CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="kk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Өскемен — Уикипедия</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ymd","wgMonthNames":["","қаңтар","ақпан","наурыз","сәуір","мамыр","маусым","шілде","тамыз","қыркүйек","қазан","қараша","желтоқсан"],"wgRequestId":"119b2733-1139-4707-94c3-f13cae8a1533","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Өскемен","wgTitle":"Өскемен","wgCurRevisionId":3316395,"wgRevisionId":3316395,"wgArticleId":3389,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false, "wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Алфавит бойынша елді мекендер","1720 жылы құрылған елді мекендер","Файл сілтемесі бұзылған беттер","Ертіс бойындағы қалалар","Өскемен","Pages using the Kartographer extension"],"wgPageViewLanguage":"kk","wgPageContentLanguage":"kk","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Өскемен","wgRelevantArticleId":3389,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q162548","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.gadget.FreezeTopRow":"ready","ext.gadget.VectorClassic":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.kartographer.style":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready" ,"ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.kartographer.staticframe","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.featured-articles-links","ext.gadget.edittop","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.QuestionForm","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking", "ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.kartographer.style%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=ext.gadget.FreezeTopRow%2CVectorClassic&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/1200px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="899"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/800px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="599"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/640px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="479"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Өскемен — Уикипедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kk.m.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Өңдеу" href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Уикипедия (kk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Уикипедия Atom желісі" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Өскемен rootpage-Өскемен skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eжабу\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"kk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"width: 100% ! important; border: solid 1px lightblue; border-radius: 10px; font-size: 120%; text-align: center;\"\u003E\n\u003Cp\u003EҚұрметті оқырман, қазақша Уикипедияның \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/25px-Telegram_logo.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/38px-Telegram_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/50px-Telegram_logo.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"512\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003ETelegram арнасына\u003C/a\u003E жазыла аласыз\n\u003C/p\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Өскемен</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Навигацияға өту</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Іздеуге өту</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kk" dir="ltr"><table class="infobox vcard" cellspacing="2" style="width: 22em; text-align: left; font-size: 88%; line-height: 1.5em;"><tbody><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; font-size: 125%; font-weight: bold; font-size: 100%; font-weight:normal;">Қала</td></tr><tr><td colspan="2" class="fn org" style="text-align:center; font-size: 125%; font-weight: bold; background:#cddeff">Өскемен</td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"> <table style="background-color:white;border-collapse:collapse;border:1px solid white;width:300px;margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:2px 0 0 2px"><table style="background-color:white;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/300px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/450px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/600px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="4048" data-file-height="3032" /></a></span></td></tr></tbody></table><table style="background-color:white;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/149px-%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg" decoding="async" width="149" height="89" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/224px-%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg/298px-%D0%94%D0%B5%D0%BD%D1%8C-%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="835" data-file-height="501" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Iloveoskemen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Iloveoskemen.jpg/149px-Iloveoskemen.jpg" decoding="async" width="149" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Iloveoskemen.jpg/224px-Iloveoskemen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Iloveoskemen.jpg/298px-Iloveoskemen.jpg 2x" data-file-width="702" data-file-height="465" /></a></span></td></tr></tbody></table><table style="background-color:white;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B01.jpg/149px-%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B01.jpg" decoding="async" width="149" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B01.jpg/224px-%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B01.jpg 2x" data-file-width="275" data-file-height="183" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B02.jpg/149px-%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B02.jpg" decoding="async" width="149" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B02.jpg/224px-%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/%D0%A4%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%83%D0%BA%D0%B02.jpg 2x" data-file-width="275" data-file-height="183" /></a></span></td></tr></tbody></table><table style="background-color:white;border-collapse:collapse"><tbody><tr><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:UKam1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/UKam1.jpg/149px-UKam1.jpg" decoding="async" width="149" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/UKam1.jpg/224px-UKam1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/UKam1.jpg/298px-UKam1.jpg 2x" data-file-width="722" data-file-height="566" /></a></span></td><td style="border-top:0;padding:0 2px 2px 0"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:UKam2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/UKam2.jpg/149px-UKam2.jpg" decoding="async" width="149" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/UKam2.jpg/224px-UKam2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/UKam2.jpg/298px-UKam2.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="848" /></a></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> </td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"> <table style="background:inherit;width:100%"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Oskemen-remade.png" class="mw-file-description" title="Ту"><img alt="Ту" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Oskemen-remade.png/160px-Oskemen-remade.png" decoding="async" width="160" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Oskemen-remade.png/240px-Oskemen-remade.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Oskemen-remade.png/320px-Oskemen-remade.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Oskemen_seal.jpg" class="mw-file-description" title="Елтаңбасы"><img alt="Елтаңбасы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/90px-Oskemen_seal.jpg" decoding="async" width="90" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/135px-Oskemen_seal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b9/Oskemen_seal.jpg 2x" data-file-width="146" data-file-height="200" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="background:transparent;">Ту </td> <td style="background:transparent;"><a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D0%B5%D0%BB%D1%82%D0%B0%D2%A3%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Өскемен елтаңбасы">Елтаңбасы</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#cddeff">Әкімшілігі</th></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%95%D0%BB" title="Ел">Ел</a></th><td class="" style=""> <p><span class="nowrap" data-sort-value="Қазақстан"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан"><span class="wrap">Қазақстан</span></a></span><span class="adr" style="display:none;"><span class="country-name">Қазақстан</span></span> </p> </td></tr><tr><th style="">Статусы</th><td class="" style=""> <p>Облыс орталығы </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D1%88%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D0%B1%D1%96%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Қазақстан әкімшілік бірліктері">Облысы</a></th><td class="" style=""> <p><a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облысы">Шығыс Қазақстан облысы</a> </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D3%98%D0%BA%D1%96%D0%BC" title="Әкім">Әкімі</a></th><td class="" style=""> <p><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%9C%D2%B1%D2%9B%D0%B0%D1%88%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%9E%D0%BC%D0%B0%D1%80" title="Жақсылық Мұқашұлы Омар">Жақсылық Омар</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#cddeff">Тарихы мен географиясы</th></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BA%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Географиялық координаттар">Координаттары</a></th><td class="" style=""> <p><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=kk&pagename=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&params=49_57__N_82_37__E_type:city(1226000)_region:KZ_scale:100000"><span class="geo-geo-dms"><span class="geo-dms"><span class="geo-dms" title="Осы жердің әртүрлі карталары мен сызбалары"><span class="latitude">49°57′ с. е.</span> <span class="longitude">82°37′ ш. б.</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-dec"><span class="geo-dec" title="Осы жердің әртүрлі карталары мен сызбалары">49.950° с. е. 82.617° ш. б.</span><span style="display:none"> / <span class="geo">49.950; 82.617</span></span></span></span></a> <sup class="geo-google noprint" title="Бұл жер Google картасында"><a rel="nofollow" class="external text" href="//maps.google.com/maps?ll=49.950,82.617&q=49.950,82.617&spn=0.1,0.1&t=h&hl=kk">(G)</a></sup> <sup class="geo-osm noprint" title="Бұл жер OpenStreetMap картасында"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/?mlat=49.950&mlon=82.617&zoom=12">(O)</a></sup> <sup class="geo-yandex noprint" title="Бұл жер Яндекс.Картах"><a rel="nofollow" class="external text" href="//yandex.ru/maps/?ll=82.617,49.950&pt=82.617,49.950&spn=0.1,0.1&l=sat,skl">(Я)</a></sup></span><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BA%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Географиялық координаттар">Координаттар</a>: <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=kk&pagename=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&params=49_57__N_82_37__E_type:city(1226000)_region:KZ_scale:100000"><span class="geo-geo-dms"><span class="geo-dms"><span class="geo-dms" title="Осы жердің әртүрлі карталары мен сызбалары"><span class="latitude">49°57′ с. е.</span> <span class="longitude">82°37′ ш. б.</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-dec"><span class="geo-dec" title="Осы жердің әртүрлі карталары мен сызбалары">49.950° с. е. 82.617° ш. б.</span><span style="display:none"> / <span class="geo">49.950; 82.617</span></span></span></span></a> <sup class="geo-google noprint" title="Бұл жер Google картасында"><a rel="nofollow" class="external text" href="//maps.google.com/maps?ll=49.950,82.617&q=49.950,82.617&spn=0.1,0.1&t=h&hl=kk">(G)</a></sup> <sup class="geo-osm noprint" title="Бұл жер OpenStreetMap картасында"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/?mlat=49.950&mlon=82.617&zoom=12">(O)</a></sup> <sup class="geo-yandex noprint" title="Бұл жер Яндекс.Картах"><a rel="nofollow" class="external text" href="//yandex.ru/maps/?ll=82.617,49.950&pt=82.617,49.950&spn=0.1,0.1&l=sat,skl">(Я)</a></sup></span></span></span> </p> </td></tr><tr><th style="">Құрылған уақыты</th><td class="" style=""> <p>1720 </p> </td></tr><tr><th style="">Жер аумағы</th><td class="" style=""> <p>543,15 км² </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82" title="Климат">Климаты</a></th><td class="" style=""> <p>қатаң-континенталды </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B0%D2%9B%D1%8B%D1%82_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%83%D1%96" title="Уақыт белдеуі">Уақыт белдеуі</a></th><td class="" style=""> <p><a href="/wiki/UTC%2B5:00" title="UTC+5:00">UTC+5:00</a> </p> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#cddeff">Тұрғындары</th></tr><tr><th style="">Тұрғыны</th><td class="" style=""> <p><span style="white-space:nowrap;"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> 352 847<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> адам (2023)</span> </p> </td></tr><tr><th style="">Тығыздығы</th><td class="" style=""> <p>4139 адам/км² </p> </td></tr><tr><th style="">Ұлттық құрамы</th><td class="" style=""> <p><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Орыстар">орыстар</a> 48,69 % <br /> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Қазақтар">қазақтар</a> 48,13 % <br /> <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Татарлар">татарлар</a> 0,72 % <br /> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Немістер">немістер</a> 0,71 % <br /> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Украиндар">украиндар</a> 0,33 % <br /> <a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Әзербайжандар">әзербайжандар</a> 0,26 % <br /> <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B5%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Шешендер">шешендер</a> 0,18 %<br /><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Корейлер">кәрістер</a> 0,17 % <br /> басқалары 0,81 %<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%AD%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BC" title="Этнохороним">Этнохороним</a></th><td class="" style=""> <p>өскемендік </p> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#cddeff">Сандық идентификаторлары</th></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D1%8B_%D0%BD%D3%A9%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%BB%D0%B5%D1%83_%D0%B6%D0%BE%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Телефонды нөмірлеу жоспары">Телефон коды</a></th><td class="" style=""> <p>+7 7232 </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%82%D0%B0_%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%96" title="Пошта индексі">Пошта индекстері</a></th><td class="" style=""> <p>F0***** </p> </td></tr><tr><th style=""><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D1%8C_%D0%BD%D3%A9%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Автомобиль нөмірлері">Автомобиль коды</a></th><td class="" style=""> <p>F, 16 </p> </td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; padding-top:.2em; border-top:1px solid #a2a9b1;"> <p><span style="word-break:break-word;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gov.kz/memleket/entities/vko-oskemen?lang=kk">Өскемен қаласының әкімдігі</a></span><br /> <span style="margin-left:-0.25em;"> <span class="ref-info" title="қазақ тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(қаз.)</span> <span class="ref-info" title="орыс тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(орыс.)</span> <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span></span> </p> </td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; padding: 0 1px 1px 0;"><div class="location-map" style="width:290px; ;;margin:0 auto"><div class=""><div class="thumbimage" style="overflow:hidden;max-width:100%;width:290px;position:relative; ;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Kazakhstan_adm_location_map.svg" class="mw-file-description" title="Өскемен картада"><img alt="Өскемен картада" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Kazakhstan_adm_location_map.svg/290px-Kazakhstan_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="290" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Kazakhstan_adm_location_map.svg/435px-Kazakhstan_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Kazakhstan_adm_location_map.svg/580px-Kazakhstan_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1984" data-file-height="1134" /></a></span><div style="font-size:88%;line-height:1.2em;position:absolute;z-index:2;left:87.18253968254%;top:37.8125%"><div style="position:relative;float:left;left:-4px;top:-4px;line-height:0;"><span typeof="mw:File"><span title="Өскемен"><img alt="Өскемен" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_pog.png/9px-Red_pog.png" decoding="async" width="9" height="9" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_pog.png/14px-Red_pog.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_pog.png/18px-Red_pog.