CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gu" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>હથિયારો - વિકિપીડિયા</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )guwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "૦\t૧\t૨\t૩\t૪\t૫\t૬\t૭\t૮\t૯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","જાન્યુઆરી","ફેબ્રુઆરી","માર્ચ","એપ્રિલ","મે","જૂન","જુલાઇ","ઓગસ્ટ","સપ્ટેમ્બર","ઓક્ટોબર","નવેમ્બર","ડિસેમ્બર"],"wgRequestId":"4e878dac-c935-4160-97dd-548dcf70ea76","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"હથિયારો","wgTitle":"હથિયારો","wgCurRevisionId":871975,"wgRevisionId":871975,"wgArticleId":29047,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","CS1 errors: unsupported parameter","સંદિગ્ધ વાક્યો વાળા લેખો","લશ્કરી સાધનસામગ્રી","સલામતી","હથિયારો"], "wgPageViewLanguage":"gu","wgPageContentLanguage":"gu","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"હથિયારો","wgRelevantArticleId":29047,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gu","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gu"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q728","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands", "architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.AjaxQuickDelete","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gu&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gu&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gu&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="હથિયારો - વિકિપીડિયા"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gu.m.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ફેરફાર કરો" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="વિકિપીડિયા (gu)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gu.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gu"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="વિકિપીડિયા એટમ ફીડ" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-હથિયારો rootpage-હથિયારો skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">લખાણ પર જાઓ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="મુખ્ય મેનુ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">મુખ્ય મેનુ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">મુખ્ય મેનુ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">છુપાવો</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ભ્રમણ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%96%E0%AA%AA%E0%AB%83%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A0" title="મુખ્ય પાના પર જાઓ [z]" accesskey="z"><span>મુખપૃષ્ઠ</span></a></li><li id="n-village-pump" class="mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/વિકિપીડિયા:ચોતરો"><span>ચોતરો</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="વિકિમાં હાલમાં થયેલ ફેરફારોની સૂચિ [r]" accesskey="r"><span>તાજા ફેરફારો</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AA%9A%E0%AB%8D%E0%AA%9B" title="કોઇ પણ એક લેખ બતાવો [x]" accesskey="x"><span>કોઈ પણ એક પાનું</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="શોધવા માટેની જગ્યા"><span>મદદ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%96%E0%AA%AA%E0%AB%83%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="વિકિપીડિયા" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-gu.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gu.svg" width="120" height="19" style="width: 7.5em; height: 1.1875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B6%E0%AB%8B%E0%AA%A7" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="વિકિપીડિયા શોધો [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>શોધો</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="વિકિપીડિયા શોધો" aria-label="વિકિપીડિયા શોધો" autocapitalize="sentences" title="વિકિપીડિયા શોધો [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="વિશેષ:શોધ"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">શોધો</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="વ્યક્તિગત સાધનો"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gu.wikipedia.org&uselang=gu" class=""><span>દાન આપો</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%96%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%96%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AB%8B&returnto=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="તમને ખાતું બનાવીને પ્રવેશ કરવા માટે આમંત્રણ છે; તેમ કરવું જોકે, આવશ્યક નથી" class=""><span>ખાતું બનાવો</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B8%E0%AA%AD%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%B6&returnto=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="આપને પ્રવેશ કરવા ભલામણ કરવામાં આવે છે, જોકે તે આવશ્યક નથી [o]" accesskey="o" class=""><span>પ્રવેશ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="વધુ વિકલ્પો" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="વ્યક્તિગત સાધનો" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">વ્યક્તિગત સાધનો</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gu.wikipedia.org&uselang=gu"><span>દાન આપો</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%96%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%96%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AB%8B&returnto=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="તમને ખાતું બનાવીને પ્રવેશ કરવા માટે આમંત્રણ છે; તેમ કરવું જોકે, આવશ્યક નથી"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ખાતું બનાવો</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B8%E0%AA%AD%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%B6&returnto=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="આપને પ્રવેશ કરવા ભલામણ કરવામાં આવે છે, જોકે તે આવશ્યક નથી [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>પ્રવેશ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>વધુ જાણો</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%82%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%A6%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>યોગદાનો</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%9A%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BE" title="આ IP સરનામા દ્વારા થયેલ ફેરફારની ચર્ચા [n]" accesskey="n"><span>ચર્ચા</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eવિસર્જન\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"gu\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"background:#f5faff; border:1px solid #a7d7f9; margin:1em auto 1em auto; width:100%; font-size: 85%; padding: 0.5ex; text-align: center;\"\u003Eગુજરાતીમાં ટાઈપ કરવા માટે ડાબી બાજુના હાંસિયામાં (કે લેખની ઉપર) \u003Cb\u003Eભાષાઓ\u003C/b\u003E કે \u003Cb\u003ELanguages\u003C/b\u003E પર (કે તેની બાજુમાં રહેલા \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Cog-ULS-gear-latest.png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/Cog-ULS-gear-latest.png\" decoding=\"async\" width=\"20\" height=\"14\" class=\"mw-file-element\" data-file-width=\"20\" data-file-height=\"14\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E પર) ક્લિક કરી Inputમાં ગુજરાતી હેઠળ તમને અનુકૂળ કીબોર્ડ પસંદ કરો.\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="વિગતો" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">વિગતો</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">છુપાવો</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">શરૂઆત</div> </a> </li> <li id="toc-ઇતિહાસ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ઇતિહાસ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧</span> <span>ઇતિહાસ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ઇતિહાસ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ઇતિહાસ subsection</span> </button> <ul id="toc-ઇતિહાસ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-પ્રાગૈતિહાસિક" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#પ્રાગૈતિહાસિક"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૧</span> <span>પ્રાગૈતિહાસિક</span> </div> </a> <ul id="toc-પ્રાગૈતિહાસિક-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-પ્રાચીન_તેમજ_શાસ્ત્રીય" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#પ્રાચીન_તેમજ_શાસ્ત્રીય"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૨</span> <span>પ્રાચીન તેમજ શાસ્ત્રીય</span> </div> </a> <ul id="toc-પ્રાચીન_તેમજ_શાસ્ત્રીય-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-યુદ્ધ_કૌશલ્ય_અને_વ્યવસ્થા" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#યુદ્ધ_કૌશલ્ય_અને_વ્યવસ્થા"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૨.૧</span> <span>યુદ્ધ કૌશલ્ય અને વ્યવસ્થા</span> </div> </a> <ul id="toc-યુદ્ધ_કૌશલ્ય_અને_વ્યવસ્થા-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-મધ્ય_યુગ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#મધ્ય_યુગ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૩</span> <span>મધ્ય યુગ</span> </div> </a> <ul id="toc-મધ્ય_યુગ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-શરૂઆતી_આધુનિક_સમય" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#શરૂઆતી_આધુનિક_સમય"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૪</span> <span>શરૂઆતી આધુનિક સમય</span> </div> </a> <ul id="toc-શરૂઆતી_આધુનિક_સમય-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-આધુનિક" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#આધુનિક"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૫</span> <span>આધુનિક</span> </div> </a> <ul id="toc-આધુનિક-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-બીજા_વિશ્વયુદ્ધ_પછીથી" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#બીજા_વિશ્વયુદ્ધ_પછીથી"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૬</span> <span>બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીથી</span> </div> </a> <ul id="toc-બીજા_વિશ્વયુદ્ધ_પછીથી-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-પરમાણુ_યુગ_અને_તેનાથી_આગળ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#પરમાણુ_યુગ_અને_તેનાથી_આગળ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧.૭</span> <span>પરમાણુ યુગ અને તેનાથી આગળ</span> </div> </a> <ul id="toc-પરમાણુ_યુગ_અને_તેનાથી_આગળ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-વર્ગીકરણ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#વર્ગીકરણ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૨</span> <span>વર્ગીકરણ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-વર્ગીકરણ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle વર્ગીકરણ subsection</span> </button> <ul id="toc-વર્ગીકરણ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ઉપયોગકર્તાઓ_પ્રમાણે" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ઉપયોગકર્તાઓ_પ્રમાણે"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૨.૧</span> <span>ઉપયોગકર્તાઓ પ્રમાણે</span> </div> </a> <ul id="toc-ઉપયોગકર્તાઓ_પ્રમાણે-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-કામગીરી_પ્રમાણે" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#કામગીરી_પ્રમાણે"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૨.