CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Aqaba – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"62bb1038-e88a-40a8-b0d3-94f1c7e188c9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Aqaba","wgTitle":"Aqaba","wgCurRevisionId":70449273,"wgRevisionId":70449273,"wgArticleId":867582,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang có các đối số formatnum không phải số","Nguồn CS1 tiếng Ả Rập (ar)","Lỗi CS1: tham số thừa","Nguồn CS1 tiếng Do Thái (he)","Bài thiếu nguồn tham khảo đáng tin cậy","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Lỗi nhiều mục tiêu Harv và Sfn","Pages using deprecated image syntax","Bài viết có văn bản tiếng Ả Rập","Bài viết có trích dẫn không khớp", "Tọa độ trên Wikidata","Bài viết chứa nhận dạng BNF","Bài viết chứa nhận dạng GND","Bài viết chứa nhận dạng LCCN","Bài viết chứa nhận dạng NKC","Bài viết chứa nhận dạng SUDOC","Bài viết chứa nhận dạng VIAF","Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers","Pages using largest cities with nav class","Pages using largest cities with unknown parameters","Aqaba","Thành phố thuộc Thung lũng tách giãn Lớn","Du lịch Jordan","Khu dân cư ở tỉnh Aqaba","Thành phố cảng biển Đỏ","Thành phố cảng bán đảo Ả Rập"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Aqaba","wgRelevantArticleId":867582,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgCoordinates":{"lat":29.531944444444445,"lon":35.00555555555555},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q180522","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready", "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/AQABA_2.png/1200px-AQABA_2.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1400"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/AQABA_2.png/800px-AQABA_2.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="933"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/AQABA_2.png/640px-AQABA_2.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="747"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Aqaba – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Aqaba"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Aqaba"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Aqaba rootpage-Aqaba skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Aqaba" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Aqaba" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Aqaba" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Aqaba" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Tên_gọi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tên_gọi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tên gọi</span> </div> </a> <ul id="toc-Tên_gọi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cổ_đại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cổ_đại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Cổ đại</span> </div> </a> <ul id="toc-Cổ_đại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cổ_đại_cổ_điển" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cổ_đại_cổ_điển"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Cổ đại cổ điển</span> </div> </a> <ul id="toc-Cổ_đại_cổ_điển-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trung_Cổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trung_Cổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Trung Cổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Trung_Cổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hiện_đại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hiện_đại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Hiện đại</span> </div> </a> <ul id="toc-Hiện_đại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Địa_lý" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Địa_lý"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Địa lý</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Địa_lý-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Địa lý</span> </button> <ul id="toc-Địa_lý-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Khí_hậu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khí_hậu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Khí hậu</span> </div> </a> <ul id="toc-Khí_hậu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chính_quyền_địa_phương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chính_quyền_địa_phương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Chính quyền địa phương</span> </div> </a> <ul id="toc-Chính_quyền_địa_phương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Kinh tế</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kinh_tế-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Kinh tế</span> </button> <ul id="toc-Kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Du_lịch" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Du_lịch"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Du lịch</span> </div> </a> <ul id="toc-Du_lịch-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Nhân_khẩu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nhân_khẩu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Nhân khẩu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Nhân_khẩu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Nhân khẩu</span> </button> <ul id="toc-Nhân_khẩu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tôn_giáo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tôn_giáo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Tôn giáo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tôn_giáo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Giao_thông" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Giao_thông"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Giao thông</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Giao_thông-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Giao thông</span> </button> <ul id="toc-Giao_thông-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sân_bay" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sân_bay"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Sân bay</span> </div> </a> <ul id="toc-Sân_bay-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đường_bộ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đường_bộ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Đường bộ</span> </div> </a> <ul id="toc-Đường_bộ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cảng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cảng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Cảng</span> </div> </a> <ul id="toc-Cảng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Thành_phố_kết_nghĩa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Thành_phố_kết_nghĩa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Thành phố kết nghĩa</span> </div> </a> <ul id="toc-Thành_phố_kết_nghĩa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sách_đọc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sách_đọc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Sách đọc</span> </div> </a> <ul id="toc-Sách_đọc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Aqaba</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 73 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-73" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">73 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Akaba" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9" title="العقبة – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="العقبة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/%C3%81qaba" title="Áqaba – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Áqaba" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Akaba" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BE" title="আকাবা – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আকাবা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%B1%D3%99" title="Ғәҡәбә – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ғәҡәбә" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0_(%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B4)" title="Акаба (горад) – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Акаба (горад)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0" title="Акаба – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Акаба" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%80qaba" title="Àqaba – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Àqaba" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Aqaba_(kapital_sa_lalawigan_sa_Hordan)" title="Aqaba (kapital sa lalawigan sa Hordan) – Tiếng Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Aqaba (kapital sa lalawigan sa Hordan)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Tiếng Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Akaba" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Akaba" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Akaba_(Jordanien)" title="Akaba (Jordanien) – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Akaba (Jordanien)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Al-%E2%80%98Aqabah" title="Al-‘Aqabah – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Al-‘Aqabah" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%B1" title="Άκαμπα – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Άκαμπα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Aqaba" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/%C3%81qaba" title="Áqaba – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Áqaba" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Akabo" title="Akabo – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Akabo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%A8%D9%87" title="عقبه – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="عقبه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Akaba_(st%C3%AAd)" title="Akaba (stêd) – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Akaba (stêd)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EC%B9%B4%EB%B0%94" title="아카바 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아카바" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%A1" title="Ակաբա – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ակաբա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%A7%D7%91%D7%94" title="עקבה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="עקבה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90" title="აკაბა – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აკაბა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0_%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Акаба қаласы – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Акаба қаласы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Akaba_(pils%C4%93ta)" title="Akaba (pilsēta) – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Akaba (pilsēta)" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Akaba" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Akaba" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Akaba" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%AC" title="അക്വാബ – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അക്വാബ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%AC%E0%A4%BE" title="अकाबा – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अकाबा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A-%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90" title="ელ-აყაბა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ელ-აყაბა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D9%87" title="العقبه – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="العقبه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%A8%D9%87" title="عقبه – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="عقبه" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Akaba_(stad)" title="Akaba (stad) – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Akaba (stad)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%83%90" title="アカバ – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アカバ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Akaba" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Akaba" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%A8%DB%81" title="عقبہ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="عقبہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Akaba" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0" title="Акаба – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Акаба" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Akabe" title="Akabe – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Akabe" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Akaba" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Akaba" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%95%D9%82%DB%95%D8%A8%DB%95" title="عەقەبە – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="عەقەبە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0" title="Акаба – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Акаба" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Akaba" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Akaba" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Akaba" title="Akaba – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Akaba" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%AA%E0%AE%BE" title="அக்காபா – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அக்காபா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B0%E0%B8%AE%E0%B9%8C" title="อัลอะเกาะบะฮ์ – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="อัลอะเกาะบะฮ์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Akabe" title="Akabe – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Akabe" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0" title="Акаба – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Акаба" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%A8%DB%81" title="عقبہ – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="عقبہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%8A%D9%84%DB%95_(%D8%B4%DB%95%DA%BE%DB%95%D8%B1)" title="ئەيلە (شەھەر) – Tiếng Uyghur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئەيلە (شەھەر)" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Tiếng Uyghur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Aqaba" title="Aqaba – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Aqaba" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%96%80%E5%B7%B4" title="亚喀巴 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="亚喀巴" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E5%96%80%E5%B7%B4" title="亞喀巴 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亞喀巴" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180522#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Aqaba" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Aqaba&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Thảo luận về trang này (trang không tồn tại) [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Aqaba"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Aqaba"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Aqaba" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Aqaba" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&oldid=70449273" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Aqaba&id=70449273&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FAqaba"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FAqaba"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Aqaba"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Aqaba&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aqaba&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180522" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-#coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span style="margin-right: 0.25rem;"><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=vi&pagename=Aqaba&params=29_31_55_N_35_00_20_E_region:JO"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này"><span class="latitude">29°31′55″B</span> <span class="longitude">35°00′20″Đ</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này">29,53194°B 35,00556°Đ</span><span style="display:none"> / <span class="geo">29.53194; 35.00556</span></span></span></a></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox geography vcard" style="width:22em;width:23em"><tbody><tr><th colspan="2" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;font-size:1.25em; white-space:nowrap"><span class="fn org">Aqaba</span><br /><span class="nickname" lang="ar">العَقبة</span></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#cddeff; font-weight:bold;"><span class="category">—  Thành phố  —</span></td></tr><tr style="display:none"><th colspan="2"> </th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;padding:0.7em 0.8em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:AQABA_2.png" class="mw-file-description" title="Theo chiều kim đồng hồ từ trên bên trái xuống: toàn cảnh Aqaba, Pháo đài Aqaba, Phố Al-Hammamat Al-Tunisyya ở khu phố trung tâm, Khu nghỉ mát ở Aqaba, thành cổ Ayla, Cảng Aqaba, Cột cờ Aqaba."