px-Twin01cloth.jpg" decoding="async" width="260" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Twin01cloth.jpg/390px-Twin01cloth.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f5/Twin01cloth.jpg 2x" data-file-width="436" data-file-height="298" /></a><figcaption>Een straatgevecht in <a href="/wiki/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/260px--EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="146" data-durationhint="948" data-mwtitle="EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/11/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm/EMOTIES-_Wanneer_leidt_woede_ook_echt_tot_agressief_gedrag-.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /></video></span><figcaption>Wanneer leidt woede ook echt tot agressief gedrag? - <a href="/wiki/Universiteit_van_Nederland" title="Universiteit van Nederland">Universiteit van Nederland</a></figcaption></figure> <p><b>Agressie</b> is gewelddadig handelen met het doel <a href="/wiki/Schade" title="Schade">schade</a> toe te brengen, dikwijls aan personen. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Positieve_en_negatieve_betekenissen">Positieve en negatieve betekenissen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Positieve en negatieve betekenissen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Positieve en negatieve betekenissen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Agressie heeft een verband met geweld, zoals vechten en het vernielen van materiaal. Agressie heeft echter zowel positieve als negatieve betekenissen en er is een duidelijk verschil tussen geweld en agressie. Beide begrippen zijn geen <a href="/wiki/Synoniem_(taalkunde)" title="Synoniem (taalkunde)">synoniemen</a> van elkaar en hoeven ook niet altijd met elkaar in verband gebracht te worden. </p><p>Agressie kan als gerichte kwaadheid juist het belang van een effectieve communicatie dienen waardoor juist destructieve handelingen worden voorkomen. In de biologie is dat onderscheid duidelijk: daar wordt destructief gedrag tussen soortgenoten dikwijls voorkomen door <a href="/wiki/Expressiegedrag" title="Expressiegedrag">imponeergedrag</a>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologie">Etymologie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Etymologie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Etymologie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het woord agressie stamt oorspronkelijk af van het <a href="/wiki/Latijn" title="Latijn">Latijnse</a> woord <i>adgredior / aggredior</i>, voltooid deelwoord <i>adgressus / aggressus</i>, dat letterlijk ergens gericht op af gaan betekent. Hieruit ontwikkelde zich de betekenis <i>aggressio</i>: vijandelijke aanval. In het <a href="/wiki/Frans" title="Frans">Frans</a> en <a href="/wiki/Engels" title="Engels">Engels</a> is het woord overgenomen als <i>agression/aggression</i>. De Latijnse herkomst wordt nog steeds wel gebruikt om ook de positievere betekenissen te onderbouwen. </p> <dl><dd><i>In het richten op een doel kan geactiveerde opgestuwde agressie in positieve zin worden gereguleerd. In het Latijn betekende het woord aggredo, waarvan ons agressiebegrip is afgeleid, aanvankelijk het in positief opzicht benaderen van een mens, een taak of een doel.</i> (J. Bastiaans 1986)</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Diverse_woordvormen">Diverse woordvormen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Diverse woordvormen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Diverse woordvormen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het woord is in het Frans overgenomen zonder dubbele <i>g</i>, daarin gevolgd door het <a href="/wiki/Spaans" title="Spaans">Spaans</a> en het <a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlands</a>, terwijl het <a href="/wiki/Italiaans" title="Italiaans">Italiaans</a>, <a href="/wiki/Duits" title="Duits">Duits</a> en <a href="/wiki/Engels" title="Engels">Engels</a> het woord met dubbele <i>g</i> overnamen. Dit leidt nog steeds tot veel verwarring over de spelling in al deze talen. In het Frans werd al door de tijd snel een vereenvoudiging van taal naar uitspraak toe doorgevoerd en werd de dubbele <i>g</i> (en <i>d</i>) daarom plots enkelvoudig geschreven. Ook in het Engels werd deze schrijfwijze in eerste instantie overgenomen. Het Engels werd echter vrij snel 'terug' hervormd om de oorsprong weer te geven en de geschiedkundige woordbetekenis daarbij. Net daarom keerde het Engels bij een spellinghervorming terug naar de afkomst van hier <i>adgredior / aggredior</i>, maar idem voor een woord als <i>address</i> i.p.v. het Franse <i>adresse</i> en het Nederlandse adres. [Van Belle Jean Marc, zie Engelse grammatica gegeven te Oxford & Cambridge]. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geslacht">Geslacht</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Geslacht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Geslacht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wellicht zijn er mannelijke en vrouwelijke vormen van agressie te onderscheiden, al dan niet gekoppeld aan mannelijke en vrouwelijke vormen van destructief gedrag. Mannen bezitten op jongere leeftijd in vergelijking met vrouwen van dezelfde leeftijd meer hormonen zoals <a href="/wiki/Testosteron" title="Testosteron">testosteron</a> en adrenaline, welke agressief gedrag reguleren en beïnvloeden. Jonge mannen lijken daarom in vergelijking met jonge vrouwen vaker fysiek hun agressie te tonen. Ook zijn er culturele patronen die maken dat het onder mannen meer gebruikelijk of zelfs aanvaard is agressie te gebruiken. </p><p>Uit onderzoek blijkt dat vrouwen veel vaker aangifte doen van verschillende vormen van agressie dan mannen. In Nederland bijvoorbeeld blijkt uit de bij de politie geregistreerde incidenten van huiselijk geweld in 2008 (63 841 aangiften en meldingen) dat slachtoffers van huiselijk geweld daarbij veel vaker vrouwen betrof (76,9% in de leeftijd van 25 tot 45 jaar). Bij stalking cq. belaging (79,9%) en seksueel huiselijk geweld (84,5%) ligt het percentage vrouwelijke slachtoffers nog hoger. Psychisch huiselijk geweld kent 32,2% mannelijke slachtoffers.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cijfers uit wetenschappelijk onderzoek variëren en in het algemeen liggen de orde van grote van slachtofferschap van huiselijk geweld van mannen en vrouwen niet ver uit elkaar.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Psychologie">Psychologie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Psychologie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Psychologie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Elke psychologische benadering heeft een andere verklaring voor agressief gedrag. Hieronder een uiteenzetting. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Biologische_benadering">Biologische benadering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Biologische benadering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Biologische benadering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De biologische benadering gaat ervan uit dat agressie een fysiologische basis kent in de vorm van een aangeboren drift (genetisch bepaald). Ze stellen ook dat agressie kan ontstaan als mensen te maken krijgen met aanvallende situaties. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Behavioristische_benadering">Behavioristische benadering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Behavioristische benadering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Behavioristische benadering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Behaviorisme" title="Behaviorisme">behavioristische</a> benadering gaat ervan uit dat agressief gedrag verschillende functies kan hebben. Als eerste vormt het agressieve gedrag een uiting (reactie) op frustratie. Deze vorm (frustratie-agressie of emotionele agressie genoemd) is een poging van de agressor zijn innerlijke 'emotionele druk' te ontlasten. Ten tweede kan agressief gedrag worden ingezet een gewenst doel/belang te realiseren. Agressief gedrag wordt dan als instrument toegepast. Deze agressiesoort wordt instrumentele agressie genoemd. Er is heel wat onderzoek gedaan naar de verschillende functies van agressie. Deze kunnen te maken hebben met het krijgen van aandacht of het bekomen van zaken (positieve bekrachtiging), evenals met het trachten te ontkomen aan lastige zaken (negatieve bekrachtiging). </p><p>In verreweg de meeste gevallen wordt de behavioristische verklaring van agressie als basis gebruikt binnen zogenoemde agressietrainingen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cognitieve_benadering">Cognitieve benadering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Cognitieve