૨</span> <span>કામગીરી પ્રમાણે</span> </div> </a> <ul id="toc-કામગીરી_પ્રમાણે-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-લક્ષ્ય_પ્રમાણે" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#લક્ષ્ય_પ્રમાણે"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૨.૩</span> <span>લક્ષ્ય પ્રમાણે</span> </div> </a> <ul id="toc-લક્ષ્ય_પ્રમાણે-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-સંદર્ભો" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#સંદર્ભો"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૩</span> <span>સંદર્ભો</span> </div> </a> <ul id="toc-સંદર્ભો-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-વધુ_વાંચન" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#વધુ_વાંચન"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૪</span> <span>વધુ વાંચન</span> </div> </a> <ul id="toc-વધુ_વાંચન-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-બાહ્ય_લિંક્સ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#બાહ્ય_લિંક્સ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૫</span> <span>બાહ્ય લિંક્સ</span> </div> </a> <ul id="toc-બાહ્ય_લિંક્સ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="વિગતો" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">હથિયારો</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="બીજી ભાષાના લેખ પર જાઓ. આમાં પ્રાપ્ત છે: ૧૩૮ ભાષાઓ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-138" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">૧૩૮ ભાષાઓ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Gevegswapen" title="Gevegswapen – આફ્રિકન્સ" lang="af" hreflang="af" data-title="Gevegswapen" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="આફ્રિકન્સ" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Waffe" title="Waffe – સ્વિસ જર્મન" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Waffe" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="સ્વિસ જર્મન" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – અર્ગોનીઝ" lang="an" hreflang="an" data-title="Arma" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="અર્ગોનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/W%C7%A3pen" title="Wǣpen – જુની અંગ્રેજી" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Wǣpen" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="જુની અંગ્રેજી" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="शस्त्र – અંગીકા" lang="anp" hreflang="anp" data-title="शस्त्र" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="અંગીકા" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD" title="سلاح – અરબી" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سلاح" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="અરબી" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%99%DC%9D%DC%A2%DC%90" title="ܙܝܢܐ – એરમૈક" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܙܝܢܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="એરમૈક" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD" title="سلاح – મોરોક્કન અરબી" lang="ary" hreflang="ary" data-title="سلاح" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="મોરોક્કન અરબી" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD" title="سلاح – ઈજિપ્શિયન અરબી" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سلاح" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ઈજિપ્શિયન અરબી" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – અસ્તુરિયન" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Arma" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="અસ્તુરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Silah" title="Silah – અઝરબૈજાની" lang="az" hreflang="az" data-title="Silah" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="અઝરબૈજાની" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AD" title="سیلاح – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سیلاح" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Ҡорал – બશ્કીર" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡорал" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="બશ્કીર" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/G%C4%97nklos" title="Gėnklos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Gėnklos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bdr mw-list-item"><a href="https://bdr.wikipedia.org/wiki/Enggomon" title="Enggomon – West Coast Bajau" lang="bdr" hreflang="bdr" data-title="Enggomon" data-language-autonym="Bajau Sama" data-language-local-name="West Coast Bajau" class="interlanguage-link-target"><span>Bajau Sama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Зброя – બેલારુશિયન" lang="be" hreflang="be" data-title="Зброя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="બેલારુશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Зброя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Зброя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Gegaman" title="Gegaman – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Gegaman" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%8A%D0%B6%D0%B8%D0%B5" title="Оръжие – બલ્ગેરિયન" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Оръжие" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="બલ્ગેરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="অস্ত্র – બાંગ્લા" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অস্ত্র" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="બાંગ્લા" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BC%8D" title="མཚོན་ཆ། – તિબેટીયન" lang="bo" hreflang="bo" data-title="མཚོན་ཆ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="તિબેટીયન" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Arm" title="Arm – બ્રેટોન" lang="br" hreflang="br" data-title="Arm" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="બ્રેટોન" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Oru%C5%BEje" title="Oružje – બોસ્નિયન" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Oružje" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="બોસ્નિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%8D%D0%B1%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Зэбсэг – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Зэбсэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – કતલાન" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Arma" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="કતલાન" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C5%AA-k%C3%A9" title="Ū-ké – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ū-ké" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B7" title="Герз – ચેચન" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Герз" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ચેચન" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%86%DB%95%DA%A9" title="چەک – સેન્ટ્રલ કુર્દિશ" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="چەک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="સેન્ટ્રલ કુર્દિશ" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Sil%C3%A2" title="Silâ – ક્રિમિયન તુર્કી" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Silâ" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ક્રિમિયન તુર્કી" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Zbra%C5%88" title="Zbraň – ચેક" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zbraň" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ચેક" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%C4%95%C3%A7%D0%BF%C4%83%D1%88%D0%B0%D0%BB" title="Хĕçпăшал – ચૂવાશ" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Хĕçпăшал" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ચૂવાશ" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Arf" title="Arf – વેલ્શ" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Arf" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="વેલ્શ" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/V%C3%A5ben" title="Våben – ડેનિશ" lang="da" hreflang="da" data-title="Våben" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ડેનિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Waffe" title="Waffe – જર્મન" lang="de" hreflang="de" data-title="Waffe" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="જર્મન" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%8C%CF%80%CE%BB%CE%BF" title="Όπλο – ગ્રીક" lang="el" hreflang="el" data-title="Όπλο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ગ્રીક" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Weapon" title="Weapon – અંગ્રેજી" lang="en" hreflang="en" data-title="Weapon" data-language-autonym="English" data-language-local-name="અંગ્રેજી" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Armilo" title="Armilo – એસ્પેરાન્ટો" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Armilo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="એસ્પેરાન્ટો" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – સ્પેનિશ" lang="es" hreflang="es" data-title="Arma" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="સ્પેનિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Relv" title="Relv – એસ્ટોનિયન" lang="et" hreflang="et" data-title="Relv" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="એસ્ટોનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – બાસ્ક" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Arma" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="બાસ્ક" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="جنگ‌افزار – ફારસી" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنگ‌افزار" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ફારસી" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ase" title="Ase – ફિનિશ" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ase" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ફિનિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/S%C3%B5ariist" title="Sõariist – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Sõariist" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arme" title="Arme – ફ્રેન્ચ" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ફ્રેન્ચ" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Wapen" title="Wapen – પશ્ચિમિ ફ્રિશિયન" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Wapen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="પશ્ચિમિ ફ્રિશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="武器 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="武器" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Arm" title="Arm – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Arm" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Ball-airm" title="Ball-airm – સ્કોટીસ ગેલિક" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ball-airm" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="સ્કોટીસ ગેલિક" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – ગેલિશિયન" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Arma" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ગેલિશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mboka" title="Mboka – ગુઆરાની" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mboka" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="ગુઆરાની" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Makami" title="Makami – હૌસા" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Makami" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="હૌસા" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%9C%D7%99_%D7%A0%D7%A9%D7%A7" title="כלי נשק – હીબ્રુ" lang="he" hreflang="he" data-title="כלי נשק" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="હીબ્રુ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A7" title="आयुध – હિન્દી" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आयुध" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="હિન્દી" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Hathyaar" title="Hathyaar – ફીજી હિંદી" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Hathyaar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="ફીજી હિંદી" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Oru%C5%BEje" title="Oružje – ક્રોએશિયન" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Oružje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ક્રોએશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Zam" title="Zam – હૈતિઅન ક્રેઓલે" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Zam" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="હૈતિઅન ક્રેઓલે" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Fegyver" title="Fegyver – હંગેરિયન" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Fegyver" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="હંગેરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%A5%D5%B6%D6%84" title="Զենք – આર્મેનિયન" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Զենք" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="આર્મેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – ઇંટરલિંગુઆ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Arma" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ઇંટરલિંગુઆ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Senjata" title="Senjata – ઇન્ડોનેશિયન" lang="id" hreflang="id" data-title="Senjata" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ઇન્ડોનેશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Armas" title="Armas – ઇલોકો" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Armas" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ઇલોકો" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Armo" title="Armo – ઈડો" lang="io" hreflang="io" data-title="Armo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ઈડો" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Vopn" title="Vopn – આઇસલેન્ડિક" lang="is" hreflang="is" data-title="Vopn" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="આઇસલેન્ડિક" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – ઇટાલિયન" lang="it" hreflang="it" data-title="Arma" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ઇટાલિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="武器 – જાપાનીઝ" lang="ja" hreflang="ja" data-title="武器" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="જાપાનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Wepan" title="Wepan – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Wepan" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Sanjata" title="Sanjata – જાવાનીસ" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Sanjata" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="જાવાનીસ" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="იარაღი – જ્યોર્જિયન" lang="ka" hreflang="ka" data-title="იარაღი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="જ્યોર્જિયન" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/H%C9%94z%CA%8B%CA%8B" title="Hɔzʋʋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Hɔzʋʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D1%80%D0%B0%D2%9B" title="Жарақ – કઝાખ" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жарақ" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="કઝાખ" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%A7" title="ಆಯುಧ – કન્નડ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಆಯುಧ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="કન્નડ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AC%B4%EA%B8%B0" title="무기 – કોરિયન" lang="ko" hreflang="ko" data-title="무기" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="કોરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%87ek_%C3%BB_%C3%A7ol" title="Çek û çol – કુર્દિશ" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Çek û çol" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="કુર્દિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Arv" title="Arv – કોર્નિશ" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Arv" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="કોર્નિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – લેટિન" lang="la" hreflang="la" data-title="Arma" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="લેટિન" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Waff" title="Waff – લક્ઝેમબર્ગિશ" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Waff" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="લક્ઝેમબર્ગિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – લિંગ્વા ફેન્કા નોવા" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Arma" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="લિંગ્વા ફેન્કા નોવા" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Arma" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Arma" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Ebuneli" title="Ebuneli – લિંગાલા" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Ebuneli" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="લિંગાલા" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ginklas" title="Ginklas – લિથુઆનિયન" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ginklas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="લિથુઆનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ierocis" title="Ierocis – લાતવિયન" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ierocis" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="લાતવિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Senjata" title="Senjata – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Senjata" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fitaovam-piadiana" title="Fitaovam-piadiana – મલાગસી" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fitaovam-piadiana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="મલાગસી" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Sanjato" title="Sanjato – મિનાંગ્કાબાઉ" lang="min" hreflang="min" data-title="Sanjato" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="મિનાંગ્કાબાઉ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B5" title="Оружје – મેસેડોનિયન" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Оружје" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="મેસેડોનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A7%E0%B4%82" title="ആയുധം – મલયાલમ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആയുധം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="મલયાલમ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%8D%D0%B2%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Зэвсэг – મોંગોલિયન" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зэвсэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="મોંગોલિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="शस्त्र – મરાઠી" lang="mr" hreflang="mr" data-title="शस्त्र" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="મરાઠી" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Senjata" title="Senjata – મલય" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Senjata" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="મલય" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – મિરાંડી" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Arma" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="મિરાંડી" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%80%E1%80%BA" title="လက်နက် – બર્મીઝ" lang="my" hreflang="my" data-title="လက်နက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="બર્મીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Wapen_(Reedschop)" title="Wapen (Reedschop) – લો જર્મન" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Wapen (Reedschop)" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="લો જર્મન" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%83" title="ल्वाभः – નેવારી" lang="new" hreflang="new" data-title="ल्वाभः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="નેવારી" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gevechtswapen" title="Gevechtswapen – ડચ" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Gevechtswapen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ડચ" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/V%C3%A5pen" title="Våpen – નોર્વેજિયન નાયનૉર્સ્ક" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Våpen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="નોર્વેજિયન નાયનૉર્સ્ક" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/V%C3%A5pen" title="Våpen – નોર્વેજિયન બોકમાલ" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Våpen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="નોર્વેજિયન બોકમાલ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Arma_(gu%C3%A8rra)" title="Arma (guèrra) – ઓક્સિટન" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Arma (guèrra)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ઓક્સિટન" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%A5%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%B0" title="ਹਥਿਆਰ – પંજાબી" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਹਥਿਆਰ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="પંજાબી" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Bro%C5%84" title="Broń – પોલીશ" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Broń" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="પોલીશ" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D8%AA%DA%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="ہتھیار – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ہتھیار" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B3%D9%84%D9%87" title="وسله – પશ્તો" lang="ps" hreflang="ps" data-title="وسله" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="પશ્તો" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – પોર્ટુગીઝ" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Arma" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="પોર્ટુગીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ay%C3%B1i" title="Ayñi – ક્વેચુઆ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ayñi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ક્વેચુઆ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Arm%C4%83" title="Armă – રોમાનિયન" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Armă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="રોમાનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%A2" title="Armâ – અરોમેનિયન" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Armâ" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="અરોમેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%83%D0%B6%D0%B8%D0%B5" title="Оружие – રશિયન" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Оружие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="રશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Wappen" title="Wappen – સ્કોટ્સ" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Wappen" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="સ્કોટ્સ" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Oru%C5%BEje" title="Oružje – સર્બો-ક્રોએશિયન" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Oružje" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="સર્બો-ક્રોએશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Weapon" title="Weapon – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Weapon" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Zbra%C5%88" title="Zbraň – સ્લોવૅક" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zbraň" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="સ્લોવૅક" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Oro%C5%BEje" title="Orožje – સ્લોવેનિયન" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Orožje" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="સ્લોવેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zvombo" title="Zvombo – શોના" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zvombo" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="શોના" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Hub" title="Hub – સોમાલી" lang="so" hreflang="so" data-title="Hub" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="સોમાલી" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Armatimi" title="Armatimi – અલ્બેનિયન" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Armatimi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="અલ્બેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B5" title="Оружје – સર્બિયન" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Оружје" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="સર્બિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Woape" title="Woape – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Woape" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Pakarang" title="Pakarang – સંડેનીઝ" lang="su" hreflang="su" data-title="Pakarang" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="સંડેનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Vapen" title="Vapen – સ્વીડિશ" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Vapen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="સ્વીડિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Silaha" title="Silaha – સ્વાહિલી" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Silaha" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="સ્વાહિલી" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%86%E0%AE%AF%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="ஆயுதம் – તમિલ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஆயுதம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="તમિલ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A7%E0%B0%82" title="ఆయుధం – તેલુગુ" lang="te" hreflang="te" data-title="ఆయుధం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="તેલુગુ" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D1%84%D0%B7%D0%BE%D1%80" title="Ҷангафзор – તાજીક" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷангафзор" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="તાજીક" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%98" title="อาวุธ – થાઈ" lang="th" hreflang="th" data-title="อาวุธ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="થાઈ" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Sandata" title="Sandata – ટાગાલોગ" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Sandata" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ટાગાલોગ" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Pusat" title="Pusat – ટર્કિશ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Pusat" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ટર્કિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Зброя – યુક્રેનિયન" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Зброя" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="યુક્રેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%AD%DB%81" title="اسلحہ – ઉર્દૂ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اسلحہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ઉર્દૂ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Qurol-yarog%CA%BBlar" title="Qurol-yarogʻlar – ઉઝ્બેક" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Qurol-yarogʻlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ઉઝ્બેક" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Arma" title="Arma – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Arma" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%C5%A9_kh%C3%AD" title="Vũ khí – વિયેતનામીસ" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Vũ khí" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="વિયેતનામીસ" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Armas" title="Armas – વારેય" lang="war" hreflang="war" data-title="Armas" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="વારેય" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="武器 – વુ ચાઈનીઝ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="武器" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="વુ ચાઈનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%94)" title="ანჯარი (ოურდუმე) – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ანჯარი (ოურდუმე)" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%A2%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%A8" title="געווער – યિદ્દિશ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="געווער" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="યિદ્દિશ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="武器 – ચાઇનીઝ" lang="zh" hreflang="zh" data-title="武器" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ચાઇનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%BA-kh%C3%AC" title="Bú-khì – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bú-khì" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="武器 – કેંટોનીઝ" lang="yue" hreflang="yue" data-title="武器" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="કેંટોનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q728#sitelinks-wikipedia" title="આંતરવિકિભાષા કડીમાં ફેરફાર કરો" class="wbc-editpage">કડીઓમાં ફેરફાર કરો</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="નામાવકાશો"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="સૂચિ વાળું પાનુ જુઓ [c]" accesskey="c"><span>લેખ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9A%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BE:%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="અનુક્રમણિકાનાં પાના વિષે ચર્ચા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી) [t]" accesskey="t"><span>ચર્ચા</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ગુજરાતી</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="દેખાવ"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B"><span>વાંચો</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit" title="આ પાનાંના સ્રોત કોડમાં ફેરફાર કરો [e]" accesskey="e"><span>ફેરફાર કરો</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=history" title="આ પાનાની અગાઉની આવૃત્તિઓ [h]" accesskey="h"><span>ઇતિહાસ જુઓ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="સાધનો" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">સાધનો</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">સાધનો</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">છુપાવો</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> ક્રિયાઓ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B"><span>વાંચો</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit" title="આ પાનાંના સ્રોત કોડમાં ફેરફાર કરો [e]" accesskey="e"><span>ફેરફાર કરો</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=history"><span>ઇતિહાસ જુઓ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> સામાન્ય </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%85%E0%AA%B9%E0%AB%80%E0%AA%82_%E0%AA%B6%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%9C%E0%AB%8B%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%AF_%E0%AA%9B%E0%AB%87%3F/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="અહીં જોડાતા બધાં વિકિ પાનાઓની યાદી [j]" accesskey="j"><span>અહિયાં શું જોડાય છે</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" rel="nofollow" title="આ પાના પરની કડીઓ વાળા લેખોમાં તાજેતરમાં થયેલા ફેરફારો [k]" accesskey="k"><span>સંબંધિત ફેરફારો</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%96%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%82" title="બધા ખાસ પાનાંઓની યાદી [q]" accesskey="q"><span>ખાસ પાનાં</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&oldid=871975" title="પાનાનાં આ પુનરાવર્તનની સ્થાયી કડી"><span>સ્થાયી કડી</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=info" title="આ પાના વિષે વધુ માહિતી"><span>પાનાંની માહિતી</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:CiteThisPage&page=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&id=871975&wpFormIdentifier=titleform" title="આ પાનાનો સંદર્ભ કઈ રીતે ટાંકવો તેની માહિતી"><span>આ પાનું ટાંકો</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgu.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25AA%25B9%25E0%25AA%25A5%25E0%25AA%25BF%25E0%25AA%25AF%25E0%25AA%25BE%25E0%25AA%25B0%25E0%25AB%258B"><span>ટૂંકું URL મેળવો</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgu.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25AA%25B9%25E0%25AA%25A5%25E0%25AA%25BF%25E0%25AA%25AF%25E0%25AA%25BE%25E0%25AA%25B0%25E0%25AB%258B"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> છાપો/નિકાસ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95&bookcmd=book_creator&referer=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B"><span>પુસ્તક બનાવો</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=show-download-screen"><span>PDF તરીકે ડાઉનલોડ કરો</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&printable=yes" title="આ પાનાની છાપવા માટેની આવૃત્તિ [p]" accesskey="p"><span>પાનું છાપો</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> અન્ય પ્રકલ્પોમાં </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Weapons" hreflang="en"><span>વિકિમીડિયા કોમન્સ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q728" title="ડેટા રીપોઝીટરીમાંની વસ્તુને સંકળતી કડી [g]" accesskey="g"><span>વિકિડેટા વસ્તુ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">છુપાવો</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">વિકિપીડિયામાંથી</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gu" dir="ltr"><p><b>હથિયાર</b> એ માનવ, પશુ કે ઇમારતોને નુકસાન કે હાનિ પહોંચાડવા માટે વપરાતુ સાધન છે. હથિયારો શિકાર કરવા, હુમલો કરવા, આત્મરક્ષા માટે કે પછી યુદ્ધ વખતે સુરક્ષા માટે વપરાય છે અને સાદા એવા સાધન જેમ કે ગદા તેમજ ભાલાથી માંડીને અત્યાધુનિક સંયંત્રો જેવી કે આંતરરાષ્ટ્રીય બેલાસ્ટિક મિસાઈલ સુધી વિસ્તરેલ છે. હથિયાર ધરાવતી વ્યક્તિ <b>સશસ્ત્ર</b> કહેવાય. વ્યાપક રીતે જોતાં શત્રુ પર કાબૂ મેળવવા કે તેને મુશ્કેલ પરિસ્થિતિમાં મૂકવા માટે વપરાતા કોઈ પણ સાધનનો હથિયારમાં સમાવેશ થાય છે. તેના ઉદાહરણો માં શત્રુનુ નૈતિક બળ ઘટાડે એવા શસ્ત્રો જેમ કે ઘેરાબંધી, યુદ્ધ કૌશલ્ય અને મનોવૈજ્ઞાનિક શસ્ત્રો વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ઇતિહાસ"><span id=".E0.AA.87.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.B9.E0.AA.BE.E0.AA.B8"></span>ઇતિહાસ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=1" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઇતિહાસ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="પ્રાગૈતિહાસિક"><span id=".E0.AA.AA.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AA.BE.E0.AA.97.E0.AB.88.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.B9.E0.AA.BE.E0.AA.B8.E0.AA.BF.E0.AA.95"></span>પ્રાગૈતિહાસિક</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=2" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: પ્રાગૈતિહાસિક"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:N%C3%A9olithique_0001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/N%C3%A9olithique_0001.jpg/220px-N%C3%A9olithique_0001.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/N%C3%A9olithique_0001.jpg/330px-N%C3%A9olithique_0001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/N%C3%A9olithique_0001.jpg/440px-N%C3%A9olithique_0001.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1704" /></a><figcaption>નીઓલીથિક માનવસર્જિત વસ્તુઓની હારમાળા જેમાં કડા, કુહાડીના મથાળા, છીણી અને ચમકાવવા માટેના ઓજારોનો સમાવેશ થાય છે.</figcaption></figure> <p>ચિંપાન્ઝિઓમાં એકદમ સરળ હથિયારનો ઉપયોગ થતો જોવા મળ્યો છે,<sup id="cite_ref-Pruetz1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pruetz1-1"><span class="cite-bracket">[</span>૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> જે એવી માન્યતા તરફ દોરી જાય છે કે આદિમાનવે લગભગ 5 મિલિયન વર્ષ પૂર્વ પ્રાથમિક શસ્ત્રોનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો હતો.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> તે લાકડાની ગદા, ભાલા અને અણઘડ પથ્થરો હોઈ શકે – જેમાથી કોઈ પણ સ્પષ્ટ વૃત્તાંત રાખી શકે તેમ નહોતુ. </p><p>પ્રાચીનકાળમાં વપરાતા સ્પષ્ટ હથિયારો નીચે મુજબ હતા : </p> <ul><li>લગભગ 4,00,000 વર્ષ જૂનુ, ઘા કરી શકાય તેવા 8 કાષ્ઠના ભાલા વાળો સ્કોનિગર ભાલો.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>250,000 વર્ષ પહેલા કાષ્ઠના ભાલા અગ્નિમાં તપાવી સખત બનાવેલ તીક્ષ્ણધારથી સજ્જ કરવામાં આવતા.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AD" title="વિકિપીડિયા:સંદર્ભ"><span title="આ વાક્ય માટે યોગ્ય સ્ત્રોતમાંથી સંદર્ભો જરૂરી છે. (January 2010)">સંદર્ભ આપો</span></a></i>]</sup></li> <li>સૌથી જૂનુ એટલટલ 27,000 વર્ષ જૂનુ છે.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AD" title="વિકિપીડિયા:સંદર્ભ"><span title="આ વાક્ય માટે યોગ્ય સ્ત્રોતમાંથી સંદર્ભો જરૂરી છે. (January 2010)">સંદર્ભ આપો</span></a></i>]</sup></li> <li>છુટ્ટી ફેંકવાની લાકડીઓ પણ પુરાતન પ્રકારના શસ્ત્રોમાની એક છે.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="પ્રાચીન_તેમજ_શાસ્ત્રીય"><span id=".E0.AA.AA.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AA.BE.E0.AA.9A.E0.AB.80.E0.AA.A8_.E0.AA.A4.E0.AB.87.E0.AA.AE.E0.AA.9C_.E0.AA.B6.E0.AA.BE.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AB.80.E0.AA.AF"></span>પ્રાચીન તેમજ શાસ્ત્રીય</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=3" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: પ્રાચીન તેમજ શાસ્ત્રીય"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Ballista-quadrirotis.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Ballista-quadrirotis.jpeg/220px-Ballista-quadrirotis.jpeg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Ballista-quadrirotis.jpeg/330px-Ballista-quadrirotis.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Ballista-quadrirotis.jpeg/440px-Ballista-quadrirotis.jpeg 2x" data-file-width="3212" data-file-height="2104" /></a><figcaption>સશસ્ત્ર કેટાફ્રેક્ટ (સંરક્ષણ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા) અશ્વ દ્વારા તૈયાર કરાયેલ ચાર પૈડાનું ભારે પથ્થરો ફેંકવાનું યંત્ર, [10].</figcaption></figure> <p>પ્રાચીન શસ્ત્રો નવપાષાણ યુગ પાછળના સમયગાળાના હથિયારોના ઉત્ક્રાંતિજનક સુધારેલ સ્વરૂપ હતા, પણ સામગ્રી તેમજ ઘડતર કલામાં મહત્વપૂર્ણ સુધારા થવાથી સૈન્ય પ્રૌદ્યોગિકી વિજ્ઞાન (ટેકનોલોજી)માં ક્રાંતિની હારમાળા સર્જી: </p><p>તામ્ર યુગ (3,300 ઈ.સ. પૂર્વ (BC))માં <a href="/wiki/%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%AC%E0%AB%81" class="mw-redirect" title="તાંબુ">તાંબાથી</a> શરૂ કરતા ધાતુના ઓજારો વિકાસ પામ્યા અને કાંસાથી નિર્મિત કાંસ્ય યુગી તલવારો તેમજ તેના જેવા અન્ય હથિયારો તેની નવી પેઢી રૂપ બન્યા. </p><p>પ્રથમ સંરક્ષણાત્મક રચના અને કિલ્લેબંધી કાંસ્ય યુગમાં જોવા મળી.<sup id="cite_ref-ashow-siegecraft_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-ashow-siegecraft-4"><span class="cite-bracket">[</span>૪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> તેણે સુરક્ષા ના વધતા જતા મહત્વને ઉજાગર કર્યો. પાછળથી કિલ્લેબંધીને તોડવા માટેના હથિયારો પણ ઘડવામાં આવ્યા, ઉદાહરણ તરીકે 2500 ઈ.સ. પૂર્વ (BC)માં બેટરિંગ-રેમ (દિવાલ કે દરવાજો તોડવા ઉપયોગમાં લેવાતું લાંબું ભારે લાકડું) ઉપયોગમાં લેવાતા.<sup id="cite_ref-ashow-siegecraft_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-ashow-siegecraft-4"><span class="cite-bracket">[</span>૪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>જોકે શરૂઆતની લોહયુગની તલવારો તેમની કાંસ્ય નિર્મિત અગાઉની તલવારોથી ઉચ્ચ કક્ષાની નહોતી, ઉપ-સહારા આફ્રિકામાં લગભગ 1200 ઈ.સ. પૂર્વ (BC)ની આસપાસ,<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>૫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> લોહ-કામનો વિકાસ થતા હથિયાર ઉત્પાદનમાં મોટા પાયે લોખંડનો ઉપયોગ શરૂ થયો,<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>૬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> કારણ કે ખનિજ સ્વરૂપ લોખંડ કાંસાને બનાવવા માટે જરૂરી <a href="/wiki/%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%AC%E0%AB%81" class="mw-redirect" title="તાંબુ">તાંબા</a> તેમજ પતરા કરતા વધુ સરળ રીતે ઉપલબ્ધ હતુ. </p><p>અશ્વદળ તૈયાર કરવા માટે ઘોડાઓને માણસનું વજન ખમવા માટે પ્રશિક્ષિત કરવામાં આવતા<span class="citation"></span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=&rfr_id=info:sid/en.wikipedia.org:%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B"><span style="display: none;"> </span></span>. ઘોડા દ્વારા પરિસીમાનું વિસ્તરણ થયું તેમજ હુમલો કરવાની ઝડપ વધી, પણ ગુણવત્તામાં સુધારો કરવા છતાંય તે એક હથિયાર નહોતુ. ઘોડાઓના પાલન તેમજ આરા વાળા પૈડાનો મોટા પાયે થતો ઉપયોગ, 2,000 ઈ.સ. પૂર્વ (BC) સુધી વજનમાં હલકા એવા ઘોડા દ્વારા ખેંચવામાં આવતા રથ તરફ લઈ ગયો.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>૭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> આ કાળ દરમિયાન રથ દ્વારા આપવામાં આવતી ચલાયમાનતાનું મહત્વ હતું.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AD" title="વિકિપીડિયા:સંદર્ભ"><span title="આ વાક્ય માટે યોગ્ય સ્ત્રોતમાંથી સંદર્ભો જરૂરી છે. (December 2009)">સંદર્ભ આપો</span></a></i>]</sup> આ કાળ દરમિયાન રથ દ્વારા આપવામાં આવતી ચલાયમાનતાનું મહત્વ હતું. લગભગ 1300 ઈ.સ. પૂર્વ (BC) સુધી આરા વાળા પૈડાં ધરાવતા રથનો ઉપયોગ ચરમ સીમાએ પહોંચ્યો, અને ત્યારબાદ ઘટવા લાગ્યો, જેથી 4થી સદી ઈ.સ. પૂર્વ (BC) સુધીમાં તે સૈન્ય ઉપયોગમાં આવતો બંધ થયો.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>૮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>હથિયાર તરીકે તૈયાર કરવામાં આવતા જહાજ કે યુદ્ધજહાજ જેવા કે ટ્રિરેમેસ 7મી સદી ઈ.સ. પૂર્વ (BC)થી વાપરવામાં આવતા.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>૯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 4થી સદી ઈ.સ. પૂર્વ (BC) સુધીમાં સમયાંતરે આ જહાજોનું સ્થાન મોટા જહાજો લઈ ગયા. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="યુદ્ધ_કૌશલ્ય_અને_વ્યવસ્થા"><span id=".E0.AA.AF.E0.AB.81.E0.AA.A6.E0.AB.8D.E0.AA.A7_.E0.AA.95.E0.AB.8C.E0.AA.B6.E0.AA.B2.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.B5.E0.AB.8D.E0.AA.AF.E0.AA.B5.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A5.E0.AA.BE"></span>યુદ્ધ કૌશલ્ય અને વ્યવસ્થા</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=4" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: યુદ્ધ કૌશલ્ય અને વ્યવસ્થા"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ટેકનોલોજી (પ્રૌદ્યોગિકી વિજ્ઞાન)ની પ્રગતિ સાથે માનવ સંગઠનનું સ્તર પણ સુધર્યું જેને કારણે સલ્તનત અને સેનાઓનો વિકાસ થયો. સુશિક્ષિત સેનાઓએ આક્રમક તેમજ લશ્કરી માનસ ધરાવતા રાજ્યોનો ઉદભવ થવા દીધો.જ્યાં અગાઉની ગ્રીક સેનાઓ શારીરિક પ્રશિક્ષણ અને વ્યક્તિગત ક્ષમતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી, શત્રુ સામે લાભદાયક પરિસ્થિતિ મેળવવા જટિલ યુદ્ધનીતિઓનો વિકાસએ રોમન સેના દ્વારા કરવામાં આવેલ મહત્વનું આધુનિકીકરણ હતું.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>૧૦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="મધ્ય_યુગ"><span id=".E0.AA.AE.E0.AA.A7.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.AF.E0.AB.81.E0.AA.97"></span>મધ્ય યુગ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=5" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: મધ્ય યુગ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Tower_of_London_interior.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Tower_of_London_interior.jpg/220px-Tower_of_London_interior.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Tower_of_London_interior.jpg/330px-Tower_of_London_interior.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Tower_of_London_interior.jpg/440px-Tower_of_London_interior.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>લંડનના ટાવરમાં રજૂ કરાયેલ પ્રાચીન ચીની તોપ.