CINXE.COM

Muszla – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Muszla – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"2dca0fd7-1c79-42b9-8bee-f718f3bc371e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Muszla","wgTitle":"Muszla","wgCurRevisionId":75332696,"wgRevisionId":75332696,"wgArticleId":275964,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Malakologia","Anatomia mięczaków","Anatomia ramienionogów","Układ szkieletowy"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Muszla","wgRelevantArticleId":275964,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels" :1}}},"wgStableRevisionId":75332696,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":7000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q213096","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready", "ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced" ,"ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Przyklady_muszli.jpg/1200px-Przyklady_muszli.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Przyklady_muszli.jpg/800px-Przyklady_muszli.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Przyklady_muszli.jpg/640px-Przyklady_muszli.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Muszla – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Muszla"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Muszla"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Muszla rootpage-Muszla skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Muszla" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Muszla" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Muszla" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Muszla" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Budowa_i_kształt_muszli" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Budowa_i_kształt_muszli"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Budowa i kształt muszli</span> </div> </a> <ul id="toc-Budowa_i_kształt_muszli-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Warstwy_muszli" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Warstwy_muszli"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Warstwy muszli</span> </div> </a> <ul id="toc-Warstwy_muszli-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Muszla</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 66 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-66" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">66 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Skulp" title="Skulp – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Skulp" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%AF%D9%81%D8%A9_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="صدفة بحرية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="صدفة بحرية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Bal%C4%B1qqula%C4%9F%C4%B1_(%C9%99h%C9%99ng_da%C5%9F%C4%B1)" title="Balıqqulağı (əhəng daşı) – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Balıqqulağı (əhəng daşı)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%80%D1%81%D0%B0%D2%A1" title="Ҡабырсаҡ – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡабырсаҡ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BD%D0%B0" title="Ракавіна – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Ракавіна" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Раковина – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Раковина" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D1%85%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BD%D3%97" title="Шапа хуранӗ – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Шапа хуранӗ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Schr%C3%A1nka" title="Schránka – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Schránka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cragen" title="Cragen – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cragen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Konkylie" title="Konkylie – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Konkylie" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Muschelschale" title="Muschelschale – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Muschelschale" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Merikarp" title="Merikarp – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Merikarp" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%87%CF%8D%CE%BB%CE%B9" title="Κοχύλι – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Κοχύλι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Seashell" title="Seashell – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Seashell" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Concha" title="Concha – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Concha" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Konko" title="Konko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Konko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Maskor" title="Maskor – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Maskor" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%AF%D9%81" title="صدف – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="صدف" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Coquille_(biologie)" title="Coquille (biologie) – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Coquille (biologie)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Sliog%C3%A1n" title="Sliogán – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Sliogán" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cuncha" title="Cuncha – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cuncha" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A1%B0%EA%B0%80%EB%B9%84" title="조가비 