CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>تنوع زیستی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"da16227b-a795-4c33-98c6-1baf89e05dc1","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"تنوع_زیستی","wgTitle":"تنوع زیستی","wgCurRevisionId":39394323,"wgRevisionId":39394323,"wgArticleId":348238,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","خطاهای CS1: فاقد periodical","نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته","صفحه‌های حاوی پیوند جادویی پی‌ام‌آی‌دی", "مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های با گزیده‌های خراب","ارزیابی پیامد زیست‌محیطی","تنوع زیستی","اندازه‌گیری تنوع زیستی","اهداف توسعه هزاره","بوم‌شناسی","زیستگاه","زیست‌جغرافیا","ژنتیک جمعیت","علوم زیست‌محیطی","گونه (زیست‌شناسی)","واژگان زیست‌شناسی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"تنوع_زیستی","wgRelevantArticleId":348238,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa" ,"pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q47041","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface", "ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Fungi_of_Saskatchewan.JPG/1200px-Fungi_of_Saskatchewan.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Fungi_of_Saskatchewan.JPG/800px-Fungi_of_Saskatchewan.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Fungi_of_Saskatchewan.JPG/640px-Fungi_of_Saskatchewan.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="تنوع زیستی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-تنوع_زیستی rootpage-تنوع_زیستی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تعریف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تعریف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تعریف</span> </div> </a> <ul id="toc-تعریف-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فایده‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فایده‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>فایده‌ها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-فایده‌ها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های فایده‌ها</span> </button> <ul id="toc-فایده‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کشاورزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کشاورزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>کشاورزی</span> </div> </a> <ul id="toc-کشاورزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تندرستی_انسان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تندرستی_انسان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>تندرستی انسان</span> </div> </a> <ul id="toc-تندرستی_انسان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تجارت_و_صنعت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تجارت_و_صنعت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>تجارت و صنعت</span> </div> </a> <ul id="toc-تجارت_و_صنعت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-روش‌های_اندازه‌گیری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#روش‌های_اندازه‌گیری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>روش‌های اندازه‌گیری</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-روش‌های_اندازه‌گیری-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های روش‌های اندازه‌گیری</span> </button> <ul id="toc-روش‌های_اندازه‌گیری-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-فراوانی_گونه_یا_غنای_گونه‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فراوانی_گونه_یا_غنای_گونه‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>فراوانی گونه یا غنای گونه‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-فراوانی_گونه_یا_غنای_گونه‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فراوانی_نسبی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فراوانی_نسبی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>فراوانی نسبی</span> </div> </a> <ul id="toc-فراوانی_نسبی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شاخص_اطلاعات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شاخص_اطلاعات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>شاخص اطلاعات</span> </div> </a> <ul id="toc-شاخص_اطلاعات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-راهبردهای_حفاظت_از_تنوع_زیستی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#راهبردهای_حفاظت_از_تنوع_زیستی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی</span> </div> </a> <ul id="toc-راهبردهای_حفاظت_از_تنوع_زیستی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">تنوع زیستی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۹۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-99" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۹۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Biodiversiteit" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Biodiversidat" title="Biodiversidat–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Biodiversidat" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%AD%D9%8A%D9%88%D9%8A" title="تنوع حيوي–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تنوع حيوي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%88%E0%A7%B1_%E0%A6%AC%E0%A7%88%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="জৈৱ বৈচিত্ৰ্য–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="জৈৱ বৈচিত্ৰ্য" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Biodiversid%C3%A1" title="Biodiversidá–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Biodiversidá" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Bioloji_m%C3%BCxt%C9%99liflik" title="Bioloji müxtəliflik–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Bioloji müxtəliflik" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Біялагічная разнастайнасць–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Біялагічная разнастайнасць" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%BE%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B5" title="Биоразнообразие–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Биоразнообразие" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%A1%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="बायोडायवर्सिटी–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="बायोडायवर्सिटी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%AC%E0%A7%88%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="জীববৈচিত্র্য–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জীববৈচিত্র্য" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Biolo%C5%A1ka_raznolikost" title="Biološka raznolikost–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Biološka raznolikost" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Biodiversitat" title="Biodiversitat–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Biodiversitat" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%95%D9%81%D8%B1%DB%95%D8%AC%DB%86%D8%B1%DB%8C" title="زیندەفرەجۆری–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زیندەفرەجۆری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Biodiverzita" title="Biodiverzita–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Biodiverzita" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Bioamrywiaeth" title="Bioamrywiaeth–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Bioamrywiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Biodiversitet" title="Biodiversitet–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Biodiversitet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biodiversit%C3%A4t" title="Biodiversität–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Biodiversität" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A7%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="जैविक विविधता–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="जैविक विविधता" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1" title="Βιοποικιλότητα–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Βιοποικιλότητα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Biodiversity" title="Biodiversity–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Biodiversity" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Biodiverseco" title="Biodiverseco–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Biodiverseco" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biodiversidad" title="Biodiversidad–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Biodiversidad" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Elurikkus" title="Elurikkus–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Elurikkus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Biodibertsitate" title="Biodibertsitate–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Biodibertsitate" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Biodiversiteetti" title="Biodiversiteetti–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Biodiversiteetti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Biodiversit%C3%A9" title="Biodiversité–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Biodiversité" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bith%C3%A9ags%C3%BAlacht" title="Bithéagsúlacht–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bithéagsúlacht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Biodiversidade" title="Biodiversidade–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Biodiversidade" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tekove%27etaita" title="Tekove'etaita–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tekove'etaita" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%92%D7%95%D7%95%D7%9F_%D7%91%D7%99%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%92%D7%99" title="מגוון ביולוגי–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="מגוון ביולוגי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A7%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="जैव विविधता–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जैव विविधता" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Bioraznolikost" title="Bioraznolikost–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Bioraznolikost" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Biyodiv%C3%A8site" title="Biyodivèsite–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Biyodivèsite" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Biodiverzit%C3%A1s" title="Biodiverzitás–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Biodiverzitás" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կենսաբազմազանություն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կենսաբազմազանություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Biodiversitate" title="Biodiversitate–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Biodiversitate" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Keanekaragaman_hayati" title="Keanekaragaman hayati–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Keanekaragaman hayati" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Biodiversity" title="Biodiversity–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Biodiversity" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Biodiverseso" title="Biodiverseso–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Biodiverseso" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADffr%C3%A6%C3%B0ileg_fj%C3%B6lbreytni" title="Líffræðileg fjölbreytni–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Líffræðileg fjölbreytni" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Biodiversit%C3%A0" title="Biodiversità–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Biodiversità" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%A4%9A%E6%A7%98%E6%80%A7" title="生物多様性–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="生物多様性" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ბიომრავალფეროვნება–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბიომრავალფეროვნება" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tuggtudert" title="Tuggtudert–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tuggtudert" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D3%99%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%9B" title="Биологиялық әралуандылық–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Биологиялық әралуандылық" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B5%E0%B2%B5%E0%B3%88%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%83%9D%EB%AC%BC_%EB%8B%A4%EC%96%91%EC%84%B1" title="생물 다양성–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="생물 다양성" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zorb%C3%BBna_jiyan%C3%AE" title="Zorbûna jiyanî–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zorbûna jiyanî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Diversitas_biologica" title="Diversitas biologica–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Diversitas biologica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Obulamu_obw%27Enjawulo_(Biodiversity)" title="Obulamu obw'Enjawulo (Biodiversity)–گاندایی" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Obulamu obw'Enjawulo (Biodiversity)" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="گاندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Biodiversiteit" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Biologin%C4%97_%C4%AFvairov%C4%97" title="Biologinė įvairovė–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Biologinė įvairovė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Biolo%C4%A3isk%C4%81_daudzveid%C4%ABba" title="Bioloģiskā daudzveidība–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Bioloģiskā daudzveidība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Биоразновидност–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Биоразновидност" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B4%B5%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="ജൈവവൈവിധ്യം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജൈവവൈവിധ്യം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD_%D1%8F%D0%BD%D0%B7_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B0%D0%BB" title="Биологийн олон янз байдал–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Биологийн олон янз байдал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%80%E1%80%B0%E1%80%97%E1%80%B3%E1%80%87%E1%80%87%E1%80%B3%E1%80%9D" title="ဂကူဗဳဇဇဳဝ–Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="ဂကူဗဳဇဇဳဝ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A7%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="जैवविविधता–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जैवविविधता" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biokepelbagaian" title="Biokepelbagaian–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biokepelbagaian" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Bijodiversit%C3%A0" title="Bijodiversità–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Bijodiversità" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%87%E1%80%AE%E1%80%9D%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%B2" title="ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A7%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="जैविक विविधता–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जैविक विविधता" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Biodiversiteit" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Biologisk_mangfald" title="Biologisk mangfald–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Biologisk mangfald" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Biologisk_mangfold" title="Biologisk mangfold–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Biologisk mangfold" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Biodiversitat" title="Biodiversitat–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Biodiversitat" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Lubdaneessummaa" title="Lubdaneessummaa–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Lubdaneessummaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A9%80%E0%A8%B5_%E0%A8%B5%E0%A9%B0%E0%A8%A8-%E0%A8%B8%E0%A9%81%E0%A8%B5%E0%A9%B0%E0%A8%A8%E0%A8%A4%E0%A8%BE" title="ਜੀਵ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨਤਾ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜੀਵ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨਤਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCnorodno%C5%9B%C4%87_biologiczna" title="Różnorodność biologiczna–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Różnorodność biologiczna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9" title="حیاتی تنوع–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="حیاتی تنوع" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DA%98%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A8%DA%BC%D9%88_%DA%89%D9%88%D9%84%D9%88%D9%86%D9%87" title="دژوندبڼو ډولونه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="دژوندبڼو ډولونه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Biodiversidade" title="Biodiversidade–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Biodiversidade" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Biodiversitad" title="Biodiversitad–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Biodiversitad" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Biodiversitate" title="Biodiversitate–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Biodiversitate" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%BE%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B5" title="Биоразнообразие–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Биоразнообразие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Bioraznolikost" title="Bioraznolikost–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Bioraznolikost" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%9B%E0%B7%80_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%B0%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B6%BA" title="ජෛව විවිධත්වය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ජෛව විවිධත්වය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Biodiversity" title="Biodiversity–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Biodiversity" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Biodiverzita" title="Biodiverzita–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Biodiverzita" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Biotska_raznovrstnost" title="Biotska raznovrstnost–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Biotska raznovrstnost" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Bioshum%C3%ABllojshm%C3%ABria" title="Bioshumëllojshmëria–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Bioshumëllojshmëria" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Biolo%C5%A1ka_raznovrsnost" title="Biološka raznovrsnost–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Biološka raznovrsnost" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Biologisk_m%C3%A5ngfald" title="Biologisk mångfald–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Biologisk mångfald" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Bioanuwai" title="Bioanuwai–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Bioanuwai" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B1%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%B5%E0%AE%95%E0%AF%88%E0%AE%AE%E0%AF%88" title="உயிரியற் பல்வகைமை–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உயிரியற் பல்வகைமை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B5%E0%B1%88%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="జీవవైవిధ్యం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="జీవవైవిధ్యం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B8_%D0%B7%D0%B8%D1%81%D1%82%D3%A3" title="Гуногунии зистӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Гуногунии зистӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E" title="ความหลากหลายทางชีวภาพ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ความหลากหลายทางชีวภาพ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Saribuhay" title="Saribuhay–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Saribuhay" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Biodaivesiti" title="Biodaivesiti–توک‌پیسینی" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Biodaivesiti" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="توک‌پیسینی" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Biyo%C3%A7e%C5%9Fitlilik" title="Biyoçeşitlilik–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Biyoçeşitlilik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%82%D3%A9%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BA" title="Биотөрлелек–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Биотөрлелек" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D0%BE%D1%80%D1%96%D0%B7%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%82%D1%82%D1%8F" title="Біорізноманіття–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Біорізноманіття" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9" title="حیاتی تنوع–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="حیاتی تنوع" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90a_d%E1%BA%A1ng_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Đa dạng sinh học–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đa dạng sinh học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Biyodibersidad" title="Biyodibersidad–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Biyodibersidad" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%A4%9A%E6%A0%B7%E6%80%A7" title="生物多样性–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="生物多样性" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%A4%9A%E6%A8%A3%E6%80%A7" title="生物多樣性–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="生物多樣性" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%A4%9A%E6%A8%A3%E6%80%A7" title="生物多樣性–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="生物多樣性" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q47041#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&oldid=39394323" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&id=39394323&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D9%2586%25D9%2588%25D8%25B9_%25D8%25B2%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25AA%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D9%2586%25D9%2588%25D8%25B9_%25D8%25B2%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25AA%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biodiversity" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q47041" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Fungi_of_Saskatchewan.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Fungi_of_Saskatchewan.JPG/220px-Fungi_of_Saskatchewan.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Fungi_of_Saskatchewan.JPG/330px-Fungi_of_Saskatchewan.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Fungi_of_Saskatchewan.JPG/440px-Fungi_of_Saskatchewan.JPG 2x" data-file-width="2304" data-file-height="3072" /></a><figcaption>نمونه‌ای از تنوع زیستی <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آب‌سنگ‌های مرجانی">آب‌سنگ‌های مرجانی</a> در <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="دیواره بزرگ مرجانی">دیواره بزرگ مرجانی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a>.</figcaption></figure> <p><b>تنوع زیستی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Biodiversity</bdi></span>) مفهومی است که امروزه در سه سطح <a href="/wiki/%DA%98%D9%86" title="ژن">ژن</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (زیست‌شناسی)">گونه</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="اکوسیستم">اکوسیستم</a> مطرح می‌شود؛ با این وجود این واژه بیشتر در سطح <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (زیست‌شناسی)">گونه‌های زیستی</a> شناخته می‌شود و در بین عموم رایج است.