CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>تورونین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"3905773c-4824-4fa4-930f-cd90cd521da5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"تورونین","wgTitle":"تورونین","wgCurRevisionId":24221689,"wgRevisionId":24221689,"wgArticleId":3514755,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی","پیوند رده انبار از ویکی‌داده","همه مقاله‌های خرد","مقاله‌های خرد دیرینه‌شناسی", "مقاله‌های خرد زمین‌گاه‌شناسی","تورونین","زمین‌گاه‌شناسی کرتاسه","سازندهای زمین‌شناسی تورونین","عصرهای زمین‌شناسی","کرتاسه پسین"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"تورونین","wgRelevantArticleId":3514755,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":2000,"wgRelatedArticlesCompat": [],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q691429","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="تورونین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-تورونین rootpage-تورونین skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-نام‌گذاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نام‌گذاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>نام‌گذاری</span> </div> </a> <ul id="toc-نام‌گذاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">تورونین</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۳۰ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-30" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۳۰ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Turonium" title="Turonium–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Turonium" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%8A" title="التوروني–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="التوروني" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Turonianu" title="Turonianu–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Turonianu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Turoni%C3%A0" title="Turonià–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Turonià" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Turon" title="Turon–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Turon" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Turonium" title="Turonium–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Turonium" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Turonian" title="Turonian–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Turonian" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Turonio" title="Turonio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Turonio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Turoniense" title="Turoniense–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Turoniense" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Turoniar" title="Turoniar–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Turoniar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Turonia-vaihe" title="Turonia-vaihe–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Turonia-vaihe" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Turonien" title="Turonien–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Turonien" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Turoniano" title="Turoniano–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Turoniano" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%9F_(%D7%92%D7%99%D7%9C_%D7%92%D7%90%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%92%D7%99)" title="טורון (גיל גאולוגי)–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="טורון (גיל גאולוגי)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Turoni" title="Turoni–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Turoni" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Turonium" title="Turonium–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Turonium" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Turoniano" title="Turoniano–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Turoniano" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%81%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%83%B3" title="チューロニアン–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="チューロニアン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Turonium" title="Turonium–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Turonium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Turonien" title="Turonien–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Turonien" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Turonium" title="Turonium–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Turonium" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Turon" title="Turon–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Turon" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Turon" title="Turon–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Turon" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Turoniano" title="Turoniano–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Turoniano" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D1%80%D1%83%D1%81" title="Туронский ярус–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Туронский ярус" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Turon" title="Turon–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Turon" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tur%C3%B3n_(geochronologick%C3%A1_jednotka)" title="Turón (geochronologická jednotka)–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Turón (geochronologická jednotka)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D1%80%D1%83%D1%81" title="Туронський