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="조가비" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8C%E0%A4%A1%E0%A4%BC%E0%A5%80" title="कौड़ी – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कौड़ी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Konko" title="Konko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Konko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Uvi%E1%B8%B7uq" title="Uviḷuq – inupiak" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Uviḷuq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="inupiak" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Skel" title="Skel – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Skel" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Conchiglia" title="Conchiglia – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Conchiglia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B3%86%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B3%81" title="ಕಪ್ಪೆಚಿಪ್ಪು – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕಪ್ಪೆಚಿಪ್ಪು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="ნიჟარა – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ნიჟარა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%95_%D8%B4%D9%88%D9%9A%D9%BE" title="کاوٕ شوٚپ – kaszmirski" lang="ks" hreflang="ks" data-title="کاوٕ شوٚپ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaszmirski" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Koa" title="Koa – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Koa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Раковина – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Раковина" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Concha" title="Concha – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Concha" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C4%8Caula" title="Čaula – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Čaula" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kriaukl%C4%97" title="Kriauklė – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kriauklė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Sjelp" title="Sjelp – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Sjelp" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Раковина – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Раковина" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Akorandriaka" title="Akorandriaka – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Akorandriaka" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%DA%86%DA%A9" title="کلاچک – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="کلاچک" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/K%C3%A1e%CC%A4k-si%C5%8Fh" title="Káe̤k-siŏh – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Káe̤k-siŏh" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Wasawasa_kaukaua" title="Wasawasa kaukaua – fidżijski" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Wasawasa kaukaua" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fidżijski" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Schelp" title="Schelp – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Schelp" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8C%E0%A4%A1%E0%A4%BE" title="कौडा – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कौडा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%B2%9D%E6%AE%BB" title="貝殻 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="貝殻" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Konkylie" title="Konkylie – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Konkylie" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Chig%CA%BBanoq" title="Chigʻanoq – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Chigʻanoq" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Concha" title="Concha – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Concha" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Раковина – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Раковина" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="वराटिका – sanskryt" lang="sa" hreflang="sa" data-title="वराटिका" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskryt" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Seashell" title="Seashell – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Seashell" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Cunchigghia" title="Cunchigghia – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Cunchigghia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Shell_(zoology)" title="Shell (zoology) – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Shell (zoology)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Angalool" title="Angalool – somalijski" lang="so" hreflang="so" data-title="Angalool" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalijski" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Cangkang" title="Cangkang – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Cangkang" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kabibe" title="Kabibe – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kabibe" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%A2" title="เปลือกหอย – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เปลือกหอย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%84" title="Садаф – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Садаф" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A4%E1%8F%AF%E1%8F%8D%E1%8E%A6" title="ᎤᏯᏍᎦ – czirokeski" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎤᏯᏍᎦ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="czirokeski" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Deniz_kabu%C4%9Fu" title="Deniz