ΣΥΝΤΑΓΜΑ | ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

<!doctype html> <html lang="el"> <head prefix="og: http://ogp.me/ns# fb: http://ogp.me/ns/fb# product: http://ogp.me/ns/product#"> <meta charset="utf-8"/> <meta name="title" content="ΣΥΝΤΑΓΜΑ"/> <meta name="description" content="ΣΥΝΤΑΓΜΑ Το έργο αποτελεί την πρώτη κατ’ άρθρον ερμηνεία του Συντάγματος μετά από την αναθεώρηση του 2019. Ο ενιαίος τόμος με το σύνολο των συμβολών αποτελεί, κυριολεκτικά, το απτό και χειροπιαστό αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας, στην οποία συμμετέ"/> <meta name="keywords" content="ΣΥΝΤΑΓΜΑ - Βιβλίο (έντυπο)"/> <meta name="robots" content="INDEX,FOLLOW"/> <meta name="viewport" content="width=device-width, minimum-scale=1.0, maximum-scale=1.0, user-scalable=no"/> <meta name="format-detection" content="telephone=no"/> <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge"/> <title>ΣΥΝΤΑΓΜΑ | ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ</title> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/mage/calendar.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Mageplaza_Blog/css/mpBlogIcon.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/styles-m.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-themev1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/elementsv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-migrationv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-widgetsv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-commonv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/homepagev1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/menunbv2.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/balloonv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/book-categoryv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-contentv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-contactv1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-bundle-promotions.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/qualex-free-trial.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Amasty_Base/vendor/slick/amslick.min.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/mage/gallery/gallery.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Lof_All/lib/fancybox/jquery.fancybox.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Lof_Formbuilder/js/raty/jquery.raty.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Lof_Formbuilder/css/font-awesome.min.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Lof_Formbuilder/css/jquery.dm-uploader.min.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Lof_Formbuilder/css/styles.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/MageArray_News/css/category_sidebar.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/MageArray_News/css/widget.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Magezon_Core/css/styles.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Webkul_GDPR/css/cookienotice.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/WeltPixel_OwlCarouselSlider/css/owl.carousel.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-my-account.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-register.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Magefan_Blog/css/blog-m.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Magefan_Blog/css/blog-custom.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-blog2.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-blog3.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Mageplaza_Core/css/owl.carousel.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Mageplaza_Core/css/owl.theme.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Magefan_Blog/css/blog-new.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-product-pagev2.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/nb-product-pages-commonv2.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/header-1.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/product-2.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/pages-theme.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/footer-3.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="screen and (min-width: 768px)" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/styles-l.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/css/print.css" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://fonts.googleapis.com/css?family=Material+Icons|Material+Icons+Outlined|Material+Icons+Two+Tone|Material+Icons+Round|Material+Icons+Sharp" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" type="text/css" href="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/font-awesome/5.10.2/css/all.min.css" /> <link rel="canonical" href="https://www.nb.org/syntagma.html" /> <link rel="icon" type="image/x-icon" href="https://www.nb.org/media/favicon/stores/1/favicon.ico" /> <link rel="shortcut icon" type="image/x-icon" href="https://www.nb.org/media/favicon/stores/1/favicon.ico" />   <meta name="facebook-domain-verification" content="s4h5pnztx406bk21rajnq7erui2coc" />  <meta name="google-site-verification" content="FaH0JIXiBgnGOYLISRx4pxuAI_3kuyJyH7-67wrA1uA" />  <meta name="twitter:card" content="product" /> <meta name="twitter:domain" content="https://www.nb.org/" /> <meta name="twitter:site" content="" /> <meta name="twitter:creator" content="" /> <meta name="twitter:title" content="ΣΥΝΤΑΓΜΑ" /> <meta name="twitter:description" content="Το έργο αποτελεί την πρώτη κατ’ άρθρον ερμηνεία του Συντάγματος μετά από την αναθεώρηση του 2019. Ο ενιαίος τόμος με το σύνολο των συμβολών αποτελεί, κυριολεκτικά, το απτό και χειροπιαστό αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας, στην οποία συμμετέχουν έγκριτοι νομικοί της θεωρίας και της πράξης.   Ο τόμος παραδίδεται στον νομικό κόσμο με τη βεβαιότητα ότι θα αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο για την ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων. Αποτελεί μία ιδιαίτερα αξιόλογη επιστημονική προσπάθεια, με κύριο στόχο την ανάλυση και την εμβάθυνση με επικαιροποιημένα σχόλια, νέα βιβλιογραφία, πρόσφατη νομολογία στα κατ΄ιδίαν άρθρα και τη σχετική νομοθεσία. Τεκμήριο πρωτοτυπίας του παρόντος τόμου είναι ότι προσφέρει στον αναγνώστη μία ολοκληρωμένη και πυκνή εικόνα για την ερμηνεία ενός άρθρου του Συντάγματος, εστιάζοντας στο ουσιώδες και πάγιο νόημά του, με οικονομία λόγου και εγκυρότητα.   Στα ερμηνευτικά σχόλια δίνεται έμφαση τόσο στην ιστορική καταγωγή των διατάξεων που φωτίζει τη σύγχρονη ερμηνεία, όσο και κυρίως στα νομολογιακά πορίσματα που αποτυπώνουν το αντίκρισμα του Συντάγματος με ρεαλισμό και πρακτικό πνεύμα, προσφέροντας χειροπιαστή γνώση στον μελετητή του σήμερα.   Το ξεφύλλισμα των σελίδων της έκδοσης αποτελεί μια μοναδική εμπειρία, η οποία προσφέρει στον αναγνώστη την ψυχική χαρά της ανάγνωσης. Ίσως γι’ αυτό να είχε πει ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ότι «πάντοτε φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης». Ένα καλό βιβλίο στη βιβλιοθήκη του σπιτιού ή του γραφείου αποτελεί μια διαρκή υπόμνηση. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν το βιβλίο αφορά το Σύνταγμα, αυτό που μας ενώνει όλους ανεξάρτητα από κοσμοθεωρητικές, ιδεολογικές και πολιτικές ή άλλες διαφορές.   " /> <meta name="twitter:image" content="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/27183ec1dfb6b95c4e4ae50839bc86f4/s/y/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg" /> <meta name="twitter:data1" content="EUR115.00" /> <meta name="twitter:label1" content="PRICE" /> <meta name="twitter:data2" content="GR" /> <meta name="twitter:label2" content="LOCATION" />   <meta property="og:site_name" content="" /> <meta property="og:type" content="og:product" /> <meta property="og:title" content="ΣΥΝΤΑΓΜΑ" /> <meta property="og:image" content="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/27183ec1dfb6b95c4e4ae50839bc86f4/s/y/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg" /> <meta property="og:description" content="Το έργο αποτελεί την πρώτη κατ’ άρθρον ερμηνεία του Συντάγματος μετά από την αναθεώρηση του 2019. Ο ενιαίος τόμος με το σύνολο των συμβολών αποτελεί, κυριολεκτικά, το απτό και χειροπιαστό αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας, στην οποία συμμετέχουν έγκριτοι νομικοί της θεωρίας και της πράξης.   Ο τόμος παραδίδεται στον νομικό κόσμο με τη βεβαιότητα ότι θα αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο για την ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων. Αποτελεί μία ιδιαίτερα αξιόλογη επιστημονική προσπάθεια, με κύριο στόχο την ανάλυση και την εμβάθυνση με επικαιροποιημένα σχόλια, νέα βιβλιογραφία, πρόσφατη νομολογία στα κατ΄ιδίαν άρθρα και τη σχετική νομοθεσία. Τεκμήριο πρωτοτυπίας του παρόντος τόμου είναι ότι προσφέρει στον αναγνώστη μία ολοκληρωμένη και πυκνή εικόνα για την ερμηνεία ενός άρθρου του Συντάγματος, εστιάζοντας στο ουσιώδες και πάγιο νόημά του, με οικονομία λόγου και εγκυρότητα.   Στα ερμηνευτικά σχόλια δίνεται έμφαση τόσο στην ιστορική καταγωγή των διατάξεων που φωτίζει τη σύγχρονη ερμηνεία, όσο και κυρίως στα νομολογιακά πορίσματα που αποτυπώνουν το αντίκρισμα του Συντάγματος με ρεαλισμό και πρακτικό πνεύμα, προσφέροντας χειροπιαστή γνώση στον μελετητή του σήμερα.   Το ξεφύλλισμα των σελίδων της έκδοσης αποτελεί μια μοναδική εμπειρία, η οποία προσφέρει στον αναγνώστη την ψυχική χαρά της ανάγνωσης. Ίσως γι’ αυτό να είχε πει ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ότι «πάντοτε φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης». Ένα καλό βιβλίο στη βιβλιοθήκη του σπιτιού ή του γραφείου αποτελεί μια διαρκή υπόμνηση. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν το βιβλίο αφορά το Σύνταγμα, αυτό που μας ενώνει όλους ανεξάρτητα από κοσμοθεωρητικές, ιδεολογικές και πολιτικές ή άλλες διαφορές.   " /> <meta property="og:url" content="https://www.nb.org/syntagma.html" /> <meta property="product:price:amount" content="115.00" /> <meta property="product:price:currency" content="EUR" /> <meta property="product:availability" content="instock" /> <meta property="product:retailer_item_id" content="NB-CD-21052"/>   <meta name="pinterest-rich-pin" content="enabled" />    <link href="https://fonts.googleapis.com/css?family=Roboto:300,400,500,700,900&display=swap" rel="stylesheet"> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="https://www.nb.org/media/sm/configed_css/settings_gr.css"/> </head> <body data-container="body" data-mage-init='{"loaderAjax": {}, "loader": { "icon": "https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/images/loader-2.gif"}}' class="pl-thm-nomikibibliothiki pl-thm-nomikibibliothiki-nbtheme page-product-bundle enable-stickymenu header-1-style product-2-style footer-3-style catalog-product-view product-syntagma page-layout-1column" id="html-body">  <noscript><iframe src="https://www.googletagmanager.com/ns.html?id=GTM-57KKGXV" height="0" width="0" style="display:none;visibility:hidden"></iframe></noscript>  <noscript> <div class="message global noscript"> <div class="content"> Η JavaScript φαίνεται να είναι απενεργοποιημένη στο πρόγραμμα περιήγησης σας. Για την καλύτερη εμπειρία στην ιστοσελίδα μας, βεβαιωθείτε πως θα ενεργοποιήσετε την Javascript στο πρόγραμμα περιήγησης σας. </div> </div> </noscript> <div class="page-wrapper"><header class="page-header"> <div class="header-container header-style-1"> <div class="header-top"> <div class="container"> <div class="row"> <div class="col-lg-12"> <div class="customer-action"> <style> .header-container.header-style-1 > .header-top > .container {border-bottom:0;} .header-container.header-style-1 > .header-top > .container { padding-top:0px; } .fas .fa { font-size: 20px; } .wrapper-new-header { max-width: 100%; margin: 0 auto; font-family: 'Roboto', sans-serif; background-color: #5a5f60; } body { margin: 0; } .wrapper-centered-new-header { max-width: 1590px; margin: 0 auto; width: 100%; width: calc(100% - 30px); } .p-top-header { text-decoration: none; color:#fff; font-size: 12px; font-weight: 500; } .p-top-header:hover { color:#fff; } .grey-darkGray-centered-new-header { display: grid; grid-template-columns: 1fr 1fr; background-color:#3c4041; padding:8px; border-bottom-left-radius: 5px; border-bottom-right-radius: 5px; } .gridy2-grey-darkGray-centered-new-header { display: flex; justify-content: end; } .container-nb-logo-new-header { max-width: 1555px; width: 100%; } .wrapper-nb-logo-new-header { display: grid; grid-template-columns: 1fr 1fr 1fr; gap: 50px; padding: 20px 0px; } .wrapper-nb-logo-elements { display: grid; grid-template-columns: 1fr 1fr; } .a-grey-links-header { padding: 0px 10px; } .item3-wrapper-nb-logo-new-header , .item4-wrapper-nb-logo-new-header { display: flex; justify-content: end; } .item3-wrapper-nb-logo-new-header a , .item4-wrapper-nb-logo-new-header a { font-size:14px; font-weight:300; color: #fff; padding-top: 2px; } .fa-item3-wrapper-nb-logo-new-header , .fa-item4-wrapper-nb-logo-new-header { color: #fff; padding: 2px 10px 10px 10px; font-size: 20px; } .item5-wrapper-nb-logo-new-header { display: none; } .mobile-searchbar { display: none; } @media (max-width:1200px) { .mobile-searchbar { display: block; } .searchbar { display: none; } .d-none-mobile { display: none; } .nb-logo-header { max-height: 30px; } .wrapper-nb-logo-new-header { gap:0px; grid-template-columns: 1fr 1fr; } .grey-darkGray-centered-new-header { display: none; } .hi { display:none; } .wrapper-nb-logo-elements { display: grid; grid-template-columns: 1fr 1fr max-content; align-items: center; } .fa-item3-wrapper-nb-logo-new-header , .fa-item4-wrapper-nb-logo-new-header { color: #fff; padding: 2px 10px 10px 10px; font-size: 20px; } .item5-wrapper-nb-logo-new-header { display: block; color: #fff; padding: 2px 10px 10px 10px; font-size: 20px; } } @media (max-width:1028px) { .hi{ display: none; /*να μπει η μπαρα απο κατω μεχρι 767*/ } } @media (max-width:767px) { .wrapper-nb-logo-new-header { grid-template-columns: 1fr 2fr; } .grey-darkGray-centered-new-header { grid-template-columns: 1fr; text-align: center; } .grey-darkGray-centered-new-header { padding: 0; } .gridy1-grey-darkGray-centered-new-header { padding-bottom: 5px; } .gridy2-grey-darkGray-centered-new-header { justify-content: center; } .fa-item3-wrapper-nb-logo-new-header , .fa-item4-wrapper-nb-logo-new-header { color: #fff; padding: 2px 10px 10px 10px; font-size: 16px; } .item5-wrapper-nb-logo-new-header { display: block; color: #fff; padding: 2px 10px 10px 10px; font-size: 16px; } } .english-page-header::before { margin-right: 5px; background-image: url(https://www.nb.org/media/wysiwyg/new-etairia/uk1.png); background-size: 16px 16px; display: inline-block; width: 16px; height: 16px; content: ""; vertical-align: sub; } </style> <section class="grey-darkGray-centered-new-header"> <div class="gridy1-grey-darkGray-centered-new-header"> <a href="https://www.nb.org/contact/" class="a-grey-links-header p-top-header">Επικοινωνία</a> <a href="https://www.nb.org/katastimata" class="a-grey-links-header p-top-header">Καταστήματα</a> <a href="https://www.nb.org/company" target="_blank" class="a-grey-links-header p-top-header english-page-header">About us</a> </div> <div class="gridy2-grey-darkGray-centered-new-header"> <a href="https://daily.nb.org/" class="a-grey-links-header p-top-header" target="_blank">daily.nb.org</a> <a href="https://college.nb.org/" class="a-grey-links-header p-top-header" target="_blank">college.nb.org</a> <a href="https://ebooks.nb.org/site/login" class="a-grey-links-header p-top-header" target="_blank">my e-books</a> <a href="https://www.qualex.gr/" target="_blank" class="a-grey-links-header p-top-header">qualex.gr</a> <a href="https://edu.nb.org/" target="_blank" class="a-grey-links-header p-top-header"> elearning.nb.org</a> </div> </section> </div> <div class="language-currency"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="header-middle"> <div class="container"> <div class="middle-content"> <div class="logo-container"> <h2 class="logo-content"> Νομική Βιβλιοθήκη <a class="logo" href="https://www.nb.org/" title="Νομική Βιβλιοθήκη"> <img src="/media/logo/stores/1/nblogo.svg" alt="Νομική Βιβλιοθήκη" /> </a> </h2> </div> <div class="right-container"> <div class="right-content"> <div class="search-container"> <div class="search-wrapper"> <section class="amsearch-wrapper-block" data-amsearch-wrapper="block" data-bind=" scope: 'amsearch_wrapper_6746dd12b99a5', mageInit: { 'Magento_Ui/js/core/app': { components: { amsearch_wrapper_6746dd12b99a5: { component: 'Amasty_Xsearch/js/wrapper', data: {"url":"https:\/\/www.nb.org\/amasty_xsearch\/autocomplete\/index\/","url_result":"https:\/\/www.nb.org\/catalogsearch\/result\/","url_popular":"https:\/\/www.nb.org\/search\/term\/popular\/","isDynamicWidth":true,"isProductBlockEnabled":true,"width":900,"displaySearchButton":false,"fullWidth":false,"minChars":2,"delay":500,"currentUrlEncoded":"aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw,","color_settings":[],"popup_display":0,"preloadEnabled":false,"isSeoUrlsEnabled":false,"seoKey":"search","isSaveSearchInputValueEnabled":false} } } } }"> <div class="amsearch-form-block" data-bind=" style: { width: resized() ? data.width + 'px' : '' }, css: { '-opened': opened }, afterRender: initCssVariables"> <section class="amsearch-input-wrapper" data-bind=" css: { '-dynamic-width': data.isDynamicWidth, '-match': $data.readyForSearch(), '-typed': inputValue && inputValue().length }"> <input type="text" name="q" placeholder="Τι ψάχνετε;" class="amsearch-input" maxlength="128" role="combobox" aria-haspopup="false" aria-autocomplete="both" autocomplete="off" aria-expanded="false" data-amsearch-block="input" enterkeyhint="enter" data-bind=" afterRender: initInputValue, hasFocus: focused, value: inputValue, event: { keypress: onEnter }, valueUpdate: 'input'">  <button class="amsearch-button -close -clear -icon" style="display: none" data-bind=" event: { click: inputValue.bind(this, '') }, attr: { title: $t('Clear Field') }, visible: inputValue && inputValue().length"> </button> <button class="amsearch-button -loupe -clear -icon -disabled" data-bind=" event: { click: search }, css: { '-disabled': !$data.match() }, attr: { title: $t('Search') }"> </button> </section> <section class="amsearch-result-section" data-amsearch-js="results" style="display: none;" data-bind=" css: { '-small': $data.data.width < 700 && !$data.data.fullWidth }, afterRender: function (node) { initResultSection(node, ) }, style: resultSectionStyles(), visible: $data.opened()">          </section> </div> </section> </div>  </div> <div class="gridy-container-cart"> <div class="minicart-header" data-move="minicart-mobile"> <style> .mobile-cart-svg { display:none; } @media only screen and (max-width: 1200px) { .mobile-cart-svg { display:block; } } </style> <div data-block="minicart" class="minicart-wrapper" onclick="ga('send','event','Mini_cart_header_hover','Mini_cart_header_onhover');"> <a class="action showcart" href="https://www.nb.org/checkout/cart/" data-bind="scope: 'minicart_content'"> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="23" height="50" viewBox="0 0 669.647 728" class="mobile-cart-svg"> <path id="cart-weight100" d="M297.788,930q-21.85,0-36.319-14.975T247,877.788q0-22.263,14.668-37.025T298.168,826Q320,826,335,840.975t15,37.237q0,22.263-14.975,37.025T297.788,930Zm368,0q-21.85,0-36.319-14.975T615,877.788q0-22.263,14.668-37.025T666.168,826Q688,826,703,840.975t15,37.237q0,22.263-14.975,37.025T665.788,930ZM229,304,343,544H606a31.47,31.47,0,0,0,16.5-4.5A29.786,29.786,0,0,0,634,527L742,332q6-11,1-19.5T726,304Zm-12-22H717q27,0,40.5,21.5T759,348L655.359,538.275A64.237,64.237,0,0,1,634.441,558.5a50.443,50.443,0,0,1-26.235,7.5H324l-54,99q-7,12,0,26t22,14H718v22H295q-31,0-45-23t0-49l65-116L165,224H95V202h84ZM343,544h0Z" transform="translate(-95 -202)" fill="#fff"/> </svg> Το καλάθι μου         </a> <div class="block block-minicart" data-role="dropdownDialog" data-mage-init='{"dropdownDialog":{ "appendTo":"[data-block=minicart]", "triggerTarget":".showcart", "timeout": "2000", "closeOnMouseLeave": false, "closeOnEscape": true, "triggerClass":"active", "parentClass":"active", "buttons":[]}}'> <div id="minicart-content-wrapper" data-bind="scope: 'minicart_content'">  </div> </div> </div> </div>  <div class="customer-action"> <div class="greet welcome" data-bind="scope: 'customer'">     </div> <div class="customer-links" data-move="customer-mobile"> <ul class="header links"><li class="link authorization-link" data-label="ή"> <a href="https://www.nb.org/customer/account/login/referer/aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw%2C/" >Σύνδεση</a> </li> <li><a href="https://www.nb.org/customer/account/create/" id="idcWlF9oSm" >Εγγραφή</a></li></ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="header-bottom ontop-element"> <div class="container"> <div class="desktop-menu"> <div class="vertical-block"> <div id="menu-overlay" style="display: none;"></div> <div class="vertical-menu"> <div id="nb-vertical-menu" class="vertical-menu-block" onclick="addRemoveMenuOverlay()" > <div class="block-title-menu" id="nb-block-title-menu" onclick="ga('send','event','menu_vertical_1st','onclick');">Κατηγορίες</div> <div class="vertical-menu-content" id="panel" style="display:none;"> <nav class="sm_megamenu_wrapper_vertical_menu sambar" id="sm_megamenu_menu6746dd134686a" data-sam="20157476731732697363"> <div class="sambar-inner"> <div class="mega-content"> <div class="wrapper-custom-top-mgmenu"> <a href="https://www.nb.org/info-foitites/" class="bg-mgmenu2"> <div class="container-custom-mgmenu"> <img src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/student.png" style="width:35px;" alt=""> Φοιτητές </div> </a> <a href="https://www.nb.org/online-prosfores" class="bg-mgmenu1"> <div class="container-custom-mgmenu"> <img src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/img-offer-mgmn.png" style="width:35px;" alt=""> Προσφορές </div> </a> </div> <ul class="vertical-type sm_megamenu_menu sm_megamenu_menu_black" data-jsapi="on"> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="ekdoseis-menu-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop sm_megamenu_haschild" href="https://www.nb.org/ekdoseis.html" id="sm_megamenu_13"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/book.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> Εκδόσεις </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn ekdoseis-menu"><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekdoseisc1"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis.html/"> Νομικές εκδόσεις </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/astiko-dikaio-ekd.html/"> Αστικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/politiki-dikonomia-ekd.html/"> Πολιτική Δικονομία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/poiniko-dikaio-eglimatologia-ekd.html/"> Ποινικό Δίκαιο - Εγκληματολογία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/poiniki-dikonomia-ekd.html/"> Ποινική Δικονομία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/emporiko-dikaio-ekd.html/"> Εμπορικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/trapeziko-dikai-kefalaiagora-ekd.html/"> Τραπεζικό Δίκαιο & Κεφαλαιαγορά </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/asfalistiko-dikaio-ekd.html/"> Ασφαλιστικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/naytiko-dikaio-ekd.html/"> Ναυτικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/ergatiko-dikaio-ekd.html/"> Εργατικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/dimosio-dikaio-ekd.html/"> Δημόσιο Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/dioikitiki-dikonomia-ekd.html/"> Διοικητική Δικονομία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/forologiko-logistiko-dikaio-ekd.html/"> Φορολογικό - Λογιστικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/prosopika-dedomena-gdpr-ekd.html/"> Προσωπικά Δεδομένα & GDPR </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/dikaio-texnologias-epikoinonias.html/"> Δίκαιο Τεχνολογίας & Επικοινωνίας </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/diaitisia-diamesolabisi-ekd.html/"> Διαιτησία & Διαμεσολάβηση </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/europaiko-diethnes-dikaio-ekd.html/"> Ευρωπαϊκό - Διεθνές Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/dikaio-allodapon-ekd.html/"> Δίκαιο Αλλοδαπών - Προσφυγικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis/iatriko-farmakeutiko-dikaio-ekd.html/"> Ιατρικό - Φαρμακευτικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomikes-ekdoseis.html/"> Περισσότερα... </a> </div> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekdoseisc2"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika.html/"> Περιοδικά </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/sunigoros-periodiko.html/"> ΣΥΝήΓΟΡΟΣ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/dikaio-epicheiriseon-etairion.html/"> ΔΕΕ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/efarmoges-astikoy-dikaioy-astikoy-dikonomikoy-dikaioy.html/"> ΕΦΑΠΟΛΔ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/theoria-praxi-dioikitikoy-dikaioy.html/"> ΘΠΔΔ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/poiniki-dikaiosyni.html/"> ΠοινΔικ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/dikaio-meson-enimerosis-kai-epikoinonias.html/"> ΔΙΤΕ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/periballon-dikaio.html/"> ΠερΔικ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/diaitisia-kai-diamesolavisi.html/"> ΔιΔ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/europaiko-dikaio.html/"> ΕυρΔικ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/epicheirisi-periodiko-miniaio.html/"> Επιχείρηση </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/efarmoges-dimosioy-dikaioy.html/"> Εφαρμογές Δημοσίου Δικαίου </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/epitheorisi-metanasteytikoy-dikaioy.html/"> ΕΜΕΔ </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/dodekanisiaki-nomologia.html/"> Δωδεκανησιακή Νομολογία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/egklimatologia-1847.html/"> Εγκληματολογία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/peira-ki-nomologia.html/"> Πειραϊκή Νομολογία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika/nomikos-symboylos.html/"> Νομικός Σύμβουλος </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/periodika.html/"> Περισσότερα... </a> </div> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekdoseisc1"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires.html/"> Επιστημονικές σειρές </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/meletes-astikoy-dikaioy-politikis-dikonomias.html/"> Μελέτες Αστικού Δικαίου & Πολιτικής Δικονομίας </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/meletes-dikaiou-epixeiriseon-kai-etairion.html/"> Μελέτες Δικαίου επιχειρήσεων και εταιρειών </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/meletes-naytikoy-dikaioy-maritime-law-studies.html/"> Μελέτες Ναυτικού Δικαίου - Maritime Law Studies </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/meletes-eurwpaikou-dikaiou.html/"> Μελέτες Ευρωπαϊκού Δικαίου </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/bibliothiki-theorias-kai-praxis-dioikitikoy-dikaioy.html/"> Βιβλιοθήκη Θεωρίας και Πράξης Διοικητικού Δικαίου </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/dimosioy-oikonomikoy-dimosionomikoy-kai-forologikoy-dikaioy.html/"> Δημοσίου Οικονομικού, Δημοσιονομικού και Φορολογικού Δικαίου </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/ekdoseis-ousiastikou-kai-dikonomikou-poinikou-dikaiou.html/"> Εκδόσεις Ουσιαστικού και Δικονομικού Ποινικού Δικαίου </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/kodikes-tsepis-lex-colorata.html/"> Κώδικες Τσέπης Lex Colorata </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires.html/"> Περισσότερα... </a> </div> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekdoseisc3"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/nees-ekdoseis.html" >Νέες εκδόσεις</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/best-sellers.html" >Best Sellers</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/kodikes-nb.html" >Κώδικες</a></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"> <div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/seires/kodikes-tsepis-lex-colorata.html">Κώδικες Τσέπης</a></div></div></div></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/sxoliasmena-ypodeigmata-agoges.html" >Υποδείγματα & Αγωγές</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/diagrammata.html" >Διαγράμματα</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/nomika-leksika.html" >Λεξικά</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/kypriako-dikaio.html" >Κυπριακό Δίκαιο</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/ksenoglosses-ekdoseis.html" >Ξενόγλωσσες εκδόσεις</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/paidiki-nomiki-bibliothiki.html" >Παιδική Νομική Βιβλιοθήκη</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/genikes-ekdoseis.html" >Γενικές εκδόσεις</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/ekdoseis/economia-kerkira-publishing.html" >Εκδόσεις Κέρκυρα - Economia</a></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn nb-menu-parent-has-child p-cat btn-informative-ekdoseis"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/info-ekdoseis"> Δείτε όλη την κατηγορία των Εκδόσεων </a> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div> </div> </li> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="ekpaideusi-menu-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop sm_megamenu_haschild" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi.html" id="sm_megamenu_14"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/school.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> Εκπαίδευση </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn ekpaideusi-menu"><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekpaideusic1"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata.html/"> Σεμινάρια </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/nea-dikigoriki-ili.html/"> Νέα Δικηγορική Ύλη </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/astiko-dikaio-sem.html/"> Αστικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/politiki-dikonomia-sem.html/"> Πολιτική Δικονομία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/poiniko-dikaio-eglimatologia-sem.html/"> Ποινικό Δίκαιο - Εγκληματολογία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/poiniki-dikonomia-sem.html/"> Ποινική Δικονομία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/diadiktuo-ilektronikes-epikoinonies-sem.html/"> Διαδίκτυο & Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/emporiko-dikaio-sem.html/"> Εμπορικό Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/dikaio-energeias-sem.html/"> Δίκαιο Ενέργειας </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/dimosio-dikaio-dioikitiki-dikonomia-sem.html/"> Δημόσιο Δίκαιο - Διοικητική Δικονομία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/forologiko-dikaio-logistiki-sem.html/"> Φορολογικό Δίκαιο - Λογιστική </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/prosopika-dedomena-gdpr-sem.html/"> Προσωπικά Δεδομένα & GDPR </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/compliance-sem.html/"> Compliance </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/diaitisia-diamesolabisi-sem.html/"> Διαιτησία & Διαμεσολάβηση </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/europaiko-diethnes-dikaio-sem.html/"> Ευρωπαϊκό - Διεθνές Δίκαιο </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/seminaria-paralegal.html/"> Σεμινάρια για Paralegal </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/dikaio-periballontos-sem.html/"> Δίκαιο Περιβάλλοντος </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/ksenoglossi-orologia-sem.html/"> Ξενόγλωσση ορολογία </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata.html/"> Περισσότερα... </a> </div> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekpaideusic2"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><style> .sm_megamenu_title_lv-3_light { font-weight: 400; color: #666; } .sm_megamenu_title_lv-3_light:hover { color: #1976D2; } </style> <div data-link="" class=""> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <div data-link="https://www.nb.org/" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/informative-frontistirion">Φροντιστήρια</a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-sxolis-dikaston.html">Εξετάσεις δικαστικών λειτουργών</a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-dikastikon-upallilon.html">Εξετάσεις δικαστικών υπαλλήλων</a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-simvolaiografon.html">Εξετάσεις συμβολαιογράφων</a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-nomikou-simvouliou-kratous.html"> Εξετάσεις νομικού συμβουλίου του κράτους </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/katataktiries.html">Κατατακτήριες</a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-esda.html">Εξετάσεις ΕΣΔΔΑ</a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-diaxeiriston-aferegiotitas.html"> Εξετάσεις Διαχειριστών Αφερεγγυότητας </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/nomika-frontistiria/eksetaseis-askoumenon-kai-eparkeias.html"> Εξετάσεις Ασκούμενων & Επάρκειας </a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/informative-frontistirion"> Δείτε όλα τα Φροντιστήρια </a> </div> </div> </div> </div></div></div></div></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_1 ekpaideusic3"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/mastering-programs.html" >Mastering Programs</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/foreas-ekpaideusis-diamesolabisis.html" >Φορέας Εκπαίδευσης Διαμεσολαβητών</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/practitioners-workshops.html" >Practitioners' Workshops</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/endoepixeirisiaka-seminaria" >Ενδοεπιχειρησιακά Σεμινάρια</a></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/nomika-seminaria-on-demand/seminaria-on-demand.html/"> Προγράμματα e-learning </a> </div> </div></div></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn p-cat"><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/seminaria-ekp-programmata/nea-seminaria.html" >Νέα σεμινάρια</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/epidotoumena-programmata" >Επιδοτούμενα Προγράμματα</a></div></div></div><div data-link="https://www.nb.org/syntagma.html" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><a class="sm_megamenu_nodrop " href="https://www.nb.org/nomika-seminaria-on-demand/course-packs.html" >Course Packs</a></div></div></div><div data-link="" class="sm_megamenu_col_6 sm_megamenu_firstcolumn "><div class="sm_megamenu_head_item"><div class="sm_megamenu_title "><div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/info-edu-profile/"> Προφίλ </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/info-edu/"> Ποιοί είμαστε </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/katalogos-seminarion/"> Μηνιαίο Calendar Εκπαίδευσης </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://daily.nb.org/upopsifios-dikastis" target="_blank"> Blog Υποψήφιος Δικαστής </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://edu.nb.org/" target="_blank"> Εκπαιδευτική Πλατφόρμα </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/info-edu"> Δείτε όλη την κατηγορία της Εκπαίδευσης </a> </div> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div></div> </div> </li> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="qualex-menu nb-menu-parent-has-child-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="javascript:void(0)" id="sm_megamenu_99"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/school.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> College </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div class="sm_megamenu_title"> College</div> <div class="sm_megamenu_content"><style> .grid-megamenu-college { display: grid; grid-template-columns: 2fr 1fr; justify-content: center; align-items: center; align-content: center; gap:15px; padding:20px; } .college-megamenu-text { color:#fff; padding: 20px; font-size: 17px; font-weight: 500; } .nb-college-image1 { margin-bottom:20px; border-radius:4px; height: 175px; background-image:url('/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/college.jpg'); } .nb-college-image2 { border-radius:4px; height: 175px; background-image:url('/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/panepistimia.jpg'); } .nb-college-image3 { width: 280px; height: 370px; border-radius:4px; background-image:url('/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/LLM-in-Business-Law.jpg'); } @media only screen and (max-width: 1200px) { .grid-megamenu-college { padding:0px; grid-template-columns: 1fr; } .nb-college-image1 , .nb-college-image2 , .nb-college-image3 { width:260px; background-position: center; } li.custom-li-mobile.shopping-cart { display:grid!important; } li.other-toggle.sm_megamenu_lv1.sm_megamenu_drop.parent:nth-child(12) { order: 13; } } </style> <div class="grid-megamenu-college"> <div> <a href="https://college.nb.org/" target="_blank"> <div class="nb-college-image1"> ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ College </div> </a> <a href="https://college.nb.org/sinergazomena-panepistimia/" target="_blank"> <div class="nb-college-image2"> Συνεργαζόμενα Πανεπιστήμια </div> </a> </div> <a href="https://college.nb.org/master-in-business-law-university-diploma/" target="_blank"> <div class="nb-college-image3"> LLM in Business Law & Diploma in Legal Practice and Management </div> </a> </div> </div> </div> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="nb-menu-parent-has-child-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="javascript:void(0)" id="sm_megamenu_64"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/ekdilwseis.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> Συνέδρια & Εκδηλώσεις </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c2 sunedria_c2"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <div class="sm_megamenu_title"> <a href="https://www.nb.org/nb-ekpedeysi/sinedria.html"><img class="banner-mobile-apps" src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/sunedria-parelthon/eperxomena.jpg"></a> </div> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <div class="sm_megamenu_title"> <a href="https://www.nb.org/synedria"><img class="banner-mobile-apps" style="margin-top: 30px;" src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/sunedria-parelthon/parelthontika.jpg"></a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c1 sunedria_c1"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <div class="sm_megamenu_title sunedria-mega-menu"> <a href="https://www.nb.org/contact-page-sponsors"><img class="banner-upcoming-sunedria" src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/sunedria-parelthon/upcoming-sunedrio.jpg"></a> </div> </div> </div> </div></div> </div> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="qualex-menu nb-menu-parent-has-child-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="javascript:void(0)" id="sm_megamenu_63"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/search.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> qualex.gr </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div class="sm_megamenu_title"> qualex.gr</div> <div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_col_1"> <div class="qualex-menu-static-block"> <div class="qualex-menu-static-container-1"> <div class="bc-image" style=" background-image:url(https://www.nb.org/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/qualex-menu-banner-1.jpg )"> <div class="qlx-text"> <div>Qualex</div> <div>(Πλατφόρμα Νομικού Περιεχομένου)</div> <div>Η επόμενη μέρα είναι εδώ</div> </div> <a class="default-yellow" href="https://www.qualex.gr/" target="_blank">Μάθετε Περισσότερα</a> </div> </div> </div> <div class="qualex-menu-static-block"> <div class="qualex-menu-static-container-2"> <div class="bc-image" style=" background-image:url(https://www.nb.org/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/qualex-menu-banner-2.jpg )"> <div class="qlx-logo"></div> <div class="qlx-text"> <div> Ανακάλυψε τις προηγμένες λειτουργίες της Qualex</div> </div> </div> <a class="default-yellow" href="https://www.qualex.gr/el-GR/sindromes/ti-parexoun" target="_blank">Μάθετε Περισσότερα</a> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 sm_megamenu_col_2_qualex"> <div class="qualex-menu-static-block"> <div class="qualex-menu-static-container-2 qualex-menu-static-container-3"> <div class="menu-right-txt">Δείτε όλα τα διαθέσιμα πακέτα συνδρομών στην Qualex</div> <div class="bc-image" style=" background-image:url(https://www.nb.org/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/qualex-menu-banner-3.jpg )"> </div> <a class="default-yellow" href="https://www.nb.org/qualex.html/" target="_blank">Μάθετε Περισσότερα</a> </div> </div> </div></div> </div> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="qualex-menu nb-menu-parent-has-child-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="javascript:void(0)" id="sm_megamenu_90"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/laptot.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> Alma </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div class="sm_megamenu_title"> Alma</div> <div class="sm_megamenu_content"> <div class="sm_megamenu_col_1"> <div class="qualex-menu-static-block"> <style> .qualex-menu-static-block .bc-image { padding:0; box-shadow: none; height: 146px; align-content: flex-start; } .qualex-menu-static-container-1 .bc-image, .qualex-menu-static-container-2 .bc-image { height: 175px!important; } .default-yellow.default-red:not(:hover) { background:#9F1826; } </style> <div class="qualex-menu-static-container-1"> <div class="bc-image" style=" background-image:url(https://assets.nb.org/nb/2024/images/alma/ALMA-_practise_540x175.jpg)"> <div class="qlx-text"> <div>Alma Practice</div> </div> <a class="default-yellow default-red" href="https://www.nb.org/alma-practice.html">Μάθετε Περισσότερα</a> </div> </div> </div> <div class="qualex-menu-static-block"> <div class="qualex-menu-static-container-1"> <div class="bc-image" style=" background-image:url(https://assets.nb.org/nb/2024/images/alma/540x175_Alma-MENU_B.jpg)"> <div class="qlx-text"> <div>Alma Property</div> </div> </div> <a class="default-yellow default-red" href="https://www.nb.org/alma-property">Μάθετε Περισσότερα</a> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 sm_megamenu_col_2_qualex"> <div class="qualex-menu-static-block"> <div class="qualex-menu-static-container-1"> <div class="bc-image" style="height: 370px!important; background-image:url(https://assets.nb.org/nb/2024/images/alma/ALMA-Suite_278x374.jpg)"> <div class="qlx-text"> <div>Alma Suite</div> </div> </div> <a class="default-yellow default-red" href="https://www.nb.org/alma">Μάθετε Περισσότερα</a> </div> </div> </div></div> </div> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="nb-menu-parent-has-child-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="javascript:void(0)" id="sm_megamenu_91"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/devices.