CINXE.COM
Frankenŝtejno - RationalWiki
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="en" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"/> <title>Frankenŝtejno - RationalWiki</title> <script>document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","January","February","March","April","May","June","July","August","September","October","November","December"],"wgRequestId":"Z755OWMbOyrxpz-u8H6INwAAAAM","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Frankenŝtejno","wgTitle":"Frankenŝtejno","wgCurRevisionId":2667465,"wgRevisionId":2667465,"wgArticleId":202125,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using DynamicPageList parser function","Non-English pages","Books","Esperanto","Horror","Literature","Science fiction"],"wgPageContentLanguage":"en","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Frankenŝtejno","wgRelevantArticleId":202125,"wgIsProbablyEditable":!0, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":!0,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgMediaViewerOnClick":!0,"wgMediaViewerEnabledByDefault":!0};RLSTATE={"site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","mediawiki.toc.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.startup","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.gadget.ReferenceTooltips","mmv.head","mmv.bootstrap.autostart"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.implement("user.options@1hzgi",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); });});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=en&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cmediawiki.toc.styles%7Cskins.vector.styles.legacy&only=styles&skin=vector"/> <script async="" src="/w/load.php?lang=en&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""/> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=en&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"/> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.35.6"/> <meta name="description" content="Frankenŝtejno aŭ la moderna Prometeo (angle: Frankenstein, or The Modern Prometheus)&#91;noto 2&#93; estas gotika horora kaj sciencfikcia romano de la brita verkistino Mary Wollstonecraft Shelley unue eldonita en 1818. Ĝi estas grava verko de romantikisma literaturo. Ĝi estas unu el la plej fruaj kaj plej konataj historioj pri "freneza sciencisto" kaj ĝi estas ofte uzata kiel ekzemplo en kontraŭ-sciencaj tropoj kaj kiam oni demandas, "Ĉu ni rajtas ludi la rolon de Dio?""/> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edit" href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit"/> <link rel="edit" title="Edit" href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit"/> <link rel="shortcut icon" href="/favicon.ico"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/opensearch_desc.php" title="RationalWiki (en)"/> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="https://rationalwiki.org/w/api.php?action=rsd"/> <link rel="license" href="/wiki/RationalWiki:Copyrights"/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="RationalWiki Atom feed" href="/w/index.php?title=Special:RecentChanges&feed=atom"/> <meta property="og:type" content="article"/> <meta property="og:site_name" content="RationalWiki"/> <meta property="og:title" content="Frankenŝtejno"/> <meta property="og:description" content="Frankenŝtejno aŭ la moderna Prometeo (angle: Frankenstein, or The Modern Prometheus)&#91;noto 2&#93; estas gotika horora kaj sciencfikcia romano de la brita verkistino Mary Wollstonecraft Shelley unue eldonita en 1818. Ĝi estas grava verko de romantikisma literaturo. Ĝi estas unu el la plej fruaj kaj plej konataj historioj pri "freneza sciencisto" kaj ĝi estas ofte uzata kiel ekzemplo en kontraŭ-sciencaj tropoj kaj kiam oni demandas, "Ĉu ni rajtas ludi la rolon de Dio?""/> <meta property="og:url" content="https://rationalwiki.org/wiki/Franken%C5%9Dtejno"/> <!--[if lt IE 9]><script src="/w/resources/lib/html5shiv/html5shiv.js"></script><![endif]--> </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Frankenŝtejno rootpage-Frankenŝtejno skin-vector action-view minerva--history-page-action-enabled skin-vector-legacy"> <div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice" class="mw-body-content"><div id="localNotice" lang="en" dir="ltr"><div id="2025_RationalWiki_.27Oregon_Plan.27_Fundraiser"> <table role="presentation" style="margin: 1em auto 1em auto; width: 100%;"> <tbody><tr> <td style="width: 60%; text-align: left;"><big><center><b><a href="/wiki/RationalWiki:Fundraiser" title="RationalWiki:Fundraiser">2025 RationalWiki 'Oregon Plan' Fundraiser</a></b></center></big> <p><b>There is no RationalWiki without you.</b> We are a small non-profit with no staff—we are hundreds of volunteers who document pseudoscience and crankery around the world every day. We will never allow ads because we must remain independent. We cannot rely on big donors with corresponding big agendas. We are not the largest website around, but <a href="/wiki/RationalWiki:Fundraiser" title="RationalWiki:Fundraiser">we believe we play an important role in defending truth and objectivity</a>. </p> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;"><big><b><a href="/wiki/RationalWiki:Fundraiser" title="RationalWiki:Fundraiser">Fighting pseudoscience isn't free</a>.