kabuğu – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Deniz kabuğu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0" title="Черепашка – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Черепашка" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%B5%D8%AF%D9%81" title="سمندری صدف – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سمندری صدف" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Capa" title="Capa – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Capa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Schelpe" title="Schelpe – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Schelpe" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%B4%9D%E5%A3%B3" title="贝壳 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="贝壳" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%B2%9D%E6%AE%BC" title="貝殼 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="貝殼" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B2%9D%E6%AE%BC" title="貝殼 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="貝殼" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q213096#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Muszla" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Muszla" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Muszla"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Muszla"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Muszla" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Muszla" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;oldid=75332696" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Muszla&amp;id=75332696&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMuszla"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMuszla"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Muszla"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Muszla&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Seashell" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Muszla" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q213096" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy biologii. Zobacz też: <a href="/wiki/Muszla_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Muszla (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tego słowa</a>.</span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:255px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Muszle</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Przyklady_muszli.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Przyklady_muszli.jpg/240px-Przyklady_muszli.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Przyklady_muszli.jpg/360px-Przyklady_muszli.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Przyklady_muszli.jpg/480px-Przyklady_muszli.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Różne rodzaje muszli </figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Muszlasmall.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Muszlasmall.jpg/240px-Muszlasmall.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Muszlasmall.jpg/360px-Muszlasmall.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Muszlasmall.jpg/480px-Muszlasmall.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Muszle mogą osiągać bardzo różne rozmiary </figcaption></figure></div></div> <p><b>Muszla</b> – jedno- lub dwuczęściowy <a href="/wiki/Wapie%C5%84" title="Wapień">wapienny</a> <a href="/wiki/Szkielet_zewn%C4%99trzny" title="Szkielet zewnętrzny">szkielet zewnętrzny</a> <a href="/wiki/Muszlowce_(mi%C4%99czaki)" title="Muszlowce (mięczaki)">muszlowców</a> (Conchifera) i <a href="/wiki/Ramienionogi" title="Ramienionogi">ramienionogów</a> (Brachiopoda), u niektórych grup częściowo lub całkowicie zredukowany. Do ciała zwierzęcia przytwierdzona jest jednym mięśniem, parą mięśni lub szeregiem mięśni parzystych<sup id="cite_ref-BlaszakT1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-BlaszakT1-1">[1]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Czescimuszli_shells.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Czescimuszli_shells.jpg/220px-Czescimuszli_shells.jpg" decoding="async" width="220" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Czescimuszli_shells.jpg/330px-Czescimuszli_shells.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Czescimuszli_shells.jpg/440px-Czescimuszli_shells.jpg 2x" data-file-width="1728" data-file-height="1884" /></a><figcaption>Budowa muszli ślimaka: 1 – dołek osiowy, 2 – <a href="/wiki/Warga_(konchiologia)" title="Warga (konchiologia)">warga</a>, 3 – otwór muszli, 4 – kolumienka (wrzeciono), 5 – szew, 6 – zwój, 7 – szczyt muszli. Skręty muszli, prócz ostatniego (najmłodszego i z otworem) tworzą skrętkę.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Koh_Samui,_Seashells,_Southeast_Asia,_Thailand.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Koh_Samui%2C_Seashells%2C_Southeast_Asia%2C_Thailand.jpg/240px-Koh_Samui%2C_Seashells%2C_Southeast_Asia%2C_Thailand.jpg" decoding="async" width="240" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Koh_Samui%2C_Seashells%2C_Southeast_Asia%2C_Thailand.jpg/360px-Koh_Samui%2C_Seashells%2C_Southeast_Asia%2C_Thailand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Koh_Samui%2C_Seashells%2C_Southeast_Asia%2C_Thailand.jpg/480px-Koh_Samui%2C_Seashells%2C_Southeast_Asia%2C_Thailand.jpg 2x" data-file-width="3877" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Różne rodzaje muszli</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Budowa_i_kształt_muszli"><span id="Budowa_i_kszta.C5.82t_muszli"></span>Budowa i kształt muszli</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Budowa i kształt