CINXE.COM
Hệ vận động – Wikipedia tiếng Việt
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Hệ vận động – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"e451dc94-5bfa-4290-9525-ad4d0fdb6754","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Hệ_vận_động","wgTitle":"Hệ vận động","wgCurRevisionId":71183983,"wgRevisionId":71183983,"wgArticleId":248255,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang có bản mẫu cổng thông tin trống","Pages using the JsonConfig extension","Bài viết có đoạn trích bị hỏng","Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin","Giải phẫu học","Giải phẫu người","Hệ thống vật lý","Khái niệm vật lý","Hệ cơ xương"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"Hệ_vận_động","wgRelevantArticleId":248255,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q726543","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips", "ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Hệ vận động – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Hệ_vận_động rootpage-Hệ_vận_động skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=H%E1%BB%87+v%E1%BA%ADn+%C4%91%E1%BB%99ng" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=H%E1%BB%87+v%E1%BA%ADn+%C4%91%E1%BB%99ng" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=H%E1%BB%87+v%E1%BA%ADn+%C4%91%E1%BB%99ng" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=H%E1%BB%87+v%E1%BA%ADn+%C4%91%E1%BB%99ng" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Bộ_xương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bộ_xương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Bộ xương</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bộ_xương-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Bộ xương</span> </button> <ul id="toc-Bộ_xương-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bộ_xương,_các_loại_xương_và_khớp_xương_người" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bộ_xương,_các_loại_xương_và_khớp_xương_người"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Bộ xương, các loại xương và khớp xương người</span> </div> </a> <ul id="toc-Bộ_xương,_các_loại_xương_và_khớp_xương_người-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Các_thành_phần_chính_của_bộ_xương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_thành_phần_chính_của_bộ_xương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1</span> <span>Các thành phần chính của bộ xương</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_thành_phần_chính_của_bộ_xương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_loại_xương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_loại_xương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.2</span> <span>Các loại xương</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_loại_xương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cá_đốt_sống_và_khớp_bất_động_như_khớp_ở_hộp_sọ." class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cá_đốt_sống_và_khớp_bất_động_như_khớp_ở_hộp_sọ."> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.3</span> <span>Cá đốt sống và khớp bất động như khớp ở hộp sọ.</span> </div> </a> <ul id="toc-Cá_đốt_sống_và_khớp_bất_động_như_khớp_ở_hộp_sọ.-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cấu_tạo_và_tính_chất_của_xương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_tạo_và_tính_chất_của_xương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Cấu tạo và tính chất của xương</span> </div> </a> <ul id="toc-Cấu_tạo_và_tính_chất_của_xương-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_tạo_và_sự_phát_triển_của_xương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_tạo_và_sự_phát_triển_của_xương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.1</span> <span>Cấu tạo và sự phát triển của xương</span> </div> </a> <ul id="toc-Cấu_tạo_và_sự_phát_triển_của_xương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thành_phần_hóa_học_và_tính_chất_của_xương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Thành_phần_hóa_học_và_tính_chất_của_xương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.2</span> <span>Thành phần hóa học và tính chất của xương</span> </div> </a> <ul id="toc-Thành_phần_hóa_học_và_tính_chất_của_xương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hệ_cơ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_cơ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Hệ cơ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Hệ_cơ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Hệ cơ</span> </button> <ul id="toc-Hệ_cơ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_tạo_và_tính_chất_của_cơ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_tạo_và_tính_chất_của_cơ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Cấu tạo và tính chất của cơ</span> </div> </a> <ul id="toc-Cấu_tạo_và_tính_chất_của_cơ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_tạo_của_bắp_cơ_và_tế_bào_cơ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_tạo_của_bắp_cơ_và_tế_bào_cơ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Cấu tạo của bắp cơ và tế bào cơ</span> </div> </a> <ul id="toc-Cấu_tạo_của_bắp_cơ_và_tế_bào_cơ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_co_cơ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_co_cơ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>Sự co cơ</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_co_cơ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sách_tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sách_tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Sách tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sách_tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Hệ vận động</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 48 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-48" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">48 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%B2_%D8%B9%D8%B6%D9%84%D9%8A_%D9%87%D9%8A%D9%83%D9%84%D9%8A" title="جهاز عضلي هيكلي – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جهاز عضلي هيكلي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Aparato_locomotor" title="Aparato locomotor – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Aparato locomotor" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Aparatu_llocomotor" title="Aparatu llocomotor – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Aparatu llocomotor" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Dayaq_v%C9%99_h%C9%99r%C9%99k%C9%99t_sistemi_(Anatomiya)" title="Dayaq və hərəkət sistemi (Anatomiya) – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Dayaq və hərəkət sistemi (Anatomiya)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_muskuloskeletal_manusia" title="Sistem muskuloskeletal manusia – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Sistem muskuloskeletal manusia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0-%D1%80%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0" title="Апорна-рухальная сістэма – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Апорна-рухальная сістэма" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0-%D1%80%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0" title="Апорна-рухальная сыстэма – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Апорна-рухальная сыстэма" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mi%C5%A1i%C4%87ni_sistem" title="Mišićni sistem – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mišićni sistem" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE-%D0%B4%D0%B2%D0%B8%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0" title="Опорно-двигателна система – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Опорно-двигателна система" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Aparell_locomotor" title="Aparell locomotor – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aparell locomotor" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/System_gyhyrysgerbydol" title="System gyhyrysgerbydol – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="System gyhyrysgerbydol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Bev%C3%A6geapparatet" title="Bevægeapparatet – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Bevægeapparatet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/St%C3%BCtz-_und_Bewegungsapparat" title="Stütz- und Bewegungsapparat – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Stütz- und Bewegungsapparat" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Human_musculoskeletal_system" title="Human musculoskeletal system – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Human musculoskeletal system" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Aparato_locomotor" title="Aparato locomotor – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Aparato locomotor" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Lokomozio-aparatu" title="Lokomozio-aparatu – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Lokomozio-aparatu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه ماهیچهای-استخوانی انسان – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دستگاه ماهیچهای-استخوانی انسان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Appareil_locomoteur_humain" title="Appareil locomoteur humain – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Appareil locomoteur humain" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/C%C3%B3ras_mat%C3%A1nchn%C3%A1mharlaigh_an_duine" title="Córas matánchnámharlaigh an duine – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Córas matánchnámharlaigh an duine" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Sistema_locomotor" title="Sistema locomotor – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Sistema locomotor" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%AB%D5%B9_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Հենաշարժիչ համակարգ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հենաշարժիչ համակարգ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Apparato_locomotore" title="Apparato locomotore – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Apparato locomotore" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%AA_%D7%94%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%94" title="מערכת התנועה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="מערכת התנועה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%96%D1%80%D0%B5%D0%BA-%D2%9B%D0%B8%D0%BC%D1%8B%D0%BB_%D0%B6%D2%AF%D0%B9%D0%B5%D1%81%D1%96" title="Тірек-қимыл жүйесі – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Тірек-қимыл жүйесі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Systema_musculosceletale" title="Systema musculosceletale – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Systema musculosceletale" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Balsta_un_kust%C4%ABbu_org%C4%81nu_sist%C4%93ma" title="Balsta un kustību orgānu sistēma – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Balsta un kustību orgānu sistēma" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Atramos-jud%C4%97jimo_sistema" title="Atramos-judėjimo sistema – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Atramos-judėjimo sistema" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mozg%C3%A1srendszer" title="Mozgásrendszer – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mozgásrendszer" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Локомоторен апарат – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Локомоторен апарат" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BD_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%82" title="മസ്കുലോസ്കെലിറ്റൽ സിസ്റ്റം – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മസ്കുലോസ്കെലിറ്റൽ സിസ്റ്റം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bewegingsapparaat" title="Bewegingsapparaat – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Bewegingsapparaat" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%81%8B%E5%8B%95%E5%99%A8" title="運動器 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="運動器" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Bevegelsesapparatet" title="Bevegelsesapparatet – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Bevegelsesapparatet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sist%C3%A8ma_locomotor" title="Sistèma locomotor – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sistèma locomotor" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Narz%C4%85d_ruchu" title="Narząd ruchu – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Narząd ruchu" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sistema_locomotor" title="Sistema locomotor – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sistema locomotor" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aparatul_locomotor" title="Aparatul locomotor – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Aparatul locomotor" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE-%D0%B4%D0%B2%D0%B8%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0" title="Опорно-двигательная система – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Опорно-двигательная система" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%9A%E0%B7%81%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%BD_%E0%B6%B4%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E0%B6%B0%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA" title="පේශිකංකාල පද්ධතිය – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="පේශිකංකාල පද්ධතිය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Human_musculoskeletal_system" title="Human musculoskeletal system – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Human musculoskeletal system" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%86%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8E%D8%B3%DA%A9" title="کۆئەندامی ماسێسک – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کۆئەندامی ماسێسک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tuki-_ja_liikuntaelin" title="Tuki- ja