CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Antieke filosofie - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"a71876c4-1939-4fac-a880-4daaa49aeb01","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Antieke_filosofie","wgTitle":"Antieke filosofie","wgCurRevisionId":68070097,"wgRevisionId":68070097,"wgArticleId":138220,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Oud-Griekse filosofie","Geschiedenis van de filosofie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Antieke_filosofie","wgRelevantArticleId":138220,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Griekse_filosofie","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick" :true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Antieke_filosofie","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q204100","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles": "ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Raffael_058.jpg/1200px-Raffael_058.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="927"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Raffael_058.jpg/800px-Raffael_058.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="618"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Raffael_058.jpg/640px-Raffael_058.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="495"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Antieke filosofie - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Antieke_filosofie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Antieke_filosofie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Antieke_filosofie rootpage-Antieke_filosofie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Antieke+filosofie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Antieke+filosofie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Antieke+filosofie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Antieke+filosofie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Presocraten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Presocraten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Presocraten</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Presocraten-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Presocraten-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Presocraten-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sofisten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sofisten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Sofisten</span> </div> </a> <ul id="toc-Sofisten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bloeitijd_van_de_antieke_filosofie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bloeitijd_van_de_antieke_filosofie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Bloeitijd van de antieke filosofie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bloeitijd_van_de_antieke_filosofie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Bloeitijd van de antieke filosofie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Bloeitijd_van_de_antieke_filosofie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Socrates" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Socrates"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Socrates</span> </div> </a> <ul id="toc-Socrates-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Plato" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Plato"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Plato</span> </div> </a> <ul id="toc-Plato-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aristoteles" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aristoteles"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Aristoteles</span> </div> </a> <ul id="toc-Aristoteles-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hellenistische_filosofie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hellenistische_filosofie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Hellenistische filosofie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Hellenistische_filosofie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hellenistische filosofie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Hellenistische_filosofie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Epicurisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Epicurisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Epicurisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Epicurisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stoïcisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stoïcisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Stoïcisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Stoïcisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Scepticisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Scepticisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Scepticisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Scepticisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Socratische_scholen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Socratische_scholen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Socratische scholen</span> </div> </a> <ul id="toc-Socratische_scholen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Neoplatonisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Neoplatonisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Neoplatonisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Neoplatonisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overgang_naar_de_Middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Overgang_naar_de_Middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Overgang naar de Middeleeuwen</span> </div> </a> <ul id="toc-Overgang_naar_de_Middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voetnoten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voetnoten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Voetnoten</span> </div> </a> <ul id="toc-Voetnoten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Antieke filosofie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 50 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-50" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">50 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Antieke_filosofie" title="Antieke filosofie – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Antieke filosofie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Philosophie_der_Antike" title="Philosophie der Antike – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Philosophie der Antike" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="فلسفة قديمة – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فلسفة قديمة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Antik_f%C9%99ls%C9%99f%C9%99" title="Antik fəlsəfə – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Antik fəlsəfə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BA_%D1%84%D3%99%D0%BB%D1%81%D3%99%D1%84%D3%99" title="Антик фәлсәфә – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Антик фәлсәфә" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D1%8F%D0%B7%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%8F_%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96" title="Філязофія антычнасьці – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Філязофія антычнасьці" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Антична философия – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Антична философия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9A%E0%A7%80%E0%A6%A8_%E0%A6%A6%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%A8" title="প্রাচীন দর্শন – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="প্রাচীন দর্শন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Anti%C4%8Dka_filozofija" title="Antička filozofija – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Antička filozofija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Filosofia_antiga" title="Filosofia antiga – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Filosofia antiga" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Starov%C4%9Bk%C3%A1_filozofie" title="Starověká filozofie – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Starověká filozofie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Philosophie_der_Antike" title="Philosophie der Antike – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Philosophie der