CINXE.COM

Navroʻz - Vikipediya

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="uz" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Navroʻz - Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )uzwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,",",\t "],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avgust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"a61ff4d7-107f-415d-9d6b-9ce870f57b2a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Navroʻz","wgTitle":"Navroʻz","wgCurRevisionId":5129560,"wgRevisionId":5129560,"wgArticleId":2060,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarxiv andozasi wayback havolalari","Vikilashtirilmagan maqolalar","Bayramlar","Ozarbayjondagi festivallar","Eron milliy ramzlari","Forscha soʻzlar va iboralar","Navroʻz","Shamsiya yili taqvimiga koʻra belgilangan marosimlar","Eron madaniyati","Oʻzbekiston bayramlari"],"wgPageViewLanguage":"uz","wgPageContentLanguage":"uz","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Navroʻz","wgRelevantArticleId":2060,"wgUserVariant":"uz","wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"uz","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"uz-latn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q483236","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.switcher", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=uz&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=uz&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=uz&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Navroʻz - Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//uz.m.wikipedia.org/wiki/Navro%CA%BBz"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Tahrir" href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (uz)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//uz.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Navro%CA%BBz"> <link rel="alternate" hreflang="uz" href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Navro%CA%BBz"> <link rel="alternate" hreflang="uz-Cyrl" href="https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;variant=uz-cyrl"> <link rel="alternate" hreflang="uz-Latn" href="https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;variant=uz-latn"> <link rel="alternate" hreflang="x-default" href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Navro%CA%BBz"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.uz"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-tasma" href="/w/index.php?title=Maxsus:RecentChanges&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Navroʻz rootpage-Navroʻz skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Kontent qismiga oʻtish</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sayt"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Asosiy menyu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Asosiy menyu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Asosiy menyu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">yonqutiga oʻtish</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">yashirish</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Qatnovi </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Bosh_Sahifa" title="Bosh sahifaga oʻtish [z]" accesskey="z"><span>Bosh Sahifa</span></a></li><li id="n-Tanlangan-maqolalar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Tanlangan_maqolalar"><span>Tanlangan maqolalar</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:NewPages"><span>Yangi sahifalar</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:Random" title="Tasodifiy sahifaga oʻtish [x]" accesskey="x"><span>Tasodifiy maqola</span></a></li><li id="n-Maqolalar-indeksi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Maqolalar_indeksi"><span>Maqolalar indeksi</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Ishtirok" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Ishtirok" > <div class="vector-menu-heading"> Ishtirok </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Xatolar_haqida_xabarlar" title="Ushbu sahifadagi xato haqida xabar berish"><span>Xato haqida xabar berish</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:RecentChanges" title="Vikidagi eng so‘nggi o‘zgarishlar ro‘yxati [r]" accesskey="r"><span>Yangi oʻzgarishlar</span></a></li><li id="n-Jamoa-portali" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Jamoa_portali"><span>Jamoa portali</span></a></li><li id="n-Qoidalar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Qoida_va_ko%CA%BBrsatmalar"><span>Qoidalar</span></a></li><li id="n-Yordam" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yordam"><span>Yordam</span></a></li><li id="n-Forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Forum"><span>Forum</span></a></li><li id="n-Aloqa" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Aloqa"><span>Aloqa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Bosh_Sahifa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipediya" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-uz.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-uz.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Maxsus:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipediyadan qidirish [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Qidiruv</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyadan qidirish" aria-label="Vikipediyadan qidirish" autocapitalize="sentences" title="Vikipediyadan qidirish [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Maxsus:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Qidirish</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Shaxsiy uskunalar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Qiyofa"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Qiyofa" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Qiyofa</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_uz.wikipedia.org&amp;uselang=uz" class=""><span>Loyihaga koʻmak</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Maxsus:CreateAccount&amp;returnto=Navro%CA%BBz" title="Bu majburiyat mavjud boʻlmasa-da, hisob yaratishingiz va tizimga kirishingiz tavsiya etiladi." class=""><span>Hisob yaratish</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Maxsus:UserLogin&amp;returnto=Navro%CA%BBz" title="Bu majburiyat mavjud bo‘lmasa-da, kirishingiz taklif qilinadi. [o]" accesskey="o" class=""><span>Kirish</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Koʻproq opsiyalar" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Shaxsiy uskunalar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Shaxsiy uskunalar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Foydalanuvchi menyusi" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_uz.wikipedia.org&amp;uselang=uz"><span>Loyihaga koʻmak</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Maxsus:CreateAccount&amp;returnto=Navro%CA%BBz" title="Bu majburiyat mavjud boʻlmasa-da, hisob yaratishingiz va tizimga kirishingiz tavsiya etiladi."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hisob yaratish</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Maxsus:UserLogin&amp;returnto=Navro%CA%BBz" title="Bu majburiyat mavjud bo‘lmasa-da, kirishingiz taklif qilinadi. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Kirish</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Chiqishni amalga oshirgan tahrirchilar uchun sahifalar <a href="/wiki/Yordam:Mundarija" aria-label="Tahrirlash haqida batafsil maʼlumot"><span>batafsil maʼlumot</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:MyContributions" title="Bu IP-manzildan amalga oshirilgan tahrirlar roʻyxati [y]" accesskey="y"><span>Qoʻshilgan hissa</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:MyTalk" title="Bu IP-manzildan amalga oshirilgan tahrirlar munozarasi [n]" accesskey="n"><span>Munozara</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sayt"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Mundarija" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Mundarija</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">yonqutiga oʻtish</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">yashirish</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Kirish</div> </a> </li> <li id="toc-Bayramning_umumiy_tasnifi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bayramning_umumiy_tasnifi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Bayramning umumiy tasnifi</span> </div> </a> <ul id="toc-Bayramning_umumiy_tasnifi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tarixi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarixi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Tarixi</span> </div> </a> <ul id="toc-Tarixi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Yaqin_tarix" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Yaqin_tarix"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Yaqin tarix</span> </div> </a> <ul id="toc-Yaqin_tarix-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ozarbayjonda_nishonlanishi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ozarbayjonda_nishonlanishi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Ozarbayjonda nishonlanishi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ozarbayjonda_nishonlanishi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ozarbayjonda nishonlanishi subsection</span> </button> <ul id="toc-Ozarbayjonda_nishonlanishi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chorshanbalar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chorshanbalar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Chorshanbalar</span> </div> </a> <ul id="toc-Chorshanbalar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Odatlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Odatlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Odatlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Odatlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Qadriyatlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Qadriyatlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Qadriyatlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Qadriyatlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ayollarning_tutgan_oʻrni" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayollarning_tutgan_oʻrni"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Ayollarning tutgan oʻrni</span> </div> </a> <ul id="toc-Ayollarning_tutgan_oʻrni-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Madaniy_birdamlik" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Madaniy_birdamlik"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Madaniy birdamlik</span> </div> </a> <ul id="toc-Madaniy_birdamlik-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Musiqada" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Musiqada"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Musiqada</span> </div> </a> <ul id="toc-Musiqada-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Filmlarda" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filmlarda"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>Filmlarda</span> </div> </a> <ul id="toc-Filmlarda-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Oʻzbekistonda_navroʻzning_nishonlanishi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Oʻzbekistonda_navroʻzning_nishonlanishi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Oʻzbekistonda navroʻzning nishonlanishi</span> </div> </a> <ul id="toc-Oʻzbekistonda_navroʻzning_nishonlanishi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Havolalar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Havolalar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Havolalar</span> </div> </a> <ul id="toc-Havolalar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Galereya" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Galereya"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Galereya</span> </div> </a> <ul id="toc-Galereya-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Manbalar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Manbalar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Manbalar</span> </div> </a> <ul id="toc-Manbalar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Mundarija" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Navroʻz</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Boshqa tildagi maqolaga oʻting. 