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="position:absolute;width:156px;top:-0.5em;text-align:right;left:-162.5px"><span style="background:none;padding:0 2px">Өскемен</span></div></div></div></div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"><div class="NavFrame collapsed" style="border:none;"><div class="NavHead" style="font-weight:bold; background:transparent; text-align:center; height:5px;">Өскемен шекарасы </div> <div class="NavContent" style="font-weight:normal; background-color:transparent; text-align:left; ; display:none;"> <div class="center" style="margin-top:1em"><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container center" style="width: 300px; height: 200px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="300" data-height="200" data-overlays="["_dba1401db8bd6be98de56cd808f2bb6c076c5d9b"]"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,a,a,a,300x200.png?lang=kk&domain=kk.wikipedia.org&title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&revid=3316395&groups=_dba1401db8bd6be98de56cd808f2bb6c076c5d9b" width="300" height="200" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,a,a,a,300x200@2x.png?lang=kk&domain=kk.wikipedia.org&title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&revid=3316395&groups=_dba1401db8bd6be98de56cd808f2bb6c076c5d9b 2x" alt="Map" /></a></div> </div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="metadata" style="text-align:center; background:#cddeff; font-weight: bold;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Oskemen" title="Oskemen"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D2%9B%D2%9B%D0%BE%D1%80" title="Ортаққор">Ортаққордағы</a> санаты: <b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Oskemen?uselang=kk">Өскемен</a></b></td></tr> </tbody></table> <p><b>Өскемен</b> — <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облысы">Шығыс Қазақстан облысындағы</a> өнеркәсіп, мәдениет және <a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%B4%D1%96%D0%B3%D1%96" title="Өскемен қалалық әкімдігі">Өскемен қалалық әкімдігі</a> орталығы. Қаланың негізі 1720 жылы <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> пен <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B1%D1%96" title="Үлбі">Үлбі</a> өзендерінің құйылысында қаланған. </p><p>Қазақстанның шығыс бөлігінде Ертіс пен Үлбі өзендерінің сағасында орналасқан, көлемі 54,4 мың га жерді алып жатыр. Табиғаты континенталды. Қала халқы - 333 112 адам (2019ж.<sup id="cite_ref-stat.gov.kz_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-stat.gov.kz-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). Қазіргі күні Өскеменде 76,8 мың зейнеткер (жалпы санының 23,9 %-ын құрайды), оның 2476 –сы <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B_%D0%9E%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%81%D0%BE%D2%93%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Ұлы Отан соғысы">Ұлы Отан соғысына</a> қатысқан адамдар. </p><p>Өскемен қаласы – Қазақстанның көрікті қалаларының бірі. Мемлекеттік билік <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Қазақстан Республикасының Конституциясы">Қазақстан Конституциясына</a> сәйкес заңдық, атқару және сот билігі принциптеріне негізделген. Қаладағы заңдық билікті Мәслихат жүзеге асырады. Оның құрамында 25 депутат бар. Сот билігін Өскемен қалалық соты және арбитраж соты жүзеге асырады. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="kk" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Мазмұны</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Қысқаша_сипаттама"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Қысқаша сипаттама</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Қаланың_құрылу_тарихы"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Қаланың құрылу тарихы</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Оқиғалар_жылнамасы"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Оқиғалар жылнамасы</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Халық_саны"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Халық саны</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Өскеменнің_рәміздері"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Өскеменнің рәміздері</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Өскемен_қаласының_туы:"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Өскемен қаласының туы:</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Өскемен_қаласының_елтаңбасы:"><span class="tocnumber">4.2</span> <span class="toctext">Өскемен қаласының елтаңбасы:</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Гимні"><span class="tocnumber">4.3</span> <span class="toctext">Гимні</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Экология"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Экология</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#Өскемен_қаласының_құрметті_азаматтары"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Өскемен қаласының құрметті азаматтары</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Өнеркәсіп"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Өнеркәсіп</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#Мәдениет"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Мәдениет</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Музей"><span class="tocnumber">8.1</span> <span class="toctext">Музей</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Кітапханалар"><span class="tocnumber">8.2</span> <span class="toctext">Кітапханалар</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Театрлар_мен_залдар"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Театрлар мен залдар</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-16"><a href="#Кинотеатрлар"><span class="tocnumber">9.1</span> <span class="toctext">Кинотеатрлар</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Діни_ғимараттар"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">Діни ғимараттар</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#Өскеменнің_діні"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Өскеменнің діні</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Бұқаралық_ақпарат_құралдары"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">Бұқаралық ақпарат құралдары</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-20"><a href="#Телеарналар"><span class="tocnumber">12.1</span> <span class="toctext">Телеарналар</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-21"><a href="#Радиостанция"><span class="tocnumber">12.2</span> <span class="toctext">Радиостанция</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-22"><a href="#Газеттер"><span class="tocnumber">12.3</span> <span class="toctext">Газеттер</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-23"><a href="#Білім_мен_ғылым"><span class="tocnumber">13</span> <span class="toctext">Білім мен ғылым</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-24"><a href="#Орта_кәсіптік_білім_беру"><span class="tocnumber">13.1</span> <span class="toctext">Орта кәсіптік білім беру</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-25"><a href="#Жоғарғы_оқу_орындары"><span class="tocnumber">13.2</span> <span class="toctext">Жоғарғы оқу орындары</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-26"><a href="#Өскемен_мәдениетте"><span class="tocnumber">14</span> <span class="toctext">Өскемен мәдениетте</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-27"><a href="#Қала_басшылары"><span class="tocnumber">15</span> <span class="toctext">Қала басшылары</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-28"><a href="#Әкімдер"><span class="tocnumber">15.1</span> <span class="toctext">Әкімдер</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-29"><a href="#Туыстас_қалалар"><span class="tocnumber">16</span> <span class="toctext">Туыстас қалалар</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-30"><a href="#Суреттер"><span class="tocnumber">17</span> <span class="toctext">Суреттер</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-31"><a href="#Дереккөздер"><span class="tocnumber">18</span> <span class="toctext">Дереккөздер</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Қысқаша_сипаттама"><span id=".D2.9A.D1.8B.D1.81.D2.9B.D0.B0.D1.88.D0.B0_.D1.81.D0.B8.D0.BF.D0.B0.D1.82.D1.82.D0.B0.D0.BC.D0.B0"></span>Қысқаша сипаттама</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=1" title="Бөлімді өңдеу: Қысқаша сипаттама" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Қысқаша сипаттама"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Өскемен Қазақстанның шығыс бөлігінде <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> пен <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B1%D1%96" title="Үлбі">Үлбі</a> өзендерінің сағасында орналасқан, көлемі 54,4мың га жерді алып жатыр. Табиғаты континенталды. <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">Қала</a> халқын 320,2 мың адам құрайды. Қазіргі күні Өскеменде 76,8 мың зейнеткер (жалпы санының 23,9 % құрайды), оның 2476 –ы Ұлы Отан соғысына қатысқан адамдар. </p><p>Қазіргі Өскемен <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан">Қазақстандағы</a> түсті металдар орталығының бірінен саналады. Аймақтың жетекші салалары – түсті металдар өндіру, машина жасау. Өскемен қаласы бойынша 6072 шаруашылық субьектісі, 143 акционерлік қоғам, 2335 жауапкершілігі шектеулі серіктестік, 48 шаруа қожалығы, 1333 сауда кәсіпорны тіркелген. Өскемен қаласының ірі және орта кәсіпорындары мен ұйымдарына 78,7 мың адам еңбекке тартылған, оның ішінде 31,4 мың адам өндіріс сферасында, 5,8 мың адам - құрлыста, 16,1 мың. адам – білім мен денсаулық сақтау саласында, 9,7 мың. адам саудада, 10,3 мың адам – көлік пен байланыс саласында т.б. еңбек етеді. </p><p>17,7 мың. адам шағын және орта бизнеске қамтылған. <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облысы">Шығыс Қазақстан облысындағы</a> байланыс автомобиль, теміржол, өзен және әуе жолдары арқылы жүзеге асырылады. <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BB%D1%96%D0%BA" title="Көлік">Көлік</a> желісі автомобиль жолдарына негізделген. <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">Қала</a> аумағында 631 орындық 10 қонақжай, 63 мектеп (52- мемлекеттік түрдегі және 11- жеке), олар 47,1 мың оқушыны қамтиды, 14 жоғары оқу орны (17,1 мың студент), 11 орта оқу орындары (6,3 мың оқушы), 7 кәсіби-техникалық мектеп (3,4 мың оқушы), 26 мектепке дейінгі балалар мекемелері және 29 мәдениет мекемелері бар. </p><p>Өскемен қаласы – егемендік алған Қазақстанның көрікті қалаларының бірі. Мемлекеттік билік <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан">Қазақстан</a> Конституциясына сәйкес заңдық, атқару және сот билігі принциптеріне негізделген. Қаладағы заңдық билікті <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%85%D0%B0%D1%82" title="Мәслихат">Мәслихат</a> жүзеге асырады. Оның құрамында 25 депутат бар. Сот билігін Өскемен қалалық соты және арбитраж соты жүзеге асырады. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Қаланың_құрылу_тарихы"><span id=".D2.9A.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D2.9B.D2.B1.D1.80.D1.8B.D0.BB.D1.83_.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Қаланың құрылу тарихы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=2" title="Бөлімді өңдеу: Қаланың құрылу тарихы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Қаланың құрылу тарихы"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Mosque_oskemen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mosque_oskemen.jpg/220px-Mosque_oskemen.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mosque_oskemen.jpg/330px-Mosque_oskemen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mosque_oskemen.jpg/440px-Mosque_oskemen.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>XVII ғасырда орыс үкіметі <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> өзенінің бойымен жоғары өрлеу үшін бірнеше қадамдар жасады. Бұл ұмтылыстың бірнеше себептері бар: </p> <ul><li>а) Ресейдің шығыс шекараларын қамтамасыз ету;</li> <li>б) шығыс елдерімен сауда байланысын кеңейту;</li> <li>в) <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D1%82%D0%B0%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Алтай таулары">Алтайдың</a> байлығына ие болу.</li></ul> <p>Бекіністі Үлбінің <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> өзеніне құяр жерінен салу жоспарланды. Отрядтың командирі гвардия майоры <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9B%D0%B8%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Иван Михайлович Лихарев (мұндай бет жоқ)">Иван Михайлович Лихарев</a> император <a href="/wiki/%D0%86_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80" class="mw-redirect" title="І Петр">Петр I</a> «рапорт» жазды. 1720 жылғы 12-17 тамыз күндері қамалдың құрылысы басталды. <a href="/w/index.php?title=%D0%98.%D0%9C._%D0%9B%D0%B8%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="И.М. Лихарев (мұндай бет жоқ)">И.М. Лихарев</a> подполковник Ступиннің басқаруымен 363 адамнан тұратын гарнизон қалдырды. Құрылысқа инженер Летранже жетекшілік етті. </p><p>Уақыт өте келе бекіністің жанынан адамдар қоныс тебе бастады. <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%8B%D0%BB" title="Ауыл">Ауыл</a> болып, одан станица атанды. Станица 1804 жылдан қалашық деп атала бастады. Ал 1868 жылы Өскеменге қала статусы берілді. Қалада сауда, ауылшаруашылығы өнімдерін өңдейтін өндіріс орындары дами бастады, айлақ (пристань) құрылысы басталды. Кейіннен жеңіл өнеркәсіп, теміржол құрылысы салына бастады. Ұлы Отан соғысы жылдары ауыр өнеркәсіп дамыды. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_(4).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_%284%29.jpg/250px-%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_%284%29.jpg" decoding="async" width="250" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_%284%29.jpg/375px-%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_%284%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_%284%29.jpg/500px-%D0%9D%D0%B0_%D0%98%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D0%B5_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA_%284%29.jpg 2x" data-file-width="561" data-file-height="395" /></a><figcaption>Ертіс(сол жағажай),«Стрелка» шағын ауданынан көрініс</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Оқиғалар_жылнамасы"><span id=".D0.9E.D2.9B.D0.B8.D2.93.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80_.D0.B6.D1.8B.D0.BB.D0.BD.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D1.81.D1.8B"></span>Оқиғалар жылнамасы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=3" title="Бөлімді өңдеу: Оқиғалар жылнамасы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Оқиғалар жылнамасы"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Өскемен бекінісінің салынуы жөніндегі жазбаша мәліметтерді боярин Федор Байков қалдырған еді. </p><p><b>1714 ж</b>.- І Петрге сібір губернаторы М.Гагарин Иркеть өзенінің жағасында “алтын құмдар” бар екендігін айтады. </p><p><b>1715 ж.</b> Шілде – Тобылдан шыққан И.Бухгольц отряды Ертісті бойлай жүзеді. Жуық арада Ямышев бекінісі салынады. </p><p><b>1719 жылы</b> І Петр Яркенд алтынын іздеуге және сібір губернаторы Матвей Гагариннің озбырлық қылықтарын әшкерелеу үшін жаңа отряд жібереді. </p><p><b>1720 жылдың</b> мамыр айында И.М. Лихаревтің экспедициясы Ертіс бойымен Зайсан көліне қарай бойлай жүзеді. Үлбінің Ертіске құяр сағасынан жаңа - Өскемен бекінісінің негізі қаланады. Ресей империясының картасынан Өскемен қамалы орын алады. </p><p><b>1882-1885 ж.ж.</b> – Покров шіркеуі салынды. </p><p><b>1902 ж. </b>Мариин әйелдер училищесі тұрғызылды. Педагогикалық курс тыңдуашылары Халыққа білім беру қоғамының қаржысына оқыды. </p><p><b>1912 ж.</b> “Эхо” синематографы ашылды, ол кейіннен “Октябрь” кинотеатры аталды. </p><p><b>1917 жылдың </b>қазан-қараша айларында Өскеменде большевиктік ұйымдар құрылды. Большевиктер өз совдептерін құрды. Оған жиырма төрт жастағы майдангер Яков Васильевич Ушанов жетекшілік жасады. </p><p><b>1918 жылдың</b> 14 наурызы күні билік большевиктік совдеп қолына көшті. </p><p><b>1918 ж.</b>- “ Усть-Каменогорская жизнь” газеті шықты. </p><p><b>1919 жылдың</b>жазында Өскемен абақтысында колчактардың қамауындағы қызылдардың көтерілісі болды.Н.Тимофеев пен С.Гончаренко ғана тірі қалды. </p><p><b>1919 жылдың </b>күз айында жергілікті партизан отрядтары бірікті. Бірінші Алтай Қызыл қырандарының полкы құрылды. Полк командирі болып коммунист Никита Иванович Тимофеев тағайындалды. </p><p><b>1920 жылдың</b> бас кезеңінде Кенді Алтайда Кеңес үкіметі орнады. </p><p><b>1920 жылдың </b>4 сәуір күні Халық Үйінде Өскемен қаласының жастары жиналды. Бұл Өскемендік комсомолдардың бірінші жиыны еді. </p><p><b>1924 ж.</b>- Бірінші телефон желісі Қалалық комиссариат пен қалалық Кеңес арасына тартылды. </p><p><b>1925 ж.</b>- Б-4 типті бірінші радиоқабылдағыш құрылды. </p><p><b>1930 ж., қазан</b> – Семей қаласынан әкелінген құрал-жабдықтар негізінде Қалалық телефон станциясы ұйымдастырылды. Бұл құрал-жабдықтар нөмір қоятын құралдан және 20 телефон аппаратынан тұрды. </p><p><b>1931 жылы</b> Рубцовка-Риддер темір-жолының құрылысы басталды. 1938 жылы бұл жол Кенді Алтайды Транссібір және Орта Азия магистралдарымен байланыстырды. </p><p><b>1934 ж.</b> – астық жинау науқанына орай республикамызға Сергей Киров келді. Ол үш күн Шығыс Қазақстанда болды. Осыған орай Большая көшесіне Киров есімі берілді. 1934 жылы Киров сөз сөйлеген көне ғимарат (бұрынғы облыстық Атқару комитеті) қазір тарихи ескерткіш болып саналады. </p><p><b>1935 ж.</b>- облысты аудандармен байланыстрып тұрған әуе жолы ашылды. </p><p><b>1936 ж.- Атеистік саяси көзқарастың әсерімен Покров храмы құлатылды.</b> </p><p>Пожарный деп аталатын қалтарма көшеге Максим Горький есімі берілді. </p><p><b>1939 ж.- Өскемен қаласы Шығыс Қазақстан облысының орталығы болды.</b> </p><p>Өскемен су-электр станциясының құрылысы басталды. </p><p><b>1941 жылдың </b>8 мамыры күні жол құрлысының екінші кезеңі басталды. Жол құрлысына соғыстың кедергісі көп болды, бірақ, құрлыс жалғаса берді және соғыстың бірінші жылы аяқталды. </p><p><b>1942 ж.