Antike" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ancient_philosophy" title="Ancient philosophy – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Ancient philosophy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Filosof%C3%ADa_antigua" title="Filosofía antigua – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Filosofía antigua" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Antiikfilosoofia" title="Antiikfilosoofia – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Antiikfilosoofia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Antzinaroko_filosofia" title="Antzinaroko filosofia – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Antzinaroko filosofia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="فلسفه دوران باستان – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فلسفه دوران باستان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Antiikin_filosofia" title="Antiikin filosofia – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Antiikin filosofia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Philosophie_antique" title="Philosophie antique – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Philosophie antique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Anti%C4%8Dka_filozofija" title="Antička filozofija – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Antička filozofija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%83%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Դասական փիլիսոփայություն – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Դասական փիլիսոփայություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Filsafat_kuno" title="Filsafat kuno – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Filsafat kuno" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Fornaldarheimspeki" title="Fornaldarheimspeki – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Fornaldarheimspeki" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Filosofia_antica" title="Filosofia antica – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Filosofia antica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E5%93%B2%E5%AD%A6" title="古代哲学 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="古代哲学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Антикалық философия – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Антикалық философия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B3%A0%EB%8C%80%EC%B2%A0%ED%95%99" title="고대철학 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="고대철학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Felsefeya_Yewnan" title="Felsefeya Yewnan – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Felsefeya Yewnan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Philosophia_antiqua" title="Philosophia antiqua – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Philosophia antiqua" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Античка филозофија – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Античка филозофија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Antikkens_filosofi" title="Antikkens filosofi – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Antikkens filosofi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Filozofia_staro%C5%BCytna" title="Filozofia starożytna – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Filozofia starożytna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%81" title="قدیم فلسفہ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="قدیم فلسفہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%B1%D8%BA%D9%88%D9%86%DB%90_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="لرغونې فلسفه – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="لرغونې فلسفه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Filosofia_antiga" title="Filosofia antiga – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Filosofia antiga" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Filozofia_antic%C4%83" title="Filozofia antică – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Filozofia antică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Античная философия – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Античная философия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Filusuf%C3%ACa_antica" title="Filusufìa antica – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Filusufìa antica" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Anti%C4%8Dka_filozofija" title="Antička filozofija – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Antička filozofija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/Ancient_philosophy" title="Ancient philosophy – Singalees" lang="si" hreflang="si" data-title="Ancient philosophy" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Singalees" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ancient_philosophy" title="Ancient philosophy – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ancient philosophy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Starovek%C3%A1_filozofia" title="Staroveká filozofia – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Staroveká filozofia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Античка филозофија – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Античка филозофија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Antikens_filosofi" title="Antikens filosofi – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Antikens filosofi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="ปรัชญาโบราณ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ปรัชญาโบราณ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Antik_%C3%87a%C4%9F_felsefesi" title="Antik Çağ felsefesi – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Antik Çağ felsefesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D1%84%D1%96%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Антична філософія – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Антична філософія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%81" title="قدیم فلسفہ – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="قدیم فلسفہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tri%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Dc_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Triết học cổ đại – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Triết học cổ đại" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%A4%E5%85%B8%E5%93%B2%E5%AD%A6" title="古典哲学 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="古典哲学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q204100#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Antieke_filosofie" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Antieke_filosofie" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Antieke_filosofie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Antieke_filosofie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Antieke_filosofie" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Antieke_filosofie" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&oldid=68070097" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Antieke_filosofie&id=68070097&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAntieke_filosofie"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAntieke_filosofie"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Antieke+filosofie"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Antieke_filosofie&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ancient_philosophy" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q204100" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Griekse_filosofie&redirect=no" class="mw-redirect" title="Griekse filosofie">Griekse filosofie</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span style="padding-right:0.5em;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/25px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/38px-Disambig-dark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/50px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></span></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Filosofie_(doorverwijspagina)" class="mw-disambig" title="Filosofie (doorverwijspagina)">Filosofie (doorverwijspagina)</a> voor andere betekenissen van Filosofie.