CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Georgische parlementsverkiezingen 2003 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"84722c47-a9a2-484b-8fcf-d965b3518c0f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Georgische_parlementsverkiezingen_2003","wgTitle":"Georgische parlementsverkiezingen 2003","wgCurRevisionId":67898526,"wgRevisionId":67898526,"wgArticleId":5709475,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Verkiezingen in Georgië","Verkiezingen in 2003"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Georgische_parlementsverkiezingen_2003","wgRelevantArticleId":5709475,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2353739","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/2OP_42.JPG/1200px-2OP_42.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/2OP_42.JPG/800px-2OP_42.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/2OP_42.JPG/640px-2OP_42.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Georgische parlementsverkiezingen 2003 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2003"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2003"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Georgische_parlementsverkiezingen_2003 rootpage-Georgische_parlementsverkiezingen_2003 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/27_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Georgische+parlementsverkiezingen+2003" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Georgische+parlementsverkiezingen+2003" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Georgische+parlementsverkiezingen+2003" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Georgische+parlementsverkiezingen+2003" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Kiesstelsel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kiesstelsel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Kiesstelsel</span> </div> </a> <ul id="toc-Kiesstelsel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voorbereiding" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voorbereiding"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Voorbereiding</span> </div> </a> <ul id="toc-Voorbereiding-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verkiezingswaarneming" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verkiezingswaarneming"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Verkiezingswaarneming</span> </div> </a> <ul id="toc-Verkiezingswaarneming-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Resultaten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Resultaten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Resultaten</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Resultaten-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Resultaten-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Resultaten-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Referendum" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Referendum"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Referendum</span> </div> </a> <ul id="toc-Referendum-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Nasleep" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nasleep"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Nasleep</span> </div> </a> <ul id="toc-Nasleep-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Reacties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Reacties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Reacties</span> </div> </a> <ul id="toc-Reacties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referenties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referenties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Referenties</span> </div> </a> <ul id="toc-Referenties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Georgische parlementsverkiezingen 2003</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 6 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-6" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">6 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Eleccions_legislatives_georgianes_de_2003" title="Eleccions legislatives georgianes de 2003 – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Eleccions legislatives georgianes de 2003" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/2003_Georgian_parliamentary_election" title="2003 Georgian parliamentary election – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="2003 Georgian parliamentary election" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B3" title="انتخابات پارلمانی گرجستان، ۲۰۰۳ – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="انتخابات پارلمانی گرجستان، ۲۰۰۳" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89lections_l%C3%A9gislatives_g%C3%A9orgiennes_de_2003" title="Élections législatives géorgiennes de 2003 – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Élections législatives géorgiennes de 2003" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_2003" title="საქართველოს საპარლამენტო არჩევნები 2003 – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="საქართველოს საპარლამენტო არჩევნები 2003" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%BE%D1%80%D1%8B_%D0%B2_%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%B8_(2003)" title="Парламентские выборы в Грузии (2003) – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Парламентские выборы в Грузии (2003)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2353739#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2003" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2003"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2003"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Georgische_parlementsverkiezingen_2003" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Georgische_parlementsverkiezingen_2003" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&oldid=67898526" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&id=67898526&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGeorgische_parlementsverkiezingen_2003"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGeorgische_parlementsverkiezingen_2003"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Georgische+parlementsverkiezingen+2003"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:2003_Georgian_parliamentary_election" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2353739" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#CCCCFF; color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Georgische parlementsverkiezingen 2003 </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:2OP_42.JPG" class="mw-file-description"><img alt="De verkiezingen culmineerden in de Rozenrevolutie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/2OP_42.JPG/266px-2OP_42.JPG" decoding="async" width="266" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/2OP_42.JPG/399px-2OP_42.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/2OP_42.JPG/532px-2OP_42.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%">De verkiezingen culmineerden in de <a href="/wiki/Rozenrevolutie" title="Rozenrevolutie">Rozenrevolutie</a></div> </td></tr> <tr> <th>Datum eerste ronde </th> <td colspan="2">2 november 2003 </td></tr> <tr> <th>Datum tweede ronde </th> <td colspan="2">4 januari 2004 </td></tr> <tr> <th>Land </th> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Georgia_(1918%E2%80%931921,_1-2).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/20px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/30px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/40px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Georgi%C3%AB" title="Georgië">Georgië</a> </td></tr> <tr> <th>Te verdelen zetels </th> <td colspan="2">225 </td></tr> <tr> <th>Opkomst eerste ronde </th> <td colspan="2">60,06 % <span typeof="mw:File"><span title="Gedaald"><img alt="Gedaald" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Red_Arrow_Down.svg/12px-Red_Arrow_Down.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Red_Arrow_Down.svg/18px-Red_Arrow_Down.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Red_Arrow_Down.svg/24px-Red_Arrow_Down.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="700" /></span></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#CCCCFF; color:inherit;" colspan="3">Resultaat </th></tr> <tr> <th>Grootste partij </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Burgerunie_van_Georgi%C3%AB" title="Burgerunie van Georgië">Burgerunie</a> </td></tr> <tr> <th>Begin regeerperiode </th> <td colspan="2">22 november 2003<br /><small>(Geannuleerd)</small> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" style="padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Georgia_Parliament_2003.svg" class="mw-file-description" title="alt=Samenstelling parlement volgens de verkiezingen: ■ Voor een Nieuw Georgië - Burgerunie (57) ■ Unie voor Democratische Wedergeboorte (39) ■ Verenigde Nationale Beweging (42) ■ Georgische Arbeiderspartij (23) ■ Nieuwe Rechtsen (16) ■ Boerdzjanadze-Democraten (19) ■ Industrie Zal Georgië Redden (4) ■ Nationale Beweging Democraten (1) ■ Onafhankelijken (21) ■ Toegewezen Abchazische leden (10) ■ Vacant (3)"><img alt="alt=Samenstelling parlement volgens de verkiezingen: ■ Voor een Nieuw Georgië - Burgerunie (57) ■ Unie voor Democratische Wedergeboorte (39) ■ Verenigde Nationale Beweging (42) ■ Georgische Arbeiderspartij (23) ■ Nieuwe Rechtsen (16) ■ Boerdzjanadze-Democraten (19) ■ Industrie Zal Georgië Redden (4) ■ Nationale Beweging Democraten (1) ■ Onafhankelijken (21) ■ Toegewezen Abchazische leden (10) ■ Vacant (3)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Georgia_Parliament_2003.svg/266px-Georgia_Parliament_2003.svg.png" decoding="async" width="266" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Georgia_Parliament_2003.svg/399px-Georgia_Parliament_2003.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Georgia_Parliament_2003.svg/532px-Georgia_Parliament_2003.svg.