CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>عسل - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"1ae9fbe6-2a52-46b2-892d-3b0157d1f020","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"عسل","wgTitle":"عسل","wgCurRevisionId":40379021,"wgRevisionId":40379021,"wgArticleId":88164,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان", "پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحه‌های دارای پیوند مرده","خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی","خطاهای یادکرد: تاریخ","خطاهای CS1: فاقد periodical","صفحات ویکی‌پدیا با الگوهای محافظت نادرست","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA","ویکی‌سازی رباتیک","عسل","اردبیل","زنبورداری","سوغات اردبیل","شیرین‌کننده‌ها","فراورده‌های حشره‌ای","فراورده‌های جنگلی غیرچوبی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"عسل","wgRelevantArticleId":88164,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true, "watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q10987","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready", "jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Runny_hunny.jpg/1200px-Runny_hunny.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1820"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Runny_hunny.jpg/800px-Runny_hunny.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1213"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Runny_hunny.jpg/640px-Runny_hunny.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="971"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="عسل - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-عسل rootpage-عسل skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-پیشینه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشینه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>پیشینه</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشینه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ویژگی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ویژگی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>ویژگی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-ویژگی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تولید_عسل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تولید_عسل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>تولید عسل</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تولید_عسل-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های تولید عسل</span> </button> <ul id="toc-تولید_عسل-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تولید_جهانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تولید_جهانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>تولید جهانی</span> </div> </a> <ul id="toc-تولید_جهانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ترکیبات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ترکیبات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>ترکیبات</span> </div> </a> <ul id="toc-ترکیبات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انواع_عسل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_عسل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>انواع عسل</span> </div> </a> <ul id="toc-انواع_عسل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>رنگ</span> </div> </a> <ul id="toc-رنگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عسل_تقلبی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عسل_تقلبی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>عسل تقلبی</span> </div> </a> <ul id="toc-عسل_تقلبی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روش_تشخیص_عسل_طبیعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#روش_تشخیص_عسل_طبیعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>روش تشخیص عسل طبیعی</span> </div> </a> <ul id="toc-روش_تشخیص_عسل_طبیعی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ویژگی‌های_درمانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ویژگی‌های_درمانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>ویژگی‌های درمانی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ویژگی‌های_درمانی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های ویژگی‌های درمانی</span> </button> <ul id="toc-ویژگی‌های_درمانی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-درمان_زخم‌ها_و_سوختگی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#درمان_زخم‌ها_و_سوختگی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>درمان زخم‌ها و سوختگی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-درمان_زخم‌ها_و_سوختگی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-به‌عنوان_آنتی‌بیوتیک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#به‌عنوان_آنتی‌بیوتیک"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۲</span> <span>به‌عنوان آنتی‌بیوتیک</span> </div> </a> <ul id="toc-به‌عنوان_آنتی‌بیوتیک-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-درمان_و_بهبود_سرفه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#درمان_و_بهبود_سرفه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۳</span> <span>درمان و بهبود سرفه</span> </div> </a> <ul id="toc-درمان_و_بهبود_سرفه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سایر_کاربردهای_درمانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سایر_کاربردهای_درمانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۴</span> <span>سایر کاربردهای درمانی</span> </div> </a> <ul id="toc-سایر_کاربردهای_درمانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مضرات_احتمالی_مصرف_عسل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مضرات_احتمالی_مصرف_عسل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>مضرات احتمالی مصرف عسل</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مضرات_احتمالی_مصرف_عسل-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های مضرات احتمالی مصرف عسل</span> </button> <ul id="toc-مضرات_احتمالی_مصرف_عسل-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مضرات_ناشی_از_آلرژی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مضرات_ناشی_از_آلرژی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۱</span> <span>مضرات ناشی از آلرژی</span> </div> </a> <ul id="toc-مضرات_ناشی_از_آلرژی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مضرات_ناشی_از_مصرف_زیاد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مضرات_ناشی_از_مصرف_زیاد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۲</span> <span>مضرات ناشی از مصرف زیاد</span> </div> </a> <ul id="toc-مضرات_ناشی_از_مصرف_زیاد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مضرات_ناشی_از_باکتری‌های_عسل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مضرات_ناشی_از_باکتری‌های_عسل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۳</span> <span>مضرات ناشی از باکتری‌های عسل</span> </div> </a> <ul id="toc-مضرات_ناشی_از_باکتری‌های_عسل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-عسل_در_ادیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عسل_در_ادیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>عسل در ادیان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-عسل_در_ادیان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های عسل در ادیان</span> </button> <ul id="toc-عسل_در_ادیان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-عسل_در_اسلام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عسل_در_اسلام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>عسل در اسلام</span> </div> </a> <ul id="toc-عسل_در_اسلام-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عسل_در_یهودیت_و_مسیحیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عسل_در_یهودیت_و_مسیحیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۲</span> <span>عسل در یهودیت و مسیحیت</span> </div> </a> <ul id="toc-عسل_در_یهودیت_و_مسیحیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">عسل</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۸۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-181" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۸۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Heuning" title="Heuning–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Heuning" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Honig" title="Honig–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Honig" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%88%AD" title="ማር–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ማር" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Miel" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Hunig" title="Hunig–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Hunig" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="عسل–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عسل" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%95%DC%92%DC%AB%DC%90" title="ܕܒܫܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܕܒܫܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="عسل–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عسل" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Miel" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Misk%27i" title="Misk'i–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Misk'i" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Bal" title="Bal–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Bal" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="بال–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بال" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB" title="Бал–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Бал" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Madu" title="Madu–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Madu" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Heng" title="Heng–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Heng" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Medos" title="Medos–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Medos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tangguli" title="Tangguli–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Tangguli" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%91%D0%B4" title="Мёд–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Мёд" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%91%D0%B4" title="Мёд–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мёд" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%BC%D0%B5%D0%B4" title="Пчелен мед–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Пчелен мед" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%81" title="मधु–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="मधु" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A7%E0%A7%81" title="মধু–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মধু" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Mel" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Med" title="Med–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Med" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB" title="Бал–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Бал" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mel" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B7" title="Моз–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Моз" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%A9%E1%8F%9A%E1%8E%B5%E1%8F%8F" title="ᏩᏚᎵᏏ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏩᏚᎵᏏ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1hnom%C3%A1pano%27%C3%AAhas%C3%AB%C3%B6" title="Háhnomápano'êhasëö–شایانی" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Háhnomápano'êhasëö" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="شایانی" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%DB%95%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ھەنگوین–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ھەنگوین" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Meli" title="Meli–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Meli" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Med" title="Med–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Med" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%8B%D0%BB" title="Пыл–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Пыл" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/M%C3%AAl" title="Mêl–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Mêl" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Honning" title="Honning–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Honning" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Shiri" title="Shiri–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Shiri" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Honig" title="Honig–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Honig" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AD%CE%BB%CE%B9" title="Μέλι–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Μέλι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Honey" title="Honey–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Honey" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mielo" title="Mielo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mielo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Miel" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mesi" title="Mesi–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Mesi" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ezti" title="Ezti–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ezti" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Miel" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Hunaja" title="Hunaja–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Hunaja" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Miel" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/H%C3%B6nang" title="Hönang–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Hönang" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/M%C3%AEl" title="Mîl–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Mîl" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Huning" title="Huning–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Huning" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Mil" title="Mil–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Mil" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Mil" title="Mil–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Mil" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Mel" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Eirete" title="Eirete–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Eirete" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B9%E0%A5%8B%E0%A4%82%E0%A4%B5" title="म्होंव–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="म्होंव" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gur mw-list-item"><a href="https://gur.wikipedia.org/wiki/Seero" title="Seero–Frafra" lang="gur" hreflang="gur" data-title="Seero" data-language-autonym="Farefare" data-language-local-name="Frafra" class="interlanguage-link-target"><span>Farefare</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Zuma" title="Zuma–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Zuma" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ph%C3%BBng-th%C3%B2ng" title="Phûng-thòng–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Phûng-thòng" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%91%D7%A9" title="דבש–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="דבש" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%81" title="मधु–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मधु" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Madh" title="Madh–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Madh" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Med" title="Med–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Med" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Siwo" title="Siwo–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Siwo" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9z" title="Méz–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Méz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%B2%D6%80" title="Մեղր–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մեղր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%B2%D6%80" title="Մեղր–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մեղր" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Melle" title="Melle–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Melle" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Madu" title="Madu–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Madu" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Diro" title="Diro–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Diro" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B7" title="Модз–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Модз" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Mielo" title="Mielo–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Mielo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Hunang" title="Hunang–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Hunang" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Miele" title="Miele–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Miele" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%9C%82%E8%9C%9C" title="蜂蜜–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="蜂蜜" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Madu" title="Madu–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Madu" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98" title="თაფლი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="თაფლი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tamment" title="Tamment–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tamment" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Tong" title="Tong–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Tong" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Modu" title="Modu–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Modu" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Ара балы–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ара балы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%87%E0%B2%A8%E0%B3%81" title="ಜೇನು–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜೇನು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B2%8C%EA%BF%80" title="벌꿀–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="벌꿀" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%86%DA%BE" title="ماچھ–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ماچھ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Hingiv" title="Hingiv–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Hingiv" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Mel" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB" title="Бал–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Бал" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Mel" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/My%C3%A9l" title="Myél–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Myél" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Hunneg" title="Hunneg–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Hunneg" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D1%80%D1%82" title="Вирт–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Вирт" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Miel" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Am%C3%AA" title="Amê–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Amê" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Mel" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Maf%C3%BAta_ma_nz%C3%B3i" title="Mafúta ma nzói–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mafúta ma nzói" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Medus" title="Medus–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Medus" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Medus" title="Medus–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Medus" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Madu" title="Madu–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Madu" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D1%81%D1%8C" title="Медсь–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Медсь" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Tantely" title="Tantely–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Tantely" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D3%B1%D0%B9" title="Мӱй–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Мӱй" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4" title="Мед–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мед" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A4%E0%B5%87%E0%B5%BB" title="തേൻ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="തേൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D3%A9%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D0%BB" title="Зөгийн бал–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зөгийн бал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7" title="मध–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मध" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D3%B1" title="Мӱ–هیل ماری" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Мӱ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="هیل ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Madu" title="Madu–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Madu" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%8A%E1%80%BA" title="ပျားရည်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ပျားရည်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B7" title="Поназ–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Поназ" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Necuhtli" title="Necuhtli–Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Necuhtli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/M%C3%A8le_(magn%C3%A0)" title="Mèle (magnà)–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Mèle (magnà)" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Honnig" title="Honnig–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Honnig" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Hoening" title="Hoening–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Hoening" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9" title="मह–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="मह" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="कस्ति–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="कस्ति" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Honing" title="Honing–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Honing" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Honning" title="Honning–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Honning" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Honning" title="Honning–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Honning" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%A9" title="Mié–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Mié" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Ts%C3%ADs%CA%BCn%C3%A1_bit%C5%82%CA%BCizh" title="Tsísʼná bitłʼizh–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Tsísʼná