86 ta tilda mavjud" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-86" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">86 ta til</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Nouruz" title="Nouruz – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Nouruz" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – arab" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نوروز" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arab" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="نوروز" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Novruz_bayram%C4%B1" title="Novruz bayramı – ozarbayjon" lang="az" hreflang="az" data-title="Novruz bayramı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ozarbayjon" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="نوروز" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Науруз – boshqird" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Науруз" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="boshqird" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%9E%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Наўруз – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Наўруз" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%9E%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Наўруз – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Наўруз" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Норуз – bolgar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Норуз" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolgar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%93%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%9C" title="নওরোজ – bengal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নওরোজ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%95%D9%88%D8%B1%DB%86%D8%B2" title="نەورۆز – sorani-kurd" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نەورۆز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani-kurd" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Navrez" title="Navrez – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Navrez" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Nour%C3%BAz" title="Nourúz – chex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Nourúz" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="chex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%C4%83%D1%81_(%D1%83%D1%8F%D0%B2)" title="Нарăс (уяв) – chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Нарăс (уяв)" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – dan" lang="da" hreflang="da" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dan" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Nouruz" title="Nouruz – nemischa" lang="de" hreflang="de" data-title="Nouruz" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="nemischa" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Newroz" title="Newroz – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Newroz" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%B5%CE%B2%CF%81%CF%8C%CE%B6" title="Νεβρόζ – grek" lang="el" hreflang="el" data-title="Νεβρόζ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grek" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – inglizcha" lang="en" hreflang="en" data-title="Nowruz" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglizcha" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Noruzo" title="Noruzo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Noruzo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Nouruz" title="Nouruz – ispancha" lang="es" hreflang="es" data-title="Nouruz" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispancha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – estoncha" lang="et" hreflang="et" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoncha" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Noruz" title="Noruz – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Noruz" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – fors" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نوروز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fors" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Nawroz" title="Nawroz – fincha" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Nawroz" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fincha" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Norouz" title="Norouz – fransuzcha" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Norouz" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransuzcha" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Nawr%C5%ABz" title="Nawrūz – galisiy" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Nawrūz" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galisiy" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A8%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%9D" title="નવરોઝ – gujarot" lang="gu" hreflang="gu" data-title="નવરોઝ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gujarot" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%96" title="נורוז – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="נורוז" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8C%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%BC" title="नौरोज़ – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="नौरोज़" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Novruz" title="Novruz – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Novruz" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Noruz" title="Noruz – venger" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Noruz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="venger" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%B8%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%A6" title="Նոռուզ – arman" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Նոռուզ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arman" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – indonez" lang="id" hreflang="id" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonez" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Nawr%C5%ABz" title="Nawrūz – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Nawrūz" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%8E%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%82%BA" title="ノウルーズ – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ノウルーズ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – yavan" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yavan" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="ნოვრუზი – gruzincha" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ნოვრუზი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruzincha" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Nawr%C4%B1z" title="Nawrız – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Nawrız" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%B7_%D0%BC%D0%B5%D0%B9%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B" title="Наурыз мейрамы – qozoqcha" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Наурыз мейрамы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qozoqcha" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%85%B8%EB%A3%A8%EC%A6%88" title="노루즈 – koreyscha" lang="ko" hreflang="ko" data-title="노루즈" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreyscha" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – kashmircha" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نوروز" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kashmircha" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Newroz" title="Newroz – kurdcha" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Newroz" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdcha" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Нооруз – qirgʻizcha" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Нооруз" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qirgʻizcha" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Novr%C5%ABzas" title="Novrūzas – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Novrūzas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Novr%C5%ABzs" title="Novrūzs – latishcha" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Novrūzs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latishcha" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Новруз – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Новруз" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="നവ്റോസ് – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="നവ്റോസ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A4%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="पतेती – maratxi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पतेती" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="maratxi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Noruz" title="Noruz – miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Noruz" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Новруз – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Новруз" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="Tanlangan maqolalar"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – mozandaron" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="نوروز" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mozandaron" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Noroez" title="Noroez – niderland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Noroez" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Nauroz" title="Nauroz – norveg-nyunorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Nauroz" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norveg-nyunorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Nouruz" title="Nouruz – norveg-bokmal" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Nouruz" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norveg-bokmal" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Новруз – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Новруз" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A9%8C%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%9C%E0%A8%BC" title="ਨੌਰੋਜ਼ – panjobcha" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨੌਰੋਜ਼" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panjobcha" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nouruz" title="Nouruz – polyakcha" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nouruz" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyakcha" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نوروز" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – pushtu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="نوروز" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pushtu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Noruz" title="Noruz – portugalcha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Noruz" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalcha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – rumincha" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumincha" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Навруз – ruscha" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Навруз" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruscha" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%83%D1%80%D1%83%D1%83%D1%81" title="Ноуруус – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ноуруус" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Novruz" title="Novruz – Serbo-Croatian" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Novruz" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serbo-Croatian" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nauruz" title="Nauruz – slovencha" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nauruz" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovencha" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – somalicha" lang="so" hreflang="so" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalicha" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Nevruzi" title="Nevruzi – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Nevruzi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%B7" title="Новруз – serbcha" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Новруз" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbcha" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nouruz" title="Nouruz – shved" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nouruz" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="shved" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%B5%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AF%82%E0%AE%B8%E0%AF%8D" title="நவுரூஸ் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நவுரூஸ்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%8C%E0%B0%B0%E0%B1%82%E0%B0%9C%E0%B1%8D" title="నౌరూజ్ – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="నౌరూజ్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%80%D3%AF%D0%B7" title="Наврӯз – tojik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Наврӯз" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tojik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%8B" title="โนว์รูซ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="โนว์รูซ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – turkman" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkman" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Nevruz" title="Nevruz – turk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Nevruz" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D3%99%D2%AF%D1%80%D2%AF%D0%B7" title="Нәүрүз – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Нәүрүз" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%87%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D9%89%D9%85%D9%89" title="نورۇز بايرىمى – uyg‘ur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="نورۇز بايرىمى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyg‘ur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%B7" title="Наврез – ukrain" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Наврез" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrain" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نوروز" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nowruz" title="Nowruz – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Nowruz" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%B3%E5%90%BE%E8%82%89%E5%AD%9C%E8%8A%82" title="纳吾肉孜节 – vu xitoy" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="纳吾肉孜节" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu xitoy" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%B3%E5%90%BE%E8%82%89%E5%AD%9C%E8%8A%82" title="纳吾肉孜节 – xitoy" lang="zh" hreflang="zh" data-title="纳吾肉孜节" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="xitoy" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q483236#sitelinks-wikipedia" title="Tillararo ishoratlarni tahrirlash" class="wbc-editpage">Ishoratlarni tahrirla</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomfazolar"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Navro%CA%BBz" title="Sahifani ko‘rish [c]" accesskey="c"><span>Maqola</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Munozara:Navro%CA%BBz" rel="discussion" title="Sahifa matni borasida munozara [t]" accesskey="t"><span>Munozara</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown " > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Til variantini oʻzgartirish" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">lotin/кирилл</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-varlang-0" class="selected ca-variants-uz mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;variant=uz" lang="uz" hreflang="uz"><span>lotin/кирилл</span></a></li><li id="ca-varlang-1" class="ca-variants-uz-Latn mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;variant=uz-latn" lang="uz-Latn" hreflang="uz-Latn"><span>lotin</span></a></li><li id="ca-varlang-2" class="ca-variants-uz-Cyrl mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;variant=uz-cyrl" lang="uz-Cyrl" hreflang="uz-Cyrl"><span>кирилл</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Koʻrinishlar&lt;!--Views--&gt;"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Navro%CA%BBz"><span>Mutolaa</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit" title="Bu sahifani tahrirlash [v]" accesskey="v"><span>Tahrirlash</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit" title="Sahifa manba kodini tahrirlash [e]" accesskey="e"><span>Manbasini tahrirlash</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=history" title="Bu sahifaning oʻzgarishlar tarixi [h]" accesskey="h"><span>Tarix</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Asboblar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Asboblar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Asboblar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">yonqutiga oʻtish</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">yashirish</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Koʻproq opsiyalar" > <div class="vector-menu-heading"> Amallar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Navro%CA%BBz"><span>Mutolaa</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit" title="Bu sahifani tahrirlash [v]" accesskey="v"><span>Tahrirlash</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit" title="Sahifa manba kodini tahrirlash [e]" accesskey="e"><span>Manbasini tahrirlash</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=history"><span>Tarix</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Umumiy </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:WhatLinksHere/Navro%CA%BBz" title="Ushbu sahifaga bogʻlangan sahifalar roʻyxati [j]" accesskey="j"><span>Bu yerga ishoratlar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:RecentChangesLinked/Navro%CA%BBz" rel="nofollow" title="Bu sahifaga bogʻlangan sahifalardagi yangi oʻzgarishlar [k]" accesskey="k"><span>Bogʻliq oʻzgarishlar</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Maxsus:SpecialPages" title="Maxsus sahifalar ro‘yxati [q]" accesskey="q"><span>Maxsus sahifalar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;oldid=5129560" title="Sahifaning ushbu versiyasiga doimiy ishorat"><span>Doimiy havola</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=info" title="Bu sahifa haqida koʻproq maʼlumot"><span>Sahifa haqida maʼlumot</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Maxsus:CiteThisPage&amp;page=Navro%CA%BBz&amp;id=5129560&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Information on how to cite this page"><span>Sahifadan matn parchasi ajratish</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Maxsus:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fuz.wikipedia.org%2Fwiki%2FNavro%25CA%25BBz"><span>Qisqartirilgan URL-manzilni olish</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Maxsus:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fuz.wikipedia.org%2Fwiki%2FNavro%25CA%25BBz"><span>QR-kodni yuklab olish</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" > <div class="vector-menu-heading"> Nashr/eksport qilish </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="electron-print_pdf" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Maxsus:DownloadAsPdf&amp;page=Navro%CA%BBz&amp;action=show-download-screen"><span>PDF sifatida yuklash</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Ushbu sahifaning bosma uchun versiyasi [p]" accesskey="p"><span>Bosma uchun versiya</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Boshqa loyihalarda </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nowruz" hreflang="en"><span>Vikiombor</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-meta mw-list-item"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Wiki_Loves_Living_Heritage/Nowruz" hreflang="en"><span>Meta-Wiki</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q483236" title="Link to connected data repository item [g]" accesskey="g"><span>Vikimaʼlumotlar bandi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Qiyofa"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Qiyofa</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">yonqutiga oʻtish</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">yashirish</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, ochiq ensiklopediya</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="uz" dir="ltr"><div class="dablink noprint">Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud. Qarang: <a href="/wiki/Navro%CA%BBz_(ma%CA%BCnolari)" class="mw-disambig" title="Navroʻz (maʼnolari)">Navroʻz (maʼnolari)</a>. </div> <table class="infobox" style="width: 23em; font-size: 0.9em;"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background: LightSalmon; font-size: larger; padding:3px; text-align: center;">Navroʻz </th></tr> <tr> <td><b>Nishonlovchilar</b> </td> <td><a href="/wiki/Eron" title="Eron">Eron</a>, <a href="/wiki/Afg%CA%BBoniston" title="Afgʻoniston">Afgʻoniston</a>, <a href="/wiki/Iroq" title="Iroq">Iroq</a>, <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriya</a>, <a href="/wiki/Ozarbayjon" title="Ozarbayjon">Ozarbayjon</a>, <a href="/wiki/Bahrain" class="mw-redirect" title="Bahrain">Bahrain</a>, <a href="/wiki/Livan" title="Livan">Livan</a>, <a href="/wiki/Pokiston" title="Pokiston">Pokiston</a>, <a href="/wiki/Hindiston" title="Hindiston">Hindiston</a>, <a href="/wiki/Tojikiston" title="Tojikiston">Tojikiston</a>, <a href="/wiki/Turkiya" title="Turkiya">Turkiya</a>, <a href="/wiki/Albaniya" title="Albaniya">Albaniya</a>, <a href="/wiki/Kurdiston" title="Kurdiston">Kurdiston</a>, <a href="/wiki/O%CA%BBzbekiston" title="Oʻzbekiston">Oʻzbekiston</a>, <a href="/wiki/Qozog%CA%BBiston" title="Qozogʻiston">Qozogʻiston</a>, <a href="/wiki/Qirg%CA%BBiziston" title="Qirgʻiziston">Qirgʻiziston</a>, <a href="/wiki/Turkmaniston" title="Turkmaniston">Turkmaniston</a> va boshqa yerdagi fors va turkiy millatlar. </td></tr> <tr> <td><b>Turi</b> </td> <td>Madaniy </td></tr> <tr> <td><b>Ahamiyati</b> </td> <td>Yangi yilning birinchi kuni, bahor bayrami </td></tr> <tr> <td><b>Sana</b> </td> <td><a href="/wiki/21-mart" title="21-mart">21-mart</a> (baʼzi xalqlarda 22-mart) </td></tr> </tbody></table> <p><b>Navroʻz</b> (<a href="/wiki/Fors_tili" title="Fors tili">forscha</a> <b>نوروز</b>&#160;– „<i>shahzodning kuni</i>“)&#160;– bahor <a href="/wiki/Bayram" title="Bayram">bayrami</a> hamda <a href="/wiki/Fors" title="Fors">fors</a> va <a href="/wiki/Turkiy" class="mw-redirect" title="Turkiy">turkiy</a> xalqlarida <a href="/wiki/Yangi_yil" title="Yangi yil">yangi yilning</a> birinchi kuni. „Navroʻz“ soʻzi forschadan tarjima qilinganda, „yangi kun“ maʼnosini beradi. <a href="/wiki/Eron" title="Eron">Eron</a>, shuningdek, <a href="/wiki/Markaziy_Osiyo" title="Markaziy Osiyo">Markaziy Osiyo</a> va <a href="/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz">Kavkazda</a> Navroʻz <a href="/wiki/21-mart" title="21-mart">21-mart</a> kuni, <a href="/wiki/Qozog%CA%BBiston" title="Qozogʻiston">Qozogʻistonda</a> esa <a href="/wiki/22-mart" title="22-mart">22-martda</a> nishonlanadi. </p><p>Navroʻz <a href="/wiki/Shimoliy_yarimshar" title="Shimoliy yarimshar">Shimoliy yarimsharda</a> bahorning boshlanishi sifatida, kecha-kunduz tenglashgan kunda (martning 20,&#160;21 va yoki&#160;22-kunlarida) boshlanadi. Baʼzi xalqlar bahor faslining kelishini tabiatning uygʻonishi bilan bogʻlaydilar, shu munosabat bilan bayramlar oʻtkazishadi, uni yangi yilning boshlanishidek bayram qiladilar. Qadim zamonlardan boshlab <a href="/wiki/Ozarbayjon" title="Ozarbayjon">Ozarbayjon</a>,<a href="/wiki/O%CA%BBzbekiston" title="Oʻzbekiston">&#160;Oʻzbekiston</a>, <a href="/wiki/Eron" title="Eron">Eron</a>,<a href="/wiki/Afg%CA%BBoniston_Islom_Respublikasi" class="mw-redirect" title="Afgʻoniston Islom Respublikasi">&#160;Afgʻonıston</a>,<a href="/wiki/Tojikiston" title="Tojikiston">&#160;Tojikiston</a>&#160;va yana koʻplab sharqiy davlatlarda bahorning&#160;– yangi yilning kelishini bayramlar bilan qarshi olishadi. Martning 21-sanasi Eron va Afgʻonistonda rasmiy taqvimning dastlabki birinchi kuni hisoblanadi. </p><p>2009-yil 30-sentyabrda <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">Navroʻz&#160;UNESCO</a>&#160;tarafidan nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritilgan, 2010-yil 23-fevralda esa <a href="/wiki/Birlashgan_Millatlar_Tashkiloti" title="Birlashgan Millatlar Tashkiloti">BMT Bosh Assambleyasining 64-sessiyasida</a> 21-mart <b>"Xalqaro Navroʻz Kuni"</b> deb eʼlon qilindi. Hali ham bu bayram xalqlar oʻrtasida keng koʻlamda davom etib kelmoqda. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bayramning_umumiy_tasnifi">Bayramning umumiy tasnifi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Boʻlimni tahrirlash: Bayramning umumiy tasnifi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#039;s source code: Bayramning umumiy tasnifi"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Navroʻz qadimiyligi, keng geografik qamrovi va uni nishonlash vaqtidagi turli davrlari sababli, nomoddiy madaniy merosning xilma-xil xususiyatlarini oʻz ichiga oladi. U „Navroʻzi Jamshid“ini anglatgan Eronning afsonaviy shohi Jamshid va shu kabi afsonalarga asoslangan koʻpgina madaniy shakl va tasvirlardan tashkil topgan. </p><p>Shunga oʻxshash afsona hind mifologiyasida ham mavjuddir, bundan tashqari „Boʻzqurt“ nomli turk afsonasida, „Ammo Navroʻz“ Eron afsonasida, <a href="/wiki/Afg%CA%BBoniston" title="Afgʻoniston">Afgʻoniston</a> va <a href="/wiki/O%CA%BBrta_Osiyo" title="Oʻrta Osiyo">Oʻrta Osiyo</a> mamlakatlari afsonalarida Nanex Novrouz Amoo Novrouzni kutadi, lekin yangi yil kirib kelganida uxlab qoladi. Amoo Novrouz u uxlab ѐtganida kelib ketadi. Bu voqea har yili takrorlanaveradi. Bu afsonalar eskirgandek tuyulsa ham, ular bugungi kunda madaniyatimizda uchrab turadi. Ertaklar, epik sheʼrlar, „Navroʻz sheʼrlari“ deb nomlanadigan mumtoz sheʼrlar bilan birga, bugungi kunda Navroʻz marosimidan oldin va keyin kitob, jurnal, internetda chop etilgan shoirlar va radio, televidenieda yangraydigan musiqa: qadimgi va mumtoz Eron musiqasida maxsus kuylar va qoʻshiqlar mavjud boʻlib, ular „Naz-e Novrouz“, „Yaad-e Novrouz“, „Novrouz-e Xordak“, „Novrouz-e Xara“ i „Novrouz-e Saba“ deb nomlanadi. Usmonli turk imperiyasida ham shunga oʻxshash kuy va musiqalar yang- ragan. Boshqa Navroʻzlarda bu marosimga aloqador koʻpgina kuy va musiqalar mavjud. „Navroʻz“, „Muborakbod“, „Shohmoylar“, <a href="/wiki/Sumalak" title="Sumalak">„Sumalak“</a>, <a href="/wiki/Boychechak" title="Boychechak">„Boychechak“</a>, <a href="/wiki/Binafsha" title="Binafsha">„Binafsha“</a> kabi folʼklor ashulalalari Oʻzbekistonda bugungi kunda ham mashhur. Hozirda mahalliy, milliy va hatto millatlararo konsertlarda kuylanadigan Navroʻz kuy-qoʻshiqlari mavjud. Bundan tashqari, „Mulla Mamajon“ afgʻon qoʻshigʻi juda mashhur boʻlib, Mozori Sharifda, Eron, Tojikistonda ham kuylanadi. </p><p>Barcha Navroʻzlarda mahalliy va anʼanaviy raqslar mavjud boʻlib, ular etnik guruhlar tomonidan ijro etiladi, Ozarbayjon va oʻzbek raqslari kerakli maromda ijro etiladi va madaniy hamda lingvistik koʻrinish&#160;– maxsus folklor koʻrinishlarida uygʻunlashgan. Bular orasida „Xan Bazi“ va „Kusex Galin“ Eronda, „Kusa Kusa Xani“ Ozarbayjon va Turkiyada hamda „Bahor Xonim“, „Navroʻz bobo“, „Dehqon bobo“, „Nasriddin“ Oʻzbekistonda, „Aspak bozi“ (masxaraboz), „Laklak bozi“ Qirgʻizistonda, uloq, otchopar, koʻpkari, kurash, qoʻchqorlar, xoʻrozlar jangi va boshqalar. Tajriba, bilim va hunar, shuningdek, uy jihozlarini yangilash, bolalar uchun oʻyinchoqlar yasash, qimmatli tosh va metallardan yasalgan zargarlik buyumlari, ayniqsa yosh kelinlar uchun bezaklar, zeb-ziynat mahsulotlari bayram nishonlanishning turli bosqichlarida qoʻllanadi. Umuman olganda, bayram marosimlarida ushbu odatlar umumiy qiymatga va boy madaniy xilma-xillik koʻrinishidagi oʻziga xoslikka ega. </p><p>Sanalarni belgilash asosan qadimiy astronomik taʼlimot asosida hisoblanadi. Oʻrta asrlarda yilnoma asosan <a href="/wiki/Abu_Rayhon_Beruniy" title="Abu Rayhon Beruniy">Abu Rayhon Beruniy</a>, <a href="/wiki/Mahmud_Koshg%CA%BBariy" class="mw-redirect" title="Mahmud Koshgʻariy">Mahmud Koshgʻariy</a> va <a href="/wiki/Umar_Xayyom" title="Umar Xayyom">Umar Xayyom</a> kabi mashhur olimlar tomonidan tasdiqlangan va toʻgʻrilangan. </p><p>Har bir oila va jamiyatda nishonlanadigan koʻpgina marosim, anʼana va madaniy hodisalar mavjud. Bayramning eng muhim vazifalaridan biri bu ommaviy yigʻinlar boʻlib, u yerda madaniy almashinuv va tadbirlar marosimlarga qoʻshib oʻtkaziladi. Suv va olov bilan bogʻliq maxsus ommaviy marosimlar bunga misol boʻla oladi. </p><p>Masalan, Eronda aholi „Charshanbeh Suri“ yoki „Charshanbeh-e Otash“ deb nomlanadigan yilning soʻnggi chorshanba kuni, buloq yoki olov ustidan sakrashadi. Ozarbayjonda ketma-ket keladigan yilning soʻnggi toʻrt chorshanbasi mashhur boʻlib, ular „Charshanbeh Ob (suv)“, „Charshanbeh Bod (shamol)“, „Charshanbeh Xok (er)“ va „Charshanbeh Otash (olov)“ deb nomlanadi, bu paytda odamlar olov atrofida yurib, anʼanaviy qoʻshiqlar aytadilar va yoxud olov yoki suv atrofida raqsga tushadilar. </p><p>Kurd va zardoʻshtlar, Turkiya va Oʻrta Osiyo mamlakatlari xalqlari orasida Navroʻz arafasida olov bilan bogʻliq marosimlar mavjud. Masalan, Qirgʻiziston Respublikasida odamlar qarzlarini toʻlaydilar, uylarini yigʻishtiradilar, qoʻshnilari bilan urishib qolgan boʻlsa yarashib, ularni kechiradilar. Toʻkin-sochinlik, hosildorlik va yomgʻir timsoli sifatida barcha idishlarni sut, qatiq, bugʻdoy va bahorgi suv bilan toʻldiradilar. Qariyalarning aytishlaricha, bu insonlardan turli xil kasalliklar va omadsizliklarni ketkazadi. </p><p>Koʻpgina qishloq va qabilalarda yilning soʻnggi chorshanbasi va Navroʻz arafasida uy bekalari va qizlar uylari yaqindagi chashma, buloq yoki quduqdan suv keltirishadi. </p><p>Bayramning birinchi soatlari oila-oila boʻlib keksalarni, qoʻshnilarni, yordamga muhtoj oilalarni va nogironlarni yoʻqlash bilan boshlanadi. Mehmondorchilik chogʻida odamlar bir- biriga sovgʻalar ulashadi, ayniqsa, yosh bolalar va kelin-kuyovlar- ga sovgʻa ulashish odat boʻlgan. Bayram oʻyin va tomoshalar bilan davom etadi, Eronda mahalliy kurash, poyga, „Bandbozi“ (dorda yurish), Afgʻoniston va Oʻrta Osiyo mamlakatlarida chavandoz buzoq boshini eslatadigan buyumni tutishga harakat qiladigan „Buz kashi“ oʻyini keng tarqalgan va bu oʻyinlar bir necha kun davom etadi. Qirgʻiziston Respublikasida oʻtkaziladigan oʻyinlar haqida alohida toʻxtalish kerak: Ot Charbish (poyga), Qiz Kumay (otda qiz ortidan quvish), Kok Noru yoki Uloq Tortish (echki tutish), Enish (ot ustida kurash), Kurash (anʼanaviy kurash) va Jambu Atuu (otda kumush boʻlakka oʻq otish) va oʻsmirlar va bolalar uchun oʻtkaziladigan maxsus oʻyin „Ak Cholmok“. Oʻtganlar haqiga noz-neʼmatlar keltirib, ularning qabrlarida sham qoʻyishadi. Ozarbayjonda Navroʻz nishonlashning ikkinchi kuni erkaklar oʻtganlarning haqiga duo oʻqiydi va bu „Otalar kuni“ deb nomlanadi. Qozogʻistonda bayram arafasida odamlar eshik oldiga ikkita yoqilgan sham olib keladi. </p><p>Ikkita asosiy va muqaddas taom mavjud boʻlib, birinchisi Navroʻzda yoki uning arafasida tushlik, ikkinchisi Navroʻzda peshin taomi. Taom qaynatilgan guruch va sabzavot, tovuq goʻshti, bugʻdoy ugrasi va baliq kabi masalliqlardan iborat boʻlib, ular odamlar yashayotgan hududga qarab qoʻshiladi. </p><p>Qirgʻizistonda bayram tushligidan soʻng odamlar koʻchaga saylga chiqib bayramni nishonlaydilar. Kichik shahar va qishloqlarda qurbonlikka keltirilgan buqadan Nooruz Kedji yoki Chon Kedji (shoʻrva) tayyorlash uchun maxsus joylar tanlanadi. Bu qadimiy taom goʻsht, yogʻ, guruch, noʻxot, arpa, bugʻdoy, joʻxori, soʻli uni, tariq, kartoshka va ziravorlardan tayyorlanadi. </p><p>Shuni taʼkidlash joizki, Qirgʻiziston Respublikasida yarim muqaddas taomlar oilaviy bayram tushliklarida tortilib, jamoaviy marosimlarda tortilmaydi. </p><p>Bayramning eng muhim nishonalaridan biri bu dasturxon boʻlib, unga ramziy buyumlarga mos taomlar qoʻyiladi. Buyumlar tozalik, nur, tinchlik va boylikni anglatadi. „Sofrex“ yoki Eronda „Sofrex-ye haft Sin“ deb nomlanadigan stol, poklik belgisi suv, yorugʻlik belgisi sifatida sham yoki fonus, oʻsimliklar belgisi sifatida „Sabzex“ yoki „koʻkatlardan tayyorlangan taom“, Eronda „Samanu“, Qirgʻizistonda va Oʻzbekistonda „Sumalak“, Turkmanistonda „Samani“, Tojikistonda „Somoluk“lardan tuziladi. </p><p>Qirgʻiziston Respublikasida Navroʻz bayramini nishonlashning asosiy anʼanalaridan biri bu uylarini, odamlarni va mol-mulkini tozalash uchun uylarga qora archa hidini taratish (Alastau) yoki „Adirashman“ (ignabargli daraxt bilan), Eronda esa yovvoyi ruta bilan taratish odat boʻlgan. </p><p>Bayramning asosiy elementlari musiqa, raqs, ogʻzaki nutq hamda adabiyot, hunarmandchilik va rassomchilik (asosan miniatyura sanʼati)dan tashkil topadi. Turli xil hunarmandlar oʻz qoʻllari bilan bezaklar, bolalar uchun oʻyinchoqlar yasab berishadi. Bu oʻyinchoqlardagi bezaklar, sheʼriyatdagi asosiy mazmun, musiqa va raqslardagi badiiy maʼno, rasmlardagi asosiy mazmun Navroʻz bayramida bahorni kelishi va tabiatning yangilanishini aks ettirgan. Misol uchun, Qirgʻiziston Respublikasida Akayn&#160;– koʻcha sanʼatkorlarining chiqishlarida Yangi yilni olqishlash maʼnosi koʻtarilgan. Bundan tashqari akaynlar afsonaviy voqealarni koʻrsatib namoyishlar qoʻyishgan. Shuningdek, Oʻzbekstonda ham Navroʻzni sharaflash qoʻshiqlari folklor sanʼatkorlar baxshi, shoir va dostonchilar repertuaridan ham joy olgan. Navroʻzga bagʻishlangan ayrim epik afsonalar shu kungacha saqlanib qolgan (<a href="/wiki/Xorazm" title="Xorazm">Xorazm</a>, <a href="/wiki/Surxondaryo_viloyati" title="Surxondaryo viloyati">Surxondaryo</a>, <a href="/wiki/Qashqadaryo_viloyati" title="Qashqadaryo viloyati">Qashqadaryo</a>, <a href="/wiki/Samarqand" title="Samarqand">Samarqand</a>). Anʼanaviy musiqaning rivojlanishiga marosim ohangi ham oʻziga xos hissa qoʻshgan, bular Buxoroning <a href="/wiki/Shoshmaqom" class="mw-redirect" title="Shoshmaqom">„Shoshmaqom“</a>, „Xorazm maqomlari“ va „Fargʻona&#160;– Toshkent maqomlari“ kabi cholgʻu va yakkaxon maqom siklini yaratishga asos boʻlgan<sup id="cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ozarbayjoning_madaniy_merosi-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarixi">Tarixi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Boʻlimni tahrirlash: Tarixi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#039;s source code: Tarixi"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tarixiy manbalarda keltirilishicha va olimlarimiz fikriga koʻra, Navroʻzning shakllanish davri&#160;– eng qadimgi zamonlardan „zardushtiylik“ning paydo boʻlishigacha davom etgan asrlarni oʻz ichiga oladi. </p><p>Oʻzbek xalqining allomalaridan biri <a href="/wiki/Abu_Rayhon_Beruniy" title="Abu Rayhon Beruniy">Abu Rayhon Beruniy</a> „Qadimiy xalqlardan qolgan yodgorliklar“ kitobida Quyosh yili hisobida yilning birinchi oyi deb sanalgan Farvardin oyi toʻgʻrisida soʻzlab: "Bu oyning birinchi kuni Navroʻzdir,&#160;– deydi.&#160;– Navroʻz yilning birinchi kuni boʻlib, uning forscha nomi ham shu maʼnoni anglatarkan. Navroʻz eronliklar „zij“lari boʻyicha oʻtmish zamonlarda, ular yillarini kabisali qilgan vaqtlarida Quyoshning Saraton burjiga kirish paytiga toʻgʻri kelar edi. Soʻngra u orqaga surilgach, bahorga keladigan boʻldi. Endi u butun yil unga xizmat qiladigan bir vaqtda, yaʼni bahor yomgʻirining birinchi tomchisi tushishidan, gullar ochilgan, daraxtlar gullashidan mevalari yetilguncha, oʻsimlik unib chiqa boshlashdan takomillashguncha davom etgan vaqtda keladi. Shuning uchun Navroʻz olamning boshlanishi va yaratilishiga dalil qilingan" deya izohlaydi. </p><p>Qadim-qadimdan Navroʻz xolis niyatli kishilarning sevimli ayyomi boʻlib kelgan. Oʻsha kunlarda hatto urush-janjallar ham toʻxtalgan, gina-qudratlar kechirib yuborilgan. Shohlar el ichidan eng munosib kishilarni taqdirlashgan, ayrim mahbuslarning gunohidan oʻtishgan. </p><p>Bahor va yangi ayyom har bir yurakdan muhim joy olgan quvonchli damlarda koʻpchilikning „Navroʻz qaerda va qachon paydo boʻlgan ekan?