</figcaption></figure> <p>મધ્ય યુગ દરમિયાન <a href="/wiki/%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%AA" title="યુરોપ">યુરોપના</a> યુદ્ધો વિશાળ પાયદળ દ્વારા ટેકો અપાયેલ નાઈટ્સના ઉચ્ચવર્ગીય સમૂહોના પ્રભુત્વ હેઠળ હતા (દ્વન્દ્વ યુદ્ધ તેમજ ઘોડે સવાર બંને ક્ષેત્રોમાં). તેઓ ચલાયમાન દ્વન્દ્વ યુદ્ધ તેમજ ઘેરાબંધીમાં સામેલ હતા કે જેમાં ઘેરાબંધીના વિવિધ શસ્ત્રો અને વ્યૂહ રચનાઓનો સમાવેશ થતો. ઘોડેસવાર નાઈટ્સ દ્વારા ભાલાથી હુમલો કરવાની વ્યૂહરચના ઘડવામાં આવતી જેથી શત્રુની વ્યૂહરચના પર પ્રહાર થતો અને એક વખત ચક્રવ્યૂહ માં ઘુસ્યા પછી વધુ અસરકારક શસ્ત્રો (જેવા કે તલવારો)નો ઉપયોગ કરવામાં આવતો. જ્યારે, સુસંગઠિત વ્યૂહરચનાના યુગ પહેલા, પાયદળ સસ્તા તેમજ ટકાઉ શસ્ત્રો, જેવા કે સામ-સામી યુદ્ધ માટે બરછી અને ભાલા તેમજ અમુક અંતરે થતા યુદ્ધ માટે તીર, પર નિર્ભર રહેતા. સેનાઓ વધુ સુસજ્જ બનતાની સાથે તેમના સાધનો પ્રમાણિત બન્યા અને પાયદળ તીક્ણ ભાલા સાથે નાના વધારાના હથિયારો (નાની તલવારો) તરફ વળ્યું. પૂર્વી તેમજ મધ્ય પૂર્વી યુદ્ધોમાં યુરોપિયન પ્રભાવથી સ્વતંત્ર રહીને તેને સમાન એવી વ્યૂહરચનાઓ વિકસાવવામાં આવી. આ સમયગાળાના અંત સુધીમાં સુદૂર પૂર્વ દ્વારા દારૂગોળાનો પરિચય કરાવતાં યુદ્ધો માં ક્રાંતિકારી પરિવર્તનો થયા. ખુલ્લા યુદ્ધોમાં ભાલા ધરાવતા પાયદળ દ્વારા સુરક્ષિત કરવામાં આવેલ બંદૂકધારી સિપાહીઓની વ્યૂહરચનાનું પ્રભુત્વ વધ્યું, અને ઘેરાબંધીના હથિયાર તરીકે ટ્રિબ્વેટનુ સ્થાન મોટી તોપે લઈ લીધુ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="શરૂઆતી_આધુનિક_સમય"><span id=".E0.AA.B6.E0.AA.B0.E0.AB.82.E0.AA.86.E0.AA.A4.E0.AB.80_.E0.AA.86.E0.AA.A7.E0.AB.81.E0.AA.A8.E0.AA.BF.E0.AA.95_.E0.AA.B8.E0.AA.AE.E0.AA.AF"></span>શરૂઆતી આધુનિક સમય</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=6" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: શરૂઆતી આધુનિક સમય"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>યુરોપિયન નવજાગૃતિએ પશ્વિમી યુદ્ધોમાં અગ્ન્ય શસ્ત્રોની શરૂઆત ચિન્હિત કરી. યુદ્ધભૂમિમાં બંદૂકો તેમજ રોકેટ ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યા. અગ્ન્ય શસ્ત્રો અગાઉના શસ્ત્રો કરતા ગુણાત્મક રીતે ભિન્ન છે કારણ કે સામા વજન અથવા કમાનને બદલે તે દારૂગોળા જેવા વિસ્ફોટક પદાર્થમાંથી ઊર્જા ઉત્સર્જિત કરતા હતા. આ ઊર્જા ખૂબ ઝડપથી ઉત્સર્જિત થાય છે અને ઉપયોગકર્તા દ્વારા સરળતાથી પુનરાવર્તિત પણ કરી શકાય છે. તેથી અગાઉના સમયના આર્ક્યુબસ જેવા અગ્નિ અસ્ત્ર માનવ ઊર્જીત શસ્ત્રો કરતા ઘણા શક્તિશાળી હતા. 16મીથી 19મી સદી દરમિયાન, દહન પ્રક્રિયામાં થતા ઉત્તરોત્તર સુધારા તેમજ બળતણ અને વિસ્ફોટક સાચવવાની કળામાં થયેલ ક્રાંતિકારી પરિવર્તનોને લીધે અગ્ન્ય અસ્ત્રો ખૂબ જ મહત્વના તેમજ અસરકારક બન્યા. યુએસ (US) આંતર વિગ્રહ દરમિયાન, મર્યાદિત વિગ્રહ વખતે આજે પણ વાપરતા  નોંધપાત્ર અને ઉપયોગી મશીનગન અને લોહ આચ્છાદિત યુદ્ધજહાજ જેવા લશ્કરી શસ્ત્રોને સામેલ કરતા અન્ય તકનીકો ઉદભવી. 19મી સદીમાં યુદ્ધજહાજમાં ચાલકબળ તરીકે નાવિક શક્તિને બદલે અશ્મિગત ઈંધણથી ઊર્જીત વરાળ એન્જિનનો ઉપયોગ થયો. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Prussian_bayonet_clean.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Prussian_bayonet_clean.jpg/220px-Prussian_bayonet_clean.jpg" decoding="async" width="220" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Prussian_bayonet_clean.jpg/330px-Prussian_bayonet_clean.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Prussian_bayonet_clean.jpg/440px-Prussian_bayonet_clean.jpg 2x" data-file-width="562" data-file-height="93" /></a><figcaption>ચપ્પુ અને ફરશી બંને તરીકે બેયોનેટનો ઉપયોગ.</figcaption></figure> <p>પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ પહેલા જ બંદૂક સજ્જ શસ્ત્રાગાર સાથે સ્વચ્છંદ રીતે ધારદાર શસ્ત્રોના યુગનો અંત આવ્યો. હોવિટ્ઝર પથ્થરના કિલ્લા કે કિલ્લેબંધીનો વિનાશ કરવા સક્ષમ બન્યા. આ એક જ આવિષ્કાર લશ્કરી બાબતોમાં ક્રાંતિ (રેવોલ્યૂશન ઈન મિલિટરી અફેર્સ (RMA)) નું કારણ બન્યુ અને એવા સિદ્ધાંત અને વ્યૂહરચનાઓની સ્થાપના કરી કે જે આજે પણ પ્રચલનમાં છે.પ્રૌદ્યોગિકી (ટેક્નોલોજિકલ) ઉન્નતિ ઔદ્યોગિક યુગના યુદ્ધોનુ એક મહત્વનું લક્ષણ હતું – આવિષ્કારો ખુબ જ ઝડપથી નકલ કરવામાં આવતા અથવા અન્ય આવિષ્કાર દ્વારા તેને પ્રત્યુત્તરિત કરવામાં આવતા. પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન આવેલ પ્રૌદ્યોગિકી (ટેક્નોલોજિકલ) ઉન્નતિ દરમિયાન સશસ્ત્ર વિમાનો અને ટેન્ક બનાવવાનું બીજારોપણ થયું. </p><p>આંતરવિગ્રહ (પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ (WW I) અને બીજા વિશ્વયુદ્ધ (WW II) વચ્ચે)ના સમય ગાળામાં મોટી ઔદ્યોગિક શક્તિઓ દ્વારા કરવામાં આવેલ સમગ્ર શસ્ત્ર-તંત્રની સતત ઉત્ક્રાંતિ સાથે આ પ્રવાહ ચાલુ રહ્યો. ઘણા આધુનિક લશ્કરી શસ્ત્રો, ખાસ કરીને જમીન આધારિત, <a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%9C%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7" title="બીજું વિશ્વ યુદ્ધ">બીજા વિશ્વયુદ્ધ</a> દરમિયાન વિકસાવવામાં આવેલ શસ્ત્ર તંત્ર માં ગૌણ સુધારા તરીકે જોઈ શકાય. <i>વિસ્તૃત ચર્ચા માટે મિલિટરી ટેકનોલોજી ડ્યૂરિંગ વર્લ્ડ વોર II જુઓ.</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="આધુનિક"><span id=".E0.AA.86.E0.AA.A7.E0.AB.81.E0.AA.A8.E0.AA.BF.E0.AA.95"></span>આધુનિક</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=7" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: આધુનિક"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg/220px-Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg/330px-Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg/440px-Vickers_machine_gun_in_the_Battle_of_Passchendaele_-_September_1917.jpg 2x" data-file-width="3433" data-file-height="2480" /></a><figcaption>મેક્સિમ બંદૂકો અને તે પછીની વિકર્સ (અહીં દર્શાવેલ) બ્રિટિશ લશ્કરી સેવામાં સતત ૭૯ વર્ષ સુધી રાખવામાં આવી.</figcaption></figure> <p>18મી સદીના મધ્યમાં ઉત્તર અમેરિકી ફ્રેંચ-ભારતીય યુદ્ધથી માંડીને 20મી સદીની શરૂઆત સુધી, માનવ-ઊર્જીત શસ્ત્રોનો ઉપયોગ યુદ્ધ ભૂમિના પ્રાથમિક હથિયાર તરીકે ઘટાડી દેવામાં આવ્યો જેથી દારૂગોળા આધારિત શસ્ત્રોનો ઉદભવ થયો. કેટલીક વખત “એજ ઓફ રાઈફલ્સ (રાઈફલના યુગ)”<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>૧૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> તરીકે પણ ઓળખાતો, આ સમય ગાળો લાક્ષણિક રીતે પાય દળ માટે અગ્નિ અસ્ત્રો તેમજ ટેકા માટે તોપના વિકાસ, તદુપરાંત મશીનગન અને ટેન્ક જેવા યાંત્રિક શસ્ત્રોના ઉપયોગની શરૂઆત તથા યુદ્ધમાં વિમાનના વ્યાપક ઉપયોગ સહિત નૌકા યુદ્ધમાં એરક્રાફ્ટ કેરિયર (વિમાન વાહક)ના ઉપયોગ, માટે જાણીતું થયું. </p><p>પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધે સંપૂર્ણ ઔદ્યોગિક શસ્ત્રો તેમજ સામૂહિક વિનાશના શસ્ત્રો (ઉદાહરણ તરીકે રાસાયણિક તેમજ જૈવ વૈજ્ઞાનિક)નો પ્રવેશ ચિન્હિત કર્યો, અને યુદ્ધ સમયની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા શસ્ત્રો ખુબ જ ઝડપથી વિકસાવવામાં આવતા. સૌથી વિશેષ, તેને લશ્કરના સેનાપતિઓને અશ્વથી મુક્તિ અપાવી અને યુક્તિબદ્ધ યુદ્ધમાં મોટર વાહનના વ્યાપક ઉપયોગ દ્વારા વિનાશ સર્જવાનો વાયદો કર્યો. <a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%9C%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7" title="બીજું વિશ્વ યુદ્ધ">બીજા વિશ્વયુદ્ધ</a> દરમિયાન આ લશ્કરી ટેકનોલોજીઓ જે પરિવર્તનોમાંથી પસાર થઈ તે ઉત્ક્રાંતિજનક હતા, પણ તેમણે બાકીની સદીમાં થનારા વિકાસ માટે મર્યાદા આંકી દીધી. </p><p>માનવજાતિના ઇતિહાસમાં કદાચ બીજા વિશ્વયુદ્ધને જોકે, હથિયારોના વિકાસનો સૌથી હિંસક કે ખરાબ તબક્કો માનવામાં આવે છે. એ સમયગાળામાં સંખ્યાબંધ નવી ડિઝાઈનો અને પરિકલ્પનાઓ આવી હતી, તેમજ હાલમાં ઉપયોગમાં લેવાતી ટેકનોલોજીઓ 1939થી 1945ના સમયગાળા દરમિયાન જ સુધારવામાં આવી હતી. પરમાણુ બોંબ આ સમયગાળામાં આવિષ્કાર કરાયેલા સૌથી શક્તિશાળી હથિયાર તરીકે ગણવામાં આવે છે, જોકે અન્ય ઘણા હથિયારો વિભન્ન રીતે વિશ્વ પર પ્રભાવી છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="બીજા_વિશ્વયુદ્ધ_પછીથી"><span id=".E0.AA.AC.E0.AB.80.E0.AA.9C.E0.AA.BE_.E0.AA.B5.E0.AA.BF.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.AF.E0.AB.81.E0.AA.A6.E0.AB.8D.E0.AA.A7_.E0.AA.AA.E0.AA.9B.E0.AB.80.E0.AA.A5.E0.AB.80"></span>બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીથી</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=8" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીથી"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>બીજા <a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%9C%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7" title="બીજું વિશ્વ યુદ્ધ">વિશ્વયુદ્ધ</a> પછી અને શીત યુદ્ધો શરૂ થતા, હથિયારોમાં સતત ટેકનોલોજીની રીતે આધુનિકરણ શરૂ થઈ ગયું હતું. દેશો વધુને વધુ પ્રાણઘાતક અને હથિયાર વિરોધી સામગ્રીઓ તૈયાર કરવાની હોડમાં લાગી ગયા હતા. હથિયારોની હોડ ચાલુ યુગમાં પણ યથાવત રહી અને મોટાભાગના દેશોના સ્ત્રોતોને ગટરમાં ધકેલી દીધા એટલે કે સ્ત્રોતો વેડફાઈ ગયા. </p><p>બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીથી હથિયારોમાં નોંધનીય વિકાસ તરીકે પરમાણુ હથિયારો અને બેલાસ્ટિક મિસાઈલોના સંયુક્તીકરણ આગળને આગળ થતા વિકાસને ગણી શકાય. તેના પરિણામસ્વરૂપે આંતરખંડીય બેલાસ્ટિક મિસાઈલ (આઈસીબીએમ (ICBM))નું નિર્માણ થયું. મોટા અસરકારક હથિયારો બનાવવાની શીત યુદ્ધ હોડના કારણે પરમાણવીય હથિયારો (હાઈડ્રોજન બોંબ) અને મલ્ટીપલ વોરહેડ મિસાઈલો (એક કરતા વધુ બોંબમારા કરતી મિસાઈલો)ની શોધ થઈ. <a href="/wiki/%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%A4_%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%AF_%E0%AA%85%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BE" class="mw-redirect" title="સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકા">યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ</a> અને <a href="/wiki/%E0%AA%B8%E0%AB%8B%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AB%87%E0%AA%A4_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8" title="સોવિયેત યુનિયન">સોવિયત સંઘ</a> દ્વારા આઈસીબીએમ (ICBMs)ની પારસ્પરિક સમજૂતીએ એકબીજાને હથિયારોનો નાશ કરવાની પારસ્પરિક ખાતરી આપવા માટેની પરિસ્થિતિ ઉભી કરી આપી (નીચે જૂઓ). હથિયારોના નાશની અવ્યવસ્થિત પ્રકૃતિના કારણે પરમાણુ-આધારિત મિસાઈલોને નાના યુદ્ધો થતા હતા તે માટે બિનઉપયોગી બનાવી દીધી. </p><p>જોકે, ચોક્કસ નિર્દેશોયુક્ત દારુગોળા (અથવા “સ્માર્ટ બોંબ”)થી લઈને કમ્પ્યૂટર ઉદ્દેશિત ટેન્ક રાઉન્ડસ સહિત તમામ પ્રકારના કમ્પ્યૂટર નિર્દેશિત હથિયારોએ, હથિયારોની ચોક્કસાઈમાં મોટાપાયે સુધારો કર્યો છે. દુશ્મનો હુમલો કરે તે પહેલાની સજ્જતા, લશ્કરી કવાયતો અને હુમલાની તૈયારીના કારણે જોમખ ઉભુ થઈ શકે છે અને પ્રતિક્રિયાથી નિર્ણાયક લાભ થઈ શકે છે. સરપ્રાઈઝ (અચાનક થયેલી બાબત)ને લાંબા ગાળાના વ્યૂહાત્મક ફાયદા તરીકે જોવામાં આવે છે. આધુનિક ટેકનોલોજીના કારણે રાત્રીના અંધારામાં જોઈ શકાય તેવી ટેકનોલોજી વિકસતા, જો દુશ્મન પાસે પૂરતા હથિયારો ન હોય અને મર્યાદિત દ્રષ્ટીક્ષમતા હોય તો રાત્રે પણ દારુગોળાના હુમલા થઈ શકે છે. માનવરહિત હવાઈ વાહનોની મદદથી આધુનિક ટેકનોલોજીના સહારે દુશ્મન પર નજર રાખી તેમજ ગુપ્ત માહિતીના સંગ્રહની પદ્ધતિની મદદથી અચાનક થતા હુમલાથી બચી શકાય છે તેમજ દુશ્મન પ્રદેશના લક્ષ્યોને ઓળખવામાં મદદ મળી રહે છે. </p><p>વિભિન્ન વિસ્તારોમાં ફેલાયેલી સૈન્ય ટુકડીઓને અસરકારક રીતે અંકુશમાં રાખવા માટે તેમની વચ્ચે સંદેશાનું આદાનપ્રદાન જરૂરી છે. આધુનિક સંદેશાવ્યવહારથી સૈન્ય વિક્ષેપ વગર સતત સંપર્કમાં રહી શકે છે જેને આધુનિક ટેકનોલોજીના પ્રત્યક્ષ ફાયદા તરીકે જોઈ શકાય. એક વખત લક્ષ્ય કે વ્યૂહાત્મક પદાર્થોની ઓળખ થઈ જાય એટલે તમામ વ્યક્તિગત દળો એ તરફ આગળ વધે તે માટે વિગતવાર યોજના ઘડવી જરૂરી છે. આ ઘણો સમય માંગી લે તેવી પ્રક્રિયા છે, જેનો ઉકેલ આધુનિક સૈન્યો કમ્પ્યૂટરનો ઉપયોગ કરીને લાવે છે. સ્વયંસંચાલિત આયોજનના સફળ અમલથી પોતાની પાસે રહેલા હથિયારોનો દુશ્મનનો પર વધુ પરિણામલક્ષી ઉપયોગ કરી શકાય છે.