CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Enfermaría - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"ce2271d1-be13-4383-b50f-9b686cbcf35a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Enfermaría","wgTitle":"Enfermaría","wgCurRevisionId":6493821,"wgRevisionId":6493821,"wgArticleId":180560,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN","Enfermaría"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Enfermaría","wgRelevantArticleId":180560,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q121176","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready" ,"user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Altenpflegerin_D1824.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Altenpflegerin_D1824.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Altenpflegerin_D1824.jpg/640px-Altenpflegerin_D1824.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Enfermaría - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Enfermar%C3%ADa"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Enfermar%C3%ADa"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Enfermaría rootpage-Enfermaría skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas"><span>Portal da comunidade</span></a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna"><span>A Taberna</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade"><span>Actualidade</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recentes</span></a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade"><span>Artigos de calidade</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x"><span>Páxina ao chou</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse"><span>Axuda</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Procura</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class=""><span>Doazóns</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Enfermar%C3%ADa" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class=""><span>Crear unha conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Enfermar%C3%ADa" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder ao sistema</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas persoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl"><span>Doazóns</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Enfermar%C3%ADa" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear unha conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Enfermar%C3%ADa" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder ao sistema</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición"><span>máis información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucións</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-A_enfermaría_como_ciencia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#A_enfermaría_como_ciencia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>A enfermaría como ciencia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-A_enfermaría_como_ciencia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "A enfermaría como ciencia"</span> </button> <ul id="toc-A_enfermaría_como_ciencia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Definicións_de_enfermaría" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicións_de_enfermaría"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Definicións de enfermaría</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicións_de_enfermaría-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Conceptos_da_enfermaría" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Conceptos_da_enfermaría"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Conceptos da enfermaría</span> </div> </a> <ul id="toc-Conceptos_da_enfermaría-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-A_enfermaría_como_profesión" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#A_enfermaría_como_profesión"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>A enfermaría como profesión</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-A_enfermaría_como_profesión-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "A enfermaría como profesión"</span> </button> <ul id="toc-A_enfermaría_como_profesión-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Subcategorías" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Subcategorías"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Subcategorías</span> </div> </a> <ul id="toc-Subcategorías-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-O_enfermeiro_xeralista" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#O_enfermeiro_xeralista"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>O enfermeiro xeralista</span> </div> </a> <ul id="toc-O_enfermeiro_xeralista-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Especialidades_da_enfermaría" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Especialidades_da_enfermaría"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>Especialidades da enfermaría</span> </div> </a> <ul id="toc-Especialidades_da_enfermaría-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Auxiliares_de_enfermaría_(Técnicos_auxiliares_de_enfermaría)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Auxiliares_de_enfermaría_(Técnicos_auxiliares_de_enfermaría)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.3</span> <span>Auxiliares de enfermaría (Técnicos auxiliares de enfermaría)</span> </div> </a> <ul id="toc-Auxiliares_de_enfermaría_(Técnicos_auxiliares_de_enfermaría)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historia_da_enfermaría" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia_da_enfermaría"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historia da enfermaría</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia_da_enfermaría-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Historia da enfermaría"</span> </button> <ul id="toc-Historia_da_enfermaría-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Primeiros_tempos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Primeiros_tempos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Primeiros tempos</span> </div> </a> <ul id="toc-Primeiros_tempos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Idade_Media" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Idade_Media"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Idade Media</span> </div> </a> <ul id="toc-Idade_Media-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Idade_Moderna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Idade_Moderna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Idade Moderna</span> </div> </a> <ul id="toc-Idade_Moderna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Idade_Contemporánea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Idade_Contemporánea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Idade Contemporánea</span> </div> </a> <ul id="toc-Idade_Contemporánea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Notas</span> </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Véxase tamén</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén"</span> </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Bibliografía</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Outros artigos</span> </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Ligazóns externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mostrar ou agochar a táboa de contidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Enfermaría</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 76 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-76" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">76 linguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Verpleging" title="Verpleging – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Verpleging" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Enfermer%C3%ADa" title="Enfermería – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Enfermería" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8A%D8%B6" title="تمريض – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تمريض" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8A%D8%B6" title="التمريض – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="التمريض" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Enfermer%C3%ADa" title="Enfermería – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Enfermería" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0" title="Медицинска сестра – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Медицинска сестра" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%82" title="নার্সিং – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নার্সিং" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Medicinska_sestra" title="Medicinska sestra – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Medicinska sestra" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Infermeria" title="Infermeria – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Infermeria" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پەرستاری – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پەرستاری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/O%C5%A1et%C5%99ovatelstv%C3%AD" title="Ošetřovatelství – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ošetřovatelství" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Nyrsio" title="Nyrsio – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Nyrsio" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Sygepleje" title="Sygepleje – dinamarqués" lang="da" hreflang="da" data-title="Sygepleje" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarqués" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Pflege" title="Pflege – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Pflege" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%BF%CF%83%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Νοσηλευτική – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Νοσηλευτική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nursing" title="Nursing – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Nursing" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Flegado" title="Flegado – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Flegado" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Enfermer%C3%ADa" title="Enfermería – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Enfermería" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/%C3%95endus" title="Õendus – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Õendus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Erizaintza" title="Erizaintza – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Erizaintza" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پرستاری – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پرستاری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Hoitoty%C3%B6" title="Hoitotyö – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Hoitotyö" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Soin_infirmier" title="Soin infirmier – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Soin infirmier" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Altranas" title="Altranas – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Altranas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Hasyrerekua" title="Hasyrerekua – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Hasyrerekua" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Ungozoma" title="Ungozoma – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Ungozoma" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%99%D7%A2%D7%95%D7%93" title="סיעוד – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="סיעוד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="परिचर्या – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="परिचर्या" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zdravstvena_njega" title="Zdravstvena njega – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zdravstvena njega" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Swen_(enfimy%C3%A8)" title="Swen (enfimyè) – crioulo haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Swen (enfimyè)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="crioulo haitiano" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE" title="Քույրական գործ – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Քույրական գործ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Infirmeria" title="Infirmeria – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Infirmeria" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Keperawatan" title="Keperawatan – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Keperawatan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Hj%C3%BAkrunarfr%C3%A6%C3%B0i" title="Hjúkrunarfræði – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Hjúkrunarfræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Assistenza_infermieristica" title="Assistenza infermieristica – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Assistenza infermieristica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%9C%8B%E8%AD%B7" title="看護 – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="看護" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Juru_rawat" title="Juru rawat – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Juru rawat" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%86" title="ಪರಿಚರ್ಯೆ – kannará" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪರಿಚರ್ಯೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannará" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B0%84%ED%98%B8" title="간호 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="간호" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Infirmeria" title="Infirmeria – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Infirmeria" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Slauga" title="Slauga – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Slauga" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Pacientu_apr%C5%ABpe" title="Pacientu aprūpe – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pacientu aprūpe" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B3%D0%B0" title="Медицинска нега – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Медицинска нега" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D" title="നഴ്‌സിങ് – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="നഴ്‌സിങ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%B0%E1%80%94%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AF%E1%80%A1%E1%80%90%E1%80%90%E1%80%BA" title="သူနာပြုအတတ် – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="သူနာပြုအတတ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Verpleegkunde" title="Verpleegkunde – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Verpleegkunde" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Sjukepleie" title="Sjukepleie – noruegués nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Sjukepleie" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegués nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Sykepleie" title="Sykepleie – noruegués bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Sykepleie" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegués bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A8%B0%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%97" title="ਨਰਸਿੰਗ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨਰਸਿੰਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Piel%C4%99gniarstwo" title="Pielęgniarstwo – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Pielęgniarstwo" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B1%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="نرسنگ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نرسنگ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%81%D9%88%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87" title="رنځورپالنه – paxto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="رنځورپالنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paxto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Enfermagem" title="Enfermagem – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Enfermagem" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Asistent_medical" title="Asistent medical – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Asistent medical" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%BE" title="Сестринское дело – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Сестринское дело" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B7%99%E0%B6%AF_%E0%B7%83%E0%B7%9A%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="හෙද සේවාව – cingalés" lang="si" hreflang="si" data-title="හෙද සේවාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalés" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Nursing" title="Nursing – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Nursing" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ukoti" title="Ukoti – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ukoti" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Infermieria" title="Infermieria – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Infermieria" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Medicinska_nega" title="Medicinska