“&#160;– degan savoliga „Saodat“ jurnalida eʼlon qilingan „Onaqutining saxovati“ maqolasida bunga asosli javob berilgan. Unda jumladan: "Dunyoga ilk alifboni bergan buyuk allomalarning vatani boʻlgan, dunyoviy fanlarga asos solgan Xorazm yurti qadimda, hatto eramizdan avvalgi minginchi yillarda Xvayrazam deb atalgan. Keyingi yillarda olib borilgan arxeologik va etnografik izlanishlar Navroʻz bayrami ilk bor xuddi shu zaminda Niso (yaʼni, ayol shahri poytaxti boʻlmish Parfiyona) grek va Ovrupa faylasuflari asarlarida Parfiyada nishonlanganini ashyoviy topilmalar tasdiqladi. Bunga Burgut qalʻa, Jomboq qalʻa va Niso qoʻrgʻonlarida bunyod qilingan va shu kunlargacha saqlanib qolgan „olov uy“lari yaqqol misol boʻla oladi. Burgut qalʻa markazida moviy gumbazli maqbara boʻlgan. Maqbara mehrobida Onaqutining koʻtarilgan qoʻlida Zumrad tosh boʻlgan. Bahorgi teng kunlikda-shamsiy hisob bilan hamal oyining birinchi kuni, hozirgi taqvimimiz boʻyicha 22-martda maqbara gumbazidagi tuynukdan quyosh nuri Onaquti qoʻlidagi Zumrad toshiga tushib, sumalak pishirish uchun tayyor turgan qozonning oʻtxonasiga oʻt yoqqan", deyilgan. </p><p>Boshqa afsonalarga qaraganda, Odam Ato Momo Havo bilan uchrashgan kun Navroʻz deb tan olingan emish. </p><p>Firdavsiyniig „Shohnoma“sida yangi yil bayrami shoh Jamshid nomi bilan bogʻlanadi. Jumladan, Jamshid yurtga yaxshilik qilish maqsadida odamlarga kasb oʻrgatadi, temir eritib qurol yasatadi, ip yigirtirib kiyim toʻqitadi, imoratlar barpo qiladi, tabiblik sirlarini ochadi, kema yasaydi, bogʻ bunyod qiladi. Nihoyat, „ishlari gurkirab berganda meva“ bir kuni taxt yasatib, unda osmonga koʻtariladi. Ushbu afsonaga koʻra xuddi shu kuni Navroʻz nishonlangan. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Navruz_table_in_Tajikistan.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Navruz_table_in_Tajikistan.JPG/220px-Navruz_table_in_Tajikistan.JPG" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Navruz_table_in_Tajikistan.JPG/330px-Navruz_table_in_Tajikistan.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Navruz_table_in_Tajikistan.JPG/440px-Navruz_table_in_Tajikistan.JPG 2x" data-file-width="4928" data-file-height="3264" /></a><figcaption>Navroʻz bayramidagi milliy dasturxon</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Alisher_Navoiy" title="Alisher Navoiy">Alisher Navoiy</a> <a href="/wiki/Tarixi_muluki_Ajam" title="Tarixi muluki Ajam">„Tarixi mulki ajam“</a> („Ajam shohlari tarixi“) asarida Jamshidning buyuk kashfiyotlari soʻngida ulugʻ Navroʻz ixtiro qilinganligini bayon qiladi. Navoiy yozishicha: "Jamshid „Chihil minor“ nomli odamzod koʻrmagan va aql bovar qilmaydigan baland bino qurib… „bu imorat tugandi, olam salomin va ashrov va ahbarin yigʻib, anda azim jashn qildi. Ul vaqtkim, quyosh nuqta eʼtiqodli rabiygʻa taqvil qilib erdi ul binoda taxt ustiga oʻltirib, adolat sayt va sadosin olamgʻa muntashir qildi va ul kunining otin navroʻz qoʻydi“. </p><p>Darhaqiqat, Navroʻzning qachon va qanday vujudga kelganligini aniq koʻrsatish qiyin boʻlsa-da, shuni aytish mumkinki, bu bayram dono kishilar tomonidan kashf qilingan. Chunki Navroʻzning dunyoga kelishi chuqur ilmiy asoslangan koinot va tabiat qonuniyatlari, yaʼni Quyoshning hamal burjiga kirishi, tun va kunning tenglashuvi, kunduzning uzaya boshlashi, tabiatda jonlanishning boshlanishi bilan bogʻliq boʻlgan. Bu esa (har qanday jamiyatda) yil boshi qachon kelishidan qatʼi nazar navroʻzni uygʻonish bayrami sifatida nishonlash uchun asos boʻlgan. Bundan tashqari, Navroʻzning chuqur ildizlariga murojaat qilsak, u eng qadimiy davrlarda&#160;– ibtidoiy odamlarning dehkonchilikka oʻtganidan soʻng dalalarda yangi ish mavsumi boshlanishidan oldin oʻtkazilgan bahor bayramlariga borib taqaladi. </p><p>Bugun mana yana elimizga Navroʻzi olam uz sepini yoymokda. Maʼlumki, xalqimiz istak-xohishlarini eʼtiborga olgan holda Yurtboshimiz tomonidan, 21-martni dam olish kuni deb eʼlon qilingan. </p><p>Navroʻz barcha viloyatlarning shaharu qishloqlarida, korxonalarida, ilm-fan dargohlarida oʻziga xos tarzda koʻtarinki kayfiyat va tashabbus ila oʻtkaziladi. Bayram kuni turli xil musobaqalar, qariyalar bilan muloqotlar boʻladi. Bahor koʻkatlaridan tayyorlangan nozu neʼmatlar tortiq etiladi. Barcha viloyatlarning eng isteʼdodli va yosh xonandalari xizmatda boʻladilar. </p><p>Elimizning murodu maqsadini kuylagan, yurtimizning oromu osoyishini oʻylagan, butun borliq muruvvat aylagan, bagʻriga benihoya ezgu muhabbat joylagan, yomonliklar yoʻlin boylagan, yaxshilikdan doston soʻylagan, barchani birday siylagan bayramdir bu. </p><p>"Bu bayramni bahori barobar kelguvchi, bir xil yigʻlab, bir xilda kulguvchi, muchal yilini bilguvchi, urfini hurmat qilguvchi talay elu elatlar, mazhablaru millatlar yangi yil deb nishonlaydilar. „Toʻqson“ning baxayr oʻtganini, yaʼni „koʻk“ka ogʻizlari etganini aytib, bir-biri bilan omon-omonlashadi". </p><p>Xavashyaliklarning aytishicha, Sulaymon podshohning uzugi yoʻqolgan kun podshohligi ham qoʻlidan ketgan. Qirq kundan keyin uzugi topilgach, podshohligi ham, ravnaqi ham qaytib kelgan. Podshohlar uning huzuriga toʻplanadilar. SHunda eronliklar „Navroʻz omad“, yangi kun keldi" deganlar. Natijada shu kun Navroʻz deb ataladi. </p><p>Hozir 21-martdan to 3-maygacha barcha kunlarni Navroʻz oyi deb bayram qilinadi. Bu kunlarda turli urf-odatlarni eslab, atrof-muhit tozalanadi, koʻkalamzorlashtirish va obodonlashtirish ishlari avj oladi, har xil mevali va mevasiz ixota kuchatlari utkaziladi, gullar ekiladi, turli koʻkatlarni terib, vitaminli taomlar, bugʻdoy undirib, sumalaklar pishiriladi. Qarindosh-urugʻlarni yod olib ular holidan xabar olishga boriladi, ota-bobolarni, oʻtgan avlodlarni xotirlab, qabrlarini ziyorat qiladilar. Bemorlarni Navroʻz taomlari bilan yoʻqlab, koʻngil koʻtaradilar va shundan keyingi kunlardan dala, ishlariga kirishib ketadilar. </p><p>Musulmon davlatlari, jumladan, Markaziy Osiyo xalqlari Miloddan avvalgi III asrdayoq Navroʻz bayramini Yangi yil tariqasida keng nishonlaganlar. </p><p>Yangi yil&#160;– yilning birinchi kuni boʻlib, dunyodagi koʻpgina xalqlarning eng muhim bayramidir. Yangi yilni kutib olish va nishonlash turli davrlarga toʻgʻri kelgan. Masalan, bizda Navroʻz 21-mart kuni. Ovrupaliklar Yangi yilni 1-yanvarda, moʻgʻul va xitoyliklar Yangi yil-sagalganni fevralda nishonlar ekanlar. </p><p>Mutaxassislarning asoslangan fikrlariga koʻra, Quyosh ayni shu kuni hayotbaxsh nurlarini tik, yaʼni 90 daraja burchak hosil qilib, sayyoramizning qoq beliga&#160;– ekvatorga yoʻnaltiradi. Shu daqiqalarda bahorgi kecha-kunduz tenglashadi va 22-martdan boshlab Quyoshning tik yoʻnalgan nuri shimoliy tropik chizigʻi tomon harakatlanadi. Bu Navroʻzning ilk va qutlugʻ qadami boʻlib, tabiatning jonlanishi bilan kishilarning xoʻjalik faoliyati oʻrtasida uygʻunlik namoyon boʻladi. Jumladan, bobo dehqon ona erga mehr ishlov berishga kirishadi; tabiat oʻt-oʻlanlar, qir-adirlarni gilam singari yashil libosga boʻyaydi… </p><p>Navroʻz musulmon xalqlarining taqvimida mustahkam oʻrin olgan eng sara bayramlaridan biridir. U inson va tabiat oʻrtasidagi uygʻunlikni anglatadigan noyob va ijtimoiy hamda tabiiy hodisadir. Lekin ayni paytda biz kutib olayotgan, yangi yilning birinchi kuni 1-yanvar toʻgʻrisida bunday fikrni aytish mumkin emas, chunki bu marosim taqvimda turgʻunsiz boʻlgan sunʼiy, yaʼni kishilarning xohish-irodasiga bogʻliq holda belgilangan sanadir. </p><p>Qadim-qadimdan xalqimiz Navroʻz arafasidan boshlaboq, rizq-roʻzimiz manbai ona erga alohida mehr bilan ishlov berib, urugʻ qadagan, mevali va mevasiz daraxtlar oʻtkazish marosimlari tashkil etilgan, xilma-xil tansiq taomlar, pishiriqlar tayyorlangan, turli musobaqalar, oʻyin-kulgular, sayillar va hokazolar boʻlib oʻtgan. Darhaqiqat, oʻz xalqiga qaytarilgan yangi yil&#160;– Navroʻz barchaga olam-olam quvonch keltirib, maʼnaviy oziq beradigan taqvimdagi muhrlangan qadimiy anʼanamizdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yaqin_tarix">Yaqin tarix</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Boʻlimni tahrirlash: Yaqin tarix" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edit section&#039;s source code: Yaqin tarix"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Navroʻz Sovet davrida Oʻzbekiston va Markaziy Osiyoning boshqa qismlarida ochiq nishonlanmagan. Bir necha ming yillik tarixga ega bu bayram <a href="/wiki/O%27zbekiston" class="mw-redirect" title="O&#39;zbekiston">Oʻzbekistonda</a> ayniqsa 1980-yillarga kelib rasman taqiqlangani haqida maʼlumotlar bor. Bu davrga kelib, deydi yaqin tarixni sharhlayotgan ayrim mutaxassislar, Oʻzbekistonda milliylik tuygʻusi kuchaya boshlagan. Mustaqillikdan keyin esa Navroʻz davlat miqyosida keng nishonlanadigan bayramga aylandi. Dastlab madaniy ayyom sifatida koʻrilib, xalq sayli sifatida tantana qilingan Nazroʻz bugunga kelib ancha siyosiy-rasmiy tus olgan. Sovet davrida Navroʻzning taqiqlanishi ikki bosqichda kuzatilgan. "Avval 1920-yillarda „xudosizlar jamiyati“ni tuzish davrida, odamlarni dindan voz kechasan, deb majburlash paytida, Navroʻz ham taqiqlangan bayramlar qatoriga kirgan",&#160;– deydi tarixchi olim Fayzulla Isʼhoqov. 1985-1986-yillarda esa Navroʻz asosan Oʻzbekistonda „xavfli anʼana“ sifatida koʻrilgan. Qayta qurish davrida kechgan bu taʼqiblar milliy uygʻonish davrini boshdan kechirayotgan oʻzbek ziyolilari oʻrtasida keng muhokama qilingan. Xalq hofizi <a href="/w/index.php?title=Dadaxon_Hasan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dadaxon Hasan (sahifa yaratilmagan)">Dadaxon Hasanning</a> eslashicha, shu yillarda Oʻzbekiston xalq shoiri <a href="/wiki/Abdulla_Oripov" title="Abdulla Oripov">Abdulla Oripov</a> Navroʻzni „Baxt va Bahor“ bayrami deb oʻzgartirish tashabbusi bilan chiqqan. "Oʻzbekiston Markaziy qoʻmitasining ideologiya boʻyicha kotibasi Raʼno Abdullayeva edi. U qoʻmita plenumida Navroʻzni diniy bayram deb tanqid qilgan. Abdulla Oripov esa bu baxt va bahor bayrami degan. Keyin men „Marhabo Navroʻzi olam“ degan qoshigʻimni aytib chiqqan edim",&#160;– deydi <a href="/w/index.php?title=Dadaxon_Hasan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dadaxon Hasan (sahifa yaratilmagan)">Dadaxon Hasan</a>. 1980—1990-yillardagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlar ishtirokchisi boʻlgan oʻzbek ziyolilaridan biri Hayitboy Abdullayev fikricha, Navroʻzni taqiqlash oʻzbek kommunistlari tashabbusi edi. „Bu faqat Oʻzbekiston kompartiyasining qarori bilan taqiqlangan. Chunki qoʻshni Tojikiston va Qozogʻistonda Navroʻz bayram qilinayotgan edi“,&#160;– deydi u. Fayzulla Isʼhoqov fikricha esa Navroʻzni cheklash asosan Moskva buyrugʻi bilan amalga oshirilgan. „1986-yili shunday qaror qabul qilingan. Hozir koʻplar buning uchun Raʼno Abdullayevani ayblashadi. Lekin aslida bu Moskva tomonidan boshqarilgan. Bu ayolning aybi shuki, u bu tazyiqlarga qarshilik qila olmagan“,&#160;– deydi tarixchi olim. </p><p>"<a href="/wiki/Ikkinchi_Jahon_urushi" title="Ikkinchi Jahon urushi">Ikkinchi Jahon Urushidan</a> keyingi yillarda Navroʻzni „Qozon toʻldi“ deb ham atashgan. Oʻtroq turkiylar bu bayramda yetti xil ovqat qilishgan. Uni yangi yil sifatida kutishgan. Keyingi yilgacha qozonimiz toʻlib tursin degan maʼnoda. Ayrim joylarda lola bayrami sifatida nishonlangan",&#160;– deydi Hayitboy Abdullayev. </p><p>Navroʻz mustaqillikdan keyingi yillarda </p><p>1991-yildan keyin Navroʻz umumxalq bayrami darajasiga koʻtarildi. </p><p>Bayram bugun katta tayyorgarlik bilan qarshilanadi. Oʻzbekiston prezidenti har yili xalqni Navroʻz bilan rasman tabriklaydi. </p><p>Biroq, deydi sharhlovchilar, Navroʻz haligacha ham, tom maʼnoda xalq bayramiga aylanmagan. „Sovet davrida asosan 9-may, 1-may bayram qilinar edi. Milliy bayramlar yoʻq edi. Xalqimiz oʻsha qolipga tushib qolgan. Navroʻz kelganini ham konsert berilganiga qarab sezadi. Chunki sovetlar xalqimizni Navroʻz ruhidan uzib qoʻygan. Xalqimiz hamon shu izimdan chiqolmayapti“,&#160;– deydi hofiz <a href="/w/index.php?title=Dadaxon_Hasan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dadaxon Hasan (sahifa yaratilmagan)">Dadaxon Hasan</a>. </p><p>Hayitboy Abdullayev fikricha esa Navroʻz toʻqchilik, toʻkin-sochinlik bayramidir. Xalq moliyaviy yetishmovchilikdan qiynalar ekan, Navroʻzga nisbatan munosabat ham shunga yarasha. </p><p>„Hozir bayramni milliy ruhga singdirish uchun harakat boʻlayapti. Masalan, avval kuzatilgan shanbaliklar tiklanayapti. Bu ham ehtimol pokizalikni saqlash uchun foydalidir. Lekin 4-5 ming kishiga osh berish bilan ish bitmaydi. Toʻqlik zamon boʻlsa, har bir kishi Navroʻzni oʻz xonadonida bayram qiladi“,&#160;– deydi Hayitboy Abdullayev. </p><p>Adabiyotshunos olim Naim Karimov nazarida tarix chigʻiriqlaridan qatʼiy nazar Navroʻz ruhi xalqni tark etmagan. </p><p>„Navroz bayrami tiklangach bildikki, u bilan bogʻliq qancha udumlarimiz bor ekan. Qancha qoʻshiqlar, qancha taomlar bor ekan. Hatto birgalikda joʻr boʻlib, aytiladigan qoʻshiqlarimiz bor ekan. Qabristonga borish, oʻtganlarni xotirlash kabi udumlari bor ekan“,&#160;– deydi u. </p><p>Navroʻz, ayrim dindorlar nazarida, islomga xos bayram emas. Shariatga toʻgʻri kelmaydi, deydi ular. </p><p>Bu munozaralar Oʻzbekistonda ochiq muhokama qilinmasa-da, ijtimoiy tarixdan xabarbor insonlar yuqoridagi talqinni tamonan rad etadi. </p><p>„Qadim zamonlarda Navroʻz ehtimol boshqa bir diniy tarixga ega boʻlgandir. Lekin vaqt oʻtishi bilan Navroʻz milliy anʼanaga aylandi. Navroz kuni quyosh bir kundan ikkinchi kunga oʻtadi. Burj tahlil qilinadi. Islom dunyosi bu haqiqatni tan oladi. Shariatda bunga qarshilik yoʻq. Aksincha hamisha hurmat qilib kelingan. Afsuski, mutaassib, fikr doirasi tor diniy oqimlar nafaqat Navroʻzni, balki boshqa anʼanalarni ham inkor etishi etishi mumkin“,&#160;– deydi islomshunos olimlardan biri. </p><p>Adabiyotsunos Naim Karimov deydiki Navroʻz xalq hayotida, qolaversa oʻzbek madaniyati va adabiyotida yangilanish timsoli sifatida oʻrin egallab boʻlgan. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ozarbayjonda_nishonlanishi">Ozarbayjonda nishonlanishi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Boʻlimni tahrirlash: Ozarbayjonda nishonlanishi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edit section&#039;s source code: Ozarbayjonda nishonlanishi"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Stamps_of_Azerbaijan,_1996-381.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Stamps_of_Azerbaijan%2C_1996-381.jpg/200px-Stamps_of_Azerbaijan%2C_1996-381.jpg" decoding="async" width="200" height="268" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Stamps_of_Azerbaijan%2C_1996-381.jpg/300px-Stamps_of_Azerbaijan%2C_1996-381.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Stamps_of_Azerbaijan%2C_1996-381.jpg/400px-Stamps_of_Azerbaijan%2C_1996-381.jpg 2x" data-file-width="473" data-file-height="635" /></a><figcaption>Ozarbayjonning&#160;pochta markası. Ozarbayjonlik ayol bayramona kiyimda</figcaption></figure> <p>Ozarbayjonda odatga koʻra Navroʻz bayramida qoʻyiladigan taomlar bahorning kelishidan, tabiatning jonlanishidan, uygʻonishidan darak beruvchi taomlardir. Ozarbayjon qishloq aholisi yil davomida moʻl-koʻlchilikni orzu qiladilar, bayramga toʻrt hafta qolganda har chorshanba oqshomi va bayram kuni olov yoqib, qoʻshiq („kun chiq!“ nagʻmasi va boshq.) aytish bilan olovga, quyoshga eʼtiqod va imon keltirishadi. Butun bu marosimlar Islomdan ancha avval mavjud boʻlgan qadimgi sharq anʼanalarining davomidir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chorshanbalar">Chorshanbalar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Boʻlimni tahrirlash: Chorshanbalar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edit section&#039;s source code: Chorshanbalar"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:1991_CPA_6358.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/1991_CPA_6358.jpg/200px-1991_CPA_6358.jpg" decoding="async" width="200" height="279" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/1991_CPA_6358.jpg/300px-1991_CPA_6358.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/1991_CPA_6358.jpg 2x" data-file-width="355" data-file-height="495" /></a><figcaption>SSSR-ning&#160;pochta markası. Ozarbayjonda Navroʻz</figcaption></figure> <p>Baʼzi qadimgi manbalarda aytilishicha, koinot 4 unsur-suv, havo, tuproq, olovdan iboratdir. Har yil 4 chorshanba Navroʻzdan, kun va tunning tenglashishidan avval nishonlanadi. Yaʼni inson suv, olov, havo, tuproq bilan bogʻliqdir. </p> <ul><li>Birinchi suv chorshanbasi deyiladi. Yaʼni bahorda daryolar daryoga tushib, muzli yerlar buloqqa aylanadi. Tuproq asta-sekin iliqlasha boshlaydi. Qızlar buloqlardan shirin suv keltiradilar, uyning atrofiga sepadilar, yuzlarini yuvadilar.</li> <li>İkkinchisi olov chorshanbasi deyiladi. Unga koʻra, bahorda quyosh asta-sekin tuproqni qizdiradi, insonni yaratmoq uchun tayyorlaydi. Olov chorshanbasida gulxanlar yoqiladi. Har bir oila aʼzosi uchun sham yoqiladi.</li> <li>Uchinchisi havo chorshanbasidir. Yaʼni shamol yerdagi daraxtlarni, gullarni silkitadi.</li> <li>Toʻrtinchisi tuproq chorshanbasidir. Tuproqni ona tabiat suv bilan ishlatdi, quyosh-la isitdi, insonni yaratmoq uchun hozirladi. Unga koʻra ilk bahor ekinini tuproq chorshanbasi kuni ekishni boshlagan. Keksa ayollar „bugʻdoyni, meni asra“ deb duo qiladilar.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Odatlar">Odatlar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Boʻlimni tahrirlash: Odatlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edit section&#039;s source code: Odatlar"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg/200px-Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg" decoding="async" width="200" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg/300px-Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg/400px-Iranian_New_Year_Haft_Sin.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Odatga kora, dasturxonga „s“ harfi bilan boshlanadigan 7 yangi narsa qoʻyiladi</figcaption></figure> <p>Navroʻz bayramida quyidagi odatlar bajariladi: </p> <ul><li>Shlyapa otmoq. Eshikka tashlangan shlyapani boʻsh qaytarmaslik.</li> <li>Quloq tutishga chiqish. Agar yashirin tinglanayotgan uydan xush suhbatlar eshitilsa, bu orzularning amalga oshishiga ishoradir.</li> <li>Olovda toblanmoq. Olovda toblanayotganda quyidagicha aytiladi: „Ogʻirligim oʻtda yonsin“.</li> <li>Uzuk foliga qarash. Qizlar uzukni tutqichga bogʻlab suv toʻla stakanga soladilar. Uzuk stakanga necha marta tegsa qiz shu yoshida turmushga chiqadi.</li> <li>Bugʻdoy yetishtirish. Bu bahorning kelishiga ishoradir.</li> <li>Tuxum chaqishtirish. Oʻyinning natijasida taraflardan biri yutgan tarafning talablarini bajaradi.</li> <li>Mehmonga bormoq. Navroʻzda qarindosh va tanishlarning uyiga mehmonga ketadilar, ularga Navroʻz sovgʻalari oboradilar.</li> <li>Sham yondirmoq. Navroʻzda oilaning soni qadar sham yondiradilar.</li> <li>Urishganlarning yarashishi. Navroʻzda hech kim arazlashib qolmasligi kerak. Butun urishganlar yarashadilar.</li> <li>Yalla. Ozarbayjon xalqining qadim davrlaridan beri mavjud boʻlgan raqsidir. Buning maʼnosi insonlarning birligidir.</li> <li>Xoʻroz urishtirmoq. Buning uchun maxsus xoʻrozlar boqiladi.</li> <li>Navroʻz oʻyinları oʻynamoq. Masalan, enzeli.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qadriyatlar">Qadriyatlar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Boʻlimni tahrirlash: Qadriyatlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edit section&#039;s source code: Qadriyatlar"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Navroʻzda tinchlik va birdamlik, totuvlik va qoʻshnichilik kabi ulugʻ qadriyatlar ilgari surilgan. Misol uchun, oqsoqollar urishgan oilalarni yarashtirib oilalarni saqlab qolishgan. Tojikistonda munosabatlari buzilgan insonlar oqsoqollarning nasihatlarisiz oʻzlari yarashib ketishgan. Bu madaniy marosimlarda madaniy xilma-xillik va insonparvarlik, sogʻlom turmush tarzi va yashash sharoitini yanglish kabi odatlar avloddan-avlodga oʻtib kelmoqda. Bolalar ham Sofreh, yaʼni tuxumlarini boʻyash va bezash kabi udumlarda faol qatnashib kelishgan. Bu tuxumlar sovgʻa sifatida bolalarga tarqatilgan. Taqdim qilingan filmda ham, bu shuni bildiradiki, tuxumlarni boʻyash asosan bolalar tomonidan bajariladigan Navroʻz bayramining goʻzal bir udumidir. Sovgʻalar (koʻpincha yangi kiyimlar) asosan bolalarga beriladi. Bu tantanalar bolalarning xotirasida muhrlanib qoladi va ular ham keyinchalik bu anʼanalarni davom ettirib, oʻzlaridan key- ingi yosh avlodga oʻtkazadilar. </p><p>Navroʻz bayramida tabrik xatlarini joʻnatish ham doʻstlikni mustahkamlaydi. Bir-biridan uzoq oʻlkalarda yashovchi insonlar tabrik maktublarini joʻnatib oʻrtalaridagi aloqalarini yaqinlashtiradilar va bu bir-birinikiga mehmonga, sayohatga chiqishga undaydi. Navroʻz bayramlari vaqtida pochta idoralarida ish boshqa kunlarga nisbatan juda ham faollashadi.<sup id="cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ozarbayjoning_madaniy_merosi-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ayollarning_tutgan_oʻrni"><span id="Ayollarning_tutgan_o.CA.BBrni"></span>Ayollarning tutgan oʻrni</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Boʻlimni tahrirlash: Ayollarning tutgan oʻrni" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edit section&#039;s source code: Ayollarning tutgan oʻrni"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ayollar marosimlarni boshqarib, yoshlarga anʼana va udumlar boʻyicha bilimlarini oʻrgatib, ushbu madaniy marosimda asosiy rolni oʻynaydilar. </p><p>Ular marosimlarda muhim ahamiyat kasb etib, ayrim hollarda marosimni boshqaradigan: Samanini muqaddas taom sifatida tayyorlaydigan yagona inson boʻlib qoladilar. Qirgʻiziston Respublikasida ayollar Somoloka taomini Navroʻzdan oʻn toʻrt kun avval tayyorlashga tushadilar, lekin Afgʻonistonda bu taomni Navroʻz arafasida tayyorlashadi. Bundan tashqari, ular „Sabzeh“ (loviyaning yashil novdalari), Sofreh, shirinliklar ni muqaddas belgi sifatida tayyorlaydilar<sup id="cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ozarbayjoning_madaniy_merosi-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Madaniy_birdamlik">Madaniy birdamlik</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Boʻlimni tahrirlash: Madaniy birdamlik" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edit section&#039;s source code: Madaniy birdamlik"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bu bayram madaniyatning bir qismi boʻlib, madaniy birdamlikni kuchaytiradi. Bayram nishonlash chogʻida hunarmandlar ushbu madaniyatning keng yoʻnalishlarini va mahalliy, milliy va hududiy madaniyatni oʻzida aks ettiruvchi va tarqatuvchi boʻgʻin hisoblanadi. </p><p>Navroʻz marosimi va ayniqsa, mahalliy anʼanaviy marosimlar turli davlatlarda xalq uchun milliy va mahalliy birdamlik kasb etadi. Misol uchun, Navroʻz bayrami kunlari tugʻilgan ayrim bolalarning ismini Navroʻz yoki unga boshqa ism qoʻshib „Navroʻz+Ali“ (Navroʻzali) deb qoʻyishadi. Bunga isbot sifatida Tehrondagi asoschisi va egasi nomiga qoʻyilgan mashhur „Novrouz Xan Bazar“ bozorini misol qilib keltirish mumkin<sup id="cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-Ozarbayjoning_madaniy_merosi-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Musiqada">Musiqada</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Boʻlimni tahrirlash: Musiqada" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edit section&#039;s source code: Musiqada"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%9Czeyir_Hac%C4%B1b%C9%99yov" class="extiw" title="az:Üzeyir Hacıbəyov">Uzeyir Hajiboyev</a>&#160;– Bahor nagʻmasi</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/M%C9%99mm%C9%99d_Quliyev_(b%C9%99st%C9%99kar)" class="extiw" title="az:Məmməd Quliyev (bəstəkar)">Mehmed Quliyev (bastakor)</a>&#160;– „Aldangan yulduzlar“ (1977) operasini yozgan va asarni Navroʻz bayrami bilan bogʻliq boʻlgan xalq sahnalari asosida sahnalashtirgan.</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Vasif_Ad%C4%B1g%C3%B6z%C9%99lov" class="extiw" title="az:Vasif Adıgözəlov">Vosif Adıgoʻzelov</a>&#160;– Rafiq Zeka Xendaning muallifligidagi toʻrt qismdan iborat „Navroʻzim“ kantatası (1993)</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Fikr%C9%99t_%C6%8Fmirov" class="extiw" title="az:Fikrət Əmirov">Fikret Emirov</a>&#160;– "Kulgi " qoʻshigʻi</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ramiz_Miri%C5%9Fli" class="extiw" title="az:Ramiz Mirişli">Ramiz Mirishli</a>&#160;– „Bayram oqshomida“</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Oqtay_Z%C3%BClf%C3%BCqarov" class="extiw" title="az:Oqtay Zülfüqarov">Oqtay Zulfiqorov</a>&#160;– "Bola qoʻshigʻi jamoalari "</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Elnar%C9%99_Dada%C5%9Fova" class="extiw" title="az:Elnarə Dadaşova">Elnora Dadashova</a>&#160;– Husayn Javidin soʻzi „İlk bahor“, Abdulla Şaiqin soʻzi „Semeni“ („Bola albomi“ qoʻshiqlar turkumidan), Samad Vurguning soʻzi „Bahar kuyii“ va „Qoʻlimga navroʻz keladi“</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/R%C9%99hil%C9%99_H%C9%99s%C9%99nova" class="extiw" title="az:Rəhilə Həsənova">Rohila Hasanova</a>&#160;– „Kos-kosa“ balet-pantomima</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C9%99rdar_F%C9%99r%C9%99cov" class="extiw" title="az:Sərdar Fərəcov">Sardor Feresov</a>&#160;– simli kvartet uchun 5 qismli (1984): rangsiz, deyişmə, məzə, qulaq falı, rəqs.