CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Venera (planet) — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"6b88fc50-fc1d-4fef-9df0-98d65bc83c82","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Venera_(planet)","wgTitle":"Venera (planet)","wgCurRevisionId":7859366,"wgRevisionId":7859366,"wgArticleId":7012,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","PMID sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","Vikipediya:Şəkil kartoçkasında viki-işarə olan məqalələr","Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr","Vikipediya:Əlifba sırasına görə seçilmiş məqalələr","Venera (planet)","Antik dövrlərdən bəri bilinən astronomik cisimlər"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Venera_(planet)","wgRelevantArticleId":7012,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q313","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready", "codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface", "ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg/800px-PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg/640px-PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Venera (planet) — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Venera_(planet)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Venera_(planet)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Venera_planet rootpage-Venera_planet skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-fa" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Bu, seçilmiş məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin."><img alt="Bu, seçilmiş məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/20px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/40px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></div></div> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Venera (planet)</h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><div class="dablink hatnote noprint">Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: <a href="/wiki/Venera_(d%C9%99qiql%C9%99%C5%9Fdirm%C9%99)" class="mw-disambig" title="Venera (dəqiqləşdirmə)">Venera (dəqiqləşdirmə)</a>.</div> <div class="dablink hatnote noprint">Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: <a href="/wiki/Dan_ulduzu_(d%C9%99qiql%C9%99%C5%9Fdirm%C9%99)" class="mw-disambig" title="Dan ulduzu (dəqiqləşdirmə)">Dan ulduzu (dəqiqləşdirmə)</a>.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6900088">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><caption class="infobox-title fn org">Venera <a href="/wiki/Fayl:Venus_symbol_(bold).svg" class="mw-file-description" title="♀"><img alt="♀" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Venus_symbol_%28bold%29.svg/24px-Venus_symbol_%28bold%29.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Venus_symbol_%28bold%29.svg/36px-Venus_symbol_%28bold%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Venus_symbol_%28bold%29.svg/48px-Venus_symbol_%28bold%29.svg.png 2x" data-file-width="16" data-file-height="16" /></a></caption><tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><a href="/wiki/Fayl:PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg/260px-PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="260" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg/390px-PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg/520px-PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="1096" data-file-height="1096" /></a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Şərəfinə adlandırılıb</div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Venera_(mifologiya)" title="Venera (mifologiya)">Venera</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header">Orbital xarakteristikası</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Afelisi</th><td class="infobox-data">108 939 000 km 0,728213 <a href="/wiki/Astronomik_Vahid" class="mw-redirect" title="Astronomik Vahid">AV</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Perigelisi</th><td class="infobox-data">107 477 000 km 0,718440 <a href="/wiki/Astronomik_Vahid" class="mw-redirect" title="Astronomik Vahid">AV</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Periapsidi</th><td class="infobox-data">107.476.002.161,25 m, 107.476.259 km</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Apoapsidi</th><td class="infobox-data">108.941.836.897,31 m, 108.942.109 km</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Böyük yarımoxu</div></th><td class="infobox-data">108 208 000 km 0,723332 <a href="/wiki/Astronomik_Vahid" class="mw-redirect" title="Astronomik Vahid">AV</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Orbitinin ekssentrisiteti</th><td class="infobox-data">0,006772<a href="#cite_note-BCD-1">[1]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Sinodik fırlanma dövrü</div></th><td class="infobox-data">50.450.688 san.</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Orta anomaliyası</th><td class="infobox-data">0,87 radian<a href="#cite_note-_0be2bcd7d870e2b7-2">[2]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Əyilməsi</th><td class="infobox-data">0,059248 radian, 0,059 radian, 0,038 radian<a href="#cite_note-_fff17b799353c9d6-3">[3]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Qalxan milinin uzunluğu</div></th><td class="infobox-data">1,338316 radian<a href="#cite_note-_fff17b799353c9d6-3">[3]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Perisentr arqumenti</div></th><td class="infobox-data">2,296896 radian<a href="#cite_note-_fff17b799353c9d6-3">[3]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><a href="/wiki/Peyk" class="mw-redirect mw-disambig" title="Peyk">Nəyin peykidir</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Özünə xas <a href="/w/index.php?title=Orbital_ekssentrisitet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orbital ekssentrisitet (səhifə mövcud deyil)">ekssentrisitet</a></div></th><td class="infobox-data">0,00677672<a href="#cite_note-_fff17b799353c9d6-3">[3]</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header">Fiziki xarakteristikaları</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Orta radiusu</div></th><td class="infobox-data">6,0518 ± 1,0 km 0,9499 Yer radiusu<a href="#cite_note-CCC-4">[4]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Qütb sıxılması</th><td class="infobox-data">0</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Səthinin sahəsi</div></th><td class="infobox-data">4,6023 × 108 km2 0,902 Yer sahəsi</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><a href="/wiki/H%C9%99cm" title="Həcm">Həcmi</a></th><td class="infobox-data">9,2843 × 1011 km3 0,866 Yer həcmi</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><a href="/wiki/K%C3%BCtl%C9%99_(fiziki_k%C9%99miyy%C9%99t)" title="Kütlə (fiziki kəmiyyət)">Kütləsi</a></th><td class="infobox-data">4,8675 × 1024 kq 0,815 Yer kütləsi<a href="#cite_note-5">[5]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Orta sıxlığı</div></th><td class="infobox-data">5,243 q/sm³ 0,95 Yer sıxlığı</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/S%C9%99rb%C9%99std%C3%BC%C5%9Fm%C9%99_t%C9%99cili" title="Sərbəstdüşmə təcili">Sərbəstdüşmə təcili</a></div></th><td class="infobox-data">8,87 m/s2 0,91 Yer qravitasiyası</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/F%C4%B1rlanma_d%C3%B6vr%C3%BC" class="mw-redirect" title="Fırlanma dövrü">Fırlanma dövrü</a></div></th><td class="infobox-data">224,701 gün 0,615198 il<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Ekvatorial fırlanma sürəti</div></th><td class="infobox-data">35,02 km/san</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Oxunun maililiyi</div></th><td class="infobox-data">177,36°<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Şimal qütbünün meyllənməsi</div></th><td class="infobox-data">+67° 09′ 0″<a href="#cite_note-_0be2bcd7d870e2b7-2">[2]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><a href="/wiki/Albedo" title="Albedo">Albedo</a></th><td class="infobox-data">0,77 (bond albedosu) 0,689<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a> (geometrik albedo)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><a href="/wiki/Temperatur" title="Temperatur">Temperatur</a></th><td class="infobox-data">464 °C<a href="#cite_note-_f60ece03b5a840ee-7">[7]</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><table style="border-spacing: 0px; width:100%; border:none; background-color:#f9f9f9; margin:0; text-align:left; line-height:1.2em; white-space:nowrap"><tbody><tr> <th style="width:33%; padding-right:0.25em; text-align:left">Səth <a href="/wiki/Temperatur" title="Temperatur">temp.</a></th> <th style="padding-right:0.25em; text-align:left">min</th> <th style="padding-right:0.25em; text-align:left">orta</th> <th style="padding-right:0.25em; text-align:left">maks</th> </tr><tr> <th style="padding-left:1.0em">Selsi</th> <td></td> <td>462 °C<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a></td> <td></td> </tr> </tbody></table></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6r%C3%BCn%C9%99n_ulduz_h%C9%99cmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Görünən ulduz həcmi (səhifə mövcud deyil)">Görünən ulduz həcmi</a></div></th><td class="infobox-data">−4,8<a href="#cite_note-_0be2bcd7d870e2b7-2">[2]</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header">Atmosfer</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="max-width:11em;">Atmosfer tərkibi</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Karbon_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karbon dioksid (səhifə mövcud deyil)">Karbon dioksid</a> 96,5 % <a href="/wiki/Azot" title="Azot">Azot</a> 3,5 % <a href="/w/index.php?title=K%C3%BCk%C3%BCrd_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kükürd dioksid (səhifə mövcud deyil)">Kükürd dioksid</a> 0,015 % <a href="/wiki/Arqon" title="Arqon">Arqon</a> 0,007 % <a href="/wiki/Su_buxar%C4%B1" title="Su buxarı">Su buxarı</a> 0,002 % <a href="/wiki/Karbon_monoksid" title="Karbon monoksid">Karbon monoksid</a> 0,0017 % <a href="/wiki/Helium" title="Helium">Helium</a> 0,0012 % <a href="/wiki/Neon" title="Neon">Neon</a> 0,0007 %</td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> </div></td></tr></tbody></table> Venera, köhnəlmiş adı Zöhrə<a href="#cite_note-8">[8]</a> — <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemində</a> yerləşən ikinci <a href="/wiki/Planet" title="Planet">planet</a>. <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> ətrafında hərəkətini 224,7 <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> gününə başa vurur.<a href="#cite_note-A-9">[9]</a> Günəş sistemində yerləşən digər planetlərə nisbətən ən uzun öz oxu ətrafında dönmə perioduna (243 gün) sahibdir və digər planetlərdən fərqli olaraq <a href="/w/index.php?title=Retroqrad_h%C9%99r%C9%99k%C9%99t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Retroqrad hərəkət (səhifə mövcud deyil)">əks istiqamətdə</a> fırlanır. Venera təbii <a href="/wiki/Peyk" class="mw-redirect mw-disambig" title="Peyk">peykə</a> sahib deyildir. Onun adı <a href="/wiki/Roma_mifologiyas%C4%B1" title="Roma mifologiyası">Roma mifologiyasındakı</a> sevgi və gözəllik ilahəsi olan <a href="/wiki/Venera_(mifologiya)" title="Venera (mifologiya)">Veneradan</a> gəlir. Venera <a href="/w/index.php?title=Gec%C9%99_s%C9%99mas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gecə səması (səhifə mövcud deyil)">gecə səmasında</a> <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Aydan</a> sonra ən parlaq şəkildə görünən ikinci təbii göy cismidir və −4,6-ya çatan <a href="/wiki/G%C3%B6r%C3%BCn%C9%99n_ulduz_%C3%B6l%C3%A7%C3%BCs%C3%BC" title="Görünən ulduz ölçüsü">ulduz ölçüsü</a> ilə kölgə yarada biləcək qədər parlaqdır və nadir hallarda aydın gündüzlərdə <a href="/w/index.php?title=%C3%87%C4%B1lpaq_g%C3%B6z&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çılpaq göz (səhifə mövcud deyil)">adi gözlə</a> görülə bilər.<a href="#cite_note-10">[10]</a><a href="#cite_note-11">[11]</a> <a href="/wiki/Yerin_orbiti" title="Yerin orbiti">Yerin orbiti</a> daxilində dönən Venera <a href="/wiki/Daxili_planetl%C9%99r" title="Daxili planetlər">daxili planetdir</a> və heçvaxt <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşdən</a> çox uzaqlaşmır; Günəşdən maksimum <a href="/w/index.php?title=Bucaq_uzaql%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bucaq uzaqlığı (səhifə mövcud deyil)">bucaq uzaqlığı</a> 47,8°-dır. Venera Yer tipli planetdir və bəzən <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerin</a> bacı planeti olaraq adlandırılır. Oxşar ölçüləri, kütləsi, tərkibi və <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşə</a> yaxınlığı səbəbindən belədir. Digər tərəfdən Yerdən ciddi şəkildə fərqlənir. Venera <a href="/wiki/Daxili_planetl%C9%99r" title="Daxili planetlər">Yer tipli dörd planetin</a> 96%-i karbon dioksid olan ən sıx atmosferinə sahibdir. Planetin <a href="/wiki/Atmosfer_t%C9%99zyiqi" title="Atmosfer təzyiqi">atmosfer təzyiqi</a> Yerdəki atmosfer təzyiqindən 92 dəfə daha çoxdur. Bu göstərici Yerdə suyun 900 m dərinliyində olan təzyiq göstəricisinə uyğun gəlir. Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sisteminin</a> ən isti planetidir. 462 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>-yə çatan səth istiliyi ilə <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşə</a> daha yaxın olan <a href="/wiki/Merkuri_(planet)" title="Merkuri (planet)">Merkuridən</a> belə daha istidir. Venera səthinin birbaşa görünməsinə əngəl olan <a href="/wiki/Sulfat_tur%C5%9Fusu" title="Sulfat turşusu">sulfat turşularının</a> sıx bulud təbəqəsi ilə örtülmüşdür. Planetin keçmişdə su okeanlarına sahib olduğu düşünülür,<a href="#cite_note-12">[12]</a><a href="#cite_note-13">[13]</a> ancaq <a href="/wiki/%C4%B0stixana_effekti" title="İstixana effekti">istixana effektinin</a> təsiri ilə su tədricən buxarlanmışdır.<a href="#cite_note-14">[14]</a> Ehtimal olunur ki, su fotoliz prosesinə məruz qalıb və planetin <a href="/wiki/Maqnit_sah%C9%99si" title="Maqnit sahəsi">maqnit sahəsinin</a> olmaması səbəbindən sərbəst <a href="/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen">hidrogen</a> <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_k%C3%BCl%C9%99yi" title="Günəş küləyi">Günəş küləyinin</a> təsiri ilə planetlərarası boşluğa yayılıb.<a href="#cite_note-15">[15]</a> Veneranın səthi lövhə bənzəri qayalarla örtülmüş quru səhra kimidir və səthi püskürən vulkanlar səbəbindən daima yenilənir. Səmadakı ən parlaq göy cisimlərindən biri olan Venera yazılı qeydlərin olduğu dövrlərdən bu yana mədəniyyətdə mühüm yer tutmuşdur. Venera çoxlu qədim mədəniyyətdə müqəddəs ilah kimi qəbul olunmuş, şair və yazıçılara səhər ulduzu, axşam ulduzu kimi adlarla ilham qaynağı olmuşdur. Venera <a href="/wiki/E.%C9%99._II_minillik" title="E.ə. II minillik">e.ə. II minillik</a> kimi erkən tarixdə hərəkətləri müəyyənləşdirilən ilk planetdir.<a href="#cite_note-16">[16]</a> <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerə</a> ən yaxın planet olan Venera planetlərarası ilk kəşflər üçün ən önəmli hədəf olmuşdur. 1962-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Mariner_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mariner 2 (səhifə mövcud deyil)">Mariner 2</a> kosmik gəmisinin etdiyi səfər başqa planetə edilmiş ilk kosmik səfərdir. Həmçinin 1970-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Venera_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 7 (səhifə mövcud deyil)">Venera 7</a> kosmik gəmisi ilə ilk dəfə başqa bir planetin səthinə enilmişdir. Veneranın qalın buludları səthinin görünməsinə əngəl olduğu üçün 1991-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Magellan_(kosmik_g%C9%99mi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magellan (kosmik gəmi) (səhifə mövcud deyil)">Magellan</a> kosmik gəmisinin səfərinə qədər planetin səthinin detallı təsvirləri yoxdu. Planeti daha dərindən öyrənmək üçün mürəkkəb missiyalar və roverlərin göndərilməsi kimi planlar təklif olundu, ancaq planetin sərt təbii şəraiti buna əngəl oldu. <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Fiziki_xüsusiyyətləri">1 Fiziki xüsusiyyətləri</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-2"><a href="#Coğrafiyası">1.1 Coğrafiyası</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Səth_geologiyası">1.2 Səth geologiyası</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#Daxili_quruluşu">1.3 Daxili quruluşu</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Atmosfer_və_iqlimi">1.4 Atmosfer və iqlimi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Maqnit_sahəsi_və_nüvə">1.5 Maqnit sahəsi və nüvə</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#Orbit_və_fırlanması">2 Orbit və fırlanması</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Müşahidəsi">3 Müşahidəsi</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Fazaları">3.1 Fazaları</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Tranziti">3.2 Tranziti</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Öyrənilməsi">4 Öyrənilməsi</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Qədim_dövrlər">4.1 Qədim dövrlər</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Yerdən_öyrənilməsi">4.2 Yerdən öyrənilməsi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Kosmik_tədqiqatlar">4.3 Kosmik tədqiqatlar</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Mədəniyyətdə_yeri">5 Mədəniyyətdə yeri</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-16"><a href="#Simvolu">5.1 Simvolu</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Həyat_axtarışları">6 Həyat axtarışları</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#İstinadlar">7 İstinadlar</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Həmçinin_bax">8 Həmçinin bax</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-20"><a href="#Xarici_keçidlər">9 Xarici keçidlər</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-21"><a href="#Kartoqrafik_resurslar">9.1 Kartoqrafik resurslar</a></li> </ul> </li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fiziki_xüsusiyyətləri">Fiziki xüsusiyyətləri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=1" title="Fiziki xüsusiyyətləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Fiziki xüsusiyyətləri">mənbəni redaktə et</a>]</div> Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemindəki</a> dörd <a href="/w/index.php?title=Yer_tipli_planetl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yer tipli planetlər (səhifə mövcud deyil)">Yer tipli planetdən</a> biridir. Venera da Yer tipli <a href="/wiki/Daxili_planetl%C9%99r" title="Daxili planetlər">daxili planetlər</a> kimi qaya quruluşludur. Ölçüsünə və kütləsinə görə <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerə</a> oxşadığı üçün çox vaxt Yerin bacısı və ya əkizi olaraq adlandırılır.<a href="#cite_note-17">[17]</a> Veneranın diametri 12092 kilometrə bərabərdir və bu göstərici Yerin diametrindən 650 kilometr azdır. Veneranın kütləsi Yerin kütləsinin 81,5%-ni təşkil edir. Veneranın təbii şəraiti Yerlə müqayisədə olduqca radikal təsir bağışlayır. Sıx olan <a href="/wiki/Atmosfer" title="Atmosfer">atmosferinin</a> 96,5%-ni <a href="/wiki/Karbon_qaz%C4%B1" title="Karbon qazı">karbon dioksid</a>, 3,5%-ni isə <a href="/wiki/Azot" title="Azot">azot</a> təşkil edir.<a href="#cite_note-18">[18]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Coğrafiyası">Coğrafiyası</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=2" title="Coğrafiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Coğrafiyası">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venus,_Earth_size_comparison.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Venus%2C_Earth_size_comparison.jpg/220px-Venus%2C_Earth_size_comparison.jpg" decoding="async" width="220" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Venus%2C_Earth_size_comparison.jpg/330px-Venus%2C_Earth_size_comparison.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Venus%2C_Earth_size_comparison.jpg/440px-Venus%2C_Earth_size_comparison.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="1557" /></a><figcaption>Veneranın ölçüsünün <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerlə</a> müqayisəsi</figcaption></figure> Veneranın səthinin quruluşu <a href="/wiki/XX_%C9%99sr" title="XX əsr">XX əsrdə</a> <a href="/wiki/Planetologiya" title="Planetologiya">planetologiya</a> elminə məlum olana qədər bununla bağlı müxtəlif nəzəriyyələr vardı. 1975 və 1982-ci illərdə göndərilmiş <a href="/w/index.php?title=Venera_proqram%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera proqramı (səhifə mövcud deyil)">Venera</a> zondları vasitəsilə səhtin çöküntü ilə örtülmüş və maili qayalara sahib olan şəkilləri əldə olundu.<a href="#cite_note-19">[19]</a> 1990–1991-ci illəri əhatə edən <a href="/w/index.php?title=Magellan_(kosmik_g%C9%99mi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magellan (kosmik gəmi) (səhifə mövcud deyil)">Magellan</a> missiyası zamanı səthin detallı xəritəsi hazırlandı. Səthin vəziyyəti geniş vulkanizmin izlərini özündə əks etdirir. <a href="/wiki/Atmosfer" title="Atmosfer">Atmosferdə</a> olan <a href="/wiki/K%C3%BCk%C3%BCrd" title="Kükürd">kükürdün</a> bəzi yeni vulkanik fəaliyyətlərin nəticəsi olduğu düşünülür.<a href="#cite_note-20">[20]</a><a href="#cite_note-21">[21]</a> Veneranın səthinin təqribən 80%-i düzənlik və vulkanik ovalıqlardan ibarətdir. Müvafiq olaraq düzənliklərin 70%-i qırışıq yüksəkliklər və 10%-i isə hamar ovalıqlardan ibarətdir.<a href="#cite_note-22">[22]</a> İki dağlıq "materik" isə planetin şimal yarımkürəsində və ekvatordan cənubdakı bölgədə yerləşir. Şimal yarımkürəsində yerləşən dağlıq bölgə təqribən <a href="/wiki/Avstraliya" title="Avstraliya">Avstraliya</a> böyüklüyündədir və <a href="/wiki/Akkad" title="Akkad">Akkad</a> sevgi ilahəsi <a href="/wiki/%C4%B0%C5%9Ftar" title="İştar">İştarın</a> şərəfinə <a href="/w/index.php?title=%C4%B0%C5%9Ftar_Terra&action=edit&redlink=1" class="new" title="İştar Terra (səhifə mövcud deyil)">İştar Terra</a> olaraq adlandırılmışdır. İştar Terra bölgəsində 11 kilometr yüksəkliyi ilə Veneranın ən yüksək zirvəsi olan <a href="/w/index.php?title=Maksvell_Montes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maksvell Montes (səhifə mövcud deyil)">Maksvell Montes</a> yerləşir.<a href="#cite_note-23">[23]</a> Cənub yarımkürəsində yerləşən dağlıq bölgə <a href="/wiki/Yunan_mifologiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Yunan mifologiyası">yunan</a> sevgi ilahəsi <a href="/wiki/Afrodita" title="Afrodita">Afroditanın</a> şərəfinə <a href="/w/index.php?title=Afrodita_Terra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afrodita Terra (səhifə mövcud deyil)">Afrodita Terra</a> olaraq adlandırılır. İki dağlıq bölgənin birgə böyüklüyü <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Amerika" title="Cənubi Amerika">Cənubi Amerika</a> materikindən daha çoxdur. Çat və qırılmaların şəbəkəsi bu sahənin çox hissəsini əhatə edir.<a href="#cite_note-24">[24]</a> Görünən <a href="/wiki/Kalder" class="mw-redirect" title="Kalder">kalderaların</a> hansısa birində <a href="/wiki/Lava" title="Lava">lava</a> axışına dair sübutların tapılmaması hələ də sirr olaraq qalmaqdadır. Planetin səhtinin gənc olduğunu təqribən 300–600 milyon illik bir neçə <a href="/wiki/Z%C9%99rb%C9%99_krateri" title="Zərbə krateri">zərbə krateri</a> göstərir.<a href="#cite_note-UUU-25">[25]</a><a href="#cite_note-TTT-26">[26]</a> Venera Yer tipli planetlər üçün xarakterik olan zərbə kraterləri, dağlar və vadilərlə yanaşı bəzi özünəməxsus səth xüsusiyyətlərinə də sahibdir. Bunlardan 20–50 kilometr diametrə, 100–1000 metr yüksəkliyə sahib olan farra adlandırılan keks və yelpiyə oxşayan vulkanik landşaft formalarını; radial və ulduza oxşayan nova adlandırılan qırışıqlıqları; araxnoid adlandırılan həm radial həm də konsentrik qırıqlara sahib landşaft formalarını və korona adlandırılan çökəkliyi əhatələyən dairəvi halqa tipli landşaft formalarını qeyd etmək olar.<a href="#cite_note-QQQ-27">[27]</a> Veneranın əksər səth formaları tarixi və mifoloji qadın adları ilə adlandırılıb. İstisnalar kimi <a href="/wiki/Ceyms_Maksvell" title="Ceyms Maksvell">Ceyms Maksvellin</a> şərəfinə adlandırılan <a href="/w/index.php?title=Maksvell_Montes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maksvell Montes (səhifə mövcud deyil)">Maksvell Montes</a>, dağlıq bölgələrin adları olan <a href="/w/index.php?title=Alfa_Regio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfa Regio (səhifə mövcud deyil)">Alfa Regio</a>, <a href="/w/index.php?title=Beta_Regio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beta Regio (səhifə mövcud deyil)">Beta Regio</a> və <a href="/w/index.php?title=Ovda_Regio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovda Regio (səhifə mövcud deyil)">Ovda Regionun</a> adlarını göstərmək olar.<a href="#cite_note-Davies,_M._E._1994-28">[28]</a> Son üç landşaft formasının adı <a href="/wiki/Beyn%C9%99lxalq_Astronomiya_%C4%B0ttifaq%C4%B1" title="Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı">Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı</a> tərəfindən planetlərin terminologiyaları haqqındakı prinsiplərin qəbul olunmasından daha əvvəl verilib.<a href="#cite_note-29">[29]</a><a href="#cite_note-dvbv-30">[30]</a> Veneradakı landşaft formalarının uzunluğu onun birinci meridianına nisbətlə müəyyən olunur. Əsas birinci meridian Alfa Regionun cənubunda yerləşən oval landşaft forması olan İvanın ortasındakı parlaq nöqtənin üzərindən keçirdi.<a href="#cite_note-Davies,_M._E._1994-28">[28]</a> Venera missiyaları tamamlandıqdan sonra birinci meridian Ariadna kraterinin mərkəz təpəsindən keçməklə yenidən təsnif olundu.