CINXE.COM

Sur la science/01 - Wikisource

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sur la science/01 - Wikisource</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikisourcemwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"32e6ce90-9508-40f7-bad3-0dfbc3243f2d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sur_la_science/01","wgTitle":"Sur la science/01","wgCurRevisionId":13192224,"wgRevisionId":13192224,"wgArticleId":4075645,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["100%"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sur_la_science/01","wgRelevantArticleId":4075645,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikisource","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":false,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90,"prpProofreadPageBookNamespaces":[0],"prpSourceIndexPage":"Livre:Weil - Sur la science, 1966.djvu","wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"wgSiteNoticeId":"2.2"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","oojs-ui-core.styles":"ready","oojs-ui.styles.indicators":"ready","mediawiki.widgets.styles":"ready","oojs-ui-core.icons":"ready","ext.wikisource.icons":"ready", "ext.proofreadpage.base":"ready","ext.proofreadpage.article":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.wikisource.download","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.modernisation","ext.gadget.citeBox","ext.gadget.Erreurs-communes","ext.gadget.MiseEnPage","ext.gadget.Typo","ext.gadget.QualityButton","ext.gadget.Edittools","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface", "ext.checkUser.clientHints","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.proofreadpage.article%2Cbase%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cext.wikisource.icons%7Cmediawiki.widgets.styles%7Coojs-ui-core.icons%2Cstyles%7Coojs-ui.styles.indicators%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.15"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sur la science/01 - Wikisource"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikisource.org/wiki/Sur_la_science/01"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;action=edit"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikisource.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikisource (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikisource.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikisource.org/wiki/Sur_la_science/01"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikisource" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sur_la_science_01 rootpage-Sur_la_science skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-Lire" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Lire" > <div class="vector-menu-heading"> Lire </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Accueil" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikisource:Accueil"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-Index des auteurs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikisource:Index_des_auteurs"><span>Index des auteurs</span></a></li><li id="n-Portails thématiques" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-Aide au lecteur" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Aide_au_lecteur"><span>Aide au lecteur</span></a></li><li id="n-Contacter-Wikisource" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikisource:Questions"><span>Contacter Wikisource</span></a></li><li id="n-Texte au hasard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:RandomRootpage/NS:0"><span>Texte au hasard</span></a></li><li id="n-Auteur au hasard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:RandomRootpage/Auteur"><span>Auteur au hasard</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikisource:Scriptorium" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Scriptorium</span></a></li><li id="n-Forum-des-nouveaux" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikisource:Forum_des_nouveaux"><span>Forum des nouveaux</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Aide" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-Communauté" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikisource:Accueil_de_la_communaut%C3%A9"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-Livre-au-hasard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:RandomRootpage/Livre"><span>Livre au hasard</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="wikisource-download-epub" class="mw-list-item"><a title="Télécharger une version EPUB de cette œuvre" href="https://ws-export.wmcloud.org/?format=epub&amp;lang=fr&amp;page=Sur_la_science%2F01"><span>Télécharger en EPUB</span></a></li><li id="wikisource-download-mobi" class="mw-list-item"><a title="Télécharger une version MOBI de cette œuvre." href="https://ws-export.wmcloud.org/?format=mobi&amp;lang=fr&amp;page=Sur_la_science%2F01"><span>Télécharger en MOBI</span></a></li><li id="wikisource-download-pdf" class="mw-list-item"><a