CINXE.COM
అండొర్రా - వికీపీడియా
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="te" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>అండొర్రా - వికీపీడియా</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )tewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","జనవరి","ఫిబ్రవరి","మార్చి","ఏప్రిల్","మే","జూన్","జూలై","ఆగస్టు","సెప్టెంబరు","అక్టోబరు","నవంబరు","డిసెంబరు"],"wgRequestId":"74db7d18-aad8-4921-85bf-ffc8c025412a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"అండొర్రా","wgTitle":"అండొర్రా","wgCurRevisionId": 4334135,"wgRevisionId":4334135,"wgArticleId":93314,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","Harv and Sfn no-target errors","Webarchive template wayback links","CS1: long volume value","Lang and lang-xx template errors","Articles with invalid date parameter in template","CS1 maint: unrecognized language","CS1 కాటలాన్-language sources (ca)","CS1 స్పానిష్-language sources (es)","Articles with Catalan-language sources (ca)","CS1 జర్మన్-language sources (de)","తెగిపోయిన ఫైలులింకులు గల పేజీలు","Wikipedia articles needing clarification from August 2014","ఐరోపా","యూరప్ దేశాలు","1278 స్థాపితాలు"],"wgPageViewLanguage":"te","wgPageContentLanguage":"te","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"అండొర్రా", "wgRelevantArticleId":93314,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"te","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"te"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q228","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true ,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.6"};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=te&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Andorra.svg/1200px-Flag_of_Andorra.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="840"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Andorra.svg/800px-Flag_of_Andorra.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="560"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Andorra.svg/640px-Flag_of_Andorra.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="448"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="అండొర్రా - వికీపీడియా"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//te.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edit this page" href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="వికీపీడియా (te)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//te.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.te"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="వికీపీడియా ఆటమ్ ఫీడు" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-అండొర్రా rootpage-అండొర్రా skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eఈ నోటీసును తొలగించు\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"te\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"wikitable\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #f1ff81; text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cbig\u003Eవికీ పాఠకులే వికీ రచయితలు!\n\u003C/big\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\n\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #fff1ff; text-align: left;\"\u003E\n\u003Ctd\u003Eవికీలో వ్యాసాలు రాస్తున్నది ఎక్స్పర్టులూ, సబ్జెక్టు నిపుణులూ కాదు. ఇక్కడ సాధారణ పాఠకులే వ్యాసాలు రాస్తారు. అందరూ కలిసి పరస్పర సహకారంతో, సమన్వయంతో పనిచేస్తూ వ్యాసాలను రాస్తారు. వివిధ వనరుల్లోంచి సమాచారాన్ని సేకరించి, ఆ మూలాలను ఉదహరిస్తూ ఆ సమాచారాన్ని వికీలో చేరుస్తారు. మరింత సమాచారం కోసం \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81\" title=\"వికీపీడియా:పరిచయము\"\u003Eవికీపీడియా:పరిచయము\u003C/a\u003E చూడండి. ఈ పనిలో మీరూ భాగం పంచుకోవచ్చు. వికీలో \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8C%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81_%E0%B0%8E%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81_%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%3F\" title=\"వికీపీడియా:అకౌంటు ఎందుకు సృష్టించుకోవాలి?\"\u003Eఖాతా సృష్టించుకోండి\u003C/a\u003E. మీకు ఆసక్తి ఉన్న విషయం గురించిన సమాచారాన్ని రాసి, వికీ అభివృద్ధిలో మీరూ తోడ్పడండి. ఈ విషయంలో సందేహమేమైనా ఉంటే \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82\" title=\"వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం\"\u003Eవికీపీడియా సహాయకేంద్రంలో\u003C/a\u003E అడగండి.\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">అండొర్రా</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">వికీపీడియా నుండి</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Jump to navigation</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Jump to search</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="te" dir="ltr"><table class="infobox geography vcard" style="width:46ex; margin-top:0.75em;"><tbody><tr> <th colspan="3" align="center" class="mergedtoprow adr" style="line-height:1.2em; padding:0.25em 0.33em 0.33em; font-size:1.25em;">[<i>Principat d'Andorra</i>] <span style="color:#d33">Error: {{Lang}}: text has italic markup (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Lang_and_lang-xx_template_errors" title="వర్గం:Lang and lang-xx template errors">help</a>)</span><div class="fn org country-name" style="padding-top:0.25em;">ప్రిన్సిపాలిటీ ఆఫ్ అండొర్రా</div></th> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td class="maptable" colspan="3" align="center" style="padding:0.5em 0;"><table align="center" style="width:100%; background:none;"><tbody><tr> <td align="center" style="width:58%; vertical-align:middle;"><span style="display:inline;"><span style="display:table-cell; border:1px solid #ddd;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Flag_of_Andorra.svg" class="mw-file-description" title="Flag of అండొర్రా"><img alt="Flag of అండొర్రా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Andorra.svg/125px-Flag_of_Andorra.svg.png" decoding="async" width="125" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Andorra.svg/188px-Flag_of_Andorra.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Andorra.svg/250px-Flag_of_Andorra.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span></span></span></td> <td align="center" style="width:auto; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Coat_of_arms_of_Andorra.svg" class="mw-file-description" title="అండొర్రా యొక్క Coat of arms"><img alt="అండొర్రా యొక్క Coat of arms" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Coat_of_arms_of_Andorra.svg/85px-Coat_of_arms_of_Andorra.svg.png" decoding="async" width="85" height="92" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Coat_of_arms_of_Andorra.svg/128px-Coat_of_arms_of_Andorra.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Coat_of_arms_of_Andorra.svg/170px-Coat_of_arms_of_Andorra.svg.png 2x" data-file-width="650" data-file-height="700" /></a></span></td> </tr><tr> <td align="center"><small></small></td> <td align="center"><small></small></td> </tr></tbody></table> </td> </tr><tr> <td colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><b><a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%82" title="నినాదం">నినాదం</a></b><br />[<i>"Virtus Unita Fortior"</i>] <span style="color:#d33">Error: {{Lang}}: text has italic markup (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Lang_and_lang-xx_template_errors" title="వర్గం:Lang and lang-xx template errors">help</a>)</span><span class="nowrap">  </span><small>(<a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="లాటిన్">లాటిన్</a>)<br />"Strength United is Stronger"</small></td> </tr><tr> <td colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><b><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%97%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="జాతీయగీతం">జాతీయగీతం</a></b><br /><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="67" data-mwtitle="El_Gran_Carlemany.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5b/El_Gran_Carlemany.ogg/El_Gran_Carlemany.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/El_Gran_Carlemany.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEl_Gran_Carlemany.ogg&lang=ca&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ca" label="català (ca)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEl_Gran_Carlemany.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English (en)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEl_Gran_Carlemany.ogg&lang=es&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="es" label="español (es)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEl_Gran_Carlemany.ogg&lang=fr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fr" label="français (fr)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEl_Gran_Carlemany.ogg&lang=pt&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt" label="português (pt)" data-dir="ltr" /></audio></span></span><br /></td> </tr><tr> <td colspan="3" style="text-align:center; padding:0.6em 0em;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Europe_location_ANR.png" class="mw-file-description" title="అండొర్రా యొక్క స్థానం"><img alt="అండొర్రా యొక్క స్థానం" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Europe_location_ANR.png/250px-Europe_location_ANR.png" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Europe_location_ANR.png/375px-Europe_location_ANR.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Europe_location_ANR.png/500px-Europe_location_ANR.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>అండొర్రా యొక్క స్థానం</figcaption></figure> <div style="position:relative; top:0.3em;"><small><div style="text-align:center;font-size:11px;line-height:1.15em;"><span style="font-size:11px;">Location of <span style="font-size:2px;"> </span><a class="mw-selflink selflink">అండొర్రా</a><span style="font-size:8px;"><span class="nowrap">  </span></span>(circled in inset)</span><p style="width:250px;font-size:11px;text-align:center;margin-top:0px;margin-bottom:0px;line-height:1.15em;">on the <a href="/wiki/Europe" class="mw-redirect" title="Europe">European continent</a><span style="font-size:8px;"><span class="nowrap">  </span></span>(<span style="font-size:9px;">white</span>)  —  [<span style="font-size:10px;"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:European_location_legend_en.png" title="దస్త్రం:European location legend en.png">Legend</a></span>]</p></div></small></div> </td> </tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2"><b><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="రాజధాని">రాజధాని</a></b><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="అండొర్రా జనాభా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">అతి పెద్ద నగరం</a> </td><td><a href="/w/index.php?title=Andorra_la_Vella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andorra la Vella (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Andorra la Vella</a><br /><small><span style="white-space:nowrap;"><span class="geo-inline"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3926454">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct,.mw-parser-output .geo-inline-hidden{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion load-gadget" data-gadget="WikiMiniAtlas"><a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&params=42_30_N_1_31_E_type:country({{{area}}})"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Maps, aerial photos, and other data for this location"><span class="latitude">42°30′N</span> <span class="longitude">1°31′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Maps, aerial photos, and other data for this location">42.500°N 1.517°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">42.500; 1.517</span></span></span></a></span></span></span></small> </td></tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A7%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="అధికార భాష">అధికార భాషలు</a></th> <td><a href="/w/index.php?title=Catalan_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalan language (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Catalan</a></td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%AE%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="ప్రజానామము (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ప్రజానామము</a></th> <td>Andorran</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AD%E0%B1%81%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82" title="ప్రభుత్వం">ప్రభుత్వం</a></th> <td><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Parliamentary_system" class="extiw" title="en:Parliamentary system">Parliamentary democracy</a> and <a href="/w/index.php?title=Coregency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coregency (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Co-principality</a></td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Co-Princes_of_Andorra" class="extiw" title="en:List of Co-Princes of Andorra">Episcopal Co-Prince</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Joan_Enric_Vives_Sic%C3%ADlia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joan Enric Vives Sicília (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Joan Enric Vives Sicília</a></td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/w/index.php?title=List_of_Co-Princes_of_Andorra&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Co-Princes of Andorra (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">French Co-Prince</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Nicolas_Sarkozy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicolas Sarkozy (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Nicolas Sarkozy</a></td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Prime_Minister_of_Andorra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prime Minister of Andorra (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Head of Government</a></span></td> <td><a href="/w/index.php?title=Albert_Pintat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albert Pintat (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Albert Pintat</a></td> </tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="3"><a href="/wiki/Independence" class="mw-redirect" title="Independence">Independence</a></th></tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Par%C3%A9age" class="extiw" title="en:Paréage">en:Paréage</a></td> <td><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Andorra" class="extiw" title="en:History of Andorra">1278</a> </td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="జలాలు">జలాలు</a> (<a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="శాతం">%</a>)</td> <td>0</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3"><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BE" title="జనాభా">జనాభా</a></th> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">2007 అంచనా</td> <td>71,822 (<a href="/wiki/List_of_countries_by_population" class="mw-redirect" title="List of countries by population">194th</a>)</td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">2006 జన గణన</td> <td>69,150 </td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/Gross_domestic_product" class="mw-redirect" title="Gross domestic product">జీడీపీ</a></b> (<a href="/w/index.php?title=Purchasing_power_parity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purchasing power parity (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">PPP</a>)</td> <td>2005 అంచనా</td> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">మొత్తం</td> <td>$2.77 billion (<a href="/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)" class="mw-redirect" title="List of countries by GDP (PPP)">177th</a>)</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">తలసరి</td> <td>$38,800 (<a href="/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)_per_capita" class="mw-redirect" title="List of countries by GDP (PPP) per capita">unranked</a>)</td> </tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle;"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="కరెన్సీ">కరెన్సీ</a></th> <td><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Euro" class="extiw" title="en:Euro">Euro</a> (€)<sup><small>1</small></sup> (<code><a href="/w/index.php?title=ISO_4217&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 4217 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">EUR</a></code>) </td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%B6%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="కాలాంశం">కాలాంశం</a></th> <td><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Central_European_Time" class="extiw" title="en:Central European Time">CET</a> <span class="nowrap">(<a href="/wiki/Coordinated_Universal_Time" class="mw-redirect" title="Coordinated Universal Time">UTC</a>+1)</span></td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">వేసవి (DST)</td> <td><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Central_European_Summer_Time" class="extiw" title="en:Central European Summer Time">CEST</a> (<a href="/wiki/Coordinated_Universal_Time" class="mw-redirect" title="Coordinated Universal Time">UTC</a>+2)</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/Country_code_top-level_domain" class="mw-redirect" title="Country code top-level domain">ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్</a></th> <td><a href="/w/index.php?title=.ad&action=edit&redlink=1" class="new" title=".ad (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">.ad</a><sup><small>2</small></sup></td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/List_of_country_calling_codes" class="mw-redirect" title="List of country calling codes">కాలింగ్ కోడ్</a></th> <td>+376</td> </tr><tr style="font-size:80%;"> <td align="right"><span style="position: relative; top: 0.3em;"><sup>1</sup></span></td> <td colspan="2" style="padding-left:0em;">Before 1999, the <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/French_franc" class="extiw" title="en:French franc">French franc</a> and <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Spanish_peseta" class="extiw" title="en:Spanish peseta">Spanish peseta</a>. Small amounts of <a href="/w/index.php?title=Andorran_diner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andorran diner (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Andorran diner</a>s (divided into 100 centim) were minted after 1982.</td> </tr><tr class="mergedrow" style="font-size:80%;"> <td align="right"><span style="position: relative; top: 0.3em;"><sup>2</sup></span></td> <td colspan="2" style="padding-left:0em;">Also <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/.cat" class="extiw" title="en:.cat">.cat</a>, shared with Catalan-speaking territories.</td> </tr></tbody></table> <p><b>అండొర్రా</b> (ఆంగ్లం : <b>Andorra</b>), అధికారిక నామం <b>ప్రిన్సిపాలిటీ ఆఫ్ అండొర్రా</b> (ప్రిన్సిపాలిటీ ఆఫ్ వ్యాలీస్ ఆఫ్ అండొర్రా) అని కూడా అంటారు.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పశ్చిమ <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="యూరప్">యూరప్</a> లోని ఒక చిన్న <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A4_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" title="భూపరివేష్టిత దేశం">భూపరివేష్టిత దేశం</a>. ఈ దేశం పైరెనీస్ పర్వతాలకు తూర్పున ఈ దేశానికి <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్పెయిన్">స్పెయిన్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="ఫ్రాన్స్">ఫ్రాన్స్</a> దేశాలు సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఇది ఇబారియా ద్వీపకల్పంలో ఉన్న భూబంధిత దేశం. దీనిని చార్లెమాగ్నే స్థాపించాడని విశ్వసిస్తున్నారు. 988 వరకు అండొర్రాను ఉర్గెల్ కౌంట్ పాలించాడు. తరువాత 1278 లో ఇది " రోమన్ కాథలిక్ డియోసె ఆఫ్ ఉర్గెల్ "కు బదిలీ చేయబడింది. ప్రస్తుత రాజ్యాన్ని ఒక చార్టర్ స్థాపించాడు. దీనిని ఇద్దరు పాలకులు పాలిస్తున్న రాజ్యంగా గుర్తిస్తున్నారు; కాథలిక్ బిషప్ ఆఫ్ ఉర్గెల్ (స్పెయిన్), ఫ్రెంచి రిపబ్లిక్ అధ్యక్షుడు. </p><p>అతిచిన్న ఐరోపాదేశాలలో అండొర్రా 6 వ స్థానంలో ఉంది. దేశవైశాల్యం 468 చ.కి.మీ. అండొర్రా ప్రజలు కాటలిన్ మూలాలు కలిగిన రోమన్ సంతతికి చెందిన ప్రజలుగా గుర్తించబడుతున్నారు.<sup id="cite_ref-Minahan_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Minahan-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండొర్రా వైశాల్యపరంగా అతిచిన్న ప్రపంచదేశాలలో 16 వ స్థానంలో ఉంది. జనసంఖ్యాపరంగా ప్రపంచంలో 11 వ స్థానంలో ఉంది.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> దీని రాజధాని " అండొర్రా లా వెల్లా ". ఐరోపాలో ఇది అత్యంత ఎత్తైన రాజధాని నగరంగా (సముద్రమట్టానికి 1,023 మీ) గుర్తించబడుతుంది.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండొర్రాకు కాటలాన్ అధికార భాషగా ఉంది. స్పానిష్, పోర్చుగీస్, ఫ్రెంచి భాషలు కూడా వాడుకలో ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-cia_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-cia-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరా దేశాన్ని వార్షికంగా 10.2 మిలియన్ల మంది ప్రజలు సందర్శిస్తున్నారు.<sup id="cite_ref-es2_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-es2-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండొర్రా ఐరోపా సమాఖ్యలో సభ్యదేశం కానప్పటికీ దేశీయ కరెన్సీగా యూరో వాడుకలో ఉంది. 1993 నుండి ఇది ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యదేశంగా ఉంది.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2013 లో " గ్లోబల్ బర్డెన్ ఆఫ్ డీసెస్ స్టడీ " అండొర్రాను ప్రపంచంలో అత్యధిక ఆయుఃపరిమితి (81 సంవత్సరాలు) కలిగిన దేశంగా గుర్తించింది.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="te" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">విషయాలు</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#పేరు_వెనుక_చరిత్ర"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">పేరు వెనుక చరిత్ర</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#చరిత్ర"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">చరిత్ర</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#చరిత్రపూర్వకాలం"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">చరిత్రపూర్వకాలం</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#ఐబేరియా_,_రోం_అండొర్రా"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">ఐబేరియా , రోం అండొర్రా</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#విసిగోథులు_,_కరొలింగియన్లు"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">విసిగోథులు , కరొలింగియన్లు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#మద్యయుగం:సహ_పాలకులు"><span class="tocnumber">2.4</span> <span class="toctext">మద్యయుగం:సహ పాలకులు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#16_వ_నుండి_18_వ_శతాబ్ధాలు"><span class="tocnumber">2.5</span> <span class="toctext">16 వ నుండి 18 వ శతాబ్ధాలు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#19_వ_శతాబ్ధం:_అండోరా_ప్రశ్న_,_కొత్త_సంస్కారణలు"><span class="tocnumber">2.6</span> <span class="toctext">19 వ శతాబ్ధం: అండోరా ప్రశ్న , కొత్త సంస్కారణలు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#20_వ_శతాబ్ధం:_దేశం_ఆధునీకరణ_,_రాజ్యాంగ_నిర్మాణం"><span class="tocnumber">2.7</span> <span class="toctext">20 వ శతాబ్ధం: దేశం ఆధునీకరణ , రాజ్యాంగ నిర్మాణం</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#భౌగోళికం"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">భౌగోళికం</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#పారిషులు"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">పారిషులు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#నైసర్గికం"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">నైసర్గికం</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#వాతావరణం"><span class="tocnumber">3.3</span> <span class="toctext">వాతావరణం</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-14"><a href="#ఆర్ధికం"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">ఆర్ధికం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#గణాంకాలు"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">గణాంకాలు</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-16"><a href="#జనసంఖ్య"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">జనసంఖ్య</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-17"><a href="#భాషలు"><span class="tocnumber">5.2</span> <span class="toctext">భాషలు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-18"><a href="#మతం"><span class="tocnumber">5.3</span> <span class="toctext">మతం</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#విద్య"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">విద్య</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-20"><a href="#పాఠశాలలు"><span class="tocnumber">6.1</span> <span class="toctext">పాఠశాలలు</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-21"><a href="#అండొర్రా_విశ్వవిద్యాలయాలు"><span class="tocnumber">6.2</span> <span class="toctext">అండొర్రా విశ్వవిద్యాలయాలు</span></a> <ul> <li class="toclevel-3 tocsection-22"><a href="#అధ్యయన_కేంద్రాలు"><span class="tocnumber">6.2.1</span> <span class="toctext">అధ్యయన కేంద్రాలు</span></a></li> </ul> </li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-23"><a href="#ప్రయాణసౌకర్యాలు"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">ప్రయాణసౌకర్యాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-24"><a href="#మాధ్యమం_,_సమాచార_రంగం"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">మాధ్యమం , సమాచార రంగం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-25"><a href="#సంస్కృతి"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">సంస్కృతి</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-26"><a href="#క్రీడలు"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">క్రీడలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-27"><a href="#మూలాలు"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">మూలాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-28"><a href="#బయటి_లింకులు"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">బయటి లింకులు</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పేరు_వెనుక_చరిత్ర"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.87.E0.B0.B0.E0.B1.81_.E0.B0.B5.E0.B1.86.E0.B0.A8.E0.B1.81.E0.B0.95_.E0.B0.9A.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0"></span>పేరు వెనుక చరిత్ర</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=1" title="విభాగాన్ని మార్చు: పేరు వెనుక చరిత్ర"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అండోరా అనే పదం మూలం తెలియనప్పటికీ పేరు గురించి పలు <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.organic-seo-dubai.com">కథనాలు రూపొందించబడ్డాయి</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150217203708/http://pakistanrugby.com/index.php/news/71">Archived</a> 2015-02-17 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. అండొర్రా అనే పదాన్ని పురాతన గ్రీకు చరిత్రకారుడు పాలిబియస్ (ది హిస్టరీస్ 3, 35, 1) మొదటిసారిగా పేర్కొన్నాడని భావిస్తున్నారు. అండోర్రా లోయలో ముందుగా ఐబీరియా పూర్వ-రోమన్ తెగ ఆండోసిన్లు నివసించారని భావిస్తున్నారు. ప్యూనిక్ యుద్ధాల సమయంలో పైరినీస్ మీదుగా పయనిస్తున్న కార్థేజినియన్ సైన్యాన్ని వీరు ఎదుర్కొంటున్నట్లు వివరించబడుతుంది. అండోసిని (అండోసిన్స్) అనే పదం బాస్క్ హ్యాండియా నుండి ఉద్భవించింది. దీని అర్ధం "పెద్దది" ("బృహత్తరం").<sup id="cite_ref-Diccionari_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Diccionari-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> బాస్క్యూ భాష ఆధారంగా అండోరన్ భౌగోళికరూపం ఈ పేరుకు తగినట్లు భావించబడుతుంది. మరొక సిద్ధాంతం ఆధారంగా అండోరా అనే పదం బాస్క్యూ పదం ఉర్ (నీరు) కలిగి ఉన్న పాత పదం అనోరా నుండి ఉద్భవించిందని సూచిస్తుంది.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>మరొక సిద్ధాంతం అండోరా అరబ్బు పదం అల్-దుర్రా (అంటే "అటవీ" (الدرة) నుండి ఉద్భవించిందని సూచిస్తుంది. అరబ్బులు, మూర్సు ఐబీరియా ద్వీపకల్పాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్న సమయంలో హై పైరినీస్ లోయలు పెద్ద అటవీ ప్రాంతాలతో కప్పబడి ఉన్నాయి. భౌగోళిక ఇబ్బందుల కారణంగా ఈ ప్రాంతాలు ముస్లింలు పరిపాలించని ప్రాంతాలుగా ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఇతర సిద్ధాంతాలు ఈ పదం నవారో-అరగోనీస్ ఆండ్రియల్ నుండి ఉద్భవించిందని దీనికి "పొదలతో కప్పబడిన భూమి" ("స్క్రబ్లాండ్") అర్ధం సూచిస్తుంది.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>జానపద శబ్దవ్యుత్పత్తి శాస్త్రం ఆధారంగా చార్లెమాగ్నే ఈ ప్రాంతానికి బైబిలులో ఎండోర్ (అండోర్ (మిడియానీయులు) ) కన్నానిటే లోయ అన్న పేరు సూచించబడింది. మూర్లను "అడవి"లో ఓడించిన తరువాత అతని వారసుడు, కుమారుడు లూయిస్ లే డెబోన్నైర్ ఈ ప్రాంతానికి ఈ పేరు ఇచ్చాడు.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="చరిత్ర"><span id=".E0.B0.9A.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0"></span>చరిత్ర</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=2" title="విభాగాన్ని మార్చు: చరిత్ర"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="చరిత్రపూర్వకాలం"><span id=".E0.B0.9A.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.AA.E0.B1.82.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.82"></span>చరిత్రపూర్వకాలం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=3" title="విభాగాన్ని మార్చు: చరిత్రపూర్వకాలం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG/220px-Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG/330px-Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG/440px-Gravats_del_Roc_de_les_Bruixes.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Roc de les Bruixes prehistorical sanctuary in <a href="/w/index.php?title=Canillo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Canillo (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Canillo</a> (detail) </figcaption></figure> <p>శాంట్ జూలియా డి లోరియా వద్ద పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్న లా బాల్మా డి లా మార్గినేడా క్రీ.పూ 9,500 లో పైరినీస్ ప్రర్వతం రెండు వైపుల మద్య ప్రయాణించే మానవుల స్థావరంగా ఉండేదని భావిస్తున్నారు. సీజనల్ స్థావరంగా ఉపయోగించబడిన ఈ స్థావరం అరీజ్, సెగ్రే వేటగాళ్ళ సమూహాల వేట, చేపలు పట్టడం వంటి వృత్తులు కొనసాగించడానికి కచ్చితంగా ఉంది.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>క్రీ.పూ 6640 లో నవీన శిలాయుగంలో మాడ్రియు లోయకు (ప్రస్తుతం ఎస్కాల్డెస్-ఎంగోర్డనీలో ఉన్న నేచురల్ పార్క్ యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా ప్రకటించింది) తరలించబడి ఒక సమూహం దానిని శాశ్వత శిబిరంగా ప్రకటించారు. లోయకు చేరుకున్న ప్రజలు ఈ ప్రాంతంలో తృణధాన్యాలు పండించి, పశువుల మందలను పెంచి సెగ్రే, ఆక్సిటానియా ప్రజలతో వాణిజ్య సంబంధాలు అభివృద్ధి చేసుకున్నారు.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఇతర పురావస్తు నిక్షేపాలలో కనుగొనబడిన సమాధులు సెగుడెట్ (ఆర్డినో), ఫీక్సా డెల్ మోరో (సంట్ జూలియా డి లోరియా) రెండూ క్రీ.పూ 4900–4300 నాటి అండోరాలోని ఉర్ను సంస్కృతికి ఉదాహరణగా ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> కాంస్య యుగంలో ఈ చిన్న స్థావరాలు సంక్లిష్టమైన పట్టణంగా పరిణామం చెందడం ప్రారంభమైంది. దేశవ్యాప్తంగా చెల్లాచెదురుగా ఉన్న పురాతన అభయారణ్యాలలో లభించిన ఇనుము, పురాతన నాణేలు, అవశేషాల లోహపు వస్తువులు ఇందుకు ఉదాహరణగా చూడవచ్చు. </p><p>అండోరాలోని కానిల్లో పారిషు ఉన్న రోక్ డి లెస్ బ్రూయిక్స్ (మంత్రగత్తెల రాయి) అభయారణ్యంలో లభించిన పురావస్తు అవశేషాలు, అంత్యక్రియల గుర్తులు, పురాతన గ్రంథాలు, చెక్కిన రాతి కుడ్యచిత్రాల వివరణలు బహుశా ఈప్రాంతం అతి ముఖ్యమైన నిర్మాణ సముదాయంగా ఉందని తెలియజేస్తున్నాయి. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200934,_35,_38,_39_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200934,_35,_38,_39-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ఐబేరియా_,_రోం_అండొర్రా"><span id=".E0.B0.90.E0.B0.AC.E0.B1.87.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.AF.E0.B0.BE_.2C_.E0.B0.B0.E0.B1.8B.E0.B0.82_.E0.B0.85.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B1.8A.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BE"></span>ఐబేరియా , రోం అండొర్రా</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=4" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఐబేరియా , రోం అండొర్రా"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Ann%C3%ADbal,_andosins.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Ann%C3%ADbal%2C_andosins.png/220px-Ann%C3%ADbal%2C_andosins.png" decoding="async" width="220" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Ann%C3%ADbal%2C_andosins.png/330px-Ann%C3%ADbal%2C_andosins.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Ann%C3%ADbal%2C_andosins.png/440px-Ann%C3%ADbal%2C_andosins.png 2x" data-file-width="819" data-file-height="834" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Hannibal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hannibal (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Hannibal</a>'s route (red) during the <a href="/w/index.php?title=Second_Punic_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Second Punic War (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Second Punic War</a>. The Iberian tribes (green) fought against the <a href="/w/index.php?title=Ancient_Carthage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient Carthage (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Carthaginian</a> army in the Pyrenees.</figcaption></figure> <p>లోయ నివాసులు సాంప్రదాయకంగా ఐబీరియన్లతో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు. చారిత్రాత్మకంగా క్రీస్తుపూర్వం 7 - 2 వ శతాబ్దాలలో అండోరాలో ఐబీరియా తెగ అండోసిన్స్ (అండోసిని) గా ఉన్నారు. అక్విటానియాస్, బాస్క్యూ, ఐబీరియా భాషల ప్రభావంతో స్థానికులు కొందరు ప్రస్తుత భాషాను అభివృద్ధి చేశారు. క్రీస్తుపూర్వం రెండవ శతాబ్దానికి చెందిన గ్రీకు రచయిత పాలిబియస్ తన చరిత్రక రచనలలో వివరించిన ప్యూనిక్ యుద్ధాల వివరణలు ఈ సమూహానికి సంబంధించిన ప్రారంభ వ్రాతపూర్వక ఆధారాలుగా భావించబడుతున్నాయి.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200943_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200943-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఈ యుగానికి చెందిన చాలా ముఖ్యమైన అవశేషాలలో ప్రారంభ మార్కా హిస్పానికాలోని " కాజిల్ ఆఫ్ ది రోక్ డి ఎన్క్లార్ (రాక్ డి ఎంక్లేర్ కోట) <sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> లెస్ ఎస్కాల్డెస్లోని ఎల్ అన్క్సియు, ఎన్క్యాంపులోని రోక్ డి లోరల్ ప్రాధాన్యత సంతరించుకున్నాయి. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-4" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> క్రీ.పూ 2 వ శతాబ్దం నుండి సా.శ. 5 వ శతాబ్దం వరకు రోమన్ల ఉనికి నమోదు చేయబడింది. ఎక్కువ రోమన్ ఉనికిని కలిగి ఉన్న ప్రదేశాలలో సంట్ జూలియా డి లోరియాలోని క్యాంపు వెర్మెల్ (రెడ్ ఫీల్డ్), ఎన్క్యాంపులోని కొన్ని ప్రదేశాలలో, అలాగే రోక్ డి ఎన్క్లార్ ఉన్నాయి. ఇక్కడ ఉత్పత్తి చేయబడిన వైన్, తృణధాన్యాలను రోమనా స్ట్రాటా సెరెటానా (స్ట్రాటా కాన్ఫ్లూయెటనా) మీదుగా రోమన్ నగరాలైన ఉర్గెలెట్ (ప్రస్తుతం లా సీ డి ఉర్గెల్) తో, సెగ్రే అంతటా విక్రయించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-5" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200952,_53_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200952,_53-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="విసిగోథులు_,_కరొలింగియన్లు"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.B8.E0.B0.BF.E0.B0.97.E0.B1.8B.E0.B0.A5.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81_.2C_.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B1.8A.E0.B0.B2.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.BF.E0.B0.AF.E0.B0.A8.E0.B1.8D.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>విసిగోథులు , కరొలింగియన్లు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=5" title="విభాగాన్ని మార్చు: విసిగోథులు , కరొలింగియన్లు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg/220px-Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg" decoding="async" width="220" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg/330px-Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg/440px-Charlemagne_et_Louis_le_Pieux.jpg 2x" data-file-width="447" data-file-height="414" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Charlemagne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charlemagne (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Charlemagne</a> instructing his son, <a href="/w/index.php?title=Louis_the_Pious&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis the Pious (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Louis the Pious</a></figcaption></figure> <p>రోమన్ సామ్రాజ్యం పతనం తరువాత ఇది టోలెడో రాజ్యానికి సమీపంలో ఉన్న కారణంగా అండోరా విసిగోత్స్ ప్రభావానికి లోనయ్యింది. స్థానికంగా ఉర్గెల్ డియోసెస్ ఈ రాజ్యానికి మూలంగా ఉంది. ఈ లోయలో క్రైస్తవ మతం వ్యాపించిన సమయంలో ఈ లోయలో విసిగోతులు 200 సంవత్సరాలు నివసించారు. ఐబీరియా ద్వీపకల్పంలో ఎక్కువ భాగాన్ని ముస్లిం సామ్రాజ్యం ఆక్రమించిన తరువాత అండోఋఆలోని పాలక విసిగోతుల స్థానాన్ని ముస్లిములు భర్తీ చేసారు. ఈ ఆక్రమణదారుల నుండి రక్షించుకోవడానికి ఇక్కడి ప్రజలు ఫ్రాంకులను ఆశ్రయించారు.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>పుయ్మోర్న్సు నౌకాశ్రయం (సెర్డన్యా) సమీపంలో మూర్సుతో పోరాడినందుకు బదులుగా చార్లెస్ ది గ్రేట్ (చార్లెమాగ్నే) అండోరను ప్రజలకు మార్క్ అల్ముగావర్ నాయకత్వంలోని ఐదు వేల మంది సైనికుల బృందం శిక్షణ కొరకు ఒక శిక్షణాశిబిరాన్ని మంజూరు చేసాడు.