benadering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Cognitieve benadering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De cognitieve benadering gaat er ook van uit dat agressief gedrag wordt aangeleerd. Het legt alleen de nadruk op de rol van imitatie en de aanstekelijkheid van het gedrag van anderen. </p><p>Het behaviorisme gaat ervan uit dat agressie niet door imitatie of aanstekelijkheid wordt aangeleerd. Behavioristen stellen namelijk dat agressief gedrag wordt aangeleerd door de ervaringen die mensen opdoen. Op die manier blijken mensen te leren dat agressief gedrag een goed werkzaam middel is om óf innerlijke spanning te ontlasten óf door een gewenst doel/belang te realiseren. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Psychodynamische_benadering">Psychodynamische benadering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Psychodynamische benadering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Psychodynamische benadering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De psychodynamische benadering (waar Sigmund <a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Freud</a> grondlegger van was) stelt dat elk menselijk handelen geïnspireerd wordt door twee verlangens: seks (Eros/levensdrift/libido) en agressie (Thanatos/<a href="/w/index.php?title=Doodsdrift&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doodsdrift (de pagina bestaat niet)">doodsdrift</a>). Het woord agressie heeft daarbij niet per se een negatieve betekenis. Het is slechts een drift die leidt tot een bepaald gedrag. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Humanistische_benadering">Humanistische benadering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Humanistische benadering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Humanistische benadering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De humanistische benadering (waar <a href="/wiki/Carl_Rogers" title="Carl Rogers">Carl Rogers</a> en <a href="/wiki/Abraham_Maslow" title="Abraham Maslow">Abraham Maslow</a> de grondleggers van waren), beschouwen agressie als een reactie op omstandigheden waarbinnen iemand wordt bedreigd, of als reactie op het moeilijk kunnen accepteren van situaties. </p><p>De humanisten stellen dat agressief gedrag slechts een van de mogelijkheden is en dat agressie (onder juiste omstandigheden) derhalve altijd vermijdbaar is. </p><p>Het idee dat agressie ingetoomd kan worden door het creëren van de juiste omstandigheden, impliceert ook dat slechte omstandigheden kunnen leiden tot meer agressie. Zo is reeds aangetoond dat <a href="/wiki/Warmte" title="Warmte">hitte</a> leidt tot meer agressieve gedragingen.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fases_van_geweld">Fases van geweld</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Fases van geweld" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Fases van geweld"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Meestal wordt agressie echter als negatief fenomeen gezien en wordt daarbij gedacht aan geweld bij bijvoorbeeld <a href="/wiki/Criminaliteit" title="Criminaliteit">criminaliteit</a>, <a href="/wiki/Oorlog" title="Oorlog">oorlog</a>, <a href="/wiki/Racisme" title="Racisme">racisme</a> of opstand. Agressie kent meestal fasen: eerst <a href="/wiki/Discussie" title="Discussie">discussie</a>, dan <a href="/wiki/Polarisatie_(conflict)" class="mw-redirect" title="Polarisatie (conflict)">polarisatie</a>, dan <a href="/wiki/Ruzie" title="Ruzie">ruzie</a>, en al naargelang dwingende omstandigheden plaatsvindt, kan agressie leiden tot <a href="/wiki/Zinloos_geweld" title="Zinloos geweld">zinloos geweld</a>, massale <a href="/wiki/Vechtpartij" class="mw-redirect" title="Vechtpartij">vechtpartijen</a> of zelfs oorlog. </p><p>Er zijn verschillende redenen waardoor mensen gedreven worden tot agressieve daden. </p><p>Mensen in een <a href="/wiki/Psychose" title="Psychose">psychose</a> zijn soms zeer angstig en daardoor sneller geneigd iets als een aanval op te vatten en als reactie agressief te worden. Gebruikers van <a href="/wiki/Alcoholische_drank" title="Alcoholische drank">alcohol</a> en <a href="/wiki/Drug" title="Drug">drugs</a> kunnen sneller ontremd zijn, waardoor een kleinigheid reeds aanleiding kan vormen tot hevige agressie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Agressiebeheersing">Agressiebeheersing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Agressiebeheersing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Agressiebeheersing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Afreageren_van_agressie" title="Afreageren van agressie">Afreageren van agressie</a> voor een uitgebreider artikel hierover.