title="Télécharger une version PDF de cette œuvre." href="https://ws-export.wmcloud.org/?format=pdf&amp;lang=fr&amp;page=Sur_la_science%2F01"><span>Télécharger en PDF</span></a></li><li id="wikisource-download-choose" class="mw-list-item"><a title="Ouvrir un formulaire pour choisir d’autres formats et polices, etc." href="https://ws-export.wmcloud.org/?lang=fr&amp;title=Sur_la_science%2F01"><span>Autres formats</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikisource:Accueil" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikisource.svg" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikisource" src="/static/images/mobile/copyright/wikisource-wordmark.svg" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikisource-tagline-fr.svg" width="120" height="17" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikisource [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikisource" aria-label="Rechercher sur Wikisource" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikisource [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikisource.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Sur+la+science%2F01" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Sur+la+science%2F01" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikisource.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Sur+la+science%2F01" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Sur+la+science%2F01" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Introduction" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Efermer\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"fr\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Chr /\u003E\n\u003Ctable cellpadding=\"0\" cellspacing=\"0\" style=\"width:100%; background-color:#FFFAF0; margin-bottom:3px\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd style=\"border:3px solid #FF0033; vertical-align:top; color:#000; padding: 3px 3px 3px 3px; -moz-border-radius: 10px; -webkit-border-radius: 10px; border-radius:10px;\"\u003E\n\u003Cspan style=\"font-family:serif; letter-spacing:.15em;\"\u003E\u003Cdiv style=\"text-align:center;clear:both;font-size:180%;\"\u003EDepuis le \u003Cabbr class=\"abbr\" title=\"premier\"\u003E1\u003Csup style=\"font-size:70%;\"\u003Eer\u003C/sup\u003E\u003C/abbr\u003E janvier 2025, les œuvres de \u003Ca href=\"/wiki/Auteur:Colette\" title=\"Auteur:Colette\"\u003EColette\u003C/a\u003E sont dans le domaine public\u0026#160;!\u003C/div\u003E\u003C/span\u003E\u003Cdiv style=\"text-align:center;clear:both;font-size:150%;\"\u003E\u003Cb\u003EWikisource\u003C/b\u003E propose déjà 44 de ses textes à la lecture.\u003C/div\u003E\u003Ctable cellpadding=\"0\" cellspacing=\"0\" style=\"width:100%; vertical-align:top; background:transparent;\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\u003Ctd\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sur la science/01</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Cet article n’existe que dans cette langue. Ajouter l’article pour d’autres langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ajouter des langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span><span class="wb-langlinks-add wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:NewItem?site=frwikisource&amp;page=Sur+la+science%2F01" title="Ajouter des liens interlangues" class="wbc-editpage">Ajouter des liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sur_la_science/01" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Texte</span></a></li><li id="ca-proofread-source" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a title="Édition numérisée dont est issu ce texte" href="/wiki/Livre:Weil_-_Sur_la_science,_1966.djvu"><span>Source</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Discussion:Sur_la_science/01&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Discussion au sujet de cette page de contenu (page inexistante) [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sur_la_science/01"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode [e]" accesskey="e"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sur_la_science/01"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode [e]" accesskey="e"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Sur_la_science/01" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Sur_la_science/01" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Liste de toutes les pages spéciales [q]" accesskey="q"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;oldid=13192224" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Sur_la_science%2F01&amp;id=13192224&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cet article</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikisource.org%2Fwiki%2FSur_la_science%2F01"><span>Obtenir l’URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikisource.org%2Fwiki%2FSur_la_science%2F01"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="electron-print_pdf" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Sur_la_science%2F01&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger en PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects emptyPortlet" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-TextQuality" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span class="ws-noexport" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/Article" itemid="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Sur_la_science/01"> <span itemscope="" itemprop="http&#58;//wikiba.se/ontology#badge" itemid="http&#58;//www.wikidata.org/entity/Q20748092" title="À valider" data-quality-level="100%"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:100%25" title="Catégorie:100%"><img alt="À valider" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/100_percent.svg/10px-100_percent.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/100_percent.svg/15px-100_percent.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/100_percent.svg/20px-100_percent.svg.png 2x" data-file-width="9" data-file-height="9" /></a></span> </span> </span></div></div> <div id="mw-indicator-~ext-wikisource-download" class="mw-indicator"><span id='ooui-php-1' class='ext-wikisource-download-button oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-framed oo-ui-labelElement oo-ui-flaggedElement-primary oo-ui-flaggedElement-progressive oo-ui-buttonWidget' data-ooui='{"_":"OO.ui.ButtonWidget","href":"https:\/\/ws-export.wmcloud.org\/?format=epub&amp;lang=fr&amp;page=Sur_la_science%2F01","rel":["nofollow"],"label":"T\u00e9l\u00e9charger","title":"T\u00e9l\u00e9charger une version EPUB de cette \u0153uvre","flags":["primary","progressive"],"data":{"wsExportUrl":"https:\/\/ws-export.wmcloud.org"},"classes":["ext-wikisource-download-button"]}'><a role='button' title='Télécharger une version EPUB de cette œuvre' tabindex='0' href='https://ws-export.wmcloud.org/?format=epub&amp;lang=fr&amp;page=Sur_la_science%2F01' rel='nofollow' class='oo-ui-buttonElement-button'><span class='oo-ui-iconElement-icon oo-ui-iconElement-noIcon oo-ui-image-invert'></span><span class='oo-ui-labelElement-label'>Télécharger</span><span class='oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator oo-ui-image-invert'></span></a></span></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">La bibliothèque libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div class="subpages">&lt; <bdi dir="ltr"><a href="/wiki/Sur_la_science" title="Sur la science">Sur la science</a></bdi></div><table class="pr_quality" title="2 pages validées, 0 page corrigée et 0 page non corrigée"><tr><td class="quality4" style="width: 100%;"></td><td class="quality3" style="width: 0%;"></td><td class="quality2" style="width: 0%;"></td><td class="quality1" style="width: 0%;"></td><td class="quality0" style="width: 0%;"></td><td class="qualitye" style="width: 0%;"></td></tr></table></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="prp-pages-output" lang="fr"> <div itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/Chapter"><div id="headertemplate" class="ws-noexport"><div class="headertemplate"><div class="headertemplate-author"><span itemprop="author" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/Thing" itemid="http&#58;//www.wikidata.org/entity/Q157309"><a href="/wiki/Auteur:Simone_Weil" title="Auteur:Simone Weil"><span itemprop="name">Simone Weil</span></a><link itemprop="mainEntityOfPage" href="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Simone_Weil" /></span></div><div class="headertemplate-title"><span itemprop="isPartOf" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/CreativeWork" itemid="http&#58;//www.wikidata.org/entity/Q117839060"><a href="/wiki/Sur_la_science" title="Sur la science"><span itemprop="name">Sur la science</span></a><link itemprop="mainEntityOfPage" href="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Sur_la_science" /></span></div><div class="headertemplate-reference"><span itemprop="publisher" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/Thing"><span itemprop="name">Gallimard</span></span>,&#160;<time datetime="1966" itemprop="datePublished">1966</time> (<abbr title="pages">p.</abbr>&#160;<span itemprop="pageStart">7</span>-<span itemprop="pageEnd">8</span>).