<a href="#cite_note-dvbv-30">[30]</a><a href="#cite_note-31">[31]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Səth_geologiyası">Səth geologiyası</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=3" title="Səth geologiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Səth geologiyası">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Maat_Mons_on_Venus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Maat_Mons_on_Venus.jpg/250px-Maat_Mons_on_Venus.jpg" decoding="async" width="250" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Maat_Mons_on_Venus.jpg/375px-Maat_Mons_on_Venus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Maat_Mons_on_Venus.jpg/500px-Maat_Mons_on_Venus.jpg 2x" data-file-width="5000" data-file-height="4000" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Magellan_(kosmik_g%C9%99mi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magellan (kosmik gəmi) (səhifə mövcud deyil)">Magellan</a> tərəfindən əldə olunmuş radar təsvirləri əsasında formalaşdırılmış Maat Mons vulkanının təsviri</figcaption></figure> Veneranın səthinin böyük hissəsi vulkanik fəaliyyətlər nəticəsində formalaşmışdır. Venera <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdən</a> bir neçə dəfə çox vulkana sahibdir və bunlardan 167-i diametri 100 kilometri keçən böyük vulkanlardır. Bu böyüklükdə vulkanik kompleksin Yerdəki tək örnəyi <a href="/wiki/Havay_adas%C4%B1" title="Havay adası">Havay adasıdır</a>.<a href="#cite_note-QQQ-27">[27]</a> Bunun səbəbinin Veneranın Yerdən daha vulkanik aktiv olması ilə bağlı deyil, qabığının daha qədim olması ilə bağlıdır. Yerin okean qabığı tavaların sərhəddində daima yeniləndiyi üçün təqribən 100 milyon illikdir.<a href="#cite_note-32">[32]</a> Halbuki Veneranın səthinin 300–600 milyon illik olduğu təxmin olunur.<a href="#cite_note-UUU-25">[25]</a><a href="#cite_note-QQQ-27">[27]</a> Vulkanik fəaliyyətlə bağlı yaranmış olan kanallar Veneranın hələ də davam edən vulkanik aktivliyinə dəlil kimi göstərilir. <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a>-nin <a href="/w/index.php?title=Venera_proqram%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera proqramı (səhifə mövcud deyil)">Venera proqramı</a> ərəfəsində <a href="/w/index.php?title=Venera_9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 9 (səhifə mövcud deyil)">Venera 9</a> kosmik gəmisi planetdə ildırımların çaxması ilə bağlı sübutlar əldə etdi.<a href="#cite_note-33">[33]</a> <a href="/w/index.php?title=Venera_12&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 12 (səhifə mövcud deyil)">Venera 12</a> kosmik gəmisinin eniş zondu ildırım çaxması və göy gurultusu ilə bağlı əlavə sübutlar əldə etdi.<a href="#cite_note-qas-34">[34]</a><a href="#cite_note-35">[35]</a> 2007-ci ildə <a href="/wiki/Avropa_Kosmik_Agentliyi" title="Avropa Kosmik Agentliyi">Avropa Kosmik Agentliyi</a> tərəfindən göndərilmiş <a href="/w/index.php?title=Venera_Ekspress&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera Ekspress (səhifə mövcud deyil)">Venera Ekspress</a> kosmik gəmisi <a href="/w/index.php?title=Vistler_dal%C4%9Falar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vistler dalğaları (səhifə mövcud deyil)">vistler dalğalarını</a> müəyyən etdi ki, bu da Venerada ildırım çaxması hadisəsini təsdiqlədi.<a href="#cite_note-aten.igpp.ucla.edu-36">[36]</a><a href="#cite_note-37">[37]</a> Bir ehtimala görə vulkanik partlayışların saçdığı kül ildırımın çaxmasına səbəb olur. Digər sübut kimi də Venera atmosferindəki <a href="/w/index.php?title=K%C3%BCk%C3%BCrd_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kükürd dioksid (səhifə mövcud deyil)">kükürd dioksid</a> sıxlığının ölçülməsində ortaya çıxan fərqlər göstərilir. 1978–1986-cı illərdə kükürd dioksid sıxlığı 10 dəfə azalmış, 2006-cı ildə göstərici anidən yüksəlmiş və yenidən 10 dəfə azalmışdır.<a href="#cite_note-38">[38]</a> Bu göstəricilərin kəskin şəkildə dəyişməsinə böyük vulkanik partlayışların səbəb olduğu düşünülür.<a href="#cite_note-39">[39]</a><a href="#cite_note-40">[40]</a> 2008–2009-cu illərdə davam edən vulkanik aktivliyin ilk birbaşa dəlilləri <a href="/w/index.php?title=Venera_Ekspress&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera Ekspress (səhifə mövcud deyil)">Venera Ekspress</a> tərəfindən əldə edildi. Maat Mons qalxanvari vulkanının yaxınlığında yerləşən Qanis Çasma rift bölgəsində <a href="/wiki/%C4%B0nfraq%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1_%C5%9F%C3%BCalanma" title="İnfraqırmızı şüalanma">infraqırmızı şüalar</a> vasitəsilə dörd müvəqqəti istilik nöqtəsi müəyyən olundu.<a href="#cite_note-41">[41]</a> Üç istilik nöqtəsi kosmik gəminin bir neçə orbit keçişində müşahidə olundu. Bu istilik nöqtələrinin vulkanik partlayışlar zamanı yeni çıxan lavanı təmsil etdiyi düşünülür.<a href="#cite_note-42">[42]</a><a href="#cite_note-43">[43]</a> Bu bölgələrin həqiqi istiliyi bilinmir, çünki istilik nöqtələrinin böyüklüyünü ölçmək mümkün olmadı. Buna baxmayaraq səthin orta istiliyi olan 467 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a> dərəcə ilə müqayisə edildikdə, istiliyin 527–827 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a> aralığında olduğu düşünülür.<a href="#cite_note-44">[44]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Mgn_p39146.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Mgn_p39146.png/220px-Mgn_p39146.png" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Mgn_p39146.png/330px-Mgn_p39146.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Mgn_p39146.png/440px-Mgn_p39146.png 2x" data-file-width="1151" data-file-height="910" /></a><figcaption>Əldə olunmuş radar təsvirləri əsasında formalaşdırılmış <a href="/wiki/Z%C9%99rb%C9%99_krateri" title="Zərbə krateri">zərbə krateri</a></figcaption></figure> Venerada təqribən minə yaxın <a href="/wiki/Z%C9%99rb%C9%99_krateri" title="Zərbə krateri">zərbə krateri</a> vardır ki, səthdə bərabər şəkildə yayılmışdır. <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> və <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Ayda</a> müşahidə olunan kraterlər kimi Veneranın kraterlərində də aşınma müşahidə olunur. Ayda aşınmalara yeni toqquşmaların baş verməsi, Yerdə isə külək və yağış mənşəli <a href="/wiki/Eroziya" title="Eroziya">eroziyalar</a> səbəb olmuşdur. Buna baxmayaraq Veneradakı kraterlərin təqribən 85%-i öz ilkin formasını saxlayır. Kraterlərin sayı və onların yaxşı qorunmuş vəziyyətdə olması təqribən 300–600 milyon il bundan əvvəl baş vermiş qlobal qabıq soyumasını<a href="#cite_note-UUU-25">[25]</a><a href="#cite_note-TTT-26">[26]</a> və bunun ardınca vulkanik aktivliyin zəifləməsini göstərir.<a href="#cite_note-45">[45]</a> Yer qabığının davamlı olaraq hərəkətdə olmasında baxmayaraq Venerada bu proses davamlı ola bilmədi. Venerada <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdəki</a> kimi istiliyin ayrıldığı tava sərhədləri olmadığından, mantiyada yaranan istilik qabığın zəifləyən nöqtələrində kritik səviyyəyə çatana qədər toplanır.<a href="#cite_note-QQQ-27">[27]</a> Veneradakı kraterlərin diametri 3–280 kilometr arasında dəyişir. Veneranın sıx atmosferinin təzyiqi nəticəsində səthlə toqquşan göy cisimlərinin yaratdığı kraterlərin diametri 3 kilometrdən daha az olmur. <a href="/wiki/Kinetik_enerji" title="Kinetik enerji">Kinetik enerjisi</a> müəyyən bir həddən daha az olan göy cisimləri sıx atmosfer tərəfindən yavaşladılırlar və bunların səthlə toqquşması <a href="/wiki/Z%C9%99rb%C9%99_krateri" title="Zərbə krateri">zərbə kraterinin</a> yaranmasına səbəb olmur. Diametri 50 metrdən daha az olan göy cisimləri Veneranın səthinə çatmadan atmosferdə yanaraq parçalanır. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Daxili_quruluşu">Daxili quruluşu</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=4" title="Daxili quruluşu bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Daxili quruluşu">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venus_structure.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Venus_structure.jpg/220px-Venus_structure.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Venus_structure.jpg/330px-Venus_structure.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Venus_structure.jpg/440px-Venus_structure.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="800" /></a><figcaption>Veneranın daxili quruluşunun təmsili təsviri: qabıq, mantiya və nüvə</figcaption></figure> Seysmik göstəricilər və ətalət momenti haqqında məlumatlar olmadan Veneranın daxili quruluşu və <a href="/wiki/Geokimya" title="Geokimya">geokimyası</a> haqqında birbaşa çoxlu məlumatlar əldə etmək mümkün deyildir.<a href="#cite_note-46">[46]</a> Venera ilə <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> arasında ölçü və sıxlığın oxşarlığı səbəbindən daxili quruluşlarının da oxşar olduğu düşünülür. Veneranın nüvəsinin də Yerin nüvəsi kimi qismən ərinti halında olduğu düşünülür, çünki hər iki planet də eyni dərəcədə soyuyur.<a href="#cite_note-47">[47]</a> Veneranın Yerdən bir az daha kiçik olması daxili hissələrindəki təzyiqin Yerdəkindən 24% daha az olmasına səbəb olur.<a href="#cite_note-48">[48]</a> İki planet arasındakı ən önəmli fərqlilik Venerada <a href="/wiki/Plit%C9%99l%C9%99rin_tektonikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Plitələrin tektonikası">tektonik tavalarla</a> bağlı sübutların tapılmamasıdır. Ehtimal olunur ki, Veneranın qabığı ərinti halında olan mantiyanın üzərində hərəkət etməsi mümkün olmayacaq qədər möhkəmdir. Bu da planetin istilik itkisinin azalmasına və soyumasının zəifləməsinə səbəb olur. Bunun planetin <a href="/wiki/Maqnit_sah%C9%99si" title="Maqnit sahəsi">maqnit sahəsinin</a> olmamasının səbəbi olduğu düşünülür.<a href="#cite_note-49">[49]</a> Venerada periodik olaraq baş verən qabığın böyük şəkildə yeniləndiyi hadisələrdə daxili istilikdən itki baş verir.<a href="#cite_note-UUU-25">[25]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Atmosfer_və_iqlimi">Atmosfer və iqlimi</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=5" title="Atmosfer və iqlimi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Atmosfer və iqlimi">mənbəni redaktə et</a>]</div> Venera 96,5%-i <a href="/w/index.php?title=Karbon_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karbon dioksid (səhifə mövcud deyil)">karbon dioksid</a>, 3,5%-i <a href="/wiki/Azot" title="Azot">azot</a> və qalan hissəsi digər qazlar, xüsusən də <a href="/w/index.php?title=K%C3%BCk%C3%BCrd_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kükürd dioksid (səhifə mövcud deyil)">kükürd dioksid</a> olan olduqca sıx atmosferə sahibdir.<a href="#cite_note-50">[50]</a> Veneranın atmosferi <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerin</a> atmosferindən 93 dəfə daha ağırdır. Atmosferin daha ağır olması səbəbindən Venerada <a href="/wiki/Atmosfer_t%C9%99zyiqi" title="Atmosfer təzyiqi">atmosfer təzyiqi</a> Yerdəkindən 92 dəfə daha çoxdur ki, bu göstərici Yerdə təqribən okeanın 1 kilometr dərinliyindəki təzyiq göstəricisinə uyğun gəlir. Planetin səthindəki sıxlıq 65 kq/m3-a bərabərdir. Bu da suyun sıxlığının 6,5%-nə və ya <a href="/wiki/D%C9%99niz_s%C9%99viyy%C9%99si" title="Dəniz səviyyəsi">dəniz səviyyəsində</a> 20 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>-yə bərabər olan istilikdəki Yer atmosferinin sıxlığından 50 dəfə çox olan göstəriciyə uyğun gəlir. Karbon dioksid qazı ilə zəngin olan atmosferi <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemində</a> ən güclü <a href="/wiki/%C4%B0stixana_effekti" title="İstixana effekti">istixana effekti</a> yaradır ki, bu da səthdə istiliyin 462 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>-yə qədər çatmasına səbəb olur.<a href="#cite_note-A-9">[9]</a><a href="#cite_note-51">[51]</a> Bu səbəbdən də Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşə</a> <a href="/wiki/Merkuri_(planet)" title="Merkuri (planet)">Merkuridən</a> iki dəfə daha uzaq olmasına və 25% daha az <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_radiasiyas%C4%B1" title="Günəş radiasiyası">Günəş radiasiyasına</a> məruz qalmasına baxmayaraq Merkuridən daha istidir. Merkurinin səthində qeydə alınan ən aşağı istilik göstəricisi −220 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>, ən yüksək istilik göstəricisi isə 420 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>-yə bərabərdir.<a href="#cite_note-52">[52]</a> Veneranın səthindəki istilik göstəricisi <a href="/wiki/Sterilizasiya" title="Sterilizasiya">sterilizasiya</a> üçün tələb olunan istilikdən daha çoxdur. Veneranın səthinin istilik göstəricisi <a href="/wiki/C%C9%99h%C9%99nn%C9%99m" title="Cəhənnəm">cəhənnəmin</a> ənənəvi istilik səviyyəsinin hesablanması nəticəsinə əldə olunan göstəriciyə uyğun gəlir.<a href="#cite_note-53">[53]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venuspioneeruv.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Venuspioneeruv.jpg/220px-Venuspioneeruv.jpg" decoding="async" width="220" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Venuspioneeruv.jpg/330px-Venuspioneeruv.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Venuspioneeruv.jpg/440px-Venuspioneeruv.jpg 2x" data-file-width="2008" data-file-height="2158" /></a><figcaption>Veneranın buludlu atmosferinin görünüşü</figcaption></figure> Aparılan tədqiqatlar nəticəsində milyardlarla il bundan əvvəl Veneranın atmosferinin indiki halından daha çox <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> atmosferi ilə oxşarlıq təşkil etdiyini və səthində maye şəklində su ola biləcəyi düşüncəsi formalaşmışdır. Buna baxmayaraq 600 milyon ildən bir neçə milyard iləcən keçən müddət ərzində Venera atmosferində təhlükəli həddə çatan qazlar <a href="/wiki/%C4%B0stixana_effekti" title="İstixana effekti">istixana effektinin</a> yaranmasına səbəb olmuşdur.<a href="#cite_note-54">[54]</a><a href="#cite_note-55">[55]</a> Bunun nəticəsində də Venera planeti həddən artıq isinmiş və səthindəki su buxarlanmışdır. Veneranın səthindəki şərait bu prosesdən daha əvvəl yarana bilməsi ehtimal olunan həyatı dəstəkləyəcək vəziyyətdə deyildir. Buna baxmayaraq alimlər Veneranın səthindən 50 kilometr yüksəklikdə yerləşən üst bulud təbəqəsində həyat ola biləcəyini düşünürlər, ancaq burada turşuluq səviyyəsi yüksəkdir.<a href="#cite_note-56">[56]</a><a href="#cite_note-57">[57]</a><a href="#cite_note-58">[58]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venus_globe.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Venus_globe.jpg/220px-Venus_globe.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Venus_globe.jpg/330px-Venus_globe.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Venus_globe.jpg/440px-Venus_globe.jpg 2x" data-file-width="4096" data-file-height="4096" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Magellan_(kosmik_g%C9%99mi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magellan (kosmik gəmi) (səhifə mövcud deyil)">Magellan</a> tərəfindən 1990–1994-cü illərdə çəkilmiş radar təsvirləri əsasında formalaşdırılmış Veneranın səthinin görünüşü</figcaption></figure> İstilik ətaləti və atmosferin alt təbəqəsində əsən küləklər Veneranın öz oxu ətrafında çox yavaş dönməsinə baxmayaraq gündüz və gecə istiliyi arasında demək olar ki, fərqin olmamasına səbəb olur. Səthə yaxın olan küləklərin sürəti saatda bir neçə kilometr olmaqla olduqca azdır. Buna baxmayaraq atmosferin olduqca sıx olması səbəbindən küləklərin səthə göstərdiyi təsir nəticəsində kiçik daşlar və toz hissəcikləri küləklərlə birgə daşınır. Təkcə bu faktor istilik, təzyiq və oksigen çatışmazlığı kimi problemləri nəzərə almadıqda belə insanın yeriməsi üçün çətinliklər yarada bilər.<a href="#cite_note-59">[59]</a> Sıx <a href="/w/index.php?title=Karbon_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karbon dioksid (səhifə mövcud deyil)">karbon dioksid</a> təbəqəsinin üzərində əsasən <a href="/wiki/Sulfat_tur%C5%9Fusu" title="Sulfat turşusu">sulfat turşusu</a> damcılarından təşkil olunmuş buludlar vardır. Buludlarda eyni zamanda <a href="/wiki/K%C3%BCk%C3%BCrd" title="Kükürd">kükürd</a> aerozolu, təqribən 1% <a href="/w/index.php?title=D%C9%99mir_xlorid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dəmir xlorid (səhifə mövcud deyil)">dəmir xlorid</a><a href="#cite_note-ghb-60">[60]</a> və az miqdarda <a href="/wiki/Su" title="Su">su</a> vardır.<a href="#cite_note-Krasnopolsky,_V._A._1981-61">[61]</a><a href="#cite_note-Krasnopolsky,_V._A._1981-61">[61]</a> Buludda olması ehtimal olunan digər maddələrə <a href="/w/index.php?title=D%C9%99mir_sulfat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dəmir sulfat (səhifə mövcud deyil)">dəmir sulfat</a>, <a href="/wiki/Al%C3%BCminium_xlorid" title="Alüminium xlorid">alüminium xlorid</a> və <a href="/w/index.php?title=Fosfor_anhidrid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fosfor anhidrid (səhifə mövcud deyil)">fosfor anhidrid</a> daxildir. Fərqli yüksəkliklərdə yerləşən buludların fərqli tərkibləri və hissəcik böyüklükləri vardır.<a href="#cite_note-ghb-60">[60]</a> Bu buludlar üstlərinə düşən Günəş şüalarının 90%-ni əks etdirir və birbaşa yolla Veneranın səthinin müşahidə olunmasına əngəl olur. Sahib olduğu daimi bulud örtüyü səbəbindən Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşə</a> <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdən</a> daha yaxın olmasına baxmayaraq, daha az Günəş işığına məruz qalır. Buludların üstündə 300 km/s sürətlə əsən güclü küləklər hər 4–5 Yer gününə bərabər olan vaxtda Veneranın ətrafında dövr edir.<a href="#cite_note-62">[62]</a> Veneradakı küləklərin sürəti planetin öz oxu ətrafındakı sürətindən 60 dəfə daha çoxdur. Buna baxmayaraq bu göstərici <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdəki</a> küləklərdə sadəcə öz oxu ətrafındakı hərəkət sürətinin 10–20%-nə bərabərdir.<a href="#cite_note-63">[63]</a> Veneranın səthi effektiv şəkildə <a href="/wiki/%C4%B0zotermik_proses" title="İzotermik proses">izotermikdir</a>, yəni təkcə gecə və gündüz olan hissələri arasında yox, həm də ekvator və qütbləri arasında da sabit istilik vardır.<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a><a href="#cite_note-64">[64]</a> Veneranın oxunun meyilliyi 3°-dən daha azdır ki, bu göstərici <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdə</a> 23°-ə bərabərdir. Veneranın oxunun meyilliyinin az olması səbəbindən fəsillər arasında istilik fərqi çox azdır.<a href="#cite_note-65">[65]</a> İstiliyin dəyişməsi təkcə hündürlüyün dəyişməsi zamanı müşahidə olunur. Veneranın ən yüksək zirvəsi olan <a href="/w/index.php?title=Maksvell_Montes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maksvell Montes (səhifə mövcud deyil)">Maksvell Montesdə</a> istilik 380 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>, atmosfer təzyiqi isə 45 bara bərabərdir.<a href="#cite_note-66">[66]</a><a href="#cite_note-67">[67]</a> Bu göstərici ilə Maksvell Montes zirvəsi Venera səthində istilik və təzyiqin ən az olduğu yerdir. 1995-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Magellan_(kosmik_g%C9%99mi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magellan (kosmik gəmi) (səhifə mövcud deyil)">Magellan</a> kosmik gəmisi Veneranın yüksəkliklərinin zirvələrində Yerdəki <a href="/wiki/Qar" title="Qar">qara</a> oxşar şəkildə yüksək əks etdirmə göstəricisinə sahib olan maddə müşahidə etdi. Ehtimal olunur ki, bu maddə qarın yaranmasına oxşar proses nəticəsində, ancaq yüksək istilikdə meydana gəlir. Səthdə sıxlaşmaq üçün çox uçucu olan maddə daha sərin və çökə bilməsi üçün uyğun olan hündür yerlərə qədər qaz şəklində yüksəlir. Bu maddənin nə olması dəqiq bilinmir. Buna baxmayaraq ehtimallar arasında <a href="/wiki/Tellur" title="Tellur">tellur</a> və <a href="/wiki/Qalenit" title="Qalenit">qalenit</a> kimi maddələr var.<a href="#cite_note-68">[68]</a> Veneranın buludlarında ildırım meydana gələ bilir.<a href="#cite_note-69">[69]</a> Venera atmosferində ildırımın olması mübahisəli olmuşdur. İlk şübhəli çaxmalar <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a>-in <a href="/w/index.php?title=Venera_proqram%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera proqramı (səhifə mövcud deyil)">Venera</a> zondları tərəfindən müşahidə edilmişdi. 2007-ci ildə <a href="/wiki/Avropa_Kosmik_Agentliyi" title="Avropa Kosmik Agentliyi">Avropa Kosmik Agentliyi</a> tərəfindən göndərilmiş <a href="/w/index.php?title=Venera_Ekspress&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera Ekspress (səhifə mövcud deyil)">Venera Ekspress</a> kosmik gəmisi <a href="/w/index.php?title=Vistler_dal%C4%9Falar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vistler dalğaları (səhifə mövcud deyil)">vistler dalğalarını</a> müəyyən etdi ki, bu da Venerada ildırım çaxması hadisəsini təsdiqlədi.<a href="#cite_note-aten.igpp.ucla.edu-36">[36]</a> Aparılan müşahidələrə görə Veneradakı ildırımların dərəcəsi <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdəkilərin</a> yarısı qədərindədir. 2007-ci ildə Venera Ekspress kosmik gəmisi Veneranın cənub qütbündə iki mərkəzli nəhəng qasırğa kəşf etdi.<a href="#cite_note-70">[70]</a><a href="#cite_note-71">[71]</a> 2011-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Venera_Ekspress&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera Ekspress (səhifə mövcud deyil)">Venera Ekspress</a> kosmik gəmisi böyük ehtimalla Venera atmosferində <a href="/wiki/Ozon_t%C9%99b%C9%99q%C9%99si" title="Ozon təbəqəsi">ozon təbəqəsi</a> olduğunu müəyyən etdi.<a href="#cite_note-72">[72]</a> 29 yanvar 2013-cü ildə <a href="/wiki/Avropa_Kosmik_Agentliyi" title="Avropa Kosmik Agentliyi">Avropa Kosmik Agentliyinin</a> alimləri Venera <a href="/wiki/%C4%B0onosfer" title="İonosfer">ionosferinin</a> <a href="/wiki/Kometa" title="Kometa">kometanın</a> ion quyruğu kimi kənara doğru axdığını kəşf etdilər.<a href="#cite_note-73">[73]</a><a href="#cite_note-74">[74]</a> 2015-ci ilin dekabr ayında, qismən də 2016-cı ilin aprel və may aylarında <a href="/wiki/Yaponiya" title="Yaponiya">Yaponiyanın</a> Akatsuki missiyasında işləyən alimlər Veneranın atmosferində yay formalarının olduğunu müşahidə etdilər. Bu <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemindəki</a> bəlkə də ən böyük <a href="/w/index.php?title=Qravitasiya_dal%C4%9Fas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qravitasiya dalğası (səhifə mövcud deyil)">qravitasiya dalğalarının</a> olmasının birbaşa sübutudur.<a href="#cite_note-75">[75]</a><a href="#cite_note-76">[76]</a><a href="#cite_note-77">[77]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Maqnit_sahəsi_və_nüvə">Maqnit sahəsi və nüvə</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=6" title="Maqnit sahəsi və nüvə bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Maqnit sahəsi və nüvə">mənbəni redaktə et</a>]</div> 1967-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Venera_4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 4 (səhifə mövcud deyil)">Venera 4</a> kosmik gəmisi Veneranın <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdən</a> çox zəif olan <a href="/wiki/Maqnit_sah%C9%99si" title="Maqnit sahəsi">maqnit sahəsini</a> kəşf etdi. Bu maqnit sahəsi Veneranın <a href="/wiki/%C4%B0onosfer" title="İonosfer">ionosferi</a> ilə <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_k%C3%BCl%C9%99yi" title="Günəş küləyi">Günəş küləyinin</a> reaksiyaya girməsi nəticəsində meydana gəlir.<a href="#cite_note-78">[78]</a><a href="#cite_note-79">[79]</a> Halbuki Yerin maqnit sahəsi nüvənin dinamo hərəkətləri nəticəsində meydana gəlir. Veneranın zəif maqnit sahəsi kosmik radiasiyaya qarşı atmosferə önəmsiz səviyyədə müdafiə təmin edir. Veneranın <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> ölçülərində və oxşar daxili quruluşa sahib olmasına baxmayaraq önəmli səviyyədə <a href="/wiki/Maqnit_sah%C9%99si" title="Maqnit sahəsi">maqnit sahəsinin</a> olmaması təəccüblə qarşılandı. Buna baxmayaraq Veneranın nüvəsində dinamo təsiri müşahidə olunmurdu. Dinamo təsirinin baş verməsi üçün keçirici maye, dönmə və konveksiya faktorlarının olması lazımdır. Nüvənin keçirici olması üçün yetərli səviyyədə olduğu, planetin dönüşünün yavaş olmasının dinamo təsirinin yaranmasına əngəl olduğu düşünülsə də, simulyasiyalar dönüşün dinamoya yetərli olduğunu göstərdi.<a href="#cite_note-80">[80]</a><a href="#cite_note-81">[81]</a> Bu da dinamo təsirinin yaranması üçün planetin mərkəzində konveksiya çatışmazlığının olması mənasına gəlirdi. <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdə</a> konveksiya nüvənin ərinti halında olan xarici təbəqəsində meydana gəlir, çünki alt təbəqə üstdən daha istidir. Venerada qabığın qlobal səviyyədə yenidən formalaşması hadisəsi <a href="/wiki/Plit%C9%99l%C9%99rin_tektonikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Plitələrin tektonikası">plitələrin tektonikasını</a> dayandıraraq qabıq boyunca istilik axışına səbəb ola bilər. Bu da mantiyanın istiliyinin artmasına və beləliklə də nüvədən kənara çıxan istilik axışının azalmasına səbəb olur. Nəticədə bu proses <a href="/wiki/Maqnit_sah%C9%99si" title="Maqnit sahəsi">maqnit sahəsini</a> formalaşdırmaq üçün lazımlı olan dinamo təsirinin olmamasına səbəb olur. Bunun əvəzində nüvənin istiliyi qabığı yenidən isitmək üçün istifadə olunur.<a href="#cite_note-aaab-82">[82]</a> Başqa bir ehtimala görə Veneranın bərk nüvəsinin olmaması və ya nüvənin soyumamasıdır.<a href="#cite_note-83">[83]</a> Beləliklə nüvənin ərinti halda olan hissəsi bütünlüklə eyni istiliyə sahib olur. Digər ehtimala görə isə Veneranın nüvəsi bütünlükdə bərkimişdir və ərinti xarici nüvəsi yoxdur. Nüvənin vəziyyəti hal-hazırda səbəbi bilinməyən <a href="/wiki/K%C3%BCk%C3%BCrd" title="Kükürd">kükürd</a> konsentrasiyası ilə də bağlıdır.