CINXE.COM
เดวิด ลิฟวิงสโตน - วิกิพีเดีย
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="th" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>เดวิด ลิฟวิงสโตน - วิกิพีเดีย</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )thwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "thai","wgMonthNames":["","มกราคม","กุมภาพันธ์","มีนาคม","เมษายน","พฤษภาคม","มิถุนายน","กรกฎาคม","สิงหาคม","กันยายน","ตุลาคม","พฤศจิกายน","ธันวาคม"],"wgRequestId":"258af003-4b6f-4b8e-b4de-931667377d0c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"เดวิด_ลิฟวิงสโตน","wgTitle":"เดวิด ลิฟวิงสโตน","wgCurRevisionId":11942554,"wgRevisionId":11942554,"wgArticleId":39986,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Articles with hCards","บทความที่มีข้อความภาษาอังกฤษ","Webarchive template wayback links","บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2356", "บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2416","นักสำรวจชาวอังกฤษ","มิชชันนารี","บุคคลจากพื้นที่สภาเซาท์แลนาร์กเชอร์","เสียชีวิตจากมาลาเรีย","เสียชีวิตจากโรคบิด","ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยกลาสโกว์"],"wgPageViewLanguage":"th","wgPageContentLanguage":"th","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"เดวิด_ลิฟวิงสโตน","wgRelevantArticleId":39986,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"th", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"th"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q48373","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading", "ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=th&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg/1200px-David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1467"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg/800px-David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="978"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg/640px-David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="782"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="เดวิด ลิฟวิงสโตน - วิกิพีเดีย"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//th.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="แก้ไข" href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="วิกิพีเดีย (th)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//th.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.th"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ฟีดอะตอม วิกิพีเดีย" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-เดวิด_ลิฟวิงสโตน rootpage-เดวิด_ลิฟวิงสโตน skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ข้ามไปเนื้อหา</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เมนูหลัก" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เมนูหลัก</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เมนูหลัก</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> การนำทาง </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" title="เยี่ยมชมหน้าหลัก [z]" accesskey="z"><span>หน้าหลัก</span></a></li><li id="n-ask" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1"><span>ถามคำถาม</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ค้นหาข้อมูลเบื้องหลังในเหตุการณ์ปัจจุบัน"><span>เหตุการณ์ปัจจุบัน</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1" title="โหลดหน้าแบบสุ่ม [x]" accesskey="x"><span>สุ่มบทความ</span></a></li><li id="n-about" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="ทำความรู้จักวิกิพีเดีย"><span>เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิธีการติดต่อวิกิพีเดีย"><span>ติดต่อเรา</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> มีส่วนร่วม </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D" title="ข้อแนะนำการใช้และแก้ไขวิกิพีเดีย"><span>คำอธิบาย</span></a></li><li id="n-introduction" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99"><span>เริ่มต้นเขียน</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="เกี่ยวกับโครงการ สิ่งที่คุณทำได้ และวิธีการค้นหา"><span>ศาลาประชาคม</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในวิกินี้ [r]" accesskey="r"><span>ปรับปรุงล่าสุด</span></a></li><li id="n-discord" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94"><span>ดิสคอร์ด</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="วิกิพีเดีย" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-th.svg" style="width: 6.4375em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="สารานุกรมเสรี" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-th.svg" width="100" height="18" style="width: 6.25em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ค้นหา</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" aria-label="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" autocapitalize="sentences" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="พิเศษ:ค้นหา"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ค้นหา</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="เครื่องมือส่วนตัว"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="หน้าตา" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">หน้าตา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&uselang=th" class=""><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&returnto=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ" class=""><span>สร้างบัญชี</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&returnto=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o" class=""><span>เข้าสู่ระบบ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือส่วนตัว" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือส่วนตัว</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="เมนูผู้ใช้" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&uselang=th"><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&returnto=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>สร้างบัญชี</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&returnto=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>เข้าสู่ระบบ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> หน้าสำหรับผู้แก้ไขที่ออกจากระบบ <a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B3" aria-label="เรียนรู้เพิ่มเกี่ยวกับการแก้ไข"><span>เรียนรู้เพิ่มเติม</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="รายการการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [y]" accesskey="y"><span>ส่วนร่วม</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="อภิปรายเกี่ยวกับการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [n]" accesskey="n"><span>คุย</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="สารบัญ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">สารบัญ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ซ่อน</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">บทนำ</div> </a> </li> <li id="toc-เยาว์วัย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#เยาว์วัย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>เยาว์วัย</span> </div> </a> <ul id="toc-เยาว์วัย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา</span> </div> </a> <ul id="toc-เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ชีวิตคู่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ชีวิตคู่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>ชีวิตคู่</span> </div> </a> <ul id="toc-ชีวิตคู่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การสำรวจ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#การสำรวจ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>การสำรวจ</span> </div> </a> <ul id="toc-การสำรวจ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-แม่น้ำไนล์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#แม่น้ำไนล์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>แม่น้ำไนล์</span> </div> </a> <ul