><img alt="Theo chiều kim đồng hồ từ trên bên trái xuống: toàn cảnh Aqaba, Pháo đài Aqaba, Phố Al-Hammamat Al-Tunisyya ở khu phố trung tâm, Khu nghỉ mát ở Aqaba, thành cổ Ayla, Cảng Aqaba, Cột cờ Aqaba." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/AQABA_2.png/300px-AQABA_2.png" decoding="async" width="300" height="350" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/AQABA_2.png/450px-AQABA_2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/AQABA_2.png/600px-AQABA_2.png 2x" data-file-width="1856" data-file-height="2165" /></a></span><div style="padding:5px">Theo chiều kim đồng hồ từ trên bên trái xuống: toàn cảnh Aqaba, Pháo đài Aqaba, Phố Al-Hammamat Al-Tunisyya ở khu phố trung tâm, Khu nghỉ mát ở Aqaba, thành cổ Ayla, Cảng Aqaba, Cột cờ Aqaba.</div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" class="maptable" style="text-align:center"><div style="display:table; width:100%; background:none;"> <div style="display:table-row"></div></div></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" style="text-align:center">Tên hiệu: <span class="nickname"><i>Cô dâu của biển Đỏ</i></span></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" style="text-align:center"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Map_of_Aqaba.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Map_of_Aqaba.png/250px-Map_of_Aqaba.png" decoding="async" width="250" height="345" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Map_of_Aqaba.png/375px-Map_of_Aqaba.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/88/Map_of_Aqaba.png 2x" data-file-width="398" data-file-height="549" /></a><figcaption></figcaption></figure></td></tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2" style="text-align:center"><div class="center"><div style="width:250px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:250px;padding:0"><div style="position:relative;width:250px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Jordan_location_map.svg" class="mw-file-description" title="Aqaba trên bản đồ Jordan"><img alt="Aqaba trên bản đồ Jordan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Jordan_location_map.svg/250px-Jordan_location_map.svg.png" decoding="async" width="250" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Jordan_location_map.svg/375px-Jordan_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Jordan_location_map.svg/500px-Jordan_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1088" data-file-height="1197" /></a></span><div style="position:absolute;top:90.53%;left:4.348%"><div style="position:absolute;left:-3px;top:-3px;line-height:0"><span typeof="mw:File"><span title="Aqaba"><img alt="Aqaba" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size:90%;line-height:110%;position:absolute;width:6em;top:-0.75em;left:4px;text-align:left"><div style="display:inline;padding:1px;float:left">Aqaba</div></div></div></div></div></div></div></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Quốc gia</th><td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/23px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/35px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/46px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_c%E1%BB%A7a_Jordan" title="Tỉnh của Jordan">Tỉnh</a></th><td><a href="/w/index.php?title=Aqaba_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aqaba (tỉnh) (trang không tồn tại)">Aqaba</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Thành lập</th><td>4000 TCN</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row">Chính quyền đặc khu</th><td>2001</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:left; padding: 0.5em;">Diện tích<span style="font-weight:normal"></span></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • Tổng cộng</th><td>375 km<sup>2</sup> (145 mi<sup>2</sup>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row"><a href="/wiki/Cao_%C4%91%E1%BB%99" title="Cao độ">Độ cao</a><span style="font-weight:normal"></span></th><td>6 m (20 ft)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:left; padding: 0.5em;">Dân số <span style="font-weight:normal">(2015)</span></th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • Tổng cộng</th><td>148.398<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"> • <a href="/wiki/M%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BB%99_d%C3%A2n_s%E1%BB%91" title="Mật độ dân số">Mật độ</a></th><td>502/km<sup>2</sup> (1,300/mi<sup>2</sup>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row"><a href="/wiki/M%C3%BAi_gi%E1%BB%9D" title="Múi giờ">Múi giờ</a></th><td>+2 <a href="/wiki/Gi%E1%BB%9D_%C4%90%C3%B4ng_%C3%82u" title="Giờ Đông Âu">Giờ Đông Âu</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><span style="white-space:nowrap"> • Mùa hè (<a href="/wiki/Quy_%C6%B0%E1%BB%9Bc_gi%E1%BB%9D_m%C3%B9a_h%C3%A8" title="Quy ước giờ mùa hè">DST</a>)</span></th><td>+3 Giờ chuẩn Ả Rập (<a href="/wiki/UTC" class="mw-redirect" title="UTC">UTC</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Mã bưu chính</th><td class="adr"><span class="postal-code">77110</span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row"><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_k%E1%BA%BFt_ngh%C4%A9a" title="Thành phố kết nghĩa">Thành phố kết nghĩa</a></th><td><a href="/wiki/Sankt-Peterburg" title="Sankt-Peterburg">Sankt-Peterburg</a>, <a href="/wiki/Varna" title="Varna">Varna</a>, <a href="/wiki/Alcamo" title="Alcamo">Alcamo</a>, <a href="/wiki/M%C3%A1laga" title="Málaga">Málaga</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q180522#P190" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row">Trang web</th><td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqabazone.com">Chính quyền Đặc khu Kinh tế Aqaba</a><br /><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqaba.jo">Trang web du lịch Aqaba</a></td></tr></tbody></table> <p><b>Aqaba</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Tiếng Ả Rập">tiếng Ả Rập</a>: <span lang="ar" dir="rtl">العقبة</span>‎, <small>chuyển tự </small><i lang="ar-Latn" title="Chuyển tự tiếng Ả Rập">al-ʿAqaba</i>, <small>phát âm </small><span title="Pronunciation in IPA" class="IPA"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/WP:IPA_for_Arabic" class="extiw" title="en:WP:IPA for Arabic">[æl ˈʕæqaba]</a></span><small></small>) là thành phố ven biển duy nhất của <a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a> và là thành phố lớn và đông dân nhất ven <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Aqaba" title="Vịnh Aqaba">vịnh Aqaba</a>.<sup id="cite_ref-Ad_Dustour_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ad_Dustour-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Với vị trí ở cực nam Jordan, Aqaba là trung tâm hành chính của <a href="/w/index.php?title=Aqaba_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aqaba (tỉnh) (trang không tồn tại)">tỉnh Aqaba</a>.<sup id="cite_ref-aqabazone_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-aqabazone-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành phố có dân số 148.398 người vào năm 2015 và có diện tích là 375 kilômét vuông (144,8 dặm vuông Anh).<sup id="cite_ref-Demographics_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Demographics-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngày nay, Aqaba đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_Jordan" title="Kinh tế Jordan">kinh tế Jordan</a> thông qua các hoạt động thương mại và du lịch nhộn nhịp. <a href="/w/index.php?title=C%E1%BA%A3ng_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cảng Aqaba (trang không tồn tại)">Cảng Aqaba</a> cũng phục vụ cho xuất nhập khẩu của nhiều quốc gia khác trong khu vực Trung Đông.<sup id="cite_ref-worldfolio_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-worldfolio-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vị trí chiến lược của Aqaba ở cực bắc <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_%C4%90%E1%BB%8F" title="Biển Đỏ">biển Đỏ</a> giữa châu Á và châu Phi khiến bến cảng của thành phố này trở nên hết sức quan trọng trong suốt ba ngàn năm qua.<sup id="cite_ref-worldfolio_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-worldfolio-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thành phố cổ đại tiền thân của Aqaba là <i><a href="/w/index.php?title=Elath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elath (trang không tồn tại)">Elath</a></i>, trong tiếng Latinh là <i>Aela</i> và tiếng Ả Rập là <i>Ayla</i>. Vị trí đặc biệt gần với các mỏ đồng cũng giúp nơi đây trở thành trung tâm đúc và mua bán đồng vào <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_%C4%91%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BB%93_%C4%91%E1%BB%93ng_%C4%91%C3%A1" title="Thời đại đồ đồng đá">thời đại đồ đồng đá</a>.<sup id="cite_ref-academia_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-academia-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aela trở thành một địa phận giám mục dưới thời <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đế quốc Đông La Mã</a> và sau đó trở thành một <a href="/wiki/Hi%E1%BB%87u_t%C3%B2a" class="mw-redirect" title="Hiệu tòa">hiệu tòa</a> Công giáo Latinh sau <a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_chinh_ph%E1%BB%A5c_c%E1%BB%A7a_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc chinh phục của Hồi giáo (trang không tồn tại)">cuộc chinh phục của Hồi giáo</a> vào năm 650 CN, năm mà thành phố bắt đầu mang tên gọi <i>Ayla</i>; nên gọi <i>Aqaba</i> xuất hiện vào cuối thời trung cổ.<sup id="cite_ref-refD1_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-refD1-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trận Aqaba (trang không tồn tại)">Trận chiến Aqaba</a> trong cuộc <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng Ả Rập (trang không tồn tại)">cách mạng Ả Rập</a>, khắc họa trong phim <i><a href="/wiki/Lawrence_of_Arabia_(phim)" class="mw-redirect" title="Lawrence of Arabia (phim)">Lawrence of Arabia</a></i>,<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kết thúc bằng chiến thắng của các lực lượng Ả Rập trước quân đội <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">Đế quốc Ottoman</a>.<sup id="cite_ref-clio_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-clio-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vị trí cạnh <a href="/wiki/Wadi_Rum" title="Wadi Rum">Wadi Rum</a> và <a href="/wiki/Petra" title="Petra">Petra</a> của Aqaba tạo nên một <a href="/wiki/Tam_gi%C3%A1c" title="Tam giác">tam giác</a> vàng về du lịch của Jordan, tăng cường vị thế của quốc gia này trên bản đồ thế giới.<sup id="cite_ref-UEFA_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-UEFA-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành phố được quản lý bởi <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_quy%E1%BB%81n_%C4%90%E1%BA%B7c_khu_Kinh_t%E1%BA%BF_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính quyền Đặc khu Kinh tế Aqaba (trang không tồn tại)">Chính quyền Đặc khu Kinh tế Aqaba</a>, do đó biến Aqaba trở thành một thành phố đánh thuế thấp, miễn thuế, thu hút nhiều dự án lớn như <a href="/w/index.php?title=Ayla_Oasis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayla Oasis (trang không tồn tại)">Ayla Oasis</a>, <a href="/w/index.php?title=Saraya_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saraya Aqaba (trang không tồn tại)">Saraya Aqaba</a>, <a href="/w/index.php?title=Marsa_Zayed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marsa Zayed (trang không tồn tại)">Marsa Zayed</a> và mở rộng Cảng Aqaba.<sup id="cite_ref-king_checks_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-king_checks-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các dự án này được mong chờ sẽ đưa thành phố trở thành một trung tâm du lịch trong khu vực.<sup id="cite_ref-yourmiddleast_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-yourmiddleast-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy vậy, các hoạt động công nghiệp và thương mại vẫn phải đóng vai trò quan trọng do đây là <a href="/wiki/C%E1%BA%A3ng_(m%E1%BB%9F_r%E1%BB%99ng)" title="Cảng (mở rộng)">cảng</a> duy nhất của Jordan.<sup id="cite_ref-Jean_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jean-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tên_gọi"><span id="T.C3.AAn_g.E1.BB.8Di"></span>Tên gọi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Tên gọi”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tên gọi"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tên gọi của thành phố thời cổ đại là <i><a href="/w/index.php?title=Elath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elath (trang không tồn tại)">Elath</a></i> hay <i>Ailath</i>. Tên gọi này có lẽ bắt nguồn từ tên tiếng Semit của loài cây <a href="/w/index.php?title=Pistacia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pistacia (trang không tồn tại)">pistacia</a>.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành phố <a href="/wiki/Eilat" title="Eilat">Eilat</a> của Israel thời kỳ hiện đại (thành lập năm 1947), nằm ngay phía tây Aqaba, cũng đặt tên của mình dựa trên thành phố cổ. Trong <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Hy_L%E1%BA%A1p_h%C3%B3a" title="Thời kỳ Hy Lạp hóa">thời kỳ Hy Lạp hóa</a>, thành phố này đổi tên là <i>Berenice</i>, tuy nhiên tên gốc vẫn phổ biến, trong khi <a href="/w/index.php?title=Decapolis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Decapolis (trang không tồn tại)">vào thời La Mã</a> tên được La Mã hóa thành <i>Aela</i> hoặc <i>Haila</i>, trong tiếng Hy Lạp Byzantin là Άιλα (<i>Aila</i>) và tiếng Ả Rập là <i>Ayla</i> (آيلة).<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tên hiện nay <i>al-ʿAqaba</i> (<span lang="ar" title="Văn bản tiếng Ả Rập">العقبة</span>) là tên ngắn của <i>al-ʿaqabat Aylah</i> (<span lang="ar" title="Văn bản tiếng Ả Rập">آيلة العقبة</span>) "đèo Ayla", lần đầu được nhắc tới vào thế kỷ 12 bởi <a href="/w/index.php?title=Muhammad_al-Idrisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad al-Idrisi (trang không tồn tại)">Idrisi</a>, vào thời mà thành phố hoàn toàn là một <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1o_%C4%91%C3%A0i_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pháo đài Aqaba (trang không tồn tại)">cứ điểm quân sự</a>, để chỉ một con đèo ở đông bắc thành phố (<span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=vi&pagename=Aqaba&params=29.559_N_35.095_E_"><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này"><span class="latitude">29°33′32″B</span> <span class="longitude">35°05′42″Đ</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-default"><span class="geo-dec" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này">29,559°B 35,095°Đ</span><span style="display:none"> / <span class="geo">29.559; 35.095</span></span></span></a></span>, nay được thay bằng <a href="/w/index.php?title=Xa_l%E1%BB%99_80_(Jordan)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xa lộ 80 (Jordan) (trang không tồn tại)">Xa lộ Aqaba</a>).<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cổ_đại"><span id="C.E1.BB.95_.C4.91.E1.BA.A1i"></span>Cổ đại</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Cổ đại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cổ đại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg/220px-Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg/330px-Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg/440px-Tall_Hujayrat_al-Ghuzlan_01.