CINXE.COM

عصر آهن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>عصر آهن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"09fbe787-2dcd-407b-b02d-1ca871fcb163","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"عصر_آهن","wgTitle":"عصر آهن","wgCurRevisionId":40034433,"wgRevisionId":40034433,"wgArticleId":114251,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌هایی که از افزونه گاه‌شمار آسان استفاده می‌کنند","مقاله‌های بدون منبع","همه مقاله‌های بدون منبع","عصر آهن","بنیان‌گذاری‌ها در هزاره ۲ (پیش از میلاد)","دوره‌های تاریخی"],"wgPageViewLanguage":"fa", "wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"عصر_آهن","wgRelevantArticleId":114251,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11764", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.timeline.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools", "ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.timeline.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="عصر آهن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-عصر_آهن rootpage-عصر_آهن skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">عصر آهن</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۴۸ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-148" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۴۸ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Ystertydperk" title="Ystertydperk–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Ystertydperk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Eisenzeit" title="Eisenzeit–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Eisenzeit" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%89%B5_%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%95" title="የብረት ዘመን–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="የብረት ዘመን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Edat_de_Fierro" title="Edat de Fierro–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Edat de Fierro" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D9%8A" title="العصر الحديدي–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="العصر الحديدي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D9%89" title="عصر حديدى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عصر حديدى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A7%8C%E0%A6%B9_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%97" title="লৌহ যুগ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="লৌহ যুগ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ed%C3%A1_del_fierro" title="Edá del fierro–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Edá del fierro" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Azilugal" title="Azilugal–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Azilugal" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/D%C9%99mir_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Dəmir dövrü–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Dəmir dövrü" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%A4%D9%86%D9%85%DB%8C" title="دمیر دؤنمی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="دمیر دؤنمی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="Тимер быуат–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Тимер быуат" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Gel%C5%BE%C4%97is_om%C5%BEios" title="Gelžėis omžios–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Gelžėis omžios" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Жалезны век–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Жалезны век" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Жалезны век–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Жалезны век" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D0%B5%D0%BF%D0%BE%D1%85%D0%B0" title="Желязна епоха–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Желязна епоха" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Zaman_Besi" title="Zaman Besi–بانجاری" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Zaman Besi" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="بانجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%9E%E1%80%AE%E1%82%8F%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="ပသီႏခေတ်–Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ပသီႏခေတ်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A7%8C%E0%A6%B9_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%97" title="লৌহ যুগ–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="লৌহ যুগ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BE%B1%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%B4%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="ལྕགས་ཆས་སྤྱོད་པའི་དུས་རབས།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ལྕགས་ཆས་སྤྱོད་པའི་དུས་རབས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Oadvezh_an_houarn" title="Oadvezh an houarn–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Oadvezh an houarn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C5%BDeljezno_doba" title="Željezno doba–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Željezno doba" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Edat_del_ferro" title="Edat del ferro–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Edat del ferro" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8C%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D1%80" title="Аьчка оьмар–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Аьчка оьмар" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%85%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D9%86" title="سەردەمی ئاسن–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سەردەمی ئاسن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Demir_devri" title="Demir devri–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Demir devri" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Doba_%C5%BEelezn%C3%A1" title="Doba železná–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Doba železná" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Ep%C3%B2ka_%C5%BCelaz%C5%82a" title="Epòka żelazła–کاشوبی" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Epòka żelazła" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="کاشوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%C4%95%D1%80_%C4%95%D0%BC%C4%95%D1%80%C4%95" title="Тимĕр ĕмĕрĕ–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Тимĕр ĕмĕрĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Oes_yr_Haearn" title="Oes yr Haearn–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Oes yr Haearn" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Jernalder" title="Jernalder–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Jernalder" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Eisenzeit" title="Eisenzeit–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Eisenzeit" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Wext%C3%AA_As%C4%B1ni" title="Wextê Asıni–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Wextê Asıni" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A3%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%81%CE%BF%CF%85" title="Εποχή του Σιδήρου–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Εποχή του Σιδήρου" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A8_dal_f%C3%A8r" title="Etè dal fèr–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Etè dal fèr" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Iron_Age" title="Iron