CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Dinozaury pierzaste – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"0b15e273-10e4-409d-ae41-cf10df8b29db","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Dinozaury_pierzaste","wgTitle":"Dinozaury pierzaste","wgCurRevisionId":75143731,"wgRevisionId":75143731,"wgArticleId":1495307,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania zamienił nazwę czasopisma","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Dinozaury"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Dinozaury_pierzaste","wgRelevantArticleId":1495307,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75143731,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q828371","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site", "mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/Deinonychus_BW.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="945"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/Deinonychus_BW.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="630"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Deinonychus_BW.jpg/640px-Deinonychus_BW.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="504"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Dinozaury pierzaste – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Dinozaury_pierzaste"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Dinozaury_pierzaste"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Dinozaury_pierzaste rootpage-Dinozaury_pierzaste skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Dinozaury+pierzaste" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Dinozaury+pierzaste" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Dinozaury+pierzaste" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Dinozaury+pierzaste" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Wczesne_hipotezy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wczesne_hipotezy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Wczesne hipotezy</span> </div> </a> <ul id="toc-Wczesne_hipotezy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dowody_kopalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dowody_kopalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Dowody kopalne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Dowody_kopalne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Dowody kopalne</span> </button> <ul id="toc-Dowody_kopalne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Prawdziwe_pióra" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prawdziwe_pióra"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Prawdziwe pióra</span> </div> </a> <ul id="toc-Prawdziwe_pióra-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sprawa_„archeoraptora”" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sprawa_„archeoraptora”"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Sprawa „archeoraptora”</span> </div> </a> <ul id="toc-Sprawa_„archeoraptora”-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Obecna_wiedza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Obecna_wiedza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Obecna wiedza</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Obecna_wiedza-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Obecna wiedza</span> </button> <ul id="toc-Obecna_wiedza-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lista_rodzajów_pierzastych_dinozaurów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lista_rodzajów_pierzastych_dinozaurów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Lista rodzajów pierzastych dinozaurów</span> </div> </a> <ul id="toc-Lista_rodzajów_pierzastych_dinozaurów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prymitywne_typy_piór" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prymitywne_typy_piór"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Prymitywne typy piór</span> </div> </a> <ul id="toc-Prymitywne_typy_piór-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ubarwienie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ubarwienie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Ubarwienie</span> </div> </a> <ul id="toc-Ubarwienie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Filogeneza_i_dowody_na_występowanie_piór_u_innych_dinozaurów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Filogeneza_i_dowody_na_występowanie_piór_u_innych_dinozaurów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Filogeneza i dowody na występowanie piór u innych dinozaurów</span> </div> </a> <ul id="toc-Filogeneza_i_dowody_na_występowanie_piór_u_innych_dinozaurów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Dinozaury pierzaste</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 25 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-25" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">25 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A7%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B0%D9%88_%D8%B1%D9%8A%D8%B4" title="ديناصور ذو ريش – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ديناصور ذو ريش" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Dinosaure_amb_plomes" title="Dinosaure amb plomes – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Dinosaure amb plomes" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ope%C5%99en%C3%AD_dinosau%C5%99i" title="Opeření dinosauři – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Opeření dinosauři" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gefiederte_Dinosaurier" title="Gefiederte Dinosaurier – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Gefiederte Dinosaurier" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Feathered_dinosaur" title="Feathered dinosaur – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Feathered dinosaur" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Dinosaurios_con_plumas" title="Dinosaurios con plumas – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Dinosaurios con plumas" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Plumhavaj_dinosa%C5%ADroj" title="Plumhavaj dinosaŭroj – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Plumhavaj dinosaŭroj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="دایناسور پردار – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دایناسور پردار" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Dinosaure_%C3%A0_plumes" title="Dinosaure à plumes – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Dinosaure à plumes" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Dinosauros_emplumados" title="Dinosauros emplumados – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Dinosauros emplumados" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B9%83%ED%84%B8%EA%B3%B5%EB%A3%A1" title="깃털공룡 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="깃털공룡" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Dinosaurus_berbulu" title="Dinosaurus berbulu – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Dinosaurus berbulu" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%99%D7%A0%D7%95%D7%96%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D_%D7%9E%D7%A0%D7%95%D7%A6%D7%99%D7%9D" title="דינוזאורים מנוצים – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="דינוזאורים מנוצים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tollas_dinoszauruszok" title="Tollas dinoszauruszok – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tollas dinoszauruszok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Dinosaur_berbulu_pelepah" title="Dinosaur berbulu pelepah – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Dinosaur berbulu pelepah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gevederde_dinosauri%C3%ABrs" title="Gevederde dinosauriërs – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Gevederde dinosauriërs" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%BD%E6%AF%9B%E6%81%90%E7%AB%9C" title="羽毛恐竜 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="羽毛恐竜" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Dinossauros_emplumados" title="Dinossauros emplumados – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Dinossauros emplumados" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%91%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%80%D1%8B" title="Оперённые динозавры – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Оперённые динозавры" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Feathered_dinosaur" title="Feathered dinosaur – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Feathered dinosaur" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Liskolintu" title="Liskolintu – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Liskolintu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Befj%C3%A4drade_dinosaurier" title="Befjädrade dinosaurier – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Befjädrade dinosaurier" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D1%96_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8" title="Оперені динозаври – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Оперені динозаври" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%DA%88%D8%A7%D8%A6%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B1" title="پر دار ڈائنوسار – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پر دار ڈائنوسار" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%89%E7%BE%BD%E6%AF%9B%E6%81%90%E9%BE%8D" title="有羽毛恐龍 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="有羽毛恐龍" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q828371#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dinozaury_pierzaste" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Dinozaury_pierzaste" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dinozaury_pierzaste"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Dinozaury_pierzaste"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Dinozaury_pierzaste" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Dinozaury_pierzaste" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&oldid=75143731" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Dinozaury_pierzaste&id=75143731&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FDinozaury_pierzaste"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FDinozaury_pierzaste"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Dinozaury+pierzaste"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Dinozaury_pierzaste&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q828371" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Deinonychus_BW.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Deinonychus_BW.jpg/250px-Deinonychus_BW.jpg" decoding="async" width="250" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Deinonychus_BW.jpg/375px-Deinonychus_BW.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Deinonychus_BW.jpg/500px-Deinonychus_BW.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="630" /></a><figcaption>Opierzony <i><a href="/wiki/Deinonych" title="Deinonych">Deinonychus</a></i></figcaption></figure> <p><b>Dinozaury pierzaste</b> – termin określający wszystkie <a href="/wiki/Dinozaury" title="Dinozaury">nieptasie dinozaury</a>, które charakteryzują się <a href="/wiki/Pi%C3%B3ro" title="Pióro">upierzeniem</a>. </p><p><a href="/wiki/Skamienia%C5%82o%C5%9Bci" title="Skamieniałości">Skamieniałości</a> <a href="/wiki/Archaeopteryx" title="Archaeopteryx">archeopteryksa</a> zawierały dobrze zachowane pióra, jednak aż do lat 90. XX wieku nie odnaleziono skamieniałości żadnego nieptasiego dinozaura z zachowanymi piórami. Dzisiaj znanych jest ponad dwadzieścia <a href="/wiki/Rodzaj_(biologia)" title="Rodzaj (biologia)">rodzajów</a> pierzastych dinozaurów – prawie wszystkie są <a href="/wiki/Teropody" title="Teropody">teropodami</a>. Większość pochodzi z formacji <a href="/w/index.php?title=Formacja_Yixian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Formacja Yixian (strona nie istnieje)">Yixian</a> w <a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">Chinach</a>. Pióra <i><a href="/wiki/Szuwuja" title="Szuwuja">Shuvuuia deserti</a></i> w testach immunologicznych wykazały nawet pozostałość rozkładu <a href="/wiki/Keratyna" class="mw-redirect" title="Keratyna">beta-keratyny</a> – głównego <a href="/wiki/Bia%C5%82ka" title="Białka">białka</a> występującego w ptasich piórach<sup id="cite_ref-Schweitzer_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schweitzer-1">[1]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wczesne_hipotezy">Wczesne hipotezy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Wczesne hipotezy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wczesne hipotezy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Archaeopteryx_lithographica_(Berlin_specimen).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Archaeopteryx_lithographica_%28Berlin_specimen%29.jpg/220px-Archaeopteryx_lithographica_%28Berlin_specimen%29.jpg" decoding="async" width="220" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Archaeopteryx_lithographica_%28Berlin_specimen%29.jpg/330px-Archaeopteryx_lithographica_%28Berlin_specimen%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Archaeopteryx_lithographica_%28Berlin_specimen%29.jpg/440px-Archaeopteryx_lithographica_%28Berlin_specimen%29.jpg 2x" data-file-width="1888" data-file-height="2552" /></a><figcaption><i>Archaeopteryx</i></figcaption></figure> <p>Wkrótce po opublikowaniu przez <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charlesa Darwina</a> książki <i><a href="/wiki/O_powstawaniu_gatunk%C3%B3w" title="O powstawaniu gatunków">O powstawaniu gatunków</a></i> brytyjski biolog i obrońca teorii <a href="/wiki/Ewolucja" title="Ewolucja">ewolucji</a> <a href="/wiki/Thomas_Henry_Huxley" title="Thomas Henry Huxley">Thomas Henry Huxley</a> wysunął hipotezę, że ptaki są potomkami dinozaurów. Wskazywał na podobieństwa w budowie pomiędzy niektórymi <a href="/wiki/Dinozaury_gadziomiedniczne" title="Dinozaury gadziomiedniczne">dinozaurami gadziomiednicznymi</a>, archeopteryksem i współczesnymi <a href="/wiki/Ptaki" title="Ptaki">ptakami</a>. Opublikował swoje spostrzeżenia w 1868 roku w <i>On the Animals which are Most Nearly Intermediate between Birds and Reptiles</i>. Prekursor dinozaurologii <a href="/wiki/Richard_Owen" title="Richard Owen">Richard Owen</a> nie zgodził się z nimi jednak, uznając archeopteryksa za pierwszego ptaka poza linią dinozaurów. Na następne sto lat teoria o pochodzeniu ptaków od dinozaurów została zarzucona, ustępując miejsca koncepcjom, wedle których przodkami ptaków były raczej <a href="/wiki/Krokodylomorfy" title="Krokodylomorfy">krokodylomorfy</a> lub „<a href="/wiki/Tekodonty" title="Tekodonty">tekodonty</a>” niż dinozaury i inne <a href="/wiki/Archozaury" title="Archozaury">archozaury</a>. </p><p>W 1964 roku <a href="/wiki/John_Ostrom" title="John Ostrom">John Ostrom</a> opisał <a href="/wiki/Deinonych" title="Deinonych">deinonycha</a> – teropoda o budowie anatomicznej bardzo zbliżonej do ptasiej. Od tego momentu Ostrom stał się głównym zwolennikiem tezy o pochodzeniu ptaków od dinozaurów. Dalsze porównania budowy szkieletów, jak również <a href="/wiki/Kladystyka" title="Kladystyka">analizy kladystyczne</a> wzmocniły tę hipotezę, zwłaszcza w przypadku grupy teropodów zwanej <a href="/wiki/Maniraptory" title="Maniraptory">maniraptorami</a>. Podobieństwa anatomiczne przejawiają się w zbliżonej budowie szyi, <a href="/wiki/Ko%C5%9B%C4%87_%C5%82onowa" title="Kość łonowa">kości łonowej</a>, <a href="/wiki/%C5%9Ar%C3%B3dr%C4%99cze" title="Śródręcze">śródręcza</a> i <a href="/wiki/Nadgarstek" title="Nadgarstek">nadgarstków</a>, „ramion” i obręczy barkowej, <a href="/wiki/%C5%81opatka" title="Łopatka">łopatek</a>, <a href="/wiki/Obojczyk_(anatomia)" title="Obojczyk (anatomia)">obojczyków</a> oraz <a href="/wiki/Mostek_(anatomia)" title="Mostek (anatomia)">mostka</a>. </p><p>Większość badaczy uznała te dowody i przychyliło się do koncepcji, że przynajmniej niektóre teropody były opierzone. Pierwszą rekonstrukcję pierzastego dinozaura wykonała Sarah Landry, przedstawiając opierzonego „syntarsa” (obecnie przemianowanego na <i><a href="/wiki/Megapnozaur" title="Megapnozaur">Megapnosaurus</a></i>, być może synonim <a href="/wiki/Celofyz" title="Celofyz">celofyza</a>) w publikacji <a href="/wiki/Robert_Bakker" title="Robert Bakker">Roberta Bakkera</a> <i>Dinosaur Rennaisance</i> z 1975<sup id="cite_ref-GSP00b_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-GSP00b-2">[2]</a></sup>. <a href="/wiki/Gregory_Paul" title="Gregory Paul">Gregory Paul</a> był prawdopodobnie pierwszym paleoartystą przedstawiającym maniraptory z piórami i protopiórami, począwszy od lat 80. XX wieku. </p><p>W latach 90. większość <a href="/wiki/Paleontologia" title="Paleontologia">paleontologów</a> zgodziła się co do faktu, że ptaki są w istocie dinozaurami i nazwała je „ptasimi dinozaurami” (<i>avian dinosaurs</i>) w celu odróżnienia ich od „nieptasich dinozaurów” (<i>non-avian dinosaurs</i>). Wciąż jednak brak było skamieniałości świadczących o występowaniu piór u dinozaurów. Niektórzy ornitolodzy, jak np. <a href="/w/index.php?title=Storrs_Olson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Storrs Olson (strona nie istnieje)">Storrs Olson</a>, kustosz w <a href="/wiki/Smithsonian_Institution" title="Smithsonian Institution">Smithsonian Institution</a>, kwestionowali istnienie pierzastych dinozaurów, wskazując na brak potwierdzenia w materiale kopalnym. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dowody_kopalne">Dowody kopalne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Dowody kopalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dowody kopalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po stuleciu hipotez niepopartych niepodważalnymi dowodami, w latach 90. XX wieku i po roku 2000 odkryto wreszcie skamieniałości opierzonych dinozaurów. Pochodziły one z <a href="/wiki/Fossillagerst%C3%A4tte" title="Fossillagerstätte">Fossillagerstätte</a> w prowincji <a href="/wiki/Liaoning" title="Liaoning">Liaoning</a> w Chinach. Obszar ten był we wczesnej <a href="/wiki/Kreda_(okres)" title="Kreda (okres)">kredzie</a> okresowo zasypywany pyłem wulkanicznym w wyniku erupcji wulkanicznych w <a href="/wiki/Mongolia_Wewn%C4%99trzna" title="Mongolia Wewnętrzna">Mongolii Wewnętrznej</a>. Popiół umożliwił znakomite zachowanie skamieniałości. Tereny te były wówczas zasiedlane przez najstarsze <a href="/wiki/Okrytonasienne" title="Okrytonasienne">rośliny okrytozalążkowe</a>, <a href="/wiki/Owady" title="Owady">owady</a>, <a href="/wiki/Ryby" title="Ryby">ryby</a>, <a href="/wiki/P%C5%82azy_bezogonowe" title="Płazy bezogonowe">płazy bezogonowe</a> i <a href="/wiki/P%C5%82azy_ogoniaste" title="Płazy ogoniaste">ogoniaste</a>, <a href="/wiki/Ssaki" title="Ssaki">ssaki</a>, <a href="/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82wie" title="Żółwie">żółwie</a> i <a href="/wiki/Krokodylomorfy" title="Krokodylomorfy">krokodylomorfy</a>. Najbardziej znaczącymi znaleziskami były jednak skamieniałości pierzastych dinozaurów – rzuciły one nowe światło na relacje między ptakami a dinozaurami, jak również pochodzenie i ewolucję piór oraz lotu<sup id="cite_ref-ZBH03_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-ZBH03-3">[3]</a></sup>. </p><p><a href="/w/index.php?title=Alan_Hamilton_Turner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alan Hamilton Turner (strona nie istnieje)">Turner</a>, <a href="/w/index.php?title=Peter_Makovicky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peter Makovicky (strona nie istnieje)">Makovicky</a> i <a href="/wiki/Mark_Norell" title="Mark Norell">Norell</a> w 2007 donieśli o odkryciu miejsc przyczepu piór na <a href="/wiki/Ko%C5%9B%C4%87_%C5%82okciowa" title="Kość łokciowa">kości łokciowej</a> <a href="/wiki/Welociraptor" title="Welociraptor">welociraptora</a>, dowodzących występowania dobrze wykształconych wtórnych piór<sup id="cite_ref-tmn2007_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-tmn2007-4">[4]</a></sup>. </p><p>Dowody behawioralne, takie jak odnalezienie <a href="/wiki/Owiraptorozaury" title="Owiraptorozaury">owiraptorozaura</a> <i><a href="/wiki/Citipati" title="Citipati">Citipati</a></i> w gnieździe, wskazują na kolejne podobieństwo między dinozaurami a ptakami. Przedramiona owiraptorozaura były wygięte podobnie jak u współczesnych ptaków<sup id="cite_ref-Citipati99_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Citipati99-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-Citipati01_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Citipati01-6">[6]</a></sup>. Mimo iż nie zachowały się ślady piór, jest bardzo prawdopodobne, że w rzeczywistości one istniały i służyły do ogrzewania jaj i potomstwa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prawdziwe_pióra"><span id="Prawdziwe_pi.C3.B3ra"></span>Prawdziwe pióra</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Prawdziwe pióra" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prawdziwe pióra"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według niektórych naukowców, jak np. <a href="/wiki/Alan_Feduccia" title="Alan Feduccia">Alana Feduccii</a> i współpracowników (2005), zachowane skamieniałości piór nie są w rzeczywistości artefaktami powstałymi w procesie <a href="/wiki/Fosylizacja_(geologia)" title="Fosylizacja (geologia)">fosylizacji</a><sup id="cite_ref-feduccia2005_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-feduccia2005-7">[7]</a></sup>. Pomimo wątpliwości skamieniałe pióra dinozaurów wyglądają podobnie do piór ptaków z tej samej formacji, nie ma więc poważnych powodów, by twierdzić, że znacząco się od nich różnią. W formacji Yixian odnaleziono również skamieniałości ssaków z zachowanymi włosami i innymi tkankami miękkimi<sup id="cite_ref-ZBH03_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-ZBH03-3">[3]</a></sup>. Ponadto w 2010 roku opublikowano odkrycie w pozostałościach piór skamieniałych <a href="/wiki/Melanosom" title="Melanosom">melanosomów</a> – organelli odpowiadających za kolor piór, występujących również w piórach prawdziwych ptaków<sup id="cite_ref-melanosomy_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-melanosomy-8">[8]</a></sup>. W 2017 r. zespół Fianna Smithwicka podważył tezę, że protopióra dinozaurów to włókna kolagenu<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. Zespół Pascala Godefroit podważył tezę, że pióra z Kulindadromeusa są zdegradowanymi łuskami<sup id="cite_ref-:0_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-10">[10]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sprawa_„archeoraptora”"><span id="Sprawa_.E2.80.9Earcheoraptora.E2.80.9D"></span>Sprawa „archeoraptora”</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Sprawa „archeoraptora”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sprawa „archeoraptora”"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 1999 domniemane „<a href="/wiki/Formy_przej%C5%9Bciowe" title="Formy przejściowe">brakujące ogniwo</a>”, opierzony dinozaur „<a href="/wiki/Archeoraptor" title="Archeoraptor">Archaeoraptor liaoningensis</a>” odkryty w Liaoning, okazał się mistyfikacją. Po porównaniu zdjęć z innymi znaleziskami chiński <a href="/wiki/Paleontologia" title="Paleontologia">paleontolog</a> <a href="/wiki/Xu_Xing" title="Xu Xing">Xu Xing</a> doszedł do wniosku, że „archeoraptor” to wymieszane szczątki dwóch różnych zwierząt. Po zrewidowaniu swoich badań <i><a href="/wiki/National_Geographic" title="National Geographic">National Geographic</a></i> doszło do tego samego wniosku<sup id="cite_ref-bbcarchaeoraptor_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbcarchaeoraptor-11">[11]</a></sup>. Dolna część archeoraptora pochodziła od <a href="/wiki/Dromeozaury" title="Dromeozaury">dromeozauryda</a> <a href="/wiki/Mikroraptor" title="Mikroraptor">mikroraptora</a>, zaś górna od prymitywnego ptaka z rodzaju <i><a href="/wiki/Janornis" title="Janornis">Yanornis</a></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Obecna_wiedza">Obecna wiedza</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Obecna wiedza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Obecna wiedza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lista_rodzajów_pierzastych_dinozaurów"><span id="Lista_rodzaj.C3.B3w_pierzastych_dinozaur.C3.B3w"></span>Lista rodzajów pierzastych dinozaurów</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Lista rodzajów pierzastych dinozaurów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Lista rodzajów pierzastych dinozaurów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Sinosauropteryxfossil.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sinosauropteryxfossil.jpg/220px-Sinosauropteryxfossil.jpg" decoding="async" width="220" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sinosauropteryxfossil.jpg/330px-Sinosauropteryxfossil.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sinosauropteryxfossil.jpg/440px-Sinosauropteryxfossil.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1563" /></a><figcaption><i>Sinosauropteryx</i></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg/220px-Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg" decoding="async" width="220" height="386" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg/330px-Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg/440px-Sinornithosaurus_Dave_NGMC91.jpg 2x" data-file-width="1416" data-file-height="2487" /></a><figcaption>Okaz NGMC 91, dromeozaur o niepewnej przynależności rodzajowej<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup> z zachowanymi odciskami piór</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Microraptor_gui_holotype.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Microraptor_gui_holotype.png/220px-Microraptor_gui_holotype.png" decoding="async" width="220" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Microraptor_gui_holotype.png/330px-Microraptor_gui_holotype.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Microraptor_gui_holotype.png/440px-Microraptor_gui_holotype.png 2x" data-file-width="1965" data-file-height="1006" /></a><figcaption><i>Microraptor gui</i></figcaption></figure> <p><br /> Oto lista rodzajów opierzonych dinozaurów, uporządkowanych chronologicznie od najstarszej publikacji dowodzącej występowania upierzenia. We wszystkich przypadkach dowodami są materiały kopalne, takie jak odciski piór, oprócz tych oznaczonych asteryskiem (*), wskazującym na wnioskowanie występowania opierzenia na podstawie budowy szkieletu lub badań chemicznych. Nie jest pewne, czy pióropodobne struktury występujące u niektórych dinozaurów <a href="/wiki/Dinozaury_ptasiomiedniczne" title="Dinozaury ptasiomiedniczne">ptasiomiednicznych</a> – oznaczonych znakiem zapytania (?) – są <a href="/wiki/Homologia_(biologia)" title="Homologia (biologia)">homologiczne</a> z protopiórami teropodów. </p> <ol><li><i><a href="/wiki/Awimim" title="Awimim">Avimimus</a></i>* (1987)<sup id="cite_ref-Kurzanov_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kurzanov-13">[13]</a></sup><sup id="cite_ref-ChiappeWitmer_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-ChiappeWitmer-14">[14]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Sinozauropteryks" title="Sinozauropteryks">Sinosauropteryx</a></i> (1996)<sup id="cite_ref-Ji_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ji-15">[15]</a></sup></li> <li>Ślad AC 1/7 zostawiony przez Dilofozaura (1996)<sup id="cite_ref-Gierlinski_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gierlinski-16">[16]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Protarcheopteryks" title="Protarcheopteryks">Protarchaeopteryx</a></i> (1997)<sup id="cite_ref-Ji2_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ji2-17">[17]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Kaudipteryks" title="Kaudipteryks">Caudipteryx</a></i> (1998)<sup id="cite_ref-Qiangetal_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Qiangetal-18">[18]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Rahonawis" title="Rahonawis">Rahonavis</a></i>* (1998)<sup id="cite_ref-forsteretal1998a_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-forsteretal1998a-19">[19]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Szuwuja" title="Szuwuja">Shuvuuia</a></i>* (1999)<sup id="cite_ref-Schweitzer_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Schweitzer-1">[1]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Sinornitozaur" title="Sinornitozaur">Sinornithosaurus</a></i> (1999)<sup id="cite_ref-Xuetal_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Xuetal-20">[20]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Beipiaozaur" title="Beipiaozaur">Beipiaosaurus</a></i> (1999)<sup id="cite_ref-XuZhaoClark_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-XuZhaoClark-21">[21]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Mikroraptor" title="Mikroraptor">Microraptor</a></i> (2000)<sup id="cite_ref-Micro00_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Micro00-22">[22]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Nomingia" title="Nomingia">Nomingia</a></i>* (2000)<sup id="cite_ref-Nomingia00_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nomingia00-23">[23]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Kryptowolans" title="Kryptowolans">Cryptovolans</a></i> (2002)<sup id="cite_ref-czerkasetal2002_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-czerkasetal2002-24">[24]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Skansoriopteryks" title="Skansoriopteryks">Scansoriopteryx</a></i> (2002)<sup id="cite_ref-czerkasyuan_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-czerkasyuan-25">[25]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Epidendrozaur" title="Epidendrozaur">Epidendrosaurus</a></i> (2002)<sup id="cite_ref-Zhangetal_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zhangetal-26">[26]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Psitakozaur" title="Psitakozaur">Psittacosaurus</a></i>? (2002)<sup id="cite_ref-Mayretal_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mayretal-27">[27]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Yixianosaurus" title="Yixianosaurus">Yixianosaurus</a></i> (2003)<sup id="cite_ref-XuWang_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-XuWang-28">[28]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Dilong_(dinozaur)" title="Dilong (dinozaur)">Dilong</a></i> (2004)<sup id="cite_ref-Dilong_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dilong-29">[29]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Pedopenna" title="Pedopenna">Pedopenna</a></i> (2005)<sup id="cite_ref-XuZhang05_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-XuZhang05-30">[30]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Jinfengopteryx" title="Jinfengopteryx">Jinfengopteryx</a></i> (2005)<sup id="cite_ref-jijietal_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-jijietal-31">[31]</a></sup><sup id="cite_ref-Turneretal_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Turneretal-32">[32]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Jurawenator" title="Jurawenator">Juravenator</a></i> (2006)<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[33]</a></sup><sup id="cite_ref-NJGPA2010_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-NJGPA2010-34">[34]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Sinokaliopteryks" title="Sinokaliopteryks">Sinocalliopteryx</a></i> (2007)<sup id="cite_ref-jijiluyuan_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-jijiluyuan-35">[35]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Welociraptor" title="Welociraptor">Velociraptor</a></i>* (2007)<sup id="cite_ref-tmn2007_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-tmn2007-4">[4]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Epidexipteryx" title="Epidexipteryx">Epidexipteryx</a></i> (2008)<sup id="cite_ref-zhangzhouetal_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-zhangzhouetal-36">[36]</a></sup></li> <li><i>Similicaudipteryx</i>* (2008)<sup id="cite_ref-:0_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-10">[10]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Anchiornis" title="Anchiornis">Anchiornis</a></i> (2009)<sup id="cite_ref-Xuetal09_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Xuetal09-37">[37]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Tianyulong" title="Tianyulong">Tianyulong</a></i>? (2009)<sup id="cite_ref-Tianyulong_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tianyulong-38">[38]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Incisivosaurus" title="Incisivosaurus">Incisivosaurus</a></i> (2010)<sup id="cite_ref-XXH10_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-XXH10-39">[39]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Concavenator" title="Concavenator">Concavenator</a></i>* (2010)<sup id="cite_ref-OES10_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-OES10-40">[40]</a></sup><sup id="cite_ref-Concavenator2_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Concavenator2-41">[41]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Xiaotingia" title="Xiaotingia">Xiaotingia</a></i> (2011)<sup id="cite_ref-Xiaotingia_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Xiaotingia-42">[42]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Yutyrannus" title="Yutyrannus">Yutyrannus</a></i> (2012)<sup id="cite_ref-Yutyrannus_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yutyrannus-43">[43]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Sciurumimus" title="Sciurumimus">Sciurumimus</a></i> (2012)<sup id="cite_ref-Sciurumimus_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sciurumimus-44">[44]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Ornitomim" title="Ornitomim">Ornithomimus</a></i> (2012)<sup id="cite_ref-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus-45">[45]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Ningyuansaurus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ningyuansaurus (strona nie istnieje)">Ningyuansaurus</a></i> (2012)<sup id="cite_ref-Ningyuansaurus_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ningyuansaurus-46">[46]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Eosinopteryx&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eosinopteryx (strona nie istnieje)">Eosinopteryx</a></i> (2013)<sup id="cite_ref-Eosinopteryx_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Eosinopteryx-47">[47]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Aurornis" title="Aurornis">Aurornis</a></i> (2013)<sup