CINXE.COM

Syjonizm rewizjonistyczny – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Syjonizm rewizjonistyczny – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"20df6cee-f4bf-48c7-a300-bb43174412d3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Syjonizm_rewizjonistyczny","wgTitle":"Syjonizm rewizjonistyczny","wgCurRevisionId":74865919,"wgRevisionId":74865919,"wgArticleId":4568173,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania używa pól opisowych","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Wyróżnione artykuły","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Artykuły na Medal","Syjonizm rewizjonistyczny"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Syjonizm_rewizjonistyczny","wgRelevantArticleId":4568173,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74865919,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q592710","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Zeev_Jabotinsky.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1796"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Zeev_Jabotinsky.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1197"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="958"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Syjonizm rewizjonistyczny – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Syjonizm_rewizjonistyczny"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Syjonizm_rewizjonistyczny"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Syjonizm_rewizjonistyczny rootpage-Syjonizm_rewizjonistyczny skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Syjonizm+rewizjonistyczny" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Syjonizm+rewizjonistyczny" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Syjonizm+rewizjonistyczny" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Syjonizm+rewizjonistyczny" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Powstanie_nurtu_rewizjonistycznego" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Powstanie_nurtu_rewizjonistycznego"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Powstanie nurtu rewizjonistycznego</span> </div> </a> <ul id="toc-Powstanie_nurtu_rewizjonistycznego-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Postulaty_i_ideologia_rewizjonizmu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Postulaty_i_ideologia_rewizjonizmu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Postulaty i ideologia rewizjonizmu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Postulaty_i_ideologia_rewizjonizmu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Postulaty i ideologia rewizjonizmu</span> </button> <ul id="toc-Postulaty_i_ideologia_rewizjonizmu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kwestie_terytorium" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kwestie_terytorium"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Kwestie terytorium</span> </div> </a> <ul id="toc-Kwestie_terytorium-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stosunek_do_społeczności_arabskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stosunek_do_społeczności_arabskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Stosunek do społeczności arabskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-Stosunek_do_społeczności_arabskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Użycie_siły_i_walka_zbrojna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Użycie_siły_i_walka_zbrojna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Użycie siły i walka zbrojna</span> </div> </a> <ul id="toc-Użycie_siły_i_walka_zbrojna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rewizjonizm_a_socjaliści" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rewizjonizm_a_socjaliści"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Rewizjonizm a socjaliści</span> </div> </a> <ul id="toc-Rewizjonizm_a_socjaliści-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Monizm_rewizjonistów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Monizm_rewizjonistów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Monizm rewizjonistów</span> </div> </a> <ul id="toc-Monizm_rewizjonistów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Emigracja_do_Palestyny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Emigracja_do_Palestyny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Emigracja do Palestyny</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Emigracja_do_Palestyny-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Emigracja do Palestyny</span> </button> <ul id="toc-Emigracja_do_Palestyny-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nielegalna_emigracja_a_II_Rzeczpospolita" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nielegalna_emigracja_a_II_Rzeczpospolita"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Nielegalna emigracja a II Rzeczpospolita</span> </div> </a> <ul id="toc-Nielegalna_emigracja_a_II_Rzeczpospolita-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Organizacje_związane_z_ruchem_rewizjonistycznym" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Organizacje_związane_z_ruchem_rewizjonistycznym"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Organizacje związane z ruchem rewizjonistycznym</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Organizacje_związane_z_ruchem_rewizjonistycznym-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Organizacje związane z ruchem rewizjonistycznym</span> </button> <ul id="toc-Organizacje_związane_z_ruchem_rewizjonistycznym-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Irgun_Cewai_Leumi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Irgun_Cewai_Leumi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Irgun Cewai Leumi</span> </div> </a> <ul id="toc-Irgun_Cewai_Leumi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lechi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lechi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Lechi</span> </div> </a> <ul id="toc-Lechi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Unia_Syjonistów_Rewizjonistów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Unia_Syjonistów_Rewizjonistów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Unia Syjonistów Rewizjonistów</span> </div> </a> <ul id="toc-Unia_Syjonistów_Rewizjonistów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bejtar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bejtar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Bejtar</span> </div> </a> <ul id="toc-Bejtar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Brit_he-Chajal" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Brit_he-Chajal"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Brit he-Chajal</span> </div> </a> <ul id="toc-Brit_he-Chajal-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nowa_Organizacja_Syjonistyczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nowa_Organizacja_Syjonistyczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Nowa Organizacja Syjonistyczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Nowa_Organizacja_Syjonistyczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Keren_Tel_Chaj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Keren_Tel_Chaj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Keren Tel Chaj</span> </div> </a> <ul id="toc-Keren_Tel_Chaj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inne_organizacje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Inne_organizacje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.8</span> <span>Inne organizacje</span> </div> </a> <ul id="toc-Inne_organizacje-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Rewizjonizm_a_faszyzm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rewizjonizm_a_faszyzm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Rewizjonizm a faszyzm</span> </div> </a> <ul id="toc-Rewizjonizm_a_faszyzm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prasa_rewizjonistyczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Prasa_rewizjonistyczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Prasa rewizjonistyczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Prasa_rewizjonistyczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Syjonizm rewizjonistyczny</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 25 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-25" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">25 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Revisionistischer_Zionismus" title="Revisionistischer Zionismus – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Revisionistischer Zionismus" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%87%D9%8A%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AA%D8%B5%D8%AD%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="صهيونية تصحيحية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="صهيونية تصحيحية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sionisme_revisionista" title="Sionisme revisionista – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sionisme revisionista" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Revizionistick%C3%BD_sionismus" title="Revizionistický sionismus – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Revizionistický sionismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Revisionistischer_Zionismus" title="Revisionistischer Zionismus – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Revisionistischer Zionismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Revisionistlik_sionism" title="Revisionistlik sionism – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Revisionistlik sionism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Revisionist_Zionism" title="Revisionist Zionism – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Revisionist Zionism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sionismo_revisionista" title="Sionismo revisionista – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Sionismo revisionista" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Reviziisma_Cionismo" title="Reviziisma Cionismo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Reviziisma Cionismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sionismo_errebisionista" title="Sionismo errebisionista – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sionismo errebisionista" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sionisme_r%C3%A9visionniste" title="Sionisme révisionniste – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sionisme révisionniste" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%88%98%EC%A0%95_%EC%8B%9C%EC%98%A8%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="수정 시온주의 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="수정 시온주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8C%D6%87%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ռևիզիոնիստական սիոնականություն – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ռևիզիոնիստական սիոնականություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Zionisme_revisionis" title="Zionisme revisionis – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Zionisme revisionis" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sionismo_revisionista" title="Sionismo revisionista – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Sionismo revisionista" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%99%D7%95%D7%A0%D7%95%D7%AA_%D7%A8%D7%95%D7%95%D7%99%D7%96%D7%99%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%99%D7%AA" title="ציונות רוויזיוניסטית – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="ציונות רוויזיוניסטית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Zionismo_revisiyonista" title="Zionismo revisiyonista – ladyński" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Zionismo revisiyonista" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladyński" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Revisionistisch_zionisme" title="Revisionistisch zionisme – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Revisionistisch zionisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sionismo_revisionista" title="Sionismo revisionista – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sionismo revisionista" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC_(%D1%81%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC)" title="Ревизионизм (сионизм) – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ревизионизм (сионизм)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Revizionistick%C3%BD_sionizmus" title="Revizionistický sionizmus – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Revizionistický sionizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Revizionisti%C4%8Dki_cionizam" title="Revizionistički cionizam – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Revizionistički cionizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D1%96%D0%BE%D0%BD%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Ревізіоністський сіонізм – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ревізіоністський сіонізм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%E1%BB%A5c_qu%E1%BB%91c_Do_Th%C3%A1i_x%C3%A9t_l%E1%BA%A1i" title="Chủ nghĩa phục quốc Do Thái xét lại – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chủ nghĩa phục quốc Do Thái xét lại" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BF%AE%E6%AD%A3%E6%B4%BE%E7%8A%B9%E5%A4%AA%E5%A4%8D%E5%9B%BD%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="修正派犹太复国主义 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="修正派犹太复国主义" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q592710#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Syjonizm_rewizjonistyczny" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Syjonizm_rewizjonistyczny" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Syjonizm_rewizjonistyczny"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Syjonizm_rewizjonistyczny"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Syjonizm_rewizjonistyczny" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Syjonizm_rewizjonistyczny" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;oldid=74865919" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;id=74865919&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSyjonizm_rewizjonistyczny"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSyjonizm_rewizjonistyczny"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Syjonizm+rewizjonistyczny"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Revisionist_Zionism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q592710" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-featured-article" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Artyku%C5%82y_na_Medal" title="Ten artykuł został wyróżniony statusem „Artykułu na Medal”. Kliknij, aby dowiedzieć się więcej."><img alt="Artykuł na Medal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Wikimedal_POL.svg/16px-Wikimedal_POL.svg.png" decoding="async" width="16" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Wikimedal_POL.svg/24px-Wikimedal_POL.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Wikimedal_POL.svg/32px-Wikimedal_POL.svg.png 2x" data-file-width="74" data-file-height="120" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zeev_Jabotinsky.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Zeev_Jabotinsky.jpg/220px-Zeev_Jabotinsky.jpg" decoding="async" width="220" height="329" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Zeev_Jabotinsky.jpg 1.5x" data-file-width="310" data-file-height="464" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ze%E2%80%99ew_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ze’ew Żabotyński">Ze’ew Żabotyński</a></figcaption></figure> <p><b>Syjonizm rewizjonistyczny</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_hebrajski" title="Język hebrajski">hebr.</a> ציונות רוויזיוניסטית) – nurt w ramach ruchu <a href="/wiki/Syjonizm" title="Syjonizm">syjonistycznego</a>, którego twórcą był <a href="/wiki/Ze%E2%80%99ew_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ze’ew Żabotyński">Ze’ew Żabotyński</a>. Światopogląd ruchu miał stanowić alternatywę dla syjonizmu, sposobów działania, działań dyplomatycznych i idei prezentowanych przez <a href="/wiki/Dawid_Ben_Gurion" title="Dawid Ben Gurion">Dawida Ben Guriona</a> i <a href="/wiki/Chaim_Weizman" title="Chaim Weizman">Chaima Weizmana</a><sup id="cite_ref-CITEREFShavit198830_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198830-1">[1]</a></sup>. </p><p>Instytucjonalizacja nurtu miała miejsce w 1925 roku, kiedy Żabotyński stworzył <a href="/wiki/Unia_Syjonist%C3%B3w_Rewizjonist%C3%B3w" title="Unia Syjonistów Rewizjonistów">Unię Syjonistów Rewizjonistów</a>, która miała być stronnictwem politycznym i reprezentacją rewizjonistów w ramach <a href="/wiki/%C5%9Awiatowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Światowa Organizacja Syjonistyczna">Światowej Organizacji Syjonistycznej</a> (ŚOS)<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198831_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198831-2">[2]</a></sup>. Głównym celem ruchu było utworzenie państwa <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">żydowskiego</a> z własną armią w ramach całego <a href="/wiki/Palestyna_(mandat)" title="Palestyna (mandat)">Mandatu Palestyny</a>, po obu brzegach <a href="/wiki/Jordan_(rzeka)" title="Jordan (rzeka)">Jordanu</a>. W 1931 roku Światowa Organizacja Syjonistyczna nie zaakceptowała stanowiska Żabotyńskiego, iż głównym celem syjonizmu powinno być utworzenie niepodległego państwa żydowskiego w Palestynie, w związku z tym cztery lata później rewizjoniści utworzyli <a href="/wiki/Nowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Nowa Organizacja Syjonistyczna">Nową Organizację Syjonistyczną</a> (NOS). Miała ona niezależnie od ŚOS działać na rzecz niepodległego państwa dla Żydów<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum199341–46_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum199341–46-3">[3]</a></sup>. Żabotyński początkowo upatrywał szans na wsparcie w utworzeniu państwa w <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielkiej Brytanii</a>, jednak od końca lat 30. XX wieku coraz więcej rewizjonistów traktować zaczęło Brytyjczyków jako okupantów, zaś podziemne organizacje paramilitarne rozpoczęły ataki na siły mandatowe w celu wyparcia ich z Palestyny. Największe poparcie dla rewizjonizmu wyrażali Żydzi z <a href="/wiki/Europa_Wschodnia" title="Europa Wschodnia">Europy Wschodniej</a>, a w szczególności ci mieszkający w <a href="/wiki/II_Rzeczpospolita" title="II Rzeczpospolita">Rzeczypospolitej Polskiej</a><sup id="cite_ref-CITEREFShavit198837–41_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198837–41-4">[4]</a></sup>. </p><p>Syjonizm rewizjonistyczny posiadał również swoją młodzieżówkę – utworzony w 1923 roku – <a href="/wiki/Betar" title="Betar">Bejtar</a>. Z rewizjonistami związane były także paramilitarne organizacje podziemne, działające w Palestynie, <a href="/wiki/Irgun_Cewai_Leumi" title="Irgun Cewai Leumi">Irgun Cewai Leumi</a> oraz <a href="/wiki/Lechi" title="Lechi">Lechi</a><sup id="cite_ref-CITEREFShavit198832_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198832-5">[5]</a></sup>. </p><p>Politycznym kontynuatorem rewizjonizmu w <a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izraelu</a> był, utworzony w 1948 roku, <a href="/wiki/Herut" title="Herut">Herut</a> pod przywództwem <a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Menachema Begina</a>. Współcześnie partią, która uważa się za spadkobierczynię idei Żabotyńskiego jest <a href="/wiki/Likud" title="Likud">Likud</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Powstanie_nurtu_rewizjonistycznego">Powstanie nurtu rewizjonistycznego</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Powstanie nurtu rewizjonistycznego" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Powstanie nurtu rewizjonistycznego"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg/220px-%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg" decoding="async" width="220" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg/330px-%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg/440px-%D7%AA%D7%9C_%D7%97%D7%99_-_%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%A4%D7%9C%D7%93%D7%95%D7%A8-JNF039577.jpeg 2x" data-file-width="445" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Josef_Trumpeldor" title="Josef Trumpeldor">Josef Trumpeldor</a></figcaption></figure> <p>Do początku XX wieku Żabotyński interesował się sprawami żydowskimi w Europie w sposób powierzchowny. Nie był też zbyt głęboko zakorzeniony w religii i tradycji żydowskiej. Jego matka zapewniła mu naukę hebrajskiego i starała się obchodzić święta żydowskie, ale sam Żabotyński zafascynowany był literaturą rosyjską czy włoską. Dopiero <a href="/wiki/Pogromy_%C5%BByd%C3%B3w_w_Imperium_Rosyjskim" title="Pogromy Żydów w Imperium Rosyjskim">pogromy Żydów w Imperium Rosyjskim</a> z lat 80. XIX wieku, a w szczególności te z lat 1904–1905 sprawiły, że Żabotyński zainteresował się syjonizmem i nacjonalizmem żydowskim. W 1903 roku został delegatem na VI Kongresie Syjonistycznym. Tam, jak sam później pisał, duże wrażenie wywarł na nim <a href="/wiki/Theodor_Herzl" title="Theodor Herzl">Theodor Herzl</a>, autor <i><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo_%C5%BCydowskie" title="Państwo żydowskie">Państwa żydowskiego</a></i>. Od tego czasu Żabotyński zaangażował się w działalność ruchu syjonistycznego. Sprzeciwiał się pomysłowi utworzenia państwa żydowskiego w Ugandzie. Twierdził, że jedynie w Palestynie może dojść do odrodzenia się Żydów i tylko tam mogą oni utworzyć swoje niepodległe państwo<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003339–341_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003339–341-7">[7]</a></sup>. W trakcie pierwszej wojny światowej Żabotyński służył w <a href="/wiki/Legion_%C5%BBydowski" title="Legion Żydowski">Legionie Żydowskim</a>, gdzie poznał <a href="/wiki/Josef_Trumpeldor" title="Josef Trumpeldor">Josefa Trumpeldora</a>. Wtedy też rozwinął pogląd na to, iż Żydzi zasługują na własne siły zbrojne. Według niego samoobrona, militaryzm i przeszkolenia wojskowe były niezbędnymi elementami w kształtowaniu „nowego Żyda”. Coraz powszechniejsze wystąpienia antysemickie w Europie przekonywały go do pomysłu samozorganizowania się Żydów w organizacje zapewniające ochronę. Dodawał, że żadne żydowskie siły zbrojne nie zaognią stosunków arabsko-żydowskich w <a href="/wiki/Osadnictwo_%C5%BCydowskie_w_Palestynie" title="Osadnictwo żydowskie w Palestynie">Jiszuwie</a>, jedynie przyczynią się do ochrony <a href="/wiki/Kibuc" title="Kibuc">kibuców</a> i <a href="/wiki/Moszaw" title="Moszaw">moszawów</a>. Uważał, że siły zbrojne były historyczną potrzebą Żydów<sup id="cite_ref-CITEREFHalkin201496–97,_128–129,137–139_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHalkin201496–97,_128–129,137–139-8">[8]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003341–343_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003341–343-9">[9]</a></sup>. Zresztą w 1936 roku <a href="/wiki/Josef_Schechtman" title="Josef Schechtman">Josef Schechtman</a> i inni rewizjoniści uważali, że dzięki Legionowi Żydowskiemu udało się Brytyjczykom zdobyć Palestynę<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Legion_%C5%BBydowski" title="Legion Żydowski">Legion Żydowski</a>.</i></div> <p>W 1920 roku, kiedy Żabotyński dowodził lokalną jednostką <a href="/wiki/Hagana" title="Hagana">Hagany</a> w <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimie</a>, był też świadkiem pierwszych ataków społeczności arabskiej na Żydów. W ich trakcie został też aresztowany i skazany na 15 lat pozbawienia wolności. Kiedy do Palestyny przybył jej pierwszy <a href="/wiki/Wysoki_komisarz_Palestyny" title="Wysoki komisarz Palestyny">wysoki komisarz</a> – <a href="/wiki/Herbert_Samuel" title="Herbert Samuel">Herbert Samuel</a>, to ogłosił on amnestię dla Żabotyńskiego i innych Żydów z nim skazanych za udział w zamieszkach. Między innymi właśnie kwestia samoobrony i żydowskich sił zbrojnych poróżniła Żabotyńskiego z Ben Gurionem i Weizmanem<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003343_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003343-11">[11]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Jewish_legion_hakotel_1917.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Jewish_legion_hakotel_1917.jpg/220px-Jewish_legion_hakotel_1917.jpg" decoding="async" width="220" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Jewish_legion_hakotel_1917.jpg/330px-Jewish_legion_hakotel_1917.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Jewish_legion_hakotel_1917.jpg/440px-Jewish_legion_hakotel_1917.jpg 2x" data-file-width="572" data-file-height="326" /></a><figcaption>Żołnierze <a href="/wiki/Legion_%C5%BBydowski" title="Legion Żydowski">Legionu Żydowskiego</a> pod <a href="/wiki/%C5%9Aciana_P%C5%82aczu" title="Ściana Płaczu">Ścianą Płaczu</a> w 1917 roku</figcaption></figure> <p>Innym elementem, który dzielił go z syjonistyczną egzekutywą, był kurs polityki syjonistów wobec Palestyny. Żabotyński oskarżył Weizmana i Ben Guriona o uległość wobec Brytyjczyków. Dodatkowo działacze mieli skupiać się głównie na selekcji pionierów żydowskich, którzy mieli się trudnić pracą na roli w kibucach i moszawach. Przywództwo syjonistyczne nie było zainteresowane grupami, które nie chciały podjąć pracy fizycznej. Żabotyński uważał, że należy zapełnić Mandat Palestyny jak największą liczbą Żydów, w możliwie jak najkrótszym czasie. Według niego przyszłe państwo żydowskie wymagało także rozwiniętych i uprzemysłowionych ośrodków miejskich z klasą średnią. Stanowisko to wynikało z niechęci Żabotyńskiego do łączenia syjonizmu z innymi ideologiami, które miały rozmywać jego główny cel. W szczególności niechętny był socjalizmowi i walce klas<sup id="cite_ref-CITEREFHalkin2014136_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHalkin2014136-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Deklaracja_Balfoura" title="Deklaracja Balfoura">Deklaracja Balfoura</a>.</i></div> <p>W 1921 roku Żabotyński został członkiem syjonistycznej egzekutywy. Jednak po dwóch latach wystąpił z niej, ponieważ chciał w ten sposób wyrazić sprzeciw wobec Weizmana. Uznał, że jego polityka jest uległa i minimalistyczna, co zmusiło go do działalności na rzecz odnowy ducha syjonizmu i zrewidowania jego dotychczasowego kursu. Żabotyński stwierdził, że Żydzi i Brytyjczycy mają wspólne interesy na <a href="/wiki/Bliski_Wsch%C3%B3d" title="Bliski Wschód">Bliskim Wschodzie</a>, co powinno ułatwić wymuszenie na Brytyjczykach wywiązania się z <a href="/wiki/Deklaracja_Balfoura" title="Deklaracja Balfoura">deklaracji Balfoura</a>, która mówiła, że rząd brytyjski będzie tak kierował Mandatem Palestyny, aby móc utworzyć w nim narodową siedzibę Żydów. Chciał również wyciągnąć ruch syjonistyczny z impasu, w którym się znalazł i zaktywizować go<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003345–346_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003345–346-13">[13]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Postulaty_i_ideologia_rewizjonizmu">Postulaty i ideologia rewizjonizmu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Postulaty i ideologia rewizjonizmu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Postulaty i ideologia rewizjonizmu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:BritishMandatePalestine1920.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/BritishMandatePalestine1920.png/220px-BritishMandatePalestine1920.png" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/BritishMandatePalestine1920.png/330px-BritishMandatePalestine1920.