nega – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Medicinska nega" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Omv%C3%A5rdnad" title="Omvårdnad – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Omvårdnad" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Muuguzi" title="Muuguzi – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Muuguzi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="செவிலியம் – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="செவிலியம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%97%E0%B0%B6%E0%B1%81%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%82%E0%B0%B7" title="రోగశుశ్రూష – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="రోగశుశ్రూష" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Парастор – taxico" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Парастор" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxico" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="พยาบาลศาสตร์ – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="พยาบาลศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Narsing" title="Narsing – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Narsing" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hem%C5%9Firelik" title="Hemşirelik – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hemşirelik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Сестринська справа – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Сестринська справа" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="تیمار داری – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تیمار داری" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90i%E1%BB%81u_d%C6%B0%E1%BB%A1ng" title="Điều dưỡng – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Điều dưỡng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Narsing" title="Narsing – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Narsing" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%8A%A4%E7%90%86%E5%AD%A6" title="护理学 – chinés wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="护理学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinés wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8A%A4%E7%90%86%E5%AD%A6" title="护理学 – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="护理学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kh%C3%A0n-h%C5%8D%CD%98" title="Khàn-hō͘ – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Khàn-hō͘" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%AD%B7%E7%90%86%E5%AD%B8" title="護理學 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="護理學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q121176#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Enfermar%C3%ADa" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Enfermar%C3%ADa" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">galego</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Enfermar%C3%ADa"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Enfermar%C3%ADa"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=history"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Enfermar%C3%ADa" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j"><span>Páxinas que ligan con esta</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Enfermar%C3%ADa" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios relacionados</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q"><span>Páxinas especiais</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&oldid=6493821" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina"><span>Ligazón permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=info" title="Máis información sobre esta páxina"><span>Información da páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Enfermar%C3%ADa&id=6493821&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FEnfermar%25C3%25ADa"><span>Xerar URL acurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FEnfermar%25C3%25ADa"><span>Descargar o código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Enfermar%C3%ADa"><span>Crear un libro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Enfermar%C3%ADa&action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión para imprimir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Nursing" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q121176" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Altenpflegerin_D1824.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Altenpflegerin_D1824.jpg/200px-Altenpflegerin_D1824.jpg" decoding="async" width="200" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Altenpflegerin_D1824.jpg/300px-Altenpflegerin_D1824.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Altenpflegerin_D1824.jpg/400px-Altenpflegerin_D1824.jpg 2x" data-file-width="750" data-file-height="1000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Enfermeira" class="mw-redirect" title="Enfermeira">Enfermeira</a> no seu posto de traballo.</figcaption></figure> <p>A <b>enfermaría</b> ou <b>enfermería</b> é a profesión do campo das <a href="/wiki/Ciencias_da_sa%C3%BAde" title="Ciencias da saúde">ciencias da saúde</a> e a titulación universitaria da persoa que se dedica ao coidado dos enfermos, da súa familia e da comunidade en todas as etapas do ciclo vital e nos seus procesos de desenvolvemento. O seu profesional é o <b>enfermeiro</b>, feminino <b>enfermeira</b>. </p><p>Nos tempos premodernos, monxes e monxas, e militares, prestaban servizos de enfermaría. Algúns vestixios destes antecedentes relixiosos e militares aínda permanecen hoxe. Por exemplo, no <a href="/wiki/Reino_Unido" title="Reino Unido">Reino Unido</a>, as supervisoras de enfermaría denomínanse <i>sisters</i> (irmás, como as <i>sores</i> ou <i>irmás</i> relixiosas), ou en <a href="/wiki/Lingua_alem%C3%A1" title="Lingua alemá">alemán</a>, "enfermeira" é <i>Krankenschwester</i> (literalmente, "irmá das enfermidades"). </p><p>A enfermaría é unha profesión altamente feminizada, e a día de hoxe aproximadamente hai un 85 % de enfermeiras, aínda que nalgúns servizos especiais o predominio dos homes é maior. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="A_enfermaría_como_ciencia"><span id="A_enfermar.C3.ADa_como_ciencia"></span>A enfermaría como ciencia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «A enfermaría como ciencia»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: A enfermaría como ciencia"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definicións_de_enfermaría"><span id="Definici.C3.B3ns_de_enfermar.C3.ADa"></span>Definicións de enfermaría</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Definicións de enfermaría»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Definicións de enfermaría"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Segundo o <i>Consello Internacional de Enfermaría</i>,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup> a enfermaría defínese do seguinte modo: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6856698">.mw-parser-output .flexquote{display:flex;flex-direction:column;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border-left:3px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);font-size:90%;margin:1em 4em;padding:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.quote{width:100%}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.separator{border-left:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);border-top:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);margin:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.cite{text-align:right}@media all and (max-width:600px){.mw-parser-output .flexquote>.flex{flex-direction:column}}</style> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote"><i>A enfermaría abarca os coidados, autónomos e en colaboración, que se prestan ás persoas de todas as idades, familias, grupos e comunidades, enfermos o sans, en todos os contextos, e inclúe a promoción da saúde, a prevención da enfermidade, e os coidados dos enfermos, discapacitados e persoas moribundas. Funcións esenciais da enfermaría son a defensa, o fomento dun contorno seguro, a investigación, a participación na política de saúde e na xestión dos pacientes e os sistemas de saúde, e a formación</i>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <p>A <i>Asociación Norteamericana de Enfermeiras</i> declara, desde <a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a>, nun documento denominado <i>Nursing: A Social Policy Statement</i>, que a enfermaría é: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6856698"> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote"><i>O diagnóstico e tratamento das respostas humanas ante problemas de saúde reais o potenciais.