<a href="#cite_note-aaab-82">[82]</a> Veneranın zəif maqnitoserə sahib olması səbəbindən <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_k%C3%BCl%C9%99yi" title="Günəş küləyi">Günəş küləyi</a> planetin xarici atmosferinə birbaşa təsir edir. Burada ultrabənövşəyi radiasiya səbəbindən neytral molekullar ayrılaraq <a href="/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen">hidrogen</a> və <a href="/wiki/Oksigen" title="Oksigen">oksigen</a> <a href="/wiki/%C4%B0on" title="İon">ionlarının</a> yaranmasına səbəb olur. Günəş küləyinin təsiri nəticəsində bəzi ionlar Veneranın cazibə sahəsini tərk edəcək qədər enerji əldə etmiş olurlar. Günəş küləyinin səbəb olduğu bu eroziya Veneranın atmosferində <a href="/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen">hidrogen</a>, <a href="/wiki/Helium" title="Helium">helium</a> və <a href="/wiki/Oksigen" title="Oksigen">oksigen</a> ionları kimi aşağı kütləli ionların davamlı şəkildə itkisinə səbəb olur. <a href="/w/index.php?title=Karbon_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karbon dioksid (səhifə mövcud deyil)">Karbon dioksid</a> kimi nisbətən ağır kütləli molekullar isə bu prosesdən daha az təsirlənir. Bu eroziya səbəbindən ehtimal olunur ki, Veneranın formalaşmasının ilk milyard illik periodu ərzində planetin sahib olduğu su kütləsi yox olmuşdur.<a href="#cite_note-84">[84]</a> Bu eroziya nəticəsində eyni zamanda <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemindəki</a> digər planetlərin atmosferlərinə nisbətən Venerada daha ağır kütləli <a href="/wiki/Deyterium" title="Deyterium">deyterium</a> daha yüngül olan <a href="/wiki/Hidrogen" title="Hidrogen">hidrogenə</a> nisbətən 100 dəfə daha çoxdur.<a href="#cite_note-85">[85]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Orbit_və_fırlanması">Orbit və fırlanması</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=7" title="Orbit və fırlanması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Orbit və fırlanması">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venusorbitsolarsystem.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Venusorbitsolarsystem.gif/220px-Venusorbitsolarsystem.gif" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b7/Venusorbitsolarsystem.gif 1.5x" data-file-width="240" data-file-height="240" /></a><figcaption>Venera (sarı) və <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerin</a> (göy) orbitlərinin müqayisəli təsviri.</figcaption></figure> Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşdən</a> orta hesabla 0,72 <a href="/wiki/Astronomik_Vahid" class="mw-redirect" title="Astronomik Vahid">AV</a> (108 milyon km) məsafədə yerləşir və Günəş ətrafında hərəkətini 224,7 gündə tamamlayır. Bütün planetlərin orbitlərinin elliptik formada olmasına baxmayaraq Veneranın orbiti daha dairəvidir və orbital ekssentrsiteti 0,01-dən daha azdır.<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a> Venera ən yaxın nöqtəsində <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerə</a> 41 milyon kilometr məsafədə yaxınlaşır ki, bu göstərici ilə Yerə ən çox yaxınlaşan planetdir.<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a> Venera hər 584 gündə bir Yerə ən yaxın nöqtədən keçir.<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a> Yerin azalan orbital ekssentrsiteti nəticəsində hər iki planetin ən yaxın olduğu məsafə on minlərlə il keçdikcə daha da azalacaqdır.<a href="#cite_note-86">[86]</a> <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemindəki</a> bütün <a href="/wiki/Planet" title="Planet">planetlər</a> <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> ətrafında saat əqrəbinin əksi istiqamətdə dönür və <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerin</a> şimal qütbündən görünür. Əksər planetlər öz oxu ətrafında da saat əqrəbinin əksi istiqamətində dönür, ancaq Venera bunun əksinə olaraq öz oxu ətrafında 243 Yer gününə bərabər olan vaxtda saat əqrəbi istiqamətində hərəkət edir. Veneranın öz oxu ətrafında dönmə sürəti çox yavaş olduğu üçün forması kürəyə yaxındır.<a href="#cite_note-87">[87]</a> Veneranın <a href="/wiki/Ulduz_sutkas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Ulduz sutkası">ulduz sutkası</a> (243 gün) Venera ilindən (224,7 gün) daha uzun çəkir. Veneranın ekvatorunda dönmə sürəti 6,52 km/s olduğu halda, <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdə</a> bu göstərici 1,669 km/s-a bərabərdir.<a href="#cite_note-88">[88]</a> Bir Venera ili təqribən 1,92 Venera Günəş gününə bərabərdir.<a href="#cite_note-qgsad-89">[89]</a> Veneranın səthində duran müşahidəçi üçün <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> qərbdən yüksəlib şərqə doğru yönələrdi,<a href="#cite_note-qgsad-89">[89]</a> ancaq Veneranın mat buludları Günəşin səthdən görünməsinə əngəl olur.<a href="#cite_note-90">[90]</a> Veneranın <a href="/wiki/Peyk" class="mw-redirect mw-disambig" title="Peyk">təbii peyki</a> yoxdur.<a href="#cite_note-lkmj-91">[91]</a> Buna baxmayaraq bəzi <a href="/w/index.php?title=Troyan_(astronomiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Troyan (astronomiya) (səhifə mövcud deyil)">troyan</a> <a href="/wiki/Asteroid" title="Asteroid">asteroidlərə</a> sahibdir. Buna örnək olaraq <a href="/w/index.php?title=Kvazipeyk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvazipeyk (səhifə mövcud deyil)">kvazipeyk</a> olan 2002 VE68<a href="#cite_note-lkmj-91">[91]</a><a href="#cite_note-92">[92]</a> və iki müvəqqəti troyan olan 2001 CK32 və 2012 XE133 troyanlarını göstərmək olar.<a href="#cite_note-93">[93]</a> <a href="/wiki/XVII_%C9%99sr" title="XVII əsr">XVII əsrdə</a> <a href="/wiki/Covanni_Kassini" title="Covanni Kassini">Covanni Kassini</a> Veneranın peyki olduğunu bildirdi və onu <a href="/w/index.php?title=Nit(n%C9%99z%C9%99ri_peyk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nit(nəzəri peyk) (səhifə mövcud deyil)">Nit</a> olaraq adlandırdı. Bu peyk 200 il axtarılsa da tapılanların əksəriyyətinin sadəcə müşahidə olunan <a href="/wiki/Ulduz" title="Ulduz">ulduzlar</a> olduğu bildirildi. 2006-cı ildə Aleks Alemi və Devid Stivinson <a href="/wiki/Kaliforniya_Texnologiya_%C4%B0nstitutu" title="Kaliforniya Texnologiya İnstitutu">Kaliforniya Texnologiya İnstitutunda</a> <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sisteminin</a> erkən dövrlərinə aid modellərini öyrənərkən Veneranın milyardlarla il əvvəl böyük toqquşma nəticəsində meydana gəlmiş ən azı bir peykə sahib olmalı olduğunu göstərdi.<a href="#cite_note-94">[94]</a> Tədqiqatlara görə bu hadisədən təqribən 10 milyon il sonra başqa bir səbəb nəticəsində Venera təsrinə dönməyə başladı və peyk Venera ilə toqquşdu. Əgər daha sonralar da toqquşmalar nəticəsində peyklər meydana gəlmiş olsa belə, eyni səbəbdən onlar da yox olmuşdular.<a href="#cite_note-lkmj-91">[91]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Müşahidəsi">Müşahidəsi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=8" title="Müşahidəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Müşahidəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venus-pacific-levelled.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Venus-pacific-levelled.jpg/220px-Venus-pacific-levelled.jpg" decoding="async" width="220" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Venus-pacific-levelled.jpg/330px-Venus-pacific-levelled.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Venus-pacific-levelled.jpg/440px-Venus-pacific-levelled.jpg 2x" data-file-width="1161" data-file-height="725" /></a><figcaption>İşığı <a href="/wiki/Sakit_okean" title="Sakit okean">Sakit okeanın</a> üzərində əks olunan Venera</figcaption></figure> Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> istisna olmaqla adi gözlə baxıldıqda göydə görünən ən parlaq kosmik cisimdir. Ən böyük göründüyü halda −4,6 <a href="/wiki/G%C3%B6r%C3%BCnm%C9%99_b%C3%B6y%C3%BCkl%C3%BCy%C3%BC" class="mw-redirect" title="Görünmə böyüklüyü">görünmə böyüklüyünə</a> sahib olur.<a href="#cite_note-95">[95]</a><a href="#cite_note-96">[96]</a> Günəşin arxadan aydınlatdığı vaxtda Veneranın görünmə böyüklüyü −3-ə qədər azalır.<a href="#cite_note-97">[97]</a> Venera Günəş doğularkən və batan vaxt daha aydın görünsə də, aydın səmada günorta vaxtı da görülə biləcək qədər parlaqdır. <a href="/wiki/Daxili_planetl%C9%99r" title="Daxili planetlər">Daxili planet</a> olan Venera Günəşdən çox uzaqlaşmır və ən çoxu 47,8° <a href="/w/index.php?title=Bucaq_uzaql%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bucaq uzaqlığı (səhifə mövcud deyil)">bucaq uzaqlığına</a> sahibdir.<a href="#cite_note-yhjk-98">[98]</a> Venera Günəş ətrafında hərəkət edərkən 584 gündə bir <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerə</a> ən yaxın nöqtədən keçir.<a href="#cite_note-ABC-6">[6]</a> Bu mərhələdə Günəş batdıqdan sonra görülə bilən "axşam ulduzundan" Günəşin doğmasından əvvəl görünə bilən "sabah ulduzuna" çevrilir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fazaları">Fazaları</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=9" title="Fazaları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Fazaları">mənbəni redaktə et</a>]</div> Teleskopla müşahidə olunduğu zaman <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşin</a> ətrafında hərəkət edən Veneranın da <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdən</a> baxan müşahidəçi üçün <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Ay</a> kimi fazalara sahib olduğu görünəcəkdir. Venera Günəşin qarşı tərəfində olduğu vaxt bədirlənmiş formada görünür. Venera Günəşdən maksimum uzaqlaşma məsafəsində Yerdən baxan müşahidəçi üçün ən parlaq şəkildə müşahidə olunur və aypara formasında görünür. Venera Günəş və Yer arasından yaxın olduğu zaman keçərkən, teleskopla baxan müşahəçi üçün çox incə hilal şəklində görünür. Venera ən böyük şəkildə Yerlə Günəş arasından keçərkən yeni fazada olduğu vaxt görünür. Teleskopla müşahidə olunan zaman planetin atmosferi kənarlarda Günəş işığının qırılması nəticəsində müşahidə edilə bilər.<a href="#cite_note-yhjk-98">[98]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tranziti">Tranziti</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=10" title="Tranziti bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tranziti">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg/200px-Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg" decoding="async" width="200" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg/300px-Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg/400px-Venustransit_2004-06-08_07-49.jpg 2x" data-file-width="1375" data-file-height="1406" /></a><figcaption>Veneranın tranziti. 2004-cü il</figcaption></figure>Veneranın orbiti <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerə</a> nəzərən bir az meyillidir. Bu səbəbdən də Venera Yerlə <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> arasından keçərkən həmişə Yerdən baxan müşahidəçi üçün Günəşin üzərindən keçirmiş kimi görünmür. Veneranın tranziti orbitinin Günəşin önündən keçərkən Yerlə eyni xətt üzərində olması zamanı müşahidə olunur. Veneranın tranziti 243 illik dövrə ərzində bir-birindən 8 il fərqlənən 105,5 və ya 121,5 il aralıqlarla müşahidə olunur. Bu cür dövrənin baş verməsini ilk dəfə 1639-cu ildə ingilis astronomu <a href="/w/index.php?title=Ceremi_Horroks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ceremi Horroks (səhifə mövcud deyil)">Ceremi Horroks</a> müşahidə etmişdir.<a href="#cite_note-99">[99]</a> Sonuncu tranzit cütlüyü 8 iyun 2004-cü ildə və <a href="/wiki/5_iyun" title="5 iyun">5</a>-6 iyun 2012-ci ildə baş vermiş, xüsusi təchizatlarla müşahidə oluna bilmişdi.<a href="#cite_note-100">[100]</a> Daha əvvəl baş vermiş tranzit cütlüyü 1874 və 1882-ci illərin dekabrında baş vermişdi. Növbəti tranzit cütlüyü isə 2117 və 2126-cı illərin dekabrında baş verəcəkdir.<a href="#cite_note-101">[101]</a> Veneranın tranzitinin məlum olan ilk video təsviri 1874-cü ildə çəkilmiş <a href="/w/index.php?title=Veneran%C4%B1n_ke%C3%A7i%C5%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Veneranın keçişi (səhifə mövcud deyil)">Veneranın keçişi</a> qısa filmidir. Astronomiya tarixi baxımından Veneranın tranziti mühüm əhəmiyyətə sahibdir. Belə ki, tranzitləri müşahidə edərək <a href="/wiki/Astronomik_Vahid" class="mw-redirect" title="Astronomik Vahid">Astronomik Vahidin</a> ölçülərini müəyyənləşdirmək mümkün oldu və 1639-cu ildə Ceremi Horroks <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sisteminin</a> hesablamış olduğu ölçülərini elan etdi.<a href="#cite_note-102">[102]</a> <a href="/wiki/Ceyms_Kuk" title="Ceyms Kuk">Ceyms Kuk</a> <a href="/wiki/Avstraliya" title="Avstraliya">Avstraliyanın</a> şərq sahillərini öyrənən ekspedisiya zamanı 1768-ci ildə əvvəlcə <a href="/wiki/Taiti" title="Taiti">Taitiyə</a> gələrək Veneranın tranzitini müşahidə etmişdi.<a href="#cite_note-103">[103]</a><a href="#cite_note-104">[104]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Öyrənilməsi">Öyrənilməsi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=11" title="Öyrənilməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Öyrənilməsi">mənbəni redaktə et</a>]</div><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qədim_dövrlər">Qədim dövrlər</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=12" title="Qədim dövrlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim dövrlər">mənbəni redaktə et</a>]</div><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Venus_Drawing.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Venus_Drawing.jpg/220px-Venus_Drawing.jpg" decoding="async" width="220" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Venus_Drawing.jpg/330px-Venus_Drawing.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Venus_Drawing.jpg/440px-Venus_Drawing.jpg 2x" data-file-width="734" data-file-height="899" /></a><figcaption>Veneranın tranziti zamanı çəkilmiş qara damcı effektinin təsviri. 1769-cu il</figcaption></figure>Venera qədim mədəniyyətlərdə "dan ulduzu" və "axşam ulduzu" kimi iki ayrı adla tanınırdı. Bu da onun iki ayrı göy cisimi olduğunu düşündükləri mənasına gəlir. E.ə. XVII əsrin ortalarına aid olduğu düşünülən qədim <a href="/wiki/Babil" title="Babil">Babil</a> astronomları tərəfindən tərtib olunmuş Ammisaduqa Venera gil lövhəciyində planet iki ayrı adla yox, Göyün parlaq kraliçası adı ilə adlandırılırdı. Bu da babillilər tərəfindən Veneranın sabah və axşam görünən iki ayrı göy cisimi olmadığının bilindiyi mənasına gəlir.<a href="#cite_note-105">[105]</a><a href="#cite_note-106">[106]</a> <a href="/wiki/Q%C9%99dim_Yunan%C4%B1stan" title="Qədim Yunanıstan">Qədim yunanlarda</a> Venera iki ayrı göy cisimi olaraq bilinirdi və Fosfor (dan ulduzu) ilə Hesper (axşam ulduzu) kimi iki ayrı adla tanınırdı. <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Pliniy" class="mw-redirect" title="Böyük Pliniy">Böyük Pliniy</a> <a href="/wiki/E.%C9%99._VI_%C9%99sr" title="E.ə. VI əsr">e.ə. VI əsrdə</a> <a href="/wiki/Pifaqor" title="Pifaqor">Pifaqorun</a> Veneranın tək obyekt olduğunu bildiyini qeyd edirdi.<a href="#cite_note-107">[107]</a><a href="#cite_note-108">[108]</a> Qədim çinlilər də Veneranı iki ayrı cisim olaraq bilirdi. Dan ulduzu olaraq göründüyü vaxt Böyük ağ (<a href="/wiki/%C3%87in_dili" title="Çin dili">çin.</a> Tai-bai 太白) və Parlaqlığı başladan, axşam ulduzu olaraq isə Mükəmməl qərb biri (<a href="/wiki/%C3%87in_dili" title="Çin dili">çin.</a> Chang-geng 長庚) kimi adlandırırdılar. <a href="/wiki/Q%C9%99dim_Roma" title="Qədim Roma">Qədim Romada</a> Venera dan ulduzu olaraq Lusifer (hərfi mənası işıq gətirən), axşam ulduzu olaraq isə Vesper adlandırırdılar. <a href="/wiki/II_%C9%99sr" title="II əsr">II əsrdə</a> <a href="/wiki/Ptolomey" class="mw-redirect" title="Ptolomey">Ptolomey</a> yazmış olduğu Almagest əsərində <a href="/wiki/Merkuri_(planet)" title="Merkuri (planet)">Merkuri</a> və Veneranın <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerlə</a> <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> arasında olduğunu qeyd etmişdi. <a href="/wiki/XI_%C9%99sr" title="XI əsr">XI əsrdə</a> <a href="/wiki/%C4%B0bn_Sina" title="İbn Sina">İbn Sina</a> Veneranın tranzitini müşahidə edərək Ptolomeyin nəzəriyyəsini təsdiqlədi.<a href="#cite_note-109">[109]</a><a href="#cite_note-110">[110]</a> <a href="/wiki/XII_%C9%99sr" title="XII əsr">XII əsrdə</a> <a href="/w/index.php?title=%C4%B0bn_B%C9%99cc%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="İbn Bəccə (səhifə mövcud deyil)">İbn Bəccə</a> Günəşin üzərindən iki qara ləkə kimi planetin keçdiyini müşahidə etdi, daha sonralar <a href="/wiki/Q%C3%BCtb%C9%99ddin_%C5%9Eirazi" title="Qütbəddin Şirazi">Qütbəddin Şirazi</a> tərəfindən bu hadisə Merkuri və Veneranın tranziti olaraq qeydə alındı.<a href="#cite_note-111">[111]</a> <a href="/wiki/XVII_%C9%99sr" title="XVII əsr">XVII əsrdə</a> <a href="/wiki/Qalileo_Qaliley" title="Qalileo Qaliley">Qalileo Qaliley</a> teleskopla Veneranı müşahidə edərkən onun da <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Ay</a> kimi fazalara sahib olduğunu müəyyən etdi. Göydə Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşdən</a> ən uzaqda olduğu vaxt yarısının göründüyü fazada, Günəşə ən yaxın olduğu vaxtda isə bədirlənmiş fazada görülür. Bu müşahidə Venera Günəşin ətrafında orbitdə olduğu vaxt mümkün ola bilərdi ki, bunun da <a href="/wiki/Ptolomey" class="mw-redirect" title="Ptolomey">Ptolomeyin</a> <a href="/wiki/Geosentrik_sistem" title="Geosentrik sistem">geosentrik sistemi</a> ilə ziddiyyət təşkil edən ilk müşahidələrdən olması ehtimalı var.<a href="#cite_note-112">[112]</a><a href="#cite_note-113">[113]</a> Veneranın 1639-cu ildəki tranziti <a href="/w/index.php?title=Ceremi_Horroks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ceremi Horroks (səhifə mövcud deyil)">Ceremi Horroks</a> tərəfindən təxmin olunmuşdu. 4 dekabr 1639-cu ildə Ceremi Horroks və dostu <a href="/w/index.php?title=Uilyam_Krebtri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uilyam Krebtri (səhifə mövcud deyil)">Uilyam Krebtri</a> tranziti evlərindən müşahidə etmişdilər.<a href="#cite_note-114">[114]</a> 1761-ci ildə <a href="/wiki/Mixail_Lomonosov" title="Mixail Lomonosov">Mixail Lomonosov</a> tərəfindən Veneranın atmosferi olduğu kəşf edilmişdi.<a href="#cite_note-115">[115]</a><a href="#cite_note-116">[116]</a> 1790-cı ildə Veneranın atmosferi <a href="/w/index.php?title=%C4%B0ohann_%C5%9Eroter&action=edit&redlink=1" class="new" title="İohann Şroter (səhifə mövcud deyil)">İohann Şroter</a> tərəfindən də müşahidə olundu. O, planetin kənarlarında <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> şüalarının qırılmasını müşahidə edərək, bunun sıx atmosferdə Günəş şüalarının yayılması nəticəsində ola biləcəyini bildirdi. Daha sonra <a href="/w/index.php?title=%C3%87ester_Laymen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çester Laymen (səhifə mövcud deyil)">Çester Laymen</a> planetin fazada olduğu zaman qaranlıq üzünü müşahidə edən zaman planetin atmosferə sahib olması ilə bağlı daha güclü dəlillər əldə etdi.<a href="#cite_note-117">[117]</a> Atmosfer planetin öz oxu ətrafında dönmə müddətini müəyyən etmə tədqiqatlarını mürəkkəbləşdirdi. <a href="/wiki/Covanni_Kassini" title="Covanni Kassini">Covanni Kassini</a> və İohann Şroter kimi tədqiqatçılar planetin atmosferindəki izləri müşahidə edərək bu müddətin səhvən təqribən 24 saat olduğu qənaətinə gəlmişdilər.<a href="#cite_note-118">[118]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Yerdən_öyrənilməsi">Yerdən öyrənilməsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=13" title="Yerdən öyrənilməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Yerdən öyrənilməsi">mənbəni redaktə et</a>]</div><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm/220px--1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="161" data-durationhint="6" data-mwtitle="1874_Pierre_Jules_César_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Fayl:1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c9/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="492" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c9/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="492" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="492" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c9/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="196" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c9/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm/1874_Pierre_Jules_C%C3%A9sar_Janssen_-_Passage_de_Venus.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="328" data-height="240" /></video><figcaption>1874-cü ilə aid <a href="/w/index.php?title=Veneran%C4%B1n_ke%C3%A7i%C5%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Veneranın keçişi (səhifə mövcud deyil)">Veneranın keçişi</a> adlı video təsvir</figcaption></figure>Venera haqqında <a href="/wiki/XX_%C9%99sr" title="XX əsr">XX əsrə</a> qədər kəşf edilmiş məlumatlar çox azdı. Planetin demək olar ki, xüsusiyyətə sahib olmayan görünüşü səthi haqqında məlumat əldə etməyə imkan vermədi. Bu kimi məlumatların əldə olunması <a href="/wiki/Spektroskopiya" title="Spektroskopiya">spektroskopiya</a>, <a href="/wiki/Radar" title="Radar">radar</a> və <a href="/wiki/Ultrab%C9%99n%C3%B6v%C5%9F%C9%99yi_%C5%9F%C3%BCalanma" title="Ultrabənövşəyi şüalanma">ultrabənövşəyi şüalarla</a> müşahidələrdən sonra mümkün oldu. 1920-ci illərdə ilk dəfə <a href="/w/index.php?title=Frenk_Ross&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frenk Ross (səhifə mövcud deyil)">Frenk Ross</a> Veneranın ultrabənövşəyi şəklini çəkdi və bu da <a href="/wiki/%C4%B0nfraq%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1_%C5%9F%C3%BCalanma" title="İnfraqırmızı şüalanma">infraqırmızı</a> təsvirlərdə görünməsi mümkün olmayan bəzi xüsusiyyətlərin aşkara çıxmasına imkan verdi.<a href="#cite_note-119">[119]</a> 1900-cü illərdəki ilk spektroskop müşahidələri Veneranın öz oxu ətrafında fırlanması ilə bağlı ilk məlumatları verdi. <a href="/w/index.php?title=Vesto_Sliper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vesto Sliper (səhifə mövcud deyil)">Vesto Sliper</a> Veneradan gələn işığın <a href="/wiki/Dopler_effekti" title="Dopler effekti">Dopler dəyişməsini</a> ölçməyə çalışdı, ancaq dönüşün müəyyən edilməyini müşahidə etdi. O, bunun səbəbinin planetin öz oxu ətrafında dönmə müddətinin əvvəl düşünüldüyündən çox daha az olması ilə bağlı olduğunu düşündü.<a href="#cite_note-120">[120]</a> 1950-ci illərdən sonrakı tədqiqatlar Veneranın digər planetlərin əksinə olaraq öz oxu ətrafında döndüyünü aşkara çıxardı.<a href="#cite_note-121">[121]</a> 1970-ci illərdə radar müşahidələri ilk dəfə Veneranın səthinin xüsusiyyətlərini aşkara çıxarmağa imkan verdi. <a href="/w/index.php?title=Aresibo_radio_teleskopu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aresibo radio teleskopu (səhifə mövcud deyil)">Aresibo radio teleskopundan</a> istifadə olunaraq göndərilən dalğalar nəticəsində Veneranın səthində <a href="/w/index.php?title=Alfa_Regio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfa Regio (səhifə mövcud deyil)">Alfa Regio</a> və <a href="/w/index.php?title=Beta_Regio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beta Regio (səhifə mövcud deyil)">Beta Regio</a> bölgələri aşkarlandı. Bu müşahidələr nəticəsində eyni zamanda Veneranın ən yüksək zirvəsi olan <a href="/w/index.php?title=Maksvell_Montes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maksvell Montes (səhifə mövcud deyil)">Maksvell Montes</a> də kəşf olunmuşdu.<a href="#cite_note-122">[122]</a> Kəşf olunan bu üç yer Venerada qadın adları ilə adlandırılmayan landşaft formalarıdır.<a href="#cite_note-dvbv-30">[30]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kosmik_tədqiqatlar">Kosmik tədqiqatlar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=14" title="Kosmik tədqiqatlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Kosmik tədqiqatlar">mənbəni redaktə et</a>]</div><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Mariner_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Mariner_2.jpg/220px-Mariner_2.jpg" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Mariner_2.jpg/330px-Mariner_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Mariner_2.jpg/440px-Mariner_2.jpg 2x" data-file-width="3029" data-file-height="2432" /></a><figcaption>Mariner 2 kosmik gəmisinin təmsili təsviri</figcaption></figure>Veneranın kosmik tədqiqatları 1961-ci ildə <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a>-nin <a href="/w/index.php?title=Venera_proqram%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera proqramı (səhifə mövcud deyil)">Venera proqramı</a> ilə başladı.<a href="#cite_note-123">[123]</a> <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a>-nin Veneraya ilk uğurlu kosmik səfəri <a href="/w/index.php?title=Mariner_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mariner 2 (səhifə mövcud deyil)">Mariner 2</a> kosmik gəmisi vasitəsilə həyata keçirildi. 14 dekabr 1962-ci ildə Mariner 2 kosmik gəmisi Veneraya ən yaxın keçidini 34833 km məsafədən keçərək həyata keçirdi və planetin atmosferi ilə bağlı məlumatlar topladı.<a href="#cite_note-124">[124]</a><a href="#cite_note-125">[125]</a> 18 oktyabr 1967-ci ildə <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a>-nin <a href="/w/index.php?title=Venera_4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 4 (səhifə mövcud deyil)">Venera 4</a> kosmik gəmisi planetin atmosferinə uğurlu şəkildə daxil oldu və tədqiqatlar apardı. Venera 4 kosmik gəmisinin apardığı ölçmələr nəticəsində planetin səthinin Mariner 2 kosmik gəmisinin hesabladığından daha isti olduğu, Veneranın atmosferinin 95%-in <a href="/w/index.php?title=Karbon_dioksid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karbon dioksid (səhifə mövcud deyil)">karbon dioksiddən</a> ibarət olması və atmosferin kosmik gəmini dizayn edən alimlərin düşündüyündən daha sıx olduğu müəyyən oldu.<a href="#cite_note-126">[126]</a> Venera 4 və <a href="/w/index.php?title=Mariner_5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mariner 5 (səhifə mövcud deyil)">Mariner 5</a> kosmik gəmilərinin əldə etdiyi məlumatlar <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a> və <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> alimlərinin birgə təşkil etdiyi elmi konfransda təhlil olundu.<a href="#cite_note-127">[127]</a><a href="#cite_note-128">[128]</a> 1975-ci ildə <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a>-nin <a href="/w/index.php?title=Venera_9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 9 (səhifə mövcud deyil)">Venera 9</a> və <a href="/w/index.php?title=Venera_10&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 10 (səhifə mövcud deyil)">Venera 10</a> kosmik gəmiləri planetin səthinin ilk ağ-qara təsvirlərini Yerə çatdırdı. 