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/BritishMandatePalestine1920.png/440px-BritishMandatePalestine1920.png 2x" data-file-width="675" data-file-height="542" /></a><figcaption>Rewizjonizm postulował m.in. utworzenie państwa żydowskiego w ramach całego <a href="/wiki/Palestyna_(mandat)" title="Palestyna (mandat)">Mandatu Palestyny</a>, na zachodnim i wschodnim brzegu <a href="/wiki/Jordan_(rzeka)" title="Jordan (rzeka)">Jordanu</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kwestie_terytorium">Kwestie terytorium</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Kwestie terytorium" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kwestie terytorium"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Rewizjoniści byli tak zwanymi maksymalistami terytorialnymi – ich zdaniem niepodległe państwo żydowskie powinno obejmować tereny po obu brzegach rzeki <a href="/wiki/Jordan_(rzeka)" title="Jordan (rzeka)">Jordan</a>, czyli nie tylko w Palestynie, a także na terenie <a href="/wiki/Transjordania" title="Transjordania">Transjordanii</a>. W taki sposób odczytywali zapis w deklaracji Balfoura mówiący o utworzeniu narodowej siedziby Żydów w Palestynie. W latach 20. XX wieku Żabotyński pisał, że głównym celem syjonizmu powinno być stworzenie państwa, po pierwsze w Palestynie, a pod drugie w przedstawianych przez niego granicach<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003346–348_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003346–348-14">[14]</a></sup>. W powiązanej z rewizjonizmem „<a href="/w/index.php?title=Jerozolimie_Wyzwolonej_(gazeta)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jerozolimie Wyzwolonej (gazeta) (strona nie istnieje)">Jerozolimie Wyzwolonej</a>” pojawiły się artykuły uzasadniające ten pomysł przez pryzmat absorpcji imigrantów, ekonomii, gospodarki i bezpieczeństwa. Według autora tekstów podział na Palestynę i Transjordanię był podziałem sztucznym i ahistorycznym. Tereny te zostały przyznane Żydom przez Boga jako <i><a href="/wiki/Ziemia_Izraela" title="Ziemia Izraela">Erec Jisra’el</a></i>, a pod władzą brytyjską stały się obszarem grasowania band arabskich. W gazecie pojawiły się argumenty o tym, iż są to żyzne tereny, które mogą przyjąć żydowską imigrację i pozwolą na jej rozwój rolniczy i przemysłowy<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup>. Rewizjoniści akceptowali jedynie Palestynę jako miejsce przyszłego państwa. Nie uznawali żadnej alternatywnej propozycji terytorialnej. Argumentowano, iż Arabowie mają wiele innych terenów i państw do zamieszkania<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>. Problemy ekonomiczne Europy po <a href="/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="I wojna światowa">I wojnie światowej</a> sprawiły, że rewizjoniści prezentowali Palestynę, jej zasoby i możliwości, jako alternatywę do życia i rozwoju gospodarczego<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Bia%C5%82a_ksi%C4%99ga_Churchilla" title="Biała księga Churchilla">Biała księga Churchilla</a>,&#32;<a href="/wiki/Bia%C5%82a_ksi%C4%99ga_Passfielda" title="Biała księga Passfielda">Biała księga Passfielda</a>&#32;i&#160;<a href="/wiki/Komisja_Shawa" title="Komisja Shawa">Komisja Shawa</a>.</i></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg/159px-Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg" decoding="async" width="159" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg/239px-Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg/319px-Plakat_przeciw_Komisji_Peela_1937.jpg 2x" data-file-width="7627" data-file-height="11427" /></a><figcaption>Plakat przeciwko postanowieniom Komisji Peela wydrukowany w Drohobyczu (1937).</figcaption></figure> <p>Rewizjoniści odrzucili postanowienia <a href="/wiki/Bia%C5%82a_ksi%C4%99ga_Churchilla" title="Biała księga Churchilla">białej księgi Churchilla</a> (1922), <a href="/wiki/Bia%C5%82a_ksi%C4%99ga_Passfielda" title="Biała księga Passfielda">białej księgi Passfielda</a> (1930), <a href="/wiki/Komisja_Shawa" title="Komisja Shawa">komisji Shawa</a> (1930), <a href="/w/index.php?title=Kr%C3%B3lewska_Komisja_ds._Palestyny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Królewska Komisja ds. Palestyny (strona nie istnieje)">Królewskiej Komisji ds. Palestyny</a> pod kierownictwem <a href="/wiki/Robert_Peel" title="Robert Peel">Roberta Peela</a> (1937) i <a href="/w/index.php?title=Bia%C5%82a_ksi%C4%99ga_(1939)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biała księga (1939) (strona nie istnieje)">białej księgi z 1939 roku</a>. Pierwsza przyznawała Żydom prawo do własnego państwa, ale nie w granicach całego mandatu. Drugi dokument ograniczał liczbę Żydów mogących przypłynąć do Palestyny i krytykował działania ŚOS i <a href="/wiki/Agencja_%C5%BBydowska" title="Agencja Żydowska">Agencji Żydowskiej</a>, które uznane zostały za szkodliwe dla sytuacji w Palestynie. Komisja Shawa badała przyczyny rozruchów z 1929 roku. W zaleceniach sugerowano zrewidowanie polityki sprzedaży ziemi Agencji Żydowskiej<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[19]</a></sup>. Z kolei komisja Peela uznała, że pokojowe egzystowanie Arabów i Żydów jest niemożliwe i należy rozdzielić między obie społeczności terytorium w celu utworzenia dwóch państw. Jej postanowienia nazwano stworzeniem „karykaturalnego państwa po obu stronach <a href="/wiki/Jarkon" title="Jarkon">Jarkonu</a>”<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[20]</a></sup>. Biała księga z 1939 ograniczyła kolejny raz liczbę imigrantów żydowskich do 15&#160;000 osób na rok<sup id="cite_ref-CITEREFSchulze201021–24_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFSchulze201021–24-21">[21]</a></sup>. W 1938 roku, 21 lat po deklaracji Balfoura rewizjoniści uznali, że obietnica Brytyjczyków była czysto taktyczna i miała na celu zyskać poparcie Żydów dla Wielkiej Brytanii. Zwiastowano, że to, co otrzymają w zamian Żydzi, będzie „filantropijną namiastką”, a nie krajem<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup>. Po opublikowaniu białej księgi w 1939 roku gazeta „<a href="/w/index.php?title=Ha-Maszkif&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ha-Maszkif (strona nie istnieje)">Ha-Maszkif</a>” opublikowała artykuł, w którym stwierdza, że na Wielkiej Brytanii nie można już więcej polegać, ponieważ narusza dane wcześniej obietnice, czyniąc z Żydów swoich wrogów<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[23]</a></sup>. Z kolei Irgun wzniecił zamieszki w Mandacie Palestyny<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24">[24]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stosunek_do_społeczności_arabskiej"><span id="Stosunek_do_spo.C5.82eczno.C5.9Bci_arabskiej"></span>Stosunek do społeczności arabskiej</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Stosunek do społeczności arabskiej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Stosunek do społeczności arabskiej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Walter_Laqueur" title="Walter Laqueur">Walter Laqueur</a> podaje, że Żabotyński był świadom kwestii arabskiej w Palestynie i nie pomniejszał jej znaczenia. Podkreślał ich opozycję wobec ruchu syjonistycznego oraz osadnictwa żydowskiego w Palestynie. W swoich pismach lider rewizjonistów podkreślał równość Żydów i Arabów jednak zaznaczał, że gdy dojdzie do utworzenia niepodległego państwa żydowskiego, to Arabowie będą musieli się stać w nim mniejszością. Rewizjoniści uznawali utworzenie państwa za coś sprawiedliwego, z kolei arabską opozycję do tego czynu w momencie, kiedy Arabowie mieli wiele więcej państw do życia, uważano za nieuzasadnioną. Dlatego Żabotyński sprzeciwiał się roszczeniom arabskim<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003348–349_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003348–349-25">[25]</a></sup>. W pismach Żabotyńskiego można dostrzec pogląd, iż nie ma możliwości na pokojową egzystencją Żydów i Arabów w jednym państwie. Arabski nacjonalizm oraz syjonizm stały w sprzeczności do siebie, a w Palestynie nie było miejsca na dwa państwa<sup id="cite_ref-CITEREFKarsh2008358–359_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKarsh2008358–359-26">[26]</a></sup>. Jak sam pisał w artykule <i>Iron Wall</i>: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Każda tubylcza społeczność, cywilizowana lub nie, postrzega swoją ziemię za ojczyznę, na której jest jedynym panem i chce nim pozostać na zawsze; odrzucać ona będzie nie tylko nowych panów, ale także partnerów i współpracowników (...) oni czują tak samo zazdrosną miłość o Palestynę jak my </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">Ze’ew Żabotyński,&#32;Jabotinsky Institute Archive, Jabotinsky Zeev, The Ethics of the Iron Wall, The Iron Wall, sygn. A 1–7/14</div> </div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Arabskie_powstanie_w_Palestynie_(1936%E2%80%931939)" title="Arabskie powstanie w Palestynie (1936–1939)">Arabskie powstanie w Palestynie (1936–1939)</a>.</i></div> <p>Naiwnością, według Żabotyńskiego, było przekonanie Weizmana czy Ben Guriona o tym, że można zawrzeć jakiekolwiek porozumienie z Arabami. Żydzi nie mogli w żaden sposób zrekompensować im straty Palestyny, dlatego przedsięwzięcie syjonistyczne musi rozwijać się pod żelaznym murem, którego opozycyjna strona nie przebije. Za tą koncepcją miał się kryć szereg zabiegów dyplomatycznych, a w ostateczności militarnych, które miałby chronić społeczność żydowską<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[27]</a></sup>. Żabotyński odrzucał pomysł przymusowego wypędzenia Arabów z Palestyny, jednak twierdził, iż wspólne zamieszkiwanie jednego terytorium może dojść do skutku w momencie, kiedy Arabowie uświadomią sobie, że może się to odbyć jedynie pod żydowską dominacją<sup id="cite_ref-CITEREFKaplan200548_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKaplan200548-28">[28]</a></sup>. </p><p>Stosunek rewizjonistów do społeczności arabskiej zaostrzył się po wybuchu <a href="/wiki/Arabskie_powstanie_w_Palestynie_(1936%E2%80%931939)" title="Arabskie powstanie w Palestynie (1936–1939)">powstania arabskiego</a> w 1936 roku. Uznano, że polityka brytyjska lat 30. XX wieku wobec Palestyny stała się proarabska, co doprowadziło do ich umocnienia. Ich ataki na <a href="/wiki/Kibuc" title="Kibuc">kibuce</a> pozostawały bezkarne. Siły arabskie nazwane zostały „terrorystycznymi”, a ich metody działania sprawiały, że otrzymywali więcej obietnic, a Żydom ograniczano dostęp do Palestyny. Rewizjoniści dostrzegali możliwość skorzystania na tych rozruchach przez <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszę</a><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[29]</a></sup>. Jak podaje <a href="/w/index.php?title=Colin_Shindler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Colin Shindler (strona nie istnieje)">Colin Shindler</a>, pod koniec lat 30. XX wieku dochodziło do kontaktów niemieckich agentów z arabskimi działaczami politycznymi i religijnymi<sup id="cite_ref-CITEREFShindler201160_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler201160-30">[30]</a></sup>. Żabotyński w kwestii arabskiej krytykował żydowską lewicę, którą oskarżał o naiwność i paraliż wobec nacjonalizmu arabskiego. Uważał bowiem, że wyłącznie dominacja w kwestiach bezpieczeństwa i gospodarki może okiełznać ten nacjonalizm. Rewizjoniści postrzegali Arabów jako społeczność bierną, która nie jest w stanie zapewnić takiego rozwoju Palestynie, jaką mogą zaoferować Żydzi<sup id="cite_ref-CITEREFShindler2015136–147_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler2015136–147-31">[31]</a></sup>. W marcu 1939 roku „Trybuna Narodowa” informowała o arabskich groźbach w stronę mieszkańców Jiszuwu, jakoby mieli podzielić los <a href="/wiki/Asyryjczycy" title="Asyryjczycy">Asyryjczyków</a> w <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Iraku</a><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[32]</a></sup>. Rewoltę arabską rewizjoniści opisywali tak: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Oni, Arabowie zamienili kraj w kocioł krwi, ognia i rabunku. Oni są mordercami i podpalaczami, oni organizują nieustający przestępczy teror w stosunku do pokojowej ludności żydowskiej. A przytem – oni Arabowie, są nietylko fizycznie, lecz i politycznie w ofenzywie. Nas Żydów morduje się, podpala się nasze mienie i teroryzuje się nas. A przytem – jesteśmy my Żydzi nietylko fizycznie, lecz i politycznie w defenzywie. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">Mordechaj Katz,&#32;„Do ataku”, 1936-06-26, Trybuna Narodowa, s. 2</div> </div> <p>W rewizjonistycznej prasie, w szczególności w „Jerozolimie Wyzwolonej”, Arabów uważano za społeczność winną ograniczeń, jakie Brytyjczycy stosowali wobec Żydów. Mieli oni nakłaniać władze brytyjskie do uznania obietnic deklaracji Balfoura za wypełnione oraz uznania społeczności żydowskiej za mniejszość w Palestynie<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[33]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Użycie_siły_i_walka_zbrojna"><span id="U.C5.BCycie_si.C5.82y_i_walka_zbrojna"></span>Użycie siły i walka zbrojna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Użycie siły i walka zbrojna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Użycie siły i walka zbrojna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Żabotyński był zwolennikiem utworzenia żydowskich sił zbrojnych, które stanowiłyby element chroniący Jiszuw. Dodatkowo twierdził, że szkolenia wojskowe powinny być tak samo powszechne wśród Żydów jak zapalanie świec na <a href="/wiki/Szabat" title="Szabat">szabat</a><sup id="cite_ref-CITEREFHalkin2014137_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHalkin2014137-34">[34]</a></sup>. Od końca I wojny światowej Żabotyński postulował odtworzenie Legionu Żydowskiego, którego był współzałożycielem w trakcie wojny. Wówczas Legion został wysłany do Palestyny, ale nie pełnił ważnej roli w działaniach zbrojnych. Było to jednak wydarzenie symboliczne. Chaim Weizmann podkreślał niezrównaną postawę przywódcy rewizjonistów w chęci stworzenia żydowskich sił zbrojnych. Żabotyński pokładał wielką nadzieję w szkoleniu wojskowym i dyscyplinie. Wierzył, że odmienią one naturę Żydów, którzy zatracili się w <a href="/wiki/Diaspora_(nar%C3%B3d)" title="Diaspora (naród)">diasporze</a>. Uważał, że jeśli militaryzmem nazywa się chęć obrony ojczyzny i narodu, to on czuje się dumny z tego powodu. Odrzucał pogląd, iż siły zbrojne Żydów sprowokowałyby ludność arabską w Palestynie, a wręcz przeciwnie, wyglądałoby to lepiej niż tysiące nieumundurowanych, przeszkolonych i zorganizowanych jak armia Żydów<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum1993341–344_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum1993341–344-35">[35]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg/220px-ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg/330px-ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg/440px-ZEEV_JABOTINSKY_DURING_THE_THIRD_CONVENTION_OF_BRITH_TRUMPELDOR_OFFICERS_IN_TEL_AVIV..jpg 2x" data-file-width="3039" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Żabotyński z oficerami <a href="/wiki/Betar" title="Betar">Bejtaru</a> w <a href="/wiki/Tel_Awiw-Jafa" title="Tel Awiw-Jafa">Tel Awiwie</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Zamieszki_w_Palestynie_(1929)" title="Zamieszki w Palestynie (1929)">Rozruchy arabskie w 1929 roku</a> doprowadziły do dyskusji wewnątrz syjonistów na temat żydowskiej samoobrony. Sympatycy rewizjonistów w Haganie uważali, że należy podjąć zdecydowaną walkę zbrojną, a nie czekać na ataki Arabów na kibuce. W 1931 roku doszło do rozłamu w Haganie. Powstała Hagana&#160;B, przemianowana na Irgun Cewai Leumi. Jednak początkowo Irgun był małą organizacją, ze słabym uzbrojeniem i niewielką ilością członków. Dopiero <a href="/wiki/Zab%C3%B3jstwo_Chaima_Arlosoroffa" title="Zabójstwo Chaima Arlosoroffa">zabójstwo</a> <a href="/wiki/Chaim_Arlosoroff" title="Chaim Arlosoroff">Chaima Arlosoroffa</a> w 1933 roku doprowadziło do polaryzacji politycznej w Jiszuwie, co przyczyniło się do poszerzenia struktur Irgunu i zwiększonego naboru<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum1993374_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum1993374-36">[36]</a></sup>. Rewizjoniści podjęli akcję szmuglowania broni do Palestyny w latach 30. XX wieku. Duża jej część pochodziła z Polski. Była ona pozyskiwana z prywatnych funduszy i wysyłana w bagażach. Osobą odpowiedzialną za negocjacje w sprawie broni i amunicji w Polsce był <a href="/wiki/Henryk_Strasman" title="Henryk Strasman">Henryk Strasman</a>. <a href="/wiki/Wojsko_Polskie_(II_RP)" title="Wojsko Polskie (II RP)">Wojsko Polskie</a> sprzedawało do Palestyny amunicję, karabiny, <a href="/wiki/Lekki_karabin_maszynowy" title="Lekki karabin maszynowy">lkm-y</a> i <a href="/wiki/Ci%C4%99%C5%BCki_karabin_maszynowy" title="Ciężki karabin maszynowy">ckm-y</a><sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum1993133–142_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum1993133–142-37">[37]</a></sup>. Szkoleniem przedwojskowym objęty został w Polsce także Bejtar. Jego członkowie brali udział w obozach organizowanych przez polską armię. Sami również przykładali wagę do dyscypliny, organizowali obozy letnie i przygotowywali się do wyjazdu do Palestyny<sup id="cite_ref-CITEREFHeller2017151–161_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHeller2017151–161-38">[38]</a></sup>. Patron Bejtaru – Josef Trumpeldor – miał służyć jako przykład poświęcenia i czynnej walki. Młodzież żydowska miała wiedzieć jak stawić opór wrogowi i przeciwstawić się cechom nabytym w diasporze<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39">[39]</a></sup>. Trumpeldor był przedstawiany jako ucieleśnienie „prawdy etycznej”, „kodeksem narodowej moralności”. Jego śmierć była przedstawiana jako honor. Walka była przeciwieństwem zniewagi, podległości i strachu<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[40]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Betar_youth_camp_7.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Betar_youth_camp_7.jpg/220px-Betar_youth_camp_7.jpg" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Betar_youth_camp_7.jpg/330px-Betar_youth_camp_7.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Betar_youth_camp_7.jpg/440px-Betar_youth_camp_7.jpg 2x" data-file-width="843" data-file-height="577" /></a><figcaption>Członkowie Bejtaru podczas szkolenia</figcaption></figure> <p>Wybuch powstania arabskiego w 1936 roku przyniósł kolejną debatę nad użyciem siły przez Żydów w Palestynie. Hagana uznała, że powinno się wstrzymać wyłącznie do obrony, a użycie siły zbrojnej powinno być związane z <a href="/wiki/Hawlaga" title="Hawlaga">hawlagą</a>, czyli samopowstrzymywaniem. Wiązało się to z unikaniem jakiegokolwiek ataku, który mógłby być uznany za negatywną odpowiedź. Nie dopuszczano także ataków odwetowych. Była to oficjalna polityka Jiszuwu w Palestynie. Nie chciano w ten sposób dopuszczać do nieuzasadnionych konfliktów między Arabami i Żydami, samosądów oraz nie chciano w ten sposób dawać Brytyjczykom argumentów do użycia siły i poglądu na temat zwaśnionych społeczności. Hagana chciała pokazać różnicę pomiędzy byciem strażnikiem swojego kibucu, a odwetowcem, za którego uważano <a href="/wiki/Szlomo_Ben_Josef" title="Szlomo Ben Josef">Szlomo Ben Josefa</a><sup id="cite_ref-CITEREFSzapira1992234–235,_246_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFSzapira1992234–235,_246-41">[41]</a></sup>. W opozycji do stanowiska władz Jiszuwu stali rewizjoniści. Irgun, już jako znacząca siła polityczna i zbrojna w Palestynie, opowiedział się za aktywną obroną. Mimo iż <a href="/wiki/Awraham_Tehomi" title="Awraham Tehomi">Awraham Tehomi</a>, pierwszy przywódca Irgunu sprzeciwiał się odwetowi, to dowódcy niższego szczebla nie dostosowali się do jego opinii. W rezultacie z częścią członków Irgunu powrócił do Hagany. Reszta kontynuowała walkę z Arabami. Dochodziło do ataków na arabskie autobusy, dzielnice, wsie, a nawet na przechodniów. Żabotyński nie zgadzał się z brutalnością działań Irgunu, jednak wpływy rewizjonistów z Palestyny były zbyt duże w całym ruchu rewizjonistycznym<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003374–375_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003374–375-42">[42]</a></sup>. W prasie żydowskiej w Polsce pisano, iż hawlaga była przejawem przesiąknięcia żydowskiej słabości i pacyfizmu z diaspory do Palestyny<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43">[43]</a></sup>. Najbardziej ofensywny ton przybrała „Jerozolima Wyzwolona”. Uważano, że budowa państwa bez siły zbrojnej jest jak budowanie z piasku, a „wojna” w Palestynie powinna być prowadzona przez Żydów ze względu na humanitaryzm, który wymagał ochrony życia<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44">[44]</a></sup>. Oskarżano Haganę o uległość i reprezentowanie postaw z diaspory i nazywano „partyjną milicją”<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[45]</a></sup>. Hawlaga według radykalnych rewizjonistów była moralnym bankructwem i demoralizacją. Chwalono „akty terroru młodzieży żydowskiej”. Twierdzono, że skoro arabska agresja nie popsuła relacji z Wielką Brytanią, to czemu miałby to zrobić opór Żydów<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46">[46]</a></sup>. Pochwalano działania Irgunu jako jedynej, prawdziwej, żydowskiej siły zbrojnej w Palestynie. Przedstawiano go jako zaprzeczenie „kramarskich posunięć” Hagany. Irgun miał być nadzieją na to, żeby zaczęto postrzegać Żydów jako silny naród<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47">[47]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg/220px-%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg" decoding="async" width="220" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg/330px-%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg/440px-%D7%92%D7%A8%D7%A9%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%A0%D7%93%D7%9C_2.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="786" /></a><figcaption>Wizyta Żabotyńskiego w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a> w 1939 roku. Na dole od prawej: <a href="/wiki/Ze%E2%80%99ew_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ze’ew Żabotyński">Ze’ew Żabotyński</a>, <a href="/wiki/Aharon_Cwi_Propes" title="Aharon Cwi Propes">Aharon Cwi Propes</a> i <a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Menachem Begin</a>. W środku stoi <a href="/wiki/Jirmejahu_Halperin" title="Jirmejahu Halperin">Jirmejahu Halperin</a></figcaption></figure> <p>O słabnącej pozycji idei Żabotyńskiego w ruchu rewizjonistycznym może świadczyć 3. Światowa Konferencja Bejtaru w Warszawie w 1938 roku. Ówczesny szef Bejtaru w Polsce, <a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Menachem Begin</a>, ogłosił, że skończył się czas syjonizmu polityki i dyplomacji, należy wejść w fazę syjonizmu zbrojnego. Zatem celem stało się zbrojne zdobycie Palestyny, a walka miała doprowadzić do śmierci lub zwycięstwa Żydów. Z kolei <a href="/wiki/Jonatan_Ratosz" title="Jonatan Ratosz">Uri’el Halperin</a> wniósł postulat przekształcenia Bejtaru w siłę rewolucyjną, która miałaby stworzyć w Palestynie warunki do rozwoju dla Żydów. <a href="/wiki/Awraham_Stern" title="Awraham Stern">Awraham Stern</a> zaproponował zwiększenie nielegalnej imigracji z Europy do mandatu tak, aby złamać arabski nacjonalizm<sup id="cite_ref-CITEREFShindler2006205–209_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler2006205–209-48">[48]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFHeller199594–95_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHeller199594–95-49">[49]</a></sup>. W „Jerozolimie Wyzwolonej” z 1939 roku pojawiały się artykuły mówiące, iż w ówczesnym czasie wyłącznie walka zbrojna może przynieść niepodległość, ponieważ wysiłki syjonistycznej egzekutywy są wyłącznie „biurokratyzmem”<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[50]</a></sup>. Uważano, że jedynie użycie siły przez organizacje palestyńskie i napływ rezerw z diaspory są w stanie stworzyć przyszłe państwo. Wskazano przykład Czechosłowacji, której części terytorium zostały odłączone w wyniku <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_monachijski" title="Układ monachijski">układu monachijskiego</a>, bo ta liczyła na sojusze. Dlatego Żydzi nie powinni polegać na wstawiennictwu innych państw, a wyłącznie na sobie<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51">[51]</a></sup>. </p><p>Kiedy wybuchła <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojna światowa</a>, to Irgun wraz z Żabotyńskim uznali, że czas stanąć po stronie Wielkiej Brytanii w celu walki z nazistami. Część z bojowników wstąpiła nawet do <a href="/wiki/British_Army" title="British Army">armii brytyjskiej</a>. Decyzja ta zrodziła kryzys w ruchu. Awraham Stern uznał, że największym wrogiem Żydów są Brytyjczycy i ich okupacja Palestyny. Odmówił on zaniechania ataków na siły brytyjskie. W przeciwieństwie do Irgunu Stern nie postrzegał Arabów jako głównego zagrożenia. W 1940 roku oddzielił się od Irgunu i stworzył <a href="/wiki/Lechi" title="Lechi">Lechi</a>, która przez okres wojny i po niej podejmowała ataki terrorystyczne na urzędników i żołnierzy brytyjskich. Organizacja uważała użycie siły za przejaw rewolucyjnego wyswobodzenia Żydów. Od 1944 roku, kiedy dowódcą Irgunu został Begin, również i ta organizacja przyłączyła się do walki z Brytyjczykami w celu ich wyparcia z Palestyny i natychmiastowego utworzenia niepodległego państwa żydowskiego<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003376–378_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003376–378-52">[52]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rewizjonizm_a_socjaliści"><span id="Rewizjonizm_a_socjali.C5.9Bci"></span>Rewizjonizm a socjaliści</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Rewizjonizm a socjaliści" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rewizjonizm a socjaliści"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg/220px-HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg/330px-HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg/440px-HEBREW_POET_AND_WRITER_URI_ZVI_GRINBERG._%D7%94%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%A6%D7%91%D7%99_%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%91%D7%A8%D7%92.D22-093.