CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Thế Eocen – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"0f9c8e7d-ab3b-4509-bab0-1d7e5b3bee42","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Thế_Eocen","wgTitle":"Thế Eocen","wgCurRevisionId":70414135,"wgRevisionId":70414135,"wgArticleId":188885,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác","Cảnh báo bản mẫu webarchive","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Thế Eocen","Thế địa chất","Kỷ Paleogen"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Thế_Eocen","wgRelevantArticleId":188885,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q76274","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled": false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Thế Eocen – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Thế_Eocen rootpage-Thế_Eocen skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Th%E1%BA%BF+Eocen" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Th%E1%BA%BF+Eocen" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Th%E1%BA%BF+Eocen" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Th%E1%BA%BF+Eocen" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Phân_chia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_chia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Phân chia</span> </div> </a> <ul id="toc-Phân_chia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khí_hậu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Khí_hậu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Khí hậu</span> </div> </a> <ul id="toc-Khí_hậu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cổ_địa_lý_học" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cổ_địa_lý_học"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Cổ địa lý học</span> </div> </a> <ul id="toc-Cổ_địa_lý_học-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quần_thực_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Quần_thực_vật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Quần thực vật</span> </div> </a> <ul id="toc-Quần_thực_vật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Quần_động_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Quần_động_vật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Quần động vật</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Quần_động_vật-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Quần động vật</span> </button> <ul id="toc-Quần_động_vật-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Đại_dương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đại_dương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Đại dương</span> </div> </a> <ul id="toc-Đại_dương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Grande_Coupure" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Grande_Coupure"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span><i>Grande Coupure</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Grande_Coupure-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ghi_chú" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ghi_chú"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ghi chú</span> </div> </a> <ul id="toc-Ghi_chú-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Thế Eocen</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 76 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-76" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">76 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Eoseen" title="Eoseen – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Eoseen" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Eocene" title="Eocene – Tiếng Anh cổ" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Eocene" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Tiếng Anh cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="الفترة الفجرية – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الفترة الفجرية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Eoceno" title="Eoceno – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Eoceno" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Eocenu" title="Eocenu – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Eocenu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Eosen" title="Eosen – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Eosen" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Eosen" title="Eosen – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Eosen" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%93%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%A8" title="ইওসিন – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইওসিন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/S%C3%BA-sin-s%C3%A8" title="Sú-sin-sè – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sú-sin-sè" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B0%D1%86%D1%8D%D0%BD" title="Эацэн – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Эацэн" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Eocen" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Eosen" title="Eosen – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Eosen" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD" title="Еоцен – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Еоцен" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Eoc%C3%A8" title="Eocè – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Eocè" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Eoc%C3%A9n" title="Eocén – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Eocén" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Eoc%C3%A6n" title="Eocæn – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Eocæn" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Eoz%C3%A4n" title="Eozän – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Eozän" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Eotseen" title="Eotseen – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Eotseen" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CF%8E%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%BF" title="Ηώκαινο – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Ηώκαινο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eocene" title="Eocene – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Eocene" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Eoceno" title="Eoceno – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Eoceno" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Eoceno" title="Eoceno – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Eoceno" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Eozeno" title="Eozeno – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Eozeno" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="ائوسن – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ائوسن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89oc%C3%A8ne" title="Éocène – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Éocène" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Sealad_Eoic%C3%A9ineach" title="An Sealad Eoicéineach – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Sealad Eoicéineach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Eoceno" title="Eoceno – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Eoceno" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%90%EC%98%A4%EC%84%B8" title="에오세 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="에오세" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B7%D5%B8%D6%81%D5%A5%D5%B6" title="Էոցեն – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Էոցեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A4%A8_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="आदिनूतन युग – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आदिनूतन युग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Eocen" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/E%C3%B3sent%C3%ADmabili%C3%B0" title="Eósentímabilið – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Eósentímabilið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Eocene" title="Eocene – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Eocene" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%90%D7%95%D7%A7%D7%9F" title="אאוקן – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אאוקן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%AF%E0%B3%8A%E0%B2%B8%E0%B3%80%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಇಯೊಸೀನ್ – Tiếng Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇಯೊಸೀನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Tiếng Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ეოცენი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ეოცენი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD_%D0%BA%D0%B5%D0%B7%D0%B5%D2%A3%D1%96" title="Эоцен кезеңі – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Эоцен кезеңі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD" title="Эоцен – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Эоцен" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Eocaenum" title="Eocaenum – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Eocaenum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Eoc%C4%93ns" title="Eocēns – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Eocēns" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Eozen" title="Eozen – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Eozen" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Eocenas" title="Eocenas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Eocenas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Eosene" title="Eosene – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Eosene" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Eoc%C3%A9n" title="Eocén – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Eocén" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD" title="Еоцен – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Еоцен" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="ائوسن – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ائوسن" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Eoceen" title="Eoceen – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Eoceen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A7%8B%E6%96%B0%E4%B8%96" title="始新世 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="始新世" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Eocen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Eocen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Eoc%C3%A8n" title="Eocèn – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Eocèn" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Eotsen" title="Eotsen – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Eotsen" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Eocen" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Eoz%C3%A4n" title="Eozän – Tiếng Hạ Giéc-man" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Eozän" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Giéc-man" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Eocen" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Eoceno" title="Eoceno – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Eoceno" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Eocen" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD" title="Эоцен – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Эоцен" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Eoz%C3%A4n" title="Eozän – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Eozän" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Eoceni" title="Eoceni – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Eoceni" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Eocene" title="Eocene – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Eocene" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Eoc%C3%A9n" title="Eocén – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Eocén" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Eocen" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD" title="Еоцен – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Еоцен" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Eocen" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Eoseeni" title="Eoseeni – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Eoseeni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Eocen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Eoseno" title="Eoseno – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Eoseno" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%AF%E0%AF%8B%E0%AE%9A%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="இயோசீன் – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இயோசீன்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="สมัยอีโอซีน – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="สมัยอีโอซีน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Eosen" title="Eosen – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Eosen" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD" title="Еоцен – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Еоцен" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Eocen" title="Eocen – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Eocen" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A7%8B%E6%96%B0%E4%B8%96" title="始新世 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="始新世" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A7%8B%E6%96%B0%E4%B8%96" title="始新世 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="始新世" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A7%8B%E6%96%B0%E4%B8%96" title="始新世 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="始新世" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q76274#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Th%E1%BA%BF_Eocen" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Th%E1%BA%BF_Eocen" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Th%E1%BA%BF_Eocen" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&oldid=70414135" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Th%E1%BA%BF_Eocen&id=70414135&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTh%25E1%25BA%25BF_Eocen"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FTh%25E1%25BA%25BF_Eocen"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Th%E1%BA%BF+Eocen"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eocene" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q76274" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="wikitable" width="10%" rules="all" cellpadding="1" style="border: 1px solid #000000; margin-left:20px; font-size:90%; float:right;"> <tbody><tr> <th><a href="/wiki/H%E1%BB%87_(%C4%91%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng)" title="Hệ (địa tầng)">Hệ</a>/<br /><a href="/wiki/K%E1%BB%B7_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" title="Kỷ (địa chất)">Kỷ </a> </th> <th><a href="/wiki/Th%E1%BB%91ng_(%C4%91%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng)" title="Thống (địa tầng)">Thống</a>/<br /><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" title="Thế (địa chất)">Thế </a> </th> <th><a href="/wiki/B%E1%BA%ADc_(%C4%91%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng)" title="Bậc (địa tầng)">Bậc </a>/<br /><a href="/wiki/K%E1%BB%B3_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" title="Kỳ (địa chất)">Kỳ </a> </th> <th colspan="2"><a href="/wiki/Tu%E1%BB%91i_tuy%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%91i" class="mw-redirect" title="Tuối tuyệt đối">Tuổi</a> <br />(<a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>) </th></tr> <tr> <td style="background-color: #FFDE00;"><small><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Neogen" title="Bản mẫu:Neogen">Neogen</a></small> </td> <td style="background-color: #FFF200;"><small><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Miocen" title="Thế Miocen">Miocen</a></small> </td> <td style="background-color: #FBE400;"><small><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Aquitane" title="Tầng Aquitane">Aquitane</a></small> </td> <td align="center"><small><b>trẻ hơn</b></small> </td></tr> <tr> <td rowspan="9" style="background-color: #FFAA73;"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Paleogen" title="Bản mẫu:Paleogen">Paleogen</a> </td> <td rowspan="2" style="background-color: #FFDAA4;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Oligocen" title="Thế Oligocen">Oligocen</a> </td> <td style="background-color: #FFE9C0;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Chatti" title="Tầng Chatti">Chatti</a> </td> <td style="white-space:nowrap">23.03 - 28.1 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #FDE0B2;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Rupel" title="Tầng Rupel">Rupel</a> </td> <td>28.1 - 33.9 </td></tr> <tr> <td rowspan="4" style="background-color: #FFCE5A;"><a class="mw-selflink selflink">Eocen</a> </td> <td style="background-color: #FBD787;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Priabona" title="Tầng Priabona">Priabona</a> </td> <td>33.9 - 37.8 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #FACD7A;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Barton" title="Tầng Barton">Barton</a> </td> <td>37.8 - 41.2 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #F9C46C;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Lutetia" title="Tầng Lutetia">Lutetia</a> </td> <td>41.2 - 47.8 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #F5B95E;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Ypres" title="Tầng Ypres">Ypres</a> </td> <td>47.8 - 56 </td></tr> <tr> <td rowspan="3" style="background-color: #E6BE8B;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Paleocen" title="Thế Paleocen">Paleocen</a> </td> <td style="background-color: #EBC38E"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Thanet" title="Tầng Thanet">Thanet</a> </td> <td>56 - 59.2 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #E6B886;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Seland" title="Tầng Seland">Seland</a> </td> <td>59.2 - 61.6 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #E2B57C;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" title="Tầng Đan Mạch">Đan Mạch</a> </td> <td>61.6 - 66 </td></tr> <tr> <td style="background-color: #9CC069;"><small><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Cretaceous" title="Bản mẫu:Cretaceous">Creta</a></small> </td> <td style="background-color: #C5DE6A;"><small><a href="/wiki/Creta_mu%E1%BB%99n" class="mw-redirect" title="Creta muộn">Thượng</a></small> </td> <td style="background-color: #F3ECA4;"><small><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Maastricht" title="Tầng Maastricht">Maastricht</a></small> </td> <td align="center"><small><b>cổ hơn</b></small> </td></tr> <tr> <td colspan="5" style="background-color: #EAEAEA;">Phân chia <a href="/wiki/Paleogen" class="mw-redirect" title="Paleogen">Paleogen</a> theo <a href="/wiki/%E1%BB%A6y_ban_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_v%E1%BB%81_%C4%91%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng_h%E1%BB%8Dc" class="mw-redirect" title="Ủy ban quốc tế về địa tầng học">ICS</a>, 8/2018.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr></tbody></table> <p><b>Thế Eocen</b> hay <b>thế Thủy Tân</b> (55,8 ± 0,2 – 33,9 ± 0,1 triệu năm trước (<a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>)) là một đơn vị phân chia chính trong <a href="/wiki/Ni%C3%AAn_%C4%91%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t" title="Niên đại địa chất">niên đại địa chất</a> và là thế thứ hai của <a href="/wiki/K%E1%BB%B7_Paleogen" title="Kỷ Paleogen">kỷ Paleogen</a> trong <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2n_sinh" title="Đại Tân sinh">đại Tân Sinh</a>. Thế Eocen kéo dài từ khi kết thúc <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Paleocen" title="Thế Paleocen">thế Paleocen</a> cho tới khi bắt đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Oligocen" title="Thế Oligocen">thế Oligocen</a>. Sự bắt đầu của thế Eocen được đánh dấu bằng sự xuất hiện của những <a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_Th%C3%BA" title="Lớp Thú">động vật có vú</a> hiện đại đầu tiên. Sự kết thúc xuất hiện khi có <a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_tuy%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng" title="Sự kiện tuyệt chủng">sự kiện tuyệt chủng</a> chính gọi là <b><a class="mw-selflink-fragment" href="#Grande_Coupure">Grande Coupure</a></b> (sự "Đại Phá vỡ"), có thể có liên quan tới va chạm của một hay nhiều <a href="/w/index.php?title=Meteoroid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meteoroid (trang không tồn tại)">sao băng</a> lớn ở <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%91_Popigai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hố Popigai (trang không tồn tại)">Siberi</a> và ở khu vực ngày nay là <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%91_va_ch%E1%BA%A1m_v%E1%BB%8Bnh_Chesapeake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hố va chạm vịnh Chesapeake (trang không tồn tại)">vịnh Chesapeake</a>. Giống như các <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" title="Thế (địa chất)">thế địa chất</a> khác, các <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng" title="Địa tầng">địa tầng</a> xác định sự bắt đầu và kết thúc của thế đã được xác định khá rõ,<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> mặc dù niên đại chính xác của nó vẫn còn chưa được chắc chắn. </p><p>Tên gọi Eocen có nguồn gốc từ <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Tiếng Hy Lạp">tiếng Hy Lạp</a> ἠώς (<i>eos</i>, bình minh) và καινός (<i>kainos</i>, mới) và nó có nghĩa là "bình minh" của quần động vật có vú hiện đại ('mới') đã xuất hiện trong thế địa chất này. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_chia"><span id="Ph.C3.A2n_chia"></span>Phân chia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Phân chia”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân chia"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Thế Eocen thông thường được chia ra thành Tiền và Hậu; hay Tiền, Trung và Hậu Eocen. Các tầng đá tương ứng được gọi là Hạ, Trung và Thượng Eocen. Các <a href="/wiki/B%E1%BA%ADc_(%C4%91%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng)" title="Bậc (địa tầng)">tầng động vật</a> từ trẻ nhất tới già nhất là: </p> <table> <tbody><tr> <td><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Priabona" title="Tầng Priabona">Priabona</a> </td> <td>(37,2 ± 0,1 – 33,9 ± 0,1 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Barton" title="Tầng Barton">Barton</a> </td> <td>(40,4 ± 0,2 – 37,2 ± 0,1 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Lutetia" title="Tầng Lutetia">Lutetia</a> </td> <td>(48,6 ± 0,2 – 40,4 ± 0,2 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Ypres" title="Tầng Ypres">Ypres</a> </td> <td>(55,8 ± 0,2 – 48,6 ± 0,2 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>) </td></tr></tbody></table> <p>Tầng Ypres và đôi khi cả tầng Lutetia tạo ra Tiền/Hạ Eocen, tầng Priabona và đôi khi cả tầng Barton tạo thành Hậu/Thượng Eocen; phần còn lại (tầng Lutetia và tầng Barton) là Trung Eocen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Khí_hậu"><span id="Kh.C3.AD_h.E1.BA.ADu"></span>Khí hậu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Khí hậu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khí hậu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Đánh dấu sự bắt đầu của thế Eocen, Trái Đất bị nóng lên trong một trong những (theo thuật ngữ địa chất) sự kiện nóng ấm toàn cầu nhanh và mạnh nhất đã được ghi nhận lại trong lịch sử địa chất, gọi là <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%B1c_%C4%91%E1%BA%A1i_nhi%E1%BB%87t_Paleocen-Eocen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cực đại nhiệt Paleocen-Eocen (trang không tồn tại)">Cực đại nhiệt Paleocen-Eocen</a> hay Cực đại nhiệt khởi đầu Eocen (PETM hay IETM). Đây là một giai đoạn nóng ấm nhanh và mãnh liệt (tới 7 °C ở các vĩ độ lớn) kéo dài trong chưa tới 100.000 năm <sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Cực đại nhiệt sinh ra sự kiện tuyệt chủng rõ nét và nó tạo ra sự khác biệt rõ nét của <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quần động vật (trang không tồn tại)">quần động vật</a> thế Eocen với hệ sinh thái của <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Paleocen" title="Thế Paleocen">thế Paleocen</a>. </p><p>Khí hậu toàn cầu trong thế Eocen có lẽ là đồng đều nhất trong <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2n_sinh" title="Đại Tân sinh">đại Tân Sinh</a>; gradient nhiệt độ từ <a href="/wiki/X%C3%ADch_%C4%91%E1%BA%A1o" title="Xích đạo">xích đạo</a> tới hai <a href="/wiki/C%E1%BB%B1c_%C4%91%E1%BB%8Ba_l%C3%BD" title="Cực địa lý">địa cực</a> chỉ bằng khoảng một nửa gradient ngày nay, và các <a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_l%C6%B0u" title="Hải lưu">hải lưu</a> sâu là rất ấm.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các vùng cận kề địa cực là ấm hơn so với ngày nay, có thể chỉ giống như khu vực tây bắc <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a> hiện nay; các cánh rừng <a href="/wiki/%C3%94n_%C4%91%E1%BB%9Bi" title="Ôn đới">ôn đới</a> kéo dài tới vùng cực, trong khi khí hậu nhiệt đới nhiều mưa kéo dài về phía bắc tới vĩ độ 45. Khác biệt là lớn nhất tại các vĩ độ ôn đới ngày nay; tuy nhiên, khí hậu tại các vùng nhiệt đới có lẽ là tương tự như ngày nay.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu" title="Khí hậu">Khí hậu</a> được duy trì là ấm trong toàn bộ thế Eocen, mặc dù sự lạnh toàn cầu được kích thích bởi <a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_Azolla" class="mw-redirect" title="Sự kiện Azolla">sự kiện Azolla</a>, cuối cùng đã dẫn tới sự băng hà hóa trong <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Pleistocen" title="Thế Pleistocen">thế Pleistocen</a>, được bắt đầu khi các dòng hải lưu xung quanh <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Nam_C%E1%BB%B1c" title="Châu Nam Cực">châu Nam Cực</a> hình thành. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cổ_địa_lý_học"><span id="C.E1.BB.95_.C4.91.E1.BB.8Ba_l.C3.BD_h.E1.BB.8Dc"></span>Cổ địa lý học</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Cổ địa lý học”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cổ địa lý học"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong thế Eocen, các <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_l%E1%BB%A5c" title="Châu lục">châu lục</a> vẫn tiếp tục <a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_t%E1%BA%A1o_m%E1%BA%A3ng" title="Kiến tạo mảng">trôi dạt</a> về vị trí như ngày nay của chúng. </p><p>Vào đầu thế này, <a href="/wiki/%C3%9Ac" title="Úc">Australia</a> và châu Nam Cực vẫn còn nối liền, các hải lưu xích đạo ấm nóng trộn lẫn với các vùng nước lạnh ở ven Nam cực, phân bố nhiệt xung quanh thế giới và giữ cho nhiệt độ toàn cầu nằm ở mức cao. Nhưng khi Australia tách rời khỏi lục địa phía nam vào khoảng 45 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>, các hải lưu ấm xích đạo bị chệch hướng khỏi châu Nam Cực và kênh nước lạnh cô lập phát triển giữa hai lục địa. Khu vực châu Nam Cực bị lạnh đi và các vùng biển ven nó bắt đầu đóng băng, làm cho nước lạnh và các tảng băng nổi bị đẩy lên phía bắc càng làm gia tăng quá trình lạnh đi. </p><p><a href="/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Siêu lục địa">Siêu lục địa</a> <a href="/wiki/Laurasia" title="Laurasia">Laurasia</a> ở phía bắc bắt đầu tách ra, do <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>, <a href="/wiki/Greenland" title="Greenland">Greenland</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ">Bắc Mỹ</a> đã trôi dạt ra xa nhau. </p><p>Ở miền tây Bắc Mỹ, <a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_t%E1%BA%A1o_s%C6%A1n" title="Kiến tạo sơn">quá trình hình thành núi</a> đã bắt đầu trong thế Eocen, và các hồ rộng lớn được hình thành trong các vùng lòng chảo phẳng trên cao giữa các vùng nhô lên, kết quả tạo ra trầm tích của nơi lưu giữ <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A0nh_h%E1%BB%87_s%C3%B4ng_Green&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thành hệ sông Green (trang không tồn tại)">thành hệ sông Green</a>. </p><p>Tại châu Âu, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng_Tethys" title="Đại dương Tethys">biển Tethys</a> cuối cùng đã biến mất, trong khi sự nâng lên của dãy núi <a href="/wiki/Anp%C6%A1" title="Anpơ">Alps</a> đã cô lập dấu tích cuối cùng của nó (<a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a>) và tạo ra một biển nông khác với các <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o" title="Quần đảo">quần đảo</a> ở phía bắc. Mặc dù Bắc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại Tây Dương">Đại Tây Dương</a> đã mở ra, nhưng cầu nối đất liền dường như vẫn tồn tại giữa Bắc Mỹ và châu Âu do các quần động vật của hai khu vực này vẫn rất giống nhau. </p><p><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> vẫn tiếp tục hành trình của mình ra xa <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">châu Phi</a> và bắt đầu va chạm với <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Châu Á">châu Á</a>, làm cho dãy núi <a href="/wiki/Himalaya" title="Himalaya">Himalaya</a> bắt đầu được hình thành. </p><p>Một giả thuyết cho rằng thế giới nhà kính Eocen là do sự ấm toàn cầu xảy ra rất nhanh từ sự giải phóng <a href="/w/index.php?title=B%C4%83ng_m%C3%AAtan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Băng mêtan (trang không tồn tại)">băng mêtan</a> sâu trong lòng đại dương. Các khối băng mêtan bị vùi lấp dưới bùn và bị khuấy động khi đại dương nóng lên. <a href="/wiki/M%C3%AAtan" class="mw-redirect" title="Mêtan">Mêtan</a> (CH<sub>4</sub>) có hiệu ứng nhà kính gấp 10-20 lần so với <a