<br />We are 100% user-supported! Help and donate $5, $10, $20 or whatever you can today with <img alt="PayPal Logo.png" src="/w/images/thumb/f/fb/PayPal_Logo.png/61px-PayPal_Logo.png" decoding="async" width="61" height="17" srcset="/w/images/thumb/f/fb/PayPal_Logo.png/92px-PayPal_Logo.png 1.5x, /w/images/thumb/f/fb/PayPal_Logo.png/122px-PayPal_Logo.png 2x" data-file-width="883" data-file-height="244" />!</b></big><a href="https://www.paypal.com/donate/?hosted_button_id=67BJMQC85CUFW" title="Donate via PayPal" rel="nofollow"><img alt="" src="/w/images/thumb/1/10/DonateButton.png/100px-DonateButton.png" decoding="async" width="100" height="32" srcset="/w/images/thumb/1/10/DonateButton.png/150px-DonateButton.png 1.5x, /w/images/thumb/1/10/DonateButton.png/200px-DonateButton.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="241" /></a> </td></tr></tbody></table> <div role="progressbar" style="width: 100%; border: 2px solid black; position: relative; padding: 2px; border-radius: 18px;"> <a href="/wiki/RationalWiki:Fundraiser" title="RationalWiki:Fundraiser"><span style="text-shadow: -1px -1px 0 #FFFFFF, 1px -1px 0 #FFFFFF, -1px 1px 0 #FFFFFF, 1px 1px 0 #FFFFFF; color: black; font-size: 125%; position: absolute; left: 0%; margin: 0 0 0 10px"><b>Donations so far: $2973.89</b></span></a><a href="/wiki/RationalWiki:Fundraiser" title="RationalWiki:Fundraiser"><span style="text-shadow: -1px -1px 0 #FFFFFF, 1px -1px 0 #FFFFFF, -1px 1px 0 #FFFFFF, 1px 1px 0 #FFFFFF; color: black; font-size: 125%; position: absolute; right: 0%; margin: 0 10px 0 0"><b>Goal: $10000</b></span></a><div style="height: 28px; border-radius: 14px; background-color: hsl(23.79112,100%,45%); width: 29.7389%;"></div> </div></div></div></div> <div class="mw-indicators mw-body-content"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading" lang="en"><i>Frankenŝtejno</i></h1> <div id="bodyContent" class="mw-body-content"> <div id="siteSub" class="noprint">From RationalWiki</div> <div id="contentSub"></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Jump to navigation</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Jump to search</a> <div id="mw-content-text" lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><div class="mw-parser-output"><div role="note" class="hatnote">This is an Esperanto translation of <a href="/wiki/Frankenstein" title="Frankenstein">Frankenstein</a>.</div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:167px;"><a href="/wiki/File:Frankenstein%27s_monster_(Boris_Karloff).jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Frankenstein%27s_monster_%28Boris_Karloff%29.jpg/165px-Frankenstein%27s_monster_%28Boris_Karloff%29.jpg" decoding="async" width="165" height="207" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Frankenstein%27s_monster_%28Boris_Karloff%29.jpg/248px-Frankenstein%27s_monster_%28Boris_Karloff%29.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Frankenstein%27s_monster_%28Boris_Karloff%29.jpg/330px-Frankenstein%27s_monster_%28Boris_Karloff%29.jpg 2x" data-file-width="1194" data-file-height="1499" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/wiki/File:Frankenstein%27s_monster_(Boris_Karloff).jpg" class="internal" title="Enlarge"></a></div><a href="/wiki/Franken%C5%9Dtejno#Nomo_de_la_monstro" title="Frankenŝtejno">Frankĉjo</a>.</div></div></div> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="0" style="float: right; margin: 0 0 0.5em 0.5em; text-align:left; border: 1px solid #4B0082; width:175px;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 95%; text-align:center; color:white; background-color:#4B0082"><b>Great and terrible</b><br /><a href="/wiki/Literature" title="Literature"><font size="5" color="white"><b>Books</b></font></a> </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E6E6FA;" align="center"><a href="/wiki/Category:Books" title="Category:Books"><img alt="Icon books.svg" src="/w/images/thumb/5/58/Icon_books.svg/100px-Icon_books.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" srcset="/w/images/thumb/5/58/Icon_books.svg/150px-Icon_books.svg.png 1.5x, /w/images/thumb/5/58/Icon_books.svg/200px-Icon_books.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 95%; color:white; background-color:#4B0082; text-align:center;"><b>On our shelf:</b> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 95%; background-color:#E6E6FA;"> <ul><li><a href="/wiki/Combat_Liberalism" title="Combat Liberalism">Combat Liberalism</a></li> <li><a href="/wiki/Le_fran%C3%A7ais_ne_vient_pas_du_latin" title="Le français ne vient pas du latin">Le français ne vient pas du latin</a></li> <li><a href="/wiki/Slander:_Liberal_Lies_About_the_American_Right" title="Slander: Liberal Lies About the American Right">Slander: Liberal Lies About the American Right</a></li> <li><a href="/wiki/Churchill,_Hitler,_and_the_Unnecessary_War" title="Churchill, Hitler, and the Unnecessary War">Churchill, Hitler, and the Unnecessary War</a></li> <li><a href="/wiki/Animal_Farm" title="Animal Farm">Animal Farm</a></li> <li><a href="/wiki/P._L._Travers" title="P. L. Travers">P. L. Travers</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 95%; color:white; background-color:#4B0082; text-align:center;"><b>Writer's block</b> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 95%; background-color:#E6E6FA;"> <ul><li><a href="/wiki/R._J._Rushdoony" title="R. J. Rushdoony">R. J. Rushdoony</a></li> <li><a href="/wiki/David_Sereda" title="David Sereda">David Sereda</a></li> <li><a href="/wiki/John_Gray" title="John Gray">John Gray</a></li> <li><a