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Parr%C3%B2quies_andorra.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Parr%C3%B2quies_andorra.png/220px-Parr%C3%B2quies_andorra.png" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Parr%C3%B2quies_andorra.png/330px-Parr%C3%B2quies_andorra.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Parr%C3%B2quies_andorra.png/440px-Parr%C3%B2quies_andorra.png 2x" data-file-width="591" data-file-height="400" /></a><figcaption>ఆక్టా డి కాన్సాగ్రేసి ఐ డోటాసిక్ డి లా కాటెడ్రల్ డి లా సీ డి ఉర్గెల్ (839) లో చిత్రీకరించిన ఆరు పాత పారిషులు</figcaption></figure> <p>అండోరా ఫ్రాంకిషు సామ్రాజ్యం మార్కా హిస్పానికాలో భాగంగా ఉర్గెల్ కౌంట్ చేత పాలించబడింది. తరువాత ఇది ఉర్గెల్ డియోసెస్ బిషప్ చేత పాలించబడింది.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>988 లో రెండవ బోర్రెల్, కౌంట్ ఆఫ్ అర్గెల్ సెర్డన్యాలోని భూమికి బదులుగా అండోర్రా లోయలను ఉర్గెల్ డియోసెస్కు ఇచ్చారు.<sup id="cite_ref-histo1_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-histo1-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అప్పటి నుండి సియు ఉర్గెల్ కేంద్రంగా ఉర్గెల్ బిషప్, అండోరా సహ-యువరాజు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించారు.<sup id="cite_ref-elements_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-elements-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఆక్టా డి కన్సాగ్రేసి ఐ డోటాసిక్ డి లా కాటెడ్రల్ డి లా సీ డి ఉర్గెల్ (డీడ్ ఆఫ్ కన్సెరేషన్ అండ్ ఎండోమెంట్ ఆఫ్ కేథడ్రల్ ఆఫ్ లా సీ డి ఉర్గెల్) పత్రంలో అండోరా ఒక భూభాగంగా పేర్కొనబడింది. 839 నాటి పాత పత్రం అండోరన్ లోయల ఆరు పాత పారిషులను (పరిపాలనా విభాగం) వర్ణిస్తుంది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="మద్యయుగం:సహ_పాలకులు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.AF.E0.B1.81.E0.B0.97.E0.B0.82:.E0.B0.B8.E0.B0.B9_.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.95.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మద్యయుగం:సహ పాలకులు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=6" title="విభాగాన్ని మార్చు: మద్యయుగం:సహ పాలకులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg/220px-Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg/330px-Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg/440px-Esgl%C3%A9sia_de_Sant_Joan_de_Caselles_-_7.jpg 2x" data-file-width="2922" data-file-height="1864" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Sant_Joan_de_Caselles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sant Joan de Caselles (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Sant Joan de Caselles</a> church, dating from the 11th century, part of the Andorran Romanesque heritage</figcaption></figure> <p>1095 కి ముందు అండోరాకు ఎలాంటి సైనిక రక్షణ లేదు. ఉర్గెల్ కౌంటు అండొర్రా లోయలను తిరిగి పొందాలని ప్రయత్నిస్తున్నట్లు గ్రహించిన ఉర్గెల్ బిషపు <sup id="cite_ref-elements_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-elements-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సహాయం, రక్షణ కావాలని కాబోయట్ ప్రభువును కోరాడు. బదులుగా 1095 లో కాబోయట్ ప్రభువు, ఉర్గెల్ బిషప్ అండోరా మీద సహ సార్వభౌమాధికారాన్ని ప్రకటించారు. కాబోయట్ ఆర్నావు కుమార్తె ఆర్నాల్డా, కాస్టెల్బే విస్కౌంట్ను వివాహం చేసుకున్నది. వారి కుమార్తె ఎర్మెసెండా, <sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఫోయిక్సు కౌంటు రెండవ రోజర్-బెర్నార్డును వివాహం చేసుకున్నది. రెండవ రోజర్-బెర్నార్డు, ఎర్మెసెండా లిద్దరూ ఉర్గెల్ బిషపుతో కలిసి అండోరాను పాలించారు. </p><p>13 వ శతాబ్దంలో కాథర్ క్రూసేడ్ తరువాత ఉర్గెల్ బిషపు, ఫోయిక్స్ కౌంటు మధ్య సైనిక వివాదం తలెత్తింది. 1278 లో అరగోన్ రాజు, రెండవ పీటర్ మధ్యవర్తిత్వంతో బిషపు, కౌంటు కలిసి మొదటి పార్జేజ్ మీద సంతకం చేయడం ద్వారా వివాదం పరిష్కరించబడింది. ఇది అండోర్రా సార్వభౌమరాజ్యాన్ని ఫోయిక్స్ కౌంటు కలిసి పాలించేలా చేసింది.<sup id="cite_ref-elements_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-elements-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఇది రాజ్యానికి భూభాగం, రాజకీయ రూపాన్ని ఇచ్చింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg/220px-065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg/330px-065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg/440px-065_Absis_de_Sant_Miquel_d%27Engolasters.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>" సంతా మిక్వెల్ డి ' ఎంగొలస్టర్స్ " అప్సే ఫ్రెస్కొ చర్చి మెస్ట్రే డీ సాంతా కొలోమ; 12 వ శతాబ్దం<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>1288 లో ఫోయిక్స్ కౌంటు రోయిక్ డి ఎంక్లేరులో కోటను నిర్మించమని ఆదేశించినందుకు వివాదం తలెత్తిన తరువాత రెండవ పార్జేజ్ మీద సంతకం చేయబడింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ప్యూగ్సర్డేకు చెందిన నోబెల్ నోటరీ జౌమ్ ఒరిగ్ ఈ పత్రాన్ని ధ్రువీకరించింది. తరువాత దేశంలో సైనిక నిర్మాణాలు నిర్మించడం నిషేధించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200960,_61_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200960,_61-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1364 లో సహ-యువరాజులకు దేశ రాజకీయ సంస్థ అండొర్రా ప్రతినిధిగా సిండిక్ (ఇప్పుడు పార్లమెంటు ప్రతినిధి, అధ్యక్షుడు) పాలనాసౌలభ్యత కొరకు స్థానిక విభాగాలను (కమ్యూన్స్, క్వార్ట్సు, వీనాట్స్) రూపొందించింది. 1419 లో బిషపు ఫ్రాన్సిస్క్ టోవియా, కౌంటు మొదటి జాన్లు ఆమోదించిన తరువాత కాన్సెల్ డి లా టెర్రా (కాన్సెల్ జనరల్ డి లెస్ వాల్స్) స్థాపించబడింది. ఇది ఐరోపాలోని రెండవ పురాతన పార్లమెంటు. 1433 లో సహ-పాలకులతో సిండిక్ ఆండ్రూ డి అలేస్, జనరల్ కౌన్సిల్ జస్టిస్ కోర్టులను (లా కోర్ట్ డి జస్టిసియా), ఫోక్ ఐ లాక్ ( ఫైర్ అండ్ సైట్, పన్నులు వసూలు చట్టం) ఏర్పాటు చేయబడింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200978,_79,_80,_81,_88,_89_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200978,_79,_80,_81,_88,_89-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>9 వ శతాబ్దానికి పూర్వం శాంట్ విసెనే డి ఎంక్లేరు (ఎస్గ్లేసియా డి శాంటా కోలోమా) వంటి మతపరమైన నిర్మాణాల అవశేషాలు ఉన్నాయి. అండోర్రాలో 9 వ - 14 వ శతాబ్దాలలో సున్నితమైన రోమనీయ కళను అభివృద్ధి చేయబడింది. ముఖ్యంగా చర్చిలు, వంతెనలు, మతపరమైన కుడ్యచిత్రాలు, వర్జిన్ అండ్ చైల్డ్ (అవర్ లేడీ ఆఫ్ మెరిట్సెల్) విగ్రహాల నిర్మాణాలు నిర్మించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఈ రోజులలో అండోరా సాంస్కృతిక వారసత్వంలో భాగమైన రోమనీయ భవన నిర్మాతలు ఎస్గ్లేసియా డి సాంట్ ఎస్టీవె, సంట్ జోన్ డి కాసెల్లెస్, ఎస్గ్లేసియా డి సాంట్ మైఖేల్ డి ఎంగోలాస్టర్స్, సాంట్ మార్టి డి లా కార్టినాడా, మార్గినా, ఎస్కాల్స్, అనేక ఇతర నిర్మాణాలతో మధ్యయుగ వంతెనల మీద దృష్టి సారించారు.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200948,_49_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200948,_49-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009150_a_194_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009150_a_194-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>11 వ శతాబ్దం చివరలో కాటలాన్ భాష మూలంగా ఉన్న కాటలాన్ పైరినీస్ భాషారూపం అండోర్రాను ప్రభావితం చేసింది. అది అరగోన్ రాజ్యంలో విస్తరించడానికి దశాబ్దాల ముందే సామీప్యతగా ఉండి ప్రజలను ప్రభావితం చేయబడిన కారణంగా ఈ భాషను అండొర్రా ప్రజలు స్వీకరించారు.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>మధ్యయుగ కాలంలో స్థానిక జనాభా పశువుల పెంపకం, వ్యవసాయం, అలాగే ఉన్ని, చేనేత పనులను జీవనాధారంగా స్వీకరించారు. 11 వ శతాబ్దం చివరలో ఆర్డినో వంటి ఉత్తర పారిష్లలో మొదటి ఇనుప కర్మాగారాలు ప్రారంభించబడ్డాయి. 15 వ శతాబ్దం నుండి దేశంలో ఫోర్జెస్ కళాభివృద్ధిని శిల్పకళానిపుణులు ప్రశంశించారు. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="16_వ_నుండి_18_వ_శతాబ్ధాలు"><span id="16_.E0.B0.B5_.E0.B0.A8.E0.B1.81.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B0.BF_18_.E0.B0.B5_.E0.B0.B6.E0.B0.A4.E0.B0.BE.E0.B0.AC.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>16 వ నుండి 18 వ శతాబ్ధాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=7" title="విభాగాన్ని మార్చు: 16 వ నుండి 18 వ శతాబ్ధాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Tribunal_de_Corts_d%27Andorra.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Tribunal_de_Corts_d%27Andorra.JPG/220px-Tribunal_de_Corts_d%27Andorra.JPG" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Tribunal_de_Corts_d%27Andorra.JPG/330px-Tribunal_de_Corts_d%27Andorra.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Tribunal_de_Corts_d%27Andorra.JPG 2x" data-file-width="400" data-file-height="266" /></a><figcaption>అండొర్రా కేంద్రీయ న్యాయస్థానం " ట్రిబ్యూనల్ కోర్టు " హాలు లోపలి భాగం</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్పెయిన్">స్పెయిన్</a> నుండి వచ్చిన విచారణ కోర్టులు, దేశంలో వాడుకలో ఉన్న స్థానిక మంత్రవిద్య కారణంగా తలెత్తిన సమస్యలు, ఫ్రాన్సు నుండి హ్యూగెనోటు తిరుగుబాటుల ఫలితంగా 1601 లో ట్రిబ్యునల్ డి కోర్టు (హైకోర్టు ఆఫ్ జస్టిస్) సృష్టించబడింది. <sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009108,_109_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009108,_109-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009238,_239_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009238,_239-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సమయం గడిచేకొద్దీ అండోరా సహ శీర్షిక నవారే రాజులకు చేరింది. నవారేకు చెందిన మూడవ హెన్రీ ఫ్రాన్సు రాజు అయిన తరువాత ఆయన 1607 లో ఒక శాసనం జారీ చేశాడు. ఈ శాసనం ఆధారంగా ఫ్రెంచి దేశానికి అధిపతిగా, ఉర్గెల్ బిషపు (అండోరా సహపాలకులుగా ఉన్నట్లు) సహపాలకులు అయ్యారు. 1617 లో బాండోలెరిస్మే (బ్రిగేండేజ్) పెరుగుదలను ఎదుర్కోవటానికి కొంతకాలం మతతత్వ మండళ్ళ (జనాదరణ పొందిన మిలీషియా (సైన్యం) ) ను ఏర్పాటు చేసాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50,_53,_54,_56_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50,_53,_54,_56-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరా 12 వ -14 వ శతాబ్దాలలో లోహపరిశ్రమ (ఫార్గాస్, ఫార్గా కాటలానా వంటి ఒక వ్యవస్థ), పొగాకు సిర్కా 1692, దిగుమతి వాణిజ్యానికి అనుమతి ఇవ్వడంతో ఆర్థిక వ్యవస్థ అదేస్థాయిలో కొనసాగింది. 1371 - 1448 లో సహ-పాలకులు అండొర్రా లా వెల్ల ఉత్సవాన్ని ధ్రువీకరించారు. అప్పటినుండి వాణిజ్యపరంగా అత్యంత ముఖ్యమైన జాతీయ ఉత్సవంగా ఇది వార్షికంగా నిర్వహించబడుతుంది. <sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199814_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199814-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199815_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199815-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009134_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009134-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg/220px-Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg/330px-Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg/440px-Building_in_Ordino._Andorra_216.jpg 2x" data-file-width="5135" data-file-height="3423" /></a><figcaption>ఆర్డినో, కాసా రోసెల్లోని రోసెల్ కుటుంబానికి చెందిన మనోర్ హౌస్ (1611 లో నిర్మించబడింది). ఈ కుటుంబం అండొర్రాలో ఫార్గా రోసెల్, ఫర్గా డెల్ సెరాట్ వంటి అతిపెద్ద ఇనుప పని ఫోర్జెస్ను కలిగి ఉంది.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>1604 లో స్థాపించబడిన ఎస్కాల్డెస్-ఎంగోర్డనీలో ఉన్న కాన్ఫ్రారియా డి పారైర్సు ఐ టీక్సిడోర్స్ అనుభవజ్ఞులైన నేతపనివారి గిల్డ్ ఈ దేశంలోని ఉష్ణ జలాలను సద్వినియోగం చేసుకుంది. ఈ సమయానికి దేశం ప్రోహోమ్స్ (సంపన్న సమాజం), కాసేలర్స్ (మిగిలిన జనాభా చిన్న ఆర్థిక సముపార్జన) ద్వారా పుబిల్లా, హెర్యూ సంప్రదాయం ఉద్భవించింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199820,_21_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199820,_21-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009106,_107_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009106,_107-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009105,_106,_107,_140,_141_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009105,_106,_107,_140,_141-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009263_a_270_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009263_a_270-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>స్థాపించబడిన మూడు శతాబ్దాల తరువాత కాన్సెల్ డి లా టెర్రా 1702 లో దాని ప్రధాన కార్యాలయం, " కాసా డి లా వాల్ లో ట్రిబ్యునల్ డి కార్ట్స్ "ను ఏర్పాటు చేసింది. 1580 లో నిర్మించిన మేనరు హౌస్ బుస్కెట్స్ కుటుంబానికి ఒక గొప్ప కోటగా పనిచేసింది. అండోర్రా పారిషులు, అండొర్రా నియోజకవర్గం ఒక్కొక్కదాని నుండి ఒక్కొకరుచొప్పున పార్లమెంటు లోపల ఆరు కీలక ప్రతినిధులు (అర్మారి డి లెస్ సిస్ క్లాజ్) లను నియమించారు. తరువాత ఆండొర్రా రాజ్యాంగం, ఇతర పత్రాలు, చట్టాలు రూపొందించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199860_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199860-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200982_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200982-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>రీపర్స్ యుద్ధం, స్పానిష్ వారసత్వ యుద్ధం రెండింటిలోనూ అండొర్రా ప్రజలు (తటస్థ దేశంగా చెప్పుకుంటున్నప్పటికీ) 1716 లో తగ్గించబడిన వారి హక్కుల పునరుద్ధరణ కొరకు కాటలాన్లకు మద్దతు ఇచ్చారు. అండొర్రాలో కాటలాన్ రచనలను ప్రోత్సహించిన కారణంగా సాంస్కృతిక రచనలలో భాగంగా బుక్ ఆఫ్ ప్రివిలేజెస్ (లిబ్రే డి ప్రివిలేగిస్ డి 1674), ఆంటోని ఫిటర్ ఐ రోసెల్ రాసిన మాన్యువల్ డైజెస్ట్ (1748) లేదా ఆంటోని పుయిగ్ రాసిన పొలిటీ ఆండోర్ (1763) వంటి రచనలు వెలువరించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009229_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009229-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199849_a_52,_i_57,_58_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199849_a_52,_i_57,_58-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="19_వ_శతాబ్ధం:_అండోరా_ప్రశ్న_,_కొత్త_సంస్కారణలు"><span id="19_.E0.B0.B5_.E0.B0.B6.E0.B0.A4.E0.B0.BE.E0.B0.AC.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.82:_.E0.B0.85.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B1.8B.E0.B0.B0.E0.B0.BE_.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.B6.E0.B1.8D.E0.B0.A8_.2C_.E0.B0.95.E0.B1.8A.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.A4_.E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.A3.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>19 వ శతాబ్ధం: అండోరా ప్రశ్న , కొత్త సంస్కారణలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=8" title="విభాగాన్ని మార్చు: 19 వ శతాబ్ధం: అండోరా ప్రశ్న , కొత్త సంస్కారణలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Guillem_d%27Areny-Plandolit_(cropped).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Guillem_d%27Areny-Plandolit_%28cropped%29.png/170px-Guillem_d%27Areny-Plandolit_%28cropped%29.png" decoding="async" width="170" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Guillem_d%27Areny-Plandolit_%28cropped%29.png/255px-Guillem_d%27Areny-Plandolit_%28cropped%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Guillem_d%27Areny-Plandolit_%28cropped%29.png/340px-Guillem_d%27Areny-Plandolit_%28cropped%29.png 2x" data-file-width="341" data-file-height="412" /></a><figcaption>1866 న్యూ రిఫార్ముకు నాయకత్వం వహించిన గుయిల్లెం డీ ' అర్నే- ప్లండోలిట్ '</figcaption></figure> <p>1809 లో ఫ్రెంచి విప్లవం తరువాత మొదటి నెపోలియన్ సహ-రాజ్యాన్ని తిరిగి స్థాపించి మధ్యయుగ ఫ్రెంచి ఆధిపత్యాన్ని తొలగించాడు. 1812–1813లో మొదటి ఫ్రెంచి సామ్రాజ్యం ద్వీపకల్ప యుద్ధం (గెరా పెనిన్సులర్) సమయంలో కాటలోనియాను స్వాధీనం చేసుకుని ఈ ప్రాంతాన్ని నాలుగు డిపార్టుమెంట్లుగా విభజించింది. తరువాత అండొర్రా పుయిగ్సర్డే జిల్లాలో భాగంగా ఉంది. 1814 లో సామ్రాజ్య ఉత్తర్వు అండొర్రా స్వాతంత్ర్యం, ఆర్థిక వ్యవస్థను తిరిగి స్థాపించింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009172_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009172-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009172_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009172-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009342–343_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009342–343-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఈ కాలంలో అండోర్రా మధ్యయుగ సంస్థలు, గ్రామీణ సంస్కృతి పెద్దగా మారలేదు. 1866 లో సిండిక్ గుల్లెం డి అరేనీ-ప్లాండోలిట్ సంస్కరణలకు ఓటింగు ద్వారా ఎన్నికచేయబడిన 24 మంది సభ్యుల కౌన్సిల్ జనరల్ నాయకత్వం వహించింది. గతంలో రాజ్యాన్ని పాలించిన కులీన రాజరికాన్ని కౌన్సిల్ జనరల్ భర్తీ చేసింది.<sup id="cite_ref-ReferenceA_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సహ-పాలకుల చేత ధ్రువీకరించబడిన రాజ్యాంగం నిర్మాణం తరువాత కొత్త సంస్కరణ (నోవా సంస్కరణ) ప్రారంభమైంది.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరా త్రివర్ణ జెండా వంటి చిహ్నాలు స్థాపించబడ్డాయి. లోయ నివాసుల అవసరాలదృష్ట్యా కొత్త సేవా ఆర్థిక వ్యవస్థ ఉద్భవించింది. హోటళ్ళు, స్పా రిసార్ట్స్, రోడ్లు, టెలిగ్రాఫ్ లైన్లు వంటి మౌలిక సదుపాయాలను నిర్మించడం ప్రారంభించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009192–193_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009192–193-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009191–193_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009191–193-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009345–347_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009345–347-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Revoluci%C3%B3_de_1881_d%27Andorra.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Revoluci%C3%B3_de_1881_d%27Andorra.jpg/190px-Revoluci%C3%B3_de_1881_d%27Andorra.jpg" decoding="async" width="190" height="288" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/47/Revoluci%C3%B3_de_1881_d%27Andorra.jpg 1.5x" data-file-width="263" data-file-height="398" /></a><figcaption>1881 విప్లవం సమయంలో కానిల్లో<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>సహ - పాలక అధికారులు కాసినోలు, బెట్టింగ్ గృహాలను దేశవ్యాప్తంగా నిషేధించారు. ఈ నిషేధం వల్ల అండొర్రా ప్రజలలో ఆర్థికసంబంధిత వివాదం ఏర్పడింది. 1881 డిసెంబరు 8 న విప్లవకారులు సిండిక్ ఇంటి మీద దాడి చేసి జోన్ ప్లా ఐ కాల్వో, పెరే బార్ ఐ మాస్ నేతృత్వంలోని తాత్కాలిక విప్లవ మండలిని స్థాపించిన తరువాత ఈ వివాదం 1881 నాటి విప్లవానికి దారితీసింది. తాత్కాలిక విప్లవ మండలి విదేశీ సంస్థల కాసినోలు, స్పాకేంద్రాల నిర్మాణానికి అనుమతించింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009198–203_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009198–203-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1881 జూన్ 7 నుండి 9 వరకు ఎస్కాల్డెస్-ఎంగోర్డనీలో విప్లవశక్తులతో సంబంధాన్ని ఏర్పరచుకోవడం ద్వారా కెనిల్లో, ఎన్క్యాంప్ విధేయులు ఆర్డినో, మసానా పారిషులను తిరిగి స్వాధీనం చేసుకున్నారు.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199859–63_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199859–63-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఒక రోజు పోరాటం తరువాత జూన్ 10 న ఎస్కాల్స్ వంతెన ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199658–65_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199658–65-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009194–195_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009194–195-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009348–350_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009348–350-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> కౌన్సిల్ స్థానంలో, కొత్త ఎన్నికలు జరిగాయి. తూర్పు ప్రాంతం " క్వెస్టిక్ డి అండోరా " పేరుతో విభజించబడినందున ఆర్థిక పరిస్థితి మరింత దిగజారింది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199864–68_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199864–68-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1882 - 1885 లలో కెనిల్లో సమస్యల ఆధారంగా బిషప్ అనుకూల వర్గం, ఫ్రెంచ్ అనుకూల వర్గం, జాతీయవాదుల మధ్య పోరాటాలు కొనసాగాయి.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199667–70_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199667–70-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009198–203_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009198–203-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009352–353_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009352–353-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>కాటలాన్ రెనైక్సేనియా సాంస్కృతిక ఉద్యమంలో అండొర్రా పాల్గొన్నది. 1882 - 1887 మధ్య మొట్టమొదటి విద్యాలయాలు ఏర్పడ్డాయి. విద్యావిధానంలో అధికారిక భాష అయిన కాటలాన్తో కలిసి త్రిభాషావాదం తలెత్తింది. ఫ్రాన్సు, స్పెయిన్ నుండి రచయితలు దేశం జాతీయతను మేల్కొలిపారు. జాసింట్ వెర్డాగుర్ 1880 లలో ఆర్డినోలో నివసించాడు. అక్కడ ఆయన రెనైక్సేనియాకు సంబంధించిన రచనలను రచయిత - ఫోటోగ్రాఫర్ జోక్విం డి రిబాతో వ్రాసి పంచుకున్నాడు. </p><p>1848 లో ఫ్రోమెంటల్ హాలెవి ఒపెరా లే వాల్ డి అండోర్రే ఐరోపాలో గొప్ప విజయాన్ని సాధించింది. ఇక్కడ ద్వీపకల్ప యుద్ధంలో సాహిత్యరూపంలో లోయల జాతీయ స్పృహ బహిర్గతమైంది.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199878–81_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199878–81-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199674_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199674-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009354–357_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009354–357-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="20_వ_శతాబ్ధం:_దేశం_ఆధునీకరణ_,_రాజ్యాంగ_నిర్మాణం"><span id="20_.E0.B0.B5_.E0.B0.B6.E0.B0.A4.E0.B0.BE.E0.B0.AC.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.82:_.E0.B0.A6.E0.B1.87.E0.B0.B6.E0.B0.82_.E0.B0.86.E0.B0.A7.E0.B1.81.E0.B0.A8.E0.B1.80.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B0.A3_.2C_.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.82.E0.B0.97_.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.A3.E0.B0.82"></span>20 వ శతాబ్ధం: దేశం ఆధునీకరణ , రాజ్యాంగ నిర్మాణం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=9" title="విభాగాన్ని మార్చు: 20 వ శతాబ్ధం: దేశం ఆధునీకరణ , రాజ్యాంగ నిర్మాణం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో అండొర్రా ఇంపీరియల్ జర్మనీ మీద యుద్ధం ప్రకటించినప్పటికీ నేరుగా పోరాటంలో పాల్గొనలేదు. కొంతమంది ఆండొర్రాన్లు ఫ్రెంచి సైనికబృందంలో భాగంగా ఈ సంఘర్షణలో పాల్గొనడానికి స్వచ్ఛందంగా ముందుకు వచ్చారు.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఇది వెర్సైల్లెస్ ఒప్పందంలో చేర్చబడనందున ఇది 1958 వరకు అనధికారిక పోరాట స్థితిలో ఉంది.<sup id="cite_ref-DYKAndorra_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-DYKAndorra-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1933 విప్లవం - ఎఫ్.హెచ్.ఎ.ఎస్.ఎ సమ్మెలు (వాగ్స్ డి ఎఫ్.హెచ్.ఎ.ఎస్.ఎ) కారణంగా ఎన్నికలకు ముందు సంభవించిన సామాజిక అశాంతి తరువాత ఫ్రాన్సు అండొర్రాను ఆక్రమించింది; జోవ్స్ ఆండొరానుల (స్పానిషు సి.ఎన్.టి, ఎఫ్.ఎ.ఐ.కి సంబంధించిన కార్మిక సంఘ సమూహం) నేతృత్వంలోని తిరుగుబాటు రాజకీయ సంస్కరణలకు పిలుపునిచ్చింది.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> తరువాత అండోర్రానులు అందరికి సార్వత్రిక ఓటు హక్కు, ఎన్క్యాంపులోని ఎఫ్.హెచ్.ఎస్.ఎ. జలవిద్యుత్ కేంద్రం నిర్మాణంలో పనిచేసిన స్థానిక, విదేశీ కార్మికుల హక్కుల పరిరక్షణ కొరకు కృషిచేసింది.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1933 ఏప్రిల్ 5 న జోవ్స్ అండోర్రానులు అండొర్రా పార్లమెంటును స్వాధీనం చేసుకున్నారు.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఈ చర్యలకు ముందు కల్నల్ రెనే-జూల్స్ బౌలార్డ్ 50 జెండార్మ్లతో రావడం, 200 స్థానిక మిలీషియాలను సమీకరించడం, కొంతమంది సాండిక్ ఫ్రాన్సిస్ కైరాట్ నేతృత్వంలో సైన్యాలను ఏర్పాటు చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించారు. <sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1934 జూలై 6 న, సాహసికుడు, కులీనుడు బోరిస్ స్కోసిరెఫ్ దీనిని పన్ను స్వర్గం చేసి, విదేశీ పెట్టుబడుల స్థాపన చేయడం ద్వారా దేశసంపద, స్వేచ్ఛ, ఆధునికీకరణకు వాగ్దానం చేస్తూ స్వీయ సార్వభౌమాధికారిగా ప్రకటించడానికి జనరల్ కౌన్సిల్ సభ్యుల మద్దతు పొందాడు. 1934 జూలై 8 న బోరిస్ ఉర్గెల్లో ఒక ప్రకటనను విడుదల చేశాడు. తనను తాను అండోరా రాజుగా మొదటి బోరిస్ ప్రకటించుకున్నాడు. <sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఏకకాలంలో ఉర్గెల్ బిషపు మీద యుద్ధాన్ని ప్రకటించాడు. జూలై 10 న రాజు చేత రాజ్యాంగం ఆమోదించబడింది. <sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆయనను జూలై 20 న సహ-పాలకులు, బిషప్ జస్టే గిటార్ట్ ఐ విలార్డెబే, వారి అధికారులు అరెస్టు చేసి చివరికి స్పెయిన్ నుండి బహిష్కరించారు.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1936 నుండి 1940 మద్యకాలంలో స్పానిష్ సివిల్ వార్, <sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఫ్రాంకోయిస్టు స్పెయిన్<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> నుండి అంతరాయం జరగకుండా రాజ్యాంగాన్ని పొందటానికి ప్రసిద్ధ కల్నల్ రెనే-జూల్స్ బౌలార్డ్ నేతృత్వంలోని ఫ్రెంచ్ సైనిక బృందం అండోరాలో ఉంచబడింది. 1933 విప్లవం తరువాత గణతంత్రం అభివృద్ధి చెందింది.<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> స్పానిషు అంతర్యుద్ధం సమయంలో, అండోరా నివాసులు రెండు వైపుల నుండి వచ్చిన శరణార్థులను స్వాగతించారు. వచ్చినవారిలో చాలామంది దేశంలో శాశ్వతంగా స్థిరపడ్డారు. తద్వారా తరువాతి ఆర్థిక వృద్ధికి, అండోర పెట్టుబడిదారీ యుగంలోకి ప్రవేశించడానికి ఇది దోహదపడింది.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-qucut.com_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-qucut.com-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఫ్రాంకోయిస్ట్ దళాలు యుద్ధం తరువాతి దశలలో అండొర్రా సరిహద్దుకు చేరుకున్నాయి.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:22B_andorra_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/22B_andorra_2.jpg/220px-22B_andorra_2.jpg" decoding="async" width="220" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/22B_andorra_2.jpg/330px-22B_andorra_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/22B_andorra_2.jpg/440px-22B_andorra_2.jpg 2x" data-file-width="785" data-file-height="388" /></a><figcaption>1942 లో బిషప్ రామోన్ ఇగ్లేసియాస్ (మధ్య) సహ-పాలకుల సింహాసనం. స్థానిక సైన్యాలకు 1936 నుండి 1960 వరకు దీర్ఘకాల నాయకత్వం వహించిన మొదటి జనరల్ సిండిక్ ఫ్రాన్సిస్ కైరాట్ (ఎడమ).<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>రెండవ ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో అండోరా తటస్థంగా ఉన్నప్పటికీ విచి ఫ్రాన్సు, ఫ్రాంకోయిస్ట్ స్పెయిన్ మధ్య ఒక ముఖ్యమైన అక్రమ రవాణా మార్గంగా ఉంది.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> యుద్ధ సమయంలో, బహిరంగంగా నియంతృత్వ రాజ్యాలుగా ప్రకటించిన రెండు రాజ్యాల మధ్య నివసించిన విదేశీ కౌన్సిల్, శరణార్థుల ప్రవేశించడానికి అనుమతించడం, బహిష్కరించడం, ఆర్థిక ప్రయోజనాల కోసం నేరాలు, పౌరుల హక్కుల తగ్గింపు<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> వంటి చర్యలతో ఫ్రాంకోయిజానికి చాలా దగ్గరగా, సానుభూతితో ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-iec.cat_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-iec.cat-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> జనరల్ కౌన్సిల్ అండోరా సార్వభౌమాధికారం మనుగడ, రక్షణలో తన రాజకీయ, దౌత్య చర్యలను సమర్థించింది. ఇది చివరకు రెండు ఘర్షణల నుండి సురక్షితంగా బయటపడింది. <sup id="cite_ref-iec.cat_96-1" class="reference"><a href="#cite_note-iec.cat-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఈ విధంగా నాజీ అణచివేతకు గురైన ఐరోపా నుండి వస్తున్న వారికి సహాయం చేయడానికి కొన్ని సమూహాలు స్వీయ ఏర్పాటు చేసుకున్నాయి. అదే సమయంలో దేశం మనుగడకు సహాయపడటానికి స్మగ్లింగులో పాల్గొంటుంది. అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన సమూహాలలో బ్రిటిషు మి 6 తో సంబంధం కొనసాగించింది. ఇది దాదాపు పారిపోయినవారిలో 400 మందికి సహాయపడింది.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> వీరిలో మిత్రరాజ్యాల సైనిక సిబ్బంది కూడా ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1941-1944 దేశంలోని యాక్సిస్ అనుకూల ఇన్ఫార్మర్లు, గెస్టపో ఏజెంట్ల మద్య కొన్ని పోరాటాలు జరిగాయి.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_(1967)_-_53Fi5569.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_%281967%29_-_53Fi5569.jpg/220px-23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_%281967%29_-_53Fi5569.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_%281967%29_-_53Fi5569.jpg/330px-23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_%281967%29_-_53Fi5569.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_%281967%29_-_53Fi5569.jpg/440px-23-24.10.67._De_Gaulle_en_Andorre_%281967%29_-_53Fi5569.jpg 2x" data-file-width="1816" data-file-height="1820" /></a><figcaption>అండొర్రా లోని సంతా జులియా డీ లోరియా సహపాలకుడు " చార్లెస్ డీ గయుల్లె "; 1967 అక్టోబరు</figcaption></figure> <p>రాజధాని నగరంలో నిరంకుశ పాలన పరిస్థితుల కారణంగా సంస్కృతి, సినిమా కళల స్మగ్లింగు బ్లాక్ మార్కెట్ నెట్వర్క్ ఉంది. కొన్ని ప్రదేశాలలో హోటల్ మిరాడోర్ లేదా క్యాసినో హోటల్ స్థాపించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> దగ్గరి భావజాల ప్రజల సమావేశ స్థలం అండొర్రా - స్పానిష్ రిపబ్లికనిజం, ఫ్రీ ఫ్రాన్స్ సమీపంలో ఉంది.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> యుద్ధం తరువాత ఫిల్మ్ సొసైటీలు ఏర్పడ్డాయి. సెన్సార్ చేయబడిన ఫ్రాంకో స్పెయిన్ సినిమాలు, సంగీతం, పుస్తకాలు దిగుమతి చేయబడ్డాయి. తద్వారా అండొర్రాలో కాటలాన్, విదేశీ ప్రజలకు సెన్సార్షిపు వ్యతిరేకంగా మారింది.<sup id="cite_ref-qucut.com_89-1" class="reference"><a href="#cite_note-qucut.com-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆక్సిటనీ ఫ్రెంచ్ రెసిస్టెన్స్తో ముడిపడి ఉన్న నిరంకుశత్వ వ్యతిరేక సంస్థ అండోరన్ గ్రూప్ (అగ్రూపమెంట్ అండోరే), ఫ్రెంచ్ ప్రతినిధి (వేగుర్) నాజీయిజంతో సహకరించారని ఆరోపించారు.<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>పెట్టుబడిదారీ ఆర్థిక వ్యవస్థకు సామూహిక పర్యాటకానికి అనుమతిస్తూ, దేశం పన్ను మినహాయింపు ప్రకటించి పర్యాటకులకు అండొర్రా తలుపులు తెరిచింది. ఎఫ్.హెచ్.ఎ.ఎస్.ఎ. నిర్మాణం, ప్రొఫెషనల్ బ్యాంకింగు ద్వారా 1930 ల నుండి పెట్టుబడిదారీ విజృంభణ దిశగా మొదటి అడుగులు వేసింది.<sup id="cite_ref-iec.cat1_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-iec.cat1-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> బ్యాంకు అగ్రికోల్ (1930), క్రెడిట్ అండోరే (1949), తరువాత బాంకా మోరా (1952), బాంకా కాస్సనీ (1958), సోబాంకా (1960) బ్యాంకులు స్థాపించబడ్డాయి. 1930 ల చివరలో స్కీ రిసార్ట్సు, సాంస్కృతిక సంస్థల ప్రారంభోత్సవంతో స్కీయింగు, షాపింగ్ వంటి కార్యకలాపాలు పర్యాటక ఆకర్షణగా మారాయి.<sup id="cite_ref-iec.cat1_105-1" class="reference"><a href="#cite_note-iec.cat1-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> మొత్తం మీద, పునరుద్ధరించిన హోటల్ పరిశ్రమ అభివృద్ధి చెందింది. 1968 ఏప్రిల్ న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య బీమా వ్యవస్థ సృష్టించబడింది. <sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Andorra_-_panoramio_(2).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Andorra_-_panoramio_%282%29.jpg/220px-Andorra_-_panoramio_%282%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Andorra_-_panoramio_%282%29.jpg/330px-Andorra_-_panoramio_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Andorra_-_panoramio_%282%29.jpg/440px-Andorra_-_panoramio_%282%29.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Streets of the city centre of Andorra la Vella in 1986. From the same year until 1989 Andorra normalized the economic treaties with the <a href="/w/index.php?title=European_Economic_Community&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Economic Community (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">EEC</a>.<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_(13927283877).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_%2813927283877%29.jpg/220px-Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_%2813927283877%29.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_%2813927283877%29.jpg/330px-Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_%2813927283877%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_%2813927283877%29.jpg/440px-Gilbert_Saboya_Sebastian_Kurz_%2813927283877%29.jpg 2x" data-file-width="3070" data-file-height="2126" /></a><figcaption>Foreign Minister of Andorra <a href="/w/index.php?title=Gilbert_Saboya_Sunye&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gilbert Saboya Sunye (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Gilbert Saboya</a> meeting Austrian foreign minister <a href="/w/index.php?title=Sebastian_Kurz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sebastian Kurz (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Sebastian Kurz</a> at the <a href="/w/index.php?title=Committee_of_Ministers_of_the_Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Committee of Ministers of the Council of Europe (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Committee of Ministers of the Council of Europe</a> in 2014</figcaption></figure> <p>భవిష్యత్తు కోసం ప్రణాళిక: 1967 - 1969 లో ఫ్రెంచ్ సహ-యువరాజు చార్లెస్ డి గల్లే అధికారిక సందర్శనతో, మానవ హక్కులు, అంతర్జాతీయ పారదర్శకత చట్రంలో ఆర్థికాభివృద్ధి, జాతీయ డిమాండ్లకు ఆమోదం లభించింది.<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండొర్రా "అండోరన్ డ్రీం"<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (అమెరికన్ డ్రీమ్కి సంబంధించి) అని పిలువబడే యుగంలో అండొర్రా నివసించారు: దేశంలోని సామూహిక సంస్కృతి ఆర్థిక వ్యవస్థ, సంస్కృతిలో సమూల మార్పులను అనుభవాలను ఎదుర్కొంటుంది. ఈ సంఘటనకు ప్రస్తుత ఐరోపాలోని నంబరు వన్ ట్రాన్స్మిటర్ మ్యూజికల్ రేడియో స్టేషన్ ఋజువుగా ఉంది.<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అతిథులు, గొప్ప ప్రాముఖ్యత కలిగిన వక్తలతో చాన్సన్ ఫ్రాంకైజ్, స్వింగ్, రిథమ్ & బ్లూస్, జాజ్, రాక్ & రోల్ లేదా అమెరికన్ దేశీయ సంగీతం ప్రాముఖ్యత సంతరించుకున్నాయి.<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరా తలసరి జిడిపి, ప్రస్తుత ఆర్థిక వ్యవస్థ అభివృద్ధితో అత్యంత ప్రామాణిక దేశాల కంటే అధిక ఆయుర్దాయం సాధించింది.<sup id="cite_ref-iec.cat1_105-2" class="reference"><a href="#cite_note-iec.cat1-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరా యూరోపియన్ చరిత్ర ప్రధాన స్రవంతి వెలుపల ఒంటరిగా ఉనికిలో ఉంది. ఫ్రాన్స్, స్పెయిన్, పోర్చుగల్ కాకుండా ఇతర దేశాలతో కొన్ని సంబంధాలు ఉన్నాయి. అయితే ఇటీవలి కాలంలో అభివృద్ధి చెందుతున్న పర్యాటక పరిశ్రమతో రవాణా, సమాచార మార్పిడి అభివృద్ధి దేశాన్ని ఒంటరితనం నుండి తొలగించాయి. 1976 నుండి దేశం సార్వభౌమాధికారం, మానవ హక్కులు, అధికారాల సమతుల్యత, ఆధునిక అవసరాలకు అనుగుణంగా చట్టాన్ని స్వీకరించాల్సిన అవసరం ఉన్నందున అండొర్రా సంస్థలను సంస్కరించాల్సిన అవసరం ఉంది. 1982 లో, కో-ప్రిన్స్ ఆమోదంతో మొదటి ప్రధాన మంత్రి ఆస్కార్ రిబాస్ రీగ్ అధ్యక్షతన ఎగ్జిక్యూటివ్ బోర్డు (కాన్సెల్ ఎగ్జిక్యూటియు) పేరుతో గవర్న్ డి అండోరాను స్థాపించిన తరువాత మొదటి అధికార విభజన జరిగింది.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> వాణిజ్య సంబంధాలను క్రమబద్ధీకరించడానికి 1989 లో ప్రిన్సిపాలిటీ యూరోపియన్ ఎకనామిక్ కమ్యూనిటీతో ఒక ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండొర్రా రాజ్యాంగ ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ తరువాత 1993 లో దాని రాజకీయ వ్యవస్థ ఆధునీకరించబడింది. రాజ్యాంగాన్ని సహ-పాలకులు, జనరల్ కౌన్సిల్ ముసాయిదా చేసి మార్చి 14 న <sup id="cite_ref-NS_119-0" class="reference"><a href="#cite_note-NS-119"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 74.2% ఓటర్ల 76% ఓటింగ్తో ఆమోదం పొందారు.<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> కొత్త రాజ్యాంగం ప్రకారం సంవత్సరం తరువాత మొదటి ఎన్నికలు జరిగాయి.<sup id="cite_ref-NS_119-1" class="reference"><a href="#cite_note-NS-119"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అదే సంవత్సరం అండొర్రా ఐక్యరాజ్యసమితి, కౌన్సిల్ ఆఫ్ యూరప్లో సభ్యదేశం అయింది.<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరా 1996 లో 51 వ ఐక్యరాజ్యసమితి సర్వసభ్య సమావేశంలో పాల్గొని అమెరికాతో అధికారికంగా దౌత్య సంబంధాలను ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. ఇది దేశం ఆశించిన సరళీకరణ దృష్ట్యా చాలా ముఖ్యమైన విషయంగా భావించబడింది. సంస్థ సంస్కరణను కాపాడటానికి మొదటి జనరల్ సిండిక్ మార్క్ ఫోర్నే జనరల్ కాటన్లో జరిగిన అసెంబ్లీలో ఒక ప్రసంగంలో పాల్గొన్నారు. మూడు రోజుల తరువాత ఫోర్నే భాషా హక్కులను, అండోరా ఆర్థిక వ్యవస్థను కాపాడటానికి యూరోప్ కౌన్సిల్ పార్లమెంటరీ సమావేశంలో పాల్గొన్నారు.<sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>122<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2006 మధ్యకాలంలో ఐరోపా సమాఖ్య ద్రవ్య ఒప్పందం లాంఛనప్రాయంగా ఉంది. ఇది యూరోను అధికారిక మార్గంలో ఉపయోగించటానికి అండోరాకు అనుమతిస్తుంది. అలాగే దాని స్వంత యూరో కరెన్సీని నాణెం ముద్రించింది.<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">[</span>124<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="భౌగోళికం"><span id=".E0.B0.AD.E0.B1.8C.E0.B0.97.E0.B1.8B.E0.B0.B3.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.82"></span>భౌగోళికం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=10" title="విభాగాన్ని మార్చు: భౌగోళికం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Andorramap.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Andorramap.png/220px-Andorramap.png" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Andorramap.png/330px-Andorramap.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Andorramap.png/440px-Andorramap.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="650" /></a><figcaption>Map of Andorra with its seven parishes labelled</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Andorra_topographic_map-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Andorra_topographic_map-en.svg/220px-Andorra_topographic_map-en.svg.png" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Andorra_topographic_map-en.svg/330px-Andorra_topographic_map-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Andorra_topographic_map-en.svg/440px-Andorra_topographic_map-en.svg.png 2x" data-file-width="1625" data-file-height="1300" /></a><figcaption>Topographic map of Andorra</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="పారిషులు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.B7.