CINXE.COM
Mit – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Mit – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"d9023c10-2d76-490e-b25c-7be9de2fcee3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Mit","wgTitle":"Mit","wgCurRevisionId":75348824,"wgRevisionId":75348824,"wgArticleId":16892,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Szablon cytowania bez określonego trybu","Antropologia religii","Antropologia filozoficzna","Filozofia historii"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Mit","wgRelevantArticleId":16892,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75348824,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12827256","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site", "mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg/1200px-Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="965"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg/800px-Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="643"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg/640px-Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="515"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Mit – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Mit"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Mit&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mit"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Mit rootpage-Mit skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Mit" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Mit" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Mit" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Mit" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Znaczenie_terminu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczenie_terminu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Znaczenie terminu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Znaczenie_terminu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Znaczenie terminu</span> </button> <ul id="toc-Znaczenie_terminu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Starożytna_Grecja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Starożytna_Grecja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Starożytna Grecja</span> </div> </a> <ul id="toc-Starożytna_Grecja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nowożytna_Europa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nowożytna_Europa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Nowożytna Europa</span> </div> </a> <ul id="toc-Nowożytna_Europa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaczenie_potoczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczenie_potoczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Znaczenie potoczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Znaczenie_potoczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Definicje_mitu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicje_mitu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Definicje mitu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Definicje_mitu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Definicje mitu</span> </button> <ul id="toc-Definicje_mitu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Problem_budowy_definicji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Problem_budowy_definicji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Problem budowy definicji</span> </div> </a> <ul id="toc-Problem_budowy_definicji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_etnoreligijna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_etnoreligijna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Definicja etnoreligijna</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_etnoreligijna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_literacka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_literacka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Definicja literacka</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_literacka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_strukturalna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_strukturalna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Definicja strukturalna</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_strukturalna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_archetypiczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_archetypiczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Definicja archetypiczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_archetypiczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_psychologiczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_psychologiczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Definicja psychologiczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_psychologiczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_socjologiczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_socjologiczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Definicja socjologiczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_socjologiczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definicja_polityczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicja_polityczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Definicja polityczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicja_polityczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Krytyka_pojęcia_„mit”" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Krytyka_pojęcia_„mit”"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Krytyka pojęcia „mit”</span> </div> </a> <ul id="toc-Krytyka_pojęcia_„mit”-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Metody_badania_mitów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Metody_badania_mitów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Metody badania mitów</span> </div> </a> <ul id="toc-Metody_badania_mitów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasyfikacja_literacka_mitu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasyfikacja_literacka_mitu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Klasyfikacja literacka mitu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Klasyfikacja_literacka_mitu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Klasyfikacja literacka mitu</span> </button> <ul id="toc-Klasyfikacja_literacka_mitu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mit_a_gatunki_i_rodzaje_literackie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_gatunki_i_rodzaje_literackie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Mit a gatunki i rodzaje literackie</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_gatunki_i_rodzaje_literackie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mit_a_legenda" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_legenda"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Mit a legenda</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_legenda-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mit_a_baśń" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_baśń"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Mit a baśń</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_baśń-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mit_a_bajka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_bajka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Mit a bajka</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_bajka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mit_a_epopeja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_epopeja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Mit a epopeja</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_epopeja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mit_a_utopia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_utopia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Mit a utopia</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_utopia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mit_a_fantastyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mit_a_fantastyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Mit a fantastyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Mit_a_fantastyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Mit</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 92 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-92" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">92 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Mite" title="Mite – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Mite" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D8%A9" title="الأسطورة – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الأسطورة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%A5%D5%AC" title="Առասպել – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Առասպել" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – franko-prowansalski" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Mito" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="franko-prowansalski" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A7%81%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%A5%E0%A6%BE" title="শ্ৰুতিকথা – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="শ্ৰুতিকথা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Mitu" title="Mitu – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Mitu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mombe%27ugua%27u" title="Mombe'ugua'u – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mombe'ugua'u" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mif" title="Mif – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Mif" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%81" title="میف – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="میف" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8C%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A3%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BF%E0%A6%A8%E0%A7%80" title="পৌরাণিক কাহিনী – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পৌরাণিক কাহিনী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%84" title="Міф – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Міф" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%82" title="Міт – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Міт" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%82" title="Мит – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Мит" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mit" title="Mit – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mit" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mite" title="Mite – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mite" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BF_(%D0%BC%D0%B8%D1%84)" title="Халап (миф) – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Халап (миф)" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/M%C3%BDtus" title="Mýtus – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mýtus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Myte" title="Myte – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Myte" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mythos" title="Mythos – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Mythos" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/M%C3%BC%C3%BCt" title="Müüt – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Müüt" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%8D%CE%B8%CE%BF%CF%82" title="Μύθος – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Μύθος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Myth" title="Myth – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Myth" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Mito" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mito" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mito" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87" title="اسطوره – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اسطوره" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/M%C3%BDta" title="Mýta – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Mýta" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mythe" title="Mythe – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mythe" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Myte" title="Myte – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Myte" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Miotas" title="Miotas – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Miotas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/%C3%99r-sgeulachd" title="Ùr-sgeulachd – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ùr-sgeulachd" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Mito" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%A0%ED%99%94" title="신화 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="신화" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%A5%D5%AC" title="Առասպել – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Առասպել" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A4_%E0%A4%95%E0%A4%A5%E0%A4%BE/%E0%A4%AE%E0%A4%BF%E0%A4%A5" title="कल्पित कथा/मिथ – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कल्पित कथा/मिथ" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mit" title="Mit – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mit" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Mitos" title="Mitos – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Mitos" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Mytho" title="Mytho – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Mytho" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Mito" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%AA%D7%95%D7%A1" title="מיתוס – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="מיתוס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Mitos" title="Mitos – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Mitos" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98" title="მითი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მითი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%84" title="Миф – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Миф" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kisasili" title="Kisasili – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kisasili" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%84" title="Миф – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Миф" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Mit" title="Mit – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Mit" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/M%C4%ABts" title="Mīts – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mīts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Mythos" title="Mythos – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Mythos" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mitas" title="Mitas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mitas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/M%C3%ADtosz" title="Mítosz – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mítosz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%82" title="Мит – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мит" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fedr%C3%A0" title="Fedrà – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fedrà" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Mitos" title="Mitos – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Mitos" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C3%ACng-u%C3%A2" title="Sìng-uâ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sìng-uâ" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B3" title="Домог – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Домог" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%AE" title="ဒဏ္ဍာရီ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ဒဏ္ဍာရီ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mythe" title="Mythe – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mythe" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9E%E8%A9%B1" title="神話 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="神話" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Myte" title="Myte – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Myte" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Myte" title="Myte – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Myte" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Mite" title="Mite – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Mite" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Raagamtaa" title="Raagamtaa – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Raagamtaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Mif" title="Mif – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Mif" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A8%BF%E0%A8%A5" title="ਮਿਥ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮਿਥ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%DB%81%D8%A7%DD%A8%DB%8C" title="دیومالائی کہاݨی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="دیومالائی کہاݨی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mito" title="Mito – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mito" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mit" title="Mit – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mit" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Mitus" title="Mitus – retoromański" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Mitus" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromański" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%84" title="Миф – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Миф" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/micidekay_a_kungku" title="micidekay a kungku – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="micidekay a kungku" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Miti" title="Miti – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Miti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/M%C3%BDtus" title="Mýtus – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mýtus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mit" title="Mit – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mit" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%B7%D1%B3%D1%8A" title="Мѷѳъ – cerkiewnosłowiański" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Мѷѳъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="cerkiewnosłowiański" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95" title="ئوستوورە – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئوستوورە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%82" title="Мит – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Мит" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mit" title="Mit – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mit" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Mitos" title="Mitos – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Mitos" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Myytti" title="Myytti – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Myytti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Myt" title="Myt – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Myt" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%8A%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="தொன்மம் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தொன்மம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%84" title="Миф – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Миф" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2" title="เรื่องปรัมปรา – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เรื่องปรัมปรา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Устура – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Устура" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/B%C9%94sr%C9%9Bmka" title="Bɔsrɛmka – twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Bɔsrɛmka" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%84" title="Міф – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Міф" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%DB%81%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="دیومالائی کہانی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دیومالائی کہانی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%A7n_tho%E1%BA%A1i" title="Thần thoại – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thần thoại" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Mythe" title="Mythe – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Mythe" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9E%E8%A9%B1" title="神話 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="神話" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9E%E8%A9%B1" title="神話 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="神話" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9E%E8%AF%9D" title="神话 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="神话" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12827256#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Mit" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Mit&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Mit"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Mit"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Mit" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Mit" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&oldid=75348824" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Mit&id=75348824&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMit"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMit"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Mit"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Mit&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mit&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Myths" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Mit" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12827256" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy opowieści. Zobacz też: film <a href="/wiki/Mit_(film)" title="Mit (film)"><i>Mit</i></a> oraz skrótowiec <a href="/wiki/MIT_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="MIT (ujednoznacznienie)">MIT</a>.</span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg/240px-Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg" decoding="async" width="240" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg/360px-Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg/480px-Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg 2x" data-file-width="6000" data-file-height="4826" /></a><figcaption><i>Spotkanie bogów w chmurach</i>. Obraz olejny <a href="/wiki/Cornelis_van_Poelenburgh" title="Cornelis van Poelenburgh">Cornelisa van Poelenburgha</a> z ok. 1630, galeria <a href="/wiki/Mauritshuis" title="Mauritshuis">Mauritshuis</a> w Hadze</figcaption></figure> <p><b>Mit</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki_klasyczny" title="Język grecki klasyczny">stgr.</a> <span style="font-style: normal;" lang="grc">μῦθος</span>, <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łac.</a> <em lang="la">mythus</em>) – opowieść o <a href="/wiki/B%C3%B3g" title="Bóg">bóstwach</a> i istotach <a href="/wiki/Transcendencja_(religia)" title="Transcendencja (religia)">nadprzyrodzonych</a>, przekazywana przez daną <a href="/wiki/Spo%C5%82eczno%C5%9B%C4%87" title="Społeczność">społeczność</a>, zawierająca w sobie wyjaśnienie <a href="/wiki/Sens_(filozofia)" title="Sens (filozofia)">sensu</a> świata i ludzi w ich doświadczeniach zbiorowych oraz indywidualnych (według definicji etnoreligijnej) lub wywodzące się z tradycji ustnej ponadczasowe, anonimowe opowiadanie o postaciach nadprzyrodzonych, które trwa w kulturze dzięki ciągłym transformacjom i reinterpretacjom dokonywanym przez pisarzy, przy zachowaniu jednocześnie swojego pierwotnego sensu (według definicji literackiej). </p><p>W nauce sformułowano wiele innych, całkowicie odmiennych wyjaśnień pojęcia mit. Część uczonych uważa mit za „kategorię śmieciową”, do której można wrzucić wszystko, i kwestionuje jego istnienie. </p><p>Mit nie jest odrębnym <a href="/wiki/Gatunek_literacki" title="Gatunek literacki">gatunkiem literackim</a>, może zostać wyrażony w różnych <a href="/wiki/Rodzaj_literacki" title="Rodzaj literacki">rodzajach literackich</a>, chociaż bywa mylony z innymi formami narracyjnymi, zwłaszcza <a href="/wiki/Legenda" title="Legenda">legendą</a>. </p><p>Zbiór mitów danej społeczności, jak również naukę badającą mity, określa się mianem <a href="/wiki/Mitologia" title="Mitologia">mitologii</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Znaczenie_terminu">Znaczenie terminu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Znaczenie terminu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaczenie terminu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Starożytna_Grecja"><span id="Staro.C5.BCytna_Grecja"></span>Starożytna Grecja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Starożytna Grecja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Starożytna Grecja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Termin μῦθος pochodzi z <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki_klasyczny" title="Język grecki klasyczny">języka greckiego</a>. W <a href="/wiki/Okres_klasyczny_(staro%C5%BCytna_Grecja)" title="Okres klasyczny (starożytna Grecja)">okresie przedklasycznym</a>, w <a href="/wiki/Staro%C5%BCytna_Grecja" title="Starożytna Grecja">starożytnej Grecji</a>, μῦθος oznaczał opowiadanie i był synonimem słowa λόγος. Około VI wieku przed Chrystusem zaczęto odnosić termin <i>mythos</i> do opowiadania <a href="/wiki/Fikcja_literacka" title="Fikcja literacka">fikcyjnego</a>. Przeciwstawiano mu opowiadanie relacjonujące wydarzenia rzeczywiste, dla którego zaczęto używać terminu <i>logos</i>. Słowa <i>mythos</i> użył w pierwszej połowie V wieku poeta <a href="/wiki/Pindar" title="Pindar">Pindar</a>, gdy w jednej z ód olimpijskich narzekał, że w opinii publicznej nad prawdą górują <i>pełne pięknych kłamstw mity</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201611_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201611-1">[1]</a></sup>. </p><p>Termin <i>mythos</i> był później używany dla wyróżnienia nieprawdziwego, nierealnego opowiadania przez greckich historyków – <a href="/wiki/Tukidydes" title="Tukidydes">Tukidydesa</a>, <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodota</a> i <a href="/wiki/Diodor_Sycylijski" title="Diodor Sycylijski">Diodora Sycylijskiego</a>. Ci dziejopisarze określali nim, między innymi, opowiadania o przygodach bogów czy herosów, które wyraźnie oddzielali od przedmiotu swoich dzieł, czyli prawdy historycznej<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201612_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201612-2">[2]</a></sup>. </p><p>Najstarszą definicję terminu <i>mythos</i> podał <a href="/wiki/Platon" title="Platon">Platon</a>. Stwierdził on, że występują dwie przeciwstawne formy poznawania rzeczywistości. Pierwsza, wyrażana określeniem <i>logos</i>, służy odkryciu obiektywnej prawdy poprzez racjonalne rozumowanie. Natomiast druga, odwołująca się do subiektywnych wyobrażeń i mająca na celu wyjaśnienie nieracjonalnych aspektów rzeczywistości, określana jest mianem <i>mythos</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201612_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201612-2">[2]</a></sup>. W napisanym około 360 roku przed Chrystusem <i><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo_(dialog)" title="Państwo (dialog)">Państwie</a></i> Platon stwierdził, że <i>mythos</i> oznacza nieprawdziwe, a w konsekwencji naganne moralnie, opowiadanie o bogach. Jednakże do deprawujących młodzież <a href="/wiki/Wypowied%C5%BA" title="Wypowiedź">wypowiedzi</a> zaliczył także inne opowiadania, które określił mianem <i>logos</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201614_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201614-3">[3]</a></sup>. </p><p>Natomiast <a href="/wiki/Arystoteles" title="Arystoteles">Arystoteles</a> w swojej <i><a href="/wiki/Poetyka_(Arystoteles)" title="Poetyka (Arystoteles)">Poetyce</a></i> określił terminem <i>mythos</i> nie opowiadanie, ale <a href="/wiki/Fabu%C5%82a" title="Fabuła">fabułę</a> <a href="/wiki/Dramat" title="Dramat">dramatu</a>, którą rozumiał jako podstawę struktury całego dzieła dramatycznego. W innych swoich pracach Arystoteles używał najczęściej słowa <i>mythos</i> jako synonimu fabuły<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201614_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201614-3">[3]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nowożytna_Europa"><span id="Nowo.C5.BCytna_Europa"></span>Nowożytna Europa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Nowożytna Europa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nowożytna Europa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W <a href="/wiki/Literatura_%C5%82aci%C5%84ska" title="Literatura łacińska">literaturze</a> <a href="/wiki/Staro%C5%BCytny_Rzym" title="Starożytny Rzym">starożytnego Rzymu</a> opowieści o bogach określano <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łacińskim</a> słowem <i>fabula</i>. Termin ten przejęli pisarze średniowieczni, za których pośrednictwem przeniknął on w XV i XVI wieku do europejskich <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wernakularny" title="Język wernakularny">języków wernakularnych</a><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201612–13_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201612–13-4">[4]</a></sup>. W XVI-XVIII wieku greckie „mythos” pojawiało się w łacińskich ćwiczeniach <a href="/wiki/Retoryka" title="Retoryka">retorycznych</a>, zwanych <i>progymnasmata</i>, przerabianych w ówczesnych szkołach jako synonim łacińskiego „fabula”. Oznaczało <a href="/wiki/Bajki_Ezopa" title="Bajki Ezopa">bajkę typu ezopowego</a>, którą układano i deklamowano jako wprawkę w <a href="/wiki/Narracja_(retoryka)" title="Narracja (retoryka)">narracji</a> albo <a href="/wiki/Exemplum" title="Exemplum">argument</a> czerpany z przykładu czy mądrości ludowej<sup id="cite_ref-CITEREFZiomek199091_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFZiomek199091-5">[5]</a></sup>. </p><p>Greckie określenie <i>mit</i> pojawiło się w nowożytnych językach europejskich dopiero pod koniec XVIII i na początku XIX wieku. Zaczęto je używać najpierw w <a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">języku niemieckim</a>. Zastosowali je w swoich dziełach <a href="/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" title="Johann Wolfgang von Goethe">Goethe</a> i <a href="/wiki/Friedrich_Schiller" title="Friedrich Schiller">Schiller</a>. Mit był dla nich pierwotną opowieścią, która przekazuje przez pokolenia prastarą prawdę<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201612–13_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201612–13-4">[4]</a></sup>. </p><p>Uważa się, że w okresie nowożytnym jako pierwszy w znaczeniu naukowym użył terminu <i>mit</i> <a href="/wiki/Johann_Gottfried_Herder" title="Johann Gottfried Herder">Herder</a>. W pracy na temat tekstu <a href="/wiki/Iliada" title="Iliada">Iliady</a> przeciwstawił się on <a href="/wiki/Alegoreza" title="Alegoreza">alegorycznej</a> interpretacji tego poematu i postulował, aby traktować opowieści <a href="/wiki/Homer" title="Homer">Homera</a> dosłownie. Opowieści te nazwał <i>mitami</i>. Dla Herdera mit był realistyczną, homerycką opowieścią, która oddziałuje na emocje i wyobraźnię odbiorcy poprzez zawarte w niej symbole<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201612–13_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201612–13-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Znaczenie_potoczne">Znaczenie potoczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Znaczenie potoczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaczenie potoczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W drugiej połowie XIX wieku, w językach europejskich, termin <i>mit</i> stopniowo przeniknął z prac naukowych i literatury do języka potocznego. Najstarsze ślady tego procesu odnaleziono w listach <a href="/wiki/Niko%C5%82aj_Gogol" title="Nikołaj Gogol">Gogola</a> i <a href="/wiki/Gustave_Flaubert" title="Gustave Flaubert">Flauberta</a>. Obaj ci pisarze używali w prywatnej korespondencji słowa <i>mit</i> na określenie nieprawdziwych historii. W XX wieku, w mowie potocznej, utrwaliło się znaczenie mitu jako zmyślonej historii, błędnego przypuszczenia czy przesądu. Zaczęto używać rzeczownika mit w różnych <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_frazeologiczny" title="Związek frazeologiczny">związkach frazeologicznych</a>, takich jak mit jakiejś osoby, <i>mit postępu</i>, <i>rozwiać mit</i> itp. Słowo mit jest również powszechnie kojarzone z <a href="/wiki/Mitologia_grecka" title="Mitologia grecka">greckimi</a> i <a href="/wiki/Mitologia_rzymska" title="Mitologia rzymska">rzymskimi</a> opowieściami o bogach i heroicznych bohaterach. Niekiedy też mianem mitów określa się utrwalone historycznie <a href="/wiki/Alegoria" title="Alegoria">alegorie</a>, wywodzące się z pewnych koncepcji filozoficznych, np. mity platońskie. Większość z tych popularnych znaczeń jest niezgodna z nazewnictwem fachowym, stosowanym w nauce o micie, czyli mitologii<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201613_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201613-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Definicje_mitu">Definicje mitu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Definicje mitu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicje mitu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Problem_budowy_definicji">Problem budowy definicji</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Problem budowy definicji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Problem budowy definicji"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W XX wieku mit stał się jednym z najbardziej popularnych pojęć naukowych i literackich. Jednak wieloznaczność tego pojęcia, tak w nauce, jak i w literaturze, sprawiła, że skonstruowanie jego jednoznacznej i powszechnie obowiązującej definicji, stało się dla badaczy bardzo poważnym problemem teoretycznym. Gdy jedna grupa naukowców poszerzała granice semantyczne tego pojęcia, druga starała się te granice ograniczyć i ostatecznie wytyczyć<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201613_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201613-6">[6]</a></sup>. </p><p>Najogólniej ujmując, mit jest opowieścią o istotach nadprzyrodzonych. Jednakże nie każda opowieść o istotach nadprzyrodzonych jest mitem. Szczegółowe definicje różnią się przede wszystkim ze względu na to, jaką dyscyplinę naukową reprezentuje badacz, który definicję sformułował. Są one znacznie od siebie odmienne, w zależności od tego, czy występują jako pojęcie w ramach <a href="/wiki/Historia" title="Historia">historii</a>, <a href="/wiki/Antropologia" title="Antropologia">antropologii</a>, <a href="/wiki/Etnologia" title="Etnologia">etnologii</a>, <a href="/wiki/Socjologia" title="Socjologia">socjologii</a>, <a href="/wiki/Politologia" title="Politologia">politologii</a>, <a href="/wiki/Psychologia" title="Psychologia">psychologii</a>, socjologii, <a href="/wiki/Teoria_literatury" title="Teoria literatury">teorii literatury</a> czy <a href="/wiki/Religioznawstwo" title="Religioznawstwo">religioznawstwa</a><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201614_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201614-3">[3]</a></sup>. </p><p>Za dwie podstawowe, przyjmowane przez większość badaczy odmiany definicji mitu, uznaje się zazwyczaj tak zwaną definicję etnoreligijną oraz tak zwaną definicję literacką. Ta pierwsza dotyczy opowiadań o bogach i istotach nadprzyrodzonych przekazywanych przez tradycję, druga natomiast literackich opowiadań, których treść została zaczerpnięta z mitologicznej tradycji, ale przetworzona przez pisarzy<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016109_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016109-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_etnoreligijna">Definicja etnoreligijna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Definicja etnoreligijna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja etnoreligijna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Hesiod,_Theogony,_Venice,_Gr._464.