</b>- Мыс өндіретін электролит зауытының құрылысы басталды. </p><p><b>1947 ж.</b>, қыркүйек – Мыс зауыты алғашқы металл өнімін берді. </p><p><b>1949 ж.</b>- Қазан айында Үлбі металлургия зауыты өз өнімдерін шығара бастады. </p><p><b>1950 ж.</b>- Металл кадмииін өндіру игерілді. </p><p><b>1950 жыл</b> – түсті металдар ғылыми- зерттеу институтының Алтай филиалы құрылды - “Гинцветмет”- “ Алтайцветмет”. 1955 жылы Түсті металдардың Бүкілодақтық тау-кен институты деп қайта өзгертілді.( ВНИИцветмет) </p><p><b>1951 жыл</b>- Өскемен қалалық пионерлер үйі облыстық деп өзгертілді. </p><p><b>1951 ж.</b> Өскемен мыс зауыты қорғасын-мырыш зауыты деп қайта аталды. </p><p><b>1952 ж,</b> маусым- Қорғасын зауыты алдыңғы қатарлы кәсіпорындардың қатарынан орын алды. </p><p><b>1952 ж. </b>20 желтоқсан – ГЭС тұңғыш өндірістік ток қуатын берді. </p><p><b>1953 ж. </b>3 маусым- Өскемен су-электр станциясының тұңғыш шлюзы пайдалануға берілді. </p><p>Маусым айында конденсатор зауытының құрлысы басталды. </p><p><b>1954 ж</b>. қаңтар айында Защита-Зырян темір жолы пайдалануға ұсынылды. </p><p><b>1955 ж</b>. маусым. Жаңа мыс зауыты іске қосылды. Өндіріске бүкіләлемдік стандартқа сәйкес метал өндіруге лайықты жаңа технология енгізілді. </p><p><b>1956 ж.</b>, 19 маусым - Өскемен жиһаз фабрикасы бірінші өнімін берді. </p><p><b>1957 ж</b>, 30 сәуір - Өскеменде Металлургтердің мәдениет сарайы ашылды. </p><p><b>1958 ж.</b>, 15 наурыз - Өскемен телеорталығы тұңғыш теле хабар ұйымдастырды, осыдан кейін телехабарлар үздіксіз жалғасын тапты. </p><p><b>1958 ж.</b>, қазан- Өскемен құрлыс- жол институты ашылды. </p><p><b>1958 ж. </b>6 қараша - алаңда В.И.Ленинге ескерткіш тұрғызылды. </p><p><b>1958 жылы</b> Шығыс машина жасау зауытында болат қорытылды. </p><p><b>1959 ж.</b>, сәуір - Өскемен конденсатор зауыты алғашқы өнімін берді. ( 62 конденсатор шығарылды.) </p><p><b>1959 жылдың </b>аяғында өскемендік құрылысшылар қала халқына Байланыс Үйін сыйға тартты. </p><p><b>1961 ж.</b>, 16 қазан Өскемен аспаптар зауыты тұңғыш өнімін шығарды. </p><p><b>1962 ж.</b>, 11 тамыз - Өскемен Орталық мәдениет Үйі ашылды. </p><p><b>1962 ж.</b>, 10 қазан- Өскемен титан-магний комбинаты тұңғыш өнімін берді. </p><p><b>1963 ж.</b>, 3 наурыз - Өскемен титан-магний комбинатының тәжірибе цехы титан губкасын өндірді. </p><p><b>1965 ж.</b>, 27 наурыз - Өскемен титан –магний комбинаты толық пайдалануға ұсынылды. </p><p><b>1965 ж.</b>, 12 қазан - Өскемен аэропортына Өскемен-Алматы авиарейсін орындаған АН-24 лайнері қондырылды. </p><p><b>1965 ж.</b>, 6 қараша – “Юбилейный” кинотеатры ашылды. </p><p><b>1968 ж.</b>, қаңтар. - Өскемен қаласында керамзит зауытының құрлысы басталды. </p><p><b>1969 ж.</b>, 22 наурыз- Өскеменде Спорт сарайы ашылды. (5100 орын) </p><p><b>1970 ж.</b>, қаңтар – Шығысқазақстандықтардың Мәскеу, Алматы телехабарларын көруіне арналған магистралдық байланыс желісі пайдалануға берілді. </p><p><b>1970 ж.</b>, 9 тамыз - Өскеменде Ертіс арқылы өтетін көпір пайдалануға берілді. </p><p><b>1970., қазан</b> - “Өскемен” қонақүйі пайдалануға берілді. </p><p><b>1970., шілде</b> - Өскемен жібек-маталар фабрикасының негізі қаланды. </p><p><b>1973., сәуір</b> - Өскеменде екі аудан құрылды: Үлбі және Октябрь аудандары. </p><p><b>1974 ж., қараша</b> – Жаңа Согра поселкесінде бақша өнімдерін өндіретін арнаулы КОКП ХХІІІ сьезі атындағы совхоз құрылды. </p><p><b>1975., 7 мамыр </b>- Өскемен қаласының Ертіс жағалауында Ұлы Отан соғысында қаза тапқан шығысқазақстандықтарға ескерткіш қойылды. </p><p><b>1975., қыркүйек </b>- Өскемен мәдени-ағарту училищесі ашылды. </p><p><b>1979ж., желтоқсан</b> – Жібек –маталар комбинатының 500 тігін станогынан тұратын құрылысының үшінші кезеңі басталды. </p><p><b>1980 ж.</b>, мамыр – Шығыс Қазақстан аумағында қорықтар туралы шешім қабылданды: оған Күршім, Тарбағатай, Марқакөл, “ Рахман көлі” қорықтары енді. </p><p><b>1981., қараша</b> – О.Бөкеевтің “ Ән салады шағылдар” кітабы жарыққа шықты. </p><p><b>1982 ж.</b>, тамыз - Өскемен қаласында Қазақстан композиторларының әндеріне арналған фестиваль өтті. </p><p><b>1986 ж.</b>, -Малеев кені пайдалануға берілді. </p><p><b>1987 ж.</b>, желтоқсан – қатты аязда Үлбі көпірі істен шықты. </p><p><b>1989 ж.</b>, облыстық типография құрылысы аяқталды. </p><p><b>1990 ж.</b>, 14 маусым.- Зайсан ауданында 9 баллдық күшті жер сілкінісі болды. </p><p><b>1990ж.</b>, 12 қыркүйек- Үлбі металлургия зауытының бериллий өндірісінде жарылыс болды. </p><p><b>1992.ү қаңтар</b> - Қалпына келтірілген Троицк Храмына “Христос Вседержитель” иконы қайтарылды. </p><p><b>1994 ж.,- қаңтар</b> - Өскемен қаласындағы тұңғыш жекешелендірілген жоғары оқу орны Шығыс Гуманитарлық институтының негізі қаланды. </p><p><b>1996 ж., қаңтар</b> – 70 жылдан кейін Троицк Храмы қызметін бастады. </p><p><b>1997., мамыр</b> – Шығыс Қазақстан және Семей облыстары біріктірілді. Қыркүйек айында Краснооктябрьск көшесіне жазушы Мұхтар Әуезовтың есімі берілді. Қазір М.Әуезов даңғылы деп аталады. </p><p><b>1998 ж.</b>, 25 қазан – Ертіс өзені арқылы өтетін жаңа көпір пайдалануға берілді. </p><p><b>1999 ж.</b>, Қазақстан хоккей құрамасы қысқы Азия ойындарының чемпионы болды.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Халық_саны"><span id=".D0.A5.D0.B0.D0.BB.D1.8B.D2.9B_.D1.81.D0.B0.D0.BD.D1.8B"></span>Халық саны</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=4" title="Бөлімді өңдеу: Халық саны" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Халық саны"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Өскемен қаласы халқының саны<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>1897</th> <th>1959</th> <th>1970</th> <th>1979</th> <th>1989</th> <th>1991</th> <th>1999</th> <th>2004</th> <th>2005</th> <th>2006 </th></tr> <tr> <td>8721 </td> <td>150 371 </td> <td>230 340 </td> <td>274 287 </td> <td>324 478 </td> <td>332 900 </td> <td>310 950 </td> <td>294 507 </td> <td>291 518 </td> <td>288 509 </td></tr> <tr> <th>2007</th> <th>2008</th> <th>2009</th> <th>2010</th> <th>2011</th> <th>2012</th> <th>2013</th> <th>2014</th> <th>2015</th> <th>2016</th> <th>2017</th> <th>2018</th> <th> </th></tr> <tr> <td>287 693 </td> <td>286 709 </td> <td>303 720 </td> <td>304 973 </td> <td>307 251 </td> <td>309 534 </td> <td>309 510 </td> <td>314 069 </td> <td>316 893 </td> <td>321 202 </td> <td>328 294 </td> <td>329 090 </td></tr> <tr> <th>2019</th> <th>2020</th> <th>2021 </th></tr> <tr> <td>331 614 </td> <td>346 127 </td> <td>349 463 </td></tr></tbody></table> <table class="wikitable"> <caption>2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындысы бойынша халқының саны (2009, 2021)<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>2009</th> <th>2021</th> <th>2021 2009-ға пайызбен</th> <th>Ерлер 2009</th> <th>Ерлер 2021</th> <th>2021 2009-ға пайызбен</th> <th>Әйелдер 2009</th> <th>Әйелдер 2021</th> <th>2021 2009-ға пайызбен </th></tr> <tr> <td>303720</td> <td><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>349463</td> <td>115,1</td> <td>137031</td> <td><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>162980</td> <td>118,9</td> <td>166689</td> <td><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>186483</td> <td>111,9 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Өскеменнің_рәміздері"><span id=".D3.A8.D1.81.D0.BA.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD.D0.BD.D1.96.D2.A3_.D1.80.D3.99.D0.BC.D1.96.D0.B7.D0.B4.D0.B5.D1.80.D1.96"></span>Өскеменнің рәміздері</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=5" title="Бөлімді өңдеу: Өскеменнің рәміздері" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Өскеменнің рәміздері"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Өскемен_қаласының_туы:"><span id=".D3.A8.D1.81.D0.BA.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D2.9B.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D1.82.D1.83.D1.8B:"></span>Өскемен қаласының туы:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=6" title="Бөлімді өңдеу: Өскемен қаласының туы:" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Өскемен қаласының туы:"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Oskemen-remade.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Oskemen-remade.png/200px-Oskemen-remade.png" decoding="async" width="200" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Oskemen-remade.png/300px-Oskemen-remade.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Oskemen-remade.png/400px-Oskemen-remade.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>Ту Өскемен қаласының елтаңбасы бейнеленген ортасынан шетіне қарай ығысқан ағаштан тұратын тіктөртбұрышты, ақ түсті мата болып табылады.Ағаштың ұлттық оюмен өрнектелген жолағы бар. Матаның қарама-қарсы жақтарында тілше жасайтын екі диагональді жолақтар бірігеді, бұл <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B1%D1%96" title="Үлбі">Үлбі</a> және <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> өзендерінің қосылуын көрсетеді.Мемлекеттік ту көгілдір түсті, ою және диагоналды жолақтар қаланың өлкелік тиістілігін бейнелейді. Түстердің (ақ, көгілдір, елтаңбаның көптүрлігі) тіркесімі тазалықты, байлықты, өркендеуді білдіреді. Тудың ені мен ұзындығының қатынасы 1:2 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Өскемен_қаласының_елтаңбасы:"><span id=".D3.A8.D1.81.D0.BA.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D2.9B.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D0.B5.D0.BB.D1.82.D0.B0.D2.A3.D0.B1.D0.B0.D1.81.D1.8B:"></span>Өскемен қаласының елтаңбасы:</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=7" title="Бөлімді өңдеу: Өскемен қаласының елтаңбасы:" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Өскемен қаласының елтаңбасы:"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Толық мақаласы: <a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%B5%D0%BB%D1%82%D0%B0%D2%A3%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%8B" class="mw-redirect" title="Өскемен қаласының елтаңбасы">Өскемен қаласының елтаңбасы</a></i></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Oskemen_seal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/90px-Oskemen_seal.jpg" decoding="async" width="90" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/135px-Oskemen_seal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b9/Oskemen_seal.jpg 2x" data-file-width="146" data-file-height="200" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>Елтаңбаның негізінде – араларында су кеңістіктері бар тау шыңдары бейнеленген классикалық түрдегі қалқан. Ол жасыл жағалаулармен жиектелген <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B1%D1%96" title="Үлбі">Үлбі</a> және <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> өзендерін бейнелейді. </p><p>Елтаңбаның жоғарғы бөлігінде – қаланың аталуы, төменгі бөлігінде қамалдың орналақан жылы жазылған лентамен оралған күзеттік мұнара. Елтаңбаның түсі: сары – байлық пен күшті, көк – сұлулық пен ұлылықты,жасыл – табиғи байлықты білдіреді. Елтаңбаның ені мен ұзындығының қатынасы 4:3 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Гимні"><span id=".D0.93.D0.B8.D0.BC.D0.BD.D1.96"></span>Гимні</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=8" title="Бөлімді өңдеу: Гимні" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Гимні"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Жаса, Өскемен! </p><p>Сөзін жазғандар: В. Юркина, С. Апасова Әнін жазған: С. Апасова </p><p>1. В самом сердце Рудного Алтая </p><p>Над рекой, у каменных высот </p><p>Ты стоишь как крепость вековая </p><p>Мира и спокойствия оплот. </p><p>Подружились Левый с Правым </p><p>Две судьбы в одну объединив, </p><p>Всем народом трудовым и славным </p><p>Крепость в город-сказку превратив! </p><p>ПРИПЕВ: Славься, Усть-Каменогорск! </p><p>Встанем рядом и споем друг-другу: </p><p>"Мы тобой гордимся, Усть-Каменогорск, </p><p>Город казахстанских металлургов!" </p><p>2. Твой металл известен всей планете??? </p><p>В Атомпроме нет тебя сильней, </p><p>Здесь в хоккей играют наши дети, </p><p>В Высшей Лиге знают твой хоккей! </p><p>Жасай бер қиындық көрместен, </p><p>Әр күнi дәулетiң өрлеткен. </p><p>Жасай бер жылдармен жасарып, </p><p>Ұл-қызың бесiктей тербет сен. </p><p>ПРИПЕВ: Жаса, Өскемен, Жаса! </p><p>Әсем әнмен, әсем жырмен өрiлiп. </p><p>Мақтанамыз өзiңмен </p><p>Сүйемiз сенi </p><p>Оттай ыстық сезiмменен. </p><p>Славься, Усть-Каменогорск </p><p>Встанем рядом и споем друг-другу: </p><p>"Мы тобой гордимся, Усть-Каменогорск, </p><p>Город казахстанских металлургов!" </p><p>"Мы тобой гордимся, Усть-Каменогорск, </p><p>Город казахстанских металлургов!" </p><p>Город казахстанских металлург </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Экология"><span id=".D0.AD.D0.BA.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D1.8F"></span>Экология</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=9" title="Бөлімді өңдеу: Экология" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Экология"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Бүгінгі күні <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Экология">экология</a> мәселесі Өскемен қаласы үшін ең өзектілердің бірі болып табылады, өйткені Өскемен <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">қаласы</a> бірегей урбанизацияланған жүйені көрсететін <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан">Қазақстанның</a> өте ірі өнеркәсіптік орталықтарының бірі болып табылады. </p><p><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">Қалада</a> қалыптасқан <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Экология">экологиялық</a> ахуалды ескере отырып, жергілікті атқарушы билікпен экология мәселелеріне және қоршаған табиғат ортасын жақсарту мен тұрақтандыруға бағытталған табиғатты қорғау іс-шараларының орындалуына көп көңіл бөлінеді, олар облыстық және жергілікті бюджет есебі қаражатындағыдай, табиғат пайдаланушы кәсіпорындардың жеке қаражаты есебінен де жоспарлануда және жүзеге асырылуда. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Bulvar_oskemen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Bulvar_oskemen.jpg/250px-Bulvar_oskemen.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Bulvar_oskemen.jpg/375px-Bulvar_oskemen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Bulvar_oskemen.jpg/500px-Bulvar_oskemen.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>«2008-2010 жылдарға арналған <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облысы">ШҚО</a> қоршаған ортаны қорғау» өңірлік бағдарламасының аясында Өскемен қаласына шарт бойынша жос-парға сәйкес 2010 жылы облыстық бюджет қаражатынан 54,6 млн теңге бөлінді, олар жыл қорытындысы бойынша 100 % мөлшерінде игерілді. </p><p>2010 жылға арналған шарт бойынша нақтыланған жоспарға сәйкес Өскемен қаласын көріктендіру бойынша табиғатты қорғау іс-шараларын жүзеге асыруға жергілікті бюджет қаражаты есебінен 12,1 млн теңге бөлінді, олар 100 % мөлшерінде игерілді. </p><p>Өскемен қаласының табиғатты пайдаланушы – ірі кәсіпорындарымен <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D1%8B%D1%80%D1%8B%D1%88" title="Қазмырыш">(«Қазмырыш» ЖШС</a>, <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B1%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%B7%D0%B0%D1%83%D1%8B%D1%82%D1%8B" title="Үлбі металлургиялық зауыты">«ҮМЗ» АҚ</a>, <a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD-%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%8B" title="Өскемен титан-магний комбинаты">«ТМК» АҚ</a>, <a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D0%96%D0%AD%D0%9E" title="Өскемен ЖЭО">«Өскемен ЖЭО»</a> және «Согралық ЖЭО» ЖШС) 2010 жылы жоспарланған табиғатты қорғау іс-шаралары жыл қорытындысы бойынша жоспарланғанның 108 % игерілді. </p><p>Өскемен қаласы <a href="/wiki/%D3%98%D0%BA%D1%96%D0%BC" title="Әкім">әкімінің</a> төрағалығымен экология мәселесі бойынша жұмыс тобы құрылды, оның құрамына облыс жұртшылығы Кеңесінің сараптамалық <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F" title="Комиссия">комиссия</a> өкілдері кіреді. 2010 жылы жұмыс тобының 12 отырысы өткізіліп, оның жұмыс барысында <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қала">қала</a> үшін бірінші кезектегі келесі экологиялық мәселелер зерделеніп, қарастырылды: </p><p>1. 2005-2009 жылдар аралығындағы қала атмосферасының ластануына талдау жүргізілді; </p><p>2. Қаланың орталық бөлігінде көлік құралдарын доғаруды шектеу арқылы қаланың орталық көшелері босатылды және светофорлар жұмысының мерзімділігі реттелді; </p><p>3. Қаланың жолаушылар тасымалдаушы кәсіпорындарының жылжы-малы құрамы шығындылар нормасына сәйкес тексерілді; </p><p>4. <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83" title="Су">Су</a> деңгейінің төмендегені үшін <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> алабын егжей-тегжейлі зерделеу бойынша жұмыс жүргізілді, оның қорытындысында <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> алабы су деңгейінің төмендеуі табиғатты-климаттық өзгерістерге байланысты болатындығы анықталды; </p><p>5. <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Атмосфера">Атмосфера</a> ауасының ахуалын мониторингтеу, зиянды заттарды бейтараптау және <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83" title="Су">су</a> ағысын тазалау бойынша басқа елдердің тәжірибесі зерделенді және оларды Өскемен қаласына енгізу мүмкіндіктері қарастырылды. </p><p>Климаты шұғыл континенталдық. Қаңтардағы орташа температура -17 тен -26 градусқа, шілде айында +19,6 тен +23 градусқа дейін көтеріледі. Ауа райының абсалюттік көрсеткіші қыста -55, жазда +41 градус. Жауын шашынның түсу мөлшері әркелкі, негізінен жылына 1000мм. 2004 жылдың 1-қазанына дейінгі мәлмет бойынша қала халқының саны 302,9 мың адам, соның ішінде 292,2 мыңы қала, 10,7 мыңы ауыл тұрғындары. Қала территориясына Меновной ауылдық округына кіретін Ахмер, Жаңа Ахмер, Ново-Явленка, Самсоновка, Меновной, Ново-Троицк, Прудхоз ауылдары қосылған. Жергілікті мемлекеттік басқару өкілеттік және атқару органдары арқылы жүргізіледі. Атқару билігін қала әкімі жүзеге асырады. Жергілікті мемлекеттік басқару қызметінің экономикалық және қаржылай негізін қалалық коммуналдық меншік құзырындағы жергілікті бюджет пен мүлік құрайды. Экономикалық құрылымда өнеркәсіп 57%, сауда 29%, құрлыс 10%, көлік және байланыс 2%, ауыл шаруашылығы 1% алады. </p><p>Өскемен қаласының облыстық жалпы ішкі өнімдегі үлесі өнеркәсіпте 49,7%, негізгі капиталға инвестиция салуда 46,2%, жолаушыларды тасымалдауда 50,4%, сыртқы сауда айналымында 72,1%, саудада 51,7% ауыл шаруашылығында 1,2% құрайды. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Өскемен_қаласының_құрметті_азаматтары"><span id=".D3.A8.D1.81.D0.BA.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D2.9B.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D2.9B.D2.B1.D1.80.D0.BC.D0.B5.D1.82.D1.82.D1.96_.D0.B0.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D1.82.D1.82.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Өскемен қаласының құрметті азаматтары</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=10" title="Бөлімді өңдеу: Өскемен қаласының құрметті азаматтары" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Өскемен қаласының құрметті азаматтары"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%95%D1%84%D0%B8%D0%BC_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Славский Ефим Павлович (мұндай бет жоқ)">Славский Ефим Павлович</a>, 1898ж.т., Бірінші атты әскер армиясының комиссары болған. <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D1%81%D0%BA%D0%B5%D1%83" title="Мәскеу">Мәскеу</a> түсті металдар институтын бітіргеннен кейін Орджоникидзе қаласында “ <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Электроцинк (мұндай бет жоқ)">Электроцинк</a>” зауытының директоры қызметін атқарған. <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%95.%D0%A4.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Славский Е.Ф. (мұндай бет жоқ)">Славский Е.Ф.</a> машинажасау министрі кезінде Өскемен қаласын дамытуға еңбек сіңірді.. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Протозанов Александр Константинович (мұндай бет жоқ)">Протозанов Александр Константинович</a>, 1915 ж.т. 1969-1984 жылдар аралығында Шығыс –<a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан">Қазақстан</a> обкомының бірінші хатшысы болған. Осы жылдары Жаңа Сограда теплица, сол сияқты, құс фабрикасы, кинотетрлар, мәдениет үйлері тұрғызылды.. </p><p><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A7%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D0%B2" title="Михаил Иванович Чистяков">Чистяков Михаил Иванович</a> (1917-2006) — майдангер, ақын, <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Қазақстан">Қазақстан</a> жазушылар Одағының мүшесі. </p><p><a href="/wiki/%D0%90%D1%85%D0%B0%D1%82_%D0%A1%D3%99%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D1%85%D0%B0%D1%82%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%9A%D2%AF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2" title="Ахат Сәлемхатұлы Күленов">Күленов Ахат Сәлемхатұлы</a> (1932-2007) — УК СЦК” АҚ бұрынғы президенті. Оның бастамасымен комбинатта алтын және күміс өндірілді. Ахат Сәлемхатович Ертістің сол жағалауына тұрғын –үй коттедждері құрылысын ұйымдастырды, халықтың айтуынша Куленов немесе Металлургтер поселкасы деп аталады. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Иванов Анатолий Степанович (мұндай бет жоқ)">Иванов Анатолий Степанович</a>, 1928., жазушы, “<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Повитель (мұндай бет жоқ)">Повитель</a>”, “Тени исчезают в полдень”, “ <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B7%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вечный зов (мұндай бет жоқ)">Вечный зов</a>” романдарының авторы. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2_%D0%AE%D1%80%D0%B8%D0%B9_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Баталов Юрий Васильевич (мұндай бет жоқ)">Баталов Юрий Васильевич</a>, Д.Серікбаев атындағы Шығыс –Қазақстан техникалық университетінің ректоры. Ю. В.Баталовтың тұсында Өскемен құрлыс-жол институты Қазақстанның ең ірі оқу орнының біріне айналды. </p><p><a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%B5%D0%BF_%D3%98%D0%BB%D1%85%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%80%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%9C%D3%99%D0%BC%D0%B1%D0%B5%D1%82%D2%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B5%D0%B2" title="Ережеп Әлхайырұлы Мәмбетқазиев">Мәмбетқазиев Ережеп Әлхайырұлы</a>, (1937 ж.т.), С. Аманжолов атындағы Қазақстан университетінің ректоры. Ережеп Әлхайырұлының ұйымдастыруымен бұл оқу орны Қазақстанда бірінші болып классикалық университет статусын алды. </p><p><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D2%93%D0%B4%D0%B0%D1%82_%D0%9C%D2%B1%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%A8%D0%B0%D1%8F%D1%85%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BE%D0%B2" title="Бағдат Мұхаметұлы Шаяхметов">Шаяхметов Бағдат Мұхаметұлы</a> (1946-2013) — қарапайым жұмысшыдан Өскемен титан-магний комбинатының директорлығына дейінгі жолдан өтті. Комбинатты 90-жылдардағы экономикалық қысымнан шығарды. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%85%D1%83%D1%82%D0%B0_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%95%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Плахута Алексей Егорович (мұндай бет жоқ)">Плахута Алексей Егорович</a>, 1936 ж.т., Ертіс құрлыс басқармасын басқарған. Оның басшылығымен Өскеменде Спорт сарайы, Орталық Мәдениет үйі, <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> жағалауы мен Қызыл қырандар жағалауы, алты мектеп, балалар бақшасы, училищелер, Ұлы Отан соғысында қаза тапқандарға арналған ескерткіш тұрғызылды. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Коротина Мария Ивановна (мұндай бет жоқ)">Коротина Мария Ивановна</a>, 1927ж.т., бас хирург, жедел жәрдем ауруханасы бас дәрігерінің орынбасары . <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мария Ивановна (мұндай бет жоқ)">Мария Ивановна</a> өз өмірін денсаулық сақтау ісіне арнаған жан. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Өнеркәсіп"><span id=".D3.A8.D0.BD.D0.B5.D1.80.D0.BA.D3.99.D1.81.D1.96.D0.BF"></span>Өнеркәсіп</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=11" title="Бөлімді өңдеу: Өнеркәсіп" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Өнеркәсіп"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Қаланың экономикалық ахуалы соғы жылдары тұрақты даму үстінде. Оған жылдан-жылға өсіп келе жатқан өнеркәсіп көрсеткіштері ықпал етіп отыр (2000ж – 12,2%, 2001ж - 116,3%, 2002ж - 102,3%, 2003ж - 105,8%, 2004ж – 105,9%). Экономиканың басты тұтқасы түсті металургия. Бұл сала обылыс, сол секілді қала экономиасының барометрі болып табылады. Қала өнеркәсібі жалпы республика шеңберінде танымал кәсіпорындармен атақты, олар "Үлбі металургиялық зауыты" АҚ, "Қазмырыш" ҰҚ, "Өскемен титан-магний зауыты" АҚ және т.б. </p><p>Машина жасау кешенінде <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81%D0%BC%D0%B0%D1%88%D0%B7%D0%B0%D1%83%D1%8B%D1%82" title="Шығысмашзауыт">«Шығысмашзауыт» АҚ</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F_%D0%90%D0%B2%D1%82%D0%BE" title="Азия Авто">«Азия Авто» АҚ</a>, "Өскемен арматура заводы" АҚ, "Өскемен конденсатор заводы" АҚ басқа да кәсіпорындаржұмыс істеп, негізінен тау кен және өңдеу жабдықтарын, мұнай-газ құбыры арматурасы, автомобиль, конденсатор жасаумен айналысады. Қалада ірі тамақ өнеркәсіптері де орналасқан, атап айтсақ: "Май" ААҚ, "Эмиль" ЖШС, "Үлбі-Комплекс" ЖШС, "Әділ" ААҚ. Өндіріс орындары ет және сүт өңдеу, өсімдік және сары май, кондитер, ликер өнімдерін және т.б. ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруге бағытталған. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Мәдениет"><span id=".D0.9C.D3.99.D0.B4.D0.B5.D0.BD.D0.B8.D0.B5.D1.82"></span>Мәдениет</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=12" title="Бөлімді өңдеу: Мәдениет" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Мәдениет"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Музей"><span id=".D0.9C.D1.83.D0.B7.D0.B5.D0.B9"></span>Музей</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=13" title="Бөлімді өңдеу: Музей" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Музей"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Облыстық жергілікті тарих мұражайы</li> <li>Шығыс – Қазақстан Облыстық сәулет-этнографиялық және табиғи-ландшафтық мұражай қорығы</li> <li>Шығыс Қазақстан өнер мұражайы</li></ul> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83&wpDestFile=Abai_oskemen.jpg" class="new" title="Сурет:Abai oskemen.jpg"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="250">Сурет:Abai oskemen.jpg</span></a><figcaption>Абайдың мүсіні</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Кітапханалар"><span id=".D0.9A.D1.96.D1.82.D0.B0.D0.BF.D1.85.D0.B0.D0.BD.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Кітапханалар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=14" title="Бөлімді өңдеу: Кітапханалар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Кітапханалар"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>А.С.Пушкин атындағы облыстық кітапхана</li> <li>Өскемен қаласы әкімдігінің «Оралхан Бөкей атындағы орталықтандырылған кітапханалар жүйесі»</li> <li>Шығыс Қазақстан Облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасы</li> <li>Шығыс Қазақстандағы республикалық ғылыми-техникалық кітапхана филиалы</li> <li>Шығыс Қазақстан облыстық зағиптар мен көзі нашар көретін азаматтардың арнаулы кітапханасы (ШҚО-да жалғыз)</li></ul> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Dramteatr-oskemen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Dramteatr-oskemen.jpg/250px-Dramteatr-oskemen.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Dramteatr-oskemen.jpg/375px-Dramteatr-oskemen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Dramteatr-oskemen.jpg/500px-Dramteatr-oskemen.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Жамбыл атындағы Шығыс Қазақстандық драма театры</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Театрлар_мен_залдар"><span id=".D0.A2.D0.B5.D0.B0.D1.82.D1.80.D0.BB.D0.B0.D1.80_.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D0.B7.D0.B0.D0.BB.D0.B4.D0.B0.D1.80"></span>Театрлар мен залдар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=15" title="Бөлімді өңдеу: Театрлар мен залдар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Театрлар мен залдар"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%B0%D1%82%D1%80%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облыстық драма театры">Жамбыл атындағы Шығыс Қазақстандық драма театры</a></li> <li>Шығыс Қазақстан облыстық филармониясы</li> <li>Облыстық халықтар достығы үйі</li> <li>Металлургтер мәдениет сарайы</li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82_%D1%81%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B9%D1%8B" title="Борис Александров атындағы спорт сарайы">Борис Александров атындағы спорт сарайы</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Кинотеатрлар"><span id=".D0.9A.D0.B8.D0.BD.D0.BE.D1.82.D0.B5.D0.B0.D1.82.D1.80.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Кинотеатрлар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=16" title="Бөлімді өңдеу: Кинотеатрлар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Кинотеатрлар"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>Юбилейный</b> — 6 кинозал</li> <li><b>Hollywood</b> — 2 кинозал</li> <li><b>ЭХО</b> — 3 кинозал</li> <li><b>5D</b> кинотеатры</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Діни_ғимараттар"><span id=".D0.94.D1.96.D0.BD.D0.B8_.D2.93.D0.B8.D0.BC.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.82.D0.B0.D1.80"></span>Діни ғимараттар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=17" title="Бөлімді өңдеу: Діни ғимараттар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Діни ғимараттар"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Өскеменнің_діні"><span id=".D3.A8.D1.81.D0.BA.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD.D0.BD.D1.96.D2.A3_.D0.B4.D1.96.D0.BD.D1.96"></span>Өскеменнің діні</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=18" title="Бөлімді өңдеу: Өскеменнің діні" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Өскеменнің діні"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2017 жылға қалада 28 діни бірлестік жұмыс істейді. Оның ішінде: бес мешіт; Православие приходтары – 7; Протестанттық бірлестіктер – 13; Рим-католик шіркеуі «Қасиетті Розаридің Әулие Мария Мәриям»; Өскемендегі Кришна санасы қоғамы; ШҚО еврей қауымы. </p><p>Жоғарыда аталған діни бірлестіктерде 25 ғибадат орны бар. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Бұқаралық_ақпарат_құралдары"><span id=".D0.91.D2.B1.D2.9B.D0.B0.D1.80.D0.B0.D0.BB.D1.8B.D2.9B_.D0.B0.D2.9B.D0.BF.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82_.D2.9B.D2.B1.D1.80.D0.B0.D0.BB.D0.B4.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Бұқаралық ақпарат құралдары</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=19" title="Бөлімді өңдеу: Бұқаралық ақпарат құралдары" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Бұқаралық ақпарат құралдары"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Телеарналар"><span id=".D0.A2.D0.B5.D0.BB.D0.B5.D0.B0.D1.80.D0.BD.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Телеарналар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=20" title="Бөлімді өңдеу: Телеарналар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: Телеарналар"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>«Алтай» телеарнасы</b></li> <li><b>«Атамекен» телеарнасы</b></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Радиостанция"><span id=".D0.A0.D0.B0.D0.B4.D0.B8.D0.BE.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.BD.D1.86.D0.B8.D1.8F"></span>Радиостанция</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=21" title="Бөлімді өңдеу: Радиостанция" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Радиостанция"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>«Радио NS» — 107.0 МГц</li> <li>«Русское радио» — 100.5 МГц</li> <li>«Еуропа Плюс Қазақстан» — 101.8 МГц</li> <li>«TENGRI FM» — 103.5 МГц</li> <li>«Radio MIX» — 107.9 МГц</li> <li>«Авторадио Қазақстан» — 104.7 МГц</li> <li>«Gakku FM» — 106.0 МГц</li> <li>«Радио Дача» — 102.3 МГц</li> <li>«Қазақ радиосы» — 104.0 МГц</li> <li>«Шалқар радиосы» — 105.6 МГц</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Газеттер"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.B7.D0.B5.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.80"></span>Газеттер</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=22" title="Бөлімді өңдеу: Газеттер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Газеттер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>«Устинка плюс» апталық ақпараттық газеті</li> <li>«Менің қалам» апталық газеті</li> <li>«Рудный Алтай» әлеуметтік-саяси апталығы</li> <li>«Дидар» саяси апталығы</li> <li>«7 күн» облыстық газеті</li> <li>«Заң» заң туралы газет</li> <li>«Өскемен жылжымайтын мүлік» газеті</li> <li>«Flash» газеті</li> <li>«Стимул» газеті</li> <li>«Моя усадьба» газеті</li> <li>«Регион-Press» газеті</li> <li>«Вестник компании» газеті</li> <li>«Из рук в руки» жеке хабарландырулар газеті</li> <li>«1000 объявлений» жеке хабарландырулар газеті</li> <li>«Всё для вас» жеке хабарландырулар газеті</li> <li>«Авто Инфо» жарнамалық және ақпараттық газеті</li> <li>«Реклам» газеті</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Білім_мен_ғылым"><span id=".D0.91.D1.96.D0.BB.D1.96.D0.BC_.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D2.93.D1.8B.D0.BB.D1.8B.D0.BC"></span>Білім мен ғылым</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=23" title="Бөлімді өңдеу: Білім мен ғылым" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Білім мен ғылым"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2017 жылдың 1 шілдедегі жағдай бойынша қалада 44 мектеп жасына дейінгі балалар мекемелері және 48 мектеп жұмыс істеді (оның ішінде 2 жеке). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Орта_кәсіптік_білім_беру"><span id=".D0.9E.D1.80.D1.82.D0.B0_.D0.BA.D3.99.D1.81.D1.96.D0.BF.D1.82.D1.96.D0.BA_.D0.B1.D1.96.D0.BB.D1.96.D0.BC_.D0.B1.D0.B5.D1.80.D1.83"></span>Орта кәсіптік білім беру</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=24" title="Бөлімді өңдеу: Орта кәсіптік білім беру" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Орта кәсіптік білім беру"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>С. Аманжолов ат. ШҚУ Жоғарғы колледжі</li> <li>Д. Серікбаев ат. ШҚТУ Жоғарғы техникалық колледжі</li> <li>Шығыс Қазақстан менеджмент пен технология колледжі</li> <li>Өскемен медициналық колледжі</li> <li>Техника-экономикалық колледжі</li> <li>Құмаш Нұрғалиев атындағы колледжі</li> <li>Шығыс Қазақстан заң колледжі</li> <li>Шығыс Қазақстан техника-экономикалық колледжі</li> <li>Шығыс техникалық гуманитарлық колледжі (ШТГК)</li> <li>Өскемен құрылыс колледжі</li> <li>Өскемен техникалық колледжі</li> <li>Өскемен қызмет көрсету саласы колледжі</li> <li>Қазақстан-Корей «Квансон» колледжі</li> <li>Көлік және өмір қауіпсіздігі колледжі</li> <li>Кәсіптік оқыту және сервис колледжі</li> <li>Стоматологиялық колледж</li> <li>Бизнес пен құқық колледжі</li> <li>Абдуллин бауырларының атындағы Шығыс Қазақстан өнер колледжі</li> <li>ҚАЕУ колледжі</li> <li>Өскемен политехникaлық колледжі</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Жоғарғы_оқу_орындары"><span id=".D0.96.D0.BE.D2.93.D0.B0.D1.80.D2.93.D1.8B_.D0.BE.D2.9B.D1.83_.D0.BE.D1.80.D1.8B.D0.BD.D0.B4.