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="3072" /></a><figcaption><a href="/wiki/Uri-Cewi_Grinberg" title="Uri-Cewi Grinberg">Uri Cwi Grinberg</a></figcaption></figure> <p>Żabotyński podczas swoich studiów we Włoszech sympatyzował z ideami <a href="/wiki/Socjalizm" title="Socjalizm">socjalistycznymi</a>. Twierdził, że walka klas może przynieść Palestynie pożytek i rozwój konkurencji. Jednak obserwacja sposobu, w jaki dochodził do władzy <a href="/wiki/Komunizm" title="Komunizm">komunizm</a> w <a href="/wiki/Rosyjska_Federacyjna_Socjalistyczna_Republika_Radziecka" title="Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka">Rosji</a> oraz czym charakteryzowała się „władza ludu”, sprawiły, że Żabotyński zaczął odchodzić od popierania socjalizmu. Pogarszająca się sytuacja Żydów w Europie w latach 20. i 30. XX wieku doprowadziła go do przekonania o tym, że walka klas i socjalizm są dobre dla państw rozwiniętych, ale Palestyna była na początku drogi do rozwoju, a ważniejszą od sporów ideologicznych była nagła żydowska imigracja. Z czasem cały ruch nabierał charakteru antysocjalistycznego do tego stopnia, iż rewizjoniści zawsze podkreślali bycie ponad podziałami klasowymi<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003350–351_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003350–351-53">[53]</a></sup>. „Jerozolima Wyzwolona” postrzegała tzw. „czerwoną asymilację” jako zatracenie kwestii żydowskiej w „morzu rewolucji klasowej”. Krytykowano w szczególności tych Żydów, którzy działali w ruchach socjalistycznych o nieżydowskim charakterze. Nie potępiano lewicowych stronnictw syjonizmu, jednak atakowano tych, którzy „oddziałują na masy żydowskie odśrodkowo” – w tym osoby wychwalające rewolucję bolszewicką<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54">[54]</a></sup>. Żabotyński uznawał postęp i technologizację, a nie podział dóbr, za sposób rozwiązania problemu zamożności<sup id="cite_ref-CITEREFHalkin2014161–162_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHalkin2014161–162-55">[55]</a></sup>. </p><p>Shindler wspomina, iż znani rewizjoniści tacy jak np. <a href="/wiki/Abba_Achimeir" title="Abba Achimeir">Abba Achimeir</a> i <a href="/wiki/Uri-Cewi_Grinberg" title="Uri-Cewi Grinberg">Uri-Cewi Grinberg</a> na początku swojej działalności w ruchu syjonistycznym sympatyzowali z ruchami lewicowymi. Pod wpływem podobnych idei były też inne ruchy, które dołączały do rewizjonistów – na przykład grupa Amlanim, która wyłamała się z organizacji <a href="/w/index.php?title=Ha-Po%E2%80%99el_ha-Ca%E2%80%99ir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ha-Po’el ha-Ca’ir (strona nie istnieje)">Ha-Po’el ha-Ca’ir</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;">&#65279;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1566229#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1566229">(inne języki)</a></span>, ponieważ, jak twierdzili, ruch zakazywał wolności poglądów i ich wyrażania. Z kolei działająca na <a href="/wiki/Republika_%C5%81otewska_(1918%E2%80%931940)" title="Republika Łotewska (1918–1940)">Łotwie</a> Menora, organizacja, która tworzyła pierwsze struktury Bejtaru, również sympatyzowała z postawami pionierskiej lewicy budującej kibuce w Palestynie. Rewizjoniści postrzegali z kolei pionierów nie jako wojownika o świadomość klasową, ale jako pomoc w budowaniu żydowskiej większości w Palestynie<sup id="cite_ref-CITEREFShindler201565–76_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler201565–76-56">[56]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_(Betar)_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_%28Betar%29_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg/220px-Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_%28Betar%29_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg.png" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_%28Betar%29_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg/330px-Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_%28Betar%29_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_%28Betar%29_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg/440px-Flag_of_Abba_Ahimeir_Nest_%28Betar%29_in_R%C4%83d%C4%83u%C8%9Bi.svg.png 2x" data-file-width="628" data-file-height="387" /></a><figcaption>Flaga gniazda <a href="/wiki/Abba_Achimeir" title="Abba Achimeir">Abby Achimeira</a> w <a href="/wiki/Rumunia" title="Rumunia">rumuńskim</a> <a href="/wiki/Betar" title="Betar">Bejtarze</a></figcaption></figure> <p>Socjalistyczna przeszłość Achimeira czy Grinberga sprawiła, że do palestyńskiej gałęzi rewizjonistów-maksymalistów wprowadzono silne nastroje rewolucyjne i antyimperialistyczne. Achimeir pozytywnie pisał o rządach jednostki, co wpływało na jego podziw wobec Żabotyńskiego jako przywódcy. Zwycięstwo rewolucji bolszewickiej sprawiło, że maksymaliści zmienili front, a swoje poparcie skierowali ku faszystowskim Włochom, co skutkowało nawiązaniem kontaktów między politykami obu obozów. Mimo to dalej uważali się za rewolucyjnych syjonistów, Achimeir uważał syjonizm za rewolucję wewnątrz narodu żydowskiego. Fascynował się masowymi ruchami narodowymi, interesował się działalnością <a href="/wiki/Sinn_F%C3%A9in" title="Sinn Féin">Sinn Féin</a>, <a href="/wiki/Zeloci" title="Zeloci">Zelotami</a>, czy też przywódcami takimi jak <a href="/wiki/Szymon_bar_Giora" title="Szymon bar Giora">Szymon bar Giora</a>, <a href="/wiki/Benito_Mussolini" title="Benito Mussolini">Benito Mussolini</a>, <a href="/wiki/Szymon_Bar-Kochba" title="Szymon Bar-Kochba">Bar Kochba</a> i <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józef Piłsudski</a>. Grinberg postrzegał syjonizm jako przejaw „wschodniego ruchu rewolucyjnego”. Mimo iż działacze palestyńscy odrzucali <a href="/wiki/Leninizm" title="Leninizm">leninizm</a> jako ideologię, to chcieli wprowadzać w życie jej „praktyczną ścieżkę działania”. Rewolucyjne poglądy były widoczne w postulatach wysuwanych wewnątrz ruchu. Na 5. Światowej Konferencji Rewizjonistów w <a href="/wiki/Wiede%C5%84" title="Wiedeń">Wiedniu</a> Achimeir przekonywał o tym, że współczesność była kształtowana przez młodzież i dyktaturę, a demokracja skorumpowała się. Ruchem, który według niego mógł utożsamiać ideały radykalnej rewolucji młodych był właśnie Bejtar<sup id="cite_ref-CITEREFShindler201579–85,_88–91,_98–102_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler201579–85,_88–91,_98–102-57">[57]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Monizm_rewizjonistów"><span id="Monizm_rewizjonist.C3.B3w"></span>Monizm rewizjonistów</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Edytuj sekcję: Monizm rewizjonistów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Monizm rewizjonistów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Monizm" title="Monizm">Monizm</a>.</i></div> <p>Dla ruchu syjonistycznego, w tym także dla rewizjonistów, zniszczenie <a href="/wiki/Druga_%C5%9Awi%C4%85tynia" title="Druga Świątynia">Drugiej Świątyni</a> oraz okres wygnania symbolizowały koniec żydowskiej państwowości i tożsamości narodowej, Żydzi zostali zdominowani przez rabinów a swoją wyjątkowość oparli na religii i <a href="/wiki/Tora" title="Tora">Torze</a>. Diaspora, według rewizjonistów, doprowadziła do utraty wiary w odzyskanie niepodległego państwa, a Żydzi ograniczyli się do niesienia uniwersalistycznych wartości moralnych i etycznych. Syjoniści Żabotyńskiego uważali, że wygnanie doprowadziło do zaadaptowania przez Żydów uniwersalizmu, internacjonalizmu oraz chęci połączenia swojego etnosu z oświeceniowymi wartościami, europejskimi ideologiami, dobrem ogółu. Doprowadziło to do rozdarcia tożsamości pomiędzy kosmopolityzm, a poczuciem wspólnoty historycznej, językowej, religijnej z Palestyną. Rewizjoniści doszukiwali się źródeł tzw. problemu żydowskiego właśnie próbie połączenia ambicji narodowych pobudzonych przez syjonizm z wartościami stworzonymi przez świat nieżydowski. Zdaniem Żabotyńskiego ruch narodowy nie mógł poświęcać się wielu ideom. Według niego człowiek powinien być oddany tylko jednemu światopoglądowi, jednemu celowi, jednej idei lub postawie. Wyłącznie taka ideowa czystość doprowadzi do realizacji celu. Żabotyński nie uznawał łączenia syjonizmu np. z socjalizmem. Takie działanie rozmywało żydowski nacjonalizm, doprowadzało do zatracenia jego celu. Ideałem było zatem nadanie syjonizmowi jednego znaczenia, czyli ruchu dążącego do utworzenia niepodległego państwa żydowskiego po obu brzegach Jordanu<sup id="cite_ref-CITEREFKaplan200532–35_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKaplan200532–35-58">[58]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Abba_Achimeir" title="Abba Achimeir">Abba Achimeir</a> porównał rozdarcie żydowskiej tożsamości do chrześcijaństwa i marksizmu, które miały transgraniczny charakter, niosły uniwersalne przesłanie oraz oferowały swego rodzaju zbawienie. Było to fałszywe przekonanie, bo według Achimeira ludzka natura osiąga pełne spełnienie i zbawienie poprzez naród. Postrzegał on syjonizm reprezentowany przez Ben Guriona i Weizmana jako kolejny taki przykład. Zamiast skupić się na utworzeniu niepodległej ojczyzny, przywódcy syjonistyczni ciągle szukali uzasadnienia dla ambicji narodowych Żydów i chcieli je zaprezentować jako uniwersalne przesłanie. Działanie to, według Achimeira, prowadziło do zaprzepaszczenia historycznej możliwości powstania niepodległego państwa żydowskiego. Jedyną drogą do utworzenia nowego, hebrajskiego narodu i państwa miało być odrzucenie idei Zachodu, racjonalizmu, naukowości oraz pacyfizmu i powrót do żydowskiego etosu wojownika z czasów sprzed wygnania<sup id="cite_ref-CITEREFKaplan200535–41_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKaplan200535–41-59">[59]</a></sup>. Z kolei <a href="/wiki/Jehoszu%E2%80%99a_Jejwin" title="Jehoszu’a Jejwin">Jehoszu’a Jejwin</a> krytykował podziały na duchowy i polityczny syjonizm. Według niego jedynie prawdziwie duchowy syjonizm był syjonizmem politycznym, ponieważ tylko jako niepodległy naród Żydzi mogą odkrywać swoją duszę. Była to krytyka idei <a href="/wiki/Achad_ha-Am" title="Achad ha-Am">Achada ha-Ama</a>, który uważał, że syjonizm powinien być przede wszystkich ruchem duchowym i kulturowym. Jejwin krytykował kulturowy aspekt ha-Ama i przekonanie, że syjonizm lub państwo żydowskie mogą stać się częścią ruchu socjalistycznego, ponieważ diaspora była jednym z etapów historii Żydów, w którym fałszywe idee zastępują prawdziwy cel, jakim jest niepodległość<sup id="cite_ref-CITEREFKaplan200541–42_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKaplan200541–42-60">[60]</a></sup>. </p><p>Dla Żabotyńskiego również nie istniał rozdział między duchem a fizycznością. Duchowość była odbiciem fizyczności zatem, aby zrozumieć narody należy zrozumieć ich psychologię. To ona wpływa na historię ludzi, a nie ekonomia. Żabotyński uważał, że tak długo, jak Żydzi będą skupiać się na uniwersalizmie, tak długo nie będą w stanie zadbać o siebie i swój los. Silny naród nie może być zdominowany przez obce ideologie. Za jednym z elementów odrodzenia narodowego Żabotyński uważał język. Dlatego postulował odrodzenie hebrajskiego jako języka narodowego. Był to starożytny i historyczny język Żydów, a <a href="/wiki/Jidysz" title="Jidysz">jidysz</a> był językiem wtórnym, stworzonym na bazie języków europejskich i hebrajskiego alfabetu. Dla Żabotyńskiego język był odzwierciedleniem charakteru narodu i jego psychologii. Jedynie hebrajski był w stanie połączyć na nowo Żydów z ich prawdziwą ojczyzną. Jidysz z całą swoją specyfiką oddalał od Palestyny<sup id="cite_ref-CITEREFKaplan200543–46_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKaplan200543–46-61">[61]</a></sup>. </p><p>Monizm rewizjonistów stawiał naród i państwo ponad indywidualizm i jednostkę. Każdy miał czuć się częścią jednego, całego narodu. Każde działanie miało być poświęcone i oddane państwu. Żabotyński postrzegał Ziemię Izraela jako jedność z narodem, dlatego nie można było jej podzielić. Państwo czerpało swą legitymizację z woli narodu i jednocześnie stanowiło siłę scalającą wszystkie zjawiska. Tak długo jak Żydzi będą silni, tak długo silne będzie państwo, a co za tym idzie, będzie ono wyrazem ich świadomości<sup id="cite_ref-CITEREFKaplan200550_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKaplan200550-62">[62]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Emigracja_do_Palestyny">Emigracja do Palestyny</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Edytuj sekcję: Emigracja do Palestyny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Emigracja do Palestyny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lata 30. XX wieku to okres, w którym rewizjoniści, a w szczególności Żabotyński namawiali Żydów do masowej emigracji z Europy do Palestyny ze względów na nasilający się antysemityzm i pogarszające stosunki dyplomatyczne. Żabotyński uważał, że emigracja jest elementem rozwiązania problemu żydowskiego w Europie. Emigracja nie była jednak łatwa ze względu na limity osób, które mogły wyjechać do Palestyny, wprowadzane przez Brytyjczyków oraz redystrybucję certyfikatów i pozwoleń na wyjazd przez Agencję Żydowską, która to z kolei przydzielała je według ustalonych pul dla organizacji przeprowadzających emigrację. W związku z tym wielu Żydów w ramach <i><a href="/wiki/Alija_Bet" title="Alija Bet">Alii Bet</a></i> szukało sposobów na to, żeby dostać się do Palestyny i tam pozostać. Była to m.in. turystyka palestyńska, opierająca się na wykupowaniu biletu na rejs do Mandatu Palestyny w jedną stronę. Inni przybywali na studia, po których nie wracali do Europy, zawierali małżeństwa (często fikcyjne) z obywatelami Mandatu Palestyny, brali udział w pielgrzymkach, czy też brali udział w żydowskich zawodach sportowych w Palestynie – <a href="/wiki/Olimpiada_Machabejska" title="Olimpiada Machabejska">makabiadach</a> – z których nie wracali<sup id="cite_ref-CITEREFPatek200964–68,_77–78_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFPatek200964–68,_77–78-63">[63]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:The_Ship_Struma.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/The_Ship_Struma.jpg/220px-The_Ship_Struma.jpg" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/The_Ship_Struma.jpg/330px-The_Ship_Struma.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/The_Ship_Struma.jpg/440px-The_Ship_Struma.jpg 2x" data-file-width="2908" data-file-height="2026" /></a><figcaption>Statek „Struma”. <a href="/wiki/Zatopienie_MV_Strumy" title="Zatopienie MV Strumy">Zatonął 24 lutego 1942 roku w wyniku ataku torpedowego przez radziecki okręt podwodny</a></figcaption></figure> <p>Rewizjoniści uważali, że Agencja Żydowska dyskryminuje ich przy podziale certyfikatów i przydziela im ich najmniej. Sytuacja ta pogorszyła się, kiedy rewizjoniści opuścili struktury Światowej Organizacji Syjonistycznej w 1935 roku i utworzyli Nową Organizację Syjonistyczną. Wtedy też skomplikowała się idea masowej emigracji do Palestyny i rewizjoniści zaczęli myśleć o zorganizowaniu własnej emigracji. Sytuacja była bardzo złożona. Żabotyński uważał brytyjski mandat za przyszłą siedzibę narodową Żydów, władze brytyjskie nakładały limity na emigrantów i sukcesywnie je zmniejszały, z kolei w Europie rosły nastroje antyżydowskie. W 1935 roku wprowadzono w III Rzeszy <a href="/wiki/Ustawy_norymberskie" title="Ustawy norymberskie">ustawy norymberskie</a>, po śmierci Piłsudskiego władze polskie prowadziły politykę dyskryminacyjną wobec Żydów. W marcu 1938 roku doszło do <a href="/wiki/Anschluss" title="Anschluss">Anschlussu Austrii</a>, a w listopadzie tego samego roku w Niemczech miała miejsce <a href="/wiki/Noc_kryszta%C5%82owa" title="Noc kryształowa">noc kryształowa</a><sup id="cite_ref-CITEREFPatek200975–83_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFPatek200975–83-64">[64]</a></sup>. Żabotyński uznał, że Brytyjczycy nie mają prawa zakazywać młodzieży żydowskiej alii, ponieważ całe swe życie poświęciła ona przygotowania do wyjazdu. Ograniczenia, jak twierdził, mogły spowodować niebezpieczne dla Wielkiej Brytanii skutki, a każde działanie przeciw temu państwu uznał za etyczne<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65">[65]</a></sup>. </p><p>W 1934 roku swój pierwszy nielegalny transport zorganizował Bejtar z ok. 100 osobami, w większości z Polski. Nie powiódł się ze względu na złą pogodę i błędną komunikację u wybrzeży Tel Awiwu, kiedy wzięto za patrol policji osoby mające przechwycić emigrantów. Rewizjoniści zorganizowali także przerzut przez granice z Libanem i Syrią. Drugi transport morski w 1934 roku również się częściowo nie powiódł. Połowa Żydów dotarła na brzeg, drugą połowę aresztowano. Od tego czasu rewizjoniści zaniechali organizowania przerzutów. Sytuacja zmieniła się w 1937 roku, kiedy Brytyjczycy zmniejszyli roczny limit certyfikatów z 61&#160;900 na 10&#160;500. Na pomysł kolejnej alii, nazwanej <a href="/w/index.php?title=Alija_Af_Al_Pi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alija Af Al Pi (strona nie istnieje)">Aliją Af Al Pi</a>, wpadł Mosze Galili, członek Bejtaru, który odwiedził w Europie obozy dla uchodźców żydowskich z Niemiec. Nawiązał kontakt z przywódcami Unii Syjonistów Rewizjonistów, którzy obiecali zapewnić fundusze na taką operację<sup id="cite_ref-CITEREFPatek200979–81_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFPatek200979–81-66">[66]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFLapidot201415_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLapidot201415-67">[67]</a></sup>. Pierwszy statek w ramach rewizjonistycznej emigracji wypłynął z Pireusu w 1937 roku, a rejs zakończył się sukcesem. Galili wrócił do Aten, żeby przygotować kolejny rejs. Doszło jednak do zerwania współpracy z rewizjonistami. Galili chciał dać priorytet Żydom z Niemiec, z kolei rewizjoniści wytypowali Żydów m.in. z Austrii i Polski. Mimo zerwania kontaktów to Bejtar kontynuował organizowanie transportów. W celu koordynacji przedsięwzięcia rewizjoniści utworzyli Centrum Alii w Paryżu. Na jego czele stanął <a href="/wiki/Ari_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ari Żabotyński">Ari Żabotyński</a>, syn Ze’ewa. Bejtar odpowiedzialny był za transport lądowy Żydów do portów w Grecji lub Rumunii, NOS zabezpieczała operacje finansowo, z kolei Irgun zabezpieczał przerzuty zbrojnie. W celu mylenia brytyjskich patroli starano się dokonywać wyładunku emigrantów w nocy. Wtedy nawiązywano łączność z Irgunem, który kierował statek do brzegu lub wypływał łodziami<sup id="cite_ref-CITEREFPatek200989–93_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFPatek200989–93-68">[68]</a></sup>. </p> <table class="wikitable"> <caption>Wszystkie transporty zorganizowane przez rewizjonistów </caption> <tbody><tr> <th>Statek </th> <th>data </th> <th>miejsce załadunku </th> <th>liczba osób </th> <th>rezultat </th></tr> <tr> <td>„Cappollo” </td> <td>1934 </td> <td>Grecja </td> <td>107 </td> <td>zawrócony </td></tr> <tr> <td>„Union” </td> <td>1934 </td> <td>Grecja </td> <td>117 </td> <td>połowiczny sukces </td></tr> <tr> <td><i>b.d.</i> </td> <td>1934 </td> <td>Gdańsk </td> <td>50 </td> <td>zatonął w porcie </td></tr> <tr> <td>„Kosta” </td> <td>1937 </td> <td>Grecja </td> <td>15/16* </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Artemisia” </td> <td>1937 </td> <td>Albania </td> <td>54/68* </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Delpa” </td> <td>1938–1939 </td> <td>Rumunia </td> <td>250/224* </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Katina” </td> <td>1939 </td> <td>Rumunia </td> <td>778/773/800* </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Artemisia” </td> <td>1939 </td> <td>b.d. </td> <td>237 </td> <td>transport zatrzymany przez Brytyjczyków </td></tr> <tr> <td>„Astir” </td> <td>1939 </td> <td>Bułgaria </td> <td>724/720* </td> <td>transport zatrzymany przez Brytyjczyków </td></tr> <tr> <td>„Panagia Conasterio” </td> <td>1939 </td> <td>Grecja </td> <td>176 </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Kraljica Maria” </td> <td>1939 </td> <td>Bułgaria </td> <td>350 </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Liesel” </td> <td>1939 </td> <td>Rumunia </td> <td>921/906* </td> <td>transport zatrzymany przez Brytyjczyków </td></tr> <tr> <td>„Marsis” </td> <td>1939 </td> <td>Grecja </td> <td>724 </td> <td>transport zatrzymany przez Brytyjczyków </td></tr> <tr> <td>„Ajos Nikolaos” </td> <td>1939 </td> <td>Bułgaria </td> <td>693 </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Rim” </td> <td>1939 </td> <td>Rumunia </td> <td>600/801* </td> <td>zatonął </td></tr> <tr> <td>„Parita” </td> <td>1939 </td> <td>Francja i Rumunia </td> <td>850 </td> <td>pasażerowie złapani i po czasie wypuszczeni </td></tr> <tr> <td>„Ajos Nikolaos” </td> <td>1939 </td> <td>Rumunia </td> <td>795/809* </td> <td>sukces </td></tr> <tr> <td>„Naomi Julia” </td> <td>1939 </td> <td>Rumunia </td> <td>1130 </td> <td>pasażerowie złapani i po czasie wypuszczeni </td></tr> <tr> <td>„Sakarya” </td> <td>1940 </td> <td>Rumunia </td> <td>2228/2400/2174* </td> <td>transport zatrzymany przez Brytyjczyków </td></tr> <tr> <td>„Pencho” </td> <td>1940 </td> <td> </td> <td>510/500/514* </td> <td>zatonął </td></tr> <tr> <td>„<a href="/wiki/Zatopienie_MV_Strumy" title="Zatopienie MV Strumy">Struma</a>” </td> <td>1941–1942 </td> <td>Rumunia </td> <td>769/767* </td> <td>zatonął </td></tr></tbody></table> <p><small>* Liczba pasażerów różni się w zależności od źródła, z którego korzystał Artur Patek.</small> <small>Źródło: Artur Patek, <i>Żydzi w drodze do Palestyny 1934–1944. Szkice z dziejów aliji bet nielegalnej imigracji żydowskiej</i>, Avalon: Kraków 2009, s. 296–301.</small> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nielegalna_emigracja_a_II_Rzeczpospolita">Nielegalna emigracja a II Rzeczpospolita</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Edytuj sekcję: Nielegalna emigracja a II Rzeczpospolita" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nielegalna emigracja a II Rzeczpospolita"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Emigracja żydowska była pomysłem, który znalazł uznanie w kręgach władz II RP. Postrzegano ją jako sposób na rozwiązanie „problemu żydowskiego”. Nasilająca się kampania antyżydowska środowisk prawicowych w latach 30. XX wieku sprawiała, że Żydzi oraz Sanacja znaleźli wspólny mianownik w kwestii wyjazdu z Polski. Władze II RP były, tak jak Żydzi, zaniepokojone ograniczeniami imigracji do Palestyny wprowadzanych przez Brytyjczyków. Polscy oficjele wspominali o tym na forum <a href="/wiki/Liga_Narod%C3%B3w" title="Liga Narodów">Ligi Narodów</a> oraz w notach dyplomatycznych kierowanych do rządu brytyjskiego. <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Beck" title="Józef Beck">Józef Beck</a> wielokrotnie na arenie międzynarodowej podkreślał polskie poparcie dla stworzenia żydowskiej siedziby narodowej w Palestynie, co wynikało z możliwości zmniejszenia liczby Żydów w kraju. Kiedy w 1935 roku utworzono NOS, rewizjoniści przygotowali <i>plan dziesięcioletni</i>. Zakładał on wyjazd do Palestyny 1,5 miliona Żydów z Europy w ciągu 10 lat. W tej kwestii Żabotyński oraz lokalni działacze rewizjonistyczni spotykali się z rządem polskim w celu nawiązania współpracy dotyczącej emigracji. Rząd Polski wydawał paszporty, organizował szkolenia, a nawet przydzielał środki finansowe na podróż. Rząd instruował władze wojewódzkie, policję oraz inne struktury, aby nie utrudniały procedur paszportowych, wydawały pozwolenia na wyjazd turystyczny czy też, żeby nie dokonywały szczegółowych kontroli. Szczególnie popularna była emigracja turystyczna. Biura podróży i urzędy wspomagały tę operację, jak mogły, dbając o ważność paszportów czy wiz. W 1933 roku w Tel Awiwie miało przebywać aż 10&#160;000 takich osób. Wyjazdy te odbywały się też do innych krajów na świecie. Ogłaszano je w gazetach wraz z instrukcjami, co należy zabrać ze sobą. W 1938 roku powstał za zgodą <a href="/wiki/Ministerstwo_Spraw_Wewn%C4%99trznych_(1918%E2%80%931945)" title="Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (1918–1945)">MSW</a> Wydział turystyczny gazety „<a href="/w/index.php?title=Unzer_Welt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unzer Welt (strona nie istnieje)">Unzer Welt</a>”. Miała ona prawo organizacji wycieczek poza granice w jedną stronę. Przyznawała wizy wyjazdowe, pomagała wypełnić wnioski o paszport, które można było otrzymać bez potwierdzenia o obywatelstwie polskim. Mimo to, władze polskie robiły wszystko, aby o pomocy Żydom nie dowiedziała się Wielka Brytania. Dlatego m.in. żaden polski statek nie został zaangażowany w emigrację, a MSW prosiło tytuły prasowe, aby reklamy wyjazdów nie zdradzały zbyt dużo szczegółów. Ostatecznie, według oficjalnych źródeł, emigracja turystyczna w latach 1938–1939 wyniosła 7323 osoby, a ogólna emigracja żydowska z Polski w 1938 roku wyniosła 14&#160;404 osoby<sup id="cite_ref-CITEREFPatek200993–110_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFPatek200993–110-69">[69]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Organizacje_związane_z_ruchem_rewizjonistycznym"><span id="Organizacje_zwi.C4.85zane_z_ruchem_rewizjonistycznym"></span>Organizacje związane z ruchem rewizjonistycznym</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Edytuj sekcję: Organizacje związane z ruchem rewizjonistycznym" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Organizacje związane z ruchem rewizjonistycznym"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Irgun_Cewai_Leumi">Irgun Cewai Leumi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Edytuj sekcję: Irgun Cewai Leumi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Irgun Cewai Leumi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Irgun_Cewai_Leumi" title="Irgun Cewai Leumi">Irgun Cewai Leumi</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Irgun.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Irgun.png/220px-Irgun.png" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Irgun.png/330px-Irgun.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Irgun.png/440px-Irgun.png 2x" data-file-width="494" data-file-height="628" /></a><figcaption>Logo <a href="/wiki/Irgun_Cewai_Leumi" title="Irgun Cewai Leumi">Irgunu</a></figcaption></figure> <p>Irgun był pierwszą paramilitarną organizacją podziemną powiązaną z rewizjonizmem. Powstał w 1931 roku w wyniku rozłamu, do którego doszło w Haganie. Część z jej członków nie było usatysfakcjonowanych bierną odpowiedzią organizacja na <a href="/wiki/Zamieszki_w_Palestynie_(1929)" title="Zamieszki w Palestynie (1929)">zamieszki arabskie z 1929 roku</a>. Członkowie Bejtaru, którzy upatrywali w Haganie przyszłe siły zbrojne państwa żydowskiego uznali, że formacja samoobrony powinna podjąć zdecydowane, nawet ofensywne, działania w odpowiedzi na arabską agresję. Kiedy w 1936 roku wybuchło arabskie powstanie, Irgun podjął aktywną obronę, dokonując często ataków odwetowych. Z czasem w kręgach Irgunu narodziła się nowa polityka, która zakładała użycie broni w walce o niepodległość państwa żydowskiego. Nawiązano dodatkowo kontakty z Bejtarem w celu szkoleń wojskowych. Po śmierci Żabotyńskiego w 1940 roku członkowie Irgunu i Bejtaru zaczęli wstępować do <a href="/wiki/British_Army" title="British Army">armii brytyjskiej</a>. Jednakże nieprzychylna syjonistom polityka Brytyjczyków i niejasna postawa wobec państwa żydowskiego sprawiły, że w 1944 roku odtworzono dowództwo Irgunu, a jego dowódcą został Menachem Begin. W tym samym roku ogłosił on <a href="/w/index.php?title=Rewolta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rewolta (strona nie istnieje)">Rewoltę</a>, która wymierzona była we władze Mandatu Palestyny w celu wyparcia z niego Brytyjczyków. W okresie walki z Brytyjczykami wielu członków organizacji zostało internowanych do Afryki ze względu na stosowanie metod terrorystycznych w walce. Syjoniści, w tym także rewizjoniści, mieli problemy wizerunkowe spowodowane akcjami przeprowadzanymi przez Irgun. W 1945 roku Irgun wszedł w skład <a href="/w/index.php?title=Hebrajski_Ruchu_Oporu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hebrajski Ruchu Oporu (strona nie istnieje)">Hebrajskiego Ruchu Oporu</a> łączącego i koordynującego operacje Hagany, Lechi i Irgunu. Jednak przeprowadzony przez ugrupowanie <a href="/wiki/Zamach_na_hotel_King_David_w_Jerozolimie" title="Zamach na hotel King David w Jerozolimie">atak na hotel King David w Jerozolimie</a> w 1946 roku doprowadził do rozwiązania tej struktury. Irgun nie uznał <a href="/wiki/Rezolucja_Zgromadzenia_Og%C3%B3lnego_ONZ_nr_181" title="Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181">rezolucji nr 181 ONZ</a>, która podzieliła Palestynę na państwo żydowskie i arabskie. Walczył do czerwca 1948 roku, kiedy został włączony w skład <a href="/wiki/Si%C5%82y_Obronne_Izraela" title="Siły Obronne Izraela">Sił Obronnych Izraela</a> (Cahal)<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198895–99,_234–243_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198895–99,_234–243-70">[70]</a></sup>. </p><p>Najbardziej znane wydarzenia, w jakich brał udział Irgun: </p> <ul><li><a href="/wiki/Atak_na_wi%C4%99zienie_w_Akce" title="Atak na więzienie w Akce">atak na więzienie w Akce</a><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71">[71]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Bitwy_o_Jerozolim%C4%99_(1948)" title="Bitwy o Jerozolimę (1948)">bitwy o Jerozolimę</a><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72">[72]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Masakra_w_Dajr_Jasin" title="Masakra w Dajr Jasin">masakra w Dajr Jasin</a><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73">[73]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Zamach_na_hotel_King_David_w_Jerozolimie" title="Zamach na hotel King David w Jerozolimie">zamach na hotel King David w Jerozolimie</a><sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74">[74]</a></sup>;</li> <li><a href="/w/index.php?title=Zdobycie_Jafy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zdobycie Jafy (strona nie istnieje)">zdobycie Jafy</a><sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75">[75]</a></sup>;</li> <li><a href="/w/index.php?title=Alija_Af_Al_Pi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alija Af Al Pi (strona nie istnieje)">alija Af Al Pi</a><sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76">[76]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lechi">Lechi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Edytuj sekcję: Lechi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Lechi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Lechi" title="Lechi">Lechi</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:AVRAHAM_STERN_(YAIR),_ONE_OF_THE_FOUNDERS_OF_THE_%22ETZEL%22_UNDERGROUND_ORGANIZATION_AND_LATER_FOUNDER_AND_HEAD_OF_THE_%22LEHI%22_UNDERGROUND_MOVEMENT_MURDERD193-062.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/AVRAHAM_STERN_%28YAIR%29%2C_ONE_OF_THE_FOUNDERS_OF_THE_%22ETZEL%22_UNDERGROUND_ORGANIZATION_AND_LATER_FOUNDER_AND_HEAD_OF_THE_%22LEHI%22_UNDERGROUND_MOVEMENT_MURDERD193-062.jpg/220px-thumbnail.