Age–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Iron Age" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ferepoko" title="Ferepoko–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ferepoko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Edad_del_Hierro" title="Edad del Hierro–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Edad del Hierro" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Rauaaeg" title="Rauaaeg–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Rauaaeg" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Burdin_Aroa" title="Burdin Aroa–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Burdin Aroa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Rautakausi" title="Rautakausi–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Rautakausi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Ravvaaig" title="Ravvaaig–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Ravvaaig" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%82ge_du_fer" title="Âge du fer–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Âge du fer" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Iisentidj" title="Iisentidj–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Iisentidj" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Izertiid" title="Izertiid–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Izertiid" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Iarannaois" title="An Iarannaois–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Iarannaois" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="鐵器時代–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="鐵器時代" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Laj_di_fer" title="Laj di fer–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Laj di fer" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Idade_de_Ferro" title="Idade de Ferro–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Idade de Ferro" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%AA_%D7%94%D7%91%D7%A8%D7%96%D7%9C" title="תקופת הברזל–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="תקופת הברזל" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8C%E0%A4%B9_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="लौह युग–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="लौह युग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Loha_Yug" title="Loha Yug–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Loha Yug" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%BDeljezno_doba" title="Željezno doba–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Željezno doba" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Vaskor" title="Vaskor–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Vaskor" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="Երկաթի դար–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Երկաթի դար" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%A7_%D4%B4%D5%A1%D6%80" title="Երկաթէ Դար–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Երկաթէ Դար" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Zaman_Besi" title="Zaman Besi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Zaman Besi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Panawen_ti_Landok" title="Panawen ti Landok–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Panawen ti Landok" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8C%D1%88%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Аьшка зама–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Аьшка зама" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Fer-epoko" title="Fer-epoko–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Fer-epoko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/J%C3%A1rn%C3%B6ld" title="Járnöld–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Járnöld" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_del_ferro" title="Età del ferro–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Età del ferro" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%89%84%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="鉄器時代–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="鉄器時代" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Ayan_Iej" title="Ayan Iej–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Ayan Iej" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Jaman_wesi" title="Jaman wesi–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Jaman wesi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="რკინის ხანა–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რკინის ხანა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/%C3%91%C9%A9%C9%A3y%CA%8A%CA%8A_p%C9%A9nz%C9%A9_(Age_du_fer)" title="Ñɩɣyʊʊ pɩnzɩ (Age du fer)–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ñɩɣyʊʊ pɩnzɩ (Age du fer)" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%B4%D3%99%D1%83%D1%96%D1%80%D1%96" title="Темір дәуірі–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Темір дәуірі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B2%A0%EA%B8%B0_%EC%8B%9C%EB%8C%80" title="철기 시대–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="철기 시대" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Serdema_hesin%C3%AE" title="Serdema hesinî–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Serdema hesinî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Oos_Horn" title="Oos Horn–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Oos Horn" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D0%B4%D0%BE%D0%BE%D1%80%D1%83" title="Темир доору–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Темир доору" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Aetas_ferrea" title="Aetas ferrea–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Aetas ferrea" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Eda_de_Fero" title="Eda de Fero–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Eda de Fero" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Iezertied" title="Iezertied–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Iezertied" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A6_do_f%C3%A6ro" title="Etæ do færo–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Etæ do færo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A9_dl_Fer" title="Eté dl Fer–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Eté dl Fer" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Etaa_del_Ferr" title="Etaa del Ferr–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Etaa del Ferr" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BA%8D%E0%BA%B8%E0%BA%97%E0%BA%B2%E0%BA%94%E0%BB%80%E0%BA%AB%E0%BA%BC%E0%BA%B1%E0%BA%81" title="ອາຍຸທາດເຫຼັກ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ອາຍຸທາດເຫຼັກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Gele%C5%BEies_am%C5%BEius" title="Geležies amžius–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Geležies amžius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Dze%C4%BC%C5%BEalaiki" title="Dzeļžalaiki–لاتگالی" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Dzeļžalaiki" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="لاتگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Dzelzs_laikmets" title="Dzelzs laikmets–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Dzelzs laikmets" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Andron%27_ny_Vy" title="Andron&#039; ny