</i></div> </div> </blockquote> <p>A anterior definición foi ampliada ou adaptada como, por exemplo, a que propón a Facultade de Enfermaría da <a href="/w/index.php?title=Universidade_de_Moscova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidade de Moscova (a páxina aínda non existe)">Universidade de Moscova</a>, en <a href="/wiki/Rusia" title="Rusia">Rusia</a>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6856698"> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote"><i>Ciencia ou disciplina que se encarga do estudo das respostas reais ou potenciais da persoa, familia ou comunidade, tanto sa como enferma, nos aspectos biolóxico, psicolóxico, social e espiritual</i>.</div> </div> </blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Conceptos_da_enfermaría"><span id="Conceptos_da_enfermar.C3.ADa"></span>Conceptos da enfermaría</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Conceptos da enfermaría»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Conceptos da enfermaría"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Autocoidado</li> <li>Investigación en coidados</li> <li>Metaparadigma de enfermaría</li> <li>Metodoloxía dos coidados enfermeiros: Proceso de atención en enfermaría</li> <li>Modelos e teorías da enfermaría</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="A_enfermaría_como_profesión"><span id="A_enfermar.C3.ADa_como_profesi.C3.B3n"></span>A enfermaría como profesión</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «A enfermaría como profesión»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: A enfermaría como profesión"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A enfermaría tamén é unha <a href="/wiki/Profesi%C3%B3n" title="Profesión">profesión</a> de titulación <a href="/wiki/Universidade" title="Universidade">universitaria</a> que se dedica ao coidado integral do individuo, a familia e a comunidade en tódalas etapas do ciclo vital e nos seus procesos de desanrrolo. </p><p>As intervencións da enfermaría están baseades en principios científicos, humanísticos e éticos, fundamentais no respecto á vida e á dignidade da persoa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Subcategorías"><span id="Subcategor.C3.ADas"></span>Subcategorías</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Subcategorías»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Subcategorías"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="O_enfermeiro_xeralista">O enfermeiro xeralista</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «O enfermeiro xeralista»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: O enfermeiro xeralista"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a>, por definición, todos os <i>enfermeiros</i> son profesionais. O enfermeiro xeralista, con independencia da súa especialización, é o profesional legalmente habilitado, responsábel dos seus actos profesionais de enfermeiro que adquiriu os coñecementos e aptitudes suficientes sobre o ser humano, dos seus órganos, das súas funcións biopsicosociais en estado de benestar e de enfermidade, do método científico aplicábel, as súas formas de medilo, valoralo e avaliar os feito cientificamente probados, así como a análise dos resultados obtidos, auxiliándose cos medios e recursos clínicos e tecnolóxicos adecuados, con vista a detectar as necesidades, desequilibrios e alteracións do ser humano, referidos á prevención da enfermidade, á recuperación da saúde e a súa rehabilitación, reinserción social e/ou axuda a unha morte digna. </p><p>A profesión enfermeira engloba catre esferas de traballo: </p> <ul><li>Asistencia (a máis coñecida)</li> <li>Educación</li> <li>Investigación</li> <li>Xestión</li></ul> <p>É unha profesión con ámbitos de actuación moi amplos, desde atención primaria, hospitais, residencias sociosanitarias, escolas, ambulancias, centros de traballo, presos. </p><p>Actualmente esta profesión encóntrase inmersa nun cambio moi importante. A introdución de especialidades, o acceso ao grao (antigamente diplomatura ou licenciatura, segundo os países) e aos estudos de máster e doutoramento, van modificar radicalmente a profesión. </p><p>Na mesma categoría, existe a figura do chamado <a href="/wiki/Enfermeiro" class="mw-redirect" title="Enfermeiro">enfermeiro supervisor</a>, cuxa función específica é supervisar o traballo e o contorno físico do traballo de todos os profesionais que existen na unidade ao seu cargo. </p><p>Os enfermeiros teñen funcións independentes (as relativas ao coidado) e dependentes ou delegadas polo médico (administración de <a href="/w/index.php?title=Medicaci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medicación (a páxina aínda non existe)">medicación</a>, <a href="/wiki/Vendaxe" title="Vendaxe">vendaxes</a> especiais e técnicas invasivas como a <a href="/w/index.php?title=Venopunci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venopunción (a páxina aínda non existe)">venopunción</a>, basicamente). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Especialidades_da_enfermaría"><span id="Especialidades_da_enfermar.C3.ADa"></span>Especialidades da enfermaría</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Especialidades da enfermaría»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Especialidades da enfermaría"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ademais da enfermaría xeral existen as especialidades en enfermaría, como: </p> <table class="multicol" role="presentation" style="border-collapse: collapse; padding: 0; border: 0; background:transparent; width:100%;"> <tbody><tr> <td style="width:50%; text-align:left; vertical-align:top;"> <ul><li>Enfermaría de familia e comunitaria</li> <li>Enfermaría de coidados médico-cirúrxicos</li> <li>Enfermaría do traballo</li> <li>Enfermaría de saúde mental</li> <li>Enfermaría xeriátrica</li> <li>Enfermaría obstétrico-xinecolóxica (matrona)</li> <li>Enfermaría pediátrica</li> <li>Enfermaría medicoxirúrxica</li> <li>Enfermaría neurolóxica</li> <li>Enfermaría Oncolóxica</li> <li>Enfermaría do coidado cardiorrespiratorio</li> <li>Enfermaría psiquiátrica</li> <li>Enfermaría gastroenterolóxica</li> <li>Enfermaría de ortopedia</li> <li>Enfermaría de urxencias e emerxencias</li></ul> </td> <td style="width:50%; text-align:left; vertical-align:top;"> <ul><li>Enfermaría materno-perinatal</li> <li>Enfermaría do coidado crítico</li> <li>Enfermaría de saúde pública</li> <li>Enfermaría de hematoloxía</li> <li>Enfermaría do coidado nefrolóxico</li> <li>Enfermaría cardiolóxica</li> <li>Enfermaría endocrinológxica</li> <li>Enfermaría de otorrinolaringoloxía</li> <li>Enfermaría de uroloxía</li> <li>Enfermaría de coidado críotico neonatal</li> <li>Enfermaría de pneumoloxía</li> <li>Enfermaría paliativa</li> <li>Enfermaría do coidado inmunolóxico</li> <li>Enfermaría de psiquiatría de enlace</li> <li>Enfermaría Epidemiolóxica</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Auxiliares_de_enfermaría_(Técnicos_auxiliares_de_enfermaría)"><span id="Auxiliares_de_enfermar.C3.ADa_.28T.C3.A9cnicos_auxiliares_de_enfermar.C3.ADa.29"></span>Auxiliares de enfermaría (Técnicos auxiliares de enfermaría)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Auxiliares de enfermaría (Técnicos auxiliares de enfermaría)»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Auxiliares de enfermaría (Técnicos auxiliares de enfermaría)"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Auxiliar_de_enfermar%C3%ADa" title="Auxiliar de enfermaría">Auxiliar de enfermaría</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>Tamén existe en España (e nalgúns outros países, como en Colombia, por exemplo) unha segunda categoría de profesionais dentro da enfermaría: os <i>técnicos en coidados auxiliares de enfermería</i>, tamén coñecidos como <i>técnicos auxiliares de enfermaría</i>, <i>auxiliares de enfermaría</i> ou <i>enfermeiros auxiliares</i>, que son titulados de grao medio (<a href="/wiki/Formaci%C3%B3n_profesional" title="Formación profesional">formación profesional</a> con 2 cursos académicos de preparación —non universitarios, obviamente— cuxas funcións, delegadas pola enfermaría e a medicina (baixo prescrición), son os coidados relacionados coa eliminación de residuos, hixiene e alimentación, así como —baixo supervisión— a administración por vía oral e rectal de medicación e a toma de constantes e signos vitais básicos (teñen prohibida a administración de medicación por vía <a href="/w/index.php?title=Parenteral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parenteral (a páxina aínda non existe)">parenteral</a>, así como calquera técnica diagnóstica ou preventiva, as escarificacións ou as puncións<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup>). </p><p>Xa que forman parte da enfermaría, xeralmente estes profesionais están presentes nos mesmos lugares de traballo que os enfermeiros e médicos, complementando o seu labor, ben sexa en <a href="/wiki/Hospital" title="Hospital">hospitais</a> (incluíndo servizos como a <a href="/w/index.php?title=Unidade_de_Coidados_Intensivos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unidade de Coidados Intensivos (a páxina aínda non existe)">Unidade de Coidados Intensivos</a> ou a Administración), en <a href="/w/index.php?title=Consultorio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Consultorio (a páxina aínda non existe)">consultorios</a>, en clínicas dentais o en <a href="/w/index.php?title=Centro_de_sa%C3%BAde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centro de saúde (a páxina aínda non existe)">centros de saúde</a>. Polo mesmo motivo, están capacitados ao igual que os enfermeiros para realizar funcións asistenciais e administrativas, aínda que non docentes ou investigadoras.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia_da_enfermaría"><span id="Historia_da_enfermar.C3.ADa"></span>Historia da enfermaría</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «Historia da enfermaría»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: Historia da enfermaría"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Historia_da_enfermar%C3%ADa" title="Historia da enfermaría">Historia da enfermaría</a>.</span></span></dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Primeiros_tempos">Primeiros tempos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Primeiros tempos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Primeiros tempos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A arte enfermeira ou arte de coidar aparece descrita de diferentes maneiras nas culturas populares. As definicións e es prácticas evolucionaron moito no curso dos tempos. </p><p>Seguramente a orixe das prácticas de coidados está ligado ás intervencións maternais que aseguraban a continuidade da vida e da especie. A alimentación, como necesidade básica que implica suplencia e axuda (por parte da nai ou substituta) nos primeiros estadios evolutivos do home considérase como a práctica de coidados máis antiga.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p><p>A historia da profesión enfermeira mostra como a disciplina enfermeira forxouse no curso dos tempos, frecuentemente de forma empírica, ao redor da relixión ou de sucesos como as guerras, as necesidades evolutivas da sociedade en materia de saúde, de coidados de saúde e tamén das reflexións humanistas e da toma de conciencia das necesidades sociais. A enfermaría e os coidados enfermeiros evolucionaron coa historia da medicina e a filosofía da ciencia. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Idade_Media">Idade Media</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Idade Media»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Idade Media"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na <a href="/wiki/Idade_Media" title="Idade Media">Idade Media</a>, a vocación de "axudar ao próximo" encóntrase estreitamente ligada á ideoloxía da <a href="/wiki/Relixi%C3%B3n" title="Relixión">relixión</a> e da <a href="/wiki/Congregaci%C3%B3n" title="Congregación">Igrexa</a>. Os <i>coidadores</i> adoptan consignas similares ás da relixión de <a href="/wiki/Xes%C3%BAs_de_Nazaret" title="Xesús de Nazaret">Cristo</a>: socorrer aos humildes, ter misericordia dos aflixidos, pois na época, a idea de pobreza se xunta á da <a href="/w/index.php?title=Caridade_(relixi%C3%B3n)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caridade (relixión) (a páxina aínda non existe)">caridade</a>. </p><p>As grandes <a href="/wiki/Epidemia" title="Epidemia">epidemias</a> e os tempos de guerra influíron na organización do coidado ás persoas enfermas no seo das congrecións relixiosas. O <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristianismo</a> e a súa organización (a <a href="/wiki/Igrexa_Cat%C3%B3lica" class="mw-redirect" title="Igrexa Católica">Igrexa Católica</a>) tivo vínculos históricos importantes coas prácticas de coidados de enfermaría desde os mosteiros a través das ordes relixiosas, así como desde a conquista da <a href="/wiki/Terra_Santa" title="Terra Santa">Terra Santa</a> nas <a href="/wiki/Cruzadas" title="Cruzadas">cruzadas</a>. Como consecuencia do pensamento medieval relacionado coa reconquista dos Santos Lugares, xurdiu un movemento organizado que cristalizou co fenómeno histórico das cruzadas, as cales deron lugar á aparición de tres tipos de figuras: o guerreiro, o relixioso e o enfermeiro. </p><p>A demanda de hospitais e sanitarios nas rotas seguidas polos cruzados propiciou a aparición das <a href="/w/index.php?title=Ordes_Militares&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ordes Militares (a páxina aínda non existe)">Ordes Militares</a> dedicadas á enfermería: especialmente da <a href="/wiki/Orde_de_Malta" title="Orde de Malta">Cabaleiros Hospitalarios de San Xoán de Xerusalén</a>, que fondaron as primeiras enfermarías que tiñan a vocación de "asegurar e coidar", pero tamén os <a href="/wiki/Cabaleiros_Teut%C3%B3nicos" class="mw-redirect" title="Cabaleiros Teutónicos">Cabaleiros Teutónicos</a> e os <a href="/w/index.php?title=Cabaleiros_de_San_L%C3%A1zaro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cabaleiros de San Lázaro (a páxina aínda non existe)">Cabaleiros de San Lázaro</a>. </p><p>Paralelamente, os hospitais evolucionaron seguindo o desenvolvemento das cidades: novas formas de asistencia desenvólvense, sobre todo desde o <a href="/wiki/S%C3%A9culo_VII" title="Século VII">século VII</a> no seo do que os franceses denominan <i>Hôtel-Dieu</i>. Estas institucións comeza a restrinxir as entradas da xente en proveito das enfermidades curábeis, especializándose en <a href="/wiki/Hospicio" class="mw-redirect" title="Hospicio">hospicios</a> onde os <i>coidados aos enfermos</i> organízanse a través da xerarquía relixiosa e son dispensados polas <i>sores (monxas) hospitalarias</i>. O coidado aos enfermos baséase entón na aplicación de técnicas e coñecementos médicos e cirúrxicos que lentamente se van desenvolvendo. </p><p>En <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a>, a primeira institución destinada a acoller enfermos foi o Hospital do Bispo Masona, en <a href="/wiki/M%C3%A9rida,_Espa%C3%B1a" title="Mérida, España">Mérida</a>, no <a href="/wiki/S%C3%A9culo_VI" title="Século VI">século VI</a>, segundo Domínguez Alcón e o Diccionario Eclesiástico de España.<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Idade_Moderna">Idade Moderna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Idade Moderna»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Idade Moderna"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg/250px-Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg/375px-Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg/500px-Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos._Praza_do_obradoiro._Santiago_de_Compostela.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption><b>Grande Hospital Real</b> <small>construído en <a href="/wiki/Santiago_de_Compostela" title="Santiago de Compostela">Santiago de Compostela</a>, por decisión dos <a href="/wiki/Reis_Cat%C3%B3licos" title="Reis Católicos">Reis Católicos</a> de 1499, entre 1501 e 1511.</small> <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>No <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XVI" title="Século XVI">século XVI</a> os coidados non son aínda coidados médicos, senón máis ben axudas aos indixentes, aos camiñantes (peregrinos) e aos mendigos. Até o ano <a href="/wiki/1500" title="1500">1500</a>, a escasa atención en canto á regulamentación dos coidados de enfermaría, practicados en ámbitos domésticos, propiciou unha variedade de grupos que exercían estas actividades fóra dos ámbitos institucionais: Nodrizas, parteiras o comadroas, grupos dedicados ao coidado a domicilio e grupos dedicados a outras prácticas sandadoras.