muszli" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Budowa i kształt muszli"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Lymnaea_sp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Lymnaea_sp.jpg/240px-Lymnaea_sp.jpg" decoding="async" width="240" height="452" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Lymnaea_sp.jpg/360px-Lymnaea_sp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Lymnaea_sp.jpg/480px-Lymnaea_sp.jpg 2x" data-file-width="489" data-file-height="921" /></a><figcaption>Powierzchnia muszli określana jako "młotkowana"</figcaption></figure> <p>Muszle są charakterystycznym tworem <a href="/wiki/Mi%C4%99czaki" title="Mięczaki">mięczaków</a> z grupy muszlowców: <a href="/wiki/Jednotarczowce" title="Jednotarczowce">Monoplacophora</a>, <a href="/wiki/%C5%9Alimaki" title="Ślimaki">Gastropoda</a>, <a href="/wiki/Ma%C5%82%C5%BCe" title="Małże">Bivalvia</a>, <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3dkonogi" title="Łódkonogi">Scaphopoda</a> i <a href="/wiki/%C5%81odziki" title="Łodziki">Nautilida</a>. </p><p>Tworzone są przez specjalne gruczoły na powierzchni i na brzegu <a href="/wiki/P%C5%82aszcz_(anatomia)" title="Płaszcz (anatomia)">płaszcza</a>, i narastają w ten sposób, że gdy zwierzę rośnie, brzegi płaszcza odsuwają się od siebie, odkładając coraz to nowe warstwy substancji budujących muszlę – tak więc początek muszli jest zawsze najmniejszy i najstarszy. </p><p>U ślimaków obserwuje się największą różnorodność kształtu muszli. U ślimaków nagich spotyka się niewielkie szczątkowe płytki wewnątrz ciała. Większość brzuchonogów posiada jednak dość pokaźne muszle, skręcone spiralnie wokół osi, mniej lub bardziej stożkowato wzniesione, jak np. u <a href="/wiki/B%C5%82otniarkowate" title="Błotniarkowate">błotniarek</a>. Nieliczne muszle są skręcone płasko, w jednej płaszczyźnie np. u <a href="/wiki/Zatoczkowate" title="Zatoczkowate">zatoczkowatych</a>. Muszle zwinięte spiralnie, w jednej płaszczyźnie mają też łodziki (Nautilida). </p><p>U Bivalvia muszla jest dwuklapowa i składa się z dwóch części. Muszle Monoplacophora składają się z jednej części i mają kształt nieregularnego stożka lub okrągławego „serduszka”. Polyplacophora mają osłonę składającą się z kilku płytek, upodabniającą zwierzę do segmentowanych stawonogów. U <a href="/wiki/G%C5%82owonogi" title="Głowonogi">głowonogów</a> muszla silnie zredukowana i zanurzona w tkance ciała, tworzy <i><a href="/wiki/Ko%C5%9B%C4%87_m%C4%85twia" title="Kość mątwia">os sepiae</a></i>, natomiast u <a href="/wiki/Bezp%C5%82ytkowce" title="Bezpłytkowce">Aplacophora</a> brak muszli. </p><p>Muszle mają także <a href="/wiki/Ramienionogi" title="Ramienionogi">ramienionogi</a> (Branchiopoda) nienależące do mięczaków. Ich muszla jest bardzo podobna do muszli małży, ale jedna część (grzbietowa) jest u nich wyraźnie mniejsza. </p> <dl><dt>Typy muszli</dt></dl> <p>Ze względu na sposób skręcenia muszle można podzielić na następujące typy<sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996112–114_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996112–114-2">[2]</a></sup>: </p> <ul><li>ortokonowy – proste (<a href="/wiki/%C5%81odzikowce" title="Łodzikowce">łodzikowce</a> z rodzajów <i><a href="/wiki/Orthoceras" title="Orthoceras">Orthoceras</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996116_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996116-3">[3]</a></sup>, <i><a href="/w/index.php?title=Suecoceras&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Suecoceras (strona nie istnieje)">Suecoceras</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996117_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996117-4">[4]</a></sup>)</li> <li>cyrtokonowy – lekko zagięte: <ul><li>endogastryczny – strona brzuszna po wklęsłej stronie muszli</li> <li>egzogastryczny – strona brzuszna po wypukłej stronie muszli</li></ul></li> <li>gyrokonowy – zwinięte, lecz bez przylegania skrętów</li> <li>planispiralny – zwinięte w jednej płaszczyźnie: <ul><li><a href="/wiki/Ewoluta" title="Ewoluta">ewolutny</a> (amonity z rodzaju <i><a href="/wiki/Ceratites" title="Ceratites">Ceratites</a></i>, <i><a href="/wiki/Cardioceras" title="Cardioceras">Cardioceras</a></i>, <i><a href="/wiki/Perisphinctes" title="Perisphinctes">Perisphinctes</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996122–123_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996122–123-5">[5]</a></sup>, ślimaki z rodzaju <i><a href="/w/index.php?title=Planorbis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Planorbis (strona nie istnieje)">Planorbis</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska199696-6">[6]</a></sup>)</li> <li>konwolutny – każdy następny skręt obejmuje częściowo skręt poprzedni</li> <li><a href="/wiki/Inwoluta" title="Inwoluta">inwolutny</a> – każdy następny skręt obejmuje całkowicie skręt poprzedni (łodzikowce z rodzaju <i><a href="/w/index.php?title=Nautilus_(zwierz%C4%99ta)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nautilus (zwierzęta) (strona nie istnieje)">Nautilus</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996113_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996113-7">[7]</a></sup>, <i><a href="/w/index.php?title=Pseudaganides&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pseudaganides (strona nie istnieje)">Pseudaganides</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996117_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996117-4">[4]</a></sup>, amonity z rodzaju <i><a href="/wiki/Cheiloceras" title="Cheiloceras">Cheiloceras</a></i>, <i><a href="/wiki/Macrocephalites" title="Macrocephalites">Macrocephalites</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996121,_123_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996121,_123-8">[8]</a></sup>, ślimaki