Vy–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Andron&#039; ny Vy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%B1%D1%80%D1%82%D0%BD%D1%8C%D3%A7_%D0%BA%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BC" title="Кӱртньӧ курым–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Кӱртньӧ курым" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%BE_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5" title="Железно време–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Железно време" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%97%E0%B4%82" title="അയോയുഗം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അയോയുഗം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BC%D3%A9%D1%80_%D0%B7%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D2%AF%D0%B5" title="Төмөр зэвсгийн үе–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Төмөр зэвсгийн үе" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%B9_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="लोह युग–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लोह युग" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Zaman_Besi" title="Zaman Besi–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Zaman Besi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eidade_de_l_Fierro" title="Eidade de l Fierro–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eidade de l Fierro" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%B6%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="သံခေတ်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="သံခေတ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_d%22o_fierro" title="Età d&quot;o fierro–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Età d&quot;o fierro" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Iesentiet" title="Iesentiet–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Iesentiet" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Iezertied" title="Iezertied–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Iezertied" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8C%E0%A4%B9_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="लौह युग–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="लौह युग" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="न युग–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="न युग" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/IJzertijd" title="IJzertijd–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="IJzertijd" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Jarnalderen" title="Jarnalderen–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Jarnalderen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Jernalderen" title="Jernalderen–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Jernalderen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Edat_dau_F%C3%A8rre" title="Edat dau Fèrre–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Edat dau Fèrre" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A9%8B%E0%A8%B9%E0%A8%BE_%E0%A8%AF%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%97" title="ਲੋਹਾ ਯੁੱਗ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲੋਹਾ ਯੁੱਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Epoka_%C5%BCelaza" title="Epoka żelaza–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Epoka żelaza" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_d%C3%ABl_fer" title="Età dël fer–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Età dël fer" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%DB%81%D8%A7_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="لوہا ویلا–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لوہا ویلا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D9%86%DB%90_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87" title="د اوسپنې زمانه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د اوسپنې زمانه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Idade_do_Ferro" title="Idade do Ferro–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Idade do Ferro" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Temp_da_fier" title="Temp da fier–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Temp da fier" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Epoca_Fierului" title="Epoca Fierului–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Epoca Fierului" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Железный век–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Железный век" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D1%97%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Желїзна доба–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Желїзна доба" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%B9%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="लोहयुगम्–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="लोहयुगम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D2%AF%D0%B9%D1%8D" title="Тимир үйэ–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Тимир үйэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Edade_de_su_Ferru" title="Edade de su Ferru–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Edade de su Ferru" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Etati_d%C3%BB_ferru" title="Etati dû ferru–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Etati dû ferru" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Airn_Age" title="Airn Age–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Airn Age" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%BDeljezno_doba" title="Željezno doba–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Željezno doba" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B6%9A%E0%B6%A9_%E0%B6%BA%E0%B7%94%E0%B6%9C%E0%B6%BA" title="යකඩ යුගය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="යකඩ යුගය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Iron_Age" title="Iron Age–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Iron Age" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%BDelezn%C3%A1_doba" title="Železná doba–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Železná doba" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C5%BDelezna_doba" title="Železna doba–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Železna doba" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zera_re_Utare" title="Zera re Utare–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zera re Utare" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Koha_e_Hekurit" title="Koha e Hekurit–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Koha e Hekurit" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Гвоздено доба–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гвоздено доба" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Iersentied" title="Iersentied–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Iersentied" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/J%C3%A4rn%C3%A5ldern" title="Järnåldern–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Järnåldern" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Zama_za_Chuma" title="Zama za Chuma–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Zama za Chuma" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="இரும்புக் காலம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இரும்புக் காலம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%AA_%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B0%82" title="ఇనుప