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>امروزه روی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="کره زمین">کره زمین</a> در حدود ۲ میلیون گونه <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="موجود زنده">موجود زنده</a> شناسایی و نام‌گذاری شده‌است. این گمان در بین دانشمندان وجود دارد که این رقم تا حدود ۱۰ میلیون نیز ممکن است قابل افزایش باشد. البته بخش عظیم این افزایش متعلق به گروه‌های <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="بی‌مهرگان">بی‌مهرگان</a> و به‌خصوص <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="بندپایان">بندپایان</a> است. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> در سال ۱۹۹۲ کنفرانسی را دربارهٔ حمایت از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="محیط زیست">محیط زیست</a> در شهر <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AF%D9%88%DA%98%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88" class="mw-redirect" title="ریودوژانیرو">ریودوژانیرو</a> برگزار کرد که یکی از دستاوردهای آن انعقاد پیمان تنوع زیستی است.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ایران نیز این معاهده را در سال ۱۳۷۵ تصویب کرد و به آن پیوسته‌است. </p><p>برای افزایش آگاهی‌ها از مسائل مربوط به تنوع زیستی، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" class="mw-redirect" title="سازمان ملل">سازمان ملل</a> روز ۲۲ مه (۱ خرداد) را به عنوان روز جهانی تنوع زیستی (IDB) نام‌گذاری کرده‌است.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از سال ۲۰۰۲ تاکنون هر ساله سازمان ملل متحد، شعار خاصی را برای این روز درنظر می‌گیرد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تعریف"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.B1.DB.8C.D9.81"></span>تعریف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تعریف"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تنوع زیستی معمولاً به همهٔ شکل‌های زندگی از سلول‌ها تا گونه‌ها و اکوسیستم‌ها گفته می‌شود. امروزه منظور زندگی یا <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="حیات وحش">حیات وحش</a> یا دیگر ارزش‌های است که دشوار می‌توان چیزی را از این تعریف که تقریباً شامل همه چیز می‌شود حذف کرد. سارکار<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> استدلال کرده‌است که با تفسیر تنوع زیستی در همهٔ سطوح <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست شناختی">زیست شناختی</a>، از ژن‌ها تا اکوسیستم‌ها، ناگزیر تنوع زیستی همهٔ زیست‌شناسی را در بر می‌گیرد. تا کنون چهار سطح تنوع زیست‌شناختی به وسیلهٔ تنوع زیستی تعریف می‌شود: تنوع مولکولی،<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تنوع گونه‌ای، تنوع اکوسیستم و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تنوع ژنتیکی">تنوع ژنتیکی</a> کالیکات و همکارانش<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گفته‌اند که تنوع زیستی از جمله مفهوم‌هایی است که به درستی تعریف نشده‌است و میان جنبه‌های ترکیبی و کاربری در نگاه به تنوع زیستی می‌توان تمایز گذاشت. نگاه کاربردی بیشتر متوجه اکوسیستم و فرایندهای فرگشتی (تکاملی) است، در حالی که نگاه ترکیبی جانداران را به شکل گردآمده در جمعیت‌ها، گونه‌ها و رده‌ها و دسته‌بندی‌های بالاتر می‌بیند. در سال ۱۹۹۲، همایش زمین سازمان ملل تنوع زیستی را اینگونه تعریف کرد: «تنوع میان جانداران از همهٔ منابع، دربرگیرندهٔ میان چیزهای دیگر، زمینی، دریایی و دیگر اکوسیستم‌های آبی و پیچیده‌های اکولوژیکی که بخشی از آن هستند؛ این شامل تنوع میان گونه‌ها و اکوسیستم می‌شود.»[۱۵] یک تعریف بر پایهٔ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتاب‌های درسی">کتاب‌های درسی</a> اینگونه است: «تنوع زندگی در همهٔ سطح‌های طبقه‌بندی زیست‌شناختی.»<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ژنتیک‌دان‌ها آن را به شکل تنوع ژن‌ها و جانداران تعریف می‌کنند. آن‌ها فرایندهایی همچون جهش، انتقال ژنی، تحرک ژنومی را که به <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a> می‌انجامند، مطالعه می‌کنند.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اندازه‌گیری تنوع زیستی در یک سطح، ممکن است دقیقاً برابر با تنوع در سطحی دیگر نباشد. ولی تنوع تتراپاد، تاکسونومیک و اکولوژیکی نسبت بسیار نزدیکی را نشان می‌دهند.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> معمول‌ترین کاربرد تنوع زیستی جابجایی برای عبارت‌کهن‌تر و تعریف شده‌تر تنوع گونه‌ها است. تنوع زیستی نوعی میزان برای سنجش سلامت اکوسیستم‌ها است، ولی خود تابعی از آب‌و هوا است. از زمین، تنوع زیستی در منطقه‌های استوایی بیشینه و در قطب‌ها کمینه است. تغییرهای تند محیطی اغلب به انقراض‌های گروهی می‌انجامد. بر پایهٔ یک برآورد، تنها ۱٪ گونه‌هایی که در زمین می‌زیسته‌اند اکنون وجود دارند.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نخستین بار واژهٔ تنوع زیستی به وسیلهٔ ریموند داسمن در ۱۹۶۸ در کتاب نوع دیگری از زندگی<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="دفاع از محیط زیست">دفاع از محیط زیست</a> به کار برده شد. پس از آن و به فاصلهٔ یک دهه این واژه بسیار پذیرفته شد تا جایی که در دههٔ ۱۹۸۰ به کاربرد عادی در علم و سیاست محیطی وارد شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فایده‌ها"><span id=".D9.81.D8.A7.DB.8C.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>فایده‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: فایده‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تنوع زیستی خدماتی که اکوسیستم‌ها دارند را پشتیبانی می‌کند. خدماتی همچون: کیفیت هوا،<sup id="cite_ref-Costanza,_Robert_1997_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Costanza,_Robert_1997-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D9%88_%D9%87%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="آب و هوا">آب و هوا</a> (نمونه:تجزیهٔ <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="دی‌اکسید کربن">دی‌اکسید کربن</a>)، تصفیهٔ آب، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرده افشانی">گرده افشانی</a>، و جلوگیری از فرسایش.<sup id="cite_ref-Costanza,_Robert_1997_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-Costanza,_Robert_1997-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از زمان دوران سنگی، از میان رفتن گونه‌ها، به وسیلهٔ انسان، شدت گرفته‌است. برآورد می‌شود که از میان رفتن گونه‌ها صد تا ده هزار برابر آن چیزی است که شواهد برای شواهد فسیلی معمول است.<sup id="cite_ref-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از فایده‌های غیر مادی تنوع زیستی می‌توان به ارزش‌های روحانی و زیبایی‌شناختی، و ارزش آموزش اشاره کرد.<sup id="cite_ref-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کشاورزی"><span id=".DA.A9.D8.B4.D8.A7.D9.88.D8.B1.D8.B2.DB.8C"></span>کشاورزی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: کشاورزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تنوع <a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="غلات">غلات</a> به بازیابی آن‌ها پس از حمله به یک گونهٔ مورد کشت به وسیلهٔ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%AA_%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="آفت ها">آفت‌ها</a> یا بیماری کمک می‌کند: </p> <ul><li>آفت سیب‌زمینی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلندی</a> در ۱۸۴۶ عامل مرگ یک میلیون نفر و مهاجرت یک میلیون دیگر شد. این فاجعه به دلیل کاشت تنها دو نوع <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیب زمینی">سیب زمینی</a> بود که هر دوی آن‌ها هم به آفت حساس بودند.</li> <li>زمانی که ویروس جلوگیری‌کننده از رشد برنج در دههٔ ۱۹۷۰به مزرعه‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a> تا <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> حمله برد، ۶۲۳۷ نوع گوناگون برای بررسی مقاومت تست شدند.<sup id="cite_ref-ReferenceA_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و تنها یکی از آن‌ها که هندی و شناخته شده برای علم از سال ۱۹۶۶ بود، مقاومت داشت. این نوع با دیگر انواع <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="هیبرید">هیبرید</a> تشکیل داد اکنون به شکل گسترده کشت می‌شود.<sup id="cite_ref-ReferenceA_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>زنگ قهوه در سال ۱۹۷۰ به مزرعه‌های قهوه در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="آمریکای مرکزی">آمریکای مرکزی</a> حمله برد. یک نوع مقاوم در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> پیدا شد.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هرچند که بیماری‌ها نیز خود بخشی از تنوع زیستی هستند.</li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="تک‌کشتی">تک کشتی</a>، یکی از عواملی بوده‌است که به فاجعه‌های کشاورزی انجامیده‌است. هر چند که تقریباً ۸۰ درصد غذای انسانی از ۲۰ نوع گیاه به دست می‌آید، ولی انسان‌ها دست کم ۴۰۰۰۰ گونه را به کار می‌برند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تندرستی_انسان"><span id=".D8.AA.D9.86.D8.AF.D8.B1.D8.B3.D8.AA.DB.8C_.D8.A7.D9.86.D8.B3.D8.A7.D9.86"></span>تندرستی انسان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: تندرستی انسان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اثر تنوع زیستی بر تندرستی انسان در حال تبدیل شده به موضوعی سیاسی در سطح بین‌المللی است، از آنجا که شواهد علمی تأثیر کم شدن تنوع زیستی بر تندرستی در سطح جهانی را نشان می‌دهند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این موضوع با گرمایش آب‌و هوایی پیوندی نزدیک دارد،<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از آنجا که بسیاری از تأثیرهای پیش‌بینی شدهٔ تغییر آب‌وهوا با تغییر در تنوع زیستی در ارتباط هستند (برای نمونه تغییر در جمعیت‌ها و پخش بردارهای بیماری، کمیابی <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="آب شیرین">آب شیرین</a>، تأثیر بر تنوع زیستی کشاورزی و منابع غذایی و غیره). دلیل آن این است که گونه‌هایی که بیشتر احتمال از میان رفتنشان هست، آن‌هایی هستند که در برابر انتقال بیماری سد ایجاد می‌کنند در حالی که گونه‌هایی که زنده می‌مانند آن‌هایی هستند که انتقال بیماری را افزایش می‌دهند، همان ویروس باختر نیل و <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="هانتاویروس">هانتاویروس</a>.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی از مشکلات تندرستی که از تحت تأثیر تنوع زیستی است دربرگیرندهٔ تندرستی رژیمی و امنیت تغذیه، <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیماری‌های عفونی">بیماری‌های عفونی</a>، علوم و منابع پزشکی و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلامت روانی">سلامت روانی</a> و اجتماعی.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچین تنوع زیستی اثری بزرگ بر کاهش خطر فاجعه و بازیابی پس از فاجعه دارد.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تنوع زیستی پشتیبانی مهم برای کشف دارو و در دسترس بودن منابع پزشکی است.<sup id="cite_ref-ReferenceB_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بخش قابل توجهی از داروها، مستقیم یا غیرمستقیم، از منبع‌های <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناختی">زیست‌شناختی</a> به دست آمده‌اند: دست کم ۵۰٪ ترکیب‌های داروسازی در آمریکا از گیاهان، جانوران و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="میکروارگانیسم‌های موثر (صفحه وجود ندارد)">میکروارگانیسم‌ها</a> به دست آمده‌اند، در حالی که ۸۰٪ جمعیت دنیا، برای نگهداری پزشکی نخستین خود، وابسته به داروهای طبیعی هستند (در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="پزشکی سنتی">پزشکی سنتی</a> یا مدرن).<sup id="cite_ref-ReferenceB_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تنها بخش کوچکی از گونه‌های وحشی برای کاربرد پزشکی بررسی شده‌اند. شواهدی از تحلیل بازار و علم تنوع زیستی نشان می‌دهند که کاهش برون‌ده بخش داروسازی از میانه‌های دههٔ ۱۹۸۰ می‌تواند مربوط به دوری گزیدن از جستجو در فراورده‌های طبیعی به نفع ژنومیک و شیمی سنتزی باشد، در حالی که فراورده‌های طبیعی تاریخی دراز در پشتیبانی از نوآوری‌های پزشکی و اقتصادی دارند.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اکوسیستم‌های دریایی به ویژه اهمیت دارند.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تجارت_و_صنعت"><span id=".D8.AA.D8.AC.D8.A7.D8.B1.D8.AA_.D9.88_.D8.B5.D9.86.D8.B9.D8.AA"></span>تجارت و صنعت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: تجارت و صنعت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بسیاری از مواد صنعتی مسقیم از منبع‌های زیست‌شناختی به دست می‌آیند. این‌ها دربرگیرندهٔ مواد ساختمانی، فیبرها، رنگ‌ها، لاستیک و روغن می‌شوند. تنوع زیستی همچنین برای امنیت منابعی مانند آب، الوار، کاغذ، فیبر و غذا مهم است.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در نتیجه از دست رفتن تنوع زیستی عامل خطر مهمی در رشد تجاری و تهدیدی برای ثبات بلندمدت اقتصادی است.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="روش‌های_اندازه‌گیری"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B2.D9.87.E2.80.8C.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C"></span>روش‌های اندازه‌گیری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: روش‌های اندازه‌گیری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بیشتر اکولوژیست‌ها دو جنبه از تنوع زیستی را برای اندازه‌گیری آن در نظر می‌گیرند: یکی فراوانی گونه‌ها، یعنی تعداد گونه‌ها در یک اجتماع، و دیگری <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="فراوانی نسبی">فراوانی نسبی</a> است که یک‌نواختی پخش شدن افراد در میان گونه‌های یک اجتماع است.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فراوانی_گونه_یا_غنای_گونه‌ای"><span id=".D9.81.D8.B1.D8.A7.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C_.DA.AF.D9.88.D9.86.D9.87_.DB.8C.D8.A7_.D8.BA.D9.86.D8.A7.DB.8C_.DA.AF.D9.88.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>فراوانی گونه یا غنای گونه‌ای</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: فراوانی گونه یا غنای گونه‌ای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این اندازه‌گیری تنها شمارش تعداد گونه‌های پیدا شده در زمانی که مشاهده‌کننده از اجتماع نمونه می‌گیرد می‌باشد. آن را با S نشان می‌دهند. تنها پیچیدگی در این اندازه‌گیری این است که این تعداد تا حدی بستگی به اندازهٔ نمونه‌ای دارد که مشاهده‌کننده برمی‌گزیند. زمانیکه نمونه‌برداری می‌کنید، افراد را یکی یکی و به شکل تصادفی برمی‌گزینید، و گونهٔ هر فرد را ثبت می‌کنید. در آغاز گونه‌های جدید را به شکل معمول می‌گیرید، ولی پس از گذشت زمان افراد بیشتری از گونه‌های پیشین خواهند بود. شاید هیچ‌گاه یافتن گونه‌های جدید پایان نیابد، ولی هر چه بیشتر کمیاب می‌شوند. با افزایش تعداد افراد مورد آزمایش، فراوانی گونه‌ها افزایش می‌یابد: در آغاز تند و سپس کندتر. </p><p>زمانی که این رخداد پیش می‌آید، باید تصمیم گرفت که چه تعداد از افراد را قرار است بشماریم تا بگوییم S را برآورد کرده‌ایم. تکنیک‌هایی وجود دارند که با کاربرد شکل این منحنی عددی را که در نهایت ثابت می‌شود را برآورد می‌کند. یا اینکه می‌توان تصمیم گرفت که S را زمانی در نظر بگیریم که تعداد گونه‌های جدید کمتر از حد مشخصی (برای نمونه ۱٪) از افرادی شود که می‌شماریم. اندازه‌گیری فراوانی گونه‌ها اطلاعات مفیدی را به دست می‌دهد. این مزیت را دارد که به راحتی به نمودار تبدیل می‌شود و فهم آن ساده است و به آسانی می‌توان آن را به مخاطب عمومی توضیح داد. اغلب این تنها نوع از تنوع زیستی است که می‌توان به دست آورد، مگر اینکه خود به بیرون رفته و کار محیطی انجام دهید. و در بسیاری از موقعیت‌ها، فراوانی گونه‌ها برای انجام مقایسه‌ها، به ویژه میان زیست‌گاه‌های جغرافیایی، بسنده است. با این همه، شمارهٔ فراوانی گونه‌ها (S) می‌تواند گمراه‌کننده باشد. دو اجتماع را در نظر بگیرید، هر دو با یک تعداد گونه، ولی در یکی از آن‌ها یک گونهٔ معمول و افراد کمی از دیگر گونه‌ها وجود دارد، در حالی که در اجتماع دیگر شمارهٔ برابری از هر گونه وجود دارد. به شکل ناخودآگاه ما اجتماعی راکه افراد به شکل یک‌نواختی در میان گونه‌های دیگر پخش شده‌اند را متنوع‌تر از اجتماعی که تقریباً همهٔ افرادش متعلق به یک گونه هستند در نظر می‌گیریم. برای وارد کردن این موضوع در شمارش خود، نیاز داریم که فراوانی نسبی را در نظر بگیریم. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فراوانی_نسبی"><span id=".D9.81.D8.B1.D8.A7.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.B3.D8.A8.DB.8C"></span>فراوانی نسبی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: فراوانی نسبی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>می‌دانیم که در بیشتر اجتماع‌ها، برخی گونه‌ها معمول‌تر از دیگر گونه‌ها هستند و برخی نیز کمیابند. ولی شدت این پدیده از اجتماع به اجتماع و از موقعیتی به موقعیت دیگر متفاوت است. فرمول‌های ریاضی برای اندازه‌گیری یک‌نواختی پخش افراد در میان گونه‌ها وجود دارد و این گونه‌ها در برخی موارد مفید نیز هستند. ولی به خودی خود این مشکل را دارند که تنها یک‌نواختی را اندازه می‌گیریند و اطلاعات مهم دربارهٔ فراوانی گونه‌ها را از دست می‌دهند. چیزی که بیش از همه کاربردی است ترکیبی از فراوانی گونه‌ها و یک‌نواختی آن‌ها است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شاخص_اطلاعات"><span id=".D8.B4.D8.A7.D8.AE.D8.B5_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA"></span>شاخص اطلاعات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: شاخص اطلاعات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یک اندازه‌گیری که بوم‌شناسان برای این منظور به کار می‌برند شاخص شانون-واینر یا اطلاعات است. این شاخص یک فرمول ریاضی است که از نظریهٔ اطلاعات گرفته شده‌است که به وسیلهٔ مهندسان برای تحیلی بازدهی انتقال داده در خط‌های تلفن توسعه یافته‌است. این شاخص، H، با فرمول زیر به دست می‌آید: <br /> H=-Sigma Pi ln Pi <br /> هر چند که پیچیده به نظر می‌رسد، معنی آن این است که برای هر گونه نسبت (p) آن به کل را تعیین می‌کنید و سپس آن شماره را در لوگاریتم طبیعی آن عدد (ln) و خود آن عدد ضرب می‌کنیم. تا اینجا p ln p به دست می‌آید. این کار را برای هر گونه در اجتماع انجام می‌دهیم و سپس همهٔ شماره‌های به دست آمده را جمع می‌کنیم. از آنجا که این شماره منفی خواهد شد، برای آسانی کار آن را مثبت می‌کنیم. شاخص اطلاعات هم یک‌نواختی پخش گونه‌ها و هم تعداد مطلق آن‌ها را به حساب می‌آورد. برای بسیاری از مطالعه‌ها این اندازهٔ بهتری برای کاربرد است. ولی به هر روی، درک آن چندان ذاتی نیست و ممکن است در هنگام توضیح تنوع برای مخاطب عام، به کاربردی شاخص فراوانی گونه‌ها S نباشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="راهبردهای_حفاظت_از_تنوع_زیستی"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87.D8.A8.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AD.D9.81.D8.A7.D8.B8.D8.AA_.D8.A7.D8.B2_.D8.AA.D9.86.D9.88.D8.B9_.D8.B2.DB.8C.D8.B3.D8.AA.DB.8C"></span>راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>آموزش محیط زیست برای حفاظت از تنوع زیستی</b> </p><p>یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بسیاری از متخصصان و پژوهشگران علوم محیط‌زیستی به‌طور عام و شاید مهم‌ترین دغدغهٔ مطرح در قلمرو معرفت‌شناختی آموزش محیط‌زیست و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="جامعه‌شناسی">جامعه‌شناسی</a> محیط‌زیست شکاف میان آگاهی و عمل برای اقدام برای حفاظت از تنوع زیستی در سطح جهانی به‌طور خاص است. به‌طور مثال جوی ای. پالمر دانشیار رشته آموزش محیط‌زیست، مدیر کانون پژوهشی اندیشه و آگاهی محیط‌زیستی و رئیس کمیته سیاست‌گذاری محیط‌زیستی دانشگاه درهام <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a> در کتاب ماندگار خود با عنوان «آموزش محیط‌زیست در قرن بیست و یکم» که توسط دکتر علی‌محمد خورشیددوست ترجمه شده‌است، بارها به شکاف عمیق میان آگاهی محیط‌زیستی و عمل مسئولانه در قبال حفاظت از محیط‌زیست اشاره می‌کند و با برجسته ساختن این چالش اساسی، به کرات می‌کوشد تا از نقطه نظر خود و سایر صاحب نظران آموزش محیط‌زیست، رهیافت‌هایی را برای حل این تعارض ارائه دهد. هر چند بارها در این کتاب بر این چالش و لزوم پژوهش‌های میدانی و نظرورزانه برای حل و فصل آن تأکید شده، لیکن اگر بخواهم به‌طور خاص خوانندگان را به بخش ویژه‌ای از کتاب فوق‌الذکر ارجاء دهم شاید صفحهٔ ۱۳۶ تا ۱۴۷ با عنوان «فعالیت‌های آموزشی: شکاف بین آرمان‌ها و واقعیت‌ها» از فصل سوم، صریح‌ترین و مفصل‌ترین قسمت با این مضمون کلیدی باشد. </p><p>در پژوهشی که توسط علی ملک‌زاده، فاطمه طباطبائی یزدی، محسن نوغانی دخت بهمنی و امیرعلی برومند (1398)<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با عنوان «بررسی و مقایسه دانش، نگرش و رفتار شهروندان مناطق مختلف کلانشهر مشهد به تنوع‌زیستی» شد، نتایج در بخش کمی (آماری) میان رفتار مسئولانه شهروندان در مناطق مختلف و محل سکونت آن‌ها در سطح کلانشهر مورد مطالعه تفاوتی فاحش را شناسایی کرد و نشان داد میان رفتار محیط‌زیستی شهروندان ارتباطی محسوس و مستقیم با محل سکونتشان وجود دارد. در بخش کیفی این مقاله پس از تشکیل پانل خبرگان دلفی، در ریشه‌یابی علل تفاوت رفتار دوستدار تنوع‌زیستی شهروندان در مناطق مختلف کلانشهر مشهد، علت اصلی «توزیع نامتوازن و ناعادلانه بسترهای تجربه طبیعت» مشخص شد. در حقیت این تحقیق نشان داد ارتباطی مستقیم و معنی‌دار بین امکان تجربه طبیعت شهروندان در محیط‌هایی نظیر کلیه فضاهای سبز (پارک‌های جنگلی، بوستان‌ها و …)، موزه‌های تاریخ طبیعی و باغ‌وحش و بروز و نهادینه شدن الگوهای رفتاری محیط‌زیستی در قبال تنوع‌زیستی وجود دارد. نهایتاً پیشنهادات این پژوهش در راستای توسعه عدالت محیط‌زیستی در شهر مشهد و به تبع توسعه متوازن امکان تجربه طبیعت و آموزش غیرمستقیم و خودانگیخته محیط‌زیست، در شش محور «گسترش فضاهای سبز شهری با رویکرد توسعه عدالت محیط‌زیستی»، «توسعه و پشتیبانی مدارس طبیعت»، «بازگشایی و بازطراحی تنها باغ‌وحش شهر مشهد براساس آخرین استانداردهای بین‌المللی»، «تقویت و توسعه موزه‌های تاریخ طبیعی»، «برگزاری جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها و ویژه‌برنامه‌های خیابانی» و «حمایت از تورهای طبیعت‌گردی» ارائه گردید. </p><p>به هر روی از نظرگاه خبرگان محیط‌زیست در حال حاضر دو اصل مهم آمیخته در ساماندهی و جهت‌دهی کمیت و کیفیت جریان آموزش محیط‌زیست باید مدنظر همگان خصوصاً دست‌اندرکاران سیاست‌گذاری تعلیم و تربیت محیط‌زیستی کشور قرار گیرد: </p><p>۱. آموزش محیط‌زیست در حال حاضر بیش از هر چیز به تلازم با تجربه و ارتباط مستقیم و تنگاتنگ فرد یادگیرنده با محیط و رویارویی بدون واسطه و در انقیاد در نیامده با واقعیت‌های محیطی برای توسعه ادراکی، تسهیل درونی‌سازی ارزشی و برقراری تعلق و پیوند مکانی و فرامکانی نیاز دارد. برای تحقق این امر می‌توان مجدد خوانندگان را به بازخوانی پیشنهادات پانل دلفی پژوهش ملک‌زاده و همکاران (1398)<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که در فوق به آن اشاره شد، ارجاء داد. </p><p>۲. تأکید بر آموزش غیرمستقیم و لزوم بسترسازی جهت تسهیل تجربه طبیعت به معنای برداشتن بار سنگین آموزش‌های کلاسیک، مستقیم، سیستماتیک و رسمی از دوش متولیان امر نیست. بلکه یادآور این اصل است که آموزش‌های غیررسمی مکمل آموزش‌های رسمی هستند و باید همواره به صورت همزمان مد نظر قرار گیرند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کشورهای دارای تنوع زیستی فراوان">کشورهای دارای تنوع زیستی فراوان</a> - ۱۷ کشور با تنوع زیستی بالا که از سوی سازمان حفاظت از منابع طبیعی بین‌المللی مشخص شده‌اند.</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تنوع ژنتیکی">تنوع ژنتیکی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amnh.org/research/center-for-biodiversity-conservation/what-is-biodiversity">«What Is Biodiversity?»</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=What+Is+Biodiversity%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.amnh.org%2Fresearch%2Fcenter-for-biodiversity-conservation%2Fwhat-is-biodiversity&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFNations" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Nations, United. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/en/conferences/environment/rio1992">"United Nations Conference on Environment and Development, Rio de Janeiro, Brazil, 3-14 June 1992"</a>. <i>United Nations</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-07-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=United+Nations&rft.atitle=United+Nations+Conference+on+Environment+and+Development%2C+Rio+de+Janeiro%2C+Brazil%2C+3-14+June+1992&rft.aulast=Nations&rft.aufirst=United&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fen%2Fconferences%2Fenvironment%2Frio1992&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/event/United-Nations-Conference-on-Environment-and-Development">"United Nations Conference on Environment and Development | History & Facts | Britannica"</a>. <i>www.britannica.com</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-07-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.britannica.com&rft.atitle=United+Nations+Conference+on+Environment+and+Development+%7C+History+%26+Facts+%7C+Britannica&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fevent%2FUnited-Nations-Conference-on-Environment-and-Development&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFUnit2022" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Unit, Biosafety (2022-04-06). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cbd.int/idb/">"International Day for Biological Diversity - 22 May"</a>. <i>www.cbd.int</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-07-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.cbd.int&rft.atitle=International+Day+for+Biological+Diversity+-+22+May&rft.date=2022-04-06&rft.aulast=Unit&rft.aufirst=Biosafety&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cbd.int%2Fidb%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unesco.org/en/days/biological-diversity-day">"International Day for Biological Diversity | UNESCO"</a>. <i>www.unesco.org</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-07-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.unesco.org&rft.atitle=International+Day+for+Biological+Diversity+%7C+UNESCO&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.unesco.org%2Fen%2Fdays%2Fbiological-diversity-day&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Sarkar, S. , 2005, Biodiversity and Environmental Philosophy: An Introduction, (Cambridge Studies in Philosophy and Biology), New York: Cambridge University Pressدیتقنقممقنف.