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AD" title="વિકિપીડિયા:સંદર્ભ"><span title="આ વાક્ય માટે યોગ્ય સ્ત્રોતમાંથી સંદર્ભો જરૂરી છે. (July 2008)">સંદર્ભ આપો</span></a></i>]</sup> </p><p>સાઈબર યુદ્ધ એવું ઉભરતું હથિયાર છે જે દુશ્મનોના આધાર માળખા, ગુપ્તચરોના ઉપકરણો અને સંદેશાવ્યવહારના તંત્રને નબળું પાડી દે છે, તેમજ તેને તમામ રીતે ભાંગી પાડે છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="પરમાણુ_યુગ_અને_તેનાથી_આગળ"><span id=".E0.AA.AA.E0.AA.B0.E0.AA.AE.E0.AA.BE.E0.AA.A3.E0.AB.81_.E0.AA.AF.E0.AB.81.E0.AA.97_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.A4.E0.AB.87.E0.AA.A8.E0.AA.BE.E0.AA.A5.E0.AB.80_.E0.AA.86.E0.AA.97.E0.AA.B3"></span>પરમાણુ યુગ અને તેનાથી આગળ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=9" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: પરમાણુ યુગ અને તેનાથી આગળ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>હથિયારોનો નાશ કરવા માટેની પારસ્પરિક ખાતરી (મ્યુચ્યુઅલી એસ્યોર્ડ ડિસ્ટ્રક્શન (MAD)) અસ્તિત્વમાં આવ્યા બાદ, તમામ યુદ્ધોમાં પરમાણુનાં વિકલ્પને બચવા માટેના ઉપાય તરીકે નથી માનવામાં આવતો. <a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%9C%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7" title="બીજું વિશ્વ યુદ્ધ">બીજા વિશ્વયુદ્ધ</a> બાદ શરૂ થયેલા શીત યુદ્ધના વર્ષોમાં, યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ અને ભૂતપૂર્વ સોવિયત સંઘ બંને પરમાણુ હથિયારો તૈયાર કરવાની હોડમાં પરોવાયેલા હતા. દરેક દેશો અને તેમના સાથીઓ સતત એકબીજાને પરમાણુ શસ્ત્રસંરજામથી સજ્જ કરવાના ક્ષેત્રે પ્રયાસો કરવા લાગ્યા. એક તબક્કે જ્યારે સમગ્ર ગ્રહને ખમત કરી નાખવા સુધીની સંયુક્ત પ્રાદ્યોગિકીય (ટેકનોલોજીકલ) સક્ષમતા સુધી પહોંચ્યા હોવાની ખાતરી થઈ જાય (જુઓ મ્યુચ્યુઅલી એસ્યોર્ડ ડિસ્ટ્રક્શન) એટલે ત્યારબાદ નવી યુદ્ધનીતિ ઘડાતી હતી. આ સમજણ બાદ, શસ્ત્રસરંજામના વિકાસનું ભંડોળ પરમાણુ યુદ્ધ માટે વપરાવાના બદલે મર્યાદિત યુદ્ધોમાં સહાય માટે શરૂઆતમાં અપાતું હતું તેમ પરંપરાગત શસ્ત્રોની ટેકનોલોજીના વિકાસ માટે ફાળવવામાં આવવા લાગ્યું.<sup id="cite_ref-NuclearDefunding_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-NuclearDefunding-12"><span class="cite-bracket">[</span>૧૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="વર્ગીકરણ"><span id=".E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AB.8D.E0.AA.97.E0.AB.80.E0.AA.95.E0.AA.B0.E0.AA.A3"></span>વર્ગીકરણ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=10" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: વર્ગીકરણ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ઉપયોગકર્તાઓ_પ્રમાણે"><span id=".E0.AA.89.E0.AA.AA.E0.AA.AF.E0.AB.8B.E0.AA.97.E0.AA.95.E0.AA.B0.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BE.E0.AA.93_.E0.AA.AA.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AA.AE.E0.AA.BE.E0.AA.A3.E0.AB.87"></span>ઉપયોગકર્તાઓ પ્રમાણે</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=11" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઉપયોગકર્તાઓ પ્રમાણે"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>- લોકો અથવા એકમો જે હથિયારોનો ઉપયોગ કરે છે</i></dd></dl> <ul><li>વ્યક્તિગત હથિયારો (અથવા નાના હથિયારો) – એક જ વ્યક્તિના ઉપયોગ માટે તૈયાર કરાયેલા હથિયારો.</li> <li>શિકાર માટેના હથિયાર – પ્રાથમિક રીતે ભોજન કે રમતના આશાય સાથે રમત પ્રાણીઓના શિકાર માટે તૈયાર કરાયેલા હથિયાર</li> <li>પાયદળની સહાય માટેના હથિયારો - વ્યક્તિગત હથિયારોથી મોટા, યોગ્ય રીતે ચલાવવા માટે બે કે તેથી વધુ વ્યક્તિની જરૂર પડે.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Fortification_weapons&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:Fortification weapons (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કિલ્લેબંધી માટે હથિયારો</a> – કાયમી ધોરણે સ્થાપિત કરાયેલા, અથવા કિલ્લેબંધીમાં પ્રાથમિક રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા હથિયારો.</li> <li>પર્વતીય હથિયારો – પર્વતીય દળો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવા માટે અથવા જે મુશ્કેલ ભૂપ્રદેશોમાં હોય તે લોકોના ઉપયોગ માટેના હથિયારો.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Vehicle_weapons&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:Vehicle weapons (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વાહન હથિયારો</a> – કોઈપણ પ્રકારના લશ્કરી વાહનો પર લગાવી શકાય તેવા હથિયારો.</li> <li>રેલવે હથિયારો – સશસ્ત્ર રેલવે સહિત રેલવેના ડબ્બાઓ પર લગાવી શકાય તેવા હથિયારો.</li> <li>વિમાન હથિયારો – કેટલાક પ્રકારના વિમાનો, હેલિકોપ્ટર અથવા અન્ય હવાઈવાહનોમાં લઈ જવાતા તેમજ વિમાનો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા હથિયારો.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Naval_weapons&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:Naval weapons (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નૌકા હથિયારો</a> – જહાજો અને સબમરીનમાં લગાવાતા હથિયારો.</li> <li>અવકાશના હથિયારો – અવકાશમાં ઉપયોગમાં લેવાતા અથવા અવકાશમાંથી છોડાતા હથિયારો.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="કામગીરી_પ્રમાણે"><span id=".E0.AA.95.E0.AA.BE.E0.AA.AE.E0.AA.97.E0.AB.80.E0.AA.B0.E0.AB.80_.E0.AA.AA.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AA.AE.E0.AA.BE.E0.AA.A3.E0.AB.87"></span>કામગીરી પ્રમાણે</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=12" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: કામગીરી પ્રમાણે"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>- હથિયારની રચના અને તેના ઉપયોગના સિદ્ધાંતો</i></dd></dl> <ul><li>એન્ટિમેટર હથિયારો (સૈદ્ધાંતિક) કે જેમાં પ્રચંડ વિસ્ફોટ કરવા માટે ભૌતિક પદાર્થ અને પદાર્થ વિરોધીઓનું સંમિશ્રણ ઉપયોગમાં લેવાય છે.</li> <li>તીરંદાજીના હથિયારો કે જેમાં તંગ દોરીની મદદથી હથિયાર ચલાવવામાં આવે છે.</li> <li>તોપખાનાઓ ભારે વિસ્ફોટકોને લાંબા અંતર પર ફેંકવા માટે સક્ષમ હોય છે.</li> <li>જૈવવિજ્ઞાનિક હથિયારો જૈવવિજ્ઞાનિક એજન્ટો ફેલાવે છે જેનાથી મોટી બીમારી કે ચેપ ફેલાય છે.</li> <li>રાસાયણિક હથિયારો, ઝેરી અને પ્રાણઘાતક અસરો ફેલાવે છે.</li> <li>ઊર્જા હથિયારો હુમલા કરવા માટે તીવ્ર પ્રકારની ઊર્જા દ્વારા ચાલતા હોય છે, જેમ કે લેસર અથવા સોનિક હુમલાઓ.</li> <li>વિસ્ફોટક હથિયારોમાં વિસ્ફોટ કરવા અથવા તીક્ષ્ણ વસ્તુઓ ઉડાડવા માટે ભૌતિક વિસ્ફોટકો વપરાય છે.</li> <li>અગ્ન્ય અસ્ત્રોમાં હુમલો કરવા માટે રાસાયણિક પદાર્થનો ઉપયોગ થાય છે.</li> <li>કામચલાઉ હથિયારો કે જેમાં સામાન્ય વસ્તુઓનો હથિયાર તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.</li> <li>ઈન્સેડિઅરી હથિયારો કે જેમાં કોઈના પ્રત્યે દ્વેશભાવ રાખી આગ લગાવી નુકસાન કરાય છે.</li> <li>બિન-પ્રાણઘાતક હથિયારો કે જેમાં કોઈની હત્યાના આશય વગર હુમલો કરાય છે.</li> <li>ચુંબકીય હથિયારોમાં કોઈપણ વિસ્ફોટકને ફેંકવા અથવા નાના-નાના પૂંજ પર ધ્યાન આપવા માટે ચુંબકીય ક્ષેત્રનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.</li> <li>મેલી હથિયારો ઉપયોગકર્તાના શારીરિક સહાયકો તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને સીધા જ તે લક્ષ્ય પર તાકવામાં આવે છે.</li> <li>મિસાઈલ એવા પ્રકારના રોકેટ હોય છે જે છોડ્યા બાદ તેના નિર્ધારિત લક્ષ્ય પર પહોંચે તે માટે અગાઉથી જ નિર્દેશો આપેલા હોય છે. (ઉપરાંત પ્રક્ષેપણ હથિયારો માટે સામાન્ય શબ્દ).</li> <li>પરમાણુ હથિયારો રેડિયોએક્ટિવ પદાર્થો હોય છે જેનાથી પરમાણુ ફિશન અને/અથવા પરમાણુ ફ્યૂઝન ડિટોનેશનો બનાવવામાં આવે છે.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Primitive_weapons&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:Primitive weapons (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રાચીન ઢબના હથિયારોમાં</a> ટેકનિકલ કે ઔદ્યોગિક તત્વોનો ખૂબ ઓછો ઉપયોગ થાય છે અથવા ઉપયોગ થતો નથી.</li> <li>રેન્જ આધારિત હથિયારો (મેલી હથિયારો જેવા નહીં) દુરની વ્યક્તિ કે વસ્તુ પર નિશાન સાધી શકે છે.</li> <li>રોકેટ કોઈપણ વિસ્ફોટકોને લઈ જવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા રાસાયણિક ચાલકો હોય છે.</li> <li>આત્મઘાતી હથિયારો હુમલાખોરની જીવવાની ઈચ્છાશક્તિને પણ ખતમ કરી નાખે છે.</li> <li>ટ્રોજન હથિયારો ભેટ સ્વરૂપે જાહેર સ્થળોએ મુકેલા હોય છે, જેને કોઈપણ વ્યક્તિ ઉપાડે એટલે વિસ્ફોટ થાય છે.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="લક્ષ્ય_પ્રમાણે"><span id=".E0.AA.B2.E0.AA.95.E0.AB.8D.E0.AA.B7.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.AA.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AA.AE.E0.AA.BE.E0.AA.A3.E0.AB.87"></span>લક્ષ્ય પ્રમાણે</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=13" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: લક્ષ્ય પ્રમાણે"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><i>- લક્ષ્યના પ્રકાર પ્રમાણે હથિયાર તૈયાર કરવામાં આવે છે</i></dd></dl> <ul><li>એન્ટિ-એરક્રાફ્ટ હથિયારો હવાઈહુમલા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી મિસાઈલો અને હવાઈવાહનોને નિશાન બનાવે છે.</li> <li>એન્ટિ-ફોર્ટિફિકેશન હથિયારો દુશ્મનોના સ્થળો પર નિશાન સાધવા માટે તૈયાર કરાય છે.</li> <li>એન્ટિ-પર્સનલ હથિયારો કોઈપણ એક વ્યક્તિ અથવા વધારે લોકો પર હુમલો કરવા માટે તૈયાર કરાય છે.</li> <li>એન્ટિ-રેડિએશન હથિયારો ઈલેક્ટ્રોનિક વિકિરણના સ્ત્રોતો પર હુમલો કરે છે, ખાસ કરીને રડારના ઉત્સર્જકો.</li> <li>એન્ટિ-સેટેલાઈટ હથિયારો ભ્રમણ કક્ષામાં ફરતા ઉપગ્રહો પર નિશાન સાધે છે.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Anti-ship_weapons&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:Anti-ship weapons (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એન્ટિ-શીપ હથિયારો</a> દરિયાઈ જહાજો અને વાહનો પર હુમલો કરી શકે છે.</li> <li>એન્ટિ-સમબરીન હથિયારો પાણીની અંદર ફરતી સબમરીનો તેમજ અન્ય લક્ષ્યો પર નિશાન સાધવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.</li> <li>એન્ટિ-ટેન્ક હથિયારો સશસ્ત્ર લક્ષ્યોને ખતમ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.</li> <li>એરિયા ડેનિયલ હથિયારો કોઈપણ ચોક્કસ પ્રદેશો માટે વપરાય છે, જેના ઉપયોગથી તે પ્રદેશ દુશ્મન માટે અસુરક્ષિત કે અયોગ્ય બની જાય છે.</li> <li>શિકારના હથિયારો પ્રાણીઓના શિકાર માટે ઉપયોગમાં લેવાતા નાગરિક હથિયારો છે.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Infantry_support_weapons&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:Infantry support weapons (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાયદળને સહાય માટેના હથિયારો</a> પાયદળ માટે જોખમી એવા વિવિધ લક્ષ્યો પર હુમલો કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="સંદર્ભો"><span id=".E0.AA.B8.E0.AA.82.E0.AA.A6.E0.AA.B0.E0.AB.8D.E0.AA.AD.E0.AB.8B"></span>સંદર્ભો</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=14" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: સંદર્ભો"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A2%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%9A%E0%AB%8B:Page_numbers_needed&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઢાંચો:Page numbers needed (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઢાંચો:Page numbers needed</a> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r759898">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Pruetz1-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pruetz1_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text">જીલ ડી. પ્રુટ્ઝલ અને પેકો બેર્ટોલેની, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.current-biology.com/content/article/fulltext?uid=PIIS0960982207008019">સવાના ચિમ્પાન્જીસ, પેન ટ્રોગ્લોડાઈટ્સ વાયરસ, હન્ટ વિથ ટૂલ્સ"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070228071334/http://www.current-biology.com/content/article/fulltext/?uid=PIIS0960982207008019">સંગ્રહિત</a> ૨૦૦૭-૦૨-૨૮ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a>, <i>હાલનું જીવવિજ્ઞાન</i> , માર્ચ 6, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">રિક વિસ્સ, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/02/22/AR2007022201007.html">"ચિમ્પ્સ ઓબ્ઝર્વડ મેકિંગ ધેર ઓઉન વેપન્સ"</a>, <i>ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ</i> , ફેબ્રુઆરી 22, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">જર્મનનીના પાષાણયુગના ઓછા શિકારી ભાલાઓ. હર્ટમટ થીએમ. નેચરને પત્રો. નેચર 385, 807 - 810 (27 ફેબ્રુઆરી 1997); doi:10.1038/385807a0, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nature.com/nature/journal/v385/n6619/abs/385807a0.html">Nature.com</a>.