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="185" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><div style="font-size:90%">Samenstelling parlement volgens de verkiezingen:<br /> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #231577; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Burgerunie_van_Georgi%C3%AB" title="Burgerunie van Georgië">Voor een Nieuw Georgië - Burgerunie</a> (57)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #0CEAEE; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Unie_voor_Democratische_Wedergeboorte" title="Unie voor Democratische Wedergeboorte">Unie voor Democratische Wedergeboorte</a> (39)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #E4012E; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Verenigde_Nationale_Beweging" title="Verenigde Nationale Beweging">Verenigde Nationale Beweging</a> (42)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #346FAB; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/w/index.php?title=Georgische_Arbeiderspartij&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgische Arbeiderspartij (de pagina bestaat niet)">Georgische Arbeiderspartij</a> (23)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #8CD309; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/w/index.php?title=Nieuwe_Rechtsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Rechtsen (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Rechtsen</a> (16)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #2442B4; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Nino_Boerdzjanadze" title="Nino Boerdzjanadze">Boerdzjanadze-Democraten</a> (19)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #5E1317; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/w/index.php?title=Industrie_Zal_Georgi%C3%AB_Redden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Industrie Zal Georgië Redden (de pagina bestaat niet)">Industrie Zal Georgië Redden</a> (4)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #35DE7C; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;">Nationale Beweging Democraten (1)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #DCDCDC; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Onafhankelijken" title="Onafhankelijken">Onafhankelijken</a> (21)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #707070; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;">Toegewezen Abchazische leden (10)</span></div> <div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #ADA402; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;">Vacant (3)</span></div></div> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#CCCCFF; color:inherit;" colspan="3">Opvolging verkiezingen </th></tr> <tr> <td colspan="3"> <table class="ta-center" style="width:100%" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="width:33%">← <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_1999" title="Georgische parlementsverkiezingen 1999">1999</a></td> <td> </td> <td style="width:33%"></td> <td> </td> <td style="width:33%"><a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2004" title="Georgische parlementsverkiezingen 2004">2004</a> → </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="background-color:#CCCCFF; color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Politiek" title="Portaal:Politiek">Politiek</a> <br /><a href="/wiki/Portaal:Georgi%C3%AB" title="Portaal:Georgië">Georgië</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p>De <b>Georgische parlementsverkiezingen van 2003</b> vonden plaats op 2 november 2003 voor 225 van de 235 parlementsleden voor de 6e convocatie van het <a href="/wiki/Parlement_van_Georgi%C3%AB" title="Parlement van Georgië">Parlement van Georgië</a>. Tegelijkertijd met de verkiezingen werd er een <a href="/wiki/Volksraadpleging" title="Volksraadpleging">referendum</a> gehouden over het verlagen van het aantal parlementszetels van 235 naar 150. Er stonden twaalf partijen en negen <a href="/wiki/Kartellijst" title="Kartellijst">kartellijsten</a> op het stembiljet.<sup id="cite_ref-guide_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-guide-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De grote discrepantie tussen de officiële telling enerzijds en de exitpolls en parallelle telling van het maatschappelijk middenveld anderzijds leidden tot grote protesten en beschuldigingen aan de autoriteiten van fraude. Dit werd gestaafd door de binnenlandse en buitenlandse waarnemers die grootschalige onregelmatigheden constateerden. De protesten culmineerden op 22 en 23 november 2003 in de <a href="/wiki/Rozenrevolutie" title="Rozenrevolutie">Rozenrevolutie</a> en het opstappen van president <a href="/wiki/Edoeard_Sjevardnadze" title="Edoeard Sjevardnadze">Edoeard Sjevardnadze</a>. De resultaten van de 150 partijlijstzetels werden kort daarna geannuleerd, waarna het parlement dat in 1999 verkozen was van kracht bleef om de taken waar te nemen totdat er in maart 2004 <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2004" title="Georgische parlementsverkiezingen 2004">nieuwe verkiezingen</a> zouden worden gehouden. In januari 2004 vonden er reeds vervroegde <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_2004" title="Georgische presidentsverkiezingen 2004">presidentsverkiezingen</a> plaats. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kiesstelsel">Kiesstelsel</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Kiesstelsel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Kiesstelsel"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg/260px-1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg.png" decoding="async" width="260" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg/390px-1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg/520px-1995-2004_Georgian_parliamentary_elections_-_single_mandate_districts.svg.png 2x" data-file-width="833" data-file-height="456" /></a><figcaption>De 85 <a href="/wiki/Districtenstelsel" title="Districtenstelsel">enkelvoudige districten</a>. In de 10 grijze districten geen verkiezingen gehouden.</figcaption></figure> <p>De verkiezingen werden gehouden door middel van een gemengd <a href="/wiki/Kiessysteem" title="Kiessysteem">kiesstelsel</a>. Hierbij werden 150 van de 235 zetels verkozen via <a href="/wiki/Evenredige_vertegenwoordiging" title="Evenredige vertegenwoordiging">evenredige vertegenwoordiging</a> met een kiesdrempel van 7% door een stem op een partijlijst, en 75 zetels werden verkozen via <a href="/wiki/Districtenstelsel" title="Districtenstelsel">enkelvoudige districten</a> op basis van een <a href="/wiki/Meerderheidsstelsel#Tweerondensysteem" title="Meerderheidsstelsel">tweerondensysteem</a> met een 33% drempel (een derde).<sup id="cite_ref-guide_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-guide-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tien zetels werden zonder verkiezing toebedeeld aan afgevaardigden die in 1992 in <a href="/wiki/Abchazi%C3%AB" title="Abchazië">Abchazië</a> al verkozen waren. Omdat in Abchazië en <a href="/wiki/Zuid-Osseti%C3%AB" title="Zuid-Ossetië">Zuid-Ossetië</a> geen verkiezingen gehouden konden worden, werden de mandaten van deze tien parlementsleden automatisch verlengd.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een eventuele tweede ronde voor de districtszetels werd oorspronkelijk op 16 november 2003 gepland.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voorbereiding">Voorbereiding</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Voorbereiding" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Voorbereiding"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In aanloop naar de verkiezingen hadden de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> de Georgische overheid voor 2,4 miljoen dollar gesteund in het voorbereiden op de stembusgang. <sup id="cite_ref-jonesref_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-jonesref-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Ook stuurden de VS verschillende hoge delegaties om de Georgische leiders ervan te overtuigen dat het houden van vrije verkiezingen in hun belang was.<sup id="cite_ref-guide_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-guide-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De VS liet weten dat als deze verkiezingen niet zouden voldoen aan de Georgische wettelijke vereisten en de internationale toezeggingen om democratische verkiezingen te houden, de democratie van het land en zodoende de Georgische internationale status in gevaar zou komen. Een maand voor de verkiezingen kondigde de VS aan de financiële steun aan Georgië te zullen terugschroeven, omdat de VS niet tevreden was met de snelheid van hervormingen en corruptiebestrijding.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ten aanzien van de verkiezingen waren er onder internationale begeleiding diverse hervormingen doorgevoerd.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zo was er een gestroomlijnde kieswet aangenomen die overheidsmanipulatie moest reduceren. Tevens werd er een nieuw markeringssysteem ingevoerd om dubbelstemmen te voorkomen, werden de stembiljetten eenvoudiger, werden internationale inspanningen verricht voor accurate kiezerslijsten per stembureau en werd er meer transparantie van de telling geborgd. Er werd daarnaast een veelheid aan partijen geregistreerd die buiten de compromitterende praktijken van de regering stonden.<sup id="cite_ref-jonesref_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-jonesref-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De kieswet was ook aangepast om parallel stemmentellen vanuit het maatschappelijk middenveld mogelijk te maken, volgens het <i>Parallel Vote Tabulation</i> (PVT) principe. Dit is een systeem waarbij onafhankelijke waarnemers steekproefsgewijs de telling op stembureaus parallel registreren.