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/AVRAHAM_STERN_%28YAIR%29%2C_ONE_OF_THE_FOUNDERS_OF_THE_%22ETZEL%22_UNDERGROUND_ORGANIZATION_AND_LATER_FOUNDER_AND_HEAD_OF_THE_%22LEHI%22_UNDERGROUND_MOVEMENT_MURDERD193-062.jpg/330px-thumbnail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/AVRAHAM_STERN_%28YAIR%29%2C_ONE_OF_THE_FOUNDERS_OF_THE_%22ETZEL%22_UNDERGROUND_ORGANIZATION_AND_LATER_FOUNDER_AND_HEAD_OF_THE_%22LEHI%22_UNDERGROUND_MOVEMENT_MURDERD193-062.jpg/440px-thumbnail.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="3072" /></a><figcaption><a href="/wiki/Awraham_Stern" title="Awraham Stern">Awraham Stern</a></figcaption></figure> <p>W 1939 roku, kiedy wybuchła druga wojna światowa Irgun zawiesił działania zbrojne. Dowództwo tej organizacji, tak jak i część rewizjonistów, uznali, że nastał czas normalizacji działań politycznych, a Brytyjczycy jako przeciwnicy <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Hitlera</a> i <a href="/wiki/Pa%C5%84stwa_Osi" title="Państwa Osi">państw Osi</a> mogą stać się partnerem we współpracy. W zamian za pomoc zaoferowaną sojusznikom Żydzi liczyli na realizację politycznych obietnic z deklaracji Balfoura. Innego zdania był jednak <a href="/wiki/Awraham_Stern" title="Awraham Stern">Awraham Stern</a>, który uznał czas wojny za okres dający możliwość realizacji celów narodowych, a współpracować należało z tym, kto zaoferuje najwięcej. Dlatego też w 1940 roku doszło do rozłamu wewnątrz Irgunu. Bojownicy popierający stanowisko Sterna utworzyli z nim Lechi (znaną jako Gang Sterna). Od początku uważali oni, że Żydzi to naród wojowników i zaoferowano pomoc Wielkiej Brytanii w zamian za natychmiastowe utworzenie państwa żydowskiego. Propozycja została odrzucona przez rząd brytyjski. Lechi nie była dużą organizacją posiadającą potencjał do wykorzystania w trakcie wojny. W związku z odrzuceniem pomocy przez Brytyjczyków Stern uznał ich za wroga i w myśl swojego postulatu o współpracy z mogącym dać jak najwięcej, zaczęto nawiązywać rozmowy z <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszą</a>, <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">Związkiem Radzieckim</a> i <a href="/wiki/W%C5%82ochy_w_czasie_II_wojny_%C5%9Bwiatowej" title="Włochy w czasie II wojny światowej">Włochami</a>. W 1942 roku Stern został zabity przez brytyjski wywiad, co zmniejszyło skuteczność rozmów międzynarodowych Lechi. Działalność organizacji ograniczała się do stosowania metod terrorystycznych i pojedynczych ataków na reprezentantów władz brytyjskich i armii. W 1944 roku Lechi podjęła działania poza granicami Palestyny. W listopadzie tego samego roku przeprowadzono najgłośniejszy atak organizacji – zabito <a href="/wiki/Walter_Guinness" title="Walter Guinness">Waltera Guinessa</a>, barona Moyne, w Kairze. Operacja ta spowodowała, że brytyjskie siły bezpieczeństwa razem z dowództwem Hagany rozpoczęli <i><a href="/wiki/Ha-Sezon" title="Ha-Sezon">sezon polowań</a></i>, w którym próbowano wyeliminować i internować najważniejszych działaczy Irgunu oraz Lechi. W 1945 roku Lechi była częścią Hebrajskiego Ruchu Oporu. Organizacja zasłynęła również z zabójstwa hrabiego <a href="/wiki/Folke_Bernadotte" title="Folke Bernadotte">Folkego Bernadotte</a>, mediatora <a href="/wiki/Organizacja_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Organizacja Narodów Zjednoczonych">ONZ</a>, w Jerozolimie 17 września 1948 roku<sup id="cite_ref-CITEREFShavit1988230–235_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit1988230–235-77">[77]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFSzapira1992346–351_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFSzapira1992346–351-78">[78]</a></sup>. Członkiem Lechi był późniejszy premier Izraela <a href="/wiki/Icchak_Szamir" title="Icchak Szamir">Icchak Szamir</a>. Po rozwiązaniu organizacji w maju 1948 roku utworzono partię polityczną nazwaną <a href="/wiki/Lista_Bojownik%C3%B3w" title="Lista Bojowników">Listą Bojowników</a>. Wystartowała w <a href="/wiki/Wybory_parlamentarne_w_Izraelu_w_1949_roku" title="Wybory parlamentarne w Izraelu w 1949 roku">wyborach w 1949 roku</a> i zdobyła 1 mandat. Później partia przestała istnieć<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79">[79]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Unia_Syjonistów_Rewizjonistów"><span id="Unia_Syjonist.C3.B3w_Rewizjonist.C3.B3w"></span>Unia Syjonistów Rewizjonistów</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Edytuj sekcję: Unia Syjonistów Rewizjonistów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Unia Syjonistów Rewizjonistów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg/220px-%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg" decoding="async" width="220" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg/330px-%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg/440px-%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%93_%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%A2%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99_%D7%A9%D7%9C_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A6%D7%94%D7%A8_%D7%91%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96_1948.jpg 2x" data-file-width="2530" data-file-height="2050" /></a><figcaption>Członkowie Unii Syjonistów Rewizjonistów w Paryżu. Od prawej stoją: Reuwen Hecht, <a href="/wiki/Szimszon_Unichman" title="Szimszon Unichman">Szimszon Juniczman</a>, Dawid Bukszpan, <a href="/wiki/Eli%E2%80%99ezer_Szostak" title="Eli’ezer Szostak">Eli’ezer Szostak</a> i Emanu’el Kohen. Na dole od prawej: <a href="/wiki/Aharon_Cwi_Propes" title="Aharon Cwi Propes">Aharon Cwi Propes</a>, Ja’akow Rubin, <a href="/wiki/Me%E2%80%99ir_Grossman" title="Me’ir Grossman">Me’ir Grossman</a>, <a href="/wiki/Arje_Altman" title="Arje Altman">Arje Altman</a> i Baruch Wajnsztajn</figcaption></figure><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Unia_Syjonist%C3%B3w_Rewizjonist%C3%B3w" title="Unia Syjonistów Rewizjonistów">Unia Syjonistów Rewizjonistów</a>.</i></div> <p>Powstała w <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryżu</a> w 1925 roku Unia Syjonistów Rewizjonistów była partią polityczną w ramach ruchu syjonistycznego. Do jej powstania doszło z powodu konfliktu, jaki narodził się pomiędzy Żabotyńskim a egzekutywą syjonistyczną w 1923 roku. Miano go wówczas skrytykować za kontakty, jakie nawiązał Żabotyński w 1919 roku z <a href="/wiki/Symon_Petlura" title="Symon Petlura">Symonem Petlurą</a> w celu utworzenia żydowskich oddziałów w strukturach armii ukraińskiej. Zarzucano mu hipokryzję i współpracę ze środowiskami, które dokonywały pogromów na Żydach. W wyniku sporów Żabotyński w 1923 roku złożył swój mandat delegata i wyjechał do Paryża w celu konsolidacji środowisk mu przychylnych. Program ugrupowania opierał się na dążeniu rewizjonistów w ramach ruchu syjonistycznego do budowania poparcia dla państwa żydowskiego w ramach całego Mandatu Palestyny. Tym samym Żabotyński wezwał do potępienia białej księgi opracowanej przez <a href="/wiki/Winston_Churchill" title="Winston Churchill">Winstona Churchilla</a> i przyjętej w 1922 roku, która akceptowała obietnice dane Żydom w deklaracji Balfoura, ale nie w ramach całego Mandatu Palestyny. Z ramienia Unii Żabotyński odbywał podróże po całym świecie w celu aktywizacji Żydów w diasporze i przekonywania ich do swoich racji. Od lat 30. XX wieku Żabotyński konsultował w ramach partii możliwe oddzielenie się od ŚOS i stworzenie alternatywnej struktury, która realizowałaby rewizjonistyczne postulaty. W 1931 roku w Calais egzekutywa Unii Syjonistów Rewizjonistów podjęła decyzję o wyjściu partii ze struktur Organizacji Syjonistycznej, a w 1935 roku doszło do utworzenia Nowej Organizacji Syjonistycznej<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80">[80]</a></sup>. W trakcie swojego istnienia partia była jednym z większych stronnictw w ramach ruchu syjonistycznego, jednak środowisko było bardzo podzielone, w szczególności w Palestynie. Jego struktury były zbyt słabe, żeby móc konkurować w Jiszuwie z <a href="/wiki/Mapai" title="Mapai">Mapai</a>. Według Szawita kierownictwo rewizjonistyczne reprezentowało zbytni elitaryzm, czasem zbyt oderwany od rzeczywistości<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198835–51_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198835–51-81">[81]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bejtar">Bejtar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Edytuj sekcję: Bejtar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bejtar"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Betar" title="Betar">Betar</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Betar_youth_camp_5.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Betar_youth_camp_5.jpg/220px-Betar_youth_camp_5.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Betar_youth_camp_5.jpg/330px-Betar_youth_camp_5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Betar_youth_camp_5.jpg/440px-Betar_youth_camp_5.jpg 2x" data-file-width="853" data-file-height="597" /></a><figcaption>Członkowie <a href="/wiki/Betar" title="Betar">Bejtaru</a> na obozie letnim w <a href="/wiki/Zakopane" title="Zakopane">Zakopanem</a></figcaption></figure> <p>Powstały w 1923 roku w <a href="/wiki/Ryga" title="Ryga">Rydze</a> Bejtar był organizacją młodzieżową syjonizmu rewizjonistycznego, która miała odzwierciedlać ideę Żabotyńskiego o samoobronie żydowskiej w diasporze. Założeniem organizacji była działalność wychowawcza, kulturowa i wojskowa wśród młodzieży żydowskiej w Europie i na świecie. Miała ona kształtować tzw. „nowego Żyda”, który nie uosabiałby już cech słabego i bezbronnego Żyda z diaspory<sup id="cite_ref-CITEREFHalkin2014138–145_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHalkin2014138–145-82">[82]</a></sup>. Szczególne znaczenie miało działanie Bejtaru w II RP. Było to spowodowane dużą liczbą mniejszości żydowskiej (3&#160;113&#160;900 osób, wg spisu z 1931 roku), która zamieszkiwała miasta, a także miejscowości prowincjonalne i handlowe. Liczby te wraz z antysemityzmem polskich partii chłopskich i prawicowych czyniły z polskich Żydów zaplecze nowego ruchu<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum19931–20,_110–118_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum19931–20,_110–118-83">[83]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFHeller20174–6_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHeller20174–6-84">[84]</a></sup>. Żabotyński postrzegał pojęcie i zadania pioniera inaczej niż żydowska lewica. Fizyczna praca na roli była ważna i stanowiła wartość wychowawczą, ale równie istotne było wypełnianie zadań wynikających z potrzeb ruchu narodowego. Młodzieżówka miała charakter paramilitarny<sup id="cite_ref-CITEREFSzapira1992161_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFSzapira1992161-85">[85]</a></sup>. Jego członkowie mieli cechować się nieskazitelną postawą moralną i duchową. Na obozach szkoleniowych wykładano hebrajską literaturę, poezję i kulturę. Wychowanie w Bejtarze miało kształtować patriotyczne postawy, oddanie państwu i narodowi<sup id="cite_ref-CITEREFShindler2006151–152_86-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler2006151–152-86">[86]</a></sup>. Od połowy lat 30. XX wieku organizacja zaczęła się radykalizować ze względu na brak postępów w kwestii utworzenia państwa żydowskiego przy pogarszającej się sytuacji Żydów w Europie. Do głosu w Bejtarze zaczęli dochodzić radykalni działacze, którzy postulowali walkę zbrojną o własne państwo i atak na Palestynę z morza. Doszło do nawiązania współpracy między młodzieżówką a Irgunem. Rozłam między Żabotyńskim a Bejtarem nastąpił w 1938 roku, kiedy na 3. Światowej Konferencji Bejtaru w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a>, ówczesny szef Bejtaru w Polsce Menachem Begin, wezwał rewizjonistów do postawy ofensywnej<sup id="cite_ref-CITEREFShindler2006189–194,_205–209_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler2006189–194,_205–209-87">[87]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFShavit1988218–219_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit1988218–219-88">[88]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Brit_he-Chajal">Brit he-Chajal</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Edytuj sekcję: Brit he-Chajal" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Brit he-Chajal"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Brit_he-Chajal" title="Brit he-Chajal">Brit he-Chajal</a>.</i></div> <p>Ruch afiliowany przy syjonizmie rewizjonistycznym. Został założony w Rzeczypospolitej Polskiej w 1933 roku i zrzeszał żydowskich weteranów <a href="/wiki/Wojsko_Polskie_(II_RP)" title="Wojsko Polskie (II RP)">Wojska Polskiego</a> i <a href="/wiki/Legiony_Polskie_(1914%E2%80%931918)" title="Legiony Polskie (1914–1918)">Legionów</a>. Brit he-Chajal miał być ideologicznym kontynuatorem Legionu Żydowskiego. W 1936 roku ruch miał na terenie całej Polsce aż 300 oddziałów i 20&#160;000 członków. Działalność Brit he-Chajalu skupiała się głównie w Polsce, gdzie ruch był najsilniej rozwinięty. Jednak swoje przedstawicielstwa miał także w <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stanach Zjednoczonych</a>, <a href="/wiki/Czechos%C5%82owacja" title="Czechosłowacja">Czechosłowacji</a> i Mandacie Palestyny. Jego przeznaczeniem było szkolenie i zrzeszanie Żydów, którzy w przyszłości mieli stanowić rezerwę dla armii żydowskiej wzorowanej na Legionie Żydowskim<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198886–87_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198886–87-89">[89]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFLapidot2014241–242_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLapidot2014241–242-90">[90]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nowa_Organizacja_Syjonistyczna">Nowa Organizacja Syjonistyczna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Edytuj sekcję: Nowa Organizacja Syjonistyczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nowa Organizacja Syjonistyczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Nowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Nowa Organizacja Syjonistyczna">Nowa Organizacja Syjonistyczna</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png/220px-Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png/330px-Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png/440px-Ulotka_wyborcza_rewizjonist%C3%B3w_18._Kongres_Syjonistyczny_1933.png 2x" data-file-width="668" data-file-height="889" /></a><figcaption>Ulotka wyborcza wspólnej listy <a href="/wiki/Unia_Syjonist%C3%B3w_Rewizjonist%C3%B3w" title="Unia Syjonistów Rewizjonistów">Ha-Coharu</a> i <a href="/wiki/Betar" title="Betar">Betaru</a> na 18. Kongres Syjonistyczny w 1933 roku w Pradze.</figcaption></figure> <p>Organizacja powstała w 1935 roku w wyniku konfliktów, jakie powstały pomiędzy Żabotyńskim a kierownictwem Organizacji Syjonistycznej w latach 30. XX wieku. Głównymi elementem sporu była polityka egzekutywy syjonistycznej, która nie akceptowała próśb Żabotyńskiego o potrzebie rozpoczęcia masowej i jak najszybszej emigracji żydowskiej do Palestyny. Rewizjoniści nie zgadzali się z Waizmannem twierdzącym, iż można w sposób pokojowy żyć i współpracować z ludnością arabską. W 1931 roku na Kongresie Syjonistycznym nie zgodzono się z postulatem rewizjonistów chcących ustalić, że głównym celem syjonizmu powinno być utworzenie suwerennego państwa żydowskiego w ramach Mandatu Palestyny<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198842,_60_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198842,_60-91">[91]</a></sup>. W 1933 roku doszło do zabójstwa <a href="/wiki/Chaim_Arlosoroff" title="Chaim Arlosoroff">Chaima Arlosoroffa</a> w <a href="/wiki/Tel_Awiw-Jafa" title="Tel Awiw-Jafa">Tel Awiwie</a>, które doprowadziło do pogorszenia relacji pomiędzy rewizjonistami i socjalistami w Jiszuwie, na korzyść tych drugich<sup id="cite_ref-CITEREFShindler2015110–111,_140_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler2015110–111,_140-92">[92]</a></sup>. Napięte stosunki znalazły swój koniec w 1935 roku, kiedy doszło do referendum w ruchu rewizjonistycznym na temat, czy zostać w Organizacji Syjonistycznej, czy utworzyć oddzielne struktury. Wynik wskazał na utworzenie Nowej Organizacji Syjonistycznej. Działalność NOS skupiała się w II RP, gdzie rewizjonizm miał największe poparcie. Głównym pomysłem NOS było przetransportowanie 1,5 miliona Żydów z Europy do Palestyny w ciągu 10 lat<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum199345_93-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum199345-93">[93]</a></sup>. Szczególnie dobre relacje Żabotyński nawiązał z rządami <a href="/wiki/Sanacja" title="Sanacja">Sanacji</a>. Wykorzystano to, że rząd polski postrzegał masowe emigracje Żydów z kraju za element niwelujący napięcia polsko-żydowskie oraz mogący rozwiązać tzw. problem żydowski na prawicy. Z kolei rewizjoniści postrzegali to za możliwość poszerzania swoich wpływów wśród polskich Żydów<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum199360–61_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum199360–61-94">[94]</a></sup>. Dodatkowo w ramach współpracy pomiędzy władzami II RP a NOS była pomoc wojskowa pod postacią szkoleń dla Bejtaru i Irgunu oraz sprzedaży broni dla Irgunu w Palestynie<sup id="cite_ref-CITEREFWeinbaum1993133–142_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWeinbaum1993133–142-37">[37]</a></sup>. Po 1935 roku polskie MSZ uznało, że „stanowisko Polski niemal całkowicie pokrywa się ze stanowiskiem syjonistów–rewizjonistów” i zaczęto wydawać zgody na eksport uzbrojenia do Palestyny. Od 1936 roku do 1939 roku wysyłano na Bliski Wschód broń bez numerów i oznakowania, które pozwalałoby na identyfikację kraju pochodzenia. Do 1939 roku miano wyeksportować broń o wartości 1&#160;500&#160;000 złotych<sup id="cite_ref-CITEREFŁazor2010217_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFŁazor2010217-95">[95]</a></sup>. Polska sprzedawała żydowskim aeroklubom związanym z podziemiem w Palestynie również samoloty i szybowce. Do września 1937 roku sprzedano pięć maszyn <a href="/wiki/RWD" title="RWD">RWD</a> (różnych typów)<sup id="cite_ref-CITEREFŁazor2010218–219_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFŁazor2010218–219-96">[96]</a></sup>. Śmierć Żabotyńskiego pozostawiła rewizjonistów bez charyzmatycznego przywódcy w ruchu syjonistycznym, co w rezultacie doprowadziło do wstąpienia NOS do Światowej Organizacji Syjonistycznej<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198872_97-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198872-97">[97]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Keren_Tel_Chaj">Keren Tel Chaj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Edytuj sekcję: Keren Tel Chaj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Keren Tel Chaj"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Keren Tel Chaj był funduszem powstałym po zamieszkach w Palestynie w 1929 roku w celu zbierania funduszy na zakup broni, szkoleń wojskowych, wspieranie „sportu obronnego”, przysposobienia zawodowego, działalności osadniczej w Palestynie i pomocy młodzieży żydowskiej w walce o niepodległe państwo żydowskie<sup id="cite_ref-CITEREFBen-Jerucham1969218_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBen-Jerucham1969218-98">[98]</a></sup><sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99">[99]</a></sup>. Po 1929 roku fundusz przeznaczał pieniądze na boks, strzelectwo do celu, szermierkę i <a href="/wiki/Ju-jitsu" title="Ju-jitsu">ju jitsu</a>, a także wspierał edukację topografii czy pracy w polu. Po powstaniu Nowej Organizacji Syjonistycznej Keren Tel Chaj prezentowany był jako jedyny fundusz żydowskiego ruchu wolnościowego, który: dawał możliwość walki o stworzenie warunków do powstania państwa żydowskiego, wspierał żydowskich pionierów w Palestynie, wspierał działalność kolonizatorską i gospodarczą w Palestynie, wspierał duchowo i finansowo młodzież żydowską<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100">[100]</a></sup>. Najbardziej w organizację działalności funduszu w terenie zaangażowany był Bejtar. Jednak działalność Keren Tel Chaj nie mogła się równać z działalnością i popularnością <a href="/wiki/%C5%BBydowski_Fundusz_Narodowy" title="Żydowski Fundusz Narodowy">Keren Kajemet le-Israel</a><sup id="cite_ref-CITEREFBen-Jerucham1969219_101-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBen-Jerucham1969219-101">[101]</a></sup>. W latach 30. XX wieku apele o wsparcie funduszu i jego rozwój wystosował sam Żabotyński<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102">[102]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Inne_organizacje">Inne organizacje</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Edytuj sekcję: Inne organizacje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Inne organizacje"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W ramach ruchu rewizjonistycznego działały także inne organizacje: </p> <ul><li><b>Brit ha-Chaszmonaim</b> – religijna grupa harcerska sympatyzująca z rewizjonizmem<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198887_103-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198887-103">[103]</a></sup>,</li> <li><b>Brit Jeszurun</b> – założona w 1933 roku organizacja Żydów ortodoksyjnych, działająca w ramach Unii Syjonistów Rewizjonistów. Pierwsi członkowie przyszli z ruchu <a href="/wiki/Mizrachi" title="Mizrachi">Mizrachi</a>. W 1935 roku miała już 7000 członków<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198887_103-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198887-103">[103]</a></sup><sup id="cite_ref-:1_104-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-104">[104]</a></sup>.</li> <li><b>Nordia</b> – organizacja zrzeszająca młodzież sportową<sup id="cite_ref-:1_104-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-104">[104]</a></sup>,</li> <li><b>El Al</b> – związek studentów rewizjonistów na uniwersytetach w <a href="/wiki/Uniwersytet_w_Hajfie" title="Uniwersytet w Hajfie">Hajfie</a> i <a href="/wiki/Uniwersytet_Hebrajski_w_Jerozolimie" title="Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie">Jerozolimie</a>. Działała w ramach <b>Jawne we-Jodefat</b>, czyli Narodowego Związku Nauczycieli Akademickich<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198887_103-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198887-103">[103]</a></sup>.</li> <li><b>Waraf</b> – była związkiem rewizjonistycznych studentek, założonym w 1935 roku. W szczytowym momencie miała 4000 członkiń<sup id="cite_ref-CITEREFShavit198887_103-3" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit198887-103">[103]</a></sup>,</li> <li><b>Brit Awoda-Menora</b> – organizacja powstała w 1934 roku. Miała ona na celu pozyskanie dla rewizjonizmu młodzieży żydowskiej, która już pracowała, ale nie była jeszcze zrzeszona politycznie, a także poddanie jej procesowi hebraizacji i przystosowania do realiów palestyńskich<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105">[105]</a></sup>.</li> <li><b>Związek Młodzieży Syjonistów Rewizjonistów „Masada” w Polsce</b><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106">[106]</a></sup> – ze względu na to, że w Polsce rewizjonizm miał duże poparcie, a organizacje takie jak Bejtar czy Brit he-Chajal zajmowały się szeroką działalnością, to powołano w 1927 lub 1928 roku do życia organizację zajmującą się głównie młodzieżą uczącą się, której dyrekcje szkół stwarzały problemy lub zabraniały działalności w Bejtarze<sup id="cite_ref-CITEREFBen-Jerucham1969233–234_107-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBen-Jerucham1969233–234-107">[107]</a></sup>. Masada organizowała obozy letnie, na których odbywały się szkolenia pod nadzorem instruktorów Bejtaru oraz wycieczki, wychowywała młodych w duchu rewizjonistycznym, aby w przyszłości stali się inteligencją i przyszłymi kadrami narodu żydowskiego<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108">[108]</a></sup><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109">[109]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rewizjonizm_a_faszyzm">Rewizjonizm a faszyzm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Edytuj sekcję: Rewizjonizm a faszyzm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rewizjonizm a faszyzm"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ja’akow Szawit pisze, iż wrogość rewizjonizmu wobec socjalistów oraz ich narodowy charakter sprzyjały postrzeganiu ruchu w latach 20. XX wieku jako <a href="/wiki/Faszyzm" title="Faszyzm">faszystowski</a>. Syjonistyczna lewica prezentowała się wówczas jako awangarda ludu, strażnik narodowych interesów, z kolei rewizjoniści jawili się jako rewolucyjny i reakcjonistyczny ruch. Największe obawy budziła działalność Żabotyńskiego w Organizacji Syjonistycznej. W wyborach lokalnych w Tel Awiwie największe poparcie rewizjoniści otrzymywali od ówczesnej klasy średniej, natomiast w Jiszuwie często głosy rewizjonistów pokrywały się z głosami lewicowej <a href="/wiki/Achdut_ha-Awoda" title="Achdut ha-Awoda">Achdut ha-Awoda</a>. Według Szawita ogólny wizerunek ruchu Żabotyńskiego wynika z łączenia rewizjonistów z prawicą. W ówczesnej Europie do prawicy zaliczano również faszystów, <a href="/wiki/Narodowy_socjalizm" class="mw-redirect" title="Narodowy socjalizm">nazistów</a> i ruchy narodowe. To porównanie było bardzo często wykorzystywane przez syjonistyczną lewicę w Europie. Sam Ben Gurion określał rewizjonistów mianem „żydowskich faszystów”. Podobnie przedstawiano Irgun i Lechi jako nazistowskie ruchy<sup id="cite_ref-CITEREFShavit1988350–357_110-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit1988350–357-110">[110]</a></sup>. Stosunek samego Żabotyńskiego do faszystowskich Włoch został określony, przez Hillela Halkina, za ambiwalentny. Jednak stosunek do faszyzmu jako ideologii politycznej już nie. W 1926 roku Żabotyński miał pisać, że to bydło posiada liderów, z kolei cywilizowani ludzie już nie<sup id="cite_ref-CITEREFHalkin2014152_111-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHalkin2014152-111">[111]</a></sup>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Birion2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Birion2.jpg/199px-Birion2.jpg" decoding="async" width="199" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Birion2.jpg/299px-Birion2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Birion2.jpg/398px-Birion2.jpg 2x" data-file-width="524" data-file-height="784" /></a><figcaption>Główni działacze Brit ha-Birjonim. Od lewej: <a href="/wiki/Abba_Achimeir" title="Abba Achimeir">Abba Achimeir</a>, <a href="/wiki/Uri-Cewi_Grinberg" title="Uri-Cewi Grinberg">Uri Cwi Grinberg</a> i <a href="/wiki/Jehoszu%E2%80%99a_Jejwin" title="Jehoszu’a Jejwin">Jehoszu’a Jejwin</a>.