CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>دهان انسان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"a8c75542-e957-46cd-a4ee-32b2714fc9d8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"دهان_انسان","wgTitle":"دهان انسان","wgCurRevisionId":40380587,"wgRevisionId":40380587,"wgArticleId":173123,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["جعبه اطلاعات آناتومی که از پارامترهای پشتیبانی‌نشده استفاده می‌کنند","پیوند رده انبار از ویکی‌داده","دستگاه گوارش","دهان","کالبدشناسی دهان انسان","کالبدشناسی سر و گردن","کالبدشناسی"], "wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"دهان_انسان","wgRelevantArticleId":173123,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId": "Q1370895","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Illu01_head_neck_fa.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1217"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Illu01_head_neck_fa.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="811"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="649"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="دهان انسان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-دهان_انسان rootpage-دهان_انسان skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-کالبدشناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کالبدشناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>کالبدشناسی</span> </div> </a> <ul id="toc-کالبدشناسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سلامتی_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سلامتی_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>سلامتی دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-سلامتی_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برنامه‌های_انجام_شده_در_مورد_سلامتی_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#برنامه‌های_انجام_شده_در_مورد_سلامتی_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>برنامه‌های انجام شده در مورد سلامتی دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-برنامه‌های_انجام_شده_در_مورد_سلامتی_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نقش_دهان_در_سلامتی_انسان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نقش_دهان_در_سلامتی_انسان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>نقش دهان در سلامتی انسان</span> </div> </a> <ul id="toc-نقش_دهان_در_سلامتی_انسان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خمیر_دندان‌ها_و_مسواک‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#خمیر_دندان‌ها_و_مسواک‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>خمیر دندان‌ها و مسواک‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-خمیر_دندان‌ها_و_مسواک‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سیگار_و_سلامت_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سیگار_و_سلامت_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>سیگار و سلامت دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-سیگار_و_سلامت_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جرم‌گیری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جرم‌گیری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جرم‌گیری</span> </div> </a> <ul id="toc-جرم‌گیری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دندان_درآوردن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دندان_درآوردن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>دندان درآوردن</span> </div> </a> <ul id="toc-دندان_درآوردن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پوسیدگی_دندان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پوسیدگی_دندان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>پوسیدگی دندان</span> </div> </a> <ul id="toc-پوسیدگی_دندان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فرسایش_دندان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فرسایش_دندان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>فرسایش دندان</span> </div> </a> <ul id="toc-فرسایش_دندان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دهان_خندقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دهان_خندقی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>دهان خندقی</span> </div> </a> <ul id="toc-دهان_خندقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سرطان_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سرطان_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>سرطان دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-سرطان_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برفک_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#برفک_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>برفک دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-برفک_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عفونت_غدد_بزاقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عفونت_غدد_بزاقی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>عفونت غدد بزاقی</span> </div> </a> <ul id="toc-عفونت_غدد_بزاقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بوی_بد_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بوی_بد_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>بوی بد دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-بوی_بد_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خشکی_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#خشکی_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>خشکی دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-خشکی_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بزاق_دهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بزاق_دهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>بزاق دهان</span> </div> </a> <ul id="toc-بزاق_دهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-لثه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#لثه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۸</span> <span>لثه</span> </div> </a> <ul id="toc-لثه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بیماری‌های_لثه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بیماری‌های_لثه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۹</span> <span>بیماری‌های لثه</span> </div> </a> <ul id="toc-بیماری‌های_لثه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۰</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۱</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">دهان انسان</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۳۴ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-34" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۳۴ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%85" title="جوف الفم–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جوف الفم" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%96" title="মুখ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="মুখ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/A%C4%9F%C4%B1z_bo%C5%9Flu%C4%9Fu" title="Ağız boşluğu–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Ağız boşluğu" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Ngimot_nin_tawo" title="Ngimot nin tawo–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Ngimot nin tawo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%AC_%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%96" title="মানব মুখ–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মানব মুখ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%86%DA%A4" title="دەمی مرۆڤ–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دەمی مرۆڤ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%82%D0%B5%D0%BC_%C3%A7%C4%83%D0%B2%D0%B0%D1%80%C4%95" title="Этем çăварĕ–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Этем çăварĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ceg_ddynol" title="Ceg ddynol–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ceg ddynol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A6%DE%82%DE%8E%DE%A6" title="އަނގަ–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އަނގަ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%BF_%CF%83%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%B1" title="Ανθρώπινο στόμα–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ανθρώπινο στόμα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Human_mouth" title="Human mouth–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Human mouth" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Boca_humana" title="Boca humana–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Boca humana" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Suu%C3%B5%C3%B5s" title="Suuõõs–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Suuõõs" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Suuontelo" title="Suuontelo–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Suuontelo" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Bouche_humaine" title="Bouche humaine–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Bouche humaine" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%B5_%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96" title="मानव मुख–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मानव मुख" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AD%D5%B8%D5%BC%D5%B8%D5%B9" title="Բերանի խոռոչ–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Բերանի խոռոչ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%A3" title="პირის ღრუ–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პირის ღრუ" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Dev%C3%AA_mirov" title="Devê mirov–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Devê mirov" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Boca_umana" title="Boca umana–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Boca umana" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Burnos_ertm%C4%97" title="Burnos ertmė–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Burnos ertmė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Mutes_dobums" title="Mutes dobums–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mutes dobums" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%B5_%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96" title="मानव मुख–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="मानव मुख" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mond_(mens)" title="Mond (mens)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mond (mens)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Mouth_(human)" title="Mouth (human)–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Mouth (human)" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Jama_ustna" title="Jama ustna–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Jama ustna" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Ротовая полость–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ротовая полость" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%B1%E1%B1%A2%E1%B1%A4_%E1%B1%A2%E1%B1%9A%E1%B1%AA%E1%B1%9F" title="ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱢᱚᱪᱟ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱢᱚᱪᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C3%9Astna_dutina" title="Ústna dutina–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ústna dutina" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%8B%D0%B7_%D0%BA%D1%83%D1%8B%D1%88%D0%BB%D1%8B%D0%B3%D1%8B" title="Авыз куышлыгы–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Авыз куышлыгы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B6%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%BB%D1%8E%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8" title="Ротова порожнина людини–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ротова порожнина людини" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Mi%E1%BB%87ng_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Miệng người–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Miệng người" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%B8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ნოჸორი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ნოჸორი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%BA%E5%98%B4" title="人嘴–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="人嘴" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1370895#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&oldid=40380587" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&id=40380587&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AF%25D9%2587%25D8%25A7%25D9%2586_%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B3%25D8%25A7%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AF%25D9%2587%25D8%25A7%25D9%2586_%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B3%25D8%25A7%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Human_mouths" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1370895" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="background-color:dimgray; color: white"><i>دهان</i></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Illu01_head_neck_fa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Illu01_head_neck_fa.jpg/250px-Illu01_head_neck_fa.jpg" decoding="async" width="250" height="254" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Illu01_head_neck_fa.jpg/375px-Illu01_head_neck_fa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Illu01_head_neck_fa.jpg 2x" data-file-width="424" data-file-height="430" /></a></span><div class="infobox-caption">نمایی از سر و گردن</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mouth.