id="cite_ref-Aurornis_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Aurornis-48">[48]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Jianchangosaurus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jianchangosaurus (strona nie istnieje)">Jianchangosaurus</a></i> (2013)<sup id="cite_ref-Jianchangosaurus_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jianchangosaurus-49">[49]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Changyuraptor" title="Changyuraptor">Changyuraptor</a></i> (2014)<sup id="cite_ref-Changyuraptor_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-Changyuraptor-50">[50]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Kulindadromeus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kulindadromeus (strona nie istnieje)">Kulindadromeus</a></i>? (2014)<sup id="cite_ref-Kulindadromeus_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kulindadromeus-51">[51]</a></sup></li> <li><i>Deinocheirus (2014)</i><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52">[52]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Yi_(dinozaur)" title="Yi (dinozaur)">Yi</a></i> (2015)<sup id="cite_ref-Yiqi_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yiqi-53">[53]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Zhenyuanlong" title="Zhenyuanlong">Zhenyuanlong</a></i> (2015)<sup id="cite_ref-Zhenyuanlong_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zhenyuanlong-54">[54]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Dakotaraptor" title="Dakotaraptor">Dakotaraptor</a></i> (2015)<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55">[55]</a></sup></li> <li><i>Apatoraptor</i>* (2016)<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56">[56]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Jianianhualong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jianianhualong (strona nie istnieje)">Jianianhualong</a></i> (2017)<sup id="cite_ref-Jianianhualong_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jianianhualong-57">[57]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Serikornis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serikornis (strona nie istnieje)">Serikornis</a></i> (2017)<sup id="cite_ref-Serikornis_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Serikornis-58">[58]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Caihong" title="Caihong">Caihong</a></i> (2018)<sup id="cite_ref-Caihong_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-Caihong-59">[59]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Xingtianosaurus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xingtianosaurus (strona nie istnieje)">Xingtianosaurus</a></i> (2019)<sup id="cite_ref-Xingtianosaurus_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-Xingtianosaurus-60">[60]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Ambopteryks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ambopteryks (strona nie istnieje)">Ambopteryx</a></i> (2019)<sup id="cite_ref-Ambopteryx_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ambopteryx-61">[61]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Wulong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wulong (strona nie istnieje)">Wulong</a></i> (2020)<sup id="cite_ref-Wulong_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wulong-62">[62]</a></sup></li> <li><i><a href="/wiki/Chirostenot" title="Chirostenot">Chirostenotes</a></i> (2020) – struktury mogące być odciskami piór<sup id="cite_ref-HBChirostenotes_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-HBChirostenotes-63">[63]</a></sup></li> <li><i>Dineobellator *(2020)</i><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64">[64]</a></sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Ubirajara_(rodzaj)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ubirajara (rodzaj) (strona nie istnieje)">Ubirajara</a></i> (2020)<sup id="cite_ref-Ubirajara_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ubirajara-65">[65]</a></sup></li> <li><i>Daurlong wangi</i> (2022)<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66">[66]</a></sup></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prymitywne_typy_piór"><span id="Prymitywne_typy_pi.C3.B3r"></span>Prymitywne typy piór</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Prymitywne typy piór" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prymitywne typy piór"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obecnie uważa się, że pióra ewoluowały od prostych, wydrążonych struktur do bardzo skomplikowanych, jakie występują u współczesnych ptaków<sup id="cite_ref-PrumBrush_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-PrumBrush-67">[67]</a></sup>. </p><p><a href="/w/index.php?title=Gerard_Gerli%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerard Gerliński (strona nie istnieje)">Gerard Gerliński</a> w 1996 opublikował artykuł o datowanym na wczesną jurę odcisku należącym do teropoda, oznaczonym numerem katalogowym AC 1/7. Pozostawiło go średniej wielkości zwierzę mogące należeć do <a href="/wiki/Celofyzoidy" title="Celofyzoidy">Coelophysoidea</a>. Dokładniejsze zbadanie śladu, że w okolicy brzucha widoczne są dziwne pędzelkowate odciski. Porównanie tego odcisku z odciskami brzucha kondora i inne badania zasugerowały, że owe pędzelkowate twory mogą być odciskami piór<sup id="cite_ref-Gierlinski_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gierlinski-16">[16]</a></sup>. Przypominające pióra i mierzące ok. 16 cm struktury znaleziono również na ogonie prymitywnego ceratopsa <a href="/wiki/Psitakozaur" title="Psitakozaur">psitakozaura</a><sup id="cite_ref-Mayretal_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mayretal-27">[27]</a></sup>. Ponadto prymitywne pióropodobne twory odkryto u <a href="/wiki/Heterodontozaury" title="Heterodontozaury">heterodontozauryda</a> <i><a href="/wiki/Tianyulong" title="Tianyulong">Tianyulong</a></i>. Wytwory te były wobec siebie równoległe oraz pojedyncze – brak dowodów na ich rozgałęzienia. Wydają się być także stosunkowo sztywne. Szacowana długość pióropodobnych struktur <i>Tianyulong</i> wynosi około 60 mm – siedmiokrotnie więcej niż wysokość jego kręgów ogonowych. Ich długość oraz wydrążone wnętrze sugeruje, że nie składały się one z podskórnych struktur, takich jak włókna <a href="/wiki/Kolagen" title="Kolagen">kolagenowe</a><sup id="cite_ref-Tianyulong_38-1" class="reference"><a href="#cite_note-Tianyulong-38">[38]</a></sup>. W 2014 opisano jurajskiego dinozaura ptasiomiedniczego, u którego wykryto prymitywne upierzenie<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68">[68]</a></sup>. </p><p>Większość znanych opierzonych teropodów to maniraptory. Najdalej spokrewnionymi z ptakami pierzastymi dinozaurami są jednak: <a href="/wiki/Kompsognaty" title="Kompsognaty">kompsognatyd</a> <a href="/wiki/Sinozauropteryks" title="Sinozauropteryks">sinozauropteryks</a> z przełomu <a href="/wiki/Jura" title="Jura">jury</a> i kredy, którego ciało pokryte było pióropodobnymi strukturami<sup id="cite_ref-Ji_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ji-15">[15]</a></sup>, późnojurajski teropod o niepewnej pozycji filogenetycznej <i><a href="/wiki/Sciurumimus" title="Sciurumimus">Sciurumimus</a></i> (pierwotnie sklasyfikowany jako <a href="/wiki/Megalozauroidy" title="Megalozauroidy">megalozauroid</a><sup id="cite_ref-Sciurumimus_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-Sciurumimus-44">[44]</a></sup>, z późniejszych badań wynika jednak, że mógł być <a href="/wiki/Klad_bazalny" title="Klad bazalny">bazalnym</a> <a href="/wiki/Celurozaury" title="Celurozaury">celurozaurem</a><sup id="cite_ref-Aurornis_48-1" class="reference"><a href="#cite_note-Aurornis-48">[48]</a></sup>), oraz – jeśli potwierdzi się występowanie u niego piór – wczesnokredowy <a href="/wiki/Allozauroidy" title="Allozauroidy">allozauroid</a> <i><a href="/wiki/Concavenator" title="Concavenator">Concavenator</a></i><sup id="cite_ref-OES10_40-1" class="reference"><a href="#cite_note-OES10-40">[40]</a></sup>. U innego celurozaura, <i><a href="/wiki/Dilong_(dinozaur)" title="Dilong (dinozaur)">Dilong paradoxus</a></i>, bliżej spokrewnionego z <a href="/wiki/Tyranozaur" title="Tyranozaur">tyranozaurem</a> niż z ptakami, występowały struktury podobne do występujących do sinozauropteryksa<sup id="cite_ref-Dilong_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-Dilong-29">[29]</a></sup>. <a href="/wiki/Alwarezaury" title="Alwarezaury">Alwarezauryd</a> <i>Shuvuuia</i> jest niekiedy klasyfikowany poza grupą Maniraptora, jednak według przyjętego konsensusu także jest maniraptorem. </p><p>Pierwszymi dinozaurami z formacji Yixian o piórach zaopatrzonych w struktury umożliwiające latanie były <a href="/wiki/Protarcheopteryks" title="Protarcheopteryks">protarcheopteryks</a> i <a href="/wiki/Kaudipteryks" title="Kaudipteryks">kaudipteryks</a> (135–121 mln lat temu). Ze względu na proporcje i rozmiary tych dinozaurów ich pióra służyły jednak raczej do ozdoby niż do latania. Późniejsze dinozaury, których pióra zawierały takie struktury, to <i><a href="/wiki/Pedopenna" title="Pedopenna">Pedopenna</a></i> i <i><a href="/wiki/Jinfengopteryx" title="Jinfengopteryx">Jinfengopteryx</a></i>. Kilka osobników mikroraptora, opisanych przez Xu i współpracowników w 2003, miało na rękach i ogonie asymetryczne pióra, mające duże znaczenie dla umiejętności latania u dzisiejszych ptaków<sup id="cite_ref-Micro03_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-Micro03-69">[69]</a></sup>. Przed odkryciem mikroraptora najbardziej prymitywnym zwierzęciem o tego typu piórach był archeopteryks. Znanymi dinozaurami pierzastymi starszymi od archeopteryksa są: <i><a href="/wiki/Anchiornis" title="Anchiornis">Anchiornis</a></i>, którego odkryte w formacji <a href="/w/index.php?title=Formacja_Tiaojishan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Formacja Tiaojishan (strona nie istnieje)">Tiaojishan</a> skamieniałości datuje się na 160–155 mln lat<sup id="cite_ref-Anchiornis2_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-Anchiornis2-70">[70]</a></sup>, a także <i><a href="/wiki/Xiaotingia" title="Xiaotingia">Xiaotingia</a></i>, <i><a href="/w/index.php?title=Eosinopteryx&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eosinopteryx (strona nie istnieje)">Eosinopteryx</a></i>, <i><a href="/wiki/Aurornis" title="Aurornis">Aurornis</a></i>, <i><a href="/wiki/Yi_(dinozaur)" title="Yi (dinozaur)">Yi</a></i>, <i><a href="/w/index.php?title=Serikornis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serikornis (strona nie istnieje)">Serikornis</a></i> i <i><a href="/wiki/Caihong" title="Caihong">Caihong</a></i>, również znane z osadów formacji Tiaojishan<sup id="cite_ref-Xiaotingia_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-Xiaotingia-42">[42]</a></sup><sup id="cite_ref-Eosinopteryx_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-Eosinopteryx-47">[47]</a></sup><sup id="cite_ref-Aurornis_48-2" class="reference"><a href="#cite_note-Aurornis-48">[48]</a></sup><sup id="cite_ref-Yiqi_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-Yiqi-53">[53]</a></sup><sup id="cite_ref-Serikornis_58-1" class="reference"><a href="#cite_note-Serikornis-58">[58]</a></sup><sup id="cite_ref-Caihong_59-1" class="reference"><a href="#cite_note-Caihong-59">[59]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ubarwienie">Ubarwienie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Ubarwienie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ubarwienie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Anchiornis_martyniuk.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Anchiornis_martyniuk.png/220px-Anchiornis_martyniuk.png" decoding="async" width="220" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Anchiornis_martyniuk.png/330px-Anchiornis_martyniuk.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Anchiornis_martyniuk.png/440px-Anchiornis_martyniuk.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="375" /></a><figcaption><i>Anchiornis</i></figcaption></figure> <p>Odkrycie skamieniałych <a href="/wiki/Melanosom" title="Melanosom">melanosomów</a> – <a href="/wiki/Organellum" title="Organellum">organelli</a> występujących w piórach i odpowiadających za ich kolor – pozwoliło na rekonstrukcję ubarwienia niektórych opierzonych dinozaurów. Według badań Zhanga Fuchenga i współpracowników pióra nieptasich dinozaurów oraz bazalnych ptaków były czarne lub brunatne. W protopiórach <a href="/wiki/Sinornitozaur" title="Sinornitozaur">sinornitozaura</a> miejscowo najliczniejsze były eumelanosomy lub feomelanosomy, co sugeruje zróżnicowaną tonację ubarwienia. Pióra znajdujące się na ogonie i być może również grzbiecie <a href="/wiki/Sinozauropteryks" title="Sinozauropteryks">sinozauropteryksa</a> ubarwione były w czarne pasy z czerwono-brązowymi tonami<sup id="cite_ref-melanosomy_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-melanosomy-8">[8]</a></sup>. Analizy rozmiarów, kształtu, zagęszczenia i rozmieszczenia melanosomów <a href="/wiki/Anchiornis" title="Anchiornis">anchiornisa</a> sugerują, że protopióra na jego grzbiecie były szare i czarne, na głowie szare z czarnymi i czerwonymi plamami. Na środku <a href="/wiki/Czaszka" title="Czaszka">czaszki</a> znajdowały się dłuższe czerwone pióra tworzące rodzaj grzebienia. Wydłużone pióra konturowe na skrzydłach były czarne z białymi pasami, na których znajdowały się niewielkie czarne plamy lub pasy. Pióra konturowe na kończynach dolnych były szare na podudziu i czarne na stopie. Tak ubarwione pióra mogły odgrywać rolę w komunikacji międzyosobniczej, np. w doborze partnera<sup id="cite_ref-Anchiorniskolor_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-Anchiorniskolor-71">[71]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Filogeneza_i_dowody_na_występowanie_piór_u_innych_dinozaurów"><span id="Filogeneza_i_dowody_na_wyst.C4.99powanie_pi.C3.B3r_u_innych_dinozaur.C3.B3w"></span>Filogeneza i dowody na występowanie piór u innych dinozaurów</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Filogeneza i dowody na występowanie piór u innych dinozaurów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Filogeneza i dowody na występowanie piór u innych dinozaurów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zarówno dowody kopalne, jak i analizy <a href="/wiki/Kladystyka" title="Kladystyka">kladystyczne</a> dowodzą, że pióra miało wiele typów teropodów – nie tylko te najbliżej spokrewnione z ptakami. Większość znanych pierzastych dinozaurów cechowała się niewielkimi rozmiarami; odkrycie <a href="/wiki/Tyranozauroidy" title="Tyranozauroidy">tyranozauroida</a> <i><a href="/wiki/Yutyrannus" title="Yutyrannus">Yutyrannus</a> huali</i> dowiodło jednak występowania protopiór przynajmniej u niektórych teropodów cechujących się dużymi rozmiarami ciała<sup id="cite_ref-Yutyrannus_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-Yutyrannus-43">[43]</a></sup>. Znane odciski skóry przedstawicieli rodziny <a href="/wiki/Tyranozaury" title="Tyranozaury">Tyrannosauridae</a>, w tym <i><a href="/wiki/Tyranozaur" title="Tyranozaur">Tyrannosaurus rex</a></i>, nie wykazują występowania piór u przedstawicieli tej rodziny; dowodzą one natomiast, że u przedstawicieli Tyrannosauridae przynajmniej część powierzchni skóry była pokryta niewielkimi łuskami. Występowanie protopiór u bazalnych tyranozauroidów <i>Dilong</i> i <i>Yutyrannus</i> wskazuje, że tyranozauroidy wyewoluowały z opierzonych przodków; jednak w obrębie Tyrannosauroidea w <a href="/wiki/Linia_rozwojowa" title="Linia rozwojowa">linii ewolucyjnej</a> prowadzącej bezpośrednio do Tyrannosauridae mogło dojść do zaniku piór i zastąpienia ich łuskami<sup id="cite_ref-belletal2017_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-belletal2017-72">[72]</a></sup>. </p><p>Skamieniałości piór są bardzo rzadkie i na ich podstawie zidentyfikowano zaledwie kilka pierzastych dinozaurów. Jednak na podstawie badań <a href="/wiki/Filogeneza" title="Filogeneza">filogenetycznych</a> naukowcy są w stanie określić czy dinozaur miał pióra, nawet jeśli materiał kopalny jest bardzo słabo zachowany. <i>Velociraptor</i> jest jednym z dinozaurów, u których przypuszczenie występowania upierzenia opierane na podstawie analiz filogenetycznych zostało później potwierdzone dowodami kopalnymi<sup id="cite_ref-tmn2007_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-tmn2007-4">[4]</a></sup>. </p> <dl><dt><a href="/wiki/Kladogram" title="Kladogram">Kladogram</a> pierzastych dinozaurów według Göhlich i Chiappego, 2006<sup id="cite_ref-GC06_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-GC06-73">[73]</a></sup>, ze zmianami opartymi na późniejszych odkryciach</dt> <dd></dd></dl> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style="font-size:90%;line-height:80%"> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><a href="/wiki/Celurozaury" title="Celurozaury">Coelurosauria</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Yutyrannus" title="Yutyrannus">Yutyrannus</a></i> (upierzenie puchowe)<sup id="cite_ref-Yutyrannus_43-2" class="reference"><a href="#cite_note-Yutyrannus-43">[43]</a></sup></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Dilong_(dinozaur)" title="Dilong (dinozaur)">Dilong</a></i> (upierzenie puchowe)<sup