bitłʼizh" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/M%C3%A8l" title="Mèl–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Mèl" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Mezi" title="Mezi–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Mezi" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AE%E0%AC%B9%E0%AD%81" title="ମହୁ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ମହୁ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8B%D0%B4" title="Мыд–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Мыд" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%B9%E0%A8%BF%E0%A8%A6" title="ਸ਼ਹਿਦ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸ਼ਹਿਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%B3d" title="Miód–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Miód" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%DA%BE%DB%8C" title="ماکھی–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ماکھی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AA" title="شات–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="شات" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mel" title="Mel–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mel" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Lachiwa_misk%27i" title="Lachiwa misk'i–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Lachiwa misk'i" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Ubuki" title="Ubuki–روندیایی" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Ubuki" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="روندیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Miere" title="Miere–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Miere" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/%C3%91iari" title="Ñiari–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Ñiari" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%91%D0%B4" title="Мёд–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мёд" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4" title="Мед–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Мед" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ubuki" title="Ubuki–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ubuki" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%81_(%E0%A4%86%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%83)" title="मधु (आहारपदार्थः)–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="मधु (आहारपदार्थः)" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D2%AF%D3%A9%D1%82" title="Мүөт–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Мүөт" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Meli" title="Meli–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Meli" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Meli" title="Meli–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Meli" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Hinnie" title="Hinnie–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Hinnie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%8A" title="ماکي–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ماکي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Med" title="Med–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Med" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%93_%E0%B6%B4%E0%B7%90%E0%B6%AB%E0%B7%92" title="මී පැණි–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="මී පැණි" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Honey" title="Honey–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Honey" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Med" title="Med–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Med" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Med" title="Med–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Med" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Huchi" title="Huchi–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Huchi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Malab" title="Malab–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Malab" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mjalti" title="Mjalti–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mjalti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4" title="Мед–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Мед" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Huunich" title="Huunich–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Huunich" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Madu" title="Madu–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Madu" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Honung" title="Honung–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Honung" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Asali" title="Asali–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Asali" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%87%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="தேன்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தேன்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9A%E0%B3%80%E0%B2%AF%E0%B3%8A/%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%97" title="ಚೀಯೊ/ತಿಗ–تولو" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಚೀಯೊ/ತಿಗ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="تولو" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B1%86" title="తేనె–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="తేనె" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%BB" title="Асал–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Асал" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%9C%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%87" title="น้ำผึ้ง–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="น้ำผึ้ง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ary_baly" title="Ary baly–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ary baly" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pulot-pukyutan" title="Pulot-pukyutan–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pulot-pukyutan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Angivin" title="Angivin–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Angivin" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bal" title="Bal–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bal" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB" title="Бал–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Бал" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%84" title="ھەسەل–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ھەسەل" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4" title="Мед–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Мед" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%81%D8%AF" title="شہد–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="شہد" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Asal" title="Asal–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Asal" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Mezi" title="Mezi–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Mezi" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%ADt_ong" title="Mật ong–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Mật ong" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Z%C3%AAem" title="Zêem–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Zêem" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Miel" title="Miel–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Miel" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/L%C3%A5me_(amagn%C3%AE)" title="Låme (amagnî)–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Låme (amagnî)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Dugos" title="Dugos–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Dugos" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%9C%82%E8%9C%9C" title="蜂蜜–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="蜂蜜" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="თოფური–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="თოფური" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%92" title="האניג–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="האניג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Dangzrwi" title="Dangzrwi–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Dangzrwi" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%9C%82%E8%9C%9C" title="蜂蜜–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="蜂蜜" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%9C%82%E8%9C%9C" title="蜂蜜–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="蜂蜜" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Phang-bi%CC%8Dt" title="Phang-bi̍t–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Phang-bi̍t" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%9C%9C%E7%B3%96" title="蜜糖–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="蜜糖" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q10987#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B9%D8%B3%D9%84" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B9%D8%B3%D9%84" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&oldid=40379021" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B9%D8%B3%D9%84&id=40379021&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B3%25D9%2584"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B3%25D9%2584"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Honey" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q10987" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Runny_hunny.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Runny_hunny.jpg/219px-Runny_hunny.jpg" decoding="async" width="219" height="332" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Runny_hunny.jpg/328px-Runny_hunny.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Runny_hunny.jpg/438px-Runny_hunny.jpg 2x" data-file-width="1780" data-file-height="2700" /></a><figcaption>عسل</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg/221px-%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg" decoding="async" width="221" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg/332px-%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg/442px-%D0%A1%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%91%D0%B4.jpg 2x" data-file-width="2513" data-file-height="2135" /></a><figcaption>عسل به همراه موم</figcaption></figure> <p><b>عَسَل</b> (همچنین «انگُبین» و «اَنگُوین» و در فارسی میانه کَندی <sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)، مایعی شیرین و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="گران‌روی">گران‌رو</a> است که توسط <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="mw-redirect" title="زنبورعسل">زنبورعسل</a> و برخی <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D9%87" title="حشره">حشرات</a> دیگر نیز تولید می‌شود.<sup id="cite_ref-Crane1990_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Crane1990-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> زنبورها، عسل را از تراوش شکری گیاهان و گل‌ها (<a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="شهد">شهد گل‌ها</a>) یا تراوش‌های برخی دیگر (مانند <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%D9%84%DA%A9_(%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D8%AD)" class="mw-redirect" title="عسلک (ترشح)">عسلک</a>) از راه <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_(%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4)" title="بالاآوری (گوارش)">بالاآوری</a>، فعالیت <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیمی</a> و بخار آب فرآوری می‌کنند. زنبورها عسل را در ساختارهایی از جنس <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85" title="موم">موم</a> به نام <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88" title="کندو">کندو</a> اندوخته می‌کنند.<sup id="cite_ref-Crane1990_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Crane1990-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-crane_book_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-crane_book-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عسل از کلونی‌های زنبورهای عسل وحشی یا از کندوهای زنبورهای پرورشی گردآوری می‌شود، که به این کار <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زنبورداری">زنبورداری</a> گفته می‌شود. </p><p>عسل، شیرینی خود را از <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="مونوساکارید">مونوساکاریدها</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="فروکتوز">فروکتوز</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2" title="گلوکز">گلوکز</a> به‌دست می‌آورد و شیرینی نسبی آن در حد <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2" title="ساکارز">ساکارز</a> است.<sup id="cite_ref-NHB_carbs_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-NHB_carbs-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Oregon_State_University_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Oregon_State_University-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عسل دارای حدود ۳۲۵ کیلو کالری انرژی در هر ۱۰۰ گرم است. عسل به لحاظ داشتن برخی مواد تخمیری در تبادلات غذایی و کمک به هضم غذا بالاترین مرتبه را در میان غذاها دارد. </p><p>اغلب <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8" title="میکروب">میکروب‌ها</a> در عسل رشد نمی‌کنند و به همین علت، عسل مهروموم شده تا هزاران سال تخریب نمی‌شود.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عسل همچنین به علت اسیدیته خاص، مقدار بسیار اندک آب و وجود <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="هیدروژن پراکسید">هیدروژن پراکسید</a> به سختی فاسد می‌شود<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و از همین روی نگهداری، انتقال و تجارت آن آسان است. قبل از کریستال‌سازی شربت <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%B1" title="نیشکر">نیشکر</a> و تهیه <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B1" title="شکر">شکر</a>، عسل تنها <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ماده غذایی">ماده غذایی</a> بود که جهت شیرین‌کنندگی توسط بشر استفاده می‌شد. مصرف عسل برای کودکان زیر دو سال به دلیل احتمال وجود <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%85" title="سم بوتولینوم">سم بوتولینوم</a>، خطرناک است.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عسل با گذشت زمان و با توجه به منبع شهد خود به خود شکرک می‌زند و این یک فرایند طبیعی است<sup id="cite_ref-:0_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که هیچ‌گونه تأثیری بر روی خواص شیمیایی یا کیفیت آن نمی‌گذارد. برای آب کردن این شکرک می‌توان از آب گرم استفاده کرد ولی باید توجه شود که اگر عسل با دمایی بیش از ۴۰ درجه سلسیوس گرم شود، مواد بیولوژیکی فعال آن از بین خواهد رفت.<sup id="cite_ref-:0_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به دلیل اهمیت بالای زنبورعسل در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گرده‌افشانی">گرده‌افشانی</a> و افزایش باروری محصولات کشاورزی و میوه‌ها، <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="فائو">سازمان جهانی غذا و کشاورزی یا فائو</a> روز ۲۰ مه هر سال را به‌عنوان «روز جهانی زنبور» نام‌گذاری کرده‌است.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>تشخیص عسل طبیعی توسط UHF صورت می گیرد. این مقیاس مختصری است که نماد چند فاکتور اندازه گیری شده بصورت همزمان است. میزان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="پرولین">پرولین</a>، <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="هیدروکسی‌متیل‌فورفورال">HMF</a>، دیاستاز و قندهای عسل با نسبت مشخصی تعیین کننده مقدار UHFاست. مثلا UHF+1 پایینترین نمره را از لحاظ ویژگیهای آزمایشگاهی و UHF+10 بالاترین نمره را اخذ نموده است. ذکر این نکته مهم است که پایینترین نمره ی اخذ شذه در این اندیکس شاید از بسیاری از عسلهای موجود در بازار هم بهتر باشد. این اندیکس برای طبقه بندی عسلهای طبیعی است و به عسلهای دست ساز و صنعتی و ... توجهی ندارد.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیشینه"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.DB.8C.D9.86.D9.87"></span>پیشینه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: پیشینه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اکثر <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88_%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="میکرو ارگانیسم">میکروارگانیسم‌ها</a> نمی‌توانند در عسل رشد کنند و به همین دلیل عسل بسته‌بندی شده حتی پس از هزاران سال فاسد نمی‌شود.<sup id="cite_ref-Geiling_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Geiling-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Prescott_1999_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Prescott_1999-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> البته در مواردی که رطوبت عسل بالا باشد یا درب آن باز بوده و رطوبت جذب کند فقط مخمرهای اسموفیلیک می توانند آن را آلوده و در آن ایجاد کف نمایند. این پدیده را جوانه زدن عسل مینامند و هم در عسل موم‌دار و هم در فرآورده های تصفیه شده مشاهده میشود. آلودگی معمولا از سطح عسل پر شده در شیشه و/یا سایر ظروف شروع و سپس افزایش می یابد. این آلودگی بعد از گذشت مدتی میتواند در قسمتهای داخلی هم رشد نماید.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در واقع باید دانست که هر بار که حیوان کوچکی مانند موش یا حشره وارد کندو می‌شود، توسط زنبورهایی که نمی‌توانند آن را به بیرون حمل کنند با نیش کشته می‌شود. سپس با <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%85" title="بره‌موم">بره‌موم</a> پوشانده شده تا از فساد و تجزیه آن جلوگیری گردد. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مصر باستان">مصریان</a> از زنبورها برای مومیایی نمودن اجساد <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%86" title="فرعون">فراعنه</a> الهام گرفتند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پیشینه کاربرد عسل در مصر دست‌کم به ۲۲۰۰ تا ۲۶۰۰ سال <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD" class="mw-redirect" title="قبل از میلاد مسیح">قبل از میلاد مسیح</a> می‌رسد.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> مصریان قدیم از عسل دست‌کم به صورت ۹۰۰ فراورده بهره می‌برده‌اند.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> فراورده‌های سالانهٔ عسل در جهان حداقل ۳۰۰٫۰۰۰ تن است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p>عسل در زندگی روحانی، اجتماعی و اقتصادی <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصریان</a> باستان نقش مهمی بازی می‌کرده‌است. از حکایت‌های به‌جا مانده در پرستش‌گاه‌ها و آرامگاه مردگان چنین بر می‌آید که عسل در آن روزگار از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و در سنن قدیمی با اشاره به اهمیت دارویی عسل، به بیماران جهت درمان تجویز می‌شد. مصریان قدیم ترکیبی از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87)" title="جو (گیاه)">جو</a>، عسل و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%85" title="گندم">گندم</a> تهیه و به جای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84" title="الکل">الکل</a> استفاده می‌کردند.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p>یونانیان باستان تصور می‌کردند که خدایان چون خوراک بهشتی می‌خوردند، فناناپذیر و ابدی گشته‌اند. آن‌ها ایمان داشتند که عسل یکی از اجزای مهم این خوراک بهشتی است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="ابوعلی سینا">ابوعلی سینا</a> دانشمند بزرگ ایرانی ۱۰۰۰ سال پیش در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="کتاب قانون">کتاب قانون</a> خود نسخه‌های زیادی بر پایه عسل و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85" title="موم">موم</a> آن تجویز کرده‌است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7" title="بقراط">بقراط</a> پدر پزشکی و بنیان‌گذار طب <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a> ۲۵۰۰ سال پیش در مورد عسل چنین گفته‌است: هر دارویی از مواد غذایی درست می‌شود و متعاقب آن هر غذایی نیز جانشین دارو می‌گردد، عسل پاسخگوی این دو شرط است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="موریس مترلینک">موریس مترلینک</a> در مورد عسل گفته: همین امروز اگر زنبور عسل از بین برود، هزاران نوع از گیاهان از بین خواهد رفت و از کجا معلوم که <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86" title="تمدن">تمدن</a> از بین نرود.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> عسل تنها غذایی در طبیعت است که هرگز فاسد نمی‌شود.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ویژگی‌ها"><span id=".D9.88.DB.8C.DA.98.DA.AF.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>ویژگی‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: ویژگی‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sealed_Honey_in_frame.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Sealed_Honey_in_frame.JPG/251px-Sealed_Honey_in_frame.JPG" decoding="async" width="251" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Sealed_Honey_in_frame.JPG/377px-Sealed_Honey_in_frame.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Sealed_Honey_in_frame.JPG/502px-Sealed_Honey_in_frame.JPG 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>برای تولید فقط ۱ کیلوگرم عسل طبیعی به بیش از ۱ میلیون گل و بیش از ۴۰ هزاربار پرواز زنبورها نیاز است.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هر زنبور در هر بار پرواز نزدیک به ۴۰ میلی‌گرم نکتار با خود حمل می‌کند.</figcaption></figure> <p>ویژگی مهم <a rel="nofollow" class="external text" href="https://aramasshop.com/عسل-طبیعی/">عسل</a> آن است که در طولانی مدت فاسد نمی‌شود.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> برای نگهداری بعضی مواد به دور از فساد هم از آن استفاده می‌شود مثلاً شاه‌توت را با آن مخلوط می‌کنند و هر چند روز یک بار آن را وارونه می‌کنند تا عسل به همه جای آن برسد و بدین طریق <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AA" title="شاه‌توت">شاه‌توت</a> تا یک سال فاسد نمی‌شود.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دیگر آنکه این ماده فقط در صورتی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ارزش غذایی">ارزش غذایی</a> خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7" title="دما">درجه حرارت</a> ببیند. </p><p>عسل تنها ماده غذایی طبیعی است که فاسد نمی‌شود.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D9%86_%D9%85%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5" title="وزن مخصوص">وزن مخصوص</a> عسل در دمای ۲۰ درجه سلسیوس حدود ۱٫۴ – ۱٫۴۲ و <a href="/wiki/PH" class="mw-redirect" title="PH">PH</a> متوسط آن در حدود ۳٬۹ است اما می‌تواند در بازهٔ ۳٬۴ تا ۶٬۱ متغیر باشد<sup id="cite_ref-nhb_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-nhb-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>؛ بنابراین با وجود این که عسل یک ماده اسیدی است، ولی به علت شیرینی خاص، طعم ترش آن محسوس نیست. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تولید_عسل"><span id=".D8.AA.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.AF_.D8.B9.D8.B3.D9.84"></span>تولید عسل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: تولید عسل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chart_honey.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Chart_honey.png/220px-Chart_honey.png" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Chart_honey.png/330px-Chart_honey.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Chart_honey.png/440px-Chart_honey.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="900" /></a><figcaption>مقایسه روند تولید جهانی عسل طبیعی - چین با شیبی تند هر ساله در حال افزایش تولید خود است در حالیکه تولید عسل طبیعی درآمریکا روندی نزولی داشته‌است. تولید عسل در ایران نیز از سال ۲۰۰۴ روندی رو به رشد داشته‌است.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>تولید عسل از جمع‌آوری شهد <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاهان</a> آغاز می‌شود. عسل را می‌توان از زنبورهای وحشی یا از کندوهای اهلی جمع‌آوری کرد، به‌این‌صورت که زنبور عسل، شهد شیرین را از جام گل‌ها جمع می‌کند و با تغییر ساختار آن‌ها، شهدها را به شکل محلولی عالی، غلیظ و پرانرژی درمی‌آورد. به‌طور متوسط یک کندو سالانه حدود ۲۹ کیلوگرم (۶۵ پوند) عسل تولید می‌کند.