liikuntaelin – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tuki- ja liikuntaelin" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Muskuloskeletala_systemet" title="Muskuloskeletala systemet – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Muskuloskeletala systemet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%A4%E0%AE%9A%E0%AF%88%E0%AE%A4%E0%AF%8D_%E0%AE%A4%E0%AF%8A%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%BF" title="மனிதரின் தசைத் தொகுதி – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மனிதரின் தசைத் தொகுதி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%D3%99%D0%BA-%D1%85%D3%99%D1%80%D3%99%D0%BA%D3%99%D1%82_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Терәк-хәрәкәт системасы – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Терәк-хәрәкәт системасы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nsan_kas-iskelet_sistemi" title="İnsan kas-iskelet sistemi – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İnsan kas-iskelet sistemi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%BE-%D0%BC%27%D1%8F%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%BB%D1%8E%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8" title="Скелетно-м'язова система людини – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Скелетно-м'язова система людини" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%82%8C%E8%82%89%E9%AA%A8%E9%AA%BC%E7%B3%BB%E7%BB%9F" title="肌肉骨骼系统 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="肌肉骨骼系统" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q726543#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&oldid=71183983" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&id=71183983&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FH%25E1%25BB%2587_v%25E1%25BA%25ADn_%25C4%2591%25E1%25BB%2599ng"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FH%25E1%25BB%2587_v%25E1%25BA%25ADn_%25C4%2591%25E1%25BB%2599ng"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=H%E1%BB%87+v%E1%BA%ADn+%C4%91%E1%BB%99ng"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Musculoskeletal_system" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q726543" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><p><b>Hệ vận động</b> ở con người gồm có hai phần: Phần thụ động gồm <a href="/wiki/B%E1%BB%99_x%C6%B0%C6%A1ng" title="Bộ xương">bộ xương</a> và hệ liên kết các xương (khớp xương), phần vận động gồm có hệ <a href="/wiki/C%C6%A1" class="mw-disambig" title="Cơ">cơ</a>, hoạt động phụ thuộc hoàn toàn vào <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BA%A7n_kinh" title="Hệ thần kinh">hệ thần kinh</a>. Xương gồm 206 chiếc, dài ngắn khác nhau, hợp lại tạo thành <a href="/wiki/B%E1%BB%99_x%C6%B0%C6%A1ng" title="Bộ xương">bộ xương</a> nâng đỡ cơ thể, che chở cho các <a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_quan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội quan (trang không tồn tại)">nội quan</a> khỏi những chấn thương <a href="/wiki/L%C3%BD_h%E1%BB%8Dc" title="Lý học">lý học</a>. Hệ <a href="/wiki/C%C6%A1" class="mw-disambig" title="Cơ">cơ</a> gồm khoảng 600 cơ tạo thành, là những <a href="/wiki/C%C6%A1_v%C3%A2n" class="mw-disambig" title="Cơ vân">cơ vân</a> (hay <a href="/wiki/C%C6%A1_x%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Cơ xương">cơ xương</a>) bám vào hai đầu <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a> giúp cho cơ thể cử động. Nhờ hệ <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận động (trang không tồn tại)">vận động</a> mà cơ thể ta có hình dạng nhất định, thể hiện được những động tác <a href="/wiki/Lao_%C4%91%E1%BB%99ng" class="mw-disambig" title="Lao động">lao động</a>, biểu lộ được những <a href="/wiki/C%E1%BA%A3m_x%C3%BAc" title="Cảm xúc">cảm xúc</a> của mình. Trải qua thời kì dài <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Tiến hóa">tiến hóa</a>, hệ vận động người được coi là tiến hóa nhất trong <a href="/w/index.php?title=Sinh_gi%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinh giới (trang không tồn tại)">sinh giới</a> nói chung và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Động vật">giới Động vật</a> nói riêng. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bộ_xương"><span id="B.E1.BB.99_x.C6.B0.C6.A1ng"></span>Bộ xương</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Bộ xương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bộ xương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Human_skeleton_front_vi.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Human_skeleton_front_vi.svg/350px-Human_skeleton_front_vi.svg.png" decoding="async" width="350" height="676" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Human_skeleton_front_vi.svg/525px-Human_skeleton_front_vi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Human_skeleton_front_vi.svg/700px-Human_skeleton_front_vi.svg.png 2x" data-file-width="436" data-file-height="842" /></a><figcaption>Bộ xương người nhìn từ đằng trước</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bộ_xương,_các_loại_xương_và_khớp_xương_người"><span id="B.E1.BB.99_x.C6.B0.C6.A1ng.2C_c.C3.A1c_lo.E1.BA.A1i_x.C6.B0.C6.A1ng_v.C3.A0_kh.E1.BB.9Bp_x.C6.B0.C6.A1ng_ng.C6.B0.E1.BB.9Di"></span>Bộ xương, các loại xương và khớp xương người</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Bộ xương, các loại xương và khớp xương người”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bộ xương, các loại xương và khớp xương người"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Các_thành_phần_chính_của_bộ_xương"><span id="C.C3.A1c_th.C3.A0nh_ph.E1.BA.A7n_ch.C3.ADnh_c.E1.BB.A7a_b.E1.BB.99_x.C6.B0.C6.A1ng"></span>Các thành phần chính của bộ xương</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Các thành phần chính của bộ xương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các thành phần chính của bộ xương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bộ xương người chia làm ba phần là <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương đầu (trang không tồn tại)">xương đầu</a> (gồm <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_x%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%B7t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Các xương mặt (trang không tồn tại)">các xương mặt</a> và <a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_x%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%8D" title="Khối xương sọ">khối xương sọ</a>), <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_th%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương thân (trang không tồn tại)">xương thân</a> (gồm <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_%E1%BB%A9c" title="Xương ức">xương ức</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_s%C6%B0%E1%BB%9Dn" title="Xương sườn">xương sườn</a> và <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%91ng" class="mw-redirect" title="Xương sống">xương sống</a>) và <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_chi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương chi (trang không tồn tại)">xương chi</a> (xương chi trên - <a href="/wiki/Tay" class="mw-disambig" title="Tay">tay</a> và xương chi dưới - <a href="/wiki/Ch%C3%A2n" title="Chân">chân</a>). Tất cả gồm 300 chiếc xương ở trẻ em và 206 xương ở người trưởng thành, dài, ngắn, dẹt khác nhau hợp lại ở các <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Bp_x%C6%B0%C6%A1ng" title="Khớp xương">khớp xương</a>. Trong bộ xương còn có nhiều phần <a href="/wiki/S%E1%BB%A5n" title="Sụn">sụn</a>. Khối xương <a href="/wiki/S%E1%BB%8D" title="Sọ">sọ</a> ở người gồm 8 xương ghép lại tạo ra <a href="/wiki/S%E1%BB%8D" title="Sọ">hộp sọ</a> lớn chứa <a href="/wiki/N%C3%A3o" title="Não">não</a>. Xương <a href="/wiki/M%E1%BA%B7t" class="mw-disambig" title="Mặt">mặt</a> nhỏ, có <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_h%C3%A0m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương hàm (trang không tồn tại)">xương hàm</a> bớt thô so với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Động vật">động vật</a> vì nhai thức ăn chín và không phải là <a href="/wiki/V%C5%A9_kh%C3%AD" title="Vũ khí">vũ khí</a> <a href="/wiki/T%E1%BB%B1_v%E1%BB%87" title="Tự vệ">tự vệ</a>. Sự hình thành <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%93i_c%E1%BA%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lồi cằm (trang không tồn tại)">lồi cằm</a> liên quan đến các cơ vận động <a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF" title="Ngôn ngữ">ngôn ngữ</a>. <a href="/wiki/C%E1%BB%99t_s%E1%BB%91ng" title="Cột sống">Cột sống</a> gồm 33 - 35 đốt sống khớp với nhau và cong ở 4 chỗ, thành 2 chữ S tiếp nhau giúp cơ thể đứng thẳng. Các <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_s%C6%B0%E1%BB%9Dn" title="Xương sườn">xương sườn</a> gắn với <a href="/wiki/C%E1%BB%99t_s%E1%BB%91ng" title="Cột sống">cột sống</a> và gắn với <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_%E1%BB%A9c" title="Xương ức">xương ức</a> tạo thành <a href="/wiki/L%E1%BB%93ng_ng%E1%BB%B1c" title="Lồng ngực">lồng ngực</a>, bảo vệ <a href="/wiki/Tim" title="Tim">tim</a> và <a href="/wiki/Ph%E1%BB%95i" title="Phổi">phổi</a>. Xương tay và xương chân có các phần tương ứng với nhau nhưng phân hóa khác nhau phù hợp với chức năng đứng thẳng và lao động. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Các_loại_xương"><span id="C.C3.A1c_lo.E1.BA.A1i_x.C6.B0.C6.A1ng"></span>Các loại xương</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Các loại xương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các loại xương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Căn cứ vào hình dạng cấu tạo, người ta phân biệt bốn loại xương là: </p> <ul><li><i>Xương dài:</i> cấu trúc hình ống, có mô xương xốp ở hai đầu xương, giữa chứa <a href="/wiki/T%E1%BB%A7y_%C4%91%E1%BB%8F_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng)" class="mw-disambig" title="Tủy đỏ (định hướng)">tủy đỏ</a> ở trẻ em và chứa <a href="/wiki/M%E1%BB%A1" class="mw-disambig" title="Mỡ">mỡ</a> vàng ở người trưởng thành như xương cánh tay, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C3%B9i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương đùi (trang không tồn tại)">xương đùi</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_c%E1%BA%B3ng_ch%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương cẳng chân (trang không tồn tại)">xương cẳng chân</a>,... Loại xương này có nhiều nhất.</li> <li><i>Xương ngắn:</i> kích thước ngắn, chẳng hạn như <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%E1%BB%91t_s%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương đốt sống (trang không tồn tại)">xương đốt sống</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_c%E1%BB%95_ch%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương cổ chân (trang không tồn tại)">xương cổ chân</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%95_tay" title="Cổ tay">cổ tay</a>,...</li> <li><i>Xương dẹt:</i> hình bản dẹt, mỏng như <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_vai" title="Xương vai">xương bả vai</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_c%C3%A1nh_ch%E1%BA%ADu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương cánh chậu (trang không tồn tại)">xương cánh chậu</a>, các <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%8D" class="mw-redirect" title="Xương sọ">xương sọ</a>. Loại xương này ít nhất.</li> <li>Xương không đều (xương hình bất định): là những xương có hình thể phức tạp như xương hàm trên, xương thái dương, xương ở nền sọ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cá_đốt_sống_và_khớp_bất_động_như_khớp_ở_hộp_sọ."><span id="C.C3.A1_.C4.91.E1.BB.91t_s.E1.BB.91ng_v.C3.A0_kh.E1.BB.9Bp_b.E1.BA.A5t_.C4.91.E1.BB.99ng_nh.C6.B0_kh.E1.BB.9Bp_.E1.BB.9F_h.E1.BB.99p_s.E1.BB.8D."></span>Cá <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%91t_s%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đốt sống (trang không tồn tại)">đốt sống</a> và <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Bp_b%E1%BA%A5t_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Khớp bất động">khớp bất động</a> như khớp ở <a href="/wiki/S%E1%BB%8D" title="Sọ">hộp sọ</a>.</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Cá đốt sống và khớp bất động như khớp ở hộp sọ.”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cá đốt sống và khớp bất động như khớp ở hộp sọ."><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Khớp động</i> là loại khớp cử động dễ dàng và phổ biến nhất trong <a href="/wiki/C%C6%A1_th%E1%BB%83_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Cơ thể người">cơ thể người</a> như khớp <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C3%B9i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương đùi (trang không tồn tại)">xương đùi</a> và <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_ch%C3%A0y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương chày (trang không tồn tại)">xương chày</a>, khớp <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_c%C3%A1nh_ch%E1%BA%ADu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương cánh chậu (trang không tồn tại)">xương cánh chậu</a> và <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C3%B9i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương đùi (trang không tồn tại)">xương đùi</a>. Mặt khớp ở mỗi xương có một lớp <a href="/wiki/S%E1%BB%A5n" title="Sụn">sụn</a> trơn, bóng và đàn hồi, có tác dụng làm giảm sự <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%8D_x%C3%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cọ xát (trang không tồn tại)">cọ xát</a> giữa hai đầu xương. Giữa khớp có một bao đệm chứa đầy chất dịch nhầy do thành bao tiết ra gọi là <a href="/w/index.php?title=Bao_ho%E1%BA%A1t_d%E1%BB%8Bch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bao hoạt dịch (trang không tồn tại)">bao hoạt dịch</a>. Bên ngoài khớp động là những <a href="/wiki/D%C3%A2y_ch%E1%BA%B1ng" title="Dây chằng">dây chằng</a> dai và đàn hồi, đi từ đầu xương này qua đầu xương kia làm thành bao kín để bọc hai đầu xương lại. Nhờ cấu tạo đó mà loại khớp này cử động dễ dàng. Khớp động phức tạp nhất trong cơ thể người là <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Bp_g%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khớp gối (trang không tồn tại)">khớp gối</a>.