1982-ci ildə ilk rəngli təsvirlər <a href="/w/index.php?title=Venera_13&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 13 (səhifə mövcud deyil)">Venera 13</a> və <a href="/w/index.php?title=Venera_14&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 14 (səhifə mövcud deyil)">Venera 14</a> kosmik gəmiləri tərəfindən göndərildi. <a href="/wiki/NASA" title="NASA">NASA</a> 1978-ci ildə <a href="/wiki/Pioner_proqram%C4%B1" title="Pioner proqramı">Pioner proqramına</a> daxil olan iki ayrı missiya ilə planet haqqında əlavə məlumatlar əldə etdi.<a href="#cite_note-129">[129]</a> <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a>-nin <a href="/w/index.php?title=Venera_15&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 15 (səhifə mövcud deyil)">Venera 15</a> və <a href="/w/index.php?title=Venera_16&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera 16 (səhifə mövcud deyil)">Venera 16</a> kosmik gəmiləri 1983-cü ilin oktyabr ayında planetə yaxınlaşaraq uğurlu şəkildə Veneranın 25%-lik ərazisinin (şimal qütbündən 30° şimal enliyinə qədər) xəritəsini tərtib etməyə başladı.<a href="#cite_note-130">[130]</a> Veneranın öyrənilməsində <a href="/w/index.php?title=Vega_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vega 1 (səhifə mövcud deyil)">Vega 1</a> (1985), <a href="/w/index.php?title=Vega_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vega 2 (səhifə mövcud deyil)">Vega 2</a> (1985), <a href="/wiki/Qalileo_(kosmik_g%C9%99mi)" title="Qalileo (kosmik gəmi)">Qalileo</a> (1990), <a href="/w/index.php?title=Magellan_(kosmik_g%C9%99mi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magellan (kosmik gəmi) (səhifə mövcud deyil)">Magellan</a> (1994), <a href="/w/index.php?title=Cassini-H%C3%BCygens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cassini-Hüygens (səhifə mövcud deyil)">Cassini-Hüygens</a> (1998) və <a href="/w/index.php?title=MESSENGER&action=edit&redlink=1" class="new" title="MESSENGER (səhifə mövcud deyil)">MESSENGER</a> (2006) kosmik gəmilərindən əldə olunan məlumatlardan da istifadə olunmuşdur. 2006-cı ilin aprel ayında <a href="/wiki/Avropa_Kosmik_Agentliyi" title="Avropa Kosmik Agentliyi">Avropa Kosmik Agentliyi</a> tərəfindən göndərilən <a href="/w/index.php?title=Venera_Ekspress&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venera Ekspress (səhifə mövcud deyil)">Venera Ekspress</a> kosmik gəmisi planetin orbitinə uğurla yerləşmişdir. Venera Ekspress kosmik gəmisi yeddi elmi tədqiqat cihazı ilə təchiz olunmuşdu və planetin atmosferi ilə bağlı uzun müddət ətraflı məlumat toplamışdı. Avropa Kosmik Agentliyi tərəfindən bu missiya 2014-cü ilin dekabr ayında tamamlandı. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mədəniyyətdə_yeri">Mədəniyyətdə yeri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=15" title="Mədəniyyətdə yeri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Mədəniyyətdə yeri">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6248307">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Həmçinin bax: <a href="/wiki/Venera_(mifologiya)" title="Venera (mifologiya)">Venera (mifologiya)</a> və <a href="/wiki/Veneran%C4%B1n_do%C4%9Fulmas%C4%B1" class="mw-disambig" title="Veneranın doğulması">Veneranın doğulması</a></div>Venera gecə səmasının başlıca göy cisimlərindən biridir. Bu səbəbdən də tarix boyunca fərqli mədəniyyətlərin <a href="/wiki/Mifologiya" title="Mifologiya">mifoloji</a>, <a href="/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya">astronomiya</a> və <a href="/w/index.php?title=Fantastik_qur%C4%9Fu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fantastik qurğu (səhifə mövcud deyil)">qurğularında</a> mühüm yer tutmuşdur. Qədim dövrün şairlərindən olan <a href="/wiki/Homer" title="Homer">Homer</a>, <a href="/w/index.php?title=Safo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Safo (səhifə mövcud deyil)">Safo</a>, <a href="/wiki/Publi_Ovidi_Nazon" class="mw-redirect" title="Publi Ovidi Nazon">Ovidi</a> və <a href="/wiki/Vergili" title="Vergili">Vergili</a> Veneradan və işığından bəhs etmişdilər.<a href="#cite_note-131">[131]</a> Romantik şairlər olan <a href="/wiki/Uilyam_Bleyk" class="mw-redirect" title="Uilyam Bleyk">Uilyam Bleyk</a>, <a href="/wiki/Alfred_Tennison" title="Alfred Tennison">Alfred Tennison</a>, <a href="/w/index.php?title=Robert_Frost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Frost (səhifə mövcud deyil)">Robert Frost</a> və <a href="/w/index.php?title=Vilyam_Vordsvrot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vilyam Vordsvrot (səhifə mövcud deyil)">Vilyam Vordsvrot</a> da əsərlərində planetdən bəhs etmişdilər.<a href="#cite_note-132">[132]</a> Teleskopun kəşfindən sonra Veneranın bir fiziki dünya olmasının üzə çıxması onun gediləcək bir yer olması düşüncəsinin formalaşmasına səbəb oldu. İlkin müşahidələr nəticəsində Veneranın təkcə <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> böyüklüyündə olmaması, həm də atmosferə sahib olması ona marağı artırdı və keçilməz bulud örtüyü planetin şəraiti ilə bağlı <a href="/w/index.php?title=Fantastik_qur%C4%9Fu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fantastik qurğu (səhifə mövcud deyil)">fantastik qurğu</a> yazıçılarına geniş imkanlar yaratdı. Yerə nisbətən <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşə</a> daha yaxın olduğu üçün insanların yaşaya biləcəyi daha isti bir yer kimi təsvir edilmişdi.<a href="#cite_note-133">[133]</a> Veneranın bəzi xüsusiyyətlərinin aşkara çıxarıldığı, ancaq hələ də səthi ilə bağlı ətraflı məlumatların olmadığı 1930–1950-ci illərdə bu düşüncələr zirvə həddinə çatdı. İlk Venera missiyalarından əldə edilən məlumatlar səthin düşünüləndən tamamilə fərqli olduğunu göstərdi və bu kimi düşüncələrə son qoyuldu.<a href="#cite_note-134">[134]</a> Venera ilə bağlı elmi məlumatlar artdıqca, bu dəfə də fantastik qurğu roman yazıçıları Veneranın terraformasiya edilməsi ilə bağlı əsərlər yazmağa başladılar.<a href="#cite_note-135">[135]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Simvolu">Simvolu</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=16" title="Simvolu bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Simvolu">mənbəni redaktə et</a>]</div><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fayl:Venus_symbol_(fixed_width).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Venus_symbol_%28fixed_width%29.svg/80px-Venus_symbol_%28fixed_width%29.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Venus_symbol_%28fixed_width%29.svg/120px-Venus_symbol_%28fixed_width%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Venus_symbol_%28fixed_width%29.svg/160px-Venus_symbol_%28fixed_width%29.svg.png 2x" data-file-width="16" data-file-height="16" /></a><figcaption></figcaption></figure>Veneranın astronomik simvolu <a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">biologiyada</a> <a href="/wiki/Qad%C4%B1n" title="Qadın">qadın</a> cinsini göstərmək üçün istifadə olunan simvolla eynidir.<a href="#cite_note-hjyfv-136">[136]</a> Bu simvol çevrə və aşağı hissəsinə bitişmiş müsbət işarəsindən ibarətdir. Veneranın simvolu həm də qadınlığı təmsil edirdi. Eyni zamanda qərb <a href="/wiki/%C6%8Flkimya" title="Əlkimya">əlkimyasında</a> <a href="/wiki/Mis" title="Mis">misin</a> simvolu idi.<a href="#cite_note-hjyfv-136">[136]</a> Cilalanmış mis qədim dövrlərdə ayna kimi istifadə olunurdu və Veneranın simvolu bəzən ilahənin aynası kimi başa düşülmüşdü.<a href="#cite_note-hjyfv-136">[136]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həyat_axtarışları">Həyat axtarışları</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=17" title="Həyat axtarışları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həyat axtarışları">mənbəni redaktə et</a>]</div>Venerada həyatın mövcudluğuna dair inanclar 1960-cı illərdə kosmik gəmilərin səthini müşahidə etməsi nəticəsində şəraitinin olduqda sərt olmasının məlum olmasından sonra önəmli şəkildə zəiflədi. Venera <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəşə</a> daha yaxın yerləşməsi, səthindəki istiliyin 462 <a href="/wiki/Selsi_%C5%9Fkalas%C4%B1" title="Selsi şkalası">°C</a>-yə çatması, atmosfer təzyiqinin <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdən</a> 92 dəfə çox olması və <a href="/wiki/%C4%B0stixana_effekti" title="İstixana effekti">istixana effektinin</a> olması kimi səbəblərdən Yerdəki kimi su əsaslı həyatı dəstəkləməyəcək şəkildədir. Bəzi alimlər ekstramorfil <a href="/w/index.php?title=Mikraorqanizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikraorqanizm (səhifə mövcud deyil)">mikraorqanizmlərin</a> Veneranın daha aşağı istiliyə sahib olan üst atmosfer təbəqələrindəki <a href="/wiki/Tur%C5%9Fu" title="Turşu">turşuluq</a> səviyyəsi yüksək olan mühitdə yaşaya biləcəyini düşünürlər.<a href="#cite_note-137">[137]</a><a href="#cite_note-138">[138]</a><a href="#cite_note-139">[139]</a> Venera səthindən 50 km daha yüksəkdə yerləşən hissələrindəki istilik və təzyiq Yerdəki şəraitə yaxındır. Bu da özlüyündə Veneranın atmosferinin bu hissələrində uçan hava şarlarının buraxılması ideyalarını gətirdi.<a href="#cite_note-mhfc-140">[140]</a> Buna baxmayaraq mühitin yüksək turşuluq səviyyəsi bu tipli qurğuların hazırlanmasına çətinlik yaradır.<a href="#cite_note-mhfc-140">[140]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar">İstinadlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=18" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar">mənbəni redaktə et</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6982878"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-BCD-1"><a href="#cite_ref-BCD_1-0">↑</a> Simon, J.L.; Bretagnon, P.; Chapront, J.; Chapront-Touzé, M.; Francou, G.; Laskar, J. (February 1994). "Numerical expressions for precession formulae and mean elements for the Moon and planets". Astronomy and Astrophysics. 282 (2): 663–683. Bibcode:1994A&A...282..663S. </li> <li id="cite_note-_0be2bcd7d870e2b7-2">↑ <a href="#cite_ref-_0be2bcd7d870e2b7_2-0">1</a> <a href="#cite_ref-_0be2bcd7d870e2b7_2-1">2</a> <a href="#cite_ref-_0be2bcd7d870e2b7_2-2">3</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html">https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html</a>. </li> <li id="cite_note-_fff17b799353c9d6-3">↑ <a href="#cite_ref-_fff17b799353c9d6_3-0">1</a> <a href="#cite_ref-_fff17b799353c9d6_3-1">2</a> <a href="#cite_ref-_fff17b799353c9d6_3-2">3</a> <a href="#cite_ref-_fff17b799353c9d6_3-3">4</a> Standish E. M. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rschr.de/PRPDF/aprx_pos_planets.pdf">Keplerian elements for approximate positions of the major planets</a> (ing.). 2015. 3 p. </li> <li id="cite_note-CCC-4"><a href="#cite_ref-CCC_4-0">↑</a> Seidelmann, P. Kenneth; Archinal, Brent A.; A'Hearn, Michael F.; et al. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dtic.mil/docs/citations/ADA471037">"Report of the IAU/IAG Working Group on cartographic coordinates and rotational elements: 2006"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170608174510/http://www.dtic.mil/docs/citations/ADA471037">Arxivləşdirilib</a> 2017-06-08 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy. 98 (3): 155–180. Bibcode:2007CeMDA..98..155S. doi:10.1007/s10569-007-9072-y. </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> Konopliv, A. S.; Banerdt, W. B.; Sjogren, W. L. (May 1999). "Venus Gravity: 180th Degree and Order Model". Icarus. 139 (1): 3–18. Bibcode:1999Icar..139....3K. doi:10.1006/icar.1999.6086. </li> <li id="cite_note-ABC-6">↑ <a href="#cite_ref-ABC_6-0">1</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-1">2</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-2">3</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-3">4</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-4">5</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-5">6</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-6">7</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-7">8</a> <a href="#cite_ref-ABC_6-8">9</a> Williams, David R. (15 April 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html">"Venus Fact Sheet"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180511140851/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html">Arxivləşdirilib</a> 2018-05-11 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. NASA </li> <li id="cite_note-_f60ece03b5a840ee-7"><a href="#cite_ref-_f60ece03b5a840ee_7-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html">NASA FACTS</a> (ing.). <a href="/wiki/NASA" title="NASA">NASA</a>. </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.azleks.az/online-dictionary/z%C3%B6hr%C9%99?s=my">https://www.azleks.az/online-dictionary/z%C3%B6hr%C9%99?s=my</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211025110556/https://www.azleks.az/online-dictionary/z%C3%B6hr%C9%99?s=my">Arxivləşdirilib</a> 2021-10-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> zöhrə. Günəş sisteminə daxil olan yeddi ulduzdan biri və bütün görünən ulduzların ən parlağı; Karvanqıran, Venera </li> <li id="cite_note-A-9">↑ <a href="#cite_ref-A_9-0">1</a> <a href="#cite_ref-A_9-1">2</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060929003116/http://sse.jpl.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Venus&Display=Facts&System=Metric">"Venus: Facts & Figures"</a>. NASA. </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> Lawrence, Pete (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120611003523/http://www.digitalsky.org.uk/venus/shadow-of-venus.html">"In Search of the Venusian Shadow"</a>. Digitalsky.org.uk. </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> Walker, John. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fourmilab.ch/images/venus_daytime/">"Viewing Venus in Broad Daylight"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170329024632/https://www.fourmilab.ch/images/venus_daytime/">Arxivləşdirilib</a> 2017-03-29 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Fourmilab Switzerland. </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> Hashimoto, G. L.; Roos-Serote, M.; Sugita, S.; Gilmore, M. S.; Kamp, L. W.; Carlson, R. W.; Baines, K. H. (2008). "Felsic highland crust on Venus suggested by Galileo Near-Infrared Mapping Spectrometer data". Journal of Geophysical Research: Planets. 113: E00B24. Bibcode:2008JGRE..11300B24H. doi:10.1029/2008JE003134. </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> David Shiga (10 October 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newscientist.com/article/dn12769-did-venuss-ancient-oceans-incubate-life.html">"Did Venus's ancient oceans incubate life?"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150523232735/http://www.newscientist.com/article/dn12769-did-venuss-ancient-oceans-incubate-life.html">Arxivləşdirilib</a> 2015-05-23 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. New Scientist. </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> Jakosky, Bruce M. (1999). "Atmospheres of the Terrestrial Planets". In Beatty, J. Kelly; Petersen, Carolyn Collins; Chaikin, Andrew. The New Solar System (4th ed.). Boston: Sky Publishing. pp. 175–200. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780933346864" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-933346-86-4</a>. OCLC 39464951. </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/Caught_in_the_wind_from_the_Sun">"Caught in the wind from the Sun"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200728161404/http://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Venus_Express/Caught_in_the_wind_from_the_Sun">Arxivləşdirilib</a> 2020-07-28 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. European Space Agency. </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> Evans, James (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.az/books?id=nS51_7qbEWsC&pg=PA17&redir_esc=y&hl=en#v=onepage&q&f=false">The History and Practice of Ancient Astronomy</a>. Oxford University Press. pp. 296–7. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780195095395" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-509539-5</a>. </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> Lopes, Rosaly M. C.; Gregg, Tracy K. P. (2004). Volcanic worlds: exploring the Solar System's volcanoes. Springer Publishing. p. 61. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9783540004318" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-540-00431-8</a>. </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.daviddarling.info/encyclopedia/V/Venusatmos.html">"Atmosphere of Venus"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190402130541/http://www.daviddarling.info/encyclopedia/V/Venusatmos.html">Arxivləşdirilib</a> 2019-04-02 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflght </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> Mueller, Nils (2014). "Venus Surface and Interior". In Tilman, Spohn; Breuer, Doris; Johnson, T. V. Encyclopedia of the Solar System (3rd ed.). Oxford: Elsevier Science & Technology. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780124158450" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-12-415845-0</a>. </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> Esposito, Larry W. (9 March 1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://science.sciencemag.org/content/223/4640/1072">"Sulfur Dioxide: Episodic Injection Shows Evidence for Active Venus Volcanism"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210824173118/https://science.sciencemag.org/content/223/4640/1072">Arxivləşdirilib</a> 2021-08-24 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Science. 223 (4640): 1072–1074. Bibcode:1984Sci…223.1072E. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17830154?dopt=Abstract">PMID 17830154</a>. doi:10.1126/science.223.4640.1072. </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> Bullock, Mark A.; Grinspoon, David H. (March 2001). "The Recent Evolution of Climate on Venus". Icarus. 150 (1): 19–37. Bibcode:2001Icar..150…19B. doi:10.1006/icar.2000.6570. </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> Basilevsky, Alexander T.; Head, James W., III (1995). "Global stratigraphy of Venus: Analysis of a random sample of thirty-six test areas". Earth, Moon, and Planets. 66 (3): 285–336. Bibcode:1995EM&P…66..285B. doi:10.1007/BF00579467. </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> Basilevsky, Alexander T.; Head, James W., III (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.az/books?id=SL-BszT15s0C&pg=PA74&redir_esc=y">"Global stratigraphy of Venus: Analysis of a random sample of thirty-six test areas"</a>. Earth, Moon, and Planets. 66 (3): 285–336. Bibcode:1995EM&P…66..285B. doi:10.1007/BF00579467. </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> Kaufmann, W. J. (1994). Universe. New York: W. H. Freeman. p. 204. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780716723790" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7167-2379-0</a>. </li> <li id="cite_note-UUU-25">↑ <a href="#cite_ref-UUU_25-0">1</a> <a href="#cite_ref-UUU_25-1">2</a> <a href="#cite_ref-UUU_25-2">3</a> <a href="#cite_ref-UUU_25-3">4</a> Nimmo, F.; McKenzie, D. (1998). "Volcanism and Tectonics on Venus". Annual Review of Earth and Planetary Sciences. 26 (1): 23–53. Bibcode:1998AREPS..26…23N. doi:10.1146/annurev.earth.26.1.23. </li> <li id="cite_note-TTT-26">↑ <a href="#cite_ref-TTT_26-0">1</a> <a href="#cite_ref-TTT_26-1">2</a> Strom, Robert G.; Schaber, Gerald G.; Dawson, Douglas D. (25 may 1994). "The global resurfacing of Venus". Journal of Geophysical Research. 99 (E5): 10899–10926. Bibcode:1994JGR….9910899S. doi:10.1029/94JE00388. </li> <li id="cite_note-QQQ-27">↑ <a href="#cite_ref-QQQ_27-0">1</a> <a href="#cite_ref-QQQ_27-1">2</a> <a href="#cite_ref-QQQ_27-2">3</a> <a href="#cite_ref-QQQ_27-3">4</a> Frankel, Charles (1996). Volcanoes of the Solar System. Cambridge University Press. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521477703" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-47770-3</a>. </li> <li id="cite_note-Davies,_M._E._1994-28">↑ <a href="#cite_ref-Davies,_M._E._1994_28-0">1</a> <a href="#cite_ref-Davies,_M._E._1994_28-1">2</a> Davies, M. E.; Abalakin, V. K.; Bursa, M.; Lieske, J. H.; Morando, B.; Morrison, D.; Seidelmann, P. K.; Sinclair, A. T.; Yallop, B.; Tjuflin, Y. S. (1994). "Report of the IAU Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements of the Planets and Satellites". Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy. 63 (2): 127–148. Bibcode:1996CeMDA..63..127D. doi:10.1007/BF00693410. </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://astrogeology.usgs.gov/groups/IAU-WGCCRE">"USGS Astrogeology: Rotation and pole position for the Sun and planets (IAU WGCCRE)"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170125233733/https://astrogeology.usgs.gov/groups/IAU-WGCCRE">Arxivləşdirilib</a> 2017-01-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. United States Geological Survey. JPL Publication 90–24 </li> <li id="cite_note-dvbv-30">↑ <a href="#cite_ref-dvbv_30-0">1</a> <a href="#cite_ref-dvbv_30-1">2</a> <a href="#cite_ref-dvbv_30-2">3</a> Carolynn Young, ed. (1 August 1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www2.jpl.nasa.gov/magellan/guide8.html">The Magellan Venus Explorer's Guide</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161204023231/http://www2.jpl.nasa.gov/magellan/guide8.html">Arxivləşdirilib</a> 2016-12-04 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. California: Jet Propulsion Laboratory. pp. 99–100. </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://astrogeology.usgs.gov/groups/IAU-WGCCRE">"USGS Astrogeology: Rotation and pole position for the Sun and planets (IAU WGCCRE)"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170125233733/https://astrogeology.usgs.gov/groups/IAU-WGCCRE">Arxivləşdirilib</a> 2017-01-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. United States Geological Survey. JPL Publication 90–24. </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> Karttunen, Hannu; Kroger, P.; Oja, H.; Poutanen, M.; Donner, K. J. (2007). Fundamental Astronomy. Springer. p. 162. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9783540341437" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-540-34143-7</a>. </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> Kranopol'skii, V. A. (1980). "Lightning on Venus according to Information Obtained by the Satellites Venera 9 and 10". Cosmic Research. 18 (3): 325–330. Bibcode:1980CosRe..18..325K. </li> <li id="cite_note-qas-34"><a href="#cite_ref-qas_34-0">↑</a> Russell, C. T.; Phillips, J. L. (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www-ssc.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/ashen/">"The Ashen Light"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151208005538/http://www-ssc.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/ashen/">Arxivləşdirilib</a> 2015-12-08 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Advances in Space Research. 10 (5): 137–141. Bibcode:1990AdSpR..10..137R. doi:10.1016/0273–1177(90)90174-X. </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraftDisplay.do?id=1978-086C">"Venera 12 Descent Craft"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161217010831/http://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraftDisplay.do?id=1978-086C">Arxivləşdirilib</a> 2016-12-17 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. National Space Science Data Center. NASA. </li> <li id="cite_note-aten.igpp.ucla.edu-36">↑ <a href="#cite_ref-aten.igpp.ucla.edu_36-0">1</a> <a href="#cite_ref-aten.igpp.ucla.edu_36-1">2</a> Russell, C. T.; Zhang, T. L.; Delva, M.; Magnes, W.; Strangeway, R. J.; Wei, H. Y. (November 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aten.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/lightning_venus_whistler-mode_waves.pdf">"Lightning on Venus inferred from whistler-mode waves in the ionosphere"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304120534/http://aten.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/lightning_venus_whistler-mode_waves.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2016-03-04 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF). Nature. 450 (7170): 661–662. Bibcode:2007Natur.450..661R. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18046401?dopt=Abstract">PMID 18046401</a>. doi:10.1038/nature05930. </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071130201237/http://www.cnn.com/2007/TECH/space/11/28/venus.lightning.ap/index.html">"Venus also zapped by lightning"</a>. CNN.com. </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> Bauer, Markus (3 December 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/Have_Venusian_volcanoes_been_caught_in_the_act">"Have Venusian volcanoes been caught in the act?"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131103183610/http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/Have_Venusian_volcanoes_been_caught_in_the_act">Arxivləşdirilib</a> 2013-11-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. European Space Agency. </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> Glaze, Lori S. (August 1999). "Transport of SO 2 by explosive volcanism on Venus". Journal of Geophysical Research. 104 (E8): 18899–18906. Bibcode:1999JGR…10418899G. doi:10.1029/1998JE000619. </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> Marcq, Emmanuel; Bertaux, Jean-Loup; Montmessin, Franck; Belyaev, Denis (January 2013). "Variations of sulphur dioxide at the cloud top of Venus's dynamic atmosphere". Nature Geoscience. 