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Жоғарғы оқу орындары</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=25" title="Бөлімді өңдеу: Жоғарғы оқу орындары" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Жоғарғы оқу орындары"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%94%D3%99%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%82_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BA%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2_%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті">Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D1%80%D1%81%D0%B5%D0%BD_%D0%90%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B6%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B2_%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%A3%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" class="mw-redirect" title="Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан Университеті">Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан Университеті</a></li> <li><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD-%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B_%D0%B5%D1%80%D0%BA%D1%96%D0%BD_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Қазақстан-Американдық еркін университеті">Қазақстан-Американдық еркін университеті (ҚАЕУ)</a></li> <li>Шығыс Қазақстан аймақтық университеті (ШҚАУ)</li> <li>Алматы Экономика және Статистика Академиясы (АЭСА)</li> <li>филиалдар: <ul><li>Өскемендегі Г.В.Плеханов атындағы Ресей экономикалық университеті филиалы</li> <li>Өскемен филиалы «Ақпараттық технологиялар» жеке мекемесі</li></ul></li></ul> <p>Қалада КСРО министірлігінің Кеңесімен шешімімен Бүкілодақтық ғылыми-зерттеу және тау-кен металлургия институты ретінде құрылған <a href="/wiki/1950_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1950 жыл">1950 жылдан</a> бастап <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%93%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D0%BC%D0%B8-%D0%B7%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%83_%D1%82%D0%B0%D1%83-%D0%BA%D0%B5%D0%BD-%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%82%D1%8B" title="Шығыс ғылыми-зерттеу тау-кен-металлургия түсті металдар институты">Шығыс ғылыми-зерттеу тау-кен-металлургия түсті металдар институты</a> жұмыс істейді. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Өскемен_мәдениетте"><span id=".D3.A8.D1.81.D0.BA.D0.B5.D0.BC.D0.B5.D0.BD_.D0.BC.D3.99.D0.B4.D0.B5.D0.BD.D0.B8.D0.B5.D1.82.D1.82.D0.B5"></span>Өскемен мәдениетте</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=26" title="Бөлімді өңдеу: Өскемен мәдениетте" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Өскемен мәдениетте"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Қала <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%90%D0%BD%D0%BE%D0%B2" title="Николай Иванович Анов">Николай Ановтың</a> «Пропавший брат» және «Огни на Иртыше» кітаптарында, <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A7%D0%B5%D0%BA%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%91%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Николай Симонович Чекменёв (мұндай бет жоқ)">Николай Чекменёвтың</a> «Семиречье» романында, «<a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%83%D2%BB%D0%B0%D1%80_%D1%82%D0%B0%D1%81_%D0%B0%D2%A3%D1%88%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гауһар тас аңшылары (мұндай бет жоқ)">Охотники за бриллиантами»</a> телесериалда, «<a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%B6_(%D1%84%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%BC,_1979)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Экипаж (фильм, 1979) (мұндай бет жоқ)">Экипаж»</a> и «<a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D2%93%D0%B4%D1%8B%D1%80_%D1%82%D3%99%D0%BB%D0%BA%D0%B5%D0%B3%D1%96_%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%81%D0%B5_%D0%B6%D0%B5%D2%A3%D1%96%D0%BB_%D0%B1%D1%83%D1%8B%D2%A3%D1%8B%D0%B7%D0%B1%D0%B5%D0%BD!" title="Тағдыр тәлкегі немесе жеңіл буыңызбен!">Тағдыр тәлкегі»</a> фильмінде айтылады. <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2" title="Павел Николаевич Васильев">Павел Васильевтің</a> «Серафим Дагеев қаласы» және <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A7%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D0%B2" title="Михаил Иванович Чистяков">Михаил Чистяковтың</a> «Усть-Камень» өлеңдері Өскеменге арналған. Виктор Дьяковтың «Дорога в никуда» романында, «Путешествие на Бухтарму» әңгімеде кездеседі. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Қала_басшылары"><span id=".D2.9A.D0.B0.D0.BB.D0.B0_.D0.B1.D0.B0.D1.81.D1.88.D1.8B.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Қала басшылары</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=27" title="Бөлімді өңдеу: Қала басшылары" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Қала басшылары"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Әкімдер"><span id=".D3.98.D0.BA.D1.96.D0.BC.D0.B4.D0.B5.D1.80"></span><a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%96%D1%80%D1%96_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BD%D1%96%D2%A3_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96" title="Қазақстан ірі қалалары әкімдерінің тізімі">Әкімдер</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=28" title="Бөлімді өңдеу: Әкімдер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: Әкімдер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%84%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9D%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Николай Тимофеевич Носиков (мұндай бет жоқ)">Николай Тимофеевич Носиков</a> (1992 — 1995)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%AE%D1%80%D0%B8%D0%B9_%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9A%D1%83%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Юрий Анатольевич Кудинов (мұндай бет жоқ)">Юрий Анатольевич Кудинов</a> (1995 — 1997)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9B%D1%83%D0%BA%D0%B8%D0%BD_(%D1%81%D0%B0%D1%8F%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Александр Александрович Лукин (саясаткер) (мұндай бет жоқ)">Александр Александрович Лукин (саясаткер)</a> (16 мамыр 1997 — 1999)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%B0_%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D1%83%D1%85%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вера Николаевна Сухорукова (мұндай бет жоқ)">Вера Николаевна Сухорукова</a> (қыркүйек 1999 — қаңтар 2003)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%87%D1%83%D1%85%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Александр Васильевич Гречухин (мұндай бет жоқ)">Александр Васильевич Гречухин</a> (қаңтар 2003 — қаңтар 2004)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D2%9A%D0%B0%D0%B6%D1%96%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D2%9A%D0%B0%D0%B6%D1%96%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Амангелді Қажібайұлы Қажібаев (мұндай бет жоқ)">Амангелді Қажібайұлы Қажібаев</a> (15 қаңтар 2004 — қаңтар 2005)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D2%93%D0%B7%D0%B0%D0%BC_%D0%A2%D0%BE%D2%93%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%91%D0%B0%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мағзам Тоғжанұлы Баяндаров (мұндай бет жоқ)">Мағзам Тоғжанұлы Баяндаров</a> (қаңтар 2005 — 30 мамыр 2005)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%91%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Александр Михайлович Быстров (мұндай бет жоқ)">Александр Михайлович Быстров</a> (30.05.2005 — 2006)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D2%9A%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D2%93%D2%B1%D0%BC%D0%B0%D1%80%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%A1%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%80%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Манарбек Қадылғұмарұлы Сапарғалиев (мұндай бет жоқ)">Манарбек Қадылғұмарұлы Сапарғалиев</a> (14.09.2006 — 2007)</li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D3%99%D0%BA%D3%99%D1%80%D1%96%D0%BC_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%80%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%91%D2%B1%D2%9B%D1%82%D1%8B%D2%93%D2%B1%D1%82%D0%BE%D0%B2" title="Шәкәрім Сабырұлы Бұқтығұтов">Шәкәрім Сабырұлы Бұқтығұтов</a> (наурыз 2007 — тамыз 2008)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D0%96%D2%B1%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D2%B1%D0%BB%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D2%9A%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BC%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Темірбек Жұмақұлұлы Қасымжанов (мұндай бет жоқ)">Темірбек Жұмақұлұлы Қасымжанов</a> (тамыз 2008 — 2009)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC_%D3%98%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D3%98%D0%B1%D1%96%D1%88%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ислам Әлмаханұлы Әбішев (мұндай бет жоқ)">Ислам Әлмаханұлы Әбішев</a> (наурыз 2009 — ақпан 2012)</li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BA_%D0%A8%D3%99%D1%83%D0%B5%D0%BD%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%A2%D3%99%D1%83%D0%BA%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2" title="Серік Шәуенұлы Тәукебаев">Серік Шәуенұлы Тәукебаев</a> (3 ақпан 2012 — 25 мамыр 2013)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D0%96%D2%B1%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D2%B1%D0%BB%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D2%9A%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BC%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Темірбек Жұмақұлұлы Қасымжанов (мұндай бет жоқ)">Темірбек Жұмақұлұлы Қасымжанов</a> (25 мамыр 2013 — 20 сәуір 2016)</li> <li><a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD_%D2%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%80%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%90%D0%B9%D0%BC%D2%B1%D2%9B%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%B2" title="Ерлан Қапарұлы Аймұқашев">Ерлан Қапарұлы Аймұқашев</a> (20 сәуір 2016 — 3 мамыр 2017)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D2%9A%D1%83%D0%B0%D1%82_%D0%9C%D2%B1%D1%85%D0%B8%D1%82%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%A2%D2%B1%D0%BC%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Қуат Мұхитұлы Тұмабаев (мұндай бет жоқ)">Қуат Мұхитұлы Тұмабаев</a> (30 мамыр 2017 — 16 тамыз 2018)</li> <li><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%9C%D2%B1%D2%9B%D0%B0%D1%88%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%9E%D0%BC%D0%B0%D1%80" title="Жақсылық Мұқашұлы Омар">Жақсылық Мұқашұлы Омар</a> (20 тамыз 2018 — бүгінгі күндері)</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Туыстас_қалалар"><span id=".D0.A2.D1.83.D1.8B.D1.81.D1.82.D0.B0.D1.81_.D2.9B.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Туыстас қалалар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=29" title="Бөлімді өңдеу: Туыстас қалалар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: Туыстас қалалар"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D2%A3%D1%82%D2%AF%D1%81%D1%82%D1%96%D0%BA_%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F" title="Оңтүстік Корея"><img alt="Оңтүстік Корея" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/22px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/33px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/44px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Каннын (мұндай бет жоқ)">Каннын</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Корея Республикасы">Оңтүстік Корея</a> — 2011 жылдан бастап.</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия"><img alt="Түркия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%81%D0%B0" title="Бурса">Бурса</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Түркия">Түркия</a> — 2011 жылдан бастап.</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь"><img alt="Беларусь" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%83%D0%B9%D1%81%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бобруйск (мұндай бет жоқ)">Бобруйск</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a>.</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль"><img alt="Израиль" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/22px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/33px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/44px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D0%99%D0%BE%D0%BA%D0%BD%D0%B5%D0%B0%D0%BC-%D0%98%D0%BB%D0%B8%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Йокнеам-Илит (мұндай бет жоқ)">Йокнеам-Илит</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль">Израиль</a> — 2012 жылдан бастап.</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей"><img alt="Ресей" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB" title="Барнауыл">Барнауыл</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Ресей">Ресей</a> — 2012 жылдан бастап.</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Flag_of_Mongolia.svg" class="mw-file-description" title="Моңғолия"><img alt="Моңғолия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/22px-Flag_of_Mongolia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/33px-Flag_of_Mongolia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/44px-Flag_of_Mongolia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D3%A8%D0%BB%D0%BA%D0%B5_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Өлке (қала)">Өлке</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D2%A3%D2%93%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Моңғолия">Моңғолия</a> — 2018 жыл 1 ақпаннан бастап.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Суреттер"><span id=".D0.A1.D1.83.D1.80.D0.B5.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.80"></span>Суреттер</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=30" title="Бөлімді өңдеу: Суреттер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: Суреттер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:DKM_uka.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/DKM_uka.jpg/200px-DKM_uka.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/DKM_uka.jpg/300px-DKM_uka.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/DKM_uka.jpg/400px-DKM_uka.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Металлургтер мәдениет сарайы</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Baiterek_uka.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Baiterek_uka.jpg/200px-Baiterek_uka.jpg" decoding="async" width="200" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Baiterek_uka.jpg/300px-Baiterek_uka.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Baiterek_uka.jpg/400px-Baiterek_uka.jpg 2x" data-file-width="2493" data-file-height="1834" /></a><figcaption>Бәйтерек</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Ust1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Ust1.jpg/200px-Ust1.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Ust1.jpg/300px-Ust1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Ust1.jpg/400px-Ust1.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Қаланың типтік шағын ауданы</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дереккөздер"><span id=".D0.94.D0.B5.D1.80.D0.B5.D0.BA.D0.BA.D3.A9.D0.B7.D0.B4.D0.B5.D1.80"></span>Дереккөздер</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit&section=31" title="Бөлімді өңдеу: Дереккөздер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: Дереккөздер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.akimvko.gov.kz/kz/rule/akimat-vostochno-kazaxstanskoj-oblasti/akimatyi-gorodov-i-rajonov/ust-kamenogorsk/">Өскемен қаласының әкімінің ресми сайты</a>. <small>Тексерілді 14 қыркүйектің 2018.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT478686">Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT453226">Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2022 жыл басына)</a></span> </li> <li id="cite_note-stat.gov.kz-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-stat.gov.kz_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT333984">Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны</a> <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200926171507/https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT333984">Мұрағатталған</a> 26 қыркүйектің 2020 жылы.</small></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.oskemen.kz">http://www.oskemen.kz</a> <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080730035544/http://www.oskemen.kz/">Мұрағатталған</a> 30 шілденің 2008 жылы.</small></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-cities.htm">City & town of Kazakhstan</a>  <span class="ref-info" title="ағылшын тілінде" style="font-size:85%; cursor:help; color:#888;">(ағыл.)</span>.  pop-stat.mashke.org. <small>Тексерілді, 29 наурыз 2016.