href="/wiki/Cacbon_dioxide" class="mw-redirect" title="Cacbon dioxide">dioxide cacbon</a> (CO<sub>2</sub>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Quần_thực_vật"><span id="Qu.E1.BA.A7n_th.E1.BB.B1c_v.E1.BA.ADt"></span>Quần thực vật</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Quần thực vật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quần thực vật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào đầu thế Eocen, nhiệt độ cao và đại dương nóng ấm tạo ra môi trường ẩm và dịu, với các khu rừng trải rộng tới hai cực của Trái Đất. Ngoài các khu vực sa mạc khô cằn, nói chung Trái Đất được rừng che phủ. </p><p>Các khu rừng vùng cực là khá rộng lớn. Các hóa thạch và thậm chí các dấu tích được bảo tồn tốt của các loài cây thân gỗ như <a href="/wiki/Th%C3%B4ng_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Thông nước">thủy tùng</a>, <a href="/wiki/Chi_B%E1%BB%A5t_m%E1%BB%8Dc" title="Chi Bụt mọc">bụt mọc</a> và <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A7_t%C3%B9ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Củ tùng (trang không tồn tại)">củ tùng</a> có từ thế Eocen đã được tìm thấy ở <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Ellesmere" title="Đảo Ellesmere">đảo Ellesmere</a> trong khu vực ven Bắc cực của <a href="/wiki/Canada" title="Canada">Canada</a>. Các dấu tích còn lại được bảo tồn ở Canada không là hóa thạch, mà là các mảnh gỗ được bảo tồn trong nước nghèo <a href="/wiki/Oxy" title="Oxy">oxy</a> trong các rừng đầm lầy vào thời gian đó và sau đó bị vùi lấp trước khi có cơ hội phân hủy. Thậm chí vào thời gian đó, đảo Ellesmere chỉ ở phía nam vài độ so với vị trí hiện tại của nó. Các hóa thạch của các cây thân gỗ cận nhiệt đới hay thậm chí nhiệt đới từ thế Eocen cũng được tìm thấy ở <a href="/wiki/Greenland" title="Greenland">Greenland</a> và <a href="/wiki/Alaska" title="Alaska">Alaska</a>. Các <a href="/wiki/R%E1%BB%ABng_m%C6%B0a_nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%9Bi" title="Rừng mưa nhiệt đới">rừng mưa nhiệt đới</a> phát triển xavề phía bắc tới tận <a href="/w/index.php?title=T%C3%A2y_b%E1%BA%AFc_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tây bắc Thái Bình Dương (trang không tồn tại)">tây bắc Thái Bình Dương</a> và <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>. </p><p>Các loài <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Cau" title="Họ Cau">cau, dừa</a> đã mọc xa về phía bắc tới <a href="/wiki/Alaska" title="Alaska">Alaska</a> và miền bắc châu Âu vào đầu thế Eocen, mặc dù chúng trở nên ít phổ biến hơn khi khí hậu lạnh đi. <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A7_t%C3%B9ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Củ tùng (trang không tồn tại)">Củ tùng</a> cũng trải rộng như vậy. </p><p>Quá trình lạnh đi bắt đầu từ giữa thế, và vào cuối thế Eocen thì các khu vực sâu trong lục địa đã bắt đầu khô đi, với các cánh rừng trở nên mỏng hơn một cách đáng kể ở một vài khu vực. Các loài <a href="/wiki/B%E1%BB%99_H%C3%B2a_th%E1%BA%A3o" title="Bộ Hòa thảo">cỏ</a> mới tiến hóa vẫn còn thịnh vượng ven các bờ sông và hồ nhưng vẫn chưa lan rộng vào các <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng">bình nguyên</a> và <a href="/wiki/Xavan" class="mw-redirect" title="Xavan">xavan</a>. </p><p>Quá trình lạnh đi cũng đem lại các thay đổi theo mùa. Các cây lá sớm rụng, có khả năng thích nghi tốt hơn với các thay đổi nhiệt độ lớn, đã bắt đầu lấn át các loài cây thường xanh nhiệt đới. Vào cuối thế, các cánh rừng cây lá sớm rụng bao phủ phần lớn các lục địa phương bắc, bao gồm Bắc Mỹ, đại lục Á-Âu và ven <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_C%E1%BB%B1c" title="Bắc Cực">Bắc cực</a>, còn các rừng mưa chỉ tồn tại ven xích đạo thuộc <a href="/wiki/Nam_M%E1%BB%B9" title="Nam Mỹ">Nam Mỹ</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">châu Phi</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> và <a href="/wiki/%C3%9Ac" title="Úc">Australia</a>. </p><p>Châu Nam Cực, bắt đầu thế Eocen với việc nằm cận kề các rừng mưa cận nhiệt đới và ôn đới, thì trở thành lạnh hơn khi thế này tiếp tục trôi đi; các quần thực vật ưa nhiệt đã bị tiêu diệt và khi bắt đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Oligocen" title="Thế Oligocen">thế Oligocen</a>, châu lục này là các rừng cây lá sớm rụng cũng như các <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_nguy%C3%AAn" title="Đài nguyên">tundra</a> rộng lớn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Quần_động_vật"><span id="Qu.E1.BA.A7n_.C4.91.E1.BB.99ng_v.E1.BA.ADt"></span>Quần động vật</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Quần động vật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quần động vật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mesonyx.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Mesonyx.jpg/220px-Mesonyx.jpg" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Mesonyx.jpg/330px-Mesonyx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Mesonyx.jpg/440px-Mesonyx.jpg 2x" data-file-width="3173" data-file-height="2203" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Mesonyx" title="Mesonyx">Mesonyx</a></i>, một động vật ăn thịt có móng guốc</figcaption></figure> <p>Các <a href="/wiki/H%C3%B3a_th%E1%BA%A1ch" title="Hóa thạch">hóa thạch</a> cổ nhất đã biết của phần lớn các bộ <a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_Th%C3%BA" title="Lớp Thú">động vật có vú</a> hiện đại đã xuất hiện trong một thời kỳ ngắn trong đầu thế Eocen. Vào đầu thế Eocen, một vài nhóm động vật có vú mới đã tới Bắc Mỹ. Các động vật có vú mới này, như <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_ch%E1%BA%B5n" title="Bộ Guốc chẵn">động vật guốc chẵn</a>, <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" title="Bộ Guốc lẻ">động vật guốc lẻ</a> và <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Linh_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng" title="Bộ Linh trưởng">linh trưởng</a>, có các đặc trưng như chân, tay dài và mảnh dẻ, có khả năng nắm, túm, cũng như bộ răng đã phân biệt, thích nghi với việc nhai. Các dạng lùn ngự trị. Tất cả các thành viên của các bộ động vật có vú mới đều nhỏ, dưới 10 kg; dựa trên so sánh kích thước răng, các động vật có vú trong thế Eocen chỉ có kích thước khoảng 60% của các động vật có vú nguyên thủy trong thế Paleocen diễn ra trước đó. Chúng cũng có kích thước nhỏ hơn so với động vật có vú của các thế sau đó. Người ta giả thiết rằng nhiệt độ cao và nóng bức của thế Eocen là thích hợp hơn cho các động vật nhỏ, những động vật có khả năng thích nghi với nhiệt tốt hơn. </p><p>Cả hai nhóm <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_m%C3%B3ng_gu%E1%BB%91c" title="Động vật móng guốc">động vật móng guốc</a> hiện đại trở nên thịnh hành do sự trôi dạt ra chính của châu Âu và Bắc Mỹ; cùng với các động vật ăn thịt có móng guốc như <i><a href="/wiki/Mesonyx" title="Mesonyx">Mesonyx</a></i>. Những dạng động vật có vú hiện đại đầu tiên xuất hiện, bao gồm <a href="/wiki/B%E1%BB%99_D%C6%A1i" title="Bộ Dơi">dơi</a> (<i>Chiroptera</i>), <a href="/wiki/B%E1%BB%99_C%C3%B3_v%C3%B2i" title="Bộ Có vòi">động vật có vòi</a> (<i>Proboscidea</i>), linh trưởng (<i>Primata</i>), <a href="/wiki/B%E1%BB%99_G%E1%BA%B7m_nh%E1%BA%A5m" title="Bộ Gặm nhấm">động vật gặm nhấm</a> (<i>Rodentia</i>) và <a href="/wiki/B%E1%BB%99_%C4%90%C6%A1n_huy%E1%BB%87t" title="Bộ Đơn huyệt">Thú đơn huyệt</a> (<i>Marsupialia</i>). Các dạng nguyên thủy cổ hơn của động vật có vú bị suy giảm kể cả