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Campbell, AK (2003). "Save those molecules: molecular biodiversity and life". Journal of Applied Ecology 40 (2): 193–203. doi:10.1046/j.1365-2664.2003.00803.x.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Callicott, J. B. , Crowder, L. B. and Mumford, K. , 1999, "Current normative concepts in conservation", Conservation Biology, 13: 22-35.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Kevin J. Gaston & John I. Spicer. 2004. "Biodiversity: an introduction", Blackwell Publishing. 2nd Ed. , <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-4051-1857-1" title="ویژه:منابع کتاب/1-4051-1857-1">1-4051-1857-1</a>(pbk.)</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Wilcox, Bruce A. 1984. In situ conservation of genetic resources: determinants of minimum area requirements. In National Parks, Conservation and Development, Proceedings of the World Congress on National Parks,, J.A. McNeely and K.R. Miller, Smithsonian Institution Press, pp. 18-30.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Sahney, S. ; Benton, M.J. ; Ferry, Paul (2010). "Links between global taxonomic diversity, ecological diversity and the expansion of vertebrates on land". Biology Letters (The Royal Society) 6 (4): 544–7. doi:10.1098/rsbl.2009.1024. PMC 2936204. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20106856?dopt=Abstract">PMID 20106856</a>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Raup, D. M. (1994). "The role of extinction in evolution". Proceedings of the National Academy of Sciences 91 (15): 6758–6763. Bibcode 1994PNAS...91.6758R. doi:10.1073/pnas.91.15.6758. PMC 44280. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8041694?dopt=Abstract">PMID 8041694</a>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Dasmann, R. F. 1968. A Different Kind of Country. MacMillan Company, New York. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-02-072810-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-02-072810-7">0-02-072810-7</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Costanza,_Robert_1997-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Costanza,_Robert_1997_14-0">۱۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Costanza,_Robert_1997_14-1">۱۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Costanza, Robert; D'arge, Ralph; De Groot, Rudolf; Farber, Stephen; Grasso, Monica; Hannon, Bruce; Limburg, Karin; Naeem, Shahid et al. (1997). "The value of the world's ecosystem services and natural capital". Nature 387 (6630): 253–260. Bibcode 1997Natur.387..253C. doi:10.1038/387253a0.</span> </li> <li id="cite_note-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105_15-0">۱۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Hassan,_Rashid_M._2006_p._105_15-1">۱۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">Hassan, Rashid M. ; Robert Scholes, Neville Ash (2006). Ecosystems and human well-being: current state and trends: findings of the Condition and Trends Working Group of the Millennium Ecosystem Assessment. Island Press. p. 105. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-55963-228-3" title="ویژه:منابع کتاب/1-55963-228-3">1-55963-228-3</a>, 9781559632287.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_16-0">۱۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_16-1">۱۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">"Rice Grassy Stunt Virus". Lumrix.net. Retrieved 2009-06-21.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Wahl, GM; Robert de Saint Vincent B; Derose, ML (1984). "Effect of chromosomal position on amplification of transfected genes in animal cells". Nature 307 (5951): 516–20. Bibcode 1984Natur.307..516W. doi:10.1038/307516a0. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6694743?dopt=Abstract">PMID 6694743</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Reports of the 1st and 2nd International Conferences on Health and Biodiversity. See also: Website of the UN COHAB Initiative: <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.cohabnet.org/">http://www.cohabnet.org/</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090204054347/http://www.cohabnet.org/">بایگانی‌شده</a> در ۴ فوریه ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Chivian E. & Bernstein A. (eds), 2008. Sustaining Life: How Human Health Depends on Biodiversity</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Corvalan C. et al. , 2005 Ecosystems and Human Well-being: Health Synthesis. A report of the Millennium Ecosystem Assessment</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">(2009) "Climate Change and Biological Diversity" Convention on Biological Diversity Retrieved November 5, 2009, From <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.cbd.int/climate/">http://www.cbd.int/climate/</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Ramanujan, Krishna (2 December 2010). "Study: Loss of species is bad for your health". Cornell Chronicle. Retrieved 20 July 2011.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Gaston, Kevin J. ; Warren, Philip H. ; Devine-Wright, Patrick; Irvine, Katherine N. ; Fuller, Richard A. (2007). "Psychological benefits of greenspace increase with biodiversity". Biology Letters 3 (4): 390–394. doi:10.1098/rsbl.2007.0149. PMC 2390667. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17504734?dopt=Abstract">PMID 17504734</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">"COHAB Initiative: Biodiversity and Human Health - the issues". Cohabnet.org. Retrieved 2009-06-21.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceB-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ReferenceB_25-0">۲۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceB_25-1">۲۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(2006) "Molecular Pharming" GMO Compass Retrieved November 5, 2009, GMOcompass.org</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Harvey L. , 2008. Natural products in drug discovery. Drug Discovery Today</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">Hawkins E.S. , Reich; Reich, MR (1992). "Japanese-originated pharmaceutical products in the United States from 1960 to 1989: an assessment of innovation". Clin Pharmacol Ther 51 (1):</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">IUCN, WRI, World Business Council for Sustainable Development, Earthwatch Inst. 2007 Business and Ecosystems: Ecosystem Challenges and Business Implications</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Millennium Ecosystem Assessment 2005 Ecosystems and Human Well-being: Opportunities and Challenges for Business and Industry</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Business and Biodiversity webpage of the U.N. Convention on Biological Diversity". Cbd.int. Retrieved 2009-06-21.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">[WRI Corporate Ecosystem Services Review]<a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.wri.org/publication/corporate-ecosystem-services-review">http://www.wri.org/publication/corporate-ecosystem-services-review</a>. and <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.wri.org/project/ecosystem-services-review">http://www.wri.org/project/ecosystem-services-review</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090401203436/http://www.wri.org/project/ecosystem-services-review">بایگانی‌شده</a> در ۱ آوریل ۲۰۰۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.khanacademy.org/science/ap-biology/ecology-ap/biodiversity/a/community-structure">"Community structure (article) | Biodiversity"</a>. <i>Khan Academy</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-07-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Khan+Academy&rft.atitle=Community+structure+%28article%29+%7C+Biodiversity&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.khanacademy.org%2Fscience%2Fap-biology%2Fecology-ap%2Fbiodiversity%2Fa%2Fcommunity-structure&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFملک‌زادهطباطبائی_یزدینوغانی_دخت_بهمنیبرومند2020" class="citation journal cs1">ملک‌زاده, علی; طباطبائی یزدی, فاطمه; نوغانی دخت بهمنی, محسن; برومند, امیرعلی (2020-11-18). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1082509.html">"بررسی و مقایسه دانش، نگرش و رفتار شهروندان مناطق مختلف کلانشهر مشهد به تنوعزیستی"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%8C+%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4+%D9%88+%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82+%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81+%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1+%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF+%D8%A8%D9%87+%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&rft.date=2020-11-18&rft.aulast=%D9%85%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft.au=%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%A6%DB%8C+%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C%2C+%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87&rft.au=%D9%86%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%AE%D8%AA+%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C%2C+%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86&rft.au=%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF%2C+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fprofdoc.um.ac.ir%2Fpaper-abstract-1082509.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFزادهیزدیبهمنیبرومند1399" class="citation web">زاده، علی ملک؛ یزدی، فاطمه طباطبایی؛ بهمنی، محسن نوغانی دخت؛ برومند، امیرعلی (<bdi>۱۳۹۹-۱۰-۱۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://civilica.com/doc/1138194/">«بررسی و مقایسه دانش، نگرش و رفتار شهروندان مناطق مختلف کلانشهر مشهد به تنوع زیستی»</a>. <i>civilica.com</i> (به Farsi)<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۴-۳۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=civilica.com&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%8C+%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4+%D9%88+%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82+%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81+%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1+%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF+%D8%A8%D9%87+%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&rft.date=1399&rft.aulast=%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D9%85%D9%84%DA%A9&rft.au=%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C%2C+%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87+%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.au=%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C%2C+%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D9%86%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%AE%D8%AA&rft.au=%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF%2C+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fcivilica.com%2Fdoc%2F1138194%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="رده:نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته">رده</a>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFملک‌زادهطباطبائی_یزدینوغانی_دخت_بهمنیبرومند2020" class="citation journal cs1">ملک‌زاده, علی; طباطبائی یزدی, فاطمه; نوغانی دخت بهمنی, محسن; برومند, امیرعلی (2020-11-18). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1082509.html">"بررسی و مقایسه دانش، نگرش و رفتار شهروندان مناطق مختلف کلانشهر مشهد به تنوعزیستی"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%8C+%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4+%D9%88+%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82+%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81+%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1+%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF+%D8%A8%D9%87+%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&rft.date=2020-11-18&rft.aulast=%D9%85%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft.au=%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%A6%DB%8C+%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C%2C+%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87&rft.au=%D9%86%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%AE%D8%AA+%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C%2C+%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86&rft.au=%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF%2C+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fprofdoc.um.ac.ir%2Fpaper-abstract-1082509.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFزادهیزدیبهمنیبرومند1399" class="citation web">زاده، علی ملک؛ یزدی، فاطمه طباطبایی؛ بهمنی، محسن نوغانی دخت؛ برومند، امیرعلی (<bdi>۱۳۹۹-۱۰-۱۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://civilica.com/doc/1138194/">«بررسی و مقایسه دانش، نگرش و رفتار شهروندان مناطق مختلف کلانشهر مشهد به تنوع زیستی»</a>. <i>civilica.com</i> (به Farsi)<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۴-۳۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=civilica.com&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%8C+%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4+%D9%88+%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82+%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81+%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1+%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF+%D8%A8%D9%87+%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&rft.date=1399&rft.aulast=%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D9%85%D9%84%DA%A9&rft.au=%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C%2C+%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87+%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.au=%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C%2C+%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D9%86%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%AE%D8%AA&rft.au=%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF%2C+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fcivilica.com%2Fdoc%2F1138194%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="Z3988"></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="رده:نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته">رده</a>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biodiversity.ir/">پایگاه تبادل اطلاعات تنوع زیستی ایران</a> </p> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="عناصر_طبیعت" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#339900; color:#ffffff;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="الگو:طبیعت"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو" style="color:#ffffff">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="بحث الگو:طبیعت"><abbr title="بحث پیرامون این الگو" style="color:#ffffff">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:طبیعت"><abbr title="ویرایش کردن این الگو" style="color:#ffffff">و</abbr></a></li></ul></div><div id="عناصر_طبیعت" style="font-size:114%;margin:0 4em">عناصر <span style="color:white;"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="طبیعت">طبیعت</a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffffff; color:#339900;"><span style="color:#339900;"><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="گیتی">گیتی</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D8%A7" title="فضا">فضا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffffff; color:#339900;"><span style="color:#339900;"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="زمین">زمین</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="علوم زمین">علوم زمین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آینده زمین">آینده زمین</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="تاریخ زمین‌شناختی زمین">تاریخ زمین‌شناختی زمین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زمین‌شناسی">زمین‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="تاریخ زمین">تاریخ زمین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="زمین‌ساخت صفحه‌ای">زمین‌ساخت صفحه‌ای</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ساختار زمین">ساختار زمین</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffffff; color:#339900;"><span style="color:#339900;"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%88%D9%87%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="آب‌وهوا">آب‌وهوا</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جو زمین">جو زمین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اقلیم">اقلیم</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="هواشناسی">هواشناسی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffffff; color:#339900;"><span style="color:#339900;"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوم‌سازگان">بوم‌سازگان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="طبیعت وحش">طبیعت وحش</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ffffff; color:#339900;"><span style="color:#339900;"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a>/<a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="گیاگان">گیاگان</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a>/<a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="زیاگان">زیاگان</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a>) •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="تاریخ فرگشتی حیات">تاریخ فرگشتی حیات</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سازماندهی زیستی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">اندامگان</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="پیدایش حیات">پیدایش حیات</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="باستانیان">باستانیان</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a>) •  <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C)" class="mw-redirect" title="ویروس (زیستی)">ویروس (زیستی)</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><b><span style="color:#339900;"></span></b> •  <b><span style="color:#339900;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="درگاه:دانش">درگاه:دانش</a></span></b></div></td></tr></tbody></table></div><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="گونه‌های_در_معرض_تهدید" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="الگو:گونه‌های در معرض تهدید"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:گونه‌های در معرض تهدید (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:گونه‌های در معرض تهدید"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="گونه‌های_در_معرض_تهدید" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="گونه‌های در معرض تهدید">گونه‌های در معرض تهدید</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رده‌های<br />IUCN</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت">اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_%D8%A2%DB%8C.%DB%8C%D9%88.%D8%B3%DB%8C.%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست سرخ آی.یو.سی.ان">فهرست سرخ آی.یو.سی.ان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%B6%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="گونه منقرض‌شده">گونه منقرض‌شده</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%B6%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" class="mw-redirect" title="گونه منقرض‌شده در طبیعت">گونه منقرض‌شده در طبیعت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" class="mw-redirect" title="گونه در بحران انقراض">گونه در بحران انقراض</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="گونه در خطر انقراض">گونه در خطر انقراض</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="گونه آسیب‌پذیر">گونه آسیب‌پذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="گونه نزدیک تهدید">گونه نزدیک تهدید</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کمترین نگرانی">کمترین نگرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="کمبود داده">کمبود داده</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg" class="mw-file-description" title="Lemur"><img alt="Lemur" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg/140px-Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg" decoding="async" width="140" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg/210px-Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg/280px-Lemur_catta_in_Wingham_Wildlife_Park.jpg 2x" data-file-width="3208" data-file-height="2592" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست گونه‌های<br />IUCN</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_IUCN_%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های در بحران انقراض">رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های در بحران انقراض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_IUCN_%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های در خطر انقراض">رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های در خطر انقراض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_IUCN_%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های آسیب‌پذیر">رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های آسیب‌پذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_IUCN_%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های نزدیک تهدید">رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های نزدیک تهدید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_IUCN_%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های کمبود داده">رده:فهرست سرخ IUCN از گونه‌های کمبود داده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="وضعیت حفاظت">وضعیت حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="نابودی زیستگاه">نابودی زیستگاه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر گونه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ماهیان خاویاری">ماهیان خاویاری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="منابع_طبیعی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="الگو:منابع طبیعی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:منابع طبیعی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:منابع طبیعی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="منابع_طبیعی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جو زمین">جو زمین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7" title="آلودگی هوا">آلودگی هوا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=National_Ambient_Air_Quality_Standards&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Ambient Air Quality Standards (صفحه وجود ندارد)">Ambient standards <span style="font-size:90%;">(USA)</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7" title="شاخص کیفیت هوا">شاخص کیفیت هوا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Air_Quality_Health_Index&action=edit&redlink=1" class="new" title="Air Quality Health Index (صفحه وجود ندارد)">health</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86" title="کیفیت هوای داخل ساختمان">هوای داخل</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Indoor_air_pollution_in_developing_nations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indoor air pollution in developing nations (صفحه وجود ندارد)">developing nations</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7" title="قانون کیفیت هوا">قانون کیفیت هوا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AD%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9" title="لایحه هوای پاک">لایحه هوای پاک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4_%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86" title="کاهش ازون">کاهش ازون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;">پیشگیری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Airshed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airshed (صفحه وجود