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای جمع‌آوری عسل از یک کندو، زنبورداران معمولاً از دود استفاده می‌کنند. سپس شانه‌های کندو برداشته شده و عسل آن توسط دستگاه استخراج عسل یا همراه با خود شانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. عسل معمولاً فیلتر می‌شود تا موم و سایر بقایای آن پاک شود. قبل از اختراع <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88" title="کندو">کندو</a>های دست‌ساز، زنبورهای عسل اغلب قربانی جمع‌آوری عسل می‌شدند. <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="زنبور">زنبور</a>داران قبل از جمع‌آوری عسل اطمینان حاصل می‌کنند که زنبورهایشان غذای کافی برای زنده ماندن در زمستان را دارند و این کار را با گذاشتن مقداری عسل در کندوی عسل یا با تهیه آب <a href="/wiki/%D9%82%D9%86%D8%AF" title="قند">قند</a> یا شکر کریستالی یا کیک عسل برای آن‌ها انجام می‌دهند. مقدار مواد غذایی لازم برای زنده ماندن در زمستان به نوع زنبور و طول و شدت زمستان‌های آن منطقه بستگی دارد. بسیاری از گونه‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوری</a> علاقهٔ زیادی به عسل دارند.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تولید_جهانی"><span id=".D8.AA.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.AF_.D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>تولید جهانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: تولید جهانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بازار جهانی عسل طبیعی در سال ۲۰۱۹ برابر ۶۰۶٫۲ میلیون دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ به ۹۲۳٫۶ میلیون دلار برسد.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th colspan="2">تولید جهانی عسل طبیعی - ۲۰۱۷ </th></tr> <tr> <th>کشور </th> <th>تن </th></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۵۴۳٬۰۰۰</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۱۱۴٬۴۷۱</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/23px-Flag_of_Argentina.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/35px-Flag_of_Argentina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/46px-Flag_of_Argentina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین">آرژانتین</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۷۶٬۳۷۹</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۶۹٬۶۹۹</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۶۶٬۹۶۸</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/23px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/35px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/45px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۶۶٬۲۳۱</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۶۵٬۶۷۸</div> </td></tr> <tr> <td><div style="text-align: center;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a></div> </td> <td><div style="text-align: center;">۶۴٬۹۸۱</div> </td></tr> <tr> <th><div style="text-align: center;"><b>جهان</b></div> </th> <th><div style="text-align: center;"><b>۱٬۸۶۰٬۷۱۲</b></div> </th></tr> <tr> <td colspan="3"><div style="text-align: center;"><small>منبع: FAOSTAT<sup id="cite_ref-FAOstat172_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-FAOstat172-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></small></div> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ترکیبات"><span id=".D8.AA.D8.B1.DA.A9.DB.8C.D8.A8.D8.A7.D8.AA"></span>ترکیبات</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: ترکیبات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox nowrap"><caption class="infobox-title" style="white-space:normal; padding-bottom:0.15em;">عسل</caption><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-header">ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مواد خوراکی">انرژی</a></th><td class="infobox-data">۱٬۲۷۲ کیلوژول (۳۰۴ کیلوکالری)</td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><div style="position:relative;right:-0.65em;"><b><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات</a></b></div></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="position:relative;right:-0.65em;">۸۲٫۴ گرم</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%86%D8%AF" title="قند">قند</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;">۸۲٫۱۸ گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%A8%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="فیبر خوراکی">فیبر خوراکی</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;">۰٫۲ گرم</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><div style="position:relative;right:-0.65em;"><b><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="چربی">چربی</a></b></div></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="position:relative;right:-0.65em;">ندارد</div></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><div style="position:relative;right:-0.65em;"><b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پروتئین‌ها در رژیم غذایی">پروتئین</a></b></div></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="position:relative;right:-0.65em;">۰٫۳ گرم</div></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><b style="margin-left:-0.65em"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ویتامین">ویتامین‌ها</a></b></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">درصد ارزش روزانه</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%B2" title="ویتامین ب۲"> (B<span style="position:relative; top:0.35em;">۲</span>)</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۳٪</div> ۰٫۰۳۸ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="نیاسین">نیاسین (B<span style="position:relative; top:0.35em;">۳</span>)</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۰٫۱۳۱ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%AA%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="پانتوتنیک اسید">پانتوتنیک اسید (B<span style="position:relative; top:0.35em;">۵</span>)</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۰٫۰۶۸ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%B6" title="ویتامین ب۶">ویتامین ب<span style="position:relative; top:0.3em;">۶</span></a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۲٪</div> ۰٫۰۲۴ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%81%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="اسید فولیک">فولیک (B<span style="position:relative; top:0.35em;">۹</span>)</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۲ میکروگرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AB" title="ویتامین ث">ویتامین ث</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۰٫۵ میلی‌گرم</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><b style="margin-left:-0.65em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%BA%D8%B0%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="مواد مغذی معدنی">مواد معدنی</a></b></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><b>مقدار</b> <div style="float: left;">درصد ارزش روزانه</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%85#نقش_زیست‌شناختی" title="کلسیم">کلسیم</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۶ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86#نقش_زیست‌شناختی" title="آهن">آهن</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۳٪</div> ۰٫۴۲ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%85#نقش_زیست‌شناختی" title="منیزیم">منیزیم</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۲ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1#نقش_زیست‌شناختی" title="فسفر">فسفر</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۴ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85#نقش_زیست‌شناختی" title="پتاسیم">پتاسیم</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۱٪</div> ۵۲ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="سدیم">سدیم</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۰٪</div> ۴ میلی‌گرم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C#نقش_زیست_شناختی" title="روی">روی</a></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><div style="float: left;">۲٪</div> ۰٫۲۲ میلی‌گرم</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;"><b style="margin-left:-0.65em">دیگر اجزاء</b></th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;"><b>مقدار</b></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;line-height:1.1em;font-weight:normal;padding-left:0.25em;">آب</th><td class="infobox-data" style="vertical-align:middle;padding-left:0.65em;line-height:1.1em;">۱۷٫۱۰ گرم</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><hr /><div class="wrap" style="padding:0.3em;line-height:1.2em;">Shown is for 100 g, roughly 5 tbsp.</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="plainlist" style="background:#e0e0e0;padding:0.15em;line-height:1.25em;"> <ul><li>یکاها</li> <li>μg = <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D9%85" title="میکروگرم">میکروگرم</a> • mg = <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85" class="mw-redirect" title="میلی‌گرم">میلی‌گرم</a></li> <li>IU = <a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="یکای بین‌المللی">یکاهای بین‌المللی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below wrap" style="background:#e0e0e0;padding:0.3em;line-height:1.5em;font-weight:normal;"><sup>†</sup>درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی <a href="/w/index.php?title=Dietary_Reference_Intake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dietary Reference Intake (صفحه وجود ندارد)">مرجع مصرف رژیم غذایی</a> هستند. <br /><span class="nowrap">منبع: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fdc.nal.usda.gov/index.html">مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا</a></span></td></tr></tbody></table> <p>ترکیبات و نوع عسل، بسته به نوع تغذیه زنبورعسل و نوع گل‌های مورد استفاده، متفاوت است. درصد آب موجود در عسل‌ها، به شرایط اقلیمی و میزان رطوبت منطقه بستگی دارد. در مناطقی که میزان رطوبت هوا بالاتر است، درصد آب عسل بیشتر است. برای مثال عسل‌های شمال مثل عسل <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="مرکبات">مرکبات</a> رقیق‌تر از عسل‌های <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شمیران">شمیران</a> تهران است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> درصد آب عسل با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه استقرار کندوها، می‌تواند تا حدود ۲۵ نیز بالا رود.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> به این ترتیب از لحظه شهد آوری تا تولید عسل، دو مرحله انجام می‌گیرد. مرحله اول زنبوران هم به‌طور فعال هم به‌طور انفعالی آب را از محلول رقیق شهد که به‌طور معمول دارای ۶۰ درصد آب است، جدا می‌کنند. (آب شهد گل‌ها بین ۵۰ تا ۸۰ درصد متغیر است). برای مرحلهٔ دوم باید گفت قند مسلط در شهد، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="ساکاروز">ساکاروز</a> است که با فعالیت آنزیمی به <a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="دکستروز">دکستروز</a> و لوولوز تبدیل و ظاهراً با مقادیر کمی از سایر قندها طی این مرحله ترکیب می‌شوند. درنتیجه محلول غلیظی از قندهای ساده که ماده حل شده آن بیش از حل نشده هاست، ماده‌ای مغذی به نام «عسل» به وجود می‌آید. </p><p>عسل‌های دارای منبع گیاهی متفاوت دارای رنگ و طعم متفاوت بوده و به مقادیر نه زیاد متفاوت، حاوی قندها (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="ساکاروز">ساکاروز</a>، لوولوز، <a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="دکستروز">دکستروز</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="مالتوز">مالتوز</a> و غیره) و حاوی اسیدها، پروتئین‌ها، پیک مان‌ها، مواد معطر و خوشبوکننده و هم چنین املاح (نظیر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="سدیم">سدیم</a>، گوگرد، منیزیوم، فسفر، کلر، پتاسیم، سیلیکا و غیره) <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم‌ها</a> (مانند دیاستاز، گلوکز اکسیداز، کاتالاز، فسفاتاز و انورتاز) و همچنین حاوی ویتامین‌ها (پرودوکسین، <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="فولیک اسید">فولیک اسید</a>) و غیره می‌باشند. </p><p>میزان املاح معدنی در انواع مختلف عسل متفاوت است و عسل‌های تیره املاح معدنی بیشتری دارند که مهم‌ترین آن‌ها <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="کلسیم">کلسیم</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="پتاسیم">پتاسیم</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="سدیم">سدیم</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%86%D8%B2" title="منگنز">منگنز</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1" title="فسفر">فسفر</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="منیزیم">منیزیم</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%AF" title="گوگرد">گوگرد</a> است.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عسل دارای انواع <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a>، اسیدهای آمینه، اسیدهای آلی مثل <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="فرمیک اسید">اسید فرمیک</a> و مشتقات <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="کلروفیل">کلروفیل</a> و مقداری آنزیم و رایحه‌های معطر است. </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انواع_عسل"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.B9.D8.B3.D9.84"></span>انواع عسل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: انواع عسل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عسل را معمولاً به چند طریق تقسیم‌بندی می‌کنند: </p> <ol><li>براساس منبع اصلی گیاهی که عسل از شهد آن ساخته شده‌است. مانند عسل عناب، عسل زرشک عسل <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2_(%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%AA)" title="گز (درخت)">گز</a>، عسل <a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%DB%8C%D8%B4%D9%86" title="آویشن">آویشن</a>، عسل <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86" title="گون">گون</a>، عسل <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="بهار نارنج">بهار نارنج</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84_%D8%B3%D8%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عسل سدر (صفحه وجود ندارد)">عسل سدر</a>، ولی به علت متنوع بودن گیاهان منطقه استقرار کندوها، عسل‌های به دست آمده کم‌تر تک‌گلی بوده و بیشتر از چندین گیاه تولید می‌شوند. اگر اصطلاحاً می‌گویند عسل گز یا عسل آویشن، احتمالاً منظور این است که بخش عمده شهد، از درخت گز و آویشن وارد عسل شده‌است. در سال ۱۹۴۸ مؤسسه <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="فائو">فائو</a> (F.A.O) اعلام کرد که «نمی‌توان عسل را بر اساس نام گیاه نام‌گذاری نمود، مگر در جایی که پوشش گیاهی منطقه منحصر به یک گیاه یا تک‌گلی باشد.»<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup></li> <li>بر اساس نام منطقه استقرار کندوهاست. مانند عسل سیستان (برخوردار)، عسل زنجان، عسل <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%DA%86%D8%A7%D9%86" title="قوچان">قوچان</a> عسل <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دلفان">دلفان</a>، عسل گلپایگان، عسل <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7)" class="mw-redirect" title="خان‌کندی (روستا)">خان‌کندی</a> عسل سبلان عسل اردبیل عسل <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DA%A9%D9%88%D9%87" class="mw-disambig" title="فیروزکوه">فیروزکوه</a>، عسل خوانسار، عسل نجف آباد (اصفهان)، عسل گرمابدر، عسل پلور (دماوند)، عسل تهران، عسل وحشی جنوب، عسل خشک (خشکو)، عسل سهند، عسل رابر، عسل فارس و عسل منطقه زیوه تیل یا شانجان در شمال غربی <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="شهرستان شبستر">شهرستان شبستر</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="استان آذربایجان شرقی">استان آذربایجان شرقی</a>. برای هریک از این مناطق تقسیم‌بندی دیگری نیز اضافه می‌کنند؛ مثلاً می‌گویند «عسل بهاره تهران» و «عسل پائیزه تهران» منظور از عسل بهاره عسلی است که اکثراً از نباتات بهاره و شهد درختان <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%87" title="میوه">میوه</a> حاصل شده و تا شکفتن گل‌های درختان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7_(%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D9%87)" title="اقاقیا (سرده)">اقاقیا</a> ادامه دارد. عسل پائیزه عسلی ست که از نباتات تابستانی و پائیزه که معمولاً بعد از اقاقیا رشد می‌کنند، تولید می‌گردد.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup></li></ol> <p>تقسیم‌بندی‌های دیگری هم برای عسل در نظر می‌گیرند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رنگ"><span id=".D8.B1.D9.86.DA.AF"></span>رنگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: رنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رنگ عسل با توجه به سرچشمه اصلی شهد از سفید روشن تا سیاه دگرگون است؛ رنگ عسل با توجه به شهد مورد استفاده <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="زنبور عسل">زنبور عسل</a>، منطقه برداشت و مدت نگهداری متفاوت می‌باشد. هیچ تفاوتی از نظر کیفیت بین عسل‌های تیره و روشن وجود ندارد؛ بنابراین، آنچه به نادرست بین مردم شایع شده‌است که عسل زنبوران مادر (یعنی جمعیت زنبور عسل با ملکه مسن) تیره و غلیظ است، اما عسل زنبوران جوان (یعنی بچه کندوها)، روشن و رقیق است، پایه علمی ندارد. برای نمونه: </p> <div style="text-align: center;"> <table class="wikitable sortable" style="text-align: center"> <tbody><tr> <td>عسل اقاقیا</td> <td bgcolor="#FEF9E7">سفید روشن مانند آب </td></tr> <tr> <td>عسل افرا</td> <td bgcolor="#F9E79F">لیمویی </td></tr> <tr> <td>عسل اسپرس</td> <td bgcolor="yellow">زرد طلایی </td></tr> <tr> <td>عسل انواع میوه‌ها</td> <td bgcolor="#F5B041">زرد متمایل به قهوه‌ای </td></tr> <tr> <td>عسل شبدر سرخ</td> <td bgcolor="#FF9966">زرد تمایل به قرمز </td></tr> <tr> <td>عسل زیرفون</td> <td bgcolor="#CCFF66">زرد متمایل به سبز </td></tr> <tr> <td>عسل گل قاصد</td> <td bgcolor="#B7950B">زرد تیره </td></tr> <tr> <td>عسل نارون</td> <td bgcolor="#AF601A">قهوه‌ای </td></tr> <tr> <td>عسل صنوبر</td> <td bgcolor="#335a"><font color="#fffff">سبز تیره تا سیاه </font></td></tr> <tr> <td>عسل آویشن </td> <td>قرمز رنگ </td></tr> <tr> <td>عسل مرکبات (بهارنارنج) </td> <td>زرد روشن </td></tr></tbody></table></div> <p>اغلب عسل‌هایی که رنگشان تیره است، از لحاظ املاح معدنی غنی‌تر می‌باشد.<sup id="cite_ref-ReferenceA_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table border="۱" cellpadding="۲"> <tbody><tr> <th>نوع عسل: </th> <th>رنگ: </th></tr> <tr> <td>اقاقیا </td> <td>سفید </td></tr> <tr> <td>بهارنارنج </td> <td>زرد طلایی </td></tr> <tr> <td>جنگل‌های مازندران </td> <td>زرد مایل به سبز </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%DB%8C%D8%B4%D9%86" title="آویشن">آویشن</a> </td> <td>عقیقی قرمز </td></tr> <tr> <td>جنگل‌های کاج اروپا </td> <td>قهوه‌ای </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عسل_تقلبی"><span id=".D8.B9.D8.B3.D9.84_.D8.AA.D9.82.D9.84.D8.A8.DB.8C"></span>عسل تقلبی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: عسل تقلبی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تقلب در ساخت عسل به روش‌های متنوعی انجام می‌شود مثلاً مواد گلوکزی را در آب و <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="شیره">شیره</a> گیاهان حل می‌کنند و به‌صورت عسل درمی‌آورند یا آنکه که به جای گیاهان، زنبورها را با آب و شکر تغذیه می‌کنند.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اصولاً تقلب در عسل به دو شیوه انجام می‌شود: </p><p><b>۱. عسل مصنوعی</b> </p><p>مقدار فراوان شکر معمولی را در آب حل می‌کنند و پس از اینکه شربت غلیظی به دست آمد، آن را حرارت می‌دهند و با افزودن <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ماده شیمیایی">مواد شیمیایی</a> و رنگی حالتی شبیه به عسل را به آن می‌دهند. در این نوع تقلب چیزی را تولید می‌کنند که از نظر ظاهری شبیه به عسل است ولی کاملاً مصنوعی است و هیچ زنبور عسلی در تهیه آن دخالت نداشته‌است! </p><p><b>۲. عسل شربتی</b> </p><p>در این روش ظرف شربت <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a> و شکر را جلوی کندوی زنبور عسل می‌گذارند و زنبور به جای اینکه از گل‌ها و گیاهان تغذیه کند، از همین شربت تغذیه می‌کند و این شربت را به کندو می‌آورد و عسل را با همین آب و شربت تولید می‌کند. به این نوع عسل، عسل شربتی می‌گویند. عسل شربتی اگرچه با عسل طبیعی فاصله دارد ولی مقداری از خواص عسل را دارد زیرا که زنبور عسل مقداری فعالیت‌های آنزیمی روی این عسل انجام داده‌است.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><b>۳. تقلب با مخلوط کردن</b> </p><p>در این روش عسل مرغوب (خالص و کمیاب) با عسل ارزان تری که کیفیت و ارزش غذایی پایینی دارد، مخلوط می‌شود. این شیوه تقلب در عسل در سال‌های اخیر بسیار رایج شده‌است. در چین و <a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%A6%D9%84%D8%A7" title="ونزوئلا">ونزوئلا</a>، یک تقلب معروف در صنعت عسل شامل ترکیب عسل گران‌قیمت اقاقیا با عسل rape ارزان‌تر برای افزایش سود بازاریابی است؛ زیرا رنگ کهربایی روشن عسل rape به رنگ زرد عسل اقاقیا بسیار شبیه است. منشأ عسل اقاقیا از شکوفه‌های Robinia pseudacacia است. این عسل معمولاً به دلیل عطر و طعم دلپذیر و رنگ مایل به زرد روشن و همچنین به دلیل اینکه معمولاً <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9" title="شکرک">شکرک</a> نمی‌زند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="روش_تشخیص_عسل_طبیعی"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B4_.D8.AA.D8.B4.D8.AE.DB.8C.D8.B5_.D8.B9.D8.B3.D9.84_.D8.B7.D8.A8.DB.8C.D8.B9.DB.8C"></span>روش تشخیص عسل طبیعی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: روش تشخیص عسل طبیعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در ایران این تصور غلط وجود دارد که اگر عسلی رس ببندد یا به اصلاح شکرک بزند، تقلبی است در حالی که علت شکرک زدن عسل به دلیل وجود <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2" title="گلوکز">گلوکز</a> (یکی از قندهای موجود در عسل) در آن است؛ از آن‌جایی که عسل چه طبیعی باشد، چه شربتی و چه تقلبی این قند را در ساختار خود دارد، پس امکان شکرک زدن برای هر عسلی ممکن است رخ دهد و بنابراین شکرک زدن عسل نمی‌تواند معیار خوبی برای تشخیص طبیعی یا تقلبی بودن عسل باشد.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>همچنین عده‌ای تصور می‌کنند می‌توان از روی رنگ، غلظت یا عطر و طعم عسل، نوع عسل را تشخیص داد در حالی که این‌ها معیارهای خوبی برای شناسایی عسل خوب نیستند. حتی عسل‌های طبیعی با توجه به اینکه در چه مکانی تولید شده باشند یا برای تولید آن‌ها زنبور از چه گل‌ها و گیاهانی تغذیه کرده باشد، ممکن است غلظت، عطر و طعم و رنگ متفاوتی داشته باشند. </p><p>بنابراین عسل را نمی‌توان از روش‌های معمول و متداول به درستی کیفیت‌سنجی کرد. بهترین راه و در واقع تنها راه تشخیص عسل طبیعی از تقلبی، آزمایش عسل در آزمایشگاه است. در آزمایش عسل فاکتورهایی مثل <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2" title="ساکارز">ساکارز</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="پرولین">پرولین</a>، دیاستاز و HMF عسل بررسی می‌شوند. با بررسی این فاکتورها و مقایسه آن‌ها با مقادیر استاندارد عسل طبیعی، می‌توان خوب یا بد بودن عسل را تشخیص داد.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ویژگی‌های_درمانی"><span id=".D9.88.DB.8C.DA.98.DA.AF.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>ویژگی‌های درمانی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: ویژگی‌های درمانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="درمان_زخم‌ها_و_سوختگی‌ها"><span id=".D8.AF.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86_.D8.B2.D8.AE.D9.85.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.B3.D9.88.D8.AE.D8.AA.DA.AF.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>درمان زخم‌ها و سوختگی‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: درمان زخم‌ها و سوختگی‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عسل یک درمان عامیانه و خانگی برای <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="سوختگی">سوختگی</a> و سایر آسیب‌های پوستی است. شواهد اولیه نشان می‌دهد که عسل به بهبود سوختگی‌های جزئی ۴ تا ۵ روز سریع‌تر از سایر پانسمان‌ها کمک می‌کند، و شواهدی نشان می‌دهد که عفونت‌های پس از عمل که با عسل درمان می‌شوند، سریع‌تر و با عوارض جانبی کمتری نسبت به <a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="ضدعفونی‌کننده">ضدعفونی‌کننده</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_(%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86)" title="گاز (پانسمان)">گاز پانسمان</a> بهبود می‌یابند.