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Mouth.jpg/250px-Mouth.jpg" decoding="async" width="250" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Mouth.jpg 1.5x" data-file-width="295" data-file-height="136" /></a></span><div class="infobox-caption">دهان بسته یک زن</div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #efefef">جزئیات</th></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #efefef">شناسه‌ها</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاتین">لاتین</a></th><td class="infobox-data"><i>os, cavitas oralis</i></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="واژگان کالبدشناسی">TA98</a></th><td class="infobox-data"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ifaa.unifr.ch/Public/EntryPage/TA98%20Tree/Entity%20TA98%20EN/01.1.00.010%20Entity%20TA98%20EN.htm">A01.1.00.010</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right:0.25em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="واژگان کالبدشناسی">TA2</a></th><td class="infobox-data"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ta2viewer.openanatomy.org/?id=119">119</a></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Close_up_man_lips.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Close_up_man_lips.jpg/220px-Close_up_man_lips.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Close_up_man_lips.jpg/330px-Close_up_man_lips.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Close_up_man_lips.jpg/440px-Close_up_man_lips.jpg 2x" data-file-width="2829" data-file-height="2321" /></a><figcaption>دهان بسته یک مرد</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mouth.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/62/Mouth.gif/300px-Mouth.gif" decoding="async" width="300" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/6/62/Mouth.gif 1.5x" data-file-width="400" data-file-height="325" /></a><figcaption></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Digestive_system_diagram_fa.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Digestive_system_diagram_fa.svg/320px-Digestive_system_diagram_fa.svg.png" decoding="async" width="320" height="452" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Digestive_system_diagram_fa.svg/480px-Digestive_system_diagram_fa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Digestive_system_diagram_fa.svg/640px-Digestive_system_diagram_fa.svg.png 2x" data-file-width="581" data-file-height="821" /></a><figcaption>دستگاه گوارش انسان</figcaption></figure> <p><b>دَهان</b> نخستین عضو <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="دستگاه گوارش">دستگاه گوارش</a> بدن است که غذا و آب برای گوارش، اول وارد این عضو می‌شوند. دهان شامل حفره دهان، دندان‌ها، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82" title="بزاق">بزاق</a>، لثه و سقف دهان است. </p><p>دهان انسان در اعمال زیادی نظیر <a href="/wiki/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="گفتار">حرف زدن</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="خندیدن">خندیدن</a>. چشیدن. <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86" title="گاز گرفتن">گاز گرفتن</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%86" title="جویدن">جویدن</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اعمال جنسی">اعمال جنسی</a> و بلعیدن غذا شرکت دارد. اولین قدم در راه گوارش غذا. خرد کرد و جویدن <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="مواد غذایی">مواد غذایی</a> است که توسط دندان‌ها صورت می‌گیرد. هرکدام از دندان‌ها با شکل خاص خود به عمل جویدن کمک می‌کنند. <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="دندان‌های پیشین (صفحه وجود ندارد)">دندان‌های پیشین</a> برای بریدن. <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="دندان‌های نیش">دندان‌های نیش</a> برای پاره کردن و <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="دندان‌های آسیا (صفحه وجود ندارد)">دندان‌های آسیا</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" class="mw-redirect" title="دندان‌های آسیاب کوچک">دندان‌های آسیاب کوچک</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="دندان‌های آسیای بزرگ">دندان‌های آسیای بزرگ</a>) برای خرد کردن لقمه شکل گرفته‌است. </p><p>فک بالا ثابت است و حرکت نمی‌کند؛ ولی فک پائین حرکت دارد و عمل باز و بسته شدن دهان را انجام می‌دهد. در داخل استخوان هر فک حفراتی وجود دارد که ریشه دندان‌ها در آن قرار می‌گیرد. در این حفرات دندان‌ها به وسیلهٔ الیاف دور دندان به استخوان فک متصل می‌شوند. روی آرواره‌ها و دور دندان را لثه می‌پوشاند. به <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%84%D8%AB%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="آرواره لثه (صفحه وجود ندارد)">آرواره لثه</a> و الیاف نگهدارنده دور دندان بافت نگهدارنده دندان گفته می‌شود. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کالبدشناسی"><span id=".DA.A9.D8.A7.D9.84.D8.A8.D8.AF.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>کالبدشناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: کالبدشناسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg/220px-3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg/330px-3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg/440px-3D_Medical_Animation_Oral_Cavity.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a><figcaption>بخش های دهان انسان</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="لوله گوارش">لوله گوارش</a> شامل بخش‌های مختلفی است که از حفره دهان شروع می‌شود و تا <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87" title="راست‌روده">راست‌روده</a> امتداد می‌یابد. دهان اولین بخش <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="دستگاه گوارش">دستگاه گوارش</a> است که از لب‌ها شروع می‌شود و خود به وسیله قوس‌های دندانی به دو بخش دهلیز و حفره حقیقی دهان تقسیم می‌گردد. سقف حفره دهان را کام تشکیل می‌دهد که خود مرکب از دو بخش کام استخوانی (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="سخت‌کام">سخت‌کام</a>) و پرده کامی (<a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="نرم‌کام">نرم‌کام</a>) است. طرفین حفره دهان را گونه محدود می‌کند و کف دهان یک پرده عضلانی است که زبان روی آن قرار می‌گیرد. حفره دهان از عقب به ناحیه حلق دهانی منتهی می‌شود و در هر طرف از حذ خلفی حفره دهان دو چین عمودی پدید آمده‌است به نام‌های کامی‌زبانی و کامی‌حلقی که حفره لوزه کامی را پدید می‌آورند. این حفره در هر طرف جایگاه <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لوزه کامی (صفحه وجود ندارد)">لوزه کامی</a> است. علاوه بر این، در سطح پشتی قاعده زبان و در جدار خلفی اولین بخش از حلق تشکیلات لوزهای پراکنده‌ای به نام‌های لوزه زبانی و لوزه حلقی پدید آمده‌است که همه جزو دستگاه دفاعی بدن هستند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>‎ </p><p>زبان به صورت یک توده عضلانی به کف دهان چسبیده‌است و چون ماهیچه‌های آن در جهات مختلف واقع شده‌اند می‌توان از حرکت دادن آن به اشکال گوناگون استفاده کرد. سطح فوقانی زبانی دارای پرزهای فراوانی است که به کار ادراک چشایی می‌آیند. پوشش <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مخاطی (صفحه وجود ندارد)">مخاطی</a> داخل دهان از نوع <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4%DB%8C" title="بافت پوششی">پوشش سنگفرشی</a> مطبق است که تا ناحیه <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="مری">مری</a> نیز به همین شکل است و تا <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="معده">معده</a> ادامه می‌یابد.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>‎ </p><p>سقف دهان اعصاب خود را از <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اعصاب بزرگ کامی (صفحه وجود ندارد)">اعصاب بزرگ کامی</a> می‌گیرد که رشته‌هایشان را از <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D9%81%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="عصب فک بالا (صفحه وجود ندارد)">عصب فک بالا</a> (ماگزیلاری) می‌گیرند. کف دهان توسط شاخه‌ای از <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D9%81%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="عصب فک پایین (صفحه وجود ندارد)">عصب فک پایین</a> (عصب مندیبولار، شاخه‌ای از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D9%84%D9%88" title="عصب سه‌قلو">عصب سه‌قلو</a>) که <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عصب زبانی (صفحه وجود ندارد)">عصب زبانی</a> نامیده می‌شود) عصب‌دهی می‌شود. <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (کالبدشناسی)">گونه</a> نیز توسط شاخه‌ای از عصب فک پایین به نام <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عصب دهانی (صفحه وجود ندارد)">عصب دهانی</a> (بوکال) عصب‌دهی می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سلامتی_دهان"><span id=".D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85.D8.AA.DB.8C_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>سلامتی دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: سلامتی دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دهان سالم با توجه روزانه به بهداشت دهان و <a href="/wiki/%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رژیم غذایی">رژیم غذایی</a> مناسب حاصل می‌شود. </p><p>بوی دهان: دهان علاوه بر محتویاتش، یعنی دندان‌ها، لثه، زبان، <a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="غدد بزاقی">غدد بزاقی</a> و مخاط، به علت موقعیت و ارتباط خاص خود با دستگاه‌های تنفسی و گوارشی، منعکس‌کنندهٔ حالات سلامت و بیماری این دستگاه‌ها است. بوی دهان ممکن است نشانهٔ وجود عارضه و ضایعه‌ای در یکی از قسمت‌های مرتبط با آن باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برنامه‌های_انجام_شده_در_مورد_سلامتی_دهان"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.86.D8.AC.D8.A7.D9.85_.D8.B4.D8.AF.D9.87_.D8.AF.D8.B1_.D9.85.D9.88.D8.B1.D8.AF_.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85.D8.AA.DB.8C_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>برنامه‌های انجام شده در مورد سلامتی دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: برنامه‌های انجام شده در مورد سلامتی دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سلامتی افراد جامعه، نقش مؤثری در پیشرفت آن جامعه دارد. سلامت، محور توسعه است و سطح سلامتی جامعه نیز از توسعه یافتگی آن تأثیر می‌گیرد. تأثیر <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دهان و دندان">دهان و دندان</a> در سلامتی یک فرد و در نتیجه یک جامعه چنان مهم است که هم‌اکنون یکی از ۱۱ شعار مهم <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%88_%DB%8C%DA%A9%D9%85" class="mw-redirect" title="قرن بیست و یکم">قرن بیست و یکم</a> است .