ندارد)">Airshed</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%DA%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تجارت گازهای گلخانه‌ای">تجارت گازهای گلخانه‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reducing_emissions_from_deforestation_and_forest_degradation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reducing emissions from deforestation and forest degradation (صفحه وجود ندارد)">Deforestation (REDD)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg" class="mw-file-description" title="Carson Falls on Mount Kinabalu, Borneo"><img alt="Carson Falls on Mount Kinabalu, Borneo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg/100px-Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg" decoding="async" width="100" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg/150px-Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg/200px-Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3456" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حقوق انرژی">حقوق انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منابع انرژی جهانی">منابع انرژی جهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%AC" title="نفت در نقطه اوج">نفت در نقطه اوج</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1#رنگ‌های_نور" title="نور">نور سفید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="سایه اجسام">سایه اجسام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="انرژی موج">انرژی موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="خشکی">خشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D8%AA" title="زمین قابل کشت">کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="دگرگونی سرزمین">دگرگون‌یافته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="حقوق زمین">حقوق</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA" title="قانون مالکیت">حقوق مالکیت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="مدیریت سرزمین">مدیریت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="حفاظت زیستگاه">حفاظت زیستگاه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کانی">کانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="معدن">معدن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="حقوق معدنی">حقوق معدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%D9%86" title="برداشت شن">شن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AC_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="اوج مواد معدنی">اوج مواد معدنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mineral_rights&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mineral rights (صفحه وجود ندارد)">rights</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="خاک">خاک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="حفاظت خاک">حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="حاصلخیزی خاک">حاصلخیزی خاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="سلامت خاک">سلامت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="تاب‌آوری خاک">تاب‌آوری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="کاربری زمین">کاربری زمین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آمایش سرزمین">آمایش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="ذخیره‌گاه فضای باز">ذخیره‌گاه</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="زیست‌دزدی">زیست‌دزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="غذای بومیان استرالیا">غذای بومیان استرالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="گوشت شکار">گوشت شکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="شیلات">شیلات</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="حقوق ماهیگیری">حقوق ماهیگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="مدیریت ماهیگیری">مدیریت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="خوراک">خوراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="جنگل">جنگل</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="منابع ژنتیک جنگل">منابع ژنتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Forest_law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forest law (صفحه وجود ندارد)">law</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="مدیریت جنگل">مدیریت جنگل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="گوشت شکار">گوشت شکار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="قانون شکار">قانون شکار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%DA%98%D9%86" title="بانک ژن">بانک ژن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_plants_used_in_herbalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of plants used in herbalism (صفحه وجود ندارد)">Herbalist plants</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="حفاظت دریایی">حفاظت دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="فراورده جنگلی غیرچوبی">فراورده جنگلی غیرچوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B9" title="مرتع">مرتع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%A8%D8%B0%D8%B1" title="بانک بذر">بانک بذر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="حیات وحش">حیات وحش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="حفاظت حیات وحش">حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="شکاربانی">شکاربانی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8" title="چوب">چوب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;">انواع / موقعیت‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="آبخوان">آبخوان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ذخیره و بازیابی آبخوان">ذخیره و بازیابی آبخوان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آب نوشیدنی">آشامیدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="آب شیرین">شیرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="آب‌های زیرزمینی">زیرزمینی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="آلودگی آب‌های زیرزمینی">آلودگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تغذیه آب‌های زیرزمینی">تغذیه آب‌های زیرزمینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%A8_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="پاک‌سازی آب زیرزمینی">بازسازی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="آبکره">آبکره</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE" title="یخ">یخ</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%DB%8C%D8%AE" title="کوه یخ">کوه یخی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE%DA%86%D8%A7%D9%84_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="یخچال طبیعی">یخچال</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%87%DA%A9_%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C" title="کلاهک یخی قطبی">کلاهک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آبیاری">آبیاری</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Huerta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huerta (صفحه وجود ندارد)">huerta</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="باران">باران</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%A8" title="استحصال آب">استحصال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="آب سیلابی">آب سیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD%DB%8C" title="آب‌های سطحی">آب‌های سطحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%A8" title="فاضلاب">فاضلاب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%DB%8C" title="آب بازیافتی">بازیافتی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%87_%D8%A2%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="حوضه آبریز">حوضه آبریز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;">نمودها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نمک‌زدایی">نمک‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="سیل">سیل‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A2%D8%A8" title="حقوق آب">حقوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D9%88%DB%8C%DB%8C_(%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C)" title="آبشویی (کشاورزی)">آبشویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پساب‌زدایی">پساب‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="درگیری آبی">درگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D8%A8" title="حفاظت از آب">حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AC_%D8%A2%D8%A8" title="اوج آب">اوج آب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%A8" title="آلودگی آب">آلودگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%A8" title="خصوصی‌سازی آب">خصوصی‌سازی آب</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D8%A2%D8%A8" title="کیفیت آب">کیفیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="حقابه">حقابه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A2%D8%A8" title="منابع آب">منابع</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%A2%D8%A8" title="مدیریت آب">مدیریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A2%D8%A8" title="سیاست منبع آب">سیاست</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="انبازه">انبازه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="منابع عمومی">منابع عمومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%87_%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="محدوده حصارکشی">محدوده حصارکشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Global_commons&action=edit&redlink=1" class="new" title="Global commons (صفحه وجود ندارد)">global</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%98%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تراژدی انبازه‌ها">تراژدی انبازه‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="اقتصاد منابع طبیعی">اقتصاد منابع طبیعی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="اقتصاد بوم‌شناختی">بوم‌شناختی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خدمت بوم‌سازگان">خدمت بوم‌سازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="بهره‌برداری منابع طبیعی">بهره‌برداری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87" title="بهره‌برداری بی‌رویه">بهره‌برداری بی‌رویه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="مدیریت منابع طبیعی">مدیریت منابع طبیعی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1" title="مدیریت سازگار">سازگار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="سرمایه طبیعی">سرمایه طبیعی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_capital_accounting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural capital accounting (صفحه وجود ندارد)">accounting</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="ذخیره‌گاه طبیعی">ذخیره‌گاه طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="بوم‌شناسی سیستم‌ها">بوم‌شناسی سیستم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="بوم‌شناسی شهری">بوم‌شناسی شهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="طبیعت وحش">طبیعت وحش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="منبع">منبع</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Conflict_resource&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conflict resource (صفحه وجود ندارد)">Conflict <span style="font-size:90%;">(perpetuation)</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="نفرین منابع">نفرین منابع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ملی‌گرایی منابع">ملی‌گرایی منابع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="منابع تجدیدپذیر">منابع تجدیدپذیر</a> / <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="منابع تجدیدناپذیر">منابع تجدیدناپذیر</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="ویکی‌پدیا:درگاه">درگاه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="درگاه:کشاورزی">کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:محیط زیست (صفحه وجود ندارد)">محیط زیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:ماهی‌گیری (صفحه وجود ندارد)">ماهی‌گیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:جنگل‌داری (صفحه وجود ندارد)">جنگل‌داری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:معدن (صفحه وجود ندارد)">معدن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A2%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:آب (صفحه وجود ندارد)">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="رده:منابع طبیعی">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:منابع طبیعی (صفحه وجود ندارد)">درگاه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Natural_resources" class="extiw" title="commons:Category:Natural resources">انبار</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پیامدهای_انسان_بر_محیط_زیست" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="الگو:پیامد انسان بر محیط زیست"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:پیامد انسان بر محیط زیست (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پیامد انسان بر محیط زیست"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پیامدهای_انسان_بر_محیط_زیست" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="پیامدهای انسان بر محیط زیست">پیامدهای انسان بر محیط زیست</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="آنتروپوسین">آنتروپوسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="مسائل زیست‌محیطی">مسائل زیست‌محیطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="انسان‌زاد">انسان‌زاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="ارزیابی پیامد زیست‌محیطی">ارزیابی پیامد زیست‌محیطی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_environmental_issues&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of environmental issues (صفحه وجود ندارد)">List of issues</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مرزهای سیاره‌ای">مرزهای سیاره‌ای</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Planetary_boundaries.svg" class="mw-file-description" title="Planetary boundaries"><img alt="Planetary boundaries" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Planetary_boundaries.svg/140px-Planetary_boundaries.svg.png" decoding="async" width="140" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Planetary_boundaries.svg/210px-Planetary_boundaries.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Planetary_boundaries.svg/280px-Planetary_boundaries.svg.png 2x" data-file-width="1417" data-file-height="1163" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دلایل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیامد زیست‌محیطی کشاورزی">پیامد زیست‌محیطی کشاورزی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_fishing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of fishing (صفحه وجود ندارد)">fishing</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اثر زیست‌محیطی آبیاری">اثر زیست‌محیطی آبیاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_meat_production&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of meat production (صفحه وجود ندارد)">meat production</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_and_environmental_impact_of_palm_oil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Social and environmental impact of palm oil (صفحه وجود ندارد)">palm oil</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تاثیر زیست‌محیطی صنعت انرژی">تاثیر زیست‌محیطی صنعت انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_biodiesel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of biodiesel (صفحه وجود ندارد)">biodiesel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_the_coal_industry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of the coal industry (صفحه وجود ندارد)">coal</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D9%82" title="پیامد زیست‌محیطی تولید برق">پیامد زیست‌محیطی تولید برق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_nuclear_power&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of nuclear power (صفحه وجود ندارد)">nuclear power</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_the_oil_shale_industry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of the oil shale industry (صفحه وجود ندارد)">oil shale</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_the_petroleum_industry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of the petroleum industry (صفحه وجود ندارد)">petroleum</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%B3%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="پیامد زیست‌محیطی سدها">پیامد زیست‌محیطی سدها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_wind_power&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of wind power (صفحه وجود ندارد)">wind power</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA" class="mw-redirect" title="ساخت">ساخت</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_cleaning_agents&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of cleaning agents (صفحه وجود ندارد)">cleaning agents</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%A8%D8%AA%D9%86" title="آثار زیست‌محیطی بتن">آثار زیست‌محیطی بتن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_nanotechnology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of nanotechnology (صفحه وجود ندارد)">nanotechnology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_paint&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of paint (صفحه وجود ندارد)">paint</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_paper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of paper (صفحه وجود ندارد)">paper</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="پیامد زیست‌محیطی آفت‌کش‌ها">پیامد زیست‌محیطی آفت‌کش‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C" title="پیامدهای زیست‌محیطی داروها و محصولات مراقبت شخصی">پیامدهای زیست‌محیطی داروها و محصولات مراقبت شخصی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="اثر زیست‌محیطی ترابری">اثر زیست‌محیطی ترابری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آثار زیست‌محیطی هوانوردی">آثار زیست‌محیطی هوانوردی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_impact_of_roads&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental impact of roads (صفحه وجود ندارد)">roads</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اثر زیست‌محیطی کشتیرانی">اثر زیست‌محیطی کشتیرانی</a></li></ul></li> <li>Other <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="کاربری سرزمین">کاربری سرزمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="اثرات زیست‌محیطی معدن">اثرات زیست‌محیطی معدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="آلودگی ژنتیک">آلودگی ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="ازدیاد جمعیت انسان">ازدیاد جمعیت انسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87" title="بهره‌برداری بی‌رویه">بهره‌برداری بی‌رویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%82" title="ذرات معلق">ذرات معلق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="آلودگی">آلودگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="پیامد زیست‌محیطی جنگ">پیامد زیست‌محیطی جنگ</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اثرات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم">تغییر اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگل‌زدایی">جنگل‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بیابان‌زایی">بیابان‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="اکوساید">اکوساید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4" title="فرسایش">فرسایش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_issues_with_coral_reefs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Environmental issues with coral reefs (صفحه وجود ندارد)">Coral reefs</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مرزهای سیاره‌ای">مرزهای سیاره‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرمایش جهانی">گرمایش جهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="نابودی زیستگاه">نابودی زیستگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%86" title="انقراض هولوسن">انقراض هولوسن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_impact_on_the_nitrogen_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human impact on the nitrogen cycle (صفحه وجود ندارد)">Nitrogen cycle</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="دگرگونی سرزمین">دگرگونی سرزمین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Land_surface_effects_on_climate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Land surface effects on climate (صفحه وجود ندارد)">Land surface effects on climate</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1" title="چرخه فسفر">چرخه فسفر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="اسیدی شدن اقیانوس‌ها">اسیدی شدن اقیانوس‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4_%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86" title="کاهش ازون">کاهش ازون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B7%D9%81_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="نقطه‌های عطف سامانه اقلیمی">نقطه‌های عطف سامانه اقلیمی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کاهش</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پیشگیری از بارداری">پیشگیری از بارداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1" title="تولید پاک‌تر">تولید پاک‌تر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%88%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="کاهش دگرگونی‌های آب‌وهوایی">کاهش دگرگونی‌های آب‌وهوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D8%A8_%D9%88_%D9%87%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="مهندسی آب و هوا">مهندسی آب و هوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="مهندسی بوم‌شناختی">مهندسی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="مهندسی محیط زیست">مهندسی محیط زیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="بهسازی زیست‌محیطی">بهسازی زیست‌محیطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="بوم‌شناسی صنعتی">بوم‌شناسی صنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بانکداری بهسازی">بانکداری بهسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشاورزی زیستی">کشاورزی زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بازجنگل‌کاری">بازجنگل‌کاری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="بازسازی جنگل شهری">بازسازی جنگل شهری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بوم‌شناسی بازسازی">بوم‌شناسی بازسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="مصرف پایدار">مصرف پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="کمینه‌سازی پسماند">کمینه‌سازی پسماند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Environmental_impact" class="extiw" title="commons:Category:Environmental impact">Commons</a></b></li> <li> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Environmental_impact_by_source&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Environmental impact by source (صفحه وجود ندارد)">Category</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Environmental_impact_by_country&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Environmental impact by country (صفحه وجود ندارد)">by country</a></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="رده:کاهش پیامدهای زیست‌محیطی">رده:کاهش پیامدهای زیست‌محیطی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="میراث_جهانی_یونسکو_در_اسپانیا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="الگو:میراث جهانی یونسکو در اسپانیا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:میراث جهانی یونسکو در اسپانیا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:میراث جهانی یونسکو در اسپانیا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="میراث_جهانی_یونسکو_در_اسپانیا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="فهرست میراث جهانی در اسپانیا">میراث جهانی یونسکو</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><i>For official site names, see each article or the <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست میراث جهانی یونسکو در اسپانیا">فهرست میراث جهانی یونسکو در اسپانیا</a>.