ярус–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Туронський ярус" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%A7ng_Turon" title="Tầng Turon–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tầng Turon" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E4%BE%96%E6%9C%9F" title="土侖期–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="土侖期" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q691429#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&oldid=24221689" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&id=24221689&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D9%2588%25D8%25B1%25D9%2588%25D9%2586%25DB%258C%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D9%2588%25D8%25B1%25D9%2588%25D9%2586%25DB%258C%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turonian" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q691429" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><table class="wikitable" align="left" rules="all" cellpadding="1" style="border: 1px solid #000000; margin-left:20px; font-size:90%; float:left;"> <tbody><tr> <th><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سامانه (چینه‌شناسی)">سامانه</a> </th> <th><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%81_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ردیف (چینه‌شناسی)">ردیف</a> </th> <th><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="اشکوب (چینه‌شناسی)">اشکوب</a> </th> <th><small style="font-size:85%;">سن (میلیون سال)</small> </th></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(254,161,99);"><small><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="پالئوژن">پالئوژن</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(254,173,110);"><small><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پالئوسن">پالئوسن</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(254,184,114);"><small><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دانین">دانین</a></small> </td> <td align="center"><small><b>→ پس از آن</b></small> </td></tr> <tr> <td rowspan="12" style="background-color: rgb(111,200,107);"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="کرتاسه">کرتاسه</a> </td> <td rowspan="6" style="background-color: rgb(166,212,104);"><br /><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پسین">پسین</a> </td> <td style="background-color:rgb(243,242,156);"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ماستریختین">ماستریختین</a> </td> <td>۶۶–۷۲,۱ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(234,237,147);"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کامپانین">کامپانین</a> </td> <td>۷۲,۱–۸۳,۶ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(222,231,138);"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سانتونین (زمین‌شناسی)">سانتونین</a> </td> <td>۸۳,۶–۸۶,۳ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(209,227,130);"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کنیاسین">کنیاسین</a> </td> <td>۸۶,۳–۸۹,۸ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(195,223,121);"><a class="mw-selflink selflink">تورونین</a> </td> <td>۸۹,۸–۹۳,۹ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(181,218,113);"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سنومانین">سنومانین</a> </td> <td>۹۳,۹–۱۰۰,۵ </td></tr> <tr> <td rowspan="6" style="background-color: rgb(126,205,116);"><br /><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پیشین">پیشین</a> </td> <td style="background-color:rgb(205,229,168);"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="آلبین">آلبین</a> </td> <td>۱۰۰,۵–~۱۱۳ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(191,225,159);"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آپتین">آپتین</a> </td> <td>~۱۱۳–~۱۲۵ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(175,221,151);"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="بارمین">بارمین</a> </td> <td>~۱۲۵–~۱۲۹,۴ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(158,215,142);"><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%86" title="هاتریوین">هاتریوین</a> </td> <td>~۱۲۹,۴–~۱۳۲,۹ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(141,210,133);"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="والانجینین">والانجینین</a> </td> <td>~۱۳۲,۹–~۱۳۹,۸ </td></tr> <tr> <td style="background-color:rgb(124,206,124);"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="بریاسین">بریاسین</a> </td> <td>~۱۳۹,۸–~۱۴۵ </td></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(0,187,231);"><small><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="ژوراسیک">ژوراسیک</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(151,227,250);"><small><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ژوراسیک پسین">پسین</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(207,240,252);"><small><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تیتونین">تیتونین</a></small> </td> <td align="center"><small><b>→ پیش از آن</b></small> </td></tr></tbody></table> <p><b>تورونین</b> (<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en"><bdi>Turonian</bdi></span>) در <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مقیاس زمانی زمین‌شناسی">مقیاس زمانی زمین‌شناسی</a>، یک <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="اشکوب (چینه‌شناسی)">اشکوب</a> یا <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصر</a> از <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دور</a> یا <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%81_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ردیف (چینه‌شناسی)">ردیف</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پسین">کرتاسه پسین</a> به‌شمار