</span> </li> <li id="cite_note-ashow-siegecraft-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ashow-siegecraft_4-0">૪.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ashow-siegecraft_4-1">૪.૧</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r821257">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFGabriel,_Richard_A." class="citation web cs1">Gabriel, Richard A. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180101231852/http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/gabrmetz/gabr0001.htm">"A Short History of War"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/gabrmetz/gabr0001.htm">મૂળ</a> માંથી 2018-01-01 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2010-01-08</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Short+History+of+War&rft.au=Gabriel%2C+Richard+A.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.au.af.mil%2Fau%2Fawc%2Fawcgate%2Fgabrmetz%2Fgabr0001.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">ડન્કન ઈ. મિલ્લેર અને એન.જે.વાન ડેર મેર્વે, 'અર્લી મેટલ વર્કિંગ ઈન સબ સહારા આફ્રિકા' <i>આફ્રિકન ઇતિહાસની જર્નલ</i> 35 (1994) 1-36; મિન્ઝ સ્ટુઈવર અને એન.જે.વાન ડેર મેર્વે, 'રેડિયો' <i>Current Anthropology</i> 1968.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFGabriel,_Richard_A." class="citation web cs1">Gabriel, Richard A. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180101231852/http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/gabrmetz/gabr0001.htm">"A Short History of War - Iron Age Revolution"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/gabrmetz/gabr0001.htm">મૂળ</a> માંથી 2018-01-01 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2010-01-08</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Short+History+of+War+-+Iron+Age+Revolution&rft.au=Gabriel%2C+Richard+A.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.au.af.mil%2Fau%2Fawc%2Fawcgate%2Fgabrmetz%2Fgabr0001.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bookrags.com/research/wheel-and-axle-woi/">Bookrags.com</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.abc.net.au/rn/science/ss/stories/s70986.htm">ABC.net.au</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110619175837/http://mlahanas.de/Greeks/war/Trireme.htm">"Mlahanas.de"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mlahanas.de/Greeks/war/Trireme.htm">મૂળ</a> માંથી 2011-06-19 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2010-12-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Mlahanas.de&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mlahanas.de%2FGreeks%2Fwar%2FTrireme.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFGabriel,_Richard_A." class="citation web cs1">Gabriel, Richard A. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100125090538/http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/gabrmetz/gabr0010.htm">"A Short History of War - Training"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/gabrmetz/gabr0010.htm">મૂળ</a> માંથી 2010-01-25 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2010-01-08</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Short+History+of+War+-+Training&rft.au=Gabriel%2C+Richard+A.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.au.af.mil%2Fau%2Fawc%2Fawcgate%2Fgabrmetz%2Fgabr0010.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">પાનું.263, હિન્દ.</span> </li> <li id="cite_note-NuclearDefunding-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NuclearDefunding_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070620191013/http://www.ploughshares.ca/libraries/monitor/mond04f.htm">"Funding for new nuclear weapons programs eliminated"</a>. 2004. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ploughshares.ca/libraries/monitor/mond04f.htm">મૂળ</a> માંથી 2007-06-20 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2010-03-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Funding+for+new+nuclear+weapons+programs+eliminated&rft.date=2004&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ploughshares.ca%2Flibraries%2Fmonitor%2Fmond04f.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" class="Z3988"></span> વધુ પરમાણુ હથિયારો પર સંશોધન કરવા વધારાનું ભંડોળ આપવા માટે સંસદભવન દ્વારા ના પાડવામાં આવી તેનો અહેવાલ.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="વધુ_વાંચન"><span id=".E0.AA.B5.E0.AA.A7.E0.AB.81_.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.82.E0.AA.9A.E0.AA.A8"></span>વધુ વાંચન</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=15" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: વધુ વાંચન"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>યુએસ (US) કોંગ્રેસ, ટેકનિકલ આકારણીની કચેરી, <i>ભાવી આંતરરાષ્ટ્રીય શાંતિ કાર્યક્રમો માટેની સંભાવનાઓમાં સુધારોઃ વર્કશોપની કાર્યવાહી</i> , ઓટીએ-બીપી-આઈએસએસ-167 (OTA-BP-ISS-167), વોશિંગ્ટન ડીસી (DC), યુએસ (US) સરકાર પ્રિન્ટિંગ કચેરી, સપ્ટેમ્બર 1995.</li> <li>હિન્દ, એડવર્ડ, <i>મારુ સામયિકઃ કવિતાઓ, વાતો, ચિત્રો, નિબંધો, સમારંભના ભાષણો, વગેરેની શ્રેણી,: વર્તમાન યુગ – એક સમારંભનું ભાષણ</i> જે. અને એચ. ક્લાર્ક, લંડન, 1860.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="બાહ્ય_લિંક્સ"><span id=".E0.AA.AC.E0.AA.BE.E0.AA.B9.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.B2.E0.AA.BF.E0.AA.82.E0.AA.95.E0.AB.8D.E0.AA.B8"></span>બાહ્ય લિંક્સ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&section=16" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: બાહ્ય લિંક્સ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.higgins.org">હિગિન્સ હથિયાર મ્યુઝિયમ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161012145403/http://www.higgins.org/">સંગ્રહિત</a> ૨૦૧૬-૧૦-૧૨ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://world.guns.ru">આધુનિક અગ્ન્યસ્ત્રોનો જ્ઞાનકોશ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.militaryhorse.org/">લશ્કરી અશ્વો માટેનું સંગઠન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4808342.stm">સાયબર-ઈન્સેક્ટ આર્મી માટેની પેન્ટાગોનની યોજના</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://fas.org/man/dod-101/sys/index.html">હથિયારોનું તંત્ર</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.antiquestopic.com/category/antique-firearms/">પ્રાચીન અગ્ન્યશસ્ત્રો</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gladius.revistas.csic.es/index.php/gladius/issue/current">ગ્લેડિયસ</a> પ્રાચીન અને મધ્યકાલિન હથિયારો માટેની વિદ્વતાયુક્ત જર્નલ</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://discovermilitary.com/category/weapons/">આધુનિક લશ્કરી હથિયારો</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110710134003/http://discovermilitary.com/category/weapons/">સંગ્રહિત</a> ૨૦૧૧-૦૭-૧૦ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=હથિયારો&oldid=871975">https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=હથિયારો&oldid=871975</a>" થી મેળવેલ</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80%E0%AA%93" title="વિશેષ:શ્રેણીઓ">શ્રેણીઓ</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%B2%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%B0%E0%AB%80_%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%A7%E0%AA%A8%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:લશ્કરી સાધનસામગ્રી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">લશ્કરી સાધનસામગ્રી</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%B8%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%A4%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:સલામતી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સલામતી</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:હથિયારો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હથિયારો</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">છુપી શ્રેણીઓ: <ul><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Webarchive_template_wayback_links" title="શ્રેણી:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_errors:_unsupported_parameter" title="શ્રેણી:CS1 errors: unsupported parameter">CS1 errors: unsupported parameter</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%A7_%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%8B_%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B3%E0%AA%BE_%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%96%E0%AB%8B" title="શ્રેણી:સંદિગ્ધ વાક્યો વાળા લેખો">સંદિગ્ધ વાક્યો વાળા લેખો</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> આ પાનાંમાં છેલ્લો ફેરફાર ૧૪ સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૪ના રોજ ૦૯:૫૪ વાગ્યે થયો.</li> <li id="footer-info-copyright">આ લખાણ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> હેઠળ ઉપલબ્ધ છે; વધારાની શરતો લાગુ પડી શકે છે. વધુ માહિતી માટે <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">વપરાશની શરતો</a> જુઓ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ગોપનિયતા નીતિ</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B7%E0%AB%87">વિકિપીડિયા વિષે</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A3_%E0%AA%87%E0%AA%A8%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0">દાવેદારી ઇનકાર</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">આચારસંહિતા</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ડેવલપર્સ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gu.wikipedia.org">આંકડાકીય માહિતી</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">કૂકી માહિતી</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gu.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">મોબાઈલ દેખાવ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rbglq","wgBackendResponseTime":171,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.251","walltime":"0.362","ppvisitednodes":{"value":1515,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23559,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2299,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21782,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 319.910 1 -total"," 55.34% 177.027 1 ઢાંચો:Reflist"," 38.81% 124.144 5 ઢાંચો:Cite_web"," 35.24% 112.742 4 ઢાંચો:Citation_needed"," 24.73% 79.123 4 ઢાંચો:Fix"," 15.15% 48.460 8 ઢાંચો:Category_handler"," 6.10% 19.528 1 ઢાંચો:Cite"," 5.94% 18.996 4 ઢાંચો:Delink"," 4.54% 14.536 3 ઢાંચો:Webarchive"," 3.34% 10.678 1 ઢાંચો:Citation/core"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.122","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3358664,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-58c654d589-25lxw","timestamp":"20241108133508","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0ab9\u0aa5\u0abf\u0aaf\u0abe\u0ab0\u0acb","url":"https:\/\/gu.wikipedia.org\/wiki\/%E0%AA%B9%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q728","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q728","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-12-24T05:45:25Z","dateModified":"2024-09-14T04:24:32Z"}</script> </body> </html>