href="/wiki/Margaret_Thatcher" title="Margaret Thatcher">Margaret Thatcher</a></li> <li><a href="/wiki/Muammar_Gaddafi" title="Muammar Gaddafi">Muammar Gaddafi</a></li> <li><a href="/wiki/Sam_Harris" title="Sam Harris">Sam Harris</a></li></ul> <div class="vte plainlinks" style="font-size:smaller; text-align:center;"><a href="/wiki/Template:Books" title="Template:Books">v</a> - <a href="/wiki/Template_talk:Books" title="Template talk:Books">t</a> - <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rationalwiki.org/w/index.php?title=Template:Books&action=edit">e</a></div> </td></tr></tbody></table> <table style="margin: auto; border-collapse:collapse; border-style:none; background-color:transparent;" class="cquote"> <tbody><tr> <td><div style="padding:4px 50px;position:relative;"><span style="position:absolute;left:10px;top:-6px;z-index:1;font-family:'Times New Roman',serif;font-weight:bold;color:#B2B7F2;font-size:36px">“</span><span style="position:absolute;right:10px;bottom:-20px;z-index:1;font-family:'Times New Roman',serif;font-weight:bold;color:#B2B7F2;font-size:36px">”</span>Nur tiuj kiuj estas spertintaj la logon de scienco povas kompreni ĝin. En aliaj studoj, oni progresas tiom kiom antaûuloj progresis, kaj restas nenio pli por scii: sed en scienca esplorado, malkovvrado kaj miro estas senćese nutrataj.</div> </td></tr> <tr> <td style="padding:4px 10px 8px;font-size:smaller;line-height:1.6em;text-align:right;"><cite style="font-style:normal;position:relative;z-index:2">—Mary Wollstonecraft Shelley (1818) <i>Frankenŝtejno</i>, Volumo 1, Ĉapitro 3<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[noto 1]</a></sup> </cite> </td></tr></tbody></table> <p><i><b>Frankenŝtejno aŭ la moderna Prometeo</b></i> (angle: <i>Frankenstein, or The Modern Prometheus</i>)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[noto 2]</a></sup> estas gotika horora kaj sciencfikcia romano de la brita verkistino Mary Wollstonecraft Shelley unue eldonita en 1818. Ĝi estas grava verko de romantikisma literaturo. Ĝi estas unu el la plej fruaj kaj plej konataj historioj pri "freneza sciencisto" kaj ĝi estas ofte uzata kiel ekzemplo en kontraŭ-sciencaj tropoj kaj kiam oni demandas, "Ĉu ni rajtas ludi la rolon de Dio?" </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="en" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Contents</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Intrigo"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Intrigo</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Kontra.C5.AD-scienca_tropo"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Kontraŭ-scienca tropo</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Nomo_de_la_monstro"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Nomo de la monstro</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Rigardu.21"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Rigardu!</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Vidu_anka.C5.AD"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Vidu ankaŭ</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#En_aliaj_lingvoj"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">En aliaj lingvoj</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#Eksteraj_ligiloj"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Eksteraj ligiloj</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Notoj"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Notoj</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Referencoj"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Referencoj</span></a></li> </ul> </div> <h2><span class="mw-headline" id="Intrigo">Intrigo</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=1" title="Edit section: Intrigo">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:227px;"><a href="/wiki/File:Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg/225px-Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg" decoding="async" width="225" height="291" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg/338px-Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg/450px-Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="3636" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/wiki/File:Frontispiece_to_Frankenstein_1831.jpg" class="internal" title="Enlarge"></a></div>Ho! Ĝi vere estas aĉa! Mi eĉ ne povas rigardi ĝin.</div></div></div> <p>La juna sciencisto Viktoro Frankenŝtejno<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[noto 3]</a></sup> volas uzi nekonatajn potencojn kaj krei vivantan homon. (Dank al la influoj de Alessandro Volta, Luigi Galvani kaj Benjamin Franklin, oni ofte imagas ke li volas uzi elektron el fulmo. Tamen, en la originala romano oni nenion diras pri lia metodo. Frankenŝtejno specife rifuzas paroli pri ğin ĉar li komprenas ke krei la monstron estis grandega eraro.) Lia unua ne ambicia projekto estas konstrui tri metroj alta homo el diversaj kadavroj. (Aliafoje, tion oni ofte imagas. La romano nenion diras pri la deveno de la monstro sed ebla ekspliko estas ke li kreskas kial planto.) La rezulto estas ne nur tri metroj alta monstro sed ankaŭ monstro jun flavaj okuloj kaj diafana haŭto.