<br /> شعار ۸۰–۲۰ نمونه‌ای از آن‌ها است و به معنای وجود حداقل ۲۰ دندان طبیعی در دهان هشتاد ساله‌ها در دهه آغازین قرن بیست و یکم می‌باشد. تحقق این شعارها نیازمند((DMFT) <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="گروه سنی">گروه سنی</a>) است. DMFT: عبارت است از دندان‌های دائمی که دچار پوسیدگی شده یا در نتیجه پوسیدگی کشیده یا افتاده یا پر شده باشند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نقش_دهان_در_سلامتی_انسان"><span id=".D9.86.D9.82.D8.B4_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1_.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85.D8.AA.DB.8C_.D8.A7.D9.86.D8.B3.D8.A7.D9.86"></span>نقش دهان در سلامتی انسان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: نقش دهان در سلامتی انسان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دهان انسان جز تکمیلی بدن او به‌شمار می‌آید. پس اگر دچار بیماری شود می‌توانند کل بدن را تحت تأثیر قرار دهد برای نمونه وقتی که لثه فرد دچار خون‌ریزی می‌شود باکترهای پلا ک دندان می‌توانند از این طریق وارد <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="بدن انسان">بدن انسان</a> شده، و عامل ایجاد بیماری‌هایی از قبیل <a href="/wiki/%D8%B0%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ذات‌الریه">ذات‌الریه</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیماری‌های تنفسی">بیماری‌های تنفسی</a> و دیابت شوند. سلامتی دهان در زنان و مردان متفاوت است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خمیر_دندان‌ها_و_مسواک‌ها"><span id=".D8.AE.D9.85.DB.8C.D8.B1_.D8.AF.D9.86.D8.AF.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D9.85.D8.B3.D9.88.D8.A7.DA.A9.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>خمیر دندان‌ها و مسواک‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: خمیر دندان‌ها و مسواک‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تاریخچهٔ <a href="/wiki/%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="خمیردندان">خمیر دندان</a>‌ها به سال ۱۷۸۰ برمی گردد. در قرن نوزدهم خمیر دندان‌ها به صورت پودر بودن ولی امروزه یک خمیر دندان معمولی از مواد زیر ساخته می‌شود </p> <ul><li><ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="مونوفلوروفسفات سدیم">مونوفلوروفسفات سدیم</a>.</li> <li>رنگ.</li> <li>طعم.</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="فلوراید">فلوراید</a>.</li> <li>مواد کف‌زا.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاک‌کننده‌ها (صفحه وجود ندارد)">پاک‌کننده‌ها</a>.</li> <li>مواد <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B7%D9%88%D8%A8%D8%AA" title="رطوبت">رطوبت</a> زا</li></ul></li></ul> <p>امروزه خمیر دندان چنان تفاوتی با هم ندارند ولی به علت این که مسواک نقش بسیار مهمی در سلامتی دهان دارد باید در انتخاب آن دقت کرد و بعد از هر بار <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تمیز کردن دندان‌ها">مسواک زدن</a>، مسواک را باید به خوبی شست. یک مسواک خوب باید نرم بوده و دارای رشته‌های نایلونی باشد و اندازهٔ آن باید مناسب دهان فرد باشد. روش‌های مسواک زدن برای کودکان افراد معمولی و معلول متفاوت است بهتر است بهد از هر وعدهٔ غذا دندان‌ها را مسواک زد. برای پاک کردن سطوح بین دندان از نخ داندان استفاده شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیگار_و_سلامت_دهان"><span id=".D8.B3.DB.8C.DA.AF.D8.A7.D8.B1_.D9.88_.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85.D8.AA_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>سیگار و سلامت دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: سیگار و سلامت دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سیگار باعث سیاه شدن دندان‌ها به علت نیکوتین و تار موجود در سیگار، بیماری‌های لثه به علت تشکیل پلاک باکتری و لقی دندان‌ها به علت مشکل در روند تر میم بافتی لثه‌ها، می‌شود و اگر بیش از اندازه مصرف شود باعث سرطان دهان، ریه و مجاری تنفسی نیز می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جرم‌گیری"><span id=".D8.AC.D8.B1.D9.85.E2.80.8C.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C"></span>جرم‌گیری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: جرم‌گیری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>انواع لکه‌های رنگی در دهان: </p> <ul><li>لکه‌هایی که در اثر پوسیدگی به وجود می‌آیند.</li> <li>لکه‌هایی که در ساختمان خود دندان وجود دارند.</li> <li>لکه‌هایی که در اثر رسوبات مواد غذایی حاصل می‌شوند.</li></ul> <p>رسوب مواد غذایی بستر مناسبی را برای رشد میکرو ب‌ها فراهم می‌آورد این جرم‌ها که به مرور زمان به صورت لکه‌های سیاه رنگ ظاهر می‌شوند با مسواک زدن از بین نمی‌روند این جرم‌ها که بیشترین در صد تشکیل دهندهٔ آن‌ها انواع میکروب‌های خطرناک هستند، در اثر گذشت زمان باعث تخریب لثه‌ها و در نهایت ایجاد انواع بیماری‌های دهان و لق شدن دندان‌ها می‌شوند. جهت جلوگیری از ایجاد جرم دردهان باید به نکات زیر توجه کرد: </p> <ul><li>استفادهٔ صحیح از مسواک و <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="نخ دندان">نخ دندان</a>.</li> <li>رعایت بهداشت دهان.</li> <li>جرم‌گیری دندان‌ها در هر سال.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دندان_درآوردن"><span id=".D8.AF.D9.86.D8.AF.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1.D8.A2.D9.88.D8.B1.D8.AF.D9.86"></span>دندان درآوردن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: دندان درآوردن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پدیده دندان درآوردن عبارت است از ظهور متوالی دندان‌های شیری و دایمی. دندان‌های جدید به‌طور مداوم از ۶ ماهگی تا ۳ سالگی در می‌آیند. کودک بین ۱۲–۶ سالگی دندان‌های شیری خود را از دست می‌دهد و دندان‌های دایمی جای آن‌ها را می‌گیرد. به‌طور متوسط اولین مجموعه دندان‌ها در مدت کوتاهی بعد از دومین سالروز تولد، کامل می‌گردد. </p> <ul><li><ul><li><ul><li>علایم شایع</li></ul></li></ul></li></ul> <p>تولید بیش از حد بزاق، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%88%DA%86%D9%87" class="mw-redirect" title="دندان قروچه">دندان قروچه</a> و جویدن هر چیزی که بچه بتواند بگیرد، درد (این علامت را نمی‌توان ثابت کرد ولی احتمالاً ایجاد می‌گردد)، لثه‌ها ممکن است قرمز و متورم شوند، تحریک‌پذیری، کج‌خلقی؛ لجبازی، اشکال در به خواب رفتن، گریه بیش از حد معمول. دندان درآوردن هرگز نباید علت تب، استفراغ، اسهال، بی‌اشتهایی طولانی، درد گوش، تشنج، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%81%D9%87" title="سرفه">سرفه</a> یا بثور محل پوشک در نظر گرفته شود. این‌ها علایم یک بیماری هستند. </p> <ul><li><ul><li><ul><li>علل</li></ul></li></ul></li></ul> <p>تکامل فیزیولوژیک طبیعی، عوامل افزایش‌دهنده خطر. مشکلات مربوط به دندان درآوردن با هیچ‌یک از عوامل خطرزای شناخته شده ارتباط ندارند. </p> <ul><li><ul><li><ul><li>پیشگیری</li></ul></li></ul></li></ul> <p>مشکلات مربوط به دندان درآوردن را نمی‌توان پیشگیری کرد ولی می‌توان علایم آن را تسکین داد. زمان دندان درآوردن بسیار متغیر است. البته توالی دندان درآوردن طبیعی در کودکان به شرح زیر است: اولین دندان‌ها (دندان‌های پیش تحتانی) در حدود ۶ ماهگی، در دخترها زودتر از پسرها اولین دندان دایمی در حدود ۶ سالگی دندان‌های آسیای کوچک بین ۱۲–۱۰ سالگی دندان‌های آسیای بزرگ در حدود ۱۲ سالگی عواقب مورد انتظار ناراحتی حاصل از دندان درآوردن را می‌توان به‌طور نسبی تسکین داد. </p> <ul><li><ul><li><ul><li>عوارض احتمالی</li></ul></li></ul></li></ul> <p>دندان درآوردن ممکن است به اشتباه به عنوان یک <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیماری تب‌زا (صفحه وجود ندارد)">بیماری تب‌زا</a> تشخیص داده شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پوسیدگی_دندان"><span id=".D9.BE.D9.88.D8.B3.DB.8C.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AF.D9.86.D8.AF.D8.A7.D9.86"></span>پوسیدگی دندان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: پوسیدگی دندان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پوسیدگی دندان با انحلال <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="مینای دندان">مینای دندان</a> به وسیلهٔ اسید شروع می‌شود این اسید از باکتری‌هایی ترشح می‌شود که <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدراتهای</a> موجود در غذا را تخمیر می‌کنند. دیگر عوامل مؤثر در <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="پوسیدگی دندان">پوسیدگی دندان</a> عبارتند از ژنتیک، تغذیه، رفتار، نژاد، سن و عوامل میزبان. در دندان‌هایی که چگالی مینای کمتری دارند پوسیدگی دندان بیشتر صورت می‌گیرد. سوراخ‌های پوسیدگی در دندان وقتی صورت می‌گیرد که بعد از حملهٔ اسید، مادهٔ معدنی از دست رفته به اندازهٔ کافی بازسازی نشده باشد این سوراخ‌ها تحت دو شرایط حاصل می‌شود یکی اینکه فرد در تمیز کردن دندان‌های خود از خمیر دندان حاوی فلورید استفاده ننمایید و دیگری این که مصرف کربوهیدرات‌ها در این فرد خیلی زیاد باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فرسایش_دندان"><span id=".D9.81.D8.B1.D8.B3.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.D8.AF.D9.86.D8.AF.D8.A7.D9.86"></span>فرسایش دندان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: فرسایش دندان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مهم‌ترین علت از دست رفتن استحکام دندان فرسایش ان است که اسیدهای غذایی مهم‌ترین عامل این پوسیدگی‌ها شناخته شده‌اند با این که وقتی دندانی شروع به فاسد شدن می‌کند بزاق دهان کار حفاظت در دهان را شروع می‌کند اما اگر این حملهٔ اسیدی قوی باشد <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بزاق دهان">بزاق دهان</a> نمی‌توانند از دهان فرد محافظت نماید و در نتیجه به تدریج دندان فرد دچار فرسایش می‌شود. مصرف <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2" title="ساکارز">ساکارز</a> مهم‌ترین عامل پوسیدگی شدید دندان‌ها تا به حال شناخته شده‌اند. </p> <ul><li><ul><li><ul><li><ul><li>راه‌های پیشگیری از فرسایش دندان‌ها</li></ul></li></ul></li></ul></li> <li>رعایت بهداشت دهان</li> <li>استفاده از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید</li> <li>توجه به رژیم غذایی</li> <li>عدم استفاده از نوشابه‌های اسیدی و گاز دار</li> <li>خوردن مقدار کمی پنیر پس از غذا</li> <li>جویدن آدامس بعد از غذا</li> <li>عدم استفاده از کربو هیدرات‌ها به هنگاه خواب</li> <li>مراجعهٔ منظم به دندانپزشک.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دهان_خندقی"><span id=".D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86_.D8.AE.D9.86.D8.AF.D9.82.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%82%DB%8C" title="دهان خندقی">دهان خندقی</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: دهان خندقی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دهان خندقی عبارت است از عفونت بافت بین دندان‌ها، مسری یا سرطانی نیست. در صورت عدم درمان، دهان خندقی می‌تواند به <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="غدد لنفاوی گردن (صفحه وجود ندارد)">غدد لنفاوی گردن</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="لوزه‌ها (صفحه وجود ندارد)">لوزه‌ها</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="طناب‌های مغزی (صفحه وجود ندارد)">طناب‌های مغزی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نایژه‌ها (صفحه وجود ندارد)">نایژه‌ها</a>، مقعد یا مهبل گسترش یابد. هر دو جنس و تمامی سنین را مبتلا می‌کند ولی در جوانان (۴۰–۲۰ ساله) شایع‌تر است. </p> <ul><li><ul><li>علایم شایع</li></ul></li></ul> <p>لثه دردناک، خونریزی از لثه در هنگام فشار دادن آن، ترشح بیش از حد بزاق، نفس بدبو، زخم‌های پوشیده با غشای خاکستری روی لثه‌ها، بلع همراه با سختی، تکلم مشکل، </p> <ul><li><ul><li>علل</li></ul></li></ul> <p>رشد غیرطبیعی باسیل‌های قارچی‌شکل و یک اسپیروکت. این میکروب‌ها ارگانیسم‌های کوچکی هستند که معمولاً بدون آزاری در گردن لثه‌ها وجود دارند. عوامل افزایش‌دهنده خطر تغذیه نامناسب، بیماری که باعث کاهش مقاومت شده باشد، سیگار کشیدن، استرس، بهداشت نامناسب دهان، رسوب جرم دندان، پلاک یا غذا بین دندان‌ها. </p> <ul><li><ul><li>پیشگیری</li></ul></li></ul> <p>بهداشت دهان را حفظ کنید. برای مسواک زدن دندان‌ها: هر روز با یک مسواک نرم، دندان‌ها را از پلاک‌های چسبنده و آشکار پاک کنید. در هر لحظه یک قسمت از دندان‌ها را مسواک کنید. سپس زبان را مسواک بزنید. یک مسواک نرم نسبت به یک مسواک سفت آسیب کمتری به دندان‌ها و لثه وارد می‌کند. برای استفاده از نخ دندان از نخ دندان مومی یا غیرمومی استفاده کنید. از یک رژیم غذایی کاملاً متعادل استفاده کنید. سیگار نکشید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سرطان_دهان"><span id=".D8.B3.D8.B1.D8.B7.