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పారిషులు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=11" title="విభాగాన్ని మార్చు: పారిషులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అండొర్రాలో ఏడు పారిషులు ఉన్నాయి: </p> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg/30px-Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg.png" decoding="async" width="30" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg/45px-Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg/60px-Former_Coat_of_Arms_of_Andorra_la_Vella.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="504" /></a></span> అండోర్రా లా వెల్లా</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Emblem_of_Canillo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Emblem_of_Canillo.svg/30px-Emblem_of_Canillo.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Emblem_of_Canillo.svg/45px-Emblem_of_Canillo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Emblem_of_Canillo.svg/60px-Emblem_of_Canillo.svg.png 2x" data-file-width="375" data-file-height="375" /></a></span> కనిల్లో</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Escut_d%27Encamp.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Escut_d%27Encamp.svg/30px-Escut_d%27Encamp.svg.png" decoding="async" width="30" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Escut_d%27Encamp.svg/45px-Escut_d%27Encamp.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Escut_d%27Encamp.svg/60px-Escut_d%27Encamp.svg.png 2x" data-file-width="439" data-file-height="501" /></a></span> ఎంకాంపు</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg/35px-Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg/53px-Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg/70px-Escut_d%27Escaldes-Engordany.svg.png 2x" data-file-width="364" data-file-height="361" /></a></span> ఎంకాల్డెస్ - ఎంగార్డెనీ</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg/35px-Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg.png" decoding="async" width="35" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg/53px-Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg/70px-Coat_of_Arms_of_La_Massana.svg.png 2x" data-file-width="486" data-file-height="521" /></a></span> లా మస్సానా</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Emblem_of_Ordino.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Emblem_of_Ordino.svg/35px-Emblem_of_Ordino.svg.png" decoding="async" width="35" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Emblem_of_Ordino.svg/53px-Emblem_of_Ordino.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Emblem_of_Ordino.svg/70px-Emblem_of_Ordino.svg.png 2x" data-file-width="517" data-file-height="500" /></a></span> ఆర్డినొ</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg/35px-Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg.png" decoding="async" width="35" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg/53px-Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg/70px-Coat_of_Arms_of_Sant_Juli%C3%A0_de_L%C3%B2ria.svg.png 2x" data-file-width="439" data-file-height="502" /></a></span> సంత్ జులియా డే లోరియా</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="నైసర్గికం"><span id=".E0.B0.A8.E0.B1.88.E0.B0.B8.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.97.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.82"></span>నైసర్గికం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=12" title="విభాగాన్ని మార్చు: నైసర్గికం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>తూర్పు పైరినీసు పర్వత శ్రేణిలో ఉన్నందున, అండోరాలో ప్రధానంగా కఠినమైన పర్వతాలు ఉన్నాయి. వీటిలో ఎత్తైనది కోమా పెడ్రోసా ఎత్తు 2,942 మీటర్లు (9,652 అడుగులు). అండోరా సగటు ఎత్తు 1,996 మీటర్లు (6,549 అడుగులు).<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>125<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> వై (Y) ఆకారంలో మూడు ఇరుకైన లోయలుదేశాన్ని విభజిస్తున్నాయి. ఈ మూడు ఒకటిగా సంగమిస్తున్న కూడలి నుండి గ్రాన్ వాలిరా నది దేశాన్ని వదిలి (అండోరా అత్యల్ప స్థానం 840 మీ లేదా 2,756 అడుగులు) <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్పెయిన్">స్పెయిన్లో</a> ప్రవేశిస్తుంది. అండోరా వైశాల్యం 468 చ.కి.మీ (181 చదరపు మైళ్ళు). </p><p>అండోరా బోరియల్ రాజ్యంలోని సర్కుంబోరియల్ ప్రాంతంలోని అట్లాంటిక్ యూరోపియన్ ప్రావింసుకు చెందినది. అండోరా భూభాగం పైరినీస్ కోనిఫెర్, మిశ్రమ అడవుల పర్యావరణ ప్రాంతానికి చెందినది. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="వాతావరణం"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B0.BE.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B0.A3.E0.B0.82"></span>వాతావరణం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=13" title="విభాగాన్ని మార్చు: వాతావరణం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అండోరాలో ఎత్తును బట్టి ఆల్పైన్, ఖండాంతర, సముద్ర వాతావరణం ఉంటుంది. అధిక ఎత్తులో ఉన్న కారణంగా శీతాకాలంలో సగటున మంచు అధికంగా కురుస్తుంది. వేసవిలో కొద్దిగా చల్లగా ఉంటుంది. భౌగోళిక వైవిధ్యం, లోయల విభిన్న ధోరణి, మధ్యధరా వాతావరణం విలక్షణమైన పర్వతవాతావరణం దేశం ఎత్తైన పర్వత వాతావరణం, మద్యధరా వాతావరణం కలిగిన కొండచరియలు సాధారణ వాతావరణ ఆధిపత్యానికి ఆటంకం కలిగిస్తూ గొప్ప వైవిధ్యాన్ని కలిగిన మైక్రొక్లైమేటు వాతావరణానికి ఆసరాగా ఉంటుంది. కనిష్ఠ, గరిష్ఠ పాయింట్లలో ఎత్తులో ఉన్న గొప్ప తేడాలు, మధ్యధరా వాతావరణం ప్రభావంతో కలిపి, అండోరన్ పైరినీసు వాతావరణాన్ని అభివృద్ధి చేస్తాయి. </p><p>సమృద్ధిగా వర్షాలు వసంత ఋతువు, వేసవిలో ఉంటాయి. ఇది శరదృతువు వరకు ఉంటుంది. (మే, జూన్, ఆగస్టు సాధారణంగా వర్షపు నెలలు) ; శీతాకాలంలో అట్లాంటిక్ సరిహద్దుల ప్రభావానికి లోబడి ఎత్తైన ప్రాంతాలలో మినహా వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది. అండోరన్ పర్వతాలలో గొప్ప హిమపాతం ఉంటుంది. సమశీతోష్ణ వేసవి, దీర్ఘమైన చల్లని శీతాకాలం ఉంటుంది.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed center"> <li class="gallerybox" style="width: 181.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 179.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Andorra_Mountains.JPG" class="mw-file-description" title="త్రిష్టియానా దృశ్యం"><img alt="త్రిష్టియానా దృశ్యం" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Andorra_Mountains.JPG/269px-Andorra_Mountains.JPG" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Andorra_Mountains.JPG/404px-Andorra_Mountains.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Andorra_Mountains.JPG/538px-Andorra_Mountains.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></div> <div class="gallerytext">త్రిష్టియానా దృశ్యం </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92px"> <div class="thumb" style="width: 90px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg" class="mw-file-description" title="వలిరా డెల్ నార్డ్ నదిన్"><img alt="వలిరా డెల్ నార్డ్ నదిన్" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg/135px-Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg/202px-Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg/270px-Pont_d%27Any%C3%B3s.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> వలిరా డెల్ నార్డ్ నదిన్ </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg" class="mw-file-description" title="గ్రౌ రోయిగ్ దృశ్యం, గ్రాన్ వలిరా డి ' ఓరియంటు నది"><img alt="గ్రౌ రోయిగ్ దృశ్యం, గ్రాన్ వలిరా డి ' ఓరియంటు నది" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg/270px-Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg/404px-Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg/539px-Carretera_de_Grau_Roig_-_Encamp_-_Andorre_1.jpeg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="2672" /></a></span></div> <div class="gallerytext">గ్రౌ రోయిగ్ దృశ్యం, గ్రాన్ వలిరా డి ' ఓరియంటు నది</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 222px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Valls_del_Comapedrosa_(la_Massana)_-_9.jpg" class="mw-file-description" title="కొమా పెడ్రొసా లోయల దృశ్యం"><img alt="కొమా పెడ్రొసా లోయల దృశ్యం" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Valls_del_Comapedrosa_%28la_Massana%29_-_9.jpg/330px-Valls_del_Comapedrosa_%28la_Massana%29_-_9.jpg" decoding="async" width="220" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Valls_del_Comapedrosa_%28la_Massana%29_-_9.jpg/495px-Valls_del_Comapedrosa_%28la_Massana%29_-_9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Valls_del_Comapedrosa_%28la_Massana%29_-_9.jpg/659px-Valls_del_Comapedrosa_%28la_Massana%29_-_9.jpg 2x" data-file-width="5584" data-file-height="3051" /></a></span></div> <div class="gallerytext">కొమా పెడ్రొసా లోయల దృశ్యం </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 263.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 261.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Pas_de_la_Case_panorama.jpg" class="mw-file-description" title="పాస్ డి లా కాసా"><img alt="పాస్ డి లా కాసా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Pas_de_la_Case_panorama.jpg/392px-Pas_de_la_Case_panorama.jpg" decoding="async" width="262" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Pas_de_la_Case_panorama.jpg/587px-Pas_de_la_Case_panorama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Pas_de_la_Case_panorama.jpg/783px-Pas_de_la_Case_panorama.jpg 2x" data-file-width="11524" data-file-height="5302" /></a></span></div> <div class="gallerytext">పాస్ డి లా కాసా </div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఆర్ధికం"><span id=".E0.B0.86.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.82"></span>ఆర్ధికం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=14" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఆర్ధికం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg/220px-Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg" decoding="async" width="220" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg/330px-Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg/440px-Tree_map_export_2009_Andorra.jpeg 2x" data-file-width="640" data-file-height="501" /></a><figcaption>Exports in 2009</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Grandvalira_ski_resort,_Andorra5.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Grandvalira_ski_resort%2C_Andorra5.jpg/220px-Grandvalira_ski_resort%2C_Andorra5.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Grandvalira_ski_resort%2C_Andorra5.jpg/330px-Grandvalira_ski_resort%2C_Andorra5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Grandvalira_ski_resort%2C_Andorra5.jpg/440px-Grandvalira_ski_resort%2C_Andorra5.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Scenery of the Andorran mountains at the Grand Valira ski resort, <a href="/w/index.php?title=Soldeu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soldeu (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Soldeu</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/wiki/వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు?wpDestFile=Caldea_des_de_dins.JPG" class="new" title="దస్త్రం:Caldea des de dins.JPG"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="180">దస్త్రం:Caldea des de dins.JPG</span></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Caldea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caldea (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Caldea</a> thermal spa, <a href="/w/index.php?title=Escaldes-Engordany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escaldes-Engordany (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Escaldes-Engordany</a>, the biggest thermoludic center in Southern Europe</figcaption></figure> <p>అండోరా అభివృద్ధి చెందవలసిన ఆర్థిక వ్యవస్థకు పర్యాటకం ప్రధానమైనదిగా ఉంది. దీనికి జిడిపిలో సుమారు 80% వాటా ఉంది. సంవత్సరానికి 10.2 మిలియన్ల మంది పర్యాటకులు అండొర్రాను సందర్శిస్తారు.<sup id="cite_ref-es2_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-es2-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరా స్వేచ్ఛా విఫణి, వేసవి, శీతాకాలపు రిసార్టుల ద్వారా పర్యాటకులు ఆకర్షితులవుతారు.<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>127<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరాలో ప్రధాన ఆదాయ వనరులలో ఒకటి స్కీ రిసార్ట్సు. పర్యాటకం, ఇది మొత్తం 175 కిమీ (109 మైళ్ళు) స్కీ గ్రౌండ్. ఈ క్రీడ సంవత్సరానికి 7 మిలియన్లకు పైగా సందర్శకులను, సంవత్సరానికి 340 మిలియన్ యూరోలను అంచనా వేస్తుంది, 2007 నుండి ప్రస్తుతం 2,000 ప్రత్యక్ష, 10,000 పరోక్ష ఉద్యోగాలను కొనసాగిస్తుంది. </p><p>పన్నురహిత స్వర్గస్థితితో బ్యాంకింగు రంగం కూడా ఆర్థిక వ్యవస్థకు గణనీయంగా దోహదం చేస్తుంది (ఆర్థిక, బీమా రంగం జిడిపిలో సుమారు 19% <sup id="cite_ref-fs2013_128-0" class="reference"><a href="#cite_note-fs2013-128"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). [128]). ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఐదు బ్యాంకింగు గ్రూపులు ఉన్నాయి, <sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">[</span>129<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఒక ప్రత్యేక క్రెడిట్ ఎంటిటీ, 8 ఇన్వెస్ట్మెంటు మేనేజ్మెంట్ ఎంటిటీలు, 3 అసెట్ మేనేజ్మెంటు కంపెనీలు, 29 ఇన్సూరెన్సు కంపెనీలు, వీటిలో 14 విదేశీ భీమాసంస్థల శాఖలు ఉన్నాయి. ఇవి రాజ్యంలో పనిచేయడానికి అధికారం కలిగి ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-fs2013_128-1" class="reference"><a href="#cite_note-fs2013-128"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>వ్యవసాయ ఉత్పత్తి పరిమితం; 5% భూమి మాత్రమే వ్యవసాయం చేయదగినదిగా ఉంది. దేశ అవసరాలకు ఆహారాన్ని అధికంగా దిగుమతి చేసుకోవాలి. కొంతమంది స్థానికంగా పొగాకును పండిస్తారు. పశువుల పెంపకంలో దేశీయ గొర్రెల పెంపకం ప్రాధాన్యత వహిస్తుంది. తయారీ రంగంలో సిగరెట్లు, సిగార్లు, ఫర్నిచరు ప్రాధాన్యత వహిస్తుంటాయి. అండోరా సహజ వనరులలో జలవిద్యుత్, మినరల్ వాటర్, కలప, ఇనుము ధాతువు, సీసం ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-cia_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-cia-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరా ఐరోపా సామాఖ్యలో సభ్యదేశం కానప్పటికీ ఒక ప్రత్యేక సంబంధం కలిగి ఉంది. అంటే తయారు చేసిన వస్తువుల వ్యాపారం కొరకు సుంకాలు (సుంకాలు లేవు), వ్యవసాయ ఉత్పత్తులకు ఐరోపాసామాఖ్య వెలుపలి సభ్యదేశంగా వ్యవహరిస్తుంది. అండోరాకు సొంతంగా కరెన్సీ లేదు. 1999 డిసెంబరు 11 వరకు ఫ్రెంచి ఫ్రాంక్, స్పానిష్ పెసెటా రెండింటినీ బ్యాంకింగు లావాదేవీలలో ఉపయోగించారు. ఈ రెండు కరెన్సీలను ఐరోపాసమాఖ్య కరెన్సీ యూరో ద్వారా భర్తీ చేశారు. 2002 డిసెంబరు వరకు ఫ్రాంక్, పెసెటా రెండింటి నాణేలు, నోట్లు అండోరాలో చట్టబద్దంగా చెలామణిలో ఉన్నాయి. 2014 నుండి అండొర్రా దాని స్వంత యూరో నాణేలను జారీ చేయడానికి చర్చలు జరిపింది. </p><p>అండోరా సాంప్రదాయకంగా ప్రపంచంలో అతి తక్కువ నిరుద్యోగ రేటును కలిగి ఉంది. 2009 లో నిరుద్యోగం 2.9% ఉంది.<sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>దిగుమతి సుంకాల ద్వారా ఆదాయాన్ని ప్రత్యేకంగా పెంచడంతో, అండోరా పన్ను స్వర్గంగా దాని స్థితి నుండి చాలాకాలంగా లాభపడింది. అయినప్పటికీ 21 వ శతాబ్దం ఐరోపా సార్వభౌమ- రుణ సంక్షోభం సమయంలో దాని పర్యాటక ఆర్థిక వ్యవస్థ క్షీణించింది. కొంతవరకు స్పెయిన్లో వస్తువుల ధరల తగ్గుదల అండోరా డ్యూటీ-ఫ్రీ షాపింగును తగ్గించింది. ఇది నిరుద్యోగం పెరుగుదలకు దారితీసింది. 2012 జనవరి 1 న 10% వ్యాపార పన్ను ప్రవేశపెట్టబడింది.<sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>131<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఒక సంవత్సరం తరువాత 2% అమ్మకపు పన్ను, ఇది మొదటి త్రైమాసికంలో 14 మిలియన్ల యూరోలకు పైగా వసూలు చేసింది.<sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>2013 మే 31 న ఐరోపా సమాఖ్య సభ్యులలో పన్ను స్వర్గాల ఉనికి మీద పెరుగుతున్న అసంతృప్తి నేపథ్యంలో జూన్ చివరి నాటికి ఆదాయపు పన్నును అండోరా చట్టబద్ధం చేయాలని ఉద్దేశించినట్లు ప్రకటించింది.<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పారిసులో ప్రభుత్వ అధిపతి ఆంటోని మార్టి, ఫ్రెంచి అధ్యక్షుడు, అండోరా యువరాజు ఫ్రాంకోయిస్ హాలెండు మధ్య జరిగిన సమావేశం తరువాత ఈ ప్రకటన జారీ చేశారు. అండోరా "అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా దాని పన్నును తీసుకురావడం" ప్రక్రియలో భాగంగా ఈ చర్యను హాలెండు స్వాగతించాడు.<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>134<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="గణాంకాలు"><span id=".E0.B0.97.E0.B0.A3.E0.B0.BE.E0.B0.82.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>గణాంకాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=15" title="విభాగాన్ని మార్చు: గణాంకాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg/220px-Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg/330px-Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg/440px-Els_Cortals_d%27Encamp_-_1.jpg 2x" data-file-width="3672" data-file-height="2410" /></a><figcaption>The town of <a href="/w/index.php?title=Encamp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encamp (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Encamp</a>, as seen from the Vall dels Cortals</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="జనసంఖ్య"><span id=".E0.B0.9C.E0.B0.A8.E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.96.E0.B1.8D.E0.B0.AF"></span>జనసంఖ్య</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=16" title="విభాగాన్ని మార్చు: జనసంఖ్య"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="toccolours" style="width:15em;border-spacing: 0;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 0.5em;"><tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style="padding:0.25em">Historical populations</th></tr><tr style="font-size:95%"><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px;width:3em">సంవత్సరం</th><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px 2px;text-align:right"><abbr title="Population">జనాభా</abbr></th><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px;text-align:right"><abbr title="Per annum growth rate">±% p.a.</abbr></th></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1950</th><td style="text-align:right;padding:1px">6,176</td><td style="text-align:right;padding:1px">—    </td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1960</th><td style="text-align:right;padding:1px">8,392</td><td style="text-align:right;padding:1px">+3.11%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1970</th><td style="text-align:right;padding:1px">19,545</td><td style="text-align:right;padding:1px">+8.82%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1980</th><td style="text-align:right;padding:1px">35,460</td><td style="text-align:right;padding:1px">+6.14%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1990</th><td style="text-align:right;padding:1px">54,507</td><td style="text-align:right;padding:1px">+4.39%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">2000</th><td style="text-align:right;padding:1px">65,844</td><td style="text-align:right;padding:1px">+1.91%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">2010</th><td style="text-align:right;padding:1px">85,015</td><td style="text-align:right;padding:1px">+2.59%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">2015</th><td style="text-align:right;padding:1px">78,014</td><td style="text-align:right;padding:1px">−1.70%</td></tr><tr><td colspan="3" style="border-top:1px solid black;font-size:85%;text-align:left">Source: Departament d'Estadística d'Andorra<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>135<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr></tbody></table> <p>అండోరా జనసంఖ్య 77,281 (2016) గా అంచనా వేయబడింది. అండోరాన్లు కాటలాన్ సంతతికి చెందిన రొమాన్ల జాతికి చెందిన సమూహం.<sup id="cite_ref-Minahan_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Minahan-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1900 లో జనసంఖ్య 5,000 ఉండేది. </p><p>ప్రజలలో మూడింట రెండొంతుల మంది నివాసితులకు అండోరా జాతీయత లేదు. ఎన్నికలలో ఓటు హక్కు లేదు. అంతేకాకుండా వారు ప్రధానమంత్రిగా పోటీ చేయడానికి అనుమతి లేదు.<sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span class="cite-bracket">[</span>136<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ప్రైవేటు ఆధీనంలో ఉన్న సంస్థ మూలధన స్టాక్లో 33% కంటే ఎక్కువ కలిగి ఉండటానికి అవకాశం లేదు.<sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span class="cite-bracket">[</span>137<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>138<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span class="cite-bracket">[</span>139<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>140<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="భాషలు"><span id=".E0.B0.AD.E0.B0.BE.E0.B0.B7.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>భాషలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=17" title="విభాగాన్ని మార్చు: భాషలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>చారిత్రాత్మక, అధికారిక భాషగా ఉన్న కాటలాన్ భాష ఒక రోమానుభాషాకుటుంబానికి చెందిన భాష. అండొరా ప్రభుత్వం కాటలాన్ వాడకాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. ఇది అండోరాలోని కాటలాన్ టోపోనిమి కోసం ఏర్పాటు చేసిన ఒక కమిషన్కు నిధులు సమకూరుస్తుంది (కాటలాన్: లా కామిసి డి డి టోపోనామియా డి అండోరా).అండొర్రా ప్రభుత్వం వలసదారులకు సహాయం చేయడానికి ఉచిత కాటలాన్ తరగతులను అందిస్తుంది. కాటలాన్ భాషలో అండొర్రా టెలివిజన్, రేడియో స్టేషన్లు నిర్వహించబడుతున్నాయి. </p><p>వలసలు చారిత్రక సంబంధాలు, దగ్గరి భౌగోళిక సామీప్యత కారణంగా అండొర్రా ప్రజలు స్పానిషు, పోర్చుగీసు, ఫ్రెంచి సాధారణంగా మాట్లాడతారు. చాలా మంది అండోరా నివాసితులు కాటలాన్తో పాటు వీటిలో ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మాట్లాడగలరు. ప్రధాన పర్యాటక రిసార్టులలో వివిధ ఆంగ్లం ఉపయోగించబడుతుంది. అయినప్పటికీ సాధారణ ప్రజలు ఇంగ్లీషు తక్కువగా మాట్లాడతారు. జాతీయ " కౌన్సిల్ ఆఫ్ యూరప్ ఫ్రేమ్వర్క్ కన్వెన్షన్ ఆన్ నేషనల్ మైనారిటీసు " మీద సంతకం చేయని నాలుగు ఐరోపా దేశాలలో (ఫ్రాన్స్, మొనాకో, టర్కీతో కలిపి) <sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">[</span>141<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరా ఒకటి.<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>142<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అబ్జర్వేటోరి సోషల్ డి అండోరా ఆధారంగా అండోరాలో భాషా వినియోగం క్రింది విధంగా ఉంది:<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>143<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table border="0" style="border:1px solid #999; background:#fff;"> <tbody><tr style="text-align:center;"> <th style="background:#ccc;">Mother tongue</th> <th>% </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="background:#ccc;"><a href="/w/index.php?title=Catalan_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalan language (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Catalan</a></td> <td>38.8% </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="background:#ccc;"><a href="/wiki/Spanish_language" class="mw-redirect" title="Spanish language">Spanish</a></td> <td>35.4% </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="background:#ccc;"><a href="/wiki/Portuguese_language" class="mw-redirect" title="Portuguese language">Portuguese</a></td> <td>15% </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="background:#ccc;">French</td> <td>5.4% </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="background:#ccc;">Others</td> <td>5.5% </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td colspan="2"><small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130822055051/http://www.iea.ad/images/stories/Documents/CRES/Observatoris/2005/2005_3_PoliticaLinguistica.pdf">2005 3 PoliticaLinguistica.pdf</a></small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="మతం"><span id=".E0.B0.AE.E0.B0.A4.E0.B0.82"></span>మతం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=18" title="విభాగాన్ని మార్చు: మతం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అండోరా ప్రజలలో (88.2%) కాథలిక్కులు అధికంగా ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">[</span>144<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> వారి పేట్రన్ సెయింటు " అవర్ లేడీ ఆఫ్ మెరిత్క్సెసెల్ ". ఇది అధికారిక మతం కానప్పటికీ రాజ్యాంగం కాథలిక్కు చర్చితో ఒక ప్రత్యేక సంబంధాన్ని అంగీకరించింది. ఆ సమూహానికి కొన్ని ప్రత్యేక అధికారాలను అందిస్తోంది.<sup class="noprint Inline-Template" style="margin-left:0.1em; white-space:nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Please_clarify&action=edit&redlink=1" class="new" title="వికీపీడియా:Please clarify (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><span title="The text near this tag may need clarification or removal of jargon. (August 2014)">విడమరచి రాయాలి</span></a></i>]</sup> ఇతర క్రైస్తవ వర్గాలలో ఆంగ్లికన్ చర్చి, యూనిఫికేషన్ చర్చి, న్యూ అపోస్టోలిక్ చర్చి, యెహోవాసాక్షులు ఉన్నారు. ప్రధానంగా ఉత్తర ఆఫ్రికా వలసదారులతో రూపొందించబడిన స్వల్పసంఖ్యలో ముస్లిం సమాజం ఉంది. <sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>145<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> హిందువులు, బహాయిల చిన్న సంఘం ఒకటి ఉంది, <sup id="cite_ref-ARDA05_146-0" class="reference"><a href="#cite_note-ARDA05-146"><span class="cite-bracket">[</span>146<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Wolfram_147-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wolfram-147"><span class="cite-bracket">[</span>147<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండొర్రాలో సుమారు 100 మంది యూదులు నివసిస్తున్నారు.<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (అండోరాలోని యూదుల చరిత్ర చూడండి.) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="విద్య"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF"></span>విద్య</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=19" title="విభాగాన్ని మార్చు: విద్య"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="పాఠశాలలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.A0.E0.B0.B6.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పాఠశాలలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=20" title="విభాగాన్ని మార్చు: పాఠశాలలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>6-16 సంవత్సరాల మద్య పూర్తి సమయం నిర్బంధ విద్యను అభ్యసించడం చట్టబద్ధం చేయబడింది. ద్వితీయ స్థాయి వరకు విద్యను ప్రభుత్వం ఉచితంగా అందిస్తుంది. </p><p>పాఠశాల విద్య మూడు స్థాయిలు ఉన్నాయి. అవి అండోరా, ఫ్రెంచి, స్పానిషు. ఇవి వరుసగా కాటలాన్, ఫ్రెంచి, స్పానిషు మాధ్యమాలలో విద్యాబోధన చేస్తాయి. ఇవి ప్రధాన బోధనా భాషలుగా ఉన్నాయి. తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలు ఏ వ్యవస్థకు హాజరుకావాలో ఎంచుకోవచ్చు. అన్ని పాఠశాలలు అండోరన్ అధికారులచే నిర్మించబడ్డాయి, నిర్వహించబడుతున్నాయి. కాని ఫ్రెంచి, స్పానిషు పాఠశాలల్లోని ఉపాధ్యాయులకు చాలా వరకు ఫ్రాన్సు, స్పెయిను దేశాల నుండి వేతనాలు అందజేయబడుతుంటాయి. 39% అండోరా పిల్లలు 33% ఫ్రెంచి పాఠశాలలకు, 28% స్పానిషు పాఠశాలలకు హాజరవుతారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="అండొర్రా_విశ్వవిద్యాలయాలు"><span id=".E0.B0.85.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B1.8A.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BE_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.B6.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>అండొర్రా విశ్వవిద్యాలయాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=21" title="విభాగాన్ని మార్చు: అండొర్రా విశ్వవిద్యాలయాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ప్రభుత్వ విశ్వవిద్యాలయం యూనివర్సిటీ డి అండోరా (ఉడా) అండోరాలోని ఏకైక విశ్వవిద్యాలయంగా ఉంది. ఇది 1997 లో స్థాపించబడింది. విశ్వవిద్యాలయం ఉన్నత వృత్తి విద్యా కోర్సులతో పాటు నర్సింగు, కంప్యూటర్ సైన్స్, బిజినెస్ అడ్మినిస్ట్రేషన్, విద్యా శాస్త్రాలలో మొదటి స్థాయి డిగ్రీలను అందిస్తుంది. అండోరాలోని రెండు గ్రాడ్యుయేటు పాఠశాలలు నర్సింగు స్కూల్, స్కూల్ ఆఫ్ కంప్యూటర్ సైన్స్, రెండోది పిహెచ్డి విద్యను అందిస్తుంది. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="అధ్యయన_కేంద్రాలు"><span id=".E0.B0.85.E0.B0.A7.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.AF.E0.B0.A8_.E0.B0.95.E0.B1.87.E0.B0.82.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>అధ్యయన కేంద్రాలు</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=22" title="విభాగాన్ని మార్చు: అధ్యయన కేంద్రాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>భౌగోళిక క్లిష్టపరిస్థితి, తక్కువ సంఖ్యలో విద్యార్థులు ఉండడం కారణంగా అండోరా విశ్వవిద్యాలయం పూర్తిస్థాయి విద్యాకార్యక్రమాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి ఆటంకాలుగా ఉన్నాయి. ఇది ప్రధానంగా స్పానిషు, ఫ్రెంచి విశ్వవిద్యాలయాలకు అనుసంధానించబడిన అధ్యయనాల కేంద్రంగా పనిచేస్తుంది. విశ్వవిద్యాలయంలోని వర్చువల్ స్టడీస్ సెంటర్ (సెంటర్ డి ఎస్టూడిస్ వర్చువల్స్) పర్యాటక రంగం, చట్టం, కాటలాన్ భాషాశాస్త్రం, హ్యుమానిటీస్, సైకాలజీ, పొలిటికల్ సైన్సెస్, ఆడియోవిజువల్ కమ్యూనికేషన్, టెలికమ్యూనికేషన్స్ ఇంజనీరింగ్, తూర్పు ఆసియా అధ్యయనాలు విభాగాలలో ఉన్నత విద్యను అందిస్తుంది. ఈ కేంద్రం నిపుణుల కోసం వివిధ పోస్టు గ్రాడ్యుయేటు కార్యక్రమాలు, నిరంతర-విద్యా కోర్సులను నిర్వహిస్తుంది. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ప్రయాణసౌకర్యాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.A3.E0.B0.B8.E0.B1.8C.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ప్రయాణసౌకర్యాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=23" title="విభాగాన్ని మార్చు: ప్రయాణసౌకర్యాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg/220px-Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg/330px-Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg/440px-Pirineus_-_la_Seu_d%27Urgell_airport.jpg 2x" data-file-width="3244" data-file-height="2518" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Andorra%E2%80%93La_Seu_d%27Urgell_Airport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andorra–La Seu d'Urgell Airport (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Andorra–La Seu d'Urgell Airport</a>, located 12 km away from Andorra, in <a href="/w/index.php?title=Montferrer_i_Castellb%C3%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montferrer i Castellbò (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Montferrer i Castellbò</a> (<a href="/w/index.php?title=Catalonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalonia (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Catalonia</a>, Eastern <a href="/wiki/Spain" class="mw-redirect" title="Spain">Spain</a>) </figcaption></figure> <p>20 వ శతాబ్దం వరకు అండోరాకు బయటి ప్రపంచానికి మద్య చాలా పరిమిత రవాణా సంబంధాలు ఉన్నాయి. దాని ఒంటరితనం దేశాభివృద్ధిని ప్రభావితం చేసింది. ఇప్పటికీ అండొర్రా సమీప ప్రధాన విమానాశ్రయాలు రెండూ (టౌలౌసు, బార్సిలోనా) అండోరా నుండి మూడు గంటల ప్రయాణదూరంలో ఉన్నాయి. </p><p>అండోరాలో 279 కిమీ (173 మైళ్ళు) పొడవైన రహదారి నెట్వర్కు ఉంది. వీటిలో 76 కిమీ (47 మైళ్ళు) పొడవైన రహదారి వెంట పాదచారుల బాట నిర్మించబడింది. అండోరా లా వెల్ల నుండి రెండు ప్రధాన రహదారులు స్పానిష్ సరిహద్దు వరకు సి.జి-1, ఎల్ పాస్ డి లా కాసా సమీపంలోని ఎన్వాలిరా కనుమ మీదుగా ఫ్రెంచి సరిహద్దు వరకు సి.జి-2. ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-mobi_149-0" class="reference"><a href="#cite_note-mobi-149"><span class="cite-bracket">[</span>149<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> బస్సు సేవలు మహానగర ప్రాంతాలన్నింటికి, అనేక గ్రామీణలకు అందుబాటులో ఉన్నాయి. చాలా ప్రధాన మార్గాలలో సేవలు గరిష్ఠ అరగంటకు ఒకంటే ఎక్కువసార్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. అండోరా నుండి బార్సిలోనా, టౌలౌసు వరకు తరచూ సుదూర బస్సు సర్వీసులు ఉన్నాయి. బస్సు సేవలు ఎక్కువగా ప్రైవేటు సంస్థలచే అందించబడుతున్నాయి. స్థానిక సేవలను కొన్నింటిని ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తుంది. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:AGC_Z_27500.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/AGC_Z_27500.jpg/220px-AGC_Z_27500.jpg" decoding="async" width="220" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/AGC_Z_27500.jpg/330px-AGC_Z_27500.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/AGC_Z_27500.jpg/440px-AGC_Z_27500.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="1500" /></a><figcaption>లాటూర్-డి-కరోల్ (లా టోర్ డి క్యూరోల్) వద్ద ఒక రైలు; అండోరాకు సేవలు అందించే రెండు స్టేషన్లలో ఇది ఒకటి. లాటూర్-డి-కరోలు, టౌలౌసులను కలిపే మార్గం, టౌలౌసు ఫ్రాన్సులోని టిజివిని అనుసంధానించే మార్గం. అండోరా సరిహద్దు నుండి రెండు కిలోమీటర్ల (1.2 మైళ్ళు) దూరం నడుస్తుంది</figcaption></figure> <p>అండోరా సరిహద్దులలో విమానాశ్రయాలు లేవు. అయితే లా మసానా (కామే హెలిపోర్ట్), అరిన్సాల్, ఎస్కాల్డెస్-ఎంగోర్డనీలలో వాణిజ్య హెలికాప్టర్ సేవలు ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-heliand_150-0" class="reference"><a href="#cite_note-heliand-150"><span class="cite-bracket">[</span>150<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-helitrans_151-0" class="reference"><a href="#cite_note-helitrans-151"><span class="cite-bracket">[</span>151<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పొరుగున ఉన్న స్పానిషులో విమానాశ్రయం ఉంది. అండోరా-స్పానిషు సరిహద్దుకు దక్షిణాన 12 కిలోమీటర్లు (7.5 మైళ్ళు) కోమార్కా ఆల్ట్ ఉర్గెల్ ఉంది.<sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2015 జూలై నుండి అండోరా-లా సీ డి ఉర్గెల్ విమానాశ్రయం మాడ్రిడ్, పాల్మా డి మల్లోర్కాకు వాణిజ్య విమానాలను నిర్వహించింది. ఎయిర్ అండోరా, అండోరా ఎయిర్లైంసుకు ఇది ప్రధాన కేంద్రంగా ఉంది. 2018 జూలై 11 నాటికి విమానాశ్రయంలో రోజువారీ వాణిజ్య విమానాలు లేవు. </p><p>స్పెయిన్, ఫ్రాన్సులలో ఉన్న సమీప విమానాశ్రయాలు అంతర్జాతీయ విమానసేవలను అందుబాటులోకి తీసుకువచ్చాయి. సమీపంలో ఫ్రాన్సులోని పెర్పిగ్నన్ (అండోరా నుండి 156 కిలోమీటర్లు లేదా 97 మైళ్ళు), స్పెయిన్లోని లీడా (అండోరా నుండి 160 కిలోమీటర్లు లేదా 99 మైళ్ళు) ఉన్నాయి. సమీపంలోని అతిపెద్ద విమానాశ్రయాలు ఫ్రాన్సులోని టౌలౌసు (అండోరా నుండి 165 కిలోమీటర్లు లేదా 103 మైళ్ళు), స్పెయిన్లోని బార్సిలోనా (అండోరా నుండి 215 కిలోమీటర్లు లేదా 134 మైళ్ళు) విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. బార్సిలోనా, టౌలౌసు విమానాశ్రయాల నుండి అండోరాకు గంటగంటకు బస్సు సర్వీసులు ఉన్నాయి. </p><p>సమీప రైల్వే స్టేషన్ అండోరాకు తూర్పున 10 కి.మీ (6 మైళ్ళు) ఎల్'హోస్పిటాలెట్-ప్రెస్-ఎల్'ఆండోర్రే ఉంది. ఇది 1,435మి.మీ గేజి (4 నాలో 8 1⁄2) - లాటూర్-డి-కరోల్ నుండి గేజ్ మార్గం (25 కి.మీ. లేదా 16 మైళ్ళు) ఉంది. టౌలౌసుకు, పారిసుకు ఫ్రెంచ్ హై-స్పీడ్ రైళ్ల ద్వారా ఈ మార్గాన్ని ఎస్.ఎన్.సి.ఎఫ్. నిర్వహిస్తుంది. లాటూర్-డి-కరోల్ విల్లెఫ్రాంచె-డి-కాన్ఫ్లెంట్కు 1,000 మీటర్ల (3 3 3 38) మీటర్ గేజ్ రైలు మార్గాన్ని కలిగి ఉంది. అలాగే ఎస్ఎన్సిఎఫ్ 1,435 ఛేర్ గేజ్ మార్గం పెర్పిగ్ననుతో అనుసంధానిస్తుంది. ఆర్.ఇ.ఎన్.ఎఫ్.ఇ. 1,668% (5) 5 21⁄32) బార్సిలోనాకు గేజ్ మార్గం ఉంది.<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">[</span>153<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154"><span class="cite-bracket">[</span>154<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> కొన్ని మాత్రమే ఎల్'హాస్పిటాలెట్-ప్రెస్-ఎల్'ఆండోర్రే, పారిస్ మధ్య ప్రత్యక్ష ఇంటర్సిటీస్ డి న్యూట్ రైలు సేవలు అందిస్తూ ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-155" class="reference"><a href="#cite_note-155"><span class="cite-bracket">[</span>155<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="మాధ్యమం_,_సమాచార_రంగం"><span id=".E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.A7.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.AE.E0.B0.82_.2C_.E0.B0.B8.E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.9A.E0.B0.BE.E0.B0.B0_.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.82"></span>మాధ్యమం , సమాచార రంగం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=24" title="విభాగాన్ని మార్చు: మాధ్యమం , సమాచార రంగం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:RTVA_logotip.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/RTVA_logotip.png/220px-RTVA_logotip.png" decoding="async" width="220" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/RTVA_logotip.png 1.5x" data-file-width="271" data-file-height="89" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Radio_i_Televisio_d%27Andorra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radio i Televisio d'Andorra (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">RTVA</a>, the public service television and radio broadcaster in Andorra</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Andorra_Telecom_2019_logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Andorra_Telecom_2019_logo.svg/220px-Andorra_Telecom_2019_logo.svg.png" decoding="async" width="220" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Andorra_Telecom_2019_logo.svg/330px-Andorra_Telecom_2019_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Andorra_Telecom_2019_logo.svg/440px-Andorra_Telecom_2019_logo.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="80" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Andorra_Telecom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andorra Telecom (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Andorra Telecom</a>, the national telecom company in Andorra</figcaption></figure> <p>అండోరన్ జాతీయ టెలికమ్యూనికేషన్ సంస్థ ఎస్.ఒ.ఎం. అండోరాలో మొబైల్, లేండ్ లైన్ టెలిఫోన్, అంతర్జాల సేవలను నిర్వహిస్తుంది. దీనిని అండోరా టెలికాం (ఎస్.టి.ఎ) అని కూడా పిలుస్తారు. అదే సంస్థ డిజిటల్ టెలివిజన్, రేడియో జాతీయ ప్రసారాలకి అవసరమైన సాంకేతిక మౌలిక సదుపాయాలను అందిస్తుంది.<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>156<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2010 లో గృహాలు, (ఎఫ్.టి.టి.హెచ్.) వ్యాపారాలు అన్నింటికి ప్రత్యక్ష ఆప్టికల్ ఫైబరు లింకును అందించిన మొదటి దేశంగా అండోరా నిలిచింది. <sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>157<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>మొట్టమొదటి వాణిజ్య రేడియో స్టేషన్ " రేడియో అండోరా " 1939 నుండి 1981 వరకు క్రియాశీలకంగా ఉంది.