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Georgische <a href="/wiki/Niet-gouvernementele_organisatie" title="Niet-gouvernementele organisatie">NGO</a> <i><a href="/w/index.php?title=International_Society_for_Fair_Elections_and_Democracy&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Society for Fair Elections and Democracy (de pagina bestaat niet)">International Society for Fair Elections and Democracy</a></i> (ISFED) verzorgde deze paralleltelling voor de eerste keer in Georgië met 3000 burgerwaarnemers, die 2500 van de bijna 3000 stemlokalen bedienden.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit alles leidde initieel tot de hoop op een ordentelijke stembusgang. Kort voor de stembusgang ontstond er echter een chaotische situatie rond de samenstelling van kiezerslijsten voor de stembureaus, een kritiek onderdeel in een ordentelijke en eerlijke stembusgang.<sup id="cite_ref-guide_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-guide-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verkiezingswaarneming">Verkiezingswaarneming</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Verkiezingswaarneming" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Verkiezingswaarneming"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De verkiezingen werden door ongeveer 3000 binnenlandse en 600 buitenlandse waarnemers geobserveerd.<sup id="cite_ref-guide_1-4" class="reference"><a href="#cite_note-guide-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <a href="/wiki/Organisatie_voor_Veiligheid_en_Samenwerking_in_Europa" title="Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa">OVSE</a> nam het gros van de internationale waarneming op zich, met ongeveer 450 afgevaardigden.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De missie bestond uit 389 korte-termijn waarnemers uit 43 lidstaten voor de verkiezingsdag, en enkele tientallen zogeheten lange-termijn waarnemers die zowel de periode voorafgaand als na de stembusgang rapporteerden.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op de verkiezingsdag werd de waarnemingsmissie aangevuld met afgevaardigden namens de <a href="/w/index.php?title=Parlementaire_Vergadering_van_de_Organisatie_voor_Veiligheid_en_Samenwerking_in_Europa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parlementaire Vergadering van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (de pagina bestaat niet)">Parlementaire Vergadering</a> van de OVSE, de <a href="/wiki/Parlementaire_Vergadering_van_de_Raad_van_Europa" title="Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa">Parlementaire Vergadering</a> van de <a href="/wiki/Raad_van_Europa" title="Raad van Europa">Raad van Europa</a> en het <a href="/wiki/Europees_Parlement" title="Europees Parlement">Europees Parlement</a> die bij elkaar 1.557 van de 2.893 stembureaus bezochten.<sup id="cite_ref-oscep3_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-oscep3-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het <a href="/wiki/Gemenebest_van_Onafhankelijke_Staten" title="Gemenebest van Onafhankelijke Staten">Gemenebest van Onafhankelijke Staten</a> (GOS) stuurde 60 verkiezingswaarnemers.<sup id="cite_ref-cis_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-cis-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Een dag na de verkiezingen veroordeelde de OVSE in expliciete bewoordingen de "massale onregelmatigheden en chaos" van de stembusgang. De OVSE stelde bij de presentatie van de voorlopige rapportage dat deze verkiezingen "helaas onvoldoende zijn geweest om de geloofwaardigheid van het electorale of het democratische proces te vergroten". De OVSE stelde ook dat "de onregelmatigheden en vertragingen in het stemproces op de verkiezingsdag een gebrek aan collectieve politieke wil en bestuurlijke capaciteit weerspiegelen voor het houden van de verkiezingen".<sup id="cite_ref-observation_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-observation-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook de chaos met de kiezerslijsten werd bekritiseerd en het stelde dat het publieke vertrouwen in het staatsbestuur is ondermijnd.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De organisatie constateerde dat de grootste onregelmatigheden zich voordeden in de steden <a href="/wiki/Koetaisi" title="Koetaisi">Koetaisi</a> en <a href="/wiki/Roestavi" title="Roestavi">Roestavi</a> en in de Autonome Republiek <a href="/wiki/Adzjari%C3%AB" title="Adzjarië">Adzjarië</a> en de zuidelijke regio <a href="/wiki/Kvemo_Kartli" title="Kvemo Kartli">Kvemo Kartli</a> waar onverklaarbare opkomstcijfers en oneigenlijke stembusvulling werden gerapporteerd. </p><p>De directeur van het Amerikaanse <i><a href="/w/index.php?title=International_Republican_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Republican Institute (de pagina bestaat niet)">International Republican Institute</a></i> dat ook een waarnemingsmissie stuurde, concludeerde dat "de Georgische regering en de centrale verkiezingscommissie er helaas niet in zijn geslaagd eerlijke verkiezingen in het land veilig te stellen en ook niet om de toezeggingen aan de internationale organisaties na te komen".<sup id="cite_ref-observation_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-observation-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De waarnemers van het GOS stelden in een eerste reactie dat ze enkele "basale schendingen" hadden waargenomen, maar dat de verkiezingen derhalve "democratisch en eerlijk" waren verlopen.<sup id="cite_ref-cis_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-cis-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Resultaten">Resultaten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Resultaten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Resultaten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:7OP_06.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/7OP_06.JPG/260px-7OP_06.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/7OP_06.JPG/390px-7OP_06.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/7OP_06.JPG/520px-7OP_06.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Demonstranten bespotten president <a href="/wiki/Edoeard_Sjevardnadze" title="Edoeard Sjevardnadze">Edoeard Sjevardnadze</a> en eisten zijn vertrek</figcaption></figure> <p>Bij de eerste voorlopige resultaten in de ochtend van 3 november ging volgens de autoriteiten het blok <i>Voor een Nieuw Georgië</i> van de regerende <a href="/wiki/Burgerunie_van_Georgi%C3%AB" title="Burgerunie van Georgië">Burgerunie</a> van president <a href="/wiki/Edoeard_Sjevardnadze" title="Edoeard Sjevardnadze">Edoeard Sjevardnadze</a> aan de leiding (27,6%), met de oppositiepartij <a href="/wiki/Verenigde_Nationale_Beweging" title="Verenigde Nationale Beweging">Verenigde Nationale Beweging</a> van voormalig justitieminister <a href="/wiki/Micheil_Saakasjvili" title="Micheil Saakasjvili">Micheil Saakasjvili</a> als tweede grote partij (23%) gevolgd door de Georgische Arbeiderspartij (16,1%) en de Boerdzjanadze-Democraten (9,6%).<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De parallelle stemmentelling liet echter een andere realiteit zien. De Verenigde Nationale Beweging zou aan de leiding gaan met 26,2% terwijl het blok van de Burgerunie op 19% zou blijven steken.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De officiële tellingen kwamen langzaam binnen wat speculaties voedde over fraude. Na 24 uur was nog niet de helft van het aantal stemmen geteld,<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> terwijl er nog helemaal geen uitslagen binnen waren uit de belangrijke autonome regio <a href="/wiki/Adzjari%C3%AB" title="Adzjarië">Adzjarië</a>, de basis van de <a href="/wiki/Unie_voor_Democratische_Wedergeboorte" title="Unie voor Democratische Wedergeboorte">Unie voor Democratische Wedergeboorte</a> van de Adzjaarse leider <a href="/wiki/Aslan_Abasjidze" title="Aslan Abasjidze">Aslan Abasjidze</a>. </p><p>Pas na vier dagen werd de eerste voorlopige telling uit Adzjarië bekendgemaakt, waarbij de Unie voor Democratische Wedergeboorte 95% van de 284.000 stemmen behaald zou hebben en daarmee aan de leiding ging in de landelijke telling.<sup id="cite_ref-adjara_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-adjara-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit leidde meteen tot nieuwe protesten.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lokale en internationale waarnemers hadden eerder al laten weten fraude geconstateerd te hebben.<sup id="cite_ref-observation_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-observation-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De verkiezingscommissie maakte pas op 20 november 2003 de definitieve uitslag bekend, 18 dagen na de stembusgang en tevens de wettelijke limiet.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In Adzjarië kreeg de Unie voor Democratische Wedergeboorte volgens de definitieve resultaten 96,7% van de stemmen bij een opkomst van 97%.<sup id="cite_ref-oscep20_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-oscep20-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 4 januari 2004 werd er in elf <a href="/wiki/Districtenstelsel" title="Districtenstelsel">enkelvoudige districten</a> een tweede ronde gehouden en in vier districten werd de verkiezing helemaal overgedaan.<sup id="cite_ref-oscep20_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-oscep20-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De districtszetels werden, met uitzondering van <a href="/wiki/Tsjiatoera_(gemeente)" title="Tsjiatoera (gemeente)">Tsjiatoera</a>, zonder nieuwe verkiezing overgenomen in het nieuwe parlement dat in 2004 werd verkozen.