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[noto 4]</a></sup> Viktoro timigas kiam li vidis la monstron. Ege malkontenta ĉar Frankenŝtejno malakceptas lin, la monstro fuĝas. </p><p>Oni mortigas la pli junan fraton de Viktoro Frankenŝtejno. Viktoro kredas ke la vera murdisto estas lia monstro. Tamen, oni kulpigas junan servistinon kaj Viktoro ne kapablas halti ŝian mortpunon. Ege malfeliĉa, Viktoro fuĝas al la montoj, kie, li denove vidas lian monstron por la unua fojo en multaj monatoj. La monstro lernis paroli kaj leĝi. Li ankaŭ trovis ke li havis teruran aspekton. Eĉ li ne kapablas rigardi lian prpran vizaĝon. La monstro intentis komenci amikecon kun homa familio sed, kompreneble, ili trovis lin aĉega kaj multe timiĝas kiam ili vidis lin. La monstro kulpigas Viktoron por lia vivo de malakcepto kaj izoleco. Do li mortigis la junan fraton de Viktoro ĉar li volis venĝon. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/wiki/File:Frankenstein,_pg_7.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Frankenstein%2C_pg_7.jpg/300px-Frankenstein%2C_pg_7.jpg" decoding="async" width="300" height="206" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Frankenstein%2C_pg_7.jpg/450px-Frankenstein%2C_pg_7.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Frankenstein%2C_pg_7.jpg/600px-Frankenstein%2C_pg_7.jpg 2x" data-file-width="1348" data-file-height="924" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/wiki/File:Frankenstein,_pg_7.jpg" class="internal" title="Enlarge"></a></div>Vikĉjo laboras.</div></div></div> <p>Ĉar li ne pli volas suferi sole kaj kredas ke li rajtas esti feliĉa, la monstro diras al Viktoro ke li devas krei edzinon por li. La monstro promesas ke li kaj la monstrino iros kune al la ĝangaloj de Sudameriko kaj neniu pli vidos ilin. La monstro ankaŭ minace diras ke Viktoro neniam pli estus feliĉa se la sciencisto rifuzas helpi lin. Viktoro komencas krei edzinon por la monstro. Poste, li timigas pri la ebleco ke la monstro kaj sia edzino povos esti la prapatroj de nova monstra homaro. Viktoro detruas la monstrinon. Bedaŭrinde, la monstro vidas tion kaj ege koleriĝas. Kiam Viktoro rifuzas denove krei monstran edzinon, la monstro minacas esti kun Viktoro dum la nokto de la geedziĝo de la sciencisto. </p><p>La monstro mortigas amikon de Viktoto. Oni kulpigas Viktoron sed la juĝisto diras ke li esta senkulpa. Viktoro revenas hejme kaj geedziĝas. Dum la nokto de la geedziĝo, la monstro mortigas la edzinon de Viktoro, same kiel li antaŭe minacis. Viktoro ĉasas la monstron ĝis la Norda Poluso. Arkta ekspedecio trovas Viktoron. Li estas preskaŭ frostigita kaj preskaŭ mortinta. Antaŭ lia mortiĝo de la malvarmeco, Viktoro rakontas lian tutan vivhistorion al la kapitano de la ekspedecio ĉar li komprenas ke la kapitano riskas perdi ĉion en la ĉasado de la gloro, same kiel faris la juna sciencisto antaŭe. </p><p>Iomete post la mortiĝo de Viktoro, la kapitano vidas la funebran monstron antaŭ la kadavro. La kapitano kiu volas montri malaprobon por la krimoj de la monstro, alvenis al lin. Sed la monstro jam scias ke li estas krimisto. La monstro diras al la kapitano ke li bone komprenaas kion li faris kaj vere bedaŭras pri ĉion. La monstro kredis ke li estus feliĉa se li venĝomortigus Viktoton. Li nun komprenas ke, kiel murdisto, li neniam povos partopreni en homara socio. La monstro ne kapablas vivi kun sian kulpon kaj komprenas ke li jam ne havas kialon por vivi. Li volas memmortiĝi sin per membruliĝo. Li volas bruliĝi sian kadavron ĉar li timigas pri la ebleco ke alia homo trovus la kadavron kaj farus novan malfeliĉan kaj ostracigitan monstron. Je la fino de la romano, la monstro foriras en glacia boateto kaj neniu vidas lin poste. </p> <h2><span id="Kontraŭ-scienca_tropo"></span><span class="mw-headline" id="Kontra.C5.AD-scienca_tropo">Kontraŭ-scienca tropo</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=2" title="Edit section: Kontraŭ-scienca tropo">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <p>Dank al la daūra populareco de la historio de <i>Frankenŝtejno</i>, ĝi estas ofte uzata kiel ekzemplo kiam oni parolas pri la asertita troa orojlo de la scienco, kiam oni parolas pri la danĝera malzorgemo de la scienco aū kiam oni diras ke fari genetike modifantajn organismojn estas ofendo al la naturo. Tamen, en la romano, la vera problemo ne estas ke la fierega Viktoro Frankenŝtejno "ludas la rolon de Dio" kaj kreas vivantan estulon. La problemo estas ke li rifuzas akcepti la respondecon kion li havas por la estulo. </p><p>Isaac Asimov nomiĝas la neracian timon ke la scienco destruas la naturon kiel <i>The Frankenstein Complex</i> ("la Frankenŝtejna komplekso"). Aktivuloj ofye uzas la vorton <i>Frankenfoods</i> (tradukebla kiel "Frankenŝtejn-manĝaĵojn") kiam ili parolas pri genetike modifantajn manĝaĵojn. La historio de <i>Frankenŝtejno</i> ankaū estas ofte uzata kiel justifiko por la kredo ke genetiko, subatomika fiziko kaj aliaj sciencoj ege danĝere eraros en la estonteco kaj ni perdos nian homecon dank al ilin. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Nomo_de_la_monstro">Nomo de la monstro</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=3" title="Edit section: Nomo de la monstro">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <p>Ĉar li trovas lian kreadon ege aĉa, Viktoro Frankenŝtejno forlasas lian monstron kaj ne nomiĝas lin. Fakte, la monstro, unue komatinda sentema analfabetulo kiu ne povas partopreni en la homara socio nur ĉar li estas malbelega, neniam ricevas nomon en la romano. </p><p>Do, puristoj kelkfoje koleriĝas kiam oni uzas "Frankenŝtejnon" kiel nomo de la monstro. Tamen, ĝi estas tute logika ke la monstro havas la saman nomon kiel lia kreinto (aŭ patro). Eĉ la monstro rezonas tion en la romano. Kaj nuntempe preskaū ĉiuj kredas ke "Frankenŝtejno" estas la nomo de la monstro kaj estus ege malfacila ŝanĝi tion en la estonteco. Do la nomo de la monstro estas Frankenŝtejno.