CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>انرژی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"1b04746d-a422-47ba-9dea-7752795d9aea","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"انرژی","wgTitle":"انرژی","wgCurRevisionId":40075051,"wgRevisionId":40075051,"wgArticleId":123818,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","مقاله‌های نیازمند توجه متخصص فاقد پارامتر دلیل یا بحث","مقاله‌های نیازمند توجه متخصص با تخصص نامعلوم", "مقاله‌های نیازمند بازبینی متخصص","همه مقاله‌های نیازمند بازبینی متخصص","مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی","مقاله‌های با گزیده‌های خراب","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","انرژی","تابع‌های حالت","طبیعت","فیزیک مقدماتی","کمیت‌های فیزیکی نرده‌ای","گیتی","مفاهیم فیزیکی","مقاله‌های موضوعات اصلی","وام‌واژه‌های یونانی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"انرژی","wgRelevantArticleId":123818, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11379","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.math.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary", "ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg/1200px-Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1854"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg/800px-Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1236"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg/640px-Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="989"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="انرژی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-انرژی rootpage-انرژی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخچه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخچه</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخچه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حالت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#حالت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>حالت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-حالت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انرژی_جنبشی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژی_جنبشی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>انرژی جنبشی</span> </div> </a> <ul id="toc-انرژی_جنبشی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انرژِی_پتانسیل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژِی_پتانسیل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>انرژِی پتانسیل</span> </div> </a> <ul id="toc-انرژِی_پتانسیل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اصل_پایستگی_جرم_و_انرژی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اصل_پایستگی_جرم_و_انرژی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>اصل پایستگی جرم و انرژی</span> </div> </a> <ul id="toc-اصل_پایستگی_جرم_و_انرژی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انرژی_الکتریکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژی_الکتریکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>انرژی الکتریکی</span> </div> </a> <ul id="toc-انرژی_الکتریکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اصل_حفاظت_از_انرژی_در_معماری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اصل_حفاظت_از_انرژی_در_معماری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>اصل حفاظت از انرژی در معماری</span> </div> </a> <ul id="toc-اصل_حفاظت_از_انرژی_در_معماری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">انرژی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۶۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-169" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۶۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/%C3%89nerji" title="Énerji–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Énerji" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Energie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Energie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%89%85%E1%88%9D" title="አቅም–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="አቅም" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Enerch%C3%ADa" title="Enerchía–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Enerchía" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="طاقة–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="طاقة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%AC%DC%98%DC%A9%DC%A6%DC%90" title="ܬܘܩܦܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܬܘܩܦܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="طاقة–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="طاقة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82%D9%87" title="طاقه–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="طاقه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="শক্তি–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="শক্তি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Enerx%C3%ADa" title="Enerxía–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Enerxía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Enerji" title="Enerji–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Enerji" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="انرژی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Энергия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Energie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Energ%C4%97j%C4%97" title="Energėjė–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Energėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Энергія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Энергія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Энэргія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Энэргія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Енергия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Енергия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="শক্তি–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শক্তি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Energiezh" title="Energiezh–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Energiezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Energija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Energia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Энерги–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Энерги" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%95" title="وزە–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="وزە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Energie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Энерги–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Энерги" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Egni_(gwyddonol)" title="Egni (gwyddonol)–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Egni (gwyddonol)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Energi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Energie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Tinori" title="Tinori–Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Tinori" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1" title="Ενέργεια–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ενέργεια" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Energy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Energio" title="Energio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Energio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Energ%C3%ADa" title="Energía–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Energía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Energia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Energia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Nirg%C3%ADa" title="Nirgía–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Nirgía" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Energia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Igu" title="Igu–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Igu" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89nergie_(physique)" title="Énergie (physique)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Énergie (physique)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Energii" title="Energii–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Energii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Enerzjy" title="Enerzjy–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Enerzjy" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fuinneamh" title="Fuinneamh–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fuinneamh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/%C3%89nerji" title="Énerji–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Énerji" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/L%C3%B9th" title="Lùth–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Lùth" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Enerx%C3%ADa" title="Enerxía–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Enerxía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mbaretekue" title="Mbaretekue–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mbaretekue" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%89%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9C%E0%AA%BE" title="ઉર્જા–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઉર્જા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Bree" title="Bree–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Bree" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Makamashi" title="Makamashi–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Makamashi" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/N%C3%A8n-li%C3%B2ng" title="Nèn-liòng–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Nèn-liòng" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%A8%D7%92%D7%99%D7%94" title="אנרגיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אנרגיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Shakti" title="Shakti–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Shakti" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Energija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/En%C3%A8ji" title="Enèji–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Enèji" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Energia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B7%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Էներգիա–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Էներգիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Energia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Energi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Energie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Enerhia" title="Enerhia–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Enerhia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%80" title="Хьинар–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Хьинар" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Energio" title="Energio–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Energio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Orka" title="Orka–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Orka" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Energia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" title="エネルギー–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="エネルギー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Enaji" title="Enaji–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Enaji" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/%C3%88nergi" title="Ènergi–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Ènergi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ენერგია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ენერგია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Energiya" title="Energiya–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Energiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tafasa" title="Tafasa–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tafasa" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Энергия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%BF" title="ಶಕ್ತಿ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಶಕ್ತಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%90%EB%84%88%EC%A7%80" title="에너지–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="에너지" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Wize" title="Wize–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Wize" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Nerth" title="Nerth–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Nerth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Энергия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Energia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Energie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy–گاندایی" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Energy" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="گاندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Energie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Energia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Molung%C3%A9" title="Molungé–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Molungé" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B0%E0%BA%A5%E0%BA%B1%E0%BA%87%E0%BA%87%E0%BA%B2%E0%BA%99" title="ພະລັງງານ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພະລັງງານ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Energija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ener%C4%A3ija" title="Enerģija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Enerģija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ang%C3%B4vo" title="Angôvo–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Angôvo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Енергија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Енергија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%8A%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B4%82" title="ഊർജ്ജം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഊർജ്ജം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Энерги–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Энерги" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tenaga" title="Tenaga–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tenaga" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Einergie" title="Einergie–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Einergie" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%BD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA" title="စွမ်းအင်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="စွမ်းအင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B5" title="Альме–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Альме" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="انرژی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Energie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE" title="ऊर्जा–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="ऊर्जा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Energie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Energi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Energi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Energie" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Energia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Anniisaa" title="Anniisaa–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Anniisaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B6%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF" title="ଶକ୍ତି–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ଶକ୍ତି" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%8A%E0%A8%B0%E0%A8%9C%E0%A8%BE" title="ਊਰਜਾ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਊਰਜਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Energia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Energ%C3%ACa" title="Energìa–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Energìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="توانائی–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="توانائی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%D9%8A" title="انرژي–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="انرژي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Energia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Micha" title="Micha–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Micha" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Energia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Energie" title="Energie–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Energie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Энергия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D2%91%D1%96%D1%8F" title="Енерґія–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Енерґія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Энергия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Enirg%C3%ACa" title="Enirgìa–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Enirgìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Energy" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="توانائي–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="توانائي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Energija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ta%E1%BA%93%E1%B8%8Da%E1%B9%9Bt" title="Taẓḍaṛt–تاچل‌هیت" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Taẓḍaṛt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="تاچل‌هیت" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA" title="ශක්තිය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ශක්තිය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Energy" title="Energy–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Energy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Energia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Energija" title="Energija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Energija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Energia" title="Energia–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Energia" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Simba" title="Simba–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Simba" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Tamar" title="Tamar–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Tamar" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Energjia" title="Energjia–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Energjia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Енергија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Енергија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/%C3%89nergi" title="Énergi–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Énergi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Energi" title="Energi–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Energi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Nishati" title="Nishati–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Nishati" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%86%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%B1%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="ஆற்றல்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஆற்றல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B6%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="శక్తి–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="శక్తి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Энергия" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="พลังงาน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="พลังงาน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Energi%C3%BDa" title="Energiýa–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Energiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Eneji" title="Eneji–توک‌پیسینی" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Eneji" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="توک‌پیسینی" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Enerji" title="Enerji–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Enerji" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Matimba" title="Matimba–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Matimba" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Энергия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Энергия" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%90%D9%86%DB%90%D8%B1%DA%AF%D9%89%D9%8A%DB%95" title="ئېنېرگىيە–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئېنېرگىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Енергія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Енергія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="توانائی–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="توانائی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Energiya" title="Energiya–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Energiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Enerzia" title="Enerzia–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Enerzia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Energii" title="Energii–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Energii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Năng