<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> </p><p>A <a href="/wiki/Reforma_protestante" title="Reforma protestante">Reforma protestante</a> tivo graves consecuencias para os coidados da saúde debido á supresión das institucións de caridade, xa que, para a filosofía protestante, "non son necesarias as obras de caridade para obter a salvación". Isto traduciuse nun abandono da consideración do coidado de enfermaría, que continuou existindo no ámbito católico.<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> </p><p>Entre os anos <a href="/wiki/1500" title="1500">1500</a> e <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a>, a enfermaría tivo o seu peor momento, debido a que a idea predominante era que a enfermaría constituía unha ocupación relixiosa máis que intelectual, polo que o seu progreso científico considerábase innecesario.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span>[</span>8<span>]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Donahue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Donahue (a páxina aínda non existe)">Donahue</a> denominou a este período a "Época escura da enfermaría".<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Idade_Contemporánea"><span id="Idade_Contempor.C3.A1nea"></span>Idade Contemporánea</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Idade Contemporánea»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Idade Contemporánea"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A inglesa <a href="/wiki/Florence_Nightingale" title="Florence Nightingale">Florence Nightingale</a> (<a href="/wiki/Florencia" title="Florencia">Florencia</a>, <a href="/wiki/Gran_Ducado_de_Toscana" title="Gran Ducado de Toscana">Gran Ducado de Toscana</a> <a href="/wiki/1820" title="1820">1820</a> - <a href="/wiki/Londres" title="Londres">Londres</a>, <a href="/wiki/1910" title="1910">1910</a>) está considerada como a fundadora do oficio de enfermaría moderno ao facer modificacións nas curas que se lle facían aos feridos da <a href="/wiki/Guerra_de_Crimea" title="Guerra de Crimea">guerra de Crimea</a> (28 de marzo de <a href="/wiki/1853" title="1853">1853</a> - 1 de abril de <a href="/wiki/1856" title="1856">1856</a>). Cambios como lavar a roupa, dar comida suficiente ou manter a hixiene das salas modificarían radicalmente as expectativas de vida dos pacientes. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Florence_Nightingale.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Florence_Nightingale.jpg/220px-Florence_Nightingale.jpg" decoding="async" width="220" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Florence_Nightingale.jpg/330px-Florence_Nightingale.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/Florence_Nightingale.jpg 2x" data-file-width="382" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/wiki/Florence_Nightingale" title="Florence Nightingale">Florence Nightingale</a>, considerada como a pioneira dos coidados enfermeiros.</figcaption></figure> <p>O <i>Instituto de Diaconisas de Kaiserwerth</i>, creado en <a href="/wiki/1836" title="1836">1836</a> polo pastor protestante <a href="/w/index.php?title=Theodor_Fliedner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodor Fliedner (a páxina aínda non existe)">Theodor Fliedner</a> (1800-1864), supuxo o inicio dunha formación regrada para enfermeiras. Este feito, acaecido no ámbito protestante, pode supoñer nunha análise superficial unha contradición; porén, o propio caos e desorganización dos coidados de enfermaría protestantes foi o que exixiu unha regulamentación formal e específica para exercer a profesión. </p><p>Segundo <a href="/w/index.php?title=Robinson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robinson (a páxina aínda non existe)">Robinson</a>, no libro <i>Notes on Nursing</i> (Notas sobre a enfermaría), publicado por <a href="/wiki/Florence_Nightingale" title="Florence Nightingale">Florence Nightingale</a> en <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a>, supuxo "un texto de crucial influencia sobre a enfermaría moderna". </p><p>En <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a> inaugurouse a <i>Nightingale Training School for Nurses</i> (Escola Nightingale de formación para enfermeiras"), que foi unha institución educativa independente financiada pola <i>Fundación Nightingale</i>. A orixinalidad do proxecto foi considerar que debían ser as propias enfermeiras as que formasen ás estudantes de enfermaría mediante programas específicos de formación, facendo fincapé tanto nas intervencións de enfermaría hospitalarias como extrahospitalarias, para o mantemento e prevención da saúde tanto do individuo como das familias.<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> </p><p>Nigthingale, reformadora do concepto de enfermaría, deulle unha nova directriz á ciencia do coidado do ser humano, ademais de diferenciar o que era <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">medicina</a> da enfermaría desde o punto de vista de que a enfermaría situaba ao paciente nas mellores condicións para que a natureza actuase sobre el nun ambiente limpo, libre de axentes patóxenos. </p><p>En <a href="/wiki/Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Estados Unidos de América">Estados Unidos</a>, segundo Donahue, o primeiro texto sobre enfermaría publicouse en <a href="/wiki/1885" title="1885">1885</a> pola señora Clara Weeks Shaw, e a primeira revista nacional sobre enfermaría, <i>The Trained Nurse and Hospital Review</i>, apareceu en <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a>. <a href="/w/index.php?title=Lilian_Wald&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lilian Wald (a páxina aínda non existe)">Lilian Wald</a> foi a precursora do que hoxe se entende como <a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa_comunitaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enfermaría comunitaria (a páxina aínda non existe)">Enfermaría comunitaria</a>, mediante un proxecto que comezou en <a href="/wiki/Nova_York" title="Nova York">Nova York</a> en <a href="/wiki/1893" title="1893">1893</a> como unha organización filantrópica, e que constituiría a base para o posterior desenvolvemento da saúde pública en dito país. </p><p>En <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a>, en <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>, pouco despois dos acontecementos sa <a href="/wiki/Comuna_de_Par%C3%ADs" title="Comuna de París">Comuna de París</a>, aparecen as primeiras estruturas de ensino laico e regulamentado para os coidados enfermeiros, baixo o impulso do doutor Désiré-Magloire Bourneville, e dunha ordenanza de 28 de outubro de 1902 animando ás facultades de medicina a tomar ao seu cargo o seu ensino.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span>[</span>9<span>]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia">Nova Zelandia</a> foi o primeiro país que regulou as enfermeiras no ámbito nacional coa adopción da <i>Acta de Rexistro de Enfermeiras</i>, o 12 de setembro de <a href="/wiki/1901" title="1901">1901</a>. </p><p>En <a href="/wiki/1922" title="1922">1922</a>, na <a href="/w/index.php?title=Universidade_de_Indiana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidade de Indiana (a páxina aínda non existe)">Universidade de Indiana</a> (<a href="/wiki/Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Estados Unidos de América">Estados Unidos</a>), fundouse a <i>Sigma Theta Tau</i>, unha organización que promove a investigación e dirección de enfermaría. Os seus membros son seleccionados de acordo cos seus logros académicos e calidade profesional, e entre eles figuran estudantes, estudantes graduados en programas de enfermaría e dirixentes de enfermaría comunitaria.<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-5" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span>[</span>10<span>]</span></a></sup> </p><p>Posteriormente, Mrs. Benford Fenwick fundaría o <i>Consello Internacional de Enfermeiras</i>, a máis antiga de todas as organizacións internacionais para traballadores profesionais. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:FacultadDeEnfermeria.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/FacultadDeEnfermeria.JPG/220px-FacultadDeEnfermeria.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/FacultadDeEnfermeria.JPG/330px-FacultadDeEnfermeria.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/FacultadDeEnfermeria.JPG/440px-FacultadDeEnfermeria.JPG 2x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Facultade de Enfermaría. Universidade de <a href="/wiki/Antioquia" title="Antioquia">Antioquia</a>, en <a href="/wiki/Medell%C3%ADn" title="Medellín">Medellín</a>, <a href="/wiki/Colombia" title="Colombia">Colombia</a>.