id="toc-แม่น้ำไนล์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-มรณะ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#มรณะ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>มรณะ</span> </div> </a> <ul id="toc-มรณะ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อ้างอิง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>อ้างอิง</span> </div> </a> <ul id="toc-อ้างอิง-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#แหล่งข้อมูลอื่น"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>แหล่งข้อมูลอื่น</span> </div> </a> <ul id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="สารบัญ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">เดวิด ลิฟวิงสโตน</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ไปที่บทความในภาษาอื่น ซึ่งมีใน 86 ภาษา" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-86" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">86 ภาษา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – แอฟริกานส์" lang="af" hreflang="af" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="แอฟริกานส์" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B4%E1%89%AA%E1%8B%B5_%E1%88%8A%E1%89%AA%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%88%B5%E1%89%B0%E1%8A%95" title="ዴቪድ ሊቪንግስተን – อัมฮารา" lang="am" hreflang="am" data-title="ዴቪድ ሊቪንግስተን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="อัมฮารา" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%81%D9%8A%D8%AF_%D9%84%D9%8A%D9%81%D9%8A%D9%86%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="ديفيد ليفينغستون – อาหรับ" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ديفيد ليفينغستون" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="อาหรับ" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%81%D9%8A%D8%AF_%D9%84%D9%8A%D9%81%D9%8A%D9%86%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="ديفيد ليفينجستين – อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ديفيد ليفينجستين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – อัสตูเรียส" lang="ast" hreflang="ast" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="อัสตูเรียส" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – โคตาวา" lang="avk" hreflang="avk" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="โคตาวา" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Devid_Livinqston" title="Devid Livinqston – อาเซอร์ไบจาน" lang="az" hreflang="az" data-title="Devid Livinqston" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="อาเซอร์ไบจาน" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B4_%D0%9B%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Давід Лівінгстан – เบลารุส" lang="be" hreflang="be" data-title="Давід Лівінгстан" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="เบลารุส" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%B9%D0%B2%D1%96%D0%B4_%D0%9B%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Дэйвід Лівінгстан – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Дэйвід Лівінгстан" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B9%D0%B2%D0%B8%D0%B4_%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D1%8A%D0%BD" title="Дейвид Ливингстън – บัลแกเรีย" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Дейвид Ливингстън" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="บัลแกเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%A1_%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%82%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8B%E0%A6%A8" title="ডেভিড লিভিংস্টোন – บังกลา" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ডেভিড লিভিংস্টোন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="บังกลา" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เบรตัน" lang="br" hreflang="br" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="เบรตัน" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – คาตาลัน" lang="ca" hreflang="ca" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="คาตาลัน" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เช็ก" lang="cs" hreflang="cs" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="เช็ก" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เวลส์" lang="cy" hreflang="cy" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="เวลส์" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เดนมาร์ก" lang="da" hreflang="da" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="เดนมาร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เยอรมัน" lang="de" hreflang="de" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="เยอรมัน" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%84%CE%AD%CE%B9%CE%B2%CE%B9%CE%BD%CF%84_%CE%9B%CE%AF%CE%B2%CE%B9%CE%BD%CE%B3%CE%BA%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD" title="Ντέιβιντ Λίβινγκστον – กรีก" lang="el" hreflang="el" data-title="Ντέιβιντ Λίβινγκστον" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="กรีก" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – อังกฤษ" lang="en" hreflang="en" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="English" data-language-local-name="อังกฤษ" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เอสเปรันโต" lang="eo" hreflang="eo" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="เอสเปรันโต" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – สเปน" lang="es" hreflang="es" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="สเปน" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เอสโตเนีย" lang="et" hreflang="et" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="เอสโตเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – บาสก์" lang="eu" hreflang="eu" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="บาสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%81)" title="دیوید لیوینگستون (کاشف) – เปอร์เซีย" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دیوید لیوینگستون (کاشف)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="เปอร์เซีย" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="บทความแนะนำ"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ฟินแลนด์" lang="fi" hreflang="fi" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ฟินแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ฝรั่งเศส" lang="fr" hreflang="fr" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ฝรั่งเศส" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ฟริเซียนตะวันตก" lang="fy" hreflang="fy" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="ฟริเซียนตะวันตก" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Daibhidh_MacDh%C3%B9nleibh" title="Daibhidh MacDhùnleibh – ไอริช" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Daibhidh MacDhùnleibh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ไอริช" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Daibhidh_MacDh%C3%B9nleibh" title="Daibhidh MacDhùnleibh – เกลิกสกอต" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Daibhidh MacDhùnleibh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="เกลิกสกอต" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – กาลิเซีย" lang="gl" hreflang="gl" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="กาลิเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – มานซ์" lang="gv" hreflang="gv" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="มานซ์" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%99%D7%99%D7%95%D7%95%D7%99%D7%93_%D7%9C%D7%99%D7%95%D7%95%D7%99%D7%A0%D7%92%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%9F" title="דייוויד ליווינגסטון – ฮิบรู" lang="he" hreflang="he" data-title="דייוויד ליווינגסטון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ฮิบรู" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A1_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%A8" title="डेविड