యుగం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇనుప యుగం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81" title="ยุคเหล็ก–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ยุคเหล็ก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Demir_asyry" title="Demir asyry–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Demir asyry" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Panahong_Bakal" title="Panahong Bakal–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Panahong Bakal" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Demir_%C3%87a%C4%9F%C4%B1" title="Demir Çağı–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Demir Çağı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%B3%D0%B0%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Тимер гасыр–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Тимер гасыр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0" title="Залізна доба–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Залізна доба" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%DB%81%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="آہنی دور–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آہنی دور" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Temir_davri" title="Temir davri–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Temir davri" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_del_fero" title="Età del fero–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Età del fero" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Raudaig" title="Raudaig–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Raudaig" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BB%93_s%E1%BA%AFt" title="Thời đại đồ sắt–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thời đại đồ sắt" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Yzertyd" title="Yzertyd–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Yzertyd" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Panahon_han_Puthaw" title="Panahon han Puthaw–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Panahon han Puthaw" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%93%81%E5%99%A8%E6%97%B6%E4%BB%A3" title="铁器时代–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="铁器时代" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="რკინაშ ხანა–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="რკინაშ ხანა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%99%D7%96%D7%9F_%D7%A2%D7%A4%D7%90%D7%9B%D7%A2" title="אייזן עפאכע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אייזן עפאכע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%93%81%E5%99%A8%E6%97%B6%E4%BB%A3" title="铁器时代–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="铁器时代" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E4%B8%96" title="鐵世–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="鐵世" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Thih-kh%C3%AC_S%C3%AE-t%C4%81i" title="Thih-khì Sî-tāi–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Thih-khì Sî-tāi" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E5%99%A8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="鐵器時代–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="鐵器時代" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11764#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;oldid=40034433" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;id=40034433&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B5%25D8%25B1_%25D8%25A2%25D9%2587%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B5%25D8%25B1_%25D8%25A2%25D9%2587%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iron_Age" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11764" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-بدون_منبع plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Unreferenced" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله <b>به هیچ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">منبع و مرجعی</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">استناد</a> نمی‌کند</b>.<span class="hide-when-compact"> لطفاً با <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9/%DB%B1" class="mw-redirect" title="راهنما:مقدمه‌ای بر ارجاع/۱">افزودن یادکرد به منابع قابل اعتماد</a> برطبق <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">اصول تأییدپذیری</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع</a>، به <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit">بهبود این مقاله</a> کمک کنید. مطالب بدون منبع را می‌توان به چالش کشید و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C#مسئولیت_ارائه_منبع" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">حذف کرد</a>.<br /><small><span class="plainlinks"><i>یافتن منابع:</i>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=wikipedia&amp;q=%22%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86%22">"عصر آهن"</a>&#160;–&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&amp;q=%22%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86%22+-wikipedia&amp;tbs=ar:1">اخبار</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&amp;q=%22%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86%22&amp;tbs=bkt:s&amp;tbm=bks">روزنامه‌ها</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&amp;q=%22%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86%22+-wikipedia">کتاب‌ها</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86%22">آکادمیک</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A2%D9%87%D9%86%22&amp;acc=on&amp;wc=on">جی‌استور</a></span></small></span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AD%D8%B0%D9%81_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:حذف الگوی نگهداری">چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <table style="margin:auto;"> <tbody><tr> <td> <div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_5lyd2zkjlm0foym56jawoxvqfk3t2eo"><area shape="rect" href="/wiki/Bronze_Age" coords="457,21,562,45" title="Bronze Age" alt="Bronze Age" /><area shape="rect" href="/wiki/Stone_Age" coords="177,21,275,45" title="Stone Age" alt="Stone Age" /></map><img usemap="#timeline_5lyd2zkjlm0foym56jawoxvqfk3t2eo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/timeline/5lyd2zkjlm0foym56jawoxvqfk3t2eo.png" /></div> </td></tr></tbody></table> <p>عصر آهن آخرین دوره از سه عصر تاریخی <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2" title="فلز">فلز</a> پس از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> است. همچنین به عنوان عصر پایانی تقسیم سه سنی در نظر گرفته شده‌است که از ماقبل تاریخ (قبل از تاریخ ثبت شده) شروع می‌شود و به پیش تاریخ (قبل از تاریخ مکتوب) می‌رسد. در این کاربرد، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="عصر سنگ">عصر سنگ</a> (که به دوره‌های پارینه سنگی، میان سنگی و نوسنگی تقسیم می‌شود) و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> مقدم است. این مفاهیم در توصیف <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپای</a> عصر آهن و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="خاور نزدیک">خاور نزدیک</a> باستان سرچشمه گرفته‌اند اما اکنون سایر بخش‌های جهان قدیم را نیز شامل می‌شوند. </p><p>اگرچه آهن برای هزاران سال در بسیاری از مناطق مورد استفاده قرار گرفته‌است، آغاز عصر آهن به‌طور محلی در سراسر جهان توسط قراردادهای باستان‌شناسی تعریف می‌شود که تولید آهن ذوب‌شده (به‌ویژه ابزار و سلاح‌های فولادی) جایگزین معادل‌های برنزی آنها