lượng–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Năng lượng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/N%C3%A4met" title="Nämet–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Nämet" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Enerhiya" title="Enerhiya–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Enerhiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/K%C3%A0ttan" title="Kàttan–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Kàttan" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="能量" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ენერგია–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ენერგია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%A0%D7%A2%D7%A8%D7%92%D7%99%D7%A2" title="ענערגיע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ענערגיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="能量" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="能量" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%C3%AAng-li%C5%8Dng" title="Lêng-liōng–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lêng-liōng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%83%BD%E9%87%8F" title="能量–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="能量" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isidlakalasi" title="Isidlakalasi–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isidlakalasi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11379#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&oldid=40075051" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&id=40075051&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B1%25DA%2598%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B1%25DA%2598%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11379" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-متخصص plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/60px-Ambox_important.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/80px-Ambox_important.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="40" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله <b>نیازمند بررسی توسط یک متخصص است</b>. لطفاً پارامتر <i>دلیل</i> یا <i>بحث</i> در این الگو را برای مشخص‌کردن مشکل مقاله استفاده کنید.<span class="hide-when-compact"> <br /><small><i>هنگام افزودن این برچسب لطفاً این درخواست را با یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه">ویکی‌پروژه</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5#استفاده" title="الگو:متخصص">در میان بگذارید</a>.</i></small></span></div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks"><tbody><tr><th class="sidebar-title"><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="فیزیک نوین">فیزیک نوین</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\hat {H}}|\psi _{n}(t)\rangle =i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}|\psi _{n}(t)\rangle }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">^</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">|</mo> </mrow> <msub> <mi>ψ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>n</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>t</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo fence="false" stretchy="false">⟩</mo> <mo>=</mo> <mi>i</mi> <mi class="MJX-variant">ℏ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mi mathvariant="normal">∂</mi> <mrow> <mi mathvariant="normal">∂</mi> <mi>t</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">|</mo> </mrow> <msub> <mi>ψ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>n</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>t</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo fence="false" stretchy="false">⟩</mo> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\hat {H}}|\psi _{n}(t)\rangle =i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}|\psi _{n}(t)\rangle }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/03b24b7ca95f4810737a9b44ce50173911b134e0" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:24.129ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle {\hat {H}}|\psi _{n}(t)\rangle =i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}|\psi _{n}(t)\rangle }"></span><br /><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {1}{{c}^{2}}}{\frac {{\partial }^{2}{\phi }_{n}}{{\partial t}^{2}}}-{{\nabla }^{2}{\phi }_{n}}+{\left({\frac {mc}{\hbar }}\right)}^{2}{\phi }_{n}=0}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mn>1</mn> <msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mfrac> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">∂</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>ϕ</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>n</mi> </mrow> </msub> </mrow> <msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">∂</mi> <mi>t</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mfrac> </mrow> <mo>−</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">∇</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>ϕ</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>n</mi> </mrow> </msub> </mrow> <mo>+</mo> <msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow> <mo>(</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>m</mi> <mi>c</mi> </mrow> <mi class="MJX-variant">ℏ</mi> </mfrac> </mrow> <mo>)</mo> </mrow> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>ϕ</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>n</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mn>0</mn> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {1}{{c}^{2}}}{\frac {{\partial }^{2}{\phi }_{n}}{{\partial t}^{2}}}-{{\nabla }^{2}{\phi }_{n}}+{\left({\frac {mc}{\hbar }}\right)}^{2}{\phi }_{n}=0}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c29e013d0d1fe7ad93e0ae91cac4c0a4121b406b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.505ex; width:34.587ex; height:6.676ex;" alt="{\displaystyle {\frac {1}{{c}^{2}}}{\frac {{\partial }^{2}{\phi }_{n}}{{\partial t}^{2}}}-{{\nabla }^{2}{\phi }_{n}}+{\left({\frac {mc}{\hbar }}\right)}^{2}{\phi }_{n}=0}"></span><div class="sidebar-caption" style="font-size:90%;padding-top:0.4em;font-style:italic;"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="توپولوژی فضازمان">توپولوژی فضازمان</a>: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="معادله شرودینگر">معادله شرودینگر</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%DA%A9%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="معادله کلاین-گوردون">معادله کلاین-گوردون</a></div></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">بنیانگذاران</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکس پلانک">ماکس پلانک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آلبرت اینشتین">آلبرت اینشتین</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B2_%D8%A8%D9%88%D8%B1" title="نیلز بور">نیلز بور</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D9%86" title="ماکس برن">ماکس برن</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B1_%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="ورنر هایزنبرگ">ورنر هایزنبرگ</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="اروین شرودینگر">اروین شرودینگر</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%AC%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="پاسکوال جردن">پاسکوال جردن</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D9%81%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ولفگانگ پاولی">ولفگانگ پاولی</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="پل دیراک">پل دیراک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="ارنست رادرفورد">ارنست رادرفورد</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="لویی دو بروی">لویی دو بروی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D9%88%D8%B2" title="ساتیندرا بوز">ساتیندرا بوز</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">مفاهیم</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="توپولوژی فضازمان">توپولوژی فضازمان</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D8%A7" title="فضا">فضا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a> •  <a class="mw-selflink selflink">انرژی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="اعداد تصادفی">اعداد تصادفی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="اطلاعات">اطلاعات</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B0%D9%87%D9%86" title="ذهن">ذهن</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1" title="نور">نور</a> •  <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D9%87" title="ذره">ذره</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC" title="موج">موج</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">شاخه ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="فیزیک کاربردی">فیزیک کاربردی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="فیزیک آزمایشگاهی">فیزیک آزمایشگاهی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C" title="فیزیک نظری">فیزیک نظری</a><br /><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85" title="فلسفه علم">فلسفه علم</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="فلسفه فیزیک">فلسفه فیزیک</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="منطق ریاضیاتی">منطق ریاضیاتی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="ریاضی فیزیک">ریاضی فیزیک</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="ابرتقارن">ابرتقارن</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نظریه ریسمان">نظریه ریسمان</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%85" title="نظریه ام">نظریه ام</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="نظریه وحدت بزرگ">نظریه وحدت بزرگ</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_(%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="مدل استاندارد (ذرات بنیادی)">مدل استاندارد (ذرات بنیادی)</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="مکانیک کوانتومی">مکانیک کوانتومی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="نظریه میدان‌های کوانتومی">نظریه میدان‌های کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B0%D8%B1%D9%87" title="پادذره">پادذره</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="پادماده">پادماده</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3" title="الکترومغناطیس">الکترومغناطیس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="الکترودینامیک کوانتومی">الکترودینامیک کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D9%81" title="نیروی هسته‌ای ضعیف">نیروی هسته‌ای ضعیف</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D9%81" title="برهمکنش الکتروضعیف">برهمکنش الکتروضعیف</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%88%DB%8C" title="نیروی هسته‌ای قوی">نیروی هسته‌ای قوی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="کرومودینامیک کوانتومی">کرومودینامیک کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="فیزیک اتمی">فیزیک اتمی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="فیزیک ذرات">فیزیک ذرات</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فیزیک هسته‌ای">فیزیک هسته‌ای</a><br /><a href="/w/index.php?title=Exotic_matter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exotic matter (صفحه وجود ندارد)">Exotic matter</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="بوزون هیگز">بوزون هیگز</a><br /><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فیزیک اتمی، مولکولی و نوری">فیزیک اتمی، مولکولی و نوری</a><br /><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="فیزیک ماده چگال">فیزیک ماده چگال</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="مکانیک آماری کوانتومی">مکانیک آماری کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="اطلاعات کوانتومی">اطلاعات کوانتومی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="رایانش کوانتومی">رایانش کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="اسپینترونیک">اسپینترونیک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ابررسانایی">ابررسانایی</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="سامانه پویا">سامانه پویا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="فوتونیک">فوتونیک</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="زیست‌فیزیک">زیست‌فیزیک</a><br /><a href="/w/index.php?title=Neurophysics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neurophysics (صفحه وجود ندارد)">Neurophysics</a> •  <a href="/wiki/%D8%B0%D9%87%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ذهن کوانتومی">ذهن کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="پلاسما (فیزیک)">پلاسما (فیزیک)</a> •  <a href="/w/index.php?title=Neutrino_astronomy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neutrino astronomy (صفحه وجود ندارد)">Neutrino astronomy</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B5" title="نسبیت خاص">نسبیت خاص</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D8%A7%D9%85" title="نسبیت عام">نسبیت عام</a><br /><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="لائورنت نوتال">لائورنت نوتال</a> •  <a href="/w/index.php?title=Spacetime_symmetries&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spacetime symmetries (صفحه وجود ندارد)">Spacetime symmetries</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="ماده تاریک">ماده تاریک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a><br /><a href="/w/index.php?title=Fractal_analysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fractal analysis (صفحه وجود ندارد)">Fractal analysis</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%A8_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آشوب کوانتومی">آشوب کوانتومی</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%BE%DB%8C%DA%86%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="سامانه پیچیده">سامانه پیچیده</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%DA%86%D8%A7%D9%84%D9%87" title="سیاه‌چاله">سیاه‌چاله</a>s •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اصل تمام‌نگاری">اصل تمام‌نگاری</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="اخترفیزیک">اخترفیزیک</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D9%87" title="جهان قابل مشاهده">جهان قابل مشاهده</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="مه‌بانگ">مه‌بانگ</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کیهان‌شناسی">کیهان‌شناسی</a><br /><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="گرانش">گرانش</a> •  <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87" class="mw-redirect" title="گرانش کوانتومی حلقه">گرانش کوانتومی حلقه</a><br /><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="گرانش کوانتومی">گرانش کوانتومی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%DA%86%DB%8C%D8%B2" title="نظریه همه‌چیز">نظریه همه‌چیز</a><br /><a href="/w/index.php?title=Mathematical_universe_hypothesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mathematical universe hypothesis (صفحه وجود ندارد)">Mathematical universe hypothesis</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C%D9%87_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="فرضیه چندجهانی">فرضیه چندجهانی</a> •  <a href="/w/index.php?title=Weak_gravity_conjecture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weak gravity conjecture (صفحه وجود ندارد)">Weak gravity conjecture</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">دانشمندان</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86" title="ادوارد ویتن">ادوارد ویتن</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AA%DA%AF%D9%86" title="ویلهلم رونتگن">ویلهلم رونتگن</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DA%A9%D8%B1%D9%84" class="mw-redirect" title="آنری بکرل">آنری بکرل</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="هندریک لورنتز">هندریک لورنتز</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکس پلانک">ماکس پلانک</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="پیر کوری">پیر کوری</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ویلهلم وین">ویلهلم وین</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ماری کوری">ماری کوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%B2%D9%88%D9%85%D8%B1%D9%81%D9%84%D8%AF" title="آرنولد زومرفلد">آرنولد زومرفلد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="ارنست رادرفورد">ارنست رادرفورد</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="فردریک