</li> <li><i>Khớp bán động</i> là loại khớp mà giữa hai đầu <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a> khớp với nhau thường có một <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C4%A9a_s%E1%BB%A5n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đĩa sụn (trang không tồn tại)">đĩa sụn</a> làm hạn chế cử động của khớp. Khớp bán động điển hình là <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Bp_%C4%91%E1%BB%91t_s%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khớp đốt sống (trang không tồn tại)">khớp đốt sống</a>, ngoài ra còn có <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Bp_h%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khớp háng (trang không tồn tại)">khớp háng</a>. Ở trẻ em, có xương chậu...các đĩa sụn rất đàn hồi nên dễ uốn <a href="/wiki/L%C6%B0ng" title="Lưng">lưng</a> mềm mại hay xoạc chân ra dễ dàng. Trái lại ở <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_l%E1%BB%9Bn" title="Người lớn">người trưởng thành</a> và nhất là <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_cao_tu%E1%BB%95i" title="Người cao tuổi">người già</a>, các đĩa sụn dẹp lại làm cột sống khó cử động hơn, xoạc chân ra khó khăn.</li> <li><i>Khớp bất động:</i> Trong cơ thể có một số xương được khớp cố định với nhau, như xương <a href="/wiki/S%E1%BB%8D" title="Sọ">hộp sọ</a> và một số <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%B7t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương mặt (trang không tồn tại)">xương mặt</a>. Các xương này khớp với nhau nhờ các <a href="/w/index.php?title=R%C4%83ng_c%C6%B0a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Răng cưa (trang không tồn tại)">răng cưa</a> nhỏ hoặc do những mép xương lợp lên nhau kiểu <a href="/wiki/V%E1%BA%A3y" title="Vảy">vảy</a> <a href="/wiki/C%C3%A1" title="Cá">cá</a> nên khi <a href="/wiki/C%C6%A1" class="mw-disambig" title="Cơ">cơ</a> co không làm khớp cử động.</li> <li>Trong cơ thể con người có tất cả 360 khớp xương: khớp sọ: 86; khớp họng: 6; khớp cột sống và xương chậu: 76; khớp tay: 32 (2 tay: 64); khớp chân: 31 (2 chân: 62); khớp ngực: 66</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cấu_tạo_và_tính_chất_của_xương"><span id="C.E1.BA.A5u_t.E1.BA.A1o_v.C3.A0_t.C3.ADnh_ch.E1.BA.A5t_c.E1.BB.A7a_x.C6.B0.C6.A1ng"></span>Cấu tạo và tính chất của xương</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Cấu tạo và tính chất của xương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu tạo và tính chất của xương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cấu_tạo_và_sự_phát_triển_của_xương"><span id="C.E1.BA.A5u_t.E1.BA.A1o_v.C3.A0_s.E1.BB.B1_ph.C3.A1t_tri.E1.BB.83n_c.E1.BB.A7a_x.C6.B0.C6.A1ng"></span>Cấu tạo và sự phát triển của xương</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Cấu tạo và sự phát triển của xương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu tạo và sự phát triển của xương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Cấu tạo và chức năng của xương:</i> Hai <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A7u_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đầu xương (trang không tồn tại)">đầu xương</a> là <a href="/wiki/M%C3%B4" title="Mô">mô</a> <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_x%E1%BB%91p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương xốp (trang không tồn tại)">xương lồi</a> có các xương xếp theo kiểu đường thẳng, phân tán lực tác động và tạo ô chứa <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%A7y_%C4%91%E1%BB%8F_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tủy đỏ xương (trang không tồn tại)">tủy xương</a>. Bọc hai đầu xương là lớp <a href="/wiki/S%E1%BB%A5n" title="Sụn">sụn</a> để giảm các lực ma sát trong đầu xương. Đoạn giữa là <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A2n_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thân xương (trang không tồn tại)">trục xương</a>. Thân xương hình trụ, cấu tạo từ ngoài vào trong có: <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0ng_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màng xương (trang không tồn tại)">màng bảo vệ</a> mỏng, <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_x%C6%B0%C6%A1ng_c%E1%BB%A9ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô xương cứng (trang không tồn tại)">mô xương</a> và <a href="/w/index.php?title=Khoang_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khoang xương (trang không tồn tại)">khoang xương</a>. Màng xương giúp xương phát triển về bề ngang. Mô xương cứng chịu lực, đảm bảo tính vững chắc cho xương. <a href="/w/index.php?title=Khoang_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khoang xương (trang không tồn tại)">Khoang xương</a> chứa <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%A7y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tủy (trang không tồn tại)">tủy</a> xương, ở trẻ em là tuỷ đỏ sinh <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_c%E1%BA%A7u" title="Hồng cầu">hồng cầu</a>; ở người trưởng thành <a href="/wiki/T%E1%BB%A7y_%C4%91%E1%BB%8F_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng)" class="mw-disambig" title="Tủy đỏ (định hướng)">tủy đỏ</a> được thay bằng <a href="/wiki/M%C3%B4_m%E1%BB%A1" title="Mô mỡ">mô mỡ</a> màu vàng nên gọi là <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%A7y_v%C3%A0ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tủy vàng (trang không tồn tại)">tủy vàng</a>.</li> <li><i>Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt:</i> <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_ng%E1%BA%AFn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương ngắn (trang không tồn tại)">xương ngắn</a> và <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_d%E1%BA%B9t" title="Xương dẹt">xương dẹt</a> không có cấu tạo hình ống, bên ngoài là <a href="/wiki/M%C3%B4" title="Mô">mô</a> <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a> cứng, bên trong lớp <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_x%C6%B0%C6%A1ng_c%E1%BB%A9ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô xương cứng (trang không tồn tại)">mô xương cứng</a> là <a href="/wiki/M%C3%B4" title="Mô">mô</a> <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a> xốp gồm nhiều <a href="/wiki/Nan_(t%E1%BB%89nh)" title="Nan (tỉnh)">nan</a> xương và hốc trống nhỏ (như mô xương xốp ở đầu <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_d%C3%A0i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương dài (trang không tồn tại)">xương dài</a>) chứa <a href="/wiki/T%E1%BB%A7y_%C4%91%E1%BB%8F_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng)" class="mw-disambig" title="Tủy đỏ (định hướng)">tủy đỏ</a>.</li></ul> <p>Xương to ra về <a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BB%81u_ngang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiều ngang (trang không tồn tại)">chiều ngang</a> là nhờ các <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Tế bào">tế bào</a> <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0ng_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màng xương (trang không tồn tại)">màng xương</a> phân chia tạo ra những tế bào mới đẩy tế bào cũ vào trong rồi <a href="/w/index.php?title=H%C3%B3a_x%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hóa xương (trang không tồn tại)">hóa xương</a>. Xương dài ra là nhờ quá trình phân bào ở <a href="/wiki/S%E1%BB%A5n" title="Sụn">sụn</a> tăng trưởng. Ở tuổi <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFu_ni%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Thiếu niên">thiếu niên</a> xương phát triển nhanh. Đến 18 - 20 tuổi ở <a href="/wiki/Ph%E1%BB%A5_n%E1%BB%AF" title="Phụ nữ">nữ</a> hoặc 20 - 25 tuổi đối với <a href="/wiki/Nam" class="mw-disambig" title="Nam">nam</a> xương phát triển chậm lại. Ở <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_l%E1%BB%9Bn" title="Người lớn">người trưởng thành</a>, <a href="/wiki/S%E1%BB%A5n" title="Sụn">sụn</a> tăng trưởng không còn khả năng hóa <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a>, vì thế người không cao thêm. <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_cao_tu%E1%BB%95i" title="Người cao tuổi">Người già</a> xương bị <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_h%E1%BB%A7y" title="Phân hủy">phân hủy</a> nhanh hơn sự <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A1o_th%C3%A0nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tạo thành (trang không tồn tại)">tạo thành</a>, tỉ lệ <a href="/wiki/C%E1%BB%91t_giao" class="mw-redirect" title="Cốt giao">cốt giao</a> giảm, vì vậy xương người già xốp giòn và dễ gãy và nếu gãy thì xương phục hồi rất chậm, không chắc chắn. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Thành_phần_hóa_học_và_tính_chất_của_xương"><span id="Th.C3.A0nh_ph.E1.BA.A7n_h.C3.B3a_h.E1.BB.8Dc_v.C3.A0_t.C3.ADnh_ch.E1.BA.A5t_c.E1.BB.A7a_x.C6.B0.C6.A1ng"></span>Thành phần hóa học và tính chất của xương</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Thành phần hóa học và tính chất của xương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thành phần hóa học và tính chất của xương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Xương có hai <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_t%C3%ADnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đặc tính (trang không tồn tại)">đặc tính</a> cơ bản: <i>mềm dẻo</i> và <i>bền chắc</i>. Nhờ tính mềm dẻo nên xương có thể chống lại tất cả các <a href="/wiki/L%E1%BB%B1c" title="Lực">lực</a> <a href="/wiki/C%C6%A1_h%E1%BB%8Dc" title="Cơ học">cơ học</a> tác động vào cơ thể, nhờ tính bền chắc mà bộ xương có thể nâng đỡ cơ thể. Độ bền chắc của xương <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_l%E1%BB%9Bn" title="Người lớn">người trưởng thành</a> có thể gấp 30 lần so với loại <a href="/wiki/G%E1%BA%A1ch_nung" title="Gạch nung">gạch</a> tốt. Sở dĩ xương có được hai tính chất trên là nhờ vào thành phần <a href="/wiki/H%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc" title="Hóa học">hóa học</a>. Xương được cấu tạo từ 2 <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_h%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc" class="mw-redirect" title="Chất hóa học">chất</a> chính: một loại <a href="/wiki/H%E1%BB%A3p_ch%E1%BA%A5t_h%E1%BB%AFu_c%C6%A1" title="Hợp chất hữu cơ">chất hữu cơ</a> gọi là <a href="/wiki/C%E1%BB%91t_giao" class="mw-redirect" title="Cốt giao">cốt giao</a> và một số <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BA%A5t_v%C3%B4_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chất vô cơ (trang không tồn tại)">chất vô cơ</a> là các <a href="/wiki/Mu%E1%BB%91i" class="mw-disambig" title="Muối">muối</a> <a href="/wiki/Calci" title="Calci">calci</a>. Chất khoáng làm cho xương bền chắc, cốt giao đảm bảo tính mềm dẻo. Tỉ lệ cốt giao thay đổi tùy theo tuổi. Trong xương <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_l%E1%BB%9Bn" title="Người lớn">người trưởng thành</a>, cốt giao chiếm 1/3 còn các muối calci chiếm khoảng 2/3. Nếu ta đem tách riêng hai <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_h%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc" class="mw-redirect" title="Chất hóa học">chất</a> này thì xương không đạt đủ hai đặc tính trên. </p><p><i>Thí nghiệm: lấy hai xương đùi ếch: một xương ngâm trong <a href="/wiki/Dung_d%E1%BB%8Bch" title="Dung dịch">dung dịch</a> <a href="/wiki/Axit_clohydric" class="mw-redirect" title="Axit clohydric">a-xit clo-hi-đric</a> (HCl) 10% để hòa tan hết các muối calci, còn một xương đốt trên ngọn <a href="/wiki/L%E1%BB%ADa" title="Lửa">lửa</a> đèn cồn để đốt cháy hết cốt giao. Sau 10 - 15 phút lấy đoạn xương ngâm trong HCl 10% ra ta dễ dàng uốn cong, thậm chí thắt nút lại được như một sợi dây đoạn xương này vì nó rất mềm. Đợi đến khi không còn khói bay lên ta tắt <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%81n_c%E1%BB%93n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đền cồn (trang không tồn tại)">đền cồn</a> rồi bóp nhẹ phần xương đã đốt thì thấy nó vỡ vụn ra. Tuy vậy khi lấy hai đoạn <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a> ra chúng vẫn giữ nguyên hình dạng.</i> </p><p>Ở trẻ em, cốt giao lại chiếm <a href="/wiki/T%E1%BB%89_l%E1%BB%87" class="mw-redirect" title="Tỉ lệ">tỉ lệ</a> cao hơn so với <a href="/w/index.php?title=Mu%E1%BB%91i_calci&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muối calci (trang không tồn tại)">muối calci</a>, vì vậy xương trẻ em mềm dẻo hơn xương người lớn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hệ_cơ"><span id="H.E1.BB.87_c.C6.A1"></span>Hệ cơ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Hệ cơ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ cơ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/C%C6%A1" class="mw-disambig" title="Cơ">Cơ</a> bám vào <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng" title="Xương">xương</a>, dưới sự chỉ đạo của <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BA%A7n_kinh" title="Hệ thần kinh">hệ thần kinh</a>, cơ co làm cho xương cử động, vì vậy các cơ này gọi là <a href="/wiki/C%C6%A1_x%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Cơ xương">cơ xương</a> (còn gọi là <a href="/wiki/C%C6%A1_v%C3%A2n" class="mw-disambig" title="Cơ vân">cơ vân</a>). Cơ thể người có khoảng 600 cơ tạo thành <a href="/wiki/H%E1%BB%87_c%C6%A1" title="Hệ cơ">hệ cơ</a>, chưa kể đến các cơ vận động <a href="/wiki/N%E1%BB%99i_t%E1%BA%A1ng" title="Nội tạng">nội tạng</a> (<a href="/wiki/C%C6%A1_tr%C6%A1n" title="Cơ trơn">cơ tạng</a> hay <a href="/wiki/C%C6%A1_tr%C6%A1n" title="Cơ trơn">cơ trơn</a>) và cơ vận động <a href="/wiki/Tim" title="Tim">tim</a> (<a href="/wiki/C%C6%A1_tim" title="Cơ tim">cơ tim</a>). Tùy vị trí trên cơ thể và tùy chức năng mà cơ có hình dạng khác nhau: <a href="/w/index.php?title=H%C3%ACnh_t%E1%BA%A5m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hình tấm (trang không tồn tại)">hình tấm</a>, hình <a href="/wiki/L%C3%B4ng" title="Lông">lông</a> <a href="/wiki/Chim" title="Chim">chim</a>, nhiều đầu hay nhiều thân,... điển hình nhất là <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFp_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắp cơ (trang không tồn tại)">bắp cơ</a> (vẫn quen gọi là con <a href="/wiki/Chu%E1%BB%99t" class="mw-disambig" title="Chuột">chuột</a>) ở <a href="/wiki/C%C3%A1nh_tay" title="Cánh tay">cánh tay</a> có <a href="/wiki/H%C3%ACnh_thoi" title="Hình thoi">hình thoi</a> dài. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cấu_tạo_và_tính_chất_của_cơ"><span id="C.E1.BA.A5u_t.E1.BA.A1o_v.C3.A0_t.C3.ADnh_ch.E1.BA.A5t_c.E1.BB.A7a_c.C6.A1"></span>Cấu tạo và tính chất của cơ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Cấu tạo và tính chất của cơ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu tạo và tính chất của cơ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cấu_tạo_của_bắp_cơ_và_tế_bào_cơ"><span id="C.E1.BA.A5u_t.E1.BA.A1o_c.E1.BB.A7a_b.E1.BA.AFp_c.C6.A1_v.C3.A0_t.E1.BA.BF_b.C3.A0o_c.C6.A1"></span>Cấu tạo của bắp cơ và tế bào cơ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Cấu tạo của bắp cơ và tế bào cơ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu tạo của bắp cơ và tế bào cơ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Skeletal_muscle_diagram.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Skeletal_muscle_diagram.jpg/275px-Skeletal_muscle_diagram.jpg" decoding="async" width="275" height="389" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Skeletal_muscle_diagram.jpg/413px-Skeletal_muscle_diagram.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Skeletal_muscle_diagram.jpg/550px-Skeletal_muscle_diagram.jpg 2x" data-file-width="595" data-file-height="842" /></a><figcaption>Cấu tạo <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFp_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắp cơ (trang không tồn tại)">bắp cơ</a>, <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó cơ (trang không tồn tại)">bó cơ</a>, <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%A3i_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sợi cơ (trang không tồn tại)">sợi cơ</a>, <a href="/wiki/T%C6%A1_c%C6%A1" title="Tơ cơ">tơ cơ</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_c%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đơn vị cấu trúc (trang không tồn tại)">đơn vị cấu trúc</a> sợi cơ</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFp_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắp cơ (trang không tồn tại)">Bắp cơ</a> gồm nhiều <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bó cơ (trang không tồn tại)">bó cơ</a>, mỗi bó gồm nhiều <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%A3i_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sợi cơ (trang không tồn tại)">sợi cơ</a> (<a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_c%C6%A1" title="Tế bào cơ">tế bào cơ</a>) nắm dọc theo chiều dài bắp cơ. Hai đầu bắp cơ thuôn lại, dài ra thành <a href="/wiki/G%C3%A2n" title="Gân">gân</a> bám vào các xương qua <a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Bp" class="mw-redirect" title="Khớp">khớp</a>, phần giữa phình to gọi là <a href="/wiki/B%E1%BB%A5ng" title="Bụng">bụng</a> cơ. Bắp cơ càng khỏe, bũng cơ càng phình làm nổi lên <a href="/wiki/C%C6%A1_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Cơ (sinh học)">cơ bắp</a>. Trong bắp cơ có nhiều <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_m%C3%A1u" title="Mạch máu">mạch máu</a> và <a href="/wiki/D%C3%A2y_th%E1%BA%A7n_kinh" title="Dây thần kinh">dây thần kinh</a>, chia thành nhiều nhánh nhỏ đi đến từng <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%A3i_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sợi cơ (trang không tồn tại)">sợi cơ</a>. Nhờ thế mà cơ tiếp nhận được <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_dinh_d%C6%B0%E1%BB%A1ng" title="Chất dinh dưỡng">chất dinh dưỡng</a> và các <a href="/wiki/K%C3%ADch_th%C3%ADch" title="Kích thích">kích thích</a>. Mỗi sợi cơ là một <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Tế bào">tế bào</a> cơ dài 10 – 12 cm, có <a href="/wiki/M%C3%A0ng_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Màng tế bào">màng sinh chất</a>, <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BA%A5t_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chất tế bào (trang không tồn tại)">chất tế bào</a> và nhiều <a href="/wiki/Nh%C3%A2n" class="mw-disambig" title="Nhân">nhân</a> <a href="/w/index.php?title=H%C3%ACnh_b%E1%BA%A7u_d%E1%BB%A5c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hình bầu dục (trang không tồn tại)">hình bầu dục</a>. Trong chất tế bào có nhiều <a href="/wiki/T%C6%A1_c%C6%A1" title="Tơ cơ">tơ cơ</a> nhỏ nằm song song. Mỗi tơ cơ gồm những đoạn màu sáng và màu sẫm nằm xen kẽ nhau tạo thành <a href="/wiki/V%C3%A2n" class="mw-disambig" title="Vân">vân</a> ngang, đó là các <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C4%A9a_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đĩa sáng (trang không tồn tại)">đĩa sáng</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C4%A9a_t%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đĩa tối (trang không tồn tại)">đĩa tối</a>. Tơ cơ có hai loại là <a href="/w/index.php?title=T%C6%A1_c%C6%A1_d%C3%A0y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tơ cơ dày (trang không tồn tại)">tơ cơ dày</a> và <a href="/w/index.php?title=T%C6%A1_c%C6%A1_m%E1%BA%A3nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tơ cơ mảnh (trang không tồn tại)">tơ cơ mảnh</a> xếp xen kẽ nhau. Tơ cơ mảnh thì trơn, tơ cơ dày có <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A5u_sinh_ch%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mấu sinh chất (trang không tồn tại)">mấu sinh chất</a>. Giới hạn giữa tơ cơ dày và tơ cơ mảnh giữa hai <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A5m_Z&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tấm Z (trang không tồn tại)">tấm Z</a> là đơn vị cấu trúc của tế bào cơ (còn gọi là <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFt_c%C6%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiết cơ (trang không tồn tại)">tiết cơ</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sự_co_cơ"><span id="S.E1.BB.B1_co_c.C6.A1"></span>Sự co cơ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Sự co cơ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự co cơ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Co cơ là hiện tượng các cơ trong cơ thể co hoặc giãn dưới các tác động khác nhau của các dạng năng lượng sinh hóa, cơ học,... trong cơ thể con người hoặc động vật. Quá trình co cơ này liên quan mật thiết tới việc tìm hiểu nguyên lý vận động của hệ thống cơ của các đối tượng động vật hoặc con người. Nghiên cứu về hiện tượng co cơ có thể giải thích được một lượng lớn các yếu tố liên quan tới năng lượng vận động, các chuyển hóa hoá học nhằm giải thích các hiện tượng sinh lý học trong cơ thể con người. Nghiên cứu về co cơ có liên quan mật thiết tới sinh lý cơ trong cơ thể. </p><p>Hiện nay, rất nhiều các nhà khoa học trên thế giới tìm ra các phương pháp khác nhau để tìm hiểu các cơ cấu phân tử của quá trình co cơ bởi đây là nền tảng cơ sở để giải thích các hiện tượng khác. Các nghiên cứu này có thể được thực hiện bằng một số cách sau: </p> <ul><li>Nghiên cứu trực tiếp trên cơ thể toàn vẹn (in vivo).</li> <li>Nghiên cứu một cơ quan bằng cách tách rời cơ quan hoặc bộ phận ra khỏi mối liên hệ thần kinh với cơ thể toàn vẹn nhưng vẫn giữ nguyên sự nuôi dưỡng thông qua các mạch máu (in situ).</li> <li>Có thể nghiên cứu bằng cách tách rời một cơ quan, cơ thể hoặc tế bào ra khỏi cơ thể và nuôi dưỡng trong điều kiện dinh dưỡng và nhiệt độ giống như trong môi trường cơ thể động vật hoặc cơ thể người (in vitro).</li></ul> <p>Với 3 phương pháp thực nghiệm trên kết hợp với việc sử dụng các dụng cụ đo lường điện tử và quan sát khác nhau và việc thay đổi các tác nhân tác động về cơ học, lý học, hóa học, các điều kiện về môi trường,... các nhà nghiên cứu có thể quan sát được các hoạt động chức năng, những thay đổi chức năng của các cấu trúc cơ trong cơ thể nhằm từ đó tìm hiểu được các cơ chế hoạt động, các ưu điểm, nhược điểm của các tác động và đưa ra các kiến giải hợp lý cho các quá trình thay đổi đó. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sách_tham_khảo"><span id="S.C3.A1ch_tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Sách tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Sách tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sách tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><i>Sinh học 8</i>, Nhà xuất bản Giáo dục, Nguyễn Quang Vinh - Tổng Chủ biên kiêm Chủ biên</li> <li><i>Sổ tay kiến thức Sinh học THCS</i>, Nhà xuất bản Giáo dục, Nguyễn Quang Vinh - Chủ biên</li> <li><i>Sinh học Cơ bản và Nâng cao 8</i>, Nhà xuất bản Giáo dục, Lê Đình Trung — Trịnh Đức Anh</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Human_active_system?uselang=vi">Hệ vận động</a></b></i>.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Sinh_học" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Bản mẫu:Sinh học"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Sinh_h%E1%BB%8Dc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Sinh học (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Sinh_h%E1%BB%8Dc&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Sinh_học" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh học">Sinh học</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li>Introduction (<a href="/w/index.php?title=Introduction_to_genetics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Introduction to genetics (trang không tồn tại)">Genetics</a>, <a href="/w/index.php?title=Introduction_to_evolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Introduction to evolution (trang không tồn tại)">Evolution</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of biology (trang không tồn tại)">Outline</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Lịch sử sinh học">Lịch sử</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_biology_and_organic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timeline of biology and organic chemistry (trang không tồn tại)">Timeline</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_biology_articles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of biology articles (trang không tồn tại)">Index</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh học">Sinh học</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Overview</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Khoa học">Khoa học</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_s%E1%BB%91ng" title="Sự sống">Sự sống</a></li> <li>Properties (<a href="/wiki/Th%C3%ADch_nghi" title="Thích nghi">Thích nghi</a>, <a href="/wiki/Trao_%C4%91%E1%BB%95i_ch%E1%BA%A5t" title="Trao đổi chất">Trao đổi chất</a>, <a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n" title="Sinh học phát triển">Phát triển</a>, <a href="/wiki/C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc" title="Cấu trúc">Cấu trúc</a>, <a href="/wiki/C%C3%A2n_b%E1%BA%B1ng_n%E1%BB%99i_m%C3%B4i" title="Cân bằng nội môi">Cân bằng nội môi</a>, <a href="/wiki/Sinh_s%E1%BA%A3n" title="Sinh sản">Sinh sản</a> (<a href="/w/index.php?title=Self-replication&action=edit&redlink=1" class="new" title="Self-replication (trang không tồn tại)">Self-replication</a>), <a href="/wiki/K%C3%ADch_th%C3%ADch_(sinh_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc)" title="Kích thích (sinh lý học)">Kích thích</a>)</li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Tổ chức sinh học">Tổ chức sinh học</a> (<a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_t%E1%BB%AD" title="Nguyên tử">Nguyên tử</a> > <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_t%E1%BB%AD" title="Phân tử">Phân tử</a> > <a href="/wiki/B%C3%A0o_quan" title="Bào quan">Bào quan</a> > <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Tế bào">Tế bào</a> > <a href="/wiki/M%C3%B4" title="Mô">Mô</a> > <a href="/wiki/C%C6%A1_quan_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Cơ quan (sinh học)">Cơ quan</a> > <a href="/wiki/H%E1%BB%87_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Hệ sinh học">Hệ sinh học</a> > <a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt" title="Sinh vật">Sinh vật</a> > <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Quần thể (sinh học)">Quần thể</a> > <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_x%C3%A3_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Quần xã sinh học">Quần xã sinh học</a> > <a href="/wiki/H%E1%BB%87_sinh_th%C3%A1i" title="Hệ sinh thái">Hệ sinh thái</a> > <a href="/wiki/Sinh_quy%E1%BB%83n" title="Sinh quyển">Sinh quyển</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_r%C3%BAt_g%E1%BB%8Dn" title="Chủ nghĩa rút gọn">Chủ nghĩa rút gọn</a></li> <li><a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_l%C3%BD_%C4%91%E1%BB%99t_sinh" title="Nguyên lý đột sinh">Nguyên lý đột sinh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mechanical_philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mechanical philosophy (trang không tồn tại)">Mechanistic</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_ph%C3%A1p_khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Phương pháp khoa học">Phương pháp khoa học</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%ADc_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i" title="Bậc phân loại">Bậc phân