लिविंग्स्टन – ฮินดี" lang="hi" hreflang="hi" data-title="डेविड लिविंग्स्टन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ฮินดี" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – โครเอเชีย" lang="hr" hreflang="hr" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ฮังการี" lang="hu" hreflang="hu" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ฮังการี" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%A4_%D4%BC%D5%AB%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BD%D5%A9%D5%B8%D5%B6" title="Դավիդ Լիվինգսթոն – อาร์เมเนีย" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Դավիդ Լիվինգսթոն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="อาร์เมเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – อินโดนีเซีย" lang="id" hreflang="id" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="อินโดนีเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – อีโด" lang="io" hreflang="io" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="อีโด" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ไอซ์แลนด์" lang="is" hreflang="is" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ไอซ์แลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – อิตาลี" lang="it" hreflang="it" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="อิตาลี" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%87%E3%82%A4%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%83%E3%83%89%E3%83%BB%E3%83%AA%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%B3" title="デイヴィッド・リヴィングストン – ญี่ปุ่น" lang="ja" hreflang="ja" data-title="デイヴィッド・リヴィングストン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ญี่ปุ่น" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დეივიდ ლივინგსტონი – จอร์เจีย" lang="ka" hreflang="ka" data-title="დეივიდ ლივინგსტონი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="จอร์เจีย" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8D%B0%EC%9D%B4%EB%B9%84%EB%93%9C_%EB%A6%AC%EB%B9%99%EC%8A%A4%ED%84%B4" title="데이비드 리빙스턴 – เกาหลี" lang="ko" hreflang="ko" data-title="데이비드 리빙스턴" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="เกาหลี" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B4_%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Давид Ливингстон – คีร์กีซ" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Давид Ливингстон" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="คีร์กีซ" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ละติน" lang="la" hreflang="la" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ละติน" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ลิกูเรีย" lang="lij" hreflang="lij" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ลิกูเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ลิทัวเนีย" lang="lt" hreflang="lt" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ลิทัวเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Deivids_Livingstons" title="Deivids Livingstons – ลัตเวีย" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Deivids Livingstons" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ลัตเวีย" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – มาลากาซี" lang="mg" hreflang="mg" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="มาลากาซี" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D1%98%D0%B2%D0%B8%D0%B4_%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Дејвид Ливингстон – มาซิโดเนีย" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Дејвид Ливингстон" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="มาซิโดเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A1%E0%B5%87%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B5%8D_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BA" title="ഡേവിഡ് ലിവിങ്സ്റ്റൺ – มาลายาลัม" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഡേവിഡ് ലിവിങ്സ്റ്റൺ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="มาลายาลัม" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B4_%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Давид Ливингстон – มองโกเลีย" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Давид Ливингстон" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="มองโกเลีย" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%A1_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%A8" title="डेव्हिड लिव्हिंगस्टन – มราฐี" lang="mr" hreflang="mr" data-title="डेव्हिड लिव्हिंगस्टन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="มราฐี" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – มาเลย์" lang="ms" hreflang="ms" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="มาเลย์" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%97%E1%80%85%E1%80%BA_%E1%80%9C%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%97%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ဒေးဗစ် လစ်ဗင်းစတုန်း – พม่า" lang="my" hreflang="my" data-title="ဒေးဗစ် လစ်ဗင်းစတုန်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="พม่า" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ดัตช์" lang="nl" hreflang="nl" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ดัตช์" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – นอร์เวย์นีนอสก์" lang="nn" hreflang="nn" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="นอร์เวย์นีนอสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – นอร์เวย์บุคมอล" lang="nb" hreflang="nb" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="นอร์เวย์บุคมอล" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – อ็อกซิตัน" lang="oc" hreflang="oc" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="อ็อกซิตัน" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – โปแลนด์" lang="pl" hreflang="pl" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="โปแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%88%DB%8C%D9%88%DA%88_%D9%84%D9%88%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%B9%D9%88%D9%86" title="ڈیوڈ لونگ اسٹون – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ڈیوڈ لونگ اسٹون" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – โปรตุเกส" lang="pt" hreflang="pt" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="โปรตุเกส" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – โรมาเนีย" lang="ro" hreflang="ro" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="โรมาเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD,_%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B4" title="Ливингстон, Давид – รัสเซีย" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ливингстон, Давид" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="รัสเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เซอร์โบ-โครเอเชีย" lang="sh" hreflang="sh" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="เซอร์โบ-โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – สโลวัก" lang="sk" hreflang="sk" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="สโลวัก" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – สโลวีเนีย" lang="sl" hreflang="sl" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="สโลวีเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – แอลเบเนีย" lang="sq" hreflang="sq" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="แอลเบเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D1%98%D0%B2%D0%B8%D0%B4_%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Дејвид Ливингстон – เซอร์เบีย" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Дејвид