</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/C%C9%99lal_Abbasov" class="extiw" title="az:Cəlal Abbasov">Jalol Abbosov</a>&#160;– „Bahor marosimi“ kantatası (1986), rus tilida „Şen bahor“ bolalar operası</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99r_Dada%C5%9Fov" class="extiw" title="az:Azər Dadaşov">Azar Dadashov</a>&#160;– 2 soprano va orkestr uchun „Bahor kuyi“ ariyası, Vohid Azizning soʻzi „Bahor ovozi“ va M.&#160;E.&#160;Sabrin soʻzi „Kel, kel, ey, bahor kunlari“ bolalar qoʻshiqlari</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C9%99fiq%C9%99_Axundova" class="extiw" title="az:Şəfiqə Axundova">Shafiqa Oxundova</a>&#160;– „Xush kelibsiz“ qoʻshigʻi</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Ffs%C9%99r_Cavan%C5%9Firov" class="extiw" title="az:Əfsər Cavanşirov">Efser Javanshirov</a>&#160;– „Xush keldi bahor bayrami“</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filmlarda">Filmlarda</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Boʻlimni tahrirlash: Filmlarda" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edit section&#039;s source code: Filmlarda"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Novruzun_%C3%A7%C9%99l%C9%99ngi_(film,_1989)" class="extiw" title="az:Novruzun çələngi (film, 1989)">Navroʻz gulchambari (film, 1989)</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Novruz_(film,_1995)" class="extiw" title="az:Novruz (film, 1995)">Navroʻz (film, 1995)</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Novruz_Bayram%C4%B1_(film,_2006)" class="extiw" title="az:Novruz Bayramı (film, 2006)">Navroʻz Bayrami (film, 2006)</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ocaq_(film,_1987)" class="extiw" title="az:Ocaq (film, 1987)">Oʻchoq (film, 1987)</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oʻzbekistonda_navroʻzning_nishonlanishi"><span id="O.CA.BBzbekistonda_navro.CA.BBzning_nishonlanishi"></span>Oʻzbekistonda navroʻzning nishonlanishi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Boʻlimni tahrirlash: Oʻzbekistonda navroʻzning nishonlanishi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edit section&#039;s source code: Oʻzbekistonda navroʻzning nishonlanishi"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/O%27zbekiston" class="mw-redirect" title="O&#39;zbekiston">Oʻzbekistonda</a> navroʻz <a href="/wiki/21-mart" title="21-mart">21-mart</a> <a href="/wiki/Kun" title="Kun">kuni</a> nishonlanadi va dam olish kuni hisoblanadi. </p><p>Navroʻz&#160;– yashnash, yasharish bayrami, <a href="/wiki/Tabiat" title="Tabiat">tabiatning</a> uygʻonishi bilan bogʻliq yangi kunning boshlanishidir. <a href="/wiki/21-mart" title="21-mart">21-mart</a> kecha va kunduz tenglashgan <a href="/wiki/Kun" title="Kun">kun</a>&#160;– <a href="/wiki/Yangi_yil" title="Yangi yil">Yangi yil</a>, yani Navroʻz bayrami sifatida <a href="/w/index.php?title=Sharq_xalqlari&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sharq xalqlari (sahifa yaratilmagan)">Sharq xalqlari</a> tomonidan keng nishonlanadi. U <a href="/wiki/Dehqon" class="mw-redirect" title="Dehqon">dehqon</a> uchun ekin-tikin ishlarining boshlanish pallasi hisoblanadi. </p><p>Ota-bobolarimiz, buvi-momolarimiz bu bayramni nishonlab, turli-tuman, rang-barang udum va marosimlar oʻtkazishgan. Qadimda ajdodlarimiz Navroʻz kunlari qishki manzillari&#160;– qishloqlardan yozgi mehnat va hordiq maskanlari&#160;– yozloqlarga koʻchib oʻtishgan. Dalalarda bahorgi ekin-tikin ishlari boshlanib ketgan. Dehqonlar yerga qoʻsh solishgan. Jamoa-jamoa boʻlib, hasharlar uyushtirishgan. Oʻtgan ajdodlar ruhi yod qilingan. Ommaviy ravishda meʼvali, manzarali daraxtlar oʻtqazilgan. Dalalarda, yozloqlarda Navroʻz&#160;– yangi yil, yangi hayot qaynagan. Ajdodlarimiz Navroʻz bayramiga atab maxsus kiyimlar tikishgan va ularni kiyib, bayram qilishgan. Navroʻz taomlari ham oʻziga xos boʻlgan. Ular orasida, ayniqsa, sumalak, halim tayerlash ananaviy tusga kirgan. Bu bayramda bolalarning ishtiroki juda faol boʻlgan. Ular Navroʻz bayramida turli ommaviy bayram oʻyinlari oʻynaganlar. Ot oʻyin, chillak, qoʻgʻirchoq, toshoʻyin, lapar aytish va hokazolar shular jumlasidandir. Bolalar, oʻsmirlar, oʻspirinlar, boʻy qizlar sumalak pishirish marosimida faol ishtirok etish uchun ancha ilgariroq tayyorgarlik koʻrishgan. </p><p>Bu jarayonlarda turli-tuman xalq oʻyinlari, bahor qoʻshiqlari ijro etilgan. Kitobxonliklar, turli jismoniy tarbiyaga oid sovrinli oʻyinlar, musobaqalar tashkil etilgan. Koʻpkari-uloq, kurash oʻyinlari, hayvon va parrandalar (xoʻroz, it, qoʻchqor)ni urishtirish, masxarabozlik, askiyabozlik, dor oʻyinlari, turli xil xalq tomoshalari oʻtkazilgan. Navroʻz&#160;– mehnat, mehr-oqibat, insonparvarlik bayramidir. Bu kun marhumlarning qabrlari ziyorat qilinadi. Keksa, nogiron, yolgʻiz qariyalar, ota-onalar yoʻqlanadi. Kishilar bir-birlariga sovgʻa-salomlar ulashib, shirinliklar hadya etishadi. Navroʻz&#160;– muhabbat, sevgi, sadoqat bayrami. Navroʻz munosabati bilan nikoh toʻylari oʻtkazilgan. Yigit-qizlar bir-birlari bilan ahdu paymon qilishgan. Yangi tushgan kelin qoʻlidan choy ichish maqsadida „kelin koʻrdi“ga borilgan. Navroʻz&#160;– doʻstlik, birodarlik bayramidir. Ushbu kunni nafaqat Sharq xalqlari, balki millati, dini, eʼtiqodidan qati nazar, barcha bayram qiladi. Navroʻz bayrami Oʻzbekistonda dam olish kuni, rasmiy bayram kuni deb qabul qilingan. Uni hozirgacha ham yoshlardan tortib yoshi keksa kishilar ham tantali tarzda kutib olishadi. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Havolalar">Havolalar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Boʻlimni tahrirlash: Havolalar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edit section&#039;s source code: Havolalar"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kamolot.uz/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=942:navroz-tarixi-&amp;catid=29:samarqand&amp;Itemid=17">Navroʻz tarixi www.kamolot.uzda</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">&#91;<i>sayt ishlamaydi</i>&#93;</span></sup></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yalquzaq.com/?p=1799">Navroʻz haqida www.yalquzaq.com saytida</a> (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> saytida 2016-03-08 sanasida <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160308184611/http://www.yalquzaq.com/?p=1799">arxivlangan</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bakupages.com/pages/traditions/novruz_en.php">Novruz Bayramy-Baku pages</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/22_folder/22_articles/22_noruz.html">Celebration That Would Not Die</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.azerbaijan-online.com/occasions/novruz/adet.htm">Novruz adətləri</a>(<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> saytida 14-mart 2012-yil sanasida <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120314194833/http://www.azerbaijan-online.com/occasions/novruz/adet.htm">arxivlangan</a>) (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> saytida 14-mart 2012-yil sanasida <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120314194833/http://www.azerbaijan-online.com/occasions/novruz/adet.htm">arxivlangan</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geocities.com/hazar_dergisi/Novruz.htm">Bayramlar-Novruz </a>(<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> saytida 24-oktabr 2009-yil sanasida <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091024111721/http://geocities.com/hazar_dergisi/Novruz.htm">arxivlangan</a>) (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> saytida 24-oktabr 2009-yil sanasida <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091024111721/http://geocities.com/hazar_dergisi/Novruz.htm">arxivlangan</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.7seen.com/">شمارش معکوس تا تحويل سال 1392 شمسی Nowruz Countdown to 20-mart 2013-yil</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Galereya">Galereya</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Boʻlimni tahrirlash: Galereya" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edit section&#039;s source code: Galereya"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 268.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 266.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Khanchobany_dance.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Khanchobany_dance.jpg/400px-Khanchobany_dance.jpg" decoding="async" width="267" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Khanchobany_dance.jpg/600px-Khanchobany_dance.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Khanchobany_dance.jpg/800px-Khanchobany_dance.jpg 2x" data-file-width="1167" data-file-height="875" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 296.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 294.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg/442px-Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg" decoding="async" width="295" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg/663px-Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg/884px-Natig_rythm_group_at_the_Novruz_holiday_concert.jpg 2x" data-file-width="1310" data-file-height="889" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 150.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 148.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Novruz_holiday_banner.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Novruz_holiday_banner.jpg/223px-Novruz_holiday_banner.jpg" decoding="async" width="149" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Novruz_holiday_banner.jpg/334px-Novruz_holiday_banner.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Novruz_holiday_banner.jpg/445px-Novruz_holiday_banner.jpg 2x" data-file-width="812" data-file-height="1094" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 263.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 261.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Big_semeni_in_Icherisherer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Big_semeni_in_Icherisherer.jpg/392px-Big_semeni_in_Icherisherer.jpg" decoding="async" width="262" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Big_semeni_in_Icherisherer.jpg/587px-Big_semeni_in_Icherisherer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Big_semeni_in_Icherisherer.jpg/783px-Big_semeni_in_Icherisherer.jpg 2x" data-file-width="1211" data-file-height="928" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 288px"> <div class="thumb" style="width: 286px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Novruz001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Novruz001.jpg/429px-Novruz001.jpg" decoding="async" width="286" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Novruz001.jpg/644px-Novruz001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Novruz001.jpg/858px-Novruz001.jpg 2x" data-file-width="1313" data-file-height="918" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Manbalar">Manbalar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Boʻlimni tahrirlash: Manbalar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>tahrir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edit section&#039;s source code: Manbalar"><span>manbasini tahrirlash</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3605845">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-Ozarbayjoning_madaniy_merosi-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-1">1,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-2">1,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ozarbayjoning_madaniy_merosi_1-3">1,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://azculture.uz/ru/nashi-izdaniya.php?link=nashi-izdaniya">Ozarbayjoning madaniy merosi: Kulturnoe nasledie Azerbaydjana</a></span> </li> </ol></div></div> <table class="metadata navigation-box" style="margin:0 0 1em 1em; clear:right; border:solid #aaa 1px; background:#f9f9f9; padding:1ex; font-size:88%; float:right"> <tbody><tr> <td><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><a href="/wiki/Vikiombor" title="Vikiombor">Vikiomborda</a> <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nowruz" class="extiw" title="commons:Category:Nowruz">Navroʻz</a></b></i><br /> haqida turkum mavjud </td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3736686">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-Wikify plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-Wikify" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Stop_hand_nuvola.svg/40px-Stop_hand_nuvola.