</i> </div> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="3"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r56498100">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold">Deel van een <a href="/wiki/Categorie:Filosofie" title="Categorie:Filosofie">serie</a> artikelen over</span><br /><big><big>Filosofie</big></big> </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Philbar_4.png" class="mw-file-description" title="Philbar 4.png"><img alt="Philbar 4.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Philbar_4.png/264px-Philbar_4.png" decoding="async" width="264" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Philbar_4.png/396px-Philbar_4.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Philbar_4.png/528px-Philbar_4.png 2x" data-file-width="660" data-file-height="440" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><b><a href="/wiki/Geschiedenis_van_de_filosofie" title="Geschiedenis van de filosofie">Geschiedenis van de filosofie</a></b> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="3">Vakgebieden </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Cultuurfilosofie" title="Cultuurfilosofie">Cultuurfilosofie</a> · <a href="/wiki/Esthetica" title="Esthetica">Esthetica</a> · <a href="/wiki/Ethiek" title="Ethiek">Ethiek</a> · <a href="/wiki/Filosofie_van_de_geest" title="Filosofie van de geest">Filosofie van de geest</a> · <a href="/wiki/Geschiedfilosofie" title="Geschiedfilosofie">Geschiedfilosofie</a> · <a href="/wiki/Kennistheorie" title="Kennistheorie">Kennistheorie</a> · <a href="/wiki/Logica" title="Logica">Logica</a> · <a href="/wiki/Metafysica" title="Metafysica">Metafysica</a> · <a href="/wiki/Rechtsfilosofie" title="Rechtsfilosofie">Rechtsfilosofie</a> · <a href="/wiki/Sociale_filosofie" title="Sociale filosofie">Sociale filosofie</a> · <a href="/wiki/Taalfilosofie" title="Taalfilosofie">Taalfilosofie</a> · <a href="/wiki/Wetenschapsfilosofie" title="Wetenschapsfilosofie">Wetenschapsfilosofie</a> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="3">Westerse filosofie </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Presocratische_filosofie" title="Presocratische filosofie">Presocratische filosofie</a> · <a class="mw-selflink selflink">Antieke filosofie</a> · <a href="/wiki/Middeleeuwse_filosofie" title="Middeleeuwse filosofie">Middeleeuwse filosofie</a> · <a href="/wiki/Renaissancefilosofie" title="Renaissancefilosofie">Renaissance-filosofie</a> · <a href="/wiki/Moderne_filosofie" title="Moderne filosofie">Moderne filosofie</a> · <a href="/wiki/Postmoderne_filosofie" title="Postmoderne filosofie">Postmoderne filosofie</a> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="3">Oosterse filosofie </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Geschiedenis_van_de_Chinese_filosofie" title="Geschiedenis van de Chinese filosofie">Chinese filosofie</a> · <a href="/wiki/Tao%C3%AFsme" title="Taoïsme">Taoïsme</a> · <a href="/wiki/Confucianisme" title="Confucianisme">Confucianisme</a> · <a href="/wiki/Indische_filosofie" title="Indische filosofie">Indische filosofie</a> · <a href="/wiki/Hindoe%C3%AFstische_filosofie" title="Hindoeïstische filosofie">Hindoeïsme</a> · <a href="/wiki/Boeddhistische_filosofie" title="Boeddhistische filosofie">Boeddhisme</a> · <a href="/wiki/Japanse_filosofie" title="Japanse filosofie">Japanse filosofie</a> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="3">Religieuze filosofie </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Scholastiek" title="Scholastiek">Christelijke filosofie</a> · <a href="/wiki/Joodse_filosofie" title="Joodse filosofie">Joodse filosofie</a> · <a href="/wiki/Arabische_filosofie" title="Arabische filosofie">Islamitische filosofie</a> </p> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop center notheme" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Filosofie" title="Portaal:Filosofie">Filosofie</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Antieke filosofie</b> ofwel <b>klassieke filosofie</b> is meestal de aanduiding voor de <a href="/wiki/Filosofie" title="Filosofie">filosofie</a> van de klassieke <a href="/wiki/Oude_Griekenland" title="Oude Griekenland">Griekse</a> en enkele <a href="/wiki/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinse</a> <a href="/wiki/Filosoof" title="Filosoof">filosofen</a>. Deze begint in de zesde eeuw v.Chr. en loopt door tot de vijfde eeuw n.Chr. en kan, enigszins schematisch, worden verdeeld in drie periodes: de <a href="/wiki/Presocraten" class="mw-redirect" title="Presocraten">presocratische</a> of wordingsperiode (zesde eeuw - vijfde eeuw v.Chr.), de bloeitijd (vijfde - vierde eeuw v.Chr.) en een post-klassieke periode (derde eeuw voor - vijfde eeuw na Chr.). </p><p>In de oudheid omvatte <i>filosofie</i> ook onderwerpen die later zijn afgesplitst als aparte wetenschappen, zoals natuurkunde, psychologie, biologie, kosmogonie, etc. Aanvankelijk hielden de Griekse filosofen zich vooral bezig met de vraag naar het ontstaan en bestaan van de wereld, waarbij de grote stap was dat men afstand nam van de traditionele mythen die dit onderwerp ook behandelden. Met de Sofisten en Socrates krijgt de filosofie een sociaal aspect, en komen vragen over menselijk gedrag in de belangstelling. Met Plato neemt de metafysica een hoge vlucht, maar hij incorporeert in zekere zin al het voorafgaande, en bereidt voor hetgeen na hem komt. Zijn filosofie is één reusachtig bouwwerk waarbinnen alles met elkaar samenhangt, al houdt hij zich bezig met natuurfilosofie, met de vraag wat kennis is, wat liefde is, en hoe een samenleving eruit moet zien. Bij Aristoteles scheiden verschillende disciplines zich af, omdat voor hem niet alles met alles samenhangt. Hij is ook de uitvinder van de <a href="/wiki/Logica_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Logica (hoofdbetekenis)">logica</a>. De hellenistische filosofie houdt zich vervolgens bezig met taalfilosofie en logica (de Stoïcijnen), en grijpt voor haar natuurverklaringen deels terug op de filosofen van vóór Socrates' tijd, maar meer en meer komt de vraag op de voorgrond naar het menselijk geluk, hoe innerlijke rust te bereiken is. Met het neoplatonisme doet een mystiek element zijn intrede. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Raffael_058.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Raffael_058.jpg/260px-Raffael_058.jpg" decoding="async" width="260" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Raffael_058.jpg/390px-Raffael_058.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Raffael_058.jpg/520px-Raffael_058.jpg 2x" data-file-width="6045" data-file-height="4671" /></a><figcaption>De Atheense school van Rafaël Santi, waarop tal van Griekse filosofen staan afgebeeld</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Presocraten">Presocraten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Presocraten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Presocraten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De vroegste periode is de <a href="/wiki/Presocratische_filosofie" title="Presocratische filosofie">presocratische</a>. De westerse filosofie begint in <a href="/wiki/Milete" title="Milete">Milete</a>, en de allereerste Griekse denkers staan daarom bekend als de Milesische natuurfilosofen. Hun onderzoeksveld was geheel gericht op het uiterlijk waarneembare en het uiteindelijk vinden van de <i>archè</i>, het oerbeginsel. Het omvatte niet alleen wat tegenwoordig filosofie genoemd wordt, maar ook alles wat tegenwoordig <a href="/wiki/Wetenschap" title="Wetenschap">wetenschap</a> heet. Van geen van deze vroege schrijvers is een volledig werk bewaard gebleven. Alle Griekse filosofie van voor de tijd van <a href="/wiki/Socrates_(filosoof)" title="Socrates (filosoof)">Socrates</a> staat bekend als de <a href="/wiki/Presocratische_filosofie" title="Presocratische filosofie">presocratische filosofie</a>. Deze filosofie was hoofdzakelijk <a href="/wiki/Kosmologie" title="Kosmologie">kosmologisch</a> en <a href="/wiki/Kosmogonie" title="Kosmogonie">kosmogonisch</a> van aard. De presocraten zochten in de eerste plaats naar een fundamentele verklaring voor de natuurverschijnselen die zij om zich heen waarnamen, zoals <a href="/wiki/Zonsverduistering" title="Zonsverduistering">zons-</a> en <a href="/wiki/Maansverduistering" title="Maansverduistering">maansverduisteringen</a> en de jaarlijks terugkerende <a href="/wiki/Overstromingen_van_de_Nijl" class="mw-redirect" title="Overstromingen van de Nijl">overstromingen van de Nijl</a> nadat <a href="/wiki/Sirius_(ster)" title="Sirius (ster)">Sirius</a> was opgekomen. Zij deden daarbij bewust geen beroep op de traditionele <a href="/wiki/Oud-Griekse_godsdienst" title="Oud-Griekse godsdienst">Oud-Griekse godsdienst</a>. </p><p>De presocratische filosofen onderscheidden zich van hun voorgangers. Hun werken bevatten naast dogmatische beweringen over ontstaan en opbouw van de wereld namelijk ook beredeneerde argumenten voor verschillende wereldbeelden, verklaringen waarom iets niet alleen zo <i>is</i>, maar ook waarom het vreemd zou zijn indien het anders zou zijn. Volgens Thales drijft de aarde bijvoorbeeld op water. Dat verklaart niet alleen het zich voordoen van aardbevingen, maar maakt ze tot onvermijdelijke verschijnselen. </p><p>De methode die deze vroege Griekse filosofen hanteerden bij het opstellen van hun antwoorden was even belangrijk als de vragen (<i>Waar komt alles vandaan, Waar gaat alles naartoe? Waarvan is alles gemaakt?