Ливингстон" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="เซอร์เบีย" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – สวีเดน" lang="sv" hreflang="sv" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="สวีเดน" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – สวาฮีลี" lang="sw" hreflang="sw" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="สวาฮีลี" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9F%E0%AF%87%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%9F%E0%AF%8D_%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%B8%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="டேவிட் லிவிங்ஸ்ட்டன் – ทมิฬ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="டேவிட் லிவிங்ஸ்ட்டன்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ทมิฬ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ตากาล็อก" lang="tl" hreflang="tl" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ตากาล็อก" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ตุรกี" lang="tr" hreflang="tr" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ตุรกี" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – ทุมบูกา" lang="tum" hreflang="tum" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="ทุมบูกา" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="บทความคัดสรร"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B2%D1%96%D0%B4_%D0%9B%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Девід Лівінгстон – ยูเครน" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Девід Лівінгстон" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ยูเครน" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%88%DB%8C%D9%88%DA%88_%D9%84%D9%88%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%B9%D9%88%D9%86" title="ڈیوڈ لونگ اسٹون – อูรดู" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ڈیوڈ لونگ اسٹون" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="อูรดู" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/David_Livingston" title="David Livingston – อุซเบก" lang="uz" hreflang="uz" data-title="David Livingston" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="อุซเบก" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – เวียดนาม" lang="vi" hreflang="vi" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="เวียดนาม" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – วาเรย์" lang="war" hreflang="war" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="วาเรย์" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%88%B4%E7%BB%B4%C2%B7%E5%88%A9%E6%96%87%E6%96%AF%E9%80%9A" title="戴维·利文斯通 – จีนอู๋" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="戴维·利文斯通" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="จีนอู๋" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%88%B4%E7%BB%B4%C2%B7%E5%88%A9%E6%96%87%E6%96%AF%E9%80%9A" title="戴维·利文斯通 – จีน" lang="zh" hreflang="zh" data-title="戴维·利文斯通" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="จีน" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/David_Livingstone" title="David Livingstone – จีนมินหนาน" lang="nan" hreflang="nan" data-title="David Livingstone" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="จีนมินหนาน" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%88%B4%E7%B6%AD%E5%88%A9%E6%96%87%E6%96%AF%E9%80%9A" title="戴維利文斯通 – กวางตุ้ง" lang="yue" hreflang="yue" data-title="戴維利文斯通" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="กวางตุ้ง" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q48373#sitelinks-wikipedia" title="แก้ไขลิงก์ข้ามภาษา" class="wbc-editpage">แก้ไขลิงก์</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="เนมสเปซ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" title="ดูหน้าเนื้อหา [c]" accesskey="c"><span>บทความ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" rel="discussion" title="อภิปรายเกี่ยวกับหน้าเนื้อหา [t]" accesskey="t"><span>อภิปราย</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เปลี่ยนรูปแบบภาษา" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ไทย</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ดู"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=history" title="แก้ไขเก่าของหน้านี้ [h]" accesskey="h"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เครื่องมือ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <div class="vector-menu-heading"> การกระทำ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=history"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ทั่วไป </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" title="รายการหน้าวิกิทุกหน้าที่ลิงก์มาที่นี่ [j]" accesskey="j"><span>หน้าที่ลิงก์มา</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" rel="nofollow" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในหน้าที่ลิงก์จากหน้านี้ [k]" accesskey="k"><span>การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวโยง</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%9B%E0%B9%82%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%94" title="อัปโหลดไฟล์ [u]" accesskey="u"><span>อัปโหลดไฟล์</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9" title="รายการหน้าพิเศษทั้งหมด [q]" accesskey="q"><span>หน้าพิเศษ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&oldid=11942554" title="ลิงก์ถาวรมารุ่นนี้ของหน้านี้"><span>ลิงก์ถาวร</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=info" title="ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับหน้านี้"><span>สารสนเทศหน้า</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87&page=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&id=11942554&wpFormIdentifier=titleform" title="สารสนเทศเกี่ยวกับวิธีการอ้างอิงหน้านี้"><span>อ้างอิงบทความนี้</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2594%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B4%25E0%25B8%2594_%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%25B4%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B4%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%25AA%25E0%25B9%2582%25E0%25B8%2595%25E0%25B8%2599"><span>รับยูอาร์แอลแบบสั้น</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:QrCode&url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2594%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B4%25E0%25B8%2594_%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%25B4%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B4%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%25AA%25E0%25B9%2582%25E0%25B8%2595%25E0%25B8%2599"><span>ดาวน์โหลดคิวอาร์โค้ด</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> พิมพ์/ส่งออก </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99"><span>สร้างหนังสือ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:DownloadAsPdf&page=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=show-download-screen"><span>ดาวน์โหลดเป็น PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&printable=yes" title="รุ่นที่พร้อมพิมพ์ของหน้านี้ [p]" accesskey="p"><span>รุ่นพร้อมพิมพ์</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ในโครงการอื่น </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/David_Livingstone" hreflang="en"><span>วิกิมีเดียคอมมอนส์</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/David_Livingstone" hreflang="en"><span>วิกิสปีชีส์</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://th.wikiquote.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" hreflang="th"><span>วิกิคำคม</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q48373" title="ลิงก์ไปยังสิ่งนี้ในคลังซึ่งเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ เข้าด้วยกัน [g]" accesskey="g"><span>สิ่งนี้ในวิกิสนเทศ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">หน้าตา</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ซ่อน</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="th" dir="ltr"><table class="infobox biography vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;font-size:125%;"><div class="fn" style="display:inline">เดวิด ลิฟวิงสโตน</div></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg/220px-David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg" decoding="async" width="220" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg/330px-David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg/440px-David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2347" /></a></span><div>เดวิด ลิฟวิงสโตน ในปีค.