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Durante a <a href="/wiki/Segunda_guerra_mundial" title="Segunda guerra mundial">segunda guerra mundial</a> a penuria de médicos fixo que a enfermaría adquirira maior importancia e relevo. Nos últimos días da guerra un artigo de Bixler e Bixler na revista <i>American Journal of Nursing</i> valoraba a enfermaría como unha profesión. Os sete criterios para unha profesión identificados por estes autores eran aplicábeis á enfermaría da forma en que se practicaba nese momento, e xustificaban a consideración desta actividade como profesión. </p><p>O coidados enfermeiros, dos que a terminoloxía quedou oficialmente fixada despois da primeira sesión do <i>Comité de expertos en enfermaría</i> da <a href="/wiki/Organizaci%C3%B3n_Mundial_da_Sa%C3%BAde" title="Organización Mundial da Saúde">Organización Mundial da Saúde</a> (OMS) en <a href="/wiki/1950" title="1950">1950</a>,<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup> e cuxo primeiro <a href="/wiki/Deontolox%C3%ADa" title="Deontoloxía">código de deontoloxía</a> se publicou en <a href="/wiki/1953" title="1953">1953</a>,<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span>[</span>13<span>]</span></a></sup> tenderon, desde aquela, a constituírse nunha <a href="/wiki/Ciencia" title="Ciencia">ciencia</a>. </p><p>En <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a>, o <a href="/wiki/4_de_decembro" title="4 de decembro">4 de decembro</a> de <a href="/wiki/1953" title="1953">1953</a> unifícanse en ATS (Asistente Técnico Sanitario) os estudos de auxiliares sanitarios seguindo o modelo de especialidades <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">médicas</a> co obxecto de proporcionar así maior formación *posbásica ás profesións de <i>matronas</i>, <i>practicantes</i> e <i>enfermeiras</i>, de modo que as matronas pasan a ser unha especialidade de ATS <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup> e pouco despois tamén os <i>fisioterapeutas</i>.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup> En <a href="/wiki/1977" title="1977">1977</a>,<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span>[</span>16<span>]</span></a></sup> transfórmanse en España as ensinanzas conducentes ao título de ATS polas de <i>Diplomado universitario en enfermaría</i> (DUE). </p><p>Este feito histórico supuxo o recoñecemento por parte da institución universitaria da enfermaría como disciplina en proceso de construción e como profesión de carácter universitario con todo o que iso implica: recoñecemento científico e académico da antiga actividade do coidado de enfermaría, crecemento doutrinal e a posibilidade futura de acceder a todos os graos académicos (licenciatura e doutoramento).<sup id="cite_ref-ReferenceA_6-6" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> </p><p>Máis recentemente, a enfermeira norteamericana Hall identificou os seguintes cinco criterios de actitude coa profesionalidade: </p> <ol><li>Uso de organizacións profesionais como referentes importantes.</li> <li>Crenza na autorregulación, o que trae á idea de que só os profesionais dunha área específica poden establecer as normas para a súa práctica.</li> <li>Crenza no servizo ao público como parte esencial da profesión.</li> <li>Sentimento de considerar o campo ou o compromiso coa profesión como un interese fundamental e un desexo que vai máis alá da recompensa económica.</li> <li>Autonomía cando o profesional debe tomar decisións sobre o seu traballo baseadas nas normas do mesmo e no código deontolóxico.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span>[</span>17<span>]</span></a></sup></li></ol> <p>En <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a>, co programa de estudos resultante do Proceso de <a href="/wiki/Bolo%C3%B1a" title="Boloña">Boloña</a>, a enfermaría alcanzou o seu máximo desenvolvemento, pois é posíbel obter o doutoramento en enfermaría, que facilita o labor de investigación e, consecuentemente, o desenvolvemento da profesión. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Notas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">O CIE (ou ICN, nas súas siglas en inglés), é unha asociación internacional que agrupa a máis de 100 organizacións estatais de Enfermaría.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icn.ch/es/about-icn/icn-definition-of-nursing/">Definición de enfermaría do ICN.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110510050140/http://www.icn.ch/es/about-icn/icn-definition-of-nursing/">Arquivado</a> 10 de maio de 2011 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <i>(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</i></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Artigo 85 do <i>Estatuto de Personal Sanitario no Facultativo de la Seguridad Social</i>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Estatuto de Personal Sanitario No Facultativo de la Seguridad Social</i>, Orde do Ministerio de Traballo de 26 de abril de 1973 (publicado no B.O.E. o 28 r 30 de abril de 1973).</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Hernández Conesa, Juana (1996): <i>Cuestiones de Enfermería</i>. McGraw-Hill/Interamericana de España. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8448601033" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-486-0103-3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-1">6,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-2">6,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-3">6,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-4">6,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-5">6,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_6-6">6,6</a></sup></span> <span class="reference-text">Hernández Conesa, Juana. <i>Op. cit.</i></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Serviu como hospital até mediados do século XX, data na que se transformou no <a href="/wiki/Hostal_dos_Reis_Cat%C3%B3licos" class="mw-redirect" title="Hostal dos Reis Católicos">Hostal dos Reis Católicos</a>, parador nacional de turismo.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">A este respecto, véxase o que se di no artigo <a href="/wiki/Historia_da_cirurx%C3%ADa" title="Historia da cirurxía">Historia da cirurxía</a> sobre as loitas entre a Igrexa e os científicos nas idades media e moderna.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Etienne, D. (decembro 2006). "Le couple médecin-infirmière, de 1900 à nos jours - Dossier spécial 50 ans". <i>Revue Soins</i> (711). <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0038-0814">0038-0814</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AEnfermar%C3a&rft.atitle=Le+couple+m%C3%A9decin-infirmi%C3%A8re%2C+de+1900+%C3%A0+nos+jours+-+Dossier+sp%C3%A9cial+50+ans&rft.au=Etienne%2C+D.&rft.chron=decembro+2006&rft.genre=article&rft.issn=0038-0814&rft.issue=711&rft.jtitle=Revue+Soins&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nursingsociety.org/aboutus/mission/Pages/factsheet.aspxç">Sigma Theta Tau. Honor Society of Nursing</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</i></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Fundada en 1950 como Escola de Enfermaría, transfórmase en 1980 en Facultade.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Serie dos informes técnicos n° 24, Xenebra, 1950</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Véxase en <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icn.ch/icncodef.pdf">Código deontolóxico para a profesión de enfermaría</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090521045055/http://www.icn.ch/icncodef.pdf">Arquivado</a> 21 de maio de 2009 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. de 1953. <i>(en <a href="/wiki/Lingua_francesa" title="Lingua francesa">francés</a>)</i>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Decreto de xaneiro de 1957, BOE do 12 de febreiro de 1957.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Real Decreto de 26 de xullo de 1957, BOE do 23 de agosto.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Real Decreto 2128</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://laenfermeria.wordpress.com/category/historia-de-la-enfermeria/">Historia de la Enfermería.