</i>) die zij zich stelden. De presocratische filosofen gebruikten de waarneming samen met de <a href="/wiki/Rede" title="Rede">rede</a> om de aard van de wereld om hen heen te verklaren. En hoewel latere filosofen uitvoerig hebben gedebatteerd over de relatieve waarde van beide, hebben ze zich na 2500 jaar fundamenteel verenigd in het gebruik van de methode die het eerst gebruikt werd door de presocraten. </p><p>Een probleem bij het preciseren van de ideeën van de presocraten is de gebrekkige overlevering van hun werken. We beschikken slechts over tekstfragmenten, samen met citaten en samenvattingen bij latere filosofen en schrijvers. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sofisten">Sofisten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Sofisten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Sofisten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tevens waren er de <a href="/wiki/Sofistiek" title="Sofistiek">sofisten</a>. Van <a href="/wiki/Protagoras_(filosoof)" title="Protagoras (filosoof)">Protagoras</a> (± 490 - 420 v.Chr.), de beroemdste sofist<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, is de relativistische uitspraak: <i>De mens is maat van alle dingen. Van de dingen die zijn wat ze zijn en van de dingen die niet zijn wat ze niet zijn.</i>. Deze nogal duistere en voor vele verklaringen vatbare uitspraak is waarschijnlijk gericht tegen de pretentie van de natuurfilosofen op een boven-persoonlijke waarheid en/of benadrukt de subjectiviteit van oordelen. Het optreden van de sofisten maakte bij het (jonge) Atheense publiek ook in algemene zin anti-traditionele gevoelens los. De sofisten benadrukten in hun onderwijs het maatschappelijk optreden, met name het <a href="/wiki/Spreken_in_het_openbaar" title="Spreken in het openbaar">spreken in het openbaar</a>. Zodoende is iemand als <a href="/wiki/Gorgias" title="Gorgias">Gorgias</a> (± 480 - 399 v.Chr.) eerder als redenaar dan als sofist de geschiedenis in kunnen gaan. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bloeitijd_van_de_antieke_filosofie">Bloeitijd van de antieke filosofie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Bloeitijd van de antieke filosofie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Bloeitijd van de antieke filosofie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De nu volgende periode voltrok zich in <a href="/wiki/Geschiedenis_van_Athene" title="Geschiedenis van Athene">Athene</a>, culminerend in de <a href="/wiki/Akademeia" title="Akademeia">Akademeia</a> van <a href="/wiki/Plato" title="Plato">Plato</a>, het <a href="/wiki/Lykeion" title="Lykeion">Lykeion</a> van <a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristoteles</a> en de daar ontstane werken. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Socrates">Socrates</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Socrates" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Socrates"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Socrates (470 - 399 v.Chr.) is een wat problematische figuur: zijn roem dankt hij aan zijn dood, veroordeeld tot het drinken van de gifbeker, en aan Plato, die hem als belangrijkste spreker in zijn dialogen op laat treden. <a href="/wiki/Socrates_(filosoof)" title="Socrates (filosoof)">Socrates</a> zelf heeft niets geschreven, maar het staat vast dat hij in Athene een betwiste figuur was. Hij werd door veel tijdgenoten als een van de sofisten beschouwd, maar heeft ongetwijfeld stimulerend gewerkt op de intellectuele ontwikkeling van Plato en anderen. Zijn naam wordt in de latere klassieke filosofie door bijna alle stromingen gebruikt om de volmaakte wijze aan te duiden. Het is niet mogelijk definitief vast te stellen wat Socrates' opvattingen waren, omdat bijna alles wat aan Socrates wordt toegeschreven er op is terug te voeren wat Plato hem laat zeggen. Meningen verschillen in hoeverre Plato hier de historische Socrates aan het woord laat of dat hij Socrates alleen zijn eigen opvattingen laat verwoorden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Plato">Plato</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Plato" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Plato"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg/260px-Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg" decoding="async" width="260" height="361" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg/390px-Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg/520px-Head_Platon_Glyptothek_Munich_548.jpg 2x" data-file-width="1619" data-file-height="2251" /></a><figcaption>Plato</figcaption></figure> <p>Plato's (428 - 347 v.Chr.) werk is in zijn geheel overgeleverd en er is een ontwikkeling zijn werk te onderkennen. Hij roept in zijn eerste <i>aporetische</i> dialogen, vragen op waarop geen enkel antwoord als afdoende wordt erkend, brengt in zijn klassiek geworden werken als het <a href="/wiki/Symposium_(Plato)" title="Symposium (Plato)">Symposium</a>, de <a href="/wiki/Staat_(Plato)" title="Staat (Plato)">Staat</a> en de <a href="/wiki/Phaedrus_(Plato)" title="Phaedrus (Plato)">Phaedrus</a> stelligere opvattingen naar voren, onder andere dat de <a href="/wiki/Ziel_(filosofie)" title="Ziel (filosofie)">ziel</a> onsterfelijk is, geeft in zijn <a href="/wiki/Idee%C3%ABnleer" title="Ideeënleer">Ideeënleer</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> eeuwige, immateriële, transcendente voorbeelden, waarvan alles dat in onze wereld bestaat alleen een afbeelding is, waar de dingen om ons heen pas worden wat ze zijn door er aan mee te doen en waar alles naar streeft als naar zijn vervolmaking, maar is in de beschrijving daarvan kritisch, en houdt zich in zijn latere werken als de <a href="/wiki/Theaetetus_(Plato)" title="Theaetetus (Plato)">Theaetetus</a> en de <a href="/wiki/Sofist_(Plato)" title="Sofist (Plato)">Sofist</a>, ook ten aanzien van de problemen beschreven in de Ideeënleer, bezig met ons kenproces. </p><p>Plato was niet alleen filosoof, maar ook schrijver. Zijn werk is goed te lezen, het verklaart waarom zijn hele werk is overgeleverd en waarom hij zo'n grote invloed op de hele verdere filosofie heeft uitgeoefend. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aristoteles">Aristoteles</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Aristoteles" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Aristoteles"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Aristoteles (384 - 322 v.Chr.) was een leerling van Plato. Alleen de <a href="/wiki/Lijst_van_werken_van_Aristoteles" title="Lijst van werken van Aristoteles">werken van Aristoteles</a> zijn overgeleverd die voor onderwijs en onderzoek binnen een kleine kring waren bedoeld. De stijl waarin deze werken zijn geschreven is dan ook minder 'literair' dan die van Plato, maar kenmerkt zich vooral door een zeer bondige stijl. Aristoteles deed veel onderzoek, bijvoorbeeld op het gebied van de biologie, de staatkunde en de literatuur, en betrok vaak alle hem bekende eerdere opvattingen over een onderwerp in zijn eigen onderzoek. Hij is de uitvinder van de <a href="/wiki/Logica" title="Logica">logica</a>, een inventarisatie van geldige redeneringen, los van hun inhoud, een discipline die voor hem geen deel uitmaakt van de filosofie maar eraan voorafgaat. Zijn categorieënleer, de uiteenrafeling van de betekenissen van het Griekse werkwoord 'zijn' is gebaseerd op de <i>Sofist</i> van Plato. Dat is er een voorbeeld van hoezeer hij op het werk van Plato heeft voortgebouwd, maar zonder dit altijd toe te geven. </p><p>Hij gebruikte voor het in kaart brengen van de wereld om ons heen de vorm<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en de materie: alles om ons heen bestaat uit deze twee elementen. De vorm is hierbij het wezenlijke, waarnaar een voorwerp wordt benoemd. Als een deur van hout is, is het in de eerste plaats een deur en geen hout. De dynamiek in zijn <a href="/wiki/Teleologie" title="Teleologie">teleologische</a> wereldbeeld wordt bepaald door actualiteit en de mogelijkheid: hout is geen deur, maar een deur kan daarmee wel worden gemaakt. Het teleologische zit hem hierin, dat bijvoorbeeld een eikel als doel, <a href="/wiki/Oudgrieks" title="Oudgrieks">Grieks</a> τέλος, <i>telos</i>, heeft een eik te worden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hellenistische_filosofie">Hellenistische filosofie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Hellenistische filosofie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Hellenistische filosofie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Hellenistische_filosofie" title="Hellenistische filosofie">hellenistische filosofie</a> is de antieke filosofie uit de periode van het <a href="/wiki/Hellenisme" title="Hellenisme">hellenisme</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Epicurisme">Epicurisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Epicurisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Epicurisme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Epikouros_BM_1843.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Epikouros_BM_1843.jpg/260px-Epikouros_BM_1843.jpg" decoding="async" width="260" height="390" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Epikouros_BM_1843.jpg/390px-Epikouros_BM_1843.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Epikouros_BM_1843.jpg/520px-Epikouros_BM_1843.jpg 2x" data-file-width="2533" data-file-height="3800" /></a><figcaption>Epicurus</figcaption></figure> <p>Anders dan bij de andere hellenistische stromingen, is de inhoud van het epicurisme goeddeels bepaald door zijn stichter <a href="/wiki/Epicurus" title="Epicurus">Epicurus</a> (341 - 270 v.C.). Hij heeft talloze werken geschreven over de wereld en de natuur, vreemd genoeg in de overtuiging dat het hierbij niet om de waarheid gaat, maar om het effect dat deze opvattingen kunnen uitoefenen op mensen. De filosofie heeft immers het menselijke geluk als enige doel. Epicurus grijpt in zijn <a href="/wiki/Natuurkunde" title="Natuurkunde">natuurkunde</a> terug op de atomisten, met dit verschil dat er bij hem sprake is van een <i>clinamen</i>: een onvoorspelbare zijwaartse beweging binnen de reguliere verticale beweging van de atomen, die op menselijk niveau correspondeert met de vrije wil, en algemener met de onvoorspelbaarheid van het bestaan. De beweging van de atomen door de lege ruimte heeft geen doel, er zit geen plan of hogere doelstelling achter waaraan men dient te gehoorzamen. </p><p>Afwezigheid van vrees en pijn garanderen ons geluk. Goed en kwaad meet het epicurisme dan ook af aan gewaarwordingen van genot en pijn. Hierbij is het veelal goed om af te zien van een klein genot, omdat te voorzien is dat het later gevolgd zal worden door onbehagen of wroeging. Het toppunt dat in deze te bereiken is, is de <i>ataraxia</i>: de toestand waarin we niet verstoord worden door enige angst of pijn, een toestand van innerlijke onverstoorbaarheid. De mens staat dan nog wel open voor de geneugten van de vriendschap. </p><p>In tegenstelling tot de Stoïcijnen ried Epicurus aan om zich terug te trekken uit het openbare leven: <i>leef in het verborgene</i>, een opvatting die, onder anderen via Cicero, bijgedragen heeft aan een zekere impopulariteit van het epicurisme. Hierbij werd het dan voorgesteld alsof het een oppervlakkige genotsleer betrof, die van de traditionele 'levensgenieter'. Deze voorstelling weer maakte het epicurisme verdacht bij Christelijke filosofen, die een filosofie die het leven doelloos acht en geen voorzienigheid erkent, natuurlijk verdacht en verderfelijk moesten vinden. </p><p>Na Epicurus is de Romeinse dichter <a href="/wiki/Titus_Lucretius_Carus" title="Titus Lucretius Carus">Lucretius</a> (98 - 55 v.Chr.) de bekendste Epicurist. Hij heeft in zijn <i>De Rerum Natura</i> de leer van Epicurus op zeer bevlogen en tegelijkertijd gedetailleerde wijze uiteengezet. Hij poogt de menselijke angsten te bestrijden, vooral de angst voor de Goden en voor de dood. In Epicurus' materialistische wereldbeeld is de dood alleen het ophouden van het leven en is er verder niets te vrezen. De Goden zijn er wel, maar bemoeien zich niet met ons. Lucretius' positie binnen de Romeinse cultuur is uniek: hij schrijft als mens, niet als Romein. Patriottisme komt men bij hem niet tegen. Hij is een van de grootste Latijnse dichters. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stoïcisme"><span id="Sto.C3.AFcisme"></span>Stoïcisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Stoïcisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Stoïcisme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Chrysippus_of_Soli.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Chrysippus_of_Soli.jpg/260px-Chrysippus_of_Soli.jpg" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Chrysippus_of_Soli.jpg/390px-Chrysippus_of_Soli.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Chrysippus_of_Soli.jpg/520px-Chrysippus_of_Soli.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Chrysippus</figcaption></figure> <p>Van de compromisloze oude <a href="/wiki/Stoa" title="Stoa">Stoa</a> hebben wij maar fragmenten over. Toch is het mogelijk deze leer, waarvan <a href="/wiki/Zeno_van_Citium" title="Zeno van Citium">Zeno van Citium</a> (333 - 262 v.Chr.) de stichter is, goeddeels te reconstrueren. Volgens de Stoïcijnen is alles materie, niet alleen de rede en de ziel, maar ook bijvoorbeeld eigenschappen. Dit op grond van hun criterium dat alleen lichamen invloed kunnen uitoefenen en ondergaan. De Stoa zoekt niet naar een waarheid 'achter' de verschijnselen, zoals <a href="/wiki/Plato" title="Plato">Plato</a> met zijn <a href="/wiki/Idee%C3%ABnleer" title="Ideeënleer">Ideeënleer</a>, maar ziet de verschijnselen als onze enige mogelijkheid tot kennis. Over de vraag of deze bron tot betrouwbare kennis kan worden gemaakt heeft <a href="/wiki/Chrysippos" title="Chrysippos">Chrysippos</a> (280 - 206 v.Chr.), de tweede vader van de Stoa, lange discussies met de scepticus Carneades gevoerd. </p><p>De Stoa stelt als doel het bereiken van de <i>apatheia</i>, de toestand waarin men niet meer door emoties, door <i>pathè</i> wordt gestoord.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hierbij is het 'alles of niets': men kan niet half op weg zijn naar deze toestand. Alleen de Stoïsche wijze heeft deze toestand bereikt. Het vergt een <a href="/wiki/Intellectualistisch" class="mw-redirect" title="Intellectualistisch">intellectualistische</a> houding: emoties zijn namelijk volgens Chrysippus niet anders dan onjuiste oordelen. Het is bijvoorbeeld het onjuiste oordeel dat men in een bepaalde situatie toe moet geven aan verdriet, die maakt dat we verdrietig worden, niet die situatie zelf. Deze heeft men niet in de hand, en is deterministisch bepaald: er vindt een eeuwige wederkeer plaats van onze kosmos. </p><p><a href="/wiki/Panaetius_van_Rodos" title="Panaetius van Rodos">Panaetius</a> (185 - 112 v.Chr.), die de Stoa in Rome heeft geïntroduceerd, vormt samen met <a href="/wiki/Posidonius" title="Posidonius">Posidonius</a> (135 - 51 v.Chr.) de midden-Stoa, die wat humaner trekken vertoont. Zo is volgens Posidonius de emotie geen verkeerd oordeel meer, maar een zelfstandig bestaand iets in onze ziel. </p><p>De grootste invloed evenwel op het Europa vanaf de <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a> heeft de latere Stoa uitgeoefend, deels omdat daarvan werken in hun geheel tot ons zijn gekomen, deels omdat hier de theoretische aspecten op de achtergrond treden ten gunste van de ethiek. De bekendste vertegenwoordiger hiervan is de Romein <a href="/wiki/Lucius_Annaeus_Seneca" title="Lucius Annaeus Seneca">Seneca</a> (3 v.Chr. - 65 n.Chr.). Zijn filosofie is zeer persoonlijk en getuigt van een groot inzicht in mensen. Hij