ศ.1864</div></td></tr><tr><th scope="row">เกิด</th><td>19 มีนาคม ค.ศ. 1813<span style="display:none">(<span class="bday">1813-03-19</span>)</span><br /><span class="birthplace"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C,_%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="บลันไทร์, เซาต์ลานาร์กเชอร์ (ไม่มีหน้านี้)">บลันไทร์, เซาต์ลานาร์กเชอร์</a>, สก็อตแลนด์</span></td></tr><tr><th scope="row">เสียชีวิต</th><td>1 พฤษภาคม ค.ศ. 1873<span style="display:none">(1873-05-01)</span> (60 ปี)<sup id="cite_ref-BBC2014_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC2014-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span class="deathplace"><a href="/w/index.php?title=Livingstone_Memorial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Livingstone Memorial (ไม่มีหน้านี้)">หมู่บ้านของหัวหน้าชิทัมโบ</a>, <a href="/w/index.php?title=Kazembe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kazembe (ไม่มีหน้านี้)">ราชอาณาจักรคาเซมเบ</a><br /><span style="font-size:85%;">(ปัจจุบันคือ<a href="/w/index.php?title=Northern_Province,_Zambia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Northern Province, Zambia (ไม่มีหน้านี้)">จังหวัดทางตอนเหนือ</a>, ประเทศแซมเบีย)</span></span></td></tr><tr><th scope="row">สาเหตุเสียชีวิต</th><td><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="มาลาเรีย">มาลาเรีย</a> และ เลือดออกภายในจากอาการ<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="ท้องเสีย">ท้องเสีย</a></td></tr><tr><th scope="row">สุสาน</th><td class="label"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="เวสต์มินสเตอร์แอบบีย์">เวสต์มินสเตอร์แอบบีย์</a><br /><span class="geo-inline"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r11440494">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct,.mw-parser-output .geo-inline-hidden{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion load-gadget" data-gadget="WikiMiniAtlas"><a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&params=51.499444_N_0.1275_W_"><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="แผนที่ ภาพถ่ายทางอากาศ และข้อมูลอื่นเกี่ยวกับสถานที่นี้"><span class="latitude">51°29′58″N</span> <span class="longitude">0°07′39″W</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-default"><span class="geo-dec" title="แผนที่ ภาพถ่ายทางอากาศ และข้อมูลอื่นเกี่ยวกับสถานที่นี้">51.499444°N 0.1275°W</span><span style="display:none"> / <span class="geo">51.499444; -0.1275</span></span></span></a></span></span></td></tr><tr><th scope="row">มีชื่อเสียงจาก</th><td>เผยแผ่ศาสนาคริสต์, สำรวจแอฟริกา และพบกับเฮนรี สแตนลี</td></tr><tr><th scope="row">คู่สมรส</th><td><span itemscope="" itemtype="https://th.wikipedia.org/wiki/เดวิด ลิฟวิงสโตน"><a href="/w/index.php?title=Mary_Moffat_Livingstone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mary Moffat Livingstone (ไม่มีหน้านี้)">Mary Moffat</a> (สมรส <abbr title="January 1845">1845</abbr>; เสียชีวิต <abbr title="27 April 1862">1862</abbr>)</span></td></tr><tr><th scope="row">บุตร</th><td>6</td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:%27Dick_Sand,_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/%27Dick_Sand%2C_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg/220px-%27Dick_Sand%2C_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg" decoding="async" width="220" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/%27Dick_Sand%2C_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg/330px-%27Dick_Sand%2C_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/%27Dick_Sand%2C_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg/440px-%27Dick_Sand%2C_A_Captain_at_Fifteen%27_by_Henri_Meyer_086.jpg 2x" data-file-width="532" data-file-height="700" /></a><figcaption>เดวิด ลิฟวิงสโตน</figcaption></figure> <p>นายแพทย์ <b>เดวิด ลิฟวิงสโตน</b> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ภาษาอังกฤษ">อังกฤษ</a>: <span lang="en">David Livingstone</span>; 19 มีนาคม พ.ศ. 2356 - 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2416) เกิดที่เมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="แบลนตรี (ไม่มีหน้านี้)">แบลนตรี</a> ใน<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="ประเทศสกอตแลนด์">สกอตแลนด์</a> เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="หมอสอนศาสนา">หมอสอนศาสนา</a> และ<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="นักสำรวจทวีปแอฟริกา">นักสำรวจ</a> คนสำคัญใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="ยุควิกตอเรีย">ยุควิกตอเรีย</a> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="เยาว์วัย"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.A2.E0.B8.B2.E0.B8.A7.E0.B9.8C.E0.B8.A7.E0.B8.B1.E0.B8.A2"></span>เยาว์วัย</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=1" title="แก้ไขส่วน: เยาว์วัย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>เดวิด ลิฟวิงสโตน เกิดเมื่อ <a href="/wiki/19_%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="19 มีนาคม">19 มีนาคม</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2356" title="พ.ศ. 2356">พ.ศ. 2356</a> บุตรของนายเนียล ลิฟวิงสโตน เมื่อเขาอายุได้ 10 ปี ได้ถูกส่งไปทำงานที่โรงงานฝ้าย ซึ่งเขามักหาเวลาว่างไปอ่านหนังสือเกี่ยวกับ<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="วิทยาศาสตร์">วิทยาศาสตร์</a>และการเดินทาง แต่พ่อของเขาไม่อยากให้อ่าน แต่เขาก็ยังสามารถหาอ่านได้และได้พบว่าการอ่านหนังสือชนิดนี้สามารถเข้ากับเขาได้ดี เมื่ออายุ 23 ปี เขาได้เข้าเรียนใน<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="มหาวิทยาลัยกลาสโกว์">มหาวิทยาลัยกลาสโกว์</a> ศึกษา<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%81" title="ภาษากรีก">ภาษากรีก</a> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="การแพทย์">การแพทย์</a> และ<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2" title="ศาสนา">ศาสนา</a> เขาเรียนจบในปี พ.ศ. 2383 แล้วเข้าทำงานกับสมาคมนักสอนศาสนาแห่งลอนดอน ต่อมาถูกส่งตัวไปยัง<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="ทวีปแอฟริกา">ทวีปแอฟริกา</a>เพื่อไปสอนศาสนา แต่ที่จริงเขาต้องการไป<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="ประเทศจีน">จีน</a>มากกว่า แต่ช่วงนั้นเกิด<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9D%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99" title="สงครามฝิ่น">สงครามฝิ่น</a>เสียก่อน เขาเลยต้องเปลี่ยนเส้นทาง </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.94.E0.B8.B4.E0.B8.99.E0.B8.97.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AA.E0.B8.B9.E0.B9.88.E0.B8.97.E0.B8.A7.E0.B8.B5.E0.B8.9B.E0.B9.81.E0.B8.AD.E0.B8.9F.E0.B8.A3.E0.B8.B4.E0.B8.81.E0.B8.B2"></span>เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=2" title="แก้ไขส่วน: เดินทางสู่ทวีปแอฟริกา"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>เดวิด ลิฟวิงสโตนได้ไปถึง<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%9B%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="เคปทาวน์">เคปทาวน์</a>ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2384" title="พ.ศ. 2384">พ.