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> LegalTech </a> <div class="sm-megamenu-child sm_megamenu_dropdown_6columns "> <div class="sm_megamenu_content"><div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c1"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop neesekdoseis" href="https://www.qualex.gr/" target="_blank"> Qualex </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.qualex.gr/" target="_blank"> Ανακαλύψτε την πλατφόρμα </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/qualex.html/"> Δείτε τα πακέτα συνδρομών </a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c2"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop neesekdoseis" href="https://www.nb.org/info-lexlabs/"> Lexlabs </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/info-lexlabs/"> Ποιοί είμαστε </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/info-lexlabs/careers/"> Καριέρα στα Lexlabs </a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c3"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop neesekdoseis" href="https://www.nb.org/alma/"> Alma software </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/alma/"> Πλατφόρμα Alma suite </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/alma-e-timologisi.html/"> Alma e-timologisi </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/alma-property/"> Alma Property </a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c4"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop neesekdoseis" href="https://ebooks.nb.org/mybooks" target="_blank"> my e-books </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://ebooks.nb.org/site/login"> Συνδεθείτε </a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c5"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop neesekdoseis" href="https://elearning.nb.org/" target="_blank"> elearning.nb.org </a> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://elearning.nb.org/" target="_blank"> Συνδεθείτε στο elearning.nb.org </a> </div> <div class="sm_megamenu_title"> <a class="sm_megamenu_nodrop" href="https://www.nb.org/tropoi-parakolouthisis/on-demand/"> Τι προσφέρει η πλατφόρμα </a> </div> </div> </div> </div> <div class="sm_megamenu_col_1 texnologia_c6"> <div class="sm_megamenu_head_item"> <div class="sm_megamenu_title"> Web app <div class="sm_megamenu_title appsmenu"> <a href="https://www.nb.org/qualex-4k.html/"> <img class="banner-mobile-apps" src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/megamenu/banner-menu/Qualex+4K.png" alt="Quale 4K"></a> </div> </div> </div> </div></div> </div> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/filoxenia-ekdiloseon" id="sm_megamenu_10"> Φιλοξενία/Εγκαταστάσεις </a> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/online-prosfores" id="sm_megamenu_88"> <img src='https://www.nb.org/media/megamenu-icons/percent.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> Προσφορές </a> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="http://daily.nb.org" target="_blank" id="sm_megamenu_100"> <img src='https://www.nb.org/media//megamenu-icons/nbdaily-mobile-menu.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> NB Daily </a> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="http://ebooks.nb.org/site/login" target="_blank" id="sm_megamenu_58"> <img src='https://www.nb.org/media//megamenu-icons/tablet-myebooks.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> my e-books </a> <li onclick="ga('send','event','menu_vertical_2nd','onclick');" class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="http://edu.nb.org" target="_blank" id="sm_megamenu_44"> <img src='https://www.nb.org/media//megamenu-icons/video-library.svg' alt="icon items" width="1" height="1"> edu.nb.org </a> <li class="custom-li-mobile egkatastaseis" ><img src="https://www.nb.org/media/megamenu-icons/egkatastaseis.svg" alt="icon items" width="1" height="1"><a href="https://www.nb.org/filoxenia-ekdiloseon" >Εγκαταστάσεις</a></li> <li class="custom-li-mobile arxiki" ><img src="https://www.nb.org/media/megamenu-icons/arxiki.svg" alt="icon items" width="1" height="1"><a href="https://www.nb.org" >Αρχική</a></li> <li class="custom-li-mobile user" ><img src="https://www.nb.org/media/megamenu-icons/user.svg" alt="icon items" width="1" height="1"><a href="https://www.nb.org/customer/account/login" style="color:#1976D2; font-weight: 600;" >Σύνδεση/Εγγραφή Λογ.</a></li> <li class="custom-li-mobile shopping-cart" ><img src="https://www.nb.org/media/megamenu-icons/shopping-cart.svg" alt="icon items" width="1" height="1"><a href="/checkout/cart" style="color:#1976D2; font-weight: 600;" >Καλάθι αγορών</a></li> <div class="wrapper-custom-top-mgmenu-mobile"> <a href="https://www.nb.org/info-foitites/" class="bg-mgmenu2"> <div class="container-custom-mgmenu"> <img src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/student.png" style="width:35px;" alt=""> Φοιτητές </div> </a> <a href="https://www.nb.org/online-prosfores" class="bg-mgmenu1"> <div class="container-custom-mgmenu"> <img src="https://www.nb.org/media/wysiwyg/img-offer-mgmn.png" style="width:35px;" alt=""> Προσφορές </div> </a> </div> </ul> </div> <div class="more-w"> More Categories </div> </div> </nav> </div> </div> </div> </div> <div class="horizontal-block"> <div class="horizontal-menu"> <div class="horizontal-megamenu-block"> <nav class="sm_megamenu_wrapper_horizontal_menu sambar" id="sm_megamenu_menu6746dd1379e7c" data-sam="8002256611732697363"> <div class="sambar-inner"> <div class="mega-content"> <ul class="horizontal-type sm_megamenu_menu sm_megamenu_menu_black" data-jsapi="on"> <li class="home-item other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop"> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop" href="https://www.nb.org/"> Αρχική </a> </li> <li class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/info-ekdoseis" id="sm_megamenu_5"> Εκδόσεις </a> <li class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/info-edu" id="sm_megamenu_7"> Εκπαίδευση & Συνέδρια </a> <li class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/qualex.html" id="sm_megamenu_12"> Qualex </a> <li class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/alma" id="sm_megamenu_8"> Alma </a> <li class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/nb-diaitisies-ypiresies-pleonektimata" id="sm_megamenu_6"> Διαμεσολάβηση/Διαιτησία </a> <li class="other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/filoxenia-ekdiloseon" id="sm_megamenu_61"> Φιλοξενία </a> <li class="online-prosfores-menu-parent other-toggle sm_megamenu_lv1 sm_megamenu_drop parent "> <a class="sm_megamenu_head sm_megamenu_drop " href="https://www.nb.org/online-prosfores" id="sm_megamenu_87"> Προσφορές </a> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <style> .minicart-wrapper .action.showcart.active:hover:before { color: #fff; } .fa-shopping-cart { color: #fff; font-size: 24px; margin-top: 13px; } .opc-1 { opacity: 1; } .minicart-wrapper .opc-1 .fa-shopping-cart { display: none; } .header-mobile .mobile-menu>a { margin-top: 20px; } .header-mobile .mobile-menu>a span { height: 2px; } </style> <div class="header-mobile" id="sm-header-mobile" data-menutype="megamenu" data-breakpoint="1200"> <div class="mobile-top"> <div class="container"> <div class="mobile-header-content"> <div class="mobile-menu"> <a id="btn-nav-mobile" href="javascript:void(0);"> </a> </div> <div class="mobile-logo"> <a href="https://www.nb.org/"> <img src="/media/logo/stores/1/nblogo.svg" alt="Νομική Βιβλιοθήκη" width="200" height="38" /> </a> </div> <div class="mobile-cart"> <div id="minicart-mobile" class="minicart-mobile opc-1"> <div class="wrap-conf-content"> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="25" height="50" viewBox="0 0 785.009 800"> <path id="shoppingcartsvg" d="M286.788,975Q257,975,236,953.788t-21-51Q215,873,236.212,852t51-21Q317,831,338,852.212t21,51Q359,933,337.788,954T286.788,975Zm400,0Q657,975,636,953.788t-21-51Q615,873,636.212,852t51-21Q717,831,738,852.212t21,51Q759,933,737.788,954t-51,21ZM235,315,345,543H633L758,315Zm-30-60H794.074q22.964,0,34.945,21T829,318L694,561a89.278,89.278,0,0,1-28.559,30.5A68.749,68.749,0,0,1,627,603H324L268,707H759v60H277q-42,0-60.5-28t.5-63l64-118L129,236H51V176H168ZM345,543h0Z" transform="translate(-50.5 -175.5)" fill="#fff" stroke="rgba(112,112,112,0.13)" stroke-width="1" /> </svg> Cart Mobile </div> </div> </div> <div class="mobile-user nborg-mobile-header-user-wrap"> <button class="nborg-mobile-header-user-button js-nborg-mobile-header-user-button"> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="25" height="50" viewBox="0 0 599.998 570.612"> <path id="usersvg300" d="M480,563.076q-57.749,0-95.22-37.471t-37.471-95.412q0-57.942,37.471-95.221T480,297.694q57.749,0,95.22,37.278t37.471,95.221q0,57.941-37.471,95.412T480,563.076ZM180,868.306V792.384q0-32.23,17.077-56.153a112.191,112.191,0,0,1,44.385-36.769q63.153-28.077,121.756-42.308a493.374,493.374,0,0,1,116.769-14.23,479.862,479.862,0,0,1,116.473,14.538Q654.769,672,717.672,699.734q28.374,12.812,45.35,36.616T780,792.384v75.922Zm45.384-45.384h509.23V792.384q0-15.615-9.885-29.923A69.071,69.071,0,0,0,698.922,740q-59-28.692-111.3-40.192A499.689,499.689,0,0,0,480,688.307a510.88,510.88,0,0,0-108.428,11.5q-53.11,11.5-111.11,40.192a66.614,66.614,0,0,0-25.5,22.462q-9.577,14.308-9.577,29.923v30.538ZM480,517.693q37.461,0,62.384-24.924t24.923-62.384q0-37.461-24.923-62.384T480,343.078q-37.461,0-62.384,24.923t-24.923,62.384q0,37.461,24.923,62.384T480,517.693ZM480,430.385ZM480,822.922Z" transform="translate(-180.001 -297.694)" fill="#fff" /> </svg> </button> <div class="customer-action nborg-mobile-customer-action-wrap js-nborg-mobile-customer-action-wrap"> <div class="customer-links" data-move="customer-mobile"> <ul class="header links"><li class="link authorization-link" data-label="ή"> <a href="https://www.nb.org/customer/account/login/referer/aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw%2C/" >Σύνδεση</a> </li> <li><a href="https://www.nb.org/customer/account/create/" id="idcWlF9oSm" >Εγγραφή</a></li></ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mobile-bottom"> <div class="container"> <div class="block-search-mobile"> <div class="block-content"> <form class="form minisearch" id="search_mini_form_mobile" action="https://www.nb.org/catalogsearch/result/" method="get"> <div class="field search"> <div class="control"> <input id="search-mobile" data-mage-init='{"quickSearch":{ "formSelector":"#search_mini_form_mobile", "url":"https://www.nb.org/search/ajax/suggest/", "destinationSelector":"#search_autocomplete_mobile"} }' type="text" name="q" value="" placeholder="Τι ψάχνετε;" class="input-text" maxlength="128" role="combobox" aria-haspopup="false" aria-autocomplete="both" autocomplete="off"/> <div id="search_autocomplete_mobile" class="search-autocomplete"></div> </div> </div> <div class="actions"> <button type="submit" title="Αναζήτηση" class="action search"> Αναζήτηση </button> </div> </form> </div> </div> </div> </div> <div class="sidebar-nav-mobile"> <nav> <div class="nav nav-tabs" id="nav-tab" role="tablist"> <a class="nav-item nav-link active" id="menu-mobile-tab" data-toggle="tab" href="#menu-mobile" role="tab" aria-controls="menu-mobile" aria-selected="true">Μενού</a>   </div> </nav> <div class="tab-content-mobile" id="nav-tabContent"> <div class="tab-panel fade show active" id="menu-mobile" role="tabpanel" aria-labelledby="menu-mobile-tab"> <div class="nav-mobile-container sidebar-type"> <nav id="navigation-mobile" class="navigation-mobile"> </nav> </div> </div> <div class="tab-panel fade" id="account-mobile" role="tabpanel" aria-labelledby="account-mobile-tab"> <div id="customer-mobile">Mobile Customer</div> </div> </div> </div> </div></header> <div class="nav-overlay">Overlay</div> <div class="breadcrumbs"> <div class="container"> <ul class="items"> <li class="item home"> <a href="https://www.nb.org/" title="Μετάβαση στην Αρχική Σελίδα">Αρχική</a> </li> <li class="item product"> ΣΥΝΤΑΓΜΑ </li> </ul> </div> </div> <main id="maincontent" class="page-main"><a id="contentarea" tabindex="-1"></a> <div class="page messages"><div data-placeholder="messages"></div> <div data-bind="scope: 'messages'">  <div aria-atomic="true" role="alert" data-bind="foreach: { data: cookieMessages, as: 'message' }" class="messages"> <div data-bind="attr: { class: 'message-' + message.type + ' ' + message.type + ' message', 'data-ui-id': 'message-' + message.type }"> <div data-bind="html: $parent.prepareMessageForHtml(message.text)"></div> </div> </div>   <div aria-atomic="true" role="alert" class="messages" data-bind="foreach: { data: messages().messages, as: 'message' }"> <div data-bind="attr: { class: 'message-' + message.type + ' ' + message.type + ' message', 'data-ui-id': 'message-' + message.type }"> <div data-bind="html: $parent.prepareMessageForHtml(message.text)"></div> </div> </div>  </div> </div><div class="columns"><div class="column main"><input name="form_key" type="hidden" value="9fikBdGGYNTmkbZC" /><div id="authenticationPopup" data-bind="scope:'authenticationPopup', style: {display: 'none'}">  </div> <div class="container container-book"><div class="product media product-media-book"><a id="gallery-prev-area" tabindex="-1"></a> <div class="action-skip-wrapper"><a class="action skip gallery-next-area" href="#gallery-next-area"> Μετάβαση στο τέλος της συλλογής εικόνων </a> </div><div class="nb-book-product-view-gallery"> <img src="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/ae84fb66244fc9efaabb1fedcb01bed1/s/y/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg" > <div class="gallery-wishlist" data-role="add-to-links"> </div> </div> <div class="action-skip-wrapper"><a class="action skip gallery-prev-area" href="#gallery-prev-area"> Μετάβαση στην αρχή της συλλογής εικόνων </a> </div><a id="gallery-next-area" tabindex="-1"></a> <div id="product-label1732695309673826" class="mgz-productlabels" style="display: none;visibility: hidden;"> <div class="mgz-productlabels_wrapper"> <div class="productlabels-conent" style="position: static;"> <div class="nb-bd-label nb-bd-label-pub10"> <div class="nb-bd-label-right">Εφαρμόστε το κουπόνι PUB10 και κερδίστε έκπτωση 10%</div> </div> <style> .nb-bd-label-pub10 strong, .nb-bd-label-right span strong { font-size: 14px; } .nb-bd-label.nb-bd-label-pub10 { margin: 0 0 10px;} .nb-bd-label.nb-bd-label-pub10 .nb-bd-label-left i { font-size:13px; } .nb-pub-lb { font-size: 14px; background: #ededed; padding: 3px 10px !important; border-radius: 14px; line-height: 1; border: 0 !important; } </style> </div> </div> </div> <div id="product-label17326953096738212" class="mgz-productlabels" style="display: none;visibility: hidden;"> <div class="mgz-productlabels_wrapper"> <div class="productlabels-conent" style="position: static;"> <div class="nb-bd-label nb-label-box-now-wrap"> <div class="nb-bd-label-right">Παραλάβετε όλο το 24ωρο σε 2000+ θυρίδες <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="139" height="102" viewBox="0 0 139 102" fill="none"> <path d="M139 0H0V102H139V0Z" fill="#44D62C"></path> <path d="M10.8154 47.4562V11.71C10.817 11.5258 10.8914 11.3496 11.0224 11.2193C11.1534 11.0891 11.3306 11.0152 11.5158 11.0136H27.098C29.4669 10.9545 31.8319 11.2347 34.1205 11.8456C35.7154 12.2694 37.1967 13.0375 38.4592 14.0951C39.4295 14.9384 40.191 15.993 40.6844 17.1767C41.1185 18.2848 41.3413 19.4635 41.3414 20.6527C41.3739 21.9503 41.0412 23.2311 40.3807 24.3506C39.3306 26.0977 37.7478 27.4664 35.8622 28.258C35.8389 28.2659 35.8186 28.2808 35.8042 28.3007C35.7899 28.3206 35.7821 28.3445 35.7821 28.369C35.7821 28.3935 35.7899 28.4174 35.8042 28.4373C35.8186 28.4572 35.8389 28.4721 35.8622 28.4799C36.9165 28.8231 37.9273 29.2864 38.8745 29.8605C40.1483 30.6116 41.2519 31.6168 42.1161 32.8126C43.0738 34.1728 43.5591 35.8065 43.4983 37.4658C43.4983 41.1637 42.1079 43.859 39.327 45.5518C36.5461 47.2446 32.4697 48.1157 27.098 48.165H11.522C11.3341 48.1634 11.1543 48.088 11.022 47.9552C10.8897 47.8225 10.8154 47.6432 10.8154 47.4562ZM19.8338 25.9592H26.5402C27.71 25.979 28.8631 25.6807 29.8748 25.0964C30.8541 24.5252 31.3437 23.533 31.3437 22.1196C31.3437 20.5233 30.8355 19.4509 29.8128 18.8901C28.8108 18.3406 27.6844 18.0543 26.5402 18.058H19.8338V25.9592ZM19.8338 41.1575H26.4596C27.3574 41.1526 28.2524 41.0576 29.131 40.874C30.0362 40.7048 30.8721 40.2764 31.5359 39.6414C31.8936 39.2417 32.166 38.774 32.3364 38.2665C32.5069 37.759 32.5719 37.2224 32.5276 36.6892C32.5646 36.181 32.4957 35.6707 32.325 35.1903C32.1544 34.7098 31.8857 34.2696 31.5359 33.8973C30.8604 33.2787 30.0296 32.8528 29.131 32.6647C28.2539 32.4694 27.3584 32.3681 26.4596 32.3627H19.8338V41.1575Z" fill="#EFEFE6"></path> <path d="M63.8413 49.1142C61.1861 49.1429 58.5512 48.6507 56.0874 47.6659C53.774 46.7384 51.6785 45.3451 49.9326 43.5735C48.1787 41.7942 46.7968 39.6869 45.8667 37.3734C44.8695 34.8969 44.3684 32.2507 44.3915 29.5832C44.3668 26.9136 44.868 24.265 45.8667 21.7868C46.7937 19.4841 48.174 17.3888 49.9265 15.6237C51.68 13.8675 53.7739 12.4837 56.0812 11.556C61.066 9.63628 66.5919 9.63628 71.5766 11.556C73.8945 12.4879 76.0018 13.8708 77.7748 15.6237C79.5355 17.3809 80.9151 19.4785 81.8284 21.7868C82.7953 24.272 83.2729 26.9188 83.2354 29.5832C83.2673 32.2463 82.7854 34.8907 81.816 37.3734C80.9044 39.6921 79.5259 41.801 77.7651 43.5709C76.0043 45.3408 73.8984 46.7343 71.5766 47.6659C69.1183 48.6472 66.4902 49.1393 63.8413 49.1142ZM63.8413 39.8695C65.5976 39.9197 67.3274 39.4359 68.7999 38.4828C70.1595 37.5617 71.233 36.2808 71.8989 34.7849C72.6254 33.1558 72.989 31.3898 72.965 29.6078C72.989 27.8259 72.6254 26.0599 71.8989 24.4308C71.2345 22.9257 70.1613 21.6345 68.7999 20.7021C67.3298 19.7406 65.6005 19.2463 63.8413 19.2846C62.0845 19.2296 60.3532 19.7138 58.8828 20.6713C57.5151 21.6067 56.4306 22.8961 55.7465 24.4C54.9958 26.0249 54.6169 27.7951 54.6371 29.5832C54.612 31.3678 54.9845 33.1358 55.7279 34.7602C56.4132 36.2551 57.4981 37.5342 58.8642 38.4581C60.3351 39.4328 62.0745 39.9282 63.8413 39.8756V39.8695Z" fill="#EFEFE6"></path> <path d="M83.9294 47.0987L95.2844 29.583C95.3588 29.4705 95.3984 29.3387 95.3984 29.204C95.3984 29.0693 95.3588 28.9376 95.2844 28.825L83.9728 12.1229C83.9017 12.0189 83.8605 11.8977 83.8536 11.7722C83.8467 11.6466 83.8744 11.5216 83.9337 11.4106C83.9931 11.2996 84.0817 11.2069 84.1902 11.1423C84.2987 11.0777 84.4228 11.0439 84.5492 11.0443H92.8795C93.002 11.0391 93.1237 11.066 93.2325 11.1222C93.3413 11.1785 93.4333 11.2621 93.4994 11.3648L101.978 24.6525C101.991 24.6729 102.009 24.6897 102.03 24.7014C102.051 24.713 102.075 24.7191 102.099 24.7191C102.123 24.7191 102.147 24.713 102.168 24.7014C102.19 24.6897 102.207 24.6729 102.22 24.6525L110.73 11.3525C110.794 11.2551 110.882 11.1749 110.984 11.119C111.087 11.0631 111.202 11.0332 111.319 11.032H119.625C119.751 11.0325 119.874 11.0669 119.982 11.1314C120.09 11.196 120.179 11.2884 120.239 11.3989C120.298 11.5093 120.327 11.6337 120.321 11.759C120.316 11.8843 120.276 12.0057 120.207 12.1105L108.927 28.8127C108.851 28.9259 108.811 29.0588 108.811 29.1948C108.811 29.3307 108.851 29.4637 108.927 29.5769L120.244 47.0987C120.312 47.2029 120.351 47.3235 120.356 47.4477C120.361 47.5718 120.332 47.695 120.272 47.8042C120.213 47.9134 120.124 48.0045 120.017 48.068C119.909 48.1315 119.787 48.165 119.662 48.1649H111.331C111.208 48.1688 111.085 48.1401 110.976 48.0816C110.868 48.0232 110.776 47.9371 110.712 47.8321L102.226 33.8972C102.214 33.8755 102.196 33.8573 102.174 33.8447C102.152 33.8321 102.128 33.8255 102.102 33.8255C102.077 33.8255 102.052 33.8321 102.031 33.8447C102.009 33.8573 101.991 33.8755 101.978 33.8972L93.4684 47.8321C93.4043 47.9375 93.3131 48.024 93.2041 48.0825C93.0951 48.141 92.9723 48.1695 92.8486 48.1649H84.5182C84.3927 48.1661 84.2692 48.1335 84.1609 48.0704C84.0526 48.0074 83.9635 47.9163 83.9031 47.8069C83.8427 47.6975 83.8132 47.5739 83.8179 47.4492C83.8225 47.3245 83.861 47.2034 83.9294 47.0987Z" fill="#EFEFE6"></path> <path d="M10.7539 90.4009V54.5314C10.7539 54.3467 10.8277 54.1696 10.959 54.039C11.0904 53.9084 11.2685 53.835 11.4543 53.835H18.7123C18.8274 53.8342 18.9407 53.8627 19.0416 53.9177C19.1425 53.9727 19.2276 54.0524 19.2888 54.1493L32.1004 74.235C32.1151 74.2593 32.1374 74.2782 32.164 74.2887C32.1905 74.2991 32.2198 74.3006 32.2473 74.2929C32.2748 74.2852 32.2989 74.2687 32.3161 74.246C32.3332 74.2233 32.3424 74.1956 32.3421 74.1672V54.5314C32.3421 54.4394 32.3604 54.3484 32.396 54.2635C32.4316 54.1786 32.4837 54.1015 32.5494 54.0368C32.6151 53.972 32.6931 53.9209 32.7788 53.8862C32.8645 53.8516 32.9562 53.8342 33.0487 53.835H40.7034C40.8892 53.835 41.0673 53.9084 41.1987 54.039C41.33 54.1696 41.4038 54.3467 41.4038 54.5314V90.4009C41.4038 90.5856 41.33 90.7628 41.1987 90.8934C41.0673 91.024 40.8892 91.0974 40.7034 91.0974H33.9722C33.8497 91.1025 33.728 91.0757 33.6193 91.0194C33.5105 90.9632 33.4185 90.8796 33.3524 90.7769L20.0573 70.081C20.0426 70.0567 20.0203 70.0378 19.9937 70.0274C19.9672 70.0169 19.9379 70.0154 19.9104 70.0231C19.883 70.0308 19.8588 70.0473 19.8416 70.07C19.8245 70.0927 19.8154 70.1204 19.8156 70.1488V90.4009C19.8156 90.4929 19.7973 90.584 19.7617 90.6689C19.7261 90.7538 19.674 90.8308 19.6083 90.8956C19.5426 90.9603 19.4647 91.0115 19.379 91.0461C19.2933 91.0807 19.2015 91.0982 19.109 91.0974H11.4543C11.2685 91.0974 11.0904 91.024 10.959 90.8934C10.8277 90.7628 10.7539 90.5856 10.7539 90.4009Z" fill="#EFEFE6"></path> <path d="M91.8322 90.5612L83.4399 54.6856C83.4154 54.5836 83.4146 54.4775 83.4375 54.3751C83.4605 54.2728 83.5065 54.177 83.5723 54.0951C83.638 54.0131 83.7216 53.9471 83.8168 53.902C83.912 53.857 84.0162 53.8341 84.1217 53.8351H92.6813C92.8448 53.8339 93.0034 53.8901 93.1293 53.9939C93.2551 54.0976 93.3401 54.2422 93.3693 54.4021L97.7762 77.4461C97.783 77.4779 97.8005 77.5064 97.8259 77.5268C97.8513 77.5473 97.883 77.5584 97.9157 77.5584C97.9484 77.5584 97.98 77.5473 98.0054 77.5268C98.0308 77.5064 98.0484 77.4779 98.0551 77.4461L103.094 55.2588C103.128 55.1044 103.215 54.9664 103.339 54.8677C103.463 54.7689 103.617 54.7156 103.776 54.7164H111.046C111.205 54.7152 111.358 54.7678 111.482 54.8653C111.606 54.9627 111.693 55.0994 111.728 55.2526L116.817 77.4399C116.817 77.4775 116.832 77.5136 116.859 77.5401C116.885 77.5667 116.922 77.5817 116.96 77.5817C116.997 77.5817 117.034 77.5667 117.06 77.5401C117.087 77.5136 117.102 77.4775 117.102 77.4399L120.864 54.4144C120.885 54.2455 120.967 54.0899 121.095 53.9766C121.223 53.8632 121.387 53.7998 121.559 53.7981H130.106C130.211 53.7983 130.315 53.822 130.409 53.8674C130.504 53.9128 130.587 53.9788 130.652 54.0604C130.718 54.1421 130.764 54.2374 130.787 54.3392C130.811 54.441 130.811 54.5468 130.788 54.6486L122.464 90.5243C122.427 90.6769 122.34 90.8129 122.216 90.9103C122.093 91.0076 121.939 91.0605 121.782 91.0605H113.259C113.101 91.0616 112.947 91.0091 112.823 90.9116C112.7 90.8141 112.613 90.6775 112.577 90.5243L107.371 68.0904C107.364 68.0586 107.347 68.0301 107.321 68.0097C107.296 67.9892 107.264 67.9781 107.232 67.9781C107.199 67.9781 107.167 67.9892 107.142 68.0097C107.116 68.0301 107.099 68.0586 107.092 68.0904L101.886 90.5243C101.849 90.6769 101.762 90.8129 101.638 90.9103C101.515 91.0076 101.362 91.0605 101.204 91.0605H92.5264C92.3714 91.0654 92.2192 91.019 92.0936 90.9287C91.9679 90.8383 91.876 90.7091 91.8322 90.5612Z" fill="#EFEFE6"></path> <path d="M64.021 92.0465C61.3577 92.075 58.7148 91.5829 56.2423 90.5981C53.9121 89.6698 51.8014 88.2699 50.0442 86.4873C48.2896 84.6978 46.906 82.5828 45.972 80.2625C44.0302 75.2252 44.0302 69.6517 45.972 64.6143C46.9018 62.2992 48.2861 60.1915 50.0442 58.4142C51.811 56.6509 53.9197 55.2628 56.2423 54.3342C61.2484 52.4029 66.7998 52.4029 71.8059 54.3342C74.1242 55.2709 76.2314 56.6579 78.0041 58.4142C79.7763 60.1813 81.1644 62.2917 82.0825 64.6143C83.9937 69.6573 83.9937 75.2196 82.0825 80.2625C81.164 82.5883 79.7793 84.7039 78.0126 86.4807C76.2459 88.2575 74.1342 89.6584 71.8059 90.5981C69.3312 91.5825 66.6863 92.0745 64.021 92.0465ZM64.021 82.8018C65.8066 82.8449 67.562 82.3391 69.0477 81.3534C70.4094 80.416 71.4823 79.1208 72.1468 77.6124C72.8504 75.9685 73.2131 74.2003 73.2131 72.4138C73.2131 70.6272 72.8504 68.859 72.1468 67.2152C71.4823 65.7067 70.4094 64.4116 69.0477 63.4741C67.5563 62.5059 65.8013 62.0174 64.021 62.0751C62.2631 62.0254 60.5322 62.5138 59.0625 63.4741C57.6893 64.4121 56.6005 65.7059 55.9138 67.2152C55.1909 68.8541 54.8177 70.6242 54.8177 72.4138C54.8177 74.2034 55.1909 75.9735 55.9138 77.6124C56.5971 79.1202 57.6815 80.4137 59.0501 81.3534C60.5204 82.3249 62.2562 82.8221 64.021 82.7771V82.8018Z" fill="#EFEFE6"></path> <path d="M0.5 0.5H138.5V101.5H0.5V0.5Z" stroke="#260563"></path> </svg> </div> </div> <style> .nb-bd-label.nb-label-box-now-wrap { margin: 0 0 10px;} .nb-label-box-now-text { color: #3bc81f; } .nb-label-box-now-wrap .nb-bd-label-right { display: flex; flex-wrap: wrap; align-items: center; } .nb-label-box-now-wrap .nb-bd-label-right svg { max-width: 50px; max-height: 40px; margin: 2px 0; } .product-2-style .nb-bd-label-right span.nb-label-box-now-text {margin-right: 10px;color: #333!important;} .nb-label-box-now-img {display:flex;} .product-2-style .nb-bd-label-right span.nb-label-box-now-text strong {font-size:13px;} </style> </div> </div> </div> </div><div class="product-info-main product-info-book-main"><div class="page-title-wrapper product"> <h1 class="page-title" > ΣΥΝΤΑΓΜΑ </h1> </div> <div class="product-info-price"> <div class="product attribute overview" id="nb-pr-page-short-descr"> <div class="value" itemprop="description">ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΤ' ΑΡΘΡΟ </div> </div> <a style="display:none;" tabindex="0" id="short-d" role="button" data-container="body" data-toggle="popover" data-placement="left" data-trigger="focus" data-html="true" class="short-descr-see-more" data-template=' <div class="nb-popover-template-container"> <div class="popover nb-popover" role="tooltip"> <div class="arrow"></div> <h3 class="popover-header nb-popover-header"></h3> <div class="popover-body nb-popover-body"> </div> </div> ' data-content="ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΤ' ΑΡΘΡΟ " > Περισσότερα </a> </div> <div class="bundle-options-container"> <div class="product-add-form"> <form data-product-sku="NB-CD-21052" action="https://www.nb.org/checkout/cart/add/uenc/aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw%2C/product/67382/" method="post" id="product_addtocart_form"> <input type="hidden" name="product" value="67382" /> <input type="hidden" name="selected_configurable_option" value="" /> <input type="hidden" name="related_product" id="related-products-field" value="" /> <input type="hidden" name="item" value="67382" /> <input name="form_key" type="hidden" value="9fikBdGGYNTmkbZC" /> <style> /**credit card*/ .wrapper-container-credit { margin-bottom: 23px; } .modal-credit { display: none; position: fixed; /***επηρεαζει την js */ z-index: 100; left: 0; top: 0; width: 100%; height: 100%; overflow: auto; background-color: rgb(0,0,0); background-color: rgba(0,0,0,0.4); } .modal-content { background-color: #fefefe; margin: 12% auto; padding: 20px; padding-top: 10px; border: 1px solid #888; width: 80%; max-width: 520px; } .wrapper-container-credit { display:none; } .container-credit { display: grid; grid-template-columns:.5fr 5.5fr; align-content: center; justify-content: center; align-items: center; justify-items: center; color: #17120f; font-size: 14px; font-weight: 400; line-height: 20px; background-color: #FFFFFF; border-style: solid; border-color: #eae7e4; border-radius: 4px; border-width: 1px; padding-right: 6px; padding-top: 5px; padding-bottom: 5px; padding-left:9px; max-width:480px; } .credit-pop-up , .credit-pop-up:hover { text-decoration:underline!important; color:#222; } .badge { display: grid; align-content: center; justify-content: center; align-items: center; justify-items: center; } .title-credit { margin: 0; padding: 0; color: rgb(14, 14, 15); font-size: 27px; font-weight: 700; line-height: 28px; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, Arial, sans-serif; } .p-sub-credit { font-size: 16px; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, Arial, sans-serif; font-weight: 400; line-height: 25px; margin: 10px 0; padding: 0; color: rgb(14, 14, 15); font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, Arial, sans-serif; } .credit-modal-container { display:grid; grid-template-columns:auto 1fr; } .container-svg { margin-right:10px; } .p-details-credit { font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, Arial, sans-serif; font-weight: 500; font-size: 16px; color: rgb(14, 14, 15); line-height:19px; letter-spacing: 0px; text-size-adjust: none; margin-bottom:10px; } .wrapper-container-close { color:#fff; background:#222; padding: 10px 180px; max-width: 490px; margin: 0 auto; border: 1px solid #222; border-radius: 5px; box-sizing: unset; text-align: center; cursor: pointer; display:grid; justify-items: center; align-items: center; justify-content: center; align-content: center; } .container-wrapper-btn { max-width: 490px; margin: 20px auto; } .wrapper-container-close:hover { color:#fff; background:#222!important; } .wrapper-container-credit .text-wrapper { margin-top:5px; } .credit-logo-modal { display: grid; align-content: center; grid-template-columns: 5fr auto; justify-content: center; align-items: center; justify-items: center; padding: 20px; } .details-credit-container { padding: 0px 30px; background:#fff; } .customer-account-create input[type="text"], .customer-account-create input[type="password"], .customer-account-create input[type="url"], .customer-account-create input[type="tel"], .customer-account-create input[type="number"], .customer-account-create input[type="datetime"], .customer-account-create input[type="email"], select, .customer-account-create select { border-radius:4px; } @media only screen and (max-width: 500px) { .modal-content { padding: 0; } .title-credit { font-size:22px; } } </style> <div class="nb-bd-label nb-bd-label-shipping"> <div class="nb-bd-label-right">Δωρεάν μεταφορικά σε όλη την Ελλάδα για αγορές άνω των 30€</div> </div> <div class="wrapper-container-credit"> <div class="container-credit" part="osm-container"> <div class="badge" part="osm-badge-container"> <img src="/media/wysiwyg/credit.png" alt="credit-card" style="width:25px; margin-bottom:7px;"> </div> <div class="text-wrapper"> Πληρώστε σε έως άτοκες δόσεις των /μήνα με πιστωτική κάρτα. </div> </div> </div> <div id="bundleSummary" class="block-bundle-summary" data-mage-init='{"sticky":{"container": ".product-add-form"}}'> <div class="content"> <div class="bundle-info"> <div class="product-details"> Σε απόθεμα <div class="nb-conf-price-btn-container"> <div class="price-box price-configured_price" data-role="priceBox" data-product-id="67382" data-price-box="product-id-67382"> Τιμή: 115,00 € </div><div class="product-addto-links" data-role="add-to-links"> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="bundle-options-wrapper"><div class="product-options-wrapper" id="product-options-wrapper" data-hasrequired="* Απαιτούμενα πεδία"> <div class="fieldset" tabindex="0"> <fieldset class="fieldset fieldset-bundle-options"> <div class="nb-bundle-checkbox-container field option required nb-single-option"> <label class="label"> Επιλογές </label> <div class="control"> <div class="nested options-list"> Βιβλίο (έντυπο)   + 115,00 € <input type="hidden" class="bundle-option-12674 product bundle option" name="bundle_option[12674]" value="101201"/> </div> </div> </div> </fieldset> * Απαιτούμενα πεδία </div> </div> <div class="product-options-bottom"> <div class="box-tocart"> <div class="fieldset"> <div class="field qty"> <label class="label" for="qty">Ποσότητα</label> <div class="control"> <input type="number" name="qty" id="qty" min="0" value="1" title="Ποσότητα" class="input-text qty" data-validate="{"required-number":true,"validate-item-quantity":{"minAllowed":1,"maxAllowed":10000}}" /> </div> </div> <div class="actions"> <button type="submit" title="Προσθήκη στο Καλάθι" class="action primary tocart" id="product-addtocart-button" disabled> Προσθήκη στο Καλάθι </button> <div id="instant-purchase" data-bind="scope:'instant-purchase'">  </div> </div> </div> </div> <div class="product-social-links"><div class="product-addto-links" data-role="add-to-links"> </div> </div></div> </div> </form> </div> </div> </div><div class="product-book-main-attributes"> <div class="book_atladis_code"> Κωδικός Προϊόντος: 21052 </div> <div class="nb-book-page-authors-container"> <div id="book-authors-id" class=""> <label> Επιμέλεια: </label> Βλαχόπουλος Σπ., Κοντιάδης Ξ., Τασόπουλος Γ. <label> Συνεργασία: </label> Αιµιλιανίδης Α. Κ. , Αναστασοπούλου Ι., Αυδίκος Γ. , Βασιλείου Δ. Κ. , Βλαχογιάννης Α., Βλαχόπουλος Σπ., Βλάχου-Βλαχοπούλου Μ.-Χ. , Βούλγαρης Δ., Γιαννακούρου Γ. , Γκόρτσος Χ. Βλ., Γουργουρίνης Α., Γώγος Κ. Ε., Δελλής Γ., Ηλιάδου Α. Ν., Καραβοκύρης Γ.Ν. , Καυκά Χ., Κοντιάδης Ξ. , Κουβαράς Η., Κουτνατζής Σ.-Ι. Γ. , Κουτσούκος Ι. , Κτιστάκη Στ., Μοροζίνης Ι. Κ. , Μουσµούτη Μ. , Μποτόπουλος Κ. , Ξηρός Θ. Γ., Παναγοπούλου Φ. , Παπακωνσταντίνου Α. , Παπανικολάου Κ., Παπασπύρου Ν. , Παπαστυλιανός Χ. , Πικραμένος Μ., Πολίτης Ν. , Πρεβεδούρου Ε., Σαραντοπούλου Φ. Γ. , Σαρµάς Ι. , Σηµαντήρας Ν. Ι. , Στεργίου Ά., Στρατηλάτης Κ. , Σωτηρέλης Γ. Χ. , Τασόπουλος Γ. Α. , Τζέμος Β. Γ., Τσιλιώτης Χ. Μ., Τσιµάρας Κ. , Τσιρωνάς Α. Β., Τσολακίδης Ζ., Τσουρουφλής Α. , Φωτιάδου Α. , Χρήστου Β. </div> </div> <a id="book-athors-see-all-btn" style="display:none;" tabindex="0" role="button" data-container="body" data-toggle="popover" data-placement="top" data-trigger="focus" data-template=' <div class="nb-popover-template-container"> <div class="popover nb-popover" role="tooltip"> <div class="arrow"></div> <h3 class="popover-header nb-popover-header"></h3> <div class="popover-body nb-popover-body"> </div> </div> ' data-content='<label>Επιμέλεια:</label>Βλαχόπουλος Σπ., Κοντιάδης Ξ., Τασόπουλος Γ. <label>Συνεργασία:</label>Αιµιλιανίδης Α. Κ. , Αναστασοπούλου Ι., Αυδίκος Γ. , Βασιλείου Δ. Κ. , Βλαχογιάννης Α., Βλαχόπουλος Σπ., Βλάχου-Βλαχοπούλου Μ.-Χ. , Βούλγαρης Δ., Γιαννακούρου Γ. , Γκόρτσος Χ. Βλ., Γουργουρίνης Α., Γώγος Κ. Ε., Δελλής Γ., Ηλιάδου Α. Ν., Καραβοκύρης Γ.Ν. , Καυκά Χ., Κοντιάδης Ξ. , Κουβαράς Η., Κουτνατζής Σ.-Ι. Γ. , Κουτσούκος Ι. , Κτιστάκη Στ., Μοροζίνης Ι. Κ. , Μουσµούτη Μ. , Μποτόπουλος Κ. , Ξηρός Θ. Γ., Παναγοπούλου Φ. , Παπακωνσταντίνου Α. , Παπανικολάου Κ., Παπασπύρου Ν. , Παπαστυλιανός Χ. , Πικραμένος Μ., Πολίτης Ν. , Πρεβεδούρου Ε., Σαραντοπούλου Φ. Γ. , Σαρµάς Ι. , Σηµαντήρας Ν. Ι. , Στεργίου Ά., Στρατηλάτης Κ. , Σωτηρέλης Γ. Χ. , Τασόπουλος Γ. Α. , Τζέμος Β. Γ., Τσιλιώτης Χ. Μ., Τσιµάρας Κ. , Τσιρωνάς Α. Β., Τσολακίδης Ζ., Τσουρουφλής Α. , Φωτιάδου Α. , Χρήστου Β. ' data-html="true" class="product-page-see-all-instructors"> Περισσότερα</a> <div class="additional-attributes-wrapper table-wrapper additional-attributes-wrapper-book"> <ul class="additional-attributes" id="product-attribute-specs-table"> <li class="book_pubyear"> Έκδοση: 2024 </li> <li class="book_shape"> Σχήμα: 17x24 </li> <li class="book_bibliodesia"> Βιβλιοδεσία: Σκληρόδετη </li> <li class="book_pagesofbook"> Σελίδες: 1616 </li> <li class="book_isbn"> ISBN: 978-618-08-0432-4 </li> <li> <div class="social-media-icons">  <a href="https://www.facebook.com/sharer/sharer.php?u=https%3A%2F%2Fwww.nb.org%2Fsyntagma.html&t=%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%A4%CE%91%CE%93%CE%9C%CE%91" onclick='javascript:window.open(this.href,"","width=640,height=480,left=0,top=0,location=no,status=yes,scrollbars=yes,resizable=yes");return false' title="Share on facebook" class="share-fb"> </a>  <a href="http://twitter.com/home/?status=https%3A%2F%2Fwww.nb.org%2Fsyntagma.html(%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%A4%CE%91%CE%93%CE%9C%CE%91)" onclick='javascript:window.open(this.href,"","width=640,height=480,left=0,top=0,location=no,status=yes,scrollbars=yes,resizable=yes");return false' title="Share on Twitter" class="share-twitter"> </a>  <a href="mailto:?subject=Νομική Βιβλιοθήκη&body=https://www.nb.org/syntagma.html" title="Send e-mail " class="share-mail"></a>  </div> </li> </ul> </div> </div> <div class="product info detailed product-info-detailed-book"> <div class="product data items default-style" data-mage-init='{"tabs":{"openedState":"active"}}'> <ul class="resp-tabs-list"> <li class="data item title" aria-labeledby="tab-label-description-title" data-role="collapsible" id="tab-label-description"> <a class="data switch" tabindex="-1" data-toggle="switch" href="#description" id="tab-label-description-title"> Περιγραφή </a> </li> <li class="data item title" aria-labeledby="tab-label-tab.book.periexomena-title" data-role="collapsible" id="tab-label-tab.book.periexomena"> <a class="data switch" tabindex="-1" data-toggle="switch" href="#tab.book.periexomena" id="tab-label-tab.book.periexomena-title"> Περιεχόμενα </a> </li> <li class="data item title" aria-labeledby="tab-label-apospasma-title" data-role="collapsible" id="tab-label-apospasma"> <a class="data switch" tabindex="-1" data-toggle="switch" href="#apospasma" id="tab-label-apospasma-title"> Δείτε ένα απόσπασμα </a> </li> </ul> <div class="resp-tabs-container"> <div class="data item content resp-tab-content" id="description" data-role="content"> <div class="tab-content-inner"> <div class="product attribute description"> <div id="tab-details" class="value" >Το έργο αποτελεί την πρώτη κατ’ άρθρον ερμηνεία του Συντάγματος μετά από την αναθεώρηση του 2019. Ο ενιαίος τόμος με το σύνολο των συμβολών αποτελεί, κυριολεκτικά, το απτό και χειροπιαστό αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας, στην οποία συμμετέχουν έγκριτοι νομικοί της θεωρίας και της πράξης. <div> </div> <div>Ο τόμος παραδίδεται στον νομικό κόσμο με τη βεβαιότητα ότι θα αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο για την ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων. Αποτελεί μία ιδιαίτερα αξιόλογη επιστημονική προσπάθεια, με κύριο στόχο την ανάλυση και την εμβάθυνση με επικαιροποιημένα σχόλια, νέα βιβλιογραφία, πρόσφατη νομολογία στα κατ΄ιδίαν άρθρα και τη σχετική νομοθεσία. Τεκμήριο πρωτοτυπίας του παρόντος τόμου είναι ότι προσφέρει στον αναγνώστη μία ολοκληρωμένη και πυκνή εικόνα για την ερμηνεία ενός άρθρου του Συντάγματος, εστιάζοντας στο ουσιώδες και πάγιο νόημά του, με οικονομία λόγου και εγκυρότητα.</div> <div> </div> <div>Στα ερμηνευτικά σχόλια δίνεται έμφαση τόσο στην ιστορική καταγωγή των διατάξεων που φωτίζει τη σύγχρονη ερμηνεία, όσο και κυρίως στα νομολογιακά πορίσματα που αποτυπώνουν το αντίκρισμα του Συντάγματος με ρεαλισμό και πρακτικό πνεύμα, προσφέροντας χειροπιαστή γνώση στον μελετητή του σήμερα.</div> <div> </div> <div>Το ξεφύλλισμα των σελίδων της έκδοσης αποτελεί μια μοναδική εμπειρία, η οποία προσφέρει στον αναγνώστη την ψυχική χαρά της ανάγνωσης. Ίσως γι’ αυτό να είχε πει ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ότι «πάντοτε φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης». Ένα καλό βιβλίο στη βιβλιοθήκη του σπιτιού ή του γραφείου αποτελεί μια διαρκή υπόμνηση. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν το βιβλίο αφορά το Σύνταγμα, αυτό που μας ενώνει όλους ανεξάρτητα από κοσμοθεωρητικές, ιδεολογικές και πολιτικές ή άλλες διαφορές.   </div></div> </div> </div> </div> <div class="data item content resp-tab-content" id="tab.book.periexomena" data-role="content"> <div class="tab-content-inner"> <div id="_idContainer057" class="Basic-Text-Frame"> <div id="_idContainer000" class="Basic-Text-Frame">   </div> ΠΡΟΛΟΓΟΣ  ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ  ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΗΣ ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΗΣ ΑΝΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ  Προοίμιο Ι. Ιστορία Διάταξης 1 ΙΙ. Ερμηνεία της διάταξης. Θεωρία και νομολογιακή πρακτική 2 ΙΙΙ. Η συζήτηση για απάλειψη της θρησκευτικής επίκλησης 2 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΜΗΜΑ Α΄ Μορφή του Πολιτεύματος Άρθρ. 1 5 I. Κείμενο 6 ΙΙ. Συστηματική ένταξη/Θεωρία 7 1. Η Μορφή του Πολιτεύματος 7 Α. Προεδρευομένη 7 Β. Κοινοβουλευτική 8 Γ. Δημοκρατία 9 2. Η Λαϊκή Κυριαρχία ως θεμέλιο του Πολιτεύματος 12 3. Ο Λαός και το Έθνος ως πηγή όλων των εξουσιών 13 ΙII. Η σχέση του άρθρου 1 με άλλες συνταγματικές διατάξεις 15 IV. Νομολογία 17 V. Καταληκτικές Παρατηρήσεις 18 Άρθρ. 2 19 Ι. Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου 20 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 20 2. Οι λοιπές συνταγματικές διατάξεις για την ανθρώπινη αξία 21 3. Η εννοιολογική οριοθέτηση της αρχής της ανθρώπινης αξίας 21 4. Οι συγκεκριμένες εφαρμογές της αρχής της ανθρώπινης αξίας 22 ΙΙ. Ο διεθνής προσανατολισμός της Χώρας 26 <div> <div id="_idContainer001" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΤΜΗΜΑ Β΄ Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας Άρθρ. 3 27 Ι. Ιστορία Διάταξης 28 ΙΙ. Ερμηνεία της διάταξης. Θεωρία και νομολογιακή πρακτική 29 1. Η έννοια της επικρατούσας θρησκείας 29 Α. Είναι το ορθόδοξο δόγμα επίσημη θρησκεία; 29 Β. Οι συνέπειες της πολιτειοκρατίας 30 2. Συνταγματική κατοχύρωση των ιερών κανόνων 32 Α. Η προσέγγιση περί αυτοτελούς συνταγματικής κατοχύρωσης των Ιερών Κανόνων 32 Β. Η προσέγγιση περί διασφάλισης της δογματικής ενότητας 33 Γ. Διάκριση μεταξύ δογματικών και διοικητικών κανόνων 33 3. Αυτοκέφαλο και αυτοδιοίκητο 34 Α. Αυτοκέφαλο 34 Β. Αυτοδιοίκητο 35 Γ. Η συνταγματική κατοχύρωση του Τόμου 1850 και της Πράξης 1928 35 Δ. Η Νομική φύση του Καταστατικού Χάρτη 36 Ε. Ιδιαίτερα εκκλησιαστικά καθεστώτα 36 ΣΤ. Κείμενο Αγίας Γραφής 37 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Άρθρ. 4 38 Τμήμα 1ο: Η γενική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 Σ.) 41 Ι. Συστηματική ένταξη 41 1. Συνταγματική ρύθμιση 41 2. Σχετικές συνταγματικές διατάξεις 41 3. Υπερεθνικές νομικές βάσεις 41 Α. Δίκαιο ΕΕ 41 Β. ΕΣΔΑ 42 ΙΙ. Πεδίο προστασίας 43 1. Φορείς 43 Α. Ημεδαποί-αλλοδαποί 43 Β. Φυσικά-νομικά πρόσωπα 43 Γ. Δημόσιο και ΝΠΔΔ 43 2. Αποδέκτες 44 Α. Η κρατική εξουσία 44 Β. Δέσμευση ιδιωτών 45 3. Το περιεχόμενο της αρχής 45 Α. Νομική φύση της ισότητας 45 Β. Περιεχόμενο της συνταγματικής επιταγής 46 <div> <div id="_idContainer002" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> α. Αναλογική ισότητα 46 β. Η ιδιαιτερότητα της πολιτικής ισότητας 46 γ. Αποκλίσεις 47 Γ. Κριτήρια για τη διαφοροποιημένη μεταχείριση περιπτώσεων 47 α. Νόμιμα κριτήρια 47 i. Η συνταγματική προστασία 47 ii. Αξιολογικά κριτήρια 48 iii. Συναφή 49 iv. Οι ιδιαιτερότητες των συνθηκών εργασίας 49 v. Τοπικά κριτήρια 49 vi. Χρονικά κριτήρια 50 β. Μη νόμιμα κριτήρια: τυπικά ή συμπτωματικά ή μη συναφή 50 ΙΙΙ. Η εφαρμογή της αρχής της ισότητας από τον δικαστή 51 1. Χαρακτηριστικά και κανόνες του δικαστικού ελέγχου από τον εθνικό δικαστή 51 2. Ο έλεγχος της αρχής της απαγόρευσης των διακρίσεων από το ΔΕΕ 51 3. Η επέκταση ευνοϊκής ρύθμισης: νομολογιακές αποκλίσεις 52 Α. Άρειος Πάγος 52 Β. Συμβούλιο της Επικρατείας 53 Γ. Ελεγκτικό Συνέδριο 53 Δ. Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης 53 Ε. ΕΔΔΑ 54 Τμήμα 2ο: Ειδικές μορφές της ισότητας (Άρθρο 4 παρ. 2-7 Σ.) 54 Ι. Ισότητα των δύο φύλων (άρθρο 4 παρ. 2 Σ.) 54 1. Περιεχόμενο 54 2. Φορείς και αποδέκτες 55 3. Η ισότητα των φύλων στο ενωσιακό δίκαιο 55 4. Αποκλίσεις από την ισότητα των φύλων 56 5. Έμμεσες δυσμενείς διακρίσεις 56 ΙΙ. Απονομή και αφαίρεση ελληνικής ιθαγένειας (Άρθρο 4 παρ. 3 Σ.) 57 1. Συστηματική ένταξη-διάρθρωση του άρθρου 57 2. Απονομή της ιθαγένειας 57 Α. Η ευρεία κανονιστική ευχέρεια του νομοθέτη 57 Β. Όρια στην ευχέρεια 58 Γ. Εκτελεστικός του άρθρου 4 παρ. 3 Σ. νόμος 58 3. Απώλεια της ιθαγένειας 59 Α. Έκπτωση 59 Β. Εκούσια απώλεια 59 III. Πρόσβαση στις δημόσιες λειτουργίες (Άρθρο 4 παρ. 4 Σ.) 59 1. To δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών για αποκλειστική πρόσβαση στις δημόσιες λειτουργίες 60 Α. Η έννοια της δημόσιας λειτουργίας 60 Β. Εναρμόνιση με το ενωσιακό δίκαιο 60 2. Το δικαίωμα ίσης πρόσβασης στις δημόσιες λειτουργίες 61 Α. Τα συνταγματικά ερείσματα της αρχής της αξιοκρατίας 61 Β. Αποκλίσεις από την ισότητα πρόσβασης 62 α. Συστήματα πρόσβασης 62 <div> <div id="_idContainer003" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> β. Προνομιακή πρόσβαση κατηγοριών πολιτών 62 γ. Αποκλεισμός προσώπων 62 IV. Ισότητα στα δημόσια βάρη (Άρθρο 4 παρ. 5 Σ.) 63 1. Έννοια δημοσίων βαρών 63 2. Ευχέρεια του νομοθέτη κατά την επιβολή επιβαρύνσεων και όρια αυτής 63 V. Ισότητα στη στρατολογική υποχρέωση (Άρθρο 4 παρ. 6 Σ.) 64 1. Συστηματική ένταξη-περιεχόμενο της διάταξης 65 2. Αποκλίσεις 65 3. Εναλλακτική υπηρεσία των αντιρρησιών συνείδησης 66 VI. Απαγόρευση τίτλων ευγενείας (άρθρο 4 παρ. 7 Σ.) 66 Άρθρ. 5 παρ. 1 67 Ι. Εισαγωγή 69 II. Νομική φύση 71 III. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής και προστασίας 72 1. Πεδίο εφαρμογής 72 A. Διαστάσεις προστασίας 72 B. Σχέση με ειδικά θεμελιώδη δικαιώματα 73 Γ. Δυναμική ερμηνεία 74 2. Περιορισμοί 74 IV. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής 75 1. Φορείς 75 2. Αποδέκτες 76 V. Επιμέρους εκφάνσεις 76 1. Ελευθερία ανάπτυξης της προσωπικότητας 76 Α. «Προσωπικότητα» 76 Β. Επιμέρους εκφάνσεις 77 α. Δικαίωμα αυτοδιάθεσης 77 i. Ιατρικές πράξεις 77 ii. Δικαίωμα βλάβης εαυτού 77 iii. Δικαίωμα στο θάνατο 78 iv. Δικαίωμα επιλογής ως προς τη συνέχιση κύησης «παθολογικού νεογνού» 79 β. Προσωπική εικόνα και ταυτότητα (δικαίωμα ίδιας εικόνας) 79 i. Εξωτερική εμφάνιση 79 ii. Αποτύπωση ιδίας εικόνας 80 iii. Ταυτότητα 81 iv. Αλλαγή φύλου 82 γ. Σεξουαλική ελευθερία 82 δ. Δικαίωμα στην αναπαραγωγή 83 ε. Δικαίωμα ελεύθερου χρόνου 83 στ. Δικαίωμα χρήσης κοινοχρήστων και περιβάλλοντος 83 ζ. Προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης 84 2. Ελευθερία συμμετοχής στην οικονομική ζωή 85 3. Ελευθερία συμμετοχής στην κοινωνική και πολιτική ζωή 85 <div> <div id="_idContainer004" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 5 παρ. 2 85 I. Αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων 86 IΙ. Ιστορία της διάταξης και συγκριτικές παρατηρήσεις 86 ΙΙI. Περιεχόμενο της προστασίας 87 1. Απαγόρευση των διακρίσεων και γενική αρχή της ισότητας 87 2. Παραδείγματα 89 Άρθρ. 5 παρ. 3 91 Ι. Η προσωπική ελευθερία 92 ΙΙ. Η στέρηση της προσωπικής ελευθερίας 93 1. Οι εγγυήσεις 93 2. Παραδείγματα 93 Α. Προσωποκράτηση για χρέη 93 Β. Ακούσια νοσηλεία σε ψυχιατρική κλινική 94 Γ. Κράτηση αλλοδαπού μετά την είσοδο στη χώρα 95 III. Ο περιορισμός της προσωπικής ελευθερίας 97 Άρθρ. 5 παρ. 4 98 I. Η προστασία της προσωπικής ελευθερίας από ατομικά διοικητικά μέτρα 99 II. Η ελευθερία εισόδου στη χώρα και η ελευθερία αποδημίας των Ελλήνων πολιτών 101 Άρθρ. 5 παρ. 5 103 Ι. Εισαγωγή 105 ΙΙ. Το δικαίωμα στην υγεία 105 1. Περιεχόμενο 105 2. Παραδείγματα 106 Α. Ο αντικαπνιστικός νόμος 106 Β. Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός και η υποχρεωτική χρήση μάσκας 107 ΙΙΙ. Το δικαίωμα στη γενετική ταυτότητα 109 Άρθρ. 5Α 111 Ι. Σύνταγμα 112 1. Κείμενο 112 2. Ιστορία 113 3. Συστηματική ένταξη 113 ΙΙ. Νομολογία ΕΔΔΑ 113 1. Καθήκον των ΜΜΕ να πληροφορούν 113 2. Πρόσβαση σε πληροφορίες τηρούμενες από δημόσιες Αρχές 114 3. Η αρχή της πλουραλιστικής πληροφόρησης στη ραδιοτηλεόραση 114 4. Πρόσβαση στο Διαδίκτυο 115 <div> <div id="_idContainer005" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> III. Εθνική Νομολογία 116 1. Δικαίωμα στην πληροφόρηση 116 2. Δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας – και το ζήτημα της αντικειμενικής ευθύνης διαχειριστών ιστοσελίδων 117 IV. Θεωρία 118 1. Φορείς και αποδέκτες 118 2. Πεδίο προστασίας του δικαιώματος στην πληροφόρηση 118 Α. Μόνο γενικά προσιτές πηγές πληροφόρησης; 118 Β. Δικαίωμα στη μη παραπληροφόρηση 119 Γ. Πλουραλιστική πληροφόρηση 119 3. Λόγοι περιορισμού του δικαιώματος στην πληροφόρηση 120 Α. Η αναγκαία ασυμμετρία ανάμεσα στους λόγους περιορισμού του δικαιώματος του πληροφορείν και τους λόγους περιορισμού του δικαιώματος στην πληροφόρηση 120 Β. Στενή ερμηνεία των λόγων περιορισμού 121 4. Πεδίο αναφοράς του δικαιώματος συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας 121 Άρθρ. 6 124 I. Ιστορικά στοιχεία 126 II. Εισαγωγή 126 III. Σχέση «στέρησης» και «περιορισμού» της ελευθερίας 127 IV. Φορείς του δικαιώματος – αποδέκτες των υποχρεώσεων 129 V. Οι συνταγματικές εγγυήσεις για τη σύλληψη και την προσωρινή κράτηση 129 1. Σύλληψη 130 Α. Ορισμός 130 Β. Τρόπος διενέργειας της σύλληψης 130 Γ. Σύλληψη δυνάμει δικαστικού εντάλματος 130 Δ. Έκδοση και περιεχόμενο εντάλματος σύλληψης (άρθρ. 276 ΚΠΔ) 130 Ε. Επίδοση εντάλματος σύλληψης 132 ΣΤ. Σύλληψη σε αυτόφωρο έγκλημα 132 α. Η έννοια του αυτόφωρου εγκλήματος 132 β. «Υποχρέωση» και «δικαίωμα» σύλληψης, κατ’ άρθρ. 275 ΚΠΔ 133 γ. Σχέση μεταξύ «επ’ αυτοφώρω σύλληψης» και «αυτόφωρης διαδικασίας» 133 Ζ. Διαδικασία μετά τη σύλληψη 134 Η. Σύλληψη στο πλαίσιο της έκδοσης ή επί τη βάσει ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης 135 Θ. Εξαιρέσεις από τη σύλληψη 135 2. Η προσωρινή κράτηση 136 Α. Φύση της προσωρινής κράτησης 136 Β. Προϋποθέσεις επιβολής προσωρινής κράτησης 137 Γ. Διάρκεια της προσωρινής κράτησης 138 VI. Κυρώσεις για παραβίαση της προσωπικής ελευθερίας 139 Άρθρ. 7 140 I. Εισαγωγή 141 II. Η αρχή της νομιμότητας (παρ. 1) 141 <div> <div id="_idContainer006" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 1. Γενικές παρατηρήσεις 141 A. Εισαγωγικά 141 Β. Διεθνής κατοχύρωση 142 Γ. Ενιαία δικαιολογητική βάση; 142 Δ. Δογματική φύση της αρχής της νομιμότητας 144 Ε. Πεδίο εφαρμογής 145 2. Οι ειδικότερες εκφάνσεις της αρχής της νομιμότητας 148 Α. Η προϋπόθεση υπάρξεως γραπτού νόμου (lex scripta) 148 α. Δικαιολογητική βάση 148 β. «Νόμος» 148 Β. Η αυστηρή ερμηνεία των ποινικών διατάξεων (lex stricta) 149 α. Απαγόρευση υπέρβασης του γλωσσικού νοήματος του νόμου 149 β. Απαγόρευση αναλογίας 149 γ. Απαγόρευση διορθωτικής ερμηνείας 149 δ. Το πρωτείο της ιστορικοβουλητικής ερμηνείας 149 Γ. Απαγόρευση αοριστίας 150 Δ. Απαγόρευση αναδρομικής θεμελίωσης ή επαύξησης του αξιοποίνου 150 α. Δικαιολογητική βάση 150 β. Περιεχόμενο 150 III. Απαγόρευση βασανιστηρίων (παρ. 2) 152 IV. Απαγόρευση γενικής δήμευσης (παρ. 3 εδ. α’) 152 V. Απαγόρευση επιβολής θανατικής ποινής (παρ. 3 εδ. β’) 153 VI. Αποζημίωση αδίκως ή παρανόμως κρατηθέντων (παρ. 4) 153 Άρθρ. 8 154 Ι. Συστηματική ένταξη 155 1. Συνταγματική ρύθμιση 155 2. Υπερεθνικές νομικές βάσεις 155 Α. Διεθνή κείμενα 155 Β. ΕΣΔΑ 156 Γ. Δίκαιο Ε.Ε. 157 ΙΙ. Περιεχόμενο της αρχής του νόμιμου δικαστή 158 1. Έννοια νόμιμου δικαστή 158 2. Ratio της αρχής 159 3. Φορείς - Αποδέκτης 159 4. Απόρροιες της αρχής 160 Α. Επιταγές 160 Β. Απαγορεύσεις 161 ΙΙΙ. Περιορισμοί της αρχής του νόμιμου δικαστή 162 1. Η εκούσια υπαγωγή διαφοράς σε διαιτησία 162 2. Η υποχρεωτική διαμεσολάβηση 162 ΙV. Η απαγόρευση των δικαστικών επιτροπών και των έκτακτων δικαστηρίων 163 1. Επιτροπές και έκτακτα δικαστήρια 163 2. Έκτακτα, εξαιρετικά και ειδικά δικαστήρια 163 <div> <div id="_idContainer007" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 9 164 Ι. Το άσυλο της κατοικίας 165 1. Ιστορική διαδρομή, διεθνής κατοχύρωση και συγκριτική επισκόπηση 165 2. Η έννοια 166 3. Φύση του δικαιώματος 168 4. Φορείς και αποδέκτες 168 5. Περιορισμοί 168 6. Κυρώσεις 169 ΙΙ. Προστασία ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής 169 1. Ιστορική διαδρομή, διεθνής κατοχύρωση και συγκριτική επισκόπηση 169 2. Η έννοια 170 3. Φύση του δικαιώματος 171 4. Φορείς και αποδέκτες του δικαιώματος 171 5. Νομολογιακή διάπλαση 172 Α. Εθνική νομολογία 172 Β. ΕΔΔΑ 173 6. Περιορισμοί 176 ΙΙΙ. Επίλογος 177 Άρθρ. 9Α 178 Ι. Συνταγματική διάπλαση του δικαιώματος προστασίας προσωπικών δεδομένων 179 ΙΙ. Διεθνής και εθνική νομοθεσία 179 1. Η Σύμβαση Εφαρμογής της Συνθήκης του Schengen 179 2. Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων 679/2016/ΕΕ (ΓΚΠΔ) 180 Α. Γενικά 180 Β. Οι βασικές καινοτομίες του ΓΚΠΔ 180 α. Η ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών 180 i. Δικαίωμα ενημερώσεως (αρχή της διαφάνειας) 180 ii. Δικαίωμα διαγραφής (δικαίωμα στη λήθη) 181 iii. Δικαίωμα στη φορητότητα 181 iv. Δικαίωμα στην ανθρώπινη παρέμβαση 181 v. Ενίσχυση της παιδικής προστασίας 181 β. Η ενίσχυση των υποχρεώσεων του υπευθύνου επεξεργασίας 181 i. Κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα 182 ii. Δημιουργία κατά τον σχεδιασμό (privacy by design) και εξ ορισμού κατάλληλης δομής (privacy by default) 182 iii. Υποχρέωση ενημερώσεως εποπτικής αρχής και υποκειμένου δεδομένων 182 iv. Κατάρτιση μελέτης εκτιμήσεως επιπτώσεων 182 v. Κατάρτιση πολιτικής ασφαλείας και κωδίκων δεοντολογίας 182 vi. Τήρηση αρχείων δραστηριοτήτων 182 vii. Ορισμός Υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων 182 γ. Αρχή της λογοδοσίας 183 δ. Εξωεδαφική εφαρμογή 183 3. Η Οδηγία 680/2016/ΕΕ 183 4. Περαιτέρω διεθνής κατοχύρωση 183 <div> <div id="_idContainer008" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 5. Ο Ν 4624/2019 183 6. Ο Ν 3471/2006 183 ΙΙΙ. Η έννοια των προσωπικών δεδομένων 184 IV. Η φύση του δικαιώματος 184 V. Φορείς και αποδέκτες του δικαιώματος 185 VI. Σύσταση και λειτουργία ανεξάρτητης αρχής για την προστασία του δικαιώματος 185 1. Η συνταγματική και νομοθετική κατοχύρωση της Αρχής 185 2. Οι αρμοδιότητες της Αρχής 186 3. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος 186 4. Προβληματισμός ικανοποιήσεως δικαιωμάτων δύο ταχυτήτων 186 5. Το ζήτημα της συγχωνεύσεως της ΑΠΔΠΧ με την ΑΔΑΕ 187 VII. Νομολογιακή διάπλαση του δικαιώματος 187 1. ΕΔΔΑ 187 2. ΔΕΕ (πρώην ΔΕΚ) 189 3. Ελληνικά δικαστήρια 191 VIII. EΠΙΛΟΓΟΣ 191 Άρθρ. 10 192 Ι. Σύνταγμα 193 1. Ιστορία της διάταξης 193 2. Συστηματική ένταξη της διάταξης στο Σύνταγμα 195 ΙΙ. Κοινό Δίκαιο, υπερεθνικό και εφαρμοστικό 196 1. Εθνικές εφαρμοστικές διατάξεις κοινού δικαίου 196 Α. Νομοθετικό Δ 796/1971 (Α΄1/1.1.1971) 196 Β. Ν 1599/1986 (Α’75/11.6.1986) 196 Γ. Ν 2690/1999 (Α΄45/9.3.1999)-Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας 196 2. Ενωσιακό δίκαιο 196 3. Κριτική του εθνικού κοινού δικαίου με βάση το Σύνταγμα και το υπερεθνικό δίκαιο 197 ΙΙΙ. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 198 1. Ερμηνευτική προσέγγιση του δικαιώματος αναφοράς 198 Α. Φύση του δικαιώματος 198 Β. Προστατευτικό πεδίο 198 Γ. Τρόπος άσκησης της αναφοράς 198 Δ. Φορείς του δικαιώματος 200 Ε. Αποδέκτες του δικαιώματος αναφοράς 200 2. Ερμηνευτική προσέγγιση του δικαιώματος πρόσβασης στα έγγραφα 201 Α. Φύση του δικαιώματος 201 Β. Έννοια του εγγράφου 202 Γ. Φορείς του δικαιώματος 202 Δ. Αποδέκτες του δικαιώματος πρόσβασης στα έγγραφα 202 Ε. Περιορισμοί του δικαιώματος πρόσβασης στα έγγραφα 203 ΙV. Σχετική νομολογία 204 <div> <div id="_idContainer009" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 11 205 I. Νομικοπολιτική σημασία 207 II. Η ερμηνεία του άρθρου 11 Σ. 1975 208 1. Περιεχόμενο (Αντικειμενικό πεδίο προστασίας) του δικαιώματος του συνέρχεσθαι 208 A. Η έννοια της συνάθροισης κατά το άρθρο 11 παρ. 1 Σ. 208 B. Λοιπό περιεχόμενο του δικαιώματος του συνέρχεσθαι 211 Γ. Διακρίσεις των συναθροίσεων 211 2. Φορείς (υποκειμενικό πεδίο προστασίας) του δικαιώματος του συνέρχεσθαι 212 Α. Τα φυσικά πρόσωπα 212 α. Οι μη ημεδαποί 212 β. Οι ανήλικοι 213 Β. Τα νομικά πρόσωπα 213 3. Αποδέκτες 214 Α. Το Κράτος 214 Β. Οι ιδιώτες 215 4. Περιορισμοί 215 Α. Η απαγόρευση μίας συνάθροισης 216 Β. Η διάλυση μίας συνάθροισης 216 Γ. Η υποχρέωση γνωστοποίησης 216 Δ. Απλοί περιορισμοί 217 Ε. Περιορισμοί σε δημόσιες κλειστές συναθροίσεις 217 5. H επιφύλαξη του νόμου 217 Α. Η ειδική επιφύλαξη του νόμου της παρ. 2 του άρθρου 11 Σ. 217 Β. Επιφύλαξη του νόμου και για άλλους πέραν της παρ. 2 του άρθρου 11 Σ. περιορισμούς; 219 Γ. Υποχρέωση ειδικής αιτιολογίας της απαγόρευσης 220 Δ. Η αστυνομική αρχή ως αρμοδίως εκδούσα την απόφαση απαγόρευσης διοικητική αρχή 220 Άρθρ. 12 221 Ι. Σύνταγμα 223 1. Συνταγματική κατοχύρωση 223 A. Ιστορία της διάταξης 223 B. Οριοθέτηση 224 2. Κανονιστική εξειδίκευση στην εθνική και την ευρωπαϊκή/διεθνή έννομη τάξη 225 A. Η θετική ελευθερία της συνένωσης 226 α. Η ελευθερία σύστασης και διατήρησης της ένωσης 226 β. Η σωματειακή «αυτονομία» 230 Β. Η αρνητική ελευθερία της συνένωσης 231 Γ. Οι συνεταιρισμοί (12 παρ. 4–5 Σ.) 231 II. Συμπεράσματα 233 Άρθρ. 13 233 Ι. Ιστορικό Πλαίσιο 235 ΙΙ. Θεωρία και νομολογιακή πράξη 236 <div> <div id="_idContainer010" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 1. Ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης 236 Α. Γενική θεώρηση 236 Β. Θρησκευτική συνείδηση με τη στενή έννοια 236 Γ. Εκδήλωση των θρησκευτικών πεποιθήσεων 237 Δ. Μη εξαναγκασμός σε πράξεις αντίθετες με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις 238 Ε. Θρησκευτική ισότητα 238 ΣΤ. Το δικαίωμα συνεταιρίζεσθαι για θρησκευτικούς σκοπούς 239 Ζ. Το δικαίωμα στη θρησκευτική εκπαίδευση 239 2. Ελευθερία της λατρείας 241 Α. Γνωστή θρησκεία 241 Β. Λατρεία και ίδρυση τόπων λατρείας 241 3. Περιορισμοί 242 Α. Δημόσια τάξη και χρηστά ήθη 242 Β. Προσηλυτισμός 243 Γ. Εποπτεία της πολιτείας 245 Δ. Καθήκοντα έναντι του κράτους και συμμόρφωση με τους νόμους 245 Ε. Ορκοδοσία 246 Άρθρ. 14 248 I. Ιστορία 251 1. Οι συζητήσεις στην Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή του 1975 για το άρθ. 14 Σ. 251 2. Αναθεώρηση του 2001 252 3. 19ος αιώνας 252 4. Η Β΄ Εθνική Συνέλευση του 1864 253 5. Περίοδος από το 1915–1974 253 II. Κανονιστικό περιεχόμενο και ratio της προστασίας της ελευθερίας της έκφρασης 254 III. Η θεσμική εγγύηση της ελευθερίας του Τύπου και η απαγόρευση της λογοκρισίας και των προληπτικών μέτρων 256 IV. Φορείς του δικαιώματος 257 V. Αποδέκτες του δικαιώματος, κυβερνητικός λόγος, τεκμήριο αθωότητας 257 VI. Διεθνής προστασία 258 VII. Η βασική προστασία του άρθ. 14 Σ. κατά τη νομολογία 258 VIII. Εχθρικό ακροατήριο, καταναγκαστική έκθεση και εκούσια έκθεση 259 IX. Απαγόρευση Κατάσχεσης και εκ του Συντάγματος ειδικοί περιορισμοί του Τύπου 259 X. Το δικαίωμα απάντησης 259 XI. Απαγόρευση άσκησης του δημοσιογραφικού επαγγέλματος (άρθ. 14 παρ. 6 Σ.) 259 XII. Διαδικασία εκδίκασης ποινικών υποθέσεων του τύπου (άρθ. 14 παρ. 7 Σ.) 260 XIII. Προϋποθέσεις και προσόντα άσκησης του δημοσιογραφικού επαγγέλματος (άρθ. 14 παρ. 8 Σ.) 260 XIV. Η διασφάλιση του πλουραλισμού και της πολυφωνίας στον Τύπο και τα ΜΜΕ 260 XV. Πεδία ελευθερίας της έκφρασης διαφοροποιημένης προστασίας: (1) άσεμνα 260 XVI. Η αυξημένη προστασία της επιστήμης και της τέχνης 261 <div> <div id="_idContainer011" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> XVII. Πεδία ελευθερίας της έκφρασης διαφοροποιημένης προστασίας. (2) Διαφήμιση 261 Κρατική διαφήμιση 262 XVIII. Αρνητική ελευθερία της έκφρασης. Ανωνυμία 262 XIX. Μορφές Συμβολικής Έκφρασης. Μποϋκοτάζ. Κινητοποιήσεις. «Like» 262 XX. Προστασία της ελευθερίας της έκφρασης από την ΕΣΔΑ 263 XXI. Η ελευθερία της έκφρασης μεταξύ ρύθμισης και περιορισμού της 263 XXII. Οι περιορισμοί του δικαιώματος και οι περιορισμοί των περιορισμών: η αρχή της αναλογικότητας 264 XXIII. Ποινικοί περιορισμοί της ελευθερία της έκφρασης 265 XXIV. Ελευθερία της έκφρασης, του Τύπου και της πληροφόρησης έναντι προσβολών της τιμής 266 XXV. Οι εκφοβιστικές αγωγές (SLAPP) 268 XXVI. Ειδήσεις και σχόλια. Διασπορά ψευδών ειδήσεων. Fake news 268 XXVII. Ρατσιστικός και μισαλλόδοξος λόγος. Αμφισβήτηση της ιστορικής αλήθειας 268 XXVIII. Εσωτερική ελευθερία των δημοσιογράφων 270 XXIX. Ειδικές σχέσεις εξουσίας 270 XXX. Κινηματογράφηση ή αναμετάδοση δίκης 271 1. Προσωπικά δεδομένα, ιδιωτική ζωή και δικαιώματα δημοσιογραφικής έρευνας 271 2. Ειδικότερα, τα δικαιώματα των δημοσιογράφων στη διαδήλωση 272 3. Το δημοσιογραφικό απόρρητο 272 XXXI. Η σάτιρα: προστασία και σχέση με την πνευματική ιδιοκτησία 272 Σάτιρα και πνευματική ιδιοκτησία: παρωδία 272 XXXII. Η τριγωνική σχέση της ελευθερίας της έκφρασης στην ψηφιακή σφαίρα: πρόσωπο, κλειδοκράτορες (Gatekeepers), Ευρωπαϊκή Ένωση 272 1. Η τριγωνική σχέση 273 2. Η οριοθέτηση της ευθύνης των ενδιάμεσων παρόχων υπηρεσιών στο διαδίκτυο 273 3. Η ρυθμιστική επέμβαση της ΕΕ και η κατανομή αρμοδιοτήτων 274 4. Η άσκηση παραδοσιακής κρατικής κυριαρχίας από την ΕΕ ιδίως έναντι των μεγάλων παρόχων για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια με απειλή κυρώσεων 274 5. Η ρύθμιση των διαδικασιών δικαιοκρατικής αυτορρύθμισης 275 6. Το εθνικό κράτος σε μάχη οπισθοφυλακής; Δικαστική αμφισβήτηση των τριγωνικών σχέσεων στο ΔΕΕ 275 XXXIII. Σύνοψη: κάθετη, οριζόντια, τριγωνική προστασία της ελευθερίας της έκφρασης 275 1. Kάθετη προστασία: Οι αρχές και οι λειτουργίες της ελευθερίας της έκφρασης έναντι της δημόσιας κρατικής εξουσίας 275 2. Οριζόντια προστασία: Οι αρχές και οι λειτουργίες της ελευθερίας της έκφρασης στις σχέσεις μεταξύ των προσώπων, ο ρόλος του νομοθέτη και του δικαστή 277 3. Τριγωνική προστασία: η ελευθερία της έκφρασης στον 21ο αιώνα 278 Άρθρ. 15 279 Ι. Σύνταγμα 281 1. Κείμενο 281 2. Ιστορία 281 3. Συστηματική ένταξη 282 <div> <div id="_idContainer012" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΙΙ. Νομολογία ΕΔΔΑ 282 1. Η επιρροή των οπτικοακουστικών Μέσων 282 2. Tο καθεστώς αδειών (άρθρο 10 παρ. 1 εδ. γ’ ΕΣΔΑ) 282 3. Πλουραλισμός, εσωτερικός και εξωτερικός 283 4. Ανεξαρτησία δημόσιας ραδιοτηλεόρασης 284 5. Περιορισμοί της πολιτικής διαφήμισης και των εκλογικών δαπανών 285 III. Εθνική Νομολογία 285 1. Για τις δημοκρατικές λειτουργίες και την επιρροή των ΜΜΕ 285 2. Άμεσος έλεγχος, καθεστώς προηγούμενης άδειας, συνταγματικοί σκοποί, ΕΣΡ 285 3. Το συνταγματικό status της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης 287 4. Αντικειμενικότητα και πολιτική πολυφωνία 288 5. Κατανομή χρόνου στα πολιτικά κόμματα κατά την προεκλογική περίοδο 289 6. Αλήθεια, αξιοπιστία και πληρότητα μετάδοσης ειδήσεων, αίσθημα ευθύνης 289 7. Ποιοτική στάθμη, γλωσσική ευπρέπεια, σάτιρα 290 8. Προστασία παιδικής ηλικίας και νεότητας 292 IV. Θεωρία 292 1. Δικαίωμα λειτουργίας σταθμών, άμεσος έλεγχος, καθεστώς αδειών 292 Α. Μία ερμηνεία του άρθρου 15 παρ. 2 Σ. συμβατή με τη ΣτΕ Ολ 5040/1987 292 Β. Η φιλελεύθερη προσέγγιση 293 Γ. Η θεωρία των θεσμικών εγγυήσεων 295 Δ. Δύο διαφορετικές «δημοκρατικές» αναγνώσεις του άρθρου 15 παρ. 2 Σ. 296 2. Αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, πολιτική πολυφωνία 297 3. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης 298 Α. Διοικητική και ρυθμιστική Αρχή 298 Β. Δημοκρατικά νομιμοποιημένη Αρχή 299 Γ. Ο (άμεσος) έλεγχος και οι αρμοδιότητες του ΕΣΡ στην αδειοδοτική διαδικασία 299 Άρθρ. 16 301 Ι. Ελευθερία της τέχνης 305 ΙΙ. Επιστημονική ελευθερία 310 ΙΙΙ. Ελευθερία της έρευνας 313 IV. Ελευθερία της διδασκαλίας 314 V. Ακαδημαϊκή ελευθερία 316 VI. Παιδεία 319 VII. Αθλητισμός 323 Άρθρ. 17 324 Ι. Οι διατάξεις 326 ΙΙ. Κανονιστικό περιεχόμενο των διατάξεων και νομοθετική εξειδίκευσή τους 328 1. Κανονιστικό περιεχόμενο των διατάξεων 328 2. Η ρύθμιση της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης 331 3. Νομοθετική εξειδίκευση 340 <div> <div id="_idContainer013" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 4. Νομολογιακές εφαρμογές 341 Α. Ως προς το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 17 Σ. 341 Β. Ως προς τη σχέση ιδιοκτησίας-περιβάλλοντος 343 Γ. Ως προς την αναγκαστική απαλλοτρίωση 347 ΙΙΙ. Σύνοψη 349 Άρθρ. 18 349 Ι. Οι διατάξεις 351 ΙΙ. Κανονιστικό περιεχόμενο των διατάξεων 352 ΙΙΙ. Νομολογιακές εφαρμογές 356 ΙV. Σύνοψη 358 Άρθρ. 19 358 Ι. H ελευθερία της ανταποκρίσεως ή επικοινωνίας και το απόρρητο της επικοινωνίας 360 1. Ιστορική διαδρομή, διεθνής και ενωσιακή κατοχύρωση και συγκριτική επισκόπηση 361 2. Έννοια 362 A. Διασαφήσεις ορολογίας 362 B. Βούληση μυστικότητας 363 Γ. Τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας 363 3. Φύση του δικαιώματος 364 4. Φορείς και αποδέκτες 364 5. Περιορισμοί 365 Α. Συνταγματική ανάλυση 365 Β. Νομοθετική εξειδίκευση των περιορισμών 367 α. Η αρχική πρόβλεψη 367 β. Ο Ν 5002/2022 368 ΙΙ. Η Αρχή Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών 370 ΙΙΙ. Χρήση παρανόμως κτηθέντων αποδεικτικών μέσων 370 IV. Eπίλογος 373 Άρθρ. 20 373 Ι. Συστηματική ένταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Σ. 375 1. Συνταγματική ρύθμιση 375 Α. Ιστορική κατοχύρωση 375 2. Υπερεθνικές νομικές βάσεις 375 Α. Διεθνή κείμενα 375 Β. ΕΣΔΑ 376 Γ. Δίκαιο ΕΕ 376 ΙΙ. Περιεχόμενο της διάταξης 377 1. Νομική φύση 377 2. Η έννοια του «δικαστηρίου» κατά το άρθρο 20 παρ. 1 Σ. 378 Α. Ουσιώδη στοιχεία της έννοιας 378 Β. Ειδικές κατηγορίες δικαστηρίων 379 <div> <div id="_idContainer014" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Γ. Μη δικαστικά όργανα 380 3. Η επιφύλαξη νόμου στο άρθρο 20 παρ. 1 Σ. («όπως νόμος ορίζει») 381 Α. Η αναγκαιότητα νομοθετικού προσδιορισμού του δικαιώματος 381 Β. Προσδιορισμός των δικονομικών και όχι των ουσιαστικών προϋποθέσεων για την πρόσβαση στη Δικαιοσύνη 381 4. Φορείς – Αποδέκτες 381 Α. Υποκείμενα του δικαιώματος 381 Β. Αποδέκτες 382 ΙΙΙ. Θεμελιώδη χαρακτηριστικά της δικαστικής προστασίας 383 1. Πληρότητα 383 2. Έγκαιρη απονομή 383 3. Αποτελεσματικότητα 384 IV. Οι περιορισμοί του δικαιώματος δικαστικής προστασίας 385 1. Η αναγκαιότητα των περιορισμών 385 2. Η θεμιτή συνάφεια των περιορισμών με λειτουργικούς για τη Δικαιοσύνη σκοπούς (καταλληλότητα) 386 3. Σχέση αναλογίας ανάμεσα στους περιορισμούς και τον επιδιωκόμενο στόχο (stricto sensu αναλογικότητα) 386 Άρθρ. 20 387 Ι. Συστηματική ένταξη του άρθρου 20 παρ. 2 του Σ. 389 1. Συνταγματική ρύθμιση και νομοθετική εφαρμογή 389 2. Υπερεθνικές νομικές βάσεις 390 Α. ΕΣΔΑ 390 Β. Δίκαιο ΕΕ 390 ΙΙ. Περιεχόμενο της διάταξης 392 1. Νομική φύση – σκοπός 392 2. Πρακτικές συνέπειες της συνταγματικής κατοχύρωσης της προηγούμενης ακρόασης 393 3. Φορείς – Αποδέκτες 394 Α. Υποκείμενα του δικαιώματος 394 Β. Αποδέκτες 395 4. Πεδίο εφαρμογής 395 Α. Ατομικές διοικητικές πράξεις 395 Β. Ευθέως βλαπτικές για τον ενδιαφερόμενο 396 Γ. Χρόνος διενέργειας της ακρόασης 396 ΙΙΙ. Περιορισμοί με βάση τη λυσιτέλεια του τύπου 396 1. Κατ’ αποτέλεσμα τήρηση του τύπου της προηγούμενης ακρόασης 397 2. Συνδρομή διακριτικής ευχέρειας για τη Διοίκηση 397 3. Η σχετικοποίηση του τύπου της προηγούμενης ακρόασης 398 Άρθρ. 21 παρ. 1 400 Το δικαίωμα στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα 400 I. Η προστιθέμενη αξία της νέας διάταξης 400 <div> <div id="_idContainer015" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> II. Μια καθολικότητα «ομοίων» 403 III. Ένα «αξιοπρεπές» ελάχιστο 405 IV. Η ένταση του δικαστικού ελέγχου 407 Άρθρ. 21 παρ. 2, 5 409 Η συνταγματική προστασία των πολύτεκνων οικογενειών 409 Ι. Το συνταγματικό υπόβαθρο της πολυτεκνίας 409 1. Η προστασία της πολυτεκνίας ως μέρος ενός ευρύτερου οπλοστασίου για την οικογένεια 409 2. Η αποσύνδεση της προστασίας της πολύτεκνης οικογένειας από την ιθαγένεια – Αποδέκτης της προστασίας 410 3. Η σύνδεση της δημογραφικής πολιτικής ιδιαίτερα με την πολυτεκνία, αλλά όχι μόνο 411 ΙΙ. Ένας χαμηλής έντασης αλλά θεμελιακός (ο λεγόμενος οριακός) έλεγχος της συνταγματικότητας 412 1. Όχι δέσμευση, αλλά «έντονη υπόδειξη» - Ο νομιμοποιητικός ρόλος του άρθρου 21, παρ. 2 412 2. Ο νομοθετικός προσδιορισμός του εύρους της συνταγματικής προστασίας μέσω του ορισμού του πολυτέκνου 414 3. Νομοθετική ανάκληση της προστασίας 414 ΙΙΙ. Εισοδηματικά κριτήρια: η αδιάστικτη διατύπωση του άρθρου 21 παρ. 2 Σ. και ο μη αποκλεισμός μιας ορθολογικής κλιμάκωσης 415 Άρθρ. 21 παρ. 3 418 Ι. Κανονιστικότητα και περιεχόμενο του δικαιώματος στην υγεία 418 1. Η αγωγιμότητα του δικαιώματος 420 2. Η υποχρέωση του νομοθέτη για παροχή δημόσιων υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου 422 3. Θεμιτοί περιορισμοί: εξορθολογισμός και βιωσιμότητα 425 4. Το άρθρο 21, παρ. 3 Σ. ως πηγή υποχρεώσεων σε βάρος των ατόμων και ασθενών (δημόσια υγεία) 427 ΙΙ. Υγεία για όλους 429 1. Η καθολικότητα της προστασίας της υγείας 429 2. Η κύρια (κι όχι αποκλειστική) ευθύνη του κράτους και ο συμπληρωματικός ρόλος του ιδιωτικού τομέα 431 3. Τα κοινωφελή ιδρύματα του άρθρου 109 Σ. ως μέρος του ΕΣΥ 431 Άρθρ. 21 παρ. 4 432 Το δικαίωμα στη στέγη 433 I. Εισαγωγή 433 IΙ. Νομική αξία 433 ΙΙI. Έννοια της στέγης 435 IV. Πρόσβαση στην κοινωνική στέγη 436 V. Το πολυδύναμο περιεχόμενο του δικαιώματος 437 <div> <div id="_idContainer016" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 21 παρ. 6 439 Το δικαίωμα προστασίας των ατόμων με αναπηρία 439 Ι. Η πολυεστιακή προστασία των ατόμων με αναπηρία 439 IΙ. Η σύγχρονη κοινωνική προσέγγιση της αναπηρίας 440 ΙII. Η θετική υποχρέωση του κράτους να προστατεύει τα άτομα με αναπηρία 442 Άρθρ. 22 παρ. 1-4 444 I. Το δικαίωμα εργασίας (άρθρο 22 παρ. 1 εδ. α΄) 446 1. Ο χαρακτήρας του δικαιώματος 446 2. Φορείς-Αποδέκτες 447 3. Πεδίο εφαρμογής 447 4. Περιεχόμενο προστασίας 447 Α. Το δικαίωμα «για» εργασία 447 Β. Άλλες εκδηλώσεις του δικαιώματος εργασίας 448 5. Διαμόρφωση του δικαιώματος από τον νόμο 449 II. Ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας (άρθρο 22 παρ. 1 εδ. β΄) 450 1. Εισαγωγικά 450 2. Φορείς-Αποδέκτες 451 3. Περιεχόμενο προστασίας 451 III. Η συλλογική αυτονομία (άρθρο 22 παρ. 2) 452 1. Σχετικές συνταγματικές διατάξεις 452 2. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής και προστασίας 453 Α. Σκοπός και λειτουργίες του δικαιώματος 453 Β. Άσκηση νομοθετικής αρμοδιότητας κατά παραχώρηση; 453 Γ. Το περιεχόμενο των συλλογικών συμβάσεων 454 Δ. Η έκταση ισχύος και χαρακτήρας των ΣΣΕ 454 Ε. Η διαμόρφωση της συλλογικής αυτονομίας από τον νόμο 455 3. Περιορισμοί της συλλογικής αυτονομίας – Η ρύθμιση όρων εργασίας από τον νόμο 456 4. Η διαιτησία 458 IV. Η συλλογική αυτονομία των δημοσίων υπαλλήλων (άρθρο 22 παρ. 3) 460 V. Η απαγόρευση της αναγκαστικής εργασίας (άρθρο 22 παρ. 4) 460 1. Εισαγωγικά 460 2. Φορείς-αποδέκτες 461 3. Περιεχόμενο προστασίας 461 4. Η επίταξη προσωπικών υπηρεσιών 462 Άρθρ. 22 παρ. 5 462 Η συνταγματική κατοχύρωση της κοινωνικής ασφάλισης 463 Ι. Φορείς του δικαιώματος και παροχές 463 1. Φορείς 463 2. Παροχές 465 <div> <div id="_idContainer017" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΙΙ. Νομική αξία του άρθρου 22 παρ. 5 Σ. 465 ΙΙΙ. Η εξουσία διάπλασης του νομοθέτη 469 1. Η προαγωγή του θεσμού 472 2. Η βιωσιμότητα του θεσμού 473 IV. Η υποχρέωση σύνταξης αναλογιστικών μελετών 474 V. Μελέτες επάρκειας συντάξεων 479 Άρθρ. 23 480 I. Η συνδικαλιστική ελευθερία (άρθρο 23 παρ. 1 Σ.) 481 1. Εισαγωγή 481 2. Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής και προστασίας 483 3. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής 483 A. Φορείς 483 B. Αποδέκτες 484 4. Περιεχόμενο και όρια δικαιώματος 484 Α. Η συμμετοχή σε συνδικαλιστικές οργανώσεις 484 Β. Η αρνητική συνδικαλιστική ελευθερία 485 Γ. Η προστασία των συνδικαλιστικών οργανώσεων 486 Δ. Η προστασία της συνδικαλιστικής δράσης / ατυπικά αγωγιστικά μέσα 487 5. Η διαμόρφωση του δικαιώματος από τον νόμο 488 ΙΙ. Το δικαίωμα απεργίας (άρθρο 23 παρ. 2 Σ.) 489 1. Εισαγωγικά 489 2. Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής 489 3. Περιεχόμενο και όρια του δικαιώματος 490 Α. Σκοπός του δικαιώματος – Σχέση με τη συλλογική αυτονομία 490 Β. Συλλογικές διαφορές 491 Γ. Νομικές διαφορές – Σύγκρουση με την επιχειρηματική ελευθερία του εργοδότη 491 Δ. Διαμόρφωση του δικαιώματος από τον νόμο 492 α. Οι ρυθμίσεις του Ν 1264/1982 492 β. Η νομολογία για την καταχρηστική απεργία 493 Άρθρ. 24 494 Ι. Η συνταγματική προστασία του περιβάλλοντος 496 1. Η εξέλιξη της συνταγματικής διάταξης 496 Α. Οι αρχικές ρυθμίσεις του Συντάγματος του 1975 496 Β. Η αναθεώρηση του 2001 497 2. Το κανονιστικό περιεχόμενο του άρθρου 24 499 Α. Η δεσμευτική ισχύς των διατάξεων του άρθρου 24 499 Β. Η προστασία του περιβάλλοντος ως υποχρέωση και δικαίωμα 499 Γ. Το ιδιαίτερο προστατευτικό καθεστώς των δασικών οικοσυστημάτων 501 Δ. Η υποχρέωση καταρτίσεως Δασολογίου 502 Ε. Η λειτουργική συσχέτιση Δασολογίου και Κτηματολογίου 504 ΣΤ. Η υποχρέωση του Κράτους για χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό 504 <div> <div id="_idContainer018" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Ζ. Η αυξημένη προστασία των μνημείων και λοιπών στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς 505 3. Σχέση του άρθρου 24 με άλλες συνταγματικές διατάξεις 507 Α. Οι κανονιστικές συνέργειες μεταξύ του άρθρου 24 και άλλων συνταγματικών διατάξεων 507 Β. Η σύγκρουση της προστασίας του περιβάλλοντος με άλλα συνταγματικά δικαιώματα 508 α. Περιβάλλον και ιδιοκτησία 508 β. Περιβάλλον και οικονομική ελευθερία 509 ΙΙ. Η ευρωπαϊκή και διεθνής προστασία του περιβάλλοντος 510 1. Η προστασία του περιβάλλοντος στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 510 Α. Η προστασία του περιβάλλοντος στις καταστατικές συνθήκες της ΕΕ 510 Β. Η προστασία του περιβάλλοντος στο παράγωγο ενωσιακό δίκαιο 512 2. Η διεθνής προστασία του περιβάλλοντος 513 Α. Το διεθνές συμβατικό δίκαιο 513 Β. Το διεθνές εθιμικό δίκαιο 514 3. Η επιρροή του ενωσιακού και του διεθνούς δικαίου περιβάλλοντος στο εσωτερικό δίκαιο 514 III. Η νομοθετική προστασία του περιβάλλοντος 515 1. Η νομοθεσία για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος 515 2. Η χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία 516 3. Η νομοθεσία για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος 517 IV. Η δικαστική προστασία του περιβάλλοντος 518 1. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας 518 2. Οι ακυρωτικές περιβαλλοντικές διαφορές 518 3. Το έννομο συμφέρον και η προθεσμία στην περιβαλλοντική ακυρωτική δίκη 518 V. Τελικές παρατηρήσεις 520 Άρθρ. 25 522 I. Το άρθρο 25 στο σύστημα των θεμελιωδών δικαιωμάτων 524 II. Η αρχή του κράτους δικαίου 525 1. Το κράτος δικαίου ως μορφή κράτους και ως θεμελιώδης συνταγματική αρχή 525 2. Κριτήρια ελέγχου του κράτους δικαίου 527 3. Ευρωπαϊκό κράτος δικαίου 528 III. Η αρχή του κοινωνικού κράτους 529 1. Η σημασία της ρητής κατοχύρωσης της κοινωνικής αρχής 529 2. Οι επιμέρους λειτουργίες της αρχής 531 IV. Κανόνες ερμηνείας 532 1. Το υποκείμενο των θεμελιωδών δικαιωμάτων 532 2. Η ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων 533 3. Η κατοχύρωση της οριζόντιας ενέργειας των θεμελιωδών δικαιωμάτων 534 4. Η πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη 536 5. Η απαγόρευση της καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος 537 6. Το καθήκον της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης 538 V. Η αρχή της αναλογικότητας 540 1. Η σκοπιμότητα της συνταγματικής κατοχύρωσης της αρχής της αναλογικότητας 540 <div> <div id="_idContainer019" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 2. Τα βήματα ελέγχου της αρχής της αναλογικότητας 541 3. Η αρχή της αναλογικότητας στη θεωρία 542 4. Η αναλογικότητα στη νομολογία των ανωτάτων δικαστηρίων 545 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Α΄ Σύνταξη της Πολιτείας Άρθρ. 26 548 Ι. Η διάκριση των λειτουργιών ως οργανωτική βάση του πολιτεύματος 551 IΙ. Πρότυπα Διακρίσεως και συγγενείς έννοιες 552 1. Διάκριση των Λειτουργιών και Χωρισμός των Εξουσιών 552 2. Ανεξαρτησία των οργάνων και Ανασχετικές Εξισορροπήσεις (Checks and Balances) 553 ΙII. Οι τρεις λειτουργίες 555 1. Η έννοια των λειτουργιών 555 Α. Λειτουργίες και πολιτική εξουσία 555 Β. Η νομοθετική λειτουργία 556 Γ. Η εκτελεστική λειτουργία 557 Δ. Η δικαστική λειτουργία 557 2. Γενικές επιταγές βάσει της λειτουργικής διάκρισης εντός της κρατικής εξουσίας 558 Α. Η επιταγή της διττής πληρότητας 558 Β. Η επιταγή της προτεραιότητας και (σχετικής) αυτοτέλειας 559 Γ. Η επιταγή της ακεραιότητας 559 Δ. Η επιταγή της μονομέρειας 561 Ε. Η επιταγή της αλληλένδεσης 561 IV. Οι τρεις εξουσίες 562 1. Τα όργανα εκάστης εξουσίας 562 2. Γενικές επιταγές βάσει της διάκρισης των εξουσιών 564 Α. Η επιταγή της περιεκτικής αντιστοίχισης των οργάνων 564 Β. Η επιταγή της λειτουργικής πλήρωσης 564 Γ. Η επιταγή της αποκλειστικής ένταξης 565 Δ. Η επιταγή του ασυγχύτου (και οι επιτρεπτές διασταυρώσεις) 565 Άρθρ. 27 566 I. Εισαγωγή 566 II. Η έννοια της «Επικράτειας» στο άρθρο 27 Σ. 567 IΙΙ. Συγκατάθεση της Βουλής για μεταβολές στα όρια της Επικράτειας (άρθρο 27 παρ. 1 Σ.) 569 ΙV. Συγκατάθεση της Βουλής για τη διέλευση ή παραμονή ξένης στρατιωτικής δύναμης (άρθρο 27 παρ. 2 Σ.) 573 V. Αλληλεπίδραση με το άρθρο 28 παρ. 3 Σ. 575 <div> <div id="_idContainer020" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 28 576 I. Γενικές Παρατηρήσεις - Το άνοιγμα της ελληνικής προς την διεθνή και την υπερεθνική έννομη τάξη 581 II. Η ερμηνεία του άρθρου 28 Σ. 581 1. Η θέση του Διεθνούς Δικαίου στην εσωτερική έννομη τάξη κατά το άρθρο 28 παρ. 1 Σ. 581 Α. Οι θεωρίες για τις σχέσεις Διεθνούς και εσωτερικού Δικαίου 582 α. Η θεωρία του δυισμού 582 β. Η θεωρία του μονισμού 582 Β. Η επιλογή του συνταγματικού νομοθέτη 583 2. Οι γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου κατά το άρθρο 28 παρ. 1 Σ. 583 Α. Νομική φύση του άρθρου 28 παρ. 1 Σ. ως προς τους γενικά παραδεδεγμένους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου 583 Β. Έννοια, περιεχόμενο και ορολογικές διακρίσεις των γενικά παραδεδεγμένων κανόνων του Διεθνούς Δικαίου 584 Γ. Το διεθνές έθιμο και οι γενικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου ως γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου 585 Δ. Οι αναγνωρισμένες από τα «πεπολιτισμένα» έθνη γενικές αρχές του δικαίου ως γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου 586 Ε. Δικαστική διαπίστωση των γενικά παραδεδεγμένων κανόνων του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου – Ιδιαίτερα το άρθρο 100 παρ. 1 στοιχ. στ΄ Σ. και τα άρθρα 52επ. ΚΑΕΔ 586 3. Οι από την χώρα μας υπογραφείσες και κυρωθείσες διεθνείς συμβάσεις 587 Α. Νομική φύση και πεδίο εφαρμογής του άρθρου 28 παρ. 1 Σ. ως προς τις διεθνείς συμβάσεις 587 α. Η έννοια της διεθνούς σύμβασης 587 β. Η έννοια της «επικύρωσης» με νόμο 588 γ. Η έναρξη ισχύος σύμφωνα με τους όρους της καθεμιάς 589 δ. Οι έννομες συνέπειες 590 Β. Ο όρος της αμοιβαιότητας στο άρθρο 28 παρ. 1 Σ. 590 Γ. Το ζήτημα της υπεροχής κατά το άρθρο 28 παρ. 1 Σ. 591 α. Η υπεροχή έναντι του κοινού δικαίου 591 β. Υπεροχή έναντι του Συντάγματος; Η απάντηση: Η φιλική προς το Διεθνές Δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος 592 4. Η αναγνώριση προβλεπομένων από το Σύνταγμα αρμοδιοτήτων σε όργανα διεθνών οργανισμών κατά το άρθρο 28 παρ. 2 Σ. 593 Α. Η έννοια των διεθνών οργανισμών 593 Β. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 28 παρ. 2 Σ. 594 Γ. Η έννοια της συνθήκης ή συμφωνίας 594 Δ. Η αναγνώριση αρμοδιοτήτων που προβλέπονται από το Σύνταγμα 594 Ε. Η έννοια του νόμου και η αυξημένη πλειοψηφία για την ψήφισή του 596 5. Οι περιορισμοί στην άσκηση της εθνικής κυριαρχίας κατά το άρθρο 28 παρ. 3 Σ. 597 Α. Η έννοια της εθνικής κυριαρχίας κατά το άρθρο 28 παρ. 3 Σ. 598 Β. Οι περιορισμοί στην άσκηση της εθνικής κυριαρχίας κατά το άρθρο 28 παρ. 3 Σ. 599 Γ. Ο νόμος ως τυπική προϋπόθεση για την επιβολή των περιορισμών στην άσκηση της εθνικής κυριαρχίας 600 Δ. Οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για την επιβολή περιορισμών στην άσκηση της εθνικής κυριαρχίας 601 Ε. Η ερμηνευτική δήλωση κάτω από το άρθρο 28 Σ. 603 6. Συμπεράσματα 603 <div> <div id="_idContainer021" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 29 604 I. Συνταγματική κατοχύρωση 607 1. Ιστορία της διάταξης 607 2. Η κανονιστική εμβέλεια του άρθρου 29 παρ. 1 Σ. 608 Α. Ορισμός του πολιτικού κόμματος 608 Β. Το δικαίωμα ίδρυσης και συμμετοχής σε πολιτικό κόμμα 610 Γ. Πολιτικά κόμματα και «δημοκρατική ρήτρα» του άρθρου 29 παρ. 1 Σ. 611 II. Η οικονομική ενίσχυση των πολιτικών κομμάτων (άρθρο 29 παρ. 2 Σ.) 616 1. Αναλογική ισότητα, φορείς και κριτήρια της οικονομικής ενίσχυσης 617 2. Η αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης 618 III. Η πολιτική-κομματική ουδετερότητα της δημόσιας υπηρεσίας (άρθρο 29 παρ. 3 Σ.) 619 IV. Συμπεράσματα 620 ΤΜΗΜΑ Β΄ Πρόεδρος της Δημοκρατίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Ανάδειξη του Προέδρου Άρθρ. 30 622 I. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως «ρυθμιστής του πολιτεύματος» 622 II. Εκλογή και θητεία 623 III. Ασυμβίβαστα 624 Άρθρ. 31 624 I. Ιστορική αναφορά 625 II. Θεωρητική ανάλυση 625 III. Συγκριτική προσέγγιση 625 Άρθρ. 32 625 I. Ο χρόνος διενέργειας της προεδρικής εκλογής 627 II. Υποψηφιότητες 628 III. Οι απαιτούμενες πλειοψηφίες 628 IV. Ασυμβατότητα της διαδικασίας εκλογής με το προεδρικό status; 630 V. Δεν ελέγχεται δικαστικά η προεδρική εκλογή 630 VI. Η ανορθολογικότητα της διαδικασίας προεδρικής εκλογής πριν από την αναθεώρηση του 2019 631 Άρθρ. 33 632 Ι. Ιστορική επισκόπηση 632 ΙΙ. Ανάλυση 633 ΙΙΙ. Συγκριτική προσέγγιση 633 <div> <div id="_idContainer022" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 34 634 I. Ιστορική επισκόπηση 635 II. Ανάλυση 635 III. Συγκριτική προσέγγιση 637 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Εξουσίες και ευθύνη από τις πράξεις του Προέδρου Άρθρ. 35 638 Ι. Ιστορική επισκόπηση 639 ΙΙ. Ανάλυση 639 III. Συγκριτική προσέγγιση 640 Άρθρ. 36 640 I. Γενικές παρατηρήσεις 642 II. Ερμηνεία του άρθρου 36 Σ. 642 1. Διεθνής εκπροσώπηση (παρ. 1) 642 2. Κήρυξη πολέμου, σύναψη συνθηκών ειρήνης, συμμαχίας και οικονομικής συνεργασίας και γενικά συνομολόγηση διεθνών συνθηκών (παρ. 1) 644 A. Η κήρυξη πολέμου 644 B. Η σύναψη ορισμένων (;) συνθηκών 646 3. Η υποχρεωτική κύρωση ορισμένων διεθνών συνθηκών με νόμο (παρ. 2) 649 4. Οι μυστικές συνθήκες δεν μπορούν να ανατρέψουν φανερές (παρ. 3) 651 5. Η απαγόρευση κύρωσης διεθνούς συνθήκης κατόπιν νομοθετικής εξουσιοδότησης (παρ. 4) 651 Άρθρ. 37 653 I. Εκλογικευμένος κοινοβουλευτισμός και αρχή της δεδηλωμένης 654 1. Ιστορική διαμόρφωση 654 2. Σχηματισμός Κυβέρνησης και κομματικό σύστημα 655 II. Η εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης και ο διορισμός των μελών της 655 1. Οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας 655 2. Η ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας 656 III. Οι διερευνητικές εντολές και οι προεδρικοί χειρισμοί 657 1. Η διαδικασία των διερευνητικών εντολών 657 2. Ο τύπος των διερευνητικών εντολών 657 3. Η επαλήθευση της κοινοβουλευτικής εμπιστοσύνης 658 4. Εντολή σε εκπρόσωπο νεοσχηματισθείσας κοινοβουλευτικής ομάδας 658 5. Πρόωρη λήξη διερευνητικής εντολής 659 6. Ισοδυναμία κομμάτων 659 7. Οι προεδρικοί χειρισμοί μετά την αποτυχία των διερευνητικών εντολών 659 IV. Οι δυο μορφές εκλογικής Κυβέρνησης 660 1. Οικουμενική εκλογική Κυβέρνηση 660 <div> <div id="_idContainer023" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 2. Υπηρεσιακή Κυβέρνηση 660 3. Αρμοδιότητες των εκλογικών Κυβερνήσεων 660 4. Πρόεδροι ανωτάτων δικαστηρίων ή και ασκούντες προεδρικά καθήκοντα; 660 5. Παραίτηση υπηρεσιακού πρωθυπουργού 661 V. Η ιδιότητα του πρωθυπουργού 661 1. Εξωκοινοβουλευτικός πρωθυπουργός; 661 2. Διαρχία σε Κυβέρνηση και κόμμα; 663 Άρθρ. 38 664 I. Η δέσμια αρμοδιότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας 665 II. Η απαλλαγή της Κυβέρνησης από τα καθήκοντά της 665 1. Έκδοση διατάγματος 665 2. Άρση της εμπιστοσύνης της Βουλής 665 3. Συλλογική παραίτηση της Κυβέρνησης 666 4. Οι δυο εκδοχές για τον σχηματισμό νέας Κυβέρνησης 666 III. Η αντικατάσταση του πρωθυπουργού 667 1. Ratio, προϋποθέσεις και αρμοδιότητες 667 Α. Ratio 667 Β. Η διαπίστωση της ανάγκης αντικατάστασης 668 Γ. Κατανομή αρμοδιοτήτων 668 Δ. Αναπλήρωση 669 2. Η διαδικασία στην κοινοβουλευτική ομάδα 669 Άρθρ. 39 Καταργήθηκε με το Ψήφισμα της 6.3.1986. 670 Άρθρ. 40 670 Ι. Σύνταγμα 670 ΙΙ. Νομολογία 671 ΙIΙ. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 671 1. Η σύγκληση της Βουλής σε τακτική σύνοδο 671 2. Η σύγκληση της Βουλής σε έκτακτη σύνοδο 672 3. Η κήρυξη της έναρξης και λήξης (των εργασιών) της βουλευτικής περιόδου 673 4. Η αναστολή των εργασιών της Βουλής 673 ΙV. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 673 V. Γενικά συμπεράσματα 674 Άρθρ. 41 675 I. Η διάταξη του Συντάγματος του 1975, όπως ισχύει μετά την αναθεώρησή του το 1986 676 II. Η ερμηνεία του άρθρου 41 Συντάγματος 677 1. Η παρ. 1 – Η «προεδρική διάλυση» 677 A. Νομική φύση – Προϋποθέσεις εφαρμογής 677 B. Η Κυβέρνηση που διενεργεί τις εκλογές μετά την διάλυση της Βουλής 679 <div> <div id="_idContainer024" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Γ. Σχέση του άρθρου 41 παρ. 1 Σ. με τα άρθρα 38 παρ. 1 και 37 παρ. 2-4 Σ. 679 2. Η παρ. 2 – Η «κυβερνητική διάλυση» 680 Α. Η διαδικασία έκδοσης του διατάγματος διάλυσης της Βουλής – Το σύνθετο όργανο 680 Β. Ο αιτιώδης χαρακτήρας της διάλυσης της Βουλής 682 α. Το εξαιρετικής σημασίας εθνικό θέμα 682 3. Η παρ. 3 - Το διάταγμα διάλυσης της Βουλής 684 4. Η παρ. 4 - Οι περιορισμοί στη διάλυση της Βουλής και η υποχρεωτική διάλυση 684 III. Αποτίμηση 686 Άρθρ. 42 686 I. Σύνταγμα 687 1. Κείμενο 687 2. Ορισμοί 687 3. Πρακτική 688 4. Συστηματική ένταξη της διάταξης στο σύνταγμα 689 ΙΙ. Iστορία - Συγκριτικές διατάξεις 689 1. Συγκριτικές αναφορές 690 2. Eλληνική ιστορία 691 ΙΙΙ. H ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 42 συντάγματος από την θεωρία 692 1. Έκδοση και δημοσίευση 692 2. Aναπομπή 693 3. Πότε ακριβώς έχουμε ολοκληρωμένο νόμο; 693 IV. Η πολιτειολογική σημασία της έκδοσης και της δημοσίευσης 693 Άρθρ. 43 694 Ι. Εισαγωγή 696 ΙΙ. Τα εκτελεστικά διατάγματα (άρθρο 43 παρ. 1) 699 ΙΙΙ. Ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση (άρθρο 43 παρ. 2) 700 1. Ειδική και ορισμένη εξουσιοδότηση για την έκδοση κανονιστικού διατάγματος 700 2. Έκδοση κανονιστικών πράξεων από άλλα όργανα της διοίκησης 704 3. Δικαστικός έλεγχος κανονιστικών διοικητικών πράξεων: Nemo iudex sine actore 706 IV. Γενική νομοθετική εξουσιοδότηση με νόμο πλαίσιο (παρ. 4 και 5) 707 Άρθρ. 44 708 Ι. Eισαγωγή 710 ΙΙ. Οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου (άρθρο 44 παρ. 1) 711 1. Η έκδοση ΠΝΠ ως μορφή έκτακτης νομοθέτησης 711 2. Έκδοση, ισχύς και περιεχόμενο ΠΝΠ 713 Α. Ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις έκδοσης ΠΝΠ 713 α. Ερμηνεία των επιμέρους προϋποθέσεων 713 β. Το ζήτημα του προληπτικού ελέγχου των προϋποθέσεων από τον ΠτΔ 714 Β. Περιεχόμενο ΠΝΠ: Είδη και τυπική ισχύς θεσπιζόμενων ρυθμίσεων 715 <div> <div id="_idContainer025" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 3. Ο δικαστικός έλεγχος των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου 716 ΙΙΙ. Το δημοψήφισμα (άρθρο 44 παρ. 2) 717 1. Το δημοψήφισμα ως θεσμός άμεσης δημοκρατίας 717 2. Δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα (εδαφ. α΄) 719 3. Δημοψήφισμα για ψηφισμένα νομοσχέδια (εδαφ. β΄) 721 IV. Διαγγέλματα του Πρόεδρου της Δημοκρατίας (άρθρο 44 παρ. 3) 722 Άρθρ. 45 722 Ι. Σύνταγμα 723 ΙΙ. Κοινό δίκαιο και εφαρμοστικό 724 IΙΙ. Νομολογία 724 ΙV. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 725 V. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 726 VI. Γενικά συμπεράσματα 726 Άρθρ. 46 727 Ι. Σύνταγμα 727 ΙΙ. Κοινό δίκαιο και εφαρμοστικό 728 1. Διορισμός και παύση δημοσίων υπαλλήλων 728 2. Απονομή παρασήμων 728 ΙΙI. Νομολογία 730 ΙV. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 730 1. Διορισμός και παύση δημοσίων υπαλλήλων 730 2. Απονομή παρασήμων 730 V. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 731 VI. Γενικά συμπεράσματα, διαπιστώσεις και προτάσεις 731 Άρθρ. 47 732 Ι. Σύνταγμα 733 ΙΙ. Κοινό και εφαρμοστικό δίκαιο 735 IΙΙ. Νομολογία 735 1. Απονομή χάρης και άρση εννόμων συνεπειών των ποινών 735 2. Αμνηστία και «κρυπτοαμνηστευτικοί» νόμοι 736 ΙV. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 737 1. Απονομή χάρης και άρση των εννόμων συνεπειών των ποινών 737 2. Απονομή χάρης σε Υπουργό 739 3. Αμνηστία 740 V. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 742 1. Απονομή χάρης 742 2. Απονομή χάρης σε Υπουργό 742 3. Αμνηστία 743 <div> <div id="_idContainer026" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 48 744 Ι. Σύνταγμα 746 1. Ιστορία του θεσμού της κατάστασης πολιορκίας 746 2. Το Σύνταγμα του 1975 και η αναθεώρηση του άρθρου 48 το 1986 747 ΙΙ. Κοινό δίκαιο, υπερεθνικό και εφαρμοστικό 748 ΙΙΙ. Νομολογία 748 ΙV. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 749 1. Ουσιαστικές προϋποθέσεις κήρυξης κατάστασης πολιορκίας 749 2. Διαδικαστικές προϋποθέσεις κήρυξης κατάστασης πολιορκίας 750 3. Έννομες συνέπειες της κατάστασης πολιορκίας 751 Α. Αναστολή ισχύος άρθρων του Συντάγματος 751 Β. Σύσταση εξαιρετικών δικαστηρίων 752 Γ. Θέση σε εφαρμογή του νόμου για την κατάσταση πολιορκίας 752 Δ. Έκδοση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου 753 Ε. Ανεύθυνο και ακαταδίωκτο των βουλευτών 753 V. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 753 VI. Γενικά συμπεράσματα 754 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Ειδικές ευθύνες του Προέδρου της Δημοκρατίας Άρθρ. 49 755 Ι. Σύνταγμα 755 ΙΙ. Εφαρμοστικό δίκαιο 756 ΙΙΙ. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 756 1. Πολιτική ευθύνη 757 2. Ποινική ευθύνη 757 3. Αστική ευθύνη 759 ΙV. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 760 V. Γενικά συμπεράσματα 760 Άρθρ. 50 761 Ι. Σύνταγμα 761 ΙΙ. Νομολογία 762 ΙΙΙ. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 762 ΙV. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 764 V. Γενικά συμπεράσματα 765 <div> <div id="_idContainer027" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΤΜΗΜΑ Γ΄ Βουλή ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Ανάδειξη και συγκρότηση της Βουλής Άρθρ. 51 765 Ι. Ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη των συνταγματικών ορισμών 767 1. Τα προϊσχύσαντα Συντάγματα 767 2. Το Σύνταγμα του 1975 767 3. Οι αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος 768 ΙΙ. Εθνικό δίκαιο 769 1. Ο εκλογικός νόμος 769 2. Η νομοθεσία για τις Ευρωπαϊκές εκλογές 769 3. Το εκλογικό δικαίωμα των εκτός Επικρατείας πολιτών 769 ΙΙI. Ο δικαστικός έλεγχος και η νομολογία 770 1. Η ελεύθερη εντολή 770 2. Τα θετικά προσόντα ένταξης στο εκλογικό σώμα 770 3. Το «σύστημα των δεσμευμένων συνδυασμών» (λίστα) 771 4. Η ισότητα του εκλογικού δικαιώματος 772 5. Το απόρρητο της ψήφου και το κύρος των ψηφοδελτίων 773 6. Η υποχρεωτικότητα της ψηφοφορίας 774 ΙV. Η ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης 774 1. Ο αριθμός των βουλευτών (παρ. 1) 774 2. Η σχέση αντιπροσώπευσης (παρ. 2) 774 3. Οι εκλογικές αρχές και η ένταξη στο εκλογικό σώμα (παρ. 3) 775 4. Η αρχή της ταυτόχρονης διενέργειας των βουλευτικών εκλογών και το εκλογικό δικαίωμα των εκτός Επικρατείας πολιτών (παρ. 4) 778 5. Η υποχρεωτική ψηφοφορία (παρ. 5) 779 V. Σκέψεις και προτάσεις συνταγματικής ή νομοθετικής πολιτικής 780 1. Η πολιτική ενηλικότητα 780 2. Η ιδιαίτερη εκλογική μεταχείριση του επικεφαλής πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού περισσότερων συνεργαζόμενων 780 3. Η ιδιαίτερη εκλογική μεταχείριση όσων διατέλεσαν Πρωθυπουργοί 781 4. Η ψήφος θα παραμείνει υποχρεωτική; 781 Άρθρ. 52 782 Ι. Ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη των συνταγματικών ορισμών 783 1. Τα προϊσχύσαντα Συντάγματα: Η ερμηνευτική θεμελίωση 783 2. Η Συντακτική Πράξη της 7ης Αυγούστου 1974 783 3. Το Σύνταγμα του 1975 783 4. Οι αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος 784 <div> <div id="_idContainer028" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΙΙ. Εθνικό δίκαιο 784 1. Ο εκλογικός νόμος 784 2. Η νομοθεσία για τις Ευρωπαϊκές εκλογές 784 3. Ο νόμος για το δημοψήφισμα 785 4. Οι εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση 785 IΙΙ. Ο δικαστικός έλεγχος και η νομολογία 785 1. Η αντιμετώπιση 785 2. Η ελεύθερη διαμόρφωση 785 3. Η ανόθευτη-γνήσια έκφραση 786 4. Η μονογραφή των ψηφοδελτίων 788 5. Η μονογραφή των σταυρών προτίμησης 788 6. Το εκλογικό σύστημα 789 7. Τα λευκά ψηφοδέλτια 789 ΙV. Η ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης 790 1. Η αρχή και οι συνιστώσες της 790 2. Η ελεύθερη διαμόρφωση 791 3. Η ανόθευτη-γνήσια έκφραση 792 4. Η αρχή και η αντιπροσώπευση 792 5. Οι εγγυητές 793 V. Σκέψεις και προτάσεις συνταγματικής ή νομοθετικής πολιτικής 793 1. Η λευκή ψήφος 793 2. Η εξαγωγή του αποτελέσματος της ψηφοφορίας 794 Άρθρ. 53 794 Ι. Ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη των συνταγματικών ορισμών 795 1. Τα προϊσχύσαντα Συντάγματα 795 2. Το Σύνταγμα του 1975 796 3. Οι αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος 796 ΙΙ. Εθνικό δίκαιο 797 1. Ο εκλογικός νόμος 797 2. Η νομοθεσία για τις Ευρωπαϊκές εκλογές 797 IΙΙ. Ο δικαστικός έλεγχος και η νομολογία 798 1. Η προκήρυξη των εκλογών 798 2. Η αναπληρωματική εκλογή και η διάθεση τηλεοπτικού χρόνου 799 ΙV. Η ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης 799 1. Η βουλευτική περίοδος και η διάρκειά της (παρ. 1) 799 2. Η αναπληρωματική εκλογή (παρ. 2) 800 3. Η παράταση της βουλευτικής περιόδου, η αναστολή των εκλογών και η «αναβίωση» της διαλυθείσας Βουλής (παρ. 3) 801 V. Σκέψεις και προτάσεις συνταγματικής ή νομοθετικής πολιτικής 801 1. Η συμπλήρωση και η παράταση της βουλευτικής περιόδου 801 2. Η Βουλή σε πλήρη σύνθεση 801 <div> <div id="_idContainer029" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 54 802 Ι. Ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη των συνταγματικών ορισμών 804 1. Τα προϊσχύσαντα Συντάγματα 804 2. Το Σύνταγμα του 1975 805 3. Οι αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος 805 ΙΙ. Εθνικό δίκαιο 807 1. Ο εκλογικός νόμος 807 3. Οι πολίτες εκτός Επικρατείας 807 4. Οι βουλευτές Επικρατείας 808 IΙΙ. Ο δικαστικός έλεγχος και η νομολογία 808 1. Το εκλογικό σύστημα: Οι συνταγματικοί καθορισμοί 808 2. Ο μηχανισμός εξομάλυνσης 808 3. Το κατώφλι 809 4. Η κατανομή των βουλευτικών εδρών 810 5. Η πριμοδότηση 810 6. Οι βασικές εκλογικές περιφέρειες και η εκλογή βουλευτών 811 7. Ο ορισμός των βουλευτικών εδρών 811 8. Η εκλογή των βουλευτών Επικρατείας 812 ΙV. Η ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης 812 1. Εκλογικό σύστημα και εκλογικές περιφέρειες (παρ. 1) 812 2. Ο αριθμός των βουλευτών κάθε βασικής εκλογικής περιφέρειας (παρ. 2) 813 3. Οι βουλευτές Επικρατείας (παρ. 3) 814 4. Ο νόμος για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εκτός Επικρατείας πολιτών (παρ. 4) 815 V. Σκέψεις και προτάσεις συνταγματικής ή νομοθετικής πολιτικής 817 1. Το αναλογικό εκλογικό σύστημα 817 2. Οι εκλογικές περιφέρειες 817 3. Τα αποτελέσματα της απογραφής και ο νόμιμος πληθυσμός 818 4. Οι εκτός Επικρατείας πολίτες 818 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Κωλύματα και ασυμβίβαστα των βουλευτών Άρθρ. 55 819 Ι. Ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη των συνταγματικών ορισμών 820 1. Τα προϊσχύσαντα Συντάγματα 820 2. Το Σύνταγμα του 1975 820 3. Οι αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος 821 ΙΙ. Εθνικό δίκαιο 821 1. Ο εκλογικός νόμος 821 2. Η νομοθεσία για τις Ευρωπαϊκές εκλογές 823 <div> <div id="_idContainer030" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> III. Ο δικαστικός έλεγχος και η νομολογία 824 1. Η κτήση και η απώλεια προσόντος εκλογιμότητας 824 2. Ο μεμονωμένος υποψήφιος 824 3. Η υποψηφιότητα του αρχηγού ή του προέδρου 825 IV. Η ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης 825 1. Τα θετικά προσόντα εκλογιμότητας (παρ. 1) 825 2. Η αυτοδίκαιη έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα (παρ. 2) 826 V. Ο αποκλεισμός από τις εκλογές 827 1. Η κατάρτιση συνδυασμών και το δικαίωμα πολιτικής συσσωμάτωσης 827 2. Οι εκλογικοί συνδυασμοί και οι υποψήφιοί τους 828 3. Οι προϋποθέσεις για την κατάρτιση συνδυασμού 828 4. Ο έλεγχος της συνδρομής τους 829 5. Η εφαρμογή της νέας διάταξης στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2023 830 VΙ. Σκέψεις και προτάσεις συνταγματικής ή νομοθετικής πολιτικής 830 1. Η ηλικία εκλογιμότητας 830 2. Η πρόταση υποψηφίων στις Ευρωπαϊκές εκλογές 831 3. Συνασπισμός συνεργαζόμενων πολιτικών κομμάτων και πολιτική κίνηση 831 Άρθρ. 56 832 I. Eισαγωγικά: εννοιολογικές οριοθετήσεις και ορολογικές αποσαφήνισεις 834 ΙΙ. Τα σχετικά κωλύματα εκλογιμότητας 836 1. Η κατάργηση της χρονικής προϋπόθεσης για την επάνοδο των υπαλλήλων στην υπηρεσία 836 2. Οι επί μέρους περιπτώσεις σχετικής μη εκλογιμότητας 836 Α. Οι «έμμισθοι δημόσιοι λειτουργοί και υπάλληλοι», οι «υπάλληλοι των ΟΤΑ και των άλλων ΝΠΔΔ» και οι «άλλοι υπάλληλοι του δημοσίου» 837 Β. Οι «υπηρετούντες στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας» 838 Γ. Τα «αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης» 839 Δ. Οι «υποδιοικητές ή πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων ή διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή κρατικών νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου ή δημόσιων επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος ή επιχειρήσεων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης» 840 3. Η εξαίρεση των καθηγητών των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων 841 III. Τα απόλυτα κωλύματα εκλογιμότητας 841 1. Η ριζική αναρρύθμιση των τοπικών και χρονικών ορίων της απόλυτης μη εκλογιμότητας 841 Α. Η «γενική ή ευρύτερη τοπική αρμοδιότητα» 842 Β. Η διπλή τροποποίηση των χρονικών προϋποθέσεων 842 2. Η προσεκτική νέα κατάστρωση των ουσιαστικών προϋποθέσεων της απόλυτης μη εκλογιμότητας 843 Α. Ο περιπτώσεις δραστικής συρρίκνωσης των περιορισμών του εκλέγεσθαι 843 α. Οι έμμισθοι υπάλληλοι του κράτους και των νομικών προσώπων και επιχειρήσεων που συνδέονται με αυτό 843 β. Οι μετακλητοί υπάλληλοι 843 γ. Οι ανώτεροι αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας 844 Β. Οι περιπτώσεις επιλεκτικής επέκτασης των περιορισμών του εκλέγεσθαι 844 α. Τα μονοπρόσωπα όργανα διοίκησης των νομικών προσώπων ή επιχειρήσεων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το κράτος 845 <div> <div id="_idContainer031" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> β. Οι γενικοί ή ειδικοί γραμματείς υπουργείων, αυτοτελών γενικών γραμματειών και περιφερειών και οι εξομοιούμενοι από τον νόμο με αυτούς 845 γ. Τα μέλη των ανεξάρτητων ή ρυθμιστικών αρχών 846 Άρθρ. 57 847 Ι. Η έννοια και η ratio των ασυμβίβαστων 849 II. Τα ασυμβίβαστα μετά τις συνταγματικές αναθεωρήσεις του 2001 και του 2008 849 1. Η αναδιάταξη των αρχικών ασυμβιβάστων 850 2. Οι νέες κατηγορίες ασυμβιβάστων 851 3. Η διεύρυνση του κύκλου των υπαγομένων σε ασυμβίβαστα 852 ΙΙΙ. Η έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα ως συνταγματική συνέπεια της διατήρησης ή της αποδοχής ασυμβίβαστων έργων και ιδιοτήτων μετά την εκλογή 853 Άρθρ. 58 855 Ι. Από τον κοινοβουλευτικό στον δικαστικό έλεγχο των εκλογών 856 ΙΙ. Τα όρια του δικαστικού ελέγχου των εκλογών 857 III. Η οργάνωση του δικαστικού ελέγχου των εκλογών 859 IV. Η ιδιαιτερότητα του δικαστικού ελέγχου των ασυμβίβαστων και των εκλογικών παραβάσεων των βουλευτών κατά την προεκλογική περίοδο 861 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Καθήκοντα και δικαιώματα των βουλευτών Άρθρ. 59 862 I. Περιεχόμενο του όρκου 862 II. Έννομες συνέπειες 862 III. Διαδικασία 863 IV. Διαβεβαίωση αντί όρκου 863 V. Ιστορικά στοιχεία 864 Άρθρ. 60 864 Ι. Η έννοια της ελεύθερης εντολής 865 ΙΙ. Η απουσία δέσμευσης του βουλευτή έναντι των εκλογέων, του κόμματος και της εκτελεστικής εξουσίας 866 IΙΙ. Η περιορισμένη ανεξαρτησία του βουλευτή έναντι της δικαστικής εξουσίας 868 ΙV. Η ελεύθερη εντολή και ο εκδημοκρατισμός του αντιπροσωπευτικού συστήματος 870 Άρθρ. 61 871 Ι. Το ανεύθυνο του βουλευτή 873 1. Έννοια και χαρακτηριστικά 873 2. Καταβολές 874 3. Η εξαίρεση της συκοφαντικής δυσφήμησης 874 4. Η άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων 875 <div> <div id="_idContainer032" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 5. Η νομολογία του ΕΔΑΔ και του ΔΕΕ 876 ΙΙ. Το δικαίωμα άρνησης μαρτυρίας 877 1. Η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ βουλευτή και εκλογέα και η ελεύθερη εντολή 877 2. Συγκριτικές παρατηρήσεις 878 3. Άλλες μορφές απόδειξης και η παρακολούθηση των επικοινωνιών του βουλευτή 879 4. Ο νόμος 5002/2022 880 Άρθρ. 62 880 Ι. Τι προβλέπει το άρθρο 62 Σ. 881 ΙΙ. Έννοια και χαρακτηριστικά του ακαταδίωκτου 882 ΙΙΙ. Ιστορική - συγκριτική θεώρηση του ακαταδίωκτου 883 IV. Ειδικότερα οι προανακριτικές πράξεις 885 V. H νομολογία του ΕΔΑΔ ως προάγγελος της συνταγματικής αναθεώρησης 887 Άρθρ. 63 888 Ι. Αποζημίωση και δαπάνες 888 1. Συνταγματική κατοχύρωση 888 2. Ύψος αποζημίωσης και δαπανών 889 3. Ισοτιμία των λειτουργιών και βουλευτική αποζημίωση 890 4. Φορολόγηση βουλευτικής αποζημίωσης 891 ΙΙ. Ατέλειες 892 ΙΙΙ. Περικοπή βουλευτικής αποζημίωσης 892 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Οργάνωση και λειτουργία της Βουλής Άρθρ. 64 893 Ι. Η συνταγματική οργάνωση των τακτικών βουλευτικών συνόδων 893 1. Διάκριση βουλευτικής περιόδου και βουλευτικής συνόδου 893 2. Πρακτική σημασία 893 3. Αξιολόγηση της βασικής διαρρύθμισης 894 ΙΙ. Έναρξη και λήξη της τακτικής συνόδου 894 1. Έναρξη της τακτικής συνόδου 894 2. Πρέπει η τακτική σύνοδος να είναι ετήσια; 895 3. Τρόπος λήξης της τακτικής συνόδου 896 4. Διακοπή των εργασιών εντός συνόδου με απόφαση της Βουλής 896 ΙΙΙ. Ιστορικά και συγκριτικά στοιχεία 897 1. Γενικά 897 2. Η συνταγματική κρίση του 2019 στο Ηνωμένο Βασίλειο 897 IV. Επίλογος – Προτάσεις 898 1. Στο πλαίσιο αναθεώρησης του Συντάγματος 898 2. Υπό το ισχύον συνταγματικό πλαίσιο 898 Άρθρ. 65 898 Ι. Ο Κανονισμός της Βουλής ως εκδήλωση της αυτονομίας του Σώματος 899 1. Νομική φύση και πεδίο εφαρμογής 899 2. Ιστορικές ρίζες 900 3. Το αντικείμενο του Κανονισμού ειδικότερα (κοινοβουλευτικό έργο, οικονομική και διοικητική αυτονομία, Επιστημονική Υπηρεσία) 901 4. Διαδικασία θέσπισης 901 ΙΙ. Οι αρχές που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της Βουλής 902 ΙΙΙ. Το ανέλεγκτο της κοινοβουλευτικής δράσης 903 1. Το ανέλεγκτο και η θεμελίωσή του 903 2. Αλλοδαπή εμπειρία και γενική αξιολόγηση 904 3. Πεδία δικαστικού ελέγχου 905 IV. Ο Πρόεδρος της Βουλής και το Προεδρείο 906 1. Γενικά 906 2. Η εκλογή του Προέδρου και των μελών του Προεδρείου 907 3. Η μομφή κατά του Προέδρου ή μέλους του Προεδρείου 907 4. Οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Βουλής 908 V. Πειθαρχικό δίκαιο βουλευτών 909 Άρθρ. 66 910 I. Η αρχή της δημοσιότητας των συνεδριάσεων 910 1. Θεμέλιο της αρχής 910 2. Εύρος εφαρμογής και περιεχόμενο της αρχής 911 3. Κάμψεις της αρχής 911 II. Η παρουσία των υπουργών στη Βουλή 912 1. Γενικά 912 2. Ως δικαίωμα 913 3. Ως υποχρέωση 913 4. Κλήτευση άλλων προσώπων 914 Άρθρ. 67 914 Ι. Ο βασικός κανόνας λήψης απόφασης – δικαιολογητική βάση 914 II. Ερμηνευτικά ζητήματα 915 III. Διαπίστωση και αμφισβήτηση συνδρομής της απαιτούμενης πλειοψηφίας - πρακτική 915 ΙV. Πεδίο εφαρμογής 916 V. Ισοψηφία 917 Άρθρ. 68 917 I. Διαρκείς κοινοβουλευτικές επιτροπές 918 1. Γενικά 918 2. Η οργάνωση κατά τον Κανονισμό της Βουλής 918 <div> <div id="_idContainer034" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 3. Ιστορικά στοιχεία 918 II. Η εξεταστική αρμοδιότητα της Βουλής 918 1. Φύση και αντικείμενο 918 2. Κανόνες συστάσεως 919 3. Αρμοδιότητες 921 III. Πόρισμα 923 IV. Ιστορικά και συγκριτικά στοιχεία 923 V. Κανόνες συγκρότησης επιτροπών της Βουλής 924 1. Ο κανόνας της αναλογίας και οι προσαρμογές 924 2. Διαδικασία κατανομής ανά κοινοβουλευτική ομάδα 925 Άρθρ. 69 925 Ι. Εισαγωγή 926 ΙΙ. Η κοινοβουλευτική αναφορά: κατοχύρωση, διαρρύθμιση, όρια 927 ΙΙΙ. Ειδικό ζήτημα: αναφορά ανεξάρτητων αρχών 929 Άρθρ. 70 930 I. Τεκμήριο νομοθετικής αρμοδιότητας της Ολομέλειας της Βουλής 931 II. Ανάθεση νομοθετικού έργου στις κοινοβουλευτικές επιτροπές 932 1. Ιστορικά στοιχεία 932 2. «Μεγάλη και μικρή» νομοθετική διαδικασία 933 3. Ειδικά ζητήματα 933 4. Εφαρμογή και αξιολόγηση 934 III. Κοινοβουλευτικός Έλεγχος 935 1. Ιστορική εξέλιξη και συνταγματική θεμελίωση 935 2. Φορέας άσκησης, αντικείμενο και όρια ελέγχου 936 3. Μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου 937 4. Αξιολόγηση 938 IV. Εξ αποστάσεως συμμετοχή σε ψηφοφορίες της Βουλής 939 V. Ενημέρωση της Βουλής επί κανονιστικών ρυθμίσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 939 Άρθρ. 71 940 I. Εισαγωγή – Ιστορικά στοιχεία 941 II. Θεσμική υπόσταση 942 1. Νομική (θεσμική) φύση 942 2. Υποχρεωτική σύσταση 942 3. Διάρκεια 943 ΙΙΙ. Οργάνωση 943 1. Συγκρότηση/σύνθεση 943 2. Επιτροπές του Τμήματος 944 <div> <div id="_idContainer035" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> IV. Λειτουργία 945 1. Γενικές ρυθμίσεις 945 2. Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με την Ολομέλεια 945 Α. Αυξημένη (ελάχιστη) πλειοψηφία 945 Β. Συμμετοχή και παράσταση στις συνεδριάσεις 945 Γ. Αρχή της λειτουργικής συνέχειας του νομοθετικού οργάνου 946 V. Αρμοδιότητες 946 1. Αποκλειστική αρμοδιότητα Ολομέλειας 946 2. Επίλυση αμφισβητήσεων ως προς την (αν)αρμοδιότητα 947 3. Κοινοβουλευτικός Έλεγχος 947 VI. Επίλογος 947 Άρθρ. 72 948 Ι. Γενικά 949 ΙΙ. Η αποκλειστική αρμοδιότητα της Ολομέλειας 949 ΙΙΙ. Δικαστικός έλεγχος 950 ΙV. Ζητήματα σχετικά με την άσκηση νομοθετικού έργου από επιτροπή 952 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Νομοθετική λειτουργία της Βουλής Άρθρ. 73 952 Ι. Σύνταγμα 954 1. Άρθρο 73 παρ. 1-5 954 2. Άρθρο 73 παρ. 6 955 ΙΙ. Εφαρμοστικό δίκαιο 956 IΙΙ. Νομολογία 956 1. Άρθρο 73 παρ. 1 956 2. Άρθρο 73 παρ. 2 956 Α. Η αρχή της στενής ερμηνείας της έννοιας των συνταξιοδοτικών διατάξεων 956 Β. Το άρθρο 73 παρ. 2 Σ. ως θεμέλιο της αρχής της δημοσιονομικής βιωσιμότητας 957 Γ. Ο δικαστικός έλεγχος της ύπαρξης γνωμοδότησης του ΕλΣυν επί συνταξιοδοτικών διατάξεων 957 Δ. Η αρχή της ειδικότητας των συνταξιοδοτικών διατάξεων 957 3. Άρθρο 73 παρ. 3 958 4. Άρθρο 73 παρ. 4 958 ΙV. Η ερμηνεία της διάταξης από τη θεωρία 958 1. Το δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας (άρθρο 73 παρ. 1) 958 2. Η γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί συνταξιοδοτικών διατάξεων και η αρχή της ειδικότητας αυτών (άρθρο 73 παρ. 2) 959 3. Οι περιορισμοί του δικαιώματος νομοθετικής πρωτοβουλίας της Βουλής και οι εξαιρέσεις αυτών (άρθρα 73 παρ. 3-5) 961 4. Η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία (άρθρο 73 παρ. 6) 961 V. Η συνταγματική διάταξη στην πράξη 964 <div> <div id="_idContainer036" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> VI. Γενικά συμπεράσματα 964 1. Νομοθετική πρωτοβουλία και περιορισμοί της (άρθρο 73 παρ. 1-5) 964 2. Λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία (άρθρο 73 παρ. 6) 965 Άρθρ. 74 966 Τροπολογίες επί νομοσχεδίων και προτάσεων νόμου 967 I. Έννοια 967 II. Υποβολή τροπολογίας και συνοδευτικά κείμενα 967 III. Προθεσμία υποβολής τροπολογιών 968 IV. Ειδικότερα, η προθεσμία υποβολής βουλευτικών τροπολογιών 968 V. Η διαδικασία συζήτησης και ψήφισης βουλευτικών τροπολογιών 969 VI. Το ζήτημα των άσχετων τροπολογιών 969 VII. Εγγυήσεις τήρησης και γενική αποτίμηση 969 VIII. Ιστορικά-συγκριτικά στοιχεία 970 Διαδικασία εισαγωγής για συζήτηση νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων 971 I. Άρθρο 74 του Συντάγματος και καλή νομοθέτηση 971 II. Αιτιολογική έκθεση 972 III. Επεξεργασία νομοσχεδίων στην Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής 973 IV. Εισαγωγή και συζήτηση νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων 975 V. Απαγόρευση άσχετων διατάξεων 976 VI. H απαίτηση για αναδιατύπωση των τροποποιητικών διατάξεων 978 VII. Συμπεράσματα 978 Άρθρ. 75 979 I. Εισαγωγή 979 II. Περιεχόμενο του άρθρου 75: Η υποχρέωση καθορισμού της δαπάνης νομοθετικών πρωτοβουλιών με επίπτωση στον προϋπολογισμό 980 III. Ζητήματα ερμηνείας του άρθρου 75 980 IV. Οι εκθέσεις του άρθρου 75 στην πράξη 982 V. Νομολογιακή πράξη 983 VI. Συμπέρασμα 983 Άρθρ. 76 984 Ι. Η συνήθης διαδικασία 985 1. Ο κανόνας 985 2. Δικαιολογητική βάση 985 3. Εφαρμογή και αξιολόγηση 985 4. Διαδικασία μετά από αναπομπή 986 ΙΙ. Συνοπτικές διαδικασίες 986 1. Ψήφιση χωρίς ή με περιορισμένη συζήτηση 986 2. Κατεπείγουσα διαδικασία 987 3. Επείγουσα διαδικασία 988 ΙΙΙ. Ειδικές Διαδικασίες 988 1. Κύρωση κωδίκων και κωδικοποίηση διατάξεων 988 2. Λοιπές ειδικές διαδικασίες επί νομοσχεδίων και προτάσεων νόμου 989 ΙV. Ειδικά ζητήματα 989 1. Το ζήτημα του Κανονισμού της Βουλής 989 2. Τροπολογίες 989 3. Δικαστικός έλεγχος 990 Άρθρ. 77 990 Ι. Εισαγωγή 991 ΙΙ. Η αυθεντική ερμηνεία των νόμων (άρθρο 77 παρ. 1 Σ.) 992 1. Αρμοδιότητα ερμηνείας των νόμων 992 2. Η αρμοδιότητα αυθεντικής ερμηνείας των νόμων 993 Α. H συνταγματική απονομή της αρμοδιότητας και τα όριά της 993 Β. Προϋποθέσεις άσκησης της αρμοδιότητας αυθεντικής ερμηνείας 994 ΙΙΙ. Μη αναδρομικότητα ψευδοερμηνευτικών νόμων (άρθρο 77 παρ. 2 Σ.) 996 1. Η δικαιολογητική βάση του συνταγματικού κανόνα 996 2. Νομολογιακή αντιμετώπιση 996 IV. Καταληκτικές παρατηρήσεις 997 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ Φορολογία και δημοσιονομική διαχείριση Άρθρ. 78 998 Ι. Συστηματική ένταξη 999 ΙΙ. Η αρχή της νομιμότητας του φόρου 1000 1. Η θεμελίωση της αρχής της νομιμότητας του φόρου 1000 2. Ιστορική αναδρομή 1001 3. Το περιεχόμενο της αρχής της νομιμότητας του φόρου κατά το άρθρο 78 Σ. 1002 Α. Απαίτηση τυπικού νόμου 1002 Β. Ρύθμιση των ουσιωδών στοιχείων του φόρου 1002 α. Το υποκείμενο της φορολογίας 1002 β. Αντικείμενο της φορολογίας 1003 γ. Φορολογικός συντελεστής 1004 δ. Φορολογικές απαλλαγές ή εξαιρέσεις 1004 Γ. Απαγόρευση επιβολής φόρου με κανονιστική πράξη 1005 Δ. Καθορισμός με νόμο της συμμετοχής του Κράτους στην αυτόματη υπερτίμηση από την εκτέλεση δημοσίων έργων (άρθρο 78 παρ. 4 εδ. β’ Σ.) 1006 4. Η στενή ερμηνεία των φορολογικών διατάξεων 1007 5. Εξαιρέσεις από την αρχή της νομιμότητας του φόρου 1008 Α. Η επιβολή φόρου µε την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή (άρθρο 78 παρ. 3 Σ.) 1008 Β. Η επιβολή φόρου µε πράξη νομοθετικού περιεχομένου 1008 Γ. Η κανονιστική αρμοδιότητα µε εξουσιοδότηση νόμου πλαισίου (άρθρο 78 παρ. 5 Σ.) 1009 <div> <div id="_idContainer038" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΙΙΙ. Η αρχή της περιορισμένης αναδρομικότητας του φόρου 1010 1. Γενικά για την αναδρομικότητα 1010 Α. Έννοια της αναδρομικότητας 1010 Β. Σημασία της αναδρομικότητας στη φορολογία 1011 Γ. Συγκριτική θεώρηση 1011 2. Ιστορική αναδρομή 1011 3. Η ρύθμιση της περιορισμένης αναδρομικότητας στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος 1012 Α. Περιεχόμενο 1012 Β. Πεδίο εφαρμογής 1013 Γ. Εξαιρέσεις της αρχής της περιορισμένης αναδρομικότητας 1014 α. Αναδρομική εφαρμογή ευμενέστερης διάταξης 1014 β. Αναδρομική εφαρμογή ευμενέστερης κύρωσης 1014 γ. Ανάκτηση παράνομων κρατικών ενισχύσεων 1015 Άρθρ. 79 1015 I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 1017 1. Η θέση του άρθρου 79 στο σύστημα του οικονομικού συνταγματικού δικαίου 1017 2. Το θεμελιώδες έλλειμμα του άρθρου 79 και η βαρύνουσα σημασία του ενωσιακού δικαίου 1017 Α. Ο προβληματισμός 1017 Β. Συνοπτική επισκόπηση της εξέλιξης του συναφούς ενωσιακού δικαίου 1018 ΙΙ. Οι επιμέρους διατάξεις του άρθρου 79 Σ. 1020 1. Ο προϋπολογισμός του Κράτους και η διαδικασία παρακολούθησης από τη Βουλή της εκτέλεσής του (άρθρο 79 παρ. 1 Σ.) 1020 Α. Βασικά στοιχεία του προϋπολογισμού και ορισμένες ειδικές διατάξεις 1020 α. Τα βασικά στοιχεία 1020 β. Οι ειδικές διατάξεις 1021 Β. Ειδικά: Οι διατάξεις του άρθρου 120 του ΚτΒ αναφορικά με τον προϋπολογισμό εξόδων της Βουλής 1022 2. Οι αρχές που διέπουν τον προϋπολογισμό (άρθρο 79 παρ. 2 Σ.) 1023 3. Η διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού (άρθρο 79 παρ. 3 Σ.) 1023 Α. Οι διατάξεις του άρθρου 79 παρ. 3 1023 Β. Οι διατάξεις του ΚτΒ 1023 α. Το άρθρο 121 αναφορικά με την «κατάθεση, συζήτηση και εξέταση τoυ πρoϋπoλoγισμoύ τoυ Kράτoυς από την αρμόδια διαρκή επιτρoπή» 1023 β. Το άρθρο 123 ΚτΒ αναφορικά με τη «συζήτηση και ψήφιση του προϋπολογισμού (…)» 1024 4. Ο απολογισμός και ο γενικός ισολογισμός του Κράτους (άρθρο 79 παρ. 7 Σ.) 1025 Α. Συνολική θεώρηση 1025 Β. Οι διατάξεις των άρθρων 122-123 του ΚτΒ 1025 Γ. Ειδικά: το άρθρο 120 του ΚτΒ για τον απολογισμό και ισολογισμό της Βουλής 1026 5. Λοιπές ειδικές διατάξεις (άρθρο 79 παρ. 4-5 και 8 Σ.) 1026 <div> <div id="_idContainer039" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 80 1026 I. Άρθρο 80 παρ. 1: Ύπαρξη εκτελεστικού του Συντάγματος ειδικού νόμου για την εγγραφή στον κρατικό προϋπολογισμό μισθών, συντάξεων, χορηγιών ή αμοιβών και για την καταβολή τους 1027 ΙΙ. Άρθρο 80 παρ. 2: Ο εκτελεστικός του Συντάγματος νόμος για το νόμισμα και η συναφής ερμηνευτική δήλωση 1029 1. Συνολική θεώρηση 1029 Α. Η διατύπωση της διάταξης 1029 Β. Η (καταλυτική) επίδραση της ένταξης της Ελλάδος στην ΟΝΕ σε ό,τι αφορά το καθεστώς του νομίσματος 1030 2. Το καθεστώς που διέπει την έκδοση τραπεζογραμματίων και κερμάτων σε ευρώ 1032 ΤΜΗΜΑ Δ΄ Κυβέρνηση ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Συγκρότηση και αποστολή της Κυβέρνησης Άρθρ. 81 1033 Ι. Παρ. 1, 5 1034 1. Ιστορική εξέλιξη 1034 2. Η Κυβέρνηση ως κρατικό όργανο 1035 3. Είδη Κυβέρνησης 1035 4. Τα μέλη της Κυβέρνησης κατά το Σύνταγμα 1035 5. Η συμμετοχή των Υφυπουργών στην Κυβέρνηση κατά το Σύνταγμα 1036 6. Ο αριθμός των μελών της Κυβέρνησης 1036 7. Τα Υπουργεία κατά το Σύνταγμα 1037 8. Τα Υπουργεία κατά την κοινή νομοθεσία 1037 9. Η διακριτική ευχέρεια διορισμού άλλων μελών της Κυβέρνησης και Υφυπουργών 1038 10. Η υπουργική ιδιότητα του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης 1039 11. Οι αρμοδιότητες του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης 1040 12. Η διακριτική ευχέρεια διορισμού Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης 1040 13. Η αναπλήρωση του Πρωθυπουργού 1041 14. Η σχέση μεταξύ του άρθρου 81 παρ. 5 και του άρθρου 38 παρ. 2 Σ. 1041 15. Οι αρμοδιότητες του αναπληρωτή του Πρωθυπουργού 1042 16. Η αναπλήρωση των λοιπών μελών της Κυβέρνησης και των Υφυπουργών 1042 17. Η νομική φύση των κατ’ αναπλήρωση αρμοδιοτήτων 1042 18. Το Υπουργικό Συμβούλιο στην κοινή νομοθεσία 1043 19. Η συγκρότηση του Υπουργικού Συμβουλίου 1043 20. Η νομική θέση των Υφυπουργών σύμφωνα με τον Ν 4622/2019 1043 21. Οι μόνιμοι υπηρεσιακοί Υφυπουργοί 1044 22. Σειρά τάξης και προβαδίσματος 1044 23. Η συμμετοχή στο Υπουργικό Συμβούλιο ως υποχρέωση των μελών της Κυβέρνησης 1045 <div> <div id="_idContainer040" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 24. Ο Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου 1045 25. Άλλοι παριστάμενοι στις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου 1045 26. Η λειτουργία του Υπουργικού Συμβουλίου 1046 27. Πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου, προεδρικά διατάγματα και Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου κατόπιν πρότασης του Υπουργικού Συμβουλίου 1047 28. Η πρακτική εφαρμογή 1048 ΙΙ. Παρ. 2, 3, 4 1049 1. Τα προσόντα 1049 2. Τα κωλύματα 1049 3. Αναστολή επαγγελματικής δραστηριότητας 1050 4. Νομοθετικά ασυμβίβαστα 1050 5. Κυρώσεις 1052 Άρθρ. 82 1052 I. Παρ. 1 1054 1. Ιστορική εξέλιξη 1054 2. Η Κυβέρνηση υπό οργανική και λειτουργική έννοια 1054 3. Η θέση της Κυβέρνησης εντός της εκτελεστικής λειτουργίας 1054 4. Τα όρια των αρμοδιοτήτων της Κυβέρνησης 1055 5. Οι «κυβερνητικές πράξεις» 1057 6. Η νομοθετική εξειδίκευση των αρμοδιοτήτων της Κυβέρνησης 1057 7. Άλλα συλλογικά κυβερνητικά όργανα 1058 8. Κυβερνητικά Συμβούλια και Κυβερνητικές Επιτροπές στην κοινή νομοθεσία 1058 II. Παρ. 2 1059 1. Ιστορική εξέλιξη 1059 2. Η θέση του Πρωθυπουργού υπό το ισχύον Σύνταγμα 1060 4. Η οργάνωση της Κυβέρνησης 1061 5. Η δεσπόζουσα θέση του Πρωθυπουργού κατά τη νομολογία 1062 6. Η υποστήριξη του Πρωθυπουργού κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του 1063 7. Η Προεδρία της Κυβέρνησης κατ’ εφαρμογή του Ν 4622/2019 1063 III. Παρ. 3 1065 1. Ιστορική εξέλιξη 1065 2. Η νομοθετική πρόβλεψη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 1065 3. Η συνταγματική κατοχύρωση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 1066 4. Αρμοδιότητες και νομική φύση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 1066 IV. Παρ. 4 1066 1. Η συνταγματική κατοχύρωση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής 1066 2. Η συγκρότηση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής 1066 3. Οι αρμοδιότητες και η λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής 1067 <div> <div id="_idContainer041" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 83 1067 I. Γενικές παρατηρήσεις 1068 II. Οι αρμοδιότητες των Υπουργών 1068 III. Υπουργοί χωρίς χαρτοφυλάκιο και Υπουργοί Επικρατείας 1069 IV. Οι αρμοδιότητες των Υπουργών Επικρατείας 1070 V. Οι αρμοδιότητες των Υφυπουργών 1071 VI. Οι αποφάσεις ανάθεσης αρμοδιοτήτων. Η συνήθης διάρθρωση και τα συνταγματικά όρια 1073 VII. Οι αρμοδιότητες των Αναπληρωτών Υπουργών 1074 VIII. Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων ή εξουσίας υπογραφής 1075 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Σχέσεις Βουλής και Κυβέρνησης Άρθρ. 84 1076 I. Χαρακτηριστικά του κοινοβουλευτικού συστήματος 1077 1. Η σχέση εξάρτησης της Κυβέρνησης από τη Βουλή 1077 2. Επιβεβαίωση της δεδηλωμένης ή εικαζόμενη εμπιστοσύνη; 1078 II. Ιστορική εξέλιξη και συνταγματική τυποποίηση 1078 1. Ιστορική εξέλιξη 1078 2. Συνταγματική κατοχύρωση 1079 3. Εκλογίκευση 1079 III. Η παροχή ψήφου εμπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση 1080 1. Προθεσμία της υποχρεωτικής πρότασης εμπιστοσύνης 1080 2. Συζήτηση της πρότασης 1081 3. Προγραμματικές δηλώσεις 1081 4. Απαιτούμενη πλειοψηφία 1081 5. Status της Κυβέρνησης πριν από την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης 1082 6. Δυνητική πρόταση εμπιστοσύνης 1082 7. Πρόταση εμπιστοσύνης κατά την αναπλήρωση του πρωθυπουργού 1083 IV. Η άρση της εμπιστοσύνης της Βουλής 1083 1. Προϋποθέσεις και διαδικασία υποβολής πρότασης δυσπιστίας 1084 2. Η παρέλευση εξαμήνου για την υποβολή νέας πρότασης δυσπιστίας 1085 3. Συνέπειες της άρσης της κοινοβουλευτικής εμπιστοσύνης 1087 Άρθρ. 85 1088 I. Είδη ευθύνης 1088 II. Η πολιτική ευθύνη ως ευθύνη συλλογική και ατομική 1089 III. Η πολιτική ευθύνη ως ιδιότυπη αντικειμενική ευθύνη 1089 IV. Ευθύνη για πράξεις του Προέδρου της Δημοκρατίας 1090 V. Οι συνέπειες της πολιτικής ευθύνης 1091 <div> <div id="_idContainer042" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> VI. Ποινική και αστική ευθύνη ως ατομική ευθύνη 1091 VII. Οι ρυθμίσεις του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα 1091 VIII. Οι ειδικές νομοθετικές διατάξεις για την αστική ευθύνη των Υπουργών 1091 Άρθρ. 86 1092 I. Χαρακτηριστικά 1094 ΙΙ. Λειτουργία 1096 IIΙ. Συνταγματική και νομοθετική εξέλιξη 1098 IV. Από τη θεωρία στην πράξη 1101 ΤMHMA E΄ Δικαστική Εξουσία ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Δικαστικοί λειτουργοί και υπάλληλοι Άρθρ. 87 1103 I. Εισαγωγή 1104 II. Οι επιμέρους εγγυήσεις του άρθρου 87 παρ. 1 1105 1. Απονομή δικαιοσύνης μόνον από δικαστήρια και θεσμική ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης 1105 2. Συγκρότηση των δικαστηρίων από δικαστικούς λειτουργούς 1107 3. Οι εγγυήσεις ανεξαρτησίας του δικαστικού λειτουργού 1108 Α. Λειτουργική ανεξαρτησία 1108 Β. Η προσωπική ανεξαρτησία 1111 III. Δέσμευση του δικαστή μόνον στο Σύνταγμα και τον νόμο 1111 1. Το δίκαιο ως αποκλειστικό θεμέλιο της δικαστικής κρίσης 1111 2. Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων 1112 IV. Η επιθεώρηση των δικαστών ως εγγύηση εύρυθμης λειτουργίας της Δικαιοσύνης 1112 Άρθρ. 88 1114 I. Εισαγωγή 1115 II. Ισοβιότητα και σταδιοδρομία 1116 III. Επιλογή και διορισμός των δικαστικών λειτουργών 1116 IV. Εκπαίδευση και περίοδος δοκιμασίας 1118 V. Οι αποδοχές και συντάξεις των δικαστικών λειτουργών: Συνταγματικές εγγυήσεις προσωπικής ανεξαρτησίας 1119 1. Ειδικό καθεστώς αποδοχών ανάλογων προς τη σπουδαιότητα του δικαστικού λειτουργήματος 1119 2. Ιδιαίτερο συνταξιοδοτικό καθεστώς 1121 3. Η εξουσιοδοτική διάταξη της δεύτερης παραγράφου 1122 4. Η αρμοδιότητα του Ειδικού Δικαστηρίου του άρθρου 88 Σ. 1122 VI. Η απαγόρευση μετατάξεων 1124 VII. Η προαγωγή τακτικών διοικητικών δικαστών στο Συμβούλιο της Επικρατείας 1125 <div> <div id="_idContainer043" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> VIII. Η παύση των δικαστικών λειτουργών 1125 IX. Υποχρεωτική αποχώρηση με τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας 1128 X. Προεδρία δικαστηρίων και συμβουλίων στα οποία μετέχουν μέλη του ΣτΕ και του ΑΠ 1129 XI. Η ερμηνευτική δήλωση υπό το άρθρο 88: Δυνατότητα ενοποίησης του πρώτου βαθμού της πολιτικής δικαιοσύνης 1129 Άρθρ. 89 1129 I. Εισαγωγή 1130 II. Η γενική απαγόρευση παράλληλης απασχόλησης 1131 III. Η συμμετοχή δικαστικών λειτουργών σε διαιτησίες 1132 IV. Η δυνατότητα εκλογής σε θέσεις μέλους ΔΕΠ στα ΑΕΙ και μέλους της Ακαδημίας Αθηνών 1132 V. Η απαγόρευση ανάθεσης διοικητικών καθηκόντων σε δικαστικούς λειτουργούς και οι εξαιρέσεις της 1133 VI. Ειδικότερα: Η κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή συμμετοχή δικαστικών λειτουργών σε συλλογικά όργανα της Διοίκησης 1136 VII. Η απαγόρευση συμμετοχής δικαστικών λειτουργών στην κυβέρνηση 1140 VIII. Το συνδικαλιστικό δικαίωμα των δικαστικών λειτουργών 1141 Άρθρ. 90 1141 I. Εισαγωγή 1143 II. Οι υπηρεσιακές μεταβολές που διέπονται από το άρθρο 90 παρ. 1 Σ. 1144 III. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο ως κυρίαρχο όργανο αυτοδιοίκησης της Δικαιοσύνης 1145 IV. Διαδικασία υπηρεσιακών μεταβολών 1147 V. Δευτεροβάθμια κρίση της Ολομέλειας του οικείου Ανώτατου Δικαστηρίου 1148 VI. Η ανάδειξη της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από το Υπουργικό Συμβούλιο 1149 VII. Ο περιορισμός της θητείας στην κορυφή της Δικαιοσύνης 1151 VIII. Το απαράδεκτο αιτήσεων ακυρώσεως κατά πράξεων που εκδόθηκαν βάσει του άρθρου 90 παρ. 1 έως 5 Σ. 1152 Άρθρ. 91 1153 Ι. Εισαγωγή 1154 ΙΙ. Το πειθαρχικό δίκαιο των δικαστικών λειτουργών 1155 ΙΙΙ. Τα πειθαρχικά όργανα της Δικαιοσύνης 1156 IV. Δικαίωμα έφεσης 1157 V. Η αρμοδιότητα του Υπουργού Δικαιοσύνης προς κίνηση της πειθαρχικής διαδικασίας 1158 VI. Ο αποκλεισμός της αιτήσεως ακυρώσεως και το άρθρο 6 παρ. 1 ΕΣΔΑ 1158 Άρθρ. 92 1159 Ι. Εισαγωγικά: Η ιδιαίτερη μέριμνα του άρθρου 92 Σ. για τους δικαστικούς υπαλλήλους, τους συμβολαιογράφους και τους υποθηκοφύλακες 1160 ΙΙ. Δικαστικοί υπάλληλοι 1161 1. Διακριτή κατηγορία υπαλλήλων του Δημοσίου 1161 <div> <div id="_idContainer044" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 2. Η εγγύηση μονιμότητας 1162 3. Νομοθετική ρύθμιση των ζητημάτων υπηρεσιακής κατάστασης των δικαστικών υπαλλήλων 1163 4. Η αρμοδιότητα του υπηρεσιακού συμβουλίου ως εγγύηση υπέρ των δικαστικών υπαλλήλων 1163 5. Αρμοδιότητες σε ζητήματα υπηρεσιακών μεταβολών και πειθαρχικού ελέγχου 1164 6. Έννομη προστασία: το δικαίωμα σε δευτεροβάθμια κρίση 1164 III. Συμβολαιογράφοι και υποθηκοφύλακες 1165 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Οργάνωση και δικαιοδοσία των δικαστηρίων Άρθρ. 93 1166 Ι. Η διάκριση και η οργάνωση των δικαστηρίων (άρθρο 93 παρ. 1 Σ.) 1169 1. Η διάκριση των δικαστηρίων και η διάκριση των δικαιοδοσιών 1170 2. Η οργάνωση των δικαστηρίων 1171 Α. Η οργάνωση των δικαιοδοσιών στο Σύνταγμα 1171 α. Λειτουργικές και οργανικές πτυχές της διάκρισης δικαστηρίων στο άρθρο 93 παρ. 1 Σ. 1172 β. Η διάκριση των δικαστηρίων και η λειτουργική διάκριση των δικαιοδοσιών 1173 B. Η οργάνωση των δικαστηρίων από τον νομοθέτη 1174 ΙΙ. Οι εγγυήσεις που αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα των δικαστηρίων (άρθρο 93 παρ. 2 και 3 Σ.) 1175 1. Οι εγγυήσεις διαφάνειας ως αντικειμενικά κριτήρια διάκρισης των δικαστηρίων 1176 2. Οι συνταγματικές εγγυήσεις διαφάνειας στη λειτουργία των δικαστηρίων 1177 Α. Η δημοσιότητα των συνεδριάσεων των δικαστηρίων και η δημόσια απαγγελία των δικαστικών αποφάσεων 1177 α. Ο σκοπός και η ειδικότερη έννοια της δημοσιότητας των συνεδριάσεων 1177 β. Πεδίο εφαρμογής και εξαιρέσεις της αρχής της δημοσιότητας των συνεδριάσεων 1178 γ. Η δημόσια απαγγελία των δικαστικών αποφάσεων 1179 Β. Η αιτιολογία των δικαστικών αποφάσεων και η δημοσίευση και καταχώριση της μειοψηφίας στις δικαστικές αποφάσεις 1180 α. Η έννοια της υποχρέωσης αιτιολόγησης των δικαστικών αποφάσεων 1180 β. Το πεδίο εφαρμογής της υποχρέωσης αιτιολόγησης των δικαστικών αποφάσεων 1181 γ. Η δημοσίευση και καταχώριση της μειοψηφίας στις δικαστικές αποφάσεις 1182 ΙΙΙ. Η κατοχύρωση του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων (άρθρο 93 παρ. 4 Σ.) 1184 1. Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων ως ρητή συνταγματική υποχρέωση 1184 2. Η διπλή θεμελίωση του δικαστικού ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων στην ελληνική έννομη τάξη 1187 3. Τα χαρακτηριστικά του δικαστικού ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων 1189 Α. Ο διάχυτος δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων 1189 Β. Ο παρεμπίπτων δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων 1190 Γ. Ο κατασταλτικός και συγκεκριμένος δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων 1191 Δ. Ο αυτεπάγγελτος δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων 1192 <div> <div id="_idContainer045" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 94 1193 Ι. Εισαγωγή 1194 1. Αντικείμενο 1194 2. Συγκριτικά δεδομένα 1195 3. Συστηματική θέση 1195 ΙΙ. Ιστορική εξέλιξη 1196 ΙII. Κανονιστικό περιεχόμενο 1196 1. Σύστημα χωριστών δικαιοδοσιών 1197 Α. Έννοια δικαιοδοσίας 1197 Β. Ratio 1197 Γ. Περιγραφή 1198 Δ. Σημασία 1199 Ε. Προβλήματα 1199 2. Κατανομή δικαιοδοσιών 1200 Α. Διοικητική δικαιοσύνη 1200 α. Διοικητικές διαφορές 1201 β. Κατηγορίες διοικητικών διαφορών 1202 Β. Πολιτικά δικαστήρια 1204 α. Ιδιωτικές διαφορές 1206 β. Υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας 1207 3. Διασταύρωση δικαιοδοσιών 1208 4. Μη δικαιοδοτικής φύσεως αρμοδιότητες των δικαστηρίων 1209 Α. Ανάθεση αρμοδιοτήτων διοικητικής φύσεως στα δικαστήρια 1209 α. Γενικά 1209 β. Διοικητικής φύσεως μέτρα συμμόρφωσης προς δικαστικές αποφάσεις 1209 Β. Αναγκαστική εκτέλεση κατά του Δημοσίου 1210 Άρθρ. 95 1211 Ι. Τμήμα πρώτο: ερμηνεία της παρ. 1 του άρθρου 95 1214 1. Η ακυρωτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 95 παρ. 1 περ. α) - Γενική εισαγωγή 1214 Α. Περιεχόμενο και συνέπειες της συνταγματικής κατοχύρωσης της αίτησης ακυρώσεως 1214 α. Περιεχόμενο 1214 β. Συνέπειες 1215 Β. Τύποις παραδεκτό της αίτησης ακυρώσεως: Εκτελεστές πράξεις διοικητικών αρχών 1215 α. Στερούμενες εκτελεστού χαρακτήρα διοικητικές πράξεις 1216 i. Πράξεις διφυών νομικών προσώπων 1216 ii. Στερούνται εκτελεστού χαρακτήρα αμιγώς πνευματικού χαρακτήρα μέτρα επιβαλλόμενα σε κληρικούς 1216 iii. Δεν στερούνται εκτελεστότητας πράξεις με κατ’ουσίαν ρυθμιστικό περιεχόμενο 1217 iv. Αντιθέτως, στερούνται εκτελεστότητας 1217 β. Στερούμενες χαρακτήρα πράξεων διοικητικών αρχών 1217 i. Οι πράξεις των νομοθετικών οργάνων 1217 ii. Δεν προσβάλλονται παραδεκτώς με αίτηση ακυρώσεως ως στερούμενες χαρακτήρα μονομερών διοικητικών πράξεων οι συμβάσεις που συνάπτονται από τη Διοίκηση (ΣτΕ Ολ 973/1998, Ολ 1923/2002). 