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>سرطان دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: سرطان دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>منشأ سرطان دهان اغلب رشد سلول‌های بدخیم از اپیتلیوم سنگفرشی مطبق در دهان یا زبان می‌باشد. این سرطان بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود. علایم این بیماری یک برآمدگی رنگ پریده در دهان می‌باشد که امکان بزرگ شدن و خون‌ریزی این برآمدگی وجود دارد. این بیماری در اثر مصرف <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="تنباکو">تنباکو</a>، جویدن تنباکو و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84" title="الکل">الکل</a> و… حاصل می‌شود. این سرطان اگر خوش‌خیم باشد با عمل جراحی آن را را برمی‌دارند (مانند برداشتن فک فوقانی، برداشتن فک تحتانی یا زبان) در غیر این صورت بیمار بایستی از داروهای ضد سرطان استفاده نماید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برفک_دهان"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.81.DA.A9_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%81%DA%A9_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="برفک دهان">برفک دهان</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: برفک دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تکه‌های سفید رنگ در دهان نوزاد به‌طوری‌که نوزاد نمی‌توانند به خوبی شیر بخورد. عامل این بیماری رشد کاندیدا آلبیکنس می‌باشد. این بیماری بیشتر از طریق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA" class="mw-redirect" title="انتقال عفونت">انتقال عفونت</a> از مونیلیاز واژینال مادری به مخاط دهان نوزاد صورت می‌گیرد. همچنین عدم دقت در تمیز کردن شیشهٔ شیر نوزاد و آلوده شدن سینهٔ مادر به <a href="/wiki/%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA_%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86%DB%8C" title="عفونت قارچی">عفونت قارچی</a> نیز می‌توانند از عوامل اصلی این بیماری باشد. داروی این بیماری سوسپانسیون <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="نیستاتین">نیستاتین</a> است که این دارو را باید طوری استفاده کرد که به تمام قسمت دهان برسد در واقع باید تمامی سطح برفک‌ها را بپوشاند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عفونت_غدد_بزاقی"><span id=".D8.B9.D9.81.D9.88.D9.86.D8.AA_.D8.BA.D8.AF.D8.AF_.D8.A8.D8.B2.D8.A7.D9.82.DB.8C"></span>عفونت غدد بزاقی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: عفونت غدد بزاقی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عفونت غدد بزاقی ناشی از میکروب‌های عفونت‌زا به غیر از ویروس عامل اوریون. این بیماری در کودکان شایعتر است. </p> <ul><li><ul><li><ul><li>علایم شایع</li></ul></li></ul></li></ul> <p>درد و تورم غدد بزاقی پاروتید (بناگوشی) یا زیرزبانی درد و تورم غدد لنفاوی گردن (تحت فکی) احساس طعم ناخوشایند در دهان به‌دلیل وجود عفونت غدد بزاقی تب </p> <ul><li><ul><li><ul><li>علل</li></ul></li></ul></li></ul> <p>عفونت باکتریایی ناشی از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="استافیلوکوک">استافیلوکوک</a> یا گونه دیگری از باکتری‌ها عوامل افزایش‌دهنده خطر سن بالای ۶۰ سال <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="استعمال دخانیات">استعمال دخانیات</a> بی آبی بدن بهداشت دهانی نامناسب تغذیه نامطلوب، به‌خصوص کمبود ویتامین‌ها بیماری مزمن یا اخیر که باعث کاهش مقاومت بدن شده باشد، به‌خصوص عفونت‌های دهان مصرف داروهایی که باعث خشکی دهان می‌گردند. سنگ مجاری غدد بزاقی </p> <ul><li><ul><li><ul><li>پیشگیری</li></ul></li></ul></li></ul> <p>دندان‌ها را به‌طور مکرر مسواک زده و پاک نمایید و به‌خصوص هنگامی که بیماری دهان وجود دارد. از دهان شویه‌های ضدعفونی‌کننده استفاده نمایید. به‌طور منظم جهت ارزیابی وضعیت دندان‌ها به <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9" class="mw-redirect" title="دندانپزشک">دندانپزشک</a> خود مراجعه نمایید. عواقب مورد انتظار با درمان معمولاً در عرض دو هفته بهبود می‌یابد. اگر غده بزاقی در اثر وجود سنگین یا <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%AC%D9%88%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="بافت جوشگاهی">بافت جوشگاهی</a> مسدود گردد، قبل از اقدام به درمان طبی، جراحی لازم است. عوارض احتمالی انسداد دایمی و کامل مجاری غدد بزاقی که نیازمند جراحی است. </p> <ul><li><ul><li><ul><li>درمان</li></ul></li></ul></li></ul> <p>اصول کلی بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش‌هایی نظیر کشت چرک‌گرفته‌شده از غده عفونی باشد. استفاده از کمپرس آب گرم یا بالشتک گرم‌کننده تنظیم‌شده بر روی درجه کم برای تخفیف درد و تسریع بهبودی کمک‌کننده‌است. داروها <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="آنتی‌بیوتیک‌ها">آنتی‌بیوتیک‌ها</a> برای مقابله با عفونت برای درد خفیف، استفاده از داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن ممکن است کافی باشد. فعالیت محدودیتی وجود ندارد. پس از برطرف شدن تب، فعالیت‌های طبیعی خود را از سر بگیرید. رژیم غذایی رژیم خاصی نیاز نیست. روزانه حداقل ۸–۶ لیوان مایعات مصرف کنید. در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دارای علایم عفونت غدد بزاقی باشید. عدم بهبود عفونت در عرض ۴ روز درمان یا تشدید علایم با وجود درمان تداوم تب با وجود درمان، یا عود آن پس از درمان. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بوی_بد_دهان"><span id=".D8.A8.D9.88.DB.8C_.D8.A8.D8.AF_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>بوی بد دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: بوی بد دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بیشترین علت بوی بد دهان عامل‌های موضعی است باید گفت که <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AF_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوی بد دهان">بوی بد دهان</a> نشان دهندهٔ یک بیماری در دهان است که باید به موقع شناسایی و درمان شود طبق مطالعات انجام شده ترکیب <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="گوگرددار متیل مرکاپتان (صفحه وجود ندارد)">گوگرددار متیل مرکاپتان</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%DB%8C%D8%AF_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" class="mw-redirect" title="سولفید هیدروژن">سولفید هیدروژن</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="دی متیل سولفید">دی متیل سولفید</a> سه عامل اصلی بوی بد دهان شناخته شده‌اند بیماری‌های <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B3_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سینوس (کالبدشناسی)">سینوس</a> نظیر <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%B2%D9%85%D9%86" class="mw-redirect" title="سینوزیت مزمن">سینوزیت مزمن</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%84_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیستول سینوس دهانی (صفحه وجود ندارد)">فیستول سینوس دهانی</a> و بیماری‌های بینی ازجمله <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A2%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="رینیت آتروفیک سل (صفحه وجود ندارد)">رینیت آتروفیک سل</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="سیفیلیس">سیفیلیس</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AA_%DA%86%D8%B1%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رینیت چرکی (صفحه وجود ندارد)">رینیت چرکی</a> همراه با ترشح و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیماریهای حلق (صفحه وجود ندارد)">بیماریهای حلق</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%AA%D8%AD%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیماریهای دستگاه تنفس تحتانی (صفحه وجود ندارد)">بیماریهای دستگاه تنفس تحتانی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اختلالات گوارشی (صفحه وجود ندارد)">اختلالات گوارشی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%87%D8%B6%D9%85" class="mw-redirect" title="سوهضم">سوهضم</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="زخم‌های معده">زخم‌های معده</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87%D8%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرطان مری و معده، (صفحه وجود ندارد)">سرطان مری و معده،</a> <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="یبوست">یبوست</a> و عفونت‌های روده‌ای نیز باعث بوی بد دهان می‌شود. راه‌های درمان این بیماری: </p> <ul><li>شناخت به موقع بیمارهایی که موجب ایجاد بوی بد در دهان می‌شود و در مان آن</li> <li>نظافت دهان</li> <li>استفادهٔ درست از مسواک</li> <li>استفاده از مسواک باید به گونه‌ای باشد که تمامی جرم‌های موجود در دهان را از بین ببرد</li> <li>تمیز کردن زبان با مسواک</li> <li>استفاده از خلال دندان</li> <li>قرقره کردن آب‌نمک</li> <li>عادات غذایی <ul><li><ul><li><ul><li>تغذیه و نقش ان در سلامتی دهان و دندان</li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> <p>کیفیت و مواد تشکیل دهندهٔ غذایی که استفاده می‌کنیم می‌تواند نقش بسیار مهمی در بیماری یا سلامت دهان داشته باشد. بهترین مواد غذایی موادی هستند دارای <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="آنتی‌اکسیدان">آنتی‌اکسیدان</a> (ضد باکتری) باشد چون این ماده باعث تقویت سیستم دفاعی و در نتیجه سلامتی دهان و دندان شود. همچنین استفاده از کلسیم و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C" title="ویتامین دی">ویتامین دی</a> باعث سخت شدن دندان‌ها و در نتیجه عدم خرابی آن‌ها می‌شود یا استفاده از ویتامین ث باعث تقویت لثه‌ها می‌شود. استفاده از ویتامین ب در سلامتی دهان و رشد سلول‌ها بسیار مو ثر است بهتر است از قندها به صورت کم و مخلوط با سایر مواد غذایی استفاده شود. </p> <ul><li><ul><li><ul><li><ul><li>نقش تغذیه در سلامتی دهان کودکان</li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> <p>یک رژیم غذایی مناسب برای کودکان باید طوری باشد که علاوه بر این که همهٔ نیازهای بدن او را تأمین می‌کنند، باعث ایجاد انواع بیماری‌های دندانی و دهانی نشود. علاوه بر این رزیم غذایی کودکان در شکل‌گیری کامل دندان‌های کودکان نقش بسیار مهمی دارد باید مراقب بود که کودکان زیا از مواد قندی استفاده ننمایند. البته یک رژیم غذایی مناسب به تنهایی نمی‌تواند فلوریدای لازمه را که برای رشد دندان‌های کودکان لازم است را فراهم کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خشکی_دهان"><span id=".D8.AE.D8.B4.DA.A9.DB.8C_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>خشکی دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: خشکی دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خشکی دهان در اثر مصرف برخی از <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B6%D8%AF_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="داروهای ضد افسردگی">داروهای ضد افسردگی</a> و ضد فشار خون در اثر افسردگی و مشکلات تیروید و دیابت حاصل می‌شود. به این صورت که بزاق دهان کم شده و فرد احساس چسبندگی زبان، سوزش دهان، خشکی زبان، تورم لثه‌ها ترک لب‌ها، از دست دادن حس <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="چشایی">چشایی</a> و ایجاد زخم در دهان می‌شود. </p> <ul><li>بررسی غدد</li> <li>نوشیدن اب</li> <li>عدم استفاده از سیگار و داروهای ضد افسردگی و آرام بخش</li> <li>درصورت نیاز استفاده از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="بزاق مصنوعی">بزاق مصنوعی</a></li> <li>شست‌وشوی دهان</li> <li>مراجعه به داندان پزشک</li> <li>استفاده از نخ دندان</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بزاق_دهان"><span id=".D8.A8.D8.B2.D8.A7.D9.82_.D8.AF.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>بزاق دهان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: بزاق دهان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>غدد موجود در بافت همبند زیر مخاط دهان که به‌طور مداوم ترشح می‌کنند، غدد بزاقی فرعی نامیده می‌شوند غده‌های بزاقی اصلی عبارتند از <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بناگوشی (صفحه وجود ندارد)">بناگوشی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%81%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تحت فکی (صفحه وجود ندارد)">تحت فکی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زیر زبانی (صفحه وجود ندارد)">زیر زبانی</a> که ترشحات این غدد را بزاق می‌نامند. میزان ترشح بزاق دریک شخص سالم معادل ۱۵۰۰–۱۰۰۰ میلی لیتر می‌باشد. بزاق دهان به مرطوب نگه داشتن دهان حفاظت از دهان در برابر <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتریها</a>، و به <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B6%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="هضم غذا (صفحه وجود ندارد)">هضم غذا</a> و.. کمک می‌کند ترشحات بزاق توسط عوامل مکانیکی و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" class="mw-redirect" title="اعصاب">اعصاب</a> به‌طور خود کار کنترل می‌گردد. مشکلاتی ناشی از کم شدن بزاق </p> <ul><li>از دست دادن حس چشایی</li> <li>ایجاد اشکال در عمل جویدن و بلع و تکلم</li> <li>افزایش میزان پوسیدگی و عفونت دهان</li> <li>ایجاد زمینه مناسب برای رشد انواع قارچ‌ها و بوی بد دهان</li> <li>ازدست دادن گیر و لق شدن دندان مصنوعی</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="لثه"><span id=".D9.84.D8.AB.D9.87"></span>لثه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: لثه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D9%84%D8%AB%D9%87" title="لثه">لثه</a> قسمتی از مخاط دهان می‌باشد که به‌طور محکم به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="پریوست استخوان">پریوست استخوان</a> فک در فک فوقانی و تحتانی چسبیده‌است. بیماری‌های لثه با جمع شدن پلاک در اطراف دندان شروع می‌شود که این‌ها بافت لثه را آلوده کرده و باعث تورم و قرمزی ان می‌شود که در این حالت لثه دچار التهاب شده و اگر به ان توجه نشود باعث جدا شدن لثه از دندان‌ها می‌شود که به ان پریودنتیت مزمن می‌گویند که عدم توجه به ان باعث از دست رفتن دندان خواهد شد البته با تغذیهٔ سالم و مصرف میوه‌ها و سبزیجات می‌توان به مقاومت لثه‌ها افزود. برخی از داروها ی گیاهی که به این بیماری کمک می‌کنند عبارتند از محلول ورم‌های لثه که می‌تواند برای در مان عفونت لثه مفید باشد و گیاه سنون که برای خون ریزی و فساد لثه و بوی بد دهان می‌توانند اثرات مفیدی بگذارد. لثه سالم دارای قوای محکمی بوده و کاملاً بر روی استخوان چسبیده‌است رنگ لثهٔ سالم صورتی رنگ می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بیماری‌های_لثه"><span id=".D8.A8.