در استفاده رایج شود. </p><p>در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="آناتولی">آناتولی</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> یا اروپای جنوب شرقی، عصر آهن در اواخر هزاره دوم قبل از میلاد (حدود ۱۳۰۰ قبل از میلاد) آغاز شد. در <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="خاور نزدیک">خاور نزدیک</a> باستان، این انتقال همزمان با فروپاشی <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a>، در قرن ۱۲ قبل از میلاد اتفاق افتاد. این فناوری به زودی در سراسر منطقه حوضه <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="مدیترانه">مدیترانه</a> و جنوب <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a> بین قرن ۱۲ و ۱۱ قبل از میلاد گسترش یافت. گسترش بیشتر آن به آسیای مرکزی، اروپای شرقی و اروپای مرکزی تا حدودی به تأخیر افتاده‌است و اروپای شمالی تا حدود آغاز قرن پنجم قبل از میلاد به دست نیامد. </p><p>عصر آهن در <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> با فرهنگ ظروف خاکستری رنگ‌آمیزی‌شده آهن شروع می‌شود که از قرن ۱۵ قبل از میلاد تا <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="پادشاهی">پادشاهی</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="آشوکا">آشوکا</a> در قرن ۳ قبل از میلاد آغاز می‌شود. استفاده از اصطلاح «عصر آهن» در باستان‌شناسی جنوب، شرق و جنوب شرق <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a> جدیدتر و کمتر از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اوراسیا">اوراسیا</a> غربی رایج است. <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a> یک <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> جهانی نداشت و بسیاری از مناطق مستقیماً از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="سنگ">سنگ</a> به آهن تبدیل شدند. برخی از باستان شناسان بر این باورند که متالورژی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a> در جنوب <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="صحرای آفریقا">صحرای آفریقا</a> مستقل از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اوراسیا">اوراسیا</a> و بخش‌های همسایه شمال شرقی آفریقا در اوایل سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد توسعه یافت </p><p>مفهوم عصر آهن که با آغاز ثبت تاریخ‌نگاری مکتوب به پایان می‌رسد در دوران مدرن به خوبی مطرح نشده‌است، زیرا زبان نوشتاری و استفاده از <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="فولاد">فولاد</a> در زمان‌های مختلف در مناطق مختلف در سراسر سوابق باستان‌شناسی توسعه یافته‌است. به عنوان مثال، در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> تاریخ مکتوب قبل از ورود <a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D9%87%D9%86" class="mw-redirect" title="ذوب آهن">ذوب آهن</a> شروع شد، بنابراین این اصطلاح به ندرت استفاده می‌شود. برای <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="خاور نزدیک">خاور نزدیک</a> باستان، تأسیس <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شاهنشاهی هخامنشی">شاهنشاهی هخامنشی</a> ج. ۵۵۰ قبل از میلاد به‌طور سنتی و هنوز هم معمولاً به عنوان تاریخ قطعی در نظر گرفته می‌شود. تاریخ‌های متأخر به‌دلیل گزارشً <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AA" title="هرودوت">هرودوت</a>، تاریخی در نظر گرفته می‌شوند، علی‌رغم اینکه سوابق مکتوب قابل‌توجهی از دوران برنز در حال حاضر شناخته شده‌اند. در اروپای مرکزی و غربی، فتوحات <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">امپراتوری روم</a> در قرن اول قبل از میلاد به عنوان نشانه ای برای پایان عصر آهن عمل می‌کند. </p><p>آهن که در اعصار سه‌گانه پس از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> جای می‌گیرد. زمان رخداد این دوره در جاهای گوناگون متفاوت است. به گونه سنتی آغاز این زمان را <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B2_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۱۲ (پیش از میلاد)">سده دوازدهم پیش از میلاد</a> در <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="خاور نزدیک">خاور نزدیک</a> باستان، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ هند">هندوستان باستان</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونان باستان">یونان باستان</a> می‌دانند. در دیگر بخش‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> این دوره دیرتر آغاز گشت. در اروپای مرکزی این دوره از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۸ (پیش از میلاد)">سده ۸ پیش از میلاد</a> و در اروپای شمالی در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B6_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۶ (پیش از میلاد)">سده ۶ پیش از میلاد</a> آغاز شد. گداختن آهن و آهنگری در <a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B2%DB%B0%DB%B0(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="۱۲۰۰(پیش از میلاد) (صفحه وجود ندارد)">۱۲۰۰ پیش از میلاد</a> در آفریقای باختری آغاز گشت. عصر آهن در کرانه‌های <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="مدیترانه">مدیترانه</a> با فتوحات <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">امپراتوری روم</a>، در <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هندوستان">هندوستان</a> با <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="بودایی‌گری">بودایی‌گری</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="جینیسم">جینیسم</a>، در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> با <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="کنفوسیوس‌گرایی">کنفوسیوس‌گرایی</a> و در <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شمال اروپا">شمال اروپا</a> با <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="سده‌های میانی آغازین">سده‌های میانی آغازین</a> (پایان <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="سده ۸ (میلادی)">قرن هشتم میلادی</a>) به پایان رسید. </p><p>سختی، دمای گدازش بالا و فراوانی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D9%87%D9%86" title="سنگ آهن">سنگ آهن</a> این فلز را در سنجش با برنز خواستنی‌تر می‌نمود. از آنجا که <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="استعمار">استعمار</a> اروپایی آهن را با خود به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="قاره آمریکا">آمریکا</a> برد، پس عصر آهن هرگز به این سرزمین‌ها راه نیافت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خاور_نزدیک"><span id=".D8.AE.D8.A7.D9.88.D8.B1_.D9.86.D8.B2.D8.AF.DB.8C.DA.A9"></span>خاور نزدیک</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: خاور نزدیک"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>آهن در <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="خاور نزدیک باستان">خاور نزدیک باستان</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="هزاره دوم (پیش از میلاد)">هزاره ۲ پیش از میلاد</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="آناتولی">آناتولی</a> یا <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> با ریخته‌گری و فلزکاری آهن آغاز گشت. تا هزاره اول پیش از میلاد، سراسر خاور نزدیک باستان را درنوردید و ابزار و جنگ‌افزارهای برنزی جای خود را به ابزار آهنین داد. </p><p>سال ۵۵۰ پیش از میلاد و بنیان‌گذاری شاهنشاهی هخامنشی توسط <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="کوروش بزرگ">کوروش بزرگ</a> را پایان عصر آهن در خاور نزدیک به حساب می‌آورند. </p> <table width="255" align="left" border="2" cellspacing="0" cellpadding="4" rules="all" style="margin:0 1em 1em 0; border:solid 1px #AAAAAA; border-collapse:collapse; background-color:#F9F9F9; font-size:95%; empty-cells:show;"> <tbody><tr align="center"> <td bgcolor="#FFFFFF" colspan="5"><b><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%B1" title="تقسیم‌بندی سه‌گانه اعصار">تقسیم‌بندی سه‌گانه اعصار</a></b> </td></tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#ffffff" colspan="7"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عصر تاریخی (صفحه وجود ندارد)">عصر