z rodzaju <i><a href="/wiki/Porcelanki" title="Porcelanki">Cypraea</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska199696-6">[6]</a></sup>)</li></ul></li> <li>trochokonowy (u głowonogów), trochospiralny (u ślimaków)<sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska199695_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska199695-9">[9]</a></sup> – zwinięte wieżyczkowato (amonity z rodzaju <i><a href="/w/index.php?title=Turrilites&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Turrilites (strona nie istnieje)">Turrilites</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996118_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996118-10">[10]</a></sup>, ślimaki z rodzaju <i><a href="/w/index.php?title=Gibbula&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gibbula (strona nie istnieje)">Gibbula</a></i>, <i><a href="/wiki/Wie%C5%BCycznik" title="Wieżycznik">Turritella</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska199696-6">[6]</a></sup>)</li></ul> <p>Ponadto mogą występować muszle o niejednorodnym (aberantnym) typie, np. u amonitów <i><a href="/wiki/Baculites" title="Baculites">Baculites</a></i> muszla planispiralna przechodzi w długi, prosty odcinek<sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska1996118_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska1996118-10">[10]</a></sup>, u ślimaków <i><a href="/wiki/Vermetus" title="Vermetus">Vermetus</a></i> są skręcone nieregularnie<sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska199696-6">[6]</a></sup>. Mogą być również wtórnie uproszczone w kształcie płaskiego, nieskręconego stożka (ślimaki z rodzaju <i><a href="/w/index.php?title=Diodora_(rodzaj)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Diodora (rodzaj) (strona nie istnieje)">Diodora</a></i><sup id="cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRadwańska199696-6">[6]</a></sup>) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Warstwy_muszli">Warstwy muszli</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Warstwy muszli" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Warstwy muszli"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W przekroju poprzecznym muszli można wyróżnić dwie lub trzy wyraźne warstwy (trzecia z niżej wymienionych warstw występuje w wielu, lecz nie we wszystkich grupach muszlowców)<sup id="cite_ref-BlaszakT1_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-BlaszakT1-1">[1]</a></sup>: </p> <ul><li>zewnętrzna konchiolinowa – <a href="/wiki/Periostrakum" title="Periostrakum">periostrakum</a>, wytwarzana przez nabłonek brzegu płaszcza</li> <li>środkowa porcelanowa – <a href="/wiki/Mezostrakum" title="Mezostrakum">mezostrakum</a>, zwana też pryzmatyczną, zbudowana jest z kryształków <a href="/wiki/Aragonit" title="Aragonit">aragonitu</a> lub <a href="/wiki/Kalcyt" title="Kalcyt">kalcytu</a>, produkowana przez całą powierzchnię płaszcza</li> <li>wewnętrzna perłowa – <a href="/wiki/Hipostrakum" title="Hipostrakum">hipostrakum</a>, zbudowana z licznych drobnych blaszek z <a href="/wiki/W%C4%99glan_wapnia" title="Węglan wapnia">węglanu wapnia</a>, zwykle aragonitowych, ma opalizujący połysk</li></ul> <p><a href="/wiki/Masa_per%C5%82owa" title="Masa perłowa">Masa perłowa</a> może być odkładana przez płaszcz także wokół drobin np. ziarenek piasku, które dostaną się do wnętrza muszli. Wtedy tworzą się zazwyczaj regularne grudki masy perłowej – <a href="/wiki/Per%C5%82y_naturalne" title="Perły naturalne">perły</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Muszla" class="extiw" title="q:Muszla"><strong>Zobacz kolekcję cytatów</strong> <em>o muszli</em> w&#160;Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Shells?uselang=pl"><strong>Zobacz multimedia</strong> związane z tematem: <em>Muszla</em></a> </td></tr></tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/Belemnity" title="Belemnity">Belemnity</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-BlaszakT1-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BlaszakT1_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BlaszakT1_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Beata&#32;Pokryszko:&#32;Podtyp: muszlowce – Conchifera. W:&#32;<i>Zoologia&#160;: bezkręgowce. T. 1</i>.&#32;Red. nauk. Czesław Błaszak.&#32;Warszawa&#58;&#32;<a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a>,&#32;2009,&#32;s.&#32;425. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788301161088" title="Specjalna:Książki/9788301161088">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-01-16108-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Zoologia+%3A+bezkr%C4%99gowce.+T.+1&amp;rft.atitle=Podtyp%3A+muszlowce+%E2%80%93+Conchifera&amp;rft.aulast=Pokryszko&amp;rft.aufirst=Beata&amp;rft.date=2009&amp;rft.pub=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pages=425&amp;rft.isbn=978-83-01-16108-8"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996112–114-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996112–114_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;112–114.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996116-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996116_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;116.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996117-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996117_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996117_4-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;117.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996122–123-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996122–123_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;122–123.