</i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%DA%A9%D8%AF_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا">شمال غرب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="غار آلتامیرا">غار آلتامیرا</a> <small style="font-size:85%;">و</small> <a href="/w/index.php?title=Cave_of_Altamira_and_Paleolithic_Cave_Art_of_Northern_Spain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cave of Altamira and Paleolithic Cave Art of Northern Spain (صفحه وجود ندارد)">Paleolithic Cave Art of Northern Spain</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><small style="font-size:85%;">Monuments of</small> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%88" class="mw-redirect" title="ابیدو">ابیدو</a> <small style="font-size:85%;">و</small> <a href="/w/index.php?title=Asturian_architecture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asturian architecture (صفحه وجود ندارد)">Kingdom of the Asturias</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Roman_walls_of_Lugo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roman walls of Lugo (صفحه وجود ندارد)">Roman walls of Lugo</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="کامینو د سانتیاگو">کامینو د سانتیاگو</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D9%88_%D8%AF%D9%87_%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%84%D8%A7" class="mw-redirect" title="سانتیاگو ده کومپوستلا">سانتیاگو ده کومپوستلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D9%87%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%84" title="برج هرکول">برج هرکول</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Welterbe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Welterbe.svg/52px-Welterbe.svg.png" decoding="async" width="52" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Welterbe.svg/78px-Welterbe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Welterbe.svg/104px-Welterbe.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا"><img alt="اسپانیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/52px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="52" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/78px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/104px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%DA%A9%D8%AF_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا">شمال شرق</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="غار آلتامیرا">غار آلتامیرا</a> <small style="font-size:85%;">و</small> <a href="/w/index.php?title=Cave_of_Altamira_and_Paleolithic_Cave_Art_of_Northern_Spain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cave of Altamira and Paleolithic Cave Art of Northern Spain (صفحه وجود ندارد)">Paleolithic Cave Art of Northern Spain</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mud%C3%A9jar_Architecture_of_Aragon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mudéjar Architecture of Aragon (صفحه وجود ندارد)">Mudéjar Architecture of Aragon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pyr%C3%A9n%C3%A9es_%E2%80%93_Mont_Perdu_World_Heritage_Site&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyrénées – Mont Perdu World Heritage Site (صفحه وجود ندارد)">Pirineos - Monte Perdido</a><sup><small>۲</small></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rock_art_of_the_Iberian_Mediterranean_Basin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rock art of the Iberian Mediterranean Basin (صفحه وجود ندارد)">Rock art of the Iberian Mediterranean Basin</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="کامینو د سانتیاگو">کامینو د سانتیاگو</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monasteries_of_San_Mill%C3%A1n_de_la_Cogolla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monasteries of San Millán de la Cogolla (صفحه وجود ندارد)">San Millán Yuso and Suso Monasteries</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vizcaya_Bridge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vizcaya Bridge (صفحه وجود ندارد)">Vizcaya Bridge</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF_(%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="مادرید (بخش خودمختار)">مادرید</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D8%B2" class="mw-redirect" title="اراشویز">اراشویز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="ال اسکوریال">ال اسکوریال</a></li> <li><small style="font-size:85%;">University and Historic Precinct of</small> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7_%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="الکالا د هنارس">الکالا د هنارس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%DA%A9%D8%AF_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا">مرکز</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Emerita_Augusta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emerita Augusta (صفحه وجود ندارد)">Archaeological Ensemble of Mérida</a></li> <li><small style="font-size:85%;">Archaeological Site of</small> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%A6%D8%B1%DA%A9%D8%A7" title="کوه‌های آتاپوئرکا">کوه‌های آتاپوئرکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="آبیلا">آبیلا</a> <small style="font-size:85%;">with its Extra-<a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" class="mw-redirect" title="دیوار تدافعی">دیوار تدافعی</a> Churches</small></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3" title="کلیسای جامع بورگوس">کلیسای جامع بورگوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%B3_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="کاسرس (شهر)">کاسرس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="کوئنکا">کوئنکا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heritage_of_Mercury._Almad%C3%A9n_and_Idrija&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heritage of Mercury. Almadén and Idrija (صفحه وجود ندارد)">Heritage of Mercury. Almadén and Idrija</a><sup><small>۳</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B3" title="لاس مدولاس">لاس مدولاس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monastery_of_Santa_Mar%C3%ADa_de_Guadalupe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monastery of Santa María de Guadalupe (صفحه وجود ندارد)">Monastery of Santa María of Guadalupe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rock_art_of_the_Iberian_Mediterranean_Basin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rock art of the Iberian Mediterranean Basin (صفحه وجود ندارد)">Rock art of the Iberian Mediterranean Basin</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="کامینو د سانتیاگو">کامینو د سانتیاگو</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سالامانکا">سالامانکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%AF%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="سگوبیا">سگوبیا</a> <small style="font-size:85%;">و</small> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%B1_%D8%B3%DA%AF%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="آب‌گذر سگوبیا">آب‌گذر سگوبیا</a></li> <li>Prehistoric Rock-Art Sites in the Côa Valley and <a href="/w/index.php?title=Siega_Verde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siega Verde (صفحه وجود ندارد)">Siega Verde</a><sup><small>۴</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88" title="تولدو">تولدو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%DA%A9%D8%AF_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا">شرق</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tarraco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarraco (صفحه وجود ندارد)">Archaeological Ensemble of Tarraco</a>, <small style="font-size:85%;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A7" title="تاراگونا">تاراگونا</a></small></li> <li><a href="/w/index.php?title=Catalan_Romanesque_Churches_of_the_Vall_de_Bo%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalan Romanesque Churches of the Vall de Boí (صفحه وجود ندارد)">Catalan Romanesque Churches of the Vall de Boí</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایبیزا، اسپانیا">ایبیزا، اسپانیا</a> <small style="font-size:85%;">(<a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a> و Culture)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قصر موسیقی کاتالان">قصر موسیقی کاتالان</a> <small style="font-size:85%;">و</small> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84" title="بیمارستان سنت پائول">بیمارستان سنت پائول</a>, <small style="font-size:85%;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86" title="بارسلون">بارسلون</a></small></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palmeral_of_Elche&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palmeral of Elche (صفحه وجود ندارد)">Palmeral of Elche</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Poblet_Monastery&action=edit&redlink=1" class="new" title="Poblet Monastery (صفحه وجود ندارد)">Poblet Monastery</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rock_art_of_the_Iberian_Mediterranean_Basin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rock art of the Iberian Mediterranean Basin (صفحه وجود ندارد)">Rock art of the Iberian Mediterranean Basin</a><sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Serra_de_Tramuntana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serra de Tramuntana (صفحه وجود ندارد)">Serra de Tramuntana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Llotja_de_la_Seda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llotja de la Seda (صفحه وجود ندارد)">Silk Exchange in Valencia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_Gaud%C3%AD_buildings&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Gaudí buildings (صفحه وجود ندارد)">Works of Antoni Gaudí</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%DA%A9%D8%AF_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا">جنوب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%B1%D8%A7" title="الحمرا">الحمرا</a>, <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81" title="ژنرالیف">ژنرالیف</a> <small style="font-size:85%;">and</small> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AB%DB%8C%D9%86" title="البایثین">البایثین</a>, <small style="font-size:85%;"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="گرانادا">گرانادا</a></small></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="کلیسای جامع سبیا">کلیسای جامع سبیا</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AE_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DA%A9%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="کاخ پادشاهی آلکازار">کاخ پادشاهی آلکازار</a> <small style="font-size:85%;">and</small> <a href="/w/index.php?title=General_Archive_of_the_Indies&action=edit&redlink=1" class="new" title="General Archive of the Indies (صفحه وجود ندارد)">General Archive of the Indies</a>, <small style="font-size:85%;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%A7_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سویا (شهر)">سویا</a></small></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antequera_Dolmens_Site&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antequera Dolmens Site (صفحه وجود ندارد)">Dolmens Site of Antequera</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="پارک ملی دونانا">پارک ملی دونانا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Historic_centre_of_C%C3%B3rdoba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historic centre of Córdoba (صفحه وجود ندارد)">Historic Centre of Córdoba</a></li> <li><small style="font-size:85%;"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس">رنسانس</a> Monuments of</small> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%AF%D8%A7" title="اوبدا">اوبدا</a> <small style="font-size:85%;">و</small> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D8%B3%D8%A7" title="بائسا">بائسا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rock_art_of_the_Iberian_Mediterranean_Basin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rock art of the Iberian Mediterranean Basin (صفحه وجود ندارد)">Rock art of the Iberian Mediterranean Basin</a><sup><small>۱</small></sup></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="پارک ملی گاراجونای">پارک ملی گاراجونای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%AF_%D9%84%D8%A7_%D9%84%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سان کریستبال د لا لاگونا">سان کریستبال د لا لاگونا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="پارک ملی تیده">پارک ملی تیده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><sup>1</sup> Shared with other <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%DA%A9%D8%AF_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا">اولین سطح کد جغرافیایی اتحادیه اروپا</a></li> <li><sup>2</sup> Shared with <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="الگو:میراث جهانی یونسکو در فرانسه">الگو:میراث جهانی یونسکو در فرانسه</a></li> <li><sup>3</sup> Shared with <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="الگو:میراث جهانی یونسکو در اسلوونی">الگو:میراث جهانی یونسکو در اسلوونی</a></li> <li><sup>4</sup> Shared with <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="الگو:میراث جهانی یونسکو در پرتغال">الگو:میراث جهانی یونسکو در پرتغال</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جنگل‌زدایی_و_بیابان‌زایی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الگو:جنگل‌زدایی و بیابان‌زایی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جنگل‌زدایی و بیابان‌زایی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جنگل‌زدایی و بیابان‌زایی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جنگل‌زدایی_و_بیابان‌زایی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگل‌زدایی">جنگل‌زدایی</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بیابان‌زایی">بیابان‌زایی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگل‌زدایی">جنگل‌زدایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Assarting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Assarting (صفحه وجود ندارد)">Assarting</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگل‌زدایی">جنگل‌زدایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deforestation_and_climate_change&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deforestation and climate change (صفحه وجود ندارد)">Deforestation and climate change</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deforestation_by_region&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deforestation by region (صفحه وجود ندارد)">Deforestation by region</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deforestation_during_the_Roman_period&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deforestation during the Roman period (صفحه وجود ندارد)">Deforestation during the Roman period</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Illegal_logging&action=edit&redlink=1" class="new" title="Illegal logging (صفحه وجود ندارد)">Illegal logging</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mountaintop_removal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mountaintop removal (صفحه وجود ندارد)">Mountaintop removal</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D9%88_%D8%B3%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" title="بریدن و سوزاندن">بریدن و سوزاندن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Slash-and-char&action=edit&redlink=1" class="new" title="Slash-and-char (صفحه وجود ندارد)">Slash-and-char</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Manantenina_bushfire.jpg" class="mw-file-description" title="Illegal slash and burn in Madagascar"><img alt="Illegal slash and burn in Madagascar" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Manantenina_bushfire.jpg/140px-Manantenina_bushfire.jpg" decoding="async" width="140" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Manantenina_bushfire.jpg/210px-Manantenina_bushfire.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Manantenina_bushfire.jpg/280px-Manantenina_bushfire.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2166" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بیابان‌زایی">بیابان‌زایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="خشکیدگی">خشکیدگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بیابان‌زایی">بیابان‌زایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Moisture_recycling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moisture recycling (صفحه وجود ندارد)">Moisture recycling</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%B1%D9%81%D8%AA_%D9%88_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" class="mw-redirect" title="پسرفت و دگرگونی خاک">پسرفت و دگرگونی خاک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D8%A2%D8%A8" title="کمبود آب">کمبود آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کاهش پیامدها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگل‌سازی">جنگل‌سازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arid_Lands_Information_Network&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arid Lands Information Network (صفحه وجود ندارد)">Arid Lands Information Network</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%86%D8%A7%D8%B1" title="بیوچار">بیوچار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_grazing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation grazing (صفحه وجود ندارد)">Conservation grazing</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بیابان‌زدایی">بیابان‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بوم‌جنگل‌داری">بوم‌جنگل‌داری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="مهندسی بوم‌شناختی">مهندسی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Farmer-managed_natural_regeneration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Farmer-managed natural regeneration (صفحه وجود ندارد)">Farmer-managed regeneration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flexible_Mechanisms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Flexible Mechanisms (صفحه وجود ندارد)">Flexible Mechanisms</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="دیوار بزرگ سبز">دیوار بزرگ سبز آفریقا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Managed_intensive_rotational_grazing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Managed intensive rotational grazing (صفحه وجود ندارد)">Managed intensive rotational grazing</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oasification&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oasification (صفحه وجود ندارد)">Oasification</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="احیای جنگل">بازجنگل‌کاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D8%A8%D8%B2_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="دیوار سبز بزرگ چین">دیوار سبز بزرگ چین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نوشتارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Allan_Savory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allan Savory (صفحه وجود ندارد)">Allan Savory</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economic_impact_analysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economic impact analysis (صفحه وجود ندارد)">Economic impact analysis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="فلسفه محیط زیست">فلسفه محیط زیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="انقراض">انقراض</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="چشم‌انداز جنگلی دست‌نخورده">چشم‌انداز جنگلی دست‌نخورده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Year_of_Forests&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Year of Forests (صفحه وجود ندارد)">International Year of Forests</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Land_surface_effects_on_climate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Land surface effects on climate (صفحه وجود ندارد)">Land surface effects on climate</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Land_use,_land-use_change_and_forestry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Land use, land-use change and forestry (صفحه وجود ندارد)">Land use, land-use change and forestry</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="چشم‌انداز طبیعی">چشم‌انداز طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="دوران نوسنگی">دوران نوسنگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Richard_St._Barbe_Baker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard St. Barbe Baker (صفحه وجود ندارد)">Richard St. Barbe Baker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Satoyama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Satoyama (صفحه وجود ندارد)">Satoyama</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="زمینی‌سازی">زمینی‌سازی</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Terra_preta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terra preta (صفحه وجود ندارد)">Terra preta</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="طبیعت وحش">طبیعت وحش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=World_Forestry_Congress&action=edit&redlink=1" class="new" title="World Forestry Congress (صفحه وجود ندارد)">World Forestry Congress</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:جنگل‌زدایی و بیابان‌زایی (صفحه وجود ندارد)">درگاه</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زیست‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" class="mw-redirect" title="الگو:Biology nav"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Biology nav (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Biology nav"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زیست‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بررسی اجمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></li> <li>خواص (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a>, <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="زیست‌شناسی رشد">زیست‌شناسی رشد</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="سازه">سازه</a>, <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AB%D9%84" title="تولیدمثل">تولیدمثل</a>, <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%DA%A9_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" title="محرک (فیزیولوژی)">محرک (فیزیولوژی)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سازماندهی زیستی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a> > <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> > <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو (کالبدشناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جمعیت (زیست‌شناسی)">جمعیت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه زیستی">جامعه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوم‌سازگان">بوم‌سازگان</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فروکاست‌گرایی">فروکاست‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مکانیک‌گرایی">مکانیک‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="روش علمی">روش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نظریه علمی">نظریه علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="قانون علمی">قانون علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7" title="داوری همتا">داوری همتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_biology_journals&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of biology journals (صفحه وجود ندارد)">Biology journals</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایه شیمیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="آمینو اسید">آمینو اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوند شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عنصر شیمیایی">عنصر شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زیست‌شناسی کوانتومی">زیست‌شناسی کوانتومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D8%B1" title="مونومر">مونومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="ترکیب آلی">ترکیب آلی</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86" title="پی‌اچ">پی‌اچ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="پلیمر">پلیمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="آدنوزین تری‌فسفات">آدنوزین تری‌فسفات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="چرخه سلول">چرخه سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه یاخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="پیام‌رسانی سلولی">پیام‌رسانی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="تنفس سلولی">تنفس سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="تخمیر">تخمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اپی‌ژنتیک">اپی‌ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی">زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="تنظیم