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable" style="text-align:right;"> <tbody><tr> <th colspan="3" rowspan="2">Partij </th> <th colspan="3">Partijlijsten </th> <th rowspan="2">District<br />zetels </th> <th rowspan="2">Totaal<br />zetels </th> <th rowspan="2">Exit<br />poll % </th> <th rowspan="2">PVT<br />% </th> <th rowspan="2">Opmerking </th></tr> <tr> <th>Stemmen </th> <th>% </th> <th>Zetels </th></tr> <tr> <td bgcolor="#231577"></td> <td>#1</td> <td align="left"><a href="/wiki/Burgerunie_van_Georgi%C3%AB" title="Burgerunie van Georgië">Voor een Nieuw Georgië - Burgerunie</a></td> <td>407.045</td> <td>22,10</td> <td>38</td> <td>19</td> <td>57</td> <td>17,79</td> <td>18,91</td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#1F2563"></td> <td>#2</td> <td align="left"><a href="/wiki/Unie_voor_Democratische_Wedergeboorte" title="Unie voor Democratische Wedergeboorte">Unie voor Democratische Wedergeboorte</a></td> <td>359.769</td> <td>19,54</td> <td>33</td> <td>6</td> <td>39</td> <td>8,55</td> <td>8,13</td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#E4012E"></td> <td>#5</td> <td align="left"><a href="/wiki/Verenigde_Nationale_Beweging" title="Verenigde Nationale Beweging">Verenigde Nationale Beweging</a></td> <td>345.197</td> <td>18,74</td> <td>32</td> <td>10</td> <td>42</td> <td>28,69</td> <td>26,26</td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#346FAB"></td> <td>#4</td> <td align="left"><a href="/w/index.php?title=Georgische_Arbeiderspartij&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgische Arbeiderspartij (de pagina bestaat niet)">Georgische Arbeiderspartij</a></td> <td>229.900</td> <td>12,48</td> <td>20</td> <td>3</td> <td>23</td> <td>17,66</td> <td>17,36</td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#2442B4"></td> <td>#7</td> <td align="left"><a href="/wiki/Nino_Boerdzjanadze" title="Nino Boerdzjanadze">Boerdzjanadze-Democraten</a></td> <td>167.908</td> <td>9,12</td> <td>15</td> <td>4</td> <td>19</td> <td>10,48</td> <td>10,15</td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#8CD309"></td> <td>#12</td> <td align="left"><a href="/w/index.php?title=Nieuwe_Rechtsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Rechtsen (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Rechtsen</a></td> <td>140.259</td> <td>7,62</td> <td>12</td> <td>4</td> <td>16</td> <td>8,28</td> <td>7,99</td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#5E1317"></td> <td>#3</td> <td align="left"><a href="/w/index.php?title=Industrie_Zal_Georgi%C3%AB_Redden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Industrie Zal Georgië Redden (de pagina bestaat niet)">Industrie Zal Georgië Redden</a></td> <td>117.785</td> <td>6,40</td> <td>0</td> <td>4</td> <td>4</td> <td></td> <td>5,20</td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#13</td> <td align="left"><a href="/wiki/Dzjoember_Patiasjvili" title="Dzjoember Patiasjvili">Dzjoember Patiasjvili - Eenheid</a></td> <td>34.584</td> <td>1,88</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#15</td> <td align="left">Nationale toestemming - Iberisch Glansblok</td> <td>15.772</td> <td>0,86</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="red"></td> <td>#6</td> <td align="left"><a href="/wiki/Verenigde_Communistische_Partij_van_Georgi%C3%AB" title="Verenigde Communistische Partij van Georgië">Verenigde Communistische Partij van Georgië</a></td> <td>8.031</td> <td>0,44</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#9</td> <td align="left">Verenigd Georgië</td> <td>2.958</td> <td>0,16</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#16</td> <td align="left">Partij van Industrialisten</td> <td>2.659</td> <td>0,14</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#18</td> <td align="left">Vreedzaam Kaukasus Blok</td> <td>2.403</td> <td>0,13</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#8</td> <td align="left">Georgisch Politieke Unie "Mtsveli"</td> <td>1.627</td> <td>0,09</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#22</td> <td align="left">Georgische Juristen</td> <td>1.479</td> <td>0,08</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#14</td> <td align="left">Moederland</td> <td>1.247</td> <td>0,07</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#21</td> <td align="left">Unie voor Vrouwenbescherming</td> <td>902</td> <td>0,05</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#20</td> <td align="left">Georgische Volksalliantie</td> <td>680</td> <td>0,04</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#11</td> <td align="left">Niet-gouvernementeel Bloc Thuisland</td> <td>582</td> <td>0,03</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#19</td> <td align="left">Partij van het Volkskapitalisme</td> <td>506</td> <td>0,03</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td>#16</td> <td align="left">Partij voor Grondwettelijke Rechten</td> <td>342</td> <td>0,02</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td></td> <td align="left">Nationale Beweging Democraten</td> <td colspan="3"></td> <td>1</td> <td>1</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#dcdcdc"></td> <td></td> <td align="left"><a href="/wiki/Onafhankelijken" title="Onafhankelijken">Onafhankelijken</a></td> <td colspan="3"></td> <td>21</td> <td>21</td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <td></td> <td></td> <td align="left">Afgevaardigden Abchazische regering in ballingschap</td> <td colspan="3"></td> <td>10</td> <td>10</td> <td></td> <td></td> <td align="left">Automatisch verlengd mandaat </td></tr> <tr> <td></td> <td></td> <td align="left">Vacant</td> <td colspan="3"></td> <td>3</td> <td>3</td> <td></td> <td></td> <td align="left">Resultaten drie districten geannuleerd. </td></tr> <tr> <td colspan="3"><b>Totaal</b></td> <td><b>1.841.635</b></td> <td><b>100</b></td> <td><b>150</b></td> <td><b>85</b></td> <td><b>235</b></td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr> <tr> <th colspan="15"> </th></tr> <tr> <td colspan="3" align="left">Subtotaal stemmen</td> <td>1.841.635</td> <td>96,46</td> <td colspan="6" rowspan="4"> </td></tr> <tr> <td colspan="3" align="left">Missende stemmen</td> <td>67.580</td> <td>3,54 </td></tr> <tr> <td colspan="3" align="left"><b>Totaal uitgebrachte stemmen</b></td> <td><b>1.909.215</b></td> <td><b>100,00</b> </td></tr> <tr> <td colspan="3" align="left">Geregistreerde kiezers en opkomst</td> <td>3.178.593</td> <td><b>60,06</b> </td></tr> <tr> <td colspan="15" class="wikitable" style="text-align:left;background-color:#eaecf0">Bronnen: CESKO,<sup id="cite_ref-cesko_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-cesko-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> IFES,<sup id="cite_ref-ifes_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-ifes-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Publika;<sup id="cite_ref-publika_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-publika-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> PVT en exitpolls: Tarkhan-Mouravi,<sup id="cite_ref-lawson_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-lawson-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> OVSE.<sup id="cite_ref-oscep20_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-oscep20-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><small>Noot: in deze lijst is het percentage van de officiële resultaten o.b.v het totaal getelde stemmen 1.841.635.</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Referendum">Referendum</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Referendum" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Referendum"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tegelijkertijd met de parlementsverkiezing werd een raadgevend referendum gehouden over het verlagen van het aantal parlementszetels van 235 naar 150 met ingang van de (reguliere) parlementsverkiezingen voor 2007. President <a href="/wiki/Edoeard_Sjevardnadze" title="Edoeard Sjevardnadze">Edoeard Sjevardnadze</a> tekende daartoe op 3 september 2003 een decreet.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het referendum moest een aanzet geven tot de benodigde grondwetswijziging, en had de vraagstelling "Gaat u ermee akkoord het aantal parlementsleden te verlagen en het aantal op niet meer dan 150 vast te leggen?". Criticasters vonden de vraag een opmaat naar een politieke crisis, omdat deze niet duidelijk maakte wanneer het afschalen van het parlement in zou moeten gaan.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het referendum werd voor 83,5% positief beantwoord en werd verder niet betwist.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De oppositiepartij <i>Traditionalisten</i>, onderdeel van het verkiezingsblok <i><a href="/wiki/Nino_Boerdzjanadze" title="Nino Boerdzjanadze">Boerdzjanadze-Democraten</a></i>, stelde voor een referendum te houden over de invoering van een kabinet met ministers, waarbij de minister-president geen president geweest mag zijn. Deze vraagstelling werd door de centrale verkiezingscommissie in strijd met mensenrechtelijke grondbeginselen bevonden, en het weigerde het voorstel.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De partij stelde dat het wilde voorkomen dat Sjevardnadze na het einde van zijn termijn in 2005 terug kon keren als premier. De rechtbank stelde de verkiezingscommissie in het gelijk.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nasleep">Nasleep</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Nasleep" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Nasleep"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gamarjveba22.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Gamarjveba22.JPG/260px-Gamarjveba22.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Gamarjveba22.JPG/390px-Gamarjveba22.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Gamarjveba22.JPG/520px-Gamarjveba22.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Adzjaarse demonstranten voor het parlement in een steunbetuiging aan president Sjevardnadze</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gamarjveba39.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Gamarjveba39.JPG/260px-Gamarjveba39.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Gamarjveba39.JPG/390px-Gamarjveba39.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Gamarjveba39.JPG/520px-Gamarjveba39.