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Di chỉ khảo cổ <a href="/w/index.php?title=Tall_Hujayrat_Al-Ghuzlan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tall Hujayrat Al-Ghuzlan (trang không tồn tại)">Tall Hujayrat Al-Ghuzlan</a> </figcaption></figure> <p>Các hiện vật khai quật được tại <a href="/w/index.php?title=Tall_Hujayrat_Al-Ghuzlan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tall Hujayrat Al-Ghuzlan (trang không tồn tại)">Tall Hujayrat Al-Ghuzlan</a> và <a href="/w/index.php?title=Tall_Al-Magass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tall Al-Magass (trang không tồn tại)">Tall Al-Magass</a> thuộc Aqaba tiết lộ rằng thành phố đã có người ở từ khoảng năm 4000 TCN, với một nền sản xuất đồ đồng số lượng lớn khá phát triển.<sup id="cite_ref-historic_places_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-historic_places-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thời kỳ này hầu như không được biết tới do sự thiếu thốn về tư liệu lịch sử.<sup id="cite_ref-academia_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-academia-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các nhà khảo cổ học từ <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Jordan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại học Jordan (trang không tồn tại)">Đại học Jordan</a> là những người đã phát hiện ra các di chỉ này, đồng thời tìm thấy một công trình xây dựng nhỏ có các bức tường với các hình vẽ người và động vật, qua đó có thể đoán được đây là công trình dành cho việc tế lễ. Những cư dân tại các di chỉ khảo cổ này đã phát triển một hệ thống tưới tiêu cho các cánh đồng lúa mì và nho. Người ta cũng tìm thấy nồi đất sét các loại được sử dụng trong việc nấu chảy đồng và tạo hình cho công cụ đồng. Các nghiên cứu khoa học tại các địa điểm khảo cổ này cũng khẳng định rằng nơi này từng chịu hai trận động đất, trong đó trận động đất thứ hai phá hủy hoàn toàn nơi này.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Những người cai trị xứ <a href="/w/index.php?title=Edom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edom (trang không tồn tại)">Edom</a> phía nam <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">Biển Chết</a> được cho là đã xây dựng nên cảng đầu tiên ở Aqaba mang tên <a href="/w/index.php?title=Elath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elath (trang không tồn tại)">Elath</a> vào khoảng năm 1500 TCN,<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy.">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup> biến nơi đây trở thành trung tâm trao đổi buôn bán và sản xuất đồ đồng trong khi những người <a href="/wiki/Phoenicia" title="Phoenicia">Phoenicia</a> giúp họ trong lĩnh vực kinh tế hàng hải. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cổ_đại_cổ_điển"><span id="C.E1.BB.95_.C4.91.E1.BA.A1i_c.E1.BB.95_.C4.91i.E1.BB.83n"></span>Cổ đại cổ điển</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Cổ đại cổ điển”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cổ đại cổ điển"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/w/index.php?title=Elath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elath (trang không tồn tại)">Elath</a>, <a href="/w/index.php?title=Via_Traiana_Nova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Via Traiana Nova (trang không tồn tại)">Via Traiana Nova</a>, và <a href="/w/index.php?title=Arabia_Petraea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arabia Petraea (trang không tồn tại)">Arabia Petraea</a></div> <p>Khoảng năm 735 TCN, thành phố bị <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2n_Assyria" title="Đế quốc Tân Assyria">đế quốc Assyria</a> chinh phục. Do các cuộc chiến tranh diễn ra ở phía đông, các tuyến đường giao thương của Assyria được chuyển về cảng ở Elath. Người <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_c%E1%BB%95_Babylon" title="Văn minh cổ Babylon">Babylon</a> chinh phục Elath vào khoảng năm 600 TCN. Trong thời gian này, Elath chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, với công lớn thuộc về các chính sách của các những nhà cai trị, những người đã nhận ra vị trí hết sức quan trọng của nơi này. </p> <p><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ba_T%C6%B0" title="Đế quốc Ba Tư">Đế quốc Ba Tư</a> chiếm được thành phố vào năm 539 TCN.<sup id="cite_ref-AQABA_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-AQABA-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Early_church_of_Aqaba04.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Early_church_of_Aqaba04.jpg/220px-Early_church_of_Aqaba04.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Early_church_of_Aqaba04.jpg/330px-Early_church_of_Aqaba04.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Early_church_of_Aqaba04.jpg/440px-Early_church_of_Aqaba04.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_th%E1%BB%9D_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà thờ Aqaba (trang không tồn tại)">Nhà thờ Aqaba</a>, một trong những nhà thờ Kitô giáo đầu tiên được xây dựng cho mục đích tôn giáo.<sup id="cite_ref-First_purpose-built_church_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-First_purpose-built_church-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Thành phố tiếp tục phát triển và trở thành một trung tâm giao thương lớn khi người <a href="/wiki/Hy_L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Hy_L%E1%BA%A1p_h%C3%B3a" title="Hy Lạp thời kỳ Hy Lạp hóa">Hy Lạp</a> bắt đầu cai trị vào năm 300 TCN. Một sử gia Hy Lạp nhận xét đây là "một trong những thành phố buôn bán lớn nhất thế giới Ả Rập".<sup id="cite_ref-AQABA_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-AQABA-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Người <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp_thu%E1%BB%99c_Hy_L%E1%BA%A1p" class="mw-redirect" title="Ai Cập thuộc Hy Lạp">Ai Cập thuộc Hy Lạp</a> gọi thành phố này là <i>Berenice</i>.<sup id="cite_ref-ahp1_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-ahp1-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Nabatea" title="Vương quốc Nabatea">Vương quốc Nabatea</a> có một lượng lớn cư dân định cư ở phía bắc thành phố. Những người này xây dựng nên đền <a href="/w/index.php?title=Al-Khazneh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Khazneh (trang không tồn tại)">Al-Khazneh</a> trong thành <a href="/wiki/Petra" title="Petra">Petra</a>, và với lượng dân số vượt xa người Hy Lạp, họ dễ dàng chiếm được Elath.<sup id="cite_ref-AQABA_20-2" class="reference"><a href="#cite_note-AQABA-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Một trong những văn bản cổ nhất bằng <a href="/wiki/B%E1%BA%A3ng_ch%E1%BB%AF_c%C3%A1i_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bảng chữ cái Ả Rập">chữ Ả Rập</a> được tìm thấy ở <a href="/w/index.php?title=Jabal_Ram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jabal Ram (trang không tồn tại)">Jabal Ram</a>, cách Aqaba 50 kilômét (31 dặm) về phía đông.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào năm 64 TCN sau cuộc chinh phục của <a href="/wiki/La_M%C3%A3_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="La Mã cổ đại">người La Mã</a>, họ gọi thành phố này là <i>Aela</i> (hay <i>Haila</i>, <i>Aelana</i>, tiếng Hy Lạp là Άιλα <i>Aila</i>).<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Cả Petra và Aela chịu ảnh hưởng <a href="/w/index.php?title=Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nabatea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Người Nabatea (trang không tồn tại)">Nabatea</a> bất chấp sự cai trị của La Mã. Vào thời gian này người ta bắt đầu xây dựng con đường lớn mang tên <a href="/w/index.php?title=Via_Traiana_Nova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Via Traiana Nova (trang không tồn tại)">Via Traiana Nova</a> nối <a href="/w/index.php?title=Bostra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bostra (trang không tồn tại)">Bostra</a> ở phía nam tới <a href="/wiki/Amman" title="Amman">Amman</a>, kết thúc ở Aela, nơi kết nối với một con đường ở phía tây dẫn tới <a href="/w/index.php?title=Philistia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philistia (trang không tồn tại)">Philistia</a> và <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a>. Khoảng năm 106 CN Aela là một trong những cảng chính của La Mã.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào thời <a href="/wiki/Eusebius" title="Eusebius">Eusebius</a>, Aela là nơi đóng quân của binh đoàn <a href="/wiki/Legio_X_Fretensis" title="Legio X Fretensis">Legio X Fretensis</a> chuyển tới từ Jerusalem.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Aela thuộc về <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đế quốc Đông La Mã</a> vào năm 300 CN. Vào thời gian này <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_th%E1%BB%9D_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà thờ Aqaba (trang không tồn tại)">Nhà thờ Aqaba</a> bắt đầu được xây dựng và là một trong những nhà thờ Kitô giáo thực sự đầu tiên trên thế giới.<sup id="cite_ref-First_purpose-built_church_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-First_purpose-built_church-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành phố trở thành một <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_ph%E1%BA%ADn" title="Giáo phận">giáo phận</a> <a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Kitô giáo</a>. Vào năm 325 giám mục Peter của thành phố có mặt trong <a href="/wiki/C%C3%B4ng_%C4%91%E1%BB%93ng_Nicaea_I" title="Công đồng Nicaea I">Công đồng Nicaea I</a>, <a href="/wiki/C%C3%B4ng_%C4%91%E1%BB%93ng_%C4%91%E1%BA%A1i_k%E1%BA%BFt" title="Công đồng đại kết">công đồng đại kết</a> đầu tiên. Beryllus có mặt trong <a href="/wiki/C%C3%B4ng_%C4%91%E1%BB%93ng_Chalcedon" title="Công đồng Chalcedon">Công đồng Chalcedon</a> năm 451, và Paul có mặt tại một <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%8B" title="Công nghị">công nghị</a> được triệu tập bởi <a href="/w/index.php?title=Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_ph%E1%BB%A5_Theophilus_I_c%E1%BB%A7a_Jerusalem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thượng phụ Theophilus I của Jerusalem (trang không tồn tại)">Thượng phụ Peter của Jerusalem</a> vào năm 536 nhằm chống đối lại <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_Copt_Alexandria" class="mw-redirect" title="Giáo hội Copt Alexandria">Thượng phụ Anthimus của Alexandria</a>, một hội đồng gồm các giám mục <a href="/wiki/T%E1%BB%89nh_c%E1%BB%A7a_La_M%C3%A3" title="Tỉnh của La Mã">các tỉnh thời Hậu kỳ La Mã</a> như <a href="/w/index.php?title=Palaestina_Prima&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palaestina Prima (trang không tồn tại)">Palaestina Prima</a>, <a href="/w/index.php?title=Palaestina_Secunda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palaestina Secunda (trang không tồn tại)">Palaestina Secunda</a> và <a href="/w/index.php?title=Palaestina_Tertia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palaestina Tertia (trang không tồn tại)">Palaestina Tertia</a>.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trung_Cổ"><span id="Trung_C.E1.BB.95"></span>Trung Cổ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Trung Cổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trung Cổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Theo sử gia <a href="/w/index.php?title=Ibn_Ishaq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Ishaq (trang không tồn tại)">Ibn Ishaq</a>, <a href="/wiki/Muhammad" title="Muhammad">Muhammad</a> trong <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_Tabouk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trận Tabouk (trang không tồn tại)">Cuộc hành quân tới Tabouk</a> vào năm 630 đã đặt chân tới Aila đồng thời thu thập cống nạp từ nơi này.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Khi Aila rơi vào tay <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o_chinh_ph%E1%BB%A5c_Levant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hồi giáo chinh phục Levant (trang không tồn tại)">Hồi giáo</a> năm 650, khu định cư cổ đại bị phá hủy, trong khi một thành phố mới của người Ả Rập được thành lập bên ngoài bức tường thành dưới sự cai trị của <a href="/wiki/Othman_bin_Affan" title="Othman bin Affan">Othman bin Affan</a> được gọi là <i>Ayla</i> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Tiếng Ả Rập">tiếng Ả Rập</a>: <span lang="ar" dir="rtl">آيلة</span>‎).<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nhà địa lý <a href="/w/index.php?title=Al-Muqaddasi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Muqaddasi (trang không tồn tại)">Shams Eddin Muqaddasi</a> nhận xét Ayla nằm ngay cạnh tàn tích của thành phố cổ.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ayla01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Ayla01.jpg/220px-Ayla01.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Ayla01.jpg/330px-Ayla01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Ayla01.jpg/440px-Ayla01.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Một góc Ayla</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ayla02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Ayla02.jpg/220px-Ayla02.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Ayla02.jpg/330px-Ayla02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Ayla02.jpg/440px-Ayla02.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Ayla bên cạnh dãy núi Bắc Aqaba</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aqaba_Fort.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Aqaba_Fort.jpg/220px-Aqaba_Fort.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Aqaba_Fort.jpg/330px-Aqaba_Fort.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Aqaba_Fort.jpg/440px-Aqaba_Fort.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1o_%C4%91%C3%A0i_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pháo đài Aqaba (trang không tồn tại)">Pháo đài Aqaba</a> </figcaption></figure> <p>Từ năm 661 tới năm 750 thành phố phát triển mạnh mẽ tới dưới thời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Omeyyad" title="Nhà Omeyyad">Nhà Omeyyad</a>, và tiếp tục như vậy tới thời <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Abbas" title="Nhà Abbas">Nhà Abbas</a> (750-970) và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Fatimid" title="Nhà Fatimid">Nhà Fatimid</a> (970-1116). Ayla nắm bắt tốt vị trí quan trọng của mình trên tuyến đường tới với các loại gia vị <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> và Ả Rập (nhũ hương, mộc dược), giữa <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a> và <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bán đảo Ả Rập">Bán đảo Ả Rập</a>. </p><p>Thành phố thời trung cổ được khai quật vào năm 1986 bởi một đội khảo cổ thuộc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Chicago" title="Đại học Chicago">Đại học Chicago</a>. Các hiện vật được trưng bày tại <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_t%C3%A0ng_Kh%E1%BA%A3o_c%E1%BB%95_h%E1%BB%8Dc_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bảo tàng Khảo cổ học Aqaba (trang không tồn tại)">Bảo tàng Khảo cổ học Aqaba</a> và <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_t%C3%A0ng_Kh%E1%BA%A3o_c%E1%BB%95_h%E1%BB%8Dc_Jordan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bảo tàng Khảo cổ học Jordan (trang không tồn tại)">Bảo tàng Khảo cổ học Jordan</a> ở <a href="/wiki/Amman" title="Amman">Amman</a>.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy.">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Baldwin_I_c%E1%BB%A7a_Jerusalem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldwin I của Jerusalem (trang không tồn tại)">Baldwin I của Jerusalem</a> chiếm được thành phố vào năm 1116 mà không gặp phải quá nhiều kháng cự. Trung tâm thành phố được chuyển 500 dọc theo bờ biển về phía nam. Pháo đài <i>Helim</i> của quân thập tự chinh được xây dựng, cũng như <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_Pharaon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo Pharaon (trang không tồn tại)">Đảo Pharaon</a> (nay thuộc lãnh hải của <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a> cách Aqaba 7 kilômét (4 dặm) về phía tây). Thành phố suy tàn vào cuối thế kỷ 12 do các trận động đất và các cuộc càn quét của quân <a href="/w/index.php?title=Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Bedouin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Người Bedouin (trang không tồn tại)">Bedouin</a> và Mamluk.