6 (1): 25–28. Bibcode:2013NatGe…6…25M. doi:10.1038/ngeo1650. </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/2099">"Ganis Chasma"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181013014548/https://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/2099">Arxivləşdirilib</a> 2018-10-13 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology Science Center </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> Lakdawalla, Emily (18 June 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2015/06181637-transient-hot-spots-on-venus.html">"Transient hot spots on Venus: Best evidence yet for active volcanism".</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150620081122/http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2015/06181637-transient-hot-spots-on-venus.html">Arxivləşdirilib</a> 2015-06-20 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> The Planetary Society. </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150619071101/http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/Hot_lava_flows_discovered_on_Venus">"Hot lava flows discovered on Venus"</a>. European Space Agency. 18 June 2015. </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> Shalygin, E. V.; Markiewicz, W. J.; Basilevsky, A. T.; Titov, D. V.; Ignatiev, N. I.; Head, J. W. (17 June 2015). "Active volcanism on Venus in the Ganiki Chasma rift zone". Geophysical Research Letters. 42: 4762–4769. Bibcode:2015GeoRL..42.4762S. doi:10.1002/2015GL064088. </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> Romeo, I.; Turcotte, D. L. (2009). "The frequency-area distribution of volcanic units on Venus: Implications for planetary resurfacing". Icarus. 203 (1): 13–19. Bibcode:2009Icar..203…13R. doi:10.1016/j.icarus.2009.03.036. </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> Goettel, K. A.; Shields, J. A.; Decker, D. A. (16–20 March 1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1982LPSC...12.1507G">"Density constraints on the composition of Venus"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151106154727/http://adsabs.harvard.edu/abs/1982LPSC...12.1507G">Arxivləşdirilib</a> 2015-11-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Proceedings of the Lunar and Planetary Science Conference. Houston, TX: Pergamon Press. pp. 1507–1516. Bibcode:1982LPSC…12.1507G. </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> Faure, Gunter; Mensing, Teresa M. (2007). Introduction to planetary science: the geological perspective. Springer eBook collection. Springer. p. 201. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9781402052330" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4020-5233-0</a>. </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> Aitta, A. (April 2012), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/256719725_Venus%27_internal_structure_temperature_and_core_composition">"Venus' internal structure, temperature and core composition"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220625054019/https://www.researchgate.net/publication/256719725_Venus%27_internal_structure_temperature_and_core_composition">Arxivləşdirilib</a> 2022-06-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF), Icarus, 218 (2): 967–974, Bibcode:2012Icar..218..967A, doi:10.1016/j.icarus.2012.01.007, </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> Nimmo, F. (2002). "Crustal analysis of Venus from Magellan satellite observations at Atalanta Planitia, Beta Regio, and Thetis Regio". Geology. 30 (11): 987–990. Bibcode:2002Geo….30..987N. ISSN 0091–7613. doi:10.1130/0091–7613(2002)030<0987:WDVLAM>2.0.CO;2. </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> Taylor, Fredric W. (2014). "Venus: Atmosphere". In Tilman, Spohn; Breuer, Doris; Johnson, T. V. Encyclopedia of the Solar System. Oxford: Elsevier Science & Technology. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780124158450" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-12-415845-0</a>. </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120426064658/http://burro.cwru.edu/stu/advanced/venus.html">"Venus"</a>. Case Western Reserve University. </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">↑</a> Lewis, John S. (2004). Physics and Chemistry of the Solar System (2nd ed.). Academic Press. p. 463. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780124467446" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-12-446744-6</a>. </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> Henry Bortman (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.space.com/283-venus-alive-signs.html">"Was Venus Alive? 'The Signs are Probably There'"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220923011615/https://www.space.com/283-venus-alive-signs.html">Arxivləşdirilib</a> 2022-09-23 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Space.com. </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> Grinspoon, David H.; Bullock, M. A. (October 2007). "Searching for Evidence of Past Oceans on Venus". Bulletin of the American Astronomical Society. 39: 540. Bibcode:2007DPS….39.6109G. </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> Kasting, J. F. (1988). "Runaway and moist greenhouse atmospheres and the evolution of Earth and Venus". Icarus. 74 (3): 472–494. Bibcode:1988Icar…74..472K. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11538226?dopt=Abstract">PMID 11538226</a>. doi:10.1016/0019–1035(88)90116–9. </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> Mullen, Leslie (13 November 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140816070045/http://www.astrobio.net/news-exclusive/venusian-cloud-colonies/">"Venusian Cloud Colonies"</a>. Astrobiology Magazine. </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> Landis, Geoffrey A. (July 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110807004311/http://gltrs.grc.nasa.gov/reports/2003/TM-2003-212310.pdf">"Astrobiology: The Case for Venus"</a> (PDF). Journal of the British Interplanetary Society. 56 (7–8): 250–254. Bibcode:2003JBIS…56..250L. NASA/TM—2003–212310 </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> Cockell, Charles S. (December 1999). "Life on Venus". Planetary and Space Science. 47 (12): 1487–1501. Bibcode:1999P&SS…47.1487C. doi:10.1016/S0032–0633(99)00036–7. </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> Moshkin, B. E.; Ekonomov, A. P.; Golovin Iu. M. (1979). "Dust on the surface of Venus". Kosmicheskie Issledovaniia (Cosmic Research). 17: 280–285. Bibcode:1979CoRe…17..232M. </li> <li id="cite_note-ghb-60">↑ <a href="#cite_ref-ghb_60-0">1</a> <a href="#cite_ref-ghb_60-1">2</a> Krasnopolsky, Vladimir A. (November 2006). "Chemical composition of Venus atmosphere and clouds: Some unsolved problems". Planetary and Space Science. 54 (13–14): 1352–1359. Bibcode:2006P&SS…54.1352K. doi:10.1016/j.pss.2006.04.019. </li> <li id="cite_note-Krasnopolsky,_V._A._1981-61">↑ <a href="#cite_ref-Krasnopolsky,_V._A._1981_61-0">1</a> <a href="#cite_ref-Krasnopolsky,_V._A._1981_61-1">2</a> Krasnopolsky, V. A.; Parshev, V. A. (1981). "Chemical composition of the atmosphere of Venus". Nature. 292 (5824): 610–613. Bibcode:1981Natur.292..610K. doi:10.1038/292610a0. </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> W. B. Rossow; A. D. del Genio; T. Eichler (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://journals.ametsoc.org/doi/pdf/10.1175/1520-0469%281990%29047%3C2053%3ACTWFVO%3E2.0.CO%3B2">"Cloud-tracked winds from Pioneer Venus OCPP images"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151106155034/http://journals.ametsoc.org/doi/pdf/10.1175/1520-0469(1990)047%3C2053:CTWFVO%3E2.0.CO%3B2">Arxivləşdirilib</a> 2015-11-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF). Journal of the Atmospheric Sciences. 47 (17): 2053–2084. Bibcode:1990JAtS…47.2053R. ISSN 1520–0469. doi:10.1175/1520–0469(1990)047<2053:CTWFVO>2.0.CO;2. </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> Normile, Dennis (7 may 2010). "Mission to probe Venus's curious winds and test solar sail for propulsion". Science. 328 (5979): 677. Bibcode:2010Sci…328..677N. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20448159?dopt=Abstract">PMID 20448159</a>. doi:10.1126/science.328.5979.677-a. </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> Lorenz, Ralph D.; Lunine, Jonathan I.; Withers, Paul G.; McKay, Christopher P. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sirius.bu.edu/withers/pppp/pdf/mepgrl2001.pdf">"Titan, Mars and Earth: Entropy Production by Latitudinal Heat Transport"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181003224659/http://sirius.bu.edu/withers/pppp/pdf/mepgrl2001.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2018-10-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF). Ames Research Center, University of Arizona Lunar and Planetary Laboratory. </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071016161443/https://science.nasa.gov/headlines/y2000/interplanetaryseasons.html">"Interplanetary Seasons"</a>. NASA. </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> Basilevsky A. T.; Head J. W. (2003). "The surface of Venus". Reports on Progress in Physics. 66 (10): 1699–1734. Bibcode:2003RPPh…66.1699B. doi:10.1088/0034–4885/66/10/R04. </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> McGill, G. E.; Stofan, E. R.; Smrekar, S. E. (2010). "Venus tectonics". In T. R. Watters; R. A. Schultz. Planetary Tectonics. Cambridge University Press. pp. 81–120. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521765732" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-76573-2</a>. </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> Otten, Carolyn Jones (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news-info.wustl.edu/news/page/normal/633.html">""Heavy metal" snow on Venus is lead sulfide"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080415000214/http://news-info.wustl.edu/news/page/normal/633.html">Arxivləşdirilib</a> 2008-04-15 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Washington University in St Louis. </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> Upadhyay, H. O.; Singh, R. N. (April 1995). "Cosmic ray Ionization of Lower Venus Atmosphere". Advances in Space Research. 15 (4): 99–108. Bibcode:1995AdSpR..15…99U. doi:10.1016/0273–1177(94)00070-H. </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> Hand, Eric (November 2007). "European mission reports from Venus". Nature (450): 633–660. doi:10.1038/news.2007.297. </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> Staff (28 November 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/7117303.stm">"Venus offers Earth climate clues"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090111155813/http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/7117303.stm">Arxivləşdirilib</a> 2009-01-11 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. BBC News. </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/ESA_finds_that_Venus_has_an_ozone_layer_too">"ESA finds that Venus has an ozone layer too"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190906000043/http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/ESA_finds_that_Venus_has_an_ozone_layer_too">Arxivləşdirilib</a> 2019-09-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. European Space Agency. </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/When_a_planet_behaves_like_a_comet">"When A Planet Behaves Like A Comet"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190502073711/http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/When_a_planet_behaves_like_a_comet">Arxivləşdirilib</a> 2019-05-02 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. European Space Agency. </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> Kramer, Miriam (30 January 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.space.com/19537-venus-comet-atmosphere.html">"Venus Can Have 'Comet-Like' Atmosphere"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221003064615/https://www.space.com/19537-venus-comet-atmosphere.html">Arxivləşdirilib</a> 2022-10-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Space.com. </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> Fukuhara, Tetsuya; Futaguchi, Masahiko; Hashimoto, George L.; et al. (16 January 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nature.com/ngeo/journal/vaop/ncurrent/full/ngeo2873.html">"Large stationary gravity wave in the atmosphere of Venus"</a>. Nature Geoscience. 10: 85–88. doi:10.1038/ngeo2873. </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> Rincon, Paul (16 January 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/news/science-environment-38638067">"Venus wave may be Solar System's biggest"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221003114740/https://www.bbc.com/news/science-environment-38638067">Arxivləşdirilib</a> 2022-10-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. BBC News. </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> Chang, Kenneth (16 January 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2017/01/16/science/venus-wave-akatsuki.html?_r=0">"Venus Smiled, With a Mysterious Wave Across Its Atmosphere"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170715231853/https://www.nytimes.com/2017/01/16/science/venus-wave-akatsuki.html?_r=0">Arxivləşdirilib</a> 2017-07-15 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. The New York Times. </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> Dolginov, Sh.; Eroshenko, E. G.; Lewis, L. (September 1969). "Nature of the Magnetic Field in the Neighborhood of Venus". Cosmic Research. 7: 675. Bibcode:1969CosRe…7..675D. </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> Kivelson G. M.; Russell, C. T. (1995). "Introduction to Space Physics". Cambridge University Press. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521457149" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-45714-9</a>. </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> Luhmann, J. G.; Russell, C. T. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www-spc.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/venus_mag/">"Venus: Magnetic Field and Magnetosphere"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100714051425/http://www-spc.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/venus_mag/">Arxivləşdirilib</a> 2010-07-14 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. In Shirley, J. H.; Fainbridge, R. W. Encyclopedia of Planetary Sciences. New York: Chapman and Hall. pp. 905–907. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9781402045202" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4020-4520-2</a>. </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">↑</a> Stevenson, D. J. (15 March 2003). "Planetary magnetic fields". Earth and Planetary Science Letters. 208 (1–2): 1–11. Bibcode:2003E&PSL.208….1S. doi:10.1016/S0012–821X(02)01126–3. </li> <li id="cite_note-aaab-82">↑ <a href="#cite_ref-aaab_82-0">1</a> <a href="#cite_ref-aaab_82-1">2</a> Nimmo, Francis (November 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.ess.ucla.edu/~nimmo/website/paper25.pdf">"Why does Venus lack a magnetic field?"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181001172434/http://www2.ess.ucla.edu/~nimmo/website/paper25.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2018-10-01 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF). Geology. 30 (11): 987–990. Bibcode:2002Geo….30..987N. ISSN 0091–7613. doi:10.1130/0091–7613(2002)030<0987:WDVLAM>2.0.CO;2. </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> Konopliv, A. S.; Yoder, C. F. (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110512154523/http://www.agu.org/pubs/crossref/1996/96GL01589.shtml">"Venusian k2 tidal Love number from Magellan and PVO tracking data"</a>. Geophysical Research Letters. 23 (14): 1857–1860. Bibcode:1996GeoRL..23.1857K. doi:10.1029/96GL01589. </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">↑</a> Svedhem, Håkan; Titov, Dmitry V.; Taylor, Fredric W.; Witasse, Olivier (November 2007). "Venus as a more Earth-like planet". Nature. 450 (7170): 629–632. Bibcode:2007Natur.450..629S. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18046393?dopt=Abstract">PMID 18046393</a>. doi:10.1038/nature06432. </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">↑</a> Donahue, T. M.; Hoffman, J. H.; Hodges, R. R.; Watson, A. J. (1982). "Venus Was Wet: A Measurement of the Ratio of Deuterium to Hydrogen". Science. 216 (4546): 630–633. Bibcode:1982Sci…216..630D. ISSN 0036–8075. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17783310?dopt=Abstract">PMID 17783310</a>. doi:10.1126/science.216.4546.630. </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120809051650/http://home.surewest.net/kheider/astro/Solex-Venus.txt">"Venus Close Approaches to Earth as predicted by Solex 11".</a> </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">↑</a> Squyres, Steven W. (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Venus-planet">"Venus"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220905171148/https://www.britannica.com/place/Venus-planet">Arxivləşdirilib</a> 2022-09-05 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Encyclopædia Britannica Online. </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">↑</a> Bakich, Michael E. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.az/books?id=PE99nOKjbXAC&lpg=PA50&pg=PA50&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false">"Rotational velocity (equatorial)"</a>. The Cambridge Planetary Handbook. Cambridge University Press. p. 50. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521632805" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-63280-5</a>. </li> <li id="cite_note-qgsad-89">↑ <a href="#cite_ref-qgsad_89-0">1</a> <a href="#cite_ref-qgsad_89-1">2</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060218084852/http://planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html">"Space Topics: Compare the Planets"</a>. The Planetary Society. </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">↑</a> Serge Brunier (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.au/books?id=JkLxJOhEj-wC&pg=PA40#v=onepage&q&f=false">Solar System Voyage</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181106203642/https://books.google.com.au/books?id=JkLxJOhEj-wC&pg=PA40#v=onepage&q&f=false">Arxivləşdirilib</a> 2018-11-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Translated by Dunlop, Storm. Cambridge University Press. p. 40. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521807241" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-80724-1</a>. </li> <li id="cite_note-lkmj-91">↑ <a href="#cite_ref-lkmj_91-0">1</a> <a href="#cite_ref-lkmj_91-1">2</a> <a href="#cite_ref-lkmj_91-2">3</a> Sheppard, Scott S.; Trujillo, Chadwick A. (July 2009). "A Survey for Satellites of Venus". Icarus. 202 (1): 12–16. Bibcode:2009Icar..202…12S. arXiv:0906.2781 Freely accessible. doi:10.1016/j.icarus.2009.02.008. </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">↑</a> De la Fuente Marcos, Carlos; De la Fuente Marcos, Raúl (November 2012). "On the Dynamical Evolution of 2002 VE68". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 427 (1): 728–39. Bibcode:2012MNRAS.427..728D. arXiv:1208.4444 Freely accessible. doi:10.1111/j.1365–2966.2012.21936.x. </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> De la Fuente Marcos, Carlos; De la Fuente Marcos, Raúl. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/doi/10.1093/mnras/stt454">"Asteroid 2012 XE133: A Transient Companion to Venus"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141026142227/http://adsabs.harvard.edu/doi/10.1093/mnras/stt454">Arxivləşdirilib</a> 2014-10-26 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 432 (2): 886–93. Bibcode:2013MNRAS.432..886D. arXiv:1303.3705 Freely accessible. doi:10.1093/mnras/stt454. </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">↑</a> Musser, George (10 October 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scientificamerican.com/article/double-impact-may-explain/">"Double Impact May Explain Why Venus Has No Moon"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070926222658/http://www.sciam.com/article.cfm?articleID=0008DCD1-0A66-152C-8A6683414B7F0000&ref=sciam">Arxivləşdirilib</a> 2007-09-26 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Scientific American. </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=299">"HORIZONS Web-Interface for Venus (Major Body=299)"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170713033138/https://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=299">Arxivləşdirilib</a> 2017-07-13 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. JPL Horizons On-Line Ephemeris System (Geophysical data). </li> <li id="cite_note-96"><a href="#cite_ref-96">↑</a> Bower, Gordon. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://excelsiorstatistics.com/optimization/when-venus-brightest/">"When is Venus brightest?"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220331044623/https://excelsiorstatistics.com/optimization/when-venus-brightest/">Arxivləşdirilib</a> 2022-03-31 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Excelsior Statistics and Optimization. </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">↑</a> Mallama, A. (2011). "Planetary magnitudes". Sky & Telescope. 121 (1): 51–56. </li> <li id="cite_note-yhjk-98">↑ <a href="#cite_ref-yhjk_98-0">1</a> <a href="#cite_ref-yhjk_98-1">2</a> Espenak, Fred (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000817181616/http://sunearth.gsfc.nasa.gov/eclipse/TYPE/venus2.html">"Venus: Twelve year planetary ephemeris, 1995–2006"</a>. NASA Reference Publication 1349. NASA/Goddard Space Flight Center. </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">↑</a> Anon. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120730175223/http://www.transit-of-venus.org.uk/history.htm">"Transit of Venus"</a>. History. University of Central Lancashire. </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">↑</a> Boyle, Alan (5 June 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130618160933/http://cosmiclog.nbcnews.com/_news/2012/06/05/12056397-venus-transit-a-last-minute-guide">"Venus transit: A last-minute guide"</a>. NBC News. </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> Espenak, Fred (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eclipse.gsfc.nasa.gov/transit/catalog/VenusCatalog.html">"Transits of Venus, Six Millennium Catalog: 2000 BCE to 4000 CE"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190502194403/https://eclipse.gsfc.nasa.gov/transit/catalog/VenusCatalog.html">Arxivləşdirilib</a> 2019-05-02 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">↑</a> Kollerstrom, Nicholas (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dioi.org/kn/birth.htm">"Horrocks and the Dawn of British Astronomy"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130626235945/http://www.dioi.org/kn/birth.htm">Arxivləşdirilib</a> 2013-06-26 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. University College London. </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">↑</a> Hornsby, T. (1771). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k55866b/f617.chemindefer">"The quantity of the Sun's parallax, as deduced from the observations of the transit of Venus on June 3, 1769"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190509181354/https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k55866b/f617.chemindefer">Arxivləşdirilib</a> may 9, 2019, at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Philosophical Transactions of the Royal Society. 61 (0): 574–579. doi:10.1098/rstl.1771.0054. </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">↑</a> Woolley, Richard (1969). "Captain Cook and the Transit of Venus of 1769". Notes and Records of the Royal Society of London. 24 (1): 19–32. ISSN 0035–9149. JSTOR 530738. doi:10.1098/rsnr.1969.0004. </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">↑</a> Hobson, Russell (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ses.library.usyd.edu.au/bitstream/2123/5404/1/r-hobson-2009-thesis.pdf">The Exact Transmission of Texts in the First Millennium B.C.E.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190502104018/https://ses.library.usyd.edu.au/bitstream/2123/5404/1/r-hobson-2009-thesis.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2019-05-02 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF) (Ph.D.). University of Sydney, Department of Hebrew, Biblical and Jewish Studies. </li> <li id="cite_note-106"><a href="#cite_ref-106">↑</a> Waerden, Bartel (1974). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.az/books?id=S_T6Pt2qZ5YC&redir_esc=y">Science awakening II: the birth of astronomy</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200928084559/https://books.google.az/books?id=S_T6Pt2qZ5YC&redir_esc=y">Arxivləşdirilib</a> 2020-09-28 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Springer. p. 56. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9789001931032" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-90-01-93103-2</a>. </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">↑</a> Pliny the Elder (1991). Natural History II:36–37. translated by John F. Healy. Harmondsworth, Middlesex, UK: Penguin. pp. 15–16. </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">↑</a> Burkert, Walter (1972). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.az/books?id=0qqp4Vk1zG0C&pg=PA307&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false">Lore and Science in Ancient Pythagoreanism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220316000152/https://books.google.az/books?id=0qqp4Vk1zG0C&pg=PA307&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false">Arxivləşdirilib</a> 2022-03-16 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Harvard University Press. p. 307. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780674539181" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-674-53918-1</a>. </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">↑</a> Goldstein, Bernard R. (March 1972). "Theory and Observation in Medieval Astronomy". Isis. University of Chicago Press. 63 (1): 39–47 [44]. doi:10.1086/350839. </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/avicenna-viii">"AVICENNA viii. Mathematics and Physical Sciences"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200220161012/http://www.iranicaonline.org/articles/avicenna-viii">Arxivləşdirilib</a> 2020-02-20 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Encyclopedia Iranica. </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> S. M. Razaullah Ansari (2002). History of Oriental Astronomy: Proceedings of the Joint Discussion-17 at the 23rd General Assembly of the International Astronomical Union, Organised by the Commission 41 (History of Astronomy), Held in Kyoto, August 25–26, 1997. Springer Science+Business Media. p. 137. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9781402006579" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4020-0657-9</a>. </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">↑</a> Palmieri, Paolo (2001). "Galileo and the discovery of the phases of Venus". Journal for the History of Astronomy. 21 (2): 109–129. Bibcode:2001JHA….32..109P. </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">↑</a> Fegley Jr, B (2003). Heinrich D. Holland; Karl K. Turekian, eds. Venus. Treatise on Geochemistry. Elsevier. pp. 487–507. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780080437514" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-08-043751-4</a>. </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">↑</a> Kollerstrom, Nicholas (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dioi.org/kn/IAUVenus-Transit.pdf">"William Crabtree's Venus transit observation"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160519082541/http://www.dioi.org/kn/IAUVenus-Transit.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2016-05-19 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (PDF). Proceedings IAU Colloquium No. 196, 2004. International Astronomical Union. </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> Marov, Mikhail Ya. (2004). D.W. Kurtz, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2005tvnv.conf..209M">Mikhail Lomonosov and the discovery of the atmosphere of Venus during the 1761 transit</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151106160552/http://adsabs.harvard.edu/abs/2005tvnv.conf..209M">Arxivləşdirilib</a> 2015-11-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Proceedings of IAU Colloquium No. 196. Preston, U.K.: Cambridge University Press. pp. 209–219. Bibcode:2005tvnv.conf..209M. doi:10.1017/S1743921305001390. </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/article-9048817/Mikhail-Vasilyevich-Lomonosov">"Mikhail Vasilyevich Lomonosov"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080725172753/http://www.britannica.com/eb/article-9048817/Mikhail-Vasilyevich-Lomonosov">Arxivləşdirilib</a> 2008-07-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Encyclopædia Britannica Online. </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">↑</a> Russell, H. N. (1899). "The Atmosphere of Venus". Astrophysical Journal. 9: 284–299. Bibcode:1899ApJ…..9..284R. doi:10.1086/140593. </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">↑</a> Hussey, T. (1832). "On the Rotation of Venus". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 2: 78–126. Bibcode:1832MNRAS…2…78H. doi:10.1093/mnras/2.11.78d. </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">↑</a> Ross, F. E. (1928). "Photographs of Venus". Astrophysical Journal. 68–92: 57. Bibcode:1928ApJ….68…57R. doi:10.1086/143130. </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">↑</a> Slipher, V. M. (1903). "A Spectrographic Investigation of the Rotation Velocity of Venus". Astronomische Nachrichten. 163 (3–4): 35–52. Bibcode:1903AN….163…35S. doi:10.1002/asna.19031630303. </li> <li id="cite_note-121"><a href="#cite_ref-121">↑</a> Goldstein, R. M.; Carpenter, R. L. (1963). "Rotation of Venus: Period Estimated from Radar Measurements". Science. 139 (3558): 910–911. Bibcode:1963Sci…139..910G. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17743054?dopt=Abstract">PMID 17743054</a>. doi:10.1126/science.139.3558.910. </li> <li id="cite_note-122"><a href="#cite_ref-122">↑</a> Campbell, D. B.; Dyce, R. B.; Pettengill G. H. (1976). "New radar image of Venus". Science. 193 (4258): 1123–1124. Bibcode:1976Sci…193.1123C. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17792750?dopt=Abstract">PMID 17792750</a>. doi:10.1126/science.193.4258.1123. </li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">↑</a> Mitchell, Don (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mentallandscape.com/V_OKB1.htm">"Inventing The Interplanetary Probe".</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181012053708/http://mentallandscape.com/V_OKB1.htm">Arxivləşdirilib</a> 2018-10-12 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> The Soviet Exploration of Venus. </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">↑</a> Mayer; McCullough & Sloanaker (January 1958). "Observations of Venus at 3.15-cm Wave Length". The Astrophysical Journal. 127: 1. Bibcode:1958ApJ…127….1M. doi:10.1086/146433. </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">↑</a> Jet Propulsion Laboratory (1962). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19660005413_1966005413.pdf">"Mariner-Venus 1962 Final Project Report</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140211144532/http://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19660005413_1966005413.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2014-02-11 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>" (PDF). SP-59. NASA. </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">↑</a> Mitchell, Don (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mentallandscape.com/V_Lavochkin1.htm">"Plumbing the Atmosphere of Venus"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190103012041/http://mentallandscape.com/V_Lavochkin1.htm">Arxivləşdirilib</a> 2019-01-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. The Soviet Exploration of Venus. </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">↑</a> "Report on the Activities of the COSPAR Working Group VII". Preliminary Report, COSPAR Twelfth Plenary Meeting and Tenth International Space Science Symposium. Prague, Czechoslovakia: National Academy of Sciences. 11–24 may 1969. p. 94. </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> Sagdeev, Roald; Eisenhower, Susan (28 may 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nasa.gov/50th/50th_magazine/coldWarCoOp.html">"United States-Soviet Space Cooperation during the Cold War"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181225032051/https://www.nasa.gov/50th/50th_magazine/coldWarCoOp.html">Arxivləşdirilib</a> 2018-12-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">↑</a> Williams, David R. (6 January 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/pioneer_venus.html">"Pioneer Venus Project Information"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20001018080453/http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/pioneer_venus.html">Arxivləşdirilib</a> 2000-10-18 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. NASA/Goddard Space Flight Center. </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">↑</a> Greeley, Ronald; Batson, Raymond M. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.az/books?id=ztodv66A1VsC&pg=PA47&redir_esc=y&hl=en#v=onepage&q&f=false">Planetary Mapping</a>. Cambridge University Press. p. 47. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521033732" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-03373-2</a>. </li> <li id="cite_note-131"><a href="#cite_ref-131">↑</a> Aaron J. Atsma. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theoi.com/Titan/AsterEosphoros.html">"Eospheros & Hespheros".</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190714105448/https://www.theoi.com/Titan/AsterEosphoros.html">Arxivləşdirilib</a> 2019-07-14 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Theoi.com. </li> <li id="cite_note-132"><a href="#cite_ref-132">↑</a> Dava Sobel (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.au/books?id=5KHuAAAAMAAJ">The Planets</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181106201648/https://books.google.com.au/books?id=5KHuAAAAMAAJ">Arxivləşdirilib</a> 2018-11-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Harper Publishing. pp. 53–70. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780142001165" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-14-200116-5</a>. </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">↑</a> Miller, Ron (2003). Venus. Twenty-First Century Books. p. 12. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780761323594" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7613-2359-4</a>. </li> <li id="cite_note-134"><a href="#cite_ref-134">↑</a> Dick, Steven (2001). Life on Other Worlds: The 20th-Century Extraterrestrial Life Debate. Cambridge University Press. p. 43. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780521799126" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-79912-6</a>. </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">↑</a> Seed, David (2005). A Companion to Science Fiction. Blackwell Publishing. pp. 134–135. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9781405112185" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4051-1218-5</a>. </li> <li id="cite_note-hjyfv-136">↑ <a href="#cite_ref-hjyfv_136-0">1</a> <a href="#cite_ref-hjyfv_136-1">2</a> <a href="#cite_ref-hjyfv_136-2">3</a> Stearn, William (May 1968). "The Origin of the Male and Female Symbols of Biology". Taxon. 11 (4): 109–113. JSTOR 1217734. doi:10.2307/1217734. </li> <li id="cite_note-137"><a href="#cite_ref-137">↑</a> Clark, Stuart (26 September 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newscientist.com/article/dn2843-acidic-clouds-of-venus-could-harbour-life/">"Acidic clouds of Venus could harbour life"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220811141150/https://www.newscientist.com/article/dn2843-acidic-clouds-of-venus-could-harbour-life/">Arxivləşdirilib</a> 2022-08-11 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. New Scientist. </li> <li id="cite_note-138"><a href="#cite_ref-138">↑</a> Redfern, Martin (25 may 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/3746583.stm">"Venus clouds 'might harbour life'"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200916211157/http://news.bbc.co.uk/2/hi/3746583.stm">Arxivləşdirilib</a> 2020-09-16 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. BBC News. </li> <li id="cite_note-139"><a href="#cite_ref-139">↑</a> Dartnell, Lewis R.; Nordheim, Tom Andre; Patel, Manish R.; Mason, Jonathon P.; et al. (September 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103515002080">"Constraints on a potential aerial biosphere on Venus: I. Cosmic rays"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180504131131/https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103515002080">Arxivləşdirilib</a> 2018-05-04 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Icarus. 257: 396–405. Bibcode:2015Icar..257..396D. </li> <li id="cite_note-mhfc-140">↑ <a href="#cite_ref-mhfc_140-0">1</a> <a href="#cite_ref-mhfc_140-1">2</a> Landis, Geoffrey A. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20120711103532/http://link.aip.org/link/?APCPCS/654/1193/1">"Colonization of Venus"</a>. AIP Conference Proceedings. 654. pp. 1193–1198. doi:10.1063/1.1541418. </li> </ol></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6982878"><div class="reflist"> </div><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax">Həmçinin bax</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=19" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7806189">.mw-parser-output .ts-col-begin{background-color:transparent;border-collapse:collapse;text-align:left;width:100%}.mw-parser-output .ts-col-begin>tr,.mw-parser-output .ts-col-begin>tbody>tr{vertical-align:top}.mw-parser-output .ts-col-begin>tr>td:not(:last-child),.mw-parser-output .ts-col-begin>tbody>tr>td:not(:last-child){padding-right:0.5em}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .ts-col-begin{width:100%!important}.mw-parser-output .ts-col-begin>tr>td,.mw-parser-output .ts-col-begin>tbody>tr>td{display:block!important;width:auto!important}}</style> <table role="presentation" class="ts-col-begin" style=""> <tbody><tr> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Planet" title="Planet">Planet</a></li></ul> </td> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/wiki/Daxili_planetl%C9%99r" title="Daxili planetlər">Daxili planetlər</a></li> <li><a href="/wiki/Venera_(mifologiya)" title="Venera (mifologiya)">Venera (mifologiya)</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər">Xarici keçidlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=20" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər">mənbəni redaktə et</a>]</div><ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://solarsystem.nasa.gov/planets/venus">Venus profile</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171203061035/https://solarsystem.nasa.gov/planets/venus">Arxivləşdirilib</a> 2017-12-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> at NASA's Solar System Exploration site</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/planets/venuspage.html">Missions to Venus</a> and <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/imgcat/thumbnail_pages/venus_thumbnails.html">Image catalog</a> at the National Space Science Data Center</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mentallandscape.com/V_Venus.htm">Soviet Exploration of Venus</a> and <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mentallandscape.com/C_CatalogVenus.htm">Image catalog</a> at Mentallandscape.com</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nineplanets.org/venus.html">Venus page</a> at The Nine Planets</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eclipse.gsfc.nasa.gov/transit/catalog/VenusCatalog.html">Transits of Venus</a> at NASA.gov</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geody.com/?world=venus">Geody Venus</a>, a search engine for surface features</li></ul><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kartoqrafik_resurslar">Kartoqrafik resurslar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit&section=21" title="Kartoqrafik resurslar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit&section=21" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Kartoqrafik resurslar">mənbəni redaktə et</a>]</div><ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mapaplanet.org/explorer/venus.html">Map-a-Planet: Venus</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071005184007/http://www.mapaplanet.org/explorer/venus.html">Arxivləşdirilib</a> 2007-10-05 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> by the U.S. Geological Survey</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/VENUS/target">Gazetteer of Planetary Nomenclature: Venus</a> by the International Astronomical Union</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lpi.usra.edu/resources/vc/vchome.shtml">Venus crater database</a> by the Lunar and Planetary Institute</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://planetologia.elte.hu/venusz-terkep-elte-ttk-kavucs.pdf">Map of Venus</a> by Eötvös Loránd University</li></ul><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Günəş_sistemi" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#FFD700"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Günəş_sistemi" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sistemi" title="Günəş sistemi">Günəş sistemi</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div> <figure class="mw-default-size noresize" typeof="mw:File"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Solar_System_Template_2.png" decoding="async" width="666" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="666" data-file-height="36" usemap="#ImageMap_115801aa08b1473b" /><map name="ImageMap_115801aa08b1473b"><area href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" shape="circle" coords="0,0,90,35" alt="Günəş" title="Günəş" /><area href="/wiki/Merkuri_(planet)" shape="circle" coords="112,18,6" alt="Merkuri" title="Merkuri" /><area href="/wiki/Venera_(planet)" shape="circle" coords="153,18,8" alt="Venera" title="Venera" /><area href="/wiki/Ay" shape="circle" coords="203,8,4" alt="Ay" title="Ay" /><area href="/wiki/Yer" shape="circle" coords="194,18,8" alt="Yer" title="Yer" /><area href="/wiki/Mars" shape="circle" coords="233,18,8" alt="Mars" title="Mars" /><area href="/wiki/Mars%C4%B1n_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="239,13,3" alt="Fobos və Deymos" title="Fobos və Deymos" /><area href="/wiki/Serera_(c%C4%B1rtdan_planet)" shape="circle" coords="271,18,8" alt="Serera" title="Serera" /><area href="/wiki/Asteroid_qur%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1" shape="rect" coords="256,0,288,35" alt="Asteroid qurşağı" title="Asteroid qurşağı" /><area href="/wiki/Yupiter_(planet)" shape="circle" coords="317,18,15" alt="Yupiter" title="Yupiter" /><area href="/wiki/Yupiterin_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="329,5,6" alt="Yupiterin peykləri" title="Yupiterin peykləri" /><area href="/wiki/Yupiterin_h%C9%99lq%C9%99l%C9%99ri" shape="rect" coords="298,15,335,20" alt="Yupiterin həlqələri" title="Yupiterin həlqələri" /><area href="/wiki/Saturn_(planet)" shape="circle" coords="372,18,12" alt="Saturn" title="Saturn" /><area href="/wiki/Saturnun_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="381,7,6" alt="Saturnun peykləri" title="Saturnun peykləri" /><area href="/wiki/Saturnun_h%C9%99lq%C9%99l%C9%99ri" shape="rect" coords="353,5,389,31" alt="Saturnun həlqələri" title="Saturnun həlqələri" /><area href="/wiki/Uran_(planet)" shape="circle" coords="418,18,12" alt="Uran" title="Uran" /><area href="/wiki/Uran%C4%B1n_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="427,10,6" alt="Uranın peykləri" title="Uranın peykləri" /><area href="/wiki/Uran%C4%B1n_h%C9%99lq%C9%99l%C9%99ri" shape="rect" coords="408,4,429,34" alt="Uranın həlqələri" title="Uranın həlqələri" /><area href="/wiki/Neptun_(planet)" shape="circle" coords="462,18,12" alt="Neptun" title="Neptun" /><area href="/wiki/Neptunun_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="471,10,3" alt="Neptunun peykləri" title="Neptunun peykləri" /><area href="/wiki/Neptunun_h%C9%99lq%C9%99l%C9%99ri" shape="rect" coords="441,9,485,28" alt="Neptunun həlqələri" title="Neptunun həlqələri" /><area href="/wiki/Plutonun_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="508,13,3" alt="Plutonun peykləri" title="Plutonun peykləri" /><area href="/wiki/Pluton" shape="circle" coords="506,18,8" alt="Pluton" title="Pluton" /><area href="/wiki/Haumean%C4%B1n_peykl%C9%99ri" shape="circle" coords="534,18,8" alt="Haumeanın peykləri" title="Haumeanın peykləri" /><area href="/wiki/Haumea_(c%C4%B1rtdan_planet)" shape="circle" coords="538,13,3" alt="Haumea" title="Haumea" /><area href="/wiki/Makemake_(c%C4%B1rtdan_planet)" shape="circle" coords="567,18,8" alt="Makemake" title="Makemake" /><area href="/wiki/Koyper_qur%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1" shape="rect" coords="490,0,580,35" alt="Koyper qurşağı" title="Koyper qurşağı" /><area href="/wiki/Disnomiya_(peyk)" shape="circle" coords="605,18,4" alt="Disnomiya" title="Disnomiya" /><area href="/wiki/Erida_(c%C4%B1rtdan_planet)" shape="circle" coords="607,14,4" alt="Erida" title="Erida" /><area href="/wiki/Seyr%C9%99k_disk" shape="rect" coords="581,0,610,35" alt="Seyrək disk" title="Seyrək disk" /><area href="/wiki/Hillz_buludu" shape="rect" coords="623,0,640,35" alt="Hillz buludu" title="Hillz buludu" /><area href="/wiki/Oort_buludu" shape="rect" coords="641,0,666,35" alt="Oort buludu" title="Oort buludu" /></map><figcaption></figcaption></figure> </div></div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> · <a href="/wiki/Merkuri_(planet)" title="Merkuri (planet)">Merkuri</a> · <a class="mw-selflink selflink">Venera</a> · <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> · <a href="/wiki/Mars" title="Mars">Mars</a> · <a href="/wiki/Serera_(c%C4%B1rtdan_planet)" title="Serera (cırtdan planet)">Serera</a> · <a href="/wiki/Yupiter_(planet)" title="Yupiter (planet)">Yupiter</a> · <a href="/wiki/Saturn_(planet)" title="Saturn (planet)">Saturn</a> · <a href="/wiki/Uran_(planet)" title="Uran (planet)">Uran</a> · <a href="/wiki/Neptun_(planet)" title="Neptun (planet)">Neptun</a> · <a href="/wiki/Pluton" title="Pluton">Pluton</a> · <a href="/wiki/Haumea_(c%C4%B1rtdan_planet)" class="mw-redirect" title="Haumea (cırtdan planet)">Haumea</a> · <a href="/wiki/Makemake_(c%C4%B1rtdan_planet)" title="Makemake (cırtdan planet)">Makemake</a> · <a href="/wiki/Erida" title="Erida">Erida</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="font-size:smaller"> <a href="/wiki/Planet" title="Planet">Planetlər</a> · <a href="/wiki/Asteroid" title="Asteroid">Asteroidlər</a> · <a href="/wiki/Peyk" class="mw-redirect mw-disambig" title="Peyk">Peyklər</a>: <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Yer</a> · <a href="/wiki/Mars%C4%B1n_peykl%C9%99ri" title="Marsın peykləri">Mars</a> · <a href="/wiki/Yupiterin_peykl%C9%99ri" title="Yupiterin peykləri">Yupiter</a> · <a href="/wiki/Saturnun_peykl%C9%99ri" title="Saturnun peykləri">Saturn</a> · <a href="/wiki/Uran%C4%B1n_peykl%C9%99ri" title="Uranın peykləri">Uran</a> · <a href="/wiki/Neptunun_peykl%C9%99ri" title="Neptunun peykləri">Neptun</a> · <a href="/wiki/Plutonun_peykl%C9%99ri" title="Plutonun peykləri">Pluton</a> · <a href="/wiki/Haumean%C4%B1n_peykl%C9%99ri" title="Haumeanın peykləri">Haumea</a> · <a href="/wiki/Disnomiya_(peyk)" title="Disnomiya (peyk)">Erida</a> </div></div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="font-size:smaller"> <a href="/w/index.php?title=G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_sisteminin_ki%C3%A7ik_cisiml%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Günəş sisteminin kiçik cisimləri (səhifə mövcud deyil)">Kiçik cisimlər</a>   <a href="/wiki/Asteroid" title="Asteroid">Asteroidlər</a> (<a href="/wiki/Asteroid_qur%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1" title="Asteroid qurşağı">Asteroid qurşağı</a>) · <a href="/wiki/Koyper_qur%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1" title="Koyper qurşağı">Koyper qurşağı</a> · <a href="/w/index.php?title=Seyr%C9%99k_disk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seyrək disk (səhifə mövcud deyil)">Seyrək disk</a> · <a href="/wiki/Kometa" title="Kometa">Kometalar</a> (<a href="/wiki/Hillz_buludu" class="mw-redirect" title="Hillz buludu">Hillz buludu</a>) · (<a href="/wiki/Oort_buludu" title="Oort buludu">Oort buludu</a>) · <a href="/wiki/Meteor" title="Meteor">Meteorlar</a></div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Venera_(planet)&oldid=7859366">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Venera_(planet)&oldid=7859366</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:%C6%8Flifba_s%C4%B1ras%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Əlifba sırasına görə seçilmiş məqalələr">Vikipediya:Əlifba sırasına görə seçilmiş məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Venera_(planet)" title="Kateqoriya:Venera (planet)">Venera (planet)</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Antik_d%C3%B6vrl%C9%99rd%C9%99n_b%C9%99ri_bilin%C9%99n_astronomik_cisiml%C9%99r" title="Kateqoriya:Antik dövrlərdən bəri bilinən astronomik cisimlər">Antik dövrlərdən bəri bilinən astronomik cisimlər</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriyalar: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:ISBN_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:PMID_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:PMID sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">PMID sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:%C5%9E%C9%99kil_karto%C3%A7kas%C4%B1nda_viki-i%C5%9Far%C9%99_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Şəkil kartoçkasında viki-işarə olan məqalələr">Vikipediya:Şəkil kartoçkasında viki-işarə olan məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:Vikidatada_m%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr">Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > Şəxsi alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item">Daxil olmamısınız</li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n">Müzakirə</a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y">Töhfələr</a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Venera+%28planet%29" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil">Hesab yarat</a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Venera+%28planet%29" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o">Daxil ol</a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > Ad fəzaları </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Venera_(planet)" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c">Məqalə</a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Venera_(planet)&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Səhifə barədə müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t">Müzakirə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > azərbaycanca </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > Görünüş </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Venera_(planet)">Oxu</a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v">Redaktə</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=edit" title="Səhifənin