id="cite_ref-Dilong_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-Dilong-29">[29]</a></sup></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Albertozaur" title="Albertozaur">Albertosaurus</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Tyranozaur" title="Tyranozaur">Tyrannosaurus</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Kompsognaty" title="Kompsognaty">Compsognathidae</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Kompsognat" title="Kompsognat">Compsognathus</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Sinozauropteryks" title="Sinozauropteryks">Sinosauropteryx</a></i> (upierzenie puchowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Huaxiagnathus" title="Huaxiagnathus">Huaxiagnathus</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Jurawenator" title="Jurawenator">Juravenator</a></i> (możliwe upierzenie puchowe<sup id="cite_ref-NJGPA2010_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-NJGPA2010-34">[34]</a></sup>)</span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">beznazwy</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <a href="/wiki/Ornitomimozaury" title="Ornitomimozaury">Ornithomimosauria</a> (włókniste protopióra przynajmniej u <i><a href="/wiki/Ornitomim" title="Ornitomim">Ornithomimus</a></i><sup id="cite_ref-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus_45-1" class="reference"><a href="#cite_note-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus-45">[45]</a></sup>; postulowana<sup id="cite_ref-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus_45-2" class="reference"><a href="#cite_note-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus-45">[45]</a></sup> ale niepewna<sup id="cite_ref-FothetalNature2014_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-FothetalNature2014-74">[74]</a></sup> obecność piór ze sztywną dudką, być może <a href="/wiki/Pokrywy_(ornitologia)" title="Pokrywy (ornitologia)">pokryw</a> jak u ptaków, na kończynach przednich u <i>Ornithomimus</i>)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Maniraptory" title="Maniraptory">Maniraptora</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Ornitolest" title="Ornitolest">Ornitholestes</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Alwarezaury" title="Alwarezaury">Alvarezsauridae</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Patagonyk" title="Patagonyk">Patagonykus</a></i> (upierzenie puchowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Szuwuja" title="Szuwuja">Shuvuuia</a></i> (upierzenie puchowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Mononyk" title="Mononyk">Mononykus</a></i> (upierzenie puchowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Owiraptorozaury" title="Owiraptorozaury">Oviraptorosauria</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Kaudipteryks" title="Kaudipteryks">Caudipteryx</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">unnamed</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Konchoraptor" title="Konchoraptor">Conchoraptor</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Citipati" title="Citipati">Citipati</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Paraves" title="Paraves">Paraves</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Deinonychozaury" title="Deinonychozaury">Deinonychosauria</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <a href="/wiki/Troodony" title="Troodony">Troodontidae</a> </span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Dromeozaury" title="Dromeozaury">Dromaeosauridae</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Mikroraptor" title="Mikroraptor">Microraptor</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><span style="color:white">beznazwy</span></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Welociraptor" title="Welociraptor">Velociraptor</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Sinornitozaur" title="Sinornitozaur">Sinornithosaurus</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"> <a href="/wiki/Ptaki" title="Ptaki">Aves</a> </td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Archaeopteryx" title="Archaeopteryx">Archaeopteryx</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"> <i><a href="/wiki/Konfuciuzornis" title="Konfuciuzornis">Confuciusornis</a></i> (pióra konturowe)</span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> <p>Nie jest jasne, czy struktury występujące u dinozaurów ptasiomiednicznych psitakozaura i <i>Tianyulong</i> są <a href="/wiki/Homologia_(biologia)" title="Homologia (biologia)">homologiczne</a> z protopiórami teropodów. Jeżeli tak, oznaczałoby to, iż <a href="/wiki/Ostatni_wsp%C3%B3lny_przodek" title="Ostatni wspólny przodek">ostatni wspólny przodek</a> dinozaurów ptasiomiednicznych i gadziomiednicznych także był pokryty pióropodobnymi wytworami, a członkowie grup takich jak <a href="/wiki/Zauropody" title="Zauropody">zauropody</a> byli jedynie wtórnie bezpiórzy. Jeżeli jednak twory te nie są homologiczne, dowodziłoby to, że takie struktury wyewoluowały niezależnie u Saurischia i Ornithischia, jak również innych grup <a href="/wiki/Archozaury" title="Archozaury">archozaurów</a>, takich jak <a href="/wiki/Pterozaury" title="Pterozaury">pterozaury</a>. Zheng i współpracownicy stwierdzają, że odkrycie podobnych tworów u teropoda <i>Beipiaosaurus</i> wspiera hipotezę o homologii struktur <i>Tianyulong</i> z piórami. Wytwory te u obu tych dinozaurów były długie i nierozgałęzione, przy czym u beipiaozaura spłaszczone, a u <i>Tianyulong</i> – okrągłe, przez co przypuszczalnie bardziej podobne do najwcześniejszych protopiór<sup id="cite_ref-Tianyulong_38-2" class="reference"><a href="#cite_note-Tianyulong-38">[38]</a></sup>. U dinozaura ptasiomiednicznego <i>Kulindadromeus zabaikalicus</i> współwystępowały z łuskami trzy rodzaje pióropodobnych tworów: proste, pojedyncze włókna, jak również struktury tworzone przez kilka sąsiadujących włókien, podobne do piór puchowych niektórych ras <a href="/wiki/Kura_domowa" title="Kura domowa">kur</a> (w tym <a href="/wiki/Kura_jedwabista" title="Kura jedwabista">kur jedwabistych</a>), a także nieznane u innych dinozaurów twory przypominające wstążkę, zbudowane z cienkich, równoległych włókien. W ocenie autorów opisu <i>K. zabaikalicus</i> występowanie u tego dinozaura zarówno prostych włókien, jak i złożonych pióropodobnych struktur wspiera hipotezę o homologii pióropodobnych struktur występujących u dinozaurów ptasiomiednicznych z piórami, a co najmniej wskazuje, że tego typu struktury występowały u wielu różnych dinozaurów i mogły być obecne nawet u najwcześniejszych przedstawicieli grupy<sup id="cite_ref-Kulindadromeus_51-1" class="reference"><a href="#cite_note-Kulindadromeus-51">[51]</a></sup>. Jeżeli nitkowate twory pokrywające ciała pterozaurów są pewnym rodzajem piór, oznacza to, że pióra mogą być cechą nie tylko dinozaurów, ale też innych przedstawicieli kladu <a href="/wiki/Ornithodira" title="Ornithodira">Ornithodira</a> – w takim przypadku skórne struktury homologiczne z piórami powstałyby nie później niż w środkowym <a href="/wiki/Trias" title="Trias">triasie</a><sup id="cite_ref-Beipiao_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-Beipiao-75">[75]</a></sup>. Yang i współpracownicy (2019) opisali pióropodobne struktury zachowane u jurajskich pterozaurów z rodziny <a href="/wiki/Anurognaty" title="Anurognaty">anurognatów</a> odkrytych w Chinach, w tym włókna o ułożonych dwustronnie bocznych odgałęzieniach. Nie jest pewne, czy to odkrycie dowodzi, że pióra istotnie występowały już u najwcześniejszych przedstawicieli Ornithodira, czy też takie struktury wyewoluowały niezależnie u teropodów i pterozaurów<sup id="cite_ref-anurognaty_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-anurognaty-76">[76]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ewolucja_dinozaur%C3%B3w" title="Ewolucja dinozaurów">ewolucja dinozaurów</a></li> <li><a href="/wiki/Ewolucja_ptak%C3%B3w" title="Ewolucja ptaków">ewolucja ptaków</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Schweitzer-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Schweitzer_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Schweitzer_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">M.H. Schweitzer, J.A. Watt, R. Avci, L. Knapp, L. Chiappe, M. Norell, M. Marshall. <em>Beta-keratin specific immunological reactivity in feather-like structures of the Cretaceous Alvarezsaurid, </em>Shuvuuia deserti<em></em>. „Journal of Experimental Zoology Part B: Molecular and Developmental Evolution”. 255 (2), s. 146–157, 1999. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-010X(19990815)285:2%3C146::AID-JEZ7%3E3.0.CO;2-A">10.1002/(SICI)1097-010X(19990815)285:2<146::AID-JEZ7>3.0.CO;2-A</a>. <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10440726">10440726</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Beta-keratin+specific+immunological+reactivity+in+feather-like+structures+of+the+Cretaceous+Alvarezsaurid%2C+%27%27Shuvuuia+deserti%27%27&rft.jtitle=Journal+of+Experimental+Zoology+Part+B%3A+Molecular+and+Developmental+Evolution&rft.date=1999&rft.volume=255&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=M.H.+Schweitzer%2C+J.A.+Watt%2C+R.+Avci%2C+L.+Knapp%2C+L.+Chiappe%2C+M.+Norell%2C+M.+Marshall&rft.pages=146%E2%80%93157&rft_id=info:pmid/10440726&rft_id=info:doi/10.1002%2F%28SICI%291097-010X%2819990815%29285%3A2%26%2360%3B146%3A%3AAID-JEZ7%26%2362%3B3.0.CO%3B2-A"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-GSP00b-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GSP00b_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">A Quick History of Dinosaur Art. W: Gregory S. Paul (red.): <i>The Scientific American Book of Dinosaurs</i>. New York: St. Martin's Press, 2000, s. 107–112. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0312262264" title="Specjalna:Książki/0312262264">ISBN <span class="isbn">0-312-26226-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Scientific+American+Book+of+Dinosaurs&rft.atitle=A+Quick+History+of+Dinosaur+Art&rft.aulast=Paul+%28red.%29&rft.aufirst=Gregory+S.&rft.pub=St.+Martin%27s+Press&rft.place=New+York&rft.pages=107%E2%80%93112&rft.isbn=0-312-26226-4"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-ZBH03-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ZBH03_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ZBH03_3-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zhou Zhonghe, Paul M. Barrett, Jason Hilton. <em>An exceptionally preserved Lower Cretaceous ecosystem</em>. „Nature”. 421, s. 807–814, 2003. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature01420">10.1038/nature01420</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=An+exceptionally+preserved+Lower+Cretaceous+ecosystem&rft.jtitle=Nature&rft.date=2003&rft.volume=421&rft.au=Zhou+Zhonghe%2C+Paul+M.+Barrett%2C+Jason+Hilton&rft.pages=807%E2%80%93814&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature01420"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-tmn2007-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-tmn2007_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-tmn2007_4-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-tmn2007_4-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Alan H. Turner, Peter J. Makovicky, Mark A. Norell. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencemag.org/cgi/reprint/317/5845/1721.pdf"><em>Feather quill knobs in the dinosaur </em>Velociraptor<em></em></a>. „Science”. 317 (5845), s. 1721, 2007. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Feather+quill+knobs+in+the+dinosaur+%27%27Velociraptor%27%27&rft.jtitle=Science&rft.date=2007&rft.volume=317&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Alan+H.+Turner%2C+Peter+J.+Makovicky%2C+Mark+A.+Norell&rft.pages=1721&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sciencemag.org%2Fcgi%2Freprint%2F317%2F5845%2F1721.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Citipati99-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Citipati99_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">James M. Clark, Mark A. Norell, Luis M. Chiappe. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdl.handle.net/2246/3102"><em>An oviraptorid skeleton from the Late Cretaceous of Ukhaa Tolgod, Mongolia, preserved in an avianlike brooding position over an oviraptorid nest</em></a>. „American Museum Novitates”. 3265, s. 1–36, 1999. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=An+oviraptorid+skeleton+from+the+Late+Cretaceous+of+Ukhaa+Tolgod%2C+Mongolia%2C+preserved+in+an+avianlike+brooding+position+over+an+oviraptorid+nest&rft.jtitle=American+Museum+Novitates&rft.date=1999&rft.volume=3265&rft.au=James+M.+Clark%2C+Mark+A.+Norell%2C+Luis+M.+Chiappe&rft.pages=1%E2%80%9336&rft_id=http%3A%2F%2Fhdl.handle.net%2F2246%2F3102"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Citipati01-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Citipati01_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">James M. Clark, Mark A. Norell, Rinchen Barsbold. <em>Two new oviraptorids (Theropoda: Oviraptorosauria), Upper Cretaceous Djadokhta Formation, Ukhaa Tolgod, Mongolia</em>. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 21 (2), s. 209–213, 2001. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/20061948">20061948</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Two+new+oviraptorids+%28Theropoda%3A+Oviraptorosauria%29%2C+Upper+Cretaceous+Djadokhta+Formation%2C+Ukhaa+Tolgod%2C+Mongolia&rft.jtitle=Journal+of+Vertebrate+Paleontology&rft.date=2001&rft.volume=21&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=James+M.+Clark%2C+Mark+A.+Norell%2C+Rinchen+Barsbold&rft.pages=209%E2%80%93213"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-feduccia2005-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-feduccia2005_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">A. Feduccia, T. Lingham-Soliar, J. R. Hinchliffe. <em>Do feathered dinosaurs exist? Testing the hypothesis on neontological and paleontological evidence</em>. „Journal of Morphology”. 266 (2), s. 125–166, 2005. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002/jmor.10382">10.1002/jmor.10382</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Do+feathered+dinosaurs+exist%3F+Testing+the+hypothesis+on+neontological+and+paleontological+evidence&rft.jtitle=Journal+of+Morphology&rft.date=2005&rft.volume=266&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Feduccia&rft.aufirst=A.&rft.pages=125%E2%80%93166&rft_id=info:doi/10.1002%2Fjmor.10382"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-melanosomy-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-melanosomy_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-melanosomy_8-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zhang Fucheng, Stuart L. Kearns, Patrick J. Orr, Michael J. Benton, Zhou Zhonghe, Diane Johnson, Xu Xing, Wang Xiaolin. <em>Fossilized melanosomes and the colour of Cretaceous dinosaurs and birds</em>. „Nature”. 463, s. 1075–1078, 2010. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature08740">10.1038/nature08740</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Fossilized+melanosomes+and+the+colour+of+Cretaceous+dinosaurs+and+birds&rft.jtitle=Nature&rft.date=2010&rft.volume=463&rft.au=Zhang+Fucheng%2C+Stuart+L.+Kearns%2C+Patrick+J.+Orr%2C+Michael+J.+Benton%2C+Zhou+Zhonghe%2C+Diane+Johnson%2C+Xu+Xing%2C+Wang+Xiaolin&rft.pages=1075%E2%80%931078&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature08740"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Fiann M.</span><span class="cite-name-initials" title="Fiann M." style="display:none">F.M.</span> </span><span class="cite-lastname">Smithwick</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Fiann M.</span><span class="cite-name-initials" title="Fiann M.">F.M.</span></span><span class="cite-at-al" title="Fiann M. Smithwick, Gerald Mayr, Evan T. Saitta, Michael J. Benton, Jakob Vinther"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/pala.12292"><i>On the purported presence of fossilized collagen fibres in an ichthyosaur and a theropod dinosaur</i></a>, <span class="cite-name-full">Andrew</span><span class="cite-name-initials" title="Andrew" style="display:none">A.</span> <span class="cite-lastname">Smith</span> (red.), „Palaeontology”, 60 (3), <span title="maj 2017">2017</span>, s. 409–422, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fpala.12292">10.1111/pala.12292</a><span class="accessdate"> [dostęp 2023-08-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2017-05&rft.atitle=On+the+purported+presence+of+fossilized+collagen+fibres+in+an+ichthyosaur+and+a+theropod+dinosaur&rft.jtitle=Palaeontology&rft.volume=60&rft.edition=3&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fpala.12292&rft_id=https%3A%2F%2Fonlinelibrary.wiley.com%2Fdoi%2F10.1111%2Fpala.12292" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:0-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_10-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi c"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Pascal</span><span class="cite-name-initials" title="Pascal" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Godefroit</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Pascal</span><span class="cite-name-initials" title="Pascal">P.