loại</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Lý thuyết khoa học">Lý thuyết</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_lu%E1%BA%ADt" title="Định luật">Định luật</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%ACnh_duy%E1%BB%87t" title="Bình duyệt">Bình duyệt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_biology_journals&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of biology journals (trang không tồn tại)">Biology journals</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AAn_th%C3%B4ng_th%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Tên thông thường">Tên thông thường</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Chemical basis</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Atom" class="mw-redirect" title="Atom">Atoms</a></li> <li><a href="/wiki/Amino_acid" title="Amino acid">Amino acids</a></li> <li><a href="/wiki/Carbohydrate" class="mw-redirect" title="Carbohydrate">Carbohydrates</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chemical_bond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemical bond (trang không tồn tại)">Chemical bond</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chemical_element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemical element (trang không tồn tại)">Chemical element</a></li> <li><a href="/wiki/Lipid" title="Lipid">Lipids</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Matter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matter (trang không tồn tại)">Matter</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum biology (trang không tồn tại)">Quantum</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Molecule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molecule (trang không tồn tại)">Molecules</a></li> <li><a href="/wiki/Monomer" title="Monomer">Monomer</a></li> <li><a href="/wiki/Nucleic_acid" class="mw-redirect" title="Nucleic acid">Nucleic acids</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Organic_compound&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organic compound (trang không tồn tại)">Organic compounds</a></li> <li><a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a></li> <li><a href="/wiki/Polymer" title="Polymer">Polymer</a></li> <li><a href="/wiki/Protein" title="Protein">Proteins</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Water&action=edit&redlink=1" class="new" title="Water (trang không tồn tại)">Water</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Cell_(biology)" class="mw-redirect" title="Cell (biology)">Cells</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Adenosine_triphosphate" title="Adenosine triphosphate">ATP</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cell_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cell cycle (trang không tồn tại)">Cell cycle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cell_theory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cell theory (trang không tồn tại)">Cell theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cell_signaling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cell signaling (trang không tồn tại)">Cell signaling</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cellular_respiration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cellular respiration (trang không tồn tại)">Cellular respiration</a></li> <li><a href="/wiki/Energy" title="Energy">Energy transformation</a></li> <li><a href="/wiki/Enzyme" title="Enzyme">Enzyme</a></li> <li><a href="/wiki/Eukaryote" class="mw-redirect" title="Eukaryote">Eukaryote</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fermentation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fermentation (trang không tồn tại)">Fermentation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metabolism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metabolism (trang không tồn tại)">Metabolism</a></li> <li><a href="/wiki/Meiosis" class="mw-redirect" title="Meiosis">Meiosis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mitosis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitosis (trang không tồn tại)">Mitosis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Photosynthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Photosynthesis (trang không tồn tại)">Photosynthesis</a></li> <li><a href="/wiki/Prokaryote" class="mw-redirect" title="Prokaryote">Prokaryote</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Genetics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetics (trang không tồn tại)">Genetics</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/DNA" title="DNA">DNA</a></li> <li><a href="/wiki/Epigenetics" class="mw-redirect" title="Epigenetics">Epigenetics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolutionary_developmental_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolutionary developmental biology (trang không tồn tại)">Evolutionary developmental biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gene_expression&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gene expression (trang không tồn tại)">Gene expression</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Regulation_of_gene_expression&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regulation of gene expression (trang không tồn tại)">Gene regulation</a></li> <li><a href="/wiki/Genome" class="mw-redirect" title="Genome">Genomes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mendelian_inheritance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mendelian inheritance (trang không tồn tại)">Mendelian inheritance</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Post-transcriptional_modification&action=edit&redlink=1" class="new" title="Post-transcriptional modification (trang không tồn tại)">Post-transcriptional modification</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Tiến hóa">Tiến hóa</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Adaptation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adaptation (trang không tồn tại)">Adaptation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Earliest_known_life_forms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Earliest known life forms (trang không tồn tại)">Earliest known life forms</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A9c_n%C4%83ng_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Chức năng sinh học">Chức năng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genetic_drift&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetic drift (trang không tồn tại)">Genetic drift</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gene_flow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gene flow (trang không tồn tại)">Gene flow</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_life&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of life (trang không tồn tại)">History of life</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macroevolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macroevolution (trang không tồn tại)">Macroevolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microevolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microevolution (trang không tồn tại)">Microevolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mutation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mutation (trang không tồn tại)">Mutation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Natural_selection&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural selection (trang không tồn tại)">Natural selection</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phylogenetics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phylogenetics (trang không tồn tại)">Phylogenetics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Speciation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Speciation (trang không tồn tại)">Speciation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Taxonomy_(biology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taxonomy (biology) (trang không tồn tại)">Taxonomy</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Biodiversity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biodiversity (trang không tồn tại)">Diversity</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Archaea" class="mw-redirect" title="Archaea">Archaea</a></li> <li><a href="/wiki/Bacteria" class="mw-redirect" title="Bacteria">Bacteria</a></li> <li><a href="/wiki/Eukaryote" class="mw-redirect" title="Eukaryote">Eukaryote</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Alga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alga (trang không tồn tại)">Alga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Animal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Animal (trang không tồn tại)">Animal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fungus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fungus (trang không tồn tại)">Fungus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plant (trang không tồn tại)">Plant</a></li> <li><a href="/wiki/Protist" class="mw-redirect" title="Protist">Protist</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Virus" title="Virus">Virus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Plant form <br /> and function</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Epidermis_(botany)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epidermis (botany) (trang không tồn tại)">Epidermis (botany)</a></li> <li><a href="/wiki/Flower" class="mw-disambig" title="Flower">Flower</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ground_tissue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ground tissue (trang không tồn tại)">Ground tissue</a></li> <li><a href="/wiki/Leaf" class="mw-disambig" title="Leaf">Leaf</a></li> <li><a href="/wiki/Phloem" class="mw-redirect" title="Phloem">Phloem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plant_stem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plant stem (trang không tồn tại)">Plant stem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Root&action=edit&redlink=1" class="new" title="Root (trang không tồn tại)">Root</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shoot_(botany)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shoot (botany) (trang không tồn tại)">Shoot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vascular_plant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vascular plant (trang không tồn tại)">Vascular plant</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vascular_tissue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vascular tissue (trang không tồn tại)">Vascular tissue</a></li> <li><a href="/wiki/Xylem" class="mw-redirect" title="Xylem">Xylem</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Animal form <br />and function</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Breathing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Breathing (trang không tồn tại)">Breathing</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Circulatory_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Circulatory system (trang không tồn tại)">Circulatory system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endocrine_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endocrine system (trang không tồn tại)">Endocrine system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_digestive_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human digestive system (trang không tồn tại)">Digestive system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Homeostasis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Homeostasis (trang không tồn tại)">Homeostasis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Immune_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Immune system (trang không tồn tại)">Immune system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internal_environment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internal environment (trang không tồn tại)">Internal environment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muscular_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muscular system (trang không tồn tại)">Muscular system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nervous_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nervous system (trang không tồn tại)">Nervous system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reproductive_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reproductive system (trang không tồn tại)">Reproductive system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Respiratory_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Respiratory system (trang không tồn tại)">Respiratory system</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecology (trang không tồn tại)">Ecology</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biogeochemical_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biogeochemical cycle (trang không tồn tại)">Biogeochemical cycle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biological_interaction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biological interaction (trang không tồn tại)">Biological interaction</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biomass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biomass (trang không tồn tại)">Biomass</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biome (trang không tồn tại)">Biomes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biosphere&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biosphere (trang không tồn tại)">Biosphere</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Climate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Climate (trang không tồn tại)">Climate</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Climate_change&action=edit&redlink=1" class="new" title="Climate change (trang không tồn tại)">Climate change</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Community_(ecology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Community (ecology) (trang không tồn tại)">Community</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation biology (trang không tồn tại)">Conservation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ecosystem_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecosystem ecology (trang không tồn tại)">Ecosystem</a></li> <li><a href="/wiki/Habitat" class="mw-redirect" title="Habitat">Habitat</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ecological_niche&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecological niche (trang không tồn tại)">niche</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microbiome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbiome (trang không tồn tại)">Microbiome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Population_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Population ecology (trang không tồn tại)">Population dynamics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Resource_(biology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Resource (biology) (trang không tồn tại)">Resources</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/250px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="250" height="396" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/375px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/500px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Biology-0001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/250px-Biology-0001.jpg" decoding="async" width="250" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/375px-Biology-0001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/500px-Biology-0001.jpg 2x" data-file-width="1049" data-file-height="829" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_research_methods_in_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of research methods in biology (trang không tồn tại)">Research <br /> methods</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Laboratory <br /> techniques</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Genetic_engineering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetic engineering (trang không tồn tại)">Genetic engineering</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transformation_(genetics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transformation (genetics) (trang không tồn tại)">Transformation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gel_electrophoresis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gel electrophoresis (trang không tồn tại)">Gel electrophoresis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chromatography&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chromatography (trang không tồn tại)">Chromatography</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centrifugation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrifugation (trang không tồn tại)">Centrifugation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cell_culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cell culture (trang không tồn tại)">Cell culture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=DNA_sequencing&action=edit&redlink=1" class="new" title="DNA sequencing (trang không tồn tại)">DNA sequencing</a></li> <li><a href="/wiki/DNA_microarray" title="DNA microarray">DNA microarray</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Green_fluorescent_protein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Green fluorescent protein (trang không tồn tại)">Green fluorescent protein</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vector_(molecular_biology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vector (molecular biology) (trang không tồn tại)">vector</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enzyme_assay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enzyme assay (trang không tồn tại)">Enzyme assay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protein_purification&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protein purification (trang không tồn tại)">Protein purification</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_blot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western blot (trang không tồn tại)">Western blot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Northern_blot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Northern blot (trang không tồn tại)">Northern blot</a></li> <li><a href="/wiki/Southern_blot" title="Southern blot">Southern blot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Restriction_enzyme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Restriction enzyme (trang không tồn tại)">Restriction enzyme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polymerase_chain_reaction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polymerase chain reaction (trang không tồn tại)">Polymerase chain reaction</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Two-hybrid_screening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Two-hybrid screening (trang không tồn tại)">Two-hybrid screening</a></li> <li><i><a href="/wiki/In_vivo" title="In vivo">in vivo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/In_vitro" title="In vitro">in vitro</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=In_silico&action=edit&redlink=1" class="new" title="In silico (trang không tồn tại)">in silico</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Field techniques</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Belt_transect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belt transect (trang không tồn tại)">Belt transect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_and_recapture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark and recapture (trang không tồn tại)">mark and recapture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Species_discovery_curve&action=edit&redlink=1" class="new" title="Species discovery curve (trang không tồn tại)">species discovery curve</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Branches</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="error">Page 'Template:Branches of biology' not found</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Glossaries</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of biology (trang không tồn tại)">Biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_botanical_terms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of botanical terms (trang không tồn tại)">Botanical terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of ecology (trang không tồn tại)">Ecological terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_plant_morphology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of plant morphology (trang không tồn tại)">Plant morphology terms</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="nowrap"></span></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Thể loại"><img alt="Thể loại" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></span></span> <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Biology (trang không tồn tại)">Category</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Trang Commons"><img alt="Trang Commons" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Dự án Wiki"><img alt="Dự án Wiki" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></span></span> <a href="/w/index.php?title=Wikipedia:WikiProject_Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wikipedia:WikiProject Biology (trang không tồn tại)">WikiProject</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Các_hệ_cơ_quan_trong_cơ_thể_heo" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%C3%A1c_h%E1%BB%87_c%C6%A1_quan_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Bản mẫu:Các hệ cơ quan người"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%C3%A1c_h%E1%BB%87_c%C6%A1_quan_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Các hệ cơ quan người (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:C%C3%A1c_h%E1%BB%87_c%C6%A1_quan_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Các_hệ_cơ_quan_trong_cơ_thể_heo" style="font-size:114%;margin:0 4em">Các hệ <a href="/wiki/C%C6%A1_quan_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Cơ quan (sinh học)">cơ quan</a> trong <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_th%E1%BB%83_heo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ thể heo (trang không tồn tại)">cơ thể heo</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">Vận <br />động</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/B%E1%BB%99_x%C6%B0%C6%A1ng_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Bộ xương người">Bộ xương</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_x%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%8D" title="Khối xương sọ">Khối xương sọ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương trán (trang không tồn tại)">Xương trán</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_s%C3%A0ng" title="Xương sàng">xương sàng</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_b%C6%B0%E1%BB%9Bm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương bướm (trang không tồn tại)">xương bướm</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_ch%E1%BA%A9m" title="Xương chẩm">xương chẩm</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%E1%BB%89nh" title="Xương đỉnh">xương đỉnh</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_th%C3%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương thái dương (trang không tồn tại)">xương thái dương</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%91i_x%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%B7t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khối xương mặt (trang không tồn tại)">Khối xương mặt</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_l%C3%A1_m%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương lá mía (trang không tồn tại)">xương lá mía</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_h%C3%A0m_d%C6%B0%E1%BB%9Bi" title="Xương hàm dưới">xương hàm dưới</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_l%E1%BB%87" title="Xương lệ">xương lệ</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_m%C5%A9i" title="Xương mũi">xương mũi</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_xo%C4%83n_m%C5%A9i_d%C6%B0%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương xoăn mũi dưới (trang không tồn tại)">xương xoăn mũi dưới</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_g%C3%B2_m%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương gò má (trang không tồn tại)">xương gò má</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_h%C3%A0m_tr%C3%AAn" title="Xương hàm trên">xương hàm trên</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_kh%E1%BA%A9u_c%C3%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương khẩu cái (trang không tồn tại)">xương khẩu cái</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_th%C3%A2n_m%C3%ACnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương thân mình (trang không tồn tại)">Xương thân mình</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/C%E1%BB%99t_s%E1%BB%91ng" title="Cột sống">Cột sống</a>, <a href="/wiki/S%E1%BB%A5n_s%C6%B0%E1%BB%9Dn" title="Sụn sườn">sụn sườn</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_%E1%BB%A9c" title="Xương ức">xương ức</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_s%C6%B0%E1%BB%9Dn" title="Xương sườn">xương sườn</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%99t_s%E1%BB%91ng" title="Cột sống">xương sống</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_chi_tr%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương chi trên (trang không tồn tại)">Xương chi trên</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C3%B2n" title="Xương đòn">Xương đòn</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_vai" title="Xương vai">xương vai</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_c%C3%A1nh_tay" title="Xương cánh tay">xương cánh tay</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_c%E1%BA%B3ng_tay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương cẳng tay (trang không tồn tại)">xương cẳng tay</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_quay" title="Xương quay">xương quay</a>, <a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_tr%E1%BB%A5" title="Xương trụ">xương trụ</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_c%E1%BB%95_tay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương cổ tay (trang không tồn tại)">xương cổ tay</a>, <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Bp_vai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khớp vai (trang không tồn tại)">khớp vai</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_chi_d%C6%B0%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương chi dưới (trang không tồn tại)">Xương chi dưới</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/X%C6%B0%C6%A1ng_ch%E1%BA%ADu" title="Xương chậu">Xương chậu</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C3%B9i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương đùi (trang không tồn tại)">xương đùi</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_b%C3%A1nh_ch%C3%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương bánh chè (trang không tồn tại)">xương bánh chè</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_ch%C3%A0y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương chày (trang không tồn tại)">xương chày</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_m%C3%A1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương mác (trang không tồn tại)">xương mác</a>, <a href="/w/index.php?title=X%C6%B0%C6%A1ng_b%C3%A0n_ch%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xương bàn chân (trang không tồn tại)">xương bàn chân</a>, <a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%9Bp_h%C3%B4ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khớp