is stoïcijn, maar niet dogmatisch: veel van de theoretische filosofische discussies vindt hij maar haarkloverij. Waar het om gaat is de levensfilosofie, de filosofie die een mens beter kan maken, 'beter' in de zin van nuttiger voor de mensheid, maar ook vrijer en onafhankelijker als individu. Middels zijn flitsende stijl scherpt hij zijn inzichten in. Op grond van zijn levenservaring, hij is op jeugdige leeftijd erg ziek geweest, hij is verbannen geweest en heeft jaren aan het hof van <a href="/wiki/Nero_(keizer)" title="Nero (keizer)">Nero</a> gewerkt, kan hij schijnbaar moeiteloos in tal van situaties raad bieden. </p><p>Een andere vertegenwoordiger van de latere Stoa is <a href="/wiki/Epictetus" title="Epictetus">Epictetus</a> (50-130 n.Chr.), die het verschil benadrukt tussen zaken in onze macht, zoals onze opvattingen en verlangens, en zaken buiten onze macht, zoals onze reputatie en gezondheid: verwarring tussen deze twee categorieën is de bron van frustratie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Scepticisme">Scepticisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Scepticisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Scepticisme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg/220px-Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg" decoding="async" width="220" height="313" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg/330px-Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg/440px-Head_Karneades_Glyptothek_Munich.jpg 2x" data-file-width="1688" data-file-height="2404" /></a><figcaption>Carneades</figcaption></figure> <p>Een andere manier om tot gemoedsrust te komen was die welke gepropageerd werd door <a href="/wiki/Pyrrho_van_Elis" title="Pyrrho van Elis">Pyrrho</a> (± 365-275 voor Chr.). Door onder alle omstandigheden ons oordeel op te schorten, <i>epochè</i>, en te erkennen dat men niets zeker kan weten, komt een innerlijke rust tot stand. </p><p>Een andere tak van het <a href="/wiki/Filosofisch_scepticisme" title="Filosofisch scepticisme">filosofische scepticisme</a> is die van <a href="/wiki/Carneades_(filosoof)" title="Carneades (filosoof)">Carneades</a> (219 - 128 v.Chr.). Hij bestreed de opvatting dat de mens de waarheid kan kennen. Voor het dagelijks leven heeft men voldoende aan waarschijnlijkheden. Daarmee wordt een afgeleide, praktische, waarschijnlijkheid bedoeld, die tot stand komt op grond van combinaties van eerder ontvangen indrukken. Hij bedoelt niet dat de relatie van onze indrukken met de daaraan ten grondslag liggende voorwerpen waarschijnlijk zou zijn. </p><p>Een derde bekende scepticus was <a href="/wiki/Aenesidemus" title="Aenesidemus">Aenesidemus</a> (1e eeuw voor Chr.). Men schrijft aan hem de zogenaamde tien <i>tropen</i> toe: de argumenten tegen de betrouwbaarheid van de waarneming, alsmede acht tropen gericht tegen de causaliteit. </p><p><a href="/wiki/Sextus_Empiricus" title="Sextus Empiricus">Sextus Empiricus</a> (2e eeuw n.Chr.) is onze belangrijkste, zij het wat wijdlopige, bron voor de kennis van het antieke scepticisme. Een andere bron is het werk van <a href="/wiki/Marcus_Tullius_Cicero" title="Marcus Tullius Cicero">Cicero</a> (106 - 43 v.Chr.). Zijn verdiensten op het gebied van de filosofie liggen er voornamelijk in dat hij de filosofie onder een breed publiek heeft gebracht. Hij heeft delen van de Griekse filosofie bij de Romeinen geïntroduceerd, waarbij hij Latijnse termen heeft ingevoerd als <i>qualitas</i>. Als filosoof beweert hij aanhanger van de sceptische <i>Nieuwe Academie</i> te zijn, maar soms neigt hij tot de Stoa, en soms ook zegt hij dat alle filosofische stromingen, met uitzondering van het epicurisme, zich alleen van elkaar onderscheiden door hun terminologie. Hij ziet een filosofische opleiding als een goede scholing voor een redenaar en politicus, dus als een soort 'algemene ontwikkeling'. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Socratische_scholen">Socratische scholen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Socratische scholen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Socratische scholen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Van minder belang zijn de socratische scholen, waaronder de <a href="/wiki/Megarische_School" title="Megarische School">Megarische School</a>, het <a href="/wiki/Cynisme_(filosofie)" title="Cynisme (filosofie)">cynisme</a> en de Cyrenaeici. Kenmerkend voor hen lijkt het ontkennen van alle verheven filosofische kennis, waaronder de metafysische, wetenschappelijke en ethische. Bekendst van hen allen is de cynicus <a href="/wiki/Diogenes_van_Sinope" title="Diogenes van Sinope">Diogenes</a> (404 - 323 v.Chr.), maar deze dankt zijn bekendheid vooral aan de anekdoten omtrent zijn gedrag, aan onder andere zijn leven in een ton. De naam van de <i>megariker</i> <a href="/wiki/Diodoros_Cronos" title="Diodoros Cronos">Diodoros</a> is verbonden met het zogenaamde meester-argument, betreffende het begrip mogelijk in relatie tot verleden en toekomstige gebeurtenissen.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Neoplatonisme">Neoplatonisme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Neoplatonisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Neoplatonisme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>Plotinus</b> (204 - 270 n.Chr.)</li></ul> <p><a href="/wiki/Plotinus" title="Plotinus">Plotinus</a> zag zichzelf als exegeet van Plato, zonder de ambitie een eigen filosofie te hebben. Maar in zijn interpretatie van Plato zijn onmiskenbaar vele elementen ontleend aan Aristoteles en de filosofen na hem. Hiermee stond hij in een lange traditie, toch laat men met hem het <i><a href="/wiki/Neoplatonisme" title="Neoplatonisme">Neoplatonisme</a></i> beginnen, vanwege de kwaliteit van zijn werk. Dit werk, de 'Enneaden', is moeilijk toegankelijk, maar wie er in doordringt treft mooie beelden aan waarmee hij zijn abstracte metafysica onder woorden tracht te brengen. Voor hem is de kosmos een eeuwigdurende emanatie vanuit het hoogste principe (Het Ene), naar de Geest ('Nous'), via de Ziel naar de Materie. Hierbij geldt, dat hoe verder verwijderd van het 'Ene', des te minder 'niveau' of kracht. Een en ander is evenwel niet temporeel op te vatten, maar slechts als een weergave van de structuur van onze wereld. Ook op psychologisch, individueel niveau vinden we deze onderverdeling terug: de mens kan er naar streven terug te keren tot het Ene. Hierin vindt de mens zijn hoogste verwerkelijking. Deze staat kan slechts bereikt worden na langdurige filosofische studie, en is niet iets blijvends voor de mens. Verder was Plotinus een uitgesproken tegenstander van de <a href="/wiki/Gnosis" title="Gnosis">gnosis</a>. </p><p><a href="/wiki/Proclus_(filosoof)" title="Proclus (filosoof)">Proclus</a> (± 410 - 485 na Chr.) is de systematicus binnen het Neoplatonisme. Zijn werk is daardoor veel 'droger' dan dat van Plotinus, maar studie van zijn <i>Elementen der theologie</i> heeft een waarde voor de kennis van het levende Neoplatonisme vergelijkbaar met die van de studie van de anatomie voor de kennis van het levende lichaam.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zijn wijze van filosoferen middels stellingen en hun bewijs zal in de middeleeuwen nagevolgd worden, en vinden we nog terug bij <a href="/wiki/Spinoza" class="mw-redirect" title="Spinoza">Spinoza</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Overgang_naar_de_Middeleeuwen">Overgang naar de Middeleeuwen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Overgang naar de Middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Overgang naar de Middeleeuwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Bo%C3%ABthius" title="Boëthius">Boëthius</a> (±480-525 n.Chr.)</li></ul> <p>Boëthius is een zeer opmerkelijk figuur, doordat hij met zijn <i>Consolatio Philosophiae</i> (Vertroosting van de Filosofie) een zuiver klassiek filosofisch werk heeft geschreven, met zijn Latijnse vertalingen van Griekse filosofische werken tegemoetkwam aan een behoefte van zijn tijd, maar tegelijk ook Christelijk-theologische werken heeft geproduceerd, bijvoorbeeld <i>De Trinitate</i> (Over de Drie-Eenheid). Zijn werk is zeer veel gelezen in de middeleeuwen. Tegenwoordig wordt vooral nog zijn prachtige <i>Consolatio</i> gelezen en vertaald. Dit geschrift kwam tot stand in de periode dat hij gevangen zat, en is geschreven om zichzelf te troosten voor zijn droeve lot. Hiertoe voert vrouwe <i>Philosophia</i> een gesprek met hem, dat kan gelden als de finale paukenslag der antieke filosofie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>Klaus Held</b>: <i>Trefpunt Plato</i> (Ned. vertaling door Tineke Davids). Dit boek geeft een helder overzicht van de klassieke filosofie.