về đa dạng cũng như tầm quan trọng. Các dấu tích hóa thạch của quần động vật đất liền quan trọng trong thế Eocen cũng được tìm thấy ở miền tây Bắc Mỹ, châu Âu, <a href="/wiki/Patagonia" title="Patagonia">Patagonia</a>, <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a> và <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a>. Các quần động vật biển được biết đến tốt nhất có ở <a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a> và đông nam <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a>. </p><p>Các hóa thạch của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_b%C3%B2_s%C3%A1t" title="Động vật bò sát">bò sát</a> trong thời kỳ này, chẳng hạn các hóa thạch của trăn và rùa, là khá phổ biến. </p><p>Trong thế Eocen, thực vật và quần động vật biển đã trở thành khá hiện đại. Nhiều bộ <a href="/wiki/Chim" title="Chim">chim</a> hiện đại cũng lần đầu tiên xuất hiện trong thế Eocen. </p><p>Một số nhà khoa học tin rằng những loài linh trưởng lần đầu tiên đã xuất hiện vào khoảng 55 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a> trong thời kỳ <a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Ypres" title="Tầng Ypres">tầng Ypres</a> của thế Eocen; tuy nhiên, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_h%E1%BB%93_ph%C3%A2n_t%E1%BB%AD" title="Đồng hồ phân tử">đồng hồ phân tử</a> và các phát hiện cổ sinh vật học mới cho rằng các linh trưởng đầu tiên đã xuất hiện sớm hơn, vào khoảng 90 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>, nghĩa là trong <a href="/wiki/K%E1%BB%B7_Creta" class="mw-redirect" title="Kỷ Creta">kỷ Phấn Trắng</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đại_dương"><span id=".C4.90.E1.BA.A1i_d.C6.B0.C6.A1ng"></span>Đại dương</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Đại dương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đại dương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các đại dương trong thế Eocen ấm và dồi dào <a href="/wiki/C%C3%A1" title="Cá">cá</a> cùng các sinh vật biển khác. Các loài <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_C%C3%A1_m%E1%BA%ADp_th%E1%BA%ADt_s%E1%BB%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộ Cá mập thật sự (trang không tồn tại)">cá mập thật sự</a> (<i>Carcharhiniformes</i>) lần đầu tiên xuất hiện, cũng như các động vật có vú sống dưới biển đầu tiên, như <i><a href="/wiki/Basilosaurus" title="Basilosaurus">Basilosaurus</a></i>, một trong những chi <a href="/wiki/C%C3%A1_voi" title="Cá voi">cá voi</a> đầu tiên, được coi là hậu duệ của động vật trên đất liền, những động vật săn mồi có móng guốc như <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Vu%E1%BB%91t_gi%E1%BB%AFa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộ Vuốt giữa (trang không tồn tại)">động vật vuốt giữa</a> (<i>Mesonychia</i>), trong đó <i><a href="/wiki/Mesonyx" title="Mesonyx">Mesonyx</a></i> là một thành viên. Những thành viên đầu tiên của <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_H%E1%BA%A3i_ng%C6%B0u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bộ Hải ngưu (trang không tồn tại)">bộ Hải ngưu</a> (<i>Sirenia</i>), các họ hàng gần của voi, cũng xuất hiện trong thời gian này. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Grande_Coupure"><i>Grande Coupure</i></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Grande Coupure”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Grande Coupure"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Extinction_Intensity.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Extinction_Intensity.svg/275px-Extinction_Intensity.svg.png" decoding="async" width="275" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Extinction_Intensity.svg/413px-Extinction_Intensity.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Extinction_Intensity.svg/550px-Extinction_Intensity.svg.png 2x" data-file-width="577" data-file-height="428" /></a><figcaption>Sự kiện kết thúc "thế Eocen".</figcaption></figure> <p><i>Grande Coupure</i>, hay "Đại Phá vỡ" (Còn gọi là sự kiện MP 21) với tốc độ thay thế lớn quần động vật có vú của châu Âu vào khoảng 33,5 <a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">Ma</a>, đánh dấu sự kết thúc thế Eocen trong <a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Priabona" title="Tầng Priabona">tầng Priabona</a>, và sự xuất hiện của các động vật có vú di cư từ châu Á sang. Grande Coupure được đặc trưng bằng sự tuyệt chủng phổ rộng và <a href="/w/index.php?title=H%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i_c%E1%BB%A5c_b%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hình thành loài cục bộ (trang không tồn tại)">hình thành loài cục bộ</a> ở các <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_c%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quần thể sinh vật cổ (trang không tồn tại)">quần thể sinh vật cổ</a> nhỏ và cô lập (được gọi là "nguồn gốc phát sinh rời rạc" trong Hooker và ctv. 2004) Nó được nhà cổ sinh vật học Thụy Sĩ là <a href="/w/index.php?title=Hans_Georg_Stehlin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans Georg Stehlin (trang không tồn tại)">Hans Georg Stehlin</a>,<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đặt tên năm 1910 để khái quát hóa tốc độ thay đổi đột ngột của quần động vật có vú châu Âu, mà ông đặt làm ranh giới cho thế Eocen với thế Oligocen. Tốc độ thay đổi có thể so sánh được ở quần động vật châu Á được gọi là "Tu sửa Mông Cổ". </p><p>Grande Coupure đánh dấu sự phá vỡ giữa các quần động vật đặc hữu châu Âu trước khi có sự phá vỡ và các quần động vật hỗn hợp với các thành phần nguồn gốc châu Á sau đó. J.J. Hooker và các cộng tác viên đã tổng quát hóa sự phá vỡ này như sau: </p> <dl><dd>"Quần động vật Tiền-Grande Coupure chủ yếu là họ <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_ch%E1%BA%B5n" title="Bộ Guốc chẵn">guốc chẵn</a> <i><a href="/w/index.php?title=Palaeotheriidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palaeotheriidae (trang không tồn tại)">Palaeotheriidae</a></i> (họ hàng xa của ngựa), 6 họ <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" title="Bộ Guốc lẻ">guốc lẻ</a> (động vật móng chẻ) (<i>Anoplotheriidae</i>, <i>Xiphodontidae</i>, <i>Choeropotamidae</i>, <i>Cebochoeridae</i>, <i>Dichobunidae</i> và <i>Amphimerycidae</i>), họ gặm nhấm <i>Pseudosciuridae</i>, các họ linh trưởng <i>Omomyidae</i> và <i>Adapidae</i>, họ dạng chuột chù <i>Nyctitheriidae</i>.</dd></dl> <dl><dd>"Quần động vật Hậu-Grande Coupure bao gồm <a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c" title="Tê giác">tê giác</a> thật sự (họ <i>Rhinocerotidae</i>), ba họ guốc chẵn (<i>Entelodontidae</i>, <i>Anthracotheriidae</i> và <i>Gelocidae</i>) có họ hàng tương ứng với <a href="/wiki/Chi_L%E1%BB%A3n" title="Chi Lợn">lợn</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0_m%C3%A3" title="Hà mã">hà mã</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_nhai_l%E1%BA%A1i" title="Động vật nhai lại">động vật nhai lại</a>, các họ gặm nhấm <i>Eomyidae</i>, <i>Cricetidae</i> (chuột đồng) và <i>Castoridae</i> (<a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_ly" title="Hải ly">hải ly</a>), và họ <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8D_Nh%C3%ADm_gai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Họ Nhím gai (trang không tồn tại)">nhím gai</a> <i>Erinaceidae</i>. Các chi <i>Palaeotherium</i> cộng <i>Anoplotherium</i> và các họ <i>Xiphodontidae</i>, <i>Amphimerycidae</i> đã biến mất hoàn toàn.