mənbə kodunu redaktə et [e]" accesskey="e">Mənbəni redaktə et</a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h">Tarixçəyə bax</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > Daha çox </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > Naviqasiya </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z">Ana səhifə</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar">Kənd meydanı</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar">İcma portalı</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r">Son dəyişikliklər</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x">Təsadüfi məqalə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > Layihələr </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Seçilmiş məqalələr</a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar">Seçilmiş siyahılar</a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Yaxşı məqalələr</a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri">Məqalə namizədləri</a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay">Mövzulu ay</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > Xüsusi </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99">Bizimlə əlaqə</a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=az.wikipedia.org&uselang=az" title="Bizə dəstək verin">İanə et</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün.">Kömək</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > Alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Venera_(planet)" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j">Səhifəyə keçidlər</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Venera_(planet)" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k">Əlaqəli redaktələr</a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u">Fayl yüklə</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q">Xüsusi səhifələr</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&oldid=7859366" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid">Daimi keçid</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat">Səhifə məlumatları</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Venera_%28planet%29&id=7859366&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat">Bu səhifəyə istinad et</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FVenera_%28planet%29">Qısaldılmış URL əldə et</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FVenera_%28planet%29">QR-kodu endir</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > Çap et/ixrac </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Venera+%28planet%29">Kitab yarat</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Venera_%28planet%29&action=show-download-screen">PDF kimi yüklə</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Venera_(planet)&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p">Çap versiyası</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > Digər layihələrdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Venus" hreflang="en">Vikianbar</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q313" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g">Vikidata elementi</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > Digər dillərdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Venus" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Venus_(Planet)" title="Venus (Planet) – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Venus (Planet)" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%83%E1%88%AB" title="ዘሃራ – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ዘሃራ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeta)" title="Venus (planeta) – araqon" lang="an" hreflang="an" data-title="Venus (planeta)" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="araqon" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Frig_(tungol)" title="Frig (tungol) – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Frig (tungol)" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target">Ænglisc</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Venus" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="obolo" class="interlanguage-link-target">Obolo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="शुक्र – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="शुक्र" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="الزهرة – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الزهرة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%DA%A4%D9%8A%D9%86%D9%88%D8%B3_(%D9%83%D9%88%D9%83%D8%A8)" title="ڤينوس (كوكب) – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ڤينوس (كوكب)" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%86%D9%88%D8%B3" title="فينوس – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="فينوس" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A7%B0_%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A6%B9" title="শুক্ৰ গ্ৰহ – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="শুক্ৰ গ্ৰহ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeta)" title="Venus (planeta) – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Venus (planeta)" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0_%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9" title="शुक्र ग्रह – avadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="शुक्र ग्रह" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhi" class="interlanguage-link-target">अवधी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A4%D9%87%D8%B1%D9%87" title="زؤهره – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="زؤهره" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BD" title="Сулпан – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Сулпан" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9nus" title="Vénus – bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Vénus" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="bali" class="interlanguage-link-target">Basa Bali</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Venus_(Planet)" title="Venus (Planet) – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Venus (Planet)" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Au%C5%A1ruos_%C5%BEvaizdie" title="Aušruos žvaizdie – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Aušruos žvaizdie" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Makakadanlag" title="Makakadanlag – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Makakadanlag" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8D%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B0" title="Вэнэра – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Вэнэра" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Jorah" title="Jorah – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Jorah" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target">Betawi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95_(%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9)" title="शुक (ग्रह) – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="शुक (ग्रह)" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target">भोजपुरी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Venus" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target">Banjar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0_%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%B9" title="শুক্র গ্রহ – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শুক্র গ্রহ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%94%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="པ་སངས། – tibet" lang="bo" hreflang="bo" data-title="པ་སངས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibet" class="interlanguage-link-target">བོད་ཡིག</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Gwener_(planedenn)" title="Gwener (planedenn) – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Gwener (planedenn)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Venera" title="Venera – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Venera" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Venus" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD_(%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B3)" title="Баасан (гараг) – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Баасан (гараг)" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeta)" title="Venus (planeta) – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Venus (planeta)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C4%ADng-s%C4%ADng" title="Gĭng-sĭng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gĭng-sĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Benus" title="Benus – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Benus" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8E%BE%E1%8F%A5%E1%8F%8D%E1%8F%93%E1%8F%82%E1%8E%B5" title="ᎠᎾᏥᏍᏓᏂᎵ – çeroki" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᎾᏥᏍᏓᏂᎵ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="çeroki" class="interlanguage-link-target">ᏣᎳᎩ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A4%DB%8C%D9%86%DB%86%D8%B3" title="ڤینۆس – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ڤینۆس" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Venera" title="Venera – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Venera" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cr mw-list-item"><a href="https://cr.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Archives/%E1%90%8B%E1%90%A7%E1%93%AD_%E1%90%8A%E1%91%96%E1%95%81" title="Wikipedia:Archives/ᐋᐧᓭ ᐊᑖᕁ – kri" lang="cr" hreflang="cr" data-title="Wikipedia:Archives/ᐋᐧᓭ ᐊᑖᕁ" data-language-autonym="Nēhiyawēwin / ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ" data-language-local-name="kri" class="interlanguage-link-target">Nēhiyawēwin / ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C3%87olpan" title="Çolpan – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Çolpan" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Venu%C5%A1e_(planeta)" title="Venuše (planeta) – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Venuše (planeta)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Wenus" title="Wenus – kaşubyan" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Wenus" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaşubyan" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8C%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Дьньница – slavyan" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Дьньница" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="slavyan" class="interlanguage-link-target">Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Венера" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Gwener_(planed)" title="Gwener (planed) – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Gwener (planed)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Venus_(planet)" title="Venus (planet) – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Venus (planet)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Bi%C9%9B%C5%8Bmariga" title="Biɛŋmariga – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Biɛŋmariga" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target">Dagbanli</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Venus_(Planet)" title="Venus (Planet) – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Venus (Planet)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dga mw-list-item"><a href="https://dga.wikipedia.org/wiki/Kyenkyo%C9%94laa" title="Kyenkyoɔlaa – Dagaare" lang="dga" hreflang="dga" data-title="Kyenkyoɔlaa" data-language-autonym="Dagaare" data-language-local-name="Dagaare" class="interlanguage-link-target">Dagaare</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Cier" title="Cier – dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Cier" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="dinka" class="interlanguage-link-target">Thuɔŋjäŋ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Venus" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Wenus_(planet)" title="Wenus (planet) – aşağı sorb" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Wenus (planet)" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="aşağı sorb" class="interlanguage-link-target">Dolnoserbski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9" title="शुक्रग्रह – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="शुक्रग्रह" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target">डोटेली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%86%CF%81%CE%BF%CE%B4%CE%AF%CF%84%CE%B7_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Αφροδίτη (πλανήτης) – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Αφροδίτη (πλανήτης)" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/V%C3%A8ner_(astronom%C3%A9ia)" title="Vèner (astronoméia) – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Vèner (astronoméia)" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target">Emiliàn e rumagnòl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Venus" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Venuso_(planedo)" title="Venuso (planedo) – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Venuso (planedo)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeta)" title="Venus (planeta) – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Venus (planeta)" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Veenus" title="Veenus – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Veenus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Artizarra" title="Artizarra – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Artizarra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Venu_(praneta)" title="Venu (praneta) – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Venu (praneta)" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target">Estremeñu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D9%87" title="زهره – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زهره" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Venus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Veen%C3%BCs" title="Veenüs – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Veenüs" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – fici" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Venus" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fici" class="interlanguage-link-target">Na Vosa Vakaviti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Venus" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9nus_(plan%C3%A8te)" title="Vénus (planète) – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Vénus (planète)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/V%C3%A8nus_(plan%C3%A8ta)" title="Vènus (planèta) – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Vènus (planèta)" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target">Arpetan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Fenus" title="Fenus – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Fenus" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Fenus_(planeet)" title="Fenus (planeet) – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Fenus (planeet)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9ineas_(pl%C3%A1in%C3%A9ad)" title="Véineas (pláinéad) – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Véineas (pláinéad)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Kervank%C4%B1ran" title="Kervankıran – qaqauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Kervankıran" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="qaqauz" class="interlanguage-link-target">Gagauz</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E6%98%9F" title="金星 – qan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="金星" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="qan" class="interlanguage-link-target">贛語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9nis_(plan%C3%A8t)" title="Vénis (planèt) – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Vénis (planèt)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target">Kriyòl gwiyannen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/An_R%C3%ACbhinn_(planaid)" title="An Rìbhinn (planaid) – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="An Rìbhinn (planaid)" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Venus" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DB%8A%D8%AC%D8%A7" title="رۊجا – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="رۊجا" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target">گیلکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mbyja_Ko%27%E1%BA%BD" title="Mbyja Ko'ẽ – quarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mbyja Ko'ẽ" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="quarani" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="शुक्र – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="शुक्र" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target">गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gpe mw-list-item"><a href="https://gpe.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Ghanaian Pidgin" lang="gpe" hreflang="gpe" data-title="Venus" data-language-autonym="Ghanaian Pidgin" data-language-local-name="Ghanaian Pidgin" class="interlanguage-link-target">Ghanaian Pidgin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%81%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B0_(%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%B9)" title="શુક્ર (ગ્રહ) – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="શુક્ર (ગ્રહ)" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/J%C3%BCli%27wai" title="Jüli'wai – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Jüli'wai" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target">Wayuunaiki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Badlag" title="Badlag – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Badlag" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/K%C3%AEm-s%C3%AAn" title="Kîm-sên – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kîm-sên" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/H%C5%8Dk%C5%ABloa" title="Hōkūloa – havay" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Hōkūloa" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havay" class="interlanguage-link-target">Hawaiʻi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%95%D7%92%D7%94" title="נוגה – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="נוגה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="शुक्र – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="शुक्र" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Sukhrgrah" title="Sukhrgrah – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Sukhrgrah" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Venera" title="Venera – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Venera" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Wenus" title="Wenus – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Wenus" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target">Hornjoserbsce</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Venis_(plan%C3%A8t)" title="Venis (planèt) – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Venis (planèt)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9nusz" title="Vénusz – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Vénusz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Վեներա (մոլորակ) – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Վեներա (մոլորակ)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A1%D5%AF_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Արուսեակ (մոլորակ) – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Արուսեակ (մոլորակ)" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeta)" title="Venus (planeta) – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Venus (planeta)" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target">İnterlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Venus" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Venus_(planete)" title="Venus (planete) – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Venus (planete)" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Uvlu%C4%A1iaqpak" title="Uvluġiaqpak – inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Uvluġiaqpak" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="inupiaq" class="interlanguage-link-target">Iñupiatun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Benus" title="Benus – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Benus" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – inquş" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Венера" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inquş" class="interlanguage-link-target">ГӀалгӀай</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Venuso" title="Venuso – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Venuso" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Venus_(reikistjarna)" title="Venus (reikistjarna) – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Venus (reikistjarna)" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Venere_(astronomia)" title="Venere (astronomia) – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Venere (astronomia)" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target">İtaliano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%95%96%E1%93%84%E1%94%85" title="ᕖᓄᔅ – inuktitut" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᕖᓄᔅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="inuktitut" class="interlanguage-link-target">ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E6%98%9F" title="金星 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="金星" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Viinos" title="Viinos – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Viinos" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target">Patois</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/venus" title="venus – loğban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="venus" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="loğban" class="interlanguage-link-target">La .lojban.