</figcaption></figure> <p>Inne wrażenie można było odnieść, skupiając się na poszczególnych postaciach i odłamach rewizjonizmu. Szawit wskazuje, że palestyńskie, militarne skrzydło rewizjonizmu wykazywało podziw w stosunku do faszyzmu. Nie wynikało to jednak z prostej opozycji do komunizmu. Miało to jednak głębsze podłoże. Abba Achimeir postrzegał faszyzm włoski jako siłę, która tchnęła w młodzież nowego ducha, był to masowy ruch wyzwolenia narodowego. Dla Achimeira faszyzm stanowił alternatywę dla niebezpiecznego bolszewizmu i dekadenckiej demokracji. Uważał on, że syjonizm ma przynieść Żydom wyzwolenie narodowe, podobnie jak faszyzm. Wyzwolenie to miało odbyć się poprzez industrializację i modernizację. W związku z tym, że militaryzm palestyńskich rewizjonistów zyskiwał popularność wśród europejskich rewizjonistów, to w prasie związanej z Bejtarem można znaleźć wiele pozytywnych słów na temat włoskich faszystów<sup id="cite_ref-CITEREFShavit1988363–366_112-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit1988363–366-112">[112]</a></sup>. W Palestynie Achimeir był przywódcą ruchu <a href="/wiki/Brit_ha-Birjonim" title="Brit ha-Birjonim">Brit ha-Birjonim</a>, który głównego wroga widział w socjalistach i komunistach. Grupa nawiązywała tradycjami do <a href="/wiki/Sykariusze" title="Sykariusze">Sykariuszy</a> i <a href="/wiki/Zeloci" title="Zeloci">Zelotów</a>. Postrzegana była przez żydowską lewicę w Jiszuwie za ruch hitlerowski, mimo że brał on udział w antynazistowskich zamieszkach w Jerozolimie w 1933 roku. Żabotyński podziwiał ferwor grupy a mimo to potępiał publiczne uwielbienie Achimeira dla faszyzmu<sup id="cite_ref-CITEREFLaqueur2003363–365_113-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLaqueur2003363–365-113">[113]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFShavit1988368–369_114-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit1988368–369-114">[114]</a></sup>. </p><p>Szawit podkreśla, że rozciągnięty na cały ruch rewizjonistyczny pogląd o faszystowskich sympatiach wynikał w dużej mierze z pism i artykułów intelektualistów rewizjonistycznych, którzy uważali faszyzm za pozytywny ruch narodowy. Dodatkowo militaryzm Bejtaru wraz z jego umundurowaniem i oddaniem idei państwa jako centralnego elementu życia narodu mógł rodzić wrażenie podobieństwa z faszyzmem<sup id="cite_ref-CITEREFShavit1988370–371_115-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShavit1988370–371-115">[115]</a></sup>. </p><p>Po dojściu Hitlera do władzy w 1933 roku część maksymalistów wierzyła, że rewizjoniści mogą wyciągnąć wnioski ze sposobu, w jaki naziści doszli do władzy. Zanim jeszcze naziści doszli do władzy, to działacz Brit ha-Birjonim Jehoszua Jejwin przedstawiał ich jako przykład ruchu narodowowyzwoleńczego na równi z ruchem <a href="/wiki/Giuseppe_Garibaldi" title="Giuseppe Garibaldi">Garibaldiego</a>, Piłsudskiego, <a href="/wiki/Legiony_Polskie_(1914%E2%80%931918)" title="Legiony Polskie (1914–1918)">Legionów</a> i <a href="/wiki/Czeski_Sok%C3%B3%C5%82" title="Czeski Sokół">Sokoła</a> z <a href="/wiki/Czechos%C5%82owacja" title="Czechosłowacja">Czechosłowacji</a>. Uważano nawet, że rządy nazistów doprowadzą do przebudzenia niemieckich Żydów i nakłonią ich do wyjazdu. Żabotyński jednak przestrzegał rewizjonistów przed Hitlerem. Twierdził bowiem, iż podstawą niemieckiego nazizmu jest antysemityzm – ideologia, która przyniosła Żydom wiele cierpienia. Dopiero w momencie, kiedy naziści zaczęli wprowadzać antysemickie ustawodawstwo, to maksymaliści poparli apele Żabotyńskiego. Wielu z nich wzięło udział w atakach na niemieckie placówki dyplomatyczne, firmy i biura w Jerozolimie i <a href="/wiki/Hajfa" title="Hajfa">Hajfie</a>. Sam przywódca rewizjonistów postrzegał maksymalistów jako ludzi, którzy opuścili tradycję żydowską na rzecz rewolucyjnych teorii. Shindler uważa jednak, że zainteresowanie maksymalistów nazizmem doprowadziło do trwałego określenia rewizjonistów mianem żydowskich faszystów<sup id="cite_ref-CITEREFShindler2015104–109_116-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFShindler2015104–109-116">[116]</a></sup>. </p><p>Jacob de Haas, jeden z przewodniczących kongresu założycielskiego NOS opisał swoich towarzyszy jako niechętnych demokracji i komunizmowi, ale nie byli oni też faszystami, mieli być „tylko antydemokratami”. Jednak Wolfgang von Weisl, skarbnik NOS, stwierdził, że rewizjoniści mimo różnic między sobą, w większości sympatyzowali z włoskim faszyzmem. Część z nich cieszyła się ze zwycięstwa politycznego Mussoliniego na Półwyspie Apenińskim, a później także po <a href="/wiki/Wojna_w%C5%82osko-abisy%C5%84ska_(1935%E2%80%931936)" title="Wojna włosko-abisyńska (1935–1936)">kampanii w Abisynii</a><sup id="cite_ref-CITEREFBrenner198379_117-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrenner198379-117">[117]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Prasa_rewizjonistyczna">Prasa rewizjonistyczna</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Edytuj sekcję: Prasa rewizjonistyczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prasa rewizjonistyczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jak każdy ruch polityczny rewizjonizm posiadał własne tytuły prasowe, na których łamach pisali lokalni lub też światowi działacze. Promowano w nich idee całego ruchu lub też poszczególnych frakcji. Gazety te wychodziły w różnych językach: polskim, hebrajskim i jidysz. Wśród pierwszych były: „<a href="/w/index.php?title=Chad_Ness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chad Ness (strona nie istnieje)">Chad Ness</a>”, „Jerozolima Wyzwolona” i „Trybuna Narodowa” (wszystkie trzy wydawane w II RP)<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118">[118]</a></sup><sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119">[119]</a></sup><sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120">[120]</a></sup>. W hebrajskim ukazywały się: „<a href="/w/index.php?title=Chazit_ha-Am&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chazit ha-Am (strona nie istnieje)">Chazit ha-Am</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;">&#65279;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2909717#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2909717">(inne języki)</a></span>” i „Ha-Maszkif” (obie wydawane w Mandacie Palestyny/Izraelu)<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121">[121]</a></sup><sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122">[122]</a></sup>. Z kolei w jidysz ukazywała się „<a href="/w/index.php?title=Di_Tat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Di Tat (strona nie istnieje)">Di Tat</a>” (wydawana w II RP)<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123">[123]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-CITEREFShavit198830-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198830_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;30.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198831-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198831_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;31.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum199341–46-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum199341–46_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;41–46.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198837–41-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198837–41_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;37–41.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198832-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198832_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;32.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">Likud</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211215011036/https://www.likud.org.il/%D7%A2%D7%9C-%D7%94%D7%9C%D7%99%D7%9B%D7%95%D7%93/%D7%94%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94-%D7%A9%D7%9C-%D7%94%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%94"><i>ההיסטוריה של התנועה</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-19]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.likud.org.il/%D7%A2%D7%9C-%D7%94%D7%9C%D7%99%D7%9B%D7%95%D7%93/%D7%94%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94-%D7%A9%D7%9C-%D7%94%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%94">adresu</a> 2021-12-15]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aulast=Likud&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%D7%94%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94+%D7%A9%D7%9C+%D7%94%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.likud.org.il%2F%25D7%25A2%25D7%259C-%25D7%2594%25D7%259C%25D7%2599%25D7%259B%25D7%2595%25D7%2593%2F%25D7%2594%25D7%2594%25D7%2599%25D7%25A1%25D7%2598%25D7%2595%25D7%25A8%25D7%2599%25D7%2594-%25D7%25A9%25D7%259C-%25D7%2594%25D7%25AA%25D7%25A0%25D7%2595%25D7%25A2%25D7%2594" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003339–341-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003339–341_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;339–341.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHalkin201496–97,_128–129,137–139-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHalkin201496–97,_128–129,137–139_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHalkin2014">Halkin 2014 ↓</a></span>, s.&#160;96–97, 128–129,137–139.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003341–343-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003341–343_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;341–343.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Josef</span><span class="cite-name-initials" title="Josef" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Schechtman</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Josef</span><span class="cite-name-initials" title="Josef">J.</span></span>, <i>Nie Arabowie, lecz legjon zdobył Transjordanię</i>, „Trybuna Narodowa”, 28 sierpnia 1936, s.&#160;4<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1936-08-28&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Nie+Arabowie%2C+lecz+legjon+zdoby%C5%82+Transjordani%C4%99" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003343-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003343_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;343.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHalkin2014136-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHalkin2014136_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHalkin2014">Halkin 2014 ↓</a></span>, s.&#160;136.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003345–346-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003345–346_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;345–346.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003346–348-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003346–348_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;346–348.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Tajemnica Wschodniej Palestyny</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 19 lutego 1939, s.&#160;6–8<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-02-19&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Tajemnica+Wschodniej+Palestyny" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Tajemnica Wschodniej Palestyny</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 3 marca 1939, s.&#160;7–10<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-03-03&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Tajemnica+Wschodniej+Palestyny" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Zdolności absorpcyjne Palestyny</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 25 grudnia 1938, s.&#160;2–3<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-12-25&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Zdolno%C5%9Bci+absorpcyjne+Palestyny" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Zachariasz</span><span class="cite-name-initials" title="Zachariasz" style="display:none">Z.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Murmelstein</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Zachariasz</span><span class="cite-name-initials" title="Zachariasz">Z.</span></span>, <i>Miasto i wieś w Erec Israel</i>, „Chad Ness”, 1 listopada 1937, s.&#160;5–7<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1937-11-01&amp;rft.jtitle=Chad+Ness&amp;rft.atitle=Miasto+i+wie%C5%9B+w+Erec+Israel" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211213215013/https://www.jewishvirtuallibrary.org/the-shaw-commission"><i>British Palestine Mandate: The Shaw Commission (March 31, 1930)</i></a>, „<a href="/wiki/Jewish_Virtual_Library" title="Jewish Virtual Library">Jewish Virtual Library</a>”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-21]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jewishvirtuallibrary.org/the-shaw-commission">adresu</a> 2021-12-13]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=British+Palestine+Mandate%3A+The+Shaw+Commission+%28March+31%2C+1930%29&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Jewish+Virtual+Library&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jewishvirtuallibrary.org%2Fthe-shaw-commission" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-lastname">Ben-Esh</span>, <i>Kłamstwa… kłamstwa</i>, „Chad Ness”, 2 maja 1938, s.&#160;1–3<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-05-02&amp;rft.jtitle=Chad+Ness&amp;rft.atitle=K%C5%82amstwa%E2%80%A6+k%C5%82amstwa" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFSchulze201021–24-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFSchulze201021–24_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFSchulze2010">Schulze 2010 ↓</a></span>, s.&#160;21–24.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Stracona szansa</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 11 listopada 1938, s.&#160;3–4<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-11-11&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Stracona+szansa" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>צו השעה: הקמת ועד עלית לשעת קידום</i>, „Ha-Maszkif”, 25 maja 1939, s.&#160;1<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-05-25&amp;rft.jtitle=Ha-Maszkif&amp;rft.atitle=%D7%A6%D7%95+%D7%94%D7%A9%D7%A2%D7%94%3A+%D7%94%D7%A7%D7%9E%D7%AA+%D7%95%D7%A2%D7%93+%D7%A2%D7%9C%D7%99%D7%AA+%D7%9C%D7%A9%D7%A2%D7%AA+%D7%A7%D7%99%D7%93%D7%95%D7%9D" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Irgun Cewai Leumi dał swą żołnierską odpowiedź na białą księgę</i>, „Trybuna Narodowa”, 26 maja 1939, s.&#160;6<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-05-26&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Irgun+Cewai+Leumi+da%C5%82+sw%C4%85+%C5%BCo%C5%82niersk%C4%85+odpowied%C5%BA+na+bia%C5%82%C4%85+ksi%C4%99g%C4%99" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003348–349-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003348–349_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;348–349.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKarsh2008358–359-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKarsh2008358–359_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKarsh2008">Karsh 2008 ↓</a></span>, s.&#160;358–359.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jabotinsky Institute</span><span class="cite-name-initials" title="Jabotinsky Institute" style="display:none">J.I.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Archive</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Jabotinsky Institute</span><span class="cite-name-initials" title="Jabotinsky Institute">J.I.</span></span>, <i>Jabotinsky Zeev, The Ethics of the Iron Wall, The Iron Wall</i>, sygn. A1–7/14<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Jabotinsky+Institute&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Jabotinsky+Zeev%2C+The+Ethics+of+the+Iron+Wall%2C+The+Iron+Wall&amp;rft.aulast=Archive" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKaplan200548-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKaplan200548_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKaplan2005">Kaplan 2005 ↓</a></span>, s.&#160;48.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Trzy lata terroru</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 21 kwietnia 1939, s.&#160;4–9<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-04-21&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Trzy+lata+terroru" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler201160-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler201160_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2011">Shindler 2011 ↓</a></span>, s.&#160;60.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler2015136–147-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler2015136–147_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2015">Shindler 2015 ↓</a></span>, s.&#160;136–147.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Arabowie grożą Żydom losem Asyryjczyków w Iraku</i>, „Trybuna Narodowa”, 24 marca 1939, s.&#160;5<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-03-24&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Arabowie+gro%C5%BC%C4%85+%C5%BBydom+losem+Asyryjczyk%C3%B3w+w+Iraku" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Warunki Muftiego</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 25 stycznia 1939, s.&#160;9<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-01-25&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Warunki+Muftiego" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHalkin2014137-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHalkin2014137_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHalkin2014">Halkin 2014 ↓</a></span>, s.&#160;137.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum1993341–344-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum1993341–344_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;341–344.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum1993374-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum1993374_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;374.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum1993133–142-37"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum1993133–142_37-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum1993133–142_37-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;133–142.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHeller2017151–161-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHeller2017151–161_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHeller2017">Heller 2017 ↓</a></span>, s.&#160;151–161.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Włodzimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Włodzimierz" style="display:none">W.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Żabotyński</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Włodzimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Włodzimierz">W.</span></span>, <i>Rocznica Trumpeldora</i>, „Chad Ness”, 1 marca 1938, s.&#160;1–6<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-03-01&amp;rft.jtitle=Chad+Ness&amp;rft.atitle=Rocznica+Trumpeldora" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Emil</span><span class="cite-name-initials" title="Emil" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Oehlberg</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Emil</span><span class="cite-name-initials" title="Emil">E.</span></span>, <i>11 Adar</i>, „Chad Ness”, 1 marca 1938, s.&#160;6–9<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-03-01&amp;rft.jtitle=Chad+Ness&amp;rft.atitle=11+Adar" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFSzapira1992234–235,_246-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFSzapira1992234–235,_246_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFSzapira1992">Szapira 1992 ↓</a></span>, s.&#160;234–235, 246.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003374–375-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003374–375_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;374–375.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Emil</span><span class="cite-name-initials" title="Emil" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Oehlberg</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Emil</span><span class="cite-name-initials" title="Emil">E.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/chadn/1938/04/01/01/?a=d&amp;d=chadn19380401-01&amp;e=-------en-20--1--img-txIN%7ctxTI--------------1"><i>„Hawlaga” czy „odwet”?&#160;!...</i></a>, „Chad Ness”, 1 kwietnia 1938, s.&#160;2–7<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-04-01&amp;rft.jtitle=Chad+Ness&amp;rft.atitle=%E2%80%9EHawlaga%E2%80%9D+czy+%E2%80%9Eodwet%E2%80%9D%3F+%21...&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fchadn%2F1938%2F04%2F01%2F01%2F%3Fa%3Dd%26d%3Dchadn19380401-01%26e%3D-------en-20--1--img-txIN%257ctxTI--------------1" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/jwa/1938/09/11/01/article/2/?e=-------en-20--1--img-txIN%7ctxTI--------------1"><i>Słowem i czynem</i></a>, „Jerozolima Wyzwolona”, 11 września 1938, s.&#160;2–3<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-09-11&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=S%C5%82owem+i+czynem&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fjwa%2F1938%2F09%2F11%2F01%2Farticle%2F2%2F%3Fe%3D-------en-20--1--img-txIN%257ctxTI--------------1" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Przegląd wojskowy – Hagana</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 25 października 1938, s.&#160;7–10<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-10-25&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Przegl%C4%85d+wojskowy+%E2%80%93+Hagana" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/jwa/1938/10/11/01/article/6/?e=-------en-20--1--img-txIN%7ctxTI--------------1"><i>Hawlaga</i></a>, „Jerozolima Wyzwolona”, 11 października 1938, s.&#160;2–3<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-10-11&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Hawlaga&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fjwa%2F1938%2F10%2F11%2F01%2Farticle%2F6%2F%3Fe%3D-------en-20--1--img-txIN%257ctxTI--------------1" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/jwa/1938/10/11/01/article/6/?e=-------en-20--1--img-txIN%7ctxTI--------------1"><i>Przegląd wojskowy – Narodowa Organizacja Wojskowa, Irgun Cewai Leumi</i></a>, „Jerozolima Wyzwolona”, 25 listopada 1938, s.&#160;6–8<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1938-11-25&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Przegl%C4%85d+wojskowy+%E2%80%93+Narodowa+Organizacja+Wojskowa%2C+Irgun+Cewai+Leumi&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fjwa%2F1938%2F10%2F11%2F01%2Farticle%2F6%2F%3Fe%3D-------en-20--1--img-txIN%257ctxTI--------------1" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler2006205–209-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler2006205–209_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2006">Shindler 2006 ↓</a></span>, s.&#160;205–209.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHeller199594–95-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHeller199594–95_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHeller1995">Heller 1995 ↓</a></span>, s.&#160;94–95.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Krystalizacja dokoła idei czynu</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 11 stycznia 1939, s.&#160;1–3<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-01-11&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Krystalizacja+doko%C5%82a+idei+czynu" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Syjonizmowi słabości</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 28 kwietnia 1939, s.&#160;1–3<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-04-28&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Syjonizmowi+s%C5%82abo%C5%9Bci" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003376–378-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003376–378_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;376–378.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003350–351-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003350–351_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;350–351.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Trzy barwy asymilacji</i>, „Jerozolima Wyzwolona”, 18 sierpnia 1939, s.&#160;6–8<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-08-18&amp;rft.jtitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.atitle=Trzy+barwy+asymilacji" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHalkin2014161–162-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHalkin2014161–162_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHalkin2014">Halkin 2014 ↓</a></span>, s.&#160;161–162.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler201565–76-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler201565–76_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2015">Shindler 2015 ↓</a></span>, s.&#160;65–76.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler201579–85,_88–91,_98–102-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler201579–85,_88–91,_98–102_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2015">Shindler 2015 ↓</a></span>, s.&#160;79–85, 88–91, 98–102.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKaplan200532–35-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKaplan200532–35_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKaplan2005">Kaplan 2005 ↓</a></span>, s.&#160;32–35.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKaplan200535–41-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKaplan200535–41_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKaplan2005">Kaplan 2005 ↓</a></span>, s.&#160;35–41.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKaplan200541–42-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKaplan200541–42_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKaplan2005">Kaplan 2005 ↓</a></span>, s.&#160;41–42.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKaplan200543–46-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKaplan200543–46_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKaplan2005">Kaplan 2005 ↓</a></span>, s.&#160;43–46.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKaplan200550-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKaplan200550_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKaplan2005">Kaplan 2005 ↓</a></span>, s.&#160;50.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFPatek200964–68,_77–78-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFPatek200964–68,_77–78_63-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFPatek2009">Patek 2009 ↓</a></span>, s.&#160;64–68, 77–78.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFPatek200975–83-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFPatek200975–83_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFPatek2009">Patek 2009 ↓</a></span>, s.&#160;75–83.</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Włodzimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Włodzimierz" style="display:none">W.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Żabotyński</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Włodzimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Włodzimierz">W.</span></span>, <i>Awanturyzm</i>, „Chad Ness”, 1939, s.&#160;1<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939&amp;rft.jtitle=Chad+Ness&amp;rft.atitle=Awanturyzm" style="display:none">&#160;</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">1 stycznia</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFPatek200979–81-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFPatek200979–81_66-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFPatek2009">Patek 2009 ↓</a></span>, s.&#160;79–81.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLapidot201415-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLapidot201415_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLapidot2014">Lapidot 2014 ↓</a></span>, s.&#160;15.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFPatek200989–93-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFPatek200989–93_68-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFPatek2009">Patek 2009 ↓</a></span>, s.&#160;89–93.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFPatek200993–110-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFPatek200993–110_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFPatek2009">Patek 2009 ↓</a></span>, s.&#160;93–110.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198895–99,_234–243-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198895–99,_234–243_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;95–99, 234–243.</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://etzel.org.il/english/index.html"><i>The Acre Prison Break</i></a>, „Etzel”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=The+Acre+Prison+Break&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Etzel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fetzel.org.il%2Fenglish%2Findex.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://etzel.org.il/english/index.html"><i>The Jerusalem Battalion</i></a>, „Etzel”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=The+Jerusalem+Battalion&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Etzel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fetzel.org.il%2Fenglish%2Findex.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://etzel.org.il/english/index.html"><i>Deir Yassin</i></a>, „Etzel”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=Deir+Yassin&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Etzel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fetzel.org.il%2Fenglish%2Findex.