hông (trang không tồn tại)">khớp hông</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%C6%A1_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Cơ (sinh học)">Hệ <br />cơ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/C%C6%A1_x%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Cơ xương">Cơ xương</a>, <a href="/wiki/C%C6%A1_tr%C6%A1n" title="Cơ trơn">cơ trơn</a>, <a href="/wiki/C%C6%A1_tim" title="Cơ tim">cơ tim</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_%C4%91%E1%BA%A7u_m%E1%BA%B7t_c%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ đầu mặt cổ (trang không tồn tại)">Cơ đầu mặt cổ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_v%C3%B9ng_%C4%91%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ vùng đầu (trang không tồn tại)">Cơ vùng đầu</a>, <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_v%C3%B9ng_c%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ vùng cổ (trang không tồn tại)">cơ vùng cổ</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_th%C3%A2n_m%C3%ACnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ thân mình (trang không tồn tại)">Cơ thân mình</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_th%C3%A0nh_ng%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ thành ngực (trang không tồn tại)">Cơ thành ngực</a>, <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_th%C3%A0nh_b%E1%BB%A5ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ thành bụng (trang không tồn tại)">cơ thành bụng</a>, <a href="/wiki/C%C6%A1_ho%C3%A0nh" title="Cơ hoành">cơ hoành</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_t%E1%BB%A9_chi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ tứ chi (trang không tồn tại)">Cơ tứ chi</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_chi_tr%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ chi trên (trang không tồn tại)">Cơ chi trên</a>, <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_chi_d%C6%B0%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cơ chi dưới (trang không tồn tại)">cơ chi dưới</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="12" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:2120_Major_Systemic_Artery.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/2120_Major_Systemic_Artery.jpg/200px-2120_Major_Systemic_Artery.jpg" decoding="async" width="200" height="324" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/2120_Major_Systemic_Artery.jpg/300px-2120_Major_Systemic_Artery.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/2120_Major_Systemic_Artery.jpg/400px-2120_Major_Systemic_Artery.jpg 2x" data-file-width="1404" data-file-height="2275" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart,_Lungs,_and_Main_Arteries.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart%2C_Lungs%2C_and_Main_Arteries.jpg/200px-Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart%2C_Lungs%2C_and_Main_Arteries.jpg" decoding="async" width="200" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart%2C_Lungs%2C_and_Main_Arteries.jpg/300px-Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart%2C_Lungs%2C_and_Main_Arteries.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart%2C_Lungs%2C_and_Main_Arteries.jpg/400px-Anatomical_Male_Figure_Showing_Heart%2C_Lungs%2C_and_Main_Arteries.jpg 2x" data-file-width="613" data-file-height="861" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_tu%E1%BA%A7n_ho%C3%A0n" title="Hệ tuần hoàn">Tuần <br />hoàn</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Tim" title="Tim">Tim</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/T%C3%A2m_th%E1%BA%A5t" title="Tâm thất">Tâm thất</a>, <a href="/wiki/T%C3%A2m_nh%C4%A9" title="Tâm nhĩ">tâm nhĩ</a>, <a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_t%C3%A2m_m%E1%BA%A1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội tâm mạc (trang không tồn tại)">nội tâm mạc</a>, <a href="/w/index.php?title=Ngo%E1%BA%A1i_t%C3%A2m_m%E1%BA%A1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngoại tâm mạc (trang không tồn tại)">ngoại tâm mạc</a>, <a href="/wiki/Van_tim" title="Van tim">van tim</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_m%C3%A1u" title="Mạch máu">Mạch máu</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_m%E1%BA%A1ch" title="Động mạch">Động mạch</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_m%E1%BA%A1ch_ch%E1%BB%A7" title="Động mạch chủ">Động mạch chủ</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99ng_m%E1%BA%A1ch_%C4%91%E1%BA%A7u_m%E1%BA%B7t_c%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Động mạch đầu mặt cổ (trang không tồn tại)">động mạch đầu mặt cổ</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C4%A9nh_m%E1%BA%A1ch" title="Tĩnh mạch">Tĩnh mạch</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Mao_m%E1%BA%A1ch" title="Mao mạch">Mao mạch</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/M%C3%A1u" title="Máu">Máu</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Huy%E1%BA%BFt_t%C6%B0%C6%A1ng" title="Huyết tương">Huyết tương</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_c%E1%BA%A7u" title="Hồng cầu">hồng cầu</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_c%E1%BA%A7u" title="Bạch cầu">bạch cầu</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_c%E1%BA%A7u" title="Tiểu cầu">tiểu cầu</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=V%C3%B2ng_tu%E1%BA%A7n_ho%C3%A0n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vòng tuần hoàn (trang không tồn tại)">Vòng tuần hoàn</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/V%C3%B2ng_tu%E1%BA%A7n_ho%C3%A0n_l%E1%BB%9Bn" class="mw-redirect" title="Vòng tuần hoàn lớn">Vòng tuần hoàn lớn</a>, <a href="/wiki/V%C3%B2ng_tu%E1%BA%A7n_ho%C3%A0n_nh%E1%BB%8F" class="mw-redirect" title="Vòng tuần hoàn nhỏ">vòng tuần hoàn nhỏ</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch" title="Hệ miễn dịch">Miễn <br />dịch</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_c%E1%BA%A7u" title="Bạch cầu">Bạch cầu</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_c%E1%BA%A7u_%C6%B0a_ki%E1%BB%81m" title="Bạch cầu ưa kiềm">Bạch cầu ưa kiềm</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_c%E1%BA%A7u_trung_t%C3%ADnh" class="mw-redirect" title="Bạch cầu trung tính">bạch cầu trung tính</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_c%E1%BA%A7u_%C6%B0a_a-xit" class="mw-redirect" title="Bạch cầu ưa a-xit">bạch cầu ưa a-xit</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_c%E1%BA%A7u_m%C3%B4-n%C3%B4" class="mw-redirect" title="Bạch cầu mô-nô">bạch cầu mô-nô</a>, <a href="/wiki/Lympho_b%C3%A0o" title="Lympho bào">bạch cầu lim-phô</a> (<a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_B" title="Tế bào B">tế bào B</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_T" title="Tế bào T">tế bào T</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Cơ chế</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_b%C3%A0o" title="Thực bào">Thực bào</a>, <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFt_kh%C3%A1ng_th%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiết kháng thể (trang không tồn tại)">tiết kháng thể</a>, <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1_h%E1%BB%A7y_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o_nhi%E1%BB%85m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phá hủy tế bào nhiễm (trang không tồn tại)">phá hủy tế bào nhiễm</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_b%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt" title="Hệ bạch huyết">Bạch <br />huyết</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_h%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân hệ (trang không tồn tại)">Phân hệ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_h%E1%BB%87_l%E1%BB%9Bn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân hệ lớn (trang không tồn tại)">phân hệ lớn</a>, <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_h%E1%BB%87_nh%E1%BB%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân hệ nhỏ (trang không tồn tại)">phân hệ nhỏ</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_d%E1%BA%ABn_b%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường dẫn bạch huyết (trang không tồn tại)">Đường dẫn bạch huyết</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%E1%BB%90ng_b%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ống bạch huyết (trang không tồn tại)">ống bạch huyết</a>, <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A1ch_b%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mạch bạch huyết (trang không tồn tại)">mạch bạch huyết</a>, <a href="/w/index.php?title=Mao_m%E1%BA%A1ch_b%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mao mạch bạch huyết (trang không tồn tại)">mao mạch bạch huyết</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%A1ch_b%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt" title="Hạch bạch huyết">hạch bạch huyết</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_huy%E1%BA%BFt" title="Bạch huyết">Bạch huyết</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_h%C3%B4_h%E1%BA%A5p" title="Hệ hô hấp">Hô <br />hấp</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_d%E1%BA%ABn_kh%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường dẫn khí (trang không tồn tại)">Đường dẫn khí</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/M%C5%A9i" title="Mũi">Mũi</a>, <a href="/wiki/Thanh_qu%E1%BA%A3n" title="Thanh quản">thanh quản</a>, <a href="/wiki/Kh%C3%AD_qu%E1%BA%A3n" title="Khí quản">khí quản</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_ph%E1%BA%BF_qu%E1%BA%A3n" title="Hệ thống phế quản">phế quản</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ph%E1%BB%95i" title="Phổi">Phổi</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ph%E1%BB%95i" title="Phổi">Hai lá phổi</a>, <a href="/w/index.php?title=Ph%E1%BA%BF_nang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phế nang (trang không tồn tại)">phế nang</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%C3%B4_h%E1%BA%A5p_(sinh_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc)" title="Hô hấp (sinh lý học)">Hô hấp</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_th%E1%BB%9F" class="mw-redirect" title="Sự thở">Sự thở</a>, <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_trao_%C4%91%E1%BB%95i_kh%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự trao đổi khí (trang không tồn tại)">sự trao đổi khí</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_ti%C3%AAu_h%C3%B3a" class="mw-redirect" title="Hệ tiêu hóa">Tiêu <br />hóa</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E1%BB%90ng_ti%C3%AAu_h%C3%B3a" title="Ống tiêu hóa">Ống tiêu hóa</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Mi%E1%BB%87ng" title="Miệng">Miệng</a>, <a href="/wiki/R%C4%83ng" title="Răng">răng</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%95_h%E1%BB%8Dng" title="Cổ họng">hầu</a>, <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%A1i" title="Lưỡi">lưỡi</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_qu%E1%BA%A3n" title="Thực quản">thực quản</a>, <a href="/wiki/D%E1%BA%A1_d%C3%A0y" title="Dạ dày">dạ dày</a>, <a href="/wiki/T%C3%A1_tr%C3%A0ng" title="Tá tràng">tá tràng</a>, <a href="/wiki/Ru%E1%BB%99t_non" title="Ruột non">ruột non</a>, <a href="/wiki/Ru%E1%BB%99t_gi%C3%A0" title="Ruột già">ruột già</a>, <a href="/wiki/Ru%E1%BB%99t_th%E1%BB%ABa" title="Ruột thừa">ruột thừa</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_m%C3%B4n" title="Hậu môn">hậu môn</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Tuy%E1%BA%BFn_ti%C3%AAu_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuyến tiêu hóa (trang không tồn tại)">Tuyến tiêu hóa</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_b%E1%BB%8Dt" title="Tuyến nước bọt">Tuyến nước bọt</a>, <a href="/w/index.php?title=Tuy%E1%BA%BFn_m%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuyến mật (trang không tồn tại)">tuyến mật</a>, <a href="/w/index.php?title=Tuy%E1%BA%BFn_ru%E1%BB%99t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuyến ruột (trang không tồn tại)">tuyến ruột</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_t%E1%BB%A5y" class="mw-redirect" title="Tuyến tụy">tuyến tụy</a>, <a href="/wiki/Gan" title="Gan">gan</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_b%C3%A0i_ti%E1%BA%BFt" title="Hệ bài tiết">Bài <br />tiết</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_ti%E1%BA%BFt_ni%E1%BB%87u" title="Hệ tiết niệu">Hệ tiết niệu</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADn" title="Thận">Thận</a>, <a href="/wiki/Ni%E1%BB%87u_qu%E1%BA%A3n" title="Niệu quản">niệu quản</a>, <a href="/wiki/B%C3%A0ng_quang" title="Bàng quang">bàng quang</a>, <a href="/wiki/Ni%E1%BB%87u_%C4%91%E1%BA%A1o" title="Niệu đạo">niệu đạo</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_b%C3%A0i_ti%E1%BA%BFt_m%E1%BB%93_h%C3%B4i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ bài tiết mồ hôi (trang không tồn tại)">Hệ bài tiết mồ hôi</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Da" title="Da">Da</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_m%E1%BB%93_h%C3%B4i" title="Tuyến mồ hôi">tuyến mồ hôi</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hệ bài tiết <a href="/wiki/Carbon_dioxide" title="Carbon dioxide">Carbon dioxide</a> (CO<sub>2</sub>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/M%C5%A9i" title="Mũi">Mũi</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_d%E1%BA%ABn_kh%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường dẫn khí (trang không tồn tại)">đường dẫn khí</a>, <a href="/wiki/Ph%E1%BB%95i" title="Phổi">phổi</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_v%E1%BB%8F_b%E1%BB%8Dc" title="Hệ vỏ bọc">Vỏ <br />bọc</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Da" title="Da">Da</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%9Bp_bi%E1%BB%83u_b%C3%AC_(da)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lớp