می‌رود. تورونین در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ستون چینه‌شناسی">ستون چینه‌شناسی</a> پس از اشکوب <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سنومانین">سنومانین</a> و پیش از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کنیاسین">کنیاسین</a> جای می‌گیرد. عصر تورونین از حدود ۰٫۸ ± ۹۳٫۹ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D9%BE%DB%8C%D8%B4" title="میلیون سال پیش">میلیون سال پیش</a> آغاز شده و تا حدود ۱ ± ۸۹٫۸ میلیون سال پیش ادامه یافت. </p><p>در آغاز تورونین یک رویداد <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86" class="mw-redirect" title="کمبود اکسیژن">کمبود اکسیژن</a> رخ داد که به نام <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="رویداد مرزی سنومانین-تورونین (صفحه وجود ندارد)">رویداد مرزی سنومانین-تورونین</a> شناخته می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نام‌گذاری"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85.E2.80.8C.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>نام‌گذاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: نام‌گذاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>نام اشکوب تورونین از نام شهر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1_(%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87)" title="تور (فرانسه)">تور</a> در <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> گرفته شده است. این اشکوب در سال ۱۸۴۲ توسط <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AF%D9%88_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="آلسید دو اوربینجی">آلسید دو اوربینجی</a> دیرین‌شناس فرانسوی تشریح و توصیف شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist mw-content-ltr" dir="ltr"> </div> <ul><li>مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Turonian&oldid=675860193">Turonian</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۵.</li></ul> <div style="clear:both;"></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turonian" class="extiw" title="commons:Category:Turonian">تورونین</a></span> موجود است.</div></div> </div> <table class="toccolours" style="margin-left:auto; margin-right:auto;"> <tbody><tr> <th style="background:rgb(111,200,107);" colspan="2"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="کرتاسه">دوره کرتاسه</a> </th></tr> <tr> <th style="background:rgb(126,205,116);"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پیشین">پیشین</a> </th> <th style="background:rgb(166,212,104);"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پسین">پسین</a> </th></tr> <tr> <td style="background:rgb(126,205,116);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="بریاسین">بریاسین</a> | <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="والانجینین">والانجینین</a> | <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%86" title="هاتریوین">هاتریوین</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="بارمین">بارمین</a>| <a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آپتین">آپتین</a> | <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="آلبین">آلبین</a> </td> <td style="background:rgb(166,212,104);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سنومانین">سنومانین</a> | <a class="mw-selflink selflink">تورونین</a> | <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کنیاسین">کنیاسین</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سانتونین (زمین‌شناسی)">سانتونین</a> |<a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کامپانین">کامپانین</a> | <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ماستریختین">ماستریختین</a> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="تاریخ_زمین‌شناختی_زمین_بر_پایه_مقیاس_زمانی_زمین‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ee9;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="الگو:تاریخ زمین‌شناختی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:تاریخ زمین‌شناختی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ زمین‌شناختی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="تاریخ_زمین‌شناختی_زمین_بر_پایه_مقیاس_زمانی_زمین‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="تاریخ زمین‌شناختی زمین">تاریخ زمین‌شناختی زمین</a> بر پایه <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مقیاس زمانی زمین‌شناسی">مقیاس زمانی زمین‌شناسی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible uncollapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#dd9;background:rgb(111,218,237);"><div id="ابردوران_پیدازیستی_(۵۴۱_م.س.پ_تا_کنون)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیدازیستی">ابردوران پیدازیستی <small>(۵۴۱ م.س.پ تا کنون)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";background:rgb(246,236,57);"><div id="دوران_نوزیستی_(۶۶_م.س.پ_تا_کنون)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نوزیستی">دوران نوزیستی <small>(۶۶ م.س.پ تا کنون)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(246,236,57);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(246,236,57);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(246,236,57);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصرها</a> <small>(موارد <i>ایتالیک</i> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="گاه‌بازه">گاه‌بازه</a> هستند)</small></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(254,246,145);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%B1%DB%8C" title="کواترنری">کواترنری<br /> <small>(۲,۵۸ م.س.پ تا کنون)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,241,224);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%86" title="هولوسن">هولوسن <small>(۱۱,۷ ه.س.