</i></div> <p>De laatste jaren wordt binnen beroepen waar men veel te maken heeft met agressie aandacht besteed aan agressiebeheersing. Zo worden bij o.a. de <a href="/wiki/Politie" title="Politie">politie</a>, binnen psychiatrische instellingen, hulpverleningsinstanties en gevangenissen trainingen gegeven medewerkers beter te leren omgaan met agressie. Feitelijk worden agressietrainingen gegeven aan iedereen die beroepshalve veel klant-/cliëntcontacten onderhouden. </p><p>Binnen zo'n training, waar veelal gebruikgemaakt wordt van <a href="/wiki/Trainingsacteur" title="Trainingsacteur">trainingsacteurs</a>, leren mensen welke soorten agressie er bestaan, hoe je de verschillende soorten snel kan herkennen en hoe men daar het meest effectief mee om kan gaan. </p><p>Hierbij wordt niet alleen aandacht besteed aan het onder controle houden van zichzelf, de agressor en de agressieve situatie; er wordt ook aandacht besteed aan het voorkomen van agressieve situaties. </p><p>Het betreft dus het herkennen en erkennen van agressie, zodat op een constructieve wijze op kan worden gereageerd. </p><p>De technieken die daarbij worden aangereikt zijn agressiesoort gebonden. Bij frustratieagressie zijn de technieken namelijk geënt op het in contact treden met de agressor (door voornamelijk gevoelsreflecties te geven). Bij instrumentele agressie zijn de technieken geënt op het constructief plaatsen van grenzen. Voorts is er verbale agressie, die voorgaande vormen in zich verenigt.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Te allen tijde is het observeren en analyseren van de <a href="/wiki/Lichaamstaal" title="Lichaamstaal">lichaamstaal</a> van de agressor van groot belang. Ook de eigen lichaamstaal is van belang rekening mee te houden. Ook bij dieren kan men vroegtijdig, op basis van lichaamstaal, de agressie opmerken. Bij honden is dit te merken aan de lichaamshouding, de opgetrokken bovenlip en het <a href="/wiki/Grommen" title="Grommen">grommen</a>. </p><p>Soms trachten mensen <a href="/wiki/Afreageren_van_agressie" title="Afreageren van agressie">agressie af te reageren</a> door sport of een vechtkunst te beoefenen; dit wordt echter afgeraden. Het is een misverstand dat agressie altijd kan worden afgereagerd door bijvoorbeeld een boksbal te bewerken of hard te roepen. Dit is onderzocht en blijkt vaak omgekeerd te werken: mensen kunnen daar sneller agressief door reageren.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verkeer">Verkeer</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Agressie&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Verkeer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Agressie&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Verkeer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Verkeersagressie" title="Verkeersagressie">Verkeersagressie</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p><br /> </p> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Op www.gezondheid.be is bijvoorbeeld de volgende benadering van agressiviteit te vinden: <i>Elk kind heeft een gezonde dosis agressie en geweld nodig om zijn leefwereld te ontdekken en om bij te leren. Groeien is ook opkomen voor jezelf, zorgen dat anderen je respecteren. De levensenergie die een kind daarvoor aanspreekt, kan ook schade berokkenen. In dat geval spreken we van geweld: scheldpartijen, vechten, dreigen, spuwen, trappen.</i></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Huiselijk geweld gemeten -Bureau Beke, Arnhem 2009</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100913165257/http://www.batteredmen.com/fiebert.htm">metaonderzoek Fiebert</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Van Hiel, A. <i>Sociale Psychologie</i> (2013, Academia Press)</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141222132438/http://facultyfiles.deanza.edu/gems/abrahamsmatt/HeatandViolenceAnderson2001.pdf">Heat and Violence (Anderson)</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2022"><span style="font-variant:small-caps;">Nick Möller</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gld.nl/nieuws/7532239/hoe-kun-je-het-best-reageren-op-beledigingen-en-scheldpartijen">Hoe kun je het best reageren op beledigingen en scheldpartijen?