<sup id="cite_ref-Jull2015_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jull2015-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شواهدی مبنی بر استفاده از عسل در سایر درمان‌های زخم از کیفیت پایینی برخوردار است و نمی‌توان نتیجه‌گیری محکم و مطمئنی در این رابطه گرفت.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شواهدی از استفاده از محصولات مبتنی بر عسل برای درمان زخم‌های استاز وریدی یا <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87" title="ناخن فرورفته">ناخن فرورفته پا</a> وجود ندارد.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> چندین محصول عسل برای استفاده درمانی توسط <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B0%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88_(%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" title="سازمان غذا و دارو (آمریکا)">سازمان غذا و داروی آمریکا</a> برای درمان زخم‌ها و سوختگی‌های جزئی تأیید شده‌اند.<sup id="cite_ref-Saikaly2017_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Saikaly2017-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="به‌عنوان_آنتی‌بیوتیک"><span id=".D8.A8.D9.87.E2.80.8C.D8.B9.D9.86.D9.88.D8.A7.D9.86_.D8.A2.D9.86.D8.AA.DB.8C.E2.80.8C.D8.A8.DB.8C.D9.88.D8.AA.DB.8C.DA.A9"></span>به‌عنوان آنتی‌بیوتیک</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: به‌عنوان آنتی‌بیوتیک"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عسل از دیرباز به عنوان یک <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="آنتی‌بیوتیک">آنتی‌بیوتیک</a> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C" title="داروی موضعی">موضعی</a> توسط پزشکان <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="طب سنتی">طب سنتی</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گیاه‌درمانی">گیاهی</a> مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است.<sup id="cite_ref-Dustmann2_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dustmann2-40"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Nolan20192_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nolan20192-41"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اثرات ضد باکتریایی عسل، برای نخستین بار توسط دانشمند هلندی «برناردوس آدریانوس ون کتل» در سال ۱۸۹۲ نشان داده شد.<sup id="cite_ref-Nolan2019_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nolan2019-42"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Dustmann3_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dustmann3-43"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از آن زمان، مطالعات متعدد نشان داده‌است که عسل دارای فعالیت ضد باکتریایی گسترده‌ای در برابر <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85-%D9%85%D8%AB%D8%A8%D8%AA" title="باکتری گرم-مثبت">باکتری‌های گرم مثبت</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85-%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="باکتری گرم-منفی">گرم منفی</a> است اما این ویژگی، میان انواع عسل‌های مختلف به‌طور گسترده‌ای متفاوت است.<sup id="cite_ref-future2_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-future2-44"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Nolan20193_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nolan20193-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Saikaly20172_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-Saikaly20172-46"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Molan2015_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Molan2015-47"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با توجه به تکثیر باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک در چند دهه اخیر، علاقه مجددی به پژوهش در مورد ویژگی‌های ضد باکتریایی عسل افزایش یافته‌است.<sup id="cite_ref-Boukraa2_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Boukraa2-48"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اجزای یافت‌شده عسل در پژوهش‌های اولیه برای استفاده بالقوه به‌عنوان آنتی‌بیوتیک، شامل <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="متیل‌گلیوکسال">متیل‌گلیوکسال</a>، <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="هیدروژن پراکسید">هیدروژن پراکسید</a> و رویالیسین (یا دفنسین-۱) است.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="درمان_و_بهبود_سرفه"><span id=".D8.AF.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D8.A8.D9.87.D8.A8.D9.88.D8.AF_.D8.B3.D8.B1.D9.81.D9.87"></span>درمان و بهبود سرفه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: درمان و بهبود سرفه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>برای <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%81%D9%87" title="سرفه">سرفه‌های</a> مزمن و حاد، در یک بررسی توسط <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="بنیاد همیاری کاکرین">کاکرین</a> هیچ مدرک قطعی برای توصیه به استفاده یا عدم استفاده از عسل پیدا نشد.<sup id="cite_ref-:03_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-:03-51"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-lozenges2_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-lozenges2-52"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای درمان سرفه در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9" title="کودک">کودکان</a>، شواهدی مبنی بر اثربخشی عسل یافت شد. مصرف عسل در کودکان بیش از عدم درمان یا درمان با <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%81%D9%86%E2%80%8C%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="دیفن‌هیدرامین">دیفن‌هیدرامین</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%88" title="پلاسیبو">دارونما</a> در تسکین سرفه کمک می‌کند.<sup id="cite_ref-:04_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-:04-53"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> با ابن‌حال، به‌نظر نمی‌رسد که مصرف عسل، بیش از مصرف <a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="دکسترومتورفان">دکسترومتورفان</a> در تسکین سرفه در کودکان مؤثر باشد.<sup id="cite_ref-:02_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-:02-54"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بررسی‌های دیگری نیز از استفاده از عسل برای درمان سرفه در کودکان حمایت کرده‌اند.<sup id="cite_ref-Goldman201422_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-Goldman201422-55"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Paul201222_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-Paul201222-56"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C_(%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="آژانس نظارتی داروها و محصولات بهداشتی (بریتانیا)">آژانس نظارتی داروها و محصولات بهداشتی بریتانیا</a> توصیه می‌کند از دادن داروهای <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87" title="داروی بدون نسخه">داروهای بدون نسخه</a> سرفه و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="سرماخوردگی">سرماخوردگی</a> به کودکان زیر شش سال خودداری شود و پیشنهاد می‌کند "داروی خانگی حاوی عسل و لیمو احتمالاً به همان اندازه مفید و بی‌خطرتر است. این آژانس همچنین هشدار می‌دهد که به‌دلیل خطر ابتلا به <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="بوتولیسم">بوتولیسم</a>، نباید عسل به <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="نوزاد">نوزاد</a> داده شود.<sup id="cite_ref-nhs-cough2_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-nhs-cough2-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA" title="سازمان جهانی بهداشت">سازمان جهانی بهداشت</a> عسل را به‌عنوان درمانی برای سرفه و گلودرد، از جمله برای کودکان، توصیه می‌کند.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این سازمان، به عسل به‌عنوان تسکین‌دهنده و ماده‌ای که تحریک و التهاب را کاهش می‌دهد، اعتقاد دارد که به تسکین سرفه به دلیل استفاده از عسل به‌عنوان یک غشای محافظتی بر روی گلو کمک می‌کند.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سایر_کاربردهای_درمانی"><span id=".D8.B3.D8.A7.DB.8C.D8.B1_.DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>سایر کاربردهای درمانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: سایر کاربردهای درمانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هیچ مدرکی مبنی بر مفید بودن عسل برای درمان <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطان</a> وجود ندارد،<sup id="cite_ref-mayo3_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-mayo3-59"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اگرچه عسل ممکن است برای کنترل <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="اثرات جانبی دارو">عوارض جانبی</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پرتودرمانی">پرتودرمانی</a> یا <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شیمی‌درمانی">شیمی‌درمانی</a> مورد استفاده برای درمان سرطان مفید باشد.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گاهی، مصرف عسل به‌عنوان درمانی برای <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%D9%86" title="آلرژن">آلرژی‌های فصلی</a> پیشنهاد می‌شود، اما شواهد علمی برای حمایت از این ادعا کافی و معتبر نیست.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-mayo4_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-mayo4-62"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عسل به‌طور کلی برای درمان ورم ملتحمه آلرژیک بی‌اثر در نظر گرفته می‌شود.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بیشتر <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="کالری">کالری</a> موجود در عسل از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="فروکتوز">فروکتوز</a> است، عسل باعث افزایش وزن نمی‌شود<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و فروکتوز به‌خودی خود عامل مستقلی برای افزایش وزن نیست.<sup id="cite_ref-aim2_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-aim2-65"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عسل دارای اثر <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ملین">ملین</a> ملایمی است که در کاهش <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="یبوست">یبوست</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AE" title="نفخ">نفخ</a> مفید است.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87" title="اسطوره">اساطیر</a> و <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="طب سنتی">طب عامیانه</a>، عسل هم به‌صورت خوراکی و هم موضعی برای درمان بیماری‌های مختلف از جمله ناراحتی‌های <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="معده">معده</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم‌های</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوستی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="سوختگی">سوختگی‌های</a> پوستی توسط <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونان باستان">یونانیان</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مصر باستان">مصریان باستان</a> و در <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="طب سنتی چین">طب سنتی چینی</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="آیورودا">آیورودا</a> استفاده می‌شد.<sup id="cite_ref-Pećanac-2_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pećanac-2-67"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مضرات_احتمالی_مصرف_عسل"><span id=".D9.85.D8.B6.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D8.AD.D8.AA.D9.85.D8.A7.D9.84.DB.8C_.D9.85.D8.B5.D8.B1.D9.81_.D8.B9.D8.B3.D9.84"></span>مضرات احتمالی مصرف عسل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: مضرات احتمالی مصرف عسل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مضرات_ناشی_از_آلرژی"><span id=".D9.85.D8.B6.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D9.86.D8.A7.D8.B4.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.A2.D9.84.D8.B1.DA.98.DB.8C"></span>مضرات ناشی از آلرژی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: مضرات ناشی از آلرژی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مضرات ناشی از آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به عسل خام به خاطر وجود گرده گل در آن حساسیت دارد، آلرژی به عسل خام معمولا با علائم چون تنگی نفس، سرگیجه، حالت تهوع، ورم کردن زبان و… همراه خواهد بود که در صورت مشاهده‌ هر کدام از این علائم بهتر است، مصرف عسل را قطع و در صورت تشدید علائم به پزشک مراجعه کنید. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مضرات_ناشی_از_مصرف_زیاد"><span id=".D9.85.D8.B6.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D9.86.D8.A7.D8.B4.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D9.85.D8.B5.D8.B1.D9.81_.D8.B2.DB.8C.D8.A7.D8.AF"></span>مضرات ناشی از مصرف زیاد</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: مضرات ناشی از مصرف زیاد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد از وزن خشک عسل را قندها یا همان کربوهیدارت‌ها تشکیل می‌دهند. در نتیجه استفاده بیش از حد از عسل طبیعی می‌تواند باعث اضافه وزن شود. همچنین استفاده بیش از حد عسل می‌تواند باعث بالا رفتن سطح قند خون در افراد شود و باعث بروز مشکلاتی به ویژه برای افراد دیابتی شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مضرات_ناشی_از_باکتری‌های_عسل"><span id=".D9.85.D8.B6.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D9.86.D8.A7.D8.B4.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.A8.D8.A7.DA.A9.D8.AA.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B9.D8.B3.D9.84"></span>مضرات ناشی از باکتری‌های عسل</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: مضرات ناشی از باکتری‌های عسل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>همواره توصیه می‌شود تا از خوراندن عسل به نوزادان زیر ۱۲ ماه خودداری شود. علت این امر احتمال وجود اسپورهای باکتری به نام Clostridium botulinum در عسل است که می‌تواند برای نوزدان خطرناک باشد. اما معده افراد بزرگسال به راحتی می‌تواند این باکتری را از بین ببرد.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عسل_در_ادیان"><span id=".D8.B9.D8.B3.D9.84_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.AF.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>عسل در ادیان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: عسل در ادیان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عسل_در_اسلام"><span id=".D8.B9.D8.B3.D9.84_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85"></span>عسل در اسلام</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: عسل در اسلام"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> در دو سوره از عسل یاد شده‌است.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین در قرآن سوره‌ای کامل به نام نحل به معنای زنبور عسل نام‌گذاری شده‌است. کلمهٔ نحل دو مرتبه و در آیات ۶۸، ۶۹ این سوره ذکر شده و در این آیات به خلقت زنبور و خاصیت شفابخشی عسل اشاره شده‌است و در انتها از اهمیت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="اندیشه">تفکر</a> در زندگی زنبوران عسل و دریافت نشانه‌های الهی یاد شده‌است: </p><p>در این سوره آمده‌است: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>و پروردگار تو به زنبور عسل وحی [الهام غریزی] کرد که از پاره‌ای کوه‌ها و از برخی درختان و از آنچه داربست [و چفته‌سازی] می‌کنند، خانه‌هایی برای خود درست کن سپس از همه میوه‌ها بخور، و راه‌های پروردگارت را فرمانبردارانه، بپوی. [آن گاه] از درون [شکم] آن، شهدی که به رنگهای گوناگون است بیرون می‌آید. در آن، برای مردم درمانی است. راستی در این [زندگی زنبوران] برای مردمی که تفکر می‌کنند نشانه [قدرت‌الهی] است<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="علی بن ابی‌طالب">علی بن ابی‌طالب</a> می‌گوید: «در زندگی همچون زنبور عسل باش، وقتی می‌خورد، چیز پاکیزه می‌خورد، وقتی از خود چیزی باقی می‌گذارد، چیز پاکیزه می‌نهد، وقتی بر چوبی یا جایی می‌نشیند، آن را نمی‌شکند و ویران نمی‌کند.»در روايات اسلامى آمده است که اگر عسل خالص با يقين خورده شود بر هفتاد درد ناعلاج شفا است.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عسل_در_یهودیت_و_مسیحیت"><span id=".D8.B9.D8.B3.D9.84_.D8.AF.D8.B1_.DB.8C.D9.87.D9.88.D8.AF.DB.8C.D8.AA_.D9.88_.D9.85.D8.B3.DB.8C.D8.AD.DB.8C.D8.AA"></span>عسل در یهودیت و مسیحیت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: عسل در یهودیت و مسیحیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کتاب مذهبی <a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="یهود">یهودیان</a> از سرزمین موعود چنین یاد می‌کند که در آن نهرهایی از عسل و شیر جاری است. در کتاب <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84" title="انجیل">انجیل</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مسیحی">مسیحیان</a> نیز از عسل و <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="گیاهان دارویی">گیاهان دارویی</a> به عنوان هدایای گرانبهای طبیعت یاد شده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140304010910/http://www.loghatnameh.com/dehkhodaworddetail-27b4d2501d52445f9c1f02d583c7d965-fa.html">«لغتنامه دهخدا، انگوین»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.loghatnameh.com/dehkhodaworddetail-27b4d2501d52445f9c1f02d583c7d965-fa.html">اصلی</a> در ۴ مارس ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۸ ژوئن ۲۰۱۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%84%D8%BA%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%8C+%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.loghatnameh.com%2Fdehkhodaworddetail-27b4d2501d52445f9c1f02d583c7d965-fa.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-Crane1990-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Crane1990_2-0">۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Crane1990_2-1">۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFCrane_E1990" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Eva_Crane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eva Crane (صفحه وجود ندارد)">Crane E</a> (1990). "Honey from honeybees and other insects". <i>Ethology Ecology & Evolution</i>. <b>3</b> (sup1): 100–105. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F03949370.1991.10721919">10.1080/03949370.1991.10721919</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0394-9370">0394-9370</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Ethology+Ecology+%26+Evolution&rft.atitle=Honey+from+honeybees+and+other+insects&rft.volume=3&rft.issue=sup1&rft.pages=100-105&rft.date=1990&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F03949370.1991.10721919&rft.issn=0394-9370&rft.au=Crane+E&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCrane,_E._,_Walker,_P._,_&_Day,_R.1984" class="citation book cs1">Crane, E. , Walker, P. , & Day, R. (1984). <i>Directory of important world honey sources</i>. International Bee Research Association. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-86098-141-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-86098-141-1"><bdi>978-0-86098-141-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Directory+of+important+world+honey+sources&rft.pub=International+Bee+Research+Association&rft.date=1984&rft.isbn=978-0-86098-141-1&rft.au=Crane%2C+E.+%2C+Walker%2C+P.+%2C+%26+Day%2C+R.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-crane_book-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-crane_book_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCrane1999" class="citation book cs1">Crane, Ethel Eva (1999). <i>The World History of Beekeeping and Honey Hunting</i>. Routledge. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-136-74670-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-136-74670-3"><bdi>978-1-136-74670-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+World+History+of+Beekeeping+and+Honey+Hunting&rft.pub=Routledge&rft.date=1999&rft.isbn=978-1-136-74670-3&rft.aulast=Crane&rft.aufirst=Ethel+Eva&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NHB_carbs-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NHB_carbs_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text">National Honey Board. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.honey.com/images/downloads/carb.pdf">"Carbohydrates and the Sweetness of Honey"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110701123525/http://www.honey.com/images/downloads/carb.pdf">بایگانی‌شده</a> در ۱ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Last accessed 1 June 2012.</span> </li> <li id="cite_note-Oregon_State_University-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Oregon_State_University_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Oregon State University <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121101092211/http://food.oregonstate.edu/learn/faq/faq_sugar53.html">"What is the relative sweetness of different sugars and sugar substitutes?"</a>. Retrieved 1 June 2012.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPrescott,_LansingHarley,_John_P.Klein,_Donald_A.1999" class="citation book cs1">Prescott, Lansing; Harley, John P.; Klein, Donald A. (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/microbiology00pres"><i>Microbiology</i></a>. Boston: WCB/McGraw-Hill. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-697-35439-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-697-35439-6"><bdi>978-0-697-35439-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Microbiology&rft.place=Boston&rft.pub=WCB%2FMcGraw-Hill&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-697-35439-6&rft.au=Prescott%2C+Lansing&rft.au=Harley%2C+John+P.&rft.au=Klein%2C+Donald+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmicrobiology00pres&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGeiling2013" class="citation news cs1">Geiling, Natasha (22 August 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.smithsonianmag.com/science-nature/the-science-behind-honeys-eternal-shelf-life-1218690/?no-ist">"The Science Behind Honey's Eternal Shelf Life"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Smithsonian_(magazine)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Smithsonian (magazine) (صفحه وجود ندارد)">Smithsonian</a></i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 September</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Smithsonian&rft.atitle=The+Science+Behind+Honey%27s+Eternal+Shelf+Life&rft.date=2013-08-22&rft.aulast=Geiling&rft.aufirst=Natasha&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.smithsonianmag.com%2Fscience-nature%2Fthe-science-behind-honeys-eternal-shelf-life-1218690%2F%3Fno-ist&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGeiling" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Geiling, Natasha. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.smithsonianmag.com/science-nature/the-science-behind-honeys-eternal-shelf-life-1218690/">"The Science Behind Honey's Eternal Shelf Life"</a>. <i>Smithsonian</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-06-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Smithsonian&rft.atitle=The+Science+Behind+Honey%E2%80%99s+Eternal+Shelf+Life&rft.aulast=Geiling&rft.aufirst=Natasha&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.smithsonianmag.com%2Fscience-nature%2Fthe-science-behind-honeys-eternal-shelf-life-1218690%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFvista" class="citation web">vista. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://vista.ir/m/a/tzj5p">«خطر مصرف عسل در کودکان زیر دو سال»</a>. <i>ویستا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۱۲-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7&rft.atitle=%D8%AE%D8%B7%D8%B1+%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%AF%D8%B1+%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86+%D8%B2%DB%8C%D8%B1+%D8%AF%D9%88+%D8%B3%D8%A7%D9%84&rft.au=vista&rft_id=https%3A%2F%2Fvista.ir%2Fm%2Fa%2Ftzj5p&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:0-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_11-0">۱۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_11-1">۱۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/3/I9527EN/i9527en.PDF">«Why bees matter»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>fao</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=fao&rft.atitle=Why+bees+matter&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2F3%2FI9527EN%2Fi9527en.PDF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190624063305/https://honeypedia.info/why-does-honey-crystallize">«Why does honey crystallize?»