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voetnoten">Voetnoten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Voetnoten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Antieke_filosofie&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Voetnoten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Ons woord <i>sofist</i> in zijn negatieve betekenis van <i>iemand die scherpzinnige drogredenen of schijngronden aanvoert</i> (Van Dale) gaat terug op de negatieve schildering die Plato van de Sofisten gaf, als retorici die ieder standpunt verdedigden naargelang ze ervoor betaald werden. Zie ook de naam die Aristoteles gaf aan zijn werk over drogredenen: <i>Sofistische weerleggingen</i>. De sofistiek wordt normaliter niet als een <i>filosofische</i> stroming in de eigenlijke zin van het woord beschouwd, maar als een overgangsfase naar de opleving van de filosofie in Athene. Vergelijk de opmerking van R.J. Hankinson n.a.v. Gorgias' <i>Helena</i> (op blz. 513 van de <i>Cambridge History of Hellenistic Philosophy</i>): <i>It is not serious philosophy, but it raises serious philosophical points</i>. Het streven sofistische redeneringen te weerleggen is zowel voor Plato als voor Aristoteles een belangrijke inspiratiebron geweest.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Van het Griekse woord ἰδέα, <i>idea</i>, dat aanblik of vorm betekent. Plato gebruikte hiervoor ook het woord <i>eidos</i>, vorm, voor. Ons woord idee heeft zijn betekenis gekregen doordat binnen het neoplatonisme Plato's <i>Ideeënleer</i> als gedachten van een godheid werd gezien.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Aristoteles gebruikte voor vorm zowel <i>morfè</i> als <i>eidos</i>. Plato gebruikte in zijn <i>Ideeënleer</i> ook <i>eidos</i>. Het verschil is dat deze vorm concreet is en niet transcendent. Dat onze indeling trouwens schematischer is dan de historische werkelijkheid blijkt er bijvoorbeeld ook uit dat Democritus zijn 'atomen' ook als vormen aanduidde, Grieks: <i>atomoi ideai</i>, ondeelbare vormen.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Het Griekse apatheia heeft hier dus niet de negatieve connotatie van het Nederlandse woord apathie.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Stanford_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Stanford Encyclopedia of Philosophy">Stanford Encyclopedia of Philosophy</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/dialectical-school/#5">5. The Master Argument</a>. in het artikel Dialectical School</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">E.R. Dodds, Introduction to: Proclus <i>The Elements of Theology</i></span> </li> </ol></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Antieke_filosofie"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_antieke_filosofie" title="Sjabloon:Navigatie antieke filosofie"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_antieke_filosofie&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:P_philosophy.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/P_philosophy.svg/25px-P_philosophy.svg.png" decoding="async" width="25" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/P_philosophy.svg/38px-P_philosophy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/P_philosophy.svg/50px-P_philosophy.svg.png 2x" data-file-width="656" data-file-height="629" /></a></span></div> <div id="Antieke_filosofie" class="navigatie-titel"><a class="mw-selflink selflink">Antieke filosofie</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Presocratici:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Alcmaeon_van_Croton" title="Alcmaeon van Croton">Alcmaeon van Croton</a> · <a href="/wiki/Aminias" title="Aminias">Aminias</a> · <a href="/wiki/Amyclas" title="Amyclas">Amyclas</a> · <a href="/wiki/Anaxagoras" title="Anaxagoras">Anaxagoras</a> · <a href="/wiki/Anaximander" title="Anaximander">Anaximander</a> · <a href="/wiki/Anaximenes" title="Anaximenes">Anaximenes</a> · <a href="/wiki/Archela%C3%BCs_(filosoof)" title="Archelaüs (filosoof)">Archelaüs</a> · <a href="/wiki/Archytas" title="Archytas">Archytas</a> · <a href="/wiki/Bias_van_Pri%C3%ABne" title="Bias van Priëne">Bias van Priëne</a> · <a href="/wiki/Cleobulina_van_Rhodos" title="Cleobulina van Rhodos">Cleobulina van Rhodos</a> · <a href="/wiki/Cratylus" title="Cratylus">Cratylus</a> · <a href="/wiki/Critias_(persoon)" title="Critias (persoon)">Critias</a> · <a href="/wiki/Democritus" title="Democritus">Democritus</a> · <a href="/wiki/Diogenes_van_Apollonia" title="Diogenes van Apollonia">Diogenes van Apollonia</a> · <a href="/wiki/Empedocles" title="Empedocles">Empedocles</a> · <a href="/wiki/Epimenides" title="Epimenides">Epimenides</a> · <a href="/wiki/Gorgias" title="Gorgias">Gorgias</a> · <a href="/wiki/Heraclitus" title="Heraclitus">Heraclitus</a> · <a href="/wiki/Hippasus" title="Hippasus">Hippasus</a> · <a href="/wiki/Hippias_van_Elis" title="Hippias van Elis">Hippias van Elis</a> · <a href="/wiki/Leucippus" title="Leucippus">Leucippus</a> · <a href="/wiki/Melissus_van_Samos" title="Melissus van Samos">Melissus van Samos</a> · <a href="/wiki/Metrodorus_van_Chios" title="Metrodorus van Chios">Metrodorus van Chios</a> · <a href="/wiki/Mnesarchos_(zoon_van_Pythagoras)" title="Mnesarchos (zoon van Pythagoras)">Mnesarchos</a> · <a href="/wiki/Orpheus_(mythologie)" title="Orpheus (mythologie)">Orpheus</a> · <a href="/wiki/Parmenides" title="Parmenides">Parmenides</a> · <a href="/wiki/Perictione" title="Perictione">Perictione</a> · <a href="/wiki/Perictione_II" title="Perictione II">Perictione II</a> · <a href="/wiki/Pherecydes_van_Syros" title="Pherecydes van Syros">Pherecydes van Syros</a> · <a href="/wiki/Philolaus" title="Philolaus">Philolaus</a> · <a href="/wiki/Phintys_van_Sparta" title="Phintys van Sparta">Phintys van Sparta</a> · <a href="/wiki/Pittakos_van_Mytilene" title="Pittakos van Mytilene">Pittakos van Mytilene</a> · <a href="/wiki/Prodicus" title="Prodicus">Prodicus</a> · <a href="/wiki/Protagoras_(filosoof)" title="Protagoras (filosoof)">Protagoras</a> · <a href="/wiki/Pythagoras_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Pythagoras (hoofdbetekenis)">Pythagoras</a> · <a href="/wiki/Thales_van_Milete" title="Thales van Milete">Thales van Milete</a> · <a href="/wiki/Theano_II" title="Theano II">Theano II</a> · <a href="/wiki/Thrasymachos" title="Thrasymachos">Thrasymachos</a> · <a href="/wiki/Xenophanes" title="Xenophanes">Xenophanes</a> · <a href="/wiki/Zeno_van_Elea" title="Zeno van Elea">Zeno van Elea</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Postsocratici:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aedesia_(filosoof)" title="Aedesia (filosoof)">Aedesia</a> · <a href="/wiki/Aenesidemus" title="Aenesidemus">Aenesidemus</a> · <a href="/wiki/Aeschines_Socraticus" title="Aeschines Socraticus">Aeschines Socraticus</a> · <a href="/wiki/Agathocles_(sofist)" title="Agathocles (sofist)">Agathocles</a> · <a href="/wiki/Ammonius_Hermiae" title="Ammonius Hermiae">Ammonius Hermiae</a> · <a href="/wiki/Anaxarchos" title="Anaxarchos">Anaxarchos</a> · <a href="/wiki/Andronicus_van_Rhodos" title="Andronicus van Rhodos">Andronicus van Rhodos</a> · <a href="/wiki/Anniceris_(filosoof)" title="Anniceris (filosoof)">Anniceris</a> · <a href="/wiki/Antiochus_van_Ascalon" title="Antiochus van Ascalon">Antiochus van Ascalon</a> · <a href="/wiki/Antipater_van_Cyrene" title="Antipater van Cyrene">Antipater van Cyrene</a> · <a href="/wiki/Antipater_van_Tarsus" title="Antipater van Tarsus">Antipater van Tarsus</a> · <a href="/wiki/Antisthenes" title="Antisthenes">Antisthenes</a> · <a href="/wiki/Apollonius_van_Tyana" title="Apollonius van Tyana">Apollonius van Tyana</a> · <a href="/wiki/Aratus_(dichter)" title="Aratus (dichter)">Aratus</a> · <a href="/wiki/Archippos" title="Archippos">Archippos</a> · <a href="/wiki/Arete_van_Cyrene" title="Arete van Cyrene">Arete van Cyrene</a> · <a href="/wiki/Aristaeus_(filosoof)" title="Aristaeus (filosoof)">Aristaeus</a> · <a