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy.">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup> </p><p>Ayla thuộc quyền kiểm soát của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Jerusalem" title="Vương quốc Jerusalem">Vương quốc Jerusalem</a> từ năm 1116 tới 1187. Sau đó nơi đây bị <a href="/wiki/Saladin" title="Saladin">Saladin</a> chiếm. Khu dân cư vào thời điểm này hầu như đã bị phá hủy hoàn toàn, và địa điểm quanh khu vực này lấy theo tên của ngọn đèo gần đó, <i>al-ʿAqaba</i>. Pháo đài cũ được xây dựng, mang tên <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1o_%C4%91%C3%A0i_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pháo đài Aqaba (trang không tồn tại)">Pháo đài Aqaba</a>, bởi vua <a href="/w/index.php?title=Al-Ashraf_Qansuh_Al-Ghuri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Ashraf Qansuh Al-Ghuri (trang không tồn tại)">Al-Ashraf Qansuh Al-Ghuri</a> vào đầu thế kỷ 16. Trong bốn thế kỷ tiếp theo, nơi đây chỉ là một làng chài không mấy quan trọng. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hiện_đại"><span id="Hi.E1.BB.87n_.C4.91.E1.BA.A1i"></span>Hiện đại</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Hiện đại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hiện đại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong Thế chiến thứ nhất, quân Ottoman buộc phải rút khỏi Aqaba vào năm 1917 sau <a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADn_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trận Aqaba (trang không tồn tại)">Trận Aqaba</a>, với chiến thắng thuộc về <a href="/wiki/T._E._Lawrence" title="T. E. Lawrence">T. E. Lawrence</a> và các lực lượng Ả Rập của <a href="/w/index.php?title=Auda_abu_Tayi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Auda abu Tayi (trang không tồn tại)">Auda abu Tayi</a> và <a href="/w/index.php?title=Sherif_Nasir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sherif Nasir (trang không tồn tại)">Sherif Nasir</a>. Việc chiếm được Aqaba cho phép quân Anh tiếp viện cho các cánh quân Ả Rập.<sup id="cite_ref-clio_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-clio-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào năm 1918, khu vực Aqaba và Ma'an chính thức sáp nhập vào <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Hejaz" title="Vương quốc Hejaz">Vương quốc Hejaz</a>. Vào năm 1925, <a href="/wiki/Ibn_Saud" title="Ibn Saud">Ibn Saud</a>, vua của <a href="/wiki/Najd" title="Najd">Najd</a>, với sự trợ giúp của lực lượng <a href="/w/index.php?title=Ikhwan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ikhwan (trang không tồn tại)">Ikhwan</a> đã sáp nhập thành công Hejaz, tuy nhiên đành phải nhượng lại Ma'an và Aqaba cho <a href="/wiki/X%E1%BB%A9_b%E1%BA%A3o_h%E1%BB%99" class="mw-redirect" title="Xứ bảo hộ">xứ bảo hộ</a> <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ngo%E1%BA%A1i_Jordan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiểu vương quốc Ngoại Jordan (trang không tồn tại)">Tiểu vương quốc Ngoại Jordan</a> của Anh.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào năm 1965, <a href="/wiki/Vua_Hussein" class="mw-redirect" title="Vua Hussein">Vua Hussein</a>, thông qua một thỏa thuận trao đổi với <a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a>, trao 6.000 kilômét vuông (2.317 dặm vuông Anh) đất hoang mạc ở các lãnh thổ Jordan để đổi lấy các lãnh thổ khác, trong đó có 12 kilômét (7 dặm) bờ biển phía nam Aqaba, bao gồm cả <a href="/wiki/R%E1%BA%A1n_san_h%C3%B4" title="Rạn san hô">rạn san hô</a> Yamanieh.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aqaba là nơi nhập các hàng hóa từ <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> trong thập niên 1980 trước khi <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_V%C3%B9ng_V%E1%BB%8Bnh" title="Chiến tranh Vùng Vịnh">Chiến tranh Vùng Vịnh</a> nổ ra.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Địa_lý"><span id=".C4.90.E1.BB.8Ba_l.C3.BD"></span>Địa lý</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Địa lý”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Địa lý"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Aqaba nằm tại điểm cực nam của Jordan, bên bờ vịnh Aqaba ở cực băc của Biển Đỏ. Thành phố nằm trên cầu nối giữa châu Á và châu Phi, giáp Israel, Ai Cập và Ả Rập Xê Út.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khí_hậu"><span id="Kh.C3.AD_h.E1.BA.ADu"></span>Khí hậu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Khí hậu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khí hậu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Aqaba có <a href="/wiki/Kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu_hoang_m%E1%BA%A1c_n%C3%B3ng" class="mw-redirect" title="Khí hậu hoang mạc nóng">khí hậu hoang mạc nóng</a> (<a href="/wiki/Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu_K%C3%B6ppen" title="Phân loại khí hậu Köppen">phân loại khí hậu Köppen</a> <i>BWh</i>) với mùa đông ấm áp và mùa hè khô nóng. </p> <div> <table class="wikitable collapsible" style="width:auto; text-align:center; line-height: 1.2em; margin:auto;"> <tbody><tr> <th colspan="14">Dữ liệu khí hậu của Aqaba </th></tr> <tr> <th scope="row">Tháng </th> <th scope="col">1 </th> <th scope="col">2 </th> <th scope="col">3 </th> <th scope="col">4 </th> <th scope="col">5 </th> <th scope="col">6 </th> <th scope="col">7 </th> <th scope="col">8 </th> <th scope="col">9 </th> <th scope="col">10 </th> <th scope="col">11 </th> <th scope="col">12 </th> <th scope="col" style="border-left-width:medium">Năm </th></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Trung bình ngày tối đa °C (°F) </th> <td style="background: #FF9022; color:#000000;">20.5<br />(68.9) </td> <td style="background: #FF8409; color:#000000;">22.3<br />(72.1) </td> <td style="background: #FF6B00; color:#000000;">25.9<br />(78.6) </td> <td style="background: #FF4800; color:#000000;">31.0<br />(87.8) </td> <td style="background: #FF2A00; color:#000000;">35.3<br />(95.5) </td> <td style="background: #FF1400; color:#FFFFFF;">38.5<br />(101.3) </td> <td style="background: #FF0A00; color:#FFFFFF;">40.0<br />(104.0) </td> <td style="background: #FF0D00; color:#FFFFFF;">39.6<br />(103.3) </td> <td style="background: #FF2100; color:#000000;">36.7<br />(98.1) </td> <td style="background: #FF3E00; color:#000000;">32.5<br />(90.5) </td> <td style="background: #FF6300; color:#000000;">27.0<br />(80.6) </td> <td style="background: #FF860D; color:#000000;">22.0<br />(71.6) </td> <td style="background: #FF4900; color:#000000; border-left-width:medium">30.9<br />(87.6) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Trung bình ngày °C (°F) </th> <td style="background: #FFB76F; color:#000000;">14.9<br />(58.8) </td> <td style="background: #FFAC5A; color:#000000;">16.4<br />(61.5) </td> <td style="background: #FF962D; color:#000000;">19.7<br />(67.5) </td> <td style="background: #FF7600; color:#000000;">24.3<br />(75.7) </td> <td style="background: #FF5A00; color:#000000;">28.3<br />(82.9) </td> <td style="background: #FF4600; color:#000000;">31.3<br />(88.3) </td> <td style="background: #FF3900; color:#000000;">33.1<br />(91.6) </td> <td style="background: #FF3A00; color:#000000;">33.0<br />(91.4) </td> <td style="background: #FF4B00; color:#000000;">30.5<br />(86.9) </td> <td style="background: #FF6600; color:#000000;">26.6<br />(79.9) </td> <td style="background: #FF8B18; color:#000000;">21.2<br />(70.2) </td> <td style="background: #FFAC5A; color:#000000;">16.4<br />(61.5) </td> <td style="background: #FF7400; color:#000000; border-left-width:medium">24.6<br />(76.3) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Tối thiểu trung bình ngày °C (°F) </th> <td style="background: #FFDDBC; color:#000000;">9.3<br />(48.7) </td> <td style="background: #FFD5AC; color:#000000;">10.5<br />(50.9) </td> <td style="background: #FFC184; color:#000000;">13.4<br />(56.1) </td> <td style="background: #FFA44A; color:#000000;">17.6<br />(63.7) </td> <td style="background: #FF8B17; color:#000000;">21.3<br />(70.3) </td> <td style="background: #FF7800; color:#000000;">24.0<br />(75.2) </td> <td style="background: #FF6A00; color:#000000;">26.1<br />(79.0) </td> <td style="background: #FF6800; color:#000000;">26.3<br />(79.3) </td> <td style="background: #FF7700; color:#000000;">24.2<br />(75.6) </td> <td style="background: #FF9021; color:#000000;">20.6<br />(69.1) </td> <td style="background: #FFB46A; color:#000000;">15.3<br />(59.5) </td> <td style="background: #FFD3A8; color:#000000;">10.8<br />(51.4) </td> <td style="background: #FF9F40; color:#000000; border-left-width:medium">18.3<br />(64.9) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Lượng <a href="/wiki/Gi%C3%A1ng_th%E1%BB%A7y" title="Giáng thủy">Giáng thủy</a> trung bình mm (inches) </th> <td style="background: #F8F8FF; color:#000000;">4.5<br />(0.18) </td> <td style="background: #F8F8FF; color:#000000;">3.7<br />(0.15) </td> <td style="background: #F9F9FF; color:#000000;">3.4<br />(0.13) </td> <td style="background: #FCFCFF; color:#000000;">1.8<br />(0.07) </td> <td style="background: #FDFDFF; color:#000000;">1.0<br />(0.04) </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0<br />(0.0) </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0<br />(0.0) </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0<br />(0.0) </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0<br />(0.0) </td> <td style="background: #FAFAFF; color:#000000;">3.0<br />(0.12) </td> <td style="background: #FBFBFF; color:#000000;">2.4<br />(0.09) </td> <td style="background: #F7F7FF; color:#000000;">4.9<br />(0.19) </td> <td style="background: #FBFBFF; color:#000000; border-left-width:medium">24.7<br />(0.97) </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <th scope="row" style="height: 16px;">Số ngày giáng thủy trung bình </th> <td style="background: #E6E6FF; color:#000000;">2.0 </td> <td style="background: #ECECFF; color:#000000;">1.4 </td> <td style="background: #ECECFF; color:#000000;">1.5 </td> <td style="background: #F4F4FF; color:#000000;">0.8 </td> <td style="background: #F8F8FF; color:#000000;">0.5 </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0 </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0 </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0 </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">0.0 </td> <td style="background: #F7F7FF; color:#000000;">0.6 </td> <td style="background: #F3F3FF; color:#000000;">0.9 </td> <td style="background: #E7E7FF; color:#000000;">1.9 </td> <td style="background: #F4F4FF; color:#000000; border-left-width:medium">9.6 </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:95%;">Nguồn: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jometeo.gov.jo/">Sở Khí tượng Jordan</a> </td></tr></tbody></table> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chính_quyền_địa_phương"><span id="Ch.C3.ADnh_quy.E1.BB.81n_.C4.91.E1.BB.8Ba_ph.C6.B0.C6.A1ng"></span>Chính quyền địa phương</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Chính quyền địa phương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chính quyền địa phương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào tháng 8 năm 2000, Chính quyền Đặc khu Kinh tế Aqaba (<a href="/w/index.php?title=ASEZA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ASEZA (trang không tồn tại)">ASEZA</a>) được thành lập với vai trò là cơ quan chịu trách nhiệm về hành chính, tài chính, quản lý và kinh tế.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kinh_tế"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF"></span>Kinh tế</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aqaba_Garden.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Aqaba_Garden.jpg/220px-Aqaba_Garden.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Aqaba_Garden.jpg/330px-Aqaba_Garden.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Aqaba_Garden.jpg/440px-Aqaba_Garden.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a><figcaption>Công viên Shatt Al-Ghandour</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg/220px-Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg/330px-Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg/440px-Red_Sea_Summit_in_Aqaba.jpg 2x" data-file-width="514" data-file-height="339" /></a><figcaption>Hội nghị thượng đỉnh Biển Đỏ ở Aqaba năm 2003.</figcaption></figure> <p>Với vai trò là đặc khu kinh tế của Jordan cùng vị trí địa lý thuận lợi, nền kinh tế của Aqaba dựa vào du lịch và các hoạt động tại cảng.<sup id="cite_ref-Ad_Dustour_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ad_Dustour-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-worldfolio_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-worldfolio-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tăng trưởng kinh tế của Aqaba cao hơn trung bình cả nước. Với tư cách đặc khu thì một số hoạt động đầu tư và giao dịch thương mại được miễn thuế, tạo điều kiện cho việc xây dựng các khu nghỉ mát, nhà ở, và cửa hàng bán lẻ. </p><p>Vị trí cạnh <a href="/wiki/Wadi_Rum" title="Wadi Rum">Wadi Rum</a> và <a href="/wiki/Petra" title="Petra">Petra</a> của Aqaba tạo nên một <a href="/wiki/Tam_gi%C3%A1c" title="Tam giác">tam giác</a> vàng về du lịch của Jordan, tăng cường vị thế của quốc gia này trên bản đồ thế giới.<sup id="cite_ref-UEFA_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-UEFA-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Thành phố được quản lý bởi <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_quy%E1%BB%81n_%C4%90%E1%BA%B7c_khu_Kinh_t%E1%BA%BF_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính quyền Đặc khu Kinh tế Aqaba (trang không tồn tại)">Chính quyền Đặc khu Kinh tế Aqaba</a>, do đó biến Aqaba trở thành một thành phố đánh thuế thấp, miễn thuế, thu hút nhiều dự án lớn như <a href="/w/index.php?title=Ayla_Oasis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayla Oasis (trang không tồn tại)">Ayla Oasis</a>, <a href="/w/index.php?title=Saraya_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saraya Aqaba (trang không tồn tại)">Saraya Aqaba</a>, <a href="/w/index.php?title=Marsa_Zayed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marsa Zayed (trang không tồn tại)">Marsa Zayed</a> và mở rộng Cảng Aqaba.<sup id="cite_ref-king_checks_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-king_checks-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các dự án này được mong chờ sẽ đưa thành phố trở thành một trung tâm du lịch trong khu vực.<sup id="cite_ref-yourmiddleast_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-yourmiddleast-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy vậy, các hoạt động công nghiệp và thương mại vẫn phải đóng vai trò quan trọng do đây là <a href="/wiki/C%E1%BA%A3ng_(m%E1%BB%9F_r%E1%BB%99ng)" title="Cảng (mở rộng)">cảng</a> duy nhất của Jordan.<sup id="cite_ref-Jean_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-Jean-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trên 20 tỉ đô la Mỹ đã được đầu tư vào Aqaba kể từ năm 2001 sau khi Đặc khu kinh tế được lập ra. Cùng với các dự án du lịch, Aqaba thu hút các công ty logistic toàn cầu như APM Terminals và Agility tới đầu tư. </p><p>Aqaba là cảng duy nhất của Jordan nên có thể coi tất cả hàng hóa xuất khẩu của Jordan đều xuất phát từ đây. Cho tới năm 2008 ASEZ thu hút 18 tỉ đô la Mỹ tiền đầu tư cam kết.<sup id="cite_ref-oxfordbusinessgroup.com_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-oxfordbusinessgroup.com-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Du_lịch"><span id="Du_l.E1.BB.8Bch"></span>Du lịch</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Du lịch”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Du lịch"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Diving_in_Aqaba.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Diving_in_Aqaba.jpg/220px-Diving_in_Aqaba.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Diving_in_Aqaba.jpg/330px-Diving_in_Aqaba.