<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>158<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159"><span class="cite-bracket">[</span>159<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">[</span>160<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1989 అక్టోబరు 12 న జనరల్ కౌన్సిల్ రేడియో, టెలివిజను (ఒ.ఆర్.టి.ఎ) అనే సంస్థను రూపొందించి నిర్వహిస్తుంది. 2000 ఏప్రిల్ 13 న, పబ్లిక్ కంపెనీ రేడియో ఐ టెలివిసిక్ డి అండోరా (ఆర్.టి.వి.ఎ) లో మారింది.<sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">[</span>161<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1990 లో అండొర్రాలో పబ్లిక్ రేడియో రేడియో నేషనల్ డి' స్థాపించబడింది. 1995 లో జాతీయ పబ్లిక్ టెలివిజన్ నెట్వర్కు అండోరా టెలివిసిక్ స్థాపించబడింది.<sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">[</span>162<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఐపిటివి ద్వారా స్పెయిన్, ఫ్రాన్స్ నుండి అదనపు టీవీ, రేడియో స్టేషన్లు డిజిటల్ టెరెస్ట్రియల్ టెలివిజన్ ప్రసారాలు ప్రజలకు అందుబాటులో ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163"><span class="cite-bracket">[</span>163<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండొర్రాలో మూడు జాతీయ వార్తాపత్రికలు ఉన్నాయి;డియారి డి అండోరా, ఎల్ పెరిస్టిక్ డి అండోరా, బోండియా. అలాగే అనేక స్థానిక వార్తాపత్రికలు.<sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164"><span class="cite-bracket">[</span>164<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరన్ ప్రచురణాసంస్థ చరిత్ర 1917 -1937 లో ప్రారంభం అయింది. ఈ మద్యకాలంలో " లెస్ వల్లాస్ డి అండొర్రా " (1917), " నొవా అండొర్రా " (1832), " అండొర్రా అగ్రికోలా " (1933) పత్రికలు స్థాపించబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165"><span class="cite-bracket">[</span>165<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1974 లో " పొబ్లె అండొర్రా " మొదటి దినపత్రికగా గుర్తింపు పొందింది.<sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166"><span class="cite-bracket">[</span>166<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అలాగే దేశంలో అమెచ్యూరు రేడియో సొసైటీ ఉంది.<sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">[</span>167<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> స్వతంత్రంగా పనిచేస్తున్న ఎ.ఎన్.ఎ. వార్తా ఏజెన్సీ ఉంది.<sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168"><span class="cite-bracket">[</span>168<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="సంస్కృతి"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B1.83.E0.B0.A4.E0.B0.BF"></span>సంస్కృతి</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=25" title="విభాగాన్ని మార్చు: సంస్కృతి"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అండొర్రా అధికారిక, చారిత్రక భాష కాటలాన్. అందువలన కాటలాన్ సంస్కృతి దాని స్వంత ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. </p><p>అండోరా కాంట్రాపాస్, మరాట్క్సా వంటి జానపద నృత్యాలకు నిలయం. ఇవి ముఖ్యంగా శాంట్ జూలి డి డి లారియాలో ఉనికిలో ఉంది. అండోరా జానపద సంగీతానికి దాని పొరుగుదేశాల సంగీతంతో సారూప్యతలు ఉన్నప్పటికీ కానీ ముఖ్యంగా కాటలానియా సంగీతంగా ప్రచారంలో ఉంది. ఇతర అండోరా జానపద నృత్యాలలో అండోరా లా వెల్లాలో " కాంట్రాప్సు ", ఎస్కాల్డెస్-ఎంగోర్డనీలో " సెయింట్ " అన్నే నృత్యం ఉన్నాయి. అండోరా జాతీయ సెలవుదినం అవర్ లేడీ ఆఫ్ మెరిట్సెల్ డే, సెప్టెంబరు 8.<sup id="cite_ref-cia_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-cia-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ప్రాముఖ్యత కలిగిన పండుగలు, సంప్రదాయాలలో మే మాసంలో కెనలిచ్ గాదరింగు, జూలైలో రోజర్ డి ఓర్డినో, మెరిట్సెల్ డే (అండోరా జాతీయ దినోత్సవం), అండోరా లా వెల్ల ఫెయిర్, సంట్ జోర్డి డే, శాంటా లూసియా ఫెయిర్ (పండుగ లా కాండెలెరా నుండి కానిల్లో వరకు), కార్నివాల్ ఆఫ్ ఎన్క్యాంప్, కారామెల్లెస్ పాట, సంత్ ఎస్టీవ్ ఉత్సవం, ఫెస్టా డెల్ పోబుల్ ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-169" class="reference"><a href="#cite_note-169"><span class="cite-bracket">[</span>169<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-170" class="reference"><a href="#cite_note-170"><span class="cite-bracket">[</span>170<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఆండొరాన్ ఇతిహాసాలు చార్లెమాగ్నే పురాణం జనాదరణ కలిగి ఉన్నాయి. వైట్ లేడీ ఆఫ్ అవినీ, బునర్ డి ఓర్డినో, ఎంగోలాస్టర్సు సరస్సు పురాణం, లిజెండ్ ఆఫ్ అవర్ లేడీ ఆఫ్ మెరిట్సెల్ వంటి జానపద కథనాలు ఆధారంగా ఫ్రాంకిషు రాజు ఈ దేశాన్ని స్థాపించాడని భావిస్తున్నారు. </p><p>అండొర్రా ఆహారవిధానం ప్రధానంగా కాటలాన్ అయినప్పటికీ ఇది ఫ్రెంచి, ఇటాలియన్ వంటకాల ఇతర అంశాలను కూడా స్వీకరించింది. దేశం వంటకాలు సెర్డన్యా, ఆల్ట్ ఉర్గెల్ పొరుగుదేశాలతో బలమైన సాంస్కృతిక సంబంధాల ఉన్న కారణంగా పొరుగుదేశాల ఆహారాలకు సమానమైన లక్షణాలను కలిగి ఉన్నాయి. అండోర్రా వంటకాలు పర్వతలోయల సంస్కృతితో ప్రభావితమై ఉంటాయి. దేశంలోని విలక్షణమైన వంటకాలు క్విన్స్ ఆల్-ఐ-ఓలి, శీతాకాలపు బేరీకాయను చేర్చిన బాతు, డ్రైఫ్రూట్సును చేర్చి ఓవెన్లో కాల్చిన గొర్రె, పోర్కు సివెటు, మాస్సేగాడా కేక్, పియర్ చెట్లతో ఎస్కరోల్, కాన్ఫిటెడ్ డక్, పుట్టగొడుగులు, ఎస్కుడెల్లా, బచ్చలికూర ఎండుద్రాక్ష, పైన్ కాయలు, జెల్లీ మార్మాలాడే, సగ్గుబియ్యము (పుట్టగొడుగులు) చేర్చిన పంది మాంసం, డాండెలైన్ సలాడ్, అండోరాన్ ట్రౌట్. త్రాగడానికి, మల్లేడ్ వైన్, బీర్ కూడా ప్రాచుర్యం పొందాయి.<sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171"><span class="cite-bracket">[</span>171<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> కాటలోనియాలోని పర్వత ప్రాంతాలలో ట్రిన్క్సాటు, ఎంబోటిట్స్, వండిన నత్తలు, పుట్టగొడుగులతో బియ్యం, పర్వత బియ్యం, మాటే వంటి కొన్ని వంటకాలు చాలా సాధారణం. <sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">[</span>172<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ప్రీ-రోమనెస్కు, రోమనెస్క్ కళలు రాజ్యంలో వ్యక్తీకరించబడిన అతి ముఖ్యమైన కళాత్మక ప్రక్రియలుగా ఉన్నాయి. రోమనెస్క్ వన్ ప్రాంతీయ సమాజాల ఏర్పాటు (సామాజిక, రాజకీయ) శక్తి సంబంధాలు, జాతీయ సంస్కృతి గురించి తెలుసుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది. మొత్తం నలభై రోమనెస్కు చర్చిలు ఉన్నాయి. ఇవి చిన్న కఠినమైన అలంకార నిర్మాణాలుగా ఉన్నాయి. అలాగే వంతెనలు, కోటలు, అదే కాలపు వాస్తుశైలిలో నిర్మించబడిన ఇళ్ళు పురాతన అండొర్రా వాస్తుకళకు సాక్ష్యంగా ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173"><span class="cite-bracket">[</span>173<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-174" class="reference"><a href="#cite_note-174"><span class="cite-bracket">[</span>174<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>పైరినీస్లో వేసవి కాలం అగ్ని ఉత్సవాలను యునెస్కో సాంస్కృతిక వారసత్వంగా 2015 లో చేర్చారు.<sup id="cite_ref-175" class="reference"><a href="#cite_note-175"><span class="cite-bracket">[</span>175<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> మాడ్రియు-పెరాఫిటా-క్లారర్ వ్యాలీ అండోరా మొట్టమొదటి (2004 లో) అండొర్రా యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా ఉంది.<sup id="cite_ref-176" class="reference"><a href="#cite_note-176"><span class="cite-bracket">[</span>176<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177"><span class="cite-bracket">[</span>177<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed center"> <li class="gallerybox" style="width: 161.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 159.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:HPIM0309.JPG" class="mw-file-description" title="బాల్కనీ మీద ఎగురవేయబడిన అండొర్రా జంఢా;ఆర్డినొ"><img alt="బాల్కనీ మీద ఎగురవేయబడిన అండొర్రా జంఢా;ఆర్డినొ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/HPIM0309.JPG/239px-HPIM0309.JPG" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/HPIM0309.JPG/359px-HPIM0309.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/HPIM0309.JPG/478px-HPIM0309.JPG 2x" data-file-width="2848" data-file-height="2144" /></a></span></div> <div class="gallerytext">బాల్కనీ మీద ఎగురవేయబడిన అండొర్రా జంఢా;ఆర్డినొ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 72px"> <div class="thumb" style="width: 70px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg" class="mw-file-description" title="జానపద దుస్తులు (లే వల్ డి ' అండొర్రె"><img alt="జానపద దుస్తులు (లే వల్ డి ' అండొర్రె" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg/105px-Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg" decoding="async" width="70" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg/158px-Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg/211px-Anne-Beno%C3%AEte-Louise_Lavoye_in_Hal%C3%A9vy%27s_Le_Val_d%27Andorre.jpg 2x" data-file-width="260" data-file-height="444" /></a></span></div> <div class="gallerytext">జానపద దుస్తులు (లే వల్ డి ' అండొర్రె</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg" class="mw-file-description" title="గ్రండల్లా పుష్పం, జాతీయ చిహ్నం"><img alt="గ్రండల్లా పుష్పం, జాతీయ చిహ్నం" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg/270px-Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg/405px-Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg/540px-Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_86.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a></span></div> <div class="gallerytext">గ్రండల్లా పుష్పం, జాతీయ చిహ్నం </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg" class="mw-file-description" title="మాడ్రియు-పర్ఫిటా-క్లేరర్; ప్రపంచవారసత్వ సంపద"><img alt="మాడ్రియు-పర్ఫిటా-క్లేరర్; ప్రపంచవారసత్వ సంపద" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg/270px-Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg/405px-Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg/540px-Vall_del_Madriu-Perafita-Claror_-_68.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a></span></div> <div class="gallerytext">మాడ్రియు-పర్ఫిటా-క్లేరర్; ప్రపంచవారసత్వ సంపద </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 136.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 134.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:(Barcelona)_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg" class="mw-file-description" title="అల్టర్ ఆఫ్ సంత్ రొమ డీ విలా"><img alt="అల్టర్ ఆఫ్ సంత్ రొమ డీ విలా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/%28Barcelona%29_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg/202px-%28Barcelona%29_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg" decoding="async" width="135" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/%28Barcelona%29_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg/303px-%28Barcelona%29_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/%28Barcelona%29_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg/404px-%28Barcelona%29_Altar_de_Sant_Rom%C3%A0_de_Vila_-_Museu_Nacional_d%27Art_de_Catalunya.jpg 2x" data-file-width="3786" data-file-height="3372" /></a></span></div> <div class="gallerytext">అల్టర్ ఆఫ్ సంత్ రొమ డీ విలా </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 190.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 188.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg" class="mw-file-description" title="సంతా కొలోమ డీ'అండొర్రా"><img alt="సంతా కొలోమ డీ'అండొర్రా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg/283px-Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg" decoding="async" width="189" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg/424px-Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg/565px-Esgl%C3%A9sia_de_Santa_Coloma_-_10.jpg 2x" data-file-width="1100" data-file-height="701" /></a></span></div> <div class="gallerytext">సంతా కొలోమ డీ'అండొర్రా </div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="క్రీడలు"><span id=".E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B1.80.E0.B0.A1.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>క్రీడలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=26" title="విభాగాన్ని మార్చు: క్రీడలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అండోరా శీతాకాలపు క్రీడల అభ్యాసానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. పైరినీస్ (3100 హెక్టార్లు, 350 కిలోమీటర్ల వాలుమార్గం), రెండు స్కీ రిసార్టులలో అండోరాలోని అతిపెద్ద స్కీ వాలుమార్గాలు ఉన్నాయి. గ్రాండ్వాలిరా అతిపెద్ద, అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన రిసార్టు. అండోరాలో ఆడే ఇతర ప్రసిద్ధ క్రీడలలో ఫుట్బాల్, రగ్బీ యూనియన్, బాస్కెట్బాల్, రోలర్ హాకీ ఉన్నాయి. </p><p>అండోరాలో సాధారణంగా రోలర్ హాకీ క్రీడాకారులు సి.ఇ.ఆర్.హెచ్. యూరో కప్, ఎఫ్.ఐ.ఆర్.ఎస్. రోలర్ హాకీ ప్రపంచ కప్లో ఆడతారు. 2011 లో 2011 యూరోపియన్ లీగ్ ఫైనల్ ఎనిమిదికి అండోరా ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. </p><p>అండోరా జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు అసోసియేషన్ ఫుట్బాల్లో ప్రాతినిధ్యంలో క్రీడలలో పాల్గొంటున్నది. 2019 అక్టోబరు 11 న జరిగిన ప్రపంచ కప్ క్వాలిఫైయర్లో మోల్డోవాతో జరిగిన యూరోపియన్ ఛాంపియన్షిప్ క్వాలిఫైయర్లో ఈ జట్టు మొదటి విజయాన్ని సాధించింది.<sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">[</span>178<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరాలో ఫుట్బాలును అండోరా ఫుట్బాల్ సమాఖ్య నిర్వహిస్తుంది - 1994 లో స్థాపించబడింది. ఇది అసోసియేషన్ ఫుట్బాల్ (ప్రైమెరా డివిసిక్, కోపా కాన్స్టిట్యూసిక్, సూపర్కోపా), ఫుట్సల్ జాతీయ పోటీలను నిర్వహిస్తుంది. 1996 లో అండోరా యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ, ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ.లో చేరింది. 1942 లో స్థాపించబడిన అండోరా లా వెల్లాలో ఉన్న ఎఫ్.సి. అండోరా స్పానిషు బాల్ లీగ్ సిస్టంలో పోటీపడుతుంది. </p><p>రగ్బీ అండోరాలో ఒక సాంప్రదాయ క్రీడగా ఉంది. ఇది ప్రధానంగా దక్షిణ ఫ్రాన్సులో ప్రజాదరణ పొందింది. ఎల్స్ ఐసార్డ్స్ అనే మారుపేరుతో ఉన్న అండోరా జాతీయ రగ్బీ యూనియన్ జట్టు అంతర్జాతీయ వేదిక మీద రగ్బీ యూనియన్, రగ్బీ సెవెన్స్లో పాల్గొంటుంది.<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179"><span class="cite-bracket">[</span>179<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అండోరా లా వెల్లాలో ఉన్న వి.పిసి. అండోరా ఎక్స్, వి. రగ్బీ జట్టు ఫ్రెంచి ఛాంపియన్షిప్పులో ఆడుతుంది. </p><p>1990 ల నుండి దేశంలో బాస్కెట్బాలుకు ఆదరణ అధికరించింది. అండోరా జట్టు బిసి అండోరా స్పెయిన్ టాప్ లీగ్ (లిగా ఎసిబి) లో ఆడింది.<sup id="cite_ref-180" class="reference"><a href="#cite_note-180"><span class="cite-bracket">[</span>180<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 18 సంవత్సరాల తరువాత క్లబ్బు 2014 లో టాప్ లీగులోకి తిరిగి వచ్చింది.<sup id="cite_ref-181" class="reference"><a href="#cite_note-181"><span class="cite-bracket">[</span>181<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>అండోరాలో సాధన చేసే ఇతర క్రీడలలో సైక్లింగు, వాలీబాలు, జూడో, ఆస్ట్రేలియా రూల్స్ ఫుట్బాలు, హ్యాండ్బాలు, స్విమ్మింగు, జిమ్నాస్టిక్సు, టెన్నిసు, మోటరుస్పోర్ట్సు ఉన్నాయి. 2012 లో అండోరా తన మొదటి జాతీయ క్రికెట్టు జట్టును ఏర్పాటు చేసింది. ఈ జట్టు డచ్ ఫెలోషిప్ ఆఫ్ ఫెయిర్లీ ఆడ్ ప్లేసెస్ క్రికెట్టు క్లబ్బుతో స్వదేశీ మ్యాచి ఆడింది. ఇది అండోరా చరిత్రలో 1,300 మీటర్ల (4,300 అడుగులు) ఎత్తులో ఆడిన మొదటి మ్యాచిగా గుర్తింపు పొందింది.<sup id="cite_ref-182" class="reference"><a href="#cite_note-182"><span class="cite-bracket">[</span>182<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1976 లో అండోరా మొట్టమొదట ఒలింపిక్ క్రీడలలో పాల్గొన్నది. 1976 నుండి వింటర్ ఒలింపిక్ క్రీడలన్నింటిలో అండొర్రా పాల్గొన్నది. అండోరా స్మాల్ స్టేట్స్ ఆఫ్ యూరప్ ఆటలలో పోటీపడుతుంది, 1991 - 2005 లో రెండుసార్లు ఆతిథ్య దేశంగా ఉంది. </p><p>కాటలాన్ దేశాలలో ఒకటిగా అండోరా కాస్టెల్లర్స్ లేదా కాటలాన్ మానవ టవర్ బిల్డర్ల బృందానికి నిలయంగా ఉంది.. శాంటా కొలోమా డి అండోరా పట్టణంలో ఉన్న కాస్టెల్లర్స్ డి అండోరా (సి.ఎ) ను కాస్టెల్స్ పాలకమండలి కోఆర్డినాడోరా డి కొల్లెస్ కాస్టెల్లెరెస్ డి కాటలున్యా (సి.ఎ) గుర్తించింది. </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed center"> <li class="gallerybox" style="width: 204.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 202.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg" class="mw-file-description" title="2010 శీతాకాల ఒలింపిక్సులో ప్రారంభ ఉత్సవాలలో పాల్గొన్న అండొర్రా క్రీడాకారులు."><img alt="2010 శీతాకాల ఒలింపిక్సులో ప్రారంభ ఉత్సవాలలో పాల్గొన్న అండొర్రా క్రీడాకారులు." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg/304px-2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg" decoding="async" width="203" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg/456px-2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg/608px-2010_Opening_Ceremony_-_Andorra_entering.jpg 2x" data-file-width="2955" data-file-height="1752" /></a></span></div> <div class="gallerytext">2010 శీతాకాల ఒలింపిక్సులో ప్రారంభ ఉత్సవాలలో పాల్గొన్న అండొర్రా క్రీడాకారులు.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Laure_Soulie_3.jpg" class="mw-file-description" title="ల్యూరే సౌలీ, ఒలింపిక్ బియాలిథిలెటె"><img alt="ల్యూరే సౌలీ, ఒలింపిక్ బియాలిథిలెటె" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Laure_Soulie_3.jpg/270px-Laure_Soulie_3.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Laure_Soulie_3.jpg/405px-Laure_Soulie_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Laure_Soulie_3.jpg/540px-Laure_Soulie_3.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ల్యూరే సౌలీ, ఒలింపిక్ బియాలిథిలెటె</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 69.333333333333px"> <div class="thumb" style="width: 67.333333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Laurent_Recouderc_Serve.jpg" class="mw-file-description" title="2010 ఫ్రెంచి ఓపెనులో పాల్గొన్న ల్యూరెంటు రికౌడిక్రె"><img alt="2010 ఫ్రెంచి ఓపెనులో పాల్గొన్న ల్యూరెంటు రికౌడిక్రె" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Laurent_Recouderc_Serve.jpg/101px-Laurent_Recouderc_Serve.jpg" decoding="async" width="68" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Laurent_Recouderc_Serve.jpg/152px-Laurent_Recouderc_Serve.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Laurent_Recouderc_Serve.jpg/203px-Laurent_Recouderc_Serve.jpg 2x" data-file-width="2056" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">2010 ఫ్రెంచి ఓపెనులో పాల్గొన్న ల్యూరెంటు రికౌడిక్రె</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Irina_KALENTYEVA.JPG" class="mw-file-description" title="2015 యు.సి.ఐ. మౌంటెన్ బైక్, ట్రియాల్స్ వరల్డు టూర్;వాల్నార్డు, లా మస్సానా"><img alt="2015 యు.సి.ఐ. మౌంటెన్ బైక్, ట్రియాల్స్ వరల్డు టూర్;వాల్నార్డు, లా మస్సానా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Irina_KALENTYEVA.JPG/240px-Irina_KALENTYEVA.JPG" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Irina_KALENTYEVA.JPG/360px-Irina_KALENTYEVA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Irina_KALENTYEVA.JPG/480px-Irina_KALENTYEVA.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></div> <div class="gallerytext">2015 యు.సి.ఐ. మౌంటెన్ బైక్, ట్రియాల్స్ వరల్డు టూర్;వాల్నార్డు, లా మస్సానా</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Cycling_in_Andorra.jpg" class="mw-file-description" title="వోల్టా ఆల్స్ పోర్ట్స్ డీ ' అండొర్రా, జాతీయ రోడ్ సైక్లింగ్ టూర్"><img alt="వోల్టా ఆల్స్ పోర్ట్స్ డీ ' అండొర్రా, జాతీయ రోడ్ సైక్లింగ్ టూర్" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Cycling_in_Andorra.jpg/240px-Cycling_in_Andorra.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Cycling_in_Andorra.jpg/360px-Cycling_in_Andorra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Cycling_in_Andorra.jpg/480px-Cycling_in_Andorra.jpg 2x" data-file-width="4896" data-file-height="3672" /></a></span></div> <div class="gallerytext">వోల్టా ఆల్స్ పోర్ట్స్ డీ ' అండొర్రా, జాతీయ రోడ్ సైక్లింగ్ టూర్</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Estadi_Comunal_Vella.jpg" class="mw-file-description" title="ఈస్టడి కొమునల్ డీ ' అండొర్రా లా వెల్లా"><img alt="ఈస్టడి కొమునల్ డీ ' అండొర్రా లా వెల్లా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Estadi_Comunal_Vella.jpg/240px-Estadi_Comunal_Vella.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Estadi_Comunal_Vella.jpg/359px-Estadi_Comunal_Vella.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Estadi_Comunal_Vella.jpg/479px-Estadi_Comunal_Vella.jpg 2x" data-file-width="2832" data-file-height="2128" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ఈస్టడి కొమునల్ డీ ' అండొర్రా లా వెల్లా</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="మూలాలు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B1.82.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మూలాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=27" title="విభాగాన్ని మార్చు: మూలాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3795437">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4286695">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ఐరోపా_దేశాలు" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:yellow; color:greene; font-size: 110%; width: 90%;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294021">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="మూస:ఐరోపా"><abbr title="View this template" style="color:greene">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:ఐరోపా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template" style="color:greene">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:ఐరోపా"><abbr title="Edit this template" style="color:greene">e</abbr></a></li></ul></div><div id="ఐరోపా_దేశాలు" style="font-size:114%;margin:0 4em"><b><a href="/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="ఐరోపా">ఐరోపా</a> దేశాలు</b></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="అల్బేనియా">అల్బేనియా</a>  <b>·</b>  <a class="mw-selflink selflink">అండొర్రా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఆస్ట్రియా">ఆస్ట్రియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఆర్మేనియా">ఆర్మేనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%AC%E0%B1%88%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="అజర్బైజాన్">అజర్బైజాన్</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="కజకస్తాన్">కజకస్తాన్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8A%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="క్రొయేషియా">క్రొయేషియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%8B" title="కొసావో">కొసావో</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B1%86%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="చెక్ రిపబ్లిక్">చెక్ రిపబ్లిక్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%8D" title="డెన్మార్క్">డెన్మార్క్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఎస్టోనియా">ఎస్టోనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AB%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8B_%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="ఫారో ద్వీపాలు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ఫారో ద్వీపాలు</a> (డెన్మార్క్)  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AB%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="ఫిన్లాండ్">ఫిన్లాండ్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="ఫ్రాన్స్">ఫ్రాన్స్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="జర్మనీ">జర్మనీ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE_(%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82)" title="జార్జియా (దేశం)">జార్జియా (దేశం)</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%80" title="జెర్సీ">జెర్సీ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="గ్రీస్">గ్రీస్</a>  <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%97%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B8%E0%B1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="గెర్నెసీ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">గెర్నెసీ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="హంగరీ">హంగరీ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="ఐస్లాండ్">ఐస్లాండ్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="ఐర్లాండ్">ఐర్లాండ్</a>  <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%90%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%86%E0%B0%AB%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ఐసెల్ ఆఫ్ మ్యాన్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ఐసెల్ ఆఫ్ మ్యాన్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%80" title="ఇటలీ">ఇటలీ</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="లాట్వియా">లాట్వియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%88%E0%B0%9A%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="లైచెన్స్టెయిన్">లైచెన్స్టెయిన్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%A5%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="లిథువేనియా">లిథువేనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="లక్సెంబర్గ్">లక్సెంబర్గ్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE" title="మాల్టా">మాల్టా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8B" title="మాంటెనెగ్రో">మాంటెనెగ్రో</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A1%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఉత్తర మేసిడోనియా">ఉత్తర మేసిడోనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A1%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఉత్తర మేసిడోనియా">ఉత్తర మేసిడోనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BE" title="మోల్డోవా">మోల్డోవా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%8B" title="మొనాకో">మొనాకో</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="నెదర్లాండ్స్">నెదర్లాండ్స్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87" title="నార్వే">నార్వే</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="పోలాండ్">పోలాండ్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="పోర్చుగల్">పోర్చుగల్</a>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="బల్గేరియా">బల్గేరియా</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE,_%E0%B0%B9%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BE" title="బోస్నియా, హెర్జెగోవినా">బోస్నియా</a>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="బెలారస్">బెలారస్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="బెల్జియం">బెల్జియం</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="రుమేనియా">రుమేనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="రష్యా">రష్యా</a><sup>1</sup>  <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%81_,_%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="స్వాల్బర్డు , జాన్ మేయన్ దీవులు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">స్వాల్బర్డు , జాన్ మేయన్ దీవులు</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8B" class="mw-redirect" title="సాన్మారినో">సాన్మారినో</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="సెర్బియా">సెర్బియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%8A%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="స్లొవేకియా">స్లొవేకియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="స్లోవేనియా">స్లోవేనియా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్పెయిన్">స్పెయిన్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్వీడన్">స్వీడన్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="స్విట్జర్లాండ్">స్విట్జర్లాండ్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%80" title="టర్కీ">టర్కీ</a><sup>1</sup>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%88%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="సైప్రస్">సైప్రస్</a><sup>2</sup>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ఉక్రెయిన్">ఉక్రెయిన్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%88%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%A1%E0%B0%AE%E0%B1%8D" title="యునైటెడ్ కింగ్డమ్">యునైటెడ్ కింగ్డమ్ </a> (జిబ్రాల్టరు)  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="వాటికన్ నగరం">వాటికన్ నగరం</a><br /> <p><b>స్వతంత్రము లేనివి </b> <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%26_%E0%B0%A2%E0%B1%86%E0%B0%95%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="ఆక్రొతిరి & ఢెకెలియా">ఆక్రొతిరి & ఢెకెలియా</a><sup>2</sup> - ఫారో దీవులు  <b>·</b> జిబ్రాల్టర్  <b>·</b>  గిర్నెసీ  <b>·</b> ఝాన్ మాయెన్  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%80" title="జెర్సీ">జెర్సీ</a>  <b>·</b>  ఐల్ ఆఫ్ మాన్  <b>·</b>  స్వాల్బార్డ్<br /> <b>గుర్తింపు లేనివి </b> <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%96%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="అబ్ఖజియా">అబ్ఖజియా</a>  <b>·</b>  నగొర్నో-కరబఖ్<sup>2</sup>  <b>·</b> దక్షిణ ఒస్సెటియా  <b>·</b> ట్రాన్స్నిస్ట్రియా  <b>·</b>  ఉత్తర సైప్రస్ (టర్కీ)<sup>2</sup><br /> <small> 1. <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఆసియా">ఆసియాలో</a> కూడా విస్తరించిన దేశం. 2. భౌగోళికంగా <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఆసియా">ఆసియాలో</a> ఉన్నా, చారిత్రిక, సాంస్కృతిక కారణాలవల్ల <a href="/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="ఐరోపా">ఐరోపా</a> దేశంగా పరిగణిస్తారు. </small> </p> </div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Europe_countries_map_en_2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Europe_countries_map_en_2.png/200px-Europe_countries_map_en_2.png" decoding="async" width="200" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Europe_countries_map_en_2.png/300px-Europe_countries_map_en_2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Europe_countries_map_en_2.png/400px-Europe_countries_map_en_2.png 2x" data-file-width="1473" data-file-height="1198" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4300226">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Funk and Wagnalls Encyclopedia, 1991</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4342780">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100710215526/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/an.html">"CIA - The World Factbook - Andorra"</a>. Cia.gov. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/an.html">the original</a> on 2010-07-10<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-01-03</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+-+The+World+Factbook+-+Andorra&rft.pub=Cia.gov&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fan.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Minahan-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Minahan_3-0">3.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Minahan_3-1">3.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFMinahan2000" class="citation book cs1">Minahan, James (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=NwvoM-ZFoAgC"><i>One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups</i></a>. <a href="/w/index.php?title=Greenwood_Publishing_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greenwood Publishing Group (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Greenwood Publishing Group</a>. p. 47. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/978-0313309847" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/978-0313309847"><bdi>978-0313309847</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=One+Europe%2C+Many+Nations%3A+A+Historical+Dictionary+of+European+National+Groups&rft.pages=47&rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&rft.date=2000&rft.isbn=978-0313309847&rft.aulast=Minahan&rft.aufirst=James&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DNwvoM-ZFoAgC&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFMalankar2017" class="citation web cs1">Malankar, Nikhil (2017-04-18). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170607111953/http://tellmenothing.com/2017/04/18/andorra-unusual-facts-european/">"Andorra: 10 Unusual Facts About The Tiny European Principality"</a>. <i>Tell Me Nothing</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tellmenothing.com/2017/04/18/andorra-unusual-facts-european/">the original</a> on 2017-06-07<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-06-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Tell+Me+Nothing&rft.atitle=Andorra%3A+10+Unusual+Facts+About+The+Tiny+European+Principality&rft.date=2017-04-18&rft.aulast=Malankar&rft.aufirst=Nikhil&rft_id=http%3A%2F%2Ftellmenothing.com%2F2017%2F04%2F18%2Fandorra-unusual-facts-european%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fallingrain.com/world/AN/0/Andorra_la_Vella.html">"Maps, Weather, and Airports for Andorra la Vella, Andorra"</a>. Fallingrain.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 August</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Maps%2C+Weather%2C+and+Airports+for+Andorra+la+Vella%2C+Andorra&rft.pub=Fallingrain.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fallingrain.com%2Fworld%2FAN%2F0%2FAndorra_la_Vella.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-cia-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-cia_6-0">6.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cia_6-1">6.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cia_6-2">6.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100710215526/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/an.html">"CIA World Factbook entry: Andorra"</a>. Cia.gov. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/an.html">the original</a> on 10 జూలై 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 August</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+World+Factbook+entry%3A+Andorra&rft.pub=Cia.gov&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fan.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/3164.htm">"Background Note: Andorra"</a>. State.gov<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Background+Note%3A+Andorra&rft.pub=State.gov&rft_id=https%3A%2F%2F2009-2017.state.gov%2Fr%2Fpa%2Fei%2Fbgn%2F3164.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-es2-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-es2_8-0">8.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-es2_8-1">8.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170912144822/http://www.estadistica.ad/serveiestudis/web/exportar_banc_dades_csv.asp?formules=anualinici&any1=01%2F01%2F2008&any2=01%2F01%2F2008&codi_divisio=380&lang=1&codi_subtemes=59&codi_tema=10">"HOTELERIA I TURISME"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.estadistica.ad/serveiestudis/web/exportar_banc_dades_csv.asp?formules=anualinici&any1=01/01/2008&any2=01/01/2008&codi_divisio=380&lang=1&codi_subtemes=59&codi_tema=10">the original</a> on 12 సెప్టెంబరు 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved 14 మే 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=HOTELERIA+I+TURISME&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.estadistica.ad%2Fserveiestudis%2Fweb%2Fexportar_banc_dades_csv.asp%3Fformules%3Danualinici%26any1%3D01%2F01%2F2008%26any2%3D01%2F01%2F2008%26codi_divisio%3D380%26lang%3D1%26codi_subtemes%3D59%26codi_tema%3D10&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/en/members/">"United Nations Member States"</a>. Un.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=United+Nations+Member+States&rft.pub=Un.org&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fen%2Fmembers%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4340604">"Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013"</a>. <i>Lancet</i>. <b>385</b> (9963): 117–71. 10 January 2015. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2814%2961682-2">10.1016/S0140-6736(14)61682-2</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="id-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4340604">4340604</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25530442">25530442</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Global%2C+regional%2C+and+national+age-sex+specific+all-cause+and+cause-specific+mortality+for+240+causes+of+death%2C+1990-2013%3A+a+systematic+analysis+for+the+Global+Burden+of+Disease+Study+2013.&rft.volume=385&rft.issue=9963&rft.pages=117-71&rft.date=2015-01-10&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4340604%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F25530442&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2814%2961682-2&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4340604&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Diccionari-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Diccionari_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Diccionari d'Història de Catalunya</i>; ed. 62; Barcelona; 1998; <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/84-297-3521-6" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/84-297-3521-6">84-297-3521-6</a>; p. 42; entrada "Andorra"</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFFont_Rius1985" class="citation book cs1">Font Rius, José María (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=JQL6rtB8VtQC&pg=PA743&dq=Anorra+andorra#v=onepage&q=Anorra%20andorra"><i>Estudis sobre els drets i institucions locals en la Catalunya medieval</i></a>. Edicions Universitat Barcelona. p. 743. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/978-8475281742" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/978-8475281742"><bdi>978-8475281742</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Estudis+sobre+els+drets+i+institucions+locals+en+la+Catalunya+medieval&rft.pages=743&rft.pub=Edicions+Universitat+Barcelona&rft.date=1985&rft.isbn=978-8475281742&rft.aulast=Font+Rius&rft.aufirst=Jos%C3%A9+Mar%C3%ADa&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DJQL6rtB8VtQC%26pg%3DPA743%26dq%3DAnorra%2Bandorra%23v%3Donepage%26q%3DAnorra%2520andorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFGaston1912" class="citation book cs1">Gaston, L. L. (1912). <i>Andorra, the Hidden Republic: Its Origin and Institutions, and the Record of a Journey Thither</i>. New York, USA: McBridge, Nast & Co. p. 9.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Andorra%2C+the+Hidden+Republic%3A+Its+Origin+and+Institutions%2C+and+the+Record+of+a+Journey+Thither&rft.place=New+York%2C+USA&rft.pages=9&rft.pub=McBridge%2C+Nast+%26+Co&rft.date=1912&rft.aulast=Gaston&rft.aufirst=L.+L.&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymonline.com/index.php?term=Andorra">"Online Etymology Dictionary"</a>. Etymonline.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Online+Etymology+Dictionary&rft.pub=Etymonline.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Findex.php%3Fterm%3DAndorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFFreedman1999" class="citation book cs1">Freedman, Paul (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/imagesofmedieval0000free"><i>Images of the Medieval Peasant</i></a>. CA, USA: Stanford University Press. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/imagesofmedieval0000free/page/189">189</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9780804733731" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/9780804733731"><bdi>9780804733731</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Images+of+the+Medieval+Peasant&rft.place=CA%2C+USA&rft.pages=189&rft.pub=Stanford+University+Press&rft.date=1999&rft.isbn=9780804733731&rft.aulast=Freedman&rft.aufirst=Paul&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fimagesofmedieval0000free&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141015125705/http://elcami.cat/principat-andorra/andorra/andorra-vella/margineda">"La Margineda - El Camí"</a>. 21 ఏప్రిల్ 2014. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elcami.cat/principat-andorra/andorra/andorra-vella/margineda">the original</a> on 15 అక్టోబరు 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved 23 ఫిబ్రవరి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=La+Margineda+-+El+Cam%C3%AD&rft.date=2014-04-21&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elcami.cat%2Fprincipat-andorra%2Fandorra%2Fandorra-vella%2Fmargineda&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33_17-0">17.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200932,_33_17-1">17.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 32, 33.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-0">18.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-1">18.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-2">18.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-3">18.3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-4">18.4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200944_a_92_18-5">18.5</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 44 a 92.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200934,_35,_38,_39-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200934,_35,_38,_39_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 34, 35, 38, 39.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100522044257/http://www15.gencat.net/pres_casa_llengues/mapes/mapes.html?idioma=1&start=cercador">"Mapes Vius - Linguamon. Casa de les Llengües"</a>. 22 మే 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www15.gencat.net/pres_casa_llengues/mapes/mapes.html?idioma=1&start=cercador">the original</a> on 22 మే 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved 23 ఫిబ్రవరి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Mapes+Vius+-+Linguamon.+Casa+de+les+Lleng%C3%BCes&rft.date=2010-05-22&rft_id=http%3A%2F%2Fwww15.gencat.net%2Fpres_casa_llengues%2Fmapes%2Fmapes.html%3Fidioma%3D1%26start%3Dcercador&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200943-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200943_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, p. 43.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37_22-0">22.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200936,_37_22-1">22.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 36, 37.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47_23-0">23.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200944,_45,_46,_47_23-1">23.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 44, 45, 46, 47.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200952,_53-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200952,_53_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 52, 53.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-0">25.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-1">25.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-2">25.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009_25-3">25.3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170803170725/http://turisme.andorralavella.ad/llegendes-tradicionals/pas-carlemany">"El pas de Carlemany - Turisme Andorra la Vella"</a>. <i>turisme.andorralavella.ad</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://turisme.andorralavella.ad/llegendes-tradicionals/pas-carlemany">the original</a> on 3 August 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=turisme.andorralavella.ad&rft.atitle=El+pas+de+Carlemany+-+Turisme+Andorra+la+Vella&rft_id=http%3A%2F%2Fturisme.andorralavella.ad%2Fllegendes-tradicionals%2Fpas-carlemany&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFVidal" class="citation web cs1">Vidal, Jaume. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpuntavui.cat/article/19-cultura/933027-andorra-mira-els-arxius.html">"Andorra mira els arxius"</a>. <i>Elpuntavui.cat</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Elpuntavui.cat&rft.atitle=Andorra+mira+els+arxius&rft.aulast=Vidal&rft.aufirst=Jaume&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpuntavui.cat%2Farticle%2F19-cultura%2F933027-andorra-mira-els-arxius.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-histo1-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-histo1_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Cite_GREC&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస:Cite GREC (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూస:Cite GREC</a></span> </li> <li id="cite_note-elements-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-elements_29-0">29.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-elements_29-1">29.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-elements_29-2">29.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20100209181327/http://www.coprince-fr.ad/catala/elements.htm">"Elements de la història del Principat d'Andorra"</a> (in Catalan). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coprince-fr.ad/catala/elements.htm">the original</a> on 9 ఫిబ్రవరి 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved 23 ఫిబ్రవరి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Elements+de+la+hist%C3%B2ria+del+Principat+d%27Andorra&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.coprince-fr.ad%2Fcatala%2Felements.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Cite_web" title="మూస:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: unrecognized language (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_unrecognized_language" title="వర్గం:CS1 maint: unrecognized language">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146-30"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-0">30.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-1">30.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-2">30.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix200996_a_146_30-3">30.3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 96 a 146.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Cite_GREC&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస:Cite GREC (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూస:Cite GREC</a></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009-32"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009_32-0">32.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009_32-1">32.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museunacional.cat/ca/colleccio/absis-dengolasters/mestre-de-santa-coloma-dandorra/015972-000">"Absis d'Engolasters - Museu Nacional d'Art de Catalunya"</a>. <i>Museunacional.cat</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Museunacional.cat&rft.atitle=Absis+d%27Engolasters+-+Museu+Nacional+d%27Art+de+Catalunya&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.museunacional.cat%2Fca%2Fcolleccio%2Fabsis-dengolasters%2Fmestre-de-santa-coloma-dandorra%2F015972-000&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200960,_61-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200960,_61_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 60, 61.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200978,_79,_80,_81,_88,_89-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200978,_79,_80,_81,_88,_89_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 78, 79, 80, 81, 88, 89.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200948,_49-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200948,_49_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 48, 49.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009150_a_194-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009150_a_194_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 150 a 194.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304035808/http://webs.racocatala.cat/cat1714/d/histcat.pdf">"HISTÒRIA DE LA LLENGUA CATALANA"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Racocatala.cat</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://webs.racocatala.cat/cat1714/d/histcat.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2016-03-04<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-08-03</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Racocatala.cat&rft.atitle=HIST%C3%92RIA+DE+LA+LLENGUA+CATALANA&rft_id=http%3A%2F%2Fwebs.racocatala.cat%2Fcat1714%2Fd%2Fhistcat.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, pp. 44, 45, 47, 48, 50.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009108,_109-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009108,_109_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 108, 109.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009238,_239-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009238,_239_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 238, 239.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50,_53,_54,_56-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199844,_45,_47,_48,_50,_53,_54,_56_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, pp. 44, 45, 47, 48, 50, 53, 54, 56.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199814-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199814_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, p. 14.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199815-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199815_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, p. 15.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009134-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009134_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, p. 134.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160809133417/http://www.bondia.ad/cultura/390000-euros-rehabilitar-lexterior-i-obrir-els-jardins-de-la-casa-rossell">"390.000 euros per rehabilitar l'exterior i obrir els jardins de la Casa Rossell - BonDia Diari digital d'Andorra"</a>. 9 ఆగస్టు 2016. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bondia.ad/cultura/390000-euros-rehabilitar-lexterior-i-obrir-els-jardins-de-la-casa-rossell">the original</a> on 9 ఆగస్టు 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved 23 ఫిబ్రవరి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=390.000+euros+per+rehabilitar+l%27exterior+i+obrir+els+jardins+de+la+Casa+Rossell+-+BonDia+Diari+digital+d%27Andorra.&rft.date=2016-08-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2F390000-euros-rehabilitar-lexterior-i-obrir-els-jardins-de-la-casa-rossell&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199820,_21-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199820,_21_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, pp. 20, 21.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009106,_107-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009106,_107_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 106, 107.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009105,_106,_107,_140,_141-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009105,_106,_107,_140,_141_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 105, 106, 107, 140, 141.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009263_a_270-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009263_a_270_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 263 a 270.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199860-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199860_51-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, p. 60.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton200982-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton200982_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, p. 82.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009229-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009229_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, p. 229.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELlop_Rovira199849_a_52,_i_57,_58-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELlop_Rovira199849_a_52,_i_57,_58_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLlop_Rovira1998">Llop Rovira 1998</a>, pp. 49 a 52, i 57, 58.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFLlop_Rovira1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009172-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009172_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, p. 172.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009172-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009172_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, p. 172.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009342–343-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009342–343_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 342–343.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceA_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Page 966, Volume 1, <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" class="mw-redirect" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a>, Eleventh Edition, 1910–1911</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/opinio/article/49262/150-anys-de-la-nova-reforma">"Antoni Pol – 150 anys de la (nova) Reforma"</a> (in కాటలాన్).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Antoni+Pol+%E2%80%93+150+anys+de+la+%28nova%29+Reforma&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fopinio%2Farticle%2F49262%2F150-anys-de-la-nova-reforma&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009192–193-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009192–193_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 192–193.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009191–193-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009191–193_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 191–193.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009345–347-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009345–347_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 345–347.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wdl.org/es/item/18266/">"Saqueo de Canillo por las fuerzas del gobierno revolucionario tras el sitio de la aldea"</a>. <i>WDL.org</i> (in స్పానిష్). 12 March 1881<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=WDL.org&rft.atitle=Saqueo+de+Canillo+por+las+fuerzas+del+gobierno+revolucionario+tras+el+sitio+de+la+aldea&rft.date=1881-03-12&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.wdl.org%2Fes%2Fitem%2F18266%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009198–203-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009198–203_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 198–203.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199859–63-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199859–63_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPeruga_Guerrero1998">Peruga Guerrero 1998</a>, pp. 59–63.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFPeruga_Guerrero1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199658–65-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199658–65_66-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports1996">Ministeri d'Educació, Joventut i Esports 1996</a>, pp. 58–65.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports1996 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009194–195-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009194–195_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 194–195.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009348–350-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009348–350_68-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 348–350.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199864–68-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199864–68_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPeruga_Guerrero1998">Peruga Guerrero 1998</a>, pp. 64–68.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFPeruga_Guerrero1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199667–70-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199667–70_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports1996">Ministeri d'Educació, Joventut i Esports 1996</a>, pp. 67–70.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports1996 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009198–203-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGuillamet_Anton2009198–203_71-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGuillamet_Anton2009">Guillamet Anton 2009</a>, pp. 198–203.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFGuillamet_Anton2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009352–353-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009352–353_72-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 352–353.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199878–81-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPeruga_Guerrero199878–81_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPeruga_Guerrero1998">Peruga Guerrero 1998</a>, pp. 78–81.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFPeruga_Guerrero1998 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199674-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports199674_74-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports1996">Ministeri d'Educació, Joventut i Esports 1996</a>, p. 74.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFMinisteri_d'Educació,_Joventut_i_Esports1996 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009354–357-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmengol_Aleix2009354–357_75-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFArmengol_Aleix2009">Armengol Aleix 2009</a>, pp. 354–357.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFArmengol_Aleix2009 (<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_template_errors&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Harv and Sfn template errors (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFRTVA." class="citation web cs1">RTVA., Andorra Difusió. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://andorradifusio.ad/noticies/andorra-va-declarar-guerra-alemanya-1914">"Andorra va declarar la guerra a Alemanya el 1914? - Andorra Difusió"</a>. <i>andorradifusio.ad</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=andorradifusio.ad&rft.atitle=Andorra+va+declarar+la+guerra+a+Alemanya+el+1914%3F+-+Andorra+Difusi%C3%B3&rft.aulast=RTVA.&rft.aufirst=Andorra+Difusi%C3%B3.&rft_id=http%3A%2F%2Fandorradifusio.ad%2Fnoticies%2Fandorra-va-declarar-guerra-alemanya-1914&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-DYKAndorra-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-DYKAndorra_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1958/09/25/archives/world-war-i-ends-in-andorra.html">"World War I Ends in Andorra"</a>. <i>New York Times</i>. 25 September 1958. p. 66.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=New+York+Times&rft.atitle=World+War+I+Ends+in+Andorra&rft.pages=66&rft.date=1958-09-25&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F1958%2F09%2F25%2Farchives%2Fworld-war-i-ends-in-andorra.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.international-club-andorra.com/andorra-club-intercomm/historical-andorra-articles/rebellion-in-andorra-1933/">"Rebellion in Andorra 1933 – International Club of Andorra"</a>. <i>International-club-andorra.com</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=International-club-andorra.com&rft.atitle=Rebellion+in+Andorra+1933+%E2%80%93+International+Club+of+Andorra&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.international-club-andorra.com%2Fandorra-club-intercomm%2Fhistorical-andorra-articles%2Frebellion-in-andorra-1933%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/cultura/1933-la-republica-que-quasi-va-ser">"1933: la República que quasi va ser"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=1933%3A+la+Rep%C3%BAblica+que+quasi+va+ser&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2F1933-la-republica-que-quasi-va-ser&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pressreader.com/spain/la-vanguardia-1%C2%AA-edici%C3%B3n/20170604/282071981866496">"PressReader.com - Connecting People Through News"</a>. <i>Pressreader.com</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Pressreader.com&rft.atitle=PressReader.com+-+Connecting+People+Through+News&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pressreader.com%2Fspain%2Fla-vanguardia-1%25C2%25AA-edici%25C3%25B3n%2F20170604%2F282071981866496&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/cultura/quan-vam-treure-lescopeta">"Quan vam treure l'escopeta"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Quan+vam+treure+l%27escopeta&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2Fquan-vam-treure-lescopeta&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFMarsenyach" class="citation web cs1">Marsenyach, Albert Daina. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.andorraantiga.com/boris-i-rei-d-andorra.html">"Boris I Rei d'Andorra"</a>. <i>El Coprincipat d'Andorra ara fa molt de temps</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Coprincipat+d%27Andorra+ara+fa+molt+de+temps.&rft.atitle=Boris+I+Rei+d%27Andorra&rft.aulast=Marsenyach&rft.aufirst=Albert+Daina&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.andorraantiga.com%2Fboris-i-rei-d-andorra.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/opinio/la-primera-constitucio">"La primera Constitució"</a>. <i>BonDia Diari digital d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BonDia+Diari+digital+d%27Andorra.&rft.atitle=La+primera+Constituci%C3%B3&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fopinio%2Fla-primera-constitucio&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1934/09/20/archives/-king-boris-of-andorra-is-sent-to-jail-in-spain.html">"<span class="cs1-kern-left"></span>' King' Boris of Andorra Is Sent to Jail in Spain"</a>. <i>Nytimes.com</i>. 20 September 1934.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nytimes.com&rft.atitle=%27+King%27+Boris+of+Andorra+Is+Sent+to+Jail+in+Spain&rft.date=1934-09-20&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F1934%2F09%2F20%2Farchives%2F-king-boris-of-andorra-is-sent-to-jail-in-spain.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/60166/limpacte-dels-refugiats-durant-la-guerra-civil">"L'impacte dels refugiats durant la Guerra Civil"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=L%27impacte+dels+refugiats+durant+la+Guerra+Civil&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F60166%2Flimpacte-dels-refugiats-durant-la-guerra-civil&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/cultura/1937-baulard-compta-morts">"1937: Baulard compta morts"</a>. <i>BonDia Diari digital d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BonDia+Diari+digital+d%27Andorra.&rft.atitle=1937%3A+Baulard+compta+morts&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2F1937-baulard-compta-morts&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://publicacions.iec.cat/Front/repository/pdf/00000258/00000034.pdf">"La revolución andorrana del 1933"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Publicacions.iec.cat</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://publicacions.iec.cat/Front/repository/pdf/00000258/00000034.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 9 అక్టోబరు 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Publicacions.iec.cat&rft.atitle=La+revoluci%C3%B3n+andorrana+del+1933&rft_id=https%3A%2F%2Fpublicacions.iec.cat%2FFront%2Frepository%2Fpdf%2F00000258%2F00000034.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122054/http://www.editorialgavarres.cat/index.php?option=com_redshop&view=product&pid=65&Itemid=23&lang=ca">"Franquisme i repressió - Cadí-Pedraforca - Editorial Gavarres"</a>. <i>Editorialgavarres.cat</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.editorialgavarres.cat/index.php?option=com_redshop&view=product&pid=65&Itemid=23&lang=ca">the original</a> on 2019-05-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Editorialgavarres.cat&rft.atitle=Franquisme+i+repressi%C3%B3+-+Cad%C3%AD-Pedraforca+-+Editorial+Gavarres&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.editorialgavarres.cat%2Findex.php%3Foption%3Dcom_redshop%26view%3Dproduct%26pid%3D65%26Itemid%3D23%26lang%3Dca&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-qucut.com-89"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-qucut.com_89-0">89.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-qucut.com_89-1">89.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190717085844/http://www.qucut.com/portfolio/documental-2/">"Jordi Sasplugas. El Mirador d'Andorra. Documental"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.qucut.com/portfolio/documental-2/">the original</a> on 2019-07-17<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Jordi+Sasplugas.+El+Mirador+d%27Andorra.+Documental&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.qucut.com%2Fportfolio%2Fdocumental-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/47550/andorra-entre-guerres">"Andorra entre guerres"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Andorra+entre+guerres&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F47550%2Fandorra-entre-guerres&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/opinio/article/44230/francesc-cairat-i-freixes">"Antoni Pol - Francesc Cairat i Freixes"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Antoni+Pol+-+Francesc+Cairat+i+Freixes&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fopinio%2Farticle%2F44230%2Ffrancesc-cairat-i-freixes&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://diposit.ub.edu/dspace/bitstream/2445/66337/1/TFG%20Esteves%20Lorenzo%2C%20Sergi.pdf">"Exili i evasions al Principat d'Andorra durant la Guerra Civil Espanyola i la Segona Guerra Mundial 1936-1945"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Diposit.ub.edu</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Diposit.ub.edu&rft.atitle=Exili+i+evasions+al+Principat+d%27Andorra+durant+la+Guerra+Civil+Espanyola+i+la+Segona+Guerra+Mundial+1936-1945&rft_id=http%3A%2F%2Fdiposit.ub.edu%2Fdspace%2Fbitstream%2F2445%2F66337%2F1%2FTFG%2520Esteves%2520Lorenzo%252C%2520Sergi.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blocs.mesvilaweb.cat/txemabofill/?p=226464">"Entrevista a Enric Melich Gutiérrez, maquis de la resistència francesa, passador de jueus i clandestins, activista anarquista, llibreter i sindicalista"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Entrevista+a+Enric+Melich+Guti%C3%A9rrez%2C+maquis+de+la+resist%C3%A8ncia+francesa%2C+passador+de+jueus+i+clandestins%2C+activista+anarquista%2C+llibreter+i+sindicalista.&rft_id=https%3A%2F%2Fblocs.mesvilaweb.cat%2Ftxemabofill%2F%3Fp%3D226464&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cossetania.com/la-crulla-andorrana-de-1933-la-revoluci-de-la-modernitat-939">"La cruïlla andorrana de 1933: la revolució de la modernitat"</a>. <i>Cossetania.com</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Cossetania.com&rft.atitle=La+cru%C3%AFlla+andorrana+de+1933%3A+la+revoluci%C3%B3+de+la+modernitat&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cossetania.com%2Fla-crulla-andorrana-de-1933-la-revoluci-de-la-modernitat-939&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aquiradioandorra.free.fr/DocumentsInedits/1944-08-15-Lettre.pdf">"Letter"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Aquiradioandorra.free.fr</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Aquiradioandorra.free.fr&rft.atitle=Letter&rft_id=http%3A%2F%2Faquiradioandorra.free.fr%2FDocumentsInedits%2F1944-08-15-Lettre.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-iec.cat-96"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-iec.cat_96-0">96.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iec.cat_96-1">96.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://publicacions.iec.cat/Front/repository/pdf/00000119/00000079.pdf">"L'Andorra "fosca " i l'Andorra "generosa " durant la Segona Guerra Mundial Claudi Benet i Mas"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Publicacions.iec.cat</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://publicacions.iec.cat/Front/repository/pdf/00000119/00000079.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 9 అక్టోబరు 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Publicacions.iec.cat&rft.atitle=L%27Andorra+%22fosca+%22+i+l%27Andorra+%22generosa+%22+durant+la+Segona+Guerra+Mundial+Claudi+Benet+i+Mas&rft_id=https%3A%2F%2Fpublicacions.iec.cat%2FFront%2Frepository%2Fpdf%2F00000119%2F00000079.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/cultura/1936-1945-dues-guerres-i-un-miracle">"1936-1945: dues guerres i un miracle"</a>. <i>BonDia Diari digital d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BonDia+Diari+digital+d%27Andorra.&rft.atitle=1936-1945%3A+dues+guerres+i+un+miracle&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2F1936-1945-dues-guerres-i-un-miracle&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/32684/adu-a-una-estirp-dherois">"L'últim del Palanques"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=L%27%C3%BAltim+del+Palanques&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F32684%2Fadu-a-una-estirp-dherois&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/32410/sigues-britnic">"¡Sigues britànic!"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=%C2%A1Sigues+brit%C3%A0nic%21&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F32410%2Fsigues-britnic&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/20065/baldrich-heroi-de-novella">"Baldrich, heroi de novel·la"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Baldrich%2C+heroi+de+novel%C2%B7la&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F20065%2Fbaldrich-heroi-de-novella&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122055/https://www.elperiodic.ad/noticia/19993/camina-quimet-camina">"Camina, Quimet, camina"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/19993/camina-quimet-camina">the original</a> on 2019-05-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Camina%2C+Quimet%2C+camina&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F19993%2Fcamina-quimet-camina&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122103/https://www.bondia.ad/cultura/en-terres-dandorra-la-primera-obra-de-teatre-escrita-un-autor-autocton">"<span class="cs1-kern-left"></span>'En terres d'Andorra', la primera obra de teatre escrita per un autor autòcton"</a>. <i>BonDia Diari digital d'Andorra</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/cultura/en-terres-dandorra-la-primera-obra-de-teatre-escrita-un-autor-autocton">the original</a> on 2019-05-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BonDia+Diari+digital+d%27Andorra.&rft.atitle=%27En+terres+d%27Andorra%27%2C+la+primera+obra+de+teatre+escrita+per+un+autor+aut%C3%B2cton&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2Fen-terres-dandorra-la-primera-obra-de-teatre-escrita-un-autor-autocton&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFLuengo2014" class="citation web cs1">Luengo, Andrés (27 August 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pirineosenguerra.blogspot.com/2014/08/el-mirador-vida-y-leyenda-de-un-hotel.html">".: El Mirador: vida y leyenda de un hotel"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=.%3A+El+Mirador%3A+vida+y+leyenda+de+un+hotel&rft.date=2014-08-27&rft.aulast=Luengo&rft.aufirst=Andr%C3%A9s&rft_id=http%3A%2F%2Fpirineosenguerra.blogspot.com%2F2014%2F08%2Fel-mirador-vida-y-leyenda-de-un-hotel.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122126/https://www.elperiodic.ad/noticia/36296/una-dodis-sarracens-a-la-vegueria">"Una d'odis sarracens a la vegueria"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/36296/una-dodis-sarracens-a-la-vegueria">the original</a> on 2019-05-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Una+d%27odis+sarracens+a+la+vegueria&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F36296%2Funa-dodis-sarracens-a-la-vegueria&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-iec.cat1-105"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-iec.cat1_105-0">105.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iec.cat1_105-1">105.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-iec.cat1_105-2">105.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://revistes.iec.cat/index.php/TSCG/article/download/37437/37420">"La transformació econòmica d'Andorra durant el segle XX"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=La+transformaci%C3%B3+econ%C3%B2mica+d%E2%80%99Andorra+durant+el+segle+XX&rft_id=http%3A%2F%2Frevistes.iec.cat%2Findex.php%2FTSCG%2Farticle%2Fdownload%2F37437%2F37420&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFLorenzo" class="citation web cs1">Lorenzo, Sergi Esteves. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://diposit.ub.edu/dspace/bitstream/2445/66337/1/TFG%20Esteves%20Lorenzo%2C%20Sergi.pdf">"Exili i evasions al Principat d'Andorra durant la Guerra Civil Espanyola i la Segona Guerra Mundial 1936-1945"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. University of Barcelona<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 July</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Exili+i+evasions+al+Principat+d%27Andorra+durant+la+Guerra+Civil+Espanyola+i+la+Segona+Guerra+Mundial+1936-1945&rft.pub=University+of+Barcelona&rft.aulast=Lorenzo&rft.aufirst=Sergi+Esteves&rft_id=http%3A%2F%2Fdiposit.ub.edu%2Fdspace%2Fbitstream%2F2445%2F66337%2F1%2FTFG%2520Esteves%2520Lorenzo%252C%2520Sergi.