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[2]</a></sup> </p> <h2><span id="Rigardu!"></span><span class="mw-headline" id="Rigardu.21">Rigardu!</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=4" title="Edit section: Rigardu!">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <div class="center"><div class="thumb tnone"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><video id="mwe_player_0" poster="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/400px--Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.jpg" controls="" preload="none" width="400" height="300" data-durationhint="729.958" data-startoffset="0" data-mwtitle="Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.,_1910.webm" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="480" data-height="360" data-bandwidth="315400" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="480" data-height="360" data-bandwidth="500664" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="640" data-height="480" data-bandwidth="600304" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="960" data-height="720" data-bandwidth="1217280" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1440" data-height="1080" data-bandwidth="2528824" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm" type="video/webm; codecs="vp8"" data-width="1440" data-height="1080" data-bandwidth="5047855" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="192" data-height="144" data-bandwidth="797016" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9d/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm/Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.%2C_1910.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="320" data-height="240" data-bandwidth="175656" /></video> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/wiki/File:Frankenstein_-_Edison_Mfg._Co.,_1910.webm" class="internal" title="Enlarge"></a></div><i>Frankenstein</i> de Thomas Edison, la tuta muta fimo de 1910 (teksto en la angla).</div></div></div></div> <div class="center"><div class="thumb tnone"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><video id="mwe_player_1" poster="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm/400px--Frankenstein_trailer_%281931%29.webm.jpg" controls="" preload="none" width="400" height="293" data-durationhint="99.366" data-startoffset="0" data-mwtitle="Frankenstein_trailer_(1931).webm" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d2/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="492" data-height="360" data-bandwidth="466376" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d2/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="492" data-height="360" data-bandwidth="571120" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-width="640" data-height="468" data-bandwidth="1094777" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d2/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="196" data-height="144" data-bandwidth="1138216" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d2/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm/Frankenstein_trailer_%281931%29.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="328" data-height="240" data-bandwidth="318384" /></video> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/wiki/File:Frankenstein_trailer_(1931).webm" class="internal" title="Enlarge"></a></div>Anonco por <i>Frankenstein</i> de 1931 (angle).</div></div></div></div> <div class="center"><div class="thumb tnone"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><video id="mwe_player_2" poster="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm/400px--Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm.jpg" controls="" preload="none" width="400" height="308" data-durationhint="89.025" data-startoffset="0" data-mwtitle="Bride_of_Frankenstein_trailer_(1935).webm" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/03/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="468" data-height="360" data-bandwidth="311096" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="468" data-height="360" data-bandwidth="454172" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/03/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="468" data-height="360" data-bandwidth="557640" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/03/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="188" data-height="144" data-bandwidth="1125192" /><source src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/03/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm/Bride_of_Frankenstein_trailer_%281935%29.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="312" data-height="240" data-bandwidth="223976" /></video> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/wiki/File:Bride_of_Frankenstein_trailer_(1935).webm" class="internal" title="Enlarge"></a></div>Anonco por <i>Bride of Frankenstein</i> ("La edzino de Frankenŝtejno") de 1935 (angle).