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Diving_in_Aqaba.jpg/440px-Diving_in_Aqaba.jpg 2x" data-file-width="4032" data-file-height="3024" /></a><figcaption>Rạn san hô ở Aqaba</figcaption></figure> <p>Aqaba có một số khách sạn hạng sang, trong đó ở khu nghỉ mát Tala Bay cách trung tâm 20 km về phía nam phục vụ cho những du khách tới vui chơi ở bãi biển và <a href="/wiki/L%E1%BA%B7n_c%C3%B3_b%C3%ACnh_kh%C3%AD" title="Lặn có bình khí">đi lặn</a>. Khu nghỉ mát cũng cung cấp các hoạt động giải trí tại các khu vực sa mạc. Các quán cà phê bán các món ăn như <a href="/w/index.php?title=Mansaf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mansaf (trang không tồn tại)">mansaf</a> và <a href="/w/index.php?title=Knafeh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Knafeh (trang không tồn tại)">knafeh</a>, và đồ tráng miệng <a href="/wiki/Baqlawa" class="mw-redirect" title="Baqlawa">baqlawa</a>. Một trải nghiệm nổi tiếng khác <a href="/wiki/Nh%C3%A0_t%E1%BA%AFm_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Nhà tắm Thổ Nhĩ Kỳ">nhà tắm Thổ Nhĩ Kỳ</a> (Hamam) xây vào năm 306 CN, nơi du khách và người địa phương tới để thư giãn sau một ngày nóng bức. </p><p>Vào năm 2006, Sở du lịch Aqaba báo cáo số lượng du khách tới thăm Đặc khu là khoảng 432.000, tăng 5% so với năm trước đó. Khoảng 65%, hay 293.000 người là người Jordan. Trong số các khách nước ngoài, châu Âu là nhiều nhất với khoảng 98.000 lượt trong năm. Sở du lịch cung cấp tài chính cho các hoạt động quảng bá và truyền thông với sự trợ giúp của Liên minh châu Âu.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào các ngày lễ, người Jordan ở miền bắc, đặc biệt là <a href="/wiki/Amman" title="Amman">Amman</a> và <a href="/wiki/Irbid" title="Irbid">Irbid</a>, đổ xô tới các khu nghỉ mát và bãi biển của Aqaba. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nhân_khẩu"><span id="Nh.C3.A2n_kh.E1.BA.A9u"></span>Nhân khẩu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Nhân khẩu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nhân khẩu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Aqaba là một trong các địa phương có tỉ lệ gia tăng dân số cao nhất Jordan năm 2011; chỉ 44% số công trình trong thành phố được xây dựng trước năm 1990.<sup id="cite_ref-DoS_Jordan_Aqaba_Census_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-DoS_Jordan_Aqaba_Census-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Theo một cuộc điều tra dân số đặc biệt tại Aqaba do sở thống kê Jordan thực hiện năm 2007, dân số của Aqaba là 98.400. Dân số năm 2011 ước tính là 136.200. </p> <table class="wikitable" style="font-size:90%"> <tbody><tr> <th style="text-align:center;" colspan="11">Dữ liệu nhân khẩu thành phố Aqaba (2007) so với toàn Jordan<sup id="cite_ref-DoS_Jordan_Aqaba_Census_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-DoS_Jordan_Aqaba_Census-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <th> </th> <th> </th> <th>Aqaba (2007) </th> <th>Jordan (2004) </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">1</td> <td>Tổng dân số</td> <td>98.400</td> <td>5.350.000 </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">2</td> <td>Tỉ lệ tăng</td> <td>4,3%</td> <td>2,3% </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">3</td> <td>Tỉ lệ nam/nữ</td> <td>56,1/43,9</td> <td>51,5/48,5 </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">4</td> <td>Tỉ lệ người bản địa/người ngoại quốc</td> <td>82,1/17,9</td> <td>93/7 </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">5</td> <td>Số hộ gia đình</td> <td>18.425</td> <td>946.000 </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">6</td> <td>Số người/hộ</td> <td>4,9</td> <td>5,3 </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">7</td> <td>% dân số dưới 15 tuổi</td> <td>35,6%</td> <td>37,3% </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; background:#f0f0f0;">8</td> <td>% dân số trên 65 tuổi</td> <td>1,7%</td> <td>3,2% </td></tr></tbody></table> <p><sup id="cite_ref-Demographics_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Demographics-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tôn_giáo"><span id="T.C3.B4n_gi.C3.A1o"></span>Tôn giáo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Tôn giáo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tôn giáo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aqaba_Mosque.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Aqaba_Mosque.jpg/220px-Aqaba_Mosque.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Aqaba_Mosque.jpg/330px-Aqaba_Mosque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Aqaba_Mosque.jpg/440px-Aqaba_Mosque.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Giáo đường tại <a href="/w/index.php?title=Marsa_Zayed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marsa Zayed (trang không tồn tại)">Marsa Zayed</a></figcaption></figure> <p>Hồi giáo chiếm ưu thế trong đời sống ở Aqaba, tuy nhiên vẫn có hoảng 5.000 gia đình Thiên chúa giáo trong khu vực.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Có một số nhà thờ Thiên chúa giáo và một ngôi trường Thiên chúa giáo mang tên <i>Trường Nữ tu Rosary Aqaba</i>.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giao_thông"><span id="Giao_th.C3.B4ng"></span>Giao thông</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Giao thông”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giao thông"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hệ thống <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%ADp_%C4%91o%C3%A0n_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tập đoàn Đường sắt Aqaba (trang không tồn tại)">đường sắt Aqaba</a> chỉ được dùng để vận chuyển hàng hóa chứ không phục vụ khách, ngoại trừ tuyến đi <a href="/wiki/Wadi_Rum" title="Wadi Rum">Wadi Rum</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sân_bay"><span id="S.C3.A2n_bay"></span>Sân bay</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Sân bay”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sân bay"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=S%C3%A2n_bay_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_King_Hussein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sân bay quốc tế King Hussein (trang không tồn tại)">Sân bay quốc tế King Hussein</a> ở phía bắc Aqaba là sân bay dân sự duy nhất bên ngoài thủ đô Amman. Sân bay này cách trung tâm thành phố 20 phút lái xe. Các chuyến bay chính từ Amman tới Aqaba với thời gian bay 45 phút được quản lý bởi các hãng <a href="/wiki/Royal_Jordanian" title="Royal Jordanian">Royal Jordanian</a> và <a href="/wiki/Jordan_Aviation" title="Jordan Aviation">Jordan Aviation</a>. Một số hãng hàng không khác kết nối với Istanbul, Dubai, Alexandria, Sharm el-Sheikh, và nhiều điểm đến khác ở châu Á và châu Âu.<sup id="cite_ref-Getting_to_Aqaba_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Getting_to_Aqaba-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đường_bộ"><span id=".C4.90.C6.B0.E1.BB.9Dng_b.E1.BB.99"></span>Đường bộ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Đường bộ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đường bộ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:20100927_aqaba023.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/20100927_aqaba023.JPG/220px-20100927_aqaba023.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/20100927_aqaba023.JPG/330px-20100927_aqaba023.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/20100927_aqaba023.JPG/440px-20100927_aqaba023.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Taxi ở Aqaba</figcaption></figure> <p>Aqaba được kết nối bởi hệ thống 8.000 kilômét (5.000 mi) xa lộ hiện đại tới các quốc gia xung quanh. Thành phố kết nối với phần còn lại của Jordan bằng <a href="/w/index.php?title=Xa_l%E1%BB%99_15_(Jordan)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xa lộ 15 (Jordan) (trang không tồn tại)">Xa lộ Sa Mạc</a> và <a href="/w/index.php?title=Xa_l%E1%BB%99_65_(Jordan)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xa lộ 65 (Jordan) (trang không tồn tại)">Xa lộ Vua</a>, những tuyến đường dẫn tới các khu du lịch và khu dân cư ở ven <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">biển Chết</a>.<sup id="cite_ref-Getting_to_Aqaba_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-Getting_to_Aqaba-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aqaba kết nối với <a href="/wiki/Eilat" title="Eilat">Eilat</a> của <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> bằng các dịch vụ taxi và xe buýt qua <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%ADa_kh%E1%BA%A9u_Wadi_Araba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cửa khẩu Wadi Araba (trang không tồn tại)">cửa khẩu Wadi Araba</a> và tới <a href="/w/index.php?title=Haql&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haql (trang không tồn tại)">Haql</a> của Ả Rập Xê Út bằng <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%ADa_kh%E1%BA%A9u_Durra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cửa khẩu Durra (trang không tồn tại)">cửa khẩu Durra</a>. Có nhiều dịch vụ xe khách từ Aqaba tới Amman và các thành phố lớn khác ở <a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a>, trong đó JETT và Trust International là các hãng cung cấp chính. Các xe khách này còn có cả điều hòa và dịch vụ nhà tắm.<sup id="cite_ref-p266_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-p266-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cảng"><span id="C.E1.BA.A3ng"></span>Cảng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Cảng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cảng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:CSCL_Rotterdam_in_Aqaba,_Jordan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/CSCL_Rotterdam_in_Aqaba%2C_Jordan.jpg/220px-CSCL_Rotterdam_in_Aqaba%2C_Jordan.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/CSCL_Rotterdam_in_Aqaba%2C_Jordan.jpg/330px-CSCL_Rotterdam_in_Aqaba%2C_Jordan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/CSCL_Rotterdam_in_Aqaba%2C_Jordan.jpg/440px-CSCL_Rotterdam_in_Aqaba%2C_Jordan.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="681" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=C%E1%BA%A3ng_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cảng Aqaba (trang không tồn tại)">Cảng Aqaba</a> </figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=C%E1%BA%A3ng_Aqaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cảng Aqaba (trang không tồn tại)">Cảng Aqaba</a> là cảng duy nhất ở Jordan. Các chuyến phà tới Taba được vận hành hàng ngày bởi nhiều công ty.<sup id="cite_ref-Getting_to_Aqaba_43-2" class="reference"><a href="#cite_note-Getting_to_Aqaba-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào năm 2006, cảng được đánh giá là "bến container tốt nhất" ở Trung Đông bởi <i><a href="/w/index.php?title=Lloyd%27s_List&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lloyd's List (trang không tồn tại)">Lloyd's List</a></i> nhờ là trạm trung chuyển hàng hóa cho các nước láng giềng, vị trí của ngõ giữa ba châu lục.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thành_phố_kết_nghĩa"><span id="Th.C3.A0nh_ph.E1.BB.91_k.E1.BA.BFt_ngh.C4.A9a"></span>Thành phố kết nghĩa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Thành phố kết nghĩa”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thành phố kết nghĩa"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr valign="top"> <td> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bulgaria" title="Bulgaria"><img alt="Bulgaria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/23px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/35px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/46px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Varna" title="Varna">Varna</a>, Bulgaria</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tây Ban Nha"><img alt="Tây Ban Nha" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/23px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/35px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/45px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/M%C3%A1laga" title="Málaga">Málaga</a>, Tây Ban Nha</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Nga" title="Nga"><img alt="Nga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Sankt-Peterburg" title="Sankt-Peterburg">Sankt-Peterburg</a>, Nga</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Iraq" title="Iraq"><img alt="Iraq" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/23px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/35px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/45px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Basra" title="Basra">Basra</a>, Iraq</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C3%9D" title="Ý"><img alt="Ý" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/Alcamo" title="Alcamo">Alcamo</a>, Ý</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dos.gov.jo/dos_home_a/main/population/census2015/No_of_pop_depand_on_GOV.pdf">“The General Census - 2015”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Department of Population Statistics.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+General+Census+-+2015&rft.pub=Department+of+Population+Statistics&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dos.gov.jo%2Fdos_home_a%2Fmain%2Fpopulation%2Fcensus2015%2FNo_of_pop_depand_on_GOV.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Ad_Dustour-2">^ <a href="#cite_ref-Ad_Dustour_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ad_Dustour_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200412073542/http://www.addustour.com/17903/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9..+%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%80%D9%80%D9%80%D8%AD%D8%B1+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85.html">“العقبة.. مدينة الشمس والبـــحر والسلام”</a>. <i>Ad Dustour</i> (bằng tiếng Ả Rập). Ad Dustour. ngày 1 tháng 4 năm 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.addustour.com/17903/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9..+%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%80%D9%80%D9%80%D8%AD%D8%B1+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 12 tháng 4 năm 2020<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ad+Dustour&rft.atitle=%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9..+%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%80%D9%80%D9%80%D8%AD%D8%B1+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&rft.date=2016-04-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.addustour.com%2F17903%2F%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B9%25D9%2582%25D8%25A8%25D8%25A9..%2B%25D9%2585%25D8%25AF%25D9%258A%25D9%2586%25D8%25A9%2B%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B4%25D9%2585%25D8%25B3%2B%25D9%2588%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A8%25D9%2580%25D9%2580%25D9%2580%25D8%25AD%25D8%25B1%2B%25D9%2588%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B3%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2585.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-aqabazone-3"><b><a href="#cite_ref-aqabazone_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqabazone.com/en/faq-2/">“Fact Sheet”</a>. <i>Aqaba Special Economic Zone Authority</i>. Aqaba Special Economic Zone Authority. 2013<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Aqaba+Special+Economic+Zone+Authority&rft.atitle=Fact+Sheet&rft.date=2013&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aqabazone.com%2Fen%2Ffaq-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Demographics-4">^ <a href="#cite_ref-Demographics_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Demographics_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGhazal2016" class="citation news cs1">Ghazal, Mohammad (ngày 22 tháng 1 năm 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jordantimes.com/news/local/population-stands-around-95-million-including-29-million-guests">“Population stands at around 9.5 million, including 2.9 million guests”</a>. <i>The Jordan Times</i>. The Jordan News<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Jordan+Times&rft.atitle=Population+stands+at+around+9.5+million%2C+including+2.9+million+guests&rft.date=2016-01-22&rft.aulast=Ghazal&rft.aufirst=Mohammad&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jordantimes.com%2Fnews%2Flocal%2Fpopulation-stands-around-95-million-including-29-million-guests&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-worldfolio-5">^ <a href="#cite_ref-worldfolio_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-worldfolio_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-worldfolio_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190527085907/http://www.theworldfolio.com/news/port-expansion-strengthens-jordanian-city-of-aqabas-position-as-modern-shipping-hub/3541/">“Port expansion strengthens Jordanian city of Aqaba's position as modern shipping hub”</a>. <i>The Worldfolio</i>. Worldfolio Ltd. ngày 27 tháng 2 năm 2015. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theworldfolio.com/news/port-expansion-strengthens-jordanian-city-of-aqabas-position-as-modern-shipping-hub/3541/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 27 tháng 5 năm 2019<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Worldfolio&rft.atitle=Port+expansion+strengthens+Jordanian+city+of+Aqaba%27s+position+as+modern+shipping+hub&rft.date=2015-02-27&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theworldfolio.com%2Fnews%2Fport-expansion-strengthens-jordanian-city-of-aqabas-position-as-modern-shipping-hub%2F3541%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-academia-6">^ <a href="#cite_ref-academia_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-academia_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFlorian_Klimscha2011" class="citation cs2">Florian Klimscha (2011), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/2614141"><i>Long-range Contacts in the Late Chalcolithic of the Southern Levant. Excavations at Tall Hujayrat al-Ghuzlan and Tall al-Magass near Aqaba, Jordan</i></a><span class="reference-accessdate">, truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2016</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Long-range+Contacts+in+the+Late+Chalcolithic+of+the+Southern+Levant.+Excavations+at+Tall+Hujayrat+al-Ghuzlan+and+Tall+al-Magass+near+Aqaba%2C+Jordan&rft.date=2011&rft.au=Florian+Klimscha&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F2614141&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-refD1-7"><b><a href="#cite_ref-refD1_7-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304073739/https://addustour.com/16888/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9..+%D8%AB%D8%BA%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%85.html">“العقبة.. ثغر الاردن الباسم”</a>. <i>Ad-Dustor Newspaper</i>. Ad-Dustor Newspaper. ngày 21 tháng 6 năm 2013. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://addustour.com/16888/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9..+%D8%AB%D8%BA%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%85.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ad-Dustor+Newspaper&rft.atitle=%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9..+%D8%AB%D8%BA%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%85&rft.date=2013-06-21&rft_id=https%3A%2F%2Faddustour.com%2F16888%2F%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B9%25D9%2582%25D8%25A8%25D8%25A9..%2B%25D8%25AB%25D8%25BA%25D8%25B1%2B%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25B1%25D8%25AF%25D9%2586%2B%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A8%25D8%25A7%25D8%25B3%25D9%2585.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.independent.co.uk/travel/middle-east/the-complete-guide-to-lawrences-arabia-564189.html">“The Complete Guide to Lawrence's Arabia”</a>. <i>Independent</i>. Independent. ngày 22 tháng 5 năm 2004<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Independent&rft.atitle=The+Complete+Guide+to+Lawrence%27s+Arabia&rft.date=2004-05-22&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.independent.co.uk%2Ftravel%2Fmiddle-east%2Fthe-complete-guide-to-lawrences-arabia-564189.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-clio-9">^ <a href="#cite_ref-clio_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-clio_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cliohistory.org/thomas-lawrence/akaba/">“The Taking of Akaba - 1917 - T.E. Lawrence, Auda abu Tayi, Prince Feisal, Port of Aqaba”</a>. <i>www.cliohistory.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.cliohistory.org&rft.atitle=The+Taking+of+Akaba+-+1917+-+T.E.+Lawrence%2C+Auda+abu+Tayi%2C+Prince+Feisal%2C+Port+of+Aqaba&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cliohistory.org%2Fthomas-lawrence%2Fakaba%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-UEFA-10">^ <a href="#cite_ref-UEFA_10-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-UEFA_10-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jordantimes.com/news/local/jordan-tapping-popularity-uefa-champions-league-promote-tourism">“Jordan tapping popularity of UEFA Champions League to promote tourism”</a>. <i>The Jordan Times</i>. The Jordan News. ngày 26 tháng 3 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Jordan+Times&rft.atitle=Jordan+tapping+popularity+of+UEFA+Champions+League+to+promote+tourism&rft.date=2015-03-26&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jordantimes.com%2Fnews%2Flocal%2Fjordan-tapping-popularity-uefa-champions-league-promote-tourism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-king_checks-11">^ <a href="#cite_ref-king_checks_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-king_checks_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150928141515/http://www.jordantimes.com/news/local/king-checks-aqaba-mega-projects">“King checks on Aqaba Mega-Projects”</a>. <i>The Jordan Times</i>. The Jordan News. ngày 7 tháng 6 năm 2012. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jordantimes.com/news/local/king-checks-aqaba-mega-projects">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 9 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Jordan+Times&rft.atitle=King+checks+on+Aqaba+Mega-Projects&rft.date=2012-06-07&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jordantimes.com%2Fnews%2Flocal%2Fking-checks-aqaba-mega-projects&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Đã định rõ hơn một tham số trong <code class="cs1-code">|archiveurl=</code> và <code class="cs1-code">|archive-url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#redundant_parameters" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>); </span><span class="cs1-visible-error error citation-comment">Đã định rõ hơn một tham số trong <code class="cs1-code">|archivedate=</code> và <code class="cs1-code">|archive-date=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#redundant_parameters" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-yourmiddleast-12">^ <a href="#cite_ref-yourmiddleast_12-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-yourmiddleast_12-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160628110518/http://www.yourmiddleeast.com/features/aqaba-has-caught-megaproject-fever-from-its-gulf-neighbours_8529">“Aqaba has caught mega-project fever from its Gulf neighbours”</a>. <i>Your Middle East</i>. Your Middle East. ngày 29 tháng 4 năm 2013. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yourmiddleeast.com/features/aqaba-has-caught-megaproject-fever-from-its-gulf-neighbours_8529">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 6 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Your+Middle+East&rft.atitle=Aqaba+has+caught+mega-project+fever+from+its+Gulf+neighbours&rft.date=2013-04-29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.yourmiddleeast.com%2Ffeatures%2Faqaba-has-caught-megaproject-fever-from-its-gulf-neighbours_8529&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Jean-13">^ <a href="#cite_ref-Jean_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Jean_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJean-Eric_AubertJean-Louis_Reiffers2003" class="citation book cs1">Jean-Eric Aubert; Jean-Louis Reiffers (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=iM_vusM9sN8C"><i>Knowledge Economies in the Middle East and North Africa: Toward New Development Strategies</i></a>. World Bank Publications. tr. 59. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-8213-5701-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-8213-5701-9"><bdi>978-0-8213-5701-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Knowledge+Economies+in+the+Middle+East+and+North+Africa%3A+Toward+New+Development+Strategies&rft.pages=59&rft.pub=World+Bank+Publications&rft.date=2003&rft.isbn=978-0-8213-5701-9&rft.au=Jean-Eric+Aubert&rft.au=Jean-Louis+Reiffers&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DiM_vusM9sN8C&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGrinzweig,_Michael1993" class="citation journal cs1">Grinzweig, Michael (1993). Cohen, Meir; Schiller, Eli (biên tập). “From the Items of the Name Eilat”. <i>Ariel</i> (bằng tiếng Do Thái). Ariel Publishing (93–94: Eialat – Human, Sea and Desert): 110.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Ariel&rft.atitle=From+the+Items+of+the+Name+Eilat&rft.issue=93%E2%80%9394%3A+Eialat+%E2%80%93+Human%2C+Sea+and+Desert&rft.pages=110&rft.date=1993&rft.au=Grinzweig%2C+Michael&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=zaEHRF7ZS7IC&pg=PA183"><i>The Umayyads: The Rise of Islamic Art</i></a>. AIRP. 2000. tr. 183. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-874044-35-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-874044-35-2"><bdi>978-1-874044-35-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Umayyads%3A+The+Rise+of+Islamic+Art&rft.pages=183&rft.pub=AIRP&rft.date=2000&rft.isbn=978-1-874044-35-2&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DzaEHRF7ZS7IC%26pg%3DPA183&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMoshe_Sharon1997" class="citation book cs1">Moshe Sharon (1997). <i>Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae</i>. <b>3</b>. tr. 89.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Corpus+Inscriptionum+Arabicarum+Palaestinae&rft.pages=89&rft.date=1997&rft.au=Moshe+Sharon&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFYoel_Elitsur2004" class="citation book cs1">Yoel Elitsur (2004). <i>Ancient place names in the Holy Land</i>. Magnes Press. tr. 35.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ancient+place+names+in+the+Holy+Land&rft.pages=35&rft.pub=Magnes+Press&rft.date=2004&rft.au=Yoel+Elitsur&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-historic_places-18"><b><a href="#cite_ref-historic_places_18-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTrudy_RingRobert_M._SalkinSharon_La_Boda1994" class="citation book cs1">Trudy Ring; Robert M. Salkin; Sharon La Boda (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=R44VRnNCzAYC&pg=PA72"><i>International Dictionary of Historic Places: Middle East and Africa, المجلد 4</i></a>. Taylor & Francis. tr. 72. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-884964-03-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-884964-03-9"><bdi>978-1-884964-03-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=International+Dictionary+of+Historic+Places%3A+Middle+East+and+Africa%2C+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF+4&rft.pages=72&rft.pub=Taylor+%26+Francis&rft.date=1994&rft.isbn=978-1-884964-03-9&rft.au=Trudy+Ring&rft.au=Robert+M.+Salkin&rft.au=Sharon+La+Boda&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DR44VRnNCzAYC%26pg%3DPA72&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170305002959/http://www.alghad.com/articles/722736-%D8%A7%D9%83%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9-%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D9%84%D8%A9-%D8%AD%D8%AC%D9%8A%D8%B1%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B2%D9%84%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9">“اكتشافات أثرية في موقع حجيرة الغزلان بوادي اليتيم في جنوب الأردن”</a>. <i>Alghad</i> (bằng tiếng Ả Rập). Alghad. ngày 18 tháng 2 năm 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alghad.com/articles/722736-%D8%A7%D9%83%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9-%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D9%84%D8%A9-%D8%AD%D8%AC%D9%8A%D8%B1%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B2%D9%84%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2017<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Alghad&rft.atitle=%D8%A7%D9%83%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA+%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9+%D9%81%D9%8A+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+%D8%AD%D8%AC%D9%8A%D8%B1%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B2%D9%84%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A+%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D9%85+%D9%81%D9%8A+%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8+%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%AF%D9%86&rft.date=2008-02-18&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alghad.com%2Farticles%2F722736-%25D8%25A7%25D9%2583%25D8%25AA%25D8%25B4%25D8%25A7%25D9%2581%25D8%25A7%25D8%25AA-%25D8%25A3%25D8%25AB%25D8%25B1%25D9%258A%25D8%25A9-%25D8%25AC%25D8%25AF%25D9%258A%25D8%25AF%25D8%25A9-%25D9%2581%25D9%258A-%25D8%25AA%25D9%2584%25D8%25A9-%25D8%25AD%25D8%25AC%25D9%258A%25D8%25B1%25D8%25A9-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25BA%25D8%25B2%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2586-%25D9%2581%25D9%258A-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B9%25D9%2582%25D8%25A8%25D8%25A9&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AQABA-20">^ <a href="#cite_ref-AQABA_20-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-AQABA_20-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-AQABA_20-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150928032739/http://www.aqaba.jo/en/aqaba/beach-of-history#page">“The Beach of History (3700 BC to date)”</a>. <i>aqaba.jo</i>. AQABA. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqaba.jo/en/aqaba/beach-of-history#page">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 9 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=aqaba.jo&rft.atitle=The+Beach+of+History+%283700+BC+to+date%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aqaba.jo%2Fen%2Faqaba%2Fbeach-of-history%23page&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Th%C3%B4ng_tin_ki%E1%BB%83m_ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được"><span title="Nội dung lân cận bản mẫu này có thể dựa vào một nguồn không đáng tin">nguồn không đáng tin?</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-First_purpose-built_church-21">^ <a href="#cite_ref-First_purpose-built_church_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-First_purpose-built_church_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guinnessworldrecords.com/world-records/first-purpose-built-church">“First purpose-built church”</a>. <i>Guinness World Records</i>. Guinness World Records<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Guinness+World+Records&rft.atitle=First+purpose-built+church&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.guinnessworldrecords.com%2Fworld-records%2Ffirst-purpose-built-church&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ahp1-22"><b><a href="#cite_ref-ahp1_22-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMayhew2006" class="citation book cs1">Mayhew, Bradley (tháng 4 năm 2006) [1987]. <i>Jordan</i> (ấn bản thứ 6). Footscray: <a href="/wiki/Lonely_Planet" title="Lonely Planet">Lonely Planet</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1-74059-789-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/1-74059-789-3"><bdi>1-74059-789-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Jordan&rft.place=Footscray&rft.edition=6&rft.pub=Lonely+Planet&rft.date=2006-04&rft.isbn=1-74059-789-3&rft.aulast=Mayhew&rft.aufirst=Bradley&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFDi_TaylorTony_Howard1997" class="citation book cs1">Di Taylor; Tony Howard (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=fweY0lTEJogC&pg=PA33"><i>Treks and Climbs in Wadi Rum, Jordan</i></a>. Cicerone Press Limited. tr. 33. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-85284-254-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-85284-254-3"><bdi>978-1-85284-254-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Treks+and+Climbs+in+Wadi+Rum%2C+Jordan&rft.pages=33&rft.pub=Cicerone+Press+Limited&rft.date=1997&rft.isbn=978-1-85284-254-3&rft.au=Di+Taylor&rft.au=Tony+Howard&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DfweY0lTEJogC%26pg%3DPA33&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">Trong các văn bản cổ điển, thành phố La Mã được gọi là <i>Aela</i>, đôi khi là <i>Haila</i> hoặc <i>Aelana</i>. <i>Aela</i> là hình thức tiêu chuẩn trong các nghiên cứu La Mã cổ điển. Xem: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGlen_Warren_Bowersock1994" class="citation book cs1">Glen Warren Bowersock (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=L4NBigJ3NF4C&pg=PA172"><i>Roman Arabia</i></a>. Harvard University Press. tr. 172. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-674-77756-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-674-77756-9"><bdi>978-0-674-77756-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Roman+Arabia&rft.pages=172&rft.pub=Harvard+University+Press&rft.date=1994&rft.isbn=978-0-674-77756-9&rft.au=Glen+Warren+Bowersock&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DL4NBigJ3NF4C%26pg%3DPA172&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFNeil_Asher_Silberman2012" class="citation book cs1">Neil Asher Silberman (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=xeJMAgAAQBAJ&pg=RA2-PA56"><i><span></span></i>The Oxford Companion to Archaeology<i><span></span></i></a>. Oxford University Press. tr. 56. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-19-973578-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-19-973578-5"><bdi>978-0-19-973578-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Oxford+Companion+to+Archaeology&rft.pages=56&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2012&rft.isbn=978-0-19-973578-5&rft.au=Neil+Asher+Silberman&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DxeJMAgAAQBAJ%26pg%3DRA2-PA56&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAveril_CameronPeter_Garnsey" class="citation book cs1">Averil Cameron; Peter Garnsey (biên tập). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=zdoUNivK_hsC&pg=PA846"><i>The Cambridge Ancient History</i></a>. <b>13</b>. Cambridge University Press. tr. 846. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-521-30200-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-521-30200-5"><bdi>978-0-521-30200-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Cambridge+Ancient+History&rft.pages=846&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.isbn=978-0-521-30200-5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DzdoUNivK_hsC%26pg%3DPA846&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span> [Stéphanie Benoist (biên tập), <i>Rome, A City and Its Empire in Perspective</i> (BRILL 2012 <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-9-00423123-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-9-00423123-8">978-9-00423123-8</a>), tr. 128] <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=khR0apPid8gC&pg=PA436">Suzanne Richard, <i>Near Eastern Archaeology: A Reader</i></a> (Eisenbrauns 2003 <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-57506083-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-57506083-5">978-1-57506083-5</a>), tr. 436</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atlastours.net/jordan/aqaba_history.html">“Atlas Tours”</a>. Atlas Tours<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Atlas+Tours&rft.pub=Atlas+Tours&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.atlastours.net%2Fjordan%2Faqaba_history.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=s4NMuZf3o4QC&pg=PA26">Hannah Cotton (biên tập), <i>Corpus Inscriptionum Iudaeae/Palaestinae</i></a> (Walter de Gruyter 2010 <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-31-1022219-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-31-1022219-7">978-31-1022219-7</a>), tr. 25–26 [Brian M. Fagan, Charlotte Beck (biên tập), <i>The Oxford Companion to Archaeology</i>] (Oxford University Press 1996 <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-19507618-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-19507618-9">978-0-19507618-9</a>), tr. 617. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=jjcPG5UInzgC&pg=PA336">Benjamin H. Isaac, <i>The Near East Under Roman Rule: Selected Papers</i></a> (BRILL 1998 <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-9-00410736-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-9-00410736-6">978-9-00410736-6</a>), tr. 336</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">Siméon Vailhé, v. <i>Aela</i>, trong <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6562709t/f344.image"><i>Dictionnaire d'Histoire et de Géographie ecclésiastiques</i></a>, tập I, Paris 1909, tr. 647–648</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">Siméon Vailhé, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rebyz_1146-9447_1900_num_3_6_3298"><i>Notes de géographie ecclésiastique</i></a>, trong <i>Échos d'Orient</i>, tome 3, nº 6 (1900), tr. 337–338</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">Francis E. Peters, <i>Muhammad and the Origins of Islam</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.ch/books?id=FS8W4fEXJpsC&pg=PA241">tr. 241</a>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://oi.uchicago.edu/research/projects/aqa/">“The Oriental Institute of the University of Chicago - Aqaba Project”</a>. <i>Aqaba project</i>. The Oriental Institute of the University of Chicago.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Aqaba+project&rft.atitle=The+Oriental+Institute+of+the+University+of+Chicago+-+Aqaba+Project&rft_id=http%3A%2F%2Foi.uchicago.edu%2Fresearch%2Fprojects%2Faqa%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alrai.com/article/357602.html">“حفريات أثرية.. العقبة منطقة اقتصادية منذ 6 آلاف سنة”</a>. <i>Al-Rai Newspaper</i>. Al-Rai Newspaper. ngày 10 tháng 7 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Al-Rai+Newspaper&rft.atitle=%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA+%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9..+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9+%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9+%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9+%D9%85%D9%86%D8%B0+6+%D8%A2%D9%84%D8%A7%D9%81+%D8%B3%D9%86%D8%A9&rft.date=2009-07-10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alrai.com%2Farticle%2F357602.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.kinghussein.gov.jo/his_transjordan.html">http://www.kinghussein.gov.jo/his_transjordan.html</a></span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kinghussein.gov.jo/tourism6e.html">“Aqaba”</a>. <i>kinghussein.gov.jo</i>. kinghussein.gov.jo<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=kinghussein.gov.jo&rft.atitle=Aqaba&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kinghussein.gov.jo%2Ftourism6e.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFEliyahu_Kanovsky1992" class="citation book cs1">Eliyahu Kanovsky (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=k5xIAAAAYAAJ"><i>The Economic Consequences of the Persian Gulf War: Accelerating Opec's Demise</i></a>. Washington Institute for Near East Policy. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-944029-18-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-944029-18-3"><bdi>978-0-944029-18-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Economic+Consequences+of+the+Persian+Gulf+War%3A+Accelerating+Opec%27s+Demise&rft.pub=Washington+Institute+for+Near+East+Policy&rft.date=1992&rft.isbn=978-0-944029-18-3&rft.au=Eliyahu+Kanovsky&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dk5xIAAAAYAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150929215928/http://www.aqaba.jo/en/node/1410">“Location”</a>. <i>aqaba.jo</i>. aqaba.jo. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqaba.jo/en/node/1410">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 29 tháng 9 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=aqaba.jo&rft.atitle=Location&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aqaba.jo%2Fen%2Fnode%2F1410&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqabazone.com">“Aseza”</a>. Aqabazone.com<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Aseza&rft.pub=Aqabazone.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aqabazone.com&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-oxfordbusinessgroup.com-37"><b><a href="#cite_ref-oxfordbusinessgroup.com_37-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.oxfordbusinessgroup.com/publication.asp?country=19">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090829151238/http://www.oxfordbusinessgroup.com/publication.asp?country=19">Lưu trữ</a> 2009-08-29 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqabazone.com/files/ANN%20REP%20ENG.pdf">“Final Ann Rep Eng”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Final+Ann+Rep+Eng&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aqabazone.com%2Ffiles%2FANN%2520REP%2520ENG.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-DoS_Jordan_Aqaba_Census-39">^ <a href="#cite_ref-DoS_Jordan_Aqaba_Census_39-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DoS_Jordan_Aqaba_Census_39-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110929005232/http://www.dos.gov.jo/dos_home/cens_aqaba/aqabacity8.4.pdf">“DoS Jordan Aqaba Census”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dos.gov.jo/dos_home/cens_aqaba/aqabacity8.4.pdf">Bản gốc</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> lưu trữ ngày 29 tháng 9 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=DoS+Jordan+Aqaba+Census&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dos.gov.jo%2Fdos_home%2Fcens_aqaba%2Faqabacity8.4.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190604122254/https://www.alghad.com/articles/610940-%D8%A3%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9-%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%86-%D8%A8%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF-%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D9%8A?desktop=1">“أبناء الطائفة المسيحية في العقبة يطالبون بمقعد نيابي”</a>. <i>Al-Ghad</i> (bằng tiếng Ả Rập). Al-Ghad. ngày 19 tháng 4 năm 2012. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alghad.com/articles/610940-%D8%A3%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9-%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%86-%D8%A8%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF-%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D9%8A?desktop=1">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 6 năm 2019<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Al-Ghad&rft.atitle=%D8%A3%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%A1+%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9+%D9%81%D9%8A+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%A9+%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%86+%D8%A8%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF+%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D9%8A&rft.date=2012-04-19&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alghad.com%2Farticles%2F610940-%25D8%25A3%25D8%25A8%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25A1-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B7%25D8%25A7%25D8%25A6%25D9%2581%25D8%25A9-%25D8%25A7%25D9%2584%25D9%2585%25D8%25B3%25D9%258A%25D8%25AD%25D9%258A%25D8%25A9-%25D9%2581%25D9%258A-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B9%25D9%2582%25D8%25A8%25D8%25A9-%25D9%258A%25D8%25B7%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A8%25D9%2588%25D9%2586-%25D8%25A8%25D9%2585%25D9%2582%25D8%25B9%25D8%25AF-%25D9%2586%25D9%258A%25D8%25A7%25D8%25A8%25D9%258A%3Fdesktop%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151018082807/http://ar.lpj.org/2010/08/20/construction-of-a-church-and-multi-purpose-hall-in-aqaba-jordan/">“Construction of a Church and Multi-Purpose Hall in Aqaba”</a>. <i>lpj.org</i>. lpj.org. ngày 20 tháng 8 năm 2010. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ar.lpj.org/2010/08/20/construction-of-a-church-and-multi-purpose-hall-in-aqaba-jordan/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 18 tháng 10 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=lpj.org&rft.atitle=Construction+of+a+Church+and+Multi-Purpose+Hall+in+Aqaba&rft.date=2010-08-20&rft_id=http%3A%2F%2Far.lpj.org%2F2010%2F08%2F20%2Fconstruction-of-a-church-and-multi-purpose-hall-in-aqaba-jordan%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151002113553/http://www.nerc.gov.jo/FOSTEr/El%20Aqaba%20governorate.html">“Raising awareness on solar energy among school students in El Aqaba governorate”</a>. <i>NATIONAL ENERGY RESEARCH CENTER</i>. NATIONAL ENERGY RESEARCH CENTER. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nerc.gov.jo/FOSTEr/El%20Aqaba%20governorate.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=NATIONAL+ENERGY+RESEARCH+CENTER&rft.atitle=Raising+awareness+on+solar+energy+among+school+students+in+El+Aqaba+governorate&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nerc.gov.jo%2FFOSTEr%2FEl%2520Aqaba%2520governorate.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Đã định rõ hơn một tham số trong <code class="cs1-code">|archiveurl=</code> và <code class="cs1-code">|archive-url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#redundant_parameters" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>); </span><span class="cs1-visible-error error citation-comment">Đã định rõ hơn một tham số trong <code class="cs1-code">|archivedate=</code> và <code class="cs1-code">|archive-date=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#redundant_parameters" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Getting_to_Aqaba-43">^ <a href="#cite_ref-Getting_to_Aqaba_43-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Getting_to_Aqaba_43-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Getting_to_Aqaba_43-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150929215928/http://www.aqaba.jo/en/node/1410">“Getting to Aqaba”</a>. <i>aqaba.jo</i>. aqaba.jo. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqaba.jo/en/node/1410">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 29 tháng 9 năm 2015<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 1 tháng 10 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=aqaba.jo&rft.atitle=Getting+to+Aqaba&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aqaba.jo%2Fen%2Fnode%2F1410&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-p266-44"><b><a href="#cite_ref-p266_44-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMayhew2006">Mayhew 2006</a>, tr. 226<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: nhiều mục tiêu (2×): CITEREFMayhew2006 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.arabiansupplychain.com/article-76-top-10-middle-east-ports/4/">“Top 10 Middle East Ports”</a>. ArabianSupplyChain.com. ngày 31 tháng 10 năm 2006<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Top+10+Middle+East+Ports&rft.pub=ArabianSupplyChain.com&rft.date=2006-10-31&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.arabiansupplychain.com%2Farticle-76-top-10-middle-east-ports%2F4%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sách_đọc"><span id="S.C3.A1ch_.C4.91.E1.BB.8Dc"></span>Sách đọc</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Sách đọc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sách đọc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMayhew2006" class="citation book cs1">Mayhew, Bradley (Tháng 4 năm 2006) [1987]. <i>Jordan</i> (ấn bản thứ 6). Footscray: <a href="/wiki/Lonely_Planet" title="Lonely Planet">Lonely Planet</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1-74059-789-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/1-74059-789-3"><bdi>1-74059-789-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Jordan&rft.place=Footscray&rft.edition=6&rft.pub=Lonely+Planet&rft.date=2006-04&rft.isbn=1-74059-789-3&rft.aulast=Mayhew&rft.aufirst=Bradley&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAqaba" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aqaba&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Aqaba?uselang=vi">Aqaba</a></b></i>.