</a>. <i>omroep gld</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2022-01-20">20 januari 2022</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-01-21">21 januari 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Bushman, B.J. ea (1999). Catharsis, aggression, and persuasive influence: self-fulfilling of self-defeating prophecies? Journal of Personality and Social Psychology, 76, p. 367-376</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Geen, R.G. & Quanty, M.B. (1977). The catharsis of aggression: an evaluation of a hypothesis. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 10, pp. 1-37). New York: Academic Press</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Tavris, C. (1989). Anger. The misunderstood emotion. New York: Touchstone Books</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">De Groot, F. (2006). Helpt het fysiek afreageren van agressie? PsychoPraxis, 8, p. 194-196 + De Groot, F. (2007). De hardnekkige mythe van het fysiek afreageren van agressie. In J. Simons (Red.), Actuele themata uit de psychomotorische therapie. Jaarboek 2007, Acco, p. 119-131</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63829521">.mw-parser-output .zusterprojecten{padding:0;font-size:90%;clear:both;margin:1em 0 -0.5em 0}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein{padding-bottom:5px;font-size:90%}.mw-parser-output .zusterprojecten-kop{vertical-align:middle}.mw-parser-output .zusterprojecten-lijst{display:inline;margin-left:0;padding-left:0}.mw-parser-output .zusterprojecten-kop,.mw-parser-output .zusterprojecten li,.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{display:inline-block;margin:0.4em 0.6em;white-space:nowrap;line-height:1.4em;width:12.5em}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{width:17.5em;max-height:20px}.mw-parser-output .zuster-logo{display:inline-block;text-align:center;width:34px}.mw-parser-output .zuster-tekst{display:inline-block;vertical-align:middle}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein .zuster-op{display:inline}@media screen and (max-width:720px){.mw-parser-output .zusterprojecten li,.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{max-height:initial;line-height:inherit}}</style> <div class="interProjectTemplate interProject-groot zusterprojecten toccolours noprint"> <div class="zusterprojecten-kop"><b>Op andere <a href="/wiki/Wikimedia_Foundation" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia</a>-projecten</b></div><br /> <ul class="zusterprojecten-lijst"> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aggression#mw-subcategories" class="extiw" title="c:Category:Aggression">Mediabestanden</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="18" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/27px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/36px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aggression#mw-subcategories" class="extiw" title="c:Category:Aggression"><i><b>Media</b></i></a><div class="zuster-op"> op Commons</div></div></li><div class="interProject wiktionary mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/agressie" class="extiw" title="wikt:agressie">WikiWoordenboek</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/23px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="23" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/35px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/46px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/agressie" class="extiw" title="wikt:agressie"><i><b>Definitie</b></i></a><div class="zuster-op"> op WikiWoordenboek</div></div></li> </ul> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Gemoedstoestanden"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_gemoedstoestanden" title="Sjabloon:Navigatie gemoedstoestanden"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_gemoedstoestanden&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Gemoedstoestanden" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Gemoedstoestand" title="Gemoedstoestand">Gemoedstoestanden</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:100%;"><tbody><tr><td