1219 <div> <div id="_idContainer046" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> iii. Οι πράξεις των δικαστικών αρχών 1219 iv. Οι κυβερνητικές πράξεις 1220 Γ. Περιεχόμενο του ακυρωτικού ελέγχου 1221 α. Έλεγχος της εξωτερικής νομιμότητας 1221 ι. Αναρμοδιότητα της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την πράξη 1221 ii. Παράβαση ουσιώδους τύπου που έχει ταχθεί για την ενέργεια της πράξης 1222 β. Έλεγχος της εσωτερικής νομιμότητας 1224 i. Παράβαση κατ’ ουσίαν διάταξης νόμου 1224 ii. Κατάχρηση εξουσίας ως λόγος ακυρώσεως 1226 Δ. Η προοπτική του ακυρωτικού ελέγχου 1226 2. Η αναιρετική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 95 παρ. 1 περ. β) 1228 Α. Τύποις παραδεκτό της αίτησης αναιρέσεως: Τελεσίδικες αποφάσεις διοικητικών δικαστηρίων 1228 Β. Έκταση αναιρετικού ελέγχου από το ΣτΕ 1229 3. Νομοθετική υπαγωγή διοικητικών διαφορών ουσίας στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 95 παρ. 1 περ. γ) 1231 Α. Περιεχόμενο της συνταγματικής ρύθμισης 1231 4. Επεξεργασία σχεδίων κανονιστικών διαταγμάτων (άρθρο 95 παρ. 1 περ. δ) 1233 ΙΙ. Τμήμα δεύτερο: ερμηνεία των παρ. 3 και 4 του άρθρου 95 1235 1. Μεταβίβαση υποθέσεων ακυρωτικής αρμοδιότητας του Συμβουλίου της Επικρατείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια (άρθρο 95 παρ. 3) 1235 2. Νομοθετική ρύθμιση των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 95 παρ. 4) 1238 ΙΙΙ. Τμήμα τρίτο: ερμηνεία της παρ. 5 του άρθρου 95 1238 1. Η υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης προς τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων υπό το ισχύον συνταγματικό καθεστώς 1239 Α. Ενεργητικά νομιμοποιούμενος σε υποβολή αίτησης συμμόρφωσης 1239 Β. Παθητικά νομιμοποιούμενος-Υποκείμενο της υποχρέωσης συμμόρφωσης 1239 Γ. Αποφάσεις που δημιουργούν υποχρέωση συμμόρφωσης 1240 Δ. Περιεχόμενο της υποχρέωσης συμμόρφωσης 1241 Ε. Ο κυρωτικός ρόλος του Τριμελούς Συμβουλίου Συμμόρφωσης του άρθρου 2 του Ν 3068/2002 1242 2. Σύγχρονες όψεις της υποχρέωσης συμμόρφωσης της Διοίκησης προς τις δικαστικές αποφάσεις 1243 Α. Προσδιορισμός μεταγενέστερου χρόνου επέλευσης των συνεπειών της ακυρωτικής απόφασης 1243 Β. Έκδοση προδικαστικής απόφασης για την άρση τυπικής πλημμέλειας από τη Διοίκηση 1244 IV. Συμπερασματικές παρατηρήσεις 1244 Άρθρ. 96 1244 Ι. Ιστορικό πλαίσιο της θέσπισης του άρθρου 96 και αναδρομή στα προηγούμενα συνταγματικά κείμενα 1246 ΙΙ. Η συστηματική ένταξη του άρθρου 96 στο ισχύον Σύνταγμα 1248 IΙΙ. Το κανονιστικό περιεχόμενο του άρθρου 96 1249 1. Η τακτική ποινική δικαιοδοσία (παρ. 1) 1249 2. Η απόκλιση από την αρχή της άσκησης δικαστικής λειτουργίας από όργανα της δικαστικής εξουσίας (παρ. 2) 1258 3. Η ειδική ποινική δικαιοδοσία των δικαστηρίων ανηλίκων (παρ. 3) 1258 4. Η ειδική ποινική δικαιοδοσία των στρατιωτικών δικαστηρίων (παρ. 4 περ. α΄ και 5) 1260 5. Η ειδική διοικητική δικαιοδοσία επί λειών (παρ. 4 περ. β΄) 1262 <div> <div id="_idContainer047" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 97 1263 I. Εισαγωγική παρατήρηση 1264 ΙΙ. Αναδρομή στα παρελθόντα συνταγματικά κείμενα 1264 ΙΙΙ. Συστηματική ένταξη του άρθρου 97 στο ισχύον Σύνταγμα 1268 IV. Το κανονιστικό περιεχόμενο του άρθρου 97 1269 1. Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο ως «φυσικός δικαστής» των κακουργημάτων και των πολιτικών εγκλημάτων (παρ. 1) 1269 2. Η εξαίρεση της εκδίκασης κακουργημάτων από τα Εφετεία (παρ. 2) 1275 3. Η κατάργηση της ειδικής δικονομικής μεταχείρισης των δια του τύπου διαπραττόμενων εγκλημάτων (παρ. 3) 1278 Άρθρ. 98 1279 Ι. Γενική Εισαγωγή 1280 II. Η αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπεται στην περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 1282 III. Η αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπεται στην περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 1285 IV. Η αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπεται στην περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 1287 V. Οι αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπονται στην περ. δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 1290 VI. Η αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπεται στην περ. ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 1293 VII. Οι αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπονται στην περ. στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 1295 VIII. Η αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που προβλέπεται στο άρθρο 98 παρ. 1 εδ. ζ΄ 1298 IX. Ερμηνεία της πρώτης περιόδου της παρ. 2 του άρθρου 98 1299 X. Ερμηνεία της δεύτερης περιόδου της παρ. 2 του άρθρου 98 1300 XI. Ερμηνεία της παρ. 3 του άρθρου 98 1301 Άρθρ. 99 1303 I. Σύνταγμα 1304 II. Κοινό δίκαιο 1305 ΙΙΙ. Νομολογία 1306 IV. Προσέγγιση του θεσμού από τη θεωρία 1307 V. Γενικά συμπεράσματα 1310 Άρθρ. 100 1312 Ι. Εισαγωγή 1315 1. Ιστορικά προλεγόμενα 1315 2. Νομική φύση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου 1316 <div> <div id="_idContainer048" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Α. Η (μη) υπαγωγή του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου σε κάποια από τις επιμέρους δικαιοδοσίες της ελληνικής δικαιοσύνης 1316 Β. Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο ως συνταγματικό δικαστήριο (;) 1317 Γ. Η θέση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου στη δικονομική ιεραρχία 1317 Δ. Αποτελεί το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο επιπλέον βαθμό δικαιοδοσίας; 1318 Ε. Τακτικό ή ειδικό, διαρκές ή ad hoc δικαστήριο; 1318 ΙΙ. Οι αρμοδιότητες του ανώτατου ειδικού δικαστηρίου 1318 1. Η εκδίκαση ενστάσεων κατά το άρθρο 58 του Συντάγματος 1319 Α. Καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής της διάταξης 1320 Β. Δικονομικές ρυθμίσεις σχετικά με την άσκηση των ενστάσεων 1323 Γ. Οι συνέπειες της απόφασης του ΑΕΔ επί εκλογικών ενστάσεων 1325 2. Ο έλεγχος του κύρους και των αποτελεσμάτων δημοψηφίσματος που ενεργείται κατά το άρθρο 44 παρ. 2 του Συντάγματος 1325 3. Η κρίση για τα ασυμβίβαστα ή την έκπτωση βουλευτή κατά τα άρθρα 55 παρ. 2 και 57 Σ. 1326 4. Η άρση των συγκρούσεων μεταξύ των δικαστηρίων και των διοικητικών αρχών ή μεταξύ δικαστηρίων 1327 Α. Σύγκρουση καθηκόντων μεταξύ διοίκησης και δικαστηρίων 1327 α. Καταφατική-θετική σύγκρουση καθηκόντων 1327 β. Αποφατική-αρνητική σύγκρουση καθηκόντων 1328 Β. Σύγκρουση δικαιοδοσιών μεταξύ δικαστηρίων 1328 α. Καταφατική-θετική σύγκρουση δικαιοδοσιών 1328 β. Αποφατική-αρνητική σύγκρουση δικαιοδοσιών 1329 5. Η άρση της αμφισβήτησης για την ουσιαστική αντισυνταγματικότητα ή την έννοια διατάξεων τυπικού νόμου 1329 Α. Προκαταρκτικές επισημάνσεις 1329 Β. Προϋποθέσεις εφαρμογής 1330 α. Ύπαρξη αμφισβήτησης για την ουσιαστική αντισυνταγματικότητα ή την έννοια διάταξης τυπικού νόμου 1330 i. Διάταξη τυπικού νόμου 1330 ii. Ουσιαστική αντισυνταγματικότητα 1333 iii. Έννοια διάταξης τυπικού νόμου 1334 β. Η ταυτότητα της κρινόμενης διάταξης τυπικού νόμου 1334 γ. Έκδοση αντίθετων αποφάσεων των δύο από τα τρία Ανώτατα Δικαστήρια 1335 Γ. Η εξουσία του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου κατά την άρση της αμφισβήτησης 1336 6. Η άρση της αμφισβήτησης για τον χαρακτηρισμό κανόνων του διεθνούς δικαίου ως γενικά παραδεδεγμένων κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 28 του Συντάγματος 1337 Α. Προλεγόμενα 1337 Β. Προϋποθέσεις εφαρμογής 1337 Γ. Η εξουσία του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου κατά την άρση της αμφισβήτησης 1338 ΙΙΙ. Οργάνωση και λειτουργία του ανώτατου ειδικού δικαστηρίου 1338 1. Συγκρότηση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου 1338 2. Σύνθεση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου 1339 3. Λειτουργία του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου 1339 IV. Οι αποφάσεις του ανώτατου ειδικού δικαστηρίου 1340 1. Το αμετάκλητο των αποφάσεων 1341 2. Η δεσμευτικότητα των αποφάσεων 1342 <div> <div id="_idContainer049" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 3. Η διαχρονική ισχύς των αποφάσεων 1343 4. Οι συνέπειες των αποφάσεων 1344 5. Η σχέση των αποφάσεων του ΑΕΔ με το ενωσιακό δίκαιο και την ΕΣΔΑ 1344 V. H αρμοδιότητα της ολομέλειας των τριών ανώτατων δικαστηρίων 1346 VI. Επίλογος 1347 Άρθρ. 100Α 1349 Ι. Εισαγωγή 1350 ΙΙ. Αρμοδιότητες και οργάνωση 1350 III. Ιστορική εξέλιξη 1351 IV. Συνταγματική κατοχύρωση 1352 V. Ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 88 παρ. 2 και 5 και 90 παρ. 5 του Συντάγματος 1352 VI. Αιτιολογία στις προαγωγές των μελών του ΝΣΚ 1353 VII. Μονιμότητα 1355 VIII. Ζητήματα συνταγματικού ενδιαφέροντος στις λοιπές υπηρεσιακές σχέσεις των μελών του ΝΣΚ 1355 1. Προηγούμενη ακρόαση και προαγωγή των μελών του ΝΣΚ 1355 2. Συμμετοχή μελών του Υπηρεσιακού Συμβουλίου που εξέτασε το ζήτημα στην κατόπιν προσφυγής διαδικασία στην Ολομέλεια του ΝΣΚ 1356 3. Συνταγματικότητα της προϋπόθεσης διετούς υπηρεσίας στην επαρχία για προαγωγή 1356 4. Ασυμβίβαστο μελών του ΝΣΚ με άλλη μισθωτή υπηρεσία ή εργασία και εύρος εξαίρεσης 1356 5. Εύρος του ακυρωτικού ελέγχου σε μετάθεση μέλους του ΝΣΚ χωρίς αίτηση 1357 ΤΜΗΜΑ ΣΤ΄ Διοίκηση ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Οργάνωση της διοίκησης Άρθρ. 101 1357 Ι. Σύνταγμα 1359 1. Σύνταγμα 1975/1986/2001/2008/2019 1359 2. Ιστορική εξέλιξη των διατάξεων περί αποκεντρώσεως 1359 3. Σύνοψη των βασικών σημείων κατά την ψήφιση του άρθρου 101 στην Ε’ Αναθεωρητική Βουλή και κατά την αναθεώρησή του στην Ζ’ Αναθεωρητική Βουλή 1360 4. Συστηματική ένταξη του άρθρου 101 στο Σύνταγμα 1361 ΙΙ. Νομοθετικό πλαίσιο 1362 1. Σύντομη ιστορική αναδρομή στους θεσμούς κρατικής αποκεντρωμένης διοίκησης 1362 2. Το ισχύον οργανωτικό σχήμα της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης 1363 Α. Σύσταση Αποκεντρωμένων Διοικήσεων 1363 Β. Όργανα και στελέχωση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων 1363 Γ. Αρμοδιότητες Αποκεντρωμένων Διοικήσεων 1364 <div> <div id="_idContainer050" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΙΙΙ. Η νομολογία για το άρθρο 101 Σ., η δικαστική προστασία και τα ένδικα βοηθήματα κατά πράξεων της κρατικής αποκεντρωμένης διοίκησης 1364 1. Η νομολογία για το άρθρο 101 Σ. 1364 Α. Η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικής διοίκησης, περιφερειακής κρατικής διοίκησης και τοπικής αυτοδιοίκησης 1364 Β. Αρμοδιότητες επιτελικού, εκτελεστικού επιπέδου, ειδικές αρμοδιότητες 1365 Γ. Η ορθολογική οργάνωση της διοίκησης 1366 2. Η δικαστική προστασία και τα ένδικα βοηθήματα κατά πράξεων της κρατικής αποκεντρωμένης διοίκησης 1366 IV. Η ερμηνεία του άρθρου 101 Σ. 1367 1. Βασικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις της θεωρίας 1367 2. Κριτική της νομοθεσίας για την κρατική αποκέντρωση 1370 3. Κριτική της νομολογίας για την κρατική αποκέντρωση 1371 V. Το διοικητικό σύστημα κατά το σύνταγμα και η κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα: διαπιστώσεις από την ιστορία των θεσμών και σκέψεις για τη συνταγματική αναθεώρηση 1371 Άρθρ. 101Α 1373 Ι. Η εμφάνιση των ανεξαρτήτων αρχών στην ελληνική έννομη τάξη 1375 1. Ειδικές ρυθμίσεις 1376 2. Το ίδιον των ανεξαρτήτων αρχών 1376 3. Η συνταγματικότητα της νομοθετικής εισαγωγής ανεξαρτήτων αρχών 1378 ΙΙ. Η συνταγματική κατοχύρωση πέντε ανεξαρτήτων αρχών 1378 1. Η αναθεώρηση του 2001 1378 2. Η αναθεώρηση του 2019 1379 ΙΙΙ. Η γενική ρύθμιση των συνταγματικά κατοχυρωμένων ανεξαρτήτων αρχών 1379 1. Το πεδίο εφαρμογής της συνταγματικής ρύθμισης 1379 2. Η ανεξαρτησία έναντι της πολιτικής εξουσίας 1379 3. Οι εγγυήσεις της ανεξαρτησίας 1382 Α. Συγκρότηση και λειτουργία κατά νόμον 1382 Β. Προσωπική ανεξαρτησία 1382 Γ. Λειτουργική ανεξαρτησία 1383 Δ. Ορισμένη θητεία 1383 IV. Τα όρια της ανεξαρτησίας (;) 1384 1. Ανεξάρτητες αρχές και Βουλή 1384 2. Ανεξάρτητες αρχές και δικαστική εξουσία 1385 Άρθρ. 102 1385 Ι. Σύνταγμα – Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής Αυτονομίας – Ενωσιακό δίκαιο 1389 1. Το Σύνταγμα 1975/1986/2001/2008/2019 1389 Α. Το άρθρο 102 όπως ισχύει μετά την αναθεώρηση του 2001 1389 Β. Το άρθρο 102 στο Σύνταγμα του 1975 πριν από την αναθεώρηση του 2001 1390 2. Ιστορική εξέλιξη των διατάξεων περί τοπικής αυτοδιοικήσεως 1390 <div> <div id="_idContainer051" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> 3. Σύνοψη των βασικών σημείων κατά την ψήφιση του άρθρου 102 στην Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή και κατά την αναθεώρησή του στην Ζ΄ Αναθεωρητική Βουλή 1391 4. Συστηματική ένταξη του άρθρου 102 στο Σύνταγμα 1392 5. Ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής Αυτονομίας 1392 6. Το ενωσιακό δίκαιο 1393 ΙΙ. Νομοθετικό πλαίσιο 1393 1. Σύντομη ιστορική αναδρομή στους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης 1393 2. Το ισχύον οργανωτικό σχήμα της τοπικής αυτοδιοίκησης 1394 Α. Οι Δήμοι ως πρώτος βαθμός αυτοδιοίκησης 1394 α. Σύσταση Δήμων 1394 β. Όργανα και στελέχωση των Δήμων 1394 γ. Εκλογή δημοτικών αρχών 1394 δ. Αρμοδιότητες Δήμων 1395 Β. Οι Περιφέρειες ως δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης 1395 α. Σύσταση Περιφερειών 1395 β. Οργάνωση και στελέχωση Περιφερειών 1395 γ. Εκλογή των περιφερειακών αρχών 1395 δ. Αρμοδιότητες Περιφερειών 1395 ε. Μητροπολιτική Περιφέρεια 1395 Γ. Οικονομικά Δήμων και Περιφερειών 1395 Δ. Κρατική εποπτεία στους Δήμους και τις Περιφέρειες 1396 Ε. Πειθαρχική και αστική ευθύνη των αιρετών στους Δήμους και τις Περιφέρειες 1396 ΙΙΙ. Η Νομολογία για το άρθρο 102 Σ., ο διοικητικός έλεγχος, η δικαστική προστασία και τα ένδικα βοηθήματα κατά πράξεων των ΟΤΑ 1397 1. Η νομολογία για το άρθρο 102 Σ. 1397 Α. Μεταβολή του οργανωτικού σχήματος της τοπικής αυτοδιοίκησης 1397 Β. Κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικής διοίκησης και ΟΤΑ στον πολεοδομικό σχεδιασμό 1397 Γ. Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και πόρων στους ΟΤΑ 1398 Δ. Δημοσιονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ 1398 ΣΤ. Μεταβολή νομοθετικού καθεστώτος ανάδειξης αντιδημάρχων μετά τις εκλογές 1398 Ζ. Ποσόστωση φύλου στους συνδυασμούς για τις εκλογές των ΟΤΑ 1398 2. Ο διοικητικός έλεγχος των πράξεων των ΟΤΑ 1399 IV. Η ερμηνεία του άρθρου 102 Σ. 1399 1. Βασικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις της θεωρίας 1399 2. Κριτική της νομοθεσίας για την τοπική αυτοδιοίκηση 1401 3. Κριτική της νομολογίας για την τοπική αυτοδιοίκηση 1402 V. Τοπική αυτοδιοίκηση, κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα και σκέψεις για το μέλλον του θεσμού 1402 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Υπηρεσιακή κατάσταση των οργάνων της διοίκησης Άρθρ. 103 1403 Ι. Η διάταξη 1406 <div> <div id="_idContainer052" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΙΙ. Περιεχόμενο των διατάξεων και νομοθετική εξειδίκευσή τους 1407 1. Κανονιστικό περιεχόμενο 1407 2. Nομοθετική εξειδίκευση 1414 3. Η ειδική κατηγορία του προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (άρθρα 36-42 Ν 4765/2021) και η πρόσφατη νομολογιακή αντιμετώπισή του 1415 ΙII. Σύνοψη 1421 Άρθρ. 104 1421 I. Η απαγόρευση της διπλοθεσίας στον δημόσιο τομέα 1422 ΙΙ. Οι δίκες των δημοσίων υπαλλήλων 1424 ΙΙΙ. Σύνοψη 1425 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Καθεστώς του Αγίου Όρους Άρθρ. 105 1425 Ι. Ιστορικό Πλαίσιο 1426 ΙΙ. Θεωρία και νομολογιακή πράξη 1427 1. Διοίκηση και Εποπτεία 1427 Α. Αυτοδιοίκητο 1427 Β. Διοικητική οργάνωση 1428 Γ. Πνευματική εποπτεία 1429 Δ. Διοικητική εποπτεία 1429 2. Η προστασία των αγιορειτικών καθεστώτων 1429 Α. Αρχαίο προνομιακό καθεστώς 1429 Β. Εξουσιοδότηση υπέρ του Νόμου 1430 Γ. Ένταξη στην ΕΕ 1430 3. Ειδικότερα προνόμια 1431 Α. Κτήση της ελληνικής ιθαγένειας 1431 Β. Απαγόρευση εγκαταβίωσης ετεροδόξων ή σχισματικών 1431 Γ. Άβατο 1432 Δ. Αναπαλλοτρίωτο 1432 ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΜΗΜΑ Α΄ Ειδικές διατάξεις Άρθρ. 106 1433 I. Εισαγωγή 1435 ΙΙ. Γενική περιγραφή και οικονομολογική ανάγνωση του άρθρου 106 Σ. 1435 ΙΙΙ. Το άρθρο 106 Σ. στο οικονομικό σύνταγμα της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1438 <div> <div id="_idContainer053" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> IV. H εφαρμογή του άρθρου 106 στην πράξη 1440 1. Μορφές, ένταση, όρια και προϋποθέσεις του κρατικού οικονομικού παρεμβατισμού 1440 2. Κρατικοποιήσεις 1442 3. Αποκρατικοποιήσεις και απελευθέρωση κοινωφελών υπηρεσιών 1442 4. Βιώσιμη ανάπτυξη 1445 5. Περιφερειακή ανάπτυξη – προαγωγή της οικονομίας των ορεινών, νησιωτικών και παραμεθόριων περιοχών 1446 Άρθρ. 107 1446 Ι. Κρίσιμες συνταγματικές και νομοθετικές διατάξεις προ του ισχύοντος Συντάγματος 1447 ΙΙ. Διασφαλιστική και αναιρετική λειτουργία του άρθρου 107 Σ.: Η πρόσδοση τυπικών ιδιαιτεροτήτων σε ειδικούς νόμους 1449 1. Η αυξημένη τυπική ισχύς της προ του Συντάγματος προστατευτικής νομοθεσίας 1449 2. Η εφάπαξ έκδοση νόμου για την αναθεώρηση ή τη λύση δικτατορικών ρυθμίσεων 1451 ΙΙΙ. Η προστασία των κεφαλαίων εξωτερικού κατά τη συνταγματικώς παγιωθείσα προστατευτική νομοθεσία 1451 1. Το πεδίο εφαρμογής των συνταγματικών διατάξεων 1451 2. Οι βασικές συνταγματικώς προστατευόμενες ρυθμίσεις 1452 Άρθρ. 108 1453 Ι. Ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη των συνταγματικών ορισμών 1454 1. Το Σύνταγμα του 1975 1454 2. Οι αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος 1454 ΙΙ. Εθνικό δίκαιο 1455 1. Το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού 1455 2. Ο Κανονισμός της Βουλής 1456 3. Άλλα νομοθετήματα 1456 IΙΙ. Ο δικαστικός έλεγχος και η νομολογία 1457 ΙV. Εννοιολογικές οριοθετήσεις 1457 V. Η ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης 1458 1. Η κρατική μέριμνα (παρ. 1) 1458 2. Το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (παρ. 2) 1459 VΙ. Σκέψεις και προτάσεις συνταγματικής ή νομοθετικής πολιτικής 1460 Άρθρ. 109 1461 Ι. Η διαμόρφωση της ρύθμισης 1462 1. Η ιστορική εξέλιξη 1462 2. Δικαιολογητική βάση της διάταξης 1462 ΙΙ. Το κοινό δίκαιο 1463 1. Ν 4182/2013 1463 2. Αστικός Κώδικας - Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας 1463 3. Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα 1464 ΙΙΙ. Ο απαγορευτικός κανόνας της παρ. 1 1465 1. Αντικείμενο προστασίας 1465 Α. Διαθήκη ή δωρεά 1465 Β. Υπέρ του Δημοσίου ή κοινωφελούς σκοπού 1466 2. Απαγόρευση μεταβολής 1466 ΙV. Η εξαίρεση της παρ. 2 Σ. 1467 1. Οι προϋποθέσεις 1467 Α. Αδυναμία πραγματοποίησης της βούλησης του διαθέτη ή δωρητή 1467 Β. Δυνατότητα «πληρέστερης ικανοποίησης» 1468 2. Η συνέπεια 1469 V. Μητρώο Κοινωφελών Περιουσιών (Μητρώο Εθνικών Κληροδοτημάτων) 1469 ΤΜΗΜΑ Β΄ Αναθεώρηση του Συντάγματος Άρθρ. 110 1470 I. Τα ουσιαστικά όρια της αναθεώρησης 1471 1. Απαγόρευση ολικής αναθεώρησης 1471 2. Απαγόρευση αναθεώρησης διατάξεων που καθορίζουν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος 1472 3. Απαγόρευση μετατροπής του συστήματος διακυβέρνησης σε ημιπροεδρικό 1472 4. Απαγόρευση ουσιώδους συρρίκνωσης δικαιωμάτων 1472 5. Επιτρεπτή η διεύρυνση των περιορισμών της κυριαρχίας 1473 II. Η διαδικαστική οριοθέτηση της αναθεωρητικής λειτουργίας 1473 1. Η μηχανική της αναθεωρητικής διαδικασίας 1473 2. Δεσμευτικότητα των κατευθύνσεων της προτείνουσας Βουλής; 1474 3. Η αναθεώρηση διατάξεων θεματικά αλληλένδετων προς τις αναθεωρητέες 1475 III. Ο δικαστικός έλεγχος της αναθεώρησης 1477 1. Θεμελιώδης χαρακτήρας του Συντάγματος και δικαστικός έλεγχος 1477 2. Έλεγχος ουσιαστικών ή και διαδικαστικών ορίων; 1477 3. Η παραβίαση των ορίων αναθεώρησης ως κατάλυση του Συντάγματος; 1478 4. Νομολογία 1479 IV. Η αναθεώρηση των ορίων της αναθεωρητικής λειτουργίας 1479 1. Ταξινόμηση των θέσεων της θεωρίας 1479 2. Κριτήρια για την οριοθέτηση των μη αναθεωρήσιμων στοιχείων 1480 ΤΜΗΜΑ Γ΄ Μεταβατικές διατάξεις Άρθρ. 111 1481 Ι. Παρ. 1 1482 ΙΙ. Παρ. 2 1483 ΙΙΙ. Παρ. 4 1483 ΙV. Παρ. 6 1484 <div> <div id="_idContainer055" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> Άρθρ. 112 1484 Άρθρ. 113 (Το άρθρο 113 καταργήθηκε με το Ψήφισμα της 25.11.2019.) 1485 Άρθρ. 114 (Το άρθρο 114 καταργήθηκε με το Ψήφισμα της 25.11.2019.) 1485 Άρθρ. 115 (Το άρθρο 115 καταργήθηκε με το Ψήφισμα της 25.11.2019.) 1485 Άρθρ. 116 1486 Ι. Εισαγωγή – ιστορική αναφορά 1486 ΙΙ. Θεωρητική ανάλυση 1487 ΙΙΙ. Νομοθετική εφαρμογή 1488 ΙV. Νομολογία του ΣτΕ 1489 V. Δίκαιο ΕΕ 1493 Άρθρ. 117 1497 Ι. Οι διατάξεις 1498 ΙΙ. Κανονιστικό περιεχόμενο των διατάξεων 1499 III. Νομολογιακές εφαρμογές 1502 1. Όσον αφορά την εφαρμογή των παραγράφων 1 και 2 1502 2. Όσον αφορά την εφαρμογή των παραγράφων 3 και 4 1502 3. Όσον αφορά την εφαρμογή της παραγράφου 7 1504 Άρθρ. 118 1504 Ι. Οι διατάξεις 1506 ΙI. Κανονιστικό περιεχόμενο των διατάξεων 1506 ΙII. Νομολογιακές εφαρμογές 1508 1. Όσον αφορά την εφαρμογή της παραγράφου 1 1508 2. Όσον αφορά την εφαρμογή της παραγράφου 2 1508 3. Όσον αφορά την εφαρμογή της παραγράφου 3 1509 4. Όσον αφορά την εφαρμογή των παραγράφων 6 και 7 1509 Άρθρ. 119 1510 Ι. Η διάταξη 1510 ΙΙ. Κανονιστικό περιεχόμενο της διάταξης 1511 ΙΙΙ. Νομολογιακές εφαρμογές 1511 <div> <div id="_idContainer056" class="Basic-Text-Frame">   </div> </div> ΤΜΗΜΑ Δ΄ Ακροτελεύτια διάταξη Άρθρ. 120 1511 I. Ιστορία 1513 II. Συστηματική ένταξη 1514 1. Η νομική φύση του δικαιώματος αντίστασης και η διάκρισή του από συναφείς έννοιες 1514 2. Το δικαίωμα αντίστασης σε σχέση με άλλες συνταγματικές διατάξεις 1516 III. Η Διεθνής Διάσταση: Συγκριτική επισκόπηση 1517 IV. Θεωρία 1518 1. Η έννοια της κατάλυσης του Συντάγματος 1518 2. Καθήκον ή Δικαίωμα 1520 V. Νομολογία 1520 VI. Καταληκτικές παρατηρήσεις 1521 ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ 1523 </div> </div> </div> <div class="data item content resp-tab-content" id="apospasma" data-role="content"> <div class="tab-content-inner"> <div id="_idContainer000" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 1 </div> ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ [1975/1986/2001/2008/2019] Προοίμιο Εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος. ΕΙΔΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αλιβιζάτος Α., Επιβαλλόμεναι τροποποιήσεις των δύο πρώτων άρθρων του Συντάγματος, σε: Εράνιον Προς Γεώργιον Σ. Μαριδάκην, τ. Γ΄, 1964· Ηλιάδου Α., Το προοίμιο των Συνταγμάτων, ΔτΑ 16/2002· Κασιμάτης Γ., Το προοίμιο του Συντάγματος, σε: Ερμηνεία του Συντάγματος, 1999· Κονιδάρης Ι.Μ./Ανδρουτσόπουλος Γ.Ι., Προοίμιο, σε: Φ. Σπυρόπουλος/Ξ. Κοντιάδης/Χ. Ανθόπουλος/Γ. Γεραπετρίτης, Σύνταγμα κατ’ Άρθρο Ερμηνεία, 2017· Μουρατίδης Κ., Η συνταγματική κατοχύρωσις των ιερών κανόνων, Εκκλησία 51/1974· Παπαστάθης Χ., Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας κατά το Σύνταγμα του 1975, ΔκΠ 15/1988· Σταθόπουλος Μ., Θρησκευτική ελευθερία. Σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας, σε: Μελέτες Ι, 2007· Τσάτσος Θ., Εισήγησις επί των άρθρων 1 και 2 του συντάγματος, σε: Μελέται Συνταγματικού Δικαίου, 1958. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Ι. Ιστορία Διάταξης ΙΙ. Ερμηνεία της διάταξης. Θεωρία και νομολογιακή πρακτική ΙΙΙ. Η συζήτηση για απάλειψη της θρησκευτικής επίκλησης Ι. Ιστορία Διάταξης Η συντριπτική πλειονότητα των σύγχρονων Συνταγμάτων περιλαμβάνουν προοίμιο, το οποίο κατά κανόνα θεσπίζεται κατά τον χρόνο που το ίδιο το Σύνταγμα τίθεται σε ισχύ. Ένα προοίμιο θέτει δηλαδή τον πρωταρχικό σκοπό του Συντάγματος, τον λόγο ύπαρξής του και τον τρόπο με τον οποίο καλείται να εξυπηρετήσει τους πολίτες. Εκτός από τη νομική δηλαδή υπόσταση, το προοίμιο έχει πολιτική, νομιμοποιητική, εκπαιδευτική και συμβολική λειτουργία. Το ισχύον Σύνταγμα, όπως και τα προϊσχύσαντα ελληνικά Συντάγματα, δεν περιλαμβάνει προοίμιο με την έννοια που περιγράφεται πιο πάνω. Ήδη από τα επαναστατικά Συντάγματα είχε όμως καθιερωθεί η επίκληση της Αγίας Τριάδος, η οποία επαναλαμβάνεται, με μικρές λεκτικές διαφοροποιήσεις, στα μεταγενέστερα, με εξαίρεση τα Συντάγματα 1925-1927. Το κυβερνητικό σχέδιο Συντάγματος που αποτέλεσε τη βάση των συντακτικών εργασιών της Ε΄ Αναθεωρητικής Βουλής δεν περιλάμβανε επίκληση στην Αγία Τριάδα, ενόψει της ευρύτερης προσέγγισης πως οι συνταγματικές διατάξεις θεσπίζονται πρωτίστως υπέρ των ατομικών δικαιωμάτων. Εντούτοις η επίκληση προ- <div> <div id="_idContainer001" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 2 </div> </div> στέθηκε στο τελικό κείμενο του Συντάγματος, ενόψει της επικράτησης της άποψης που δεν ευνοούσε πλήρη αντικατάσταση του πλαισίου ρύθμισης των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας προς την κατεύθυνση του χωρισμού. Έκτοτε, παραμένει αμετάβλητη κατά τη διατύπωση χωρίς να μεταφραστεί στη δημοτική. ΙΙ. Ερμηνεία της διάταξης. Θεωρία και νομολογιακή πρακτική Η επίκληση στην Αγία Τριάδα είχε ήδη τεθεί στο Προσωρινό Πολίτευμα της Επιδαύρου του 1822 ως έκφραση σύγχρονης ιστορικότητας και εξέφραζε τη σύνδεση ελληνικού έθνους-Ορθοδοξίας ως γινόταν αντιληπτή κατά τον χρόνο γένεσης του ελληνικού κράτους. Το νέο κράτος, βγαλμένο από αιώνες Τουρκοκρατίας στους οποίους η θρησκευτική συνείδηση ήταν καθοριστικό διακριτικό στοιχείο «ελληνικότητας», επικαλείτο την Αγία Τριάδα, όχι για σκοπούς συνταγματικής ερμηνευτικής λειτουργίας, αλλά για ιστορική καθοδήγηση και διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Μια παρόμοια ιστορική νομιμοποιητική λειτουργία χρήσης του παρελθόντος με τη ματιά προς το μέλλον είναι συνήθης ρητορική τεχνική στη διαμόρφωση συνταγματικών προοιμίων. Η κρατούσα στη θεωρία αντίληψη είναι πως η επίκληση της Αγίας Τριάδος στο Σύνταγμα έχει συμβολικό και όχι νομικό χαρακτήρα και ότι κατά συνέπεια αυτή στερείται κανονιστικών συνεπειών. Η πιο πάνω προσέγγιση συνάδει με την αντίληψη σύμφωνα με την οποία η έννοια της επικρατούσας θρησκείας είναι περιγραφικού χαρακτήρα και δεν ενέχει κανονιστικές συνέπειες. Η πρόσφατη κρίση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας για το μάθημα των θρησκευτικών κινήθηκε πάντως προς την αντίθετη κατεύθυνση. Από το συνολικό σκεπτικό της απόφασης της πλειοψηφίας του ΣτΕ φαίνεται να προκύπτει η αναγνώριση, περιορισμένων έστω, κανονιστικών συνεπειών στην επίκληση της Αγίας Τριάδος, αντίστοιχα προς όσα αποφασίστηκαν σε σχέση με την αναφορά στο άρθρο 3 παρ. 1 του Συντάγματος σε επικρατούσα θρησκεία. Την «περιορισμένη κανονιστική επιρροή» της προμετωπίδας του Συντάγματος αποδέχθηκε άλλωστε και η μειοψηφία της απόφασης του ΣτΕ, με αναφορά και στην αντίστοιχη προμετωπίδα του ελβετικού Συντάγματος. ΙΙΙ. Η συζήτηση για απάλειψη της θρησκευτικής επίκλησης Έχει υποστηριχθεί από μερίδα της θεωρίας πως η διατήρηση της θρησκευτικής επίκλησης στα συνταγματικά κείμενα συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι αυτή πλέον ανήκει στη συνταγματική παράδο- <div> <div id="_idContainer002" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 3 </div> </div> ση του ελληνικού κράτους, με συνεκτική και συμβολική σημασία. Έχει επίσης προβληθεί πως ενδεχόμενη απάλειψή της θα ισοδυναμούσε με άρνηση της ιστορικής και πολιτιστικής σύνδεσης της Ορθοδοξίας με την ταυτότητα του ελληνικού λαού. Από την άλλη, μερίδα της θεωρίας εισηγείται την απάλειψη της επίκλησης της Αγίας Τριάδος, είτε γιατί τη θεωρεί περιττή και ξένη προς το συνταγματικό κείμενο, είτε διότι θεωρεί πως αυτή αντίκειται ευθέως προς τη θρησκευτική ουδετερότητα του Κράτους. Η προμετωπίδα του Συντάγματος δεν θα μπορούσε πάντως να θέσει υπό αμφισβήτηση τη θρησκευτική ουδετερότητα της πολιτείας. Παρόμοιες εκφράσεις οφείλονται κατά κανόνα σε ιστορικά αίτια και πολιτικούς συμβολισμούς, και η απλή επίκληση στην Αγία Τριάδα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δικαιολογία για μεταβολή του καθεστώτος σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας που άλλως καθιερώνει το Σύνταγμα. Το ζήτημα της ενδεχόμενης απάλειψης της θρησκευτικής επίκλησης θα μπορούσε να συνδεθεί με μια ευρύτερη συζήτηση για εισαγωγή ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου προοιμίου στο ελληνικό Σύνταγμα. <div id="_idContainer000" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 5 </div> ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΜΗΜΑ Α΄ Μορφή του Πολιτεύματος 1 1. Το πολίτευμα της Ελλάδας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. 2. Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία. 3. Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα. ΕΙΔΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Amar A., Popular Sovereignty and Constitutional Amendment, σε: S. Levinson, Responding to Imperfection: The Theory and Practice of Constitutional Amendment, 1995· Βενιζέλος Ευ., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, 2021· Ο ίδιος, Το Κοινοβουλευτικό Πολίτευμα, 1987· Carbone G., Political Parties in a ‘No-Party Democracy’ Hegemony and Opposition Under ‘Movement Democracy’ in Uganda, Political Parties, 9/4, 2003· Γεραπετρίτης Γ., Η Οικονομική κρίση ως στοιχείο απορρύθμισης της ιεραρχίας των πηγών του Δικαίου, ΝοΒ, 2, 2012· Canovan M., The People, 2005· Derrida J., Declarations of Independence, New Political Science, 7, 1986· Δρόσος Γ., Συνταγματικά Ζητήματα του Μηχανισμού Δημοσιονομικής Προσαρμογής Προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, ΕφΔιοικ. Δικ 2016· Ο ίδιος, Το «Μνημόνιο» ως σημείο στροφής του πολιτεύματος, διαθέσιμο σε: www.constitutionalism.gr· Ο ίδιος, Δοκίμιο Ελληνικής Συνταγματικής Θεωρίας, 1996· Elster J., Introduction, σε: J. Elster/R. Slagstad, Constitutionalism and Democracy, 1993· Ζώης Κ./Λασθιωτάκης Γ./Γιαννόπουλος Π., Η Ιστορική εξέλιξη των διατάξεων του Συντάγματος (1822-1986), 1998· Καϊδατζής Α., Το Σύνταγμα του 1844, διαθέσιμο σε: www.academia.edu· Kaltwasser C.-R., Militant Democracy versus Populism, σε: A. Malkopoulou/A. Kirshner, 2019· Καμτσίδου Ι., Οικονομική Κρίση, Σύνταγμα και Δημοκρατία, διαθέσιμο σε: www.constitutionalism.gr· Κασιμάτης Γ., Οι Βάσεις του Πολιτεύματος και οι Θεμελιώδεις Αρχές του Συντάγματος, 2002· Κατρούγκαλος Γ., Σχόλιο στην ΣτΕ Ολ 460/2013, σε: Θεωρία και Πράξη του Διοικητικού Δικαίου 1/2013· Καραβοκύρης Γ., Η Ιθαγένεια, το Έθνος και το Κράτος Δικαίου, σχόλιο στην ΣτΕ 350/2011, Εφημ. Διοικ. Δικ 2011· Kelsen H., On the Essence and Value of Democracy, σε: A. J. Jacobson/B. Schlink (eds), Weimar: A Jurisprudence of Crisis, University of California Press, 2000· Κοντιάδης Ξ., Οικονομική Κρίση, Κυριαρχία και Συνταγματική Μεταβολή, Εφ. Διοικ. Δικ 2012· Κουμάρος Ν./Μαντζούφας Γ., Αι Θεμελιώδεις συνταγματικαί αρχαί του Νέου Κράτους, Το Νέον Κράτος, 1938· Lefort C., The Question of Democracy, σε: Ο ίδιος, Democracy and Political Theory, 2003· Levinson S., Our Undemocratic Constitution: Where the Constitution goes Wrong (and How we People can Correct it), 2006· Loewenstein Κ., Militant Democracy and Fundamental Rights II, American Political Science Review, 31(4), 1937· Lyotard F., The Different: Phrases in Dispute· McCormick N., Constitutionalism and Democracy, σε: R. Bellamy (ed), Theories and Concepts of Politics, 1993· Malkopoulou A./Kirshner A., Militant Democracy and its Critics: Populism, Parties, Extremism, 2019· Μάνεσης Α., Η Συνταγματική Αναθεώρηση του 1986: Μια Κριτική Αποτίμηση της Νομικοπολιτικής Σημασίας της, 1989· Ο ίδιος, Η μυστική Ψήφος κατά το Σύνταγμα και την εκλογική νομοθεσία, 1980 α σε: Ο ίδιος, Συνταγματική Θεωρία και Πράξη τ. Α, 1980· Ο ίδιος, Ατομικές Ελευθερίες, 4η έκδ.· Μανιτάκης Α., Τι είναι Πολίτευμα, 2009· Ο ίδιος, Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο Ι, 2004· Μαυριάς Κ., Συνταγματικό Δίκαιο, 6η έκδ., 2022· Ο ίδιος, Το Δικαίωμα Συλλογικής Εκφράσεως Πολιτικών Ιδεών και το Απαραβίαστο της Μορφής του Πολιτεύματος, ΤοΣ, (2) 1976, σελ. 631επ.· Michelman F., Constitutional Authorship by the People, Notre Dame Law Review, (74), 1999· Müller W., The People must be Extracted from within the People: Reflections on Populism, Constellations, (21), 2014· Ξηρός Θ., Κηδεμονευόμενος και Προκρούστειος Κοινοβουλευτισμός, 2008· Pitkin H., The Concept of <div> <div id="_idContainer001" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 6 </div> </div> Representation, 1972· Roznai Y., We the Limited People? On the People as a Constitutional Organ in Constitutional Amendments, Supreme Court Law Review 2020· Ο ίδιος, The Straw that Broke the Constitution Back? Qualitive Quantity in Judicial Review of Constitutional Amendments, σε: A. Linares Cantillo (ed.), Constitutionalism: Old Dillemas, New Insights, 2021· Sajò A., Limiting Government: An Introduction to Constitutionalism, 1999· Σαρίπολος Ν., Πραγματεία του Συνταγματικού Δικαίου, (ανατύπωση, 1993)· Σούρλας Π., Η Διαπλοκή Δικαίου και Πολιτικής, 1989· Σπυρόπουλος Φ., Το δικαίωμα αντίστασης κατά το άρθρο 120 παρ. 4 Σ, (ebook) epoliteia.gr, Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, 2022· Ο ίδιος, Συνταγματικό Δίκαιο, 2η εκδ., 2020· Ο ίδιος, Άρθρο 1, σε: Χ. Ανθόπουλος/Γ. Γεραπετρίτης/Ξ. Κοντιάδης/Φ. Σπυρόπουλος, Σύνταγμα: Κατ’ άρθρο Ερμηνεία, 2017· Ο ίδιος, Η Λαϊκή Κυριαρχία ιδίως κατά την περίοδο της Οικονομικής Κρίσεως, ΔΣΑ, Μελέτες επί του μνημονίου 2013· Ο ίδιος, Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως Ρυθμιστής του Πολιτεύματος, 1990· Holmes S./Sunstein G., The Politics of Constitutional Revision in Eastern Europe, σε: S. Levinson, Responding to Imperfection, 1995· Σωτηρέλης Γ., Σύνταγμα και Παγκοσμιοποίηση, 2022· Ο ίδιος, Σύνταγμα και Εκλογές στην Ελλάδα 1864-1909, 1991· Tierney S., Constitutional Referendums: The Theory and Practice of Republican Deliberation, 2012· Τσάτσος Δ., Συνταγματικό Δίκαιο τ. Α, 4η έκδ. 1994· Τασόπουλος Γ., Η Λαϊκή Κυριαρχία και η Πρόκληση της Αμεροληψίας, 2014· Τσάτσος Δ., Γενική Εισήγηση μειοψηφίας επί του κυβερνητικού Σχεδίου Συντάγματος, ΤοΣ, (1) 1975· Χαρχαλάκη Ι., Οι Πολιτειακές Επιπτώσεις της Οικονομικής Κρίσης στην Ελλάδα, 2019· Χριστόπουλος Δ., Η Ετερότητα ως σχέση Εξουσίας, 2002· Χρυσόγονος Κ., Συνταγματικό Δίκαιο, 3η έκδ., 2022α· Ο ίδιος, Εισηγήσεις Συνταγματικού Δικαίου, 2022β· Ο ίδιος, Η Αναθεώρηση του Συντάγματος και το Κοινοβουλευτικό Σύστημα, Δίκαιο και Πολιτική, (11) 1987. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ I. Κείμενο II. Συστηματική ένταξη/Θεωρία 1. Η Μορφή του Πολιτεύματος Α. Προεδρευομένη Β. Κοινοβουλευτική Γ. Δημοκρατία 2. Η Λαϊκή Κυριαρχία ως θεμέλιο του Πολιτεύματος 3. Ο Λαός και το Έθνος ως πηγή όλων των εξουσιών ΙΙΙ. Το άρθρο 1 Σ. σε σχέση με άλλες συνταγματικές διατάξεις ΙV. Νομολογία V. Καταληκτικές παρατηρήσεις I. Κείμενο Άρθρο 1 Σχεδίου Συντάγματος 1975 «Η Ελλάς είναι προεδρευομένη κοινοβουλευτική δημοκρατία. Άπασαι αι εξουσίαι πηγάζουν εκ του έθνους υπάρχουν υπέρ αυτού και ασκούνται καθ’ ον τρόπον ορίζει το Σύνταγμα». Άρθρο 1 «1. To πoλίτευμα της Eλλάδας είναι Πρoεδρευόμενη Koινoβoυλευτική Δημoκρατία. 2. Θεμέλιo τoυ πoλιτεύματoς είναι η λαϊκή κυριαρχία. 3. Όλες oι εξoυσίες πηγάζoυν από τo Λαό, υπάρχoυν υπέρ αυτoύ και τoυ Έθνoυς και ασκoύνται όπως oρίζει τo Σύνταγμα». <div> <div id="_idContainer002" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 7 </div> </div> ΙΙ. Συστηματική ένταξη/Θεωρία 1. Η Μορφή του Πολιτεύματος Το Σύνταγμα στον τίτλο του άρθρου 1 Σ. αναφέρεται στη μορφή του πολιτεύματος, ενώ ο ίδιος όρος (μορφή του Πολιτεύματος) αναφέρεται επίσης και στο άρθρο 110 Σ. το οποίο συμπεριλαμβάνει στις διατάξεις που δεν μπορούν να αναθεωρηθούν και αυτές που αφορούν τη μορφή και τη βάση του Πολιτεύματος. Η μορφή του Πολιτεύματος αφορά τον τρόπο ανάδειξης του αρχηγού του κράτους (αιρετός ή μη) ενώ οι βάσεις του Πολιτεύματος επεκτείνονται σε όλες τις διατάξεις που αφορούν τον αντιπροσωπευτικό, κοινοβουλευτικό και δικαιοκρατικό χαρακτήρα του Πολιτεύματος. Συνεπώς οι δύο αυτές έννοιες δεν ταυτίζονται. Ούτε επίσης η μορφή του Πολιτεύματος προσδιορίζεται αποκλειστικά στο άρθρο1 Σ., καθώς στο Σύνταγμα υπάρχουν μια σειρά από διατάξεις που αφορούν τη διαδικασία ανάδειξης των πολιτειακών οργάνων τα οποία εξειδικεύουν τη μορφή του Πολιτεύματος. Στο άρθρο 1 Σ., ωστόσο, καθορίζεται σε αδρές γραμμές η βάση του Πολιτεύματος, καθώς το άρθρο 1 Σ. στις παραγράφους 2 και 3 κάνει αναφορά στο θεμέλιο του Πολιτεύματος και στην πηγή των εξουσιών. H εξαγγελία της λαϊκής κυριαρχίας ως θεμελίου του Πολιτεύματος και του λαού ως πηγή όλων των εξουσιών παράλληλα με το έθνος εμπλουτίζουν πλέον την έννοια του πολιτεύματος με ουσιαστικούς πολιτειολογικούς σκοπούς. Ωστόσο, στις διατάξεις που προσδιορίζουν τη βάση του Πολιτεύματος δεν περιλαμβάνονται μόνο οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 1 Σ. Συμπεριλαμβάνονται και όλες οι διατάξεις που εξειδικεύουν τον δημοκρατικό, κοινοβουλευτικό και φιλελεύθερο χαρακτήρα του. Α. Προεδρευομένη Ο όρος Προεδρευομένη αναφέρεται στον αιρετό τρόπο επιλογής του αρχηγού του κράτους. Κατά τις συζητήσεις στην επιτροπή για τη σύνταξη του Συντάγματος, η μειοψηφία προσπάθησε να απαλειφθεί ο σχετικός όρος επειδή δημιουργούσε ασάφεια ως προς τον χαρακτηρισμό του Πολιτεύματος, ωστόσο η πλειοψηφία επέμενε στη διατήρησή του για να τονιστεί η διάκριση της μορφής του Πολιτεύματος που κατοχυρώνει το Σύνταγμα του 1975 από την Προεδρική και τη Βασιλευομένη Δημοκρατία. Δεν μπορεί όμως να παραγνωριστεί ότι, σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1975 πριν από την αναθεώρηση του 1986, ο ΠτΔ είχε αρμοδιότητες σχετικά με τον διορισμό και παύση της Κυβέρνησης, οι οποίες καίτοι δεν τον καθιστούσαν όργανο του κράτους με αρμοδιότητες αντίστοιχες με αυτές που έχει ο Πρόεδρος στα Προεδρικά συστήματα Κυβέρνησης, συγκροτούσαν μηχανι- <div> <div id="_idContainer003" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 8 </div> </div> σμούς που προσομοίαζαν με το ορλεανικό σύστημα, στο οποίο η Κυβέρνηση πρέπει να απολαμβάνει της εμπιστοσύνης τόσο της Βουλής όσο και του αρχηγού του κράτους. Μάλιστα, εφόσον οι διατάξεις περί της μορφής του Πολιτεύματος δεν μπορούν να αναθεωρηθούν, η αποσαφήνιση του όρου Προεδρευομένη και των αρμοδιοτήτων που συνεπάγεται κρίνεται απαραίτητη, καθώς σε περίπτωση που ο όρος Προεδρευομένη σημαίνει ότι συγκεκριμένες αρμοδιότητες (πέρα από τον αιρετό ή μη χαρακτήρα του αξιώματος) προσδιορίζουν και το περιεχόμενό του, τότε αυτές δεν μπορεί να αναθεωρηθούν. Η άποψη αυτή, ότι δηλαδή ο όρος Προεδρευομένη επεκτείνεται πέρα από την αντιδιαστολή με τη Βασιλευομένη Δημοκρατία και σε ένα σύνολο αρμοδιοτήτων που αντιστοιχούν σε ένα «ορλεανικού» τύπου πολίτευμα, δεν υποστηρίχθηκε ωστόσο ούτε από τον εισηγητή της πλειοψηφίας στη σχετική συζήτηση, καθηγητή Κ. Τσάτσο. Ούτε επίσης η θεωρία αμφισβήτησε ότι η αναθεώρηση του Συντάγματος του 1986, η οποία τροποποίησε τις σχετικές διατάξεις περί διορισμού και παύσης της Κυβέρνησης και διάλυσης της Βουλής βρισκόταν εντός των ορίων αναθεώρησης που προβλέπει το άρθρο 110 Σ.. Συνεπώς, η αναθεώρηση του 1986 μπορούμε να ισχυριστούμε ότι επιβεβαίωσε την άποψη περί περιορισμού του νοηματικού εύρους του όρου Προεδρευομένη μόνο στον αιρετό τρόπο επιλογής του αρχηγού του κράτους σε αντιδιαστολή με τη Βασιλευομένη Δημοκρατία. Β. Κοινοβουλευτική Το Σύνταγμα εξαγγέλλει, όπως έχει αναφερθεί, όχι μόνο τον δημοκρατικό και προεδρευόμενο αλλά και τον κοινοβουλευτικό χαρακτήρα του Πολιτεύματος. Η κοινοβουλευτική αρχή σημαίνει ότι η Κυβέρνηση πρέπει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής κατά τη διάρκεια της θητείας της, ενώ ειδικότερη έκφραση της αποτελεί η αρχή της δεδηλωμένης, σύμφωνα με την οποία και ο διορισμός της Κυβέρνησης εξαρτάται άμεσα από την τεκμαιρόμενη εμπιστοσύνη της Βουλής ως προς το πρόσωπο που διορίζεται Πρωθυπουργός. Τo Σύνταγμα του 1975 περιέχει την πληρέστερη σε σχέση με τα προηγούμενα Συντάγματα τυποποίηση της κοινοβουλευτικής Αρχής καθώς η εξαγγελία του άρθρου 1 Σ. συνοδεύεται από μια σειρά άλλων διατάξεων που την εξειδικεύουν συστηματικά. Η δε πρόταξή της στο άρθρο 1 Σ. τη συνδέει άμεσα με τη λαϊκή κυριαρχία, η οποία σύμφωνα με τη διατύπωση του άρθρου 1 παρ. 2 Σ. αποτελεί το θεμέλιο του Πολιτεύματος. <div> <div id="_idContainer004" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 9 </div> </div> H κατοχύρωση της κοινοβουλευτικής αρχής με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (άμεση εκλογή των μελών του με καθολική ψηφοφορία) αποτελεί το χαρακτηριστικό της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Ωστόσο, το κοινοβουλευτικό Πολίτευμα δεν είναι το μόνο πολίτευμα που ανήκει στην τυπολογία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Το Προεδρικό Πολίτευμα και το Πολίτευμα της Κυβερνώσας Βουλής εντάσσονται επίσης στο μοντέλο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Τo κοινό χαρακτηριστικό του Κοινοβουλευτικού Πολιτεύματος με τα άλλα Πολιτεύματα που εντάσσονται στο μοντέλο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι ότι η νομοθετική λειτουργία εκτελείται από ένα αντιπροσωπευτικό σώμα. Διαφοροποιείται όμως ως προς την πολιτική ευθύνη της Κυβέρνησης έναντι της Βουλής και κατ’ επέκταση έναντι του λαού μέσω των διαδικασιών διορισμού και παύσης τη Κυβέρνησης και διάλυσης της Βουλής, στις οποίες η συναίνεση της Βουλής είναι απαραίτητη. Στο Κοινοβουλευτικό Πολίτευμα η Κυβέρνηση προέρχεται από τη Βουλή και η διατήρησή της στην εξουσία εξαρτάται από τη Βουλή. Αυτά τα χαρακτηριστικά της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας αποτέλεσαν στη συζήτηση για τη σύνταξη του Συντάγματος, το βασικό επιχείρημα της μειοψηφίας υπέρ της απάλειψης του όρου Προεδρευομένη από τον χαρακτηρισμό του Πολιτεύματος αλλά και των διατάξεων που αναγνώριζαν ενισχυμένο ρόλο στον ΠτΔ όσον αφορά τον διορισμό και παύση της Κυβέρνησης και τη διάλυση της Βουλής. Γ. Δημοκρατία Δημοκρατία είναι το Πολίτευμα στο οποίο πηγή των εξουσιών είναι ο Λαός, οι οποίες (εξουσίες) ασκούνται δια εκλεγμένων αντιπροσώπων. Στη δημοκρατία ο Λαός δεν ετεροπροσδιορίζεται από άλλες δυνάμεις. Είναι ο ανώτατος φορέας της πολιτειακής εξουσίας. Στο άρθρο 1 Σ. η δημοκρατία τυποποιείται και ως βάση του Πολιτεύματος (λαϊκή κυριαρχία ως θεμέλιο του Πολιτεύματος και Λαός ως πηγή των εξουσιών) αλλά και ως στοιχείο της μορφής του Πολιτεύματος, δηλαδή της διάρθρωσης των σχέσεων μεταξύ των άμεσων οργάνων του κράτους (Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία). Θεμελιώδης διαδικαστικός κανόνας της σύγχρονης δημοκρατίας είναι η αρχή της πλειοψηφίας. Ωστόσο, χαρακτηριστικό του δημοκρατικού πολιτεύματος είναι ο αυτοκαθορισμός των ατόμων με τη συμμετοχή τους στην άσκηση κρατικής εξουσίας. Η κατοχύρωση των ατομικών ελευθεριών προστατεύει το σύνολο των πολιτών, ανεξάρτητα από το εάν ανήκει στην πλειοψηφία ή μειοψηφία διότι ο κάθε πολίτης μπορεί να έχει κάποτε διαφορετική από την κρατούσα γνώμη. Η ελευθερία πρέπει <div> <div id="_idContainer005" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 10 </div> </div> να είναι αδιαίρετη –να ανήκει σε όλους τους πολίτες στον ίδιο βαθμό– έτσι ώστε να έχει ουσιαστικό νόημα η πολιτική ισότητα. Στον βαθμό που οι ατομικές ελευθερίες εγγυώνται την ανεμπόδιστη και ανόθευτη άσκηση των πολιτικών δικαιωμάτων, προστατεύουν δηλαδή την αυθεντικότητα της πολιτικής βούλησης του λαού, θα πρέπει να διασφαλίζουν έναν ίσο βαθμό ελευθερίας για τον καθένα / καθεμία. Η διαδικαστική πτυχή της ελευθερίας έχει ως συμμετρικό της κάτοπτρο την ίση πολιτική ελευθερία. Αναγνωρίζει τη διαφωνία ως συστατικό στοιχείο των διαδικασιών λήψης απόφασης που εγγυάται ένα δημοκρατικό καθεστώς. Οι διαδικασίες πρέπει να «υπηρετούν» τη διαφωνία και την ετεροδοξία και όχι να τις καταπνίγουν. Σύμφωνα με τον Hans Kelsen, η αρχή της πλειοψηφίας είναι αλληλένδετη με την ελευθερία. Το γεγονός της γέννησής μας συνιστά τη γενέθλια πράξη της ένταξής μας σε μια ήδη υφιστάμενη έννομη τάξη, στη θεμελίωση και δημιουργία της οποίας δεν έχουμε συμμετέχει. Η αλλαγή της μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μόνο μιας δράσης που σέβεται την αρχή της πλειοψηφίας, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η αλλαγή θα είχε τον χαρακτήρα επιβολής. Η δε αρχή της πλειοψηφίας δεν μεταβάλλεται σε επιβολή στον βαθμό που διασφαλίζεται θεσμικά η δυνατότητα η μειοψηφία να γίνει πλειοψηφία. Η δυνατότητα αυτή διασφαλίζεται ουσιαστικά μόνο όταν τα δικαιώματα των μελών της μειοψηφίας διασφαλίζουν έναν βαθμό ελευθερίας ίδιο με αυτόν των μελών της πλειοψηφίας. Οι ατομικές ελευθερίες λειτουργούν λοιπόν ως εγγύηση των πολιτικών δικαιωμάτων που επιτρέπουν την εναλλαγή των πλειοψηφιών. Στις σύγχρονες δημοκρατίες η πολιτική εξουσία ασκείται στο «όνομα» ενός συλλογικού υποκειμένου, το οποίο έχει μεν συγκεκριμένη σύνθεση (η οποία εξελίσσεται δυναμικά) όχι όμως συγκεκριμένη έκφραση, καθώς οι τρόποι έκφρασης (εκλογές, δημοψηφίσματα, δικαιώματα συλλογικής δράσης, συμμετοχή στη δημόσια σφαίρα) επιτρέπουν τη λήψη αποφάσεων χωρίς οι αποφάσεις αυτές και οι πλειοψηφίες που τις στηρίζουν να θεωρούνται οριστικές και αμετάβλητες. Το στοιχείο αυτό είναι κρίσιμο για να κατανοήσουμε τον ρόλο της αρχής της πλειοψηφίας στις σύγχρονες δημοκρατίες αλλά και την εργαλειακή χρήση του από πολιτικές συσσωματώσεις οι οποίες εκφράζονται εν ονόματι της πλειοψηφίας ως αυθεντικοί εκφραστές της. Σε αυτή την περίπτωση η δυναμική φύση του λαού, η οποία καθιστά κάθε επιμέρους έκφρασή του μια ατελή (μη οριστική) απόπειρα εκπροσώπησής του, αντικαθίσταται από μια έννοια στατική που βασίζεται σε μια κτητική πρόσ- <div> <div id="_idContainer006" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 11 </div> </div> ληψη της αρχής της πλειοψηφίας. Ωστόσο, η οικειοποίηση του Συντάγματος από ένα υποσύνολο του λαού αλλάζει τη νοηματοδότηση του Συντάγματος. Εφόσον λοιπόν η σύγχρονη μορφή δημοκρατίας συνδέεται καταστατικά με την κατοχύρωση των ατομικών δικαιωμάτων, είναι δηλαδή μια φιλελεύθερη δημοκρατία, δημιουργείται το ερώτημα το οποίο απασχολεί έντονα τη σύγχρονη συνταγματική θεωρία, εάν είναι δυνατή μια μορφή αντι-φιλελεύθερης δημοκρατίας. Εάν δηλαδή μπορεί να θεωρείται δημοκρατική μια μορφή διακυβέρνησης, η οποία σέβεται μεν την αναγκαιότητα προσφυγής στον λαό ως μέθοδο για τη νομιμοποίηση των αποφάσεων που λαμβάνουν τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας, αλλά θεωρεί ότι υπό την αρχή της πλειοψηφίας πρέπει να «υποτάσσονται» και τα φιλελεύθερα στοιχεία του Πολιτεύματος. Πρόκειται δηλαδή για Πολιτεύματα τα οποία διατηρούν το διαδικαστικό στοιχείο της δημοκρατικής νομιμοποίησης, χωρίς όμως τα αντίβαρα και τους περιορισμούς που καθιστούν την αρχή της πλειοψηφίας «οριοθετημένη». Ωστόσο, τα καθεστώτα αυτά ακόμη και όταν σέβονται τη δημοκρατία ως διαδικασία παραμερίζουν εντελώς το κανονιστικό πρόταγμα που υπηρετεί η διαδικασία, δηλαδή τον πλουραλισμό και τη διαφωνία. Γι' αυτό άλλωστε, παρά την τήρηση των δημοκρατικών διαδικασιών στη λήψη των αποφάσεων, το πολιτικό και συνταγματικό τους πρόταγμα βασίζεται σε μια έννοια της αντιπροσώπευσης στην οποία ο Λαός έχει κάποιες προδεδομένες ιδιότητες που προσδιορίζουν επακριβώς όχι μόνο το υποκείμενο της αντιπροσώπευσης αλλά και το αντικείμενό της, δηλαδή τις συγκεκριμένες ιδιότητες και μόνο αυτές. Ο Λαός εκλαμβάνεται ως ένα κλειστό αυτό-αναφορικό σύνολο και όχι ως μια αναστοχαστική οντότητα. Η αλληλεξάρτηση μεταξύ διαδικασίας και κανονιστικού προτάγματος στο σύγχρονο παράδειγμα της δημοκρατίας καθιστά επίκαιρο τον προβληματισμό σχετικά με τα πιθανά μέσα άμυνας της δημοκρατίας στις αποκαλούμενες σύγχρονες απειλές. Όταν δηλαδή το κανονιστικό της πρόταγμα απειλείται από πολιτικές δυνάμεις οι οποίες έχουν κερδίσει την κοινοβουλευτική και πιθανόν και την απαιτούμενη για την αναθεώρηση του Συντάγματος πλειοψηφία μέσω δημοκρατικών εκλογών. Ο προβληματισμός αυτός αφορά πιο συγκεκριμένα το ζήτημα της «μαχόμενης» δημοκρατίας. Πρόκειται για εκείνη τη μορφή της δημοκρατίας η οποία επιλέγει να καταπολεμήσει τη «φωτιά με φωτιά». Επιλέγει δηλαδή να απαγορεύσει την πολιτική δράση των εχθρών της προληπτικά ακόμη και εάν δεν έχουν διαπράξει αξιόποινες πράξεις, επειδή η δράση τους συνιστά κίνδυνο για την ύπαρξη της. H μαχόμενη εκδοχή της δημοκρατίας βρίσκεται αντιμέτωπη με το εξής δίλημμα: Ή θα επιτρέ- <div> <div id="_idContainer007" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 12 </div> </div> ψει στους εχθρούς της να χρησιμοποιήσουν την ανοχή στη διαφορετική άποψη και τις ελεύθερες εκλογές για να καταλάβουν την εξουσία ή θα προσπαθήσει να τους εμποδίσει με τίμημα την απίσχναση θεμελιωδών αρχών της δημοκρατίας όπως είναι η τιμωρία μόνο των πράξεων και όχι του φρονήματος και η ελεύθερη συμμετοχή στις εκλογές. Το δίλημμα αυτό γίνεται εμφανές στην περίπτωση απαγόρευσης πολιτικών κομμάτων ιδίως αν αυτά εκφράζουν τη σχετική έστω πλειοψηφία του εκλογικού σώματος. Η ανάγκη απαγόρευσης ενός κόμματος που εκφράζει την πλειοψηφία στο εκλογικό σώμα είναι μια έμπρακτη απόδειξη ότι στη συγκεκριμένη πολιτεία η φιλελεύθερη δημοκρατία δεν αποτελεί μια βιώσιμη πρακτική. Είτε γιατί η πλειοψηφία δεν ενστερνίζεται τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για την ύπαρξή της, είτε γιατί για να επιβιώσει η φιλελεύθερη δημοκρατία πρέπει να απαρνηθεί τη διαδικαστική της διάσταση όπως αυτή εκφράζεται από την αρχή της πλειοψηφίας. 