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.84.D8.AB.D9.87"></span>بیماری‌های لثه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: بیماری‌های لثه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بیماری‌های لثه بیماری‌های خاموشی اند این بیماری‌ها فقط به لثه اثر نمی‌گذارند بلکه کل بدن انسان را درگیر می‌سازند. اگر کسی در مدت ۲۴ ساعت مسواک نزند با تجمع باکتری‌ها و مواد غذایی در دهان و لثه‌های او التهاب خفیفی در لثه‌های او <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%DA%98%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="ژنژیویت">ژنژیویت</a> نام دارد که سرآغاز بیماری‌های لثه‌است. از جمله از کسانی که دچار بیماری‌های لثه می‌شوند عبارتند از: </p> <ul><li>خانم‌های باردار</li> <li>افراد سیگاری</li> <li>افراد بی‌توجه به بهداشت دهان و دندان</li></ul> <p>بیماری التهاب لثه معمولاً ناشی از جرم‌های دندان است و خود را به صورت تورم، قرمزی و احساس مزه ناخوشایند، خون‌ریزی مکرر لثه نشان می‌دهد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">نیکروش، محمدرضا: آناتومی به زبان ساده، کالبدشناسی عمومی انسان. جهاد سازندگی مهشد: ۱۳۷۸. صص۱۱۰.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">نیکروش، محمدرضا: آناتومی به زبان ساده، کالبدشناسی عمومی انسان. جهاد سازندگی مهشد: ۱۳۷۸. صص۱۱۲.</span> </li> </ol></div></div> <p>شیوهٔ زندگی سالم تغذیه و فعالیت فیزیکی </p><p>گروه مؤلفین :انستیتوی بین‌المللی علوم زیستی </p><p><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20090219220544/http://iran4me.com/Pezeshki/9135.asp">https://web.archive.org/web/20090219220544/http://iran4me.com/Pezeshki/9135.asp</a> </p><p><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20090123062338/http://irdrug.com/hallitosis.htm">https://web.archive.org/web/20090123062338/http://irdrug.com/hallitosis.htm</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20140409025303/http://www.doctorrahimi.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=18">https://web.archive.org/web/20140409025303/http://www.doctorrahimi.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=18</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20140409034145/http://www.doctorrahimi.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=22">https://web.archive.org/web/20140409034145/http://www.doctorrahimi.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=22</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20071015210705/http://www.khanevadeyema.com/index.php?module=pagesetter&func=viewPub&tid=9&pid=39">https://web.archive.org/web/20071015210705/http://www.khanevadeyema.com/index.php?module=pagesetter&func=viewPub&tid=9&pid=39</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20090129110429/http://kidsnursing.com/thrush.htm">https://web.archive.org/web/20090129110429/http://kidsnursing.com/thrush.htm</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://napteam.com/?p=2689">http://napteam.com/?p=2689</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://aftab.ir/lifestyle/view.php?id=112012">http://aftab.ir/lifestyle/view.php?id=112012</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20071223151103/http://publicrelations.tums.ac.ir/articles/index.asp?articleID=79">https://web.archive.org/web/20071223151103/http://publicrelations.tums.ac.ir/articles/index.asp?articleID=79</a> </p><p><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20081224233310/http://www.irandentist.info/amoozesh/jermgiry.htm">https://web.archive.org/web/20081224233310/http://www.irandentist.info/amoozesh/jermgiry.htm</a> </p><p><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.iranhealers.com/dentist/">http://www.iranhealers.com/dentist/</a> </p><p>Clinical Anatomy, Richard, Snell, ترجمه سهیل سعادت و تورج راسخی راد، دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان و شهرکرد، معاونت پژوهشی، کنکاش، ۱۳۷۴ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/Mouths" class="extiw" title="q:Mouths">Mouths</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Wiktionary-logo-en.svg/37px-Wiktionary-logo-en.svg.png" decoding="async" width="37" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Wiktionary-logo-en.svg/55px-Wiktionary-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Wiktionary-logo-en.svg/73px-Wiktionary-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1089" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">معنای <i><b><a href="https://en.wiktionary.org/wiki/fa:Special:Search/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="extiw" title="wiktionary:fa:Special:Search/دهان انسان">دهان انسان</a></b></i> را در ویکی‌واژه، واژه‌نامهٔ آزاد، ببینید.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Human_mouths" class="extiw" title="commons:Category:Human mouths">دهان انسان</a></span> موجود است.</div></div> </div> <ul><li><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.emedicinehealth.com/script/main/srchcont_dict.asp?src=oral+cavity">oral+cavity</a></i> at <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ئی‌مدیسین">ئی‌مدیسین</a> Dictionary</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کالبدشناسی_عمومی_سر_و_گردن_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#efefef"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%B1_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="الگو:سر و گردن"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%B1_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سر و گردن (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%B1_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سر و گردن"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کالبدشناسی_عمومی_سر_و_گردن_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کالبدشناسی">کالبدشناسی</a> عمومی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1" title="سر">سر</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="گردن">گردن</a> انسان</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="صورت">صورت</a>/<a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B3_%D8%B3%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پس سر (صفحه وجود ندارد)">پس سر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیشانی">پیشانی</a> • <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85" title="چشم">چشم</a> • <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="گوش">گوش</a> • <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AC%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="گیجگاه">گیجگاه</a> • <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (کالبدشناسی)">گونه</a> • <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="چانه">چانه</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="ابرو">ابرو</a> • <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DA%A9" title="پلک">پلک</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DA%98%D9%87" title="مژه">مژه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AE%D8%B1" title="منخر">منخر</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%BA%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تیغه بینی">تیغه بینی</a> • <i>غضروف‌های</i> (<a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%81%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غضروف فرعی بینی (صفحه وجود ندارد)">فرعی بینی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81_%D8%AA%DB%8C%D8%BA%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غضروف تیغه بینی (صفحه وجود ندارد)">تیغه بینی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%BE%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="غضروف پره بینی بزرگ (صفحه وجود ندارد)">پره بینی بزرگ</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غضروف کناری بینی (صفحه وجود ندارد)">کناری بینی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%BE%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="غضروف پره بینی کوچک (صفحه وجود ندارد)">پره بینی کوچک</a>، <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81_%DA%98%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%B3%D9%88%D9%86" title="غضروف ژاکوبسون">ژاکوبسون</a>) • <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غدد بویایی (صفحه وجود ندارد)">غدد بویایی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="حفره بینی">حفره بینی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A2%D9%86" title="کوآن">کوآن</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%AE%DA%A9_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شاخک بینی (صفحه وجود ندارد)">شاخک بینی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%88%D8%AA%D8%AF%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تورفتگی وتدی-پرویزنی (صفحه وجود ندارد)">تورفتگی وتدی-پرویزنی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاوله پرویزنی (صفحه وجود ندارد)">تاوله پرویزنی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شکاف نیمه‌هلالی (صفحه وجود ندارد)">شکاف نیمه‌هلالی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D9%87_%D9%81%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="روزنه فکی (صفحه وجود ندارد)">روزنه فکی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%A6%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="مئای زیرین">مئای زیرین</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85_%DA%98%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%B3%D9%88%D9%86" title="اندام ژاکوبسون">اندام ژاکوبسون</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سینوس پیرامون بینی (صفحه وجود ندارد)">سینوس پیرامون بینی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="دهان">دهان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8" title="لب">لب</a> • <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="بوسه‌گاه">بوسه‌گاه</a> • <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="آرواره">آرواره</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D9%81%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درز بالی-فکی (صفحه وجود ندارد)">درز بالی-فکی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دندان">دندان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="دندان دائمی">دائمی</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="دندان پیشین">پیشین</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%B4" title="دندان نیش">نیش</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دندان آسیاب کوچک (صفحه وجود ندارد)">آسیاب کوچک</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%A8" title="دندان آسیاب">آسیاب</a>) • <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="دندان شیری">شیری</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="چین‌های شرابه‌ای (صفحه وجود ندارد)">چین‌های شرابه‌ای</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیار میانی (زبان) (صفحه وجود ندارد)">شیار