</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_castel%C3%A1" title="Lingua castelá">castelán</a>)</i></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén"><span id="V.C3.A9xase_tam.C3.A9n"></span>Véxase tamén</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Portada_galega" class="extiw" title="commons:Portada galega">Commons</a> ten máis contidos multimedia sobre:  <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Nursing" class="extiw" title="commons:Nursing">Enfermaría</a></b></i></td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliografía"><span id="Bibliograf.C3.ADa"></span>Bibliografía</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Bibliografía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Bibliografía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Baly, Monica E. e H. C. G. Matthew (2004): "Nightingale, Florence (1820–1910)"; <i>Oxford Dictionary of National Biography</i>. Oxford University Press.</li> <li>Bostridge, Mark (2008): <i>Florence Nightingale: The Woman and Her Legend</i>. Londres: Viking. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780670874118" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-670-87411-8</a></li> <li>D'Antonio, Patricia (2010): <i>American Nursing: A History of Knowledge, Authority, and the Meaning of Work</i> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.amazon.com/dp/0801895642/">[1]</a></li> <li>Dingwall, Robert, Anne Marie Rafferty, Charles Webster (1988): <i>An Introduction to the Social History of Nursing</i>. Routledge.</li> <li>Hernández Conesa, Juana (1996): Cuestiones de Enfermería. McGraw-Hill/Interamericana de España. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8448601033" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-486-0103-3</a>.</li> <li>Snodgrass, Mary Ellen (2004): <i>Historical Encyclopedia of Nursing. From ancient times to the present</i>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=17" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=17" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Auxiliar_de_enfermar%C3%ADa" title="Auxiliar de enfermaría">Auxiliar de enfermaría</a></li> <li><a href="/wiki/Cirurx%C3%ADa" title="Cirurxía">Cirurxía</a></li> <li><a href="/wiki/Florence_Nightingale" title="Florence Nightingale">Florence Nightingale</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_da_cirurx%C3%ADa" title="Historia da cirurxía">Historia da cirurxía</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_da_medicina" title="Historia da medicina">Historia da medicina</a></li> <li><a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">Medicina</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ligazóns_externas"><span id="Ligaz.C3.B3ns_externas"></span>Ligazóns externas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&veaction=edit&section=18" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&action=edit&section=18" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110902023636/http://www.enfermundi.com/acoruna/"><i>Colegio Oficial de Diplomados de Enfermería de A Coruña</i></a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_castel%C3%A1" title="Lingua castelá">castelán</a>)</i>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111009000617/http://www.coepo.com/galego/menu.htm"><i>Colexio Oficial de Enfermería de Pontevedra</i></a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icn.ch/es/"><i>Consello Internacional de Enfermaría</i>, CIE</a> <i>(en varias <a href="/wiki/Lingua" title="Lingua">linguas</a>)</i>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icn.ch/es/publications/international-nurses-day/"><i>Día internacional da enfermaría</i> (CIE)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120509021709/http://www.icn.ch/es/publications/international-nurses-day/">Arquivado</a> 09 de maio de 2012 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <i>(en varias <a href="/wiki/Lingua" title="Lingua">linguas</a>)</i>.</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q121176" class="extiw" title="wikidata:Q121176">Q121176</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300054519">300054519</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_Central_de_Florencia" title="Biblioteca Nacional Central de Florencia">BNCF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=2989">2989</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Espa%C3%B1a" title="Biblioteca Nacional de España">BNE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://datos.bne.es/resource/XX531124">XX531124</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Francia" title="Biblioteca Nacional de Francia">BNF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119332880">119332880</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/nursing">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Faceted_Application_of_Subject_Terminology" title="Faceted Application of Subject Terminology">FAST</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.worldcat.org/fast/1041731">1041731</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gran_Enciclop%C3%A8dia_Catalana" title="Gran Enciclopèdia Catalana">GEC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0116616.xml">0116616</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4032813-2">4032813-2</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/nursing">nursing</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85093362">sh85093362</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">MAG: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://academic.microsoft.com/v2/detail/159110408">159110408</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Checa" title="Biblioteca Nacional da República Checa">NKC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph123893">ph123893</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_t%C3%A9cnica_nacional_de_Praga" title="Biblioteca técnica nacional de Praga">PSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://psh.techlib.cz/skos/PSH13079">13079</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;">Identificadores</th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D009729">D009729</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.nlm.nih.gov/mesh/H02.478">H02.478</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Unified_Medical_Language_System" title="Unified Medical Language System">UMLS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ncim-stage.nci.nih.gov/ncimbrowser/ConceptReport.jsp?dictionary=NCI%20Metathesaurus&code=C0028677">C0028677</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Enfermaría&oldid=6493821">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Enfermaría&oldid=6493821</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categoría</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Enfermar%C3%ADa" title="Categoría:Enfermaría">Enfermaría</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categoría agochada: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xinas_que_usan_ligaz%C3%B3ns_m%C3%A1xicas_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN">Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 17 de setembro de 2023 ás 18:07.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información.<br />Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Enfermar%C3%ADa&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-mbxg5","wgBackendResponseTime":616,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.322","walltime":"0.436","ppvisitednodes":{"value":957,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":17519,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2023,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":16,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":12108,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":17,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 351.593 1 -total"," 64.56% 226.994 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 19.67% 69.164 1 Modelo:Listaref"," 9.02% 31.714 1 Modelo:Cita_publicación_periódica"," 4.90% 17.220 3 Modelo:Webarchive"," 4.73% 16.621 1 Modelo:Commons"," 4.65% 16.344 3 Modelo:Cita"," 4.00% 14.060 1 Modelo:Irmáns"," 3.50% 12.306 1 Modelo:Caixa_lateral"," 1.50% 5.274 1 Modelo:Título_sen_retrouso"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.190","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7203239,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-mbxg5","timestamp":"20241124125856","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Enfermar\u00eda","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Enfermar%C3%ADa","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q121176","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q121176","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2011-06-07T01:41:27Z","dateModified":"2023-09-17T18:07:30Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d4\/Altenpflegerin_D1824.jpg","headline":"profesi\u00f3n do coidado dos doentes"}</script> </body> </html>