ศ. 2384</a> ระหว่างที่เขาอยู่ในเรือ เขาใช้เวลาว่างศึกษา<a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ดาราศาสตร์">ดาราศาสตร์</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="การเดินเรือ">การเดินเรือ</a> เมื่อเดินทางถึง<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="ทวีปแอฟริกา">ทวีปแอฟริกา</a> เขาขึ้นบกที่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ่าวออลกัว (ไม่มีหน้านี้)">อ่าวออลกัว</a>แล้วจากนั้นก็เดินทางด้วย<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เกวียน (ไม่มีหน้านี้)">เกวียน</a>เทียมด้วยวัว ระยะทาง 700 ไมล์ (1,120 กม.) ไปยัง<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="คุรุมาน">คุรุมาน</a>(Kuruman) ใน<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="เบชวนนาแลนด์">เบชวนนาแลนด์</a> (Bechuanaland) ซึ่งเป็นสำนักงานใหญ่ของสมาคมหมอสอนศาสนา เมื่อไปถึงไม่นานนัก เขาก็ออกเดินทางต่อไป เพื่อหาสถานที่ที่เหมาะแก่การทำงาน ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2384" title="พ.ศ. 2384">พ.ศ. 2384</a>นั้นเอง เขาได้เดินทางอีกสองครั้ง และได้ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับ <a href="/wiki/%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2" title="ธรณีวิทยา">ธรณีวิทยา</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="พฤกษศาสตร์">พฤกษศาสตร์</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ธรรมชาติ">ธรรมชาติ</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ชีวิตคู่"><span id=".E0.B8.8A.E0.B8.B5.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.95.E0.B8.84.E0.B8.B9.E0.B9.88"></span>ชีวิตคู่</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=3" title="แก้ไขส่วน: ชีวิตคู่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2387" title="พ.ศ. 2387">พ.ศ. 2387</a> เดวิด ลิฟวิงสโตนได้แต่งงานกับแมรี มอฟแฟต ลูกสาวของ ดร. <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="โรเบิร์ต มอฟแฟต (ไม่มีหน้านี้)">โรเบิร์ต มอฟแฟต</a> ผู้ซึ่งไปสร้างที่ทำงานสอนศาสนาที่<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="คุรุมาน">คุรุมาน</a> แล้วตั้งหลักแหล่งอยู่ที่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%8B%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="มาบอตซา (ไม่มีหน้านี้)">มาบอตซา</a> ซึ่งลิฟวิงสโตนได้สร้างบ้านห่างจากที่นั่น 200 ไมล์ ในขณะที่เขาอยู่ที่มาบอตซา เขาได้โดน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%95" title="สิงโต">สิงโต</a>กัดไหล่ของเขาจนติด<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%81" title="กระดูก">กระดูก</a> จนทำให้แขนข้างซ้ายของเขาพิการไปตลอดชีวิต </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="การสำรวจ"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B8.AA.E0.B8.B3.E0.B8.A3.E0.B8.A7.E0.B8.88"></span>การสำรวจ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=4" title="แก้ไขส่วน: การสำรวจ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls,_Zimbabwe.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls%2C_Zimbabwe.jpg/200px-David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls%2C_Zimbabwe.jpg" decoding="async" width="200" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls%2C_Zimbabwe.jpg/300px-David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls%2C_Zimbabwe.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls%2C_Zimbabwe.jpg/400px-David_Livingstone_memorial_at_Victoria_Falls%2C_Zimbabwe.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3872" /></a><figcaption>รูปปั้นเดวิด ลิฟวิงสโตนที่น้ำตกวิกตอเรีย</figcaption></figure> <p>เมื่อแต่งงานแล้ว เขาได้ทิ้งภรรยาไว้เบื้องหลัง แล้วเขาก็ขึ้นม้าไปกับนายพรานล่าช้างสองคน ไปพบทะเลสาบงามิ (Ngami) ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2392" title="พ.ศ. 2392">พ.ศ. 2392</a> ความสำเร็จนี้ทำให้เขาได้รางวัล 25 กินี จากราชสมาคมภูมิศาสตร์ จึงทำให้เขามีกำลังใจมากขึ้น จนย้ายครอบครัวออกจากโคโลเบ็งทันที เขาได้เดินทางข้ามทะเลทรายโดยมีพวก<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" class="mw-redirect" title="แอฟริกา">แอฟริกา</a>ให้ความช่วยเหลือ ในตอนนั้นแมรีกำลังท้องแก่ เขาได้ไปถึง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทะเลสาบงามิ (ไม่มีหน้านี้)">ทะเลสาบงามิ</a>อีกครั้งหนึ่ง แต่ทุกคนในคณะเป็น<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="โรคมาลาเรีย">โรคมาลาเรีย</a>กันหมด จึงต้องกลับโคโลเบ็งและแมรีก็ได้คลอดบุตรที่นี่ แต่บุตรได้เสียชีวิตในขณะคลอด ส่วนแมรีก็เป็นอัมพาตที่หน้าอยู่พักหนึ่ง </p><p>อีก 1 ปีต่อมา ลิฟวิงสโตนออกเดินทางอีกโดยมุ่งหน้าไปทางเหนือ ผู้ที่เดินทางร่วมไปด้วยได้แก่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1_%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเลียม ออสเวลล์ (ไม่มีหน้านี้)">วิลเลียม ออสเวลล์</a> ซึ่งช่วยเหลือเขาในด้านการเงิน หลังจากที่เขาเดินทางได้ 500 ไมล์ ซึ่งกินเวลา 3 เดือน เขาก็มาถึงแม่น้ำโชบี เขาก็ได้รับการต้อนรับจาก<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B9%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เชบิตูอัน (ไม่มีหน้านี้)">เชบิตูอัน</a> หัวหน้า<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="เผ่ามาโคโลโล (ไม่มีหน้านี้)">เผ่ามาโคโลโล</a> จากนั้นพวกเขาก็ไปยังฝั่ง<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="แม่น้ำแซมบิซี">แม่น้ำแซมบิซี</a>ตอนเหนือ เมื่อไปถึงลิฟวิงสโตนต้องการจะอยู่ที่นี่แต่ออสเวลล์คัดค้านไว้ ตอนที่กลับมาโคโลเบ็งอีกครั้งหนึ่งนั้น แมรีก็ได้คลอดบุตรในเกวียนระหว่างเดินทางนั้นเอง </p><p>เพื่อความสะดวกในการเดินทาง เขาจึงพาครอบครัวไป<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%9B%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="เคปทาวน์">เคปทาวน์</a>เพื่อกลับอังกฤษ ในครั้งนี้ได้รับความช่วยเหลือจากออสเวลล์อย่างมากที่เคปทาวน์ ทั้งนี้เขาได้ศึกษาวิชา<a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ดาราศาสตร์">ดาราศาสตร์</a>กับเซอร์ โทมัส แมคเคลีย ซึ่งเป็นนักดาราศาสตร์หลวงของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ประเทศอังกฤษ">อังกฤษ</a> ทำให้ได้รับความรู้ทางดาราศาสตร์มากขึ้น </p><p>ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2395" title="พ.ศ. 2395">พ.ศ. 2395</a> ลิฟวิงสโตนได้ออกเดินทางไปสำรวจต่อไปจนถึง<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B2" title="ลูอันดา">ลูอันดา</a> (Luanda) แล้วพักอยู่ที่บ้านกงสุลอังกฤษ ท่านกงสุลนี้เสนอจะช่วยให้เขาเดินทางกลับอังกฤษ แต่เขาปฏิเสธ และเดินทางต่อไปในเดือน<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="กันยายน">กันยายน</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2397" title="พ.ศ. 2397">พ.ศ. 2397</a> การเดินทางช่วงนี้กินเวลาเกือบ 2 ปี คิดระยะทางได้กว่า 3,000 ไมล์ และนับว่าได้ข้ามทวีปจากตะวันตกสู่ทางตะวันออก ในครั้งนี้ทำให้เขาได้รับชื่อเสียงว่าเป็นบุคคลแรกที่ได้เห็น<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="น้ำตกวิกตอเรีย">น้ำตกวิกตอเรีย</a> เพื่อเป็นเกียรติแก่<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%96%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" class="mw-redirect" title="สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียแห่งสหราชอาณาจักร">สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย</a> เดิมน้ำตกแห่งนี้มีชื่อตามภาษาท้องถิ่นว่า <b>โมซิโออาตุนยา</b> ซึ่งแปลว่าควันที่มีเสียงดัง ตอนที่เขาพบน้ำตกวิกตอเรียราวปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2398" title="พ.ศ. 2398">พ.ศ. 2398</a> และเขาต้องเดินทางต่อไปในภูมิประเทศที่ทุรกันดาร เขาต้องมีชิวิตอยู่ด้วย<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="รากไม้ (ไม่มีหน้านี้)">รากไม้</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%9C%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%87" title="น้ำผึ้ง">น้ำผึ้ง</a> จนกระทั่งถึง<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="เตเต (ไม่มีหน้านี้)">เตเต</a> (Tete) ด้วยอาการที่ค่อนข้างสะบักสบอม ตอนนี้เขาก็ยังได้รับความช่วยเหลือจาก<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AA" title="ประเทศโปรตุเกส">โปรตุเกส</a> จนกระทั่งถึงวันที่ <a href="/wiki/22_%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="22 พฤษภาคม">22 พฤษภาคม</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2399" title="พ.ศ. 2399">พ.ศ. 2399</a> เขาก็มาถึง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ควิลิมัน (ไม่มีหน้านี้)">ควิลิมัน</a> (Quilimane) </p><p>เมื่อลิฟวิงสโตนได้กลับ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ประเทศอังกฤษ">อังกฤษ</a> ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2399" title="พ.