</div></div></div><div id="subheader" class="ws-noexport" style="margin-bottom:1.5em"><div class="footertemplate ws-noexport"><div style="width:100%;padding-left:0px;padding-right:0px;background-color:transparent"><div style="text-align:right;float:right;max-width:33%"><span id="headernext"><span itemprop="nextItem" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/Thing"><a href="/wiki/Sur_la_science/02" title="Sur la science/02"><span itemprop="name"><i>Science et perception dans Descartes</i></span></a><link itemprop="mainEntityOfPage" href="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Sur_la_science/02" /></span><span style="color:#808080">&#160;&#160;&#x25ba;</span></span></div><div itemprop="name" style="text-align:center;margin-left:25%;margin-right:25%"><a class="mw-selflink selflink"><i>Note de l’éditeur</i></a></div></div><div style="clear:both"></div></div></div><link itemprop="mainEntityOfPage" href="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Sur_la_science/01" /><meta itemprop="inLanguage" content="fr" /><meta itemprop="http&#58;//purl.org/library/placeOfPublication" content="Paris" /><span itemprop="associatedMedia" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/MediaObject"><link itemprop="mainEntityOfPage" href="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Fichier:Weil_-_Sur_la_science,_1966.djvu" /><meta itemprop="width" content="1303" /><meta itemprop="height" content="2024" /><meta itemprop="fileFormat" content="image/vnd.djvu" /></span><div id="ws-data" class="ws-noexport" style="display:none;speak:none"><span class="ws-type">book</span><span class="ws-title"><span itemprop="isPartOf" itemscope="" itemtype="http&#58;//schema.org/CreativeWork" itemid="http&#58;//www.wikidata.org/entity/Q117839060"><a href="/wiki/Sur_la_science" title="Sur la science"><span itemprop="name">Sur la science</span></a><link itemprop="mainEntityOfPage" href="https&#58;//fr.wikisource.org/wiki/Sur_la_science" /></span></span><span class="ws-author"><a href="/wiki/Auteur:Simone_Weil" title="Auteur:Simone Weil">Simone Weil</a></span><span class="ws-publisher">Gallimard</span><span class="ws-year">1966</span><span class="ws-place">Paris</span><span class="ws-progress">V</span><span class="ws-chapter"><a class="mw-selflink selflink"><i>Note de l’éditeur</i></a></span><span class="ws-scan">Weil - Sur la science, 1966.djvu</span><span class="ws-cover">Weil - Sur la science, 1966.djvu/9</span><span class="ws-pages">7-8</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.place=Paris&amp;rft.atitle=%3Cspan+itemprop%3D%22isPartOf%22+itemscope%3D%22%22+itemtype%3D%22http%3A%2F%2Fschema.org%2FCreativeWork%22+itemid%3D%22http%3A%2F%2Fwww.wikidata.org%2Fentity%2FQ117839060%22%3E%3Cspan+itemprop%3D%22name%22%3ESur+la+science%3C%2Fspan%3E%3Clink+itemprop%3D%22mainEntityOfPage%22+href%3D%22https%3A%2F%2Ffr.wikisource.org%2Fwiki%2FSur_la_science%22+%2F%3E%3C%2Fspan%3E&amp;rfr_id=https%3A%2F%2Ffr.wikisource.org%2Fwiki%2FSur_la_science%2F01&amp;rft.au=Simone+Weil&amp;rft.pub=Gallimard&amp;rft.date=1966&amp;rft.epage=8&amp;rft.spage=7&amp;rft.genre=bookitem">&#160;</span></div></div> <p><span><span class="pagenum ws-pagenum" id="7" title="Page:Weil - Sur la science, 1966.djvu/15"></span></span> </p> <div style="line-height:7;"><br /></div> <h3 id="NOTE_DE_L’ÉDITEUR" class="tmp" style=""><span id="NOTE_DE_L.E2.80.99.C3.89DITEUR"></span> NOTE DE L’ÉDITEUR</h3> <p><br /> </p><p><br /> </p><p><i>Ce premier volume des</i> Essais, lettres et fragments <i>contient des écrits de Simone Weil qui se rapportent plus spécialement aux sciences.</i> </p><p><i>On y trouvera d’abord sa thèse de diplôme d’études supérieures, écrite en 1929-1930 et intitulée&#160;:</i> Science et perception dans Descartes. </p><p><i>Les deux textes suivants, une ébauche de lettre et une ébauche d’article, ont été retrouvés parmi ses papiers. Ils concernent l’un et l’autre l’enseignement historique des sciences, particulièrement des mathématiques. Le contenu de ces deux textes montre qu’ils furent écrits en 1932, quand elle était professeur au Puy, ou pendant les vacances d’été qui ont suivi cette première année d’enseignement.</i> </p><p><i>On trouvera ensuite une autre ébauche de lettre, également retrouvée parmi les papiers de Simone Weil. C’est probablement l’esquisse d’une réponse à une lettre d’Alain, comme on le voit par le passage où sont mentionnés les</i> Entretiens au bord de la mer <i>et par celui où il est question d’un plan de travail. Alain avait écrit à Simone Weil, en janvier 1935, après avoir lu les</i> Réflexions sur les causes de la liberté et de l’oppression sociale, <i>une lettre où il lui disait entre autres&#160;: «&#160;Pourrez-vous former un plan de travail&#160;?&#160;» Un large extrait de cette lettre d’Alain est cité dans la «&#160;Note de l’éditeur&#160;» qui</i>&#32;<span><span class="pagenum ws-pagenum" id="8" title="Page:Weil - Sur la science, 1966.djvu/16"></span></span><i>se trouve en tête du recueil</i> Oppression et liberté <i>(Gallimard, 1995).</i> </p><p><i>Le fragment suivant est tiré d’une lettre écrite à un étudiant en 1937.</i> </p><p><i>Vient ensuite un texte long et important, intitulé&#160;:</i> La Science et nous. <i>Il fut écrit à Marseille, dans les premiers mois de 1941, comme le montre un passage d’une lettre de Simone Weil à un ami, datée du 30 mai 1941&#160;: «&#160;J’ai commencé un long travail sur la science contemporaine, classique (de la Renaissance à 1900), et grecque&#160;; mais après avoir écrit là-dessus un peu plus de trente grandes pages, j’ai été interrompue par d’autres préoccupations.