CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>IBM i - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"388a4fe5-4042-437e-bfb3-9a6b8367d379","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"IBM_i","wgTitle":"IBM i","wgCurRevisionId":58916870,"wgRevisionId":58916870,"wgArticleId":46737,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Besturingssysteem","IBM"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"IBM_i","wgRelevantArticleId":46737,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q15637561","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="733"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="488"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png/640px-Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="391"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="IBM i - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/IBM_i"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/IBM_i"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-IBM_i rootpage-IBM_i skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Hoofdmenu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/4_april"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas"><span>Speciale pagina's</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=IBM+i" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=IBM+i" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=IBM+i" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=IBM+i" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-S/38_en_CPF" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#S/38_en_CPF"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>S/38 en CPF</span> </div> </a> <ul id="toc-S/38_en_CPF-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-S/36_en_SSP" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#S/36_en_SSP"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>S/36 en SSP</span> </div> </a> <ul id="toc-S/36_en_SSP-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-AS/400_en_OS/400" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#AS/400_en_OS/400"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>AS/400 en OS/400</span> </div> </a> <ul id="toc-AS/400_en_OS/400-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moderne_technieken" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moderne_technieken"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Moderne technieken</span> </div> </a> <ul id="toc-Moderne_technieken-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-DB2/400_en_SQL" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#DB2/400_en_SQL"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>DB2/400 en SQL</span> </div> </a> <ul id="toc-DB2/400_en_SQL-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Machine_Interface" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Machine_Interface"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Machine Interface</span> </div> </a> <ul id="toc-Machine_Interface-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Windows-integratie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Windows-integratie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Windows-integratie</span> </div> </a> <ul id="toc-Windows-integratie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Netwerken" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Netwerken"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Netwerken</span> </div> </a> <ul id="toc-Netwerken-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Inhoudsopgave" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">IBM i</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 15 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-15" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">15 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%8A_%D8%A8%D9%8A_%D8%A5%D9%85_%D8%A2%D9%8A" title="آي بي إم آي – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آي بي إم آي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="IBM i" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="IBM i" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="IBM i" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="IBM i" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="IBM i" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="IBM i" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="IBM i" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="IBM i" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="IBM i" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="IBM i" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="IBM i" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="IBM i" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="IBM i" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/IBM_i" title="IBM i – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="IBM i" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q15637561#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/IBM_i" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:IBM_i&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/IBM_i"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/IBM_i"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/IBM_i" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/IBM_i" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&oldid=58916870" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=IBM_i&id=58916870&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FIBM_i"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FIBM_i"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=IBM+i"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=IBM_i&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=IBM_i&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:IBM_i" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q15637561" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="wikitable" align="right"> <tbody><tr> <th colspan="2" align="center">IBM-besturingssystemen </th></tr> <tr> <th>Servermodel</th> <th>Besturingssysteem </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=S/38&action=edit&redlink=1" class="new" title="S/38 (de pagina bestaat niet)">S/38</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Control_Program_Facility&action=edit&redlink=1" class="new" title="Control Program Facility (de pagina bestaat niet)">CPF</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=S/36&action=edit&redlink=1" class="new" title="S/36 (de pagina bestaat niet)">S/36</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=System_Support_Program&action=edit&redlink=1" class="new" title="System Support Program (de pagina bestaat niet)">SSP</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/AS/400" class="mw-redirect" title="AS/400">AS/400</a></td> <td>OS/400 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/E-Server_iSeries" class="mw-redirect" title="E-Server iSeries">E-Server iSeries</a></td> <td>OS/400 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=E-Server_i5&action=edit&redlink=1" class="new" title="E-Server i5 (de pagina bestaat niet)">E-Server i5</a></td> <td>i5/OS </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/IBM_Power_Systems" title="IBM Power Systems">IBM Power Systems</a></td> <td>IBM i </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Os400-lic-ipl_(screenshot).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png/260px-Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png" decoding="async" width="260" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png/390px-Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png/520px-Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png 2x" data-file-width="796" data-file-height="486" /></a><figcaption>Opstartscherm van IBM i</figcaption></figure> <p><b>IBM i</b> is een <a href="/wiki/Besturingssysteem" title="Besturingssysteem">besturingssysteem</a> van <a href="/wiki/IBM" title="IBM">IBM</a> voor het <a href="/wiki/IBM_Power_Systems" title="IBM Power Systems">IBM Power Systems</a>-platform. Het besturingssysteem is geëvolueerd uit <a href="/w/index.php?title=Control_Program_Facility&action=edit&redlink=1" class="new" title="Control Program Facility (de pagina bestaat niet)">CPF</a> voor de <a href="/w/index.php?title=S/38&action=edit&redlink=1" class="new" title="S/38 (de pagina bestaat niet)">S/38</a>, en heette achtereenvolgens <b>OS/400</b>, <b>i5/OS</b> en sinds april 2008 IBM i. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="S/38_en_CPF"><span id="S.2F38_en_CPF"></span>S/38 en CPF</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: S/38 en CPF" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: S/38 en CPF"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1978 kwam <a href="/w/index.php?title=S/38&action=edit&redlink=1" class="new" title="S/38 (de pagina bestaat niet)">S/38</a> van IBM uit, met als besturingssysteem <a href="/w/index.php?title=Control_Program_Facility&action=edit&redlink=1" class="new" title="Control Program Facility (de pagina bestaat niet)">Control Program Facility</a> (CPF). Het project dat had geleid tot dit systeem stond onder leiding van dr. <a href="/wiki/Frank_Soltis" title="Frank Soltis">Frank Soltis</a>, en was uitgevoerd in het laboratorium van IBM in <a href="/wiki/Rochester_(Minnesota)" title="Rochester (Minnesota)">Rochester</a> (<a href="/wiki/Minnesota" title="Minnesota">Minnesota</a>). </p><p>CPF was een revolutionair besturingssysteem. Behalve alle zaken die je van een besturingssysteem mocht verwachten, bevatte CPF een groot aantal faciliteiten die normaliter apart moesten worden aangekocht, zoals: </p> <ul><li>Een geïntegreerd relationeel <a href="/wiki/Database" title="Database">database</a>-systeem (alhoewel de moderne definitie van een database hierop niet toepasbaar is) bestaande uit fysieke bestanden die de daadwerkelijke data bevatten, en logische bestanden waarmee indexen en views konden worden gemaakt. Door het ontbreken van <a href="/wiki/SQL" title="SQL">SQL</a> werd elk bestand, net als een programma, gecodeerd in broncode, en vertaald naar een machine-object.