سودی">فردریک سودی</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%B3" class="mw-redirect" title="هایک کامرلینگ اونس">هایک کامرلینگ اونس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آلبرت اینشتین">آلبرت اینشتین</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%88%DB%8C%D9%84%DA%86%DA%A9" title="فرانک ویلچک">فرانک ویلچک</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D9%86" title="ماکس برن">ماکس برن</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="هرمان ویل">هرمان ویل</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B2_%D8%A8%D9%88%D8%B1" title="نیلز بور">نیلز بور</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="اروین شرودینگر">اروین شرودینگر</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="لویی دو بروی">لویی دو بروی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="ماکس فون لائو">ماکس فون لائو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D9%88%D8%B2" title="ساتیندرا بوز">ساتیندرا بوز</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آرتور هالی کامپتون">آرتور هالی کامپتون</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D9%81%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ولفگانگ پاولی">ولفگانگ پاولی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86" title="ارنست والتون">ارنست والتون</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="انریکو فرمی">انریکو فرمی</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3" title="یوهان دیدریک وان در والس">یوهان دیدریک وان در والس</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B1_%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="ورنر هایزنبرگ">ورنر هایزنبرگ</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%86_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="فریمن دایسون">فریمن دایسون</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پیتر زیمان">پیتر زیمان</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%84%DB%8C" title="هنری موزلی">هنری موزلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D9%87%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="دیوید هیلبرت">دیوید هیلبرت</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA_%DA%AF%D9%88%D8%AF%D9%84" title="کورت گودل">کورت گودل</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%AC%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="پاسکوال جردن">پاسکوال جردن</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="پل دیراک">پل دیراک</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D9%88%DB%8C%DA%AF%D9%86%D8%B1" title="یوجین ویگنر">یوجین ویگنر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="استیون هاوکینگ">استیون هاوکینگ</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%BE_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86" title="فلیپ وارن اندرسون">فلیپ وارن اندرسون</a> •  <a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%DA%98_%D9%84%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1" title="ژرژ لومتر">ژرژ لومتر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%BE%D8%A7%D8%AC%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%86" title="جرج پاجت تامسون">جرج پاجت تامسون</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="آنری پوانکاره">آنری پوانکاره</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="جان ویلر">جان ویلر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B1_%D9%BE%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="راجر پنروز">راجر پنروز</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="رابرت میلیکان">رابرت میلیکان</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C%D8%B1%D9%88_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88" title="یوایچیرو نامبو">یوایچیرو نامبو</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جان فون نویمان">جان فون نویمان</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1_%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="پیتر هیگز">پیتر هیگز</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88_%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اتو هان">اتو هان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%85%D9%86" title="ریچارد فاینمن">ریچارد فاینمن</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D9%86_%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="چن نینگ یانگ">چن نینگ یانگ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%86%DA%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D9%84%DB%8C" title="تسونگ-دائو لی">تسونگ-دائو لی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE_%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="فیلیپ لنارت">فیلیپ لنارت</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="عبدالسلام">عبدالسلام</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D9%81%D8%AA" title="خرارد توفت">خرارد توفت</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%84" title="جان استوارت بل">جان استوارت بل</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%84-%D9%85%D9%86" title="ماری گل-من">ماری گل-من</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%86" title="جوزف جان تامسون">جوزف جان تامسون</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_%D9%88%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="سی وی رامان">سی وی رامان</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DA%AF" title="ویلیام لورنس براگ">ویلیام لورنس براگ</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="جان باردین">جان باردین</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D9%84%DB%8C" title="ویلیام شاکلی">ویلیام شاکلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%86%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="جیمز چدویک">جیمز چدویک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3" title="ارنست لارنس">ارنست لارنس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="آنتون تسایلینگر">آنتون تسایلینگر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A6%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="ساموئل گودسمیت">ساموئل گودسمیت</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%86%D8%A8%DA%A9" title="جرج اولنبک">جرج اولنبک</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="الگو:فیزیک نوین"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فیزیک نوین (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فیزیک نوین"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023308"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks"><tbody><tr><th class="sidebar-title" style="padding-left:0.9em;padding-right:0.9em;"><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="مکانیک کلاسیک">مکانیک کلاسیک</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\vec {F}}=m{\vec {a}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>F</mi> <mo stretchy="false">→</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>a</mi> <mo stretchy="false">→</mo> </mover> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\vec {F}}=m{\vec {a}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f7b202a8eaba4b424be52bcbaa043727b6ad9860" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:8.14ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle {\vec {F}}=m{\vec {a}}}"></span><div class="sidebar-caption" style="font-size:90%;padding:0.6em 0;font-style:italic;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="قوانین حرکت نیوتن">قوانین حرکت نیوتن</a></div></td></tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddf; display:block;margin-bottom:1.0em;"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="تاریخچه مکانیک کلاسیک">تاریخچه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="گاه‌شمار مکانیک کلاسیک">گاه‌شمار</a></li></ul> </div></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#ddf;text-align:center;">بخش‌ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content plainlist" style="padding-top:0.35em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="مکانیک کاربردی">کاربردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مکانیک سماوی">سماوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="مکانیک محیط‌های پیوسته">محیط‌های پیوسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مکانیک تحلیلی">تحلیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_(%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9)" class="mw-redirect" title="سینماتیک (مکانیک)">سینماتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_(%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9)" title="سینتیک (مکانیک)">سینتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="استاتیک">استاتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مکانیک آماری">آماری</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#ddf;text-align:center;">مفاهیم پایه</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content plainlist" style="padding-top:0.35em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شتاب">شتاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تکانه زاویه‌ای">تکانه زاویه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%BE%D9%84" title="کوپل">کوپل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="اصل دالامبر">اصل دالامبر</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="نیرو">نیرو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9" title="چارچوب مرجع">چارچوب مرجع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%B1%D8%A8%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ضربه (فیزیک)">ضربه</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="لختی">لختی</a> / <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%84%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="گشتاور لختی">گشتاور لختی</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a></li> <li><br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار</a></li> <li><br /><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="گشتاور (فیزیک)">گشتاور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تکانه">تکانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D8%A7" title="فضا">فضا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA" title="سرعت">سرعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="گشتاور نیرو">گشتاور نیرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرعت برداری">سرعت برداری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="کار مجازی">کار مجازی</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#ddf;text-align:center;">فرمول‌سازی‌ها</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content plainlist" style="padding-top:0.35em;"> <ul><li><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><b><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="قوانین حرکت نیوتن">قوانین حرکت نیوتن</a></b></div></li> <li><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><b><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مکانیک تحلیلی">مکانیک تحلیلی</a></b> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%98%DB%8C" title="مکانیک لاگرانژی">مکانیک لاگرانژی</a></li><li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مکانیک هامیلتونی">مکانیک هامیلتونی</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Routhian_mechanics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Routhian mechanics (صفحه وجود ندارد)">Routhian mechanics</a></li><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D9%87%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86-%DA%98%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="معادله هامیلتون-ژاکوبی">معادله هامیلتون-ژاکوبی</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Appell%27s_equation_of_motion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Appell's equation of motion (صفحه وجود ندارد)">Appell's equation of motion</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Udwadia%E2%80%93Kalaba_equation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Udwadia–Kalaba equation (صفحه وجود ندارد)">Udwadia–Kalaba equation</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Koopman%E2%80%93von_Neumann_classical_mechanics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koopman–von Neumann classical mechanics (صفحه وجود ندارد)">Koopman–von Neumann mechanics</a></li></ul></div></div></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#ddf;text-align:center;">موضوعات اصلی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content plainlist" style="padding-top:0.35em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF" title="نوسانگر هماهنگ">نوسانگر هماهنگ</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نسبت میرایی">نسبت میرایی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="بردار جابجایی">بردار جابجایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA" title="معادله حرکت">معادله حرکت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="قانون حرکت اویلر (صفحه وجود ندارد)"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32125605">.mw-parser-output .wrap{white-space:normal}</style><span class="wrap">قانون حرکت اویلر</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="شبه‌نیرو">شبه‌نیرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%B7%DA%A9%D8%A7%DA%A9" title="اصطکاک">اصطکاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF" title="نوسانگر هماهنگ">نوسانگر هماهنگ</a></li></ul> </div> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9_%D9%84%D8%AE%D8%AA" title="دستگاه مرجع لخت">دستگاه مرجع لخت</a> / <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9_%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D8%AE%D8%AA" class="mw-redirect" title="دستگاه مرجع غیر لخت">دستگاه مرجع غیر لخت</a></span></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B0%D8%B1%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حرکت صفحه‌ای ذره (صفحه وجود ندارد)">حرکت صفحه‌ای ذره</a></li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA" title="حرکت">حرکت</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AE%D8%B7%DB%8C" title="حرکت خطی">حرکت خطی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="قانون جهانی گرانش نیوتن">قانون جهانی گرانش نیوتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="قوانین حرکت نیوتن">قوانین حرکت نیوتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C" title="سرعت نسبی">سرعت نسبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B3%D9%85_%D8%B5%D9%84%D8%A8" title="جسم صلب">جسم صلب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D8%B5%D9%84%D8%A8" title="دینامیک اجسام صلب">دینامیک اجسام صلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1_(%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D8%B5%D9%84%D8%A8)" title="معادلات اویلر (دینامیک اجسام صلب)">معادلات اویلر</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="نوسانگر هماهنگ ساده">نوسانگر هماهنگ ساده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B4" title="ارتعاش">ارتعاش</a></li></ul></div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#ddf;text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%B4_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="چرخش به دور محور ثابت">چرخش به دور محور ثابت</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content plainlist" style="padding-top:0.35em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="حرکت دایره‌ای">حرکت دایره‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9_%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="دستگاه مرجع چرخان">دستگاه مرجع چرخان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="نیروی مرکزگرا">نیروی مرکزگرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" title="نیروی گریز از مرکز">نیروی گریز از مرکز</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Reactive_centrifugal_force&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reactive centrifugal force (صفحه وجود ندارد)">عکس العمل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="اثر کوریولیس">اثر کوریولیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D9%86%DA%AF" title="آونگ">آونگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA" title="سرعت">سرعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سرعت دورانی">سرعت دورانی</a></li></ul> </div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شتاب زاویه‌ای">شتاب زاویه‌ای</a> / <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جابه‌جایی زاویه‌ای">جابه‌جایی زاویه‌ای</a> / <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="بسامد زاویه‌ای">بسامد زاویه‌ای</a> / <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_%D8%B2%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سرعت زاویه‌ای">سرعت زاویه‌ای</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#ddf;text-align:center;">دانشمندان</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content plainlist" style="padding-top:0.35em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" title="گالیلئو گالیله">گالیله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="آیزاک نیوتن">نیوتن</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D9%BE%D9%84%D8%B1" title="یوهانس کپلر">کپلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="جرمایا هاروکس">جرمایا هاروکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ادموند هالی">هالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="لئونارد اویلر">اویلر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%88_%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="ژان لو رون دالامبر">دالامبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88" title="الکسی کلرو">کلرو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81-%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%98" class="mw-redirect" title="ژوزف-لویی لاگرانژ">لاگرانژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="پی‌یر سیمون لاپلاس">لاپلاس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86" title="ویلیام همیلتون">همیلتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%86" title="سیمون دنی پواسون">پواسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84%DB%8C" title="دانیل برنولی">دانیل برنولی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84%DB%8C" title="یوهان برنولی">یوهان برنولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="آگوستین لویی کوشی">کوشی</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar" style="padding-top:0.15em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="الگو:مکانیک کلاسیک"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="بحث الگو:مکانیک کلاسیک"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مکانیک کلاسیک"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg/258px-Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg" decoding="async" width="258" height="399" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg/387px-Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg/516px-Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg 2x" data-file-width="1935" data-file-height="2989" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%AE%D8%B4" title="آذرخش">آذرخش</a>.