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Anti-oproerpolitie bleef terughoudend</figcaption></figure> <p>De regeringsgezinde partijen hielden onder leiding van de Adzjaarse 'Unie voor Democratische Wedergeboorte' dagenlange manifestaties voor het parlement in een steunbetuiging aan de president, terwijl de oppositie na de bekendmaking van de officiële resultaten een lange mars naar Tbilisi aflegde voor een tegendemonstratie. Tijdens de inzegening van het nieuw verkozen parlement op 22 november 2003, dat door een deel van de oppositie werd geboycot, protesteerden duizenden buiten voor een "bloedeloze revolutie" en eisten het vertrek van Sjevardnadze. Demonstranten onder leiding van <a href="/wiki/Micheil_Saakasjvili" title="Micheil Saakasjvili">Micheil Saakasjvili</a>, die een rode roos droeg, drongen het parlement binnen en onderbraken de openingsspeech van Sjevardnadze. De president werd in de chaos door zijn beveiliging weggevoerd uit het parlement.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sjevardnadze riep twee uur later de noodtoestand uit, en zei dat er sprake was van een couppoging. In de avond van 23 november 2003 nam president <a href="/wiki/Edoeard_Sjevardnadze" title="Edoeard Sjevardnadze">Edoeard Sjevardnadze</a> ontslag na een gesprek met oppositieleiders Micheil Saakasjvili en <a href="/wiki/Zoerab_Zjvania" title="Zoerab Zjvania">Zoerab Zjvania</a>.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Parlementsvoorzitter <a href="/wiki/Nino_Boerdzjanadze" title="Nino Boerdzjanadze">Nino Boerdzjanadze</a> werd waarnemend president, naar grondwettelijke bepalingen.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Aslan_Abasjidze" title="Aslan Abasjidze">Aslan Abasjidze</a>, de leider van de autonome republiek <a href="/wiki/Adzjari%C3%AB" title="Adzjarië">Adzjarië</a> en bondgenoot van Sjevardnadze, verklaarde de noodtoestand in de regio, sneed de banden door met de centrale autoriteiten in Tbilisi, legde het spoorwegverkeer naar en van <a href="/wiki/Batoemi" title="Batoemi">Batoemi</a> stil en zijn partij <a href="/wiki/Unie_voor_Democratische_Wedergeboorte" title="Unie voor Democratische Wedergeboorte">Unie voor Democratische Wedergeboorte</a> boycotte het parlement. Op 25 november werd de landelijke noodtoestand opgeheven en verklaarde het hooggerechtshof van Georgië het definitieve protocol van de verkiezingsresultaten ongeldig. De Georgische <a href="/wiki/Niet-gouvernementele_organisatie" title="Niet-gouvernementele organisatie">NGO</a> <i>International Society for Fair Elections and Democracy</i> (ISFED) die de paralleltelling (PVT) verzorgde had hiertoe een rechtszaak aangespannen en werd in het gelijk gesteld. </p><p>Diezelfde dag kwam het parlement samen in de samenstelling zoals in <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_1999" title="Georgische parlementsverkiezingen 1999">1999 verkozen</a>, en had als eerste taak het bepalen van een datum voor presidentsverkiezingen, die volgens de grondwet binnen 45 dagen gehouden moeten worden. Deze werd op 4 januari gezet. Het uitschrijven van parlementsverkiezingen valt grondwettelijk toe aan de (waarnemend-)president waarvoor eenzelfde termijn gold.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Door onenigheid, onzekerheden zoals het lot van de districtszetels die niet geannuleerd waren,<sup id="cite_ref-oscep21_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-oscep21-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en de benodigde organisatietijd werden de <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2004" title="Georgische parlementsverkiezingen 2004">nieuwe parlementsverkiezingen</a> voor de 150 <a href="/wiki/Evenredige_vertegenwoordiging" title="Evenredige vertegenwoordiging">proportionele zetels</a> uiteindelijk pas op 28 maart 2004 gehouden.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze aankondiging kwam nadat tegelijkertijd met de presidentsverkiezing op 4 januari 2004 tweede rondes gehouden waren voor elf <a href="/wiki/Districtenstelsel" title="Districtenstelsel">enkelvoudige districten</a> en in vier districten de verkiezingen waren overgedaan.<sup id="cite_ref-oscep20_24-3" class="reference"><a href="#cite_note-oscep20-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De OVSE adviseerde de nieuwe verkiezingen later te houden.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Het parlement wijzigde de grondwet en introduceerde een uitvoerend kabinet van ministers onder leiding van een premier, en het breidde de macht van de president uit. De inhoud van de wijzigingen en de haast waarmee ze werden doorgevoerd werden als "problematisch" gezien door de <a href="/wiki/Commissie_van_Veneti%C3%AB" title="Commissie van Venetië">Commissie van Venetië</a>,<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> het adviesorgaan van de <a href="/wiki/Raad_van_Europa" title="Raad van Europa">Raad van Europa</a> ten aanzien van grondwettelijke zaken. Nadat oppositieleider <a href="/wiki/Micheil_Saakasjvili" title="Micheil Saakasjvili">Micheil Saakasjvili</a> op 4 januari tot president gekozen was, benoemde hij <a href="/wiki/Zoerab_Zjvania" title="Zoerab Zjvania">Zoerab Zjvania</a> tot premier. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Reacties">Reacties</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Reacties" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Reacties"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze,_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_(Tbilisi,_2003-12-05).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze%2C_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_%28Tbilisi%2C_2003-12-05%29.jpg/260px-Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze%2C_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_%28Tbilisi%2C_2003-12-05%29.jpg" decoding="async" width="260" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze%2C_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_%28Tbilisi%2C_2003-12-05%29.jpg/390px-Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze%2C_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_%28Tbilisi%2C_2003-12-05%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze%2C_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_%28Tbilisi%2C_2003-12-05%29.jpg/520px-Donald_Rumsfeld_meets_Nino_Burjanadze%2C_Zurab_Zhvania_and_Tedo_Japaridze_%28Tbilisi%2C_2003-12-05%29.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="1960" /></a><figcaption><a href="/wiki/Donald_Rumsfeld" title="Donald Rumsfeld">Donald Rumsfeld</a> op bezoek in Tbilisi: de Verenigde Staten boden na de revolutie de interim-regering onder leiding van waarnemend president <a href="/wiki/Nino_Boerdzjanadze" title="Nino Boerdzjanadze">Nino Boerdzjanadze</a>, <a href="/wiki/Micheil_Saakasjvili" title="Micheil Saakasjvili">Micheil Saakasjvili</a> en <a href="/wiki/Zoerab_Zjvania" title="Zoerab Zjvania">Zoerab Zjvania</a> hulp aan bij het organiseren van nieuwe verkiezingen.</figcaption></figure> <ul><li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de Verenigde Staten"><img alt="Vlag van Verenigde Staten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span> <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Verenigde Staten</a> - De Verenigde Staten uitten op 20 november hun "teleurstelling" over het verloop van de verkiezingen en veroordeelden de definitieve telling als "fraudulent". De woordvoerder van het <a href="/wiki/United_States_Department_of_State" title="United States Department of State">Department of State</a> stelde dat "de resultaten de wil van het Georgische volk niet accuraat weerspiegelen, maar in plaats daarvan massale fraude in de autonome republiek Adzjarië en andere Georgische regio's weerspiegelen".<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het verklaarde na het aftreden van Sjevardnadze een team te willen sturen om de waarnemende regering te assisteren in de voorbereidingen voor de nieuwe verkiezingen.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Europa"><img alt="Vlag van Europa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/20px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/30px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/40px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span> <a href="/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a> - De Europese Unie onderschreef op 14 november 2003 de voorlopige conclusies van de OVSE waarnemersmissie en "betreurde dat het verkiezingsproces niet heeft voldaan aan een aantal OVSE-toezeggingen en andere internationale normen". Het riep "alle partijen in Georgië op om in de huidige situatie terughoudendheid aan de dag te leggen, af te zien van geweld en het zoeken naar een democratische oplossing te intensiveren".<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Speciale Vertegenwoordiger van de EU voor de <a href="/wiki/Zuidelijke_Kaukasus" title="Zuidelijke Kaukasus">Zuidelijke Kaukasus</a> bezocht het land in het kader van de ontstane situatie. De EU bood hulp aan voor de bevordering van vrije en eerlijke verkiezingen in het land.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Rusland"><img alt="Vlag van Rusland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/20px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/30px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/40px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Rusland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Rusland (hoofdbetekenis)">Rusland</a> - De Russische president <a href="/wiki/Vladimir_Poetin" title="Vladimir Poetin">Vladimir Poetin</a> bood "alle mogelijke" steun aan president Sjevardnadze, en zei dat hij "zoals altijd een oplossing zal vinden".