href="/wiki/Aristippos_de_Jongere" title="Aristippos de Jongere">Aristippos de Jongere</a> · <a href="/wiki/Aristippos_van_Cyrene" title="Aristippos van Cyrene">Aristippos van Cyrene</a> · <a href="/wiki/Aristobulus_van_Paneas" title="Aristobulus van Paneas">Aristobulus van Paneas</a> · <a href="/wiki/Ariston_van_Chios" title="Ariston van Chios">Ariston van Chios</a> · <a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristoteles</a> · <a href="/wiki/Aristoxenos" title="Aristoxenos">Aristoxenos</a> · <a href="/wiki/Arkesilaos_(filosoof)" title="Arkesilaos (filosoof)">Arkesilaos</a> · <a href="/wiki/Aspasius_(filosoof)" title="Aspasius (filosoof)">Aspasius</a> · <a href="/wiki/Bion_(filosoof)" title="Bion (filosoof)">Bion</a> · <a href="/wiki/Callicles" title="Callicles">Callicles</a> · <a href="/wiki/Celsus_(filosoof)" title="Celsus (filosoof)">Celsus</a> · <a href="/wiki/Chilon_van_Sparta" title="Chilon van Sparta">Chilon van Sparta</a> · <a href="/wiki/Chrysippos" title="Chrysippos">Chrysippos</a> · <a href="/wiki/Cleobulus" title="Cleobulus">Cleobulus</a> · <a href="/wiki/Diodoros_Cronos" title="Diodoros Cronos">Diodoros Cronos</a> · <a href="/wiki/Diodoros_van_Tyros" title="Diodoros van Tyros">Diodoros van Tyros</a> · <a href="/wiki/Diogenes_van_Babylon" title="Diogenes van Babylon">Diogenes van Babylon</a> · <a href="/wiki/Diogenes_van_Sinope" title="Diogenes van Sinope">Diogenes van Sinope</a> · <a href="/wiki/Epictetus" title="Epictetus">Epictetus</a> · <a href="/wiki/Epicurus" title="Epicurus">Epicurus</a> · <a href="/wiki/Eubulides_van_Milete" title="Eubulides van Milete">Eubulides van Milete</a> · <a href="/wiki/Euclides_van_Megara" title="Euclides van Megara">Euclides van Megara</a> · <a href="/wiki/Eudemus_van_Rhodos" title="Eudemus van Rhodos">Eudemus van Rhodos</a> · <a href="/wiki/Hierius_(neoplatonist)" title="Hierius (neoplatonist)">Hierius</a> · <a href="/wiki/Hypatia" title="Hypatia">Hypatia</a> · <a href="/wiki/Klearchos_van_Soloi" title="Klearchos van Soloi">Klearchos van Soloi</a> · <a href="/wiki/Krat%C3%A8s_van_Athene_(filosoof)" title="Kratès van Athene (filosoof)">Krates van Athene</a> · <a href="/wiki/Krates_van_Mallos" title="Krates van Mallos">Krates van Mallos</a> · <a href="/wiki/Krates_van_Thebe" title="Krates van Thebe">Krates van Thebe</a> · <a href="/wiki/Menander_(toneelschrijver)" title="Menander (toneelschrijver)">Menander</a> · <a href="/wiki/Meton_van_Athene" title="Meton van Athene">Meton van Athene</a> · <a href="/wiki/Metrocles" title="Metrocles">Metrocles</a> · <a href="/wiki/Monimos" title="Monimos">Monimos</a> · <a href="/wiki/Mnesarchos_(sto%C3%AFcijn)" title="Mnesarchos (stoïcijn)">Mesarchos</a> · <a href="/wiki/Nausiphanes" title="Nausiphanes">Nausiphanes</a>· <a href="/wiki/Nicomachus_(zoon_van_Aristoteles)" title="Nicomachus (zoon van Aristoteles)">Nicomachus</a> · <a href="/wiki/Panaetius_van_Rodos" title="Panaetius van Rodos">Panaetius van Rodos</a> · <a href="/wiki/Periander" title="Periander">Periander</a> · <a href="/wiki/Philo_van_Larissa" title="Philo van Larissa">Philo van Larissa</a> · <a href="/wiki/Pisistratus" title="Pisistratus">Pisistratus</a> · <a href="/wiki/Plato_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Plato (hoofdbetekenis)">Plato</a> · <a href="/wiki/Plotinus" title="Plotinus">Plotinus</a> · <a href="/wiki/Plutarchus_van_Athene" title="Plutarchus van Athene">Plutarchus van Athene</a> · <a href="/wiki/Porphyrius" title="Porphyrius">Porphyrius</a> · <a href="/wiki/Posidonius" title="Posidonius">Posidonius</a> · <a href="/wiki/Proclus_(filosoof)" title="Proclus (filosoof)">Proclus</a> · <a href="/wiki/Pyrrho_van_Elis" title="Pyrrho van Elis">Pyrrho van Elis</a> · <a href="/wiki/Socrates_(filosoof)" title="Socrates (filosoof)">Socrates</a> · <a href="/wiki/Solon_van_Athene" title="Solon van Athene">Solon</a> · <a href="/wiki/Strabo_(historicus)" title="Strabo (historicus)">Strabo</a> · <a href="/wiki/Synesius_van_Cyrene" title="Synesius van Cyrene">Synesius van Cyrene</a> · <a href="/wiki/Theano_(filosofe)" title="Theano (filosofe)">Theano</a> · <a href="/wiki/Theophrastus" title="Theophrastus">Theophrastus</a> · <a href="/wiki/Zeno_van_Citium" title="Zeno van Citium">Zeno van Citium</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b>Romeinse filosofen:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agrippa_(filosoof)" title="Agrippa (filosoof)">Agrippa</a> · <a href="/wiki/Alcino%C3%BCs_(filosoof)" title="Alcinoüs (filosoof)">Alcinoüs</a> · <a href="/wiki/Ambrosius_Theodosius_Macrobius" title="Ambrosius Theodosius Macrobius">Ambrosius Theodosius Macrobius</a> · <a href="/wiki/Anaxilaus" title="Anaxilaus">Anaxilaus</a> · <a href="/wiki/Julia_Domna" title="Julia Domna">Julia Domna</a> · <a href="/wiki/Lucius_Annaeus_Seneca" title="Lucius Annaeus Seneca">Lucius Annaeus Seneca</a> · <a href="/wiki/Lucius_Apuleius_Madaurensis" title="Lucius Apuleius Madaurensis">Lucius Apuleius Madaurensis</a> · <a href="/wiki/Marcus_Aurelius" title="Marcus Aurelius">Marcus Aurelius</a> · <a href="/wiki/Marcus_Tullius_Cicero" title="Marcus Tullius Cicero">Marcus Tullius Cicero</a> · <a href="/wiki/Persius" title="Persius">Persius</a> · <a href="/wiki/Sextus_Empiricus" title="Sextus Empiricus">Sextus Empiricus</a> · <a href="/wiki/Titus_Lucretius_Carus" title="Titus Lucretius Carus">Titus Lucretius Carus</a> · <a href="/wiki/Tyrannion" title="Tyrannion">Tyrannion</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <div class="interProject wikibooks mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wikibooks.org/wiki/Geschiedenis_van_de_filosofie/Antieke_filosofie" class="extiw" title="b:Geschiedenis van de filosofie/Antieke filosofie">Wikibooks</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Wikibooks-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/25px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/38px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/50px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div><a href="/wiki/Wikibooks" title="Wikibooks">Wikibooks</a> heeft meer over dit onderwerp: <i><b><a href="https://nl.wikibooks.org/wiki/Geschiedenis_van_de_filosofie/Antieke_filosofie" class="extiw" title="b:Geschiedenis van de filosofie/Antieke filosofie">Antieke filosofie</a></b></i>.</div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antieke_filosofie&oldid=68070097">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antieke_filosofie&oldid=68070097</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Oud-Griekse_filosofie" title="Categorie:Oud-Griekse filosofie">Oud-Griekse filosofie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_de_filosofie" title="Categorie:Geschiedenis van de filosofie">Geschiedenis van de filosofie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 5 sep 2024 om 10:24.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Antieke_filosofie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-cdf8n","wgBackendResponseTime":166,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.126","walltime":"0.176","ppvisitednodes":{"value":865,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":25259,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12360,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5899,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 85.585 1 -total"," 36.22% 31.002 1 Sjabloon:Navigatie_antieke_filosofie"," 32.47% 27.790 1 Sjabloon:Navigatie"," 24.21% 20.719 1 Sjabloon:Zijbalk_filosofie"," 22.35% 19.131 1 Sjabloon:References"," 20.56% 17.597 1 Sjabloon:Zijbalk_generiek"," 14.58% 12.475 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 9.64% 8.253 1 Sjabloon:Nobold"," 6.93% 5.932 1 Sjabloon:Wikibooks"," 3.53% 3.023 1 Sjabloon:Bewerklinks"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":586349,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7f58d5dcf5-mwrmw","timestamp":"20241110192917","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Antieke filosofie","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Antieke_filosofie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q204100","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q204100","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-02-17T04:47:06Z","dateModified":"2024-09-05T09:24:20Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/68\/Raffael_058.jpg"}</script> </body> </html>