</figcaption></figure> <p>در <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="فیزیک">فیزیک</a>، <b>انرژی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">فرانسوی</a>: <span lang="fr" title="متن به زبان فرانسوی"><bdi>Énergie</bdi></span>) (از واژه <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">یونانی</a> <i>ἐνεργός</i>، به معنی <i>فعالیت، عملیات</i>) یا <b>کارمایه</b>، خاصیت <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="کمیت فیزیکی">کمیتی</a> است که به شکل انجام <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار</a> یا <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="حرارت">حرارت</a> یا <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1" title="نور">نور</a> در یک جسم یا <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="سامانه فیزیکی">سامانه فیزیکی</a> دیده می‌شود. انرژی، کمیتی بنیادین است که برای توصیف وضعیت یک ذره، جسم یا <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87" title="سامانه">سامانه</a> به آن نسبت داده می‌شود. در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9" title="کتاب مرجع">کتاب‌های مرجع</a> فیزیک انرژی را به صورت توانایی انجام <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار</a> تعریف می‌کنند. در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="دستگاه بین‌المللی یکاها">سیستم استاندارد بین‌المللی واحدها</a> واحد انرژی <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84" title="ژول">ژول</a> است که برابر است با مقدار کاری که نیروی ۱ <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86_(%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" class="mw-redirect" title="نیوتون (یکا)">نیوتون</a> در جابجا کردن یک جسم به اندازهٔ یک <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1" title="متر">متر</a> انجام می‌دهد. ِ تا به امروز گونه‌های متفاوتی از انرژی شناخته شده که با توجه به نحوهٔ آزادسازی و اثرگذاری به دسته‌های متفاوتی طبقه‌بندی می‌شوند که از آن‌ها می‌توان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="پتانسیل گرانشی">گرانشی</a>، ا<a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل الکتریکی">لکتریکی</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="پتانسیل برداری مغناطیسی">مغناطیسی</a>)، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> و انرژی نورانی را نام برد. در علم <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="فیزیک">فیزیک</a> انرژی را به دو بخش تفسیم می‌کنند: </p> <ol><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a> (بخش مفید انرژی)</li> <li>انرژی (بخش قابل تبدیل انرژی (انرژی در واقع به نوعی از انرژی تبدیل می‌شود که در آن شرایط برای ما ممکن است مفید یا غیر مفید باشد)).</li></ol> <p>عامل، حامل و منبع همه گونه انرژی‌هایی که بشر از آن استفاده می‌کند (انرژی مواد فسیل، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> و غیره) خورشید است، به جز انرژی هسته‌ای. </p><p>طبق <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87%D9%94_%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="نظریهٔ نسبیت">نظریهٔ نسبیت</a> مجموع «جرم و انرژی» پایدار و تغییرناپذیر است (و آن را <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="قانون پایستگی انرژی">قانون پایستگی انرژی</a> می‌نامند)؛ بدین معنا که انرژی از شکلی به شکل دیگر یا به جرم تبدیل شود ولی هرگز تولید یا نابود نمی‌شود. بر طبق تئوری نور بقای جرم و انرژی پیامدی از این اصل است که قوانین فیزیکی در طول زمان بدون تغییر باقی می‌مانند. انرژی هر جسم (طبق <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B5" title="نسبیت خاص">نسبیت خاص</a>) جنبش <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ذرات بنیادی">ذرات بنیادی</a> آن جسم است و مقدار آن از معادلهٔ معروف <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آلبرت اینشتین">آلبرت اینشتین</a> به‌دست می‌آید: <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E=mc^{2}\!}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <msup> <mi>c</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mspace width="negativethinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E=mc^{2}\!}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/df86901c836896f1322936b7d6380de7ae3ac0df" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; margin-right: -0.387ex; width:8.976ex; height:2.676ex;" alt="{\displaystyle E=mc^{2}\!}"></span> (باید توجه کرد که این معادله تنها انرژی موجود ذرات را نشان می‌دهد و نه دیگر گونه‌های انرژی (مانند جنبشی یا پتانسیل). انرژی توانایی انجام کار است یعنی ما برای اینکه بتوانیم کارهای خود را انجام دهیم یا حتی حرکت کنیم به انرژی نیاز داریم. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخچه"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87"></span>تاریخچه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخچه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اصل <a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="بقای انرژی">بقای انرژی</a> در حدود سال ۱۸۵۰ پایه‌گذاری شد. منشأ این اصل همانگونه که در مکانیک بکار می‌رود توسط کار <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" class="mw-disambig" title="گالیله">گالیله</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="آیزاک نیوتن">آیزاک نیوتن</a> فهمانیده شد. در واقع هنگامیکه کار به عنوان حاصلضرب نیرو و تغییر مکان تعریف می‌شود، این تعریف تقریباً به‌طور خود کار از قانون دوم حرکت نیوتن تبعیت می‌کند. چنین مفهومی تا سال ۱۸۲۶ یعنی زمانی‌که ریاضی‌دان معروف فرانسوی معرفی شد، وجود نداشت. لغت نیرو (از نظر لاتین) نه تنها از دیدگاه مفهوم آن توسط نیوتن در قوانین حرکتش توصیف شد، بلکه در کمیت‌هایی که اکنون به عنوان کار و انرژی سینتیک (جنبشی) و پتانسیل (نهفته) تعریف می‌شوند بکار می‌روند. این ابهام برای مدت زمانی توسعه هر اصل کلی را در مکانیک در ورای قوانین حرکت نیوتنی مسدود نموده بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="حالت‌ها"><span id=".D8.AD.D8.A7.D9.84.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>حالت‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: حالت‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>انرژی کل یک <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="سامانه فیزیکی">سامانه</a> می‌تواند به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a> یا ترکیب‌هایی از آن‌ها طبقه‌بندی و تقسیم شود. انرژی جنبشی توسط حرکت یک شیء یا اجزای آن تعیین می‌شود و انرژی پتانسیل بیان‌گر پتانسیل یک شیء برای حرکت است و معمولاً تابع موقعیت آن درون میدان است؛ یا ممکن است در آن ذخیره شده باشد. </p> <table class="wikitable"> <caption>برخی از حالت‌های انرژی که یک جسم یا سامانه می‌تواند داشته باشد </caption> <tbody><tr> <th>نوع انرژی </th> <th>توضیحات </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">مکانیکی</a> </td> <td>انرژی <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="مقیاس ماکروسکوپیک">ماکروسکوپیک</a> منسوب به یک سامانه که مجموع انرژی پتانسیل و جنبشی است </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">الکتریکی</a> </td> <td>انرژی پتانسیل ناشی از <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="میدان الکتریکی">میدان‌های الکتریکی</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="انرژی مغناطیسی">مغناطیسی</a> </td> <td>انرژی پتانسیل ناشی از <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="میدان مغناطیسی">میدان‌های مغناطیسی</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">گرانشی</a> </td> <td>انرژی پتانسیل ناشی از <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="میدان گرانشی">میدان‌های گرانشی</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">شیمیایی</a> </td> <td>انرژی پتانسیل ناشی از <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوندهای شیمیایی</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">گرمایی</a> </td> <td>انرژی جنبشی حرکت <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="مقیاس میکروسکوپیک">میکروسکوپیک</a> ذره‌ها </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">کشسانی</a> </td> <td>انرژی پتانسیل ناشی از تغییر شکل یک ماده </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">هسته ای</a> </td> <td>انرژی پتانسیلی که باعث <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">بستگی</a> <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ذره هسته‌ای">ذرات هسته‌ای</a> هاست </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a> </td> <td>انرژی پتانسیلی که باعث بستگی الکترون به اتم یا مولکول آن است </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انرژی_جنبشی"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C_.D8.AC.D9.86.D8.A8.D8.B4.DB.8C"></span>انرژی جنبشی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: انرژی جنبشی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هریک از کمیت‌های <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {1}{2}}mv^{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mn>1</mn> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mi>m</mi> <msup> <mi>v</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {1}{2}}mv^{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/312fdc58053e87b4820d9ae8be106e536f372718" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:6.221ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle {\frac {1}{2}}mv^{2}}"></span> در معادلات بالا یک انرژی جنبشی <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{k}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{k}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7587849b44d775263271e89499f4327eeac5dc81" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.804ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle E_{k}}"></span> است، اصطلاحی که به وسیلهٔ <a href="/wiki/%D9%84%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="لرد کلوین">لرد کلوین</a> در ۱۸۵۹ معرفی شد: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{k}={\frac {1}{2}}mv^{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mn>1</mn> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mi>m</mi> <msup> <mi>v</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{k}={\frac {1}{2}}mv^{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/83f03039a1f0b8aa7076737f5dccb36fb002995c" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:12.123ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle E_{k}={\frac {1}{2}}mv^{2}}"></span> </p> </div> <p>این معادله نشان می‌دهد که کار انجام شده بر روی جسم در شتاب دادن آن از یک سرعت اولیه به سرعت نهائی معادل تغییر در انرژی جنبشی جسم است. بر عکس چنانچه یک جسم متحرک توسط عمل یک نیروی مقاوم کند شود، کار انجام شده به وسیلهٔ جسم معادل تغییرش در انرژی جنبشی خواهد بود.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="دستگاه بین‌المللی یکاها">سیستم استاندارد بین‌المللی واحدها</a> که یکای جرم به کیلوگرم و سرعت به <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%A8%D8%B1_%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="متر بر ثانیه">متر بر ثانیه</a> است، انرژی جنبشی دارای واحد کیلوگرم در مجذور متر بر مجذور ثانیه است از آنجایی که کیلوگرم متر بر مجذور ثانیه به واحد نیوتن بیان می‌شود، انرژی جنبشی به نیوتن متر یا ژول بیان می‌گردد که همان واحد کار خواهد بود. در دستگاه مهندسی انگلیسی، انرژی جنبشی به <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {1}{2}}mv^{2}/g_{c}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mn>1</mn> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mi>m</mi> <msup> <mi>v</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <msub> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {1}{2}}mv^{2}/g_{c}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/e941a16281d6bae8c79a175b51badcb496a3f43f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:9.437ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle {\frac {1}{2}}mv^{2}/g_{c}}"></span> بیان می‌شود؛ بنابراین واحد انرژی جنبشی در این دستگاه عبارت خواهد بود از </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{k}={\frac {mv^{2}}{2g_{c}}}={\frac {(lb_{m})(ft)^{2}(s)^{-}2}{(lb_{m})(ft)(lb_{f})^{-}1(s)^{-}2}}=(ftlb_{f})}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>m</mi> <msup> <mi>v</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mrow> <mrow> <mn>2</mn> <msub> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> </msub> </mrow> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>m</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>f</mi> <mi>t</mi> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>s</mi> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mn>2</mn> </mrow> <mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>m</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>f</mi> <mi>t</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>f</mi> </mrow> </msub> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mn>1</mn> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>s</mi> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mn>2</mn> </mrow> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>f</mi> <mi>t</mi> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>f</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{k}={\frac {mv^{2}}{2g_{c}}}={\frac {(lb_{m})(ft)^{2}(s)^{-}2}{(lb_{m})(ft)(lb_{f})^{-}1(s)^{-}2}}=(ftlb_{f})}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c46cbdc7bc2417ca82347fc6cd11f238e27d8e72" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.671ex; width:46.734ex; height:6.676ex;" alt="{\displaystyle E_{k}={\frac {mv^{2}}{2g_{c}}}={\frac {(lb_{m})(ft)^{2}(s)^{-}2}{(lb_{m})(ft)(lb_{f})^{-}1(s)^{-}2}}=(ftlb_{f})}"></span> </p> </div> <p>در اینجا برای هماهنگی ابعاد، قراردادن ثابت بعدی <b><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle g_{c}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle g_{c}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/d79399909e8590ed8f8846b9e88f28ceea4df445" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.053ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle g_{c}}"></span></b> ضروری است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انرژِی_پتانسیل"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.D9.90.DB.8C_.D9.BE.D8.AA.D8.A7.D9.86.D8.B3.DB.8C.D9.84"></span>انرژِی پتانسیل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: انرژِی پتانسیل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مفهوم انرژی پتانسیل <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="میدان الکتریکی">میدان الکتریکی</a> :توانایی انجام کار به خاطر داشتن موقعیت در میدان نیروی پایستار را <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a> گویند. (یعنی انرژی فقط مربوط به جسم نیست بلکه متناسب با جسم و موقعیت آن است). </p><p>مفهوم <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a> :توانایی انجام کار به خاطر داشتن موقعیت در میدان <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="نیروی گرانش">نیروی گرانش</a> (نیروی گرانش پایستار است، یعنی به مسیر ربط ندارد بلکه به مکان اولیه و ثانویه مربوط است) را انرژی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="پتانسیل گرانشی">پتانسیل گرانشی</a> گویند </p><p>چنانچه جسمی با جرم معینی از یک ارتفاع اولیه <b><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle z_{1}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle z_{1}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c3621e468231ab352b7caa30bcf0ce9b452241a6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.135ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle z_{1}}"></span></b> به ارتفاع نهائی <b><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle z_{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle z_{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/5abf655fa14f7ea44ad0ca781b59ff59c5f49117" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.135ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle z_{2}}"></span></b> بالا رود، نیرویی حداقل معادل وزنش در جهت بالا باید بر آن اعمال شود </p> <div style="text-align: center;"> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle F=ma=mg\!}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>F</mi> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <mi>a</mi> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <mi>g</mi> <mspace width="negativethinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle F=ma=mg\!}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/a0851a2b7f37f05e6566df5103289db4d2a05c2d" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-right: -0.387ex; width:14.364ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle F=ma=mg\!}"></span></dd></dl> </div> <p>در این معادله شتاب ثقل از محلی به محل دیگر متفاوت است. حداقل کار لازم برای بالا بردن جسم، حاصلضرب این نیرو و تغییر ارتفاع خواهد بود </p> <div style="text-align: center;"> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle W=F(z_{2}-z_{1})=mg(z_{2}-z_{1})\!}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>W</mi> <mo>=</mo> <mi>F</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>−</mo> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <mi>g</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>−</mo> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mspace width="negativethinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle W=F(z_{2}-z_{1})=mg(z_{2}-z_{1})\!}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/a27ecbae461aa0db94c61273370dd3bc3e2cd014" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-right: -0.166ex; width:31.15ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle W=F(z_{2}-z_{1})=mg(z_{2}-z_{1})\!}"></span>: معادله(۲)</dd></dl> </div> <p>از معادله بالا مشاهده می نمائیم که کار انجام شده بر روی جسم برای بالا بردن آن معادل تغییر در انرژی پتانسیل (<span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{p}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{p}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/74b041d193c6b8de0113f5a5e8d8e00d05afa339" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:2.774ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle E_{p}}"></span>) است. بر عکس، چنانچه جسمی در برابر یک نیروی مقاوم معادل وزنش پایین آورده شود، کار انجام شده به وسیلهٔ جسم برابر تغییر در انرژی پتانسیل است. معادله (۱) شکل مشابهی با معادله (۲) دارد و هر دو مبین این واقعیت هستند که کار انجام شده معادل تغییر در کمیتی است که شرایط جسم را در ارتباط با محیطش توصیف می‌نمایید. در هر دو حالت کار انجام شده را می‌توان به وسیله معکوس نمودن فرایند و بازگرداندن جسم به شرایط اولیه اش بازیابی نمود. این مشاهده طبیعتاً به این تصور منتهی می‌شود که چنانچه کار اعمال شده بر روی جسم در شتاب دادن آن یا در بالا بردن آن را بتوان بازیابی نمود، پس این جسم به وسیله خاصیتی چون سرعتش یا ارتفاعش باید دارای استعداد یا ظرفیت انجام این کار باشد این فرضیه در مکانیک جسم جامد آنچنان به خوبی ثابت شده است که ظرفیت یک جسم برای انجام کار نام انرژی به دادن اختصاص یافته است، نامی که از لغت یونانی اقتباس شده و به معنی انجام کار است و بنابراین کار شتاب دهده یک جسم باعث تغییر در انرژی جنبشی آن می‌شود. </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle W=\Delta E_{k}=\Delta \left({\frac {mu^{2}}{2}}\right)}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>W</mi> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>k</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mrow> <mo>(</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>m</mi> <msup> <mi>u</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mrow> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mo>)</mo> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle W=\Delta E_{k}=\Delta \left({\frac {mu^{2}}{2}}\right)}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bd675f4aa9043feb703f638e637b4064826969b9" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.505ex; width:24.377ex; height:6.343ex;" alt="{\displaystyle W=\Delta E_{k}=\Delta \left({\frac {mu^{2}}{2}}\right)}"></span> </p> </div> <p>و کار انجام یافته بر روی یک جسم برای بالا آن باعث تغییر در انرژی پتانسیل آن می‌شود، و یا </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle W=\Delta E_{p}=\Delta mzg\!