</li> <li>Een <a href="/w/index.php?title=Beveiligingsmodel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beveiligingsmodel (de pagina bestaat niet)">beveiligingsmodel</a> waarbij elke gebruiker beschikking kreeg over gebruikersnaam en wachtwoord, en op basis van roldefinities beschikking kreeg over toegang tot objecten uit het besturingssysteem. Dit beveiligingsmodel werd al snel erkend als een van de sterktepunten van dit besturingssysteem, en was voor veel bedrijven een van de motivaties om S/38 en CPF te gaan gebruiken.</li> <li>Faciliteiten voor <a href="/wiki/Datacommunicatie" class="mw-redirect" title="Datacommunicatie">datacommunicatie</a>, in die tijd uiteraard vooral bestaande uit configuratiemogelijkheden voor <a href="/wiki/Modem" title="Modem">modemverbindingen</a>. Alhoewel alle faciliteiten aanwezig waren, was het configureren vrij ingewikkeld en omslachtig, wat door velen als kritiekpunt werd gebruikt.</li> <li>Een moderne aanpak van interactieve programmatuur. Veel computersystemen uit die tijd waren pure batch-georiënteerde gegevensverwerkers, waar alleen met veel pijn en moeite programmatuur voor kon worden gemaakt die scherminteractie toestond. Soltis' team had dat onderkend, en had al in de eerste versie van CPF de scheiding aangebracht tussen logica en presentatie. De presentatie werd ondergebracht in een <i>displayfile</i>, en het achterliggende programma kon de interactie afhandelen door eenvoudig datarecords te lezen en te schrijven naar de displayfile. Het <a href="/wiki/GUI" class="mw-redirect" title="GUI">GUI</a>-fenomeen was nog niet uitgevonden, en de schermen waren dus karaktergeoriënteerd, in een opbouw met 24 regels van 80 karakters.</li></ul> <p>Uiteraard had de integratie van al deze functionaliteit in het besturingssysteem een groot nadeel: de klant had geen keuze. Gebruik van CPF liet geen andere database-implementaties, beveiligingspakketten enz. toe. Veel kritiek die <a href="/wiki/Microsoft" title="Microsoft">Microsoft</a> tegenwoordig ten deel valt met betrekking tot het integreren van allerlei functionaliteit in <a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Windows</a> was dus in 1978 al van toepassing op IBM. </p><p>Bovendien was de fundamentele architectuur vernieuwend, door het toepassen van een <a href="/w/index.php?title=Machine_interface&action=edit&redlink=1" class="new" title="Machine interface (de pagina bestaat niet)">machine interface</a> (MI) werd de onderliggende hardware voor het besturingssysteem en de applicaties bijna volledig gevirtualiseerd. Een van de effecten hiervan was dat CPF kon werken met een concept dat <i><a href="/wiki/Single_level_storage" class="mw-redirect" title="Single level storage">single level storage</a></i> werd genoemd: interactie met het schijvengebied werd door de MI uitgevoerd. Elk onderdeel van het besturingssysteem werd als object beschikbaar gemaakt, en elk object was uniek identificeerbaar met behulp van objectnaam, objecttype en de bibliotheek waarin zich dat object bevond. CPF kende als gevolg daarvan geen instructies om bijvoorbeeld een programma in het geheugen te laden, het eenvoudig aanroepen van het programma was voldoende om er voor te zorgen dat het in geheugen werd geladen. CPF was daarmee een van de eerste object-georiënteerde besturingssystemen. </p><p>IBM leverde bij CPF als programmeertalen <a href="/wiki/RPG_(programmeertaal)" title="RPG (programmeertaal)">RPG</a> en <a href="/wiki/COBOL" title="COBOL">COBOL</a>. RPG was al min of meer een IBM-eigen taal, en de Cobol versie die werd bijgeleverd was aanmerkelijk anders dan ANSI-Cobol, omdat hierin instructies waren opgenomen voor de CPF-eigen functionaliteit. Voor een ervaren Cobol programmeur was het even wennen om programma's te maken voor een S/38. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="S/36_en_SSP"><span id="S.2F36_en_SSP"></span>S/36 en SSP</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: S/36 en SSP" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: S/36 en SSP"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Om ook de markt te bedienen die op zoek was naar een eenvoudig te beheren computersysteem bracht IBM in <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a> de <a href="/w/index.php?title=S/36&action=edit&redlink=1" class="new" title="S/36 (de pagina bestaat niet)">S/36</a>, met <a href="/w/index.php?title=System_Support_Program&action=edit&redlink=1" class="new" title="System Support Program (de pagina bestaat niet)">SSP</a> als besturingssysteem. SSP was veel eenvoudiger dan CPF en daarmee werd het beheer vereenvoudigd. Een belangrijk voordeel van SSP boven CPF was de aanwezigheid van een menustructuur in het besturingssysteem, waarmee alle systeemfuncties konden worden opgezocht. CPF ontbeerde dat, en kon alleen met CL (<a href="/w/index.php?title=Control_Language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Control Language (de pagina bestaat niet)">Control Language</a>) opdrachten worden bestuurd. </p><p>Voor SSP was RPG ook de belangrijkste programmeertaal voor applicatieprogramma's, het was echter een andere RPG-versie dan die van CPF. Programma's van de twee systemen waren niet uitwisselbaar, en ook niet compatibel op broncodeniveau. De migratie van een S/36 naar een S/38 was dan ook niet eenvoudig, en was voor veel bedrijven een moeilijk te nemen drempel. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="AS/400_en_OS/400"><span id="AS.2F400_en_OS.2F400"></span>AS/400 en OS/400</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: AS/400 en OS/400" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: AS/400 en OS/400"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vanuit strategisch oogpunt was het voor IBM van belang de diverse computerlijnen (S/36, S/38, 4300 en S/370) samen te voegen tot één systeem. Dit nieuwe systeem moest de sterktepunten van S/36 (eenvoudig beheer, menustructuur) combineren met die van S/38 (geïntegreerde database en security, scheiding van logica en presentatie). Het gevolg van deze samenvoeging werd in 1987 gepresenteerd als <a href="/wiki/AS/400" class="mw-redirect" title="AS/400">AS/400</a>, met het nieuwe besturingssysteem OS/400. Programmeurs en beheerders van S/38 werden op hun wenken bediend: de eerste versie van OS/400 was eigenlijk een nieuwe release van CPF, met wat nieuwe CL-commando's en een menustructuur. Degenen die gewend waren aan SSP hadden het wat lastiger, alhoewel OS/400 een <a href="/wiki/Emulatie" class="mw-redirect" title="Emulatie">emulatie</a> in zich had van SSP, zodat ook programma's van S/36 zonder al te veel problemen konden worden gemigreerd. </p><p>In de jaren 90 kwam de ontwikkeling van OS/400 een beetje in een slaapstand terecht. Alhoewel er regelmatig release-updates kwamen, was daar vaak niet al te veel revolutionairs te ontdekken. De trend om meer en meer grafische weergave te gebruiken werd door IBM wat genegeerd, en de AS/400 kreeg een wat oubollig imago. De populariteit begon daardoor ook wat te dalen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moderne_technieken">Moderne technieken</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Moderne technieken" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Moderne technieken"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sinds het omarmen van <a href="/wiki/GNU/Linux" class="mw-redirect" title="GNU/Linux">GNU/Linux</a> en <a href="/wiki/Programmeertaal_Java" class="mw-redirect" title="Programmeertaal Java">Java</a>-technologie is OS/400 weer in de lift. IBM positioneert OS/400 als het besturingssysteem dat bij voorkeur voor <a href="/wiki/WebSphere" title="WebSphere">WebSphere</a> en <a href="/wiki/J2EE" class="mw-redirect" title="J2EE">J2EE</a> wordt gebruikt. Al een aantal jaren is er een grafische interface voor beheertaken in het product <a href="/wiki/Operations_Navigator" class="mw-redirect" title="Operations Navigator">Operations Navigator</a>, waarmee met de <a href="/wiki/Muis_(computer)" title="Muis (computer)">muis</a> het beheer over de machine kan worden gevoerd. </p><p>De meest recente versie van dit <a href="/wiki/Besturingssysteem" title="Besturingssysteem">besturingssysteem</a> heeft de naam i5/OS meegekregen en steunt op de technologie van de <a href="/w/index.php?title=Power5-processor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Power5-processor (de pagina bestaat niet)">Power5-processoren</a> die is geïntroduceerd in de nieuwste <a href="/wiki/Server" title="Server">servers</a> van het iSeries-gamma. De Power5-technologie maakt het mogelijk op één server tegelijkertijd verschillende besturingssystemen te draaien door middel van <a href="/wiki/Logische_partitionering" title="Logische partitionering">logische partitionering</a> (LPAR). Met LPAR wordt de server verdeeld in virtuele servers, die elk als zelfstandige server functioneren. Het toewijzen en "verhuizen" van resources als processor-capaciteit en geheugen kan dynamisch worden uitgevoerd, het verhuizen van andere hardware zoals netwerkkaarten e.d. vereist een reboot van de betrokken partities. </p><p>Elke partitie heeft een eigen besturingssysteem, waarbij kan worden gekozen tussen OS/400, <a href="/wiki/AIX" title="AIX">AIX</a> en <a href="/wiki/GNU/Linux" class="mw-redirect" title="GNU/Linux">GNU/Linux</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="DB2/400_en_SQL"><span id="DB2.2F400_en_SQL"></span>DB2/400 en SQL</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: DB2/400 en SQL" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: DB2/400 en SQL"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Alhoewel <a href="/wiki/SQL" title="SQL">SQL</a> al een flink aantal jaren beschikbaar is in OS/400, heeft het toch enige tijd geduurd voordat IBM de in OS/400 ingebouwde database engine <a href="/wiki/IBM_DB2" title="IBM DB2">DB2</a> durfde te noemen. Inmiddels is DB2 voor OS/400 (DB2/400) een zeer krachtige database-engine met volwaardige functionaliteit die voldoet aan het relationele model. Waar in het verleden databasetabellen via gecompileerde <a href="/wiki/Broncode" title="Broncode">broncode</a> tot stand kwamen, is dit inmiddels vervangen door een SQL-omgeving die zowel vanuit de 80x24 groene schermen, als vanuit Operations Navigator kan worden gebruikt. DB2/400 ondersteunt alle moderne technieken als <a href="/wiki/Trigger" title="Trigger">triggers</a>, <a href="/wiki/Constraint" class="mw-redirect" title="Constraint">constraints</a> en een geavanceerde manier van transactieverwerking. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Machine_Interface">Machine Interface</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Machine Interface" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Machine Interface"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het MI-concept dat al uit de S/38-tijd stamt is doorontwikkeld tot een vrijwel volledige virtualisatie van de hardware, door toepassing van de <a href="/wiki/Technology_Independent_Machine_Interface" title="Technology Independent Machine Interface">Technology Independent Machine Interface</a>-laag (TIMI). TIMI is de laag die <a href="/wiki/Application_programming_interface" title="Application programming interface">API</a>'s bevat naar de hardware componenten, en het toepassen van deze techniek maakt het mogelijk om verschillende besturingssystemen te installeren (OS/400, <a href="/wiki/AIX" title="AIX">AIX</a> en <a href="/wiki/Linux" title="Linux">Linux</a>). Bovendien kunnen de TIMI-API's rechtstreeks worden aangesproken, welke techniek door IBM wordt toegepast in de <a href="/wiki/WebSphere_Application_Server" title="WebSphere Application Server">WebSphere Application Server</a>-implementatie voor OS/400. Dit in tegenstelling tot WebSphere op andere platforms, waar functies uit het besturingssysteem moeten worden gebruikt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Windows-integratie">Windows-integratie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Windows-integratie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Windows-integratie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Door toepassing van een techniek die achtereenvolgens <i>File Server I/O Processor (FSIOP)</i>, <i>integrated PC server (IPCS)</i>, <i>integrated Netfinity server</i> en tegenwoordig <i><a href="/wiki/Integrated_xSeries_Server" title="Integrated xSeries Server">Integrated xSeries Server</a></i> (IXS) of <i>Integrated xSeries Adaptor</i> (IXA) heet, heeft IBM het mogelijk gemaakt ook <a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Windows</a> servers te integreren in de iSeries-server. In een OS/400-partitie wordt daarvoor een virtueel schijvengebied gemaakt, dat is toe te wijzen aan een IXS of IXA. De IXS zelf is een insteekkaart met <a href="/wiki/Intel" title="Intel">Intel</a> processor, die kan worden gebruikt voor installatie van <a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Windows</a> server-edities. De IXA is de variant van deze functionaliteit, waarmee een externe xSeries-server kan worden gekoppeld aan de iSeries. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Netwerken">Netwerken</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Netwerken" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=IBM_i&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Netwerken"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Voor de verbinding van de <a href="/wiki/Computerterminal" title="Computerterminal">terminals</a> werd in het verleden het <a href="/wiki/Twinax" title="Twinax">twinax</a>-protocol gebruikt. Alhoewel nog steeds ondersteund, wordt twinax eigenlijk niet meer toegepast, omdat het gebruik van terminals nagenoeg verdwenen is. Voor datacommunicatie werd door IBM gebruikgemaakt van <a href="/wiki/Systems_Network_Architecture" class="mw-redirect" title="Systems Network Architecture">SNA</a> en <a href="/wiki/Token_Ring" class="mw-redirect" title="Token Ring">Token Ring</a>-techniek. Ook deze technieken zijn inmiddels door marktwerking naar de achtergrond geraakt, en vervangen door respectievelijk <a href="/wiki/TCP/IP" title="TCP/IP">TCP/IP</a> en <a href="/wiki/Ethernet" title="Ethernet">ethernet</a>. </p>    </div><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=IBM_i&oldid=58916870">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=IBM_i&oldid=58916870</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Besturingssysteem" title="Categorie:Besturingssysteem">Besturingssysteem</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:IBM" title="Categorie:IBM">IBM</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 11 mei 2021 om 06:46.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=IBM_i&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">IBM i</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>15 talen</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Onderwerp toevoegen</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-58f486c48d-p92sp","wgBackendResponseTime":103,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.025","walltime":"0.123","ppvisitednodes":{"value":90,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":0,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75687f9f4b-bnc7z","timestamp":"20250322001328","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"IBM i","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/IBM_i","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q15637561","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q15637561","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-03-15T00:23:46Z","dateModified":"2021-05-11T04:46:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/7f\/Os400-lic-ipl_%28screenshot%29.png","headline":"besturingssysteem van IBM"}</script> </body> </html>