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://etzel.org.il/english/index.html"><i>The Bombing of the King David Hotel</i></a>, „Etzel”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=The+Bombing+of+the+King+David+Hotel&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Etzel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fetzel.org.il%2Fenglish%2Findex.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://etzel.org.il/english/index.html"><i>The Conquest Jafa</i></a>, „Etzel”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=The+Conquest+Jafa&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Etzel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fetzel.org.il%2Fenglish%2Findex.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://etzel.org.il/english/index.html"><i>The Illegal Immigration of the Irgun</i></a>, „Etzel”<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=The+Illegal+Immigration+of+the+Irgun&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Etzel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fetzel.org.il%2Fenglish%2Findex.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit1988230–235-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit1988230–235_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;230–235.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFSzapira1992346–351-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFSzapira1992346–351_78-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFSzapira1992">Szapira 1992 ↓</a></span>, s.&#160;346–351.</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Israel Democracy</span><span class="cite-name-initials" title="Israel Democracy" style="display:none">I.D.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Institute</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Israel Democracy</span><span class="cite-name-initials" title="Israel Democracy">I.D.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://en.idi.org.il/israeli-elections-and-parties/parties/fighters-list/"><i>Fighters List</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-04]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Israel+Democracy&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Fighters+List&amp;rft.aulast=Institute&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fen.idi.org.il%2Fisraeli-elections-and-parties%2Fparties%2Ffighters-list%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jabotinsky Institute in</span><span class="cite-name-initials" title="Jabotinsky Institute in" style="display:none">J.I.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Israel</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Jabotinsky Institute in</span><span class="cite-name-initials" title="Jabotinsky Institute in">J.I.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.jabotinsky.org/zeev-jabotinsky/life-story/brit-hatzohar/"><i>Brit Hatzohar</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Jabotinsky+Institute+in&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Brit+Hatzohar&amp;rft.aulast=Israel&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fen.jabotinsky.org%2Fzeev-jabotinsky%2Flife-story%2Fbrit-hatzohar%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198835–51-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198835–51_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;35–51.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHalkin2014138–145-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHalkin2014138–145_82-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHalkin2014">Halkin 2014 ↓</a></span>, s.&#160;138–145.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum19931–20,_110–118-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum19931–20,_110–118_83-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;1–20, 110–118.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHeller20174–6-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHeller20174–6_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHeller2017">Heller 2017 ↓</a></span>, s.&#160;4–6.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFSzapira1992161-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFSzapira1992161_85-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFSzapira1992">Szapira 1992 ↓</a></span>, s.&#160;161.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler2006151–152-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler2006151–152_86-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2006">Shindler 2006 ↓</a></span>, s.&#160;151–152.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler2006189–194,_205–209-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler2006189–194,_205–209_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2006">Shindler 2006 ↓</a></span>, s.&#160;189–194, 205–209.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit1988218–219-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit1988218–219_88-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;218–219.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198886–87-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198886–87_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;86–87.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLapidot2014241–242-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLapidot2014241–242_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLapidot2014">Lapidot 2014 ↓</a></span>, s.&#160;241–242.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198842,_60-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198842,_60_91-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;42, 60.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler2015110–111,_140-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler2015110–111,_140_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2015">Shindler 2015 ↓</a></span>, s.&#160;110–111, 140.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum199345-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum199345_93-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;45.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWeinbaum199360–61-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWeinbaum199360–61_94-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWeinbaum1993">Weinbaum 1993 ↓</a></span>, s.&#160;60–61.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFŁazor2010217-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFŁazor2010217_95-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFŁazor2010">Łazor 2010 ↓</a></span>, s.&#160;217.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFŁazor2010218–219-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFŁazor2010218–219_96-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFŁazor2010">Łazor 2010 ↓</a></span>, s.&#160;218–219.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198872-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198872_97-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;72.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBen-Jerucham1969218-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBen-Jerucham1969218_98-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBen-Jerucham1969">Ben-Jerucham 1969 ↓</a></span>, s.&#160;218.</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Keren Tel Chaj</i>, „Trybuna Narodowa”, 11 maja 1934, s.&#160;7<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1934-05-11&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Keren+Tel+Chaj" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Keren Tel Chaj. Cele i zadania</i>, „Trybuna Narodowa”, 3 marca 1939, s.&#160;12<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1939-03-03&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Keren+Tel+Chaj.+Cele+i+zadania" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBen-Jerucham1969219-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBen-Jerucham1969219_101-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBen-Jerucham1969">Ben-Jerucham 1969 ↓</a></span>, s.&#160;219.</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Włodzimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Włodzimierz" style="display:none">W.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Żabotyński</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Włodzimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Włodzimierz">W.</span></span>, <i>W sprawie pewnego funduszu</i>, „Trybuna Narodowa”, 6 kwietnia 1934, s.&#160;5<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1934-04-06&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=W+sprawie+pewnego+funduszu" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit198887-103"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198887_103-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198887_103-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198887_103-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFShavit198887_103-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;87.</span> </li> <li id="cite_note-:1-104"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_104-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_104-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-lastname">מ. שמיר</span>, <i>המלחמה המכרעת</i>, „Ha-Jarden”, 29 sierpnia 1935, s.&#160;2<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1935-08-29&amp;rft.jtitle=Ha-Jarden&amp;rft.atitle=%D7%94%D7%9E%D7%9C%D7%97%D7%9E%D7%94+%D7%94%D7%9E%D7%9B%D7%A8%D7%A2%D7%AA" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Nowa organizacja w ruchu rewizjonistycznym</i>, „Trybuna Narodowa”, 6 kwietnia 1934, s.&#160;5<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1934-04-06&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Nowa+organizacja+w+ruchu+rewizjonistycznym" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infocenters.co.il/jabo/jabo_multimedia/documents/bef-linlinked/ג2%20-5_48.PDF"><i>Hatzohar, Executive Committee, London, Correspondence with Masada, Revisionist Youth Organization in Schools, Warsaw, Poland</i></a> [online], <a href="/wiki/Instytut_%C5%BBaboty%C5%84skiego" title="Instytut Żabotyńskiego">Instytut Żabotyńskiego</a><span class="accessdate"> [dostęp 2023-05-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Hatzohar%2C+Executive+Committee%2C+London%2C+Correspondence+with+Masada%2C+Revisionist+Youth+Organization+in+Schools%2C+Warsaw%2C+Poland&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.infocenters.co.il%2Fjabo%2Fjabo_multimedia%2Fdocuments%2Fbef-linlinked%2F%D7%922%2520-5_48.PDF" style="display:none">&#160;</span>, sygn. G 2 – 5/ 48.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBen-Jerucham1969233–234-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBen-Jerucham1969233–234_107-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBen-Jerucham1969">Ben-Jerucham 1969 ↓</a></span>, s.&#160;233–234.</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Obóz letni Z. S. M.R. „Masada”</i>, „Trybuna Narodowa”, 8 czerwca 1934, s.&#160;7<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1934-06-08&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Ob%C3%B3z+letni+Z.+S.+M.R.+%E2%80%9EMasada%E2%80%9D" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Schechtman</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph">J.</span></span>, <i>Popierajmy Masadę!</i>, „Trybuna Narodowa”, 23 kwietnia 1937, s.&#160;2<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1937-04-23&amp;rft.jtitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.atitle=Popierajmy+Masad%C4%99%21" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit1988350–357-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit1988350–357_110-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;350–357.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHalkin2014152-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHalkin2014152_111-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHalkin2014">Halkin 2014 ↓</a></span>, s.&#160;152.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit1988363–366-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit1988363–366_112-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;363–366.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLaqueur2003363–365-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLaqueur2003363–365_113-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLaqueur2003">Laqueur 2003 ↓</a></span>, s.&#160;363–365.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit1988368–369-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit1988368–369_114-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;368–369.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShavit1988370–371-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShavit1988370–371_115-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShavit1988">Shavit 1988 ↓</a></span>, s.&#160;370–371.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFShindler2015104–109-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFShindler2015104–109_116-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFShindler2015">Shindler 2015 ↓</a></span>, s.&#160;104–109.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrenner198379-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBrenner198379_117-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrenner1983">Brenner 1983 ↓</a></span>, s.&#160;79.</span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of" style="display:none">N.L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Israel</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of">N.L.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/trn"><i>Trybuna Narodowa</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=National+Library+of&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Trybuna+Narodowa&amp;rft.aulast=Israel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Ftrn" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of" style="display:none">N.L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Israel</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of">N.L.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/jwa"><i>Jerozolima Wyzwolona</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=National+Library+of&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Jerozolima+Wyzwolona&amp;rft.aulast=Israel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fjwa" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text">D. Flisiak, <i>Obraz relacji polsko-żydowskich na łamach krakowskiego tygodnika „Trybuna Narodowa”</i> [w] Polska Niepodległość – refleksje naukowe, pod red., Pauliny Szymczyk i Kamila Maciąg, Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, 2018, s. 74–90.</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of" style="display:none">N.L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Israel</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of">N.L.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/hzam"><i>Hazit Haam</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=National+Library+of&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Hazit+Haam&amp;rft.aulast=Israel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fhzam" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of" style="display:none">N.L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Israel</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of">N.L.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/hmf"><i>Ha-Mashkif</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=National+Library+of&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Ha-Mashkif&amp;rft.aulast=Israel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fhmf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of" style="display:none">N.L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Israel</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">National Library of</span><span class="cite-name-initials" title="National Library of">N.L.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/newspapers/ditat"><i>Di Tat</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2019-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=National+Library+of&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Di+Tat&amp;rft.aulast=Israel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nli.org.il%2Fen%2Fnewspapers%2Fditat" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFBen-Jerucham1969"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Ch.</span><span class="cite-name-initials" style="display:none">Ch.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Ben-Jerucham</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Ch.</span><span class="cite-name-initials">Ch.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://kotar.cet.ac.il/KotarApp/Viewer.aspx?nBookID=92706526"><i>ספר בית&#x27;&#x27;ר. קורות ומקורות. כרך א</i></a>, Jeruszalajim: Ha-Merkaz, 1969<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Ch.&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%D7%A1%D7%A4%D7%A8+%D7%91%D7%99%D7%AA%27%27%D7%A8.+%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%AA+%D7%95%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%AA.+%D7%9B%D7%A8%D7%9A+%D7%90&amp;rft.place=Jeruszalajim&amp;rft.pub=Ha-Merkaz&amp;rft.date=1969&amp;rft.aulast=Ben-Jerucham&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fkotar.cet.ac.il%2FKotarApp%2FViewer.aspx%3FnBookID%3D92706526" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku hebrajskim (עברית)">hebr.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation journal nourl" id="CITEREFBrenner1983"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Lenni</span><span class="cite-name-initials" title="Lenni" style="display:none">L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Brenner</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Lenni</span><span class="cite-name-initials" title="Lenni">L.</span></span>, <i>Zionist-Revisionism: The Years of Fascism and Terror</i>, „Journal of Palestine Studies”, 13 (1), 1983, s.&#160;66–92<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1983&amp;rft.atitle=Zionist-Revisionism%3A+The+Years+of+Fascism+and+Terror&amp;rft.jtitle=Journal+of+Palestine+Studies&amp;rft.volume=13&amp;rft.edition=1" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li>Flisiak D., <i>Działalność syjonistów-rewizjonistów w Polsce w latach 1944/1945–1950</i>, Lublin 2020.</li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFHalkin2014"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Hillel</span><span class="cite-name-initials" title="Hillel" style="display:none">H.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Halkin</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Hillel</span><span class="cite-name-initials" title="Hillel">H.</span></span>, <i>Jabotinsky. A Life</i>, New Haven-London: Yale University Press, 2014<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Hillel&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Jabotinsky.+A+Life&amp;rft.place=New+Haven-London&amp;rft.pub=Yale+University+Press&amp;rft.date=2014&amp;rft.aulast=Halkin" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFHeller2017"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Daniel Kupfert</span><span class="cite-name-initials" title="Daniel Kupfert" style="display:none">D.K.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Heller</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Daniel Kupfert</span><span class="cite-name-initials" title="Daniel Kupfert">D.K.</span></span>, <i>Jabotinsky’s Children. Polish Jews and the Rise of Right-wing Zionism</i>, Princeton-Oxford: Princenton University Press, 2017<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Daniel+Kupfert&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Jabotinsky%E2%80%99s+Children.+Polish+Jews+and+the+Rise+of+Right-wing+Zionism&amp;rft.place=Princeton-Oxford&amp;rft.pub=Princenton+University+Press&amp;rft.date=2017&amp;rft.aulast=Heller" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFHeller2004"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Heller</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph">J.</span></span>, <i>The Stern Gang. Ideology, politics and terror, 1940–1949</i>, London-New York: Routledge, 2004<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Joseph&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Stern+Gang.+Ideology%2C+politics+and+terror%2C+1940%E2%80%931949&amp;rft.place=London-New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2004&amp;rft.aulast=Heller" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation journal nourl" id="CITEREFHeller1995"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Heller</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph">J.</span></span>, <i>The Zionist right and national liberation: From Jabotinsky to Avraham Stern</i>, „Israel Affairs”, 1 (3), 1995, s.&#160;85–109<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=1995&amp;rft.atitle=The+Zionist+right+and+national+liberation%3A+From+Jabotinsky+to+Avraham+Stern&amp;rft.jtitle=Israel+Affairs&amp;rft.volume=1&amp;rft.edition=3" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFKaplan2005"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Eran</span><span class="cite-name-initials" title="Eran" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Kaplan</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Eran</span><span class="cite-name-initials" title="Eran">E.</span></span>, <i>The Jewish Radical Right. Revisionist Zionism and Its Ideological Legacy</i>, Madison: The University of Wisconsin Press, 2005<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Eran&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Jewish+Radical+Right.+Revisionist+Zionism+and+Its+Ideological+Legacy&amp;rft.place=Madison&amp;rft.pub=The+University+of+Wisconsin+Press&amp;rft.date=2005&amp;rft.aulast=Kaplan" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation journal nourl" id="CITEREFKarsh2008"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Efraim</span><span class="cite-name-initials" title="Efraim" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Karsh</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Efraim</span><span class="cite-name-initials" title="Efraim">E.</span></span>, <i>Zionism and the Palestinians</i>, „Israel Affairs”, 14 (3), 2008, s.&#160;355–373<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=2008&amp;rft.atitle=Zionism+and+the+Palestinians&amp;rft.jtitle=Israel+Affairs&amp;rft.volume=14&amp;rft.edition=3" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFLapidot2014"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jehuda</span><span class="cite-name-initials" title="Jehuda" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Lapidot</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Jehuda</span><span class="cite-name-initials" title="Jehuda">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.daat.ac.il/daat/vl/ledata/ledata01.pdf"><i>לידתה של מחתרת</i></a>, מהדורה מחודשת, 2014<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Jehuda&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%D7%9C%D7%99%D7%93%D7%AA%D7%94+%D7%A9%D7%9C+%D7%9E%D7%97%D7%AA%D7%A8%D7%AA&amp;rft.pub=%D7%9E%D7%94%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%94+%D7%9E%D7%97%D7%95%D7%93%D7%A9%D7%AA&amp;rft.date=2014&amp;rft.aulast=Lapidot&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.daat.ac.il%2Fdaat%2Fvl%2Fledata%2Fledata01.pdf" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku hebrajskim (עברית)">hebr.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFLaqueur2003"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Walter</span><span class="cite-name-initials" title="Walter" style="display:none">W.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Laqueur</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Walter</span><span class="cite-name-initials" title="Walter">W.</span></span>, <i>A History of Zionism</i>, New York: Schocken Books, 2003<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Walter&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=A+History+of+Zionism&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Schocken+Books&amp;rft.date=2003&amp;rft.aulast=Laqueur" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFŁazor2010">Jerzy&#32;Łazor:&#32;Wywóz polskiego sprzętu wojskowego do Palestyny w okresie międzywojennym. W:&#32;Tomasz&#32;Głowiński,&#32;Krzysztof&#32;Popińskiego:&#32;<i>Gospodarka i społeczeństwo a wojskowość na ziemiach polskich</i>.&#32;Wrocław&#58;&#32;Wydawnictwo Gajt,&#32;2010,&#32;s.&#32;215–222. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788388178955" title="Specjalna:Książki/9788388178955">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-88178-95-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Gospodarka+i+spo%C5%82ecze%C5%84stwo+a+wojskowo%C5%9B%C4%87+na+ziemiach+polskich&amp;rft.atitle=Wyw%C3%B3z+polskiego+sprz%C4%99tu+wojskowego+do+Palestyny+w+okresie+mi%C4%99dzywojennym&amp;rft.aulast=%C5%81azor&amp;rft.aufirst=Jerzy&amp;rft.pub=Wydawnictwo+Gajt&amp;rft.place=Wroc%C5%82aw&amp;rft.pages=215%E2%80%93222&amp;rft.isbn=978-83-88178-95-5"></span></cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFPatek2009"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Artur</span><span class="cite-name-initials" title="Artur" style="display:none">A.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Patek</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Artur</span><span class="cite-name-initials" title="Artur">A.</span></span>, <i>Żydzi w drodze do Palestyny 1934–1944. Szkice z dziejów aliji bet nielegalnej imigracji żydowskiej</i>, Kraków: Avalon, 2009<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Artur&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%C5%BBydzi+w+drodze+do+Palestyny+1934%E2%80%931944.+Szkice+z+dziej%C3%B3w+aliji+bet+nielegalnej+imigracji+%C5%BCydowskiej&amp;rft.place=Krak%C3%B3w&amp;rft.pub=Avalon&amp;rft.date=2009&amp;rft.aulast=Patek" style="display:none">&#160;</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFSchechtman1956"><a href="/wiki/Josef_Schechtman" title="Josef Schechtman"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Schechtman</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph">J.</span></span></a>, <i>The Rebel and Statesman. The Vladimir Jabotinsky Story</i>, New York: Thomas Yoseloff Inc., 1956<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Joseph&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Rebel+and+Statesman.+The+Vladimir+Jabotinsky+Story&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Thomas+Yoseloff+Inc.&amp;rft.date=1956&amp;rft.aulast=Schechtman" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFSchulze2010"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Kirsten</span><span class="cite-name-initials" title="Kirsten" style="display:none">K.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Schulze</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Kirsten</span><span class="cite-name-initials" title="Kirsten">K.</span></span>, <i>Konflikt arabsko-izraelski</i>, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788301163518" title="Specjalna:Książki/9788301163518">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-01-16351-8</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.aufirst=Kirsten&amp;rft.aulast=Schulze&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-83-01-16351-8&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Konflikt+arabsko-izraelski&amp;rft.pub=Wydawnictwo+Naukowe+PWN" style="display:none">&#160;</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFShavit1988"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Yaakov</span><span class="cite-name-initials" title="Yaakov" style="display:none">Y.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Shavit</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Yaakov</span><span class="cite-name-initials" title="Yaakov">Y.</span></span>, <i>Jabotinsky and the Revisionist Movement 1925–1948</i>, London-Totowa N.J.: Frank Cass &amp; Co. Ltd., 1988<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Yaakov&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Jabotinsky+and+the+Revisionist+Movement+1925%E2%80%931948&amp;rft.place=London-Totowa+N.J.