تاریخی</a> </td></tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#CC6600" colspan="2"><b><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%84%D8%A7_%D8%AA%D9%86" title="فرهنگ لا تن">دوره لا تن</a></b> </td> <td bgcolor="#CC6600" colspan="1" rowspan="3">&#160; </td> <td bgcolor="#ffffcc" rowspan="8"><b><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="آغاز تاریخ">نیاتاریخ</a></b> </td></tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#CC6600" colspan="2"><b><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%87%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="فرهنگ هالشتات">دوره هالشتات</a></b> </td></tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#CC6600" colspan="3"><b><a class="mw-selflink selflink">عصر آهن</a></b> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#EB9301">&#160;&#160;پسین </td> <td colspan="1" rowspan="4" bgcolor="#EB9301">&#160; </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#EAAD43">میانه </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#FFB300">پیشین </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="3" bgcolor="#EB9301"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="عصر برنز">عصر برنز</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" rowspan="4" bgcolor="#66CC33"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="دوران نوسنگی">دوران نوسنگی</a> </td> <td colspan="1" bgcolor="#FBD783"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%B3" class="mw-redirect" title="عصر مس">عصر مس</a> </td> <td colspan="1" rowspan="11" bgcolor="#66CC00">&#160; </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" bgcolor="#99CC00"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84" title="نوسنگی با سفال">نوسنگی با سفال</a> </td> <td colspan="1" rowspan="10" bgcolor="#ffffcc"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="پیشاتاریخ">پیشاتاریخ</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" bgcolor="#99FF33"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84_%D8%A8" title="نوسنگی پیش از سفال ب">نوسنگی پیش از سفال ب</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" bgcolor="#CCFF66"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84_%D8%A2" title="نوسنگی پیش از سفال آ">نوسنگی پیش از سفال آ</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" rowspan="1" bgcolor="#99FF33"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="میان‌سنگی">میان‌سنگی</a> </td> <td colspan="1" bgcolor="#99CC00">میان‌سنگی، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="فراپارینه‌سنگی">فراپارینه‌سنگی</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" rowspan="3" bgcolor="#99FF66"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="پارینه‌سنگی">پارینه‌سنگی</a> </td> <td colspan="1" bgcolor="#99CC00"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="پارینه‌سنگی زبرین">پسین</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" bgcolor="#99FF33"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پارینه‌سنگی میانی">میانه</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="1" bgcolor="#CCFF66"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="پارینه‌سنگی زیرین">پیشین</a> </td></tr> <tr align="center"> <td colspan="3" rowspan="1" bgcolor="#66CC00"><b><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="عصر سنگ">عصر سنگ</a></b> </td></tr></tbody></table> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شبه‌قاره_هند"><span id=".D8.B4.D8.A8.D9.87.E2.80.8C.D9.82.D8.A7.D8.B1.D9.87_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>شبه‌قاره هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: شبه‌قاره هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پژوهش‌های باستانشناسی در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="اوتار پرادش">اوتار پرادش</a> کنونی نشان از کاربرد آهن میان ۱۸۰۰ تا <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B0%DB%B0_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" class="mw-redirect" title="۱۲۰۰ (پیش از میلاد)">۱۲۰۰ پیش از میلاد</a> دارد. می‌نماید که از آغاز <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B3_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۱۳ (پیش از میلاد)">سده ۱۳ پیش از میلاد</a> گدازش آهن در هندوستان فراگیر شده باشد. یک مرکز آهنگری در خاور هند از هزاره یکم پیش از میلاد به جا مانده‌است. می‌نماید در آغاز این هزاره این صنعت در هندوستان گسترده شده باشد. </p><p>باور بر این است که عصر آهن در هند در دوران سلطنت <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="آشوکا">آشوکا</a> (قرن سوم پیش از میلاد) پایان یافت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شرق_آسیا"><span id=".D8.B4.D8.B1.D9.82_.D8.A2.D8.B3.DB.8C.D8.A7"></span>شرق آسیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: شرق آسیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B6_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۶ (پیش از میلاد)">سده ۶ پیش از میلاد</a> همدوره با <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%88" title="دودمان ژو">دودمان ژو</a> در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> اثرهای ساخته شده با ریخته‌گری آهن به‌دست آمده‌است. در پشته <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AA" title="تبت">تبت</a> و از <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%98%D8%A7%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%DA%98%D9%88%D9%86%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ ژانگ‌ژونگ (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ ژانگ‌ژونگ</a> نوشته‌ای کهن به دست آمده که در آن شیوه کار با آهن بیان شده‌است. در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="شبه‌جزیره کره">شبه‌جزیره کره</a> ابزار آهنی در پیوند با دوره گذار جامعه‌ها از سروری به دولت در منطقه <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%B1%D8%AF" title="دریای زرد">دریای زرد</a> از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B4_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۴ (پیش از میلاد)">سده ۴ پیش از میلاد</a> به دست آمده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اروپا"><span id=".D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7"></span>اروپا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: اروپا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ironageroof.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Ironageroof.jpg/220px-Ironageroof.jpg" decoding="async" width="220" height="338" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Ironageroof.jpg/330px-Ironageroof.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Ironageroof.jpg/440px-Ironageroof.jpg 2x" data-file-width="521" data-file-height="800" /></a><figcaption>بام کاهی از عصر آهن، <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%BE%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="همپشایر">همپشایر</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انگلستان">انگلستان</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اروپای_خاوری"><span id=".D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7.DB.8C_.D8.AE.D8.A7.