</div></div></div></div> <h2><span id="Vidu_ankaŭ"></span><span class="mw-headline" id="Vidu_anka.C5.AD">Vidu ankaŭ</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=5" title="Edit section: Vidu ankaŭ">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <ul><li><a href="/wiki/Haloveno" title="Haloveno">Haloveno</a></li> <li><a href="/wiki/A_Clockwork_Orange_(Esperanto)" title="A Clockwork Orange (Esperanto)"><i>A Clockwork Orange</i> (Esperanto)</a></li></ul> <h3><span class="mw-headline" id="En_aliaj_lingvoj">En aliaj lingvoj</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=6" title="Edit section: En aliaj lingvoj">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h3> <table> <tbody><tr> <td><div lang="en" style="float:left; position:relative; margin:2px; padding-left:35px;"> <div style="position:absolute; top:1px; left:1px;"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Lang-en.gif/30px-Lang-en.gif" decoding="async" width="30" height="20" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Lang-en.gif/45px-Lang-en.gif 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Lang-en.gif/60px-Lang-en.gif 2x" data-file-width="500" data-file-height="333" /></div>If you're looking for this article in English, it can be found at <b><a href="/wiki/Frankenstein" title="Frankenstein">Frankenstein</a></b>. </div><br /> </td></tr> </tbody></table> <h2><span class="mw-headline" id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=7" title="Edit section: Eksteraj ligiloj">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <ul><li><a href="https://wikisource.org/wiki/en:Frankenstein,_or_the_Modern_Prometheus" class="extiw" title="wikisource:en:Frankenstein, or the Modern Prometheus" rel="nofollow">Versioj de <i>Frankenstein, or The Modern Prometheus</i> će Vikifontaro</a> (angle)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www012.upp.so-net.ne.jp/klivo/frankenstein">Esperanto-traduko de <i>Frankenŝtejno</i></a></li> <li>Lee McCauley, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aaai.org/Papers/Workshops/2007/WS-07-07/WS07-07-003.pdf"><i>The Frankenstein Complex and Asimov's Three Laws</i></a> (angle)</li></ul> <h2><span class="mw-headline" id="Notoj">Notoj</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=8" title="Edit section: Notoj">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <div class="references-small" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; font-size:90%;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Laŭ la originala angla teksto de la romano: <i>None but those who have experienced them can conceive the entocements of science. In other studies you go as far as others have gone before you, and there is nothing more to know, but in a scientific pursuit, there is continued food for discovery and wonder.</i></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Frankenstein</i> estas ankaŭ kelkfoje <a href="/wiki/Esperanto_(Esperanto)" title="Esperanto (Esperanto)">esperantigita</a> kiel <i>Frankenŝtajno</i>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Victor Frankenstein</i> en la originala angla versio de la romano.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">En Eŭropo dum la frua 19-a jarcento, diafana haŭto estis konsiderata kiel belega. Tamen, laŭ Viktoro Frankenŝtejno, la monstro estas malbelega ĉar lia haūto ankaū estas ŝrumpita kaj li havas rektajn nigrajn lipojn.</span> </li> </ol></div></div> <h2><span class="mw-headline" id="Referencoj">Referencoj</span><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit&section=9" title="Edit section: Referencoj">edit</a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></h2> <div class="references-small" style="font-size:90%;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www012.upp.so-net.ne.jp/klivo/frankenstein/vol1chapitro03.html">Rete havebla Esperanto-traduko de <i>Frankenŝtejno</i> de Klivo (2012)</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">"Frankenstein" en <i>The Merriam-Webster Dictionary of English Usage</i></span> </li> </ol></div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by apache5 Cached time: 20250226011256 Cache expiry: 86400 Dynamic content: false Complications: [] CPU time usage: 1.053 seconds Real time usage: 7.395 seconds Preprocessor visited node count: 364/1000000 Post‐expand include size: 7215/2097152 bytes Template argument size: 1872/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/40 Expensive parser function count: 0/100 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 2396/5000000 bytes --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 627.402 1 -total 60.30% 378.295 1 Template:Books 53.08% 333.021 1 Template:Navsidebar 41.03% 257.438 2 Template:Randomarticles 19.41% 121.763 1 Template:Navsidebar2 13.40% 84.068 1 Template:Translation_of 9.89% 62.042 1 Template:Title-italics 7.57% 47.468 1 Template:En 5.89% 36.941 1 Template:Hatnote 5.44% 34.115 2 Template:Reflist --> <!