میانی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AE_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%85_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوراخ سکوم (زبان) (صفحه وجود ندارد)">سوراخ سکوم</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیار پایانی (زبان) (صفحه وجود ندارد)">شیار پایانی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="لگام زبان (صفحه وجود ندارد)">لگام زبان</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان پیشین (صفحه وجود ندارد)">زبان پیشین</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان پسین (صفحه وجود ندارد)">زبان پسین</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="سق (صفحه وجود ندارد)">سق</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="سخت‌کام">سخت‌کام</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="نرم‌کام">نرم‌کام</a> • <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="درز کامی">درز کامی</a> • <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C_%D8%AB%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پاپی ثنایایی">پاپی ثنایایی</a> • <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="زبان کوچک">زبان کوچک</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تورفتگی حلقی (صفحه وجود ندارد)">تورفتگی حلقی</a> • <i>قوس‌ها</i> (<a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوس کامی-زبانی (صفحه وجود ندارد)">قوس کامی-زبانی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AD%D9%84%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوس کامی-حلقی (صفحه وجود ندارد)">قوس کامی-حلقی</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="غدد بزاقی">غدد بزاقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="غده بناگوشی">غده بناگوشی</a>/<a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="مجرای بناگوشی">مجرای بناگوشی</a> • <a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="غده زیرآرواره‌ای">غده زیرآرواره‌ای</a>/<a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجرای زیرآرواره‌ای (صفحه وجود ندارد)">مجرای زیرآرواره‌ای</a> • <a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="غده زیرزبانی">غده زیرزبانی</a>/<a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجرای اصلی زیرزبانی (صفحه وجود ندارد)">مجرای اصلی زیرزبانی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: #efefef">غیره</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><i><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%85_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نیام (کالبدشناسی)">نیام</a></i> (<a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%88%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نیام جوشی (صفحه وجود ندارد)">نیام جوشی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%AF%DB%8C%D8%AC%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="نیام گیجگاهی">نیام گیجگاهی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نیام کلاه‌خودی">نیام کلاه‌خودی</a>) • <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%82_%D8%B3%D8%B1" title="فرق سر">فرق سر</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کالبدشناسی_ناحیه‌ای_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#9BC0F5;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="الگو:کالبد انسان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:کالبد انسان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کالبد انسان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کالبدشناسی_ناحیه‌ای_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em">کالبدشناسی ناحیه‌ای انسان</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1" title="سر">سر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87" title="جمجمه">جمجمه</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیشانی">پیشانی</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="چشم انسان">چشم</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="گوش">گوش</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="دهان">دهان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دندان">دندان</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="چانه">چانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="صورت">صورت</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="آرواره انسان">آرواره انسان</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (کالبدشناسی)">گونه</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%D9%87" title="چانه">چانه</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg/150px-%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg/225px-%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg/300px-%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86.jpg 2x" data-file-width="476" data-file-height="357" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="گردن">گردن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88" title="گلو">گلو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D8%AF%D9%85" title="سیب آدم">سیب آدم</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%87" title="تنه">تنه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D8%A8%D8%AF%D9%86)" title="شانه (بدن)">شانه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ستون مهره‌ها">ستون مهره‌ها</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پستان">پستان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="سینه">سینه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="سینه">قفسه سینه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%85" title="شکم">شکم</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%81" title="ناف">ناف</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="اندام جنسی">اندام‌های جنسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آلت مردی">آلت مردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="بیضه">بیضه</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">آلت زنانگی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%85%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="نشیمنگاه">نشیمنگاه</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کلیتوریس">کلیتوریس</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="کیسه بیضه">کیسه بیضه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="مهبل">مهبل</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF" title="مقعد">مقعد</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA">اندام‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اندام بالایی">اندام بالایی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="آرنج">آرنج</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88" title="بازو">بازو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%BA%D9%84" title="زیربغل">زیربغل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF" title="ساعد">ساعد</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%86" title="مچ">مچ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="دست">دست</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="انگشت دست">انگشتان</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D8%B3%D8%AA" title="شست">شست</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="انگشت اشاره">اشاره</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انگشت میانی">میانی</a>  •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87" title="انگشت حلقه">حلقه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="انگشت کوچک">کوچک</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7" title="پا">اندام پایینی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ران">ران</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%88" title="زانو">زانو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="ساق">ساق</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%86_%D9%BE%D8%A7" title="مچ پا">مچ پا</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%81_%D9%BE%D8%A7" title="کف پا">کف پا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%BE%D8%A7" title="انگشت پا">انگشت پا</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7" title="پیش‌پا">پیش‌پا</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D9%86%D9%87" title="پاشنه">پاشنه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوست</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88" title="مو">مو</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دستگاه‌ها_و_اندام‌های_مرتبط_در_بدن_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#9BC0F5;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86" title="الگو:دستگاه‌ها و اندام‌های بدن"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:دستگاه‌ها و اندام‌های بدن (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:دستگاه‌ها و اندام‌های بدن"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="دستگاه‌ها_و_اندام‌های_مرتبط_در_بدن_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="دستگاه‌های زیستی">دستگاه‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="اندام">اندام‌های مرتبط</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کالبدشناسی انسان">در بدن انسان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه ماهیچه‌ای‌اسکلتی انسان">دستگاه<br /> ماهیچه‌ای‌استخوانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87" title="ماهیچه">ماهیچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D9%BE%DB%8C" title="زردپی">زردپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%85_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دیافراگم (کالبدشناسی)">حجاب حاجز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="استخوان‌بندی انسان">دستگاه استخوانی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="استخوان">استخوان‌ها</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88" title="استخوان بازو">استخوان بازو</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="استخوان بند انگشت">استخوان بند انگشت</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="استخوان ران">استخوان ران</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%81%E2%80%8C%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="استخوان کف‌دستی">استخوان کف‌دستی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="استخوانچه‌های گوش">استخوانچه‌های گوش</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%81_%D9%BE%D8%A7" title="استخوان‌های کف پا">استخوان‌های کف پا</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%86_%D9%BE%D8%A7" title="استخوان‌های مچ پا">استخوان‌های مچ پا</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%86_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="استخوان‌های مچ دست">استخوان‌های مچ دست</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%88%D9%87" title="ترقوه">ترقوه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87" title="جمجمه">جمجمه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%BA" title="جناغ">جناغ</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%DB%8C" title="درشت‌نی">درشت‌نی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دنده (کالبدشناسی)">دنده</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="زند زبرین">زند زبرین</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="زند زیرین">زند زیرین</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ستون مهره‌ها">ستون مهره‌ها</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="فک پایین">فک پایین</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%DA%A9%DA%A9" title="کشکک">کشکک</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%DA%AF%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87" title="لگن خاصره">لگن خاصره</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%DB%8C" title="نازک‌نی">نازک‌نی</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81" title="غضروف">غضروف‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84" title="مفصل">دستگاه مفصلی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مفصل رشته‌ای">مفصل‌های رشته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%BA%D8%B6%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C" title="مفصل غضروفی">مفصل‌های غضروفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%B2%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="مفصل