بیان ژن">تنظیم بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84" title="قوانین مندل">قوانین مندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصلاح پس از رونویسی">اصلاح پس از رونویسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کارکرد (زیست‌شناسی)">کارکرد (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="رانش ژن">رانش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="شارش ژن">شارش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="کلان‌فرگشت">کلان‌فرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="خردفرگشت">خردفرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="انتخاب طبیعی">انتخاب طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تبارزایی">تبارزایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)">آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آرکی‌ها">آرکی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DA%A9" title="جلبک">جلبک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل گیاه <br />و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="روپوست (گیاه‌شناسی)">روپوست (گیاه‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84" title="گل">گل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="بافت زمینه">بافت زمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="برگ">برگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B4" title="بافت آبکش">بافت آبکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82%D9%87" title="ساقه">ساقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="ریشه">ریشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جوانه">جوانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آوندداران">آوندداران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بافت آوندی">بافت آوندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="بافت چوبی">بافت چوبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل حیوانی<br /> و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="تنفس">تنفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش انسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internal_environment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internal environment (صفحه وجود ندارد)">Internal environment</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه تنفسی">دستگاه تنفسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="چرخه بیوژئوشیمی">چرخه بیوژئوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="برهم‌کنش زیستی">برهم‌کنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اقلیم">اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم">تغییر اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جامعه (بوم‌شناسی)">جامعه (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="بوم‌شناسی اکوسیستم">بوم‌شناسی اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="زیستگاه">زیستگاه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="میکروبیوم‌ها">میکروبیوم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="بوم‌شناسی جمعیت">بوم‌شناسی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="منبع (زیست‌شناسی)">منبع (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_research_methods_in_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of research methods in biology (صفحه وجود ندارد)">Research <br /> methods</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های<br /> آزمایشگاهی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تراریختی">تراریختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B2_%DA%98%D9%84" title="الکتروفورز ژل">الکتروفورز ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کروماتوگرافی">کروماتوگرافی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centrifugation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrifugation (صفحه وجود ندارد)">Centrifugation</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="کشت سلول">کشت سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="توالی‌یابی دی‌ان‌ای">توالی‌یابی دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآرایه دی‌ان‌ای">ریزآرایه دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="پروتئین فلورسنت سبز">پروتئین فلورسنت سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C)" title="وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)">وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="سنجش آنزیمی">سنجش آنزیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="خالص‌سازی پروتئین">خالص‌سازی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="روش لکه غربی">روش لکه غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="روش لکه شمالی">روش لکه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="لکه‌گذاری ساترن">لکه‌گذاری ساترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اندونوکلئازهای محدودکننده">اندونوکلئازهای محدودکننده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="واکنش زنجیره‌ای پلیمراز">واکنش زنجیره‌ای پلیمراز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Two-hybrid_screening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Two-hybrid screening (صفحه وجود ندارد)">Two-hybrid screening</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="درون‌تنی">درون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="برون‌تنی">برون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="درون‌رایانه‌ای">درون‌رایانه‌ای</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های میدانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Belt_transect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belt transect (صفحه وجود ندارد)">Belt transect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_and_recapture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark and recapture (صفحه وجود ندارد)">mark and recapture</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="منحنی کشف گونه">منحنی کشف گونه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شاخه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="error">Section 'Branches' not found</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of biology (صفحه وجود ندارد)">Biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_botanical_terms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of botanical terms (صفحه وجود ندارد)">Botanical terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of ecology (صفحه وجود ندارد)">Ecological terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_plant_morphology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of plant morphology (صفحه وجود ندارد)">Plant morphology terms</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Biology (صفحه وجود ندارد)">درگاه Biology</a></span></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی">رده:زیست‌شناسی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زیست‌شناسی_فرگشتی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="الگو:فرگشت"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="بحث الگو:فرگشت"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فرگشت"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زیست‌شناسی_فرگشتی" style="font-size:114%;margin:0 4em">زیست‌شناسی <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشتی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="تاریخ فرگشتی حیات">تاریخ فرگشتی حیات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نمایه مقالات زیست‌شناسی فرگشتی (صفحه وجود ندارد)">نمایه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="مقدمه‌ای بر فرگشت">مقدمه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%DA%A9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="طرح کلی فرگشت (صفحه وجود ندارد)">طرح کلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="سیر زمانی تاریخ فرگشتی حیات">سیر زمانی تاریخ فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نوع‌دوستی (زیست‌شناسی)">نوع‌دوستی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D9%86_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گول‌زدن (زیست‌شناسی)">گول‌زدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%87" title="دگرخواهی دوسویه">دگرخواهی دوسویه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="پیدایش حیات">پیدایش حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="واگرایش سازشی">واگرایش سازشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="شاخه‌بندی">شاخه‌بندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="هم‌فرگشتی">هم‌فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="نسب مشترک">نسب مشترک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فرگشت هم‌گرا">فرگشت هم‌گرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فرگشت واگرا">فرگشت واگرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="شواهد تبار مشترک">شواهد تبار مشترک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="انقراض">انقراض</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="رویداد انقراض">رویداد انقراض</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%98%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="دیدگاه ژن‌محور فرگشتی">دیدگاه ژن‌محور فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="هم‌ساخت‌شناسی">هم‌ساخت‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="جهان‌نیای پایانی">جهان‌نیای پایانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%AA_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="درشت فرگشت">فرگشت کلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="ریز فرگشت">فرگشت خرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="پیدایش حیات">پیدایش حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="پان‌اسپرمیا">پان‌اسپرمیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فرگشت موازی">فرگشت موازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="آرایه‌شناسی فرگشتی">آرایه‌شناسی فرگشتی</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="11" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg/90px-Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg" decoding="async" width="90" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg/135px-Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg/180px-Common-Avian-Infection-Plagued-the-Tyrant-Dinosaurs-pone.0007288.g004.jpg 2x" data-file-width="430" data-file-height="324" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="ژنتیک جمعیت">ژنتیک جمعیت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="شارش ژن">شارش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="رانش ژن">رانش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="انتخاب طبیعی">انتخاب طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تنوع ژنتیکی گونه‌ها">تنوع ژنتیکی گونه‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکوین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%86_(%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9)" title="کانالیزه‌شدن (ژنتیک)">کانالیزه‌شدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C-%D8%AA%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناسی فرگشتی-تکوینی">زیست‌شناسی فرگشتی-تکوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="همسان‌سازی ژنتیک">همسان‌سازی ژنتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DA%AF%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="وارونگی (زیست‌شناسی تکاملی) (صفحه وجود ندارد)">وارونگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پودمانگی (زیست‌شناسی) (صفحه وجود ندارد)">پودمانگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%86%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%BE%DB%8C" title="انعطاف‌پذیری فنوتیپی">انعطاف‌پذیری فنوتیپی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آرایه (زیست‌شناسی)">آرایه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت باکتری‌ها (صفحه وجود ندارد)">باکتری‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="فرگشت پرندگان">پرندگان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خاستگاه پرندگان">خاستگاه</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت بازوتباران (صفحه وجود ندارد)">بازوپاتباران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فرگشت نرم‌تنان">نرم‌تنان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_cephalopods&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution of cephalopods (صفحه وجود ندارد)">سرپاویسان</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت دایناسورها (صفحه وجود ندارد)">دایناسورها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="فرگشت ماهی">ماهی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="فرگشت قارچ‌ها">فرگشت قارچ‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="فرگشت حشرات">حشرات</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فرگشت پروانه‌ها">پروانه‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فرگشت پستانداران">پستانداران</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Cat_gap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cat gap (صفحه وجود ندارد)">cats</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="سگ‌سانان">سگ‌سانان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت گرگ‌ها (صفحه وجود ندارد)">گرگ‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D8%B4%D8%A3_%D8%B3%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="منشأ سگ‌های اهلی (صفحه وجود ندارد)">سگ‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="کفتار">کفتار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فرگشت آب‌بازسانان">فرگشت آب‌بازسانان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت اسب‌ها (صفحه وجود ندارد)">اسب‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="فرگشت درازپایان">کانگروها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت نخستی‌سانان (صفحه وجود ندارد)">نخستی‌سانان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="فرگشت انسان">فرگشت انسان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت لمورها (صفحه وجود ندارد)">لمورها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فرگشت گاودریایی‌سانان">گاودریایی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="تاریخ فرگشتی گیاهان">تاریخ فرگشتی گیاهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AE%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="فرگشت خزندگان">خزندگان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%B9%D9%86%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت عنکبوتیان (صفحه وجود ندارد)">عنکبوتیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="فرگشت چهاراندامان">چهاراندامان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرگشت ویروسی (صفحه وجود ندارد)">ویروس‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%81%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="آنفلوانزا">آنفلوانزا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_cells&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution of cells (صفحه وجود ندارد)">Cell</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مدل‌های سیر فرگشتی دی‌ان‌ای">مدل‌های سیر فرگشتی دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_flagella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution of flagella (صفحه وجود ندارد)">Flagella</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="درون‌هم‌زیستی">درون‌هم‌زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="کروموزوم">کروموزوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%BA%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="دستگاه غشایی درونی">دستگاه غشایی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="هسته یاخته">هسته یاخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="دیسه">دیسه</a></li></ul></li> <li>در جانوران <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%86%D8%B4%D9%85" title="فرگشت چشم">فرگشت چشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88" title="مو">مو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_mammalian_auditory_ossicles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution of mammalian auditory ossicles (صفحه وجود ندارد)">auditory ossicle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution_of_nervous_systems&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution of nervous systems (صفحه وجود ندارد)">nervous system</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D8%BA%D8%B2" title="فرگشت مغز">فرگشت مغز</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرایند زیستی (صفحه وجود ندارد)">فرایند</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%B4" title="فرگشت پیرش">فرگشت پیرش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF" title="مرگ">مرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="مرگ برنامه‌ریزی شده سلول">مرگ برنامه‌ریزی شده سلول</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خاستگاه پرواز پرندگان">خاستگاه پرواز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فرگشت درهم‌تنیدگی زیستی">فرگشت درهم‌تنیدگی زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA)" class="mw-redirect" title="هم‌کاری (فرگشت)">همکاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="فرگشت دید رنگی">فرگشت دید رنگی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فرگشت دید رنگی در نخستی‌ها">فرگشت دید رنگی در نخستی‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA" title="فرگشت احساسات">احساسات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%AC%D8%A7" title="همجا">همجا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="اخلاقیات فرگشتی">اخلاقیات فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="فرگشت فرااجتماعی">فرااجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="متابولیسم">متابولیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تک‌همسری در جانوران">تک‌همسری در جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82" title="فرگشت اخلاق">فرگشت اخلاق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="فرگشت موزاییکی">فرگشت موزاییکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="جانداران چندیاخته‌ای">جانداران چندیاخته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="فرگشت تولیدمثل جنسی">تولیدمثل جنسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AC%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ناجورکامی">ناجورکامی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="چرخه زندگی زیستی">چرخه زندگی زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE_%D8%AC%D9%81%D8%AA%DB%8C" title="تایپ جفتی">تایپ جفتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="خاستگاه و کارکرد میوز">میوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="روش گزینش جنسیت">روش گزینش جنسیت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="زهر مار">زهر مار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%85%D9%BE%D9%88_%D9%88_%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="تمپو و مد در تکامل (صفحه وجود ندارد)">تمپوها و مدها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AC%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="تدریج‌گرایی تباری">تدریج‌گرایی تباری</a>/<a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تعادل نقطه‌ای">تعادل نقطه‌ای</a>/<a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جهش ناگهانی (زیست‌شناسی)">جهش ناگهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جهش نقطه‌ای">جهش نقطه‌ای</a>/<a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جهش‌گرایی">جهش‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="همدیس‌گرایی">همدیس‌گرایی</a>/<a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کاتاستروفیسم">کاتاستروفیسم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%AC%D8%A7" title="گونه‌زایی ناهمجا">گونه‌زایی ناهمجا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87" title="فرگشت پیش‌رونده">فرگشت پیش‌رونده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D8%B3%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87" title="فرگشت پس‌رونده">فرگشت پس‌رونده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="تبارشاخه‌زایی (زیست‌شناسی)">تبارشاخه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%85" title="گونه‌زایی همگام">گونه‌زایی همگام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="گونه‌زایی بوم‌شناختی">گونه‌زایی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%87" title="گونه‌زایی دورگه">گونه‌زایی دورگه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%A7" title="گونه‌زایی پراجا">گونه‌زایی پراجا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85" title="گونه‌زایی پیرابوم">گونه‌زایی پیرابوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AB%D8%A8%DB%8C%D8%AA_(%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" title="تثبیت (گونه‌زایی)">تثبیت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AC%D8%A7" title="گونه‌زایی همجا">گونه‌زایی همجا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="تاریخچه اندیشه فرگشتی">تاریخچه اندیشه فرگشتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="ایده‌های فرگشتی رنسانس و روشنگری">ایده‌های فرگشتی رنسانس و روشنگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%87%D8%B4_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تراجهش گونه‌ها">تراجهش گونه‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86" title="چارلز داروین">چارلز داروین</a> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="خاستگاه گونه‌ها">خاستگاه گونه‌ها</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="تاریخچه دیرین‌شناسی">تاریخچه دیرین‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="فسیل انتقالی">فسیل انتقالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D8%AA_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="وراثت آمیخته">وراثت آمیخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84" title="قوانین مندل">قوانین مندل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_eclipse_of_Darwinism&action=edit&redlink=1" class="new" title="The eclipse of Darwinism (صفحه وجود ندارد)">The eclipse of Darwinism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="سنتز مدرن">سنتز مدرن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="تاریخچه فرگشت مولکولی">تاریخچه فرگشت مولکولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Extended_evolutionary_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Extended evolutionary synthesis (صفحه وجود ندارد)">Extended evolutionary synthesis</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فلسفه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="داروینیسم">داروینیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جایگزین‌های فرگشت داروینی">جایگزین‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کاتاستروفیسم">کاتاستروفیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لامارکیسم">لامارکیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%87%D8%AF%D9%81%D9%85%D9%86%D8%AF" title="فرگشت هدفمند">فرگشت هدفمند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جهش‌گرایی">جهش‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جهش ناگهانی (زیست‌شناسی)">جهش ناگهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ساختارگرایی (زیست‌شناسی)">ساختارگرایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="اسپندرال (زیست‌شناسی)">اسپندرال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="فرگشت الهی">فرگشت الهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زندگی‌باوری">زندگی‌باوری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="پایان‌شناسی در زیست‌شناسی">پایان‌شناسی در زیست‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جغرافیای زیستی">جغرافیای زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="ژنتیک بوم‌شناختی">ژنتیک بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="فرگشت ملکولی">فرگشت ملکولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="تبارزایش">تبارزایش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%AA_%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="درخت تبارزایی">درخت تبارزایی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="چندریختی (زیست‌شناسی)">چندریختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%84" title="پروتوسل">پروتوسل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="سامانه‌شناسی">سامانه‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی فرگشتی">رده:زیست‌شناسی فرگشتی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="درگاه:زیست‌شناسی تکاملی">درگاه:زیست‌شناسی تکاملی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="بوم‌شناسی:_مدل‌سازی_بوم‌سازگان‌ها:_مؤلفه‌های_غذایی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="الگو:مدل‌سازی بوم‌سازگان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مدل‌سازی بوم‌سازگان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مدل‌سازی