class="links" style="width:20em;"><b>Basisemoties:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Vreugde" title="Vreugde">vreugde</a> · <a href="/wiki/Verdriet" title="Verdriet">verdriet</a> · <a href="/wiki/Woede" title="Woede">woede</a> · <a href="/wiki/Angst" title="Angst">angst</a> · <a href="/wiki/Walging" title="Walging">walging</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Emoties, gevoelens en humeuren:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aanbidding" title="Aanbidding">adoratie</a> · <a href="/wiki/Affectie" title="Affectie">affectie</a> · <a href="/wiki/Afgunst_(emotie)" title="Afgunst (emotie)">afgunst</a> · <a href="/w/index.php?title=Agitatie_(medisch)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agitatie (medisch) (de pagina bestaat niet)">agitatie</a> · <a class="mw-selflink selflink">agressie</a> · <a href="/wiki/Angst" title="Angst">angst</a> · <a href="/wiki/Apathie" title="Apathie">apathie</a> · <a href="/wiki/Begeerte" title="Begeerte">begeerte</a> · <a href="/w/index.php?title=Bewondering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bewondering (de pagina bestaat niet)">bewondering</a> · <a href="/wiki/Bezorgdheid" title="Bezorgdheid">bezorgdheid</a> · <a href="/wiki/Defaitisme" title="Defaitisme">defaitisme</a> · <a href="/wiki/Depressie_(klinisch)" title="Depressie (klinisch)">depressie</a> · <a href="/wiki/Eenzaamheid" title="Eenzaamheid">eenzaamheid</a> · <a href="/wiki/Empathie" title="Empathie">empathie</a> · <a href="/wiki/Enthousiasme" title="Enthousiasme">enthousiasme</a> · <a href="/wiki/Euforie" title="Euforie">euforie</a> · <a href="/wiki/Extase_(toestand)" title="Extase (toestand)">extase</a> · <a href="/wiki/Frustratie" title="Frustratie">frustratie</a> · <a href="/wiki/Geluk_(emotie)" title="Geluk (emotie)">geluk</a> · <a href="/wiki/Genot" title="Genot">genot</a> · <a href="/wiki/Haat" title="Haat">haat</a> · <a href="/wiki/Heimwee" title="Heimwee">heimwee</a> · <a href="/wiki/Hoop" title="Hoop">hoop</a> · <a href="/wiki/Hypochondrie" title="Hypochondrie">hypochondrie</a> · <a href="/wiki/Hysterie" title="Hysterie">hysterie</a> · <a href="/w/index.php?title=Irritatie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irritatie (de pagina bestaat niet)">irritatie</a> · <a href="/wiki/Jaloezie_(gevoel)" title="Jaloezie (gevoel)">jaloezie</a> · <a href="/wiki/Leedvermaak_(humor)" title="Leedvermaak (humor)">leedvermaak</a> · <a href="/wiki/Liefde" title="Liefde">liefde</a> · <a href="/wiki/Lijden" title="Lijden">lijden</a> · <a href="/wiki/Medelijden" title="Medelijden">medelijden</a> · <a href="/wiki/Melancholie" title="Melancholie">melancholie</a> · <a href="/w/index.php?title=Misprijzen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Misprijzen (de pagina bestaat niet)">misprijzen</a> · <a href="/wiki/Nieuwsgierigheid" title="Nieuwsgierigheid">nieuwsgierigheid</a> · <a href="/wiki/Nostalgie" title="Nostalgie">nostalgie</a> · <a href="/w/index.php?title=Ongerustheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ongerustheid (de pagina bestaat niet)">ongerustheid</a> · <a href="/wiki/Onzekerheid" title="Onzekerheid">onzekerheid</a> · <a href="/wiki/Optimisme" title="Optimisme">optimisme</a> · <a href="/wiki/Overspannenheid" title="Overspannenheid">overspannenheid</a> · <a href="/wiki/Paniek" title="Paniek">paniek</a> · <a href="/wiki/Passie_(emotie)" title="Passie (emotie)">passie</a> · <a href="/wiki/Preutsheid" title="Preutsheid">preutsheid</a> · <a href="/wiki/Razernij" title="Razernij">razernij</a> · <i><a href="/wiki/Saudade" title="Saudade">saudade</a></i> · <a href="/wiki/Schaamte" title="Schaamte">schaamte</a> · <a href="/wiki/Schuldgevoel" title="Schuldgevoel">schuldgevoel</a> · <a href="/wiki/Sehnsucht_(emotie)" title="Sehnsucht (emotie)">sehnsucht</a> · <a href="/wiki/Spijt" title="Spijt">spijt</a> · <a href="/wiki/Stress" title="Stress">stress</a> · <a href="/wiki/Sympathie" title="Sympathie">sympathie</a> · <a href="/w/index.php?title=Tederheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tederheid (de pagina bestaat niet)">tederheid</a> · <a href="/wiki/Teleurstelling" title="Teleurstelling">teleurstelling</a> · <a href="/wiki/Tevredenheid" title="Tevredenheid">tevredenheid</a> · <a href="/wiki/Toxische_positiviteit" title="Toxische positiviteit">toxische positiviteit</a> · <a