پ تا کنون)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="گرینلندین">گرینلندین <small>(۱۱,۷ تا ۸,۲۳۶ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AB%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="نورث‌گریپین">نورث‌گریپین <small>(۸,۲۳۶ تا ۴,۲ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="مگالاین">مگالاین <small>(۴,۲ ه.س.پ تا کنون)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,239,184);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پلیستوسن">پلیستوسن <small>(۲,۵۸ م.س.پ تا ۱۱,۷ ه.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="گلاسین">گلاسین <small>(۲,۵۸ م.س.پ تا ۱,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کالابرین">کالابرین <small>(۱,۸ م.س.پ تا ۷۸۱ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="چیبانین">چیبانین <small>(۷۸۱ تا ۱۲۶ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="پلیستوسن پسین">پسین (تارانشین)* <small>(۱۲۶ تا ۱۱,۷ ه.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(254,221,45);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="نئوژن">نئوژن<br /> <small>(۲۳,۰۳ تا ۲,۵۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,248,166);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پلیوسن">پلیوسن <small>(۵,۳۳۳ تا ۲,۵۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86" title="زانکلین">زانکلین <small>(۵,۳۳۳ تا ۳,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="پیاسنزین">پیاسنزین <small>(۳,۶ تا ۲,۵۸ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,239,0);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86" title="میوسن">میوسن <small>(۲۳,۰۳ تا ۵,۳۳۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آکوئیتانین">آکوئیتانین <small>(۲۳,۰۳ تا ۲۰,۴۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="بوردیگالین">بوردیگالین <small>(۲۰,۴۴ تا ۱۵,۹۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="لانگین">لانگین <small>(۱۵,۹۷ تا ۱۳,۸۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="سراوالین">سراوالین <small>(۱۳,۸۲ تا ۱۱,۶۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تورتونین">تورتونین <small>(۱۱,۶۳ تا ۷,۲۴۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="مسینین">مسینین <small>(۷,۲۴۶ تا ۵,۳۳۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(254,161,99);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="پالئوژن">پالئوژن<br /> <small>(۶۶ تا ۲۳,۰۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,195,134);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="الیگوسن">الیگوسن <small>(۳۳,۹ تا ۲۳,۰۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86" title="روپلین">روپلین <small>(۳۳,۹ تا ۲۸,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="چاتین (زمین‌شناسی)">چاتین <small>(۲۸,۱ تا ۲۳,۰۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,185,121);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="ائوسن">ائوسن <small>(۵۶ تا ۳۳,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="ایپرزین">ایپرزین <small>(۵۶ تا ۴۷,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لوتتین">لوتتین <small>(۴۷,۸ تا ۴۱,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بارتونین">بارتونین <small>(۴۱,۲ تا ۳۷,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پریابونین">پریابونین <small>(۳۷,۸ تا ۳۳,۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,173,110);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پالئوسن">پالئوسن <small>(۶۶ تا ۵۶ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دانین">دانین <small>(۶۶ تا ۶۱,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="سلاندین">سلاندین <small>(۶۱,۶ تا ۵۹,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="تانتین">تانتین <small>(۵۹,۲ تا ۵۶ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:rgb(254,246,145);"><div><small>بر پایه تقسیم‌بندی قدیمی، <b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="پالئوژن">پالئوژن</a></b>، <b><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="نئوژن">نئوژن</a></b> و <b><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="پلیستوسن پیشین">پلیستوسن پیشین</a></b>، دوره <b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ترشیاری">ترشیاری</a></b> پیشین را تشکیل می‌دهند.</small></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible uncollapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";background:rgb(7,202,234);"><div id="دوران_میانه‌زیستی_(۲۵۲,۱۷_تا_۶۶_م.س.پ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="میانه‌زیستی">دوران میانه‌زیستی <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(7,202,234);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(7,202,234);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(7,202,234);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصرها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(111,200,107);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="کرتاسه">کرتاسه<br /> <small>(۱۴۵ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(166,212,104);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پسین">پسین <small>(۱۰۰,۵ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سنومانین">سنومانین <small>(۱۰۰,۵ تا ۹۳,۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">تورونین <small>(۹۳,۹ تا ۸۹,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کنیاسین">کنیاسین <small>(۸۹,۸ تا ۸۶,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سانتونین (زمین‌شناسی)">سانتونین <small>(۸۶,۳ تا ۸۳,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کامپانین">کامپانین <small>(۸۳,۶ تا ۷۲,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ماستریختین">ماستریختین <small>(۷۲,۱ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(126,205,116);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پیشین">پیشین <small>(۱۴۵ تا ۱۰۰,۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="بریاسین">بریاسین <small>(۱۴۵ تا ۱۳۹,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="والانجینین">والانجینین <small>(۱۳۹,۸ تا ۱۳۲,۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%86" title="هاتریوین">هاتریوین <small>(۱۳۲,۹ تا ۱۲۹,۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="بارمین">بارمین <small>(۱۲۹,۴ تا ۱۲۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آپتین">آپتین <small>(۱۲۵ تا ۱۱۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="آلبین">آلبین <small>(۱۱۳ تا ۱۰۰,۵ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(0,187,231);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="ژوراسیک">ژوراسیک<br /> <small>(۲۰۱,۳ تا ۱۴۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(151,227,250);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ژوراسیک پسین">پسین <small>(۱۶۳,۵ تا ۱۴۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="آکسفوردین">آکسفوردین <small>(۱۶۳,۵ تا ۱۵۷,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="کیمریجین">کیمریجین <small>(۱۵۷,۳ تا ۱۵۲,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تیتونین">تیتونین <small>(۱۵۲,۱ تا ۱۴۵ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(52,209,235);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ژوراسیک میانه">میانه <small>(۱۷۴,۱ تا ۱۶۳,۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آلنین">آلنین <small>(۱۷۴,۱ تا ۱۷۰,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AC%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="باجوسین">باجوسین <small>(۱۷۰,۳ تا ۱۶۸,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="باتونین">باتونین <small>(۱۶۸,۳ تا ۱۶۶,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="کالووین">کالووین <small>(۱۶۶,۱ تا ۱۶۳,۵ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(0,183,234);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="ژوراسیک پیشین">پیشین <small>(۲۰۱,۳ تا ۱۷۴,۱ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="هتانجین">هتانجین <small>(۲۰۱,۳ تا ۱۹۹,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سینمورین">سینمورین <small>(۱۹۹,۳ تا ۱۹۰,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D9%86" title="پلینسباخین">پلینسباخین <small>(۱۹۰,۸ تا ۱۸۲,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A2%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="توآرسین">توآرسین <small>(۱۸۲,۷ تا ۱۷۴,۱ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(153,78,150);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="تریاس">تریاس<br /> <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۲۰۱,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(198,152,194);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="تریاس پسین">پسین <small>(۲۳۷ تا ۲۰۱,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کارنین">کارنین <small>(۲۳۷ تا ۲۲۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نورین (زمین‌شناسی)">نورین <small>(۲۲۷ تا ۲۰۸,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="راتین">راتین <small>(۲۰۸,۵ تا ۲۰۱,۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(191,124,177);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تریاس میانه">میانه <small>(۲۴۷,۲ تا ۲۳۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="آنیسین">آنیسین <small>(۲۴۷,۲ تا ۲۴۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="لادینین">لادینین <small>(۲۴۲ تا ۲۳۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(173,87,154);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="تریاس پیشین">پیشین <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۲۴۷,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ایندون">ایندون <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۲۵۱,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="اولنکین">اولنکین <small>(۲۵۱,۲ تا ۲۴۷,۲ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";background:rgb(146,195,160);"><div id="دوران_دیرینه‌زیستی_(۵۴۱_تا_۲۵۲,۱۷_م.س.پ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دیرینه‌زیستی">دوران دیرینه‌زیستی <small>(۵۴۱ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(146,195,160);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(146,195,160);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(146,195,160);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصرها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(247,88,60);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="پرمین">پرمین<br /> <small>(۲۹۸,۹ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,175,151);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="لوپینگین">لوپینگین <small>(۲۵۹,۸ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%DA%86%DB%8C%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="ووچیاپینگین">ووچیاپینگین <small>(۲۵۹,۸ تا ۲۵۴,۱۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="چانگسینگین">چانگسینگین <small>(۲۵۴,۱۴ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,131,103);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="گوادالوپین">گوادالوپین <small>(۲۷۲,۳ تا ۲۵۹,۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رودین">رودین <small>(۲۷۲,۳ تا ۲۶۸,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="ووردین">ووردین <small>(۲۶۸,۸ تا ۲۶۵,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کاپیتانین">کاپیتانین <small>(۲۶۵,۱ تا ۲۵۹,۸ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(247,110,84);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="سیسورالین">سیسورالین <small>(۲۹۸,۹ تا ۲۷۲,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%86" title="آسلین">آسلین <small>(۲۹۸,۹ تا ۲۹۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="ساکمارین">ساکمارین <small>(۲۹۵ تا ۲۹۰,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="آرتینسکین">آرتینسکین <small>(۲۹۰,۱ تا ۲۸۳,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کونگورین">کونگورین <small>(۲۸۳,۵ تا ۲۷۲,۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(63,174,173);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%81%D8%B1" title="کربنیفر">کربنیفر<br /> <small>(۳۵۸,۹ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(138,198,195);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پنسیلوانین">پنسیلوانین <small>(۳۲۳,۲ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="باشکیرین">باشکیرین <small>(۳۲۳,۲ تا ۳۱۵,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86" title="مسکوین">مسکوین <small>(۳۱۵,۲ تا ۳۰۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="کازیمووین">کازیمووین <small>(۳۰۷ تا ۳۰۳,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DA%98%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گژلین">گژلین <small>(۳۰۳,۷ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(97,157,126);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="میسیسیپین">میسیسیپین <small>(۳۵۸,۹ تا ۳۲۳,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="تورنزین">تورنزین <small>(۳۵۸,۹ تا ۳۴۶,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="ویزین">ویزین <small>(۳۴۶,۷ تا ۳۳۰,۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%AE%D9%88%DB%8C%D9%86" title="سرپوخوین">سرپوخووین <small>(۳۳۰,۹ تا ۳۲۳,۲ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(221,150,81);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دوونین">دوونین<br /> <small>(۴۱۹,۲ تا ۳۵۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(244,224,169);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="دوونین پسین">پسین <small>(۳۸۲,۷ تا ۳۵۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%86%DB%8C%D9%86" title="فراسنین">فراسنین <small>(۳۸۲,۷ تا ۳۷۲,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="فامنین (زمین‌شناسی)">فامنین <small>(۳۷۲,۷ تا ۳۵۸,۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(246,200,122);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="دوونین میانه">میانه <small>(۳۹۳,۳ تا ۳۸۲,۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ایفلین">ایفلین <small>(۳۹۳,۳ تا ۳۸۷,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ژیوتین">ژیوتین <small>(۳۸۷,۷ تا ۳۸۲,۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(239,176,99);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="دوونین پیشین">پیشین <small>(۴۱۹,۲ تا ۳۹۳,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AE%DA%A9%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="لاخکووین">لاخکووین <small>(۴۱۹,۲ تا ۴۱۰,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="پراگین">پراگین <small>(۴۱۰,۸ تا ۴۰۷,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B3%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="امسین (زمین‌شناسی)">امسین <small>(۴۰۷,۶ تا ۳۹۳,۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(166,223,197);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سیلورین">سیلورین<br /> <small>(۴۴۳,۸ تا ۴۱۹,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(228,242,230);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="پریدولی">پریدولی <small>(۴۲۳ تا ۴۱۹,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(180,229,219);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%88%D9%88" class="mw-redirect" title="لودلوو">لودلوو <small>(۴۲۷,۴ تا ۴۲۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="گورستین">گورستین <small>(۴۲۷,۴ تا ۴۲۵,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="لودفوردین">لودفوردین <small>(۴۲۵,۶ تا ۴۲۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(164,224,208);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="ونلاک">ونلاک <small>(۴۳۳,۴ تا ۴۲۷,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="شینوودین">شینوودین <small>(۴۳۳,۴ تا ۴۳۰,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="هومرین">هومرین <small>(۴۳۰,۵ تا ۴۲۷,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(126,215,198);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="لاندووری">لاندووری <small>(۴۴۳,۸ تا ۴۳۳,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="رودانین (زمین‌شناسی)">رودانین <small>(۴۴۳,۸ تا ۴۴۰,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A6%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آئرونین">آئرونین <small>(۴۴۰,۸ تا ۴۳۸,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%DB%8C%DA%86%DB%8C%D9%86" title="تلیچین">تلیچین <small>(۴۳۸,۵ تا ۴۳۳,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(0,169,138);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="اردویسین">اردویسین<br /> <small>(۴۸۵,۴ تا ۴۴۳,۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(94,204,169);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="اردویسین پسین">پسین <small>(۴۵۸,۴ تا ۴۴۳,۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="سندبین">سندبین <small>(۴۵۸,۴ تا ۴۵۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کاتین (زمین‌شناسی)">کاتین <small>(۴۵۳ تا ۴۴۵,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="هیرنانتین">هیرنانتین <small>(۴۴۵,۲ تا ۴۴۳,۸ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(0,189,151);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اردویسین میانه">میانه <small>(۴۷۰ تا ۴۵۸,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="داپینگین">داپینگین <small>(۴۷۰ تا ۴۶۷,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86" title="داریویلین">داریویلین <small>(۴۶۷,۳ تا ۴۵۸,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(0,175,137);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="اردویسین پیشین">پیشین <small>(۴۸۵,۴ تا ۴۷۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ترمادوسین">ترمادوسین <small>(۴۸۵,۴ تا ۴۷۷,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="فلوئین">فلوئین <small>(۴۷۷,۷ تا ۴۷۰ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(129,170,114);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کامبرین">کامبرین<br /> <small>(۵۴۱ تا ۴۸۵,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(173,221,168);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="فورونجین">فورونجین <small>(۴۹۷ تا ۴۸۵,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="پایبین">پایبین <small>(۴۹۷ تا ۴۹۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ژیانگشانین">ژیانگشانین <small>(۴۹۴ تا ۴۸۹,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B1%DB%B0_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۱۰ کامبرین">عصر ۱۰* <small>(۴۸۹,۵ تا ۴۸۵,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(161,207,155);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="میائولینگین">میائولینگین <small>(۵۰۹ تا ۴۹۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A6%D9%86" title="وولیوئن">وولیوئن <small>(۵۰۹ تا ۵۰۴,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="درومین">درومین <small>(۵۰۴,۵ تا ۵۰۰,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%98%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="گوژانگین">گوژانگین <small>(۵۰۰,۵ تا ۴۹۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(149,194,143);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%81_%DB%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="ردیف ۲ کامبرین">دور ۲* <small>(۵۲۱ تا ۵۰۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۳ کامبرین">عصر ۳* <small>(۵۲۱ تا ۵۱۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۴ کامبرین">عصر ۴* <small>(۵۱۴ تا ۵۰۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(138,181,132);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ترنووین">ترنووین <small>(۵۴۱ تا ۵۲۱ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="فورتونین">فورتونین <small>(۵۴۱ تا ۵۲۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۲ کامبرین">عصر ۲* <small>(۵۲۹ تا ۵۲۱ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:rgb(63,174,173);"><div><small><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="کازیمووین">کازیمووین</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%DA%98%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گژلین">گژلین</a> زیردور <b><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پنسیلوانین">پنسیلوانین پسین <small>(۳۰۷ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></b> را تشکیل می‌دهند.</small></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#dd9;background:rgb(254,91,113);"><div id="بزرگ‌ابردوران_پرکامبرین_(۴۵۶۷_تا_۵۴۱_م.س.پ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="پرکامبرین">بزرگ‌ابردوران پرکامبرین <small>(۴۵۶۷ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(254,91,113);"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مقیاس زمانی زمین‌شناسی">ابردوران‌ها</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دوران‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(254,91,113);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوران (زمین‌شناسی)">دوران‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(254,91,113);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(254,76,104);"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشین‌زیستی">پیشین‌زیستی<br /><small>(۲۵۰۰ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,183,87);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="پیشین‌زیستی نو">نو <small>(۱۰۰۰ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تونین">تونین <small>(۱۰۰۰ تا ۷۲۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%88%DA%98%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کریوژنین">کریوژنین <small>(۷۲۰ تا ۶۳۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ادیاکاران">ادیاکاران <small>(۶۳۵ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,184,114);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="پیشین‌زیستی میانه">میانه <small>(۱۶۰۰ تا ۱۰۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86" title="کالیمین">کالیمین <small>(۱۶۰۰ تا ۱۴۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="اکتاسین">اکتاسین <small>(۱۴۰۰ تا ۱۲۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C%D9%86" title="استنین">استنین <small>(۱۲۰۰ تا ۱۰۰۰ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,91,113);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87" title="پیشین‌زیستی دیرینه">دیرینه <small>(۲۵۰۰ تا ۱۶۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سیدرین">سیدرین <small>(۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ریاسین">ریاسین <small>(۲۳۰۰ تا ۲۰۵۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اوروسیرین">اوروسیرین <small>(۲۰۵۰ تا ۱۸۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="استاترین">استاترین <small>(۱۸۰۰ تا ۱۶۰۰ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(254,0,124);"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نخست‌زیستی">نخست‌زیستی<br /> <small>(۴۰۰۰ تا ۲۵۰۰ م.س.پ)</small></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,166,186);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="نخست‌زیستی نو">نو <small>(۲۸۰۰ تا ۲۵۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,124,163);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="نخست‌زیستی میانه">میانه <small>(۳۲۰۰ تا ۲۸۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,91,151);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87" title="نخست‌زیستی دیرینه">دیرینه <small>(۳۶۰۰ تا ۳۲۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(238,0,125);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D9%85_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سپیده‌دم نخست‌زیستی">سپیده‌دم <small>(۴۰۰۰ تا ۳۶۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(203,3,129);"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">پیشازیستی <br /><small>(۴۵۶۷ تا ۴۰۰۰ م.