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122055/https://www.elperiodic.ad/noticia/19718/petita-cronica-de-la-gran-passio-blanca">"Petita crònica de la gran passió blanca"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/19718/petita-cronica-de-la-gran-passio-blanca">the original</a> on 2019-05-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Petita+cr%C3%B2nica+de+la+gran+passi%C3%B3+blanca&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F19718%2Fpetita-cronica-de-la-gran-passio-blanca&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFAndorra_Guides2018" class="citation web cs1">Andorra Guides (30 April 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://andorraguides.com/healthcare/system/">"Andorra's Healthcare System"</a>. <i>Andorra Guides</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Andorra+Guides&rft.atitle=Andorra%27s+Healthcare+System&rft.date=2018-04-30&rft.au=Andorra+Guides&rft_id=https%3A%2F%2Fandorraguides.com%2Fhealthcare%2Fsystem%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1989" class="citation news cs1">País, Ediciones El (18 December 1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://elpais.com/diario/1989/12/18/economia/629938809_850215.html">"La CE concluye un acuerdo de unión aduanera con Andorra"</a>. <i>El País</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=La+CE+concluye+un+acuerdo+de+uni%C3%B3n+aduanera+con+Andorra&rft.date=1989-12-18&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=https%3A%2F%2Felpais.com%2Fdiario%2F1989%2F12%2F18%2Feconomia%2F629938809_850215.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1986" class="citation news cs1">País, Ediciones El (27 September 1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://elpais.com/diario/1986/09/27/internacional/528156020_850215.html">"François Mitterrand alienta las reformas en Andorras"</a>. <i>El País</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=Fran%C3%A7ois+Mitterrand+alienta+las+reformas+en+Andorras&rft.date=1986-09-27&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=https%3A%2F%2Felpais.com%2Fdiario%2F1986%2F09%2F27%2Finternacional%2F528156020_850215.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coprince-fr.ad/ca/charles-de-gaulle">"S.E. Charles de Gaulle"</a>. <i>Coprince-fr.ad</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Coprince-fr.ad&rft.atitle=S.E.+Charles+de+Gaulle&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.coprince-fr.ad%2Fca%2Fcharles-de-gaulle&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/opinio/article/61705/el-coprincep-de-gaulle">"Antoni Pol - El copríncep De Gaulle"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Antoni+Pol+-+El+copr%C3%ADncep+De+Gaulle&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fopinio%2Farticle%2F61705%2Fel-coprincep-de-gaulle&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.andorradifusio.ad/noticies/els-anys-50-linici-del-somni-andorra">"Els anys 50, l'inici del somni andorrà - Andorra Difusió"</a>. <i>Andorradifusio.ad</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Andorradifusio.ad&rft.atitle=Els+anys+50%2C+l%27inici+del+somni+andorr%C3%A0+-+Andorra+Difusi%C3%B3&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.andorradifusio.ad%2Fnoticies%2Fels-anys-50-linici-del-somni-andorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elperiodic.ad/noticia/67199/sintonitzant-la-sobirania">"Sintonitzant la sobirania"</a>. <i>El Periòdic d'Andorra</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Peri%C3%B2dic+d%27Andorra&rft.atitle=Sintonitzant+la+sobirania&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elperiodic.ad%2Fnoticia%2F67199%2Fsintonitzant-la-sobirania&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFRuiz-Medrano2015" class="citation web cs1">Ruiz-Medrano, Javi (24 February 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190123071812/http://diariomnipresente.com/aqui-radio-andorra-la-radio-que-divertia-a-los-europeos/">"Aquí Radio Andorra, la radio que divertía a los europeos"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://diariomnipresente.com/aqui-radio-andorra-la-radio-que-divertia-a-los-europeos/">the original</a> on 23 జనవరి 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved 23 ఫిబ్రవరి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Aqu%C3%AD+Radio+Andorra%2C+la+radio+que+divert%C3%ADa+a+los+europeos&rft.date=2015-02-24&rft.aulast=Ruiz-Medrano&rft.aufirst=Javi&rft_id=http%3A%2F%2Fdiariomnipresente.com%2Faqui-radio-andorra-la-radio-que-divertia-a-los-europeos%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFBernardos2016" class="citation web cs1">Bernardos, Gonzalo (26 September 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.diariandorra.ad/noticies/opinio/2016/09/26/la_reinvencio_andorra_encert_estrategic_107124_1129.html">"La reinvenció d'Andorra: un encert estratègic"</a>. <i>DiariAndorra.ad</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=DiariAndorra.ad&rft.atitle=La+reinvenci%C3%B3+d%27Andorra%3A+un+encert+estrat%C3%A8gic&rft.date=2016-09-26&rft.aulast=Bernardos&rft.aufirst=Gonzalo&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diariandorra.ad%2Fnoticies%2Fopinio%2F2016%2F09%2F26%2Fla_reinvencio_andorra_encert_estrategic_107124_1129.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.elnacional.cat/ca/efemerides/marc-pons-andorra-primer-cap-govern_227061_102.html">"Andorra tria el primer cap de govern de la seva història"</a>. <i>ElNacional.cat</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ElNacional.cat&rft.atitle=Andorra+tria+el+primer+cap+de+govern+de+la+seva+hist%C3%B2ria&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.elnacional.cat%2Fca%2Fefemerides%2Fmarc-pons-andorra-primer-cap-govern_227061_102.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:21990A1231(02)">"EUR-Lex - 21990A1231(02) - EN - EUR-Lex"</a>. <i>eur-lex.europa.eu</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=eur-lex.europa.eu&rft.atitle=EUR-Lex+-+21990A1231%2802%29+-+EN+-+EUR-Lex&rft_id=http%3A%2F%2Feur-lex.europa.eu%2Flegal-content%2FEN%2FTXT%2F%3Furi%3DCELEX%3A21990A1231%2802%29&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NS-119"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-NS_119-0">119.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NS_119-1">119.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Dieter_Nohlen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dieter Nohlen (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Nohlen, D</a> & Stöver, P (2010) <i>Elections in Europe: A data handbook</i>, p160 <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/978-3-8329-5609-7" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/978-3-8329-5609-7">978-3-8329-5609-7</a></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text">Nohlen & Stöver, p162</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.exteriors.ad/es/asuntos-multilaterales-y-cooperaciin/andorra-y-los-organismos-internacionales">"Andorra y los organismos internacionales"</a>. <i>Exteriors.ad</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Exteriors.ad&rft.atitle=Andorra+y+los+organismos+internacionales&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.exteriors.ad%2Fes%2Fasuntos-multilaterales-y-cooperaciin%2Fandorra-y-los-organismos-internacionales&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1996" class="citation news cs1">País, Ediciones El (26 July 1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://elpais.com/diario/1996/07/26/internacional/838332014_850215.html">"Entrevista - "Andorra no quiere ser un lugar donde se recoja dinero negro"<span class="cs1-kern-right"></span>"</a>. <i>El País</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=Entrevista+-+%22Andorra+no+quiere+ser+un+lugar+donde+se+recoja+dinero+negro%22&rft.date=1996-07-26&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=https%3A%2F%2Felpais.com%2Fdiario%2F1996%2F07%2F26%2Finternacional%2F838332014_850215.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/TXT/PDF/?uri=CELEX:32004D0548&from=EN">"DECISIÓN DEL CONSEJO de 11 de mayo de 2004 relativa a la posición que debe adoptar la Comunidad en relación con un acuerdo sobre las relaciones monetarias con el Principado de Andorra"</a>. <i>Eur-lex.europa.eu</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Eur-lex.europa.eu&rft.atitle=DECISI%C3%93N+DEL+CONSEJO+de+11+de+mayo+de+2004+relativa+a+la+posici%C3%B3n+que+debe+adoptar+la+Comunidad+en+relaci%C3%B3n+con+un+acuerdo+sobre+las+relaciones+monetarias+con+el+Principado+de+Andorra&rft_id=https%3A%2F%2Feur-lex.europa.eu%2Flegal-content%2FES%2FTXT%2FPDF%2F%3Furi%3DCELEX%3A32004D0548%26from%3DEN&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181211173542/https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2011:369:0001:0013:ES:PDF">"COMUNICACIONES PROCEDENTES DE LAS INSTITUCIONES, ÓRGANOS Y ORGANISMOS DE LA UNIÓN EUROPEA COMISIÓN EUROPEA"</a>. <i>Eur-lex.europa.eu</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2011:369:0001:0013:ES:PDF">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 11 డిసెంబరు 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Eur-lex.europa.eu&rft.atitle=COMUNICACIONES+PROCEDENTES+DE+LAS+INSTITUCIONES%2C+%C3%93RGANOS+Y+ORGANISMOS+DE+LA+UNI%C3%93N+EUROPEA+COMISI%C3%93N+EUROPEA&rft_id=https%3A%2F%2Feur-lex.europa.eu%2FLexUriServ%2FLexUriServ.do%3Furi%3DOJ%3AC%3A2011%3A369%3A0001%3A0013%3AES%3APDF&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text">Atlas of Andorra (1991), Andorran Government. <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Oclc&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస:Oclc (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూస:Oclc</a>. <span class="languageicon">(in Catalan)</span></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122054/https://es.weatherspark.com/y/46004/Clima-promedio-en-Andorra-la-Vella-Andorra-durante-todo-el-a%C3%B1o">"Clima promedio en Andorra la Vella, Andorra, durante todo el año - Weather Spark"</a>. <i>es.weatherspark.com</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://es.weatherspark.com/y/46004/Clima-promedio-en-Andorra-la-Vella-Andorra-durante-todo-el-a%C3%B1o">the original</a> on 6 మే 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=es.weatherspark.com&rft.atitle=Clima+promedio+en+Andorra+la+Vella%2C+Andorra%2C+durante+todo+el+a%C3%B1o+-+Weather+Spark&rft_id=https%3A%2F%2Fes.weatherspark.com%2Fy%2F46004%2FClima-promedio-en-Andorra-la-Vella-Andorra-durante-todo-el-a%25C3%25B1o&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190506122108/https://www.offshorelicense-regulatory.com/about-andorra/">"About Andorra - Valsen Fiduciaries"</a>. <i>Offshorelicense-regulatory.com</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://offshorelicense-regulatory.com/about-andorra/">the original</a> on 6 మే 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Offshorelicense-regulatory.com&rft.atitle=About+Andorra+-+Valsen+Fiduciaries&rft_id=http%3A%2F%2Foffshorelicense-regulatory.com%2Fabout-andorra%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-fs2013-128"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fs2013_128-0">128.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fs2013_128-1">128.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151214121805/http://www.aba.ad/pub/publicaciones/financial_system_2013.pdf">"Andorra and its financial system 2013"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Aba.ad. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aba.ad/pub/publicaciones/financial_system_2013.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 14 డిసెంబరు 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved 1 మార్చి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Andorra+and+its+financial+system+2013&rft.pub=Aba.ad&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aba.ad%2Fpub%2Fpublicaciones%2Ffinancial_system_2013.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thebanks.eu/banks-by-country/Andorra">"List of Banks in Andorra"</a>. Thebanks.eu<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=List+of+Banks+in+Andorra&rft.pub=Thebanks.eu&rft_id=http%3A%2F%2Fthebanks.eu%2Fbanks-by-country%2FAndorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200612192233/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2129rank.html">"CIA World Factbook: Andorra"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2129rank.html">the original</a> on 12 జూన్ 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+World+Factbook%3A+Andorra&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Frankorder%2F2129rank.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/world/2011/dec/27/andorra-financial-crisis-tax">"Andorra gets a taste of taxation"</a>. <i>The guardian</i>. 27 December 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 March</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+guardian&rft.atitle=Andorra+gets+a+taste+of+taxation&rft.date=2011-12-27&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2011%2Fdec%2F27%2Fandorra-financial-crisis-tax&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201205013920/https://www.tax-news.com/news/Andorra_Unveils_First_Indirect_Tax_Revenue_Figures____60703.html">"Andorra Unveils First Indirect Tax Revenue Figures"</a>. <i>Tax News</i>. 9 May 2013. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tax-news.com/news/Andorra_Unveils_First_Indirect_Tax_Revenue_Figures____60703.html">the original</a> on 5 డిసెంబరు 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved 1 మార్చి 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Tax+News&rft.atitle=Andorra+Unveils+First+Indirect+Tax+Revenue+Figures&rft.date=2013-05-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tax-news.com%2Fnews%2FAndorra_Unveils_First_Indirect_Tax_Revenue_Figures____60703.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/business-22745895">"Andorra to introduce income tax for first time"</a>. <i>BBC News</i>. 2 June 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft.atitle=Andorra+to+introduce+income+tax+for+first+time&rft.date=2013-06-02&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fnews%2Fbusiness-22745895&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130616031601/http://www.notretemps.com/argent/andorre-aligne-progressivement-sa,i29431">"Andorre aligne progressivement sa fiscalité sur les standards internationaux (Elysée)"</a>. <i>Notre Temps</i>. 31 మే 2011. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.notretemps.com/argent/andorre-aligne-progressivement-sa,i29431">the original</a> on 16 జూన్ 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Notre+Temps&rft.atitle=Andorre+aligne+progressivement+sa+fiscalit%C3%A9+sur+les+standards+internationaux+%28Elys%C3%A9e%29&rft.date=2011-05-31&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.notretemps.com%2Fargent%2Fandorre-aligne-progressivement-sa%2Ci29431&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170115063522/http://www.estadistica.ad/serveiestudis/web/banc_dades4.asp?tipus_grafic=&check=0&bGrafic=&formules=inici&any1=01%2F01%2F1947&any2=01%2F01%2F2015&codi_divisio=8&lang=1&codi_subtemes=8&codi_tema=2&chkseries=">"Departament d'Estadística"</a>. <i>Estadistica.ad</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.estadistica.ad/serveiestudis/web/banc_dades4.asp?tipus_grafic=&check=0&bGrafic=&formules=inici&any1=01/01/1947&any2=01/01/2015&codi_divisio=8&lang=1&codi_subtemes=8&codi_tema=2&chkseries=">the original</a> on 15 జనవరి 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved 19 మే 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Estadistica.ad&rft.atitle=Departament+d%27Estad%C3%ADstica&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.estadistica.ad%2Fserveiestudis%2Fweb%2Fbanc_dades4.asp%3Ftipus_grafic%3D%26check%3D0%26bGrafic%3D%26formules%3Dinici%26any1%3D01%2F01%2F1947%26any2%3D01%2F01%2F2015%26codi_divisio%3D8%26lang%3D1%26codi_subtemes%3D8%26codi_tema%3D2%26chkseries%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://2009-2017.state.gov/documents/organization/160178.pdf">"Andorra"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. U.S. Department of State<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-11-11</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Andorra&rft.pub=U.S.+Department+of+State&rft_id=https%3A%2F%2F2009-2017.state.gov%2Fdocuments%2Forganization%2F160178.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1985" class="citation news cs1">País, Ediciones El (August 1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/internacional/ANDORRA/Parlamento/andorrano/facilita/hijos/residentes/adquisicion/nacionalidad/elpepiint/19850801elpepiint_23/Tes/">"El Parlamento andorrano facilita a los hijos de los residentes la adquisición de la nacionalidad | Edición impresa | EL PAÍS"</a>. <i>El País</i>. Elpais.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=El+Parlamento+andorrano+facilita+a+los+hijos+de+los+residentes+la+adquisici%C3%B3n+de+la+nacionalidad+%26%23124%3B+Edici%C3%B3n+impresa+%26%23124%3B+EL+PA%C3%8DS&rft.date=1985-08&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpais.com%2Farticulo%2Finternacional%2FANDORRA%2FParlamento%2Fandorrano%2Ffacilita%2Fhijos%2Fresidentes%2Fadquisicion%2Fnacionalidad%2Felpepiint%2F19850801elpepiint_23%2FTes%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1985" class="citation news cs1">País, Ediciones El (1985-10-27). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/internacional/ANDORRA/examen/ser/andorrano/elpepiint/19851027elpepiint_18/Tes/">"Un examen para ser andorrano | Edición impresa | EL PAÍS"</a>. <i>El País</i>. Elpais.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=Un+examen+para+ser+andorrano+%26%23124%3B+Edici%C3%B3n+impresa+%26%23124%3B+EL+PA%C3%8DS&rft.date=1985-10-27&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpais.com%2Farticulo%2Finternacional%2FANDORRA%2Fexamen%2Fser%2Fandorrano%2Felpepiint%2F19851027elpepiint_18%2FTes%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1992" class="citation news cs1">País, Ediciones El (1992-05-09). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/internacional/RIBAS/_oSCAR/MARTi_ALANiS/_JOAN_/ARZOBISPO_DE_URGELL/ANDORRA/Constitucion/Andorra/seguira/limitando/derechos/poblacion/elpepiint/19920509elpepiint_5/Tes/">"La Constitución de Andorra seguirá limitando los derechos del 70% de la población | Edición impresa | EL PAÍS"</a>. <i>El País</i>. Elpais.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=La+Constituci%C3%B3n+de+Andorra+seguir%C3%A1+limitando+los+derechos+del+70%25+de+la+poblaci%C3%B3n+%26%23124%3B+Edici%C3%B3n+impresa+%26%23124%3B+EL+PA%C3%8DS&rft.date=1992-05-09&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpais.com%2Farticulo%2Finternacional%2FRIBAS%2F_oSCAR%2FMARTi_ALANiS%2F_JOAN_%2FARZOBISPO_DE_URGELL%2FANDORRA%2FConstitucion%2FAndorra%2Fseguira%2Flimitando%2Fderechos%2Fpoblacion%2Felpepiint%2F19920509elpepiint_5%2FTes%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís2006" class="citation news cs1">País, Ediciones El (2006-07-14). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elpais.com/articulo/sociedad/Andorra/solo/inmigrantes/sanos/elpporint/20060714elpepisoc_8/Tes/">"Andorra, sólo inmigrantes sanos | Edición impresa | EL PAÍS"</a>. <i>El País</i>. Elpais.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=Andorra%2C+s%C3%B3lo+inmigrantes+sanos+%26%23124%3B+Edici%C3%B3n+impresa+%26%23124%3B+EL+PA%C3%8DS&rft.date=2006-07-14&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elpais.com%2Farticulo%2Fsociedad%2FAndorra%2Fsolo%2Finmigrantes%2Fsanos%2Felpporint%2F20060714elpepisoc_8%2FTes%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coe.int/t/dghl/monitoring/minorities/default_en.asp">"Framework Convention for the Protection of National Minorities (FCNM) : National Minorities, Council of Europe, 14 September 2010"</a>. Coe.int<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 August</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Framework+Convention+for+the+Protection+of+National+Minorities+%28FCNM%29+%3A+National+Minorities%2C+Council+of+Europe%2C+14+September+2010&rft.pub=Coe.int&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.coe.int%2Ft%2Fdghl%2Fmonitoring%2Fminorities%2Fdefault_en.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ChercheSig.asp?NT=157&CM=&DF=&CL=ENG">"Framework Convention for the Protection of National Minorities CETS No. 157"</a>. Conventions.coe.int<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 November</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Framework+Convention+for+the+Protection+of+National+Minorities+CETS+No.+157&rft.pub=Conventions.coe.int&rft_id=http%3A%2F%2Fconventions.coe.int%2FTreaty%2FCommun%2FChercheSig.asp%3FNT%3D157%26CM%3D%26DF%3D%26CL%3DENG&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20070717032526/http://www.iea.ad/cres/observatori/temes/llengua3trimestre2005.htm">"Observatori de l'Institut d'Estudis Andorrans"</a> (in Catalan). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iea.ad/cres/observatori/temes/llengua3trimestre2005.htm">the original</a> on 17 July 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Observatori+de+l%27Institut+d%27Estudis+Andorrans&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iea.ad%2Fcres%2Fobservatori%2Ftemes%2Fllengua3trimestre2005.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Cite_web" title="మూస:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: unrecognized language (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_unrecognized_language" title="వర్గం:CS1 maint: unrecognized language">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2011/12/19/table-christian-population-as-percentages-of-total-population-by-country/">PEW 2011</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170511124911/http://www.pewforum.org/2011/12/19/table-christian-population-as-percentages-of-total-population-by-country/">Archived</a> 2017-05-11 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Pewforum.org (2011-12-19). Retrieved on 2015-12-30.</span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encyclopedia.com/places/spain-portugal-italy-greece-and-balkans/spanish-and-portuguese-political-geography/andorra">"Andorra facts"</a>. <i>Encyclopedia.com</i>. Encyclopedia.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 November</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclopedia.com&rft.atitle=Andorra+facts&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.encyclopedia.com%2Fplaces%2Fspain-portugal-italy-greece-and-balkans%2Fspanish-and-portuguese-political-geography%2Fandorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ARDA05-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ARDA05_146-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200412111853/http://www.thearda.com/internationalData/countries/Country_6_2.asp">"Andorra"</a>. <i>International – Regions – Southern Europe</i>. The Association of Religion Data Archives. 2005. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thearda.com/internationalData/countries/Country_6_2.asp">the original</a> on 12 ఏప్రిల్ 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 July</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=International+%E2%80%93+Regions+%E2%80%93+Southern+Europe&rft.atitle=Andorra&rft.date=2005&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thearda.com%2FinternationalData%2Fcountries%2FCountry_6_2.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Wolfram-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wolfram_147-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-long-vol"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120308145150/http://www.wolframalpha.com/entities/countries/andorra/xy/p0/k6/">"Andorra: population, capital, cities, GDP, map, flag, currency, languages, ..."</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Wolfram_Alpha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wolfram Alpha (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wolfram Alpha</a></i>. Vol. Online. Wolfram – Alpha (curated data). 13 March 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wolframalpha.com/entities/countries/andorra/xy/p0/k6/">the original</a> on 2012-03-08.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Andorra%3A+population%2C+capital%2C+cities%2C+GDP%2C+map%2C+flag%2C+currency%2C+languages%2C+...&rft.btitle=Wolfram+Alpha&rft.pub=Wolfram+%E2%80%93+Alpha+%28curated+data%29&rft.date=2010-03-13&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wolframalpha.com%2Fentities%2Fcountries%2Fandorra%2Fxy%2Fp0%2Fk6%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2005/51537.htm">"US Dept of State information"</a>. State.gov. 8 November 2005<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 August</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=US+Dept+of+State+information&rft.pub=State.gov&rft.date=2005-11-08&rft_id=https%3A%2F%2F2001-2009.state.gov%2Fg%2Fdrl%2Frls%2Firf%2F2005%2F51537.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-mobi-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mobi_149-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071206123122/http://www.mobilitat.ad/CA/default.asp">"Agència de Mobilitat, Govern d'Andorra"</a>. Mobilitat.ad. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mobilitat.ad/CA/default.asp">the original</a> on 2007-12-06.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ag%C3%A8ncia+de+Mobilitat%2C+Govern+d%27Andorra&rft.pub=Mobilitat.ad&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mobilitat.ad%2FCA%2Fdefault.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-heliand-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-heliand_150-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.heliand.com/">"Inici – Heliand – Helicopters a Andorra"</a>. Heliand<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Inici+%E2%80%93+Heliand+%E2%80%93+Helicopters+a+Andorra&rft.pub=Heliand&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.heliand.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-helitrans-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-helitrans_151-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.helitrans.ad/">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090715233032/http://www.helitrans.ad/">Archived</a> 15 జూలై 2009 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160328143700/http://web.gencat.cat/en/actualitat/detall/Aeroport-public-i-comercial-dAndorra-la-Seu-dUrgell-00002">"Public and regional airport of Andorra-la Seu d'Urgell"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.gencat.cat/en/actualitat/detall/Aeroport-public-i-comercial-dAndorra-la-Seu-dUrgell-00002">the original</a> on 28 మార్చి 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved 18 మార్చి 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Public+and+regional+airport+of+Andorra-la+Seu+d%27Urgell&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.gencat.cat%2Fen%2Factualitat%2Fdetall%2FAeroport-public-i-comercial-dAndorra-la-Seu-dUrgell-00002&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bueker.net/trainspotting/map.php?file=maps/french-network/french-network.gif">"Sncf Map"</a> (in జర్మన్). Bueker.net<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 August</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sncf+Map&rft.pub=Bueker.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bueker.net%2Ftrainspotting%2Fmap.php%3Ffile%3Dmaps%2Ffrench-network%2Ffrench-network.gif&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-154">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maplandia.com/france/languedoc-roussillon/pyrenees-orientales/prades/latour-de-carol/">"Google map"</a>. Maplandia.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 August</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Google+map&rft.pub=Maplandia.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.maplandia.com%2Ffrance%2Flanguedoc-roussillon%2Fpyrenees-orientales%2Fprades%2Flatour-de-carol%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-155"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-155">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.seat61.com/Andorra.htm">"How to travel by train from London to Andorra"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=How+to+travel+by+train+from+London+to+Andorra&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.seat61.com%2FAndorra.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190126165840/https://www.bloomberg.com/research/stocks/private/snapshot.asp?privcapId=558958875">"Company Overview of Andorra Telecom, SAU"</a>. <i>Bloomberg.com</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bloomberg.com/research/stocks/private/snapshot.asp?privcapId=558958875">the original</a> on 26 January 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Bloomberg.com&rft.atitle=Company+Overview+of+Andorra+Telecom%2C+SAU&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bloomberg.com%2Fresearch%2Fstocks%2Fprivate%2Fsnapshot.asp%3FprivcapId%3D558958875&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tdworld.com/overhead-distribution/prysmian-verticasa-cable-leads-way-ftth-andorra">"Prysmian VertiCasa Cable Leads the Way with FTTH in Andorra"</a>. <i>Transmission & Distribution World</i>. 1 January 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Transmission+%26+Distribution+World&rft.atitle=Prysmian+VertiCasa+Cable+Leads+the+Way+with+FTTH+in+Andorra&rft.date=2009-01-01&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tdworld.com%2Foverhead-distribution%2Fprysmian-verticasa-cable-leads-way-ftth-andorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190126220704/https://www.vilaweb.cat/noticia/3727499/20100512/aqui-radio-andorra.html">"Aquí Ràdio Andorra"</a>. <i>VilaWeb.cat</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vilaweb.cat/noticia/3727499/20100512/aqui-radio-andorra.html">the original</a> on 26 January 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=VilaWeb.cat&rft.atitle=Aqu%C3%AD+R%C3%A0dio+Andorra&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vilaweb.cat%2Fnoticia%2F3727499%2F20100512%2Faqui-radio-andorra.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPaís1981" class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">País, Ediciones El (4 April 1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://elpais.com/diario/1981/04/04/ultima/355183203_850215.html">"Desaparece la histórica Radio Andorra"</a>. <i>El País</i> (in స్పానిష్)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=El+Pa%C3%ADs&rft.atitle=Desaparece+la+hist%C3%B3rica+Radio+Andorra&rft.date=1981-04-04&rft.aulast=Pa%C3%ADs&rft.aufirst=Ediciones+El&rft_id=https%3A%2F%2Felpais.com%2Fdiario%2F1981%2F04%2F04%2Fultima%2F355183203_850215.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://f5nsl.free.fr/andorre/histoireg.html">"Radio Andorra : a brief history"</a>. <i>f5nsl.free.fr</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=f5nsl.free.fr&rft.atitle=Radio+Andorra+%3A+a+brief+history&rft_id=http%3A%2F%2Ff5nsl.free.fr%2Fandorre%2Fhistoireg.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.andorradifusio.ad/programes/programes/memories-darxiu/els-25-anys-de-lorta-a-la-radio-lepoca-daurada-25-anys-orta-lepoca-daurada">"25 anys ORTA: l'època daurada"</a>. <i>Andorradifusio.ad</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Andorradifusio.ad&rft.atitle=25+anys+ORTA%3A+l%27%C3%A8poca+daurada&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.andorradifusio.ad%2Fprogrames%2Fprogrames%2Fmemories-darxiu%2Fels-25-anys-de-lorta-a-la-radio-lepoca-daurada-25-anys-orta-lepoca-daurada&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201025164531/https://forum.ad/andorra-televisio-estrena-memories-darxiu-per-commemorar-els-25-anys/">"Andorra Televisió estrena "Memòries d'arxiu" per commemorar els 25 anys"</a>. <i>Forum.ad</i>. 10 February 2016. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://forum.ad/andorra-televisio-estrena-memories-darxiu-per-commemorar-els-25-anys/">the original</a> on 25 అక్టోబరు 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Forum.ad&rft.atitle=Andorra+Televisi%C3%B3+estrena+%22Mem%C3%B2ries+d%27arxiu%22+per+commemorar+els+25+anys&rft.date=2016-02-10&rft_id=https%3A%2F%2Fforum.ad%2Fandorra-televisio-estrena-memories-darxiu-per-commemorar-els-25-anys%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-163"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-163">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lavanguardia.com/tecnologia/20070924/53396909042/andorra-se-convertira-el-martes-en-uno-de-los-primeros-paises-europeos-en-implantar-la-tdt.html">"Andorra se convertirá el martes en uno de los primeros países europeos en implantar la TDT"</a>. <i>La Vanguardia</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=La+Vanguardia&rft.atitle=Andorra+se+convertir%C3%A1+el+martes+en+uno+de+los+primeros+pa%C3%ADses+europeos+en+implantar+la+TDT&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.lavanguardia.com%2Ftecnologia%2F20070924%2F53396909042%2Fandorra-se-convertira-el-martes-en-uno-de-los-primeros-paises-europeos-en-implantar-la-tdt.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-164"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-164">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prensaescrita.com/newspapers/andorra.php">"ANDORRA NEWSPAPERS"</a>. <i>Prensaescrita.com</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Prensaescrita.com&rft.atitle=ANDORRA+NEWSPAPERS&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.prensaescrita.com%2Fnewspapers%2Fandorra.php&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-165">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bondia.ad/cultura/pere-moles-recopila-la-publicitat-grafica-en-la-premsa-del-periode-1917-1969">"Pere Moles recopila la publicitat gràfica en la premsa del període 1917-1969"</a>. <i>BonDia Diari digital d'Andorra</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BonDia+Diari+digital+d%27Andorra.&rft.atitle=Pere+Moles+recopila+la+publicitat+gr%C3%A0fica+en+la+premsa+del+per%C3%ADode+1917-1969&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bondia.ad%2Fcultura%2Fpere-moles-recopila-la-publicitat-grafica-en-la-premsa-del-periode-1917-1969&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-166"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-166">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0051631.xml">"El Poble Andorrà - enciclopèdia.cat"</a>. <i>Enciclopedia.cat</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Enciclopedia.cat&rft.atitle=El+Poble+Andorr%C3%A0+-+enciclop%C3%A8dia.cat&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.enciclopedia.cat%2FEC-GEC-0051631.xml&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-167"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-167">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ura.ad/">Unió de Radioaficionats Andorra</a>. Ura.ad. Retrieved on 2015-12-30.