</span></span><span class="cite-at-al" title="Pascal Godefroit, Sofia M. Sinitsa, Danielle Dhouailly, Yuri L. Bolotsky, Alexander V. Sizov, Maria E. McNamara, Michael J. Benton, Paul Spagna"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.science.org/doi/10.1126/science.1260146"><i>Response to Comment on “A Jurassic ornithischian dinosaur from Siberia with both feathers and scales”</i></a>, „<a href="/wiki/Science" title="Science">Science</a>”, 346 (6208), <span title="24 października 2014">2014</span>, s. 434–434, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1126%2Fscience.1260146">10.1126/science.1260146</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0036-8075">0036-8075</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-11-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Response+to+Comment+on+%E2%80%9CA+Jurassic+ornithischian+dinosaur+from+Siberia+with+both+feathers+and+scales%E2%80%9D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2014-10-24&rft.issn=0036-8075&rft.jtitle=Science&rft.volume=346&rft.edition=6208&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1260146&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.science.org%2Fdoi%2F10.1126%2Fscience.1260146" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-bbcarchaeoraptor-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bbcarchaeoraptor_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/science/horizon/2001/dinofooltrans.shtml">The Dinosaur that Fooled the World</a>. BBC. [dostęp 2008-10-18]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Prawdopodobnie przedstawiciel gatunku <i>Sinornithosaurus millenii</i>. Patrz: <cite class="citation journal">P. Senter. <em>Using creation science to demonstrate evolution 2: morphological continuity within Dinosauria</em>. „Journal of Evolutionary Biology”. 24 (10), s. 2197–2216, 2011. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1420-9101.2011.02349.x">10.1111/j.1420-9101.2011.02349.x</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Using+creation+science+to+demonstrate+evolution+2%3A+morphological+continuity+within+Dinosauria&rft.jtitle=Journal+of+Evolutionary+Biology&rft.date=2011&rft.volume=24&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=P.+Senter&rft.pages=2197%E2%80%932216&rft_id=info:doi/10.1111%2Fj.1420-9101.2011.02349.x"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Kurzanov-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kurzanov_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Sergei M. Kurzanov. <em>Avimimidae and the problem of the origin of birds</em>. „Transactions of the Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition”. 5, s. 5–92, 1987. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku rosyjskim (русский)">ros.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Avimimidae+and+the+problem+of+the+origin+of+birds&rft.jtitle=Transactions+of+the+Joint+Soviet-Mongolian+Paleontological+Expedition&rft.date=1987&rft.volume=5&rft.aulast=Kurzanov&rft.aufirst=Sergei+M.&rft.pages=5%E2%80%9392"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ChiappeWitmer-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ChiappeWitmer_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Luis M. Chiappe, Lawrence M. Witmer (red.): <i>Mesozoic Birds: Above the Heads of Dinosaurs</i>. Berkeley: University of California Press, 2002, s. 536. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0520200942" title="Specjalna:Książki/0520200942">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">0-520-20094-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mesozoic+Birds%3A+Above+the+Heads+of+Dinosaurs&rft.aulast=Chiappe&rft.aufirst=Luis+M.&rft.pub=University+of+California+Press&rft.place=Berkeley&rft.pages=536&rft.isbn=0520200942"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Ji-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ji_15-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ji_15-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ji Qiang, Ji Shu'an. <em>On discovery of the earliest bird fossil in China and the origin of birds</em>. „Chinese Geology”. 10 (233), s. 30–33, 1996. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=On+discovery+of+the+earliest+bird+fossil+in+China+and+the+origin+of+birds&rft.jtitle=Chinese+Geology&rft.date=1996&rft.volume=10&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Ji+Qiang&rft.pages=30%E2%80%9333"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gierlinski-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gierlinski_16-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Gierlinski_16-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Gerard Gierliński. <em>Feather-like impressions in a theropod resting trace from the Lower Jurassic of Massachusetts</em>. „Museum of Northern Arizona Bulletin”. 40, s. 179–184, 1996. M. Morales (red.). The continental Jurassic. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Feather-like+impressions+in+a+theropod+resting+trace+from+the+Lower+Jurassic+of+Massachusetts&rft.jtitle=Museum+of+Northern+Arizona+Bulletin&rft.date=1996&rft.volume=40&rft.au=Gerard+Gierli%C5%84ski&rft.pages=179%E2%80%93184"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Ji2-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ji2_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ji Qiang, Ji Shu'an. <em>A Chinese archaeopterygian, </em>Protarchaeopteryx<em> gen. nov</em>. „Di Zhi Ke Ji”. 238, s. 38–41, 1997.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+Chinese+archaeopterygian%2C+%27%27Protarchaeopteryx%27%27+gen.+nov&rft.jtitle=Di+Zhi+Ke+Ji&rft.date=1997&rft.volume=238&rft.au=Ji+Qiang%2C+Ji+Shu%27an&rft.pages=38%E2%80%9341"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Qiangetal-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Qiangetal_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ji Qiang, Philip J. Currie, Mark A. Norell, Ji Shu'an. <em>Two feathered dinosaurs from northeastern China</em>. „Nature”. 393, s. 753–761, 1998. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/31635">10.1038/31635</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Two+feathered+dinosaurs+from+northeastern+China&rft.jtitle=Nature&rft.date=1998&rft.volume=393&rft.au=Ji+Qiang&rft.pages=753%E2%80%93761&rft_id=info:doi/10.1038%2F31635"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-forsteretal1998a-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-forsteretal1998a_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Catherine A. Forster, Scott D. Sampson, Luis M. Chiappe, David W. Krause. <em>The Theropod Ancestry of Birds: New Evidence from the Late Cretaceous of Madagascar</em>. „Science”. 279 (5358), s. 1915–1919, 1998a. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126/science.279.5358.1915">10.1126/science.279.5358.1915</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+Theropod+Ancestry+of+Birds%3A+New+Evidence+from+the+Late+Cretaceous+of+Madagascar&rft.jtitle=Science&rft.date=1998a&rft.volume=279&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Forster&rft.aufirst=Catherine+A.&rft.pages=1915%E2%80%931919&rft_id=info:doi/10.1126%2Fscience.279.5358.1915"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Xuetal-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Xuetal_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Wang Xiaolin, Wu Xiaochun. <em>A dromaeosaurid dinosaur with a filamentous integument from the Yixian Formation of China</em>. „Nature”. 401 (6750), s. 262–266, 1999. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/45769">10.1038/45769</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+dromaeosaurid+dinosaur+with+a+filamentous+integument+from+the+Yixian+Formation+of+China&rft.jtitle=Nature&rft.date=1999&rft.volume=401&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Xu+Xing%2C+Wang+Xiaolin%2C+Wu+Xiaochun&rft.pages=262%E2%80%93266&rft_id=info:doi/10.1038%2F45769"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-XuZhaoClark-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-XuZhaoClark_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">X. Xu, Z. Zhao, J. M. Clark. <em>A new therizinosaur from the Lower Jurassic from Lufeng Formation of Yunnan, China</em>. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 21 (3), s. 477–483, 1999. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+therizinosaur+from+the+Lower+Jurassic+from+Lufeng+Formation+of+Yunnan%2C+China&rft.jtitle=Journal+of+Vertebrate+Paleontology&rft.date=1999&rft.volume=21&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Xu&rft.aufirst=X.&rft.pages=477%E2%80%93483"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Micro00-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Micro00_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Zhou Zhonghe, Wang Xiaolin. <em>The smallest known non-avian theropod dinosaur</em>. „Nature”. 408, s. 705–708, 2000. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/35047056">10.1038/35047056</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+smallest+known+non-avian+theropod+dinosaur&rft.jtitle=Nature&rft.date=2000&rft.volume=408&rft.au=Xu+Xing%2C+Zhou+Zhonghe%2C+Wang+Xiaolin&rft.pages=705%E2%80%93708&rft_id=info:doi/10.1038%2F35047056"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Nomingia00-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nomingia00_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Rinchen Barsbold, Halszka Osmólska, Mahito Watabe, Philip J. Currie, Khishigjaw Tsogtbaatar. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.app.pan.pl/archive/published/app45/app45-097.pdf"><em>A new oviraptorosaur (Dinosauria, Theropoda) from Mongolia: The first dinosaur with a pygostyle</em></a>. „Acta Palaeontologica Polonica”. 45 (2), s. 97–106, 2000. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+oviraptorosaur+%28Dinosauria%2C+Theropoda%29+from+Mongolia%3A+The+first+dinosaur+with+a+pygostyle&rft.jtitle=Acta+Palaeontologica+Polonica&rft.date=2000&rft.volume=45&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Rinchen+Barsbold%2C+Halszka+Osm%C3%B3lska%2C+Mahito+Watabe%2C+Philip+J.+Currie%2C+Khishigjaw+Tsogtbaatar&rft.pages=97%E2%80%93106&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.app.pan.pl%2Farchive%2Fpublished%2Fapp45%2Fapp45-097.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-czerkasetal2002-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-czerkasetal2002_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">S. A. Czerkas, D. Zhang, J. Li: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dinosaur-museum.org/featheredinosaurs/flying_dromaeosaurs.pdf">Flying Dromaeosaurs</a>. W: S. J. Czerkas (red.): <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dinosaur-museum.org/featheredinosaurs/chapters.htm">Feathered Dinosaurs and the Origin of Flight: The Dinosaur Museum Journal 1</a></i>. Blanding: The Dinosaur Museum, 2002, s. 16–26.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Feathered+Dinosaurs+and+the+Origin+of+Flight%3A+The+Dinosaur+Museum+Journal+1&rft.atitle=Flying+Dromaeosaurs&rft.aulast=Czerkas&rft.aufirst=S.+A.&rft.pub=The+Dinosaur+Museum&rft.place=Blanding&rft.pages=16%E2%80%9326&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dinosaur-museum.org%2Ffeatheredinosaurs%2Fchapters.htm"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-czerkasyuan-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-czerkasyuan_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">S. A. Czerkas, C. Yuan: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dinosaur-museum.org/featheredinosaurs/arboreal_maniraptoran.pdf">An arboreal maniraptoran from northeast China</a>. W: S. J. Czerkas (red.): <i>Feathered Dinosaurs and the Origin of Flight: The Dinosaur Museum Journal 1</i>. Blanding: The Dinosaur Museum, 2002, s. 63–95.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Feathered+Dinosaurs+and+the+Origin+of+Flight%3A+The+Dinosaur+Museum+Journal+1&rft.atitle=An+arboreal+maniraptoran+from+northeast+China&rft.aulast=Czerkas&rft.aufirst=S.+A.&rft.pub=The+Dinosaur+Museum&rft.place=Blanding&rft.pages=63%E2%80%9395"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Zhangetal-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Zhangetal_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zhang Fucheng, Zhou Zhonghe, Xu Xing, Wang Xiaolin. <em>A juvenile coelurosaurian theropod from China indicates arboreal habits</em>. „Naturwissenschaften”. 89 (9), s. 394–398, 2002. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/s00114-002-0353-8">10.1007/s00114-002-0353-8</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+juvenile+coelurosaurian+theropod+from+China+indicates+arboreal+habits&rft.jtitle=Naturwissenschaften&rft.date=2002&rft.volume=89&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Zhang+Fucheng%2C+Zhou+Zhonghe%2C+Xu+Xing%2C+Wang+Xiaolin&rft.pages=394%E2%80%93398&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs00114-002-0353-8"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Mayretal-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mayretal_27-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Mayretal_27-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Gerald Mayr, D. Stefan Peters, Gerhard Plodowski, Olaf Vogel. <em>Bristle-like integumentary structures at the tail of the horned dinosaur </em>Psittacosaurus<em></em>. „Naturwissenschaften”. 89 (8), s. 361–365, 2002. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/s00114-002-0339-6">10.1007/s00114-002-0339-6</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Bristle-like+integumentary+structures+at+the+tail+of+the+horned+dinosaur+%27%27Psittacosaurus%27%27&rft.jtitle=Naturwissenschaften&rft.date=2002&rft.volume=89&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Gerald+Mayr%2C+D.+Stefan+Peters%2C+Gerhard+Plodowski%2C+Olaf+Vogel&rft.pages=361%E2%80%93365&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs00114-002-0339-6"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-XuWang-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-XuWang_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Wang Xiaolin. <em>A new maniraptoran from the Early Cretaceous Yixian Formation of western Liaoning</em>. „Vertebrata PalAsiatica”. 41 (3), s. 195–202, 2003. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+maniraptoran+from+the+Early+Cretaceous+Yixian+Formation+of+western+Liaoning&rft.jtitle=Vertebrata+PalAsiatica&rft.date=2003&rft.volume=41&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Xu+Xing%2C+Wang+Xiaolin&rft.pages=195%E2%80%93202"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Dilong-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Dilong_29-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dilong_29-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dilong_29-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, M. A. Norell, X. Kuang, X. Wang i inni. <em>Basal tyrannosauroids from China and evidence for protofeathers in tyrannosauroids</em>. „Nature”. 431, s. 680–684, 2004. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature02855">10.1038/nature02855</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Basal+tyrannosauroids+from+China+and+evidence+for+protofeathers+in+tyrannosauroids&rft.jtitle=Nature&rft.date=2004&rft.volume=431&rft.au=Xu+Xing&rft.pages=680%E2%80%93684&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature02855"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-XuZhang05-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-XuZhang05_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Zhang Fucheng. <em>A new maniraptoran dinosaur from China with long feathers on the metatarsus</em>. „Naturwissenschaften”. 92 (4), s. 173–177, 2005. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/s00114-004-0604-y">10.1007/s00114-004-0604-y</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+maniraptoran+dinosaur+from+China+with+long+feathers+on+the+metatarsus&rft.jtitle=Naturwissenschaften&rft.date=2005&rft.volume=92&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Xu+Xing&rft.pages=173%E2%80%93177&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs00114-004-0604-y"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-jijietal-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-jijietal_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Q. Ji, S. Ji, J. Lu, H. You i inni. <em>First avialan bird from China (</em>Jinfengopteryx elegans<em> gen. et sp. Nov.)</em>. „Geological Bulletin of China”. 24 (3), s. 197–205, 2005. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=First+avialan+bird+from+China+%28%3Cem%3EJinfengopteryx+elegans%3C%2Fem%3E+gen.+et+sp.+Nov.%29&rft.jtitle=Geological+Bulletin+of+China&rft.date=2005&rft.volume=24&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Ji&rft.aufirst=Q.&rft.pages=197%E2%80%93205"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Turneretal-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Turneretal_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Alan H. Turner, Diego Pol, Julia A. Clarke, Gregory M. Erickson i inni. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencemag.org/cgi/reprint/317/5843/1378.pdf"><em>A basal dromaeosaurid and size evolution preceding avian flight</em></a>. „Science”. 317, s. 1378–1381, 2007. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+basal+dromaeosaurid+and+size+evolution+preceding+avian+flight&rft.jtitle=Science&rft.date=2007&rft.volume=317&rft.aulast=Turner&rft.aufirst=Alan+H.