2. Η Λαϊκή Κυριαρχία ως θεμέλιο του Πολιτεύματος Η Λαϊκή Κυριαρχία συνδέεται άμεσα με τον Λαό ως θεμέλιο όλων των εξουσιών. Συνδέεται άμεσα επίσης με την καθολικότητα και ισότητα της ψήφου. Η διάταξη περί Λαϊκής Κυριαρχίας δεν έχει απλώς διακηρυκτικό χαρακτήρα. Αποτελεί άμεσα ισχύον δίκαιο. Το κανονιστικό περιεχόμενο της εν λόγω διάταξης είναι ότι η διαμόρφωση της πολιτικής βούλησης του Λαού πρέπει να γίνεται σε καθεστώς πολιτικής ελευθερίας και ισότητας. Ωστόσο, η έννοια της λαϊκής κυριαρχίας παρουσιάζει ορισμένα χαρακτηριστικά τα οποία επηρεάζουν βασικά στοιχεία του φιλελεύθερου δημοκρατικού υποδείγματος. Ο λαός μπορεί να είναι κυρίαρχος μόνο εφόσον έχει μια υπερ-ιστορική διάσταση, μια διάσταση η οποία συμπεριλαμβάνει και τις μελλοντικές γενιές. Επιπλέον, για να δρα ως κυρίαρχος απαιτείται μια μορφή αντιπροσώπευσης η οποία επιτρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις στο όνομά του. Τα άτομα μόνο ως μέρη ενός συνόλου και όχι ως άτομα καθαυτά μπορούν να είναι κυρίαρχος λαός. Όπως πολύ ορθά επισημαίνει ο Γιάννης Τασόπουλος «υπάρχει προφανής ένταση ανάμεσα στον ελληνικό λαό ως κυρίαρχο και στο σύνολο των Ελλήνων πολιτών, καθένας από τους οποίους είναι κατ’ ίσον ποσοστό φορεύς της λαϊκής κυριαρχίας». Η πολλαπλότητα των βουλήσεων του συλλογικού υποκειμένου που αποκαλείται λαός αντιμετωπίζεται ως μονοπρόσωπη βούληση. Υπό αυτή την έννοια η ισοπολιτεία και ισονομία αποτελούν τις βάσεις του διαδικαστικού στοιχείου της λαϊκής κυριαρχίας, η οποία στον σύγχρονο κόσμο είναι αλληλένδετη με τη δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης, καθώς επιτρέπουν την εναλλαγή μεταξύ πλειοψηφίας και μειοψηφίας. Ταυτόχρονα όμως αποτελούν πεδίο έντασης μεταξύ πλειοψηφίας και μειοψηφίας επειδή αποτελούν τη βάση για τον παραμερισμό της αρχής της πλειοψηφίας ως μεθόδου λήψης αποφάσεων σε κάποιες περιπτώσεις όπως είναι η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Η λαϊκή κυριαρχία υπό τη μορφή της δημοκρατικού Πολιτεύματος δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς την αναγνώριση της ετερότητας και του πλουραλισμού. Άλλωστε, η αρχή της πλειοψηφίας προϋποθέτει την ισότητα των εκπεφρασμένων γνωμών, καθώς εξαρτώντας τη λήψη της απόφασης αποκλειστικά από την αριθμητική υπεροχή αποκλείει οποιοδή- <div> <div id="_idContainer008" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 13 </div> </div> ποτε άλλο κριτήριο στάθμισης που βασίζεται σε ιδιότητες ξένες ως προς την αρχή της ίσης δυνατότητας του καθένα να συμβάλει στο αποτέλεσμα της απόφασης. 3. Ο Λαός και το Έθνος ως πηγή όλων των εξουσιών “Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα”. Με την παράγραφο 3 του άρθρου 1 Σ. ορίζεται ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα. Η αναφορά σε εξουσίες συμπεριλαμβάνει όλες τις εξουσίες που προβλέπει το Σύνταγμα, δηλαδή εκτός των τριών που προβλέπονται στο άρθρο 26 Σ. και της αναθεωρητικής, καθώς και της εξουσίας παραχώρησης αρμοδιοτήτων που προβλέπονται στο Σύνταγμα σε διεθνείς οργανισμούς όπως προβλέπει το άρθρο 28 παρ. 2. Ο λαός ως πηγή των εξουσιών σημαίνει ότι ύπατο θεμέλιο της εξουσίας των αντιπροσώπων είναι η ανάδειξή τους από τον λαό. Το απώτατο σημείο δημοκρατικής νομιμοποίησης της δράσης των οργάνων της πολιτείας είναι ο ίδιος ο λαός και δεν νοείται δράση αυτών των οργάνων χωρίς έστω έμμεση αναγωγή στον λαό. Στο Σύνταγμα του 1975 επανέρχεται (με μια σημαντική προσθήκη) επίσης η διατύπωση που υπήρχε στο Σύνταγμα της Τροιζήνας και στο Σύνταγμα του 1927 σχετικά με τον λόγο ύπαρξης των εξουσιών. Στο Σύνταγμα του 1975 εμφανίζεται ο λαός είναι η πηγή όλων των εξουσιών οι οποίες υπάρχουν όμως υπέρ του λαού και του έθνους. Με αυτό τον τρόπο όμως το έθνος μετατρέπεται από πηγή σε σκοπό της άσκησης των εξουσιών. Παρά την αντίθετη άποψη της νομολογίας (ΣτΕ Ολ 460/2013), η ρήτρα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δεσμεύει λειτουργικά άλλες συνταγματικές διατάξεις ωθώντας σε μια εθνοκεντρική ερμηνεία τους. Ωστόσο δεν στερείται εντελώς κανονιστικού περιεχομένου. Η ρήτρα υπέρ του έθνους έχει ως πεδίο εφαρμογής τον καθορισμό των σχέσεων μεταξύ του ελληνικού κράτους και του εκτός συνόρων ελληνισμού, εξειδικεύεται δε στην υποχρέωση μέριμνας για τους απόδημους που εμπεριέχεται στο άρθρο 108 παρ. 1 εδ. α΄ και β΄ Σ.. Η τρίτη ρήτρα που εμπεριέχεται στο άρθρο 1 παρ. 3 Σ. αφορά τον τρόπο άσκησης των εξουσιών. Σύμφωνα με τη διατύπωση της διάταξης όλες οι εξουσίες ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα. H σημασία αυτής της ρήτρας είναι ότι θέτει μια αρχή που προσδιορίζει ένα βασικό χαρακτηριστικό <div> <div id="_idContainer009" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 14 </div> </div> της συνταγματικής δημοκρατίας, στοιχείο της οποίας είναι η οριοθέτηση της εξουσίας με δεσμευτικούς κανόνες δικαίου. Η οριοθέτηση της εξουσίας σύμφωνα με δεσμευτικούς κανόνες, οι οποίοι οριοθετούν τα όρια άσκησης των εξουσιών από τα όργανα της Πολιτείας, συνδέεται καταστατικά με την έννοια του Συνταγματισμού. Η οριοθέτηση της πολιτικής εξουσίας είναι σύστοιχη με την αντι-πλειοψηφική εκδοχή της δημοκρατίας, η οποία αναγνωρίζει ως όριο της αρχής της πλειοψηφίας την προστασία της ετερότητας και του πλουραλισμού. Η ρήτρα της οριοθετημένης εξουσίας εξειδικεύεται στο Σύνταγμα με τις διατάξεις που αφορούν τον αυστηρό χαρακτήρα του ελληνικού Συντάγματος (άρθρο 110) και τον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων. Ωστόσο, η αναφορά στην ίδια διάταξη του λαού ως πηγή όλων των εξουσιών και του Συντάγματος ως ορίου άσκησης των εξουσιών θέτει το ζήτημα της θέσης του λαού στη συνταγματική δημοκρατία, καθώς ο λαός έχει τη διττή ιδιότητα να αποτελεί φορέα της συντάσσουσας (έστω και πλασματικά) εξουσίας και φορέα συντεταγμένων εξουσιών όταν λειτουργεί ως όργανο της Πολιτείας. Το κρίσιμο λοιπόν ζήτημα είναι εάν ο λαός ως συντεταγμένη εξουσία (όταν δηλαδή λειτουργεί ως όργανο της Πολιτείας) μπορεί να ενεργήσει και ως συντάσσουσα εξουσία, επειδή αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα ως η πηγή όλων των εξουσιών. Το ζήτημα αυτό ανακύπτει κυρίως στις συνταγματικές τάξεις στις οποίες η αναθεώρηση του Συντάγματος προϋποθέτει τη συμμετοχή του λαού μέσω δημοψηφίσματος. Όταν ο λαός ενεργεί ως φορέας της αναθεωρητικής λειτουργίας, ακόμη και μέσω δημοψηφίσματος, δεν παύει πάντως να λειτουργεί ως φορέας μιας συντεταγμένης εξουσίας, δηλαδή ως όργανο της Πολιτείας. Ωστόσο, σε κάποιες δικαιοταξίες η άμεση εμπλοκή του λαού στην αναθεωρητική διαδικασία εκλαμβάνεται ως ultimum κριτήριο για την αποδοχή της από τα υπόλοιπα όργανα της Πολιτείας. Μια αποδοχή που μπορεί να έχει είτε τη μορφή της συμμόρφωσης στη ρύθμιση που εμπεριέχει η αναθεωρημένη διάταξη μέσω της εφαρμογής της, είτε στην αποφυγή δικαστικού ελέγχου της επειδή τα δικαστήρια θεωρούν ότι δεν έχουν την αρμοδιότητα να ελέγξουν μια συνταγματική αλλαγή που απορρέει άμεσα από τον λαό. Στην Ελλάδα, πάντως, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1 παρ. 3, 44 παρ. 2 και 100 παρ. 2-5 Σ., προκύπτει ότι η διαδικασία του δημοψηφίσματος δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αναθεωρητική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 110 Σ., σύμφωνα με την οποία η συμμετοχή του λαού εξαντλείται στις εκλογές που μεσολαβούν μεταξύ των δύο Βουλών που επιλαμβάνονται της αναθεώρησης. Διαφορετικό ζήτημα είναι εάν είναι δυνατή η εισαγωγή του δημοψηφίσματος στην αναθεωρητική διαδικασία (αντί της παρεμβολής εκλογών και απόφασης δύο διαδοχικών Βουλών) μέσω αναθεώρησης των διατάξεων του άρθρου 110 παρ. 2-5 Σ. Κατά την ορθότερη άποψη, μια τέτοια δυνατότητα είναι εφικτή εφόσον δε θίγεται ο αυστηρός χαρακτήρας του Συντάγματος, <div> <div id="_idContainer010" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 15 </div> </div> όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 110 παρ1 Σ., δηλαδή δεν επιχειρείται μέσω της άμεσης συμμετοχής του λαού η αναθεώρηση του άρθρου 110 παρ. 1 Σ.. ΙII. Η σχέση του άρθρου 1 με άλλες συνταγματικές διατάξεις Η ανάλυση ως προς τη συστηματική ένταξη του άρθρου 1 στο Σύνταγμα επιβάλλει και την ανάλυση της σχέσης του με άλλες συνταγματικές διατάξεις, οι οποίες επηρεάζουν την εξέταση και αποτίμηση του κανονιστικού του περιεχομένου. Οι διατάξεις αυτές μπορούν να διακριθούν σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι διατάξεις που εξειδικεύουν βασικές έννοιες οι οποίες εμπεριέχονται ρητά ή υπόρρητα από τη διάταξη του άρθρου 1, όπως είναι η μορφή του Πολιτεύματος (μέρος τρίτο του Συντάγματος, κεφάλαια Β, Γ, Δ) ή η δημοκρατική αρχή. Συνεπώς, όλες οι διατάξεις οι οποίες εξειδικεύουν τις αρμοδιότητες και τους κανόνες λειτουργίας των άμεσων οργάνων του κράτους που σχετίζονται με τη μορφή του Πολιτεύματος ως Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία. Μια δεύτερη κατηγορία διατάξεων αφορούν τις διατάξεις οι οποίες αναφέρονται άμεσα σε έννοιες που εμπεριέχονται στο κανονιστικό περιεχόμενο του άρθρου 1 Σ., όπως είναι το άρθρο 110 παρ. 1 Σ. Κατά το άρθρο 110 παρ. 1 Σ., δεν επιτρέπεται η αναθεώρηση των διατάξεων που αφορούν τη μορφή και τη βάση του Πολιτεύματος. Η μορφή του πολιτεύματος ταυτίζεται με τον συνταγματικά προβλεπόμενο τρόπο ανάδειξης του αρχηγού του κράτους. Συνεπώς, δεν μπορεί να αναθεωρηθεί ο αιρετός χαρακτήρας της επιλογής του αρχηγού του κράτους. Δεν μπορεί επίσης να αναθεωρηθούν τα χαρακτηριστικά της εκλογής του αρχηγού του κράτους τα οποία καθιστούν το Πολίτευμα Προεδρευομένη και όχι Προεδρική ή ημι-προεδρική Δημοκρατία. Επίσης, δεν μπορούν να αναθεωρηθούν τα χαρακτηριστικά του πολιτεύματος που παραπέμπουν στον κοινοβουλευτικό χαρακτήρα του αντιπροσωπευτικού συστήματος διακυβέρνησης που κατοχυρώνει το ελληνικό Σύνταγμα. Δεν επιτρέπεται δηλαδή να αντικατασταθεί η κοινοβουλευτική δημοκρατία με το Πολίτευμα της κυβερνώσας Βουλής ακόμη και εάν το τελευταίο εμπίπτει στα αντιπροσωπευτικά συστήματα διακυβέρνησης. Ούτε θα μπορούσαν να αναθεωρηθούν οι διατάξεις που προσδιορίζουν τα ειδικότερα στοιχεία της κοινοβουλευτικής αρχής, όπως είναι η εξάρτηση της Κυβέρνησης από την εμπιστοσύνη της Βουλής ή η δυνατότητα κοινοβουλευτικού ελέγχου της Κυβέρνησης. Όσον αφορά τη βάση του Πολιτεύματος, παγίως η συνταγματική θεωρία δέχεται ότι εντοπίζεται στη δημοκρατική μορφή του Πολιτεύματος. Συνεπώς, δεν μπορούν να αναθεωρηθούν οι διατάξεις που προσδιορίζουν τον λαό ως ύπατο θεμέλιο του Πολιτεύματος όπως είναι η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 2 Σ. και η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 3 εδ. α΄. Στον βαθμό δε που η δημοκρατική μορφή του πολιτεύματος υλοποιείται πρωταρχικά μέσω της αντιπροσωπευτικής αρχής, δεν θα μπορούσε να αντικατασταθεί το υπάρχον σύστημα νομοθέτησης από ένα άλλο ακόμη και εάν ήταν ένα σύστημα που έχει δημοκρατική νομιμοποίηση (π.χ. υποκατάσταση της Βουλής με ένα σύστημα νομοθέτησης <div> <div id="_idContainer011" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 16 </div> </div> μέσω λαϊκής πρωτοβουλίας και δημοψηφισμάτων). Ούτε θα μπορούσε να καταργηθεί η διαμεσολάβηση των κομμάτων στην εκλογή των αντιπροσώπων και να αντικατασταθεί από ένα σύστημα εκλογής ανεξάρτητων υποψηφίων χωρίς κομματική ένταξη, καθώς η αντιπροσωπευτική δημοκρατία λειτουργεί δια του θεσμού των κομμάτων. Ο πρωταρχικός χαρακτήρας της Βουλής στο αντιπροσωπευτικό σύστημα επιβάλλει επίσης τη μη αναθεώρηση των διατάξεων που επιβεβαιώνουν αυτό τον χαρακτήρα, όπως είναι η διάταξη περί οργανωτικής αυτονομίας της Βουλής (άρθρο 65 Σ.). Τέλος, θα μπορούσαν να αναφερθούν και άλλες δύο διατάξεις του ελληνικού Συντάγματος, οι οποίες αν και δε συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το άρθρο 1 Σ. αναδεικνύουν τη σημασία του για τη συνταγματική οργάνωση της Ελληνικής Πολιτείας. Πρόκειται για διατάξεις οι οποίες μαζί με το άρθρο 110 Σ. και το άρθρο 1 παρ. 3 Σ. συνιστούν ένα πλέγμα γενικών εγγυήσεων τηρήσεως του Συντάγματος. Πρόκειται για το πλέγμα των διατάξεων του άρθρου 120 Σ. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το δικαίωμα αντίστασης ανεξάρτητα από το εάν το εκλάβουμε ως ατομικό δικαίωμα, συλλογικό δικαίωμα του ελληνικού λαού ή εξουσία του λαού δεν παύει να ασκείται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1 παρ. 3 εδ. γ του Συντάγματος, η οποία ορίζει ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό, ασκούνται όμως όπως ορίζει το Σύνταγμα. Συνεπώς, είτε ως δικαίωμα είτε ως εξουσία μπορεί να ασκηθεί μόνο υπό τις προϋποθέσεις που θέτει το ίδιο το άρθρο 120 παρ. 4 Σ. Αποσκοπεί δε στη διατήρηση της υφιστάμενης συνταγματικής τάξης ως συντεταγμένης δηλαδή οριοθετημένης εξουσίας και όχι στην ανατροπή της. Πρόκειται για ένα «συντηρητικό» δικαίωμα. Στον βαθμό επίσης που ο λαός αναγορεύεται σε ύπατο εγγυητή της συνταγματικής νομιμότητας, δηλαδή σε εγγυητή της δυνατότητάς του να είναι πολιτικά αυτεξούσιος, μπορούμε να εντοπίσουμε μια σύνδεση μεταξύ του άρθρου 1 παρ. 2 Σ., η οποία ορίζει ότι θεμέλιο του Πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία και του άρθρου 120 παρ. 4. Τέλος, το άρθρο 1 παρ. 3 εδ. α΄ Σ., το οποίο ορίζει ότι η πηγή όλων των εξουσιών είναι ο λαός συνδέεται με το άρθρο 120 παρ. 4 Σ. υπό την εξής έννοια. Η αναφορά στον λαό ως πηγή όλων των εξουσιών είναι μια επιτελεστική εκφορά που αποσκοπεί να συγκροτήσει αναδρομικά το συντακτικό υποκείμενο, δηλαδή τον φορέα της συντακτικής εξουσίας. Η εξουσία σύνταξης ενός Συντάγματος μεταπίπτει από πραγματικό γεγονός σε πράξη σύνταξης της πολιτείας μέσω μιας διακήρυξης με την οποία τα υποκείμενα σύνταξης του Συντάγματος αποκτούν την ιδιότητα του φορέα της συντακτικής εξουσίας. Στο ελληνικό Σύνταγμα η αναγνώριση του λαού ως πηγή όλων των εξουσιών επιτελεί αυτό τον ρόλο. Η αναφορά δε στον λαό ως θεματοφύλακα του Συντάγματος στο άρθρο 120 παρ. 4, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 παρ. 3 εδ. α΄ του Συντάγματος, σημαίνει ότι το δικαίωμα αντίστασης μπορεί να ιδωθεί και υπό το πρίσμα μιας μορφής «αποτρεπτικής» συντακτικής εξουσίας, υπό την έννοια της «αμυντικής» υπεράσπισης της συντακτικής εξουσίας που δημιούργησε το υφιστάμενο Σύνταγμα. <div> <div id="_idContainer012" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 17 </div> </div> IV. Νομολογία Η νομολογία η οποία αφορά άμεσα το άρθρο 1 Σ. ως θεμέλιο της δικανικής κρίσης δεν είναι εκτεταμένη. Η πρώτη κατηγορία υποθέσεων αφορά τη σύσταση των φιλοβασιλικών σωματείων. Τα ελληνικά δικαστήρια με μια σειρά από αποφάσεις έκριναν ότι η σύσταση φιλοβασιλικών σωματείων αντίκειται στο Σύνταγμα επικαλούμενα, εκτός των διατάξεων των άρθρων 1 και 110 Σ., και τις διατάξεις του άρθρου 120 παρ. 2, 3 και 4 Σ. Σύμφωνα με το σκεπτικό των αποφάσεων από το πλέγμα των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι το ελληνικό Σύνταγμα κατοχυρώνει το Πολίτευμα της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτική Δημοκρατίας και άρα δεν είναι δυνατή η σύσταση σωματείων που έχουν ως σκοπό την αλλαγή του Πολιτεύματος. Αντιμετωπίζουν δηλαδή το άρθρο 1 Σ. ως μια πηγή περιορισμών του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι, το οποίο κατοχυρώνεται στο άρθρο 12 Σ., αγνοώντας τη νομική φύση του σχετικού δικαιώματος ως ατομικού δικαιώματος συλλογικής δράσης, δηλαδή ενός δικαιώματος το οποίο κατοχυρώνει για τους φορείς του μια σφαίρα ελεύθερης από κρατικές παρεμβάσεις δράσης, στον βαθμό που δεν προβαίνουν σε πράξεις κατάλυσης του Συντάγματος, όπως απαιτεί το άρθρο 120 παρ. 3 και 4 Σ.. Μια άλλη σημαντική υπόθεση είναι η ΣτΕ Ολ 460/2013. Σύμφωνα με την πλειοψηφούσα γνώμη σε αυτή την απόφαση, από τη διάταξη του άρθρου 1 παρ. 3 Σ., προκύπτει ότι το ελληνικό κράτος ιδρύθηκε ως εθνικό κράτος με ορισμένο πολιτιστικό υπόβαθρο. Συνεπώς, εάν ο νομοθέτης δεν λαμβάνει υπόψη του αυτά τα στοιχεία κατά τον καθορισμό των στοιχείων απονομής ιθαγένειας σε αλλοδαπούς, επεμβαίνει αυθαίρετα στη σύνθεση του λαού, δηλαδή στη σύνθεση του ανώτατου οργάνου της πολιτείας (σκ. 6). Συνεπώς, η συγκεκριμένη ερμηνεία του άρθρου 1 παρ. 3 επιβάλλει και μια συγκεκριμένη ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης του άρθρου 4 παρ. 3 εδ. α΄ Σ., η οποία ορίζει ότι ο προσδιορισμός των κριτηρίων της ιθαγένειας εμπίπτει στην αρμοδιότητα του νομοθέτη χωρίς να ορίζει η ίδια η διάταξη τα κριτήρια. Συνεπώς, κατά την πλειοψηφία, εάν ο νόμος χρησιμοποιεί απλώς τυπικά κριτήρια για την απονομή της ιθαγένειας τα οποία δεν παραπέμπουν στα ουσιαστικά κριτήρια συμμετοχής σε μια πολιτική κοινότητα με συγκεκριμένη εθνική ιδιοπροσωπία δεν είναι σύμφωνος με το Σύνταγμα (σκ. 10). Αντίθετα, η μειοψηφούσα γνώμη εκκινεί από τη διαπίστωση ότι ο νομικός δεσμός της ιθαγένειας αφορά τη σχέση ενός ατόμου με το κράτος και όχι το έθνος. Με αναγωγή επίσης στη συνταγματική ιστορία των σχετικών με την ιθαγένεια διατάξεων των ελληνικών Συνταγμάτων κρίνει ότι οι έννοιες του έθνους και του λαού είναι διακριτές. Για τον λόγο αυτό ο έλεγχος συνταγματικότητας των επιλογών του νομοθέτη πρέπει να είναι οριακός, να περιορίζεται δηλαδή στην εξακρίβωση μόνο πρόδηλων σφαλμάτων, διότι αλλιώς ο δικαστής θα υποκαθιστούσε τον νομοθέτη (σκ. 6). Με βάση αυτό το σκεπτικό η μειοψηφία έκρινε ότι ένας νόμος ο οποίος θέτει τυπικά κριτήρια απονομής της ελληνικής ιθαγένειας σε αλλοδαπούς δεν είναι αντίθετος στο Σύνταγμα εφόσον δεν πάσχει από πρόδηλα σφάλματα (σκ. 10). Όσον αφορά δε, το ζήτημα της ευχέρειας ή μη του νομοθέτη να επιτρέψει στους αλλοδαπούς τρίτων χωρών να ψηφίζουν στις εκλογές για τους ΟΤΑ, η πλειοψηφούσα γνώμη έκρινε ότι ο λαός ως ανώτατο όργανο του κράτους συντίθεται μόνο από Έλληνες πολίτες και, συνεπώς, ένας νόμος που χορηγεί σχετικό δικαίωμα σε αλλοδαπούς τρίτων χωρών είναι αντισυνταγματικός (σκ. 12, 13, 14). Αντίθετα, η μειοψηφούσα γνώμη έκρινε ότι από τη συνδυαστική ερμηνεία των άρθρων 51 παρ. 3 Σ. και <div> <div id="_idContainer013" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 18 </div> </div> 102 παρ. 2 εδ. β΄, προκύπτει ότι η κτήση της ελληνικής ιθαγένειας ως προϋπόθεση για την αναγνώριση εκλογικών δικαιωμάτων υφίσταται μόνο για τις βουλευτικές εκλογές (σκέψεις 12, 13, 14). V. Καταληκτικές Παρατηρήσεις Το άρθρο 1 Σ. ορίζει τη μορφή του Πολιτεύματος, τις οργανωτικές βάσεις του Πολιτεύματος και τις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος. Όπως έχει ήδη αναλυθεί, όλες οι διατάξεις του άρθρου 1 έχουν κανονιστική αυτοτέλεια και αναπτύσσουν αυτόνομα το κανονιστικό τους περιεχόμενο, λειτουργούν δε επικουρικά και ως ερμηνευτικές αρχές για τις επιμέρους συνταγματικές διατάξεις που εξειδικεύουν το περιεχόμενό τους. Όσον αφορά το κανονιστικό περιεχόμενο του άρθρου 1 Σ., ένα ζήτημα το οποίο απασχόλησε έντονα τη συνταγματική θεωρία τα τελευταία χρόνια είναι εάν οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο σύστημα διακυβέρνησης οδήγησαν σε αλλοιώσεις του Πολιτεύματος. Μια πρώτη αποτίμηση είναι ότι ειδικά όσον αφορά τη δικαιοπαραγωγική διαδικασία, αυτή επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από εξωγενείς παρεμβάσεις καθώς τα Μνημόνια προσδιόριζαν τη ρυθμιστέα ύλη των νομοσχεδίων. Επηρέασαν δηλαδή την ελευθερία της Βουλής να νομοθετεί εντός των ορίων που θέτει το Σύνταγμα, η οποία αποτελεί καταστατική συνθήκη της πρωταρχικής θέσης που έχει η Βουλή στο Πολίτευμα. Βέβαια, όπως ορθά επισημαίνεται, η προσαρμογή αυτή της νομοπαραγωγικής διαδικασίας έγινε σύμφωνα με τους κανόνες του ελληνικού Συντάγματος. Ο νομοθέτης χρησιμοποίησε πρακτικές που προβλέπονται ως δυνατότητα στο Ελληνικό Σύνταγμα, όπως είναι οι ΠΝΠ και η κοινοβουλευτική διαδικασία του κατεπείγοντος. Οι πρακτικές αυτές όμως δεν χρησιμοποιήθηκαν ως εξαιρέσεις στην κανονική διαδικασία, όπως προβλέπεται, αλλά έγιναν ο κανόνας για κάποια χρόνια. Το ζήτημα καταρχάς φαίνεται να είναι ποσοτικό και όχι ποιοτικής μεταβολής. Ωστόσο, αν αναλογιστούμε το παράδοξο του Ευβουλίδη, γνωστού ως το σόφισμα του σωρείτη, η ποσότητα επηρεάζει την ποιότητα. Όπως προκύπτει από τις σύγχρονες εξελίξεις σε αρκετές χώρες, η διολίσθηση προς μια ανελεύθερη μορφή δημοκρατίας είναι το αποτέλεσμα σταδιακών συνταγματικών αλλαγών που δρουν σωρευτικά. Απαιτείται λοιπόν περαιτέρω εμπειρική έρευνα για να αποκτήσουμε μια εικόνα των αλλαγών αυτών και του αποτυπώματος που έχουν αφήσει στη λειτουργία του Πολιτεύματος. <hr class="HorizontalRule-1"> <div class="footnotes"> <div class="footnote"> 1 . Ακόμη και εάν ο αρχηγός του κράτους δεν είναι αιρετός ένα πολίτευμα μπορεί να είναι δημοκρατικό. Τα ελληνικά Συντάγματα από το 1864 και μετά κατοχυρώνουν το δημοκρατικό πολίτευμα υπό την έννοια ότι πηγή των εξουσιών είναι ο λαός ακόμη και εάν το σύστημα διακυβέρνησης δεν προέβλεπε την άμεση εξάρτηση της Κυβέρνησης από ένα αντιπροσωπευτικό σώμα. Είναι ενδεικτικό ότι το Σύνταγμα του 1864 το οποίο δεν κατοχυρώνει την αρχή της δεδηλωμένης (κατοχυρώθηκε ως συνθήκη του πολιτεύματος το 1875), περιέχει διατάξεις οι οποίες καθιστούν σαφές ότι ο Μονάρχης δεν αποτελεί το θεμέλιο των εξουσιών που κατοχυρώνει το Σύνταγμα, καθώς ο Μονάρχης δε συμμετέχει στην αναθεωρητική διαδικασία, το τεκμήριο αρμοδιότητας ισχύει υπέρ του λαού και όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το έθνος (άρθρα 107, 44, 21). Σύμφωνα με τον Δημήτρη Τσάτσο, η μορφή του δημοκρατικού πολιτεύματος έως το Σύνταγμα του 1975 εμφανίστηκε με τρεις διαφορετικές εκδοχές α) Βασιλευομένη αντιπροσωπευτική δημοκρατία (Σύνταγμα 1864), β) Προεδρευομένη αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία (Σύνταγμα 1927), γ) Βασιλευομένη αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία (Σύνταγμα 1952, καθώς με ρητή διάταξη, το άρθρο 78, κατοχύρωνε την κοινοβουλευτική αρχή). Δ. Τσάτσος, Συνταγματικό Δίκαιο τ. Α, 1994, σελ. 153-154. <div id="_idContainer000" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 19 </div> </div> 2 1. Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας. 2. Η Ελλάδα, ακολουθώντας τους γενικά αναγνωρισμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου, επιδιώκει την εμπέδωση της ειρήνης, της δικαιοσύνης, καθώς και την ανάπτυξη των φιλικών σχέσεων μεταξύ των λαών και των κρατών. ΕΙΔΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ανθόπουλος Χ., Πόλεμος και Ειρήνη στο ελληνικό Σύνταγμα, διαθέσιμο σε: www.constitutionalism.gr· Αντωνίου Θ., Ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου ως αρχή και δικαίωμα στο Σύνταγμα του 1975, 2010· Βιδάλης Τ., Κανονιστικές συνέπειες της αρχής της αξίας του ανθρώπου, με αφορμή τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, σε: Τιμητικός Τόμος για τα 75 χρόνια του Συμβουλίου της Επικρατείας, 2004· Δαγτόγλου Π., Ατομικά δικαιώματα, 4η έκδ., 2012· Δαρέλλη Δ., Η αξία του ανθρώπου, σε: Σ. Βλαχόπουλος (επιμ.), Θεμελιώδη δικαιώματα, 2017· Ζιάμου Θ., Άρθρο 2, σε: Φ. Σπυρόπουλος/Ξ. Κοντιάδης/Χ. Ανθόπουλος/Γ. Γεραπετρίτης (επιμ.), Σύνταγμα. Κατ’ άρθρο ερμηνεία, 2017· Ζώρας Κ., Η συνταγματική αρχή του σεβασμού και της προστασίας της ανθρωπίνης αξιοπρεπείας κατά το γερμανικόν ομοσπονδιακόν Σύνταγμα, ΤοΣ 1978· Κασιμάτης Γ., Η απόφαση 40/1998 της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, ΝοΒ 1999· Κρουσταλάκης Ε., Η προσωπική κράτηση με το πρίσμα της συνταγματικής αρχής του σεβασμού και της προστασίας της αξίας του ανθρώπου, Δ 1987· Ο ίδιος, Η αξία του ανθρώπου: Το ζητούμενο στην εφαρμογή του ποινικού δικαίου, σε: Τιμητικός Τόμος Ιωάννη Μανωλεδάκη, Τόμος Ι, 2005· Μαργαρίτης Λ., Ανθρώπινη αξιοπρέπεια, Υπεράσπιση 1996· Κωνσταντινίδης Κ., Ποινικό δίκαιο και ανθρώπινη αξιοπρέπεια, 1987· Μανωλεδάκης Ι./Prittwitz C., Η ποινική προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας (Ελληνογερμανικό συμπόσιο, 1995), 1997· Παναγοπούλου - Κουτνατζή Φ., Περί της αξίας της ανθρώπινης αξίας, ΕφημΔΔ 2010· Παραράς Π., Σύνταγμα Ι (άρθρα 1-4), 2010· Παυλόπουλος Π., Η αξία του ανθρώπου ως θεμέλιο του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα του συντάγματος. Οι θεσμικές επιπτώσεις στο πεδίο της βιοηθικής, 2019· Ο ίδιος, Η αξία του Ανθρώπου και ο Ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας του Συντάγματος, ΔτΑ 2021· Σπυρόπουλος Φ., Συνταγματικό δίκαιο, 2η έκδ., 2020· Τσεβρένης Β., Ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η λειτουργική αξιοποίηση της ρυθμιστικής εμβέλειας στο νομικό συλλογισμό, 2012· Χριστοφορίδου Σ., Η συνταγματική προστασία της αξιοπρεπούς διαβίωσης. Ως εγγύηση ελευθερίας και ως υποχρέωση του Κράτους πέρα από τη φιλανθρωπία, 2021· Η ίδια, Οι διαστάσεις της αξιοπρεπούς διαβίωσης, ΤοΣ 1/2021· Χρυσόγονος Κ., Συνταγματικό δίκαιο, 2η έκδ. (με τη συνδρομή Σ.-Ι. Κουτνατζή), 2014· Χρυσόγονος Κ./Βλαχόπουλος Σ., Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, 4η έκδ., 2017· Häberle P., Έννοια και περιεχόμενο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κατά το γερμανικό και το ελληνικό Σύνταγμα, ΤοΣ 1982· Drossos Υ., To Die for and in Constitutional Elegance or Terror, Dignity and Instrumentalization of Human Death. A comment on the decision 1 BvR 357/05 (15th February 2006) of the German Federal Constitutional Court, σε: Human rights in times of illiberal democracies / Ανθρώπινα δικαιώματα σε καιρούς ανελεύθερων δημοκρατιών, Liber Amicorum in Memoriam of Stavros Tsakyrakis, Τιμητικός Τόμος Σταύρου Τσακυράκη, 2020. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Ι. Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 2. Οι λοιπές συνταγματικές διατάξεις για την ανθρώπινη αξία 3. Η εννοιολογική οριοθέτηση της αρχής της ανθρώπινης αξίας 4. Οι συγκεκριμένες εφαρμογές της αρχής της ανθρώπινης αξίας ΙΙ. Ο διεθνής προσανατολισμός της Χώρας <div> <div id="_idContainer001" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 20 </div> </div> Ι. Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου που κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 παρ. 1 Σ. δεν αποτελεί απλώς μια συνταγματική αρχή που συνδέεται με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αποτελεί την «πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας», συνιστά την καταστατική αρχή του Πολιτεύματός μας και διατρέχει την άσκηση όλων των κρατικών λειτουργιών, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και τον αξιακό προσανατολισμό της έννομης τάξης μας. Γι’ αυτόν τον λόγο, η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 Σ. κατέλαβε ιδιαίτερη θέση στην «αρχιτεκτονική» του συνταγματικού κειμένου και τοποθετήθηκε από τον συντακτικό νομοθέτη στο Μέρος Πρώτο («Βασικές διατάξεις») και, μάλιστα, στο Τμήμα Α’ που προσδιορίζει τη μορφή του Πολιτεύματος αμέσως μετά την Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία και την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Σε αντίθεση με ό,τι θα μπορούσε να υποθέσει κανείς δεδομένου και του φιλοσοφικού υποβάθρου της, ο σεβασμός και προστασία της ανθρώπινης αξίας εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα στον χώρο των συνταγματικών κειμένων και ιδεών. Αποτελεί ουσιαστικά την «απάντηση» του παγκόσμιου νομικού πολιτισμού στις οδυνηρές εμπειρίες του ναζιστικού καθεστώτος και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αποσκοπώντας στην αποφυγή της εργαλειοποίησης του ανθρώπου και στην απόλυτη και ανεξαίρετη προστασία του πυρήνα της ανθρώπινης προσωπικότητας. Αυτό που έχει πάντως ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι η αρχή της ανθρώπινης αξίας αποκτά διαφορετικό περιεχόμενο και προσανατολισμό, ανάλογα με το βασικό διακύβευμα της κάθε εποχής. Έτσι, η αρχή της ανθρώπινης αξίας αρχικά ήταν περισσότερο προσανατολισμένη στην απαγόρευση των βασανιστηρίων και στην απαγόρευση χρησιμοποίησης του ανθρώπου ως μέσου για την επίτευξη κάποιου σκοπού υπό την καντιανή έννοια του όρου. Στη συνέχεια, τη δεκαετία του 1990 η ανθρώπινη αξία αποτέλεσε το ανάχωμα στους κινδύνους από τις ραγδαίες βιοϊατρικές εξελίξεις (π.χ. επέμβαση στο ανθρώπινο γονιδίωμα, αναπαραγωγική ανθρώπινη κλωνοποίηση). Από το 2010 και μετά, η ανθρώπινη αξία χρησιμοποιήθηκε ερμηνευτικά για την κατοχύρωση ενός minimum αξιοπρεπούς διαβίωσης απέναντι στα περιοριστικά μέτρα (κυρίως περικοπή μισθών και συντάξεων) που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της οξείας δημοσιονομικής κρίσης. Η πορεία αυτή της συνταγματικής αρχής της ανθρώπινης αξίας επιβεβαιώνει την ιστορικότητα του συνταγματικού δικαίου, υπό την έννοια της μεταβλητότητάς του στο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο της κάθε εποχής. Σε επίπεδο ενωσιακού δικαίου, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια κατοχυρώνεται ήδη στο άρθρο 1 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΧΘΔΕΕ), όπου ορίζεται εμφατικά <div> <div id="_idContainer002" class="Basic-Text-Frame"> Σελ. 21 </div> </div> ότι «είναι απαραβίαστη. Πρέπει να είναι σεβαστή και να προστατεύεται». Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) απαγορεύει απολύτως τα βασανιστήρια και κάθε απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση (άρθρο 3). Αν και στην ΕΣΔΑ δεν υφίσταται γενικότερη ρητή διάταξη για την προστασία της ανθρώπινης αξίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) δέχεται ότι η ουσία της Σύμβασης έγκειται στον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ελευθερίας. 2. Οι λοιπές συνταγματικές διατάξεις για την ανθρώπινη αξία Όπως προαναφέρθηκε, η υποχρέωση σεβασμού και προστασίας της ανθρώπινης αξίας κατ’ άρθρο 2 παρ. 1 Σ. διαπνέουν το σύνολο της συνταγματικής και γενικότερα της έννομης τάξης μας. Παρόλα ταύτα, ο συντακτικός και ο αναθεωρητικός νομοθέτης θεώρησαν σκόπιμο να τονίσουν ρητώς την ανθρώπινη αξία και σε ειδικότερες συνταγματικές διατάξεις. Έτσι, η «αρχετυπική» έκφανση της ανθρώπινης αξίας ως απαγόρευση των βασανιστηρίων αποτυπώνεται στο άρθρο 7 παρ. 2 Σ., όπου ορίζεται ότι τα «βασανιστήρια, οποιαδήποτε σωματική κάκωση, βλάβη υγείας, ή άσκηση ψυχολογικής βίας, καθώς και κάθε άλλη προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας απαγορεύονται και τιμωρούνται, όπως νόμος ορίζει». Σε σχέση δε με την οικονομική ελευθερία, το άρθρο 106 παρ. 2 Σ. ορίζει ότι η «ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας …». Στη συνέχεια, η ανάπτυξη της ραδιοτηλεόρασης οδήγησε τον αναθεωρητικό νομοθέτη του 2001 στη ρητή μνεία της υποχρέωσης σεβασμού της ανθρώπινης αξίας από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα με αντίστοιχη υποχρέωση ελέγχου από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης: «Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους … έχει ως σκοπό … το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου» (άρθρο 15 παρ. 2 Σ). Τέλος, η οικονομική κρίση μετά το 2010 και τα περιοριστικά μέτρα που έπληξαν μεγάλες κατηγορίες πληθυσμού, οδήγησαν τον αναθεωρητικό νομοθέτη του 2019 στη ρητή κατοχύρωση της αξιοπρεπούς διαβίωσης: «Το Κράτος μεριμνά για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, όπως νόμος ορίζει» (άρθρο 21 παρ. 1 εδ. β΄ Σ.). 3. Η εννοιολογική οριοθέτηση της αρχής της ανθρώπινης αξίας Η έννοια της ανθρώπινης αξίας πολύ δύσκολα μπορεί να οριοθετηθεί με πληρότητα. Κάθε προσπάθεια ορισμού της είναι «καταδικασμένη» να περιλαμβάνει ορισμένες μόνον εκφάνσεις της ανθρώπινης αξίας. Αυτό ισχύει τόσο για την καντιανή προσέγγιση που συνεπάγεται την απαγόρευση χρησιμοποίησης του ανθρώπου ως μέσου για την επίτευξη ορισμένων σκοπών, όσο και για την αντίληψη της αξίας του ανθρώπου ως του απαραβίαστου πυρήνα της ανθρώπινης προσωπικότητας. Άλλωστε, και όπως επισημάνθηκε ήδη ανωτέρω, η ανθρώπινη αξία αποκτά νέους εννοιολογικούς χρωματισμούς και μεταβάλλει προσανατολισμούς ανάλογα με την εκάστοτε ιστορική συγκυρία. </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <section class="amsearch-overlay-block" data-bind=" scope: 'index = amsearch_overlay_section', mageInit: { 'Magento_Ui/js/core/app': { components: { 'amsearch_overlay_section': { component: 'Amasty_Xsearch/js/components/overlay' } } } }"> <div class="amsearch-overlay" data-bind=" event: { click: hide }, afterRender: initNode"> </div> </section> </div></div></main><div class="page-bottom"><div class="content"><div class="back2top"> <div class="b-icon">↑</div> <div class="b-text">Back to Top</div> </div></div><div class="container">  <div class="product-slider-book product-slider normal-block remove-border-product"> <div class="block bottom-product-slider nav-style-1 nav-top"> <div class="block-title"> Σχετικές Εκδόσεις </div> <div class="block-content content" aria-labelledby="block-related-heading"> <div class="products-grid products-related"> <div data-owl="owl-slider" data-autoplay="false" data-nav="true" data-dots="false" data-margin="25" data-screen0="1" data-screen481="2" data-margin481="20" data-screen768="3" data-margin768="15" data-screen992="4" data-margin992="10" data-screen1200="4" data-margin1200="20" data-screen1441="5" data-margin1441="20" data-screen1681="5" data-margin1681="20" data-screen1920="6" data-margin1920="20" data-autoplayhoverpause="true" data-loop="false" data-center="false" data-stagepadding="10" data-mousedrag="true" data-touchdrag="true" > <div class="owl-carousel owl-theme products list items product-items"> <div class="item product product-item"> <div class="product-item-info" data-container="product-grid"> <div class="image-product">  <a href="https://www.nb.org/syntagmatiki-anatheorisi-2019.html" class="product photo product-item-photo"> <div class="image-product-margin"> <img class="product-image-photo " src="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/ecf682ad85db93deb9f957cb6107348c/s/y/syntagmatikh-anathewrhsh-_-stylianidis_site.jpg" loading="lazy" width="177" height="250" alt="ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ 2019"/> <style>/** .product-image-container-58059 { width: 177px; } */ .product-image-container-58059 span.product-image-wrapper { padding-bottom: 141.24293785311%; }</style> </div> </a>  <div class="product-labels product-labels-nb product-labels-top"> <div class="product-label free-label">Free</div> </div> </div> <div class="product details product-item-details"> <a class="product-item-link" title="ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ 2019" href="https://www.nb.org/syntagmatiki-anatheorisi-2019.html"> ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ 2019</a> <div class="book-edition"> Έκδοση 2020 </div> <div style="display:none;" class="price-box price-final_price" data-role="priceBox" data-product-id="67382" data-price-box="product-id-67382"> Από 115,00 € Έως 115,00 € </div> <div class="product-item-inner"> <div class="product-item-actions"> <div class="actions-primary"> <button class="action tocart primary" data-mage-init='{"redirectUrl":{"url":"https://www.nb.org/checkout/cart/add/uenc/aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw%2C/product/58059/"}}' type="button" title="Προσθήκη στο Καλάθι"> Προσθήκη στο Καλάθι </button> </div> <div class="actions-secondary" data-role="add-to-links"> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="item product product-item"> <div class="product-item-info" data-container="product-grid"> <div class="image-product">  <a href="https://www.nb.org/eisigiseis-syntagmatikou-dikaiou.html" class="product photo product-item-photo"> <div class="image-product-margin"> <img class="product-image-photo " src="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/ecf682ad85db93deb9f957cb6107348c/b/a/banner_eisigiseis_syntagmatikou_dikaiou_chrisanthakis_512x725.jpg" loading="lazy" width="177" height="250" alt="ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ"/> <style>/** .product-image-container-62764 { width: 177px; } */ .product-image-container-62764 span.product-image-wrapper { padding-bottom: 141.24293785311%; }</style> </div> </a>  <div class="product-labels product-labels-nb product-labels-top"> <div class="product-label free-label">Free</div> </div> </div> <div class="product details product-item-details"> <a class="product-item-link" title="ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ" href="https://www.nb.org/eisigiseis-syntagmatikou-dikaiou.html"> ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ</a> <div class="book-edition"> Έκδοση 2η 2020 </div> <div style="display:none;" class="price-box price-final_price" data-role="priceBox" data-product-id="67382" data-price-box="product-id-67382"> Από 115,00 € Έως 115,00 € </div> <div class="product-item-inner"> <div class="product-item-actions"> <div class="actions-primary"> <button class="action tocart primary" data-mage-init='{"redirectUrl":{"url":"https://www.nb.org/eisigiseis-syntagmatikou-dikaiou.html?options=cart"}}' type="button" title="Προσθήκη στο Καλάθι"> Προσθήκη στο Καλάθι </button> </div> <div class="actions-secondary" data-role="add-to-links"> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="item product product-item"> <div class="product-item-info" data-container="product-grid"> <div class="image-product">  <a href="https://www.nb.org/sygchronos-eyropaikos-syntagmatismos.html" class="product photo product-item-photo"> <div class="image-product-margin"> <img class="product-image-photo " src="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/ecf682ad85db93deb9f957cb6107348c/s/t/stafos_512x725.jpg" loading="lazy" width="177" height="250" alt="ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΣΜΟΣ"/> <style>/** .product-image-container-64289 { width: 177px; } */ .product-image-container-64289 span.product-image-wrapper { padding-bottom: 141.24293785311%; }</style> </div> </a>  <div class="product-labels product-labels-nb product-labels-top"> <div class="product-label free-label">Free</div> </div> </div> <div class="product details product-item-details"> <a class="product-item-link" title="ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΣΜΟΣ" href="https://www.nb.org/sygchronos-eyropaikos-syntagmatismos.html"> ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΣΜΟΣ</a> <div class="book-edition"> Έκδοση 2022 </div> <div style="display:none;" class="price-box price-final_price" data-role="priceBox" data-product-id="67382" data-price-box="product-id-67382"> Από 115,00 € Έως 115,00 € </div> <div class="product-item-inner"> <div class="product-item-actions"> <div class="actions-primary"> <button class="action tocart primary" data-mage-init='{"redirectUrl":{"url":"https://www.nb.org/sygchronos-eyropaikos-syntagmatismos.html?options=cart"}}' type="button" title="Προσθήκη στο Καλάθι"> Προσθήκη στο Καλάθι </button> </div> <div class="actions-secondary" data-role="add-to-links"> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="item