بوم‌سازگان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="بوم‌شناسی:_مدل‌سازی_بوم‌سازگان‌ها:_مؤلفه‌های_غذایی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a>: <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="مدل بوم‌سازگان">مدل‌سازی بوم‌سازگان‌ها</a>: مؤلفه‌های <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="سطح پروردگی">غذایی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اجزای غیرزنده">اجزای غیرزنده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B4_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنش غیرزیستی">تنش غیرزیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بوم‌شناسی رفتاری">بوم‌شناسی رفتاری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="چرخه بیوژئوشیمی">چرخه بیوژئوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زیست‌توده (بوم‌شناسی)">زیست‌توده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اجزای زنده">اجزای زنده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنش زیستی">تنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D8%B1%D8%AF" title="گنجایش برد">گنجایش برد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="رقابت (زیست‌شناسی)">رقابت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="اکوسیستم">اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="بوم‌شناسی اکوسیستم">بوم‌شناسی اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="مدل بوم‌سازگان">مدل بوم‌سازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="گونه‌های کلیدی">گونه‌های کلیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فهرست رفتارهای تغذیه‌ای">فهرست رفتارهای تغذیه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نظریه متابولیک بوم‌شناسی">نظریه متابولیک بوم‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="تولیدکنندگی (بوم‌شناسی)">تولیدکنندگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="منبع (زیست‌شناسی)">منبع</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="خودپروردگی">خودپروردگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="خودپروردگی">خودپروردگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chemosynthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemosynthesis (صفحه وجود ندارد)">Chemosynthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="شیمی‌پرورد">شیمی‌پرورد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="گونه بنیادین">گونه بنیادین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="آمیزه‌پروردگی">آمیزه‌پروردگی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84_%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="گیاه‌انگل قارچ">گیاه‌انگل قارچ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mycotroph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mycotroph (صفحه وجود ندارد)">Mycotroph</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Organotroph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organotroph (صفحه وجود ندارد)">Organotroph</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Photoheterotroph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Photoheterotroph (صفحه وجود ندارد)">Photoheterotroph</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Photosynthetic_efficiency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Photosynthetic efficiency (صفحه وجود ندارد)">Photosynthetic efficiency</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="نورپرورد">نورپرورد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گروه‌های تغذیه‌ای ابتدایی">گروه‌های تغذیه‌ای ابتدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="تولید اولیه">تولید اولیه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87_(%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" title="مصرف‌کننده (زنجیره غذایی)">مصرف‌کنندگان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%86%DB%8C_%D8%B1%D8%A3%D8%B3_%D9%87%D8%B1%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="شکارچی رأس هرم غذایی">شکارچی رأس هرم غذایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bacterivore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bacterivore (صفحه وجود ندارد)">Bacterivore</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="گوشت‌خوار">گوشت‌خوار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گروه‌های تغذیه‌ای ابتدایی">گروه‌های تغذیه‌ای ابتدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="غذایابی">غذایابی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%DA%86%DB%8C%D8%B2%D9%BE%D8%B3%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="گونه همه‌چیزپسند و ویژه‌پسند">گونه همه‌چیزپسند و ویژه‌پسند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="شکار درون‌رسته">شکار درون‌رسته</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="گیاه‌خواران">گیاه‌خواران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="دگرپروردگی">دگرپروردگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heterotrophic_nutrition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heterotrophic nutrition (صفحه وجود ندارد)">Heterotrophic nutrition</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="حشره‌خواری">حشره‌خواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1" title="نیمه‌شکارگر">نیمه‌شکارگر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mesopredator_release_hypothesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesopredator release hypothesis (صفحه وجود ندارد)">Mesopredator release hypothesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%DA%86%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="همه‌چیزخوار">همه‌چیزخوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87" title="نظریه غذایابی بهینه">نظریه غذایابی بهینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="پلانکتون خوار">پلانکتون خوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="درندگی">درندگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B7%D8%B9%D9%85%D9%87" title="جابجایی طعمه">جابجایی طعمه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="تجزیه‌گر (صفحه وجود ندارد)">تجزیه‌گران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گروه‌های تغذیه‌ای ابتدایی">گروه‌های تغذیه‌ای ابتدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="تجزیه (زیست‌شناسی)">تجزیه (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="پوده‌خوار">پوده‌خوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="مواد تخریبی">مواد تخریبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8" title="میکروب">میکروب‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="باستانیان">باستانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DA%98" title="فاژ">فاژ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lithoautotroph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lithoautotroph (صفحه وجود ندارد)">Lithoautotroph</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lithotroph&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lithotroph (صفحه وجود ندارد)">Lithotroph</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ریزاندامگان دریایی">ریزاندامگان دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="همکاری میکروبی">همکاری میکروبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="بوم‌شناسی میکروبی">بوم‌شناسی میکروبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microbial_food_web&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbial food web (صفحه وجود ندارد)">Microbial food web</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microbial_intelligence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbial intelligence (صفحه وجود ندارد)">Microbial intelligence</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microbial_loop&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbial loop (صفحه وجود ندارد)">Microbial loop</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microbial_mat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbial mat (صفحه وجود ندارد)">Microbial mat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Microbial_metabolism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microbial metabolism (صفحه وجود ندارد)">Microbial metabolism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phage_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phage ecology (صفحه وجود ندارد)">Phage ecology</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شبکه غذایی">شبکه‌های غذایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="زیست‌انباشتگی افزایشی">زیست‌انباشتگی افزایشی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="کارایی بوم‌شناختی">کارایی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="هرم بوم‌شناختی">هرم بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="شارش انرژی (بوم‌شناسی)">شارش انرژی (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زنجیره غذایی">زنجیره غذایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="سطح پروردگی">سطح پروردگی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">مثال‌هایی از شبکه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87" title="بوم‌سازگان دریاچه">بوم‌سازگان دریاچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="بوم‌سازگان رودخانه">بوم‌سازگان رودخانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soil_food_web&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soil food web (صفحه وجود ندارد)">Soil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tritrophic_interactions_in_plant_defense&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tritrophic interactions in plant defense (صفحه وجود ندارد)">Tritrophic interactions in plant defense</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شبکه غذایی دریایی">شبکه غذایی دریایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="مشرب سرد">مشرب سرد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="چاه گرمابی">چاه گرمابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بوم‌شناسی میان‌کشندی">بوم‌شناسی میان‌کشندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AC%DA%A9" title="جنگل کتانجک">جنگل کتانجک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="چرخاب شمالی اقیانوس آرام">چرخاب شمالی اقیانوس آرام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ecology_of_the_San_Francisco_Estuary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecology of the San Francisco Estuary (صفحه وجود ندارد)">San Francisco Estuary</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="استخر کشندی">استخر کشندی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">فرآیندها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ascendency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ascendency (صفحه وجود ندارد)">Ascendency</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="زیست‌انباشتگی">زیست‌انباشتگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="اثر آبشاری (بوم‌شناسی)">اثر آبشاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%AC" title="جامعه اوج">جامعه اوج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%B7%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="اصل طرد رقابتی">اصل طرد رقابتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="برهم‌کنش مصرف‌کننده-منبع">برهم‌کنش مصرف‌کننده-منبع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%BA%D8%B0%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2" title="پرغذاساز">پرغذاساز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%B1%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="چیره (بوم‌شناسی)">چیره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="شبکه بوم‌شناختی">شبکه بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="توالی بوم‌شناختی">توالی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="کیفیت انرژی">کیفیت انرژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_Systems_Language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy Systems Language (صفحه وجود ندارد)">Energy Systems Language</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=F-ratio&action=edit&redlink=1" class="new" title="F-ratio (صفحه وجود ندارد)">f-ratio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Feed_conversion_ratio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feed conversion ratio (صفحه وجود ندارد)">Feed conversion ratio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Feeding_frenzy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feeding frenzy (صفحه وجود ندارد)">Feeding frenzy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mesotrophic_soil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesotrophic soil (صفحه وجود ندارد)">Mesotrophic soil</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="چرخه عناصر غذایی">چرخه عناصر غذایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%BA%D8%B0%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2" title="کم‌غذاساز">کم‌غذاساز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paradox_of_the_plankton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paradox of the plankton (صفحه وجود ندارد)">Paradox of the plankton</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="آبشار پروردگی">آبشار پروردگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trophic_mutualism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trophic mutualism (صفحه وجود ندارد)">Trophic mutualism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="نمایه وضعیت پروردگی">نمایه وضعیت پروردگی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">دفاع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1" title="رنگ‌آمیزی جانور">رنگ‌آمیزی جانور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B6%D8%AF%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="سازگاری ضدشکار">سازگاری ضدشکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="استتار">استتار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%DA%A9" title="رفتار ترسناک">رفتار ترسناک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%81%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="سازگاری علف‌خوار به دفاع گیاه">سازگاری علف‌خوار به دفاع گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="وانمایی">وانمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D9%81%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="دفاع گیاه در برابر علف‌خوار">دفاع گیاه در برابر علف‌خوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="دسته ماهی و توده ماهی">Predator avoidance in schooling fish</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="بوم‌شناسی:_مدل‌سازی_بوم‌سازگان‌ها:_مؤلفه‌های_دیگر" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="الگو:مدل‌سازی بوم‌سازگان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مدل‌سازی بوم‌سازگان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مدل‌سازی بوم‌سازگان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="بوم‌شناسی:_مدل‌سازی_بوم‌سازگان‌ها:_مؤلفه‌های_دیگر" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a>: <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="مدل بوم‌سازگان">مدل‌سازی بوم‌سازگان‌ها</a>: مؤلفه‌های دیگر</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="بوم‌شناسی جمعیتی">بوم‌شناسی جمعیتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="فراوانی (بوم‌شناسی)">فراوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="اثر آلی">اثر آلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="وابستگی (بوم‌شناسی)">وابستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="بازده بوم‌شناختی">بازده بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1" title="اندازه جمعیت موثر">اندازه جمعیت موثر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="رقابت میان‌گونه‌ای">رقابت میان‌گونه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D9%84%D8%AC%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="تابع لجستیک">تابع لجستیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Malthusian_growth_model&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malthusian growth model (صفحه وجود ندارد)">Malthusian growth model</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87" title="بازده پایدار بیشینه">بازده پایدار بیشینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="ازدیاد جمعیت">ازدیاد جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87" title="بهره‌برداری بی‌رویه">بهره‌برداری بی‌رویه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="چرخه جمعیت">چرخه جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="پویایی‌شناسی جمعیت">پویایی‌شناسی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="مدل جمعیت">مدل جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="اندازه جمعیت">اندازه جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D9%84%D9%88%D8%AA%DA%A9%D8%A7-%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%B1%D8%A7" title="معادله لوتکا-ولتررا">معادله لوتکا-ولتررا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="به‌کارگماری (زیست‌شناسی)">به‌کارگماری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تاب‌آوری بوم‌شناختی">تاب‌آوری بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="اندازه جمعیت کوچک">اندازه جمعیت کوچک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="پایایی بوم‌شناختی">پایایی بوم‌شناختی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">گونه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Density_dependence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Density dependence (صفحه وجود ندارد)">Density-dependent inhibition</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="اثرات بوم‌شناختی تنوع زیستی">اثرات بوم‌شناختی تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="انقراض بوم‌شناختی">انقراض بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="بومی انحصاری">بومی انحصاری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85" title="گونه پرچم">گونه پرچم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gradient_analysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gradient analysis (صفحه وجود ندارد)">Gradient analysis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شاخص زیستی">شاخص زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="گونه‌های معرفی‌شده">گونه‌های معرفی‌شده</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85" class="mw-redirect" title="گونه‌های مهاجم">گونه‌های مهاجم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%A8_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شیب تنوع گونه‌ای در عرض جغرافیایی">شیب تنوع گونه‌ای در عرض جغرافیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جمعیت کمینه زنده‌مانی">جمعیت کمینه زنده‌مانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AE%D9%86%D8%AB%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نظریه یکسانی خنثی برای تنوع زیستی">نظریه یکسانی خنثی برای تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رابطه اشغال-فراوانی">رابطه اشغال-فراوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="تحلیل زنده‌مانی جمعیت">تحلیل زنده‌مانی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1" title="اثر پیشتر">اثر پیشتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="قانون راپوپورت">قانون راپوپورت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C" title="پراکندگی فراوانی نسبی">پراکندگی فراوانی نسبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="فراوانی نسبی گونه">فراوانی نسبی گونه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تنوع گونه‌ای">تنوع گونه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%DA%AF%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="همگنی گونه‌ای">همگنی گونه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="غنای گونه‌ای">غنای گونه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87" title="توزیع جامعه">توزیع جامعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D8%AA" title="منحنی گونه-مساحت">منحنی گونه-مساحت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_%DA%86%D8%AA%D8%B1" title="گونه چتر">گونه چتر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">برهم‌کنش گونه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="آنتی‌بیوز">آنتی‌بیوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="برهم‌کنش زیستی">برهم‌کنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%81%D8%B1%DA%AF%DB%8C" title="همسفرگی">همسفرگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="اجتماع (بوم‌شناسی)">اجتماع (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%87%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تسهیل بوم‌شناختی">تسهیل بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="رقابت دیگرگونه‌ای">رقابت دیگرگونه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="هم‌زیستی دوسویه">هم‌زیستی دوسویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84" title="انگل">انگل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AA" title="اثر انباشت">اثر انباشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="هم‌زیستی">هم‌زیستی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوم‌شناسی مکانی (صفحه وجود ندارد)">بوم‌شناسی مکانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جغرافیای زیستی">جغرافیای زیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cross-boundary_subsidy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cross-boundary subsidy (صفحه وجود ندارد)">Cross-boundary subsidy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کلاین (زیست‌شناسی)">کلاین (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%B2" title="بوم‌مرز">بوم‌مرز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%BE" title="اکوتیپ">اکوتیپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%81%D8%AA%DA%AF%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آشفتگی (بوم‌شناسی)">آشفتگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D9%84%D8%A8%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="اثر لبه زیستگاه">اثر لبه زیستگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="قانون فاستر">قانون فاستر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="گسستگی زیستگاه">گسستگی زیستگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87" title="پراکندگی آزاد بهینه">پراکندگی آزاد بهینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D8%B4%D9%81%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرضیه آشفتگی میانی">فرضیه آشفتگی میانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="نظریه جغرافیای زیستی جزایر">نظریه جغرافیای زیستی جزایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="مدل‌سازی تغییر سرزمین">مدل‌سازی تغییر سرزمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2" title="بوم‌شناسی چشم‌انداز">بوم‌شناسی چشم‌انداز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Landscape_epidemiology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Landscape epidemiology (صفحه وجود ندارد)">Landscape epidemiology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Landscape_limnology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Landscape limnology (صفحه وجود ندارد)">Landscape limnology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فراجمعیت">فراجمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پویایی‌شناسی لکه‌ای">پویایی‌شناسی لکه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%B4_%D8%A2%D8%B1/%DA%A9%DB%8C" title="نظریه گزینش آر/کی">نظریه گزینش آر/کی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="تابع انتخاب منبع">تابع انتخاب منبع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9%E2%80%93%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پویایی منبع–مصرف‌کننده">پویایی منبع–مصرف‌کننده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تله بوم‌شناختی">تله بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="مهندس بوم‌سازگان">مهندس بوم‌سازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="مدل‌سازی پراکنش گونه">مدل‌سازی پراکنش گونه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سطح غذایی (بوم‌شناسی)">Guild</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="زیستگاه">زیستگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زیستگاه‌های دریایی">زیستگاه‌های دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D9%87%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="شباهت محدودکننده">شباهت محدودکننده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="مدل‌های تقسیم کنام">مدل‌های تقسیم کنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="ساخت کنام">ساخت کنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="تفاوت کنام">تفاوت کنام</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شبکه‌های