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Hesiod%2C_Theogony%2C_Venice%2C_Gr._464.jpg/220px-Hesiod%2C_Theogony%2C_Venice%2C_Gr._464.jpg" decoding="async" width="220" height="336" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Hesiod%2C_Theogony%2C_Venice%2C_Gr._464.jpg/330px-Hesiod%2C_Theogony%2C_Venice%2C_Gr._464.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Hesiod%2C_Theogony%2C_Venice%2C_Gr._464.jpg/440px-Hesiod%2C_Theogony%2C_Venice%2C_Gr._464.jpg 2x" data-file-width="1812" data-file-height="2766" /></a><figcaption>Rękopis <i><a href="/wiki/Theogonia" title="Theogonia">Theogonii</a></i> <a href="/wiki/Hezjod" title="Hezjod">Hezjoda</a>, skopiowany w pierwszej połowie XIV wieku, opatrzony <a href="/wiki/Komentarz_(gatunek_literacki)" title="Komentarz (gatunek literacki)">komentarzami</a> średniowiecznych czytelników. Przechowywany w weneckiej <a href="/wiki/Biblioteca_Marciana" title="Biblioteca Marciana">Biblioteca Marciana</a> pod sygnaturą Gr. 464. Folio 158.</figcaption></figure> <p>Twórcą definicji etnoreligijnej był rumuński religioznawca <a href="/wiki/Mircea_Eliade" title="Mircea Eliade">Mircea Eliade</a>. Definicja ta jest najczęściej przyjmowana przez historyków, religioznawców, antropologów i etnologów. Jej sformułowania zawierają trzy podstawowe elementy. Po pierwsze, według definicji etnoreligijnej, mit opiera się na <a href="/wiki/Hierofania" title="Hierofania">hierofanii</a> – jest to więc opowieść, której fabuła zasadza się na objawieniu czynnika nadprzyrodzonego, czyli opisie wejścia <i>sacrum</i> w sferę <i>profanum</i>. Po drugie, w definicji etnoreligijnej mit jest opisywany jako trwały element tradycji danej społeczności, czyli uważany jest za opowieść przekazywaną z pokolenia na pokolenie w formie ustnej lub pisemnej. Po trzecie, według definicji etnoreligijnej, mit jest opowieścią, która zawiera informacje wyjaśniające sens istnienia świata albo tłumaczące sens ludzkich doświadczeń, tak zbiorowych, jak i indywidualnych<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201675_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201675-8">[8]</a></sup>. </p><p>Według Eliade: <i>Mit opowiada historię świętą, opisuje wydarzenie, które miało miejsce w okresie wyjściowym, legendarnym czasie „początków”. Inaczej mówić: mit opowiada, w jaki sposób za sprawą Istot Nadnaturalnych, zaistniała nasza rzeczywistość; bądź rzeczywistość globalna – Kosmos, bądź tylko pewien jego fragment: wyspa, gatunek rośliny, ludzkie zachowania, instytucja. Tak więc zawsze jest to opowieść o „stworzeniu”, relacja o tym, jak coś powstało, zaczęło być. Mit mówi tylko o tym, co wydarzyło się faktycznie, o tym co przejawiło się w sposób wyraźny. (...) W sumie mity opisują różnorodne i czasem dramatyczne wtargnięcie sfery „sacrum” (lub „nad-naturalności”) w obręb Świata. To na tym wtargnięciu ufundowany jest Świat i właśnie za jego sprawą jest on taki, jakim go dzisiaj widzimy</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201675_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201675-8">[8]</a></sup>. </p><p>Zdaniem części zwolenników definicji etnoreligijnej, mity są teologicznym uzasadnieniem wiary religijnej<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup><sup id="cite_ref-:0_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-10">[10]</a></sup>. Polski antropolog <a href="/wiki/Bronis%C5%82aw_Malinowski_(antropolog)" title="Bronisław Malinowski (antropolog)">Bronisław Malinowski</a> określił mit jako wiedzę o tym, co wydarzyło się w czasach pradawnych. Przyrównał znaczenie mitu w <i>dzikich</i> społecznościach, do roli, jaką <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Biblia</a> odgrywa w społecznościach chrześcijańskich: <i>podobnie jak nasza opowieść sakralna żyje w naszym rytuale, w naszej moralności, jak rządzi naszą wiarą i kontroluje nasze postępowanie, taką samą albo jeszcze większą rolę pełni mit wobec człowieka dzikiego</i><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. Dla polskiego historyka <a href="/wiki/Aleksander_Gieysztor" title="Aleksander Gieysztor">Aleksandra Gieysztora</a> <i>mit oznacza narrację o bóstwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywaną przez ludy, wspólnoty etniczne, plemiona i rody po to, aby ująć w niej sens świata i ludzi w ich doświadczeniach zbiorowych i indywidualnych</i><sup id="cite_ref-CITEREFGieysztor200624_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGieysztor200624-12">[12]</a></sup>. </p><p>Jednym z najbardziej znanych zwolenników definicji etnoreligijnej był francuski filolog <a href="/wiki/Georges_Dum%C3%A9zil" title="Georges Dumézil">Georges Dumézil</a>. Twierdził on, że mit nie jest pozbawionym znaczenia wytworem wyobraźni, bowiem przekazuje i uprawomocnia główne zasady, na których opiera się organizacja religijna i polityczna społeczeństwa. W większości przypadków mit obrazuje więc historię i religię danej społeczności, tłumacząc istniejący porządek społeczny i polityczny<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201634_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201634-13">[13]</a></sup>. </p><p>W latach 80. XX wieku wielu historyków i antropologów zaczęło kwestionować istnienie specyficznego typu opowieści o charakterze religijnym, wyjaśniającej sens świata. Przeciwnicy definicji etnoreligijnej podważyli większość tez sformułowanych przez Eliadego i jego kontynuatorów. Ich zdaniem, mity nie są tylko opowieściami pochodzącymi z przeszłości i przekazywanymi przez pokolenia, ponieważ powstają również współcześnie – w odpowiedzi na aktualne wydarzenia, nie tylko religijne, ale także polityczne czy społeczne. Wydarzenia opowiadane w mitach niekoniecznie dzieją się przed historią lub poza historią – istnieją mity mesjanistyczne czy eschatologiczne, które opowiadają o przyszłości. Mity nie są, według przeciwników definicji etnoreligijnej, wyłącznie związane z religią, często tłumaczą praktyki świeckie lub nie niosą z sobą żadnych elementów religijnych. Przekaz mitu nie jest także niezmienny, co krytycy Eliadego wykazują porównując różne wersje tego samego mitu<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201676_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201676-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_literacka">Definicja literacka</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Definicja literacka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja literacka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:P._Oxy._20.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/P._Oxy._20.jpg/220px-P._Oxy._20.jpg" decoding="async" width="220" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/P._Oxy._20.jpg/330px-P._Oxy._20.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/P._Oxy._20.jpg/440px-P._Oxy._20.jpg 2x" data-file-width="626" data-file-height="730" /></a><figcaption><a href="/wiki/Papirus_Oxyrhynchus_20" title="Papirus Oxyrhynchus 20">Papirus Oxyrhynchus</a> z I lub II wieku, na którym zachowało się dwanaście fragmentów <i><a href="/wiki/Iliada" title="Iliada">Iliady</a></i> <a href="/wiki/Homer" title="Homer">Homera</a>. Przechowywany w <a href="/wiki/Biblioteka_Brytyjska" title="Biblioteka Brytyjska">Bibliotece Brytyjskiej</a>, sygnatura 742</figcaption></figure> <p>Główną rolę w sformułowaniu definicji literackiej odegrali niemiecki literaturoznawca <a href="/wiki/Johannes_Andreas_Jolles" title="Johannes Andreas Jolles">Andreas Jolles</a>, francuski filolog <a href="/wiki/Georges_Dum%C3%A9zil" title="Georges Dumézil">Georges Dumézil</a> oraz niemiecki historyk idei <a href="/wiki/Hans_Blumenberg" title="Hans Blumenberg">Hans Blumenberg</a><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201686_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201686-15">[15]</a></sup>. W pracach literaturoznawców opowiadanie może zostać uznane za mit ze względu na jego treść, przedstawionych w nim bohaterów, czas i miejsce akcji, autora, sposób jego rozpowszechniania lub też funkcję, jaką to opowiadanie pełni w życiu społecznym czy literaturze. Zazwyczaj badacze wybierają jeden lub dwa z tych elementów i uznają je za decydujące dla uznania danego tekstu lub wypowiedzi za mit<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201614_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201614-3">[3]</a></sup>. </p><p>Sformułowania definicji literackiej zawierają kilka podstawowych elementów. Po pierwsze, mit jest gotową formą narracyjną o ustalonym sensie, która nie jest odrębnym <a href="/wiki/Gatunek_literacki" title="Gatunek literacki">gatunkiem literackim</a>, ale może zostać wyrażona w dowolnym <a href="/wiki/Rodzaj_literacki" title="Rodzaj literacki">rodzaju literackim</a><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201631–42_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201631–42-16">[16]</a></sup>. Po drugie, według definicji literackiej, mit wywodzi się z tradycji ustnej, zapisanej i przetworzonej przez pisarza lub pisarzy, a następnie przyjmuje charakter powracający, to znaczy jego forma narracyjna może być przytaczana i przetwarzana w dziełach różnych autorów. Mit jest więc anonimowy, nie może być przypisany jednemu autorowi<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016125–141_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016125–141-17">[17]</a></sup>. Po trzecie, bohaterami mitu są postacie nadprzyrodzone, które działają najczęściej wbrew zasadom przyczynowo-skutkowym czy prawdopodobieństwu. Po czwarte, czas i akcja mitu nie są osadzone w historii, sytuują się poza nią, a zazwyczaj ją poprzedzają. Po piąte, według definicji literackiej, mit jest częścią zbioru powiązanych ze sobą form narracyjnych, zwanego mitologią danej literatury. Wszystkie wątki mitu stają się w pełni zrozumiałe przez odniesienie do całości tej właśnie mitologii<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016112_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016112-18">[18]</a></sup>. </p><p>Definicja literacka nie traktuje mitu jako „świętą opowieść”, która wymaga rytualnego odtwarzania. Mit jest w niej wywodzącym się z tradycji ustnej ponadczasowym, anonimowym opowiadaniem o postaciach nadprzyrodzonych, które zawdzięcza przetrwanie w kulturze ciągłym transformacjom i reinterpretacjom dokonywanym przez pisarzy, przy zachowaniu jednocześnie swojego pierwotnego sensu<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016180_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016180-19">[19]</a></sup>. Według węgierskiego literaturoznawcy <a href="/wiki/K%C3%A1roly_Ker%C3%A9nyi" title="Károly Kerényi">Karla Kerényiego</a> mit łączy się ze sferą wierzeń, przez co jest inny od baśni i opowiadań, ponieważ przy wyłączeniu cząstki <a href="/wiki/Metafizyka_klasyczna" title="Metafizyka klasyczna">metafizycznej</a> pozostaje jedynie <a href="/wiki/Tekst_(semiotyka)" title="Tekst (semiotyka)">tekstem kultury</a>, wchodzącym wyłącznie w zbiór sztuki<sup id="cite_ref-Głowiński_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Głowiński-20">[20]</a></sup>. Polski teoretyk literatury <a href="/wiki/Zygmunt_%C5%81empicki_(profesor)" title="Zygmunt Łempicki (profesor)">Zygmunt Łempicki</a> uważał, iż mit tworzy „równanie kulturowe” między antykiem a literaturą współczesną, a ogólniej rzecz biorąc – późniejszą, jeśli rozpatrywać sam mit bardziej jak twór poetycki, a nie religijny<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[21]</a></sup>. </p><p>Od lat 90. XX wieku narastała wśród literaturoznawców opozycja wobec tej definicji. Krytycy wykazywali, że mit nie ma określonej formy, często występuje w postaci rozproszonej w różnych typach dyskursu literackiego. Podawali przykłady, w których treść mitu nie opowiada o bogach czy innych postaciach nadprzyrodzonych, nie ma też w ogóle charakteru religijnego. Twierdzili, że nie można udowodnić istnienia pierwszej spisanej, oryginalnej lub właściwej wersji mitu. Podważyli też pogląd, że literatura zawiera kolejne warianty mitu – ich zdaniem, mit nigdy nie występuje w postaci „czystej”, dlatego rozważania na temat jego ewolucji literackiej są pozbawione znaczenia<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016340–341_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016340–341-22">[22]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_strukturalna">Definicja strukturalna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Definicja strukturalna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja strukturalna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Plan_de_Kejara.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Plan_de_Kejara.png/220px-Plan_de_Kejara.png" decoding="async" width="220" height="253" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Plan_de_Kejara.png/330px-Plan_de_Kejara.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Plan_de_Kejara.png/440px-Plan_de_Kejara.png 2x" data-file-width="757" data-file-height="870" /></a><figcaption>Plan wsi Kejara amerykańskiego plemienia <a href="/wiki/Bororo" title="Bororo">Bororo</a>, wyrysowany przez <a href="/wiki/Claude_L%C3%A9vi-Strauss" title="Claude Lévi-Strauss">Claude’a Lévi-Straussa</a>. Według tego antropologa układ wioski oparty jest nieświadomie na strukturze mitu Bororo. <i>Contribution à l’étude de l’organisation sociale des Indiens Bororo</i>, Journal de la Société des Américanistes, 28-2, 269-304, 1936.