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.kz/national/2021/">2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары</a></span> </li> </ol></div></div> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облысы">Шығыс Қазақстан облысы</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div>Орталығы: <b><a class="mw-selflink selflink">Өскемен</a></b> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Oskemen_seal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/20px-Oskemen_seal.jpg" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/30px-Oskemen_seal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Oskemen_seal.jpg/40px-Oskemen_seal.jpg 2x" data-file-width="146" data-file-height="200" /></a></span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Аудандары</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Алтай ауданы">Алтай</a> • <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D0%B1%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Глубокое ауданы">Глубокое</a> • <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Зайсан ауданы">Зайсан</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BD%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%B9_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Катонқарағай ауданы">Катонқарағай</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D2%AF%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BC_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Күршім ауданы">Күршім</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D2%9B%D0%B0%D0%BA%D3%A9%D0%BB_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Марқакөл ауданы">Марқакөл</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Самар ауданы">Самар</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Тарбағатай ауданы">Тарбағатай</a> • <a href="/wiki/%D2%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Ұлан ауданы">Ұлан</a> • <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%BA%D0%B5%D0%BD_%D0%9D%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Үлкен Нарын ауданы">Үлкен Нарын</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B8%D1%85%D0%B0_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Шемонаиха ауданы">Шемонаиха</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="3" style="width:1%;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg" class="mw-file-description" title="Шығыс Қазақстан облысының таңбасы"><img alt="Шығыс Қазақстан облысының таңбасы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg/100px-Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg/150px-Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg/200px-Coats_of_arms_of_East_Kazakhstan_Province.svg.png 2x" data-file-width="1335" data-file-height="1335" /></a></span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Облыстық бағыныстағы қалалар</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a class="mw-selflink selflink">Өскемен</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%B4%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Риддер">Риддер</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="Қазақстан туы"><img alt="Қазақстан туы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/35px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="35" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/53px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/70px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Қазақстан қалалары">Қазақстан қалалары</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div>Елорда: <b><a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Астана">Астана</a></b></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Республикалық маңызы бар қалалар</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B" title="Алматы">Алматы</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Астана">Астана</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D0%BC%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="Шымкент">Шымкент</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="7" style="width:1%;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Emblem_of_Kazakhstan_(1992-2014).svg" class="mw-file-description" title="Қазақстан елтаңбасы"><img alt="Қазақстан елтаңбасы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Emblem_of_Kazakhstan_%281992-2014%29.svg/100px-Emblem_of_Kazakhstan_%281992-2014%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Emblem_of_Kazakhstan_%281992-2014%29.svg/150px-Emblem_of_Kazakhstan_%281992-2014%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Emblem_of_Kazakhstan_%281992-2014%29.svg/200px-Emblem_of_Kazakhstan_%281992-2014%29.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></a></span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Облыс орталықтары</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Ақтау">Ақтау</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%82%D3%A9%D0%B1%D0%B5" title="Ақтөбе">Ақтөбе</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D1%8B%D1%80%D0%B0%D1%83" title="Атырау">Атырау</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%B7%D2%9B%D0%B0%D0%B7%D2%93%D0%B0%D0%BD" title="Жезқазған">Жезқазған</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BA%D1%88%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Көкшетау">Көкшетау</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B" title="Қарағанды">Қарағанды</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B5%D0%B2_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Қонаев (қала)">Қонаев</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B9" title="Қостанай">Қостанай</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D1%8B%D0%B7%D1%8B%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Қызылорда">Қызылорда</a> • <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Орал">Орал</a> • <a class="mw-selflink selflink">Өскемен</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Павлодар">Павлодар</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BB" title="Петропавл">Петропавл</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%B9" title="Семей">Семей</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D2%9B%D0%BE%D1%80%D2%93%D0%B0%D0%BD" title="Талдықорған">Талдықорған</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B7" title="Тараз">Тараз</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Түркістан (қала)">Түркістан</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Облыстық маңызы бар қалалар</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%81%D1%83" title="Ақсу">Ақсу</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%83_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Алатау (қала)">Алатау</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Арқалық (қала)">Арқалық</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%8B%D1%81" title="Арыс">Арыс</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D2%9B%D0%BE%D2%A3%D1%8B%D1%80_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Байқоңыр (қала)">Байқоңыр</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D0%B0%D1%88_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Балқаш (қала)">Балқаш</a> • <a href="/wiki/%D0%95%D0%BA%D1%96%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%82%D2%B1%D0%B7" title="Екібастұз">Екібастұз</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0%D3%A9%D0%B7%D0%B5%D0%BD" title="Жаңаөзен">Жаңаөзен</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Кентау">Кентау</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D1%80%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2" title="Курчатов">Курчатов</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BB_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Қаражал (қала)">Қаражал</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D1%81%D1%88%D1%8B" title="Қосшы">Қосшы</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA" title="Лисаковск">Лисаковск</a> • <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B7%D1%91%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Приозёрск">Приозёрск</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%B4%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Риддер">Риддер</a> • <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9" title="Рудный">Рудный</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Саран (қала)">Саран</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D1%82%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Сәтбаев (қала)">Сәтбаев</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Степногорск">Степногорск</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%96" title="Текелі">Текелі</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Теміртау">Теміртау</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%85%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Шахтинск">Шахтинск</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Аудандық маңызы бар қалалар</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Абай (қала)">Абай</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D0%BA%D3%A9%D0%BB_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Ақкөл (қала)">Ақкөл</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%81%D0%B0%D0%B9_(%D0%91%D3%A9%D1%80%D0%BB%D1%96_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Ақсай (Бөрлі ауданы)">Ақсай</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D2%93%D0%B0" title="Алға">Алға</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Алтай (қала)">Алтай</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Арал (қала)">Арал</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B1%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%80" title="Атбасар">Атбасар</a> • <a href="/wiki/%D0%90%D1%8F%D0%B3%D3%A9%D0%B7" title="Аягөз">Аягөз</a> • <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2" title="Булаев">Булаев</a> • <a href="/wiki/%D0%94%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Державинск">Державинск</a> • <a href="/wiki/%D0%95%D0%BC%D0%B1%D1%96" title="Ембі">Ембі</a> • <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Ерейментау">Ерейментау</a> • <a href="/wiki/%D0%95%D1%81%D1%96%D0%BA" title="Есік">Есік</a> • <a href="/wiki/%D0%95%D1%81%D1%96%D0%BB_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Есіл (қала)">Есіл</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%81" title="Жаңатас">Жаңатас</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="Жаркент">Жаркент</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BC_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Жем (қала)">Жем</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D1%82%D1%96%D1%81%D0%B0%D0%B9" title="Жетісай">Жетісай</a> • <a href="/wiki/%D0%96%D1%96%D1%82%D1%96%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Жітіқара">Жітіқара</a> • <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B0%D0%BD_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Зайсан (қала)">Зайсан</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Қазалы">Қазалы</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%88" title="Қандыағаш">Қандыағаш</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%83_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Қаратау (қала)">Қаратау</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Қарқаралы">Қарқаралы</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D2%A3" title="Қаскелең">Қаскелең</a> • <a href="/wiki/%D2%9A%D2%B1%D0%BB%D1%81%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Құлсары">Құлсары</a> • <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D2%A3%D0%B3%D1%96%D1%80" title="Леңгір">Леңгір</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Макинск">Макинск</a> • <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D1%8E%D1%82" title="Мамлют">Мамлют</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D2%9B%D0%B0%D0%BD" title="Сарқан">Сарқан</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%88" title="Сарыағаш">Сарыағаш</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B5%D0%B2" title="Сергеев">Сергеев</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Серебрянск">Серебрянск</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%BD%D1%8F%D0%BA" title="Степняк">Степняк</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0" title="Тайынша">Тайынша</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%93%D0%B0%D1%80" title="Талғар">Талғар</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%80_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Темір (қала)">Темір</a> • <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%B1%D1%8B%D0%BB_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Тобыл (қала)">Тобыл</a> • <a href="/wiki/%D2%AE%D1%88%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Үшарал (қала)">Үшарал</a> • <a href="/wiki/%D2%AE%D1%88%D1%82%D3%A9%D0%B1%D0%B5_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Үштөбе (қала)">Үштөбе</a> • <a href="/wiki/%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%82-%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE" title="Форт-Шевченко">Форт-Шевченко</a> • <a href="/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%BE%D0%BC%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Хромтау">Хромтау</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D0%B0%D1%80_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Шалқар (қала)">Шалқар</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Шар (қала)">Шар</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0_(%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Шардара (қала)">Шардара</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B8%D1%85%D0%B0" title="Шемонаиха">Шемонаиха</a> • <a href="/wiki/%D0%A8%D1%83" title="Шу">Шу</a> • <a href="/wiki/%D0%A9%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Щучинск">Щучинск</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em;margin-right:0.6em"> </span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Шығыс Қазақстан облысы">Шығыс Қазақстан облысы</a> <a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%B4%D1%96%D0%B3%D1%96" title="Өскемен қалалық әкімдігі">Өскемен қалалық әкімдігі</a> елді мекендері</div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;text-align: center;"><div style="padding:0em 0.25em"> <div class="NavContent"> <p><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Ахмер">Ахмер</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Жаңа Ахмер">Жаңа Ахмер</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D0%B5" title="Меновное">Меновное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE-%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Ново-Троицкое (Шығыс Қазақстан облысы)">Ново-Троицкое</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE-%D0%AF%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Ново-Явленка">Ново-Явленка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a class="mw-selflink selflink">Өскемен</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%83%D0%B4%D1%85%D0%BE%D0%B7" title="Прудхоз">Прудхоз</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Самсоновка (Шығыс Қазақстан облысы)">Самсоновка</a> </span> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81_%D3%A9%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%96_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Бұл үлгіні қарау"><img alt="Бұл үлгіні қарау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/14px-Magnifying_glass_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/21px-Magnifying_glass_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Magnifying_glass_icon.svg/28px-Magnifying_glass_icon.svg.png 2x" data-file-width="490" data-file-height="490" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81_%D3%A9%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%96_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Бұл үлгіні талқылау"><img alt="Бұл үлгіні талқылау" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/14px-Comment_alt_font_awesome.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/21px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Comment_alt_font_awesome.svg/28px-Comment_alt_font_awesome.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="//kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96:%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81_%D3%A9%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%96_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80&action=edit" title="Бұл үлгіні өңдеу"><img alt="Бұл үлгіні өңдеу" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/16px-Template_alt_full_black_22.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/24px-Template_alt_full_black_22.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Template_alt_full_black_22.svg/32px-Template_alt_full_black_22.