product product-item"> <div class="product-item-info" data-container="product-grid"> <div class="image-product">  <a href="https://www.nb.org/themeliodi-dikaiomata-v2.html" class="product photo product-item-photo"> <div class="image-product-margin"> <img class="product-image-photo " src="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/ecf682ad85db93deb9f957cb6107348c/t/h/themeliodi-dikaiomata_blaxopoulos_2h-ekdosi_512x725_a.jpg" loading="lazy" width="177" height="250" alt="ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ"/> <style>/** .product-image-container-65179 { width: 177px; } */ .product-image-container-65179 span.product-image-wrapper { padding-bottom: 141.24293785311%; }</style> </div> </a>  <div class="product-labels product-labels-nb product-labels-top"> <div class="product-label free-label">Free</div> </div> </div> <div class="product details product-item-details"> <a class="product-item-link" title="ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ" href="https://www.nb.org/themeliodi-dikaiomata-v2.html"> ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ</a> <div class="book-edition"> Έκδοση 2η 2022 </div> <div style="display:none;" class="price-box price-final_price" data-role="priceBox" data-product-id="67382" data-price-box="product-id-67382"> Από 115,00 € Έως 115,00 € </div> <div class="product-item-inner"> <div class="product-item-actions"> <div class="actions-primary"> <button class="action tocart primary" data-mage-init='{"redirectUrl":{"url":"https://www.nb.org/themeliodi-dikaiomata-v2.html?options=cart"}}' type="button" title="Προσθήκη στο Καλάθι"> Προσθήκη στο Καλάθι </button> </div> <div class="actions-secondary" data-role="add-to-links"> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="item product product-item"> <div class="product-item-info" data-container="product-grid"> <div class="image-product">  <a href="https://www.nb.org/epitomi-kypriakoy-syntagmatikoy-dikaioy.html" class="product photo product-item-photo"> <div class="image-product-margin"> <img class="product-image-photo " src="https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/ecf682ad85db93deb9f957cb6107348c/e/p/epitomi-kypriakou-syntagmatikou-dikaiou_512x725_a.jpg" loading="lazy" width="177" height="250" alt="ΕΠΙΤΟΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ"/> <style>/** .product-image-container-67342 { width: 177px; } */ .product-image-container-67342 span.product-image-wrapper { padding-bottom: 141.24293785311%; }</style> </div> </a>  <div class="product-labels product-labels-nb product-labels-top"> <div class="product-label free-label">Free</div> </div> </div> <div class="product details product-item-details"> <a class="product-item-link" title="ΕΠΙΤΟΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ" href="https://www.nb.org/epitomi-kypriakoy-syntagmatikoy-dikaioy.html"> ΕΠΙΤΟΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ</a> <div class="book-edition"> Έκδοση 2024 </div> <div style="display:none;" class="price-box price-final_price" data-role="priceBox" data-product-id="67382" data-price-box="product-id-67382"> Από 115,00 € Έως 115,00 € </div> <div class="product-item-inner"> <div class="product-item-actions"> <div class="actions-primary"> <button class="action tocart primary" data-mage-init='{"redirectUrl":{"url":"https://www.nb.org/epitomi-kypriakoy-syntagmatikoy-dikaioy.html?options=cart"}}' type="button" title="Προσθήκη στο Καλάθι"> Προσθήκη στο Καλάθι </button> </div> <div class="actions-secondary" data-role="add-to-links"> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="loading-content"> Φόρτωση... </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div></div><footer class="page-footer"> <div class="footer-style-3"> <style> section.nb-form-section.nb-small-container-section .form-content .form-list.row { max-width: 550px; margin: auto; } .jobsearch-block-inner .custom-more-link.default-blue { background: #3a6a6c; } .jobsearch-block-inner .custom-more-link.default-blue:hover, .jobsearch-block-inner .custom-more-link.default-blue:focus-visible { background: #31595b; } .jobsearch-block-inner strong {font-weight:500;} .jobsearch-block-inner { padding: 20px 30px 30px; background: #eef2fb; border-top: 10px solid #aebfcc; } .nb-daily-careers-logo { max-width: 350px; margin-bottom:20px; width: 100%;} .old-page-title { color: #434242; font-size: 18px; margin-bottom: 20px; } .news-category-index .jobsearch-block-wrapper, .news-index-index .jobsearch-block-wrapper {box-shadow:0px 1px 9px rgba(0, 0, 0, 0.16); position:relative; color: #333; border-radius: 6px; overflow: hidden; margin-bottom: 30px; margin-top:20px; font-size: 16px; } .news-category-index .jobsearch-block-wrapper h3, .news-index-index .jobsearch-block-wrapper h3 { margin-bottom: 30px; font-size: 20.2px; font-weight: 700; line-height: 1.5; } .news-category-index .jobsearch-block-wrapper p:not(:last-child), .news-index-index .jobsearch-block-wrapper p:not(:last-child) { margin-bottom: 25px; } .news-category-index .jobsearch-block-wrapper p:last-child, .news-index-index .jobsearch-block-wrapper p:last-child { margin-bottom: 0; } @media screen and (min-width: 992px) { .jobsearch-block-inner { position: relative; max-width: 65%; padding: 10px 50px 20px; background: transparent; border-top: 0; } .jobsearch-block-image-banner { position:absolute; top: 0; left:0; width:100%; height:100%;object-fit: cover; } } @media screen and (min-width: 1500px) { .jobsearch-block-inner { padding: 50px 50px 60px; } } </style> <style> .header-mobile .sm_megamenu_title .appsmenu { display: flex; margin: 5px 0 20px; max-width: 80px; } </style> <style> .product-2-style .bundle-options-container .nb-bd-label.nb-bd-label-shipping { display:none; } body .mgz-productlabels {z-index: 5!important;} .prmomtions-contents .promotions-selections { display: grid!important; grid-template-columns: 270px 100px 270px auto; align-items: center; justify-content: center; align-content: center; justify-items: center; margin-top: 60px; width:auto!important; } .container-book .promotions-selections { display: grid; grid-template-columns: 270px auto 270px auto 270px auto; } .promotions-lists-page .prmomtions-contents .promotions-discount-container .promotions-selections .promotions-inline { border:0;} .page-contents.promotions .prmomtions-contents .promotions-info { border:0; background: transparent; } .prmomtions-contents .promotions-lists h3 { font-size: 22px; color: #222; text-decoration: none; padding-bottom: 0; margin-bottom: 5px; } .prmomtions-contents .promotions-info .actions { padding-top:0; } .prmomtions-contents ul li.promotions-lists { border:0; } .promotions-lists-page .prmomtions-contents .promotions-discount-container .promotions-selections .promotions-inline { padding-top:0; } .card-person-img-inner { height: 150px; } .card-person-img-div { border-radius: 3%; } .product-2-style .mgz-productlabels .mgz-productlabels_wrapper .productlabels-conent { text-align: left; } .cms-home-demo-02 .message-error.error.message {display:none;} .mgz-productlabels { z-index: 100 !important; } @media (max-width: 1090px) { .product-info-seminar-main.product-info-main .seminar-label-under-title, .product-info-seminar-main.product-info-main .seminar-label-under-title { display: unset; } } @media screen and (max-width: 992px) { .prmomtions-contents .promotions-selections { grid-template-columns: 270px; gap: 15px; max-height: unset; } } .product-diaxeiristes-afairegiotitas-tmima-2023 .nb-bundle-select-container.field.option.required .control { text-align: left; } .product-diaxeiristes-afairegiotitas-tmima-2023 .nb-bundle-select-container.field.option.required span.price-notice { display: none; } body:not(.blog-category-nea-anakoinoseis) .nb-daily-n-banner { display: block; } .blog-category-ypopsifios-dikastis .nb-daily-n-banner { display: none !important; } .blog-category-ypopsifios-dikastis .nb-daily-n-banner.upopsifios { display: block !important; } .blog-category-ypopsifios-dikastis .nb-daily-n-banner-text div { color: #ffffff; font-weight: 500; } @media (min-width: 992px) { .blog-category-ypopsifios-dikastis .nb-daily-n-banner .nb-daily-n-banner-text { position: absolute; top: calc(50% - 60px); left: 5%; color: #fff; font-size: 25px; background: none; width: 80%; display: block; } } </style> <div class="wrapper-sub-nl"> <div class="gridy-item2"> <div> Εγγραφείτε στο Newsletter </div> <div class="sub-nl"> <div class="skewed-newsletter"> <div class="content newslettermoosend"> <div class="block newsletter"> <div class="title">Ενημερωτικό δελτίο</div> <div class="content"> <form class="form subscribe" novalidate action="https://www.nb.org/newsletter/subscriber/new/" method="post" data-mage-init='{"validation": {"errorClass": "mage-error"}}' id="newsletter-validate-detail"> <div class="field newsletter"> <div class="control"> <label for="newsletter"> Sign Up: <input name="email" type="email" id="newsletter" placeholder="Συμπληρώστε το email σας εδώ" data-mage-init='{"mage/trim-input":{}}' data-validate="{required:true, 'validate-email':true}" /> </label> </div> </div> <div class="actions"> <button class="action subscribe primary" title="Εγγραφή" type="submit" aria-label="Subscribe"> Εγγραφή </button> </div> </form> </div> </div> </div> <div class="accept-orous">Συμφωνώ με τους <a href="https://www.nb.org/oroi-xrisis-diktiakou-topou/">όρους χρήσης</a> και την <a href="https://www.nb.org/asfaleia-prosopikon-dedomenon/">πολιτική απορρήτου</a></div> </div> </div> <div class="gridy-item4"> <div class="gridy-media"> <a class="fab fa-linkedin lkn" target="_blank" class="media-a-linkdn" href="https://www.linkedin.com/company/nomiki-bibliothiki-group-publishing-business-&-law-120-employees-privately-held/"></a> <a class="fab fa-instagram mk" target="_blank" class="media-a-insta" href="https://www.instagram.com/nomikibibliothiki/"></a> <a class="fab fa-facebook-f" target="_blank" class="media-a-fb" href="https://www.facebook.com/nomikivivliothiki"></a> <a class="fab fa-youtube yt" target="_blank" class="media-a-youtube" href="https://www.youtube.com/channel/UCzEr1nM0fDPFEyAGsPTO4sQ"></a> <a class="fab fa-tiktok" target="_blank" class="media-a-tiktok" href="https://www.tiktok.com/@nomikibibliothiki"><svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="23.004" height="27.004" viewBox="0 0 23.004 27.004"> <path id="tiktok" d="M24.837,8.325A6.421,6.421,0,0,1,19.863,2.6V2H15.317V20.455a3.9,3.9,0,0,1-2.607,3.693,3.771,3.771,0,0,1-4.255-1.34h0a3.98,3.98,0,0,1-.079-4.617,3.774,3.774,0,0,1,4.279-1.47V12a8.306,8.306,0,0,0-8.6,4.615,8.691,8.691,0,0,0,1.482,9.818,8.217,8.217,0,0,0,9.125,1.941,8.547,8.547,0,0,0,5.2-7.912v-9.43a10.631,10.631,0,0,0,6.3,2.06V8.466A6.236,6.236,0,0,1,24.837,8.325Z" transform="translate(-3.158 -2)" fill="#fff"/> </svg> </a> </div> </div> </div> </div> <div class="gridy-footer"> <div class="gridy-footer-container"> <div class="gridy-item3"> <div class="gridy-col-1"> <div class="p-footer-title">ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ</div> <div class="p-footer-container"> <a href="https://www.nb.org/i-etairia/" class="a-footer-nb">H Εταιρία</a> <a href="https://www.nb.org/company" target="_blank" class="a-footer-nb">About us</a> <a href="https://www.nb.org/filoxenia-ekdiloseon" class="a-footer-nb">Εγκαταστάσεις</a> <a href="https://www.nb.org/katastimata" class="a-footer-nb">Καταστήματα</a> <a href="https://www.nb.org/pistopoiiseis" class="a-footer-nb">Πιστοποιήσεις</a> <a href="https://www.nb.org/csr" class="a-footer-nb" >Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη</a> <a href="https://www.nb.org/isologismoi/" class="a-footer-nb">Ισολογισμοί</a> <a href="https://www.nb.org/info-lexlabs/careers/" class="a-footer-nb">We Are Hiring</a> <a href="https://www.nb.org/contact/" class="a-footer-nb">Επικοινωνία </a> </div> </div> <div class="gridy-col-2"> <div class="p-footer-title">Σχετικά με τις αγορές</div> <div class="p-footer-container"> <a href="https://www.nb.org/tropoi-pliromis/" class="a-footer-nb">Τρόποι πληρωμής</a> <a href="https://www.nb.org/metaforika/" class="a-footer-nb">Μεταφορικά</a> <a href="https://www.nb.org/online-prosfores" class="a-footer-nb">Online Προσφορές</a> <a href="https://www.nb.org/chrimatodotisi" class="a-footer-nb">Χρηματοδότηση</a> <a href="https://www.nb.org/politiki-epistrofon-akuroseon" class="a-footer-nb">Πολιτική Επιστροφών & Ακυρώσεων</a> <a href="https://www.nb.org/syxnes-erotiseis-apantiseis" class="a-footer-nb">FAQ</a> </div> </div> <div class="gridy-col-2"> <div class="p-footer-title">Όροι & Πολιτικές</div> <div class="p-footer-container"> <a href="https://www.nb.org/oroi-xrisis-diktiakou-topou/" class="a-footer-nb">Όροι & Προϋποθέσεις</a> <a href="https://www.nb.org/asfaleia-prosopikon-dedomenon/" class="a-footer-nb">Πολιτική Απορρήτου</a> <a href="https://www.nb.org/politiki-cookies" class="a-footer-nb">Πολιτική Cookies</a> <a href="https://www.nb.org/politiki-asfaleias" class="a-footer-nb">Πολιτική Ασφαλείας</a> <a href="https://www.nb.org/politiki-poiotitas" class="a-footer-nb">Πολιτική Ποιότητας</a> </div> </div> <div class="gridy-col-3"> <div class="p-footer-title">Για συγγραφείς</div> <div class="p-footer-container"> <a href="https://www.nb.org/giati-na-ekdosw-sti-nomiki-vivliothiki/" class="a-footer-nb">Γιατί να εκδώσω στη ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ</a> <a href="https://www.nb.org/nb-protaseis-gia-nees-ekdoseis/" class="a-footer-nb">Υποβολή εκδοτικών προτάσεων </a> <a href="https://www.nb.org/info-ekdoseis/profile#vimata" class="a-footer-nb">Η έκδοση ενός βιβλίου βήμα- βήμα </a> </div> </div> <div class="gridy-col-4"> <div class="p-footer-title">Για μέλη ΔΕΠ /Βιβλιοθήκες</div> <div class="p-footer-container"> <a href="https://www.nb.org/antitipa-gia-periorismeni-xrisi/" class="a-footer-nb">Αντίτυπα για περιορισμένη χρήση (inspection Copies)</a> </div> </div> <div class="gridy-col-4"> <div class="p-footer-title">Φοιτητές</div> <div class="p-footer-container"> <a href="https://www.nb.org/info-foitites/" class="a-footer-nb">Πληροφορίες & Προνόμια</a> <a href="https://www.nb.org/nb-eudoxus" class="a-footer-nb">Εύδοξος - Διανομή Συγγραμάτων</a> <a href="https://www.nb.org/chrimatodotisi" class="a-footer-nb">Χρηματοδότηση</a> <a href="https://www.nb.org/info-foitites/faq" class="a-footer-nb">Συχνές ερωτήσεις</a> </div> </div> </div> <div class="gridy-one-signal"> <div class="container-bell"></div> <div class='onesignal-customlink-container'></div> </div> <div class="gridy-item5"> </div> </div> </div> <div class="websites-nb"> <div class="p-footer-container d-grid"> Websites ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ: <a href="https://daily.nb.org/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">daily.nb.org</a> <a href="https://college.nb.org/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">college.nb.org</a> <a href="https://www.qualex.gr/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">www.qualex.gr</a> <a href=" https://www.nb.org/alma/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">alma.nb.org</a> <a href="https://elearning.nb.org/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">elearning.nb.org</a> <a href="http://epixeirisi.gr/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">www.epixeirisi.gr</a> <a href="http://www.greekjustice.gr/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">www.greekjustice.gr</a> <a href="https://www.eodid.org/el/" target="_blank" class="a-footer-nb mrl-20">www.eodid.org</a>  </div> </div> <div class="footer-bottom"> <div class="container"> <div class="row"> <div class="col-lg-9"> <div class="app-footer"> <div class="container"> <div class="app-list"> <ul> <li class="websites-nomiki-footer-li">Websites Νομικής Βιβλιοθήκης:</li> <li><a href="https://www.qualex.gr/" target="_blank">www.qualex.gr</a></li> <li><a href="https://www.nb.org/alma/" target="_blank">alma.nb.org</a></li> <li><a href="http://www.nbonline.gr/" target="_blank">www.nbonline.gr</a></li> <li><a href="https://edu.nb.org/" target="_blank">edu.nb.org</a></li> <li><a href="http://epixeirisi.gr/" target="_blank">www.epixeirisi.gr</a></li> <li><a href="http://www.greekjustice.gr/" target="_blank">www.greekjustice.gr</a></li> <li><a href="http://www.greeklawdigest.gr/" target="_blank">www.greeklawdigest.gr</a></li> <li><a href="http://www.albanialawdigest.com/" target="_blank">www.albanialawdigest.com</a></li> <li><a href="http://www.politeiadikaiou.gr/" target="_blank">www.politeiadikaiou.gr</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> <div class="col-lg-3"> <address>© 2022 Νομική Βιβλιοθήκη. All Rights Reserved. </address> </div> </div> </div> </div> </div></footer> <meta name="p:domain_verify" content="b088ce2b925895be3c85a5d003739f32"/>    </div><div data-mage-init='{"Amasty_Fpc\/js\/track":{"url":"https:\/\/www.nb.org\/amasty_fpc\/reports\/"}}'></div>  <script> var LOCALE = 'el\u002DGR'; var BASE_URL = 'https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002F'; var require = { 'baseUrl': 'https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002Fstatic\u002Fversion1732015731\u002Ffrontend\u002FNomikibibliothiki\u002Fnbtheme\u002Fel_GR' };</script> <script type="text/javascript" src="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/requirejs/require.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/mage/requirejs/mixins.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/requirejs-config.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/mage/polyfill.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Magedelight_Bundlediscount/js/cart-promotions.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/Scommerce_GoogleTagManagerPro/js/promotion.js"></script> <script id="cookieyes" type="text/javascript" src="https://cdn-cookieyes.com/client_data/6b00ae6605b5b1414c7b4de0/script.js"></script> <script src="https://js.chargebee.com/v2/chargebee.js" data-cb-site="qualex" data-cb-gtm-enabled="true"></script> <script src="https://cdn.onesignal.com/sdks/OneSignalSDK.js" async=""></script> <script> window.OneSignal = window.OneSignal || []; OneSignal.push(function() { OneSignal.init({ appId: "40612e75-80a5-4469-9853-d192eeb39f1e", }); }); </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_PageCache/js/form-key-provider": { "isPaginationCacheEnabled": 0 } } } </script> <script type="text/javascript"> //<![CDATA[ window.dataLayer = window.dataLayer || []; dataLayer.push({ 'event': 'fireRemarketingTag_product', 'google_tag_params': { ecomm_pagetype: "product", ecomm_prodid: "NB-CD-21052", ecomm_totalvalue: 0,ecomm_pvalue: 0 } }); //]]> </script> <script type="application/ld+json"> { "@context": "https://schema.org/", "@type": "Product", "name": "ΣΥΝΤΑΓΜΑ", "image": "https://www.nb.org/media/catalog/product/cache/27183ec1dfb6b95c4e4ae50839bc86f4/s/y/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg", "description": "Το έργο αποτελεί την πρώτη κατ’ άρθρον ερμηνεία του Συντάγματος μετά από την αναθεώρηση του 2019. Ο ενιαίος τόμος με το σύνολο των συμβολών αποτελεί, κυριολεκτικά, το απτό και χειροπιαστό αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας, στην οποία συμμετέχουν έγκριτοι νομικοί της θεωρίας και της πράξης.   Ο τόμος παραδίδεται στον νομικό κόσμο με τη βεβαιότητα ότι θα αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο για την ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων. Αποτελεί μία ιδιαίτερα αξιόλογη επιστημονική προσπάθεια, με κύριο στόχο την ανάλυση και την εμβάθυνση με επικαιροποιημένα σχόλια, νέα βιβλιογραφία, πρόσφατη νομολογία στα κατ΄ιδίαν άρθρα και τη σχετική νομοθεσία. Τεκμήριο πρωτοτυπίας του παρόντος τόμου είναι ότι προσφέρει στον αναγνώστη μία ολοκληρωμένη και πυκνή εικόνα για την ερμηνεία ενός άρθρου του Συντάγματος, εστιάζοντας στο ουσιώδες και πάγιο νόημά του, με οικονομία λόγου και εγκυρότητα.   Στα ερμηνευτικά σχόλια δίνεται έμφαση τόσο στην ιστορική καταγωγή των διατάξεων που φωτίζει τη σύγχρονη ερμηνεία, όσο και κυρίως στα νομολογιακά πορίσματα που αποτυπώνουν το αντίκρισμα του Συντάγματος με ρεαλισμό και πρακτικό πνεύμα, προσφέροντας χειροπιαστή γνώση στον μελετητή του σήμερα.   Το ξεφύλλισμα των σελίδων της έκδοσης αποτελεί μια μοναδική εμπειρία, η οποία προσφέρει στον αναγνώστη την ψυχική χαρά της ανάγνωσης. Ίσως γι’ αυτό να είχε πει ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ότι «πάντοτε φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης». Ένα καλό βιβλίο στη βιβλιοθήκη του σπιτιού ή του γραφείου αποτελεί μια διαρκή υπόμνηση. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν το βιβλίο αφορά το Σύνταγμα, αυτό που μας ενώνει όλους ανεξάρτητα από κοσμοθεωρητικές, ιδεολογικές και πολιτικές ή άλλες διαφορές.   ", "brand": { "@type": "Thing", "name": "17x24" }, "sku": "NB-CD-21052", "offers": { "@type": "Offer", "priceCurrency": "EUR", "url": "https://www.nb.org/syntagma.html", "availability": "https://schema.org/InStock", "price": "115.00" } } </script> <script> window.scDefaultList = ''; var findProductInList = function (id, list) { for (var i in list) { if (list[i]['id'] == id) { return list[i]; } } return ''; }; window.scGetProductImpression = function(productId) { var tmpIds = []; if (Array.isArray(productId)) { tmpIds = productId; } else { tmpIds.push(productId); } var tmpList = JSON.parse(localStorage.getItem('sc-gtm-data')); if (tmpList != null) { var tmp = tmpList['product_list']; for (var i in tmpIds) { var id = tmpIds[i]; var item = findProductInList(id, tmp); if (item != '') { return item; } } } return ''; }; window.scSetProductImpression = function(productId, list, category) { var tmpList = JSON.parse(localStorage.getItem('sc-gtm-data')); if (tmpList == null) { tmpList = []; tmpList.push({'id': productId, 'list': list, 'category': category}); localStorage.setItem('sc-gtm-data', JSON.stringify({"product_list": tmpList})); } else { var tmp = tmpList['product_list']; var item = findProductInList(productId, tmp); if (item != '') { item['list'] = list; item['category'] = category; } else { tmp.push({'id': productId, 'list': list, 'category': category}); } localStorage.setItem('sc-gtm-data', JSON.stringify({'product_list': tmp})); } }; window.scClearProductImpressions = function () { localStorage.setItem('sc-gtm-data', null); }; require(['jquery'], function($) { window.scGtmSaveImpression = function(productId, list, category) { $.cookie.domain = window.location.hostname; $.cookie('sc_list', list, {expires: new Date(new Date().getTime() + (1000 * 60 * 60 * 24))}); $.cookie('sc_category', category, {expires: new Date(new Date().getTime() + (1000 * 60 * 60 * 24))}); scSetProductImpression(productId, list, category); }; $(document).on('click', 'a', function(e) { var product; var href = $(this).attr('href'); var jsProductUrls = window.scProductUrls; //console.log(jsProductUrls) if (jsProductUrls != undefined) { var index = jsProductUrls.indexOf(href); if (index != -1) { //event.preventDefault(); product = window.scProducts[index]; //console.log('clicked'); //console.log(product); scGtmSaveImpression(product.id, product.list, product.category); dataLayer.push({ 'event': 'productClick', 'ecommerce': { 'click': { 'actionField': {'list': product.list}, // Optional list property. 'products': [{ 'name': product.name, // Name or ID is required. 'id': product.id, 'price': product.price, 'brand': product.brand, 'category': product.category, 'position': product.position }] } }, 'eventCallback': function () { if (!(e.ctrlKey || e.which == 2)) { document.location = href; } } }); } } }); }); </script> <script>(function(w,d,s,l,i){w[l]=w[l]||[];w[l].push({'gtm.start': new Date().getTime(),event:'gtm.js'});var f=d.getElementsByTagName(s)[0], j=d.createElement(s),dl=l!='dataLayer'?'&l='+l:'';j.async=true;j.src= 'https://www.googletagmanager.com/gtm.js?id='+i+dl;f.parentNode.insertBefore(j,f); })(window,document,'script','dataLayer','GTM-57KKGXV');</script> <script type='text/javascript'> //<![CDATA[ window.scProducts = window.scProducts || []; window.scProductUrls = window.scProductUrls || []; require(['jquery'], function($) { $('form[data-role=tocart-form]').each(function () { var elCat = $(this).find('input[name=sc_category]'); if (elCat.length == 0) { $(this).append("<input type='hidden' name='sc_category' value=''/><input type='hidden' name='sc_list' value=''/>"); } }); }); { window.dataLayer = window.dataLayer || []; Array.prototype.push.apply(window.scProducts, [{"id":"NB-CD-17847","name":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391\u03a4\u0399\u039a\u0397 \u0391\u039d\u0391\u0398\u0395\u03a9\u03a1\u0397\u03a3\u0397 2019","category":"\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2->\u039d\u03bf\u03bc\u03b9\u03ba\u03ad\u03c2 \u03b5\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2","brand":"","price":"0.00","list":"Related Product","position":1},{"id":"NB-CD-17990","name":"\u0395\u0399\u03a3\u0397\u0393\u0397\u03a3\u0395\u0399\u03a3 \u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391\u03a4\u0399\u039a\u039f\u03a5 \u0394\u0399\u039a\u0391\u0399\u039f\u03a5","category":"\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2->\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2 \u03b3\u03b9\u03b1 \u03c6\u03bf\u03b9\u03c4\u03b7\u03c4\u03ad\u03c2","brand":"","price":"0.00","list":"Related Product","position":2},{"id":"NB-CD-18559","name":"\u03a3\u03a5\u0393\u03a7\u03a1\u039f\u039d\u039f\u03a3 \u0395\u03a5\u03a1\u03a9\u03a0\u0391\u03aa\u039a\u039f\u03a3 \u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391\u03a4\u0399\u03a3\u039c\u039f\u03a3","category":"\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2->\u039d\u03ad\u03b5\u03c2 \u03b5\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2","brand":"","price":"0.00","list":"Related Product","position":3},{"id":"NB-CD-18723","name":"\u0398\u0395\u039c\u0395\u039b\u0399\u03a9\u0394\u0397 \u0394\u0399\u039a\u0391\u0399\u03a9\u039c\u0391\u03a4\u0391","category":"\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2->\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2 \u03b3\u03b9\u03b1 \u03c6\u03bf\u03b9\u03c4\u03b7\u03c4\u03ad\u03c2","brand":"","price":"0.00","list":"Related Product","position":4},{"id":"NB-CD-21049","name":"\u0395\u03a0\u0399\u03a4\u039f\u039c\u0397 \u039a\u03a5\u03a0\u03a1\u0399\u0391\u039a\u039f\u03a5 \u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391\u03a4\u0399\u039a\u039f\u03a5 \u0394\u0399\u039a\u0391\u0399\u039f\u03a5","category":"\u0395\u03ba\u03b4\u03cc\u03c3\u03b5\u03b9\u03c2->\u039a\u03c5\u03c0\u03c1\u03b9\u03b1\u03ba\u03cc \u0394\u03af\u03ba\u03b1\u03b9\u03bf","brand":"","price":"0.00","list":"Related Product","position":5}]); Array.prototype.push.apply(window.scProductUrls, ["https:\/\/www.nb.org\/syntagmatiki-anatheorisi-2019.html","https:\/\/www.nb.org\/eisigiseis-syntagmatikou-dikaiou.html","https:\/\/www.nb.org\/sygchronos-eyropaikos-syntagmatismos.html","https:\/\/www.nb.org\/themeliodi-dikaiomata-v2.html","https:\/\/www.nb.org\/epitomi-kypriakoy-syntagmatikoy-dikaioy.html"]); if (dataLayer.ecommerce === undefined) { var jsonObj = { 'event': 'view_item_list', 'ecommerce': { 'currencyCode': 'EUR', // Local currency is optional. 'impressions': window.scProducts } }; dataLayer.push(jsonObj); } else { dataLayer.ecommerce.impressions = window.scProducts; } } //]]> </script> <script> //<![CDATA[ var impressionList = scGetProductImpression('NB-CD-21052'); impressionList = impressionList == '' ? 'Category - Εκδόσεις->Νομικές εκδόσεις->Δημόσιο Δίκαιο' : impressionList.list; window.dataLayer = window.dataLayer || []; dataLayer.push({ 'event': 'view_item', 'ecommerce': { 'detail': { 'actionField': {'list': impressionList }, // 'detail' actions have an optional list property. 'products': [{ 'name': 'ΣΥΝΤΑΓΜΑ', // Name or ID is required. 'id': 'NB-CD-21052', 'price': '0.00', 'brand': 'Βιβλίο', 'category': 'Εκδόσεις->Νομικές εκδόσεις->Δημόσιο Δίκαιο' }] } } }); //console.log('Sent detailed view - ΣΥΝΤΑΓΜΑ'); //]]> </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "mage/cookies": { "expires": null, "path": "\u002F", "domain": ".www.nb.org", "secure": true, "lifetime": "7200" } } } </script> <script> window.cookiesConfig = window.cookiesConfig || {}; window.cookiesConfig.secure = true; </script> <script> require.config({ map: { '*': { wysiwygAdapter: 'mage/adminhtml/wysiwyg/tiny_mce/tinymce5Adapter' } } });</script> <script> require.config({ paths: { googleMaps: 'https\u003A\u002F\u002Fmaps.googleapis.com\u002Fmaps\u002Fapi\u002Fjs\u003Fv\u003D3\u0026key\u003D' }, config: { 'Magento_PageBuilder/js/utils/map': { style: '' }, 'Magento_PageBuilder/js/content-type/map/preview': { apiKey: '', apiKeyErrorMessage: 'You\u0020must\u0020provide\u0020a\u0020valid\u0020\u003Ca\u0020href\u003D\u0027https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002Fadminhtml\u002Fsystem_config\u002Fedit\u002Fsection\u002Fcms\u002F\u0023cms_pagebuilder\u0027\u0020target\u003D\u0027_blank\u0027\u003EGoogle\u0020Maps\u0020API\u0020key\u003C\u002Fa\u003E\u0020to\u0020use\u0020a\u0020map.' }, 'Magento_PageBuilder/js/form/element/map': { apiKey: '', apiKeyErrorMessage: 'You\u0020must\u0020provide\u0020a\u0020valid\u0020\u003Ca\u0020href\u003D\u0027https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002Fadminhtml\u002Fsystem_config\u002Fedit\u002Fsection\u002Fcms\u002F\u0023cms_pagebuilder\u0027\u0020target\u003D\u0027_blank\u0027\u003EGoogle\u0020Maps\u0020API\u0020key\u003C\u002Fa\u003E\u0020to\u0020use\u0020a\u0020map.' }, } }); </script> <script> require.config({ shim: { 'Magento_PageBuilder/js/utils/map': { deps: ['googleMaps'] } } }); </script> <script> window.checkout = {"shoppingCartUrl":"https:\/\/www.nb.org\/checkout\/cart\/","checkoutUrl":"https:\/\/www.nb.org\/checkout\/","updateItemQtyUrl":"https:\/\/www.nb.org\/checkout\/sidebar\/updateItemQty\/","removeItemUrl":"https:\/\/www.nb.org\/checkout\/sidebar\/removeItem\/","imageTemplate":"Magento_Catalog\/product\/image_with_borders","baseUrl":"https:\/\/www.nb.org\/","minicartMaxItemsVisible":5,"websiteId":"1","maxItemsToDisplay":10,"storeId":"1","storeGroupId":"1","customerLoginUrl":"https:\/\/www.nb.org\/customer\/account\/login\/referer\/aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw%2C\/","isRedirectRequired":false,"autocomplete":"on","agreementIds":["1"],"captcha":{"user_login":{"isCaseSensitive":false,"imageHeight":50,"imageSrc":"","refreshUrl":"https:\/\/www.nb.org\/captcha\/refresh\/","isRequired":false,"timestamp":1732697362}}}; </script> <script type="text/x-magento-init"> { "[data-block='minicart']": { "Magento_Ui/js/core/app": {"components":{"minicart_content":{"children":{"subtotal.container":{"children":{"subtotal":{"children":{"subtotal.totals":{"config":{"display_cart_subtotal_incl_tax":0,"display_cart_subtotal_excl_tax":1,"template":"Magento_Tax\/checkout\/minicart\/subtotal\/totals"},"children":{"subtotal.totals.msrp":{"component":"Magento_Msrp\/js\/view\/checkout\/minicart\/subtotal\/totals","config":{"displayArea":"minicart-subtotal-hidden","template":"Magento_Msrp\/checkout\/minicart\/subtotal\/totals"}}},"component":"Magento_Tax\/js\/view\/checkout\/minicart\/subtotal\/totals"}},"component":"uiComponent","config":{"template":"Magento_Checkout\/minicart\/subtotal"}}},"component":"uiComponent","config":{"displayArea":"subtotalContainer"}},"item.renderer":{"component":"Magento_Checkout\/js\/view\/cart-item-renderer","config":{"displayArea":"defaultRenderer","template":"Magento_Checkout\/minicart\/item\/default"},"children":{"item.image":{"component":"Magento_Catalog\/js\/view\/image","config":{"template":"Magento_Catalog\/product\/image","displayArea":"itemImage"}},"checkout.cart.item.price.sidebar":{"component":"uiComponent","config":{"template":"Magento_Checkout\/minicart\/item\/price","displayArea":"priceSidebar"}}}},"extra_info":{"component":"uiComponent","config":{"displayArea":"extraInfo"}},"promotion":{"component":"uiComponent","config":{"displayArea":"promotion"}}},"config":{"itemRenderer":{"default":"defaultRenderer","simple":"defaultRenderer","virtual":"defaultRenderer"},"template":"Magento_Checkout\/minicart\/content"},"component":"Magento_Checkout\/js\/view\/minicart"}},"types":[]} }, "*": { "Magento_Ui/js/block-loader": "https://www.nb.org/static/version1732015731/frontend/Nomikibibliothiki/nbtheme/el_GR/images/loader-1.gif" } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Ui/js/core/app": { "components": { "customer": { "component": "Magento_Customer/js/view/customer" } } } } } </script> <script type="text/javascript"> function addRemoveMenuOverlay() { var x = document.getElementById("panel"); var nb_overlay = document.getElementById("menu-overlay"); if (x.style.display === "none") { x.style.display = "block"; nb_overlay.style.display = "block"; } else { x.style.display = "none"; nb_overlay.style.display = "none"; } } var specifiedElement = document.getElementById('nb-vertical-menu'); document.addEventListener('click', function(event) { var isClickInside = specifiedElement.contains(event.target); if (!isClickInside) { var x = document.getElementById("panel"); x.style.display = "none"; var nb_overlay = document.getElementById("menu-overlay"); nb_overlay.style.display = "none"; }else{ var btn_only = document.getElementById("nb-block-title-menu"); if(!btn_only.contains(event.target)){ var x = document.getElementById("panel"); x.style.display = "block"; var nb_overlay = document.getElementById("menu-overlay"); nb_overlay.style.display = "block"; } } }); </script> <script type="text/javascript"> require(["jquery", "mage/template"], function ($) { var menu_width = $('.sm_megamenu_wrapper_horizontal_menu').width(); $('.sm_megamenu_wrapper_horizontal_menu .sm_megamenu_menu > li > div').each(function () { $this = $(this); var lv2w = $this.width(); var lv2ps = $this.position(); var lv2psl = $this.position().left; var sw = lv2w + lv2psl; if (sw > menu_width) { $this.css({'right': '0'}); } }); var _item_active = $('div.sm_megamenu_actived'); if (_item_active.length) { _item_active.each(function () { var _self = $(this), _parent_active = _self.parents('.sm_megamenu_title'), _level1 = _self.parents('.sm_megamenu_lv1'); if (_parent_active.length) { _parent_active.each(function () { if (!$(this).hasClass('sm_megamenu_actived')) $(this).addClass('sm_megamenu_actived'); }); } if (_level1.length && !_level1.hasClass('sm_megamenu_actived')) { _level1.addClass('sm_megamenu_actived'); } }); } //second level click $('.vertical-menu-content .sm_megamenu_menu > li > a.sm_megamenu_haschild').click(function(event) { event.preventDefault(); $('.vertical-menu-content .sm_megamenu_menu > li').each(function () { if ($(this).hasClass('nb-l2-open')){ $(this).removeClass('nb-l2-open'); } }); $(this).parent('li').addClass('nb-l2-open'); }); // for li parents who have static block children class=nb-menu-parent-has-child in config $('.vertical-menu-content .sm_megamenu_menu > li.nb-menu-parent-has-child-parent > a').click(function(event) { event.preventDefault(); $('.vertical-menu-content .sm_megamenu_menu > li').each(function () { if ($(this).hasClass('nb-l2-open')){ $(this).removeClass('nb-l2-open'); } }); $(this).parent('li').addClass('nb-l2-open'); }); }); </script> <script type="text/javascript"> require([ 'jquery', 'domReady!' ], function ($) { var limit; limit = 15; var i; i = 0; var items; items = $('.sm_megamenu_wrapper_vertical_menu .sm_megamenu_menu > li').length; if (items > limit) { $('.sm_megamenu_wrapper_vertical_menu .sm_megamenu_menu > li').each(function () { i++; if (i > limit) { $(this).css('display', 'none'); } }); $('.sm_megamenu_wrapper_vertical_menu .sambar-inner .more-w > .more-view').click(function () { if ($(this).hasClass('open')) { i = 0; $('.sm_megamenu_wrapper_vertical_menu .sm_megamenu_menu > li').each(function () { i++; if (i > limit) { $(this).slideUp(200); } }); $(this).removeClass('open'); $('.more-w').removeClass('active-i'); $(this).html('More Categories'); } else { i = 0; $('.sm_megamenu_wrapper_vertical_menu ul.sm_megamenu_menu > li').each(function () { i++; if (i > limit) { $(this).slideDown(200); } }); $(this).addClass('open'); $('.more-w').addClass('active-i'); $(this).html('Close Menu'); } }); } else { $(".more-w").css('display', 'none'); } }); </script> <script type="text/javascript"> require(["jquery", "mage/template"], function ($) { var menu_width = $('.sm_megamenu_wrapper_horizontal_menu').width(); $('.sm_megamenu_wrapper_horizontal_menu .sm_megamenu_menu > li > div').each(function () { $this = $(this); var lv2w = $this.width(); var lv2ps = $this.position(); var lv2psl = $this.position().left; var sw = lv2w + lv2psl; if (sw > menu_width) { $this.css({'right': '0'}); } }); var _item_active = $('div.sm_megamenu_actived'); if (_item_active.length) { _item_active.each(function () { var _self = $(this), _parent_active = _self.parents('.sm_megamenu_title'), _level1 = _self.parents('.sm_megamenu_lv1'); if (_parent_active.length) { _parent_active.each(function () { if (!$(this).hasClass('sm_megamenu_actived')) $(this).addClass('sm_megamenu_actived'); }); } if (_level1.length && !