زلاله‌ای">مفصل‌های زلاله‌ای</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه قلبی‌عروقی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>محیطی</i> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B1%DA%AF" title="سرخرگ">سرخرگ</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%B1%DA%AF" title="سیاهرگ">سیاهرگ</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%DA%AF_%D9%84%D9%86%D9%81%DB%8C" title="رگ لنفی">رگ لنفی</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A8" title="قلب">قلب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;;background:#CBDEFA"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="دستگاه لنفاوی">دستگاه لنفاوی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>اولیه</i> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مغز استخوان">مغز استخوان</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B3" title="تیموس">آویشنک</a>)</span></li> <li><i>ثانویه</i> (<a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%84" title="طحال">طحال</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="غدد لنفاوی">غدد لنفاوی</a>)</span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em">(<a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="مغز انسان">مغز</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D8%AE%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="طناب نخاعی">طناب نخاعی</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="عصب محیطی">عصب محیطی</a>)، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه حسی">دستگاه حسی</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="گوش">گوش</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="چشم انسان">چشم</a>)</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4%DB%8C" title="دستگاه پوششی">دستگاه پوششی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="بافت زیرپوستی">بافت زیرپوستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پستان">پستان</a> (<a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="غده شیری">غده شیری</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مغز استخوان">دستگاه ایمنی مغزاستخوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="لنفوسیت">دستگاه ایمنی لنفاوی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" class="mw-redirect" title="دستگاه تنفس">دستگاه تنفس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>بخش بالایی (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%AC%D8%B1%D9%87" title="حنجره">حنجره</a>)</span></li> <li>بخش پایینی (<a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ریه">ریه</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="نای">نای</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87" title="نایژه">نایژه</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="دستگاه گوارش">دستگاه گوارش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">دهان</a> (<a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="غدد بزاقی">غدد بزاقی</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a>)</span></li> <li><i>مجرای گوارشی بالا</i> (<a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="مری">مری</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="معده">معده</a>)</span></li> <li><i>مجرای گوارشی پایین</i> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="آپاندیس">آپاندیس</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87" title="راست‌روده">راست‌روده</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="روده باریک">روده باریک</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="روده بزرگ">روده بزرگ</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="کون">مخرج</a>)</span></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" class="mw-redirect" title="دستگاه گوارش">جانبی</a></i> (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%D8%AF" title="کبد">کبد</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="دستگاه صفراوی">صفرا</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="لوزالمعده">لوزالمعده</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دستگاه ادراری">دستگاه ادراری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="دستگاه ادراری تناسلی">دستگاه ادراری تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%87" title="کلیه">کلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="میزنای">میزنای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%87" title="مثانه">مثانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="میزراه">میزراه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در زنان">در زنان</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="تخمدان">تخمدان</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%81%D8%AA_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جفت (کالبدشناسی)">جفت</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85" title="رحم">رحم</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_(%D8%B9%D8%B6%D9%88)" class="mw-redirect" title="فرج (عضو)">فرج</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D9%84" class="mw-redirect" title="مهبل">مهبل</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دستگاه تولید مثل در مردان">در مردان</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="آلت مردی">آلت مردی</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="بیضه">بیضه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA" title="پروستات">پروستات</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%87" title="کیسه بیضه">کیسه بیضه</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D9%86%DB%8C" title="کیسه منی">کیسه منی</a>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#CBDEFA"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="جزایر لانگرهانس">جزایر لانگرهانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="غده تیروئید">غده تیروئید</a> (سپردیس)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="غده پاراتیروئید">غده پاراتیروئید</a> (فراسپردیس)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="غده صنوبری">غده صنوبری</a> (رومغزی)</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D9%81%D9%88%D9%82_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="غده فوق کلیوی">غده فوق کلیوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%BE%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2" title="هیپوفیز">هیپوفیز</a> (زیرمغزی)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کالبدشناسی_دهان_انسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="الگو:کالبدشناسی دهان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کالبدشناسی دهان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کالبدشناسی دهان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کالبدشناسی_دهان_انسان" style="font-size:114%;margin:0 4em">کالبدشناسی <a class="mw-selflink selflink">دهان انسان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8" title="لب">لب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="لب بالایی">لب بالایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="لب پایینی">لب پایینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vermilion_border&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vermilion border (صفحه وجود ندارد)">Vermilion border</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frenulum_of_lower_lip&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frenulum of lower lip (صفحه وجود ندارد)">Frenulum of lower lip</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Labial_commissure_of_mouth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Labial commissure of mouth (صفحه وجود ندارد)">Labial commissure of mouth</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="بوسه‌گاه">بوسه‌گاه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="گونه (کالبدشناسی)">گونه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87_%DA%86%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="توده چربی دهانی">توده چربی دهانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85_(%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86)" title="کام (دهان)">کام</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="سخت‌کام">سخت‌کام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="نرم‌کام">نرم‌کام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="درز کامی">درز کامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C_%D8%AB%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پاپی ثنایایی">پاپی ثنایایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%D8%AB%D9%87" title="لثه">لثه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Interdental_papilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interdental papilla (صفحه وجود ندارد)">Interdental papilla</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gingival_sulcus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gingival sulcus (صفحه وجود ندارد)">Gingival sulcus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gingival_margin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gingival margin (صفحه وجود ندارد)">Gingival margin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gingival_fibers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gingival fibers (صفحه وجود ندارد)">Gingival fibers</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Junctional_epithelium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Junctional epithelium (صفحه وجود ندارد)">Junctional epithelium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mucogingival_junction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mucogingival junction (صفحه وجود ندارد)">Mucogingival junction</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sulcular_epithelium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sulcular epithelium (صفحه وجود ندارد)">Sulcular epithelium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stippling_(dentistry)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stippling (dentistry) (صفحه وجود ندارد)">Stippling</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="پیرادندان">پیرادندان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85" title="سمنتوم">سمنتوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AB%D9%87" title="لثه">لثه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Periodontal_fiber&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periodontal fiber (صفحه وجود ندارد)">Periodontal ligament</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="غدد بزاقی">غدد بزاقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="غده بناگوشی">غده بناگوشی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="مجرای بناگوشی">مجرای بناگوشی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="غده زیرآرواره‌ای">غده زیرآرواره‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Submandibular_duct&action=edit&redlink=1" class="new" title="Submandibular duct (صفحه وجود ندارد)">duct</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="غده زیرزبانی">غده زیرزبانی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Major_sublingual_duct&action=edit&redlink=1" class="new" title="Major sublingual duct (صفحه وجود ندارد)">duct</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دندان انسان">دندان انسان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="الگو:کالبدشناسی دندان">کالبدشناسی دندان</a></i> را ببینید</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>رو <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%86%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جوانه چشایی">پرز چشایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">شیار میانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">شیار انتهایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">Foramen cecum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lingual_tonsils&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lingual tonsils (صفحه وجود ندارد)">Lingual tonsils</a></li></ul></li> <li>زیر <ul><li><a