</figcaption></figure> <p>Niemal równie często, jak na definicje etnograficzną i literacką, powołują się historycy, antropologowie, etnografowie, religioznawcy i literaturoznawcy, na definicję <a href="/wiki/Strukturalizm_(socjologia)" title="Strukturalizm (socjologia)">strukturalną</a>. Jej twórcą był francuski antropolog <a href="/wiki/Claude_L%C3%A9vi-Strauss" title="Claude Lévi-Strauss">Claude Lévi-Strauss</a>. Wyszedł on z założenia, że mit odzwierciedla struktury myślowe wspólne wszystkim ludziom a jego budowa opiera się na nieuświadomionej <a href="/wiki/Logika" title="Logika">logice</a><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201677_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201677-23">[23]</a></sup>. </p><p>Według definicji strukturalnej mit jest opowiadaniem o istotach nadprzyrodzonych, które służy porządkowaniu wizji świata poprzez wprowadzenie wyraźnych rozróżnień pomiędzy elementami, a zarazem dostarcza logicznego modelu rozwiązywania sprzeczności<sup id="cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970188_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970188-24">[24]</a></sup>. Jak to ujął Lévi-Strauss: <i>Na skali sposobów wyrazu językowego mit zajmuje miejsce przeciwstawne poezji, choć powiedziano wiele, by je zbliżyć. Poezja jest formą języka niezmiennie trudną do tłumaczenia na język obcy; każdy przekład łączy się tu z licznymi deformacjami. Natomiast mit zachowuje swą wartość mitu nawet przy najgorszym tłumaczeniu. Nawet jeśli znajomość języka i kultury ludu, wśród którego znaleziono jakiś mit, jest znikoma, jest on ujmowany jako mit przez każdego czytelnika na świecie. Substancja mitu nie tkwi ani w stylu, ani w sposobie narracji, ani w składni, lecz w historii, którą się tam opowiada. Mit jest mową; ale jest to mowa, która porusza się na bardzo wysokim poziomie i gdzie znaczenie odrywa się, jeśli wolno tak powiedzieć, od podstawy językowej, po której początkowo się toczy</i><sup id="cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970188–189_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970188–189-25">[25]</a></sup>. </p><p>Zadaniem strukturalistów, chociaż mit jest opowieścią, to język używany w micie wykazuje szczególne własności, różne od własności języka literackiego. Własności te znajdują się powyżej normalnego poziomu języka; inaczej mówiąc – natura opowieści, przekazywanej przez mit, jest bardziej złożona niż ta, którą spotykamy w wyrażeniach językowych dowolnego rodzaju, także literackich<sup id="cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970189_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970189-26">[26]</a></sup>. </p><p>Strukturaliści twierdzą, że mit składa się z jednostek zwanych mitemami. Mitem nie jest przypisany do jednego mitu, może się pojawiać w różnych mitach w rozmaitych konfiguracjach. Znaczenie mitu zależy od tego, jakie relacje zachodzą między mitemami, które go tworzą. Mitemy łączą się nie tylko diachronicznie, poprzez powiązania w fabule, ale także synchronicznie, poprzez powiązania logiczne pomiędzy mitemami oddalonymi od siebie. Powiązania synchroniczne mitemów odzwierciedlają uniwersalne struktury myślenia logicznego<sup id="cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970189_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970189-26">[26]</a></sup>. </p><p>Koncepcja mitu zaproponowana przez Lévi-Straussa spotkała się z wieloma głosami krytyki. Jej przeciwnicy twierdzą, że głęboka semantyka mitu zakłada bez uzasadnienia, że mit jest zakodowanym przekazem, który przekazuje inną prawdę o rzeczywistości, niż bezpośrednio wyraża jego tekst. Pomijane są przy tym, między innymi, kontekst historyczno-społeczny mitu, znaczenie jakie ma on dla konkretnych odbiorców, a także problem jego zmian znaczeniowych<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201679–81_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201679–81-27">[27]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_archetypiczna">Definicja archetypiczna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Definicja archetypiczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja archetypiczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg/330px-Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg/440px-Fran%C3%A7ois_Lemoyne_-_L%27Apoth%C3%A9ose_d%27Hercule_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="5238" data-file-height="4290" /></a><figcaption><i>Apoteoza Heraklesa</i>. <a href="/wiki/Plafon" title="Plafon">Plafon</a> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Lemoyne" title="François Lemoyne">François Lemoyne’a</a> w Sali <a href="/wiki/Herakles" title="Herakles">Heraklesa</a> w <a href="/wiki/Pa%C5%82ac_wersalski" title="Pałac wersalski">Wersalu</a>. Według <a href="/wiki/Carl_Gustav_Jung" title="Carl Gustav Jung">Junga</a> mity o <a href="/wiki/Apoteoza" title="Apoteoza">apoteozie</a> są przejawem wspólnego wszystkim ludziom <a href="/wiki/Archetyp_(psychologia)" title="Archetyp (psychologia)">archetypu</a> nieśmiertelności.</figcaption></figure> <p>Twórcą definicji archetypicznej był szwajcarski psycholog <a href="/wiki/Carl_Gustav_Jung" title="Carl Gustav Jung">Carl Gustav Jung</a>. Jego zdaniem mit jest formą przejawiania się <a href="/wiki/Archetyp_(psychologia)" title="Archetyp (psychologia)">archetypów</a>. W pracy „Psychologia a religia” Jung stwierdził, że archetyp to <i>forma lub obraz o charakterze zbiorowym, przejawiająca się praktycznie w całym świecie jako część składowa mitów</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201654_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201654-28">[28]</a></sup>. </p><p>Według definicji archetypicznej mit jest wspólną wszystkim ludziom formą psychiczną, obdarzoną silnym ładunkiem emocjonalnym, przejawiającą się w postaci opowiadań o istotach nadprzyrodzonych, które występuje w różnych kulturach i w całych dziejach ludzkości. Mit należy do zbiorowej nieświadomości ludzkości i jest zwerbalizowanym przejawem archetypu <a href="/wiki/Transcendencja_(religia)" title="Transcendencja (religia)">transcendencji</a><sup id="cite_ref-CITEREFGieysztor200646–47_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGieysztor200646–47-29">[29]</a></sup>. </p><p>Do najbardziej znanych zwolenników tej definicji należał francuski historyk idei <a href="/wiki/Gilbert_Durand" title="Gilbert Durand">Gilbert Durand</a>, twórca <a href="/wiki/Mitologia#Interpretacja_mitokrytyczna" title="Mitologia">mitokrytyki</a>. Twierdził on, że uniwersalne archetypy materializują się w określonym kontekście kulturowym pod postacią mitu. Według Duranda <i>mit jest dynamicznym systemem symboli, archetypów i schematów, który na skutek działania schematu ma tendencję do układania się w opowiadanie. Mit jest też próbą racjonalizacji, ponieważ używa dyskursu, w którym symbole stają się słowami, a archetypy ideami</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201657_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201657-30">[30]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_psychologiczna">Definicja psychologiczna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Definicja psychologiczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja psychologiczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W opozycji do definicji archetypicznej powstała definicja psychologiczna. Jej twórcą był austriacki psycholog <a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Sigmund Freud</a>. Według tej definicji mit nie istnieje obiektywnie, ale jedynie subiektywnie – jako „mit osobowy”. Mit rodzi się jako projekcja nieświadomych treści lub rozwiązanie konfliktów pomiędzy impulsami <i><a href="/wiki/Id" title="Id">id</a></i> a zakazami narzucanymi przez <i><a href="/wiki/Superego" title="Superego">superego</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik201687_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201687-31">[31]</a></sup>. </p><p>Według definicji psychologicznej mit to psychologiczny mechanizm cenzury pragnień, wspólny wszystkim ludziom, który uzewnętrznia się w opowiadaniach o istotach nadprzyrodzonych<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201687_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201687-31">[31]</a></sup>. </p><p>Koncepcja Freuda została rozwinięta w pracach francuskiego psychologa <a href="/w/index.php?title=Andr%C3%A9_Green&action=edit&redlink=1" class="new" title="André Green (strona nie istnieje)">André Greena</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q519188#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q519188">(inne języki)</a></span>. Uznał on mit za, przede wszystkim, przejaw <a href="/wiki/Kompleks_Edypa" title="Kompleks Edypa">kompleksu Edypa</a>. Zdaniem Greena forma zewnętrzna mitu powstaje wskutek zjawiska mityzacji, polegającego na przekształceniu nieświadomych treści, dotyczących istot nadprzyrodzonych, w treści świadome – pod wpływem działania „zbiorowych mechanizmów cenzury”. Treści świadome nie są jednak mitem, gdyż mit – tak jak marzenie senne – pozostaje szczególnym modelem poznawczym jednostki, niepodlegającym prawom logiki i niosącym ukryte znaczenia, wymagające osobnej interpretacji dla każdego człowieka<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201687–89_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201687–89-32">[32]</a></sup>. </p><p>Krytyczni wobec tej definicji badacze odrzucają utożsamienie freudowskiego „mitu osobowego”, który ma być pokrewny marzeniu sennemu, z mitem sensu stricto. Uważają oni, że nastąpiło w tej definicji pomieszanie dwóch, osobnych pojęć. Ich zdaniem mit jest wytworem myśli zbiorowej całej społeczności, natomiast „mit osobowy” jest przejawem procesów zachodzących w indywidualnej nieświadomości, którego zwerbalizowana postać nie ma charakteru społecznego<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016105_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016105-33">[33]</a></sup>. Zdaniem najostrzejszych przeciwników definicji psychologicznej, same powoływanie się na kompleks Edypa przez jej zwolenników jest niczym więcej jak nowożytną, pseudonaukową kontynuacją mitologii i udowadniają tę tezę analizując mit <a href="/wiki/Edyp" title="Edyp">Edypa</a> – jego powstanie, miejsce w systemie mitologii starożytnej, różnorakie jego wersje literackie oraz znaczenie dla nauki i kultury. Interpretacja tego mitu przez psychoanalityków jest – zdaniem tych uczonych – kolejną fazą funkcjonowania mitu Edypa w kulturze i nauce europejskiej<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016351_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016351-34">[34]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_socjologiczna">Definicja socjologiczna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Definicja socjologiczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja socjologiczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Główną rolę w sformułowaniu definicji socjologicznej odegrał francuski socjolog <a href="/wiki/%C3%89mile_Durkheim" title="Émile Durkheim">Émile Durkheim</a>. Według definicji socjologicznej mit jest zespołem wyobrażeniowym, który odzwierciedla w sposób symboliczny pewną wspólną dla danej społeczności koncepcję rzeczywistości, będącym zarazem przedmiotem fascynacji dla członków tej społeczności i przejawem dominującej ideologii zniekształcającej odbiór rzeczywistości. Tego typu zespoły wyobrażeniowe funkcjonują, zdaniem zwolenników definicji socjologicznej, zarówno w społeczeństwach pierwotnych, jak i współczesnych<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201614_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201614-3">[3]</a></sup>. </p><p>Zdaniem zwolenników definicji socjologicznej, mit to opowiadanie o istotach nadprzyrodzonych, które pełni w życiu społecznym pewne ściśle określone funkcje. Do funkcji tych należy po pierwsze funkcja poznawcza – mit jest narzędziem poznawania rzeczywistości, dostarczającym założeń pozwalających na usunięcie sprzeczności poznawczych. Po drugie, zdaniem zwolenników definicji socjologicznej, mit pełni funkcję komunikacyjną, to znaczy jest jednym ze sposobów społecznej komunikacji, przekazującym przede wszystkim sensy i znaczenia. Po trzecie, mit pełni funkcję normatywną, to znaczy wskazuje podstawowe dla społeczeństwa normy i wartości; po czwarte sensotwórczą, to znaczy nadaje znaczenie i sens poszczególnym aspektom rzeczywistości społecznej. Po piąte mit pełni, zdaniem zwolenników definicji socjologicznej, funkcję uniwersalizującą, to znaczy pozwala jednostkom i grupom społecznym sytuować się wobec problemów społecznych; po szóste integracyjną – określając warunki i powinności jednostki wobec społeczeństwa; po siódme manipulacyjną – ukrywając narzędzia sprawowania kontroli i władzy nad społeczeństwem; po ósme symboliczną – używając symboli do opisania rzeczywistości społecznej; po dziewiąte legitymizacyjną – dostarczając uprawomocnienia dla ładu społecznego; po dziesiąte aktywizującą – wskazując cele działań społecznych i motywując do ich wypełnienia<sup id="cite_ref-CITEREFMit19951359_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFMit19951359-35">[35]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicja_polityczna">Definicja polityczna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Definicja polityczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicja polityczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg/220px-4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg/330px-4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg/440px-4752_-_Roma_-_Fori_-_Templum_Divi_Iulii_-_Foto_Giovanni_Dall%27Orto_-_17-Mar-2008.jpg 2x" data-file-width="1224" data-file-height="1632" /></a><figcaption>Kwiaty w miejscu, gdzie złożono oraz skremowano ciało <a href="/wiki/Gajusz_Juliusz_Cezar" title="Gajusz Juliusz Cezar">Juliusza Cezara</a> i skąd miał on dostąpić <a href="/wiki/Apoteoza" title="Apoteoza">apoteozy</a>. <i>Templum Divii Iulii</i> – <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia_Cezara" title="Świątynia Cezara">Świątynia Boskiego Juliusza</a> na <a href="/wiki/Forum_Romanum" title="Forum Romanum">Forum Romanum</a> w <a href="/wiki/Rzym" title="Rzym">Rzymie</a>.</figcaption></figure> <p>Pod koniec XX wieku popularność w pracach politologów, socjologów czy historyków zyskała definicja polityczna, zwana niekiedy polityczno-heroiczną. Za jej twórcę uważa się <a href="/wiki/Paul_Ric%C5%93ur" title="Paul Ricœur">Paula Ricœura</a>, który oparł się w swoich analizach na badaniach Émila Durkheima i Mircea Eliadego. Definicja polityczna składa się z kilku elementów. Po pierwsze, według definicji politycznej, mit jest opowiadaniem założycielskim, to znaczy jego narracja objaśnia początki, czyli zdarzenia które doprowadziły do ukształtowania danej rzeczywistości. Po drugie, chociaż narodziny mitu spowodowane są konkretnymi okolicznościami historycznymi, to jednak jest to opowieść o uniwersalnych i ponadczasowych wydarzeniach, zaburzających zwyczajny bieg historii. Po trzecie, według zwolenników definicji politycznej, mit jest opowieścią heroiczną, to znaczy jego bohaterowie muszą przejść wiele ciężkich prób, w czasie których wykazują się cechami o charakterze nadprzyrodzonym, a ich przeznaczeniem – o ile nie są postaciami nadprzyrodzonymi – jest jakaś forma apoteozy. Wiąże się to z ich kultem, który niekoniecznie musi mieć charakter religijny<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016161–164_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016161–164-36">[36]</a></sup>. </p><p>Badacze, którzy są zwolennikami tej definicji, analizują w swoich pracach przede wszystkim takie mity, który rozwój jest dobrze poświadczone w materiale historycznym. Są to na przykład mit założycielski Rzymu (<a href="/wiki/Romulus_i_Remus" title="Romulus i Remus">Romulusa i Remusa</a>), mit założycielski cesarstwa rzymskiego (<a href="/wiki/Gajusz_Juliusz_Cezar" title="Gajusz Juliusz Cezar">Juliusza Cezara</a>), mit <a href="/wiki/Joanna_d%E2%80%99Arc" title="Joanna d’Arc">Joanny d’Arc</a>, mit <a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych">rewolucji amerykańskiej</a> czy mit <a href="/wiki/Rewolucja_francuska" title="Rewolucja francuska">rewolucji francuskiej</a>. Zdaniem zwolenników definicji politycznej, postać historyczna czy legendarna może w wyniku procesu mityzacji zostać postacią mityczną – dzieje się tak w odpowiedzi na pewne oczekiwania społeczne, a współcześnie najczęściej w wyniku akcji propagandowej. Bohaterowie mitów, którymi zdają się kierować moce nadprzyrodzone, są postaciami modelowymi i w tym sensie sytuują się ponad historią. Według zwolenników definicji politycznej, mity nadal rodzą się i rozwijają współcześnie, przede wszystkim w związku z aktualnymi wydarzeniami społecznymi czy politycznymi<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016161–164_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016161–164-36">[36]</a></sup>. </p><p>Według zwolenników definicji politycznej, mit może wyrażać pewną ideę, dzięki której dana społeczność realizuje swoje marzenia o wielkości – być propagandową opowieścią pełniącą określoną funkcję polityczno-społeczną, rodzajem kłamstwa fałszującym prawdziwy przebieg wydarzeń, opowieścią wyjaśniającą porządek społeczno-polityczny i zawierającą „resztki magii”, czy też motywem podejmowanym w kulturze<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016164_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016164-37">[37]</a></sup>. </p><p>Przeciwnicy tej definicji twierdzą, że mówienie o mitach w kategoriach politycznych jest nadużyciem, gdyż mit sensu stricto nie ma istoty politycznej, może być jedynie politycznie wykorzystywany<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016165_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016165-38">[38]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Krytyka_pojęcia_„mit”"><span id="Krytyka_poj.C4.99cia_.E2.80.9Emit.E2.80.9D"></span>Krytyka pojęcia „mit”</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Krytyka pojęcia „mit”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Krytyka pojęcia „mit”"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pod koniec XX wieku w nauce pojawił się kierunek, który odrzuca pojęcie mitu. Jego twórcą był belgijski historyk i antropolog <a href="/w/index.php?title=Marcel_Detienne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcel Detienne (strona nie istnieje)">Marcel Detienne</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1245071#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1245071">(inne języki)</a></span>. Szczegółowa analiza mitów greckich, w monografii <i>L’invention de la mythologie</i> z 1981 roku, doprowadziła tego uczonego do wniosku, że dla Greków mit nigdy nie stanowił specyficznej formy opowieści. Słowem tym nazywane były bardzo odmienne formy, takie jak <a href="/wiki/Tablica_genealogiczna" title="Tablica genealogiczna">genealogie</a>, <a href="/wiki/Przys%C5%82owie" title="Przysłowie">przysłowia</a>, <a