&#160;»</i> </p><p><i>L’article concernant l’ouvrage collectif</i> L’Avenir de la science <i>a été publié à Marseille, dans les</i> Cahiers du Sud, <i>n<sup style="font-size:70%;">o</sup> 245, avril 1942, sous le pseudonyme anagrammatique d’Émile Novis. Il ne peut être antérieur à novembre 1941, l’impression de l’</i>Avenir de la science <i>n’ayant été achevée que le 28 octobre 1941.</i> </p><p><i>Il est suivi d’un autre article,</i> Réflexions à propos de la théorie des quanta, <i>qui fut publié dans la même revue, n<sup style="font-size:70%;">o</sup> 51, décembre 1942, sous le même pseudonyme. Il concerne le livre de Max Planck,</i> Initiations à la physique, <i>qui avait paru en traduction française en février 1941.</i> </p><p><i>Des passages concernant les sciences ont été extraits des lettres et des brouillons de lettres de Simone Weil à son frère André Weil. Ces textes ont été écrits, les uns à Paris, de janvier à avril 1940, les autres à Marseille, en 1941-1942.</i> </p><p><i>On a groupé à la fin plusieurs fragments de date incertaine&#160;:</i> Rêverie à propos de la science grecque, À propos de la mécanique ondulatoire, <i>un fragment sans titre et</i> Du Fondement d’une science nouvelle. <i>Les pages intitulées</i> Rêverie à propos de la science grecque <i>sont parallèles à certaines pages de</i> La Science et nous, <i>dont elles constituent une variante.</i>&#32; </p> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐568c6f85cd‐g24pt Cached time: 20250204074014 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [] CPU time usage: 0.112 seconds Real time usage: 0.191 seconds Preprocessor visited node count: 233/1000000 Post‐expand include size: 12325/2097152 bytes Template argument size: 135/2097152 bytes Highest expansion depth: 7/100 Expensive parser function count: 5/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 7964/5000000 bytes Lua time usage: 0.024/10.000 seconds Lua memory usage: 808737/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 180.315 1 -total 41.47% 74.769 1 MediaWiki:Proofreadpage_header_template 8.30% 14.974 1 Page:Weil_-_Sur_la_science,_1966.djvu/15 4.67% 8.413 1 Modèle:TextQuality 3.12% 5.621 1 Page:Weil_-_Sur_la_science,_1966.djvu/16 1.70% 3.067 2 MediaWiki:Proofreadpage_pagenum_template 1.22% 2.206 1 Modèle:Brn 1.20% 2.156 1 Modèle:T3 0.95% 1.719 2 Modèle:O --> <!-- Saved in parser cache with key frwikisource:pcache:4075645:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250204074014 and revision id 13192224. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Récupérée de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikisource.org/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;oldid=13192224">https://fr.wikisource.org/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;oldid=13192224</a>&#160;»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Cat%C3%A9gories" title="Spécial:Catégories">Catégorie</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:100%25" title="Catégorie:100%">100%</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 1 avril 2023 à 14:11.</li> <li id="footer-info-copyright">Les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons Attribution-partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/fr">Conditions d’utilisation</a> pour plus de détails.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikisource:%C3%80_propos_de">À propos de Wikisource</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikisource:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikisource.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikisource.org/w/index.php?title=Sur_la_science/01&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikisource"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Sur la science/01</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>Ajouter des langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-84749c7844-57rv2","wgBackendResponseTime":106,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.112","walltime":"0.191","ppvisitednodes":{"value":233,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":12325,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":135,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":7,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7964,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 180.315 1 -total"," 41.47% 74.769 1 MediaWiki:Proofreadpage_header_template"," 8.30% 14.974 1 Page:Weil_-_Sur_la_science,_1966.djvu/15"," 4.67% 8.413 1 Modèle:TextQuality"," 3.12% 5.621 1 Page:Weil_-_Sur_la_science,_1966.djvu/16"," 1.70% 3.067 2 MediaWiki:Proofreadpage_pagenum_template"," 1.22% 2.206 1 Modèle:Brn"," 1.20% 2.156 1 Modèle:T3"," 0.95% 1.719 2 Modèle:O"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.024","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":808737,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-568c6f85cd-g24pt","timestamp":"20250204074014","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10