href="/w/index.php?title=Frenulum_of_tongue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frenulum of tongue (صفحه وجود ندارد)">Frenulum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fimbriated_fold_of_tongue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fimbriated fold of tongue (صفحه وجود ندارد)">Fimbriated fold</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="غده زیرآرواره‌ای">غده زیرآرواره‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossoepiglottic_folds&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossoepiglottic folds (صفحه وجود ندارد)">Glossoepiglottic folds</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lingual_septum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lingual septum (صفحه وجود ندارد)">Lingual septum</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پشت زبان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Isthmus_of_the_fauces&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isthmus of the fauces (صفحه وجود ندارد)">fauces</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plica_semilunaris_of_the_fauces&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plica semilunaris of the fauces (صفحه وجود ندارد)">Plica semilunaris of the fauces</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="زبان کوچک">زبان کوچک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palatoglossal_arch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palatoglossal arch (صفحه وجود ندارد)">Palatoglossal arch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palatopharyngeal_arch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palatopharyngeal arch (صفحه وجود ندارد)">Palatopharyngeal arch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tonsillar_fossa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tonsillar fossa (صفحه وجود ندارد)">Tonsillar fossa</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="لوزه‌های کامی">لوزه‌های کامی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ناهنجاری‌های_مادرزادی_و_تغییر_شکل_دستگاه_گوارش" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="الگو:اختلال مادرزادی ناهنجاری‌ها و تغییر شکل‌های دستگاه گوارش انسان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اختلال مادرزادی ناهنجاری‌ها و تغییر شکل‌های دستگاه گوارش انسان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اختلال مادرزادی ناهنجاری‌ها و تغییر شکل‌های دستگاه گوارش انسان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ناهنجاری‌های_مادرزادی_و_تغییر_شکل_دستگاه_گوارش" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="اختلال مادرزادی">ناهنجاری‌های مادرزادی</a> و تغییر شکل <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="لوله گوارش">لوله گوارش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="زبان (کالبدشناسی)">زبان</a>، <a class="mw-selflink selflink">دهان</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82" title="حلق">حلق</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="لب‌شکری">لب‌شکری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Van_der_Woude_syndrome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Van der Woude syndrome (صفحه وجود ندارد)">Van der Woude syndrome</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Tongue_disease&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tongue disease (صفحه وجود ندارد)">tongue</a></i> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ankyloglossia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ankyloglossia (صفحه وجود ندارد)">Ankyloglossia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macroglossia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macroglossia (صفحه وجود ندارد)">Macroglossia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hypoglossia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hypoglossia (صفحه وجود ندارد)">Hypoglossia</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Esophageal_disease&action=edit&redlink=1" class="new" title="Esophageal disease (صفحه وجود ندارد)">Esophagus</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>EA/TEF</i> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="آترزی مری">آترزی مری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A6%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%81%D8%A7%DA%98%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="فیستول تراکئوازوفاژیال">فیستول تراکئوازوفاژیال</a></li></ul></li> <li><i>esophageal rings</i> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Esophageal_web&action=edit&redlink=1" class="new" title="Esophageal web (صفحه وجود ندارد)">Esophageal web</a> (upper)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Schatzki_ring&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schatzki ring (صفحه وجود ندارد)">Schatzki ring</a> (lower)</li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="گاستروپاتی">معده</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pyloric_stenosis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyloric stenosis (صفحه وجود ندارد)">Pyloric stenosis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%82_%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="فتق هیاتال">فتق هیاتال</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="لوله گوارش">لوله گوارش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="لوله گوارش">لوله گوارش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Intestinal_atresia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intestinal atresia (صفحه وجود ندارد)">Intestinal atresia</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Duodenal_atresia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duodenal atresia (صفحه وجود ندارد)">Duodenal atresia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84_%D9%85%DA%A9%D9%84" title="دیورتیکول مکل">دیورتیکول مکل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%B1%D8%B4%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%DA%AF" title="بیماری هیرشپرونگ">بیماری هیرشپرونگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Intestinal_malrotation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intestinal malrotation (صفحه وجود ندارد)">Intestinal malrotation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dolichocolon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dolichocolon (صفحه وجود ندارد)">Dolichocolon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enteric_duplication_cyst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enteric duplication cyst (صفحه وجود ندارد)">Enteric duplication cyst</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87" title="راست‌روده">راست‌روده</a>/<a href="/w/index.php?title=Anal_canal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anal canal (صفحه وجود ندارد)">anal canal</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Imperforate_anus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imperforate anus (صفحه وجود ندارد)">Imperforate anus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rectovestibular_fistula&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rectovestibular fistula (صفحه وجود ندارد)">Rectovestibular fistula</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Persistent_cloaca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Persistent cloaca (صفحه وجود ندارد)">Persistent cloaca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rectal_atresia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rectal atresia (صفحه وجود ندارد)">Rectal atresia</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش انسان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Pancreatic_disease&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pancreatic disease (صفحه وجود ندارد)">Pancreas</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Annular_pancreas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annular pancreas (صفحه وجود ندارد)">Annular pancreas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Accessory_pancreas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Accessory pancreas (صفحه وجود ندارد)">Accessory pancreas</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="سندرم جانسون بلیزارد">سندرم جانسون بلیزارد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pancreas_divisum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pancreas divisum (صفحه وجود ندارد)">Pancreas divisum</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مجرای صفراوی">مجرای صفراوی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Choledochal_cysts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Choledochal cysts (صفحه وجود ندارد)">Choledochal cysts</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Caroli_disease&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caroli disease (صفحه وجود ندارد)">Caroli disease</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biliary_atresia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biliary atresia (صفحه وجود ندارد)">Biliary atresia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%D8%AF%DB%8C" title="بیماری‌های کبدی">بیماری‌های کبدی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%A2%D9%84%D8%A7%DA%98%DB%8C%D9%84" title="سندرم آلاژیل">سندرم آلاژیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polycystic_liver_disease&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polycystic liver disease (صفحه وجود ندارد)">Polycystic liver disease</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=دهان_انسان&oldid=40380587">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=دهان_انسان&oldid=40380587</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="رده:دستگاه گوارش">دستگاه گوارش</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="رده:دهان">دهان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="رده:کالبدشناسی دهان انسان">کالبدشناسی دهان انسان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%B1_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="رده:کالبدشناسی سر و گردن">کالبدشناسی سر و گردن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:کالبدشناسی">کالبدشناسی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:جعبه اطلاعات آناتومی که از پارامترهای پشتیبانی‌نشده استفاده می‌کنند">جعبه اطلاعات آناتومی که از پارامترهای پشتیبانی‌نشده استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:پیوند رده انبار از ویکی‌داده">پیوند رده انبار از ویکی‌داده</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۳:۰۶ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-x4q2f","wgBackendResponseTime":178,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.454","walltime":"0.938","ppvisitednodes":{"value":3366,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":140510,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5648,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":46991,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 522.876 1 -total"," 41.23% 215.600 11 الگو:Navbox"," 28.40% 148.509 1 الگو:Infobox_Anatomy"," 25.25% 132.019 1 الگو:Infobox"," 22.84% 119.402 1 الگو:سر_و_گردن"," 15.77% 82.451 3 الگو:Side_box"," 9.28% 48.541 1 الگو:Commons_category"," 9.05% 47.336 1 الگو:Wikiquote"," 8.63% 45.144 2 الگو:پروژه_خواهر"," 8.17% 42.701 1 الگو:Sister"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.176","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2874106,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-8d7444bdb-mgsn7","timestamp":"20241121040204","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062f\u0647\u0627\u0646 \u0627\u0646\u0633\u0627\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1370895","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1370895","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-12-25T21:08:49Z","dateModified":"2024-09-27T13:06:38Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/fc\/Illu01_head_neck_fa.jpg"}</script> </body> </html>