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span></span><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81" title="Ертіс">Ертіс</a> өзені бойындағы елді мекендер (<a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%83" title="Бастау">бастауынан</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D2%93%D0%B0" title="Саға">сағасына</a> дейін)</div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Оң жағалау</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BD_(%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB)" title="Боран (ауыл)">Боран</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D2%B1%D0%B9%D2%93%D0%B0%D0%BD_(%D0%9A%D2%AF%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BC_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Құйған (Күршім ауданы)">Құйған</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%81_(%D0%9A%D2%AF%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BC_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Алғабас (Күршім ауданы)">Алғабас</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D1%82%D1%8F%D0%B1%D1%80%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Октябрьский (Шығыс Қазақстан облысы)">Октябрьский</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%91%D2%B1%D2%9B%D1%82%D1%8B%D1%80%D0%BC%D0%B0" title="Жаңа Бұқтырма">Жаңа Бұқтырма</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%80%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Серебрянск">Серебрянск</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a class="mw-selflink selflink">Өскемен</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%89%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Прапорщиково">Прапорщиково</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Уварово (Шығыс Қазақстан облысы)">Уварово</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D0%B1%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)"><b>Глубокое</b></a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B6%D0%BE%D1%85%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Кожохово">Кожохово</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B5_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Предгорное (Шығыс Қазақстан облысы)">Предгорное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D1%91%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0_(%D0%93%D0%BB%D1%83%D0%B1%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Берёзовка (Глубокое ауданы)">Берёзовка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B8_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Барашки (Шығыс Қазақстан облысы)">Барашки</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%97%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%BE_(%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB)" title="Зевакино (ауыл)">Зевакино</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9E%D0%B7%D1%91%D1%80%D0%BA%D0%B8_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Озёрки (Абай облысы)">Озёрки</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%B9" title="Семей">Семей</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D1%85%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Глуховка (Абай облысы)">Глуховка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Долон">Долон</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D1%82%D1%96%D0%B6%D0%B0%D1%80" title="Жетіжар">Жетіжар</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Кривинка">Кривинка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%81%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%B9_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Бесқарағай (Павлодар облысы)">Бесқарағай</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D2%9B%D1%83%D0%BB%D1%8B_(%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB)" title="Аққулы (ауыл)"><b>Аққулы</b></a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%8B%D0%BB_(%D0%90%D2%9B%D2%9B%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Жамбыл (Аққулы ауданы)">Жамбыл</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Қарақала">Қарақала</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BC%D1%8B%D1%88%D0%B5%D0%B2%D0%BE_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Ямышево (Павлодар облысы)">Ямышево</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%8F%D0%BC%D1%8B%D1%88%D0%B5%D0%B2%D0%BE" title="Новоямышево">Новоямышево</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D1%8F_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Заря (Павлодар облысы)">Заря</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Байдала (Павлодар облысы)">Байдала</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BD%D0%B6%D0%B5%D0%BA%D3%A9%D0%BB" title="Кенжекөл">Кенжекөл</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Павлодар">Павлодар</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5" title="Павлодарское">Павлодарское</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%87%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%BE_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Мичурино (Павлодар облысы)">Мичурино</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Госплемстанция">Госплемстанция</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D1%80%D0%BA%D0%B0_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Черноярка (Павлодар облысы)">Черноярка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Новочерноярка">Новочерноярка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Жаңақала (Павлодар облысы)">Жаңақала</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D0%BE%D0%B5_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Набережное (Павлодар облысы)">Набережное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%BA" title="Чернорецк">Чернорецк</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8B%D2%9B_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Достық (Павлодар ауданы)">Достық</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B5" title="Пресное">Пресное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D2%9B%D0%BE%D0%BD%D1%8B%D1%81_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Байқоныс (Павлодар облысы)">Байқоныс</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%81%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B5_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Песчаное (Павлодар облысы)">Песчаное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D2%A3%D0%BA%D3%A9%D0%BB_(%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D2%A3%D0%BA%D3%A9%D0%BB_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)"><b>Тереңкөл</b></a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B5_(%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D2%A3%D0%BA%D3%A9%D0%BB_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Береговое (Тереңкөл ауданы)">Береговое</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Железинка">Железинка</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%BE%D0%B5" title="Башмачное">Башмачное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%B8%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Прииртышское (Павлодар облысы)">Прииртышское</a> </span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Сол жағалау</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%BA%D0%B0_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Новостройка (Шығыс Қазақстан облысы)">Новостройка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B1%D0%B5%D0%BB_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Сарыбел (Шығыс Қазақстан облысы)">Сарыбел</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D0%B5" title="Меновное">Меновное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Ахмер">Ахмер</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE-%D0%AF%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Ново-Явленка">Ново-Явленка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Украинка (Шығыс Қазақстан облысы)">Украинка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Саратовка (Шығыс Қазақстан облысы)">Саратовка</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Донское (Шығыс Қазақстан облысы)">Донское</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)">Таврическое</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%BE_(%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Гагарино (Шығыс Қазақстан облысы)">Гагарино</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A8%D2%AF%D0%BB%D0%B1%D1%96" title="Шүлбі">Шүлбі</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Новобаженово">Новобаженово</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D2%B1%D0%BB%D0%B0%D2%9B_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Бұлақ (Абай облысы)">Бұлақ</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%BE%D0%B5_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Приречное (Абай облысы)">Приречное</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%B9" title="Семей">Семей</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D2%B1%D2%9B%D1%8B%D1%80_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Мұқыр (Абай облысы)">Мұқыр</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%B8%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%88%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Прииртышское (Абай облысы)">Прииртышское</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D2%9B%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Шақаман">Шақаман</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%96" title="Бөкенші">Бөкенші</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%BD_(%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%82)" title="Шаған (кент)">Шаған</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B5_(%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Бөдене (Абай облысы)">Бөдене</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D1%80%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2" title="Курчатов">Курчатов</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BB%D0%BA%D0%B5%D0%BD_%D0%90%D2%9B%D0%B6%D0%B0%D1%80" title="Үлкен Ақжар">Үлкен Ақжар</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Май (Павлодар облысы)">Май</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BA_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Қаратерек (Павлодар облысы)">Қаратерек</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D1%82%D2%AF%D0%B1%D0%B5%D0%BA_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Майтүбек (Павлодар облысы)">Майтүбек</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%96%D2%B1%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BA%D0%B5%D1%80_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Жұмыскер (Павлодар облысы)">Жұмыскер</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%82%D1%8B_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Саты (Павлодар облысы)">Саты</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B0%D1%80%D1%8B_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Малайсары (Павлодар облысы)">Малайсары</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D2%A3%D1%82%D2%AF%D0%B1%D0%B5%D0%BA_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Кеңтүбек (Павлодар облысы)">Кеңтүбек</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BA%D1%82%D3%A9%D0%B1%D0%B5_(%D0%9C%D0%B0%D0%B9_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B)" title="Көктөбе (Май ауданы)"><b>Көктөбе</b></a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D0%BA%D3%A9%D0%BB_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Баскөл (Павлодар облысы)">Баскөл</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D2%B1%D1%80%D0%BA%D3%A9%D0%BB" title="Құркөл">Құркөл</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D0%BC%D3%99%D0%B9%D1%96%D1%82_%D0%9E%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB%D1%8B" title="Мәмәйіт Омаров ауылы">М. Омаров</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%95%D2%A3%D0%B1%D0%B5%D0%BA_(%D0%90%D2%9B%D1%81%D1%83_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%B4%D1%96%D0%B3%D1%96)" title="Еңбек (Ақсу қалалық әкімдігі)">Еңбек</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%81%D1%83" title="Ақсу">Ақсу</a></b> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D3%A9%D0%BB_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Айнакөл (Павлодар облысы)">Айнакөл</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Атамекен (Павлодар облысы)">Атамекен</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%88_%D2%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B7%D0%B8%D0%BD_%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB%D1%8B" title="Қанаш Қамзин ауылы">Қ. Қамзин</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D1%8B%D0%B7%D1%8B%D0%BB%D0%B6%D0%B0%D1%80_(%D0%90%D2%9B%D1%81%D1%83_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D3%99%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%B4%D1%96%D0%B3%D1%96)" title="Қызылжар (Ақсу қалалық әкімдігі)">Қызылжар</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%9B_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Сарышығанақ (Павлодар облысы)">Сарышығанақ</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D3%98%D1%83%D0%B5%D0%BB%D0%B1%D0%B5%D0%BA" title="Әуелбек">Әуелбек</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BE%D0%B1%D0%B0_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Қараоба (Павлодар облысы)">Қараоба</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9C%D2%AF%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2" title="Мүткенов">Мүткенов</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%82%D0%BE%D2%93%D0%B0%D0%B9_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Ақтоғай (Павлодар облысы)"><b>Ақтоғай</b></a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%B5%D1%87%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Приреченское (Павлодар облысы)">Приреченское</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D0%BC%D0%B6%D0%B0%D1%80" title="Қожамжар">Қожамжар</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Ертіс (Павлодар облысы)"><b>Ертіс</b></a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D2%9A%D1%8B%D0%B7%D1%8B%D0%BB%D0%B6%D0%B0%D1%80_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Қызылжар (Павлодар облысы)">Қызылжар</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%B0_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D0%BE%D0%B2_%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BB%D1%8B" title="Иса Байзақов ауылы">И. Байзақов</a> •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B5_(%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B)" title="Северное (Павлодар облысы)">Северное</a> </span></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Өскемен&oldid=3316395">https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Өскемен&oldid=3316395</a>» бетінен алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Арнайы:Санаттар">Санаттар</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Санат:Алфавит бойынша елді мекендер">Алфавит бойынша елді мекендер</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:1720_%D0%B6%D1%8B%D0%BB%D1%8B_%D2%9B%D2%B1%D1%80%D1%8B%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D1%96_%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80" title="Санат:1720 жылы құрылған елді мекендер">1720 жылы құрылған елді мекендер</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%96_%D0%B1%D2%B1%D0%B7%D1%8B%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Санат:Файл сілтемесі бұзылған беттер (мұндай бет жоқ)">Файл сілтемесі бұзылған беттер</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%95%D1%80%D1%82%D1%96%D1%81_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Санат:Ертіс бойындағы қалалар">Ертіс бойындағы қалалар</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Санат:Өскемен">Өскемен</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:Pages_using_the_Kartographer_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="Санат:Pages using the Kartographer extension (мұндай бет жоқ)">Pages using the Kartographer extension</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Навигация мәзірі</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Жеке құралдар</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Бұл IP мекенжайдың жеке беті">Кірмегенсіз</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC" title="Бұл IP мекенжай өңдемелерін талқылау [n]" accesskey="n"><span>Талқылау</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%AE%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%96%D0%BC" title="Бұл IP мекенжаймен жасаған өңдемелер тізімі [y]" accesskey="y"><span>Үлесім</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D1%82%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D1%96&returnto=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Біз сізге есептік жазба бастауды және кіруді ұсынамыз,ол міндетті емес."><span>Тіркелу</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96&returnto=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Кіруіңізді ұсынамыз, ол міндетті емес. [o]" accesskey="o"><span>Кіру</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ат кеңістіктері</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Мазмұн бетін көру [c]" accesskey="c"><span>Бет</span></a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83:%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" rel="discussion" title="Мағлұмат бетті талқылау [t]" accesskey="t"><span>Талқылау</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">kk</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Көріністер</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD"><span>Оқу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&veaction=edit" title="Бұл бетті өңдеу [v]" accesskey="v"><span>Өңдеу</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=edit" title="Бұл беттің қайнар мәтінін өңдеу [e]" accesskey="e"><span>Қайнарын өңдеу</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=history" title="Бұл беттін соңғы нұсқалары. [h]" accesskey="h"><span>Өңделу тарихы</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="More options" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Тағы</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Іздеу</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Уикипедия жобасынан іздеу" aria-label="Уикипедия жобасынан іздеу" autocapitalize="sentences" title="Уикипедия жобасында іздеу [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Арнайы:Іздеу"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Осы мәтіні бар бетті іздеу" value="Іздеу"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Егер дәл осы атауымен болса бетке өтіп кету" value="Өту"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Басты бетті көру"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Шарлау</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Басты бетті көру [z]" accesskey="z"><span>Басты бет</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%9A%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC_%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Жоба туралы, мұнда немен айналысуға болатыны туралы, қай жерде не бары туралы"><span>Қауымдастық порталы</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Осы уикидегі жуықтағы өзгерістер тізімі. [r]" accesskey="r"><span>Жуықтағы өзгерістер</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Соңғы бір айдағы басталған беттер тізімі, есім кеңістігі бойынша сүзгілеп көре аласыз."