}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>W</mi> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">Δ</mi> <mi>m</mi> <mi>z</mi> <mi>g</mi> <mspace width="negativethinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle W=\Delta E_{p}=\Delta mzg\!}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c8c2d1b9313187bcc75a2397a0896f685ce6ce2f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-right: -0.387ex; width:19.523ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle W=\Delta E_{p}=\Delta mzg\!}"></span> </p> </div> <p>بنابراین انرژی پتانسیل چنین تعریف می‌شود: <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{p}=mzg\!}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mi>m</mi> <mi>z</mi> <mi>g</mi> <mspace width="negativethinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{p}=mzg\!}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/82f3643c463e989bbb207f7dd64ffc84f9f2b8f3" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-right: -0.387ex; width:10.117ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle E_{p}=mzg\!}"></span> </p><p>در سیستم استاندارد بین‌المللی واحدها، که جرم به کیلوگرم، ارتفاع به متر و شتاب ثقل به متر بر مجذور ثانیه است، انرژی پتانسیل دارای واحد کیلوگرم-مجذور متر بر مجذور ثانیه است. این همان نیوتن متر یا ژول که واحد کار است می‌باشد. </p><p>در دستگاه مهندسی انگلیسی، واحد انرژی پتانسیل فوت در پوند نیرو خواهد بود </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E_{p}={\frac {mzg}{g_{c}}}={\frac {(lb_{m})(ft)(ft)(s)^{2}}{(lb_{m})(ft)(lb_{f})^{-}1(s)^{-}2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>E</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>p</mi> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>m</mi> <mi>z</mi> <mi>g</mi> </mrow> <msub> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>m</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>f</mi> <mi>t</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>f</mi> <mi>t</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>s</mi> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mrow> <mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>m</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>f</mi> <mi>t</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <msub> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>f</mi> </mrow> </msub> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mn>1</mn> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>s</mi> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mn>2</mn> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E_{p}={\frac {mzg}{g_{c}}}={\frac {(lb_{m})(ft)(ft)(s)^{2}}{(lb_{m})(ft)(lb_{f})^{-}1(s)^{-}2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/d6c3ba0533ee8df5ee75f74af80862dfbcbb4309" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.671ex; width:36.874ex; height:6.676ex;" alt="{\displaystyle E_{p}={\frac {mzg}{g_{c}}}={\frac {(lb_{m})(ft)(ft)(s)^{2}}{(lb_{m})(ft)(lb_{f})^{-}1(s)^{-}2}}}"></span> </p> </div> <p>این بار نیز ثابت بعدی <b><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle g_{c}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle g_{c}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/d79399909e8590ed8f8846b9e88f28ceea4df445" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.053ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle g_{c}}"></span></b> برای هماهنگی ابعاد اضافه می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اصل_پایستگی_جرم_و_انرژی"><span id=".D8.A7.D8.B5.D9.84_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.B3.D8.AA.DA.AF.DB.8C_.D8.AC.D8.B1.D9.85_.D9.88_.D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C"></span>اصل پایستگی جرم و انرژی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: اصل پایستگی جرم و انرژی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در هر یک از آزمایش‌ها فرایندهای فیزیکی، تلاش برای یافتن یا تعریف کردن کمیت‌هایی است که بدون توجه به تغییرات رخ داده شده، ثابت باقی بمانند. یک چنین کمیتی که قبلاً در توسعه مکانیک شناخته شده است، جرم می‌باشد. استفاده مهم <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85" class="mw-redirect" title="قانون بقای جرم">قانون بقای جرم</a> به عنوان یک اصل کلی در علم پیشنهاد می‌نماید که اصول بیشتر بقاء می‌باید دارای مقدار قابل مقایسه‌ای باشد؛ بنابراین توسعه مفهوم انرژی به‌طور منطقی منتهی به اصل بقایش در فرایندهای مکانیکی شد. در صورتی‌که به جسمی در هنگام بالا رفتن انرژی داده شود، پس از آن این جسم می‌باید این انرژی را در خود نگهدارد تا کاری را که قادر است انجام دهد. جسمی که صعود نموده و مجاز به سقوط آزاد است، آنقدر انرژی جنبشی کسب می‌نماید که بهمان اندازه انرژی پتانسیل از دست می‌دهد به‌طوری‌که ظرفیت آن برای انجام کار بدون تغییر باقی می‌ماند. برای یک جسم در حال سقوط آزاد، می‌توان نوشت: </p> <div style="text-align: center;"> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {mu_{2}}{2}}-{\frac {mu_{1}}{2}}+mz_{2}g-mz_{1}g=0\!}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>m</mi> <msub> <mi>u</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mo>−</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>m</mi> <msub> <mi>u</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> </mrow> <mn>2</mn> </mfrac> </mrow> <mo>+</mo> <mi>m</mi> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi>g</mi> <mo>−</mo> <mi>m</mi> <msub> <mi>z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <mi>g</mi> <mo>=</mo> <mn>0</mn> <mspace width="negativethinmathspace" /> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {mu_{2}}{2}}-{\frac {mu_{1}}{2}}+mz_{2}g-mz_{1}g=0\!}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9289ada8a272a92f3fd2120ef304b9628ce116c7" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; margin-right: -0.294ex; width:33.794ex; height:4.676ex;" alt="{\displaystyle {\frac {mu_{2}}{2}}-{\frac {mu_{1}}{2}}+mz_{2}g-mz_{1}g=0\!}"></span></dd></dl> </div> <p>اعتبار این معادله به وسیلهٔ تجربیات بی‌شماری تأیید شده است. موفقیت در کاربرد آن برای اجسام در حال سقوط آزاد منتهی به تعمیم اصل بقای انرژی برای استفاده در همه فرایندهای مکانیکی خالص شده است. شواهد تجربی فراوانی تاکنون برای تأیید این تعمیم حاصل گردیده است. </p><p>اشکال دیگری از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a> علاوه بر انرژی جنبشی و پتانسیل جاذبه‌ای امکانپذیر است. واضح‌ترین آن انرژی پتانسیل آرایش ساختمانی است. هنگامیکه فنری فشرده شود، کار توسط یک نیروی خارجی صورت می‌گیرد. از آنجائیکه فنر بعداً می‌تواند این کار را علیه یک نیروی مقاوم خارجی انجام دهد، پس فنر دارای ظرفیت انجام کار است. این انرژی پتانسیل آرایش ساختمانی است. انرژی شکل مشابهی در یک نوار لاستیکی کشیده شده یا در یک میله کج شده در ناحیه الاستیکی موجود است. </p><p>برای افزایش عمومیت اصل بقای انرژی در مکانیک، ما به کار بالاخص به عنوان شکلی از انرژی می‌نگریم. این به‌طور وضوح مجاز است زیرا تغییرات انرژی جنبشی و پتانسیل معادل کار انجام گرفته در تولید آنهاست (معادلات ۱ و ۲). در هر حال کار انرژی در انتقال است و هرگز در یک جسم باقی نمی‌ماند. هنگامیکه کاری انجام گیرد لکن هم‌زمان جای دیگری کار ظاهر نشود، به‌شکل دیگری از انرژی تبدیل می‌شود. </p><p>جسم یا مجتمعی که توجه بر روی آن متمرکز می‌شود دستگاه (system) نامند. به هر چیز دیگری محیط (surrounding) گفته می‌شود. زمانی‌که کاری صورت می‌گیرد، این کار به وسیلهٔ محیط بر روی دستگاه یا بالعکس انجام می‌شود و انرژی از محیط به دستگاه یا بالعکس انتقال می‌یابد فقط در خلال این انتقال است که شکلی از انرژی به عنوان کار موجود می‌باشد. بر عکس، انرژی جنبشی و پتانسیل در جسم <a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره</a> می‌شود. مقادیرشان به هر حال در مقایسه با محیط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="اندازه‌گیری">اندازه‌گیری</a> می‌شود. به عنوان مثال انرژی جنبشی تابعی از سرعت نسبت به محیط است و انرژی پتانسیل تابعی از ارتفاع نسبت به یک سطح مقایسه می‌باشد. تغییرات در انرژی جنبشی و پتانسیل تابعی از این شرایط مقایسه نیست مشروط بر آنکه آن‌ها ثابت باشند؛ که از ان در جهان استفاده می‌شود </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انرژی_الکتریکی"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C_.D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>انرژی الکتریکی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: انرژی الکتریکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Turbogenerator01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Turbogenerator01.jpg/259px-Turbogenerator01.jpg" decoding="async" width="259" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Turbogenerator01.jpg/389px-Turbogenerator01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Turbogenerator01.jpg/518px-Turbogenerator01.jpg 2x" data-file-width="2126" data-file-height="1519" /></a><figcaption>یک <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%88_%DA%98%D9%86%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="توربو ژنراتور">توربو ژنراتور</a> که انرژی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1" title="بخار">بخار</a> را به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a> تبدیل می‌کند.</figcaption></figure> <p>چنانچه جریان الکتریکی از یک مقاومت عبور کند، انرژی الکتریکی به گرما تبدیل می‌شود. اگر جریان از یک وسیله برقی عبور کند، مقداری از انرژی الکتریکی به انواع دیگر انرژی تبدیل می‌گردد (و مقداری از آن همواره با تبدیل شدن به گرما هدر می‌رود). مقدار انرژی یک حریان الکتریکی به روش‌های مختلف قابل بیان است </p> <div style="text-align: center;"> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E=VQ=VIt=Pt={{V^{2}}{t} \over {R}}={I^{2}}Rt}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mi>V</mi> <mi>Q</mi> <mo>=</mo> <mi>V</mi> <mi>I</mi> <mi>t</mi> <mo>=</mo> <mi>P</mi> <mi>t</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msup> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>t</mi> </mrow> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>R</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msup> <mi>I</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </mrow> <mi>R</mi> <mi>t</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E=VQ=VIt=Pt={{V^{2}}{t} \over {R}}={I^{2}}Rt}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/416872cda0d31f632c202d8a54565d4551753a95" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:36.798ex; height:5.843ex;" alt="{\displaystyle E=VQ=VIt=Pt={{V^{2}}{t} \over {R}}={I^{2}}Rt}"></span></dd></dl></dd></dl> </div> <p>در فرمول فوق V <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="اختلاف پتانسیل الکتریکی">اختلاف پتانسیل الکتریکی</a> بر حسب <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%AA" title="ولت">ولت</a>، I <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="جریان الکتریکی">جریان الکتریکی</a> بر حسب <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%BE%D8%B1" title="آمپر">آمپر</a>، t <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a> بر حسب <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA" title="ساعت">ساعت</a>، R <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%88_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="مقاومت و رسانایی الکتریکی">مقاومت الکتریکی</a> بر حسب <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%85" title="اهم">اهم</a>، E <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a> بر حسب <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA" class="mw-redirect" title="وات ساعت">وات ساعت</a>، P <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a> بر حسب <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA" title="وات">وات</a> است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اصل_حفاظت_از_انرژی_در_معماری"><span id=".D8.A7.D8.B5.D9.84_.D8.AD.D9.81.D8.A7.D8.B8.D8.AA_.D8.A7.D8.B2_.D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D9.85.D8.B9.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>اصل حفاظت از انرژی در معماری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: اصل حفاظت از انرژی در معماری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هر ساختمان باید به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که نیاز آن به <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> به حداقل ممکن برسد. ضرورت پذیرفتن این اصل در عصرهای گذشته بدون هیچ شک و تردیدی با توجه به نحوه ساخت و سازها غیرقابل انکار می‌باشد و شاید تنها به سبب تنوع بسیار زیاد مصالح و فناوری‌های جدید در <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="دوران معاصر">دوران معاصر</a> چنین اصلی در ساختمان‌ها به دست فراموشی سپرده شده است و این بار با استفاده از مصالح گوناگون ویا با ترکیب‌های مختلفی از آنها، ساختمان‌ها، محیط را با توجه به نیازهای کاربران تغییر می‌دهند. اشاره به نظریه مجتمع زیستی نیز خالی از لطف نمی‌باشد، که از فراهم آوردن سر پناهی برای درامان ماندن در برابر سرما یا ایجاد فضایی خنک برای سکونت افراد سرچشمه می‌گیرد، به این دلیل و همچنین وجود عوامل دیگر مردمان ساختمان‌های خود را به خاطر مزایای متقابل فراوان در کنار یکدیگر بنا می‌کردند. ساختمان‌هایی که در تعامل با اقلیم محلی و در تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت فسیلی ساخته می‌شوند، نسبت به آپارتمانهای عادی امروزی، حامل تجربیاتی منفرد و مجزا بوده و در نتیجه، به عنوان تلاشهای نیمه کاره برای خلق معماری سبز مطرح می‌شوند. بسیاری از این تجربیات نیز بیشتر حاصل کار و تلاش انفرادی بوده؛ و بنابراین روشن است به عنوان اصلی پایدار در طراحی‌ها و ساخت و سازهای جامعه امروز لحاظ نمی‌گردد.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حقوق انرژی">حقوق انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="کیفیت انرژی">کیفیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="انرژی نو">انرژی نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87" title="انرژی از زباله">انرژی از زباله</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201128152938/http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C+%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C&SSOReturnPage=Check&Rand=0">«: انرژی جنبشی»</a>. <i>daneshnameh.roshd.ir</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=انرژی+جنبشی&SSOReturnPage=Check&Rand=0">اصلی</a> در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۰<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۱۲-۱۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=daneshnameh.roshd.ir&rft.atitle=%3A+%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C+%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fdaneshnameh.roshd.ir%2Fmavara%2Fmavara-index.php%3Fpage%3D%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C%2B%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C%26SSOReturnPage%3DCheck%26Rand%3D0&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">نام کتاب طراحی اقلیمی اصول نظری و اجرایی کاربرد انرژی در ساختمان نام نویسنده کنت لبز، دونالد واتسون، وحید قبادیان، محمد فیض مهدوی</span> </li> </ol></div></div> <ul><li>ترمودینامیک <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="مهندسی شیمی">مهندسی شیمی</a>، مؤلف: جی ام اسمیت، اچ سی ونس؛ ترجمه منصور کلباسی. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a>: ۶–۰۲–۶۰۹۶–۹۶۴</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" class="extiw" title="q:انرژی">انرژی</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="commons:">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Energy" class="extiw" title="commons:Energy">انرژی</a></b></i> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انرژی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="الگو:انرژی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:انرژی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:انرژی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انرژی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of energy (صفحه وجود ندارد)">دید کلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of energy (صفحه وجود ندارد)">پیشینه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_energy_articles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of energy articles (صفحه وجود ندارد)">نمایه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اصول پایه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="یکای انرژی">یکای انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="پایستگی انرژی">پایستگی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تبدیل انرژی">تبدیل انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="شرایط انرژی">شرایط انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="گذار انرژی">گذار انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تراز انرژی">تراز انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Negative_mass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negative mass (صفحه وجود ندارد)">Negative mass</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="هم‌ارزی جرم و انرژی">هم‌ارزی جرم و انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_thermodynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Quantum thermodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="قوانین ترمودینامیک">قوانین ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیستم ترمودینامیکی">سیستم ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="حالت ترمودینامیکی">حالت ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل ترمودینامیکی">پتانسیل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی آزاد ترمودینامیکی">انرژی آزاد ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)">فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منبع گرمایی">منبع گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="انتقال گرما">انتقال گرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ظرفیت گرمایی">ظرفیت گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="حجم (ترمودینامیک)">حجم (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تعادل ترمودینامیکی">تعادل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تعادل گرمایی">تعادل گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="دمای ترمودینامیکی">دمای ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تک‌افتاده">تک‌افتاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="آنتروپی آزاد">آنتروپی آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="نیروی آنتروپی">نیروی آنتروپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negentropy (صفحه وجود