س.پ)</small></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(203,3,129);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">نو <small>(۴۱۰۰ تا ۴۰۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(203,3,129);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">میانه <small>(۴۳۰۰ تا ۴۱۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(203,3,129);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">دیرینه <small>(۴۵۶۷ تا ۴۳۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:#dd9;"><div><small>م.س.پ = میلیون سال پیش - ه.س.پ = هزار سال پیش - <b>*</b>توسط <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی">کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی</a> به رسمیت شناخته نشده‌ است.</small></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37527932">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-style:italic}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;left:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td style="padding-left:0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Anning_plesiosaur.jpg" class="mw-file-description"><img alt="آیکون خرد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Anning_plesiosaur.jpg/30px-Anning_plesiosaur.jpg" decoding="async" width="30" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Anning_plesiosaur.jpg/45px-Anning_plesiosaur.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Anning_plesiosaur.jpg/60px-Anning_plesiosaur.jpg 2x" data-file-width="770" data-file-height="692" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">این یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:خرد">مقالهٔ خرد</a> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیرین‌شناسی">دیرین‌شناسی</a> است. می‌توانید با <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit">گسترش آن</a> به ویکی‌پدیا کمک کنید.</p></td></tr></tbody></table></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37527932"><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td style="padding-left:0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Geological_time_spiral.png" class="mw-file-description"><img alt="آیکون خرد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Geological_time_spiral.png/40px-Geological_time_spiral.png" decoding="async" width="40" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Geological_time_spiral.png/60px-Geological_time_spiral.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Geological_time_spiral.png/80px-Geological_time_spiral.png 2x" data-file-width="2424" data-file-height="2145" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">این یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:خرد">مقالهٔ خرد</a> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زمین‌گاه‌شناسی">زمین‌گاه‌شناسی</a> است. می‌توانید با <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit">گسترش آن</a> به ویکی‌پدیا کمک کنید.</p></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تورونین&oldid=24221689">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تورونین&oldid=24221689</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="رده:تورونین">تورونین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="رده:زمین‌گاه‌شناسی کرتاسه">زمین‌گاه‌شناسی کرتاسه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="رده:سازندهای زمین‌شناسی تورونین">سازندهای زمین‌شناسی تورونین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:عصرهای زمین‌شناسی">عصرهای زمین‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="رده:کرتاسه پسین">کرتاسه پسین</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:پیوند رده انبار از ویکی‌داده">پیوند رده انبار از ویکی‌داده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="رده:همه مقاله‌های خرد">همه مقاله‌های خرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های خرد دیرینه‌شناسی">مقاله‌های خرد دیرینه‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های خرد زمین‌گاه‌شناسی">مقاله‌های خرد زمین‌گاه‌شناسی</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۴ اوت ۲۰۱۸ ساعت ۱۵:۲۹ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-wlpvf","wgBackendResponseTime":1144,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.849","walltime":"0.953","ppvisitednodes":{"value":32647,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":450832,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":53469,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11229,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 835.143 1 -total"," 82.26% 687.000 2 الگو:Navbox_with_collapsible_groups"," 65.30% 545.338 23 الگو:Navbox"," 55.19% 460.883 22 الگو:Navbox_subgroup"," 54.44% 454.662 1 الگو:تاریخ_زمین‌شناختی"," 22.07% 184.339 106 الگو:Period_color"," 18.41% 153.782 1 الگو:Lang-en"," 9.64% 80.529 1 الگو:انبار-رده"," 9.21% 76.951 1 الگو:پروژه_خواهر"," 8.94% 74.622 1 الگو:Side_box"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.349","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":21510920,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-wlpvf","timestamp":"20241125095204","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062a\u0648\u0631\u0648\u0646\u06cc\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q691429","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q691429","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2015-12-18T15:23:12Z","dateModified":"2018-08-04T15:29:02Z"}</script> </body> </html>