غیرغذایی (صفحه وجود ندارد)">دیگر شبکه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%DB%8C" title="قانون‌های گردهم‌آیی">قانون‌های گردهم‌آیی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D9%85%D9%86" title="اصل بیتمن">اصل بیتمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="زیست‌تابی">زیست‌تابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="فروپاشی بوم‌شناختی">فروپاشی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="بدهی بوم‌شناختی">بدهی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="بدهی بوم‌شناختی">بدهی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="شارش انرژی (بوم‌شناسی)">شارش انرژی (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="شاخص بوم‌شناختی">شاخص بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="آستانه بوم‌شناختی">آستانه بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="تنوع بوم‌سازگان">تنوع بوم‌سازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="بدهی انقراض">بدهی انقراض</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kleiber%27s_law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleiber's law (صفحه وجود ندارد)">Kleiber's law</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%DA%AF" title="قانون کمینه لیبیگ">قانون کمینه لیبیگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B6%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="قضیه ارزش حاشیه‌ای">قضیه ارزش حاشیه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AB%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86" title="قانون ثورسون">قانون ثورسون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xerosere&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xerosere (صفحه وجود ندارد)">Xerosere</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.5em">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="رشدسنجی">رشدسنجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alternative_stable_state&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alternative stable state (صفحه وجود ندارد)">Alternative stable state</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%86_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="توازن طبیعت">توازن طبیعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دیداری‌سازی داده زیستی">دیداری‌سازی داده زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کلاین (زیست‌شناسی)">کلاین (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="اقتصاد بوم‌شناختی">اقتصاد بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="ردپای بوم‌شناختی">ردپای بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="پیش‌بینی بوم‌شناختی">پیش‌بینی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="علوم انسانی زیست‌محیطی">علوم انسانی زیست‌محیطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="توازن بوم‌شناختی">توازن بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ecopath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecopath (صفحه وجود ندارد)">Ecopath</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="مدیریت ماهیگیری">مدیریت ماهیگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C" title="درون‌سنگ‌زی">درون‌سنگ‌زی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="بوم‌شناسی فرگشتی">بوم‌شناسی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="بوم‌شناسی کارکردی">بوم‌شناسی کارکردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="بوم‌شناسی صنعتی">بوم‌شناسی صنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کلان‌بوم‌شناسی">کلان‌بوم‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خردبوم‌سازگان">خردبوم‌سازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="محیط زیست">محیط زیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85" title="جابجایی رژیم">جابجایی رژیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="بوم‌شناسی سیستم‌ها">بوم‌شناسی سیستم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="بوم‌شناسی شهری">بوم‌شناسی شهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C" title="بوم‌شناسی نظری">بوم‌شناسی نظری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست موضوعات بوم‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">فهرست موضوعات بوم‌شناسی</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="حفاظت_گونه‌ها" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:حفاظت گونه‌ها"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:حفاظت گونه‌ها (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:حفاظت گونه‌ها"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="حفاظت_گونه‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">حفاظت گونه‌ها</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%87" title="حفاظت دلسوزانه">حفاظت دلسوزانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_behavior&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation behavior (صفحه وجود ندارد)">Conservation behavior</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="وابسته به حفاظت">وابسته به حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="ژنتیک حفاظت">ژنتیک حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="وضعیت حفاظت">وضعیت حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AC%D8%A7" title="حفاظت برون‌جا">حفاظت برون‌جا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6" title="آستانه انقراض">آستانه انقراض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="حفاظت درجا در هند">حفاظت درجا در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DA%A9_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6_%D9%86%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87" title="ریسک انقراض نهفته">ریسک انقراض نهفته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="حفاظت دریایی">حفاظت دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="حفاظت طبیعت">حفاظت طبیعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="جابجایی مکانی گونه">جابجایی مکانی گونه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="رفاه حفاظت">رفاه حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="گونه‌های در معرض تهدید">گونه‌های در معرض تهدید</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="6" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hopetoun_falls.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Hopetoun_falls.jpg/140px-Hopetoun_falls.jpg" decoding="async" width="140" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Hopetoun_falls.jpg/210px-Hopetoun_falls.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Hopetoun_falls.jpg/280px-Hopetoun_falls.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2048" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="منطقه حفاظت‌شده">مناطق حفاظت‌شده</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="تعیین منطقه حفاظت‌شده">تعیین منطقه حفاظت‌شده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_development&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation development (صفحه وجود ندارد)">Conservation development</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="منطقه حفاظت‌شده">منطقه حفاظت‌شده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="حق ارتفاق حفاظت">حق ارتفاق حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="وضعیت حفاظت از محیط زیست">وضعیت حفاظت از محیط زیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="حفاظت محیط زیست">حفاظت محیط زیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gap_analysis_(conservation)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gap analysis (conservation) (صفحه وجود ندارد)">Gap analysis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="حفاظت زیستگاه">حفاظت زیستگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="جنگل با ارزش حفاظتی بالا">جنگل با ارزش حفاظتی بالا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2" title="حفاظت در مقیاس چشم‌انداز">حفاظت در مقیاس چشم‌انداز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منطقه حفاظت‌شده دریایی">منطقه حفاظت‌شده دریایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_conservation_area&action=edit&redlink=1" class="new" title="National conservation area (صفحه وجود ندارد)">National conservation area</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="ذخیره‌گاه فضای باز">ذخیره‌گاه فضای باز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نوار رودخانه‌ای">نوار رودخانه‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Roadless_area_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roadless area conservation (صفحه وجود ندارد)">Roadless area conservation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Roadside_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roadside conservation (صفحه وجود ندارد)">Roadside conservation</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%80_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="حفاظت بر پایۀ زیستگاه">حفاظت بر پایۀ زیستگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="منطقه ویژه حفاظت">منطقه ویژه حفاظت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بوم‌شناسی بازسازی">بازسازی بوم‌شناختی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Assisted_natural_regeneration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Assisted natural regeneration (صفحه وجود ندارد)">Assisted natural regeneration</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بوم‌شناسی بازسازی">بوم‌شناسی بازسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="بازسازی جزیره">بازسازی جزیره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="احیای جنگل">احیای جنگل</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جنگل‌کاری">جنگل‌کاری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4%DB%8C" title="بازگردانی طبیعت وحشی">بازگردانی طبیعت وحشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حفاظت بر پایۀ گونه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Amphibian_and_Reptile_Conservation_Trust&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amphibian and Reptile Conservation Trust (صفحه وجود ندارد)">Amphibians and reptiles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bird_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bird conservation (صفحه وجود ندارد)">Birds</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Burrowing_Owl_Conservation_Network&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burrowing Owl Conservation Network (صفحه وجود ندارد)">burrowing owls</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Raptor_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raptor conservation (صفحه وجود ندارد)">raptors</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Buglife_%E2%80%93_The_Invertebrate_Conservation_Trust&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buglife – The Invertebrate Conservation Trust (صفحه وجود ندارد)">Insects</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bumblebee_Conservation_Trust&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bumblebee Conservation Trust (صفحه وجود ندارد)">bumblebees</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Butterfly_Conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Butterfly Conservation (صفحه وجود ندارد)">butterflies</a></li></ul></li> <li>پستانداران خشکی‌زی <ul><li><a href="/w/index.php?title=Organization_for_Bat_Conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organization for Bat Conservation (صفحه وجود ندارد)">bats</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bat_Conservation_International&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bat Conservation International (صفحه وجود ندارد)">bats 2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bear_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bear conservation (صفحه وجود ندارد)">bears</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cheetah_Conservation_Fund&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cheetah Conservation Fund (صفحه وجود ندارد)">cheetahs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cheetah_Conservation_Foundation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cheetah Conservation Foundation (صفحه وجود ندارد)">cheetahs 2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Gorilla_Conservation_Programme&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Gorilla Conservation Programme (صفحه وجود ندارد)">gorillas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Painted_Dog_Conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Painted Dog Conservation (صفحه وجود ندارد)">painted dogs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_of_slow_lorises&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation of slow lorises (صفحه وجود ندارد)">slow lorises</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Small_Cat_Conservation_Alliance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Small Cat Conservation Alliance (صفحه وجود ندارد)">small cats</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tiger_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiger conservation (صفحه وجود ندارد)">tigers</a></li> <li>(<a href="/w/index.php?title=National_Tiger_Conservation_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Tiger Conservation Authority (صفحه وجود ندارد)">in India</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=UK_Wolf_Conservation_Trust&action=edit&redlink=1" class="new" title="UK Wolf Conservation Trust (صفحه وجود ندارد)">wolves</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="حفاظت دریایی">Marine</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%AE%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="پیمان حفاظت از خوک‌های دریایی جنوبگان">پیمان حفاظت از خوک‌های دریایی جنوبگان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Whale_and_Dolphin_Conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Whale and Dolphin Conservation (صفحه وجود ندارد)">cetaceans</a></li> <li>(<a href="/w/index.php?title=Cetacean_Conservation_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cetacean Conservation Center (صفحه وجود ندارد)">in Chile</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Manatee_conservation_status&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manatee conservation status (صفحه وجود ندارد)">manatees</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memorandum_of_Understanding_on_the_Conservation_of_Migratory_Sharks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Memorandum of Understanding on the Conservation of Migratory Sharks (صفحه وجود ندارد)">migratory sharks</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Salmon_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salmon conservation (صفحه وجود ندارد)">salmon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sea_otter_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sea otter conservation (صفحه وجود ندارد)">sea otters</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sea_Turtle_Conservancy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sea Turtle Conservancy (صفحه وجود ندارد)">sea turtles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=World_Sturgeon_Conservation_Society&action=edit&redlink=1" class="new" title="World Sturgeon Conservation Society (صفحه وجود ندارد)">sturgeons</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Center_for_Plant_Conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Center for Plant Conservation (صفحه وجود ندارد)">Plants</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Forest_conservation_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forest conservation in the United States (صفحه وجود ندارد)">forests</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_of_fungi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation of fungi (صفحه وجود ندارد)">fungi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orchid_Conservation_Coalition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orchid Conservation Coalition (صفحه وجود ندارد)">orchids</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حفاظت محیط زیست بر پایه کشورها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Angola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Angola (صفحه وجود ندارد)">Angola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Belize&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Belize (صفحه وجود ندارد)">Belize</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Brazil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Brazil (صفحه وجود ندارد)">Brazil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Hong_Kong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Hong Kong (صفحه وجود ندارد)">Hong Kong</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Iceland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Iceland (صفحه وجود ندارد)">Iceland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in India (صفحه وجود ندارد)">India</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Bhopal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Bhopal (صفحه وجود ندارد)">Bhopal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Project_Tiger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Project Tiger (صفحه وجود ندارد)">Tigers</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_the_Republic_of_Ireland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in the Republic of Ireland (صفحه وجود ندارد)">Ireland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Italy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Italy (صفحه وجود ندارد)">Italy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in New Zealand (صفحه وجود ندارد)">New Zealand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Pakistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Pakistan (صفحه وجود ندارد)">Pakistan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Papua_New_Guinea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Papua New Guinea (صفحه وجود ندارد)">Papua New Guinea</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Uganda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Uganda (صفحه وجود ندارد)">Uganda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_the_United_Kingdom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">United Kingdom</a> (<a href="/w/index.php?title=Conservation_in_Scotland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in Scotland (صفحه وجود ندارد)">Scotland</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation in the United States (صفحه وجود ندارد)">United States</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_agriculture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation agriculture (صفحه وجود ندارد)">Conservation agriculture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_finance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation finance (صفحه وجود ندارد)">Conservation finance</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%DB%8C" title="چرای حفاظتی">چرای حفاظتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="سیستم مدیریت حفاظت">سیستم مدیریت حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="جنبش حفاظت">جنبش حفاظت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_officer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation officer (صفحه وجود ندارد)">Conservation officer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_nature_conservation_organizations&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of nature conservation organizations (صفحه وجود ندارد)">Conservation organisations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_photography&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation photography (صفحه وجود ندارد)">Conservation photography</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_psychology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation psychology (صفحه وجود ندارد)">Conservation psychology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conservation_refugee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservation refugee (صفحه وجود ندارد)">Conservation refugee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conspicuous_conservation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conspicuous conservation (صفحه وجود ندارد)">Conspicuous conservation</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انقراض‌زدایی">انقراض‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="افسانه ابرفراوانی">افسانه ابرفراوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%DB%8C_NatureServe" title="وضعیت حفاظتی NatureServe">وضعیت حفاظتی NatureServe</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مرزهای سیاره‌ای">مرزهای سیاره‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نمایه مقالات حفاظت‌محیطی (صفحه وجود ندارد)">نمایه مقالات حفاظت‌محیطی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست مسائل حفاظت‌محیطی (صفحه وجود ندارد)">فهرست مسائل حفاظت‌محیطی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%82%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:زیست‌شناسی بقا (صفحه وجود ندارد)">رده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تنوع_زیستی&oldid=39394323">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تنوع_زیستی&oldid=39394323</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="رده:ارزیابی پیامد زیست‌محیطی">ارزیابی پیامد زیست‌محیطی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="رده:تنوع زیستی">تنوع زیستی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="رده:اندازه‌گیری تنوع زیستی">اندازه‌گیری تنوع زیستی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="رده:اهداف توسعه هزاره">اهداف توسعه هزاره</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="رده:زیستگاه">زیستگاه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="رده:زیست‌جغرافیا">زیست‌جغرافیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رده:ژنتیک جمعیت">ژنتیک جمعیت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="رده:علوم زیست‌محیطی">علوم زیست‌محیطی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="رده:گونه (زیست‌شناسی)">گونه (زیست‌شناسی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:واژگان زیست‌شناسی">واژگان زیست‌شناسی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_periodical" title="رده:خطاهای CS1: فاقد periodical">خطاهای CS1: فاقد periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="رده:نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته">نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" title="رده:صفحه‌های حاوی پیوند جادویی پی‌ام‌آی‌دی">صفحه‌های حاوی پیوند جادویی پی‌ام‌آی‌دی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:مقاله‌های با گزیده‌های خراب">مقاله‌های با گزیده‌های خراب</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۷ آوریل ۲۰۲۴ ساعت ۰۲:۴۶ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-795c86c559-fkk8t","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.163","walltime":"1.888","ppvisitednodes":{"value":3267,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":303556,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1409,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":140372,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1421.929 1 -total"," 48.79% 693.735 1 الگو:پانویس"," 42.12% 598.862 8 الگو:یادکرد_وب"," 30.70% 436.478 16 الگو:Navbox"," 13.54% 192.587 1 الگو:انگلیسی"," 13.22% 188.006 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 13.02% 185.115 1 الگو:Lang"," 9.82% 139.662 1 الگو:گونه‌های_در_معرض_تهدید"," 8.52% 121.090 1 الگو:طبیعت"," 7.24% 102.944 1 الگو:Icon"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.646","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":24369811,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-cc877b49b-pqrb4","timestamp":"20241127125204","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062a\u0646\u0648\u0639 \u0632\u06cc\u0633\u062a\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q47041","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q47041","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-07-07T10:31:23Z","dateModified":"2024-04-27T02:46:50Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f6\/Fungi_of_Saskatchewan.JPG"}</script> </body> </html>