ศ. 2399">พ.ศ. 2399</a> เขาก็ได้หลายเป็นวีรบุรุษของอังกฤษ เพราะการสำรวจของเขาได้คลี่คลายความลับของ<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="แม่น้ำแซมบิซี">แม่น้ำแซมบิซี</a> และหนังสือของเขาชื่อ <i>Missionary Travels and Researches in South Africa</i> ก็กลายเป็นหนังสือขายดี ในหนังสือเล่มนี้เขาได้กล่าวถึง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชาวแอฟริกัน (ไม่มีหน้านี้)">ชาวแอฟริกัน</a>และขนบธรรมเนียมประเพณีที่เกี่ยวกับมนุษยธรรม ตอนที่เขาได้บรรยายถึง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="สัตว์">สัตว์</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B8%8A" title="พืช">พืช</a>ใน<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="ทวีปแอฟริกา">ทวีปแอฟริกา</a>ได้รับการยกย่องจากกลุ่ม<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="นักวิทยาศาสตร์">นักวิทยาศาสตร์</a> เขาได้รับปริญญากิตติมศักดิ์หลายปริญญา และมีการเรียกร้องให้ไปกล่าวสุนทรพจน์หลายครั้งรวมทั้งสภาสูง(Senate House) ของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ประเทศอังกฤษ">อังกฤษ</a>ด้วย </p><p>เมื่อลิฟวิงสโตนกลับมายังแอฟริกาในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2401" title="พ.ศ. 2401">พ.ศ. 2401</a> เขาได้เป็นนักวิทยาศาสตร์ หัวหน้านักสอนศาสนาและกงสุล <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐบาลอังกฤษ (ไม่มีหน้านี้)">รัฐบาลอังกฤษ</a>ได้อุดหนุนเงิน 5000 ปอนด์ ในการสำรวจ<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%B5" class="mw-redirect" title="แม่น้ำแซมบิซี">แม่น้ำแซมบิซี</a> เพื่อดูว่ามีช่องทางเกี่ยวกับการค้ามากเพียงใด การเดินทางครั้งที่ 2 นี้ประสบความสำเร็จน้อยกว่าครั้งแรกมาก เรือกลไฟชื่อ มา-โรเบิร์ต ซึ่งได้รับการออกแบบเป็นพิเศษที่แยกออกได้เป็นส่วน ๆ เพื่อแบกหามเข้าป่าลึกแต่ก็พบว่าไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ แต่สิ่งที่นับว่าอันตรายมากที่สุดคือ การพบแก่งคาบอรา บาสซาบนแม่น้ำแซมบิซีนั่นเอง แก่งเหล่านี้ลิฟวิงสโตนไม่เคยเห็นเลยในการสำรวจเป็นครั้งแรก และแก่งนี้แสดงให้เห็นว่าจะเป็นอุปสรรคในการใช้เรือไปสู่<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="น้ำตกวิกตอเรีย">น้ำตกวิกตอเรีย</a> </p><p>ก่อนที่ลิฟวิงสโตนจะกลับ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ประเทศอังกฤษ">อังกฤษ</a>เป็นครั้งที่สอง ในปี <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2405" title="พ.ศ. 2405">พ.ศ. 2405</a> โดยไม่เต็มใจมากนัก เขาได้เดินทางไปรอบทะเลสาบนยาสา(<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B5" title="ทะเลสาบมาลาวี">ทะเลสาบมาลาวี</a>) เมื่อเสร็จแล้วเขาก็ได้ไป<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="ประเทศโมซัมบิก">โมซัมบิก</a>โดยเรือที่ชื่อว่า เลดี นยาสา และรีรออยู่พักหนึ่ง โดยเกรงว่าพวกพ่อค้าทาสจะนำเรือลำนี้ไปใช้ ซึ่งเหมาะแก่การวิ่งในแม่น้ำ แต่อย่างไรก็ดี เขาก็ได้ใช้เรือลำนี้ไป<a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="บอมเบย์">บอมเบย์</a> และจากบอมเบย์ไปอังกฤษ จนถึงอังกฤษเมื่อ<a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2407" title="พ.ศ. 2407">พ.ศ. 2407</a> และพอถึงอังกฤษเขาได้เขียนหนังสือชื่อ <b>Narrative of an Expedition to the Zambezi and its tributaries</b> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="แม่น้ำไนล์"><span id=".E0.B9.81.E0.B8.A1.E0.B9.88.E0.B8.99.E0.B9.89.E0.B8.B3.E0.B9.84.E0.B8.99.E0.B8.A5.E0.B9.8C"></span>แม่น้ำไนล์</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=5" title="แก้ไขส่วน: แม่น้ำไนล์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ลิฟวิงสโตนได้เตรียมตัวกับการเดินทางที่ยาวไกลที่สุดโดยเดินทางออกจากอินเดียแล้วก็กลับมายัง<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="แซนซิบาร์">แซนซิบาร์</a>มาขึ้นฝั่งที่ใกล้ ๆ ปากแม่น้ำ<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="โรวุมบา (ไม่มีหน้านี้)">โรวุมบา</a> ไปที่<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B5" title="ทะเลสาบมาลาวี">ทะเลสาบมาลาวี</a>เพื่อหาเรือข้ามทะเลสาบแต่หาไม่ได้จึงต้องใช้วิธีเดินอ้อมทะเลสาบไปทางใต้ ตรงเส้นทางที่เขาได้สำรวจมาเมื่อ 6 ปีก่อน แล้ววกขึ้นไปทางเหนือ แต่ในตอนนั้นได้ระลึกถึงแมรีภรรยาของเขาขึ้นมา ซึ่งถูกฝังอยู่ที่ชูปังกา ใกล้ ๆ แม่น้ำแซมบิซี ต่อมาเมื่อเข้าไปถึงทะเลสาบ<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%97%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="แทงแกนยิกา (ไม่มีหน้านี้)">แทงแกนยิกา</a> ลูกหาบที่เหลืออยู่หนีไปพร้อมกับลักเอากล่องยาควินินและเครื่องมือแพทย์อื่น ๆ ที่เขาได้ใช้รักษาชาวบ้านตามที่ต่างๆที่เขาผ่านไป เมื่อขาด<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ควินิน">ควินิน</a> ตัวเขาเองต้องทรมานด้วยโรค<a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="มาลาเรีย">มาลาเรีย</a> นอกจากนี้เขายังได้เห็นการต่อสู้ที่โหดร้ายระหว่างพ่อค้าชาวอาหรับกับชาวบ้านเพื่อจับคนเป็นทาส และเขาก็ยังสามารถบันทึกเกี่ยวกับ<a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B8%8A" title="พืช">พืช</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ภูมิศาสตร์">ภูมิศาสตร์</a>แถวนั้นได้ ทั้ง ๆ ที่เป็นศัตรูของ<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A" class="mw-redirect" title="ชาวอาหรับ">ชาวอาหรับ</a> แต่เขาก็ยังได้รับความช่วยเหลือจากชาวอาหรับบ้างในการจัดหาที่พักและอาหารเพื่อไปให้ถึงเมืองของหัวหน้า<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="เผ่าคาเซมเบ (ไม่มีหน้านี้)">เผ่าคาเซมเบ</a> ราวหนึ่งเดือนเขาก็เดินทางต่อไปและไปพบพ่อค้าทาสคนหนึ่งคือทิปปู ทิป ซึ่งมีชื่อจริงว่าฮาเม็ด บิน มูฮัมเม็ด ในเดือน<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="กรกฎาคม">กรกฎาคม</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2361" title="พ.ศ. 2361">พ.ศ. 2361</a> เขาได้พบ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทะเลสาบบังวิอูลู (ไม่มีหน้านี้)">ทะเลสาบบังวิอูลู</a>ตรงที่<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศแซมเบีย">ประเทศแซมเบีย</a>ในปัจจุบัน และเขาคิดว่าทะเลสาบแห่งนี้เป็นต้นกำเนิด<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%84%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B9%8C" title="แม่น้ำไนล์">แม่น้ำไนล์</a>ซึ่งอันที่จริงเขายังอยู่ห่างไกลจากความเป็นจริง แล้วเขาก็ได้เดินทางต่อไปยังเมือง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="อูจิจิ (ไม่มีหน้านี้)">อูจิจิ</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="มรณะ"><span id=".E0.B8.A1.E0.B8.A3.E0.B8.93.E0.B8.B0"></span>มรณะ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=6" title="แก้ไขส่วน: มรณะ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ลิฟวิงสโตนได้สิ้นชีวิตเมื่อวันที่ <a href="/wiki/1_%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="1 พฤษภาคม">1 พฤษภาคม</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2416" title="พ.ศ. 2416">พ.ศ. 2416</a> ในขณะที่สวดมนต์อยู่ที่หมู่บ้านชิตแทมโบ หลังจากที่บุกป่าฝ่าดงอยู่ในแอฟริกาเป็นระยะทางกว่า 30,000 ไมล์ สิริอายุรวม 60 ปี </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="อ้างอิง"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87"></span>อ้างอิง</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=7" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-BBC2014-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC2014_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10205087">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/livingstone_david.shtml">"David Livingstone (1813–1873)"</a>. <i>BBC - History - Historic Figures</i>. 2014<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2018-07-12</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC+-+History+-+Historic+Figures&rft.atitle=David+Livingstone+%281813%E2%80%931873%29&rft.date=2014&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fhistory%2Fhistoric_figures%2Flivingstone_david.