<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Armenia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/20px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/30px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/40px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/20px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/30px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/40px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> - Buurlanden <a href="/wiki/Armeni%C3%AB" title="Armenië">Armenië</a> en <a href="/wiki/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan">Azerbeidzjan</a> lieten in telefoongesprekken met president Sjevardnadze weten hem te steunen.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Adzjaarse leider <a href="/wiki/Aslan_Abasjidze" title="Aslan Abasjidze">Aslan Abasjidze</a> maakte tegelijkertijd bliksembezoeken aan <a href="/wiki/Jerevan" title="Jerevan">Jerevan</a>, <a href="/wiki/Bakoe" title="Bakoe">Bakoe</a> en <a href="/wiki/Moskou" title="Moskou">Moskou</a>.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/20px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/30px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/40px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span> <a href="/wiki/Raad_van_Europa" title="Raad van Europa">Raad van Europa</a> - De Raad van Europa uitte op 14 november hun bezorgdheid over de aanhoudende controverse. Het riep "alle politieke krachten op om af te zien van geweld en te zoeken naar een democratische oplossing binnen het constitutionele kader van het land" en het stelde dat het "duidelijk is dat zodra de huidige crisis voorbij is, er tijd zal komen voor een grondige herziening van de verkiezingswetgeving en -praktijken". De RvE gaf aan dat het bereid is te bemiddelen in de politieke crisis en te assisteren bij de hervormingen die nodig zijn om vrije en eerlijke verkiezingen te garanderen.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg/20px-Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg/30px-Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg/40px-Flag_of_the_Organization_for_Security_and_Co-operation_in_Europe.svg.png 2x" data-file-width="1169" data-file-height="702" /></a></span> <a href="/wiki/Organisatie_voor_Veiligheid_en_Samenwerking_in_Europa" title="Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa">OVSE</a> - De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken <a href="/wiki/Jaap_de_Hoop_Scheffer" title="Jaap de Hoop Scheffer">Jaap de Hoop Scheffer</a> riep als roterend voorzitter van de OVSE op tot een vreedzame oplossing van de verkiezingscrisis. Hij gaf daarbij aan dat als er nieuwe verkiezingen nodig zijn hij bereid is de assistentie van de OVSE en de Raad van Europa in te schakelen.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een dag later sprak hij zijn complimenten uit voor de vreedzaam verlopen machtsoverdracht en de terughoudendheid van de veiligheidsdiensten. Hij voegde daaraan toe "diep respect te hebben voor het moedige besluit van president Sjevardnadze om af te treden om een verdere escalatie van de spanning te voorkomen".<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_United_Nations.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Verenigde Naties"><img alt="Vlag van Verenigde Naties" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_the_United_Nations.svg/20px-Flag_of_the_United_Nations.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_the_United_Nations.svg/30px-Flag_of_the_United_Nations.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_the_United_Nations.svg/40px-Flag_of_the_United_Nations.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a> - De <a href="/wiki/Secretaris-generaal_van_de_Verenigde_Naties" title="Secretaris-generaal van de Verenigde Naties">Secretaris-generaal</a> van de VN <a href="/wiki/Kofi_Annan" title="Kofi Annan">Kofi Annan</a> liet weten "de ontwikkelingen in Georgië met belangstelling en bezorgdheid te volgen" en "hoopt dat demonstraties vreedzaam zullen verlopen en dat alle betrokkenen maximale terughoudendheid betrachten". Hij drong er bij de politieke leiders van het land op aan "alles in het werk te stellen om een vreedzame oplossing voor deze situatie te vinden".<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Parlement_van_Georgi%C3%AB" title="Parlement van Georgië">Parlement van Georgië</a></li> <li><a href="/wiki/Rozenrevolutie" title="Rozenrevolutie">Rozenrevolutie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referenties">Referenties</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Referenties" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Referenties"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-guide-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-guide_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-guide_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-guide_1-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-guide_1-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-guide_1-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104413">All Eyes on Elections</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-02">2 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071508/https://civil.ge/archives/104413">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-osce-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-osce_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-osce_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-osce_2-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-osce_2-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-osce_2-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-osce_2-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2004"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.osce.org/files/f/documents/2/0/22205.pdf">OSCE/ODIHR Election Observation Mission Report, Part 1 - Georgia Parliamentary Elections 2 November 2003</a> (pdf). <i>OVSE/ODIHR</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2004-01-28">28 januari 2004</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220120200250/https://www.osce.org/files/f/documents/2/0/22205.pdf">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-01-20">20 januari 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report, Pagina 5.<sup id="cite_ref-osce_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-osce-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report, Pagina 20.<sup id="cite_ref-osce_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-osce-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-jonesref-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-jonesref_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-jonesref_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Jones, pagina 322.<sup id="cite_ref-jones_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-jones-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104119">US Aid Cut: a Political Blow to the Government</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-10-01">1 oktober 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071713/https://civil.ge/archives/104119">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104162">U.S. Pre-Election Delegation’s Statement</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-10-08">8 oktober 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071728/https://civil.ge/archives/104162">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-jones-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-jones_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2009"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Jones, Stephen</span> (2009). <cite><i>Civil Resistance and Power Politics: The Experience of Non-violent Action</i></cite>. Oxford University Press, "Georgia's 'Rose revolution': Enforcing Peaceful Change". <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-0199552016" title="Speciaal:Boekbronnen/978-0199552016">ISBN 978-0199552016</a></span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ndi.org/what-pvt">What is PVT?</a>. <i>National Democratic Institute NDI</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221208231906/https://www.ndi.org/what-pvt">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104393">ISFED to Conduct Parallel Vote Tabulation</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-10-30">30 oktober 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071548/https://civil.ge/archives/104393">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104365">450 OSCE Observers to Monitor the Elections</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-10-28">28 oktober 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.osce.org/odihr/elections/georgia/57867">Election Observation Mission - Georgia Parliamentary Elections, 2 November 2003</a>. <i>OSCE</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221209190920/https://www.osce.org/odihr/elections/georgia/57867">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-oscep3-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-oscep3_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report, Pagina 3.<sup id="cite_ref-osce_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-osce-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-cis-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-cis_14-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-cis_14-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104445">CIS Observers Say Georgian Elections were Fair</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-03">3 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-observation-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-observation_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-observation_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-observation_15-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104454">Observers Condemn Elections Marred by Irregularities</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-04">4 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-osceprelim-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-osceprelim_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.osce.org/files/f/documents/5/0/13138.pdf">OSCE/ODIHR Statement Of Preliminary Findings And Conclusions - Georgia Parliamentary Elections 2 November 2003</a> (pdf). <i>OVSE/ODIHR</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-03">3 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221209190917/https://www.osce.org/files/f/documents/5/0/13138.pdf">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">OVSE, voorlopige rapportage 3 november 2003, openingsopmerking: "<i>De parlementsverkiezingen van 2 november in Georgië voldeden niet aan een aantal OVSE-toezeggingen en andere internationale normen voor democratische verkiezingen. Onnauwkeurigheden in de kiezerslijst vormden een ernstige bedreiging voor de fundamentele garantie van algemeen en gelijk stemrecht en verminderden het vertrouwen van de kiezers in het staatsbestuur</i>".