href="/wiki/Bajka" title="Bajka">bajki</a> czy <a href="/wiki/Teogonia" title="Teogonia">teogonie</a>. W formie ustnej nazywano mitem najczęściej <a href="/wiki/Plotka" title="Plotka">plotkę</a> – informację niemożliwą do potwierdzenia, niemającej szczególnej formy. W opinii Detienne pojęcie mitu jest <i>iluzją</i> wprowadzoną do nowożytnej nauki<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016333_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016333-39">[39]</a></sup>. Opierając się na tych badaniach, belgijski filolog <a href="/w/index.php?title=Raymond_Trousson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raymond Trousson (strona nie istnieje)">Raymond Trousson</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3421168#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3421168">(inne języki)</a></span> sformułował postulat, żeby zrezygnować w studiach literaturoznawczych z pojęcia „mit”, gdyż różni badacze przypisują mu dowolnie wybrane znaczenie<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201646_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201646-40">[40]</a></sup>. </p><p>Przedstawiciele tego kierunku twierdzą, że wszelkie próby zdefiniowania „mitu”, w opozycji do innych form opowiadań, są nietrafne i z góry skazane na niepowodzenie. Ich zdaniem, z proponowanych przez zwolenników „mitu” różnorodnych, szerokich i nieostrych definicji, wynika że nie istnieje żadna „esencja” mitu. Uważają oni mit za „kategorię śmieciową”, „naukowy artefakt” czy „nieistniejący koncept”<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016341_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016341-41">[41]</a></sup>, który służy niektórym badaczom do formułowania nieweryfikowalnych hipotez w miejsce źródłowej analizy różnorodnych przekazów o bogach czy istotach nadprzyrodzonych<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016334–336_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016334–336-42">[42]</a></sup>. Opracowania starożytnych mitów w pracach XIX i XX-wiecznych, uczeni ci nazywają „iluzją mitologii”, podkreślając że tzw. kanon tradycyjnych mitów jest sztucznym tworem nowożytnej nauki<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016341_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016341-41">[41]</a></sup>. </p><p>W nauce polskiej kierunek ten reprezentował np. literaturoznawca <a href="/wiki/Erazm_Ku%C5%BAma" title="Erazm Kuźma">Erazm Kuźma</a>, który analizując użycie pojęcia „mit” w polskich pracach naukowych oraz literaturze, doszedł do wniosku, że „mit” jest kategorią pustą, której można nadać dowolne znaczenie. Jego zdaniem użycie pojęcia <i>mit</i> w nauce i literaturze, dostarcza jedynie wiadomości na temat warsztatu i poglądów badacza czy pisarza, natomiast nie na temat samej mitologii<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016355_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016355-43">[43]</a></sup>. </p><p>Amerykański literaturoznawca <a href="/w/index.php?title=William_Righter&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Righter (strona nie istnieje)">William Righter</a>, w monografii <i>Myth and Literature</i>, podsumował stanowisko przeciwników używania pojęcia „mit” formułując tezę, że nie istnieje żadna naukowa teoria mitu: <i>w micie znaleźliśmy to, czego zgodnie ze swoimi życzeniami pragnęliśmy; w jakimkolwiek języku zdarzyło nam się zadawać pytania temu, co nazwaliśmy „mitem”, żądaliśmy, by on odpowiedział nam tym samym. To sprawiło, że pozostaliśmy bez teorii mitu, ponieważ nie ma po prostu żadnej podstawy, na której taka „teoria” w normalnie rozumianym sensie mogłaby działać</i><sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016355_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016355-43">[43]</a></sup>. </p><p>Niektórzy naukowcy, którzy kwestionują możliwość zdefiniowania pojęcia „mit”, nie zaprzeczają możliwości badawczych mitologii jako nauki. W ich opinii, co prawda nie istnieją „mit sam w sobie” czy „idea mitu”, natomiast w dziejach ludzkości przejawia się <a href="/wiki/Zjawisko" title="Zjawisko">fenomen</a> mitu. Mitologia nie może więc – w ich opinii – zajmować się <a href="/wiki/Ontologia" title="Ontologia">ontologią</a> mitu, lecz jedynie <a href="/wiki/Fenomenologia" title="Fenomenologia">fenomenologią</a> jego recepcji w kulturze i nauce<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016295_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016295-44">[44]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Metody_badania_mitów"><span id="Metody_badania_mit.C3.B3w"></span>Metody badania mitów</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Metody badania mitów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Metody badania mitów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Mitologia#Naukowe_badania_mitologii" title="Mitologia">Zobacz omówienie naukowych metod badania mitów w haśle mitologia</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Klasyfikacja_literacka_mitu">Klasyfikacja literacka mitu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Klasyfikacja literacka mitu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Klasyfikacja literacka mitu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Indischer_Maler_von_1780_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Indischer_Maler_von_1780_001.jpg/220px-Indischer_Maler_von_1780_001.jpg" decoding="async" width="220" height="311" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Indischer_Maler_von_1780_001.jpg/330px-Indischer_Maler_von_1780_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Indischer_Maler_von_1780_001.jpg/440px-Indischer_Maler_von_1780_001.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2231" /></a><figcaption>Bóg <a href="/wiki/Rama_(b%C3%B3g)" title="Rama (bóg)">Rama</a>, jego żona <a href="/wiki/Sita" title="Sita">Sita</a> i brat <a href="/wiki/Lakszmana" title="Lakszmana">Lakszmana</a> odpoczywający w lesie podczas zesłania na wygnanie. Hinduska ilustracja do tekstu <i><a href="/wiki/Ramajana" title="Ramajana">Ramajany</a></i> z około 1780 roku.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_gatunki_i_rodzaje_literackie">Mit a gatunki i rodzaje literackie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Mit a gatunki i rodzaje literackie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a gatunki i rodzaje literackie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W pracach literaturoznawców toczy się od wielu lat dyskusja na temat relacji między mitem a innymi formami narracyjnymi. Badacze porównują mit z różnymi typami opowiadań, aby wyjaśnić jego odrębność<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201615_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201615-45">[45]</a></sup>. Pojawiała się u niektórych uczonych koncepcja, że mit jest gatunkiem literackim, lecz jest ona uznawana za kontrowersyjną. Zdecydowana większość literaturoznawców odrzuca tę koncepcję. Prowadzi to do nieporozumień, w wyniku których w pracach niektórych autorów mit bywa mylony niekiedy z <a href="/wiki/Legenda" title="Legenda">legendą</a>, <a href="/wiki/Ba%C5%9B%C5%84" title="Baśń">baśnią</a>, <a href="/wiki/Bajka" title="Bajka">bajką</a>, <a href="/w/index.php?title=Utopia_(literatura)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Utopia (literatura) (strona nie istnieje)">utopią</a>, <a href="/wiki/Fantastyka" title="Fantastyka">fantastyką</a> lub <a href="/wiki/Epos" title="Epos">epopeją</a>, chociaż różnica między tymi formami narracyjnymi jest w niektórych przypadkach trudna do wytyczenia<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201629–31_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201629–31-46">[46]</a></sup>. </p><p>Mit, zanim zostanie spisany, nie wyraża się w konkretnej formie i można go zdefiniować jako synonim ustnego opowiadania. W procesie literaryzacji mit może zostać zapisany w dowolnym rodzaju literackim, chociaż pewne cechy predysponują go do ukształtowania się w określonej formie. Na przykład ze względu na rozbudowaną fabułę mit <a href="/wiki/Herakles" title="Herakles">Heraklesa</a> staje się najczęściej przedmiotem powieści, natomiast mit o zdradzonym przez żonę <a href="/wiki/Amfitrion" title="Amfitrion">Amfitrionie</a> wykorzystywany jest niemal wyłącznie w komedii. Nie wyklucza to jednak przemieszczania się formy literackiej mitu z jednego rodzaju do drugiego<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201641_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201641-47">[47]</a></sup>. </p><p>Za najbliższe mitowi formy literackie uważa się najczęściej <a href="/wiki/Przypowie%C5%9B%C4%87" title="Przypowieść">parabolę</a> i <a href="/wiki/Apolog" title="Apolog">apolog</a>. Jednakże o ile w przypowieści czy apologu ważny jest przede wszystkim sens ukryty, to w micie jego dosłowny sens jest równie ważny, co ukryty. Inaczej mówiąc, mit nie ma wyłącznie na celu przekazania jakiejś prawdy religijnej lub moralnej<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201629_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201629-48">[48]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_legenda">Mit a legenda</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Mit a legenda" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a legenda"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mit bywa najczęściej mylony z legendą. W przeciwieństwie do mitu, legenda nie opowiada o bóstwach czy postaciach nadprzyrodzonych, ale o postaciach historycznych lub też uważanych za historyczne. Legendy nie opowiadają o bogach czy aniołach, ale o mędrcach, świętych, władcach, politykach, wojownikach lub innych popularnych bohaterach. Podobnie jak mity, legendy składają się często z nieprawdopodobnych albo nierealnych <a href="/wiki/Motyw_(literatura)" title="Motyw (literatura)">motywów</a>, różnią się jednak od mitów przede wszystkim tym, że mają podstawy historyczne i opowiadają o ludziach<sup id="cite_ref-CITEREFOxford2001148_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFOxford2001148-49">[49]</a></sup>. </p><p>W niektórych przypadkach dana opowieść jest niekiedy nazywana mitem, a niekiedy legendą. Przykładem są opowieści o <a href="/wiki/Herakles" title="Herakles">Heraklesie</a>. Wśród uczonych trwa długoletni spór na temat tego, czy są one legendą, czy też mitem. Z jednej strony opowiadają one o obdarzonym niezwykłymi, ale jednak naturalnymi, cechami człowieku, więc należałoby je zakwalifikować jako legendę. Z drugiej natomiast strony, część z nich kończy się <a href="/wiki/Apoteoza" title="Apoteoza">apoteozą</a> bohatera, a w starożytności pojawiał się też kult religijny Heraklesa – były też więc mitem<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201615_45-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201615-45">[45]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_baśń"><span id="Mit_a_ba.C5.9B.C5.84"></span>Mit a baśń</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Mit a baśń" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a baśń"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mit bywa też mylony z baśnią. Podobnie jak w legendzie, również w baśni – w przeciwieństwie do mitu – nie występują postacie nadprzyrodzone. Bohaterami baśni są ludzie czy inne istoty naturalne lub też uważane za naturalne. Chociaż niekiedy obdarzane są one niezwykłymi, a nawet nadprzyrodzonymi atrybutami, pochodzą one ze sfery <i>profanum</i>, a nie <i>sacrum</i>. Baśń jest luduczną opowieścią o wydarzeniach, które przytrafiły się komuś, miały charakter niezwykły lub nieprawdopodobny, ale uważane są za coś powszechnego, a nie nadprzyrodzonego. Baśnie, w przeciwieństwie do mitów, istnieją niezależnie od siebie i opowiadają o wydarzeniach pojedynczych, nie tworząc żadnego szerszego systemu podobnego do mitologii<sup id="cite_ref-CITEREFKlik201618–19_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik201618–19-50">[50]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_bajka">Mit a bajka</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Mit a bajka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a bajka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W przeciwieństwie do legendy czy baśni, bohaterem bajki może być postać nadprzyrodzona i ten element upodabnia bajkę do mitu. Jednakże fabuła bajki nie mówi o życiu lub obyczajach jakiejś społeczności, nie wyjaśnia sensu świata czy ludzkich doświadczeń, nie dba nawet o to, czy występujące w niej postacie są bóstwami, ludźmi, duchami czy zwierzętami. Bajki stanowią abstrakcyjne wzorce opowieści, nieskomplikowane i łatwe do zapamiętania, nieskrępowane barierami językowymi i kulturowymi, złożone z wymiennych motywów, które można policzyć i skatalogować<sup id="cite_ref-CITEREFFrye1969290_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFrye1969290-51">[51]</a></sup>. </p><p>W bajkach, w przeciwieństwie do mitów, postacie istnieją tylko dla samej akcji, a oba aspekty tej akcji, czyli fabuła i temat, są ściśle ze sobą powiązane. Fabuły i tematy różnych bajek nie łączą się ze sobą, istnieją w pełni samodzielnie. Mity natomiast wykazują trwałą, występującą we wszystkich społecznościach i w różnych okresach historycznych, tendencję do łączenia się w grupy oraz tworzenia większych całości. Całości te nazywa się w nauce mitologiami<sup id="cite_ref-CITEREFFrye1969300_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFrye1969300-52">[52]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_epopeja">Mit a epopeja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Mit a epopeja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a epopeja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jednym z głównych nośników mitu był w dziejach literatury <a href="/wiki/Epos" title="Epos">epos</a>. Stąd też u wielu, zwłaszcza dawniejszych badaczy, sam epos bywał utożsamiany z mitem. Te dwa typy opowiadań łączą wspólne motywy i wątki, czas i miejsce akcji oraz struktura fabularna. Epopeja jest bowiem gatunkiem literackim, który we wszystkich elementach swojej struktury jest najbardziej podobny do mitu<sup id="cite_ref-CITEREFFrye196934–35_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFrye196934–35-53">[53]</a></sup>. </p><p>W badaniach literackich epoepeja jest najczęściej określana jako „córka mitu”. Rozbieżności między mitem a epopeją mogą być większe lub mniejsze, w zależności od tego, czy występują między mitem a eposem mitologicznym (np. <i><a href="/wiki/Ramajana" title="Ramajana">Ramajana</a></i>), eposem mityczno-historycznym (np. <i><a href="/wiki/Iliada" title="Iliada">Iliada</a></i>) czy eposem historycznym (np. <i><a href="/wiki/Pie%C5%9B%C5%84_o_Rolandzie" title="Pieśń o Rolandzie">Pieśń o Rolandzie</a></i>). W związku z tym w epopei każdego rodzaju – oraz w jej współczesnych odpowiednikach w <a href="/wiki/Kultura_popularna" title="Kultura popularna">kulturze masowej</a> (np. komiksach, filmach czy grach komputerowych) – można odnaleźć symbole, obrazy czy schematy fabularne wywodzące się z mitu<sup id="cite_ref-CITEREFFrye196934–35_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFrye196934–35-53">[53]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_utopia">Mit a utopia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Mit a utopia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a utopia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W pracach niektórych literaturoznawców pojawia się teza, że utopia – rozumiana jako opowiadanie lub gatunek literacki – jest odmianą mitu. Podkreślają oni, że utopia opowiada o idealnym świecie, więc jej schematy, motywy czy wątki są często tożsame ze schematami, motywami i wątkami mitu. W niektórych przypadkach trudno jest, ich zdaniem, wytyczyć dokładną granicę pomiędzy mitem a utopią<sup id="cite_ref-CITEREFFrye196926–27_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFrye196926–27-54">[54]</a></sup>. </p><p>Większość uczonych odrzuca utożsamienie utopii z mitem, wskazując, że mit opowiada najczęściej o wydarzeniach z przeszłości, utopia natomiast – o wydarzeniach z przyszłości. Utopia jest pomysłem i dziełem konkretnego autora, podczas gdy mity, wywodzące się z ustnej tradycji, pozostają anonimowe. Mit najczęściej wyjaśnia porządek społeczny, a utopia jest wobec tego porządku krytyczna. Zdaniem tych uczonych, mimo powierzchownych podobieństw, utopia jest raczej przeciwieństwem mitu, niż jego odmianą<sup id="cite_ref-CITEREFFrye196926–27_54-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFrye196926–27-54">[54]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mit_a_fantastyka">Mit a fantastyka</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Mit a fantastyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mit a fantastyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Część literaturoznawców uważa mit za pierwotną formę gatunku literackiego, określanego współcześnie mianem <a href="/wiki/Fantastyka" title="Fantastyka">fantastyki</a>. Zwolennicy tej koncepcji opublikowali w roku 2003 na francuskim rynku wydawniczym słownik mitów fantastyki (<i>Dictionnaire des mythes du fantastique)</i>. Twierdzą oni, że nowożytne powieści fantastyczne, filmy czy gry komputerowe pełnią we współczesnym społeczeństwie podobne funkcje, jak mit w społeczeństwach pierwotnych<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016173_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016173-55">[55]</a></sup>. </p><p>Przeciwnicy utożsamienia mitu z fantastyką podkreślają, że o ile mit istnieje pierwotnie w formie ustnej, to utwory należące do literatury fantastycznej powstają w formie pisemnej i nie są anonimowe – są dziełem indywidualnej fantazji. O ile mit tłumaczy rzeczywistość, to dzieła literatury fantastycznej niczego nie tłumaczą, wręcz przeciwnie – kryją w sobie wiele tajemnic i niedomówień podsycających ciekawość odbiorcy. W tym sensie – ich zdaniem – fantastyka jest przeciwieństwem mitu, który zazwyczaj opisuje rzeczywistość jako spójną, logiczną całość<sup id="cite_ref-CITEREFKlik2016175_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKlik2016175-56">[56]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-CITEREFKlik201611-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201611_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 11.