&amp;rft.pub=Frank+Cass+%26+Co.+Ltd.&amp;rft.date=1988&amp;rft.aulast=Shavit" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFShindler2006"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Colin</span><span class="cite-name-initials" title="Colin" style="display:none">C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Shindler</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Colin</span><span class="cite-name-initials" title="Colin">C.</span></span>, <i>The Triumph of Military Zionism. Nationalism and the Origins of the Israeli Right</i>, London-New York: I.B. Tauris, 2006<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Colin&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Triumph+of+Military+Zionism.+Nationalism+and+the+Origins+of+the+Israeli+Right&amp;rft.place=London-New+York&amp;rft.pub=I.B.+Tauris&amp;rft.date=2006&amp;rft.aulast=Shindler" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFShindler2011"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Colin</span><span class="cite-name-initials" title="Colin" style="display:none">C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Shindler</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Colin</span><span class="cite-name-initials" title="Colin">C.</span></span>, <i>Historia współczesnego Izraela</i>, Warszawa: Książka i Wiedza, 2011, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788305135993" title="Specjalna:Książki/9788305135993">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-05-13599-3</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.aufirst=Colin&amp;rft.aulast=Shindler&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-83-05-13599-3&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Historia+wsp%C3%B3%C5%82czesnego+Izraela&amp;rft.pub=Ksi%C4%85%C5%BCka+i+Wiedza" style="display:none">&#160;</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFShindler2015"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Colin</span><span class="cite-name-initials" title="Colin" style="display:none">C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Shindler</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Colin</span><span class="cite-name-initials" title="Colin">C.</span></span>, <i>The Rise of Israeli Right. From Odessa to Hebron</i>, New York: Cambridge University Press, 2015<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Colin&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Rise+of+Israeli+Right.+From+Odessa+to+Hebron&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2015&amp;rft.aulast=Shindler" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFSzapira1992"><a href="/wiki/Anita_Szapira" title="Anita Szapira"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Anita</span><span class="cite-name-initials" title="Anita" style="display:none">A.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Szapira</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Anita</span><span class="cite-name-initials" title="Anita">A.</span></span></a>, <i>Land and Power. The Zionist Resort to Force 1881–1948</i>, New York: Oxford University Press, 1992<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Anita&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Land+and+Power.+The+Zionist+Resort+to+Force+1881%E2%80%931948&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=1992&amp;rft.aulast=Szapira" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFWeinbaum1993"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Laurence</span><span class="cite-name-initials" title="Laurence" style="display:none">L.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Weinbaum</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Laurence</span><span class="cite-name-initials" title="Laurence">L.</span></span>, <i>A Marriage of Convenience. The New Zionist Organization and the Polish Government</i>, Boulder: Eastern European Monographs, 1993<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Laurence&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=A+Marriage+of+Convenience.+The+New+Zionist+Organization+and+the+Polish+Government&amp;rft.place=Boulder&amp;rft.pub=Eastern+European+Monographs&amp;rft.date=1993&amp;rft.aulast=Weinbaum" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Syjonizm_rewizjonistyczny" title="Szablon:Syjonizm rewizjonistyczny"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Syjonizm rewizjonistyczny (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a class="mw-selflink selflink">Syjonizm rewizjonistyczny</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Organizacje i ruchy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Betar" title="Betar">Betar</a></li> <li><a href="/wiki/Brit_he-Chajal" title="Brit he-Chajal">Brit he-Chajal</a></li> <li><a href="/wiki/Brit_ha-Birjonim" title="Brit ha-Birjonim">Brit ha-Birjonim</a></li> <li><a href="/wiki/Grupa_Bergsona" title="Grupa Bergsona">Grupa Bergsona</a></li> <li><a class="mw-selflink-fragment" href="#Keren_Tel_Chaj">Keren Tel Chaj</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Nowa Organizacja Syjonistyczna">Nowa Organizacja Syjonistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Unia_Syjonist%C3%B3w_Rewizjonist%C3%B3w" title="Unia Syjonistów Rewizjonistów">Unia Syjonistów Rewizjonistów</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Organizacje paramilitarne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Irgun_Cewai_Leumi" title="Irgun Cewai Leumi">Irgun</a></li> <li><a href="/wiki/Lechi" title="Lechi">Lechi</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydowski_Zwi%C4%85zek_Wojskowy" title="Żydowski Związek Wojskowy">Żydowski Związek Wojskowy</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Partie polityczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Herut" title="Herut">Herut</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_Bojownik%C3%B3w" title="Lista Bojowników">Lista Bojowników</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Postacie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Abba_Achimeir" title="Abba Achimeir">Abba Achimeir</a></li> <li><a href="/wiki/Arje_Altman" title="Arje Altman">Arje Altman</a></li> <li><a href="/wiki/Mosze_Arens" title="Mosze Arens">Mosze Arens</a></li> <li><a href="/wiki/Jochanan_Bader" title="Jochanan Bader">Jan Bader</a></li> <li><a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Menachem Begin</a></li> <li><a href="/wiki/Elijjahu_Ben_Elisar" title="Elijjahu Ben Elisar">Elijjahu Ben Elisar</a></li> <li><a href="/wiki/Uri-Cewi_Grinberg" title="Uri-Cewi Grinberg">Uri-Cewi Grinberg</a></li> <li><a href="/wiki/Me%E2%80%99ir_Grossman" title="Me’ir Grossman">Me’ir Grossman</a></li> <li><a href="/wiki/Jisra%E2%80%99el_Eldad" title="Jisra’el Eldad">Jisra’el Eldad</a></li> <li><a href="/wiki/Pawe%C5%82_Frenkel" title="Paweł Frenkel">Paweł Frenkel</a></li> <li><a href="/wiki/Jirmejahu_Halperin" title="Jirmejahu Halperin">Jirmejahu Halperin</a></li> <li><a href="/wiki/Natan_Jelin-Mor" title="Natan Jelin-Mor">Natan Jelin-Mor</a></li> <li><a href="/wiki/Jehoszu%E2%80%99a_Jejwin" title="Jehoszu’a Jejwin">Jehoszu’a Jejwin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marek_Kahan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marek Kahan (strona nie istnieje)">Marek Kahan</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Klausner" title="Josef Klausner">Josef Klausner</a></li> <li><a href="/wiki/Ja%E2%80%99akow_Meridor" title="Ja’akow Meridor">Ja’akow Meridor</a></li> <li><a href="/wiki/Szemu%E2%80%99el_Merlin" title="Szemu’el Merlin">Szemu’el Merlin</a></li> <li><a href="/wiki/Bencijjon_Netanjahu" title="Bencijjon Netanjahu">Bencijjon Netanjahu</a></li> <li><a href="/wiki/Mordechaj_Olmert" title="Mordechaj Olmert">Mordechaj Olmert</a></li> <li><a href="/wiki/Aharon_Cwi_Propes" title="Aharon Cwi Propes">Aharon Cwi Propes</a></li> <li><a href="/wiki/Jonatan_Ratosz" title="Jonatan Ratosz">Jonatan Ratosz</a></li> <li><a href="/wiki/Dawid_Razi%E2%80%99el" title="Dawid Razi’el">Dawid Razi’el</a></li> <li><a href="/wiki/Leon_Rodal" title="Leon Rodal">Leon Rodal</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Schechtman" title="Josef Schechtman">Josef Schechtman</a></li> <li><a href="/wiki/Awraham_Stern" title="Awraham Stern">Awraham Stern</a></li> <li><a href="/wiki/Henryk_Strasman" title="Henryk Strasman">Henryk Strasman</a></li> <li><a href="/wiki/Icchak_Szamir" title="Icchak Szamir">Icchak Szamir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Miron_Szeskin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Miron Szeskin (strona nie istnieje)">Miron Szeskin</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Szofman" title="Josef Szofman">Józef Szofman</a></li> <li><a href="/wiki/Eli%E2%80%99ezer_Szostak" title="Eli’ezer Szostak">Eli’ezer Szostak</a></li> <li><a href="/wiki/Dawid_Wdowi%C5%84ski" title="Dawid Wdowiński">Dawid Wdowiński</a></li> <li><a href="/wiki/Ari_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ari Żabotyński">Ari Żabotyński</a></li> <li><a href="/wiki/Ze%E2%80%99ew_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ze’ew Żabotyński">Ze’ew Żabotyński</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Olej_ha-Gardom" title="Olej ha-Gardom">Olej ha-Gardom</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Mordechaj_Alkachi" title="Mordechaj Alkachi">Mordechaj Alkachi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mosze_Barzani&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mosze Barzani (strona nie istnieje)">Mosze Barzani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Elijjahu_Bejt-Curi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Elijjahu Bejt-Curi (strona nie istnieje)">Elijjahu Bejt-Curi</a></li> <li><a href="/wiki/Szlomo_Ben_Josef" title="Szlomo Ben Josef">Szlomo Ben Josef</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Elijjahu_Chakim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Elijjahu Chakim (strona nie istnieje)">Elijjahu Chakim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Awszalom_Chawiw&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Awszalom Chawiw (strona nie istnieje)">Awszalom Chawiw</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jechi%E2%80%99el_Drezner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jechi’el Drezner (strona nie istnieje)">Jechi’el Drezner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Me%E2%80%99ir_Fejnsztejn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Me’ir Fejnsztejn (strona nie istnieje)">Me’ir Fejnsztejn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dow_Gruner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dow Gruner (strona nie istnieje)">Dow Gruner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eli%E2%80%99ezer_Kaszani&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eli’ezer Kaszani (strona nie istnieje)">Eli’ezer Kaszani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Me%E2%80%99ir_Nakar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Me’ir Nakar (strona nie istnieje)">Me’ir Nakar</a></li> <li><a href="/wiki/Ja%E2%80%99akow_Wajs" title="Ja’akow Wajs">Ja’akow Wajs</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wydarzenia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Atak_na_klub_oficerski_w_Jerozolimie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Atak na klub oficerski w Jerozolimie (strona nie istnieje)">Atak na klub oficerski w Jerozolimie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Atak_na_stacj%C4%99_kolejow%C4%85_w_Jerozolimie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Atak na stację kolejową w Jerozolimie (strona nie istnieje)">Atak na stację kolejową w Jerozolimie</a></li> <li><a href="/wiki/Atak_na_wi%C4%99zienie_w_Akce" title="Atak na więzienie w Akce">Atak na więzienie w Akce</a></li> <li><a href="/wiki/Bitwy_o_Jerozolim%C4%99_(1948)" title="Bitwy o Jerozolimę (1948)">Bitwy o Jerozolimę (1948)</a></li> <li><a href="/wiki/Bitwa_o_Stare_Miasto_Jerozolimy" title="Bitwa o Stare Miasto Jerozolimy">Bitwa o Stare Miasto Jerozolimy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internowanie_w_Afryce&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Internowanie w Afryce (strona nie istnieje)">Internowanie w Afryce</a></li> <li><a href="/wiki/Masakra_w_Dajr_Jasin" title="Masakra w Dajr Jasin">Masakra w Dajr Jasin</a></li> <li><a href="/wiki/Masakra_w_rafinerii_w_Hajfie" title="Masakra w rafinerii w Hajfie">Masakra w rafinerii w Hajfie</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_%E2%80%9EAgatha%E2%80%9D" title="Operacja „Agatha”">Operacja „Agatha”</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rewolta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rewolta (strona nie istnieje)">Rewolta</a></li> <li><a href="/wiki/Ha-Sezon" title="Ha-Sezon">Ha-Sezon</a></li> <li><a href="/wiki/Sprawa_Altaleny" title="Sprawa Altaleny">Sprawa Altaleny</a></li> <li><a href="/wiki/Zamach_na_hotel_King_David_w_Jerozolimie" title="Zamach na hotel King David w Jerozolimie">Zamach na hotel King David w Jerozolimie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zdobycie_Jafy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zdobycie Jafy (strona nie istnieje)">Zdobycie Jafy</a></li> <li><a href="/wiki/Zamach_na_poci%C4%85g_Kair-Hajfa" title="Zamach na pociąg Kair-Hajfa">Zamach na pociąg Kair-Hajfa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Prasa</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chad_Ness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chad Ness (strona nie istnieje)">Chad Ness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chazit_ha-Am&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chazit ha-Am (strona nie istnieje)">Chazit ha-Am</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Di_Tat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Di Tat (strona nie istnieje)">Di Tat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ha-Maszkif&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ha-Maszkif (strona nie istnieje)">Ha-Maszkif</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jerozolima_Wyzwolona_(gazeta)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jerozolima Wyzwolona (gazeta) (strona nie istnieje)">Jerozolima Wyzwolona (gazeta)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trybuna_Narodowa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trybuna Narodowa (strona nie istnieje)">Trybuna Narodowa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">Sport</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Beitar_Jerozolima" title="Beitar Jerozolima">Beitar Jerozolima</a></li> <li><a href="/wiki/Beitar_Tel_Awiw" title="Beitar Tel Awiw">Beitar Tel Awiw</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiązane</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Hebrajski_Ruch_Oporu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hebrajski Ruch Oporu (strona nie istnieje)">Hebrajski Ruch Oporu</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Trumpeldor" title="Josef Trumpeldor">Josef Trumpeldor</a></li> <li><a href="/wiki/Legion_%C5%BBydowski" title="Legion Żydowski">Legion Żydowski</a></li> <li><a href="/wiki/Tel_Chaj" title="Tel Chaj">Tel Chaj</a></li> <li><a href="/wiki/Zab%C3%B3jstwo_Chaima_Arlosoroffa" title="Zabójstwo Chaima Arlosoroffa">Zabójstwo Chaima Arlosoroffa</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Irgun_logo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Irgun_logo.jpg/60px-Irgun_logo.jpg" decoding="async" width="60" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Irgun_logo.jpg/90px-Irgun_logo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Irgun_logo.jpg/120px-Irgun_logo.jpg 2x" data-file-width="282" data-file-height="326" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Syjonizm" title="Szablon:Syjonizm"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Syjonizm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Syjonizm (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Syjonizm&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Syjonizm" title="Syjonizm">Syjonizm</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Podstawowe pojęcia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Syjonizm" title="Syjonizm">Ruch syjonistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Hymn_Izraela" title="Hymn Izraela">Hymn Izraela</a></li> <li><a href="/wiki/Ziemia_Izraela" title="Ziemia Izraela">Ziemia Izraela</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Auto-Emacypacja&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Auto-Emacypacja (strona nie istnieje)">Auto-Emacypacja</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pierwszy_Kongres_Syjonistyczny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pierwszy Kongres Syjonistyczny (strona nie istnieje)">Program bazylejski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plan_Uganda&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Plan Uganda (strona nie istnieje)">Plan Uganda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plan_Biltmore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Plan Biltmore (strona nie istnieje)">Plan Biltmore</a></li> <li><i><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo_%C5%BCydowskie" title="Państwo żydowskie">Państwo żydowskie</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Altneuland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Altneuland (strona nie istnieje)">Altneuland</a></li> <li><a href="/wiki/Alija" title="Alija">Alija</a></li> <li><a href="/wiki/Alija_Bet" title="Alija Bet">Alija Bet</a></li> <li><a href="/wiki/Prawo_powrotu" title="Prawo powrotu">Prawo powrotu</a></li> <li><a href="/wiki/Kibuc" title="Kibuc">Kibuc</a></li> <li><a href="/wiki/Osadnictwo_%C5%BCydowskie_w_Palestynie" title="Osadnictwo żydowskie w Palestynie">Osadnictwo żydowskie w Palestynie</a></li> <li><a href="/wiki/Antysemityzm" title="Antysemityzm">Antysemityzm</a></li> <li><a href="/wiki/Deklaracja_Balfoura" title="Deklaracja Balfoura">Deklaracja Balfoura</a></li> <li><a href="/wiki/Bia%C5%82a_ksi%C4%99ga_Churchilla" title="Biała księga Churchilla">Biała księga Churchilla</a></li> <li><a href="/wiki/Rezolucja_Zgromadzenia_Og%C3%B3lnego_ONZ_nr_181" title="Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181">Rezolucja ZO ONZ nr 181</a></li> <li><a href="/wiki/Deklaracja_niepodleg%C5%82o%C5%9Bci_Izraela" title="Deklaracja niepodległości Izraela">Deklaracja niepodległości Izraela</a></li> <li><a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izrael</a></li> <li><a href="/wiki/I_wojna_izraelsko-arabska" title="I wojna izraelsko-arabska">I wojna izraelsko-arabska</a></li> <li><a href="/wiki/Flaga_Izraela" title="Flaga Izraela">Flaga Izraela</a></li> <li><a href="/wiki/Postsyjonizm" title="Postsyjonizm">Postsyjonizm</a></li> <li><a href="/wiki/Antysyjonizm" title="Antysyjonizm">Antysyjonizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Nurty syjonizmu</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Syjonizm_polityczny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Syjonizm polityczny (strona nie istnieje)">Syjonizm polityczny</a></li> <li><a href="/wiki/Syjonizm_socjalistyczny" title="Syjonizm socjalistyczny">Syjonizm socjalistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Syjonizm_religijny" title="Syjonizm religijny">Syjonizm religijny</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Syjonizm rewizjonistyczny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84ski_syjonizm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chrześcijański syjonizm (strona nie istnieje)">Chrześcijański syjonizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Organizacje syjonistyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Awiatowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Światowa Organizacja Syjonistyczna">Światowa Organizacja Syjonistyczna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kongres_Syjonistyczny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kongres Syjonistyczny (strona nie istnieje)">Kongres Syjonistyczny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Komitet_Wykonawczy_Organizacji_Syjonistycznej&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Komitet Wykonawczy Organizacji Syjonistycznej (strona nie istnieje)">Komitet Wykonawczy Organizacji Syjonistycznej</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Nowa Organizacja Syjonistyczna">Nowa Organizacja Syjonistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Agencja_%C5%BBydowska" title="Agencja Żydowska">Agencja Żydowska</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydowski_Fundusz_Narodowy" title="Żydowski Fundusz Narodowy">Żydowski Fundusz Narodowy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%BBydowskie_Towarzystwo_Kolonizacyjne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Żydowskie Towarzystwo Kolonizacyjne (strona nie istnieje)">Żydowskie Towarzystwo Kolonizacyjne</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydowski_Trust_Kolonialny" title="Żydowski Trust Kolonialny">Żydowski Trust Kolonialny</a></li> <li><a href="/wiki/Legion_%C5%BBydowski" title="Legion Żydowski">Legion Żydowski</a></li> <li><a href="/wiki/Histadrut" title="Histadrut">Histadrut</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centralne_Archiwum_Syjonistyczne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Centralne Archiwum Syjonistyczne (strona nie istnieje)">Centralne Archiwum Syjonistyczne</a></li> <li><a href="/wiki/Betar" title="Betar">Betar</a></li> <li><a href="/wiki/Brit_he-Chajal" title="Brit he-Chajal">Brit he-Chajal</a></li> <li><a href="/wiki/Irgun_Cewai_Leumi" title="Irgun Cewai Leumi">Irgun</a></li> <li><a href="/wiki/Lechi" title="Lechi">Lechi</a></li> <li><a href="/wiki/Ha-Szomer_Ha-Cair" title="Ha-Szomer Ha-Cair">Ha-Szomer Ha-Cair</a></li> <li><a href="/wiki/He-Chaluc" title="He-Chaluc">He-Chaluc</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Ruchy syjonistyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bilu" title="Bilu">Bilu</a></li> <li><a href="/wiki/Chowewej_Syjon" title="Chowewej Syjon">Chowewej Syjon</a></li> <li><a href="/wiki/Poalej_Syjon" title="Poalej Syjon">Poalej Syjon</a></li> <li><a href="/wiki/Ruch_Kibucowy" title="Ruch Kibucowy">Ruch Kibucowy</a></li> <li><a href="/wiki/Mizrachi" title="Mizrachi">Mizrachi</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Syjoniści</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Cwi_Hirsz_Kaliszer" title="Cwi Hirsz Kaliszer">Cwi Hirsz Kaliszer</a></li> <li><a href="/wiki/Moses_Hess" title="Moses Hess">Moses Hess</a></li> <li><a href="/wiki/Leon_Pinsker" title="Leon Pinsker">Leon Pinsker</a></li> <li><a href="/wiki/Samuel_Mohylewer" title="Samuel Mohylewer">Samuel Mohylewer</a></li> <li><a href="/wiki/Achad_ha-Am" title="Achad ha-Am">Aszer Ginsberg</a></li> <li><a href="/wiki/Natan_Birnbaum" title="Natan Birnbaum">Natan Birnbaum</a></li> <li><a href="/wiki/Theodor_Herzl" title="Theodor Herzl">Theodor Herzl</a></li> <li><a href="/wiki/Max_Nordau" title="Max Nordau">Max Nordau</a></li> <li><a href="/wiki/Leo_Motzkin" title="Leo Motzkin">Leo Motzkin</a></li> <li><a href="/wiki/Dow_Ber_Borochow" title="Dow Ber Borochow">Dow Ber Borochow</a></li> <li><a href="/wiki/Naftali_Herc_Imber" title="Naftali Herc Imber">Naftali Herc Imber</a></li> <li><a href="/wiki/Dawid_Wolffsohn" title="Dawid Wolffsohn">Dawid Wolffsohn</a></li> <li><a href="/wiki/Chaim_Weizman" title="Chaim Weizman">Chaim Weizman</a></li> <li><a href="/wiki/Mosze_Lejb_Lilienblum" title="Mosze Lejb Lilienblum">Mosze Lejb Lilienblum</a></li> <li><a href="/wiki/Nachum_Soko%C5%82ow" title="Nachum Sokołow">Nachum Sokołow</a></li> <li><a href="/wiki/Nachman_Syrkin" title="Nachman Syrkin">Nachman Syrkin</a></li> <li><a href="/wiki/Max_Bodenheimer" title="Max Bodenheimer">Max Bodenheimer</a></li> <li><a href="/wiki/Edmond_James_de_Rothschild" title="Edmond James de Rothschild">Edmond James de Rothschild</a></li> <li><a href="/wiki/Icchak_Jakob_Reines" title="Icchak Jakob Reines">Icchak Jakob Reines</a></li> <li><a href="/wiki/Otto_Warburg_(botanik)" title="Otto Warburg (botanik)">Otto Warburg</a></li> <li><a href="/wiki/Nachum_Goldmann" title="Nachum Goldmann">Nachum Goldmann</a></li> <li><a href="/wiki/Eliezer_ben_Jehuda" title="Eliezer ben Jehuda">Eliezer ben Jehuda</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inni działacze i członkowie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Aharon_Dawid_Gordon" title="Aharon Dawid Gordon">Aharon Dawid Gordon</a></li> <li><a href="/wiki/Martin_Buber" title="Martin Buber">Martin Buber</a></li> <li><a href="/wiki/Rachel_Bluwstein" title="Rachel Bluwstein">Rachel Bluwstein</a></li> <li><a href="/wiki/Hugo_Bergmann" title="Hugo Bergmann">Hugo Bergmann</a></li> <li><a href="/wiki/Henrietta_Szold" title="Henrietta Szold">Henrietta Szold</a></li> <li><a href="/wiki/Ze%E2%80%99ew_%C5%BBaboty%C5%84ski" title="Ze’ew Żabotyński">Ze’ew Żabotyński</a></li> <li><a href="/wiki/Meir_Bar-Ilan" title="Meir Bar-Ilan">Meir Bar-Ilan</a></li> <li><a href="/wiki/Chaim_Arlosoroff" title="Chaim Arlosoroff">Chaim Arlosoroff</a></li> <li><a href="/wiki/Zalman_Szazar" title="Zalman Szazar">Zalman Szazar</a></li> <li><a href="/wiki/Awraham_Kuk" title="Awraham Kuk">Awraham Kuk</a></li> <li><a href="/wiki/Arthur_Ruppin" title="Arthur Ruppin">Arthur Ruppin</a></li> <li><a href="/wiki/Dawid_Ben_Gurion" title="Dawid Ben Gurion">Dawid Ben Gurion</a></li> <li><a href="/wiki/Menachem_Usyszkin" title="Menachem Usyszkin">Menachem Usyszkin</a></li> <li><a href="/wiki/Abba_Achimeir" title="Abba Achimeir">Abba Achimeir</a></li> <li><a href="/wiki/Chajjim_Boger" title="Chajjim Boger">Chajjim Boger</a></li> <li><a href="/wiki/Berl_Katznelson" title="Berl Katznelson">Berl Katznelson</a></li> <li><a href="/wiki/Alexander_Za%C3%AFd" title="Alexander Zaïd">Alexander Zaïd</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Sprinzak" title="Josef Sprinzak">Josef Sprinzak</a></li> <li><a href="/wiki/Izrael_Szochat" title="Izrael Szochat">Izrael Szochat</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Trumpeldor" title="Josef Trumpeldor">Josef Trumpeldor</a></li> <li><a href="/wiki/Gershom_Scholem" title="Gershom Scholem">Gershom Scholem</a></li> <li><a href="/wiki/Jicchak_Ben_Cewi" title="Jicchak Ben Cewi">Jicchak Ben Cewi</a></li> <li><a href="/wiki/Menachem_Begin" title="Menachem Begin">Menachem Begin</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Zionism-template.