</a>. <i>honeypedia.info</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://honeypedia.info/why-does-honey-crystallize">اصلی</a> در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۰۶-۲۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=honeypedia.info&rft.atitle=Why+does+honey+crystallize%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fhoneypedia.info%2Fwhy-does-honey-crystallize&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/pollination/world-bee-day/en/">«World Bee Day | FAO's Global Action on Pollination Services for Sustainable Agriculture | Food and Agriculture Organization of the United Nations»</a>. <i>www.fao.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۰۶-۲۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.fao.org&rft.atitle=World+Bee+Day+%7C+FAO%27s+Global+Action+on+Pollination+Services+for+Sustainable+Agriculture+%7C+Food+and+Agriculture+Organization+of+the+United+Nations&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Fpollination%2Fworld-bee-day%2Fen%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://arsh.team">«بهترین عسل طبیعی ایران✅فروشگاه عسل طبیعی هانی مون»</a>. <i><a rel="nofollow" class="external free" href="https://arsh.team/">https://arsh.team/</a></i>. <bdi>۱۴۰۳-۰۷-۰۴</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۹-۲۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=https%3A%2F%2Farsh.team%2F&rft.atitle=%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%9C%85%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%85%D9%88%D9%86&rft.date=1403&rft_id=https%3A%2F%2Farsh.team&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">پیوند خارجی در <code class="cs1-code">|وبگاه=</code> وجود دارد (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#param_has_ext_link" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Geiling-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Geiling_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGeiling2013" class="citation news cs1">Geiling, Natasha (22 August 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.smithsonianmag.com/science-nature/the-science-behind-honeys-eternal-shelf-life-1218690/?no-ist">"The Science Behind Honey's Eternal Shelf Life"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Smithsonian_(magazine)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Smithsonian (magazine) (صفحه وجود ندارد)">Smithsonian</a></i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-01-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Smithsonian&rft.atitle=The+Science+Behind+Honey%E2%80%99s+Eternal+Shelf+Life&rft.date=2013-08-22&rft.aulast=Geiling&rft.aufirst=Natasha&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.smithsonianmag.com%2Fscience-nature%2Fthe-science-behind-honeys-eternal-shelf-life-1218690%2F%3Fno-ist&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Prescott_1999-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Prescott_1999_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPrescott,_LansingHarley,_John_P.Klein,_Donald_A.1999" class="citation book cs1">Prescott, Lansing; Harley, John P.; Klein, Donald A. (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.co.uk/books?id=kddfQgAACAAJ"><i>Microbiology</i></a>. Boston: WCB/McGraw-Hill. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-697-35439-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-697-35439-6"><bdi>978-0-697-35439-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Microbiology&rft.place=Boston&rft.pub=WCB%2FMcGraw-Hill&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-697-35439-6&rft.au=Prescott%2C+Lansing&rft.au=Harley%2C+John+P.&rft.au=Klein%2C+Donald+A.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.co.uk%2Fbooks%3Fid%3DkddfQgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">استانداردهای ملی ایران. شمارهA1-7610 </span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFattarkhan.com2021" class="citation web">attarkhan.com (<bdi>۲۰۲۱-۱۰-۲۴</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211114052558/https://attarkhan.com/9-incredible-fun-facts-about-bees/">«9 حقیقت جالب و باورنکردنی دربارهٔ زنبورها که (احتمالاً) نمی‌دانستید!»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://attarkhan.com/9-incredible-fun-facts-about-bees/">اصلی</a> در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۴ نوامبر ۲۰۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=9+%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA+%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%A8+%D9%88+%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7+%DA%A9%D9%87+%28%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8B%29+%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF%21&rft.date=2021-10-24&rft.au=attarkhan.com&rft_id=https%3A%2F%2Fattarkhan.com%2F9-incredible-fun-facts-about-bees%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/resources/infographics/infographics-details/en/c/1202954/">«Honey»</a>. <i>www.fao.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۲-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.fao.org&rft.atitle=Honey&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Fresources%2Finfographics%2Finfographics-details%2Fen%2Fc%2F1202954%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">مجموعه سخنرانی‌های جمشید خدادادی تحت عنوان پانزده روز تا سلامتی</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://lockergnome.net/questions/20737/did-you-know-honey-is-the-only-natural-food-which-never-goes-off">[۱]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141006091828/http://lockergnome.net/questions/20737/did-you-know-honey-is-the-only-natural-food-which-never-goes-off">بایگانی‌شده</a> در ۲۰۱۴-۱۰-۰۶ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> did-you-know-honey-is-the-only-natural-food-which-never-goes-off</span> </li> <li id="cite_note-nhb-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nhb_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110701123559/http://www.honey.com/images/downloads/ph-acidsinhoney.pdf">"pH and acids in honey"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. National Honey Board Food Technology/Product Research Program. آوریل 2006. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.honey.com/images/downloads/ph-acidsinhoney.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 1 July 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 March</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=pH+and+acids+in+honey&rft.pub=National+Honey+Board+Food+Technology%2FProduct+Research+Program&rft.date=2006-04&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.honey.com%2Fimages%2Fdownloads%2Fph-acidsinhoney.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/faostat/en/#compare">«FAOSTAT»</a>. <i>www.fao.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۰۸-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.fao.org&rft.atitle=FAOSTAT&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Ffaostat%2Fen%2F%23compare&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">"How honey is made". National Honey Board (NHB). 2018. Retrieved 29 June 2018.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Alice L. Hopf (1979). <i>Animals that eat nectar and honey</i>. Holiday House Incorporated. ISBN <bdi>9780823403387</bdi>. Retrieved 28 May 2016.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.statista.com/statistics/933490/global-organic-honey-market-value/">"Organic honey: global market value 2019 & 2025"</a>. <i>Statista</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-12-22</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Statista&rft.atitle=Organic+honey%3A+global+market+value+2019+%26+2025&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.statista.com%2Fstatistics%2F933490%2Fglobal-organic-honey-market-value%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FAOstat172-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FAOstat172_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/faostat/en/#data/QL">"Production quantity of honey (natural) in 2017, Livestock Primary/World Regions/Production Quantity from picklists"</a>. United Nations, Food and Agriculture Organization, Statistics Division (FAOSTAT). 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Production+quantity+of+honey+%28natural%29+in+2017%2C+Livestock+Primary%2FWorld+Regions%2FProduction+Quantity+from+picklists&rft.pub=United+Nations%2C+Food+and+Agriculture+Organization%2C+Statistics+Division+%28FAOSTAT%29&rft.date=2018&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Ffaostat%2Fen%2F%23data%2FQL&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.beesource.com/resources/usda/honey-composition-and-properties/">Honey Composition and Properties</a> Bee Source</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceA_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text">دائرةالمعارف، اطلاعات عمومی، مهردار مهرین</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hamshahrionline.ir/details/195982">همشهری</a></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221129110907/https://harftaze.ir/%da%86%da%af%d9%88%d9%86%d9%87-%d8%b9%d8%b3%d9%84-%d8%b7%d8%a8%db%8c%d8%b9%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d8%aa%d9%82%d9%84%d8%a8%db%8c-%d8%b1%d8%a7-%d8%aa%d8%b4%d8%ae%db%8c%d8%b5-%d8%af%d9%87%db%8c%d9%85%d8%9f/">«چگونه عسل طبیعی از تقلبی را تشخیص دهیم؟»</a>. حرف تازه. <bdi>۵ آذر ۱۴۰۱</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://harftaze.ir/%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B9%D8%B3%D9%84-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%D8%AF%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%9F/">اصلی</a> در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳ دسامبر ۲۰۲۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D8%B1%D8%A7+%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5+%D8%AF%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%9F&rft.pub=%D8%AD%D8%B1%D9%81+%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87&rft.date=1401&rft_id=https%3A%2F%2Fharftaze.ir%2F%25DA%2586%25DA%25AF%25D9%2588%25D9%2586%25D9%2587-%25D8%25B9%25D8%25B3%25D9%2584-%25D8%25B7%25D8%25A8%25DB%258C%25D8%25B9%25DB%258C-%25D8%25A7%25D8%25B2-%25D8%25AA%25D9%2582%25D9%2584%25D8%25A8%25DB%258C-%25D8%25B1%25D8%25A7-%25D8%25AA%25D8%25B4%25D8%25AE%25DB%258C%25D8%25B5-%25D8%25AF%25D9%2587%25DB%258C%25D9%2585%25D8%259F%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFTABNAK" class="citation web">TABNAK، تابناک | (<bdi>۱۴۰۰/۰۶/۲۴–۱۰:۵۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tabnak.ir/fa/news/1076355">«عسل طبیعی شکرک می‌زند یا تقلبی؟ + فیلم»</a>. <i>fa</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi><span class="nowrap">2021-11-09</span></bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=fa&rft.atitle=%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D9%86%D8%AF+%DB%8C%D8%A7+%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%9F+%2B+%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85&rft.chron=%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0%2F%DB%B0%DB%B6%2F%DB%B2%DB%B4%E2%80%93%DB%B1%DB%B0%3A%DB%B5%DB%B6&rft.aulast=TABNAK&rft.aufirst=%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%86%D8%A7%DA%A9+%7C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tabnak.ir%2Ffa%2Fnews%2F1076355&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">|تاریخ=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alef.ir/news/3990402053.html">«چگونه عسل طبیعی را از تقلبی تشخیص دهیم»</a>. <i>جامعه خبری تحلیلی الف</i>. <bdi>۲۰۲۰-۰۶-۲۲</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۱۱-۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D8%A7%D9%84%D9%81&rft.atitle=%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D8%B1%D8%A7+%D8%A7%D8%B2+%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5+%D8%AF%D9%87%DB%8C%D9%85&rft.date=2020-06-22&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alef.ir%2Fnews%2F3990402053.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-Jull2015-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jull2015_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJullCullumDumvilleWestby2015" class="citation journal cs1">Jull, Andrew B.; Cullum, Nicky; Dumville, Jo C.; Westby, Maggie J.; Deshpande, Sohan; Walker, Natalie (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://espace.library.uq.edu.au/view/UQ:370288/UQ370288_OA.pdf">"Honey as a topical treatment for wounds"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Cochrane Database of Systematic Reviews</i> (3): CD005083. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.cd005083.pub4">10.1002/14651858.cd005083.pub4</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25742878">25742878</a>. <q>Honey appears to heal partial thickness burns more quickly than conventional treatment (which included polyurethane film, paraffin gauze, soframycin-impregnated gauze, sterile linen and leaving the burns exposed) and infected post-operative wounds more quickly than antiseptics and gauze.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Honey+as+a+topical+treatment+for+wounds&rft.issue=3&rft.pages=CD005083&rft.date=2015&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.cd005083.pub4&rft_id=info%3Apmid%2F25742878&rft.aulast=Jull&rft.aufirst=Andrew+B.&rft.au=Cullum%2C+Nicky&rft.au=Dumville%2C+Jo+C.&rft.au=Westby%2C+Maggie+J.&rft.au=Deshpande%2C+Sohan&rft.au=Walker%2C+Natalie&rft_id=https%3A%2F%2Fespace.library.uq.edu.au%2Fview%2FUQ%3A370288%2FUQ370288_OA.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMajtan2014" class="citation journal cs1">Majtan, J (2014). "Honey: an immunomodulator in wound healing". <i>Wound Repair and Regeneration</i>. <b>22</b> (2 Mar–Apr): 187–192. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fwrr.12117">10.1111/wrr.12117</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24612472">24612472</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Wound+Repair+and+Regeneration&rft.atitle=Honey%3A+an+immunomodulator+in+wound+healing&rft.volume=22&rft.issue=2+Mar%E2%80%93Apr&rft.pages=187-192&rft.date=2014&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fwrr.12117&rft_id=info%3Apmid%2F24612472&rft.aulast=Majtan&rft.aufirst=J&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMajtan2014" class="citation journal cs1">Majtan, J (2014). "Honey: an immunomodulator in wound healing". <i>Wound Repair and Regeneration</i>. <b>22</b> (2 Mar–Apr): 187–192. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fwrr.12117">10.1111/wrr.12117</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24612472">24612472</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Wound+Repair+and+Regeneration&rft.atitle=Honey%3A+an+immunomodulator+in+wound+healing&rft.volume=22&rft.issue=2+Mar%E2%80%93Apr&rft.pages=187-192&rft.date=2014&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fwrr.12117&rft_id=info%3Apmid%2F24612472&rft.aulast=Majtan&rft.aufirst=J&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFO'MearaAl-KurdiOlogunOvington2014" class="citation journal cs1">O'Meara S, Al-Kurdi D, Ologun Y, Ovington LG, Martyn-St James M, Richardson R (2014). "Antibiotics and antiseptics for venous leg ulcers". <i>Cochrane Database Syst Rev</i> (Systematic review). <b>1</b> (1): CD003557. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD003557.pub5">10.1002/14651858.CD003557.pub5</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24408354">24408354</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cochrane+Database+Syst+Rev&rft.atitle=Antibiotics+and+antiseptics+for+venous+leg+ulcers&rft.volume=1&rft.issue=1&rft.pages=CD003557&rft.date=2014&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD003557.pub5&rft_id=info%3Apmid%2F24408354&rft.aulast=O%27Meara&rft.aufirst=S&rft.au=Al-Kurdi%2C+D&rft.au=Ologun%2C+Y&rft.au=Ovington%2C+LG&rft.au=Martyn-St+James%2C+M&rft.au=Richardson%2C+R&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEekhofVan_WijkKnuistingh_Nevenvan_der_Wouden2012" class="citation journal cs1">Eekhof JA, Van Wijk B, Knuistingh Neven A, van der Wouden JC (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://research.vumc.nl/ws/files/321159/300741.pdf">"Interventions for ingrowing toenails"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Cochrane Database Syst Rev</i> (Systematic review). <b>4</b> (4): CD001541. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD001541.pub3">10.1002/14651858.CD001541.pub3</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22513901">22513901</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cochrane+Database+Syst+Rev&rft.atitle=Interventions+for+ingrowing+toenails&rft.volume=4&rft.issue=4&rft.pages=CD001541&rft.date=2012&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD001541.pub3&rft_id=info%3Apmid%2F22513901&rft.aulast=Eekhof&rft.aufirst=JA&rft.au=Van+Wijk%2C+B&rft.au=Knuistingh+Neven%2C+A&rft.au=van+der+Wouden%2C+JC&rft_id=https%3A%2F%2Fresearch.vumc.nl%2Fws%2Ffiles%2F321159%2F300741.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Saikaly2017-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Saikaly2017_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSaikalyKhachemoune2017" class="citation journal cs1">Saikaly, Sami K.; Khachemoune, Amor (6 January 2017). "Honey and Wound Healing: An Update". <i>American Journal of Clinical Dermatology</i>. <b>18</b> (2): 237–251. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs40257-016-0247-8">10.1007/s40257-016-0247-8</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28063093">28063093</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Clinical+Dermatology&rft.atitle=Honey+and+Wound+Healing%3A+An+Update&rft.volume=18&rft.issue=2&rft.pages=237-251&rft.date=2017-01-06&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs40257-016-0247-8&rft_id=info%3Apmid%2F28063093&rft.aulast=Saikaly&rft.aufirst=Sami+K.&rft.au=Khachemoune%2C+Amor&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Dustmann2-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dustmann2_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDustmann1979" class="citation journal cs1">Dustmann, J. H. (1979). "Antibacterial Effect of Honey". <i>Apiacta</i>. <b>14</b> (1): 7–11. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1221-7816">1221-7816</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Apiacta&rft.atitle=Antibacterial+Effect+of+Honey&rft.volume=14&rft.issue=1&rft.pages=7-11&rft.date=1979&rft.issn=1221-7816&rft.aulast=Dustmann&rft.aufirst=J.+H.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Nolan20192-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nolan20192_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNolanHarrisonCox2019" class="citation journal cs1">Nolan, Victoria C.; Harrison, James; Cox, Jonathan A. G. (5 December 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6963415">"Dissecting the Antimicrobial Composition of Honey"</a>. <i>Antibiotics</i>. <b>8</b> (4): 251. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3390%2Fantibiotics8040251">10.3390/antibiotics8040251</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6963415">6963415</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31817375">31817375</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Antibiotics&rft.atitle=Dissecting+the+Antimicrobial+Composition+of+Honey&rft.volume=8&rft.issue=4&rft.pages=251&rft.date=2019-12-05&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6963415%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F31817375&rft_id=info%3Adoi%2F10.3390%2Fantibiotics8040251&rft.aulast=Nolan&rft.aufirst=Victoria+C.&rft.au=Harrison%2C+James&rft.au=Cox%2C+Jonathan+A.+G.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6963415&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Nolan2019-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nolan2019_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNolanHarrisonCox2019" class="citation journal cs1">Nolan, Victoria C.; Harrison, James; Cox, Jonathan A. G. (5 December 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6963415">"Dissecting the Antimicrobial Composition of Honey"</a>. <i>Antibiotics</i>. <b>8</b> (4): 251. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3390%2Fantibiotics8040251">10.3390/antibiotics8040251</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6963415">6963415</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31817375">31817375</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Antibiotics&rft.atitle=Dissecting+the+Antimicrobial+Composition+of+Honey&rft.volume=8&rft.issue=4&rft.pages=251&rft.date=2019-12-05&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6963415%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F31817375&rft_id=info%3Adoi%2F10.3390%2Fantibiotics8040251&rft.aulast=Nolan&rft.aufirst=Victoria+C.&rft.au=Harrison%2C+James&rft.au=Cox%2C+Jonathan+A.+G.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6963415&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Dustmann3-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dustmann3_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDustmann1979" class="citation journal cs1">Dustmann, J. H. (1979). "Antibacterial Effect of Honey". <i>Apiacta</i>. <b>14</b> (1): 7–11. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1221-7816">1221-7816</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Apiacta&rft.atitle=Antibacterial+Effect+of+Honey&rft.volume=14&rft.issue=1&rft.pages=7-11&rft.date=1979&rft.issn=1221-7816&rft.aulast=Dustmann&rft.aufirst=J.+H.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-future2-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-future2_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMaddocksJenkins2013" class="citation journal cs1">Maddocks, Sarah E; Jenkins, Rowena E (2013). "Honey: a sweet solution to the growing problem of antimicrobial resistance?". <i>Future Microbiology</i>. <b>8</b> (11): 1419–1429. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2217%2Ffmb.13.105">10.2217/fmb.13.105</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24199801">24199801</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Future+Microbiology&rft.atitle=Honey%3A+a+sweet+solution+to+the+growing+problem+of+antimicrobial+resistance%3F&rft.volume=8&rft.issue=11&rft.pages=1419-1429&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.2217%2Ffmb.13.105&rft_id=info%3Apmid%2F24199801&rft.aulast=Maddocks&rft.aufirst=Sarah+E&rft.au=Jenkins%2C+Rowena+E&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Nolan20193-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nolan20193_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNolanHarrisonCox2019" class="citation journal cs1">Nolan, Victoria C.; Harrison, James; Cox, Jonathan A. G. (5 December 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6963415">"Dissecting the Antimicrobial Composition of Honey"</a>. <i>Antibiotics</i>. <b>8</b> (4): 251. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3390%2Fantibiotics8040251">10.3390/antibiotics8040251</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6963415">6963415</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31817375">31817375</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Antibiotics&rft.atitle=Dissecting+the+Antimicrobial+Composition+of+Honey&rft.volume=8&rft.issue=4&rft.pages=251&rft.date=2019-12-05&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6963415%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F31817375&rft_id=info%3Adoi%2F10.3390%2Fantibiotics8040251&rft.aulast=Nolan&rft.aufirst=Victoria+C.&rft.au=Harrison%2C+James&rft.au=Cox%2C+Jonathan+A.+G.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6963415&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Saikaly20172-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Saikaly20172_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSaikalyKhachemoune2017" class="citation journal cs1">Saikaly, Sami K.; Khachemoune, Amor (6 January 2017). "Honey and Wound Healing: An Update". <i>American Journal of Clinical Dermatology</i>. <b>18</b> (2): 237–251. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs40257-016-0247-8">10.1007/s40257-016-0247-8</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28063093">28063093</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Clinical+Dermatology&rft.atitle=Honey+and+Wound+Healing%3A+An+Update&rft.volume=18&rft.issue=2&rft.pages=237-251&rft.date=2017-01-06&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs40257-016-0247-8&rft_id=info%3Apmid%2F28063093&rft.aulast=Saikaly&rft.aufirst=Sami+K.&rft.au=Khachemoune%2C+Amor&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Molan2015-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Molan2015_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMolanRhodes2015" class="citation journal cs1">Molan, P; Rhodes, T (June 2015). "Honey: A Biologic Wound Dressing". <i>Wounds</i>. <b>27</b> (6): 141–51. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26061489">26061489</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Wounds&rft.atitle=Honey%3A+A+Biologic+Wound+Dressing.&rft.volume=27&rft.issue=6&rft.pages=141-51&rft.date=2015-06&rft_id=info%3Apmid%2F26061489&rft.aulast=Molan&rft.aufirst=P&rft.au=Rhodes%2C+T&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Boukraa2-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Boukraa2_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBoukraâ2014" class="citation book cs1">Boukraâ, Laïd, ed. (2014). <i>Honey in Traditional and Modern Medicine</i>. CRC Press. p. 126. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4398-4016-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4398-4016-0"><bdi>978-1-4398-4016-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Honey+in+Traditional+and+Modern+Medicine&rft.pages=126&rft.pub=CRC+Press&rft.date=2014&rft.isbn=978-1-4398-4016-0&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKwakmanZaat2012" class="citation journal cs1">Kwakman, P. H; Zaat, S. A (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Fiub.578">"Antibacterial components of honey"</a>. <i>IUBMB Life</i>. <b>64</b> (1): 48–55. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Fiub.578">10.1002/iub.578</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22095907">22095907</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=IUBMB+Life&rft.atitle=Antibacterial+components+of+honey&rft.volume=64&rft.issue=1&rft.pages=48-55&rft.date=2012&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Fiub.578&rft_id=info%3Apmid%2F22095907&rft.aulast=Kwakman&rft.aufirst=P.+H&rft.au=Zaat%2C+S.+A&rft_id=%2F%2Fdoi.org%2F10.1002%252Fiub.578&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMajtanKlaudinyBohovaKohutova2012" class="citation journal cs1">Majtan, Juraj; Klaudiny, Jaroslav; Bohova, Jana; Kohutova, Lenka; Dzurova, Maria; Sediva, Maria; Bartosova, Maria; Majtan, Viktor (1 June 2012). "Methylglyoxal-induced modifications of significant honeybee proteinous components in manuka honey: Possible therapeutic implications". <i>Fitoterapia</i>. <b>83</b> (4): 671–677. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.fitote.2012.02.002">10.1016/j.fitote.2012.02.002</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22366273">22366273</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Fitoterapia&rft.atitle=Methylglyoxal-induced+modifications+of+significant+honeybee+proteinous+components+in+manuka+honey%3A+Possible+therapeutic+implications&rft.volume=83&rft.issue=4&rft.pages=671-677&rft.date=2012-06-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.fitote.2012.02.002&rft_id=info%3Apmid%2F22366273&rft.aulast=Majtan&rft.aufirst=Juraj&rft.au=Klaudiny%2C+Jaroslav&rft.au=Bohova%2C+Jana&rft.au=Kohutova%2C+Lenka&rft.au=Dzurova%2C+Maria&rft.au=Sediva%2C+Maria&rft.au=Bartosova%2C+Maria&rft.au=Majtan%2C+Viktor&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:03-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:03_51-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOduwoleUdohOyo-ItaMeremikwu2018" class="citation journal cs1">Oduwole, Olabisi; Udoh, Ekong E.; Oyo-Ita, Angela; Meremikwu, Martin M. (2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6513626">"Honey for acute cough in children"</a>. <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>4</b> (12): CD007094. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD007094.pub5">10.1002/14651858.CD007094.pub5</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1469-493X">1469-493X</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6513626">6513626</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29633783">29633783</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Honey+for+acute+cough+in+children&rft.volume=4&rft.issue=12&rft.pages=CD007094&rft.date=2018&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6513626%23id-name%3DPMC&rft.issn=1469-493X&rft_id=info%3Apmid%2F29633783&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD007094.pub5&rft.aulast=Oduwole&rft.aufirst=Olabisi&rft.au=Udoh%2C+Ekong+E.&rft.au=Oyo-Ita%2C+Angela&rft.au=Meremikwu%2C+Martin+M.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6513626&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-lozenges2-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lozenges2_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMulhollandChang2009" class="citation journal cs1">Mulholland S, Chang AB (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://espace.library.uq.edu.au/view/UQ:263794/UQ263794_OA.pdf">"Honey and lozenges for children with non-specific cough"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Cochrane Database Syst Rev</i> (Systematic review) (2): CD007523. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD007523.pub2">10.1002/14651858.CD007523.pub2</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7202236">7202236</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19370690">19370690</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cochrane+Database+Syst+Rev&rft.atitle=Honey+and+lozenges+for+children+with+non-specific+cough&rft.issue=2&rft.pages=CD007523&rft.date=2009&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC7202236%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F19370690&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD007523.pub2&rft.aulast=Mulholland&rft.aufirst=S&rft.au=Chang%2C+AB&rft_id=http%3A%2F%2Fespace.library.uq.edu.au%2Fview%2FUQ%3A263794%2FUQ263794_OA.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:04-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:04_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOduwoleUdohOyo-ItaMeremikwu2018" class="citation journal cs1">Oduwole, Olabisi; Udoh, Ekong E.; Oyo-Ita, Angela; Meremikwu, Martin M. (2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6513626">"Honey for acute cough in children"</a>. <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>4</b> (12): CD007094. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD007094.pub5">10.1002/14651858.CD007094.pub5</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1469-493X">1469-493X</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6513626">6513626</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29633783">29633783</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Honey+for+acute+cough+in+children&rft.volume=4&rft.issue=12&rft.pages=CD007094&rft.date=2018&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6513626%23id-name%3DPMC&rft.issn=1469-493X&rft_id=info%3Apmid%2F29633783&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD007094.pub5&rft.aulast=Oduwole&rft.aufirst=Olabisi&rft.au=Udoh%2C+Ekong+E.&rft.au=Oyo-Ita%2C+Angela&rft.au=Meremikwu%2C+Martin+M.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6513626&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:02-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:02_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOduwoleUdohOyo-ItaMeremikwu2018" class="citation journal cs1">Oduwole, Olabisi; Udoh, Ekong E.; Oyo-Ita, Angela; Meremikwu, Martin M. (2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6513626">"Honey for acute cough in children"</a>. <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>4</b> (12): CD007094. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD007094.pub5">10.1002/14651858.CD007094.pub5</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1469-493X">1469-493X</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6513626">6513626</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29633783">29633783</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Honey+for+acute+cough+in+children&rft.volume=4&rft.issue=12&rft.pages=CD007094&rft.date=2018&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6513626%23id-name%3DPMC&rft.issn=1469-493X&rft_id=info%3Apmid%2F29633783&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD007094.pub5&rft.aulast=Oduwole&rft.aufirst=Olabisi&rft.au=Udoh%2C+Ekong+E.&rft.au=Oyo-Ita%2C+Angela&rft.au=Meremikwu%2C+Martin+M.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6513626&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Goldman201422-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Goldman201422_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGoldman2014" class="citation journal cs1">Goldman, Ran D. (December 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cfp.ca/content/60/12/1107.long">"Honey for treatment of cough in children"</a>. <i>Canadian Family Physician</i> (Systematic review). <b>60</b> (12): 1107–1110. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4264806">4264806</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25642485">25642485</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Canadian+Family+Physician&rft.atitle=Honey+for+treatment+of+cough+in+children&rft.volume=60&rft.issue=12&rft.pages=1107-1110&rft.date=2014-12&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4264806%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F25642485&rft.aulast=Goldman&rft.aufirst=Ran+D.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cfp.ca%2Fcontent%2F60%2F12%2F1107.long&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Paul201222-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Paul201222_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPaul2012" class="citation journal cs1">Paul, Ian M. (February 2012). "Therapeutic Options for Acute Cough Due to Upper Respiratory Infections in Children". <i>Lung</i>. <b>190</b> (1): 41–44. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs00408-011-9319-y">10.1007/s00408-011-9319-y</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21892785">21892785</a>. <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%B1" title="سمانتیک اسکالر">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:23865647">23865647</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lung&rft.atitle=Therapeutic+Options+for+Acute+Cough+Due+to+Upper+Respiratory+Infections+in+Children&rft.volume=190&rft.issue=1&rft.pages=41-44&rft.date=2012-02&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A23865647%23id-name%3DS2CID&rft_id=info%3Apmid%2F21892785&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs00408-011-9319-y&rft.aulast=Paul&rft.aufirst=Ian+M.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-nhs-cough2-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nhs-cough2_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nhs.uk/conditions/cough/pages/introduction.aspx">"Cough"</a>. <a href="/w/index.php?title=NHS_Choices&action=edit&redlink=1" class="new" title="NHS Choices (صفحه وجود ندارد)">NHS Choices</a>. 20 June 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 June</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cough&rft.pub=NHS+Choices&rft.date=2013-06-20&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nhs.uk%2Fconditions%2Fcough%2Fpages%2Fintroduction.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOrganization2001" class="citation journal cs1">Organization, World Health (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130825012135/http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_01_02/en/">"Cough and cold remedies for the treatment of acute respiratory infections in young children"</a>. <a href="/wiki/World_Health_Organization" class="mw-redirect" title="World Health Organization">World Health Organization</a> (WHO). WHO/FCH/CAH/01.02. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_01_02/en/">the original</a> on 25 August 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Cough+and+cold+remedies+for+the+treatment+of+acute+respiratory+infections+in+young+children&rft.date=2001&rft.aulast=Organization&rft.aufirst=World+Health&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.who.int%2Fmaternal_child_adolescent%2Fdocuments%2Ffch_cah_01_02%2Fen%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mayo3-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mayo3_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/honey/evidence/hrb-20059618">"Honey"</a>. <a href="/w/index.php?title=Mayo_Clinic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mayo Clinic (صفحه وجود ندارد)">Mayo Clinic</a>. 1 November 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 September</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Honey&rft.pub=Mayo+Clinic&rft.date=2013-11-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mayoclinic.org%2Fdrugs-supplements%2Fhoney%2Fevidence%2Fhrb-20059618&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBardySlevinMaisMolassiotis2008" class="citation journal cs1">Bardy J, Slevin NJ, Mais KL, Molassiotis A (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0025570/">"A systematic review of honey uses and its potential value within oncology care"</a>. <i>J Clin Nurs</i>. <b>17</b> (19): 2604–23. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1365-2702.2008.02304.x">10.1111/j.1365-2702.2008.02304.x</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18808626">18808626</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=J+Clin+Nurs&rft.atitle=A+systematic+review+of+honey+uses+and+its+potential+value+within+oncology+care&rft.volume=17&rft.issue=19&rft.pages=2604-23&rft.date=2008&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1365-2702.2008.02304.x&rft_id=info%3Apmid%2F18808626&rft.aulast=Bardy&rft.aufirst=J&rft.au=Slevin%2C+NJ&rft.au=Mais%2C+KL&rft.au=Molassiotis%2C+A&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpubmedhealth%2FPMH0025570%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDale_Kiefer2012" class="citation web cs1">Dale Kiefer (4 May 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.healthline.com/health/allergies/honey-remedy">"Honey for Allergies"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Honey+for+Allergies&rft.date=2012-05-04&rft.au=Dale+Kiefer&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.healthline.com%2Fhealth%2Fallergies%2Fhoney-remedy&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-mayo4-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mayo4_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/honey/evidence/hrb-20059618">"Honey"</a>. <a href="/w/index.php?title=Mayo_Clinic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mayo Clinic (صفحه وجود ندارد)">Mayo Clinic</a>. 1 November 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 September</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Honey&rft.pub=Mayo+Clinic&rft.date=2013-11-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mayoclinic.org%2Fdrugs-supplements%2Fhoney%2Fevidence%2Fhrb-20059618&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRudmikHoySchlosserHarvey2013" class="citation journal cs1">Rudmik L, Hoy M, Schlosser RJ, Harvey RJ, Welch KC, Lund V, Smith TL (April 2013). "Topical therapies in the management of chronic rhinosinusitis: an evidence-based review with recommendations". <i>Int Forum Allergy Rhinol</i> (Review). <b>3</b> (4): 281–98. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Falr.21096">10.1002/alr.21096</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23044832">23044832</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Int+Forum+Allergy+Rhinol&rft.atitle=Topical+therapies+in+the+management+of+chronic+rhinosinusitis%3A+an+evidence-based+review+with+recommendations&rft.volume=3&rft.issue=4&rft.pages=281-98&rft.date=2013-04&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Falr.21096&rft_id=info%3Apmid%2F23044832&rft.aulast=Rudmik&rft.aufirst=L&rft.au=Hoy%2C+M&rft.au=Schlosser%2C+RJ&rft.au=Harvey%2C+RJ&rft.au=Welch%2C+KC&rft.au=Lund%2C+V&rft.au=Smith%2C+TL&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBogdanovJurendicSieberGallmann2008" class="citation journal cs1">Bogdanov, S; Jurendic, T; Sieber, R; Gallmann, P (2008). "Honey for nutrition and health: A review". <i>Journal of the American College of Nutrition</i>. <b>27</b> (6): 677–89. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F07315724.2008.10719745">10.1080/07315724.2008.10719745</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19155427">19155427</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+the+American+College+of+Nutrition&rft.atitle=Honey+for+nutrition+and+health%3A+A+review&rft.volume=27&rft.issue=6&rft.pages=677-89&rft.date=2008&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F07315724.2008.10719745&rft_id=info%3Apmid%2F19155427&rft.aulast=Bogdanov&rft.aufirst=S&rft.au=Jurendic%2C+T&rft.au=Sieber%2C+R&rft.au=Gallmann%2C+P&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-aim2-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-aim2_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSievenpiperde_SouzaMirrahimiYu2012" class="citation journal cs1">Sievenpiper JL, de Souza RJ, Mirrahimi A, Yu ME, Carleton AJ, Beyene J, Chiavaroli L, Di Buono M, Jenkins AL, Leiter LA, Wolever TM, Kendall CW, Jenkins DJ (2012). "Effect of Fructose on Body Weight in Controlled Feeding Trials: A Systematic Review and Meta-analysis". <i>Ann Intern Med</i>. <b>156</b> (4): 291–304. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.7326%2F0003-4819-156-4-201202210-00007">10.7326/0003-4819-156-4-201202210-00007</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22351714">22351714</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Ann+Intern+Med&rft.atitle=Effect+of+Fructose+on+Body+Weight+in+Controlled+Feeding+Trials%3A+A+Systematic+Review+and+Meta-analysis&rft.volume=156&rft.issue=4&rft.pages=291-304&rft.date=2012&rft_id=info%3Adoi%2F10.7326%2F0003-4819-156-4-201202210-00007&rft_id=info%3Apmid%2F22351714&rft.aulast=Sievenpiper&rft.aufirst=JL&rft.au=de+Souza%2C+RJ&rft.au=Mirrahimi%2C+A&rft.au=Yu%2C+ME&rft.au=Carleton%2C+AJ&rft.au=Beyene%2C+J&rft.au=Chiavaroli%2C+L&rft.au=Di+Buono%2C+M&rft.au=Jenkins%2C+AL&rft.au=Leiter%2C+LA&rft.au=Wolever%2C+TM&rft.au=Kendall%2C+CW&rft.au=Jenkins%2C+DJ&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOttermann2013" class="citation web cs1">Ottermann, Birgit (23 May 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.news24.com/health24/natural/natural-living/the-health-benefits-of-honey-20130523">"The health benefits of honey"</a>. <a href="/w/index.php?title=News24_(website)&action=edit&redlink=1" class="new" title="News24 (website) (صفحه وجود ندارد)">News24</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 May</span> 2022</span>. <q>Honey has a mild laxative effect which can help combat constipation and bloating.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+health+benefits+of+honey&rft.pub=News24&rft.date=2013-05-23&rft.aulast=Ottermann&rft.aufirst=Birgit&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.news24.com%2Fhealth24%2Fnatural%2Fnatural-living%2Fthe-health-benefits-of-honey-20130523&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Pećanac-2-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pećanac-2_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPećanacJanjićKomarcevićPajić2013" class="citation journal cs1">Pećanac M, Janjić Z, Komarcević A, Pajić M, Dobanovacki D, Misković SS (2013). "Burns treatment in ancient times". <i>Med Pregl</i>. <b>66</b> (5–6): 263–7. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fs0264-410x%2802%2900603-5">10.1016/s0264-410x(02)00603-5</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23888738">23888738</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Med+Pregl&rft.atitle=Burns+treatment+in+ancient+times&rft.volume=66&rft.issue=5%E2%80%936&rft.pages=263-7&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fs0264-410x%2802%2900603-5&rft_id=info%3Apmid%2F23888738&rft.aulast=Pe%C4%87anac&rft.aufirst=M&rft.au=Janji%C4%87%2C+Z&rft.au=Komarcevi%C4%87%2C+A&rft.au=Paji%C4%87%2C+M&rft.au=Dobanovacki%2C+D&rft.au=Miskovi%C4%87%2C+SS&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://roustaee.com/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D8%B9%D8%B3%D9%84-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C/">«خواص عسل طبیعی و ۱۳ خاصیت آن برای مردان و زنان»</a>. <i>روستایی</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.atitle=%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D9%88+%DB%B1%DB%B3+%D8%AE%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D8%AA+%D8%A2%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Froustaee.com%2F%25D8%25AE%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25B5-%25D8%25B9%25D8%25B3%25D9%2584-%25D8%25B7%25D8%25A8%25DB%258C%25D8%25B9%25DB%258C%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFقرآن" class="citation web">قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین‌المللی (<bdi>۱۳۹۳/۰۷/۲۳–۱۳:۲۱</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://iqna.ir/fa/news/1460544">«نگاهی به ویژگی‌های عسل و زنبورعسل در قرآن کریم»</a>. <i>fa</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi><span class="nowrap">2019-06-24</span></bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=fa&rft.atitle=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D9%88+%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B9%D8%B3%D9%84+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86+%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85&rft.chron=%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B3%2F%DB%B0%DB%B7%2F%DB%B2%DB%B3%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%3A%DB%B2%DB%B1&rft.aulast=%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86&rft.aufirst=iqna+ir+%7C+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fiqna.ir%2Ffa%2Fnews%2F1460544&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">|تاریخ=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text">آیات ۶۸ و ۶۹ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%86%D8%AD%D9%84" class="mw-redirect" title="سوره نحل">سوره نحل</a>، ترجمه <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="محمد مهدی فولادوند">محمد مهدی فولادوند</a></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFقرآن" class="citation web">قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین‌المللی (<bdi>۱۳۹۳/۱۰/۲۷–۱۳:۰۵</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://iqna.ir/fa/news/2718237">«عسل؛ خوراکی شفابخش برای انسان/ روایات معصومین در رابطه با عسل»</a>. <i>fa</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi><span class="nowrap">2019-06-24</span></bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=fa&rft.atitle=%D8%B9%D8%B3%D9%84%D8%9B+%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%B4+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%2F+%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87+%D8%A8%D8%A7+%D8%B9%D8%B3%D9%84&rft.chron=%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B3%2F%DB%B1%DB%B0%2F%DB%B2%DB%B7%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%3A%DB%B0%DB%B5&rft.aulast=%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86&rft.aufirst=iqna+ir+%7C+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fiqna.ir%2Ffa%2Fnews%2F2718237&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B3%D9%84" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">|تاریخ=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div><div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q10987#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q10987#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q10987#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX4576464">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11932357r">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11932357r">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4025823-3">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007565317505171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85061842">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00563015">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph122729&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/bal">دانشنامهٔ اسلام</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انواع_و_ویژگی‌های_زنبور_عسل" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="الگو:زنبور عسل"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زنبور عسل (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زنبور عسل"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انواع_و_ویژگی‌های_زنبور_عسل" style="font-size:114%;margin:0 4em">انواع و ویژگی‌های <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="زنبور عسل">زنبور عسل</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA_(%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C)" title="کاست (نظام اجتماعی)">کاست‌های</a> زنبور عسل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87" title="زنبور ملکه">زنبور ملکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1" title="زنبور کارگر">زنبور کارگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%AA%D8%AE%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1" title="ماده تخم‌گذار">ماده تخم‌گذار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Drone_(bee)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Drone (bee) (صفحه وجود ندارد)">Drone</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">چرخه زندگی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88_(%D8%B9%D8%B3%D9%84)" title="کندو (عسل)">کُلُنی زنبور عسل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Honey_bee_life_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honey bee life cycle (صفحه وجود ندارد)">Honey bee life cycle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brood_(honey_bee)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brood (honey bee) (صفحه وجود ندارد)">Brood</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="یادگیری و ارتباط در زنبورها">یادگیری و ارتباط در زنبورها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swarming_(honey_bee)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swarming (honey bee) (صفحه وجود ندارد)">Swarming</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">گونه و نژادها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Africanized_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Africanized bee (صفحه وجود ندارد)">Africanized bee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Buckfast_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buckfast bee (صفحه وجود ندارد)">Buckfast bee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Carniolan_honey_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carniolan honey bee (صفحه وجود ندارد)">Carniolan honey bee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_dark_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="European dark bee (صفحه وجود ندارد)">European dark bee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Italian_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Italian bee (صفحه وجود ندارد)">Italian bee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russian_honey_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russian honey bee (صفحه وجود ندارد)">Russian honey bee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maltese_honey_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maltese honey bee (صفحه وجود ندارد)">Maltese honey bee</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زنبور عسل اروپایی">زنبور عسل اروپایی</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=African_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="African bee (صفحه وجود ندارد)">Apis mellifera scutellata</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Honey_bee_race&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honey bee race (صفحه وجود ندارد)">Honey bee race</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پرورش</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زنبورداری">زنبورداری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apiology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apiology (صفحه وجود ندارد)">Apiology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85_%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="موم زنبور عسل">موم زنبور عسل</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عسل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Honey_extraction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honey extraction (صفحه وجود ندارد)">Honey extraction</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%85" title="بره‌موم">بره‌موم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="شاه‌انگبین">شاه‌انگبین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تجهیزات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Apiary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apiary (صفحه وجود ندارد)">Apiary</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88_(%D8%B9%D8%B3%D9%84)" title="کندو (عسل)">کندو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Langstroth_hive&action=edit&redlink=1" class="new" title="Langstroth hive (صفحه وجود ندارد)">Langstroth hive</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hive_frame&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hive frame (صفحه وجود ندارد)">Hive frame</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Honey_super&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honey super (صفحه وجود ندارد)">Honey super</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wax_foundation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wax foundation (صفحه وجود ندارد)">Wax foundation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Horizontal_top-bar_hive&action=edit&redlink=1" class="new" title="Horizontal top-bar hive (صفحه وجود ندارد)">Horizontal top-bar hive</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hive_tool&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hive tool (صفحه وجود ندارد)">Hive tool</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bee_smoker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bee smoker (صفحه وجود ندارد)">Bee smoker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Honey_extractor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honey extractor (صفحه وجود ندارد)">Honey extractor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Queen_excluder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Queen excluder (صفحه وجود ندارد)">Queen excluder</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jenter_kit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jenter kit (صفحه وجود ندارد)">Jenter kit</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">انگل‌ها و بیماری‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Varroa_destructor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Varroa destructor (صفحه وجود ندارد)">Varroa destructor</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Varroa_sensitive_hygiene&action=edit&redlink=1" class="new" title="Varroa sensitive hygiene (صفحه وجود ندارد)">Varroa sensitive hygiene</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Small_hive_beetle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Small hive beetle (صفحه وجود ندارد)">Small hive beetle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Waxworm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waxworm (صفحه وجود ندارد)">Waxworm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=American_foulbrood&action=edit&redlink=1" class="new" title="American foulbrood (صفحه وجود ندارد)">American foulbrood</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%AF%DA%98%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="ویروس بال دژدیس">ویروس بال دژدیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="اختلال فروپاشی کلونی زنبورها">اختلال فروپاشی کلونی زنبورها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_topics_in_beekeeping&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of topics in beekeeping (صفحه وجود ندارد)">Topics in beekeeping</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_diseases_of_the_honey_bee&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of diseases of the honey bee (صفحه وجود ندارد)">Diseases of the honey bee</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زنبورداری<br />بر پایه کشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in Australia (صفحه وجود ندارد)">استرالیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Honey_production_in_Hungary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honey production in Hungary (صفحه وجود ندارد)">مجارستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in India (صفحه وجود ندارد)">هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_Ireland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in Ireland (صفحه وجود ندارد)">ایرلند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_Nepal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in Nepal (صفحه وجود ندارد)">نپال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in New Zealand (صفحه وجود ندارد)">نیوزلند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_Ukraine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in Ukraine (صفحه وجود ندارد)">اوکراین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_the_United_Kingdom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">انگلستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beekeeping_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beekeeping in the United States (صفحه وجود ندارد)">ایالات متحده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="آشپزی_یونانی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="الگو:آشپزی یونانی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بحث الگو:آشپزی یونانی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:آشپزی یونانی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="آشپزی_یونانی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آشپزی یونانی">آشپزی یونانی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">History</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ancient_Greek_cuisine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient Greek cuisine (صفحه وجود ندارد)">Ancient Greek cuisine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ancient_Greece_and_wine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient Greece and wine (صفحه وجود ندارد)">Ancient Greece and wine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Byzantine_cuisine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Byzantine cuisine (صفحه وجود ندارد)">Byzantine cuisine</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ingredients</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86" title="ریحان">ریحان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="شوید">شوید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="بادنجان">بادنجان</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عسل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%DA%A9%DB%8C" title="مصطکی">مصطکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="روغن زیتون">روغن زیتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="زیتون">زیتون</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B4_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87)" title="مرزنگوش (گیاه)">مرزنگوش (گیاه)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%85%D8%B4" title="کشمش">کشمش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="سمولینا">سمولینا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="گوجه‌فرنگی">گوجه‌فرنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B9%D8%AA%D8%B1" title="زعتر">زعتر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Breads</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Daktyla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daktyla (صفحه وجود ندارد)">Daktyla</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eliopsomo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eliopsomo (صفحه وجود ندارد)">Eliopsomo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lagana_(bread)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lagana (bread) (صفحه وجود ندارد)">Lagana</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="نان سوخاری">نان سوخاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paximathia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paximathia (صفحه وجود ندارد)">Paximathia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7" title="نان پیتا">نان پیتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stafidopsomo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stafidopsomo (صفحه وجود ندارد)">Stafidopsomo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Salads</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Dakos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dakos (صفحه وجود ندارد)">Dakos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Greek_salad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greek salad (صفحه وجود ندارد)">Greek salad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eggplant_salads_and_appetizers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eggplant salads and appetizers (صفحه وجود ندارد)">Melitzanosalata</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Skordalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Skordalia (صفحه وجود ندارد)">Skordalia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Taramasalata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taramasalata (صفحه وجود ندارد)">Taramosalata</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tirokafteri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tirokafteri (صفحه وجود ندارد)">Tirokafteri</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%88_%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="ماست و خیار">ماست و خیار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Appetizers</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bacalhau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bacalhau (صفحه وجود ندارد)">Bakaliaros</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D9%85%D9%87" title="دلمه">دلمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7" title="باقلا">باقلا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Squid_(food)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Squid (food) (صفحه وجود ندارد)">Kalamaria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Squash_blossom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Squash blossom (صفحه وجود ندارد)">Kolokythoanthoi</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AF%D9%88_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="کدو سبز">کدو سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="نان سیمیت">نان سیمیت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lakerda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lakerda (صفحه وجود ندارد)">Lakerda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Loukaniko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Loukaniko (صفحه وجود ندارد)">Loukaniko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lountza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lountza (صفحه وجود ندارد)">Lountza</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Octopus_(food)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Octopus (food) (صفحه وجود ندارد)">Octopus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spanakopita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spanakopita (صفحه وجود ندارد)">Spanakopita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tiropita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiropita (صفحه وجود ندارد)">Tyropita</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="ماست">ماست</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Cheeses</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anthotyros&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthotyros (صفحه وجود ندارد)">Anthotyros</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%AA%D8%A7" title="پنیر فتا">پنیر فتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Formaela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Formaela (صفحه وجود ندارد)">Formaela</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Graviera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graviera (صفحه وجود ندارد)">Graviera</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kalitsounia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalitsounia (صفحه وجود ندارد)">Kalitsounia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kasseri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kasseri (صفحه وجود ندارد)">Kasseri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kefalotyri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kefalotyri (صفحه وجود ندارد)">Kefalotyri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kefalograviera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kefalograviera (صفحه وجود ندارد)">Kefalograviera</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kopanisti_Mykonou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kopanisti Mykonou (صفحه وجود ندارد)">Kopanisti Mykonou</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Manouri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manouri (صفحه وجود ندارد)">Manouri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metsovone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metsovone (صفحه وجود ندارد)">Metsovone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metsovela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metsovela (صفحه وجود ندارد)">Metsovela</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mizithra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mizithra (صفحه وجود ندارد)">Mizithra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saganaki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saganaki (صفحه وجود ندارد)">Saganaki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=San_Michali&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Michali (صفحه وجود ندارد)">San Michali</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xynotyro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xynotyro (صفحه وجود ندارد)">Xynotyro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xynomizithra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xynomizithra (صفحه وجود ندارد)">Xynomizithra</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_Greek_dishes&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Greek dishes (صفحه وجود ندارد)">Dishes</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ap%C3%A1ki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apáki (صفحه وجود ندارد)">Apáki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bourdeto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bourdeto (صفحه وجود ندارد)">Bourdeto</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Beefsteak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beefsteak (صفحه وجود ندارد)">Bifteki</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="استیک">استیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giouvetsi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giouvetsi (صفحه وجود ندارد)">Giouvetsi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="جایرو">جایرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B4_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="خرگوش صحرایی">خرگوش صحرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%AA%D9%87" title="کوفته">کوفته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2" title="آب‌پز">آب‌پز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kokoretsi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kokoretsi (صفحه وجود ندارد)">Kokoretsi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA" title="پای گوشت">پای گوشت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kotopita_(Greek)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kotopita (Greek) (صفحه وجود ندارد)">Kotopita</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="موساکا">موساکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%AA" title="املت">املت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Escabeche&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escabeche (صفحه وجود ندارد)">Savoro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sheftalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sheftalia (صفحه وجود ندارد)">Sheftalia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Smyrna_meatballs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Smyrna