&rft.pages=1378%E2%80%931381&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sciencemag.org%2Fcgi%2Freprint%2F317%2F5843%2F1378.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ursula B. Göhlich, Helmut Tischlinger, Luis M. Chiappe. <em></em>Juravenator starki<em> (Reptilia, Theropoda), ein neuer Raubdinosaurier aus dem Oberjura der südlichen Frankenalb (Süddeutschland): Skelettanatomie und Weichteilbefunde</em>. „Archaeopteryx”. 24, s. 1-26, 2006. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%3Cem%3EJuravenator+starki%3C%2Fem%3E+%28Reptilia%2C+Theropoda%29%2C+ein+neuer+Raubdinosaurier+aus+dem+Oberjura+der+s%C3%BCdlichen+Frankenalb+%28S%C3%BCddeutschland%29%3A+Skelettanatomie+und+Weichteilbefunde&rft.jtitle=Archaeopteryx&rft.date=2006&rft.volume=24&rft.au=Ursula+B.+G%C3%B6hlich&rft.pages=1-26"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-NJGPA2010-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-NJGPA2010_34-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NJGPA2010_34-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Luis M. Chiappe, Ursula B. Göhlich. <em>Anatomy of </em>Juravenator starki<em> (Theropoda: Coelurosauria) from the Late Jurassic of Germany</em>. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen”. 258 (3), s. 257-296, 2010. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1127/0077-7749/2010/0125">10.1127/0077-7749/2010/0125</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Anatomy+of+%27%27Juravenator+starki%27%27+%28Theropoda%3A+Coelurosauria%29+from+the+Late+Jurassic+of+Germany&rft.jtitle=Neues+Jahrbuch+f%C3%BCr+Geologie+und+Pal%C3%A4ontologie+-+Abhandlungen&rft.date=2010&rft.volume=258&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Luis+M.+Chiappe&rft.pages=257-296&rft_id=info:doi/10.1127%2F0077-7749%2F2010%2F0125"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-jijiluyuan-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-jijiluyuan_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">S. Ji, Q. Ji, J. Lu, C. Yuan. <em>A new giant compsognathid dinosaur with long filamentous integuments from Lower Cretaceous of Northeastern China</em>. „Acta Geologica Sinica”. 81 (1), s. 8–15, 2007. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+giant+compsognathid+dinosaur+with+long+filamentous+integuments+from+Lower+Cretaceous+of+Northeastern+China&rft.jtitle=Acta+Geologica+Sinica&rft.date=2007&rft.volume=81&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Ji&rft.aufirst=S.&rft.pages=8%E2%80%9315"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-zhangzhouetal-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-zhangzhouetal_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zhang Fucheng, Zhonghe Zhou, Xu Xing, Wang Xiao-Lin i inni. <em>A bizarre Jurassic maniraptoran from China with elongate ribbon-like feathers</em>. „Nature”. 455, s. 1105–1108, 2008. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature07447">10.1038/nature07447</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+bizarre+Jurassic+maniraptoran+from+China+with+elongate+ribbon-like+feathers&rft.jtitle=Nature&rft.date=2008&rft.volume=455&rft.au=Zhang+Fucheng&rft.pages=1105%E2%80%931108&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature07447"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Xuetal09-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Xuetal09_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Zhao Qi, Mark Norell, Corwin Sullivan i inni. <em>A new feathered maniraptoran dinosaur fossil that fills a morphological gap in avian origin</em>. „Chinese Science Bulletin”. 54 (3), s. 430–435, 2009. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/s11434-009-0009-6">10.1007/s11434-009-0009-6</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+feathered+maniraptoran+dinosaur+fossil+that+fills+a+morphological+gap+in+avian+origin&rft.jtitle=Chinese+Science+Bulletin&rft.date=2009&rft.volume=54&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Xu+Xing&rft.pages=430%E2%80%93435&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs11434-009-0009-6"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Tianyulong-38"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Tianyulong_38-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Tianyulong_38-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Tianyulong_38-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zheng Xiaoting, You Hailu, Xu Xing, Dong Zhiming. <em>An Early Cretaceous heterodontosaurid dinosaur with filamentous integumentary structures</em>. „Nature”. 458, s. 333–336, 2009. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature07856">10.1038/nature07856</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=An+Early+Cretaceous+heterodontosaurid+dinosaur+with+filamentous+integumentary+structures&rft.jtitle=Nature&rft.date=2009&rft.volume=458&rft.au=Zheng+Xiaoting%2C+You+Hailu%2C+Xu+Xing%2C+Dong+Zhiming&rft.pages=333%E2%80%93336&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature07856"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-XXH10-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-XXH10_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Zheng Xiaoting, You Hailu. <em>Exceptional dinosaur fossils show ontogenetic development of early feathers</em>. „Nature”. 464, s. 1338–1341, 2010. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature08965">10.1038/nature08965</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Exceptional+dinosaur+fossils+show+ontogenetic+development+of+early+feathers&rft.jtitle=Nature&rft.date=2010&rft.volume=464&rft.au=Xu+Xing%2C+Zheng+Xiaoting%2C+You+Hailu&rft.pages=1338%E2%80%931341&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature08965"><span style="display: none;"> </span></span> Opisane przez autorów osobniki zostały pierwotnie zaliczone do rodzaju <i><a href="/wiki/Similikaudipteryks" title="Similikaudipteryks">Similicaudipteryx</a></i>; Xu (2020) przeniósł je jednak do rodzaju <i>Incisivosaurus</i>. Patrz: <cite class="citation book">Xu Xing: Filamentous integuments in nonavialan theropods and their kin: advances and future perspectives for understanding the evolution of feathers. W: Christian Foth i Oliver W. M. Rauhut (red.): <i>The evolution of feathers</i>. Springer, 2020, s. 67–78. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/978-3-030-27223-4_5">10.1007/978-3-030-27223-4_5</a>. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9783030272227" title="Specjalna:Książki/9783030272227">ISBN <span class="isbn">978-3-030-27222-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+evolution+of+feathers&rft.atitle=Filamentous+integuments+in+nonavialan+theropods+and+their+kin%3A+advances+and+future+perspectives+for+understanding+the+evolution+of+feathers&rft.au=Xu+Xing&rft.pub=Springer&rft.pages=67%E2%80%9378&rft.isbn=978-3-030-27222-7&rft_id=info:doi/10.1007%2F978-3-030-27223-4_5"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-OES10-40"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-OES10_40-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-OES10_40-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Francisco Ortega, Fernando Escaso, José L. Sanz. <em>A bizarre, humped Carcharodontosauria (Theropoda) from the Lower Cretaceous of Spain</em>. „Nature”. 467 (7312), s. 203–206, 2010. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature09181">10.1038/nature09181</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+bizarre%2C+humped+Carcharodontosauria+%28Theropoda%29+from+the+Lower+Cretaceous+of+Spain&rft.jtitle=Nature&rft.date=2010&rft.volume=467&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Francisco+Ortega%2C+Fernando+Escaso%2C+Jos%C3%A9+L.+Sanz&rft.pages=203%E2%80%93206&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature09181"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Concavenator2-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Concavenator2_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Autorzy opisu <i>Concavenator</i> dowodzą obecności piór u tego taksonu na podstawie obecności na jego kości łokciowej guzków, które według autorów stanowią miejsce przyczepu struktur odpowiadających lotkom współczesnych ptaków. Ich interpretacja jest jednak kontrowersyjna; Foth, Tischlinger i Rauhut (2014) uznają za bardziej prawdopodobne, że guzki te stanowiły miejsce przyczepu więzadeł międzykostnych. Patrz: <cite class="citation journal">Christian Foth, Helmut Tischlinger i Oliver W. M. Rauhut. <em>New specimen of </em>Archaeopteryx<em> provides insights into the evolution of pennaceous feathers</em>. „Nature”. 511 (7507), s. 79–82, 2014. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature13467">10.1038/nature13467</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=New+specimen+of+%27%27Archaeopteryx%27%27+provides+insights+into+the+evolution+of+pennaceous+feathers&rft.jtitle=Nature&rft.date=2014&rft.volume=511&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Christian+Foth%2C+Helmut+Tischlinger+i+Oliver+W.+M.+Rauhut&rft.pages=79%E2%80%9382&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature13467"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Xiaotingia-42"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Xiaotingia_42-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Xiaotingia_42-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, You Hailu, Du Kai, Han Fenglu. <em>An </em>Archaeopteryx<em>-like theropod from China and the origin of Avialae</em>. „Nature”. 475, s. 465–470, 2011. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature10288">10.1038/nature10288</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=An+%27%27Archaeopteryx%27%27-like+theropod+from+China+and+the+origin+of+Avialae&rft.jtitle=Nature&rft.date=2011&rft.volume=475&rft.au=Xu+Xing%2C+You+Hailu%2C+Du+Kai%2C+Han+Fenglu&rft.pages=465%E2%80%93470&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature10288"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Yutyrannus-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Yutyrannus_43-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Yutyrannus_43-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Yutyrannus_43-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xing Xu, Kebai Wang, Ke Zhang, Qingyu Ma, Lida Xing, Corwin Sullivan, Dongyu Hu, Shuqing Cheng i Shuo Wang. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.xinglida.net/pdf/Xu_et_al_2012_Yutyrannus.pdf"><em>A gigantic feathered dinosaur from the Lower Cretaceous of China</em></a>. „Nature”. 484, s. 92–95, 2012. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature10906">10.1038/nature10906</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+gigantic+feathered+dinosaur+from+the+Lower+Cretaceous+of+China&rft.jtitle=Nature&rft.date=2012&rft.volume=484&rft.au=Xing+Xu%2C+Kebai+Wang%2C+Ke+Zhang%2C+Qingyu+Ma%2C+Lida+Xing%2C+Corwin+Sullivan%2C+Dongyu+Hu%2C+Shuqing+Cheng+i+Shuo+Wang&rft.pages=92%E2%80%9395&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature10906&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.xinglida.net%2Fpdf%2FXu_et_al_2012_Yutyrannus.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Sciurumimus-44"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Sciurumimus_44-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Sciurumimus_44-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Oliver W. M. Rauhut, Christian Foth, Helmut Tischlinger i Mark A. Norell. <em>Exceptionally preserved juvenile megalosauroid theropod dinosaur with filamentous integument from the Late Jurassic of Germany</em>. „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”. 109 (29), s. 11746–11751, 2012. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073/pnas.1203238109">10.1073/pnas.1203238109</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Exceptionally+preserved+juvenile+megalosauroid+theropod+dinosaur+with+filamentous+integument+from+the+Late+Jurassic+of+Germany&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences+of+the+United+States+of+America&rft.date=2012&rft.volume=109&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Oliver+W.+M.+Rauhut%2C+Christian+Foth%2C+Helmut+Tischlinger+i+Mark+A.+Norell&rft.pages=11746%E2%80%9311751&rft_id=info:doi/10.1073%2Fpnas.1203238109"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus-45"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus_45-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus_45-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ZelenitskyetalScienceOrnithomimus_45-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Darla K. Zelenitsky, François Therrien, Gregory M. Erickson, Christopher L. DeBuhr, Yoshitsugu Kobayashi, David A. Eberth i Frank Hadfield. <em>Feathered Non-Avian Dinosaurs from North America Provide Insight into Wing Origins</em>. „Science”. 338 (6106), s. 510–514, 2012. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126/science.1225376">10.1126/science.1225376</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Feathered+Non-Avian+Dinosaurs+from+North+America+Provide+Insight+into+Wing+Origins&rft.jtitle=Science&rft.date=2012&rft.volume=338&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Darla+K.+Zelenitsky%2C+Fran%C3%A7ois+Therrien%2C+Gregory+M.+Erickson%2C+Christopher+L.+DeBuhr%2C+Yoshitsugu+Kobayashi%2C+David+A.+Eberth+i+Frank+Hadfield&rft.pages=510%E2%80%93514&rft_id=info:doi/10.1126%2Fscience.1225376"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Ningyuansaurus-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ningyuansaurus_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ji Qiang, Lü Jun-Chang, Wei Xue-Fang i Wang Xu-Ri. <em>A new oviraptorosaur from the Yixian Formation of Jianchang, Western Liaoning Province, China</em>. „Geological Bulletin of China”. 31 (12), s. 2102–2107, 2012. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+oviraptorosaur+from+the+Yixian+Formation+of+Jianchang%2C+Western+Liaoning+Province%2C+China&rft.jtitle=Geological+Bulletin+of+China&rft.date=2012&rft.volume=31&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Ji+Qiang%2C+L%C3%BC+Jun-Chang%2C+Wei+Xue-Fang+i+Wang+Xu-Ri&rft.pages=2102%E2%80%932107"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Eosinopteryx-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Eosinopteryx_47-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Eosinopteryx_47-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Pascal Godefroit, Helena Demuynck, Gareth Dyke, Dongyu Hu, François Escuillié i Philippe Claeys. <em>Reduced plumage and flight ability of a new Jurassic paravian theropod from China</em>. „Nature Communications”. 4, s. Artykuł nr 1394, 2013. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/ncomms2389">10.1038/ncomms2389</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Reduced+plumage+and+flight+ability+of+a+new+Jurassic+paravian+theropod+from+China&rft.jtitle=Nature+Communications&rft.date=2013&rft.volume=4&rft.au=Pascal+Godefroit%2C+Helena+Demuynck%2C+Gareth+Dyke%2C+Dongyu+Hu%2C+Fran%C3%A7ois+Escuilli%C3%A9+i+Philippe+Claeys&rft.pages=Artyku%C5%82+nr+1394&rft_id=info:doi/10.1038%2Fncomms2389"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Aurornis-48"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Aurornis_48-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Aurornis_48-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Aurornis_48-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Pascal Godefroit, Andrea Cau, Hu Dong-Yu, François Escuillié, Wu Wenhao and Gareth Dyke. <em>A Jurassic avialan dinosaur from China resolves the early phylogenetic history of birds</em>. „Nature”. 498 (7454), s. 359–362, 2013. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature12168">10.1038/nature12168</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+Jurassic+avialan+dinosaur+from+China+resolves+the+early+phylogenetic+history+of+birds&rft.jtitle=Nature&rft.date=2013&rft.volume=498&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Pascal+Godefroit%2C+Andrea+Cau%2C+Hu+Dong-Yu%2C+Fran%C3%A7ois+Escuilli%C3%A9%2C+Wu+Wenhao+and+Gareth+Dyke&rft.pages=359%E2%80%93362&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature12168"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Jianchangosaurus-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jianchangosaurus_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Hanyong Pu, Yoshitsugu Kobayashi, Junchang Lü, Li Xu, Yanhua Wu, Huali Chang, Jiming Zhang i Songhai Jia. <em>An Unusual Basal Therizinosaur Dinosaur with an Ornithischian Dental Arrangement from Northeastern China</em>. „PLoS ONE”. 8 (5), s. e63423, 2013. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1371/journal.pone.0063423">10.1371/journal.pone.0063423</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=An+Unusual+Basal+Therizinosaur+Dinosaur+with+an+Ornithischian+Dental+Arrangement+from+Northeastern+China&rft.jtitle=PLoS+ONE&rft.date=2013&rft.volume=8&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Hanyong+Pu%2C+Yoshitsugu+Kobayashi%2C+Junchang+L%C3%BC%2C+Li+Xu%2C+Yanhua+Wu%2C+Huali+Chang%2C+Jiming+Zhang+i+Songhai+Jia&rft.pages=e63423&rft_id=info:doi/10.1371%2Fjournal.pone.0063423"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Changyuraptor-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Changyuraptor_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Gang Han, Luis M. Chiappe, Shu-An Ji, Michael Habib, Alan H. Turner, Anusuya Chinsamy, Xueling Liu i Lizhuo Han. <em>A new raptorial dinosaur with exceptionally long feathering provides insights into dromaeosaurid flight performance</em>. „Nature Communications”. 