ندارد)">Negentropy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">انواع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="انرژی درونی">انرژی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">انرژی کشسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interatomic_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interatomic potential (صفحه وجود ندارد)">Interatomic potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetic_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnetic energy (صفحه وجود ندارد)">Magnetic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">انرژی بستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">انرژی بستگی هسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پیوند گرانشی">انرژی پیوند گرانشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_chromodynamics_binding_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum chromodynamics binding energy (صفحه وجود ندارد)">Quantum chromodynamics binding energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="اثیر (فیزیک)">اثیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phantom_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phantom energy (صفحه وجود ندارد)">Phantom</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="انرژی منفی">انرژی منفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="جرم نامتغیر">جرم نامتغیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sound energy (صفحه وجود ندارد)">Sound energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="انرژی سطح">انرژی سطح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A3" title="انرژی خلأ">انرژی خلأ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="انرژی نقطه صفر">انرژی نقطه صفر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حامل‌های انرژی">حامل‌های انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="پرتو">پرتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">موج‌های مکانیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="صدا">صدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="سوخت">سوخت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="گرمای نهان">گرمای نهان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="برق">برق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باتری">باتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86" title="خازن">خازن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انرژی اولیه">انرژی اولیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_uranium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural uranium (صفحه وجود ندارد)">Natural uranium</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="زیست‌انرژی">زیست‌انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اجزای <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="مهندسی انرژی">مهندسی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="پالایشگاه نفت">پالایشگاه نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نیروگاه سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تولید هم‌زمان">تولید هم‌زمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_gasification_combined_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Integrated gasification combined cycle (صفحه وجود ندارد)">Integrated gasification combined cycle</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی">مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برق خورشیدی">برق خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="سامانه فتوولتاییک">سامانه فتوولتاییک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="انرژی خورشیدی متمرکز">انرژی خورشیدی متمرکز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی حرارتی خورشیدی">انرژی حرارتی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برج کانون خورشیدی">برج کانون خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="کوره خورشیدی">کوره خورشیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروگاه بادی">نیروگاه بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Airborne_wind_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airborne wind energy (صفحه وجود ندارد)">Airborne wind energy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">برق آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="نیروگاه موج">نیروگاه موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الکتریسیته زمین‌گرمایی">الکتریسیته زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کاربرد و <a href="/w/index.php?title=Energy_supply&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy supply (صفحه وجود ندارد)">عرضه انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_consumption&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy consumption (صفحه وجود ندارد)">Energy consumption</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انرژی مصرفی جهان">انرژی مصرفی جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="امنیت انرژی">امنیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="نگهداری انرژی">نگهداری انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="بهره‌وری انرژی">بهره‌وری انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_transport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in transport (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_agriculture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in agriculture (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیاست انرژی">سیاست انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_South_America&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in South America (صفحه وجود ندارد)">South America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in the United States (صفحه وجود ندارد)">USA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Mexico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy policy of Canada (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:انرژی در آسیا">رده:انرژی در آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Africa (صفحه وجود ندارد)">Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">متفرقه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jevons_paradox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jevons paradox (صفحه وجود ندارد)">Jevons paradox</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="تأثیرات کربن">تأثیرات کربن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">رده</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">انبار</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">درگاه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Energy (صفحه وجود ندارد)">ویکی‌پروژه</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انرژی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Energy footer (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Energy footer (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Energy footer"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انرژی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of energy (صفحه وجود ندارد)">Outline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of energy (صفحه وجود ندارد)">History</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_energy_articles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of energy articles (صفحه وجود ندارد)">Index</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Fundamental<br />concepts</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="یکای انرژی">یکای انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="پایستگی انرژی">پایستگی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تبدیل انرژی">تبدیل انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="شرایط انرژی">شرایط انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="گذار انرژی">گذار انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تراز انرژی">تراز انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Negative_mass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negative mass (صفحه وجود ندارد)">Negative mass</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="هم‌ارزی جرم و انرژی">هم‌ارزی جرم و انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_thermodynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Quantum thermodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="قوانین ترمودینامیک">قوانین ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="سامانه ترمودینامیکی">سامانه ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="حالت ترمودینامیکی">حالت ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل ترمودینامیکی">پتانسیل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی آزاد ترمودینامیکی">انرژی آزاد ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)">فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منبع گرمایی">منبع گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="انتقال گرما">انتقال گرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ظرفیت گرمایی">ظرفیت گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="حجم (ترمودینامیک)">حجم (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تعادل ترمودینامیکی">تعادل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تعادل گرمایی">تعادل گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="دمای ترمودینامیکی">دمای ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تک‌افتاده">تک‌افتاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="آنتروپی آزاد">آنتروپی آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="نیروی آنتروپی">نیروی آنتروپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negentropy (صفحه وجود ندارد)">Negentropy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Types</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="انرژی درونی">انرژی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">انرژی کشسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interatomic_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interatomic potential (صفحه وجود ندارد)">Interatomic potential</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum potential (صفحه وجود ندارد)">Quantum potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetic_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnetic energy (صفحه وجود ندارد)">Magnetic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">انرژی بستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">انرژی بستگی هسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پیوند گرانشی">انرژی پیوند گرانشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_chromodynamics_binding_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum chromodynamics binding energy (صفحه وجود ندارد)">Quantum chromodynamics binding energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="اثیر (فیزیک)">اثیر (فیزیک)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phantom_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phantom energy (صفحه وجود ندارد)">Phantom</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="انرژی منفی">انرژی منفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="جرم نامتغیر">جرم نامتغیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sound energy (صفحه وجود ندارد)">Sound energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="انرژی سطح">انرژی سطح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A3" title="انرژی خلأ">انرژی خلأ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="انرژی نقطه صفر">انرژی نقطه صفر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_potential&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum potential (صفحه وجود ندارد)">Quantum potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="نوسان کوانتومی">نوسان کوانتومی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حامل‌های انرژی">حامل‌های انرژی</a>s</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4" title="تابش">تابش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">موج‌های مکانیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="صدا">صدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="سوخت">سوخت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن">هیدروژن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="انرژی هیدروژن">انرژی هیدروژن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="گرمای نهان">گرمای نهان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="الکتریسیته">الکتریسیته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باتری">باتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86" title="خازن">خازن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انرژی اولیه">انرژی اولیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_uranium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural uranium (صفحه وجود ندارد)">Natural uranium</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="زیست‌انرژی">زیست‌انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a><br />components</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="مهندسی انرژی">مهندسی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="پالایشگاه نفت">پالایشگاه نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نیروگاه سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تولید هم‌زمان">تولید هم‌زمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_gasification_combined_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Integrated gasification combined cycle (صفحه وجود ندارد)">Integrated gasification combined cycle</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی">مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برق خورشیدی">برق خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سامانه فتوولتایی">سامانه فتوولتایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" title="برق خورشیدی متمرکز">برق خورشیدی متمرکز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی حرارتی خورشیدی">انرژی حرارتی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برج کانون خورشیدی">برج کانون خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="کوره خورشیدی">کوره خورشیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروگاه بادی">نیروگاه بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Airborne_wind_energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airborne wind energy (صفحه وجود ندارد)">Airborne wind energy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">برق آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="انرژی موج">انرژی موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الکتریسیته زمین‌گرمایی">الکتریسیته زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Use and<br /><a href="/w/index.php?title=Energy_supply&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy supply (صفحه وجود ندارد)">supply</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_consumption&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy consumption (صفحه وجود ندارد)">Energy consumption</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="امنیت انرژی">امنیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="نگهداری انرژی">نگهداری انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="بهره‌وری انرژی">بهره‌وری انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_transport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in transport (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_agriculture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in agriculture (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیاست انرژی">سیاست انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_South_America&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in South America (صفحه وجود ندارد)">South America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_States&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in the United States (صفحه وجود ندارد)">USA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Mexico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy policy of Canada (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:انرژی در آسیا">رده:انرژی در آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Africa (صفحه وجود ندارد)">Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Misc.</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jevons_paradox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jevons paradox (صفحه وجود ندارد)">Jevons paradox</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="ردپای کربنی">ردپای کربنی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">رده:انرژی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">Commons</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">درگاه:انرژی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Energy (صفحه وجود ندارد)">WikiProject</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="فناوری" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="الگو:فناوری"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فناوری (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فناوری"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="فناوری" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فناوری">فناوری</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of technology (صفحه وجود ندارد)">Outline of technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_applied_science&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of applied science (صفحه وجود ندارد)">Outline of applied science</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زمینه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="کشاورزی">کشاورزی و منابع طبیعی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%88_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="علوم و مهندسی شیلات">علوم و مهندسی شیلات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="شیلات">شیلات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="شیمی خوراک">شیمی خوراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87" title="تغذیه">تغذیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی (صفحه وجود ندارد)">فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری خوراک (صفحه وجود ندارد)">فناوری خوراک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="محدودیت استفاده از فناوری ژنتیک (صفحه وجود ندارد)">محدودیت استفاده از فناوری ژنتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی خوراک (صفحه وجود ندارد)">مهندسی خوراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="مهندسی کشاورزی">مهندسی کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="میکروبیولوژی خوراک (صفحه وجود ندارد)">میکروبیولوژی خوراک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="بیوانفورماتیک">بیوانفورماتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="بیومکاترونیک">بیومکاترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="پزشکی نانو">پزشکی نانو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تحقیقات پزشکی">تحقیقات پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="داروشناسی">داروشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زیست‌فناوری">زیست‌فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="شیمی‌انفورماتیک">شیمی‌انفورماتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="علم