href="/wiki/Transfobie" title="Transfobie">transfobie</a> · <a href="/wiki/Trots" title="Trots">trots</a> · <a href="/wiki/Verbazing" title="Verbazing">verbazing</a> · <a href="/wiki/Verdriet" title="Verdriet">verdriet</a> · <a href="/wiki/Verlegenheid" title="Verlegenheid">verlegenheid</a> · <a href="/wiki/Vernedering" title="Vernedering">vernedering</a> · <a href="/wiki/Verrassing" class="mw-redirect" title="Verrassing">verrassing</a> · <a href="/wiki/Extase_(toestand)" title="Extase (toestand)">verrukking</a> · <a href="/wiki/Verveling" title="Verveling">verveling</a> · <a href="/wiki/Vervreemding" title="Vervreemding">vervreemding</a> · <a href="/w/index.php?title=Vijandigheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vijandigheid (de pagina bestaat niet)">vijandigheid</a> · <a href="/wiki/Vreugde" title="Vreugde">vreugde</a> · <a href="/w/index.php?title=Vrolijkheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vrolijkheid (de pagina bestaat niet)">vrolijkheid</a> · <a href="/wiki/Walging" title="Walging">walging</a> · <a href="/wiki/Wanderlust_(begrip)" title="Wanderlust (begrip)"><i>wanderlust</i></a> · <a href="/wiki/Hoop" title="Hoop">wanhoop</a> · <a href="/wiki/Woede" title="Woede">woede</a> · <a href="/wiki/Wrok" title="Wrok">wrok</a> · <a href="/wiki/Nervositeit" title="Nervositeit">zenuwachtigheid</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Wereldbeeld:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Existentialisme" title="Existentialisme">existentialisme</a> · <a href="/wiki/Fatalisme" title="Fatalisme">fatalisme</a> · <a href="/wiki/Manipulatie" title="Manipulatie">manipulatie</a> · <a href="/wiki/Metafysica" title="Metafysica">metafysica</a> · <a href="/wiki/Nihilisme_(filosofie)" title="Nihilisme (filosofie)">nihilisme</a> · <a href="/wiki/Optimisme" title="Optimisme">optimisme</a> · <a href="/wiki/Pessimisme" title="Pessimisme">pessimisme</a> · <a href="/wiki/Sociale_rechtvaardigheid" title="Sociale rechtvaardigheid">sociale rechtvaardigheid</a> · <a href="/wiki/Vertrouwen" title="Vertrouwen">vertrouwen</a> · <a href="/w/index.php?title=Wantrouwen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wantrouwen (de pagina bestaat niet)">wantrouwen</a> · <a href="/wiki/Weltschmerz" title="Weltschmerz">weltschmerz</a></td></tr></tbody></table> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Agressie&oldid=67060651">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Agressie&oldid=67060651</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Gemoedstoestand" title="Categorie:Gemoedstoestand">Gemoedstoestand</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Ethologie" title="Categorie:Ethologie">Ethologie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 feb 2024 om 02:29.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Agressie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5945864d7d-tqqrv","wgBackendResponseTime":152,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.110","walltime":"0.157","ppvisitednodes":{"value":1048,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":17215,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7247,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8160,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 86.819 1 -total"," 37.75% 32.774 1 Sjabloon:Appendix"," 34.93% 30.330 1 Sjabloon:References"," 33.63% 29.201 1 Sjabloon:Navigatie_gemoedstoestanden"," 30.25% 26.267 1 Sjabloon:Navigatie"," 16.40% 14.238 1 Sjabloon:Zusterproject"," 13.65% 11.847 1 Sjabloon:Citeer_web"," 12.77% 11.089 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 6.26% 5.437 2 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 5.24% 4.551 1 Sjabloon:Zie_ook"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.003","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":623491,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-b56b5d65d-bt6gb","timestamp":"20241202145117","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Agressie","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Agressie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q191797","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q191797","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-11-08T09:13:30Z","dateModified":"2024-02-19T01:29:10Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bc\/Rebecca1917version.jpg"}</script> </body> </html>