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201612-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201612_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201612_2-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 12.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201614-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201614_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201614_3-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201614_3-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201614_3-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201614_3-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 14.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201612–13-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201612–13_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201612–13_4-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201612–13_4-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 12–13.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFZiomek199091-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFZiomek199091_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFZiomek1990">Ziomek 1990 ↓</a></span>, s. 91.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201613-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201613_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201613_6-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 13.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016109-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016109_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 109.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201675-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201675_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201675_8-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 75.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Podmiot i przedmiot religii. W: <a href="/wiki/Marian_Rusecki" title="Marian Rusecki">Marian Rusecki</a>: <i>Istota i geneza religii</i>. Warszawa: Verbinum, 1989, s. 56–66. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385009515" title="Specjalna:Książki/8385009515">ISBN <span class="isbn">83-85009-51-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Istota+i+geneza+religii&rft.atitle=Podmiot+i+przedmiot+religii&rft.aulast=Rusecki&rft.aufirst=Marian&rft.pub=Verbinum&rft.place=Warszawa&rft.pages=56%E2%80%9366&rft.isbn=83-85009-51-5"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-:0-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:0_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Mit. W: Jan Hartman: <i>Słownik filozofii</i>. Kraków: Zielona Sowa, 2004, s. 139. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373895876" title="Specjalna:Książki/8373895876">ISBN <span class="isbn">83-7389-587-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=S%C5%82ownik+filozofii&rft.atitle=Mit&rft.aulast=Hartman&rft.aufirst=Jan&rft.pub=Zielona+Sowa&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.pages=139&rft.isbn=83-7389-587-6"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">B. Malinowski, „Szkice z teorii kultury”, tłum. T. Święcka, Warszawa 1958, s. 475.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGieysztor200624-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGieysztor200624_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGieysztor2006">Gieysztor 2006 ↓</a></span>, s. 24.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201634-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201634_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 34.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201676-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201676_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 76.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201686-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201686_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 86.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201631–42-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201631–42_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 31–42.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016125–141-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016125–141_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 125–141.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016112-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016112_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 112.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016180-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016180_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 180.</span> </li> <li id="cite_note-Głowiński-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Głowiński_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. M. Głowiński, „Mity przebrane”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1990, s. 7–12.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. Z. Łempicki, „Demon antyku a kultura nowożytna”, Warszawa 1933, s. 23.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016340–341-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016340–341_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 340–341.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201677-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201677_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 77.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970188-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970188_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLévi-Strauss1970">Lévi-Strauss 1970 ↓</a></span>, s. 188.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970188–189-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970188–189_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLévi-Strauss1970">Lévi-Strauss 1970 ↓</a></span>, s. 188–189.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLévi-Strauss1970189-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970189_26-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFLévi-Strauss1970189_26-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLévi-Strauss1970">Lévi-Strauss 1970 ↓</a></span>, s. 189.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201679–81-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201679–81_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 79–81.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201654-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201654_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 54.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGieysztor200646–47-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGieysztor200646–47_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGieysztor2006">Gieysztor 2006 ↓</a></span>, s. 46–47.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201657-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201657_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 57.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201687-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201687_31-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201687_31-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 87.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201687–89-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201687–89_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 87–89.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016105-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016105_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 105.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016351-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016351_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 351.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFMit19951359-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFMit19951359_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFMit1995">Mit 1995 ↓</a></span>, s. 1359.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016161–164-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016161–164_36-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016161–164_36-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 161–164.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016164-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016164_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 164.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016165-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016165_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 165.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016333-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016333_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 333.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201646-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201646_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 46.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016341-41"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016341_41-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016341_41-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 341.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016334–336-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016334–336_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 334–336.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016355-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016355_43-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016355_43-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 355.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016295-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016295_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 295.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201615-45"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201615_45-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201615_45-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 15.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201629–31-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201629–31_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 29–31.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201641-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201641_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 41.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201629-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201629_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 29.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFOxford2001148-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFOxford2001148_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFOxford2001">Oxford 2001 ↓</a></span>, s. 148.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik201618–19-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik201618–19_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 18–19.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFFrye1969290-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFFrye1969290_51-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFFrye1969">Frye 1969 ↓</a></span>, s. 290.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFFrye1969300-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFFrye1969300_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFFrye1969">Frye 1969 ↓</a></span>, s. 300.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFFrye196934–35-53"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFFrye196934–35_53-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFFrye196934–35_53-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFFrye1969">Frye 1969 ↓</a></span>, s. 34–35.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFFrye196926–27-54"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFFrye196926–27_54-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFFrye196926–27_54-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFFrye1969">Frye 1969 ↓</a></span>, s. 26–27.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016173-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016173_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 173.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKlik2016175-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKlik2016175_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKlik2016">Klik 2016 ↓</a></span>, s. 175.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mit&veaction=edit&section=25" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mit&action=edit&section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation nourl" id="CITEREFFrye1969"><a href="/wiki/Northrop_Frye" title="Northrop Frye"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Northrop</span><span class="cite-name-initials" title="Northrop" style="display:none">N.</span> </span><span class="cite-lastname">Frye</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Northrop</span><span class="cite-name-initials" title="Northrop">N.</span></span></a>, <i>Mit, fikcja i przemieszczenie</i>, <a href="/wiki/El%C5%BCbieta_Tabakowska" title="Elżbieta Tabakowska"><span class="cite-name-full">Elżbieta</span><span class="cite-name-initials" title="Elżbieta" style="display:none">E.</span> <span class="cite-lastname">Muskat-Tabakowska</span></a>, „<a href="/wiki/Pami%C4%99tnik_Literacki" title="Pamiętnik Literacki">Pamiętnik Literacki</a>”, 2, Wrocław: <a href="/wiki/Instytut_Bada%C5%84_Literackich_Polskiej_Akademii_Nauk" title="Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk">Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk</a>, 1969, s. 289–397<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Northrop&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Mit%2C+fikcja+i+przemieszczenie&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pub=%5B%5BInstytut+Bada%C5%84+Literackich+Polskiej+Akademii+Nauk%5D%5D&rft.date=1969&rft.aulast=Frye" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">???</span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFGieysztor2006"><a href="/wiki/Aleksander_Gieysztor" title="Aleksander Gieysztor">Aleksander Gieysztor</a>: <i>Mitologia Słowian. Wyd. III zmienione, rozszerzone</i>. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2006. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788323502340" title="Specjalna:Książki/9788323502340">ISBN <span class="isbn">978-83-235-0234-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mitologia+S%C5%82owian.+Wyd.+III+zmienione%2C+rozszerzone&rft.aulast=Gieysztor&rft.aufirst=Aleksander&rft.pub=Wydawnictwa+Uniwersytetu+Warszawskiego&rft.place=Warszawa&rft.isbn=978-83-235-0234-0"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFKlik2016"><a href="/w/index.php?title=Marcin_Klik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcin Klik (strona nie istnieje)">Marcin Klik</a>: <i>Teorie mitu. Współczesne literaturoznawstwo francuskie (1969-2010)</i>. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788323520634" title="Specjalna:Książki/9788323520634">ISBN <span class="isbn">978-83-235-2063-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Teorie+mitu.+Wsp%C3%B3%C5%82czesne+literaturoznawstwo+francuskie+%281969-2010%29&rft.aulast=Klik&rft.aufirst=Marcin&rft.pub=Wydawnictwa+Uniwersytetu+Warszawskiego&rft.place=Warszawa&rft.isbn=978-83-235-2063-4"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFLévi-Strauss1970"><a href="/wiki/Claude_L%C3%A9vi-Strauss" title="Claude Lévi-Strauss">Claude Lévi-Strauss</a>: Struktura mitu. W: <i>Antropologia strukturalna</i>. Krzysztof Pomian (tł.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970, s. 186–208. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788361182313" title="Specjalna:Książki/9788361182313">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-83-61182-31-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Antropologia+strukturalna&rft.atitle=Struktura+mitu&rft.au=%5B%5BClaude+L%C3%A9vi-Strauss%5D%5D&rft.pub=Pa%C5%84stwowy+Instytut+Wydawniczy&rft.place=Warszawa&rft.pages=186%E2%80%93208&rft.isbn=9788361182313"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFZiomek1990"><a href="/wiki/Jerzy_Ziomek" title="Jerzy Ziomek">Jerzy Ziomek</a>: <i>Retoryka opisowa</i>. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1990. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8304035448" title="Specjalna:Książki/8304035448">ISBN <span class="isbn">83-04-03544-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Retoryka+opisowa&rft.aulast=Ziomek&rft.aufirst=Jerzy&rft.pub=Zak%C5%82ad+Narodowy+im.+Ossoli%C5%84skich&rft.place=Wroc%C5%82aw%2C+Warszawa%2C+Krak%C3%B3w&rft.isbn=83-04-03544-8"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFMit1995">Dariusz Wadowski, Stanisław Grodź, Jolanta Koziej: Mit. W: <i>Encyklopedia Katolicka</i>. Romuald Łukaszyk, <a href="/wiki/Ludomir_Bie%C5%84kowski" title="Ludomir Bieńkowski">Ludomir Bieńkowski</a>, <a href="/wiki/Feliks_Gryglewicz" title="Feliks Gryglewicz">Feliks Gryglewicz</a> (red.). T. 4. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1995, s. 1357–1365. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8386668040" title="Specjalna:Książki/8386668040">ISBN <span class="isbn">83-86668-04-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyklopedia+Katolicka&rft.atitle=Mit&rft.au=Dariusz+Wadowski%2C+Stanis%C5%82aw+Grod%C5%BA%2C+Jolanta+Koziej&rft.pub=Towarzystwo+Naukowe+Katolickiego+Uniwersytetu+Lubelskiego&rft.place=Lublin&rft.pages=1357%E2%80%931365&rft.isbn=83-86668-04-0"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFOxford2001"><i>The Concise Oxford Dictionary of Literary Terms</i>. Londyn, Nowy Jork: Oxford University Press, 2001. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/019280118X" title="Specjalna:Książki/019280118X">ISBN <span class="isbn">0-19-280118-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Concise+Oxford+Dictionary+of+Literary+Terms&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.place=Londyn%2C+Nowy+Jork&rft.isbn=0-19-280118-X"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w <a href="/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><span style="margin:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></span>  <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Myths?uselang=pl"><b>Multimedia</b></a></span> w <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Mit" class="extiw" title="q:Mit">Cytaty</a></b> w <a href="/wiki/Wikicytaty" title="Wikicytaty">Wikicytatach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/mit" class="extiw" title="wikt:mit">Definicje słownikowe</a></b> w <a href="/wiki/Wikis%C5%82ownik" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody></table> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Religioznawstwo" title="Szablon:Religioznawstwo"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Religioznawstwo" title="Dyskusja szablonu:Religioznawstwo"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Religioznawstwo&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Religioznawstwo" title="Religioznawstwo">Religioznawstwo</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Religioznawstwo" title="Kategoria:Religioznawstwo">kategoria</a></li> <li><a href="/wiki/Wikiprojekt:Religioznawstwo" title="Wikiprojekt:Religioznawstwo">wikiprojekt</a></li></ul> </div><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kategoria:Religie" title="Kategoria:Religie">Religie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Religia" title="Religia">religia</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_naturalna" title="Religia naturalna">religie pierwotne</a></li> <li><a href="/wiki/Religie_rodzime_Afryki" title="Religie rodzime Afryki">afrykańskie religie rodzime</a> <ul><li><a href="/wiki/Afrochrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Afrochrześcijaństwo">afrochrześcijaństwo</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religie_afroameryka%C5%84skie" title="Religie afroamerykańskie">afroamerykańskie religie</a></li> <li><a href="/wiki/Synkretyzm_afroameryka%C5%84ski" title="Synkretyzm afroamerykański">afroamerykański synkretyzm</a> <ul><li><a href="/wiki/Candombl%C3%A9" title="Candomblé">candomblé</a></li> <li><a href="/wiki/If%C3%A1" title="Ifá">ifá</a></li> <li><a href="/wiki/Santeria" title="Santeria">santeria</a></li> <li><a href="/wiki/Umbanda" title="Umbanda">umbanda</a></li> <li><a href="/wiki/Voodoo" title="Voodoo">voodoo</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religie_rodzime_Australii" title="Religie rodzime Australii">australijskie religie rodzime</a> <ul><li><a href="/wiki/Wikipedia:Skarbnica_Wikipedii/Mitologia_aboryge%C5%84ska" title="Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Mitologia aborygeńska">australijska mitologia aborygeńska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ahmadijja" title="Ahmadijja">ahmadijja</a></li> <li><a href="/wiki/Ajjawali" title="Ajjawali">ajjawali</a></li> <li><a href="/wiki/Animizm" title="Animizm">animizm</a></li> <li><a href="/wiki/Babizm" title="Babizm">babizm</a></li> <li><a href="/wiki/Bahaizm" title="Bahaizm">bahaizm</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%B6n" title="Bön">bön</a></li> <li><a href="/wiki/Buddyzm" title="Buddyzm">buddyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Burchanizm" title="Burchanizm">burchanizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%C5%84ska_religia_ludowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chińska religia ludowa (strona nie istnieje)">chińska religia ludowa (szenizm)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chi%C5%84ski_kult_przodk%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiński kult przodków (strona nie istnieje)">chiński kult przodków</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_chi%C5%84ska" title="Mitologia chińska">mitologia chińska</a></li> <li><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwo</a></li> <li><a href="/wiki/Czondoizm" title="Czondoizm">czondoizm</a></li> <li><a href="/wiki/Druid" title="Druid">druidyzm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_druzyjska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia druzyjska (strona nie istnieje)">druzim</a></li> <li><a href="/wiki/D%C5%BAinizm" title="Dźinizm">dźinizm</a></li> <li><a href="/wiki/Eckankar" title="Eckankar">eckankar</a></li> <li><a href="/wiki/Falun_Gong" title="Falun Gong">Falun Gong</a></li> <li><a href="/wiki/Gnostycyzm" title="Gnostycyzm">gnostycyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Ruchy_religijne_Indian" title="Ruchy religijne Indian">indiańskie ruchy religijne</a> <ul><li><a href="/wiki/Pejotyzm" title="Pejotyzm">pejotyzm</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_miejsca_tubylczych_lud%C3%B3w_Ameryki_P%C3%B3%C5%82nocnej" title="Święte miejsca tubylczych ludów Ameryki Północnej">święte miejsca tubylczych ludów Ameryki Północnej</a></li> <li><a href="/wiki/Ustawa_o_wolno%C5%9Bci_religijnej_Indian_ameryka%C5%84skich" title="Ustawa o wolności religijnej Indian amerykańskich">Ustawa o wolności religijnej Indian amerykańskich</a></li> <li><a href="/wiki/Panindianizm" title="Panindianizm">panindianizm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hinduizm" title="Hinduizm">hinduizm</a> <ul><li><a href="/wiki/Hinduizm_balijski" title="Hinduizm balijski">hinduizm balijski</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a></li> <li><a href="/wiki/Jezydyzm" title="Jezydyzm">jezydyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Judaizm" title="Judaizm">judaizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kaodaizm" title="Kaodaizm">kaodaizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kulty_cargo" title="Kulty cargo">kargizm</a> <ul><li><a href="/wiki/Hauka" title="Hauka">hauka</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Konfucjanizm" title="Konfucjanizm">konfucjanizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kult_przodk%C3%B3w" title="Kult przodków">kult przodków</a></li> <li><a href="/wiki/Mandaizm" title="Mandaizm">mandaizm</a></li> <li><a href="/wiki/Manaizm" title="Manaizm">manaizm</a></li> <li><a href="/wiki/Manicheizm" title="Manicheizm">manicheizm</a></li> <li><a href="/wiki/Mazdaizm" title="Mazdaizm">mazdaizm</a></li> <li><a href="/wiki/Mitraizm" title="Mitraizm">mitraizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kategoria:Mitologie_wed%C5%82ug_kultury" title="Kategoria:Mitologie według kultury">mitologie</a></li> <li><a href="/wiki/Neopoga%C5%84stwo" title="Neopogaństwo">neopogaństwo</a></li> <li><a href="/wiki/New_Age" title="New Age">New Age</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=New_Thought&action=edit&redlink=1" class="new" title="New Thought (strona nie istnieje)">New Thought</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%8Cmoto" title="Ōmoto">ōmoto</a></li> <li><a href="/wiki/Preanimizm" title="Preanimizm">preanimizm</a></li> <li><a href="/wiki/Ruch_Rastafari" title="Ruch Rastafari">rastafarianizm</a></li> <li><a href="/wiki/Wierzenia_Olmek%C3%B3w" title="Wierzenia Olmeków">religia Olmeków</a></li> <li><a href="/wiki/Cywilizacja_Maj%C3%B3w#Religia_Majów" title="Cywilizacja Majów">religia Majów</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_maja%C5%84ska" title="Mitologia majańska">mitologia majańska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Wierzenia_Aztek%C3%B3w" title="Wierzenia Azteków">religia Azteków</a> <ul><li><a href="/wiki/Mexicayotl" title="Mexicayotl">mexicayotl</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Wierzenia_Ink%C3%B3w" title="Wierzenia Inków">religia Inków</a> <ul><li><a href="/wiki/Ajmara#Religia" title="Ajmara">religia Ajmarów</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religia_Mezopotamii" title="Religia Mezopotamii">religia Mezopotamii</a> <ul><li><a href="/wiki/Religia_asyryjska" title="Religia asyryjska">religia asyryjska</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_babilo%C5%84ska" title="Religia babilońska">religia babilońska</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_sumeryjska" title="Mitologia sumeryjska">mitologia sumeryjska</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Ba%C5%82t%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Bałtów (strona nie istnieje)">religia Bałtów</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_ba%C5%82tyjska" title="Mitologia bałtyjska">mitologia bałtyjska</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_litewska" title="Mitologia litewska">mitologia litewska</a></li> <li><a href="/wiki/Rodzimowierstwo_ba%C5%82tyjskie" title="Rodzimowierstwo bałtyjskie">rodzimowierstwo bałtyjskie</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Scyt%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Scytów (strona nie istnieje)">religia Scytów</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_Hun%C3%B3w" title="Religia Hunów">religia Hunów</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_Mongo%C5%82%C3%B3w" title="Religia Mongołów">religia Mongołów</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_Awar%C3%B3w" title="Religia Awarów">religia Awarów</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_w%C4%99gierska" title="Mitologia węgierska">mitologia węgierska</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_ormia%C5%84ska" title="Mitologia ormiańska">mitologia ormiańska</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_plemienna" title="Religia plemienna">religia plemienna</a></li> <li><a href="/wiki/Religia_S%C5%82owian" title="Religia Słowian">religia Słowian</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_s%C5%82owia%C5%84ska" title="Mitologia słowiańska">mitologia słowiańska</a></li> <li><a href="/wiki/Rodzimowierstwo_s%C5%82owia%C5%84skie" title="Rodzimowierstwo słowiańskie">rodzimowierstwo słowiańskie</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religia_starosemicka" title="Religia starosemicka">religia starosemicka</a> <ul><li><a href="/wiki/Religia_kananejska" title="Religia kananejska">religia kananejska</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_arabska" title="Mitologia arabska">mitologia arabska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religia_staro%C5%BCytnej_Grecji" title="Religia starożytnej Grecji">religia starożytnej Grecji</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_grecka" title="Mitologia grecka">mitologia grecka</a></li> <li><a href="/wiki/Orfizm_(religia)" title="Orfizm (religia)">orfizm</a></li> <li><a href="/wiki/Pitagorejczycy#Poglądy_religijne" title="Pitagorejczycy">pitagoreizm</a></li> <li><a href="/wiki/Hellenizm_(religia)" title="Hellenizm (religia)">hellenizm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religia_staro%C5%BCytnego_Egiptu" title="Religia starożytnego Egiptu">religia starożytnego Egiptu</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_egipska" title="Mitologia egipska">mitologia egipska</a></li> <li><a href="/wiki/Kemetyzm" title="Kemetyzm">kemetyzm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religia_staro%C5%BCytnego_Rzymu" title="Religia starożytnego Rzymu">religia starożytnego Rzymu</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_rzymska" title="Mitologia rzymska">mitologia rzymska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religie_etniczne" title="Religie etniczne">religie etniczne</a></li> <li><a href="/wiki/Kategoria:Religie_pierwotne" title="Kategoria:Religie pierwotne">religie pierwotne</a></li> <li><a href="/wiki/Religie_prehistoryczne" title="Religie prehistoryczne">religie prehistoryczne</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_celtycka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia celtycka (strona nie istnieje)">religia celtycka</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_celtycka" title="Mitologia celtycka">mitologia celtycka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Gal%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Galów (strona nie istnieje)">religia Galów</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_irlandzka" title="Mitologia irlandzka">mitologia irlandzka</a></li> <li><a href="/wiki/Rekonstrukcjonizm_celtycki" title="Rekonstrukcjonizm celtycki">rekonstrukcjonizm celtycki</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Religia_German%C3%B3w" title="Religia Germanów">religia Germanów</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_germa%C5%84ska" title="Mitologia germańska">mitologia germańska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kontynentalna_mitologia_germa%C5%84ska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kontynentalna mitologia germańska (strona nie istnieje)">kontynentalna mitologia germańska</a></li> <li><a href="/wiki/Rodzimowierstwo_germa%C5%84skie" title="Rodzimowierstwo germańskie">rodzimowierstwo germańskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Anglosas%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Anglosasów (strona nie istnieje)">religia Anglosasów</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Frank%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Franków (strona nie istnieje)">religia Franków</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Got%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Gotów (strona nie istnieje)">religia Gotów</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_staronordycka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia staronordycka (strona nie istnieje)">religia staronordycka</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_nordycka" title="Mitologia nordycka">mitologia nordycka</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religia_Berber%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia Berberów (strona nie istnieje)">religia Berberów</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mitologia_polinezyjska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitologia polinezyjska (strona nie istnieje)">mitologia polinezyjska</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Religia_hawajska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religia hawajska (strona nie istnieje)">religia hawajska</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia_hawajska" title="Mitologia hawajska">mitologia hawajska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Satanizm" title="Satanizm">satanizm</a></li> <li><a href="/wiki/Scjentologia" title="Scjentologia">scjentologia</a></li> <li><a href="/wiki/Shint%C5%8D" title="Shintō">shintō</a> <ul><li><a href="/wiki/Mitologia_japo%C5%84ska" title="Mitologia japońska">mitologia japońska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Sikhizm" title="Sikhizm">sikhizm</a></li> <li><a href="/wiki/Szamanizm" title="Szamanizm">szamanizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Szamanizm_korea%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Szamanizm koreański (strona nie istnieje)">szamanizm koreański</a></li> <li><a href="/wiki/Taoizm" title="Taoizm">taoizm</a></li> <li><a href="/wiki/Tenri-ky%C5%8D" title="Tenri-kyō">tenrikio</a></li> <li><a href="/wiki/Teozofia" title="Teozofia">teozofia</a></li> <li><a href="/wiki/Uniwersalizm" title="Uniwersalizm">uniwersalizm</a> <ul><li><a href="/wiki/Religia_uniwersalna" title="Religia uniwersalna">religia uniwersalna</a></li> <li><a href="/wiki/Uniwersalizm_unitaria%C5%84ski" title="Uniwersalizm