biểu bì (da) (trang không tồn tại)">Lớp biểu bì</a>, <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%9Bp_b%C3%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lớp bì (trang không tồn tại)">lớp bì</a>, <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%9Bp_m%E1%BB%A1_d%C6%B0%E1%BB%9Bi_da&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lớp mỡ dưới da (trang không tồn tại)">lớp mỡ dưới da</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Cấu trúc đi kèm</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/L%C3%B4ng" title="Lông">Lông</a> - <a href="/wiki/T%C3%B3c" class="mw-redirect" title="Tóc">tóc</a>, <a href="/wiki/M%C3%B3ng" class="mw-redirect" title="Móng">móng</a>, <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%89_tay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chỉ tay (trang không tồn tại)">chỉ tay</a> và <a href="/wiki/V%C3%A2n_tay" title="Vân tay">vân tay</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BA%A7n_kinh" title="Hệ thần kinh">Thần <br />kinh</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_kinh_trung_%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Thần kinh trung ương">Thần kinh trung ương</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/N%C3%A3o" title="Não">Não</a> (<a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A5_n%C3%A3o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trụ não (trang không tồn tại)">trụ não</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_n%C3%A3o" title="Tiểu não">tiểu não</a>, <a href="/wiki/N%C3%A3o_trung_gian" class="mw-redirect" title="Não trung gian">não trung gian</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_n%C3%A3o" title="Đại não">đại não</a>), <a href="/wiki/T%E1%BB%A7y_s%E1%BB%91ng" class="mw-redirect" title="Tủy sống">tủy sống</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_kinh_ngo%E1%BA%A1i_bi%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Thần kinh ngoại biên">Thần kinh ngoại biên</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/D%C3%A2y_th%E1%BA%A7n_kinh" title="Dây thần kinh">Dây thần kinh</a> (<a href="/w/index.php?title=D%C3%A2y_th%E1%BA%A7n_kinh_n%C3%A3o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dây thần kinh não (trang không tồn tại)">dây thần kinh não</a>, <a href="/w/index.php?title=D%C3%A2y_th%E1%BA%A7n_kinh_t%E1%BB%A7y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dây thần kinh tủy (trang không tồn tại)">dây thần kinh tủy</a>), <a href="/wiki/H%E1%BA%A1ch_th%E1%BA%A7n_kinh" title="Hạch thần kinh">hạch thần kinh</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Phân loại</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BA%A7n_kinh_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thần kinh vận động (trang không tồn tại)">Hệ thần kinh vận động</a>, <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BA%A7n_kinh_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thần kinh thực vật (trang không tồn tại)">hệ thần kinh sinh dưỡng</a> (<a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_h%E1%BB%87_giao_c%E1%BA%A3m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân hệ giao cảm (trang không tồn tại)">phân hệ giao cảm</a> và <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_h%E1%BB%87_%C4%91%E1%BB%91i_giao_c%E1%BA%A3m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân hệ đối giao cảm (trang không tồn tại)">phân hệ đối giao cảm</a>)</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_gi%C3%A1c_quan" title="Hệ giác quan">Giác <br />quan</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/M%E1%BA%AFt_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Mắt người">Mắt</a>  •  <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_gi%C3%A1c" title="Thị giác">thị giác</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%A0ng_c%E1%BB%A9ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màng cứng (trang không tồn tại)">màng cứng</a>, <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0ng_m%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Màng mạch (trang không tồn tại)">màng mạch</a>, <a href="/wiki/V%C3%B5ng_m%E1%BA%A1c" title="Võng mạc">màng lưới</a>)</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Tai" title="Tai">Tai</a>  •  <a href="/wiki/Th%C3%ADnh_gi%C3%A1c" title="Thính giác">thính giác</a> (<a href="/wiki/Tai_ngo%C3%A0i" class="mw-redirect" title="Tai ngoài">tai ngoài</a>, <a href="/wiki/Tai_gi%E1%BB%AFa" title="Tai giữa">tai giữa</a>, <a href="/wiki/Tai_trong" title="Tai trong">tai trong</a>)</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/M%C5%A9i_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Mũi người">Mũi</a>  •  <a href="/wiki/Kh%E1%BB%A9u_gi%C3%A1c" title="Khứu giác">khứu giác</a> (<a href="/w/index.php?title=L%C3%B4ng_ni%C3%AAm_m%E1%BA%A1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lông niêm mạc (trang không tồn tại)">lông niêm mạc</a>)</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%A1i_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" class="mw-redirect" title="Lưỡi người">Lưỡi</a>  •  <a href="/wiki/V%E1%BB%8B_gi%C3%A1c" class="mw-redirect" title="Vị giác">vị giác</a> (<a href="/w/index.php?title=Gai_v%E1%BB%8B_gi%C3%A1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gai vị giác (trang không tồn tại)">gai vị giác</a>)</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Da" title="Da">Da</a>  •  <a href="/wiki/X%C3%BAc_gi%C3%A1c" title="Xúc giác">xúc giác</a> (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A5_quan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thụ quan (trang không tồn tại)">thụ quan</a>)</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_n%E1%BB%99i_ti%E1%BA%BFt" title="Hệ nội tiết">Nội <br />tiết</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_ti%E1%BA%BFt_n%C3%A3o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội tiết não (trang không tồn tại)">Nội tiết não</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/V%C3%B9ng_d%C6%B0%E1%BB%9Bi_%C4%91%E1%BB%93i" title="Vùng dưới đồi">Vùng dưới đồi</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_t%C3%B9ng" title="Tuyến tùng">tuyến tùng</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_y%C3%AAn" title="Tuyến yên">tuyến yên</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_ti%E1%BA%BFt_ng%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội tiết ngực (trang không tồn tại)">Nội tiết ngực</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_gi%C3%A1p" title="Tuyến giáp">Tuyến giáp</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_c%E1%BA%ADn_gi%C3%A1p" title="Tuyến cận giáp">tuyến cận giáp</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_%E1%BB%A9c" title="Tuyến ức">tuyến ức</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_ti%E1%BA%BFt_b%E1%BB%A5ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội tiết bụng (trang không tồn tại)">Nội tiết bụng</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_th%C6%B0%E1%BB%A3ng_th%E1%BA%ADn" title="Tuyến thượng thận">Tuyến thượng thận</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_t%E1%BB%A5y" class="mw-redirect" title="Tuyến tụy">tuyến tụy</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_sinh_d%E1%BB%A5c" title="Tuyến sinh dục">tuyến sinh dục</a> (<a href="/wiki/Bu%E1%BB%93ng_tr%E1%BB%A9ng" title="Buồng trứng">buồng trứng</a> (ở nữ), <a href="/wiki/Tinh_ho%C3%A0n" title="Tinh hoàn">tinh hoàn</a> (ở nam))</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/H%E1%BB%87_sinh_d%E1%BB%A5c" title="Hệ sinh dục">Sinh <br />dục</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%C6%A1_quan_sinh_d%E1%BB%A5c_nam" class="mw-redirect" title="Cơ quan sinh dục nam">Cơ quan sinh dục nam</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Tinh_ho%C3%A0n" title="Tinh hoàn">Tinh hoàn</a>, <a href="/wiki/Tinh_tr%C3%B9ng" title="Tinh trùng">tinh trùng</a>, <a href="/w/index.php?title=M%C3%A0o_tinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mào tinh (trang không tồn tại)">mào tinh</a>, <a href="/wiki/%E1%BB%90ng_d%E1%BA%ABn_tinh" title="Ống dẫn tinh">ống dẫn tinh</a>, <a href="/w/index.php?title=T%C3%BAi_tinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Túi tinh (trang không tồn tại)">túi tinh</a>, <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_v%E1%BA%ADt_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Dương vật người">dương vật</a>, <a href="/wiki/Tuy%E1%BA%BFn_ti%E1%BB%81n_li%E1%BB%87t" title="Tuyến tiền liệt">tuyến tiền liệt</a>, <a href="/w/index.php?title=Tuy%E1%BA%BFn_h%C3%A0nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuyến hành (trang không tồn tại)">tuyến hành</a>, <a href="/wiki/B%C3%ACu" class="mw-redirect" title="Bìu">bìu</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/C%C6%A1_quan_sinh_d%E1%BB%A5c_n%E1%BB%AF" class="mw-redirect" title="Cơ quan sinh dục nữ">Cơ quan sinh dục nữ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Bu%E1%BB%93ng_tr%E1%BB%A9ng" title="Buồng trứng">Buồng trứng</a>, <a href="/wiki/V%C3%B2i_tr%E1%BB%A9ng" class="mw-redirect" title="Vòi trứng">vòi trứng</a>, <a href="/wiki/%E1%BB%90ng_d%E1%BA%ABn_tr%E1%BB%A9ng" title="Ống dẫn trứng">ống dẫn trứng</a>, <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_cung" title="Tử cung">tử cung</a>, <a href="/wiki/%C3%82m_%C4%91%E1%BA%A1o" title="Âm đạo">âm đạo</a>, <a href="/wiki/%C3%82m_v%E1%BA%ADt" title="Âm vật">âm vật</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%ADa_m%C3%ACnh" class="mw-redirect" title="Cửa mình">cửa mình</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐6bcd787d7f‐hgvg7 Cached time: 20241126040842 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.324 seconds Real time usage: 0.402 seconds Preprocessor visited node count: 1080/1000000 Post‐expand include size: 139723/2097152 bytes Template argument size: 511/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 11333/5000000 bytes Lua time usage: 0.148/10.000 seconds Lua memory usage: 3152955/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 263.913 1 -total 76.12% 200.903 19 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng 43.95% 116.000 1 Bản_mẫu:Sinh_học 33.36% 88.036 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 17.25% 45.528 1 Bản_mẫu:Các_hệ_cơ_quan_người 16.72% 44.124 1 Bản_mẫu:If_then_show 15.86% 41.850 1 Bản_mẫu:Commons 15.16% 40.020 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan 14.35% 37.875 1 Bản_mẫu:Hộp_bên 5.69% 15.025 1 Bản_mẫu:Excerpt --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:248255-0!canonical and timestamp 20241126040842 and revision id 71183983. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hệ_vận_động&oldid=71183983">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hệ_vận_động&oldid=71183983</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_the_JsonConfig_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Pages using the JsonConfig extension (trang không tồn tại)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_%C4%91o%E1%BA%A1n_tr%C3%ADch_b%E1%BB%8B_h%E1%BB%8Fng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Bài viết có đoạn trích bị hỏng (trang không tồn tại)">Bài viết có đoạn trích bị hỏng</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Portal-inline_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin (trang không tồn tại)">Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Gi%E1%BA%A3i_ph%E1%BA%ABu_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Giải phẫu học">Giải phẫu học</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Gi%E1%BA%A3i_ph%E1%BA%ABu_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Thể loại:Giải phẫu người">Giải phẫu người</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_v%E1%BA%ADt_l%C3%BD" title="Thể loại:Hệ thống vật lý">Hệ thống vật lý</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Kh%C3%A1i_ni%E1%BB%87m_v%E1%BA%ADt_l%C3%BD" title="Thể loại:Khái niệm vật lý">Khái niệm vật lý</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:H%E1%BB%87_c%C6%A1_x%C6%B0%C6%A1ng" title="Thể loại:Hệ cơ xương">Hệ cơ xương</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin_tr%E1%BB%91ng" title="Thể loại:Trang có bản mẫu cổng thông tin trống">Trang có bản mẫu cổng thông tin trống</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 2 tháng 3 năm 2024, 05:03.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-f8sch","wgBackendResponseTime":161,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.324","walltime":"0.402","ppvisitednodes":{"value":1080,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":139723,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":511,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11333,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 263.913 1 -total"," 76.12% 200.903 19 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 43.95% 116.000 1 Bản_mẫu:Sinh_học"," 33.36% 88.036 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 17.25% 45.528 1 Bản_mẫu:Các_hệ_cơ_quan_người"," 16.72% 44.124 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 15.86% 41.850 1 Bản_mẫu:Commons"," 15.16% 40.020 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan"," 14.35% 37.875 1 Bản_mẫu:Hộp_bên"," 5.69% 15.025 1 Bản_mẫu:Excerpt"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.148","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3152955,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-6bcd787d7f-hgvg7","timestamp":"20241126040842","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"H\u1ec7 v\u1eadn \u0111\u1ed9ng","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/H%E1%BB%87_v%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%99ng","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q726543","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q726543","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-07-06T13:26:34Z","dateModified":"2024-03-02T05:03:48Z"}</script> </body> </html>