<sup id="cite_ref-osceprelim_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-osceprelim-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104440">Pro-Presidential Bloc Leads CEC’s Preliminary Results of Elections</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-03">3 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071604/https://civil.ge/archives/104440">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104446">National Movement Ahead in Parallel Vote Tabulation Results</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-03">3 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071621/https://civil.ge/archives/104446">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104450">Delays in Vote Counting Cast Controversy</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-04">4 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-adjara-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-adjara_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104484">Revival Receives 95% of Adjara Votes</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-06">6 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104487">Adjara Election Results to Trigger New Wave of Protests Rallies</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-06">6 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220406233422/https://civil.ge/archives/104487">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-04-06">6 april 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104622">CEC Announced Final Results of Elections</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-20">20 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-oscep20-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-oscep20_24-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-oscep20_24-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-oscep20_24-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-oscep20_24-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report, Pagina 20.<sup id="cite_ref-osce_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-osce-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2004"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104988">CEC Announced Results of Run-off Parliamentary Elections</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2004-01-05">5 januari 2004</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2004"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/105711">Georgia’s New Parliament Endorsed by CEC</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2004-04-18">18 april 2004</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211019221249/https://civil.ge/archives/105711">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-10-19">19 oktober 2021</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-cesko-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cesko_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2020"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://history.cec.gov.ge/PDF/ElectoralHistoryOfGeorgia.pdf">Electoral History Georgia 1990-2018</a> (pdf). <i>CESKO Central Election Commission</i> Pag.143-150 (2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221105102351/https://history.cec.gov.ge/PDF/ElectoralHistoryOfGeorgia.pdf">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-11-05">5 november 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-04-08">8 april 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-ifes-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ifes_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.electionguide.org/elections/id/1372/">Election for Georgian Parliament 2003</a>. <i>IFES International Foundation for Electoral Systems</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221208231858/https://www.electionguide.org/elections/id/1372/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-publika-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-publika_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2020"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Georgisch">(<span>ka</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://publika.ge/article/saparlamento-archevnebis-istoria/">საპარლამენტო არჩევნების ისტორია (Geschiedenis van parlementsverkiezingen)</a>. <i>Publika</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2020-10-30">30 oktober 2020</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-08">8 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-lawson-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lawson_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2010"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Tarkhan-Mouravi, George</span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=G_nWCQAAQBAJ&lpg=PA158&pg=RA2-PA20">Chapter 1 - The Stumbling Gait of Pluralist Democracy and Political Parties in Georgia</a> In: <span style="font-variant:small-caps;">Lawson, Kay</span> (ed.).    <i>Political Parties and Democracy - Volume III: Post-Soviet and Asian Political Parties</i>. Praeger, Pag.20. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-0-313-38061-7" title="Speciaal:Boekbronnen/978-0-313-38061-7">ISBN 978-0-313-38061-7</a></span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/103999">Referendum on Reduction of Number of MPs to be Held</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-09-04">4 september 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104060">Legal Expert Warns Over Parliamentary Crisis</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-09-15">15 september 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071820/https://civil.ge/archives/104060">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report, Pagina 4.<sup id="cite_ref-osce_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-osce-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104101">CEC Refuses to Hold Referendum Over Cabinet of Ministers</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-09-28">28 september 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071834/https://civil.ge/archives/104101">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104160">Court Rejects Referendum Proposal Over Cabinet of Ministers</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-10-08">8 oktober 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-09">9 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nrc.nl/nieuws/2003/11/24/georgie-verdrijft-zijn-leider-zonder-geweld-7663353-a52501">Georgië verdrijft zijn leider zonder geweld</a>. <i>NRC Handelsblad</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-24">24 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221210185833/https://www.nrc.nl/nieuws/2003/11/24/georgie-verdrijft-zijn-leider-zonder-geweld-7663353-a52501">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nrc.nl/nieuws/2003/11/24/ik-hou-van-jullie-ik-vertrek-7663248-a438540">`Ik hou van jullie. Ik vertrek'</a>. <i>NRC Handelsblad</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-24">24 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221211131827/https://www.nrc.nl/nieuws/2003/11/24/ik-hou-van-jullie-ik-vertrek-7663248-a438540">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-11">11 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archive?post_date=22112003+23112003">Civil Georgia - Archief 22 en 23 november 2003</a>. <i>Civil Georgia</i> (2003). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archive?post_date=24112003+25112003">Civil Georgia - Archief 24 en 25 november 2003</a>. <i>Civil Georgia</i> (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071908/https://civil.ge/archive?post_date=24112003+25112003">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-oscep21-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-oscep21_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report, Pagina 21-22.<sup id="cite_ref-osce_2-5" class="reference"><a href="#cite_note-osce-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2004"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/105014">Repeat Parliamentary Polls Scheduled for March 28</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2004-01-09">9 januari 2004</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715071926/https://civil.ge/archives/105014">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2004"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/105001">Burjanadze Says Parliamentary Polls to be Held in March</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2004-01-07">7 januari 2004</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-osce04-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-osce04_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2004"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.osce.org/files/f/documents/7/5/34196.pdf">OSCE/ODIHR Election Observation Mission Report, Part 2 - Partial Repeat Parliamentary Elections 28 March 2004</a> (pdf). <i>OVSE/ODIHR</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2004-06-23">23 juni 2004</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221210185827/https://www.osce.org/files/f/documents/7/5/34196.pdf">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">OSCE Election Observation Mission Report 2004, Pagina 5.