بهداشت">علم بهداشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="علوم اعصاب">علوم اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" class="mw-redirect" title="فناوری اعصاب">فناوری اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="فناوری پزشکی">فناوری پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری تناسلی (صفحه وجود ندارد)">فناوری تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="مهندسی بافت">مهندسی بافت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="مهندسی پزشکی">مهندسی پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مهندسی زیستی">مهندسی زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="معماری">ساختمان‌ها</a> و<br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" title="ساخت‌وساز">سازه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آتش‌نشانی">مهندسی آتش‌نشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87_(%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="سازه (ساختمان)">سازه (ساختمان)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری خانگی (صفحه وجود ندارد)">فناوری خانگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مهندسی ایمنی">مهندسی ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی بهداشتی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی بهداشتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی تأسیسات ساختمان (صفحه وجود ندارد)">مهندسی تأسیسات ساختمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="مهندسی ساخت">مهندسی ساخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="مهندسی سازه">مهندسی سازه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="مهندسی صوت">مهندسی صوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مهندسی عمران">مهندسی عمران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D9%85%D8%A7" title="مهندسی نما">مهندسی نما</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="فناوری آموزشی">فناوری آموزشی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="آموزش الکترونیکی">آموزش الکترونیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="پردیس مجازی">پردیس مجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="فناوری آموزشی">فناوری آموزشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نرم‌افزار آموزشی (صفحه وجود ندارد)">نرم‌افزار آموزشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری انرژی پاک (صفحه وجود ندارد)">فناوری انرژی پاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فناوری هسته‌ای">فناوری هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="مهندسی نفت">مهندسی نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مهندسی هسته‌ای">مهندسی هسته‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="محیط زیست">محیط زیست</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%AA%DA%A9" title="اکوتک">اکوتک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="طراحی بوم‌شناختی">طراحی بوم‌شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="طراحی پایدار">طراحی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9" title="فناوری پاک">فناوری پاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری زغال‌سنگ پاک (صفحه وجود ندارد)">فناوری زغال‌سنگ پاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" class="mw-redirect" title="فناوری نانو سبز">فناوری نانو سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="معماری سبز">معماری سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1" title="معماری منظر">معماری منظر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی بوم‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی بوم‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="مهندسی پایدار">مهندسی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="مهندسی محیط زیست">مهندسی محیط زیست</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA" title="صنعت">صنعت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="انفورماتیک بازرگانی (صفحه وجود ندارد)">انفورماتیک بازرگانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="بهره‌وری">بهره‌وری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" title="تحقیق و توسعه">تحقیق و توسعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="خودکارسازی">خودکارسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زیست‌فناوری">زیست‌فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سوده‌شناسی">سوده‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="فلزشناسی">فلزشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="مدیریت مهندسی">مدیریت مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مهندسی سازمان">مهندسی سازمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="مهندسی صنایع">مهندسی صنایع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="مهندسی مالی">مهندسی مالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="مهندسی معدن">مهندسی معدن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات و ارتباطات">فناوری اطلاعات و ارتباطات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="علوم رایانه">علوم رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات">فناوری اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="فناوری بصری">فناوری بصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="فناوری موسیقی">فناوری موسیقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D8%AF%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی صدا و سیما (صفحه وجود ندارد)">مهندسی صدا و سیما</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="مهندسی فرکانس رادیویی">مهندسی فرکانس رادیویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="مهندسی کامپیوتر">مهندسی کامپیوتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="مهندسی مخابرات">مهندسی مخابرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="مهندسی نرم‌افزار">مهندسی نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی هستی‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی هستی‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="هوش مصنوعی">هوش مصنوعی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD" title="نیروهای مسلح">نظامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="جنگ الکترونیک">جنگ الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="فناوری شناساگریزی">فناوری شناساگریزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مخابرات نظامی (صفحه وجود ندارد)">مخابرات نظامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی تعمیرات نظامی (صفحه وجود ندارد)">مهندسی تعمیرات نظامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="مهندسی جنگ">مهندسی جنگ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="ترابری">ترابری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فناوری فضایی">فناوری فضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="معماری کشتی">معماری کشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="مهندسی ترابری">مهندسی ترابری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9_(%D8%AD%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%88%D9%86%D9%82%D9%84)" title="مهندسی ترافیک (حمل‌ونقل)">مهندسی ترافیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88" title="مهندسی خودرو">مهندسی خودرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%81%D8%B6%D8%A7" title="مهندسی هوافضا">مهندسی هوافضا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="علوم کاربردی">علوم کاربردی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="سرماشناسی">سرماشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="الکترواپتیک">الکترواپتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="الکترونیک">الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="زمین‌شناسی مهندسی">زمین‌شناسی مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="علوم مهندسی">علوم مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="هیدرولیک">هیدرولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="دانش مواد">دانش مواد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="فناوری میکرو (صفحه وجود ندارد)">فناوری میکرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="فناوری نانو">فناوری نانو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر زمینه‌های <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="مهندسی">مهندسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="مهندسی صوت">مهندسی صوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مهندسی زیست‌شیمیایی">زیست‌شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی سرامیک">سرامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="مهندسی شیمی">مهندسی شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="مهندسی پلیمر">مهندسی پلیمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84" title="مهندسی کنترل">مهندسی کنترل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%82" title="مهندسی برق">مهندسی برق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی الکترونیک">مهندسی الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="فناوری سرگرمی">سرگرمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژئوتکنیک">مهندسی ژئوتکنیک (مکانیک خاک و پی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی هیدرولیک">هیدرولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی مکانیک">مهندسی مکانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی مکاترونیک">مهندسی مکاترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%88_%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1" title="مهندسی اپتیک و لیزر">مهندسی اپتیک و لیزر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="مهندسی پروتئین">پروتئین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهندسی کوانتوم (صفحه وجود ندارد)">کوانتوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی رباتیک">مهندسی رباتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="انیماترونیک">انیماترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="مهندسی سامانه‌ها">مهندسی سامانه‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اجزا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="زیرساخت">زیرساخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9" title="اختراع">اختراع</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_historic_inventions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timeline of historic inventions (صفحه وجود ندارد)">Timeline</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="دانش">دانش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="ماشین">ماشین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="توانمندی">توانمندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ابزار">ابزار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="ابزارک">ابزارک</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تاریخ فناوری">تاریخ فناوری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_prehistoric_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of prehistoric technology (صفحه وجود ندارد)">Prehistoric technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="انقلاب نوسنگی">انقلاب نوسنگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ancient_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient technology (صفحه وجود ندارد)">Ancient technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Medieval_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medieval technology (صفحه وجود ندارد)">Medieval technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Renaissance_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renaissance technology (صفحه وجود ندارد)">Renaissance technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="انقلاب صنعتی دوم">انقلاب صنعتی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AC%D8%AA" title="عصر جت">عصر جت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="انقلاب دیجیتال">انقلاب دیجیتال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="عصر اطلاعات">عصر اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="انقلاب صنعتی چهارم">انقلاب صنعتی چهارم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Theories_of_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theories of technology (صفحه وجود ندارد)">Theories</a> و<br />ایده‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Appropriate_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Appropriate technology (صفحه وجود ندارد)">Appropriate technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="نقد فناوری">نقد فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انتشار نوآوری">انتشار نوآوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نوآوری تحول آفرین">نوآوری تحول آفرین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dual-use_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dual-use technology (صفحه وجود ندارد)">Dual-use technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ephemeralization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ephemeralization (صفحه وجود ندارد)">Ephemeralization</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ethics_of_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ethics of technology (صفحه وجود ندارد)">Ethics of technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%81%D9%86" class="mw-redirect" title="بالافن">بالافن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hype_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hype cycle (صفحه وجود ندارد)">Hype cycle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inevitability_thesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inevitability thesis (صفحه وجود ندارد)">Inevitability thesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="فناوری پست">فناوری پست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%BA" title="فناوری بالغ">فناوری بالغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فلسفه فناوری">فلسفه فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Strategy_of_Technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strategy of Technology (صفحه وجود ندارد)">Strategy of Technology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="ترابشریت">ترابشریت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Techno-progressivism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Techno-progressivism (صفحه وجود ندارد)">Techno-progressivism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technocapitalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technocapitalism (صفحه وجود ندارد)">Technocapitalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technocentrism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technocentrism (صفحه وجود ندارد)">Technocentrism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فن‌سالاری">فن‌سالاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technocriticism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technocriticism (صفحه وجود ندارد)">Technocriticism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technoetic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technoetic (صفحه وجود ندارد)">Technoetic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technoethics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technoethics (صفحه وجود ندارد)">Technoethics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_change&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological change (صفحه وجود ندارد)">Technological change</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="فناوری همگرا">فناوری همگرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جبرگرایی فناورانه">جبرگرایی فناورانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_escalation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological escalation (صفحه وجود ندارد)">Technological escalation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_evolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological evolution (صفحه وجود ندارد)">Technological evolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_fix&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological fix (صفحه وجود ندارد)">Technological fix</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="نظام نوآوری فناورانه">نظام نوآوری فناورانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_momentum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological momentum (صفحه وجود ندارد)">Technological momentum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملی‌گرایی تکنولوژیک (صفحه وجود ندارد)">ملی‌گرایی تکنولوژیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_rationality&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological rationality (صفحه وجود ندارد)">Technological rationality</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_revival&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological revival (صفحه وجود ندارد)">Technological revival</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تکینگی فناوری">تکینگی فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_somnambulism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological somnambulism (صفحه وجود ندارد)">Technological somnambulism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technological_utopianism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technological utopianism (صفحه وجود ندارد)">Technological utopianism</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="چرخه حیات تکنولوژی">چرخه حیات تکنولوژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="مدل پذیرش تکنولوژی">مدل پذیرش تکنولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_adoption_lifecycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology adoption lifecycle (صفحه وجود ندارد)">Technology adoption lifecycle</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technomancy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technomancy (صفحه وجود ندارد)">Technomancy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technorealism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technorealism (صفحه وجود ندارد)">Technorealism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="ترابشریت">ترابشریت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="فناوری‌های نوپدید">فناوری‌های نوپدید</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_emerging_technologies&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of emerging technologies (صفحه وجود ندارد)">List</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fictional_technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fictional technology (صفحه وجود ندارد)">Fictional technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technopaganism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technopaganism (صفحه وجود ندارد)">Technopaganism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:High-technology_business_districts&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:High-technology business districts (صفحه وجود ندارد)">High-technology business districts</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D9%81" title="مقیاس کارداشف">مقیاس کارداشف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_technologies&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of technologies (صفحه وجود ندارد)">List of technologies</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیاست گذاری علم و فناوری">سیاست گذاری علم و فناوری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Technology_dynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology dynamics (صفحه وجود ندارد)">Technology dynamics</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="رده:علم و فناوری بر پایه کشور">رده:علم و فناوری بر پایه کشور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_alignment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology alignment (صفحه وجود ندارد)">Technology alignment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_assessment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology assessment (صفحه وجود ندارد)">Technology assessment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_brokering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology brokering (صفحه وجود ندارد)">Technology brokering</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="رده:شرکت‌های فناوری">رده:شرکت‌های فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_demonstration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology demonstration (صفحه وجود ندارد)">Technology demonstration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_education&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology education (صفحه وجود ندارد)">Technology education</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%86%DB%8C" title="رده:کالج‌ها و دانشگاه‌های فنی">رده:کالج‌ها و دانشگاه‌های فنی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_evangelist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology evangelist (صفحه وجود ندارد)">Technology evangelist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_fusion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology fusion (صفحه وجود ندارد)">Technology fusion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_governance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology governance (صفحه وجود ندارد)">Technology governance</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_integration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology integration (صفحه وجود ندارد)">Technology integration</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="روزنامه‌نگاری فناوری">روزنامه‌نگاری فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="مدیریت تکنولوژی">مدیریت تکنولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="فناوری تیمار">فناوری تیمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="سیاست فناوری">سیاست فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_shock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology shock (صفحه وجود ندارد)">Technology shock</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="استراتژی تکنولوژی">استراتژی تکنولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technology_and_society&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technology and society (صفحه وجود ندارد)">Technology and society</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انتقال فناوری">انتقال فناوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Technoself&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technoself (صفحه وجود ندارد)">Technoself</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emoji_u1f4d6.svg" class="mw-file-description" title="کتاب ویکی‌پدیا"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/16px-Emoji_u1f4d6.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/24px-Emoji_u1f4d6.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/32px-Emoji_u1f4d6.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=Book:Technology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Book:Technology (صفحه وجود ندارد)">Book</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="رده:فناوری">رده:فناوری</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Technology" class="extiw" title="commons:Category:Technology">Commons</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="درگاه:فناوری">درگاه:فناوری</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌گفتاورد"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/13px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/20px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/27px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> <b><a href="https://en.wikiquote.org/wiki/Technology" class="extiw" title="wikiquote:Technology">Wikiquotes</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زیست‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" class="mw-redirect" title="الگو:Biology nav"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Biology nav (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Biology nav"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زیست‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بررسی اجمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></li> <li>خواص (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a>, <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="زیست‌شناسی رشد">زیست‌شناسی رشد</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="سازه">سازه</a>, <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AB%D9%84" title="تولیدمثل">تولیدمثل</a>, <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%DA%A9_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" title="محرک (فیزیولوژی)">محرک (فیزیولوژی)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سازماندهی زیستی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a> > <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> > <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو (کالبدشناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جمعیت (زیست‌شناسی)">جمعیت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه زیستی">جامعه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوم‌سازگان">بوم‌سازگان</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فروکاست‌گرایی">فروکاست‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مکانیک‌گرایی">مکانیک‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="روش علمی">روش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نظریه علمی">نظریه علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="قانون علمی">قانون علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7" title="داوری همتا">داوری همتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_biology_journals&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of biology journals (صفحه وجود ندارد)">Biology journals</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایه شیمیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="آمینو اسید">آمینو اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوند شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عنصر شیمیایی">عنصر شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زیست‌شناسی کوانتومی">زیست‌شناسی کوانتومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D8%B1" title="مونومر">مونومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="ترکیب آلی">ترکیب آلی</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86" title="پی‌اچ">پی‌اچ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="پلیمر">پلیمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="آدنوزین تری‌فسفات">آدنوزین تری‌فسفات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="چرخه سلول">چرخه سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه یاخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="پیام‌رسانی سلولی">پیام‌رسانی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="تنفس سلولی">تنفس سلولی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="تخمیر">تخمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اپی‌ژنتیک">اپی‌ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی">زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="تنظیم بیان ژن">تنظیم بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84" title="قوانین مندل">قوانین مندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصلاح پس از رونویسی">اصلاح پس از رونویسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کارکرد (زیست‌شناسی)">کارکرد (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="رانش ژن">رانش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="شارش ژن">شارش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="کلان‌فرگشت">کلان‌فرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="خردفرگشت">خردفرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="انتخاب طبیعی">انتخاب طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تبارزایی">تبارزایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)">آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنوع زیستی">تنوع زیستی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آرکی‌ها">آرکی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DA%A9" title="جلبک">جلبک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل گیاه <br />و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="روپوست (گیاه‌شناسی)">روپوست (گیاه‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84" title="گل">گل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="بافت زمینه">بافت زمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="برگ">برگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B4" title="بافت آبکش">بافت آبکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82%D9%87" title="ساقه">ساقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="ریشه">ریشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جوانه">جوانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آوندداران">آوندداران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بافت آوندی">بافت آوندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="بافت چوبی">بافت چوبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل حیوانی<br /> و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="تنفس">تنفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش انسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internal_environment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internal environment (صفحه وجود ندارد)">Internal environment</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه تنفسی">دستگاه تنفسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="چرخه بیوژئوشیمی">چرخه بیوژئوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="برهم‌کنش زیستی">برهم‌کنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اقلیم">اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم">تغییر اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جامعه (بوم‌شناسی)">جامعه (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="بوم‌شناسی اکوسیستم">بوم‌شناسی اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="زیستگاه">زیستگاه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="میکروبیوم‌ها">میکروبیوم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="بوم‌شناسی جمعیت">بوم‌شناسی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="منبع (زیست‌شناسی)">منبع (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_research_methods_in_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of research methods in biology (صفحه وجود ندارد)">Research <br /> methods</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های<br /> آزمایشگاهی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تراریختی">تراریختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B2_%DA%98%D9%84" title="الکتروفورز ژل">الکتروفورز ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کروماتوگرافی">کروماتوگرافی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centrifugation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrifugation (صفحه وجود ندارد)">Centrifugation</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="کشت سلول">کشت سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="توالی‌یابی دی‌ان‌ای">توالی‌یابی دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآرایه دی‌ان‌ای">ریزآرایه دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="پروتئین فلورسنت سبز">پروتئین فلورسنت سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C)" title="وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)">وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="سنجش آنزیمی">سنجش آنزیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="خالص‌سازی پروتئین">خالص‌سازی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="روش لکه غربی">روش لکه غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="روش لکه شمالی">روش لکه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="لکه‌گذاری ساترن">لکه‌گذاری ساترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اندونوکلئازهای محدودکننده">اندونوکلئازهای محدودکننده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="واکنش زنجیره‌ای پلیمراز">واکنش زنجیره‌ای پلیمراز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Two-hybrid_screening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Two-hybrid screening (صفحه وجود ندارد)">Two-hybrid screening</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="درون‌تنی">درون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="برون‌تنی">برون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="درون‌رایانه‌ای">درون‌رایانه‌ای</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های میدانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Belt_transect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belt transect (صفحه وجود ندارد)">Belt transect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_and_recapture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark and recapture (صفحه وجود ندارد)">mark and recapture</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="منحنی کشف گونه">منحنی کشف گونه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شاخه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="error">Section 'Branches' not found</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of biology (صفحه وجود ندارد)">Biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_botanical_terms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of botanical terms (صفحه وجود ندارد)">Botanical terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of ecology (صفحه وجود ندارد)">Ecological terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_plant_morphology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of plant morphology (صفحه وجود ندارد)">Plant morphology terms</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Biology (صفحه وجود ندارد)">درگاه Biology</a></span></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی">رده:زیست‌شناسی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای:_کتابخانه‌های_ملی_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11379#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="داده‌های_کتابخانه‌ای:_کتابخانه‌های_ملی_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11379#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای: کتابخانه‌های ملی</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q11379#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119314344">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119314344">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4014692-3">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00561932">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph114472&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=انرژی&oldid=40075051">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=انرژی&oldid=40075051</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">انرژی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="رده:تابع‌های حالت">تابع‌های حالت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA" title="رده:طبیعت">طبیعت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="رده:فیزیک مقدماتی">فیزیک مقدماتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رده:کمیت‌های فیزیکی نرده‌ای">کمیت‌های فیزیکی نرده‌ای</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%AF%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="رده:گیتی">گیتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مفاهیم فیزیکی">مفاهیم فیزیکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="رده:مقاله‌های موضوعات اصلی">مقاله‌های موضوعات اصلی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:وام‌واژه‌های یونانی">وام‌واژه‌های یونانی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84_%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%AD%D8%AB" title="رده:مقاله‌های نیازمند توجه متخصص فاقد پارامتر دلیل یا بحث">مقاله‌های نیازمند توجه متخصص فاقد پارامتر دلیل یا بحث</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D8%A8%D8%A7_%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85" title="رده:مقاله‌های نیازمند توجه متخصص با تخصص نامعلوم">مقاله‌های نیازمند توجه متخصص با تخصص نامعلوم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5" title="رده:مقاله‌های نیازمند بازبینی متخصص">مقاله‌های نیازمند بازبینی متخصص</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5" title="رده:همه مقاله‌های نیازمند بازبینی متخصص">همه مقاله‌های نیازمند بازبینی متخصص</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:مقاله‌های با گزیده‌های خراب">مقاله‌های با گزیده‌های خراب</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۷ اوت ۲۰۲۴ ساعت ۱۰:۳۴ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-xbg8b","wgBackendResponseTime":161,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.570","walltime":"0.817","ppvisitednodes":{"value":2037,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":218609,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1334,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":78323,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 518.043 1 -total"," 25.01% 129.538 7 الگو:Navbox"," 21.42% 110.969 2 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists"," 16.98% 87.979 1 الگو:فیزیک_نوین"," 16.64% 86.178 1 الگو:به_فرانسوی"," 16.26% 84.247 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 16.00% 82.874 1 الگو:Lang"," 13.76% 71.308 1 الگو:جعبه_ناوبری_زیست‌شناسی"," 11.98% 62.085 1 الگو:پانویس"," 11.48% 59.460 1 الگو:متخصص"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.297","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":14705334,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-pkbrm","timestamp":"20241130124942","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0646\u0631\u0698\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11379","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11379","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-06-03T20:24:29Z","dateModified":"2024-08-17T10:34:59Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/13\/Lightning_over_Oradea_Romania_3.jpg","headline":"\u0645\u06cc\u0632\u0627\u0646 \u062a\u0648\u0627\u0646\u0627\u06cc\u06cc \u06cc\u06a9 \u0633\u06cc\u0633\u062a\u0645 \u0628\u0631\u0627\u06cc \u0627\u0646\u062c\u0627\u0645 \u06a9\u0627\u0631"}</script> </body> </html>