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8938631">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin" style=""> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tokencoins.com/book/livingstone.htm">A Brief Biography of David Livingstone</a> <span style="font-size:0.95em;font-weight:bold;color:#555;white-space:nowrap;">(อังกฤษ)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://heritage.scotsman.com/timelines.cfm?cid=1&id=40822005">David Livingstone biography</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="แหล่งข้อมูลอื่น"><span id=".E0.B9.81.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.82.E0.B9.89.E0.B8.AD.E0.B8.A1.E0.B8.B9.E0.B8.A5.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99"></span>แหล่งข้อมูลอื่น</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&action=edit&section=8" title="แก้ไขส่วน: แหล่งข้อมูลอื่น"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gutenberg.net/etext/1039">Missionary Travels And Researches In South Africa</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041009164232/http://www.gutenberg.net/etext/1039">เก็บถาวร</a> 2004-10-09 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gutenberg.net/etext/2519">A Popular Account Of Dr. Livingstone's Expedition To The Zambesi and its tributaries</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041009160005/http://www.gutenberg.net/etext/2519">เก็บถาวร</a> 2004-10-09 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gutenberg.net/etext/13262">The Personal Life of David Livingstone</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041014221638/http://www.gutenberg.net/etext/13262">เก็บถาวร</a> 2004-10-14 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐648bd44df8‐f6fj6 Cached time: 20241117152749 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.377 seconds Real time usage: 0.504 seconds Preprocessor visited node count: 1732/1000000 Post‐expand include size: 29660/2097152 bytes Template argument size: 6253/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 3990/5000000 bytes Lua time usage: 0.221/10.000 seconds Lua memory usage: 16743370/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 439.710 1 -total 42.82% 188.291 1 แม่แบบ:Infobox_person 31.09% 136.693 1 แม่แบบ:Infobox 28.28% 124.348 1 แม่แบบ:Langx 22.00% 96.740 1 แม่แบบ:รายการอ้างอิง 20.82% 91.559 1 แม่แบบ:Cite_web 15.39% 67.662 5 แม่แบบ:Br_separated_entries 6.54% 28.762 1 แม่แบบ:Wikidata_image 5.57% 24.491 1 แม่แบบ:Coord 4.51% 19.820 1 แม่แบบ:Marriage --> <!-- Saved in parser cache with key thwiki:pcache:idhash:39986-0!canonical and timestamp 20241117152749 and revision id 11942554. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">เข้าถึงจาก "<a dir="ltr" href="https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เดวิด_ลิฟวิงสโตน&oldid=11942554">https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เดวิด_ลิฟวิงสโตน&oldid=11942554</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="พิเศษ:หมวดหมู่">หมวดหมู่</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%B5_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2356" title="หมวดหมู่:บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2356">บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2356</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%B5_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2416" title="หมวดหมู่:บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2416">บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2416</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="หมวดหมู่:นักสำรวจชาวอังกฤษ">นักสำรวจชาวอังกฤษ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5" title="หมวดหมู่:มิชชันนารี">มิชชันนารี</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="หมวดหมู่:บุคคลจากพื้นที่สภาเซาท์แลนาร์กเชอร์">บุคคลจากพื้นที่สภาเซาท์แลนาร์กเชอร์</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="หมวดหมู่:เสียชีวิตจากมาลาเรีย">เสียชีวิตจากมาลาเรีย</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="หมวดหมู่:เสียชีวิตจากโรคบิด">เสียชีวิตจากโรคบิด</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="หมวดหมู่:ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยกลาสโกว์">ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยกลาสโกว์</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">หมวดหมู่ที่ซ่อนอยู่: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Articles_with_hCards" title="หมวดหมู่:Articles with hCards">Articles with hCards</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="หมวดหมู่:บทความที่มีข้อความภาษาอังกฤษ">บทความที่มีข้อความภาษาอังกฤษ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Webarchive_template_wayback_links" title="หมวดหมู่:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> หน้านี้แก้ไขล่าสุดเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2567 เวลา 22:27 น.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>อนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้<a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ แบบแสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน</a> และอาจมีเงื่อนไขเพิ่มเติม ดูรายละเอียดที่ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/th">ข้อกำหนดการใช้งาน</a><br /> Wikipedia® เป็นเครื่องหมายการค้าจดทะเบียนของ<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">มูลนิธิวิกิมีเดีย</a> องค์กรไม่แสวงผลกำไร</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิกิพีเดีย:ติดต่อ">ติดต่อเรา</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">นโยบายความเป็นส่วนตัว</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A">เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%98%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A">ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">จรรยาบรรณ</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ผู้พัฒนา</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/th.wikipedia.org">สถิติ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">นโยบายการใช้คุกกี้</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//th.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">มุมมองสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-l2lmx","wgBackendResponseTime":164,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.377","walltime":"0.504","ppvisitednodes":{"value":1732,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":29660,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6253,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3990,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 439.710 1 -total"," 42.82% 188.291 1 แม่แบบ:Infobox_person"," 31.09% 136.693 1 แม่แบบ:Infobox"," 28.28% 124.348 1 แม่แบบ:Langx"," 22.00% 96.740 1 แม่แบบ:รายการอ้างอิง"," 20.82% 91.559 1 แม่แบบ:Cite_web"," 15.39% 67.662 5 แม่แบบ:Br_separated_entries"," 6.54% 28.762 1 แม่แบบ:Wikidata_image"," 5.57% 24.491 1 แม่แบบ:Coord"," 4.51% 19.820 1 แม่แบบ:Marriage"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.221","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16743370,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-648bd44df8-f6fj6","timestamp":"20241117152749","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0e40\u0e14\u0e27\u0e34\u0e14 \u0e25\u0e34\u0e1f\u0e27\u0e34\u0e07\u0e2a\u0e42\u0e15\u0e19","url":"https:\/\/th.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q48373","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q48373","author":{"@type":"Organization","name":"\u0e1c\u0e39\u0e49\u0e21\u0e35\u0e2a\u0e48\u0e27\u0e19\u0e23\u0e48\u0e27\u0e21\u0e01\u0e31\u0e1a\u0e42\u0e04\u0e23\u0e07\u0e01\u0e32\u0e23\u0e27\u0e34\u0e01\u0e34\u0e21\u0e35\u0e40\u0e14\u0e35\u0e22"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-06-18T22:31:07Z","dateModified":"2024-11-17T15:27:45Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f2\/David_Livingstone_by_Thomas_Annan.jpg"}</script> </body> </html>