</span> </li> <li id="cite_note-168"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-168">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190126164453/http://www.newsalliance.org/members/details/9">"Agència de Notícies Andorrana - European Alliance of News Agencies (EANA)"</a>. <i>Newsalliance.org</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newsalliance.org/members/details/9">the original</a> on 26 January 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Newsalliance.org&rft.atitle=Ag%C3%A8ncia+de+Not%C3%ADcies+Andorrana+-+European+Alliance+of+News+Agencies+%28EANA%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.newsalliance.org%2Fmembers%2Fdetails%2F9&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-169"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-169">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120629004406/http://www.andorra.ad/en-us/about_andorra/pages/culture_and_traditions.aspx">"About Andorra - Culture and traditions"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.andorra.ad/en-us/about_andorra/pages/culture_and_traditions.aspx">the original</a> on 29 జూన్ 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved 1 జూలై 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=About+Andorra+-+Culture+and+traditions&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.andorra.ad%2Fen-us%2Fabout_andorra%2Fpages%2Fculture_and_traditions.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-170"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-170">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.com/search?q=festes+i+tradicions+andorra">"festes i tradicions andorra - Google Search"</a>. <i>Google.com</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Google.com&rft.atitle=festes+i+tradicions+andorra+-+Google+Search&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fsearch%3Fq%3Dfestes%2Bi%2Btradicions%2Bandorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.turisandorra.com/comer-en-andorra">"Comer en Andorra"</a>. <i>Turisandorra.com</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Turisandorra.com&rft.atitle=Comer+en+Andorra&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.turisandorra.com%2Fcomer-en-andorra&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201021160801/https://www.hoteldeltarter.com/ca/cuina-tradicional-andorra/">"Cuina tradicional Andorra - Menjar bé i a bon preu"</a>. <i>Hoteldeltarter.com</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hoteldeltarter.com/ca/cuina-tradicional-andorra/">the original</a> on 21 అక్టోబరు 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Hoteldeltarter.com&rft.atitle=Cuina+tradicional+Andorra+-+Menjar+b%C3%A9+i+a+bon+preu&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.hoteldeltarter.com%2Fca%2Fcuina-tradicional-andorra%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-173"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-173">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://visitandorra.com/ca/cultura/art-romanic">"Art Romànic"</a>. <i>Andorra Turisme</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Andorra+Turisme&rft.atitle=Art+Rom%C3%A0nic&rft_id=https%3A%2F%2Fvisitandorra.com%2Fca%2Fcultura%2Fart-romanic&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-174"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-174">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120103210900/http://www.catala.ad/index.php?option=com_content&view=article&id=22&Itemid=25">"Itineraris Culturals"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catala.ad/index.php?option=com_content&view=article&id=22&Itemid=25">the original</a> on 3 జనవరి 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved 21 ఫిబ్రవరి 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Itineraris+Culturals&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.catala.ad%2Findex.php%3Foption%3Dcom_content%26view%3Darticle%26id%3D22%26Itemid%3D25&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-175"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-175">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ich.unesco.org/en/lists">"UNESCO - Summer solstice fire festivals in the Pyrenees"</a>. <i>ich.unesco.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ich.unesco.org&rft.atitle=UNESCO+-+Summer+solstice+fire+festivals+in+the+Pyrenees&rft_id=https%3A%2F%2Fich.unesco.org%2Fen%2Flists&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-176"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-176">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rsis.ramsar.org/ris/2183">"Vall de Madriu-Perafita-Claror - Ramsar Sites Information Service"</a>. <i>rsis.ramsar.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=rsis.ramsar.org&rft.atitle=Vall+de+Madriu-Perafita-Claror+-+Ramsar+Sites+Information+Service&rft_id=https%3A%2F%2Frsis.ramsar.org%2Fris%2F2183&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-177"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-177">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFCentre" class="citation web cs1">Centre, UNESCO World Heritage. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/en/list/1160/">"Madriu-Perafita-Claror Valley"</a>. <i>UNESCO World Heritage Centre</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 March</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=UNESCO+World+Heritage+Centre&rft.atitle=Madriu-Perafita-Claror+Valley&rft.aulast=Centre&rft.aufirst=UNESCO+World+Heritage&rft_id=https%3A%2F%2Fwhc.unesco.org%2Fen%2Flist%2F1160%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/sport/football/50019311">"Andorra end 21 year wait for Euro win"</a>. British Broadcasting Corporation. 11 October 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 October</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Andorra+end+21+year+wait+for+Euro+win&rft.pub=British+Broadcasting+Corporation&rft.date=2019-10-11&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fsport%2Ffootball%2F50019311&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irb.com/rankings/sportid=1/news/newsid=2070876.html#usa+andorra+improve+rating+rankings">"USA and Andorra improve rating in rankings"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140522033240/http://www.irb.com/rankings/sportid%3D1/news/newsid%3D2070876.html">Archived</a> 22 మే 2014 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-180"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-180">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.marca.com/2012/11/13/baloncesto/basketfeb/1352828175.html">"El BC Andorra quiere volver a la Liga más bella"</a>. MARCA.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=El+BC+Andorra+quiere+volver+a+la+Liga+m%C3%A1s+bella&rft.pub=MARCA.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marca.com%2F2012%2F11%2F13%2Fbaloncesto%2Fbasketfeb%2F1352828175.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-181"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-181">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elmundo.es/deportes/2014/03/22/532e12b2e2704e1a3d8b457f.html">"El River Andorra regresa a la ACB 18 años después | Baloncesto | EL MUNDO"</a>. Elmundo.es. 2014-03-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2015-05-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=El+River+Andorra+regresa+a+la+ACB+18+a%C3%B1os+despu%C3%A9s+%26%23124%3B+Baloncesto+%26%23124%3B+EL+MUNDO&rft.pub=Elmundo.es&rft.date=2014-03-22&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elmundo.es%2Fdeportes%2F2014%2F03%2F22%2F532e12b2e2704e1a3d8b457f.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-182"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-182">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cricketworld.com/netherlands-based-ffop-cc-beats-andorra-xi/32216.htm">"Netherlands Based FFOP CC Beats Andorra National Team"</a>. <i>Cricket World</i>. 3 September 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 December</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Cricket+World&rft.atitle=Netherlands+Based+FFOP+CC+Beats+Andorra+National+Team&rft.date=2012-09-03&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cricketworld.com%2Fnetherlands-based-ffop-cc-beats-andorra-xi%2F32216.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="బయటి_లింకులు"><span id=".E0.B0.AC.E0.B0.AF.E0.B0.9F.E0.B0.BF_.E0.B0.B2.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.95.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>బయటి లింకులు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&section=28" title="విభాగాన్ని మార్చు: బయటి లింకులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>ప్రభుత్వము</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050124092812/http://www.govern.ad/">Govern d'Andorra</a> - Official governmental site (in Catalan)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-a/andorra.html">Chief of State and Cabinet Members</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100324192802/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-a/andorra.html">Archived</a> 2010-03-24 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <p><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A4_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="భూపరివేష్టిత దేశాలు">భూపరివేష్టిత దేశాలు</a> </p><p><br /> </p> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐l2lmx Cached time: 20241123144107 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.948 seconds Real time usage: 2.277 seconds Preprocessor visited node count: 10358/1000000 Post‐expand include size: 278098/2097152 bytes Template argument size: 11076/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 4/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 544322/5000000 bytes Lua time usage: 1.204/10.000 seconds Lua memory usage: 24017255/52428800 bytes Lua Profile: ? 200 ms 17.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::callParserFunction 200 ms 17.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::gsub 80 ms 7.0% <mw.lua:694> 60 ms 5.3% dataWrapper <mw.lua:672> 60 ms 5.3% recursiveClone <mwInit.lua:45> 60 ms 5.3% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::preprocess 60 ms 5.3% <mw.title.lua:50> 40 ms 3.5% (for generator) <mw.lua:205> 40 ms 3.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::match 40 ms 3.5% [others] 300 ms 26.3% Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1926.606 1 -total 53.90% 1038.522 1 మూస:Reflist 37.28% 718.218 104 మూస:Cite_web 16.11% 310.357 62 మూస:Sfn 11.44% 220.331 1 మూస:Infobox_Country 6.99% 134.750 2 మూస:Lang 5.30% 102.178 1 మూస:ఐరోపా 5.10% 98.289 1 మూస:Navbox_generic 4.13% 79.619 13 మూస:Cite_news 3.58% 69.054 1 మూస:Clarify --> <!-- Saved in parser cache with key tewiki:pcache:idhash:93314-0!canonical and timestamp 20241123144107 and revision id 4334135. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=అండొర్రా&oldid=4334135">https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=అండొర్రా&oldid=4334135</a>" నుండి వెలికితీశారు</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:వర్గాలు">వర్గాలు</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_unrecognized_language" title="వర్గం:CS1 maint: unrecognized language">CS1 maint: unrecognized language</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D-language_sources_(ca)&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:CS1 కాటలాన్-language sources (ca) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">CS1 కాటలాన్-language sources (ca)</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D-language_sources_(es)&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:CS1 స్పానిష్-language sources (es) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">CS1 స్పానిష్-language sources (es)</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_with_Catalan-language_sources_(ca)&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Articles with Catalan-language sources (ca) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Articles with Catalan-language sources (ca)</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D-language_sources_(de)&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:CS1 జర్మన్-language sources (de) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">CS1 జర్మన్-language sources (de)</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AB%E0%B1%88%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%97%E0%B0%B2_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:తెగిపోయిన ఫైలులింకులు గల పేజీలు">తెగిపోయిన ఫైలులింకులు గల పేజీలు</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_needing_clarification_from_August_2014&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Wikipedia articles needing clarification from August 2014 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wikipedia articles needing clarification from August 2014</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="వర్గం:ఐరోపా">ఐరోపా</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:యూరప్ దేశాలు">యూరప్ దేశాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:1278_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:1278 స్థాపితాలు">1278 స్థాపితాలు</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">దాచిన వర్గాలు: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="వర్గం:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Harv_and_Sfn_no-target_errors" title="వర్గం:Harv and Sfn no-target errors">Harv and Sfn no-target errors</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Webarchive_template_wayback_links" title="వర్గం:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1:_long_volume_value" title="వర్గం:CS1: long volume value">CS1: long volume value</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Lang_and_lang-xx_template_errors" title="వర్గం:Lang and lang-xx template errors">Lang and lang-xx template errors</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_with_invalid_date_parameter_in_template" title="వర్గం:Articles with invalid date parameter in template">Articles with invalid date parameter in template</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>మార్గదర్శకపు మెనూ</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">వ్యక్తిగత పరికరాలు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="మీ ఐపీ చిరునామాకి సంబంధించిన వాడుకరి పేజీ">లాగిన్ అయిలేరు</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A" title="ఈ ఐపీ చిరునామా నుండి చేసిన మార్పుల గురించి చర్చ [n]" accesskey="n"><span>ఈ IP కి సంబంధించిన చర్చ</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఈ IP అడ్రసు నుండి చేసిన దిద్దుబాట్ల జాబితా [y]" accesskey="y"><span>మార్పుచేర్పులు</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు"><span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o"><span>లాగినవండి</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పేరుబరులు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" title="విషయపు పేజీని చూడండి [c]" accesskey="c"><span>వ్యాసం</span></a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" rel="discussion" title="విషయపు పేజీ గురించి చర్చ [t]" accesskey="t"><span>చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">తెలుగు</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">చూపులు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit" title="ఈ పేజీ సోర్సుకోడ్ను దిద్దండి [e]" accesskey="e"><span>మార్చు</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=history" title="ఈ పేజీ మునుపటి కూర్పులు [h]" accesskey="h"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="మరిన్ని ఎంపికలు" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">మరిన్ని</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >వెతుకు</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="వికీపీడియాలో వెతకండి" aria-label="వికీపీడియాలో వెతకండి" autocapitalize="sentences" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="ప్రత్యేక:అన్వేషణ"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="పేజీలలో ఈ పాఠ్యం కొరకు వెతుకు" value="వెతుకు"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="కచ్చితంగా ఇదే పేరుతో పేజీ ఉంటే అక్కడికి తీసుకెళ్ళు" value="వెళ్లు"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">మార్గదర్శకము</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి [z]" accesskey="z"><span>మొదటి పేజీ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%83%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="ఓ యాదృచ్చిక పేజీని చూడండి [x]" accesskey="x"><span>యాదృచ్ఛిక పేజీ</span></a></li><li id="n-రచ్చబండ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1"><span>రచ్చబండ</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF"><span>వికీపీడియా గురించి</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Contact_us"><span>సంప్రదింపు పేజీ</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te" title="మాకు తోడ్పడండి"><span>విరాళాలు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-పరస్పరక్రియ" class="mw-portlet mw-portlet-పరస్పరక్రియ vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-పరస్పరక్రియ-label" > <h3 id="p-పరస్పరక్రియ-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పరస్పరక్రియ</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-సహాయసూచిక" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95"><span>సహాయసూచిక</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ప్రాజెక్టు గురించి, మీరేం చేయవచ్చు, సమాచారం ఎక్కడ దొరుకుతుంది"><span>సముదాయ పందిరి</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వికీలో ఇటీవల జరిగిన మార్పుల జాబితా. [r]" accesskey="r"><span>ఇటీవలి మార్పులు</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81"><span>కొత్త పేజీలు</span></a></li><li id="n-దస్త్రం-ఎక్కింపు" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:File_Upload_Wizard"><span>దస్త్రం ఎక్కింపు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పరికరాల పెట్టె</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" title="ఇక్కడికి లింకై ఉన్న అన్ని వికీ పేజీల జాబితా [j]" accesskey="j"><span>ఇక్కడికి లింకున్న పేజీలు</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE" rel="nofollow" title="ఈ పేజీకి లింకై ఉన్న పేజీల్లో జరిగిన ఇటీవలి మార్పులు [k]" accesskey="k"><span>సంబంధిత మార్పులు</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు" title="దస్త్రాలను ఎక్కించండి [u]" accesskey="u"><span>దస్త్రపు ఎక్కింపు</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక పేజీలన్నిటి జాబితా [q]" accesskey="q"><span>ప్రత్యేక పేజీలు</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&oldid=4334135" title="ఈ పేజీకి చెందిన ఈ కూర్పుకు శాశ్వత లింకు"><span>శాశ్వత లింకు</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=info" title="ఈ పేజీ గురించి మరింత సమాచారం"><span>పేజీ సమాచారం</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:CiteThisPage&page=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&id=4334135&wpFormIdentifier=titleform" title="ఈ పేజీని ఎలా ఉల్లేఖించాలనే దానిపై సమాచారం"><span>ఈ పేజీని ఉల్లేఖించండి</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%2585%25E0%25B0%2582%25E0%25B0%25A1%25E0%25B1%258A%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25B0%25E0%25B0%25BE"><span>పొట్టి URL ని పొందండి</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:QrCode&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%2585%25E0%25B0%2582%25E0%25B0%25A1%25E0%25B1%258A%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25B0%25E0%25B0%25BE"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ముద్రణ/ఎగుమతి</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE"><span>ఓ పుస్తకాన్ని సృష్టించండి</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:DownloadAsPdf&page=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=show-download-screen"><span>PDF రూపంలో దించుకోండి</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&printable=yes" title="ఈ పేజీకి ముద్రించుకోదగ్గ కూర్పు [p]" accesskey="p"><span>అచ్చుతీయదగ్గ కూర్పు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ఇతర ప్రాజెక్టులలో</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Andorra" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q228" title="ఈ పేజీకి జత చేసి ఉన్న వికీడేటా పేజీకి లంకె [g]" accesskey="g"><span>వికీడేటా అంశం</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ఇతర భాషలు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇంగ్లీష్" lang="en" hreflang="en" data-title="Andorra" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ఇంగ్లీష్" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अण्डोरा – హిందీ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अण्डोरा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="హిందీ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8B%E0%B2%B0" title="ಅಂಡೋರ – కన్నడ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಂಡೋರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="కన్నడ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8B%E0%AE%B0%E0%AE%BE" title="அந்தோரா – తమిళము" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அந்தோரா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="తమిళము" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8B%E0%B4%B1" title="അൻഡോറ – మలయాళం" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അൻഡോറ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="మలయాళం" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – అబ్ఖాజియన్" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Андорра" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="అబ్ఖాజియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఆఖినీస్" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Andorra" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ఆఖినీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D1%8D" title="Андоррэ – అడిగాబ్జే" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Андоррэ" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="అడిగాబ్జే" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="విశేష వ్యాసాలు"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఆఫ్రికాన్స్" lang="af" hreflang="af" data-title="Andorra" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ఆఫ్రికాన్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – స్విస్ జర్మన్" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Andorra" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="స్విస్ జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B6%E1%88%AB" title="አንዶራ – అమ్హారిక్" lang="am" hreflang="am" data-title="አንዶራ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="అమ్హారిక్" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Andorra" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – అరగోనిస్" lang="an" hreflang="an" data-title="Andorra" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="అరగోనిస్" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Eandorre" title="Eandorre – ప్రాచీన ఆంగ్లం" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Eandorre" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ప్రాచీన ఆంగ్లం" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अंडोरा – ఆంగిక" lang="anp" hreflang="anp" data-title="अंडोरा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ఆంగిక" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="أندورا – అరబిక్" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أندورا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A2%DC%95%DC%98%DC%AA%DC%90" title="ܐܢܕܘܪܐ – అరామైక్" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܢܕܘܪܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="అరామైక్" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%86%D8%B6%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="أنضورا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="أنضورا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="اندورا – ఈజిప్షియన్ అరబిక్" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اندورا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ఈజిప్షియన్ అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఆస్టూరియన్" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Andorra" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ఆస్టూరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80" title="Андор – అవారిక్" lang="av" hreflang="av" data-title="Андор" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="అవారిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Andorra" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अंडोरा – అవధి" lang="awa" hreflang="awa" data-title="अंडोरा" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="అవధి" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – అజర్బైజాని" lang="az" hreflang="az" data-title="Andorra" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="అజర్బైజాని" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آندورا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – బాష్కిర్" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Андорра" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="బాష్కిర్" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – బాలినీస్" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Andorra" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="బాలినీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Andorra" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Anduora" title="Anduora – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Anduora" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Andora" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – బెలారుషియన్" lang="be" hreflang="be" data-title="Андора" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="బెలారుషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Андора" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Andora" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – బల్గేరియన్" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Андора" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="బల్గేరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अंडोरा – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="अंडोरा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – బిస్లామా" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Andorra" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="బిస్లామా" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A7%8B%E0%A6%B0%E0%A6%BE" title="অ্যান্ডোরা – బంగ్లా" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অ্যান্ডোরা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="బంగ్లా" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%8C%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BC%8D" title="ཨན་ཌོར་ར། – టిబెటన్" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཨན་ཌོར་ར།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="టిబెటన్" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A7%8B%E0%A6%B0%E0%A6%BE" title="এন্ডোরা – బిష్ణుప్రియ" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="এন্ডোরা" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="బిష్ణుప్రియ" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – బ్రెటన్" lang="br" hreflang="br" data-title="Andorra" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="బ్రెటన్" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – బోస్నియన్" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Andora" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="బోస్నియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%BE" title="Андорро – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Андорро" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="విశేష వ్యాసాలు"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కాటలాన్" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Andorra" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="కాటలాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Andorra" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Andorra" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – చెచెన్" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Андорра" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="చెచెన్" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – సెబువానో" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Andorra" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="సెబువానో" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – చమర్రో" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Andorra" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="చమర్రో" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%82%E1%8F%99%E1%8E%B3" title="ᎠᏂᏙᎳ – చెరోకీ" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏂᏙᎳ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="చెరోకీ" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%86%D8%B1%D8%A7" title="ئەندۆرا – సెంట్రల్ కర్డిష్" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەندۆرا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="సెంట్రల్ కర్డిష్" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కోర్సికన్" lang="co" hreflang="co" data-title="Andorra" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="కోర్సికన్" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – క్రిమియన్ టర్కిష్" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Andorra" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="క్రిమియన్ టర్కిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – చెక్" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Andorra" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="చెక్" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కషుబియన్" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Andorra" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="కషుబియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – చర్చ్ స్లావిక్" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Андора" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="చర్చ్ స్లావిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – చువాష్" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Андорра" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="చువాష్" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – వెల్ష్" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Andorra" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="వెల్ష్" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – డానిష్" lang="da" hreflang="da" data-title="Andorra" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="డానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – జర్మన్" lang="de" hreflang="de" data-title="Andorra" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Andorra" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లోయర్ సోర్బియన్" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Andorra" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="లోయర్ సోర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="एण्डोरा – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="एण्डोरा" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%AC%DE%82%DE%B0%DE%91%DE%AF%DE%83%DE%A7" title="އެންޑޯރާ – దివేహి" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އެންޑޯރާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="దివేహి" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – యూ" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Andorra" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="యూ" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B4%CF%8C%CF%81%CF%81%CE%B1" title="Ανδόρρα – గ్రీక్" lang="el" hreflang="el" data-title="Ανδόρρα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="గ్రీక్" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/And%C3%A5rra_(Princip%C3%A4)" title="Andårra (Principä) – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Andårra (Principä)" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Andoro" title="Andoro – ఎస్పెరాంటో" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Andoro" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ఎస్పెరాంటో" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – స్పానిష్" lang="es" hreflang="es" data-title="Andorra" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="స్పానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఎస్టోనియన్" lang="et" hreflang="et" data-title="Andorra" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ఎస్టోనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – బాస్క్యూ" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Andorra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="బాస్క్యూ" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Andorra" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا – పర్షియన్" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آندورا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="పర్షియన్" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Anndoora" title="Anndoora – ఫ్యుల" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Anndoora" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ఫ్యుల" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="విశేష వ్యాసాలు"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఫిన్నిష్" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Andorra" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ఫిన్నిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Andorra" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఫారోస్" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Andorra" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ఫారోస్" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Andorre" title="Andorre – ఫ్రెంచ్" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Andorre" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ఫ్రెంచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Andorra" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – ఉత్తర ఫ్రిసియన్" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Andora" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ఉత్తర ఫ్రిసియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Andore" title="Andore – ఫ్రియులియన్" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Andore" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ఫ్రియులియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – పశ్చిమ ఫ్రిసియన్" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Andorra" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="పశ్చిమ ఫ్రిసియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/And%C3%B3ra" title="Andóra – ఐరిష్" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Andóra" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ఐరిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – గాగౌజ్" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Andorra" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="గాగౌజ్" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/And%C3%B2r" title="Andòr – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Andòr" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – స్కాటిష్ గేలిక్" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Andorra" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="స్కాటిష్ గేలిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – గాలిషియన్" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Andorra" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="గాలిషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/And%C3%B3rra" title="Andórra – గ్వారనీ" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Andórra" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="గ్వారనీ" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%81%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अँडोरा – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="अँडोरा" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BF%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0" title="𐌰𐌽𐌳𐌰𐌿𐍂𐌰 – గోథిక్" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌰𐌽𐌳𐌰𐌿𐍂𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="గోథిక్" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%8F%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1%E0%AB%8B%E0%AA%B0%E0%AA%BE" title="એન્ડોરા – గుజరాతి" lang="gu" hreflang="gu" data-title="એન્ડોરા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="గుజరాతి" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మాంక్స్" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Andorra" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="మాంక్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – హౌసా" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Andorra" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="హౌసా" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – హక్కా చైనీస్" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Andorra" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="హక్కా చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBAnakola" title="ʻAnakola – హవాయియన్" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻAnakola" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="హవాయియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%94" title="אנדורה – హిబ్రూ" lang="he" hreflang="he" data-title="אנדורה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="హిబ్రూ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Andorra" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – క్రొయేషియన్" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Andora" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="క్రొయేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – అప్పర్ సోర్బియన్" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Andorra" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="అప్పర్ సోర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/And%C3%B2" title="Andò – హైటియన్ క్రియోల్" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Andò" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="హైటియన్ క్రియోల్" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – హంగేరియన్" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Andorra" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="హంగేరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%80%D6%80%D5%A1" title="Անդորրա – ఆర్మేనియన్" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Անդորրա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ఆర్మేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇంటర్లింగ్వా" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Andorra" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ఇంటర్లింగ్వా" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఐబాన్" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Andorra" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ఐబాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇండోనేషియన్" lang="id" hreflang="id" data-title="Andorra" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ఇండోనేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇంటర్లింగ్" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Andorra" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ఇంటర్లింగ్" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇగ్బో" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Andorra" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ఇగ్బో" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఐలోకో" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Andorra" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ఐలోకో" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – ఈడో" lang="io" hreflang="io" data-title="Andora" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ఈడో" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఐస్లాండిక్" lang="is" hreflang="is" data-title="Andorra" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ఐస్లాండిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇటాలియన్" lang="it" hreflang="it" data-title="Andorra" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ఇటాలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%A9" title="アンドラ – జపనీస్" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アンドラ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="జపనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Anduora" title="Anduora – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Anduora" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/andoras" title="andoras – లోజ్బాన్" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="andoras" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="లోజ్బాన్" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – జావనీస్" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Andorra" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="జావనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ანდორა – జార్జియన్" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ანდორა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="జార్జియన్" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కారా-కల్పాక్" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Andorra" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="కారా-కల్పాక్" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కాబిల్" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Andorra" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="కాబిల్" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D1%8D" title="Андоррэ – కబార్డియన్" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Андоррэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="కబార్డియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Andor%C9%A9" title="Andorɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Andorɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – కోంగో" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Andora" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="కోంగో" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – కజఖ్" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Андорра" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="కజఖ్" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%84%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9E%BC%E1%9E%9A%E1%9F%89%E1%9E%B6" title="អង់ដូរ៉ា – ఖ్మేర్" lang="km" hreflang="km" data-title="អង់ដូរ៉ា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ఖ్మేర్" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%88%EB%8F%84%EB%9D%BC" title="안도라 – కొరియన్" lang="ko" hreflang="ko" data-title="안도라" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="కొరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – కోమి-పర్మాక్" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Андорра" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="కోమి-పర్మాక్" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – కరచే-బల్కార్" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Андорра" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="కరచే-బల్కార్" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కొలోనియన్" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Andorra" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="కొలోనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కుర్దిష్" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Andorra" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="కుర్దిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – కోమి" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Андорра" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="కోమి" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – కోర్నిష్" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Andorra" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="కోర్నిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – కిర్గిజ్" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Андорра" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="కిర్గిజ్" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లాటిన్" lang="la" hreflang="la" data-title="Andorra" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="లాటిన్" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లాడినో" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Andorra" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="లాడినో" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లక్సెంబర్గిష్" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Andorra" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="లక్సెంబర్గిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – లేజ్ఘియన్" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Андорра" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="లేజ్ఘియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Andora" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లిమ్బర్గిష్" lang="li" hreflang="li" data-title="Andorra" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="లిమ్బర్గిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Andora" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Andora" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Andorra" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – లింగాల" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Andora" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="లింగాల" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%AD%E0%BA%B1%E0%BA%87%E0%BB%82%E0%BA%94%E0%BA%A5%E0%BA%B2" title="ປະເທດອັງໂດລາ – లావో" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດອັງໂດລາ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="లావో" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – లిథువేనియన్" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Andora" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="లిథువేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Andora" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – లాట్వియన్" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Andora" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="లాట్వియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మాదురీస్" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Andorra" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="మాదురీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="एन्डोरा – మైథిలి" lang="mai" hreflang="mai" data-title="एन्डोरा" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="మైథిలి" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Andorra" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – మోక్ష" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Андора" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="మోక్ష" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/And%C3%B4ra" title="Andôra – మలగాసి" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Andôra" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="మలగాసి" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Андорра" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/%C4%80nat%C5%8Dra" title="Ānatōra – మావొరీ" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Ānatōra" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="మావొరీ" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మినాంగ్కాబో" lang="min" hreflang="min" data-title="Andorra" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="మినాంగ్కాబో" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – మాసిడోనియన్" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Андора" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="మాసిడోనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – మంగోలియన్" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Андорра" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="మంగోలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%A6%EA%AF%9F%EA%AF%97%EA%AF%A3%EA%AF%94%EA%AF%94%EA%AF%A5" title="ꯑꯦꯟꯗꯣꯔꯔꯥ – మణిపురి" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯦꯟꯗꯣꯔꯔꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="మణిపురి" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="आंदोरा – మరాఠీ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="आंदोरा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="మరాఠీ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Андорра" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మలయ్" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Andorra" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="మలయ్" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మాల్టీస్" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Andorra" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="మాల్టీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మిరాండిస్" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Andorra" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="మిరాండిస్" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အင်ဒိုရာနိုင်ငံ – బర్మీస్" lang="my" hreflang="my" data-title="အင်ဒိုရာနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="బర్మీస్" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Андорра Мастор – ఎర్జియా" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Андорра Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ఎర్జియా" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="آندورا – మాసన్దెరాని" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آندورا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="మాసన్దెరాని" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – నియాపోలిటన్" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Andorra" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="నియాపోలిటన్" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లో జర్మన్" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Andorra" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="లో జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – లో సాక్సన్" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Andorra" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="లో సాక్సన్" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="एन्डोरा – నేపాలి" lang="ne" hreflang="ne" data-title="एन्डोरा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="నేపాలి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="एण्डोरा – నెవారి" lang="new" hreflang="new" data-title="एण्डोरा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="నెవారి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – డచ్" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Andorra" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="డచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – నార్వేజియాన్ న్యోర్స్క్" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Andorra" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="నార్వేజియాన్ న్యోర్స్క్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="విశేష వ్యాసాలు"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – నార్వేజియన్ బొక్మాల్" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Andorra" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="నార్వేజియన్ బొక్మాల్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Andora" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Aundorre" title="Aundorre – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Aundorre" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఉత్తర సోతో" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Andorra" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="ఉత్తర సోతో" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/And%C3%B2rra" title="Andòrra – ఆక్సిటన్" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Andòrra" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ఆక్సిటన్" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Andorra" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Andooraa" title="Andooraa – ఒరోమో" lang="om" hreflang="om" data-title="Andooraa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ఒరోమో" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%86%E0%AC%A3%E0%AD%8D%E0%AC%A1%E0%AD%8B%E0%AC%B0%E0%AC%BE" title="ଆଣ୍ଡୋରା – ఒడియా" lang="or" hreflang="or" data-title="ଆଣ୍ଡୋରା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ఒడియా" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%C3%A6" title="Андоррæ – ఒసేటిక్" lang="os" hreflang="os" data-title="Андоррæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ఒసేటిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A9%B0%E0%A8%A1%E0%A9%8B%E0%A8%B0%E0%A8%BE" title="ਅੰਡੋਰਾ – పంజాబీ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅੰਡੋਰਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="పంజాబీ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – పంగాసినాన్" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Andorra" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="పంగాసినాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – పంపన్గా" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Andora" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="పంపన్గా" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – పపియమేంటో" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Andora" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="పపియమేంటో" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Andore" title="Andore – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Andore" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Andorra" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अंडोरा – పాలీ" lang="pi" hreflang="pi" data-title="अंडोरा" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="పాలీ" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Endora" title="Endora – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Endora" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – పోలిష్" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Andora" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="పోలిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Andorra" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%88%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="انڈورا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="انڈورا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B4%CF%8C%CF%81%CF%81%CE%B1" title="Ανδόρρα – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Ανδόρρα" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="اندورا – పాష్టో" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اندورا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="పాష్టో" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – పోర్చుగీస్" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Andorra" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="పోర్చుగీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Anthura" title="Anthura – కెచువా" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Anthura" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="కెచువా" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – రోమన్ష్" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Andorra" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="రోమన్ష్" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Andorra" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – రోమేనియన్" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Andorra" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="రోమేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఆరోమేనియన్" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Andorra" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="ఆరోమేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Andorre" title="Andorre – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Andorre" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – రష్యన్" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Андорра" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="రష్యన్" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Андора" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – కిన్యర్వాండా" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Andora" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="కిన్యర్వాండా" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="अण्डोरा – సంస్కృతం" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अण्डोरा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="సంస్కృతం" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – సాఖా" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Андорра" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="సాఖా" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – సార్డీనియన్" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Andorra" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="సార్డీనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – సిసిలియన్" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Andorra" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="సిసిలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Andorrie" title="Andorrie – స్కాట్స్" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Andorrie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="స్కాట్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%8A%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="انڊورا – సింధీ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="انڊورا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="సింధీ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఉత్తర సామి" lang="se" hreflang="se" data-title="Andorra" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="ఉత్తర సామి" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/And%C3%B4ro" title="Andôro – సాంగో" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Andôro" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="సాంగో" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – సేర్బో-క్రొయేషియన్" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Andora" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="సేర్బో-క్రొయేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/An%E1%B8%8Dura" title="Anḍura – టాచెల్హిట్" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Anḍura" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="టాచెల్హిట్" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A2%E1%82%85%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%82%87%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%82%87%E1%80%9B%E1%82%83%E1%82%87" title="မိူင်းဢႅၼ်ႇတူဝ်ႇရႃႇ – షాన్" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းဢႅၼ်ႇတူဝ်ႇရႃႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="షాన్" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%87%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%9D%E0%B6%BB%E0%B7%8F" title="ඇන්ඩෝරා – సింహళం" lang="si" hreflang="si" data-title="ඇන්ඩෝරා" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="సింహళం" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Andorra" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – స్లోవక్" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Andorra" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="స్లోవక్" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – స్లోవేనియన్" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Andora" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="స్లోవేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Anatora" title="Anatora – సమోవన్" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Anatora" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="సమోవన్" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఇనారి సామి" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Andorra" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ఇనారి సామి" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – షోన" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Andora" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="షోన" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – సోమాలి" lang="so" hreflang="so" data-title="Andorra" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="సోమాలి" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – అల్బేనియన్" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Andorra" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="అల్బేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Андора – సెర్బియన్" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Андора" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="సెర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Andorrakondre" title="Andorrakondre – స్రానన్ టోంగో" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Andorrakondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="స్రానన్ టోంగో" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IYandola" title="IYandola – స్వాతి" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IYandola" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="స్వాతి" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Andorra" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – సండానీస్" lang="su" hreflang="su" data-title="Andorra" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="సండానీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – స్వీడిష్" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Andorra" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="స్వీడిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – స్వాహిలి" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Andorra" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="స్వాహిలి" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Andora" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Andorra" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Andorra" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – టేటం" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Andorra" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="టేటం" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – తజిక్" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Андорра" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="తజిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B2" title="ประเทศอันดอร์รา – థాయ్" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศอันดอร์รา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="థాయ్" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – తుర్క్మెన్" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Andorra" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="తుర్క్మెన్" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – టగలాగ్" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Andorra" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="టగలాగ్" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Andorr%C9%99" title="Andorrə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Andorrə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BBAnitola" title="ʻAnitola – టాంగాన్" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻAnitola" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="టాంగాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – టోక్ పిసిన్" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Andora" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="టోక్ పిసిన్" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – టర్కిష్" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Andorra" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="టర్కిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – తరోకో" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Andorra" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="తరోకో" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – సోంగా" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Andorra" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="సోంగా" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – టాటర్" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Андорра" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="టాటర్" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – టుంబుకా" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Andorra" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="టుంబుకా" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ట్వి" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Andorra" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="ట్వి" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – ఉడ్ముర్ట్" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Андорра" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ఉడ్ముర్ట్" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%B1%D8%A7" title="ئاندوررا – ఉయ్ఘర్" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئاندوررا" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ఉయ్ఘర్" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра – ఉక్రెయినియన్" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Андорра" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ఉక్రెయినియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%88%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="انڈورا – ఉర్దూ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="انڈورا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ఉర్దూ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – ఉజ్బెక్" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Andorra" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ఉజ్బెక్" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Andora" title="Andora – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Andora" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Andorr" title="Andorr – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Andorr" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – వియత్నామీస్" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Andorra" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="వియత్నామీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Andorra" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Landor%C3%A4n" title="Landorän – వోలాపుక్" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Landorän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="వోలాపుక్" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/And%C3%B4re" title="Andôre – వాలూన్" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Andôre" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="వాలూన్" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – వారే" lang="war" hreflang="war" data-title="Andorra" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="వారే" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Andoor" title="Andoor – ఉలూఫ్" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Andoor" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ఉలూఫ్" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E9%81%93%E5%B0%94" title="安道尔 – వు చైనీస్" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="安道尔" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="వు చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BC%D1%83%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%9D%D1%83%D1%82%D0%B3" title="Андормудин Нутг – కల్మిక్" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Андормудин Нутг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="కల్మిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – షోసా" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Andorra" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="షోసా" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ანდორა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ანდორა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%93%D7%90%D7%A8%D7%A2" title="אנדארע – ఇడ్డిష్" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אנדארע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ఇడ్డిష్" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80nd%C3%B3r%C3%A0" title="Àndórà – యోరుబా" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àndórà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="యోరుబా" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – జువాన్" lang="za" hreflang="za" data-title="Andorra" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="జువాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Andorra" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B4%B9%E2%B5%93%E2%B5%95%E2%B4%B0" title="ⴰⵏⴹⵓⵕⴰ – ప్రామాణిక మొరొకన్ టామజైట్" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵏⴹⵓⵕⴰ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="ప్రామాణిక మొరొకన్ టామజైట్" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E9%81%93%E5%B0%94" title="安道尔 – చైనీస్" lang="zh" hreflang="zh" data-title="安道尔" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E9%81%93%E7%88%BE" title="安道爾 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="安道爾" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Andorra" title="Andorra – మిన్ నాన్ చైనీస్" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Andorra" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="మిన్ నాన్ చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E9%81%93%E7%88%BE" title="安道爾 – కాంటనీస్" lang="yue" hreflang="yue" data-title="安道爾" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="కాంటనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/I-Andora" title="I-Andora – జూలూ" lang="zu" hreflang="zu" data-title="I-Andora" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="జూలూ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q228#sitelinks-wikipedia" title="భాషాలింకులను మార్చు" class="wbc-editpage">లంకెలను మార్చు</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ఈ పేజీలో చివరి మార్పు 2 అక్టోబరు 2024న 05:35కు జరిగింది.</li> <li id="footer-info-copyright">పాఠ్యం <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు</a>; క్రింద లభ్యం అదనపు షరతులు వర్తించవచ్చు. మరిన్ని వివరాలకు <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">వాడుక నియమాలను</a> చూడండి.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">గోప్యతా విధానం</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF">వికీపీడియా గురించి</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%81">అస్వీకారములు</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">వృద్ధికారులు</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/te.wikipedia.org">గణాంకాలు</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">కుకీ ప్రకటన</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//te.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">మొబైల్ వీక్షణ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-r2wfs","wgBackendResponseTime":176,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.948","walltime":"2.277","ppvisitednodes":{"value":10358,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":278098,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11076,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":544322,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1926.606 1 -total"," 53.90% 1038.522 1 మూస:Reflist"," 37.28% 718.218 104 మూస:Cite_web"," 16.11% 310.357 62 మూస:Sfn"," 11.44% 220.331 1 మూస:Infobox_Country"," 6.99% 134.750 2 మూస:Lang"," 5.30% 102.178 1 మూస:ఐరోపా"," 5.10% 98.289 1 మూస:Navbox_generic"," 4.13% 79.619 13 మూస:Cite_news"," 3.58% 69.054 1 మూస:Clarify"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.204","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":24017255,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFAndorra_Guides2018\"] = 1,\n [\"CITEREFBernardos2016\"] = 1,\n [\"CITEREFCentre\"] = 1,\n [\"CITEREFFont_Rius1985\"] = 1,\n [\"CITEREFFreedman1999\"] = 1,\n [\"CITEREFGaston1912\"] = 1,\n [\"CITEREFLorenzo\"] = 1,\n [\"CITEREFLuengo2014\"] = 1,\n [\"CITEREFMalankar2017\"] = 1,\n [\"CITEREFMarsenyach\"] = 1,\n [\"CITEREFMinahan2000\"] = 1,\n [\"CITEREFPaís1981\"] = 1,\n [\"CITEREFPaís1985\"] = 2,\n [\"CITEREFPaís1986\"] = 1,\n [\"CITEREFPaís1989\"] = 1,\n [\"CITEREFPaís1992\"] = 1,\n [\"CITEREFPaís1996\"] = 1,\n [\"CITEREFPaís2006\"] = 1,\n [\"CITEREFRTVA.\"] = 1,\n [\"CITEREFRuiz-Medrano2015\"] = 1,\n [\"CITEREFVidal\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Cite GREC\"] = 2,\n [\"Cite book\"] = 4,\n [\"Cite encyclopedia\"] = 1,\n [\"Cite journal\"] = 1,\n [\"Cite news\"] = 13,\n [\"Cite web\"] = 104,\n [\"Clarify\"] = 1,\n [\"DEFAULTSORT:అండొర్రా\"] = 1,\n [\"Historical populations\"] = 1,\n [\"ISBN\"] = 2,\n [\"In lang\"] = 1,\n [\"Infobox Country\"] = 1,\n [\"Lang\"] = 2,\n [\"Map_caption\"] = 1,\n [\"Nowrap\"] = 1,\n [\"Oclc\"] = 1,\n [\"Reflist\"] = 1,\n [\"Sfn\"] = 62,\n [\"Smallsup\"] = 2,\n [\"Spaces\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 5,\n [\"ఐరోపా\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n","limitreport-profile":[["?","200","17.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","200","17.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","80","7.0"],["\u003Cmw.lua:694\u003E","60","5.3"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","60","5.3"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","60","5.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::preprocess","60","5.3"],["\u003Cmw.title.lua:50\u003E","40","3.5"],["(for generator) \u003Cmw.lua:205\u003E","40","3.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","40","3.5"],["[others]","300","26.3"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-l2lmx","timestamp":"20241123144107","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0c05\u0c02\u0c21\u0c4a\u0c30\u0c4d\u0c30\u0c3e","url":"https:\/\/te.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q228","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q228","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-04-11T20:24:02Z","dateModified":"2024-10-02T05:35:21Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/19\/Flag_of_Andorra.svg"}</script> </body> </html>