unitariański">unitarianizm</a></li> <li><a href="/wiki/Subud" title="Subud">subud</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Wicca" title="Wicca">wicca</a></li> <li><a href="/wiki/Zaratusztrianizm" title="Zaratusztrianizm">zaratusztrianizm</a></li> <li><a href="/wiki/Zurwanizm" title="Zurwanizm">zurwanizm</a></li> <li><a href="/wiki/Nowe_ruchy_religijne" title="Nowe ruchy religijne">nowe ruchy religijne</a></li> <li><a href="/wiki/Agnostycyzm" title="Agnostycyzm">agnostycyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Apateizm" title="Apateizm">apateizm</a></li> <li><a href="/wiki/Ateizm" title="Ateizm">ateizm</a></li> <li><a href="/wiki/Deizm" title="Deizm">deizm</a></li> <li><a href="/wiki/Parodia_religii" title="Parodia religii">parodia religii</a> <ul><li><a href="/wiki/Dyskordianizm" title="Dyskordianizm">dyskordianizm</a></li> <li><a href="/wiki/Iglesia_Maradoniana" title="Iglesia Maradoniana">Iglesia Maradoniana</a></li> <li><a href="/wiki/Jediizm" title="Jediizm">jediizm</a></li> <li><a href="/wiki/Lataj%C4%85cy_Potw%C3%B3r_Spaghetti" title="Latający Potwór Spaghetti">pastafarianizm</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Postteizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Postteizm (strona nie istnieje)">postteizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kategoria:Biografie_wed%C5%82ug_religii_i_wyzna%C5%84" title="Kategoria:Biografie według religii i wyznań">Ludzie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Duchowie%C5%84stwo" title="Duchowieństwo">duchowny</a></li> <li><a href="/wiki/Kap%C5%82an" title="Kapłan">kapłan</a></li> <li><a href="/wiki/Ajatollah" title="Ajatollah">ajatollah</a></li> <li><a href="/wiki/Bhikku" title="Bhikku">bhikku</a></li> <li><a href="/wiki/B%C5%82ogos%C5%82awiony" title="Błogosławiony">błogosławiony</a></li> <li><a href="/wiki/Bramin" title="Bramin">bramin</a></li> <li><a href="/wiki/Cadyk" title="Cadyk">cadyk</a></li> <li><a href="/wiki/Czarownik" title="Czarownik">czarownik</a></li> <li><a href="/wiki/Druid" title="Druid">druid</a></li> <li><a href="/wiki/Egzorcysta" title="Egzorcysta">egzorcysta</a></li> <li><a href="/wiki/Eremita" title="Eremita">eremita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ewangelizator&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ewangelizator (strona nie istnieje)">ewangelizator</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82osiciel" title="Głosiciel">głosiciel</a></li> <li><a href="/wiki/Guru" title="Guru">guru</a></li> <li><a href="/wiki/Heros" title="Heros">heros</a></li> <li><a href="/wiki/Imam" title="Imam">imam</a></li> <li><a href="/wiki/Kohen" title="Kohen">kohen</a></li> <li><a href="/wiki/Mu%C5%82%C5%82a" title="Mułła">mułła</a></li> <li><a href="/wiki/Junak_(mitologia)" title="Junak (mitologia)">junak</a></li> <li><a href="/wiki/Jurodiwyj" title="Jurodiwyj">jurodiwyj</a></li> <li><a href="/wiki/Kannushi" title="Kannushi">kannushi</a></li> <li><a href="/wiki/Kaznodzieja" title="Kaznodzieja">kaznodzieja</a></li> <li><a href="/wiki/Kriwe" title="Kriwe">kriwe</a></li> <li><a href="/wiki/Ksi%C4%85dz" title="Ksiądz">ksiądz</a></li> <li><a href="/wiki/Lama_(religioznawstwo)" title="Lama (religioznawstwo)">lama</a></li> <li><a href="/wiki/Magid" title="Magid">magid</a></li> <li><a href="/wiki/Medium_(osoba)" title="Medium (osoba)">medium</a></li> <li><a href="/wiki/M%C4%99czennik" title="Męczennik">męczennik</a></li> <li><a href="/wiki/Ministrant" title="Ministrant">ministrant</a></li> <li><a href="/wiki/Misjonarz" title="Misjonarz">misjonarz</a></li> <li><a href="/wiki/Mistycyzm#Niektórzy_mistycy" title="Mistycyzm">mistyk</a></li> <li><a href="/wiki/Pastor" title="Pastor">pastor</a></li> <li><a href="/wiki/Pielgrzym_(religia)" title="Pielgrzym (religia)">pielgrzym</a></li> <li><a href="/wiki/Pionier_(%C5%9Awiadkowie_Jehowy)" title="Pionier (Świadkowie Jehowy)">pionier</a></li> <li><a href="/wiki/Pop_(kap%C5%82an)" title="Pop (kapłan)">pop</a></li> <li><a href="/wiki/Prorok" title="Prorok">prorok</a></li> <li><a href="/wiki/Przeor" title="Przeor">przeor</a></li> <li><a href="/wiki/Rabin" title="Rabin">rabin</a></li> <li><a href="/wiki/S%C5%82uga_Bo%C5%BCy" title="Sługa Boży">sługa Boży</a></li> <li><a href="/wiki/S%C5%82uga_pomocniczy" title="Sługa pomocniczy">sługa pomocniczy</a></li> <li><a href="/wiki/Starszy_zboru" title="Starszy zboru">starszy zboru</a></li> <li><a href="/wiki/Szaman" title="Szaman">szaman</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty" title="Święty">święty</a> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%B3wny_aposto%C5%82om" title="Równy apostołom">równy apostołom</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Wo%C5%82chw" title="Wołchw">wołchw</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznawca" title="Wyznawca">wyznawca</a></li> <li><a href="/wiki/Zakonnik" title="Zakonnik">zakonnik</a>/<a href="/wiki/Zakonnica" title="Zakonnica">zakonnica</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBerca" title="Żerca">żerca</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kategoria:Hierotopografia" title="Kategoria:Hierotopografia">Miejsca</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Miejsce_%C5%9Bwi%C4%99te" title="Miejsce święte">miejsce święte</a></li> <li><a href="/wiki/Sanktuarium" title="Sanktuarium">sanktuarium</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia" title="Świątynia">świątynia</a></li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_(budynek)" title="Cerkiew (budynek)">cerkiew</a></li> <li><a href="/wiki/Chram" title="Chram">chram</a></li> <li><a href="/wiki/Erem" title="Erem">erem</a></li> <li><a href="/wiki/Gompa" title="Gompa">gompa</a></li> <li><a href="/wiki/Jinja" title="Jinja">jinja</a></li> <li><a href="/wiki/Kaplica" title="Kaplica">kaplica</a></li> <li><a href="/wiki/Kienesa" title="Kienesa">kienesa</a></li> <li><a href="/wiki/Klasztor" title="Klasztor">klasztor</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(budynek)" title="Kościół (budynek)">kościół</a></li> <li><a href="/wiki/Mandir" title="Mandir">mandir</a></li> <li><a href="/wiki/Meczet" title="Meczet">meczet</a></li> <li><a href="/wiki/Molenna" title="Molenna">molenna</a></li> <li><a href="/wiki/Sala_kr%C3%B3lestwa" title="Sala królestwa">sala królestwa</a></li> <li><a href="/wiki/Sala_zgromadze%C5%84" title="Sala zgromadzeń">sala zgromadzeń</a></li> <li><a href="/wiki/Synagoga" title="Synagoga">synagoga</a></li> <li><a href="/wiki/Stupa" title="Stupa">stupa</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_gaj_(antropologia)" title="Święty gaj (antropologia)">święty gaj</a></li> <li><a href="/wiki/Zb%C3%B3r" title="Zbór">zbór</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kategoria:Kult_religijny" title="Kategoria:Kult religijny">Rytuały</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Apostazja" title="Apostazja">apostazja</a></li> <li><a href="/wiki/Bierzmowanie" title="Bierzmowanie">bierzmowanie</a></li> <li><a href="/wiki/Brahma%C4%87arja" title="Brahmaćarja">brahmaćarja</a></li> <li><a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrzest</a></li> <li><a href="/wiki/Egzorcyzm" title="Egzorcyzm">egzorcyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Eucharystia_(sakrament)" title="Eucharystia (sakrament)">eucharystia</a></li> <li><a href="/wiki/Gryhastha" title="Gryhastha">gryhastha</a></li> <li><a href="/wiki/Inicjacja" title="Inicjacja">inicjacja</a></li> <li><a href="/wiki/Joga" title="Joga">joga</a></li> <li><a href="/wiki/Konwersja_(chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo)" title="Konwersja (chrześcijaństwo)">konwersja</a></li> <li><a href="/wiki/Koszerno%C5%9B%C4%87" title="Koszerność">koszerność</a></li> <li><a href="/wiki/Medytacja" title="Medytacja">medytacja</a></li> <li><a href="/wiki/Modlitwa" title="Modlitwa">modlitwa</a></li> <li><a href="/wiki/Nawr%C3%B3cenie" title="Nawrócenie">nawrócenie</a></li> <li><a href="/wiki/Obrzezanie" title="Obrzezanie">obrzezanie</a></li> <li><a href="/wiki/Obrz%C4%99d_przej%C5%9Bcia" title="Obrzęd przejścia">obrzęd przejścia</a></li> <li><a href="/wiki/Ofiara_(religia)" title="Ofiara (religia)">ofiara</a></li> <li><a href="/wiki/Pielgrzymka" title="Pielgrzymka">pielgrzymka</a></li> <li><a href="/wiki/Pi%C4%99%C4%87_filar%C3%B3w_islamu" title="Pięć filarów islamu">pięć filarów islamu</a></li> <li><a href="/wiki/Pogrzeb" title="Pogrzeb">pogrzeb</a></li> <li><a href="/wiki/Postrzy%C5%BCyny" title="Postrzyżyny">postrzyżyny</a></li> <li><a href="/wiki/Pud%C5%BAa" title="Pudźa">pudźa</a></li> <li><a href="/wiki/Sakrament" title="Sakrament">sakrament</a></li> <li><a href="/wiki/Spirytyzm" title="Spirytyzm">seans spirytystyczny</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Alub" title="Ślub">ślub</a></li> <li><a href="/wiki/Tantra" title="Tantra">tantra</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBa%C5%82oba" title="Żałoba">żałoba</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Pojęcia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Absolut" title="Absolut">absolut</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antropogonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antropogonia (strona nie istnieje)">antropogonia</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%B3g" title="Bóg">bóg</a></li> <li><a href="/wiki/Brahman" title="Brahman">brahman</a></li> <li><a href="/wiki/Dao" title="Dao">dao</a> (tao)</li> <li><a href="/wiki/Demon" title="Demon">demon</a></li> <li>duch <ul><li><a href="/wiki/Duch_(filozofia)" title="Duch (filozofia)">filozofia</a></li> <li><a href="/wiki/Duch_(spirytyzm)" title="Duch (spirytyzm)">spirytyzm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dusza_(religia)" title="Dusza (religia)">dusza</a></li> <li><a href="/wiki/Eschatologia" title="Eschatologia">eschatologia</a></li> <li><a href="/wiki/Fundamentalizm_religijny" title="Fundamentalizm religijny">fundamentalizm religijny</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmogonia" title="Kosmogonia">kosmogonia</a></li> <li><a href="/wiki/Kult_religijny" title="Kult religijny">kult</a></li> <li><a href="/wiki/Magia" title="Magia">magia</a></li> <li><a href="/wiki/Mana_(religia_polinezyjska)" title="Mana (religia polinezyjska)">mana</a></li> <li><a href="/wiki/Manitu" title="Manitu">manitu</a></li> <li><a href="/wiki/Mistycyzm" title="Mistycyzm">mistycyzm</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">mit</a></li> <li><a href="/wiki/Profanum" title="Profanum">profanum</a></li> <li><a href="/wiki/Reinkarnacja" title="Reinkarnacja">reinkarnacja</a></li> <li><a href="/wiki/Sacrum" title="Sacrum">sacrum</a></li> <li><a href="/wiki/Sekta" title="Sekta">sekta</a></li> <li><a href="/wiki/Spirytyzm" title="Spirytyzm">spirytyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Symbol_religijny" title="Symbol religijny">symbol</a></li> <li><a href="/wiki/Synkretyzm_religijny" title="Synkretyzm religijny">synkretyzm religijny</a></li> <li><a href="/wiki/Tabu" title="Tabu">tabu</a></li> <li><a href="/wiki/Teofania" title="Teofania">teofania</a></li> <li><a href="/wiki/Teogonia" title="Teogonia">teogonia</a></li> <li><a href="/wiki/Totem_(religia)" title="Totem (religia)">totem</a></li> <li><a href="/wiki/Transcendencja_(religia)" title="Transcendencja (religia)">transcendencja</a></li> <li><a href="/wiki/Wr%C3%B3%C5%BCenie" title="Wróżenie">wróżenie</a></li> <li><a href="/wiki/Zakon" title="Zakon">zakon</a></li> <li><a href="/wiki/Zakon_mniszy" title="Zakon mniszy">zakon mniszy</a></li> <li><a href="/wiki/Za%C5%9Bwiaty" title="Zaświaty">zaświaty</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:ReligijneSymbole.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/ReligijneSymbole.svg/90px-ReligijneSymbole.svg.png" decoding="async" width="90" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/ReligijneSymbole.svg/135px-ReligijneSymbole.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/ReligijneSymbole.svg/180px-ReligijneSymbole.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1200" /></a></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><a href="/wiki/Etnologia_religii" title="Etnologia religii">etnologia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Fenomenologia_religii" title="Fenomenologia religii">fenomenologia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Filozofia_religii" title="Filozofia religii">filozofia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Geneza_religii" title="Geneza religii">geneza religii</a></li> <li><a href="/wiki/Geografia_religii" title="Geografia religii">geografia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_religii" title="Historia religii">historia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Krytyka_religii" title="Krytyka religii">krytyka religii</a></li> <li><a href="/wiki/Psychologia_religii" title="Psychologia religii">psychologia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Socjologia_religii" title="Socjologia religii">socjologia religii</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tanatologia_religii&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tanatologia religii (strona nie istnieje)">tanatologia religii</a></li> <li><a href="/wiki/Teologia_religii" title="Teologia religii">teologia religii</a></li></ul> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">forma literacka</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85089365">sh85089365</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4075159-4">4075159-4</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119325757">119325757</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=7453">7453</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph123146">ph123146</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007555863605171">987007555863605171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000050411&P_CON_LNG=ENG">000050411</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/myth">topic/myth</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/mito">mito</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/mythe-l-interpretation-philosophique/">mythe-l-interpretation-philosophique</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/myt">myt</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=myte_-_religionsvitenskap">myte_-_religionsvitenskap</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0194622.xml">0194622</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=myte">myte</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=41235">41235</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mit&oldid=75348824">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mit&oldid=75348824</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Antropologia_religii" title="Kategoria:Antropologia religii">Antropologia religii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Antropologia_filozoficzna" title="Kategoria:Antropologia filozoficzna">Antropologia filozoficzna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Filozofia_historii" title="Kategoria:Filozofia historii">Filozofia historii</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_bez_okre%C5%9Blonego_trybu" title="Kategoria:Szablon cytowania bez określonego trybu">Szablon cytowania bez określonego trybu</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 25 lis 2024, 12:42.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Mit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-vs62s","wgBackendResponseTime":146,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.737","walltime":"0.915","ppvisitednodes":{"value":17408,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":72784,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11534,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":41019,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":9,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 743.938 1 -total"," 24.07% 179.074 68 Szablon:Odn"," 20.74% 154.286 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 17.70% 131.712 1 Szablon:Religioznawstwo"," 17.33% 128.958 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 15.00% 111.555 8 Szablon:Cytuj_książkę"," 6.72% 50.028 1 Szablon:Przypisy"," 5.83% 43.379 3 Szablon:Link-interwiki"," 5.37% 39.969 68 Szablon:Odn/tekst"," 4.28% 31.871 1 Szablon:Inne_znaczenia"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.320","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4011763,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"[[Pamiętnik Literacki]]\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-67b45cfb6f-gx6q8","timestamp":"20241128142524","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Mit","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Mit","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12827256","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12827256","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-04-27T23:23:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/15\/Meeting_Gods_In_The_Clouds_by_Cornelis_van_Poelenburch.jpg","headline":"opowie\u015b\u0107 o b\u00f3stwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywana przez dan\u0105 spo\u0142eczno\u015b\u0107, zawieraj\u0105ca w sobie wyja\u015bnienie sensu \u015bwiata i ludzi"}</script> </body> </html>