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>اروپای خاوری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: اروپای خاوری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در اروپای خاوری عصر آهن از آغاز هزاره یکم پیش از زایش مسیح آغاز گشت. در <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DA%AF%D9%87_%D9%BE%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%AE%D8%B2%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="جلگه پنتی-خزری">جلگه پنتی-خزری</a> عصر آهن با فرهنگ‌های <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ کوبان (صفحه وجود ندارد)">کوبان</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%86%D9%88%D9%88%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ نووچرکسک (صفحه وجود ندارد)">نووچرکسک</a> میان ۹۰۰ تا ۸۰۰ پیش از میلاد آغاز گشت. با کوچ <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="تراکیان">تراکیان</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="کیمری‌ها">کیمری‌ها</a> این عصر به <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%87%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="فرهنگ هالشتات">فرهنگ هالشتات</a> رسید. </p><p><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7" title="سکا">سکاها</a> از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B7_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۷ (پیش از میلاد)">سده ۷ پیش از میلاد</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> کنونی این فرهنگ را گستردند. از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B5_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۵ (پیش از میلاد)">سده ۵</a> تا <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B3_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۳ (پیش از میلاد)">سده ۳ پیش از میلاد</a> ابزار آهنی فراوانی در نزدیکی <a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نیکوپول (صفحه وجود ندارد)">نیکوپول</a> یافت‌شده‌است که می‌نماید اینجا منطقه ویژه آهنگری <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سکائستان">سکائستان</a> بوده‌است. <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سلت‌ها">سلت‌ها</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B6_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۶ (پیش از میلاد)">سده ۶ پیش از میلاد</a> عصر آهن را از فرهنگ هالشتات گرفتند و در اروپای باختری گستردند. لهستان در پایان همین سده و در <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ لوزاتیایی (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ لوزاتیایی</a> به عصر آهن رسید. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اروپای_مرکزی"><span id=".D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B1.DA.A9.D8.B2.DB.8C"></span>اروپای مرکزی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: اروپای مرکزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عصر آهن آغازین در اروپای مرکزی با <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%87%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="فرهنگ هالشتات">فرهنگ هالشتات</a> میان سال‌های <a href="/wiki/%DB%B8%DB%B0%DB%B0_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="۸۰۰ (پیش از میلاد)">۸۰۰</a> تا <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B5%DB%B0_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="۴۵۰ (پیش از میلاد)">۴۵۰ پیش از میلاد</a> و عصر آهن نو با <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ لاتن (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ لاتن</a> در ۴۵۰ پیش از زایش آغاز گشت و تا چیرگی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">رومیان</a> پایدار ماند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایتالیا"><span id=".D8.A7.DB.8C.D8.AA.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.A7"></span>ایتالیا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: ایتالیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> عصر آهن هم‌زمان با <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%88%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ ویلانووا (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ ویلانووا</a> آغاز و با گشودن واپسین شهر <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اتروسکن‌ها (صفحه وجود ندارد)">اتروسکن‌ها</a> -<a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B2%D9%86%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ولتزنا (صفحه وجود ندارد)">ولتزنا</a>- به دست <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="جمهوری روم">جمهوری روم</a> در <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B6%DB%B5_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="۲۶۵ (پیش از میلاد)">۲۶۵</a> به پایان رسید. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بریتانیا"><span id=".D8.A8.D8.B1.DB.8C.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7"></span>بریتانیا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: بریتانیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در میان جزیره‌نشینان بریتانیا عصر آهن از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B5_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="سده ۵ (پیش از میلاد)">سده ۵ (پیش از میلاد)</a> آغاز گشت و با چیرگی رومیان بر بریتانیا در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="سده ۵ (میلادی)">سده ۵ میلادی</a> به پایان رسید. ساختارهای پدافندی این دوران گیراست، برای نمونه می‌توان به <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AE" class="mw-redirect" title="بروخ">بروخ</a> در شمال <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a> اشاره کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اروپای_شمالی"><span id=".D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7.DB.8C_.D8.B4.D9.85.D8.A7.D9.84.DB.8C"></span>اروپای شمالی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=9" title="ویرایش بخش: اروپای شمالی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عصر آهن در اروپای شمالی به دو بخش می‌شود: <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عصر آهن پیشارومی (صفحه وجود ندارد)">عصر آهن پیشارومی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عصر آهن رومی (صفحه وجود ندارد)">عصر آهن رومی</a>. با دوره کوچ انسان‌ها سمال <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> به چیرگی <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ یاستورف (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ یاستورف</a> درآمد. بخش جنوبی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="اسکاندیناوی">اسکاندیناوی</a> هم زیر چیرگی بسیار همانند با آن- عصر آهن گرِگان- بود. درونشد شبه‌جزیره اسکاندیناوی، <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a> به عصر آهن را میان سال‌های ۳۰۰۰ پیش از میلاد تا ۱۰۰۰ میلادی می‌دانند. فلزکاری و سفالگری برای مردمان آن دوران اسکاندیناوی نقش نگهداری گرما را نیز داشت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آفریقای_زیرصحرایی"><span id=".D8.A2.D9.81.D8.B1.DB.8C.D9.82.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.DB.8C.D8.B1.D8.B5.D8.AD.D8.B1.D8.A7.DB.8C.DB.8C"></span>آفریقای زیرصحرایی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=10" title="ویرایش بخش: آفریقای زیرصحرایی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در آفریقای باختری نخستین بار در <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%86%D9%88%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ نوک (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ نوک</a> در پیش از ۱۰۰ پیش از میلاد مردم نخستین بار از گدازش آهن بهره‌بردند. کار با آهن و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a> از آنجا به جنوب آفریقا راه یافت. بهره‌گیری از آهن برای کشاورزی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88" title="بانتو">بانتو</a> و نیز شکار و گردآوری خوراکی‌های آنان انقلابی بود. اینان با بهره‌گیری از ابزار فلزی کشاورزی خود را در گستره بیشتری از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="ساوانا">ساوانا</a> به پیش بردند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;action=edit&amp;section=11" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table align="center"> <tbody><tr> <td><ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg" class="mw-file-description" title="تیغ شمشیر و نیزه مطلق به عصر آهن"><img alt="تیغ شمشیر و نیزه مطلق به عصر آهن" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/120px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg" decoding="async" width="120" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/180px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg/240px-HMB_Keltengrab_M%C3%BCnsingen-Rain_Grab_91.jpg 2x" data-file-width="3132" data-file-height="1564" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%BA" title="تیغ">تیغ</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="شمشیر">شمشیر</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%87" title="نیزه">نیزه</a> مطلق به عصر آهن</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bas_fourneau.png" class="mw-file-description" title="متالوژیه آهن"><img alt="متالوژیه آهن" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Bas_fourneau.png/70px-Bas_fourneau.png" decoding="async" width="70" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Bas_fourneau.png/105px-Bas_fourneau.