5, s. Artykuł numer 4382, 2014. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/ncomms5382">10.1038/ncomms5382</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+raptorial+dinosaur+with+exceptionally+long+feathering+provides+insights+into+dromaeosaurid+flight+performance&rft.jtitle=Nature+Communications&rft.date=2014&rft.volume=5&rft.au=Gang+Han%2C+Luis+M.+Chiappe%2C+Shu-An+Ji%2C+Michael+Habib%2C+Alan+H.+Turner%2C+Anusuya+Chinsamy%2C+Xueling+Liu+i+Lizhuo+Han&rft.pages=Artyku%C5%82+numer+4382&rft_id=info:doi/10.1038%2Fncomms5382"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Kulindadromeus-51"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Kulindadromeus_51-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Kulindadromeus_51-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Pascal Godefroit, Sofia M. Sinitsa, Danielle Dhouailly, Yuri L. Bolotsky, Alexander V. Sizov, Maria E. McNamara, Michael J. Benton i Paul Spagna. <em>A Jurassic ornithischian dinosaur from Siberia with both feathers and scales</em>. „Science”. 345 (6195), s. 451–455, 2014. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126/science.1253351">10.1126/science.1253351</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+Jurassic+ornithischian+dinosaur+from+Siberia+with+both+feathers+and+scales&rft.jtitle=Science&rft.date=2014&rft.volume=345&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Pascal+Godefroit%2C+Sofia+M.+Sinitsa%2C+Danielle+Dhouailly%2C+Yuri+L.+Bolotsky%2C+Alexander+V.+Sizov%2C+Maria+E.+McNamara%2C+Michael+J.+Benton+i+Paul+Spagna&rft.pages=451%E2%80%93455&rft_id=info:doi/10.1126%2Fscience.1253351"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi c"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Yuong-Nam</span><span class="cite-name-initials" title="Yuong-Nam" style="display:none">Y.N.</span> </span><span class="cite-lastname">Lee</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Yuong-Nam</span><span class="cite-name-initials" title="Yuong-Nam">Y.N.</span></span><span class="cite-at-al" title="Yuong-Nam Lee, Rinchen Barsbold, Philip J. Currie, Yoshitsugu Kobayashi, Hang-Jae Lee, Pascal Godefroit, François Escuillié, Tsogtbaatar Chinzorig"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/articles/nature13874"><i>Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus</i></a>, „<a href="/wiki/Nature" title="Nature">Nature</a>”, 515 (7526), <span title="listopad 2014">2014</span>, s. 257–260, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fnature13874">10.1038/nature13874</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1476-4687">1476-4687</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-09-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Resolving+the+long-standing+enigmas+of+a+giant+ornithomimosaur+Deinocheirus+mirificus&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2014-11&rft.issn=1476-4687&rft.jtitle=Nature&rft.volume=515&rft.edition=7526&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnature13874&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Farticles%2Fnature13874" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Yiqi-53"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Yiqi_53-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Yiqi_53-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xing Xu, Xiaoting Zheng, Corwin Sullivan, Xiaoli Wang, Lida Xing, Yan Wang, Xiaomei Zhang, Jingmai K. O’Connor, Fucheng Zhang i Yanhong Pan. <em>A bizarre Jurassic maniraptoran theropod with preserved evidence of membranous wings</em>. „Nature”. 521 (7550), s. 70–73, 2015. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature14423">10.1038/nature14423</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+bizarre+Jurassic+maniraptoran+theropod+with+preserved+evidence+of+membranous+wings&rft.jtitle=Nature&rft.date=2015&rft.volume=521&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Xing+Xu%2C+Xiaoting+Zheng%2C+Corwin+Sullivan%2C+Xiaoli+Wang%2C+Lida+Xing%2C+Yan+Wang%2C+Xiaomei+Zhang%2C+Jingmai+K.+O%E2%80%99Connor%2C+Fucheng+Zhang+i+Yanhong+Pan&rft.pages=70%E2%80%9373&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature14423"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Zhenyuanlong-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Zhenyuanlong_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Junchang Lü i Stephen L. Brusatte. <em>A large, short-armed, winged dromaeosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of China and its implications for feather evolution</em>. „Scientific Reports”. 5, s. Artykuł nr 11775, 2015. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/srep11775">10.1038/srep11775</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+large%2C+short-armed%2C+winged+dromaeosaurid+%28Dinosauria%3A+Theropoda%29+from+the+Early+Cretaceous+of+China+and+its+implications+for+feather+evolution&rft.jtitle=Scientific+Reports&rft.date=2015&rft.volume=5&rft.au=Junchang+L%C3%BC+i+Stephen+L.+Brusatte&rft.pages=Artyku%C5%82+nr+11775&rft_id=info:doi/10.1038%2Fsrep11775"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book doi"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Robert A.</span><span class="cite-name-initials" title="Robert A." style="display:none">R.A.</span> </span><span class="cite-lastname">DePalma</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Robert A.</span><span class="cite-name-initials" title="Robert A.">R.A.</span></span><span class="cite-at-al" title="Robert A. DePalma, David A. Burnham, Larry D. Martin, Peter L. Larson, Robert T. Bakker"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://kuscholarworks.ku.edu/handle/1808/18764"><i>The first giant raptor (Theropoda: Dromaeosauridae) from the Hell Creek Formation</i></a>, 30 października 2015, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.17161%2Fpaleo.1808.18764">10.17161/paleo.1808.18764</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1946-0279">1946-0279</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-08-31]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Robert+A.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=The+first+giant+raptor+%28Theropoda%3A+Dromaeosauridae%29+from+the+Hell+Creek+Formation&rft.issn=1946-0279&rft.date=2015-10-30&rft.aulast=DePalma&rft_id=info%3Adoi%2F10.17161%2Fpaleo.1808.18764&rft_id=https%3A%2F%2Fkuscholarworks.ku.edu%2Fhandle%2F1808%2F18764" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Gregory F.</span><span class="cite-name-initials" title="Gregory F." style="display:none">G.F.</span> </span><span class="cite-lastname">Funston</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Gregory F.</span><span class="cite-name-initials" title="Gregory F.">G.F.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Philip J.</span><span class="cite-name-initials" title="Philip J." style="display:none">P.J.</span> </span><span class="cite-lastname">Currie</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Philip J.</span><span class="cite-name-initials" title="Philip J.">P.J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02724634.2016.1160910"><i>A new caenagnathid (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Horseshoe Canyon Formation of Alberta, Canada, and a reevaluation of the relationships of Caenagnathidae</i></a>, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 36 (4), <span title="3 lipca 2016">2016</span>, e1160910, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1080%2F02724634.2016.1160910">10.1080/02724634.2016.1160910</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0272-4634">0272-4634</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-09-01]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=A+new+caenagnathid+%28Dinosauria%3A+Oviraptorosauria%29+from+the+Horseshoe+Canyon+Formation+of+Alberta%2C+Canada%2C+and+a+reevaluation+of+the+relationships+of+Caenagnathidae&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2016-07-03&rft.issn=0272-4634&rft.jtitle=Journal+of+Vertebrate+Paleontology&rft.volume=36&rft.edition=4&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F02724634.2016.1160910&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tandfonline.com%2Fdoi%2Ffull%2F10.1080%2F02724634.2016.1160910" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Jianianhualong-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jianianhualong_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xing Xu, Philip Currie, Michael Pittman, Lida Xing, Qingjin Meng, Junchang Lü, Dongyu Hu i Congyu Yu. <em>Mosaic evolution in an asymmetrically feathered troodontid dinosaur with transitional features</em>. „Nature Communications”. 8, Numer artykułu: 14972, 2017. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/ncomms14972">10.1038/ncomms14972</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Mosaic+evolution+in+an+asymmetrically+feathered+troodontid+dinosaur+with+transitional+features&rft.jtitle=Nature+Communications&rft.date=2017&rft.au=Xing+Xu%2C+Philip+Currie%2C+Michael+Pittman%2C+Lida+Xing%2C+Qingjin+Meng%2C+Junchang+L%C3%BC%2C+Dongyu+Hu+i+Congyu+Yu&rft_id=info:doi/10.1038%2Fncomms14972"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Serikornis-58"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Serikornis_58-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Serikornis_58-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ulysse Lefèvre, Andrea Cau, Aude Cincotta, Dongyu Hu, Anusuya Chinsamy, François Escuillié i Pascal Godefroit. <em>A new Jurassic theropod from China documents a transitional step in the macrostructure of feathers</em>. „The Science of Nature”. 104 (9–10): Artykuł 74, 2017. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/s00114-017-1496-y">10.1007/s00114-017-1496-y</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+Jurassic+theropod+from+China+documents+a+transitional+step+in+the+macrostructure+of+feathers&rft.jtitle=The+Science+of+Nature&rft.date=2017&rft.au=Ulysse+Lef%C3%A8vre%2C+Andrea+Cau%2C+Aude+Cincotta%2C+Dongyu+Hu%2C+Anusuya+Chinsamy%2C+Fran%C3%A7ois+Escuilli%C3%A9+i+Pascal+Godefroit&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs00114-017-1496-y"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Caihong-59"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Caihong_59-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Caihong_59-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Dongyu Hu, Julia A. Clarke, Chad M. Eliason, Rui Qiu, Quanguo Li, Matthew D. Shawkey, Cuilin Zhao, Liliana D’Alba, Jinkai Jiang i Xing Xu. <em>A bony-crested Jurassic dinosaur with evidence of iridescent plumage highlights complexity in early paravian evolution</em>. „Nature Communications”. 9, Numer artykułu: 217, 2018. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/s41467-017-02515-y">10.1038/s41467-017-02515-y</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+bony-crested+Jurassic+dinosaur+with+evidence+of+iridescent+plumage+highlights+complexity+in+early+paravian+evolution&rft.jtitle=Nature+Communications&rft.date=2018&rft.au=Dongyu+Hu%2C+Julia+A.+Clarke%2C+Chad+M.+Eliason%2C+Rui+Qiu%2C+Quanguo+Li%2C+Matthew+D.+Shawkey%2C+Cuilin+Zhao%2C+Liliana+D%E2%80%99Alba%2C+Jinkai+Jiang+i+Xing+Xu&rft_id=info:doi/10.1038%2Fs41467-017-02515-y"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Xingtianosaurus-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Xingtianosaurus_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Rui Qiu, Xiaolin Wang, Qiang Wang, Ning Li, Jialiang Zhang i Yiyun Ma. <em>A new caudipterid from the Lower Cretaceous of China with information on the evolution of the manus of Oviraptorosauria</em>. „Scientific Reports”. 9, Numer artykułu: 6431, 2019. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/s41598-019-42547-6">10.1038/s41598-019-42547-6</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+caudipterid+from+the+Lower+Cretaceous+of+China+with+information+on+the+evolution+of+the+manus+of+Oviraptorosauria&rft.jtitle=Scientific+Reports&rft.date=2019&rft.au=Rui+Qiu%2C+Xiaolin+Wang%2C+Qiang+Wang%2C+Ning+Li%2C+Jialiang+Zhang+i+Yiyun+Ma&rft_id=info:doi/10.1038%2Fs41598-019-42547-6"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Ambopteryx-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ambopteryx_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Min Wang, Jingmai K. O’Connor, Xing Xu i Zhonghe Zhou. <em>A new Jurassic scansoriopterygid and the loss of membranous wings in theropod dinosaurs</em>. „Nature”. 569 (7755), s. 256–259, 2019. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/s41586-019-1137-z">10.1038/s41586-019-1137-z</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+Jurassic+scansoriopterygid+and+the+loss+of+membranous+wings+in+theropod+dinosaurs&rft.jtitle=Nature&rft.date=2019&rft.volume=569&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Min+Wang%2C+Jingmai+K.+O%E2%80%99Connor%2C+Xing+Xu+i+Zhonghe+Zhou&rft.pages=256%E2%80%93259&rft_id=info:doi/10.1038%2Fs41586-019-1137-z"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Wulong-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wulong_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ashley W. Poust, Chunling Gao, David J. Varricchio, Jianlin Wu i Fengjiao Zhang. <em>A new microraptorine theropod from the Jehol Biota and growth in early dromaeosaurids</em>. „The Anatomical Record”, w druku. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002/ar.24343">10.1002/ar.24343</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+microraptorine+theropod+from+the+Jehol+Biota+and+growth+in+early+dromaeosaurids&rft.jtitle=The+Anatomical+Record&rft.date=w+druku&rft.au=Ashley+W.+Poust%2C+Chunling+Gao%2C+David+J.+Varricchio%2C+Jianlin+Wu+i+Fengjiao+Zhang&rft_id=info:doi/10.1002%2Far.24343"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-HBChirostenotes-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HBChirostenotes_63-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">G. F. Funston i P. J. Currie. <em>New material of </em>Chirostenotes pergracilis<em> (Theropoda, Oviraptorosauria) from the Campanian Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada</em>. „Historical Biology: An International Journal of Paleobiology”, w druku. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080/08912963.2020.1726908">10.1080/08912963.2020.1726908</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=New+material+of+%27%27Chirostenotes+pergracilis%27%27+%28Theropoda%2C+Oviraptorosauria%29+from+the+Campanian+Dinosaur+Park+Formation+of+Alberta%2C+Canada&rft.jtitle=Historical+Biology%3A+An+International+Journal+of+Paleobiology&rft.date=w+druku&rft.au=G.+F.+Funston+i+P.+J.+Currie&rft_id=info:doi/10.1080%2F08912963.2020.1726908"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal open-access doi"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Steven E.</span><span class="cite-name-initials" title="Steven E." style="display:none">S.E.</span> </span><span class="cite-lastname">Jasinski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Steven E.</span><span class="cite-name-initials" title="Steven E.">S.E.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Robert M.</span><span class="cite-name-initials" title="Robert M." style="display:none">R.M.</span> </span><span class="cite-lastname">Sullivan</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Robert M.</span><span class="cite-name-initials" title="Robert M.">R.M.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Dodson</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter">P.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/articles/s41598-020-61480-7"><i>New Dromaeosaurid Dinosaur (Theropoda, Dromaeosauridae) from New Mexico and Biodiversity of Dromaeosaurids at the end of the Cretaceous</i></a>, „Scientific Reports”, 10 (1), <span title="26 marca 2020">2020</span>, s. 5105, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fs41598-020-61480-7">10.1038/s41598-020-61480-7</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/2045-2322">2045-2322</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-10-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=New+Dromaeosaurid+Dinosaur+%28Theropoda%2C+Dromaeosauridae%29+from+New+Mexico+and+Biodiversity+of+Dromaeosaurids+at+the+end+of+the+Cretaceous&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2020-03-26&rft.issn=2045-2322&rft.jtitle=Scientific+Reports&rft.volume=10&rft.edition=1&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fs41598-020-61480-7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Farticles%2Fs41598-020-61480-7" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Ubirajara-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ubirajara_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Robert S.H. Smyth, David M. Martill, Eberhard Frey, Héctor E. Rivera-Sylva i Norbert Lenz. <em>A maned theropod dinosaur from Gondwana with elaborate integumentary structures</em>. „Cretaceous Research”. Artykuł 104686, 2020. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/j.cretres.2020.104686">10.1016/j.cretres.2020.104686</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+maned+theropod+dinosaur+from+Gondwana+with+elaborate+integumentary+structures&rft.jtitle=Cretaceous+Research&rft.date=2020&rft.au=Robert+S.H.+Smyth%2C+David+M.+Martill%2C+Eberhard+Frey%2C+H%C3%A9ctor+E.+Rivera-Sylva+i+Norbert+Lenz&rft_id=info:doi/10.1016%2Fj.cretres.2020.104686"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal open-access doi"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Xuri</span><span class="cite-name-initials" title="Xuri" style="display:none">X.</span> </span><span class="cite-lastname">Wang</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Xuri</span><span class="cite-name-initials" title="Xuri">X.</span></span><span class="cite-at-al" title="Xuri Wang, Andrea Cau, Bin Guo, Feimin Ma, Gele Qing, Yichuan Liu"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/articles/s41598-022-24602-x"><i>Intestinal preservation in a birdlike dinosaur supports conservatism in digestive canal evolution among theropods</i></a>, „Scientific Reports”, 12 (1), <span title="19 listopada 2022">2022</span>, s. 19965, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fs41598-022-24602-x">10.1038/s41598-022-24602-x</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/2045-2322">2045-2322</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Intestinal+preservation+in+a+birdlike+dinosaur+supports+conservatism+in+digestive+canal+evolution+among+theropods&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2022-11-19&rft.issn=2045-2322&rft.jtitle=Scientific+Reports&rft.volume=12&rft.edition=1&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fs41598-022-24602-x&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Farticles%2Fs41598-022-24602-x" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-PrumBrush-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PrumBrush_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">R. Prum, A. H. Brush. <em>The evolutionary origin and diversification of feathers</em>. „The Quarterly Review of Biology”. 77, s. 261–295, 2002. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+evolutionary+origin+and+diversification+of+feathers&rft.jtitle=The+Quarterly+Review+of+Biology&rft.date=2002&rft.volume=77&rft.aulast=Prum&rft.aufirst=R.&rft.pages=261%E2%80%93295"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi c"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Pascal</span><span class="cite-name-initials" title="Pascal" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Godefroit</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Pascal</span><span class="cite-name-initials" title="Pascal">P.</span></span><span class="cite-at-al" title="Pascal Godefroit, Sofia M. Sinitsa, Danielle Dhouailly, Yuri L. Bolotsky, Alexander V. Sizov, Maria E. McNamara, Michael J. Benton, Paul Spagna"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.science.org/doi/10.1126/science.1253351"><i>A Jurassic ornithischian dinosaur from Siberia with both feathers and scales</i></a>, „<a href="/wiki/Science" title="Science">Science</a>”, 345 (6195), <span title="25 lipca 2014">2014</span>, s. 451–455, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1126%2Fscience.1253351">10.1126/science.1253351</a><span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0036-8075">0036-8075</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2023-08-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=A+Jurassic+ornithischian+dinosaur+from+Siberia+with+both+feathers+and+scales&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2014-07-25&rft.issn=0036-8075&rft.jtitle=Science&rft.volume=345&rft.edition=6195&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1253351&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.science.org%2Fdoi%2F10.1126%2Fscience.1253351" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Micro03-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Micro03_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Zhonghe Zhou, Wang Xiaolin, Kuang Xuewen, Zhang Fucheng, Du Xiangke. <em>Four-winged dinosaurs from China</em>. „Nature”. 421, s. 335–340, 2003. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature01342">10.1038/nature01342</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Four-winged+dinosaurs+from+China&rft.jtitle=Nature&rft.date=2003&rft.volume=421&rft.au=Xu+Xing%2C+Zhonghe+Zhou%2C+Wang+Xiaolin%2C+Kuang+Xuewen%2C+Zhang+Fucheng%2C+Du+Xiangke&rft.pages=335%E2%80%93340&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature01342"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Anchiornis2-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Anchiornis2_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Hu Dongyu, Hou Lianhai, Zhang Lijun, Xu Xing. <em>A pre-</em>Archaeopteryx<em> troodontid theropod from China with long feathers on the metatarsus</em>. „Nature”. 461, s. 640–643, 2009. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature08322">10.1038/nature08322</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+pre-%27%27Archaeopteryx%27%27+troodontid+theropod+from+China+with+long+feathers+on+the+metatarsus&rft.jtitle=Nature&rft.date=2009&rft.volume=461&rft.au=Hu+Dongyu%2C+Hou+Lianhai%2C+Zhang+Lijun%2C+Xu+Xing&rft.pages=640%E2%80%93643&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature08322"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Anchiorniskolor-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Anchiorniskolor_71-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Li Quanguo, Gao Keqin, Jakob Vinther, Matthew D. Shawkey, Julia A. Clarke, Liliana D'Alba, Meng Qingjin, Derek E.G. Briggs, Richard O. Prum. <em>Plumage color patterns of an extinct dinosaur</em>. „Science”. 327 (5971), s. 1369–1372, 2010. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126/science.1186290">10.1126/science.1186290</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Plumage+color+patterns+of+an+extinct+dinosaur&rft.jtitle=Science&rft.date=2010&rft.volume=327&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Li+Quanguo%2C+Gao+Keqin%2C+Jakob+Vinther%2C+Matthew+D.+Shawkey%2C+Julia+A.+Clarke%2C+Liliana+D%27Alba%2C+Meng+Qingjin%2C+Derek+E.G.+Briggs%2C+Richard+O.+Prum&rft.pages=1369%E2%80%931372&rft_id=info:doi/10.1126%2Fscience.1186290"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-belletal2017-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-belletal2017_72-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Phil R. Bell, Nicolás E. Campione, W. Scott Persons, Philip J. Currie, Peter L. Larson, Darren H. Tanke i Robert T. Bakker. <em>Tyrannosauroid integument reveals conflicting patterns of gigantism and feather evolution</em>. „Biology Letters”. 13(6):20170092, 2017. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098/rsbl.2017.0092">10.1098/rsbl.2017.0092</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Tyrannosauroid+integument+reveals+conflicting+patterns+of+gigantism+and+feather+evolution&rft.jtitle=Biology+Letters&rft.date=2017&rft.au=Phil+R.+Bell%2C+Nicol%C3%A1s+E.+Campione%2C+W.+Scott+Persons%2C+Philip+J.+Currie%2C+Peter+L.+Larson%2C+Darren+H.+Tanke+i+Robert+T.+Bakker&rft_id=info:doi/10.1098%2Frsbl.2017.0092"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-GC06-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GC06_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ursula B. Göhlich, Luis M. Chiappe. <em>A new carnivorous dinosaur from the Late Jurassic Solnhofen archipelago</em>. „Nature”. 440, s. 329–332, 2006. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature04579">10.1038/nature04579</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+carnivorous+dinosaur+from+the+Late+Jurassic+Solnhofen+archipelago&rft.jtitle=Nature&rft.date=2006&rft.volume=440&rft.au=Ursula+B.+G%C3%B6hlich%2C+Luis+M.+Chiappe&rft.pages=329%E2%80%93332&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature04579"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-FothetalNature2014-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FothetalNature2014_74-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Christian Foth, Helmut Tischlinger i Oliver W. M. Rauhut. <em>New specimen of </em>Archaeopteryx <em> provides insights into the evolution of pennaceous feathers</em>. „Nature”. 511 (7507), s. 79–82, 2014. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/nature13467">10.1038/nature13467</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=New+specimen+of+%27%27Archaeopteryx+%27%27+provides+insights+into+the+evolution+of+pennaceous+feathers&rft.jtitle=Nature&rft.date=2014&rft.volume=511&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Christian+Foth%2C+Helmut+Tischlinger+i+Oliver+W.+M.+Rauhut&rft.pages=79%E2%80%9382&rft_id=info:doi/10.1038%2Fnature13467"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Beipiao-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Beipiao_75-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Xu Xing, Zheng Xiaoting, You Hailu. <em>A new feather type in a nonavian theropod and the early evolution of feathers</em>. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 106 (3), s. 832–834, 2009. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073/pnas.0810055106">10.1073/pnas.0810055106</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+feather+type+in+a+nonavian+theropod+and+the+early+evolution+of+feathers&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.date=2009&rft.volume=106&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Xu+Xing%2C+Zheng+Xiaoting%2C+You+Hailu&rft.pages=832%E2%80%93834&rft_id=info:doi/10.1073%2Fpnas.0810055106"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-anurognaty-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-anurognaty_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zixiao Yang, Baoyu Jiang, Maria E. McNamara, Stuart L. Kearns, Michael Pittman, Thomas G. Kaye, Patrick J. Orr, Xing Xu i Michael J. Benton. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://palaeopublications.blogs.bristol.ac.uk/files/2020/06/2019pterosaur.pdf"><em>Pterosaur integumentary structures with complex feather-like branching</em></a>. „Nature Ecology & Evolution”. 3 (1), s. 24–30, 2019. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038/s41559-018-0728-7">10.1038/s41559-018-0728-7</a>. <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30568282">30568282</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Pterosaur+integumentary+structures+with+complex+feather-like+branching&rft.jtitle=Nature+Ecology+%26+Evolution&rft.date=2019&rft.volume=3&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Zixiao+Yang%2C+Baoyu+Jiang%2C+Maria+E.+McNamara%2C+Stuart+L.+Kearns%2C+Michael+Pittman%2C+Thomas+G.+Kaye%2C+Patrick+J.+Orr%2C+Xing+Xu+i+Michael+J.+Benton&rft.pages=24%E2%80%9330&rft_id=info:pmid/30568282&rft_id=info:doi/10.1038%2Fs41559-018-0728-7&rft_id=https%3A%2F%2Fpalaeopublications.blogs.bristol.ac.uk%2Ffiles%2F2020%2F06%2F2019pterosaur.pdf"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dinozaury" title="Szablon:Dinozaury"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Dinozaury" title="Dyskusja szablonu:Dinozaury"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dinozaury&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Dinozaury" title="Dinozaury">Dinozaury</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Dinozaury" title="Kategoria:Dinozaury">kategoria</a></li> <li><a href="/wiki/Klasyfikacja_dinozaur%C3%B3w" title="Klasyfikacja dinozaurów">klasyfikacja</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_dinozaur%C3%B3w" title="Lista dinozaurów">lista</a></li> <li><a href="/wiki/Wikiprojekt:Dinozaury" title="Wikiprojekt:Dinozaury">wikiprojekt</a></li></ul> </div><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Infrarzędy dinozaurów</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ankylozaury" title="Ankylozaury">ankylozaury</a></li> <li><a href="/wiki/Ceratopsy" title="Ceratopsy">ceratopsy</a></li> <li><a href="/wiki/Ceratozaury" title="Ceratozaury">ceratozaury</a></li> <li><a href="/wiki/Ornitopody" title="Ornitopody">ornitopody</a></li> <li><a href="/wiki/Pachycefalozaury" title="Pachycefalozaury">pachycefalozaury</a></li> <li><a href="/wiki/Prozauropody" title="Prozauropody">prozauropody</a></li> <li><a href="/wiki/Stegozaury" title="Stegozaury">stegozaury</a></li> <li><a href="/wiki/Tetanury" title="Tetanury">tetanury</a></li> <li><a href="/wiki/Zauropody" title="Zauropody">zauropody</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Era dinozaurów</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mezozoik" title="Mezozoik">era mezozoiczna</a></li> <li><a href="/wiki/Trias" title="Trias">trias</a></li> <li><a href="/wiki/Wymieranie_triasowe" title="Wymieranie triasowe">wymieranie triasowe</a></li> <li><a href="/wiki/Jura" title="Jura">jura</a></li> <li><a href="/wiki/Kreda_(okres)" title="Kreda (okres)">kreda</a></li> <li><a href="/wiki/Wymieranie_kredowe" title="Wymieranie kredowe">wymieranie kredowe</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Dyscypliny powiązane</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Biologia" title="Biologia">biologia</a></li> <li><a href="/wiki/Paleontologia" title="Paleontologia">paleontologia</a></li> <li><a href="/wiki/Paleobotanika" title="Paleobotanika">paleobotanika</a></li> <li><a href="/wiki/Geologia" title="Geologia">geologia</a></li> <li><a href="/wiki/Ewolucja_biologiczna" title="Ewolucja biologiczna">ewolucja</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Spinosaurus_BW2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Spinosaurus_BW2.png/140px-Spinosaurus_BW2.png" decoding="async" width="140" height="62" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Spinosaurus_BW2.png/210px-Spinosaurus_BW2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Spinosaurus_BW2.png/280px-Spinosaurus_BW2.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="356" /></a></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">dinozaury pierzaste</a></li> <li><a href="/wiki/Ewolucja_dinozaur%C3%B3w" title="Ewolucja dinozaurów">ewolucja dinozaurów</a></li> <li><a href="/wiki/Odrodzenie_dinozaur%C3%B3w" title="Odrodzenie dinozaurów">odrodzenie dinozaurów</a></li> <li><a href="/wiki/Paleoce%C5%84skie_dinozaury" title="Paleoceńskie dinozaury">paleoceńskie dinozaury</a></li></ul> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Dinozaury" title="Dinozaury">dinozaury</a></span>):</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/animal/feathered-dinosaur">animal/feathered-dinosaur</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&oldid=75143731">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&oldid=75143731</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Dinozaury" title="Kategoria:Dinozaury">Dinozaury</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_zamieni%C5%82_nazw%C4%99_czasopisma" title="Kategoria:Szablon cytowania zamienił nazwę czasopisma">Szablon cytowania zamienił nazwę czasopisma</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 5 lis 2024, 17:20.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Dinozaury_pierzaste&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-94kts","wgBackendResponseTime":185,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.096","walltime":"1.203","ppvisitednodes":{"value":32647,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":264623,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":69928,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":126269,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":2,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1060.328 1 -total"," 48.63% 515.612 63 Szablon:Cytuj_pismo"," 12.73% 135.029 1 Szablon:Dinozaury"," 12.40% 131.531 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 9.11% 96.637 63 Szablon:Cytuj_pismo/tytuł"," 8.21% 87.016 8 Szablon:Cytuj"," 6.41% 67.963 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 5.95% 63.105 5 Szablon:Cytuj_książkę"," 5.63% 59.655 64 Szablon:R"," 5.30% 56.242 66 Szablon:Lang"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.467","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4146969,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Palaeontology\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Science\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Nature\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Journal of Vertebrate Paleontology\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Scientific Reports\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Scientific Reports\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Science\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75c465f4c6-4czc6","timestamp":"20241125124047","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Dinozaury pierzaste","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Dinozaury_pierzaste","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q828371","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q828371","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-10-18T20:58:39Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1f\/Deinonychus_BW.jpg"}</script> </body> </html>