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska199696-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska199696_6-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;96.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996113-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996113_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;113.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996121,_123-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996121,_123_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;121, 123.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska199695-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska199695_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;95.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRadwańska1996118-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996118_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFRadwańska1996118_10-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRadwańska1996">Radwańska 1996 ↓</a></span>, s.&#160;118.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFRadwańska1995">Urszula&#32;Radwańska:&#32;<i>Przewodnik do ćwiczeń z podstaw paleontologii</i>.&#32;Warszawa&#58;&#32;Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,&#32;1995,&#32;s.&#32;170. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8323007039" title="Specjalna:Książki/8323007039">ISBN&#160;<span class="isbn">83-230-0703-9</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Przewodnik+do+%C4%87wicze%C5%84+z+podstaw+paleontologii&amp;rft.aulast=Radwa%C5%84ska&amp;rft.aufirst=Urszula&amp;rft.pub=Wydawnictwa+Uniwersytetu+Warszawskiego&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pages=170&amp;rft.isbn=83-230-0703-9"></span></cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Muszla&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.muszle.concha.pl/?id=14&amp;arkana=1">Concha</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description">materiał pochodzenia zwierzęcego</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85121304">sh85121304</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/7673259-9">7673259-9</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11936161d">11936161d</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=12607">12607</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007536313205171">987007536313205171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3944650.html">3944650</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/seashell">science/seashell</a></span></li> <li><a href="/wiki/The_Canadian_Encyclopedia" title="The Canadian Encyclopedia">The Canadian Encyclopedia</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/seashell/">seashell</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/3492809">3492809</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>:&#8201;<span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&amp;url_prefix=https://snl.no/&amp;id=sneglehus">sneglehus</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>:&#8201;<span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&amp;url_prefix=https://lex.dk/&amp;id=konkylie">konkylie</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Muszla&amp;oldid=75332696">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Muszla&amp;oldid=75332696</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Malakologia" title="Kategoria:Malakologia">Malakologia</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Anatomia_mi%C4%99czak%C3%B3w" title="Kategoria:Anatomia mięczaków">Anatomia mięczaków</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Anatomia_ramienionog%C3%B3w" title="Kategoria:Anatomia ramienionogów">Anatomia ramienionogów</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uk%C5%82ad_szkieletowy" title="Kategoria:Układ szkieletowy">Układ szkieletowy</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 23 lis 2024, 12:52.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Muszla&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-wmcb5","wgBackendResponseTime":153,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.304","walltime":"0.386","ppvisitednodes":{"value":4305,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":18018,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3836,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7935,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 319.327 1 -total"," 26.30% 83.993 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 21.74% 69.413 15 Szablon:Odn"," 14.75% 47.109 1 Szablon:Wikicytaty"," 14.37% 45.896 1 Szablon:Przypisy"," 14.28% 45.607 2 Szablon:Cytuj_książkę"," 14.28% 45.585 2 Szablon:Projekt_siostrzany"," 11.59% 37.018 1 Szablon:Pierwszy_niepusty"," 11.33% 36.181 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 4.68% 14.958 15 Szablon:Odn/tekst"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.123","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2425676,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-hm9cz","timestamp":"20241123115237","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Muszla","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Muszla","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q213096","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q213096","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-10-12T00:22:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/12\/Przyklady_muszli.jpg","headline":"wapienny szkielet zewn\u0119trzny muszlowc\u00f3w"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10