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/80px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikivoyage" title="Wikivoyage">Wikivoyage</a> có cẩm nang du lịch về <i><b><a href="https://en.wikivoyage.org/wiki/vi:en:Aqaba" class="extiw" title="wikivoyage:vi:en:Aqaba">Aqaba</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aqaba.jo">Trang chủ của Aqaba</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71926987">.mw-parser-output .largestCities-table-background{background:#f9f9f9;color:#222}.mw-parser-output .largestCities-cell-background{background:#f0f0f0;color:#222}</style> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="20_cities_or_towns_lớn_nhất_tại_Jordan&#91;http&#58;//www.citypopulation.de/Jordan.html&#93;" style="display:table;;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_l%E1%BB%9Bn_nh%E1%BA%A5t_Jordan" title="Bản mẫu:Thành phố lớn nhất Jordan"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_l%E1%BB%9Bn_nh%E1%BA%A5t_Jordan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Thành phố lớn nhất Jordan (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_l%E1%BB%9Bn_nh%E1%BA%A5t_Jordan&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="20_cities_or_towns_lớn_nhất_tại_Jordan&#91;http&#58;//www.citypopulation.de/Jordan.html&#93;" style="font-size:114%;margin:0 4em">20 cities or towns lớn nhất tại Jordan<br /><div style="display:inline;font-weight:normal;font-size:90%;"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.citypopulation.de/Jordan.html">[2]</a></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;border-width:0;"><div style="padding:0"> <table style="width:100%" class="wraplinks"> <tbody><tr> <th></th> <th>Hạng </th> <th> </th> <th>Tỉnh </th> <th>Dân số </th> <th> </th></tr> <tr> <td rowspan="11" style="text-align: center"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Amman.jpg" class="mw-file-description" title="Amman"><img alt="Amman" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Amman.jpg/120px-Amman.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Amman.jpg/180px-Amman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Amman.jpg/240px-Amman.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1200" /></a></span><br /><a href="/wiki/Amman" title="Amman">Amman</a><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Qurtobah,_Az-Zarqa,_Jordan_-_panoramio_(3).jpg" class="mw-file-description" title="Zarqa"><img alt="Zarqa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Qurtobah%2C_Az-Zarqa%2C_Jordan_-_panoramio_%283%29.jpg/120px-Qurtobah%2C_Az-Zarqa%2C_Jordan_-_panoramio_%283%29.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Qurtobah%2C_Az-Zarqa%2C_Jordan_-_panoramio_%283%29.jpg/180px-Qurtobah%2C_Az-Zarqa%2C_Jordan_-_panoramio_%283%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Qurtobah%2C_Az-Zarqa%2C_Jordan_-_panoramio_%283%29.jpg/240px-Qurtobah%2C_Az-Zarqa%2C_Jordan_-_panoramio_%283%29.jpg 2x" data-file-width="1555" data-file-height="1037" /></a></span><br /><a href="/wiki/Zarqa" title="Zarqa">Zarqa</a> </td> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">1</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Amman" title="Amman">Amman</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Amman_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amman (tỉnh) (trang không tồn tại)">Amman</a></td> <td style="text-align:right;">1.349.260 </td> <td rowspan="11" style="text-align: center"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Irbid1.jpg" class="mw-file-description" title="Irbid"><img alt="Irbid" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Irbid1.jpg/120px-Irbid1.jpg" decoding="async" width="120" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Irbid1.jpg/180px-Irbid1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Irbid1.jpg/240px-Irbid1.jpg 2x" data-file-width="511" data-file-height="222" /></a></span><br /><a href="/wiki/Irbid" title="Irbid">Irbid</a><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ameriyya_District-Russeifa10.jpg" class="mw-file-description" title="Russeifa"><img alt="Russeifa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Ameriyya_District-Russeifa10.jpg/120px-Ameriyya_District-Russeifa10.jpg" decoding="async" width="120" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Ameriyya_District-Russeifa10.jpg/180px-Ameriyya_District-Russeifa10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Ameriyya_District-Russeifa10.jpg/240px-Ameriyya_District-Russeifa10.jpg 2x" data-file-width="3968" data-file-height="2232" /></a></span><br /><a href="/w/index.php?title=Russeifa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russeifa (trang không tồn tại)">Russeifa</a> </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">2</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Zarqa" title="Zarqa">Zarqa</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Zarqa_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zarqa (tỉnh) (trang không tồn tại)">Zarqa</a></td> <td style="text-align:right;">502.900 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">3</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Irbid" title="Irbid">Irbid</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Irbid_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irbid (tỉnh) (trang không tồn tại)">Irbid</a></td> <td style="text-align:right;">313.800 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">4</td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Russeifa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russeifa (trang không tồn tại)">Russeifa</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Zarqa_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zarqa (tỉnh) (trang không tồn tại)">Zarqa</a></td> <td style="text-align:right;">289.800 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">5</td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Al_Quwaysimah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al Quwaysimah (trang không tồn tại)">Al Quwaysimah</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Amman_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amman (tỉnh) (trang không tồn tại)">Amman</a></td> <td style="text-align:right;">176.400 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">6</td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Wadi_as-Ser&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wadi as-Ser (trang không tồn tại)">Wadi as-Ser</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Amman_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amman (tỉnh) (trang không tồn tại)">Amman</a></td> <td style="text-align:right;">158.900 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">7</td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Til%C4%81%27_al-%27Al%C4%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tilā' al-'Alī (trang không tồn tại)">Tilā' al-'Alī</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Amman_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amman (tỉnh) (trang không tồn tại)">Amman</a></td> <td style="text-align:right;">147.400 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">8</td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Ajloun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ajloun (trang không tồn tại)">Ajloun</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Ajloun_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ajloun (tỉnh) (trang không tồn tại)">Ajloun</a></td> <td style="text-align:right;">125.000 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">9</td> <td style="text-align:left;"><a class="mw-selflink selflink">Aqaba</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Aqaba_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aqaba (tỉnh) (trang không tồn tại)">Aqaba</a></td> <td style="text-align:right;">111.600 </td></tr> <tr> <td class="largestCities-cell-background" style="text-align:center;">10</td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Khuraybat_as-S%C5%ABq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khuraybat as-Sūq (trang không tồn tại)">Khuraybat as-Sūq</a></td> <td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Amman_(t%E1%BB%89nh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amman (tỉnh) (trang không tồn tại)">Amman</a></td> <td style="text-align:right;">110.600 </td></tr> </tbody></table> </div></td></tr></tbody></table></div> <p><br /> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q180522#identifiers&#124;class=noprint&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q180522#identifiers&#124;class=noprint&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q180522#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_Qu%E1%BB%91c_gia_Ph%C3%A1p" title="Thư viện Quốc gia Pháp">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb15591973h">cb15591973h</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb15591973h">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4255105-5">4255105-5</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n80064933">n80064933</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NKC_(identifier)" class="extiw" title="en:NKC (identifier)">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge128673&CON_LNG=ENG">ge128673</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/134360214">134360214</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/140716891">140716891</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"> <a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat Identities</a> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/140716891">140716891</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Aqaba&oldid=70449273">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Aqaba&oldid=70449273</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_largest_cities_with_nav_class&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Pages using largest cities with nav class (trang không tồn tại)">Pages using largest cities with nav class</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_largest_cities_with_unknown_parameters&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Pages using largest cities with unknown parameters (trang không tồn tại)">Pages using largest cities with unknown parameters</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Aqaba" title="Thể loại:Aqaba">Aqaba</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_thu%E1%BB%99c_Thung_l%C5%A9ng_t%C3%A1ch_gi%C3%A3n_L%E1%BB%9Bn" title="Thể loại:Thành phố thuộc Thung lũng tách giãn Lớn">Thành phố thuộc Thung lũng tách giãn Lớn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Du_l%E1%BB%8Bch_Jordan" title="Thể loại:Du lịch Jordan">Du lịch Jordan</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Khu_d%C3%A2n_c%C6%B0_%E1%BB%9F_t%E1%BB%89nh_Aqaba" title="Thể loại:Khu dân cư ở tỉnh Aqaba">Khu dân cư ở tỉnh Aqaba</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_c%E1%BA%A3ng_bi%E1%BB%83n_%C4%90%E1%BB%8F" title="Thể loại:Thành phố cảng biển Đỏ">Thành phố cảng biển Đỏ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_c%E1%BA%A3ng_b%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Thể loại:Thành phố cảng bán đảo Ả Rập">Thành phố cảng bán đảo Ả Rập</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_c%C3%A1c_%C4%91%E1%BB%91i_s%E1%BB%91_formatnum_kh%C3%B4ng_ph%E1%BA%A3i_s%E1%BB%91" title="Thể loại:Trang có các đối số formatnum không phải số">Trang có các đối số formatnum không phải số</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_(ar)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Ả Rập (ar)">Nguồn CS1 tiếng Ả Rập (ar)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_tham_s%E1%BB%91_th%E1%BB%ABa" title="Thể loại:Lỗi CS1: tham số thừa">Lỗi CS1: tham số thừa</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Do_Th%C3%A1i_(he)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Do Thái (he)">Nguồn CS1 tiếng Do Thái (he)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_thi%E1%BA%BFu_ngu%E1%BB%93n_tham_kh%E1%BA%A3o_%C4%91%C3%A1ng_tin_c%E1%BA%ADy" title="Thể loại:Bài thiếu nguồn tham khảo đáng tin cậy">Bài thiếu nguồn tham khảo đáng tin cậy</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_nhi%E1%BB%81u_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi nhiều mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi nhiều mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Pages_using_deprecated_image_syntax" title="Thể loại:Pages using deprecated image syntax">Pages using deprecated image syntax</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n_ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Thể loại:Bài viết có văn bản tiếng Ả Rập">Bài viết có văn bản tiếng Ả Rập</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_kh%C3%B4ng_kh%E1%BB%9Bp" title="Thể loại:Bài viết có trích dẫn không khớp">Bài viết có trích dẫn không khớp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:T%E1%BB%8Da_%C4%91%E1%BB%99_tr%C3%AAn_Wikidata" title="Thể loại:Tọa độ trên Wikidata">Tọa độ trên Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BNF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BNF">Bài viết chứa nhận dạng BNF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NKC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NKC">Bài viết chứa nhận dạng NKC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_SUDOC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng SUDOC">Bài viết chứa nhận dạng SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_VIAF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng VIAF">Bài viết chứa nhận dạng VIAF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Wikipedia_articles_with_WorldCat-VIAF_identifiers" title="Thể loại:Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers">Wikipedia articles with WorldCat-VIAF identifiers</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 16 tháng 7 năm 2023, 10:37.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Aqaba&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-5v6vb","wgBackendResponseTime":166,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.133","walltime":"1.444","ppvisitednodes":{"value":7369,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":141319,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7174,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":24,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":153999,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1172.736 1 -total"," 38.68% 453.640 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 21.93% 257.152 1 Bản_mẫu:Thông_tin_khu_dân_cư"," 19.99% 234.454 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 17.16% 201.225 19 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 10.68% 125.206 2 Bản_mẫu:Lang-ar"," 9.15% 107.352 1 Bản_mẫu:Thành_phố_lớn_nhất_Jordan"," 8.99% 105.416 1 Bản_mẫu:Largest_cities"," 6.77% 79.400 12 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 6.19% 72.537 1 Bản_mẫu:Navbox_top"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.643","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":21074965,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFAveril_CameronPeter_Garnsey\"] = 1,\n [\"CITEREFDi_TaylorTony_Howard1997\"] = 1,\n [\"CITEREFEliyahu_Kanovsky1992\"] = 1,\n [\"CITEREFFlorian_Klimscha2011\"] = 1,\n [\"CITEREFGlen_Warren_Bowersock1994\"] = 1,\n [\"CITEREFGrinzweig,_Michael1993\"] = 1,\n [\"CITEREFJean-Eric_AubertJean-Louis_Reiffers2003\"] = 1,\n [\"CITEREFMayhew2006\"] = 2,\n [\"CITEREFMoshe_Sharon1997\"] = 1,\n [\"CITEREFNeil_Asher_Silberman2012\"] = 1,\n [\"CITEREFTrudy_RingRobert_M._SalkinSharon_La_Boda1994\"] = 1,\n [\"CITEREFYoel_Elitsur2004\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Authority control\"] = 1,\n [\"Chú thích báo\"] = 8,\n [\"Chú thích sách\"] = 12,\n [\"Chú thích tạp chí\"] = 1,\n [\"Chú thích web\"] = 19,\n [\"Citation\"] = 1,\n [\"Cn\"] = 3,\n [\"Commons\"] = 1,\n [\"Convert\"] = 6,\n [\"Coord\"] = 2,\n [\"Flag\"] = 1,\n [\"Flagicon\"] = 5,\n [\"Harvnb\"] = 1,\n [\"IPA-ar\"] = 1,\n [\"ISBN\"] = 5,\n [\"Lang\"] = 2,\n [\"Lang-ar\"] = 2,\n [\"See\"] = 1,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n [\"Thành phố lớn nhất Jordan\"] = 1,\n [\"Thông tin khu dân cư\"] = 1,\n [\"Unreliable source?\"] = 1,\n [\"Weather box\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 1,\n [\"Wikivoyage\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-czv76","timestamp":"20241125064742","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Aqaba","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Aqaba","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180522","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180522","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-01-13T01:50:38Z","dateModified":"2023-07-16T10:37:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/ae\/AQABA_2.png"}</script> </body> </html>