</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Venus" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="ვენერა – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ვენერა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Venera" title="Venera – qaraqalpaq" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Venera" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="qaraqalpaq" class="interlanguage-link-target">Qaraqalpaqsha</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tatrit_(amtiweg)" title="Tatrit (amtiweg) – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tatrit (amtiweg)" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target">Taqbaylit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Feniis%C9%A9" title="Feniisɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Feniisɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1na%CC%B1ndan" title="A̱na̱ndan – tiyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱na̱ndan" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tiyap" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Ng%27anda" title="Ng'anda – konqo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Ng'anda" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="konqo" class="interlanguage-link-target">Kongo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Venasi" title="Venasi – kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Venasi" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuyu" class="interlanguage-link-target">Gĩkũyũ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BD_(%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%80)" title="Шолпан (ғаламшар) – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Шолпан (ғаламшар)" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%97%E1%9E%96%E1%9E%9F%E1%9E%BB%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A" title="ភពសុក្រ – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ភពសុក្រ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target">ភាសាខ្មែរ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B3%81%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಶುಕ್ರ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಶುಕ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%88%EC%84%B1" title="금성 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="금성" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – qaraçay-balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="qaraçay-balkar" class="interlanguage-link-target">Къарачай-малкъар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%86%DA%A9%D9%8F%D8%B1" title="شۆکُر – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="شۆکُر" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target">कॉशुर / کٲشُر</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Veenu%C3%9F_(Planneet)" title="Veenuß (Planneet) – köln" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Veenuß (Planneet)" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="köln" class="interlanguage-link-target">Ripoarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Gelaw%C3%AAj_(gerst%C3%AArk)" title="Gelawêj (gerstêrk) – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Gelawêj (gerstêrk)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Венера" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target">Коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Gwener_(planet)" title="Gwener (planet) – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Gwener (planet)" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target">Kernowek</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%BE%D0%BB%D0%BF%D0%BE%D0%BD" title="Чолпон – qırğız" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Чолпон" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qırğız" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeta)" title="Venus (planeta) – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Venus (planeta)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Venus_(Plan%C3%A9it)" title="Venus (Planéit) – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Venus (Planéit)" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Венера" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Venus" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeet)" title="Venus (planeet) – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Venus (planeet)" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Venere_(astronomia)" title="Venere (astronomia) – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Venere (astronomia)" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target">Ligure</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Venus" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target">Ladin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Vener_(pianeta)" title="Vener (pianeta) – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Vener (pianeta)" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Mokw%C9%9Bt%C9%9B" title="Mokwɛtɛ – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mokwɛtɛ" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target">Lingála</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%94%E0%BA%B2%E0%BA%A7%E0%BA%AA%E0%BA%B8%E0%BA%81" title="ດາວສຸກ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ດາວສຸກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Venera_(planeta)" title="Venera (planeta) – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Venera (planeta)" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Venera_(plan%C4%93ta)" title="Venera (planēta) – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Venera (planēta)" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Venus" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target">Basa Banyumasan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BB%D0%B5" title="Циле – mokşa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Циле" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokşa" class="interlanguage-link-target">Мокшень</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Venosy_(planeta)" title="Venosy (planeta) – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Venosy (planeta)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%88%D3%B1%D0%B4%D1%8B%D1%80" title="Чолгашӱдыр – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Чолгашӱдыр" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target">Олык марий</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – minanqkaban" lang="min" hreflang="min" data-title="Venus" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minanqkaban" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%BB" title="ശുക്രൻ – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശുക്രൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%80" title="Сугар – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Сугар" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%A2_%EA%AF%8A%EA%AF%84%EA%AF%A4" title="ꯏꯂꯥꯢ ꯊꯄꯤ – manipüri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯂꯥꯢ ꯊꯄꯤ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipüri" class="interlanguage-link-target">ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0_%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9" title="शुक्र ग्रह – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="शुक्र ग्रह" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Zuhrah" title="Zuhrah – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Zuhrah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Venere_(pjaneta)" title="Venere (pjaneta) – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Venere (pjaneta)" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9nus" title="Bénus – mirand" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Bénus" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirand" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%82%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9F%E1%80%BA" title="သောကြာဂြိုဟ် – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="သောကြာဂြိုဟ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%A7" title="روجا – mazandaran" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="روجا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaran" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Citlalpol" title="Citlalpol – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Citlalpol" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target">Nāhuatl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Venere" title="Venere – neapolitan" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Venere" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitan" class="interlanguage-link-target">Napulitano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Venus_(Planet)" title="Venus (Planet) – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Venus (Planet)" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeet)" title="Venus (planeet) – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Venus (planeet)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9" title="शुक्रग्रह – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="शुक्रग्रह" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%81%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A5%81" title="लुँनगु – nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="लुँनगु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Venus_(planeet)" title="Venus (planeet) – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Venus (planeet)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Planeten_Venus" title="Planeten Venus – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Planeten Venus" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Venus" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Venus_(planete)" title="Venus (planete) – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Venus (planete)" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target">Novial</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%9B%DF%8C%DF%B0%DF%9F%DF%8F%DF%9F%DF%8F" title="ߛߌ߰ߟߏߟߏ – nko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߛߌ߰ߟߏߟߏ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="nko" class="interlanguage-link-target">ߒߞߏ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Biinis" title="Biinis – navayo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Biinis" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navayo" class="interlanguage-link-target">Diné bizaad</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Nthand%C3%A1" title="Nthandá – nyanca" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Nthandá" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="nyanca" class="interlanguage-link-target">Chi-Chewa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/V%C3%A8nus_(planeta)" title="Vènus (planeta) – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Vènus (planeta)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Venus" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target">Livvinkarjala</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Bakkalcha" title="Bakkalcha – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Bakkalcha" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target">Oromoo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B6%E0%AD%81%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B0" title="ଶୁକ୍ର – odiya" lang="or" hreflang="or" data-title="ଶୁକ୍ର" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiya" class="interlanguage-link-target">ଓଡ଼ିଆ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BD%D0%B2%C3%A6%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%BD" title="Бонвæрнон – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Бонвæрнон" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%81%E0%A9%B1%E0%A8%95%E0%A8%B0_(%E0%A8%97%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A8%B9%E0%A8%BF)" title="ਸ਼ੁੱਕਰ (ਗ੍ਰਹਿ) – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸ਼ੁੱਕਰ (ਗ੍ਰਹਿ)" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Sulundagis" title="Sulundagis – pampanqa" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Sulundagis" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanqa" class="interlanguage-link-target">Kapampangan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – niger kreol" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Venus" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="niger kreol" class="interlanguage-link-target">Naijá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wenus" title="Wenus – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wenus" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9nere" title="Vénere – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Vénere" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7)" title="وینس (سیارا) – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="وینس (سیارا)" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D9%87" title="زهره – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="زهره" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9nus_(planeta)" title="Vénus (planeta) – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Vénus (planeta)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ch%27aska" title="Ch'aska – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ch'aska" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Venus_(planet)" title="Venus (planet) – romanş" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Venus (planet)" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanş" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Shukor" title="Shukor – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Shukor" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target">Romani čhib</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Venus" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – aroman" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Venus" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aroman" class="interlanguage-link-target">Armãneashti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Венера" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Umubumbe_wa_Venus" title="Umubumbe wa Venus – kinyarvanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Umubumbe wa Venus" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kinyarvanda" class="interlanguage-link-target">Ikinyarwanda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%83" title="शुक्रः – sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="शुक्रः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrit" class="interlanguage-link-target">संस्कृतम्</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8C%D1%8D%D0%BB%D0%BB%D1%8D%D2%A5%D1%8D" title="Дьэллэҥэ – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дьэллэҥэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%9E_%E1%B1%AE%E1%B1%B8%E1%B1%9C%E1%B1%AE%E1%B1%9E" title="ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱮᱸᱜᱮᱞ – santal" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱮᱸᱜᱮᱞ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santal" class="interlanguage-link-target">ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/V%C3%A8nere_(praneta)" title="Vènere (praneta) – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Vènere (praneta)" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/V%C3%A8niri_(pianeta)" title="Vèniri (pianeta) – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Vèniri (pianeta)" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Venus" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%86%D8%B3" title="وينس – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="وينس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – şimali sami" lang="se" hreflang="se" data-title="Venus" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="şimali sami" class="interlanguage-link-target">Davvisámegiella</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Venera_(planeta)" title="Venera (planeta) – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Venera (planeta)" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ama%E1%B8%8Dan" title="Amaḍan – taçelit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Amaḍan" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelit" class="interlanguage-link-target">Taclḥit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%94_%E0%B6%9C%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%84%E0%B6%BD%E0%B7%9C%E0%B7%80" title="සිකුරු ග්‍රහලොව – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="සිකුරු ග්‍රහලොව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Venus" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Venu%C5%A1a" title="Venuša – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Venuša" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Venera" title="Venera – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Venera" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – inari sami" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Venus" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="inari sami" class="interlanguage-link-target">Anarâškielâ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Hweva" title="Hweva – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Hweva" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Waxaraxir" title="Waxaraxir – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Waxaraxir" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Venusi" title="Venusi – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Venusi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Венера" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Venus" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target">Seeltersk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Juhara" title="Juhara – sundan" lang="su" hreflang="su" data-title="Juhara" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundan" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Venus" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Zuhura" title="Zuhura – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Zuhura" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Wynus" title="Wynus – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Wynus" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AF%86%E0%AE%B3%E0%AF%8D%E0%AE%B3%E0%AE%BF_(%E0%AE%95%E0%AF%8B%E0%AE%B3%E0%AF%8D)" title="வெள்ளி (கோள்) – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வெள்ளி (கோள்)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="శుక్రుడు – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="శుక్రుడు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D1%83%D2%B3%D1%80%D0%B0" title="Зуҳра – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Зуҳра" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A8%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ดาวศุกร์ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ดาวศุกร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Wenera" title="Wenera – türkmən" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Wenera" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="türkmən" class="interlanguage-link-target">Türkmençe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Benus_(planeta)" title="Benus (planeta) – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Benus (planeta)" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Venera" title="Venera – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Venera" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target">Tolışi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ven%C3%BCs" title="Venüs – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Venüs" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%83%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BD_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Чулпан (планета) – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Чулпан (планета)" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Ta%C3%B9rua" title="Taùrua – taxiti" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Taùrua" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="taxiti" class="interlanguage-link-target">Reo tahiti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD" title="Шолбан – tuvinyan" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Шолбан" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvinyan" class="interlanguage-link-target">Тыва дыл</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Венера – udmurt" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Венера" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurt" class="interlanguage-link-target">Удмурт</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DB%8B%DB%90%D9%86%DB%90%D8%B1%D8%A7" title="ۋېنېرا – uyğur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ۋېنېرا" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyğur" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0)" title="Венера (планета) – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Венера (планета)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%81%D8%B1%DB%81" title="زہرہ – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="زہرہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Venera_(sayyora)" title="Venera (sayyora) – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Venera (sayyora)" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/V%C3%A8nere_(astronomia)" title="Vènere (astronomia) – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Vènere (astronomia)" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Vener" title="Vener – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Vener" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sao_Kim" title="Sao Kim – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sao Kim" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Venus_(planete)" title="Venus (planete) – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Venus (planete)" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target">West-Vlams</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Venud" title="Venud – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Venud" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target">Volapük</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Sitoele_do_bierdj%C3%AE" title="Sitoele do bierdjî – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Sitoele do bierdjî" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Venus" title="Venus – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Venus" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Weenus" title="Weenus – volof" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Weenus" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="volof" class="interlanguage-link-target">Wolof</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E6%98%9F" title="金星 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="金星" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0_%D2%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B3" title="Венера һариг – kalmık" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Венера һариг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmık" class="interlanguage-link-target">Хальмг</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IVenus" title="IVenus – xosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IVenus" data-language-autonym="İsiXhosa" data-language-local-name="xosa" class="interlanguage-link-target">İsiXhosa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90)" title="ვენერა (პლანეტა) – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ვენერა (პლანეტა)" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%A0%D7%95%D7%A1" title="ווענוס – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ווענוס" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80g%C3%B9%C3%A0l%C3%A0" title="Àgùàlà – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àgùàlà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target">Yorùbá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ndaundeiqhaemh" title="Ndaundeiqhaemh – çjuan" lang="za" hreflang="za" data-title="Ndaundeiqhaemh" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="çjuan" class="interlanguage-link-target">Vahcuengh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Venus_(planete)" title="Venus (planete) – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Venus (planete)" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target">Zeêuws</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B4%B9%E2%B4%B0%E2%B5%8F" title="ⴰⵎⴰⴹⴰⵏ – tamazi" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵎⴰⴹⴰⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazi" class="interlanguage-link-target">ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E6%98%9F" title="金星 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="金星" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%AA%E7%99%BD" title="太白 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="太白" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target">文言</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kim-chhe%E2%81%BF" title="Kim-chheⁿ – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kim-chheⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%87%91%E6%98%9F" title="金星 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="金星" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UNokhwezi" title="UNokhwezi – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UNokhwezi" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target">İsiZulu</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q313#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 11:43, 23 noyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Venera_(planet)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-2tcdr","wgBackendResponseTime":252,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.109","walltime":"1.459","ppvisitednodes":{"value":4562,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":79491,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3618,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":42,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":106003,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":42,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1250.789 1 -total"," 71.76% 897.525 1 Şablon:Planet"," 71.29% 891.655 1 Şablon:Infobox"," 66.01% 825.599 33 Şablon:Wikidata"," 9.43% 117.906 2 Şablon:İstinad_siyahısı"," 5.67% 70.961 1 Şablon:Günəş_sistemi"," 5.38% 67.242 1 Şablon:Naviqasiya_cədvəli"," 5.30% 66.236 59 Şablon:Vebarxiv"," 2.13% 26.701 2 Şablon:Digər_məna"," 1.87% 23.437 2 Şablon:Digər_mənalar"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.676","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9532373,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype quantity of P2213 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P61 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P65 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P575 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1046 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2244 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2243 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2233 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P4341 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2052 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2325 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2045 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\ntokenizeName: \"E M Standish\": have \"Im (x2) Fa\" match\nLoaded datatype quantity of P2212 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2213 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\ntokenizeName: \"E M Standish\": have \"Im (x2) Fa\" match\nLoaded datatype quantity of P2248 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\ntokenizeName: \"E M Standish\": have \"Im (x2) Fa\" match\nLoaded datatype wikibase-item of P397 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P1096 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\ntokenizeName: \"E M Standish\": have \"Im (x2) Fa\" match\nLoaded datatype wikibase-item of P518 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P518 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P518 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P1102 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2234 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2067 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2054 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P7015 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2147 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P6258 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P4501 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2076 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot title of Q23548 from short name claim: \"NASA\"\nLoaded datatype quantity of P1215 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-559c9fd9f4-nv4q4","timestamp":"20241126124748","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Venera (planet)","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Venera_(planet)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q313","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q313","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-06-09T16:23:52Z","dateModified":"2024-11-23T11:43:47Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c7\/PIA23791-Venus-RealAndEnhancedContrastViews-20200608_%28cropped%29.jpg","headline":"G\u00fcn\u0259\u015f sisteminin G\u00fcn\u0259\u015f\u0259 \u0259n yax\u0131n 2. planeti"}</script> </body> </html>