_level1.hasClass('sm_megamenu_actived')) { _level1.addClass('sm_megamenu_actived'); } }); } }); </script> <script> require(['jquery'], function($) { $(document).ready(function() { setTimeout(() => { var $topbar = $('.top-bar-notification'); if ($topbar.length) { var th = $topbar.height() + $('.mobile-top').height(); if ($('.sidebar-nav-mobile').length) { $('.sidebar-nav-mobile').css({ 'top': th + 'px' }); $('.nav-overlay').css({ 'top': th + 'px' }); } } }, 2000); }); }); </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Ui/js/core/app": { "components": { "messages": { "component": "Magento_Theme/js/view/messages" } } } } } </script> <script>window.authenticationPopup = {"autocomplete":"on","customerRegisterUrl":"https:\/\/www.nb.org\/customer\/account\/create\/","customerForgotPasswordUrl":"https:\/\/www.nb.org\/customer\/account\/forgotpassword\/","baseUrl":"https:\/\/www.nb.org\/","customerLoginUrl":"https:\/\/www.nb.org\/customer\/ajax\/login\/"}</script> <script type="text/x-magento-init"> { "#authenticationPopup": { "Magento_Ui/js/core/app": {"components":{"authenticationPopup":{"component":"Magento_Customer\/js\/view\/authentication-popup","children":{"messages":{"component":"Magento_Ui\/js\/view\/messages","displayArea":"messages"},"captcha":{"component":"Magento_Captcha\/js\/view\/checkout\/loginCaptcha","displayArea":"additional-login-form-fields","formId":"user_login","configSource":"checkout"}}}}} }, "*": { "Magento_Ui/js/block-loader": "https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002Fstatic\u002Fversion1732015731\u002Ffrontend\u002FNomikibibliothiki\u002Fnbtheme\u002Fel_GR\u002Fimages\u002Floader\u002D1.gif" , "Magento_Customer/js/customer-global-session-loader": {} } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Customer/js/section-config": { "sections": {"stores\/store\/switch":["*"],"stores\/store\/switchrequest":["*"],"directory\/currency\/switch":["*"],"*":["messages","apptrian_facebook_pixel_matching_section"],"customer\/account\/logout":["*","recently_viewed_product","recently_compared_product","persistent"],"customer\/account\/loginpost":["*"],"customer\/account\/createpost":["*"],"customer\/account\/editpost":["*"],"customer\/ajax\/login":["checkout-data","cart","captcha"],"catalog\/product_compare\/add":["compare-products"],"catalog\/product_compare\/remove":["compare-products"],"catalog\/product_compare\/clear":["compare-products"],"sales\/guest\/reorder":["cart"],"sales\/order\/reorder":["cart"],"checkout\/cart\/add":["cart","directory-data","bss-fbpixel-atc"],"checkout\/cart\/delete":["cart"],"checkout\/cart\/updatepost":["cart"],"checkout\/cart\/updateitemoptions":["cart"],"checkout\/cart\/couponpost":["cart"],"checkout\/cart\/estimatepost":["cart"],"checkout\/cart\/estimateupdatepost":["cart"],"checkout\/onepage\/saveorder":["cart","checkout-data","last-ordered-items","amasty-checkout-data"],"checkout\/sidebar\/removeitem":["cart"],"checkout\/sidebar\/updateitemqty":["cart"],"rest\/*\/v1\/carts\/*\/payment-information":["cart","last-ordered-items","instant-purchase","captcha","amasty-checkout-data"],"rest\/*\/v1\/guest-carts\/*\/payment-information":["cart","captcha","amasty-checkout-data"],"rest\/*\/v1\/guest-carts\/*\/selected-payment-method":["cart","checkout-data"],"rest\/*\/v1\/carts\/*\/selected-payment-method":["cart","checkout-data","instant-purchase"],"customer\/address\/*":["instant-purchase"],"customer\/account\/*":["instant-purchase"],"vault\/cards\/deleteaction":["instant-purchase"],"multishipping\/checkout\/overviewpost":["cart"],"paypal\/express\/placeorder":["cart","checkout-data","amasty-checkout-data"],"paypal\/payflowexpress\/placeorder":["cart","checkout-data","amasty-checkout-data"],"paypal\/express\/onauthorization":["cart","checkout-data"],"persistent\/index\/unsetcookie":["persistent"],"review\/product\/post":["review"],"wishlist\/index\/add":["wishlist"],"wishlist\/index\/remove":["wishlist"],"wishlist\/index\/updateitemoptions":["wishlist"],"wishlist\/index\/update":["wishlist"],"wishlist\/index\/cart":["wishlist","cart"],"wishlist\/index\/fromcart":["wishlist","cart"],"wishlist\/index\/allcart":["wishlist","cart"],"wishlist\/shared\/allcart":["wishlist","cart"],"wishlist\/shared\/cart":["cart"],"braintree\/paypal\/placeorder":["cart","checkout-data"],"braintree\/googlepay\/placeorder":["cart","checkout-data"],"newsletter\/subscriber\/new":["bss-fbpixel-subscribe"],"md_bundlediscount\/cart\/add":["cart"],"cartquickpro\/cart\/add":["cart"],"cartquickpro\/cart\/delete":["cart"],"cartquickpro\/sidebar\/removeitem":["cart"],"cartquickpro\/sidebar\/updateitemqty":["cart"],"cartquickpro\/cart\/updateitemoptions":["cart"],"cartquickpro\/product_compare\/add":["compare-products"],"cartquickpro\/product_compare\/remove":["compare-products"],"cartquickpro\/product_compare\/clear":["compare-products"],"cartquickpro\/wishlist_index\/add":["wishlist"],"cartquickpro\/wishlist_index\/remove":["wishlist"],"cartquickpro\/wishlist_index\/updateitemoptions":["wishlist"],"cartquickpro\/wishlist_index\/update":["wishlist"],"cartquickpro\/wishlist_index\/cart":["wishlist","cart"],"cartquickpro\/wishlist_index\/fromcart":["cart","checkout-data","wishlist"],"cartquickpro\/wishlist_index\/allcart":["wishlist","cart"]}, "clientSideSections": ["checkout-data","cart-data","amasty-checkout-data"], "baseUrls": ["https:\/\/www.nb.org\/"], "sectionNames": ["messages","customer","compare-products","last-ordered-items","cart","directory-data","instant-purchase","loggedAsCustomer","captcha","persistent","review","wishlist","apptrian_facebook_pixel_matching_section","bss-fbpixel-atc","bss-fbpixel-subscribe","recently_viewed_product","recently_compared_product","product_data_storage","paypal-billing-agreement"] } } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Customer/js/customer-data": { "sectionLoadUrl": "https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002Fcustomer\u002Fsection\u002Fload\u002F", "expirableSectionLifetime": 60, "expirableSectionNames": ["cart","persistent"], "cookieLifeTime": "7200", "updateSessionUrl": "https\u003A\u002F\u002Fwww.nb.org\u002Fcustomer\u002Faccount\u002FupdateSession\u002F" } } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Customer/js/invalidation-processor": { "invalidationRules": { "website-rule": { "Magento_Customer/js/invalidation-rules/website-rule": { "scopeConfig": { "websiteId": "1" } } } } } } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "body": { "pageCache": {"url":"https:\/\/www.nb.org\/page_cache\/block\/render\/id\/67382\/","handles":["default","catalog_product_view","catalog_product_view_type_bundle","catalog_product_view_id_67382","catalog_product_view_sku_NB-CD-21052","blog_css","catalog_product_bundle_view_custom","pl_thm_nomikibibliothiki_default","pl_thm_nomikibibliothiki_nbtheme_default","weltpixel_googlecards_remove_opengraph","weltpixel_googlecards_remove_schema"],"originalRequest":{"route":"catalog","controller":"product","action":"view","uri":"\/syntagma.html"},"versionCookieName":"private_content_version"} } } </script> <script> if (window.require) { require(['jquery', 'Magefan_Blog/js/lib/mfblogunveil', 'domReady!'], function($){ $('.mfblogunveil').mfblogunveil(); }); } else { /* e.g. hyva theme */ document.addEventListener("DOMContentLoaded", function(){ var items = document.getElementsByClassName('mfblogunveil'); var el, url; if (items.length) { for (var i=0; i<items.length;i++) { el = items[i]; url = el.getAttribute('data-original'); if (!url) { continue; } if ('IMG' == el.tagName) { el.src = url; } else { el.style.backgroundImage = "url('" + url + "')"; } } } }); } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "[data-gallery-role=gallery-placeholder]": { "Magento_ProductVideo/js/fotorama-add-video-events": { "videoData": [{"mediaType":"image","videoUrl":null,"isBase":true}], "videoSettings": [{"playIfBase":"0","showRelated":"0","videoAutoRestart":"0"}], "optionsVideoData": [] } } } </script> <script> require(['jquery'], function($) { var productGallery = $('div[data-gallery-role=gallery-placeholder]'); var target = $('.nb-conf-price-btn-container'); if (target.length) { $('#product-label1732695309673826').insertBefore(target); $('#product-label1732695309673826').css({'display':'block', 'visibility': 'visible', 'overflow': 'hidden'}); } else { $('#product-label1732695309673826').remove(); } }); </script> <script> require(['jquery'], function($) { var productGallery = $('div[data-gallery-role=gallery-placeholder]'); var target = $('.nb-conf-price-btn-container'); if (target.length) { $('#product-label17326953096738212').insertBefore(target); $('#product-label17326953096738212').css({'display':'block', 'visibility': 'visible', 'overflow': 'hidden'}); } else { $('#product-label17326953096738212').remove(); } }); </script> <script type="text/javascript"> require(["jquery","domReady!","bootstrap"], function ($) { $(function () { $('[data-toggle="popover"]').popover() }) jQuery("document").ready(function () { // ready setTimeout( function() { var $short_desc_container = jQuery( "#nb-pr-page-short-descr .value") ; if($short_desc_container.innerHeight()>62){ jQuery("#short-d").css({ display: "block" }); } }, 1000); }); }); </script> <script type="text/x-magento-init"> { ".product-add-form": { "slide": { "slideSpeed": 0, "slideSelector": "#bundle-slide", "slideBackSelector": ".action.customization.back", "bundleProductSelector": "#bundleProduct", "bundleOptionsContainer": ".product-add-form" ,"autostart": false } } } </script> <script> function getCreditInstallments() { var priceHtml = document.querySelector(".bundle-info #discount_amount_price .price"); if (priceHtml == undefined) { priceHtml = document.querySelector(".bundle-info span[data-price-type='finalPrice'] span"); } var price = parseFloat(priceHtml.innerHTML.replace(' ', '').replace('€', '').replace('€', '').replace('.', '').replace(',', '.')); var installment = (price / 3).toFixed(2) + '€'; return installment; } function getCreditInstallmentsSix() { var priceHtml = document.querySelector(".bundle-info #discount_amount_price .price"); if (priceHtml == undefined) { priceHtml = document.querySelector(".bundle-info span[data-price-type='finalPrice'] span"); } var price = parseFloat(priceHtml.innerHTML.replace(' ', '').replace('€', '').replace('€', '').replace('.', '').replace(',', '.')); var installmentSix = (price / 6).toFixed(2) + '€'; return installmentSix; } function getCreditInstallmentsTwelve() { var priceHtml = document.querySelector(".bundle-info #discount_amount_price .price"); if (priceHtml == undefined) { priceHtml = document.querySelector(".bundle-info span[data-price-type='finalPrice'] span"); } var price = parseFloat(priceHtml.innerHTML.replace(' ', '').replace('€', '').replace('€', '').replace('.', '').replace(',', '.')); var installmentTwelve = (price / 12).toFixed(2) + '€'; return installmentTwelve; } function getSelectedPrice() { var priceHtml = document.querySelector(".bundle-info #discount_amount_price .price"); if (priceHtml == undefined) { priceHtml = document.querySelector(".bundle-info span[data-price-type='finalPrice'] span"); } var price = parseFloat(priceHtml.innerHTML.replace(' ', '').replace('€', '').replace('€', '').replace('.', '').replace(',', '.')); return price; } const containerCredit = document.querySelector('.wrapper-container-credit'); const priceCreditTexts = document.querySelector('.goeshere'); const doseis = document.querySelector('.atokes-dokeis'); const targetNode = document.querySelector('.price-wrapper'); if(targetNode) { const observer = new MutationObserver(function(mutationsList, observer) { for (let mutation of mutationsList) { const totalCredit = getSelectedPrice(); if (mutation.type === 'childList') { const installment = getCreditInstallments(); if (totalCredit>= 90 && totalCredit <= 179) { doseis.innerText="3"; containerCredit.style.display = 'block'; priceCreditTexts.innerHTML = installment; console.log('Final price is ' + totalCredit); } else if (totalCredit>= 180 && totalCredit <= 359) { const installmentSix = getCreditInstallmentsSix(); doseis.innerText="6"; containerCredit.style.display = 'block'; priceCreditTexts.innerHTML = installmentSix; console.log('Final price is ' + totalCredit); }else if (totalCredit>= 360 ) { const installmentTwelve = getCreditInstallmentsTwelve(); doseis.innerText="12"; containerCredit.style.display = 'block'; priceCreditTexts.innerHTML = installmentTwelve; console.log('Final price is ' + totalCredit); } else { containerCredit.style.display = 'none'; console.log('Final price element does not exist'); } } } }); observer.observe(targetNode, { childList: true }); } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "#product_addtocart_form": { "priceBundle": { "optionConfig": {"options":{"12674":{"selections":{"101201":{"qty":1,"customQty":"0","optionId":"67349","prices":{"oldPrice":{"amount":"115"},"basePrice":{"amount":"115"},"finalPrice":{"amount":"115"}},"priceType":"0","tierPrice":[],"name":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391 - \u0392\u03b9\u03b2\u03bb\u03af\u03bf (\u03ad\u03bd\u03c4\u03c5\u03c0\u03bf)","canApplyMsrp":false}},"title":"\u0395\u03c0\u03b9\u03bb\u03bf\u03b3\u03ad\u03c2","isMulti":true,"position":0}},"selected":{"12674":["101201"]},"positions":["12674"],"bundleId":"67382","priceFormat":{"pattern":"%s\u00a0\u20ac","precision":2,"requiredPrecision":2,"decimalSymbol":",","groupSymbol":".","groupLength":3,"integerRequired":false},"prices":{"oldPrice":{"amount":0},"basePrice":{"amount":0},"finalPrice":{"amount":0}},"priceType":"0","isFixedPrice":false}, "controlContainer": ".field.option" } } } </script> <script type="text/javascript"> require(["jquery","domReady!"], function ($) { $('.field.choice.form-check').click(function(){ var $cur_ipnut = $(this).find('input:checkbox'); if($($cur_ipnut).is(':checked')){ $(this).addClass( "nb-active" ); }else{ $(this).removeClass('nb-active'); } }); }); </script> <script> require([ 'jquery', ], function($){ //<![CDATA[ $.extend(true, $, { calendarConfig: { dayNames: ["\u039a\u03c5\u03c1\u03b9\u03b1\u03ba\u03ae","\u0394\u03b5\u03c5\u03c4\u03ad\u03c1\u03b1","\u03a4\u03c1\u03af\u03c4\u03b7","\u03a4\u03b5\u03c4\u03ac\u03c1\u03c4\u03b7","\u03a0\u03ad\u03bc\u03c0\u03c4\u03b7","\u03a0\u03b1\u03c1\u03b1\u03c3\u03ba\u03b5\u03c5\u03ae","\u03a3\u03ac\u03b2\u03b2\u03b1\u03c4\u03bf"], dayNamesMin: ["\u039a\u03c5\u03c1","\u0394\u03b5\u03c5","\u03a4\u03c1\u03af","\u03a4\u03b5\u03c4","\u03a0\u03ad\u03bc","\u03a0\u03b1\u03c1","\u03a3\u03ac\u03b2"], monthNames: ["\u0399\u03b1\u03bd\u03bf\u03c5\u03b1\u03c1\u03af\u03bf\u03c5","\u03a6\u03b5\u03b2\u03c1\u03bf\u03c5\u03b1\u03c1\u03af\u03bf\u03c5","\u039c\u03b1\u03c1\u03c4\u03af\u03bf\u03c5","\u0391\u03c0\u03c1\u03b9\u03bb\u03af\u03bf\u03c5","\u039c\u03b1\u0390\u03bf\u03c5","\u0399\u03bf\u03c5\u03bd\u03af\u03bf\u03c5","\u0399\u03bf\u03c5\u03bb\u03af\u03bf\u03c5","\u0391\u03c5\u03b3\u03bf\u03cd\u03c3\u03c4\u03bf\u03c5","\u03a3\u03b5\u03c0\u03c4\u03b5\u03bc\u03b2\u03c1\u03af\u03bf\u03c5","\u039f\u03ba\u03c4\u03c9\u03b2\u03c1\u03af\u03bf\u03c5","\u039d\u03bf\u03b5\u03bc\u03b2\u03c1\u03af\u03bf\u03c5","\u0394\u03b5\u03ba\u03b5\u03bc\u03b2\u03c1\u03af\u03bf\u03c5"], monthNamesShort: ["\u0399\u03b1\u03bd","\u03a6\u03b5\u03b2","\u039c\u03b1\u03c1","\u0391\u03c0\u03c1","\u039c\u03b1\u0390","\u0399\u03bf\u03c5\u03bd","\u0399\u03bf\u03c5\u03bb","\u0391\u03c5\u03b3","\u03a3\u03b5\u03c0","\u039f\u03ba\u03c4","\u039d\u03bf\u03b5","\u0394\u03b5\u03ba"], infoTitle: '\u03A3\u03C7\u03B5\u03C4\u03B9\u03BA\u03AC\u0020\u03BC\u03B5\u0020\u03C4\u03BF\u0020\u03B7\u03BC\u03B5\u03C1\u03BF\u03BB\u03CC\u03B3\u03B9\u03BF', firstDay: 0, closeText: '\u039A\u03BB\u03B5\u03AF\u03C3\u03B9\u03BC\u03BF', currentText: '\u03A3\u03C4\u03BF\u0020\u03A3\u03AE\u03BC\u03B5\u03C1\u03B1', prevText: '\u03A0\u03C1\u03BF\u03B7\u03B3\u03BF\u03CD\u03BC\u03B5\u03BD\u03BF', nextText: '\u0395\u03C0\u03CC\u03BC\u03B5\u03BD\u03BF', weekHeader: 'WK', timeText: '\u038F\u03C1\u03B1', hourText: '\u038F\u03C1\u03B1', minuteText: '\u039B\u03B5\u03C0\u03C4\u03CC', dateFormat: "D, d M yy", // $.datepicker.RFC_2822 showOn: 'button', showAnim: '', changeMonth: true, changeYear: true, buttonImageOnly: null, buttonImage: null, showButtonPanel: true, showWeek: true, timeFormat: '', showTime: false, showHour: false, showMinute: false } }); enUS = {"m":{"wide":["January","February","March","April","May","June","July","August","September","October","November","December"],"abbr":["Jan","Feb","Mar","Apr","May","Jun","Jul","Aug","Sep","Oct","Nov","Dec"]}}; // en_US locale reference //]]> });</script> <script type="text/x-magento-init"> { "#instant-purchase": { "Magento_Ui/js/core/app": {"components":{"instant-purchase":{"component":"Magento_InstantPurchase\/js\/view\/instant-purchase","config":{"template":"Magento_InstantPurchase\/instant-purchase","buttonText":"Instant Purchase","purchaseUrl":"https:\/\/www.nb.org\/instantpurchase\/button\/placeOrder\/"}}}} } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "#product_addtocart_form": { "Magento_Catalog/js/validate-product": {} } } </script> <script type="text/javascript"> require(["jquery","domReady!","bootstrap"], function ($) { $(function () { $('[data-toggle="popover"]').popover() ; }) $(document).on("click", ".popover-dismiss" , function(){ $(this).parents(".nb-popover-template-container").popover('hide'); }); }); </script> <script type="text/x-magento-init"> { "[data-role=priceBox][data-price-box=product-id-67382]": { "priceBox": { "priceConfig": {"productId":67382,"priceFormat":{"pattern":"%s\u00a0\u20ac","precision":2,"requiredPrecision":2,"decimalSymbol":",","groupSymbol":".","groupLength":3,"integerRequired":false},"prices":{"baseOldPrice":{"amount":115,"adjustments":[]},"oldPrice":{"amount":115,"adjustments":[]},"basePrice":{"amount":115,"adjustments":[]},"finalPrice":{"amount":115,"adjustments":[]}},"idSuffix":"_clone","tierPrices":[],"calculationAlgorithm":"TOTAL_BASE_CALCULATION"} } } } </script> <script type="text/javascript"> require(["jquery","domReady!","bootstrap"], function ($) { $(function () { var book_ath = document.getElementById("book-authors-id"); if($(book_ath).outerHeight()>78){ $(book_ath).addClass("break3"); var see_link= document.getElementById("book-athors-see-all-btn"); $(see_link).css("display","initial"); } $('[data-toggle="popover"]').popover() ; }) }); </script> <script type="text/javascript"> var bundles_optionsPrice = []; </script> <script type = "text/javascript" > var swapColors; require(['jquery'],function($){ //do not delete : some books have this function on periexomena - onmouseover/out and it causes Uncaught ReferenceError: swapColors is not defined swapColors = function(x,y){ } jQuery("document").ready(function () { setTimeout( function() { // on load jQuery(".resp-tab-content").each(function () { if (jQuery(this).children(":first").outerHeight() > 372) { jQuery(this).css({ "max-height": "372px" }); jQuery(this).children(":first").css({ overflow : "hidden" }); var $read_more_link = document.createElement("a"); $read_more_link.textContent = "Διαβάστε περισσότερα"; $read_more_link.setAttribute('class', 'read-more-button'); $read_more_link.setAttribute('href', '#'); jQuery(this).append($read_more_link); } }); // / on load //on data switch click jQuery("a.switch").click(function (event) { event.preventDefault(); var $href = $(this).attr('href'); var $id_tab = $href.replace('#', ''); var $full_id = 'div[id="' + $id_tab + '"]'; setTimeout( function () { jQuery($full_id + "> a.read-more-button").fadeOut(200, function () { $(this).remove(); }); jQuery($full_id + "> a.readless").fadeOut(200, function () { $(this).remove(); }); jQuery($full_id).css({ "max-height": "372px" }); }, 100); setTimeout( function () { if (jQuery($full_id).children(":first").outerHeight() <= 372) { } else { jQuery($full_id).css({ "max-height": "372px" }); jQuery($full_id).children(":first").css({ overflow: "hidden" }); var $read_more_link = document.createElement("a"); $read_more_link.textContent = "Διαβάστε περισσότερα"; $read_more_link.setAttribute('class', 'read-more-button'); $read_more_link.setAttribute('href', '#'); jQuery($full_id).append($read_more_link); } }, 200); // on data switch click }); }, 3000); //window resize jQuery(window).on('resize', function(){ setTimeout( function() { jQuery(".resp-tab-content").each(function () { var $read_more_link = jQuery(this).find(".read-more-button") ; // $($read_more_link).remove(); $read_more_link.fadeOut(200, function(){ $(this).remove();}); jQuery(this).css({ "height": "unset" }); jQuery(this).children(":first").css({ "height": "unset" }); if (jQuery(this).children(":first").outerHeight() > 372) { jQuery(this).css({ "max-height": "372px" }); jQuery(this).children(":first").css({ overflow : "hidden", "height": "unset" }); var $read_more_link = document.createElement("a"); $read_more_link.textContent = "Διαβάστε περισσότερα"; $read_more_link.setAttribute('class', 'read-more-button'); $read_more_link.setAttribute('href', '#'); jQuery(this).append($read_more_link); } }); }, 800); }); // / resize // readmore/less click jQuery(document).on('click', 'a.read-more-button', function () { if (jQuery(this).text() == 'Διαβάστε περισσότερα') { $totalHeight = 0; $el = jQuery(this); $p = $el.parent(); $sibling_above = $p.children(":first"); $totalHeight = $p.children(":first").outerHeight() + 40; $p.css({ "height": $p.height(), "max-height": 99999 }).animate({ "height": $totalHeight }, 400); $sibling_above.css({ "height": $sibling_above.height(), "max-height": 99999 }).animate({ "height": $totalHeight }); jQuery(this).text('Διαβάστε λιγότερα'); jQuery(this).addClass("readless"); } else { jQuery(this).text('Διαβάστε περισσότερα'); $el = jQuery(this); jQuery(this).removeClass("readless"); $p = $el.parent(); $sibling_above = $p.children(":first"); $p.css({ "max-height": 372 }).animate({ "max-height": 372 }); $sibling_above.css({ "max-height": "unset" }).animate({ "height": "unset" }); jQuery('html, body').animate({ scrollTop: jQuery(this).closest(".resp-tab-content").offset() .top - 100 }, 400); } return false; }); // /click // ready }); // require(['jquery'] }); </script> <script type="text/x-magento-init"> { "body": { "requireCookie": {"noCookieUrl":"https:\/\/www.nb.org\/cookie\/index\/noCookies\/","triggers":[".action.tocompare"],"isRedirectCmsPage":true} } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Catalog/js/product/view/provider": { "data": {"items":{"67382":{"add_to_cart_button":{"post_data":"{\"action\":\"https:\\\/\\\/www.nb.org\\\/checkout\\\/cart\\\/add\\\/uenc\\\/%25uenc%25\\\/product\\\/67382\\\/\",\"data\":{\"product\":\"67382\",\"uenc\":\"%uenc%\"}}","url":"https:\/\/www.nb.org\/checkout\/cart\/add\/uenc\/%25uenc%25\/product\/67382\/","required_options":true},"add_to_compare_button":{"post_data":null,"url":"{\"action\":\"https:\\\/\\\/www.nb.org\\\/catalog\\\/product_compare\\\/add\\\/\",\"data\":{\"product\":\"67382\",\"uenc\":\"aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw,\"}}","required_options":null},"price_info":{"final_price":115,"max_price":115,"max_regular_price":115,"minimal_regular_price":115,"special_price":null,"minimal_price":115,"regular_price":115,"formatted_prices":{"final_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","max_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","minimal_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","max_regular_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","minimal_regular_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","special_price":null,"regular_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>"},"extension_attributes":{"msrp":{"msrp_price":"0,00\u00a0\u20ac<\/span>","is_applicable":"","is_shown_price_on_gesture":"","msrp_message":"","explanation_message":"Our price is lower than the manufacturer's "minimum advertised price." As a result, we cannot show you the price in catalog or the product page. You have no obligation to purchase the product once you know the price. You can simply remove the item from your cart."},"tax_adjustments":{"final_price":115,"max_price":115,"max_regular_price":115,"minimal_regular_price":115,"special_price":115,"minimal_price":115,"regular_price":115,"formatted_prices":{"final_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","max_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","minimal_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","max_regular_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","minimal_regular_price":null,"special_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>","regular_price":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>"}},"weee_attributes":[],"weee_adjustment":"115,00\u00a0\u20ac<\/span>"}},"images":[{"url":"https:\/\/www.nb.org\/media\/catalog\/product\/cache\/357a32f0b0ce33c7e36766cda322fabc\/s\/y\/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg","code":"recently_viewed_products_grid_content_widget","height":300,"width":240,"label":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","resized_width":240,"resized_height":300},{"url":"https:\/\/www.nb.org\/media\/catalog\/product\/cache\/fc342d5493675fad627ad3d522e22728\/s\/y\/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg","code":"recently_viewed_products_list_content_widget","height":270,"width":270,"label":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","resized_width":270,"resized_height":270},{"url":"https:\/\/www.nb.org\/media\/catalog\/product\/cache\/6d95d2a91a2162f3efaf8e42a740d458\/s\/y\/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg","code":"recently_viewed_products_images_names_widget","height":90,"width":75,"label":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","resized_width":75,"resized_height":90},{"url":"https:\/\/www.nb.org\/media\/catalog\/product\/cache\/357a32f0b0ce33c7e36766cda322fabc\/s\/y\/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg","code":"recently_compared_products_grid_content_widget","height":300,"width":240,"label":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","resized_width":240,"resized_height":300},{"url":"https:\/\/www.nb.org\/media\/catalog\/product\/cache\/4c2494eedd6a4f2c5caf182ec9b93e74\/s\/y\/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg","code":"recently_compared_products_list_content_widget","height":207,"width":270,"label":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","resized_width":270,"resized_height":207},{"url":"https:\/\/www.nb.org\/media\/catalog\/product\/cache\/6d95d2a91a2162f3efaf8e42a740d458\/s\/y\/syntagma_ermineia_kat_arthro_512x725.jpg","code":"recently_compared_products_images_names_widget","height":90,"width":75,"label":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","resized_width":75,"resized_height":90}],"url":"https:\/\/www.nb.org\/syntagma.html","id":67382,"name":"\u03a3\u03a5\u039d\u03a4\u0391\u0393\u039c\u0391","type":"bundle","is_salable":"1","store_id":1,"currency_code":"EUR","extension_attributes":{"review_html":"","wishlist_button":{"post_data":null,"url":"{\"action\":\"https:\\\/\\\/www.nb.org\\\/wishlist\\\/index\\\/add\\\/\",\"data\":{\"product\":67382,\"uenc\":\"aHR0cHM6Ly93d3cubmIub3JnL3N5bnRhZ21hLmh0bWw,\"}}","required_options":null}},"is_available":true}},"store":"1","currency":"EUR","productCurrentScope":"website"} } } } </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "amsearchAnalyticsCollector": { "minChars": 2 } } } </script> <script type="text/javascript">prodImageContainers = document.querySelectorAll(".product-image-container-58059"); /** for (var i = 0; i < prodImageContainers.length; i++) { prodImageContainers[i].style.width = "177px"; } */ prodImageContainersWrappers = document.querySelectorAll( ".product-image-container-58059 span.product-image-wrapper" ); for (var i = 0; i < prodImageContainersWrappers.length; i++) { prodImageContainersWrappers[i].style.paddingBottom = "141.24293785311%"; }</script> <script type="text/javascript">prodImageContainers = document.querySelectorAll(".product-image-container-62764"); /** for (var i = 0; i < prodImageContainers.length; i++) { prodImageContainers[i].style.width = "177px"; } */ prodImageContainersWrappers = document.querySelectorAll( ".product-image-container-62764 span.product-image-wrapper" ); for (var i = 0; i < prodImageContainersWrappers.length; i++) { prodImageContainersWrappers[i].style.paddingBottom = "141.24293785311%"; }</script> <script type="text/javascript">prodImageContainers = document.querySelectorAll(".product-image-container-64289"); /** for (var i = 0; i < prodImageContainers.length; i++) { prodImageContainers[i].style.width = "177px"; } */ prodImageContainersWrappers = document.querySelectorAll( ".product-image-container-64289 span.product-image-wrapper" ); for (var i = 0; i < prodImageContainersWrappers.length; i++) { prodImageContainersWrappers[i].style.paddingBottom = "141.24293785311%"; }</script> <script type="text/javascript">prodImageContainers = document.querySelectorAll(".product-image-container-65179"); /** for (var i = 0; i < prodImageContainers.length; i++) { prodImageContainers[i].style.width = "177px"; } */ prodImageContainersWrappers = document.querySelectorAll( ".product-image-container-65179 span.product-image-wrapper" ); for (var i = 0; i < prodImageContainersWrappers.length; i++) { prodImageContainersWrappers[i].style.paddingBottom = "141.24293785311%"; }</script> <script type="text/javascript">prodImageContainers = document.querySelectorAll(".product-image-container-67342"); /** for (var i = 0; i < prodImageContainers.length; i++) { prodImageContainers[i].style.width = "177px"; } */ prodImageContainersWrappers = document.querySelectorAll( ".product-image-container-67342 span.product-image-wrapper" ); for (var i = 0; i < prodImageContainersWrappers.length; i++) { prodImageContainersWrappers[i].style.paddingBottom = "141.24293785311%"; }</script> <script type="text/javascript"> require(["jquery", "domReady!"], function ($) { (function ($) { $(document).ready(function () { if (($(".news-index-index")[0]) && ($(".news-lists.news-lists-2.list-layout")[0])) { jQuery('#content').prepend('<div class="jobsearch-block-wrapper"><img class="jobsearch-block-image-banner" alt="nb careers" src="https://assets.nb.org/nb/2024/images/nb-careers-banner.jpg"><div class="jobsearch-block-inner"><img class="nb-daily-careers-logo" alt="nb careers" src="https://assets.nb.org/nb/2024/images/logo-careers.png"><h3>The legal job market, redefined</h3><a target="_blank" class="custom-more-link default-blue" href="https://daily.nb.org/careers/"> Μάθετε Περισσότερα</a></div></div>'); } if (($(".news-category-index")[0]) && ($(".news-lists.news-lists-2.list-layout")[0])) { jQuery('#content').prepend('<div class="jobsearch-block-wrapper"><img class="jobsearch-block-image-banner" alt="nb careers" src="https://assets.nb.org/nb/2024/images/nb-careers-banner.jpg"><div class="jobsearch-block-inner"><img class="nb-daily-careers-logo" alt="nb careers" src="https://assets.nb.org/nb/2024/images/logo-careers.png"><h3>The legal job market, redefined</h3><a target="_blank" class="custom-more-link default-blue" href="https://daily.nb.org/careers/"> Μάθετε Περισσότερα</a></div></div>'); } }); })(jQuery); }); </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Customer/js/block-submit-on-send": { "formId": "newsletter-validate-detail" } } } </script> <script> var currentYear = new Date().getFullYear(); document.getElementById('year').innerText= ' Copyright ' + ' © ' + currentYear + ' NOMIKI BIBLIOTHIKI S.A '; </script> <script type="text/x-magento-init"> { "*": { "Magento_Ui/js/core/app": { "components": { "storage-manager": { "component": "Magento_Catalog/js/storage-manager", "appendTo": "", "storagesConfiguration" : {"recently_viewed_product":{"requestConfig":{"syncUrl":"https:\/\/www.nb.org\/catalog\/product\/frontend_action_synchronize\/"},"lifetime":"1000","allowToSendRequest":null},"recently_compared_product":{"requestConfig":{"syncUrl":"https:\/\/www.nb.org\/catalog\/product\/frontend_action_synchronize\/"},"lifetime":"1000","allowToSendRequest":null},"product_data_storage":{"updateRequestConfig":{"url":"https:\/\/www.nb.org\/rest\/gr\/V1\/products-render-info"},"allowToSendRequest":null}} } } } } } </script> <script type="text/javascript" src="https://maps.google.com/maps/api/js?sensor=false&libraries=places&key="></script> <script> !function(f,b,e,v,n,t,s){if(f.fbq)return;n=f.fbq=function(){n.callMethod? n.callMethod.apply(n,arguments):n.queue.push(arguments)};if(!f._fbq)f._fbq=n; n.push=n;n.loaded=!0;n.version='2.0';n.agent='dvapptrian';n.queue=[]; t=b.createElement(e);t.async=!0;t.src=v;s=b.getElementsByTagName(e)[0]; s.parentNode.insertBefore(t,s)}(window, document,'script','https://connect.facebook.net/en_US/fbevents.js'); require([ 'jquery', 'underscore', 'mage/url', 'mage/cookies' ], function ($, _, mageUrl) { var propagationStop = 0; $(function () { function getUserData() { var sectionUrl = 'https://www.nb.org/customer/section/load'; $.ajax({ url: sectionUrl, cache: false, data: { sections: "apptrian_facebook_pixel_matching_section" }, type: "GET", dataType : "json" }) .done(function(json) { run(json); }); } getUserData(); function run(response) { var userData = {}; var apptrianFacebookPixelUrl="https://www.nb.org/syntagma.html"; var apptrianFacebookPixelProductId=67382; function isEmpty(obj) { for(var prop in obj) { if(obj.hasOwnProperty(prop)) { return false; } } return true; } if (propagationStop === 0) { propagationStop = 1; var section; var sectionData; if (response !== 'undefined' && response.hasOwnProperty('apptrian_facebook_pixel_matching_section')) { section = response.apptrian_facebook_pixel_matching_section; if (section !== 'undefined' && section.hasOwnProperty('matching_data')) { sectionData = section.matching_data; if (!isEmpty(sectionData)) { userData = sectionData; } } } fbq('init', '1100470297029364', userData); function stringToHash(string) { var hash = 0; if (string.length == 0) return hash; for (i = 0; i < string.length; i++) { char = string.charCodeAt(i); hash = ((hash << 5) - hash) + char; hash = hash & hash; } return String(hash); } function generateEventId(eName) { var uCookie = document.cookie; var uHash = stringToHash(uCookie); var url = window.location.href; var urlHash = stringToHash(url); function getTimeStamp() { if (!Date.now) { Date.now = function() { return new Date().getTime(); } } return Date.now(); } var timestamp = String(getTimeStamp()); return eName + uHash + urlHash + timestamp; } function fireConversionsApiEvent(eName, eData, eId) { var apiUrl = 'https://www.nb.org/apptrian_facebookpixel/index/index'; $.ajax({ url: apiUrl, cache: false, data: { eventName: eName, eventData: eData, eventId: eId, url: window.location.href, userData: userData }, type: "GET", dataType : "json", }) .done(function( json ) { var result = json; }); } function moveParamsOutsideContents(data) { var isMoveParamsOutsideContentsEnabled = 1; if (isMoveParamsOutsideContentsEnabled) { if (!('contents' in data)) { return data; } var contents = data['contents']; var contentsLength = contents.length; if (contentsLength > 1) { var c = 0; for (i = 0; i < contentsLength; i++) { var item = contents[i]; for (var index in item) { if (index == 'id' || index == 'item_price' || index == 'quantity') { continue; } // You cannot do anything with param just // Remove the param from contents delete data['contents'][c][index]; } c++; } } else { var item = contents[0]; for (var index in item) { var value = item[index]; if (index == 'id' || index == 'item_price' || index == 'quantity') { continue; } // Set the param data[index] = value; // Remove the param from contents delete data['contents'][0][index]; } } return data; } else { return data; } } // Ready PageView data. (It is fired below for each event conditionally.) var pageViewEventId = generateEventId("PageView"); var pageViewEventIdObj = {}; pageViewEventIdObj.eventID = pageViewEventId; var pageViewData = {}; fbq("track", "PageView", pageViewData, pageViewEventIdObj); if (isConsentGranted()) {fireConversionsApiEvent("PageView", pageViewData, pageViewEventId);} var productData = { "contents": [ { "id": "NB-CD-21052", "quantity": 1, "item_price": 115 } ], "content_type": "product", "value": 115, "currency": "EUR" }; var productDataForViewContent = { "contents": [ { "id": "NB-CD-21052", "quantity": 1, "item_price": 115 } ], "content_type": "product", "value": 115, "currency": "EUR" }; var isDetectSelectedSkuEnabled = 0; var taxFlag = 0; var viewContentEventId = generateEventId('ViewContent'); var viewContentEventIdObj = {}; viewContentEventIdObj.eventID = viewContentEventId; // If needed disallowed params will be moved productDataForViewContent = moveParamsOutsideContents(productDataForViewContent); fbq('track', 'ViewContent', productDataForViewContent, viewContentEventIdObj); if (isConsentGranted()) {fireConversionsApiEvent('ViewContent', productDataForViewContent, viewContentEventId);} // Add Pixel Events to the button's click handler $('#product-addtocart-button').on('click', function() { // Update product data if detection is enabled if (isDetectSelectedSkuEnabled) { updateProductData(); } // The contents must have at least one item if (productData.contents.length) { // If needed disallowed params will be moved productData = moveParamsOutsideContents(productData); var addToCartEventId = generateEventId('AddToCart'); var addToCartEventIdObj = {}; addToCartEventIdObj.eventID = addToCartEventId; fbq('track', 'AddToCart', productData, addToCartEventIdObj); if (isConsentGranted()) {fireConversionsApiEvent('AddToCart', productData, addToCartEventId);} } }); $('.action.towishlist').on('click', function() { // Update product data if detection is enabled if (isDetectSelectedSkuEnabled) { updateProductData(); } // The contents must have at least one item if (productData.contents.length) { // If needed disallowed params will be moved productData = moveParamsOutsideContents(productData); var addToWishlistEventId = generateEventId('AddToWishlist'); var addToWishlistEventIdObj = {}; addToWishlistEventIdObj.eventID = addToWishlistEventId; fbq('track', 'AddToWishlist', productData, addToWishlistEventIdObj); if (isConsentGranted()) {fireConversionsApiEvent('AddToWishlist', productData, addToWishlistEventId);} } }); } // end of propagationStop } // end of run function getCookieDataFromString(str) { var data = {}; try { data = JSON.parse(str); } catch (e) { if (str.indexOf('=') > -1) { var arr = str.split('='); var key = ''; var value = ''; var k = 1; for (let i = 0; i < arr.length; i+=2) { key = ''; value = ''; if (arr[i] !== undefined) { key = arr[i].trim(); } if (arr[k] !== undefined) { value = arr[k].trim(); } if (key) { data[key] = value; } k+=2; } } else { data = str; } } return data; } function isConsentGranted() { var isCookieConsentEnabled = 0; // If cookie consent feature is disabled just allow everything. if (!isCookieConsentEnabled) { return 1; } var cookieName = 'user_allowed_save_cookie'; var cookie = $.mage.cookies.get(cookieName); var result = 0; if (!cookie) { return result; } var cookieData = getCookieDataFromString(cookie); var cookieKey = ''; var cookieValue = ''; if (cookieKey && cookieValue) { if (typeof cookieData === 'object' && cookieData[cookieKey] !== undefined) { var value = cookieData[cookieKey]; if (value == cookieValue) { result = 1; } } } else if (!cookieKey && cookieValue) { if (cookie == cookieValue) { result = 1; } } else if (cookieKey && !cookieValue) { if (typeof cookieData === 'object' && cookieKey in cookieData) { result = 1; } } else { if (cookie) { result = 1; } } return result; } function checkConsent() { if (isConsentGranted()) { } } // Check consent on document ready checkConsent(); var consentButton = $('#btn-cookie-allow'); if (consentButton.length) { // Add consent grant call to the consent button's click handler consentButton.on('click', function() { setTimeout(function() { checkConsent(); }, 1000); }); } }); // end of on document ready }); </script> <script type="text/javascript"> require([ 'jquery', 'Magento_Customer/js/customer-data' ], function ($, customerData) { 'use strict'; var getCustomerInfo = function () { var customer = customerData.get('customer'); return customer(); }; var isLoggedIn = function (customerInfo) { customerInfo = customerInfo || getCustomerInfo(); return customerInfo && customerInfo.firstname; }; /* jQuery(document).ready(function($) { var customerInfo = getCustomerInfo(); if (customerInfo && customerInfo.data_id) { var firstname = customerInfo.firstname; var lastname = customerInfo.lastname; var email = customerInfo.email; //write code to fill data into form fields. if($("#form_email_field_id").length > 0) { $("#form_email_field_id").val(email); } if($("#form_text_field_id").length > 0) { $("#form_text_field_id").val(firstname); } } });*/ }); require([ 'jquery', 'Lof_Formbuilder/js/jquery-uploader/jquery.dm-uploader.min' ], function($){ function ui_add_log(message, color, field_id) { if($('#formbuilder-debug-template') && $('#formbuilder-debug-template').length > 0) { var d = new Date(); var dateString = (('0' + d.getHours())).slice(-2) + ':' + (('0' + d.getMinutes())).slice(-2) + ':' + (('0' + d.getSeconds())).slice(-2); color = (typeof color === 'undefined' ? 'muted' : color); var template = $('#formbuilder-debug-template').text(); template = template.replace('%%date%%', dateString); template = template.replace('%%message%%', message); template = template.replace('%%color%%', color); $('#'+field_id+'debug').find('li.empty').fadeOut(); $('#'+field_id+'debug').prepend(template); } else { console.log("\n"+color+": "+message); } } function ui_multi_add_file(id, file, field_id, field_name, field_class) { if($('#files-template') && $('#files-template').length > 0) { var template = $('#files-template').text(); template = template.replace('%%filename%%', file.name); template = template.replace('%%filename%%', file.name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldname%%', field_name); template = template.replace('%%fieldid%%', id); template = template.replace('%%fieldid%%', id); template = template.replace('%%fieldid%%', id); template = template.replace('%%fieldclass%%', field_class); template = template.replace('%%fieldclass%%', field_class); template = template.replace('%%fileurl%%', file.name); template = $(template); template.prop('id', 'uploaderFile' + id); template.data('file-id', id); $('#files-'+field_id).find('li.empty').fadeOut(); $('#files-'+field_id).prepend(template); } } function ui_multi_update_file_status(id, status, message) { $('#uploaderFile' + id).find('span').html(message).prop('class', 'status text-' + status); } function ui_multi_update_file_progress(id, percent, color, active) { color = (typeof color === 'undefined' ? false : color); active = (typeof active === 'undefined' ? true : active); var bar = $('#uploaderFile' + id).find('div.progress-bar'); bar.width(percent + '%').attr('aria-valuenow', percent); bar.toggleClass('progress-bar-striped progress-bar-animated', active); if (percent === 0){ bar.html(''); } else { bar.html(percent + '%'); } if (color !== false){ bar.removeClass('bg-success bg-info bg-warning bg-danger'); bar.addClass('bg-' + color); } } function initDmUploader(field_selector) { var _backendUrl = $(field_selector).data("backend"); var _fieldId = $(field_selector).data("fieldid"); var _maxFileSize = $(field_selector).data("maxsize"); var _fieldName = $(field_selector).data("fieldname"); var _fieldClass = $(field_selector).data("fieldclass"); var _extFilter = $(field_selector).data("filetype"); var _limitfiles = $(field_selector).data("limitfiles"); if(typeof(_extFilter) === 'undefined' || _extFilter == null || _extFilter == ""){ _extFilter = null; } else { _extFilter = _extFilter.split(","); } if(typeof(_limitfiles) === 'undefined' || _limitfiles == null || _limitfiles == ""){ _limitfiles = 1; } else { _limitfiles = parseInt(_limitfiles); } $("#"+_fieldId+'Zone').dmUploader({ url: _backendUrl, maxFileSize: _maxFileSize, extFilter: _extFilter, onDragEnter: function(){ this.addClass('active'); }, onDragLeave: function(){ this.removeClass('active'); }, onInit: function(){ }, onComplete: function(){ }, onNewFile: function(id, file){ if(_limitfiles <= $('#files-'+_fieldId).find(".media-added-file").length){ return false; } ui_multi_add_file(id, file, _fieldId, _fieldName, _fieldClass); }, onBeforeUpload: function(id){ jQuery('.formbuilder-loading').addClass('ajax-loading'); ui_multi_update_file_status(id, 'uploading', _formbuilder_label_uploading); ui_multi_update_file_progress(id, 0, '', true); }, onUploadCanceled: function(id) { ui_multi_update_file_status(id, 'warning', _formbuilder_label_cancelled); ui_multi_update_file_progress(id, 0, 'warning', false); }, onUploadProgress: function(id, percent){ ui_multi_update_file_progress(id, percent); }, onUploadSuccess: function(id, data){ var field_url_id = _fieldName+"_"+id+"_url"; var field_isimage_id = _fieldName+"_"+id+"_isimage"; var field_path_id = _fieldName+"_"+id+"_path"; var field_filesize_id = _fieldName+"_"+id+"_filesize"; if($("#"+field_url_id).length > 0) { $("#"+field_url_id).val(data.fileurl); } if($("#"+field_path_id).length > 0) { $("#"+field_path_id).val(data.path); } if($("#"+field_isimage_id).length > 0) { $("#"+field_isimage_id).val(data.isimage); } if($("#"+field_filesize_id).length > 0) { $("#"+field_filesize_id).val(data.filesize); } jQuery('.formbuilder-loading').removeClass('ajax-loading'); ui_multi_update_file_status(id, 'success', _formbuilder_label_success); ui_multi_update_file_progress(id, 100, 'success', false); if($("#"+_fieldId).length > 0) { $("#"+_fieldId).removeClass('required-entry'); if(!$("#"+_fieldId).hasClass('required-entry-old')) { $("#"+_fieldId).addClass('required-entry-old'); } } }, onUploadError: function(id, xhr, status, message){ ui_multi_update_file_status(id, 'danger', message); ui_multi_update_file_progress(id, 0, 'danger', false); }, onFallbackMode: function(){ ui_add_log(_formbuilder_label_error1, 'danger', _fieldId); }, onFileSizeError: function(file){ var filesizeErrorLabel = _formbuilder_label_error2; filesizeErrorLabel = filesizeErrorLabel.replace('%%filename%%',file.name); ui_add_log(filesizeErrorLabel, 'danger', _fieldId); }, onFileExtError: function(file) { var fileextErrorLabel = _formbuilder_label_error3; fileextErrorLabel = fileextErrorLabel.replace('%%filename%%',file.name); ui_add_log(fileextErrorLabel, 'danger', _fieldId); console } }); } if($(".fbd-files-uploader").length > 0){ $(".fbd-files-uploader").each(function(){ initDmUploader(this); }) } }) </script> <script type="text/javascript"> var _formbuilder_label_uploading = "Uploading..."; var _formbuilder_label_cancelled = "Canceled by User"; var _formbuilder_label_success = "Upload Complete"; var _formbuilder_label_error1 = "'Plugin cant be used here, running Fallback callback'"; var _formbuilder_label_error2 = "File \'%%filename%%\' cannot be added: size excess limit"; var _formbuilder_label_error3 = "File \'%%filename%%\' wrong file type."; </script> <script type="text/html" id="files-template"> <li class="media media-added-file"> <div class="media-body mb-1"> %%filename%% - Status: Waiting <input type="hidden" class="%%fieldclass%%" name="%%fieldname%%[]" value="%%filename%%"/> <input type="hidden" name="%%fieldname%%_fileurl[]" id="%%fieldname%%_%%fieldid%%_url" value=""/> <input type="hidden" name="%%fieldname%%_isimage[]" id="%%fieldname%%_%%fieldid%%_isimage" value=""/> <input type="hidden" name="%%fieldname%%_filesize[]" id="%%fieldname%%_%%fieldid%%_filesize" value=""/> <div class="progress mb-2"> <div class="progress-bar progress-bar-striped progress-bar-animated bg-primary" role="progressbar" style="width: 0%" aria-valuenow="0" aria-valuemin="0" aria-valuemax="100"> </div> </div> <hr class="mt-1 mb-1" /> </div> </li> </script></body> </html>

CINXE.COM

ΣΥΝΤΑΓΜΑ | ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