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Bas_fourneau.png/141px-Bas_fourneau.png 2x" data-file-width="678" data-file-height="1156" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="متالوژی">متالوژیه</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif" class="mw-file-description" title="شمشیرایرانی"><img alt="شمشیرایرانی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif/lossy-page1-72px-Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif.jpg" decoding="async" width="72" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif/lossy-page1-108px-Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif/lossy-page1-144px-Sabel_-_shamshir_-_Livrustkammaren_-_77113.tif.jpg 2x" data-file-width="3215" data-file-height="5344" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="شمشیر">شمشیر</a><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایرانی</a></div> </li> </ul> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Knife_001.jpg" class="mw-file-description" title="تیغ شمشیر آهنی"><img alt="تیغ شمشیر آهنی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Knife_001.jpg/86px-Knife_001.jpg" decoding="async" width="86" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Knife_001.jpg/130px-Knife_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Knife_001.jpg/173px-Knife_001.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1664" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%BA" title="تیغ">تیغ</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1" title="شمشیر">شمشیر</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهنی</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bronze_spearheads,_Shang_Dynasty.JPG" class="mw-file-description" title="نیزه مطلق به دودمان باستانی شانگ در جغرافیای چین کنونی"><img alt="نیزه مطلق به دودمان باستانی شانگ در جغرافیای چین کنونی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Bronze_spearheads%2C_Shang_Dynasty.JPG/120px-Bronze_spearheads%2C_Shang_Dynasty.JPG" decoding="async" width="120" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Bronze_spearheads%2C_Shang_Dynasty.JPG/180px-Bronze_spearheads%2C_Shang_Dynasty.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Bronze_spearheads%2C_Shang_Dynasty.JPG/240px-Bronze_spearheads%2C_Shang_Dynasty.JPG 2x" data-file-width="405" data-file-height="393" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%87" title="نیزه">نیزه</a> مطلق به <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="دودمان شانگ">دودمان باستانی شانگ</a> <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">در جغرافیای چین</a> کنونی</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg" class="mw-file-description" title="معدن سنگ آهن"><img alt="معدن سنگ آهن" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg/120px-Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg/180px-Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg/240px-Broborg_Knivsta_kommun_8448.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="معدن">معدن</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="سنگ">سنگ</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a></div> </li> </ul> </td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> </div> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐f8b64f7bf‐hjr8j Cached time: 20241114131148 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [no‐toc] CPU time usage: 0.129 seconds Real time usage: 0.270 seconds Preprocessor visited node count: 373/1000000 Post‐expand include size: 15421/2097152 bytes Template argument size: 146/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 9191/5000000 bytes Lua time usage: 0.045/10.000 seconds Lua memory usage: 1233048/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 225.492 1 -total 39.02% 87.989 1 الگو:منبع 30.82% 69.487 1 الگو:Ambox 8.66% 19.525 1 الگو:پانویس 6.06% 13.662 1 الگو:یافتن_منابع_فضای_نام_اصلی 1.93% 4.350 1 الگو:دستگاه_سه‌دوره‌ای 1.01% 2.275 2 الگو:Yesno 0.87% 1.953 1 الگو:Main_other --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:114251-0!canonical and timestamp 20241114131148 and revision id 40034433. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عصر_آهن&amp;oldid=40034433">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عصر_آهن&amp;oldid=40034433</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86" title="رده:عصر آهن">عصر آهن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B2_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)" title="رده:بنیان‌گذاری‌ها در هزاره ۲ (پیش از میلاد)">بنیان‌گذاری‌ها در هزاره ۲ (پیش از میلاد)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C" title="رده:دوره‌های تاریخی">دوره‌های تاریخی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%81%D8%B2%D9%88%D9%86%D9%87_%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از افزونه گاه‌شمار آسان استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از افزونه گاه‌شمار آسان استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:مقاله‌های بدون منبع">مقاله‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های بدون منبع">همه مقاله‌های بدون منبع</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۰ اوت ۲۰۲۴ ساعت ۱۴:۳۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-67tlc","wgBackendResponseTime":178,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.129","walltime":"0.270","ppvisitednodes":{"value":373,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":15421,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":146,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9191,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 225.492 1 -total"," 39.02% 87.989 1 الگو:منبع"," 30.82% 69.487 1 الگو:Ambox"," 8.66% 19.525 1 الگو:پانویس"," 6.06% 13.662 1 الگو:یافتن_منابع_فضای_نام_اصلی"," 1.93% 4.350 1 الگو:دستگاه_سه‌دوره‌ای"," 1.01% 2.275 2 الگو:Yesno"," 0.87% 1.953 1 الگو:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.045","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1233048,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-f8b64f7bf-hjr8j","timestamp":"20241114131148","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0639\u0635\u0631 \u0622\u0647\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11764","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11764","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-04-29T10:02:27Z","dateModified":"2024-08-10T14:30:12Z"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10