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Stop_hand_nuvola.svg/60px-Stop_hand_nuvola.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Stop_hand_nuvola.svg/80px-Stop_hand_nuvola.svg.png 2x" data-file-width="240" data-file-height="240" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bu maqola <b><a href="/wiki/Vikipediya:Vikilashtirish" title="Vikipediya:Vikilashtirish">vikilashtirilishi</a></b> kerak.<span class="hide-when-compact"> Iltimos, bu maqolani <a href="/wiki/Vikipediya:Qoida_va_ko%CA%BBrsatmalar" title="Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar">Vikipediya qoida va koʻrsatmalariga</a> muvofiq tartibga keltiring.</span></div></td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4048111">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4048241">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Oʻzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_roʻyxati" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4048111"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4048093">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-koʻrish"><a href="/wiki/Andoza:O%CA%BBzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi" title="Andoza:Oʻzbekistonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi"><abbr title="Bu andozani koʻrish" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">k</abbr></a></li><li class="nv-munozara"><a href="/w/index.php?title=Andoza_munozarasi:O%CA%BBzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Andoza munozarasi:Oʻzbekistonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi (sahifa yaratilmagan)"><abbr title="Bu andozani muhokama qilish" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">m</abbr></a></li><li class="nv-tahrirlash"><a href="/wiki/Maxsus:EditPage/Andoza:O%CA%BBzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi" title="Maxsus:EditPage/Andoza:Oʻzbekistonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi"><abbr title="Bu andozani tahrirlash" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">t</abbr></a></li></ul></div><div id="Oʻzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_roʻyxati" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=O%CA%BBzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oʻzbekistonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Oʻzbekistonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">UNESKO roʻyxatida</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Shashmaqom" title="Shashmaqom">Shashmaqom</a>&#160;<small>(avec le <a href="/w/index.php?title=Tojikistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tojikistonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Tojikiston</a>)</small>&#160;(2008)</li> <li><a href="/wiki/Boysun" title="Boysun">Boysun tumani madaniyat saroyi</a>&#160;(2008)</li> <li><a href="/wiki/Katta_ashula" title="Katta ashula">Katta ashula</a>&#160;(2009)</li> <li><a href="/wiki/Askiya" title="Askiya">Askiya, hazil qilish sanʼati</a>&#160;(2014)</li> <li><a href="/wiki/Palov" title="Palov">Palov anʼanalari va madaniyati</a>&#160;(2016)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Nawrouz, Novruz, Nowrouz, Nowrouz, Nawrouz, Nauryz, Nooruz, Nowruz, Navruz, Nevruz, Nowruz, Navruz</a>&#160;<small>(11 davlat bilan)</small>&#160;(2016)</li> <li><a href="/wiki/Lazgi" title="Lazgi">Lazgi, Xorazm raqsi</a>&#160;(2019)</li> <li><a href="/wiki/Miniatyura" title="Miniatyura">Miniatyura sanʼati</a>&#160;<small>(<a href="/w/index.php?title=Ozarbayjonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ozarbayjonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Ozarbayjon</a>, <a href="/w/index.php?title=Eronda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eronda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Eron</a> va <a href="/w/index.php?title=Turkiyadagi_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Turkiyadagi insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Turkiya</a> davlatlar bilan)</small>&#160;(2020)</li> <li><a href="/wiki/Baxshi" title="Baxshi">Baxshichilik sanʼati</a>&#160;(2021)</li> <li><a href="/wiki/Pillachilik" title="Pillachilik">Ipakchilik va toʻquv uchun anʼanaviy ipak ishlab chiqarish</a>&#160;<small>(6 davlat bilan)</small>&#160;(2022)</li> <li><a href="/wiki/Afandi" title="Afandi">Nasreddin Xoja / Mulla Nasreddin / Mulla Afandi / Afandiy / Afendi Xoja Nasriddin / Nasriddin Afandi latifalarini aytish anʼanasi</a>&#160;<small>(6 davlat bilan)</small>&#160;(2022)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Usmonli_xattotlik_b_ezak_san%CA%BCati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Usmonli xattotlik b ezak sanʼati (sahifa yaratilmagan)">Nur sanʼati: Tazhib/Tozhib/ Zarhalqori/Tezhip/ Naqqoshlik</a>&#160;<small>(4 davlat bilan)</small>&#160;(2023)</li> <li><a href="/wiki/Iftor" title="Iftor">Iftor/Eftari/Iftor/Iftor va uning ijtimoiy-madaniy an’analari</a>&#160;<small>(<a href="/w/index.php?title=Ozarbayjonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ozarbayjonda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Ozarbayjon</a>, <a href="/w/index.php?title=Eronda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%27yxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eronda insoniyatning nomoddiy madaniy merosi ro&#39;yxati (sahifa yaratilmagan)">Eron</a> va <a href="/w/index.php?title=Turkiyadagi_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi_ro%CA%BByxati&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Turkiyadagi insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxati (sahifa yaratilmagan)">Turkiya</a> davlatlari bilan)</small>&#160;(2023)</li> <li><a href="/w/index.php?title=O%CA%BBzbekistonda_kulolchilik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oʻzbekistonda kulolchilik (sahifa yaratilmagan)">Oʻzbekistonda kulolchilik sanʼati</a>&#160;(2023)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Roʻyxatga nomzod</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Marg%CA%BBilon_hunarmandchilikni_rivojlantirish_markazi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Margʻilon hunarmandchilikni rivojlantirish markazi (sahifa yaratilmagan)">Margʻilon hunarmandchilikni rivojlantirish markazi atlas va adras tayyorlashning an’anaviy texnologiyalarini himoya qiladi</a>&#160;(2017)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7b457d66f4‐9xkr4 Cached time: 20241126120916 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.241 seconds Real time usage: 0.354 seconds Preprocessor visited node count: 495/1000000 Post‐expand include size: 18430/2097152 bytes Template argument size: 902/2097152 bytes Highest expansion depth: 6/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 15878/5000000 bytes Lua time usage: 0.101/10.000 seconds Lua memory usage: 1274806/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 277.222 1 -total 28.72% 79.610 1 Andoza:Oʻzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi 27.55% 76.367 1 Andoza:Navbox 20.19% 55.981 1 Andoza:Wikify 18.15% 50.328 1 Andoza:Ambox 13.81% 38.284 1 Andoza:Maʼnolari 6.87% 19.054 5 Andoza:Webarxiv 6.06% 16.811 1 Andoza:Manbalar 2.38% 6.610 1 Andoza:Infobox_bayram 1.57% 4.342 1 Andoza:Commonscat --> <!-- Saved in parser cache with key uzwiki:pcache:2060:|#|:idhash:canonical!uz and timestamp 20241126120916 and revision id 5129560. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet=""><pre>"<a dir="ltr" href="https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Navroʻz&amp;oldid=5129560">https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Navroʻz&amp;oldid=5129560</a>" dan olindi </pre></div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Maxsus:Categories" title="Maxsus:Categories">Turkum</a>: <ul><li><a href="/wiki/Turkum:Bayramlar" title="Turkum:Bayramlar">Bayramlar</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Ozarbayjondagi_festivallar" title="Turkum:Ozarbayjondagi festivallar">Ozarbayjondagi festivallar</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Eron_milliy_ramzlari" title="Turkum:Eron milliy ramzlari">Eron milliy ramzlari</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Forscha_so%CA%BBzlar_va_iboralar" title="Turkum:Forscha soʻzlar va iboralar">Forscha soʻzlar va iboralar</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Navro%CA%BBz" title="Turkum:Navroʻz">Navroʻz</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Shamsiya_yili_taqvimiga_ko%CA%BBra_belgilangan_marosimlar" title="Turkum:Shamsiya yili taqvimiga koʻra belgilangan marosimlar">Shamsiya yili taqvimiga koʻra belgilangan marosimlar</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Eron_madaniyati" title="Turkum:Eron madaniyati">Eron madaniyati</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:O%CA%BBzbekiston_bayramlari" title="Turkum:Oʻzbekiston bayramlari">Oʻzbekiston bayramlari</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Yashirin turkum: <ul><li><a href="/wiki/Turkum:Webarxiv_andozasi_wayback_havolalari" title="Turkum:Webarxiv andozasi wayback havolalari">Webarxiv andozasi wayback havolalari</a></li><li><a href="/wiki/Turkum:Vikilashtirilmagan_maqolalar" title="Turkum:Vikilashtirilmagan maqolalar">Vikilashtirilmagan maqolalar</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu sahifa oxirgi marta 2024-yil 6-sentyabr, 20:08 da tahrir qilingan.</li> <li id="footer-info-copyright">Matn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ru">Creative Commons Attribution-ShareAlike litsenziyasi</a> boʻyicha ommalashtirilmoqda, alohida holatlarda qoʻshimcha shartlar amal qilishi mumkin (<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">batafsil</a>).</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Maxfiylik siyosati</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqida">Vikipediya haqida</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:Mas%CA%BCuliyatdan_voz_kechish">Masʼuliyatdan voz kechish</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dasturchilar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/uz.wikipedia.org">Statistika</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie bayonoti</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//uz.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Navro%CA%BBz&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-8tc99","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.241","walltime":"0.354","ppvisitednodes":{"value":495,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":18430,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":902,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":6,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":15878,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 277.222 1 -total"," 28.72% 79.610 1 Andoza:Oʻzbekistonda_insoniyatning_nomoddiy_madaniy_merosi"," 27.55% 76.367 1 Andoza:Navbox"," 20.19% 55.981 1 Andoza:Wikify"," 18.15% 50.328 1 Andoza:Ambox"," 13.81% 38.284 1 Andoza:Maʼnolari"," 6.87% 19.054 5 Andoza:Webarxiv"," 6.06% 16.811 1 Andoza:Manbalar"," 2.38% 6.610 1 Andoza:Infobox_bayram"," 1.57% 4.342 1 Andoza:Commonscat"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.101","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1274806,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7b457d66f4-9xkr4","timestamp":"20241126120916","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Navro\u02bbz","url":"https:\/\/uz.wikipedia.org\/wiki\/Navro%CA%BBz","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q483236","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q483236","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-03-18T13:16:46Z","dateModified":"2024-09-06T20:08:34Z","headline":"fors va turkiy xalqlarning bahor bayrami"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10