<sup id="cite_ref-osce04_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-osce04-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104628">U.S. Disappointed with Election Results and Georgian Leadership</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-21">21 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104716">U.S. to Assist Georgia to Hold Elections</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-26">26 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="http://webarkiv.ft.dk/Samling/20031/udvbilag/UPN/UMdel_bilag11.htm">Statement by the Presidency on behalf of the European Unionon the parliamentary elections in Georgia</a>. <i>Europese Unie</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-14">14 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221210185828/http://webarkiv.ft.dk/Samling/20031/udvbilag/UPN/UMdel_bilag11.htm">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104858">EU Envoy Visits Georgia</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-12-15">15 december 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715072005/https://civil.ge/archives/104858">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/world/2003/nov/11/russia">Georgia to face second election day</a>. <i>The Guardian</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-11">11 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221210185833/https://www.theguardian.com/world/2003/nov/11/russia">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104530">Armenian, Azeri Leaders Pledge Support to Shevardnadze</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-11">11 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230715072021/https://civil.ge/archives/104530">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-07-15">15 juli 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eurasianet.org/developing-abashidze-georgias-president-raises-stakes">Deploying Abashidze, Georgia’s President Raises Stakes</a>. <i>Eurasianet</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-14">14 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221210185834/https://eurasianet.org/developing-abashidze-georgias-president-raises-stakes">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104558">CoE Concerned Over Election Controversy in Georgia</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-15">15 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104661">OSCE Calls Georgians for Peace</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-23">23 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://civil.ge/archives/104699">OSCE Chairman Praises Peaceful Transition in Georgia, Offers Help</a>. <i>Civil Georgia</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-25">25 november 2003</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2003"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/sg/en/content/sg/statement/2003-11-21/statement-attributable-spokesman-secretary-general-georgia">Statement Attributable to the Spokesman for the Secretary-General on Georgia</a>. <i>United Nations</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2003-11-21">21 november 2003</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220521164444/https://www.un.org/sg/en/content/sg/statement/2003-11-21/statement-attributable-spokesman-secretary-general-georgia">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-05-21">21 mei 2022</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-10">10 december 2022</span>. </span></span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Georgische_parlementsverkiezingen_2003#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Georgische parlementsverkiezingen 2003">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:2003_Georgian_parliamentary_election#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:2003 Georgian parliamentary election">2003 Georgian parliamentary election</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Verkiezingen_en_referenda_in_Georgië"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_verkiezingen_Georgi%C3%AB" title="Sjabloon:Navigatie verkiezingen Georgië"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_verkiezingen_Georgi%C3%AB&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Georgia.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Georgië"><img alt="Vlag van Georgië" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/30px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/45px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/60px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div id="Verkiezingen_en_referenda_in_Georgië" class="navigatie-titel">Verkiezingen en referenda in <a href="/wiki/Georgi%C3%AB" title="Georgië">Georgië</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Presidentsverkiezingen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_1991" title="Georgische presidentsverkiezingen 1991">1991</a> · <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_1995" title="Georgische presidentsverkiezingen 1995">1995</a> · <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_2000" title="Georgische presidentsverkiezingen 2000">2000</a> · <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_2004" title="Georgische presidentsverkiezingen 2004">2004</a> · <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_2008" title="Georgische presidentsverkiezingen 2008">2008</a> · <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_2013" title="Georgische presidentsverkiezingen 2013">2013</a> · <a href="/wiki/Georgische_presidentsverkiezingen_2018" title="Georgische presidentsverkiezingen 2018">2018</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Parlementsverkiezingen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_1919" title="Georgische parlementsverkiezingen 1919">1919</a> · <a href="/wiki/Georgische_Hoge_Raadverkiezing_1990" title="Georgische Hoge Raadverkiezing 1990">1990</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_1992" title="Georgische parlementsverkiezingen 1992">1992</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_1995" title="Georgische parlementsverkiezingen 1995">1995</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_1999" title="Georgische parlementsverkiezingen 1999">1999</a> · <a class="mw-selflink selflink">2003</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2004" title="Georgische parlementsverkiezingen 2004">2004</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2008" title="Georgische parlementsverkiezingen 2008">2008</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2012" title="Georgische parlementsverkiezingen 2012">2012</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2016" title="Georgische parlementsverkiezingen 2016">2016</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2020" title="Georgische parlementsverkiezingen 2020">2020</a> · <a href="/wiki/Georgische_parlementsverkiezingen_2024" title="Georgische parlementsverkiezingen 2024">2024</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Referenda:</b></td><td class="rechts"><a href="/w/index.php?title=Georgische_onafhankelijkheidsreferendum_1991&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgische onafhankelijkheidsreferendum 1991 (de pagina bestaat niet)">1991</a> · <a href="/w/index.php?title=Georgische_grondwetsreferendum_2003&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgische grondwetsreferendum 2003 (de pagina bestaat niet)">2003</a> · <a href="/w/index.php?title=Georgisch_referendum_2008&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgisch referendum 2008 (de pagina bestaat niet)">2008</a></td></tr></tbody></table> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&oldid=67898526">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&oldid=67898526</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Verkiezingen_in_Georgi%C3%AB" title="Categorie:Verkiezingen in Georgië">Verkiezingen in Georgië</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Verkiezingen_in_2003" title="Categorie:Verkiezingen in 2003">Verkiezingen in 2003</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 29 jul 2024 om 23:43.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Georgische_parlementsverkiezingen_2003&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-xdwkn","wgBackendResponseTime":171,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.576","walltime":"0.649","ppvisitednodes":{"value":18321,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":152834,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":58576,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":66962,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 521.250 1 -total"," 67.47% 351.710 1 Sjabloon:Appendix"," 67.09% 349.721 1 Sjabloon:References"," 52.52% 273.777 44 Sjabloon:Citeer_web"," 10.51% 54.800 1 Sjabloon:Infobox_verkiezingen"," 9.99% 52.059 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 6.57% 34.246 1 Sjabloon:Navigatie_verkiezingen_Georgië"," 6.18% 32.193 1 Sjabloon:Navigatie"," 3.97% 20.679 1 Sjabloon:Commonscat"," 3.68% 19.162 1 Sjabloon:Citeer_boek"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.081","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":977041,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-7945584448-pb6z5","timestamp":"20241125154523","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Georgische parlementsverkiezingen 2003","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Georgische_parlementsverkiezingen_2003","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2353739","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2353739","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2022-12-08T19:26:21Z","dateModified":"2024-07-29T22:43:32Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/af\/2OP_42.JPG","headline":"verkiezingen voor het Georgische parlement"}</script> </body> </html>