-- Saved in parser cache with key rationalwiki:pcache:idhash:202125-0!canonical and timestamp 20250226011249 and revision id 2667465 --> </div></div><div class="printfooter">Retrieved from "<a dir="ltr" href="https://rationalwiki.org/w/index.php?title=Frankenŝtejno&oldid=2667465">https://rationalwiki.org/w/index.php?title=Frankenŝtejno&oldid=2667465</a>"</div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Special:Categories" title="Special:Categories">Categories</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:Books" title="Category:Books">Books</a></li><li><a href="/wiki/Category:Esperanto" title="Category:Esperanto">Esperanto</a></li><li><a href="/wiki/Category:Horror" title="Category:Horror">Horror</a></li><li><a href="/wiki/Category:Literature" title="Category:Literature">Literature</a></li><li><a href="/wiki/Category:Science_fiction" title="Category:Science fiction">Science fiction</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Hidden categories: <ul><li><a href="/wiki/Category:Pages_using_DynamicPageList_parser_function" title="Category:Pages using DynamicPageList parser function">Pages using DynamicPageList parser function</a></li><li><a href="/wiki/Category:Non-English_pages" title="Category:Non-English pages">Non-English pages</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Navigation menu</h2> <div id="mw-head"> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-personal" class="vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" role="navigation" > <h3 id="p-personal-label"> <span>Personal tools</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="pt-anonuserpage">Not logged in</li><li id="pt-anontalk"><a href="/wiki/Special:MyTalk" title="Discussion about edits from this IP address [n]" accesskey="n">Talk</a></li><li id="pt-anoncontribs"><a href="/wiki/Special:MyContributions" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y">Contributions</a></li><li id="pt-createaccount"><a href="/w/index.php?title=Special:CreateAccount&returnto=Franken%C5%9Dtejno" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory">Create account</a></li><li id="pt-login"><a href="/w/index.php?title=Special:UserLogin&returnto=Franken%C5%9Dtejno" title="You are encouraged to log in; however, it is not mandatory [o]" accesskey="o">Log in</a></li></ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-namespaces" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-namespaces-label" role="navigation" > <h3 id="p-namespaces-label"> <span>Namespaces</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-nstab-main" class="selected"><a href="/wiki/Franken%C5%9Dtejno" title="View the content page [c]" accesskey="c">Page</a></li><li id="ca-talk" class="new"><a href="/w/index.php?title=Talk:Franken%C5%9Dtejno&action=edit&redlink=1" rel="discussion" title="Discussion about the content page (page does not exist) [t]" accesskey="t">Talk</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-variants" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-variants-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-variants-label" /> <h3 id="p-variants-label"> <span>Variants</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-views-label" role="navigation" > <h3 id="p-views-label"> <span>Views</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-view" class="collapsible selected"><a href="/wiki/Franken%C5%9Dtejno">Read</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible"><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=edit" title="Edit this page [e]" accesskey="e">Edit</a></li><li id="ca-history" class="collapsible"><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=history" title="Past revisions of this page [h]" accesskey="h">Fossil record</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-cactions" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-cactions-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-cactions-label" /> <h3 id="p-cactions-label"> <span>More</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search"> <h3 > <label for="searchInput">Search</label> </h3> <form action="/w/index.php" id="searchform"> <div id="simpleSearch"> <input type="search" name="search" placeholder="Search RationalWiki" title="Search RationalWiki [f]" accesskey="f" id="searchInput"/> <input type="hidden" name="title" value="Special:Search"> <input type="submit" name="fulltext" value="Search" title="Search the pages for this text" id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton"/> <input type="submit" name="go" value="Go" title="Go to a page with this exact name if it exists" id="searchButton" class="searchButton"/> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel"> <div id="p-logo" role="banner"> <a title="Visit the main page" class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Main_Page"></a> </div> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-navigation" class="vector-menu vector-menu-portal portal portal-first" aria-labelledby="p-navigation-label" role="navigation" > <h3 id="p-navigation-label"> <span>Navigation</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-mainpage-description"><a href="/wiki/Main_Page" title="Visit the main page [z]" accesskey="z">Main page</a></li><li id="n-recentchanges"><a href="/wiki/Special:RecentChanges" title="A list of recent changes in the wiki [r]" accesskey="r">Recent changes</a></li><li id="n-randompage"><a href="/wiki/Special:Random" title="Load a random mainspace article [x]" accesskey="x">Random page</a></li><li id="n-New-pages"><a href="/wiki/Special:NewPages">New pages</a></li><li id="n-All-logs"><a href="/wiki/Special:Log">All logs</a></li><li id="n-help"><a href="/wiki/Help:Contents" title="RTFM">Help</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-support" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-support-label" role="navigation" > <h3 id="p-support-label"> <span>Support</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Donate"><a href="/wiki/RationalWiki:Site_support">Donate</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-community" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-community-label" role="navigation" > <h3 id="p-community-label"> <span>Community</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Saloon-bar"><a href="/wiki/RationalWiki:Saloon_bar">Saloon bar</a></li><li id="n-To-do-list"><a href="/wiki/RationalWiki:To_do_list">To do list</a></li><li id="n-What-is-going-on.3F"><a href="/wiki/WIGO">What is going on?