meatballs (صفحه وجود ندارد)">Smyrna meatballs</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%86" title="حلزون">حلزون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spetsofai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spetsofai (صفحه وجود ندارد)">Spetsofai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Strapatsada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strapatsada (صفحه وجود ندارد)">Strapatsada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sofrito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sofrito (صفحه وجود ندارد)">Sofrito</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Souvla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Souvla (صفحه وجود ندارد)">Souvla</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="سوولاکی">سوولاکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Syglino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syglino (صفحه وجود ندارد)">Syglino</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tigania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tigania (صفحه وجود ندارد)">Tigania</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsigareli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsigareli (صفحه وجود ندارد)">Tsigareli</a></li></ul> <dl><dt>Pasta (<i>Zymarika</i>)</dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Hilopites&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hilopites (صفحه وجود ندارد)">Hilopites</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Pastitsio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pastitsio (صفحه وجود ندارد)">Pastitsio</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Pastitsada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pastitsada (صفحه وجود ندارد)">Pastitsada</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Orzo_(pasta)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orzo (pasta) (صفحه وجود ندارد)">Manestra/Kritharaki</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D9%86%D9%87" title="ترخینه">ترخینه</a></dd></dl> <dl><dt>Fish</dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Atherina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atherina (صفحه وجود ندارد)">Atherina</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Shrimp_(food)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shrimp (food) (صفحه وجود ندارد)">Garides</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Solea_(genus)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Solea (genus) (صفحه وجود ندارد)">Glossa</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Anchovies_as_food&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anchovies as food (صفحه وجود ندارد)">Gavroi</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D9%81_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="صدف سیاه">صدف سیاه</a>s</dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Sardines_as_food&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sardines as food (صفحه وجود ندارد)">Sardeles</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AA%D9%86" title="ماهی تن">ماهی تن</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="شمشیرماهی">شمشیرماهی</a></dd></dl> <dl><dt>Soups</dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Avgolemono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avgolemono (صفحه وجود ندارد)">Avgolemono</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Bourou-bourou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bourou-bourou (صفحه وجود ندارد)">Bourou-bourou</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Fasolada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fasolada (صفحه وجود ندارد)">Fasolada</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Kakavia_(soup)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kakavia (soup) (صفحه وجود ندارد)">Kakavia</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%BE_%D9%85%D8%B1%D8%BA" title="سوپ مرغ">سوپ مرغ</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Magiritsa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magiritsa (صفحه وجود ندارد)">Magiritsa</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Psarosoupa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psarosoupa (صفحه وجود ندارد)">Psarosoupa</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D9%86%D9%87" title="ترخینه">ترخینه</a></dd></dl> <dl><dt>Vegetable</dt> <dd><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="کنگر فرنگی">کنگر فرنگی</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Stuffed_peppers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stuffed peppers (صفحه وجود ندارد)">Gemista</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Gigandes_plaki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gigandes plaki (صفحه وجود ندارد)">Gigandes plaki</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%DB%8C" title="سبزی برگی">سبزی برگی</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Spanakorizo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spanakorizo (صفحه وجود ندارد)">Spanakorizo</a></dd></dl> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Desserts</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%87" title="بسبوسه">بسبوسه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Copenhagen_(dessert)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Copenhagen (dessert) (صفحه وجود ندارد)">Copenhagen (dessert)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Diples&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diples (صفحه وجود ندارد)">Diples</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fanouropita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fanouropita (صفحه وجود ندارد)">Fanouropita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Finikia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Finikia (صفحه وجود ندارد)">Finikia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galaktoboureko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galaktoboureko (صفحه وجود ندارد)">Galaktoboureko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galatopita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galatopita (صفحه وجود ندارد)">Galatopita</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%88%D8%A7" title="حلوا">حلوا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Karydopita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karydopita (صفحه وجود ندارد)">Karydopita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Koulourakia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koulourakia (صفحه وجود ندارد)">Koulourakia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="قرابیه">قرابیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lazarakia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lazarakia (صفحه وجود ندارد)">Lazarakia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="لوکومانداس (صفحه وجود ندارد)">لوکومانداس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%88%D9%85" title="راحت‌الحلقوم">راحت‌الحلقوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D9%82%D8%A7" title="نوقا">نوقا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Melitini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melitini (صفحه وجود ندارد)">Melitini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Melomakarono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melomakarono (صفحه وجود ندارد)">Melomakarona</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Melopita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melopita (صفحه وجود ندارد)">Melopita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Moustalevria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moustalevria (صفحه وجود ندارد)">Moustokouloura</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pastafrola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pastafrola (صفحه وجود ندارد)">Pastafrola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sesame_seed_candy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sesame seed candy (صفحه وجود ندارد)">Pasteli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spoon_sweets&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spoon sweets (صفحه وجود ندارد)">Spoon sweets</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tahinopita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tahinopita (صفحه وجود ندارد)">Tahinopita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trigona_Panoramatos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trigona Panoramatos (صفحه وجود ندارد)">Trigona</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsoureki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsoureki (صفحه وجود ندارد)">Tsoureki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vasilopita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vasilopita (صفحه وجود ندارد)">Vasilopita</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Wines</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agiorgitiko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agiorgitiko (صفحه وجود ندارد)">Agiorgitiko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aidini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aidini (صفحه وجود ندارد)">Aidini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Assyrtiko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Assyrtiko (صفحه وجود ندارد)">Assyrtiko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Athiri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Athiri (صفحه وجود ندارد)">Athiri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kotsifali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kotsifali (صفحه وجود ندارد)">Kotsifali</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lesbian_wine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lesbian wine (صفحه وجود ندارد)">Lesbian wine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Limnio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Limnio (صفحه وجود ندارد)">Limnio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mavrodafni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mavrodafni (صفحه وجود ندارد)">Mavrodafni</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7_(%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1)" title="ماندیلاریا (انگور)">ماندیلاریا (انگور)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Moschofilero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moschofilero (صفحه وجود ندارد)">Moschofilero</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7_(%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8)" title="رتسینا (شراب)">رتسینا (شراب)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Robola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robola (صفحه وجود ندارد)">Robola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Savatiano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Savatiano (صفحه وجود ندارد)">Savatiano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vilana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vilana (صفحه وجود ندارد)">Vilana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xinomavro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xinomavro (صفحه وجود ندارد)">Xinomavro</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Drinks</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kitron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kitron (صفحه وجود ندارد)">Kitron</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="کام‌کوات">کام‌کوات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mastika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mastika (صفحه وجود ندارد)">Mastika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metaxa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metaxa (صفحه وجود ندارد)">Metaxa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ouzo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ouzo (صفحه وجود ندارد)">Ouzo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rakomelo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rakomelo (صفحه وجود ندارد)">Rakomelo</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C" title="چای کوهی">چای کوهی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tentura&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tentura (صفحه وجود ندارد)">Tentura</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%88" title="تسیپورو">تسیپورو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsikoudia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsikoudia (صفحه وجود ندارد)">Tsikoudia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D9%87" title="فراپه">فراپه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Other</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pestil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pestil (صفحه وجود ندارد)">Pestil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sujuk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sujuk (صفحه وجود ندارد)">Sujuk</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">See also</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kafenio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kafenio (صفحه وجود ندارد)">Kafenio</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%87_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9)" title="مزه (خوراک)">مزه (خوراک)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ouzeri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ouzeri (صفحه وجود ندارد)">Ouzeri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Taverna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taverna (صفحه وجود ندارد)">Taverna</a></li></ul> <dl><dt>Notable products</dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Botargo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Botargo (صفحه وجود ندارد)">Avgotaraho</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Florina_pepper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Florina pepper (صفحه وجود ندارد)">Florina pepper</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Greek_wine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greek wine (صفحه وجود ندارد)">Greek wine</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Lathyrus_clymenum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lathyrus clymenum (صفحه وجود ندارد)">Fava Santorinis</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Kalamata_olive&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalamata olive (صفحه وجود ندارد)">Kalamata olive</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Krokos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krokos (صفحه وجود ندارد)">Krokos Kozanis (Saffron)</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="مویز">مویز</a></dd></dl> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Greece&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Greece (صفحه وجود ندارد)">درگاه Greece</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سوغات‌ها_و_صنایع_دستی_لرستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #b3ccff"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D9%88%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:سوغات شهرهای استان لرستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D9%88%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سوغات شهرهای استان لرستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D9%88%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سوغات شهرهای استان لرستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سوغات‌ها_و_صنایع_دستی_لرستان" style="font-size:114%;margin:0 4em">سوغات‌ها و صنایع دستی لرستان</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background: #b3ccff">خوراکی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.65em">غذاها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D9%86%D9%87" title="ترخینه">ترخینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D9%87_%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%A8" title="دنده کباب">دنده کباب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DA%AF%D8%B1_%D9%88%D8%B2" title="جگر وز">جگر وز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="کباب کنجه (صفحه وجود ندارد)">گه‌له بریژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AA" title="قاووت">قاویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%BA%D8%AF%D9%88" title="سغدو">سغدو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9_(%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="کلک (نان)">کلک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زیر برنجی (صفحه وجود ندارد)">زیر برنجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%B4" title="جوجوش">جوجوش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.65em">شیرینی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%DA%A9" title="کاک">کاک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B2%D9%86%DA%A9_%D8%B1%D8%BA%D9%88" class="mw-redirect" title="چزنک رغو">چزنک رغو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D9%86%D9%86%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="چننال (صفحه وجود ندارد)">چننال</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%A7" title="کلوا">کلوا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87_(%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="گرده (نان)">گرده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.65em">افزودنی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%86_%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="روغن حیوانی">روغن حیوانی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عسل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.65em">تنقلات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B2_(%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87_%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%DB%8C)" title="سقز (فراورده گیاهی)">سقز</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background: #b3ccff">صنایع دستی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.65em">نساجی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="قالی‌بافی">قالی‌بافی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%85" title="گلیم">گلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%88%D9%87" title="گیوه">گیوه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D9%85" title="جاجیم">جاجیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_(%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%85)" title="موج (گلیم)">ماشته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%AF" title="نمد">نمدمالی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.65em">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D9%85" title="چرم">چرم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%82%D9%88" title="چاقو">چاقوسازی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background: #b3ccff">سازها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84" title="دهل">دهل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%86%D8%A7" title="سرنا">سرنا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%87" title="کمانچه">کمانچه</a></li></ul> </div> </td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عسل&oldid=40379021">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عسل&oldid=40379021</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B3%D9%84" title="رده:عسل">عسل</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84" title="رده:اردبیل">اردبیل</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:زنبورداری">زنبورداری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84" title="رده:سوغات اردبیل">سوغات اردبیل</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:شیرین‌کننده‌ها">شیرین‌کننده‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رده:فراورده‌های حشره‌ای">فراورده‌های حشره‌ای</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="رده:فراورده‌های جنگلی غیرچوبی">فراورده‌های جنگلی غیرچوبی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="رده:صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی">صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="رده:خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی">خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_periodical" title="رده:خطاهای CS1: فاقد periodical">خطاهای CS1: فاقد periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="رده:صفحات ویکی‌پدیا با الگوهای محافظت نادرست">صفحات ویکی‌پدیا با الگوهای محافظت نادرست</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_TDV%C4%B0A" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکی‌سازی رباتیک">ویکی‌سازی رباتیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۷:۳۷ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B3%D9%84&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-nxpzf","wgBackendResponseTime":195,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.677","walltime":"1.964","ppvisitednodes":{"value":12732,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":408080,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":29765,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":239644,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1768.699 1 -total"," 56.31% 995.907 1 الگو:پانویس"," 31.07% 549.587 29 الگو:Cite_journal"," 16.63% 294.181 15 الگو:مدرک"," 16.05% 283.956 30 الگو:گرداننده_رده"," 15.86% 280.578 14 الگو:ثابت"," 13.19% 233.243 15 الگو:Nocat"," 12.47% 220.502 15 الگو:تشخیص_فضای_نام_نمایش_همه"," 11.33% 200.372 7 الگو:Infobox"," 10.35% 183.013 17 الگو:یادکرد_وب"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.113","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":11163590,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["?","260","20.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","240","18.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","240","18.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","180","14.1"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","80","6.2"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::anchorEncode","40","3.1"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntityId","40","3.1"],["is_alias_used \u003Cپودمان:Citation/CS1/en/Utilities:275\u003E","40","3.1"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpensiveData","20","1.6"],["\u003Cپودمان:Citation/CS1/en:814\u003E","20","1.6"],["[others]","120","9.4"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-d6fb68d67-64lgt","timestamp":"20241107161547","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0639\u0633\u0644","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B9%D8%B3%D9%84","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q10987","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q10987","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-02-10T14:09:03Z","dateModified":"2024-09-27T07:37:39Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/cc\/Runny_hunny.jpg","headline":"\u0645\u0627\u062f\u0647 \u063a\u0630\u0627\u06cc\u06cc \u0634\u06cc\u0631\u06cc\u0646\u06cc \u06a9\u0647 \u062a\u0648\u0633\u0637 \u0632\u0646\u0628\u0648\u0631\u0647\u0627\u06cc \u0639\u0633\u0644 \u0628\u06cc\u0634\u062a\u0631 \u0628\u0627 \u0627\u0633\u062a\u0641\u0627\u062f\u0647 \u0627\u0632 \u0634\u0647\u062f \u06af\u0644\u200c\u0647\u0627 \u062f\u0631\u0633\u062a \u0645\u06cc\u200c\u0634\u0648\u062f"}</script> </body> </html>