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Zionism-template.png/60px-Zionism-template.png" decoding="async" width="60" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c6/Zionism-template.png 1.5x" data-file-width="83" data-file-height="274" /></a></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><a href="/wiki/Historia_Palestyny" title="Historia Palestyny">Historia Palestyny</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_Izraela" title="Historia Izraela">Historia Izraela</a></li></ul> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Judaizm_i_%C5%BBydzi" title="Szablon:Judaizm i Żydzi"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Judaizm_i_%C5%BBydzi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Judaizm i Żydzi (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Judaizm_i_%C5%BBydzi&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Judaizm" title="Judaizm">Judaizm</a> i <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">Żydzi</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Żydowskie ruchy religijne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Judaizm#Judaizm_ortodoksyjny" title="Judaizm">Ortodoksyjny</a> <ul><li><a href="/wiki/Judaizm_ultraortodoksyjny" title="Judaizm ultraortodoksyjny">Ultraortodoksja</a> (charedi)</li> <li><a href="/wiki/Chardal" title="Chardal">Chardal</a></li> <li><a href="/wiki/Chasydyzm_polski" title="Chasydyzm polski">Chasydyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Nowoczesna_ortodoksja" title="Nowoczesna ortodoksja">Nowoczesna ortodoksja</a></li> <li><a href="/wiki/Otwarta_ortodoksja_(judaizm)" title="Otwarta ortodoksja (judaizm)">Otwarta ortodoksja</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Judaizm_konserwatywny" title="Judaizm konserwatywny">Konserwatywny</a> <ul><li><a href="/wiki/Judaizm_neologiczny" title="Judaizm neologiczny">Neologiczny</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Judaizm_reformowany" title="Judaizm reformowany">Reformowany</a></li> <li><a href="/wiki/Judaizm_rekonstrukcjonistyczny" title="Judaizm rekonstrukcjonistyczny">Rekonstrukcjonistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Judaizm_humanistyczny" title="Judaizm humanistyczny">Humanistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydowska_Odnowa" title="Żydowska Odnowa">Odnowienia</a></li> <li><a href="/wiki/Samarytanie" title="Samarytanie">Samarytanie</a></li> <li><a href="/wiki/Judeochrze%C5%9Bcijanie" title="Judeochrześcijanie">Judeochrześcijanie</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydzi_mesjanistyczni" title="Żydzi mesjanistyczni">Mesjanistyczni</a></li> <li><a href="/wiki/Nazarejczycy" title="Nazarejczycy">Nazarejczycy</a></li> <li><a href="/wiki/Sabataizm" title="Sabataizm">Sabataizm</a></li> <li><a href="/wiki/Franki%C5%9Bci" title="Frankiści">Frankizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%BBydowskie_schizmy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Żydowskie schizmy (strona nie istnieje)">Schizmy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stosunki_pomi%C4%99dzy_%C5%BCydowskimi_ruchami_religijnymi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stosunki pomiędzy żydowskimi ruchami religijnymi (strona nie istnieje)">Wzajemne stosunki</a></li></ul> <ul><li>zob. też: <a href="/wiki/Karaimizm" title="Karaimizm">Karaimizm</a>, <a href="/wiki/Sekularyzm_%C5%BCydowski" title="Sekularyzm żydowski">Sekularyzm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Ludy wyznające judaizm</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%BBydzi_aszkenazyjscy" title="Żydzi aszkenazyjscy">Aszkenazyjczycy</a></li> <li><a href="/wiki/Sefardyjczycy" title="Sefardyjczycy">Sefardyjczycy</a></li> <li><a href="/wiki/Mizrachijczycy" title="Mizrachijczycy">Mizrachijczycy</a></li> <li><a href="/wiki/Felaszowie" title="Felaszowie">Felaszowie</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydzi_g%C3%B3rscy" title="Żydzi górscy">Żydzi górscy</a></li> <li><a href="/wiki/Romanioci" title="Romanioci">Romanioci</a></li> <li><a href="/wiki/Bnej_Israel" title="Bnej Israel">Bnej Israel</a></li> <li><a href="/wiki/Bnej_Menasze" title="Bnej Menasze">Bnej Menasze</a></li> <li><a href="/wiki/Gruzi%C5%84scy_%C5%BBydzi" title="Gruzińscy Żydzi">Gruzińscy Żydzi</a></li> <li><a href="/wiki/Krymczacy" title="Krymczacy">Krymczacy</a></li> <li><a href="/wiki/Ostatni_%C5%BBydzi_w_Kerali" title="Ostatni Żydzi w Kerali">Żydzi z Koczin</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_%C5%BByd%C3%B3w_w_Chinach" title="Historia Żydów w Chinach">Żydzi z Kaifeng</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydzi_chazarscy" title="Żydzi chazarscy">Żydzi chazarscy</a></li> <li><a href="/wiki/Lemba" title="Lemba">Lemba</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Filozofia żydowska</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/B%C3%B3g_w_judaizmie" title="Bóg w judaizmie">Bóg w judaizmie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zasady_wiary_%C5%BCydowskiej&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zasady wiary żydowskiej (strona nie istnieje)">Zasady wiary</a></li> <li><a href="/wiki/Nar%C3%B3d_wybrany" title="Naród wybrany">Naród wybrany</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eschatologia_%C5%BCydowska&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eschatologia żydowska (strona nie istnieje)">Eschatologia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Etyka_%C5%BCydowska&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Etyka żydowska (strona nie istnieje)">Etyka</a></li> <li><a href="/wiki/Gilgul" title="Gilgul">Gilgul</a></li> <li><a href="/wiki/Halacha" title="Halacha">Halacha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Teologia_Holokaustu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Teologia Holokaustu (strona nie istnieje)">Teologia Holokaustu</a></li> <li><a href="/wiki/Jahwe" title="Jahwe">Jahwe</a></li> <li><a href="/wiki/Kaba%C5%82a" title="Kabała">Kabała</a></li> <li><a href="/wiki/Koszerno%C5%9B%C4%87" title="Koszerność">Koszerność</a></li> <li><a href="/wiki/Mesjanizm" title="Mesjanizm">Mesjanizm</a></li> <li><a href="/wiki/Musaryzm" title="Musaryzm">Musaryzm</a></li> <li><a href="/wiki/Adonai" title="Adonai">Imię Boga</a></li> <li><a href="/wiki/Siedem_Praw_Noego" title="Siedem Praw Noego">Siedem Praw Noego</a></li> <li><a href="/wiki/Cedaka" title="Cedaka">Cedaka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tzniut&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tzniut (strona nie istnieje)">Tzniut</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Teksty religijne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Tanach" title="Tanach">Tanach</a> <ul><li><a href="/wiki/Tora" title="Tora">Tora</a></li> <li><a href="/wiki/Newiim" title="Newiim">Newiim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ketuwim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ketuwim (strona nie istnieje)">Ketuwim</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Gemara" title="Gemara">Gemara</a></li> <li><a href="/wiki/Miszna" title="Miszna">Miszna</a></li> <li><a href="/wiki/Talmud" title="Talmud">Talmud</a></li> <li><a href="/wiki/Tosefta" title="Tosefta">Tosefta</a></li> <li><a href="/wiki/Midrasz" title="Midrasz">Midrasz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literatura_rabiniczna&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Literatura rabiniczna (strona nie istnieje)">Literatura rabiniczna</a></li> <li><a href="/wiki/Miszne_Tora" title="Miszne Tora">Miszne Tora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arba%27ah_Turim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arba&#39;ah Turim (strona nie istnieje)">Arba'ah Turim</a></li> <li><a href="/wiki/Szulchan_aruch" title="Szulchan aruch">Szulchan aruch</a></li> <li><a href="/wiki/Miszna_Berura" title="Miszna Berura">Miszna Berura</a></li> <li><a href="/wiki/Zohar" title="Zohar">Zohar</a></li> <li><a href="/wiki/Hagada" title="Hagada">Hagada</a></li> <li><a href="/wiki/Pijut" title="Pijut">Pijut</a></li> <li><a href="/wiki/Sidur" title="Sidur">Sidur</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Postacie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Abraham" title="Abraham">Abraham</a></li> <li><a href="/wiki/Dawid_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Dawid (król Izraela)">Dawid</a></li> <li><a href="/wiki/Moj%C5%BCesz" title="Mojżesz">Mojżesz</a></li> <li><a href="/wiki/Hillel" title="Hillel">Hillel</a></li> <li><a href="/wiki/Izaak" title="Izaak">Izaak</a></li> <li><a href="/wiki/Szammaj" title="Szammaj">Szammaj</a></li> <li><a href="/wiki/Juda_ha-Nasi" title="Juda ha-Nasi">Juda ha-Nasi</a></li> <li><a href="/wiki/Saadja_ben_Josef" title="Saadja ben Josef">Saadja ben Josef</a></li> <li><a href="/wiki/Gerszom_z_Moguncji" title="Gerszom z Moguncji">Gerszom z Moguncji</a></li> <li><a href="/wiki/Izaak_Alfasi" title="Izaak Alfasi">Izaak Alfasi</a></li> <li><a href="/wiki/Szlomo_ben_Icchak" title="Szlomo ben Icchak">Raszi</a></li> <li><a href="/wiki/Jehuda_Halewi" title="Jehuda Halewi">Jehuda Halewi</a></li> <li><a href="/wiki/Aben_Ezra" title="Aben Ezra">Aben Ezra</a></li> <li><a href="/wiki/Mordechaj_Kaplan" title="Mordechaj Kaplan">Mordechaj Kaplan</a></li> <li><a href="/wiki/Majmonides" title="Majmonides">Mojżesz Majmonides</a></li> <li><a href="/wiki/Nachmanides" title="Nachmanides">Nachmanides</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aszer_ben_Jechiel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aszer ben Jechiel (strona nie istnieje)">Aszer ben Jechiel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lewi_ben_Gerson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lewi ben Gerson (strona nie istnieje)">Lewi ben Gerson</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_(posta%C4%87_biblijna)" title="Jakub (postać biblijna)">Jakub</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Albo" title="Josef Albo">Josef Albo</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Karo" title="Józef Karo">Józef Karo</a></li> <li><a href="/wiki/Abrabanel" title="Abrabanel">Izaak Abrabanel</a></li> <li><a href="/wiki/Izaak_Luria" title="Izaak Luria">Izaak Luria</a></li> <li><a href="/wiki/Salomon_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Salomon (król Izraela)">Salomon</a></li> <li><a href="/wiki/Szabetaj_Cewi" title="Szabetaj Cewi">Sabbataj Cwi</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Frank" title="Jakub Frank">Jakub Frank</a></li> <li><a href="/wiki/Baal_Szem_Tow" title="Baal Szem Tow">Baal Szem Tow</a></li> <li><a href="/wiki/Dow_Ber_z_Mi%C4%99dzyrzecza" title="Dow Ber z Międzyrzecza">Dow-Ber</a></li> <li><a href="/wiki/Elimelech_z_Le%C5%BCajska" title="Elimelech z Leżajska">Elimelech</a></li> <li><a href="/wiki/Menachem_Mendel_Schneerson" title="Menachem Mendel Schneerson">Menachem Schneerson</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Życie i kultura</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kto_jest_%C5%BBydem%3F" title="Kto jest Żydem?">Kto jest Żydem?</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydzi#Nazwa_i_zapis" title="Żydzi">Etymologia słowa Żydzi</a></li> <li><a href="/wiki/Bar_micwa" title="Bar micwa">Bar micwa</a></li> <li><a href="/wiki/Bat_micwa" title="Bat micwa">Bat micwa</a></li> <li><a href="/wiki/Brit_mila" title="Brit mila">Brit mila</a></li> <li><a href="/wiki/Brit_shalom" title="Brit shalom">Brit shalom</a></li> <li><a href="/wiki/Gwiazda_Dawida" title="Gwiazda Dawida">Gwiazda Dawida</a></li> <li><a href="/wiki/Ketuba" title="Ketuba">Ketuba</a></li> <li><a href="/wiki/Szabat" title="Szabat">Szabat</a></li> <li><a href="/wiki/Sziduch" title="Sziduch">Sziduch</a></li> <li><a href="/wiki/Ma%C5%82%C5%BCe%C5%84stwo_w_judaizmie" title="Małżeństwo w judaizmie">Małżeństwo</a></li> <li><a href="/wiki/Micwa" title="Micwa">Micwa</a></li> <li><a href="/wiki/Nida_(judaizm)" title="Nida (judaizm)">Nida</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pidyon_haben&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pidyon haben (strona nie istnieje)">Pidyon haben</a></li> <li><a href="/wiki/Minjan" title="Minjan">Minjan</a></li> <li><a href="/wiki/Judaizm#Śmierć" title="Judaizm">Żałoba w judaizmie</a></li> <li><a href="/wiki/Kuchnia_%C5%BCydowska" title="Kuchnia żydowska">Kuchnia żydowska</a></li> <li><a href="/wiki/Chiloni" title="Chiloni">Chiloni</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awiecka_kultura_%C5%BCydowska&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Świecka kultura żydowska (strona nie istnieje)">Świecka kultura żydowska</a></li> <li><a href="/wiki/Konwersja_na_judaizm" title="Konwersja na judaizm">Konwersja na judaizm</a></li> <li><a href="/wiki/Jezus_w_judaizmie" title="Jezus w judaizmie">Jezus w judaizmie</a></li> <li><a href="/wiki/Chad_gadja" title="Chad gadja">Chad gadja</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Święta</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Chanuka" title="Chanuka">Chanuka</a></li> <li><a href="/wiki/Jom_Kipur" title="Jom Kipur">Jom Kipur</a></li> <li><a href="/wiki/Pesach" title="Pesach">Pesach</a></li> <li><a href="/wiki/Purim" title="Purim">Purim</a></li> <li><a href="/wiki/Rosz_ha-Szana" title="Rosz ha-Szana">Rosz ha-Szana</a></li> <li><a href="/wiki/Sukkot_(%C5%9Bwi%C4%99to)" title="Sukkot (święto)">Sukkot</a></li> <li><a href="/wiki/Szawuot" title="Szawuot">Szawuot</a></li> <li><a href="/wiki/Sziwa_Asar_be-Tamuz" title="Sziwa Asar be-Tamuz">Sziwa Asar be-Tamuz</a></li> <li><a href="/wiki/Tisza_be-Aw" title="Tisza be-Aw">Tisza be-Aw</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">Ważne miejsca i stanowiska</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Namiot_Spotkania" title="Namiot Spotkania">Namiot Spotkania</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia_Jerozolimska" title="Świątynia Jerozolimska">Świątynia Jerozolimska</a></li> <li><a href="/wiki/Cztery_%C5%9Bwi%C4%99te_miasta_judaizmu" title="Cztery święte miasta judaizmu">Cztery święte miasta judaizmu</a> <ul><li><a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolima</a></li> <li><a href="/wiki/Safed" title="Safed">Safed</a></li> <li><a href="/wiki/Hebron" title="Hebron">Hebron</a></li> <li><a href="/wiki/Tyberiada" title="Tyberiada">Tyberiada</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Aciana_P%C5%82aczu" title="Ściana Płaczu">Ściana Płaczu</a></li> <li><a href="/wiki/Synagoga" title="Synagoga">Synagoga</a></li> <li><a href="/wiki/Jesziwa" title="Jesziwa">Jesziwa</a></li> <li><a href="/wiki/Mykwa" title="Mykwa">Mykwa</a></li> <li><a href="/wiki/Bejt_din" title="Bejt din">Bejt din</a></li> <li><a href="/wiki/Gabaj" title="Gabaj">Gabaj</a></li> <li><a href="/wiki/Chazan" title="Chazan">Chazan</a></li> <li><a href="/wiki/Arcykap%C5%82an_(w_Biblii_i_judaizmie)" title="Arcykapłan (w Biblii i judaizmie)">Ha Kohen Gadol</a></li> <li><a href="/wiki/Kanaan" title="Kanaan">Kanaan</a></li> <li><a href="/wiki/Kohen" title="Kohen">Kohen</a></li> <li><a href="/wiki/Magid" title="Magid">Magid</a></li> <li><a href="/wiki/Rabin" title="Rabin">Rabin</a> <ul><li><a href="/wiki/Kobiety_rabini_i_uczone_Tory" title="Kobiety rabini i uczone Tory">Kobiety rabini</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Rebe" title="Rebe">Rebe</a></li> <li><a href="/wiki/Cadyk" title="Cadyk">Cadyk</a></li> <li><a href="/wiki/Posek" title="Posek">Posek</a></li> <li><a href="/wiki/Rosz_jesziwa" title="Rosz jesziwa">Rosz jesziwa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maszgijach&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maszgijach (strona nie istnieje)">Maszgijach</a></li> <li><a href="/wiki/Mohel" title="Mohel">Mohel</a></li> <li><a href="/wiki/Pomazaniec" title="Pomazaniec">Ha Mashiah</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row">Modlitwy i przedmioty kultu</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Amida_(modlitwa)" title="Amida (modlitwa)">Amida</a></li> <li><a href="/wiki/Awinu_Malkenu" title="Awinu Malkenu">Awinu Malkenu</a></li> <li><a href="/wiki/Szema_Jisrael" title="Szema Jisrael">Szema Jisrael</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aleinu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aleinu (strona nie istnieje)">Aleinu</a></li> <li><a href="/wiki/Kidusz" title="Kidusz">Kidusz</a></li> <li><a href="/wiki/Hallel" title="Hallel">Hallel</a></li> <li><a href="/wiki/Kol_Nidre" title="Kol Nidre">Kol Nidre</a></li> <li><a href="/wiki/Maariw" title="Maariw">Maariw</a></li> <li><a href="/wiki/Mincha" title="Mincha">Mincha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ma_Tovu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ma Tovu (strona nie istnieje)">Ma Tovu</a></li> <li><a href="/wiki/Hawdala" title="Hawdala">Hawdala</a></li> <li><a href="/wiki/Szacharit" title="Szacharit">Szacharit</a></li> <li><a href="/wiki/Kadisz" title="Kadisz">Kadisz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arba_Minim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arba Minim (strona nie istnieje)">Arba Minim</a></li> <li><a href="/wiki/Sefer_Tora" title="Sefer Tora">Sefer Tora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gartel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gartel (strona nie istnieje)">Gartel</a></li> <li><a href="/wiki/Kitel_(judaizm)" title="Kitel (judaizm)">Kitel</a></li> <li><a href="/wiki/Talit" title="Talit">Talit</a></li> <li><a href="/wiki/Tefilin" title="Tefilin">Tefilin</a></li> <li><a href="/wiki/Cicit" title="Cicit">Cicit</a></li> <li><a href="/wiki/Menora" title="Menora">Menora</a> (<a href="/wiki/Chanukija" title="Chanukija">Chanukija</a>)</li> <li><a href="/wiki/Mezuza" title="Mezuza">Mezuza</a></li> <li><a href="/wiki/Szofar" title="Szofar">Szofar</a></li> <li><a href="/wiki/Jad_(judaizm)" title="Jad (judaizm)">Jad</a></li> <li><a href="/wiki/Jarmu%C5%82ka" title="Jarmułka">Kipa/Jarmułka</a></li> <li><a href="/wiki/Kuczka" title="Kuczka">Kuczka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/J%C4%99zyki_%C5%BCydowskie" title="Języki żydowskie">Języki</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_hebrajski" title="Język hebrajski">Hebrajski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_judeoaramejski" title="Język judeoaramejski">Judeo-aramejski</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_aramejski_judeopalesty%C5%84ski" title="Język aramejski judeopalestyński">Aramejski judeo-palestyński</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_aramejski_judeobabilo%C5%84ski" title="Język aramejski judeobabiloński">Aramejski judeo-babiloński</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_judeoarabski" title="Język judeoarabski">Judeo-arabski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_judeo-berberyjski" title="Język judeo-berberyjski">Judeo-berberyjski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyki_judeo-perskie" class="mw-redirect" title="Języki judeo-perskie">Judeoperski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_judeoportugalski" title="Język judeoportugalski">Judeo-portugalski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_bucharski" title="Język bucharski">Bucharski</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_jewanik" title="Język jewanik">Jewanik</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_judeow%C5%82oski" title="Język judeowłoski">Italkian</a></li> <li><a href="/wiki/Ladino_(dialekt)" title="Ladino (dialekt)">Ladino</a> <ul><li><a href="/wiki/Haketia" title="Haketia">Haketia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_zarfatit" title="Język zarfatit">Zarfatit</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_szuadit" title="Język szuadit">Szuadit</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li> <li><a href="/wiki/Jidysz" title="Jidysz">Jidysz</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_knaan" title="Język knaan">Knaan</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_judeogruzi%C5%84ski" title="Język judeogruziński">Kiwruli</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_kajla" title="Język kajla">Kayliñña</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_kwara" title="Język kwara">Qwareña</a> <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wymar%C5%82y" title="Język wymarły">†</a></li></ul> </td></tr><tr class="a11"><th class="navbox-group opis" scope="row">Historia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Staro%C5%BCytny_Izrael" title="Starożytny Izrael">Starożytny Izrael</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia_Jerozolimska" title="Świątynia Jerozolimska">Świątynia Jerozolimska</a></li> <li><a href="/wiki/Niewola_babilo%C5%84ska" title="Niewola babilońska">Niewola babilońska</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_Machabeusz%C3%B3w" title="Powstanie Machabeuszów">Powstanie Machabeuszów</a></li> <li><a href="/wiki/Herod_Wielki" title="Herod Wielki">Herod Wielki</a></li> <li><a href="/wiki/Sanhedryn" title="Sanhedryn">Sanhedryn</a></li> <li><a href="/wiki/Faryzeusze" title="Faryzeusze">Faryzeusze</a></li> <li><a href="/wiki/Saduceusze" title="Saduceusze">Saduceusze</a></li> <li><a href="/wiki/Esse%C5%84czycy" title="Esseńczycy">Esseńczycy</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_%C5%BCydowska_(66%E2%80%9373)" title="Wojna żydowska (66–73)">Pierwsza wojna żydowsko-rzymska</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_Bar-Kochby" title="Powstanie Bar-Kochby">Powstanie Bar-Kochby</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydzi#Żydzi_w_diasporze" title="Żydzi">Diaspora żydowska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Historia_%C5%BByd%C3%B3w_w_%C5%9Bredniowieczu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Historia Żydów w średniowieczu (strona nie istnieje)">Historia Żydów w średniowieczu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Historia_%C5%BByd%C3%B3w_w_%C5%9Bwiecie_muzu%C5%82ma%C5%84skim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Historia Żydów w świecie muzułmańskim (strona nie istnieje)">Historia Żydów w świecie muzułmańskim</a></li> <li><a href="/wiki/Ziemia_Izraela" title="Ziemia Izraela">Ziemia Izraela</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_Palestyny" title="Historia Palestyny">Historia Palestyny</a></li> <li><a href="/wiki/Haskala" title="Haskala">Haskala</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_Izraela" title="Historia Izraela">Historia Izraela</a></li></ul> <ul><li>zob. też: <a href="/wiki/Historia_%C5%BByd%C3%B3w_w_Polsce" title="Historia Żydów w Polsce">Historia Żydów w Polsce</a></li></ul> </td></tr><tr class="a12"><th class="navbox-group opis" scope="row">Polityka</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Syjonizm" title="Syjonizm">Syjonizm</a> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Awiatowa_Organizacja_Syjonistyczna" title="Światowa Organizacja Syjonistyczna">Światowa Organizacja Syjonistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Og%C3%B3lni_Syjoni%C5%9Bci" title="Ogólni Syjoniści">Ogólni Syjoniści</a></li> <li><a href="/wiki/Syjonizm_socjalistyczny" title="Syjonizm socjalistyczny">Socjalistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Syjonizm#Syjonizm_religijny" title="Syjonizm">Religijny</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Rewizjonistyczny</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Theodor_Herzl" title="Theodor Herzl">Theodor Herzl</a></li> <li><a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Państwo Izrael</a> <ul><li><a href="/wiki/Prezydent_Izraela" title="Prezydent Izraela">Prezydent Izraela</a> (<a href="/wiki/Prezydenci_Izraela" title="Prezydenci Izraela">lista</a>)</li> <li><a href="/wiki/Premierzy_Izraela" title="Premierzy Izraela">Premierzy Izraela</a></li> <li><a href="/wiki/Wicepremierzy_Izraela" title="Wicepremierzy Izraela">Wicepremierzy Izraela</a></li> <li><a href="/wiki/Rz%C4%85d_Izraela" title="Rząd Izraela">Rząd Izraela</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBydowskie_ruchy_polityczne" title="Żydowskie ruchy polityczne">Żydowskie ruchy polityczne</a> <ul><li><a href="/wiki/Bund_(partia)" title="Bund (partia)">Bund</a></li> <li><a href="/wiki/Agudat_Israel" title="Agudat Israel">Agudat Israel</a></li> <li><a href="/wiki/Partie_polityczne_w_Izraelu" title="Partie polityczne w Izraelu">Partie polityczne w Izraelu</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Prawo_powrotu" title="Prawo powrotu">Prawo powrotu</a></li></ul> </td></tr><tr class="a13"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Antysemityzm" title="Antysemityzm">Antysemityzm</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Antysemityzm#Historia" title="Antysemityzm">Historia antysemityzmu</a></li> <li><a href="/wiki/Zag%C5%82ada_%C5%BByd%C3%B3w" title="Zagłada Żydów">Holokaust</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prze%C5%9Bladowania_%C5%BByd%C3%B3w&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prześladowania Żydów (strona nie istnieje)">Prześladowania Żydów</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antysemityzm_wsp%C3%B3%C5%82czesny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Antysemityzm współczesny (strona nie istnieje)">Antysemityzm współczesny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antysemityzm_rasowy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Antysemityzm rasowy (strona nie istnieje)">Antysemityzm rasowy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antysemityzm_religijny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Antysemityzm religijny (strona nie istnieje)">Antysemityzm religijny</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Star_of_David.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/50px-Star_of_David.svg.png" decoding="async" width="50" height="58" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/75px-Star_of_David.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/100px-Star_of_David.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="693" /></a></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izrael</a></li></ul> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description"><a href="/wiki/Ideologia_polityczna" class="mw-redirect" title="Ideologia polityczna">ideologia polityczna</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph927940">ph927940</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007536349005171">987007536349005171</a></span></li></ul></div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;oldid=74865919">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;oldid=74865919</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_na_Medal" title="Kategoria:Artykuły na Medal">Artykuły na Medal</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Syjonizm_rewizjonistyczny" title="Kategoria:Syjonizm rewizjonistyczny">Syjonizm rewizjonistyczny</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_u%C5%BCywa_p%C3%B3l_opisowych" title="Kategoria:Szablon cytowania używa pól opisowych">Szablon cytowania używa pól opisowych</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Wyr%C3%B3%C5%BCnione_artyku%C5%82y" title="Kategoria:Wyróżnione artykuły">Wyróżnione artykuły</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 30 wrz 2024, 20:01.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Syjonizm_rewizjonistyczny&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-78f4c97c5d-2qb4v","wgBackendResponseTime":151,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.238","walltime":"1.495","ppvisitednodes":{"value":29608,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":198613,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":18231,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":16,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":113059,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1133.805 1 -total"," 40.75% 462.016 66 Szablon:Cytuj"," 31.27% 354.562 1 Szablon:Przypisy"," 19.61% 222.306 79 Szablon:Odn"," 10.92% 123.837 3 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 10.72% 121.512 1 Szablon:Syjonizm_rewizjonistyczny"," 5.16% 58.549 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 4.34% 49.169 79 Szablon:Odn/tekst"," 3.40% 38.572 2 Szablon:Link-interwiki"," 3.06% 34.721 1 Szablon:Wyróżnienie"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.512","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4763138,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Chad Ness\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"[[Jewish Virtual Library]]\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Chad Ness\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Ha-Maszkif\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Chad Ness\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Chad Ness\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Chad Ness\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Jerozolima Wyzwolona\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Chad Ness\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Etzel\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Etzel\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Etzel\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Etzel\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Etzel\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Etzel\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Ha-Jarden\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Trybuna Narodowa\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Journal of Palestine Studies\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Israel Affairs\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Israel Affairs\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-d465dfd78-8tbmp","timestamp":"20241126124837","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Syjonizm rewizjonistyczny","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Syjonizm_rewizjonistyczny","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q592710","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q592710","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2019-06-22T12:16:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/ec\/Zeev_Jabotinsky.jpg","headline":"prawicowy nurt ruchu syjonistycznego"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10