</dd></dl> <dl><dd>"Chỉ có họ động vật đơn huyệt <i><a href="/w/index.php?title=Herpetotheriidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herpetotheriidae (trang không tồn tại)">Herpetotheriidae</a></i>, họ động vật guốc chẵn <i><a href="/w/index.php?title=Cainotheriidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cainotheriidae (trang không tồn tại)">Cainotheriidae</a></i>, và các họ gặm nhấm <i><a href="/w/index.php?title=Theridomyidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theridomyidae (trang không tồn tại)">Theridomyidae</a></i>, <i><a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Chu%E1%BB%99t_s%C3%B3c" title="Họ Chuột sóc">Gliridae</a></i> (<a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Chu%E1%BB%99t_s%C3%B3c" title="Họ Chuột sóc">chuột sóc</a>) vượt qua sự phân chia quần động vật mà không giảm bớt." (Hooker và ctv. 2004)</dd></dl> <p>Việc thay đổi đột ngột này có do <a href="/wiki/Thay_%C4%91%E1%BB%95i_kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu" class="mw-redirect" title="Thay đổi khí hậu">thay đổi khí hậu</a> gắn liền với sự băng hà hóa vùng cực sớm hơn <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và sự rút xuống mạnh của <a href="/wiki/M%E1%BB%B1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_bi%E1%BB%83n" title="Mực nước biển">mực nước biển</a> gây ra, hay bởi sự cạnh tranh với các nhóm động vật phát nguồn từ châu Á hay không, nhưng có rất ít biện luận cho một lý do đơn nhất. Các nguyên nhân lạ lẫm hơn có liên quan tới va chạm của một hay nhiều sao băng lớn tại <a href="/wiki/Xibia" class="mw-redirect" title="Xibia">Siberi</a> và <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Chesapeake" title="Vịnh Chesapeake">vịnh Chesapeake</a>. Độ tương quan đã cải tiến về các chuỗi sự kiện kế tiếp nhau ở tây bắc châu Âu với các sự kiện toàn cầu (Hooker và ctv. 2004) xác nhận Grande Coupure diễn ra vào đầu thế Oligocen, với khoảng gián đoạn khoảng 350.000 năm trước khi có các nhóm động vật di cư từ châu Á sang sau Grande Coupure. </p><p>Một thành phần trong mô hình Grande Coupure là sự tuyệt chủng rõ ràng của mọi loài linh trưởng gốc châu Âu vào thời gian Grande Coupure. Phát hiện gần đây<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> về linh trưởng họ <i><a href="/w/index.php?title=Omomyidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omomyidae (trang không tồn tại)">Omomyidae</a></i> kích thước cỡ con chuột ở đầu thế Oligocen, phản ánh cơ hội sống sót tốt hơn của các động vật có vú với kích thước nhỏ bé, tiếp tục cắt ngắn mô hình Grand Coupure. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%B1ng_h%E1%BB%87_s%C3%B4ng_Green&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tằng hệ sông Green (trang không tồn tại)">Tằng hệ sông Green</a> ở miền tây Bắc Mỹ</li> <li><a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_khu_v%E1%BB%B1c_h%C3%B3a_th%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh sách các khu vực hóa thạch (trang không tồn tại)">Danh sách các khu vực hóa thạch</a> <i>(với liên kết tới thư mục)</i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A5t_s%C3%A9t_London&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đất sét London (trang không tồn tại)">Đất sét London</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%8F_Messel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mỏ Messel (trang không tồn tại)">Mỏ Messel</a> ở Đức</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ghi_chú"><span id="Ghi_ch.C3.BA"></span>Ghi chú</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Ghi chú”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ghi chú"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale">“ICS - Chart/Time Scale”</a>. <i>www.stratigraphy.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.stratigraphy.org&rft.atitle=ICS+-+Chart%2FTime+Scale&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.stratigraphy.org%2Findex.php%2Fics-chart-timescale&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATh%E1%BA%BF+Eocen" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">Sự tuyệt chủng của Hantkeninidae, một họ phù du của <a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_l%E1%BB%97" title="Trùng lỗ">Foraminifera</a> nói chung được chấp nhận như là dấu hiệu của ranh giới Eocen-Oligocen; vào năm 1998 tại <a href="/wiki/Massignano" title="Massignano">Massignano</a> ở <a href="/wiki/Umbria" title="Umbria">Umbria</a>, miền trung Italia, đã được coi là <a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_di%E1%BB%87n_v%C3%A0_%C4%91i%E1%BB%83m_ki%E1%BB%83u_%C4%91%E1%BB%8Ba_t%E1%BA%A7ng_ranh_gi%E1%BB%9Bi_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thiết diện và điểm kiểu địa tầng ranh giới toàn cầu (trang không tồn tại)">Thiết diện và điểm kiểu địa tầng ranh giới toàn cầu</a> (GSSP).</span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160624055419/http://www.giss.nasa.gov/research/briefs/schmidt_02/">“NASA GISS: Science Briefs: Ocean Burps and Climate Change?”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.giss.nasa.gov/research/briefs/schmidt_02/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 24 tháng 6 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=NASA+GISS%3A+Science+Briefs%3A+Ocean+Burps+and+Climate+Change%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.giss.nasa.gov%2Fresearch%2Fbriefs%2Fschmidt_02%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATh%E1%BA%BF+Eocen" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050125091148/http://www.ga.gov.au/odp/publications/tnotes/tn20-4/leg171c.html">“www.ga.gov.au”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ga.gov.au/odp/publications/tnotes/tn20-4/leg171c.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 25 tháng 1 năm 2005<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=www.ga.gov.au&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ga.gov.au%2Fodp%2Fpublications%2Ftnotes%2Ftn20-4%2Fleg171c.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ATh%E1%BA%BF+Eocen" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Stanley, 508</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">H.G. Stehlen, 1910. "Remarques sur les faunules de Mammifères des couches eocenes et oligocenes du Bassin de Paris," in <i>Bulletin de la Société Géologique de France,</i> <b>4'</b>.9, các trang 488-520.</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">A major cooling event preceded the Grande Coupure, based on pollen studies in the Paris Basin conducted by Chateauneuf (J.J. Chateauneuf, 1980. "Palynostratigraphie et paleoclimatologie de l'Éocene superieur et de l'Oligocene du Bassin de Paris (France)" trong <i>Mémoires du Bureau de Recherches Géologiques et Minières</i>, <b>116</b> 1980).</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">Meike Kohler và Salvador Moya-Sola, "A finding of Oligocene primates on the European continent," in <i>Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States</i> <b> 96</b>.25 (7-12-1999), các trang 14664-14667</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Ogg Jim; tháng 6 năm 2004, <i>Overview of Global Boundary Stratotype Sections and Points (GSSP's)</i> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.stratigraphy.org/gssp.htm">http://www.stratigraphy.org/gssp.htm</a> Truy cập ngày 30-4-2006.</li> <li>Stanley Steven M. <i>Earth System History.</i> New York: W.H. Freeman and Company, 1999. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0716728826" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7167-2882-6</a></li> <li>J.J. Hooker M.E. Collinson, N.P. Sille, 2004. "Eocene–Oligocene mammalian faunal turnover in the Hampshire Basin, UK: calibration to the global time scale and the major cooling event" trong <i>Journal of the Geological Society</i> <b>161</b>.2, các trang 161-172 (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.findarticles.com/p/articles/mi_qa3721/is_200403/ai_n9392785">văn bản trực tuyến</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eocene?uselang=vi">Thế Eocen</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.scotese.com/">Dự án PaleoMap</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.palaeos.com/Cenozoic/Eocene/Eocene.htm">Trang về thế Eocen trong Paleos.com</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041010134818/http://www.palaeos.com/Cenozoic/Eocene/Eocene.htm">Lưu trữ</a> 2004-10-10 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/wgbh/evolution/change/deeptime/eocene.html">Pbs.org: Eocen</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coloradomtn.edu/campus_rfl/staff_rfl/kohls/eocene.html">Hóa thạch thế Eocen</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://webarchive.loc.gov/all/20021113122119/http://www.coloradomtn.edu/campus_rfl/staff_rfl/kohls/eocene.html">Lưu trữ</a> 2002-11-13 tại <a href="/wiki/Library_of_Congress" class="mw-redirect" title="Library of Congress">Library of Congress</a> Web Archives</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dmap.co.uk/fossils/">Hóa thạch thế Eocen và Oligocen</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.carnegiemnh.org/research/eosimias/index.html">Linh trưởng thế Eocen, Viện bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Carnegie</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100706000222/http://www.carnegiemnh.org/research/eosimias/index.html">Lưu trữ</a> 2010-07-06 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sas.upenn.edu/earth/arctic/">Dự án hóa thạch rừng UPenn, tập trung vào rừng vùng cực thế Eocen ở đảo Ellesmere, Canada</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051116075532/http://www.sas.upenn.edu/earth/arctic/">Lưu trữ</a> 2005-11-16 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intersurf.com/~chalcedony/Basilosaurus1.html">Basilosaurus- Cá voi nguyên thủy thế Eocen</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070718140648/http://www.intersurf.com/~chalcedony/Basilosaurus1.html">Lưu trữ</a> 2007-07-18 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://darla.neoucom.edu/DEPTS/ANAT/whaleorigins.htm">Eocen- Nguồn gốc cá voi</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.bibalex.org/web/20050207065309/http://darla.neoucom.edu/DEPTS/ANAT/whaleorigins.htm">Lưu trữ</a> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">[Date missing]</span> tại <a href="/wiki/Bibliotheca_Alexandrina#Internet_Archive_partnership" title="Bibliotheca Alexandrina">Bibliotheca Alexandrina</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://jan.ucc.nau.edu/~rcb7/terpaleo.html">Bản đồ chi tiết miền tây Bắc Mỹ trong phân đại Đệ Tam</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090330213138/http://jan.ucc.nau.edu/~rcb7/terpaleo.html">Lưu trữ</a> 2009-03-30 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.scotese.com/newpage9.htm">Bản đồ Trái Đất trong thế Eocen</a></li></ul> <table class="toccolours" style="margin-left:auto; margin-right:auto;"> <tbody><tr> <th style="background:rgb(253,154,82);" colspan="3"><a href="/wiki/K%E1%BB%B7_Paleogen" title="Kỷ Paleogen">Kỷ Paleogen</a> </th></tr> <tr> <th style="background:rgb(235,192,109);"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Paleocen" title="Thế Paleocen">Paleocen</a> </th> <th style="background:rgb(254,209,59);"><a class="mw-selflink selflink">Eocen</a> </th> <th style="background:rgb(254,224,144);"><a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Oligocen" title="Thế Oligocen">Oligocen</a> </th></tr> <tr> <td style="background:rgb(235,192,109);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" title="Tầng Đan Mạch">Đan Mạch</a> | <a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Seland" title="Tầng Seland">Seland</a><br /><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Thanet" title="Tầng Thanet">Thanet</a> </td> <td style="background:rgb(254,209,59);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Ypres" title="Tầng Ypres">Ypres</a> | <a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Lutetia" title="Tầng Lutetia">Lutetia</a><br /><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Barton" title="Tầng Barton">Barton</a> | <a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Priabona" title="Tầng Priabona">Priabona</a> </td> <td style="background:rgb(254,224,144);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Rupel" title="Tầng Rupel">Rupel</a> | <a href="/wiki/T%E1%BA%A7ng_Chatti" title="Tầng Chatti">Chatti</a> </td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thế_Eocen&oldid=70414135">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thế_Eocen&oldid=70414135</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BA%BF_Eocen" title="Thể loại:Thế Eocen">Thế Eocen</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t" title="Thể loại:Thế địa chất">Thế địa chất</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:K%E1%BB%B7_Paleogen" title="Thể loại:Kỷ Paleogen">Kỷ Paleogen</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_l%C6%B0u_tr%E1%BB%AF_kh%C3%A1c" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác">Bản mẫu webarchive dùng lưu trữ khác</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BA%A3nh_b%C3%A1o_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive" title="Thể loại:Cảnh báo bản mẫu webarchive">Cảnh báo bản mẫu webarchive</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 7 tháng 7 năm 2023, 02:47.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Th%E1%BA%BF_Eocen&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-qsbgl","wgBackendResponseTime":177,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.254","walltime":"0.327","ppvisitednodes":{"value":5360,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":14327,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":709,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13556,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 257.848 1 -total"," 34.87% 89.899 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 29.66% 76.485 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 26.43% 68.150 1 Bản_mẫu:Paleogen"," 25.23% 65.051 1 Bản_mẫu:Cite_web"," 24.21% 62.431 18 Bản_mẫu:Period_start"," 19.16% 49.408 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 13.10% 33.789 18 Bản_mẫu:Period_id"," 10.73% 27.655 18 Bản_mẫu:MultiReplace"," 8.72% 22.488 1 Bản_mẫu:Commons"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.105","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3627816,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-8658f7c4db-hx2sb","timestamp":"20241126144243","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Th\u1ebf Eocen","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Th%E1%BA%BF_Eocen","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q76274","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q76274","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-02-14T11:20:54Z","dateModified":"2023-07-07T02:47:33Z"}</script> </body> </html>