><span>Жаңа беттер</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9A%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BE%D2%9B" title="Кездейсоқ бет жүктеу [x]" accesskey="x"><span>Кездейсоқ бет</span></a></li><li id="n-videolesson" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Уикипедияны үйренуге қатысты YouTube-тағы видео сабақтар"><span>Видео сабақтар</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BD%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Анықтама табу орны."><span>Анықтама</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC" title="Уикипедия қатысушыларының форумы."><span>Форум</span></a></li><li id="n-general-discussion" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83_%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%96" title="Flow жұмыс легінде жұмыс істейтін Уикипедияның негізгі талқылау беті [4]" accesskey="4"><span>Талқылау легі</span></a></li><li id="n-telegram" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram" title="Қазақша Уикипедияға қатысты ең маңызды жаңалықтар мен мақалалар"><span>Телеграм арна</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC/%D2%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B_%D1%85%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%83" title="Бұл беттегі қатені хабарлау"><span>Қателер туралы хабарлау</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kk.wikipedia.org&uselang=kk" title="Демеу беріңіз"><span>Демеу беру</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Құралдар</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9C%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Мұнда сілтейтін барлық бет тізімі [j]" accesskey="j"><span>Мұнда сілтейтін беттер</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%96%D2%A3_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" rel="nofollow" title="Осы жерден сілтенген беттердің жуықтағы өзгерістері [k]" accesskey="k"><span>Қатысты өзгерістер</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Барлық арнайы беттер тізімі [q]" accesskey="q"><span>Арнайы беттер</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&oldid=3316395" title="Мына беттің осы нұсқасының тұрақты сілтемесі"><span>Тұрақты сілтеме</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=info" title="Бұл бет туралы көбірек мәлімет"><span>Бет ақпараты</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:CiteThisPage&page=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&id=3316395&wpFormIdentifier=titleform" title="Бұл беттен қалай дәйексөз алуға болатыны туралы мәлімет"><span>Беттен дәйексөз алу</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D3%25A8%25D1%2581%25D0%25BA%25D0%25B5%25D0%25BC%25D0%25B5%25D0%25BD"><span>URL мекенжайын қысқарту</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:QrCode&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D3%25A8%25D1%2581%25D0%25BA%25D0%25B5%25D0%25BC%25D0%25B5%25D0%25BD"><span>QR код жүктеу</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" class="mw-portlet mw-portlet-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading-label" > <h3 id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Баспа/экспорт</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="electron-print_pdf" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:DownloadAsPdf&page=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&action=show-download-screen"><span>PDF ретінде жүктеп алу</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Бұл беттің басып шығаруға арналған нұсқасы [p]" accesskey="p"><span>Басып шығару нұсқасы</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Басқа жобаларда</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Oskemen" hreflang="en"><span>Ортаққор</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q162548" title="Сілтеме дерек қойма данасымен байланысқан [g]" accesskey="g"><span>Уикидерек элементі</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Басқа тілдерде</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – ачех тілі" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ачех тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – африкаанс тілі" lang="af" hreflang="af" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%88%D8%B3%D9%83%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أوسكمان – араб тілі" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أوسكمان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="араб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%83%D9%85%D8%A7%D9%86" title="اوسكمان – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اوسكمان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – астурия тілі" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – әзірбайжан тілі" lang="az" hreflang="az" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="әзірбайжан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%86%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Усць-Каменагорск – беларусь тілі" lang="be" hreflang="be" data-title="Усць-Каменагорск" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларусь тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Аскемен – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Аскемен" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82_%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Уст Каменогорск – болгар тілі" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Уст Каменогорск" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – каталан тілі" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Усть-Каменогорск – шешен тілі" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Усть-Каменогорск" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="шешен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Ust-Kamenogorsk" title="Ust-Kamenogorsk – себуано тілі" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Ust-Kamenogorsk" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуано тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%86%D8%B3%DA%A9%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%86" title="ئۆسکێمێن – сорани тілі" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئۆسکێمێن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="сорани тілі" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – чех тілі" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чех тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – неміс тілі" lang="de" hreflang="de" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="неміс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CE%BD" title="Οσκεμέν – грек тілі" lang="el" hreflang="el" data-title="Οσκεμέν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – ағылшын тілі" lang="en" hreflang="en" data-title="Oskemen" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ағылшын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Oskemeno" title="Oskemeno – эсперанто тілі" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Oskemeno" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – испан тілі" lang="es" hreflang="es" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – эстон тілі" lang="et" hreflang="et" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – баск тілі" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اوسکمن، قزاقستان – парсы тілі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اوسکمن، قزاقستان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="парсы тілі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – фин тілі" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – француз тілі" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A1%D7%A7%D7%9E%D7%9F" title="אוסקמן – иврит тілі" lang="he" hreflang="he" data-title="אוסקמן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит тілі" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – жоғарғы лужица тілі" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="жоғарғы лужица тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%96szkemen" title="Öszkemen – венгр тілі" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Öszkemen" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгр тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – индонезия тілі" lang="id" hreflang="id" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – идо тілі" lang="io" hreflang="io" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/%C3%93skemen" title="Óskemen – итальян тілі" lang="it" hreflang="it" data-title="Óskemen" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AA%E3%82%B9%E3%82%B1%E3%83%A1%E3%83%B3" title="オスケメン – жапон тілі" lang="ja" hreflang="ja" data-title="オスケメン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="жапон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/%C3%93skemen" title="Óskemen – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Óskemen" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%99%B8%EC%8A%A4%EC%BC%80%EB%A9%98" title="외스케멘 – корей тілі" lang="ko" hreflang="ko" data-title="외스케멘" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корей тілі" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Petropylae" title="Petropylae – латын тілі" lang="la" hreflang="la" data-title="Petropylae" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Oskemenas" title="Oskemenas – литва тілі" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Oskemenas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Eskemena" title="Eskemena – латыш тілі" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Eskemena" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Оскемен – мокша тілі" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Оскемен" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="мокша тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Оскемен – македон тілі" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Оскемен" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Өскемен – моңғол тілі" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Өскемен" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="моңғол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – нидерланд тілі" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – норвегиялық нюнорск тілі" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвегиялық нюнорск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – норвегиялық букмол тілі" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвегиялық букмол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Усть-Каменогорск – осетин тілі" lang="os" hreflang="os" data-title="Усть-Каменогорск" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="осетин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ust-Kamienogorsk" title="Ust-Kamienogorsk – поляк тілі" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ust-Kamienogorsk" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="поляк тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%85%D9%86" title="اوسکیمن – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اوسکیمن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – португал тілі" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/%C3%93skemen" title="Óskemen – румын тілі" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Óskemen" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA" title="Усть-Каменогорск – орыс тілі" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Усть-Каменогорск" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="орыс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – шотланд тілі" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Оскемен – серб тілі" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Оскемен" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="серб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – сундан тілі" lang="su" hreflang="su" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сундан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – швед тілі" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швед тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D3%AE%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD" title="Ӯскемен – тәжік тілі" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ӯскемен" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="тәжік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B6%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="วึสเกียเมียน – тай тілі" lang="th" hreflang="th" data-title="วึสเกียเมียน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – түрік тілі" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="түрік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D1%81%D0%BA%D3%99%D0%BC%D3%99%D0%BD" title="Үскәмән – татар тілі" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Үскәмән" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D1%8C%D0%BA" title="Усть-Каменогорськ – украин тілі" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Усть-Каменогорськ" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%85%D9%86" title="اوسکیمن – урду тілі" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اوسکیمن" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду тілі" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBskemen" title="Oʻskemen – өзбек тілі" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻskemen" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="өзбек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Ust%27-Kamenogorsk" title="Ust'-Kamenogorsk – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Ust'-Kamenogorsk" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%96skemen" title="Öskemen – вьетнам тілі" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Öskemen" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Oskemen" title="Oskemen – варай тілі" lang="war" hreflang="war" data-title="Oskemen" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8E%84%E6%96%AF%E5%85%8B%E9%96%80" title="厄斯克門 – қытай тілі" lang="zh" hreflang="zh" data-title="厄斯克門" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="қытай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%A7%E6%96%AF%E5%8D%A1%E6%9B%BC" title="奧斯卡曼 – кантон тілі" lang="yue" hreflang="yue" data-title="奧斯卡曼" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q162548#sitelinks-wikipedia" title="Тіларалық сілтемелерді өңдеу" class="wbc-editpage">Сілтемелерді өңдеу</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Бұл беттің соңғы рет өзгертілген кезі: 2024 ж. сәуірдің 22, 20:23.</li> <li id="footer-info-copyright">Мәтін <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензиясы</a> аясында қолжетімді; қосымша шарттар қолданылуы мүмкін. Бұл сайтты қолдану арқылы <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Қолдану шарты</a> және <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясатымен</a> келісесіз. Wikipedia® <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> коммерциялық емес ұйымының тіркелген сауда маркасы.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясаты</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B">Уикипедия туралы</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%96%D0%B0%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%81_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83">Жауапкершіліктен бас тарту</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртіп кодексі</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Әзірлеушілер</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kk.wikipedia.org">Статистикалар</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie мәлімдемесі</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобильді көрініс</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-chdqs","wgBackendResponseTime":142,"wgKartographerLiveData":{"_dba1401db8bd6be98de56cd808f2bb6c076c5d9b":[{"type":"ExternalData","service":"geoshape","url":"https://maps.wikimedia.org/geoshape?getgeojson=1\u0026ids=Q162548","properties":{"stroke-width":2,"stroke":"#ff0000","title":"Өскемен"}}]},"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.377","walltime":"0.529","ppvisitednodes":{"value":5867,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":165966,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":35296,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":25,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5218,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 293.285 1 -total"," 66.25% 194.295 1 Үлгі:Елді_мекен-Қазақстан"," 65.01% 190.659 1 Үлгі:Елді_мекен"," 58.69% 172.128 1 Үлгі:Инфобокс"," 13.84% 40.588 4 Үлгі:Навигациялық_кесте"," 10.05% 29.466 1 Үлгі:Елді_мекен/ПозКарта"," 7.87% 23.088 1 Үлгі:ПозКарта"," 7.75% 22.731 1 Үлгі:Фотомонтаж"," 7.53% 22.077 1 Үлгі:Hidden"," 7.01% 20.552 1 Үлгі:ПозКарта+"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.028","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1620445,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-42wrw","timestamp":"20241125032502","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u04e8\u0441\u043a\u0435\u043c\u0435\u043d","url":"https:\/\/kk.wikipedia.org\/wiki\/%D3%A8%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q162548","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q162548","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-08-06T18:54:58Z","dateModified":"2024-04-22T15:23:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/ab\/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A3%D1%81%D1%82%D1%8C-%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA.jpg"}</script> </body> </html>