</a></li><li id="n-Best-of-RationalWiki"><a href="/wiki/RationalWiki:Contents">Best of RationalWiki</a></li><li id="n-About-RationalWiki"><a href="/wiki/RationalWiki">About RationalWiki</a></li><li id="n-Technical-support"><a href="/wiki/RationalWiki:Technical_support">Technical support</a></li><li id="n-Mod-noticeboard"><a href="/wiki/RationalWiki_talk:All_things_in_moderation">Mod noticeboard</a></li><li id="n-RMF-noticeboard"><a href="/wiki/RationalWiki_talk:RationalMedia_Foundation">RMF noticeboard</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-Social media" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Social media-label" role="navigation" > <h3 id="p-Social media-label"> <span>Social media</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Twitter"><a href="https://twitter.com/RationalWiki" rel="nofollow">Twitter</a></li><li id="n-Mastodon"><a href="https://mstdn.social/@rationalwiki" rel="nofollow">Mastodon</a></li><li id="n-Facebook"><a href="https://www.facebook.com/pages/Rationalwiki/226614404019306" rel="nofollow">Facebook</a></li><li id="n-Discord"><a href="/wiki/RationalWiki:Discord">Discord</a></li><li id="n-Reddit"><a href="/wiki/RationalWiki:Reddit">Reddit</a></li></ul> </div> </nav> <!-- Please do not use role attribute as CSS selector, it is deprecated. --> <nav id="p-tb" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-tb-label" role="navigation" > <h3 id="p-tb-label"> <span>Tools</span> </h3> <!-- Please do not use the .body class, it is deprecated. --> <div class="body vector-menu-content"> <!-- Please do not use the .menu class, it is deprecated. --> <ul class="vector-menu-content-list"><li id="t-whatlinkshere"><a href="/wiki/Special:WhatLinksHere/Franken%C5%9Dtejno" title="A list of all wiki pages that link here [j]" accesskey="j">What links here</a></li><li id="t-recentchangeslinked"><a href="/wiki/Special:RecentChangesLinked/Franken%C5%9Dtejno" rel="nofollow" title="Recent changes in pages linked from this page [k]" accesskey="k">Related changes</a></li><li id="t-specialpages"><a href="/wiki/Special:SpecialPages" title="A list of all special pages [q]" accesskey="q">Special pages</a></li><li id="t-print"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Printable version of this page [p]" accesskey="p">Printable version</a></li><li id="t-permalink"><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&oldid=2667465" title="Permanent link to this revision of the page">Permanent link</a></li><li id="t-info"><a href="/w/index.php?title=Franken%C5%9Dtejno&action=info" title="More information about this page">Page information</a></li></ul> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" role="contentinfo" > <ul id="footer-info" > <li id="footer-info-lastmod"> This page was last edited on 9 August 2024, at 09:10.</li> <li id="footer-info-copyright">Unless explicitly noted otherwise, all content licensed as indicated by <a name="Copyright" href="//rationalwiki.org/wiki/RationalWiki:Copyrights">RationalWiki:Copyrights</a>. <br> For concerns on copyright infringement please see: <a name="Copyright infringement" href="//rationalwiki.org/wiki/RationalWiki:Copyright_violations">RationalWiki:Copyright violations</a></li> </ul> <ul id="footer-places" > <li id="footer-places-privacy"><a href="/wiki/RationalWiki:Privacy_policy" title="RationalWiki:Privacy policy">Privacy policy</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/RationalWiki:About" class="mw-redirect" title="RationalWiki:About">About RationalWiki</a></li> <li id="footer-places-disclaimer"><a href="/wiki/RationalWiki:General_disclaimer" title="RationalWiki:General disclaimer">Disclaimers</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/"><img src="/w/88x31.png" alt="CC-BY-SA 3.0, or any later version" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki_132x47.png 1.5x, /w/resources/assets/poweredby_mediawiki_176x62.png 2x" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> </ul> <div style="clear: both;"></div> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.053","walltime":"7.395","ppvisitednodes":{"value":364,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":7215,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1872,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":40},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":100},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":2396,"limit":5000000},"timingprofile":["100.00% 627.402 1 -total"," 60.30% 378.295 1 Template:Books"," 53.08% 333.021 1 Template:Navsidebar"," 41.03% 257.438 2 Template:Randomarticles"," 19.41% 121.763 1 Template:Navsidebar2"," 13.40% 84.068 1 Template:Translation_of"," 9.89% 62.042 1 Template:Title-italics"," 7.57% 47.468 1 Template:En"," 5.89% 36.941 1 Template:Hatnote"," 5.44% 34.115 2 Template:Reflist"]},"cachereport":{"origin":"apache5","timestamp":"20250226011256","ttl":86400,"transientcontent":false}}});mw.config.set({"wgBackendResponseTime":222,"wgHostname":"apache5"});});</script></body></html>